ANG DALAWANG PALAKA

May dalawang palaka ang naninirahan sa isla ng Hondo, isang lalawigan ng Hapon. Ang unay nakatira sa maruming kanal sa la as ng siyudad ng !saka. Ang ikalawa naman ay sa malinis na sapa na malapit sa Kyoto. Hindi magkakilala ang dalawa dahil silay mapapagitnaan ng isang matayog na undok. "sang araw naisipan ng dalawang palaka na akyatin at tawirin ang undoknpara makita ang nasa magka ila nitong siyudad. Ang palaka mula sa !saka ay nais na makita ang siyudad ng Kyoto. Ang nasa Kyoto naman ay nais na makita ang !saka. #a sumunod na umagay nagsimula ng akyatin ng dalawang palaka ang undok. Matarik at mahirap ang daan at gumugol sila ng maha a ring panahon. #a ay na narating ng dalawang palaka ang tuktok ng undok at nagtagpo sila sa iisang lugar. Kapwa sila nakaupo sa matataas na damuhan. Matagal ring nagtinginan ang dalawang palaka. #a wakas, nagtanong ang galing sa !saka. $#an ka patungo, kai igan%& #umagot ang galing sa Kyoto. $Patutungo ako ng !saka.& $Ganoon a% sagot ng taga'!saka. $Hayaan mong sa ihin ko kung anong uri ng siyudad ang !saka, akoy mismong tagaroon. "sa itong mahirap at maruming lugar. Ang tu ig ay maitim at ma aho. Ako namay patungong Kyoto(& $Ganoon a% tugon ng taga Kyoto. $)unay ngang walang maruming kanal sa Kyoto at ang tu ig ay malinis. #u alit lagi itong kumukinang sa tuwing tatamaan ng araw kaya naman masakit sa mata. Akoy galinng doon. Matagal na muling nagkatinginan ang dalwang palaka. $Haay,& untong'hininga ng taga'!soka.&#a hirap ng pag'akyat dito sa tuktok, ayaw ko nang uma a para lang makita ang isang di kainaman ng lugar. Kung akoy mataas man lamang maaari akong tumingin pa a a aat makita ang siyudad ng Kyoto.& $Maaari tayong umisip ng paraan na makita ang siyudad na patutungo tayo nang hindi na kailangang uma a pa tayo(& suh*stiyon naman ng taga'Kyoto. Matiim na pumikit ang taga'Kyoto at nang magdilat ng matay masayang nagwika. $Alam ko na ang ating gagawin. Kung matutulungan mo akong makatayo gamit ang aking paa sa likuran, tutulungan din kitang makatayo gamit ang paa mo sa likuran. #a gayun, higit tayong magiging mataas kayssa sa mga damo. at makikita natin ang i a a g siyudad na nais nating makita.& Ganoon nga ang ginawa ng dalawang palaka. Humarap ang palaka galing !saka sa siyudad ng Kyoto at ang taga Kyoto naman ay sa siyudad ng !saka humarap. Magkakapit

silang mahigpit gamit ang maiiksing unahang paa nila. Matagal ding tumayong'harapan ang dalawa. #u alit nakalimutan ng dalawang palaka na ang kanilang dalawang malalaking mata ay nasa taas ng kanilang ulo. Ha ang nakaupo ang awat isay nakaharap sila sa siyudad ng kanilang pinanggalingan. &Ah,& paanas na wika ng taga'!saka $Hindi rin pala naii a ang Kyoto sa aking pag uma a pa ako(& At ma ilis din silang nag itiw sa isat'isa at gumulong sila sa damuhan. +ilang mga Hapon*s, magalang silang yumukod sa isat'isa at lumisan pa alik sa kung saan sila nanggaling. Hanggang sa wakas ng kanilang uhay, ang dalawang palaka ay naniwalang ang siyudad ng !saka at Kyoto ay magkahanlintulad lamang.

