Lugat-I Muskilat Ecza

T.C.
SAKARYA NVERSTES
SOSYAL BLMLER ENSTTS
LGAT-I MKLT-I ECZ

DERV SYH LRENDEV
(GR-NCELEME-METN-DZNLER)
BRNC CLT
YKSEK LSANS
TEZ
Sibel MURAD
Enstit Anabilim Dal : Trk Dili ve Edebiyat

Enstit Bilim Dal
: Yeni Trk Dili
Tez Danman : Yrd. Do. Dr. Paki KKER
HAZRAN - 2009
T.C.
SAKARYA NVERSTES
LGAT-I MKLT-I ECZ

DERV SYH LRENDEV
BRNC CLT
YKSEK LSANS
TEZ
Sibel MURAD

Enstit Bilim Dal
: Yeni Trk Dili
Bu tez 16 / 06/ 2009 tarihinde aadaki jri tarafndan oybirlii/oyokluu ile kabul edilmitir.
Prof. Dr. M. Mehdi ERGZEL
Jri Bakan
Yrd. Do. Dr. Paki KKER
Jri yesi
Yrd. Do. Dr. Bedizel M. AYDIN
Jri yesi
BEYAN
Bu tezin yazlmasnda bilimsel ahlak kurallarna uyulduunu, bakalarnn eserlerinden
yararlanlmas durumunda bilimsel normlara uygun olarak atfta bulunulduunu,
kullanlan verilerde herhangi bir tahrifat yaplmadn, tezin herhangi bir ksmnn bu
niversite veya baka bir niversitedeki baka bir tez almas olarak sunulmadn
beyan ederim.
Sibel MURAD
15.05.2009
N SZ
1617.yy.lar Trk bilim tarihi asndan olduka verimli bir dnemdir. Bu dnemde
birok alanda telif ve tercme eserler verilmitir. Eskia dnya tarihini konu alan
Gelibolulu Mustafa Ali (l. 1599) tarafndan kaleme alnan Knhl-Ahbr, ykselme
dnemi Osmanl Devleti'nin bakenti stanbul'da yaayan astronom-muvakkt Konyal
Mehmed b. Ktib Snn'n (l. 1523-24 civar) Rislet el-ceyb adl eserin tercmesi
(Fazlolu, 2003), matematik alannda stanbullu Mustafa b. Yusuf'un (1620'de sa)
Ma'din el-esrr f ilm el-hisb adl kitab ve 1629-1631 yllar aras irvanl emseddn-i
tk tarafndan yazlm resimli bir anatomi kitab olan (ehsuvarolu, 1984) Terh-i
Ebdn ve Tercmn- Kible-i Feylosfan bu eserlerden sadece birkadr.
Trk bilim tarihi, yetitirdii saysz bilim adamyla, zellikle tp alannda dikkat
ekmektedir. Trk tp tarihine ait birok eser allm olup, allan eserlerin ou 16.
yzyla kadar olan dnemi kapsamaktadr. Bu dnemden sonraki eserlere yeterli ilgi
gsterilmemitir. Bunun sebebini Osmanl Trkesi Dneminde dilin arlamasna
balamak yanl olmaz.
Osmanl kltr hayatnda bata tp olmak zere corafya, mzik gibi bilgi dallarnda
Trke eser verme hem erken bir tarihte balam hem de olduka yaygnlamtr. Tp
metinlerinde Trke eser telif ve tercme etmenin asl amac yazlan eserleri geni
kitlelere yani halka ulatrmaktr. (Fazlolu, 2003).
zerinde altmz Lgat- Mkilt- Ecz, 17. yzyla ait bir tp szldr. Bu
eseri sememizin en nemli sebebi ok dilli, orijinal bir szlk olmasdr. Ayrca
yazld dnemin dil zelliklerini yanstmas ve daha nce bu eser zerinde herhangi
bir alma yaplmam olmas da eserin deerini arttrmaktadr.
almamz; giri, inceleme, metin ve dizinlerden olumaktadr.
Giri blmnde eserin yazar, hayat ve dier eserleri, eserin zellikleri, nshalar, 16.
ve 17. yzyllarda Anadoluda yazlm tp eserleri, metni meydana getirirken
uygulanan yntem hakknda bilgi verilmitir.
almamz metnin okunmasyla balam, her sayfada madde ba olarak gsterilen

Arapa, Farsa, Greke, Latince, Sryanice, Ermenice, branice gibi eitli dillere ait
kelimelerin anlamlar birok szlkten yararlanlarak bulunmu, anlam bulunamayanlar
szlkte soru iareti ile gsterilmitir.
Metin iinde birbirlerine karlk gelen szckler, szlkte de madde ba olarak
gsterilmitir.
nceleme blmnde eserin dil zellikleri ele alnmtr.
Genel dizinde metinde geen szcklerin anlam, ek dizininde metinde kullanlan ekim
ekleri ve bu eklerin kullanldklar szckler, sklk dizininde metindeki szcklerin
kullanm sklklar gsterilmitir.
Tez konumun belirlenmesinde ve almamn her aamasnda bilgi ve birikimleriyle
desteini benden bir an bile esirgemeyerek, beni daima yreklendiren, zerimdeki
emeini kelimelerle ifadede zorlandm ok kymetli hocam Yrd. Do. Dr. Paki
Kkere teekkr etmek elbette yetersiz kalacaktr.
Tez almas sresince yardmlarn ve hogrlerini esirgemeyerek, bana tahamml
eden, deerli hocalarm lhan Uar ve aban Doana kranlarm sunarm.
Dizin programn hazrlayan deerli arkadam Burhan Baraklya ve sevgili dostum
Ahmet Kkere teekkrlerimi bir bor bilirim.
Beni bugnlere getirip,
gece gndz demeden tm isteklerimi byk bir sabrla
karlayarak bana rahat bir alma ortam hazrlayan biricik annem Serpil Ylmaza
derin sevgi ve teekkrlerimi sunarm.
Sibel MURAD
15.05.2009
NDEKLER
BRNC CLT
KISALTMALAR ........................................................................................................... v
TABLO LSTES .......................................................................................................... vi
ZET ............................................................................................................................. vii
SUMMARY ................................................................................................................. viii
GR .............................................................................................................................. 1
BLM 1: YAZIM ZELLKLER ....................................................................... 13
1.1. nllerin Yazl ..................................................................................................... 13
1.1.1. a nlsnn Yazl ..................................................................................... 13
1.1.2. e nlsnn Yazl ..................................................................................... 13
1.1.3. /i nlsnn Yazl ................................................................................... 14
1.1.4. o, , u, nllerinin Yazl ......................................................................... 15
1.2. nszlerin Yazl ................................................................................................... 16
1.2.1. b ve p nszlerinin Yazl .......................................................................... 16
1.2.2. c ve nszlerinin Yazl .......................................................................... 16
1.2.3. k ve g nszlerinin Yazl ........................................................................... 17
1.2.4. nsznn Yazl ..................................................................................... 17
1.2.5. s ve nszlerinin Yazl............................................................................ 17
1.3. kim Balacnn Yazm ............................................................................................ 18
1.4. ki Balacnn Yazm ............................................................................................... 18
1.5. da Balacnn Yazm ............................................................................................ 18
1.6. in Edatnn Yazm................................................................................................ 18
1.7. -dur/-dr Ek-fiilinin Yazm ..................................................................................... 19
1.8. Ek-fiilin Yazm ....................................................................................................... 19
1.9. ile Edat ve Balacnn Yazm.................................................................................. 19
1.10. Arapa ve Farsa Szcklerin Yazm ................................................................... 20
ii
BLM 2: DL BLGS ............................................................................................. 20

2.1. Ses Bilgisi ................................................................................................................ 20
2.1.1. nller ........................................................................................................... 20
2.1.1.1. Kk Hecedeki e, , i .......................................................................... 20
2.1.1.2. nl Uyumlar .................................................................................. 21
2.1.1.3. nl Deiimi ................................................................................... 28
2.1.1.4. Yuvarlaklama .................................................................................. 28
2.1.1.5. Dzleme .......................................................................................... 31
2.1.1.6. Genileme ......................................................................................... 32
2.1.1.7. nl Dmesi .................................................................................... 32
2.1.2. nszler ......................................................................................................... 32
2.1.2.1 Szck Ba nszleri ....................................................................... 32
2.1.2.2. Szck i ve Szck Sonu nszleri .............................................. 35
2.1.2.3. Tonlulama ........................................................................................ 40
2.1.2.4. nsz Tremesi ................................................................................. 40
2.1.2.5. nsz kizlemesi .............................................................................. 41
2.1.2.6. nsz Uyumu .................................................................................... 41
2.1.2.7. Hece Yitimi........................................................................................ 41
2.2. Biim Bilgisi ............................................................................................................ 42
2.2.1. Szck Yapm ............................................................................................... 42
2.2.1.1. simden sim Yapan Ekler ................................................................. 42
2.2.1.2. Fiilden sim Yapan Ekler................................................................... 43
2.2.1.3. simden Fiil Yapan Ekler................................................................... 44
2.2.1.4. Fiilden Fiil Yapan Ekler .................................................................... 45
2.2.2. simler ............................................................................................................ 46
2.2.2.1. sim ekimi ....................................................................................... 46
2.2.3. Sfatlar ............................................................................................................ 49
2.2.3.1. Niteleme Sfatlar............................................................................... 49
2.2.3.2. Belirtme Sfatlar ............................................................................... 49
iii
2.2.4. Zamirler.......................................................................................................... 50
2.2.4.1. ahs Zamirleri .................................................................................. 50
2.2.4.2. aret Zamirleri .................................................................................. 50
2.2.4.3. Dnllk Zamiri ............................................................................. 50
2.2.4.4. Belirsizlik Zamirleri .......................................................................... 50
2.2.5. Zarflar............................................................................................................. 50
2.2.5.1. Yer-Yn Zarflar ................................................................................ 50
2.2.5.2. Zaman Zarflar ................................................................................... 51
2.2.5.3. Durum Zarflar................................................................................... 51
2.2.5.4. Miktar Zarflar ................................................................................... 51
2.2.5.5. Soru Zarflar ...................................................................................... 51
2.2.6. Edatlar ............................................................................................................ 52
2.2.6.1. ekim Edatlar ................................................................................... 52
2.2.6.2. Kuvvetlendirme Edatlar.................................................................... 52
2.2.7. Balalar ........................................................................................................ 52
2.2.8. Fiiller .............................................................................................................. 53
2.2.8.1. ahs Ekleri ........................................................................................ 53
2.2.8.2. Fiil ekimleri..................................................................................... 53
2.2.9. Ek Fiil............................................................................................................. 55
2.2.10. Fiilimsiler ..................................................................................................... 56
2.2.10.1. Zarf-Fiiller (Gerundium) ................................................................. 56
2.2.10.2. Sfat-Fiiller (Partisip) ....................................................................... 56
2.2.10.3. sim-Fiiller ....................................................................................... 57
BLM 3: STATSTKSEL VERLER .................................................................. 58
BLM 4: METN ....................................................................................................... 66
iv
KNC CLT
BLM 5: DZNLER .............................................................................................. 172
5.1. Genel Dizin (A-) ................................................................................................. 172
NC CLT
5.1. Genel Dizin (L-) .................................................................................................. 415
5.2. Ek Dizini ................................................................................................................ 596
5.3. Sklk Dizini ........................................................................................................... 610
SONU ........................................................................................................................ 623
KAYNAKLAR ........................................................................................................... 626
Z GEM ............................................................................................................... 630
KISALTMALAR
Ar.
: Arapa
BKD : Bilge Kaan Yazt Dou Cephesi (Tekin 2008)

bkz.
: Baknz.
DLT : Divan Lgat-it Trk Tercmesi

Er.
: Ermenice
ETG : Eski Trkenin Grameri

EUTS : Eski Uygur Trkesi Szl
Far.
: Farsa
Fr.
: Franszca
Gr.
: Greke
Hint. : Hinte
br.
: branice
t.
: talyanca.
KB
: Kutadgu Bilig
Kr.
: Karlatrnz.
KTG : Kl Tigin Yazt Gney Cephesi (Tekin 2008)

KTK : Kl Tigin Yazt Kuzey Cephesi (Tekin 2008)
Lat.
: Latince
s.
: Sayfa
Sr.
: Sryanice
T.
: Trke
TDK : Trk Dil Kurumu
vi
TABLO LSTES
Tablo 1 : Yazma nshalar tablosu................................................................................. 12
Tablo 2 : Kullanlan eviri yaz (transkripsiyon) iaretleri .......................................... 59
Tablo 3 : Harf kullanm saylar .................................................................................... 60
Tablo 4 : Szck ba harf kullanm saylar ................................................................ 61
Tablo 5 : Fiil ba harf kullanm saylar ...................................................................... 62
Tablo 6 : Szck sonu harf kullanm saylar ............................................................... 63
Tablo 7 : Fiil kk ve gvdesi sonu harf kullanm saylar ............................................ 64
Tablo 8 : Metinde kullanlan fiiller ................................................................................ 65
vii
SA, Sosyal Bilimler Enstits
Yksek Lisans Tez zeti
Tezin Bal
Tezin Yazar
: Lgat- Mkilt- Ecz (Giri-nceleme-Metin-Dizinler)

: Sibel MURAD
Danman: Yrd. Do. Dr. Paki KKER
Kabul Tarihi
: 16.06.2009
Ana Bilim Dal
: Trk Dili ve Edebiyat Bilim Dal : Yeni Trk Dili
Sayfa Says:
vii+ 630
16. ve 17. yzyllar Trk tp metinleri asndan nemli ve verimli bir dnemdir. 15.
yzyldan balayarak 18. yy sonlarna kadar birok alanda Trke eserlerin ortaya
konmas, Trk dilini bir konuma ve edebiyat dili olmaktan bilim dili olmaya doru
tamtr. zellikle 15. yzyldan itibaren tp sahasnda yazlm eserlerin de
Trkenin bilim dili olmasna katks byktr.
Lrendev Siyh, 1615 ylnda kaleme ald Lgat- Mkilt- Ecz adl eserini, tp
limlerine, konuyla ilgili bilgi sahibi olan kiilere danarak, tp ve ecz alannda
yazlm birok kitaptan da faydalanarak, bilinmeyen, yabanc kkenli ila isimlerinin
Trke karlklarn ve faydalarn renerek ve salamasn yaparak yaklak on yl
srede tamamlamtr.
Eser, 17. yzyl tp bilimini gnmze yanstmas, dnemin dil zelliklerini
aktarmas ve zengin kelime hazinesiyle nem tamaktadr. Bir tp ve ecz szl
olan bu nemli eser, birok almaya k tutabilecek nitelie sahiptir. Lgat-
Mkilt- Ecz, kaynaklarda kendisinden bahsedilmesine ramen, daha nce
allmam bir eserdir.
Eser giri, inceleme, metin ve dizinler olmak zere drt ksmdan olumaktadr. Metnin
okunmasndan sonra metin eviri yaz alfabesi kullanlarak bilgisayar ortamna
aktarlm, ardndan yeni gelitirilen bir bilgisayar programyla gramatikal dizini
alnmtr. Genel dizine ilave olarak ek dizini ve sklk dizini konulmu, genel dizindeki
kelimelerin szlk anlamlar verilmitir.
Anahtar Kelimeler: Lgat- Mkilt- Ecz, Dervi Siyh Lrendev, Tp Szl, Dil
ncelemesi, Tp Tarihi.
viii
Sakarya University Institute of Social Science

Title of the Thesis:
Master Thesis Summary
Lgat- Mkilt- Ecz (ntroduction- Examination -Text-ndex)
Author
: Sibel MURAD
Date
16.06.2009
Supervisor: Assist. Prof. Dr. Paki KKER

Nu. of pages : viii+ 630
Department :Turkish Lang. and Lit. Subfield: Old Turkish Language

16th and 17th centuries are important and productive period.in terms of the Turkish
medical text. Starting from 15th century to the 18th century preparing Turkish Hand
scripts on many areas has developed Turkish language from speaking and literature
language to scientific language . Specially, hand scripts about medical area since 15.
century has big additive to Turkish language for being a scientific language
Lrendev Siyh, in 1615 to pen the Lgat- Mkilt- Ecza his work, the purchase of
medicine, information about the owner in consultation with people, medicine and
pharmacy in the area of written many books to benefit from the unknown, foreign
origin of the Turkish pharmaceutical name and money by learning the benefits and to
provide the completed about ten years time.
This hand script, is very important because of mirroring the 17. century medical
knowledge and has transport the language properties of the time period with the rich
vocabulary . This important handscript which was a medicine and pharmacy dictionary
has many properties for being a source to the new works on this area. Lgat-
Mkilt- Ecza, hand script didnt research , despite of being in sources
Thesis has four parts as introduction, analysis, text and indexes. After reading the
hand script, all text has transferred to the computer using the transcription alphabet
and has indexed as grammatical form by using new developed software. Also
additional to the main index, appendix index and word frequency index were added and
in the main index words dictionary meanings have given.
Key Words:
Lgat- Mkilt- Ecz, Dervi Siyh Lrendev, Dictionary of
Medicine, Language Analysis, History of Medicine.
GR
Osmanl Devletinin hkim olduu corafyada 16. yzylda balayan ve Eski Anadolu
Trkesinin devam niteliinde olan dnem Osmanl Trkesi Dnemidir. Bu dnemde
Osmanl Devletinin resm dili olarak kullanlan ve Ouz Trkesinin kaynaklk ettii
yaz diliyle birok alanda nemli eserler verilmitir. Bu eserler ierisinde dilin terim
yapma yollarn ve genileme imknlarn gstermesi asndan ihtisas eserlerinin nemi
byktr. zerinde altmz eser bir tp szldr ve bu ynyle bir ihtisas
eseridir.
Yksek lisans tez almas olarak setiimiz bu eser, Trk tbbnn Osmanl
Trkesiyle nemli eserlerini verdii 17. yzylda kaleme alnmtr. 16. ve 17.
yzyllar Trk tp metinleri asndan nemli bir dnem olmasna ramen, bu dnem
eserlerini kapsayan akademik almalar, bir nceki yzyl eserlerine gsterilen ilgiden
nasibini almamtr.
Aratrmann Konusu
Aratrmann
konusu
Osmanl
Trkesi
Dnemi
eserlerinden
Dervi
Siyhi
Lrendevye ait Lgat- Mkilt- Ecz adl eseri eviri yaz alfabesine aktararak, ses
bilgisi, ekil bilgisi, sz dizimi ve sz varl asndan incelemek, dizinlerini ve
szln hazrlamaktr.
Aratrmann nemi
Szlk, bir dilin btn ya da belli bir ada kullanlm szcklerinin alfabetik sraya
gre alnarak tanmlarn ya da baka bir dildeki karlklarn veren eserlere denir.
htisas szlkleriyse belli bir alana ynelik olarak hazrlanan alan szlkleridir. Bu
szlkler hazrlandklar alann zel terimlerini iermeleri asndan da nem arz
etmektedir. Klasik Osmanl Trkesi Dnemine ait ok dilli, orijinal bir ihtisas szl
olmas, tp alannda o dnemde kullanlan birok tp terimini iermesi asndan
zerinde altmz eserin gnmz alfabesine aktarlarak szlnn hazrlanmas
nem arz etmektedir.
Aratrmann Amac
almadaki ama 17. yzyla ait bir ihtisas szl olan eseri eviri yaz alfabesine
aktarmak,
eserin
dil
hususiyetlerini
kararak
dnem
zellikleri
nda
deerlendirmek, szln ve dizinlerini hazrlayp sz varln ortaya koymaktr.

Kapsam
Eserin Trkiye ktphanelerinde tespit edebildiimiz on nshas vardr.
almamzda kaynak olarak kullandmz nsha 45 Hk 1460/2 ariv numarasyla
Manisa l Halk Ktphanesinde kaytldr. Bu nsha 190x130-140x82mm. llerinde,
her sayfasnda yirmi bir satr bulunan talik hatla yazlm 63 varaktr. Srt, sertab ve
sa kapak n kenar vine rengi mein, st ebru kt kapl, mklepli mukavva ciltli,
yapraklar rutubet lekeli, sz balar ve keideler krmzdr. Eser harekesizdir. Zaman
zaman ok az da olsa harekelenmi kelimelere rastlanmaktadr.
almamzda destek nshalar olarak kullandmz, Sleymaniye Ktphanesi,
Hamidiye Kitapl 1/1034 ve Sleymaniye Ktphanesi, Hafid Efendi Kitapl 7/455
numarada kaytl nshalar da destek nshalar olarak kullanlmlardr.
Yntem
almamz, Giri, nceleme, Metin ve Dizinler blmlerinden olumaktadr.
Giri blmnde, zerinde altmz eserin mellifi olan Siyhi Lrendev ve
eserleri, allan eserin konusu ve nshalar zerinde durulmu, dnemin nemli tp
yazmalar hakknda ksa bilgiler verilerek incelenen eserin bu eserler ierisindeki yeri ve
nemi gsterilmitir.
nceleme blm yazm zellikleri, ses ve ekil bilgisi blmlerinden olumaktadr.
Metin blm eserin eviri yaz alfabesine aktarmndan olumaktadr.
Metin blm oluturulduktan sonra, dizinlerin hazrlanmasna geilmi, dizin
hazrlanrken hata orann en aza indirebilmek iin zel bilgisayar programlar
kullanlmtr. Dizinleri hazrlayabilmek iin szcklere gelen ekim ekleri iaretlenmi;
ayrca Arapa ve Farsa tamlamalar iin farkl iaretler kullanlarak tamlamalarn da
dizine girmesi salanmtr. Bu sayede kelime gruplar da programn karlad lde

dizine alnmtr.
Dizin blmnde, metinde geen btn kelimeler gramer zellikleri gz nnde
bulundurularak anlamlaryla birlikte verilmitir. Genel Dizinde szcn anlam
verilmeden nce hangi dile ait olduu ksaltmalarla gsterilmitir. Bazen bir kelimenin
kkeni yazlrken birka ksaltma yer almtr. Bunun sebebi kelimenin deiik
szlklerde, farkl meneli olarak gemesinden veya bir dilden baka bir dile getiini
gstermek iindir. Kkeni bilinmeyen szcklerde bu bilinmezlii gstermek iin soru
iareti (?) kullanlmtr. Madde ba kelimelerin metinde farkl biimleri varsa (bkz.)
ksaltmas ile, farkl dillerden alnm ekilleri ya da e anlamllar varsa (kr.)
ksaltmas ile dier madde balarna gndermeler yaplmtr.
Madde ba durumundaki kelimelerin karlarna kelimenin metindeki anlam yazlm,
daha sonra metnin hangi sayfa ve satrnda getiini gsteren numaralar verilmitir.
Metinde kullanlan bitki adlarnn madde balarnda Latince karlklar da verilmitir.
Dizinde nce szcklerin eksiz kullanldklar sayfa ve satrlar verilmitir:
a: Ta, kaya.
. 11a/8, 11a/9, 16a/2, 18a/4, 18a/5, 18a/5, 18b/10, 26a/5, 45b/1, 47b/16,
53a/21, 57b/15 [12]
Yukardaki sralamadan madde ba szcn metnin on iki yerinde eksiz olarak
kullanld anlalmaktadr. Bu sralamadan sonra yaln hlle beraber yaplm kelime
gruplar gsterilmitir:
. gli 11a/9, 18a/5 [2]
. nas 16a/2,18a/5,18b/10,26a/5[4]
. zeri 18a/4,47b/16,53a/21 [3]
Yukardaki sralamada madde ba szcn eksiz olarak dokuz yerde kelime grubu
oluturduu grlmektedir.
Daha sonra szcn zerine gelen ekler gsterilmi; szck, bu ekle grup
oluturuyorsa bu grup, o ekten hemen sonra verilerek dier ek sralamasna geilmitir:
.+dur 5a/8,5b/16, 6b/7, 7a/4, 12b/1, 13b/9, 13b/17, 15a/9, 17a/8, 17a/10,
17a/11,17a/12,17a/13,17a/13,17a/14, 17a/14,17a/16,17a/17, 17a/21, 18a/3,
18a/9, 18b/5, 18b/6, 18b/13, 19a/11, 20b/12,21b/16, 22b/12, 24b/6, 26a/4,
28a/1,29b/9, 30a/10, 31a/18, 33a/12, 33a/20, 34b/7, 39a/13, 39b/3, 39b/6,
39b/21,41a/12,41b/19,41b/20,47b/12, 49b/7, 51a/7, 51a/14, 52a/19 [49]
a .+dur 13b/17,24b/6, 26a/4 [3]
bal bandan an .+dur 17a/17
barma miall bir .+dur 5b/16
hrmz bir aff .+dur 33a/12
urs arnndan an .+dur 17a/16
ara .+dur 29b/9
at at .+dur 7a/4
menfaatl bey .+dur 13b/9
mdevver bir .+dur 30a/10
[ 61 ]
Madde bann sralanmasnn ardndan metindeki toplam kullanm says keli
parantezle gsterilmitir. Yukardaki rnekte a szcnn metinde toplam altm bir
kez kullanld grlmektedir.
alma sonunda yararlanlan kaynaklarn yer ald bibliyografya vardr.
almada genel dizinin dnda metinde kullanlan ekim eklerinin ve eklendikleri

szcklerin grlebilecei ek dizini, szcklerin kullanm sklnn gsterildii sklk
dizini de yer almaktadr.
16. ve 17. YZYILLARDA ANADOLUDA YAZILMI TIP ESERLER
Alim-i Cerrhn
brahim bin Abdullah tarafndan 17. yzyln ilk yarsnda kaleme alnmtr. Eser
intar adl Yunanca cerrahi kitabnn tercmesi olmas yannda Trk tp stadlar Hac
Paa, Sabuncuolu, irvnl, Akemseddinden ila terkiplerini de ierir (Bayat
2003:258). Eser zerinde Prof. Dr. Nuran Yldrmn birok almas bulunmaktadr
(Doan, 2009a).
erh-i Mucizl-Knn
Muslihiddn Mustaf bin aban Surr (897-969/1492-1562) tarafndan yazlm bir tp
kitabdr. Birok konuda eserler veren Srrnin Arapa ve Trke toplam otuz eseri
vardr (Gle 2001:8). Tp sahasnda, asrlar boyunca bizde ve darda okutulan bni
Sinnn, yaklak bir milyon kelimelik byk bir tp ansiklopedisi olan, btn eski tp
ile Mslman tbbn ihtiva eden mehur Kanun isimli kitabnn bir blmn tercme
ve erh etmitir. ehzade Sultan Mustafann doktorlarndan birinin bir ila tarifini
renmek istemesi zerine bu eserin nemini ehzadeye anlatan mellif, ehzadenin
emriyle Trke aklamal bir ekilde tercme eder (Gle 2001:11)
Terceme-i Risle-i Bhcn
Muslihiddn Mustaf bin aban Surrnin bir baka eseridir. Eserin asl Hinte olup,
dilimize Farsadan tercme edilmitir.
Terceme-i Zahre-i Harzemh
Ebu brahim Crcnnin Zahire-i Harzemh adl eserinin Ebul-Fazl Mehmed bin
dris bin Hsmeddin Defter (l. 982/1574) tarafndan yaplan tercmesidir. Eserin
ulaabilen tek nshas hicr 959 (M.1551) ylnda yazlan ve mtercim hatt olan
Topkap Saray Mzesi Trke Yazmalar E.H. 1832 numarada kaytl nshadr. Eser
her sayfasnda 19 satr olmak zere toplam 455 varaktr (Doan 2009a).
Mecml-Mcerrebt
Necmeddn Mahmud bin lyas e-irznin El-Hav f lmit-Tedv adl eserinin
tercmesidir. Eserin tercmesi Ahmed bin Bl tarafndan yaplmtr.
Terceme-i Ml Yeseut-Tbbu Cehleh
Hasan ibni Abdurrahman Efendi tarafndan Havli Yusuf bin smail bin lyas el-Ketb
(H.754-M.1353)nin ayn adl eserine baz ilvelerle yaplan bir tercmedir.
Menfin-Ns
1566 ylnda Hekim Nid tarafndan yazlan bir eserdir. Eser 60 bbdan olumutur.
Trkiyede ve d lkelerde ok sayda nshasnn bulunmas eserin devrinin ok
mehur ve rabet gren bir rn olduunun gstergesidir. Eser zerinde Sadettin
zelik doktora almas yapmtr (zelik 1990).
Rebs-Selme
Hekim Nid tarafndan yazlan eczaclkla ilgili bir eserdir.
Drr-i Manzum
Nidnin 1567 ylnda tamamlad ve devrin sultan II. Selime sunduu manzum bir
tp kitabdr.
Kmusl-Hikme vet-Tbb
Mtercimi ve mstensihi bilinmeyen ve dilinden bir dereceye kadar 16. yzyla ait
olduu tahmin edilen (Advar 1991:117) olduka hacimli bir eserdir. lk bakta sadece
tbba ait gibi grnen bu garip kamusun yazar, bni Baytar ve Kamusl-Hikme adl
eserlerdeki maddeleri kolay bulabilmek iin elifba srasyla tertip ettiini sylemesine
gre, bu iki eserden bir derleme yapm olacaktr. Elifba srasyla tbbi madde balar
gidip dururken birdenbire araya adi lgatler, felsef deyimler, Himiya, Yakubiye
tarikatlar, gne ve ay tutulmalar, hatta vefkler girmektedir (Advar 1991:117).
Terceme-i Mfredt
Abdurrahman bin Yusuf Aksary (l. 950/1543) tarafndan bni Baytarn ayn adl
eserine yaplan tercmedir. Eserin tespit edilebilen tek nshas Kl Ali Paa
(Sleymaniye Ktp.) 4/716 numarada kaytldr. Eser nesih hatla yazlm 137 varaktr
(Doan,2009a)
Enmuzect-Tbb
IV. Muratn bahekimi Emir elebi tarafndan yazlmtr. 17. yzylda yazlan en
nemli tp eseridir. Yazma btn teki tp eserleri gibi, havann, topran ve iklimin
nitelikleri zerine bir salk bilgisi blmyle balar; anatomiden ksaca bahsettikten
sonra, hastalklarn ve ilalarn teker teker aklanmasna geer. Kitabn son bahsi de
ilgi ekecek kadar nemlidir. Burada Emir elebi hekimlerin mutlaka anatomi
renmelerinin gerekli olduunu, ve hele savata bulunan hekimlerin, len askerlerin
lleri zerinde anatomi bilgilerini geniletmelerini ve eer bu mmkn olmazsa
maymunlar, domuzlar zerinde tetih yapmalarn kuvvetle tavsiye eder (Advar
1991:129).
Netcett-Tbb
Emir elebiye ait baka bir eserdir. Emir eebinin Balkpazarnda at
dkkannda kendisinin bulunmad zamanlarda akirdinin hastalara ila verebilmesi
iin rehber olmak zere hazrlad eseridir (Bayat 1999:59).
Mcemmt't-Tbb
Dervi Siyah Lrendev tarafndan kaleme alnan manzum bir tp eseridir.
Risle-i Hsatl-Kilye vel-Mesne
Devrinin nl hekimlerinden biri olan h elebi tarafndan yazlan bir eserdir. Eser
bbrek ve mesne talar ile ilgilidir. Eserde tan bedende nerelerde olduu, belirtileri,
ilac, tan idrar yolunu zedeledii zaman yaplacak tedavi anlatlr (Advar 1991). Eser
II. Bayezid devrinde yazlmtr (Bayat 1999).
ifl-Fud l Hazreti Sultan Murad
Fatih Drifs bahekimlerinden Zeynelabidin bin Halil (. 1647) tarafndan 1628
ylnda yazlmtr. On yedi fasldan oluan eserde, gnlk hayatta kullanlan bitkisel
ve hayvansal yiyeceklerin zellikleri, yeme iime prensipleri ile sa uzatc ve cinsel
gc arttrc ila terkipleri verilmitir (Bayat 2003).
Mesil-i Tbbiye
Zeynelabidin bin Halil (. 1647) tarafndan yazlan eser, dier eseri (ifl-Fud l
Hazreti Sultan Murad) kadar hacimli ve tannm deildir. (Doan 2009a).
Devl-Emraz
16471648 yllar arasnda drt kez hekimbala getirilerek tekrar azledilen Sakzl
sa elebinin 1644 ylnda yazd 362 blmden oluan eserdir. (Doan 2009a).
Nizml-Edviye
Sakzl sa elebi tarafndan yazlan, Mfredt- Tbb olarak da bilinen ilalarn Arapa,
Farsa ve Trke karlklarnn alfabetik olarak sraland hacimli bir tbb eserdir.
Gyetl-Beyn f Tedbir-i Bedenil-nsan
bni Sellum el-Haleb tarafndan 1664 ylnda kaleme alnm bir eserdir. Eser, pratik bir
el kitab niteliindedir ve olduka sade bir dille yazlmtr. Yurt iinde ve yurt dnda
tespit edilebilen 137 nshasnn bulunmas eserin devrinin tannan ve deer verilen bir
rn olduunun gstergesidir. Eser zerinde Zekiye Gl Elbir tarafndan doktora
almas yaplmtr (Elbir 2000).
Resill-Mfiye f Emrzil Mkile
Haytizde Mustafa Feyzi Efendi tarafndan kaleme alnm be kitaptan meydana
gelen bir eserdir (Bayat 2003). Bu risleler; Risle-i Maraz- Efrenc, Risle-i Maraz-
Pilica, Risle-i Sevd-y Merkiyye, Risle-i llet-i Merkiyye, Risle-i Humm-y

Rediye adlarn tamaktadr.
Terceme-i Akrabdin
Nuh bin Abdlmennan (. 1707) tarafndan yazlm bir eserdir. (ehsuvarolu 1984).
Eser Avrupal yazar Melchiosun eserinin tercmesidir.
Tuhfet'l-Erb'n-Nfa li'r-Rhn ve't-Tabb
Sultan IV. Mehmet devri tarihilerinden olan Hazerfen Hseyin Efendi tarafndan
kaleme alnm tbb bir eserdi. (Doan 2009a).
Lisnl-Etibb f Lgatil-Edviye
Hazerfen Hseyin Efendi tarafndan kaleme alnan eser iki blmden oluan bir tp
szldr. Birinci ksm Arapadan Trkeye, ikinci ksm Trkeden Arapaya tp
terimlerini iermektedir (Doan, 2009a).
Terh-i Ebdn ve Tercmn- Kible-i Feylosfan
irvanl emseddn-i tk tarafndan yazlm resimli bir anatomi kitabdr. Eserin
yazl tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Ancak IV. Murat iin yazlm olmas ve
iinde vezirizam Recep Paa iin uzunca bir methiye bulunmas dolaysyla eserin
yazl yl Recep Paann sadreti olan 1629-1631 aras olmaldr (ehsuvarolu,
1984). Eser zerinde Esin Kahya tarafndan doktora almas yaplmtr.
Cerdetl-Etibb ve Hardetl-Elibb
Kahvecizade Ahmed ibni Hac Hseyin Efendi tarafndan yazlan be fasl olarak
dzenlenmi bir tp eseridir.
Hiye-i Levziml-Hikme ft-Tbb
Mehmed bin Ahmed bin brahim Edirnev (l. 1676'dan sonra) tarafndan kaleme alnan
kapsaml bir tp kitabdr.
10
Tdil'l-Emzice f Hfz Shhati'l-Beden

Osmanl airlerinden olan ur Hasan Efend Haleb (l. 1105/1693) tarafndan
kaleme alnan tbb bir eserdir. Eser Osmanl vezirlerinden Ahmed Paa adna
yazlmtr (Doan, 2009a).
DERV SYAH LRENDEV
Hayat
Aslen Lrende-Karamanldr (ehsuvarolu 1984: 92). Mevlev tarikatna mensuptur.
Hayat hakknda fazla bir bilgimiz yoktur. Osmanl Devletinin hekim yetitirme
geleneinden gelen Lrendev de kendisinden nceki birok hekim gibi tp eitimini
zel bir hocadan ders alarak tamamlamay tercih etmi, bu sebeple de Msrl bir
ustadan tp mesleini renmitir (Bayat 2003: 254). Siyahnin yaad dnem,
Osmanl Devletinin bilimsel olarak Batyla tanmaya balad dnemdir.
Eserleri
Mcemmt't-Tbb
Manzum bir tp rislesidir. Tespit edilen nshalar unlardr:
orum Hasan Paa l Halk Ktphanesi 2948/1, 2927/1, Manisa l Halk Ktphanesi
1858/2, Cerrahpaa 204, 478, 413, ehit Ali Paa (Sleymaniye Ktp.) 2039/1,
Kemanke Emir Hoca (Selim Aa Ktp.) 1/350, Kprl Ktp. 2. Blm 1/353, Aziz
Mahmut Hdi 2/1735, Milli Ktphane Yazmalar Koleksiyonu 578/6, Nuruosmaniye
3/3556, Lala smail Efendi (Murad Molla Ktp.) 3/389, Badadl Vehbi Efendi
(Sleymaniye Ktp.) 1471, Husrev Paa (Sleymaniye Ktp.) 470, Fatih (Sleymaniye
Ktp.) 2/3586, stanbul niversitesi Ktp. 7125, stanbul Sleymaniye Yazma Eser
Ktphanesi Y-235/4, Kprl Ktphanesi Trke Yazmalar 353/1, Konya Blge
Yazma Eserler Ktphanesi 2739/1 (Doan 2009a:8).
Divan
Bu eser de S.H.M.H.K.Yaz. 293 ariv numarasyla stanbul Sleymaniye Ktphanesi,
Hseyin Kocaba Kitapl Trke Yazmalar Koleksiyonunda bulunmaktadr.
11
Lgat- Mkilt- Ecz

Lrendev Siyh, 1615 ylnda kaleme ald Lgat- Mkilt- Ecz adl eserini, Msr
bata olmak zere birok memleket gezerek, tp limlerine, konuyla ilgili bilgi sahibi
olan kiilere danarak, tp ve ecza alannda yazlm birok kitaptan da faydalanp,
anlam bilinmeyen yabanc kkenli ila isimlerinin Trke karlklarn ve faydalarn
renerek ve salamasn yaparak yaklak on ylda tamamlamtr.
Eserde, Arapa, Farsa, Greke, Hinte, Sryanice, Ermenice, branice ifal bitki ve
bitki kklerinin, ifal talar ve killerin, eitli hayvan adlarnn, birok cevherin, eitli
alarn, terkiplerin, macunlarn ve birok tbb terimin Trke karlklar verilmi, kimi
zaman da bulunduklar yerler, hangi hastalklara iyi geldikleri ve nasl kullanldklar
hakknda aklamalar yaplmtr.
Eserde madde balar krmz hat ekilerek belirtilmitir.
1779 ylnda skdarl Mustafa Efendi tarafndan yeniden tanzim edilerek Mretteb-i
Mfredt- Siyah adyla yeniden dzenlenmitir (Elbir 2000).
zerinde altmz nsha olduka bozuk bir hatla ve talik olarak yazlmtr. Bu
sebeple Hamidiye ve Hafid Efendi nshalarn destek nshas olarak kullandk.
altmz nshay tercih etmemizin sebebi sayfa ve satr saylarnn dier nshalara
gre fazla olmasdr. Eserin her sayfasnda yaklak olarak 40-45 madde ba yer
almaktadr. Yabanc dillere ait madde balarnn bazen birden fazla Trke karlklar
da verilmitir.
Destek nshas olarak kullandmz nshalardan Hamidiye eksiktir. Yazmada hastalk
bahsi bulunmamaktadr. Dier destek nshamz olan Hafid Efendi nshas ise t ()
maddesinde sonlanmtr. Destek nshas olarak kullandmz nshalarn her ikisi de
tablo biiminde dzenlenmi, her madde ba bir kutucuk ierisine yerletirilmitir.
Kutucuun st orta ksmna madde balar, altlarna ise aklamalar yazlmtr.
Eserin almamza dhil ettiimiz nshalar ve dier nshalar aada yer almaktadr:
12
Tablo 1 : Yazma nshalar tablosu

Ariv No
Bulunduu yer
Telif\
st.
Yaprak
Satr
Yaz
tr
42 Kon 4723/2
Konya l Halk Ktphanesi
37
17
Rika
Cerrahpaa 2/19
Cerrahpaa Ktphanesi
20
Farkl
Talik
Cerrahpaa 2/146
Cerrahpaa Ktphanesi
88
Talik
K 39
Grcistan Bilimler Ak. Trke Yazmalar
52
Farkl
Nesih
252/2
stanbul, Hseyin Kocaba Kit. Trke

Yazm.
58
Nesih
06 Hk 99
Ankara, Adnan tken l Halk Kt.
99
Talik
3/1690
Topkap Saray Mzesi
1623
41
Talik
apa 2/3338
stanbul, apa Kitapl
30
11
Nesih
2/7095
stanbul, stanbul niversitesi Ktp.
32
Farkl
Talik
45 Hk 1440/2
Manisa l Halk Ktphanesi
56
Farkl
Talik
1/1034
Sleymaniye Ktp. Hamidiye Kitapl
35
10
Nesih
7/455
Sleymaniye Ktp. Hafid Efendi Kitapl
48
Nesih
45Hk 1460/2
Manisa l Halk Ktphanesi
63
21
Talik
Baz kataloglarda stanbul apa Kitapl 2/3338 ariv numarasnda kaytl bir nshadan
daha bahsedilmektedir. Ancak yaptmz aratrma neticesinde ad geen ktphanede
byle bir eserin bulunmadn rendik.
13
BLM 1: YAZIM ZELLKLER

1.1. nllerin Yazl
1.1.1. a nlsnn Yazl:
Metnimizde kelime balarndaki a nls ounlukla elif (), zaman zaman da medli
elif ( )ile yazlmtr:
ad (( )1b-13), adna (( )44a-6), a (( )31b-10), ay (( )6b-7; 10b-10; 24b-6;
26a-4), ay (( )8a-13; 45a-5), ayd (( )9a-3), a (( )48b-7), at (( )54b-11),
aya (( )8b-4), ayru (( )11b-11), ar (( )55a-3), avuub ()
(56a-10), altun (( )25a-14)
Szck iinde elif ( )ile ya da baz harekelenmi szcklerde hareke ile gsterilmi
kimi zaman da harf ya da hareke kullanlmadan yazlmtr:
an (( )26b-12), ba (( )55a-11), arl (( )59a-9), baldur ()
(34a-21), orlar (( )39a-20), ran (
( ) 19b-13), aldular (( )48a-8)
Szck sonunda ounlukla gzel he (), ok nadir olarak da elif ( )ile yazlmtr:
aaca (( )5b-5), ola (( )54b-3), ota (( )8a-9), oyuna (( )7a-7), avdara
(( )19a-1), kulaa (( )58a-17)
1.1.2. e nlsnn Yazl:
Szck balarnda e nls elif ( )ile yazlmaktadr:
el (( )57a-17), elli (( )23b-11), eek (( )32b-7), eyrelti (( )44b-6),
esdkce (( )7b-4)
Szck iinde harf veya hareke ile gsterilmemi, ancak harekeli olan ok az szckte
14
stn ile seyrek olarak da elif ve gzel he ( )ile iaretlenmitir:

derler (( )24a-12), eyeg (( )58b-11), ggelek (( )7b-1), ezeltere
(
( )20b-2), geven (
( ) 45b-10), bgrtlen (( )2a-20), drlmezi
(( )18b-12), astaldan (( ) 55b-3)
Szck sonunda ise gzel he ( )ile gsterilmitir:
temregye (( ) 57a-21), dikene (( )36b-1), sidgiyile (( )47a-17),
yemiine (( ) 51a-17), eire (( )3b-1)
1.1.3. /i nllerinin Yazl:
/i nls szck banda elif-ye ( )zaman zaman da yalnzca elif ( )ile yazlmtr:
iki (( )2a-17), ilik (( )63a-16), ince (( )19a-1), it (( )20b-3), issi ()
(38b-20)
Szck iinde genellikle harf ya da hareke ile gsterilmeyen bu nl, bazen ye ( )ile
ya da harekeli szcklerde esre ile gsterilmitir:
zerinde (( )57a-21), iegi (( )6a-11),
ivid (( )53a-19), irkene
(( )2b-5), rtatan (( ) 2b-20), lr ( ( ) 8a-17), rnds (( ) 26a17), bldrcn (
( ) 26b-20), drfl (
( ) 28a-10), egir (( )52b-18), (
)
(53b-2), titredici (( ) 57a-1), sigil (

) (57a-19)
Szck sonundaki /i nls ye ( )ile gsterilmi, sadece bir szckte de hem ye ()
hem esre ile iaretlenmitir:
da (( )58b-8), ot (( )3a-11), yapra (( )4b-2), titredici ()
(57a-1), (
) (53b-2)
15
nllerden sonra -y- balama nsz zerine gelen -(y)/-(y)i belirtme durumu eki bir
yerde hemze ile ( )iaretlenmitir: nesneyi (( )28b-18)
1.1.4. o, , u, nllerinin Yazl:
Bu nller szck banda elif-vav ( )ya da sadece elif ( )ile iaretlenmitir:
olan (( )4b-18), rmcek (( )5a-13), uyuma (( )55a-13), tmek
(( )22a-1), ksrk (( )58a-12), trc (( )2a-17), usrn ()
(2b-14)
Szck iinde vav ( )ile, seyrek olarak hareke ile gsterilmi, bazen de harf veya
hareke kullanlmamtr:
demr (( )4b-19), boun (( )58b-1), muldanur (( )59b-6),
bgrtlen (( )8a-10), ovu (( )55a-14), otdur (( )4a-11), boyunca
(( ) 36b-14)
Szck sonunda u, nls, vav ( )ile seyrek olarak da hem vav ( ) hem de tre ile
gsterilmitir:
ey (( )58b-21), iddetl (( )8a-10), ayu (( )15b-20), abulu (( )15b19), iekl (( )45a-10), ir (
( )2a-10)
1.2. nszlerin Yazl

1.2.1. b ve p nszlerinin Yazl:
Metinde b ve p nszlerinin be ( )ya da pe ( )ile yazl olduka dzensizdir. be
( )yerine pe (), pe ( )yerine be ( )yazld grlmektedir:
puyan (( )48b-6), buyan (( )15b-13), pek (( )35a-10), bek (( )26b-3),
16
kpgi (( )43b-15), kbgi (( )17a-11)

zarf-fiil eki -(u)p/-()pn nsz ise tm rneklerinde be ( )ile yazlmtr:
alub (( )19a-12), aflanub (( )1b-14), olub (( )39b-9), bitb ()
(59b-19), grb (( )1b-9), rperb (( )61a-14), db (( )1b-6)
1.2.2. c ve nszlerinin Yazl:
Metnimizde szck ba, ortas ve sonunda c (), ( )kullanm olduka dzensizdir.
c yerine ; yerine c yazlan rnekler olduka sk grlmekle beraber, eilim c
kullanm ynndedir:
rek (( )3a-14), crek (( )16a-13), co (( )17a-15), o (( )12a13), crtatan (( ) 32a-2), rtatan (( ) 33a-7), cam (( )39a-9), am
(( )40a-9), bldrcn (( )47a-13), bca (( )51b-1), beinci (( )57a6), uclar (( )57a-9), icinde (( )58b-3)
1.2.3. k ve g nszlerinin Yazl:

Bu nszler iin metinde kef ( )kullanlm, ok seyrek olarak gef ( )ile
iaretlenmitir:
gevde (( )55a-11), yzerlik (( )16a-20), egzinmek (( )55b-11),
kenger (( )35b-16), gice (( )18a-15), bgrtlen (( )2a-20)
1.2.4 nsznn Yazl:
Bu nsz iin de kef ( )ve ok seyrek olarak da ( )kullanlmtr:
eire (( )3b-1), sirl yapra (( ) 10a-19), deiz kpgi ()
17
(16b-9), yosua (( )26a-1), r uyrunu (( )27a-21), eler ()

(58b-3)
1.2.5 s ve nszlerinin Yazl:
Metinde genellikle ince nll szcklerde dzenli olarak sin ( )kullanlrken, kaln
nll szcklerde sad ( )kullanlmaktadr:
an (( )18a-19), u (( )58a-2), lanan (( )51a-21), sgt ()
(22a-14), ttsi (( )24b-1)
Ancak zaman zaman sad ( )yerine sin (), sin ( )yerine sadn ( )kullanld
da grlmektedir:
ater (( )32b-19), sater (( )52a-9), an (( )24a-9), san (( )6a11), ra (( )25a-14), sra (( )26a-9), srtlan (( )45a-13), rtlan
(( )33b-10)
1.3. kim Balacnn Yazm:
Bu bala, biiminde sadece bir yerde kullanlmtr:
kim (( )7b-17)
1.4. ki Balacnn Yazm:
biiminde ve kendisinden nceki szckten ayr yazlmtr:
bir nebtdur ki (( ) 32b-17), bir aacdur ki (( ) 37a-16), ezeltere
ki (( ) 40a-19), ol ota drler ki (( ) 52a-9), ol maraa drler
ki (( ) 55b-7)
1.5. da Balacnn Yazm:
18
Bu bala metnimizde kendinden nceki szckten ayr ve istisnasz da ()

eklinde yazlmtr:
yrek srmek da (( ) 56a-9), aramu da (( ) 2a-4),
avdara da (( ) 19a-1), tereyana da (( ) 25b-5), sergle
dibine da (( ) 30b-19)
1.6. in Edatnn Yazm:
in edat kendinden nceki szckten ayr ve eklinde yazlmaktadr:
olma in (( ) 1b-14), dev in (( ) 51a-21)
1.7. -dur/-dr Ek-fiilinin Yazm:
-dur/-dr biiminde eklemi olarak kullanmlar mevcuttur ve bu ek fiil srekli olarak
geldii szce bitiik yazlmtr:
otdur (( )2a-2), adur (( )5a-8), yapradur (( )30a-10), kkdr
(( )32a-12), yemiidr (( ) 34b-5), gldr (( )36b-1)
1.8. Ek-fiilin Yazm:
Ek-fiilin ekimlerinde de farkl yazmlar dikkat ekmektedir. ounlukla eklendii
szckle birleik yazlan ek fiilin nls, nszle biten szcklerde bazen harf ile
yazlm, bazen de yazlmamtr. nlyle biten szcklerdeyse araya -y- koruyucu
nsz girmi ve bu nsz ye ( )harfi ile yazlmtr:
dgerler iken (( ) 43b-21), yoiken (( )59a-15), feslegene drler imi
(
( ) 52b-1),
arpza drler imi (( ) 52b-12), cevb
vrr imi (( ) 7a-7), yedrrler imi (( ) 10b-20),

opra imi (( ) 12a-11)
19
1.9. ile Edat ve Balacnn Yazm:

Metnimizde ile edat ve balac, bazen ayr bazen de eklendii szck ile birleik
yazlmaktadr. lk nls bazen harf ile gsterilirken, bazen de herhangi bir ekilde
gsterilmemektedir. nlyle sonlanan szcklerde araya -y- koruyucu nsz
girmekte ve bu nsz ye ( )harfi ile yazlmaktadr:
bahrlar ile (( ) 19a-16), edviye ile (( ) 28a-15), olan sidgiyile
(( ) 47a-17), uyla (( )50a-5), arsyla (( )55a-13), gcile
(( )58a-6)
1.10. Arapa ve Farsa Szcklerin Yazm:
Metinde Arapa ve Farsa szckler genellikle kendi dillerindeki zgn imllaryla
yazlmtr:
fide (( )15b-16), mil (( )4a-14), dim (( )55b-21), menfaati ()
(26a-7), abat (( )29b-17)
Bu szcklerin uzun nllerinin bazen yazlmad, yani ksald, bazen de ksa
nll Arapa ve Farsa szcklerin nllerinin uzun yazld rneklere rastlanmtr:
afur (( )36b-10) ~ afr (( )43b-19), bal (( )15a-3) ~ bala ()
(39b-18)
BLM 2: DL BLGS
2.1. Ses Bilgisi
2.1.1. nller
Metnimizde, Eski Anadolu Trkesinde de kullanlan a, e, , i, o, , u, ve e ile i
arasndaki nls bulunmaktadr.
2.1.1.1 Kk Hecedeki e, , i:
20
Metnin harekesiz olmasndan dolay kapal net olarak tespit edilememektedir. Bu sesi
gstermek iin bazen ye ( )nls kullanlm, bazen de kullanlmamtr.
Metnimizde, ikili yazm grlen bu ses (kapal e) ile gsterilmitir:
drler (( )12b-11), vrb (( )1b-13), terkb derler (( ) 30b-11),
b (( )49b-13), ydi (( )54a-16), ymek (( )59b-2)
2.1.1.2. nl Uyumlar
a) Kalnlk-ncelik Uyumu:
Kalnlk-incelik uyumunun hemen hemen tam olduu metnimizde, ken ekinin
Trkiye Trkesinde de olduu gibi uyum dna kt grlmektedir:
artarken (( )10b-10)
Yine dikkat eken bir zellik de l/, lik/g isimden isim yapma ekinin Arapa ve
Farsa kkenli szcklere eklendiinde bazen kaln nll eklinin kullanlmas ve bu
kullanmn da kalnlk incelik uyumunu bozmasdr: afflna (( ) 57b-4)
b) Dzlk-Yuvarlaklk Uyumu:
Trkenin dier tarih dnemlerinde de grld gibi dzlk-yuvarlaklk uyumu
metnimizde de salam deildir. Eski Trkedeki ekillerini koruduklar iin uyuma
giren rneklerin yan sra [ar (( )2b-2) (<sar) (ETG)], Osmanl Trkesi
Dneminde uyuma girmi rnekler de yer almaktadr [yar (( )59b-21) (<yaru)
(DLT)].
Eski Trke Dneminde dzlk- yuvarlaklk uyumuna aykr olup bu aykrln
devam ettiren rnekler de yer almaktadr: avu (( )63a-5) (<avu) (DLT),
avun (( )21b-13) (<aun) (DLT)
21
at eklerinin balayc nllerinin hem dz, hem de yuvarlak ekilleri kullanlmtr:

terkb ol-n-m (( )23b-2), z-il-en (( )56b-2), dk-l-r (( )43b21), bz-l-mek (( )57a-17), sz-l-mi (( )25a-2), bur-ul-ma
(( )63a-9), ut-ul-ma (( )55a-15)
Dzlk-yuvarlaklk uyumuna aykr olarak szck kk ve gvdelerinde grlen
yuvarlaklklar:
1. Eski Trkeden Beri Dzlk-Yuvarlaklk Uyumuna Aykr Olarak Yuvarlak
nll Olup, Yuvarlakln Koruyan Szckler:
au (( )59b-13) ~ (DLT)
altun (( )20b-17) ~ (KB)
ey (( )56a-19) (<edg) ~ (KTG)
kend (( )1b-12) ~ (DLT)
sidk (( )56a-6) (DLT)
2. Dudak nszleri Nedeniyle: Trkede dudak nszlerinin etkisi ile baz
szcklerde yuvarlaklama grlmektedir. Bu yuvarlaklamann rnekleri hem Eski
Anadolu Trkesi hem de Osmanl Trkesi metinlerinde grlr. Metnimizdeki baz
rnekler unlardr: demr (( )15b-13) (<temir) (KTG), semzlik (( )8b12) (<semizlik) (KB)
3. -/-g nszlerinin Dmesi Nedeniyle: Eski Trke dneminde birden fazla heceli
kelimelerin
sonundaki
-/-gler
derken
kendinden
nceki
vokali
yuvarlaklatrmlardr. Eski Anadolu Trkesi devresinde meydana gelen ve Osmanl

Trkesi devresinde de varln devam ettiren bu yuvarlaklamann metnimizdeki baz
22
rnekleri unlardr:
aru (( )2b-13) (<ar) (ETG), ayru (( )57a-2) (<adr) (DLT)
Metnimizde sz sonu nszleri dt halde nlleri yuvarlaklamayan rnekler de
bulunmaktadr:
ar (( )2b-2) (<ar) (ETG), at (( )55a-10) (<at) (DLT)
Yukarda sraladmz sebepler dnda da Osmanl Trkesinde ve metnimizde
dzlk-yuvarlaklk uyumundan kan szckler bulunmaktadr:
in (( )1b-14) (<uun) (DLT), kirpk (( )59b-10) (<kirpik) (DLT)
Eski Trke Dneminde dzlk-yuvarlaklk uyumuna aykr olup Osmanl Trkesinde
ve metnimizde uyuma giren szckler de vardr:
a) lk hecesindeki yuvarlak nlnn etkisiyle baz szcklerin ikinci hecesindeki dzdar nl birka yerde, yuvarlaklap uyuma girme eilimi gstermektedir: uru ()
(41b-6) (<ur) (DLT), uyuma (( )55a-13) (<ud-) (DLT)
b) lk hecesi dz, ikinci hecesi yuvarlak nll Eski Trke bed- szc de ikinci
hecesindeki yuvarlak nlnn ilk hecedeki dz nly yuvarlaklatrmasyla uyuma
girmitir: byk (( )58b-10)
Eklerde Grlen Dzlk-Yuvarlaklk Uyumuna Aykr Yaplar
1. Eski Trke Dneminde de Yuvarlak nll Olan Ekler:
Fiilden sim Yapma Eki -u/-k: az acu (( ) 38a-16), gz delgi
(( )56a-5), bou (( )56b-11)
Ettirgenlik Eki -dur/-dr: ldrr (( )7b-14), ydrrler (( )43a-11)
23
Ettirgenlik Eki -ur/-r: birdkleri (( )11a-7)

Yn Gsterme Eki -aru/-er: yoaru ( ( )24a-15) (KB)
Geni Zaman Eki -(u)r/-()r: olur (( )22a-20), yuvarlanur (( )8a-1),
arlur (( )10b-15), perdelenr (( ) 58b-16), gelr (( )39a-7)
Zarf-Fiil Eki -(y)u/-(y): dy (( )1b-12)
Sfat-Fiil Eki -du/-dk: olduda (( )1b-5), aldular (( )19a-15),
ddkleri (( )20a-2), dzdkleri (( )22b-7), srdkleri ()
(41a-11)
Ek-fiil -dur/-dr (<durur): aacdur (( )42a-8), camurdur (( )45b-16),
bcekdr (( )46b-11), kkdr (( )2b-8), slkdr (( )48a-8)
2. Dudak nszleri Nedeniyle Osmanl Trkesinde ve Metnimizde Yuvarlak
nll Olan Ekler:
1. Tekil ahs yelik Eki -(u)m/-(): lduum (( )1b-2), yazmaum ()
(1b-9)
1. oul ahs yelik Eki (u)muz/-()mz: imtinumuzdur (( )7b-18),
lisnlarumuza (( )1b-12)
Grlen Gemi Zaman 1. Tekil ahs Eki -dum/-dm: aldum (( )1b-7),
ldum (( )1b-9), r yledm (( ) 1b-10)
-p zarf-fiil ekinin balama nls Eski Trke Dneminde dzlk yuvarlaklk
uyumuna girerken Osmanl Trkesinde yalnzca yuvarlak nlldr ve eke dhildir.
Bu durum baz szcklerin uyum dna kmasna sebep olmutur: balanub ()
24
(56a-19), rlub (( )59a-14), bitb (( )59b-19), ib (( )62a-3), inb

(( )62a-20)
3. -/-g nszlerinin Dmesi Sonucu Yuvarlaklaan Ekler:
Sfat Eki -lu/-l (<-l/-lig): yapralu (( )3a-17), oulu (( )7a-15), umlu
(( )9a-20), sirl (( )21b-4), cekirdekl (( )12a-19)
Fiilden sim Yapm Eki -(y)uc/-(y)ci: Osmanl Trkesi Dneminde hem yuvarlak
hem de dz nll ekilleri kullanlan -c/-ici, -uc/-ci fiilden isim yapm ekinin ilk
nls metnimizde ounlukla yuvarlak nlldr:
uduruc (( )57a-4), zduruc (( )57a-20), birci ()
(48a-13), ldrci (( )55b-17), yumadc (( )4a-10), titredici (
( )57a-1)
4. Benzeme Sonucu Yuvarlak nll Olan Ekler
simden sim Yapm Eki -suz/-sz: nrsuz (( )58b-21), otsuz (( )7b-1),
yaprasuz (( )4a-17), uyusuz (( )59b-14), ksz (( )6b-17),
gzsz (( )44b-14), ehvetszlik (( )61b-1)
simden sim Yapm Eki -cu/ck: olancular (( )57a-15), mrulcu
(( )19b-14), rdancular (( )17b-10), abarcu (( )61b-6),
dilck (( )61b-7)
lgi Eki -(n)u/-(n): anu (( )27a-12), yarasanu (( ) 31b-2), boyanu
(( ) 40b-1), dimu (( )59a-13), gz (( )57b-9), gevden
25
(( ) 60b-21), teresin (( ) 27a-5), iegin (( )31a-2).

Szck Kk ve Gvdelerindeki Dzlk-Yuvarlaklk Uyumuna Aykr Dzlkler:
1. Eski Trke Dneminden Beri Dzlk-Yuvarlaklk Uyumuna Aykr Olarak
Dz nll Olan Szckler: urma (( )58a-4), or (( )59a-20)
Ancak, uru [(( )36b-3)] rneinde olduu gibi, ilk hecedeki yuvarlak nlnn
etkisiyle birka yerde, yuvarlaklap uyuma girme eilimi grlmektedir.
Eklerdeki Dzlk-Yuvarlaklk Uyumuna Aykr Dzlkler:
1. Eski Trkeden beri dz nll olan aadaki ekler dzlk-yuvarlaklk uyumuna
aykr olarak srekli dz nlldr:
a. simden sim Yapm Eki -c/-ci: mmclar (( )37b-10), elvclar ()
(54a-5), boyaclar (( )4b-7), uyumclar (( )20b-17), demrciler
(( )22a-21)
b. 3. Tekil ahs yelik Eki -/-i, -s/-si: aac (( )22b-2), dikeni (( )23b-9),
ars (( )55a-3), arus (( )23a-10), elesi (( ) 7b-3)
Metnimizde 3. tekil ahs iyelik ekinin yuvarlak nll olduu iki szck tespit
edilmitir: teke aalu (( ) 5a-7), kkni (( )32a-14)
c. Aitlik Eki /-gi, -/-ki: iindeki (( ) 50a-17)
d. renilen Gemi Zaman Eki -m/-mi: olm (( )55b-15), dmiler
(( )14b-3), alm (( )55b-3)
f. 2. Tekil ahs Pekitirmeli Emir Eki -l/-gil: Bu ek, dz nlldr: bilgil ()
(1b-1). Metnimizde ekin -ll ekli kullanlmam, -gil ekliyse bil- fiili iin ve sadece
26
bir defa kullanlmtr.

g. renilen Gemi Zaman Sfat-Fiil Eki -m/-mi: yanm bar (( ) 26a17), yunm baam (( ) 47b-3), berelenmi kimesne (( ) 59a-3),
dglmi zafern (( ) 14b-2), bimi aa oan ()
(7a-18)
2.
Osmanl
Trkesi
ve
Eski
Anadolu
Trkesi
Dnemlerinden
nce
Kullanlmayan (Dzlk-Yuvarlaklk Uyumuna Aykr) Srekli Dz nll Ekler:

Zarf-Fiil Eki -ca/-icek: lca (( )20a-11)
3. Osmanl Trkesi Dneminde Yuvarlak nll Olup Metinde -Bazen- DzlkYuvarlaklk Uyumuna Girerek nls Dzleen Ekler:
Sfat eki -lu/-l (<-l/-lig): sirli (( )23b-6), mml (( )44b-14), iekli
(( )3a-2)
hem de dz nll biimleri kullanlan bu ekin, metnimizde de yuvarlak ve dz nll
biimleri kullanlmtr: yumadc (( )4a-10), titredici (( ) 57a-1),
uduruc (( )57a-4), zduruc (( )57a-20), birci ()
(48a-13), ldrci (( )55b-17)
2.1.1.3. nl Deiimi
2.1.1.4. Yuvarlaklama:
Yuvarlaklama eiliminin olduka net olarak grld Osmanl Trkesinde, bu
yuvarlaklamalarn eitli sebepleri bulunmaktadr:
1. Dudak nszleri Nedeniyle: Szck kk ve gvdelerindeki b, p, m, v dudak
27
nszlerinin yanlarnda bulunan dar /i nllerinin metnimizde yuvarlak ekilleri

grlmektedir: demr (( )39a-11) (<temir) (KTG), semz (( )47b-2)
(<semiz) (KB)
2. -/-g nszlerinin Dmesi Nedeniyle: Eski Trkedeki szck sonu -/-g
nszleri derken kendinden nceki nly yuvarlaklatrmtr: aru (( )2b-13)
(<ar) (ETG)
Szck sonu nszleri dt halde nlleri yuvarlaklamayan szckler de
bulunmaktadr: ac (( )48b-2), at (( )55a-10)
3. Benzeme Nedeniyle: Metnimizde, Eski Trke Dneminde dzlk-yuvarlaklk
uyumuna aykr olarak dz nll olan ancak Eski Anadolu Trkesi Dneminde
uyuma girerek dz nlleri yuvarlaklaan ve Osmanl Trkesi Dneminde de bu
yuvarlakl koruyan szckler vardr:
a) lk hecesinde yuvarlak nl bulunan baz szcklerin, ikinci hecesindeki dz-dar
nl, ilk hecedeki yuvarlak nlnn etkisiyle birka yerde yuvarlaklap uyuma girme
eilimi gstermektedir:
uru (( )38a-7) (<ur) (KB), uyuma (( )55a-13) (<ud-) (DLT)
b) lk hecesi dz, ikinci hecesi yuvarlak nll Eski Trke bed- szcnde de b
dudak nsznn ve ikinci hecedeki yuvarlak nlnn etkisiyle ilk hecedeki dz
nlnn yuvarlaklat grlmektedir: byk (( )57b-8)
Eklerde Grlen Yuvarlaklklar
Dudak nszlerinin etkisiyle nlleri yuvarlaklaan ekler:
1. Tekil ve oul ahs yelik Eki -(u)m/-()m, -(u)muz/-()mz: lduum ()
28
(1b-2),
yazmaum
()
(1b-9),
imtinumuzdur
()
(7b-18),
Grlen Gemi Zaman 1. Tekil ahs Eki -dum/-dm: aldum (( )1b-7),
ldum (( )1b-9), r yledm (( ) 1b-10)
-p zarf-fiil ekinin balama nls Eski Trke Dneminde dzlk-yuvarlaklk
uyumuna girerken, Osmanl Trkesi dneminde sadece yuvarlak nlldr ve eke
dhil olmutur. alub (( )19a-12), aflanub (( )1b-14), olub (( )39b9), grb (( )1b-9), ib (( )62a-3)
2. -/-g nszlerinin Dmesi Sonucu Yuvarlaklaan Ekler:
Sfat Eki -lu/-l (<-l/-lig): stmalu (( ) 62a-17), aulu (( )7b-9), yapralu
(( )3a-17), oulu (( )7a-15), umlu (( )9a-20), sirl (( )21b4), diil (( )7b-8), cekirdekl (( )12a-19), iekl (( )8b-18)
hem de dz nll biimleri kullanlan bu ekin, metnimizde de yuvarlak ve dz nll
biimleri kullanlmtr: uduruc (( )57a-4), zduruc (( )57a20), birci (( )48a-13), ldrci (( )55b-17), yumadc ()
(4a-10), titredici (( ) 57a-1)
3. Benzeme Sonucu Yuvarlaklaan Ekler
simden sim Yapm Eki -suz/-sz: nrsuz (( )58b-21), otsuz (( )7b-1),
yaprasuz (( )4a-17), uyusuz (( )59b-14), ksz (( )6b-17),
gzsz (( )44b-14), ehvetszlik (( )61b-1)
29
simden sim Yapm Eki -cu/ck: olancular (( )57a-15), mrulcu

(( )19b-14), rdancular (( )17b-10), abarcu (( )61b-6),
dilck (( )61b-7)
lgi Eki -u/-, -nu/-n: anu (( )27a-12), yarasanu (( ) 31b-2),
boyanu (( ) 40b-1), dimu (( )59a-13), gz (( )57b-9),
gevden (( ) 60b-21), teresin (( ) 27a-5), iegin (( )31a-2)
Fiilden Fiil Yapan at Eklerinin Koruyucu nls: Metnimizde at eklerinin
koruyucu nllerinin hem dz, hem de yuvarlak biimleri bulunmaktadr: dk-l-r
(( )43b-21), bz-l-mek (( )57a-17), sz-l-mi (( )25a-2), burul-ma (( )63a-9), ut-ul-ma (( )55a-15), terkb ol-n-m ()
(23b-2), z-il-en (( )56b-2)
2.1.1.5. Dzleme:
Szck Kk ve Gvdelerinde:
a) Eski Trke n szcnde ilk hecedeki nls, nin etkisiyle daralm ve
dzlemitir: in (( )51a-21) (<n) (BKD6)
b) Eski Trkede yuvarlak nll olan tp szcnn nls daralarak
dzlemitir: develik dibi (( ) 3b-13) (<tp) (DLT)
nls Dzleen Ekler:
a) sim Yapm Eki -l/-lik: Metnimizde dz nll olan bu ek, bazen dzlkyuvarlaklk uyumuna girerek yuvarlaklamtr: dellik (( )56b-16), ehvetszlik
(( )61b-1), susuzlu (( )60b-19)
30
b) Fiilden Fiil Yapan at Eklerinin Koruyucu nls: Metnimizde at eklerinin

koruyucu nllerinin hem dz, hem de yuvarlak biimleri bulunmaktadr: terkb ol-nm (( )23b-2), z-il-en (( )56b-2), dk-l-r (( )43b-21), bz-lmek (( )57a-17), sz-l-mi (( )25a-2), bur-ul-ma (( )63a-9),
ut-ul-ma (( )55a-15)
Osmanl Trkesi Dneminde Yuvarlak nll Olup Metnimizde -Bazen- nls
Dzleen Ekler:
a) Sfat Eki -lu/-l (<-l/-lig): sirli (( )23b-6), mml (( )44b-14),
iekli (( )3a-2)
b) Fiilden sim Yapm Eki -uc/-ci: yumadc (( )4a-10), titredici
(( ) 57a-1)
c) Ettirgenlik Eki -ur/-r: Osmanl Trkesinde yuvarlak nll olan bu ekin,
metnimizde sadece bir rnekte dz nll kullanmna rastlanmtr: arrlar
(( )48a-11)
2.1.1.6. Genileme:
Eski Trkedeki a szcnn, szck ba nls genilemi, szck aa
ekline dnmtr: aac (( )48a-19), (<a) (BGTG)
2.1.1.7. nl Dmesi: arnndan (( )17a-16) (<ar--nndan), azna ()
(34b-6) (<a--zna), burn (( )35b-6) (bur-u-n), ggsinde (( )58a-9)
(gg--sinde)
2.1.2. nszler
2.1.2.1. Szck Ba nszleri
31
2.1.2.1.1. b- nsz
b- > vEski Trke szck ba b nsz, u szcklerde v nszne dnmtr: varnca
(( )55a-2) (<bar-) , vrseler (( )24b-1) (<ber-)
b- > pEski Trke szck ba b nsz yalnzca u szckte p nszne dnmtr: pek
(( )58b-3) (<bek<berk) (DLT)
Metnimizde bu szck sadece iki yerde bli kullanlmtr: bek (( )26b-3,40b-18)
Dier kullanmlar plidir.
b- >
Eski Trke bol- olmak eyleminin szck ba b- sesi, v- zerinden dmtr:
olma (( )55b-4).
p- = bGnmz Trkesinde szck ba b nsznn p nszne dnmesi sonucu pek
eklini alan bek szcnn metnimizde hem bli ve hem de pli ekilleri
bulunmaktadr: bek (( )26b-3), pek (( )58b-3).
2.1.2.1.2. k- nsz
k- > g-:
Eski Trke szck ba k nsznn, yazdan anlalmamakla birlikte, bugnk
biimlerine bakarak genellikle tonlulat kabul edilmektedir:
ggsinde (( )58a-9), grb (( )1b-9), gl (( )60b-14)
32
k- =kMetinden alnan aadaki szcklerde bugnk biimlerine bakarak szck ba k

nsznn korunduu kabul edilebilir: kend (( )1b-12), kesilmek (( )56b13), kii (( )62b-14)
2.1.2.1.3. t- nsz
t- > d-, t- = t-, t- ~ dt- > dBu deiim, genellikle ince nll szcklerde meydana gelmitir:
ddkleri (( )63a-17) (<te-) (DLT)
dil (( )59a-21) (<tl) (DLT)
drl (( )4b-8) (<trlg) (EUTS)
dirilmek (( )55a-5) (<tirig) (EUTS)
demr (( )17a-18) (<temir) (ETG)
Art nll szcklerde ise bu bakmdan karklk vardr.
t- = t-: Aadaki rneklerde t korunmutur:
ala (( )33b-20) (DLT)
amar (( )56b-13) (<amr) (DLT)
ourma (( )58b-10) (KB)
ouz (( )19b-14) (KTK)
avara (( )40a-18) (DLT)
33
urma (( )58a-16) (DLT)

utma (( )57a-18) (DLT)
t-> d- Art nll baz szcklerde de t->d- deiimi olmutur:
da (( )21b-13) (<ta) (ETG)
t- ~ d- Aadaki rneklerde t- ~ d- nbetlemesi grlmektedir:
drna (( )60a-20)
rna (( )62b-1)
damandan (( )61a-2)
ama (( )55b-20)
ditremek (( ) 61b-1)
titredici (( ) 57a-1)
daln (( )12b-5)
al (( )23a-9)
demreg (( ) 59a-12)
temreg (( ) 59b-16)
2.1.2.2. Szck i ve Szck Sonu nszleri

2.1.2.2.1. -b nsz
-b > :
Metinde Eski Trkedeki sub szcnn yaln biiminde -b sesinin v sesi
zerinden dt bir rnek bulunmaktadr: u (( )49a-6) (<sub) (ETG)
2.1.2.2.2. -d- nsz
-d- > -y-:
Eski Trkenin szck ii dleri y sesine dnmtr:
aya (( )59b-15) (<ada) (ETG)
34
by-k (( )22b-18) (<bedk) (DLT)

ey (( )56a-19) (<edg) (KB)
uyumama (( )59b-14) (<ud-) (ETG)
2.1.2.2.3. --, -g-, -, -g nszleri
-- > -v-:
ovudan (( )60b-4) (<o-) (DLT)
, g >
Eski Anadolu Trkesi Dneminde den ok heceli szcklerin ve eklerin sonundaki
-/-glerin metnimizdeki baz rnekleri unlardr:
a) ok Heceli Szcklerin Sonunda:
dirilmek (( )55a-5)
(<tirig) (EUTS)
at (( )3b-11)
(<kat) (DLT)
aru (( )2b-13)
(<ar) (ETG)
ayru (( )57a-2)
(<adr) (DLT)
b) Eklerin Sonunda:
Sfat Eki -l/-lig:
atlu (( )12a-19) (<l)
drl (( )41a-4) (<lig)
uyrulu (( )45b-2) (<l)
erikl (( )52a-3) (<lig)
35
anlu (( )56b-15) (<l)

Belirtme Hli Eki: Metnimizde Eski Trkenin -()/-(i)g belirtme hl eki nsz
dm, ekin koruyucu nls ek durumuna gemitir:
abarcu (( )55a-14)
(<abarcu-)
bcegi (( )55a-14)
(<bcek-ig)
uy (( )43b-16)
(<u-y-)
c) Ek veya Hece Banda:

Aadaki eklerin bandaki -/g- nsz dmtr.
Ynelme Hl Eki -a/-e < -a/-ge: arsna (( )55b-20), uyna (( )5b-18),
sdlsine (( )18a-7)
simden Geili Fiil Tretme Eki -ar/-er < -ar/-ger: aarma (( )62a-11)
Yn Gsterme Eki -aru/-er < -aru/-ger: yoaru (( )24a-15) (<yoaru)
Sfat-Fiil Eki -an/-an < -an/-gen: yap-an kene (( ) 9a-4), -an kepek (
( )14a-2), ol-an (( )14b-1)

