Anda di halaman 1dari 34

UNIVERSIDADE FEDERAL DO PAMPA

CAMPUS DE ALEGRETE

Estruturas de Concreto Armado I


Aula 03
Curso: Engenharia Civil Semestre: 2013/1 Professor: Telmo E. C. Deifeld
PROPRIEDADES DO CONCRETO

PROPRIEDADES DO CONCRETO
Estado Fresco Trabalhabilidade; Tempo de trabalhabilidade; Tempo de pega; Coeso.

Estado Endurecido Massa especfica; Resistncias mecnicas; Deformabilidade; Estabilidade dimensional; Durabilidade.
ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO FRESCO

PROPRIEDADES DO CONCRETO FRESCO


Comportamento inicial desejvel: Homogeneidade; Coeso: Exsudao Segregao Trabalhabilidade Tempo adequado Influncia: Materiais Relao a/c
ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

PROPRIEDADES DO CONCRETO FRESCO

Trabalhabilidade Propriedade do concreto no estado fresco que determina a facilidade e a homogeneidade com a qual podem ser misturados, lanados, adensados e acabados.. FATORES CONDICIONANTES DA TRABALHABILIDADE Equipamentos e procedimentos de concretagem mistura transporte lanamento adensamento Tempo de uso do concreto Condies ambientes
ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO FRESCO

Coeso Exsudao Forma de segregao em que parte da gua da mistura (por ser o componente menos denso) tende a subir para a superfcie de um concreto recm aplicado.

Evolui em velocidade constante, decrescendo a medida que ocorrem as primeiras reaes de hidratao (incio de pega). CAUSAS Baixa reteno de gua dos constituintes slidos do concreto Dimenses das partculas dos agregados Trao inadequado
ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

PROPRIEDADES DO CONCRETO FRESCO

Coeso Segregao Separao dos constituintes de uma mistura heterognea de modo que sua distribuio deixe de ser uniforme.

CAUSAS Diferenas no tamanho das partculas Diferenas na massa especfica dos constituintes Trao inadequado Transporte
ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO FRESCO

Tempo de pega Intervalo de tempo desde a adio de gua at o momento no qual o concreto no pode ser mais trabalhado

INFLUNCIA
Temperatura do concreto Temperatura ambiente Tipo de cimento Relao a/c Utilizao de aditivos Contaminao dos agregados
ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO


O Concreto resiste bem compresso, at 150 MPa
(concretos especiais resistem at 850 MPa)

Resiste mal trao - 5 a 20% da resistncia compresso

Resiste mal ao cisalhamento

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

10

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

11

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

12

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

13

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

14

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

15

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

RESISTNCIA COMPRESSO
Fatores determinantes POROSIDADE RELAO A/C GRAU DE HIDRATAO DA PASTA DE CIMENTO CONDIES DE ENSAIO EFEITOS DO AR INCORPORADO AGREGADOS
ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

16

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

17

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

Ensaio de difcil execuo e de se obter medies confiveis

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

18

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

19

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

20

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

21

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

22

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

23

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

24

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

25

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

26

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

27

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

28

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

29

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

30

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

31

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

32

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

33

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

34

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

35

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

36

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

37

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

38

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

39

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

40

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

41

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

42

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

43

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

44

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO CONCRETO ENDURECIDO

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

45

PROPRIEDADES DO AO

PROPRIEDADES DO AO
Os aos utilizados em estruturas de concreto armado no Brasil so estabelecidos pela norma NBR 7480/96. A norma classifica como barras os aos de dimetro nominal 5 mm ou superior, obtidos exclusivamente por laminao a quente e como fios aqueles de dimetro nominal 10 mm ou inferior, obtidos por trefilao ou processo equivalente, como estiramento e laminao a frio. Conforme o valor caracterstico da resistncia de escoamento (fyk), as barras de ao so classificadas nas categorias CA-25 e CA-50 e os fios de ao na categoria CA-60. As letras CA indicam concreto armado e o nmero na seqncia indica o valor de fyk, em kgf/mm2 ou kN/cm2. Os aos CA-25 e CA-50 so, portanto, fabricados por laminao a quente, e o CA-60 por trefilao.
ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

46

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO AO

Por indicao da NBR 6118/03 (item 8.3) os seguintes valores podem ser considerados para os aos: a) Massa especfica: 7.850 kg/m3; b) Coeficiente de dilatao trmica: 10-5/C para intervalos de temperatura entre 20C e 150C; c) Mdulo de elasticidade: 210 GPa ou 210.000 Mpa. Segundo a NBR 6118/03, os aos CA-25 e CA-50 podem ser considerados como de alta ductilidade e os aos CA-60 podem ser considerados como de ductilidade normal.

