www.thealbanian.co.uk
Tel: 02082169527
LONDON
10 MAJ
*Pr nj list t plot t tarifave t transferimit n internet ju lutem vizitoni moneygram.co.uk. MoneyGram International Limited sht e autorizuar dhe e kontrolluar nga Autoriteti e Shrbimit Financiar. MoneyGram dhe Globi jan marka t MoneyGram. T gjitha markat e tjera jan pron e pronarve t tyre prkats. 2012 MoneyGram. T gjitha t drejtat e rezervuara.
Europe's last corner: Beaches and beauty in Albania, the hidden bargain of the Balkans
page 23
9 vjet
Aktualitet
www.facebook.com/thealbanian.co.uk Flori Slatina, Kastriot Dervishi, Artan Zeneli, Jeni Myftari, Agim Shabani, Anila Hoxha, Shefit Domi, Web-design Shefdomi.com www.thealbanian.co.uk albania7@gmail.com
faqe 2
REDAKSIA Akil Koci, Daut Dauti, Emanuel Bajra Pranvera Smith, Blerim Ciroka, Claire Fletcher,
Tel/fax:02082169527
The Home Office, n vazhdimsi ka kryer dhe do t kryej n nj t ardhme t afrt ndryshime n rregullat dhe ligjet e emigracionit n Mbretrin e Bashkuar (MB). sht mir q komuniteti shqiptar n Britani, t informohet n lidhje me disa ndryshime shum t rndsishme t prmendura n kt artikull informues:
Ndryshime te krkesave t Njohuris s Jets dhe Gjuhs (Knowledge of language and life) Nga data 28 Tetor 2013, prve rasteve t prjashtuara nga legjislacioni prkats, t gjith aplikantt pr rezidenc t prhershme n MB (Indefinite Leave to Remain in the UK), apo aplikantt pr naturalizim si nj shtetas Britanik (naturalisation as a British citizen), kan nevoje t plotesojn krkesn ligjore te Njohuris s Jets dhe Gjuhs (the knowledge of language and life) duke plotsuar kushtet e mposhtme: a) duhet kaluar testi Jeta n Mbretrin e Bashkuar (the life in the UK test); dhe b) pasja e nj kualifikimi n gjuhn angleze pr t folurn dhe t dgjuarn (speaking and listening) n nivelin B1 CERF ose m lart, apo t njehsueshme me t. Pra, si shihet niveli i anglishtes q aplikanti duhet t zotroj sht m e lart se sht dhe do jet deri n datn 28 Tetor 2013. sht pr tu theksuar se antaret e komunitetit shqiptar n MB, q kan dshire t bhen shtetas britanik, q plotsojn kriteret ligjore prkatse dhe se mendojn q nuk do t mund t arrijn nivelin e anglishtes s krkuar pas dats 28 Tetor 2013, duhet t aplikojn sa m shpejt q t jet e mundur, por gjithsesi, jo m von se n datn e lartprmendur. Ndryshime ne lidhje me aplikimin pr rezidenc te prhershme n MB (Indefinite Leave to Remain in the UK) Rregullat e reja t emigracionit hyn n fuqi n dat 9 Korrik 2012, t cilat midis ndryshimeve te tjera, ndryshuan kohn q antart e familjes duhet t jen prezent n Mbretrin e Bashkuar, prpara se t kryenin aplikimin pr rezidenc t prhershme n MB (Indefinite Leave to Remain in the UK). Kto rregulla t reja t emigraciont jan t zbatueshme pr partnert e qytetarve Britanike, dikujt me rezidenc t prhershme n MB (Indefinite Leave to Remain in the UK), dikujt me status refugjati (refugee status) n MB, ose dikujt me status t mbrojtjes njerzore (humanitarian protection) n MB. Nse nj aplikant ka aplikuar pr t ardhur n MB apo pr leje qndrimi n MB, n ose para dats 8 Korrik 2012, dhe ai aplikim sht miratuar, aplikanti ka nevoje t qndroj n MB dy vjet para se aplikanti t aplikoj pr rezidenc t prhershme n MB (Indefinite Leave to Remain in the UK). Nse nj aplicant ka aplikuar pr t ardhur n MB apo pr leje qndrimi n MB, n ose pas dats 9 Korrik 2012, pr t ashtuquajturn 5-year family route, dhe ai aplikim sht miratuar, aplikanti ka nevoje t qndroj n MB, pes vjet para se aplikanti t aplikoj pr rezidenc t prhershme n MB (Indefinite Leave to Remain in the UK). Aplikanti fillimisht do ti lshohet leja pr t hyr n MB pr dy vjet e gjysm, dhe m pas ka mundsi t aplikoje pr nj leje qndrimi tjetr me nj tjetr periudh prej dy vjet e gjysm. Nse nj aplikant ka applikuar pr t ardhur n MB apo pr leje qndrimi n MB, n ose pas dates 9 Korrik 2012, pr t ashtuquajturn 10-year family route, apo pr leje pr t qndruar n MB n baze t ashtuquajturs 10-year private life route, dhe ai aplikim sht miratuar, aplikanti ka nevoj t qndroj n MB dhjet vjet para se aplikanti t aplikoj pr rezidenc t prhershme n MB (Indefinite Leave to Remain in the UK). Aplikantit fillimisht do ti lshohet leja pr t hyr pr periudhn dy vjet e gjysm, dhe m pas ka mundsi t aplikoje pr nj leje qndrimi tjetr pr tre periudha te tjera me nga dy vjet e gjysm seicila periudh. Ndryshime mbi apelet n lidhje me refuzimet e vizs si nj vizitor familjar (a family visitor) Nj ndryshim tjetr sht ajo q The Home Office po heq t drejtn e plote pr apel pr aplikantet q u sht refuzuar viza si nj vizitor familjar a family visitor. N datn 25.04.2013, miratim nga manarkia (Royal Assent) i sht dhn nj neni t legjislacionit prkats, gj q do lejoj q ndryshimet e msiperm t kryhen. Ndryshimet priten t hyjn n fuqi n datn 25 Qershor 2013, apo menjher pas asaj date. Pra, rregullat e reja do t jen t zbatueshme pr aplikantnt q aplikojn pr viz pr t hyr n MB, pr t vizituar antart e tyre t familjes, n apo pas dats s hyrjes n fuqi t ndryshimeve. Aplikantnt q jan refuzuar mund t riaplikojn duke adresuar arsyet e refuzimit t aplikimit t tyre t mhershm, n vend q t aplikojn pr apel n tribunalin prkats. Sipas The Home Office, kjo mnyre do t kursente n koh dhe n t holla se sa mnyra e aplikimit pr apel. Gjithashtu duhet t kihet parasysh q Home Office ka dhe do t ndryshoj udhezimet, format dhe informacionin n website, nga ku sht marr edhe i gjith informacioni i ktij artikulli, pr t reflektuar ndryshimet n koh, me qllim zbatimin e tyre. N prfundim, duhet theksuar q e msiprmja sht vetm pr informacion, ndrsa pr kshilla ligjore m t hollsishme, t interesuarit duhen t paraqiten tek prfaqsusit ligjore t specializuar n fushn e emigracionit. Kastriot Berberi LLB (Hons.) - UK Immigration Lawyer
Address 61 Birkenhead Street London, WC1H 8BB Telephone +44 20 7843 4344 Fax +44 20 7843 4334 E-mail enquiries@cg-law.co.uk DX CG LAW 37912 KINGS CROSS www.cg-law.co.uk
Personal Injury
CG LAW IS ABLE TO PROVIDE LEGAL ADVICE IN PERSONAL INJURY CASES IN AREAS SUCH AS:
Pr shtje emergjencie apo prfaqsim ligjor n STACIONET E POLICIS kontaktoni Xhemilin 24/7
07958679888
Accidents at work, Road Traffic Accidents Serious Injury Claims Industrial Disease Claims Motorcycle Accident Claims Victims of Abuse Holiday Claims Criminal Injuries Trips and Slips
NO WIN NO FEE
Immigration Immigration Law is so complex, it is essential you engage the services of an experienced immigration lawyer. CG Law protects the rights of non EU nationals who are having problems entering or settling in the UK. This can be for a number of reasons such as: coming into the UK to work / bringing family over to the UK/ marrying or living here with a partner / setting up their own/ business here / studying in the UK / working here illegally/ being forced to return to your country of origin / Being detained under the Immigration Law / claiming asylum We also work with European Nationals who experience/ problems exercising their right to free movement within Europe. At CG Law, we are fully knowledgeable with all UK Border Agency legislation and any changes made to the immigration rules. We can offer a wide range of Immigration Law services including: Making an application to the UK Border Agency/ Help businesses apply for overseas workers/ Student visa applications / Business Immigration Legal advice before immigration court / Deportation cases Citizenship and nationality applications/ Children immigration cases- checking a childs immigration/ status, seeking asylum, human rights cases and abandoned children are all typical cases for CG Law.
toni.79-@hotmail.com
aktualitet
s pari dua t prshendes botuesit e gazets The Albanian pr nismn e marr pr t ven n pah kontributin e shqiptarve n Britanin e Madhe. Ambasada, ndonse nuk ka asnj lidhje me kt przgjedhje, e prkrah si nism Mal Berisha dhe e konsideron nj prpAmbasador i Shqipris n MB jekje fisnike pr t br t njohur punn q bjn shqiptaro britanikt, n kt vend t Dshira pr ti vn n pah kto vlera madh. sht pr tu lavdruar. Vend pr t prNatyrisht t dalsh n pah, t mirsuar do t ket jo sot, q sht hera veohesh, t jesh n nj list t zgjede par e nj nisme t till, por edhe pas hurish sht prher nj ndjenj tunshum vitesh. duese e cila bashkjeton me njeriun. T dalsh n krye t nj gare, t jesh n nj Bashksia jon ka edhe njerz list njerzish me vlera, t kontribuosh t tjer. Ky sht vetm fillimi. Debati q pr kauza fisnike, cilatdo qofshin ato, do t pasoj kt przgjedhje do t jet i sht virtyt njerzor. Egoja e shndosh till q n at ardhmen t ndihmoj q pr t prparuar, pr t kap t ren, shum njerzve tu rritet dshira pr t pavarsisht n far fushe, shkenc, art, qene midis t mirve por edhe biznes, sport, kultur, veprimtari humanprgjegjsia e nj przgjedhje sa m t itare, studime, sht ajo q e on indimir vidin prpara dhe prmes shum Ambasada pikspari ju uron individve edhe vet nj bashksi t caknjqint m t mirve shqiptaro - britanik tuar e deri edhe kombet. sa m shum suksese dhe n t Kjo zgjedhje e njqint shqipardhmen uron q kjo przgjedhje e filtarve t dalluar mund t has n shum luar brenda bashksis ton, t shkoj komente e ndoshta edhe kundrshtime. edhe m tej, n konkurenc me bashksi Kjo sht e natyrshme pasi nuk sht nj t kombeve tjera dhe vet britanikve, gar vrapimi e matur me saktsin e nj ndrsa przgjedhja t bhet n kronometri elektronik. Krejt natyrshm bashkpunim me tr entitetet tjera aty mund t ket pasaktsi, emra t ln shqiptaro-britanike. jasht, t panjohur ende, ndoshta edhe Urime! subjektivizm. Por as ata q do ta kritikojn nuk i shptojn dot subjektivizmit.