Zarf-fiil Eki -nca/-ince < -na/-gine: varnca (( )55a-2)
2.1.2.2.4. --, -k-, -, -k nszleri
-->--:
Bu deiim metnimizde sadece szckte grlmektedir: da (( )56a-9) (<ta)
(ETG), ayalu (( )54a-16), yosul (( )40a-16)
-, -k > -, -g
36
a) Asl uzun nl ile kurulmu tek heceli szcklerin sonundaki tonsuz nsz, nl
ile balayan bir ekten nce tonlulaarak nszne dnr: ala akyla (beyazyla)
(( )57b-8)
b) ki ve daha ok heceli szcklerin sonundaki - ve -k nszleri, szck nlyle
balayan bir ek aldnda tonlulaarak - ve -gye dnrler.
iegi (( )7a-10)
abunu (( )4a-18)
kbgi (( )17a-11)
ulaa (( )58a-17)
erige (( )2a-19)
tdgi (( )1b-4)
-, -k >
Szck sonunda bulunan -/-k nszleri, szck, son sesinde -/-k nsz bulunduran
-cu/-ck, -ca/-cek kltme eklerinden birini aldnda der:
lca (( )20a-11) (<l), ufacu (( )22b-19)
2.1.2.2.5. -l- nsz
-l->
getrb (( )lb-9) (<keltr-) (EUTS)
Eski Trkenin ol zamir ve sfat, metnimizde de ol biimindedir:
ol (( )48b-8), oldur (( )12b-10)
37
2.1.2.2.6. p nsz
-p > -b
Tek heceli baz szcklerin sonundaki tonsuz p nsz, nl ile balayan bir ekten
nce tonlulaarak b nszne dnr: dibi (( )2a-3), ab (( )29b-19)
2.1.2.2.7. t nsz
-t > da) Tek heceli szcklerin sonundaki tonsuz t nsz, nl ile balayan bir ekten nce
tonlulaarak d nszne dnmektedir: sdi sti (( )30b-21)
b) ki ve daha ok heceli szcklerin sonundaki -t nsz, szck nlyle balayan bir
ek aldnda tonlulaarak -dye dnr:
titredici (( ) 57a-1), yumadc (( )4a-10)
2.1.2.3. Tonlulama:
2.1.2.3.1. Asl Uzun nller Nedeniyle Tonlulama:
Asl uzun nl ile kurulmu tek heceli szcklerin sonundaki tonsuz p, t, , k, ve
nszleri, nl ile balayan bir ekten nce tonlulaarak b, d, , g ve c nszlerine
dnrler:
sdi (( )10a-6)
dibi (( )15b-20)
iegi (( )16a-8)
2.1.2.3.2. nller Aras Durumda Tonlulama:
t > d: ki ve daha ok heceli szcklerin sonundaki -t nsz, szck nlyle balayan
bir ek aldnda tonlulaarak -dye dnr: titredici (( ) 57a-1), yumadc
38
(( )4a-10)
2.1.2.4. nsz Tremesi:
2.1.2.4.1. v- Tremesi:
Metnimizde vur- (<ur-) szcnde grlmektedir. Metinde bu szcn hem ur-
hem de vur- biimleri kullanlmtr:
vurur (( )61b-19), urur (( )60-10)
2.1.2.4.2. -y- Tremesi: Trkenin yaps gerei, nlyle biten bir kke, yine nlyle
balayan bir ek geldiinde araya -y- yardmc nsz girmektedir: alma-y-a ()
(6a-1), sirke-y-e (( )27a-1), ala-y-ana (( )24a-15), d-y- (( )1b-12)
ile edat ve balac nl ile biten kk ve gvdelere geldiinde araya -y- yardmc
nsz girer: olan sidgi-y-ile (( ) 47a-17), u-y-la (( )50a-5),
ars-y-la (( )55a-13)
2.1.2.5. nsz kizlemesi:
Eski Trkede bulunan szck ii s nsz birka rnekte, baz seslerin dmesi ya
da deimesi sonucu ikizlemitir:
issi (( )38b-20) scak (<isig) (ETG), ya (( )13a-18) (<ya) (DLT)
2.1.2.6. nsz Uyumu:
Tonsuz nszle biten kk ve gvdelere gelen eklerin bandaki tonlu nszler bu
dnemde ve metnimizde baz eklerin kalplam ekilleri sebebiyle uyuma
girmemektedirler: barmada (( )58a-19), opradan (( )14a-12), yrekde
(( )27b-1), elekden (( )19a-2), baldur (( )24a-7)
39
2.1.2.7. Hece Yitimi:

Bu ses olayna metnimizdeki tek rnek, ek-fiil olarak kullanlan dururun -dur/-dr
eklinde eklemi biimidir.
bandur (( )56b-14), gibidr (( )7b-3), nesnedr (( ) 28a-13), adur
(( )16b-10)
2.2. Biim Bilgisi
2.2.1. Szck Yapm
2.2.1.1. simden sim Yapan Ekler:
2.2.1.1.1. -ca/-cek: simlerden, kltme ifade eden isimler tretir.
lca (( )38a-10), bycek (( ) 13a-18)
2.2.1.1.2. -c/-ci, -/-i: simlerden, meslek ve ura isimleri tretir.
demrciler (( )22a-21), mmclar (( )30b-12), boyaclar ()
(45a-12)
2.2.1.1.3. -cu/-ck: simlerden, kltme ve sevgi ifade eden isimler tretir.
olancular (( )57a-15), ufacu (( )49a-10), azcu (( )15b-5),
abarcu (( )61b-6), dilck (( )61b-7)
2.2.1.1.4. -ca/-ce: Millet adlarndan dil adlar tretir.
trkce (( )48a-16), ynnca (( )20a-5), rmca (( )47a-6)
2.2.1.1.5. -l/-lik: simlerden soyut isimler treten ilek bir ektir. Metnimizde dz
nll olan bu ek, bazen dzlk-yuvarlaklk uyumuna girerek yuvarlaklamtr:
dellik (( )56b-16), ehvetszlik (( )61b-1), susuzlu (( )60b-
40
19), dknlk (( )63a-14)

Metinde dikkat eken bir zellik de l/, lik/g ekinin Arapa ve Farsa kkenli
szcklere eklendiinde bazen kaln nll eklinin kullanlmas ve bu kullanmn da
kalnlk incelik uyumunu bozmasdr: afflna (( ) 57b-4)
2.2.1.1.6. -lu/-l ( < -l-lig): simlerden isim treten en ilek ektir. Metnimizde
genellikle yuvarlak ekli kullanlm olup birka yerde dz rneklerine de
rastlanmtr:
oulu (( )7a-15), umlu (( )9a-20), sirl (( )21b-4), cekirdekl
(( )12a-19), iekl (( )3a-18), sirli (( )23b-6), mml ()
(44b-14), iekli (( )3a-2)
2.2.1.1.7. -()nc/-(i)nci, -(u)nc/-()nci: simlerden sra say sfatlar tretir: binci
(( )57a-6)
2.2.1.1.8. -suz/-sz: Yokluk bildiren isimler treten ektir.
otsuz (( )7b-1), ksz (( )6b-17), gzsz (( )44b-14)
2.2.1.2. Fiilden sim Yapan Ekler
2.2.1.2.1. -di/-di, -du/-d: Edilgen at eki -(i)n zerine gelen isim yapm ekidir.
yrndus (( )59a-7)
2.2.1.2.2. -an/-gen: Aslnda sfat-fiil ekidir.
sran (( )2a-1), terlegen (( )62a-8)
2.2.1.2.3. -ma/-me: Aslnda isim-fiil eki olan bu ek, kalc isimler de yapar: stma
41
(( )62b-15), yalama (( )59b-14), srme (( )3a-16)

2.2.1.2.4. -ma/-mek: Aslnda isim-fiil eki olan bu ek, kalc isimler de yapar: ymek
(( )59b-2)
2.2.1.2.5. -u/- ( < -/-ig): Fiillerden isim tretir.
sancu (( )61a-8), buruya (( )24b-1)
2.2.1.2.6. -(y)uc/-(y)ci, -(y)c/-ic (-/-igi): Osmanl Trkesi Dneminde hem
yuvarlak hem de dz nll ekilleri kullanlan -c/-ici, -uc/-ci fiilden isim yapm
ekinin ilk nls metnimizde ounlukla yuvarlak nlldr: uduruc ()
(57a-4), zduruc (( )57a-20), birci (( )48a-13), ldrci
(( )55b-17), yumadc (( )4a-10), titredici (( ) 57a-1)
2.2.1.2.7. -u/-k: Fiillerden isim tretir.
bou (( )56a-4), ncru (( )55b-13), ksrk (( )58a-12), delgi
(( ) 62a-5)
2.2.1.3. simden Fiil Yapan Ekler
2.2.1.3.1. -a/-e: simlerden hem geili hem geisiz fiiller tretir.
bezer (( )3b-11), anama (( ) 58a-3), oynama ( ( )61a-19)
2.2.1.3.2. -(a)l/-(e)l: simlerden, geisiz fiiller treten yapm ekidir.
incelen (( ) 57b-12), oyulduralar (( ) 24a-11)
2.2.1.3.3. -(a)r/-(e)r: simlerden geisiz fiiller tretir.
aarma (( )62a-11), arma (( )56a-18), gideren (( )57b-12)
42
2.2.1.3.4. -la/-le: simlerden, hem geili hem geisiz fiiller treten ilek bir ektir.
arlanma (( )61a-16), apalanma (( )61b-10), terlegen ( ( )62a8), berelenmek (( ) 60a-7), perdelenmek (( ) 60b-16), irilenmek
(( )55b-12)
2.2.1.4. Fiilden Fiil Yapan Ekler:
2.2.1.4.1. Edilgen at eki:
-()l/-(i)l: nsz ile biten fiillere gelen edilgen at ekidir. Ekin balayc nls
genellikle dzdr. Ancak metnimizde bu nlnn uyuma girip yuvarlaklat rnekler
de bulunmaktadr: yarlma (( )56a-10), kesilmek (( )56b-13), egilmek
(( )61b-15), boulma (( ) 56b-19), oyulm (( )29b-19), dklr
(( )43b-21), bzlmek (( )57a-17)
-n: nl ile biten fiillere gelen at ekidir.
la-n-an (( )51a-21), y-n-mek (( )58a-6)
2.2.1.4.2. Dnl at Eki:
-()n/-(i)n: Metinde bu ekin koruyucu nls genellikle dzdr; ancak ok seyrek
olarak uyuma girip yuvarlaklat da grlmektedir: arnmaa (( )57a-12),
olnan (( )19a-16), srndgi (( )46a-19)
2.2.1.4.3. te at Eki:
-()/-(i):
gicir (( )58b-10)
2.2.1.4.4. Ettirgen at Eki:
43
Hem geili hem de geisiz fiillerden geili fiiler treten ettirgen at ekleri:
-dur/-dr: ldrr (( )7b-14), ydrrler (( )43a-11)
Geisiz fiillerden geili fiiller treten ettirgen at ekleri:
-ur/-r: birdkleri (( )11a-7), drr (( )24b-1)
-ar/-er: gideren (
( ) 48a-7), oparsa (( )12a-6), ardular ()
(43b-10)
-()t/-(i)t: ditreden (( ) 57b-10), eridr (( )15b-13)
2.2.2. simler
2.2.2.1. sim ekimi
2.2.2.1.1. okluk Eki:
-lar/-ler: ayalar (( ) 26a-1), zlar (( )58b-4), urdlardur (( )23a2), trkler (( )18a-21), ekinlerde (( )54a-1)
2.2.2.1.2. yelik Ekleri:
Osmanl Trkesinde ve metnimizde Eski Anadolu Trkesinde de olduu gibi iyelik
eklerinin 1. tekil ve oul ahslarnda koruyucu nl her zaman yuvarlak, 3. tekil ve
oul ahslarda ise dz ve yuvarlak olarak kullanlmtr:
1. Tekil ahs: -(u)m/-()m: lduum (( )1b-2), yazmaum (( )1b-9)
3. Tekil ahs: -(n), -i(n) / -u(n)/-(n), -s(n)/-si(n): aac (( )22b-2), dikeni
(( )23b-9), ars (( )55a-3), arus (( )23a-10), elesi (( ) 7b3), terin (( )62a-8), dibin (( )19a-12)
Metnimizde 3. tekil ahs iyelik ekinin yuvarlak nll olduu iki szck tespit
44
edilmitir: teke aalu (( ) 5a-7), kkni (( )32a-14)

1.
oul
ahs:
-(u)muz/-()mz:
imtinumuzdur
()
(7b-18),
3. oul ahs: -lar/-leri: budalar (( )50b-21), urdlar (( )27b-1),
kkleri (( )25b-8), iekleri (( )53b-16)
2.2.2.1.3. sim Hl Ekleri:
2.2.2.1.3.1.
Tamlayan Hli (genitif): -(n)u/-(n): anu (( )27a-12), au
(), deven (( ) 10a-10), verem (( )56a-8)

2.2.2.1.3.2. Ynelme Hli (datif): -a/-e: nl ile biten szcklerde araya -y- balayc
nsz girer: alaya (( )24b-20), ra (( )4a-6), gnee (( )19b-6),
ayvaya (( ) 40b-15), defneye (( ) 37a-15)
2.2.2.1.3.3. Bulunma Hli (lokatif): -da/-de: aada (( ) 51b-10), arafnda
(( )26a-6), yemende (( )37a-16), gevdede (( ) 56b-3), gzinde ()
(60a-21)
2.2.2.1.3.4.kma Hli (ablatif): -dan/-den: ylandan (( )17a-15), luatdan
(( )1b-14), gkden (( )13b-7), bgrden (( )61a-13), mekkeden
(( ) 29b-12)
2.2.2.1.3.5. Belirtme Durumu (akuzatif): Metnimizde, belirtme durumu ekinin iki
ekli bulunmaktadr:
a) -(y)/-(y)i: Szcn yaln haline nsz ile bitiyorsa -/-i, nl ile bitiyorsa araya -ykoruyucu nsz alarak gelir. 3. ahs iyelik eklerinden sonra ise zamir nsi ile birlikte
45
kullanlr: yazmaum (( )1b-9), nesneyi (( )28b-18), esmsn ()

(1b-11), kkni (( )32a-14)
b) 3. Kii yelik Ekinden Sonra Gelen -n: ter-i-n (( )62a-8), dib-i-n (( )19a12), ure-si-n (( ) 1b-3)
2.2.2.1.3.6. Eitlik Hli (ekvatif): -ca/-ce: alnca (( )7b-19), boyunca ()
(36a-14), dilince (( )50b-19), irice ()
2.2.2.1.3.7. Vasta Hli (enstrmental): Bu durum, balama edat ilenin eklemi
biimi ile olumutur: uyla (( )50a-5), arsyla (( )55a-13), gcile
(( )58a-6), sidgiyile (( )47a-17), urulyla (( )55a-14)
2.2.2.1.3.8. Yn Gsterme Eki (Direktif): -aru/-er, -ra/-re: Yer zarflar treten bu
ekler metnimizde sadece bir szckte kullanlmtr: yoaru (( )24a-15)
2.2.3. Sfatlar
2.2.3.1. Niteleme Sfatlar: Metnimizde grlen baz niteleme sfatlar unlardr:
ir (ppdyadur) (( )2a-10), ac (mrl) (( )9b-17), yanm (bar) (( )12a4), olu (kirp) (( )27a-1), a (sgd) (( )28b-20), zl (avuna) (( )37a-12),
aru (llen) (( )50a-17), oar (aac) (( )54a-17), al (yldr) ()
(55a-9), ovu (stma) ( ( )55a-14), ldrci (veremler) (( )55b-17), kel
(ba) (( )56a-12)
2.2.3.2. Belirtme Sfatlar: Bu sfatlar iaret, say, belirsizlik ve soru sfatlardr.
Metnimizde grlen baz belirtme sfatlar unlardr:
2.2.3.2.1 aret Sfatlar: Metnimizde kullanlan iaret sfatlar bu, ol ve oldur ve
46
baz rnekleri unlardr:

bu (ilme) (( )1b-5), ol (lib) (( )1b-14), ol (vilyetde) (( )27b-13), ol
(devya) (( )38b-9), ol (diyrda) (( )48b-8)
2.2.3.2.2 Say Sfatlar: simleri say yoluyla belirten sfatlardr. Metnimizdeki baz
rnekleri unlardr:
2.2.3.2.2.1 Asl Say Sfatlar: iki (arda an) ( ( )22a-13), b (edviyeden) ()
(49b-13), ydi (ayalu) (( )54a-16), c (gn) (( )57b-11), on (yl) (( )1b-6),
ouz (dipl) (( )19b-14), yigirmi sekiz (bb) (( ) 1b-13)
2.2.3.2.2.2. Sra Say Sfatlar: binci (gn) ( ( )57a-6)
2.2.3.2.2.3. letirme Say Sfatlar: -()ar/-()er ekiyle kurulan bu sfatn metnimizde
rnei bulunmamaktadr.
2.2.3.2.2.4. Belirsizlik Sfatlar: bir (adur) ( ( ) 47b-12), her (gn) (( )55a5), her bir (stda) (( ) 1b-4), her an (l) (( ) 60a-9)
2.2.3.2.2.5. Soru Sfatlar:
ne (resme) (( )1b-11), ne adar (( ) 10b-20)
2.2.4. Zamirler
Metnimizde kullanlan baz zamirler unlardr:
2.2.4.1. ahs Zamirleri: (ol, a) a-nu (( )9a-9), biz-de (( )23b-6), (onlar)
anlar-dan (( )1b-5)
2.2.4.2. aret Zamirleri: bu-nu (( )23b-3), a-ndan (( )41a-2), bunlar-dur
(( )20b-14)
47
2.2.4.3. Dnllk Zamiri: kend (( )1b-12), kendsi (( )40b-18)

2.2.4.4. Belirsizlik Zamirleri: birisi (( )14a-13), biri (( )4a-19), her birin
(( ) 1b-7)
2.2.5. Zarflar
2.2.5.1. Yer-Yn Zarflar: Metnimizde grlen baz yer-yn zarflar unlardr:
yoaru (( )62a-3)
aa (( )55b-6)
aaa (( )56a-10)
: (yller ine) (( )8a-1)
st: (a stnde) (( )11a-8)
alt: (iki ee alt) (( )61b-15)
2.2.5.2. Zaman Zarflar: Metnimizde grlen baz zaman zarflar unlardr:
asuzn: asuzn rbelb silkinmek (( )61a-4)
ora: stmadan ora ( ( )57a-13)
gice: gice (( )18a-15)
gn: gn (( )34b-1)
2.2.5.3. Durum Zarflar: Metnimizde grlen baz durum zarflar unlardr: bou
sylemek (( ) 56a-4), tz tz gerinmek (( ) 57a-16), gcile
grmek (( ) 58a-6)
48
2.2.5.4. Miktar Zarflar: Metnimizde grlen baz miktar zarflar unlardr:

o
: bar- ulmden o( )ar (12a-13)
azacu : azcu ( )atlu olur (15b-5)

2.2.5.5. Soru Zarflar: ne adar ( ) cevb vrr imi (10b-20)
2.2.6. Edatlar
2.2.6.1. ekim Edatlar: Metnimizde grlen baz ekim edatlar unlardr:
2.2.6.1.1. Yaln Hl ile Kullanlan Edatlar
dy
: luat- mkilt- ecz dy ( ) ad vrb (1b-12)
gibi
: gice ilduz gibi ( )grnr (18a-15)
in
: dev in ( )lanan nesne (51a-21)
ile, -(y)la/-(y)ile: gz araulu ile ( )utan ulau stma (57a-7), sevdyla

( )ba egzinmek (55b-11)
adar : ne adar ( ) oyuna cevb vrr imi (10b-20)
zre
: urf- tehecc zre ( )tarr db (1b-13)
2.2.6.1.2.kma Hli ile Kullanlan Edatlar

ora
: stmadan ora (( )57a-13)
2.2.6.2. Kuvvetlendirme Edatlar:

da
: aramu da ( ) drler (2a-4)
2.2.7. Balalar
49
Metnimizde grlen baz balalar unlardr:

da
: ve da ( )nba yemiine drler (36a-14)
ile
: boaz ile ( )burun arasnda (58a-10)
kim
: amm kim ( )tai rmz zanbau dibidr (7b-17)
nite kim : mekr ilm talnde nite kim ( ) bal arus her kfeden uresin
tal tdgi milde (1b-3)
ki
: bir aacdur ki ( ) bdem ve ssen yaprana bezer (7a-11)
ve
: erkegi ve ( )diisi olur (8a-5)
2.2.8.Fiiller
2.2.8.1. ahs Ekleri:
Metnimizde rnei bulunan ahs ekleri unlardr:
2.2.8.1.1. Zamir Kkenli ahs Ekleri:
3. Tekil ahs: : ola (( )54b-3), olmaya (( ) 52a-9)
3. oul ahs: -lar/-ler: ferm tmeyeler (( ) 1b-16)
2.2.8.1.2. yelik Kkenli ahs Ekleri:
1. Tekil ahs: -m: aldum (( )1b-7), beyn yledm (( ) 1b-13)
2. Tekil ahs: -: oparsa (( )12a-6)
3. Tekil ahs: : girse (( )29b-8), aynasa (( )7b-19)
3. oul ahs: -lar/-ler: drler (( )2a-6), orlar (( )39a-20)
2.2.8.2. Fiil ekimleri
50
Fiil ekimlerinde sadece metnimizde yer alan biimler sralanmtr.

2.2.8.2.1. Basit ekimler
2.2.8.2.1.1. Bildirme Kipleri
2.2.8.2.1.1.1. Grlen Gemi Zaman
1. Tekil ahs: -dum/-dm: ldum (( )1b-9), r yledm (( ) 1b-10)
2.2.8.2.1.1.2. renilen Gemi Zaman
3. oul ahs: -mlar-dur/-miler-dr: dmiler (( )40a-16), dmilerdr
(( )9a-19)
2.2.8.2.1.1.3. Geni Zaman
3. Tekil ahs: -ar/-er,-ur/-r: ar (( )12a-5), yaar (( )31a-19), der
(( )44a-1), alur (( )56a-13), olur (( )56b-8)
3. oul ahs: -lar/-ler: atarlar (( )17a-20), drler (( )44a-4), alurlar
(( )51a-2), lrler (( )33b-17)
2.2.8.2.1.2. Dilek Kipleri
2.2.8.2.1.2.1. stek
3. Tekil ahs: -a/-e: ola (( )54b-3)
3. oul ahs: -a-lar/-e-ler: ferm tmeyeler (( ) 1b-16)
2.2.8.2.1.2.2. art
2. Tekil ahs: -san()/-sen(): oparsa (( )12a-6)
3. Tekil ahs: -sa/-se: olsa (( )47b-5), girse (( )29b-8)
51
3. oul ahs: -salar/-seler: rsalar (( )21b-11), otursalar (( )13b-20),

vrseler (( )24b-1)
2.2.8.2.1.2.3. Emir
Emir kipinde, her ahs iin ayr kklerden gelen ekler kullanlmaktadr.
2. Tekil ahs: -l/-gil: Metinde -l/-gil sadece bil- fiili iin kullanlmtr: bilgil
(( )1b-1).
2.2.8.2.2. Birleik ekimler
Metnimizdeki birleik ekimler unlardr:
2.2.8.2.2.1. Geni Zamann Rivayeti:
3. Tekil ahs: olurm (( )25a-1), drler imi (( ) 7a-10)
2.2.8.2.2.2. Geni Zamann art:
3. Tekil ahs: istifde derse (( )1b-15)
2.2.9. Ek-Fiil
a) Eserde isim soylu szcklerin yklem olarak kullanlmasn salayan ek-fiilin
ahslara gre btn ekimleri bulunmamaktadr.
Geni Zaman 3. Tekil ahs: -dur/-dr: ziftdr (( )5a-15), udur (( )9b18), kengerdr (( )22b-16)
art Kipi 3. Tekil ahs: -sa/-se: olsa (( )47b-5), girse (( )29b-8)
b) Fiillerin birleik zamanl ekimleri de, ek-fiil yardm ile yaplmaktadr (bk.
2.2.8.2.1. birleik ekimler).
52
2.2.10. Fiilimsiler
2.2.10.1. Zarf-Fiiller (Gerundium)
2.2.10.1.1. -(y)u/-(y): dy (( ) 1b-12)
2.2.10.1.2. -nca/-ince: varnca (( )55a-2)
2.2.10.1.3. -iken < er-ken: Ek-fiilin zarf-fiilli birleik ekimidir. artar-ken ()
(24b-6)
2.2.10.1.4. -(y)up/-(y)p: alub (( )19a-12), inb (( )62a-20)
2.2.10.1.5. -madan/-meden: burmadan (( )55b-9), olmadan (( )58a-21)
2.2.10.2. Sfat-Fiiller (Partisip)
2.2.10.2.1. Geni Zaman Sfat-Fiileri:
2.2.10.2.1.1. -an/-en (< -an/-gen): yapan kene (( )40a-18), lanan nesne
(( )51a-21), dklen mddeye (( )62a-20), ot denren kimesne ()
(7a-5)
2.2.10.2.2.Gemi Zaman Sfat-Fiilleri:
2.2.10.2.2.1. -du/-dk: olduda (( )1b-5), ridkde (( )1b-15)
2.2.10.2.2.2.-m/-mi: yunm ( )baam (47b-3), olm (( )58b-11),
dglmi ( )zafern (14b-2), szlmi ( )yourd uyna (25a-2)
2.2.10.2.3.Gelecek Zaman Sfat-Fiili:

2.2.10.2.3.1. -aca/ecek: oturaca yri (( )58a-8)
53
2.2.10.3. sim-Fiiller
2.2.10.3.1. -ma/-mek: boaz boulma (( )56b-19), olan ourma ()
(58b-10), made ekimek (( )61b-17), gcile grmek (( )58a-6)
BLM 3: STATSTKSEL VERLER

Metnimizde kullandmz eviri yaz karakterleri Tablo 2de gsterilmitir.
almamzda elde ettiimiz baz istatistiksel veriler unlardr:
54
Lgat- Mkilt- Ecz adl eserde toplam 149.832 harf kullanlm, harflerin
ayrntlar Tablo 3te gsterilmitir. Tablo 4te szcklerin balang harflerine gre
saylar verilmitir. Tablo 5 ve 7de ise eserde kullanlan fill kk ve gvdelerinin
ilk ve son harf saylar gsterilmektedir. Ancak ayn fiil kk ve gvdesine gelen
farkl ekler ve ayn fiil kk ve gvdelerinin birden fazla kullanmlar dikkate
alnmamtr. (Metnimizde kullanlan fiil kk ve gvdelerinin tam saylar iin bkz.
sklk dizini.) Tablo 5te yer alan fiillerin 26 tanesi sesiyle, 21 tanesi de b
sesiyle balamaktadr (bk. Tablo 5). Tablo 7de bulunan fiiller arasnda ise en fazla
l sesi ile sonlanan fiil olduu grlmektedir (bkz. Tablo 7). Szck sonu harf
kullanm saylar Tablo 6da yer almaktadr.
Metnimizde en fazla d- eylemi kullanlmtr (1359). Daha sonra ise ot (603) ve
bir (599) kelimeleri gelmektedir. 5391 adet kelime bir kez, 801 adet kelime de iki
kez kullanlmtr.
Tablo 2: Kullanlan eviri yaz (transkripsiyon) iaretleri
a, e
55
k-g-
h-e
Tablo 3. Harf kullanm saylar
56
11193
2860
2425
5603
31
2926
4785
3246
1309
2493
3973
4323
1021
7736
2449
6680
5494
3716
15381
7793
1949
1561
585
3190
1422
2061
2104
1733
40
57
1966
659
332
948
681
206
1165
12886
1380
1273
3227
136
5093
1339
Toplam
7519
883
149832
Tablo 4. Szck ba harf kullanm saylar
57
1372
13
570
141
10
670
2455
987
669
424
1744
120
619
212
14
2389
1716
166
768
649
688
65
1219
312
1127
358
784
21
119
90
71
358
260
77
609
349
435
595
1047
62
825
Toplam
374
65
25618
Tablo 5. Fiil ba harf kullanm saylar
58
15
21
10
26
13
18
15
12
12
Toplam
205
Tablo 6. Szck sonu harf kullanm saylar
59
1403
1027
376
1071
377
374
791
103
509
844
281
700
98
361
597
159
2266
2412
37
326
79
143
410
70
13
78
110
62
110
4670
108
48
404
4010
39
Toplam
3456
43
27977
Tablo 7. Fiil kk ve gvdesi sonu harf kullanm saylar
60
13
12
12
37
10
35
33
Toplam
207
61
Tablo 8. Metinde Kullanlan Fiilller

ac-
al-
aar-
ar-
arn-
asrd-
a-
al-
art-
at-
avla-
avlan-
avu-
ayl-
az-
balan-
ba-
ba-
bat-
beze-
berelen-
bil-
bi-
bir-
bit-
boul-
boya-
boz-
bozul-
bul-
bulan-
bulun-
bur-
burul-
bk-
bzl-
cek-
c-
cime-
al-
al-
apalan-
egzin-
ek-
ezin-
ar-
d-
denr-
diril-
ditre-
ditred-
dg-
dgl-
dkl-
dn-
drl-
d-
dr-
dz-
d-
egil-
ek-
eki-
ele-
r-
erid-
ri-
es-
t-
yle-
ge-
gegir-
gel-
gerin-
getr-
gici-
gici-
gid-
gider-
gir-
git-
gg-
gr-
grn-
gster-
nr-
orla-
sn-
lan-
i-
i-
in-
incel-
incin-
ile-
irilen-
iste-
ie-
al-
ana-
at-
avla-
ayna-
aynad-
kesil-
l-
mlda-
muldan-
r-
rl-
zar-
zard-
o-
o-
out-
opar-
or-
oy-
oyuld-
ullan-
ur-
urtar-
urud-
u-
ol-
oln-
oul-
otur-
oyna-
ksr-
l-
ldr-
rtl-
perdelen-
aflan-
al-
ala-
allan-
sanc-
arl-
segir-
sekle-
sev-
n-
syrl-
silkin-
siir-
o-
ol-
olu-
oyul-
syle-
syn-
uvar-
sr-
srn-
szl-
i-
ala-
amla-
ap-
arlan-
terle-
our-
tomlan-
ola-
oy-
ur-
ut-
utul-
u-
ura-
ur-
uv-
uyu-
uyu-
uza-
rbel-
rper-
t-
zil-
var-
vr-
vur-
ya-
ya-
yan-
yap-
yap-
yaralan-
yarl-
yat-
yayl-
y-
ydr-
yn-
yeti-
yl-
yrt-
yu-
yun-
yuvarlan-
66
BLM 4: METN
[1b]
(1) bismillhir-ramnir-ram elamdlil-lhi rabbil-lemn ves-alt al
seyydin muammedin ve lih ecman bilgil ki bu far (2) lib-i ilm-i ebdn olub
diyr- mrda vesir seyat lduum diyrlarda (3) mekr ilm talnde nite
kim bal arus her kfeden uresin (4) tal tdgi milde bu afl-abd da her
bir stda rast (5) gelb ve her bir derv ib-i kemle d olduda anlardan bu ilme
(6) lzm olan eczlaru mkil olan isimlerin az db on yl (7) midr seyatde
say db aldum ikr olnan luatlaru her birin (8) ddkce stddan istifde db
ab taarruf db (9) aleme getrb tarr ldum ve bba mensb nice kitb ve
risle grb yazmaum (10) r yledm ve ol ikr olnan eczlaru arab ve frs
ve ynn ve berber (11) her bir ecznu esmsn klliyet zre her bir ecz ne resme
tesmiye olursa (12) kend lisnlarumuza tesmiye olndu zre cem db luat-
mkilt- ecz dy (13) ad vrb urf- tehecc zre tarr db yigirmi sekiz bb
db beyn (14) yledm her bir libe sn olma in amm ol lib ki bu luatdan
aflanub (15) istifde derse ve madna ridkde bu afl-ibdl-araman min
belde-i (16) lrende derv siyh ayr dudan ferm tmeyeler arf-i elif (17)
afsentn bell bu sgite bezer peln drler bir otdur eng anya drler
[2a]
(1) encere ran dikeni itimm berhz ylemek l mhr-i sleymn drler (2)
otdur iklll-melik oc boynuz drler bir otdur rs gk ssen (3) dibi utuus
araan iegine drler emberbrs adn uzlu (4) aramu da drler ve kekik ve
67
gyegi ot ve a nanesi abi-i hrms (5) srncn iegine drler adr mekke ayru
ebhr ve ebhl arduc (6) yemiine drler cc erikdr isfend yzerlik tomna drler ve
a (7) ardal da drler ekrfis cevz-i rm yan z args aramu (8) aacnu
abu ebrenc slgene drler etrz adn uzlu aramu (9) da drler emed kehl-i
fhn ua dne dr drler uuvan r gzi (10) drler ir ppdyadur el
belmd yemiine drler un bell (11) yosuna drler eksd ve eksde aaclarda
olur ki lk ve burc (12) drler abl-kelb kse dzdkleri yemiine drler riye erite
ana (13) drler encn an aacnu tom anu amdur nek uruna (14) drler
esedl-ar oar ezeltere yan meryn eyl eki yourd ve (15) a amna drler
ebe dne drna drler amrn ksz olan (16) igdemi yan srncn ebrn ve
ebrnl-ey aya oruna drler adl-ar (17) r gzi drler iri ppdya ebrenc
iki arda an trc trunca (18) drler asrn etk ot drler bir otdur s mersn
aacna drler (19) aaf ara gnlge drler l erige drler ardne un ana drler (20)
ermenn ulsa drler el-uley bgrtlen dikenine drler esved
[2b]
(1) pazya drler eslec teke aalna drler trc aac avunna drler rs-y beyn (2)
ar zern rfs yabn kekik otna drler (3) usrdiyn yabn armsa yarpuz
nevindendr aardiyn (4) meel ayric devl-hey dmekdr ekyil kene aacna
drler sfan (5) sbana drler ve irkene drler eklesr dl-ahr drler eftmn (6)
otlara arlur anbra l gibi olur enfia myaya drler andan (7) penr derler isfidc
helyna drler seprne kkidr dilk uyru (8) drler arsl-kelb besfyic ayalar
stnde biter yeil kkdr (9) esfdr yabn trbna drler rz aruya drler le artal
una (10) drler ebayr r uyru mhzehrec drler esfiy bezr-i an (11)
68
armn ynn gelinck iegine drler enbl-ayl teke aalna drler (12) bkme
bir adur arpadan derler isml-umr au aacna drler cc- eby (13) aru erik
drler b- hen demrciler uvardu u (14) usrn demr bona drler hek
erzemiye drler eml-ar (15) yr oan elfiy zba yan jvedr el-ay meel
ez-zemml-ayy meel (16) el-m-i seb meel en-nrz-zevr meel errn meel ed-dervm (17) ssen yana drler esb-i gl it burn yemiine drler ennfil-r zba (18) yan jve el-lebenl-amel meel el-urd meel ed-duhnlb meel er-rav (19) meel efryn ferfiyna drler enver rzca erzemiye drler
esbiyc (20) baa yaprana drler fe aye drler rtatan dgeline drler
[3a]
(1) insn-nefs aru iekdr drler oyun yse sdi segirde drler (2) ariys rtatan
dglegi ende aru iekli bir yonca nn (3) am oanna drler ars adn
uzlu kki aru aac b-gn (4) niesteye drler etrr aramu adn uzlu err
meel ela (5) ay aacna drler erh maakye drler ve meneve azna drler
(6) el aa oanna drler e-avsta gginege drler yan hindub (7) enbers adn
uzluna drler afrs min it burn gline (8) drler b ayvaya drler engt-i
ghervn aye drler efln (9) srynice dul-avl dmekdr ve mul drler bir
amdur evsend hind (10) nlfer iegidr afnnn trb yana drler safln (11)
kera drler efln pire yavan ens nzle ot yan mevzek (12) afsent hind
opala ed-dker a kerefesi tom anniy-y m (13) gyinek als-ss puyan kki
meliyn deiz kpgi yr urun (14) stbeci srb uruna drler rs ara rek
ot ikll (15) mmclar ve elvclar boyas el yemil ac lun alc nevrz ot (16)
yan muallaa efnn srme it siki srb-i ste urun (17) stbeci hen-rb
69
mns a asfelin c yapralu (18) dlfl ot eksflin meel ezverd aru iekl
yabn yoncas (19) esferem mersn yemii esfr meel arns unduz yasna (20)
drler aergn ve aeryn ouz opala ve berr ay uturz (21) deve aban
iegi olur her serce diline drler engr- rb it zmi
[3b]
(1) ve dilk zmi emlec eire drler r tr rh yanda dikeni (2) efrnn
ferfiyn drler rde-b zerdep drler ardahbin (3) crtatan dglegi entle
peyamber iegi dibi cedvr- rm (4) enulus an ula drler bir otdur esbel
baa yaprana drler (5) apyn efyna drler nl-cedel siirl yapra rill ll
tom (6) ve uzun aya ekr lur ot ve ll drler melles bir aacdur (7) mersn
yaprana bezer ve yemii arduc yemiine bezer alnis sil-i rm (8) drler bir
otdur el-hnek uruna drler ibn-i rl-a (9) aya oruna drler nl-erneb
avan ula drler bir otdur (10) eele adn uzludur ayn ylan ba drler yemii
da aa (11) bezer aeryn r gzi ddkleri ppdyanu bir nevidr ve bir (12)
aya drler nl-ayvnt ayvn ulalar nl-fr (13) an ula drler
bir otdur erk misvkdur arusgniy develik (14) dibi zirvend-i avl azdrat tesb
aac yemii igdeye bezer (15) sttnns ayu ula bua olmaz yaluz ar
yapradur (16) asrls avancl oyna drler bir otdur isfencl-bar sngere (17)
drler a az dikeni drler bir otdur abi-ufr meryem eli (18) drler bir ot
kkidr aru olur puyan kkine bezer afr-b (19) ibls rna ann oca ba
drler bir otdur ekitmekit kerkes (20) ve avancl aa ems at uyru drler ve
ulama (21) drler encbr elik drler bir otdur anu kkidr enurs ouz
[4a]
70
(1) dikeni drler bir aacdur esbs baa yapra esperle meel eravn (2) keci
boynuz aacnu iegidr ers amml-fe enr aac enurs (3) ur dikeni andan
ay derler alc aramu yemii adn uzlu (4) ayva ana ovan iegi arlar bal
alurlar eyhun u kerdemesi drler (5) ispindt stbec ara porsu ddkleri
ayvndur aara (6) meel ara meel enardy beldur ibl leye drler ve
ra ve (7) deveye drler ejdef alc ezgl dngel mumul esber (8) bezr-i an
baa yapra tom esperenc slgen esurd l uyru (9) u enecn uz ula
enen meel ekri mantara drler (10) eker erite a en-ncc d aac lav abra
drler eyrun r (11) ot drler bir otdur e eravn iegine drler el-fe uz
butra (12) drler bir otdur stiyn u etmegi drler bir otdur emrdiyn beytlmuaddesde (13) olur kebereye bezer bir otdur emrcl-keb balas drler (14)
oyunlar mil bir otdur anels yabn mercimegine bezer eflin evelek (15) ddkleri
otdur enfl-mecl buza burn drler bir yemidr enl-i arn (16) ekin aralarnda biter
yapra nod yaprana bezer ve yemii keci boynuzna bezer (17) icinde dneleri
olur enrd- fs nodu bir nevidr yaprasuz (18) biter abunu icinde tom olur
anurn yabn kednesine drler (19) enlis yre deni biter iki cins biri erkek biri
dii birin (20) a birin zl iegi olur avfns yeil ve boz iekleri bir (21) ar
uzun olur bir otdur annm olan dren drler bir otdur
[4b]
(1) enver-i da virnelerde biter zl iekleri olur mercimek yaprana bezer
yapra (2) olur nalin at dili drler yapra mersn yaprana bezer anlyn (3)
yabn aba drler bir otdur sabd nlfer bir nevidr an-ml arbla bal (4)
std- terkb tmege drler mruls gezdigecdi drler aru ssendr (5) ayrz-
71
zabit bell yapra mili olur bir ar bualar olur bir otdur (6) evvez rdege drler
ebr-y azr bir cins armaudur her bir yaprada bir iek (7) olur abdr aru
am mili boyaclar ullanur ayr n tekesine (8) drler edpin u teresi mili
yapra olur bir drl gelinck iegidr hen-ke (9) mns adur engred anya
drler rs arduc aac el-leben (10) aruca arn aacdur et-tennb meel e-er
mercn esf kene (11) tom rsiy a ssen abil-rr bell mili a ve ara
zim nevidr (12) el-vers zerdeb isfendr a ardal a bundu- hind fal (13)
da drler el-heyn u teresin tomna drler ml arb- asel (14) usna dne
dr yan ua ares sergle dibi asrs tiry- erbaa (15) m rtatan dlegi
uturr yana drler deve dikeni (16) sys ansn sundiyn yarpuz nevinden
armsa gibi oar bir otdur (17) ebrenc abeden gelr oulcan rar bir otdur rfl
b edviyeden l (18) olan macn isfiys bezr-i an baa yapra tom amrn
berr iri (19) ppdya amrn ppdya iegin arus efrek mercn arsl-acz
demr (20) dikeni arisniyn knds ddkleri ot esrek hellec-i kbil ebrz-zb yr
siki drler bir otdur ebrl-cet (21) meel ebr-i ritc meel efsime gelinck
[5a]
(1) iegidr anberr meel s-y zmrd fulful- bey eslps d- fireng (2)
drler bir aacdur nek alay eshels-semek r uyru ddkleri otdur (3) el-ben
ysemn ve atem iegin aac efra ayva bekmezi ab jveye drler (4) el-ilm-i
afar ar zern eng-i aff alay stbeci adliyn aru aac (5) abil-fityn
efrenc-i mk aranful yarpuz esved-i sl ara rek (6) ot amrn igde drler elmers nlfer iegi evm crtatan dlegi (7) enbl-ayl teke aalu drler bir otdur
ar afr tom en-nal bal arus (8) ennis bir adur avancldan ve artaldan
72
ar ibls rzda (9) meel ay drler engze hindce yzerlik tom engvn an
aacna yemiine (10) drler el-d mmrn- hind et-tenmenl-l altun ot
ayalarda biter ay (11) mrda araa dikeni drler anu dibidr efrenc-i mk
aranful yarpuz drler (12) bir otdur ebr-i khen sngere drler ebr-i mrde meel
asr ayalar zerinde (13) besfyic ddkleri otdur eber-kkiy rmcek evine drler
eber-kkiyb meel (14) eb-kkiy meel her sere dili ddkleri otu aac ar
rd ddkleri (15) otdur bul amml-elif le isalin l deizinden ar bir
ziftdr (16) eb ven meel afr-b ibls rna drler istir zl zerne drler
(17) srf urun encs eek mrl ehliy meel al meel ebrrl-add (18)
aya oru bist trunc ici yan eti ablis nesrn glin arus (19) adl-mar
r gzi iri ppdya ayn ilan ba drler bir yemidr (20) ecleb-diy aac sdlgeni
yan ibrem ar berr praya drler eng-i muaffef
[5b]
(1) stbec ddkleridr edrk a ergi edr gcle ggen ddkleri n-h (2)
siirl yapra izr- efyn deiz kpgi eryas am- seb nd-dbb (3) r
uyru drler bir otdur erm kv ddkleri otdur ermsy (4) ovan iegi ayva ana
erms meel erems meel rze ziftden budalar (5) aaca drler ered erzemiye
drler eresuny develik dibi zirvend-i avldr (6) ermn nir ddkleri ern
an ve zrn- sdn dmiler rn (7) meel ercvn eravn iegine drler
erder mersn yemii nevindendr yemii a (8) olur r buday arasnda biter siyh
mdevver tom olur erne hellec-i kbil (9) ermenn berr nru tomna drler
ersnn aru zerne drler esr (10) ebrim urdna drler s- nebke balar defne
yemiine drler balar mersn yemiine (11) drler smr meel isfend-i sifd bey
73
ardal usriyn cam aac (12) usrn demr bo safn hevc yan ker is (13)
u etmegi drler bir ot tomdur ekl sincan als unn-dr zf (14) ddkleri
otdur ester dne dr drler bir amdur estilys d- fireng drler (15) bir aacdur
ers irilik dibine drler abil-fityn aranful yarpuz (16) yan felenc-i mk
abi-i firavn barma miall bir adur mekke deizinden gelr imskl-cerr (17)
meel all-mk puyan dibidr aber mrekkeb bir kul ttiyya drler da erne
(18) drler aml bal uyna drler a-nkb ferfiyn ddkleri fln (19) pire
yavan yan ddkleri afrn det zeytn ddkleri efys (20) yabn trbna
drler erlsemn belesn yana drler ern egir kki
[6a]
(1) ddkleri otdur ekec det almaya drler ekrhek anzurt ddkleri ot (2) ekmbern
burca mili bir otdur ekrl-bar deiz iinde biter lif mili keln-nefsehu (3)
ferfiyn ddkleri es-s nave-i hind madis meel el-mab bir nev otdur (4) iplik
gibi birbirine olaur el-ben det hevicdr el-eml meel el-an (5) yannda olan
aaclara arlur armau e-ast ma-i hind el-mecc (6) ara helle lva d
perverdesine drler es-senetl-afr sere dili ddkleri (7) ot es-sa marama
ddkleri otdur elniyn anduza drler efln (8) sincan als emrsiy macnlar
dmekdr ve ayva ana emmn amm ddkleri (9) ota drler emran ayva ana
emsn oru uy encel atem iegin (10) aacna drler enbbr-r aya oru
nevindendr ebnb- mlk meel (11) enck san ula drler bir otdur enefn
erkek nr iegi encr (12) it siki enr-gv a entlis zm aac enbls zm
arb (13) enulus san ula ddkleri otdur n zm arb enblis lf (14) ilan
zmi ve ren gli anmiyn lle iegine drler encc d- hind abn (15) meel
74
eneb bdincn enrn jengr amr-rmmn hind nr iegi anm (16) eek mrl
antms ppdya iegi drler evmdiy crtatan dglegi (17) uyna drler n arb
endiy rtatan dglegi evdslyn a (18) kerefesi tom rml duhn- asel drler
bir aacdur budalarndan asel amlar (19) bir yadur der ynn dilince uya drler
evayman a reyn ehll-s (20) reyn nevinden ve bdrenby nevinden
dmiler ayda mum amna drler (21) ve iki arda anna drler ebr-i yefn gk
rengi drler bir iekdr ve debblar amel
[6b]
(1) derler n d- hind ebrenc-i kbil kbil ddkleridr ifahn- tetr (2) u
etmegi drler tomdur es-sena sere dili ddkleri ot anan r uyru ddkleri (3)
otu dibi aryn uz butra fe drler elem aru ddkleri enderz (4) araza ara
rdan ar erbe cade-i ar esedl-ades snbl iegine bezerler (5) ekinler
arasnda olur encirek rz dilince cam aacnu yemii yan fsdu (6) arzdr a
pazusna drler arl-melik bir cevzdr hindden gelr abu (7) ve derisi aldur
efrsliyn ay a drler bir adur riyn (8) uz butra encde it siki emmun
amm eksltn nehr (9) uz ula aris rm z isfd-i sipd a ardal ar
afr (10) ervne yabn sde rmz gl ebriml-rmz rmz boya boyar rmz
(11) drler erbiyn bir bal addur ve deiz ekirgesi drler ezra deiz kpgi (12)
erfiyn meel eris meel esferek adn uzlu l-y a (13) a alc a-y
ercn iri sdn zeytn ercn meel esrkn (14) zencefre evfns adam eklinde bir
kkdr al- aren knds drler (15) bir kkdr sarek ara gnlge drler el
rzda um icinde biter (16) bir opaladur hers-sena sere dili ddkleri otdur
eftimrn srncn (17) ksz olan igdemi l-y gurde aru erik ikl-i aem it burn
75
(18) efln pire yavan azd ama drler estehn- lk zm (19) aacna drler
erneb avan e bir aacdur andan bze l olur ull-ulv (20) puyan dibi iflunce
ardal mili bir tomdur rmz olur oularda amel derler (21) azd-y ulv erik
am b-gn nieste u ya zeytn ems bey
[7a]
(1) mersn yemii s- berr yabn mersn es-sa reyn nevinden marama drler (2)
edrek erik nevindendr erek meel efrn heyyfrn ve (3) oyun ran
ddkleri otdur endersamn meel erblyn aa (4) ot ve suln ot rsn yr
ylduz at at adur al ddkleri (5) anlis yabn mercimegi ekrefn anariyn ot
et-ta ot denren (6) kimesne yan ab encukek c gel tomdur maleb
nevinden ebzdn (7) oc ot ddkleri otdur bu adar oyuna cevb vrr imi abar
uz nevindendr (8) eb-alemn yem a tesbe imm derler engrez aru dikenl
iegi olur degirmi degirmi (9) blc nebt ekerine drler anle-i sevd cedvr
ddkleri anle-i sevd rm (10) cedvr peyamber iegi kkine drler imi edv r
dikeni olur aru olur bey (11) olur enfir bir aacdur ki bdem ve ssen yaprana
bezer ve iegi glnra bezer (12) ve kkinden arb ous peyd olur anr
meel trn meel aab (13) kebere ddkleri ecgenn bir aru kkdr meyan
kkine bezer anlye nefi vardur (14) ecgeln meel anrb meel mula emlec
ddkleri hindden gelr asaliys oar (15) edef seb da drler efviye oulu
aranful ve drn miall ve cem bahrlara (16) drler iskendn- esved pire bevli
ddkleri arlar ovanndan ar am nr iegi (17) al- yebr ve al- yebr
luff kkine drler ab aa oan drler emec (18) ebl vilyetinde olur el-i mev
bimi aa oan arfl-bi (19) beleseg cbn szegi drler banfiln b barma
76
drler iki budalar (20) olur nan miall otdur beng hindden gelr muayln dikenine
bezer ve aacna (21) dmiler ve zl andal miall bir aacdur benc bezr-i bence
drler bentme
[7b]
(1) burc drler ve ggelek behmen amlar zerinde biter otsuz avdar bule semzlik (2)
ot bnef meneve aac ple ebrim urd peleng-i mk gl gibi iegi olur (3) aplan
elesi gibidr misk oulu oar beje ava aacna drler bd-reft (4) bir aacdur yl
esdkce gzel oar bels aa oan yabn oan (5) brengbya ayva ana ovan
iegi bstnbc ll ot yan lur (6) bynek ayva ana ovan iegine drler
berterek meel bernf ve bernp (7) it penefesine drler br r uyruna drler
erkekl (8) diil olur mhzehrec blz sevd ot drler bir otdur b (9) bldrcn ot
drler bir aulu otdur bldrcnlar yrler b ve b-m (10) an ot mve vrmez
mvesiz aaclar mve aac berencf ayva anaya (11) ve arnca otna drler baans
oar edef bidns urs besesm (12) htere bere-i zebn siirlce yapra bdrc
ovan ot drler arlar (13) mildr ve a reyn ve alya a tdkleri otdur baal-
unul aa oanna (14) drler bssed mercn baall-r aa oan an ldrr
bersiyvn (15) baldr ara bdrencbya oul ot ve ovan ot bdreng ovan ot (16)
ve oul ot bleng meel bdrenbya meel behmen-i amer aru ssen (17) dibi
behmen-i eby alacasnu kkidr dmiler amm kim tai rmz zanbau (18)
dibidr imtinumuzdur yan u teresine drler yaz yarpuz baara bir sertz (19)
dikendr arabca ar drler ba zm uy aff alnca aynasa aa drler (20) bd-i
aber zl sgd pez-am ur dikeni ay uyndan olur baza (21) ve bezek
urbaa pr-v irilik ot pirpirim semzlik ot bdiyne
[8a]
77
(1) rziyne bdiyne meel bdverd boa dikeni drler yller ine der
yuvarlanur (2) bd-reng n yr ve trunca da dmiler brzed anya drler
berest (3) na- berr bulne fiker drler avrat yzine srer beren armau (4)
blbl-i m nevrz ot ber-cesteg urdeeni drler bir maradur (5) persiyn-dr
bn dikeni gibi erkegi ve diisi olur pistenk igdeye (6) drler b tereya ba
meel bins ve binset menev aac (7) brs-i once arduc yemii bek bezr-i benc
bzek ebe gmeci bh ic ya bdne (8) nan bjne yarpuz bste fstu ber ayva b
aya oru ve (9) bir aulu ota drler buum- dibin meneve aac buls mz
butt (10) iddetl pek olan otlara drler bis bgrtlen dikeni belesn (11) m ve
rm mrver aacna drler birist rlanc u (12) bbnec ppdya iegi balatlam semzlik ot berd meel benc-i keber kebere kki (13) benefsec penefe benc-i
engt ay aac bulgiye ebe gmeci bls mercimek (14) pst- mr ilan av besfyic
ayalar stnde biter you icinde yeil (15) kkdr pynek madens bincik-zebn
sere dili drler bir otdur bincik-zuvn (16) meel bl berr mene ssendr kki
behmen-i ebydur plg (17) meel ilan bcana dibine drler pestnc lr ot ll
derler (18) baa yapra siirl yapra dmiler ve bezr-i an yaprana dmiler
brengby (19) oul ot brver meel perdne yarpuz bstn-efrz gl-i ysuf (20) ve
mr-i n ve suln brgi ve mamr iegi drler belbs yabn (21) oan arab
aa drler pesek allar zerinde biten otsuz
[8b]
(1) avdardur bezrr-rab yonca tom bezrl-d meel bezrl-rd meel
bezrl-ab (2) meel bezrl-ala meel bgirn sere dili drler bir otdur piyz-
berr yabn (3) oan bren-i nn ve bre-i nn narna drler balal-af erdeb
78
(4) pil-y kel ara aya drler bir otdur besuvn besfyic ayalarda (5) biter
kkdr bb yabn trp buluyn ynnca r dili drler (6) bir otdur becem
mrda lun yemiine drler brv irilik dibine drler (7) balles meel b-ban
meel bdencr kene aac bekme-i da arpadan (8) yaparlar bir adur bezztl-kelb
it memesi drler bir otdur berencn (9) oul otna drler bey yumurda pene armau
bezr-i pene abbn-nl aa (10) drler armau tomdur bentn-nr ran
ddkleri ot balatl-yehd (11) yabn gyinek bala-i mbrek semzlik ot briteng
siirl (12) yapra tom balat-eheb semzlik ot belesen a encr bala-i lz
semzlik (13) ot behr r gzi ddkleri iri ppdya iegi ve urmya drler
bentr-rad (14) mantar bkel meel bezr-i nemm marama tom buunc ara rek
ot buulyn (15) bezr-i an baa yapra tom beme ara rek ot beris eyrelti
otdur (16) ve uzun ot drler bebe ebcehl arpznu yapra barsliyn (17)
a kerefesi tomdur balatl-ades berr yarpuza drler bs aru (18) iekl yabn
yoncas birs panbu balatl-mlk htere busulyn (19) baa yapra bezr-i an
tom bil yr- hind kebere mili by- mzern (20) ovan iegi behrem afur b-i
mehk puyan bal bel semzlik ot (21) petbe htere brz an pelste fl kemgi
pleste meel
[9a]
(1) bercl kerefes bezme urbaa yosu ble semzlik ot pezend rtatan (2) dlegi
pil kebere miall hind yr bd-i misk mda bir cins (3) sgd iegine bn drler
banfiln peyamber iegi kki ve ayd tom pl (4) yr- hind kebere gibi olur
bend ayvna yapan kene brzed naya drler (5) bilincsef bey zift birincsef
meel pelm aac psas bal (6) mekke nasdur ir bezr-i an baa yapra tom
79
ve arn yaru tom beng (7) rzca baa yapra tom ber meel buyned
yzerlik tom bus (8) gyinek berpehen semzlik ot bene yannda olan armau
aaca (9) olaur bensib aza drler meneve anu az b-i tarn- kh (10)
dl-ahr plc olan a cvr brek keler bdrencbya (11) oul ot bruc tere-i
orsn bala-i b yabn balas bn (12) bir aacdur fndu mili yemii olur
brc bir aacdur zl iekleri olur (13) nod adar yemii olur bbilu au
bir nevidr brlmyin gzlce (14) yapra drler yapralarnda yemii olur bur-
meryem ouz arana drler (15) birinc biring drler bir otdur berbne yabn
kincine drler bar-y mr (16) yabn ardal bem belesn aacna drler baaleneb it keseri (17) drler bir aacdur ba adam tkrgi b- hind arpz- hind
drler (18) bam mum aacna drler buus emr aacdur baten yabn
gendenesine (19) da dmilerdr iekleri feslegen iegi gibidr balatr-reml um
balas drler (20) bir otdur umlu yrlerde biter balatl-enr lahanaya drler belesn
mekkede (21) olur bir aacdur bellul-ar kemderys ddkleri ot trkce amdura
drler
[9b]
(1) bele ve belec urm oruna drler bendev acc ddkleri ot bt (2) atmer
enr iegi behmenkere adam mili bir kkdr abds-selm drler bezr-i rey (3)
ansn besle-i berr delce bala bzc terkb olan ayric (4) bentl-leyl mercna
drler bzehr py-zehr ddkleri berem o (5) oulu iek arda olur baal- nzr
nidr oan drler (6) ve aa oan drler balar-rm sirken ddkleri otdur balai zehebiye (7) meel ber-i dkm bn dikeni drler bir otdur bab meel behremn
(8) afra drler behrmec berr ysemen iegine drler ve mda bir (9) sgd olur
80
anu iegi banfilun ayd tom belll-melik at kesdnesine (10) drler ve

kesdneye da drler bezr-i dend-i esved cebleheng (11) arasna drler bdrenc zl
a balama ln ddkleri (12) eczdur besbse rziyne beleyn yarpuz
brdiye ebcehl (13) arpznu ici berdiyy mrda bir otdur u icinde biter andan
kd (14) dzerler bmisy oar edef berg-i seb oar edef yapra (15) bd-giy
ayru ddkleri ot buze siirl yapra beng-y sur (16) bezr-i an baans oar
edef by- mdern ayva ana berterek (17) meel bul mrda hindubya drler
yan ac mrl ve gyinek da drler (18) blbl rdek ddkleri udur bezrl-ab
kendir tomna drler bezr-i nb (19) meel b-i zirik aru aac aramu kki
bulus eek mrl (20) bleng trunc btus tibbit drler trunc mili bbne-i gv r
gzi (21) drler iri ppdya bitn-i mekk mekke ayru ddkleri bern-y drn sdn
[10a]
(1) vilyetinde olan zeytndur baall-ay aa oan bezr-i belsinis (2) bey ardal
br stbec ve urundan olan zengr (3) b-i grek kebere kki bcek birbirine
olaur armau biml (4) nod nevindendr bdirgn bdincn
bem belesn
aac bliy (5) bir nev armaudur zlca alm alm yemii olur brenc hindstn
(6) z bal-y mr delce bala bbilus sdi mhlik bir adur (7) ve berr
semz otnu sdlsidr bbilu meel bersiynyn (8) aa ot ve suln ot bernz
meel bras meel bdmek (9) sgd nevindendr b na- amere drler
brisriyn burca (10) nevindendr bbrle deven dibine drler bista balar
urm arbna (11) drler ve balar bal arbna dmiler baa bn dikeni (12)
ddkleri otdur beriyn-dr meel burl-berber ayva ana (13) birns bell
nevindendr bidn bezr-i benc ddkleri aacdur (14) ve bualar ve aldur
81
bidisgn meel bidgin meel bide (15) meel bidsgn meel bedrevn yzerlik
tomna drler deresk (16) drler bir otdur bedliyn mul brr buday birinc kbil
buran meel (17) ber ys ddkleri yemi berhefnec bir nev amrda drler
(18) berhily rziyne tom bervniy ilan zmi ve ren gli bezrs-selm (19)
sirl yapra berbern bura nevindendr prisyn (20) meel be ve bebe
ebcehl arpznu yapra bezrl-ubbz
[10b]
(1) ebe gmeci tom bezrr-rabe yonca tom bezrl-aaa meel bezrl-att
meel (2) bezrr-rmmnl-berr berr nru tomna drler besendnec meel
bezrl-ma meel (3) bezrl-amam u etmegi ddkleri balaz-zehr semz ot
bala- leyine meel (4) bbrek meel begrek meel bercel bezrl-mrr ve mersn
tomna drler bezrl-hd (5) u etmegi bezr-i belsis bbil teresi ve a ardal
bezrek (6) kettn tom bister urm oru bust gnlk beldiyn ve belinn (7)
besfyic drler bir kkdr berni mr-i n drler mamr iegi (8) drler
besbsen rziyne tom besile cevz nevindendr ve glnra da (9) dmiler bestbc
demr dikeni yan ara asek baaru-abb keler bo (10) bal-amer ay a
drler arab diyrnda ay artarken bulurlar (11) bileke nyn ddkleri kkdr
baall-ay zm yapralar olur (12) bir oandur balal-azl berr yarpuza drler
b-i hind arpza drler (13) beiyn kerefes-i berr baralvan zift bersinden
bn dikeni (14) ddkleri ot bala- yemniye ebem gmeci bala- arabiye meel
birnz meel (15) bal meel bala- bride yannda olan aaca arlur armau
(16) bala- b oul ot bala- trciye meel bala- orsn ln- mekk (17)
bekber yr enber belmn sdec u icinde biter z yaprana bezer benc-i arg
82
(18) r uyru ddkleri ot kki mhzehrec da drler (19) belec urm oru
banasa mercimek ot nevindendr bdn oc ot (20) drler oa ydrrler imi ne
adar oyuna cevb vrr imi bulun r dili
[11a]
(1) lisn-evr b yabn trb benn kse ddkleri otdur (2) u avlarlar yan
sibstn drler bd-i bel sgd aac nevindendr (3) iegine bn drler behremn
afr iegi behrm meel beh mul aac (4) yemiine drler buvniye armau
nevindendr zl yemil alm (5) alm bih ayva beha muallebi ddkleri am
beyatl-aab m (6) aacnu yemiine drler a urmya da drler bezrl-hd
u etmegi (7) ddkleri tom bare astaya birdkleri aa dmiler bernnn yemen
(8) balasna drler ebe gmecidr bahal-bar u yosu a stnde (9) biter a gli
drler benm- pdih iki nevdr biri lbaa (10) kkidr yan nyn bl- mur
u anad drler bir otdur beris (11) eyrelti ve uzun ot breng yarpuz ddkleri ot
bih-dne ayva (12) cekirdegi bur meneve aac bala- yehdiye atm iegi aacna
drler betaml-mr (13) berr atem iegi aac bredz-zvn atm iegine
drler belmn sdec (14) drler hindsi olur rmsi olur bahr- fulful dr- fulful pst-i
kenr (15) pifte yemiin dibine drler bana bir bal addur sn-y muaddes (16)
drler bers baldr ara brel keler ddkleri cnver blter dl-ahr (17) prer
meel ben-tel berr mercimek ici berm urm nevindendr yan (18) aru urm
bahr- engr zm iegi b-i fris ezeltere drler (19) ve oar aac drler anu
kkidr yasalar o oar peyvend-i meryem malep (20) ddkleri ot putace
bekmeze dmiler ve melle nevindendr dmiler bre-i arb (21) maribde bir
aacdan l olur uz nevindendr blrcn
[11b]
83
(1) baldr ara bln maleb yemii drler bir yemidr bil-i rn yr siki (2)
ddkleri otdur buzund belmd ddklerine drler bistira adn uzlu (3) bri
erzime belrec legleg u ba tata biti bh-i urm (4) urm cekirdegi bezrlamam r dili ddkleri ot tom ve u etmegi ddkleri (5) ot bersle burca
nevindendr b- derbend bir nebtdur ki andan (6) f dzerler ermenler vilyetinde
olur beze egir kki ylleri (7) sever pene-i mh ppdya iegi penc-i mh meel
bel yeil urm oru (8) pln ayva ana nevindendr ous aa bezer berte-i
dua yzerlik (9) iegi benc-i rbs rvend bedrn yr siki drler bir otdur ve
yzerlik (10) ddkleri otdur btmr bir u addur buzl-amer gm bona (11)
drler bdm- kh cam aac yemiine drler bd-giy mekke ayru bdmek (12)
zl sgd busar an ula ot plenger aranful- bustn felenc-i mk (13) oul
ot bdnec cevz-i hind ben-m sdec-i hind ben-siyh (14) meel baal- unul-
mev bimi aa oan arft-ti (15) tiry- kh nevrz ot tom- kekec u teresi
tom- temzec ara rek ot (16) ve emeen da gze ekerler terencn oul ot
talib-i trciye meel (17) trms delce bala tre uz ula trbze trb
tomekn semzlik ot (18) turbl-hlik scan ot tom- encre ran tom- timtim
summ tennb (19) arca arn tom- ssenber pra tom tom- vuhl arduc yemii
tetr summ (20) tefviye tere tom temz ve tern ayalar stnde biter pene
pene you
[12a]
(1) icinde besfyic tand dl-ahr telye hterec tibn-i mekk mekke ayru (2) terl
dne cdr turfs manar tuff alma tuff- berr alc yemii (3) tt va bgrtlen
yemii tt- gl meel tbln-nus (4) yanm bar tede kinz trrec turac u
84
trb- ayd (5) ayd ehrinde bir maradan ar bir topradur adur tufful-ar
ppdya (6) iegine drler tn-i rn aac sdlgeni aln oparsa sdi (7) aar tnebt- rn meel tibn-i mekk mekke ayru temll n-y berr (8) ve crdk drler
bir otdur terementine meneve saz tengr bre-i hind (9) tom- baarcer kerevy
drler berr bir tomdur arabca urdumn drler (10) tnbr trunc yapra mili bir
yapradur tezrc sgln u (11) trb-rdeh dez icinde bir aadan ar bir
opra imi boazna (12) slk urana nfidr tuf eek mrl ten bir baldur (13)
bar- ulmden o ar menfaatldr rt balna da drler t (14) ttdur telef-i
henker demr bona drler tere-i tz ac tere tbl- hen (15) demr tala tom-
nb lahana tom tder u etmegi (16) ot tbn aman tom- eng sere dili drler
bir tomdur tom- nnap kendir (17) tom tom- af irken ot tom tom- serma
sirken ddkleri ot (18) tom- ke armau tomna drler tom- seb yonca tom
tfyr derys (19) dmekile mehr bir otdur yapra rziyneye bezer tlnek atlu
cekirdekl (20) zerdl tlnek meel terencbn udret elvs drler havdan yaar
(21) tzek acc otdur terne tarn tes olu kirpi te meel
[12b]
(1) tufne rmcek evi tefr seyyid z penri drler a yuma adur (2) tarada
kerevy drler bir otdur bustnsi ve berrsi olur bir otdur tul (3) bgrtlen yemii tefr
rmcek tle ebe gmeci t sdden olan (4) ayma tfisy oar edef am tlt
ferfiyn tht (5) aac sdlegeni daln oparsa sdi aar tl a ardal (6) tuffulcinn defn-i yezd drler bir yemil otdur tuffud-dbb eftl (7) tandest dlahr trbl-ay deve dikeni amdur (8) tesmnn-nis berr atm iegin
aacna drler tn-i amer mrda cemz drler (9) tom- gendene praa tom tuff-
85
sn bbnec bir nevidr andan alma (10) ryias gelr amm ddkleri oldur
dmiler trb- irmen a (11) ddkleri opradur tom- gezgv lun yemiine
drler r uyrunu (12) tomdur terenb ddkleri otdur k binlarda olur
(13) telbniye arre ve re ddkleri adur tlis bbil teresin (14) tomna drler
tom- dil-b ay tomna drler imi tlsr (15) bey ardal tom- rc ebe
gmeci tom tom- urnn meel tom- aul (16) yabn hevicin tomna
drler tom- trek semz ot tom (17) tom- buze siirl yapra tom tom-
turnek uz ula (18) tom tom- trbd-i zerd cebl-i heng ddkleri tomdur
trbd-i afar cebl-i heng (19) kkine drler imi tebivn besfyic kki tariy (20)
mum aacnu yemii tal le ta ebcehl arpz tr (21) a tiry- rstn
armsa tiry- trk mmiy
[13a]
(1) tuff- berr alc tetvn besfyic turbmn uz butra yan fe (2) tuff-
m trunc tuff- fris eftl tuff- ermen zerdl (3) tt- ulv a tt teire
kimyn tom- zerdr cebl-i heng (4) tn-i ama encr nevidr tatre tule ddkleri
tmus eski (5) binlarda biter drler iegi ppdya iegine bezer tom- kc
m (6) fstu tom- gez-mekrn fstu nevindendr abbl-bn drler (7) turnek
bustn uz ula teren tarn ot (8) ttiy-y dekek bar bir ayvnu derisi imi
tesse it penefesi tennb (9) arnb ddkleri aac tom- berdn kervy-y berr yan
urdumn (10) terar kerevy-y berr yan urdumn teired meel tede kzbere
yan (11) kinz tiry- kh nevrz ot tom- r-i zerd aru (12) nesrn glin
tomna drler tere-i det berr gyinek ddkleri (13) tefs oar edef am thn
tala ddkleri eydr (14) tom- nn- kel ebe gmeci tom- nr- beybn yabn
86
enrnu tom tetr (15) ifahn dilince u etmegi ddkleri trmz hind arpzna
(16) drler tkt lun yemiine drler ve balar ferfiyn dmiler (17) tl orsn
vilyetinde olur ar drler bir aac amdur (18) tn-i fl meel leden bycek bir
siyh tomdur ya yadur (19) tom- abbr meel tn-i fireng meel tom- vln
bir cins armau tomna (20) drler yan ke tom toml-esed gn
tomdur devr-i amer (21) drler anu tomdur tcl-urs feslegen nevindendr
iegi rmz olur
[13b]
(1) arf-i bgrtlen emeretl-buum (2) meneve yemii m- berr yarpuz
nevindendr armsa gibi oar bir otdur (3) bl-bar yan besfyic emeretluley bgrtlen yemii ml-ayye (4) ilan armsa drler otdur m armsa
emeretl-uley (5) bgrtlen yemii ln dilk zmine drler emeretl-arar
arduc (6) yemii emeret-arf lun yemii fesy yabn oar edef (7) am
aleb dilk arr destenbye elc gkden yaan ar (8) k-i mr glnra drler
atmer olur elc-i n nden gelr (9) menfaatl bey adur mu drler bir
otdur (10) r bey gl emer-i h sere dili drler bir otdur nis derys (11) drler
bir otdur cire zm resi l ayru ot ama ve (12) am yavan ddkleri ot
le-i ava a bber ve ara (13) bber dr- fulful l-i macn c edviyeden l
olan macn (14) emeret-i frisiyye eftl emeretl-el lun yemiine drler
nsiny bir (15) macnu addur kem kitbnda mehrdur iyrs mehr bir
macnu (16) addur l ayru ot mir bgrlce ddkleri lass bbil teresi (17)
uref-i bbil de sa kerdeme ddkleri tere elc-i n bir a adur (18) srme derler
emer-i bur meneve yemii emerl-keber kebere yemii emeretl-aaf (19) meel
87
emeretl-alaf meel umm arabda bir aacdur lun mili emeret-i ar (20)
arabda ve yemende bir aacdur glgesinde otursalar adam ldrr (21) anu yemiidr
emeret-i drat- her serce dili ddkleri otdur al zafern
[14a]
(1) yana drler emeret-i eceretd-dem mul- mekk ddkleri me armsa
ecem (2) yr zerine yaylan otdur ecr undan an kepek ar acur avun (3) elde
oar arfl-cm cvr (4) olan a drler bir aac amdur cevr meel cesmzec
ara rek (5) ot da cemezendr gze ekerler emek meel clnr enr iegi
cevv arpa (6) uy cevb meel uundur rmz olur pancar drler elze cam
aac (7) yemii ks ara rek ot crcrl-m u kerdemesi ve u kerefesi (8)
dmiler cezr kere drler cade ilan bca milidr ve amm yapra atmer (9)
atmer olur kki ilan bca gibi kkine bezer cade-i ar ilan bca nevinden (10)
yapra atmer olmaz cezrl-ebhl arduc giligine drler cen-n kengere drler
(11) cezr-i berr yabn ker aul dmiler cl-i amer rmz gl crm r (12)
mantar nod gibi da byk bir opradan olur nyn iki nevdr (13) birisi uda
biter birisi lbaa kkidr emit demr dikeni cens-sr balaya (14) drler cm-
b u zerinde olan yosu cevz-i cer glnr clcln- abee (15) siyh adur
dmiler cnd-i bdester unduz yas cvers aru (16) cv- zehrec araa drler
rdan ar cevz-i mel atul ve ttre dmiler (17) cerd cekirgeye drler
cende aru iekl yabn yoncasdur cendef meel (18) cevzs-serv serv aac
ozadur cezmzec lun yemii ca u (19) pazusna dmiler ve kirec yalusdur
cesn meel cedvr- rm peyamber (20) iegin kki cen mula anduzdur
cebrs-sermn bstn glnr (21) cd zafern cernb a bdincn na drler ve
88
ulunc ot drler cercrl-mr (22) delce bala celcce berr yarpuz celdvr eyrelti
drler ve uzun
[14b]
(1) crcr balaya drler rr an cercr uda olan kerdeme cemisferem (2) feslegen
cisd zafern cisde dglmi zafern cbn penr cimcim (3) aul balar
behmendr dmiler ara ovaza da dmiler c (4) bir aacdur uzun olmaz
iegi lleye bezer cebleheng genc-i t tomna (5) drler etene kendir tom cerele
uluan dikeni ere meel ere meel (6) cedene meneve az rdk yabn
ora ot crgn (7) besbse ddkleri ot r-maz rm cevzidr curt yourt (8)
carbe u zerinde olan you carve meel ceervn (9) oy u clle mantar ekr
rbs ve uz ula enden andal (10) aac ln unnb cevz-b cevz-i bevv
clcln ssam ddkleri (11) ve kzbere tomna da drler cla d- fireng drler
aacdur cevzs-sdn (12) avlincn ddkleri cevz-i merad ttre tle cvdn
rdan (13) an araza cemhr zm arb melle nevindendr d zafern
(14) clcln- abee a a celz fndu ve hindstn z (15) cilvz m
aacnu ycesi cimcim behmen-i eby mili andan aff (16) olur cenzl-verd gl
tom chervn sergle dibine drler rm (17) rc ceb pire aac drler bir aacdur
cercrl-kelb a ardal (18) cesn yal cir yayn bal cerdl-bar deiz cekirgesi
cermere sater (19) bir drlsi cemn delce encr cevzl-merc kknec ddkleri otdur
(20) cencer cbn dikeni drler bir otdur chub an tersine drler (21) cimcim-i
eby a ovaz cernr aa ot ve suln ot clhenc (22) cebl-i heng clbn cevz
nevindendr balar glnrdur dmiler ced meel cedl
[15a]
89
(1) urm oru cevern r uyru ddkleri ot kki mhzehrec cd (2) zafern
crn-nehr u bazus css a- zbd crln besbse (3) cmse bal-y b
mrda olur uda biter cvze araa cvelherc (4) meel cesn yalc cedb urm
ekirdegi cemr meel crdan can cermdn (5) oar aac ve yr aac anu
tomna drler cermn meel cermz yemen balas (6) ve ebe gmeci cerm a
bncn crcniye zml aa drler cesm (7) demr dikeni yan ara asek cersiy
abbs-seln ve abbl-mlk (8) ve ta erge da drler cevz-i e auldur
mhr-i sleymn drler cez (9) iki cins adur biri yemen biri abe cadetl-n
ayru ot celbb (10) yannda olan aaclara arlur armaudur celhem sincan aac
(11) nevindendr cl a pazus cezdemn oar aac drler ve yr (12) aac
drler anu yemii cermn meel clnr-i r atmer nru iegine drler (13)
celms yr ddkleri yemi cemrn-nehr cms ddkleri ayvndur (14) cdunnehr meel cbun-nehr meel cemelcem semerand burdan gelr bir kkdr (15)
ve ara ovaza da dmilerdr cimcim-i y meel cevz-i cendm nod adar olur
(16) r mantar cun anduz cen u anadna da drler cencel m (17) diyrnda
olur imi cenn-nr balaya drler imi cnbd a nanesi (18) cen maleb yemii
cen-y amer meel cnn ebcehl arpz urdesine (19) drler cevzl-ay hindden
gelr alu abu stnde olur (20) cevz-i muhil tl cevz-i mutil meel cevz-i
mel meel cevz-i m meel cevzl-gel
[15b]
(1) hindden gelr abu al stnde olur cevz-i muhil tl cevz-i mutil (2)
meel cevz-i mem meel cevz-irk z gibi olur ve rengi rmz olur (3)
zencebl gibi az yaar cevzl-cee meel cves m fstuna drler celdn (4)
90
uzun ot ve eyrelti cmn eyrelti ve uzun ot cevz-i abher mleh (5) mili
mdevver olur rengi rmz ve am azcu atlu olur clbn (6) burca nevindendr
clbn- mdevver meel cb- krc hindden gelr bir aacdur (7) cbek-unn au
unduz drler yce yayla yrlerde olur ve m (8) oan drler cebel-dr uzun ot
cem-y h-y sleymn feslegen (9) em-i urs rmz dnedr nod adar hindden
gelr ve ssliys (10) da dmilerdr cevz-i gendm r mantar cerbb a
bncn ve ulunc (11) ot cemz encr nevindendr cade kcik ilan bca
nevindendr (12) yapra atmer olmaz crbz ebe gmeci cnsl-mlk cnyn
cevz-i isferem (13) buyan mersn tom cenrek zl zerndr ve demr eridr cebrlahr (14) du-albdr diidr aru iri yalabu iegi olur kki irilik (15) kki gibi
ufacu olur andan bstnsi ve berrsi olur ckeln (16) bir aru kkdr meyan kkine
bezer albe fide der r-mihek yanda (17) dikeni cl-i zerd-i sde nesrn glin
arusna drler c-y be-kh- mr (18) serv aac celf buday delcesidr cevzzzend hind fndu cft-i ferd (19) anavber oza ekill olur meel aacnda
abulu bdem gibi (20) bir yemidr cedel ayu glin dibi du-alb ddkleri ot
addur
[16a]
(1) arfl-i arcevn gkden inen cekirgeye (2) drler arrnu-an a nas
arh berr delce kinz ariy keler (3) bir nevidr ardn oca keleri az yabn
oar edef ve sergle (4) da drler art yabn kerefesi az-zcc ra ot drler
bir (5) ot hindden gelr elzn burma edef drler bir bcekdr ad-dar (6)
urluan ot drler bir otdur umm uz ula ot amim (7) bstn yarpuza drler
ve mamr iegi amm gger u n buday unna (8) drler ende-y berr
91
aru iekl berr yonca nn na r ava (9) aac ayyl-lem uruz ot ve aya
oru rb gne baan keleri (10) ds yldr aal ln- mekkye drler ell
maak ulbb diil (11) ve erkekl olur diisine aa ot drler ve suln ot ve
elme drler (12) ve erkek olana ulunc ot drler ell maakdr abb- y
hindden (13) gelr abbl-mlk ltt an arba- siyh ara crek ot (14) aza
peln yan afsentn abbets-sevd ara crek ot k (15) a reyn drler ve alya
a tdkleri ota drler asek demr dikeni (16) anal ebcehl arpz abbl-r
defne yemii al-siy geven dikenin (17) am yan ker af baldran abbnnl bir armaudur ki dra (18) bezer gk iegi olur anu tomdur rem oru
abbr-red (19) tere tom urefl-m marama abbl-ars kebbiye drler
nlfere (20) drler armel yzerlik tom ad nr iegine drler ve glnr drler ada
(21) bdincn umer temrhind ya-i seg-b unduz yas b aru
[16b]
(1) iekl berr yonca tom ulbe boy tom srevn defne yemiine ve mersn
yemiine (2) drler aba- reyn oul ot abbl-ar meneve drler ve meneki
drler (3) aul mhr-i sleymn drler yan aul rd unduz yas aal (4)
ln- mekk ab aru iekl berr yonca abbl-gl ur dikeni yemiidr (5)
mrda olur ay andan olur abbl-firenc semz ot tom abb- ulv (6) ansn
atun uzlu aramu yemii abbl-aref kenger tom abb- dehmet (7) defne
yemii araretl-baar araza acerl-baar meel amrl-ar yr baarsu ubr
(8) oy u abbs-selme sirken tom mnhc avlinde ater-i berr ve (9) iegi
ppdya iegine bezer al-kelb it siki sn-i ysuf deiz kpgi (10) bir nev
sngere bezer adur almt r dili ot abaul- an (11) ula ot aml
92
armau lib eftmn abbl-ur kene tom abaul-baar (12) ppdya iegi
abaul-m rma yarpuz abaut-tims meel abbl-ulul (13) yabn nrnu
tom aba- cebel a yarpuz abbr-red uz ula (14) tom al sm yan
kncd drler knciye al-ar kirec ot yan nre (15) abb-elem kenger
tom abbl-far ay tom abbl-s mersn yemii acel (16) keklik u vetlmevt arn aml-emr demr dikeni af (17) rlanc u amit abbl-mlk
ddkleri otdur alm a pazus (18) ve uz ula acer-i zba zl mrekkeb
dzerler zencefre abbl-ar (19) aba ekirdegi a-i bezr-i an baa yapra
am temrhind cevz-i rm (20) rmda biten z ar ebcehl arpznu mdur
fun-necl ferfiyn (21) ful-fl meel aba- reyn oul ot ferl-mhr
ksz olan
[17a]
(1) iegi yan srncn aleb-i lb sdlgen aly semzlik ot ende (2) yabn
yoncasnu aru ieklsi abbl-belesn mekkede olur belesn (3) aac abauar feslegen abaul-kirmn meel ar yabn ardal m (4) temrhind ua
ln- mekk l-sn ksz olan iegi yan (5) srncn enderl yabn gyinegi
abbl-lala alaan dikeni yan deve (6) dikeni tomdur ls-skn armau
yannda aaca olaur ubr ayvnlar ki (7) uuu ola tylerine drler n-eneb
pleme ara ola at ot (8) abbs-smne hdne-i berr drler bir otdur acer-i
mfi maribden gelr bir adur (9) aru olur acer-i abe zeberced bir nevidr
acerl-yehd ben isril zeytn (10) drler bir adur acer-i aysr kbk ana
drler acer-i b acer-i yehdu bir nevidr (11) acerl-amer ay kbgi drler
maribden gelr bir adur effflu olur acer-i afr (12) boyacl a drler bir adur
93
acer-i s cehennem deresi a drler (13) bir adur acer-i isfenc snger iinden
an adur acer-i urf mrda erzime (14) yrine amel derler bir adur acerler emcek a drler bir adur acerl-ayye (15) ylan a ylandan ar co nefi
vardur acer-i r bileg a acerd-dk (16) urs arnndan an adur acernnr ama a acerl-t (17) bal bandan an adur acerl-hayy degirmen
anu ufadur acel keklik (18) u add demr ad dlengec u armele aru
am uref (19) ac tere aml-cebel demr dikeni mlvun yr aac drler
ezeltere drler (20) yan mzeryn ar bir otdur ivide atarlar anula boya boyarlar
urmiyn (21) anber acer-ab ben isril zeytn ddkleri adur yan acerlyehd
[17b]
(1) abbl-ars nlfer tomna drler ulbne naya drler aetl-frisiyye (2)
bezr-i benc abbs-skn yannda olan aaca olaur armau tomdur (3) um
ln- mekk ulv- mi ker verd u unduz arzem au aac (4) ande zafern
amul-fl ay tom amul-am meel r besfyic amlis (5) yan ot dernec
add-i ars rst a al boy (6) tom abb-rd oar aac ve ezeltere
abbs-selme mrekkeb bir (7) drdur lf a sgd aac aef cevz acer-i ermen
lciverd (8) amm bbnec bir nevidr andan alma ous gelr mnhc avli
abbn-nl (9) armau tom abbl-ucb abbn-nl armau tom acerl-ayl
mmiy-y (10) maden abb- di rdancular lur ot acm r dili (11)
aba- tims yarpuz acer-i bar mercn amldun meryn ve ezeltere (12) ve
oar aac drler avr kepek urefs-s a ardal (13) abb-it ran dikeni
tom arsul-berber rst a (14) aldr eyrelti kki uzun ot kki abbs-
94
seln abbl-mlk (15) abbl-el lun yemii a-i bert kenger dikeni
al-amle (16) meel aetl-ber meel uref-i bbil a ardal aetrrmiye (17) ayalarda biten altun ot drler arez-eyn ll (18) drler lur otnu
bir nevidr af mrda andan kd dzerler (19) bir otdur ara berr ardal r-
isfendr mr-i n ve (20) suln brgi a-l ayalar biten altun ot drler
a-m (21) yarpuz nevindendr armsa gibi oar bir otdur arba- emlles
aa
[18a]
(1) ot ve suln ot drler bir otdur arm it burn iegi arsiy (2) erik al
zafern avcva mmclar mm boyadular otdur acer-i efff (3) deizden ar ve
balar deiz kpgin icinden ar bir adur dmiler (4) acerl-ayr meel
acer-i ar meel ezrul-ar u yosu miall a (5) zerinde biter a gli drler
ve a nas da drler imi (6) aru urm nevindendr ul-mul meel
ul-asel meel ulm-dne maak (7) alby berr semz otnu sdlsine drler
abb r dili ot umcum (8) ve umum meel amr eek mrl lm meel
uref-i sifd bey ardal (9) acerl-arib ibls aa drler bir adur acerlvelde meel acern-nesr (10) meel abbl-vez sere dili ddkleri ot ayal
bncn a (11) semz ot abbr-red uz ula tom abbl-menem meneve
ddkleri (12) hsrev-dr srncn abbl-lehv kknec rt unduz yas (13) c
stne udret elvs yaan aaca drler ferl-mhr ksz (14) olan igdemi yan
srncn sbis ferfiyn nevindendr andan (15) yavuzdur abab gice ilduz gibi
grnr ule vren bcek aba yarpuz (16) ddkleri otdur firl-umrl-va a
eegin rna abb- angel (17) hdne-i berr drler bir yemidr laul-ar
95
ren gli ilan zmi (18) drler abbs-satiyn le abb- ulv ansn abb- rsen
anduz tom (19) abbl-aem meneve yemiin irisi abaul-fet an ula ot
abaur-r (20) ayva ana ot aba- aranful yarpuz yan felenc-i mk abb-
anrya urt (21) bar ddkleri bir aacu yemiidr trkler ezeltere drler aacdur
abb- dib
[18b]
(1) aba cekirdegi abbl-arar arduc yemii abbl-bn fstu nevindendr
abbl-alb (2) hind mrdmk aram nan acer-am ama a urm (3)
urm nevindendr abb- msn ezeltere aac acerz-zerr ama a (4) acer-i
meviye kils ddkleri acer-ar mermer a acer-u (5) meel acerddem denc drler gze mtalli bir adur acerl-manr meel (6) acer-i esys
nden gelr bey iyetl bir adur acerr-ren (7) mera drler seng-i
ren drler acern-nr meel acern-nre meel (8) acerl-misenn bileg a
acerr-ra degirmen a acer-i yeb yem a (9) adec ebcehl arpz abb-
bem mekkede olur belesn aacnu (10) tomdur nn-y urey a nas
ddkleridr etl-esd (11) ekinler arasnda olur snbl iegine bezer ayn
aetl-ar lur (12) otnu drlmezi rll u erdeb asl-isfenc (13)
snger icinden an adur ar m oanna drler uleyfe berr (14) oar edef
uzh- bstn oar edef al-orsniye oulcan (15) aran ot yan arh
aliblb armau nevindendr (16) aml-emr demr dikeni ara asek ulul
bey oan baal- bels (17) drler all meel umml-erneb ke drler
armau nevindendr (18) um uz ula umms-sev bstn rmalarda
olan (19) uz ula umml-trc fireng lmn umml-baar berr uz ula
96
(20) am m oanna drler imi
nnl-fl eek mrl ddkleri (21) ot
umm- ir sincan alsnu tom na buday nevindendr

