Urim me rastin e 101 vjetorit t Pavarsis!

Nga Ambasadort Mal Berisha & Lirim Greievci

Kryeministri GAF Filmi DIPLOMATIKE Rama do t Besa n vij srish Festivalin N LONDR Nga Arben Manaj n Londr hebraik
Nga Petrit Kuana

ONE HUNDRED YEARS AGO

MASSACRES IN ALBANIA
By Jeni Myftari
page 22-23

n Londr
faqe 2

faqe 11

Drgo para online*

moneygram.co.uk
VITI I 10 I BOTIMIT
info@thealbanian.co.uk

www.thealbanian.co.uk

Tel: 02082169527

LONDON

25 NENTOR

*Pr nj list t plot t tarifave t transferimit n internet ju lutem vizitoni moneygram.co.uk. MoneyGram International Limited sht e autorizuar dhe e kontrolluar nga Autoriteti e Shrbimit Financiar. MoneyGram dhe Globi jan marka t MoneyGram. T gjitha markat e tjera jan pron e pronarve t tyre prkats. 2012 MoneyGram. T gjitha t drejtat e rezervuara.

GZUAR 101 VJETORIN E PAVARSIS!

IFCF
30 Minerva Road, London, NW10 6HJ
www.ifcf.co.uk

sales@ifcf.co.uk Tel:0208 961 8765

KENI PATUR NJE AKSIDENT? Kontaktoni 02088260920

aktualitet

www.facebook.com/thealbanian.co.uk Pranvera Smith, Blerim Ciroka, Flori Slatina, Kastriot Dervishi, Anila Hoxha, Fjoralba Hysa Pano Web-design Shefdomi.com

faqe 2

DREJTOR: PETRIT KUAnA Kryeredaktor: BASHKIM METALIA

REDAKSIA Akil Koci, Daut Dauti, Arben Manaj Emanuel Bajra, Majlind Goge Jeni Myftari,

www.thealbanian.co.uk albania7@gmail.com

Tel/fax:02082169527

Filmi Besa The Promise n Festivalin Hebraik n Londr

s Holokaustit. Ka shum filma q tregojn vuajtjet dhe mjerimet q hebrejt kan prjetuar gjat Lufts s Dyt Botrore, shum dokumentar, kronika t kohs, dshmi t dhna nga ata q e prjetuan at periudh t errt t njerzimit. Por vshtir se mund t ket nj film i cili t jet nj krijim artistik dhe prsri aktor t jen personazhet e vrtet t ngjarjes; t jet krijim artistik, por t mos ket asnj sajes apo devijim nga e vrteta; t jet dokumentar dhe t ruaj nj natyr krejt artistike; t jet nj tregim i nj ngjarjeje dhe tregimtar t jen vet njerzit e ngjarjes Kjo sht historia e Rexhep Hoxhs, babai i t cilit jo vetm q ka strehuar familjen e Aronit, hebrej nga Bullgaria, gjat lufts por i ka ln amanet t birit t prmbush Besn q i ka dhn mikut t tij hebraik: ti kthej 3 librat e shenjt t Torahut, libra t cilt ia besoi me shpresn se do t kthehej ti rimerrte kur lufta t mbaronte. Lufta mbaron. Shqipria zhytet n izolim. Pas vitit 1991, Rexhep Hoxha vihet n krkim t mysafirit t tij, Aronit, duke shfrytzuar do lloj burimi. Udhton edhe n Bullgari, atje prej nga familja vinte. Pas shum prpjekjesh jo vetm e gjen por edhe i dorzon librat e t atit, n shtpin e tij n Jeruzalem. Filmi mbyllet me nj mesazh shum t fort mbi Besn shqiptare. Dshmitarja e gjall e Bess dhe mikpritjes shqiptare, Prof. Scarlett Epstein, n fjaln e saj tregoi pr prvojn e saj n Shqipri. Ajo tregoi se si t gjitha konsullatat e huaja n Zagreb i mbylln dyert n fytyr prvec asaj shqiptare, n t ciln gjeti mikpritje, kujdes dhe cfar sht m e rndsishme, viz pr t hyr n vendin q ishte kthyer n nj streh t sigurt pr hebrejt. Njsoj si filmi, tregimi i saj shkaktoi nj ndjenj shum t fuqishme emocionale dhe u duartrokit gjat nga audienca. Ky film ka marr pjes deri tani n shum festivale prestigjioze npr bot duke filluar n Washington, Los Angeles, Dallas, dhe shum e shum vende tjera si dhe sht vlersuar me mime t larta. Besa Premtimi, ashtu si thot n fund t filmit, fotografi Norman Greshman sht eksporti m i mir q shqiptart kan dhe q i nderon dhe i veon ata nga do popull. Hapjen e filmit e prshndeti Ambasadori i Shqipris n Mbretrin e Bashkuar z. Mal Berisha. N fjaln e tij ai vlersoi punn e mrekullueshme t producentve t filmit duke nnvizuar se sa krenar jan shqiptart pr kt histori kaq t mrekullueshme q tregon vlerat e tyre njerzore. N lidhje me besn, ai tha se Besa sht nj fe m vete pr shqiptart e cila qndron mbi t gjitha fet e tjera.

e datn 17 nntor 2013 n kineman Triclycle Theatre Kilburn, Londr, u shfaq filmi Besa Premtimi, nje produksion amerikan i cili sjell prpara publikut hebraik t Londrs nj histori t jashtzakonshme t marrdhnieve midis shqiptarve dhe hebrejve gjat priudhs

Transportojm
Transportojme mallra dhe automjete Angli-Shqiperi-Angli

Mallra dhe automjete Angli-Shqiperi-Angli

SHERBIM I SHPEJTE DHE KORREKT . (PR SASI TE MEDHA MALLI VIJM N VENDNDODHJEN TUAJ) EMAIL: BEHAR.LLESHI@GMAIL.COM

Behar Lleshi
Na kontaktoni:
UK Mob: 07814 144616; Mob: 07737096299

AL: 00355694421459

THE CORNER CAFFE & BAR

AMBIENTET ME FANTASTIKET QE KENI PARE FREE SMOKING AREA SHERBIMI I KULTURUAR TEK NE MUND TE DALLONI DIFERENCEN AMBIENTE TE VEUARA PER FESTAT TUAJA FAMILJARE

NA VIZITONI: 661 GREEN LANES HARINGEY N6 0QY TEL:02083412157 MOB:07917165773

O N L I N E S shpejti L I V E

TRANSPORT MALLRASH ANGLI-SHQIPERI-KOSOVE

SHERBIM I SHPEJTE DHE I SAKTE

Sponsorizohet nga bizneset shqiptare n Londr

NA KONTAKTONI TEL:07737 597 000 07507 444 654

TEL: 07833663234

toni.79-@hotmail.com

aktualitet

www.facebook.com/thealbanian.co.uk

faqe 4

rinjt e Forumit Rinor Euro-Socialist t Shqipris do t ken degn e tyre n Britanin e Madhe, si nj mundsi e jashtzakonshme q u krijohet t gjith t rinjve shqipfols n Mbretrin e Bashkuar pr tu br pjes e nj grupimi gjithprfshirs vlerash dhe suksesesh. Kmbimi dhe bashkpunimi ndrmjet rinis EuroSocialiste dhe asaj Laburiste jan mundsi t vyera, t cilat mundsojn ndrtimin dhe forcimin e urave t bashkpunimit, jo vetm n rrafshin ideologjik e professional, por edhe n at social kulturor.

THEMELOHET DEGA E FRESSH-IT N BRITANIN E MADHE

dentve, pjes e t cils ishte edhe ai vet. Z. Krashi gjithashtu nxiti t rinjt pjesmarrs ta shohin kt nism si nj mundsi q u ofrohet atyre pr t shpalosur ambiciet personale n nivelin politk, dhe jovetm, duke vn n dukje faktin se kontributi i tyre i vyer do t jet i mirpritur nga qeverisja socialiste n nj trajektore konstante. N kt takim mori pjes edhe z. Alastair Campbell, kshilltari pr Marrdhniet me Publikun i ish Kryeministrit Britanik dhe mikut t madh t shqiptarve, z. Tony Blair. Ai shprehu urimet e rastit dhe njohu t rinjt e FRESSH-it n MB me librin e tij t fundit The Irish Diaries (1994-2003). Interes pr t mbshtetur FRESSH-in n MB kan shprehur edhe t rinj Laburist, t cilt do t rinore t Partis Laburiste pr t rinjt e FRESSH MB. Prve dimensionit social-politik, kjo nism, e para ne llojin e vet, ishte nj tregues i fort pr gjallrimin e energjive rinore n Mbretrin e Bashkuar, t cilat prbjn perspektivn embrionale t nj komuniteti n konsolidim e sipr. Ky forum, inkurajon t rinjt pr t patur nj vizion largpams, duke stimuluar procesin e reaksionit zinxhir n luajtjen e nj roli ky pr prmirsimin e imazhit t Shqipris, dhe veanrisht komunitetit shqipfols n Mbretrin e Bashkuar. Kta t rinj mbajn mbi supe nj histori suksesi me vete, t cilat duke qndruar s bashku nn profilin e FRESSH prbjn nj ikon krenarie, n mozaikun e gjer t vlerave gjithprfshirse t s majts, por edhe t shqiptarve me banim n Britanin e Madhe.