www.facebook.com/thealbanian.co.uk
faqe 4
tributin e Diaspors shqiptare n Britanin e Madhe n t kaluarn, por edhe ndihemi mir dhe krenar me rezultatet e tyre n shum sfera t jets n vendin ku jetojn. Ngado q shkojm mburremi kur takojm profesor, mjek, inxhinier, msues, afarist, student, t cilt rrezatojn nj imazh shum pozitiv pr veten dhe pr tr komunitetin Lirim Greievci shqiptar n prgjithsi. Ambasador i Kosovs n MB Diaspora shqiptare n Bri njohsh dhe t retani t Madhe sht fatlume q spektosh mundin e atyre q kontribuan jeton dhe vepron n nj vend i cili ka br dhe pr shtjen shqiptare n Diaspor po bn aq shum pr demokratizimin dhe insht nj veprimtari shum fisnike. Diaspora tegrimin e Shqipris, e n veanti pr lirin, shqiptare sht nj ndr diasporat m t suk- pavarsin dhe njohjen e Kosovs n bot. sesshme n bot, duke e kurorzuar projektin N kt drejtim, Diaspora shrben si nj ur m madhor, at t pavarsis s Kosovs, lidhse e forcimit t miqsis dhe pr t cilin kontribuan dhe u flijuan shum bashkpunimit me shtetin mik, Britanin e breza, prfshir qindra veprimtar dhe luft- Madhe. tar nga Diaspora. Si Ambasad e Republiks s Diaspora shqiptare meriton mirnjo- Kosovs, ne do t jemi prher pran Diashje t thell pr at q kan br dhe po pors shqiptare pr ti njohur, respektuar dhe bjn pr vendin e tyre. Kujtojm ktu t gjith pr ti kultivuar vlerat m t mira kombtare, t ata msues q mbajtn t gjall gjuhn cilat jan njkohsisht vlera t prbashkta amtare, ata q protestuan para kancelarive evropiane dhe prendimore. dhe ambasadave t ndryshme pr kauzn Sqarim: P hir t korrektsis dhe t kombtare, ata q argumentuan dhe lobuan objektivitetit, Ambasada e Kosovs njofton t n qendrat vendimmarrse, ata q ndan kaf- gjith lexuesit e gazets Albanian se nuk ka shatn pr t ndihmuar fianciarisht familjet qen e prfshir n prpilimin e lists e as n dhe t afrmit e tyre n atdhe, e n veanti kriteret n baz t t cilave sht ndrtuar kjo ata q sakrifikuan jetn pr lirin e Kosovs list e 100 veprimtarve t shquar. Ky shkrim, t ciln e gzojm sot. prve personave t shnuar n list, iu do pjestar i Diaspors shqiptare dedikohet t gjith bashkatdhetarve tan q duhet t ndihet krenar pr kontributin e vet kan kontribuar dhe vazhdojn t kontribojn n t kaluarn dhe frytet e atij kontributi sot. pr kauzn kombtare dhe n rritjen e do pjestar i Diaspors meriton t renditet mirqenies s komunitetit ton. n kt list veprimtarsh t dalluar. Sot, ne krenohemi jo vetm me kon-
shin vetm valt e Radio Tirans q pronin fjaln shqip, ndonse ishte e pamundur q t shkoqitej ai tingulli i mmdheut nga propaganda komuniste. Ishte e vetmja dritare q bashkatdhetart e gjendur n Britani ,para pesdhjet e kusur vitesh, t mund t gjenin nj ngjyr mmdheu, duke shtrnguar diku n thellsin e qenies s tyre amanetin se Atdheut
Ata jan t natyrshm, as nuk pritnin tu drejtohesh me shklqesi, apo tu bsh elozhe npr takime diplomatike ose jo. Ata nuk ditn dhe nuk din t bhen as idhnak dhe as ikanak, (nuk mund ta rroknin rrugn e thuajsimit) edhe kur n kohrat moderne u ndien t
pas mjegulls apo reve. Nuk ka fush t jets q nuk kemi nga nj ambasador t shklqyer, q nga pishtart q u kthyen n udhrrfyes gjeneratash, e deri tek ata q u kthyen n model t brezit t ri britanik, evropian apo m gjer; q nga ata q nuk mund t rrinin pa hupur nj shkoll shqipe, e deri tek ata q me krenari prej shqiptari ligjrojn npr universitetet m prestigjioze britanike. Ishte s paku detyr pr ne si media, q t paktn t njihnim kta misionar, dhe t merrnim prej tyre ato konstatime dhe mesazhe, q na duhen aq shum sot, sidomos brezit t ri q mund t ket msuar pak ndryshe kngn e djepit. Nuk ishte e leht pr ne, pasi atyre nuk u plqen t duken, t shfaqen, por edhe ky ishte mision. sht nj mision q do t vazhdoj dhe jemi t bindur se ka shum e shum ambasador- misionar t tjer gjithandej dhe q brenda tyre ushton knga e djepit, amaneti se atdheut nuk mund ti thuhet kurr lamtumir...
moneygram.co.uk
Hapur
g jat g jith kohs... I prshtatshm pr t transferuar para online
Parat tuaja merren n Shqipri dhe Kosov n vetm 10 minuta*
Kontaktoni Artanin
07769628835
aktualitet
www.facebook.com/thealbanian.co.uk
faqe 7
9 vjet
NGA BASHKIM METALIA
Gjithnj e m shum kur mendon se gazetaria e shkruar po skadon, tek sheh se tirazhi i gazets sa vjen e shtohet nga viti n vit, tek vren se padroni (lexuesi) yt jo vetm q t lexon por dhe t vlerson pozitivisht, natyrshm ndjehesh i inkurajuar. Gazeta e komunitetit shqiptar n Britanin e Madhe The Albanian, jo vetm e ka shtuar tirazhin e saj vit pas viti por vijimsia premton nj sukses t padiskutueshm. Pavarsisht se formati i gazetaris klasike duket sikur po transformohet , prap se prap interneti dhe mediat elektronike vetm sa e prforcojn gazetarin e shkruar. The Albanian e ka zanafilln tek pasioni, domosdoshmria ,misioni i njerzor dhe profesional. Ishte nj katrahur e vrtetw kur shqiptart e viteve 98, t mos flasim para ktyre viteve, nuk kishin mundsin jo vetm t informoheshin mbi at se far ndodhte n atdhe aq m keq pr problematikat dhe ngjarjet q prballeshin n emigrim. Me vshtirsit dhe peripecit nga m t ndryshmet q u prball gazeta jon, rritja dhe mkmbja po bhej e sigurt jo vetm n aspektin profesional, por dhe n impaktin q po luante tek bashkkombsit emigrant n ishullin britanik. Komuniteti shqiptar u pasurua me informacion, u orientua me detaje pr nevojat q i nevojiteshin pse jo mund ta themi me plot gojn u edukua dhe vazhdon akoma t marr nga e zeza mbi t bardhat e editorialeve dhe shkrimeve t shumllojshme t ksaj gazete. Krenaria profesionale n kt rast nuk teprohet pasi jemi protagonist t misionit fisnik t gazetaris n kushte t veanta n nj vend po kaq t veant sa sht Britania e Madhe. Stafi i The Albanian ka dhn nj kontribut pr tu vlersuar , duke i dhn publikut nj panoram informacioni t dobishme n interes t tij dhe gjithmon t gatshm pr t ndrhyr profesionalisht n lehtsimin e problemeve t prditshme q haseshin. Aktiviteti i The Albanian ka qen gjat ktyre nnt viteve tejet i mbushur me promovime dhe informime t ndryshme. Gazeta sht sinonim i suksesit dhe arritjeve mediatike n emigracion. Me iniciativn e gazets dhe stafit t saj jan botuar tre her Antologjia e Lrmeni pak atdhe t krijuesve shqiptar n Mbretrin e Bashkuar, po ashtu e librave t kontakteve , Albanian Contacts , organizimeve t ndryshme festive. Misionarizimi i Gazets The Albanian nuk prfundon ktu. S fundi , q prkon edhe me 100 Vjetorin e shpalljes s Pavarsis s Shqipris. sht br e mundur nxjerrja n drit dhe t botohet 100 shqiptart e Britanis, libr ky q spikasin figura t rndsishme shqiptare. Kontributet , vlerat, talentet dhe prkushtimi ndaj komunitetit shqiptar n Ishull dhe m tej, u mendua si nj ide falnderimi, mirnjohjeje ndaj t gjith pjesmarrseve n libr. Editorialet e The Albanian kan elaburuar me t madhe t rejat e fundit kryesisht pr emigracionin, duke bashkpunuar me avokat dhe kshilltar ligjor q merren m shtje n fjal. Bashkpunimi me shoqatat e ndryshme , pasqyrimi i aktiviteteve t tyre me komunitetin shqiptar, organizime t ndryshme kulturore, akademike dhe sociale kan gjetur pasqyrim t plot n faqet e gazets. Po ashtu dhe korrespodenca me prfaqsit diplomatike t Shqipris dhe Kosovs ka qen fryt i marrdhenieve t shklqyera, fal dhe gatishmris s ambasadorve dhe stafit t t dy ambasadave. I frytshm ka qen dhe identifikimi i talenteve t reja, personave me pozicione t ndryshme publike, qofshin kta juridik apo dhe biznesmen, ndrmarrs n sektor t fushave t ndryshme etj. Lajme dhe t reja kemi sjell edhe nga vendlindja, Shqipri, Kosov apo dhe diaspora . Ngjarje dhe ndodhi q shqiptart e ktushm , pavarsisht , uzurpimit t medias sociale/elektronike, kan mundur ta hasin pr her t par n kt pasqyr shtypi t shkruar. Nnt vite t The Albanian jan shembull i preokupimit profesional dhe atdhetar pr t uar m tej informimin pse jo dhe edukimin e lexuesit prkatsisht pr ata q jetojn jasht trojeve t tyre me vite t tra. Jemi munduar t vm gishtin aty ku sht plaga, me qellim ndrgjegjsimi i mass me fenomene dhe dukuri q prballet komuniteti yn n emigracion. Shkarazi mund t prmendim , si inkurajimi i brezave t ri n msimin e gjuhs shqipe, ruajtja dhe zhvillimi i traditave tona kombtare. Intensifikim t kritikave ndaj abuzuesve t individve apo organizatave q kan n dor t bjn ndryshime pozitive n ndihm t brezit t ri. Pavarsisht elaburimit t t gjitha ktyre, direkt apo jo, gazeta The Albanian ka mundur t ndrhyj q qasja ndaj fenomeneve jo pozitive t jet m e fort dhe me bindjen se shqiptart e ktushm kan kapacitetin t jen nj shembull pozitiv dhe tregues i vlerave qytetare shqiptare q ne trashgojm. Nnt vite t The Albanian jan simbioze e tradits dhe inovacionit kulturor , profesional dhe atdhetar. Urojm q ky udhtim i The Albanian t jet sa m i gjat, frytdhns dhe i suksesshm!