[19a]
(1) a- rmiye au unduz ddkleri ot ve avdara da drler imi avr ince (2)
ebrim elekden geme buday un evcem rmz gl mer temrhind rn (3)
tarn ot fern meel mne emenlerde olur trfl ot avl (4) artal u
nn-ar yemende bir aacdur glgesinde oturan lr (5) anu yemiidr amr l
deizinden ar bir ziftdr ilye-i n nden (6) gelr seb yapra gibi yapra olur
bir otdur acer-i zba zencefre ameli (7) olur aul yabn hevici abbl-her serce
dili ot andrs (8) arpa nevindendr dmiler aa baldran ddkleri otdur arb
urm (9) acerr-rum am kfra bezer yn- matm gibi olur acert-teys
py-zehr (10) abb- alb mrdmk-i hind m- hind drler abb- lt meel (11)
umm- nehr siirl yapra acern-nimr peleng uyru dibinde bulunur bir adur
(12) imrl-ar tesb bcegi ln kabede it zmin dibin alub dzerler (13)
aba- terencn oul ot aba- nab yarpuz ddkleri nn-y mecnn rst (14) a
abb- afelne ar amnu icinden an pulcuazlardur (15) bbl-ayl esrr
tomdur c ker aldular geven dikeni azanbel ayu eli drler (16) anu kkidr
abb- aavye edviyesi bahrlar ile terkb olnan bdur aa (17) drler aseng-i d
afr tom aa anavber oza mili ve abulu bdem (18) gibi yemidr arfli am atem iegin (19) aacdur ar- miyn unduz yas r- sheyk demr
dikeni arde-i rbh (20) ebcehl arpz mie sergle yan ayarac llulmemn (21) mekke ayru azz- sifd bey m ebrim ar- zerd aru m ebrim
[19b]
97
(1) efenc yabn ardal arnb- hind yrenbe arnb- ar mrda ur (2)
dikenin uresidr ay drler arbz yarasaya drler umm uz (3) ula
amek ksz olan igdemi yan srncn ur- n abbl-mlk (4) abbsseln drler arba- esved pleme araca ot ve ne (5) ran drler abl-add
demr bo yr- drz n yr mln (6) gnee bir udur srevn defne
yemiine drler ve mersn yemiine drler (7) shek demr dikeni artt ara tt ut
avl co gergedndur (8) dmiler anu boynuz dmiler ve hindde bir uu kemgi
dmiler arnubvr (9) yarasa ke u etmegi drler bir otdur abbe meel rk
berr naya (10) drler zd ouzlan bcegi zdk meel zede meel r nestern
(11) ve nesrn glidr ir-y am kendir tom l dikensiz olan nba aac (12)
armek atr boncu all sirke zed ouzlan bcegi ael (13) ln- mekkdr l-i
reng araca ot pleme ne ran arba- esved (14) es mrl arba- eby gelgec
ve mrulcu ve ouz dipl ve ar (15) iegi drler ve zl yemii yapra zerinde
olur ve lf gibi kki olur (16) drler ur- ufda u zerinde youdur eftl
(17) ubz ebe gmeci arn yr oulcan ir ebe gmeci aref (18) kenger ar-
zehre au aac ar- mhre meel nnl-baar r bo rit (19) ebe gmeci
urfe semzlik ot uyet-aleb dilk aa drler (20) dil ama iegin dibidr
arceng yengec orsn fr- tez drler bir (21) otdur abre-i bev le drricl bezr-i benc alf mul- mekk esef
[20a]
(1) cevz r- asek demr dikeni n mula r dili ot ubzl-urd ilan (2) bca
ot ubzl-urb r gzi ddkleri iri ppdya iegi rs (3) ayu ddkleri cnver
ubz-nec ouz opala usrev-dr ve usrev-dre (4) avlincn amr arb
98
al-bar unduz aa avlincn araat (5) drler ynnca anlaru vilyetinde olur
n- siyvn iki arda (6) an ddkleri avtiml-mlk yn- matm ddkleri
opra ayef panbu (7) kister oca kli asek-i dne asbr iegi ldniyn bir
(8) avlde aramu kkine drler an irilik kkine drler ldmiyn (9) itilfla
aramu kkine dmiler ve hind mmrna dmiler mmiln (10) ppdya iegi
amr- evr ay aac nzrl-bar ouz bal (11) n- k urbaa an lca
u ufred ouzlan bcegi (12) ufrede meel alincn bir otdur ki andan gller l
olur arend meel (13) alender ve alendez gyegi ot kekik ael mul- mekk
ancden anzurt (14) ve anurt ancde meel incek meneve ve meng yemii
uncek (15) bn ot anfa u etmegi ot re armau ot yz (16) yarasa artd
gergedn ddkleri cnver a berr hindub trk (17) gyinek amre mr
srncn- eby r- zehrec araza kzden (18) ar re-i kncd kene tom ya-i
seg-b unduz yas ure auza (19) drler oyundan vesirden ar assl-imr
eek mrl ar- yr (20) crtatan dglegi r alya a r-perest ebe gmeci
[20b]
(1) ran-nimr-b bayl drler bir otdur aplan ve urd ldrr ve pleme
drler (2) ve ezeltere drler temn-nimr-b meel m bilik drler bir otdur (3)
nl-kelb it ldren ot lib gcle ddkleri ars av (4) altun ba ddkleri
otdur a kendir tomna drler am enr iegine drler (5) amam deve otna
drler ve lisn-evre drler m-y n a encri (6) azef sasu presi af
rlanc u a- marn (7) deiz kenrnda biter a drler a- zebed
bir a otdur kpge (8) bezer yan sdi mhlik bir adur arm umlarda biter
na oulu (9) bir otdur uyetl-kelb it aa drler bir otdur uld gzsz kpek (10)
99
yrde olur uyetd-dk urs aa uyetl-mr ayvn (11) aa uff yarasa

lf sgd aac umneh andal drler (12) bir ara adur anders berr gyinek
drler unfes ouzlan (13) bcegi ulenc tesb aac amse-i ve emlec bellec
hellec afar- kbil hellec-i esved (14) bunlardur aym panbu tomna drler ld
mmrn l (15) zafern dev-y mrekkeb ekm kitbnda mehrdur arar
ara boyanu (16) bir nevidr ubzl-urd ouz opala ar- efl bir nev uzdur
(17) uyumclar altun eridrler olan sidgiyile terkb olnur ubzl-urniye (18)
nave-i hind avtml-bare yn- matm drler bir opradur tm-i yemn (19)
meel tm-i mlk meel alincn kinz arg rst a ars (20) meel
anders au unduz ddkleri ot ve cavdar nevindendr dmiler
[21a]
(1) u mul- mekk amls bbnec yan ppdya iegi dir-ricl bezr-i benc
(2) arnb- hind yrenbe ar afr a- hrms aa ot (3) ve suln ot urm
aru urm nevinden urm-y brn meel na-i rmiye (4) ivid nevindendr ve
au unduz ddkleri arhek mercn - u (5) sdec-i hind ular icinde biter
yapradur re ebcehl arpz (6) ul zafern nl-krsene snbl iegine
bezer ekin aralarnda biter (7) arl-amm nod adar olur r mantar r
stne udret elvs (8) yaar aacdur aysefc penbe tom arze-i rbn ebcehl
arpz n-eneb (9) at ot drler ara pleme a- rmiye avdar nevinden
lvun (10) mlvun lfes az dikeni drler bir otdur bey siyh olur mlvun
(11) ezeltere oar aac nevinden dmiler nun-nimr ezeltere oar aac yan
(12) meryn mmlan ppdya iegi m yr dehenl ddkleri imnl-ar
(13) tesb bcegi ve yr eegi imrl-ar meel m-y e meel z (14)
100
mrr-i f nevinden mersn nevinden arn mersn nevinden arl (15) meel
mderys yr bell mliyn ezeltere oar aac ddkleri (16) adr rmcek
arnb- mr ur drler bir dikendendr andan (17) ay derler abbe buday
ddkleri ve u etmegi ddkleri ot ucm u (18) etmegi ve r dili ddkleri ot
ubzl-m-genc ouz topala bur- meryem (19) abl-fa gm bo abrra urun bo utra peln (20) yan afsentn rc ebe gmeci andefn butra
ddkleri abb u (21) etmegi ddkleri ot ateml-mlk yn- matm ve z
amna drler arem-i imr
[21b]
(1) r mantar arnb- m keci boynuz ki yrler ardal- frs a ardal (2) drler
ve ac tere tomna drler arfa meel l- deng at ot ve ara pleme (3) arn
buday aralarnda biter ve arpa aralarnda biter bir otdur arl (4) meel ar- beys
bey mersn yemiine uzan sirl yapra urfen (5) burca nevinden urf meel
alln meel al meel ar- mun snbl-i b (6) nevinden fa burca nevinden
arem meel alln meel al (7) meel fa yemende bir aacdur glgesinde
oturan adam lr arb yabn (8) alam ar- fen aaclarda burc drler ve ggelek
drler azm yabn rmz (9) sde gl azz ebrim bona drler usre feslegene
drler aeb-i nz (10) ara crek otnu kki ve aac aebl-gerc hindden gelr
bir aacdur (11) aebl-kfr bey bir aacdur rsalar iinden kfr ar abelkeder (12) andal mili bir aacdur amm rengi siyh olur abel-gd meel uld
(13) kstebek ve porsu da drler aef avun nevindendr rzn- beld (14) berr
mersne drler lbn burca nevindendr bn nyn iki nev (15) olur ar boya
nevinden bir otdur ll ekirge nevindendr amel ksz (16) olan igdemi yan
101
srncn umhn siyh rengl bir adur enderl (17) berr gyinek dibinde az
olur ezk- tesken ouz bcegi andn (18) melle ddkleri arb z- herc au
aac avf- als-sene (19) le ddkleri ota drler ars- giyh berr hevic
yapra aser armau (20) tomna drler ve oar edef lel rziyne avtm-i
lemsene yn- matm yr-zeh (21) rtatan dglegi anfes uz ula ot evd
buday
[22a]
(1) resd olmadan tmek mderys ve emderys yr bell drler ve kemderys
(2) ve bourca mamd drler ulunc ot drler mnis kemfs ddkleri yr (3)
servisi drler emliyn oar aac ezeltere yan oar aac meryn (4) assl-kelb
kenger dikeni nevinden arze-i drz yr mili uzun avundur (5) arze-i gevz-i fa
meel ubz ebe gmeci enderl berr gyinek dibinde az (6) olur am enr
iegi ulbe berr oar edef ast afur ulle deve (7) etmegi drler bir otdur ellet
meel ubz- rm beksim ur kene tom (8) urh urs e-i erzen aru bana
drler r peln ddkleri (9) yan afsentn yr- ger hind arpz o-naar
feslegen ev ezeltere (10) oar aac meryn arfd-dl df (11) berr hevic
tom dermine pire yavan ve aru yavan dbr kknec defln (12) ouz bal
derurun ve k- mh meel denir abbl-mlk dv ylf (13) demml-yefn iki
arda an devs u teresi drrl-ar yr encsi (14) dlf zerdeb decc tavu
drat- bd sgt aac dim- ufr (15) serce beynisi drat- bee berr trb drat-
engr zm (16) aac dan aru dne meel deraln zl ern drperniyn (17)
baam aac dr- by d aac dle artal u dnre mercimek drr (18) bgrlcedr
bgrtlen yemii dr meel dehle geven otnu am yan kitre (19) dve yrde biten
102
mantar deleb enr aac dr drn dd- rm (20) aru iegi olur bure uma
mili zarur tomlanur dd- muris (21) bell diyd a arbna drler da
oan d demrciler
[22b]
(1) demr uvardular uya drler dr- resen baldran drler bir otdur (2) dd- ecereti anavber am aac urd dbb ayu dr- manr drn (3) dim- uff yaraa
beynisi duhnl-all ran ya debb aba (4) dehmet defne aac dendfs
semzlik ot dem-i fda urbaa (5) an dbb marama ot drat- kirm-i anavber
am aac urd (6) dar berr yonca aru ieklsin tom dnrye oar edef
dlne (7) summ db- siyh nod ve aaclarda olan burc ve kse dzdkleri (8)
otdur dvdr hind anavber aacdur devle bell yosu drm (9) mersn yemii devy eft selmen ddkleri mhlik otdur drm (10) it ldren ot drler dv berr
hevic tomna drler (11) dr- aan dernec yan ot delbs zl ssen uzun
lc (12) dl semmr mili bir ayvndur dehnec bir adur brsde olur dss (13)
bn aya derme oar edef dv-i seb berr yonca dv-i gendem buday (14)
delcesi dv omalan mantar dr- kes besbse duhn-y ve (15) duhns-serc
kettn tomdur diyss sincan dikeni ders zerdeb drn (16) ilan bca
devl-bert kengerdr delbb ssen nevinden (17) dser ylf deren slk dlayye lbaa kki dr (18) hevic tom deble tibbit ddkleri byk trunc dnec-i
efrnek bur- meryem (19) ve maleb duhnl-acer zift destenb ufacu dlek (20)
oarlar elde dil-i urm urm cekirdegi delk it burn yemiine drler (21) dnec-i vz
anduz tom drmek besbse day muayln derfes feslegen
[23a]
103
(1) devl-ayye nyn iki nev olur biri lbaa kkidr ddl-rmz (2) boyarlar
firengden gelr ddu-abbn meel rmz urdlardur dm (3) mul ddkleri
amu aacdur dl hind zeytn yapra debrc (4) kknec dd- arr ebrim urd
duhnl-uln zafern ya duhnr-rz (5) a ssen ya debdr d- hind dmiler
ve zurunbd dmiler bir aacdur (6) devdr meel dnr yonca ke ddkleri
armau dmiler dv-i mk (7) burca ddkleri otdur db- urm urm bekmezi
drest (8) baldran dr- zerd zerdeb dels edef nevindendr drat- meng (9) bezr-i
benc al buda arf-l evl-y (10) mmrn- n erre hind arus ker a
kerefesi tom errl-af (11) rlanc bo efer berr oar edef b urd
enebl-fr (12) siirl yapra errc ouz bcegi -y le-i ayn elce drler
leb (13) bevl urdna drler -y le-i evr rfl drler cayr icinde biter (14) y le-i elvn meel l- aramu kkine drler itilf vardur (15) -y
amse-i evr ay aac fes aul ddkleri ot dmiler itilf (16) vardur ebed
hindustn baasdur dmiler ebb ara siek efer (17) berr oar edef eneb-i l
ulama drler bir otdur boumlu boumlu (18) enebl-areb areb uyru drler bir
otdur erre nba aacnu yapra (19) er kk yonca erre aru iek drler
ekerl-ar yr siki drler (20) bir otdur ebl berr aplubaa aras -y le-i
evkt ar dikeni eheb (21) altun enebs-seb r dili gibi r-nk bir otdur
err rc u
[23b]
(1) alet deve u efer yabn oar edef ve ula kirine drler ba (2) zve
err- em gze ekecek terkb olnm ot fnnds meryn (3) nevinden bunu
yapra ya olur errl-cr yaralara ekecek terkb olnm (4) ot err uduz
104
bcegi drler arda uar erera meel fer berr (5) oar edef erys seb
am br kknec tom l-iskendern (6) yr dehenl ddkleri enebl-fr
bizde sirli yapra yetimedk tomna (7) drler ebbr-ras r vilyetinde olur
bir siekdr efker a (8) kerefesi -y le-i varat yabn yoncas aru iekl
enebl-ibl deve (9) uyru drler bir otdur eker cbn dikeni nevindendr bir otdur
(10) el-bb- arfr-ri rn zl boya recne cam (11) az reste meel rtnec
meel rtiy meel rl- mr yz elli dirhem (12) rns- k zl boya rns
meel rm-i hek demr bo ru-y kirm (13) yr oulcan red yzerlik tom
rbh- nvk dilk zmi (14) ry meel rmmn- sil a remd kl raa
ayrlu dr ra (15) ablubaa ryec rnec hindstn z recle semzlik ot ricl-i
cerd (16) u teresine drler ve dz baa drler ricll-urb ara aya drler bir otdur
(17) ram- ar aruca arn rubbs-ss puyan bal riclz-z ara (18) aya drler
lur otnu drlmezi ve kcigi rnec hindstn (19) z r arb ra meel
reynl-mlk feslegen ra glnr (20) rmset opala ra eyrelti ve uzun ot
rbr dilk (21) zmi remdl-af rlanc yuvasnu balna drler nefi
odur
[24a]
(1) revs u kerefesi revan- knce ran ya revan- glnec (2) gl ya reng-i
zafern afr iegi reb bldrcn u rbh- trbek (3) dilk zmi rvend-i l
lbaa kki rsen anduz kki reyhun (4) zafern reng rzca berr yarpuz r-i pz
teke aalu drler (5) bir otdur rum mermer a raar artal u ra urun (6)
radbad deve ot drler yapra meneve yaprana bezer rad bir cins (7) baldur
remdzer zm upunu kki remel yzerlik tom remet (8) nodu bir nevidr
105
rd-y serr usa bezer bir cins gl kkidr (9) rabbetl-bar deiz ykeni reyn-
dvd an ula drler bir otdur raml (10) armau reke atl sirke rbs amda
olur bir otdur (11) lbaa da dmiler rvc meel ribn ayran aynadub
oyulduralar (12) ke deler rend defne aacna drler ve mersne drler revs u teresi
(13) ryin zl boya ryne meel rimge kirpi rge meel rad (14) mantar raylamm ggercin ve bir otu addur burca rehc-i billr a (15) an ot rame baba
u eti uduz alayana nfidr rstutec (16) rst a rafra na rmmn- cebel
atmer ieklsi nr aacnu (17) remdl-ayye ebr ricll-amm besfyic rabe
yonca re yengec-i berr (18) rat glnr rubbul-ur ay rary nan ramil
zencebl (19) refrn m aac yemii rd gl ryiatl-mlk feslegen (20) ravetlm snger rziynec rziyne rziynec-i m ansn rnek (21) terkb olnm bir dr
ravetl-acmn snger revl-bezrn atr
[24b]
(1) bona drler arnnda olm buruya ttsi vrseler drr reyn- sleymn (2)
feslegen reyn keskin arb reyn- terencn oul ot rab-ems (3) gn ve
devr-i amer drler bir iekdr gne apar ricll-amme eek mrl (4) reisl-f
ilan ba drler bir yemidr ren sdn vilyetinde olan (5) zeytn ren meel
rziynec-i rm ansn ravetl-amer arab diyrnda olur (6) ay artarken bulunur bir
a adur ay a drler reyhun zafern (7) rsn yabn trb rneb yourd riclr-r
at ot ara pleme (8) ratynec m az recne meel retne meel rn ynn
dilince (9) her aza drler rz a ssen drler kki us- rndr (10) rebr bir
cins bal addur rebel peln nevindendr rabbe hind fndu (11) ricll-arib bca
ot drler lur otnu drlmezi rll drler (12) ricll-aa bca ot lur gibi olur
106
amm drlmez riclz-zerzr (13) meel ricll-arc m oanna bezer bir

yemil ota drler ricll-als (14) meel brce gibi ran mul nevindendr rab
glnr rayl-ibl mersn yemiine (15) bezer bir yemidr riyd- gll meel
ravetl-mel ekirge bo remd- mab- kerm (16) zm ubunu yanm kli
remd- berr yabn nrnu aac abu (17) dr- an rmmnn-nehr
heyyfrn nevinden retef m vilyetinde (18) bir cins sgd olur anu iegidr
ry- ste rst a (19) rbiyn bir baldur reyn- dvd san ula drler ve
merzenc (20) drler renc keler ra urun ve alaya da drler reng-i lk lk (21)
ddkleri reng-i lak meel reng-i brkn demr bozan drler re nan
[25a]
(1) rseng hindden gelr balaya bezer ve mantara bezer mshil olurm ribn (2)
szlmi yourd uyna drler rnde bir aacdur andan bre l (3) olur reng mantar
nevindendr anula ebrim ve edef yurlar ra (4) am aac ozana drler ve
abulu bdm gibi yemidr rcn meel (5) rfe yanda ot rvend-i mr na yan
nn arfz-zi (6) zrr-i verd once rmz gl zirek aramu yemii zirvend-i
avl develik (7) dibi zre kimyn zualr-r araca ot yan pleme zerr alc (8)
yemii zirvend-i mdevver er urtaran ddkleri zern ivid zirvend-i mdarac (9) er
urtaran ddkleri zbde tereya zbd meel zencebl-i m anduz (10) zebedl-bar
deiz kpgi zebn- gncik serce dili drler bir otdur zerneb cekirge (11) aya drler
ve geyik ras drler zebb-i cebel mevzek ve nzle ot (12) zern-i bede aru zern
zr-i sur zl zern zibll-baar r (13) bo zerde-i zemn hevic yan ker
zebherc bustn hevic tom (14) zeng-dr altun ot ve ala ot zebedl-avrr ra
kpgi zvra (15) zanba iegi zebedl-amm ggercin bo zf boum boum yr
107
yr tular (16) olur rde yapralar olur zedvr cedvr- hind eb ddkleri (17)
zencr alem-i engr jengr meel zencefre zl mrekkeb dzerler surdur (18)
zincefr meel zebed-i lala legleg bo zek eb zebn- beraf ekin (19) arasnda biter
gk iekdr zerre umac anula a derler zerdek (20) ker yan hevic zel zlcu
zehre-i g ula kiri (21) zebedl-uf rlanc bo zern zm aac zric adn
uzlu
[25b]
(1) aramudur zuhm zurunbd zehr mula iekdr zehr cumah zebb (2) zl
zm zerr semzlik ot zaber zaber bey mersn yemii (3) zefr unnb zern-i
siyh amm ot yan erzme zebn- gsfend (4) siirl yapra zbde tereya
zerdeb erdev (5) zebd aliye-misk zbd-i neset tereyana da drler zcc
ra (6) zerneb ekirge aya ve geyik ras zemc atmaca u (7) zencebll-kelb it
zencebli aru kkdr tildr zehre yabn aranful (8) o oar kkleri olur
zehretl-mil ouz iegi zehrn-nus (9) bar rgi zeytnl-berr berr zeytn
zc ara boya jj (10) kenger jer ura zfe kmren ddkleri otdur ar oar (11)
zk ara boya zebn- bere sirl yapra zft amm- zyla (12) zencebl zerr adn
uzlu kki aru aacdur zfer (13) berr ora ot trke rtk drler ve berr seba
dmiler (14) zersbe adn uzlu zr yabn oan zel zlcu zeyt-i regn (15)
berr zeytndan olan ya zehr-i rmmn nr iegi zget (16) lur otnu drlmezi
haba ot zevn buday delcesi (17) ziftl-ur aynam f olm m az
zera-err (18) yzerlik tom zift-i ybis defne yemii zift-i rab arn (19) zerrn-i
drat tesb aac ve trunc aac da dmiler zern slgen (20) zb-i riy yr siki
drler z-y drat tesb aac zc- eby (21) eb-i yemn zamn- drev yr bell
108
yan kemderys zurunbd- ker

[26a]
(1) er urtaran ddkleri zehr-i acer ayalar zerinde biten yosua drler (2) zeytnlar ezeltere drler yan meryn zerdr cebleheng ddkleri (3) ve anu aac zecml
ke drler bir armaudur zebedl-amer (4) arab diyrnda olur ay artarken
bulunur bir a adur zemru (5) lun yemii zehrl-acer a nas ddkleri zerc
aru aac (6) aramu kki zeng berr yarpuz zn m arafnda bir aacdur (7)
yapralar aru olur co menfaati vardur zc- tr-dendn aru (8) zc zc- yemn
eb-i yemn zebedl-bra bre nevinden (9) zebedl-avrr sra kpgi drler bir
eydr zerunc nden gelr (10) seb yaprana bezer bir otdur zerdeng adn uzlu
kkine (11) drler zerr lur otnu drlmezi haba ot drler (12) zernlec rbs
drler ve rvc drler am vilyetinde olur zrfn (13) yemiin vrmez igde aac
zifts-sefn arnb aac amna (14) drler zemretr-r cbn dikeni ddkleri
otdur zencebll-acem deve (15) dikeni anu kki zendr- rn zf-y ybis zevr
(16) jve yan zba zuhm zurunbd zehrl-mil ular icinde biter alur (17) zafern
renginde bir iekdr zehrn-nus yanm bar rnds (18) zeytnl-m zeytn
nevindendr bimedk zeyt-i tuf m zeytndan (19) olan ya zeyt-i a meel
zemzem zve zebedl-mil cekirge bo (20) zeyt-i regn m zeytndan zeyt-i filisn
meel zeytnl-abe (21) berr zeytndan olan ya zeytnl-kelb meel zr kettn
tom ve bir ayvnu
[26b]
109
(1) addur zeytns-sdn vilyetinde olan iri zeytn (2) zeytl-hercn meel zc-
billr a eb z- alya alya a zrf (3) sgd nevindendr iegine bn drler zlf
meel zengibr bek (4) cam az a ola aa drler zrek slk zfer (5) kcik
crdk kkine drler ve berr seb kkine drler (6) zenn- dr-y bel kemfs yr
anavberi zehk oyundan alan (7) auz drler znn nave-i hind zerdek hevic
zerdek-i asel hevic (8) perverdesi zeygeze esrr yan ayrnl ot zherbec hevic (9)
zer-i sur altun opra ddkleri tibrdr arfs-sn (10) siyah dne ara rek ot
samniy mamdiye sar eyrelti (11) ve uzun ot siyenber marama seres uzun
ot ve eyrelti (12) sebb iki arda an siyvn meel segl-misk terkb (13) olnm
bir eydr selme sirken ddkleri otdur ve ay tdkleri (14) ota drler
salanderyn altun ot ayalar stnde biter (15) selis mekke ayru srynice
smsn meel ynnca sele (16) alarda biter rmz yemii olur bzcek drler
anu gginek (17) abudur semr mantar siperem feslegen stm uma selmn (18)
boy tom sermec sirken tom semen erite ana drler semnev (19) meel seg-i
engr it zmi sikene bir nev uzun tl kirpi semne (20) bldrcn u semen bir nev
iekdr peyamber iegi drler sefdliyn (21) berr geven sandis yanm stbec
sereng sirken ot
[27a]
(1) suar olu kirp sekler snele sirkeye drler segb unduz ddkleri ayvn (2) segb meel sg kf- acemile ve amm- snile uzun tl kirp sirind (3) eklemec
ddkleri otdur armau cinsindendr sed sliys trkce (4) urs gzi drler secl
ysemen iegi sure porsu semend (5) glgn ot sryn kerefes-i det sr meel ve
u teresin tom (6) sk arb semms-semek r uyru ddklerin dibi sse-i
110
gl (7) bgrtlen sefercel ayva sb alma sincid igde smb zve (8) sekbnec bir cins
aacdur acemde anu amdur seps kepek (9) seng-put ablubaa serma sirken
ddkleri ot sel ysemen (10) iegi sell-ayye ilan av ss buyan aac sindiyn
bell (11) aac slaft aplubaa seren yengec seprne helyn kki (12) trkce
dilk uyru anu kki sud opala seb oar (13) edef semml-fr san ot seg-i
engr it zmi serenc (14) yanm stbec sefd belesn aac msi mrver sna
baldr ara (15) srec ran ya sl-esved baldr ara serk (16) zurunbd sem
le-i ar sel zeytn ya ssls (17) urs gzi drler bir otdur ssliys meel
ssr kit (18) mula yr yznde biten nebtne ve ran tomna drler ea avl
(19) budur su mula yr yznde biten nebtt sekrl-nl-t (20) r uyru
ddkleri ot dibi sil-i cebel a pazusna drler (21) uz ula dibi skernl-ar
bal mest der r uyrunu dibi
[27b]
(1) senkn n yr seye abeden gelr yrekde olan urdlar (2) srer sbnec it
penefesi drler bir otdur senders bir amdur (3) z aac amna bezer arduc
aacndan olur sr kirp ddkleri (4) cnverdr srt amm- snile egire drler
siperam feslegen serpistn (5) kse dzdkleri yemi ss yzerlik tom seg-i setbye
mrda (6) sbn drler bir otdur anu tom ve ay tomna da drler senn ara
crek (7) ot snz meel siy-y rabb sin-y mekk sipendn- tel stiyn ddkleri
(8) ac ot sebendn- urd ardal srt gkden yaan udret (9) elvs sergen-gerdn
ouzlan urd seg arbu bir nevidr (10) sea mke drler sirard kesr-i snile
plde ddkleri am semn (11) bldrcn u sene bulamac a semml-t
hindden gelr ahveye (12) bezer bal helk der sill-m u pazus semek-i ayd
111
(13) bir muavv baldur ol vilyetde n bir glden avlanur semek-i nzle (14)
meel simsim ssmdur sn-y muaddes ol bala drler ki (15) niye-i udsde
ar menfaati odur sl ysemen iegi sukmenc (16) demr dikeni sersd ay aac
sr-i det yarpuz nevinden (17) arma gibi oar bir otdur sergin-kr r bo
sergn-i kebter (18) ggercin bo seml summ sindihn d- hind (19) seyflurb ssen-i berr bir nevidr ses glnr sil pazu (20) sergn-i lala legleg bo
sergn-i pirist rlanc bo sirind (21) armau seyl-i n slgen simsim-i berr
cebleheng ddkleri
[28a]
(1) aru ince tomdur seknec cehennem deresi a drler bir adur (2) seb-r
anbra l mili olur otlara arlur eftmn drler (3) sd rc u sbrek adam
mili yrde biter kkdr ssebn (4) ay aac ve mrda biter eker am kenrnda
olur seng-i sebye (5) ay aac sbye ve ssye meel ve mrda sbn drler anu
tomna (6) da dmiler sans maak az sedersn kerefes-i det seflec (7)
bgrtlen yemii sircl-urub yrde biten adam gibi her s kmil bir otdur (8)
senn mekke ayru slis ariyn kerefes-i berr sur-b zl boya (9) sefile ara
gnlk srb urun srb-i ste urun stbeci (10) sevs drfl otna drler c
yapralu olur menfaati odur sers (11) sergle dibi ayarac ddkleri siyh-dr
ilan zmi drler bir cins (12) armaudur alm alm zlca yemii olur sen
sindihn d- hind (13) seng-i mun demr bozan drler bir nesnedr siye-gl sincan
als semen bey gl (14) snrec snbere sinnevr hind kedisi sibstn kse dzdkleri
(15) sepdr ava aac sev un bey edviye ile u oyub bulamac (16) ylemek
serm acc drler bir otdur serme sirken ddkleri otdur (17) senger bir nev uzun
112
kirp sivre nra ddkleri otdur sidr (18) nba aac ve yemii seng-r l uyru
u sebenkr it (19) zmi sergl-hind emlec sipdmhre it boncu ve atr (20)
boncu ve burma edef sebz-i dne meneve yemii seng-i seb ay (21) tom
sengbya meel sibsrn ara crek otnu kki sipdb
[28b]
(1) stbec sdnt rc u ssmr keler sse-i berg (2) berr yonca aru iekl
siydrvn z aac am kehrb (3) ddkleri sc bir aacdur ve yaz yapra
dklmez (4) slmendr semender drler bir ayvndur sml-bara alaca bir cins (5)
kelerdr serarys u youdur yapra aya oru yaprana (6) bezer semn
bldrcn u sl arca arn serfiyn (7) it siki seram atlu deizlerden car bir
ziftdr sy a ardal (8) drler ay dzdkleri ot su meel uturr deve dikeni
(9) yanda drler selhec demr dikeni sers gyinek ddkleri sengbh (10) mrda
sibistn drler eker am kenrnda biter sekrn bezr-i benc tom (11) rmzsi
sla baldr ara sed it siki sind sgt (12) aac seryn anariyn ot serfale
anzurt sil-i berr (13) berr nod saryn dilk aa ot srn slgen sert (14) it
siki sikebc sirkel a segn-i ral besfyic durvn (15) meneve aacnu arasnda
biter ama bezer bir nesne imi seft-i ral (16) u teresin tomna drler besfyic
da drler ssiyn u teresi (17) tom sern zencefre sze deiz kpgi nevinden
sma san (18) ula ot serhiy ay tom sveyye nave-i hind sencle bir nesneyi
(19) ekerler anu ufa semen-i ar kz ya ssma sdn (20) a sgd selk m
sles sekbnec srn cevz aacnu (21) am kehrb seceret-i nemmm armau
seceretul-lh arduc aac seceret-i ms
[29a]
113
(1) bgrtlen aac ss puyan kki secere-i ibrhim ay aac selem (2) ara crek ot
sra uz s arn aac seceretl-ar (3) buyan aac sindiynl-ar it siki saar
penefe ve nlfer mrebbs (4) gibi mula mrebbs sircn-nl adam eklinde bir
kkdr sken (5) afr tom senle-i fa gm ekindisi sebye mrda eker (6)
am kenrnda biter stebn drler sater gyegi ot ve kekik drler (7) sirim-i mh
bal tutal sent kemmn sr bir nev rmz (8) gl fera-efz ve ara boyanu
zlna drler seram alam saber eyrelti (9) ve uzun otna drler send eek
mrl ara crek ot (10) sma an ula yan merzenc shek buday arasnda
biter siyah (11) mdevver tom olur sbrec defn-i yezd drler bir kkdr ssm (12)
nave-i hind ssen-i y aru ssen dibi zl behmen olur serat (13) ayva ana sze
berr yra drler seriyn burca nevinden (14) sr-raf baldr ara sevrn u
etmegi ot (15) sekz-zel besfyic saz-zel meel sliyn kerefes sadn te
(16) penr ve boy tomna drler bir tomdur sayrmr encr bir nevidr (17)
szen-i zerrn semeranddan ve burdan ar kkdr ssen-i kh (18) yemii olan
am aac yemiine fstu drler seng-i te ama a (19) seng-i hen-rb mns
a saiys snger seng-i yeb (20) yem ana drler sfern aya oru drler ve
defn-i yezd (21) siyrn ara rek otna ve aacna drler ser cekirge nevinden
[29b]
(1) ve lur otna drler seyh meel siyb meel serd meel semml-imr (2)
ekirge aya ddkleri yan zerneb ve au aac drler serv-i trkistn (3) cekirge
aya drler yan erneb savl zurunbd sc bir aacdur (4) hindden gelr shek-i
dvern z aac am drler indel-ba (5) saryn dilk aa dil ama iegi
dibidr sfeyn (6) meel sl hindden gelr balaya bezer ve mantara drler mshil
114
olurm (7) sbt bir tomdur mda olur kerefes gibi semender bir cnver (8) tee
girse te yamaz sm- abra oca keler bstnlarda olur (9) sebl-ar baldr ara
seb bir ara adur hindden gelr (10) seds nlfer ddkleri hindden gelr sermec
sbana drler (11) ve sirkene drler sicil ysemen iegi seyl meel ser-gendem
(12) adam eklinde bir kkdr san d- belesn mekkeden gelr rmsi (13) mrver
aacdur serniyn m oan ddkleri siarkh (14) ara gnlk seriys u
yznde biter kki olmaz yapra (15) aya oruna bezer sud-i rk srzda um
iinde biter opala (16) drler saber eyrelti ve uzun ot sefn amel sirkencbn (17)
sefdks berr oan nevindendr abat mshildr selem (18) zencebl mili bir
kkdr saan urm balna drler seyln meel sele (19) sele slt ab oyulm
arpa samnds deiz arebi (20) sulnl-cebel altun otna drler samavn- brn
ayalarda (21) biter drler ppdya iegine bezer iegi olur saanus saanr
[30a]
(1) bal skkerl-ar orsn vilyetinde olur ar drler bir aac amdur skker-i
mekn (2) bir otu mvesidr yet atlu olur sill-m pazu ddkleri otdur (3)
balar hevice dmiler simsim-i berr ceblheng drler bir otu tomdur (4) siyb
ssls urs gzi sdene denc an a semendel (5) tede l olur bir cnverdr
smne dne smndandur hdne-i berr drler (6) sim arpa arasnda biter ayvnlar
yse lr snbl-i afir hindden gelen snbl (7) snbl-i e meel snbl-i sr
meel slin slgen amm yel (8) mnhcd-dkkn eceret-i encdndur dmi
sefedhn d- hind ses (9) kemmn snbll-kelb serce dili ddkleri otdur
aaclarna drler sn-y mrdek (10) sn-y mekk sl kemge bezer bir otu
yapradur srle mdevver bir adur (11) semris sardina bal sardn meel ssen-i
115
zd a ssen (12) sevdl-ut mzya drler balarda ullanurlar ssen puyan bal
(13) sivrl-hind bar bir ayvndur derisidr sivrs-sind meel sevdl-hind (14)
sele-i siyh ici rmz arf-n (15) ne ara rek ot nz meel -i ermen
pire yavan (16) drler bir otdur arl-cinn baldr ara ecere-i rstem develik dibi
ayarac (17) sergle gginek abu imer rziyne ure porsu ddkleri (18) cnver
uar meel ure meel yizek urudan drler yan luff (19) nek oc
boynuz yan iklll-melik eylem buday delcesidr (20) e gelinck iegi -i
trk orsn emr amm- nile le-i ar (21) h-lc bey erik d yzerlik
tom eceretl-kfr r
[30b]
(1) gzi ddkleri iri ppdya iegi berr evkern (2) baldran eyn iki arda an
eb ora ot ibrem (3) aac sdlgeni eh-bell kesdne enbelle boy tom h-ben
(4) iri meneve aul mhr-i sleymn drler bir kkdr aardiyn yarpuz (5)
nevinden armsa gibi oar bir otdur ert ara rek ot (6) ve it siki eceretl-ba
yabn trb ikhe demr dikeni elmek (7) buday delcesi bel hindden gelr
mshildr balaya bezer mel meel (8) ek car dikeni ve uluan dikeni da
drler arl-ayt baldr ara (9) arl-ar meel h-bk it penefesi ve h-bnec
meel (10) evketl-araa diyr- mrda sarede bir dikenl aacdur anu (11)
yaprandan terkb derler erbn arn aac ilim her aacu (12) am encr
mmclar ve elvclar mm ve elv boyarlar anula engr (13) meel yan elik
drler engl meel rz szlmi yourd (14) arl-cebbr baldr ara arul-avl
meel trkce rana (15) rec drler h-sefrem feslegen eceretl-am yabn trb
ing (16) teke aalu ot ibb abbl-mlk aacna drler ay lle (17) iegi
116
ernn arn aac ayn-numn gelinck iegi (18) h-lk aru erik h-encr
encr hterec htere ot (19) tere meel sergle dibine da drler il hindstn
ayvas (20) em bal mm z a z earr kcik yr (21) nevindendr r-za
yaraa sdi r-zec meel eceretl-af
[31a]
(1) erdeb ara ebcehl arpznu aac aml-f ilan ot (2) aml-merc
atem iegin aac ecere-i ms it burn aac eceretl-ayt (3) erv aac
ecerett-tn ilan bca ot ebester ara crek ot (4) enbeld srncn iegi ve
igdeme da drler ek an ot (5) eb-i czek tere tom eb-i zek meel ar
gelinck iegi htere (6) trkce beg brki drler evke-i bey boa dikeni uvl ayva
ana (7) ddkleri a iekl ve bey zifte da dmiler engevz zencebl (8) am-
vend fstu yana drler ve ful drler bir iek olur anu yana (9) drler evred
dilk aa dil ama iegin dibi evketl-ceml (10) deve dikeni ve aluan dikeni
engerf zencefre zl mrekkeb derler (11) ikh demr dikeni ilhec meel re
debblar ullanur uz (12) nevindendr ulhek meel kfe nn iegi mr
le (13) vndr pancar ivd kesr-i nile ora ot iv meel ivt (14) meel
emlt boy tom ekeze berr iri ppdya iegi r gzi (15) neke anzurt alamek
ouz topala denc an a (16) elcem alam h- ab nyn iki nevdr berr
lbaa kkine (17) drler her ota l da drler l hindden gelr bir nesne gze
mtalli (18) bir adur ebrn arn aac eyl-bar deiz ayvndur r-z (19)
yaraa bo r-it udret elvs gkden yaar ehdnec (20) kendir tom ehdna
meel emr an ula ot uk armau (21) tom r-i dv-dr arduc aacnu
sdi anu bir cins sdlsi
117
[31b]
(1) olur ereng ebcehl arpz h- n kendir tom drler ve bir otu dibidr (2)
hindden gelr tora ot r-za yarasanu zibiline drler ve (3) sidgne ve sdine
dmiler eyle budaydan azan delce m it (4) bal eceretl-ca tesb aac
eceret-eheb meel r gelinck iegi (5) el kebere eceretl-ars puyan kki
smel ara crek ot (6) rect-tn encr sdi aml-merc berr atem iegin
aac (7) eceretz-zerr abbs-seln aac ev ayva ana ovan iegi (8) eb-i
rab eb-i yemn eb-i mdevver mr ebi eb-i amer zc- amer (9) eb-i eskife
sere ebi drler ams-semek bal tutal b- rm (10) a bber -i abe ara
bber ebl-uld zc- amer ecere-i brdiye beldur (11) emd emr aac
bn aac emr ara crek ot (12) emr fet-i nile meel r-i emlec sdile
mrebb olm emlec r-i seg (13) adn uzludur betl-acz bell you all
srncn (14) iegi eceretl-ber uz butra r ekirge bo (15) aml-gent
ebcehl arpznu iine drler evket-i yehdiye deve dikeni (16) eceretl-filfile
ay aac ibt-i berr rdk drler bir oca (17) oar otdur are ara helle arb-
reyn keskin arba drler (18) ernek kendir tomna drler mr vilyetinde olur
bnl-ar nir (19) ddkleri ve ndr ddkleri eker-i mrd usrn a
ssen (20) dibine drler eceretd-dem mmclar ve elvclar boyarlar evketlmriye sincan (21) als ur elig kki yan encbr ddkleri ul meel
abayd
[32a]
118
(1) cbn dikeni ddkleri ot ecer-i menc bezr-i benc aacnu dal ve buda (2)
eceretl-beha berr yr crtatan dglegi eftereng u etmegi ddkleri (3) undile
meel ingyr yr ur-alebe zafern rz aul (4) ot unz ara crek ot
etr it siki drler bir otdur (5) emlz boy tom inc atr boncu ikhenc demr
dikeni uba tesb (6) bcegi ev eegi drler efzek u etmegi bir tomdur ecere-i
sy ay (7) tdkleri yemi aac arl-fl u zerinde olan you (8) ar-i rm
buday nevinden rf- ebya aru trbd mnendi bir kk abudur (9) eb frt ve
dicle uynda olur bir baldur ebl-eskife alya a (10) ebl-afur meel ebra
umda biter bir otdur erf di di olur (11) ebhn terz dzerler birinc ddkleri
eceret-i l-arneyn adam eklinde (12) bir kkdr abds-selm drler lne unnb
yemii a- ubr a zc (13) ecere-i kile sdi olur bir cins ardc aacna drler
ecere-i ara tesb aac (14) ecered-dbb alc ve anu aac ecere-i b-mlik
mda bir aacdur kkni (15) bn mili esbb yurlar eceret-l ren gli ve ilan
zmi (16) ecere-i afd berr kerefes nevinden ecere-i brde armau nevinden
(17) yannda olan aaca arlur ecere-i m azna drler ecerett-teys (18) afr
drler bir cezrede maak aacna bezer bir aacdur ayr yrde (19) olmaz anu
am eceretl-kef bir nebtu kkidr aru olur deiz kpgine (20) bezer alam
mili aml-ar yr oulcan ve panbua dmiler er (21) alya a oana da
dmiler enre ebcehl arpznu aac er
[32b]
(1) arn aacna drler ebcehl arpzna da drler ern aru ovanndan (2) ar
pire bevli drler ve arn aacna da drler em-i esved ar (3) ovanndan ar pire
bevli drler ariyye bstn gyeg ot kekik (4) eflec kebere yemii ar-i rm arpa
119
nevinden ifn bir uu addur (5) yabn ggercin ar gelinck iegi emr an
ula ot imd (6) yapra mersn yaprana bezer ve tom da aa bezer mr
le-i r (7) ecer mantar nevinden mr le end eek mrl ve (8)
elvclar boyas aru baana drler inr it siki end (9) u etmegi nrez crek
ot inc burma edef drler bir bcek (10) ba umlar dibinde olur evmer ayva ana
nevinden z a (11) zc evke-i bey boa dikeni evke-i biye ay tdkleri
yemi aac (12) evke-i mr meel -i abe siyh bber evke-i arabiye az
dikeni (13) evketl-all meel bn aac iki nev olur evke-i siyh (14) arnb
aacna drler evke-i fitne uz butra eyl-bar deizde (15) bir ayvn addur
ba burn buzauya bezer dernek gni elbet (16) ara ar r-i emlec sd iinde
aynadub perverde olan emlec (17) r-uk udret elvs iyh- z bir nebtdur ki
ermenler diyrnda (18) olur andan flar dzerler arl-avl baldr ara arf-d
(19) ater a nans ve gyegi ot ve kekik drler aruvn zl mrekkeb (20) yan
sur amul-mer aye drler adr-dnec yzerlik tom ab arb (21) yan
amr r cenr aac amul-atd geven otnu am ker drler am- cevz
[33a]
(1) cevz-i rm z aac am kehrb ddkleri am- kmer armd aac am
(2) amul-cen anya drler arv baldran amna arduc aac amul-buum (3)
meneve az am- beld kem tedbridr bir amdur f y arn (4) feslegen
arye ebcehl arpz arus edef enc ab ufr (5) amm- dla tucdur abbr
temrhind ve arba drler aln arnb- (6) nab anavber cam aac amul-cc
erik am ibe cevz b (7) mhlik olan eylerdr ve rtatan dglegine dmiler
am- ecere-i evke (8) ferfiyn rfn semzlik olan urmya drler mirym
120
bambul (9) ot ve areb ot drler ve yarpuza da dmiler arl-ceda a (10)

suln drler bir otdur ar aroan andals arduc az (11) amul-ubhul meel
abbr temrhind ad-berg bir nev gldr atmer arn (12) bldrcn u al
gndr andals hrmz bir aff adur (13) avfl-ar it siki -eheb ua
aff a sgd (14) aac avmarn yarpuz amul-enb f-y rab arl-amr
ovan (15) iegi ayva ana ve ddkleri ota drler rfn urun al (16) yarpuz
nevinden ml ula irgi ufre eftmn amur (17) zam- arab alal
asaan u abr trkce azvay drler (18) bnl-ar ndr err ovan otna
dmiler ve aliye tdkleri (19) otdur ay ay mrda olur andal- add siyh
rengl bir (20) adur hrmzde olur bnl- mda bir aacdur kkini
[33b]
(1) bn gibi esbb yurlar ariyetl-ced ren gli ilan zmi b (2) rtatan dglegi
re ilan ba ab sin-y mekkn dibine drler (3) an ve anh baldan
dzerler bir eydr ufrl-bey yumurda arusna (4) drler arbe buday arb bir
nesnen amna drler efn arduc aacna (5) drler ve sekbnec abn sirkencbn
efne arduc aac anavberl-ar (6) yr bell yan kemfs ufr zencefre ala
pazu nevinden anda (7) ebe gmeci abr trkce azvay drler arf-d (8) arslacz demr dikeni amrn feslegen fda urbaa berr (9) yonca aru iegi
afirl-cinn baldr ara arm araan iegi arb (10) bir nev kirpi adama o atar ve
bala da dmiler ab rtlan cnveri (11) abb keler abatr-ricl and cnveri ar
bir sertz dikendr ar (12) emcek arbn- bstn rziyne abr meneve az yram
araan (13) iegi m- yevm hdne-i berr tom avmer bdrc arbn porsu
(14) cnveri mern mda bir cins sgd olur anu iegidr bn iegi (15) drler
121
am- bur meneve az am- arar m az am-ern (16) dne dr