M 11 Nntor 2013 u organizua aktiviteti i par i degs s Forumit Rinor Euro-Socialist Shqiptar n Mbretrin e Bashkuar, ku shprehn mbshtetje t gjer nprmjet pjesmarrjes s tyre t rinj e t reja nga t gjitha grupet sociale e profesionale, t prkushtuar pr t ofruar kontributin e pa kushtzuar ndaj ksaj nisme. Ftesa e hapur iu drejtua t gjith atyre t rinjve t cilve nuk u mungonte dshira pr tu br pjes aktive e ksaj organizate me profil t majt politik, duke i ofruar kshtu nj vler t shtuar komunitetit shqipfols n MB dhe rrjedhimisht shoqris britanike n t gjith kompleksitetin e vet. Takimi u hap nga z. Elson Bajrakurtaj, i cili luajti nj rol t rndsishm n realizimin e ksaj nisme kaq t dobishme pr forcimin e rolit politik t degs s Partis Socialiste n Mbretrin e Bashkuar. N funksionin e kryetarit t grupit nismtar t degs s FRESSH-it n MB, ai falenderoi pjesmarrsit dhe radhiti shkurtimisht qllimet thelbsore t forumit:

jen t pranishm n aktivitetet e radhs dhe jan m se t gatshm t hapin dyert e strukturave t tyre

1. Socializimi i rinis shqipfolse duke shkmbyer eksperienca pozitive dhe forcimi i ideve dhe ambicjeve t tyre. 2. Angazhimi politik si n Mbretrin e Bashkuar ashtu dhe n Shqipri, Kosov dhe n t gjitha trojet ku banojn shqiptar. 3. Promovimi i vlerave historike, kulturore dhe turistike t kombit Shqiptar, duke i vlersuar t rinjt si ambasadort m t mir.
M pas ai iu prgjigj pyetjeve nga pjesmarrs t ndryshm, duke i dhn eventit formn e nj forumi t hapur ku do i ri mund t shpreh lirshm mendimin e tij. Krijimi i degs u prshndet nga kryetari i degs s Partis Socialiste Shqiptare n Mbretrin e Bashkuar, z. Lavdrim Krashi. Ai ndau me t pranishmit emocione te kohs s vshtir kur u themelua FRESSH-i n Tiran me nismn e 6 stu-

Jemi te specializuar per demtimet personale (Personal Injury)

Nga e hena ne te shtune Te dielen pushim Mob: Xhuma: 07534146929

Ne kemi ne stafin tone shqiptare te specializuar qe do tiu ndihmojne ne momentin me te pare qe te na kontakoni

Mob: Xhem 07788822491

Drgo online sot n

moneygram.co.uk

Hapur
g jat g jith kohs... I prshtatshm pr t transferuar para online
Parat tuaja merren n Shqipri dhe Kosov n vetm 10 minuta*

0800 026 0535

aktualitet

www.facebook.com/thealbanian.co.uk

faqe 8

Urim me rastin e 101 vjetorit t Pavarsis!

vijues i jets. N kt hark kohor edhe pse me vshtirsi t jashtzakonshme ne ruajtm bash palcn e veantis dhe virtytit ton, besn, mikpritjen dhe mbi t gjitha dashurin pr atdheun. Ne ja dolm t ndrtojm dy shtete demokratike Shqiprin dhe Kosovn me tr cilsit e shteteve t tilla modern evropiane. Ne ja dolm t ndrtojm tashm aleanca me shtetet dhe miqt tan m t fuqishm t bots. Shqiptart sot jan t shprndar n t gjitha ant e bots. Ata gjenden edhe n Britanin e Madhe ku me prpjekjet e tyre t palodhura dhe me punn e madhe q bjn kan ndrtuar nj jet t re brenda nj kombi tjetr. Por ata prsri mbeten shqiptar, t njohur pr punn e madhe q bjn, pr familjet e tyre n Britani por edhe pr ato q kan ln prapa. Ata tashm njihen si njerz t talentuar e t devotshm q sjellin nj kultur t veant tek vendasit. Me rastin e 28 Nntorit, do desha q t gjith t bashkuar t festojm dhe t mendojm vetm pr t mirat q kaprcyelli i shekullit t ekzistencs s shtetit ton ka sjell. Ne nuk e kemi Shqiprin ton t dashur aty ku duam ta kemi dhe ku dshirojm ta kemi. Por natyrisht e kemi aty ku nuk ka qen kurr dhe aq mir sa nuk ka qen kurr. Pjestare e organizmave m t fuqishm q ka krijuar njerzimi Shqipria dhe shqiptart presin me padurim q brenda pak ditve t bjn nj hap tjetr t madh, fillimin e bisedimeve me Bashkimin Evropian pr marrjen e statusit t kandidatit pr antar t BE s. Ky do t jet nj hap i madh cilsor q do t oj edhe m prpara kombin ton. Dhe t mendosh se shqiptart n Kosov, tashm t lir ecin n t njjtin drejtim. Por jo vetm aq. Shqiptart kudo n Ballkan, vazhdojn t prparojn, t vendosin dinjitetin e tyre n vendin e duhur si dhe t avancojn drejt Bashkimit Evropian i cili do t jet atia jon e prbashkt ku t gjith do t jemi bashk dhe t forcojm identitetin dhe unitetin ton si kombi m i lasht e m fisnik i Ballkanit. Megjithat, Shqipria, mu si Prometeu q i sfidoi zotrat pr ti dhn njerzimit shpresn, u bri ball goditjeve t historis dhe sot, me tr kujtimet e hidhura dhe t bukura, po e feston 101 vjetorin e lindjes s saj. Shqipria tani sht nj vend demokratik dhe antar i aleancs s vendeve t lira t bots, NATO-s. Ajo sot sht n prag t kandidaturs zyrtare pr antarsim n Bashkimin Evropian. Kosova, pas katrahurave t shumta dhe lufts s shenjt pr lirim, sot po qndron n kmb t veta, e gatshme pr ta marr sipr prgjegjsin e fatit t vet. N kontekstin e zhvillimeve t brendshme gjat ktij viti, si Shqipria dhe Kosova doln m t pjekura. T dy vendet mund t prgzohen pr ecurin e zgjedhjeve, t cilat u shquan dhe u vlersuan pr mbarvajtjen e tyre. Kjo sht me rndsi pr t ardhmen evropiane t kombit shqiptar, kudo q sht i shtrir. Gjendja e prtashme sht manifestim i prpjekjeve qindra vjeare t popullit shqiptar pr t qen zot n tok t vet. Liria dhe pavarsia q po e gzojm sot, sht rezultat i puns s muar dhe vetmohuese e bijve dhe t bijave t kombit shqiptar, t cilt n asnj ast nuk e lshuan ndrrn e tyre t kahmotshme. Shum prej ktyre individve vinin nga Diaspora e shprndar gjithandej npr bot. Ishin rilindasit tan q ushqyen idealin e shtetformimit dhe luftuan q Shqipria t bhet n vehte, e lir e e mosvarme". Ndrkaq, n fund t shekullit q e lam, roli i disapors n prkrahjen e lvizjes pr pavarsi t Kosovs, ishte po aq qensor. Duke iu kthyer mitit t vjetr grek, ashtu si Herakliti q e liroi Prometeun nga shkmbi ku e kishin lidhur zotrat, diaspora shqiptare iu gjet n ndihm trungut prej nga ishte thyer n momentet m t errta gjat gjith historis. Pra, shqiptar q jetoni n Britani t Madhe, kudo q ndodheni, n kt prvjetor t 101t, keni pse t festoni. Dhe mos ngurroni q kt gzim ta ndani me m t dashurit q i keni prreth. Edhe nj her, bashkatdhetar t nderuar, urime dhe gzuar 101 vjetori i shpalljes s Pavarsis s Shqipris. Liria qoft e prgjithmonshme dhe me plot mirqenie!

nGA MAL BERISHA

Ambasador i jashtzakonshm dhe fuqiplot i Shqipris n Mbretrin e Bashkuar dhe Republikn e Irlands

nGA LIRIM GREIEVCI

Ambasador i jashtzakonshm dhe fuqiplot i Kosovs n Mbretrin e Bashkuar dhe Republikn e Irlands
T nderuar bashkatdhetar, t vit Shqipria po e shnon 101 vjetorin e lindjes! I shnoft prjetsisht! Prvjetort e lindjes, pr individin, paraqesin momente kur, rndom, ndalemi dhe vlersojm t kaluarn, por edhe reflektojm pr t ardhmen. Si t tilla, kto momente na vijn t dyzuara: prjetime t ndrmjetme n mes t nostalgjis pr kohn e shkuar, q skthehet m, dhe t panjohurs n horizont. Jan momentet ndryshe, ato q veohen nga prditshmria, t cilat pastaj shndrrohen n kujtime, t mbla apo t hidhura. Ditt q shnojn lindjen, secili individ i prjeton me subjektivitetin e tij t veant. ka i bn t prbashkt kto prjetime sht shpresa pr nj t ardhme m t lumtur. E njjta vlen edhe pr kombet. Shqipria sot po i mbush 101 vite si nj entitet i pavarur politik. Nj vshtrim krejt i siprfaqshm diakronik i zhvillimeve shoqrore e politike t kombit shqiptar, v n pah momente t strzgjatura historike t errsirave t pushtimit t huaj.

ita e prvjetorit t shpalljes s pavarsis s atdheut sivjet vjen si e njqind e njta. Njqind e nj vjet, nj qind e nj mij prpjekje, suksese, arritje, prparime, vuajtje, mjerime, luftra, dshtime. N kt hark kohor ne dolm nga errsira e nats s gjat osmane dhe e gjetm prsri rrugn e humbur, jo me dshirn tone, pr afro pesqind vjet drejt perndimit. Ne iu drejtuam diellit andej nga dshironin patriott tan t shquar, andej nga perndon. N kto vite ne zhvilluam n mnyr t shklqyer elementin m t rndsishm t identitetit ton kombtar, gjuhn shqipe dhe e sollm at n formn e saj moderne t denj dhe t aft pr t shprehur gjithka t bukur dhe t menur q shpreh njeriu. Ne ja dolm t ruajm popullimin me shqiptar t territoreve t banuara prej nesh edhe pse jo nn t njjtin shtet dhe jo kudo q ata gjendeshin. Ne ja dolm t mbajm traditat tona t mrekullueshme, t mbajm nj familje t fort mbi t ciln bazohet i tr sistemi yn i mrekullueshm

Gzuar vllezr e motra bashkpatriot shqiptar!

