Anda di halaman 1dari 24

Ondervoeding Scholing Ouderen

Aandacht voor de Dag van de Ondervoeding


op 11 december.
De bijlage gaat deze keer over mogelijkheden
voor scholing en training.
Er is nog veel onzekerheid over de ouderen-
zorg vanaf 2015.
05 09 19
Jaargang 7 nummer 23 4 december 2013
ki j k op: scoremedi . nl
Voedi ngsst oel Nut r i max
Vraag gratis catalogus
aan via info@scoremedi.nl
zitten met zorg
Met de lancering van de website
www.ikziejevolgendjaar.nl ging vorige
week de Nationale Campagne Vuurwerk-
bril van start. Dit jaar richt de campagne
zich met een online vuurwerkquiz en vuur-
werklesbrief vooral op basisschoolleer lin-
gen van de groepen zeven en acht.
Leerlingen van Openbare Sportieve Basis-
school De Plevier in Hoogvliet Rotterdam
namen als eersten de website in gebruik.
Naast de online quiz is er een fotowedstrijd op
Facebook, www.facebook.com/vuurwerkbril,
waarbij kinderen en hun ouders opgeroepen
worden een foto met vuurwerkbril te
uploaden. De leukste foto wordt in januari
2014 beloond met een iPad mini.
Het doel van de Nationale Campagne Vuur-
werkbril is ervoor te zorgen dat niemand meer
blind wordt door vuurwerk. Het opzetten
van een vuurwerkbril bij het afsteken van
(of kijken naar) vuurwerk, is van essentieel
belang. Het dragen van een vuurwerkbril door
kinderen en ouders moet net zo vanzelfspre-
kend worden als het dragen van een auto-
gordel. Tjeerd de Faber, oogarts in Het Oog-
ziekenhuis Rotterdam: Verlies je n of beide
ogen dan kun je vaak je werk niet meer uit-
oefenen en moet je ander werk gaan zoeken.
Voor kinderen kan het zelfs betekenen dat zij
hun droombaan niet meer kunnen verwezen-
lijken. Kan dit de uitkomst zijn van het vieren
van een mooi feest?
Leerlingen van Openbare Sportieve Basisschool De Plevier in Hoogvliet Rotterdam namen als eersten de website in gebruik.
Nul blinde ogen door vuurwerk
De elektronische neus kan voorspellen
of behandeling met ontstekingsremmers
helpt bij mensen met astma. De eNose
analyseert de adem van de patint en voor-
spelt beter dan de bestaande methoden
hoe de patint reageert op het medicijn.
Dat blijkt uit onderzoek door het Academisch
Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam. Het
Longfonds (voorheen Astma Fonds) is opge-
togen: Een elektronische neus is snel, is
weinig belastend voor patinten en kan steeds
meer, zegt directeur Michael Rutgers.
eNose voorspelt
succes medicijn
Nazorg ouderen
redt levens
Ruim dertig procent van de ouderen die
acuut worden opgenomen in een zieken-
huis overlijdt binnen drie maanden na ont-
slag. Als wijkverpleegkundigen worden
ingeschakeld bij de overgang van zieken-
huis naar de thuissituatie daalt het sterfte-
cijfer binnen een maand na ontslag met
veertig procent.
Betere begeleiding en nazorg redden levens,
en zorgen voor sneller herstel en minder her-
opnames, stelt Sophia de Rooij in de oratie
die ze vrijdagmiddag uitsprak ter gelegenheid
van haar benoeming tot hoogleraar Geriatrie-
Ouderengeneeskunde in het AMC. Door de
zorg voor kwetsbare ouderen anders te orga-
niseren valt veel te winnen. De (fysieke) impact
van een ziekenhuisopname is groot, zeker bij
ouderen. Een andere organisatie van de zorg
kan echter problemen voorkomen. Dit blijkt
uit onderzoek naar de zogeheten Trans murale
Zorgbrug die ziekenhuis en thuis situatie
verbindt. De wijkverpleegkundige speelt
daarin een cruciale rol. Hij of zij komt al in
het ziekenhuis kennismaken met de patint,
waardoor de overgang soepeler verloopt.
De facilitaire
zorgondersteuner
www.isscureandcare.com
Tel: 030 - 24 24 800
www.medix.nl t. 013-5111111
Onderzoek- en
behandelbanken
www.tmi-interim.nl
Werken in Zwitserland?
Een vuurwerkbril moet
net zo vanzelfsprekend
worden als het dragen
van een autogordel
Na een inke verbouwing heeft het Diaco-
nessenhuis een openbare apotheek in de
hal van de poliklinieken: Apotheek Diaco-
nessenhuis Leiden. De apotheek is op
27 november feestelijk geopend.
Apotheek Diaconessenhuis Leiden is een
moderne apotheek waar patinten, bezoekers,
omwonenden en medewerkers terecht kunnen
voor al hun medicijnen. Het ziekenhuis
wil hiermee extra service bieden. Patinten
kunnen na een bezoek aan de polikliniek
direct de voorgeschreven medicijnen ophalen.
Ook patinten die met ontslag gaan, kunnen
voor hun medicijnen bij de nieuwe apotheek
terecht. Het assortiment is breed en de medi-
cijnen die de patint in het ziekenhuis krijgt
en eventuele thuismedicatie kunnen goed op
elkaar worden afgestemd. De apotheek maakt
deel uit van de afdeling Klinische Farmacie en
Toxicologie. Hieronder valt ook de ziekenhuis-
apotheek die de medicijnverstrekking in het
ziekenhuis verzorgt. De ziekenhuis apotheek
en de apotheek in de polihal werken dan
ook nauw samen. De nieuwe poliklinische
apotheek beschikt over een werkruimte met
de nieuwste technologische snufjes. Een robot
levert volledig getiketteerde medicijnen. En
er is een afhaalautomaat. Deze is vooral ge-
schikt voor de uitgifte van herhaalmedicatie.
Nu is de afhaalautomaat alleen nog tijdens de
openingstijden van de poliklinieken bereik-
baar, maar in de toekomst kan men hier
24 uur per dag medicijnen afhalen. De nieuwe
apotheek kan in principe alle medicijnen
leveren. Ook medewerkers en omwonenden
kunnen voor hun medicijnen en zelfzorg-
producten bij de apotheek terecht.
De nieuwe poliklinische
apotheek beschikt
over een werkruimte
met de nieuwste
technologische snufjes
Profwielrenner
Chocoladeletters
Griepvirus
Schisiszorg
Plastische chirurgie in Bethesda
De plastisch chirurgen van Ziekenhuis Bethesda in Hoogeveen openden op 22 november hun deuren tijdens de
Nationale Dag van de Plastische Chirurgie. Ruim honderd bezoekers kwamen een kijkje nemen bij de diverse voor-
drachten en demonstraties. De bezoekers kregen meer informatie over bijvoorbeeld handchirurgie, carpaal tunnel
syndroom en ooglidcorrectie. Verder waren er demonstraties rond de operatiemicroscoop, hechten, borstimplantaten
en gewrichtsprothesen. De bezoekers konden zelf, onder begeleiding van plastisch chirurg R.L. Molenaar, de techniek
van het hechten oefenen (foto Andr Weima Fotograe).
Mevrouw C.C.W. Moolenburg (voorzitter Raad van Toezicht van het Diaconessenhuis Leiden) verricht de openings-
handeling, onder toeziend oog van apotheker D.F. Vermeer en lid Raad van Bestuur mevrouw M.J.L.E. Weijers.
Toonaangevende organisaties die zich
bezighouden met de eecten van vacci-
naties slaan de handen ineen. Samen
willen zij een pan-Europese methode en
structuur ontwikkelen waarmee eecten
van vacci naties binnen korte tijd in kaart
kunnen worden gebracht.
Met een dergelijke methode kunnen toe-
zichthouders en publieke gezondheids-
organisaties snel onderbouwde beslissingen
nemen over vaccinatiestrategien om zo het
publieke vertrouwen in vaccinaties te behou-
den, met name op momenten dat de veilig-
heid van een vaccin ter discussie staat. Vaccins
worden grondig getest voordat ze wettelijk
worden goedgekeurd. Maar na goed keuring
zijn de activiteiten om inzicht te krijgen in
de vaccinatiegraad, de gunstige effecten en
de risicos van de vaccins gefragmenteerd.
Doel van het nieuwe project, genaamd
ADVANCE (Accele rated development of
vaccine benet-risk collaboration in Europe)
is het evalueren, ontwikkelen en testen van
methodes, data bronnen en proce dures om
te komen tot een efcint en duurzaam
pan-Europees model waarmee binnen korte
tijd betrouw bare, kwantitatieve ge gevens be-
schikbaar zijn om zowel de gunstige effec ten
als de risicos van vaccinaties te beoor delen.
Om overeenstemming te bereiken over dit
model en dit na aoop van het project te
kunnen invoeren, moet draagvlak bestaan
bij alle betrokkenen, waaronder de Europese
publieke gezondheidsorganisaties, toezicht-
houders, ministeries van Volks gezondheid,
verzekeraars, vaccin producenten, zorgver-
leners en natuurlijk de bevolking. Al deze
groepen zijn vertegenwoordigd in het
ADVANCE-consortium, wat van groot belang
is voor het succes van het project. ADVANCE
wordt met 10.7 miljoen euro onder steund
door het Innovative Medicines Initiative
(IMI) en is een samenwerkings verband van
het European Centre for Disease prevention
and Control, de European Medicines Agency,
vaccin producenten, instanties op het gebied
van publieke gezondheid en regelgeving,
academische centra en MKB-ondernemingen.
ADVANCE wordt gecordineerd door prof.
dr. Miriam Sturkenboom van het Erasmus
MC in Rotterdam, de Universiteit van Basel
in Zwitserland, GSK (als cordinator van de
vaccin producenten) in Belgi en SYNAPSE
project management in Spanje.
Eect vaccinatie sneller in kaart
Profwielrenner Martijn Verschoor overhan-
digde op 15 november een cheque ter waarde
van 15.000 euro aan de Bontius Stichting van
het LUMC (Leiden). Met zijn eigen Stichting
Diabetes Type 1 en Topsport werft Martijn
fondsen voor wetenschappelijk onderzoek.
Afgelopen juni organiseerde hij de eerste
Diabetes Classic, in Drenthe. Zijn stichting
haalde in totaal 16.000 euro op, waarvan
15.000 euro voor onderzoek naar diabetes
type 1 van prof. dr. Eelco de Koning. Martijn
Verschoor (28), profwielrenner uit Boven-
smilde, heeft sinds zijn dertiende diabetes
type 1. Martijn rijdt voor de Amerikaanse
Wielerploeg Novo Nordisk. Bijzonder aan
deze ploeg is dat alle atleten diabetes hebben
Feestelijke opening
apotheek ziekenhuis
Een of enkele veranderingen aan de buiten-
kant van griepvirussen zijn voldoende om
aan de herkenning door het immuunsysteem
van de mens te ontsnappen. Dit publiceerden
onderzoekers van het Erasmus MC in Rotter-
dam in het wetenschappelijke tijdschrift
Science. Door deze bevinding kunnen nieuwe
varianten van het griepvirus sneller worden
opgespoord, waardoor de griepprik tijdig kan
worden aangepast voor eenoptimale werking.
Griepvirussen die verantwoordelijk zijn voor
de seizoensgriep veranderen regelmatig. Hier-
door verliest de griepprik na verloop van tijd
zijn werking en moet het vaccin worden aan-
gepast. Vaccinatie is een belangrijke strategie
om complicaties te voorkomen.
Het Schisisteam van het Radboudumc Amalia
kinderziekenhuis in Nijmegen heeft een
cheque van zon 20.000 euro van Stichting
Mijn Liefste Wens ontvangen als bijdrage voor
het CleftTalk project. Met CleftTalk hebben
kinderen met een schisis thuis via FaceTalk
contact met een arts, paramedicus of het hele
schisisteam via een beveiligde lijn. Het betreft
controle consulten na een lip- of gehemelte-
sluiting, reguliere consulten met het schisis-
team (jaarlijks) en ondersteuning bij het
tapen van de bovenlip. Het gaat om redelijk
frequente, kort durende consulten waarvoor
de kinderen en de ouders anders naar het
ziekenhuis moeten komen.
Kinderen op de poliklinieken en de Kinder-
afdeling in het ADRZ (Vlissingen) krijgen op
4 december een chocoladeletter. Chocolate
Lovers uit Middelburg deelt de chocolade-
letters gratis uit en wil zieke kinderen op
deze manier een moment van vreugde geven.
Chocolade Lovers is opgericht door een groep
vrienden die allemaal een hoop narigheid
hebben meegemaakt. Door zich in een stich-
ting te verenigen hopen ze iets voor een ander
te kunnen doen. Ze organiseren bijvoorbeeld
feestjes voor kinderen van gezinnen die af-
hankelijk zijn van de Voedselbank en eens per
jaar regelt chocolade Lovers een dagje uit voor
zeventigplussers op Walcheren.
2 Actueel
Nummer 23
4 december 2013
Stelling van de maand
Toelichting
Kankermedicijnen dreigen onbetaalbaar te worden, waarbij ook nog eens veel medicijnen
niet genezen, maar het leven - soms heel kort - verlengen. Veel oncologen laten de prijs al
meewegen bij het voorschrijven.
Breng uw stem uit op www.zorgenziekenhuiskrant.nl
en discussieer mee via facebook.com/ziekenhuiskrant
Als er geen alternatief is mag de prijs van een medicijn
geen rol spelen bij het voorschrijven.