enr aac l nba yemii arbet bir otdur ki (17) sil deryda biter ayvn yse
lrler arv baldran ddkleri (18) am- yenbt arnb aac amna drler f aru
gyinek ddkleri (19) rmca ufys kcik yr nevinden arf-i (20) ara di
ra abbl-mlk l ala br hdne
[34a]
(1) encr m baldran arflan emenlerde olan drfl arf lun aac (2) amr kene
aac lebl-ubz ansn arbans a yarpuz ayn (3) ysemen iegi aber-n
girebl drler arfln emenlerde olan c (4) yapralu drfl ara berr gyinek
l arb yan amr aum (5) uma ay ysemen iegi nir ddkleri ara
pire bevli drler (6) ve yabn gyinegi bl-arab mekke ayru aylfiyn aya oru
ve (7) lur ot drlmezi arble emenlerde olan c yapralu drfl (8) afl muaer
mercimek arancmnis baldr ara ldn (9) dilk zmi aralris panbu
panbu ve yr oulcanna (10) drler her oul ot yan bdrencbya ve ay tomna
uleb u zerinde (11) olan u yosu nlus mekke ayru ds teke aalu ot (12)
ayevs arba yan at ot pleme yn- frs rzdan (13) gelr rmz topra yn-
mliy ve ynl-ar caa caa olur ous (14) ve am kra mili ora bezer
yn- sms bey opradur (15) yn- matmu bedelidr brsde olur yn- brs
bir rmz opradur (16) yr yr aru amarlar olur yn- orsn orsndan gelr
(17) a topradur azacu amnda uzlu olur yn- br meel yn- amer (18) sab
boyama bundu- hind al berr gyinek arayr yr oulcan (19) alan eek
mrl ve yabn gneyigi lsferem hind zeytn (20) yapra ve dibin abu arne
buza ot arestc bir nev (21) ufacu baldur aralds cinki u drler urenc bir
122
u ufacu
[34b]
(1) bal arliyn deiz kenrnda biter bir iek gnde c drl renge girer (2)
ariys ala ot yn- mr mrda olur bir camurdur (3) yn- ms yr ylduz
drler ya ya olur bir camurdur yn- cezre (4) el-maak azda bir a camurdur
yn- nibr nibrda bir (5) camurdur ara ufacu mersn yemiidr lafr hindden
gelr bir (6) kimesne azna alsa inzl men yler lfer meel uble zl sgt (7)
al at at olur kki ardur billr mili adur arfys (8) amdur yr bell
kemderys drler n berr praya drler (9) ar yr siki ar meel arn
dl-ahr festler oar (10) edef ar panbu- berr ynl-gh yn- matm yn mekr (11) a camur aban dilk aa dil ama iegin dibi yn- amer (12)
yn- ermen arble ve arnle berr iekl yonca r kene tom amr (13) meel la
panbu arfyn defn-i yezd kki b o ryia (14) ek tesb aac al meel
arn berr afr tom boa (15) dikeni ab- eheb ba arb birmek arayn
deryda cezre-i virnda (16) bir aacu amdur aralds us ddkleri arryi
(17) a yarpuz ar yr siki ar meel ab uz butra (18) yan fe b
meel arn drler al zl zm urenc deizde (19) bir bal addur urnel devr-i
amer drler ve gn drler ala urm (20) av yarasa yn- umre yn-
matm ayak bldrcn u ek (21) meel mm summ lfes vs u am
baldran ayrl-mlk
[35a]
123
(1) vus u urn mr-i n amn baldran nevinden arec mrd (2) nevinden
ab avun arln urs gzi ot yan ssliys (3) urun alc yemii arvun
meel arancmnis baldr ara ot arn (4) bir yeil u addur ahaf ve ahef hind
arus arestc deizde (5) bal nevinden arl meel arn bir otdur ki rmalar
kenrnda biter (6) aru dikenl iegi olur degirmi degirmi yn- afar yr amur (7)
lsm utmaz al islm yannda iki au mbeyninde ar ynu-anem (8) meel
arumn kul ve srme nevindendr aryn bir otdur ki (9) co iegi olur ve
co mvesi olur anu abudur alas edef nevindendr (10) al meel ayn uduz
bcegi gibi bir bcekdr amm pek mhlikdr ayhc (11) turac u arf-i ayn berr ysemen (12) iegi arbn porsu cnveri ufr yabn yarpuz afrl-acz
(13) demr dikeni yemii lf rna lfl-ar kei rna arfliyn emenlerde biten
drfl (14) ar kettn tom lft-teys teke rna fr- aur er yapra pire
yavanna (15) bezer zl uyru olur bir aacdur frl-l ibls rna am (16)
zl boya elm deve u sikine drler ar iri yarpuz ayn (17) yzerlik iegine
drler berr ysemen arfl-ayn (18) rul-eyger egir ddkleri yan vec dl-vec
meel rus-ss puyan (19) kki ab sergle dibi rar dl-ahr uynlbaar siyh (20) erik andem iki arda an ve baam aac asell-mhlik puyan bal
(21) arebn altun ot ayalar zerinde biter d- ulv puyan dibi ilm-i esved
[35b]
(1) amm ot yan erzme ar zm rs abe lun yemii akne (2) ksz olan
igdemi yan srncn aynl-baar r gzi (3) ddkleri iri ppdya iegi abher
errn ade iegi ur- afr zerdeb (4) asel-i leben ara gnlk ya ades
mercimek arsek (5) it zmin rmzsi ubr ve af mz ilem sgd (6) aac
124
uley bgrtlen dikeni uleyl-kelb it burn dikeni (7) uleyl-uds meel rulaf kebere kki ru-un aru boya (8) alam rtatan dglegi d- belesn- m
mrver aacna drler (9) nebl-ayye ilan zmi neb-aleb dilk zmi asb
meel abe-i marib (10) parne ulik-i ybis ve r- ybis am az rul-kfr
zurunbd (11) ab meel dl-us oan dr-r aramu ve adn (12) uzlu
gginek abu ve egir de drler bu bir eydr ki mmrn- rm (13) drler gz
anda yet mfddr adern m oanna drler r- enberbrs (14) aramu
kki aru aac drler ure-i derbend-i a (15) efyna drler anber-i bd yan cade
atmer atmer yapra olur ub nidr (16) ve artala da dmiler ve avancla
da drler akb kenger dikeni (17) rnes r uyru mhzehrec anu dibidr
rinn meel acbet (18) ivit tomna drler armaudan olur acb meel ufrevk (19) panbua drler ufrs-seb meel abds-selm adam mili bir kkdr
(20) ufrs-s panbua drler amrud kerefes anm nr iegi ve sngere de (21)
drler asel-i ln ara gnlk ur arb ayr ve ayzn alc yemiine
[36a]
(1) ulikr-rm maak urid snbl-i rm ram ysemen iegi uretl-mk (2)
yabn bal arab demr dikeni ruz-zafern zerdeb ur-abn (3) meel
aynl-ayt jv ur- khn dl-ahr ur- khn meel ur- amr (4) zl
boya yrden ar ur- dr- hizem puyan dibi am mula kemk (5) una belmd
yemii rul-cen anduz aren ouz topala yan (6) bur- meryem iris berr
atem iegi ikr buyan dibin yana drler umll (7) balaya dmiler afir-i rm
snbl-i rm ulik- ara gnlk (8) yana drler a keler ddkleri cnver
ayns-sern ay tomna drler (9) abe keler ar areken yemen vilyetinde bir
125
aacdur glgesinde (10) oturan adam lr utm ve abum a zeytn utm meel ara
(11) mersn tomna drler ve pra tomna drler ubets-sab yirticiler ot (12)
aer-r cbn dikeni drler erkekl ve diil olur afir serce u (13) aa
asaan u ala slk nebd-dbb ayu zmi (14) adam boyunca aac olur ve
da nba yemiine drler ankebt rmcek (15) unul yabn oan dl-ayye ilan
d puyana bezer amm ac olur (16) ala eki yourd alem aya urbaas atere
ac tere uncid (17) amm- ayn ile u zmi yan ufacu zm ayser dikensiz nba
(18) aac arar- cebel anduz aac drler avse mantar nevinden ebrim ve f (19)
yurlar anula aynd-dk urs gzi drler yan ssliys (20) aynl-fe uz
butra ot ru-eheb drl-fulful anar an (21) ula yan merzenc anar
meel absb meel avsec sincan dikeni ame
[36b]
(1) u etmegi ars- perde lal-gn bir nev gldr ars dikene drler mula akke
(2) ve akme asaan u an kertekele du-alb zl glleri olur (3) ada uru
yrlerde biter ayu gli drler url-ar bre-i hind (4) aynl-cerd ran tom
ubetl-alb heyyfrn ddkleri ve srncn da (5) drler url-ars puyan
kki ur- bey berr atem iegin aac (6) ve bdn ar snbl-i rm ve tuc
ve bar uretr-r yonca nevindendr (7) neb-i sn kknec arl-mend puyan
bal abtrn ayva ana nevinden bir ot (8) ous aa bezer adesl-m u zerinde
olan you abar an (9) ula merzeng idn- nrdn snbl-i rm asel-i
anardiy beldur (10) bal arib sgt aac afur- berr boa dikeni ucmz-zebb
mevz zl (11) zm r- kfr zurunbd araf kemks afere aru nesrn (12) gli
araf atem iegi ucm-ebb ufacu kimi zmi dd-dara (13) an aldular
126
aacu kki ades-i mrr ve ades-i berr ac mercimek bes (14) ayu zm ve urd
zmi adam boyunca olur alc berr rziyne nevinden (15) rul-ayye bir nev
armaudur zl yemii olur alm alm anu kkidr (16) aar kkler dmek
olur a-i hrms aa ot ve suln ot (17) arf urm nevinden yan aru urmya
drler aker pre bevli ars- b-perde (18) anbl ot yan kknec a eki yourd
ucle meel alame ebcehl (19) arpz mir-i sem eek mrl afre aru nesrn
gli ayn- l r (20) gzi drler irice ppdya iegi arfec sdec-i hind abe yan
tarn a (21) tdkleri lab panbu abe feslegen ve sine da drler nebaleb r
[37a]
(1) helyn tom ve dilk uyru yemii afel ve afel sgt nevindendr anu (2)
iegidr avmer arpz ave a tdkleri terna drler aynd-dk (3) yabn oar
edef ilem-i nl boya nevinden bir otdur rul-ceyl l (4) deizinden ar bir
ziftdr r- kh meel areb yan ot r- rvc (5) rvend-i rm lbaa kkidr
r- rbs meel d- b oar aac (6) kki ezeltere drler yasalar o oar urei zerde-reng sin-y mekk (7) dibine drler abe keler ur- ecere-i hind sere dili
ddkleri ot arsek (8) uduz bcegi mili bir bcekdr ve mhlikdr ubetl-mr
yzerlik arr (9) urm ve iri ppdya ubub kknec abrn ayva ana nevindendr
andan (10) snbl ous gelr abirn meel l ker aldular ovan (11) dikeni
url-bey bdn ddkleri atem iegin aac arem serdne (12) balna
drler alef yonca amlecl-cem zl avuna drler azz-ater anariyn (13)
kcik ur- dr- hm gk ssen dibi arn benefsec drler aslec (14) bur- meryem
aslinc zm ubu ve aacna drler amr a pelni nevindendr (15) ve mersn
127
yemiine drler ve defneye da dmiler aaa yannda olan (16) aaca arlur
armau ar yemende bir aacdur ki glgesinde oturan (17) adam lr afer zafern
renginde bir gldr ah dikenl aaclara drler (18) ubeb berr gyinek dibine az
olur ur- dem yabn nru kkine drler (19) ure berr mersn yemii nevinden
ur- rm meel akere avan (20) asel abr aacnu yemii al bl krrsa
drler mvedr dl-us (21) am oan arb alc nevinden ve penefe yemiine
drler d- ayye sdn
[37b]
(1) vilyetinde bir tirydur ele alub aylana yasalar arr olur aynl-baar siyh (2)
iri zm nevinden aynd-derle nod mili rmz dnedr hindden gelr (3)
aynl-hdhd can ula yan merzenc aym enr aac b (4) panbu mr
sryn deiz kpgine drler adl-neb bekmez ve ada (5) ve mellee drler
av egir avc meel aselr-rab urm bekmezi (6) arfl-ayn rn arn kpgi
fe uz butra ubeyr igde (7) asul atem iegin aacdur ulfiry meel
annr-r degirmen cevresindeki (8) ozdur arre-i gevezn r sidgi arsd anduz
b jve uyk (9) urbaa a yarpuz ayrl-cld mula ayvn yregi azl ceran
(10) ddkleri alr iri yarpuz arb meel ancr mmclar ve elvclar boyas
(11) ancre meel uleycn yarpuz arar ayru ot alvc dlengec u (12) alvj
meel amll anber ddkleri ot -y ter ya r (13) bo ulan u zerinde
olan yeil ot amm sgpr ddkleri (14) deizden ar anm meel sl m
oan lc ouz topala bur- meryem (15) ddkleridr uleycen berr yarpuz
ar anduz r defne yemii (16) aysb an ula rm- ibiske drler amkn
semzlik ot (17) tom al kenger dikeni als meel ze zlca eynik drler
128
mmclar ve elvclar (18) boyasdur arb ava aac ve sgt aac ve ol aacdan
bre (19) olurm aa drler arad sincan dikeni arv oar am ulbe ala ara (20)
balar asaan una dmiler ancl mula eki yemi aym sgpr ki (21)
dezden ar m meel liye aliye-mk ubriye ayu zmi ve urd zmi
[38a]
(1) adam boyunca aac olur ultecn yarpuz unl alam k urbaa (2) aln
irilik dibi ayzn it burn iegine drler vu (3) yr tom udf ara zn
ayzn it burn bnek it (4) penefesi fe yarpuz ubrr-ra degirmen cevresinde
olan toz (5) arfed sincan als lc knd aacnu yemii arez anariyn arlcelvad (6) ebrim arl-semek bal tutal arbb ara zm ulfirn puyan (7) kki
rl-ar yr dehenl drler bir ot olur aa drler allh alem (8) arfl-fi ftenc
yarpuz ftenc-i nehr rma (9) kenrnda olan yarpuz fliyn yan cade atmer atmer
yapra olur ferfc (10) semzlik ot fulfulmn a yarpuz ftir lca u fulful-i drz
(11) dr- fulful felence besbse ddklerin yaprana drler farsiyn it siki (12)
ddkleri fejej egir ddkleri ot ferand aaclarda olan burc (13) ve eklemec fa
amm ot yan erzme drler fn ara yonca f (14) yabn snbli ve keci egirtmeci
drler ve anu kkidr ve keci memesi da (15) drler fs hind ayara ddkleri
sergle dibi f gcle bken (16) fire az acu ddkleri otdur abeden ve hindden
gelr bura drler (17) fvaniy uz yrlerde biter zl gl olur ayu gli drler
farfiyn (18) yan it siki fnek kpk a ddkleridr fdm gkden yaar (19) udret
elvs drler fu iek fu meel fcen oar edef (20) felcfen ksz igdemi
yan srncn felenc-i mk aranful yarpuz (21) misk ot da drler ferbye yabn
ppdya iegi drler fvve zl boya
[38b]
129
(1) fenc demr bo fera boy tom farsliyn a kerefesi tom fcl (2) trb
fayar ac dmekdr fehd kenevir kendir tom fr ren gli drler (3) ilan zmi
fevris it zmi fe unduz aa ferdms (4) tere tom felmes ynnca r
uyru ddkleri otdur fernre belesn (5) yemii fkihe mve yan yemie drler ffs
ynnca htere fad (6) ay tom feyln pire yavan fur mantar fl-zehrec ln mekk (7) fal mantar fersen semzlik ot ferfee meel fer-y amm ggercin (8)
yavrus fen dilk zmi fulful- av abbl-mlk ve abbs-seln (9) fiye
nlfer iegin kki fdzehr ol devya py-zehr (10) drler ki audan r alar
zehr maarratn giderr f-zehr (11) meel fyes ynnca balaya drler fps
ynnca htere (12) fetene fl drler araca dneleri olur filte besdile drler firte (13)
meel fa zm cekirdegi ve zl zme drler ferz ayru ot (14) fers meel ferac
armau ot ferande meel ferfehen semzlik (15) ot ferfr meel fl-zehrec ln-
mekk fl bala fesliyn baa (16) yapra tom fenfiln ay tom fulfulu-afkiye
meel feyres (17) kebere fass teke aalu ot fads meel feryle (18) yannda
olan aaca arlan armau fiye na iegi fr (19) an feril-amm ggercin
yavrus fesfes tata biti fafaa (20) yonca mrda birsim drler fa gm fulful
bber issi otdur (21) fulfull-m u bberi da u teresi fulful-mye bber aacu
kki flets
[39a]
(1) dlengec uyru drler bir otdur flz bell you gibi bir otdur (2) ffet htere
ferfr penefe ferfenc semzlik ot firistn (3) bir nev armaudur zlca yemii olur
salm salm felsegn berr (4) yarpuz ffr mrda olur kd dzerler bir otdur
ferfen (5) semzlik ot ferl-acil opala ful nlfer kki ve mula da (6) drler
fermd sgt aac fal oar edef fuly yarpuza (7) drler fire az acu ddkleri
130
otdur abeden ve hindden gelr (8) bur derler fulful-mne bber kki fu- nus
bar rgi (9) fstu- nrl cam aacnu yemiine drler frd tt fera (10)
zafern felyn gil-i ermen felmn aac sdlgeni yan ibrem (11) fencen demr
bo fencemiy meel fres zm arb (12) fnek deiz icinden ar ve balar dr
deiz kpgn icinden (13) ar bir adur dmiler fest urm nevinden ftenc-i
cebel a yarpuz (14) ve gyinek ot ve aru gyinek drler aru iegi olur oparsa
(15) sdi aar frn ara tt ve bgrtlen yemii fm armsa (16) ferte ilan bal
fa rmz drler bir bcekdr rmz (17) boyarlar feres burca farsryn meel
festl-kelb (18) it penefesi fesh meel ferik mra madur pilven derler (19)
fi ilan zmi ve ren gli drler fi ufa zm pilva (20) orlar fea mantar fene
meel fal ssen bur- meryem falmns (21) ren gli ve ilan zmi fulkerm zm iegi
[39b]
(1) felence ardal mili rmz bir tomdur eker oulu eylerde amel olnur (2)
fern u bberi ve u teresi drler fbenc deizden ar ve deiz (3) kpgin iinden
ar bir adur dmiler fzel-b an ot (4) nevinden balar asm asm bir
kkdr drler fl asrn mili (5) bir kkdr aalar olur fdec ala ve yalla ve
arula (6) mil bir adur hindden gelr fz merv drler bir otdur balar (7)
mersn yemiine drler fe unduz yas fbisl-ynn cvr (8) aldular aacdur
drler balaya drler fbisl-b rdk drler (9) bir ot olub anu kkidr ve berr
seba drler ve b (10) balaya drler ffr mrda kd dzerler bir otdur ferme
penefe (11) iegi fnfes oar edef yabnsi fliris legleg u (12) fnfes-i
rliyn cvr aldular aaclardur fnfes-i arniyn (13) rdk drler bir ot olur anu
131
kkidr ve berr seba drler (14) ferbiyn ferfiyn maribden gelr ve oar aaclar
amna drler (15) fersuln yr ylduz drler billr milidr ferfet htere (16) ferefz
semzlik ot ferfn meel fstuul-hviye bn tom drler (17) fulful- kh ay tom
faliyn sdn zeytn fl bala (18) fl- mr delce bala fasds cbn dikeni
drler otdur fem armau (19) fhil berr yra drler fehlih aranful yarpuz flg
anduz (20) ferfiyn maribden gelr geri amm ezeltere am yan meryn aac
(21) ful-ar ppdya iegi fuls bir adur mrda arlar amel derler
[40a]
(1) far z aac am drler arfl-f (2) urdmen tere tom ir egir aac
ur- f ilan ot ar (3) aba unduster-i ayr unduz aa asriyn meel
ars (4) mantar urbn kinz f- bar mda bir otu addur ay (5) yaprana
bezer ayr yrde olmaz imi rfa drn l-keber (6) kebere yemii limr rtatan dglegi ansa ayvn ursa (7) n-numn ebcehl arpz
ull-bar nlfer iegi af (8) sirken ddkleri ot anbl yemenden gelr bir
opradur ldn (9) aya orunu bir nevi alnis aynam f olm am az
(10) ulfniy am az meel ayssetl-kelb it penefesi (11) abl-ful ayr
siki uul at kesdnesine drler alye-i nergs (12) hevic alyesi ab-i ibl deve siki
ayss pamul ot lden (13) aa dnceden olur urdumne-i mr mrda berr
ora (14) otna drler anu tom rmn geyik ras arasy kebb arasyn (15)
meel azz ebrim azala asaan u azl tt uss (16) yosul uran drler bir
armaudur feslegene dmiler ulads (17) ara boyanu a ular ara boyanu
arus ve zc- brs (18) na an urd avara yapan kene urn- snbl (19)
mellif-i meftl-azin avlince meryn kkine yan ezeltere ki oar aacdur
132
anu (20) kkidr dmiler urn- snbl iklm-i snden gelr mhlik bir kkdr (21)
na muabbet ve sevgi ot iki cins olur karniy vez ddkleri yemi
[40b]
(1) ulant ara boyanu kki ulads a zc ulandar meel asr (2) us- m
anduz l-ayye develik dibi zirvend-i avl till-ayye (3) dil ama iegi
dibi aranful- bstn misk ot yan felenc-i misk (4) -i n yr -i r
kcik yr nevinden aar meel (5) ur zafern urum ar aruca arn
aacnu (6) yemii unc keklik a htere lps meel ur zafern (7)
ururn opala yan sud urum afr tom udn panbu (8) nb lhana kelem
urs belesn aac ahve arb araf (9) meel an baa yapra urretl-ayn u
kerefesi aab am arnl-cer (10) z aac am kehrb ddkleri ar bir
nesnen abu n iki (11) arda an ulb bir nesnen tom ici ve hem bir
rmz tomdur buday (12) deldr anfes afr tom ar ran ddkleri
undus deizde bir (13) ayvndur yfn delce bala ss ynnca alem-i zengr
(14) add ur ot ad geven dikeni ker andan olur d ynnca (15) ayvaya drler
abrs ynnca kebereye drler urdmen marama (16) anafln ynnca maak
urdum- hind civid tom un panbu (17) till-kelb araca ot yan pleme
ds unduz yas (18) urdumne kerevye-i det abel ba uzun kendsi bek
mantar ve (19) aym ayva ana ve arnca ot alders it siki ddkleri (20) unds
au unduz drler yce alarda biter knds drler ank (21) ol urdcaz gibi
yemilerde olur boun boun ndra geven ot anu
133
[41a]
(1) am kerdur ve aramu kki adn uzlu dibi ur sad vilyetinde (2) olur
dikenl aacdur andan ay derler lt m- hind mrdmk (3) ur- urb gcle
bken ariy kirs arniy zlcu arane (4) ibrhim dikeni deve almas drler
drl drl olur arvyn yabn (5) arus drler bir otdur ss armau z sad
vilyetinde (6) olur andan ay yaparlar ubul ve umul adamda olan bit rumn
(7) mul- mekk iinde an b nneb kendir tom n-y berr becen drler bir (8)
otdur ur bar abu ab cbn dikeni ddkleri otu bygidr (9) a l
uyru u lis erf drler bir otdur unfu (10) kirp min panbu oza gibi
ozaus olur melle drler bir otdur (11) uduldn aya orunu bir nevi ar
kda srdkleri (12) adur dr alaydur sr meel arzz meel aala (13)
ksz olan igdemi yan srncn alfiyn ur- zern rz (14) altun bo abr
zencefre ama aabz-zerre ar ve ar (15) r gzi ddkleri iri ppdya
arub z aac am yan kehrb (16) afr- bbil zift aam yonca ot r kfr
arsiy (17) abbl-mlk ve abbs-seln ve ta erikdr drler -y hind
yrenbe (18) umul- ar cam aacnu byyin yemii l-ayye revn
ddkleri (19) n-numn ebcehl arpz r kesrile pra arasy berr (20)
kerevy yan urdumn arsn kebbe le-i rm andebl ot tomna (21) drler
aa unduz ayvndur ahrubn z aac amna drler
[41b]
(1) yan kehrb afrl-yehd l deizinden ar bir ziftdr nd dl-ahr (2)
ddkleri ul coan mili bir kkdr amm mhlikdr aru u srer (3) ulm
meel buraladur n muabbet ve sevd ot (4) l l deizinden ar bir ara
134
ziftdr rsiyl meel r- uk (5) meel ayabn tesb aac anba kendir tom
til-i ebye bezr-i benc (6) yapra ve al buda asb urm nevinden uru dne
maak az (7) usrn a ssen dibi tabr derler urs uz ula ve (8) us-
tel ve us- mrr aru gelinck iegin kki iegine mm (9) drler us- bar
rmalarda olur yapra z yaprana bezer anu kkidr (10) annn delce bala
lab na- amer um buday am meel ad- nz (11) sincan als urs zven
burca a mantar nevinden (12) adml-mlk ebe gmeci asliyn bezr-i an
lal ay mrda (13) olur um arn aacnu yemii ve panbu da drler
l-ayye (14) ebcehl arpz abab lab yemii aa u etmegi drler (15)
bir tomdur ame meel ul mercn am arar arnb (16) ekirdegi azz
ebrim bo arauru mul nevinden rmz bir bcek (17) rmz reng boyarlar ve
emlec mrebbsna drler l-kebere kebere yemii (18) aek burum burum bir
bcek olur smkl bcek mili lince (19) asaan u usbr deizden ar bir
adur ve deiz (20) kbgine iinde an adur dmiler til-i nefse dne cdr
nevinden (21) vend fstu yana drler ve fl- yemen yana drler vend
[42a]
(1) meel till-al nlfer iegi n nidr ub ve ut yonca (2) ot dd ve
d meel -i hind yrenbe tiln-nimr meryn (3) aac ezeltere oar
aac aranful- bstn felenc-i mk aranful yarpuz (4) adamiy ilmiy ud
yonca ur mam zafern ya urumn ekin (5) aralarnda biter arf iinde olur boy
tom arane boa dikeni (6) ur amm- fla yonca ot rfl mercn ardliyn
meel rdmn (7) eek rziynesi urdumn drler urm ummn derysnda u (8)
iinde bir aacdur yasalar gzel oar arbd kerevy urdumn (9) arn meel
135
ardmen ac tere ddkleri us- rm urdlu diken (10) kkidr us- hind hindden
gelr ur berr rziyne nevinden (11) uslds kknec tom aab-erre rm
an ya drler bir kkdr (12) balar an dmiler aab- bev meel aab-erre
hindden gelr yet (13) acdur sts teke aalna drler iki nevdr uss bir
armaudur (14) leblb drler imi u zmi ufa olur pilva orlar (15) as sele
ddkleri kk abdur rmz olur arek mra (16) madur pilven derler
amar arnb ve ekirdegi meel (17) ab yonca ot al buday tmesi
aa u etmegi ud (18) sincan als ab- mr cbn dikeni nevinden ar-
baar abel (19) ol oana drler ki yapra ssen yaprana bezer asvets-seb (20)
meel ufl m prasasna drler afr ker ddklerin nebt (21) lal berr
enr aacna drler laln meel ulr- h encre drler
[42b]
(1) ul ya oan amr a kerefesi am mn bey m az (2) alsend-i
nrdn dr- in yabn enrnu aacnu abu (3) dmiler r panbu anahir
andals nevinden bir amdur anbl (4) yemenden gelr bir otdur ir egir nr
menevg aacnu arasnda (5) biter am mili bir nesne imi z fe uz butra
drler (6) urs belesn aac siy urdluca ot yan us (7) undus m oanna ve
deizde bir ayvn unduz drler bir otdur (8) unduse meel alb-i saanr saanr
yregi urm berr lleye (9) dmiler ve iri ppdya iegi dmiler f yabn
hevicin nebtna drler (10) ays mersn yemii aysiyr ammda amel derler
aya ana (11) drler ayrs bal mmna drler aryle leblb drler bir armaudur
(12) r zift r meel vend fl yana drler ayl- m pra (13) yaprana
drler rmel bir merhem addur asnr zencefre asr (14) meel arfl-kf gvr
136
acemden gelr olan (15) a drler bir aac amdur glnr enr iegi drler ksn
gyinek (16) kzberetl-br baldr ara kfretl-ber meel ket bir cins armau
knds (17) au unduz drler yce yalalarda biter g iki cins olur lbaa (18) kki
bir cins armau ularda olur yan nyn kemr a kerefesi (19) amdur
gendene praa kende meel krtne boy tom kebknec u kerdemesi (20) tom kekec
meel kkez meel gl-i ayr nesrn glin arus gl-i ad-berg (21) atmer gl
kenr ner gli ve iddetsiz nba yemiine drler gergend gergedn
[43a]
(1) ddkleri cnver kle panbu ekirdegi kl bir cins rc ki ekirge (2) rar
khenc alc yemii kefrl-yehd ben isril zeytn kerevy mrda ora (3) otna
drler krneb lhana kelem kermeer maak ker geven dikenin am (4) giyh-
ayar oc boynuz drler bir otdur klekn eyrelti ve uzun (5) ot kejmz lun
yemii kerk r gzi ddkleri iri ppdya (6) iegi gh- em meel krgiy
mekke ayru knd oan knde meel (7) kesrekn atmer atmer yapra olur
cade drler bir otdur ilan bca nevinden (8) keys meel kbel ppdya iegi
kber bber drler kebreve gv- hind ketel (9) a almas kuc ara boya kc bulamac
a keder kd aacna drler (10) kerebs kertekele ddkleri cnver kerbse meel
kve pire ot (11) kirte deveye ydrrler bir otdur keb d aac kebed utala (12)
ve cigere dmiler kunr nba aac kebest ebcehl arpz anal drler (13) kebest
meel kebeste meel kebde orun aac kebkec dgn (14) iegi drler aru iegi
olur berr kerefes keske meel keresb kerefes (15) gl-i gez lun iegi kek asaan
u kiye maak az (16) keniyye meel kebhe bgrtlen dikeni kz am aac
kendn kendir tom (17) kendne meel gl-i ysem ysemen iegi kuhc a ergi
137
kristn (18) bir cins arnbdur hrmz silinde biter gevr meel gezerl-berr
yabn (19) hevici yan aul gezer bstn hevici gez ve gezmz lun yemii (20)
krkm zerdeb gevengr gnlk kendir meel keerne ran ddkleri (21) alaan
dgen kble avn dgecek drler bir nesnedr kenec umda biter mantar
[43b]
(1) nevinden ve kinc kzbere ddkleri kinz meel kh mrl kevlif (2) boa
dikeni kerdeme ac tere krr pra kesrl-ercel ayalarda biter you (3) icinde
pene pene kkdr yeil kerdsiyb degirmen toz ve degirmen yurf (4) drler kecr
zurunbd kermetl-bey ren gli ve ilan zmi (5) kemliyn gnlge drler da
ezeltere drler bir aacdur ve oar aaca drler (6) gv- zehrec rdan an
arazaya drler gncik-i evrm (7) sere dili drler bir otdur kelmc anduz kki
kelriye caden bir nevidr (8) ilan bca nevinden bir dne yapra olur gl-i
kerem yabn trb (9) kk mrl kef semzlik ot kec u pazus kebk keklik (10) kncd
ran ya ardular dne krnebl-m srynice nlfer (11) iegi kkidr ked
aba grg urd cnveri kemmn- berr (12) htere kzberetl-amm meel kesr
ynnca zift kutr-rm peln (13) afsentn drler kesrl-l siirl yapra gezer
hevic gvzubn (14) r dili kiym pra ve gendene kizvn ovan ot kef-i dery
deiz (15) kpgi kehrb z aac am krb meel kene araan iegi drler
(16) gl-b gl uy kell burca kskne er u ddkleri (17) kfr- ibrem ubeyr
ddkleri ot kknec anbl drler it zmi nevinden (18) kkne meel giy-y peykerdem adam retinde bir kkdr aa arabca abds-selm (19) drler kkiyne afr
tom geverd ouzlan bcegi gevezn n (20) geyigi gevz-gendm r mantar nod
adar gzed anzurt gincre meel (21) kjre afr tom keh-i hen demr tala
demr dgerler iken dklr
138
[44a]
(1) der kemkem adn uzlu aramu yemii gujm meel kane uduz (2) bcegi
ala gvelek drler kvenc n yr g- mh (3) ilan ba yan atr boncu kerg
gergedn ddkleri ayvn kerkemn (4) ara yonca kinic bir nev ufacu zm u
zmi drler kejen (5) zlcu yemii kim yabn servisi semen drler anu merv ve
bir (6) adna hendek tom drler gl-i orsn kei boynuznu aacnu (7) iegi
kerinc ara crek ot kelje asaan u kef-ze (8) ouz bal kirm-dne urd bar
drler bir aac yemidr balar ezeltere (9) aac drler da ac tere drler kuze
ua am gerengbn udret (10) elvs havdan yaar gezenb meel gezeng
meel kenger buday icinde olan (11) avdar kirm-i ple ggl urd ebrim olur kerm
zm aac kerkerhen (12) dl-ahr dmiler ve segl-misk kem terkbidr
kerkerhen drler gl-i d (13) afr iegi kesn berr ssen bir nevidr kemmn-
va htere (14) ot gil-i aiyn- pirist rlanc yuvasnu balcu menfaatldr
kemh (15) mantar knderi unduz ddkleri ayvn kebter ggercin gl-i kv (16)
afr iegi ve zafern renginde bir gldr dmiler kelsen amm ot (17) erzme
gl-i miskn zanba iegi kueyl r dili lisn-evr kuls-sudn (18) ara crek
ot kencerr arudur kerl-ful deve u (19) gird-y hind hindstn z kc cam
aac kundur-i rm maak (20) ks-i berr baldr ara kerz lhana kelem ddkleri
keffd-dbbe (21) ayu penesi ve ayu eli drler bir otu kkidr gelm-y knds
ddkleri
[44b]
(1) m oan kenger-zid cam az grek kebere kki grbe-i det mekke ayru (2)
kerde ferfiyn kh- mekk mekke ayru keffs-seb kerefes-i berr gv- nmek (3)
139
aac sdlgeni gv- menmek meel kekb arpa uy kerem-i eyyb (4) deiz kpgi
keb oru kecem meel kim u zmi ufacu zm (5) kesbs-sus kene tom
kesbl-ur meel kirm-i gze yr uy oulcan kednek (6) kettn tom gl-dr
eyrelti ve uzun ot kenet coan get ber get (7) bir nev otdur iplik mili birbiri
stne olaur kesl balar gcle (8) drler bir aacdur drler urd bar gibi kengern
avdar kefcelz it bal (9) kul ua drler amdur kene burca gln it zminden
olur (10) ln kerhenc alc ddkleri yemi gv-reng nevrz ot kinz-i kh (11)
meel keysn- abe abeden gelr yrekden urd rar bir otdur kelk (12) burca
kene meel kabl-baar kz a kh- hen demr bo krrs-i cebel (13) it siki
kunns gendene pra gerde rmz andal mili bir aacdur (14) gevre mml bal
drler kr-mu yrde porsu ve gzsz kpegi (15) giy-y siri irilik kki kenet
maleb ddkleri nesne kh-y ar (16) eek mrl gnd-i seg dil ama iegi dibi
yan dilk aa ddkleri (17) otdur gnd-i rubh meel kh- mekk mekke ayru
gv- kh n geyigi (18) kirm-i bstn bstn urd drler bir otdur gl-zerd yabn
alca (19) drler gl-i bd-i bel mda bir cins sgt iegine drler gl-i bstn (20)
bstn tersl alca drler gan berr bncn keff-i dem adam eli (21) drler bir
otdur kufr dii urm budana drler kils kirecdr nre drler
[45a]
(1) kmer armd yemii kr oyun besi kemfs arab utan drler (2) bir otdur
kluc asaan u kemmn- esved ara rek ot leben (3) keyhiyn ve kemhiyn
ayu gli dibi du-alb drler kull-esved (4) ara crek ot kerkem zafern
kull-frs anzurt get (5) ebcehl arpz kencere kenger dikeni kki kenger am
keffl-adm ay (6) yapra gr mul- azra gerd-i sefl maden opra krr- rm
140
anduz (7) kemmn- rmn kerevy keffl-dim snbl-i rm kit-i pet sirken (8)
ddkleri otdur kirm-dne ezeltere yan meryn yemii ve urd bar (9) drler kst
us giy-y trk maak kengr kenger dikeni kerk yabn (10) yoncas aru iekl
olur keric eir kerr-i nlr hindstn (11) z kehyn ayu gli drler uz yrlerde
biter yan du-alb (12) kemderys yr bell ve amadra drler ketm boyaclar
ivide (13) atarlar anula boyarlar bir otdur keff-ab srtlan ayas (14) drler bir
otdur mlkl-bul htere gil-i bemhere yn- matm (15) gl-i bemhere afr
iegi grz- mrr yr siki drler ve ylan bca (16) drler bir otdur kezgv lun
aac ve r uyruna drler bir otdur (17) kermets-sevd bir nev armaudur
zlca yemii olur alm alm (18) kersene burca kelk meel kef-i bgne ra
kpgi kersele mr vilyetinde (19) burcaa drler kisnek meel kersenek gv- hind
keffl-arib muabbet (20) ve sevg ot kerks nyn otnu tom kkl oan
mili bir kkdr (21) aru u srer burcala drler ki gl-i seng ayalar zerinde biter
yosua
[45b]
(1) drler a nasdur kesdne maak az gevzen it siki (2) kebriy kerevy
urdumn drler kebbe uyrulu bber ddkleri keneter anduz (3) kevr fulful yan
bber gl-i fitb gn yan devr-i amer ddkleri (4) kmiy alay kevest
ebcehl arpz kkl au unduz ddkleri (5) otdur ve cavdar ddkleri buday
nevinden kkl meel kul beksimdlu (6) grze arnb- m kemr-i kdzn meel
grek-i kzn meel (7) gendem-i z- rm buday nevinden gend-i giy yabn
hevici yapra kilmn (8) anduz kki gv-meeng burca kz yemi olur gelm-y
an (9) bn drler neml yrlerde olur bir otdur gevher-i berr oar edef (10) kac
141
artal u km geven dikeni ker amdur kse-i enek bir (11) yeil udur dmiler
ve er u dmiler kre ulam ot da (12) ay mrda olur anu aac kerstene
meel gil-i marib yn- matm (13) kul eek mrl gl-i srev ayva ana kevkebi buyn-m (14) cezre-i brsden ar bey bir amurdur yn- matm anu
bedelidr (15) g- m an ula ddkleri otdur gnd-i p-y kh it siki (16)
farsiyn drler gil-i sifd orsndan gelr bir bey camurdur (17) keh kerefes ks-i
berr baldr ara kilk-i enr enr iegi kerml-esved (18) bir nev armaudur alm
alm zl yemii olur gzed anzurt (19) kehrek bncn girdekn- hind cevz-i
hind keref ve kersef (20) penbe kehl u kerdemesin tom glbn dne dr yan
ua (21) drler kerl-anem ferfiyn mehrdur gzersek nevrz ot
[46a]
(1) keretl-menfaa atem iegin aacna drler kemlu nod nevinden kse-i
ekenek bir uu (2) addur gl aru ve kerdemne drler urd bar aacnu
yemiidr oar aac drler (3) ve ezeltere drler gevend-i ane meel kelek nr
iegidr kevest ebcehl arpz (4) ufa gec yalc kirec nevinden giyh- evr dilk
uyru helyn ddkleri (5) otdur genc-i t cebel-i ceheng keseb ebcehl arpz
kelem mda bn (6) drler bir sgt olur anu iegine drler grbeg meel
klekn eyrelti ve (7) uzun ot drler kelkn umda biter mantar nevindendr u
teresine (8) dmiler ve kdekn meel uzun otdur gevz-gendm r mantar (9)
gil-gendm meel krrl-m yabn pras kerrel-bal meel (10) krneb-i det
ren gli dibi ve ilan zmi dibi kenend yapra ssene (11) bezer oandur kne
aabz-zerre ve rm an ya drler bir kkdr (12) keff-i yemn ggercin aya
drler bir otdur gnd-i n-y kh it siki (13) kd kabede bir nebtdur iegi gzel
142
oar gil-gendm meel gde m (14) arnbnu dikenidr kser mrdmk-i hind
kvile berr pra ve (15) gven meel kef-i nemm marama ya krrl-kerem
berr pra kebkec berr (16) kerefes nevinden kesvrn meel ker urm ekirdegi
kerl-l sirl (17) yapra keh u teresine ve kerefese drler kelef-i ayn kerefes
kull-frs (18) anzurt kul-i ln ln- mekk keder mekkede olur kd iegidr
(19) kerkhen-i hind gyinek glgn avratlar srndgi fiker yzi (20) zardur
kevmer abulu baam aac kzbere crtatan dglegi kebesde (21) kinz kesin
ssen-i berr nevinden kelkel mul- mekk drler bir amdur
[46b]
(1) kesl seleye bezer anu nevinden dmiler ara sele drler kheyl meel (2)
kesble meel keml meel kek-ar arpa uy gl-gende umda biter mantar (3)
nevinden kils kirec nre drler kehkem bncn kesn muaer bala gel (4) yabn
nrnu kki kevsd lbaa kki ggem fulful yan bber (5) kemmn- ermen kerevy
kemmn- cen ara rek otna drler bir otdur kiyel alc (6) yemii kemkm baldran
ddkleridr ve anu amdur guln- dvn (7) bir mven addur kevlif boa dikeni
kek terte ya (8) zeytn kerm bkme drler bir eydr terkb olnur genevse (9)
adama outsalar adam asrdur cemrea drler bir otdur gevz fulful (10) yan bber
kevkeb-i sms yr ylduz drler bir camurdur kecek (11) burma edef drler bir
bcekdr gil-i sur rmz camurdur au drler (12) kere ouzlan bcegi kite anber
drr-i mekk drler gl-i mgn aru (13) nesrn gline drler arfl-lm lisn-evr
(14) r dili drler lisnl-amel siirl yapra leben ara gnlk ya lbn (15)
gnlk levz bdm ll yr encsi laiye sdlgen otdur (16) liyetl-imr baldr
ara lisnl-ufr serce dili ddkleri otdur laml-imr (17) baldr ara llec hellec
143
ll enc leytl-baar r uyru yan (18) mhzehrec lem dilk zmi lebn
delce yemiler birisidr lebnl-fet (19) nista lenbn-nevm meel lebbl-na
meel lf ilan (20) bcanu dibi lbiy bgrlce lisnl-kelb siirlce yapra left
alam (21) liyett-teys teke aalu ot nl-g ilan bca dibi lebenl-ibl
[47a]
(1) deve sdi lebenr-remk ra sdi lubet-i berber srncn ksz olan (2)
igdemi drler lube-i berberiye meel ve lube meel lf- fuyn ln- mekk (3)
ls aru iekl yabn yoncasna drler lukebe srncn ksz (4) olan igdemi
lmniyn uz ulanu irisi lnfer nlfer (5) iegi lib auza drler leblb yannda
biten aaclara arlan armau (6) lpine rmca delce balaya drler lavn avan
aya drler bir otdur (7) lebsn balar ardal biridr dmiler lim-eheb altun ot
(8) drler bir otdur liyetl-fl dv aal drler bir otdur yrde l gibi (9) biter
lisns-seb yr tom dibi drler bir otdur lfs altun gm drler (10) yapra sgt
yaprana bezer lbnus bir aacdur gnlk gibi az (11) olur la evelek ddkleri
otdur luff urudan ddkleri otdur (12) lal-gn bir nev gldr ars- perde drler
laf kebereye drler lrn (13) bldrcn una drler lkce tutmac a ve lkie meel
ve lkite meel (14) ve lie meel las mrver iegi ve atem iegi lekert
bulamac a lf (15) aya oru da anariyn drler lklk m az ln (16)
le-i kebr leben ara gnlk leben-i encdn an lz irilik dibi (17)
lim-eheb uyumclar altun eridr olan sidgiyile terkb (18) uzdur libsl-fea
m cevzin amdur lal- hind nlfer kki (19) ley yn- matm lmiye
aasndan ar l le-i ar leffl-kelb (20) bezr-i benc yapra ddkleri lefe
urm nevinden laa tutmac ana drler
144
[47b]
(1) lfes-i sifd r dikeni ddkleri bir otdur laram it burn aacnu yemii (2) lnek
semz ot lfl-bar deiz iinde biter oulcan dren (3) lr avan lar meel
lr meel lmer yunm baam (4) aacdur lebn- marib ferfiyna lal- maber
andals nevinden bir amdur (5) leben-i sevd maribden gelr bir amdur dmiler
allh alem ferfiyn olsa (6) laz-eheb dne dr yan ua lasl-ikll sde
gl lalaa-i sleymn (7) zafern yanu drdine drler lazur-rum am- bild
ddkleri (8) terkbdr lazul-acer meel lenc siyh erik ve abbl-mlke da
dmiler (9) la h ula drler bir otdur lube mula luff kki leffl-kerm (10)
zm aac ve ubu layn kenger dikeni nevinden levz ya zeytn lrek (11) meel
liyn ln- mekk llec ivid lemn- levz bdem lave lfs (12) bir adur
mrda ar amel derler ls yonca nevinden biridr (13) llfer ve lnfer nlfer
iegi ddkleri lmna drler la kirs yemiine drler (14) ilm nevindendr
lmniyn umm nevindendr lemlem mda bir otu addur (15) ay yaprana
bezer ayr yrlerde olmaz lm-dr bir otdur ki alarda (16) a zerinde biter lmn
gibi oar lf gk ssen dibi rs (17) drler leben-i a efyn arfl-mm (18)
murn develik dibi yan zirvend-i avl mvzec nzle otdur mul (19) ebcehl
oza menc mrdmk ve birinc m meel mltere rziyne meletre (20) meel
mtecne oul ot ve ovan ot mu kse dzdkleri yemi
[48a]
(1) mrrl-cev dilk uyru ddkleri kk rm seprne ma bn dikeni (2)
erkegi ve diisi olur menr- mr a ve gl-i nesrn da drler (3) mufer orsn
vilyetinde olur bir aac amdur mufer meel mufr (4) meel mufir orsnda
145
aner drler bir aac amdur mferri-i alb-i mazn oul (5) ot bdrencbya drler
mil-i nevsiye nidr mk bezr-i benc mrr-i rn (6) alarda olur ber drler
yapra rziyne miall anu kkidr merad (7) al gideren ota drler mezn
meneve yemii iidr mecim nevrz ot (8) misk-i eheb misk fna drler mikil
adama yapan slkdr mar abr aldular (9) aacu yemiidr mil ve sil yrden
ar bir uzdur menc-i zernn aru misk (10) nesrn glin tomdur mk-i zebn
opala yan ud mk-bd bir nev (11) sgtdr da sorun iegi drler aran
arrlar merv ebel ddkleri (12) ota drler merdrr baba udur uduz alayna
eti eydr melle-i acem (13) alc yemiine drler mnfec birci ve yumadc bir
otdur muly ebe gmecine drler (14) meren baru uy maz- gncik serce
beynisi maafur afr tom mleniys (15) ara ola yan pleme merciv mercimek
menciv meel miknetl-ender r uyrudur (16) dibi mhzehrec mr-pe rmca
aprne trkce helyn kki mulyt (17) ebe gmeci mhzehrec r uyru kkidr
mdenc hindstn z mermere (18) de drler ml yzerlik tom mektese farsiye
nevrz ot muallaa drler (19) memt defne aac merg-i m an ot murgiy
aprne rmca (20) ve trkce helyn kki mrverl-ar suln ot ml-cbn penr
(21) uy m-ar arpa uy mel oan mili bir kkdr mshildr aru
[48b]
(1) u srer mumre develik dibi rziyne-i avl madns kerefes (2) marns meel
mur ac bdem miln-nre ndr mevifl-erv (3) araan iegi mlkiye
tereya mes yabn enrnu kki (4) mikarm berr yarpuz miskaramr meel
mrd-i sar yabn mersni (5) murek meel milud-debbn abblar ullanur uz
nevinden mrniyn (6) baldr ara misvkr-r sergle dibi mek trkce puyan bal
146
(7) muc nzle ot yan mevzek mihr-i mez bir a addur arpadan (8) derler mh-i
ayd ab iinde bir glden ar ol diyrda munuv (9) mr a malniy bir
avinder yr gibi uzun olur mals (10) ac tereye drler mul meel mend d-
hind mend anber nevinden meydn (11) deve uyru drler bir otdur mr-bli tesb
bcegi mis-zerd (12) pirinc alt dzerler mkiyn tavua drler mel bir aacdur sincan
(13) als yaprana bezer ve am uzlu olur bir nebtdur ve zeytn yaprana (14)
bezer my- dt htere mil-i endern c bekda uz (15) ml-add
demrciler demr ouddu udur mefles ynnca mazya (16) drler mad dil ama
ddkleri iek dibi uyet-aleb drler (17) mferril-albl-mazn oul ot ve
ovan ot r dili ddkleri ml (18) arb mnn urd bar ddkleri aacu yemii
mevze (19) leblb armau aaca arlur muneb demr bozan drler (20) mhc-i
saanr saanr an areket vren mz nergis iegi mfln (21) oc boynuz yan
iklll-melik my bn dikeni m ilk ve beyni
[49a]
(1) ma ayrana drler ml-neb arb mniyn na aacna drler merad (2)
efyn mer afr mevz zl zm mhdne abbs-seln (3) ve abbl-mlk
maz- eb-pere yan yaraa beynisi msye serce dili (4) ot muallaa nevrz ot
ml-verd gl uy m-i ferfn cedvr- hind (5) mmrn- rm aru aac aramu
kki mrvrd enc (6) mase snbl-i rm kki memerrl-ar yr oulcan
mrdsenc mrdeseng (7) meel mrdseng meel mreng meel melff lhana ve
kelem merenc hindstn (8) z mur- b rdek ddkleri u mur- tr deve u
meysn (9) arb- ss masa maak mmrn- n balar zerdebe (10) dmiler
hindden gelr aru ufacu kkdr ma ma berr glnr (11) mr arnca mel
147
ekirge mare nesrn glin rmzsi ve au ddkleri (12) amurdur mek aranful-
hind menn udret elvs mur erik (13) am mikarm berr yarpuz mulgiya
ebe gmeci (14) mftr-rut cbn szegi drler bir otdur muntecse snbl-i rm
(15) muriye defne yemii m-derbend terkbdr gze mula bir (16) iyfdur
mundare defne yarpuz yan luff mersn-i b (17) an ula merzenc
merdeg meel merzenc meel merzeng (18) meel merde meel miyn-
red unduz yas mrmn yabn (19) hevici cezr-i berr drler mrid zl
mrekkebdr ve zincefr mkek (20) baal- unul yabn oan meges-i zerdeng uduz
bcegi m-bahr (21) aya oru mevz-i cebel mevzek nzle ot mh r gzi iri
[49b]
(1) ppdya iegi ml yzerlik tom mrver-i seng mersn yemii merm (2) mersn
yemii mermmn meel mermms meel ml-ar oral (3) yre uramayan
udur m mrdmk mfiyn semm nevinden (4) m-ar arpa uy ml-cemre
drler bir bal iinden ar ve (5) hind deizinden ar mr-rem kl uy mnnn bal uy (6) ml-aris yan ml-asel midd siyh mrekkeb meh billr
(7) mer uzlu bal mars lciverd gibi bir adur misennl-m (8) yabn dibi
aacdur mil-i san mil-i acn mehr uzdur (9) mzeryn ezeltere yan meryn
mar mekk maab uz (10) milul-arb maribde aac olur andan uz ar meel
amar aar uz (11) olur mriy yabn snbli mels yabn serv aac meydpz (12)
geyik uyru my aruca arn macn- l macn- helct (13) b edviyeden
olur melcc hellec-i siyh mara- sikebc sergle (14) rbnu uy mezhebl-birinc
boa dikeni murecr-r sekbnec (15) ddkleri amdur ma kse dzdkleri
yemi urus yan (16) sibistn mer lun yemii mbek an ot mrd- afar
148
(17) a mersn yemii macn- efviye edviye-i bahrdan terkb olnan (18) macndur
mala yarpuz nevinden maretn-necdn yn- ermen ve gil-i ermen (19) mrde
an ula merzenc ddkleri (20) meslbr-rsn ayu glin dibi du-alb
merretl-fl it zmi (21) bekmezi yan ln mevl yan mevzek nzle ot
merretl-mecr
[50a]
(1) meel merret-ar ebcehl arpz mnec dilk uyru tom yan helyn
(2) tom mefr arun tere zirvend-i mdaracdur mabur-rm z aacnu (3)
am ma sincan alsnu yemii mesed a sere dili ddkleri (4) ot murl-hey
yabn ggercini mekyun oc boynuz yan (5) iklll-melik mzevvere et uyla
bien rbya drler mzeffere meel masla (6) tavu uyla bien rbya drler
ma-i ybise ara gnlk yapra (7) ma-i sile ara gnlk ya misk-i rmmn nr
iegi mm (8) gelinck iegin arus olur mmiy-y b l deizinden ar bir
ziftdr (9) mull-yehd meel mes gnlk mrtec mrdeseng mermdr bir nev
(10) emrd murl-hey bir udur an yyen al ve f ziyde olur (11) yabn
ggercini drler mare-i yemn yn- matm mare-i yemn meel da (12)
eftmna drler marmn bey mersn yemii merv- meel merv (13) meel
mermhs meel muallal urm nevinden merze gyegi ot da (14) kekik otna
drler mil-abn debblar ullanur uz nevinden (15) mr-rs mil- alya ve
czi synmedk kirec c u vrb cir ve (16) ala olur aa drler mmiy-y nal
pire bevli mu mercimek nevinden (17) mve aru llen iindeki tele drler
muryfn ayu eli ve penesi (18) drler bir otdur mev-i unul- baal bimi aa oan
mm- esved (19) pire bevli m- kr yarasa mmiy-y plde afrl-yehd zift (20)
149
nevindendr l deizinden ar mad dil ama iegin dibi yan (21) uyetaleb mek puyan bal yan rubbs-ss mehd meel mlen-i brn
[50b]
(1) oar aac buda yan meryn mad bncn mad meel mard (2) mantar
nevinden mms srncn ksz olan igdemi (3) muaa eb-i yemn mdarac
amel bdur ve arun tere drler (4) bir otdur miskl-cinn ayva ana nevinden merze
bstn kekik (5) ve gyegi ot yan sater mhiye baldran mey-i menete ve mey-i
neetec aynam (6) arb mhiyne baldan dzerler bir eydr devya mtalli (7)
mh-ane meel mfelen alc yemii mare-i melne yn- matm mrver-ek (8)
mrver aacna drler ve berr mersn tomna drler murekkeb tibbit ddkleri (9)
yemidr mers- a an ula ve merzenc misn (10) d- hind mendel
meel ml asel yan ay baldur merh u (11) etmegi tomdur mevz-i kh nzle
ot a zmidr mevzek drler (12) muliyn bey ardal mebetn maden zencefre
m-i mh (13) ibls rna mel-i mk reyn aranful aranful yarpuz (14) merdferec mersn yemiin bekmezi mk cekirge mer an (15) mercn mersn mevsek
berr kerefes nevinden m-dr yr bell (16) yan kemderys mrdeseng h
ula drler bir otdur (17) mest-r meryn yapra ezeltere ve oar aac yapra
mle (18) mlstern sdec-i hind mhest meel mltern meel (19) m-drat
kirmn dilince u etmegi drler bir otdur mecim muallaa nevrz (20) ot mm
aru gelinck iegi aa drler ve kkine atmer drler (21) msl-m- msudn
hindde bir nebtdur yapralar budalar feslegene bezer
150
[51a]
(1) msdenn meel ml-ketme hindstn deizinden ar bir bal arnndan (2)
alurlar bir udur mniyn aac mg trunc mcenna feslegen (3) nevinden
mr- hc ilan bal mr- mh meel maa kse dzb (4) ular avlarlar bir eydr
ma meel ma ayrana drler melle-i acem-i ben (5) alc merniye acemde
olur bir otdur ysemn mili (6) reyn- sleymn nevinden hml-mecs meel
hml-harbze meel mers (7) mrda olur lciverd mili bir adur mrr-i bde
mrr-i f murn (8) mda olur bir aacdur yapralar aru olur mliy meel
mesuniy (9) ra kpgi drler mrtek mrdeseng nevinden mern afr
mizmrr-r (10) cbn dikeni drler bir otdur mtireng bstnlarda biter oca keler
drler (11) ml rz meel mdeseng bir nebt tomdur boy tomna bezer (12)
ulbeye mesbedr mermc bir otdur yapra kenec yaprana bezer merveriye (13)
berr hindub gyinek drler mamme bncn alyesi mstacel bdn (14) ot
misenn bir adur aldan reng her nevinden gsterr misknn (15) bir a kkdr andan
misk ryias gelr misk-i hind opala (16) yan sud misvkl-arde bell
yosuna drler (17) misvkl-abbs mersn yemiine bezer bir yemidr aa
mbihdr mab bekmeze drler (18) mun meryn ezeltere mur erik am
muana bdem laa (19) arfn-nn nn- ye nave-i hind nya (20) meel
nnv meel nn-h meel nn-h meel nesrn zeytn iegi (21) naban oar
edef nu dev in lanan nesne nl-g
[51b]
(1) ilan bca nem deve u nem meel nercis zerrn ade (2) nr- cebel
hindstn z nef zift neheng tims bal (3) nst nr iegi nt meel nr-
151
mk meel nr-gv a (4) neceb sele abu nave-i rm kekik tomdur nbb
aruca arn (5) nbl-ar cam aacnu yemii nrdn snbl-i rm nn- n (6)
kerefes neciret nave-i hind nemle-i sbe ekme lzm bir (7) nev arnca nelk a
erigi ve alc yemiine dmiler nevz kendir tom (8) neref yourd kei neced demr
bo necm ayru necl meel (9) nesk mercimek naf pemn elvsna drler nrven
ara aac (10) nergisl-miy ina vilyetinde bir aada rvend biten zerrn ade
drler (11) ney aru am nerls cedvr- hind nre erzemiye nm rdek (12)
ddkleri u nad yabn kekik nl sgt yapra ve ivide drler (13) nl hellec niy
ml ynn dilidr ayvaya drler nesrn-ab (14) it burn gli nrgl hindstn z
neml arnca nc cam (15) ozana drler nele un kepegi n penr aldular mya
nar (16) kebere nebtr-rad mantar ni nieste na lun aac (17) nrenc trunc
aac nud afur nkec nlfer iegi nubd arb (18) nariyn kerefes-i berr nreng
trunc nevc yannda olan (19) aaca olaur armau nek cam aac nimik meneve
yemii (20) nemek-i saanr ekerile sa olnm zencebl nevt-temr urm
ekirdegi (21) nire aac un nimr aplan nura at siegi nrr nr iegi nj
[52a]
(1) cam aac nj meel nferd nlfer iegi nm aru gelinck iegi n (2) yabn
eegi nmzec gelinck iegi nz-by feslegene drler nrn-by (3) meel nerherc
hevic tomnu birisi n erikl a ni meel (4) nescl-ankebt rmcek evi
nebsek ibrem sdlgen aac (5) niedir nidr neriyn-dr cbn dikeni drler bir
ot (6) nebtl-bar deiz iinde biter lf mili oulcan ara drler (7) nemm
marama nemm meel nemml-melik meel n leblb armau (8) nab
meneve aac nil-i revne zml aa drler necmn-nebt (9) ol ota drler ki buda
152
olmaya nad nans yan kekik ve sater (10) nadama keber kinz necr mekke ayru
neh u kerefesi nuul- ce (11) hdne-i berr dne smndandur nad gyegi ot
nlec ivid boyadur (12) nle meel nale urm cekirdegi nek armau tomdur ivid
tom drler mhlikdr (13) nf berr ssen kkidr necme ayru ot nem bir otdur
yapra (14) kinz yaprana bezer nus- muri rst a nr- frsn (15) mrr-i
fn yunm nevinden nemek am nemeke uz nemek-i aber-zed (16) c bekda
uz nr- sincid bir mvedr nr dnesine bezer (17) nebtl-ar m aac yemii nat
her aacu abu nergis-i heft-zerd (18) atmer zerrn ade iegi nerg-i peleng
peleng uyru dibinde bulunur (19) bir adur menfaatl nerk yapra yr yaprana
bezer ggen aplan (20) drler bir otdur nesrn yabn gl nar a lun nemn (21)
bura nehel berr hevic neys erik nevinden nz-by
[52b]
(1) feslegene drler imi nrn-by meel nerherc hevic tomnu birisi n (2)
erikl a ni meel nescl-ankebt rmcek evi nebsek (3) ibrem sdlgen aac
niedir nidr neriyn-dr cbn (4) dikeni drler bir otdur nebtl-bar deiz iinde
biter lf mili oulcan (5) ara drler nemm marama nemm meel nemmlmelik meel n leblb armau (6) nab meneve aac nil-i revne zml a drler
necmn-nebt ol (7) ota drler ki buda olmaya nad nans kekik ve sater nadama
(8) keber kinzdr nc m aac nfa ekeri a elv yan fnd (9) nn- kel ara
bken u etmegi drler bir otdur nebr kse dzdkleri (10) yemi nod- uln
bgrlce nkb ferfiyn arfl-h (11) hezr-fen ilan zmi ve ren gli heft-berc
meryn oar (12) aac ve ezeltere hezr-gez ren gli ve ilan zmi helyn arpza
(13) drler imi hml-mecs acemde olur ysemen mili reyn- sleymn (14)
153
nevinden hml-harbze meel herzeml-mecs meel heyser deve dikeni (15) ve

kenger dikeni hrn f hkk r arpz drler bir otdur (16) helhelyn alca
drler arfl-vv (17) yels ksz olan igdemi yan srncn ysem ysemen (18)
iegi yab keklik u verd-i ar tze gl vec egir kki (19) vara- neyg baa
yapra vad bncn vers zerdeb vara ilan (20) ba atr boncu verd-i ner ayu
glin dibi yan du-alb (21) verr it siki veme bir otdur ivide atarlar anula
boyarlar verd-i fer
[53a]
(1) gelinck iegi vahra orsn oulcan aran vrec egir kki (2) vebrl-lu
deve yki verclr ilan zmi vuenc dne dr (3) verdl-c eftl ekirdegi vara leb enr yapra verc yan zf (4) alarda biter rde yapralar olur yr yr tular
olur bir otdur (5) verd-i n zanba iegi ve berr aru gl verds-sab it burn (6)
gli vasal-n ula kiri vn siyh zm veyer bey (7) gl vad ur mul
varal-kerm zm yapra varal-ilf sgd (8) yapra verde gelinck iegi verd
nergis glin addur vabel n (9) ddkleri ayvn yan a kzi ver-harm puyan
bal vene dne (10) dr vesme rst a verd-i imr eek gli ici zl olur (11)
aru vaa dne dr vuhl arduc yemii vertc ebe gmeci (12) vara- ayme dr
iegi tom a aranfuldur amm sa olnmala ab olnur (13) da rdur vertc
bldrcn u virc egir kki verend rmcek ddkleri (14) bcek vende kerdeme venre
kenger az va armau varal-ayl (15) bengilik ve ayrnl drler vara- l
altun vara venje gnlk (16) vaa aru gl va meel vasa- gvrn-nal pire
bevli vee dne dr (17) vezek bir aacdur anda bre l olur val urm abu
vaunmrn (18) orsn ddkleri veenc atr boncu nevinden vesme boya
154
nevinden (19) ivid boyasna bezer vara- nl meel vaber a gl ddkleri veren
murl-hey (20) drler bir udur vel zm iegi vad leblb armau vazaa (21)
areb ldren veril keler vesenc alarda a zerinde biter lmn
[53b]
(1) gibi oar veril-i mh saanr bal vaza urbaa verdl-fil ici zl (2)
aru gl verds-siy it burn gli verdl-amr ayu gli kki (3) du-alb vul
mul- mekk vn ara zm verd-i lr ren (4) gli ilan zmi verne u etmegi
drler bir otdur vele encbr (5) ayu ula drler verdl-ab u teresine drler
arfl-h (6) hl le-i ar hebled anal tom ebcehl arpznu herd zerdeb
(7) hezr-cen ilan zmi hest-i demn d- hind helemt a (8) bazus hd zerdeb
hlm sirkel a uy helyne (9) htere hindubne gyinek hing hn yabn trb
(10) heyn meel hrn m hefful mhr-i sleymn yan aul (11) hfess
teke aalu ddkleri ot helff gyinek hl (12) le hemsd it burn aac hl-i bevv
le-i ar helyn (13) dilk uyru kki aparnedr heber kenger heber meel
hing (14) hindce anya drler helmn a bazus helm meel helm (15) meel
hezr-sefend yzerlik tom herefls yabn gyinegi hereflh (16) meel herals
meel hfrn aru iekleri olur uma gibi (17) zarur tomlar olur da oyun
ldren drler hemsu an ula yan (18) merzenc hemsiyn meel hzrm
nan hesmn boas otdur (19) hfess teke aalu ot herbe pire yavan hezrgn (20) a zm ubuna drler het-i demn d- hind heyfls eek (21) mrl
here rzca yannda olan aaca arlan armau
155
[54a]
(1) hirc alma heramn ve herarn ekinlerde biter snbl gibi bir otdur herk meel (2)
hlk meel hlec teke aalu ot helek-i mk ln- mekk hind ehriye (3) ara
helle hedye evlerde olur tesb urd ve ev eegi helmn (4) aplan uyru yan ennimr dikeni drler hlhl semm helhil inden gelr bir kkdr (5) hezr-eme bir nev
arncadur ekme lzm havcva mmclar ve elvclar (6) boyasdur hevcu meel
helenderr rbs cinsinden bir otdur hayafn (7) yabn u teresidr yan cercr hesd
ebcehl arpznu tom (8) hinduvne meel ve hind arpza drler herzemn
tesb aac herenc (9) yan hedenc hevecive eek drler mm rengidr eek mrlnu
(10) dibidr helle-i mevzek ara helle hcere cbn dikeni herfliyn (11) marama
otdur hezr-cen ren gli ilan zmi herv demr dikeni (12) hecme yourd hedye
meel helme meel hers bir nesne havnda dgmege drler (13) hindub n
hemece r siki drler bir otdur ve hemc-hin arn ddkleri (14) hulul ln-
mekk yan ua hukul mantar yrden biter heft-berg oar aac (15) ve ezeltere ve
meryn heref dvn drler bir mve addur hezr- bh (16) nan hezr- kh meel
heft-pehlev ydi ayalu hindden gelr bir otdur hezr-fen (17) ilan zmi ren gli
heft-beze meryn oar aac ve ezeltere (18) drler hezr-gez ren gli ve ilan
zmi (19) hmml-mecs acemde olur ysemen mili reyn- sleymn
nevindendr hml-harbze (20) meel herzeml-mecs meel heyser deve dikeni
ve kenger dikeni hrn am (21) hkk r arpz drler bir otdur helhelyn
alca drler allh alem
[54b]
(1) yels ksz olan igdemi yan srncn ysem ysemn iegi (2) yab keklik
156
u yerb-i det an yera ol nebt mshil (3) ve mhlik ola aa drler ya bir
nev kerefes yapra yera am (4) yerm dilk uyru da estbca drler yatn
aba (5) yebr-anem adam mili bir kkdr yelcc d- hind ysemn ysemn
(6) iegi yaa myaya drler yett ydi drl til otlardur dmek olur (7) yarban
meel yerne a ot drler bir otdur yef zeberced (8) bir drlsidr yam rbs
ot yan myaya drler yenme aa (9) ot drler bir otdur yazand uma yapra teter
drler ylf otla (10) ve ba nebt yenbt arn aac yemii da arnb keci
boynuz (11) ddkleri yamt at siegi yelncc d aac yentc derys (12) drler bir
otdur yetb aac sdlgenin sdidr ysemn-i berr yzerlik (13) iegidr yett
oar edef ve seb da keci boynuz drler (14) yunnend-i meryem bur- meryem
ysemn- berr yzerlik iegi drler yamr at siegi (15) yemm yabn ggercin
murl-hey yan yemi ya kerefes nevinden yeb (16) yem a yef meel
yentn oar edef yt- abe yem a (17) yafed bir nev gyinek biridr bundan
az alurlar kenger drler yadaa tesb (18) bcegi ya aba ve her aaca arlan
yemi yan myaya drler yas (19) yabn ggercini yarpuz ebe gmeci drler ybe
ara
gnlk
(20)
(21)
[55a]
(1) bu da siyh luatdur (2) elifden yya varnca (3) ed-d ar ve derd el-veca
meel el-elem derd evc- l ala ars (4) ed-dmel ban mles imek encilnlarad alb ars (5) ed-derd ve-nye her gn utan stma er-ra stmada dirilmek
msden-i ya (6) aa imek er-raf ktrm el-efgr meel bile abarcu ve
157
iek msden (7) baldr imek evrm iler mm-byn avafalanl (8) utma eerder cimemek ms- sat rne itinr-ram avrat (9) ar gibi olur ylur
rame al mdde ve al yldr el-maral-dde (10) at astal el-maralmzmn eski mara ms- ab eker imek (11) e-a yarm ba ars el-flic
cem gevde utmama el-felc meel (12) enc ucu utma endm- sst pden teni
utmaz olma el-ader (13) teni uyuma es-sersm ulau stma ba arsyla ve dil
(14) urulyla el-bersm meel es-subt ovu stma bile-i em gz abarcu (15)
itibs- am ay utulma evc- eker eker ars msden-i gel (16) boaz
imek e-- dnem ksrmek issilik bir drlsidr istis
[55b]
(1) arnda u gecmek b- der-ikem ftden meel el-me gzde tavu araus (2)
ishl yrek srmek ibls uyuda ar bama vile adamda (3) an iek en-na
astaldan yei alm kimesne en-nks astaldan (4) zilen kimesne intir- ayn
gz delgi gi olma el-ferd abarcu (5) fet derd ve zamet ve mara arsemn ve
arsemr bir maradur ki (6) kiin aa yatmaz al ylden olur ay oulmaz
mara ibre (7) ol maraa drler ki dkeli ovudan olur el-a uyuda (8) orlama
ishl-i madeye gbek buran ishle drler (9) ishl-i kebed gbek burmadan srene
drler rz-y am kem eden (10) made am istememek inbt-ur gzde l
bitmek ns (11) ucu utma frensn sevdyla ba egzinmek arma (12) irtic-y
derdr- tad meel aram meel amas gz irilenmek (13) ze sigil ekuhe
ncru abra alaca olma ala banu (14) nde l olmaya es-saam astal elaamm ar olan avara (15) temreg ekhe nru el-kelem asta olm el-istihm
del (16) olma imtil madede am fsid olma eke ncru ekh (17) meel
158
evrm ber ldrci veremler fte del olm abisten-i zenn (18) avrat ykl olma
en-ne il eametr-reddiye ocaldan (19) am siirmemek inlbr-ram ram
dnmek evrm- lehb (20) ama imek n boaz arsna drler b- reften-i em
(21) gzden dim ya ama r ncru intir-afe adamu
[56a]
(1) ba yrinde l biter maradur b- reften-i em gzden dim ya ama r (2)
nrma intir adamu ba yrinde l biter ezr-i rende gzden her dem (3) ya
ama b- ez dehn- meden azdan u ama istir yan bir (4) uv arma vz-
girifte nefes utulub bou sylemek a bgr (5) ars ittisl-adea gz delgi
gi olma ercen hindce gzde onu (6) bitmek ym rad mara a orma b-
taten sidk utulma (7) el-ml-mesil-i menl-fem azdan u ama istir-y
fda urbaa eklinde (8) bir verem addur istir-y melze krtlik drler boazda
bir (9) verem addur istil ve l yrek srmek da ishl (10) a avuub ici
gecmek efla aaa ua yarlma (11) ittifsn-nefes nefes oma acn insnda
olan anr- erbaa ara (12) kel ba embehe pt olan kimesne aa yr zameti drler
infitl-ur- efdh (13) amarlarnu az alur aaadan an gelr arfl-bi (14)
peryn temreg bevsr maadda ba olma bar-i beden ua uu (15) utma bya as yaru ber-cden-i pst deri (16) cimemek bara gevde alaca olma pur
adamu bedeninde hir (17) yumr baha- amer gevde zl zl noa pis gevde
alaca olma (18) baal- peyd-gerden yra arma bn giriften burun utulma
pd-eden-i abat (19) abat balanub sancu utma bmr- azz astaldan ey
(20) olan kimesne bftden uu utma b-aber eden db ici
159
[56b]
(1) gecmek bir az oma bde-eden bekrrdur bmr- ayz bekrrdur nr- sereden (2) astaldan zilen ber-pst noah-y sifd yr yr bedende al db (3)
alaca olma pl sigil ber-pst noah-y sur gevdede zl zl (4) noalar olub
alaca olma bend-ke eselerde ar olma by- gendy (5) bn med burundan mrdr
ou gelmek bevsr-i bn burunda brit (6) ba olma bevld-dem an iemek beyd-
ay- zenn avratlar (7) ay utamama birl-fem az oma bevsr-i neb
maadda zm gibi (8) allanan verem bevsr-i nsr maadda benc ba gibi nr
olur bevsrd-dem (9) yrekden an gider bevsr-i br bir cins bevsrdr sigile
bezer (10) az acu bevsr-i renc yrekde sevdv yl olur bet-avt (11) bou
sylemek per-zeft ucu utan per-sepy meel (12) bmr- usr gc ve iddetl
astalk by- dehen az oma betr-iryn (13) amar kesilmek beht hindce baha
gevde alaca olma bd- semm aulu (14) yller drler per-efsy ucu utana drler
beliye gbekl bir bandur ki (15) anlu aru u aar puterem urdeeni ber-cesteg
meel ber-cesten meel (16) gevdede abarcu ma perefec uyuda arl
bama bmr- bd dellik (17) ebleh olan astal bd- giriften del olmaa drler
be-i efnd ekerden (18) gelen a u beye bada olur bir maradur beht ba
ezinmek (19) bje kel ba bue boaz boulma arft-ti (20) teb stma teb-i yekrz her gn utan stma teb-i lerzn meel teb ki
[57a]
(1) her uzv titredici stma beyn ki rz med rz n-med gn aur stma (2) beyn ki
rz ayru rz n-med meel beyn ki her rz med her gn utan (3) stma teb-i br-
nfted her zamn utan stma teb-i girifte stma utan (4) drler teb-i bz-gerdden am
160
uduruc stma teb-i bh al (5) gideren stma tarl-bevl sidk amla amla gelen
stma teennc ve el-amm- endm (6) siiri imek teb-i mulia binci gn utan
stma teb-i m (7) germ peyveste germ dil gz araulu ile utan ulau stma (8)
tume madede am- fsid olma teennc-i ur tatar urd drler (9) bir sancudur
teau- ar ba adamu aalnu uclar yarlur (10) aa drler tela afrya drler
trk-i em gz araulu olmaa (11) drler tenr-ram ferc ara maa drler
ty ocaldan am (12) siirmemek tarikl-esnn diler mldama ve arnmaa
drler (13) tayr-i mizc- mifr alb arsna drler tenle stmadan ora udada (14)
an uu tuvte bir cins gevdede ar abarcu sd gibi tem (15) gzde bir boz perde
olur bir illetdr taabbl olancular ucu (16) utma tema tz tz gerinmek bir
maradur telv afl-l (17) olma t yzde an t teennc el ve aya
bzlmek (18) tehevvud-dem an yyb utma arf-i (19) ll gevdede
an sigil l- lisn dil imek ve ar olma (20) b-bz zduruc astal an
af olma afe burundan (21) an ba brit b temregye drler l adam
zerinde arl
[57b]
(1) la meel ebr abarcu l- sem ula ar olma arfl-cm (2) cerat
yaradur cder iek ve abarcu cm secme mara ceng-i endh gevden (3)
siiri imek cuam mara end nod ez-dde-i brn- med nod gibi nesne gzde
(4) ma cers vz afflna cereb-i em gz iegi c- baar r gibi yyb (5)
oymama cevb bir uva yl inmek crd ba kelin bir nevi cezze (6) meel
cedbetl-kebed cigerde verem r maradur cerebl-mene sidk yolnda giciyik (7)
olma ceme oa ca gevdede olan ura cnn del kimesne cinn (8) cin utma
161
cu gz ala aras byk olma cec boaz imek c (9) yll yll gegirmek
ve ncrma cefn-i belek-i em gz aba al olma allh alem (10) arfli umm-y yevm her gn utan um-i yevme meel umm-y na ditreden (11)
stma umm-y rb c gn utan stma umm-y muba dim utan stma umm-y
d stmadan (12) incelen kimesne umml-ay uma verici stma umm-y aye
al gideren stma akke giciyik (13) aaba zamu uratl-bevl sidk utulma ve
bevli acma afan yrek (14) oynama assl-bevl sidk utulmaa umm-y bb
gn aur stma aem burun (15) ou almama abbl-ar arnda aba cekirdegi
gibi urd olma ad menede a (16) olma akkk giciyik l boaza uran slk
akketr-ram ferc uyuz (17) olma urn-nr od yan akketl-ayn gz giciyigi
ar- nefs abs olma aa (18) ac ve aal uzama aif temreg bir nev gicidr
araa gyndrme ddkleri (19) ban arret scaldan an brit ve ba abi
arn imek adeb bgri (20) adam ubse dil bal az temreg umre deve aban
bir bandur as aabadur (21) arfl-i n-be anlu u y ter ri giciyik
rden bevlde
[58a]
(1) oturanlara drler unrz yra n-be tekrrdur k-berkend meel ufte-i edenendm (2) gevde uvma ufden-i dim ksrmek m- bftden u gitmek (3)
avn boaz imek n- meden ez bn burun anama uk-i leb ua (4)
urma n- ez-mene meden an iemek n- berber ez gel boazdan an (5)
gelmek aym ou alma buruna urc- lisn dil ara ma anze gz (6) gcile
grmek re-i gtn-i dendn diler dibin eti ynmek n- reften-i ikem (7)
yrekden an gitmek al bir yri ma re-i endm- nvar baa adr giciyik (8)
162
aem burun oar bir maradur adrl-maad oturaca yri gicimek atrz ba
beyet i (9) urc her yumr adamu ggsinde ar aa drler yra- arden ucu
utma alime (10) boaz ile burun arasnda uma mili l yra ddkleri arr
bada oa (11) ri-i em gz giciyigi ri-i bedenh gevde giciyigi arirl-ayn
gz giciyigi ri-i dde (12) meel aa ksrk arara vz boulan arzl-af
bada oa allh alem (13) arfd-dl derd-i p aya ars yan nrs dl-fl
baldr boun olma (14) d-aleb ac ve aal dklmek derd-mend maralu dnbel
ban dmel meel dmek (15) meel derd-i dr eski astal derd-i ser ba ars dve-i be-l boaza slk (16) urma derd-i nm-ser yarm ba ars derd-i zebn dil
ars derd-i sprz (17) ala ars deviyy-i nn ulaa ad vrb tmek derdi dehn az (18) ars ddl-ban yrekde oulcan dl-ayye ilan avlar gibi
adamu her yri avlar (19) dis barmada buramu ma ve ana burn derd-i
miyn bl ars derd-i g (20) ula ars dema gzden ya ama dim burun
utulma derd-i kyine (21) gz arsna drler dibvem avrat mile olub tamm
olmadan dren (22) deviyy-i d ula va va tmek dil-kbe yrek oynamas
devl amarlar
[58b]
(1) boun olub gk gk olma derd-i erm ferc ars deme ykende dve drler (2) bir
maradur derd-i meme ram ars derd-i ikem yrek ars dull-m-i fl-n (3)
ulaa u gitmek derd-i srn eler ars nevinden bedende et icinde olur pek (4) zlar
demeh temregler dml ur gibi yumr oltuda ve ulada ar (5) dmml
banlar deml ur derd-i kilye bgrek ars deble ur yan baa ddkleri (6) d- y
oulmaz mara derv eylge dnen asta dem nefes arlndan oluma (7) kef kef
163
demr meel demd ki urdeeni demi yzde il il da drler (8) da temregye

dimek kesr-i dalla geyregi den dems-i ayn gz aralu (9) duf stmadan incelmi
da meel d- belemun ol cbana drler ki ufacu ar (10) gicir giderek byk
olur derd-i zeh avratlarda olan ourma zameti (11) arf-l tl-ceben eyeg
ars da tr-rie drler ell olm (12) ve af eba boaz ars eref gz ya
ell bedeni zebn olan (13) hibte bir yr ma efer oltu oma ereb made
fsid olma (14) arfr-ri r yara brit ba rm iri r-i niestegh (15) oturada ba
brit cban olma r-i ser kel ba rbker-i dden yz (16) elemek rae ditremek remed
gzde bir ardur ier a ular aar perdelenr (17) ruf burun an r-i dehen az
ars rebev her dem ksrk (18) rab- nefes nefes arl rmsn gz delgi gi
olma ve bir gzi kcik (19) olma rencine-i mje kirpk dklmek rem-i nefes nefes
oma rem-i bal (20) oltu oma rem nefesi oma re zamet ziyde et
bitmek remk (21) gz ey grmemek nrsuz grmek re bevr nra drler riade
ditremek
[59a]
(1) yan rae rars gn aur utan stma ran rna ars retbe (2) peltek olan
kimesne reze maraa rmi kimesne rama- ayn gz apa re yken (3) ars
rr-ram berelenmi kimesne rite iplik mara drler bir maradur ryiatl-n (4)
oltu ous rubetl-menairn burun delginden u amadur allh alem (5)
arfz-zi zerd-b aru u zar yrek ars zkm burun (6) utulma zanek ncru
ve ksrk zerd arl zele-i em baarsu (7) yrndus ve burma zl boaza
slk urma zam yara rmi kimesne (8) zeh-dn ram yan olan yata zer
ncru zengb gzden aan u (9) zerr arl zel boaza uran slk zyil arul
164
zemel ban zemn (10) ktrm olan kimesne ziml cban zele-nriye gbek
burus (11) zeratl-ayn gz gk olma arfs-sn srf ksrk (12) sur boaz ars
seren arl seria meel se demreg srfe ksrk (13) safe kel ba sersm dimu
perdesi ier sepde-i em gze a dmek (14) sur-a zamu seren rne saa
bir yri rlub zam ekmek (15) selesl-bevl sidk utulma selesl-bevl-i mil ki
issisin aberi yoiken (16) oturdu yre iemek sergerdn ba egzinmek seder-i
devr meel (17) sare uzun i gz mlknde yan kenrnda sul ksrk (18)
seren- fir-ram ramde rnce ma sersm- serd ovu stma sekte u gitmek ve
dmek (19) sebel gz aras anla rtlmek sl stmalu ksrkden incinmek sde-i
eden-i rdh (20) baarsular yarlma ve or olma sac- rde baarsu syrlma
(21) sil ykende yara olma srf-i nezf ksrk belpeme sil dil
[59b]
(1) arl ve ars sala di urd sz ekdnder ddkleri sl-mizc made (2)
ymek abl tmeme sim ba yaru sdde adamu amarnda ve yreginde (3) bir
yr utulma set-yi endm cem endm utmama surje zamu sila gevdede (4)
an ur sebse-i ser bada oa seyeln- men ehveti tz gecmek (5) saam
astaldan sel etile deri arasnda bir yumr urdur el altnda (6) muldanur safe-i tn
ba kelin bir nevi encr tom gibi icinde ufacu (7) nesneler olur safel-amr ba
yet zl olur serenr-ram yengec gibi (8) ramde verem olur sergn ba dnmek
senbt hindce gz dim acdur (9) mezretl yan ve sad- em gz l biten
yrleri alu olur et (10) biter kirpk dklr selem meel saa nzle bir uva
inmek sl-nye (11) istis mara issi issidr setr-i mje kirpk biten yr alu olur
sl-made (12) made bozulma seyeln- men ehvet tz gecmek sdde-i mufer-i
165
kebed ciger utulma verem (13) olma semm- rde au icmi kimesne sdfetlayn gz araluna sikunc (14) yalama mara uada olur ss yzde an d seher
uyumama yan uyusuz (15) arf-n an el aya yarlma ikf meel eceste
ba (16) yaru ikeste-i ser meel r temreg aa yarm ba ars ern (17) gz
apa ar olma ava eyeg ars ikem-rn yrek srmek ehvet-i kilye (18)
oymama irbenec bada ufacu cban zl zl aru u aar ell her yri (19) utma
eb-kr tavu araus emreh-i em mnalib gzde l bitb gze (20) batma er
urdeeni ikfet-i ebn dil yarlma a- ram fercde (21) yarlar olur maradur
rne olancular banda olan kel ikeste-i endm
[60a]
(1) bir yri nma a-i efe ua yarlmaa ikem-i derd yrek ars ar (2) af
ince kimesne ve aa snmadan gevdesinde nr olma l (3) a olan adam
eb ban y istis olan adam al (4) kel olan ba arf-d add aru u (5) ud
ba ars ar ucu utma ud bir yr yarlma te arret (6) a al giden i
meel ulb- dmml pek banlar arpe-i em (7) gz berelenmek arpe bir yrden
db bir yri nma ud meel (8) ufretl-levn bezi aru olma ulb- bmr pek
astal albetr-ram (9) ferc atlna sabl-veca gc mara ufretd-dn
bedende her an l (10) lib olsa rengi yzine urur aa drler arf-d (11)
n-nefes nefes ar olma af- baar gz gcile grmek arbn (12) sancu utma
afl-bh cima av olmama amn kt ve ktrm (13) amne meel rs-
fsidr-rnec dileri oma r arl baan (14) rsl-veca di szs af-
beym gcile grmek af- dde meel (15) arbe dglmi berelenmi arf-i
arfe-i em gz ortasnda (16) bir zl andan noas olur sigil gibi nn-i g ula
166
gm gm (17) der bk dil yrek oynamas arab vus iki gnde bir utan (18) stma
nniye-i g ula gm gm tmek aril-n ula ii (19) giciyik olma al
avratlar ua ylerken cekdgi zametdr amsl-bevl (20) sidk utulma arf-i
fre-i ayn gzde drna (21) bitmek ve gzinde key olma fre-i em meel afre
gze a dmek ulmet-i baar
[60b]
(1) gz arau olma arfl-ayn illetu-l (2) ala ars run-nisyn ba ars
illet astal usrl-bevl (3) sidk utulma illet-i dendn di szs illet-i mene sidk
yolnda (4) olan mara illet-i serd ovudan olan mara ulil-l boaza slk (5)
urma ilel mara abs cee ars ilell-efr drnada olan maralar (6) usrlvilde gcile ourma aml-kesn dil i olub aza mama (7) usr- sulmeme olan aaa dmese aa drler acere adamda an (8) ur acre meel puluc
olan kimesne arheb gevdede an uyua drler (9) arhebl-beden meel amd
adan asta olan kimesne abl astal o (10) ul bir maradur ki avratlaru
fercinde olur al gc ve zamet abe (11) helk olma arfl-enf burun ous urk-
ker ay co (12) gren atun yr gz arsna drler abre-i ker gz ya co
ama (13) ayye ba egzinmek innn puluc alt areket tmez an zametl usrlareket (14) areketsiz arfl-ayn aeyn gl dnmek (15) aye u gitmek arb
gzde nr olma alebe-i tala ara alebe ylemek (16) - dim dim
utulma bb ditremek avt gz perdelenmek (17) alal-avt vz utulma
al-kelb uduz alama ard bekrt (18) iinde olan abarcu avr arb ar a
orlama uyuda all nalden (19) bir mara l olana alle arl ve susuzlu l ecfn gz apa (20) al olma arfl-fi fat a yaru (21) flic her yri
167
utmama ferv-i reyn- my cem gevden l dklmek felc meel fer- eyde-i
sar- dde
[61a]
(1) gz delgi gi olma fuv ncru frd- meden-km boaz inmek (2)
damandan fesdl-hd diler dibinde artu et bitmek frd- meden (3) b- em
gze u inmek fermu unutsa olma fje urldan (4) sancu fetreb afl ve
inkisrl ve ilemek fer asuzn rbelb (5) silkinmek ferr meel ferecek uyuda
ar bama ffe a noadur (6) drna zerine der fetnl-enf burun oma fuv
(7) ncru ve u gitmek ferencek uyuda ar bama arfl-f (8) ula ars
ulunc abat balu olub baarsu oplu sancu olur (9) b iri ve cerat anc ba
brit ara temreg ba brit (10) aarr ditremek ull-arv ya imek arv sigil
ur (11) banlar ur- eker ekerde olan ban ur meel url-enf (12)
burunda olan banlar arr-ram fercde olan banlar (13) uluncl-muhkem
bgrden meneden utan sancu a uyuda orlama (14) ararr asuzn rperb
silkinmek utluca u uyru (15) ula ardnda ar arfl-kf kerb (16) arlanma
ve tasa ve am ekmek girn-yi g ar olma kej uyuz olan (17) kelef da drler
girn- geten merdm-i der-b uyuda ar bama (18) kbs meel girn- ede-i
pelye gz apa arma gele zam ve arcet (19) gften-i dil yrek oynama
gezden-i seg-i divne uduz alama (20) geten-i zehr au def tmek klm cerat ve
astal kilyetl-veca (21) bgrek ars kirm-i bzrg-i endern yrekde byk
oulcan ma
[61b]
168
(1) gere her zamn elleri ditremek b- pet ehvetszlik kzz tatar (2) urd utma
ve aat olma ketk yrek ars gl-i firr- em (3) gzde a dmek kirm-kerdeni dne yrekde aba (4) ekirdegi gibi urd olma kesb bgrekde ovudan ve issiden
(5) olan mara gezende-i mr ilan oma kesrl-am bir yr nma (6) kzze
menf olma ktre ba ars kl abarcu aran (7) klbm sidgi aan klbh
meel keder dilck drler boazda bir (8) ardur kevgn uyuz olm kerenc uyuda
ar bama kerenc (9) meel keryn temreg gendeme sigil kembd ciger ars key-i
eden-i em (10) gz apalanma ky meel gz apa kirm-i aar- gendeme sigil
(11) gvers aruya bezer bir cbandur kebk rz vilyetinde adamda (12) an sigile
drler kbd ciger ars kerter azda an ucu (13) keryi ic burma gz meel
gerk rzca sigile drler (14) arfl-lm lerze ditremek lava (15) az egilmek lezc
uyuma balam levzeteyn iki ee alt imk ld- mr (16) ilan oan kimesne
ldul-ayye meel ladl-arib areb oma (17) h boazda dilck lek adamda
an ur lad- made made (18) ekimek lek dil altndan mercimek gibi nesne ma
levnl-al (19) llaru rengi an lib olsa rengi yze vurur les ilan (20) oma
lebl-firenc fireng zametine drler las divnelik (21) lad sancma arfl-mm
medet tatlu u mamm stmalu
[62a]
(1) mara yrekden giden mdel ab mell eli aya utmayan mlily dellik (2)
msberec nod gibi bir nesne gzde ma meces nab mara m nevinden (3)
yoaru cemn ib rmz olma mer meel mniy del olma (4) melze
boazda dilck drler bir veremdr ma gbek burma meysn (5) gz delgi gi
olma melze-i man boaz ars my- rze (6) ac ve aal dklmek mene sidk
169
utulma kisl kisl gelmek mall (7) maralu mlmenl-amel ua urmaa omaz
bir maradur ml-absl-ara pek (8) terlegen adam terin gidermek ms-sil
menl-fem azdan u ama (9) mara- kilye bgrek ars mede sidk yolndan an
gelmek mfende (10) adamda an ur mar cin utan mav gerinmek bir maradur
(11) mu-b l ne zamnsz aal aarma mihek sigil meheb-i (12) eerrreem gevdede boyadan maz na gidermek meni-i ketn g (13) dnmek def
tmek mehebr-rhl-b oltu alt oma milk (14) rnada an yorpa
meheb-i fetnl-bevl bevl derken bir ou (15) gelr oudur ol da maradur
meheb-i fetnl-enf burundan (16) bir ou gelr me avratlaru bevlinden ora
gelen men mecr yaralanm (17) kimesne mesll stmalu adam ve dm adama
drler mamm meel mal-lie (18) diler dibinde bir arretdr mataal ab
olma arfn-nn (19) nn-he-i mevve gl dnmek nem yzde d nzle
badan (20) inb dklen mddeye drler nrs aya arsyla noah-y terk-yi
brd
[62b]
(1) yzde d nne-i em gzde rna gibi nesne olma nefd-dem (2) an
uma nisyn unutsa olma nl-bh ehvetszlik (3) nr- em gzde et
bitmek nr- bn burunda et bitb (4) nr olma nzl- b- sifd be-em gze a
u inmek (5) nzl- b- siyh be-em gze ara u inmek necel gz delgi gi olma
nebt-ar (6) gzde l bitmek n-n- afc- serd elde rnada gz olma (7)
nzll-m gze u inmek nemke-i ba arretden olan ban sraca (8) drler
nonl-bh cima dir olmama nuatl-kebed mi z iler-r (9) al ylden
olan ciger ars ndul uyuda ar bama (10) nduln meel nehetl-vazaa vazaa
170
oma nekfiye temreg n- (11) gl bulanmas nezfd-dem an amadan af

olan nazada (12) nu her yri utmama nezf an ama n-gvr imtil olma
(13) n-gvred meel na az urma nafaa barma yrcna drler (14) nat
uyuz nekes af kii nekhe az ous nibe zamet neh (15) ilan oma nf
ditredr stma drler nez-ufec ar bama (16) arfl-vv verem imek (17)
verem-l ala ii veca ar vesves albe vesvese rimek (18) veca- mefl
eler ars vez bevlden ora gelen mendr verem-i ebn dil (19) imek vecal-zn
ula ars verd-i ayn gze a dmek (20) verem-i iniyn yas imek verem-i
anere boaz imek verem-i kilye (21) bgrek ii vecal-verek eler arsnu bir
nevidr beden iinde
[63a]
(1) yet pek szdur veca-i sinn di ars veny sstlik ve aflik (2) veca-i madere
ram ars ver urdeeni vecal-ayn gz ars (3) vecal-ban yrek ars veca-i
fir-r fl- tende yllerden (4) olan ar vecar-rs ba ars vecal-fem az
ars (5) vecal-kebed ciger ars vecal-mene avuda sidk yolnda olan ar
(6) vhbete aflik vn aflik ve sstlik vh bir yri (7) yrtma vak stma vermerere
gbek ars veril keler mili bir (8) ayvndur arfl-h hal ucu utan (9) haya
yrek burulma helek ncru hemeen sst eden ile (10) teni sst olma hem-b
rten ez em dim gzden ya (11) ama heme kemgi nu yr h ora
adam hibriyye bada (12) olan oa hedme ditremek hlhl ne au imi drler
hemde (13) lmegile dirilmek mbeyni hevl orma havf beden gevde issi (14) olma
herr-i mr ilan oma her dknlk ve aflik (15) her-r meel arf-i y
yaran arul ybisl-mizc (16) mizc urul yevmn ilik dmbek yebrn
171
srynice istis (17) lam ddkleri mara yade-i f illetl-lt l illetinden olan
(18) mara yadel-vec-i fl-n ula ars yadel-vec-i fd-dem andan (19)
l olan mara yadel-vec-i fs-sevd sevddan l olan (20) mara yadelvec-i f-afra afrdan l olan mara yadel-vec-i fl-balam (21) balamdan
l olan mara yainl-veled olan dren ybisl-ban yrekde url am olur
arretden ab olur temmet
T.C.
SAKARYA NVERSTES
LGAT-I MKLT-I ECZ

DERV SYH LRENDEV
KNC CLT
YKSEK LSANS
TEZ
Sibel MURAD

Enstit Bilim Dal
: Yeni Trk Dili
HAZRAN - 2009
T.C.
SAKARYA NVERSTES
LGAT-I MKLT-I ECZ

DERV SYH LRENDEV
KNC CLT
YKSEK LSANS
TEZ
Sibel MURAD

Enstit Bilim Dal
: Yeni Trk Dili
Jri Bakan
Jri yesi
Jri yesi
172
BLM 5: DZNLER
[ 1 ]
abds-selm: <Ar. Adam otu, kankurutan otu. Kr.
5.1. Genel Dizin
behmenkere, eceret-i l-arneyn, giy-y peyker-
A
a :
dem.
a. 9b/2, 32a/12, 35b/19, 43b/18[4]
O.
[ 4 ]
a.+nda 53a/17
a.+ndan 2b/6, 4a/3, 6b/19, 9b/13, 11b/5,
12b/9,
14b/15,
15b/15,
16b/5,
17b/8,
abher:
37a/9,
40b/14,
41a/2,
cevz-i a. 15b/4
a. 5a/3
[ 1 ]
a.+nlaru 20a/5
abisten: <Far. Gebe, hamile.
a.+nlaru vilyetinde 20a/5
a.+i 55b/17
a.+nu 2a/13, 3b/21, 5a/11, 9a/9, 9b/9,

13b/21,
15a/5,
26a/15, 26b/16, 27a/8, 27a/12, 27b/6, 28a/5,

28b/19,
30b/10,
31a/8,
31a/21,
32a/14,
32a/19,
33b/14,
35a/9,
35b/17,
36b/15,
39b/9,
39b/13,
40a/14,
44a/5,
45b/12,
38a/14,
40a/19,
40b/21,
41b/9,
45b/14, 46a/6, 46b/1, 46b/6, 48a/6 [47]

a.+nu aac 45b/12
a.+nu kkidr11a/19,19a/16,48a/6 [3]

a.+nu az 9a/9
[ 1 ]
abar: <Ar. Mercankk iei; (Origanum
[ 1 ]
abra: <Ar. 1. Baras denilen vcutta yer yer beyaz
hastala tutulan kii. Kr. alaca olma.
a.+nutomdur 13a/21,16a/18[2]
a. 29b/8, 55b/13 [2]
a.+nu tomna 15a/5
[ 2 ]
a.+nu yemii 15a/12

a.+nu yemiidr 13b/21,19a/5[2]
a.+nula 25a/3, 25a/19, 30b/12,
alaca renkte, daha ok balarda gezen

abre: <Ar. abre-i ker gz yann ok akmas.
a.+nula 17a/20
a.+a 3b/10, 7b/19, 8b/9, 11b/8, 19a/16,
26b/4, 32b/6, 36b/8, 37b/19, 38a/7, 40a/13,
51a/17,
sm- a. Ba kk, kuyruu uzun,

bir keler. Kr. oca keler. 29b/8
36a/19, 45a/13, 52b/21 [6]
54b/3,
56a/12, 57a/10, 58a/9, 60a/10, 60b/7 [21]

[ 102 ]
ablis: <Gr. Sar nesrin gl.
a. 5a/18
[ 1 ]
abn: <Gr. d aac. Kr. encc.
a. 6a/14
[ 1 ]
abdr: <? Boyaclar tarafndan kullanlan karg
kamna benzeyen, sulak yerlerde yetien bir bitki.
a. 4b/7
a. 7a/7
lekeler oluturan bir hastalk, miskin illeti. 2. Bu
a.+nu amdur 2a/13,46b/6 [2]
Kr. aru am.
[ 1 ]
abar: <Ar. Gherile denilen nesne, bir cins tuz.
a. 36b/8
a.+nu iegi 9b/9
50b/20,
a. 36b/20
ula.
a.+nu boynuz 19b/8
50a/16,
a.+i zenn 55b/17

abe: <Ar. Tarhana a yaplan bir ot. Bkz. tarn.
majorana) , sankula; (Anagallis) . Kr. an
a.+nu bedelidr 45b/14
43b/18,
[ 1 ]
15a/12,
16a/18, 19a/5, 19a/16, 19b/8, 24b/18, 26a/3,
37a/1,
iei,
[ 2 ]
a.+nlardan 1b/5
13a/21,
nergis
ab: <Ar. Civa. Kr. jve.
a.+n 42a/12, 50a/10 [2]
11a/19,
iei,
a. 15b/4, 35b/3 [2]
41a/6,
49b/10, 51a/15 [22]
Zerrinkadeh
yasemin; (Narcissus). Kr. errn ade iegi.
17b/18, 18a/14, 20a/12, 21a/16, 25a/2,

