Letersi Matura 2012

KUJDES!
MOS DMTO BARKODIN
BARKODI
REPUBLIKA E SHQIPRIS MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCS AGJENCIA KOMBTARE E PROVIMEVE
PROVIMI I MATURS SHTETRORE 2012

I DETYRUAR
VARIANTI
E shtun, 2 qershor 2012 Ora 10.00
Lnda: Letrsi dhe Gjuh shqipe

Shkollat e mesme: artistike, koreografike, sportive, me koh t shkurtuar (kurrikula e vjetr) Udhzime pr nxnsin Testi n total ka 25 pyetje, 13 pyetje me zgjedhje (alternativa) dhe 12 pyetje me zhvillim. Testi sht i ndar n dy pjes. N t tri pjest ka pyetje me zgjedhje dhe me zhvillim. N pyetjet me zgjedhje rrethoni vetm shkronjn prbri prgjigjes s sakt, ndrsa pr pyetjet me zhvillim sht dhn hapsira e nevojshme pr t shkruar prgjigjen. Koha pr zhvillimin e pyetjeve t testit sht 2 or e 30 minuta. Pikt pr seciln krkes jan dhn prbri saj. Pr prdorim nga komisioni i vlersimit
1 2 3 4 5 6 7a 7b 8 9 10
Krkesa Pikt Krkesa Pikt Krkesa Pikt
11
12a
12b
13
14
15
16
17
18
19
20
21a
21b
22a
22b
23
24
25a
25b
25c
25d
Totali i pikve
KOMISIONI I VLERSIMIT 1...Antar 2. .Antar
AKP
2 qershor 2012
Letrsi dhe Gjuh shqipe Shkollat e mesme: artistike, koreografike, sportive, me koh t shkurtuar (kurrikula e vjetr)
Varianti
PJESA I Dritro Agolli GRI

Shum uj gri, shum qiej gri, gri n dritare, gri n vetmi. Ikn lejlekt larg n arrati, Shum uj gri, shum qiej gri. Pikojn streht melankoli, Shum streh gri, shum pika gri. Postier prtaci vjen n shtpi Me pallto gri, me letra gri. Hesht pas dritares maoku i zi, Gazeta hapet me tituj gri. Gri n dritare, gri n vetmi, Ikn lejlekt larg n arrati Pr pyetjet nga 1 deri n 6 rrethoni alternativn e sakt. 1. Fjala ky e ksaj poezie sht: A) B) C) D) gri; uji; qiejt; lejlekt. 1 pik 1 pik
2. Kjo poezi i takon liriks: A) B) C) D) shoqrore; t peizazhit; intime; filozofike.
3. N ciln nga vargjet e mposhtme kemi prdorim t elipss? A) B) C) D) Ikn lejlekt larg n arrati, Postier prtaci vjen n shtpi Gri n dritare, gri n vetmi, Gazeta hapet me tituj gri.
1 pik
4. Poezia sht shkruar me varg: A) B) C) D) 7-rroksh 8-rroksh 9- rroksh 10- rroksh
1 pik
5. N ciln prej alternativave kemi nj rend t prmbysur sintaksor? A) B) C) D) AKP Postier prtaci vjen n shtpi. Hesht pas dritares maoku i zi. Gazeta hapet me tituj gri. Me pallto gri, me letra gri.
1 pik
2 qershor 2012
Varianti
6. Cila sht figura e stilistiks n vargun e mposhtm? Pikojn streht melankoli A) B) C) D) 7. a) N nivelin e kujt mjeti stilistik ngrihet ngjyra gri? gjendje shpirtrore krkon t zbuloj ajo? mjeti stilistik: gjendja shpirtrore: ______________ Simboli; Metafora; Metonimia; Paralelizmi figurativ.
1 pik
2 pik
_______________________________________________________________
b) Analizoni se krkon t theksoj prsritja disa her e ksaj fjale (gri) prgjat t gjith poezis. 2 pik _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ 8. Identifikoni n poezi dy momente ku realiteti e prforcon gjendjen n t ciln ndodhet heroi lirik. 2 pik
_________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ 9. Cili sht motivi i ksaj poezie? 1 pik
_________________________________________________________________________________ 10. Zbuloni figurn e intonacionit (t tingllimit) t prdorur n kt poezi. Tregoni funksionin q ajo kryen dhe ndjenjat q prcjell tek ju si lexues. 3 pik figura e intonacionit: _________________________________________________________________ funksioni: __________________________________________________________________________ ndjenjat: ___________________________________________________________________________ 11. Cili sht ritmi i ksaj poezie? Shpjegoni arsyen e ktij prdorimi. 2 pik
_________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ 12. a) Komentoni, prmes dy figurave t stilistiks, vargun e fundit t ksaj poezie, duke par edhe raportin q ai krijon me t gjith pjesn tjetr t poezis. 3 pik _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ b) N shum nga vargjet mungon folja. far efekti do t krijoj poeti me an t ksaj mungese? 1 pik
_________________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012
Varianti
PJESA II Balzak Evgjeni Grande

Pas vdekjes s nns, Evgjenia u lidh edhe m ngusht me vatrn ku kish lindur, ku kish vuajtur dhe ku kish dhn shpirt e ma. Kur sodiste dritaren, kolltukun e saj n sall, syt i mbusheshin me lot. Nisi t besonte se e kishte gjykuar keq t atin e saj plak, kur shikonte kujdesin e madh atror q po tregonte ai. Kur zbriste pr t ngrn mngjesin, ai e kapte prkrahu, ia mbrthente syt mbl-mbl or t tra dhe e ruante sikur t ish prej floriri. Sa kish ndryshuar zoti Grande! Por plaku e nxori sheshit fytyrn e tij t vrtet gjat darks mortare, ku ndodhej dhe noteri Krysho, i vetmi q ia dinte sekretin vozaxhiut. - Bija ime e dashur, - i tha Evgjenis kur u ngrit sofra dhe kur dyert u mbylln me kujdes. Tashti ti mbetesh e vetmja trashgimtare e nns sate dhe na mbeten hesape pr t ndrequr midis nesh. Ashtu Krysho? - A sht dit e prshtatshme q tamam sot t merremi me kt pun, baba? - Po, vajza ime. Mua sm durohet dhe nuk besoj se do tia thyesh zemrn tyt eti. - Oh, baba... - Po, po! Kjo pun duhet t marr fund q sonte. - Po krkon nga mua, xhanm? - At e di ti e jo un. Ja, fol m mir ti, zoti Krysho. - Zonjush, yt at nuk do as ta ndaj pasurin e vet, as edhe t paguaj taksa tepr t mdha pr t hollat q ka n metal tingllonjs. Pra, duhet mnjanuar inventari i t gjith pasuris, e cila ndodhet sot e pandar midis teje dhe zotris, tyt eti... - More, zotni Krysho, - e pyeti Evgjenia me padurim, - fundi i fundit krkoni prej meje? - Ja, pra, - tha noteri, - duhet t nnshkruani nj akt, me ann e t cilit hiqni dor nga trashgimi i zonjs, nns suaj dhe ja lini atit shfrytzimin e t gjith pasuris s pandar midis jush, dhe pr t cilin ai ju siguron zotrimin e zhveshur t pasuris. - Un spo marr vesh asgj nga kto q m thoni, - u prgjigj Evgjenia, - po m jepni aktin dhe m tregoni vendin se ku duhet t v firmn. - Moj bija ime, n vend q t nnshkruash kt akt, q do t kushtoj nj djall e gjysm pr tu regjistruar, a nuk heq dor krejt nga pasuria e t ndjers nns sate dhe t m lsh vetm mua zotrues n t ardhmen? Kjo do t m plqente m shum. Pastaj do t t jap pr do muaj nj t ardhur prej njqind frangash. E more vesh, njqind franga n muaj. - Un bj t duash ti, o im at! - Zonjushe, - i tha noteri, e ndiej pr detyr tju them se, po ta nnshkruani at akt, mbeteni fare me gisht n goj. - Sa para bn pr mua? tha ajo. T nesrmen, aty nga dreka, Evgjenia nnshkroi deklaratn, me ann e s cils zhvishte vetveten. Me gjith premtimin solemn, q i pat br s bijs, se do ti jepte njqind franga n muaj, vozaxhiu plak gjer n fund t vitit t par, si kish dhn asnj dyshk. Kur Evgjenia, nj dit ia zuri n goj, si me shaka, ai smundi t mos skuqej nga turpi. U ngjit shpejt n kabinetin e vet, zbriti dhe i dha Evgjenis nj t tretn e stolive q i kish bler Karlit. - Ja, voglushe, - i tha s bijs me ironi, - i pranon kto njmij e dyqind frangat q t kam premtuar? - Si? Vrtet po mi jep, me gjith mend? - Mot do t t jap edhe aq t tjera, ia ktheu plaku, duke ia hedhur n fut dhe shtoi: - n pak koh do t ti jap t gjitha ikrrimat e tij. Pastaj frkoi duart i knaqur q mundi t spekulonte edhe mbi ndjenjat e s bijs.
AKP
2 qershor 2012
Varianti
Pr pyetjet nga 13 deri n 19 rrethoni alternativn e sakt. 13. Pr Granden sht nj dram e vrtet: A) B) C) D) humbja e bashkshortes. refuzimi i Evgjenis pr t falur pasurin. frika se mos Kryshoja i tregon Evgjenis t vrtetn. krkesa e Evgjenis pr m shum se njqind franga. 1 pik 1 pik
14. Cila nga alternativat e mposhtme sht shembull i ironis? A) B) C) D) Po, po! Kjo pun duhet t marr fund q sonte. E more vesh, njqind franga n muaj. Un bj t duash ti, o im at! Sa kish ndryshuar zoti Grande!
15. Kur Grandeja i krkon Evgjenis t merren me trashgimin, ajo i prgjigjet se sht nj dit e paprshtashme. Pse ajo nuk dshiron t merret pikrisht at dit me kt shtje? A) B) C) D) I trembet natyrs s Grandes. Nuk i interesojn shtjet e pasuris. Ajo sht dita q i takon nns s saj. I duhen disa dit q t mendoj m qart.
1 pik
16. N kt fragment noteri prpiqet: A) B) C) D) ta paralajmroj Evgjenin pr pasojat e veprimit t saj. t mbroj interesat e plakut Grande nga humbja e papritur. t prfitoj nga situata e krijuar midis t atit dhe t bijs. t mbroj pozicionin e tij si noter profesionist.
1 pik
17. Kur autori rrfen: Pastaj frkoi duart i knaqur q mundi t spekulonte edhe mbi ndjenjat e s bijs, do t thot q plaku Grande ishte i knaqur q mundi: 1 pik A) B) C) D) ta bnt Evgjenin si veten. ta vinte n prov t bijn. t luante me ndjenjat e s bijs. ta vinte n pozit t vshtir t bijn. 1 pik
18. N fjalin: N pak koh do t ti jap t gjitha ikrrimat e tij, fjala ikrrimat ka kuptimin: A) B) C) D) florinjt; sendet; parat; voglsirat.
19. Cilat cilsi i atribuon Balzaku Evgjenis n kt fragment? A) B) C) D) E zgjuar dhe e hedhur. Modeste dhe e ndrojtur. E bukur dhe elegante. Dinake dhe tekanjoze.
1 pik
AKP
2 qershor 2012
Varianti
20. Analizoni thelbin e marrdhnies midis plakut Grande dhe t bijs.
2 pik
___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ 21. a) Cili sht raporti q Evgjenia ka me paran? Mendimin tuaj mbshteteni me nj shembull nga fragmenti.
2 pik
___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ b) Nisur nga konteksti, me ton i thot Grandeja fjalt e mposhtme? far na l t kuptojm ai (toni) n lidhje me natyrn e plakut? 2 pik Po, po! Kjo pun duhet t marr fund q sonte. ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ 22. a) N fillim t ktij fragmenti Evgjenia beson se i ati ka ndryshuar. Pse ajo mendon kshtu? Identifikoni nj moment n fragment q ilustron pikrisht kt. 2 pik ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________
b) Cila sht arsyeja e vrtet q Grandeja sillet n kt mnyr me Evgjenin?
1 pik
___________________________________________________________________________________
23. Cila sht ndjesia q keni pr secilin nga t dy personazhet qendrore t ksaj pjese?
2 pik
___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________
24. Zbuloni n kt pjes nj shprehje frazeologjike dhe zvendsojeni me nj sinonim. shprehja frazeologjike: ______________________________________ sinonimi: _______________________________________
2 pik
AKP
2 qershor 2012
Varianti
25. Sjelljet dhe pasionet ekstreme shkaktojn pasoja t pakthyeshme jo vetm n jetn e Grandes, por edhe t njerzve q jetojn me t. A jeni dakord me kt mendim? Argumentoni mendimin tuaj n formn e nj eseje. 8 pik ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________
Shtjellimi i ides (25a)
Organizimi dhe struktura (25b)
Stili dhe origjinaliteti (25c)
Saktsia gjuhsore (sintaksa dhe drejtshkrimi) (25d)
Totali 25
2 pik
2 pik
2 pik
2 pik
8 pik
AKP
2 qershor 2012
Varianti
AKP
2 qershor 2012

I DETYRUAR
SKEMA E VLERSIMIT T TESTIT
VARIANTI
Shkollat e mesme: artistike, koreografike, sportive, me koh t shkurtuar (kurrikula e vjetr) Udhzime t prgjithshme:
Testi prbhet nga dy pjes. Testi prmban nj total prej 50 piksh. Testi ka 25 pyetje. 13 me zgjedhje dhe 12 me zhvillim. Pr pyetjet me zgjedhje prgjigja e sakt vlersohet me 1 pik. Pr pyetjet me zhvillim prgjigjet konsiderohen orientuese dhe n skem parashikohen variantet e mundsive t prgjigjeve t nxnsve. Vlersimi i pyetjes ese do t bhet duke pasur parasysh rubrikat n tabeln e vendosur n fund t pyetjes dhe q sht posarisht pr vlersuesit e testit. Saktsia gjuhsore ndikon negativisht n vlersimin e nxnsit, n ato raste, kur ka prsritje t theksuar gabimesh ose gabime t cilat prishin n mnyr t vazhdueshme kuptimin e shprehjes. _______________________________________________________________________________________
PJESA I Dritro Agolli Gri
Pyetja 1 A 1 pik Pyetja 2 C 1 pik Pyetja 3 C 1 pik Pyetja 4 D 1 pik Pyetja 5 B 1 pik Pyetja 6 B 1 pik _______________________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012
Skema e vlersimit: Letrsi dhe Gjuh shqipe Shkollat e mesme: artistike, koreografike, sportive, me koh t shkurtuar (kurrikula e vjetr)
Varianti B
Pyetja 7 (a)
Mjeti stilistik
2 pik
Ngjyra gri ngrihet deri n nivelin e simbolit. Gjendja shpirtrore: Gjendja shpirtrore q ajo shnon simbolikisht sht mrzia, melankolia, q shfaqen si pasoj e zhgnjimit vetmis dhe mohimit. 1 pik DHE 1 pik Nse zbulon mjetin stilistik. Nse shpjegon gjendjen shpirtrore q zbulon simbolika e prdorur.
0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________
Pyetja 7 (b)
Model prgjigjeje Prgjigje e plot
2 pik
Prsritja monotone e ngjyrs gri, prgjat gjith poezis, hiperbolizon, thekson situatn emocionale t heroit, i cili qndron pasiv n nj mjedis t mbyllur. Gjithashtu ajo thekson nj trishtim t pafund e t pashpjegueshm pr shpirtin poetik. Ky trishtim i pafund theksohet edhe nga prdorimi i shumsit qiej dhe ndajfoljes shum. Prgjigje e pjesshme Prsritja monotone e ngjyrs gri, prgjat gjith poezis, thekson situatn emocionale t heroit. Thekson vetmin. Thekson trishtimin. 2 pik OSE 1 pik 0 pik Nse analizon n mnyr t pjesshme se far theksohet nga prsritja e fjals gri. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. Nse analizon n mnyr t plot se far theksohet nga prsritja e fjals gri.
Nxnsi do t marr pik edhe kur n prgjigjen e dhn, jep nj shpjegim q nuk e prmban modeli i prgjigjes, por q komisioni i vlersimit e gjykon t sakt. _______________________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012
Varianti B
Pyetja 8
Momentet:
2 pik
Pas dritares nuk ka asgj, nj koh gri, qiell gri dhe nj realitet gri (si nntekst), mjedis pa gjallri, pa jet. Lajmet q vin nga realiteti q sht jasht, jan gri (Gazeta hapet me tituj gri). Lajme q t mrzisin, q ske interes ti lexosh. Por dhe lajmet personale q i vin jan t trishtueshme, zhgnjyese dhe q ndoshta i shkaktojn vetmi. 2 pik OSE 1 pik 0 pik Nse identifikon dy momente, ku realiteti e prforcon gjendjen n t ciln ndodhet heroi lirik. Nse identifikon vetm nj moment. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 9
1 pik
Motivi: Motivi baz i ksaj poezie sht ai i trishtimit, vetmis s nj njeriu n nj realitet n t cilin ai nuk e gjen do veten. OSE Motivi i vetmis, zhgnjimit. 1 pik Nse identifikon motivin e poezis.
0 pik Nse prgjigjja e dhn nuk i prmbahet thelbit t pyetjes ose nuk ka prgjigje. _______________________________________________________________________________________
Pyetja 10
3 pik
Figura e intonacionit: aliteracioni Funksioni: prgjat gjith poezis prsriten nj grup tingujsh, por veanrisht shkronjn i dhe g. Kjo prsritje krijon rima t brendshme dhe fundore. Ato i japin poezis nj pesh t rnduar emocionale dhe tension gati n t shprthyer. Ndjenjat q prcillen te lexuesi: t krijon nj ndjesi grryese, acaruese. 1 pik DHE 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse zbulon figurn e intonacionit. Nse tregon funksionin q kryen kjo figur. Nse tregon ndjenjat q prjeton si lexues. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Nxnsi do t marr pik edhe kur n prgjigjen e dhn, jep nj shpjegim q nuk e prmban modeli i prgjigjes, por q komisioni i vlersimit e gjykon t sakt. _______________________________________________________________________________________ AKP
2 qershor 2012
Varianti B
Pyetja 11
2 pik
Ritmi i poezis: Poezia ka nj ritm monoton. Arsyeja e prdorimit: Ritmi monoton sht n funksion t prmbajtjes: zymtsia, trishtimi, pesha e rnduar emocionale prputhen natyrshm me ritmin e ngadalshm. 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse prcakton ritmin e poezis. Nse shpjegon arsyen e ktij prdorimi. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 12 (a)
3 pik
Figurat e stilistiks Antiteza: vargu me pjesn tjetr t poezis. Inversioni: ikn ... (theksohet q n fillim ikja larg, humbja) Simboli: lejlekt Retienca: pikat e heshtjes n fund t vargut Komenti: Vargu i fundit hyn n antitez me pjesn tjetr t poezis. Lejlekt jan simbole t ndrrs, t udhve t prshkuara dikur, t mallit, t ndrrave dhe horizonteve t hapura. Prdorimi i prsritur dy her i ktij vargu dhe antiteza q ai krijon, e thekson edhe m tepr trishtimin, zymtsin, gjendjen emocionale dhe gati n t shprthyer t heroit lirik. Vet vargu prmban edhe nota trishtimi, q shfaqen n tri pikat e heshtjes (retiencn), q jan n fund t tij. Shum gjra mbeten pa thn, por thjesht nnkuptohen. 3 pik OSE 2 pik OSE 1 pik 0 pik Shnim: Nse prmend vetm figurat e stilistiks, pa ilustrimin prkats, nxnsi do t marr 0 pik. Nxnsi do t marr pik edhe kur n prgjigjen e dhn, jep nj shpjegim q nuk e prmban modeli i prgjigjes, por q komisioni i vlersimit e gjykon t sakt. _______________________________________________________________________________________ Nse komenton vargun e fundit prmes dy figurave t stilistiks. Nse komenton vargun e fundit prmes nj figure t stilistiks ose prmend dy figura bashk me ilustrimin prkats, por pa zbrthimin e tyre. Nse komenton vargun e fundit, por nuk prmend asnj figur t stilistiks ose prmend nj figur bashk me ilustrimin prkats, por pa zbrthimin e tyre. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 12 (b)
1 pik
Model prgjigjeje Mungesa e foljes krijon efektin e nj palvizshmrie, gjendjeje statike, munges veprimi, ndjeshmre, t nj gjendjeje t mbetur pezull, pa energji, pa forc, t ngecur diku. 1 pik Nse shpjegon efektin q krijohet nga mungesa e foljes.
0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________ AKP
4 2 qershor 2012
Varianti B
PJESA II Balzak Evgjeni Grande
Pyetja 13 B 1 pik Pyetja 14 D 1 pik Pyetja 15 C 1 pik Pyetja 16 A 1 pik Pyetja 17 C 1 pik Pyetja 18 D 1 pik Pyetja 19 B 1 pik _______________________________________________________________________________________
Pyetja 20
2 pik
Marrdhnia midis atit dhe bijs nuk sht si pritet t jet n nj rast t till. Ndjenjat e Evgjenis jan si ato t nj bije ndaj t atit, kurse Grandeja nuk ushqen ndjenja t tilla. Dashuria e tij e vetme jan parat dhe ai kujdeset vetm pr to. Pra raporti i dashuris dhe respektit midis atit dhe bijs sht vetm i njanshm. At e tregon vetm Evgjenia. Prgjigje e pjesshme (Shpjegon vetm nj pjes t raportit) Grandeja nuk e do t bijn. Vetm Evgjenia tregon dashuri dhe prkujdesje. 2 pik OSE 1 pik Nse jep nj prgjigje t plot, ku zbulon thelbin e ktij raporti.. Nse jep nj prgjigje t pjesshme, ku zbulon pjesrisht thelbin e ktij raporti.
Pyetja 21 (a)
Model prgjigjeje
2 pik
Evgjenia nuk e njeh paran, nuk i intereson ajo, ska asnj vler pr t. Ilustrimi: un spo marr vesh asgj nga kto q m thoni; m tregoni vendin se ku duhet t v firmn; un bj t duash ti, o im at! Sa para bn pr mua? Nse tregon raportin q Evgjenia ka me paran. Nse e mbshtet mendimin me nj shembull nga fragmenti. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
1 pik DHE 1 pik 0 pik
Nxnsi do t marr pik edhe kur n prgjigjen e dhn, jep nj shpjegim q nuk e prmban modeli i prgjigjes, por q komisioni i vlersimit e gjykon t sakt. _______________________________________________________________________________________ AKP 5 2 qershor 2012
Varianti B
Pyetja 21 (b)
2 pik
Toni I vendosur, autoritar, serioz. Prdorimi i ktij lloj toni na l t kuptojm sa autoritar sht Grandeja. Ai nuk l asnj vend pr diskutime dhe fjala e tij nuk mund t kundrshtohet. Ai krkon bindje t plot nga Evgjenia. Me kt ton ai i imponohet asaj. 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse tregon natyrn e tonit t prdorur nga Grandeje. Nse shpjegon se tregon ky ton n lidhje me natyrn e plakut. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 22 (a)
Model prgjigjeje
2 pik
Ajo mendon kshtu, pasi Grandeja po tregohet i dashur, i prkushtuar, n kundrshtim me sjelljen e tij t zakonshme. Ilustrimi ai e kapte prkrahu ia mbrthente syt mbl-mbl e ruante sikur t ish prej floriri. 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse tregon pse Evgjenia mendon se i ati ka ndryshuar. Nse mendimin e mbshtet me nj ilustrim nga fragmenti (t perifrazuar ose t marr drejtprdrejt). Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 22 (b)
Model prgjigjeje
1 pik
Grandeja do q ti marr mendjen s bijs, me qllim q ajo ta kaloj pasurin q zotron nga e ma n emr t tij. 1 pik Nse tregon arsyen e vrtet t sjelljes s Grandes.
AKP
2 qershor 2012
Varianti B
Pyetja 23
2 pik
Ndjesia sht personale: mund t ndjejn simpati pr Evgjenin, keqardhje.
mund t ndiejn: habi, zemrim, trishtim (si mund t jet nj njeri kshtu), prmim, neveri, etj.
1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse tregon ndjesin q provon pr plakun Grande. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. Nse tregon ndjesin q provon pr Evgjenin.
Pyetja 24
2 pik
Shprehjet frazeologjike: e nxori sheshit fytyrn u shfaq, u zbulua; tia thyesh zemrn tyt eti - ta mrzissh, ta plagossh; mbeteni fare me gisht n goj - mbetet trok, pa asgj; ia zuri n goj ia prmendi; sa para bn pr mua ska rndsi, ska vler. Nse identifikon nj shprehje frazeologjike.
Nse gjen sinonimin e saj Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
AKP
2 qershor 2012
Varianti B
Pyetja 25
8 pik
Pr esen do t ndiqen kriteret e mposhtme: KRITERI I: SHTJELLIMI I IDES Vlersuesi do t shikoj nse nxnsi: 2 pik
shkruan nj ese, ku argumenton se si sjelljet dhe pasojat ekstreme ndikojn n jetn e Grandes, por edhe t njerzve q jetojn me t; mban qart nj pozicion t dukshm, por bazuar n pjesn e dhn; prdor detaje mbshtetse, duke iu referuar prvojs personale ose edhe prvojave t t tjerve; ka qartsi mendimi. 2 pik
KRITERI II: ORGANIZIMI DHE STRUKTURA E ESES
1 pik
Struktura e eses
respekton elementet e strukturs s eses: hyrjen zhvillimin prfundimin
Nxnsi merr 1 pik nse prgjigjen e dhn e strukturon sipas skems s msiprme.
1 pik
Organizimi i eses
organizim logjik, ku shfrytzohen teknika t tilla si koherenca dhe unifikimi i paragrafve (lidhja logjike mes paragrafve, kalimi n mnyr t natyrshme). 2 pik
KRITERI III: STILI DHE ORIGJINALITETI
Vlersuesi do t shikoj nse nxnsi: prmes gjuhs q prdor, krijon nj prshtypje t prgjithshme pr at q do t shpreh. shprehet me nj gjuh eseistike. ka fjalor t pasur. stil origjinal. KRITERI IV: SAKTSIA GJUHSORE 2 pik
(1 pik sintaksa dhe 1 pik drejtshkrimi)

Vlersuesi do t shikoj nse nxnsi: strukturon qart prgjigjen nga pikpamja gramatikore. ndrton fjali q jan t sakta dhe t qarta. prdor fjali q variojn n modele, gjatsi dhe ritm. ka saktsi drejtshkrimore.
AKP
2 qershor 2012
KUJDES! MOS DMTO BARKODIN
BARKODI

I DETYRUAR
VARIANTI
Lnda: Gjuh shqipe dhe Letrsi

Shkollat e mesme artistike (kurrikula e re) Udhzime pr nxnsin Testi n total ka 25 pyetje, 13 pyetje me zgjedhje (alternativa) dhe 12 pyetje me zhvillim. Testi sht i ndar n tri pjes. N t tri pjest ka pyetje me zgjedhje dhe me zhvillim. N pyetjet me zgjedhje rrethoni vetm shkronjn prbri prgjigjes s sakt, ndrsa pr pyetjet me zhvillim sht dhn hapsira e nevojshme pr t shkruar prgjigjen. Koha pr zhvillimin e pyetjeve t testit sht 2 or e 30 minuta. Pikt pr seciln krkes jan dhn prbri saj. Pr prdorim nga komisioni i vlersimit
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10a 10b
11a
11b
11c
11d
12
13
14
15
16
17a
17b
18
19
20
21a
21b
22
23
24
25a
25b
25c
Totali i pikve
AKP
2 qershor 2012
Gjuh shqipe dhe Letrsi Shkollat e mesme artistike (kurrikula e re) Varianti
PJESA I Udhtimet e Guliverit: Argtim apo egrsi?