aktualitet
www.facebook.com/thealbanian.co.uk
faqe 8
FEDERATA VATRA PROMOVOI LIBRIN E AMBASADORIT MAL BERISHA: CHARLES TELFORD ERICKSON-JETA DHE VEPRA PR SHQIPRIN DHE N SHQIPRI
ickson, jeta dhe vepra pr Shqiprin dhe n Shqipri, t autorit Mal Berisha, nga shoqata fammadhe e Ameriks Vatra, morn pjes Konsulli i Prgjithshm i R.SH n NY, z Dritan Mishto, Doktor Gjon Bucaj, Kryetar i shoqats Vatra, Nn/ kryetari i Vatrs, z Agim Rexhaj, zoti Naim Dedushaj, Drejtori pr Diasporn n kabinetin e qeveris s republiks s Kosovs, diplomat t misioneve tona n New York, veprimtari i njohur Harry Bajraktari. Gjithashtu, t pranishm ishin dy nipr t Doktor Charles Telford Ericksonit, Donald and Bob Johnson, si dhe autor librash dhe kritik t njohur t tjer t komunitetit. N salln qendrore t konferencave t hotelit Royal Regency Hotel New York, ishte vendosur nj Ekran i Madh me nj video-projektim n sistemin Video-Power-Point, pr prezantimin e libirit. Ndrkoh, q n dy ant e saj ishin t vendosur Flamuri Shqiptar dhe ai Amerikan. Ceremonia e promovimit t librit Charles Telford Erickson, jeta dhe vepra pr Shqiprin dhe n Shqipri, nisi me ekzekutimin e dy Hymneve Kombtare, at t Shteteve t Bashkuara t Ameriks dhe Hymni Shqiptar Kurse, drejtuesia e ktij promovimi znj Miriana Bulku, mbasi ka paraqitur antarin Nderi iVatrs, Ambasador i Republiks s Shqipris n Mbretrin e Bashkuar dhe jo rezident n Iralnd, zotin Mal Berisha, tha se sht nj nder dhe knaqsi e veant, q sot t moderoj prezantimin e nj libri, i cili ringjall dhe sjell n kujtesn ton kombtare, veprn e nj amerikani legjendar, i cili i kushtoi jetn shtjes ton kombtare shqiptare, pra t Charles Telford Erickson M tej ajo ftoi kryetarin e ri t Vatrs, doktor Gjon Bucaj, t hapte kt eveniment . Duke folur n emr t Vatrs, kreu i vatranve dr Bucaj, tha se ishte nderi dhe prvilegje, pr Va-
Mal Berisha, aktualisht ambasador i Republiks s Shqipris n Mbretri t Bashkuar dhe n Republikn e Irlands, pr t gjith ata q e njohin e kuptojn fare mir se ndonse ai sht nj diplomat i arrir, prmes ktij botimi ai vjen dhe si nj studiues, nj person q merret me meditimin, ka thn ambasadori i SHBA, n Tiran z. Aleksandr Arvizu
trn dhe vatrant, t ogranizojn promovimin e ktij libri, i cili sht historia, dhe sht shkenca e t kujtuarit t ngjarjeve, veprave, emrave, bmave dhe prjetsimit t tyre, nprmjet shkrimit, duke shtuar se m pas se figura t tilla si Eriksoni zn nj vend t vecant n panteonin e miqsis s shqiptarve me SHBA, dhe merr nj vler historike, kur ajo iu prcillet brezave. tha kryetari i sapo zgjedhur i Vatrs Dr Gjon Bucaj. Duke folur pr promovimin e ktij libri, zonja Bulku shtoi se N kt mbasdite t bukur shqiptaro amerikane n New York, kjo merr kuptim m shum, edhe ndoshta se m shum se kurr, sepse sjell n kujtesn ton nj pun kryevepr t nj njeriu t jashtzakonshm t prkushtuar ndaj Shqipris, i cili pas 75 vjetsh harrese t plot, e bn q emri i Charles Telford Eriksonit, t na vjen tani i prtrir, n nj vepr dinjitoze, e cila prshkruan Biografin e tij dhe veprn e tij t shkruar, por t pabotuar ndonjher, n nj variant shqip t mbledhur, sistemuar, digitalizuar, prkthyer dhe botuar n gjuhn shqipe, nga z. Mal Berisha. M pas znj Bulku, ftoi t marr fjaln, shkrimtari dhe studjuesi i njohur, ish gazetari i Zrit t Ameriks, njrit prej pjestarve m aktiv t bashksis shqiptaro Amerikane, ktu n Nju Jork, z Idriz Lama. Lamaj n kumtesn e tij e zbrtheu n detaje librin, dhe u prqendrua m shum n punn e madhe publicistike, q bri 75 vjet m par misoneri amerikan n Shqipri, Charles Talford Erickson, pr prezantimin e Shqipris, sidomos n at n opinionin e gjer n SHBA, nprmjet publicistiks, s tij tek amerikant, megjithse, tha ai pr 50 vjet regjimi komunist i Enver Hoxhs e la n harres, t prgithshme, ishte autori i ktij libri, q na e solli sot mbas 75 vjetve t pavdekshme veprn e ktij amerikani t madh, i cili gjith jetn e tij e kaloi Pr Shqiprin dhe me Shqiptart, u shpreh zoti Lamaj. Drejtuesia prezantoj t ftuarit e nderit, t ardhur q nga Bostoni pr t ndar knaqsin e ksaj mbasditje t bukur me shqiptart e Ameriks, n promovimin e ktij libri, dy prej niprve t Ericksonit, Donald and Bob Johnos, t bijt e Grace Elizabeth Johnson Erickon. Nna e tyre, sqaroi znj Bulku, ka lindur me datn 19 Gusht t vitit 1911 n Manastir, aso koh territor shqiptar i pushtuar nga otomant, n kushtet kur familja Erickson, u internua nga xhon turqit, pasi ishin br t rrezikshm me punn e tyre pr hapjen e Shkolls Shqipe n at qytet, ndrkoh q jetonin n Elbasan. Ajo sht ende gjall, dhe sivjet feston 102 vjetorin e lindjes dhe jeton n Boston, tha ajo. Mbas saj foln dy niprit, Donald dhe Bob Johnos, t cilt solln nprmjet disa kujtimeve t asaj kohe, disa nga fragmentet nga m t bukurat t jets s tyre, me Shqiprin dhe shqiptart, treguar vite m par nga gjyshi i tyre Charles Talford Erickson. M pas znj. Bulku, nprmjet nji prshkrimi shfaqi nj nderimin t thell pr at burr q bri gjithka pr Shqiprin, por edhe pr ata amerikan tjer, q e mbrojtn Shqiprin n ditt e saj m t vshtira, duke prmend disa prej tyre. Gjithashtu, znj Miriana Bulku, shprehu edhe nj her nj Mirnjohje t thell dhe t prjetshme t t gjith amerikanve, miq tant q e mbrojtn kombin ton, edhe n koht e momentet m t vshtira t kombit shqiptar. Pjesmarrsit, mbasi ndoqn me interesim prezantimin e librit, Charles Telford Erickson, jeta dhe vepra pr Shqiprin dhe n Shqipri, t autorit Mal Berisha, nprmjet video-projektorit, kaluan n nj form m interactive, n panelin e ktij promovimi at me pyetje dhe prgjigje, diskutime t shkurtra nga salla. Ish botuesi i gazets shqiptaro amerikane Illyria, veprimtari i dalluar Harry Bajraktari, mbasi prgzoi perzemrsisht autorin e ktij libri, ambasadorin Mal Berisha, vlersoi lart kontributin e Eriksonit, n lidhjen e miqsis q krijoj ai mes SHBA, dhe shqiptarve, lidhje kjo tha ai q ka mbetur e prkryer edhe sot, duke br
aktualitet
e 26 prill 2013, diplomatt e Ambasads s Republiks s Shqipris morn pjes n nj mesh t veant ceremoniale n Kishn italiane t Shn Pietrit n Londr t ciln e mbajti Eminenca e Tij, Kardinal Renato Raffaele Martino, Priori i Madh i Urdhrit t Shenjt Konstantinian t Shn Gjergjit, Presidenti Emeritus i Kshillit Papnor t Drejtsis dhe Paqes dhe Kshillit Papnor pr Migrantt, nj nga figurat m t shquara t Vatikanit. Kjo mesh organizohej nga Delegacioni i Mbretris s Bashkuar dhe Irlands i Urdhrit Kostantinian t Shn Gjergjit, i kryesuar nga z. Anthony Bailey OBE, me rastin e dits s Saint George, shenjtorit protektor t Anglis. G jat ksaj ceremonie u dekoruan me tituj nderi disa figura t shquara q kan kontribute e merita t veanta n jetn civile ose fetare t Anglis. Ambasadorit t Shqipris z. Mal Berisha iu dorzua nga Kardinal Martino titulli Commendatore i Urdhrit Mbretror t Franceskut I dhe dekorata kalorsiake prkatse. Ky titull, i dyti n hierarkin e Urdhrit t themeluar n 1829 nga Mbreti i Dy Sicilive
www.facebook.com/thealbanian.co.uk
faqe 9
Francesku I, nderon individ me merita n jetn publike, shkencore, artistike, pavarsisht nga prkatsia e tyre fetare dhe kombtare. N Britanin e Madhe jan dekoruar n t
kaluarn nga Urdhri Mbretror Francesku I figura si Baronesha Thatcher, Sir Gavin Arthur, ish-Lord Mayor i City of London, ish-Arqipeshkvi i Canterbury-it Dr Rowan Williams, Duka i Westminsterit, etj.