32b/18,
<Ar.
a.+i 60b/12
[ 1 ]
a.+i ker 60b/12
abs: <Ar. ene ars. Kr. cee ars.
a. 60b/5
[ 1 ]
absb: <Ar Mercankk iei; (Origanum
ula, merzenc, merzeng. Bkz. anar, anar.

a. 36a/21
[ 1 ]
abrn: <Ar. Ayvadana cinsinden bir bitki.

a. 37a/9
[ 1 ]
abtrn: <Ar. Bkz. abrn.
a. 36b/7
173
[ 1 ]
acn: <Ar. Yorulmu ey, hamur, macun.
abum: <Ar. Da zeytini. Kr. a zeytn. Bkz.
a. 49b/8
utm.
[ 1 ]
a. 36a/10
[ 1 ]
mil-i a. Mehur bir tuz. 49b/8

acre: <Ar. ktidarsz erkek. Kr. puluc.
abirn: <Ar. Bkz. abrn.
a. 60b/8
a. 37a/10
[ 1 ]
ac: A, tok kart.
a.+dur 59b/8
[ 1 ]
[ 1 ]
acu: az acu Azak denilen Hindistan'da
yetien, zambak eklinde, sarms, gzel kokulu
iei olan, il olarak da kullanlan bir bitkinin
tohumu.
acb: <Ar. Bkz. acbet.
a. 38a/16, 39a/7, 56b/10 [3]
a. 35b/18
[ 3 ]
[ 1 ]
acbet: <Ar. ivit otunun tohumu.
a. 35b/17
[ 1 ]
acem: < Ar. ranl, Fars.
az a. ddkleri otdur 38a/16, 39a/7 [2]

acur: Kabakgillerden, kabuu izgili ve tyl, yeil
veya sarmtrak, zeri yeil lekeli, irice bir meyve;
(Cucumis flexuosus).
a. 14a/2
[ 1 ]
a. 48a/12
a. avun 14a/2
melle-i a. 48a/12
a.+de 27a/8, 51a/5, 52b/13, 54a/19 [4]
al-: Almak.
a.-ur 26a/16, 56a/13 [2]
a.+den 42b/14
[ 2 ]
a.+i 51a/4
melle-i a.+i ben 51a/4
a.+ile 27a/2
[ 8 ]
kf- a.+ile 27a/2
acere: <Ar. nsanda kan ur, yara.
a. 60b/7
[ 1 ]
ac:
ad:
Ad, isim.
a. 1b/13
a. vrb 1b/13
a.+dur 6b/11, 11a/15, 11b/10, 13b/15,
13b/16,15b/20,24a/14, 24b/10,26b/1, 32b/4,
32b/15,34b/19,35a/4, 40a/4, 42b/13, 46a/2,
46b/7, 47b/14, 48b/7, 53a/8, 54a/15, 56a/8,
56a/9 [23]
Ac.
a. 3a/15, 9b/17, 12a/14, 17a/19, 21b/2,
bir a a.+dur 48b/7
27b/8, 36a/15, 36a/16, 36b/13, 38b/2,
bir merhem a.+dur 42b/13
42a/9, 43b/2, 44a/9, 48b/2, 48b/10 [15]
bir mve a.+dur 54a/15
a. bdem 48b/2
bir mven a.+dur 46b/7
a. mrl 9b/17
uu a.+dur 46a/2
a. mercimek 36b/13
mehr bir macnu a.+dur 13b/16
a. tere 12a/14, 17a/19, 36a/16, 42a/9,

43b/2, 44a/9 [6]
a. tere tomna 21b/2
a. tereye 48b/10
nergis glin a.+dur 53a/8

a.+na 44a/6
[ 25 ]
adam: <Ar. Adam.
stiyn ddkleri a. ot 27b/8
a. 6b/14, 9a/17, 9b/2, 13b/20,21b/7, 28a/3,
yemil a. lun 3a/15
28a/7,
a.+dur 42a/13
[ 16 ]
ac-: Acmak.
a.-ma 57b/13
[ 1 ]
bevli a.-ma 57b/13
acc: Kuzukula otu, labada, hindiba, su teresi;
(Cichorium endivia).
a. 9b/1, 12a/21, 28a/16 [3]

[ 3 ]
a. otdur 12a/21
29a/4,
29b/12,
36a/10,
36a/14,
36b/14,
43b/18,
44b/20,
54b/5,
32a/11,
35b/19,
37a/17,
57a/21,
38a/1,
57b/20,
60a/3, 60a/3, 62a/8, 62a/17, 63a/11 [26]

a. eli drler bir otdur 44b/20
a. tkrgi 9a/17
bgri a. 57b/20
ora a. 63a/11
stmalu a. 62a/17
a.+a 33b/10, 46b/9, 48a/8, 62a/17 [4]
a.+a yapan slkdr 48a/8
dm a.+a 62a/17
174
a.+da 41a/6, 55b/2, 60b/7, 61b/11, 61b/17,

62a/10 [6]
a.+ 46b/9
a.+u 55b/21, 56a/2, 56a/16, 57a/9,
58a/9, 58a/18, 59b/2 [7]
[ 44 ]
adern: <Ar. Domuzara, zerbye, buhr-
meryem kk. Kr. m oan.
a. 35b/13
bitki; (Artemisia absinthium) . Kr. peln, bell,

aza, utra, r, kutr-rm.
a. 1b/17, 16a/14, 21a/20, 22a/9, 43b/13 [5]

[ 5 ]
af: <Ar. Maz; (Thuya). Kr. mz.

a. 35b/5
[ 1 ]
a: Bkz. a.
a.+ 40a/17
ara boyanu a.+ 40a/17
[ 1 ]
ades: <Ar. Mercimek. Kr. mercimek.
a. 35b/4
a.+i 36b/13, 36b/13 [2]
[ 3 ]
a.+la 57b/8
[ 2 ]
aac: Aa.
a. 2b/1, 3a/3, 5a/4, 5a/20, 9a/5,9b/19,
a.+i berr 36b/13
11a/19, 12a/6, 12b/5, 13a/9, 13a/17, 14a/4,
a.+i mrr 36b/13
15a/5,15a/11,17a/19,17b/6, 17b/12, 21a/11,
adesl-m: <Ar. Su yosunu.
21a/11,21a/15, 22a/3, 22a/3, 22a/10, 26a/5,
a. 36b/8
30a/1, 30b/3, 35b/14, 37a/5, 39a/10, 42a/3,
[ 1 ]
adliyn: <Gr. Sar aa, zerdeal; (Curcuma
longa). Kr. aru aac.

a. 5a/4
[ 1 ]
adr: <Ar. Mekke ayr. Kr. mekke ayru.

a. 2a/5
[ 1 ]
afnnn: <Gr. Turp ya. Kr. trb ya.
a. 3a/10
[ 1 ]
afrn: <Gr. Yabani zeytin. Kr. det zeytn.
a. 5b/19
[ 1 ]
42b/15, 44a/8, 44b/3, 46a/2, 48a/3, 48a/4,

49a/5,49b/10,50b/1, 50b/17, 51b/9, 51b/21,
52b/12, 54a/14, 54a/17, 54b/12 [46]
a. avunna 2b/1
a. psas 9a/5
a. sdlegeni 12b/5
a. sdlgeni 5a/20, 12a/6, 30b/3,
39a/10, 44b/3 [5]
a. sdlgenin sdidr 54b/12
a. amdur 48a/3, 48a/4 [2]
a. un 51b/21
ar drler bir a. amdur
arnb ddkleri a. 13a/9
afc: <Ar. n-n- afc- serd Elde ve trnakta
ara a. 51b/9
benekler, beyaz lekeler olumas.
oar a.
a.+ 62b/6
[ 1 ]
n-n- a.+ serd 62b/6
afr: <Ar. Afrikaya ait, Afrikayla ilgili.
a. 17a/11
[ 1 ]
acer-i a. 17a/11
afrs min : <Gr. tburnu gl, yabani gl, kpek
gl, kuburnu; (Rosa canina) . Kr. it burn gli.

a. 3a/7
[ 1 ]
afr: <Gr. Sakz aac cinsinden bir aa ve
zamk. Kr. ecerett-teys.
a. 32a/18
[ 1 ]
afsent: <Gr. Hind topalak otu. Kr. hind opala.

a. 3a/12
[ 1 ]
afsentn: <Gr. Pelin otu, yavan otu. Anadoluda yirmi kadar
tr bilinen ve veronika olarak da adlandrlan bir
13a/17,
30a/1 [2]
11a/19, 15a/5, 15a/11, 17b/6,
17b/12, 21a/11, 21a/11, 21a/15, 22a/3,

22a/3, 22a/10, 42a/3, 46a/2, 52b/12,
54a/14, 54a/17 [16]
oar a. buda 50b/1
oar a. kki 37a/5
oar a. yapra 50b/17
urd
bar
drler
bir
a.
yemidr
44a/8
olan a drler bir a. amdur 14a/4,
42b/15 [2]
aru a. 3a/3, 5a/4, 9b/19, 26a/5, 35b/14,
49a/5 [6]
yr a. 17a/19
a.+a 5b/5, 9a/8, 10b/15, 17a/6, 17b/2,
18a/13,
32a/17,
37a/16,
38b/18,
43b/5,
48b/19, 51b/19, 53b/21, 54b/18 [14]

her a.+a 54b/18
oar a.+a 43b/5
a.+dan 11a/21,37b/18 [2]
a.+dur 3b/6, 4a/1, 5a/2, 5b/15, 6a/18,
175
6b/19, 7a/11, 7a/21, 7b/4, 9a/12, 9a/12,
bn a.+ 31b/11, 32b/13 [2]
9a/17, 9a/21, 10a/13, 13b/19, 13b/20, 14b/4,
belesn a.+ 10a/4, 17a/3, 27a/14,
14b/11, 14b/17, 15b/6, 18a/21, 19a/4, 21a/8,

21b/7,
21b/10,
21b/11,
21b/12,
40b/8, 42b/6 [5]
23a/5,
bell a.+ 27a/11
25a/2, 25b/12, 26a/6, 27a/8, 28b/3, 29b/3,
berr atem iegi a.+ 11a/13
30b/10, 32a/14, 32a/18, 33a/20, 35a/15,

36a/9, 37a/16, 39b/8, 40a/19, 41a/2, 42a/8,
43b/5,
44b/8,
44b/13,
47a/10,
48b/12
berr atem iegin a.+ 31b/6,

36b/5 [2]
bgrtlen a.+ 29a/1
,51a/8, 53a/17 [52]
buyan a.+ 27a/10, 29a/3 [2]
bey bir a.+dur 21b/11
cam a.+ 5b/11, 33a/6, 44a/19, 51b/19,
bezr-i benc ddkleri a.+dur 10a/13
52a/1 [5]
dikenl a.+dur 30b/10, 41a/2 [2]
cam a.+ yemii 14a/6
gcle drler bir a.+dur 44b/8
cam a.+ yemiine 11b/11
oar a.+dur 40a/19
cenr a.+ 32b/21
aru a.+dur 25b/12
am a.+ 29a/18, 43a/16 [2]
d- fireng drler a.+dur 14b/11
am a.+ ozana 25a/4
a.+ 3b/14, 4a/2, 4a/10, 4b/9, 5a/3, 5a/14,
am a.+ urd 22b/2, 22b/5 [2]
5b/11, 6a/12, 7b/2, 7b/10, 8a/6, 8a/9, 8a/13,
enr a.+ 4a/2,22a/19,33b/16,37b/3 [4]
8b/7, 10a/4, 11a/2, 11a/3, 11a/12, 11a/13,
defne a.+ 22b/4, 48a/19 [2]
11b/11,14a/6,14a/18, 14b/10, 14b/17, 15a/5,
dikensiz nba a.+ 36a/18
15a/10, 15a/12, 15b/18, 16a/9, 17a/3, 17b/3,
dikensiz olan nba a.+ 19b/11
17b/7,18b/3,19b/11, 19b/18, 20a/10, 20b/11,

20b/13,21b/10,21b/18,22a/14,22a/16,22a/17,
22a/17, 22a/19, 22b/2, 22b/4, 22b/5, 23a/15,
24a/19,24b/16,25a/4,25a/21,25b/19, 25b/19,
25b/20, 26a/3,26a/13,26a/13,27a/10, 27a/11,
27a/14, 27b/3, 27b/16, 28a/4, 28a/5, 28a/15,
28a/18, 28b/2, 28b/12, 28b/21, 29a/1, 29a/1,
29a/2, 29a/3, 29a/18, 29b/2, 29b/4, 30b/11,
30b/17, 31a/1, 31a/2, 31a/2, 31a/3, 31a/18,
31b/4,31b/6,31b/7,31b/11,31b/11,
31b/16,
32a/7,32a/13,32a/14,32a/21, 32b/11, 32b/13,

32b/21, 33a/1, 33a/1, 33a/2, 33a/6, 33a/14,
33b/5,
33b/16,
33b/18,
34a/1,
34a/2,
34b/14,35a/20,35b/6, 36a/14,36a/18, 36a/18,

36b/5,36b/10,37a/11, 37b/3, 37b/18, 37b/18,
38a/1, 39a/6, 39b/20, 40a/1, 40a/2, 40b/8,
40b/10, 41a/15, 41a/21, 41b/5, 42a/3, 42b/6,
43a/11,43a/12,43a/13,43a/16, 43b/15, 44a/9,
44a/11,44a/19,45a/16,45b/12,46a/20,47b/10,
48a/19,49b/11,51a/2,51b/16,51b/17, 51b/19,
52a/1, 52a/4, 52a/8, 52a/17, 52b/3, 52b/6,
52b/8, 53b/12, 54a/8, 54b/10, 54b/11 [161]
au a.+ 17b/3,19b/18,21b/18,29b/2 [4]
a sgd a.+ 17b/7, 33a/14 [2]
ay tdkleri yemi a.+ 32a/7,
32b/11 [2]
anduz a.+ 36a/18
anu a.+ 45b/12
arduc a.+4b/9,28b/21, 33a/2, 33b/5 [4]
armd a.+ am 33a/1
ay a.+ 8a/13, 20a/10, 23a/15,
27b/16,28a/4, 28a/5, 29a/1, 31b/16 [8]
baam a.+ 22a/17, 35a/20 [2]
[2]
ebcehl arpznu a.+ 31a/1, 32a/21

egir a.+ 40a/2
ezeltere a.+ 18b/3, 44a/9 [2]
arnb a.+ amna 26a/13, 33b/18 [2]
atem
iegin
a.+
5a/3,
31a/2,
37a/11 [3]
lun a.+ 34a/1,45a/16,51b/16[3]
igde a.+ 26a/13
it burn a.+ 31a/2, 53b/12 [2]
kene a.+ 8b/7, 34a/2 [2]
abulu baam a.+ 46a/20
arn a.+ 29a/2, 30b/11, 30b/17,
31a/18 [4]
arn a.+ yemii 54b/10
ava a.+ 16a/9, 28a/15, 37b/18 [3]
a.+ 51a/2
z a.+ am
28b/2, 29b/4, 33a/1,
40a/1, 40b/10, 41a/15, 43b/15 [7]

z a.+ amna 27b/3,41a/21[2]
meryn a.+ 39b/20, 42a/3 [2]
meneve
a.+
7b/2,
8a/9,
11a/12,
52a/8, 52b/6 [5]

menev a.+ 8a/6
mve a.+ 7b/10
mul a.+ yemiine 11a/3
nba a.+ 28a/18, 43a/12 [2]
pire a.+ 14b/17
sere dili ddkleri otu a.+ 5a/14
serv a.+ 15b/18
serv a.+ ozadur 14a/18
sincan a.+ 15a/10
sgd a.+ 11a/2,20b/11,35b/6[3]
176
sgt a.+ 22a/14, 28b/12, 36b/10,

37b/18, 39a/6 [5]
mum a.+na 9a/18
sdlgen a.+ 52a/4, 52b/3 [2]
mrver a.+na 35b/8, 50b/8 [2]
andal a.+ 14b/10
rm mrver a.+na 8a/11
orun a.+ 43a/13
zm a.+na 6b/19
erv a.+ 31a/3
a.+nda 15b/19
m a.+ 52b/8
m a.+ yemii 24a/19,52a/17[2]
emr a.+ 31b/11
tesb a.+ 3b/14, 20b/13, 25b/19,
25b/20, 31b/4, 32a/13, 34b/14, 41b/5,
54a/8 [9]
d a.+ 4a/10, 22a/17,43a/11,54b/11
[4]
a.+
6a/12,
22a/16,
a.+ndan 27b/3
arduc a.+ndan 27b/3
a.+nu 2a/8, 2a/13, 4a/2, 6b/5, 11a/6,
12b/20, 14b/15, 18b/9, 23a/18, 24a/16,
28b/15, 28b/20, 31a/21,32a/1,37a/20, 38a/5,
39a/9, 40b/5, 41a/18, 41b/13, 42b/2, 42b/4,
trunc a.+ 25b/19, 51b/17 [2]
zm
mersn a.+na 2a/18
25a/21,
44a/11,47b/10 [5]
yabn nrnu a.+ abu 24b/16
yabn serv a.+ 49b/11
44a/6, 46a/2, 47b/1, 50a/2, 51b/5 [27]

arduc a.+nu sdi 31a/21
belesn a.+nu tomdur 18b/9
bezr-i benc a.+nu dal 32a/1
cam a.+nu byyin yemii 41a/18
cam a.+nu yemii 6b/5, 51b/5 [2]
cam a.+nu yemiine 39a/9
yr a.+ 15a/5, 15a/12 [2]
cevz a.+nu am 28b/20
a.+dur 4b/10, 9a/18, 19a/19,22b/8,23a/3,

29b/13, 37b/7, 47b/4, 49b/8 [9]
it burn a.+nu yemii 47b/1

keci boynuz a.+nu iegidr 4a/2
hind anavber a.+dur 22b/8
kei boynuznu a.+nu iegi 44a/6
atem iegin a.+dur 19a/19,37b/7
knd a.+nu yemii 38a/5
mrver a.+dur 29b/13
an a.+nu tom 2a/13
[2]
aramu a.+nu abu 2a/8
aruca arn a.+dur 4b/10
arn a.+nu yemii 41b/13
emr a.+dur 9a/18
z a.+nu am 50a/2
yabn dibi a.+dur 49b/8
urd bar a.+nu yemiidr 46a/2
yunm baam a.+dur 47b/4

a.+na 2a/18, 2b/4, 2b/12, 3a/5, 5a/9, 6a/10,
6b/19, 7a/20, 7b/3, 8a/11, 9a/16, 9a/18,
11a/12,
12b/8,
24a/12,
29a/21,
30b/16,
32a/13, 32a/18, 32b/1, 32b/2, 32b/14, 33b/4,

35b/8, 37a/14, 42a/21, 43a/9, 46a/1,49a/1,
50b/8 [30]
au a.+na 2b/12
ardc a.+na 32a/13
arduc a.+na 33b/4
ay a.+na 3a/5
belesn a.+na 9a/16
berr enr a.+na 42a/21
berr atm iegin a.+na 12b/8
defne a.+na 24a/12
arnb a.+na 32b/14
atem iegin a.+na6a/10, 46a/1 [2]
atm iegi a.+na 11a/12
kd a.+na 43a/9
kene a.+na 2b/4
an a.+na 5a/9
arn a.+na 32b/1, 32b/2 [2]
ava a.+na 7b/3
na a.+na 49a/1
maak a.+na 32a/18
meneve a.+nu 28b/15

menevg a.+nu arasnda 42b/4
mum a.+nu yemii 12b/20
nr a.+nu 24a/16
nba a.+nu yapra 23a/18
abr a.+nu yemii 37a/20
aruca arn a.+nu yemii 40b/5
m a.+nu yemiine 11a/6
m a.+nu ycesi 14b/15
yabn enrnu a.+nu abu 42b/2
a.+lar 7b/10, 39b/14 [2]
oar a.+lar amna 39b/14
mvesiz a.+lar 7b/10
a.+lara 6a/5,15a/10,37a/17,47a/5 [4]
dikenl a.+lara 37a/17
a.+larda 2a/11, 21b/8, 22b/7, 38a/12 [4]
a.+lardur 39b/12
a.+larna 30a/9
a.+u 18a/21, 30b/11, 34b/16, 36b/13,
38b/21, 48a/9, 48b/18, 52a/17 [8]
[ 363 ]
a.+u amdur 34b/16
bber a.+u kki 38b/21
her a.+u abu 52a/17
an aldular a.+u kki 36b/13
177
urd
bar
ddkleri
a.+u
yemii
48b/18
benzeyen bir aa, kehrba aac. Kr. rm z.

a. 6b/9
urt bar ddkleri bir a.+u yemiidr

18a/21
[ 1 ]
amas: <Ar. Gzn irin toplamas. Kr. gz
aar-: Aarmak, beyazlamak.
irilenmek.
a.-ma 62a/11
a. 55b/12
[ 1 ]
[ 1 ]
aal a.-ma 62a/11
ab: <? Ada soan; (scilla maritima). Kr. aa
ares: <? Seylan dibi, kurunkk. Kr. sergle dibi.

a. 4b/14
oan.
a. 7a/17
[ 1 ]
ar: Ar.
[ 1 ]
a. 55a/3, 56b/4, 60b/18, 62b/17, 63a/4,
aber: <Ar. 1. Terkip edilmi bir srme. Kr. ttiy,

kul. 2. Zrnk, arsenik. Kr. ern.
63a/5 [6]
arb a. 60b/18
a. 5b/17
a.+dur 58b/16, 61b/8 [2]
[ 1 ]
a.+s 55a/3, 55a/4, 55a/11, 55a/15, 56a/5,
ada: <Ar. Ada 1. Kaynatlarak ok koyu ve
58a/13, 58a/15, 58a/16, 58a/16, 58a/17,
yapkan bir macun durumuna getirilen pekmez veya
58a/18,
limonlu eker eriyii. 2. ekerle yaplan rnlerin
58b/2,
hazrlanmas
58b/17, 59a/1, 59a/3, 59a/5, 59a/12, 59b/1,
veya
beklemesi
srasnda
ekerin
ulat koyuluk.
58a/19,
58b/3,
58a/20,
58b/5,
58b/1,
58b/11,
58b/2,
58b/12,
59b/16, 59b/17, 60a/1, 60a/5, 60b/2, 60b/2,
a. 37b/4
60b/5, 61a/8, 61a/21, 61b/2, 61b/6, 61b/9,
[ 1 ]
61b/12,
ar: Ar.
62a/5,
62a/9,
62b/9,
62b/18,
62b/19, 63a/1, 63a/2, 63a/2, 63a/3, 63a/4,
a. 25b/10, 55b/2, 57a/19, 57b/1, 59b/17,
63a/4, 63a/5, 63a/7, 63a/18 [53]
61a/5, 61a/7, 61a/17, 61b/8, 62b/9, 62b/15
az a.+s 58a/18,58b/17,63a/4[3]
[11]
aya a.+s 58a/13
[ 11 ]
ba a.+s 58a/15, 60a/5, 60b/2, 61b/6,
a. bama 55b/2, 61a/5, 61a/7,61a/17,
63a/4 [5]
61b/8, 62b/9, 62b/15 [7]
bl a.+s 58a/19
a. olma 57a/19, 59b/17 [2]
boaz a.+s 58b/12, 59a/12, 62a/5 [3]
arl(): Bkz. arl.
bgrek a.+s 58b/5, 61a/21, 62a/9 [3]
a.+ 59b/1
bgr a.+s 56a/5
[ 1 ]
cee a.+s 60b/5
dil a.+ 59b/1
ciger a.+s 61b/9,61b/12,62b/9,63a/5
[4]
arl: Arlk.
a. 56b/16,57a/21,59a/12,60a/13,60b/19 [5]
[ 5 ]
eyeg a.+s 58b/11, 59b/17 [2]
ara: Diz kapa, ak kemii.
ferc a.+s 58b/1
a.+na 9a/14
gbek a.+s 63a/7
[ 1 ]
gz a.+s 63a/2
ouz a.+na Domuzara,
kprtken; (Cyclamen) . Kr. bur-

meryem. 9a/14
a. 56b/7, 58a/17, 58b/17, 62b/14, 63a/4 [5]

a. ars 58a/17, 58b/17, 63a/4 [3]
a. oma 56b/7
yken a.+s 59a/3

ram a.+s 58b/2, 63a/2 [2]
ala a.+s 55a/3
rna a.+s 59a/1
a.+da 61b/12
yrek a.+s 58b/2, 59a/5, 60a/1, 61b/2,
a.+dan 56a/3, 56a/7, 62a/8 [3]
63a/3 [5]
[ 9 ]
aac
ula a.+s 58a/20, 61a/8 [2]
ala a.+s 58a/17, 60b/2 [2]
a. ous 62b/14
cevizi,
alb a.+s 55a/4

ula a.+s 62b/19, 63a/18 [2]
az: Az.
Rum
di a.+s 63a/1
eler a.+s 58b/3, 62b/18 [2]
a. bama 56b/16
aris:<Gr.
dil a.+s 58a/16
hurma
aacna
eker a.+s 55a/15
178
a.+sna 55b/20, 57a/13, 58a/21, 60b/12 [4]
a. yller 56b/13
boaz a.+sna 55b/20
auz: Hayvann doumundan sonra salan ilk st.
gz a.+sna 58a/21, 60b/12 [2]
Kr. ure.
alb a.+sna 57a/13
a. 26b/7
a.+snu 62b/21
a.+a 20a/18, 47a/5 [2]
eler a.+snu 62b/21
[ 3 ]
a.+syla 55a/13, 62a/20 [2]
a()z: Bkz. az.
[ 68 ]
a.+a 60b/6
aya a.+syla 62a/20
a.+ 15b/3, 38a/16, 39a/7, 56a/13, 56b/1,
ba a.+syla 55a/13
56b/10, 56b/12, 61b/15, 62b/13 [9]
ar-: Armak.
a.+
a.-ma 55b/11, 56a/4, 61a/18 [3]
acu
ddkleri
otdur
38a/16,
39a/7 [2]
[ 3 ]
a.+ egilmek 61b/15
gz apa a.-ma 61a/18
a.+ oma 56b/1, 56b/12 [2]
arn-: Arnmak.
a.+ urma 62b/13
a.-maa 57a/12
a.+na 34b/6
[ 1 ]
[ 11 ]
ariys: <Gr. Crtatan dlei, karga dvelei
ama: <Ar. tn-i ama Yabani incir. Kr. cemz.
ebucehil karpuzu. Kr. crtatan dglegi, rtatan

dglegi, eb cehl arpuz.
a. 13a/4
[ 1 ]
a. 3a/2
tn-i a. 13a/4
[ 1 ]
amer: <Ar. Krmz.
ar: <Gr. Uyku verici zellii olan uyuturucu
a.
bir bitki. Kr. rd.
31b/8, 31b/10, 34a/17, 34b/11, 41b/10,
a. 5a/14
7b/16, 12b/8, 14a/11, 15a/18, 31b/8,
56a/17 [11]
[ 1 ]
baha- a. Gvdede kan krmz
asrd-: Aksrtmak.
noktalar. 56a/17
a.-ur 46b/9
behmen-i a. Sar susen dibi. 7b/16
[ 1 ]
cen-y a. Mahlep yemii. 15a/18
a: <Ar. gemesi, baygnlk hissi.
cl-i a. 14a/11
a. 56a/10
na- a. 41b/10
[ 1 ]
eb-i a. Krmz zac. Kr. zc-
au: Zehir.
amer. 31b/8
a. 2b/12, 15b/7, 17b/3, 19a/1,
19b/18,
tn-i a. Yabani incir. Bkz. tn-i
20b/20,
40b/20,
ama. 12b/8
21a/4,
21b/18,
29b/2,
42b/17, 45b/4, 59b/13, 61a/20, 63a/12 [15]

a.
aac
Zakkum
aac;
(Nerium
oleander). Kr. isml-umr, arzem,
ar- zehre, z- herc. 17b/3, 19b/18,

21b/18, 29b/2 [4]
Aksrk
otu,
knds;
a-
rmiye,
(Gypsophila struthium) . Kr. knds,

kkl,
cbek-unn,
anders. 15b/7, 19a/1, 20b/20, 21a/4,

40b/20, 42b/17, 45b/4 [7]
a.+dan 38b/10
[ 16 ]
aulu: Zehirli.
a. 7b/9, 8a/9, 56b/13 [3]
[ 3 ]
zc- a. Krmz za.31b/8, 31b/10 [2]

a.+e 10a/9
na- a.+e 10a/9
2b/12
unduz
[2]
[ 12 ]
a. aacna
a.
yn- a. Kzl toprak.34a/17,34b/11
asr: <Ar. Kayalar zerinde biten bir ot, kaya

ereltisi. Bkz. besfyec.
a. 5a/12
[ 1 ]
a: < Ar. Br ars. Kr. bgr ars.
a. 56a/4
[ 1 ]
ar:<Ar. Aspir yalanc safran, haspir, kurtum;
(Carthamus tinctorius) . Kr. afr. Bkz. ar.

a. 5a/7
[ 1 ]
a. ota 8a/9
ane: gevend-i ane Suret dars, hurde dar,
a. otdur 7b/9
cevaz dar, gavers, kavers. Kr. gl.
179
a. 46a/3
a. 2a/6, 4a/20, 4b/11, 4b/11, 4b/12, 5b/7,
[ 1 ]
6b/9, 8b/12, 10b/5, 11a/6, 12b/1, 12b/5,
gevend-i a. 46a/3
ar: <Ar. Aspir iei; (Carthamus tinctorius) .
Kr. afr.
a. 6b/9
[ 1 ]
ar: <Ar. Yabani
13a/3, 13b/12, 13b/17, 14b/14, 14b/17,

14b/21,
26b/2,
prasa, da prasas; (Eremurus
spectabilis). Kr. berr pra.

a. 5a/20
[ 1 ]
a: <Ar. Korkmak.
17b/7,
17b/12, 17b/16, 20b/7,
21b/1, 23a/5, 24a/14, 24b/6, 24b/9, 26a/4,

26b/4,
28b/7,
30a/11,
32b/10, 33a/13, 34a/17, 34b/4, 34b/11,

40b/1,
41b/7,
49b/17,
50a/3,
51a/15,
52b/8, 53a/12, 53a/19, 53b/20, 56b/18,

58b/16,
59a/13,
60a/21,
61a/5,
61b/3,
62b/4, 62b/19 [60]
a. 56a/6
a. bber 13b/12, 31b/10 [2]
[ 1 ]
a. camur 34b/11
acn: <Far. nsan vcudunda bulunan drt e.
a. camurdur 34b/4
Kr. anr- erbaa.
a. iekl 31a/7
a. 56a/11
a. dmek 59a/13, 60a/21, 61b/3,
[ 1 ]
62b/19 [4]
ava: <Ar. Kararm nesne.
a. encr 8b/12
a. 13b/12
a. gl 53a/19
[ 1 ]
a. a 14b/14
le-i a. Ak biber, kara biber. Kr.
a. elv 52b/8
a bber, ara bber, dr- fulful.
a. ardal 2a/6, 4b/12, 6b/9, 10b/5,
13b/12
12b/5, 14b/17, 17b/12, 17b/16, 21b/1,
ayn: <Gr. Ylanba otu. Kr. ilan ba, ylan ba.
28b/7 [10]
a. 3b/10, 5a/19 [2]
a. urmya 11a/6
[ 2 ]
a. kkdr 51a/15
az: <Ar. Ahz etmek, almak.
a. aranfuldur 53a/12
a. 1b/6
a. ovaz 14b/21
[ 1 ]
a. mersn yemii 49b/17
a. db 1b/6
a. noadur 61a/5
aker: <Ar. Pire sidii. Kr. pre bevli.
a. otdur 20b/7
a. 36b/17
a. sere dili 50a/3
[ 1 ]
a. sgd 28b/20
akere: <Ar. Tavan. Kr. avan.
a. sgd aac 17b/7, 33a/13 [2]
a. 37a/19
a. ssen 4b/11, 24b/9, 30a/11 [3]
[ 1 ]
a. ssen dibi 41b/7
akke: <Ar. Saksaan kuu; (Pica pica) . Kr.
a. ssen dibine 31b/19
asaan u.
a. ssen ya 23a/5
a. 36b/1
a. an ot 24a/14
[ 1 ]
a. u 56b/18,62b/4 [2]
akme: <Ar. Bkz. akke.
a. ular 58b/16
a. 36b/2
a. eb 26b/2
[ 1 ]
a. topra.dur 34a/17
akne: <Ar. ksz olan idemi, sorncan aac;
a. tt 13a/3
(Colchicum autumnale) . Kr. ksz olan igdemi,
a. adur 13b/17, 24b/6, 26a/4 [3]
srncn.
a. zm ubuna 53b/20
a. 35b/1
a. yuma. adur 12b/1
[ 1 ]
akb: <Ar. Kenger dikeni, eek dikeni; (Cynara
cardunculus). Kr. kenger dikeni.

a. 35b/16
[ 1 ]
a: Beyaz.
28b/20,
30b/20, 31a/7, 31b/10, 31b/19, 32a/12,
a. zc 32a/12, 32b/10, 40b/1 [3]

a. z 30b/20
a.+dur 12a/5,16b/10 [2]
[ 62 ]
a-: Akmak.
a.-an 59a/8, 61b/7 [2]
180
a.-ar 12a/7, 12b/5, 39a/15, 49b/10, 56b/15,
[ 1 ]
58b/16, 59b/18 [7]
adl-neb: <Ar. Pekmez, ada. Kr. bekmez,
a.-ma 55b/21, 56a/1, 56a/3, 56a/3, 56a/7,
ada, melle.
58a/20, 60b/12, 62a/8, 62b/12, 63a/11 [10]
a. 37b/4
an a.-ma 62b/12
[ 1 ]
a.-madan 62b/11
a: <Ar. 1. Krmz renkte olan bir cins ta. 2.
an a.-madan 62b/11
Krmz renkte olan.
a.-madur 59a/4
[ 21 ]
aa:<Ar.
Saksaan
kuu;
asaan u.
a. 6b/12
(Pica
pica) .
[ 1 ]
Kr.
a. 36a/13
[ 1 ]
aar: <Ar. la olarak kullanlan kkler.
l-y a. 6b/12
amrn: <Gr. kszolan idemi, sorncan, gz
idemi, itboan otu; (Colchicum autumnale). Kr.
ksz olan igdemi, srncn.

a. 2a/15
[ 1 ]
a. 36b/16
[ 1 ]
aavye: abb- aavye eitli baharatlarla yaplan
al: <Ar. Akl.

a. 57a/4, 57b/12 [2]
a. gideren stma 57a/4
bir hap.
a. 19a/16
a.+ 48a/7, 50a/10, 60a/6 [3]

[ 5 ]
[ 1 ]
a.+ gideren ota 48a/7
abb- a. 19a/16
abl: <Ar. Hastalk sonu. Kr. astal o.
a. 60b/9
al(): Bkz. al
[ 1 ]
[ 1 ]
ay: <Gr. Akasya aac; (Acacia) .
a. 4a/3,5a/10, 7b/20, 16b/5, 19b/2, 21a/17,
al: Beyazlk.
a. 56b/2
24a/18,26b/13,28b/8,32a/6,32b/11, 33a/19,
41a/2, 41a/6, 41b/12, 45b/12 [16]
[ 16 ]
a.+a 39b/5
[ 1 ]
am: <Ar. Nar iei. Kr. nr iegi.
a. 7a/16
a. dzdkleri ot 28b/8
[ 1 ]
a. tdkleri yemi aac 32a/6, 32b/11
amr-rmmn: <Ar. Hind nar iei. Kr. hind
[2]
nr iegi.
a. uyndan 7b/20
aa: Olduka beyaz, beyazca.
a.7a/3,10a/8, 14b/21, 16a/11, 17b/21, 21a/2,
36b/16, 54b/8 [8]
[ 8 ]
a. 6a/15
[ 1 ]
anan: <Ar. Srkuyruu otunun kk.
a. 6b/2
[ 1 ]
a. ot Aca otu, sultan otu, yapsnda
ann: <Gr. Kocaba, mavi renkli iei ve nohut
saponin, trimetilamin, hermin ve uucu
byklnde tohumu olan bir buuk metre
ya ieren, yeil iekli zehirli bir
bitki tr; (Mercurialis annua) . Kr.

erblyn, bersiynyn, cernr, a-
hrms, a-i hrms, yenme. 7a/3,

10a/8, 14b/21, 16a/11, 17b/21, 21a/2,
36b/16, 54b/8 [8]
adl-mar: <Ar. Sr papatyas, srgz,
mast iei, arnika; (Arnica montana). Kr. r

gzi, iri ppdya.
a. 5a/19
[ 1 ]
adl-ar: <Ar. Sr papatyas, srgz, mast
iei, arnika; (Arnica montana). Kr. r gzi, iri

ppdya.
a. 2a/16
boyundaki dikenli bir ot; (Onopordon acanthium).

Kr. oca ba.
a. 3b/19
[ 1 ]
ara: <Ar. Ba kel olan, salar dklm olan.
a. 56a/11
[ 1 ]
arl-melik: <Ar. Hindistana zg kaln kabuklu
bir ceviz tr.
a. 6b/6
[ 1 ]
areb: <Ar. Akrep.
a. 23a/18, 33a/9, 53a/21, 61b/16 [4]
a. uyru 23a/18
a. otyanotu; (Polygonum bistorta).
181
33a/9
a.-mama 57b/15
a. ldren 53a/21
ou a.-mama 57b/15
a. oma 61b/16
a.-sa 34b/6
a.+i 29b/19
a.-ub 19a/12, 37b/1 [2]
[ 5 ]
a.-urlar 4a/4, 51a/2, 54b/17 [3]
deiz a.+i 29b/19
arebn: <Ar. Altn otu, dalak otu; (Ceterach
officinarum) . Kr. altun ot.
[ 14 ]
ala: ok renkli, kark renkli, alaca.
a. 37b/19, 44a/2 [2]
a. 35a/21
[ 2 ]
[ 1 ]
areb: <Ar. yan otu; (Polygonum bistorta) .
Kr. yan ot.
a. gvelek 44a/2
a. ara 37b/19
alaca: Birka rengin karmndan oluan renk, ala.
a. 37a/4
a.
[ 1 ]
arsemn: <Gr. Diz kapan bkememe.
a. bir cins kelerdr 28b/4
a. 55b/5
a. olma 55b/13, 56b/3,56b/4,56b/13 [4]
[ 1 ]
a.+snu 7b/17
arsemr: <Gr. Bkz. arsemn.
[ 8 ]
a. 55b/5
[ 1 ]
a.+snu kkidr 7b/17

ala: <Ar. Slk. Kr. slk.
a : <Ar. En son, uzaktaki.
a. 36a/13
a.+y 6b/13
[ 1 ]
[ 1 ]
al: <Ar. Daha iyi, pek iyi, en yksek, ziyde olan.
a.+y ercn Bir tr etli ve byk
a. 1b/1
zeytin, kalamata, Sudan zeytini. Kr. iri

sdn zeytn.6b/13
aryn: <Gr. Kuzu ptra, koyun otu, ftk otu,
kask otu, kzl yaprak; (Agrimonia eupatoria). Kr.

uz butra; fe.
a. 6b/3
[ 1 ]
a: mers- a Mercankk iei; (Origanum

ula, merzenc.
a. 50b/9
[ 1 ]
mers- a. 50b/9
aml: <Far. Bal suyu. Kr. bal uy.
a. 5b/18
[ 1 ]
a-nkb: <Far. Stleen otu ve bundan elde
edilen tbb bir zamk; (Euphorbia officinarum) . Kr.

ferfiyn.
a. 5b/18
[ 1 ]
al: Krmz.
a.+dan 51a/14
[ 1 ]
al- : Almak.
a.-dular 19a/15, 36b/13, 37a/10, 39b/8,
39b/12, 48a/8 [6]
an a.-dular aacu kki 36b/13
a.-ma 58a/5
ou a.-ma 58a/5
28b/4, 55b/13, 56a/16, 56a/17, 56b/3,
56b/4, 56b/13 [7]
[ 1 ]
alc: <Ar. Yaban rezenesinin bir tr. Bkz. berr
rziyne.
a. 36b/14
[ 1 ]
alef: <Ar. Yonca otu. Kr. yonca.
a. 37a/12
[ 1 ]
alem: <Ar. Kaya kurbaas. Kr. aya urbaas.
a. 36a/16
[ 1 ]
al bl: <Ar. Bkz. krrs.
a. 37a/20
[ 1 ]
alam: <Ar. Ac hyar, ebucehil karpuzu. Kr.
anal, rtatan dglegi, ebcehl arpz.
a. 35b/8
[ 1 ]
alame: <Ar. Bkz. alam.
a. 36b/18
[ 1 ]
allh alem : <Ar. Allah en iyisini bilir.
a.
38a/7, 47b/5, 54a/21, 57b/9, 58a/12,
59a/4 [6]
[ 6 ]
alma: Elma; (Pirus malus). Kr. tuff, sb, hirc.
a. 12a/2, 12b/9, 17b/8, 27a/7, 54a/1 [5]

a. ous 17b/8
a. ryias 12b/9
a.+s 41a/4, 43a/9 [2]
182
deve a.+s Deveelmas, akrdiken,
[ 22 ]
maydanozgillerden hekimlikte
a a.+ 6b/13
kullanlan bir bitki; (Arctium
alnis: <Gr. Rum ven otu. Kr. sil-i rm.
tomentosum). 41a/4
a. 3b/7
a a.+s Da elmas, yabani elma.

43a/9
[ 1 ]
amr: <Ar. Da pelini, mersin yemii, defne. Kr.
a.+ya 6a/1
a pelni, mersn yemii, defne.
[ 8 ]
a. 37a/14
det a.+ya 6a/1
[ 1 ]
alt: Alt.
amrn: <Gr. Yabani iri papatya iei. Kr. berr

a.+ 48b/12, 60b/13, 61b/15, 62a/13 [4]
iri ppdya.
iki ee a.+ 61b/15
a. 4b/18
oltu a.+ 62a/13
[ 1 ]
pirinc a.+ 48b/12
amrn: <Gr. Sar papatya iei.
a.+nda 59b/5
a. 4b/19
a.+ndan 61b/18
[ 1 ]
[ 6 ]
amrn: <Gr. de. Kr. igde.
dil a.+ndan 61b/18
a. 5a/6
altun: Altn, atom says 79, atom arl 196,9 olan,

1064Cde eriyen, kolay ilenen, yksek deerli,
paslanmaz element, zer (simgesi Au). Kr. eheb,
[ 1 ]
amel: <Ar. Etki, kullanm, ilem.
a.
lfs.
a. 5a/10, 17b/17, 17b/20, 20b/4, 20b/17,
a. derler6a/21,6b/20,17a/14,39b/21 [4]
23a/21, 25a/14, 26b/9, 26b/14, 29b/20,
a.+i 19a/6
35a/21, 41a/14, 47a/7, 47a/9, 47a/17,
[ 8 ]
53a/15 [16]
zencefre a.+i 19a/6
[ 16 ]
a. ba Altnba denilen bir ot. 20b/4
amel: <Ar. Uygulamal, pratik.

a. 29b/16, 50b/3 [2]
a. bo Altn boku. Kr. rz. 41a/14
[ 2 ]
a. ot Altn otu, kaya boluklarnda ve

nemli yerlerde yetien, yapraklar idrar
sktrc ve kabzlk giderici olarak
a. bdur 50b/3
amd: <Ar. Ak hastas.
a. 60b/9
kullanlan bir tr bitki, mayasl otu;
(Ceterach officinarum). Kr. et-tenmenl-
l, aetr-rmiye, a-l, zeng-
[ 1 ]
amlecl-cem: <Ar. Kzl kavun. Kr. zl avun.
a. 37a/12
dr, salanderyn, sulnl-cebel,

arebn, lim-eheb.5a/10, 17b/17,
17b/20, 25a/14, 26b/14, 35a/21, 47a/7 [7]
a. otna 29b/20
a. opra 26b/9
37a/21,
43a/2,
44b/10,46b/5,48a/13,50b/7,51a/5,51b/7 [17]
a. ddkleri yemi 44b/10
a. yemii 12a/2, 25a/7, 35a/3, 43a/2,
46b/5, 50b/7 [6]
a. yemiine 35b/21, 48a/13, 51b/7 [3]
a.+a 44b/18, 44b/20, 52b/16, 54a/21 [4]
bstn tersl a.+a 44b/20
a.+a 52b/16, 54a/21 [2]
yabn a.+a 44b/18
a.+ 6b/13
arlk
30a/7,
a. 3a/15, 4a/3, 4a/7, 12a/2, 13a/1, 25a/7,

35b/21,
anlamna
katarak
ama
veya
hayranlk
a. 1b/14, 7b/17, 14a/8, 21b/12, 24b/12,
alc: <Far. Al; (Crataegus).

35a/3,
[ 1 ]
amm: <Ar. 1. Ama. 2. Yanna getirildii kelimenin
anlatan bir sz.
a. vara 53a/15
32a/14,
6a/21, 6b/20, 17a/14, 39b/1, 39b/21,
42b/10, 47b/12 [7]
35a/10,
36a/15,
39b/20,
41b/2,
53a/12 [11]
[ 11 ]
amrud: <Ar. Kereviz. Kr. kerefes.
a. 35b/20
[ 1 ]
amrd: <Far. Armut; (Pirus communis). Kr.

berhefnec.
a.+a 10a/17
[ 1 ]
bir nev a.+a 10a/17
an: <Ar. Zahmet, glk, zorluk. Kr. zametl.
a. 60b/13
[ 1 ]
183
anberr: <Gr. Gelincik iei; (Papaver rhoeas) .
Kr. gelinck, efsime.
[ 1 ]
an: <Ar. Kertenkele. Kr. kertekele.
a. 5a/1
a. 36b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
anlye: <Gr. Meyan kkne benzeyen sar bir kk.
anle: <Far. anle-i sevd Peygamber iei kk,
Bkz. ecgenn, ecgeln.
Rum cedvar. Kr. cedvr, rm cedvr, peyamber
a. 7a/13
iegi kki.
[ 1 ]
a.+i 7a/9, 7a/9 [2]
anr: <Ar. eler.
[ 2 ]
a.+ 56a/11
a.+i sevd7a/9,7a/9 [2]
[ 1 ]
ansn: <Gr. Anason, enisen, ezanteri, ezeltere;
a.+ erbaa nsan vcudunda bulunan
(Pimpinella anisum) . Kr. sys, bezr-i rey,
safra, kara safra(sevda) ve balgam

olmak zere drt ana eden oluur. Bu
elerin
birbirine
oranlar
miza
zelliini ortaya karr. Dengenin
bozulmas durumunda eitli hastalklar
ortaya kar. (nler, 1999:48) 56a/11
abb- ulv.
drt e. Eski tbba gre bnye kan,
lebl-ubz, rziynec-i rm, rziynec-i m,

a. 4b/16, 9b/3, 16b/6, 18a/18, 24a/20,
24b/5, 34a/2 [7]
[ 7 ]
anurn:<Gr.Yaban kestanesi. Kr. yabn kednesi.

a. 4a/18
anber: <Ar. 1. Gzel koku, misk. Adabal ve
kaalot denilen byk balklarn barsaklarnda
[ 1 ]
ankebt: <Ar. rmcek. Kr. rmcek.
oluan gzel kokulu madde. 2. Amber iei, bir tr
mimoza; (Geum urbanum). Kr. mend, kite.
a. 36a/14
[ 1 ]
anar: <Ar. Mercankk iei; (Origanum
a. 17a/21, 46b/12, 48b/10 [3]
a.+i 35b/15
ula, merzenc, merzeng.
[ 4 ]
a. 36a/20
a.+i bd Katmer katmer yapra olan
[ 1 ]
bir iek. Kr. cade. 35b/15

andem: <Ar. kikardekan aac, bakam aac;
(Caesalpinia echinata) . Kr. iki arda an, baam
anardiy: asel-i anardiy Beladr bal. Kr.

beldur bal.
aac.
a. 36b/9
a. 35a/20
[ 1 ]
[ 1 ]
asel-i a. 36b/9
and: Srtlan, domuz. Kr. abatr-ricl.
anm: <Ar. 1. Glnar, meyvesi olmayan nar aac,
a. 33b/11
yabani
[ 1 ]
snger.
a. cnveri 33b/11
nar iei. Kr. nr iegi. 2. Snger. Kr.

a. 35b/20
anduz: Andz, yapraklar dikenli olan bir eit ard,

krlarda yetien zararl bir ot; (Juniperus drupacea).
Kr. keneter, krr- rm, asr, flg, ar,
[ 1 ]
anels:
<Gr.
Yaban
mercimei.
Kr.
yabn
mercimei.
Kr.
yabn
mercimegi.
arsd, rul-cen, zencebl-i m, cun, cen,
a. 4a/14
elniyn.
[ 1 ]
a. 15a/16, 18a/18, 22b/21, 24a/3, 25a/9,
anlis:
36a/5,
mercimegi. Bkz. anels.
36a/18,
37b/8,
37b/15,
39b/19,
40b/2, 43b/7, 45a/6, 45b/2, 45b/8 [15]

a.
aac
Andz
aac;
(Juniperus
drupacea) . Kr. arar- cebel. 36a/18

a. kki 24a/3, 43b/7, 45b/8 [3]
a. tom 18a/18, 22b/21 [2]
a.+a 6a/7
a.+dur 14a/20
[ 17 ]
anar: <Ar. Bkz. anar.
a. 36a/21
<Gr.
Yaban
a. 7a/5
[ 1 ]
antms:
<Fr.
Papatya
chamomilla). Kr. ppdya.
iei;
(Matricaria
a. 6a/16
[ 1 ]
anniy: anniy-y m Gneyik, hindiba;
(Cichorium). Kr. gyinek.

a.+y 3a/12
[ 1 ]
184
a.+y m 3a/12
[10]
anrb: <? Isrgan otu ve tohumu. Kr. ecgeln,
[ 15 ]
anlye.
ekinler a.+snda 18b/11

a. 7a/14
menevg aacnu a.+snda 42b/4
[ 1 ]
anm: <Gr. Eek marulu; (Sonchus oleraceus). Kr.

eek marl.
arab: <Ar. Arap; am, Hicaz, Irak, Yemen, Msr ve

Afrika'nn kuzeyinde yaayan geni bir kavmin ad.
a. 8a/21, 10b/10, 24b/5, 26a/4 [4]
a. 6a/15
a. diyrnda 10b/10, 24b/5, 26a/4 [3]
[ 1 ]
anmiyn: <Gr. Lale iei; (Tulipa gesneriana).
a. aa Yabani soan, da soan,

sarmsak. Kr. yabn oan, belbs.8a/21
Kr. lle iegi.
a.+da 13b/19,13b/20 [2]
a. 6a/14
[ 6 ]
[ 1 ]
arabca: <Ar. Arapa.
annm:<Gr. Olandren otu. Kr. olan dren
a. 7b/19,12a/9, 43b/18 [3]
ot.
[ 3 ]
a. 4a/21
arab: <Ar. Araplarla ilgili, Araplara zg olan.
[ 1 ]
a. 1b/10, 33a/17 [2]
anr: Bkz. enfir.
[ 2 ]
a. 7a/12
zam- a. 33a/17
[ 1 ]
arabiye: <Ar. Araplarla ilgili.
anlyn: <Gr. am kasns, yaban hindibas,
a. 10b/14, 32b/12 [2]
yaban kaba. Kr. yabn aba, anniy-y m.
[ 2 ]
a. 4b/2
bala- a. 10b/14
[ 1 ]
evke-i a. Sakz dikeni. Kr. az
an-ml: <Far. arap ve bal kartrlarak yaplan

bir iecek.
dikeni. 32b/12
arar: <Ar. Ard aac; (Juniperus) . Kr. arduc.

a. 33b/15
a. 4b/3
am- a. 33b/15
[ 1 ]
anzurt: <Far. Gz otu; (Astragalus sarcocolla).
a.+ 36a/18
Bkz. anurt. Kr. ekrhek, ancden, serfale,
[ 2 ]
neke, gzed, kull-frs.
a.+ cebel 36a/18
a. 6a/1, 20a/13, 28b/12, 31a/15, 43b/20,
ara: <Ar. Ter, su.
45a/4, 45b/18, 46a/18 [8]
a.+n 48a/11
[ 8 ]
anurt: <Ar. Gz otu; (Astragalus sarcocolla). Bkz.
anzurt. Kr. ekrhek, ancden, serfale, neke,
[ 1 ]
armn: <Gr. Gelincik iei; (Papaver rhoeas) .
Kr. gelinck iegi.
gzed, kull-frs.
a. 2b/11
a. 20a/14
[ 1 ]
[ 1 ]
arr: <Ar. 1. Hurma. Kr. urm. 2. ri papatya.
asuzn: Anszn, aniden.
Kr. iri ppdya.
a. 61a/4, 61a/14 [2]
a. 37a/8
[ 2 ]
[ 1 ]
apyn: <Gr. Afyon, haha bitkisinden elde edilen
uyuturucu bir madde; (Papaver somniferum). Kr.
arzdr: <Ar. Da pazs. Kr. a pazus.

a. 6b/6
efyn.
a. 3b/5
[ 1 ]
arb: <Ar. 1. Al cinsinden bir bitki. Kr. alc. 2.
[ 1 ]
Meneve yemii. Kr. penefe yemii.
ara: Ara, mesafe.

a.+larnda
a. 37a/21
4a/16,
21a/6,
21b/3,
21b/3,
42a/5 [5]
arpa a.+larnda 21b/3
a.+nda 61a/15
buday a.+larnda 21b/3

a.+snda
[ 1 ]
ard: Arka.
5b/8,
6b/5,
18b/11,
[ 1 ]
25a/19,
28b/15, 29a/10, 30a/6, 42b/4, 58a/10, 59b/5
ardahbin: <Gr. rtatan dlei, kargadvelei
ebucehil karpuzu; (Citrullus colocynthis). Kr.
185
crtatan dglegi.
a. 3a/19
a. 3b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
ars: <Ar. Kadntuzluu kk, sar aa. Bkz. args.
ardc: Ard. Bkz. arduc.
Kr. adn uzlu kki, aru aac.
a. 32a/13
a. 3a/3
[ 1 ]
[ 1 ]
a. aacna 32a/13
ardne: <Ar. Undan yaplan bir a. Kr. un a.
ar: Ar; ( Apis mellifica).

a. 32b/2
a. ovanndan 32b/2
a. 2a/19
a.+lar 4a/4, 7a/16, 7b/12 [3]
[ 1 ]
[ 4 ]
arduc: Ard, servigillerden, gzel kokulu,
a.+lar ovanndan 7a/16
yapraklarn kn da dkmeyen, yuvarlak kara

yemileri ila olarak kullanlan bir aak;
(Juniperus) Kr . efn, efne, rs, seceretul-lh.

a.
2a/5, 3b/7, 4b/9, 8a/7, 11b/19, 13b/5,
14a/10,
18b/1,
27b/3,
28b/21,
31a/21,
33a/2, 33a/10, 33b/4, 33b/5, 53a/11 [16]

[ 16 ]
arib: <Ar. St aac; (Salix) . Kr. sgt aac.

a. 36b/10
[ 1 ]
arisniyn: <Gr. Knds otu. Kr. knds.
a. 4b/20
[ 1 ]
a. aac 4b/9, 28b/21, 33a/2, 33b/5 [4]

a. aacna 33b/4
a. aacndan 27b/3
ar: <Ar. semen-i ar kz ya. Kr. kz ya.

a. 28b/19
[ 1 ]
a. aacnu sdi 31a/21

a. giligine 14a/10
a. az 33a/10
a. yemii
8a/7, 11b/19, 13b/5, 18b/1,
semen-i a. 28b/19
ara: Arka.
a.+s 23a/20
[ 1 ]
53a/11 [5]
a. yemiine 2a/5
arem: <Ar. or bal, salamura balk. Kr. serdne.
a. 37a/11
[ 1 ]
arf: <Ar. Bir cins hurma, sar hurma. Kr. aru
urm.
berr aplubaa a.+s 23a/20

aram: <? Ba dnmesi, ba ars. Kr.
frensn, irtic-y derdr- tad.
a. 55b/12
[ 1 ]
arun: Yava, hafif.
a. 50a/2, 50b/3 [2]
a. 36b/17
[ 1 ]
arfec:<Ar. Hint smbl; (Nardustachys jatamansi) .
Kr. sdec-i hind.
a. 36b/20
[ 2 ]
a. tere 50a/2, 50b/3[2]
armd: <Far. Armut; (Pirus communis). Bkz. emrd.

a. 33a/1, 45a/1 [2]
[ 2 ]
[ 1 ]
arfl-enf: <Ar. Burun kokusu.
a. 60b/11
[ 1 ]
args: <Ar. Hekimlikte gz ilac olarak da kullanlan
karamuk aacnn kabuu, kadn tuzluunun kk
kabuu. Kr. aramu.
a. 2a/7
[ 1 ]
arheb: <Ar. Uyuz hastal.
a. 60b/8
[ 1 ]
arhebl-beden: <Ar. Uyuz hastal. Bkz. arheb.
a. 60b/9
[ 1 ]
arns: <Gr. Kunduztaa, cavir otu. Kr. unduz
yas, cvr.
a. aac am 33a/1
a. yemii 45a/1
arn: <Ar. Meneve; (Viola tricolor). Kr. benefsec.

a. 37a/13
[ 1 ]
arpa: Budaygillerden bir bitki; (Hordeum vulgare)

ve bu bitkinin ekmek ve bira yapmnda kullanlan,
hayvanlara yem olarak verilen taneleri. Kr.

andrs, ar-i rm.
a.
14a/5,
19a/8,
21b/3,
29b/19,
30a/6,
32b/4, 44b/3, 46b/2, 48a/21, 49b/4 [10]

a. aralarnda 21b/3
a. uy 14a/5, 44b/3, 46b/2, 48a/21,
49b/4 [5]
ab oyulm a. 29b/19
a.+dan 2b/12, 8b/7, 48b/7 [3]
[ 13 ]
186
araf: <Far. Yer am, haraptutan; (Ajuga
chamaepitys) . Kr. kemks.

a. 36b/11
[ 2 ]
asb:<Ar. Tilki zm, it zm; (Solanum nigrum ).
Kr. neb-aleb.
[ 1 ]
a. 35b/9
art-: Artmak.
[ 1 ]
a.-arken 10b/10, 24b/6, 26a/4 [3]

[ 3 ]
artu: Fazla, artm.
a. 61a/2
asbr: <Ar. Aspir denilen, iekleri safran yerine

boyar madde olarak kullanlan bir bitki, yalanc
safran, haspir, kurtum; (Carthamus tinctorius) . Bkz.
afr. Kr. asek-i dne.

a. 20a/7
[ 1 ]
arab: <Ar. Demirdikeni; (Tribulus terrestris). Kr.
[ 1 ]
demr dikeni.
a. 36a/2
a. iegi 20a/7
asel: <Ar. Bal.
[ 1 ]
a. 4b/13,6a/18,50b/10 [3]
aren: <Ar. Domuzara denilen di arlarna
arb- a. 4b/13
iyi gelen bir kk, ven, knds. Kr. ouz topala,
a.+i 35b/4, 35b/21, 36b/9 [3]
bur- meryem.
[ 6 ]
a. 6b/14, 36a/5 [2]
a.+i anardiy Beladr bal. 36b/9
[ 2 ]
a.+i leben Kara gnlk ya. 35b/4
al- a. 6b/14
a.+i ln Kara gnlk. 35b/21
arusgniy: <Gr. Develik otunun dibi. Kr. develik
asel: <Ar. 1.Sabr denilen aacn meyvesi. 2. Bir
dibi, zirvend-i avl.
tr boya ad.
a. 3b/13
a. 6a/18, 26b/7, 37a/20 [3]
[ 1 ]
[ 3 ]
aru: Bkz. ar.
duhn- a. Dallarndan bal damlayan
a. 32b/1
bir aa. Kr. rml. 6a/18
a. ovanndan 32b/1
zerdek-i a.Terbiye edilmi havu.Kr.
a.+s 1b/3, 5a/7 [2]

[ 3 ]
bal a.+s 1b/3,5a/7 [2]
hevic perverdesi 26b/7

asell-mhlik: <Ar. Meyan bal, ldrc bir bal.
Kr. puyan bal.
ars: <Ar. 1. Kkrt. 2. Gelin.
a. 35a/20
a.+ 36b/1, 36b/17, 47a/12 [3]

[ 3 ]
a.+ b-perde Kanbil otu, kaknec.
Kr. anbl ot, kknec. 36b/17
a.+ perde Bir eit krmz gl.
36b/1, 47a/12 [2]
arsek: <Ar. 1.Kuduz bceine benzeyen bir bcek,
yldz bcei, ate bcei. Kr. uduz bcegi. 2.
Krmz it zm. Kr. it zmin rmzsi.
a. 35b/4, 37a/7 [2]
[ 2 ]
ars: <Ar. Diken.
a. 36b/1
[ 1 ]
ar: <Ar. Billra benzeyen bir ta.
a.+dur 34b/7
[ 1 ]
aslinc: <Ar. Asma yapra, zm aac; (Vitis) .

a. 37a/14
[ 1 ]
asrn: <Gr. Kedi otu, asaron, etk otu; (Asarum
europaeum). Kr. etk ot.
a. 2a/18, 39b/4 [2]
[ 1 ]
aselr-rab: <Ar. Hurma pekmezi. Kr. urm
bekmezi.
a. 37b/5
[ 1 ]
asfelin: <Gr. yaprakl trfl otu; (Medicago
sativa) . Kr. dlfl ot.

a. 3a/17
[ 1 ]
asaliys: <Gr. Kokar sedef; (Ailanthus glandulosa) .
Kr. oar edef, seb.

a. 7a/14
[ 1 ]
aslec: <Ar. Domuzara. Kr. ouz ara,

bur- meryem.
a. 37a/13
[ 1 ]
asrls: <Gr. Tavancltrna denilen bitki. Kr.
avancl oyna.
a. 3b/16
[ 1 ]
asrs: <Gr. Genellikle panzehir niteliinde olan bir
tr macun. Kr. tiry- erbaa.
187
a. 4b/14
a.+ kbil 20b/13
[ 1 ]
afer: <Ar. Sar nesrin gl. Kr. aru nesrn gli.
a: <Ar. Keler, kertenkele. Kr. keler.
a. 37a/17
a. 36a/8
[ 1 ]
[ 1 ]
afere: <Ar. Bkz. afer.
abi: <Ar. Parmaklar.
a. 36b/11
a.+i 2a/4, 5b/16 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
a.+i
afur: <Ar. Bkz. afr.

firavn
karlan,
Mekke
parmak
Denizinden
eklinde
bir
a. 8b/20, 22a/6, 51b/17 [3]
ta.
a.+ 36b/10
5b/16
[ 4 ]
a.+i hrms Sorncan iei. Kr.

srncn. 2a/4
a.+ berr 36b/10

afr: <Ar. Aspir denilen, iekleri safran yerine
abil-rr: <Ar. Beyaz ve siyah iki tr bulunan

bir cins zm.
safran, haspir, kurtum; (Carthamus tinctorius) . Kr.
ar, behremn, ar, mer, mern.
a. 4b/11
a. 5a/7, 6b/9, 11a/3, 19a/17, 21a/2, 24a/2,
[ 1 ]
abil-fityn: <Ar. Karanfil yarpuzu. Kr. efrenc-i
29a/5,34b/14,40b/7,40b/12, 43b/19, 43b/21,
mk, aranful yarpuz.
44a/13,44a/16, 45a/15, 48a/14, 49a/2, 51a/9

[18]
a. 5a/5, 5b/15 [2]
a. iegi
[ 2 ]
11a/3, 24a/2, 44a/13, 44a/16,
45a/15 [5]
abi-ufr: <Ar. Meryemeli otunun kk. Kr.
a. tom
meryem eli.
5a/7, 19a/17, 29a/5, 40b/7,
40b/12, 43b/19, 43b/21, 48a/14 [8]
a. 3b/17
berr a. tom 34b/14
[ 1 ]
a.+a 9b/8
afir: <Ar. Sere kuu.
[ 19 ]
a. 30a/6, 36a/12 [2]

snbl-i a. Hindistanda bulunan bir
a: zeyt-i a Ham zeytinden yaplan ya. Kr.
smbl, krmz reyhan. Kr. snbl-i
zeyt-i tuf.
a. 26a/19
sr, snbl-i e. 30a/6
[ 1 ]
a.+i 36a/7
zeyt-i a. 26a/19
[ 3 ]
a.+i
rm
Rum
smbl,
alaman
smbl, sultan smbl. Kr. snbl-i

rm. 36a/7
ab: <Ar. Sarmak; (Hedera helix) . Kr. rul-
kfr.
a. 35b/11
[ 1 ]
abe: <Ar. Sultan fesleen. Kr. feslegen.
a. 36b/21
[ 1 ]
aer-r: <Ar. bndikeni denilen, diisi ve
erkei bulunan bir bitki; (Centaurea urvillei) . Kr.

cbn dikeni.
a. 36a/12
[ 1 ]
afar: <Ar. Sar.
a. 12b/18, 35a/6, 49b/16 [3]
mrd- a. 49b/16
trbd-i a. 12b/18
yn- a. 35a/6
a.+ 20b/13
[ 4 ]
a: <Ar.
annua),
a-i hrms Aka otu; (Mercurialis
sultan otu; (Sambucus nigra) . Kr. aa ot,
suln ot.
a.+i 36b/16
[ 1 ]
a.+i hrms 36b/16
afre: <Ar. Bkz. afer.
a. 36b/19
[ 1 ]
ar: <Ar. rasn ve yan almak iin sklan
zm, zm ras. Kr. zm rs.
a. 35b/1
[ 1 ]
arl-mend: <Ar. Meyan bal. Kr. puyan bal.
a. 36b/7
[ 1 ]
al: <Ar. Kk, asl, mene; tr, cins. Kr. kk.
a.+ 6b/14, 7a/17, 7a/17 [3]
[ 3 ]
a.+ aren 6b/14
a.+ yebr 7a/17
a.+ yebr 7a/17
188
ala: <Ar. Dazlak, ban n tarafndaki salar
a.+ 55b/6
dklen kii.
[ 1 ]
a. 55b/13
[ 1 ]
al: <Ar. Asla, hibir ekilde.
kiin a.+ 55b/6

aaa: Aa, alt.
a. 56a/10, 60b/7 [2]
a. 35a/7
a. ua yarlma 56a/10
[ 1 ]
a.+dan 56a/13
all-mk: <Ar. Meyan kk. Kr. puyan dibi.

a. 5b/17
[ 1 ]
als-ss: <Ar. Meyan kk. Kr. puyan kki.
a. 3a/13
[ 3 ]
aaa: <Ar. Sarmak otu, hemil, etrafnda olan
aalara ve bitkilere sarlan bir tr sarmak. Kr.
armau.
a. 37a/15
[ 1 ]
araf: <Ar. Hatem iei; (Althaea officinalis). Kr.
atem iegi.
a. 36b/12
[ 1 ]
ab: <Ar. 1. Taze otlar. 2. Ot toplayan kii. Kr.
et-ta.
a. 7a/6
[ 1 ]
aab: <Ar. Gebre otu; (Capparis spinosa) . Kr.
kebere.
[ 1 ]
abe: <Ar. abe-i marib Kr. parne.
a.+i 35b/9
a. 7a/12
[ 1 ]
[ 1 ]
aaf: <Gr. Kara gnlk zamk. Kr. ara gnlk.
a. 2a/19
a.+i marib 35b/9

aara: <Ar. Porsuk hayvan Bkz. ara.
a. 4a/5
[ 1 ]
ala: <Ar. Eki yourt.
a. 36a/16
[ 1 ]
aardiyn: <Gr. Bkz. usrdiyn.
a. 2b/3
[ 1 ]
a: A, yemek.
a. 25a/19, 28b/14, 37a/2, 48b/7, 52a/3,
[ 1 ]
ara: <Ar. Porsuk hayvan. Kr. porsu.
a. 4a/5
52b/2, 52b/6, 53b/8 [8]

bir a. addur 48b/7
erikl a.52a/3,52b/2[2]
[ 1 ]
ara: <Ar. Porsuk hayvan Bkz. ara.
a. 4a/6
sirkel a. 28b/14
sirkel a. uy 53b/8
zml a. 52b/6
a.+a 11a/7,15a/6,52a/8 [3]
[ 1 ]
a: <? Sakzdikeni denilen bir ot. Kr. az
dikeni.
a. 3b/17
zml a.+a 15a/6, 52a/8 [2]

a.+dur 2b/12, 8b/8, 12b/13 [3]
re ddkleri a.+dur 12b/13
a.+ 4a/10, 9a/10, 14a/4, 27b/11, 36b/20,
42b/15, 43a/9, 47a/13, 47a/14 [9]
bulamac a.+ 27b/11, 43a/9, 47a/14 [3]
[ 1 ]
a: 1. Renkli badana topra. 2. Bir aacn dal veya
gvdesi
tarn a.+ 36b/20

tutmac a.+ 47a/13
a.+na 2a/12, 2a/19, 26b/18, 47a/20 [4]
[ 27 ]
erite a.+na 2a/12, 26b/18 [2]
tutmac a.+na 47a/20
un a.+na 2a/19
aa: Diz kapa, n dizde bulunan kemik.
familyann
daha
iyi
bir
a. 12b/10
[ 1 ]
olan a.+ 9a/10

14a/4, 42b/15 [2]
ayn
kaynatrma ii. Bkz. au. Kr. trb- irmen.
erite a.+ 4a/10

olan a.+ drler bir aac amdur
zerine,
trnden alnan dal, gz, tomurcuk vb. paralar
a. ddkleri opradur 12b/10

a:
1.
bulunan
ift
trnakl
bir
eklem
hayvanlarn
kemii.
2.
bileindeki kntl kemik, ak kemii.

a.+ 44b/12
[ 1 ]
kz a.+ 44b/12
aiyn: <Far. Ku yuvas.
a.+ 44a/14
[ 1 ]
gil-i a.+ pirist 44a/14
dizlerinde
nsann
ayak
189
a: <Ar. Turu. Kr. tr.
Kr. zemc.
a. 12b/21
a. 25b/6
[ 1 ]
[ 1 ]
a: <Ar. ok ziyde sevgi, iddetli muhabbet,
a. u 25b/6
sevd.
aa: Ada.
a.+dan 60b/9
a. 3a/6, 7a/17, 7a/18, 7b/4, 7b/13, 7b/14,
[ 1 ]
9b/6, 10a/1, 11b/14, 50a/18 [10]
(Urginea
a.
oan
Adasoan;
maritima). 7a/17, 7b/4, 7b/14, 9b/6,
ar: <Ar. Yemende bulunan Hindistanda k

olarak bilinen stleengillerden, tgala da denilen
10a/1 [5]
ve zamk ldrc olan bir aa. Kr. tl, areken.
a. oanna 3a/6, 7b/13 [2]
a. 13a/17, 30a/1, 36a/9, 37a/16 [4]
bimi a. oan7a/18,11b/14,50a/18 [3]
[ 4 ]
a. drler bir aac amdur 13a/17,
a.+da 51b/10
30a/1 [2]
a.+dan 12a/11
a.+sndan 47a/19
ara: <Ar. Mersin tohumu, prasa tohumu.
[ 13 ]
a. 36a/10
lmiye a.+sndan 47a/19
[ 1 ]
a: <Ar. Eki yourt. Kr. eki yourd.
areken: <Ar. Bkz. ar.
a. 36b/18
a. 36a/9
[ 1 ]
[ 1 ]
abl-kelb: <Ar. Yemiinden kse dzlen bir
ar: <Ar. Bkz. ar.
bitki, kpekmemesi.
a. 13b/19
a. 2a/12
[ 1 ]
emeret-i
a.
Tgala
yemii.
Kr.
[ 1 ]
abe: <Ar. Helk olmak, mahvolmak, ykm.
ar. 13b/19
a. 60b/10
au: Bkz. a.
[ 1 ]
a. 46b/11, 49a/11 [2]
afel: <Ar. Sultan stn iei.
[ 2 ]
a. 37a/1
a. ddkleri amurdur 49a/11
[ 1 ]
aur: Ar.
afel: <Ar. Bkz. afel.
a. 57a/1,57b/14,59a/1 [3]
a. 37a/1
[ 3 ]
[ 1 ]
gn a. stma 57a/1
a: <Far. Hint fnd. Kr. bundu- hind, fal.
at: At.
a. 3b/20, 4b/2, 9b/9, 17a/7, 21b/2, 21a/9,
24b/7,
34a/12,
40a/11,
51b/21,
54b/11,
54b/14 [12]
[ 12 ]
a. dili 4b/2
a. kesdnesine At kestanesi, geni
yaprakl, iekleri kokulu bir aa, Hint
kestanesi; (Aesculus hippocastanum).
Kr. belll-melik, uul. 9b/9,
40a/11 [2]
a. uyru 3b/20
a. ot 17a/7, 21b/2, 21a/9, 24b/7, 34a/12
[5]
a. siegi At sinei. Kr. nura,
yamt, yamr. 51b/21, 54b/11,
54b/14 [3]
at-: Atmak.
a.-ar 33b/10
[ 1 ]
atmaca: Kartalgillerden bir ku tr; (Acipiter nisus) .
a. 4b/12
[ 1 ]
ar: <Ar. 1. Rum smbl. Kr. snbl-i rm. 2.
Tun, bakr. Kr. tuc, bar.
a. 36b/6
[ 1 ]
avafalanl:
Kalp
skmas,
arpnt,
hafakan
basmak. Kr. mm-byn.

a. 55a/7
[ 1 ]
a. utma 55a/7
avfns: <Gr. Yeil ve boz renkte iekleri olan bir
kar uzunluunda bir ot.
a. 4a/20
[ 1 ]
avc: <Ar. Bkz. av.
a. 37b/5
[ 1 ]
avara: <? Temriye hastal. Kr. temreg.
a. 55b/14
190
[ 1 ]
ekirge a.+ 25b/6, 29b/2 [2]
avse: <Ar. Yn ve ibriim ykamakta kullanlan
ggercin a.+ 46a/12
mantar cinsinden bir bitki.
ara a.+ 8b/4,23b/16,23b/18 [3]
a. 36a/18
uzun a.+ 3b/6
[ 1 ]
avan a.+ drler bir otdur 47a/6
ave: <Ar. Tarhana a yaplan bitki. Kr. tern.
ayalu: Ayakl.
a. 37a/2
a. 54a/16
[ 1 ]
[ 1 ]
avla-: Avlamak.
ydi a. 54a/16
a.-rlar 11a/2, 51a/4 [2]
aya: Ayak.
[ 2 ]
a. 42b/10,57a/17,58a/13, 59b/15, 62a/20 [5]
avlan-: Avlanmak.
[ 5 ]
a.-ur 27b/13
a. ars 58a/13
[ 1 ]
a. arsyla 62a/20
avmer: <Ar. Karpuz. Kr. arpz.
a. bzlmek 57a/17
a. 37a/2
a. ana Kirini gidermek iin
[ 1 ]
ykanrken ayaa srlen opur ta. Kr.
avrat: <Ar. Kadn.
aysiyr.
a. 8a/3, 55a/8, 55b/18, 58a/21 [4]
42b/10
a.+lar 46a/19, 56b/6, 60a/19 [3]
ay:
a.+larda 58b/10
aresiz hastalk. Kr. oulmaz mara.
a.+laru 60b/10, 62a/16 [2]
<Ar.
mmkn
olmayan
hastalk,
a. 55b/6
[ 10 ]
[ 1 ]
a.+laru bevlinden 62a/16

avsec: <Ar. Sincan dikeni, musa aac; meyvesine
ayric: <Gr. la olarak kullanlan bir grup macuna

verilen genel ad. Kr. devl-hey
zmezlik ve sakz z de denir. Kr. sincan dikeni.
a. 2b/4, 9b/3 [2]
a. 36a/21
[ 2 ]
[ 1 ]
terkb olan a. 9b/3
avu-: Krmak, ezmek.

a.-ub 56a/10
[ 1 ]
av: <Ar. Egir otu, kaskotu, azakeeri, hazambel,
yel otu, eil; (Acorus calamus) . Kr. egir.

a. 37b/5
[ 1 ]
ayrz-zabit: <Ar. Yapraklar pelit yaprana

benzeyen, budaklar bir kar uzunluunda olan bir
ot.
a. 4b/5
[ 1 ]
ayda: <Ar. Bakam aac zamk. Kr. mum am.
a. 6a/20
ay: Ay.
a. 6b/7, 10b/10, 10b/10, 17a/11, 24b/6,
24b/6, 26a/4, 50b/10 [8]
[ 8 ]
a. baldur 50b/10
a. kbgi 17a/11
a. a Ay ta, ay kp; geceleri ay
nda bulunduu sylenen bir eit
ta. 6b/7, 10b/10, 24b/6 [3]
aya: Aya; elin parmak dipleriyle bilek arasndaki i
blm, avu ii.
a.+s 45a/13
[ 1 ]
[ 1 ]
ayr:
Aygr, damzlk erkek at.

a. 40a/11
[ 1 ]
a. siki 40a/11
ayd: Bkz. ay.

a. 9a/3, 9b/9 [2]
[ 2 ]
a. tom 9a/3, 9b/9 [2]
ayl-: Aylmak, baygnlk halinin gemesi.
a.-ana 37b/1
[ 1 ]
ay: Ayt, kk ince yaprakl, kokulu, mor mavi
srtlan a.+s 45a/13

aya(): Bkz. aya.
a.+
Tedavisi
3b/6, 8b/4, 23b/16, 23b/18, 25a/11,
iekli, dzgn dallarndan sepet rlen halk indinde
kutsal saylan bir aa, hayt, beparmak otu; (Vitex
agnus castus). Kr. benc-i engt, ela, secere-i
25b/6,29b/2,29b/3,46a/12,47a/6, 62a/1 [11]
ibrhim, seng-i sebye, sersd, ssebn, eceretl-
[ 11 ]
filfile, -y amse-i evr, amr- evr.
cekirge a.+ 25a/11, 29b/3 [2]
a.
3a/5,
8a/13,
12b/14,
16b/15,
17b/4,
191
20a/10,23a/15, 27b/6, 27b/16, 28a/4, 28a/5,
ula, merzenc.
28a/20,28b/18, 29a/1, 31b/16, 34a/10,36a/8,
a. 37b/3
38b/6, 38b/16, 39b/17, 40a/4, 45a/5, 47b/15

[23]
[ 1 ]
aynl-ayt: <Ar. Civa. Kr. jve.
[ 23 ]
a. 36a/3
a. aac 8a/13, 20a/10, 23a/15, 27b/16,

28a/4, 28a/5, 29a/1, 31b/16 [8]
[ 1 ]
ayns-sern: <Ar. Ayt tohumu. Kr. ay tom.
a. aacna 3a/5
a. 36a/8
a. tom 16b/15, 17b/4, 28a/20, 28b/18,
[ 1 ]
38b/6, 38b/16, 39b/17 [7]
ayr: <Ar. Alageyik, yaban geyii, yabani sr, sn
a. tomna12b/14,27b/6,34a/10,36a/8 [4]
tekesi. Kr. n tekesi.
a. yapra 45a/5
a. 4b/7
a. yaprana 40a/4, 47b/15 [2]

ayn: <Ar. 1.Gz. 2. Ayn harfi.
a. 36a/17, 46a/17, 55b/4, 58b/8, 59a/2,
[ 1 ]
ayran: Ayran, yourdun sulandrlp alkalanmasyla
yaplan iecek. Kr. ma.
60a/20, 62b/19 [7]
a.+a 49a/1, 51a/4 [2]
dems-i a. 58b/8
a.+ 24a/11
intir- a. 55b/4
kelef-i a. 46a/17
[ 3 ]
ayru:
rama- a. 59a/2
Ayr.
a. 57a/2
verd-i a. Gze inen beyaz perde. Kr.

gze a dmek. 62b/19
[ 1 ]
ayru(): Bkz. ayru.
amm- a. 36a/17
a.+ 2a/5, 9b/21, 11b/11,12a/1,12a/7,
fre-i a. 60a/20
19a/21, 26b/15, 28a/8, 34a/6, 34a/11, 43a/6,
a.+ 36b/19
44b/1, 44b/2, 44b/17, 52a/10 [15]
[ 8 ]
[ 15 ]
a.+ l Sr papatyas, srgz, mast
mekke a.+
iei, arnika; (Arnica montana). Kr. r
gzi 36b/19
34a/6, 34a/11, 43a/6, 44b/1, 44b/2,
ayn: <Ar. Ayn.

a. 18b/11
[ 1 ]
aynd-dk: <Ar. Horozgz; (Seseli tortuosum).