),-D"#, ANG M-N)"NG ANGH.L

#i )rudis ay isang angh*l. nakatira siya sa langit. )ulad ng i ang angh*l ay ma ait si )rudis. Laging nagtatanong si )rudis. $+akit hindi tayo maaaring uma a sa lupa%& &Ang tahanan ng angh*l ay sa langit. mga tao lang ang nakatira sa lupa, anang isang angh*l. "pinag a awal sa mga angh*l ang isang lugar sa langit. Naisip ni )rudis na aka iyon ang lihim na daan papunta sa lupa. "sang araw ay nagpunta si )rudis sa ipinag a awal na lugar. Napigil ang paghinga niya ng makita ang umiikot na ulap. Hinigop si )rudis nang umiikot na ulap. )akot na takot siya. Akala niya ay katapusan na niya. +umagsak si )rudis sa harap ni #an P*dro. Mas lalo siyang natakot ng makita ito. $+akit sumuway ka sa utos%& anito. +inuksan ni #an P*dro ang pinto ng langit. $Dadalhin kita sa lupa. Makaka alik ka lang kung makagagawa ka ng ka utihan%&

Naramdaman na lang ni )rudis na parang tinangay siya ng isang ma ilis na ipu'ipo. Pumikit siya at hinintay kung ano ang mangyayari. Nang dumilat si )rudis ay nasa isang asurahan na siya. $Ang dumi( Hindi ganito sa langit(& ulalas niya. Naglalakad si )rudis. isang aso ang nakakita sa kanya at tinahulan siya. $)su, tsu(&pagtata oy niya sa aso. Ma ilis na tumak o si )rudis. $#an P*dro tulungan mo ako(&paiyak na sa i niya. $Halika dito(&tawag kay )rudis ng isang os*s. )inakot ng hawak na patpat ng ata ang aso. Napansin naman ni )rudis na wala na ang pakpak niya. Ma ait na ata si !m*ng. $#umama ka sa akin kung wala kang tirahan.& $#alamat,&sa i ni )rudis. Mahirap sina !m*ng. -lila na ito sa ama. May sakit ang ina nito na i ini ili niya ng gamot kapag may *kstang kinikita sa asura. Nakita ni )rudis na ma uting anak si !m*ng. " ig niya itong tulungan. Kung maaari nga lang niyang paggalingin ang nanay nito... "sang araw dinatnan nila ang nanay ni!m*ng na hirap sa paghinga. Hindi naman ito madala ni !m*ng sa doktor dahil wala silang p*ra. Nagdasal ng ma uti si )rudis. $Diyos ko, paggalingin Mo po ang nanay ni!m*ng kahit po dagdagan ni #an P*dro ang parusa ko.& Pinakinggan ang dasal ni )rudis. Nagpasalamat ito kay )rudis. Nang gumaling ang ina ni !m*ng ay umalik agad ito sa pagtitinda ng gulay. Nagpaalam si )rudis kay !m*ng at tanging Diyos lang ang may alam kung saan ito dadalhin ng kapalaran.

ANG GAN#ANG NANG"NG")L!G NG G"N)!

May isang mahirap na mag asawang mag u ukid. Wala silang ikina u uhay kundi ang pinag i ilhan sa gatas ng kanilang nai'iisang aka at sa mga itlog ng kanilang manok. Para sa lalaki maligaya na rin siya kahit mahirap sila. P*ro ang kanyang asawa ay hindi maligaya sa ganitong uri ng pamumuhay i ig niyang yumaman. "sang araw, natagpuan ng lalaki ang isang gansa sa gu at. "to ay ligaw at tila walang nagmamay'ari. "niuwi ito ng ma ait na mag u ukid at pinakain ng mga util ng mais. "ginawa niya ito ng pugad na yari sa kawayan at sinapinan ng dayami. "nalagaan niya itong ma uti dahil nakapag i igay rin ito ng itlog. "sang umaga, nagulat ang mag'asawa nang magpunta sila sa may pugad ng gansa. "sang malaking itlog na ginto ang nakita nila sa pugad. Nangitlog ng ginto ang gansa( $Hulog ito ng langit sa atin& sa i ng lalaki $/ayaman na tayo& sa i naman ng a a*. Araw'araw isang gintong itlog ang nakukuha ng mag'asawa sa pugad ng gansa. "tinago nila ito sa supot. Ang gansa ay lalo nilang inalagaang ma uti. Mga dilaw na util ng mais ang pinakakain nila rito. Malinis at sariwang tu ig ang pinakakain nila rito. $#ana naman ay mangitlog agad siya ng marami.&Minsan ay nasa i ng a a* sa kanyang asawa0 $Paisa'isa naman kung mangitlog ang gansang iyang awat araw. Kahit pakainin mo nang marami, isa lang ang itlog na inilala as.& $Ma uti nga at ini igyan tayo ng isang gintong itlog araw'araw,&sagot naman ng lalaki. $Pasalamat na tayo.& $!o nga, p*ro matatagalan pa ago tayo yumaman. Angal ng sakim na a a*. $., ano ang gusto mong gawin natin%&tanong ng lalaki. $Hindi mo a naisip% Ang mga gintong itlog ay galing sa loo ng katwan ng gansang iyan. " ig sa ihin noon, marami iyang ginto sa loo ng kanyang katawan.& $., ano ngayon%&nagkakamot ng ulo na tanong ng lalaki.