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

47

PROPRIEDADES DO AO

A superfcie dos aos pode ser lisa, conter nervuras (salincia ou mossas) ou entalhes. A rugosidade da superfcie dos aos medida pelo coeficiente de conformao superficial (1) e deve atender o coeficiente de conformao superficial mnimo (b), para cada categoria de ao (CA-25, CA-50 ou CA-60), conforme indicado na NBR 7480 e apresentado na Tabela abaixo.

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

48

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO AO

Tipos de superfcie dos aos para concreto armado (Catlogos Gerdau e Belgo)
ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

49

PROPRIEDADES DO AO

O comprimento normal de fabricao das barras e fios de 11 m, com tolerncia de at 9 %. Permite-se a existncia de at 2 % de barras curtas, porm de comprimento no inferior a 6 m. Todas as barras nervuradas devem apresentar marcas de laminao em relevo, identificando o produtor, a categoria do ao e o dimetro nominal. A identificao de fios e barras lisas deve ser feita por etiqueta ou marcas em relevo.

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

50

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO AO

Os dimetros ( em mm) padronizados pela NBR 7480/96 so os seguintes: barras: 5,0; 6,3; 20,0; 22,0; fios: 2,4; 3,4; 6,4; 7,0; 8,0; 25,0; 10,0; 32,0; 12,5; 40,0. 16,0;

3,8; 8,0;

4,2; 5,0; 9,5; 10,0.

5,5;

6,0;

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

51

PROPRIEDADES DO AO

Caractersticas geomtricas nominais dos fios e barras, classificados pela NBR 7480/96.
ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

52

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO AO

A empresa Gerdau produz vergalhes nas categorias CA-25, CA50 (chamado GG-50) e CA-60. Os vergalhes GG-50 so barras de ao obtidas por laminao a quente de tarugos de lingotamento contnuo, com superfcie nervurada. Os vergalhes CA-25 tm a superfcie lisa. So comercializados em barras retas com comprimento de 12 m, em barras dobradas e em rolos (nos dimetros at 12,5 mm). O vergalho CA-25 (fyk = 250 MPa) e o GG-50 (fyk = 500 MPa) so fabricados segundo os dimetros (mm) de: 6,3; 8,0; 10,0; 12,5; 16,0; 20,0; 25,0; 32,0 e 40,0.

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

53

PROPRIEDADES DO AO

Os vergalhes CA-60 (fyk = 600 MPa) so obtidos por trefilao e caracterizam-se pela alta resistncia e pelos entalhes na superfcie, que aumentam a aderncia entre o ao e o concreto. Estes so normalmente empregados na fabricao de lajes, tubos, lajes treliadas, estruturas pr-moldadas de pequena espessura, etc., sendo fornecidos em rolos, barras de 12 m de comprimento. Os dimetros (mm) so: 4,2; 5,0; 6,0; 7,0; 8,0 e 9,5.

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

54

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO AO

A empresa Belgo Mineira produz os vergalhes chamados Belgo 25, Belgo 50 e Belgo 60, sendo equivalentes s categorias CA-25, CA-50 e CA-60, respectivamente. Os aos Belgo 25 (liso) e Belgo 50 (nervurado) so laminados a quente, produzidos em rolos e em barras retas de 12 m, segundo os dimetros (mm) de: 6,3; 8,0; 10,0; 12,5; 16,0; 20,0; 25,0 e 32,0. O Belgo 60 um ao nervurado de baixo teor de carbono, o que o leva a apresentar tima soldabilidade. fornecido em rolo e em barras retas de 12 m de comprimento, segundo os dimetros (mm) de: 4,2; 5,0; 6,0; 7,0; 8,0 e 9,5.

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

55

PROPRIEDADES DO AO

Atualmente, alguns fabricantes de aos esto tambm fornecendo armaduras prontas para uso, como armaduras de colunas e vigas. Existem algumas dimenses e dimetros padronizados pelos fabricantes, que devem ser consultados previamente.