Medisch
&Zorg
Eten &
Drinken
Sport &
Avontuur
Beauty &
Verzorging
Body
&Mind
nieuwe zone
Jaarbeurs Utrecht
5,- KORTINGop een
toegangsbewijs t.w.v. 12,50
Deze bon inleveren bij de
kassa van De Nationale
Gezondheidsbeurs 2014.
Niet geldig in combinatie
met andere acties.
Geldig voor maximaal
2 personen.
Aangeboden door:
24, 25 en 26 januari 2014
Openingstijden 10:00 - 17:00 uur
Er wordt gewerkt aan een methode waarmee effecten
van vaccinaties binnenkorte tijd in kaart kunnen
worden gebracht.
De acht Nederlandse hartcentra die deel-
nemen aan het programma Meetbaar Beter
presenteerden op woensdag 27 november
tijdens een symposium inzicht in de uit-
komsten van hun behandelingen. Het gaat
om de behandelingen voor patinten met
veel voorkomende hartaandoeningen zoals
vernauwde kransslagaders (coronairlijden)
en hartritme stoornissen (atriumbrille-
ren).
Meetbaar Beter is een methodiek om het effect
van de behandeling voor de patint te meten.
De methode meet niet alleen de medische
uitkomst, maar ook de gezondheidswinst op
langere termijn en de kwaliteit van leven na
een ingreep. De volledig transparante rappor-
tage over uitkomsten van zorg van acht hart-
centra geeft patinten en zorgverzekeraars
informatie over de meest relevante kwali-
teitsindicatoren. Medisch specialisten krijgen
inzicht in het resultaat van hun handelen,
zodat de zorg voor de patint verder kan wor-
den verbeterd. De eerste voorbeelden van dit
leereffect zijn inmiddels gerealiseerd en zijn
tijdens het symposium gepresenteerd.
Dr. Peter den Heijer, cardioloog in het Amphia
Ziekenhuis in Breda: Door transpa rant te
zijn over resultaten, krijgen wij als medisch
spe cialisten goede handvatten en nieuwe
inzichten om, waar nodig, onze onderzoeken,
behandelingen en de registratie van ge-
gevens nog verder verbeteren. Het Catharina
Ziekenhuis in Eind hoven en het Sint Anto-
nius Ziekenhuis Utrecht / Nieuwegein rappor-
teerden eind vorig jaar voor het eerst in het
Meetbaar Beter Boek de resultaten van zorg,
gemeten aan de hand van geselecteerde
uitkomst indicatoren. De hartcentra van het
Amphia Ziekenhuis, het Onze Lieve Vrouwe
Gasthuis in Amsterdam, het Academisch
Medisch Centrum Amsterdam, Universitair
Medisch Centrum Groningen, Isala in Zwolle
en het UMC Utrecht hebben zich aangeslo-
ten. Prof. dr. mr. Bas de Mol, cardiothoracaal
chirurg in het AMC: Hetmoeten ondergaan
van een hartoperatie is een eenmaal-in-je-
leven-gebeurtenis en is in alle opzichten in-
grijpend voor patinten en familieleden. De
deel nemers aan MB gaan er vanuit dat het
daarom ondanks het huidige hoge niveau
altijd beter kan. Het kennen van elkaars uit-
komsten en de werk wijzen die daar mee
samenhangen zijn de sleutel om de best
practices te onderkennen en met elkaar in te
voeren. De acht aangesloten centra werken
samen om andere veelvoorkomende ziekte-
beelden en ingrepen binnen de hartcentra te
inzichtelijk te maken. Zo wordt er al gekeken
naar andere hartaandoeningen zoals hart-
kleplijden en hartfalen. Diverse andere hart-
centra in Nederland hebben zich inmiddels
aangemeld om deel te gaan nemen. De stich-
ting Meetbaar Beter streeft naar intensieve
samenwerking met de Nederlandse Vereniging
voor Cardiologie en de Nederlandse Vereni-
ging voor Thoraxchirurgie.
Door transparant te
zijn over resultaten,
krijgen wij als medisch
specialisten goede
handvatten en nieuwe
inzichten
HELIUS, het multi-etnische gezondheids-
onderzoek van het AMC en de GGD Amster-
dam, verwelkomde vorige week de tien-
duizendste deelnemer. HELIUS volgt sinds
2011 gezondheid, welzijn en zorggebruik
van Amsterdammers uit verschillende be-
volkingsgroepen. Doel van het onderzoek
is om gezondheidsproblemen in diverse
etnische groepen beter te kunnen aan-
pakken.
Acteur en HELIUS-ambassadeur Mimoun
Ouled Radi (zelf ook deelnemer) overhan-
digde de tienduizendste deelnemer een bos
bloemen en een cadeaubon. Radi vindt het
heel goed dat er een onderzoek is dat verder
kijkt dan alleen de gezondheid van de autoch-
tone bevolking. In een multi-etnische stad als
Amsterdam is een onderzoek als HELIUS hard
nodig.
Weinig kennis
Karien Stronks, hoogleraar Sociale Genees-
kunde en n van de initiatiefnemers van
HELIUS benadrukt dat ruim een derde
van de Amsterdamse bevolking bestaat uit
inwoners van niet-westerse afkomst. Toch zijn
zij nauwelijks betrokken bij medischweten-
schappelijk onderzoek. Hierdoor is er weinig
kennis over het voorkomen en ontstaan van
ziekten in niet-westerse bevolkingsgroepen.
Terwijl dat juist zeer waardevol is voor de
dagelijkse gezondheidspraktijk in Amsterdam
en kan bijdragen aan betere behandeling en
preventie van chronische ziekten. HELIUS
staat voor Healthy Life in an Urban Setting
en is het eerste langlopende multi-etnische
gezondheidsonderzoek in Europa. De deel-
nemers zijn Amsterdammers van Surinaamse,
Turkse, Marokkaanse, Ghanese en autochtone
afkomst. Zij vullen een vragen lijst in en wor-
den uitgebreid lichamelijk onderzocht. Iedere
vijf jaar volgt een nieuwe uitnodiging voor
deelname, om zo de ontwikkeling van hun
gezondheid te kunnen volgen. Het onderzoek
is vooral gericht op hart- en vaatziekten, gees-
telijke gezondheid en infectieziekten. HELIUS
wil de komende jaren nog enkele duizenden
deelnemers werven.
Mijlpaal multi-etnisch gezondheidsonderzoek
Onderzoekers
te stellig
Veertig banen weg
bij SJG Weert
Inzicht resultaten hartcentra
Auteurs van door de industrie gesponsorde
artikelen zijn stelliger in de presentatie
van hun resultaten, dan auteurs van ver-
gelijkbare, niet-gesponsorde artikelen. Dat
blijkt uit onderzoek van dr. Gerben ter Riet,
op woensdag 20 november gepubliceerd in
PLOS ONE.
Samen met Amerikaanse onderzoekers nam
Ter Riet, epidemioloog van de afdeling huis-
artsgeneeskunde van het AMC, driehonderd
biomedische artikelen uit goed aangeschreven
bladen uit 2007 onder de loep. Het rappor-
teren van beperkingen die voortvloeien uit de
opzet of uitvoering van eigen onderzoek bleek
geen gemeengoed. Wetenschappers geven
slechts mondjesmaat de beperkingen van hun
eigen onderzoek toe. Dat kan bijvoorbeeld
gaan om tekortkomingen in de samenstel-
ling van patintengroepen, meettechnieken of
om ontbrekende gegevens door patinten die
deelname stoppen. In ruim een kwart van de
gevallen worden zelfs helemaal geen beperkin-
gen genoemd. Daarbij zijn auteurs van door
de industrie gesponsord onderzoek stelliger
over hun resultaten dan auteurs van niet ge-
sponsord onderzoek, zonder dat de kwaliteit
van het onderzoek, studieopzet of de gevon-
den verschillen daartoe aanleiding gaven.
Bij SJG Weert gaan in de komende drie
jaar veertig voltijdsbanen verdwijnen. De
reduc tie is een gevolg van het teruglopen
van productiecijfers en de komst van het
digitale patintendossier.
Directeur Hans de Jong: Het vervallen van
arbeidsplaatsen is een noodzakelijke ingreep
voor de continuteit van ons ziekenhuis. Maar
ondanks de noodzaak wegen de consequen-
ties zwaar voor diegenen die hier direct door
getroffen worden. We bekijken momenteel
om welke medewerkers het gaat. Enerzijds zijn
dat de medewerkers wiens arbeidsplaats komt
te vervallen. Anderzijds betreft het medewer-
kers die worden overgeplaatst naar een andere
afdeling. Dat totaalbeeld hebben we in janua-
ri klaar. Medewerkers van SJG Weert worden
begin december ingelicht over de procedure
die vanaf januari in gang gezet wordt. In SJG
Weert werken ruim 700 professionals,onder
wie zeventig gespecialiseerde artsen.
3 Actueel
Nummer 23
4 december 2013
Acteur Mimoun Ouled Radi (links) overhandigt een bos bloemen aan de tienduizendste deelnemer van het gezond-
heidsonderzoek.
Ziekenhuizen
zijn veiliger
De Nederlandse ziekenhuizen zijn veiliger
geworden, de potentieel vermijdbare
schade en sterfte is de afgelopen jaren
aanzienlijk gedaald, zo blijkt uit groot-
schalig dossieronderzoek in Nederlandse
ziekenhuizen van het NIVEL en EMGO+/
VUmc.
Ruim vijf jaar na de start van het landelijke
VMS Veiligheidsprogramma is de potentieel
vermijdbare schade met 45 procent gedaald
en de potentieel vermijdbare sterfte met
53 procent afgenomen. Dit betekent dat het
absolute aantal patinten dat mogelijk mede
door een medische of organisatorische fout
in het ziekenhuis is overleden, is gedaald
van naar schatting 1960 in 2008 naar 970 in
2011/2012. Deze aanzienlijke afname laat zien
dat gerichte, grootschalige verbetertrajecten
waaraan alle ziekenhuizen deelnemen helpen
om de zorg voor patinten veiliger te maken.
Een hartoperatie in het OLVG.
4 Advertentie
Nummer 23
4 december 2013
Eiwit werkt als Pokon voor de ouder wordende mens waarvan
de spierkracht afneemt. Voedsel is noodzakelijk voor de
instandhouding van het lichaam. Bovendien levert het energie voor
mobiliteit en activiteit. Wanneer er een tekort is aan essentile
voedingsstoffen zoals eiwitten, kan dit leiden tot ondervoeding. Dat
is niet alleen voor de persoon in kwestie heel vervelend, maar ook
voor de zorginstellingen. Ondervoeding bij ziekte of na een operatie
maakt de zorg namelijk veel duurder: patinten doen langer over
het herstel en verblijven langer in een ziekenhuis. Ook treden er
vaker complicaties op, wat veel leed veroorzaakt en de kosten nog
hoger maakt. In Nederland bedragen de jaarlijkse kosten als gevolg
van ondervoeding meer dan 1,9 miljard euro. Dat is ruim 2% van
de totale kosten in de zorg. Om deze kosten terug te brengen is het
belangrijk het probleem van ondervoeding aan te pakken. Enkele
cijfers: in Nederland is ruim 10% van de 2,7 miljoen 65-plussers
ondervoed. In zorginstellingen is dat aantal nog hoger; hier is
25 <> 30% van de patinten ondervoed. Een belangrijke oorzaak
van ondervoeding is het tekort aan hoogwaardige eiwitten.
HET BELANG VAN EIWITTEN
Eiwit is een belangrijke voedingsstof, opgebouwd uit 23 verschillende
aminozuren die samen het volledige eiwit vormen. Het heeft een
grote diversiteit aan functies. Zo is het essentieel voor de celgroei en
weefselherstel. Daarnaast helpt het bij het aanmaken van stoffen
welke ons tegen infecties beschermen. Het menselijk lichaam heeft het
volledige, hoogwaardige eiwit nodig om goed te kunnen functioneren.
De aminozuren in het eiwit komen in verschillende combinaties en
hoeveelheden in de verschillende voedingsmiddelen voor.
Het lichaam kan de meeste aminozuren zelf aanmaken wanneer het
voedingspatroon goed is. Er zijn echter 8 essentile aminozuren die niet
door het lichaam kunnen worden gemaakt en dus alleen uit voedsel
moeten worden opgenomen. Wanneer sprake is van ondervoeding en
het lichaam dus te weinig van dit hoogwaardige eiwit binnenkrijgt,
worden de spieren als het ware opgegeten. De weerstand neemt snel
af en daardoor wordt men kwetsbaar voor infecties. De enige manier om
er bovenop te komen is het consumeren van hoogwaardig eiwit. Eiwit
werkt namelijk als Pokon voor mensen waarvan de spierkracht afneemt.
OPLOSSING
Verrijking van de voeding met hoogwaardig eiwit biedt soelaas bij
ondervoeding, maar is niet altijd eenvoudig toe te dienen. De mensen
die ondervoed zijn hebben vaak slikproblemen, geen trek in eten of
zijn te moe om te eten. Bovendien zijn de eiwitsupplementen die ze
moeten innemen niet lekker van smaak. Bouwsteentjes en Easy-to-Eat
kunnen dan de oplossing bieden. Het zijn lekkernijen die als gebakje
of lekker tussendoortje beschouwd worden en bieden met 8 gram
hoogwaardig eiwit per verstrekking een aantrekkelijk alternatief voor
de eiwitsupplementen. Beide tussendoortjes bevatten het volledige
wei-eiwit met alle essentile aminozuren. Bij de ontwikkeling van de
producten zijn zowel een ditist, logopedist als een wetenschapper
op het gebied van slikproblemen betrokken geweest. Uiteindelijk
heeft Patisserie Unique het verder ontwikkeld. En met resultaat! Beide
producten werden beloond met een eerste prijs voor innovatie.
Huib van Leeuwen
Huib van Leeuwen is directeur van Patisserie Unique, leverancier van
onder andere Easy tot Eat en Bouwsteentjes. Kijk voor meer informatie
over de producten op www.bouwsteentjes.nl.
WWW.BOUWSTEENTJES.NL
Persoonlijke toelichting?
info@bouwsteentjes.nl
Stan Mertens 06 24 88 65 26
Huib van Leeuwen 06 22 91 63 95