$Ay naku, ano pa a% " ig sa ihin, kung papatayin natin ngayon ang gansang iyan, makukuha natin ang mga ginto sa loo ng katawan niya at yayaman na tayo.&paliwanag ng a a*. Naniwala ang lalaki sa kanyang asawa, kumuha siya ng kutsilyo at pinatay ang gansa. P*ro wala silang nakitang ginto sa loon ng katawan ng gansa. Nawalan tuloy sila ng gansang tagapag igay ng itlog.

ANG MAPALAD NA MAG'A#AWA

Noong unang panahon, malimit na uma a mula sa kalangitan si +athala upang isitahin ang mga tao. Minsang siyay dumalaw sa isang maliit na nayon sa ka undukan at siyay nag alat kayo ilang isang +a aylan. Nakituloy siya sa isang madilim na dampa at malugod naman siyang tinanggap ng mahirap na mag'asawang naninirahan dito. Ha ang namamahinga1sa1+athala, nag'usap namang palihim ang mag'asawa. Nais nilang mapasaya kahit kaunti man lamang ang kanilang *strangh*rong panauhin. #u alit nalungkot sila dahil wala ni isa man silang pagkaing maihahain sa hapunan.

$May isa tayong inahin. May mga sisiw siya na maaaringlumaking kapalit niya. Maari na natin siyang patayin at iluto upang kmaihain sa ating panauhin.&wika ng a a* sa kanyang asawa. Ha ang sinasa i ito ng a a*, narinig naman ng inahing manok at itinapon niya ang kanyang sisiw. $Makinig kayo, nais ko kayong maging ma uting manok pagdating ng panahon. Akoy mamamatay na mamaya lang kaya kayoy aking maiiwan& Nag'iiyak ang mga sisiw. Ayaw nilang mamatay ang kanilang inahing manok. +uma a sa silong ng ahay ang lalaki at kinuha ang inahing manok. Ginilitan ito sa l**g at inalisan ng alahi o. Nakita ng mga sisiw ang kamatayan ng kanilang inahing manok kung kaya nagsampahan sila sa apoy sa kalan. Nalungkot ang mag'asawa dahil namatay din ang mga sisiw. Mula noon, hindi na kinulang sa pagkain ang nayong iyon, dahil naging mata a ang lupain at sari'saring mga gulay ang ditoy tumu o. Ang inahing manok naman ay ginawang ituin ni athala kasama ang kanyang mga sisiw.

ANG H"L"NG N" +.+!NG #A G.N".

#i +* ong ay laking Maynila. )uwing akasyon ay dumadalaw siya sa may sakit niyang Lola na nakatira malapit sa dalampasigan. "sang a a*ng g*ni* ang naging kai igan ni +* ong. Pinalalya kasi niya ito sa loo ng sigay na naging kulungan nito. " ig ng g*ni* na gantimpalaan si +* ong sa pagpapalaya sa kanya. $Kahit ano ang hilingin mo ay i i igay ko. &anito. Maaaring humiling si +* ong p*ro may limitasyon. Dalawang agay lang ang maaari niyang hilingin sa g*ni*. Masarap na pagkain ang hiniling ni +* ong. " ig kasi niyang makakain ang kanyang ng masustansyang pagkain ang lola niyang may sakit. )uwang tuwa ang lola ni +* ong. $Masw*rt* ka. Hindi lahat ng ata ay may kai igang g*ni*. $sa i ng lola ni +* ong. $Ngayong araw na ito ay maaari kang humiling ng isa pang hiling, &ang sa i ng g*ni*. Nag'isip si +* ong ng mga agay na gusto niya.