me shum miq n Amerik, prej presidentit Clinton, kongresment dhe senatort amerikan. Kur m tha autori i librit se kam shkruar nj libr pr nj Amerikan, q kishte jetuar 70-80 vjet m par n Elbasan, tha Konsulli i Prgjithshm i Shqipris, zoti Dritan Mishto, m shkoi mendja menjher te tregimet, mbresalnse e rreth asaj kohe, t gjyshes sime, e cila rrefente pr nj amerikan q kishte jetuar n qytetin tim Elbasanin, pra pr amerikanin Ericksonin, me thn t drejtn u gzova shum, tha Mishto. Mishto, u shpreh se mbasi kjo ishte nj mundsi pr t msuar edhe nj her pr kontributin e madh t ktij amerikani, pr Shqiprin, ktij njeriu t madh n 100 vjetorin e pavarsis u vendos me plot t drejt nga qeveria shqiptare, n axhendn e festimeve, krahas figurave m t shquara t kombit ton, t lna dhe mbuluar me plhurin e harres, pr m shum se gjysm shekulli nga regjimi komunist n Shqipri, duke e vendosuar, tani si nj monument, i cili shrben sot si nj ure t lidhjeve t forta dhe historike t miqsis s shklqyer mes shqiptarve dhe SHBA, Konsulli i Prgjithshm i Shqipris, n Amerik, zoti Dritan Mishto bri thirrje, n fund q cdo njeri t gjej koh, q t lexoi kt libr, vetm si nj mnyr pr t nderuar kt veprn fondamentale t Ericksonit dhe miqsin ton me Amerikant. Kurse, nn/kryetari i shoqats, Vatra, nikoqires s ktij promovimi, zoti Agim Rexhaj , tha se ky promovim sht i jashtzakonshm, sic u shpreh ai pr t gjith ne, pr Vatrn dhe vatrant. Sepse shpjegoj Rexhaj n fjaln e tij : Pa punn e madhe krkimore dhe studimore t ktij autori, i cili sht dhe mik i madh i Vatrs, nuk do t ishte realizuar kjo vepr e madhe, e cila n nj far mnyre, duket qart se sht edhekartvizita e lindjes s miqsis s prjetshme me dy vendeve tona, SHBA Shqipris dhe shqiptarve, prej Presidentit Uillsion deri tek Presidenti Clinton, Bushi e t tjer, ashtu si edhe ka shprehur me nj pend t fort n detaje, edhe autori i ktij libri, ambasadori i nderuar n Londr, z. Mal Berisha, miku i yn dhe antari nderi i Vatrs N mbyllje t ksaj veprimtarie t bukur, drejtuesia e ktij pro-
movimi znj Mariana Bulku, ftoi znj. Elida Rei, t i bnte edhe ajo prmbylljen t shkurtr ktij aktiviteti, nga q ajo njihte me autorin dhe veprn e Ericksonit n Shqipri. Zonja Reci, me kt rast tha se : Uroj q t kemi sa m shum vepra dhe aktivitete t tilla n komunitet, dhe uroj organizatorin e ktij promovimi VATREN ton, si vatr e vrtet patriotike, q ajo t jetoj me shekuj ka mbajtur dhe forcuar mardhnjet e vendit dhe popullit ton me aleatin m t madh dhe m besnik, Shtetet e Bashkuara t Ameriks. Pr kt znj Rei, kujotj fjalt e Sekretares Clinton n Tiran: Ne ju kemi mbshtetur njqint vjet, dhe do ju mbshtesim edhe njqint tjera dhe shtoi se pr kt flet mir edhe Epoka e Erickosnit, e cila megjithse i ka kaluar t njqintat, qindra t tjera i presin kto dy kombe, ndrsa autorit t librit i uroj suksese, prfundoi znj Elida Rei. Mal Berisha, aktualisht ambasador i Republiks s Shqipris n Mbretrin e Bashkuar dhe n Republikn e Irlands, pr t gjith ata q e njohin e kuptojn fare mir se ndonse ai sht nj diplomat i arrir, prmes ktij botimi ai vjen dhe si nj studiues, nj person q merret me meditimin, ka thn ambasadori i SHBA, n Tiran z. Aleksandr Arvizu, n promovimin e vitit t kaluar t ktij libri. Ndrkoh q n librin e tij, Charles Telford Erikson zoti Mal Berisha, duhet cekur se ai i prshkruan amerikant, prmes figurs s Eriksonit, nj personalitet, ky i cili ka jetuar pr tre dekada n Shqipri, n periudhn 1908- 1939, si misonart e ksaj miqsie t fort q kemi ne sot. Kjo figur vjen tek lexuesi i zbrthyer me t gjith simbolikn e tij, duke e prshkruar at n fakt si nj figur historike q personifikon, Vullnetart e Korpusit t Paqes, t cilt n mesin e viteve 90 arritn deri n 1 mij vullnetar, ndrsa tani npr Shqipri kemi 60 deri 70 prej tyre. N t gjith kt histori bashkpunimi mes dy vendeve, gjithnj shqiptart i kan mir pritur, amerikant duke i par at si miq historik,dhe se prshkrimi n kt libr, sht mnyra m e mir pr t nderuar personalitetet dhe historin e zhvillimit t ktyre marrdhnive dhe miqsis mes dy vendeve tona SHBA dhe Shqipris. Mal Berisha sht Ambasadori i Re-
publiks s Shqipris n Mbretrin e Bashkuar dhe n Republikn e Irlands, studiuesi, dhe diplomati q prej m shume se tre vitesh ka punuar n mnyr intensive pr librin e tij m t fundit dedikuar shkrimtarit amerikan Charles Telford Erikson, i cili ka jetuar pr tre dekada n Shqipri, n periudhn 1908- 1939. Filozofi dhe misionari i njohur i ka dedikuar 4000 mij faqe n Librin Saga e Shqiptarve e shkruar por e pabotuar Erikson sht nj prej personaliteteve q kan dhn kontribut t shquar n Shqipri dhe pr Shqiprin. I angazhuar thellsisht n shtjet shqiptare, ai i ka kushtuar nj pjes t jets dhe veprimtaris s tij promovimit t shqiptarve dhe mbrojtjes s shtjes s tyre, si prmes veprimtaris diplomatike, ashtu edhe prmes artikujve n shtypin botror t kohs dhe studimeve shqiptare. N 1919, Erikson sht delegat i Shqipris n Konferencn e Paqes n Paris, n vitet 1921-1922 sht komisioner i posam pr Shqiprin Shtetet e Bashkuara t Ameriks, n vitin 1945 sht delegat i vetm shqiptar i Federats Panshqiptare t Ameriks, Vatra, n Konferencn e
Kombeve t Bashkuara n San Francisco, pr pranimin e Shqipris antare e OKB-s. Gjat qndrimit t gjat n Shqipri, prpjekjet e Erickson, u prqendruan edhe n ndrtimin e shkollave. Ai ngriti shkolln Shqiptaro-Amerikane t Bujqsis n Kavaj dhe shkollat e vajzave n Tiran dhe n Kavaj. Nga viti 1937-1941, ai studion tr literaturn e deriathershme n bibliotekat e Muzeut Britanik, Athin, Rom, Stamboll dhe Uashington dhe shkruan pafund pr shqiptart dhe Shqiprin. Libri Charles Telford Erickson, jeta dhe vepra pr Shqiprin dhe n Shqipri i Mal Berishs, sht nj materiali i vyer, q dokumenton jetn personale t Erickson-it, dhe nj numr t aspekteve t historis shqiptare n marrdhienit historike t Shteteve t Bashkuara t Ameriks dhe Shqipris, t cilat zn fill prej Mbretris shqiptare Mbretit Zogu i Par, i cili qe i pari q vendosi marrdhniet diplomatike n rang ambasadorsh me SHBA. Ky libr sht koleksion i prgatitur me shum mjeshtri, nga autori Mal Berisha, dhe prbhet nga korrespondenca, shkrime dhe materiale t shtypura, t cilat datojn prej vitit 1908 deri n 1973. Letrat n detaje t udh-
timit t Ericksonit dhe t jets n Shqipri,1908-1909, letra t burrshtetasve, president, senator dhe t tjert t diskutojn gjendjen e Shqipris dhe subjekteve tjera aktuale politike. Charles Telford Erickson u lind n Galesburg, Illinois n vitin 1867, dhe vdiq ne vitin 1966. Ai ishte arsimuar n DEPAUW University, Universiteti i Bostonit, dhe Yale University. Ai shrbeu si nj ministr para dhe pas shrbimit t tij misionar n Shqipri, i cili filloi n vitin 1908.Erickson ka shrbyer pr 12 vjet nn Bordi Amerikan i Komisionerve pr Misionet e Jashtmedhe 14 vjet ka qen i pavarur. Nga 1920-1921, ai ishte Komisioneri special pr Shqiprin n SHBA Nga 1922-1923, Erickson ka asistuar n stafin e Legats Amerikane n Shqipri. Ai ishte i autorizuar nga qeveria shqiptare pr t ndrtuar nj kolegj kombtar t Bujqsis. Ai themeloi dy shkolla dhe nj ndrmarrje t njohur si shqiptaro-amerikane t Shkollave tBujqsis. Pas daljes n pension, ai udhtoi gjersisht, pr promovimin e Kshillit Botror tKishave dhe Kshillit Misionar Ndrkombtar, dhe si nj zdhns pr Shqiprin.Ne vitin 1945 deri ne vitin 1963 ne San Francisko punoi per Kombet e Bashkauara.