verkrijgbaar bij
EIWIT WERKT ALS POKON
Stichting eerstelijns ondervoedings
insti tuut (Stichting EOI) organiseert op
11 decem ber voor de tweede keer de Dag
van de Ondervoeding. Ziektegerelateer-
de ondervoeding is ook in Nederland nog
steeds een onderschat probleem. Stichting
EOI is van mening dat deze vorm van onder-
voeding extra aandacht verdient.
Uit de cijfers blijkt dat in Nederland n op
de vijf patinten ondervoed is. Ziektegerela-
teerde ondervoeding komt dus vaak voor,
maar is niet altijd zichtbaar. Stichting EOI
stimuleert zorgprofessionals om op 11 decem-
ber activiteiten in het land te organiseren en
onder voeding op de kaart te zetten. Bewust-
wording van het bestaan en de impact van
ziektegerelateerde ondervoeding is niet alleen
van belang voor ditisten, maar voor alle
zorgprofessionals, de overheid, ver zekeraars,
voedingsmiddelenindustrie en niet op de
laatste plaats voor de patinten zelf. Met een
toename van bewustwording wordt onder-
voeding sneller gesignaleerd en kan de be-
handeling eerder worden gestart. Speciaal
voor deze dag heeft Stichting EOI een website
ontwikkeld voor zorgprofessionals en consu-
menten: www.dagvandeondervoeding.nl. Op
deze website is meer informatie te vinden over
ondervoeding in Nederland en de Dag van
Ondervoeding. De bedoeling is dat deze in-
formatie wordt gedeeld en dat zo gezamenlijk
ziektegerelateerde ondervoeding op de kaart
wordt gezet.
Gebrek aan eetlust bij ouderen en patin-
ten is een bekend verschijnsel. Met het oog
daarop is het assortiment van Chef Martin
uitgebreid met een nieuwe categorie:
Mini gerechtjes. Heerlijke tussendoortjes,
speciaal ontwikkeld voor mensen met eet-
lustproblemen. Rijk aan energie en eiwit-
ten en uitstekend te verdelen over meer-
dere eetmomenten per dag.
Bij veel ouderen neemt de eetlust sterk af
naarmate de jaren vorderen. Maar ook voor
mensen die een behandeling wegens ziekte
ondergaan, is eten vaak een hele opgave. En
dat terwijl juist in dit soort situaties gezond
en voldoende eten zo belangrijk is om kracht-
verlies en ongewenst gewichtsverlies te voor-
komen.
Verantwoorde gerechtjes
Het beste middel om ervoor te zorgen dat
bewoners en patinten bij gebrek aan eet-
lust toch voldoende voedingsstoffen binnen
krijgen, is een energie- en eiwitrijk dieet dat
bestaat uit kleinere porties, verdeeld over
meerdere momenten van de dag. Door binnen
zon dieet gebruik te maken van tussendoor-
tjes in de vorm van verantwoorde gerechtjes,
wordt de calorie- en eiwitinname gelijkmati-
ger verdeeld over de dag en is deze gemiddeld
genomen hoger. De reguliere producten die
in veel instellingen als tussendoortje worden
aangeboden, leiden in veel gevallen niet tot
de gewenste aanvulling. Bovendien bevatten
deze gewone snacks vaak te veel suiker, ver-
zadigd vet of natrium. De Minigerechtjes van
Chef Martin vormen het ideale alternatief.
Deze aantrekkelijk gepresenteerde hartige ge-
rechtjes zijn geschikt voor de magnetron en
voorzien van een disposable verpakking; ze
vereisen dus nauwelijks handling. De Mini-
gerechtjes zijn verkrijgbaar in verschillende
smaakcategorien (Orintaals, Mediterraans
en Hollands). Ze bevatten relatief veel eiwit-
ten en calorien. Ze zijn geschikt voor elk
moment van de dag en voldoen aan de eisen
van de gemiddelde SNAQ verstrekkingslijst.
Meer informatie: www.chefmartin.nl
Ondervoeding is een toenemend probleem
in Nederland. In Nederland bedragen de
jaarlijkse kosten als gevolg van onder-
voeding meer dan 1,9 miljard euro. Dat is
ruim twee procent van de totale kosten in
de zorg.
Vooral na een operatie of ziekte kan onder-
voeding optreden, bijvoorbeeld als gevolg
van slikproblemen. Mensen hebben dan vaak
geen trek terwijl een goede voedingstoestand
juist van groot belang is om complicaties en
ver tragingen in het herstelproces te voor-
komen. In ziekenhuizen of zorginstellingen
krijgen mensen met (een toenemende kans
op) ondervoeding tussendoortjes aangeboden
die rijk zijn aan energie en eiwit. Jumbo en
C1000 zijn de eerste supermarkten die deze
tussendoortjes ook op de particuliere markt
aanbieden. Het zijn energie en eiwit verrijkte
zachte cakegebakjes genaamd Bouwsteentjes.
Daarnaast is er Easy-to-Eat voor de slikpatin-
ten. Hun aantrekkelijke uitstraling heeft een
eetlust opwekkende werking en zijn de pro-
ducten echt lekker. Een Bouwsteentje of een
Easy-to-Eat bevat acht gram hoogwaardige
melkeiwitten, wat overeenkomt met ongeveer
tien procent van de dagelijkse behoefte. Kijk
voor meer informatie op Bouwsteentjes.nl.
De afdeling Ditetiek van Ziekenhuis
Gelderse Vallei in Ede lanceerde recent de
website Gevoed met Kennis. Deze web-
site bevat een schat aan informatie over
het screenen en behandelen van onder-
voeding. Zo is er aandacht voor het opstar-
ten van sondevoeding en de toediening-
wijze van parenterale en enterale voeding
in de eerste of derde lijn.
Hoe weten zorgverleners of iemand onder-
voed is? Waar halen ze dan de kennis van-
daan om dit deskundig en verantwoord aan
te pakken? Welke sonde is geschikt voor deze
patint? Hoe lang mag een neusmaagsonde
blijven zitten? De vele vragen aan de voedings-
verpleegkundigen en ditisten van Ziekenhuis
Gelderse Vallei vormden de aanleiding om de
website te ontwikkelen. Uniek is dat de web-
site zich richt op zowel zorgverleners in de
eerste, tweede en derde lijn, als op patinten
en hun naasten. In een oogopslag beschikken
zij over alle relevante informatie over onder-
voeding, sondevoeding en voedingssondes, en
parenterale voeding en centrale lijnen.
Per categorie voeding komen onderwerpen
aan bod als: toediening, hygine, aandachts-
punten, complicaties en mondverzorging.
Tips en adviezen om de website verder te ver-
beteren zijn welkom. Ook is informatie over
scholingen voor professionals te vinden op
Gevoed met kennis. Zo wordt op 13 februari
een scholing voedingssondes gegeven.
In het verzorgingsgebied van Ziekenhuis
Gelderse Vallei heeft de Alliantie Voeding
het zorgpad ondervoeding ontwikkeld en ge-
mplementeerd. Door dit project is en wordt
de opsporing en behandeling van (dreigende)
ondervoeding zowel vr, tijdens als na
ziekenhuisopname goed onder de aandacht
gebracht van zorgprofessionals. Een verbeter-
de voedingstoestand leidt tot ver laging van
de zorgkosten, hogere patinttevredenheid
en betere kwaliteit van leven voor de patint.
De website ondersteunt het zorgpad onder-
voeding met als doel de voedingstoestand
van patinten en clinten te optimali-
seren. Contact persoon: Maaike Kroon:
dietetiek@zgv.nl.
En van de vijf patinten is ondervoed. De website Gevoed met kennis wil zorgverleners onder meer helpen ondervoeding te signaleren.
Tweede Dag van
de Ondervoeding
Speciaal ontwikkelde tussendoortjes
Gebak tegen
ondervoeding
Het Bouwsteentje is een energierijk gebakje.
Hoe weten zorg-
verleners of iemand
ondervoed is?
Website Gevoed met kennis
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreende organisaties of bedrijven
5 Dag van de Ondervoeding
Nummer 23
4 december 2013
*
*
Minigerechtjes zijn tussendoortjes speciaal ontwikkeld voor mensen met eetproblemen.
6 Advertentie
Nummer 23
4 december 2013
www.readspeaker.com
Geef uw website een stem
Zodat uw gebruikers kunnen
naar wat u te zeggen hebt!
luisteren
ReadSpeaker voegt spraak toe aan uw
online content, op PC en mobiel
ReadSpeaker
Dolderseweg 2A
3712 BP Huis ter Heide Tel: 030-692 4490 | nederland@readspeaker.com
Dt is onze zorg voor lekker eten.
www.chefmartin.nl
Bussman is gespecialiseerd in het realiseren van tijdelijke
en semipermanente accommodatie.
Met name in de hoogwaardige marktsegmenten, zoals de
gezondheidszorg zijn wij heel actief.
Denkt u daarbij bijvoorbeeld aan:
- huisartsenpraktijken (Solo, HOED of AHOED);
- praktijkruimten voor fysiotherapie
- apotheken;
- consultatiebureaus;
- (poli-)klinieken;
- dialysecentra;
- woonvoorzieningen zoals verpleeg-
en verzorgingsinstellingen.
De tijd dat tijdelijke en semipermanente bouw synoniem
stond voor noodgebouwen ligt inmiddels ver achter ons.
Op basis van unitbouw wordt tegenwoordig zeer hoog-
waardige huisvesting gecreerd met als belangrijk
voordeel een zeer grote flexibiliteit. Door de toepassing
van voorzetgevels krijgt het gebouw het door u gewenste
design en een permanente uitstraling.
Wilt u snel aan de slag met een uitbreiding of nieuwe
vestigingslocatie, en wilt u niet wachten tot de tijdverslin-
dende bouwplannen voor nieuwbouw zijn afgerond? Dan
heeft Bussman voor u de oplossing. Met unitbouw kan
binnen enkele weken tijd uw ruimteprobleem opgelost
worden.
Bussman Verhuur BV
IJzerwerf 1
6641 TK Beuningen
T 024-6790100
F 024-6790101
E info@bussman.nl
www.bussman.nl
Thuis in tijdelijke accommodatie
De verpakkingen van voedingsproducten
kunnen doorlaatbaar zijn voor sommige
bestanddelen uit de inkt waarmee ze
bedrukt zijn. En sommige daarvan zijn niet
onschuldig, aldus Bruno de Meulenaer,
professor in de vakgroep voedselveilig-
heid en -kwaliteit van de Universiteit Gent
onlangs in De Standaard.
De inkt van verpakkingen bestaat uit veel ver-
schillende bestanddelen waarvan een aantal
het immuunsysteem kan verstoren of zelfs
kanker kan uitlokken. Sommige stoffen uit
de inkt kunnen al in heel kleine concentraties
schadelijk zijn voor de gezondheid, aldus De
Meulenaer. Er zou een lijst moeten komen
van stoffen die producenten wl in hun inkt
mogen gebruiken. Hetzelfde zou ook voor de
lijmen moeten gelden waarmee de verpak-
kingen dichtgeplakt worden. Daar bestaan
nu nog geen wettelijke regels voor. Volgens
De Meulenaer kan de consument zichzelf
beschermen door niet altijd de goedkoopste
verpakte producten te kopen. Hoe goed-
koper het materiaal is, hoe groter de kans dat
ze een risico zijn voor de gezondheid. Goede
grondstoffen zijn nu eenmaal duur. Belgische
en Nederlandse deskundigenhebben zich
onlangs op een symposium in Breda beraden
over het thema Hoe veilig is onze voeding?,
aldus De Standaard.
Een rapport voor harder optreden tegen
voedselfraude in Europa is met brede
meerderheid aangenomen door politieke
par tijen in de parlementscommissie Voed-
selveiligheid van het Europees Parlement.
Het rapport dat vorige maand verscheen, is
gemaakt door CDA-Europarlementslid en
lijsttrekker Esther de Lange. Ze pleit voor
zwaardere straffen voor de fraudeurs. Ze wil
dat de controle op de voedselketen grensover-
schrijdender wordt: We hebben niets aan
28 nationale controle-instanties die langs
elkaar werken. De handel is al lang Europees,
dus moeten we voor de controle ook veel
beter over grenzen samenwerken. Veel voed-
selgesjoemel blijft volgens haar onopgemerkt.
Voor haar aanpak kreeg De Lange onlangs
veel steun in het parlement. De brede steun
toont aan dat Europa eindelijk de ogen opent
voor het gesjoemel met ons voedsel, steltDe
Lange. Consumenten werden de laatste tijd
opgeschrikt door schandalen, zoals paarden-
vlees verpakt als rundvlees, ook in Nederland.
Eerder was er strooizout verkocht als keuken-
zout en werden eieren uit legbatterijen ver-
kocht als biologische eieren. Voedselfraude is
te lang een blinde vlek geweest voor inspec-
teurs en overheid, meent De Lange. Het rap-
port heeft inmiddels al kleine verbeteringen
teweeggebracht. Zo heeft de Europese Com-
missie nu een aparte unit gevormd tegen voed-
selfraude. Een goed begin. Hopelijk kunnen
we zo nog verdere stappen zetten. Bron:
www.vmt.nl.
Mensen van Hindoestaanse afkomst
hebben minder van het gunstige bruine
vetweefsel dan mensen van Europese
origine. De verminderde aanwezigheid van
bruin vet kan verklaren waarom mensen
met een Hindoestaanse afkomst een sterk
verhoogde kans hebben op overgewicht
en diabetes type 2. De bevindingen bieden
wellicht aanknopingspunten voor nieuwe
therapien. Dat schrijven onderzoekers
van het Leids Universitair Medisch Centrum
(LUMC) in The Lancet Diabetes & Endo-
crinology.
De onderzoekers bestudeerden 24 jonge,
slanke mannen van wie de helft van Hindoe-
staanse afkomst en de andere helft van Euro-
pese afkomst was. De deelnemers aan het
onderzoek ondergingen PET-CT scans, waar-
mee de hoeveelheid bruin vet gevisualiseerd
kan worden door opname van gelabeld suiker.
Voor de scans werd hun lichaam gekoeld met
koude matten, gevuld met water zodat bruin
vet maximaal actief werd. Uit de PET-CT scans
bleek dat deelnemers van Hindoestaanse af-
komst 34 procent minder bruin vetweefsel be-
zaten dan de mannen van Europese afkomst.
Ook bleek hun bruine vetweefsel nauwelijks
extra warmte te produceren in reactie op de
kou, terwijl de warmteproductie bij de deel-
nemers van Europese afkomst wl toenam.
Warmte
Waar witte vetcellen voornamelijk dienen voor
de opslag van vet, kunnen bruine vet cellen
rechtstreeks vetzuren en glucose omzetten in
warmte. Er zijn aanwijzingen dat dit bruine
vetweefsel tot twintig procent van de rust-
stofwisseling bepaalt. Door het extra energie-
verbruik beschermt bruin vet tegen obesitas.
Bovendien neemt het weefsel schadelijke vet-
zuren - triglyceriden - op uit het bloed, om
die vervolgens te verbranden. Dat is gunstig
voor hart en bloedvaten. Mensen van Hindoe-
staanse afkomst - in Nederland vooral Surina-
mers van Indiase afkomst- hebben een sterk
verhoogde kans op overgewicht, diabetes type
2 en daarmee hart- en vaatziekten. Wellicht is
hun verlaging in hoeveelheid bruin vet betrok-
ken bij deze hoge risicos.De Leidse onderzoe-
kers willen zich nu gaan richten op ouderen
van Hindoestaanse afkomst met metabole
problemen, zoals obesitas en diabetes type 2.
Een intensieve behandeling van jonge kin-
deren tussen de drie en vijf jaar met over-
gewicht en obesitas, heeft een blijvend
gunstig eect op de gewichtsafname en
de middelomtrek. Het gaat hierbij om een
multidisciplinaire behandeling die zich
niet alleen op het kind, maar ook op de
hele familie richt. Dit blijkt uit een studie
van kinderarts Gianni Bocca van het Univer-
sitair Medisch Centrum Groningen (UMCG)
onder 75 te zware kinderen tussen de
drie en vijf jaar oud. Hij promoveerde op
20 november aan de Rijksuniversiteit
Groningen.
In het onderzoek kregen veertig kinderen
een intensief multidisciplinair behandel-
programma. Zij bezochten samen met hun
ouders frequent een ditist. Daarnaast gingen
de kinderen naar een fysiotherapeut waarbij
ze balspelletjes speelden en beweging op
muziek kregen. Voor de ouders waren er ook
nog sessies met een psycholoog, waar zij
gedragstherapie kregen.
De ouders leerden daar kinderen positief,
maar zonder snoep, te belonen. En ook dat
er onderscheid is tussen trek en honger van
een kind. Bij de overige 35 kinderen werd de
standaard behandeling toegepast. Deze kin-
deren werden gezien door een kinderarts die
de ouders en kinderen tips gaven voor een
gezonde leefstijl. Uit de studie blijkt dat de
intensief behandelde groep beduidend betere
resultaten behaalde dan de standaard behan-
delde groep. De kinderen uit de eerste groep
verloren meer gewicht en kregen een smallere
taille. De tweede groep verloor ook wel
gewicht maar minder. En de middel omtrek
bleef bij hen hetzelfde. Volgens Bocca zijn
deze resultaten blijvend. Hij adviseert dan ook
om deze kinderen de intensieve behandeling
te geven. Dat is natuurlijk op korte termijn
duurder, maar op langere termijn scheelt dat
zeker in de gezondheidskosten. Want het gaat
om een groep kinderen met behoorlijk over-
gewicht die een verhoogde kans heeft op hart-
en vaatziekten en een sterke insuline onge-
voeligheid. Met goed en vroegtijdig ingrijpen
ontwikkelen die kinderen deze aandoeningen
later misschien niet.
Een multidisciplinaire behandeling die zich niet alleen op het kind, maar op de hele familie richt, blijkt effectief.
Inkt in voedsel
door verpakking
Hardere aanpak
voedselfraude
De inkt van verpakkingen komt soms in het voedsel
terecht.
Bruin vetweefsel in relatie tot overgewicht en diabetes
Op korte termijn is
dit duurder, maar
op langere termijn
scheelt het zeker in de
gezondheidskosten
Behandeling te zwaar kind
7 Voeding
Nummer 23
4 december 2013
Weinig vertrouwen in vleesindustrie
Relatief veel consumenten hebben
geen vertrouwen in vleesverwerkende
bedrijven. Mensen denken dat bedrijven in
de vleesindustrie het niet zo nauw nemen
met dierenwelzijn, transparantie en hygi-
ne. Dit betekent echter niet dat consumen-
ten massaal overstappen op scharrel- of
bio logisch vlees.
Dit zijn de uitkomsten van een onderzoek
onder ruim duizend Neder landse consumen-
ten door onderzoeks bureau Multiscope.
Van de ondervraagde consumenten koopt
87 procent zijn vlees het meest in de super-
markt. Iets meer dan een kwart komt ook
regelmatig bij de (keur)slager. En zes procent
koopt wel eens vlees bij een biologische slager
of winkel. Kiloknallers blijven, ondanks
acties van onder andere Wakker Dier, popu-
lair. Twee derde van de ondervraagden geeft
aan deze aanbiedingen niet altijd te laten
liggen. Toch denkt maar zes procent dat bij de
productie van vlees voor kilo-knallers genoeg
rekening wordt gehouden met het welzijn van
dieren. Bij het aankopen van vlees zijn vooral
de smaak en de prijs belangrijk. Aspecten die
met het welzijn van dieren te maken hebben,
zoals de herkomst van het vlees en het wel
of niet hebben van een keurmerk, zijn voor
minder mensen van belang. Slechts een derde
let hier op bij het kopen van vlees.
8 Advertentie
Nummer 23
4 december 2013
Het verschil van
zon druppeltje
wordt gemakkelijk
onderschat
Elke slok is er n. Daarom is er nu
Nutridrink COMPACT: een kleiner volume
met tot maar liefst 60% meer energie en
eiwit per slok. Zo krijgt uw patint mr
binnen. De recente ECLIPS-studie
1
toont
dat de therapietrouw met Nutridrink
COMPACT (125 ml) signicant hoger is
dan met standaard drinkvoeding (200 ml).
Kortom, met Nutridrink COMPACT maakt
u het verschil. Dat gaat er wl in.
www.nutridrinkcompact.nl
Referentie: 1. Lombard K. et al., Therapietrouw van drinkvoeding in de dagelijkse
geriatrische praktijk: Het effect van klein volume en hoge energiedichtheid. Abstract
submitted Geriatriedagen 2013.
Nutridrink Compact
De menselijke maat
Pauline Verhagen, plastisch chirurg in
opleiding, heeft op 15 november de
Kreisprijs 2013 gewonnen. De Kreisprijs
is bedoeld om artsen en onderzoekers
te stimuleren onderzoek te doen naar
brandwonden en daarover te publiceren.
Verhaegen onderzocht de behandeling van
brandwonden(littekens) via het oprekken
van huid. Een innovatieve en wetenschap-
pelijk goed onderbouwde techniek, aldus
de jury.
De jury, bestaand uit artsen van de drie brand-
wondencentra in Nederland, was onder de
indruk van de levendige en heldere presen-
tatie van Verhaegen, waarmee zij ook het niet-
medische publiek wist te boeien. Verhaegen
toont met haar onderzoek aan dat door skin
stretching (het oprekken van huid) een beter
litteken kan worden gevormd. Met deze tech-
niek kan een aanzienlijk deel van het litteken
worden weggewerkt, waarbij uiteindelijk een
smaller litteken overblijft en het daardoor
een cosmetisch beter resultaat geeft. 21 inzen-
dingen uit binnen- en buitenland dongen
mee voor de Kreisprijs. Begin november wer-
den drie genomineerden bekend gemaakt.
Uit eindelijk werd de inzending van Pauline
Verhaegen uitgeroepen tot beste publica-
tie van een jonge onderzoeker over brand-
wondenzorg in de afgelopen twee jaar.
De Kreisprijs
De Kreisprijs, een bedrag van drieduizend
euro voor brandwondenonderzoek, is in 2009
ingesteld door het Rode Kruis Ziekenhuis/
Brandwondencentrum in Beverwijk als eer-
betoon aan prof. dr. Robert Kreis. Kreis heeft
zich 32 jaar ingezet in de brandwondenzorg
en was als chirurg verbonden aan het RKZ.
Daarnaast was Kreis tien jaar hoogleraar
brandwondengeneeskunde aan het VUmc in
Amsterdam: een door de Nederlandse Brand-
wonden Stichting ingestelde leerstoel.
Pauline Verhaegen wint Kreisprijs
Scholing & Training 9
Nummer 23
4 december 2013
Kom jij werken
in het buitenland?
www.tmi-interim.nl
Een medische ondersteuning
voor huisartsen en specialisten
Doktersassistente
Medisch Secretaresse
Medisch Typiste
BegeIeider ouderen
Goede gezondheidszorg vereist kwaliteit
en exibiliteit van de zorgverlener. Met
de onderwijsprogrammas van de Radboud
Zorgacademie zorgt men ervoor dat zorg-
verleners gedurende hun gehele carrire
kunnen blijven voldoen aan deze eisen.
De Radboud Zorgacademie biedt een breed
onderwijsscala van initieel tot post-initieel.
Deze academie verzorgt vervolgonderwijs
waaronder alle CZO-vervolgopleidingen
en voor beroepsopleidingen de praktijk-
component, bijvoorbeeld voor verpleegkun-
dige, anesthesiemedewerker of operatieassis-
tent en. Ook bijscholing, coaching en advies
zitten in het pakket. Voor elke fase van de
carrire is er een aanbod. De programmas
van de Radboud Zorgacademie zijn toegan-
kelijk voor professionals werkzaam bij zowel
het Radboud universitair medisch centrum
als bij andere zorginstellingen. De Radboud
Zorgacademie beschikt over moderne onder-
wijsruimten, studieplekken, skills- en compu-
terruimten. Gastdocenten treden veelvuldig
op; bijvoorbeeld artsen, verpleegkundigen
en paramedici uit de zorgpraktijk van het
Radboud universitair medisch centrum en de
aangesloten zorginstellingen. Met deze docen-
ten is een nauwe aansluiting met de praktijk
gegarandeerd.
Theo Swinkels, hoofd Vervolgonderwijs: De
zorg is enorm aan het veranderen. En dat
betekent dat onze onderwijsprogrammas
mee veranderen. Met voortdurend nieuw aan-
bod en door de kwaliteit van onze opleidin-
gen streng te bewaken, zorgen we ervoor dat
zorgprofessionals mee kunnen blijven gaan
in de dynamiek van de gezondheidszorg.
Het Radboudumc is een universitair medisch
centrum voor patintenzorg, onderzoek en
onderwijs, gevestigd in Nijmegen. Het Rad-
boudumc wil voorop lopen in de ontwikke-
ling van een innovatieve, duurzame en be-
taalbare gezondheidszorg. Onze missie luidt:
to make a signicant impact on healthcare.
Die missie verwezenlijken we met persoons-
gerichte zorg, aantoonbaar onderscheidende
kwaliteit, doelmatigheid en duurzame net-
werken. Bijna tienduizend medewerkers en
ruim drieduizend studenten werken daar-
mee aan de toekomst van gezondheidszorg
en medische wetenschappen. Kijk voor meer
infor matie op www.radboudzorgacademie.nl.
Zorgprofessionals moeten mee kunnen blijven gaan in de dynamiek van de gezondheidszorg. Daarvoor zet de Radboud Zorgacademie zich in.
De zorg is enorm aan
het veranderen. En
dat betekent dat onze
onderwijsprogrammas
mee veranderen
Voor een toekomst in de zorg
*
Jan den Boon (1958) treedt met ingang
van 1 januari toe tot de Raad van Bestuur
van Medisch Spectrum Twente (Enschede).
Den Boon zal onder meer verantwoordelijk
zijn voor de portefeuille Kwaliteit en Veilig-
heid. Met deze toetreding bestaat de Raad
van Bestuur van MST weer uit drie bestuurs-
leden. Den Boon is vanaf 2000 werkzaam als
uro-gynaecoloog bij de Isala
klinieken in Zwolle en heeft
jarenlang ervaring als voor-
zitter van het Medisch Staf-
bestuur. Vanuit deze functie
is hij betrokken geweest bij
kwaliteit- en veiligheids-
aspecten in de zorg.
Ir. Frans A.M. Spijkers, lid van de Raad van
Bestuur, verlaat per 1 februari het St. Anto-
nius Ziekenhuis (Utrecht/Nieuwegein). Hij
wordt dan partner van DamhuisElshout-
Verschure organisatieadviseurs, een bureau
dat al jaren actief is in de gezondheidszorg
en gevestigd is in Den Bosch.
Prof. dr. Emile Voest treedt met ingang van
1 januari toe als lid van de Raad van Bestuur
van het Antoni van Leeuwenhoek in Amster-
dam met de portefeuille Zorg en Zorgontwik-
keling. Hij volgt prof. dr. Sjoerd Rodenhuis
op die de functie vanaf 1998 heeft bekleed.
Rodenhuis blijft als internistoncoloog ver-
bonden aan het Antoni van Leeuwenhoek.
Emile Voest is momenteel hoogleraar Medi-
sche Oncologie aan de Universiteit Utrecht
en werkzaam in het UMC Utrecht als hoofd
van de afdeling Medische Oncologie.
Marjanne Sint is door de ledenvergadering
van de vereniging Samenwerkende Top-
klinische opleidingsZiekenhuizen (STZ) be-
noemd tot nieuwe voorzitter. Vanaf 1 april
neemt zij de taken van de huidige voor-
zitter Maarten Rook over. Marjanne Sint is
tot februari nog bestuursvoorzitter van Isala
in Zwolle, een van de 28 STZ zieken huizen.
Daarvoor was Sint actief
als secretaris- generaal
van het ministerie van
VROM, gemeentesecreta-
ris Amsterdam en voor-
zitter van de Partij van de
Arbeid.
Anita Wydoodt, lid Raad van Bestuur van
Meander Medisch Centrum uit Amersfoort,
is verkozen tot Vrouwelijke bestuurder van
het jaar 2013. Zij kreeg de titel tijdens het
jaarlijkse StrategiePlatform Hospital Health-
care in Zwolle. Anita Wydoodt is onder meer
verkozen vanwege haar vernieuwende en
verfrissende kijk op gezondheidszorg.
Scholing & Training
Scholing & Training
Mensen in de Zorg
Care4Care is op zoek naar:
Verzorgende IG, verpleegkundigen 4/5 en ZZP-ers
Omdat de zorg altijd doorgaat, heeft Care4Care een team van enthousiaste,
exibele gedetacheerden die voor minimaal drie maanden bij uiteenlopende
opdrachtgevers aan de slag gaan. Vanwege groei zijn wij op zoek naar
verzorgende IG of verpleegkundige 4/5, die ons team willen versterken.
Wij bieden je persoonlijke begeleiding, doorgroeimogelijkheden en goede
arbeidsvoorwaarden.
Genteresseerd? Voor een vrijblijvende afspraak reageer via onze website:
www.Care4Care.nl of bel naar 010-4778140.
ZZP-ers nodigen wij ook uit te reageren.
Care4Care is onderdeel van de Care4 Group: www.care4group.nl
voor verpleegkundigen
Nurse Notebook
is een kleurrijke
agenda vol leuke
en praktische
informatie voor de
verpleegkundige
van nu.
Heb [l[ m ol
besteld7
Ga naar
nursenotebook.nl
voor het bestellen
van de agenda
voor 2014
N
N
8 2
0
T
4
V
6
R
N
l6
U
W
0