Kr. urs gzi, ssliys.
44b/17, 52a/10 [15]

ayru: Ayrk otu, budaygillerden, kk hekimlikte
idrar sktrc olarak kullanlan yabani bir bitki;
(Cynodon dactylon). Kr. bd-giy, cadetl-n,

ferz, arar, l, necl, necm, necme.
a. 36a/19, 37a/2 [2]
a. 9b/15, 13b/11, 13b/16, 15a/9, 37b/11,
[ 2 ]
38b/13, 51b/8, 52a/13 [8]
aynd-derle: <Ar. Hindistanda bulunan nohut
[ 8 ]
byklnde krmz tane, tohum.
a. ot
a. 37b/2
[ 1 ]
aynl-baar: <Ar. 1. ri taneli siyah bir zm. 2.
a. 35b/2, 37b/1 [2]

[ 2 ]
13b/11, 13b/16, 15a/9, 37b/11,
38b/13, 52a/13 [6]

ayser: <Ar. Dikensiz kiraz aac. Kr. dikensiz
nba aac.
ri papatya iei, sr papatyas, srgz, mast
iei, arnika; (Arnica montana). Kr. r gzi.
2a/5, 9b/21, 11b/11,
12a/1, 12a/7, 19a/21, 26b/15, 28a/8,
a. 36a/17
[ 1 ]
aym: <Ar. nar aac, nar kozala. Kr. enr
aac.
aynl-cerd: <Ar. Isrgan tohumu. Kr. ran
a. 37b/3
tom.
[ 1 ]
a. 36b/4
[ 1 ]
aynl-fe: <Ar. Kuzu ptra. Kr. uz butra.

a. 36a/20
[ 1 ]
aynl-hdhd:<Ar. Mercankk iei; (Origanum
majorana) , sankula; (Anagallis) . Kr. can
ayu:
Ay.
a. 3b/15, 15b/20, 19a/15, 20a/3, 22b/2,
36a/13, 36b/3, 36b/14, 37b/21, 38a/17
,44a/21, 44a/21, 45a/3, 45a/11, 49b/20,
50a/17, 52b/20, 53b/2, 53b/5 [19]
[ 19 ]
a. ddkleri cnver 20a/3
192
a. eli Ayeli, aypenesi de denilen

iekleri kurutularak aylara koku vermesi
[ 30 ]
ayye: <Ar. Ba dnmesi. Kr. ba egzinmek.
iin katlan, ok yllk, dikenli ve otsu bir
bitki; (Acanthus hirsutus ). Kr. azanbel,

muryfn, keffd-dbbe.19a/15,50a/17 [2]
a. 60b/13
[ 1 ]
ayzn: <Ar. Bkz. ayr.
a. eli drler bir otu kkidr 44a/21
a. 35b/21
a. gli Ay gl, bir akayk tr;
(Peconia corollina). Kr. kehyn, fvaniy,
[ 1 ]
ay: <? irazda yetien tbbi bir bitki.
du-alb. 36b/3, 38a/17, 45a/11 [3]
a. 5a/9
a. gli dibi 45a/3
[ 1 ]
a. gli kki 53b/2
az-: Azmak, bitkinin ar bymesi.
a. glin dibi 15b/20,49b/20,52b/20 [3]
a.-an 31b/3
a. ula Aykula denilen bir bitki,
alba, karaan; (Phlomis grandiflora). Kr.

sttnns, vele.
[ 1 ]
budaydan a.-an delce 31b/3
azacu: ok az. Bkz. azcu.
3b/15, 53b/5 [2]
a. 34a/17
a. penesi 44a/21
[ 1 ]
a. zm 36b/14
azdrat: <Far. Tespih aacnn yemii.
a. zmi Ay zm, kurt zm, ay
a. 3b/14
zm, fundagillerden ahlat aac ya da

murdar
aa
olarak
bilinen
krmz,
[ 1 ]
azcu: Azck, ok az.
kk taneli yemiler veren, tyl bir
a. 15b/5
zmi, bes, ubriye, nebd-dbb.
azd: <? Zamk. Kr. am.
bitki; (Arbutus uva ursi). Kr. urd

36a/13, 37b/21 [2]
[ 1 ]
a. 6b/18
ayr: <Ar. Al yemii. Kr. alc yemii.
a.+y 6b/21
a. 35b/21
[ 2 ]
[ 1 ]
ayva: Ayva; (Cydonia vulgaris). Kr. sefercel, bih,

ber, b, niy ml, d.
a. 4a/4, 5a/3, 5b/4, 6a/8, 6a/9, 7b/5, 7b/6,
a.+y ulv 6b/21

azr: ebr-y azr Her yapranda iei olan bir
sarmak tr.
a. 4b/6
7b/10, 8a/8,9b/16, 10a/12, 11a/5, 11a/11,

11b/8,
18a/20,
27a/7,
29a/13,
31a/6,
31b/7,
32b/10,
33a/15,
36b/7,
37a/9,
40b/19, 45b/13, 50b/4 [26]

a. bekmezi 5a/3
[ 1 ]
ebr-y a. 4b/6
azz-ater: <Ar. Kantaron otunun k. Kr.
anariyn.
a. 37a/12
a. cekirdegi 11a/11
[ 1 ]
a. ana Ayvadana, ayvadene,

civanperemi, kovan iei, ak yavan,
barsama otu; (Achillea) . Kr. ovan
iegi, ermsy, emrsiy, emran,
azra: mul- azra Mukl zamknn bir eiti. Kr.

gr.
a. 45a/6
brengbya, bynek, berencf, by-

mdern, burl-berber, abaurr, serat, uvl, ev, evmer,
aym, gl-i srev, miskl-cinn.
4a/4, 5b/4, 6a/8, 6a/9, 7b/5, 7b/6, 9b/16,
10a/12, 11b/8, 29a/13, 31a/6, 31b/7,
32b/10, 33a/15, 36b/7, 37a/9, 40b/19,
45b/13, 50b/4 [19]
a. ana ot 18a/20
a. anaya 7b/10
a.+s 30b/19
hindstn a.+s 30b/19
a.+ya 3a/8, 40b/15, 51b/13 [3]
[ 1 ]
mul- a. 45a/6
azvay: Sarsabr denilen ac bir bitki; (Aloe vera)

Kr. abr.
a. 33a/17, 33b/7 [2]

[ 2 ]
ab: <Ar. Seylan kk. Kr. sergle dibi.
a. 35a/19
[ 1 ]
abe: <Ar. Keler. Kr. keler.
a. 36a/9, 37a/7 [2]
[ 2 ]
ah: <Ar. Dikenli aalar.
193
a. 37a/17
.+ reften-i em Gzden srekli ya
[ 1 ]
akmas. 55b/20, 56a/1 [2]
al: <Ar. G, zahmet, zorluk. Kr. gc ve zamet.

a. 60b/10
.+ taten drara kamama

hastal. 56a/6
[ 1 ]
nzl- .+ sifd be-em 62b/4
ame: <Ar. Kuekmei otu. Kr. u etmegi.
nzl- .+ siyh be-em 62b/5
bes: <Ar. Kurt zm, ay zm; (Arbutus uva
a. 36a/21
[ 1 ]
arsl-acz: Ar. Demirdikeni. Kr. demr dikeni.
ursi). Kr. ayu zmi, urd zmi.

. 36b/13
[ 1 ]
a. 4b/19
bgne: <Far. Sra, cam. Kr. ra.
[ 1 ]
arsl-kelb: <Ar. Kaya ereltisi. Kr. besfyic.
. 45a/18
[ 1 ]
a. 2b/8
kef-i . 45a/18
[ 1 ]
afr-b: <Ar. eytantrna, an ieigilerden,
bile: <Far. Sivilce, kk ban, su kabarc. Kr.
genellikle
abarcu, iek.
dalarda
yetien
(Phyteuma) . Kr. ibls rna.
bir
eit
bitki;
a. 3b/18, 5a/16 [2]

[ 2 ]
. 55a/6
.+i 55a/14
[ 2 ]
aml-kesn: <Ar. Dilin ar imesi hastal.

a. 60b/6
[ 1 ]
am: <Ar. Kemik. Kr. kemk.
.+i em 55a/14
bist: <Far. Portakal, turungiller; (Citrus aurantium
amara) Kr. trunc ici.

. 5a/18
[ 1 ]
a. 36a/4
[ 1 ]
abe: <Ar. Ilgn aacnn yemii. Kr. lun yemii.
b: <Far. Ayva; (Cydonia vulgaris) . Kr. ayva.

. 3a/8, 49a/8, 50a/8 [3]
[ 3 ]
a. 35b/1
mur- . 49a/8
[ 1 ]
aergn: <Far. Ayiei, akayk cinsinden ortas
mmiy-y . 50a/8
siyah, kenarlar ok krmz bir iek, domuztopala,
b-mlik: <Far. ecere-i b-mlik amda kk
yabani
sabun yerine kullanlan bir aa.
akayk; (Paeonia). Bkz. aeryn.

a. 3a/20
[ 1 ]
. 32a/14
[ 1 ]
aeryn: <Far. Ayiei, akayk cinsinden ortas
ecere-i . 32a/14
siyah, kenarlar ok krmz bir iek, domuztopala,
bkme: <Far. 1.Arpadan yaplan bir a. 2.Yourt,
yabani
st, ekmek kurusu, zerlik tohumu ve sirkeyle
ay.
akayk; (Paeonia). Kr. ouz opala, berr

a. 3a/20, 3b/11 [2]
[ 2 ]
b: <Far. Su.
.+ 2b/13, 55b/1, 55b/20, 56a/1, 56a/3,
56a/6, 61a/3, 61b/1, 62b/4, 62b/5 [10]
[ 10 ]
.+ hen 2b/13
.+ em 61a/3
.+ der-ikem ftden Karnda su
toplanmas. Kr. istis. 55b/1
.+ ez dehn- meden Azdan su
akmak. 56a/3
.+ pet Cinsel isteksizlik. Kr.
gere. 61b/1
yaplan bir a.
. 2b/12, 46b/8 [2]
[ 2 ]
blc: <Far. Nbet ekeri, halk arasnda ila olarak
kullanlan billurlam eker. Kr. nebt ekeri.
. 7a/9
[ 1 ]
bul: <? Kakula otu, hil otu; (Elettaria
cardomomum) . Kr. le.

. 5a/15
[ 1 ]
b-gn: <Far. Niasta. Kr. nieste.

. 3a/3, 6b/21 [2]
[ 2 ]
r: <Far. Turu. Kr. tr.
. 3b/1
[ 1 ]
rh: <Far. Yantak dikeni. Kr. yanda dikeni.
194
. 3b/1
[ 1 ]
[ 1 ]
telef-i . 12a/14
dem: <Ar. nsan, adam.
hen-ke: <Far. Bkz. hen-rb.
. 37a/18, 44b/20 [2]
. 4b/8
[ 2 ]
[ 1 ]
keff-i . Adameli denilen bir ot. Kr.
hen-rb: <Far. Mknats ta, demireken. Kr.
adam eli. 44b/20
mns a.
ur-
Yabani
nar
aacnn
. 3a/17, 29a/19 [2]
kk. 37a/18
[ 2 ]
fe: <? Ebucehil karpuzu, ac kavun, eek hyar, ac
dlek; (Citrullus colocynthis). Kr. eb cehl arpuz,
a.
seng-i . 29a/19
her: <Ar. Seredili otu, sere otu, ku otu, cam otu,
kumak, kuulak; (Stellaria media). Kr. sere dili.

. 3a/21, 5a/14, 13b/21 [3]
. 2b/20
[ 3 ]
[ 1 ]
emeret-i drat- . 13b/21
ferd: <Gr. Tpta kullanlan bir aa zamk.
hers-sena: <Ar. Bkz. her.
. 15b/18
. 6b/16
[ 1 ]
[ 1 ]
cft-i . Salep otu 15b/18

fet: <Ar. Afet, korkutucu hastalk, felaket, musibet.
h: <Far. Ceylan.
. 13b/10, 47b/9, 50b/16 [3]
Kr. zamet, derd, mara.
[ 3 ]
. 55b/5
. ula 47b/9, 50b/16 [2]
[ 1 ]
emer-i . 13b/10
fitb: <Far. Gne.
e: <Ar. Erguvan iei; (Cercis siliquastrum).
. 45b/3
Kr. eravn.
[ 1 ]
. 4a/11
gl-i . 45b/3
[ 1 ]
f: <Ar. Engerek ylan.
n: <Ar. Boaz ars. Kr. boaz ars.
. 40a/2
. 55b/20
[ 1 ]
[ 1 ]
ur- . Ylan otu. Kr. ilan ot.
ve: amse-i ve Be karde olarak bilnen bir
40a/2
fln: <Far. Pire yavan, sar yavan otu;
(Artemisia). Kr. pire yavan, aru yavan, .
grup ifal bitki. (emlec, bellec, hellec, afar-

kbil, hellec-i esved).
. 5b/18
. 20b/13
[ 1 ]
[ 1 ]
frensn: <Gr. Ba dnmesi, ba ars. Kr.

aram.
amse-i . 20b/13
keln-nefsehu: <Ar. Stleen otu ve bundan elde
. 55b/11
ferfiyn.
[ 1 ]
hek: <Far. Kire, kire ta. Kr. erzemiye.
. 2b/14, 23b/12 [2]
[ 1 ]
kile: <Ar. ecere-i kile Ard aacnn stl
[ 2 ]
rm-i . Demir boku. Kr. demr
bo. 23b/12
olan bir tr.

. 32a/13
[ 1 ]
hen: <Far. Demir.

. 2b/13, 12a/14, 43b/21, 44b/12 [4]
[ 4 ]
b- .
. 6a/2
2b/13
keh-i . 43b/21
kh- . 44b/12
tbl- . 12a/14
ecere-i . 32a/13
rar: <Ar. 1. Pire otu, nezle otu; (Anacyclus
pyrethrum). 2. ifal bir d tr. Kr. dl-ahr.

. 35a/19
[ 1 ]
l: <Ar. Keiboynuzu cinsinden gebre denilen bir
henker: <Far. telef-i henker Demir boku. Kr.
dikenlik ve bu dikenlikten karlan zamk, kovan
demr bok.
dikeni. Kr. ovan dikeni.
. 12a/14
. 37a/10
195
[ 1 ]
n- . ez bn 58a/3
lav: <Far. Sabr bitkisinin zamk, ac bir zamk,

azvay. Kr. abr.
. 4a/10
n- ez-mene . 58a/4
meden-km: <Far. Damak ii.
. 61a/1
[ 1 ]
[ 1 ]
l: <Ar. En yksek, en byk. . 36b/19

[ 1 ]
ayn- . Sr papatyas, srgz,
mast iei, arnika; (Arnica
montana). 36b/19
le: <? Kartal kuu; (Aquila) . Kr. artal u.
. 2b/9
[ 1 ]
lih: <Ar. Tanrsal.
. 1b/1
[ 1 ]
frd- . 61a/1
meliyn: <Gr. Denizkp. Kr. deiz kpgi.
. 3a/13
[ 1 ]
melles: <Gr. Yapra mersin yaprana, yemii
ard yemiine benzeyen bir aa.
. 3b/6
[ 1 ]
mir: <Ar. mir-i sem Eek marulu; (Sonchus
oleraceus) . Kr. eek mrl.

.+i 36b/19
[ 1 ]
l: <Far. Erik, kays erii, tyl eftali. Kr. erik.
.+i sem 36b/19
. 2a/19
.+y 6b/12, 6b/17 [2]
mleh: <Ar. Bir tr k kavunu.

. 15b/4
[ 3 ]
[ 1 ]
.+y a Da alc. Kr. a alc.

6b/12
mles: <Far. imek, insan vcudunda olan iler.

. 55a/4
.+y gurde Can erii, sar erik. Kr.
[ 1 ]
aru erik. 6b/17

lva: <? d ras. Kr. d perverdesi.
. 6a/6
[ 1 ]
madis: <Gr. rek otu; (Nigella sativa). Kr. es-s,
mula: <Far. Hindistanda yetien amlac olarak

bilinen bitki ve bu bitkinin ifal meyvesi;
(Phyllanthus emblica). Kr. emlec.

. 7a/14
nave-i hind.
. 6a/3
[ 1 ]
[ 1 ]
mr: <Ar.<Sr. Denizkp. Kr. deiz
kpgi.
ms: <Far. nsan vcudunda olan ilik.
. 37b/4
.+ 55a/8, 55a/10 [2]

[ 2 ]
[ 1 ]
nek: <Ar. Kurun, kalay. Kr. alay, urun.
.+ ab 55a/10
. 2a/13, 5a/2 [2]
.+ sat 55a/8
msden: <Far. imek.
. 55a/6
[ 2 ]
ns: <Far. Uuk tutmak, sara nbeti tutmak. Kr.
ucu utma.
.+i 55a/5, 55a/15 [2]
. 55b/10
[ 3 ]
[ 1 ]
.+i gel 55a/15
n: <Far. arap, zm arab. Kr. arb, zm
.+i ya 55a/5
arb.
med: <Far. Gelmek.

. 56b/5, 57a/1, 57a/2, 57b/3 [4]
[ 4 ]
beyn ki her rz . 57a/2
beyn ki rz . rz n-. 57a/1
by- gendy bn . 56b/5
ez-dde-i brn- . 57b/3
meden: <Far. Bkz. med.
. 56a/3, 58a/3, 58a/4, 61a/2 [4]
[ 4 ]
b- ez dehn- . 56a/3
frd- . 61a/2
. 6a/13, 6a/17 [2]

[ 2 ]
r: <Ar. Buday aralarnda biten siyah, yuvarlak
tohumu olan bir bitki.
. 5b/8
[ 1 ]
rde-b: <Far. Bkz. zerdep.
. 3b/2
[ 1 ]
r: <Far. Geyirmek, hkrmak. Kr. nrma.
. 55b/21, 56a/1 [2]
[ 2 ]
196
rz: <Ar. Tahl tanesi, dar. Kr. aru.
(): <Ar. Bkz. .
. 2b/9
.+ 13a/20, 24b/3, 34b/19, 45b/3 [4]
[ 1 ]
[ 4 ]
rze: <Far. am aac ve bu aatan karlan siyah
gn .+ Gna denilen bir iek,
gnebakan iei, ayiei; (Helianthus
zamk, zift.
annuus).
. 5b/4
.+y
am
dolgunluu
kem
ya
da
eden
communis) . Kr. mersn.
ve
gnee . bir udur 19b/6
rahatszlndan
made am istememek. 55b/9

aac
[ 1 ]
Midenin
dolay yemek yiyememe hastal. Kr.

yemii;
(Myrtica
n: <Ar. mr-i n Horozibii, krmz

iekleri horoz ibiini andran bir ss bitkisi;
(Amaranthus). Kr. urn, berni, r- isfendr,

bstn-efrz.
. 2a/18
. 8a/20, 10b/7, 17b/19, 35a/1 [4]
.+ 5b/10, 7a/1 [2]
[ 4 ]
[ 3 ]
.+ berr 7a/1
mr-i . 8a/20,10b/7,17b/19, 35a/1 [4]

atere: <Ar. Ac tere.
.+ nebke Defne yemii, mersin
. 36a/16
yemii. 5b/10
s: <Ar. Denek, baston.
.+y 5a/1
[ 1 ]
fte: <Far. Sevgiden kendinden geen, ldrm,
deli.
[ 1 ]
. 55b/17
.+y zmrd Beyaz biber. Kr. fulful bey 5a/1
[ 1 ]
te: <Far. Ate, od, hararet, kzgnlk.
sn: <Far. Kolaylk.
. 29a/18, 29b/8 [2]
. 1b/14
seng-i . akmak ta. Kr. ama
[ 1 ]
a. 29a/18
. olma 1b/14
.+de 30a/5
seb: <Ar. Yonca otu; (Trifolium). Kr. yonca.
.+e 29b/8
. 12a/18, 22b/13 [2]

[ 2 ]
[ 4 ]
ina: <Gr. Atina, Yunanistann bakenti.
dv-i . 22b/13
. 51b/10
tom- . 12a/18
sar: <Ar. Kk.
. 48b/4
[ 1 ]
[ 1 ]
. vilyetinde 51b/10
rs: <Gr. Kara rek otu; (Nigella sativa) . Kr.
ara rek ot.
. 3a/14
mrd-i . Yaban mersini. 48b/4
smr: <Far. Mersin aac ve yemii; (Myrtus
communis) . Kr. s, s- nebke.
[ 1 ]
vz: <Far. Yksek ses, nara.
. 5b/11
. 57b/4, 60b/17 [2]
[ 1 ]
. afflna 57b/4
stiyn: <Gr. Kuekmei; (Polygonum aviculare).
. utulma 60b/17
Kr. u etmegi, sipendn- tel.
.+ 56a/4, 58a/12 [2]
. 4a/12, 27b/7 [2]
[ 4 ]
[ 2 ]
. ddkleri ac ot 27b/7
.+ girifte 56a/4
vile: <Far. iek, leke, kabarck. Kr. iek.
sys: <Gr. Sar,yumuak ac bir yemi, gherile,

potasyum nitrat; anason; (Pimpinella anisum) .Kr.
. 4b/16
[ 1 ]
devr-i
. 19b/6
[ 1 ]
ansn.
fitb,
: <Ar. ok fazla seven, tutkun.
.+y 55b/9
Mersin
gl-i
gn .+ tomdur 13a/20
rz: <Far. stek, dilek.
s:<Ar.
Kr.
amer. 24b/3, 34b/19, 45b/3 [3]
[ 1 ]
. 55b/2
[ 1 ]
ve: <Far. Kekik otu, da nanesi, gvei otu;
(Origanum vulgare). Kr. kekik, gyegi ot, a
nanesi.
197
. 2a/4
. 5b/1
[ 1 ]
y: <Ar. Kudretsiz, aresiz.
. 58b/6
[ 1 ]
erfiyn: <Far. Deniz kp. Kr. deiz kpgi,
ezra.
[ 1 ]
. 6b/12
d- . 58b/6
[ 1 ]
ym: <Ar. Yorgunluktan olan bir hastalk, rgat
eryas: <Far. Da sedefi zamk, deryas. Kr. am-
maraz. Kr. rad mara.
seb.
. 56a/6
. 5b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
yr: <Ar. Altn ve gmten yaplm eylerin

saflk ve hafiflik derecesi; kurun karbonat. Kr.
urun stbeci.
. 3a/13
[ 1 ]
baaru-abb: <Ar. Kertenkele dks. Kr. keler

bo.
b. 10b/9
yr: <Ar. Gz ars. Kr. gz ars.

. 60b/12
[ 1 ]
[ 1 ]
baba: Baba.
b. 24a/15, 48a/12 [2]
zd: <Far. ssen-i zd Beyaz susam. Kr. a
[ 2 ]
ssen.
b. u 24a/15
. 30a/11
[ 1 ]
ssen-i . 30a/11
ze: <Far. Vcutta kan siil. Kr. sigil.
b. udur 48a/12
ba: <Far. 1. zm ktklerinin dikili bulunduu
toprak paras. 2. Meyve bahesi.
b.+larda 30a/12
. 55b/13
[ 1 ]
: <Ar. Vcudun her bir paras, organ.
.+nu 62b/12
.+s 28a/7
[ 2 ]
am: <Ar. En byk.
. 19b/11
[ 1 ]
ir-y . Kendir bitkisinin tohumu.
[ 1 ]
baa: 1. Baa yapra, bedamar otu, krksinir otu;
(Plantago). Kr. bezr-i an, a-i bezr-i an,

ebed,
an,
b.
40b/9, 52b/19 [6]

b. yapra tom 4a/8, 4b/18, 8b/15,
9a/6, 9a/7, 38b/15 [6]
b. yaprana 2b/20, 3b/4 [2]
[ 1 ]
Kr. siirl yapra.

. 3b/5
[ 1 ]
dz b. 23b/16
b.+sdur 23a/16
[ 17 ]
hindustn b.+sdur 23a/16
baal: <Far. Koltuk.
b.+ 56a/18
[ 1 ]
b.+
nl-erneb: <Ar. Tavankula, buhurumeryem,
kan
. 3b/9
nl-ayvnt <Ar. Hayvan kulaklar.

. 3b/12
[ 1 ]
n-h: <Ar. Bkz. nl-cedel.
peyd-gerden
bezlerinin
siklamen (Cyclamen coum). Kr. avan ula.

[ 1 ]
2b/20, 3b/4, 4a/1, 4a/8, 4b/18, 8a/18,
b. yapra 4a/1, 8a/18, 8b/19, 16b/19,
. 5b/2
nl-cedel: <Ar. Sinirli yaprak; (Plantago major).
esbel,
38b/15, 40b/9, 52b/19, 58b/5 [16]
(Verbascum speciosum). Kr. r uyru.
[ 1 ]
esbiyc,
8b/15, 8b/19, 9a/6, 9a/7, 16b/19, 23b/16,
nd-dbb: <Ar. Aykula, srkuyruu;
. 3b/12
neyg,
ileri gelen i, ur. Kr. deble, ur.
Kr. kendir tom. 19b/11
nl-fr: <Ar. Bkz. nd-dbb.
vara-
esbs. 2. Hayvanlarn ayann altnda, zorlamadan
bir
Hyarck,
iltihaplanmasyla
tr
arma.56a/18
ban.
Kr.
kask
ortaya
yra
baans: <Gr. Sedefotu; (Ruta graveolens). Kr.

oar edef.
b. 7b/11, 9b/16 [2]

[ 2 ]
198
baarcer: <Er. Karaman kimyonu; (Carum carvi).
Kr. kerevy.
b. 12a/9
yosu, a gli.
b. 11a/8
[ 1 ]
[ 1 ]
bahr: <Ar. 1. Baharat, tarn, karanfil ve karabiber
tom- b. 12a/9
gibi gzel kokulu ve stc tohumlar. 2. Aalarda
baarsu(): Bkz. baarsu.
aan iekler.
b.+ 16b/7
b.+dan 49b/17
[ 1 ]
edviye-i b.+dan 49b/17
yr b.+ Yerbarsa denilen bir tr

solucan. Kr. yr baarsu 16b/7
baarsu: Barsak.
b.+ 11a/14, 11a/18 [2]

b.+ engr zm iei11a/18
b.+ fulful Karabiber; (Piper nigrum) .
Kr. dr- fulful. 11a/14
b. 59a/6, 59a/20 ,61a/8 [3]

b. yrndus Arl ve kanl ishalle
b.+lar 19a/16
beliren, barsakta yaralara yol aan
b.+lara 7a/15
bulac, salgn hastalk, kanl ishal.

dizanteri. Kr. zele-i em 59a/6
[ 5 ]
cem b.+lara 7a/15
bar: <Ar. Deniz.
b.+lar 59a/20
b.+ 12a/13
[ 4 ]
[ 1 ]
balan-: Balanmak, durdurulmak, tutulmak,
b.+ ulmden Kzldeniz 12a/13
beklenen eyin yaplamamas.
bar: <Ar. Denize ait, denizle ilgili.
b.-ub 56a/19
b. 13a/8, 17b/11, 30a/13, 40a/4, 41b/9 [5]
[ 1 ]
[ 5 ]
bal(): Ballk, tutukluk.
b. bir ayvnu derisi 13a/8
b.+ 57b/20
[ 1 ]
dil b.+ Dil tutukluu. Kr. ubse
acer-i b. Mercan; (Corallium rubrum).
Kr. mercn. 17b/11

f- b. 40a/4
57b/20
us- b. 41b/9
balu: Bal.
baa: <Ar. oban dikeni; (Centaurea urvillei) .
b. 61a/8
Kr. bn dikeni.
[ 1 ]
b. 10a/11
ba()r: Bar, karacier.

b.+
18a/21, 44a/8, 44b/8, 45a/8, 46a/2,
b. 9a/5
[ 6 ]
urd b.+ Kurtbar, zeytingillerden,
yapraklar mzraa benzer, iekleri
beyaz, kokulu ve salkm durumunda
olan, it yapmakta kullanlan bir ss
bitkisi; (Ligustrum vulgare). Kr. kirmdne,gl,mnn. 44b/8,45a/8 [2]
urd b.+ aacnu yemiidr 46a/2

urd
b.+
ddkleri
aacu
yemii
48b/18
[ 1 ]
bare: <Ar. Hastalara yedirilen bir yemek.
b. 11a/7
[ 1 ]
bar: <Ar. Yarmak, yarlmak.
b.+i 56a/14
[ 1 ]
b.+i beden Havale geirmek.
uu utma. 56a/14
urd b.+ drler bir aac yemidr

44a/8
ba-: Bakmak.
b.-an 16a/9
urt
b.+
ddkleri
bir
aacu
yemiidr 18a/21
[ 1 ]
gne b.-an keleri 16a/9
baha: <Ar. Abralk hastal.
baam: <Ar. Bakam aac, krmz boya aac da
denilen bir aa; (Caesalpinia echinata). Kr.
b. 56b/13
drperniyn, andem, kevmer.
b.+ 56a/17
b. 22a/17, 35a/20, 46a/20, 47b/3 [4]
[ 2 ]
b.+
[ 1 ]
bal: <Ar. Mekke knas. Kr. mekke nas.
48b/18 [6]
amer
Vcutta
kan
krmz
noktalar. 56a/17
bahal-bar: <Ar. Su yosunu, ta gl. Kr. u
[ 4 ]
b. aac 22a/17, 35a/20 [2]
abulu b. aac 46a/20
Kr.
199
yunm b. aacdur Ykanm
bakam
9b/3,10a/6,
aac. Kr. lmer. 47b/3
11b/17,
14a/22,39b/18,
40b/13, 41b/10 [7]
baar: <Ar. Sr, kz.
muaer b. Kuru bakla. Kr. kesn.
b. 42a/18, 57b/4 [2]
46b/3
[ 2 ]
b.+ 9b/11, 10b/3, 10b/14, 10b/14, 10b/15,
c- b. 57b/4
10b/16, 10b/16, 10b/16, 11a/12 [9]
b.+ arabiye Ebegmeci; (Malva

siylvestris) . Kr. bala-i yemniye 10b/14
ar- b. 42a/18
bam: <Ar. Bkz. baam.
b.+ bride Bir cins sarmak. Kr.
b. 9a/18
armau. 10b/15
[ 1 ]
bar: Bakr, atom numaras 29, younluu 8,95 olan,
b.+ ma Topalak, krkboum
1084
bitkisi ve bundan elde edilen bir tr
Cye
doru
eriyen,
doada
serbest
veya
ila; (Cyperus rotundus). Kr. ln.
birleik olarak bulunan, s ve elektrii iyi ileten,
9b/11
kolay dvlr ve ilenir olduundan eski alardan

beri trl ilerde kullanlan, kzl renkli element
b.+ orsn Topalak, krkboum
(simgesi Cu). Kr. ar.
ila; (Cyperus rotundus). Kr. ln-
b. 12a/4, 25b/9, 26a/17, 36b/6, 39a/8,
mekk. 10b/16
41a/8 [6]
b.+ leyine Semizotu; (Portulace

oleracea). Kr. balaz-zehr 10b/3
b.+ trciye Oul otu; (Melissa
officinalis). 10b/16
[ 6 ]
b. rgi 25b/9, 39a/8 [2]
b. abu 41a/8
yanm b. 12a/4
b.+ yehdiye Hatmi iei aac;
yanm b. rnds 26a/17
(Althaea officinalis) . Kr. atm.
ba: <Ar. Tahta biti. Kr. tata biti.
11a/12
b. 11b/3
b.+ yemniye Ebegmeci; (Malva
[ 1 ]
siylvestris) .
bala: <Ar. Bkz. bala.
b.+
b.+i 8b/11, 8b/12, 9a/11, 9b/6 [4]
lz
otu;
(Melissa
um b.+s 9a/19
Semizlik
otu,
yabn b.+s 9a/11
semizotu;
(Portulaca oleracea). Kr. semzlik ot,

semz ot. 8b/12
yemen b.+s 15a/5

b.+sna 11a/8
b.+i mbrek Semizlik otu, semizotu;
yemen b.+sna 11a/8
b.+ya 14a/13, 14b/1, 15a/17, 25a/1, 29b/6,
semz ot. 8b/11
30b/7, 36a/7, 38b/11, 39b/8, 39b/10, 47a/6
b.+i zehebiye Sirken otu, yabani
[11]
spanak, yabani semizotu, labada;
[ 34 ]
(Chenopidium album). Kr. sirken,
delce b.+ya 47a/6
balar-rm. 9b/6
b b.+ya 39b/10
bala: <Ar. Bakla. (Vicia faba) .

b.
Oul
b.+s 9a/11, 9a/19, 15a/5 [3]
balas. 9a/11
b.+i
10b/14
[ 4 ]
b.+i b Yaban baklas. Kr. yabn
9b/3, 10a/6, 11b/17, 14a/22, 38b/15,
39b/17, 39b/18, 40b/13, 41b/10, 46b/3 [10]

delce b. Delice bakla, termiye, iki
enekliler
snfnn
baklagiller
familyasndan beyaz iekleri olan, ac

olan
taneleri
suda
tatllatrlarak
yenilen bir yllk otsu bitki, ac bakla,

gvur
baklas,
koyun
baklas,
kurt
baklas, yaban baklas, Yahudi baklas;
(Lupinus termis) . Kr. besle-i berr,
bal-y mr, trms, cercrl-mr,

fl- mr, yfn, annn, lpine.
balatl-mlk: <Ar. ahtere otu; (Fumaria
officinalis) . Kr. htere.

b. 8b/18
[ 1 ]
balatr-reml: <Ar. Kum baklas. Kr. um balas.

b. 9a/19
[ 1 ]
balatl-am: <Ar. Semizlik otu, semizotu;
(Portulaca oleracea). Kr. semzlik ot, semz ot.

b. 8a/12
[ 1 ]
balatl-yehd: <Ar. Yabani gneyik, yabani
hindiba; (Cichorium) . Kr. yabn gyinek.
200
b. 8b/10
35a/20, 36b/7, 48b/6, 50a/21, 53a/9 [8]
[ 1 ]
yabn b.+ 36a/2
balatl-ades: <Ar. Yabani yarpuz. Kr. berr
b.+dur 50b/10
yarpuz.
ay b.+dur 50b/10
b. 8b/17
b.+na 29b/18
[ 1 ]
balatl-enr: <Ar. Lahana; (Brassica oleracea) .
Kr. lahana.
[ 22 ]
urm b.+na 29b/18
bal: <Ar. Kol, kanat.
b. 9a/20
b. 58b/19
[ 1 ]
[ 1 ]
balat-eheb: <Ar. Semizlik otu, semizotu;
(Portulaca oleracea). Kr. semzlik ot, semz ot.
rem-i b. 58b/19
balcu(): Bkz. bal().
b. 8b/12
b.+ 44a/14
[ 1 ]
[ 1 ]
balal-azl: <Ar. Bkz. balatl-ades.

b. 10b/12
rlanc yuvasnu b.+ 44a/14

bal(): Balk, iinde eitli organik maddeler
[ 1 ]
balal-af: <Ar. Zerdeal; (Cucurma longa).
bulunan, genellikle killi, koyu, yapkan amur, mil.

b.+na 23b/21
Kr. erdeb.
[ 1 ]
b. 8b/3
rlanc yuvasnu b.+na 23b/21
[ 1 ]
balar-rm: <Ar. Bkz. bala-i zehebiye.
b. 9b/6
baldr: Bacan dizden ayak bileine kadar olan

blm, incik.
b.+ 7b/15, 11a/16, 11b/1, 27a/14, 27a/15,
[ 1 ]
28b/11,29a/14,29b/9,30a/16, 30b/8, 30b/14,
balaz-zehr: <Ar. Bkz. bala-i mbrek.
32b/18,33b/9,
b. 10b/3
34a/8,
35a/3,
42b/16,
44a/20, 45b/17, 46b/16, 46b/17, 48b/6,
[ 1 ]
55a/7, 58a/13 [23]
bal:<Ar. Bkz. bala.
[ 23 ]
b.+y 10a/6, 15a/3 [2]
b.+ ara Baldr kara otu, kara
[ 2 ]
baldr
b.+y b 15a/3
otu,
nemli
yerlerde
yetien
birok erelti otu trnn ortak ad;
(Asplenium adianthum nigrum) . Kr.
b.+y mr 10a/6
bersiyvn, bers, blrcn, sna,
bana: <? Bir balk. Kr. sn-y muaddes .
sl-esved,
b. 11a/15
sla,
sr-raf,
sebl-ar, arl-cinn, arl-ayt,
[ 1 ]
baten: <? Yabani prasa; (Allium porrum) . Kr.
arl-cebbr,
yabn gendenesi.
arancmnis,
b. 9a/18
afirl-cinn,
kzberetl-br,
ks-i
berr, liyetl-imr, laml-imr,
[ 1 ]
mrniyn.
bal: Bal. Kr. arb, asel.
7b/15,
11a/16,
11b/1,
27a/14, 27a/15, 28b/11, 29a/14, 29b/9,
b. 1b/3, 4a/4, 5a/7, 5b/18, 10a/11, 30b/20,
30a/16, 30b/8, 30b/14, 32b/18, 33b/9,
42b/11, 44b/14 [8]
34a/8, 42b/16, 44a/20, 45b/17, 46b/16,
b. arus 1b/3, 5a/7 [2]
46b/17, 48b/6 [20]
b. mm 30b/20
b.+ ara ot 35a/3
b. mmna 42b/11
b.+ imek 55a/7
b. uyna 5b/18
baldran:
b. arbna 10a/11
yetien zehirli bitkilerin ortak ad, a otu, baldrgan;
mml b. 44b/14
1.
Maydanozgillerden,
nemli
yerlerde
(Conium maculatum) . 2. Bu bitkiden karlan zehir,
b.+a 33b/10
eytantersi. Kr. af, aa, dr- resen, drest,
b.+ 4b/3, 8b/20, 23b/17, 30a/12, 35a/20,
evkern, arv, arv, m, am, amn, kemkm,
36a/2, 36b/7, 36b/10, 48b/6, 50a/21, 53a/9
mhiye.
b. 16a/17, 19a/8, 22b/1, 23a/8, 30b/2,
[11]
beldur b.+ 36b/10
puyan b.+
8b/20, 23b/17, 30a/12,
33a/2, 33b/17, 34a/1, 34b/21, 35a/1, 46b/6,

50b/5 [12]
201
[ 12 ]
b. 10b/19
b. amna 33a/2
[ 1 ]
banfilun: <Gr. Beparmak otu, ayt aac; (Vitex
balam: <Gr. Balgam, solunum organlarnn
agnus castus) . Kr. ayd tom.
salglad, azdan dar atlan smks madde
b. 9b/9
b. 61b/15, 63a/21 [2]
[ 1 ]
b.+dan 63a/21
<Gr. Beparmak otu, ayt aac; (Vitex

agnus castus) . Kr. b barma. Bkz. banfilun.
banfiln:
[ 3 ]
bal(): Bkz. bal.
b. 7a/19, 9a/3 [2]
b.+a 27b/14
b.+
14b/18,
20a/10,
22a/12,
[ 2 ]
27a/21,
27b/12, 30a/1, 30a/11, 31b/4, 39a/16, 44a/8,
bara: <Ar. Vcutta yer yer beyaz ve alaca lekeler
44b/8, 51a/3, 51b/2, 53b/1 [14]
meydana getiren bir hastalk, abralk hastal.

b. 56a/16
ilan b.+ 39a/16, 51a/3 [2]
[ 1 ]
it b.+ 31b/4,44b/8 [2]
bar: <Ar. Vcutta yer yer beyaz ve alaca lekeler
saanr b.+ 30a/1, 53b/1 [2]

sardina b.+ 30a/11
meydana getiren bir hastalk, abralk hastal. Bkz.
tims b.+ 51b/2
bara.
b.+u 48a/14
ouz b.+ 20a/10, 22a/12, 44a/8 [3]
[ 1 ]
yayn b.+ 14b/18
b.+u uy 48a/14
b.+na 12a/13,37a/12 [2]
bar: bar-y mr Yaban hardal. Kr. yabn
[ 17 ]
ardal.
serdne b.+na 37a/12
b.+y 9a/15
rt b.+na 12a/13
[ 1 ]
bal: Balk.
b. 6b/11, 11a/15, 17a/17, 24b/10, 29a/7,
31b/9, 34b/1, 34b/19, 35a/5, 38a/6, 49b/4,
b. 5b/16, 7a/19, 62b/13 [3]
49b/5, 49b/7, 51a/1 [14]

b. bandan an adur 17a/17
b. yrcna 62b/13
b. arnndan 51a/1
b. miall bir adur 5b/16

b b. Beparmak otu, glgillerden, yol
b. uy 49b/5
b. tutal 29a/7, 31b/9, 38a/6 [3]
kylarnda ve ayrlarda yetien, srgne
uzlu b. 49b/7
kar
12a/12, 24a/7, 24b/19, 27b/13,
32a/9, 34a/21 [6]
bal: <Gr. Ebegmeci, mor renkli iekleri ila,

kullanlan,
kendiliinden
yetien ok yllk bir bitki; (Malva siylvestris) . Kr.

ebem gmeci, ebe gmeci, bala- yemniye, bala-
arabiye, birnz.
56b/16,
61a/5,
61a/7,
[ 9 ]
ar b.-ma 55b/2, 61a/5, 61a/7, 61a/17,
61b/8, 62b/9, 62b/15 [7]
arl b.-ma 56b/16
baal: <Ar. Soan; (Allium cepa). Kr. oan.

mev-i unul- b. Pimi ada soan.
[ 1 ]
bambul: Bambul otu, scak ve lman blgelerde
yetien otsu veya al tr bir bitki, mambol otu,
mirym.
55b/2,
b. 50a/18
b. 10b/15
iei;
[ 4 ]
61a/17, 61b/8, 62b/9, 62b/15 [8]
ufacu b.+dur 34a/21
vanilya
(Potentilla
ba-: Basmak.
b.-ma
muavv b.+dur 27b/13
olarak
bitki
b.-an 60a/13
[ 22 ]
sebze
bir
b.+da 58a/19
b.+dan 33b/3, 50b/6 [2]

b.+dur
kullanlan
reptans). 7a/19
ufacu b. 34b/1
yapraklar
b.+y mr 9a/15
barma: Parmak.
(Heliotropium
europaeum ).
b. 33a/8
[ 1 ]
b. ot 33a/8
banasa: <? Mercimek otu cinsinden bir ot.
Kr.
50a/18
b.+ 7b/13,9b/5,11b/14,18b/16, 49a/20 [5]
[ 6 ]
b.+ bels
Beyaz soan. Kr. bey
oan. 18b/16
b.+ nzr Niadr soan, adasoan;
(Urginea maritima). Kr.nidr oan,
aa oan. 9b/5
202
b.+ unul Yaban soan, adasoan;
(Urginea maritima). Kr. yabn oan,
aa oan. 7b/13, 49a/20 [2]

b.+ unul- mev 11b/14
brit b. olma 56b/6

kel b.56a/12, 56b/19, 58b/15, 59a/13 [4]
b.+a 58a/7
b.+da
baall-r: <Ar. Bkz. baall-ay.
56b/18,
58a/10,
58a/12,
59b/4,
59b/18, 63a/11 [6]
b. 7b/14
b.+dan 62a/19
[ 1 ]
b.+
baall-ay: <Ar. Bkz. baall-ay.
3b/10, 3b/19, 5a/19, 20b/4, 24b/4,
32b/15,
b. 10a/1
40b/18,
44a/3,
52b/20,
56b/8,
58a/8 [11]
[ 1 ]
baall-ay: <Ar. Adasoan; (Urginea maritima) .

Kr. aa oan.
b. 10b/11
altun b.+ 20b/4

ilan b.+ 5a/19,24b/4, 44a/3, 52b/20 [4]
oca b.+ 3b/19
ylan b.+ 3b/10
[ 1 ]
baal-eneb: <Ar. tkasar; (Solanum nigrum) .
Kr. it keseri.
b. 9a/16
b.+na 22a/8
aru b.+na 22a/8
b.+nda 59b/21
b.+ndan 17a/17
[ 1 ]
bal b.+ndan an adur 17a/17
baar: <Ar. Grme duyusu.
b.+nu 55b/13
b. 60a/11, 60a/21 [2]
[ 55 ]
[ 2 ]
baa(): Baak, arpa, buday, yulaf vb. ekinlerin
af- b. Grme bozukluu, iyi

grememe. Kr. gz gcile grmek.
60a/11
ulmet-i b. Tavukkaras, gece krl.
Kr. gz arau olma. 60a/21
tanelerini tayan klkl ba.

b.+na 32b/8
[ 1 ]
aru b.+na 32b/8
baara: <Ar. Bir eit diken. Kr. ar, sertz.
ba: <Ar. Tkrk. Kr. adam tkrgi.
b. 7b/18
b. 9a/17
[ 1 ]
[ 1 ]
bal-amer: <Ar. Ay ta, aykp, geceleri ay
nda bulunduu sylenen bir eit ta. Kr. ay
a.
bat-: Batmak.
b.-ma 59b/20
[ 1 ]
bab: <? oban dikeni; (Centaurea urvillei) . Kr.

bn dikeni, ber-i dkm.
b. 10b/10
b. 9b/7
[ 1 ]
[ 1 ]
ba: Ba.
b. 55a/11, 55a/13, 55b/11, 56a/12, 56a/14,
56b/6,
56b/18,
56b/19,
57a/21,
57b/5,
57b/19, 58a/15, 58a/16, 58b/14, 58b/15,
baralvan: <Gr. Zift. Kr. zift.

b. 10b/13
[ 1 ]
58b/15,59a/13,59a/16,59b/2, 59b/6, 59b/7,
barsliyn: <Gr. Da kerevizi ve tohumu. Kr. a
59b/8,59b/15, 59b/16, 60a/4, 60a/5, 60b/2,
kerefesi tom.
60b/13, 61a/9, 61a/9, 61b/6, 63a/4 [32]

b. ars 58a/15, 60a/5, 60b/2, 61b/6,
63a/4 [5]
b. brit Yara, sivilce, yara bere. Kr.
anc, ara. 58b/15, 61a/9, 61a/9 [3]
55b/11,
59a/16, 60b/13 [3]

b. ezinmek Ba dnmesi 56b/18
b. dnmek 59b/8
b. kelin 57b/5, 59b/6 [2]
b. yaru 59b/2, 59b/15 [2]
brit b. Yara, sivilce, yara bere. Kr.
r 58b/14
[ 1 ]
bayl: Baylk otu, kurtboan otu; (A. lycoctonun) .

Kr. bayl, ran-nimr-b.
b. arsyla 55a/13
b. egzinmek Ba dnmesi.
b. 8b/16
b. 20b/1
[ 1 ]
b. drler bir otdur 20b/1
baza: <Ar. 1. Kurbaa. 2. iri otu; (Asphodelus).
Kr. urbaa, pr-v, irilik.

b. 7b/20
[ 1 ]
bazu: Paz, spanakgillerden, yapraklar sebze olarak

kullanlan bir bitki, yaban pancar, yabani spanak;
(Beta vulgaris varcicla). Bkz. pazu.
203
b.+s 15a/2, 53b/8, 53b/14 [3]
Kr. r gzi. 9b/20.
[ 3 ]
u b.+s Su pazs. Kr.crn-nehr.
chamomilla) . Kr. ppdya, amls.

b. 21a/1
15a/2
a
b.+s
Da
pazs.Kr.
helemt,helmn. 53b/8, 53b/14[2]

ba: nemke-i ba Sraca denilen, deride ve
genellikle boyunda grlen, lenf dmlenmelerinin
ikinliiyle beliren bir tberkloz tr. Kr. sraca.
b.+ 12b/9, 17b/8 [2]

[ 3 ]
bbrek: <Far. Bkz. balaz-zehr.
b. 10b/4
[ 1 ]
be: <Far. 1. Paa, pantolon, don, alvar vb.
b. 62b/7
giyeceklerde
[ 1 ]
bacaklarn
kt
aa
blm.
2.
Kasaplk hayvanlarn kesilmi aya.
nemke-i b. 62b/7
b.+si 45a/1
ba: <Ar. Baz.

b.
bbnec: <Far. Papatya iei; (Matricaria
32b/10, 34b/15, 54b/10, 56a/1, 56a/2,
[ 1 ]
oyun b.+si Koyunbaca, sap ksa,
57a/9 [6]
baaklar
b. nebt 54b/10
b.+lar
5b/10,
14b/3,
14b/22,
dolgun
10a/10,
10a/11,
13a/16,
45a/1
18a/3,
30a/3,
37b/20,
bd: <Far. Yel, rzgr. Kr. yl.
39a/12, 39b/4, 39b/6, 42a/12, 44a/8, 44b/7,

47a/7, 49a/9 [17]
[ 1 ]
bb: <Ar. Blm, ksm.
b.+ giriften Delirmek. Kr. del.

56b/17
b.+ semm 56b/13
bdm: <Far. Badem; (Amygladus communis). Kr.

levz. Bkz. bdem.
b. 25a/4, 46b/15 [2]

abulu b. 25a/4
b. 1b/13
[ 1 ]
yigirmi sekiz b. 1b/13
kr.
[ 2 ]
[ 24 ]
b. 4a/13
Kr.
b.+ 56b/13, 56b/17 [2]
b.+lar 5b/10
balas: <? Tbb bir bitki. Kr. emrcl-keb.
ekin.
b.+ 11b/11
[ 3 ]
bbil: <Ar. Asurlular devrinde Irak'ta kurulan
b.+ kh am aac yemii. Kr. cam
ehirlerden biri.
aac yemii. 11b/11
b. 10b/5, 12b/13, 13b/16 [3]

[ 3 ]
b. teresi 10b/5, 13b/16 [2]
b. teresin tomna 12b/13
bbil: <Ar. Babile ait, Babille ilgili.
b. 13b/17, 17b/16, 41a/16 [3]
[ 3 ]
uref-i b. 13b/17, 17b/16 [2]
afr- b. 41a/16
bbilus: <Gr. St zehirli bir haha.
b. 10a/6
[ 1 ]
bbilu: <Gr. Bkz. bbilus.
b. 9a/13, 10a/7 [2]
[ 2 ]
bbnec:<Far. Bkz. bbnec.
b. 8a/12
[ 1 ]
bbne: <Far. Bkz. bbnec.
b.+i 9b/20
[ 1 ]
b.+i gv Sr papatyas, srgz,
mast iei, arnika; (Arnica montana).
bdmek: <Far. Kzl st, salkm st; (Salix
babylonica) . Kr. zl sgd.
b. 10a/8, 11b/11 [2]

[ 2 ]
bdnec: <Far. Hindistan cevizi; ( Cocos nucifera) .
Kr. cevz-i hind.
b. 11b/13
[ 1 ]
bdverd: < Far. akr dikeni, boa dikeni;
(Eryngium) . Kr. boa dikeni.

b. 8a/1
[ 1 ]
bde: <Far. arap.
b. 51a/7
[ 1 ]
mrr-i b. 51a/7
bdem: <Far. Badem aac ve bu aacn ya ya da
kuru yenilen yemii; (Amygladus communis). Kr.

muana, laa, lemn- levz.
b.
7a/11, 15b/19, 19a/17, 47b/11, 48b/2,
51a/18 [6]
[ 6 ]
ac b. Ac badem. Kr. mur. 48b/2
204
abulu b. gibi bir yemidr 15b/19

abulu b. gibi yemidr 19a/17
bdincn: <Far. Patlcan; (Solanum melongena) . Kr.
hezr- b. 54a/15
brc: <Far. Kzl renkte iekleri, nohut
byklnde yemileri olan bir aa.
bdirgn, ada eneb.
b. 9a/12
b. 6a/15,10a/4, 16a/21 [3]
[ 1 ]
b.+na 14a/21
b: <Ar. Tereya. Kr. tereya.
[ 4 ]
b. 8a/6
a b.+na Da patlcan, yabani

patlcan. Kr. cernb. 14a/21
bdirgn: <Far. Patlcan; (Solanum melongena) . Kr.
[ 1 ]
ba: <Ar. Bkz. b.
b. 8a/6
bdincn.
b. 10a/4
[ 1 ]
bl: <Far. Kanat.
[ 1 ]
b.+ 11a/10
bd: <Far. Yele ait, yelle ilgili.
[ 1 ]
b. 56b/16
b.+ mur Kukanad otu. Kr. u
[ 1 ]
anad 11a/10
bmr-
b.
Delilik.
Kr.
dellik,
in
anasonu;
ebleh. 56b/16
bdiyne:
<Far.
Yldz
bleng: <Far. Leziz bir tr aa kavunu, turun. Kr.

trunc.
anasonu,
(llicum verum) . Kr. rziyne.

b. 7b/21, 8a/1 [2]
b. 9b/20
[ 1 ]
bleng: <Far. Bkz. bdreng.
[ 2 ]
b. 7b/16
bdrenby: <Far. Bkz. bdrenbya.

b. 6a/20
[ 1 ]
[ 1 ]
bliy: <Ar. Salkm salkm kzl yemileri olan bir
cins sarmak.
bdrenbya: <Far. Bkz. bdrencbya.

b. 7b/16
[ 1 ]
bdrencbya: <Far. Oul otu, melisa, kovan otu;
(Melissa officinalis) . Kr. her, mferri-i alb-i
b. 10a/4
[ 1 ]
bln: <? Mahlep yemii; (Cerasus mahaleb) .
Kr. maleb yemii.

b. 11b/1
mazn, ovan ot, oul ot.
b. 7b/15, 9a/10, 34a/10, 48a/5 [4]
[ 1 ]
bmisy: <Gr. Kokar sedef. Kr. oar edef, seb.
[ 4 ]
b. 9b/14
bdreng: <Far. Bkz. bdrencbya.

b. 7b/15
[ 1 ]
bdrc: <Far. Yabani reyhan; (Ocimum) . Kr. a

reyn, ovan ot, avmer.
b. 7b/12, 33b/13 [2]
[ 1 ]
bn: 1. <Far. Sorgun aac, bey sd, sepeti
sd; (Salix viminalis) . 2. ban Patlcangillerden

zehirli bir bitki, batbat otu, mlek otu, gvur
haha; (Hyoscyamus) .
b.
bnef: <Far. Menengi, itlembik, sakz aac;
(Pistacia terebinthus) . Kr. meneve aac.

b. 7b/2
[ 1 ]
bt: <? Nar iei. Kr. enr iegi.

[ 1 ]
bh: hezr- bh Nane; (Mentha piperita). Kr.
nan.
b. 54a/15
[ 1 ]
31b/11,
b. tom 39b/16
bd-reng: <Far. Bir eit hyar, acur; turun, aa
b. 9b/1
26b/3,
b. iegi 33b/14
[ 1 ]
[ 1 ]
11a/3,
b. aac 31b/11, 32b/13 [2]
b. 7b/3
b. 8a/2
9a/11,
[ 9 ]
bd-reft: <Far. Ho kokulu bir aa.
kavunu. Kr. n yr, trunc.
9a/3,
32b/13, 33b/14, 39b/16, 46a/5 [9]
[ 2 ]
b-perde:
ars-
b-perde
Kanbil
otu,
gvei
feneri; (Physalis alkekengi). Kr. anbl, kknec.

b. 36b/17
[ 1 ]
ars- b. 36b/17
br: teb-i br- nfted <Far. Nbetleri her gn
205
tutan stma.
b. 10a/2
b.+ 57a/3
[ 1 ]
teb-i b.+ nfted 57a/3
brde: ecere-i brde Yanndaki aalara ve otlara
[ 1 ]
brver: <Far. Ayvadana, civanperemi, kovan iei;
(Achillea) . Kr. ayva ana, ovan iegi, oul ot.
Bkz. brengbya, brengby.

b. 8a/19
sarlan bir cins sarmak.
[ 1 ]
b. 32a/16
[ 1 ]
brzed: <Far. Aselbant sakz. Kr. an, na.

b. 8a/2, 9a/4 [2]
ecere-i b. 32a/16
[ 2 ]
brdiye: ecere-i brdiye Beladr aac, Hint

semeri. Kr. beldur.
b. 31b/10
[ 1 ]
ecere-i b. 31b/10
brenc: <Far. Hindistan cevizi; (Cocos nucifera) .

Kr. hindstn z.
b. 10a/5
[ 1 ]
brengbya: <Far. Bkz. brengby.
b. 7b/5
[ 1 ]
br: <Ar. Barsakta ve makadn etrafndaki siyah

kan damarlarnn imesi ve bazen iltihablanmas
sebebiyle, makadn iinde ve dnda meydana gelen
memeler yznden makaddan kan ve cerahat gelmesi
hastal.
b. 56b/9
[ 1 ]
bevsr-i b. 56b/9
btus: <Gr. Portakal, turun. Kr. tbbt, trunc.
b. 9b/20
[ 1 ]
brengby: <Far. Ayvadana, civanperemi, kovan
bncn: <Far. Patlcan; (Solanum melongena) . Kr.
ot.
Bkz. bdincn.
iei; (Achillea) . Kr. ayva ana, ovan iegi, oul

b. 8a/18
[ 1 ]
bride: bala- bride Yanndaki aalara ve otlara
sarlan bir sarmak tr.
b. 10b/15
[ 1 ]
bala- b. 10b/15
brisriyn: <Gr. Gvercin otu, bir eit burak.
Kr. burca.
b. 10a/9
[ 1 ]
brit: <Ar. Yara bere.
b. 56b/5, 57a/21, 57b/19, 58b/14, 58b/15,
61a/9, 61a/9 [7]
[ 7 ]
ayal, kehrek, kehkem, mad, mamme, vad.
b. 18a/10, 44b/20, 45b/19, 46b/3, 50b/1,

51a/13, 52b/19 [7]
b. alyesi 51a/13
berr b. 44b/20
b.+ 15a/6, 15b/10 [2]
[ 9 ]
ta b.+ 15a/6
a b.+ 15b/10
bis: <Gr. Brtlen yemii; (Rubus caesus) . Kr.
bgrtlen dikeni.
b. 8a/10
[ 1 ]
bzehr: <Far. Bkz. py-zehr.
b. 9b/4
[ 1 ]
b. ba Yara, sivilce, yara bere. Kr.
bzc: <Far. Birden fazla madde kartrlarak
r. 58b/14
yaplan macunlar.
b. ba olma 56b/5
ba b. 58b/15, 61a/9, 61a/9 [3]
briteng: < Far. Sinir otu, sinirli yaprak ve tohumu;
(Plantago major) . Kr. siirl yapra tom.

b. 8b/11
[ 1 ]
brlmyin:<Gr. Gzlce yaprak denilen

yapraklarnda yemii olan bir bitki. Kr. gzlce
yapra.
b. 9b/3
[ 1 ]
bz-gerdden: <Far. Halleri deimi, bozulmu.
b. 57a/4
[ 1 ]
teb-i b. Kusturucu stma. Kr. am
uduruc stma. 57a/4
ba: <Ar. zm sknts.
b. 7b/19
b. 9a/13
[ 1 ]
br: <Gr. stbe, kurundan yaplan bir maden.
Kr. stbec.
[ 1 ]
bruc: <Far. Horasan teresi. Kr. tere-i orsn.
b. 9a/11
[ 1 ]
206
b-ya: <Far. Kask blgesinde oluan ftk,
b. 31a/6
yarmlk. Kr. as yaru.
[ 1 ]
b. 56a/15
b. brki Kadife iei, horozibii;
(Fumaria officinalis) . Kr. htere.
[ 1 ]
31a/6
becem: <Ar. Ilgn aacnn meyvesi. Kr. lun
begrek: <? Bkz. bbrek.
yemii.
b. 10b/4
b. 8b/6
[ 1 ]
[ 1 ]
beyet: <Far. Son derece, ok fazla.
becen: <? Yabani kna. Kr. n-y berr.
b. 58a/8
b. 41a/7
[ 1 ]
[ 1 ]
bede: <Far. Bedehn'a ait. (Bedehn
beha: <Ar. Stla, st lapas, muhallebi. Kr.
Hindistan'la Horasan arasnda, ll ve altn
muallebi.
b. 11a/5
madenleriyle mehur bir vilayet.)
[ 1 ]
b. 25a/12
behr: <Ar. Sr papatyas, srgz, mast iei,
[ 1 ]
zern-i
b.
Sar
zrnk.
Kr.
aru
zern. 25a/12
arnika; (Arnica montana). Kr. r gzi.

b. 8b/13
[ 1 ]
bedel: <Ar. Karlk, bir eyin yerine verilen ve

yerini tutan ey.
b.+idr 34a/15, 45b/14 [2]
[ 2 ]
anu b.+idr 45b/14
yn- matmu b.+idr 34a/15
beden:
behmen:
<Ar.
Kuduzotu,
krmz
trne
ad verilir; (Centaura behen). Kr. bentme.

b. 7b/1, 29a/12 [2]
zl b. 29a/12
beden: <Ar. 1. Canl varlklarn maddi blm,
b.+dr 14b/3
vcut. 2. Vcudun, ba, kol ve bacak dnda kalan
b.+i 7b/16,7b/17, 8a/16, 14b/15 [4]
blm, gvde.
b. 56a/14, 62b/21, 63a/13 [3]
b. iinde 62b/21
bar-i b. 56a/14
b.+de 56b/2, 58b/3, 60a/9 [3]
b.+i 58b/12
b.+inde 56a/16
[ 8 ]
bedenh: ri-i bedenh Vcutta olan kant,
uyuz. Kr. gevde giciyigi.
b. 58a/11
[ 1 ]
ri-i b. 58a/11
bedliyn: <Far. Gnlk aac, mukl- azrak ve
mukll-yehud olmak zere balca iki tr vardr;
(Boswellia carteri). Kr. mul.

b. 10a/16
[ 1 ]
[ 7 ]
b.+i amer Sar zambak kk. Kr.
aru ssen+ dibi. 7b/16
b.+i eby Ak behmen. Kr. cimcim.
7b/17, 14b/15 [2]
b.+i ebydur 8a/16
behmenkere: <Ar. Adam otu, kan kurutan;
(Mandragora officinalis). Kr. abds-selm.

b. 9b/2
[ 1 ]
behrm: <Far. 1. Aspir iei; (Carthamus
tinctorius). Kr. afr. Bkz. behremn, behrem. 2.

Kadnlarn kullandklar krmz allk, dzgn.
b. 11a/3
[ 1 ]
behrmec: <Far. Yabani yasemin iei; (Solanum
dulcamara) . Kr. berr ysemen. 2. iei gzel

kokan bir cins st aac.
bedrn: < Far. 1. Yer hadisesi, eek turbu, yaban
b. 9b/8
2. zerlik otu; (Peganum harmala) . Kr. yzerlik.
behrem: <Far. Bkz. behrm.
turbu, acrga; (Raphanus raphanistrum). Kr. yr siki.

b. 11b/9
[ 1 ]
bedrevn: <Far. 1. zerlik tohumu. Kr. yzerlik

tom. 2. Uzun ince bir salatalk. Kr. deresk.
b. 10a/15
[ 1 ]
beg: Bey.
kzl
behmen; (Statice limonium) , beyaz trne ak behmen
[ 1 ]
b. 8b/20
[ 1 ]
behremn: <Far. Bkz. behrm.
b. 9b/7, 11a/3 [2]
[ 2 ]
beh: <Ar. Gnlk aac ve meyvesi. Kr. mul.
b. 11a/3
207
[ 1 ]
beht: <Ar. Ba dnmesi. Kr. ba ezinmek.
b. 56b/18
[ 2 ]
bekrt: <Ar. Kadn cinsel organnn i ksm.
b. 60b/17
[ 1 ]
beht: <Hint. Damar kesilmesi.
b. 56b/13
[ 1 ]
[ 1 ]
beksimdlu: <Gr.+T. Peksimetli. Kr. kul. Bkz.
beksim.
b. 45b/5
bet-avt: <Ar. Sesin bouk kmas. Kr. bou

sylemek.
b. 56b/10
[ 1 ]
beje: <Far. Kavak aac; (Populus). Kr. ava
[ 1 ]
beksim: <Gr. Peksimet, piirildikten sonra
dilimler hlinde kesilerek s ile kurutulmu, uzun
sre dayanabilen ekmek. Kr. ubz.
b. 22a/7
aac.
b. 7b/3
[ 1 ]
bek: Pek, sert, kat, salam.
b. 26b/3, 40b/18 [2]
[ 2 ]
b. cam az 26b/3
b. mantar 40b/18
bekme: <Far. Bkz. bkme.
b.+i 8b/7
[ 1 ]
[ 1 ]
beld: am- beld Tpta kullanlan ifal bir
zamk.
b. 33a/3
[ 1 ]
am- b. 33a/3
beldur: <Far. Beladr aac, Hint semeri. Kr.
enardy, ecere-i brdiye.
b. 4a/6, 31b/10, 36b/9 [3]
[ 3 ]
b. bal Beladr bal. Kr. asel-i
b.+i da Arpadan yaplan bir a.

8b/7
bekber: <Hint. Hyarember, acur; (Cassia fistula).
Kr. yr enber.
b. 10b/17
anardiy. 36b/9
belmd: <Gr. Palamut, mee trlerinin uzunca
fnda benzeyen meyvesi; (Palamudi). Kr. buzund.

b. 2a/10, 11b/2, 36a/5 [3]
[ 3 ]
[ 1 ]
b.
bekda: c bekda uz Hac Bekta tuzu olarak

bilinen, dileri beyazlatmak iin kullanlan bir eit
tuz. Kr. nemek-i aber-zed, mil-i endern.
b. 48b/14, 52a/16 [2]
[ 2 ]
c b. uz 48b/14, 52a/16 [2]
bekmez: Pekmez, genellikle zm, dut vb. meyvelerin
kaynatlarak koyulatrlm biimi. Kr. putace,
adl-neb, mab.
b. 37b/4
b.+e 11a/20, 51a/17 [2]
b.+i 5a/3, 23a/7, 37b/5, 49b/21, 50b/14 [5]
[ 8 ]
ayva b.+i Ayva pekmezi. Kr. efra.
5a/3
urm b.+i Hurma pekmezi. Kr.
db- urm, aselr-rab. 23a/7,
yemii
Palamut
meyvesi.
Kr.
una. 36a/5
b. yemiine Palamut meyvesi. Kr.
el. 2a/10
belrec: <Far. Leylek kuu; (Ciconia ciconia). Kr.
legleg u.
b. 11b/3
[ 1 ]
belsinis: <Gr. bezr-i belsinis Beyaz hardal;
(Snapis alba) . Kr. bey ardal.

b. 10a/1
[ 1 ]
bezr-i b. 10a/1
belsis: <Gr. bezr-i belsis Babil teresi, beyaz
hardal; (Snapis alba) . Kr. bbil teresi, a ardal.

b. 10b/5
[ 1 ]
bezr-i b. 10b/5
37b/5 [2]
belbs: <Far. Yabani soan, da soan, sarmsak.
it zmi b.+i tzm pekmezi. Kr.
Kr. yabn oan, arab aa.
merretl-fl. 49b/21
mersn yemiin b.+i Mersin
b. 8a/20
[ 1 ]
aacnn meyvesinden yaplan pekmez.
belde: <Ar. leden kk, belediye ile ynetilen
Kr. merd-ferec. 50b/14
yer; mekn, yer, evre.
bekrr: <Ar. Erken gelmek.

b.+dur 56b/1, 56b/1 [2]
b.+i 1b/15
[ 1 ]
208
b.+i lrende 1b/15
b. 11b/7, 26b/6 [2]
beld: rzn- beld Yaban mersini; (Vaccinium
[ 2 ]
myrtillus . ) . Kr. berr mersn.
zenn- dr-y b. Yer am, yer peliti,

ksamahmut otu, yer palamutu; (Ajuga
b. 21b/13
chamaepitys). Kr. kemfs, yr
[ 1 ]
anavberi. 26b/6
rzn- b. 21b/13
bel: <Ar. Belhe ait, Belhle ilgili. Bkz. bel.
belec: <Ar. Bkz. bele.
b. 11a/2, 44b/19 [2]
b. 9b/1, 10b/19 [2]
[ 2 ]
[ 2 ]
bd-i b. 11a/2
bele: <Ar. Hurma koruu. Kr. urm oru.
gl-i bd-i b. 44b/19
b. 9b/1
beliye: <Ar. Kan ban, deride ikinlikle beliren
[ 1 ]
belek: cefn-i belek-i em Gz kapann kaln
irinli kabart.
b. 56b/14
olmas hastal. Kr. gz aba al olma.
[ 1 ]
b.+i 57b/9
bellec: < Far. Helile otu, kara helile ve sar helile
[ 1 ]
cefn-i b.+i em 57b/9
belesn: <Ar. Pelesenk aac ve bundan elde edilen
ya; (Commiphora opobalsamum) . Kr. bem,
gibi trleri bulunur; (Terminalia) . Kr. amse-i ve

(emlec,
bellec,
abbl-belesn, sefd.
afar-
kbil,
hellec-i
b. 20b/13
b. 5b/20, 8a/10, 9a/16, 9a/20, 10a/4, 17a/2,

18b/9,27a/14,29b/12,38b/4,40b/8,42b/6 [12]
b. aac Pelesenk aac. Kr. urs.
10a/4, 17a/2, 27a/14, 40b/8, 42b/6 [5]
[ 1 ]
belmn: <Far. Stleen cinsinden, su kenarlarnda
biten bir bitki, hint smbl; (Nardustachys
jatamansi). Kr. sdec.
b. 10b/17, 11a/13 [2]
b. aacna 9a/16
[ 2 ]
b. aacnu tomdur 18b/9

b. yana Pelesenk aacndan elde
bell: <Ar. Mee aac, pelit; (Quercus). Kr. dd-
muris, afsentn, peln, birns.
edilen ya. Kr. erlsemn. 5b/20

b. yemii Pelesenk aacnn meyvesi.
b.
Kr. fernre. 38b/4
22a/21,
1b/17,
2a/10,
22b/8,
4b/5,
27a/10,
4b/11,
10a/13,
31b/13,
39a/1,
51a/16 [11]
d- b. 29b/12
b. aac 27a/10
b.+ 35b/8
b. yapra 4b/5
[ 13 ]
d-
hellec,
esved).
b.+
Mrver,
b. yosu 22b/8
olgun
b. yosuna 2a/10, 51a/16 [2]
meyveleri yenir ve dallarndan masura
b. you 31b/13, 39a/1 [2]
yaplan bir aa, kara mrver, melesir,
patlak, patlanga, yalankoz; (Sambucus
b.+ 21a/15, 22a/1, 25b/21, 33b/6, 34b/8,
nigra) . 35b/8
45a/12, 50b/15 [7]
beleseg: <? obanszgeci, dal ularnda st
[ 18 ]
kestirmekte kullanlan maya bulunan bir bitki, yourt

otu; (Galium) . Kr. cbn szegi.
b. 7a/19
[ 1 ]
belesen: <Ar. Yemende bulunan incire benzeyen bir
yr b.+ 21a/15, 22a/1, 25b/21, 33b/6,

34b/8, 45a/12, 50b/15 [7]
bellul-ar: <Ar. Yer am, yer peliti, ksamahmut
otu,
yer
yarpuz.
b. 9b/12
[ 1 ]
chamaepitys).
Kr.
[ 1 ]
b. 8b/12
beleyn: <Ar. Yarpuz; (Mentha pulegium) . Kr.
(Ajuga
b. 9a/21
yemitir, ak incir. Kr. a encr.

[ 1 ]
palamutu;
kemderys.
belll-melik: <Ar. At kestanesi, Hint kestanesi;
(Aesculus
kesdne.
hippocastanum).
Kr.
at
kesdnesi,
b. 9b/9
[ 1 ]
bel: <Ar. 1. Henz olmam hurma, hurma koruu.
belemun: d- belemun Gittike byyen kantl
Kr. yeil urm oru. 2. Afganistan'n kuzeyinde
bir ban, oban ban.
yer alan eski bir yerleim yeridir.
b. 58b/9
209
[ 1 ]
bezr-i b. aacnu dal 32a/1
d- b. 58b/9
bezr-i b. ddkleri aacdur 10a/13
belpeme: <? ksrk. Kr. srf-i nezf, ksrk.
bezr-i b. tom rmzsi 28b/10
b. 59a/21
bezr-i b. yapra 47a/20
[ 1 ]
b.+e 7a/21
beldiyn: <Gr. Kaya ereltisi. Kr. besfyic.
bezr-i b.+e 7a/21
b. 10b/6
b.+i 8a/12,8a/13, 10b/17, 11b/9 [4]
b.+i engt Ayt aac; (Vitex agnus
[ 1 ]
bels: <Far. Yaban soan, adasoan; (Urginea
castus) . Kr. ay. 8a/13
maritima). Kr. yabn oan, aa oan.
b.+i arg Srkuyruu otunun
b. 7b/4, 18b/16 [2]
kk. Kr. mhzehrec. 10b/17
[ 2 ]
b.+i keber Gebre otunun kk. 8a/12
baal- b. Beyaz soan. Kr. bey
b.+i rbs Bkz. rvend. 11b/9
oan, ulul. 18b/16
b.+ 41b/5
belinn: <Gr. Bkz. beldiyn.

b. 10b/6
[ 1 ]
bemhere: 1. gil-i bemhere Akdeniz'de Milyon
Adasndan (Limni) getirilen krmz bir amur. Kr.
[ 18 ]
bezr-i b.+ yapra 41b/5
bendev: <Far. Ac bir bitki, ackc; (Cichorium
endivia). Kr. acc.

b. 9b/1
[ 1 ]
yn- matm. 2. gl-i bemhere . Aspir iei;
(Carthamus tinctorius). Kr. afr.
bend: <Far. Kurtuk, kene. Kr. kene.

b. 9a/4
b. 45a/14, 45a/15 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
gil-i b. 45a/14
bend-ke: <Far. Ense ars.
gl-i b. 45a/15
b. 56b/4
benm: <Ar. Parmak ucu.

b.+ 11a/9
[ 1 ]
[ 1 ]
benefsec: <Far. Meneke; (Viola tricolor) . Kr. arn.

b. 8a/13, 37a/13 [2]
[ 2 ]
b.+ pdih entiyana otu;
(Gentiana lutea) . Kr. nyn. 11a/9
beng: <Far. Afyon gibi uyuturucu ve keyif verici
bensib: <Far. Terebentin, kozalakllardan ve baz
ban denilen bir bitki ve bu bitkinin tohumu, esrar,
aalardan ya kendi kendine ya da aacn
kk itlenbik.
izilmesiyle akan, yal boya, yal vernik
b. 7a/20
retiminde ve inceltilmesinde kullanlan, ince,

renksiz, kokulu reine, terementi. Kr. az.
b. 9a/9
[ 1 ]
bengilik: <Far.+T. Afyon gibi uyuturucu ve keyif
verici ban denilen bir bitki. Kr. varal-ayl.
[ 1 ]
bentl-leyl: <Ar. Mercan; (Corallium rubrum) .