Q kur botuan, Udhtimet e Guliverit, n vitin 1726, romani sht lexuar n tri mnyra t ndryshme: si nj histori e vrtet, si nj tregim argtues pr fmij dhe si nj satir e ashpr, drejtuar shoqris njerzore. Libri flet pr nj udhtar i cili, teksa prballet me mbytjen e anijes dhe fatkeqsi t tjera, ndeshet me disa shoqri t ndryshme njerzore. N pamje t par duket si nj histori aventurash. Megjithat Xhonatan Suift e shkroi librin duke pasur pr qllim q ta zemronte lexuesin dhe jo ta argtonte (Helmswood 32). Nj lexues i ditve t sotme i Udhtimeve t Guliverit mund t pyes veten se si kto histori dhe personazhe n ato koh jan marr si t vrteta. Megjithat, kur libri u botua pr her t par, emri i Suiftit nuk u vendos n kopertin pr shkak t prmbajtjes satirike t librit. N origjinal shkruhej: Udhtime npr vende t largta t bots, nga Lemuel Guliver (Fairely 59). Ky shnim dhe rrfimi n vetn e par, bri q shum lexues t besonin se historit e udhtimeve ishin ngjarje t vrteta. Duke e par nga ana historike, sht krejt e pranueshme q njerzit t besonin ngjarje t tilla. Libri u botua n koh eksplorimesh. Evropiant po njiheshin me pjesn tjetr t bots nga historit e eksploruesve, t cilt kishin udhtuar n vende t largta dhe t habitshme si, Afrika, Azia dhe Amerika. Edhe rrfimet m t vrteta pr kto vende mbeteshin fantastike pr evropiant, t cilt ishin msuar vetm me mnyrn e tyre t jetess. Pr kt arsye nuk sht shum e habitshme q shum njerz i morn udhtimet e Guliverit si t vrteta. Ksaj ideje t gabuar iu shtua edhe dshmia e nj kapiteni, i cili deklaroi se e njihte personalisht Kapiten Guliverin (Rialto 44). Lexues t tjer mendonin se autori thjesht po i hiperbolizonte gjrat (46). Ata nuk e plqenin librin, pr shkak t prirjes q kishte autori pr t strholluar t vrtetn, por gjithsesi besonin se ngjarjet n thelb ishin reale. M von, romani Udhtimet e Guliverit u shndrrua n nj nga historit m t njohura pr fmij t t gjitha kohrave. Gjat shekujve, jan krijuar shum versione t shkurtuara dhe t ilustruara t librit. Pjes t historis jan prshtatur edhe n filma. Prshtatja m e fundit ka qen n nj serial t shkurtr, ku Ted Denson luan rolin kryesor. Ngjarjet dhe shoqrit e krijuara nga Suift n kt prrall me imagjinat kaq krijuese, prshtaten leht n artin e kinemas. Megjithat mendohet se libri n origjinal, i pashkurtuar, nxjerr, prmes ktyre tregimeve magjepsse, qllimin satirik t autorit. Shoqria e par q takon Lemuel Guliveri sht ajo e Liliputve, nj rac njerzish t vegjl. Pasi gjejn anijen e tij t prplasur n brigjet e tyre, qenieve t vogla u duhet t bjn nj rrug t gjat pr t kapur rob Njeriun Mal. Me kalimin e kohs ai fiton besimin e tyre dhe lihet i lir pr aq koh sa do tu bindej t nnt ligjeve, q kishin krijuar liliputt pr sigurin e tyre. Pr shembull, n Ligjin e Katrt thuhej se ai do t ket kujdes maksimal pr t mos shkelur trupat e qytetarve tan t dashur, kuajt e tyre ose karrocat dhe nuk do t marr asnj nga qytetart tan n duar, pa dshirn e tyre (Suift 30). Qindra rrobaqeps, kuzhinier dhe kamerier u vun n pun pr ti qepur rrobat, prgatitur e shrbyer ushqimin. Duket sikur liliputt jan t gjindshm, zemrgjer dhe t sjellshm, heronj t prsosur pr nj histori fmijsh. Megjithat, po ta shohsh m me kujdes historin, sharmi i liliputve fillon t zbehet. Ndodhte q n zbatimin e ligjeve ata t ishin aq t paprgjegjshm, saq, edhe pr shkak t mosmirnjohjes, t t dnonin me vdekje. (48). Nuk ishin t dashur me fmijt, pasi vetm dy her n vit i lejonin q t takoheshin me prindrit e tyre. (50). Suift, i cili kishte lindur n Irland (ishullin fqinj t Anglis), kur portretizonte liliputt, vinte n loj mbretin, gjykatat dhe shoqrin angleze. N Udhtimet e Guliverit ai satirizon edhe aspekte t tjera t shoqris njerzore, si dhe dobsit e saj. Duket qart q mendimet e Suiftit pr njerzit ishin t hidhura dhe t pafavorshme. Megjithat ai i prshkroi marrzit dhe mizorit tona n nj mnyr kaq krijuese, saq Udhtimet e Guliverit do t vazhdoj t magjeps lexuesit e t gjitha moshave. Veprat e cituara Fairley, Matthew. Xhonatan Suift. New York: Gemstone, 1986. Helmswood, Fern. Veprat satirike t Xhonatan Suiftit. T kuptojm letrsin, 17 janar 1995: 31-34. Rialto, Bettina. Ata besuan te Guliveri. Fakte dhe trillime, 6 korrik 1996: 43+. Suift, Xhonatan. Udhtimet e Guliverit. New York: Washington, 1969. ____________________________________________________________________________________ AKP
2 2 qershor 2012
Pr pyetjet nga 1 deri n 8 rrethoni alternativn e sakt.
1. Cila nga alternativat e mposhtme mund t prdoret si nj titull pr paragrafin e dyt dhe t tret t ksaj pjese? A) B) C) D) Pranohen si ngjarje t vrteta Udhtimet e Guliverit. Si ti lexojm Udhtimet e Guliverit. Udhtimet e Guliverit: nj histori magjepse pr fmij. Autori i famshm i Udhtimeve t Guliverit.
1 pik
2. Autori prfshin nj informacion t mjaftueshm pr t treguar se: A) B) C) D) Xhonatan Suiftit i plqen t shkruaj sidomos pr fmijt. lexuesit e din tashm se Udhtimet e Guliverit sht nj trillim i pastr artistik. Xhonatan Suifti kaloi kohn m t madhe t jets s tij n Irland. pasi kan lexuar Udhtimet e Guliverit njerzit jan nxitur t udhtojn m shum.
1 pik
3. N paragrafin e tret fjala hiperbol do t thot: A) B) C) D) kritik; ekzagjerim; pavarsi; prparim.
1 pik
4. Cila nga alternativat e mposhtme e ndihmon m shum lexuesin t vlersoj saktsin e informacionit t dhn n kt pjes? A) B) C) D) Leximi i nj biografie pr Xhonatan Suiftin. Shkrimi i nj vepre satirike origjinale. Rileximi i dokumenteve disa her. Kontrolli i burimit t faqeve t cituara.
1 pik
5. Cili informacion nga kjo pjes mbshtet iden se Udhtimet e Guliverit sht nj histori zbavitse pr fmij, pavarsisht qllimit satirik t autorit t saj? 1 pik A) Shum lexues e dnuan autorin pr mosrespektim serioz t fakteve. B) Kur u mor n konsiderat romani origjinal dhe i pashkurtuar, u pa qart se vepra vinte n loj marrzin njerzore. C) Me nj vzhgim t kujdesshm, joshja e personazheve zvoglohet. D) Ngjarjet dhe personazhet n libr krijojn prralln imagjinare, plot ngjyra t nj aventure.
6. Artikujt e ngjashm me ato t cituara n kt studim ka shum t ngjar t gjenden n kto revista: 1 pik A) B) C) D) AKP Letrsia dhe Historia; shtje politike aktuale; Udhtime ndrkombtare; Shkrime pr fmij.
2 qershor 2012
7. N kt raport, cils pyetje tenton ti prgjigjet autori? A) B) C) D) A shpenzoi Xhonatan Suifti pjesn m t madhe t jets s tij duke udhtuar? Cilat ishin qllimet e Suiftit kur shkroi Udhtimet e Guliverit? Si mundet nj autor ti bj njerzit t besojn se trillimet letrare jan t vrteta? A ishte Guliveri nj udhtar i vrtet apo nj personazh i trilluar artistik?
1 pik
8. Nse autori i ktij shkrimi do t dshironte t msonte rreth veprave t tjera satirike t Xhonatan Suiftit, ai duhet t lexonte burimin e cituar t shkruar nga: 1 pik A) B) C) D) Bettina Rialto; Xhonatan Suift; Fern Helmswood; Ted Danson.
9. Prgjat shkrimit shpesh hasim disa fjal ose fjali, t cilat autori i ka futur midis thonjzave. Pr qllim ai e bn kt?
1 pik
_________________________________________________________________________________
10. a) Rendisni dy argumente t ktij teksti q kan bindur nj pjes lexuesish se historit e romanit Udhtimet e Guliverit ishin t vrteta.
2 pik
_________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________
b) Cili nga argumentet e przgjedhura m sipr ju duket m binds dhe pse?
1 pik
_________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012
11. Disa libra jan serioz, krijuar pr ta br audiencn t mendoj. Disa t tjer jan krijuar kryesisht pr t argtuar dhe knaqur njerzit. Cilin tip libri preferoni? Argumentoni mendimin tuaj n formn e nj eseje. 8 pik _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Totali 11
2 pik
2 pik
2 pik
2 pik
8 pik
AKP
2 qershor 2012
PJESA II Migjeni
N vendin ton kudo valojn flamujt e nj melankolie t trishtueshme ...dhe askush smund t thot se ktu rron nj popull q ndrton dika t re. Aty ktu n hijet e flamujve mund t shifet nj mund, nj prpjekje e madhe prmbi vdekje, pr t pjell dika t madhe, Pr pyetjet nga 12 deri n 15 rrethoni alternativn e sakt. 12. N kt poezi kotsia e jets shfaqet: A) n t qeshurn prej marazit; B) n prpjekjet pr t lindur nj xhind; C) n popullin q ndrton dika t re; D) n banesat ku ka shenja jete. 13. Poezia i takon llojit t liriks: A) intime; B) filozofike; C) shoqrore; D) patriotike. 14. N ciln prej alternativave t mposhtme metafora sht e shprehur me emr? A) melankoli e trishtueshme; B) flamujt e melankolis; C) pr t pjell dika t madhe; D) kudo valojn flamujt. 15. Kjo poezi mbizotrohet nga nota: A) dhimbjeje; B) tragjike; C) satirike; D) optimiste. 16. Identifikoni n fragment nj rast t prdorimit t ironis dhe shpjegojeni at. 2 pik 1 pik 1 pik 1 pik 1 pik
Nn flamujt e melankolis
pr t qit n drit nj xhind! Por, (o ironi) nga ajo prpjekje lind vetm nj mi. Dhe kshtu kjo komedi na plas dellin e gazit, nsa prej marazit plcasim. N prakun e do banese ku ka ndoj shenj jetese valon nga nj flamur melankolie t trishtueshme.
______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ 17. a) Cila sht atmosfera q krijohet n kt poezi dhe far e ka shkaktuar at? 2 pik
______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ AKP

6 2 qershor 2012
b) far simbolizon flamuri n kt poezi? Si ndryshon kjo simbolik nga ajo tradicionale? Pse Migjeni e ka sjell nn kt kndvshtrim? 3 pik ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ 18. Zbuloni vargjet ku trishtimi i prgjithshm merr ngjyrim personal. Si jepet ky kalim nga pikpamja gjuhsore? 2 pik ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ 19. Analizoni pse poeti po prjeton nj dram t madhe. Mendimin tuaj ilustrojeni me vargje ose detaje nga poezia. 2 pik ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________
PJESA III Markez Njqind vjet vetmi (fragment)
Ishte nj periudh fejese disi e mugt, sepse italiani vinte gjithmon kur binte mugtira dhe gjithmon kishte nj gardenie n thilen e xhakets. N verandn e tejngopur me arom manxurane dhe trndafilash, ai prkthente sonetet e Petrarks, teksa ajo thurte dantella, derisa mushkonjat i detyronin t krkonin strehim n dhomn e ndenjies. Ndjeshmria e Amarants, sharmi i saj i prmbajtur e, megjithat magjepss, kishin endur prreth t fejuarve nj si plhur t padukshme merimange, t ciln ai me shum mundim detyrohej ta haprdante, ndaj dhe nuk dilte dot nga shtpia e saj m par se ora tet e mbrmjes. Me kartolinat q i vinin Pietro Krespit nga Italia ata bn nj album shum t bukur: ishin pamje iftesh t dashuruar ndr parqe t vetmuar, t stolisura me vizatime zemrash t shpuara me shigjet e me fjongo t arta q i mbanin pllumbat n sqep. T gjitha shenjat tregonin se Amaranta po ecte drejt nj lumturie pa shqetsime e tallaze. Vetm se ajo, krejt ndryshe nga Rebeka, nuk po rrfente kurrfar padurimi. Po me at durim, me t cilin i qndiste me ngjyra t larmishme sofrabezet, i punonte me grep dantellat dhe sajonte me punim kryqi pallonj dhe lloj - lloj shpendsh, priste dhe astin kur Pietro Krespi t mos mundte m ta prballonte dufin e zemrs. Dhe kur asti erdhi s bashku me shirat e tetorit, Pietro Krespi ia hoqi gjergjefin nga prehri dhe ia mori dorn mes duarve t tij. - Tani nuk po m pritet dot m!- i tha. Muajin tjetr do t martohemi! Amaranta nuk sht se u drodh nga ajo prekje e duarve t tij t ftohta. E trhoqi dorn nga t tijat si ndonj kafshz q merr arratin dhe iu rikthye srishmi pundores. - Lri marrzit, Krespi,- i tha dhe fytyra iu shtrembrua nga nj buzagaz i kitht. - Un as e vdekur nuk do t martohesha me ty. Pietro Krespi e humbi toruan. Nisi t qante me ngashrim dhe sa si theu gishtrinjt e dors nga dshprimi. - Mos e humb kot kohn. N qoft se vrtet m do, bn mir mos t shkelsh m kurr n kt shtpi! Kjo ishte e gjitha i tha Amaranta, pr t mos iu kthyer m ktij muhabeti. E la pas dore punn, e ngryste ditn n zyrn e vogl n ann e pasme t dyqanit, duke shkruar letra dashurie, q ia drgonte Amarants, duke i futur n zarfa o petale lulesh, o flutura t thara; por ajo ia kthente ato letra pa i hapur fare. M pas ai mbyllej me or t tra dhe i binte kitars. Nj nat prej netsh ia mori dhe kngs. E gjith Makondoja u zgjua si e magjepsur, a thua t ndodhej n qiellin e shtat: dgjonin t prgjruar tingujt e kitars, q nuk dukeshin se ishin t ksaj bote; dgjonin zrin e prusht t nj mashkulli, q kurr ndonjher se kishin dgjuar m par. N t gjitha shtpit e fshatit Pietro Krespi pa drita t ndezura, po nuk pa t ndizej ndonj drit n dritaret e Amarants. M dy nntor, t Dieln e t Vdekurve, vllai i tij hapi dyqanin dhe i gjeti t gjith shandant ndezur, t gjitha kutit muzikore t kurdisura, t gjitha ort t ndaluara n nj pasmesnate dhe, n mes t atij ndriimi dhe kumbimi tingujsh t ngatrruar, e pa Pietro Krespin te tryeza e puns me damar t prer dhe me t dyja duart t kredhura n nj legen t mbushur me alkool. Varrimi qe madhshtor. Amaranta nuk doli nga dhoma e gjumit. N shtrat si ishte dgjoi vajin e Ursuls, hapat dhe pshprimat e njerzve q vrshuan shtpin, dgjoi dhe vajin e vajtocave. Pastaj nuk dgjoi m asgj, ngaq pllakosi nj heshtje e thell dhe u ndie kundrmimi i luleve t shkelura. Edhe pr mjaft koh, sapo binte mugtira, Amarants i bhej sikur ndiente livandon e Pietro Krespit, por gjente n vete forc sa t mos prhumbej n at kujtim t mynxyrshm. Ursula asaj i hoqi viz. Ajo as q i ngriti syt dhe nuk shprehu kurrfar keqardhje at dit, kur
AKP
2 qershor 2012
Amaranta hyri n kuzhin dhe vuri dorn n prushin e vatrs dhe e mbajti sa i dhmbi aq fort, saq nuk ndjeu m kurrfar dhimbje, por vetm ern e mishit t saj t przhitur. Ishte nj kur e tmerrshme pr tu shruar nga brejtjet e padurueshme t ndrgjegjes. Disa dit e pan t endej npr shtpi me dorn t futur n nj en me t bardh veze dhe, kur m n fund iu shruan plagt e djegies, u duk sikur e bardha e vezs ia kishte mbyllur ibant e zemrs. E vetmja gjurm e jashtme, q i kishte ln pas tragjedia, ishte fasha prej garze t zez, me t ciln e pati mbshtjell dorn e djegur dhe q do ta mbante deri n vdekje.
20. Cili sht nnteksti simbolik i detajit: kundrmimi i luleve t shkelura? A) B) C) D) 21. a) Ku qndron ndryshimi m i madh midis Amarants dhe Pietro Krespit? Shprfillja e njerzve. Shenjtrimi i Krespit pas vdekjes. Shpirti i Krespit q sgjen qetsi. Kujtimi i dashuris s vdekur.
1 pik
1 pik
______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ b) A ka dika t tepruar n mnyrn se si e shpreh Pietro Krespi dashurin dhe vuajtjen? Argumentoni mendimin tuaj duke e ilustruar me shembuj nga fragmenti. 3 pik ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ 22. Prishja e lidhjes midis Amarants me Pietro Krespin paralajmrohet me fjalt: Vetm se nuk po tregonte kurrfar padurimi. Shpjegoni pse mungesa e padurimit sht shenja e par e asaj q do t ndodh m pas. 2 pik ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ 23. Nj nga tiparet e rrfimit t Markesit sht parimi i befasis dhe i prmbysjes s situats. Gjeni n tekst nj moment t till dhe shpjegoni pse e prdor shkrimtari kt mnyr rrfimi. 2 pik ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ 24. Lexoni me vmendje fjalin: E gjith Makondoja u zgjua dhe dgjonte si e magjepsur zrin e prusht t mashkullit q se kishin dgjuar kurr. Cila karakteristik e banorve t ktij vendi shfaqet n kt fragment? 1 pik ______________________________________________________________________________________ 25. a) A mendoni se Amaranta sht shkaktare e vetvrasjes s Pietro Krespit? Mbshteteni mendimin tuaj edhe me ilustrime nga fragmenti. 2 pik ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ b) Pse Amaranta e djeg dorn pas vdekjes s Krespit? kuptim simbolik merr fasha e zez n dorn e saj deri n fund t jets? 2 pik ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ c) Shpjegoni forcn shprehse q merr fjala t mynxyrshm n fjalin: Gjente n vete forc sa t mos prhumbej n at kujtim t mynxyrshm. 1 pik ______________________________________________________________________________________ AKP
8 2 qershor 2012

I DETYRUAR
VARIANTI
Shkollat e mesme artistike (kurrikula e re) Udhzime t prgjithshme:
Testi prbhet nga tri pjes. Testi prmban nj total prej 50 piksh. Testi ka 25 pyetje. 13 me zgjedhje dhe 12 me zhvillim. Pr pyetjet me zgjedhje prgjigja e sakt vlersohet me 1 pik. Pr pyetjet me zhvillim prgjigjet konsiderohen orientuese dhe n skem parashikohen variantet e mundsive t prgjigjeve t nxnsve. Vlersimi i pyetjes ese do t bhet duke pasur parasysh rubrikat n tabeln e vendosur n fund t pyetjes dhe q sht posarisht pr vlersuesit e testit. Saktsia gjuhsore ndikon negativisht n vlersimin e nxnsit, n ato raste, kur ka prsritje t theksuar gabimesh ose gabime t cilat prishin n mnyr t vazhdueshme kuptimin e shprehjes. _______________________________________________________________________________________
PJESA I Udhtimet e Guliverit: Argtim apo egrsi?

Pyetja 1 A 1 pik Pyetja 2 B 1 pik Pyetja 3 B 1 pik Pyetja 4 D 1 pik Pyetja 5 D 1 pik Pyetja 6 A 1 pik Pyetja 7 B 1 pik Pyetja 8 C 1 pik _______________________________________________________________________________________
Pyetja 9
Model prgjigjeje
1 pik
Pr t dalluar citimet e marra nga burime t ndryshme, si tekste referuese. 1 pik Nse tregon se pr qllim i ka futur autori i shkrimit disa fjal ose fjali midis thonjzave.
1 2 qershor 2012
Skema e vlersimit: Gjuh shqipe dhe Letrsi Shkollat e mesme artistike (kurrikula e re) Varianti
Pyetja 10 (a)
Argumentet
2 pik
Ishte koh eksplorimesh. Shum njerz nuk e njihnin jetn n vende t tjera t bots, ndaj iu besonin rrfimeve t eksploruesve. Dshmia e kapitenit, q pohonte se e njihte personalisht kapiten Guliverin. Rrfimi n vetn e par dhe shnimi n kopertinn e librit, si dhe mungesa e emrit t autorit. 2 pik OSE 1 pik Nse rendit vetm nj argument. Nse rendisin dy argumente.
Pyetja 10 (b)
1 pik
1 pik
Nse shpjegon se cili nga dy argumentet e przgjedhura i duket m binds dhe pse.
Pyetja 11
8 pik
shkruan nj ese, ku argumenton se cilin tip libri preferon, at q t argton apo at q t bn t mendosh; prdor detaje mbshtetse, duke iu referuar prvojs personale ose edhe prvojave t t tjerve; ka qartsi mendimi. 2 pik
1 pik
Struktura e eses
1 pik
Organizimi i eses
organizim logjik, ku shfrytzohen teknika t tilla si koherenca dhe unifikimi i paragrafve (lidhja logjike mes paragrafve, kalimi n mnyr t natyrshme nga njri paragraf te tjetri). 2 pik
Vlersuesi do t shikoj nse nxnsi: prmes gjuhs q prdor, krijon nj prshtypje t prgjithshme pr at q do t shpreh; shprehet me nj gjuh eseistike; ka fjalor t pasur; stil origjinal. AKP
2 2 qershor 2012
KRITERI IV: SAKTSIA GJUHSORE
2 pik