speciale
djeheshe sikur t ishe n Shqipri. Aty kishte nj mesazh q vinte nga t gjith, t ngrem urat bashkpunimi. Vinte nga prfaqsuesit e kshillit vendor, nga prfaqsuesit e feve t ndryshme, nga njerz me prejardhje t ndryshme. T gjith ishin t ndryshm, por urat duheshin ndrtuar. Kjo ndodhi n Council Chamber, Waltham Forest Ton Hall, n Londr, n nj ambient fantastik dhe nn nj organizim t prsosur nga avokati i emigracionit, Zoti Kastriot Berberi, q sht njkohsisht edhe themeluesi dhe kordinatori Albanian-British Cultural Project, n bashkpunim t ngusht me kryetarin e bashkis s zons s Londrs Waltham Forest, zotin Chris Robbins, dhe me Imamin e mirnjohur e t respektuar Mehmed Stublla, Minister i Religion-it, N kt aktivitet social-kulturor, midis pjesmarrsve t nderuar morn pjes edhe miq special si Prince Mohsin Ali Khan, Councillor Frances Stainton, Deputy Mayor e zons s Londrs Hammersmith, Zoti Joel Edards, prfaqsues i Church of England me kish n Leyton, Nderuan me pjesmarrjen e tyre zvends ambasadorja e Shqipris n Londr znj.Teuta Starova dhe Dr Xhoana Papakostandini sekretare pran ksaj ambasade, Zvendsambasadori i Republiks s Kosovs zoti Bejtullah Destani, zoti Faton Osmani, Konsulli pran Ambasads s Kosovs n Londer, Kampioni i boksit dhe nderi i kombit shqiptar Z. Kreshnik Qato Drejtori i gazetes The Albanian n Londr zoti Petrit Kuana, Znj Luljeta Nuzi, drejtuesja e Shpresa Programme, Zoti Esat Brace, drejtuesi i shoqats Mother Tereza, zoti AHMED J. VERSI, editori i gazets Muslim News n Britani. Kryetari e Bashkis s zons s Londrs Waltham Forest, zoti Chris Robbins dhe Deputy Mayor zoti. Naddem Ali hapen aktivitetin duke falnderuar dhe uruar mirseardhjen e pjesmarrjen n kt aktivitet social kulturor. Ato vun theksin n rendsin e ndrtimit t urave midis komuniteteve n shoqrin Britanike. Kryetari i bashkis se Waltham Foerst theksoi bashkpunimin e tij dhe t bashkis q ai drejton me zotin Kastriot Berberi dhe shoqatn AlbanianBritish Cultural Project. Ai prmendi suksesin e ktij bashkpunimi n t kaluarn, si psh konferencn Harmonia ndrfetare e Shqiptarve, e organizuar vitin e kaluar, po n ambientet ksaj bashkie, nga Albanian-British Cultural Project. Ai prem-
www.facebook.com/thealbanian.co.uk
faqe 10
ishte shum krenar q jo vetm shoqata e tij promovon vlerat dhe aktivetet e lartprmendura, por q t njejtn pun bamirse t admirueshme bjn edhe dritarja e kulturs, gazeta The Albanian ne Londr, puntort e paludhura bamirse t Shpresa Programme, drejtuesja zonja Lujeta Nuzi dhe zonja Flutura Shega, zoti Talat Pllana drejtues i shoqats Faik Konica dhe drejtuesi i shoqats Mother Tereza zoti Esat Brace. Ai falenderoi dhe pergzoi edhe artistet q prformuan me shum talent n kt aktivitetet. Fjalimet e tjera t rastit mbi rndesin e ndrtimit t urave midis komuniteteve, u mbajtn nga Prince Mohsin Ali Khan, Mrs Frances Stainton - Deputy Mayor of the L.B. of Hammersmith, Mr. Joel Edards, Zoti Bejtullah Destani, zoti AHMED J. VERSI editori i gazets Muslim Nes n Britani si dhe disa antar t kshillit bashkiak t Waltham Forest. Artistet e talentuar dhe t mrekullueshm shqiptar, Moldave, Greko-shqiptare, Rumune etj pas ekzekutimit t tyre artistik, u duartrokiten gzueshm nga pjesmarrsit, dhe u dhuruan lule t freskta nga voglushet e mrekullueshm t lindur n Britani me origjin nga Kosova dhe Shqipria, princeshat e vogla Gledis Dara, Remzije Krasniqi dhe Amanta Berberi. Si nj shtje transparence, ABC Project konfirmoi se me ndrmjetsimin personal t zotit Kastriot Berberi, ambienti ku u organizua ak-
tiviteti dhe darka e shtruar pr pjesmarrsit u sponsorizuan nga Bashkia e Waltham Forest, ndrsa kontributi koordinues i zotit Kastriot Berberi, Imamit Mehmet Sublla, i artisteve pjesmarrs (kngtarit, kngtares, artistet qe luajtn n kitare dhe harmonike, aktores, performuesi islamik, si dhe i kameramanit te palodhur dhe
te talentuar zoti Esat Brace, ishte totalisht nj pune bamirse mbi baza vullnetare. Ndrsa buqetat e luleve ishin sponsorizuar me modesti nga biznesmeni i suksesshm dhe pronari i Casa Nova Restaurant in Walthamsto te Londres, zoti Gazmend Dara.
speciale
www.facebook.com/thealbanian.co.uk
faqe 11
hpesh flitet pr bashkpunim mbarkombtar dhe fuqizimin e tij, por n ditt e bukura t majit londinez, ishin fmijt dhe t rinjt shqiptar nga e gjith Britania, q i dhan forcn m t sinqert dhe ngjyrat m t bukura ktij bashkpunimi. Kjo ndjesi u prjetua nga t gjith pjesmarrsit n Ditn Shqiptare, q u organizua n Londr me 5 maj 2013, nj vazhdimsi kjo e nisms mbarshqiptare t ndrmarr nga Albanian Women Network (Rrjeti Global i Gruas Shqiptare) pr fuqizimin e bashkpunimit mbarkombtar. Dita Shqiptare ishte dita e t gjithve, e fmijve t talentuar shqiptar, e shkrimtarve dhe poetve q mbajn gjall historin dhe vlerat tona kombtare n mrgim dhe e autorve dhe studiuesve q u ballafaquan me publikun kureshtar. Ishte dhe dit e gruas shqiptare n t ciln ajo shpalosi talentin e saj artistik-artizanal. Ishte nj aktivitet ku dokush kishte dika pr t prezantuar dhe pr t ndar me t tjert, ku donjri ndihej krenar q sht shqiptar. Dita kishte disa hapsira t ndryshme: - ekspozitn Artizanale dhe t arteve pamore, - hapsirn artistike dhe kulturore pr talentet e reja shqiptare n Britani dhe - hapsirn letrare t shkrimtarve shqiptar. Aktivitetin e nderuan me pjesmarrjen e tyre prfaqsuesja e Ministris s Diaspors s Kosovs, znj. Shyhrete Gosalci dhe prfaqsues t Ambasads Shqiptare dhe asaj t Kosovs n Londr. Programi i Dits Shqiptare n Londr u hap me ekspozitn artizanale, t arteve pamore dhe at letrare t shkrimtarve shqiptar n Britani. Ekspozita artizanale kishte varietet nga pundoret e amvisave tona n Britani, t cilat i shtuan ngjyra dhe harmoni ktij kndi. N kndin e arteve pamore nj ndr pjesmarrset ishte 15vjearja e talentuar, Zana Zeqiri, e cila u prezantua me nj koleksion pr mbi 10 piktura. Pjes e ekspozits ishte dhe kndi letrar, me libra nga shkrimtar shqiptar n Britani. Ora artistike kulturore u pushtua trsisht nga talentet e reja shqiptare me interpretime vallesh, kngsh, instrumente muzikore, prezantim t botimeve t tyre dhe poezi. Programi artistik u udhhoq nga znjsh. Lorela Demushi, dhe u hap me Ansamblin Shpresa, nj grupi t talentuar t valleve, t Shpresa Programme, e cila i dha, q n fillim, motive festive ksaj hapsire. Voglushja 5-vjeare, Eriselda Marku, ndonse shum e emocionuar q po interpretonte para qindra pjesmarrsve, pati kuraj dhe vetbesim q t prballej me audiencn n sken, me kngn Shqipri o Nna ime. Interpretimi i Eriselds dhe vargjet e kngs
ishin shum domethnse pr pjesmarrsit dhe pr t gjith mrgimtart shqiptar. Me veshje tradicionale shqiptare, nn tingujt e iftelis, voglushja prsriste vazhdimisht vargjet Shqipri o Nna ime, ndonse jam e mrguar, zemra ime kurr ska pr t harruar. Pas valve muzikore shkrimtari i ri shqiptari 13-vjeari Arlind Malaj, prezantoi dy librat e tij q tashm kan dale nga shtypi The time Machine dhe The old beggars two presents. Arlindi foli rreth librave t tij, rreth ides dhe projekteve n lmin e krijimtaris letrare n t ardhmen. Motrat Bejtullahu, t talentuarat, Rina, Bleona dhe Dijedona, interpretuan n piano, ndrsa Rina, me delikatesn e saj prej pianistje t vrtet luajti pjesn My heart will go on, duke arsyetuar plotsisht nivelin e lart q ajo ka tashm n piano. Belona dhe Dijedona
interpretuan poezin e Bleons Im a king q bn salln t qesh her pas here. Por familja e artisteve t vogla shqiptare nuk prfundoi me kaq, pasi ato kishin akoma pr ti dhn publikut: interpretimin e kngs Vajta kalova, ku Rina luajti n piano dhe Bleona dhe Dijedona knduan. Papritmas, n sall kishim nj Adele t vogl, 10-vjearja Hana Mustafa, me talentin e nj dive n formim, me guxim interpretoi kngn e Adeles Set fire to the rain. Vokali i saj dhe interpretimi origjinal, provokoi vazhdimisht duartrokitje t zjarrta n sall. Ors artistike nuk i mungoi vallja tradicionale e Tropojs, q vlla e motr, Valter dhe Jessica Marku interpretuan me pasion, t veshur me kostumet tradicionale t Tropojs. Vallja e Tropojs nuk kishte trhequr vetm vmendjen e voglushve pr interpretim, por 10vjearja e talentuar Gloria Pitomina, do sillte kt valle edhe n interpretimin e saj n piano, melodi q ajo e kishte pr shum zemr, duke ruajtur rrnjt familjare nga vjen. Talentet e reja shqiptare kishin shum prmasa n kt dit.