Eqerem bej Vlora, jep variantin e tij, pr historin e flamurit q u ngrit nga plaku Ismail Qemali, m 28 nntor t vitit 1912. Ai thot shprehimisht: E zgjata ca historin e ngritjes s flamurit, sepse vitet e fundit kan qarkulluar variante krejt t pavrteta dhe un dshiroj q ngjarja e sakt t prshkruhet e t mbetet njher e prgjithmon. Ja se far shkruan Eqerem Bej Vlora n librin e tij. Kthimi n Vlor Me tu kthyer nga Kui, un shkova menjher n shtpin e tim kushriri, Xhemilit, pr t takuar Kryetarin e Qeveris s Prkohshme, shtpia ishte kopje e zvogluar e haramllkut nuk kishte katr, por tri kate. Prmes ders ndrmjetse hyra n katin prdhes ku ishin shkallt e mdha. Oborri, sallat posht e lart , shkallt ishin mbushur plot nga njerz me fytyra, sjellje e veshje q nuk i kisha par kurr n Vlor. T gjith bisedonin me z t lart dhe kur mrziteshin n nj vend, lviznin lirshm dhe pateklif sikur t ishin n shtpin e tyre. N katin e siprm ishte nj sallon i madh i paijsur me mobilje t bukura t stilit bidermajer, dera e t cilit ishte krejt e hapur. Prpara saj njerzit ngjesheshin e shtyheshin pr t dgjuar se thuhej brenda. Un ndalova pr disa aste pr t prshndetur nj mori t

EQEREM BEJ VLORA: E VRTETA E FLAMURIT

njohurish dhe pastaj hyra n sallon. Ismail beu po rrinte n nj divan me nj pamje t ligshtuar, sa mua mu dhimbs. Kisha tre vjet pa e par dhe tani mu duk m i plakur dhe i drobitur. Ai vuante n kt mjedis t ri dhe t huaj pr t. Pr vite me radh Ismail beu kishte qen nnpuns i lart i administrats turke dhe vali, poste kto, kur largsia me t lartit dhe t ultit mbahej vetiu. Kshtu, ai kishte rn n nj kaos kontrastesh shoqrore, t cilit nuk po ja gjente dot ann. Un iu afrova i putha dorn me nderim dhe u ula pran tij. T paktn divanin, njerzit q mbushnin hapsirn kishin pasur mirsin tja linin. Ai m bri pyetje t zakonshme: si ia oja, ku ishte im at a kishte hequr keq n Ku me kt mot t keq e kshtu me radh. Pastaj un u ngrita pr t ikur. Por, ai m mbajti dhe m pyeti me z t ult: dua t t bj nj vizit. sht edhe te ty si ktu? Un iu prgjigja se po t donte t vinte tek un, do t vija ta merrja vet. Jo, -tha ai. Xhemioli m ka thn se dera ndrmjetse sht ende. Un vij vet. Sidoqoft edhe tek un nuk ishte m mir. Por fal manis sime pr protokoll, fal karakterit t paafruar dhe t mbyllur, largsia sidoqoft ruhej. Po prse t shkaktohej kjo rrmuj e kjo gjullurdi n nj shtpi private, mund t pyes ndokush. Nga koha atrore dhe strgjyshore Ismail beu kishte msuar se banesa e sanxhakbeut ishte edhe seli qeveritare. Ndaj edhe selamllku i shtpive t bejlerve, quhej n shqip zapana. Kshtu edhe Ismail beut nuk i plqente t rrinte n bashki. Dhe njerziut, q me pun a pa pun, duhej t takonin kryetarin e shtetit, vinin turma-turma n banesn e tij private. Ditt q pasuan, un takova zyrtart e lart t qeveris s re , t emruar m 4. 12. 1912, nga i prnderuari kryeministri Ismail beu dhe nnkryeministri fort i nderuari dom Nikoll Kaorri. Antart e qeveris s re ishin miq dhe t njohur t mir, e m duhej t shtoj, se n rrethanat e athershme vshtir t bhej ndonj zgjedhje m e mir. Dhe nse kjo nuk u prgjigjej aspak krkesave t kohs, nuk ishte faji i saj. Pozita e do qeverie prparimtare pas shkatrrimit t sundimit osman nuk mund t ishte e leht; vetm nj or e fort diktatoriale do t kishte mundur mbase tia dilte mban qeverisjes. Po ku ishte ky diktator dhe fuqia pr t qen i till? N qeverin e Ismail Qemal beut dhe t babaxhanit Don Nikoll Kaorri nuk kishte vend pr tiran mesjetar, ajo prbhej krejtsisht nga njerz t arsyeshm. Kshilli i Ministrave mblidhej n shtpin e Ismail beut, por se ku i kishin selit ministrat e tij, un nuk e mora vesh kurr edhe pse, them se e njihja shum mir at erdhe mjerane , q quhej asokohe Vlor. M mir nga t tjert e kishte- kt e kam par vet - ministri i Posttelegrafs: ai ishte zot i nj ministrie t tr, i Zyrs Posttelegrafike t Vlors. Asambleja kombtare q shpalli pavarsin e Shqipris, m 28. 11. 1912, u shprnda m 7. 12. 1912, pasi zgjodhi m par, n kmb t saj, nj Kshill Pleqsh, (senat) me 18 antar. Gjat kohs q qndroja n Ku isha zgjedhur (n munges) delegat, e tani u zgjodha senator i Vlors. Dy nga ministrat ishin miqt e mi, Myfit bej Libohova dhe Abi bej Toptani. Por nuk kishte dy njerz m t ndryshm, madje m t prkundrt nga karakteri. Ndrkoh q Myfit beu i merrte me t prqeshur t gjitha kto: mangsit e qeveris s prkohshme, papjekurin e popullit shqiptar, madje tr kto fyerje q na kishin pllakosur, Abdi beu, prkundr, pikllohej dhe dshprohej sa sthuhej kur ishte i detyruar ta paguante me nj apo dy jav vones marrjen e rrogave n shtetin e ri shqiptar. Po ku e msuan shqiptart, pyesnim m shpesh me tallje, konceptin e rrogs mujore? Problemi i financave, q un do ta quaja me emrin e tij t vrtet: vshtirsit pr t siguruar parat e nevojshme pr t mbajtur aparatin shtetror dhe kto mori t shprngulurish

m dukeshin t pazgjidhshme. Sipas koncepteve turko-shqiptare, Vlora dhe Berati ishin krahina t pasura. Por t ardhurat nga doganat nuk vileshin m pr shkak t bllokads detare greke dhe me afrsisht 6000 -7000 napolonat q qeveria e prkohshme mund t siguronte n muaj, Abdi beu duhej t bnte udira, duke prmendur ktu se asnj nga bejlert nuk mori kurr asnj grosh si rrog apo si dmshprblim. Myfit beu, ministri i Brendshm, banoi disa jav tek un, pastaj mori me qera nj shtpiz t kndshme prapa avllis son, ku jetoi gjat kohs s qndrimit t tij n Vlor. Stili n t cilin ai e drejtoi Ministrin e Brendshme, t kujtonte paksa kohn e Dagobertit, Mbretit t mir t Frankove: pakz atror, pakz kalorsiak, por edhe pakz despotik. Pas nj jave Nj jav pas kthimit tim n Vlor, ova Murat bej Toptanin dhe Hydaj efendin tek Ismail Qemali, duke iu lutur t m kthente flamurin q i pata huajtur. M premtuan t ma kthenin at menjher, sapo zonja Marigo Posjo (nj atdhetare e madhe demokrate, por q i plqente reklama) ta kishte qepur e qndisur flamurin e ri. E pra, m 28 nntor kryeobjekti i dits, flamuri si simbol i pavarsis, me at pakujdesin tipike shqiptaro-lindore ishte harruar. Pr m tepr shumica nuk e dinte sesi ishte ai. Kurrkush m prpara as e kishte par, as e kishte mbajtur. (vijon ne faqe 18)

aktualitet

www.facebook.com/thealbanian.co.uk

faqe 9

GAF DIPLOMATIKE N LONDR

nGA ARBEn MAnAJ

munges t nj reagimi apo prononcimi nga pala angleze apo t ndonj njoftimi nga zyra e Kamerunit, q faktikisht nuk gjendet n faqen online t Downing Street No 10, si kishte pr shembull pr bisedn telefonike t Kryeministrit britanik me Presidentin iranian, Rouhani, n po t njjtn mbrmje q takoi Ramn, po i besoj versionit shqiptar t takimit, dhe po e quaj t suksesshm takimin dhe skam arsye t dyshoj.

Vet fakti q Kameruni e takoi Ramn n zyrn e tij, i pari Kryeministr shqiptar n mos gaboj, pas 92-shit, sht shenj e predispozicionit pozitiv dhe e dshirs britanike pr t qen pran Shqipris, por edhe e vlersimit pr Ramn, pa pikn m t vogl t dyshimit. Besoj, t gjith do duhet t mbajn mend foton nga takimi zyrtar me Kryeministrin britanik, ku n paln shqiptare, ka nj munges t rndsishme; pikrisht prania e ambasadorit shqiptar n Londr. Cilsort e par q m vijn n mend jan; e pafalshme, joserioze dhe e paprecedent n protokollin diplomatik. N baz t rregullave dhe protokollit diplomatik, ambasadort jan fuqiplot, pasi prfaqsojn, Presidentin e Republiks, Kryeministrin, antart e kabinetit, dhe si sht sanksionuar edhe s fundi, me t drejt, edhe institucionin e kryeopozitarit. Ambasadori i Shqipris n Britani t Madhe sht Mal Berisha, diplomat karriere, i akredituar n disa shtete dhe institucione ndrkombtare, padyshim nj njeri shum i afrt i ishkryeministrit Berisha dhe pa mdyshje, i afrt politikisht me t. Kjo sht nj e vrtet po aq e madhe, sa fakti q ai sht zyrtarisht prfaqsuesi zyrtar i shtetit shqiptar n kt vend, ku un jetoj. Nse do t gjykojm si partiak dhe n maj t gjuhs do na vij mendimi se sht njeri i Berishs, dhe mir ia ka br Rama q e ka shprfillur, druaj se sht shprehje e palatueshmris demokratike dhe militantizmit koktrash, q si hyn n pun as dreqit. N parantez, personalisht, edhe pse kam bindje t kundrta politike me ambasadorin ton n Londr, kjo nuk m ka penguar assesi, as mua e as at, t kemi relata korrekte njerzore dhe profesionale. E vlersoj, jo si njeri i Berishs, me t cilin kam pasur nj kalvar t tr problemesh personale, pr shkak t angazhimit tim profesional, por e vlersoj ambasadorin, si besoj shumica e komunitetit shqiptar n Britani, si njrin nga diplomatt m rezultativ dhe m t suksesshm t Shqipris n Londr. Qoft pr prvojn diplomatike, qoft edhe pr lidhjet me t gjitha kraht e politiks ose njerzve me influenc n shoqrin britanike, t lidhur n nj mnyr a n nj tjetr me Shqiprin dhe Kosovn, aq m tepr kur dihet se eksponent t s djathts britanike, kan qen shum her m t lidhur me fatet e Shqipris sesa ata t majt, historikisht. Pr m tepr q jan edhe m t angazhuarit pr shtjen shqiptare n trsi. Dhe Mal Berisha ka qen jashtzakonisht aktiv dhe ka br shum pr Shqiprin dhe komunitetin shqiptar n Britani, ku nj nga rezultatet e puns s tij, ka qen shrimi sadopak i smundjes s vjetr t prarjes s ktij komuniteti, pa harruar edhe vendosjen e bustit t Sknderbeut n Londr, ndr t tjera. Ajo q ndodhi me vizitn e Kryeministrit Rama, ishte se ambasadori shqiptar, prfaqsuesi m i lart i shtetit i akredituar pran Mbretris, mungoi n protokollin e vizits s Kryeministrit t ri. Padyshim, q Mal Berisha nuk sht i paraplqyeri politik i Rams, ose si thon anglezt ai nuk sht his cup of tea. Normale fare, dhe Rama nse dshiron, le t bj gjith demarshet zyrtare te Presidenti q ta shkarkoj dhe zvendsoj, edhe pse Presidenti pr arsye t njohura nuk do ta pranoj, ose nuk e ka pranuar. Por ktu po flasim pr seriozitetin e shtetit shqiptar, n nj vizit t rndsishme t kreut t ekzekutivit n nj vend si Londra. Pavarsisht nga preferencat politike, ambasadori sht njeriu q ka atun t kontaktoj dhe koordinoj gjith punt e shtetit n relacion me vendin, ku sht akredituar dhe ka paraqitur letrat kredenciale. sht e pafalshme q ambasadori shqiptar n Londr i fillon dhe i mbaron puna si kryediplomat n marrjen e Kryeministrit nga aeroporti i Gatwick-ut, deri n hotelin, ku u akomodua delegacioni qeveritar, dhe kaq! sht e pafalshme kur n takimin n BERZH, ambasadori i Shqipris nuk sht pjes e delegacionit, por i ftuar nga banka! sht e pafalshme kur n takimin me drejtorin pr Ballkanin dhe Zgjerimin n Forin Ofis, njeriu me t cilin merret rregullisht nj ambasador si ai i Shqipris, apo Maqedonis, etj., mungon n takimin me Kryeministrin e vendit t tij! Edhe Sali Berisha, me sa m kujtohet, njeriu pr t cilin personalisht, kam konsideratn m t ult politike, kur ka shkuar n Nju Jork, edhe pse ka gjetur njeriun e Fatos Nanos si ambasador n OKB, Fehrit Hoxhn n mos gaboj, por srish e ka pasur n krahun e djatht n daljet politike dhe zyrtare. Imagjinoni pr nj moment, sikur Kryeministri britanik Dejvid Kamerun, t vij n Shqipri, do Zoti, dhe n takimet zyrtare t mos ket n krah ambasadorin britanik n Tiran, apo kur ish-presidenti Bush t mos kishte kur vizitoi Shqiprin, ambasadorin amerikan n Tiran. Kjo sht e pakonceptueshme. Me siguri, q edhe Komisioni parlamentar pr Politikn e Jashtme do t duhet ta ngrej kt shtje si shtje principialiteti dhe n kuadr t llogaridhnies institucionale. Pr t shmangur nj gaf t till diplomatike, gjat ditve t vizits s Rams n Londr, m mir do ishte t thirrej ambasadori n Tiran pr konsultim pr nj arsye banale, q t kishte formalisht nj justifikim disi m t pranueshm, edhe pse jo fort binds, t mospranis zyrtare t prfaqsuesit t shtetit tnd n vendin q e viziton. Do t ishte gjysma e s keqes, dhe shum m mir se ajo q ndodhi. Fundja, do t ishte m diplomatike. Nj shtet serioz mbahet dhe vlersohet si i till, nse di t jet serioz n burokracin shtetrore, n shrbimin sekret dhe n protokoll. N kt t fundit, jam i bindur se Shqipria aloi keqaz n Londr, gjat vizits s Kryeministrit Rama. Nse as formalisht nuk respektojm veten, sht e guximshme dhe iluzore t presim si shtet, q t na respektojn t tjert, t cilt din t konstatojn, por edhe t nnqeshin.