Kr. mercn.
b. 9b/4
[ 1 ]
bentn-nr: <Ar. Isrgan; (Urtica) . Kr. ran.
b. 53a/15
[ 1 ]
beng: <Far. Karnyark otu, pire otu tohumu;
(Plantago psyllium) , baa yapra tohumu. Kr. baa
yapra tom.
b. 9a/6
b. 8b/10
b.+y 9b/15
[ 1 ]
[ 2 ]
bentr-rad: <Ar. Mantar; (Fungi). Kr. mantar.
b.+y sur Pire otunun tohumu;
(Plantago psyllium). Kr. bezr-i
b. 8b/13
an. 9b/15
[ 1 ]
benc: <Ar. Bengilik otu, krmz tatula; (Datura
fastuoza) .
b. 7a/21,8a/7,10a/13, 17b/2, 19b/21, 21a/1,
23a/9, 28b/10, 32a/1, 47a/20, 48a/5, 56b/8

[12]
ben: ben isril zeytn Ben israil zeytini denilen

bir ta. Kr. acer-ab, acerl-yehd,
kefrl-
yehd.
b. 17a/9,17a/21,43a/2 [3]
[ 3 ]
bezr-i b. Bengilik otu tohumu. 8a/7,
b. isril zeytn 17a/21, 43a/2 [2]
17b/2,19b/21, 21a/1, 23a/9, 48a/5 [6]
b. isril zeytn drler bir adur 17a/9
210
benn: <Far. kse otu; (Viscum album). Kr. kse,
[ 1 ]
sibstn.
b. 11a/1
n- b. ez gel 58a/4
berbern: <Gr. Sitriyn denilen ifal bir bitki, bir
[ 1 ]
tr burak, gvercin otu. Kr. bura.
bentme: <Far. Bur aac denilen genellikle ba

sarma
gibi
zeytin
aacna
sarlan
bir
b. 10a/19
bitki,
yelimkara. Yemiine kse denir. Kr. burc, ggelek.

b. 7a/21
[ 1 ]
bercl:
<Far.
1.
Maydanoz.
2.
Baldran
otu;
(Conium maculatum) . 3. A otu. 4. Kereviz. Kr.

kerefes.
[ 1 ]
ben-m: <Ar. Hint smbl; (Nardustachys
b. 9a/1
jatamansi) . Kr. sdec-i hind, sdec.
[ 1 ]
bert: a-i bert Kenger dikeni; (Cynara
b. 11b/13
[ 1 ]
b. 17b/15
ben-siyh: <Ar. Bkz. ben-m.
[ 1 ]
b. 11b/13
a-i b. 17b/15
[ 1 ]
ben-tel: <Ar. Yabani mercimek. Kr. berr
berber: <Ar. Kuzey Afrikadaki Cezayir blgesinde
mercimek ici.
Berberistan halkndan veya bu halkn soyundan olan

kimse.
b. 11a/17
b. 1b/10, 47a/1 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
be(i)z: 1. Beniz, ehre. 2. Yz rengi.
lubet-i b. Surncan denilen meme ucu
b.+i 60a/8
eklinde ac ve etkili bir kk,
[ 1 ]
kszolan idemi; (Colchicum
beze-: Benzemek.
autumnale) . Kr. srncn, ksz olan
b.-r 1b/17, 3b/7, 3b/7, 3b/11, 3b/14, 3b/18,
igdemi. 47a/1
4a/13,4a/14,4a/16, 4a/16, 4b/1, 4b/2, 7a/11,

7a/11, 7a/13, 7a/20, 10b/17, 11b/8, 12a/19,
berberiye: Bkz. lubet-i berber.

b. 47a/2
13a/5, 14a/9, 14b/4, 15b/16, 16a/18, 16b/9,
[ 1 ]
16b/10, 18b/11, 19a/9, 20b/8, 21a/6, 24a/6,

24a/8,
24b/13,
24b/15,
25a/1,
lube-i b. 47a/2
25a/1,
26a/10,27b/3,27b/12, 28b/6, 28b/15, 29b/6,
berbne: <Ar. Yabani kini otu. Kr. yabn kinci.

b. 9a/15
29b/15,29b/21,30a/10,30b/7,32a/18,32a/20,
[ 1 ]
32b/6,32b/6,32b/15,34a/14, 35a/15, 36a/15,

36b/8, 40a/5, 41b/9, 42a/19, 46a/11, 46b/1,
bercel: <? Mersin tohumu. Kr. bezrl-mrr, mersn
47a/10, 47b/15, 48b/13, 48b/14, 50b/21,
tom.
b. 10b/4
51a/11, 51a/12, 51a/17, 52a/14, 52a/16,

52a/19, 53a/19, 56b/9, 61b/11 [74]
buzauya b.-r 32b/15
ssene b.-r oandur 46a/11
b.-rler 6b/4
[ 75 ]
ber: <Far. 1. Meyve, tohum, yaprak. 2. zere,
[ 1 ]
Semizlik otu, semizotu; (Portulaca

oleracea). Kr. semzlik ot, semz ot, balatl-
berd:
<Ar.
am.
b. 8a/12
[ 1 ]
berdn: <Far. Karaman kimyonu, kt kokulu bir
zerine.
b. 8a/8, 44b/6 [2]
get b. get Far. Birbiri zerine,
dolanm, sarlm ince iplik gibi olan
sarmak da denilen sert bir bitki.
44b/6
b.+i 9b/7
[ 3 ]
b.+i dkm oban dikeni; (Centaurea
urvillei). 9b/7
berber: <Far. Birlikte bulunan.

b. 58a/4
bitki; (Carum carvi) . Kr. kervy-y berr,
urdumn.
b. 13a/9
[ 1 ]
tom- b. 13a/9
berdiyy: <Ar. Kahirede d kabuundan hasr,
iindeki znden kat yaplan bir bitki; hasr otu.
b. 9b/13
[ 1 ]
bere: <Far. Kuzu.
b. 25b/11
211
zebn- b. Sinirli yaprak; (Plantago
beraf: zebn- beraf Ekin aralarnda yetien
major) . Kr. siirl yapra. 25b/11
mavi bir iek.
b.+i 7b/12
b. 25a/18
[ 2 ]
b.+i zebn Sinirli yaprak; (Plantago
major) . Kr. siirlce yapra. 7b/12
berelen-: Berelenmek, yaralanmak.
[ 1 ]
zebn- b. 25a/18
ber: <Ar. eftali, kays; ( Prunus armeniaca).

Kr. ys.
b. 10a/17
b.-mek 60a/7
[ 1 ]
gz b.-mek 60a/7
bern: <Far. Kna.
b.-mi 59a/3, 60a/15 [2]
b.+y 9b/21
[ 3 ]
[ 1 ]
berem: <Far. zm ubuklarnn altna konulan atal
b.+y drn ri ve etli bir cins zeytin,
eklindeki aa, atal aa.
kalamata, Sudan zeytini. 9b/21
b. 9b/4
bernf: <Far. Kpekmenekesi, yabani meneke;
[ 1 ]
berencn:
<Far.
Oul
otu,
melisa,
(Melissa officinalis) . Kr. oul ot.
kovan
otu;
(Viola Canina) . Kr. it penefesi.

b. 7b/6
b. 8b/8
[ 1 ]
berencf: <Far. 1. Ayvadana, civanperemi, kovan
iei; (Achillea) . Kr. ayva ana. 2. Karnca otu,

dedii yeri kandran bir ot. Kr. arnca ot.
b. 7b/10
[ 1 ]
berg: <Far. Yaprak.
b. 28b/1
sse-i b. Sar iekli yaban yoncas.
28b/1
b.+i 9b/14
[ 2 ]
b.+i seb Kokar aa yapra. Kr.
oar edef yapra. 9b/14
berest: <Far. Ermeniler hyar, spanaa benzeyen
ve genellikle su kenarlarnda biten bir bitki, yaban
knas. Kr. na- berr.
b. 8a/2
[ 1 ]
[ 1 ]
bernnn: <Gr. 1. Yemen baklas. Kr. yemen
balas. 2. Ebe gmeci; (Malva siylvestris). Kr. ebe
gmeci.
b. 11a/7
[ 1 ]
bernp: <Far. Bkz. bernf.
b. 7b/6
[ 1 ]
bernz: <Far. Aka otu; (Mercurialis annua),
otu; (Sambucus nigra) . Kr. aa ot, suln ot.
sultan
b. 10a/8
[ 1 ]
berpehen: <Far. Semizlik otu, semizotu; (Portulaca
oleracea). Kr. semzlik ot, semz ot.

b. 9a/8
[ 1 ]
berr: <Ar. Yabani.
b. 3a/20, 4b/18, 5a/20, 5b/9, 7a/1, 8a/3,

8a/16, 8b/2, 8b/17, 9b/3, 9b/8, 10a/7, 10b/2,
ber: <Far. Karnyark otu tohumu. Kr. baa
10b/12,10b/13,11a/13, 11a/17, 12a/2, 12a/7,
yapra tom.
12a/9, 12b/8,13a/1, 13a/9, 13a/10, 13a/12,
b. 9a/7
[ 1 ]
berhefnec: <Far. Bir tr armut; (Pirus communis).
Kr. amrd.
b. 10a/17
[ 1 ]
berhily: <Gr. Rezene tohumu; (Foeniculum
vulgare) . Kr. rziyne tom.

b. 10a/18
[ 1 ]
13b/2, 14a/11, 14a/22, 16a/2, 16a/8, 16a/8,

16b/1, 16b/4, 16b/8, 17a/8, 17b/19, 18a/7,
18a/17,18b/13,
18b/19,
19b/9,
20a/16,
20b/12,21b/14,21b/17, 21b/19, 22a/5, 22a/6,

22a/11,22a/15,22b/6,22b/10,22b/13, 23a/11,
23a/17,23a/20,23b/4, 24a/4, 24a/17, 24b/16,
25b/9,25b/13,25b/13, 25b/15, 26a/6, 26a/21,
26b/5,26b/21, 27b/19, 27b/21, 28a/8, 28b/2,
28b/12,28b/13,29a/13, 29b/17, 30a/3, 30a/5,
30b/1, 31a/14, 31a/16, 31b/6, 31b/16, 32a/2,
berhz: <Far. Perhiz, sal korumak veya
32a/16, 33b/8, 33b/13, 34a/4, 34a/18, 34b/8,
dzeltmek amacyla uygulanan beslenme dzeni.
34b/10, 34b/12, 34b/14, 35a/11, 35a/17,
b. 2a/1
[ 1 ]
b. ylemek 2a/1
36a/6,36b/5,36b/10, 36b/13, 36b/14, 37a/18,

37a/19,37b/15,39a/3, 39b/9, 39b/13, 39b/19,
40a/13,41a/7,41a/19, 42a/10, 42a/21, 42b/8,
212
43a/14,43b/11,44a/13,44a/20,44b/2, 44b/20,
b. ssen 44a/13
45b/9,45b/17,46a/14,46a/15, 46a/15, 46a/21,
b. ssen kkidr 52a/13
48b/4,49a/10,
49a/13,
49a/19,
50b/8,
b. aru gl 53a/5
50b/15,51a/13,
51b/18,
52a/11,
52a/13,
52a/21, 53a/5, 54b/12, 54b/14 [139]

b. afr tom 34b/14
b. trb 22a/15
b. bncn 44b/20
b. ora ot 25b/13
b. iekl yonca 34b/12
b. ora otna 40a/13
b. delce kinz 16a/2
b. yarpuz 14a/22, 24a/4, 26a/6, 37b/15,
b. enr aacna 42a/21
39a/3, 48b/4, 49a/13 [7]
b. geven 26b/21
b. yarpuza 8b/17, 10b/12 [2]
b. gyinek 13a/12, 20b/12, 34a/4,
b. ysemen 35a/17
34a/18 [4]
b. ysemen iegine 9b/8
b. gyinek dibinde 21b/17, 22a/5 [2]
b. yonca 22b/13, 33b/8 [2]
b. gyinek dibine 37a/18

b. glnr 49a/10
b. yonca aru iekl 28b/2

b. yonca aru ieklsin tom 22b/6
b. hevic 52a/21
b. zeytn 25b/9
b. hevic tom 22a/11
b. zeytndan olan ya 25b/15,26a/21 [2]
b. hevic tomna 22b/10
ades-i b. 36b/13
b. hevic yapra 21b/19
afur- b. 36b/10
b. hindub 20a/16, 51a/13 [2]
s- b. 7a/1
b. ardal 17b/19
besle-i b. 9b/3
b. atem iegi 36a/6
cezr-i b. 49a/19
b. atem iegi aac 11a/13
cezr-i b. 14a/11
b. atem iegin aac31b/6,36b/5 [2]
gevher-i b. 45b/9
b. atm iegin aacna 12b/8
ende-y b. 16a/8
b. yr 32a/2
kemmn- b. 43b/11
b. yra 29a/13, 39b/19 [2]
kervy-y b. 13a/9
b. iri ppdya 4b/18

b. iri ppdya iegi 31a/14
[4]
b. oan 29b/17
b. ay 3a/20
kerefes-i b. 10b/13,28a/8,44b/2,51b/18
[4]
b. kerefes 32a/16,43a/14,46a/15,50b/15
kerevy-y b. 13a/10
b. kerevy 41a/19
na- b. 8a/3
b. aplubaa aras 23a/20

b. naya 19b/9
b. oar edef
18b/13, 22a/6, 23a/11,
23a/17, 23b/4 [5]

b. uz ula 18b/19
b. lbaa kkine 31a/16
b. lleye 42b/8
b. mene ssendr 8a/16
b. mercimek ici 11a/17
b. mersn tomna 50b/8
b. mersn yemii 37a/19
b. mersne 21b/14
b. nru tomna 5b/9, 10b/2 [2]
b. nod 28b/13
ks-i b. 44a/20, 45b/17 [2]

n-y b. 12a/7,41a/7 [2]
panbu- b. 34b/10
piyz- b. 8b/2
remd- b. 24b/16
sil-i b. 28b/12
simsim-i b. 27b/21, 30a/3 [2]
ssen-i b. 27b/19, 46a/21 [2]
aru iekl b. yonca 16a/8, 16b/4 [2]
aru iekl b. yonca tom 16b/1
ater-i b. 16b/8
m- b. 13b/2
hdne-i
b.
17a/8,
18a/17,
52a/11 [4]
hdne-i b. tom 33b/13
b. pra 46a/14, 46a/15 [2]
ibt-i b. 31b/16
b. praya 5a/20, 34b/8 [2]
tuff- b. 12a/2, 13a/1 [2]
b. rziyne 36b/14, 42a/10 [2]

b. semz otnu sdlsidr 10a/7
b. semz otnu sdlsine 18a/7
b. seb kkine 26b/5
b. seba 25b/13,39b/9,39b/13 [3]
ysemn-i b. 54b/12
ysemn- b. 54b/14
yengec-i b. 24a/17
ayn- b. 35a/11
b.+si 12b/2, 15b/15 [2]
30a/5,
213
[ 141 ]
bersinden: <Far. oban dikeni; (Centaurea urvillei) .

Kr. bn dikeni.
b. 8a/4, 56b/15 [2]

[ 2 ]
ber-cesten: <Far. Sivilce, kabarck. Kr. abarcu.
b. 10b/13
b. 56b/15
[ 1 ]
[ 1 ]
bersiynyn: <Far. Aka otu; (Mercurialis annua),
ber-cden: <Far. ber-cden-i pst Korku,
ot.
nokta nokta kabarmasyla grlen ani titreme. Kr.
sultan otu; (Sambucus nigra) . Kr. aa ot, suln

b. 10a/7
tiksinti, me vb. yznden tylerin dikilip derinin

deri cimemek.
[ 1 ]
b.+i 56a/15
bersiyvn: <Far.<Gr. Bkz. persiyvn
[ 1 ]
b. 7b/14
[ 1 ]
bersle: <Far. Bir tr burak; (Vicia ervilia) . Kr.

burca.
b.+i pst 56a/15

ber-pst: ber-pst noah-y sifd Vcutta kan
beyaz lekeler. ber-pst noah-y sur Vcutta
kan krmz lekeler. Kr. alaca olma.
b. 11b/5
b. 56b/2, 56b/3 [2]
[ 1 ]
bers: <Far. Baldrkara otu; (Aspelinum

adianthum) . Kr. baldr ara.
b. 11a/16
[ 1 ]
beren: <Far. Sarmak; (Hedera helix). Kr.

armau.
b. 8a/3
[ 1 ]
beriyn-dr: <Far. oban dikeni; (Centaurea
[ 2 ]
b. noah-y sifd 56b/2
b. noah-y sur 56b/3
besbse: <Ar. 1. Rezene; (Foeniculum vulgare) . 2.
Ak zerlik otu, yapra st yapra eklinde olan

ve kokusu yasemin ieine benzeyen ho kokulu bir
bitki. 3. Kk Hindistan cevizi; (Myristica

fragrans). Kr. rziyne, drmek, dr- kes, crln,
crgn.
b. 9b/12, 14b/7, 15a/2, 22b/14, 22b/21,
urvillei) . Kr. bn dikeni.
38a/11 [6]
b. 10a/12
[ 1 ]
berm: <Far. Bir tr hurma, kuru hurma, sar

hurma. Kr. aru urm.
b. 11a/17
[ 6 ]
b. ddklerin yaprana 38a/11
besbsen: <Ar. Rezene tohumu; (Foeniculum
vulgare) . Kr. rziyne tom. Bkz. besbse.

b. 10b/8
[ 1 ]
[ 1 ]
berte: berte-i dua zerlik otunun iei. Kr.
besdil:
yzerlik iegi.
ezmesi, bastk. Kr. filte, firte.
b.+i 11b/8
[ 1 ]
b.+i dua 11b/8
berterek: <Far. Ayvadana, civanperemi, kovan
iei; (Achillea) . Kr. ayva ana by- mdern,
bynek.
b. 7b/6, 9b/16 [2]

[ 2 ]
berni: <Gr. Horozibii, krmz iekleri horoz
ibiini andran bir ss bitkisi; (Amaranthus). Kr.
mr-i n.
b. 10b/7
[ 1 ]
bervniy: <Gr. ren gl, akasma, aksarmak,
binkula denilen bitki. Kr. ilan zmi, ren gli.
b. 10a/18
[ 1 ]
ber-cesteg: <Far. Ciltte lekelenme, beneklenme.
Kr. urdeeni.
nce
yufka
biiminde
kurutulmu
meyve
b.+e 38b/12
[ 1 ]
besendnec: <Far. Yabani nar tohumu. Kr. bezrrrmmnl-berr.
b. 10b/2
[ 1 ]
besfyic: <Ar. Bespaye, kaya ereltisi; (Polypodium
vulgare). Kr. besuvn, asr, arsl-kelb,
sekz-zel, seft-i ral, ricll-amm, r,

bl-bar, tetvn, tern, beldiyn, besuvn.
b.
2b/8, 5a/13, 8a/14, 8b/4, 10b/7, 12a/1,
12b/19,13a/1, 13b/3, 17b/4, 24a/17, 28b/14,

28b/16, 29a/15 [14]
[ 14 ]
b. kki 12b/19
besile: <Far. 1. Bir tr ceviz. Kr. cevz. 2. Nar
iei. Kr. glnr.
b. 10b/8
[ 1 ]
214
besle: besle-i berr Delice bakla, yahudi baklas,

yaban baklas; (Lupinus termis) . Kr. delce bala.
b.+i 9b/3
[ 1 ]
b. 9a/8
[ 1 ]
betaml-mr: <Ar. Yabani hatmi iei aac.
Kr. berr atem iegi aac.
b.+i berr 9b/3
besesm: <? ahtere otu; (Fumaria officinalis) .

Kr. htere.
b. 7b/11
[ 1 ]
betr-iryn: <Ar. Damar kesilmesi. Kr. amar
kesilmek.
[ 1 ]
b. 56b/12
besuvn: <Far. Bespaye, kaya ereltisi;
[ 1 ]
(Polypodium vulgare) . Kr. besfyic.
beiyn: <Gr. Yabani kereviz cinsinden bir bitki,
b. 8b/4
dn iei,yrtclar ayas, kurbaa otu, ayn safa.
[ 1 ]
Kr. kerefes-i berr.
bestbc: <Gr. Demirdikeni, oban kalktan denilen

dikenlik; (Tribulus terrestris). Kr. demr dikeni,
ara asek.
b. 10b/13
[ 1 ]
beris: <Gr. Erelti, kuzgun otu; (Driopteris filix-
mas). Kr eyrelti.
b. 10b/9
b. 8b/15, 11a/10 [2]
[ 1 ]
bek: <Ar. Bengilik otu tohumu. Kr. bezr-i benc.
[ 2 ]
bev: <Ar. Benzer, e.
b. 8a/7
b. 19b/21, 42a/12 [2]
[ 1 ]
ber: <Ar. Sivilceler, kk banlar, basur. Kr.
[ 2 ]
abre-i
evrm.
b.
Kakula
otu,
hil
b.
Kanya
denilen,
otu;
(Elettaria cardomomum) . Kr. le.
b. 55b/17
19b/21
[ 1 ]
bem: <Ar. Hicazda yetien ve misvak yaplan ho
kokulu bir aa, pelesenk aac ; (Commiphora
opobalsamum) . Kr. belesn.
b. 9a/16, 10a/4, 18b/9 [3]
aab-
sulak
yerlerde biten ayrk cinsinden zehirli

bir ot, ganya, kanya. Kr. an ya,
aab-erre. 42a/12
[ 3 ]
bevsr: <Ar. Mayasllar, basurlar.
abb- b. 18b/9
b. 56a/14
ben: melle-i acem-i ben Al;
b.+dr 56b/9
(Crataegus) . Kr. alc.
b.+i 56b/5,56b/7,56b/8, 56b/9, 56b/10 [5]
b. 51a/4
[ 7 ]
[ 1 ]
b.+i br 56b/9
melle-i acem-i b. 51a/4
b.+i bn 56b/5
bebe: <Far. Ebucehil karpuzunun yapra. Bkz.

be.
b.+i neb 56b/7

b.+i nsr 56b/8
b. 8b/16, 10a/20 [2]
b.+i renc 56b/10
[ 2 ]
bee:
b. 11a/12
drat-
bee
Yabani
raphanistrum). Kr. berr trb.
turp;
(Raphanus
b. 22a/15
[ 1 ]
drat- b. 22a/15
be: <Far. Bkz. bebe.
b. 10a/20
[ 1 ]
beme: <Far. 1. Kara re otu; (Nigella sativa). Kr.

ara rek ot. 2. emezen denilen bir gz ilac.
b. 8b/15
[ 1 ]
bevsrd-dem: <Ar. Kanl mayasl, kan ban.

b. 56b/8
[ 1 ]
bevr: <Ar. Bkz. bevsr.
b. 58b/21
[ 1 ]
bevl: <Ar. Sidik, idrar.
b. 23a/13, 62a/14 [2]
b. urdna 23a/13
b.+de 57b/21
b.+den 62b/18
b.+i
7a/16, 32b/2, 32b/3,34a/5, 36b/17,
50a/16, 50a/19, 53a/16, 57b/13 [9]
bene: <Far. Yanndaki aalara ve otlara sarlan bir
b.+i acma 57b/13
cins sarmak. Kr. armau.
pire b.+i 7a/16, 32b/2, 32b/3, 34a/5,
215
50a/16, 50a/19, 53a/16 [7]
b. yledm 1b/13
pre b.+i 36b/17
beys: ar- beys Ak mersin yemii. Kr. bey
b.+inden 62a/16
mersn yemii.
[ 14 ]
b. 21b/4
avratlaru b.+inden 62a/16
[ 1 ]
bevld-dem: <Ar. drarn kanl gelmesi, kan
ar- b. 21b/4
iemek. Kr. an iemek.
bey: <Ar. Ak, beyaz.
b. 56b/6
b.
[ 1 ]
bevv: <Ar. Hindistan cevizi; (Myristica fragrans ).
Bkz. besbse.
b. 14b/10, 53b/12 [2]
(Myristica fragrans ). Kr. cevz-b.
14b/10
hl-i b. Kk kakula otu. Kr. lei ar. 53b/12
b. edviye 28a/15
b. erik 30a/21
50b/12 [5]
[ 2 ]
nzl- b- sifd b. Gzden beyaz sv
akmas. 62b/4
nzl- b- siyh b. Gzden siyah sv
akmas. 62b/5
b. m ebrim 19a/21
b. iyetl 18b/6
b. mersn yemii 6b/21,25b/2,50a/12 [3]
b. mersn yemiine 21b/4
b. oan 18b/16
be-l: <Far. Boazda, boazdan.
b. m az 42b/1
b. 58a/15
b. opradur 34a/14
[ 1 ]
dv-e-i b. Boazda balgam olmas.
Kr. boaza slk urma. 58a/15
be-kh: c-y be-kh- mr <Far.
Servi aac;
( Cupressus sempenvirens). Kr. serv aac.
b. zift 9a/5
b. zifte 31a/7
fulful- b. 5a/1
menfaatl b. adur 13b/9
b.+ 21a/10
b.+ 15b/17
[ 28 ]
[ 1 ]
beyn: rs-y beyn Sar zrnk, sar arsenik.
c-y b.+ mr 15b/17
Kr. ar zern.
beybn: <Far. l, sahra, ilenmemi arazi.
b. 2b/1
b. 13a/14
[ 1 ]
[ 1 ]
tom- nr- b. Yaban narnn tohumu.
Kr. yabn enrnu tom. 13a/14
b.+si 22a/15,22b/3,48a/14,49a/3 [4]
b.+ 56b/6
[ 5 ]
[ 1 ]
ay-
grememesi.
rs-y b. 2b/1
beyni: Beyin.
b. 48b/21
beyd: <Ar. Yok olmak, hi olmak.
zenn
Kr.
Kadnn
ay
adet
utamama.
56b/6
beym
Grme
grememe. Kr. gcile grmek.

b. 60a/14
[ 1 ]
af- b. 60a/14
beyn: <Ar. Aklama, anlatma.
[ 1 ]
b. camurdur 45b/16
b. ardal 5b/11, 10a/2, 12b/15, 18a/8,
b. 62b/4, 62b/5 [2]
b. 1b/13
b. bir amurdur 45b/14
b. gl 13b/10, 28a/13, 53a/6 [3]
be-em: <Far. Gzde, gzden.
af-
30a/21,31a/7,34a/14,42b/1, 45b/14, 45b/16,

b. bir aacdur 21b/11
cevz-i b. Kk Hindistan cevizi;
beym:
19a/21,21b/4,21b/11,25b/2, 28a/13, 28a/15,

50a/12, 50b/12, 53a/6 [27]
[ 2 ]
b.+
5a/1, 5b/11, 6b/21, 7a/10, 9a/5, 10a/2,
12b/15,13b/9,13b/10, 18a/8, 18b/6, 18b/16,
bozukluu,
iyi
serce b.+si 22a/15, 48a/14 [2]

yaraa b.+si 22b/3, 49a/3 [2]
beyn: beyn ki rz med rz n-med Nbetleri iki
gnde bir tutan stma. Kr. gn aur stma, beyn ki
rz ayru rz n-med.
b. 57a/1, 57a/2, 57a/2 [3]
[ 3 ]
b. ki her rz med Nbetleri her gn
tutan stma. Kr. her gn utan stma.
57a/2
b. ki rz ayru rz n-med 57a/2
b. ki rz med rz n-med 57a/1
216
beytl-muaddes: <Ar. Mescid-i Aksa, Kudste
b.+i benc yapra 47a/20
bulunan, Mslmanlarn ilk kblesi saylan kutsal
b.+i bence 7a/21
yer.
b.+i benc yapra 41b/5

b.+de 4a/12
b.+i dend-i esved 9b/10
[ 1 ]
b.+i an 2b/10, 4a/8, 4b/18, 8b/15,
bey: <Ar. Yumurta. Kr. yumurda.
9b/16, 41b/12 [6]
b. 8b/9, 36b/5 [2]
b.+i an tom 8b/19
[ 2 ]
b.+i an yaprana 8a/18
ur- b. Yabani hatmi iei aac.
b.+i nb 9b/18
Kr.
b.+i nemm 8b/14
berr
atem
iegin
aac.
36b/5
b.+i pene 8b/9
beyatl-aab: <Ar.
am
aacnn
yemii,
ak
b.+i rey 9b/2
hurma. Kr. a urm.
a-i b.+i an 16b/19
b. 11a/5
ir b.+i an 9a/6
[ 1 ]
bezrek: <Far. Keten tohumu. Kr. kettn tom.
bey: <Ar. Ak, beyaz.
b. 10b/5
b. 31a/6, 32b/11 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
evke-i b. Boa dikeni; (Eryngium) .
Kr. boa dikeni. 31a/6, 32b/11 [2]
beye: <Ar. Ba blgesinde meydana gelen bir

hastalk.
aviculare). Kr. u etmegi.
b. 10b/4, 11a/6 [2]

[ 2 ]
bezrl-ab: <Ar. Kendir bitkisinin tohumu;
(Cannabis sativa). Kr. kendir tom.
b. 56b/18
b. 9b/18
[ 1 ]
[ 1 ]
beze: <Far. Egir otunun kk. Bkz. egir.
bezrl-att: <Ar. Yonca tohumu. Kr. yonca tom,
b. 11b/6
[ 1 ]
bezek: <Ar. 1. Kurbaa. 2. iri otu; (Asphodelus).
Kr. urbaa, pr-v, irilik.

b. 7b/21
<Far.
bezrr-rabe, bezrl-aaa.
b. 10b/1
[ 1 ]
bezrl-ma: <Ar. Yabani nar tohumu. Kr. berr
[ 1 ]
bezme:
bezrl-hd: <Ar. Kuekmei tohumu; (Polygonum
nru tom, bezrr-rmmnl-berr, besendnec.

Yosun,
kurbaa
yosunu.
Kr.
urbaa yosu.
b. 10b/2
[ 1 ]
b. 9a/1
bezrl-mrr: <Ar. Mersin tohumu. Kr. mersn
[ 1 ]
tom, bercel.
bezztl-kelb:<Ar. Kpekmemesi, kimi ilalarn

yaplmasnda kullanlan patlcangillerden bir bitki,
itzm; (Solanum nigrum) . Kr. it memesi.
b. 8b/8
[ 1 ]
b. 10b/4
[ 1 ]
bezrl-ab: <Ar. Yonca tohumu. Kr. yonca
tom, bezrr-rabe, bezrl-aaa, bezrl-d,
bezrl-rd, bezrl-ala.
bezr: <Ar. Tohum, tane.
b. 8b/1
b.+i 2b/10, 4a/8, 4b/18, 7a/21, 8a/7, 8a/18,
[ 1 ]
8b/9, 8b/14, 8b/15, 8b/19, 9a/6, 9b/2, 9b/10,
bezrl-d: <Ar. Yonca tohumu. Kr. yonca
9b/16, 9b/18, 10a/1, 10a/13, 10b/5, 16b/19,
tom, bezrr-rabe, bezrl-aaa, bezrl-ab,
17b/2, 19b/21, 21a/1, 23a/9, 28b/10, 32a/1,
bezrl-rd, bezrl-ala.
41b/5, 41b/12, 47a/20, 48a/5 [29]

[ 29 ]
b. 8b/1
[ 1 ]
b.+i belsinis 10a/1
bezrl-ala:
b.+i belsis 10b/5
b.+i benc
bezrl-rd, bezrl-d.
8a/7, 17b/2, 19b/21, 21a/1,
23a/9, 48a/5 [6]

b.+i benc aacnu dal 32a/1
<Ar. Yonca tohumu. Kr. yonca
b. 8b/2
[ 1 ]
b.+i benc ddkleri aacdur 10a/13
bezrl-rd: <Ar. Yonca tohumu. Kr. yonca
b.+i benc tom rmzsi 28b/10
217
bezrl-ala, bezrl-d.
22b/16, 31a/3, 43a/7, 43b/8, 45a/15, 46b/21,
b. 8b/1
51b/1 [12]
[ 1 ]
bezrl-amam:
ilan b.+ Ylanba, ylanekmei,

<Ar.
1.
Kuekmei
ylanyast, ylanbura; (Dracunculus
tohumu;
(Polygonum aviculare). Bkz. u etmegi. 2. Srdili

otunun tohumu; (Anchusa officinalis) ; Bkz. r
vulgaris) . Kr. plg, ubzl-urd,
drn, ecerett-tn, grz- mrr,
dili.
nl-g. 14a/8, 14a/9, 14a/9, 22b/16,
b. 10b/3, 11b/4 [2]
43a/7, 43b/8, 51b/1 [7]
[ 2 ]
ilan b.+ dibi 46b/21
bezrl-ubbz: <Ar. Ebegmeci tohumu; (Malva
ilan b.+ ot 20a/2, 31a/3 [2]
siylvestris). Kr. ebe gmeci.
kcik ilan b.+ 15b/11
b. 10a/20
ylan b.+ 45a/15
[ 1 ]
b.+na 8a/17
bezrl-aaa: <Ar. Yonca tohumu. Kr. yonca
ilan b.+na 8a/17
tom, bezrr-rabe, bezrl-att.
b.+nu 46b/20
b. 10b/1
[ 14 ]
[ 1 ]
bezrr-rab: <Ar. Bkz. bezrr-rabe.
ilan b.+nu dibi 46b/20

bca: Bkz. ba.
b. 8b/1
b. 24b/11, 24b/12 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
bezrr-rabe:<Ar. Yonca tohumu. Kr. yonca tom,
b. ot Klr otunun bklmeyen, daha
bezrr-rab, bezrl-aaa, bezrl-d, bezrl-
sert olan bir cinsi. Kr. lur otnu
rd, bezrl-ala , bezrl-ab, bezrl-att.
drlmezi, ricll-arib, ricll-
b. 10b/1
[ 1 ]
aa. 24b/11, 24b/12 [2]

ba(): Bak.
bezrr-rmmnl-berr: <Ar. Yabani nar tohumu.
b.+ 33b/2
Kr. berr nru tom, bezrl-ma, besendnec.
[ 1 ]
b. 10b/2
[ 1 ]
bezrs-selm: <Ar. Sinirli yaprak; (Plantago major) .
Kr. siirl yapra.
b. 10a/18
[ 1 ]
be: be-i efnd Erkeklik organndan gelen
ilan b.+ 33b/2

bldrcn:
avlanan,
Bldrcn, boz renkli, benekli, eti iin

etinden
ve
b.+i 56b/17
[ 1 ]
b.+i efnd 56b/17
yararlanlan
semn, arn, reb, ayak, ek, lrn, vertc.

b.
7b/9,
24a/2,
26b/20,
27b/11,
28b/6,
33a/12, 34b/20, 47a/13, 53a/13 [9]

b. u
beyaz sv.
yumurtasndan
gebe bir ku; (Coturnix). Kr. semne, semn,
24a/2, 26b/20, 27b/11, 28b/6,
33a/12, 34b/20, 53a/13 [7]

b. una 47a/13
b. ot inde yetien zehirli bir ot.
Kr. b. 7b/9
bl: Bel.
b. 58a/19
[ 1 ]
b. ars 58a/19
b.+lar 7b/9
[ 10 ]
b:<Ar. Bkz. b.
b.+i 10b/12
b: Be.
b. 4b/17, 7a/19, 49b/13 [3]
[ 3 ]
b. barma Beparmak otu; (Potentilla
erecta) . Kr. b barma, banfiln.

7a/19
b. edviyeden 4b/17, 49b/13 [2]

binci: Beinci.
b. 57a/6
[ 1 ]
bca(): Bkz. bca.
b.+ 14a/8, 14a/9, 14a/9, 15b/11, 20a/2,
[ 1 ]
b.+i hind Hint karpuzu. 10b/12
b: <Ar. Karpuz; (Citrullus vulgaris) ; kavun.

b.+ 9a/17
[ 1 ]
b.+ hind Hint karpuzu. Kr. arpz-

hind. 9a/17
bidsgn: <Far. Bengilik otu, krmz tatula; (Datura
fastuoza) . Kr. bezr-i benc. Bkz. bidisgn.

b. 10a/15
[ 1 ]
218
bidn: <Far. Bkz. bidisgn.
misenn. 17a/15, 18b/8 [2]
b. 10a/13
bilincsef: <Far. Beyaz zift. Kr. bey zift. Bkz.
[ 1 ]
birincsef.
bide: <Far. Bkz. bidgin, bidisgn.
b. 9a/5
b. 10a/14
[ 1 ]
[ 1 ]
billr: <Ar. Duru, temiz, saydam, tannm ve
bidgin: <Far. Bkz. bidisgn.
deerli kesme cam, kristal. Kr. al, fersuln, meh.
b. 10a/14
b. 24a/14, 26b/2, 34b/7, 39b/15, 49b/6 [5]
[ 1 ]
[ 5 ]
bidisgn: <Far. Bkz. bidgin.
rehc-i b. Ak sanotu, beyaz arsenik.
b. 10a/14
Kr. a an ot. 24a/14
[ 1 ]
zc- b. Beyaz ap, tuz. Kr. a eb.
bidns: <Gr. Horoz. Kr. urs.
26b/2
b. 7b/11
biml: <Ar. Bir tr nohut. Kr. nod.
[ 1 ]
b. 10a/3
bih: <Far. Ayva; (Cydonia vulgaris). Kr. ayva.
[ 1 ]
b. 11a/5
bin: <Ar. Yap, ev.
[ 1 ]
b.+larda12b/12,13a/5 [2]
bih-dne: <Far. Ayva ekirdei. Kr. ayva cekirdegi.
[ 2 ]
b. 11a/11
eski b.+larda 13a/5
[ 1 ]
bir: <Ar. Azdan kt koku gelmesi. Kr. az
oma.
k b.+larda 12b/12
bins:
<Far.
Sakz
terebentini,
canl
am
aalarndan elde edilen koyu adal sv. Kr.
b. 56b/1
menev aac. Bkz. binset.
[ 1 ]
birl-fem: <Ar. Az kokusu. Kr. az oma.
b. 56b/7
b. 8a/6
[ 1 ]
binset: <Far. Bkz. bins.
[ 1 ]
bil: bil-i rn <Far. Hindistan hyar, ggem
erii. Kr. yr siki.
b. 8a/6
[ 1 ]
bincik-zebn:
<Far.
Seredili
(Stellaria media) . Kr. sere dili.
b. 8b/19
otu,
ku
otu;
b. 8a/15
b.+i 11b/1
[ 1 ]
[ 2 ]
bincik-zuvn: <Far. Bkz. bincik-zebn.
b.+i rn 11b/1
b. 8a/15
bil-: Bilmek.
[ 1 ]
b.-gil 1b/1
bir: Bir, herhangi bir.
[ 1 ]
bilik: 1. Mee aac meyvesi, palamut. 2. Bir ot. Kr.
b. 1b/4, 1b/5, 1b/11, 1b/11, 1b/14, 1b/17,
m.
2a/2, 2a/18, 2b/12, 3a/2, 3a/9, 3b/4, 3b/6,

b. 20b/2
3b/8,3b/9,3b/11, 3b/11, 3b/13, 3b/16, 3b/17,
[ 1 ]
3b/18,3b/19,3b/21,4a/1, 4a/11, 4a/12, 4a/12,

4a/13,4a/14,4a/15,4a/17,4a/20, 4a/21, 4a/21,
bild: <Ar. Memleketler.
4b/3, 4b/3, 4b/5, 4b/5, 4b/6, 4b/6, 4b/6,
b. 47b/7
4b/8, 4b/16, 4b/17, 4b/20, 5a/2, 5a/7, 5a/8,
[ 1 ]
am- b. ddkleri terkbdr Cam ve
5a/12,5a/15,5a/19,5b/3, 5b/13, 5b/14, 5b/15,
mermer
yaptrmada
ok
5b/16,5b/17, 6a/2, 6a/3, 6a/11, 6a/18, 6a/19,
kuvvetli
bir
lazur-
6a/21,6b/6,6b/7, 6b/11, 6b/14, 6b/15, 6b/16,
zamk.
kullanlan
Kr.
rum. 47b/7
bileg: Bilei.
b. 17a/15, 18b/8 [2]
[ 2 ]
6b/19,6b/20,7a/11, 7a/13, 7a/21, 7b/4, 7b/8,

7b/9, 7b/18, 8a/4, 8a/9, 8a/15, 8b/2, 8b/4,
8b/6, 8b/8, 8b/8, 9a/2, 9a/12, 9a/12, 9a/13,
9a/15, 9a/17, 9a/20, 9a/21, 9b/2, 9b/7, 9b/8,
b. a Bak, ak, makas vb. kesici
9b/13, 10a/5, 10a/6, 10a/16, 10a/17, 10b/7,
aralar bilemekte kullanlan ince taneli
10b/12,11a/10,11a/15, 11a/21, 11b/1, 11b/5,
sar ist. Kr. acer-i r, acerl-
11b/9, 11b/10, 12a/5, 12a/5, 12a/8, 12a/9,
219
12a/10,12a/11,12a/11,12a/12,12a/16,12a/19,
12b/2,12b/2, 12b/6, 12b/9, 13a/8, 13a/17,
13a/18,13a/19,13b/2, 13b/9, 13b/10, 13b/11,
13b/14,13b/15,13b/17,13b/19,13b/20, 14a/4,
14a/12,14b/4,14b/17,14b/19,14b/20, 15a/14,
15b/6, 15b/16, 15b/20, 16a/3, 16a/4, 16a/5,
16a/6, 16a/17, 16b/10, 17a/8, 17a/8, 17a/9,
17a/10,17a/10,17a/11,17a/12,17a/13,17a/14,
17a/14,17a/20,17b/6, 17b/8, 17b/18, 17b/19,
17b/21, 18a/1, 18a/3, 18a/9, 18a/17, 18a/21,
18b/5, 18b/6, 19a/4, 19a/5, 19a/6, 19a/11,
19b/6, 19b/8, 19b/9, 19b/20, 20a/7, 20a/12,
20b/1, 20b/2, 20b/7, 20b/8, 20b/9, 20b/9,
20b/12,20b/16,20b/16,20b/18,21a/10,21a/16,
21b/3,21b/7,21b/10, 21b/11, 21b/12, 21b/15,
21b/16,22a/7, 22b/1, 22b/12, 22b/12, 23a/5,
23a/17,23a/18,23a/20, 23a/21, 23b/7, 23b/9,
23b/9, 23b/16, 24a/5, 24a/6, 24a/8, 24a/8,
24a/9, 24a/10, 24a/14, 24a/21, 24b/3, 24b/4,
24b/6,24b/10,24b/13,24b/15,24b/18, 24b/19,
25a/2, 25a/10, 26a/3, 26a/4, 26a/6, 26a/9,
26a/10,26a/17,26a/21,26b/13,26b/19,26b/20,
27a/8, 27a/17, 27b/2, 27b/2, 27b/6, 27b/9,
27b/13,27b/13,27b/17, 27b/19, 28a/1, 28a/7,
28a/11,28a/13,28a/16, 28a/17, 28b/3, 28b/4,
28b/4, 28b/7, 28b/15, 28b/18, 29a/4, 29a/7,
29a/11, 29a/16, 29a/16, 29b/3, 29b/7, 29b/7,
29b/9, 29b/12, 29b/18, 30a/1, 30a/2, 30a/3,
30a/5,30a/10,30a/10, 30a/13, 30a/16, 30b/4,
30b/5,30b/10,31a/8, 31a/17, 31a/18, 31a/21,
31b/1, 31b/16, 32a/4, 32a/6, 32a/8, 32a/9,
32a/10,32a/12,32a/13,32a/14,32a/18,32a/18,
32a/19,32b/4, 32b/9, 32b/15, 32b/17, 33a/3,
33a/10,33a/11,33a/12,33a/19, 33a/20, 33b/3,
33b/4,33b/10,33b/11,33b/14,33b/16, 34a/15,
34a/20, 34a/21, 34b/1, 34b/2, 34b/3, 34b/4,
34b/4, 34b/5, 34b/16, 34b/19, 35a/4, 35a/5,
35a/8,35a/10,35a/15, 35b/12, 35b/19, 36a/9,
36b/1, 36b/7, 36b/15, 37a/3, 37a/4, 37a/8,
37a/16, 37a/17, 37b/1, 38a/7, 39a/1, 39a/1,
39a/3, 39a/4, 39a/13, 39a/16, 39b/1, 39b/3,
39b/4, 39b/5, 39b/6, 39b/6, 39b/9, 39b/10,
39b/13, 39b/21, 40a/4, 40a/8, 40a/9, 40a/16,
40a/20, 40b/10, 40b/11, 40b/11, 40b/12,
41a/5, 41a/7, 41a/9, 41a/10, 41a/11, 41b/1,
41b/2,41b/4,41b/15, 41b/16, 41b/18, 41b/19,
42a/8, 42a/11, 42a/13, 42b/3, 42b/4, 42b/5,
42b/7,42b/7,42b/11, 42b/13, 42b/15, 42b/16,
42b/18, 43a/1, 43a/4, 43a/7, 43a/11, 43a/18,
43a/21, 43b/5, 43b/7, 43b/7, 43b/8, 43b/18,
44a/4, 44a/5, 44a/8, 44a/13, 44a/16, 44a/21,
44b/7,44b/8,44b/11, 44b/13, 44b/18, 44b/19,
44b/21,45a/2,45a/13,45a/14, 45a/16, 45a/16,
45a/17,45a/20,45b/9,45b/10,45b/14, 45b/16,
45b/18,46a/1,46a/6, 46a/11, 46a/12, 46a/13,

46a/21, 46b/5, 46b/7, 46b/8, 46b/9, 46b/10,
46b/11, 47a/6, 47a/8, 47a/8, 47a/9, 47a/10,
47a/12, 47b/1, 47b/4, 47b/5, 47b/9, 47b/12,
47b/14, 47b/15, 48a/3, 48a/4, 48a/9, 48a/10,
48a/13,48a/21, 48b/7, 48b/8, 48b/9, 48b/11,
48b/12,48b/13,49a/14, 49a/15, 49b/4, 49b/7,
50a/8, 50a/9, 50a/10, 50a/18, 50b/4, 50b/6,
50b/16, 50b/19, 50b/21, 51a/1, 51a/2, 51a/4,
51a/5, 51a/7, 51a/8, 51a/10, 51a/11, 51a/12,
51a/14,51a/15,51a/17, 51b/6, 51b/10, 52a/5,
52a/13,52a/16,52a/19, 52a/20, 52b/4, 52b/9,
52b/15,52b/21,53a/4, 53a/17, 53a/20, 53b/4,
54a/1, 54a/4, 54a/5, 54a/6, 54a/12, 54a/13,
54a/15, 54a/16, 54a/21, 54b/3, 54b/5, 54b/7,
54b/8,54b/9, 54b/12, 54b/17, 55a/16, 55b/5,
56a/3, 56a/8, 56a/8, 56b/9, 56b/14, 56b/18,
57a/9,57a/14,57a/15, 57a/15, 57a/16, 57b/5,
57b/5, 57b/18, 57b/20, 58a/7, 58a/8, 58b/2,
58b/13,58b/16,58b/18, 59a/3, 59a/14, 59b/3,
59b/5, 59b/6, 59b/10, 60a/1, 60a/5, 60a/7,
60a/7,60a/16,60a/17, 60b/10, 60b/19, 61b/5,
61b/7, 61b/11, 62a/2, 62a/4, 62a/7, 62a/10,
62a/14,62a/16, 62a/18, 62b/21, 63a/6, 63a/7
[582]
b. a addur 48b/7
b. cins armau 42b/18
b. cins rc 43a/1
b. kk abudur 32a/8
b. uu kemgi 19b/8
b. merhem addur 42b/13
b. mve addur 54a/15
b. mven addur 46b/7
b. nev amrda 10a/17
b. nev emrd 50a/9
b. nev gyinek 54b/17
b. nev kerefes yapra 54b/3
b. nev arnca 51b/6
b. nev arncadur 54a/5
b. nev armaudur 10a/5, 45a/17 [2]
b. nev gldr 47a/12
b. nev sngere 16b/10
b. nev ufacu zm 44a/4
b. iyfdur 49a/15
adam eli drler b. otdur 44b/21
alaca b. cins kelerdr 28b/4
ar drler b. aac amdur
13a/17,
30a/1 [2]
ayu eli drler b. otu kkidr 44a/21
bar b. ayvnu derisi 13a/8
barma miall b. adur 5b/16
bayl drler b. otdur 20b/1
ben isril zeytn drler b. adur
17a/10
220
bey b. aacdur 21b/11
b.+i
bey b. amurdur 45b/14
23a/1 [6]
burum burum b. bcek 41b/18

ceblheng
drler
b.
otu
4a/19, 4a/19, 11a/9, 15a/9, 15a/9,
b.+idr 47a/7, 47b/12, 54b/17 [3]
tomdur
b.+in 1b/7
30a/3
b.+in 4a/19, 4a/20 [2]
cemrea drler b. otdur 46b/9
b.+isi 14a/13, 14a/13, 52a/3, 52b/1 [4]
crdk drler b. otdur 12a/8
hevic tomnu b.+isi 52a/3, 52b/1 [2]
rdk drler b. ot 39b/9, 39b/13 [2]
b.+isidr 46b/18
deresk drler b. otdur 10a/16

derys drler b. otdur 13b/11,54b/12 [2]
dlengec uyru drler b. otdur 39a/1
[ 599 ]
birbiri: Birbiri.
b. 44b/7
ful drler b. iek 31a/8
b.+ne 6a/4, 10a/3 [2]
gbekl b. bandur 56b/14

gk rengi drler b. iekdr 6a/21
gcle drler b. aacdur 44b/8
[ 3 ]
birinc: <Far. 1.Pirin; (Oryza sativa) . 2. Helile otu

trlerinden biri; (Terminalia) . Kr. biring, kbil. 3.
Mrdmk, akburak; (Lathyrus sativus) . Kr. menc.
gnee b. udur 19b/6

hrmz b. aff adur 33a/12
4. Bakra inko katlarak elde edilen sar renkte bir
ibls aa drler b. adur 18a/9
alam. Kr. ebhn.
abulu bdem gibi b. yemidr 15b/20
b. 9a/15, 10a/16, 32a/11, 47b/19 [4]

[ 4 ]
an ya drler b. kkdr 42a/11, 46a/11
birincsef: <Far. Beyaz zift. Kr. bey zift.
[2]
b. 9a/5
na oulu b. otdur 20b/9
[ 1 ]
rmz b. tomdur 39b/1
biring: <Far. 1. Helile otu trlerinden biri;
unduz drler b. otdur 42b/7

urd bar drler b. aac yemidr
urdeeni drler b. maradur 8a/4
urt
(Terminalia) . Kr. birinc, kbil. 2. Mrdmk, otsu

blm hayvan yemi olarak kullanlan, beyaz, ak
44a/8
bar
ddkleri
b.
aacu
mavi veya mor iekleri olan bir yllk otsu bitki,

akburak; (Lathyrus sativus) . Kr. menc.
b. 9a/15
yemiidr 18a/21
[ 1 ]
ur drler b. dikendendr 21a/16

u etmegi drler b. ot tomdur 5b/13
u anad drler b. otdur 11a/10
birist:
mhlik b. adur 10a/6,20b/8 [2]
mrekkeb b. kul 5b/17

drler
b.
aac
amdur
14a/4, 42b/15 [2]

sere dili drler b. tomdur 12a/16
andal drler b. ara adur 20b/12
aru iekli b. yonca 3a/2
birns: <Far. Pelit otunun bir tr. Kr. bell.

b. 10a/13
birnz: <Far. 1. At kestanesi; (Aesculus
hippocastanum). 2. Ebegmeci; (Malva siylvestris).

Kr. ebem gmeci, bala- yemniye, bala-
arabiye.
b. 10b/14
avan aya drler b. otdur 47a/6

yr ylduz drler b. camurdur 46b/10
drler
b.
armaudur
zafern renginde b. iekdr 26a/17
zeberced b. drlsidr 54b/8
fafaa.
[ 1 ]
yumadc b. otdur 48a/13
44a/16 [2]
[ 1 ]
birsim: <Ar. Yonca; (Trifolium) . Kr. yonca,

b. 38b/20
40a/16
zafern renginde b. gldr
[ 1 ]
birs: <Far. Pamuk; (Gossypium). Kr. panbu.

b. 8b/18
oulcan rar b. otdur 4b/17
uran
Kr.
[ 1 ]
siyh rengl b. adur 21b/16, 33a/19 [2]
yosul
(Hirundo).
[ 1 ]
mrekkeb b. drdur 17b/6

a
kuu;
b. 8a/11
mhlik b. kkdr 40a/20
olan
Krlang
rlanc.
mehr b. macnu addur 13b/15

mdevver b. adur 30a/10
<Far.
37a/17,
bismillhir-ramnir-ram: <Ar.Esirgeyen ve
balayan Tanrnn adyla.
b. 1b/1
[ 1 ]
221
bista: <Ar. Hurma arab, bal arab. Kr. urm
54a/1, 54a/14, 56a/1, 56a/2, 59b/10 [73]
arb, bal arb.
b.-mek
b. 10a/10
55b/10,
56a/6,
[ 1 ]
l b.-mek 55b/10, 62b/6 [2]
Kr. urm oru.
onu b.-mek 56a/6
b. 10b/6
b.-b 59b/19, 62b/3 [2]
[ 1 ]
(Berberis crataegina) . Kr. adn uzlu.
[ 96 ]
bitn: <Ar. Saman.
b.+i 9b/21
b. 11b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
b.+i mekk Mekke ayr, ayrk otu;
(Cynodon
bi-: Pimek.
et uyla b.-en rbya 50a/5
b.-medk 26a/18
b.-mi 7a/18, 11b/14, 50a/18 [3]
[ 6 ]
b.-mi aa oan 7a/18, 11b/14, 50a/18
[3]
bileke: <Gr. entiyana kk; (Gentiana lutea) .

Kr. nyn.
b. 10b/11
[ 1 ]
bir-: Piirmek.
dactylon) .
Kr.
biz: Biz.
b.+de 23b/6
[ 1 ]
bcek: <Far. Bir tr sarmak. Kr. armau.
b. 10a/3
[ 1 ]
bd: <Far. St aac; (Salix) .
b. 22a/14, 35b/15 [2]

anber-i b. 35b/15
drat- b. 22a/14
b.+i 7b/20, 9a/2, 11a/2, 44b/19 [4]

[ 6 ]
b.-dkleri 11a/7
b.+i bel 11a/2
b.-mek 34b/15
b.+i misk Sultani st. 9a/2
b.-ci 48a/13
[ 3 ]
bit: Bit, yarm kanatllar alt takmna giren, insan ve
memeli hayvanlarn vcudunda asalak olarak yaayan
bcek, kehle (Pediculus). Kr. umul, ubul.
b. 41a/6
b.+i 11b/3, 38b/19 [2]

[ 3 ]
tata b.+i Tahta biti. Kr. fesfes,
ba.11b/3, 38b/19 [2]
bit-: Olumak, gvermek, meydana gelmek.
b.-en 8a/21,16b/20, 17b/17, 17b/20, 22a/19,
26a/1, 27a/18, 27a/19, 28a/7, 35a/13, 47a/5,
51b/10, 59b/9, 59b/11 [14]
rmda b.-en z 16b/20
b.-er 2b/8, 4a/16, 4a/18, 4a/19, 4b/1, 5a/10,
5b/8, 6a/2, 6b/15, 7b/1, 8a/14, 8b/5, 9a/20,
9b/13, 10b/17, 11a/9, 11b/20, 13a/5, 14a/13,
mekke
ayru. 9b/21
b.-en 50a/5, 50a/6 [2]

tavu uyla b.-en rbya 50a/6
60a/21,
et b.-mek 58b/20,61a/2, 62b/3 [3]
bister: <Far. Olgunlamam hurma, hurma koruu.
bistira: <Far. Kadntuzluu, diken zm, karamuk;
58b/20,
61a/2, 62b/3, 62b/6 [7]
b.+i aber Kzl st, salkm st;
(Salix babylonica) . Kr. zl sgd.
7b/20
gl-i b.+i bel 44b/19
bdencr: <Far. Kene aac, kene otu; (Ricinus
communis) . Kr. kene aac.

b. 8b/7
[ 1 ]
bdester: <Far. Kunduz.
b. 14a/15
[ 1 ]
cnd-i b. Kunduztaa otu ve kk,
cavir, olana; (Ferula alaeochytris).
Kr. unduz yas. 14a/15
bd-giy: <Far. Mekke ayr, ayrk otu; (Cynodon
dactylon) . Kr. mekke ayru, ayru.

b. 9b/15, 11b/11 [2]
[ 2 ]
15a/3,18a/5,20b/7,20b/8,21a/5,21a/6, 21b/3,
bftden: m- bftden <Far. Akln yitirmek.
21b/3,23a/13,25a/19,26a/16,26b/14, 26b/16,
Kr. u gitmek.
28a/3, 28a/4, 28b/10, 28b/15, 29a/6, 29a/10,

29b/14,29b/15,29b/21,30a/6,32a/10, 33b/17,
34b/1, 35a/5, 35a/21, 36b/3, 38a/17, 40b/20,
42a/5, 42b/5, 42b/17, 43a/18, 43a/21, 43b/2,
b. 56a/20, 58a/2 [2]

[ 2 ]
m- b. 58a/2
bh: <Far. ekirdek.
45a/11, 45a/21, 46a/7, 46b/2, 47a/9, 47b/2,
b. 8a/7
47b/16, 51a/10, 52a/6, 52b/4, 53a/4, 53a/21,
b.+i 11b/3
222
[ 2 ]
56b/16
b.+i urm Hurma ekirdei. Kr.

urm cekirdegi.
b.+ azz Hastal atlatan, iyileen
11b/3
kii. Kr. astaldan ey olan
bh: <Far. Aklsz, sersem.
kimesne. 56a/19
b. 57a/4
b.+ ayz 56b/1
[ 1 ]
b.+ usr iddetli hastalk. Kr.
teb-i b. Bilin kaybna yol aan stma.

Kr. al gideren stma. 57a/4
iddetl astalk. 56b/12

bn: <Far. Burun.
b: <Far. Kzl kna. Kr. na- amer.
b. 56a/18, 56b/5, 56b/5, 58a/3, 62b/3 [5]
b. 10a/9
[ 5 ]
[ 1 ]
b. giriften Koku alamamak. Kr. burun
bgirn: <Far. Seredili otu, ku otu; (Stellaria
utulma. 56a/18
media) . Kr. sere dili, bincik-zebn.
bevsr-i b. 56b/5
b. 8b/2
by- gendy b. med 56b/5
[ 1 ]
n- meden ez b. 58a/3
b: <Far. Temel, asl, kk.
nr- b. 62b/3
b.+i 8b/20, 9a/9, 9b/19, 10a/3 [4]
brn: <Far. Dar, hrici, d.
[ 4 ]
b. 21a/3, 29b/20, 50a/21 [3]
b.+i grek Gebre otunun kk. Kr.
urm-y b. Sar hurma. Kr. aru
kebere kki. 10a/3
urm, urm. 21a/3
b.+i mehk Meyan bal. Kr. puyan
mlen-i
b. Kokar aa; (Ailanthus

glandulosa) . Kr. meryn. 50a/21
bal. 8b/20
samavn- b. Eski binalarda,
b.+i tarn- kh ifal bir d tr.

Kr. dl-ahr. 9a/9
terkedilmi viran yerlerde, kayalarda
b.+i zirik 1. Sar aa, zerdeal. Kr.
yetien papatya iei gibi iekleri
aru aac.
olan yabani bir bitki. Kr. . 29b/20
2. Karamuk kk. Bkz.
b.+ 57b/3
aramu. 9b/19
[ 4 ]
bje: <Far. Kel, dazlak. Kr. kel ba.
ez-dde-i b.+
b. 56b/19
bkel: <Far. Mantar; (Fungi). Kr. mantar, bentrrad.
brz: <Far. eytanboku, kasn, ac ve kokulu bir
sakz; (Ferula assa-foetida) . Kr. an.

b. 8b/21
b. 8b/14
[ 1 ]
[ 1 ]
balles: <Far. iri otunun kk; (Asphodelus).
Kr. irilik, pr-v, brv.
b: <Far. 1. Bldrcn otu denilen inde yetien

zehirli bir ot. Kr. bldrcn ot, aulu ot. 2. Kaya
koruu; (Sedum). Kr. aya oru.
b. 8b/7
b. 7b/8, 8a/8, 37a/5 [3]
[ 1 ]
d- b. Kokar aacn kk. 37a/5
blter: <Far ifal bir d tr. Kr. dl-ahr.
b.+i 11a/18
Bkz. prer.
[ 4 ]
b. 11a/16
b.+i fris Kokar aa, ezeltere. Bkz.
[ 1 ]
ezeltere, oar aac. 11a/18
bl: <Far. Ylanba dibi, ylanyast, kalpak

yapra;
(Dracunculus
vulgaris) .
Kr.
behmen-i
eby, berr mene, ilan bca. Bkz. plg.
b: <Far. Sanotu, arsenik. Kr. an ot, bm.
b. 8a/16
b. 7b/9
[ 1 ]
[ 1 ]
bmr: <Far. Hasta.
b-m: <Far. Sanotu, arsenik. Kr. an ot,
b. 60a/8
b.
ulb- b. Sert, iddetli geen hastalk.

Kr.
pek astal. 60a/8
b. 7b/9
[ 1 ]
b.+ 56a/19, 56b/1, 56b/12, 56b/16 [4]

[ 5 ]
b.+
med Gzde nohut
byklnde nesne kmak. 57b/3
[ 1 ]
b-aber: <Far. Habersiz, bilgisiz.

b. 56a/20
bd
Delilik.
Kr.
dellik.
[ 1 ]
223
b. eden Baylmak. Kr. ici gecmek.

56a/20
b. 23a/17, 23a/17 [2]
b-ban: <Far.-Ar. iri otunun kk;
[ 2 ]
(Asphodelus). Kr. irilik, pr-v, brv,
boun: Boum. Bkz. boum.
balles.
b. 40b/21, 40b/21, 58a/13, 58b/1 [4]
b. 8b/7
[ 4 ]
[ 1 ]
bzek: <Far. Ebegmeci; (Malva siylvestris) . Kr.
ebe gmeci.
b. 8a/7
b.+ 5b/12, 10b/9, 19b/5, 19b/18, 21a/19,

21a/19, 23a/11, 23b/12, 24b/15, 25a/13,
25a/21,
26a/19,
27b/17,
27b/18, 27b/20, 27b/20, 31a/19, 31b/14,
boa: Boa.
b. 8a/1, 31a/6, 32b/11, 34b/14, 36b/10,
42a/5, 43b/2, 46b/7, 49b/14 [9]
b. dikeni Boa dikeni, ok yllk, otsu
ve dikenli bitkilerdir, eek dikeni, deve
dikeni, ylan dikeni, deve elmas, guga
dikeni, hlemez, ts; (Eryngium) . Kr.

kevlif,
arane,
arn,
evke-i bey, mezhebl-birinc. 8a/1,

31a/6, 32b/11, 34b/14, 36b/10, 42a/5,
43b/2, 46b/7, 49b/14 [9]
boas: Boa otu. Kr. hesmn.
b. 53b/18
[ 1 ]
b. otdur 53b/18
boaz: Boaz.
b. 55a/16, 55b/20, 56b/19, 57b/8, 58a/3,
58a/10, 58b/12, 59a/12, 62a/5, 62b/20 [10]
b. ars 58b/12, 59a/12, 62a/5 [3]
b. arsna 55b/20
b. boulma 56b/19
b. imek55a/16,57b/8,58a/3, 62b/20 [4]
b.+a 57b/16,58a/15,59a/7, 59a/9, 60b/4 [5]
b.+da 56a/8,61b/7,61b/17, 62a/4 [4]
b.+dan 58a/4
b.+ 61a/1
b.+ inmek 61a/1
b.+na 12a/11
[ 22 ]
bou: Bouk, Kslm ses.
b. 56a/4, 56b/11 [2]
[ 2 ]
b. sylemek 56a/4, 56b/11 [2]
boul-: Boulmak, sesi kslmak, havasz kalmak.
b.-an 58a/12
b.-ma 56b/19
[ 2 ]
boaz b.-ma 56b/19
boum: 1. Boulmu, sklm yer. 2. Parmak, kam,
saz vb. bitkilerin ikince blm
b. 25a/15, 25a/15 [2]
37b/13, 38b/1, 39a/11, 41a/14, 41b/16,

44b/12, 51b/8 [27]
altun b.+ 41a/14
[ 9 ]
[ 2 ]
bo: Bok, dk.
25a/15,25a/18,
[ 1 ]
bdverd,
boumlu: Boumu olan.
cekirge b.+ 26a/19

ekirge b.+ 24b/15, 31b/14 [2]
demr
b.+
5b/12,
19b/5,
23b/12,
38b/1, 39a/11, 44b/12, 51b/8 [7]

ebrim b.+ 41b/16
ggercin b.+ 25a/15, 27b/18 [2]
gm b.+ 21a/19
keler b.+ 10b/9
rlanc b.+ 23a/11,25a/21,27b/20 [3]
urun b.+ 21a/19
legleg b.+ 25a/18, 27b/20 [2]
r b.+ 19b/18,25a/13,27b/17 [3]
yaraa b.+ 31a/19
ya r b.+ 37b/13
b.+na2b/14,11b/10,12a/14,21b/9,24b/1 [5]
[ 32 ]
demr b.+na 2b/14, 12a/14 [2]
ebrim b.+na 21b/9
gm b.+na 11b/10
atr b.+na 24b/1
boncu(): Boncuk, cam, ta, sedef, tahta, plastik vb.
maddelerden yaplan, ortas delik, ou yuvarlak ve
renkli ss tanesi
b.+ 19b/12, 28a/19, 28a/20, 32a/5, 44a/3,
52b/20, 53a/18 [7]
[ 7 ]
it b.+ 28a/19
atr b.+ Katr boncuu: 1. ou
binek hayvanlarnn boynuna ss olarak
taklan, mavi camdan iri boncuk. 2. Bu
boncuklarla birlikte dizilen kk deniz
kabuklar.Kr.
sipdmhre,
armek,
veenc,vara, ilan ba. 19b/12, 28a/20,

32a/5, 44a/3, 52b/20, 53a/18 [6]
bourca: Bodur, tknaz, enine gre boyu ksa.
b. 22a/2
[ 1 ]
b. mamd Bodurmahmut, ksamahmut
otu, yer am, itah ac ve mide
arlarn
giderici
olarak
kullanlr;
224
(Teucrium
chamaedrys).
Kr.
kemderys. 22a/2
boy: Poy otu, tohumlar krmz bibere benzeyen, 1050cm. ykseklikte, karabiberle kartrlarak pastrma
emeninde kullanlan bir bitki; (Trigonella
[ 1 ]
b. a 17a/12
boynuz: Boynuz, baz hayvanlarn banda bulunan,
trnaks bir maddeden, uzun, kvrk veya atall
korunma organ.
joenumgraecum).
b. 16b/1, 17b/5, 26b/18, 29a/16, 30b/3,

31a/14, 32a/5, 38b/1, 42a/5, 42b/19, 51a/11
[11]
b.+
2a/2,
4a/2, 19b/8, 21b/1, 30a/19,
43a/4, 48b/21, 50a/4, 54b/10, 54b/13 [10]

anu b.+ 19b/8
keci b.+ Keiboynuzu;baklagillerden,
[ 11 ]
b. tom 16b/1, 17b/5, 26b/18, 30b/3,
31a/14, 32a/5, 38b/1, 42a/5, 42b/19 [9]
kerestesi marangozlukta, kabuklar

tabaklkta kullanlan bir aa, harnup;
(Ceratonia siliqua) ve bu aacn baklaya
benzer, ekerli yemii. Kr. yett,
b. tomna 29a/16, 51a/11 [2]
arnb, arnb- m. 21b/1, 54b/10,
boya: Boya.
b. 6b/10, 17a/20, 21b/15, 23b/10, 23b/12,
54b/13 [3]
24a/13, 25b/9, 25b/11, 28a/8, 35a/16, 35b/7,
keci b.+ aacnu iegidr 4a/2
36a/4, 37a/3, 38a/21, 43a/9, 53a/18 [16]
oc b.+ Koboynuzu otu, kokulu

yonca, eek yoncas da denilen iekleri
b. rlar boya [0]
boyar madde olarak kullanlan bir bitki;
ara b. 25b/9, 25b/11, 43a/9 [3]

rmz b. 6b/10
(Melilotus officinalis) .Kr. mekyun,
zl b. 23b/10, 23b/12, 24a/13, 28a/8,
iklll-melik, mfln, giyh- ayar,
35a/16, 36a/4, 38a/21 [7]
nek. 2a/2, 30a/19, 43a/4, 48b/21,

50a/4 [5]
aru b. 35b/7
b.+na 4a/16
b.+dan 62a/12
keci b.+na 4a/16
b.+dur 52a/11
b.+nu 44a/6
ivid b.+dur 52a/11

b.+nu 20b/15, 29a/8, 40a/17, 40a/17,
boyunca: Boyu veya uzunluu kadar.
ara b.+nu 20b/15
b. 36a/14, 36b/14, 38a/1 [3]
ara b.+nu a 40a/17
[ 3 ]
ara b.+nu kki 40b/1
boz: 1. Ak toprak rengi. 2. Kl rengi, gri.
ara b.+nu zlna 29a/8
b. 4a/20, 57a/15 [2]
ara b.+nu arus 40a/17
[ 2 ]
b.+s 3a/15, 32b/8, 37b/10 [3]

elvclar b.+s 3a/15, 32b/8, 37b/10 [3]
b. iekleri 4a/20
b. perde 57a/15
b.+sdur 37b/18,54a/6 [2]

elvclar b.+sdur 37b/18, 54a/6 [2]
boz-: Bozmak.
b.-an 24b/21, 28a/13, 48b/19 [3]
b.+sna 53a/19
[ 3 ]
[ 29 ]
demr b.-an Demirbozan, trfl, yabani
ivid b.+sna 53a/19
yonca.
boya-: Boyamak.
seng-i
mun,
bozul-: Bozulmak.
b.-ma 59b/12
b.-r 6b/10
23a/2,
30b/12,
31b/20,
39a/17, 41b/17, 45a/13, 52b/21 [8]

[ 11 ]
boya b.-rlar 17a/20
boyac: Boyac.
b.+lar 4b/7, 45a/12 [2]
[ 2 ]
boyacl: boyacl a Boya ta. Kr. acer-i afr.
b. 17a/12
muneb,
[3]
mm b.-dular otdur 18a/2

b.-ma 34a/18
17a/20,
Kr.
reng-i brkn. 24b/21, 28a/13, 48b/19
b.-dular 18a/2
b.-rlar
[ 12 ]
kei b.+nu aacnu iegi 44a/6
40b/1 [5]
[ 1 ]
made b.-ma 59b/12
bceg(k): Bkz Bcek.
b.+i
20b/13,
19a/12,
21a/13,
19b/10,
19b/12,
21b/17,
23a/12,
20a/11,
23b/4,
32a/6, 35a/10, 37a/8, 43b/19, 44a/2, 46b/12,

48b/11, 49a/20, 54b/18 [18]
[ 18 ]
uduz b.+i
23b/4, 35a/10, 37a/8,
225
44a/2, 49a/20 [5]

tesb b.+i
[ 2 ]
suln b.+i Kadifeiei; (Fumaria
19a/12, 21a/13, 32a/6,
officinalis), horozibii; (Amaranthus) .
48b/11, 54b/18 [5]
Kr. r- isfendr, mr-i n, beg
ouz b.+i 21b/17, 23a/12 [2]
brki. 8a/20, 17b/20 [2]
ouzlan b.+i 19b/10, 19b/12, 20a/11,
brk: Genellikle hayvan postundan yaplan balk.
20b/13, 43b/19, 46b/12 [6]
b.+i 31a/6
bcek: Bcek.
[ 1 ]
b. 18a/15, 32b/9, 41b/16, 41b/18, 41b/18,
beg b.+i Kadifeiei, horozibii;
53a/14 [6]
(Fumaria officinalis). Kr. htere.
burum burum bir b. 41b/18
31a/6
rmcek ddkleri b. 53a/14
bycek: Biraz byk, bye yakn.
smkl b. 41b/18
b. 13a/18
ule vren b. 18a/15
[ 1 ]
b.+dr 16a/5, 35a/10, 37a/8, 39a/16,
byg(k): Bkz. byk.
46b/11 [5]
b.+idr 41a/8
[ 11 ]
[ 1 ]
bgrek: Bbrek.
cbn dikeni ddkleri otu b.+idr
b. 58b/5, 61a/21, 62a/9, 62b/21 [4]
41a/8
b. ars 58b/5, 61a/21, 62a/9 [3]
byk: Byk.
b. ii 62b/21
b. 14a/12,22b/18, 57b/8, 58b/10, 61a/21 [5]
b.+de 61b/4
[ 5 ]
[ 5 ]
bgrlce: Brlce, fasulyeye benzer bir bitki; (Vigna
sinensis) . Kr. lbiy, drr, mir, nod- uln.
b. trunc 22b/18
byy: Bkz. byk.
b. 13b/16, 46b/20, 52b/10 [3]
b.+in 41a/18
b.+dr 22a/18
[ 1 ]
[ 4 ]
cam aacnu b.+in yemii 41a/18
bgr: Br, kaburga alt boluklar.
bzcek: Krmz yemili bir bitki. Kabuu, gneyik
b. 56a/4
kabuudur. Kr. gginek.
b. ars 56a/4
b. 26b/16
b.+den 61a/13
[ 1 ]
[ 2 ]
bgrtlen: Brtlen; (Rubus) . Kr. sse-i gl, .
b. 2a/20, 8a/10, 12a/3, 12b/3, 13b/1, 13b/3,
bu: Bu.
b. 1b/1, 1b/4, 1b/5, 1b/14, 1b/15, 1b/17,
7a/7, 35b/12, 55a/1 [9]
13b/5, 22a/18, 27a/7, 28a/7, 29a/1, 35b/6,
b.+dur 27a/19
39a/15, 43a/16 [14]
b.+ndan 54b/17
[ 14 ]
b.+nlardur 20b/14
b. aac Brtlen aac. Kr. secereti ms. 29a/1
b.+nu 23b/3
[ 13 ]
b. dikeni Brtlen dikeni. Kr.
buda(): Bkz. buda.
kebhe, uley, bis. 8a/10, 35b/6,
b.+ 23a/9, 32a/1, 41b/6, 50b/1, 52a/9,
43a/16 [3]
52b/7 [6]
b. dikenine 2a/20
b.
yemii
Brtlen
oar aac b.+ 50b/1

yemii.
Kr.
frn, seflec, drr, emeretl-uley,
b.+na 44b/21
[ 7 ]
tul.12b/3, 13b/3, 13b/5, 22a/18, 28a/7,

39a/15 [6]
va b. yemii Dut. Kr. tt. 12a/3
brce: Fasulye; (Phaseolus vulgaris). Kr. ricllals.
b. 24b/14
[ 1 ]
brg(k): Bkz. brk.
b.+i 8a/20, 17b/20 [2]
dii urm b.+na 44b/21

buda: Budak.
b.+lar 5b/4, 7a/19, 50b/21 [3]
b.+larndan 6a/18
[ 4 ]
buday: Buday; ( Triticum aestivum). Kr. abbe,

na, brr.
b. 5b/8,10a/16,15b/18,16a/7,18b/21,19a/2,
21a/17,21b/3,21b/21,22b/13,25b/16,29a/10,
226
30a/19,30b/7,32a/8,33b/4,40b/11,41b/10,
42a/17, 44a/10, 45b/5, 45b/7 [22]
b. aralarnda 21b/3
b. delcesi Buday delicesi. Kr.
elmek, eylem, zevn. 22b/13,
25b/16, 30b/7 [3]
b. delcesidr 15b/18, 30a/19 [2]
b. deldr 40b/11
b. unna Buday unu. Kr. n. 16a/7
b. tmesi 42a/17
elekden geme b. un Elenmi buday
unu. Kr. avr. 19a/2
um b. Kum buday. Kr. lab.
41b/10
b.+dan 31b/3
[ 23 ]
b.+dan azan delce 31b/3
buunc: <Far. 1. Kini otu ve tohumu; (Coriandrum

sativum). 2. Kara rek otu; (Nigella sativa). Kr.
gyinek.
b. 9b/17
[ 1 ]
bulus: <Er. Eek marulu; (Sonchus oleraceus). Kr.
eek mrl.
b. 9b/19
[ 1 ]
buus: <Gr. imir aac; (Buxus sempervirens).