Vlersuesi do t shikoj nse nxnsi: strukturon qart prgjigjen nga pikpamja gramatikore; ndrton fjali q jan t sakta dhe t qarta; prdor fjali q variojn n modele, gjatsi dhe ritm; ka saktsi drejtshkrimore. _______________________________________________________________________________________
PJESA II Migjeni Nn flamujt e melankolis
Pyetja 12 A 1 pik Pyetja 13 C 1 pik Pyetja 14 B 1 pik Pyetja 15 A 1 pik _______________________________________________________________________________________
Pyetja 16
Ironia
2 pik
Prpjekjet bhen pr t lindur nj xhind, por lind nj mi. OSE Dhe kshtu kjo komedi na plas dellin e gazit, nsa prej marazit plcasim... Shpjegimi Ironia tregon absurditetin e nj shoqrie, q nuk ndrton dot asgj t re dhe, si rrjedhim, nuk meriton nj xhind, por nj mi. Ironia i drejtohet bashkkombsve dhe vetes. Pasi askush nuk sht n gjendje t ndryshoj gj edhe ai bashk me ta. 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse shpjegon se ku qndron ironia. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. Nse zbulon nj rast t prdorimit t ironis.
AKP
2 qershor 2012
Pyetja 17 (a)
Model prgjigjeje
2 pik
Atmosfera e ksaj poezie sundohet nga trishtimi, melankolia, nj gjendje e tejzgjatur q nuk mbaron. Kjo gjendje sht shkaktuar nga mungesa e veprimit, dshira pr t br dika t re, pr t ndryshuar, pr t reaguar. 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse tregon se cila sht atmosfera q sundon poezin. Nse tregon se far e ka shkaktuar at. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 17 (b)
Simboli
3 pik
N kt poezi flamuri shfaqet si simbol i nj jete t trishtueshme njerzore, pa fitore, pa qndres, i nj jete q thjesht vegjeton. N simbolikn tradicionale flamuri sht simbol qndrese, fitoreje, lirie. Por ai nuk shfaqet i till n kt poezi. Simbolika vjen e prmbysur. Migjeni e sjell t prmbysur kt simbolik, pasi nuk mund t flitet pr fitore n nj vend t pushtuar nga kotsia, ku jeta sht e trishtueshme, ku idealet kan humbur. 1 pik DHE 1 pik DHE 1 pik Nse tregon simbolikn q mbart flamuri n kt poezi. Nse tregon ndryshimin e ksaj simbolike nga ajo tradicionale. Nse tregon pse Migjeni e ka sjell nn kt kndvshtrim.
Pyetja 18
Vargjet:
2 pik
Dhe kshtu kjo komedi na plas dellin e gazit, nsa prej marazit plcasim.
N kt rast vargu del n vetn e par shums ( Migjeni bhet njsh me bashkkombsit, shkrihet me ta).
1 pik DHE 1 pik Nse identifikon vargjet ku trishtimi i prgjithshm merr nota personale. Nse tregon si jepet gjuhsisht ky kalim.
0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________ AKP 4 2 qershor 2012
Pyetja 19
Model prgjigjeje
2 pik
Poeti po prjeton nj dram, pasi ai e kupton gjendjen e mjerueshme, sht i aft ta konstatoj at, por e di shum mir se nuk ka forc t ndryshoj gj. Ai e ndjen veten t pashpres, t pafuqi dhe kjo i shkakton dhe nj dram t fuqishme. Poeti sht i ndrgjegjshm pr pafuqin e vet. Ilustrimet ktu sndrtohet asgj e re kudo valojn flamujt e nj melankolije t trishtueshme shenj jetese 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse mendimin e ilustron me vargje ose detaje nga poezia. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. Nse analizon pse poeti po prjeton nj drame t madhe.
PJESA III Markez Njqind vjet vetmi
Pyetja 20 D 1 pik _______________________________________________________________________________________
Pyetja 21 (a)
Model prgjigjeje
1 pik
Pietro Krespi e prjeton ndjenjn e dashuris dhe vdes pr t. Amaranta nuk provon asnj ndjenj, asnj emocion. Nuk dashuron dot. 1 pik 0 pik Nse tregon ndryshimin m t madh q ekziston midis dy t rinjve. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
AKP
2 qershor 2012
Pyetja 21 (b)
Model prgjigjeje
3 pik
Mendoj se po. do gj vjen shum roz. Ai do gj, dhe dashurin dhe vuajtjen e prjeton n mnyr paksa t tepruar, me lule, muzik, parfume. Nuk ka asgj burrrore, t fort, prej mashkulli tek ai, prkundrazi. Pietro Krespi shfaqet shum delikat, i brisht, i ndjeshm, deri n patetizm. Jo. Sm duket e tepruar. Ai wshtw italian, shumw natyrw poetike. Varet nga kwndvwshtrimi si i shikon gjrat Ilustrimet: pamje iftesh t dashuruar; parqe t vetmuar; zemrash t shpuara me shigjet; fjongo t arta q i mbanin pllumbat n sqep; Nisi t qante me ngashrim (vuajtja); sa si theu gishtrinjt e dors nga dshprimi; duke i futur n zarfa o petale lulesh, o flutura t thara; zrin e prusht t nj mashkulli; Etj. Nse argumenton plotsisht mendimin n lidhje me Pietri Krespin.
Nse mendimin e mbshtet me detaje nga fragmenti. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 22
Model prgjigjeje
2 pik
Mungesa e padurimit sht shenj q lidhja nuk do t jet e qndrueshme. Amarants i mungon dshira pr ta par, takuar Krespin. Ajo do takim me t e prjeton si dika t zakonshme, pa emocion, pa ndjenj. Ajo sht shum e ftoht dhe e prmbajtur. OSE Marrdhnia shfaqet e ftoht. Nuk ka asnj shkndij, as padurim. Mungon intimiteti. 2 pik OSE 1 pik Nse shpjegon pjesrisht pse mungesa e padurimit sht shenj paralajmruese. Nse shpjegon plotsisht pse mungesa e padurimit sht shenj paralajmruese.
AKP
2 qershor 2012
Pyetja 23
Model prgjigjeje Situata
2 pik
Kur Amaranta e refuzon papritur krkesn e Krespit. Shpjegimi Deri n kt moment Markezi e kishte br lexuesin t besonte se kjo lidhje do t kurorzohej me martes. Befas situata ndryshon. sht veori e stilit pr t mos i parashikuar ngjarjet, pr ti br befasuese. Kjo mnyr trheq m shum vmendjen, e bn veprn m interesante, pasi sht e vshtir t parashikosh se far mund t ndodh. 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse identifikon rastin kur situata prmbyset papritur. Nse shpjegon arsyen e ktij prdorimi. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 24
Model prgjigjeje
1 pik
Jan t ndjeshm. Ndjeshmria ndaj s bukurs. 1 pik Nse tregon karakteristikn e banorve q shfaqet n fragment. 0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________
Pyetja 25 (a)
Model prgjigjeje
2 pik
Po. Ftohtsia, prmimi, krenaria e saj e vran djaloshin e dashuruar. Ajo i dha shpres pr shum koh dhe m pas i tha se nuk do t martohej me t. Pietro ishte shum i ndjeshm dhe mesa duket nuk e prballoi dot humbjen e saj dhe vrau veten nga dshprimi.. Po. Pietro ishte nga natyra shum m i ndjeshm se duhej dhe refuzimi i saj e plagosi keq natyrn e tij delikate. Ilustrime T gjith e dgjuan kitarn e Krespit, vetm Amaranta nuk reagoi; por ajo ia kthente ato letra pa i hapur fare; Ai la pas dore gjithka; Un as e vdekur nuk do t martohesha me ty; brejtjet e padurueshme t ndrgjegjes. 1 pik Nse shpreh mendimin se a sht Amaranta shkaktare e vdekjes s Krespit. DHE 1 pik Nse e ilustron mendimin me shembuj nga fragmenti. 0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. Nxnsi do t marr pik edhe kur n prgjigjen e dhn, jep nj shpjegim q nuk e prmban modeli i prgjigjes, por q komisioni i vlersimit e gjykon t sakt. AKP
7 2 qershor 2012
Pyetja 25 (b)
Model prgjigjeje
2 pik
Amaranta e djeg dorn si shenj keqardhjeje, pr t qetsuar ndrgjegjen. Ajo thell e di q ka shkaktuar vdekjen e nj njeriu. OSE sht shkaktare e tragjedis q ndodhi. Kjo sht m e pakta q mund t bnte, t ndiente sadopak dhimbje, pasi ishte e ftoht ndaj ndjenjave t tjera. Simbolika Shenja e asaj q shkaktoi do ti mbetet vrag n zemr dhe n ndrgjegje pr t gjith jetn. sht e vetmja gj q mund t bnte pr Krespin, pas asaj q i shkaktoi. Simbol i zis q do t ndiente n shpirt, i ndjesis s fajit. 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse zbrthen kuptimin simbolik t fashs s zez n dorn e saj. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. Nse shpjegon pse Amaranta djeg dorn.
Pyetja 25 (c)
Model prgjigjeje
1 pik
Autori nuk thot kujtim tragjik, kujtim i trishtuar, por i mynxyrshm. Fjala e przgjedhur mbart nj ngarkes shum t madhe emocionale. Kujtimi q ajo krkon ta heq nga mendja sht i kobshm, pasi i kujton tragjedin q ka shkaktuar. 1 pik 0 pik Nse shpjegon forcn shprehse t fjals i mynxyrshm. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
AKP
2 qershor 2012
BARKODI

I DETYRUAR
VARIANTI

Shkollat e mesme t gjuhve t huaja (kurrikula e vjetr) Udhzime pr nxnsin Testi n total ka 25 pyetje, 13 pyetje me zgjedhje (alternativa) dhe 12 pyetje me zhvillim. Testi sht i ndar n dy pjes. N t tri pjest ka pyetje me zgjedhje dhe me zhvillim. N pyetjet me zgjedhje rrethoni vetm shkronjn prbri prgjigjes s sakt, ndrsa pr pyetjet me zhvillim sht dhn hapsira e nevojshme pr t shkruar prgjigjen. Koha pr zhvillimin e pyetjeve t testit sht 2 or e 30 minuta. Pikt pr seciln krkes jan dhn prbri saj. Pr prdorim nga komisioni i vlersimit
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25a
25b
25c
25d
Totali i pikve
AKP
2 qershor 2012
Letrsi dhe Gjuh shqipe Shkollat e mesme t gjuhve t huaja (kurrikula e vjetr) Varianti
PJESA I EPOSI I KRESHNIKVE - Martesa e Halilit (fragment)

- Nvatr tande, Muj, kemi qllue, Mos na ki rand pr nji fjal... Qysh Halilin se martove? Jan martue krejt mosha e tij... Atu dhimbn paret pr me i dhan? Atu dhimbn dasmat pr me i ba? Tutna1 djalin dikush po na e rre2 Shpesh e shpesh po bie nKotorre tReja, Rob t gjall djalin po e zan; Le konakun, Muj, po ta fikin, Ma zi fisin, Muj, po na koritin... - Faqebardh, more shok, ju qofsha, Sa mir hallin po ma ditki burra... Kujt po i dhimbsen dasmat pr vlla tvet?... Ather djali ka nis me fol: - Kah kam vlla e kah kam motr, Vdeksha para nu martofsha, Se gjith grat e krahins ku jan... Bash si motra q po mduken. Dheu mka mbulue e fat si qita vedit3 Po se mora Tanushn e Krajlit E un Tanushn vet e kam pa: Gja ma tmir ssheh njeriu nn kt diell! Vetulla e saj e drejt si fiskaja4 Shtegu i ballit si shtegu i malit, Kur merr hana me prendue5 Syni i saj si kokrra e qershis, E ka qerpikun si krahu i dallndyshes, Fytyra e saj si kuqet molla ndeg, Hunda e drejt-o si kalemi i Tushs6 Goja e vogl si lulja q shprthen, Dhambt e bardh si gurzit e lumit Fill mbas shiut, kur po i shndrit dielli, Qafa e saj si qafa e pllumbit, Shtati i saj posi shtat etine7 Mishi i dors porsi rremi8 i shemshirit9... FJALOR
1. 2. 3. 4. tutna - kemi frik rre gnjen vedit - vetes fiskaja - thupr e holl 5. prendue - pernduar 6. Tushs- argjendar i famshm 7. etine - pisha 8. rremi - dega 9. shemshiri lloj druri
AKP
2 qershor 2012
Pr pyetjet nga 1 deri n 7 rrethoni alternativn e sakt. 1. Shqetsimi kryesor n kt fragment sht: A) B) C) D) mosbindja e Halilit pr t dgjuar Mujin. shkelja e ligjeve t Malsis nga Halili. pse Halili nuk po martohet ende. vshtirsia pr t gjetur nj nuse t denj. 1 pik 1 pik
2. Cili sht reagimi i Mujit ndaj shqetsimit t kreshnikve? A) B) C) D) Nervozohet nga ndrhyrja e tyre patakt. Ndryshon temn e biseds. Ndan me ta shqetsimin e vet. Mbetet pa fjal dhe nuk di t thot.
3. Folja sht prdorur n mnyrn dshirore n vargun: A) B) C) D) - Nvatr tande, Muj, kemi qllue Vdeksha para nu martofsha Bash si motra q po mduken Kujt po i dhimbsen dasmat pr vlla tvet
1 pik
4. Vargu i ciklit t kreshnikve sht: A) B) C) D) 8-rroksh; 9-rroksh; 10- rroksh; 12-rroksh.
1 pik
5. Figura e stilistiks e prdorur m shum n kt fragment sht: A) B) C) D) metafora; krahasimi; paralelizmi figurativ. simboli.
1 pik
6. Cili nga vargjet e mposhtme sht ndrtuar mbi figurn e hiperbols? A) B) C) D) Fill mbas shiut, kur po i shndrit dielli Gja ma tmir ssheh njeriu nn kt diell Le konakun, Muj, po ta fikin Tutna djalin dikush po na e rre
1 pik
7. Cikli i kreshnikve bn pjes n: A) B) C) D) AKP lirikn popullore; epikn historike; epikn legjendare; kanunin e Lek Dukagjinit.
3
1 pik
2 qershor 2012
8. Pse Halili nuk pranon t martohet me asnj nga vajzat e krahins? _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ 9. Zbuloni marrdhnie ekzistojn midis Mujit dhe kreshnikve, nprmjet dialogut q zhvillohet midis tyre. Ilustroni me shembuj (t paktn dy) kt marrdhnie. _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ 10. Shpjegoni dallimin midis dy vargjeve t mposhtme: Le konakun, Muj, po ta fikin, Ma zi fisin, Muj, po na koritin... _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
1 pik
4 pik
2 pik
11. Argumentoni prmes tri detajeve, t prdorura n vargjet ku prshkruhet portreti i Tanushs (Vetulla e saj...), se bukuria e saj sht dhn jo e ngrir, por n lvizje dhe tepr e gjall. 4 pik _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ 12. Ku sht fokusuar m shum rapsodi n prshkrimin e Tanushs? Pse? _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ 13. Cili sht qllimi i rapsodit q mbledh aq shum objekte dhe dukuri, nga m t bukurat e natyrs, pr t br portretin e Tanushs? 1 pik _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ 14. Gjuha e prdorur n Ciklin e Kreshnikve ka forma gjuhsore t shqipes s vjetr. Gjeni n fragment nj ndryshim fonetik dhe nj leksikor. Shqipja e vjetr Fonetik _________________ Shqipja e sotme __________________ __________________ 2 pik
2 pik
Leksikor _________________
AKP
2 qershor 2012
PJESA II Balzak Evgjeni Grande (fragment)

Vdekja e Grandes
M n fund astet e agonis po afroheshin, ai alamet trup i fort, i ngjeshur, filloi t prleshet me shkatrronjsen e do gjje t gjall, me vdekjen. M kot Evgjenia me Nanon, prpiqeshin ta bindnin q t mbulohej dhe t rrinte shtrir; atij i plqente t qndronte n vatr pran zjarrit, pran ders ku gjendej thesari. I merrte ato mbulesa, i mblidhte kruspull dhe i thoshte Nanos: - Kye kt der se mos m vjedhin! Dhe kur kishte fuqi t hapte pak syt, aty ku ishte prqendruar e tr jeta e tij, i kthente dhe i mbrthente shpejt e shpejt nga dera e hekurt, ku dergjeshin thesaret dhe me z t dredhur prej nj paniku t brendshm i thosh s bijs: - Jan aty? Aty jan? - Po, baba! - Hapi syt katr; kujdes pr florinjt! Mi sill ktu para syve t mi! Evgjenia i shtronte ar mbi tryez dhe ai rrinte or t tra duke kullotur syt mbi verdhushkat, tamam si ajo fmija q porsa fillon ti shquaj sendet, nga njri te tjetri dhe sodit si e habitur t njjtin send. Nga buzt e plakut shkputej ather nj nnqeshje e piklluar, e brengosur. - Sa ma ngroh zemrn ky i shkret!- thosh nganjher dhe fytyra e tij shklqente nga drita e lumturis. Kur arriti prifti i famullis pr ta kunguar, syt e bablokut, t cilt prej disa orsh dukeshin si t shuar, me ta par kryqin, shandant, vazon e argjendt t kungats u ringjalln. Nishani q kish n maj t hunds, u lkund pr t fundit her. Kur prifti ia afroi kryqin e praruar n buz pr ta puthur, ai shtriu, i babzitur e i llahtarshm, dorn q ta kap; ky mundim i fundit i kushtoi jetn. Thirri Evgjenin, megjithse e kish pran; po syt i qen veshur dhe nuk e pa dot t gjunjzuar q po derdhte lot mbi dorn e tij t ngrir. - M jep uratn, baba!- iu lut e bija. - M ruaj me kujdes do gj! Do t m japsh hesap atje lart.- tha plaku duke provuar me kto fjalt e tij t fundit se krishtrimi duhej t qe feja e koprracve.
AKP
2 qershor 2012
Pr pyetjet nga 15 deri n 20 rrethoni alternativn e sakt
15. Plaku Grande dallohet pr kt tipar karakteristik: A) B) C) D) dhimbsurin; maniakrin; pasivitetin; pesimizmin.
1 pik
16. E vetmja gj q e qetson plakun Grande sht: A) B) C) D) besnikria e Nanos. prania e s bijs. pamja e arit mbi tavolin. ngrohtsia q i jep zjarri.
1 pik
17. N kt fragment plakun Grande e z shpesh paniku, sepse: A) B) C) D) ka frik nga vdekja. ka frik mos e vjedhin. mund t vdes i vetmuar. po e l vetm Evgjenin.
1 pik
18. Ngjarjet n roman zhvillohen n: A) B) C) D) Paris; Ruan; Somyr; Tur.
1 pik
19. N takimin me priftin, plaku Grande prpiqet: A) B) C) D) ti jap atij amanetet e fundit. ti lutet ti fal mkatet. ti marr kryqin e art. t shmang do kontakt me t.
1 pik
20. Evgjeni Grande sht roman: A) B) C) D) romantik; realist; psikologjik; filozofik.
1 pik
AKP
2 qershor 2012
21. Si sht qndrimi i plakut Grande ndaj Evgjenis tani q ndodhet prball vdekjes s pashmangshme? A ka ndryshuar ai? Pse? 3 pik _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
22. Si sht dhn portreti i Grandes n kt fragment? Gjeni t paktn dy shprehje, q japin thelbin e ktij portreti. 4 pik _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
23. Kjo sken kulmore e romanit prshkohet nga nj dramacitet i thell. Shpjegoni se nga buron ai. Argumentoni mendimin tuaj me ilustrime (t paktn dy) nga teksti. _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
4 pik
24. Cili sht raporti q vendos plaku Grande midis vdekjes q po e merr dhe pasionit pr para? _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
2 pik
AKP
2 qershor 2012
25. Argumentoni n formn e nj eseje, pse plaku Grande mbetet viktim e pasionit mbizotrues. 8 pik _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
Shtjellimi i ides
(25a)
Organizimi dhe struktura

(25b)
Stili dhe origjinaliteti

(25c)
Saktsia gjuhsore (sintaksa dhe drejtshkrimi) (25d) 2 pik
Totali
2 pik
2 pik
2 pik
25 8 pik
AKP
2 qershor 2012

I DETYRUAR
VARIANTI
Lnda: Letrsi dhe Gjuh shqipe Shkollat e mesme t gjuhve t huaja (kurrikula e vjetr)
Udhzime t prgjithshme: Testi prbhet nga dy pjes. Testi prmban nj total prej 50 piksh. Testi ka 25 pyetje. 13 me zgjedhje dhe 12 me zhvillim. Pr pyetjet me zgjedhje prgjigja e sakt vlersohet me 1 pik. Pr pyetjet me zhvillim prgjigjet konsiderohen orientuese dhe n skem parashikohen variantet e mundsive t prgjigjeve t nxnsve. Vlersimi i pyetjes ese do t bhet duke pasur parasysh rubrikat n tabeln e vendosur n fund t pyetjes dhe q sht posarisht pr vlersuesit e testit. Saktsia gjuhsore ndikon negativisht n vlersimin e nxnsit, n ato raste, kur ka prsritje t theksuar gabimesh ose gabime t cilat prishin n mnyr t vazhdueshme kuptimin e shprehjes.
AKP
2 qershor 2012
Skema e vlersimit: Letrsi dhe Gjuh shqipe Shkollat e mesme t gjuhve t huaja (kurrikula e vjetr)
Varianti
PJESA I
Eposi i kreshnikve
Pyetja 1 Pyetja 2 Pyetja 3 Pyetja 4 Pyetja 5 Pyetja 6 Pyetja 7 C C B C B B C 1 pik 1 pik 1 pik 1 pik 1 pik 1 pik 1 pik
Martesa e Halilit (fragment)
_______________________________________________________________________________________
Pyetja 8
Model prgjigjeje
1 pik
Halili nuk pranon t martohet me asnj nga vajzat e krahins, sepse: ato i duken si motra OSE ka rn n dashuri me nj vajz t huaj. 1 pik 0 pik Nse prmend nj prej rasteve t dhna m sipr. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
_______________________________________________________________________________________
Pyetja 9
Model prgjigjeje
4 pik
Midis dhe kreshnikve ekzistojn marrdhnie t sinqerta, miqsore, t hapura, ndihme. Trimat nuk jan t nnshtruar prpara prijsit t tyre. T tr shqetsohen pr nderin e prbashkt, sepse jan pjestar t nj fisi. 2 pik DHE 1 pik Nse jep n mnyr t pjesshme natyrn e marrdhnieve midis Mujit dhe kreshnikve: Marrdhnie miqsore; Marrdhnie ndihme; Jan t sinqert me njri-tjetrin; Nuk i druhen prijsit t tyre; Etj. Ilustrimet: nse jep dy ilustrime q lidhen me krkesn e pyetjes. Tutna djalin dikush po na e rre Le konakun, Muj, po ta fikin, po na koritin Faqebardh, more shok, ju qofsha Sa mir hallin po ma ditki burra... Nse jep vetm nj ilustrim q lidhet me krkesn e pyetjes Nse prgjigjja e dhn nuk i prmbahet thelbit t pyetjes ose nuk ka prgjigje. Marrdhniet q ekzistojn: nse nxnsi shkruan n mnyr t plot thelbin e ktyre marrdhnieve.
2 pik
DHE 1 pik 0 pik
Nxnsi do t marr pik edhe kur n prgjigjen e dhn,shpreh mendime dhe ide q nuk i prmban modeli i prgjigjes, por q komisioni i vlersimit i gjykon t sakta.
_______________________________________________________________________________________ AKP
2
2 qershor 2012
Varianti
Pyetja 10
1 pik 1 pik 0 pik
2 pik
po ta fikin: shqetsimi lidhet vetm me Mujin. Ty po ta fikin dern. po na koritin: shqetsimi lidhet me gjith fisin (prfshi edhe Mujin). Shqetsimi bhet i prbashkt n rastin e dyt, n krahasim me vargun e msiprm. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
_______________________________________________________________________________________
Pyetja 11
Model prgjigjeje
4 pik
sht nj bukuri n lvizje, plot jet, n zhvillim e sipr. Rapsodi ka nxjerr n pah detaje (i ka theksuar) q japin prfytyrimin e lvizjes. P.sh: qerpiku: si krahu i dallndyshes- lvizshmria e qerpikut si e krahut t dallndyshes. goja: si lulja q shprthen, pra n zhvillim e sipr, n rritje, n lulzim, fytyra: si molla n deg vetulla: si fiskaja- theksohet elasticiteti, eleganca, etj. 4 pik Nse argumenton n mnyr t plot bukurin n lvizje t Tanushs bashk me tri detajet m domethnse. Nse argumenton n mnyr t plot bukurin e Tanushs t dhn n lvizje bashk me dy detajet m domethnse. Nse jep vetm tri detajet m domethnse. Nse jep nj argumentim dhe nj detaj. Nse jep vetm dy detaje domethnse. Nse jep vetm nj argumentim. Nse jep vetm nj detaj t sakt. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
3 pik OSE 3 pik 2 pik OSE 2 pik 1 pik OSE 1 pik 0 pik
Nxnsi do t marr pik edhe kur n prgjigjen e dhn, prmend arsye q nuk i prmban modeli i prgjigjes, por q komisioni i vlersimit i gjykon t sakta.
_______________________________________________________________________________________
Pyetja 12
1 pik 1 pik 0 pik
2 pik
Rapsodi sht fokusuar m shum n portretin fizik t vajzs. Sepse, pr mendsin popullore, m e rndsishme sht bukuria fizike. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
_______________________________________________________________________________________
Pyetja 13
1 pik OSE 1 pik
1 pik
Bukuria e Tanushs sht aq e madhe sa pr ta prshkruar duhen mbledhur shum element e objekte nga m t bukurit e natyrs.
Bukuria e Tanushs bhet objekt krahasimi me bukurin e prsosur t natyrs (me elementet m t bukura t saj); ksisoj bukuria njerzore ngrihet n shkall m t lart.
3
AKP
2 qershor 2012
Varianti
Pyetja 14
1 pik OSE 1 pik OSE 0 pik
2 pik
fonetik: a-hundore ue-ua: martue-martuar leksikor: etinat-pishat bash-tamam Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare gja-gj, ma-m, zan-zn
_______________________________________________________________________________________
PJESA II Balzak
Pyetja 15 Pyetja 16 Pyetja 17 Pyetja 18 Pyetja 19 Pyetja 20 B C B C C B 1 pik 1 pik 1 pik 1 pik 1 pik 1 pik
Evgjeni Grande (fragment)
_______________________________________________________________________________________
Pyetja 21
1 pik
3 pik
Edhe n astet e tij t fundit, plaku mbetet i lidhur me dashurin e vetme t tij, paran (para tavolins ku shtrohet ari). Ndrkoh q Evgjenia i thot baba, ai asnjher nuk i thot bij. Ajo i krkon uratn, ai n mnyr cinike e krcnon. Jo nuk ka ndryshuar. Grandeja sht po ai q ka qen diku, ka po at autoritet, po at imponim, po at hije t rnd. Pr Granden rruga pr tek e bija kalon nprmjet paras, prandaj qndrimi i tij nuk ndryshon. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
1 pik
1 pik 0 pik
_______________________________________________________________________________________
Pyetja 22
4 pik
Model prgjigjeje Plaku sht n prag t vdekjes. Por edhe n kto aste ai mbetet makut. As vdekja nuk e ndryshon dot. Theksohen vazhdimisht syt e plakut dhe duart e tij. Jan t vetmet q gjallojn n at trup q po vdes. sht po ai njeri, me po ato vese, me po at portret. Ka po ata sy lakmitar, po ato duar q prpiqen t kapin dhe rrmbejn gjithka, ka po at padurim t t pasurit dhe zotruarit. Ilustrime: duke kullotur syt mbi verdhushkat, ai shtriu, i babzitur e i llahtarshm, dorn q ta kap; syt e bablokut ...u ringjalln Mi sill ktu para syve t mi! Kye kt der se mos m vjedhin! 2 pik DHE 1 pik 2 pik DHE 1 pik Nse tregon qart thelbin e portretit t Grandes. Nse shpjegon pjesrisht portretin e Grandes. Nse gjen dy shprehje nga fragmenti q japin thelbin e portretit. Nse gjen nj shprehje nga fragmenti q jep thelbin e portretit.
AKP
2 qershor 2012
Varianti
0 pik
Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 23
Model prgjigjeje
4 pik
Dramaciteti buron nga fakti se Grandeja nuk shqetsohet se po vdes, por se po ndahet nga pasuria, nuk e shqetson vajza q po l vetm, por ka hallin e mallit t tij. Nuk i bn prshtypje asnj prkujdesje. Gjithka ndodh n nj kontrast bardh e zi. N nj an Evgjenia me prkujdesjen e saj dhe n ann tjetr Grandeja i ftoht dhe autoritar q mendon vetm pr parat. Kjo makutri dhe ky pasion i pandryshuar i tij nga asgj, kjo munges e ndjenjave njerzore sjell dhe dramacitetin n kt fragment. Ideja e autorit shfaqet nprmjet fjalive, gjesteve, mimiks s personazhit. Kto realizohen prmes detajeve artistike si: vatr, zjarr, fytyra q shklqen nga drita e lumturis, syt e bablokut, kryqi, vazoja, shandant, nishani, dora. fjalive pyetse, foljeve n urdhrore etj. 2 pik DHE 1 pik 2 pik DHE 1 pik 0 pik Nse gjen nj detaj q shpreh kt dramacitet. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. Nse shpjegon qart nga buron dramaciteti.
Nse shpjegon pjesrisht nga buron dramaciteti Nse gjen dy detaje q shprehin kt dramacitet.
_______________________________________________________________________________________
Pyetja 24
Model prgjigjeje
2 pik
Plakun nuk e trondit aspak vdekja. Vdekja e vrtet pr plakun Grande sht ndarja nga parat. Pr Granden paraja sht sinonimi i jets, lumturis njerzore, i vdekjes. 2 pik DHE 1 pik 0 pik Nse sqaron plotsisht thelbin e ktij raporti. Nse sqaron pjesrisht thelbin e ktij raporti. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
_______________________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012
Varianti
Pyetja 25
8 pik
Pr esen do t ndiqen kriteret e mposhtme:
KRITERI I: SHTJELLIMI I IDES 2 pik Vlersuesi do t shikoj nse nxnsi: shkruan nj ese ku argumenton se si pasioni mbizotrues bhet shkatrrues pr plakun Grande. shpreh qart se si ndikon ky pasion n ndjenjat e Grandes dhe si drejton ai jetn e tij edhe n astet e fundit. i mbshtet idet e veta me shembuj nga teksti i dhn prdor detaje mbshtetse ka qartsi mendimi KRITERI II: ORGANIZIMI DHE STRUKTURA E ESES 2 pik 1 pik Struktura e eses
Nxnsi merr 1 pik nse prgjigjen e dhn e strukturon sipas skems s msiprme. Nse mungon njra prej tyre, ai do t marr 0 pik pr kt rubrik. 1 pik Organizimi i eses
Vlersuesi do t shikoj nse nxnsi: Prmes gjuhs q prdor krijon nj prshtypje t prgjithshme pr at q do t shpreh. shprehet me nj gjuh eseistike ka fjalor t pasur stil origjinal KRITERI IV: SAKTSIA GJUHSORE 2 pik (1 pik sintaksa dhe 1 pik drejtshkrimi) Vlersuesi do t shikoj nse nxnsi: strukturon qart prgjigjen nga pikpamja gramatikore ndrton fjali q jan t sakta dhe t qarta prdor fjali q variojn n modele, gjatsi dhe ritm ka saktsi drejtshkrimore
AKP
2 qershor 2012
BARKODI