N baz t rregullave dhe protokollit diplomatik, ambasadort jan fuqiplot, pasi prfaqsojn, Presidentin e Republiks, Kryeministrin, antart e kabinetit, dhe si sht sanksionuar edhe s fundi, me t drejt, edhe institucionin e kryeopozitarit

Me mbremjeshqiptare.com argetimi sht i garantuar

aktualitet nGA PETRIT KUAnA

www.facebook.com/thealbanian.co.uk

faqe 11

uk sht hera e par q ai vjen n Londr, madje edhe si kryeministr, por kjo ishte vizita e tij m e zhurmshme(natyrisht pr publikun shqiptar). Edhe ekspertt m t zhdrvjellt diplomatik do ta kishin t vshtir ta prcaktonin vizit e kryeministrit Edi Rama n Londr si zyrtare . Mjafton t kontaktosh FCO (Foreign & Commonealth Office) q t marrsh sqarimin e madh se eskorta u vihet n dispozicion vetm t personaliteteve t ftuara nga zyrtart britanik. Fati q Kryeministri Rama mori pjes n nj takim t nj banke, nuk i ka skuqur aq shum zyrtart britanik, megjith nikoqirllkun q i karakterizon.

Kryeministri Rama do t vij srish n Londr

Cili shqiptar nuk do t donte t shikonte nj foto t kryeministrit shqiptar me Januzajn n median britanike, apo me Rita Orn q n do intervist nuk len pa prmendur me krenari kombsin e saj shqiptare?

N fund t fundit nuk ka asgj t keqe q Rama u takua me kryeministrin britanik qoft edhe si rastsisht, apo me ndrhyrjen e kshilltarve falas ose jo, ndonse mospublikimi i asnj rreshti n web-sitin e 10 Doning Street pr kt takim, largon do hamendsim pr do lloj interpretimi ndryshe. Nj ish-zyrtar i lart i qeveris s Kosovs tregonte se s bashku me nj ish-kryeministr t Kosovs, ishin gjendur n disa ambiente t qeveris Britanike, kur rastsisht n nj korridor ishin prballur me ish-kryeministrin Blair dhe ishin ulur n nj meeting room nj nj takim q kishte zgjatur nja tre-katr minuta. Mbase pr shqiptart e Britanis nuk sht shum e rndsishme ndonj shkarje e PR-ve t Rams, (q zakonisht kujdesen deri n detajet m t hollsishme) pr ndonj gaf diplomatike, sikurse do t dshironin shum t lexonin ndonj rresht n faqen zyrtare t kryeministrit britanik, pr vizitn e tij n Londr. Ndoshta pr nj pjes t vogl nuk sht shum shum e rndsishme nse Ambasadorin e Shqipris e anashkaloi pasi kishte njoll n biografi (Kryeministri nuk e kaprdika leht mbiemri Berisha), aq sa do t dshironin q vet kryeministri i Shqipris, t jet vet i pari , shembulli, modeli i zbatimit t kushtetuts dhe ligjeve t vendit. Ajo q mbetet e pafalshme, sht injorimi q u bri shqiptarve t Britanis. Nuk dihet nse justifikimi i pamjaftueshmris s kohs s Kryeministrit n Londr do t pinte uj, (nga data 1921 Nntor). Zakonisht ftesat n botn perndimore nuk drgohen kurr sot pr sot... por s paku minimumi dy jav prpara, gj q tregon q kryeministrit nuk iu sht kujtuar se duhet t ket edhe disa takime prve kshilltarve, duke dshmuar se kryeministri yn sht n gjendje t sfidoj edhe vizitat n pikave turistike t tundueshme t Londrs... Nuk ka asgj t keqe q Kryeministri t takoj kshilltart britanik qoft edhe ata falas q ti ven punt mir Shqipris, por nuk do t prishte shum pun ... nj got m pak, dhe t organizonte nj takim, sado simbolik me prfaqsuesit e shqiptarve t ktushm, apo sidomos me miqt e mdhenj britanik, si shenj mirnjohjeje dhe respekti pr kontributin e jashtzakonshm t tyre, q nga ato koh kur Kryeministri lozte npr rrugt e bllokut, e deri roli i pazvendsueshm q ata luajtn para dhe pas lufts n

Nuk ka asgj t keqe q Kryeministri t takoj kshilltart britanik qoft edhe ata falas q ti ven punt mir Shqipris, por nuk do t prishte shum pun ... nj got m pak, dhe t organizonte nj takim, sado simbolik me prfaqsuesit e shqiptarve t ktushm, apo sidomos me miqt e mdhenj britanik, si shenj mirnjohjeje dhe respekti pr kontributin e jashtzakonshm t tyre, q nga ato koh kur Kryeministri lozte npr rrugt e bllokut, e deri roli i pazvendsueshm q ata luajtn para dhe pas lufts n Kosov
Kosov. Asgj nuk do t ndodhte po t liheshin disa pika turistike npr Londr dhe t takoheshin ata britanik dhe shqiptar q mbajn gjall shoqatn m t vjetr shqiptaro-britanike ( Anglo-Albanian Association) t themeluar nga Aubrey Herbert dhe Edith Durham q n 1913 dhe pasardhsit e atyre q prbnin Rrezikun anglo-amerikan pr Shqiprin . Do t ishte n nderin e kryeministrit Rama t takonte dhe t shprehte mirnjohjen pr t gjith ata akademikt

britanik, publikimet e t cilve ndryshuan jo vetm opinionin britanik dhe anglishtfols, por ndikuan fuqishm n qendrat e vendosjes... Nuk do t kishte asgj t keqe q t takohej dhe t falnderonte pedagogt dhe lektort shqiptar q japin leksione npr universitetet britanike, duke pruar vlerat m t mira shqiptare, madje do t ishte rasti m i mir pr kryeministrin, pr t dshmuar se nuk ka ndonj qejf-mbetje me ta, edhe pse shum prej tyre nuk pranuan q t bhen pjes e video-konferencave, q himnizonin at, gjat fushats s tij elektorale...

Do t ishte shprehje e angazhimit si kryeministr i shqiptarve nj takimin me talentet shqiptare n Britani q jan shndrruar n yje, n modele t suksesshme jo vetm t shqiptarve, britanikve, por t brezit t tyre an e knd globit. Si mund t ndjehej Adnan Januzaj po t kishte mundsin t takonte kryeministrin shqiptar? Po Rita Ora? Po talentet e tjera nga do fush e jets, q jan shndrruar n ambasador t shklqyer t vlerave shqiptare n bot? Cili shqiptar nuk do t donte t shikonte nj foto t kryeministrit shqiptar me Januzajn n median britanike, apo me Rita Orn q n do intervist nuk len pa prmendur me krenari kombsin e saj shqiptare?

Kryeministri duhej tu jepte zemr t gjith atyre aktivistve q po prpiqen t futin gjuhen shqipe si GCSE npr shkollat britanike, tu jepte garanci t gjith atyre shqiptarve q duan t investojn n Shqipri , ti prkrahte t gjith ata q kan nevoj pr ndihm nga shteti shqiptar. Por n fund t fundit prkujdesja pr mrgimtart sht detyrim kushtetues, dhe Kryeministri duhet ta dije kt, t paktn duhet dikush ti tregoj, dhe nuk sht thjesht prmbushja e nj premtimi t dhn gjat fushats elektorale, aq m pak t presin prmbushjen e premtimit se mrgimtarve do tu sigurohet e drejta e vots. E t gjith kto dikush duhet tia thot Rams dhe jo domosdoshmrisht kshilltart falas. Mbase dikush duhet ti thot Rams se nuk sht m vetm kryesocialisti shqiptar q duhet t kujdeset pr forumet e tij partiake ktu n Londr.