Pikrisht t talentuarat Erika Fejzullahu dhe Erjona Cani interpretuan aktin e baletit Tarantella, me koreografi t Eriks. Erika dhe Erjona prfaqsuan shoqatn Newborn Kosovo Club. Hapsira artistike nuk do kishte gjith dimensionet e merituara, nse historia jon kombtare nuk do shpalosej nga gjenerata jon e re n Britani. Aida Marku (perfaqsuese e Shoqats Shpresa Programme), interpretoi poezin Jam shqiptar, paj jam kosovar. Interpretimi i mrekullueshm i Aids dhe vargjet e thurura me mjeshtri t Mitrush Kutelit, emocionuan dhe mallngjyen t gjith pjesmarrsit. Ansambli Shpresa, bri mbylljen e programit artistik me vallen e vajzave, duke ndezur srish salln me motivet festive. Hapsira artistike e talenteve t reja ishte mbi t gjitha shpalosje e vlerave tona kombtare dhe shembull i shklqyer i bashkpunimit dhe sinkronizimit njzri mesazh i qart dhe i fuqishm q kta fmij t talentuar pruan te t gjith pjesmarrsit . Fmijt erdhn nga Birmingemi, Manesteri, Londra dhe vende t tjera t Britanis, duke prfaqsuar troje t ndryshme shqiptare, nga i kan prejardhjet familjare. Pr interpretimet e tyre, fmijt u vlersuan me mime t para (100), t dyta (50) dhe t treta (20). mimi i par u fitua nga 5-vjearja e guximshme, Eriselda Marku, i dyti nga fmijt e talentuar q prfaqsuan Shoqatn Shpresa Programme n valle dhe poezi. mimet e treta u fituan nga Motrat Bejtullahu (Rina, Bleona dhe Dijedona), Hana Mustafa, Gloria Pitomina, motr e vlla Valter dhe Jessica Marku, Arlind Malaj dhe Zana Zeqiri. Pas fryms festive q fmijt i dhan programit, rrjedha e Dits Shqiptare n Londr vazhdoi me hapsirn letrare q zgjati prmbi 4 or, dhe ishte e ndar n dy pjes: lexim poezish dhe diskutim i librit t studiuesit dhe hulumtuesit, Bejtullah Destani dhe Robert Elsie: Shqiptart am t Gre-
qis. N fragmentin e poezive u lexuan krijimtari t ndryshme nga shkrimtar shqiptar, si Besiana Avdyli ( e cila kishte ardhur nga Manesteri enkas pr kt aktivitet), Teuta Sknderi, Sadije Kryeziu-Bejtullahu, Hyda Ismajli, Xhavit Gasa, Sami Islami, Berisha dhe Mehmet Elshani. Promovimin e librit Shqiptart am t Greqis, t B. Destanit dhe R. Elsiet, e udhhoqi z. Agim Morina, ndrsa vshtrimin e tij pr librin e lexoi z. Daut Dauti, gazetar dhe autor i disa librave. Z. Dauti vlersoi lart punn e br n kt libr, prmblodhi shkurtazi ngjarjet q i kishin paraprir gjenocidit am, duke e vendosur at nj kontekst historik dhe aktual. Prania e njrit prej autorve, z. Bejtullah Destani, ishte nj rast i shklqyeshm pr publikun kureshtar q t bnte pyetje t drejtprdrejta pr punn rreth prgatitjes dhe prmbajtjes s librit. Gjat pjess s pyetje-prgjigjeve u zhvillua nj debat i gjall n mes t panelistve dhe publikut. Nga debati doli n pah gjith tragjedia e nj popullate shqiptare e cila ishte detyruar nga dhuna e ushtarakve grek t arratiset nga vendlindja e t krkoj shptim n Shqipri. Pastaj u ndriua puna 20-vjeare krkimore e br nga B. Destani pr shtjen ame. Analiza, t dhna arkivash dhe detaje t vlefshme pr t gjith ata q ishin t interesuar t din m imtsisht pr shtjen ame dhe historikun e saj. Pas hapsirs letrare, pjesmarrsit kaluan or t tra duke biseduar n hollet e hotelit gjat kohs s kafes. Aktiviteti u organizua nga Shoqatat Albanian Women Network (AWN) (Rrjeti Global i Gruas Shqiptare www.albwnet.org) dhe SunRay Ultra (www.sunrayultra.com). Grupi organizator ishin: Elida Rragami, Agim Morina dhe Petrit Kuana. Aktiviteti kishte nj mbshtetje simbolike nga London Borough of Merton.
Offer a range of different furniture from all over the world at great retail prices
Ofrojme mundesi fantastike per biznes me Kinen dhe Vietnamin Ne kemi zyrat tona ne keto vende dhe ofrojme mundesi per hapjen e bizneseve te reja qe nga tregeti mallerash, konfeksione, elekronike etj.
Na kontaktoni dhe ne ju ndihmojme Unit 2, The Cromwell Centre, 24-30 Minerva Road London NW10 6HJ Tel: 0208 961 8765
Intervista
www.facebook.com/thealbanian.co.uk
faqe 14
"GJITH SHQIPTARVE Q JETOJN N BRITANI U THEM SE MEZI PRES T JEM PRAN JUSH JU KA SILVA XHAN"
Prshndetje pr t gjith lexuesit e gazets The Albanian sht hera e par pr mua dhe grupin tim q vijm n Londr dhe njkohsisht privilegj q do t interpretojm n nj super sall si sht indigo, prpara publikut artdashs shqiptar
"Te ka lali shpirt" eshte kthyer tashme ne nje hit, nga miliona shikime ne youtube ndryshe nga kenget e tjera qe ju keni performuar. Cilat mendoni se jane arsyet se pse kjo kenge ka patyr kaq shume sukses? T ka lali shpirt ka vendosur tashm nj rekord ballkanik duke u quajtur shpesh fenomen muzikor dhe duke u cilsuar si sensacion n muzikn shqiptare. Kjo kng jo vetem dgjohet e kndohet kudo por sht br pjes e programeve m t ndjekura si BIG BROTHER ALBANIA,PORTOKALLI ,AL PAZZAR etj. Mendoj se elsi I suksesit disa detaje; fjalt lali, shpirt, zemer, xhan vijn nga jeta reale. Ato na prkasin t gjithve dhe I prdorim shpesh, pastaj kombinimi I zrave dhe I rrymave muzikore e ka kthyr kt kng n fenomen. Kujt ja dedikoni suksesin tuaj? Suksesin tim ia dedikoj familjes sime, puns sime, fansave t mij q m mbshtesin gjithmon dhe stafit profesionit Cili do te jete mesazhi juaj pr shqiptaret e Britanis? Gjith shqiptarve q jetojn n Britani u them se mezi t jem pran jush Ju ka Silva xhan.
o i arrin 14 000 000. Risi, befasi. Rekord q ndrrojn kngtart shqiptar. Silva Gunbardhi dhe grupi i saj duket se ia doln. Nj kng tmerrsisht e plqyeshme, mendurisht e thjesht, ku natyrshm kalohet loja e fjalve n tekst dhe me nj videoklip shum t arrir, arriti t jet n vetm pak koh super-hiti I t gjith shqiptarve. Madje edhe televizionet n emisionet e ndryshme e marrin si muzikn e tyre t preferuar, dhe shifra prej rreth 14 milion klikimesh n youtube ka tendenc t ndryshoj shum shpejt. Por lajmi pr shqiptart e Britanis sht se t ka lali xhan do t vij n Londr t prformoj LIVE. Me ftes t APGB Events n Londr do t bhet e mundur interpretimi I saj n nj nga sallat m prestigjioze n Londr. Sipas Ilir Myrts, Silva do t jet shqiptarja e dyt pas Rita Ors q prformon n O2. N prononcimin e saj Silva shprehet.
PUNTO
-Nese deshironi te kaloni nje darke te paharrueshme -Nese deshironi te shijoni nje kuzhine te mrekullueshme BARRESAURANTPUNTO -Vend ideal per te gjitha festat tuaja familjare, ditelindje, fejesa martesa etj, deri ne 100 veta -Ejani dhe binduni se nuk do te gjeni vend m fantastik
TEL: 02087404767
forum
www.facebook.com/thealbanian.co.uk
faqe
17
karrot pr t arritur koncesionet e dshiruara. Pra, liberalizimi i vizave, i cili mund t ishte nj mjet i fuqishm pr t nxitur qeverin pr t br reformat dhe po ashtu t prmirsoj jetn e qytetarve, u prdor vetm si vegl pr dika krejt tjetr: s pari, pr ta futur qeverin n dialogun teknik me Serbin e, m pas, edhe n at politik. Dhe, krejt kjo po bhet vetm pr ta sjellur Serbin m afr Evrops dhe m larg prej Rusis. Deri m sot BE-ja ka arritur ta bind qeverin t nnshkruaj marrveshjen me Serbin e cila sht shum e dmshme pr t ardhmen e vendit, por nuk ka arritur as m t voglin sukses n prmirsimin e jets s qytetarve, dhe n luftimin e korrupsionit dhe krimit t organizuar si ndr kushtet kryesore q duhet prmbushur pr liberalizimin e vizave. Deri von zyrtar t lart nga BE-ja na premtuan se liberalizimi i vizave mund t ndodh m s largu n vitin 2014, ndrsa n prag t arritjes s marrveshjes s Kosovs me Serbin, Samuel bogar, prfaqsuesi i BE-s n Kosov, tha se maksimumi kohor i liberalizimit t vizave pr Kosovn do t jet viti 2016. Nga kjo po del se BE-ja po e shfrytzon me shum zgjuarsi qeverin e korruptuar dhe t shantazhuar pr t arritur qllimet e veta n Ballkan. Liberalizimi i vizave si kart e qeveris pr t mbetur n pushtet... Ndrkaq, nga ana e qeveris s Kosovs karta e liberalizimit t vizave po vazhdon t prdoret me mjeshtri duke u munduar q t largoj vmendjen e qytetarve nga problemet e mdha sociale dhe ekonomike. Por, jo vetm kaq, pas do koncesioni t dhimbshm q po bn qeveria po na e premton se do t shprblehemi me liberalizimin e vizave. Dikur, Ministrja e Integrimeve Evropiane, Vlora itaku, thoshte se Kosovs posa ti jepet udhrrfyesi me shpejtsi rekorde do ta fitoj liberalizimin e vizave sepse sipas saj Kosova vese i kishte prmbushur gati t gjitha kriteret e caktuara nga BE-ja. Por gati pas nj viti q kur Kosova mori udhrrfyesin, nga zyrtar t Brukselit na vijn deklarata si ajo e eurodeputetes sllovene, Tanja Fajon, se Kosova nuk sht ende e gatshme pr liberalizimin e vizave sepse, si tha ajo, nuk i ka plotsuar kushtet e krkuara.