G
LA
N
ZEN
D
E
FLEX
IB
ELE
K
A
FT

ORT,
0AAR 8OF J6 M66l
Nu nog mokkell[ker
[e ORT-uren
bl[houden.
dlt [oor ln
stoer zeeblouwl
11 februari 2014 | Jaarbeurs Utrecht
Voor de curatieve sector
De zorgbekostiging is op dit moment onderwerp van discussie. De ve-
randerde rol van zorgverzekeraars en regelgeving omtrent bekostig-
ingssystematiek waarover onduidelijkheid heerst, zijn daar belangrijke
themas in.
Voor u als zorgbestuurder is het, door de verschillende bekostigingssys-
temen, vaak niet meer duidelijk hoe de nancile stromen eruit zien
in uw organisatie. Hoe zorgt u ervoor dat u uw inzicht vergroot en de
kosten verlaagt?
Tijdens de Dag van de Zorgbekostiging hoort u hoe u het beste met deze
moeilijke situatie kunt omgaan en hoe u aan de juiste stuurinformatie
komt om uw doelstellingen te behalen. Tevens gaan we in op de rol van
de zorgverzekeraar bij de contractonderhandelingen.
Werkt u in de care sector? Bekijk dan het programma voor u op
onze website
www.reedbusinessevents.nl/zorgbekostiging
Deze dag is speciaal voor
RadenvanBestuur &Raden-
vanToezicht Directieleden
Hoofdenadministratieen
Inkoop
Dot-projectleiders enhoofden
nancin
Beleidsmedewerkers en
Kwaliteitsmanagers
Zorginkopers bij verzekeraars
engemeenten
Wmo medewerkers bij
gemeenten
Met onder andere:
* Marcel Canoy, Hoogleraar Economie en regulering van de zorg
* Kees Vendrik, lid Algemene Rekenkamer
* Aad Koster, Directeur branchevereniging ActiZ
Reactie van deelnemer 2013
Het was een dag van algemene presentaties, goede sprekers en prikkelende informatie.
Dag van de Zorgbekostiging
De ontwikkelingen rond de bekostiging voor cure en care
wwwelearnin_om_aanmera_ressie.nl
WiIt u
snel leren om (no_) |erer om re _aan mer
kririek en a_ressie van parinren en |ezoekers?
Overweeg dan
elearnin_ ''om_aan mer a_ressie'.
Bui|ssen Trainin_ en Educarie onrwikkelde
samen mer |er Devenrer Zieken|uis een
module mer drie zowel klanrvriendeli|ke als
ellecrieve srrare_ien.
vraa_ voor _raris kennismakin_ mer deze
module een inlo_code aan via onze we|sire,
mail naar |uu|@|ui|ssen.com ol |el naar
013 S8 024 40 ol 0o 20 4S 42.
Werk & Scholing 10 Advertentie
Nummer 23
4 december 2013
Virginia Mason Medical Centre als voorbeeld
Joey van den Berg heeft de eerste
Care2Care Zorg*Award gewonnen met
zijn idee voor de Silvert Theravital Fiets.
Joey van den Berg werkt als bewegings-
agoog binnen het Centrum voor Reuma en
Revalidatie Rotterdam (RRR).
Door Silvert en het RRR is een etsprogram-
ma ontwikkeld speciaal voor de theravital
(rolstoelets). Aan de theravital-etsen is een
computersysteem gekoppeld waarmee patin-
ten virtueel door een gebied of stad kunnen
etsen. Ook kunnen zij een spel spelen of
racen door een bergachtig gebied. Patinten
trainen op de ets in de moderne tness-
zaal en dan is het net alsof ze echt via Hotel
New York, over de Erasmusbrug en langs de
Euromast gaan. Het toevoegen van het extra
belevings- of spelelement zorgt ervoor dat
het etsen voor patinten leuker en uitdagen-
der word. Ook maken patinten hierdoor
ge makkelijker contact met elkaar. Ze etsen
bijvoorbeeld door plekken in Rotterdam waar
ze lang niet meer zijn geweest of plekken die
veel herinneringen oproepen. Kijk voor meer
informatie, ook over de andere ingezonden
ideen op www.care2care.nl.
De Nationale Schrijfwedstrijd 2013 is op
14 november gewonnen door Barbara
Warnar met het magazine Crohniek Kids.
Dit magazine voor kinderen tot twaalf jaar,
is samengesteld door de Crohn en Colitis
Ulcerosa Vereniging Nederland (CCUVN),
onder redactie van Barbara Warnar. Met
Crohniek Kids won Barbara Warnar de
Gouden Veer voor de beste tekst in het
genre patintenvoorlichting.
Volgens de jury is het magazine in de toon
van de teksten en in zijn benadering van het
onderwerp, het hebben van een chronische
darmontstekingsziekte, goed op de doelgroep
- de kinderen zelf - gericht. Het magazine
van de Crohn en Colitis Ulcerosa Vereniging
Nederland maakt op een luchtige, speelse
manier duidelijk welke consequenties darm-
ziekten voor kinderen hebben. Ook gaat het
uitvoerig in op de onderzoeken die kinderen
moeten ondergaan en de onpraktische kanten
van een ziekenhuisopname. Daarnaast komen
ook leuke onderwerpen aan bod zoals de
hobbys van de vijf kinderen die centraal staan
in het magazine. Het magazine is volgens de
jury veelzijdig opgezet en mooi, kleurrijk en
consequent uitgewerkt. De feestelijke nale
van de Nationale Schrijfwedstrijd in Spui25
(Amsterdam) kende vijf nalisten die uiteen-
lopende teksten op het gebied van patin-
tenvoorlichting hadden ingezonden. Andr
Knottnerus (voorzitter van de Wetenschappe-
lijke Raad voor het Regeringsbeleid en voor-
malig voorzitter van de Gezondheidsraad)
reikte de Gouden Veer uit.
Angststoornissen, schizofrenie of depres-
sie. Het aantal clinten met psychia trische
problematiek in verpleeg- en verzorgings-
huizen neemt toe. Het gedrag van deze
clinten leidt regelmatig tot irritatie,
stress en onzekerheid bij de zorgverlener,
de clint en de omgeving.
Hoe weet men of het gaat om psychiatrische
problematiek? Welke specieke zorg en be-
nadering hebben deze clinten nodig? Hoe
kan de GGZ het behandelteam coachen en
ondersteunen? Op dinsdag 4 februari organi-
seert Medilex de vijfde en vernieuwde editie
van de studiedag Grijs en van de wijs.
Het doel van de bijeenkomst is meer inzicht
krijgen in de psychiatrische problematiek
bij ouderen om effectieve zorg te kunnen
ver lenen. Onder leiding van dagvoorzitter
Roelie Dijkman komen diverse interessante
onderwerpen aan bod. Zorgprofessionals
leren hoe ze kunnen omgaan met psychia-
trische pro blemen bij ouderen. Ook leren ze
welke verschillende problemen voor komen
en hoe ze de beste zorg verlenen in verschil-
lende situaties. Naast het plenaire ochtend-
programma kan men ook n van de drie
themasessies bijwonen. Voor zowel ver-
pleegkundigen als verpleegkundig specialis-
ten zijn vijf accreditatiepunten toegekend.
Krijg meer inzicht in psychiatrische pro-
blematiek bij ouderen en effectieve zorg-
verlening. Kijk voor meer informatie op
www.medilex.nl/psychiatrieouderenzorg.
Belevingsets
wint award
Barbara Warnaar (rechts).
Crohniek Kids
wint Gouden Veer
Krijg meer inzicht
in de psychiatrische
problematiek
bij ouderen
Grijs en van de wijs
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd
door de betreende organisaties of bedrijven
*
*
*
Het doel van de bijeenkomst is meer inzicht krijgen in de psychiatrische problematiek bij ouderen om effectieve zorg
te kunnen ver lenen.
Hoe transformeert een middelmatig pres-
terend ziekenhuis tot een van de aller-
beste van Amerika? Virginia Mason Medical
Center (VMMC) is hiervan een schoolvoor-
beeld. Het ziekenhuis in Seattle heeft de
kwaliteit van zorg spectaculair ver beterd
en tegelijkertijd de kosten drastisch ver-
minderd. Is het succes te kopiren in andere
landen? Daarover gaat het tijdens het Zorg-
visie Executive Seminar Virginia Mason
Medical Centre als voorbeeld op 30 januari
in Hotel Houten in Houten.
Fundament onder het succes is de cultuur-
omslag in Virginia Mason. Het ziekenhuis
heeft een einde gemaakt aan de traditionele
stammenstrijd tussen medisch specialisten en
bestuur. Artsen nemen het voortouw bij inno-
vatie en het verbeteren van de doelmatigheid.
Ze vergroten de patintveiligheid en bannen
verspilling uit hun werkprocessen met de ver-
betermethode Lean, waarvoor Virginia Mason
wereldwijd geldt als n van de koplopers.
Gary Kaplan en Jack Silversin
Kaplan (CEO) en Jack Silversin (expert in de
relatie arts-ziekenhuis) zetten uiteen hoe hun
succesvolle werkwijze is te vertalen naar de
Nederlandse context. Ze geven hun commen-
taar op Nederlandse ziekenhuizen die nu
al succes boeken met de lessen van Virginia
Mason. Wat zijn de kritische succesfactoren en
de valkuilen?
Reacties oud-deelnemers
Oud-deelnemers zeggen over dit congres:
Zeer inspirerend verhaal! Voorbeeld voor de
hele sector. (Jeroen Engelkes, Hagazieken-
huis). En: Erg goed programma. Werd erg
genspireerd door compact. Vond tafeldiscus-
sie erg zinvol. (D. Creemers, Rijnstate). Kijk
voor meer informatie en voor aanmelden op
www.reedbusinessevents.nl/executiveseminar.
TMI is sinds 2001 d detacheerder in de
Zorg en uitgegroeid tot de grootste speler
in Nederland. Naast detachering bemiddelt
TMI ook voor ZZPers en is het mogelijk om
te werken op basis van een 0-urencontract.
Niet alleen in Nederland, maar ook buiten
de grenzen breidt TMI steeds verder uit. TMI
heeft opdrachten in Zwitserland, Duitsland,
Engeland en in het Caribisch gebied.
Ten oosten van Zrich, in de stad Uster,
ligt het Spital Uster. Een groot en modern
ziekenhuis met ruim duizend medewerkers.
Vanuit TMI werken hier verpleegkundigen
en operatie assistenten. Voor Nederlandse
ge detacheerden is het een bijzondere ervaring
om in Zwitserland te werken. Ze komen in
aanraking met een nieuwe cultuur, taal en
werkwijze. Daarnaast proteren ze van de
prachtige natuur en de uitstekende arbeids-
voorwaarden.
Voor verschillende klinieken in Zwitser-
land is TMI momenteel op zoek naar IC-
verpleegkun digen. Belangstellenden kunnen
voor meer informatie contact op nemen met
TMI via www.tmi-interim.nl.
Verleg grenzen met TMI
*
Thuiszorg?
Daar
kies ik
voor!
www.verian.nl
Interesse? Kijk op
Gary Kaplan
Scholing & Training 11
Nummer 23
4 december 2013
Voor alle verpleegkundigen en overige genteresseerden
15 januari 2014 | 9.30 16.30 uur | ReeHorst, Ede
Congres Niet-aangeboren hersenletsel
Begrip en begeleiding
Hoe gaat een ervaringsdeskundige met haar hersenletsel om?
Welke psychiatrische problemen kunnen er ontstaan?
Omgaan met partners en mantelzorgers
Hoe ga je om met agressie en probleemgedrag?
Het begeleiden bij vrijetijdsbesteding, leren en werk
Het congres Niet-aangeboren hersenletsel gaat vooral in op
het begrijpen en het begeleiden van mensen met NAH.
Kijk voor het uitgebreide programma en aanmelden op:
www.reedbusinessevents.nl/NAH
Twitter mee #NAH14
Facebook.com/EventsGezondheidszorg
Praktische kennis & tips,
gedragsinterventies en
inspiratie!
Symposium Mammacare
Een mix van techniek, actualiteit en ethiek
4 februari 2014 | 9.00 16.45 uur | ReeHorst, Ede
Let op! Tot 3 januari betaal je per persoon 179 (excl. btw)
i.p.v. de reguliere 229 (excl. btw)!
www.reedbusinessevents.nl/mammacare
Kennis waarmee je de dag erna al
nieuwe technieken kunt toepassen en de
patint zorg op maat kunt leveren, zowel
medisch als psychisch.
Kom tijdens wereldkankerdag naar het
Symposium Mammacare
De nieuwste ontwikkelingen in borstkankerzorg, o.a. op het gebied
van bestraling van de okselklieren en preventieve verwijdering
De vertaalslag naar de praktijk
Het leveren van hoge kwaliteit in een concurrerende markt en de
benadering van de patint
congres
PIJN
Als woorden tekort schieten
PIJN, een veelvoorkomend probleem. In Nederland lijdt maar liefst n op de vijf volwassenen aan chronische
pl[n. normaal gesproken kun [e ulLgaan van de waarnemlng van de pl[nsensaue van de pauenL. Maar waL
als woorden tekort schieten? Hoe ga je om met religie- en cultuurverschillen, met taalbarrires of pijn bij
demenLerenden of psychlsche pauenLen? Ln hoe kl[k [e zelf Legen pl[n aan? WaL zl[n [ouw normen en waarden
en welke lnvloed hee dlL op [e waarnemlng?
1l[dens dlL congres leer [e omgaan meL de echLe ulLdaglngen L.a.v. pl[n ln de dagell[kse praku[k. kom ook naar
dit congres en leer o.a. over:
- l[n bl[ demenue
- 8ellgleuze en culLurele verschlllen ln pl[nbelevlng
- ue lnvloed van pl[n op [ouw psyche
23 januari 2014 | Van 9.30 16.30 uur | Postillion Bunnik
O
m
d
a
t
b
e
ter worden
je
v
a
k

i
s
!