Po cili shqiptar duke prfshir edhe socialistt m t thekur, do t ndjeheshin mir kur t marrin vesh, q kt vit, n nj nga kryeqytetet m t fuqishme t Evrops, nuk sht dhn asnj prkrahje financiare pr t prkujtuar 1001 vjetorin e Pavarsis s Shqipris? Dhe t imagjinosh se do t mjaftonte nj bilet first class e ndonj ministri pr ta br kt...
Gjithsesi Kryeministri Rama patjetr do t vij srish n Londr... bashk me mundsin pr t rilindur...

IFCF

www.ifcf.co.uk sales@ifcf.co.uk

IFCF
30 Minerva Road, London, NW10 6HJ
www.ifcf.co.uk sales@ifcf.co.uk

314-316 High Street Pounders End EN3 4HF Tel 020 8805 9838

OFERT SPECIALE
Me rastin e festave te fundvitit. Brenda ambienteve t restorantit kemi

ambiente per

30 VETA
per festa te vogla dhe sallen me

100 VENDE
per festa me te medha

OFERTE SPECIALE CDO DITE NGA ORA 12-16 7.50 TE GJITHA T PRFSHIRA

aktualitet

www.facebook.com/thealbanian.co.uk

faqe 15

nGA DAUT DAUTI

Me 10 mars 1912, nnkonsull britanik n Shkup, Walter Peckham, drgoi nj raport n Foreign Office n t cilin prshkroi situatn n Shqipri dhe vizitn e ministrit t brendshmotoman n Kosov. Ministri otoman, Haxhi Adil Beu, shpresonte se me reformat e paralajmruara do ti joshte shqiptart t cilt n Kosov po bnin prgatitjet prfundimtare pr luftn e fundit kundr perandoris.

PRGATITJET PR PAVARSI DHE QNDRIMET Q PARAQITI HASAN PRISHTINA PARA BRITANIKVE

Nnkonsulli britanik shkruante se Haxhi Adil Beu me 10 mars gjendej n Gjakov. M hert, me 3 mars ishte nisur nga Prishtina pr Mitrovic ku kishte qndruar dy dit pastaj kishte shkuar n Pej ku kishte qndruar deri me 8 mars. Ministri otoman, kudo q kishte shkuar, nuk ishte pritur mir nga shqiptart. Madje, shqiptart e Pejs i kishin drguar fjal ministrit, sa ishte n Mitrovic, q t mos ia msynte Pejs. Megjithat, vizita u b edhe n Pej por nuk pati ndonj manifestim dhune. Askush i rndsishm n asnj vend t Kosovs nuk doli ta priste ministrin e brendshm otoman. Ministri kishte planifikuar t organizonte nj Mevlud madhshtor n Fush Kosov por hoqi dor pasi q u bind se askush nga shqiptart nuk do t merrte pjes n te. Madje, askush nuk doli ta priste askund dhe askush nuk pranoi as mblsirat q kishte sjell ai nga Stambolli n shenj miqsie pr shqiptart q do ti takonte. Pa marr parasysh kt situat, ministri i shkruante qeveris n Stamboll se shqiptart po i organizonin mikpritje madhshtore. Sipas disa informatave q posedonte nnkonsulli britanik, ministri otoman, ende pa u vendosur mir n Gjakov, ishte detyruar q t largohej nga qyteti. Sa ishte n Shkup ai u kishte dhn nga 5 lira msuesve t medreses por shumica e tyre e kishin refuzuar kt bakshish n form ryshfeti. Sipas konsullats britanike, t vetmet masa reformuese q kishte aplikuar ky ministr gjat vizits, ishin shkmbimi i kajmekamit t Prishtins dhe disa qyteteve tjera si dhe shkarkimi i nj oficeri t lart t policis n Shkup. Nnkonsulli britanik ishte i bindur se qllimi i vizits s delegacionit t kryesuar nga ministri i brendshm nuk ishin reformat por propaganda e qeveris momentale otomane. Dshtimi i vizits s ktij ekipi (Komisionit t Reformave) shnoi edhe intensifikimin e prgatitjeve t shqiptarve pr themelim t shtetit t pavarur n Ballkan. Pr t biseduar n lidhje me kt tem nnkonsulli britanik n mngjesin e 28 prillit ishte takuar me Hasan Bej Prishtinn. Qeveria n Stamboll, pr arsye t shumta, refuzonte ta pranonte faktin q Hasan Beu ishte zgjedhur srish deputet pr Prishtinn n Parlamentin Otoman. Nnkonsulli shkruante se kjo qeveri e pengonte aktivitetin e Hasan Bej Prishtins n t gjitha mnyrat, prfshir edhe ato jolegjitime. Hasan Bej Prishtina n kt takim i kishte deklaruar diplomatit britanik se e tr Shqipria ishte strngopur me qev-

erin e Stambollit t ciln ai e kishte prshkruar si barbare dhe s cils i mungonte edhe truri. Hasan Bej Prishtina kishte theksuar se kryengritja e shqiptarve nuk mund t evitohej m. N lidhje me bisedn e mtejme, nnkonsulli britanik shkruante se qllimi i prijsve shqiptar ishte anulimi i zgjedhjeve t fundit dhe formimi i nj kabineti jopartiak nn Qamil Pashn dhe n prbrje t njerzve si ishin Tefik Pasha dhe Nuradugian Efendiu. Ky kabinet, sipas Hasan Bej Prishtins, do t qeveriste deri n zgjedhjet e reja t cilat duhej ta shprehnin vullnetin e popullit. Nse dshtonte ky variant, nnkonsulli theksonte se shqiptart do t krkonin autonomi. nnkonsulli britanik, duke e shpjeguar qndrimin e shqiptarve t paraqitur nga Hasan Bej Prishtina, shkruante: Hasan Bej Prishtina aspiron pr nj ndarje t plot fiskale dhe ushtarake dhe pr nj Republik Shqiptare lidhjet e s cils me Portn duhet t jen vetm minimale por nuk duket q ka program t qart pr minimumin q mund t pranohet. Ai e citoi shembullin e Bullgaris dhe prparimin e popullit bullgar q nga Traktati i Berlinit. Suzereniteti i Ports do t akceptohej. Pastaj nnkonsulli britanik, duke shprehur dyshime pr platformn politike q paraqiti Hasan Bej Prishtina,

theksoi se shqiptart dhe klanet e tyre deri ather nuk kishin shprehur kohezion t mirfillt kombtar. Hasan Bej Prishtina kishte ngulur kmb se situata kishte ndryshuar dhe se ekzistonte nj unitet nacional i shqiptarve q nga Shkodra e deri n Janin. Madje, ai theksoi se ekzistonte mundsia e nj marrveshje me Greqin. Nnkonsulli britanik ishte dshmitar i faktit t ngritjes s shpejt t ndjenjave nacionale t shqiptarve gjat viteve t fundit. Duke e elaboruar situatn e ardhshme ushtarake, Hasan Bej Prishtina e kishte bindur diplomatin britanik se me nj lehtsi t madhe do t prsritej kryengritja e fundit e Gjakovs e cila n form t lvizjes do ti prfshinte malsort e veriut t koncentruar n Tuz dhe pastaj kjo lvizje n mnyr rapide do t arrinte jugun ku do t prqafohej nga toskt. Hasan Beu kishte deklaruar se brenda nj jave shqiptart do ta okuponin Shkupin. Lvizjen tjetr q do ta bnin pas ksaj do t ishte marrja e Selanikut brenda nj muaji. Nnkonsulli ishte n dijeni se shqiptart kishin mjaft arm t lehta por u mungonte artileria. Hasan Beu kishte br me dije se planifikohej q artileria t sigurohej nga garnizonet otomane t cilat do t rrethoheshin dhe me ndihmn e ushtarve dhe oficerve shqiptar kjo gj konsiderohej t mos ishte e vshtir. Mjetet financiare ekzistonin pr nj fushat ushtarake q do t zgjaste deri

n nj muaj. Nse fushata zgjatej m tej, Hasan Bej Prishtina kishte theksuar se ndihmat financiare do t siguroheshin nga jasht. M tutje, nnkonsulli shnonte se Hasan Bej Prishtina nuk llogariste pr ndonj ndihm nga bullgart e Maqedonis. Ai theksoi se ekzistonte nj pajtueshmri e shqiptarve me qeverin greke, Komitetin Grek t Maqedonis por jo me Komitetin Bullgar t Maqedonis. Hasan Beu konsideronte se Mali i Zi nuk mund t paraqiste rrezik t madh pr shqiptart. Sipas tij, Austro-Hungaria do ti mbante n shnjestr Bullgarin dhe Serbin n mnyr q kto t mos lviznin kundr territoreve otomane. Duke e elaboruar m tutje qndrimin e tij, Hasan Bej Prishtina i deklaroi nnkonsullit britanik se shpresonte q Austro-Hungaria do t abstenonte nga przierja pasi q ky shtet mund t konsideronte se kto shtje ishin trsisht pun t brendshme t popujve q jetonin nn pushtetin e Ports s Lart dhe se tashti ata kishin vendosur q problemet q kishin ti zgjidhin vet. Por, sundimin austro-hungarez, sipas Hasan Beut, do ta preferonin shqiptart n krahasim me at otoman. Mbi t gjitha, si i deklaroi ai nnkonsullit, do t preferohej q njsia e ardhshme shtetrore shqiptare t administrohej apo qeverisej nga Britania e Madhe.

Nnkonsulli britanik nuk kishte dhn ndonj prgjigje gjat ksaj bisede por e lajmroi Londrn n lidhje me faktin se Hasan Bej Prishtina kishte krkuar t dinte qndrimin britanik nse shqiptart krkonin prkrahje politike dhe ndihm financiare nga qeveria britanike. Nnkonsulli shtoi se Hasan Bej Prishtina nuk ia kishte br nj krkes t till konsujve apo diplomatve t shteteve tjera. Fundin e biseds me Hasan Bej Prishtinn, nnkonsulli britanik n Shkup, Walter Peckham, e prshkruan me sa vijon: E pyeta se ka po pritnin para se t revoltoheshin? Asgj, tha ai, pos prgjigjes s qeveris (britanike v.j.) s Lartmadhris s Tij. n t njjtn koh nj prgjigje e pafavorshme nuk do ta mnjanonte revoltn. Gjat tr biseds, Hasan Beu manifestoi optimizm t konsiderueshm. Ky optimizm mendoj se ishte i nj njeriu i cili ndjen se gjrat nuk mund t jen m keq dhe se mund t prmirsohen me masa t fuqishme. Pas ksaj bisede jan shnuar edhe komunikime tjera t Hasan Bej Prishtins me diplomat britanik. Si dihet, Londra nuk i shqyrtoi seriozisht propozimet e Hasan Bej Prishtins.