N t kundrtn, qeveria vazhdon t na rikujtoj se Kosova ka br prparime t mdha n prmirsimin e jets s qytetarve si dhe n plotsimin e kritereve t prcaktuara nga BE-ja pr liberalizimin e vizave. Bile, ditve t fundit, pam sesi pushteti ia del t manipuloj edhe shifrat e papunsis, si ishte rasti i Agjencionit t Statistikave t Kosovs e cila n ditn e 1 Majit prezantoi shifra joreale duke thn se papunsia n Kosov sht 35%. Po ashtu, n takime me delegacione Evropiane dhe n konferenca shtypi kemi dgjuar kryeministrin t zotohet se do t bj do gj q sht e mundur pr t plotsuar kriteret e caktuara nga BE-ja pr liberalizimin e vizave n mnyr q t na siguroj neve si qytetar lvizjen e lir dhe pa viza n zonn e Shengenit. Se kur do ta marrim liberalizimin e vizave dhe sa e sa konsecione t dhimbshme duhet t bhen paraprakisht, nuk sht e qart. Deri m tani Kosova ka br shum pak n prmbushjen e kushteve t krkuara pr liberalizimin e vizave. Sipas raportit t Komisionit Evropian del se Kosova sht shum larg nga prmbushja e kritereve t caktuara nga BE-ja. Raporti paraqet shum mangsi sa i prket performancs s qeveris duke filluar nga fusha e ri-pranimit, riintegrimit, si dhe siguris s dokumenteve ku vmendja m e madhe i kushtohet skandalit me pasaporta biometrike t Ministris s Punve t Brendshme, menaxhimit t kufijve dhe migracionit, rendit dhe siguris publike dhe t drejtave t njeriut q lidhen me lirin e lvizjes. Prve vrejtjeve t shumta q jepen n Raport, vmendje t veant i kushtohet korrupsionit dhe krimit t organizuar i cili vazhdon t mbetet problem madhor dhe serioz n Kosov dhe krcnimi m i madh pr sigurin e brendshme t BE-s. Reformimi i sistemit t drejtsis, parandalimi i ndrhyrjeve politike n hetime, si dhe numri i lart i lndve t pazgjidhura jan konsideruar si hapa q duhet t ndrmerren pr luftimin e korrupsionit dhe krimit t organizuar e pr t cilat deri m tani qeveria nuk ka br asgj. Mungesa e zhvillimit ekonomik t vendit, mungesa e hapjes s vendeve t reja t puns, varfria e madhe n vend, numri i madh i aplika-
dossier
www.facebook.com/thealbanian.co.uk
faqe 18
dossier english
www.facebook.com/thealbanian.co.uk
faqe faqe 23 19
forum
www.facebook.com/thealbanian.co.uk
faqe 20
PROF. DR. SC. AKIL KOCI LE T JEN KTA RRESHTA Q, N PRVJETORIN E TIJ, PRKUJTOJN GJENIUN E MADH T MUZIKS KLASIKE VOLFGANG AMADEUS MOXARTIN
Nuk jam i sigurt q engjjt kur e kremtojn Zotin, luajn muzikn e Bahut; mirpo me saktsie di se kur mblidhen dhe e luajn Moxartin, edhe Zoti ather ka dshir ti dgjoj! Karl Barth (10 maj 1886 - 10 dhjetor 1968, teologu reformator Zviceran, i cili konsiderohet si personalitet i shquar n mesin e mendimtarve t krishter, t cilin papa Pio XII e prshkruan si teologun m t rndsishm q nga Toma Akuini e ktej. T shkruash pr personalitete t shquara dhe t njohura me prmasa kulmore sht nder dhe vshtir: nder pse kur e njeh veten me veprimtarin dhe krijimtarin e tij, ua ofron edhe lexuesve t njjtn knaqsi, kurse vshtir pse duhet ta prezantosh me t gjitha vetit e tija krijuese, hulumtuese pr t cilat nuk i din apo nuk kan pasur rastin m par pr ta njohur mir aktivitetin e tij krijues: artistik, estetik dhe filozofik. Kto prirje t personaliteteve t mdha nuk prfitohen vetm me veprimtarin e tyre t madhe ln njerzimit, por duhet t mohet edhe dhuntia e tyre e madhe, sepse ashtu kompletohet krijimtaria e personalitetit artistik q sht e domosdoshme t prjetohet jo vetm si vler artistike me nuancat estetike dhe filozofike, po edhe si vler e madhe q pleks n vete vlera dhe mesazhe tejkohore. Duke u nisur nga kto postulate skemi sesi t mos bindemi se krijimtaria e tyre madhshtore shprehet me gjuhn e tyre t goditur duke u gjeneruar n shpirtin e tyre t madh krijues dhe duke prezantuar botn e tyre t madhe krijuese artistike nga t gjitha aspektet: etike, estetike, artistike, filozofike e t tjera. I vetdijshm se do koh sjell edhe vuln e vet, kam vendosur q para publikut lexues shqiptar t dal me nj libr voluminoz pr Volfgangun e vogl, por edhe pr Moxartin, krijuesin e madh, i cili na ka ln shum ...vepra q ruajn strukturn e vjetr hajdniane, e q shpirtrisht tashm jan t gjitha t prshkruara nga spiritualiteti intensiv dhe i pasionuar i Moxartit (1. Bernard Paumgartner "Moxart - Drithijet e nj gjeniu", faqe 342). Ka lindur ditn e diel m 12 janar 1756; ai nuk sht fare austriak, sepse ka lindur nn sqetulln e Mbretris Romake, i nacionalitetit gjerman. Babai i tij, Leopoldi, me nj prirje t
tete harkore, dhjet kuinte instrumentale, 17 sonata pr piano, 43 dy sonata pr violin, 27 koncerte pr piano, 40 divertimente dhe serenada, 19 mesha, 42 arie dhe shum e shum kng! Po t kishte jetuar gjat sa, bie fjala, Verdi dhe disa t tjer, a thua sa dhe far muzike kishte kompozuar? Prej 41 simfonive, sa i ka kompozuar, tri t fundit bjn pjes n mesin e 20 simfonive m t mira botrore, kurse pr opern ,,Don Giovanni", profesionistt e konsiderojn se sht m e mira, kurse pr ,,Fyellin Magjik", dashamirt e opers s ktij gjiniu hyjnor, e mojn edhe m t mir. Koncertet e shumta pianistike, gjithsej 27 t kompozuara, edhe pse nuk ka qen ,,fahu" i tij, mendojn se jan ato veprat kapitale dhe margaritar t literaturs s pakrahasueshme pianistike dhe mu pr ket e kan quajtur Mbret i koncerteve pianistike. Dallohen koncertet nr. 14-K.499, nr. 15K. 450 dhe t tjerat. Muzikologt mendojn se pianoja ka qen instrumenti m i dashur i tij. Pr kt instrument ka kompozuar shum kompozime, kurse m i suksesshmi sht, pa dyshim, Fantazia n c-minore K.475, e cila m s shumti ekzekutohet me Sonatn nr.14 K.457 plot pasion dhe epsh ua tejkalon te gjithave dhe i l nn hije sonatat e Betovenit. Muzika kamertale po ashtu z nj vend t dalluar n krijimtarin e tij. M se tridhjet kuartetet e tija i prshkruajn si bukuri t pastra dhe t gzuara, kurse ato gjasht kushtuar mikut t vet, Hajdnit, konsiderohen si m t bukurat, edhe pse pr nj nuanc kan qen kuartetet e Hajdnit, Betovenit e Bramsit m t suksesshme. Kompozitort e shumt, duke prfshir edhe ata m t njohurit, ndoshta ndonjher me veprat e tyre kan arritur qiellin, pr Moxartin thon se ka ardhur nga qielli. Prandaj le t jen edhe kta rreshta prkujtim q hyjnizojn gjeniun e madh t muziks klasike duke shnuar edhe ne si gazet ket prvjetor t madh, sepse ai i dha jet muziks. *Nga libri m i ri n dorshkrim i autorit
qasje
www.facebook.com/thealbanian.co.uk
faqe 21
e par ajo ka msuar t bn dallimin n mes t nj thike pr peshk nga thike pr fruta. Zonja gjithmon - Di bukur t falnderoj, por nuk e ekzagjeron me shprehjen e emocioneve - E di se kur duhet veshur dhe kur nuk duhet veshur nj kapel - Bisedon me mirsjellje me personelin dhe kameriert - Bn shoqrim m t vjetrve dhe m t mrzitshmve n party - Jep prparsi t tjerve Zonja kurr - Nuk bn biseda t gjata n telefon dhe nuk i kontrollon mesazhet, prderisa sht n shoqri - Nuk sht e vrazhd ndaj shrbyesve - Nuk vn grim n metro - Nuk flet pr t tjert pas shpins at q nuk mund ti thot atyre n fytyr - Nuk e nnvleftson burrin e saj kur sht n shoqri N kohn para shekullit 20, fjala zonj, sipas mendimit t Raichel, ishte vetm verbale, e cila ka pr ql-
lim pr t mbajtur grat n nnshtrim dhe prulsi, ashtu sic jan korsett q kishin pr detyr pr t penguar lvizjet e grave. Tr jeta e nj gruaje nga ajo se far lloji t rrobave ajo ka veshur, at cfare ka lexuar, ku ishte ulur n kish, cfare dhe kujt i ka thn diqka ishte e sakt dhe kishte rregullat e veta. Jane Austen e ka tronditur publikun, duke thn se nuk do t thot q nj zonj domosdoshmrisht lind, por do grua mund t jet dhe t tregohet si zonj, thjesht me ndihmn e disa virtyteve t tilla si, mirsia, bukuria dhe karakteri, me nj fjal, sjelljen e tyre. Dhe kshtu ishte deri n vitet e gjashtdhjet t shekullit t kaluar, kur nj grua pushon t ekzistoj vetm n hijen e nj mashkulli. Grat gjithashtu e donin lirin, dhe karriern e tyre. Kulmi ka ndodhur n kohn kur n vend t Kryeministrit t Britanis s Madhe ishte Margaret Thatcher. Gjat viteve 80 dhe 90 termi zonja ka pushuar t jet n qarkullim. Femrat kan filluar q t ballafaqohen me jetn. Recesioni global, nj martes mbretrore dhe ndjenja e rritur se grat duhet t tregtojn kapitalin e tyre seksual dhe social n mnyr q maksimalisht t shfrytzojn vlern e tyre, e kan rinovuar nevojn pr t ekzistuar prsri zonjat, dhe si fajtori kryesor lajmrohet dukesha nga Kembrixhi, Kate Middleton, e cila sht br model pr vajzat e reja q ndrronin q gjithashtu t gjejn princin e tyre.