O
m
d
a
t
b
e
t e r w o r d e n
j e
v
a
k

i
s
!
N
U
R
S
IN
G
www.reedbusinessevents.nl/pijn
Werk & Scholing 12 Advertentie
Nummer 23
4 december 2013
Het past niet zo bij mij, zo verzuchten
ziekenhuismedewerkers nogal eens na
een agressietraining. Dat is niet zo gek.
Agressie trainingen binnen zorginstel-
lingen zijn immers doorgaans gebaseerd
op ervaringen met agressie bij de politie
en andere gevaarlijke beroepen. Klinisch
psycholoog Huub Buijssen ontwikkelde in
nauwe samen werking met Het Deventer
ziekenhuis een e-learning training omgaan
met agressie die meer aansluit bij de
be levingswereld van ziekenhuismede-
werkers.
Centraal in de module staan strategien die
aanhaken bij de klantvriendelijke benade-
ring die nu erg populair is in ziekenhuizen
zoals die van Lee Als Disney de baas was in
uw ziekenhuis en van Planetree. De strate-
gien zijn niet alleen gastvrij, maar ook
effectief. Naast een theoriemodule bevat de
e-learningtraining ook een toets. Hiermee kan
worden nagegaan welke medewerkers op dit
terrein voldoende weten en welke zorgver-
leners bijscholing behoeven. Bijvoorbeeld in
de vorm van life trainingen. Blended learning
kan zo efcint worden ingezet.