Armadura pronta para colunas (Catlogos Gerdau).


ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

56

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO AO

Um produto muito til nas obras e que leva economia de tempo e mo-de-obra so as telas soldadas, assim chamadas por terem as barras soldadas entre si nos encontros (ns).

Existem vrias telas soldadas padronizadas, com variaes nas distncias e nos dimetros dos fios, geralmente o fio CA-60.

Podem ser aplicadas em lajes, pisos, calamentos, piscinas, elementos pr-fabricados, argamassas de impermeabilizao, etc.

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

57

PROPRIEDADES DO AO

Tela soldada (Catlogos Belgo)


ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

58

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO AO

Quando as armaduras so cortadas e montadas na prpria obra comum de se fazer as amarraes entre as barras e fios com arames recozidos, geralmente duplos e torcidos, no dimetro de 1,24 mm (arame BWG 18).

Pode ser usado tambm o arame BWG 16, com dimetro de 1,65 mm, em fio nico.

Nas amarraes de tbuas e das frmas de madeira em geral comum a utilizao do arame recozido BWG 12, com dimetro de 2,76 mm, adquiridos geralmente em quilos.

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

59

PROPRIEDADES DO AO

Quando as armaduras so cortadas e montadas na prpria obra comum de se fazer as amarraes entre as barras e fios com arames recozidos, geralmente duplos e torcidos, no dimetro de 1,24 mm (arame BWG 18). Pode ser usado tambm o arame BWG 16, com dimetro de 1,65 mm, em fio nico. Nas amarraes de tbuas e das frmas de madeira em geral comum a utilizao do arame recozido BWG 12, com dimetro de 2,76 mm, adquiridos geralmente em quilos.

Arame duplo recozido (Catlogos Belgo)


ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

60

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO AO

Diagrama Tenso-Deformao

Diagrama Tenso x Deformao convencional e real para material dctil


ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

61

PROPRIEDADES DO AO

Diagrama Tenso-Deformao Os diagramas x dos aos laminados a quente e trefilados a frio apresentam caractersticas diferentes. Os aos laminados, ao contrrio dos trefilados, mostram patamar de escoamento bem definido, ou seja, a resistncia de escoamento (fy) fica bem caracterizada no diagrama, o que no ocorre nos aos trefilados.

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

62

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO AO

Diagrama Tenso-Deformao Por este motivo, nos aos trefilados, a resistncia de escoamento convencional, escolhido um valor para a resistncia de escoamento correspondente deformao residual de 2 .

Isto significa que, se o ao for tensionado at o valor de fy e a tenso for completamente retirada, o ao no voltar ao seu estado natural pr-tenso, pois haver no ao uma deformao de 2 , chamada residual ou permanente.

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

63

PROPRIEDADES DO AO

Diagrama Tenso-Deformao

Diagrama real x dos aos: a) laminados; b) trefilados


ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

64

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO AO

Diagrama Tenso-Deformao Segundo a NBR 6118/03 (item 8.3.6), para clculo nos estadoslimites de servio e ltimo pode-se utilizar o diagrama simplificado para os aos com ou sem patamar de escoamento.
O diagrama vlido para intervalos de temperatura entre 20C e 150C e pode ser aplicado para trao e compresso.

Diagrama simplificado tenso-deformao para aos de armaduras passivas com ou sem patamar de escoamento
ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

65

PROPRIEDADES DO AO

Diagrama Tenso-Deformao As deformaes ltimas (u) so limitadas a 10 (10 mm/m) para a trao (alongamento), e 3,5 para a compresso (encurtamento), em funo dos valores mximos adotados para o concreto.

O mdulo de elasticidade do ao dado pela tangente do ngulo , assumido como pela norma como 210.000 MPa.

ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

66

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

PROPRIEDADES DO AO

Diagrama Tenso-Deformao Os valores para a deformao de incio de escoamento de calculo (yd) para os aos categorias CA-25, CA-50 e CA-60

Quaisquer deformaes menores que a de incio de escoamento resultam em tenses menores que a mxima permitida no ao (fyd), caracterizando um sub-aproveitamento ou uso antieconmico do ao.
ESTRUTURAS DE CONCRETO ARMADO I - AULA 03

67

Printed with FinePrint trial version - purchase at www.fineprint.com

Anda mungkin juga menyukai