I DETYRUAR
VARIANTI

Gjimnazi: Drejtimi natyror (kurrikula e vjetr) Udhzime pr nxnsin Testi n total ka 25 pyetje, 13 pyetje me zgjedhje (alternativa) dhe 12 pyetje me zhvillim. Testi sht i ndar n dy pjes. N t tri pjest ka pyetje me zgjedhje dhe me zhvillim. N pyetjet me zgjedhje rrethoni vetm shkronjn prbri prgjigjes s sakt, ndrsa pr pyetjet me zhvillim sht dhn hapsira e nevojshme pr t shkruar prgjigjen. Koha pr zhvillimin e pyetjeve t testit sht 2 or e 30 minuta. Pikt pr seciln krkes jan dhn prbri saj. Pr prdorim nga komisioni i vlersimit
1 2 3 4 5 6 7 8 9a 9b 10a
10b
11
12
13
14
15a
15b
15c
15d
16
17
18
19
20
21
22a
22b
23a
23b
23c
24
25
Totali i pikve
AKP
2 qershor 2012
Letrsi dhe Gjuh shqipe Gjimnazi: drejtimi natyror (kurrikula e vjetr) Varianti
PJESA I Ismail Kadare

Ca pika shiu ran mbi qelq pr ty un befas ndjeva mall, jetojm t dy n nj qytet dhe rrall shihemi, sa rrall. Edhe mu duk kaq e uditshme si erdh kjo vjesht, ky mngjes. qiejt e ngrysur pa lejlek dhe shirat pa ylber n mes. Dhe thnia e vjetr e Heraklitit se mu kujtua sot pr dreq: T zgjuarit jan bashk n bot, kurse t fjeturit jan ve. N ndrr kemi rn kaq keq, q dot spo zgjohemi ne vall?... Ca pika shiu ran mbi qelq dhe un pr ty se ndjeva mall.
Mall
1. Toni i ksaj poezie sht: A) B) C) D) tragjik; nostalgjik; elegjiak; nervoz.
1 pik
2. Cili nga vargjet e mposhtme kthehet n lajtmotiv t t gjith poezis? A) B) C) D) Ca pika shiu ran mbi qelq Qiejt e ngrysur pa lejlek N ndrr kemi rn kaq keq Dhe rrall shihemi, sa rrall
1 pik
3. N kt poezi shiu sht prdorur si: A) B) C) D) shenj errsire. simbol i trishtimit. simbol i gris. fenomen i natyrs.
1 pik
AKP
2 qershor 2012
4. N cilin prej vargjeve t mposhtme sintaksa poetike vjen me rend t prmbysur? A) B) C) D) Ca pika shiu ran mbi qelq Pr ty un befas ndjeva mall. T zgjuarit jan bashk n bot Kurse t fjeturit jan ve
1 pik
5. pjes ligjrate sht fjala befas n vargun: pr ty un befas ndjeva mall? A) B) C) D) emr; folje; ndajfolje; mbiemr.
1 pik
6. Kur poeti thot: Qiejt e ngrysur pa lejlek/ dhe shirat pa ylber n mes i referohet: A) B) C) D) nj peizazhi imagjinar. humbjes s dashuris. dshirs pr nj stin tjetr. mallit pr vendlindjen.
1 pik
7. Motivi i ksaj poezie sht: A) B) C) D) filozofik; i dashuris; i udhtimit; i pasjets.
1 pik
8. Interpretoni, sipas mendimit tuaj, nntekstin e mungess s ylbereve n strofn e dyt.
1 pik
_________________________________________________________________________________
9. a) figur stilistikore sht vjeshta n strofn e dyt? Interpretoni domethnien e ksaj figure kaq t prdorur n lirikn e dashuris. 2 pik _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ b) ndjesi ju krijon juve si lexues imazhi i vjeshts sipas prshkrimit t autorit?
2 pik
_________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012
10. a) Cila sht ngjyra mbizotruese e ksaj poezie sipas perceptimit tuaj? Shpjegoni nntekstin q ajo mbart. 2 pik _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ b) Shpjegoni efektin q krijon fjala qelq n vargun: Ca pika shiu ran mbi qelq.
1 pik
_________________________________________________________________________________
11. Cila sht arsyeja q autori prdor shumsin qiej? far imazhi krkon t nxis te lexuesi prmes ktij prdorimi? 2 pik a) _____________________________________________________ b) Imazhi: _______________________________________________
12. Krahasoni dy vargjet e para t strofs s par me dy vargjet e fundit t strofs s fundit. Cili sht ndryshimi? Shpjegoni domethnien e tij.
2 pik
_________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________
13. far ideje krkon t prcjell poeti prmes thnies s Heraklitit?
2 pik
_________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________
14. Pse dy vargjet e mposhtme tingllojn paradoksale? Jetojm t dy n nj qytet Dhe rrall shihemi, sa rrall.
1 pik
________________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012
15. A ju duket e uditshme q nj dashuri, q tashm nuk sht m, t shkaktoj srish ndjenjn e mallit? Argumentoni mendimin tuaj n formn e nj eseje. 8 pik _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________
Totali 15
2 pik
2 pik
2 pik
2 pik
8 pik
AKP
2 qershor 2012
PJESA II Heminguej Plaku dhe deti (fragment)
Ai po flinte, kur djali zgjati kokn te dera n mngjes. Frynte kaq shum er, saq barkat nuk kishin dal n det dhe djalit i kishte dal gjumi von dhe ahere erdhi te kasollja e plakut si vinte do mngjes. Djali e pa q plaku merrte frym dhe pastaj pa duart e plakut dhe zuri t qaj. Doli pa br zhurm q t sillte pak kafe dhe gjith rrugs qau. Rreth barks ishin mbledhur shum peshkatar, q vshtronin at q ishte lidhur prbri saj dhe njri kishte hyr n uj me pantallona t prveshura dhe po maste gjatsin e skeletit. Djali nuk zbriti posht. Ai kishte qen n breg m prpara dhe njri nga peshkatart i kishte thn se do t kujdesej pr barkn n vend t tij. - Si sht? thirri njri nga peshkatart. - Po fle, - tha djali. Atij aq i bnte q e shikonin duke qar. - Mos e shqetsoj njeri. - Nga hunda deri te bishti sht tetmbdhjet kmb, - thirri q prtej peshkatari q e kishte matur. - E besoj,- tha djali. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Djali e solli kutin e konservs t mbushur me kafe t nxeht te kasollja e plakut dhe u ul pran tij duke pritur q t zgjohej. Nj her iu duk se plaku po zgjohej. Por plaku ra prsri n gjum t rnd dhe djali shkoi prtej rrugs q t krkonte ca dru hua pr t ngrohur kafen. M n fund plaku u zgjua. - Mos u ngri, - i tha djali. - Pije kt. Djali i hodhi ca kafe n got. Plaku e mori dhe e piu. - Ata m mposhtn, Manolin. tha. Ata m mposhtn vrtet. - Ai nuk t mposhti dot. Peshku nuk t mposhti. - Po. sht e vrtet. Kjo ndodhi m von. - Pedrikoja po kujdeset pr barkn dhe takmet. do ta bsh kokn e peshkut? - Le ta pres Pedrikoja ta prdor pr rrjetat. - Po shpatn? - Merre pr kujtim po t duash. - E dua, - tha djali. tani ne mund t bjm planet tona pr m von. - A m krkuan? - Natyrisht. Me barkat e rojeve bregdetare dhe me aeroplan. - Oqeani sht shum i madh dhe barka e vogl, dhe sht zor ta shikosh, - tha plaku. Ai vuri re se sa knaqsi ishte kur mund t bisedoje me nj njeri n vend q t fliste me veten dhe me detin. - M mori malli pr ty,- tha plaku. Ke kapur gj? - Nj peshk ditn e par. Nj, ditn e dyt dhe dy, t tretn. - Shum mir. - Tani do t peshkojm prsri bashk. - Jo. Un skam fat. Skam m fat. - N djall t vej fati,- tha djali. t sjell un fat. - do t thot familja jote? - Aq m bn. Dje kapa dy peshq. Por ne do t peshkojm bashk tani, q un t msoj akoma shum gjra. - Ne duhet t gjejm nj fuzhnje t mir dhe ta mbajm gjithnj n bark. Thikn mund tia bjm nga balestrat e ndonj Fordi t vjetr. Mund ta mprehim n Guanabakoa. Duhet t jet e mpreht, por jo e kalitur q t mos thyhet. Thika ime u thye. - Do t gjej nj thik tjetr dhe do ta mpreh balestrn. Sa dit vall do t fryj brisa e fort? - Ndoshta dy, ndoshta tre. - Do ti bj t gjitha si duhet, - tha djali. Ti shroji duart e tua, o plak. - E di si t kujdesem pr to. Natn pshtyva dika t uditshme dhe ndjeva se dika mu thye ktu n gjoks. - Shroje edhe kt tha djali. - Shtrihu, o plak dhe un do t t sjell kmishn tnde t pastr. Dhe dika pr t ngrn. - Sill edhe ca gazeta t kohs q nuk isha ktu,- tha plaku. AKP
2 qershor 2012
- Ti duhet t marrsh veten sa m shpejt, sepse kam ende shum gjra pr t msuar dhe ti mund t mi msosh t gjitha. Kur djali doli nga dera dhe shkoi posht shkmbit t vjetr prej korali, ai qau prsri. At mbasdite n Terrac erdhi nj grup turistsh dhe duke vshtruar posht ujt, midis gotave bosh t birrave dhe meduzave t ngordhura, nj grua pa nj kurriz t gjat, t bardh, me nj bisht t madh n fund, q lkundej e ngrihej nga batica, ndrsa era e lindjes ngrinte pa pushim dallg t mdha n t hyr t gjirit. - sht kjo?- pyeti ajo nj kamerier dhe tregoi skeletin e gjat t peshkut t madh, q tani sishte vese nj plak q priste ta merrte zbatica. - Tiburon,- tha kamerieri! I peshkaqenit. Ai deshi ti tregonte kishte ngjar. - Nuk e dija q peshkaqent kan bishta kaq t bukur dhe t prkulur kaq hijshm. - Edhe un se dija, - tha shoqronjsi i saj. N kasollen e tij, mbi rrug, plaku po flinte prsri. Ai ende flinte prmbys dhe djali qe ulur pran tij dhe e ruante. Plaku shihte n ndrr luan. Pr pyetjet nga 16 deri n 21 rrethoni alternativn e sakt. 16. Djali sht kaq i prkushtuar ndaj Santjagos sepse: A) B) C) D) ai e mson at si t peshkoj. ai i jep her pas here para borxh. ai sht babai i tij i vrtet. ai mendon se mund ta shfrytzoj Santjagon. 1 pik 1 pik
17. N kt fragment si dhe n t gjith veprn del natyrshm ideja: A) B) C) D) e dashuris s prjetshme. e lufts pr ekzistenc. e liris absolute. e tjetrsimit t individit.
18. far ndodh me plakun kur kthehet n fshat pas disa dit peshkimi? A) B) C) D) Turistt i krkojn t rrfej aventurn e tij me peshkun. Peshkatart mendojn ta ruajn skeletin e peshkut si shenj nderimi pr t. Peshkatart shprehin habi se si ai mundi t shkonte aq larg. Manolo i premton se do t peshkoj me t.
1 pik
19. Djali kur pa duart e plakut filloi t qante, sepse: A) B) C) D) kuptoi se ai ishte n prag t vdekjes. kuptoi kishte ndodhur n det. kuptoi se sdo mund t bhej dot si ai. mendoi se ato ishin paralizuar.
1 pik
20. Pse peshkatart jan mbledhur rreth barks s Santjagos? A) B) C) D) Pr ta par Santjagon tek flinte. Pr t par se si barka ishte shpartalluar fare. Pr t par skeletin e uditshm t peshkut. Pr t par nse Santjago kishte kapur peshq.
1 pik
21. Prindrit e djalit nuk duan q ai t peshkoj me Santjagon, sepse: A) B) C) D) AKP plaku sht pa fat. plaku sht agresiv. plaku nuk mbahet pastr. plaku nuk sht vendas.
7
1 pik
2 qershor 2012
22. a) N fjalin e fundit t fragmentit plaku ndrron pr luant. nnkuptojn ata pr plakun? 1 pik
____________________________________________________________________________________ b) Edhe pse Santjago kthehet i mundur, novela mbart n fund nota optimiste. Gjeni dy momente n fragment, ku ju mendoni se shfaqet ky optimizm. 2 pik ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ 23. a) Djali shfaqet pak n kt novel, n fillim dhe n fund. Duke u mbshtetur n kt fragment, argumentoni se cili sht roli q ai luan dhe pse sht e rndsishme prania e tij. 2 pik
____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ b) Si e demonstron djali dashurin e tij pr Santjagon, hapur apo heshturazi? Ilustrojeni mendimin tuaj me shembuj nga fragmenti. 2 pik ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ c) Pse djali i thrret Santjagos plak? 1 pik
____________________________________________________________________________________
24. A mendoni se Santjago do t jetoj? Argumentoni mendimin tuaj me ilustrime nga fragmenti.
3 pik
argumentimi:________________________________________________________________________ ilustrimet: __________________________________________________________________________ 25. far kan zvendsuar premrat n fjalit : Ata m mposhtn, Manolin, -tha , -Ata m mposhtn vrtet/ Ai nuk t mposhti.? Cili sht funksioni i ktij prdorimi? tipar i stilit t Heminguejit zbulohet? 3 pik ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012

I DETYRUAR
VARIANTI
Gjimnazi: drejtimi natyror (kurrikula e vjetr) Udhzime t prgjithshme:
Testi prbhet nga dy pjes. Testi prmban nj total prej 50 piksh. Testi ka 25 pyetje. 13 me zgjedhje dhe 12 me zhvillim. Pr pyetjet me zgjedhje prgjigja e sakt vlersohet me 1 pik. Pr pyetjet me zhvillim prgjigjet konsiderohen orientuese dhe n skem parashikohen variantet e mundsive t prgjigjeve t nxnsve. Vlersimi i pyetjes ese do t bhet duke pasur parasysh rubrikat n tabeln e vendosur n fund t pyetjes dhe q sht posarisht pr vlersuesit e testit. Saktsia gjuhsore ndikon negativisht n vlersimin e nxnsit, n ato raste, kur ka prsritje t theksuar gabimesh ose gabime t cilat prishin n mnyr t vazhdueshme kuptimin e shprehjes.
AKP
2 qershor 2012
Skema e vlersimit: Letrsi dhe Gjuh shqipe Gjimnazi: drejtimi natyror (kurrikula e vjetr) Varianti
PJESA I Kadare Mall
Pyetja 1 B 1 pik Pyetja 2 A 1 pik Pyetja 3 D 1 pik Pyetja 4 B 1 pik Pyetja 5 C 1 pik Pyetja 6 B 1 pik Pyetja 7 B 1 pik _______________________________________________________________________________________
Pyetja 8
Model prgjigjeje
1 pik
Mungesa e ylbereve sugjeron pranin e gris n poezi. Ata shihen dhe si mungesa e nj ure lidhse me vajzn, q ndodhet diku n ann tjetr t qytetit. 1 pik Nse interpreton nntekstin e mungess s ylbereve n poezi.
Pyetja 9 (a)
Figura simbol Interpretimi
2 pik
Vjeshta sht emblem e gjendjeve shpirtrore nostalgjike, e kohve t shkuara q skthehen m dhe e dashurive t humbura. 1 pik Nse zbulon figurn stilistikore.
DHE 1 pik Nse interpreton domethnien e vjeshts. 0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________
Pyetja 9 (b)
Ndjesia
2 pik
Nj ndjenj zbrastie e dshprimi, mungese. Vjeshts i mungojn n kt poezi gjerat e bukura dhe piktoreske. Ndaj n imazhin e lexuesit krijohet vjeshta me mungesat e saj. (Interpretimi i lir, por thelbi do t ruhet.) 2 pik OSE 1 pik 0 pik AKP Nse prcakton dhe shpjegon ndjesin q i shkaktohet si lexues. Nse vetm e prcakton ndjesin. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
2 2 qershor 2012
Pyetja 10 (a)
Model prgjigjeje
2 pik
N kt poezi sundon ngjyra gri: edhe pse nuk prmendet nga autori, shum detaje ta sugjerojn kt ngjyr: vjeshta, qiejt e ngrysur pa lejlek, shirat. Mungojn ylberet dhe sundon grija. Kjo ngjyr sugjeron nj trishtim pafund e t pashpjegueshm pr shpirtin poetik. 1 pik DHE 1 pik Nse tregon ngjyrn mbizotruese t poezis. Nse shpjegon nntekstin q ajo mbart.
Pyetja 10 (b)
Model prgjigjeje
1 pik
Fjala qelq krijon nj efekt t menjhershm. Qelqi sht dika e brisht, e thyeshme, e kthjellt me pika shiu mbi t, q jan po aq t kristalta. N kt mnyr krijohet nj lidhje me ndjenjn e mallit, po aq t brisht dhe t pastr. 1 pik Nse shpjegon efektin q krijon fjala qelq n vargun e dhn.
Pyetja 11
Arsyeja
2 pik
Prdorimi i shumsit qiej rrit prmasat e trishtimit, q sht i pafundm dhe i pakuptueshm pr heroin lirik. Imazhi Emri qiej n shums krijon imazhin e nj hapsire t pafundme pr syrin njerzor. 1 pik DHE 1 pik Nse tregon arsyen e prdorimit t shumsit. Nse shpjegon imazhin q prftohet nga ky prdorim.
Pyetja 12
Model prgjigjeje
2 pik
Po ka nj ndryshim. Vargu sht: Dhe un pr ty se ndjeva mall. Lidhza dhe (shtuese) krijon iden e prmbylljes s dikaje. Tregon se mendimi sht prmbyllur. Pra, gjithka sht e mbyllur pr heroin, ka mbetur vetm malli. 1 pik DHE 1 pik 0 pik AKP Nse tregon ndryshimin midis vargjeve. Nse shpjegon domethnien e ktij ndryshimi. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
3 2 qershor 2012
Pyetja 13
2 pik
Thnia e Heraklitit: T zgjuarit jan bashk n bot, / kurse t fjeturit jan ve, sugjeron se, t zgjuarit jan ata q e jetojn jetn, q japin e marrin me njri-tjetrin, kurse t fjeturit, ata q ndrrojn, humbasin shum aste t bukura, jan vetm dhe smarrin knaqsi nga jeta. 2 pik OSE 1 pik Nse shpjegon pjesrisht thnien e Heraklitit. Nse shpjegon plotsisht thnien e Heraklitit.
Pyetja 14
1 pik
Vargjet tingllojn paradoksale pasi ndjenja e mallit midis dy t rinjve nuk shkaktohet nga largsia, si mund t ndodh rndom. Ata jan n nj qytet, por shihen rrall. 1 pik Nse shpjegon paradoksin e vargut.
AKP
2 qershor 2012
Pyetja 15
8 pik
shkruan nj ese, ku argumenton se a i duket e natyrshme mungesa dhe malli pr nj dashuri q nuk sht m; prdor argumente q mbshtesin mendimin q ka; prdor ilustrime nga vepra ose filmi pr t mbshtetur shpjegimet e dhna; ka qartsi mendimi. 2 pik
1 pik
Struktura e eses
1 pik
Organizimi i eses

AKP
2 qershor 2012
PJESA II Heminguej Plaku dhe deti
Pyetja 16 A 1 pik Pyetja 17 B 1 pik Pyetja 18 D 1 pik Pyetja 19 B 1 pik Pyetja 20 C 1 pik Pyetja 21 A 1 pik _______________________________________________________________________________________
Pyetja 22 (a)
1 pik
Luant jan simbol i forcs, i madhshtis, i bukuris s natyrs. Ata sugjerojn rrethin ciklik t jets, por edhe harmonin q ekziston midis forcave t ndryshme t natyrs. 1 pik Nse shpjegon nntekstin e ndrrs s Santiagos.
Pyetja 22 (b)
Model prgjigjeje
2 pik
Notat optimiste shfaqen n raportin q plaku ka me djalin, n prvojn q ai pron tek ai, nga gjithka e re q lind nga e vjetra. OSE Santiago rilidhet me djalin, i cili krkon medoemos t msoj nga prvoja e plakut. OSE Santiago nuk sht vetm, ai ka pran dik q e do dhe respekton. T gjitha cilsit fisnike t plakut dhe m t rndsishmet, msimet e nxjerra nga prvoja e gjat jetsore, do ti kalojn djalit, q do t thot se jeta e peshkatarit t vjetr do t vazhdoj, n disa forma, edhe pas vdekjes s tij. OSE Edhe pse Santiago kthehet i mundur, ai nuk mposhtet nga peshku, por nga cikli i paevitueshm i natyrs. 2 pik Nse identifikon dy momente ku shfaqen notat optimiste.
Pyetja 23 (a)
Model prgjigjeje
2 pik
Djali shfaqet pak n novel, por prania e tij sht e rndsishme pasi prkushtimi i tij ndaj plakut nxjerr m n pah vlerat e ktij t fundit si njeri dhe si peshkatar. Djali e shpreh hapur dashurin q ka pr Santiagon. Pse sht e rndsishme prania e djalit? Djali prfaqson jetn q do t vazhdoj pas vdekjes. Prkushtimi i tij pr t msuar nga prvoja e Santiagos, jep siguri se ky i fundit do t vazhdoj t jetoj prmes djalit. 1 pik DHE 1 pik 0 pik AKP Nse argumenton se cili sht roli i djalit. Nse shpjegon pse sht e rndsishme prania e tij. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
6 2 qershor 2012
Pyetja 23 (b)
Model prgjigjeje
2 pik
Djali e demonstron dashurin e tij pr Santiagon fare hapur. Ai do t sigurohet se plaku ka ushqim, ka veshje, ka rroba pr tu mbuluar dhe se do t pushoj pa e shqetsuar njeri. Ilustrimet i hodhi ca kafe n got Mos e shqetsoj njeri. Pije kt Etj Nse tregon si e shfaq djali dashurin pr plakun. Nse e mbshtet mendimin me ilustrime nga fragmenti.
1 pik DHE 1 pik
Pyetja 23 (c)
Model prgjigjeje
1 pik
E thrret plak n shenj respekti, dashurie. Si burim i nj menurie dhe prvoje, pr t ciln djali ka nevoj. Por ndoshta e thrret edhe pse do q t duket paksa m i rritur dhe q e meriton t rrij pran Santiagos. 1 pik Nse shpjegon pse djali e thrret Santiagon plak.
Pyetja 24
Model prgjigjeje
3 pik
Figurativisht po. Prmes djalit. Prvoja e tij do t kaloj te djali q e do dhe i sht prkushtuar. OSE N t vrtet, ndoshta jo. Ai thot q dika iu thye n gjoks. Beteja e jashtzakonshme n det ka qen shum pr moshn e tij. Ilustrime Por ne do t peshkojm bashk tani. sepse kam ende shum gjra pr t msuar dhe ti mund t mi msosh t gjitha. ai qau prsri. Etj. 3 pik OSE 2 pik 1 pik 0 pik AKP Nse argumenton plotsisht mendimin, por nuk prdor ilustrime. Nse argumenton pjesrisht, pa ilustrime mendimin. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
7 2 qershor 2012
Nse argumenton plotsisht dhe me ilustrime mendimin.
Pyetja 25
3 pik
Premrat kan zvendsuar fjalt (emrat) peshkaqen dhe peshk. N asnj moment plaku nuk ua prmend emrat. E l t nnkuptohet. Parimi i ajsbergut. 1 pik DHE 1 pik DHE 1 pik Nse tregon se far kan zvendsuar premrat.
Nse shpjegon funksionin e ktij prdorimi.
Nse tregon tiparin e stilit q shfaqet.
AKP
2 qershor 2012
BARKODI

I DETYRUAR
VARIANTI

Shkollat e mesme teknike profesionale (kurrikula e vjetr) Udhzime pr nxnsin Testi n total ka 25 pyetje, 13 pyetje me zgjedhje (alternativa) dhe 12 pyetje me zhvillim. Testi sht i ndar n dy pjes. N t tri pjest ka pyetje me zgjedhje dhe me zhvillim. N pyetjet me zgjedhje rrethoni vetm shkronjn prbri prgjigjes s sakt, ndrsa pr pyetjet me zhvillim sht dhn hapsira e nevojshme pr t shkruar prgjigjen. Koha pr zhvillimin e pyetjeve t testit sht 2 or e 30 minuta. Pikt pr seciln krkes jan dhn prbri saj. Pr prdorim nga komisioni i vlersimit
1 2 3 4 5 6 7 8 9 9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20a
20b
21
22
23a
23b
24
25a
25b
25c
25d
Totali i pikve
AKP
2 qershor 2012
Letrsi dhe Gjuh shqipe Shkollat e mesme teknike profesionale (kurrikula e vjetr)
Varianti
PJESA I Mjeda Lokja