Ouderenzorg
Recent ontwikkelde Huub Buijssen ook een
e-learning training voor medewerkers van
verpleeghuizen en verzorgingstehuizen.
De theorie en strategien zijn hetzelfde als
voor het ziekenhuis, maar bevat voorbeel-
den (lmpjes en audio) uit de ouderenzorg.
Interesse in de e-learningtraining omgaan
met agressie? Vraag dan, geheel vrij blijvend,
een inlogcode aan om de module te kunnen
bekijken en beoordelen. Ga daarvoor naar
www.elearningomgaanmetagressie.nl, mail
naar huub@buijssen.com of bel (013)
58 024 40 of (06) 209 94 542.
Wat zijn de nieuwste ontwikkelingen in
borstkankerzorg? Wat is het advies bij
BRCA 1 of BRCA 2 genmutatie? Hoe gaat
een zorgverlener om met de patint met
kinder wens? Op deze en meer vragen
wordt ingegaan in op het tweede mamma-
care congres. Een praktische dag met prak-
tijkvoorbeelden en de ruimte om kennis te
delen met collegas. Zodat zorgverleners
morgen de nieuwe technieken kunnen toe-
passen en de patint nog beter de zorg op
maat kunt leveren.
In Nederland wordt per jaar bij circa 12.000
mensen borstkanker vastgesteld, daarmee is
het bij vrouwen de meest voorkomende vorm
van kanker. Er wordt veel onderzoek gedaan
naar borstkanker en de ontwikkelingen gaan
snel. Van verpleegkundigen wordt verlangd
dat er zorg op maat wordt verleend in deze
snel veranderende omgeving. Belangrijk dus
om up-to-date te blijven van de nieuwste
technieken in borstkankerzorg maar ook, hoe
ervaart de patint deze zorg en hoe kan men
dit optimaliseren?
Tijdens dit congres wordt een mix geboden
van techniek, actualiteit en ethiek. Caroline
Seynaeve, oncoloog in het Daniel den Hoed
Ziekenhuis, zal ingaan op het thema preven-
tieve verwijdering. Vrouwen met een BRCA 1
of BRCA 2 genmutatie hebben een sterk
verhoogd risico op het krijgen van borst-
kanker en kunnen kiezen tussen intensieve
controle en preventieve verwijdering van de
borsten. Deze keuze is moeilijk en ingrijpend,
mede omdat preventieve borstverwijdering
het gevoel van vrouw-zijn kan benvloeden.
Meer kennis over het voorkmen van borst-
kanker en de overlevingskansen na een derge-
lijke operatie kan helpen bij de keuze. In
de middag kunnen deelnemers diverse ver-
diepingssessies volgen. Joyce Roijen, oncolo-
gie verpleegkun dige MUMC, zal bijvoor-
beeld de workshop Borstkanker, vaarwel
kinderwens... verzorgen. In deze workshop
gaan zij in op nieuwe tech nieken, mogelijke
behandelingen en de invloed hiervan op de
patint. Praktijkverhalen van zowel patint
als verpleegkundige. Kom ook op Wereld-
kankerdag (4 februari) naar Ede. Kijk voor het
volledige programma en voor inschrijving op
www.reedbusinessevents.nl/mammacare.
Het is belangrijk om up-to-date te blijven van de nieuwste technieken in borstkankerzorg.
Gastvrij omgaan met agressie
Van verpleegkundigen
wordt verlangd dat er
zorg op maat wordt
verleend in deze
snel veranderende
omgeving
Symposium mammacare
*
*
*
Zorgverleners leren in de omgang met agressieve patinten toch gastvrij te blijven.
Pijncongres voor
zorgprofessionals
Dr. Ben Witteman
wordt hoogleraar
Pijn is een veel voorkomend probleem.
Pijn is een veelvoorkomend probleem, in
Nederland lijdt maar liefst n op de vijf
volwassenen aan chronische pijn.
In de meest gebruikte denitie van pijn valt
het volgende op: Pijn is wat een patint zegt
dat het is en treedt op wanneer de patint
zegt dat het optreedt (Mc Caffery). De deni-
tie gaat uit van de waarneming van de pijn-
sensatie van de patint, immers meten is
weten. Maar wat als woorden tekort schieten?
Hoe gaat een verpleegkundige om met religie-
en cultuurverschillen, met taalbarrires of pijn
bij demen terenden of psychische patinten?
En hoe kijken ze zelf tegen pijn aan? Wat zijn
hun normen en waarden en welke invloed
heeft dit op de waarneming? 23 januari orga-
niseert Nursing haar eerste pijncongres in
het Postillion in Bunnik. Tijdens dit congres
leren zorgverleners omgaan met de chte uit-
dagingen ten aanzien van pijn in de dage-
lijkse praktijk. Erik Scherder zal ingaan op
de werking van hersenen bij pijnbeleving en
op de vraag: Hoe is die pijnbeleving als die
hersenen niet meer optimaal functioneren?
Naast deze themas is er volop gelegenheid
om met collegas worst & best practices te
delen en van elkaar te leren. In de work-
shops wordt dieper ingegaan op themas als
pijnwaar neming bij taalbarrires, comple-
mentaire zorg en pijn bij NAH patinten.
Kijk voor meer informatie en aanmelden op
www.reedbusinessevents.nl/pijn.
Wageningen University heeft dr. Ben Witte-
man, MDL-arts in Ziekenhuis Gelderse
Vallei (Ede) per 1 december benoemd tot
buitengewoon hoogleraar Voeding en
darmgezondheid in transmurale zorg. Hij
gaat parttime deel uitmaken van de afde-
ling Humane voeding van Wageningen
University.
Sinds 2007 werken ZGV en Wageningen Uni-
versity nauw samen in de Alliantie Voeding
Gelderse Vallei waarin gezamenlijk onderzoek
wordt uitgevoerd naar de interacties tussen
voeding, ziekte en gezondheid. Prof. dr. Ben
Witteman is als Maag-, Darm,- Lever-arts sinds
1995 verbonden aan Ziekenhuis Gelderse
Vallei. Bij zijn werk als medisch specialist doet
hij al jaren wetenschappelijk onderzoek op
het gebied van voeding en maag-darmziekten.
Hij was voorzitter van het transmuraal
voedingsteam Gelderse Vallei waar huisartsen,
artsen ouderengeneeskunde uit de regio en
zorgverleners uit het ziekenhuis de nieuwste
inzichten op het gebied van voeding toe passen
op de patintenzorg. Zijn leerstoel wordt ge-
nancierd door Ziekenhuis Gelderse Vallei. * De teksten op deze pagina zijn aangeleverd door de betreende organisaties of bedrijven
Scholing & Training 13
Nummer 23
4 december 2013
Meer weten? Ga naar www.evc-centrum-nederland.nl, bel met 035 - 7 506 195
of kom naar onze voorlichtingsbijeenkomst op 22 januari 2014!
Werk je al een tijd op een polikliniek, een zorgafdeling of
een facilitaire afdeling binnen de zorg, maar heb je (nog)
geen landelijk erkend MBO- of HBO-diploma? Dan bieden
EVC Centrum Nederland en Scheidegger Opleidingen je
een unieke mogelijkheid om in korte tijd met korting het
landelijk erkende MBO- of HBO-diploma te behalen!
In een EVC-procedure van EVC Centrum Nederland wordt
je jarenlange werkervaring in kaart gebracht en in een
Ervaringscerticaat samengevat. Op basis hiervan kun
je vrijstellingen aanvragen, zodat je versneld een MBO-
of HBO Bachelordiploma kunt behalen. Kijk op onder-
staande website en vul geheel vrijblijvend de Quickscan
in. Zo weet je binnen enkele minuten of EVC ook voor
jou interessant is!
EVC : de kortste route naar een diploma!
Werk & Scholing 14 Advertentie
Nummer 23
4 december 2013
Vrijdag 14 februari
Psychiatrische problematiek in de thuiszorg
Voor alle verpleegkundigen en overige genteresseerden werkzaam in de thuiszorg
Over o.a. Interventies bij patinten die agressief of probleemgedrag vertonen,
patinten met een depressie of een angststoornis, een persoonlijkheidsstoornis,
niet-aangeboren hersen letsel, problematisch alcoholgebruik en patinten die
sucidaal zijn of zichzelf beschadigen
Locatie: ReeHorst, Ede
Informatie en aanmelden: www.congressenmetzorg.nl
Dinsdag 18 maart
Ht Dementiecongres
Angst, pijn en vreugde, k met dementie
Over o.a. de nieuwste ontwikkelingen en inzichten in dementie, de pijn van
dement zijn en dementie: een palliatief proces
Voor: Verpleegkundigen, verzorgenden en overige zorgprofessionals
Locatie: ReeHorst, Ede
Informatie en aanmelden: www.reedbusinessevents.nl/dementiecongres
Dinsdag 4 maart
Maag Darm Lever congres
Over o.a. het verschil tussen een prikkelbare darm en ontstekingen aan de darm,
leverziekten en anatomie en ziekten van de maag
Voor: Verpleegkundigen, verzorgenden en overige zorgprofessionals
Locatie: ReeHorst, Ede
Informatie en aanmelden: www.reedbusinessevents.nl/MDLcongres
Vroegboekkorting tot 28 januari!
Donderdag 12 december
2e Dag van de Zorglogistiek
Lean organiseren in uw organisatie. Hoe pakt u dit aan? En wat werkt wel en wat
werkt niet?U hoort het tijdens de Dag van de Zorglogistiek.
Postillion Hotel, Bunnik
Meer informatie en inschrijven: www.reedbusinessevents.nl/zorglogistiek
Donderdag 30 januari
Zorgvisie Executive Seminar - voorbeelden uit USA en NL
Hoe is Virginia Mason erin geslaagd medisch specialisten het voortouw te laten nemen?
Wat hebben Nederlandse ziekenhuizen inmiddels bereikt die met de lessen uit VMMC
aan de slag zijn gegaan?
Hoor het onder andere van Gary Kaplan (VMMC), Jack Silversin (VMMC), Maarten
Rook (STZ) en Rob Dillmann (ZMC)
Hotel Houten, Houten
qMeer informatie en inschrijven: www.reedbusinessevents.nl/executiveseminar
Dinsdag 11 februari
Dag van de Zorgbekostiging
De zorgbekostiging op dit moment onderwerp van discussie voor cure en care
Hoor over de laatste ontwikkelingen rond de bekostiging
Parallelprogramma voor cure en care
Jaarbeurs, Utrecht
Meer informatie en inschrijven: www.reedbusinessevents.nl/zorgbekostiging
Dinsdag 4 februari
Symposium Mammacare
Een mix van techniek, actualiteit en ethiek
Voor: Verpleegkundigen en overige zorgprofessionals
Over o.a. de nieuwste ontwikkelingen in borstkankerzorg, bestraling van de
okselklieren en preventieve verwijdering
Locatie: ReeHorst, Ede
Informatie en aanmelden: www.reedbusinessevents.nl/mammacare
Woensdag 5 februari
Congres Palliatieve zorgverlening
De rol van verpleegkundigen bij goede communicatie en
samenwerking met de patint en zijn naasten
Over o.a. palliatieve zorg in het ziekenhuis, voeding en vocht, mogelijkheden en
rituelen na de dood
Locatie: ReeHorst, Ede
Informatie en aanmelden: www.reedbusinessevents.nl/palliatievezorg
Vroegboekkorting tot 3 januari!
0 3 2013
Agenda
Donderdag 27 maart
Landelijke Studiedag Patintveiligheid; de kunst van
verleiden tot patintveilig gedrag
Een actuele studiedag met o.a.: landelijke ontwikke-
lingen, het creren van een patintveilige cultuur en
het belang van eerlijke feedback in een team
Locatie: Leerhotel Het Klooster, Amersfoort
Informatie en aanmelden: www.leidscongresbureau.nl.
Proteer tot 1 januari van onze vroegboekkorting!
Woensdag 15 januari
Congres Niet-aangeboren Hersenletsel
Het begrijpen en het begeleiden van
mensen met NAH
Over o.a. vaardigheden om clinten te motiveren en
het omgaan met partners en mantelzorgers
Locatie: ReeHorst, Ede
Info: www.reedbusinessevents.nl/nah
Vroegboekkorting tot 12 december!
Donderdag 23 januari
Nursing Congres Pijn
Als woorden tekort schieten
Over o.a. pijn bij dementie, religieuze en culturele verschillen in pijnbeleving en
de invloed van pijn op jouw psyche
Locatie: Postillion Bunnik
Info: www.reedbusinessevents.nl/pijn
Tot 13 december geldt de vroegboekprijs!
Woensdag 29 januari
Dag van de Huidproblematiek
Kennis en inzicht in de meest voorkomende
huidaandoeningen
Over o.a.: Huidproblematiek Anno 2014,
huidproblemen bij ouderen, basaalcarcinoom en
de diabetische voet
Voor: Verpleegkundigen, verzorgenden en overige zorgprofessionals
Locatie: ReeHorst, Ede
Informatie: www.reedbusinessevents.nl/huidproblematiek
Let op! Vroegboekkorting tot 2 januari.
15 Service
Nummer 23
4 december 2013
wat wiI ik werden? ast deze baan eigenIijk weI bij mij?
2it er teekemst in deze secter en weIke studie heb ik dan nedig?
klezen ls moel|ljk. be kadboud 2orgacademle kan jou he|en antwoord te vlnden o deze
|astlge vragen. uaak kennls met de moge|ljkheden dle het kadboud unlversltalr medlsch
centrum bledt. kom ln aanraklng met bekende en mlnder bekende beroeen, zodat de
keuze voor een studle en een beroe makke|ljker wordt.
ki|k o de website van de kadboud 2orgacademie
www.radboudzorgacademie.n|
Veer een teekemst in de zerg
Werk & Scholing 16 Advertentie
Nummer 23
4 december 2013
Als het zorgproces voor patinten met
chronisch hartfalen anders wordt georga-
niseerd en wordt ondersteund met tele-
monitoring, kan het aantal klinische
opnames, verpleegdagen en herhaal-
bezoeken aanzienlijk dalen. Dat zijn de
eerste resul taten van een onafhankelijk
onderzoek naar tele monitoring bij het
Scheper Ziekenhuis in Emmen. Het onder-
zoek toont onder meer een daling van het
aantal opnames met 64 procent en het
aantal verpleegdagen met 87 procent.
Het Scheper Ziekenhuis volgde twee jaar lang
ruim honderd patinten met chronisch hart-
falen. Bij deze patintengroep is de pomp-
functie van het hart verstoord, waardoor er
onvoldoende bloed wordt rondgepompt.
Onder de noemer telemonitoring - ook wel
zorg op afstand genoemd - gaven patinten
vanuit huis dagelijks hun gewicht, bloeddruk
en hartslag door aan de Emmer hartfalenpoli.
Preventief
Direct na een ziekenhuisopname van de
patint werd het telemonitoring-systeem
ingezet in de thuissituatie. De dagelijkse
monitoring maakt het mogelijk proactief en
preventief te handelen. Bij veranderingen in
de gezondheidstoestand van de patint kan
door de cardioloog, verpleegkundig specia-
list, thuiszorg, revalidatieverpleegkundige
of huisarts direct worden ingegrepen. Het
grootste effect van de zorg op afstand is te
zien in de afname van het aantal opnames per
patint. Dat nam af met 26 procent. Het aantal
klinische opnames daalde met 64 procent
en het gemiddeld aantal verpleegdagen met
87 procent. Het aantal polikliniekbezoeken
ver minderde voor de hartfalenpatint met
39 procent.
Als opening van de Week van de Patint-
veiligheid (van 18 tot en met 22 novem-
ber) nam de Spoedeisende Hulp van het
Rpcke-Zweers Ziekenhuis (onderdeel van
de Saxenburgh Groep Hardenberg) een zelf
ontworpen veiligheidswaaier o cieel in
gebruik.
Pauline Terwijn (Raad van Bestuur) over-
handigde de waaier aan medewerkers van
de Spoedeisende Hulp van het ziekenhuis.
De SEH heeft deze waaier zelf ontwikkeld
naar voorbeeld van een ziekenhuis elders
in het land. Robert Fokkens, SEH-verpleeg-
kundige en Erik Coes, verpleegkundige van
het observa torium hebben er veel energie in
gestoken en zijn trots op het resultaat. De
waaier vervangt de losse procedurekaarten.
Alle belangrijke protocollen zitten erin. Hij is
speciek gemaakt voor de SEH, maar er zitten
ook protocollen in die op algemene afdelin-
gen gebruikt kunnen worden, aldus Fokkens.
ALS-protocol, BHV, sepsis, ZiROP, trauma-
opvang, kinderopvang SEH, het zit er allemaal
in. Het is de bedoeling om de waaier verder uit
te werken voor andere afdelingen. De intro-
ductie van de veiligheidswaaier is onderdeel
van het thema Samen Veilig.
Zorg op afstand; dat is wat longarts Hans
in t Veen als mogelijkheid biedt aan zijn
patinten. Dit houdt in dat hij een herhaal-
afspraak met een deel van zijn patinten
digitaal laat plaatsvinden. De patint kan
vanaf zijn eigen computer, smartphone of
tablet thuis of ergens anders een persoon-
lijk videogesprek met de longarts voeren
via een beveiligde internetverbinding. Zo
ziet en spreekt de patint toch zijn ver-
trouwde arts, zonder hiervoor naar het
Sint Franciscus Gasthuis in Rotterdam te
moeten afreizen.
Vooruitlopend op dit doel is met succes
een pilot afgerond bij een aantal astma- en
COPD-patinten dat zich hiervoor vrijwil-
lig heeft opgegeven, aldus longarts Hans in
t Veen. Deze test was belangrijk om deze
service uiteindelijk optimaal te kunnen
bieden. Dit zogenoemde videoconsult is
geschikt voor allerlei patinten, van jong tot
oud, met verschillende longaandoeningen,
zoals astma, COPD maar bijvoorbeeld ook
slaapapneu. De keuze is aan de patint zelf.
Uiteraard dienen de arts en de patint elkaar
wel te kennen, zodat er al een vertrouwens-
relatie bestaat.
Mevrouw Jonker is n van de patinten met
astma die aan de pilot heeft deelgenomen.
Ik vond het ideaal om op deze manier mijn
afspraak op afstand te hebben. Ik woon in
Amsterdam en hoef hierdoor de reistijd
naar Rotterdam niet te overbruggen. Na tien
minuten was mijn gesprek met dr. In t Veen
afgerond en kon ik weer verder met mijn
werk.
E-health
Het Sint Franciscus Gasthuis is naar eigen
zeggen het eerste topklinische ziekenhuis in
Nederland dat deze e-health toepassing aan
zijn patinten biedt. Het ziekenhuis blijft
graag op dit gebied innoveren. Het specialis-
me Longziekten neemt hierin een pioniers-
functie in en heeft al eerder andere vormen
van e-health in gebruik genomen, zoals een
digitaal dagboek en online zorgcoach. Dit
alles met het doel om patinten te ondersteu-
nen en te begeleiden bij de behandeling van
hun ziekte.
Longarts Hans in t Veen voert een videogesprek met een patint.
Pauline Terwijn reikt de veiligheidswaaier uit aan Robert Fokkens van de Spoedeisende Hulp Saxenburgh Groep
(foto Saxenburgh Groep).
Telemonitoring
Scheper eectief
Veiligheidswaaier voor SEH
Ik vond het ideaal
om op deze manier
mijn afspraak
op afstand te hebben
Digitale vervolgafspraak
17 Patintenzorg
Nummer 23
4 december 2013
Jeeves, gastvrijheid en angstreductie
Jeeves is marktleider in diensten rondom vervoer, begeleiding, aankomst en vertrek
bij ziekenhuizen en klinieken. Diensten die door ziekenhuizen aan patinten en
bezoekers worden aangeboden. Tevens leveren we als Senior Service professionele
mantelzorg die senioren ondersteunt na hun vertrek uit het ziekenhuis. Minder stress is
een betere behandeling.
F 010 - 43 33 941
E info@jeeves.nl
W www.jeeves.nl
Steupelstraat 40,
3065 JE Rotterdam
T 010 - 43 33 921
Nieuwe Held 2012 Genomineerde: Jeeves is onderscheiden voor echt maatschappelijk ondernemen:
Parkeerservice
Gastheer
Thuisbrengservice
Professionele
mantelzorg
Golfcarservice
18 Advertentie
Nummer 23
4 december 2013
BOUWSTEENTJES
Klein en smaakvol
Ieder Bouwsteentje bestaat uit zeer luchtig cakegebak met een
zachte, romige vulling. Bouwsteentjes zijn verkrijgbaar in 4 smaken:
bosvruchten, chocolade, banaan en aardbei. Het Bouwsteentje is wat
kleiner dan een gebakje; vergelijkbaar met een Petit Four. Daardoor is
een Bouwsteentje zeer geschikt voor mensen die gedurende de dag
regelmatig iets willen eten, maar opzien tegen grote porties.
Eiwitrijk
De Bouwsteentjes zijn een bron van hoogwaardige melkeiwitten.
Ondanks het kleine gebakje bevat ieder portie al 8 gram eiwit.
In diepvries en koelkast
Bouwsteentjes zijn diepgevroren, verpakt per 4 stuks in dezelfde smaak.
Eenmaal ontdooid, kunnen ze nog 5 dagen in de koelkast bewaard worden.
Bouwsteentjes
Dankzij de hoge concentratie melkeiwitten (8 gram per portie) zijn
Bouwsteentjes een uitkomst bij (dreigende) ondervoeding.
Ze versterken de conditie en bevorderen het herstel. Maar Bouwsteentjes
zijn meer dan een voedingssupplement. Het is vooral echte traktatie, een
gebakje. Heerlijk bij de kofe of thee, of als nagerecht.
Waarom hoogwaardige eiwitten
in de Bouwsteentjes?
Eiwitten zijn essentieel voor groei en ontwikkeling.
Eiwitten leveren energie en bouwstoffen voor behoud van spieren
Eiwitten zijn belangrijk voor de aanmaak van nieuw weefsel
en bloedvaten.
Eiwitten zijn belangrijk voor herstel, bijvoorbeeld voor wondgenezing.
Eiwitten zijn belangrijk voor afweer tegen infecties.
Eiwitten dragen bij tot de vorming van gezonde botten.
Eiwitten zijn nodig voor het transporteren van stoffen in het bloed.
Eiwitten zijn bouwstoffen van hormonen.
Iemand die mager, ziek of ondervoed is heeft meer eiwitten nodig.
Voor meer informatie zie www.bouwsteentjes.nl
Of neem contact op met de heer Stan Mertens, direct bereikbaar 06 24 88 65 26
Gewichtsverlies is niet altijd gewenst.
Door ziekte, ouderdom of gebrek aan
eetlust kan de weegschaal steeds een
beetje minder aanwijzen. Bij dit onbedoelde
gewichtsverlies wordt ook veel spierweefsel
afgebroken. Dat kan leiden tot minder
kracht, vermoeidheid en een verminderde
weerstand. Extra eiwitrijke voeding kan dit
proces tegengaan.
Wat meer eten, en ook wat vaker
tussendoortjes die extra energie en eiwit
leveren. Dat dit ook lekkere tussendoortjes
kunnen zijn, bewijst het Bouwsteentje. De
Bouwsteentjes hebben de vorm en smaak
van een gebakje en zijn verkrijgbaar in vier
verschillende smaken.
verkrijgbaar bij
ook
verkrijgbaar bij
Al na vijf dagen minimale inspanning
treedt een aanzienlijk spiermassaverlies
op. Dat ontdekten bewegingswetenschap-
pers van Maastricht UMC+. In de korte
periode, die vergelijkbaar is met een ge-
middelde zieken huisopname, verloren ge-
zonde vrijwilligers zon tien procent spier-
kracht en 150 gram spiermassa aan een
been.
Spiermassaverlies is een veelvoorkomend pro-
bleem dat de kop opsteekt bij ouderen. Dat
houdt verband met een gebrek aan inspan-
ning en een verminderd voedingspatroon.
Dagelijks worden spiervezels opgebouwd
en afgebroken, zodat na honderd dagen een
complete spier vervangen is door nieuw mate-
riaal. Door een gebrek aan beweging en eiwit-
rijke voedingsmiddelen gaat de afbraak echter
sneller dan de opbouw en treedt verlies van
spiermassa op. Die tekenen worden volgens
de Maastrichtse onderzoekers al zichtbaar na
slechts vijf dagen niet bewegen. Dat is ver-
ge lijkbaar met een gemiddelde ziekenhuis-
opname of het stil op bed liggen met griep.
In het Maastrichtse onderzoek werden 24
gezonde jonge mannen een aantal dagen
gemmobiliseerd. Daarvoor werd een been
volledig ingegipst. Na vijf en veertien dagen
werden spiermassa en spierkracht bepaald. Al
na vijf dagen hadden de vrijwilligers gemid-
deld ongeveer tien procent aan beenspier-
kracht verloren en 3,5 procent spiermassa,
omgerekend zon 150 gram. Na twee weken
was dat opgelopen tot 25 procent verlies aan
spierkracht en 8,5 procent spiermassa (350
gram). Na vijf dagen kunnen oudere patin-
ten al onder de drempelwaarde komen om
normale dagelijkse activiteiten uit te voeren,
licht prof. Luc van Loon toe, hoogleraar fysio-
logie van inspanning van Maastricht UMC+.
Beweging en voeding
Gezonde jonge mensen hebben na zes weken
de verloren spiermassa weer opgebouwd.
Daarvoor is wel voldoende beweging en
eiwit rijke voeding nodig. Van Loon: Maar
bij ouderen wordt dat al een stuk lastiger. Zij
bouwen de verloren spiermassa op die manier
nooit meer op. Momenteel zijn de onder-
zoekers bezig om manieren te vinden om dat
spiermassaverlies tegen te gaan. En mogelijk-
heid is om elektrostimulatie op spieren toe te
passen tijdens immobiliteit, maar dat onder-
zoek is nog in volle gang. Blijven bewegen en
eiwitrijk voedsel eten blijft het voornaamste.
Ouderen en de zorgprofessionals maken
zich zorgen. Gemeenten en beleidsmakers
zien mogelijkheden. Maar de onzekerheid
overheerst. Dat was de stand van zaken bij
het publieksdebat over ouderenzorg dat
gisteravond plaatsvond in de Openbare
Bibliotheek van Amsterdam (OBA). Onder
de titel Moet alles wat kan? debatteerden
deskundigen, ouderen en het publiek in de
zaal over de mogelijkheden en grenzen van
de zorg.
Voor het publiek links aan tafel zaten de
zorgprofessionals en vertegenwoordigers van
ouderenorganisaties. Rechts was de tafel van
onder meer de gemeenten, zorgverzekeraar
en Raad voor de Volksgezondheid en Zorg.
In het midden liep Inge Diepman die het
gesprek tussen al deze mensen en het publiek
op bewonderenswaardige wijze wist te leiden.
Hoe gaat het leven van ouderen er vanaf 2015
uitzien? Daarover ging het deze avond die
was georganiseerd door de OBA in samen-
werking met ZonMw (een organisatie gericht
op de verbetering van de zorg). Anders en
beter vonden gemeenten en beleidsmakers.
De oudere wordt niet meer slechts verzorgd,
maar hij doet zo lang mogelijk mee. Kan dat
wel voor iedere oudere? En wordt ouderen
niet heel veel ontnomen omdat er ook stevig
moet worden bezuinigd?
Decentralisatie
Elke gemeente kan vanaf 1 januari 2015 zelf
bepalen hoe de ondersteuning van ouderen
eruit komt te zien. Dat is een gevolg van de
decentralisatie waartoe het kabinet heeft
besloten. De begeleiding die nu nog via de
AWBZ wordt bekostigd, gaat via de Wmo
naar de gemeenten. Het nieuwe systeem is
een verbetering, vindt Janny Bakker, wethou-
der in Huizen. In haar gemeente wordt de
ouderen gevraagd wat ze willen en wat ze zelf
nog kunnen. En dat ligt voor iedere oudere
anders. We gaan toe naar een systeem waar-
in we maatwerk kunnen bieden. In Huizen
gebeurt dit nu al. Het gaat niet enkel om be-
zuinigingen. We doen soms dingen die duur-
der zijn. Een meneer met rugklachten kreeg
bijvoorbeeld een Segway, omdat een (goed-
kopere) scootmobiel voor hem niet geschikt
was. Hij kon hierdoor weer naar zijn werk.
Ik maak me geen zorgen over de bezuinigin-
gen. Mensen komen met heel creatieve oplos-
singen. Uiteindelijk is vraag gestuurd werken
minder kostbaar dan aanbod gestuurd. Het
gaat er in het nieuwe systeem om dat mensen
zo lang mogelijk meedoen. De oudere, of de
mantelzorger, bepaalt zelf wat er gebeurt. Dat
klinkt goed, maar in de praktijk valt het lang
niet altijd mee, vertelde Patrick. Zijn moeder
heeft Alzheimer en door omstandigheden een
beperkt netwerk.
Patrick krijgt de hulp van verschillende in-
stanties, maar desondanks blijft de zorg zwaar
drukken op deze man die twee jonge kinderen
en twee banen heeft. De hulpverleners zijn
maar gedeelten van de dag bij zijn moeder.
De juiste zorg is heel moeilijk te regelen, zei
Patrick. Natuurlijk zijn er goede voorzienin-
gen. Maar wat gebeurt er als Buurtzorg weg is?
Dan belt mijn moeder mij, waar ik ook ben.
Niet alle ouderen zijn zo mondig dat ze het
gesprek aangaan met de gemeente, voerden de
zorgprofessionals aan. Dat zijn de kwetsbare
ouderen, mensen met een laag opleidings-
niveau en een zeer weinig koopkracht. Die
kunnen gemakkelijk buiten beeld raken. De
vraag is of alles zorgelijk is, waarschuwde
Duco Stuurman, directeur Maatschappelijk
Domein in Zaanstad. We moeten wel oplet-
ten, maar niet alles problematiseren.
Verschillen
Er gaan grote verschillen komen tussen de
gemeenten, constateerde Rien Meijerink,
voorzitter Raad voor de Volksgezondheid en
Zorg. Ook verschillen in kwaliteit. Je wint veel
met decentralisatie. Maar de prijs die je betaalt,
is verschil in kwaliteit. Er komen dermate
grote bezuinigingen aan, dat het nodig is om
mini male standaarden vast te stellen, zei
Louts Bots, economisch en sociaal historicus
op leeftijd. Er zou een bodem moeten worden
vastgesteld, vindt hij. Aan welke eisen moet
ouderenzorg minimaal voldoen. Maar wet-
houder Bakker ziet niets in het vaststellen van
minimale kwaliteitseisen. Ieder mens heeft
recht op een menswaardig bestaan. Wat dat is
verschilt per mens. Het gaat erom dat mensen
niet meer uitsluitend goed worden verzorgd,
maar kunnen meedoen.
Door Marja den Otter
Aanzienlijk spiermassaverlies al na vijf dagen immobiliteit
De prijs die je betaalt
voor decentralisatie, is
verschil in kwaliteit
Onzekerheid rond ouderenzorg
19 Zorg voor Ouderen
Nummer 23
4 december 2013