Ambasada e Republiks s Shqipris n Mbretrin e Bashkuar Embassy of the Republic of Albania 33 St. Georges Drive London SW1V 4DG Tel. +44 (0) 20 7828 8897 Fax +44 (0) 20 7828 8869 E-mail: embassy.london@mfa.gov.al http://www.albanianembassy.co.uk To contact the Albanian Embassy for emergency cases only please call: 07518662630 (17.00-09:00 and during weekends)

Ambasada e Republiks s Kosovs n Mbretrin e Bashkuar

Embassy of the Republic of Kosovo 100 Pall Mall London SW1Y 5NQ Tel.: +44(0) 207 659 6140 +44 (0) 207 659 6134 Fax.: +44(0) 207 659 6137 Email: embassy.uk@rks-gov.net

sh S pe jti

aktualitet
(vijon nga faqe 8) Askush n Vlor nuk kishte flamur n shtpi. Shtetformuesit ran n hall dhe vshtruan njri-tjetrin t hutuar. Ather ngrihet miku im Hydai efendiu dhe thot se n dhomn e gjumit t Eqrem beut varet n mur nj flamur shqiptar, i futur n nj korniz t bukur. Dhe pyeti se a mund t merrej pa qen aty i zoti? Ismail beu i dha leje dhe kshtu flamuri q dikur don Aleandro Kastrioti m kishte dhuruar solemnisht n Paris, shtegtoi n konakun fqinj dhe ra n duart e Ismail beut, i cili ia dorzoi Murat bej Toptanit, me porosin ta varte jasht, ndrkoh q vet qndronte n dritare. Mijra njerz u mblodhn n sheshin para shtpis dhe n kopsht, duke brohoritur rroft, rroft edhe pse shum prej tyre nuk e kuptonin edhe aq se po bhej. M von kur un n ditt festive t shpalljes s pavarsis si shtet i lir dhe i pavarur, ngrita flamurin shqiptar n ballin e shtpis son, disa kosovar t mir m than: Shum mir e bt ju t diturit q ngritt flamurin e bab Kralit (pra t perandorit Franc Jozef) se tani nuk ka m se t na bj as serbi i poshtr, as malazezi morracak. Kur pyeta se ku e kam par shqiponjn e zez mu prgjigjn krenarisht : Tek ushtart e bab Kralit, n Pazarin e Ri. Por natyrisht, pati edhe t till si nj far Haxhi Muhamet efendiu, nj klerik i rndsishm e fanatik n Vlor dhe ithtar i fort i tim eti, i cili shprehej me zemrim se Ismail beu kishte zgjedhur nj korb si simbol t Shqipris s lir. (Ah ta kishte br Shqiprin Syria beu, ankohej ai,tani do t kishim n flamur syret e bukura t kuranit. Po mund t pressh tjetr nga Ismail beu, q ka e kaluar t gjith jetn n vendin e frngjve?)! Kur ia rrfeva historin Ismail beut, ai qeshi me t madhe, por edhe m krcnoi me gisht se do ti tregonte hoxhs q flamurin nuk e kishte gjetur ai, por un! Qeveria Kryetar Shteti, kryeministr dhe ministr i Punve t Jashtme: Ismail Qemal bej Vlora Zvendskryeministr: dom nikoll Kaorri Ministr i Brendshm: Myfit bej Libohova dhe Asllan Pashali Ministr i Drejtsis: Dr. Petro Poga Ministr i Bujqsis: Pandeli Cale Ministr i Financave: Abdi bej Toptani Ministr i Arsimit: Dr. Luigj Gurakuqi Ministr i Lufts: Gjeneral Mehmet pash Dralla Ministr i Punve Botrore: Mitat Dume Frashri Ministr i Posttelegrafs: Lef nosi Vazhdon polemika rreth flamurit kombtar q u ngrit m 28 nntor 1912 n Vlor Flamuri i Sknderbeut n shtpin e Vlorajve Dita e 28 Nntorit sht nj fest mbar kombtare e shqiptarve, brenda ksaj dite historike prmblidhen kujtimet e shkruara e t pashkruara t shqiptarve. Tek ajo dit historike ringjallet jeta, luftrat dhe prpjekjet e brezave t tr shqiptarsh pr lirin dhe pavarsin e atdheut t tyre. Rrnjt e ksaj dite historike duhen krkuar thell n kohrat e gjmimeve t Sknderbeut dhe trimave t tij, t cilt u bn mbrojts dhe emrmdhenj n Evrop kundr invazionit osman. Kur kujtojm 28 Nntorin apo lexojm studime e shkrime pr kt koh t bekuar, ne shqiptart ende duhet t reflektojm n prmasat dhe vendin q duhet t zr ajo n historiografi, pasi mjaft shkrime dhe studime jan t zbehta dhe nuk japin nj tablo t plot t ktij akti historik. Vitet e fundit jan br mjaft prpjekje q akti i shpalljes s Pavarsis Kombtare t lidhet ngusht me tr ato lvizje kombtare q zhvilloi Rilindja Shqiptare, e sidomos Lidhja Shqiptare e Prizrenit q ishte nj nga vatrat q e ngriti n kushte t reja kt lvizje pr lirimin nga zgjedha otomane dhe prcaktimin e programit polizoik t saj. sht shum domethnse q Vlora u b nj nga vatrat e zjarrta t Lidhjes Shqiptare t Prizrenit. N kt qytet, Mustafa Pash Vlora, q Ismail Qemali e quante "msuesi im i kombtarizms", ishte nnkryetar i Lidhjes Shqiptare t Prizrenit, ashtu si edhe Abdyl Frashri. Roli i tij n mjaft dokumente angleze, turke, franceze e austriake, tregon qart se ishte jo vetm nj personalitet i Rilindjes Kombtare, por edhe promotorr i gjith asaj lvizje n jug t Shqipris, n Vlor, Janin, Prevez e Gjirokastr. Vet Abdyl Frashri pati ardhur n Vlor n vitin 1879 dhe organizoi nj kuvend t madh pr atdhetart pr realizimin e krkesave themelore t Lidhjes Shqiptare t Prizrenit. Kjo ngjarje e madhe historike la gjurm t thella n ndrgjegjen kombtare t Vlors dhe t mbar Shqipris s Jugut. N Vlor dhe n krahinat e saj veprimtart m t shquar ishin figura t njohura luftarake e intelektuale si: Odhise Kasneci, Zerbin Cakalli, Sulejman Aliko, Musa Bodo, Beqir Hallkokondi, Xhemil Vlora etj. Pavarsia dhe Ismail Qemali Sigurisht, n kt ngjarje madhore, shpalljen e Pavarsis shqiptare dhe ngritjen e flamurit n Vlor, figura kryesore ishte Ismail Qemali si politikan, atdhetar dhe njohs i thell i Fuqis s Madhe, i gjendjes s brendshme e t jashtme t Perandoris osmane dhe Ballkanit. Por, Shpallja e Pavarsis kombtare nuk mund t kuptohet pa at plejad intelektualsh, lufttarsh e diplomatsh shqiptar, t cilt luftuan e qndruan n krah t njri-tjetrit si: Hasan Prishtina, Isa Boletini, Rasif bej Dino, Luigj Gurakuqi, Aqif Pash Elbasani, Mehmet Pash Drralla, Vehbi Dibra, Syrja Vlora, Mitat Frashri, Petro Poga, Pandeli Cala, Murat Toptani, Nikoll Kaorri, Jani Minga, Dhimitr Berati, Sali Gjoka etj. Qeveria e Prkohshme e Vlors i kushtoi nj rndsi t veant, krahas organizimit t shtetit shqiptar, edhe njohjes s Pavarsis Kombtare n Evrop e n vende t tjera. Si shkruan edhe profesori i t Drejts Kombtare baroni Dekamp dhe studiuesi i njohur italian, Antonio Baldai, n mjaft shkrime e studime t tyre e japin t qart Shpalljen e Pavarsis s Shqipris dhe marrdhniet e qeveris s Vlors me faktorin ndrkombtar. Mbi t gjitha n mjaft dokumente dhe vendime t qeveris s Vlors, vihet re prpjekja e saj pr t organizuar administartn dhe jetn politike, shoqrore e ushtrake, sipas modeleve t shteteve evropiane. Edhe Kanuni i prtashm ishte nj akt juridik i mbshtetur n kto parime evropiane. FLAMURI I SKnDERBEUT n BALLKOnIn E SHTPIS S XHEMIL BEJ VLORS Do t dshiroja t ndalesha edhe n dy momente t ksaj ngjarjeje n organizimin e Kuvendit t Vlors, ksaj ngjarjeje madhore. Ismail Qemali me atdhetart shqiptar, pas takimit me diplomatt anglez, italian dhe ata t Vjens, shkuan n Trieste ku i prisnin bashkatdhetart e tjer. At koh n Shqipri u krijua nj situat dramatike, ushtria serbe kishte pushtuar Shqiprin Veriore dhe nga Shkodra po marshonte pr n Durrs. N kt moment Ismail Qemali i drgon telegram paris s Vlors, ku u ngrit nj komision prgatitor pr Shpalljen e Pavarsis Kombtare. N kt telegram thuhej: "Mbledhja e prfaqsuesve n Durrs apo Vlor sht shum e rndsishme. I thirrni t gjith. Gjersa t arrij un, mbani qetsin e ruani bashkimin. shtja jon politike u sigurua". Ky komision prgatitor luajti nj rol t madh n prgatitjen e shpalljes s Pavarsis Kombtare, ata ishin nga atdhetart m t shquar si: Qazim Kokoshi, Hasan Sharra, Ibrahim Abdullhu, Syrja bej Vlora, Abaz Mezini, dom Mark Vasa, Elmaz Xhaferri, Haziz Xhyheri, Leonidha Bezhani, Bektash Cakrani, Ethem bej Vlora, etj. Disa prej tyre nuk prmenden n tubimet q bhen, por mendoj q veprimtaria e tyre kombtare duhet t ndriohet. Pa momentin e ngritjes s Flamurit Kombtar, pas fjalimit t zjarrt t Ismail Qemalit dhe shpalosjes s flamurit t Sknderbeut n ballkonin e shtpis s Xhemil bej Vlors, n at shtpi q kishte lindur dhe Ismail Qemali, e cila ka qen n vendin ku sot sht Monumenti i Pavarsis, e quaj nj akt t madh shpirtror edhe faktin q, klerikt m t mdhenj t kohs si: prifti ortodoks Marko Mocka, prifti katolik dom Mark Vasa, dhe kleriku mysliman Haxhi Muhameti, bekuan me fjalt e zotit flamurin kombtar. Koht e fundit n disa artikuj vazhdon polemika q sht zhvilluar edhe m par rreth flamurit kombtar. N mjegullat e kohs t pushtimit osman u harrua edhe forma dhe ngjyra e flamurit shqiptar. Rilindasit tan, si msojm prej Spiro Dines, e dinin q flamuri i Sknderbeut ishte me nj shqiponj t bardh. Antart e shoqris s Stambollit vun n stamn e tyre nj shqiponj me kok t ulur mbi nj shkmb. Ndrmjet viteve 1880-1895, Zef Skiroi e mbas tij edhe Anselmo Lorekio, n botimin e gazets s tyre, mbanin si emblem flamurin e Sknderbeut. Mbas vitit 1900, kt emblem e mbante edhe Faik Konica, n revistn "Albania" q botohej n Bruksel. Po n Bruksel, m 1899 u prodhua flamuri i par shqiptar, i cili ishte zhdukur q n kohn e Sknderbeut. M 1907, me flamurin e Sknderbeut parakaloi nj grup shqiptarsh n rrugt e Bostonit. Nj flamur t till qndisi edhe Said Najdeni n burgun e Edmes. Dervish Hima, m 1908 solli nj flamur n vendin ton me fush t kuqe. Drit t plot mbi flamurin ton kombtar hodhi Faik Konica, n artikullin "Flamuri i Shqipris" n vitin 1909, n revistn "Albania", i cili thot se: "Flamuri yn, i cili sht nj nga m t lavdruerit n bot, sht padyshim edhe nj nga m t vjetrit".