U shty vjeshta e krisantemi Vetun vorreve lulzon; Landt e pyje, gjith ku kemi, Tuj fry veri po i cungon. Ndrron prej dimnit landa veshen, E lshon gjetht q para pat; E, pr mshir, duhit q ndeshen, Ia ojn tvorfnit me i ba shtrat. Bite bor e fryte veri Tuj ue akull pr gjith vis; Nalt orteku ushton pr mneri Tuj fundue etin e lis. Me dy cokla nvotr plaka Rri gjith natn e vajton; Rri me duer kah ndezet flaka porsi nieri kur uron. E shikjon nji drit tvenitun; Vron pasqyrn e jets svet: E larg Morden tuj kositun E kujton e pran e thrret. U ndiej frym prbrenda shpijet Porsi er q vjen pa shkas; E nat muzg, nji vegim hijet Lokes nvotr let iu qas: Prmbi plakn kraht i uli E ngryk tshuemen e shtrngoi; Buzt tshpulpueme nball ia nguli; U ndal drita e ajo mbaroi.
Fjalor: Landt e pyje- lndt e pyjeve Duhi er e fort Mner tmerr Tuj fundue duke fundosur Uron lutet frym prfytyrimi i vdekjes si nj frym pa shkas pa shkak vegim hijet - mortja buzt e tshpulpueme- buzt q skan mish
Andrra e jets
AKP
2 qershor 2012
Varianti
Pr pyetjet nga 1 deri n 6 rrethoni alternativn e sakt. 1. Cila sht figura mbi t ciln ngrihet gjendja psikologjike dhe fizike e Lokes? A) B) C) D) Alegoria; Simboli; Krahasimi; Paralelizmi figurativ. 1 pik 1 pik
2. Detaji i krisantems n strofn e par nnkupton: A) B) C) D) ardhjen e stins s vjeshts. peizazhin e zymt t stins s dimrit. paralajmrimin pr afrimin e vdekjes. rigjallrimin e natyrs edhe n dimr.
3. Ndikimi i Mjeds nga folklori duket n: A) B) C) D) prfytyrimin e vdekjes me kos n dor. prshkrimin e natyrs. prshkrimin e jets n malsi. motivin e kohs q ikn.
1 pik
4. N ciln prej vargjeve t mposhtme shfaqet varfria e skajshme e Lokes? A) B) C) D) Rri me duer kah ndezet flaka Me dy cokla nvotr plaka Vron pasqyrn e jets svet U ndiej frym prbrenda shpijet
1 pik
5. Vargjet e ktij fragmenti jan shkruar me varg: A) B) C) D) 8-rroksh; 9- rroksh; 10- rroksh; 11- rroksh.
1 pik
6. Lokja ndihet e brengosur sepse: A) B) C) D) vdekja po i afrohet shum shpejt. sapo ka humbur njrn nga vajzat. ka mbetur vetm pa asknd pran. nuk mund t ngrohet n at dimr t ashpr.
1 pik
7. N moment t jets ndodhet Lokja? Cilat jan ndjesit q ajo po prjeton? Shpjegoni pse. _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ AKP
3 pik
2 qershor 2012
Varianti
8. Prshkruani me pak fjal atmosfern q mbizotron n kt fragment. Cili sht funksioni artistik i nj zgjedhjeje t till nga ana e autorit? 2 pik _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ 9. Gjeni sinonimin e fjals tshuemen. Cili sht funksioni artistik i ktij prdorimi? Kthejeni kt fjal n shqipen standarde. 3 pik E ngryk tshuemen e shtrngoi; sinonimi: funksioni: __________________________________________________________________ __________________________________________________________________
shqipja standarde: __________________________________________________________________
10. Imazhi m i fuqishm n dy vargjet e fundit sht ai i vdekjes. Mbi ciln figur t stilistiks sht ngritur ai? Komentojeni at, duke u mbshtetur n fjalt ky q krijojn kt imazh. 3 pik _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________
11. Cili sht ritmi i ktij fragmenti? Shpjegoni arsyen e ksaj zgjedhjeje nga ana e autorit. ritmi: _______________________________________________________________________
2 pik
shpjegimi: _______________________________________________________________________
12. Zbrtheni nntekstin n vargun e mposhtm: E shikon nji drit tvenitun ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________
2 pik
AKP
2 qershor 2012
Varianti
PJESA II Flober Zonja Bovari (fragment)
Ajo do t kishte dashur q emri Bovari, q ishte edhe i saji, t bhej i famshm, t gjendej kudo npr librari, t prmendej vazhdimisht npr gazeta, ta njihte e tr Franca. Mirpo Sharli ishte njeri pa pik piksynimi n jet! Nj her nj mjek nga Ivtotoja, me t cilin para pak kohsh po bnte konsult, e kishte poshtruar disi mu prpara shtratit t t smurit, n prani t t afrmve q ishin mbledhur aty. Kur ia tregoi Sharli kt ndodhi n dark, Ema u nxeh shum me kolegun e tij. Sharli u prek nga reagimi i s shoqes. E puthi n ball me lot ndr sy. Mirpo ajo ishte e pezmatuar nga turpi, i vinte ta rrihte, doli n korridor t hapte dritaren dhe thithi ajrin e freskt pr tu qetsuar. - Sa i humbur q sht! Sa i humbur q sht! thoshte ajo me z t ult, duke kafshuar buzt. Dhe sa vinte dhe m tepr e merrte inat. Me kalimin e moshs, ai fitonte gjithmon e m shum shprehi prej t pagdhenduri; mbas darke priste me thik tapat e shisheve bosh; pasi hante, lpinte dhmbt me gjuh; kur rrufiste supn, kuaiste si kllok n do gllnjk, dhe, ngaq dhjamosja po e zaptonte gjithandej, syt, tashm t vecrr, dukeshin sikur po i ngjiteshin drejt tmthave prej mbufatjes s mollzave. Ema, nganjher ia fuste nn jelek fundin e kuq t trikos, i drejtonte kravatn, ose ia hidhte tej dorashkat bojdala q ai ishte gati ti vishte; dhe kt ajo nuk e bnte, si kujtonte ai, pr t; e bnte pr veten e saj, si shprehje egoizmi t shfrenuar, acarimi nervor. Bile ndonjher i tregonte gjra nga ato q kishte lexuar, si pr shembull, ndonj pjes romani, ndonj dram, ose ngjarjen e fundit t shoqris s lart, q prshkruhej n fejtonin e gazets; sepse, n fund t fundit, dhe Sharli njeri i gjall ishte, gjithmon e dgjonte me vmendje, gjithmon ia miratonte ato q i thoshte. Shpesh her ajo ia hapte zemrn zagarit t saj t vogl! Po kshtu do t kishte br edhe me krcunjt e oxhakut dhe me lavjerrsin e sahatit. Ndrkaq, thell n shpirt, ajo priste t ndodhte dika. Ashtu si detart n rrezik pr tu mbytur, ajo shikonte vetmin e jets s vet me sy t dshpruar, duke krkuar diku larg ndonj vel t bardh n mjegullnajn e horizontit. Nuk e dinte cili do t ishte ai rast, as se n breg do ta nxirrte, i shtyr nga era deri tek ajo, as n do t ishte bark a anije me tri kuverta, ngarkuar me vuajtje apo mbushur deng me lumturi. Mirpo do mngjes, sa zgjohej, ajo shpresonte se do ti vinte gjat dits, dhe dgjonte t gjitha zhurmat, brofte befas, uditej q nuk vinte, pastaj, si perndonte dielli, m e trishtuar se kurr, dshironte q t gdhihej n ast e nesrmja. .......................................................................................................................................................................... zemra e saj mbeti e zbrazt prsri dhe ather filloi srish vargu i ditve t njllojta. Ato do t pasonin pra kshtu njra-tjetrn, gjithmon t njjta, t panumrta dhe pa sjell asgj! T tjert, sado t rndomt ta kishin jetn, prapseprap shpresonin t paktn se do tu ndodhte dika. Nganjher nj aventur mund t sjell t papritura pambarim, bile edhe mjedisi sikur ndrrohet. Mirpo pr t nuk ndodhte asgj; kshtu e kishte thn zoti! E ardhmja e saj ishte si nj korridor krejtsisht i errt dhe q prfundonte me nj der t pakapshme. Ajo e braktisi muzikn. Prse t merrej me t? Kush do ta dgjonte? Prderisa skishte pr t ndodhur kurr q, veshur me fustan t kadifenjt me mng t shkurtra, ulur para ndonj pianoje Erard, pr t dhn koncert, duke i rn me gishtrinjt e saj t leht, tastiers s fildisht, t ndiente ti frynte si ndonj fllad rreth vetes gumzhitja e t mahniturve, ishte e kot t lodhej duke studiuar. I plasi n dollap edhe kartont e vizatimit edhe qndismat. i duheshin? i hynin n pun? Qndisja i ngrinte nervat prpjet. - Skam t lexoj m, - thoshte ajo me vete. Dhe kohn e kalonte duke skuqur mashn n zjarr ose duke par shiun q binte.
AKP
2 qershor 2012
Varianti
Pr pyetjet nga 13 deri n 19 rrethoni alternativn e sakt. 13. N fragmentin e dhn m sipr shikojm se ndjesia q Ema provon ndaj Sharlit sht: A) B) C) D) ftohtsi; plqim; keqardhje; zhgnjim. 1 pik 1 pik
14. Me kalimin e viteve Sharli bhet m: A) B) C) D) kompetent n punn e tij. monoton dhe i paedukuar n sjelljet e tij. i kujdesshm ndaj dshirave t gruas. i pasigurt dhe nervoz ndaj t tjerve.
15. Komentet e autorit, n lidhje me ndrrimin e Ems pr t ndodhur dika, ilustrojn se ajo: A) B) C) D) ndihet nn presion. krkon vmendjen e t shoqit. sht e pushtuar nga mrzia. dshiron t prmirsoj martesn e saj.
1 pik
16. N fjalin q prmbyll kt fragment Ema shfaqet si nj grua: A) B) C) D) e interesuar pas motit. e trhequr nga pamjet e natyrs. e prkushtuar ndaj vatrs familjare. q e jeton jetn e saj thjesht si spektatore.
1 pik
17. Cila nga alternativat e mposhtme jep m mir thelbin e figurs s Sharlit? A) B) C) D) Dhjamosja po e zaptonte gjithandej. Sharli u prek nga reagimi i s shoqes. Sharli ishte njeri pa pik piksynimi n jet. Sharli njeri i gjall ishte, gjithmon e dgjonte me vmendje.
1 pik
18. N ciln prej alternativave t mposhtme gjuha e prdorur nga autori bhet veanrisht figurative? A) B) C) D) 1 pik Po kshtu do t kishte br edhe me krcunjt e oxhakut dhe me lavjerrsin e sahatit. Me kalimin e moshs, ai fitonte gjithmon e m shum shprehi prej t pagdhenduri. T tjert, sado t rndomt ta kishin jetn, prapseprap shpresonin t paktn se do tu ndodhte dika. Ashtu si detart n rrezik pr tu mbytur, ajo shikonte vetmin e jets s vet me sy t dshpruar, duke krkuar diku larg ndonj vel t bardh n mjegullnajn e horizontit. 1 pik
19. Zonja Bovari sht njohur si nj roman: A) B) C) D) romantik; filozofik; psikologjik; simbolist.
AKP
2 qershor 2012
Varianti
20. a) Si e trajton Ema Sharlin? Shpjegoni arsyen e ksaj sjelljeje kundrejt tij. 2 pik _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
b) Cili sht koncepti q Ema ka pr lumturin? Pse ky koncept sht jo realist?
2 pik
_______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
21. Identifikoni n fragment nj rast ku gjuha e Floberit merr nj ngarkes ironie dhe shpjegoni se ku qndron kjo ironi. 2 pik _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
22. Zbuloni konfliktin themelor q shfaqet n kt fragment. Zbrtheni thelbin e tij.
2 pik
_______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
23. a) far pret Ema vazhdimisht? Komentoni se si jepet n mnyr figurative kjo pritje.
3 pik
_______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
b) Si ndihet Ema n lidhje me situatn n t ciln ajo ndodhet dhe cilat jan pasojat e ktij prjetimi q ajo po kalon? 2 pik _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
24. Cila sht arsyeja q Floberi prqendrohet kaq shum n mrzitjen dhe kotsin e jets s Ems? 1 pik _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012
Varianti
25. Sipas kritiks, Floberi sht konsideruar si mjeshtr i detajeve realiste. Shpjegoni vrtetsin e ksaj thnieje, duke u mbshtetur n fragmentin e dhn m sipr ose n veprn n trsi. 8 pik ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________
Shtjellimi i ides (25a) Organizimi dhe struktura (25b) Stili dhe origjinaliteti (25c) Saktsia gjuhsore (sintaksa dhe drejtshkrimi) (25d) Totali 25
2 pik
2 pik
2 pik
2 pik
8 pik
AKP
2 qershor 2012

I DETYRUAR
VARIANTI
Shkollat e mesme teknike profesionale (kurrikula e vjetr) Udhzime t prgjithshme:
AKP
2 qershor 2012
Skema e vlersimit: Letrsi dhe Gjuh shqipe Shkollat e mesme teknike profesionale (kurrikula e vjetr)
Varianti
PJESA I Mjeda Andrra e jets
Pyetja 1 D 1 pik Pyetja 2 C 1 pik Pyetja 3 A 1 pik Pyetja 4 B 1 pik Pyetja 5 A 1 pik Pyetja 6 C 1 pik _______________________________________________________________________________________
Pyetja 7
Momenti
3 pik
Lokja ndodhet n fund t jets s saj. Ndjesit Lokja ndihet n kulm t dhimbjes dhe dshprimit, aq sa thrret dhe vdekjen ta marr. Arsyeja sht vetm, pa njeri, e varfr, e braktisur. 1 pik DHE 1 pik DHE 1 pik Nse tregon ndjesit q ajo po prjeton. Nse tregon se n moment t jets ndodhet Lokja.
Nse shpjegon arsyen e ktyre prjetimeve.
0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. Nxnsi do t marr pik edhe kur n prgjigjen e dhn, jep nj shpjegim q nuk e prmban modeli i prgjigjes, por q komisioni i vlersimit e gjykon t sakt. _______________________________________________________________________________________
Pyetja 8
2 pik
Atmosfera Jemi n dimr, shkreti n natyr, vetmi, ftohtsi, bien ortekt dhe era t than. Funksioni Nj paraqitje e till e natyrs dhe e mjedisit thekson vetmin, shkretin e Lokes. Theksohet ana njerzore. OSE Autori vendos nj paralelizm (figurativ) mes natyrs dhe gjendjes shpirtrore dhe fizike t njeriut, pr t theksuar kt t fundit. 1 pik DHE 1 pik Nse prshkruan me pak fjal atmosfern q mbizotron n kt fragment. Nse tregon se cili sht funksioni i nj zgjedhjeje t till nga ana e autorit.
0 pik Nse prgjigjja e dhn nuk i prmbahet thelbit t pyetjes ose nuk ka prgjigje. _______________________________________________________________________________________ AKP 2 2 qershor 2012
Varianti
Pyetja 9
3 pik
Model prgjigjeje Sinonimi: e shuemja e mjera, e gjora. Kjo fjal mbart nj ngarkes t fort emocionale, duke theksuar pikrisht t mbeturit pa asgj, pa njerz, pa shpres, t varfr, t braktisur, t shuar nga jeta dhe dshirat. Shqipja standarde: e shuara 1 pik DHE 1 pik Nse gjen sinonimin e fjals. Nse shpjegon ngarkesn emocionale q mbart fjala.
DHE 1 pik Nse shkruan trajtn standarde t fjals. 0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________
Pyetja 10
Model prgjigjeje
3 pik
Figura baz: personifikim (ose prozopope), t dy strofat ndrtohen mbi t. Komenti T dy vargjet krijojn nj prfytyrim t gjall t vdekjes, q duket sikur ka trajta (buz), kto jan t zhveshura ( tshpulpueme) dhe duket sikur vepron (ia nguli). Vdekja nuk lajmron, e hap dern vet. Vjen leht, n mnyr tinzare, befas, merr trajta njerzore dhe ti mund ta prfytyrosh. 1 pik DHE 2 pik OSE 1 pik Nse prcakton figurn baz t stilistiks.
Nse e komenton imazhin, mbshtetur n fjalt ky q krijojn imazhin.
Nse e komenton imazhin, pa theksuar fjalt ky, q japin thelbin e tij.
Pyetja 11
Ritmi
2 pik
Ritmi i ktij fragmenti sht i ngadalt, si i zvaritur, i qet. Arsyeja Ky lloj ritmi sht n funksion t ides q prpiqet t proj autori: nj jet q po mbyllet, pa forc, pa gjallri, pa ritm, nj jet q po zvarritet drejt fundit. 1 pik DHE 1 pik Nse shpjegon arsyen e ksaj zgjedhjeje. Nse prcakton ritmin e ksaj knge.
0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________ AKP 3 2 qershor 2012
Varianti
Pyetja 12
2 pik
N vargun e dhn drita sht prdorur sa n kuptim t drejtprdrejt, aq edhe n kuptim figurativ. Imazhi i krijuar sht i fuqishm. Lokja sht vetm, pa njeri, pran drits s qiririt, n varfrin e saj t skajshme. Ktu drita merr dhe nj kuptim simbolik. Ajo simbolizon jetn, por tashm nj jet q po venitet, fiket, shuhet. Prgjigje e pjesshme (Nuk theksohet zbrthimi i nntekstit) Lokja shikon jetn q po i venitet. Drita sht jeta e saj q po shuhet. 2 pik OSE 1 pik 0 pik Nse zbrthen n mnyr t pjesshme nntekstin e vargut. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. Nse zbrthen n mnyr t plot nntekstin e vargut.
PJESA II Flober Zonja Bovari
Pyetja 13 D 1 pik Pyetja 14 B 1 pik Pyetja 15 C 1 pik Pyetja 16 D 1 pik Pyetja 17 C 1 pik Pyetja 18 D 1 pik Pyetja 19 C 1 pik _______________________________________________________________________________________
Pyetja 20 (a)
Model prgjigjeje
2 pik
Ema e trajton Sharlin me zemrim dhe prbuzje. Arsyeja Ajo fajson at pr kufizimet n jetn e saj, pr t qenit e palumtur dhe e parealizuar. 1 pik DHE 1 pik Nse tregon arsyen e sjelljes s saj kundrejt tij. Nse tregon se si e trajton Ema Sharlin.
0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. ________________________________________________________________________________ AKP
4 2 qershor 2012
Varianti
Pyetja 20 (b)
Model prgjigjeje
2 pik
Ema ka nj koncept t papranueshm pr lumturin. Ajo gjithnj ka imagjinuar nj jet plot luks dhe pasion. Ky koncept sht jo realist pasi ajo sht martuar me nj burr t thjesht, naiv dhe q i takon shtress s mesme. Nga ana tjetr ajo jeton n provinc, ku sht vshtir t realizohesh dhe jetosh jetn q dshiron. Pra ajo far ndrron bie ndesh me realitetin n t cilin Ema jeton, at personal dhe at q e rrethon. 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse shpjegon pse ky koncept nuk sht realist. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. Nse shpjegon se cili sht koncepti i Ems pr lumturin.
Pyetja 21
Model prgjigjeje
2 pik
Ironia nuk vjen e drejtprdrejt, por n nntekst: veprimet e Sharlit dhe ato t Ems. Detajet q japin thelbin e natyrs dhe veprimeve q bn Sharli. Ironia nnkuptohet pikrisht n detajet q i takojn sjelljes dhe pamjes s tij. lpinte dhmbt me gjuh, rrufiste supn, kuaiste si kllok n do gllnjk dhjamosja po e zaptonte syt t vecrr, mbufatjes s mollzave. Shpjegimi: Sharli me veprime t trasha, Ema lexon pjes romani, drama, gazeta, i bie pianos, vizaton dhe qndis. OSE Sharli njeri i gjall ishte, gjithmon e dgjonte me vmendje; gjithmon ia miratonte ato q i thoshte; Por Ema ia hap zemrn zagarit, pasi e di q Sharli se kupton, pasi ai gjithmon e m shum po fitonte shprehi prej t pagdhenduri. Floberi se thot, por n nntekst ndihet kjo munges kuptimi dhe komunikimi midis tyre, ndaj me nj ironi t fshehur ai pohon se pr Emn njsoj ishte: si t fliste me Sharlin si t fliste me zagarin, si te fliste me krcunjt e oxhakut dhe me lavjerrsin e sahatit. 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse shpjegon thelbin e ksaj ironie, ku qndron ajo. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. Nse identifikon nj rast t prdorimit t ironis.
Varianti
Pyetja 22
Model prgjigjeje
2 pik
Konflikti baz: Ema sht krejtsisht e paknaqur me jetn e saj dhe e motivuar pr t pasur nj m t mir, por ajo nuk mund ta krijoj idealin perfekt q ajo imagjinon. OSE Konflikt emocional: Ema sht plot emocione, ndjenja, n nj mjedis t zbrazt, ku askush nuk e dgjon dhe vlerson, as i shoqi q nuk e kupton. OSE Konflikt intelektual: Ema ka disa talente, por ato nuk kan asnj vler pr mjedisin ku jeton. Ajo i bie pianos, por askush se dgjon apo shijon muzikn q ajo luan.. Ajo vizaton, qndis, por askush si vlerson gjrat q ajo bn.
Nse zbulon konfliktin themelor. Nse e shpjegon konfliktin q ka identifikuar. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 23 (a)
Model prgjigjeje
3 pik
Ema pret nj ndryshim n jetn e saj. Se si do t jet ky ndryshim, ajo se ka t qart. Por ajo pret dika ndryshe, dika q t mos i ngjasoj jets monotone dhe pa emocione q bn. Figuracioni: Krahasimi: si detart n rrezik pr tu mbytur Epitetet: t dshpruar, t bardh, Metaforat: vel t bardh n mjegullnajn e horizontit, mjegulla. Ema ndodhet n kulmin e dshprimit. Ajo e shikon jetn e saj pa asnj rrugdalje, ashtu si detart (krahasimi) n krkim t toks s shptimit. Ajo krkon t shptoj nga vetmia q e ka rrethuar, nga zbraztia dhe kotsia q po i marrin frymn, si mjegulla kur pushton tokn dhe ti ssheh asgj dhe as mbushesh dot me frym. 1 pik DHE 2 pik OSE 1 pik 0 pik Nse e komenton se si jepet figurativisht kjo pritje (t paktn me dy figura). Nse e komenton pritje, por pa u fokusuar shum n ann figurative ose duke nnvizuar vetm nj figur. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. Nse tregon se far pret Ema vazhdimisht.
Nxnsi do t marr pik edhe kur n prgjigjen e dhn, jep nj shpjegim q nuk e prmban modeli i prgjigjes, por q komisioni i vlersimit e gjykon t sakt. ________________________________________________________________________________ AKP
6 2 qershor 2012
Varianti
Pyetja 23 (b)
Model prgjigjeje
2 pik
Ema kalon disa gjendje shpirtrore: nervozizm, bezdi, mrzi, acarim deri n patetizm. Pasojat jan: Ema braktis gjithka, humbet interesin dhe zhytet n vetmi dhe kotsi. 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse tregon se cilat jan pasojat e ktij prjetimi. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. Nse tregon si ndihet Ema n lidhje me situatn q po kalon.
Pyetja 24
Model prgjigjeje
1 pik
Mrzitja dhe kotsia e Ems kthehet n nj nga temat baz t veprs dhe mjeti kryesor pr zhvillimin e karakterit t saj. 1 pik Nse shpjegon arsyen se pse Floberi i kushton kaq shum rndsi mrzitjes dhe kotsis n jetn e Ems. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
0 pik
AKP
2 qershor 2012
Varianti
Pyetja 25
8 pik
shkruan nj ese, ku t shpjegoj rndsin q marrin detajet n vepr dhe mjeshtrin e Floberit n prdorimin e tyre dhe sidomos karakterizimin e personazheve, t tipareve dhe sjelljeve t tyre; prdor ilustrime nga fragmenti ose vepra pr t mbshtetur shpjegimet e dhna; ka qartsi mendimi. 2 pik
1 pik
Struktura e eses
1 pik
Organizimi i eses

AKP
2 qershor 2012
BARKODI

I DETYRUAR
VARIANTI

Gjimnazi 2012 Udhzime pr nxnsin Testi n total ka 25 pyetje, 13 pyetje me zgjedhje (alternativa) dhe 12 pyetje me zhvillim. Testi sht i ndar n tri pjes. N t tri pjest ka pyetje me zgjedhje dhe me zhvillim. N pyetjet me zgjedhje rrethoni vetm shkronjn prbri prgjigjes s sakt, ndrsa pr pyetjet me zhvillim sht dhn hapsira e nevojshme pr t shkruar prgjigjen. Koha pr zhvillimin e pyetjeve t testit sht 2 or e 30 minuta. Pikt pr seciln krkes jan dhn prbri saj. Pr prdorim nga komisioni i vlersimit
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10a 10b
10c
10d
11
12
13
14
15a
15b
16a
16b
16c
17
18
19
20
21
22a
22b
22c
23
24
25
Totali i pikve
AKP
2 qershor 2012
Gjuh shqipe dhe Letrsi Gjimnazi 2012 Varianti
PJESA I Arti i optimizmit