Gusto niya ng mga magagandang damit at magagandang laruan. Gusto rin niya ng marami pang masasarap ng pagkain. )inawag si +* ong ng kai igang g*ni*. $nakapag'isip ka na a ng hihilingin mo% $$Nakapag2isip na ako, & sagot niya. $Ang i ig ko ay paggalingin mo ang aking lola. Gawin mo siyang masigla at malusog, sa huli ay pakiusap ni +* ong. Humanga ang g*ni* kay +* ong dahil sa halip na pansarili ay paggalingin ang lola ang hiningi niya. Kaya naman pinaggaling ng g*ni* ang lola ni +* ong.

ANG +AKA A) ANG KALA+AW

Noong unang panahon, magkai a ang kulay ng aka at kala aw. "sang araw nagyaya si kala aw na maligo sa ilog. Hinu ad nila ang kanilang mga damit. )umalon sila sa ilog. #inampay nila ang kanilang mga damit sa puno. Hu ad na naligo sila sa ilog. mga atang nagtatampisaw ng nagtatampisaw. Langoy dito langoy doon. Hanggang maalala ni kala aw na tanghali na. Kailangan na nilang umuwi sa kanilng amo. Kumaripas sila upang kunin ang kanilang mga damit. #inimulan na nilang isuot ang kanilang damit. #u alit naisuot ni aka ang damit ni kala aw. Ang suot ni kala aw ay damit ni aka. Dumating ang kanilang amo. #a pagha ol niya sa mga ito, hindi na naipagpalit ng kala aw at aka ang kani'kaniyang mga damit hanggang ngayon.

MGA LA,AWANG NAGPAPAK")A NG GAWA"NG PANGKAL-#-GA N

ANG M-N)"NG #",.NA

Masayang'masaya si ,**na, ang munting sir*na. Kagagaling lang niya sa pamamasyal. Nakita niya ang i a aw ang dagat. "kinuw*nto niya sa kai igang si "yah ang nakita. $+a alik ako sa i a aw ng dagat,& sa i niya. $Naku, hindi a d*likado%&

Hindi napigil ni "yah si ,**na. Muli siyang pumaim a aw sa tu ig. "yon ang simula ng ga i ga i niyang pamamasyal sa i a aw ng tu ig. Lumipas ang mga panahon dalaga na ang munting sir*na. Ngayon ay umii ig na siya. Ang inata ay isang prinsip*. Nailigtas niya ito ng minsang masama ang panahon Naging malungkutin si ,**na. " ig niyang makipagkai igan sa prinsip* ngunit imposi l*. Nagpatulong siya sa mangkukulam sa dagat. $" ig ko pong magkaroon ng paa. & $#ig*, p*ro tandaan mong mamamatay ka kapag hindi ka ini ig ng prinsip*. Magiging ula ka at hahalo sa hangin ang iyong kaluluwa. Kinuha rin ng mangkukulam ang tinig ni ,**na p*ro maligaya siya. $#ino ka% )agasaan ka %&Walang nakuhang sagot mula sa kanya ang prinsip*. -mi ig din ang prinsip* kay ,**na. Nadarama iyon ng sir*na. Nakikita niya iyon sa mga kilos nito at pag'aalala sa kanya. Nakatakda ng ikasal ang prinsip* sa isang prins*sa. Napaiyak si ,**na sa isang matinding ka iguan. #a isang arko idinaos ang kasal. Naroon si ,**na. Nang matapos ang kasal ay nakadama siya ng pangangapos ng hininga. Lumundag si ,**na sa dagat. Pagsayad ng mga paa niya sa tu ig ay umalik ang kanyang untot. #andali pa ay namatay na siya. #umama sa hangin ang kaluluwa ni ,**na. Huli na nang matuklasan ng prinsip* na si ,**na ang tunay nitong mahal.

#-+M")).D +/3 4!5.N MAN"+! #-+M")).D )!3 M#. MA,"6A, H"6+AN

M A" KL "N G K

#-+M")).D +/3 4!5.N MAN"+! #-+M")).D )!3 M#. MA,"6A, H"6+AN "P"NA#A N"3 4!5.N MAN"+! "P"NA#A N"3 4!5.N MAN"+! )AGP-AN )AGP-AN )AGP-AN )AGP-AN )AGP-AN )AGP-AN )AGP-AN )A-HAN )A-HAN )A-HAN )A-HAN )A-HAN )A-HAN )A-HAN A,AL A,AL A,AL A,AL A,AL A,AL A,AL "P"NA#A KA/3 ++. MA,"6A, H"6+AN "P"NA#A KA/3 ++. MA,"6A, H"6+AN