www.facebook.com/thealbanian.co.uk

faqe 18

London Transpor t Direction Transportojm makina dhe mallra pr n Shqipri dhe Kosov mime konkuruese Kontaktoni Trashegimin Tel: 07776106941 07727429515 email: timi29@hotmail.co.uk

aktualitet ILIRIA BIRMINGHAM

www.facebook.com/thealbanian.co.uk ODA PART Y

faqe 19

NENE TEREZ A

MOTHER TERESA ALBANIAN UNION

G Z U A R

MBREMJE RINORE

KOMPANIA AVOKATORE SHQIPTARE

TEL: 0207 998 0035 F. 0207 998 48 10 M. 07792 097132 (EMERGENCIES ONLY) E: INFO@OLIVERANDHASANI.CO.UK W: WWW.OLIVERANDHASANI.CO.UK

AVOKATI SHQIPTAR NAIM HASANI N SHRBIM T SHQIPTARVE N BRITANI

Immigration and Asylum
We specialize in immigration and Asylum Law and Judicial Review Applications in the High Court. Aspects of the immigration and asylum work we undertake are shown below: Applications for Judicial Review in the Administrative on immigration, asylum and human rights applications refused, Asylum and human rights applications and appeals, Marriage applications/unmarried partner applications Extension of Leave and variation of leave applications Settlement applications/indefinite leave to remain in the UK, Entry clearance for family members, Visit visas / Student visas/ Family reunion European Economic Area (EEA) applications by Non EEA nationals for EEA residence permits / residence documents including appeals, if the application is refused, Points based System Applications Business investors British nationality and citizenship applications Applications based on UK ancestry Applications which fall outside the immigration rules In country appeals Entry clearance applications and appeals British nationality deprivation matters, including appeals, Appeals against Deportation Order, following criminal conviction of foreign nationals methods of funding such as Before the Event Legal xpenses Insurance, other insurance, union funding. We aim to settle many cases, without court proceedings and we if necessary, we would argue your case at court. Contact us for a free initial consultation. Where appropriate, we offer home and hospital visits. We can help you with: Work place accidents / Accidents in public places. Slips, trips and falls / Road traffic accidents. Work place illnesses / Criminal Injuries Compensation

Divorce
We will help you throughout the process, so it causes as little distress as possible. We are committed to give you pragmatic advice and a fast and efficient service, delivered in a friendly and sensitive manner. We only undertake divorce work for privately funded clients. We can help you with:Divorce, judicial separation and nullity applications

Litigation
Examples of our areas of expertise include: Breach of contract Negligence - including professionals such as solicitors, accountants, surveyors, architects, and dentists. Debt recovery for individuals and businesses. Fraud related litigation including confiscations and Proceeds of Crime issues. Property related claims. Claims against Local Authorities and public bodies. Intellectual property disputes. Trust claims. Inheritance claims. Insurance claim/Fraud

Personal Injury
If you have had an accident in last three years, or have been the victim of an assault, you may be entitled to compensation. If we win your case, you receive 100% of your compensation and the other party pays your legal costs. If you do not win, there are no hidden charges. We would be happy to enter into Conditional Fee Agreements (no win no fee), provided that we believe that there are merits to pursue your claim for compensation. You may also be eligible for other

170-172 HIGHT STEREET PONDERS END ENFIELD EN3 4EU TEL: 020 8805 3777

GAZAN RESTAURANT VENDI KU JU MUND TE GJENI REHATINE E DUHUR PER DARKAT FAMILJARE
-KUZHINA E MREKULLUESHME

-MIMET ME KONKURUESE

EJANI DHE BINDUNI NUK DO TE MBETENI TE ZHGENJYER FESTAT TUAJA FAMILJARE FREE PARKING TAKE WAY SERVICE

english

www.facebook.com/thealbanian.co.uk

faqe 22

ONE HUNDRED YEARS AGO ...

MASSACRES IN ALBANIA
Edited and Selected BY MYZEJEn MYFTARI
Servians Blood Guilt a Terrible Indictment Colonist, Volume LV, Issue 13627, 20 January 1913, P. 5 Vienna, Jan 18, 1913 he Reichpost, in a statement entitled Servias Blood Guilt in Albania, says that a hundred out 132 wounded Albanians at Uskub were allowed to die of starvation. Soldiers admit that at a village where shots were fired, after the white villagers who had been smoked out of their homes came screaming and weeping, they were shot down. Adult men and children were bayoneted, and women and girls above twelve years of age were violated before their fathers and husbands. The Servians slaughtered 1200 Albanians at Ferisovitch, the entire population. Servians at Prizrend entered homes, slaying the inmates irrespective of age or sex, killing 400. They destroyed three villages near Prizrend, shooting thirty headmen because they were favourable to Austria. Soldiers bound Albanian women together and forced them to dance in rings, and then fired upon them with rifles, watching them fall one by one. General Jankovitch ordered the destruction of 27 villages in the Luma district. Women and children were wrapped in straw and burnt alive. Four hundred men who surrendered were shot in batches of forty. The Reichpost alleges that 25,000 people have been massacred since the outset of the war in the vilayet of Kossovo. ATROCITIES In ALBAnIA MASSACRE OF MOSLEMS The Advertiser, Adelaide 12 February 1913, p12 King Ferdinand of Bulgaria, in his proclamation of war, spoke of a conflict between the CTO- and the Crescent The Cross was ever the symbol or humanity and mercy, virtues which the Turks, in their numerous fights against the Christian people, frequently neglected to practice. In the Balkan war, however, this did not hold good. Those fighting under the Cross betrayed the symbol of humanity and mercy in many cases. The atrocities which the Servian soldiers and officer were responsible for in Albania are established by the reports of Austrian, English, Italian, and Norwegian war correspondents. The "man hunts" which Serbia perpetrated in Albania were forgotten during the more pressing cares caused by the possibility of a general conflagration in Europe. But they have again come to the light of day, for

all the report on the cruelties practised by the Servian soldiers have been gathered by the Austro-Hungarian authorities.

dren being literally carved to pieces with bayonets. Daily Executions Executions were tile daily diversion of the Servian soldiers. In every house in which arms were found all the inhabitant were killed. They were shot or hanged. On single days as many as 36 executions took place. It is remarkable that the co-nationalists of the Servians living in Hungary themselves, who considered that their acts were "humane," were horrified at the massacres in Albania. A former secretary, of the Premier, M. Pasitch, Herr Tomitch, a Serbo-Hungarian gentleman, says that during his journey from Prizrend to Ipek (Peja) he saw nothing but villages which had been burnt to the ground on either side of the road. The wayside was lined with gallows, from which the corpse, of Albanians bung. The road to Diakovitza (Gjakova) was like a "gallows allow." Even the papers which appear in Belgrade narrate the atrocities practised by the Servian soldiers without shame. When the regiment of Colonel Ostoitch entered Prizrend the colonel shouted "Kill." The Belgrade papers say that hardly had this order been given "than the soldiers rushed into the houses and murdered everyone who fell into their hands." But the tale of the atrocities which were perpetrated in Albania is by no means exhausted. The deeds done in Prilep, Kossovo, and Werschitza exceed everything which the Albanians had to suffer under Turkish rule. An Albanian of nota who fled from Prizrend to Graz, in Styria, and who had studied in Austria as a youth, relates the following story: Murders in Uskub "Whoever denounced an Al-

EXTERMInATIOn POLICY
I have had (says the Buda Pesth correspondent of the London "Daily Telegraph an opportunity of seeing these reports, and I am in a position to say that all the cruel persecutions related in the history of the world have been repeated in the most flagrant manner by the troops of General Jankovitch. On their march through Albania to the sea the Servians did not only treacherously murder and execute armed Albanians, but their horrible cruelty did not stop at falling upon unarmed, defenseless persons, old men, women, children, and infants at the breast. The Servian officers, intoxicated by victory, declared that the most effectual pacification of Albania would be the total extermination of the Mohammedan Albanians. This mot d'ordre was quickly adopted by the Servian army of occupation, and was put into practice. Between Kumanovo and Uskub some 3,000 persons were done to death; near Pristina 5,000, exclusively Arnauts, fell beneath the hands of the Serbs. This was not in honorable fight, but by unjustifiable murder, and to carry out these crimes the maddened soldiers even in- vented new methods of cruelty to satisfy their lust for blood. In many villages all the houses were set on fire, and as the unfortunate inhabitants fled before the flames they were shot down like rats as they appeared in the open. Men were shot in sight of their wives and children, and afterwards the helpless women were forced to watch their chil-

banian to the Servians was sure that the man would be shot. It happened repeatedly that persons who owed money to Albanian Mohammedans informed on them, designating them as traitors. They were invariably; hanged, and the debtor was enabled to purchase the house and farm of the victim at an absurdly low price. In Uskub unarmed Albanians were simply shot down by Servian officers in the street, and if only, a hunting knife was found in a house the owner was shot. No mercy was shown." The less the resistance of the Albanians to the invading army the greater were the atrocities. At Ferisovitch the Servian commander invited the fugitives to return and lay down their arms. After they had done this 400 persons were cut down. In the whole of Ferisovitch merely half a dozen Mohammedan families were left alive. At Pana the Serbs killed their prisoners, while at Varos and Pristina the population was literally decimated. The Servian officers themselves say that they ''hunted out" the Albanians, and an officer boasted that he had shot down nine Albanians in one day. Prisoners Mowed Down Even outside the boundaries of Albania the Servian soldiers perpetrated all kinds of atrocities. A doctor of the Red Cross relates that: -"Wherever Albanians were found they were slain without pardon. Women, children, and old men were not spared. I saw villages in flames in Old Servia every, day. Near Kratovo General Stefanovitch placed hundreds of prisoners in two rows and had them shot down with machine guns. General Zivkovitch had 950 Albanians and Turkish notables killed near Sjenica because they opposed his progress."