Volledig verzorgde verhuizingen voor senioren
In- en uitpakken van al uw bezittingen die u wilt verhuizen
Demontage en montage van grote meubels
Ophangen van lampen, klokken, schilderijen en decoratie
Aansluiten en instellen van apparatuur zoals televisie en wasmachine
Stoffeer- schilder- en behangwerk

Correcte woning ontruimingen na verhuizen of overlijden
Een nette oplevering aan de verhuurder of makelaar
Bruikbare spullen hergebruikt via stichtingen
Wij onderscheiden ons door de grote hoeveelheid werkzaamheden die wij uit
handen (kunnen) nemen. U ervaart zo min mogelijk van uw verhuizing, omdat
uw woning na ons werk geheel ingericht en woonklaar kan zijn, als u dat van
ons verwacht. Wij werken naar uw wensen en verwachtingen, dus u bepaalt
wat we wel en niet voor u doen.
Bel voor een brochure of afspraak 010 888 22 15
www.seniorenhulp.com|info@seniorenhulp.com
Spanningen
Ik zag hem vandaag voor de tweede keer
nadat ik enkele weken geleden met hem had
besproken dat zijn hoofdpijn waarschijnlijk
niet door een lichamelijke oorzaak kwam. Ik
vermoedde spanningen en hij zou bij zichzelf
gaan onderzoeken waar dat vandaan kwam.
Ik denk niet dat het van de spanningen
komt dokter. Volgens mij is het psychisch.
Het was even stil. Hij was al geen prater en
ik was nu even met stomheid geslagen. Wacht
even, dacht ik, geen spanningen maar wel
psychisch. Hoe bedoelt u dat? probeerde
ik, al gaf ik mezelf weinig kans dat ik ermee
verder kwam. Er was enige stugheid bij deze
vriendelijke, zachtaardige man. Nou ja, kijk,
spanningen krijg je als je iets niet goed doet
h. Dan zetten ze je onder druk, stress enzo om
het goed te doen, dat levert alleen maar span-
ningen op. En dan doe je het juist niet goed
en dat gaat zo maar door. Ze zetten je onder
druk. Dit kon ik volgen. Kennelijk ervoer hij
spanningen als iets dat van buitenaf kwam.
Omdat het stil bleef kwam mijn volgende
vraag. En psychisch, hoe bedoelt u dat? Hij
begon wat te draaien. U zei namelijk dat uw
hoofdpijn daarmee te maken had? Het zit
zo. Ik ben geen prater h. Dus dat maalt maar
in mijn koppie en het stapelt zich op. Dat is
dus psychisch, ik weet er geen raad mee.
Bij hem bleek psychisch iets te zijn dat van
binnenuit kwam, dat met hemzelf te maken
had. En waar weet u dan geen raad mee?,
ging ik door. Ja logisch, met die spanningen
natuurlijk, en hij keek mij aan alsof ik een
hele stomme vraag stelde. Dat was ook het
moment om het hier voorlopig bij te laten.
Overigens zijn er niet zoveel mensen als hij,
de meesten leggen bij stress de schuld buiten
zichzelf, hij niet. Hij kreeg er hoofdpijn van.

Peter Leusink, huisarts
www.dehuisarts.info
Column
Waar het om draait is: Wat wil de oudere?
20 Patintenzorg
Nummer 23
4 december 2013
Meander Medisch Centrum (Amersfoort)
gaat samenwerken met de huisartsen in
Leusden. De plannen krijgen inmiddels
vorm. Er is een geschikte locatie gevonden
in winkelcentrum De Hamershof. Vanaf
begin 2014 kunnen inwoners van Leusden
en omgeving hier in elk geval terecht voor
bloedonderzoek, standaard rntgenfoto en
een echo.
Voor inwoners van Leusden komt Meander Mc
met de verhuizing verder weg te liggen. Daar-
door zijn de plannen, die er al lagen, in een
stroomversnelling gekomen. Huisarts Ismene
Tchaoussoglou is enthousiast over het initia-
tief. Huisartsen staan voor de uitdaging dat er
steeds meer zorg in de eerste lijn onder regie
van de huisarts zal gaan plaatsvinden. Als
Leusdense huisartsen grijpen we de komst van
dit centrum aan om onze onderlinge samen-
werking te verstevigen. Ook biedt het een kans
om nieuwe samenwerkingsvormen met het
ziekenhuis en de specialisten te ontwikkelen
en verder uit te bouwen.
Patinten hoeven na een reanimatie bij een
hartstilstand niet meer te worden gekoeld
tot 33C. Uit onderzoek, in Nederland ge-
cordineerd door het AMC (Amsterdam,
blijkt dat koelen tot 36C even eectief is.
Dit betekent dat de bestaande richtlijn over
koelen ter discussie moet worden gesteld.
Dat blijkt uit de resultaten van de Target
Temperature Management trial, die zijn ge-
publiceerd in het New England Journal of
Medicine. Voor het internationale onderzoek
werden in Europa en Australi 950 patinten
gevolgd. Onderzocht werd wat de optimale
strategie is voor temperatuurmanagement:
koelen tot 33C of tot 36C. Neuroloog-
intensivist dr. Janneke Horn van het Acade-
misch Medisch Centrum cordineerde het
onderzoek in Nederland, waar het werd uit-
gevoerd door het AMC, samen met OLVG,
Medisch Centrum Leeuwarden en Rijnstate
ziekenhuis. Uit onze studie blijkt dat er geen
enkel verschil is in uitkomst tussen behande-
ling met 33C of 36C, vertelt Janneke Horn.
Experts uit de hele wereld keken onlangs
via een live-verbinding tijdens een
master class in Engeland mee met enkele
complexe dotterprocedures in het Onze
Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG) in Amster-
dam. Het OLVG legt zich al jaren toe op
dotteren via de pols.
Voor de Transradial Masterclass in Crewe Hall,
Cheshire, waren experts uit de hele wereld uit-
genodigd. Zij vergaderden om de state-of-the-
art in het dotteren via de pols en innovaties
te bespreken. Live-cases werden uitgezonden
uit drie ziekenhuizen: Kings College London,
Quebec Heart Institute Ottawa en het OLVG.
Het vrijmaken van een blokkade in de krans-
slagader gebeurt in het OLVG al sinds 1992 zo
mogelijk via de pols, en door de jaren heen is
de procedure niet alleen steeds verder verjnd,
maar er worden ook steeds complexere proce-
dures via de pols verricht. Inmiddels gebeurt
95 procent van de behandelingen op deze
manier. In het verleden werd de vernauwde
kransslagader bereikt via de lies. Maar voor
patinten is de route via de pols veel prettiger.
Een opname is niet nodig, de patint kan
meteen na de behandeling lopen, en na een
uur of zes naar huis. Inmiddels is ook aange-
toond dat er duidelijke medische voordelen
zijn, vooral minder nabloedingen en over-
lijden.
Amalia krijgt
kinderadviesraad
Lichaamslengte
bepalen met DNA
Samenwerking
met huisartsen
Niet koelen na
reanimatie hart
Voor patinten is
de route via de pols
veel prettiger
Experts kijken mee
met polsdotteren
Het vrijmaken van een blokkade in de kransslagader gebeurt in het OLVG al sinds 1992 zo mogelijk via de pols.
Besparen door infectiepreventie
Minister Edith Schippers stuurde op 2 juli
een alarmerende brief aan de Tweede
Kamer over antibioticaresistentie. In deze
brief agendeert ze ook infectiepreventie.
In de eerste plaats om de kwaliteit van de
zorg te verbeteren en persoonlijk leed te
verminderen. Maar ook in het kader van
kostenbeheersing.
Met de invoering van kwaliteits- en veilig-
heidssystemen, zou men verwachten dat
infectiepreventie is afgedekt. Maar systemen
conform HKZ of ISO 9001 zijn niet water-
dicht als het gaat om infectierisicos. Infectie-
preventie vergt een risk based approach. De
risk based approach heeft zich bewezen in de
farmaceutische, medische hulpmidde len- en
voedingsmiddelenindustrie en is d benade-
ring om onzichtbare oorzaken te elimineren.
Een methodiek die zich hiervoor bij uitstek
leent, is de door DNV ontwikkelde en inmid-
dels wereldwijd bekende Scored Assessment
methodiek. In overleg met de WHO
en op basis van haar richt lijnen, heeft
DNV een programma ontwikkeld
voor Infectie Preventie Management
(IPM), mede vormgegeven conform de
Amerikaan se CDC-richtlijnen, de Euro-
pese norm Steriliseren/ Steriliteit en de
leidraad van de Nederlandse WIP. Om
het meetinstrument in lijn te brengen
met gangbare normen, is de Scored
Assessment IPM vormgegeven volgens
de methodiek van de NTA 8009:2011,
toetsbaar parallel aan de gangbare
Veiligheid Management Systemen. Het
Scored Assessment Infectie Preventie
Management (IPM) heeft als basis de
richtlijnen van de Werkgroep Infectie
Preventie (WIP). Die behelzen elf aspecten
van de ziekenhuiszorg. De resultaten van het
assessment worden vervolgens gepresenteerd
in scores, waardoor de organisatie handvatten
krijgt om prioriteiten te stellen in de beheer-
sing van risicos. Door consequent werken
met het Scored Assessment IPM, zijn indruk-
wekkende resultaten te behalen: een enorme
vermindering van persoonlijk leed, vermin-
derde druk op artsen- en ziekenhuiscapaciteit
en nancile voordelen, zoals vermindering
van post-operatieve wondinfecties. Een een-
voudige rekensom laat zien dat de besparin-
gen voor de gezondheidszorg al snel kunnen
oplopen tot driekwart n miljard euro op
jaarbasis. Het is dan ook niet verwonderlijk
dat de overheid een beroep doet op organi-
saties om in beweging te komen omwille van
de patintveiligheid en kostenreductie. Meer
weten over infectiepreventie management?
Kijk op www.dnvba.nl/zorg.
Het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis
in Nijmegen wil dat kinderen echt een stem
hebben. Het is belangrijk dat kinderenhun
ervaring, mening en behoefte kunnen
delen in het kinderziekenhuis. Sterker nog:
kinderen hebben daar recht op.
Om dat te onderstrepen en om kinderen daar-
bij te helpen, installeerde het Radboudumc
Amalia kinderziekenhuis op de Internatio-
nale Dag van de Rechten van het Kind
(20 november) als eerste kinderziekenhuis
in Nederland een kinderadviesraad (KAR).
Een raad met en voor kinderen, die dokters,
verplegers, verpleegsters, ouders en alle
anderen, helpt om de rechten van kinderen te
be waken. Kinderombudsman Marc Dullaert
installeerde de negen leden van de Kinder-
adviesraad samen met alle aanwezige kin-
deren. In het Radboudumc Amalia Kinder-
ziekenhuis zijn het kind en de ouders de
belangrijkste partners van het behandelteam.
Kind en ouders participeren als gelijkwaar-
dige partners in het hele behandelproces en
nemen, indien gewenst, deel aan het multi-
disciplinaire behandeloverleg.
Onderzoekers van Erasmus MC in Rotter-
dam hebben aangetoond dat extreme
lichaamslengte voorspeld kan worden
met genetisch materiaal. Deze toepassing
kan ingezet worden op meerdere vlakken,
waaronder kindergeneeskunde en foren-
sisch onderzoek. De onderzoekers publi-
ceren hun bevindingen in het wetenschap-
pelijke tijdschrift Human Genetics.
Onderzoekers onder leiding van prof. dr.
Manfred Kayser van de afdeling Forensische
Moleculaire Biologie van het Erasmus MC
hebben DNA-varianten geselecteerd waar-
mee met 75 procent zekerheid kan worden
voorspeld of iemand extreem lang is of zal
worden. Prof. dr. Sten Drop van de afdeling
kinderendocrinologie van het Erasmus MC-
Sophia werkte mee aan de studie. Drop: Te
lange lichaamslengte kan op latere leeftijd
allerlei fysieke en ook psychische problemen
met zich meebrengen. Met onderzoek naar
de gevonden genen kunnen wij nu eerder en
beter bepalen of bijvoorbeeld de inzet van
groei beperkende behandeling bij kinderen die
te lang dreigen te worden, nodig is.
Spoedsnor tegen prostaatkanker
De mannelijke medewerkers van de Spoedeisende Hulp in het Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht en hun
collegas van de Ambulancedienst, raakten in november hun scheerapparaat niet aan. Zij vormden team Spoedsnor
in het kader van de wereldwijde bewustwordingsmaand Movember. Met het laten staan van de snor vroegen zij
aandacht voor prostaatkanker, de meest voorkomende vorm van kanker onder mannen. Ze probeerden zo veel mogelijk
geld op te halen voor onderzoek en behandeling. Wereldwijd is al bijna veertig miljoen euro opgehaald voor Movember.
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd door de betreende organisaties of bedrijven
*
VUmc in Amsterdam nam kortgeleden de
nieuwe Medium Care, behorend tot de
Intensive care, in gebruik. Hiermee sluit
VUmc een periode van drie jaar verbouwen
af. Het beschikt nu over 32 Intensive Care
en twaalf Medium Care bedden om ernstig
zieke patinten op te vangen. Dit alles op
eerste etage waar ook de onderwijsfunctie
is ingevuld: er is een simulatie trainings-
ruimte en een ruimte voor patintbespre-
kingen en onderwijs. Beiden ingericht
met de nieuwste interactieve technische
middelen.
De verbouwing was volgens het ziekenhuis
een ingenieus staaltje techniek omdat er
gebouwd moest worden binnen bestaande
muren. Tijdens deze nieuwbouw waren telkens
twee andere IC-locaties open. Een behoorlijke
puzzel om op elkaar af te stemmen. De nieuwe
afdelingen zijn licht en moeten de patinten
rust en privacy bieden. Door de indeling in
een of twee persoonskamers zijn problemen
met infecties, wat een actueel thema is, beter
het hoofd te bieden. Ook voor de patinten-
zorg zelf zijn er noviteiten in gebouwd. Elke
kamer heeft een gentegreerde tilllift aan het
plafond, er zijn toezicht cameras op alle bed-
plekken om optimaal toezicht te waarborgen.
Bedgordijnen zijn vervangen door moderne
kamerschermen. Alle details zijn in ontwerp
en realisatie getoetst aan de modernste stan-
daarden die beschikbaar waren. Met de aan-
schaf van bewakingsmonitoren en de aanschaf
van nieuwe beademingsmachines bijna afge-
rond is de Intensive Care volgens het VUmc
klaar voor de toekomst.
Rust
Veel aandacht is besteed aan omgevings-
aspecten, om het verblijf voor de patint en
het werkklimaat voor verpleegkundigen en
artsen zo aangenaam mogelijk te maken.
Het Brightsite VUmc-principe is toegepast.
Zo kan er bijvoorbeeld, via een geavanceerd
belichtingssysteem, uit een breed spectrum
aan lichtkleuren gekozen worden. Hoofd van
de afdeling Toon van Galen: Het effect van
licht heeft een gunstig effect op de gemoeds-
toestand van de patint. De rust die heerst op
een of twee persoonskamers versterkt dit effect
verder. Er is veel minder geluidshinder voor
de patint, en daarmee minder prikkels die
angsten en verwardheid bij de patint kunnen
veroorzaken. Natuurlijk werkt dit ook voor
verpleegkundige en artsen veel rustiger. Dat
horen we frequent terug.
VUmc rondt nieuwbouw IC af
Veel zorginstellingen werken op de een of
andere manier samen met een partner of
een goed doel in het buitenland, meestal
een ontwikkelingsland. De Moving Manage-
ment Foundation (MMF) wil voor hen een
kennisplatform opzetten en hield daarvoor
onlangs een voorlopige aftrap.
MMF heeft door voormalig Gelre-zieken-
huisbestuurder en adviseur Maarten Imkamp
laten onderzoeken of zorginstellingen/
zieken huizen elkaar kunnen helpen bij hun
activiteiten in het buitenland. Zorgorganisa-
ties krijgen uiteenlopende vragen uit het
buitenland, varirend van verzoeken om
geld en spullen, tot duurzame ontwikkelings-
partnerschappen, zegt MMF-directeur Rob
Leeuwenburg. Ook zijn er grote verschillen
in wat een samenwerking oplevert. Wij willen
ervoor zorgen dat niet elke instelling steeds
het wiel opnieuw moet uitvinden of dezelfde
fouten moet maken. Daarom organiseerden
Leeuwenburg en Imkamp op 21 november
een werkconferentie in het Albert Schweitzer
ziekenhuis (ASz) in Zwijndrecht, met ruim
twintig deelnemers uit zorgorganisaties die
een buitenlandrelatie hebben, om de behoefte
aan kennisuitwisseling te toetsen. Het ASz is
er daar zelf n van. Voorzitter Gert Jan van
Heiningen van de Commissie Buitenland
van het ASz zette uiteen hoe er al jaren wordt
samengewerkt met een Roemeens ziekenhuis.
De relatie is misschien niet gelijkwaardig - er
gaat meer vanuit Dordrecht naar Roemeni
dan omgekeerd - maar er is wel gelijkwaardig-
heid in verantwoordelijkheid.
De Roemenen denken actief mee over wat
zij van ons willen en leggen verantwoording
af over hoe ze dit gaan inzetten, aldus Van
Heiningen. Omgekeerd heeft een Roemeense
SEH-arts ons tijdens een stage wel degelijk be-
langrijke verbeterpunten aan de hand kunnen
doen. Wetenschapper Johan van Rixtel van de
Universiteit van Tilburg gaf in zijn presen tatie
aan dat bij buitenlandsamenwerking vaak
te weinig aandacht is voor wederkerigheid.
Partnerschappen met het buitenland kunnen
aan zorginstellingen een waardevolle spiegel
voorhouden. Ze zijn enorm belangrijk voor
een reecterende, lerende houding en voor
het vergroten van loyaliteit en motivatie bij
medewerkers. Dat belang wordt onderschat.
KNO-arts Jan Antveling van Stichting Eardrop
vertelde over zijn jarenlange ervarin gen in de
oorheelkunde in Afrika. In zijn visie is hulp
alleen dan zinvol, als die tijdelijk is, met een
focus op opleiding en met duide lijke doelen
en termijnen. En bij geen succes: durf te stop-
pen. Eric Bloemkolk van Soft Tulip schetste
een succesformule waarmee een groot aantal
Nederlandse zorg- en hulporganisaties in
korte tijd grote slagen konden maken bij het
bestrijden van ondervoeding in Oekraense
internaten. Ook hij hamerde op gelijkwaar-
digheid in de relatie en het ver groten van
zelfredzaamheid bij de ontvangende partner.
De deelnemers zien zeker brood in een regel-
matige samenkomst om elkaars prak tische
tips en inspirerende ervaringen te horen.
MMF wil hier dan ook mee verder. Waarbij,
zoals Imkamp samenvatte, de leidraad moet
zijn dat zorgorganisaties uit de geef- en hulp-
modus komen en meer naar een vraag- en
antwoordspel werken, een echt partnerschap.
Alle instellingen met buitenland activiteiten
die bij dit platform willen aanhaken, zijn
meer dan welkom om zich te melden via
info@movingmanagement.nl.
Bij geen succes:
durf te stoppen
Omgang met hulp buitenland
Tijdens een werkconferentie werd de behoefte gepeild aan kennisuitwisseling tussen zorgorganisaties die zich bezighouden met hulp aan een ontwikkelingsland.
21 Kliniek
Nummer 23
4 december 2013
Boeken
Ons ziekenhuis
Het Meander MC in Amersfoort verhuist op
23 december naar een nieuwe locatie. Dan
gaan de deuren van de huidige ziekenhuizen
Elisabeth en Lichtenberg denitief dicht. In
de oude ziekenhuizen die binnenkort onder
de slopershamer gaan vallen, zijn de heftige
emoties van miljoenen angstige, verdrietige,
opgeluchte, wanhopige, blije bezoekers en
medewerkers in de muren getrokken. Als
die stenen muren, die gangen, die kamers
eens konden praten... De verhalen die de
stenen muren niet kunnen vertellen, zijn
gevangen in het prachtig uitgevoerde boek
Ons ziekenhuis.
Het idee hiervoor kwam van Arjeh Kalmann.
De ziekenhuizen hebben een ziel en die
wilde hij graag vastleggen. Het ging hem
daarbij niet om de geschiedenis van de ge-
bouwen of van de geneeskunst, maar om de
mensen. De mensen die hier noodgedwon-
gen verbleven en de mensen die hier uit vrije
wil werkten. Het is een heel menselijk boek
geworden, niet alleen door de prettige vertel-
trant van Helma van den Berg, die de teksten
voor haar rekening nam, maar zeker ook
door de fotos van Marco Hofst.
Het boek biedt behalve de feiten, persoon-
lijke verhalen van medewerkers en patin-
ten. De keuze van de onderwerpen lijkt wat
willekeurig, maar is wel verrassend. De lezer
kijkt bijvoorbeeld mee met verpleegkun-
digen tijdens de nachtdienst, beleeft een
kerst morgen in het ziekenhuis, leest over de
afdeling pijnbestrijding, maar neemt ook
een kijkje in de wachtruimte.
Aangrijpend zijn de verhalen van patinten.
Bijvoorbeeld het stukje van twee zusjes bij
wie in 1940 de amandelen werden geknipt.
Hen was verteld dat ze naar een tante zouden
gaan. Maar in werkelijkheid werden ze naar
het Elisabeth gebracht waar hun amandelen
zonder verdoving werden geknipt. Geen
uitleg vooraf, geen verklaring achteraf. Of
het stukje van een huisarts die een patint
begeleidde die spoedig zou sterven, zo was
de verwachting van het ziekenhuis. De diag-
nose bleek achteraf onjuist en de man die al
afscheid had genomen van zijn leven, bleek
nog een leven voor zich te hebben. En dat
was niet gemakkelijk.
Het is een boek rijk aan verhalen en fotos.
Mooi vormgegeven. Herkenbaar voor zowel
de zorgprofessional als de patint. Het boek
is te koop in de boekhandels en te bestellen
via www.braynbooks.nl.
Door Marja den Otter
N.a.v. Ons ziekenhuis. Meander Medisch
Centrum, naar een idee van Arjeh Kalmann,
in samenwerking met Meander Medisch
Centrum, tekst Helma van den Berg, fotos
Marco Hofst, uitgever: Brayn Books, Amers-
foort, november 2013, prijs 24,50 euro.
VUmc in Amsterdam nam kortgeleden de nieuwe
Medium Care, behorend tot de Intensive care, in gebruik.
22 Advertentie
Nummer 23
4 december 2013
Houd helder zicht op lutene en zeaxanthine
uit goudsbloem
Springfeld Nutraceuticals, T 0186-626173 E info@springfeldnutra.com
Het belang van goed zicht neemt toe naarmate we ouder worden.
Invloeden van buitenaf, zoals bijvoorbeeld UV-licht, spelen een rol bij
de gezondheid van het oog en dan met name het netvlies.
De carotenoden lutene en zeaxanthine komen voor in het centrale
deel van de ogen. Deze voedingsstofen zijn familie van btacaroteen.
Vooral mas, spinazie, oranje pepers maar ook eidooiers bevatten de ca-
rotenoden lutene en zeaxanthine. Ook goudsbloem is een belangrijke
bron. Houd deze belangrijke voedingsstofen dus goed in de gaten.
Macuvite bevat lutene en zeaxanthine uit goudsbloem in een vorm die
goed door het lichaam wordt opgenomen.
Macuvite is verkrijgbaar in verpakkingen van 30 en 100 V-caps.
bij gezondheidswinkels en drogisten en kosten resp. 15,95 en 47,95.
Encozyme NADH
met gestabiliseerd co-enzym NADH
(NADH is gereduceerd vitamine B3 *)
NADH is de gereduceerde vorm van vitamine B3 NADH is als co-enzym een belangrijk onderdeel van de
energiecyclus. Vitamine B3 draagt bij aan het behoud van normale vitaliteit en aan de normale overdracht
in het energiemetaboilisme.
Als co-enzym is NADH bij vele processen in het lichaam betrokken. NADH heeft een basale functie als co-
factor voor de stofwisselling.
Omdat NADH betrokken is bij de energiecyclus, kan dit juist voor sporters een welkome aanvulling zijn. Voor
mensen die regelmatig vliegen en tijdzones passeren, kan NADH tevens nuttig zijn.
NADH is op zich een instabiele stof. Encozyme NADH biedt een stabiele vorm van NADH door toevoeging
van plantaardig chlorofyl.
Een gepatenteerd proces zorgt er voor dat NADH in microbolletjes van chlorofyl verpakt wordt. Hierdoor
blijft NADH goed stabiel en passeert ongeschonden de maag.
Aanbevolen gebruik 1 tot 2 x daags een capsule.
Verkrijgbaar via gezondheidswinkels zoals Gezond & Wel en Vitaminstore.
Lncozyme NADH 5 mg - 30 v-caps. - PP l9,95
Lncozyme NADH l0 mg - 30 v-caps. - PP 34,95
Draagt bij aan vermindering van vermoeidheid
Springfeld Nutraceuticals, T 0l86 626l73 E info@springfeldnutra.com
*
De temperatuur daalt langzaam naar het
vriespunt en de feestdagen komen steeds
dichter bij. Tijd voor de Kerstfair op land-
goed Heerlijkheid Marinwaerdt in Beesd.
Dit jaar is het thema Winterse weelde. Van
12 tot en met 15 december zijn bezoekers
van welkom om te komen genieten van de
winterse weelde op het landgoeden inspi-
ratie op te doen voor de feestdagen.