Bota n t ciln jetojm sht nj bot ku e mira dhe e keqja ecin krah pr krah. Nse ajo sht kryesisht e mir ose e keqe, kjo varet nga kndvshtrimi yn. Ta shikosh botn n nj mnyr ku do gj t duket e keqe sht m s shumti arti i pesimizmit. Shikimi i bots n nj mnyr q dallon vetm t mirn dhe e hedh t lign tutje sht arti i optimizmit. N t dyja rastet sht e njjta situat: pra, sht thjesht shtje kndvshtrimi. Nse duam t jemi pesimist apo optimist, kjo varet pjesrisht nga tipi, por sidomos nga prirjet apo dshira e gjithsecilit. Nse je i lumtur, kjo sht m s shumti merita jote. Nse je fatkeq, ky sht faj i yt. Dshiroj tju ofroj, pr secilin nga ju, nj recet, si pr pesimizmin ashtu dhe pr optimizmin, kurse juve ju takon t zgjidhni vet. T jesh pesimist apo optimist, kjo nuk do t thot q bota sht krejtsisht e mir ose e keqe. Varet se far plqen, far dshiron dhe far zgjedh q t jesh. Ndoshta ti je njeriu m me fat dhe m i lumtur mes dgjuesve t mi. Mijra t tjer ndofta do t ishin t mjer, pavarsisht se do t ishin n t njjtn situat me ju. Ata do t ndiheshin fatkeq, sepse t till jan ndrtuar dhe kjo sht mnyra e tyre pr ti par gjrat. N jetn tnde t lumtur, pr ta pasur zili, tr shndet, mirqenie, darka me miqt; n interesat e tua t ndryshme, pesimistt prapseprap do t gjenin shum gjra pr tu ndjer t mjer. Nga ana tjetr, ti mund t jesh nj nga ata njerz, mes dgjuesve t mi, q ke kaluar koh t vshtira, ke humbur shokt m t dashur, je prballur fort me skamjen, me armiqt m t kqij q t rrethojn, padrejtsit m mizore; duket se ti, si njeri, ke m pak arsye pr t dashur jetn. Por mijra njerz t tjer do t ishin tej mase t lumtur nse do t gjendeshin n t njjtat rrethana. Jeta sht si oqeani. E mbyt dik, sepse i dorzohet verbrisht s keqes. Por mban n siprfaqe tjetrin, sepse lufton me forc dhe energji. Tashm dihet se n jetn e kujtdo ka halle, telashe, t kqija q krkojn kuraj, prndryshe, ai q priret ta lshoj veten, do t ndihet i mjer. T tr njohim njerz q e kan tavolinn plot, kan nj ati mbi kok, nj krevat t but, para n bank pr t mbuluar tr nevojat e jets, miq t shumt, pozit t mir shoqrore, familje t qndrueshme, edukim t mir, madje mund t merren edhe me fe. Megjithat jo rrall ndodh t zmadhojn dika jo t mir q kan prjetuar koh m par ose nj situat q ndoshta mendojn se do tiu ndodh n t ardhmen dhe, duke u ankuar, ia dalin ta bjn veten e tyre dhe kdo tjetr q t ndihet prher i mjer dhe n siklet. Kta kan arritur artin e pesimizmit. Praktikisht, kushdo mund t jet pesimist nse do. Ky art mund t msohet lehtsisht. M posht po japim rregullat pr t. Jeto n kohn e shkuar, prqendrohu n at q mund t marrsh dhe jo n at q mund t bsh. Medito pr at q mund t jet m shum se pr at q sht. Si n t shkuarn ashtu dhe n t ardhmen, merru gjithmon me at q ka ndodhur ose q do t ndodh dhe mos u prball me faktet e s tashmes. Gjeje gabimin tek t tjert, n vend q t rregullosh punt e tua. Ndiq parimet e t tjerve n lidhje me respektin, n vend q t kesh mendimit tnd pr at q sht e drejt dhe e prshtatshme. Ruaji kto rregulla me besnikri, gjithmon duke e matur vlern e jets sipas kushteve t knaqsis personale, n vend t prpjekjes pr tu rritur si karakter ose pr t arritur m t mirn dhe do t jesh pesimist prpara se ta kuptosh. Sepse pesimizmi sht nj prfundim logjik dhe i pashmangshm i mnyrs se si e shikojm jetn. Njeriu optimist i pranon me kuraj t gjitha faktet e vshtira, ndrsa pesimisti tamam n kto situata e lshon veten. Gzimi sht i shpejt. Asgj nuk mund t na knaq prgjithmon. Nj shkrimtar i madh i tha dikur nj artisti, q ankohej se sa i paknaqur ishte me at q kishte br: Mendo, po t ishe i knaqur, do t ishe i knaqur me shum pak!. Optimizmi shpall pikrisht paaftsin ton pr tu knaqur me dika t caktuar dhe prgjithmon. Meq kam dhn rregulla pr artin e pesimizmit, mendoj se jam i detyruar t jem po aq i qart edhe pr sa i prket optimizmit. Jan po ato rregulla apo situata pr t cilat u shpreha m lart, por n nj kahje tjetr, rregullat e optimizmit jan e kundrta e rregullave t pesimizmit. Jeto n kohn e tashme, prqendrohu n at q mund t bsh, n vend q t vrassh mendjen n at q t ndodh. Shqetsohu pr at q sht dhe jo pr at q mund t jet. N prditshmrin tnde prqendrohu tek ajo q ke n duar, pa u penduar pr t shkuarn dhe pa u shqetsuar pr t ardhmen. Kritikoje veten n vend q t dnosh t tjert. Kshillohu me vetveten, n vend t miratimit t shumics. Kushdo q e jeton jetn n nj prkushtim jo egoist ndaj t tjerve dhe gjithkaje, sht gati pr ta par jetn e tij t plot, t pasur, t knaqur dhe t lir, me fjal t tjera sht gati pr t qen optimist. AKP
2 qershor 2012
Pr pyetjet nga 1 deri n 6 rrethoni alternativn e sakt. 1. N kt pjes autori i fton lexuesit: A) t japin para pr bamirsi. B) t kalojn kohn n natyr. C) t jetojn n t tashmen. D) t ndjekin detyrat e tyre. 1 pik
2. N fjalin: Jan po ato rregulla apo situata pr t cilat u shpreha m lart, por n nj kahje tjetr, fjala kahje ka kuptimin: 1 pik A) ide; B) drejtim; C) propozim; D) kuptim. 3. Kjo pjes mund t klasifikohet si: A) fjalim politik; B) fjalim binds; C) fjalim joformal; D) fjalim miratues. 1 pik
4. N ciln prej alternativave t mposhtme gjuha e prdorur nga autori bhet m emocionale dhe figurative? 1 pik A) Jeta sht si oqeani. E mbyt dik, sepse i dorzohet verbrisht s keqes. B) Jeto n kohn e tashme, prqendrohu n at q mund t bsh, n vend q t vrassh mendjen n at q t ndodh. C) Ruaji kto rregulla me besnikri, gjithmon duke e matur vlern e jets sipas kushteve t knaqsis personale. D) Nse duam t jemi pesimist apo optimist kjo varet pjesrisht nga tipi, por sidomos nga prirjet apo dshira e gjithsecilit. 5. N fjalin e par t paragrafit t gjasht, shprehja fakte t vshtira nnkupton: A) realitetet e vshtira t jets. B) msimet q duhen msuar. C) gjrat q jan t vshtira pr tu kuptuar. D) gjrat q nj pesimist beson se jan t vrteta. 6. Autori ndan me lexuesit pikpamjen se: A) qllimi kryesor i jets sht knaqsia. B) sht e leht t jesh i lumtur nse je i shndetshm. C) do njeri ka fuqin t kontrolloj cilsin e jets s vet. D) njerzit duhet t injorojn rregullat shoqrore dhe t bjn far iu plqen. 7. Sipas autorit, far e prcakton natyrn ton si pesimiste apo optimiste? 1 pik
1 pik
1 pik
____________________________________________________________________________________ 8. Shikoni me kujdes paragraft katr dhe tet. N lloj teksti do ti prfshinit? Prcaktoni dy karakteristika gjuhsore, tipike pr kt lloj teksti. 3 pik _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ 9. E gjith kjo pjes bazohet n nj kundrvnie. Zbuloni dy fjalt ky q japin thelbin e saj. Cili sht mjeti gjuhsor q realizon kt kundrvnie? 2 pik fjalt ky: mjeti gjuhsor: AKP _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
3 2 qershor 2012
10. Cila nga prfundimet e autorit prafrohet m shum me botkuptimin tuaj lidhur me optimizmin apo pesimizmin? Argumentoni mendimin tuaj n formn e nj eseje.
8 pik
___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________
Shtjellimi i ides (10a) Organizimi dhe struktura (10b) Stili dhe origjinaliteti (10c) Saktsia gjuhsore (sintaksa dhe drejtshkrimi) (10d) Totali 10
2 pik
2 pik
2 pik
2 pik
8 pik
AKP
2 qershor 2012
PJESA II Sharl Bodler

Shpesh, marinart pr tu zbavitur kapin, Albatrost, kta zogj vigan q mes kthetrave, Moskokars u ngjiten anijeve q shkasin, Prmes thellsive t hidhura t detrave. Ky sovran i kaltrsis, pas kuverts ngjitur, Si i zn ngusht nga pamundsia e tij, Mjerisht, kraht e bardh, i l t zvarritur, Si nj ift rremash t vozitura me ngadalsi. Ktij udhtari t plogt, ngordhalaq, qesharak! T shmtuar, po dikur aq t bukur n kt bot! Nj marinar sqepin me ibuk ia prflak, Tjetri shpotin i jep sakatit q sfluturon dot. Kshtu sht dhe poeti, si ky princ resh, Q me harktart qesh e mes stuhive vrtitet, Po i mrguar n tok, me thumbimin i rn ndesh, Ashtu penguar nga kraht e gjat mezi apitet.
*Albatrost konsiderohen si shpendt m t hijshm t deteve. Ata mund t fluturojn pr shum or pa i rrahur kraht. Megjithat, n mot t qet dhe pa er, lodhen shpejt, pr shkak t trupit t tyre t rnd. Pikrisht, n momente t tilla, ata krkojn t pushojn diku. N tok, ata jan t ngatht dhe shpesh pengohen me kmbt e tyre.
Albatrosi*
Pr pyetjet nga 11 deri n 14 rrethoni alternativn e sakt. 11. Kjo sht nj poezi ku vendosen prball: A) B) C) D) jeta dhe vdekja. e bukura dhe e shmtuara. e vrteta dhe gnjeshtra. indiferenca dhe prkushtimi. 1 pik 1 pik
12. N vargun Ky sovran i kaltrsis, fjala sovran ka kuptimin: A) B) C) D) pushtues; mbret; shpend; mrgimtar.
13. N ciln prej vargjeve t mposhtme sht prdorur metafora? A) B) C) D) Ky sovran i kaltrsis. Kshtu sht dhe poeti, si ky princ resh. Nj marinar sqepin me ibuk ia prflak. Si nj ift rremash t vozitura me ngadalsi.
1 pik
14. N kt poezi mizoria shfaqet prmes: A) B) C) D) AKP detarve; deteve t hidhura; albatrosit moskokars; poetit q mezi ecn.
5
1 pik
2 qershor 2012
15. a) Cilat jan dy motivet qendrore t ksaj poezie?
2 pik
____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ b) Analizoni nj nga motivet e zbuluara m sipr. 1 pik
____________________________________________________________________________________ 16. a) Komentoni thelbin e krahasimit midis poetit dhe albatrosit (strofa 4). Mendimin tuaj ilustrojeni edhe me vargje ose detaje nga poezia. 2 pik ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ b) Identifikoni nj kontrast n kt poezi dhe shpjegojeni at. 2 pik
____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ c) Interpretoni se ku qndron tragjizmi te albatrosi. 2 pik
____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ 17. far simbolizon albatrosi n kt poezi? N cilin varg shfaqet thelbi i ktij simboli? 2 pik
____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012
PJESA III Ismail Kadare Kshtjella
Tursun pashai pshertiu padashur. Gjithmon kur kish qndruar pr her t par ball pr ball kshtjellave t rrethuara, q ai duhej ti merrte, kish ndier frikn dhe turbullirn e s panjohurs me t ciln do t ndeshej. Kshtjella q ngrihej kt her prpara tij, ishte e zymt. Kishte dika t panatyrshme, pothuaj ogurzez n formn e ndrtimit dhe n vendosjen e kullave. Kt gj t panatyrshme ai e kish vn re qysh dy muaj m par, kur specialistt, q merreshin me prgatitjet e fushats, i paraqitn pr her t par skicn e saj. Kt skic ai e kish mbajtur shum her mbi gjunj, n ort e mbasdarks, kur gjith njerzit flinin, atje n shtpin e tij t madhe n Brus. Ai e dinte pothuajse prmendsh do detaj t saj, e, megjithat, tani q m n fund e pa me syt e tij kshtjelln, pamja e saj i zgjoi trishtim n shpirt. Ai mendoi se arkitekt mund ta kishte projektuar kt kshtjell dhe si qe e mundur q gjithka n t ishte ters, duke filluar nga pozicioni i vendit ku ajo ngrihej, gjer te flamuri i saj, i vendosur n kulln e par, nj flamur i frikshm i kuq, me nj zog t zi me dy kok n mes. .......................................................................................................................................................................... Devet q ishin shkarkuar, qen ulur e po pushonin aty-ktu. Tani q mbrmja kishte rn plotsisht, siluetat e tyre dukeshin si male t vogla paqsore. Duke i par ato, Tursun pashan qysh tani e mori malli pr Anadollin. Rrafshirat e tij t qeta e t prgjumura i kishte kujtuar vazhdimisht gjat rrugs. I kishte kujtuar, sidomos, kur ushtria hyri n vendin e shqiptarve dhe ai pa pr her t par malet e tyre t frikshme. Kjo ndodhi nj mngjes hert. Ai ishte duke dremitur mbi kal kur nga t gjitha ant u dgjuan fjalt dagllar, dagllar, t shqiptuara n nj mnyr t veant, gati-gati me frik. Ai pa se si oficert e tij ngrinin kokn lart, her nga e majta, her nga e djathta, pr t shikuar m mir. Edhe ai ngriti kokn dhe i vshtroi malet pr nj koh t gjat. Asnjher nuk kishte par male t tilla. Ato i ngjanin nj ankthi t rnd, q t shtyp e t shtyp vazhdimisht dhe nuk t l t zgjohesh. Toka dhe gurt ishin vrvitur me nj furi t till drejt qiellit sa q dukej se i kishin thyer t gjitha ligjet e natyrs. Allahu do t ket qen i nevrikosur kur krijoi kt vend, kish menduar ai dhe pr t qindtn her gjat marshimit e kishte munduar dilema nse emrimi i tij si kryekomandant i ksaj fushate ishte rezultat i ndrhyrjes s miqve apo armiqve t tij. Gjat marshimit kish vn re se pamja e maleve i bnte nevrik pothuaj gjith oficert e tij. N bisedat e tyre ata prher e m tepr flitnin pr fushn q duhej tu dilte prpara, si nj pus n shkrettir. Ushtria, q lvizte ngadal prpara, zvarriste tani bashk me armt dhe pajimet edhe hijen e rnd t maleve. Pr pyetjet nga 18 deri n 20 rrethoni alternativn e sakt. 18. Kur pashai shikon flamurin, ai kupton se: A) B) C) D) aty jeton nj popull i lir. ngjyra e kuqe simbolizon vdekjen. do komb prfaqsohet nga flamuri i tij. zogu n qendr t tij sht nj shqiponj. 1 pik
19. N fjalin: Kishte dika t panatyrshme, pothuaj ogurzez n formn e ndrtimit, fjala ogurzez ka kuptimin: 1 pik A) B) C) D) t akullt; t trisht; t ngurosur; ndjellakeqe. 1 pik
20. N kt fragment malet hyjn n kontrast me: A) B) C) D) AKP armt; fushn; flamurin; kshtjelln.
7
2 qershor 2012
21. Zbuloni n paragrafin e katrt dy mjete t stilistiks, me an t t cilave pashai bn dallimin midis Anadollit dhe vendit t shqiptarve. Analizoni njrn prej tyre. 3 pik ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ 22. a) Kur shikon pr her t par kshtjelln, pashait i bjn prshtypje shum detaje rreth saj. Identifikoni dy prej tyre. _______________________________ b) Pse pamja e kshtjells i zgjon trishtim? _______________________________ 1 pik
2 pik
______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ c) Cila sht ndjesia q ai provon kur shikon malet? Si do ta shpjegonit kt? 2 pik
______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ 23. Zbrtheni ann funksionale t prdorimit t krahasimit n fjalin e dhn m posht: N bisedat e tyre ata prher e m tepr flitnin pr fushn q duhej tu dilte prpara, si nj pus n shkrettir. ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ 24. far dyshimi e mundon pashain? Shpjegoni burimin e tij. 2 pik 1 pik
______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________
25. Pr far mendoni se e paralajmron lexuesin nj prshkrim i till i mjedisit ku do t zhvillohet ngjarja? 1 pik ______________________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012

I DETYRUAR
VARIANTI
Gjimnazi 2012 Udhzime t prgjithshme:
Testi prbhet nga tri pjes. Testi prmban nj total prej 50 piksh. Testi ka 25 pyetje. 13 me zgjedhje dhe 12 me zhvillim. Pr pyetjet me zgjedhje prgjigja e sakt vlersohet me 1 pik. Pr pyetjet me zhvillim prgjigjet konsiderohen orientuese dhe n skem parashikohen variantet e mundsive t prgjigjeve t nxnsve. Vlersimi i pyetjes ese do t bhet duke pasur parasysh rubrikat n tabeln e vendosur n fund t pyetjes dhe q sht posarisht pr vlersuesit e testit. Saktsia gjuhsore ndikon negativisht n vlersimin e nxnsit, n ato raste, kur ka prsritje t theksuar gabimesh ose gabime t cilat prishin n mnyr t vazhdueshme kuptimin e shprehjes. _______________________________________________________________________________________
PJESA I Arti i Optimizmit

Pyetja 1 C 1 pik Pyetja 2 B 1 pik Pyetja 3 B 1 pik Pyetja 4 A 1 pik Pyetja 5 A 1 pik Pyetja 6 C 1 pik _______________________________________________________________________________________
Pyetja 7
Model prgjigjeje
1 pik
Natyrn ton si optimiste apo pesimiste e prcakton kndvshtrimi q kemi. OSE Nse dikush sht optimist apo pesimist varet nga prirjet apo dshira e gjithsecilit ose pjesrisht nga tipi (perifrazim) ose vetm tipi, ose vetm prirjet. 1 pik Nse tregon se far e prcakton natyrn ton si optimiste apo pesimiste.
1 2 qershor 2012
Skema e vlersimit: Gjuh shqipe dhe Letrsi Gjimnazi 2012 Varianti
Pyetja 8
Model prgjigjeje
3 pik
Lloji i tekstit: udhzues, shpjegues Karakteristikat gjuhsore: foljet n mnyrn urdhrore; foljet n mnyrn lidhore; prdorimi i vets II, (njjs); gjuha standarde, e qart dhe e thjesht; leksiku i jets s prditshme; prdorimi i foljes me vler modale mund, e ndjekur nga folja n mnyrn lidhore. Nse gjen llojin e tekstit (udhzues, ose shpjegues, ose t dyja bashk). Nse zbulon dy karakteristika gjuhsore, tipike pr kt lloj teksti.
1 pik DHE 2 pik
Pyetja 9
Model prgjigjeje
2 pik
Fjalt ky: optimizmi pesimizmi Mjeti gjuhsor: antonimi 1 pik DHE 1 pik Nse zbulon dy fjalt ky. Nse tregon mjetin gjuhsor q realizon kt kundrvnie.
Pyetja 10
8 pik
2 pik
Pr esen do t ndiqen kriteret e mposhtme: KRITERI I: SHTJELLIMI I IDES Vlersuesi do t shikoj nse nxnsi: shkruan nj ese, ku argumenton se cili nga prfundimet e autorit prafrohet m shum me pozicionin e vet, n lidhje me t qenit optimist apo pesimist; mban qart nj pozicion t dukshm, por bazuar n pjesn e dhn; prdor detaje mbshtetse, duke iu referuar prvojs personale ose edhe prvojave t t tjerve; ka qartsi mendimi. KRITERI II: ORGANIZIMI DHE STRUKTURA E ESES 2 pik
1 pik
Struktura e eses
1 pik
Organizimi i eses
organizim logjik, ku shfrytzohen teknika t tilla si koherenca dhe unifikimi i paragrafve (lidhja logjike mes paragrafve, kalimi n mnyr t natyrshme nga njri paragraf te tjetri).
2 2 qershor 2012
AKP
2 pik
Vlersuesi do t shikoj nse nxnsi: prmes gjuhs q prdor, krijon nj prshtypje t prgjithshme pr at q do t shpreh; shprehet me nj gjuh eseistike; ka fjalor t pasur; stil origjinal. KRITERI IV: SAKTSIA GJUHSORE 2 pik

Vlersuesi do t shikoj nse nxnsi: strukturon qart prgjigjen nga pikpamja gramatikore; ndrton fjali q jan t sakta dhe t qarta; prdor fjali q variojn n modele, gjatsi dhe ritm; ka saktsi drejtshkrimore.
______________________________________________________________________________________________
PJESA II Sharl Bodler Albatrosi
Pyetja 11 B 1 pik Pyetja 12 B 1 pik Pyetja 13 A 1 pik Pyetja 14 A 1 pik _______________________________________________________________________________________
Pyetja 15 (a)
Model prgjigjeje Dy motivet baz:
2 pik
shmtia dhe bukuria e jets; mizoria. 2 pik OSE 1 pik Nse tregon vetm nj motiv. Nse tregon dy motivet baz t poezis.
AKP
2 qershor 2012
Pyetja 15 (b)
Analiza Motivi I:
1 pik
shmtia dhe bukuria e jets
Kur fluturon n qiell, albatrosi t huton me madhshtin, hijeshin dhe bukurin e tij. Kur zbret n tok ose n anije (si n poezi), ai ecn n mnyr qesharake, lkundet majtas e djathtas si nj i pir dhe n kt mnyr bhet objekt i prqeshjes. Kur poeti shkruan vargjet e tij t frymzuara, q ngjiten lart n qiell, hijeshia dhe bukuria e tyre e mrekullojn lexuesin q e njeh dhe e ndjen poezin (njeriun e kulturuar dhe t arsimuar). Por kur poeti prek tokn dhe e vendos veprn e tij n duart e dokujtdo, ktij t fundit poeti i duket i uditshm, i paqart, q edhe kur ecn lkundet. N kt moment, ai bhet si albatrosi: qesharak, i shmtuar dhe i prqeshur. Motivi II: mizoria
Ka njerz q injorojn dhe mohojn mirsin te njeriu (ose kafsha) dhe prqendrohen n ann e dobt apo t keqe, me qllim q t shprehin mizorin prmes prqeshjes dhe talljes. Ka nga ata q knaqen kur zbulojn t meta te nj artist i famshm apo kushdo tjetr. Ata i kritikojn pa mshir pr kto t meta. Detart te Albatrosi jan shembulli i ktyre njerzve mizor. 1 pik Nse analizon njrin nga motivet. 0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 16 (a)
2 pik
Model prgjigjeje Koment: Poeti e krahason veten me albatrosin, kt zog t mahnitshm, i cili mund t fluturoj pr or t tra, pikrisht ashtu si konsiderohet nj poezi pr njerzit q e lexojn dhe prfshihen brenda saj, por, kur ti e merr kt poezi mahnitse dhe prpiqesh ta analizosh, ta kuptosh, ta zbrthesh, ajo e humbet madhshtin e saj dhe shfaqet e shmtuar, e plogt dhe e humbet origjinn e saj hyjnore. Duket sikur poeti thot: mos e analizoni poezin, por shijojeni at, pikrisht pr bukurin e fjalve t saj. OSE Duke i quajtur kta zogj sovran , poeti habitet nga shmtia q ata shfaqin n tok, krahasuar me hijeshin q tregojn n qiell. Poeti e krahason veten me imazhin e prmbysur t albatrosit, duke theksuar se poett jan si t huaj dhe t prqeshur n tok. Bukuria q ata shfaqin n qiell, nuk ka m kuptim prpara turmave prqeshse. OSE Ashtu si sovrani i kaltrsis, albatrosi, artet jan forma t krijimeve t bukura. Por vetm pak njerz mund ta kuptojn dhe vlersojn artin. Mjerisht, kur vepra e nj poeti bie n duart e nj lexuesi t keq, ai bhet si albatrosi: i shmtuar dhe qesharak. Ilustrimet Do t jen n funksion t kndvshtrimit, me t cilin do t komentohet thelbi i krahasimit. 1 pik 1 pik 0 pik Nse komenton thelbin e krahasimit midis albatrosit dhe poetit. Nse mendimin e ilustron me vargje ose detaje nga poezia. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Nxnsi do t marr pik edhe kur n prgjigjen e dhn, jep nj shpjegim q nuk e prmban modeli i prgjigjes, por q komisioni i vlersimit e gjykon t sakt. AKP
4 2 qershor 2012
Varianti B _______________________________________________________________________________________ Gjimnazi 2012
Skema e vlersimit: Gjuh shqipe dhe Letrsi
Pyetja 16 (b)
Model prgjigjeje Kontraste
2 pik
Dikur sovran i qiejve tani i qullt, qesharak, ngordhalaq; Dikur madhshtor tani zvarritet; I shmtuar i bukur (shmtia dhe bukuria); Qielli i pafund kuverta e anijes (hapsira izolimi) Shpjegimi Kontrasti shrben pr t theksuar dy gjendjet e albatrosit (poetit), n qiell dhe n tok dhe n kt mnyr rrit ngarkesn emocionale t poezis. Imazhi i albatrosit t lir, madhshtor, t bukur, kur endet n qiell, hyn n kontrast me imazhin q ai na shfaq n tok, i shmtuar, i ngatht, qesharak. 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse shpjegon kontrastin e identifikuar. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. Nse identifikon nj kontrast n kt poezi.
Pyetja 16 (c)
2 pik
I gjith thelbi i tragjizmit te albatrosi qndron n transformimin e albatrosit: nga nj shpend madhshtor n nj krijes qesharake, t plogt, t tallur dhe prqeshur. Prgjigje e pjesshme Thelbi i tragjizmit qndron te transformimi i albatrosit. Thelbi i tragjizmit qndron t prmbysja e imazhit t tij. 2 pik OSE 1 pik 0 pik Nse shpjegon n mnyr t plot tragjizmin te albatrosi. Nse shpjegon n mnyr t pjesshme tragjizmin te albatrosi. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
AKP
2 qershor 2012
Pyetja 17
Model prgjigjeje Albatrosi si simbol:
2 pik
Albatrosi simbolizon natyrn e dyfisht te do qenie njerzore, q sht: do njeri mbart n vetvete si cilsit pozitive ashtu edhe ato negative (si mbarts i mkatit fillestar). Vargu: T shmtuar, po dikur aq t bukur n kt bot! 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse prcakton se simbolizon albatrosi. Nse zbulon vargun ku shfaqet thelbi i ktij simboli (vetm vargu i dhn m sipr). Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
PJESA III Ismail Kadare Kshtjella
Pyetja 18 A 1 pik Pyetja 19 D 1 pik Pyetja 20 B 1 pik _______________________________________________________________________________________
Pyetja 21
Mjetet e stilistiks:
3 pik
krahasimi: si male t vogla paqsore; epitetet: t qeta, (Anadolli) t rnda, t frikshme (malet shqiptare); epiteti metaforik: rrafshirat e tij t prgjumura; metaforat: i ngjanin nj ankthi, q t shtyp, toka dhe gurt ishin vrvitur.
Analiza Mjetet e stilistiks theksojn dallimin midis dy vendeve: epitete, q japin karakteristikat e secilit prej tyre, theksojn pikrisht kt dallim. Po e njjta logjik vlen edhe pr metaforat apo krahasimet. OSE Vendi nga vjen pashai (Anadolli) sht i qet, i prgjumur, i paqt (epitetet, krahasimi). Devet i kujtojn pikrisht kt. Kurse vendi q krkon t pushtoj sht i frikshm (epiteti pr malet), q t shtyp, q t shkakton ankth (metaforat). do gj ktu sht e gurt dhe shtypse. 2 pik DHE 1 pik 0 pik Nse identifikon dy mjete t stilistiks. Nse analizon njrn prej tyre. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
2 qershor 2012
Pyetja 22 (a)
2 pik
Detajet: forma e ndrtimit; vendosja e kullave; pozicioni i saj; flamuri i kuq; kulla e par; pamje e zymt; pamje ogurzez. 2 pik OSE 1 pik Nse tregon dy detaje (nga t msiprmet). Nse tregon vetm nj detaj.
Pyetja 22 (b)
Model prgjigjeje
1 pik
Pamja e kshtjells i zgjon trishtim, pasi pashai e kupton se nuk do ta ket t leht ta pushtoj. OSE Pamja e kshtjells i zgjon trishtim, pasi pashai e kupton se beteja do t jet e ashpr dhe shum nga ushtart e tij do t humbasin jetn aty (n nntekst). OSE Pamja e kshtjells i zgjon trishtim, pasi pashai thell n veten e tij e kupton se njerzit q e kan ndrtuar duhet ta ken shum t shtrenjt lirin (flamuri q valvitet) dhe do t luftojn deri n fund pr ta mbrojtur at. 1 pik 0 pik Nse tregon pse pamja e kshtjells i zgjon trishtim. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 22 (c)
Model prgjigjeje
2 pik
Ndjesia: habi (asnjher nuk kishte par male t tilla),ankth, angshti, nervozizm (pranohet edhe nj nga kto ndjesi). Shpjegimi: Malet jan t larta, hijernda dhe e befasojn pashain. Ai ska par ndonjher male t tilla dhe sht normale kjo frik dhe ky ankth. Me madhshtin dhe lartsin e tyre ato sikur e shtypin. OSE Thell n vetvete ai sikur e parandien rrezikun q mund t vij prej tyre. Vend i ashpr, njerz t ashpr. 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse tregon ndjesin q provon pashai kur shikon malet. Nse shpjegon kt ndjesi t pashait. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
7 2 qershor 2012
Pyetja 23
Model prgjigjeje
1 pik
Ana funksionale e prdorimit t krahasimit: Prmes tij shfaqet padurimi i ushtarve pr t dal nga ai mjedis mbyts n hapsir. Fusha shfaqet po aq e dshirueshme sa pusi n shkrettir. 1 pik 0 pik Nse shpjegon ann funksionale t prdorimit t krahasimit. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 24
Model prgjigjeje
2 pik
Dyshimi q e mundon pashain sht se emrimi i tij si kryekomandant i ksaj fushate ishte rezultat i ndrhyrjes s miqve apo armiqve t tij. (Mund t perifrazohet ose t merret si citim nga fragmenti). Burimi i dyshimit Pashai e kupton se pushtimi i ksaj kshtjelle do t jet shum i vshtir, n mos i pamundur. Pozicioni i saj i paprshtatshm, terreni i egr, me male t larta, ku n do ast mund t sulmohesh, i ln atij t kuptoj se karriera e tij sht seriozisht e rrezikuar, n mos m shum. 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse tregon dyshimin q e mundon pashain. Nse shpjegon burimin e ktij dyshimi. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 25
Model prgjigjeje
1 pik
Nj prshkrim i till i mjedisit paralajmron se gjithka q do t vijoj m pas do t jet e zymt, plot ankth, t papritura. Rrit shum ngarkesn emocionale pr at q pritet t vij m pas. OSE Ushtria kuptohet q ka ardhur pr ta pushtuar kt vend, por kjo nuk do t jet aspak e leht, pasi ashtu si vendi q shfaqet i ashpr, armiqsor, i egr edhe ndeshja, q do t zhvillohet n t, do t jet e till. OSE Pashai ende si ka ndeshur shqiptart. Ata ende nuk jan shfaqur. Takimi i par sht br me vendin, i cili shfaqet i egr dhe shum armiqsor. N nntekst kuptohet q edhe njerzit, t cilt jetojn n t, jan t till, si ky vend. Ndaj pushtimi duket shum i vshtir. 1 pik 0 pik Nse shpjegon se pr far shrben nj prshkrim i till i mjedisit. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
BARKODI