Not merely Albanians and Old Serbs, but also Macedonians became innocent victims. The Bulgarians practised, no atrocities themselves, but they permitted the "komitadjis" to carry them out. Converted Macedonians were delivered up to these auxiliary troops, who perpetrated most fearful wholesale murders. The Turkish Government sent a telegraphic message to the Powers on this subject, with the following text:"We are informed from a reliable source that the Serbs in Belgrade and Nish . . . and the civil prisoners as well as women and children. (The preceding sentences has been mutilated in transmission.) An official telegram from Monastir also signalises the Servian atrocities which occurred in Prilep and Kichevo with the inhuman deeds perpetrated by the Greek troops. Women have been violated and disfigured. In Salonika out soldiers who were taken prisoners as well as noncombatarits, were exposed to incredible cruelties. At Naslitza the enemy, as we hear, plundered the place." The Ottoman Ambassador in Vienna, Hilmi Pasha, handed this telegram to the Foreign Office personally, and begged, in the name of the Turkish Government, that a consular commission should be send to Albania and other places where atrocities occurred to undertake an investigation. After all, the question of what the Government of Servia has to say in answer to all these charges against the Servian army most be permitted. The answer is given in an official Servian communique, which appeared in the journals of Austria-Hungary and Germany on November 19, and runs:"The news published in various organs of the foreign press on cruelties practised on the Arnauts are merely biassed, and do not accord with the national character of the Serbs. The reprisals taken during the firs: battles with the Albanians who were fallen upon unexpectedly by the Servian soldiers are according to the custom of war in all armies." But the armies of Europe will have some difficulty in understanding this view, put forth by the Servian Government.

SUFFERInG In ALBAnIA The Spectator, 4 October 1913, p28 Medua: September 23rd, 1913 Aubrey Herbert SIR, -It has always been the principle of the Spectator to speak for those unfortunate people who cannot speak for themselves, and therefore I venture to ask the hospitality of your columns on behalf of a people that is singularly helpless at this moment. During the month -which I have spent in Albania- I have travelled in different parts of the country and have seen the streams of refugees which continue to pour in from the territories recently annexed to Servia and Montenegro. For adequate reasons I did not travel through those regions, and so cannot claim to be an eye-witness of what is happening there, but I talked with the refugees, who were in every stage of misery. Many of them, men and women, told their stories painfully and seemed dull-witted from their sufferings, and the task of catechizing them

english
about their misfortunes was not pleasant. I am sure they are not capable of inventing the stories which they tell with so little imagination. I have also seen much of the best informed foreigners in the country: it is their almost unanimous opinion that political, racial, and religious massacres are being proceeded with in the territory occupied by Servia and Montenegro, which, if they could find a place in the press, would horrify the civilized world. Massacres during peace-time are more odious than massacres during war, but even this does not describe the situation. For three years the Albanians of Kossovo waged war against the Turks; then followed the war of the Allies and the slaughter of the exhausted Albanians, and, after a long interval, the creation of Albania and the declaration of peace. Europe offered her protection not only to the land of Albania but also to the people, and security was promised to the remaining inhabitants whose land had been conquered through a quarrel in which they had no part. I speak from memory, but I think I recollect Sir E. Grey saying as much in the House. A past generation enjoyed the description of Indian tortures, but horrors are as little to your readers' taste as to mine, so I will not ask you to print the tale told last night at Scutari by some women just arrived from Djakova, of how and why they came, and of how and why others stayed in their birthplace, nor will I repeat another story from Lower Dibra told me this morning by a Catholic who not long ago fought as a comrade of the Servians, nor any of the infamous and incredible things which are repeated to us daily. Let me only record one conversation of Albanians heard by an Englishman, a friend of mine, which can offend no one. Someone spoke of a woman related to him at Djakora, who was one day called to the window to see her son surrounded by Servian soldiers with bayonets, who threatened him and demanded all she had as his ransom. She readily gave all she had. At this point another Albanian interrupted, "But was the boy saved?" "Yes, for she gave her money up." "Meno male" ("Then it's not so bad"), said the interrupter. This point has been reached. The people whom Europe has promised to protect acquiesce stoically in losing all they have and in being driven from their homes if only they can escape with their children's lives and their own. "If the Turks had done these things," they say," the European press would have been afire, but then we could defend ourselves ; now siamo galline ("we are poultry"). For the essence of the tragedy lies in the truth, which they realize. Light is focused on war, and if they had the wherewithal to defend themselves these things could not long continue, but

www.facebook.com/thealbanian.co.uk

faqe 23

Serbia on account of the refusal of the Conference of Ambassadors to grant her access to the Adriatic through Albania. 2) The status of the Greeks in Epirus, provisionally included in Albania and constituting a source of difficulty between Greece, Albania, and the powers. 2. SERBIA AnD ALBAnIA Under pretext of defense against Albanian bands Serbia closed her frontier in June, 1913, shutting off Albanians from access to markets at Dibra and Djakoritza. The powers protested against this as hampering to the economic life of Albania and Serbia yielded on the question of these markets. Incursions of Albanians continued and on September 20, 1913, Serbia warned the powers she would take defensive measures in case these raids continued. On September 23 further attacks occurred and Serbia sent troops to the frontier and occupied positions within Albania. Serbia explained this to the powers as a defensive measure. Austria protested, at first "amicably," warning Serbia against any violation of the Albanian frontier. Serbia replied again that her measures were only defensive, but October 18 Austria sent an ultimatum ordering Serbia to evacuate Albania within eight days. Serbia yielded to this. 3. GREECE AnD ALBAnIA October 30, 1913, Austria and Italy sent a collective note to Greece charging that Greek terrorization in Epirus prevented the delimitation work of the commission, that in such cases of terrorization the commission would consider the village ipso facto Albanian, and finally demanded that Greece evacuate Albanian territory by December 31, 1912. The Greek reply (November 3) denied these charges and declared that the trouble arose from the inclusion of Greek population in Albania. December 13 Sir Edward Grey sent a note to all the powers urging postponement of date for Greek evacuation of Epirus, division of contested territory (without waiting for completion of the work of the commission) between Greece and Albania, and compensation for Greece in the acceptance of her claims in the Aegean Islands. This compromise, evidently aimed at saving the peace and ending a dangerous question, was accepted at once by France and Russia and finally (December 31) were agreed on in principle by the powers of the Triple Alliance, but securities were demanded that Greece would evacuate at the agreed time. After another interchange of notes an agreement was reached between the powers on the general basis of Sir Edward Grey's first proposals. Collective notes of the powers to Turkey and Greece were accepted by both with relation to Epirus boundary and settlement of Aegean Islands. But Greece, in her note of acceptance also demanded:

because they are defenseless they can be slaughtered quietly and with ease in times of Balkan peace. If they had the means of fighting, some assistance for their wounded would probably be furnished by humanitarian societies, and the behaviour of both sides be reported in the press; but the peasant tribes which are killed without killing get no obituary abroad and no mercy at home. Europe has promised a Prince. The Prince, universally prayed for, has not come. The Provisional Government is not recognized, which inevitably leads to unrest and anxiety in the country. Europe has promised that Servia shall evacuate territories which her troops still occupy. "Europe," the Albanians are beginning to say, "has promised us protection. And until to-day this protection has meant that the great Powers intrigue for themselves in the north; that our women are raped and our men sometimes tortured, some- times killed, sometimes expelled by the Servians. We did not suffer these things when we were not protected." The twin spirits of sorrow for the victims of a catastrophe, of natural anger for the victims of the slaver or the persecutor are quick to wake in England, but these people cannot make their sufferings known. Great Britain has no Consuls in Albania (except at Scutari) and no journalists; indeed, I doubt if there are any correspondents of note in the country. If a foreigner desires to go to these regions where the massacres are taking place, he must go from Belgrade, when lie will be shown as much or as little as the authorities choose. It is not likely that unless he knows the languages he will get much information, for the authorities are on their guard, and the Servians and Montenegrins no longer boast of having exterminated men, women, and children in certain districts ; when foreigners are present they now control their vanity. If this letter were written in a political spirit, Sir, I would have added that these massacres should entail compensation for the Albanians, the punishment of those responsible for them, and a fresh consideration of the question of frontiers; but I have written with only the

earnest hope that your influence may do something to put an end to the abomination, and that the Spectator may perform the same service for those at our gates as for the people of San Thome or the Congo. The need of action is urgent beyond expression. While I have been writing this letter a priest whom I knew years ago at Ipek (Peja) came in by chance and gave me the latest horrible news, which he had received from men he knew intimately about men whom he knew intimately. He said, "It is indescribable, and it is incredible." It is indescribable, and if I had not heard these stories in every direction and from eye-witnesses I should say it was incredible. Comment, however, commiseration, or abuse is useless. Let the Balkan dead bury their dead; let us, if we can, save the women and children who still live. When Great Britain has conjointly with other Powers promised to protect a people, she must see that this obligation is carried out. If this butchery does not touch our prestige, it touches our honour very closely. Belgrade can stop it, and Belgrade can be made to stop it. I am, Sir, &c.,

AUBREY HERBERT The Establishment of the Principality of Albania, 1912-1913 Source: Anderson, Frank Maloy and Amos Shartle Hershey, Handbook for the Diplomatic History of Europe, Asia, and Africa 1870-1914. Prepared for the National Board for Historical Service. Government Printing Office, Washington, 1918.

1. THE LOnDOn COnFEREnCE OF AMBASSADORS AnD ALBAnIA

The principality of Albania was established by act of the powers at the London Conference of Ambassadors at the special instigation of Austria and Italy. Its boundaries were to be established on ethnographic lines by an international commission. The new situation inherited two problems from the one previous to 1912. 1) The hostile relations between Serbia and the Albanians owing to the incursions into Serbian territory of Albanian bands and the soreness in

1) guarantees of religious equality for Greek Christians in Albania; 2) rectification of frontier; 3) permission for Greeks in Southern Albania to be enrolled in the
Albanian gendarmerie as a protective measure. The first and last of these were accepted by the powers, the frontier rectification was refused. On April 27, Greece finally evacuated Albanian Epirus and the question was closed.