www.Bardhiblloshmiphotography.com profesional Fotografi T gjitha shrbimet qe ofrohen nga Bardhiblloshmiphotography.com jan t strukturuara n mnyr individuale pr t prmbushur nevojat tuaja dhe buxhetin tuaj. Shrbimet tona Moda Bukuri dhe portret Shoots foto mund t bhen ne studio ose ne vendndodhja tuaj. NGJARJE do Event familje si (Dasma Pagzim, Ditlindjet etj ), koncertet, marketing,psh fotografi pr te krijuar ose rinovuar fotot e web faqes se biznesit tuaj, Ju lutem na kontaktoni pr t diskutuar nevojat tuaja. Mbulojm destinacione kombtare dhe ndrkombtare. Ju lutem mos ngurroni t na kontaktoni. KONTAKT www.Bardhiblloshmiphotography.com Facebook Page Bardhi blloshmi Gallery (Shnim; ne faqen tone do t gjeni shuma t konsiderueshme fotosh q nga prurimi i bustit t Sknderbeut dhe t gjitha eventet q jan zvilluar n Londr. Email: info@bbphotography.com Tel 07729751386
Divorce
We will help you throughout the process, so it causes as little distress as possible. We are committed to give you pragmatic advice and a fast and efficient service, delivered in a friendly and sensitive manner. We only undertake divorce work for privately funded clients. We can help you with:Divorce, judicial separation and nullity applications
Litigation
Examples of our areas of expertise include: Breach of contract Negligence - including professionals such as solicitors, accountants, surveyors, architects, and dentists. Debt recovery for individuals and businesses. Fraud related litigation including confiscations and Proceeds of Crime issues. Property related claims. Claims against Local Authorities and public bodies. Intellectual property disputes. Trust claims. Inheritance claims. Insurance claim/Fraud
Personal Injury
If you have had an accident in last three years, or have been the victim of an assault, you may be entitled to compensation. If we win your case, you receive 100% of your compensation and the other party pays your legal costs. If you do not win, there are no hidden charges. We would be happy to enter into Conditional Fee Agreements (no win no fee), provided that we believe that there are merits to pursue your claim for compensation. You may also be eligible for other
english
www.facebook.com/thealbanian.co.uk
page 23
EUROPE'S LAST CORNER: BEACHES AND BEAUTY IN ALBANIA, THE HIDDEN BARGAIN OF THE BALKANS
By CHRISTOPHER MIDDLETON Remember Albania? The crackpot Communist country where they used to cut your hair at the airport if it was too long? Where they hated everything Western, but went crazy over Norman Wisdom films? Well, it has changed. Bright lights, small city: Tirana is Albania's intriguing, somewhat hotchpotch capital Once upon a time, the only tourists it welcomed were serious-minded students of Stalinism. Today, it is bucketand-spade families in search of a bargain beach holiday, and a lot more besides. Albania is a little like Spain 50 years ago, with prices to match. Take a break on its Adriatic coast, and as well as enjoying miles of sandy beaches, you have timewarp prices that will bring a smile to your lips, too. Coffee at 40p per cup, beer at 90p per pint, wine at 4 a bottle. Whats more, you dont have to fly over several different time zones to get there. From Gatwick, there are four British Airways departures per week to the Albanian capital, Tirana, and youre in the air for just under three hours. Which is less time than it takes to travel to Greece. And once you have landed, there are no long, stomach-churning coach transfers across the mountains: just a quick, 30-minute drive down the motorway. Two of the biggest destinations are the holiday town of Durrs (ancient Dyrrhachion), and the nearby resort of Golem. Of the two, Durrs is the more built up. For many years, this was just about the only holiday destination available, both to Albanians and their landlocked cousins in Kosovo and Macedonia. This makes it the Blackpool of the Balkans, only with dancing bears on the prom instead of illuminations. Like its Lancashire counterpart, the Durrs seafront is wall-to-wall hotels, bars and restaurants, which means you enjoy a front-row view of the ocean wherever you are staying, eating or drinking. The fact that a steak-andwine dinner costs just 1,000 Albanian
lek (around 6) tends to add yet more lustre to the sunsets. One thing you cannot expect in Durrs, though, is solitude. It is busy to bursting in the summer months, so if you find yourself casting envious glances back up to the top of the hill, where the summer palace of Albanias former King Zog (ousted in 1939) stands in splendid isolation, you might prefer to stay a few miles down the waterfront, at the resort of Golem.
This pleasing hotspot is no less popular than Durrs, but it is not as built-up and more leafy. A 3 taxi ride will take you to lovely Lalzit Bay, where, apart from miles of unspoilt sand, the only building in sight is the Insifa beach restaurant, serving seafood spaghetti at 2.50 a time, with a bottle of surprisingly nice Albanian white wine for
4.20. Be warned, though, because this state of pre-bulldozer paradise will not last for ever. Already, construction has started on a big, new upmarket apartments-and-villas development in Lalzit Bay, with British buyers on board. One of them is 65-year-old Chris Esdale-Pearson, a retired ships pilot from Harwich, in Essex, who bought a one-bedroom apartment with his wife a year before the development was due to open. As I see it, were getting in on the ground floor, he says. The beach is beautiful, were near the mountains, and theres plenty of places to explore that are off the beaten track. Theres no doubt about it, Albania is an emerging market. Some consider it Europes last secret spot. Hardly surprising, since for most of the second half of the 20th century, the country was cut off from the rest of the world, ruled by paranoid Communist dictators who brainwashed the nation into believing that Western invasion was a daily threat. Those brave tourists who did visit the country found themselves subjected to all sorts of indignities, from being tailed by the secret police, to having their hair cut on arrival (Beatle mops were seen as a sign of decadence). Things did not really improve after the Berlin Wall was puled down. Strikes and demonstrations were followed by a disastrous get-rich-quick craze, in which half the country invested their homes and life savings in schemes paying unfeasibly high interest rates, and lost the lot in 1997,
when they collapsed. Sixteen years ago, then, this was a land in which the streets were ruled by armed gangs and desperate, povertystricken mobs. Today its a holiday destination which has the winning combination of being both affordable and undiscovered; most Brits only know it from having made day trips from the Greek island of Corfu to Sarande, Albanias southernmost port (100 miles south of Tirana). It is not only the beaches that make Albania appealing. It is well worth incorporating a couple of days in the capital, Tirana. Despite the decades of economic hardship, the city turns out out to be a metropolis of elegant avenues, boasting plenty of parkland, plus an array of attractively marzipan-coloured buildings, deployed around grassy Skanderbeg Square. As for the choice of places to stay, you can opt for the upmarket Rogner Hotel, near the Prime Ministers residence, with gardens, tennis court and swimming pool, or else go for the smaller, homelier Villa Tafaj, a clean and prettily-arcaded hotel in Mine Peza Street. Either way, you are only a five-minute walk from the city centre, and the lovely, almost Alpine-looking Sarajet Restaurant, in Abdi Toptani Street. Here you can sip a glass of beer in the shaded courtyard, or eat vast veal chops (berxolla vici), beneath intricately carved wooden ceilings. After which, a trip to the top of the (slowly revolving) Sky Tower provides a panoramic view over the rooftops to the surrounding mountains. At the same time, though, the full force
of globalisation and commercialism has not steamrollered into Tirana, ironing out the local peculiarities. Pirimida, the crumbling old International Centre of Culture, was once a museum to the feared dictator Enver Hoxha, and now awaits demolition. The fast food outlets retain their own unique identities: theres AFC (Albanian Fried Chicken) instead of KFC, and theres Kolonat, which serves burgers, but has as its symbol an exploded version of the McDonalds Mshaped yellow arches. Whats more, the language has an identity all of its own. When youre attempting to say thank you, the phrase is 'faleminderit'. As for goodbye, its not 'ciao' or 'au revoir', but 'mirupafshim', which sounds more like a sneeze than a farewell. This is Europe, then, but not as we know it. Nevertheless. with a million expatriate Albanians pumping money back into the homeland, and with tourist numbers increasing all the time (four million last year), you cannot help feeling that if you want to catch the authentic Albania, you had better go there soon. Travel Facts Regent Holidays (0207 666 1244; www.regent-holidays.co.uk) offers a seven-night, twin-centre holiday, including flights, transfers and breakfast, for 579 per person, staying at the Hotel California, in Golem, near Durres, and the Hotel Tafaj in Tirana. There are five British Airways (0844 493 0787; www.ba.com) flights per week from Gatwick to Tirana. dailymail
s.