I DETYRUAR
VARIANTI

Gjimnazi: Drejtimi shoqror dhe i prgjithshm (kurrikula e vjetr) Udhzime pr nxnsin Testi n total ka 25 pyetje, 13 pyetje me zgjedhje (alternativa) dhe 12 pyetje me zhvillim. Testi sht i ndar n dy pjes. N t tri pjest ka pyetje me zgjedhje dhe me zhvillim. N pyetjet me zgjedhje rrethoni vetm shkronjn prbri prgjigjes s sakt, ndrsa pr pyetjet me zhvillim sht dhn hapsira e nevojshme pr t shkruar prgjigjen. Koha pr zhvillimin e pyetjeve t testit sht 2 or e 30 minuta. Pikt pr seciln krkes jan dhn prbri saj. Pr prdorim nga komisioni i vlersimit
1 2 3 4 5 6 7 8a 8b 9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20a
20b
21
22a
22b
23
24a
24b
25a
25b
25c
25d
Totali i pikve
AKP
2 qershor 2012
Letrsi dhe Gjuh shqipe Gjimnazi: drejtimi shoqror dhe i prgjithshm (kurrikula e vjetr)
Varianti
PJESA I Ernest Koliqi Tregtar flamujsh (fragment)
N raftat deri n tavan q rrethojshin katr zdatkat e ods, tue lan lirshm vetm katrorin e dritores kah oborri mbas dugajs, rrijshin pilue qinda paketash t trasha mbshtjell n letr zverdhurke. Letra e shkyeme vende vende lshonte pre do paketash skjepin e ndonji kindi t kuq. Disa gypa t gjat qep n beze shifeshin t mbshtetun pingul pr rafta. Hjedhun n nj kand afr dritorje venitej t kuqt e nji flamuri me shtiz vesh n kadife. Prmbante mija flamujsh ajo od e errt. Vjerrshatari i ri, msue qysh prej rinis ma t par me shndrrue ndjesit e pacaktueme n parafytyrime t gjalla, mendoi: Mija agimesh epopeje t kuqe fjet n burgun e nji kohe t mugt. Humbi n nj fluturim t vrikshm lyrike. I pau ata flamuj t shtjelluam n nj drit t gjalle fitoresh kumbore, n krye t nji kombi t lir mbi udh plot brohorina tardhmenis kur era e larit tymonte e pastr drejt qiellit. I pau ato shqipe t zeza tue lirue nga burgu i errt i nj koh te zezueme e tue rrah flatrat npr ajri t kuqe si ngjuj drejtsie kah skajet ma t fshefuna t maleve e t fushave tatdheut. - A shef si kam ra mbrend? Tue mbajt uzdaj se nuk do t rrinte shtpi pa e marr ka nji, i porosita me turra. Por sblen kurrkush. Me kan mbet pa u shit. Mjaft, pra, ia kam ul mimet. Zani me tinguj metalik theu shortin e vegimit t largt ajruer. Nj zemrim i hovshm iu gjinikue djaloshit prmbrenda. Krkoj me mend nj t shame q ti prshtatet. - Gjynah me mbet pa u shit ky far malli! Ndrsa me dorn e rrmakt mbante shtizn, rroku me at t djathtn nj kind t plhurs s kuqe e ju afrue djaloshit tue e nduk. - Shih sa coh e mir! Po t vronte dy duer t ndyta trbue nepsh shtazarak tue u shtri kah trupi i nji krijatyre t njom e t dashur, prqethje ma e rrept sia kish trondit mishin e shtatit. Befas e me rrmbim vrvits vrviti duert prpara e ia hoq plhurn tregtarit. Ky zgrdhuci syt. Hilush Vilza tha me za tult, por t ndezun: - Mos e prek me ato duer . Me za q i dridhej prej pezmit, tjetri ia kthei: - Po, zati ti sdin ve me qit bejta. Jeto me prralla, bieru mbas andrrave. Me vjen keq pr gjind t tuej se tash i qet n rrug t madhe, me shka shof un. Hajt, hajt, qit bejta e dueje Shqipnin: bejtat e Shqipnija kan me t qit n drit U afrue edhe ma tepr e pshpriti si n nji fishkullim: - U shitne a su shitne flamujt, qndroi a sqndroi Shqipnija, un kam mjaft, shyqyr, me jetue: a more vesht? E tash, jasht - Kadal ia priti djaloshi me tegr e syt i vetuen: - dal vet, sasht nevoja me m qit jasht ti. Por edhe nj fjal due me ta than e t lutem vire ne vesh si at kshill qi m dhae par n dugaj. Ti thue se jeton, por rrehesh. Ti je shlye prej numrit t t gjallve qyshse je ndry n kt dugaj mbush me mall. Ky asht vorri i yt. E sa pr Shqipni po t siguroj un se ka me qindrue. Prandej mos ban merak se edhe flamujt kan me tu shit krejt. Por rueje shpirtin tand mos tia shtish dreqit. E Hilush Vilza doli, lehtsue n zemr nga ai shfrim, me thith ajr t kulluet nudh sepse era e asaj dugaje i mirrte frymn.
AKP
2 qershor 2012
Varianti
Pr pyetjet nga 1 deri n 7 rrethoni alternativn e sakt. 1. Tregtar flamujsh ndrtohet mbi figurn e: A) B) C) D) alegoris; simbolit; kontrastit; paralelizmit figurativ. 1 pik 1 pik
2. Personazhet jan n kundrvnie me njri-tjetrin, sepse i ndan: A) B) C) D) besimi fetar; brezat; mjedisi; mentaliteti.
3. Gaspr Tragai mendon se t jesh i lir duhet: A) B) C) D) t jesh i pasur; t jesh poet; t jesh intelektual; t jesh antikonformist.
1 pik
4. N kt vepr t Koliqit paraqitet jeta: A) B) C) D) malsore; qytetare shkodrane; e fshatrave t Shkodrs; e kryeqytetit shqiptar;
1 pik
5. N fjalin: Mija agimesh epopeje t kuqe fjet n burgun e nji kohe t mugt, fjala t mugt ka kuptimin: A) B) C) D) t mjegullt; t qet; t ftoht; t ndritur.
1 pik
6. Toni me t ciln Gaspr Tragai thot: Jeto me prralla, bieru mbas andrrave sht: 1 pik A) B) C) D) agresiv; prmues; indiferent; vlersues. 1 pik
7. Tregtar flamujsh sht: A) B) C) D) AKP roman; tregim; skic; dram.
2 qershor 2012
Varianti
8. a) Ku ndryshojn nga njri-tjetri t dy personazhet? Gjeni nj moment n fragment ku shfaqet ky ndryshim. _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ b) A mund t pajtohen dy qndrimet q prfaqsojn personazhet n vepr? Shpjegoni pse. 2 pik _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ 9. prfaqson flamuri si simbol? Si e kuptoni simbolikn e re q fiton titulli? _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ 3 pik
2 pik
10. N personazhin e Hilush Vilzs shfaqen elemente autobiografike t shkrimtarit. Identifikoni dy tipare t ngjashme mes tyre. 2 pik _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________
11. Gjeni n tekst dy fjal dialektore, nj emr dhe nj folje. Shkruani trajtn e tyre prkatse n gjuhn standarde. 2 pik emr: _________________________ folje: _________________________ _________________ _________________
12. far krkon t na dshmoj Koliqi n lidhje me atdhetarin? _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________
1 pik
13. Lexoni me kujdes paragrafin e dyt t ktij fragmenti. Zbuloni dy veori t tij, q i japin asaj tiparet e nj proze poetike. 2 pik _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012
Varianti
Pjesa II Zhan Rasin

Akti III - Skena VIII
Sefiza Megjithse Greqia krkon tjua shpaguaj Ju prap mund t ishit zonj e fatit tuaj Andromaka Si jua thot goja kto, oh, me qllim? Kshtu, sm mbetej vese tndshkoja djalin tim. Sefiza Dhe aq besnike burrit! Po mjaft, zonja ime, Virtyt i tepruar ju shpie dhe n krime. Pastaj dhai do thoshte: Po jo me aq furi. Andromaka thua! Mendon q Pirrua t zr vendin e tij? Sefiza E do e mir e djalit, se grekt jua krkojn. Mos druani se shpirtrat lndohen, ju mallkojn? Si vall ta prbuzni nj mbret e ngadhnjimtar Q do tju bj t ngrihi n fronin trashgimtar Q shqelm u jep pr juve armiqve fryr nga inati, Q as kujtohet fare se Akili ish i Ati Dhe sprmend fitoret, se druhet se mos krenohet. Andromaka Duhet tharroj dhe un, sepse ai skujtohet? Si ta harroj Hektorin qe lan pa varrosur, Pr turp ma hiqnin zvarr rreth mureve, xhindosur? Si ta harroj t atin q ra prpara meje, N gjak duke sprkatur t shenjtn vatr feje? Kujto, kujto, Sefiz, oh, at nat ferri. Kujtoje mir Pirron, synxir nata parmak, Kur erdh npallatet tona mes hijesh zjarr e flak, Mi shkelte ata vllezr t hapte nj rrugin, N gjak i tr prlyer vriste, bnte krdin. Kujto ata qu mburrnin dhata qu rrokullisnin Kujtoje Andromakn tmerruar mes llahtari; Prfytyroj dhe Pirron sesi e pash s pari Ja se nga far veprash arriti u lartsua, S fundi, ja far burri krkon t gjesh pr mua! Jo, kurr e kurr sbhem shoqe me nj gjaksor, Po desh le tna ndshkoj theror. Sikur ta merrja, urrejtja do sishte e vshtir. Sefiza Aher eja t shohim si do mbaroj yt bir. Po presim fjaln tuajju dridhi zonja ime! Andromaka Medet! ma shpove zemrn aq thell mato kujtime! Po far, Sefiz, prap n dorn e mizorit, Tim bir, gzimin e jets, fytyrn e Hektorit! Dritn e syve ttij q peng ma dorzoi! O vaj, si m kujtohet! Se at dit q shkoi T matej me Akilin e vdekjen ta krkonte, Krkoi dhe t birin ndr krah ta shtrngonte. Duke mi fshir lott, m tha:E dashur grua, Se di a do t kthehem, fat sht thn pr mua N shenj besnikrie t l kt fmi, N mos iu ktheft i ati, baba tmi bhesh ti. Nse martesn ton prjet e ke kujtim, E gjer n pik m deshe, tregoja djalit tim. Si mund ta shoh thumbas nj gjak aq shumi muar, E bashk me t t shuhet nj fis i lavdruar! O mbret barbar pr mua t zhduksh nj fmi? Nse un t urrej, faj paska vall ai? Mos vall duhet ta qortoj e ti prmend Vrasjet mizorit ai q sdi gjsend? Hanxhari i gjakatarit sht gati t t qlloj, Nse jot m sdo mundt, o bir, q ta ndaloj! Se di prse po shtangem, kur prap e kam n dor! Po jo, st l t vdessh, st l kjo nn e gjor. Hajt ta takojm Pirron. Oh, moj Sefiz e shtrenjt, Shko ti m mir i thuaj. Sefiza ti them, o qiell i shtrenjt? Andromaka Thuaj se dashuria q kam pr djalin tim Po prit, vrtet tha se paska marr vendim? Vrtet ndjenja e zjarrt e shtyn t gjaksohet? Sefiza E kush i flet atij moj zonj, do trbohet! Andromaka Eh, mir, shko, premtoji Sefiza Pr bes e vrtet! Andromaka Bobo! Po far bese, kur nuk besoj as vet O eshtrat e tim shoqi! O Troj, o ti o at! Sa shtrenjt po t paguan o bir, kjo nn e ngrat! Sefiza Po ku. Moj zonj? A more nj vendim? Andromaka T shkojm atje te varri, t pyesim burrin tim.
Andromaka (fragment)
AKP
2 qershor 2012
Varianti
14. Nga fragmenti vm re se pika m e dobt e Andromaks sht: A) B) C) D) djali i saj i vetm. kujtimi i vllezrve. kujtimi i Trojs s djegur. pamundsia pr t varrosur t shoqin.
1 pik
15. N ciln nga alternativat e mposhtme sht prdorur toni urdhrues? A) B) C) D) Si ta harroj t atin q ra prpara meje.
Po presim fjaln tuajju dridhi zonja ime!
1 pik
Shko ti m mir i thuaj. S fundi, ja far burri krkon t gjesh pr mua!
16. Toni me t ciln Andromaka i drejtohet n fund Sefizs sht: A) B) C) D) i dshpruar; i qet; indiferent; i nervozuar.
1 pik
17. N ciln nga alternativat e mposhtme sht prdorur figura e pasthirrms? A) B) C) D) ti them, o qiell i shtrenjt? Mendon q Pirrua t zr vendin e tij? Tim bir, gzimin e jets, fytyrn e Hektorit! Sa shtrenjt po t paguan o bir, kjo nn e ngrat!
1 pik
18. Cila nga fjalt e mposhtme sht e prbr? A) B) C) D) barbar; gjakatar; trashgimtar; synxir.
1 pik
19. Kjo tragjedi sht mbshtetur n: A) B) C) D) shkrimet e shenjta; mitologjin greke; kronikat e lashta angleze; gojdhnat e vjetra franceze.
1 pik
AKP
2 qershor 2012
Varianti
20. a) Pse Andromaka e risjell edhe nj her (vargjet 20-30) atmosfern e Lufts s Trojs? 1 pik
_______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ b) Cilat jan disa nga fjalt ky q ajo prdor dhe tablo krijojn ato? 3 pik
_______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ 21. Figura e Pirros shfaqet ndryshe n portretizimin q i bn Andromaka dhe n at q i bn Sefiza. Cili sht thelbi i ktij portreti pr seciln nga personazhet? Andromaka ________________________________ 22. a) Andromaka shfaqet n kt fragment n nj gjendje t vshtir shpirtrore. far e ka shkaktuar at? Ilustrojeni mendimin tuaj me detaje ose vargje nga fragmenti. 2 pik _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ b) Cila sht nj nga arsyet themelore q ajo nuk pranon t martohet me Pirron? 1 pik Sefiza ___________________________
2 pik
_______________________________________________________________________________ 23. Interpretoni prmes dy figurave t stilistiks vargjet e mposhtme. Bobo! Po far bese, kur nuk besoj as vet O eshtrat e tim shoqi! O Troj, o ti o at! Sa shtrenjt po t paguan o bir, kjo nn e ngrat! _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ 24. a) N kt fragment ka nj prdorim t kohs s shkuar dhe t tashme. Gjeni nga nj ilustrim pr seciln koh. 2 pik Koha e tashme: ______________________ b) Cila sht arsyeja q mbizotron koha e shkuar? Koha e shkuar: ______________________ 1 pik 3 pik
_______________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012
Varianti
25. Figura e Andromaks sht konsideruar nga kritika si ndoshta m e fuqishmja n mbar traditn e teatrit heroik. Argumentoni pse ajo sht konsideruar e till, nisur nga fragmenti ose vepra n trsi. 8 pik _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________ Shtjellimi i ides
(25a)
Organizimi dhe struktura

(25b)
Stili dhe origjinaliteti

(25c)
Saktsia gjuhsore (sintaksa dhe drejtshkrimi) (25d) 2 pik
Totali
2 pik
2 pik
2 pik
25 8 pik
AKP
2 qershor 2012

I DETYRUAR
VARIANTI
Gjinazi: drejtimi shoqror dhe i prgjithshm (kurrikula e vjetr) Udhzime t prgjithshme:
AKP
2 qershor 2012
Skema e vlersimit: Letrsi dhe Gjuh shqipe Gjimnazi: drejtimi shoqror dhe i prgjithshm (kurrikula e vjetr)
Varianti B
PJESA I Ernest Koliqi Tregtar flamujsh
Pyetja 1 C 1 pik Pyetja 2 D 1 pik Pyetja 3 A 1 pik Pyetja 4 B 1 pik Pyetja 5 A 1 pik Pyetja 6 B 1 pik Pyetja 7 B 1 pik ________________________________________________________________________________
Pyetja 8 (a)
Model prgjigjeje
3 pik
Pr t dy personazhet koncepti q ndajn pr atdheun sht krejt i ndryshm. Pr tregtarin, atdheu sht do vend ku mund t pasurohesh dhe t jetosh pa nevojn e tjetrit. Tregtari nuk do tia dij nse ka apo nuk ka Shqipri, por kush i blen flamujt e tij.
Ilustrim: u shitn, a su shitn flamujt, qndroi apo jo Shqipria, un kam mjaft me jetue. Pr poetin, atdheu sht i shenjt, sht krenari, identitet dhe kt shnjtri, ai e gjen m s miri n simbolin e kombit, flamurin. Ilustrim: po te kishte par dy duer t ndyta..ose ndrrimet e poetit mija agimesh epopeje t kuqe, fjet n burgun e nje kohe t mugt. OSE Hilush Vilza sht poet, fantazon pr t bukurn, idealist. Ai mendon se ushqimi shpirtror sht i domosdoshm pr t gjith. Pr t flamuri ssht shenj kombtare. Gaspr Tragai sht tregtar, materialist. Ai mendon se poezia nuk sht e dobishme, nuk ka vlern q ka malli i tij i shitur. 2 pik 1 pik Nse shpjegon ndryshimin midis dy personazheve (nga nj pik pr secilin) Nse gjen nj moment n fragment ku shfaqet ky ndryshim.
0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. ________________________________________________________________________________
Pyetja 8 (b)
2 pik
Model prgjigjeje Jo nuk mund t pajtohen. T dy qndrimet nuk mund t pajtohen pasi prfaqsojn dy mentalitete t ndryshme, dy botkuptime t ndryshme, t kundrta, q lidhen me probleme t shtjes kombtare. 1 pik Nse tregon se t dy qndrimet nuk mund t pajtohen.
1 pik Nse shpjegon arsyen e ktij mospajtimi. 0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. ________________________________________________________________________________ AKP
2 2 qershor 2012
Varianti B
Pyetja 9
2 pik
Model prgjigjeje Flamuri sht simboli identitetit kombtar, i fitoreve dhe lavdis. Flamuri sht shenja dalluese e nj kombi. Titulli i tregimit nnkupton q ky simbol i shenjt sht kthyer n nj mall, q shitet e blihet. 1 pik 1 pik Nse tregon se far prfaqson flamuri si simbol kombtar. Nse tregon simbolikn q fiton n titull.
0 pik Nse prgjigjja e dhn nuk i prmbahet thelbit t pyetjes ose nuk ka prgjigje. _______________________________________________________________________________
Pyetja 10
Model prgjigjeje
2 pik
Faktet q i bashkojn jan: studimi jasht Shqipris; mendsia prparimtare aftsia e t shkruarit. H.Vilza sht poet. 2 pik Nse zbulon dy tipare t ngjashme mes H. Vilzs dhe Koliqit. OSE 1 pik Nse zbulon nj tipar t ngjashm mes H. Vilzs dhe Koliqit. ________________________________________________________________________________
Pyetja 11
1 pik DHE 1 pik OSE 1 pik
2 pik
Nse gjen nj emr n trajtn dialektore dhe e kthen at n normn letrare.
Nse gjen nj folje n trajtn dialektore dhe e kthen at n normn letrare.
Nse gjen nj folje dhe nj emr n trajtn dialektore, por nuk e shkruan ose i shkruan gabim n normn letrare. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
0 pik
________________________________________________________________________________________________
Pyetja 12
1 pik
1 pik
Koliqi krkon t dshmoj se n at koh atdhetarizmi ishte m shum nj deklarat, se sa nj pasion, nj identitet kombtar.
AKP
2 qershor 2012
Varianti B
Pyetja 13
Model prgjigjeje
2 pik
Tipare t prozs poetike: ka figura dhe imazhe t gjalla si n nj piktur; ka jehona e kumbime; muzikalitet t frazs; shije; ngjyra; nota t nj lirizmi t theksuar; ritm poetik; pasuri elementesh figurative (epitete). Nse zbulon dy veori q e bjn t jet nj proz poetike. Nse zbulon vetm nj veori q e bn t jet nj proz poetike.
2 pik OSE 1 pik
PJESA II Zhan Rasin Andromaka
Pyetja 14 A 1 pik Pyetja 15 C 1 pik Pyetja 16 A 1 pik Pyetja 17 D 1 pik Pyetja 18 D 1 pik Pyetja 19 B 1 pik ________________________________________________________________________________
Pyetja 20 (a)
1 pik
1 pik
Atmosfera e lufts s Trojs tregon se sa t lidhura jan me t fatet e heronjve. Ajo krijon nj mjedis alarmi, frike t vazhdueshme. Nga ana tjetr i shrben Andromaks pr t rigjetur forcat dhe mos pranuar krkesn e Pirros. Gjaku q u derdh n t, t vdekurit nuk mund t harrohen. Duke e risjell, ajo l t kuptoj se nj martes e till sht e pamundur. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
0 pik
Nxnsi do t marr pik edhe kur n prgjigjen e dhn, jep nj interpretim q nuk e prmban modeli i prgjigjes, por q komisioni i vlersimit e gjykon t sakt. _______________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012
Varianti B
Pyetja 20 (b)
Model prgjigjeje Fjalt ky:
3 pik
t atin q ra prpara meje; Pirron, synxir nata parmak; zjarr e flak; Mi shkelte ata vllezr; N gjak i tr prlyer vriste; nat ferri.
Tabloja e krijuar kasaphan, zjarr, shkatrrim dhe vdekje. Prfytyrimi sht i kobshm dhe mes tij qndron Pirro q vret njeriun e saj m t shtrenjt. 2 pik DHE 1 pik Nse zbulon disa nga fjalt ky (m shum se 1). Nse tregon tablon q krijojn ato.
0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________
Pyetja 21
Model prgjigjeje
2 pik
Pr Andromakn Pirroja sht: gjaksor, vrass. Pr Sefizn Pirroja sht: mbret i madhrishm, modest, trim. 1 pik 1 pik Nse tregon se si vjen prmes Andromaks portreti i Pirros Nse tregon se si vjen prmes Sefizs portreti i Pirros
Pyetja 22 (a)
2 pik
Model prgjigjeje Gjendjen e rnduar shpirtrore t Andromaks e ka shkaktuar pozicioni n t ciln ajo ndodhet. Nse nuk martohet m Pirron ajo rrezikon t humbas djalin. Nga ana tjetr nse e pranon krkesn e Pirros, ajo duhet t shkel mbi kujtimin t shoqit dhe atyre mijra njerzve q u dogjn dhe vran edhe pr shkak t Pirros. Pra, ajo ndodhet n nj gjendje pa rrugdalje. 1 pik 1 pik 0 pik Nse tregon se far e ka shkaktuar gjendjen e vshtir shpirtrore n t ciln ndodhet Andromaka. Nse mendimin e ilustron edhe me detaje ose vargje nga fragmenti. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
____________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012
Varianti B
Pyetja 22 (b)
Model prgjigjeje
1 pik
Pirroja sht gjaksor, vrass dhe ajo smund t martohet me t. sht e lidhur shum me kujtimin e t shoqit; Nuk mund t harroj vllezrit dhe t vrart e tjer. Etj Nse identifikon nj arsye.
1 pik
Pyetja 23
Model prgjigjeje
3 pik
Andromaka sht n nj gjendje shum t rnduar shpirtrore. Ajo shfaqet n kulmin e dshprimit dhe ankthit. Pasthirrmat: Bobo! o bir, apostrofat: O eshtrat e tim shoqi! O Troj, o ti o
at! Zbulojn pikrisht kt gjendje t rnduar. Ndrsa inversioni dhe epiteti: Sa shtrenjt po t paguan o bir, kjo nn e ngrat! ku theksohet sa shtrenjt dhe e ngrat, tregojn se ajo tashm e ka kuptuar
se kmbngulja e saj mund ti kushtoj jetn djalit. 1 pik 2 pik Interpretimi. Nse zbulon dhe dy figura bashk me ilustrimet prkatse.
Pyetja 24 (a)
1 pik 1 pik
2 pik
Koha e tashme: T shkojm atje te varri, t pyesim burrin tim, Shko ti m mir i thuaj
Koha e shkuar: Mi shkelte ata vllezr t hapte nj rrugin, Pr turp ma hiqnin zvarr rreth mureve, etj.
Pyetja 24 (b)
1 pik
1 pik
Mbizotron koha e shkuar, sepse Andromaka i referohet shum s shkuars, kujtimit t t shoqit dhe Trojs s djegur. sht ajo koh q prcakton edhe vendimin e saj. sht pesha e s shkuars q dikton do sjellje, veprim dhe fatin e saj.
AKP
2 qershor 2012
Varianti B
Pyetja 25
8 pik
shkruan nj ese ku argumenton se far e bn kaq t fuqishme figurn e Andromaks. shpjegon pse mendon se sht i till. i mbshtet idet e veta me shembuj nga fragmenti ose vepra. prdor detaje mbshtetse. ka qartsi mendimi. 2 pik
1 pik
Struktura e eses
1 pik
Organizimi i eses