Vier dagen lang staat het landgoed geheel


in het teken van winterse weelde. De kerst-
bomen met lichtjes die het terrein feestelijk
ver sieren, de knetterende haardvuren en het
grote kampvuur op de Vuurplaets zorgen voor
een heer lijke kerstsfeer. Bij ruim negentig
standhouders kunnen bezoekers hun kerst-
inkopen doen met keuze uit onder andere
woonacces soires, kerstdecoraties, kleding, ver-
zorgingsproducten en nog veel meer. Bezoe-
kers kunnen op de Kerstfair een romantisch
ritje met de arrenslee door het parkbos en
langs Huize Marinwaerdt maken of inspiratie
opdoen bij de modeshow, waar modellen de
wintermode van standhouders showen. Ook
zijn er gidsen aanwezig die rondleidingen
geven door Huize Marinwaerdt en alles weten
te vertellen over het landgoed, de tradi ties en
gewoonten van vroeger. Iedere dag zingen
en spelen verschillende kerstkoren en musici
kerstliederen in de historische schuren, bij het
kampvuur en in de tenten. Voor de creatieve
bezoekers en de bezoekers met groene vingers
is er dit jaar een workshop kerstkransen
maken. De kerstkransen worden gemaakt van
natuurlijke materialen zoals mos, hout en
blad. Er zijn meerdere workshops per dag en
bezoekers kunnen zich ter plaatse aanmelden.

Praktische informatie
De Kerstfair 2013 is van 12 tot en met
15 decem ber, dagelijks van 11.00 tot 18.00
uur en op vrijdag 13 en zaterdag 14 decem-
ber tot 21.00 uur. De toegang bedraagt tien
euro per persoon (na 17.00 uur acht euro).
Kinderen van dertien tot en met zeventien jaar
betalen 7,50 euro, kinderen tot en met twaalf
jaar mogen gratis naar binnen. In de online
voorverkoop tot en met 11 december via
www.kerstfair.nl zijn kaarten met twee euro
korting te bestellen. Honden zijn welkom,
mits aangelijnd. Parkeren is gratis en er rijdt
een gratis pendelbus vanaf station Beesd. Kijk
voor meer informatie op www.kerstfair.nl.
Dat theater een heel sterk middel is om in
te zetten bij trainingen weet Theater A la
Carte uit Utrecht inmiddels uit ruime eigen
ervaring. Al bijna twintig jaar maakt dit
gezelschap voorstellingen op maat voor de
zorg.
Onlangs nog kregen wij van een opdracht-
gever in de ouderenzorg te horen dat het per-
soneel twee elementen goed had onthouden
van een trainingsdag bomvol workshops en
lezingen, ruim een jaar eerder. De lunch, maar
vooral de voorstelling, vertelt Welmoed de
Graaf van Theater A la Carte. Beelden komen
anders binnen dan woorden. Door het kijken
naar scnes uit je eigen beroepspraktijk wordt
je niet alleen aangesproken op je cognitie,
maar ook op je gevoel. En door mee te voelen
met je collega, de patint of clint snap je
beter waarom deze op een bepaalde manier
reageert. Humor speelt hierbij een grote rol.
De Graaf: Je wilt natuurlijk wel dat mensen
zich open stellen voor wat je laat zien. Wan-
neer je met het vingertje gaat wijzen slaan ze
dicht. Wij maken veel gebruik van humor.
Dan hoor je de mensen in de zaal lachen, met
meteen daarna de reactie: Oh wat erg, maar
zo gaat het wel. En dan heb je dus een aan-
leiding voor een discussie.
Zorgbreed
Met bijna twintig jaar ervaring is Theater A la
Carte inmiddels goed ingewerkt in de zorg.
De Graaf: Wij spelen echt zorgbreed, voor
ziekenhuizen, ouderenzorg, psychiatrie, ge-
handicaptenzorg, noem maar op. En bijna
altijd krijgen wij na aoop de vraag of we zelf
afkomstig zijn uit de zorg. Een groter compli-
ment kun je eigenlijk niet krijgen. Kijk voor
meer informatie op www.theateralacarte.nl.
Kerstfair op Marinwaerdt
Voorstellingen op maat voor de zorg
Colofon
Lezersactie Kerstfair
De Zorg- en Ziekenhuiskrant mag vijf
keer twee toegangskaarten voor de Kerst-
fair verloten onder de lezers. Ook kans
maken op kaarten? Geef dan antwoord
op de vraag: Wat is dit jaar het thema van
de Kerstfair? Mail het antwoord, samen
met naam en adres voor 7 december naar
info@zorgenziekenhuiskrant.nl.
Prijswinnaars
Thermen Bussloo
Thermen Bussloo is een enorm populaire
bestemming. Heel veel lezers waagden
een poging om kans te maken op twee
gratis toegangskaarten. De volgende perso-
nen kan de Zorg- en Ziekenhuiskrant blij
maken met twee kaartjes: Walter Niessen
(Purmerend), Birgit Ravenhorst (Almere),
Wouter Vlek (Doesburg), Diana de Roo
(Almelo) en Jolanda de Groot (Maarssen).
Prijswinnaars Nationale Gezondheids Beurs
De volgende personen hebben twee toe-
gangskaarten gewonnen voor de Nationale
Gezondheids Beurs die op 24, 25, en
26 januari wordt gehouden in de Jaar-
beurs in Utrecht. A.M. Sas-Vrijaldenhoven
(Tiel), A.B. Veenstra (Deventer), Marga Cals
(Delft), J.F. de Bruin (Schoonhoven), G
Geurtsen (Bussum), Gerdina Roos (Ooster-
wolde), Linda Zoon (Utrecht), Corrie van
de Wege (Terneuzen), Miena Sewgobind
(Amsterdam), Maria Peters (St. Hubert),
Cathy Kassing (Beverwijk), Rene Scheed-
ler (Rozendaal), Joke Klaasse (Gouda),
M. van der Sluijs (Amstelveen), Lineke Cats
(Groningen), Linda Dekker (Amsterdam),
Tr. Jansen (Zevenaar), Dhr. Schuurman (Vars-
seveld), Eveline Rimmelzwaan (Leiden),
E. Fontijn (Dordrecht), J. Krab (Zevenaar),
Gerda Sanders (Amstelveen), M.N. van Muij-
den (Dden Haag), Mieke Onvlee (Leider-
dorp) en Ellen Aangeenbrug (Lisse).
23 Service
Nummer 23
4 december 2013
Uitgever, tevens redactie-adres:
Gouda Media Groep B.V.
Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322 456
F (0182) 322 466
E redactie@zorgenziekenhuiskrant.nl
Eindredactie:
Marja den Otter
Opmaak en fotograe:
Gouda Media Groep B.V.
Advertentieverkoop:
Gouda Media Groep B.V.
T (0182) 322 451
E info@zorgenziekenhuiskrant.nl
Anneke de Pater
Judith Kokshoorn
Laura Fuykschot
Alhoewel deze krant met de grootst mogelijke zorg is
samengesteld, kan geen van betrokken partijen aan-
sprakelijk worden gesteld voor eventueel voorkomende
fouten.
Algemene servicevragen:
Maandag tot en met vrijdag van 9.00-16.00 uur;
telefoon (0182) 322 456 of mail naar:
info@zorgenziekenhuiskrant.nl
Abonnementen
Adres: Crabethstraat 38-D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322 456
E info@zorgenziekenhuiskrant.nl
Prijzen: per jaar 74,20 euro
Redactie/tips:
Tips, een tekst of een persbericht kunt u mailen naar
redactie@zorgenziekenhuiskrant.nl
De redactie houdt zich het recht voor om artikelen
niet te plaatsen of in te korten.
Verspreiding:
De krant wordt tweewekelijks beschikbaar gesteld
in het personeelrestaurant van alle ziekenhuizen in
Nederland. Daarnaast wordt de krant toegestuurd aan
leidinggevenden onder wie de hoofden inkoop in de
ziekenhuizen en zorginstellingen.
De oplage bedraagt 30.000 exemplaren.
Webkrant:
De krant kan ook geraadpleegd worden via
www.zorgenziekenhuiskrant.nl. Hierop staat dagelijks
actueel medisch nieuws.
Komende verschijningsdata 2013:
Tweewekelijks. Klik op:
www.zorgenziekenhuiskrant.nl/verschijning
Bezorging:
Bezorgklachten kunt u mailen naar
info@zorgenziekenhuiskrant.nl
of bel (0182) 322 456
*
* De teksten op deze pagina zijn aangeleverd door de betreende organisaties of bedrijven
Door het kijken naar scnes uit de eigen beroepspraktijk worden zorgverleners niet alleen aangesproken op hun
cognitie, maar ook op hun gevoel.
24
Nummer 23
4 december 2013

Anda mungkin juga menyukai