AKP
2 qershor 2012
BARKODI

I DETYRUAR
VARIANTI

Shkollat e mesme t gjuhve t huaja, seksioni dygjuhsh (kurrikula e vjetr) Udhzime pr nxnsin Testi n total ka 25 pyetje, 13 pyetje me zgjedhje (alternativa) dhe 12 pyetje me zhvillim. Testi sht i ndar n dy pjes. N t tri pjest ka pyetje me zgjedhje dhe me zhvillim. N pyetjet me zgjedhje rrethoni vetm shkronjn prbri prgjigjes s sakt, ndrsa pr pyetjet me zhvillim sht dhn hapsira e nevojshme pr t shkruar prgjigjen. Koha pr zhvillimin e pyetjeve t testit sht 2 or e 30 minuta. Pikt pr seciln krkes jan dhn prbri saj. Pr prdorim nga komisioni i vlersimit
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10a 10b
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21a
21b
22
23
24a
24b
25a
25b
25c
25d
Totali i pikve
AKP
2 qershor 2012
Letrsi dhe Gjuh shqipe Shkollat e mesme t gjuhve t huaja, seksioni dy gjuhsh (kurrikula e vjetr)
Varianti
PJESA I
GJERGJ ELEZ ALIJA
Sa ka nisun dita me zbardh majet, nfush tmejdanit trimat konkan dal, keq me fjal shoshojn po e rrekin: A prej vorrit Gjergj, ti konke ue? Pse me mqit, bre burr, n kt fush tmejdanit? Sa bukur trimi i ka prgjigj Balozit: T lumt goja, Baloz, mir po thue! qe, nand vjet qi kam marr rrugn e vorrit, pak pa mrrijt Baloz, ti mke dredhue: mke lyp motrn para se mejdanin, mke lyp berrat, para se obanin, e jam dredh nkt log pr me tkallxue se ne tpart nji kanun na kan lan: armt me dhan prpara e mandej gjan, kurr Balozit motrn mos me ia dhan, pr pa u pre nat fushn e mejdanit! Por shtrngohu, Baloz, se t ka ardh dita, se ktu i thon- o Gjergj Elez Alija! E i kan ba dy gjokat tym pr tym! E n topuz Balozi e ka shnue, n dy gjunjt gjoku Gjergjit te i ka ra, prmbi krye topuzi i ka fjurue; dymbdhjet pash nlndin u ngul topuzi, dymbdhjet pash prpjet, si re, u ue pluhni! Ather Gjergjit rendi te i ka ardh, Sa mir trimi ntopuz qi ka dredh, lik prmjet Balozit te i ka ra. Atrand fusha kur u rrzue Balozi! Mejher trimi shpatn ma ka nxjerrun, kryet me neje trupit ia ka damun, zhag pr kambsh trupin e ka ngrehun, me gjith at n nj pus e ka mbytun. T tan lumin gjaku ka trazue;
pr tri vjet krejt vendin e ka qelbun. Qather trimi a nis me dredh tu shpija dhe shoktt gjith mi ka bashkue: Po ndigjoni, more shokte mij: fal u kofshin sarajet e mija, fal u kofshin tan paret e mija, e u qoft fal krejt malli e gjaja e shpis, amanet motra e Gjergj Elez Alis! Edhe shtatit trimi i paska dhanun, motrzezn grykas kesh me u marrun, t dy zemrat priher po jan ndalun, vlla e motr dekun paskan ramun! Kurrkujt shpirti ma mir si ka dalun! Gjam t madhe shokt qi kan ba, Po ia ilin nj vorr bukur tgjan, vlla e motr grykas pr me i zan. E i muran tbukur e kan mbarue, vlla e motr kurr mos me u harrue. E i bli tbukur mia vendojn te kryet, zogu i vers gjithmon me pushue. Kur ka nisun mali me u dushkue, a ndal qyqja nmuran tvorrit tri! Ka gjet blinin t tan degash tha; ka flurue prmbi i saraj t zi, ka gjet kulmin t tan shemb prdhe. Mnji prezor si mpaska hyp, ka prbe shtegtarin kah po shkon: Amanet, more shtegtari i malit, nqofsh tuj kndue ksajt, kangn me e pushue nqofsh tuj qa ksajt, gjamin pr me e zan! Kah krkova gjithkund bjeshk e mbjeshk, kah verova gjithkund vrri e nvrri, kah mjerova gjithkund shpi e nshpi, kurrkund sndesha nGjergj Elez Ali!
AKP
2 qershor 2012
Varianti
Pr pyetjet nga 1 deri n 7 rrethoni alternativn e sakt. 1. N krijimtarin popullore merr kuptim simbolik: A) B) C) D) ndeshja e burrave me topuz. prdorimi i numrit nnt. vajtimi i trimit t rn nga shokt e tij. martirizimi i motrs pr vllan. 1 pik 1 pik
2. Toni me t cilin Balozi i drejtohet Gjergjit n vargjet e mposhtme shpreh: A prej vorrit Gjergj, ti konke ue? Pse me mqit, bre burr, n kt fush tmejdanit? A) B) C) D) ironi; nervozizm; keqardhje; seriozitet.
3. Kjo kng sht shkruar me varg: A) B) C) D) 9- rroksh; 10- rroksh; 11- rroksh; 12 rroksh.
1 pik
4. N ciln prej alternativave t mposhtme sht prdorur figura e hiperbols? A) B) C) D) n dy gjunjt gjoku Gjergjit te i ka ra zhag pr kambsh trupin e ka ngrehun sa mir trimi ntopuz qi ka dredh atrand fusha kur u rrzue Balozi
1 pik
5. N vargun: Pse me mqit, bre burr, n kt fush tmejdanit?, shprehja fush tmejdanit ka kuptimin: 1 pik A) sheshi i fshatit; B) sheshi i luftimit; C) lugin mes malesh; D) zona n kufi mes dy vendeve. 6. N amanetin q Gjergji u l shokve t tij n prag t vdekjes, shqetsohet pr: A) B) C) D) ruajtjen e shtpis nga shkatrrimi. mirqenien e tyre. nderin dhe mirqenien e motrs. vazhdimsin e veprs s vet. 1 pik 1 pik
7. Folja sht prdorur n mnyrn dshirore n vargun: A) B) C) D) fal u kofshin sarajet e mija t lumt goja, Baloz kurrkund sndesha nGjergj Elez Ali po ndigjoni, more shokte mij
AKP
2 qershor 2012
Varianti
8. prfaqson qyqja n kt kng dhe ndjesi prcjell ajo te lexuesi?
2 pik
____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ 9. Cila sht arsyeja q Gjergji dhe Balozi debatojn me njri-tjetrin prpara dyluftimit? 1 pik
___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ 10. a) Atmosfera n fund t ksaj knge ngrihet mbi nj kontrast t fort. Cili sht ai?
1 pik
____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ b) Cilat jan t paktn tri detajet q shfrytzon rapsodi popullor n funksion t ktij qllimi? efekt shprehsie krijojn ato?
4 pik
detajet: ________________________________________________________________________________ efekti i shprehsis: ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ 11. lloj fjale sht pr nga ndrtimi fjala motrzeza? Si sht formuar ajo? lloji:_________________________ formimi: _________________________ 2 pik
2 pik
12. efekt tingullor prftohet n vargjet e fundit t kngs? Cili sht mjeti stilistik q e krijon at?
___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ 13. N kt kng vrejm elemente t ekzistencs s kulteve t caktuara, q paraqesin veori t vjetra etnopsikologjike t popullit ton. Gjeni dy kulte t tilla, duke i ilustruar me shembuj nga vargjet. 2 pik ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ 14. Zbuloni n fragment dy momente zakonore shqiptare t nderimit q i bhen t vdekurit. 2 pik
____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ AKP

2 qershor 2012
Varianti
PJESA II Viktor Hygo Katedralja e Parisit (fragment)

Nj qerre, t ciln e trhiqte nj kal i fort i racs normade dhe q ishte e rrethuar prej kalorsish me livre ngjyr vjollc me kryqe t bardha n kraharor, arriti te sheshi dhe nga ana e rrugs Sen-Pier-o Bf. Polict i hapnin asaj udhn, duke e goditur turmn me shkopinj. Prbri qerres ecnin kaluar disa npuns t gjyqit dhe t policis, t cilt mund ti dalloje leht, ngaq ishin veshur me rroba t zeza dhe qndronin t ngatht mbi kuaj. N at qerre t kobshme kishte ndenjur nj vajz me duar t lidhura prapa shpins; ndodhej vetm, pa prift. Ajo ishte e veshur me kmish; flokt e saj t gjat e t zinj (sipas zakonit t athershm ato priteshin vetm rrz trikmbshit) i binin t shprndar mbi supet gjysm t zbuluar dhe mbi kraharor. Prmes ktyre tufave floksh valvitse, t zeza dhe t ndritshme si pend korbi, dukej nj litar i trash, i ashpr dhe i prhimt, q grvishte supet e njoma dhe q vrtitej rreth qafs s hijshme t asaj vajze t mjer, si nj krimb i dheut rreth nj luleje. Nn at litar shndriste nj hajmali e vogl, e stolisur me rruaza t blerta, t ciln dukej se asaj ia kishin ln, ngaq njeriut t dnuar me vdekje nuk ia kundrshtojn m dshirn. Spektatort q kishin dal n dritaret mund t shihnin n fund t qerres kmbt e saj t zbuluara, t cilat ajo, nga turpi, mundohej ti fshihte nn vete. Pran saj ishte nj dhi e vogl, e lidhur dhe ajo me trkuz. Vajza e mbante me dhmb kmishn, q i binte nga supet. - Pa shikoni, kushri i bukur, -i tha befas kapitenit Flr-de-Lisi, - qenka ajo cigania e flliqur me dhin! Ajo iu kthye Febysit, q ia kishte ngulur syt qerres dhe ishte zbehur shum. - cigane me dhi? - pyeti ai duke iu marr goja. - Qysh! tha Flr-de-Lisi. A nuk ju kujtohet?... Febysi ia preu fjaln. - Un nuk di doni t thoni. Ai u mat t kthehej n dhom. Por Flr-de-Lisi, s cils iu zgjua prsri ndjenja e xhelozis, q i ishte ngjallur pak muaj m par po prej ksaj ciganeje, i hodhi atij nj vshtrim t mpreht dhe dyshues. N kt ast asaj iu kujtua disi turbull se kishte dgjuar q n procesin gjyqsor t asaj magjistareje ishte przier edhe nj kapiten. - keni kshtu? e pyeti ajo Febysin. Apo mos u turbulluat q e pat at grua. Febysi u mundua t qeshte: - Un? Aspak! E pse do t turbullohesha. - Ather, qndroni ktu, -tha ajo me ton urdhrues. Rrini t shikojm deri n fund. I gjori kapiten u detyrua t rrinte. Ajo q e qetsonte pak ishte se e dnuara e mjer nuk i ngrinte syt nga fundi i qerres. Ishte padyshim Esmeralda. Ndonse e katandisur n at shkall t fundit t turpit e t fatkeqsis, ajo ishte prap e bukur, syt e saj t mdhenj e t zinj dukeshin edhe m t mdhenj nga faqet e thelluara; profili i saj i zbeht ishte i kulluar. Ajo i shmbllente Esmeralds s mparshme, ashtu si i shmbllente nj madon e Maziios nj madone t Rafaelos: m e ligsht, m e brisht, m e hequr. Nga ana tjetr, gjithka te ajo, po t mund t shprehemi kshtu, e kishte humbur drejtpeshimin; gjithka ishte e topitur, me prjashtim t ndjenjs s turpit: aq shum ishte drrmuar nga dshprimi, aq fort ishte mpir nga shtangimi. Trupi i saj hidhej sa majtas-djathtas n do lkundje t qerres, si ndonj send i thyer ose i vdekur. Vshtrimi i saj ishte i vrenjtur dhe i akrritur. N syt dukeshin ende lot, por ishin lot t palvizur, t ngrir.
AKP
2 qershor 2012
Varianti
Pr pyetjet nga 15 deri n 20 rrethoni alternativn e sakt. 15. Situata q prshkruhet n kt fragment sht: A) B) C) D) absurde; tragjike; komike; e jashtzakonshme. 1 pik
16. Epitetet e shumta q gjenden n fragment zbulojn: A) B) C) D) sjelljen e turms ndaj Esmeralds. gjendjen fizike dhe shpirtrore t Esmeralds. marrdhnien e Esmeralds me Febysin. portretin fizik t Febysit.
1 pik
17. N ciln prej alternativave t mposhtme gjuha e prdorur nga autori bhet m emocionale dhe figurative? A) B) C) D) Vajza e mbante me dhmb kmishn, q i binte nga supet. Por Flr-de-Lisi i hodhi atij nj vshtrim t mpreht dhe dyshues. Nga ana tjetr, gjithka te ajo, e kishte humbur drejtpeshimin. Prmes ktyre tufave floksh valvitse, t zeza dhe t ndritshme si pend korbi, dukej nj litar i trash, i ashpr dhe i prhimt.
1 pik
18. N ciln prej alternativave t mposhtme sht prdorur antonimia kontekstuale? A) B) C) D) i bukur e flliqur; i thyer i vdekur; i ngrir palvizur; i vrenjtur- i akrritur.
1 pik
19. Kur autori thot: ...gjithka ishte e topitur, me prjashtim t ndjenjs s turpit, ai nnkupton se gjithka ishte: A) B) C) D) e qet; e mpir; e turbullt; e paprmbajtur.
1 pik
20. Ndjesia q ka Flr-de-Lisi kundrejt Esmeralds sht: A) B) C) D) bezdi; neveri; keqardhje; indiferenc.
1 pik
AKP
2 qershor 2012
Varianti
21. a) Hygoi, si shkrimtar romantik, operon n vepr mbi bazn e kontrasteve t fuqishme. Identifikoni nj t till n kt fragment dhe shpjegoni efektin e ksaj kundrvnieje. 2 pik ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________
b) Zbuloni nj detaj n kt fragment, q na l t besojm se ngjarjet e ktij romani zhvillohen n mesjet. 1 pik ____________________________________________________________________________________
22. Prshkruani gjendjen e Esmeralds n kt fragment. far mendoni se mund ta ket shkaktuar at? 3 pik ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________
23. far ua trheq m shum vmendjen si lexues: mnyra si Hygoi prshkruan gjendjen fizike apo shpirtrore t Esmeralds? Argumentoni mendimin tuaj edhe me ilustrime nga fragmenti.
3 pik
____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________
24. a) Nga ajo far lexoni n kt fragment, a mendoni se Febysi dhe Esmeralda kan qen t lidhur m par? Zbuloni dy momente n kt pjes q mbshtesin mendimin tuaj. 2 pik ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________
b) Cila sht ndjenja m e fort q e prshkon Esmeraldn n kt moment? Pse?
2 pik
____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012
Varianti
25. Romani Katedralja e Parisit ka shrbyer edhe si subjekt filmi. Midis t lexuarit t ksaj vepre dhe filmit, cilin do t preferonit? Argumentoni mendimin tuaj n formn e nj eseje. 8 pik ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________
Totali 25
2 pik
2 pik
2 pik
2 pik
8 pik
AKP
2 qershor 2012

I DETYRUAR
VARIANTI
Shkollat e mesme t gjuhve t huaja, seksioni dygjuhsh (kurrikula e vjetr) Udhzime t prgjithshme:
AKP
2 qershor 2012
Skema e vlersimit: Letrsi dhe Gjuh shqipe Shkollat e mesme t gjuhve t huaja seksioni dygjuhsh (kurrikula e vjetr)
Varianti
PJESA I Gjergj Elez Alia

Pyetja 1 B 1 pik Pyetja 2 A 1 pik Pyetja 3 B 1 pik Pyetja 4 D 1 pik Pyetja 5 B 1 pik Pyetja 6 C 1 pik Pyetja 7 A 1 pik _______________________________________________________________________________________
Pyetja 8
Model prgjigjeje
2 pik
Qyqja sht simbol i trishtimit, i dhimbjes, i vetmis. Thekson notat elegjiake t kngs. Ndjesia q prcillet sht ajo e dhimbjes, e vajit, e trishtimit, por edhe vlersimit pr trimin e rn. 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse tregon se prfaqson qyqja. Nse tregon ndjesit q prcjell ajo te lexuesi apo dgjuesi. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 9
1 pik
Arsyeja sht nj luft psikologjike. Pr ta mbajtur nn tension kundrshtarin. Karakteristik e eposeve; n fillim vjen ndeshja me fjal m pas ndeshja me arm. 1 pik Nse tregon arsyen e ndeshjes me fjal prpara dyluftimit.
Pyetja 10 (a)
1 pik
Model prgjigjeje Kontrasti: mali ka dushkue, ka ardhur pranvera dhe do gj ka lulzuar, por lisi sht thar, saraji sht i zi. Ose N nj an kemi pranver, me ngjyrat e saj (q nnkuptohet n malin e gjelbruar) dhe n ann tjetr kemi sarajin e zi, lisin e thar. 1 pik Nse gjen kontrastin n fund t kngs.
2 2 qershor 2012
Varianti
Pyetja 10 (b)
4 pik
Detajet: mali me u dushkue, blini t tan degash tha saraj t zi shemb prdhe Efekti i shprehsis: Theksohet zgjatja e dhimbjes pas vdekjes s Gjergjit, n shtpi t tij nuk lulzon m asgj, pasi trimi ka vdekur. do gj sht shkret, pushtuar nga zia dhe ngjyrat e errta. Theksohet zymtsia, n nj koh q rreth e qark natyra lulzon dhe jeta vazhdon, por jo ajo e Gjergjit. OSE Theksohen ngjyrat e przishme dhe prmasat e humbjes tragjike. 3 pik DHE 1 pik 0 pik Nse identifikon tri nga detajet e msiprme. Nse tregon efektin e shprehsis q krijojn ato. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 11
2 pik
Motrzeza: fjal e prbr Formimi: motr+zeza 1 pik DHE 1 pik Nse tregon mnyrn e ndrtimit t saj. Nse tregon llojin e fjals pr nga mnyra e ndrtimit.
Pyetja 12
2 pik
Efekti: vuajtje, dhimbje, hidhrim Prsritja e tingujve : ah, oh, kah, krr, i, japin efektin dgjimor t zrit t qyqes. Jan nota elegjiake, t klithms. Mjeti stilistik: aliteracioni. 1 pik Nse tregon efektin tingullor q prftohet n vargjet e fundit t kngs.
DHE 1 pik Nse gjen mjetin stilistikor q e krijon at. 0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________ AKP
3 2 qershor 2012
Varianti
Pyetja 13
2 pik
E i muran tbukur e kan mbarue se ne tpart nji kanun na kan lan kurr Balozit motrn mos me ia dhan
Kultet: Kulti i nderimit t t vdekurve: Kulti i nderimit t t parve: Kulti i nderit: 2 pik OSE 1 pik
Nse gjen dy kulte bashk me ilustrimet prkatse.
Nse gjen vetm nj kult bashk me ilustrimin prkats.
OSE 1 pik Nse gjen dy kulte ose nj kult, por pa ilustrimin prkats. 0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________
Pyetja 14
2 pik
Momentet zakonore: Vajtimi i t vdekurit me z; Ndrtimi i nj murane; Mbjellja e nj bliri te varri. 2 pik OSE 1 pik Nse identifikon vetm nj moment zakonor. Nse identifikon dy momente zakonore
PJESA II Viktor Hygo Katedralja e Parisit
Pyetja 15 B 1 pik Pyetja 16 B 1 pik Pyetja 17 D 1 pik Pyetja 18 A 1 pik Pyetja 19 B 1 pik Pyetja 20 B 1 pik _______________________________________________________________________________________
AKP
2 qershor 2012
Varianti
Pyetja 21 (a)
2 pik
Kontrastet Esmeralda e bukur, e hijshme, e brisht, me supe t njoma litari i trash, rreth qafs s saj. Supet e njoma litari i ashpr, i prhimt Lulja- krimbi Esmeralda turma Shpjegimi Kontrasti thekson brishtsin e vajzs, prpara vrazhdsis q e rrethon. Ai e bn m emocionuese dhe prekse figurn e saj. 1 pik DHE 1 pik 0 pik Nse identifikon nj rast t prdorimit t kontrastit. Efektin q krijon kjo kundrvnie. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
Pyetja 21 (b)
1 pik
Detajet mnyra e ekzekutimit; trikmbshi; flokt q priteshin; qerrja ku ndodhet vajza (prdorej n mesjet), ose qerrja; kalorsit me livre ose kalorsit; ekzekutimi n shesh. 1 pik Nse identifikon nj detaj q e vendos kt ngjarje n mesjet. 0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________
Pyetja 22
Model prgjigjeje
3 pik
Prgjigje e plot Esmeralda sht e drrmuar, e mjer. sht e veshur keq, e dobsuar nga trajtimi q i sht br, e prbuzur dhe e neveritur. Ajo ka turp dhe ndihet shum keq. Prgjigje e pjesshme sht e lodhur sht e mjer sht drrmuar, etj Arsyeja Po e ojn pr ta ekzekutuar. Esmeralda ka turp pasi po e shohin shum njerz, sht e veshur keq dhe e tallur nga t gjith. Duket q duhet t ket vuajtur shum (sht e dobsuar dhe e ngrir, pa asnj emocion). 2 pik OSE 1 pik DHE 1 pik 0 pik AKP Nse prshkruan n mnyr t plot gjendjen n t ciln ndodhet Esmeralda. Nse prshkruan n mnyr t pjesshme gjendjen n t ciln ndodhet Esmeralda. Nse tregon arsyen e ksaj gjendjeje. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare.
5 2 qershor 2012
Varianti
Pyetja 23
3 pik
Model prgjigjeje Prshkrimi fizik: ka detaje shum interesante: flokt, qafa e holl, litari rreth qafs, syt e akrritur, trupi q i lkundet n karroc, kmbt e zbathura, trupi si nj send, i ngrir, i vdekur, syt pa lot, e brisht, e ligsht, e hequr. Por e bukur: flokt shum t zinj, profili i zbeht, i kulluar. T gjitha krijojn nj imazh shum preks, lvizs, t gjall. T duket sikur e shikon. OSE Prshkrimi i gjendjes shpirtrore: ndjenja e turpit, e drrmuar, e dshpruar, e mpir nga shtangimi. T gjitha detajet projn te lexuesi nj ndjenj keqardhjeje. Efektet jan shum t dukshme. Hygo sht mjeshtr i prdorimit t detajeve shum emocionuese q krijojn efekte t forta te lexuesi. 2 pik DHE 1 pik 0 pik Nse shpjegon qart funksionin q ato luajn n mbshtetje t mendimit q ka. Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. Nse identifikon nj grup detajesh q mbrojn pozicionin e marr.
Pyetja 24 (a)
2 pik
Po. Kan qen t lidhur. Kjo kuptohet nga sjellja e kapitenit. Momentet: mos u turbulluat q e pat at grua. Febysit, q ia kishte ngulur syt qerres dhe ishte zbehur shum. Ajo q e qetsonte pak ishte se e dnuara e mjer nuk i ngrinte syt nga fundi i qerres. 2 pik OSE 1 pik Nse zbulon dy momente q tregojn se Febysi dhe Esmeralda kan qen t lidhur.
Nse zbulon nj moment q tregon se Febysi dhe Esmeralda kan qen t lidhur.
Pyetja 24 (b)
2 pik
E vetmja ndjenj q e pushton sht ajo e turpit. E pushton kjo ndjenj, pasi sht e vetme prpara nj turme q po e shikon. sht e leckosur, e katandisur si mos me keq dhe kjo e trondit shum. 1 pik DHE 1 pik Nse tregon arsyen se pse pikrisht kjo ndjenj. 0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. ________________________________________________________________________________ Nse tregon ndjenjn m t fort q e pushton Esmeraldn.
AKP
2 qershor 2012
Varianti
Pyetja 25
8 pik
shkruan nj ese, ku argumenton se cilin preferon m shum: t lexoj librin apo t shikoj filmin; prdor argumente q mbshtesin zgjedhjen e br. prdor ilustrime nga vepra ose filmi pr t mbshtetur shpjegimet e dhna; ka qartsi mendimi. 2 pik
1 pik
Struktura e eses
1 pik
Organizimi i eses

AKP
2 qershor 2012

Letersi Matura 2012

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Judul Asli

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

Letersi Matura 2012

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

KUJDES!

MOS DMTO BARKODIN

REPUBLIKA E SHQIPRIS MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCS AGJENCIA KOMBTARE E PROVIMEVE

PROVIMI I MATURS SHTETRORE 2012

Lnda: Letrsi dhe Gjuh shqipe

Krkesa Pikt Krkesa Pikt Krkesa Pikt

KOMISIONI I VLERSIMIT 1...Antar 2. .Antar

PJESA I Dritro Agolli GRI

2. Kjo poezi i takon liriks: A) B) C) D) shoqrore; t peizazhit; intime; filozofike.

4. Poezia sht shkruar me varg: A) B) C) D) 7-rroksh 8-rroksh 9- rroksh 10- rroksh

_________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ 9. Cili sht motivi i ksaj poezie? 1 pik

PJESA II Balzak Evgjeni Grande

20. Analizoni thelbin e marrdhnies midis plakut Grande dhe t bijs.

b) Cila sht arsyeja e vrtet q Grandeja sillet n kt mnyr me Evgjenin?

Shtjellimi i ides (25a)

Organizimi dhe struktura (25b)

Stili dhe origjinaliteti (25c)

Saktsia gjuhsore (sintaksa dhe drejtshkrimi) (25d)

REPUBLIKA E SHQIPRIS MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCS AGJENCIA KOMBTARE E PROVIMEVE

PROVIMI I MATURS SHTETRORE 2012

SKEMA E VLERSIMIT T TESTIT

PJESA I Dritro Agolli Gri

0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________

PJESA II Balzak Evgjeni Grande

0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________

1 pik DHE 1 pik 0 pik

0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________

Ndjesia sht personale: mund t ndjejn simpati pr Evgjenin, keqardhje.

1 pik DHE 1 pik 0 pik

KRITERI II: ORGANIZIMI DHE STRUKTURA E ESES

respekton elementet e strukturs s eses: hyrjen zhvillimin prfundimin

KRITERI III: STILI DHE ORIGJINALITETI

(1 pik sintaksa dhe 1 pik drejtshkrimi)

KUJDES! MOS DMTO BARKODIN

REPUBLIKA E SHQIPRIS MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCS AGJENCIA KOMBTARE E PROVIMEVE

PROVIMI I MATURS SHTETRORE 2012

Lnda: Gjuh shqipe dhe Letrsi

Krkesa Pikt Krkesa Pikt Krkesa Pikt

KOMISIONI I VLERSIMIT 1...Antar 2. .Antar

PJESA I Udhtimet e Guliverit: Argtim apo egrsi?

Pr pyetjet nga 1 deri n 8 rrethoni alternativn e sakt.

3. N paragrafin e tret fjala hiperbol do t thot: A) B) C) D) kritik; ekzagjerim; pavarsi; prparim.

b) Cili nga argumentet e przgjedhura m sipr ju duket m binds dhe pse?

Shtjellimi i ides (11a)

Organizimi dhe struktura (11b)

Stili dhe origjinaliteti (11c)

Saktsia gjuhsore (sintaksa dhe drejtshkrimi) (11d)

______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ AKP

PJESA III Markez Njqind vjet vetmi (fragment)

REPUBLIKA E SHQIPRIS MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCS AGJENCIA KOMBTARE E PROVIMEVE

PROVIMI I MATURS SHTETRORE 2012

SKEMA E VLERSIMIT T TESTIT

PJESA I Udhtimet e Guliverit: Argtim apo egrsi?

0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________

0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________

KRITERI II: ORGANIZIMI DHE STRUKTURA E ESES

respekton elementet e strukturs s eses: hyrjen zhvillimin prfundimin

KRITERI III: STILI DHE ORIGJINALITETI

KRITERI IV: SAKTSIA GJUHSORE

(1 pik sintaksa dhe 1 pik drejtshkrimi)

PJESA II Migjeni Nn flamujt e melankolis

Pyetja 12 A 1 pik Pyetja 13 C 1 pik Pyetja 14 B 1 pik Pyetja 15 A 1 pik _______________________________________________________________________________________

0 pik Nse prgjigjet gabim ose nuk prgjigjet fare. _______________________________________________________________________________________

_ _ 9. Cili sht motivi i ksaj poezie? 1 pik

AKP