Kr. emr.
b. 9a/18
[ 1 ]
bul-: Bulmak.
b.-urlar 10b/10
[ 1 ]
bulamac: Bulama. 1. Sulu, cvk hamur. 2. Bu
koyulukta yaplan eitli hamur yemekleri.
b. 27b/11, 28a/15, 43a/9, 47a/14 [4]
[ 4 ]
b. a Bulama a. Kr. lekert, kc,
ara rek ot.
b. 8b/14
[ 1 ]
bue: <Ar. Ses kskl. Kr. boaz boulma.
sene. 27b/11, 43a/9, 47a/14 [3]

bulan-: baygnl, mide bulants.
b.-mas 62b/11
[ 1 ]
b. 56b/19
[ 1 ]
bur: <Far. Asyann en eski yerleim
blgelerinden biri olan ve gnmzde zbekistan
snrlar iinde bulunan tarih bir ehir.
b.+dan 15a/14, 29a/17 [2]
[ 2 ]
bule: <Far. Semizotu, semizlik otu; (Portulaca
oleracea) . Kr. semzlik ot.

b. 7b/1
[ 1 ]
bur: <Ar. Buhur, tts.
b. 39a/8
b.+a 38a/16
b.+
9a/14, 21a/18, 22b/18, 36a/6, 37a/14, 37b/14,
39a/20, 54b/14 [8]

[ 10 ]
b.+ meryem Devetaban bitkisi; (Cyclamen coum) .
gl b.-mas 62b/11
bulne: <Far. Kadnlarn dzgn olarak
kullandklar bir kzlca.
b. 8a/3
[ 1 ]
bulun-: Bulunmak.
b.-ur 19a/11,24b/6, 26a/4, 52a/18 [4]
[ 4 ]
bulgiye: <Far. Ebegmeci; (Malva siylvestris) . Kr.

ebe gmeci.
b. 8a/13
[ 1 ]
bundu: <Ar. Fndk; (Corylus avellana).

b.+ 4b/12, 34a/18 [2]
[ 2 ]
b.+ hind Hint fnd. Kr. a, .
4b/12, 34a/18 [2]
bur-: Burmak; mide, barsak sancmak.
Kr. yunnend-i meryem, fal, lc, aslec,
b.-an 55b/8
aren, dnec-i efrnek, ubzl-m-genc, ouz
b.-madan 55b/9
topala.
b.-ma 59a/7, 61b/13, 62a/4 [3]
9a/14, 21a/18, 22b/18, 36a/6, 37a/14,
37b/14, 39a/20, 54b/14 [8]

burl-berber: <Ar. Ayvadana, civanperemi,
kovan iei, ak yavan; (Achillea) Kr. ayva ana.

b. 10a/12
[ 1 ]
buls: <Gr. Maz; (Thuya). Kr. mz.

b. 8a/9
[ 1 ]
bul: <Ar. Hindiba, yaban marulu, ac marulu,
gneyik; (Cichorium endiv a).Kr. hindub, ac mrl,
[ 5 ]
gbek b.-ma 62a/4
ic b.-ma 61b/13
buramu: Dolama, trnak evresindeki yumuak
blmlerin, bazen de kemiin iltihaplanmasndan
ileri gelen arl i.
b. 58a/19
[ 1 ]
b. ma Trnakta dolama kmas.
Kr. dis. 58a/19
227
buran: <Far. Helile otu trlerinden biri;
it b.+ iegi 18a/1
(Terminalia) . Kr. birinc, kbil.
it b.+ iegine 38a/2
b. 10a/16
it b.+ dikeni 35b/6
[ 1 ]
it b.+ gli 51b/14,53a/5,53b/2 [3]
burc: 1. Bur a, ggce a, kseotu; (Viscum album) .
it b.+ gline 3a/7
2. Dallardaki taze yaprak, filiz, ekleme. Kr.
it b.+ yemiine 2b/17, 22b/20 [2]
ggelek, eklemec, bentme, eksd, eksde, ferand.
ana b.+ Danaburnu, parmakta kan
b. 2a/11, 7b/1, 21b/8, 22b/7, 38a/12 [5]
bir eit ban. Kr. dis, buramu.
[ 5 ]
58a/19
burca(): Bkz. bura.
buru: Sanc.
b.+a 45a/19
b.+s 59a/10
[ 1 ]
gbek
burca: Bkz. bura. Kr. seriyn, rayl-amm,

dv-i mk, lbn, fa, urfen, clbn, bersle,
kell, urs, feres.
sancs.
Kr.
[ 2 ]
burul-: Sancmak, armak.
b. 6a/2, 10a/9, 11b/5, 15b/6, 21b/5, 21b/6,

21b/14,23a/7,24a/14,29a/13, 39a/17, 41b/11,
b.-ma 63a/9
[ 1 ]
43b/16, 44b/9, 44b/12, 45a/18, 45b/8 [17]
yrek
[ 17 ]
b.-ma
Yrek
sancs.
Kr.
haya. 63a/9
burcala: Bkz burala. Kr. kkl, oan.
burum: Burulmu, kvrlm.
b. 45a/21
b. 41b/18, 41b/18 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
bura: Burak, baklagillerden, taneleri hayvan yemi

kullanlan
yllk
bir
yem
(Vicia
bitkisi;
ervilia). Kr. berbern, nemn.

b. 10a/19, 52a/21 [2]
b. bir bcek burum 41b/18

burun: Burun.
b. 56a/18, 57b/14, 58a/3, 58a/8, 58a/10,
58a/20, 58b/17, 59a/4, 59a/5, 60b/11, 61a/6
[ 2 ]
burala: 1.Buralak, burak, zehirli bir ot. 2. Kzlca
[11]
b. delginden 59a/4
buday, ven kk. Kr. ulm, ul, oan.
b. anama Burun kanamas. Kr. n-
b.+dur 41b/3
meden ez bn. 58a/3
[ 1 ]
b.
bure: <Ar. Sumak benzeri tohumlu bir bitki. Kr.
Burundan
gelen
kan.Kr.
b. oma 61a/6
b. 22a/20
b. ous 60b/11
[ 1 ]
b. utulma 56a/18,58a/20,59a/5 [3]
burma: Burulmu, kvrlm.
b.+a 58a/5
b. 16a/5, 28a/20, 32b/9, 46b/11 [4]
b.+da 56b/5, 61a/12, 62b/3 [3]
[ 4 ]
edef
mhre.
an
ruf. 58b/17
uma.
b.
Gbek
b.+ya 24b/1
brisriyn, ekmbern, gv-meeng, kersene, kelk,
olarak
b.+s
zele-nriye. 59a/10
Kabuklu
Kr.
sipdmhre
smkl
elzn,
16a/5,
kecek,
28a/20,
bcek,
inc,
32b/9,
46b/11 [4]
bur(u)n: Bkz. burun.
b.+ 2b/17,3a/7,4a/15,6b/17, 18a/1, 22b/20,
31a/2, 32b/15, 35b/6, 38a/2, 38a/3, 47b/1,
51b/14, 53a/5, 53b/2, 53b/12, 58a/19 [17]
[ 17 ]
buza b.+ 4a/15
it b.+ tburnu iei, yabani gl,
kpek gl, kuburnu; (Rosa canina) .

Kr. ikl-i aem. 6b/17, 38a/3 [2]
it b.+ aac 31a/2, 53b/12 [2]

it b.+ aacnu yemii 47b/1
b.+dan 56b/5, 57a/20, 62a/15 [3]

[ 18 ]
bustn:<Far. Yabani olmayan, kltr bitkisi,
yetitirilen.
b. 11b/12, 13a/7, 25a/13 [3]
b. hevic tom 25a/13
b. uz ula 13a/7
aranful- b. 11b/12
b.+si 12b/2
[ 4 ]
bust: <Far. Gnlk aac ve bundan elde edilen
zamk, ak gnlk; (Boswelia) , kara gnlk; (Cortex
styracis) olmak zere iki tr bulunur. Kr. gnlk.

b. 10b/6
[ 1 ]
busulyn: <Gr. Karnyark tohumu, baa yapra
228
tohumu; (Plantago) . Kr. bezr-i an tom, baa

yapra.
buyan: Meyan kk; (Glycyrrhiza glabra) .
b. 15b/13, 27a/10, 29a/3, 36a/6 [4]
b. 8b/18
[ 4 ]
[ 1 ]
b. aac Meyan aac. Kr. seceretl-
buulyn: Bkz. busulyn.
ar, ss. 27a/10, 29a/3 [2]
b. 8b/14
b. dibin yana Meyan kknden
[ 1 ]
elde edilen ya. Kr. ikr. 36a/6
butra(): Bkz. butra.

b.+
[ 1 ]
4a/11, 6b/3, 6b/8, 13a/1, 31b/14,
32b/14, 34b/17, 36a/20, 37b/6, 42b/5 [10]
buyn-m: kevkeb-i buyn-m Kbrs Adasndan

kan beyaz bir amur. Kr. kevkeb-i ms.
b. 45b/13
[ 10 ]
uz b.+ Kuzu ptra, koyun otu,
ftk otu, kask otu, kzl yaprak;
(Agrimonia eupatoria) . Kr. aryn,
riyn, fe, z, ab, evke-i

fitne, eceretl-ber, turbmn.
[ 1 ]
kevkeb-i b. 45b/13
buyned: <Far. zerlik otunun tohumu; (Peganum
harmala) . Kr. yzerlik tom.

b. 9a/7
4a/11, 6b/3, 6b/8, 13a/1, 31b/14,
[ 1 ]
32b/14, 34b/17, 37b/6, 42b/5 [9]
buza: Buza.
uz b.+ ot Kuzu ptra otu. Kr.

aynl-fe. 36a/20
butra: Ptrak; (Tribulus terrestris). Kr. andefn.

b. 21a/20
[ 1 ]
Buzaburnu
yemii.
Kr.
ot
Buza
otu.
Kr.
arne.
b.+ya 32b/15
bua(): Bkz. bua.
[ 1 ]
b.+ 3b/15
b.+ya bezer 32b/15
[ 1 ]
buzl-amer: <Ar. Gm kalnts, gm boku.
bua: Budak, dal.
Kr. gm bo.
b.+lar 4b/5, 10a/14 [2]
b. 11b/10
(Pistacia terebinthus) .
b. 11a/12, 13b/18, 33b/15 [3]
itlembik . 13b/18
terebinthus) .
meyvesi; (Pistacia
b.+ 8a/9
[ 1 ]
b.+ dibin Menengi aac;
b. 9b/15, 12b/17 [2]

[ 2 ]
tom- b. 12b/17
bdne: <Far. Nane; (Mentha piperita). Kr. nan.

b. 8a/7
(Pistacia
terebinthus) . Kr. meneve aac. 8a/9
bus: <Ar. Gneyik, hindiba; (Cichorium) . Kr.
gyinek.
b. 9a/7
[ 1 ]
buvniye: <Far. Kzlca salkm salkm yemileri
olan, kknn d kara ve ierisi kzl olan sarmak
cinsinden bir bitki. Kr. armau.
buze: <Far. Sinirli yaprak; (Plantago major) . Kr.

siirl yapra.
am- b. Menengi aac zamk Kr.

buum: <Ar. Menengi aac ve
palamut. Kr. belmd.

[ 1 ]
emer-i b. Menengi aac meyvesi,
meneve az. 33b/15
[ 1 ]
buzund: <Far. Sarmak aacna benzer bir aa,
b. 11b/2
[ 3 ]
b. 11a/4
burn
buzau: Kr. buza.
[ 1 ]
Kr. meneve.
b.
enfl-mecl. 4a/15
34a/20
b. 8a/9
bur: <Ar. Menengi aac;
[ 2 ]
b.
butt: <Ar. Etkili, dayankl otlar.
[ 2 ]
b. 4a/15, 34a/20 [2]
[ 1 ]
bdrenc: <Far. Kzl haha. Kr. zl a.
b. 9b/11
[ 1 ]
bulun: <Gr. Srdili otu; (Anchusa officinalis) .
Kr. r dili, lisn-evr.

b. 10b/20
[ 1 ]
buluyn: <Gr. Srdili otu; (Anchusa
officinalis) . Kr. r dili. Bkz. bulun.

b. 8b/5
229
[ 1 ]
busar: <Gr. 1. Mercankk iei; (Origanum
bir madde,boraks; nebat ekeri.

b.+i 8b/3
majorana) , sankula; (Anagallis) . Kr. merzeng,

an ula. 2. Srdili otu; (Anchusa officinalis) .
[ 1 ]
b.+i nn Doal sodyum; bikarbonat.
Kr. r dili.
b. 11b/12
Kr. narn. 8b/3

breng: <Far. Da reyhan,yarpuz. Kr. yarpuz.
[ 1 ]
b. 11a/11
bel: <Far. Bkz. ble.

b. 8b/20
[ 1 ]
ble: <Far. Semizotu, semizlik otu; (Portulaca
[ 1 ]
bras: <Gr. 1. Demir slfit, ak pirit. 2. Aka otu;
(Mercurialis annua),
b. 10a/8
b. 9a/1
[ 1 ]
bjne: <Far. Yarpuz; ( Mentha pulegium). Kr.
[ 1 ]
bri: <Gr. Gz ta, ruen ta. Kr erzime.
b. 11b/3
yarpuz.
b. 8a/8
[ 1 ]
brek: <Far. Kertenkele, keler. Kr. keler.
[ 1 ]
bb: <Gr. Yaban turbu; ( Raphanus
raphanistrum). Kr. yabn trp.
b. 9a/10
[ 1 ]
bstn: <Far. Sebze bahesi, bahe.
b. 8b/5
b. 33b/12, 43a/19, 44b/18, 44b/18 [4]
[ 1 ]
b. hevici 43a/19
b: <Gr. Yaban turbu; ( Raphanus raphanistrum).
b. urd 44b/18
Kr. yabn trb.
kirm-i b. 44b/18
b. 11a/1
arbn- b. 33b/12
[ 1 ]
b.+larda 29b/8, 51a/10 [2]
blz: <Far. Muhabbet ve sevgi otu, adam otu,

haclar otu, insan otu, toskafa kavunu, yer elmas,
kankurutan, kpek elmas; (Mandragora autumnalis) .

Kr. sevd ot.
[ 6 ]
bstnbc: <Far. Klr otu, di otu, hilal otu, msr
anasonu; (Ammi visnaga) . Kr. ll, lur.

b. 7b/5
b. 7b/8
[ 1 ]
blrcn: <Gr. Baldrkara otu; (Asplenium
adianthum nigrum) . Kr.baldr ara.

b. 11a/21
[ 1 ]
sultan otu; (Sambucus nigra) .
Kr. aa ot, suln ot, bersiynyn, bernz.
[ 1 ]
bstn:
<Far.
Yabani
olmayan,
40b/3, 42a/3, 44b/19, 44b/20, 50b/4 [10]

b. glnr 14a/20
b. gyeg ot 32b/3
madde, boraks; nebat ekeri.
b. kekik 50b/4
b. 25a/2, 26a/8, 37b/18, 53a/17 [4]
b. tersl alca 44b/20
b.+i 8b/3, 11a/20, 12a/8, 36b/3 [4]
b. yarpuza 16a/7
b.+i arb 11a/20

b.+i hind Altn ve gm lehimi.
Kr. tengr.12a/8, 36b/3 [2]
b.+i nn Doal sodyum; bikarbonat.
Kr. narn. 8b/3
bredz-zvn: <Ar. Hatmi iei; (Althaea
officinalis) . Kr. atm iegi.

b. 11a/13
[ 1 ]
brel: <Far. Kertenkele, keler. Kr. keler.

b. 11a/16
[ 1 ]
bren: <Far. Kuyumcularn kulland tuza benzer
bitkisi,
b. 14a/20, 16a/7, 18b/14, 18b/18, 32b/3,
bre: <Far. Kuyumcularn kulland tuza benzer bir
[ 8 ]
kltr
yetitirilen.
gl-i b. 44b/19
uzh- b. 18b/14
aranful- b. 40b/3, 42a/3 [2]
b.+si 15b/15
[ 11 ]
bstn-efrz: <Far. 1. Krmz, kokulu bir iek, gli yusuf, bostan gzeli, begbrki, horoz ibii, mahmur
iei. 2. Fesleen. Kr. gl-i ysuf, mr-i n,
suln brgi, mamr iegi.
b. 8a/19
[ 1 ]
br: <Far. Srkuyruu denilen, erkei ve diisi
olan, bir ot. Kr. r uyru, mhzehrec.
b. 7b/7
230
[ 1 ]
b: <Far. Hastalanan koyun, kei gibi hayvanlar
saaltmak
iin
bacaklarna
yaptrlan
bir
eit
laden. Bkz. bn.
bber: <Gr. Biber ; (Piper) . Kr. fulful.
b. 13b/12, 13b/13, 31b/10, 31b/10, 32b/12,

38b/20, 38b/21, 39a/8, 43a/8, 45b/2, 45b/3,
46b/4, 46b/10 [13]
b.+ 11b/5
b. aacu kki 38b/21
[ 1 ]
b. kki 39a/8
b.+ derbend 11b/5
a b. 13b/12, 31b/10 [2]
bn: <Far. P- derbend denilen Ermeni
ara b. 13b/13, 31b/10 [2]
diyrndan getirilen, tpta fitil yapmnda kullanlan
uyrulu b. 45b/2
bir bitki. Gut hastalnn tedavisinde kullanlr. Kr.
siyh b. 32b/12
uncek.
b.+i 38b/21, 39b/2 [2]

b. 20a/15
[ 15 ]
[ 1 ]
u b.+i Su biberi, su teresi. Kr.
b. ot 20a/15
fulfull-m, u teresi, fern. 38b/21,
bde-eden: <Far. 1. rtnmek. 2. Kadnn adet

grmesi. Kr. bmr- ayz, bekrr.
39b/2 [2]
bbrle: <Far. Deve otunun dibi. Kr. deven dibi.
b. 56b/1
b. 10a/10
[ 1 ]
btmr: <Far. Su kenarlarnda yaayan bir ku; kzl
[ 1 ]
bgri: Br, kambur.
b. 57b/19
veyik, ala veyik.
[ 1 ]
b. 11b/10
b. adam 57b/19
[ 1 ]
bs: <Gr. Sar iekli yaban yoncas, kokulu
bk-: Bkmek, serte evirmek, kvrmak.

b.-en 38a/15, 41a/3, 52b/9 [3]
yonca. Kr. aru iekl yabn yoncas.
[ 3 ]
b. 8b/17
gcle b.-en Kargabken, bitiik ta
[ 1 ]
yaprakl
by: <Far. Koku.
iki
enekliler,
yapraklar
karlkl iekleri talkm durumunda
b. 22a/17
dr- b. d aac; (Aquilaria
olan,
meyvesi
zehirli
bir
aa;
(Stryhnos nuxvomice) . Kr. f, ur-
agallocha). Kr. d aac. 22a/17
b.+ 8b/19, 9b/16, 56b/4, 56b/12 [4]
urb.38a/15, 41a/3 [2]
[ 5 ]
ara b.-en Kargabken, bitiik ta
b.+ dehen Az kokusu. 56b/12
yaprakl
b.+ gendy bn med Burundan kt
karlkl iekleri talkm durumunda
koku gelmesi. 56b/4
olan,
bilinen, pirin ve dar unundan yaplan bir arap.

b. 6b/19
[ 1 ]
bdn: <Far. Tilkitaa, itkasar, ko otu;
(Solanum nigrum) . Kr. oc ot, url-bey,

mstacel, ur- bey.
b. 10b/19, 36b/6, 37a/11, 51a/13 [4]

[ 4 ]
b. ot 51a/13
bir
aa;
Kr.
nn-
[ 1 ]
blbl: <Far. Blbl.
iegi.
bze: <Far. 1. Aacn zdei ve bedeni. 2. Bu isimle
zehirli
vomice) .
yapraklar
b. 9b/18
bynek: <Far. Ayvadana, civanperemi, kovan
[ 1 ]
enekliler,
blbl: <Far. rdek kuu. Kr. rdek.
annekokusu. Kr. ayva na. 8b/19
b. 7b/6
nux-
kel. 52b/9
annekokusu. Kr. ayva na. 9b/16
iei, ak yavan; (Achillea). Kr. ayva ana, ovan
meyvesi
(Stryhnos
b.+ mdern Ayvadana,kovan iei,

b.+ mzern Ayvadana,kovan iei,
iki
b.+i 8a/4
[ 1 ]
b.+i m Nevruz otu; (Linaria

vulgaris) .Kr. nevrz ot. 8a/4
bls: <Far. Mercimek; (Lens culinaris). Kr.
mercimek.
b. 8a/13
[ 1 ]
brdiye: <Ar. Ebucehil karpuzunun ii. Bkz.
ebcehl arpz.
b. 9b/12
[ 1 ]
brkn: reng-i brkn Demirbozan, trfl yabani
231
yonca. Kr. demr bozan.
carbe: <Far. Su yosunu. Kr. you. Bkz. carve.
b. 24b/21
c. 14b/8
[ 1 ]
[ 1 ]
reng-i b. 24b/21
brr: <Ar. Buday. Kr. buday.
b. 10a/16
ca: <Ar. Ur. Kr. ur.
brs: <Ar. Ard aac meyvesi.

b.+i 8a/7
car: Bkz. ar. Kr. ek, uluan dikeni.
b.+i once Ard yemii. Kr. arduc

yemii 8a/7
brd: noah-y terk-yi brd Yzde kan
lekeler. Kr. d.
[ 1 ]
c. dikeni 30b/8
c. 5b/11, 6b/5, 11b/11, 14a/6, 23b/10,
[ 1 ]
26b/4, 33a/6, 39a/9, 41a/18, 44a/19, 44b/1,
noah-y terk-yi b. 62a/20

brv: <Far. Bkz. pr-v.
b. 8b/6
51b/5, 51b/14, 51b/19, 52a/1 [15]

[ 15 ]
c. aac am aac. Kr. anavber,
[ 1 ]
bssed: <Ar. Mercan; (Corallium rubrum). Kr.

mercn.
b. 7b/14
kc, nek, nj, nj, usriyn. 5b/11,

33a/6, 44a/19, 51b/19, 52a/1 [5]
c. aac yemii 14a/6
c. aac yemiine 11b/11
[ 1 ]
bste: <Far. 1. Fndk; (Corylus avellana). 2. Fstk.

Kr. fstu.
b. 8a/8
c. aacnu byyin yemii 41a/18

c. aacnu yemii 6b/5,51b/5 [2]
c. aacnu yemiine 39a/9
c. ozana 51b/14
[ 1 ]
bzl-: Bzlmek, bir kenara toplanmak.
b.-mek 57a/17
c. az 23b/10, 44b/1 [2]

bek c. az 26b/4
camur: amur, balk, kil.
[ 1 ]
aya b.-mek 57a/17
bzrg: <Far. Byk.
c. 34b/11
a c. 34b/11
c.+dur 34b/2, 34b/3, 34b/4, 34b/5, 45b/16,
b.+i 61a/21
46b/10, 46b/11 [7]
[ 1 ]
kirm-i b.+i endern Yrekte solucan
olmas. Kr. yrekde byk oulcan
ma. 61a/21
cade: <Ar. Meryemsa, anberby, ylanba;
(Dracunculus vulgaris). Kr. ilan bca, anber-i bd,

fliyn, kesrekn, kelriye.
c. 14a/8, 15b/11, 35b/15, 38a/9, 43a/7 [5]

c.+i 6b/4, 14a/9 [2]
c.+i ar Ylanba otunun
k. Kr. erbe. 6b/4, 14a/9 [2]
c.+n 43b/7
cadetl-n: <Ar. Ayrk otu; (Elymus repens) .
[ 1 ]
c. 30b/8
cam: Bkz. am.
b. 62a/20
c. 15a/9
c. 57b/7
[ 1 ]
[ 1 ]
Kr. ayru ot.
c. 14b/8
[ 1 ]
[ 1 ]
[ 8 ]
carve: <Far. Bkz. carbe.
[ 8 ]
a c.+dur 34b/4
bey c.+dur 45b/16
rmz c.+dur 46b/11
yr ylduz drler bir c.+dur 46b/10
ca: <Ar. 1. Kire, al ta. 2. Su pazs. Kr. u
pazus, kirec yalus.
c. 14a/18
[ 1 ]
cavdar: Bkz. avdar. Kr. anders, kkl.
c. 20b/20, 45b/5 [2]
[ 2 ]
c: <Far. Yer, mekan.
c.+y 15b/17
[ 1 ]
c.+y be-kh- mr Servi aac,
Akdeniz blgesinde ok yetien kn
yapraklarn dkmeyen ok koyu yeil
yaprakl bir aa, andz, selvi;
(Cupressus sempervirens) . Kr.serv
232
aac. 15b/17
43b/11 [5]
cayr: ayr, zerinde gr ot biten nemli ve dz yer.
[ 15 ]
c. 23a/13
and c.+i 33b/11
[ 1 ]
urd c.+i 43b/11
cbun-nehr: <Ar. Manda, su sr. Kr. cms,
porsu c.+i 35a/12
cemrn-nehr, cdun-nehr.
rtlan c.+i 33b/10
c. 15a/14
crgn: <Far. 1. zerlik bitkisinin beyaz, yapra
[ 1 ]
cd: <Far. Safran; (Crocus sativus). Kr. zafern.

c. 14a/21
st yapra eklinde olan ve kokusu yasemin

ieine benzeyen ho kokulu bir bitki. 2. Rezene;
(Foeniculum vulgare). Kr. besbse.

c. 14b/6
[ 1 ]
[ 1 ]
cdr: <Far. Bkz. dr.
crln: <Far. Bkz. crgn.
c. 12a/2, 41b/20 [2]
c. 15a/2
[ 2 ]
[ 1 ]
dne c. adrua, kuzu sarma;
(Dorema
ammoniacum).
Kr.
terl,
crn-nehr: <Ar. Su pazs. Kr. u bazus.
til-i nefse. 12a/2, 41b/20 [2]
c. 15a/2
cd: <Far. Bkz. cd.
[ 1 ]
c. 15a/1
css: <Far. Ak haha. Kr. a- zbd.
[ 1 ]
c. 15a/2
cdun-nehr: <Ar. Manda, su sr. Kr. cms,
[ 1 ]
cemrn-nehr, cbun-nehr.
cv: <Far. kz, sr.
c. 15a/14
c.+ 14a/16
[ 1 ]
[ 1 ]
chervn: <Far. Seylan, kurun kk; (Plumbaga
c.+
zeylanica) . Kr. sergle dibi, rm rc.

c. 14b/16
ve
Srn
kl
drme
kesesinden
ilac
olarak
kullanlan bir ta. Kr. araa. 14a/16
[ 1 ]
ckeln:<Gr.
zehrec
kan
cvdn: <Far. Srn d kesesinden kan ve kl

Meyan
kkne
benzeyen
kalbi
drme ilac olarak kullanlan bir ta. Kr. araza.
glendiren sar bir kk. Kr. meyan.
c. 14b/12
c. 15b/15
[ 1 ]
[ 1 ]
cvelherc: <Far. Bkz. cvdn.
cm: <Far. Cam, ie, bardak, sra.
c. 15a/3
c.+ 14a/14
[ 1 ]
[ 1 ]
cvers: <Ar. 1. Buday arasnda biten sar bir dar.
c.+ b Su yosunu. Kr. yosu.
2. Akdar bitkisinin tohumu. Kr. aru.
14a/14
c. 14a/15
cmse: <Ar. Msr'da sulak yerlerde yetien krmz

iekli yaban baklas. Kr. bal-y b.
[ 1 ]
cvze:
c. 15a/3
<Far. Srn d kesesinden kan ve kl
drme ilac olarak kullanlan bir ta. Kr. araa,
[ 1 ]
cvelherc. Bkz. cvdn.
cms: <Far. Manda, su sr. Kr. cemrn-nehr,

cdun-nehr, cbun-nehr.
c. 15a/3
[ 1 ]
c. 15a/13
cvr: <Ar. Cavir otu ve bundan elde edilen tbb

bir zamk, kunduztaa, olana; (Ferula
[ 1 ]
c. ddkleri ayvndur 15a/13
cnver: <Far. 1. Canavar, vahi hayvan. 2. canl,
alaeochytris) . Kr. olan a, plc.
c. 9a/10, 14a/3, 39b/7, 39b/12 [4]

[ 4 ]
hayvan.
c. 11a/16, 20a/3, 20a/16, 29b/7, 30a/18,
cebel: <Ar. Da, yksek tepe.

c. 25a/11, 51b/2 [2]
36a/8, 43a/1, 43a/10 [8]

ayu ddkleri c. 20a/3
nr- c. Hindistan cevizi,
gergedn ddkleri c. 20a/16
palmiyegillerden, tropikal blgelerde
c.+dr 27b/4, 30a/5 [2]

c.+i
33b/10,
33b/11,
33b/14,
35a/12,
yetien bir aa, narcl; (Cocos

nucifera) ve bu aacn portakaldan
233
byk, ok sert kabuklu yemii. 51b/2
susam. Kr. simsim-i berr. 30a/3
zebb-i c. 1. Nezle otu, pisik otu, kedi
cebleheng: <Far. Sr d, sr otu ve sar diken
ot. 2. Mavzek otu, kokar otu;
Kr. genc-i t tom, zerdr, simsim-i berr.
nanesi; (Nepeta racemosa) . Kr. nzle
(Delphinium staphisagria) . Kr.
mevzek.
denilen bitkinin tohumu, kkne sar trbit denir.

c. 14b/4, 26a/2,27b/21 [3]
25a/11
c.+ 9b/10
c.+i 46a/5
[ 4 ]
[ 3 ]
c.+ arasna Kara sr otu tohumu.
c.+i ceheng Sr d, sr otu ve

sar diken denilen bitkinin tohumu,
kkne sar trbit denir. Kr. genc-i
Kr. bezr-i dend-i esved. 9b/10

cebrl-ahr: <Ar. Aygl, akayk, favaniya;
(Peconia corollina). Kr. ayu gli, du-alb.

c. 15b/13
t. 46a/5
[ 1 ]
cebel: <Ar. Daa ait, dala ilgili.

c. 16b/13,24a/16, 27a/20, 36a/18, 39a/13,
ced: <Ar. 1. Nar iei. 2. Ceviz; (Juglans regia).
Kr. cevz, glnr, clbn.
44b/12, 49a/21 [7]
c. 14b/22
[ 7 ]
arar-
c.
Andz
aac,
[ 1 ]
yapraklar
dikenli olan bir eit ard; (Juniperus

drupacea) . Kr. anduz aac. 36a/18
cedl: <Ar. Olgunlamam hurma, hurma koruu.

Kr. urm oru.
ftenc-i c. Da yapuzu, sar gneyik
c. 14b/22
otu. Kr. a yarpuz, gyinek, aru

gyinek 39a/13
[ 1 ]
cedb: <Ar. Hurma ekirdei. Kr. urm ekirdegi.
aba- c. Da yarpuzu. Kr. a
c. 15a/4
yarpuz. 16b/13
krrs-i c. Yaban prasas; (Allium
porrum) . Kr. it siki. 44b/12
[ 1 ]
cedbetl-kebed: <Ar. Cierlerde olan bir hastalk,
verem.
mevz-i c. 1. Nezle otu, pisik otu, kedi
nanesi; (Nepeta racemosa) . Kr. nzle ot.

2. Mavzek otu, kokar otu; (Delphinium
staphisagria) . Kr. mevzek.
49a/21
rmmn- c. Katmer iekli nar aac.
c. 57b/6
[ 1 ]
cedel: <Ar. Aygl, akayk, favaniya; (Peconia
corollina). Kr. ayu glin dibi, du-alb.

c. 15b/20
24a/16
[ 1 ]
sil-i c. Da pazs. Kr. a pazus.
cedene: 1. Sakz aac meyvesi, itlembik. 2. am
27a/20
kozala. 3. Kendir, kenevir tohumu. Kr. meneve
cebel-dr: <Ar. Kuzgun otu, erelti otu; (Driopteris
filix-mas). Kr. uzun ot.

c. 15b/8
[ 1 ]
cebrs-sermn: <Ar. Yabani olamyan nar iei.

Kr. bstn glnr.
c. 14a/20
[ 1 ]
cebl: cebl-i heng Sr d, sr otu ve sar diken
Kr. clhenc, tom- trbd-i zerd, tom- zerdr.
c.+i 12b/18, 12b/18, 13a/3, 14b/22 [4]
[ 4 ]
c.+i heng 12b/18,13a/3,14b/22 [3]
c.+i heng kkine Sar trbit otu.
Kr.trbd-i afar. 12b/18
ceblheng: <Far. Bkz. cebleheng.
c. 30a/3
[ 1 ]
c. drler bir otu tomdur Yabani
az.
c. 14b/6
[ 1 ]
cedvr: <Ar. Zencefil cinsinden, kokulu uyarc
olarak kullanlan bir safran kk. Kr. anle-i sevd.
c. 7a/9, 7a/10 [2]
rm c. Peygamber iei kk;
(Centaurea cyanus) . Kr. peyamber iegi

kki, anle-i sevd.
7a/10
c.+ 3b/3,14a/19,25a/16, 49a/4, 51b/11 [5]

[ 7 ]
c.+ hind ap, tuz. Kr. eb, m-y
ferfn, nerls. 25a/16, 49a/4, 51b/11 [3]
c.+ rm Peygamber iei kk;
(Centaurea cyanus) . Kr. peyamber

iegi dibi, peyamber iegi kki,
entle. 3b/3, 14a/19 [2]
cefn: <Ar. Gz kapa.
c.+i 57b/9
[ 1 ]
234
c.+i belek-i em Gz kapann kaln
c. 14a/22
olmas. Kr. gz aba al olma

57b/9
[ 1 ]
celhem: <? Sincan als, kara al, al dikeni,
rgan, emezen, isa dikeni, kara diken; (Paliuru
ceheng: cebel-i ceheng Bkz. cebl-i heng.
spina) . Kr. sincan aac.
c. 46a/5
c. 15a/10
[ 1 ]
[ 1 ]
cebel-i c. 46a/5
celdn: <Far. Kuzgun otu, erelti otu; (Driopteris
cehennem: <Ar. Cehennem, tamu.
filix-mas). Kr. uzun ot, eyrelti.
c. 17a/12, 28a/1 [2]
c. 15b/3
[ 2 ]
c. deresi a Cehennem ta, gmn
nitrik asitte eritilmesiyle elde edilen,
havaya dayankl, kta bozulmayan
[ 1 ]
celdvr: <Far. Kuzgun otu, erelti otu; (Driopteris
filix-mas). Kr. uzun, eyrelti.

c. 14a/22
beyaz kristal. Kr. acer-i s,
[ 1 ]
seknec. 17a/12, 28a/1 [2]
ceb: <Ar. Pire aac, pire otu; (Pyrethrum
celf: <? Buday delicesi, buday aznts. Kr.
carneum). Kr. pire aac.
buday delcesi.
c. 14b/17
c. 15b/18
[ 1 ]
[ 1 ]
celms: <Sr. Hyar; (Cucumis sativus) . Kr. yr.
cec: <Ar. Boaz imesi. Kr. boaz imek.
c. 15a/13
c. 57b/8
[ 1 ]
[ 1 ]
celz: <Far. 1. Fndk; (Corylus avellana). Kr.
fndu. 2. Hindistan cevizi; (Cocos nucifera). Kr.
cek-: Bkz. ek-.
hindstn z.
c.-dgi 60a/19
c. 14b/14
[ 1 ]
[ 1 ]
cekirdeg: Bkz. ekirdeg.

c.+i 11a/12, 11b/4, 18b/1, 22b/20, 38b/13,
cem: <Ar. Toplama, bir araya getirme.

c. 1b/12
52a/12, 57b/15 [7]
[ 1 ]
[ 7 ]
c. db 1b/12
ayva c.+i 11a/12

urm c.+i 11b/4, 22b/20, 52a/12 [3]
aba c.+i 18b/1, 57b/15 [2]
cem: cem-y h-y sleymn Fesleen; (Ocimum
basilicum) . Kr. feslegen.

c.+y 15b/8
zm c.+i 38b/13
[ 1 ]
cekirdekl: ekirdekli.
c.+y h-y sleymn 15b/8
. 12a/19
cemn:<Ar. Bir yere toplanmak suretiyle, toplanm
[ 1 ]
atlu c. zerdl Tatl ekirdekli eftali,
olarak.
c. 62a/3
kays. Kr. tlnek. 12a/19
cekirge: ekirge; (Acridium). Kr. arcevn, ser,

mk, cerd.
c. 25a/10,26a/19, 29a/21, 29b/3, 50b/14 [5]

c. aya 25a/10, 29b/3 [2]
[ 1 ]
c.+si 14b/18
c.+si
cedb.
c. 15a/4
c. bo 26a/19
deiz
[ 1 ]
cemr: <Ar. Hurma ekirdei. Kr. urm ekirdegi,
cemrn-nehr: <Ar. Manda, su sr. Kr. cms,

Deniz
ekirgesi.
Kr.
cerdl-bar. 14b/18
c.+ye 14a/17, 16a/1 [2]
[ 8 ]
celbb: <Far. Sarmak otu, yohsulurgan; (Hedera
helix) . Kr. armau.

c. 15a/9
[ 1 ]
celcce: <Sr. Yaban yarpuzu. Kr. berr yarpuz.
cdun-nehr, cbun-nehr.
c. 15a/13
[ 1 ]
ceme: <Ar. Sa kepei. Kr. oa.
c. 57b/7
[ 1 ]
cemelcem: <? 1. Semerkantta bulunan ifal bir
bitki kk. 2. Siyah bir ta. Kr. ovaz.
c. 15a/14
235
[ 1 ]
cemhr: <Ar. Yllanm arap, zm arab. Kr.
zm arb
c. 14b/13
[ 1 ]
cemisferem: <Far. Sultan fesleeni, kk fesleen,
sleyman fesleeni. Kr. feslegen.
[ 1 ]
cencel: <Far. Sr mantar, iri bir cins mantar,
cincile, zehirli mantar; (Tricholoma) .

c. 15a/16
[ 1 ]
cencer: <Far. bndikeni; (Centaurea urvillei) . Kr.
cbn dikeni.
c. 14b/20
c. 14b/1
[ 1 ]
[ 1 ]
cem: <Ar. Btn.
cendef: <Far. Bkz. ende.

c. 14a/17
c. 7a/15, 55a/11, 59b/3, 60b/21 [4]
[ 1 ]
[ 4 ]
c. bahrlara 7a/15
cende: <Far. Bkz. cendef.

c. 14a/17
cemn: <Far. Yabani incir. Kr. delce encr.
[ 1 ]
c. 14b/19
[ 1 ]
cemz: <Far. Yapra dut yaprana benzeyen, daha
ok Arabistan'da yetien bir incir tr, Arabistan
inciri, firavun inciri; (Opuntia ficus-indica). Kr.
cendm: cevz-i cendm
Kr. r mantar, cencel. Bkz. gevz-gendm.

c. 15a/15
encr.
[ 1 ]
c. 12b/8, 15b/11 [2]

[ 2 ]
cemrea: <Ar. Aksrtc bir ot.
c. 46b/9
[ 1 ]
c. drler bir otdur 46b/9
cen: <Ar. Mahlep yemii; (Cerasus mahaleb). Kr.

maleb yemii.
c. 15a/18
c.+y 15a/18
[ 2 ]
c.+y amer Mahlep yemii; (Cerasus
mahaleb). Kr. maleb yemii. 15a/18

cen: <Ar. Andz otu; (Juniperus drupacea) . Kr.
anduz.
c. 14a/20, 15a/16 [2]

[ 2 ]
cenn-nr: <Ar. Bkz. cens-sr.
c. 15a/17
[ 1 ]
cens-sr: <Ar. Bakla; (Vicia faba) . Kr. bala.

c. 14a/13
[ 1 ]
cen-n: <Ar. Kenger, eek dikeni; (Cynara
cardunculus) . Kr. kenger.

c. 14a/10
[ 1 ]
cenr: <Far. Bkz. enr. Kr. r.

c. 32b/21
[ 1 ]
c. aac 32b/21
cenrek: <Far. Demir eritmede kullanlan bir arsenik
tr, kzl arsenik. Kr. zl zern.
c. 15b/13
Sr mantar, iri bir
cins mantar, cincile, zehirli mantar; (Tricholoma).
cevz-i c. 15a/15
ceng: ceng-i endh Adalele kaslmas. Kr. siiri
imek.
c.+i 57b/2
[ 1 ]
c.+i endh 57b/2
cenzl-verd: <Ar. Gl tohumu. Kr. gl tom.
c. 14b/16
[ 1 ]
cee: Bkz. ee.
c. 60b/5
[ 1 ]
c. ars ene ars. Kr. abs. 60b/5
cer: cevz-i cer Nar iei. Kr. glnr.
c. 14a/14
[ 1 ]
cevz-i c. 14a/14
cerat: <Ar. 1. rin. 2. Yara. Kr. iri, b.
c. 57b/2, 61a/9, 61a/20 [3]
[ 3 ]
ceran: Ceren, ceylan, geyik. Kr. azl.
c. 37b/9
[ 1 ]
cerd: <Ar. ekirge. Kr. cekirge.
c. 14a/17, 23b/15 [2]
[ 2 ]
ricl-i c. 1. Su teresi; (Nasturium
officinale). Kr. u teresi. 2. Dz baa.

Kr. dz baa. 23b/15
cerdl-bar: <Ar. Deniz ekirgesi, su ekirgesi,

karides, teke. Kr. deiz cekirgesi.
c. 14b/18
[ 1 ]
cersiy: <Gr. Kiraz; (Cerasus avium). Kr. abbs-
236
seln, abbl-mlk, erik.

c. 15a/7
cernb: <Far. 1. Da patlcan. 2. Kulun otu. Kr.

a bdincn, ulunc ot. Bkz. cerbb.
[ 1 ]
cerbb: <Ar. 1. Da patlcan. 2. Kulun otu. Kr.
a bncn, ulunc ot.
c. 15b/10
[ 1 ]
cercr: <Ar. Su teresi; (Nasturium officinale) . Kr.

hayafn, u kerdemesi, u teresi.
c. 14a/21
[ 1 ]
cernr: <Far. Aka otu; (Mercurialis annua),

c. 14b/21
[ 1 ]
cers: <Ar. Ses kslmas. Kr. vz affl.
c. 14b/1, 54a/7 [2]
c. 57b/4
[ 2 ]
cercrl-kelb: <Ar. Ak hardal, su teresi tohumu.
[ 1 ]
cesn: <Far. Kire, al. Kr. yalc. Bkz. ca.
Kr. a ardal.
c. 14b/17
[ 1 ]
cercrl-mr: <Ar. Ac bakla, delice bakla, gvur
baklas, koyun baklas, kurt baklas, yaban baklas,
Yahudi baklas; ( Lupinus termis ). Kr. delce bala.

c. 14a/21
c. 14a/19, 14b/18, 15a/4 [3]

[ 3 ]
cesm: <Far. Demir dikeni, oban kalktan; (Tribulus
terrestris). Kr. demr dikeni, ara asek.

c. 15a/6
[ 1 ]
cesmzec: <Far. Bkz. cemezen.
[ 1 ]
c. 14a/4
crdan: Cartn, iri fare, san. Kr. can.

c. 15a/4
[ 1 ]
cereb: <Ar. Uyuz hastal.
[ 1 ]
cemezen: <Far. emezen, emek tohumu, gz otu,
kara rek otu; (Nigella sativa). Kr. ara rek ot.
c.+dr 14a/5
[ 1 ]
c.+i 57b/4
[ 1 ]
cen: <Far. Yiyecein ve iecein tad, tadmlk.

c. 46b/5
c.+i em Gz iei denilen bir
[ 1 ]
hastalk. Kr. gz iegi. 57b/4
kemmn- c. Kara rek otu, (Nigella
cerebl-mene: <Ar. Sidik yolunda olan kant.
sativa). Kr. ara rek ot.
Kr. sidk yolnda giciyik olma.

c. 57b/6
c. 7a/7, 10b/20, 14a/6 [3]
[ 1 ]
[ 3 ]
c. vrr7a/7,10b/20[2]
uluan dikeni.
[ 1 ]
cermn: <Ar. Bkz. cermdn.
c. 15a/5, 15a/12 [2]
[ 2 ]
46b/5
cevb: <Ar. Cevap, yant, karlk.
cerele: <Far. Kaluan dikeni, devedikeni. Kr.

c. 14b/5
sultan
otu; (Sambucus nigra) . Kr. aa ot, suln ot.
cevr: <Ar. Cavir otu ve bundan elde edilen tbb

bir
zamk,
kunduztaa,
olana;
alaeochytris) . Kr. olan a, cvr.
(Ferula
c. 14a/4
[ 1 ]
cermdn: <Ar. Kokar aa meyvesi. Kr. yr
cevv: <Ar. Arpa suyu, arpa ile yaplan bir tr
aac, oar aac, ezeltere.
yiyecek. Kr. arpa uy.
c. 15a/4
[ 1 ]
cermere: <Ar. Zater, kekik otu; (Origanum vulgare) .
Kr. sater.
c. 14b/18
[ 1 ]
cerm: <Ar. Da patlcan. Kr. ta bncn.
c. 15a/6
[ 1 ]
cermz: <Far. 1. Yemen baklas. 2. Ebegmeci;
(Malva siylvestris). Kr. yemen balas, ebe gmeci.

c. 15a/5
[ 1 ]
c. 14a/5
[ 1 ]
cevb: <Ar. Vcutta herhangi bir organn
rahatszlanmas. Kr. bir uva yl inmek.
c. 57b/5
[ 1 ]
cevre: evre.
c.+sinde 38a/4
degirmen c.+sinde olan toz 38a/4
c.+sindeki 37b/7
[ 2 ]
degirmen c.+sindeki ozdur 37b/7
cevern: <Far. Srkuyruu bitkisi; (Verbascum).
237
Kr. r uyru, mhzehrec.
ekrfis. 2a/7, 16b/19, 33a/1 [3]
c. 15a/1
c.+idr 14b/7
[ 1 ]
rm c.+idr 14b/7
cevz: <Ar. Ceviz; (Juglans regia) . Kr. z, aef,
c.+in 47a/18
esef, ibe, besile, clbn.
[ 31 ]
c. 10b/8, 14b/22, 17b/7, 20a/1, 28b/20,
m c.+in amdur 47a/18
32b/21, 33a/6 [7]
cevzl-merc: <Ar. Kakne, kanbil otu, gveyifeneri,

kaknc, kakenc, (Phisalis alkekengi) . Kr. kknec.
c. aacnu am 28b/20
c. 14b/19
am- c. 32b/21
[ 1 ]
c.+dr 6b/6
c.+i 2a/7, 11b/13, 14a/14, 14a/16, 14b/10,
cevzl-ay: <Ar. Hindistanda yetien kaln
14b/12,
kabuklu bir ceviz. Bkz. cevzl-gel.
15a/8,
15a/15,
15a/20,
15a/20,
c. 15a/19
15a/20, 15a/20, 15b/1, 15b/1, 15b/2, 15b/4,
[ 1 ]
15b/10, 15b/12, 16b/19, 33a/1, 45b/19 [21]

c.+i abher 15b/4
cevzl-cee: <Ar. Krmz renkli, cevize benzer ac
c.+i bevv 14b/10
bir yemi. Bkz. cevz-irk.

c. 15b/3
c.+i cendm Sr mantar, iri b
[ 1 ]
ir cins mantar, cincile,
zehirli mantar; (Tricholoma). Kr.
r mantar. Bkz. gevz-gendm.
cevzl-gel:
15a/15
c.+i
<Ar.
Hindistanda
yetien
kaln
kabuklu bir ceviz. Bkz. cevzl-ay.

c. 15a/20
cer
Nar
iei.
Kr.
[ 1 ]
glnr. 14a/14
cevzs-serv: <Ar. Servi aacnn kozala. Kr. serv
c.+i e Yabani havu, kara
aac oza.
kk, mhr-i sleyman; (Pastinaca
sativa) .
Kr.
aul,
c. 14a/18
mhr-i
sleymn. 15a/8
[ 1 ]
cevzs-sdn: <Ar. Havlcan otu. Kr. avlincn.
c.+i gendm Sr mantar, iri
c. 14b/11
bir cins mantar,cincile,zehirli
mantar; (Tricholoma). Kr. r
mantar.Bkz. gevz-gendm.
[ 1 ]
cevz-irk: <Ar. Krmz renkli, cevize benzer ac
bir yemi. Bkz. cevzl-cee.
15b/10
c. 15b/2
c.+i hind Hindistan cevizi;
(Cocos nucifera) . Kr. bdnec

11b/13, 45b/19 [2]
c.+i
isferem
1.
Meyan;
mersn
tom.
(Glycyrrhiza) . 2. Mersin tohumu.

Kr.
buyan,
15b/12
[ 1 ]
cevz-b: <Ar. Hindistan cevizi; (Cocos nucifera) .
Kr. cevz-i bevv.
c. 14b/10
[ 1 ]
cevzz-zend: <Ar. Hindistan fnd. Kr. hind
fndu.
c.+i m 15a/20
c. 15b/18
c.+i mel Tatula otu, eytan
elmas; (Datura stramonium) . Kr.
[ 1 ]
cez: <Ar. Gz boncuu ad verilen, kara alaca ve
tl. 14a/16, 15a/20 [2]
kymetli bir ss ta. ki cinsi olur: Yemen ve
c.+i mem 15b/2
Habe.
c.+i merad Tatula otu, eytan

tule,
ture,
cevz-i
mel.
14b/12
[ 1 ]
cezze: <Ar. Kl ve ty dklmesi. Kr. crd.
c. 57b/5
c.+i muhil Tatula otu, eytan

tl. 15a/20, 15b/1 [2]
c.+i mutil 15a/20, 15b/1 [2]

c.+i
c. 15a/8
rm
[ 1 ]
cezdemn: <Ar. Bkz. cermdn.
c. 15a/11
[ 1 ]
Demirhindi;
(Tamarindus indica) . Kr. temrhind, am,
cezre: <Ar. Ada.
238
c. 34b/3
c. 14a/7
yn- c. 34b/3
[ 1 ]
c.+de 32a/18
crtatan:
c.+i 34b/15, 45b/14 [2]
byklnde
[ 4 ]
Yenmeyen,
kavun
gzel
cinsinden
kokulu,
bir
portakal
meyve.
Bkz.
rtatan.
c.+i brsden 45b/14
c. 3b/3,5a/6,6a/16, 20a/20,32a/2, 46a/20 [6]
c.+i virnda 34b/15
[ 6 ]
cezmzec: <Far. Bkz. gezmz.
c. dglegi Ebucehil karpuzu,
kargadlei, karga dvelei; (Citrullus

colocynthis). Kr. kzbere, eceretl-
c. 14a/18
[ 1 ]
cezr: <Ar. Havu; (Daucus carota). Kr. hevic.
beha, berr yr, ar- yr,
c. 14a/8
ardahbin. 3b/3, 20a/20, 32a/2,
c.+i 14a/11, 49a/19[2]
46a/20 [4]
[ 3 ]
c. dglegi uyna Ebucehil

c.+i berr Yaban havucu, karakavza
(Pastinaca
sativa). Kr.
karpuzundan kan ac su. Kr.
yabn
evmdiy. 6a/16
hevici. 14a/11, 49a/19 [2]
ceervn: <Far. Toy kuu; (Otis tarda) . Kr. oy

u.
c. dlegi Bkz. Crtatan dglegi. Kr.

evm.5a/6
ciger: <Far. Cier, karacier. Kr. kebed.
c. 14b/8
c. 59b/12, 61b/9, 61b/12, 62b/9, 63a/5 [5]
[ 1 ]
c. ars Cier ars. Kr.vecal-
cezrl-ebhl: <Ar. Ard aacnn meyvesi. Kr.
kebed, nuatl-kebed mi z iler-
arduc giligi.
r, kbd, kembd.
c. 14a/10
61b/9,61b/12,62b/9, 63a/5 [4]
[ 1 ]
c. utulma 59b/12
cban: Bkz. ban. Kr. ziml, ba brit.
c.+de 57b/6
c. 58b/15, 59a/10, 59b/18 [3]
c.+e 43a/12
c. olma 58b/15
[ 7 ]
ufacu c. 59b/18
cilvz: <Far. Byk am aac. Kr. m aacnu
c.+a 58b/9
ycesi.
c.+dur 61b/11
c. 14b/15
[ 5 ]
[ 1 ]
c-: Bkz. -.
cim: <Ar. Cinsel birleme.
c.-ar 28b/7
c.+a 60a/12, 62b/8 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
cnn: <? Ebucehil karpuzunun kk bir cinsi. Kr.

ebcehl arpz.
[ 1 ]
cnyn: <Lat. entiyana otu; (Gentiana lutea).

Kr. cnsl-mlk. Bkz. nyn.
c. 15b/12
cnsl-mlk: <Ar. entiyana otu; (Gentiana lutea).
Kr. cnyn.
c. 15b/12
Su
teresi,
keke;
(Nastrutium
officinale) . 2. Bakla; (Vicia faba) . Kr. bala.

c. 14b/1
c. 14b/2, 14b/15 [2]

c.+i 14b/21, 15a/15 [2]
[ 4 ]
c.+i y 15a/15
cime-: Korku, tiksinti, me vb. yznden tylerin
dikilip derinin nokta nokta kabarmasyla grlen ani
titreme. Kr. e-erder.
[ 1 ]
crcrl-m:
renkli ve siyah renkli delikli, hafif, ilenmesi kolay,
c.+i eby 14b/21
[ 1 ]
1.
havu, kara kk, mhr-i sleyman; (Pastinaca sativa) .
Kr. behmen, aul. 3. Yaplarda kullanlan ak

atee dayankl bir tr ta. Kr. ovaz.
[ 1 ]
<Ar.
kzl behmen; (Statice limonium) ;beyaz trne ak

behmen ad verilir; (Centaura behen) . 2. Yabani
c. 15a/18
crcr:
cimcim: <Ar. 1. Behmen, kuduzotu, krmz trne
c.-mek 55a/8, 56a/16 [2]

<Ar.
Su
teresi,
su
kerevizi,
su
kerdemesi, keke; (Nastrutium officinale) . Kr. u

kerdemesi, u kerefesi.
[ 2 ]
deri c.-mek Korku, tiksinti, me vb.
yznden tylerin dikilip derinin nokta
239
nokta kabarmasyla grlen ani titreme.

Kr. ber-cden-i pst. 56a/16
cin: <Ar. (cinn) Din inana gre duyularla
kavranamayan, insanlar gibi irade ve anlama
[ 1 ]
cves: <Far. am fst, Antep fst; (Pistacia
vera). Kr. m fstu.

c. 15b/3
[ 1 ]
yeteneine sahip, ilah emirlere uymakla ykml

tutulan yaratk.
c. 57b/8, 62a/10 [2]
czek: eb-i czek Tere tohumu. Kr. tere tom.

Bkz. eb-i zek.
c. 31a/5
[ 2 ]
[ 1 ]
c. utma Delirmek. Kr. cinn. 57b/8
eb-i c. 31a/5
cinki: <? Bir tr ku.(?) Kr. aralds.

c. 34a/21
cbn: <Far. oban, srtma.

c.
[ 1 ]
7a/19, 14b/20, 23b/9, 26a/14, 32a/1,
36a/12,
c. u 34a/21
39b/18,
41a/8,
42a/18,
49a/14,
51a/10, 52a/5, 52b/3, 54a/10 [14]
cinn: <Ar. Cin, cinler. Kr. cin utma.
[ 14 ]
c. 57b/7
c. dikeni oban dikeni; (Centaurea
[ 1 ]
urvillei) . Kr. ber-i dkm,
cins: <Ar. Tr, eit.
bersinden, persiyn-dr, cencer,
c. 4a/19, 4b/6, 9a/2, 13a/19,15a/9, 24a/6,

24a/8, 24b/10, 24b/18, 27a/8, 28a/11, 28b/4,
eker, zemretr-r, abayd,
31a/21, 32a/13, 33b/14, 40a/21, 42b/16,
aer-r, ab, ma, my,
42b/17, 42b/18, 43a/1, 43a/18,
mizmrr-r, neriyn-dr,
44b/19,56b/9,57a/14 [24]
hcere. 14b/20,23b/9, 26a/14, 32a/1,
alaca bir c. kelerdr 28b/4
36a/12, 39b/18, 42a/18, 51a/10, 52a/5,
bir c. armau 42b/18
52b/3, 54a/10 [11]

c. dikeni ddkleri otu bygidr
bir c. rc 43a/1
41a/8
c.+inden 54a/6
c. szegi obanszgeci, iekli dal
c.+indendr 27a/3
ularnda st kestirmekte kullanlan
[ 26 ]
maya bulunan, bir yllk veya ok
cir: <Far. Tabaklanm deri.
yllk otsu bitki,yourt otu; (Galium) .
c. 50a/15
Kr. beleseg, mftr-rut. 7a/19,
[ 1 ]
cir: <Ar. Yayn bal; (Silurus glanis). Kr. yayn

bal.
49a/14 [2]
coan: Bkz. oan. Kr. kenet, ul.
c. 41b/2, 44b/6 [2]
c. 14b/18
[ 2 ]
[ 1 ]
cisd: <Ar. Safran; (Crocus sativus). Kr. zafern.
co: Bkz. o.
c. 14b/2
c. 17a/15,19b/7,26a/7, 35a/9, 35a/9, 60b/11,
[ 1 ]
60b/12 [7]
cisde: <Ar. Safran bitkisinin tepeciklerinin
[ 7 ]
kurutulmasyla elde edilen, baz yiyecek ve
c. mvesi 35a/9
ieceklere tat, koku, sar renk vermek amacyla
crdk: rdk, turu kplerinin azna konan sar
kullanlan toz. Kr. dglmi zafern.
iekli, kk yaprakl ve gzel kokulu bir yaban
c. 14b/2
[ 1 ]
civid: 1. Baklagillerden, yapraklarndan ivit
karlan bitki tr; (ndigofera). 2. Turpgillerden,
yapraklarndan mavi boya karlan bitki; (salis
tinctoria). Bkz. ivid.

c. 40b/16
[ 1 ]
r,
rtlk,
rtk ;
tenuifolia) . Kr. temll, n-y berr.
bitkisi,
(Echinophora
c. 12a/8, 26b/5 [2]

[ 2 ]
c. drler bir otdur 12a/8

kcik c. kkine 26b/5
crek: Bkz. rek.
c. 16a/13, 16a/14, 21b/10, 27b/6, 28a/21,
c. tom ivit otunun tohumu. Kr.
29a/2, 29a/9, 31a/3, 31b/5, 31b/11, 32a/4,
urdum- hind. 40b/16
32b/9, 44a/7, 44a/18, 45a/4 [15]
chub: <Far. San tersi. Kr. an tersi.

c. 14b/20
[ 15 ]
c. ot 32b/9
240
ara c. ot Kara rek otu. Kr.
c. 14b/3
arba- siyh, abbets-sevd, senn,

snz, selem, send, ebester, smel,
[ 1 ]
cbn: <Ar. Peynir. Kr. penr.
emr, unz, nrez, kerinc, kull-
c. 14b/2
esved. 16a/13, 16a/14, 27b/6, 29a/2,

29a/9, 31a/3, 31b/5, 31b/11, 32a/4,
[ 1 ]
cder: <Ar. iek hastal. Kr. iek, abarcu.
44a/7, 44a/18, 45a/4 [12]
c. 57b/2
ara c. otnu kki 21b/10, 28a/21 [2]

cuam: <Ar. Hastalk. Kr. mara.
c. 57b/3
[ 1 ]
cft:
cft-i
[ 1 ]
[ 1 ]
cu: <Ar. Gz aknn veya karasnn dierinden
c.+i ferd 15b/18
c.+i 14a/11, 15b/17 [2]

[ 2 ]
c.+i amer Krmz gl. Kr. rmz
gl. 14a/11
c. 57b/8
c.+i zerd-i sde Sar nesrin gl. Kr.
[ 1 ]
c. 25b/1
[ 1 ]
cun: <Far. Andz otu; (Juniperus drupacea) . Kr.
nesrn glin arus. 15b/17

clhenc: <Far. Sr d, sr otu ve sar diken
Kr. cebl-i heng.
c. 14b/21
anduz.
c. 15a/16
[ 1 ]
c: <Ar. Alk.
[ 1 ]
clbn: <Far. 1. Mrdmk denilen buraa benzer
bir bitki. 2. Bir tr ceviz. 3. Nar iei. Kr. cevz,
glnr.
c.+ 57b/4
c. 14b/22, 15b/5 [2]
[ 1 ]
c.+ 15b/6
c.+ baar ok yiyip, doymamak. Kr.

r gibi yyb oymama. 57b/4
cb: <Far. Aa, denek, sopa; p.
c.+ 15b/6
[ 1 ]
c.+ krc Hindistanda yetien bir
aa. 15b/6
cbek-unn:<Far. am'da sabun gibi amar
ykamada kullanlan bir bitki, am veni,
domuzara, kprtken; (Cyclamen) . Kr. au
unduz, m oan.
c. 15b/7
[ 1 ]
cla: <Far. d aacnn bir tr; (Aquilaria
agallocha) . Kr. d- fireng.

c. 14b/11
[ 1 ]
crm: <Far. Sr mantar, iri bir cins mantar,

cincile, zehirli mantar; (Tricholoma). Kr. r
mantar.
c. 14a/11
[ 1 ]
c: <Far. iekleri laleye benzeyen bodur bir
aack.
benzeyen
cl: <Far. Gl; (Rosa).
gz ala aras byk olma.
zehr.
kozalana
[ 1 ]
byk olmasyla ortaya kan bir gz hastal. Kr.
cumah: <Ar. Ak pleme; (Helleborus album) . Kr.
am
c.+i 15b/18
curt: <Far. Yourt. Kr. yourt.

c. 14b/7
ferd
kabuklu bir yemi.
[ 3 ]
c.+ mdevver 15b/6
clcln: <Ar. Susam; (Sesamum indicum). Kr.

ssam.
c. 14b/10
c.+ 14a/14, 14b/14[2]
[ 3 ]
c.+ abee Beyaz haha; (Papaver

somniferum) . Kr. a a, siyh
a. 14a/14, 14b/14[2]
clle: <Ar. Mantar; (Fungi) . Kr. mantar .

c. 14b/9
[ 1 ]
clnr: <Far. Nar iei. Kr. enr iegi.
c. 14a/5
c.+i 15a/12
[ 2 ]
c.+i r Katmer nar iei 15a/12
cl: <Far. Da pazs. Kr. a pazus.
c. 15a/11
[ 1 ]
cmn: <Far. Erelti otu, kuzgun otu, namazbozan;
(Driopteris filix-mas). Kr. uzun ot, eyrelti.

c. 15b/4
241
[ 1 ]
cnbd: <Sr. Kekik, da nanesi; (Thymus vulgaris).

Kr. a nanesi.
c. 15a/17
[ 4 ]
. a 17a/16, 18b/2, 18b/3,
29a/18 [4]
al-: almak, yourt yapmak iin st mayalamak,

katp kartrmak.
[ 1 ]
.-dular 51b/15
[ 1 ]
cnd: <Far. cnd-i bdester
Kunduztaa otu
ve kk, cavir, olana; (Ferula alaeochytris). Kr.
unduz yas
c.+i 14a/15
penr .-dular mya Peynir mayas.

Kr. n. 51b/15
al: al, brtlen, ahududu gibi kk, dallar
dibinden atallanan ve saplar odunsu bitki.
[ 1 ]
.+s
c.+i bdester 14a/15

cnn: <Ar. Delirmi kii, deli. Kr. del.
c. 57b/7
sincan .+s Meyveleri idrar artrc ve

ta
[ 1 ]
5b/13, 6a/8, 28a/13, 31b/21, 38a/5,
41b/11, 42a/18, 48b/13 [8]

drc
olarak
kullanlan
bir
bitki,sincan als, kara al, al dikeni,
crd: <Ar. Sa dklmesi, kellik.

c. 57b/5
rgan,
diken;
[ 1 ]
crbz: <Ar. Ebegmeci; (Malva siylvestris). Kr.
ebe gmeci.
c. 15b/12
efln,
emezen,
(Paliuru
siye-gl,
isa
spina) .
dikeni,
kara
Kr.
ekl,
evketl-mriye,
avsec, arfed, ad- nz, ud. 5b/13,

6a/8, 28a/13,
31b/21, 38a/5,
41b/11,
42a/18 [7]
[ 1 ]
sincan .+s yaprana 48b/13
crcniye: <Ar. zml bir a. Kr. zml a.

c. 15a/6
.+snu 18b/21,50a/3[2]
[ 10 ]
[ 1 ]
sincan .+snu tom Sincan als
c: <Ar. Geirmek. Kr. gegirmek, ncrma.

c. 57b/8
tohumu. Kr.umm- ir. 18b/21

sincan .+snu yemii 50a/3
[ 1 ]
al-: almak.
cz: <Ar. Ksm, para.
.-dum 1b/7
c.+i 50a/15
[ 1 ]
[ 1 ]
c.+i synmedk kirec 50a/15
cm: <Ar. Czzam, hansel basilinin (mikrobunun)
sebep olduu bulac bir deri hastal. Kr. secme
am: am aac; (Pinus) .
. 3a/3, 22b/2, 22b/5, 25a/4, 29a/18,

35b/10, 37a/21, 40a/9, 40a/10, 43a/16 [10]
[ 10 ]
. aac am aac. Kr. kz. 29a/18,
mara.
43a/16 [2]
c. 57b/2
[ 1 ]
ar: ar dikeni akrdikeni; (Eringium
campestre) . Kr. -y le-i evkt.

. 23a/20
[ 1 ]
. dikeni 23a/20
aroan: akrdoan, yrtc kulardan bir doan
eidi, turul; (Accipiter gentilis). Kr. ar.

. 33a/10
[ 1 ]
ama: ama a akmak ta, demir veya

elie srtldnde kvlcm kartan bir tr kuvars.
Kr. acern-nr, acer-am, acerz-zerr,
seng-i te.
. 17a/16, 18b/2, 18b/3, 29a/18 [4]
. aac ozana am kozala. Kr.

ra. 25a/4
. aac urd am aac kurdu. Kr.
dd- eceret-i anavber, drat- kirm-i
anavber. 22b/2, 22b/5 [2]
. oan am veni, am veni;
(Salicornia herbacea) . Kr. dl-us.

37a/21
. oanna am veni, am veni;
(Salicornia herbacea) . Kr. nn 3a/3
. az am sakz, am reinesi. Kr.

r- ybis, alnis, ulfniy. 35b/10,
40a/9, 40a/10 [3]
amur: amur, su ile karp bular ve iine batlr
duruma gelmi toprak, balk. Kr. gil.
.+dur 45b/14, 49a/12 [2]
au ddkleri .+dur 49a/12
bey bir .+dur 45b/14
242
.+ 35a/6
rr: <Far. Kad aac, eytanboku ve bundan elde
[ 3 ]
yr
.+
Yer
amuru.
Kr.
yn-
edilen zamk; (Ferula assa-foetida) . Kr. an, ltt.

. 14b/1
[ 1 ]
afar. 35a/6
r-maz: <Far. Bir tr ceviz. Kr. rm cevzi.
apa(): Bkz. apak.
. 14b/7
.+ 59a/2, 61b/10 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
gz .+ Gz apa. Kr. rama-
ayn. 59a/2, 61b/10 [2]
r-mihek: <Far. Yandak dikeni, kaykran,
demirdelen; (Ononis spinosa) . Kr. yanda dikeni.

. 15b/16
apalan-: apaklanmak, apak olumak.
[ 1 ]
.-ma 61b/10
ber: <Far. Yapra rezene yaprana benzeyen
[ 1 ]
gz .-ma Gzde apak olumas.
yabani bir bitki.

. 48a/6
Kr. key-i eden-i em. 61b/10

avdar: Budaygillerden, unlu tane veren bir bitki;
(Secale cereale) ve bu bitkinin esmer ve uzun tanesi.
Kr. a- rmiye, kengern, a- rmiye.

. 7b/1, 21a/9, 44a/11, 44b/8 [4]
[ 1 ]
egzin-: Dnmek.
.-mek 55b/11, 59a/16, 60b/13 [3]
[ 3 ]
otsuz . Otsuz avdar. Kr. behmen.
ba .-mek Ba dnmesi. Kr. ayye,
7b/1
sergerdn, frensn. 55b/11, 59a/16,
.+a 19a/1
60b/13 [3]
.+dur 8b/1
ek-: ekmek, g durumlara dayanmak, katlanmak.
[ 6 ]
otsuz
.-mek 59a/14, 61a/16 [2]

.+dur
Otsuz
avdar.
Kr.
pesek. 8b/1
dr: <Far. 1. Kuzu sarma, adrua; (Dorema
ammoniacum). 2. adr iei, nilfergillerden, in
ve Amerika rmaklarnda yetien, byk yaprakl,

pembe ve beyaz iekli bir bitki; (Euryaleferox).
. 2a/9, 4b/14, 5b/14, 33b/16, 45b/20,
47b/6, 53a/2, 53a/10, 53a/11, 53a/12,
53a/16 [11]
[ 2 ]
am .-mek 61a/16
zam .-mek 59a/14
ekirdeg(k): Bkz. cekirdeg(k).
.+i 15a/4, 16b/19, 41b/16, 42a/16, 43a/1,
46a/16, 51b/20, 53a/3, 61b/4 [9]
[ 9 ]
arnb .+i Keiboynuzu yemiinin
ekirdei. Kr.arar. 41b/16
. iegi tom adr iei tohumu.
urm .+i Hurma ekirdei. Kr.
Kr. vara- ayme. 53a/12
nevt-temr, ker, cedb. 15a/4,
dne . adrua bitkisi ve zamk,
46a/16, 51b/20 [3]
ammoniacum) . Kr. ua, usna, ester,
abbl-ar. 16b/19, 61b/4 [2]
glbn, laz-eheb, vuenc, vene,
kle. 43a/1
kuzu sarma; (Dorema
terl, am-ern, til-i nefse,

vaa, vee. 2a/9, 4b/14, 5b/14,
33b/16, 45b/20, 47b/6, 53a/2, 53a/10,

53a/11, 53a/16 [10]
.+a 16a/17
.+na 2a/15
[ 13 ]
dne .+na adrua. Kr. ebe.
2a/15
d: <Far. Safran; (Crocus sativus). Kr. zafern.
Bkz. cd.
. 14b/13
[ 1 ]
ks: <Far. Bkz. rek.
. 14a/7
[ 1 ]
aba .+i Kabak ekirdei. Kr.

panbu .+i Pamuk ekirdei. Kr.
eftl .+i eftali ekirdei. Kr.
verdl-c. 53a/3
ekirge: ekirge; (Acridium). Kr. mel, ll.
. 21b/15, 24b/15, 25b/6, 29b/2,31b/14,

43a/1, 49a/11 [7]
. aya ekirgeaya denilen turun
gibi gzel kokan bir ot. Kr. zerneb,
semml-imr. 25b/6, 29b/2 [2]
. bo ekirge boku. Kr. r,
ravetl-mel. 24b/15, 31b/14 [2]
.+si 6b/11
[ 8 ]
deiz .+si Deniz ekirgesi, karides.
Kr. erbiyn. 6b/11
ekr: <Far. 1. Ign otu; (Rehum ribes) . 2.
243
Kuzukula, ekikulak; (Rumex acetosella) . Kr.
b- . 61a/3
rbs, uz ula.
b- reften-i . 55b/20, 56a/1 [2]
. 14b/9
bile-i . 55a/14
[ 1 ]
cefn-i belek-i . 57b/9
elze: <Far. am fst, kknar ii. Kr. cam
cereb-i . 57b/4
aac yemii.
gh- . 43a/6
. 14a/6
gl-i firr- . 61b/2
[ 1 ]
hem-b rten ez . 63a/10
emen: <Far. 1. imenlik, ayrlk. 2. Yeillik.
ri-i . 58a/11
.+lerde 19a/3,34a/1,34a/3,34a/7,35a/13 [5]
key-i eden-i . 61b/9
[ 5 ]
nne-i . 62b/1
enr: <Far. nar aac; (Platanus orientalis) .
nr- . 62b/3
. 4a/2, 22a/19, 33b/16, 37b/3, 53a/3 [5]
sad- . 59b/9
[ 5 ]
sel- . 59b/10
. aac nar aac. Kr. , deleb,
sepde-i . 59a/13
ers, aym. 4a/2, 22a/19, 33b/16,
arpe-i . 60a/6
37b/3 [4]
emreh-i . 59b/19
. yapra nar aacnn yapra. Kr.
trk-i . 57a/10
vara- leb. 53a/3
arfe-i . 60a/15
end: Birbirine yapk iki eit paradan meydana
fre-i . 60a/21
gelmi olan cisimlerden her biri, fasulye, nohut gibi
err- . 23b/2
sebzelerin, badem, ceviz, erik gibi kuru meyvelerin
.+i 15b/9
iindeki paralar. Kr. nod.
[ 23 ]
. 57b/3
.+i urs Horozgz bitkisi,
[ 1 ]
enden:
<Far.
Sandal
aac;
Kr.andal aac.
(Santalum album).
ahududu, ldr; (Seseli tortuosum).

Kr. urs gzi, ssliys. 15b/9
emek: <Far. Kara rek otu, emezen, gz otu;
(Nigella sativa). Kr. ara rek ot, cemezen,
. 14b/9
cesmzec.
[ 1 ]
. 14a/5
engr: <Far. Bakr pasndan yaplan yeil boya.
[ 1 ]
. 25a/17
emeen: <Far. Bkz. cesmzec.
[ 1 ]
. 11b/16
alem-i . Bakr pas cinsinden bir

gz ta. Kr. zencr, jengr.
ee:
[ 1 ]
25a/17
ee: ene. Canllarda ba blmnde yer alan, kemik

veya kkrdak ile desteklenen, altl stl dileri
tayan ve azn kapanp almasn salayan kaslar
emit: <Far. Demir dikeni, oban kalgdan;
(Tribulus terrestris) . Kr. demr dikeni.

. 14a/13
[ 1 ]
zerinde barndran iki paraya verilen ad.

. 61b/15
[ 1 ]
etene: Kendir, kenevir tohumu. Kr. kendir tom.

Bkz. cedene.
. 14b/5
iki . alt Bademcikler. Kr.

levzeteyn. 61b/15
ere: <Far. Bkz. ere.
. 14b/5
[ 1 ]
ere: <Far. Kalkan dikeni, kaluan dikeni,
[ 1 ]
etk: Kedi otu, etk otu; (Asarum europaeum) .Kr.

asrn.
. 2a/18
[ 1 ]
. ot 2a/18
devedikeni. Kr. uluan dikeni.

. 14b/5
[ 1 ]
em: <Far. Gz.
ezin-: Dnmek. Bkz. egzin-.

.-mek 56b/18
[ 1 ]
ba .-mek Ba dnmesi. Kr. beht.
. 23b/2, 43a/6, 55a/14, 55b/20, 56a/1,
56b/18
57a/10, 57b/4, 57b/9, 58a/11, 59a/13, 59b/9,

59b/10,59b/19,60a/6, 60a/15, 60a/21, 61a/3,
61b/2, 61b/9, 62b/1, 62b/3, 63a/10 [22]
ban: ban. Kr. ed-dmel, dnbel, zemel, eb.

.
55a/4, 57b/19, 58a/14, 59a/9, 60a/3,
244
61a/11, 62b/7 [7]
58a/19, 58b/13, 59a/18, 61a/21, 61b/18,
.+dur 56b/14,57b/20 [2]
62a/2 [10]
gbekl bir .+dur Gbekli ban.
buramu .-ma Trnak evresinde kan
Kr. beliye. 56b/14

.+lar
banlar.
Kr.
ur.
dolama denilen, iltihapl ve arl i. Kr.
58b/5,
dis. 58a/19
60a/6, 61a/11, 61a/12, 61a/12 [5]
.-maz 62a/12
[ 14 ]
pek .+lar Sert banlar. Kr. ulb-
dmml. 60a/6
[ 85 ]
ar-: karmak.
.-an 18b/15, 53a/1, 61b/6 [3]
d: t, yzde beliren il, iller. Kr. kelef,
oulcan .-an Solucankaran otu, bir

tr yavan; (Artemisia cina) . Kr.
nem, noah-y terk-yi brd,
orsn, vahra. 53a/1
. 59b/14, 62a/19, 62b/1 [3]
oulcan .-an ot Solucankaran otu,
.+a 58b/7, 61a/17 [2]
bir tr yavan; (Artemisia cina) . Kr.
[ 5 ]
al-orsniye, arh. 18b/15
il il .+a Yzde beliren iller. Kr.
.-dular 43b/10
demi. 58b/7
.-rlar 48a/11
.-ma 56a/18
t: t, yzde beliren il, iller. Kr. t. Bkz.
[ 6 ]
d.
yra
. 57a/17
Kask
bezlerinin
ban, hyarck. Kr. baal- peyd-
-: kmak, belirmek, meydana gelmek.
gerden. Bkz. yra. 56a/18
.-an 14a/2, 14b/13, 17a/13, 17a/16, 17a/17,

18b/13,19a/14, 41a/7, 41b/20, 43b/6, 55b/3,
57a/14,57a/17,57a/19,57a/21,57b/19, 59b/4,
59b/14,60b/7,60b/8,61b/12, 61b/12, 61b/17,
ara: oulcan ara Solucankaran otu, bir

tr yavan; (Artemisia cina) . Kr. nebtl-bar.
. 52a/6, 52b/5 [2]
[ 2 ]
62a/10, 62a/14 [25]

bal bandan .-an adur Bir
baln
bandan
karlan
ta.
Kr. acerl-t. 17a/17

urs
arnndan
Horoz
.-an
oulcan . 52a/6, 52b/5 [2]
nyn: <Lat. entiyana otu; (Gentiana lutea) .
Kr. bn, devl-ayye, h- ab.
. 10b/11, 11a/10, 14a/12, 21b/14,
adur
23a/1, 31a/16, 42b/18, 45a/20 [8]
karnndan kan bir ta.
[ 8 ]
Kr. acerd-dk. 17a/16

ar
amnu
icinden
. ddkleri kkdr entiyana otunun
.-an
kk. Kr. bileke. 10b/11
pulcuazlardur Karg kamnn

iinden
kan
pulcuklar.
Kr.
snger
iinden
.-an
adur
tlrken
kan
kepek
kepek.
ecr. 14a/2
.-ar 3b/15, 5a/8, 5a/15, 6b/4, 7a/16, 12a/5,
12a/11,12a/13,14a/16, 17a/15, 18a/3, 18a/3,
19a/5,20a/18,20a/19,21b/11, 27b/15, 29a/17,
32b/2, 32b/3, 32b/16, 35a/7, 36a/4, 37a/4,
37b/14,37b/21,39a/12, 39a/13, 39b/2, 39b/3,
41b/1,41b/4, 41b/19, 45b/14, 47a/19, 48a/9,
48b/8,49b/4, 49b/5, 49b/10, 50a/8, 50a/20,
51a/1, 57a/14, 58a/9, 58b/4, 58b/9, 61a/15
[48]
tmek Kulak nlamak. Kr.
deviyy-i nn. 58a/17

rtatan:
Yenmeyen,
byklnde
kavun
gzel
cinsinden
kokulu,
bir
portakal
meyve.
Bkz.
crtatan.
. 2b/20,3a/2, 4b/15, 6a/17,9a/1, 21b/21,
33a/7, 33b/2, 35b/8, 40a/6 [10]
[ 10 ]
. dgeline 2b/20
. dglegi Ebucehil karpuzu,
kargadlei, kargadvelei; (Citrullus
colocynthis) Kr. ariys, b, alam,
l-imr, endiy, yr-zeh.
.-maa 57a/11
56b/16,
otunun
[ 2 ]
Un
Kr.
entiyana
. 58a/17, 58a/17 [2]
17a/13
.-an
tom
: tmek nlamak, kulak nlamak.
Snger ta. Kr. acer-i isfenc.

undan
otnu
tohumu. Kr. kerks. 45a/20
abb- afelne. 19a/14
.-ma
.-ma
iltihaplanmasyla ortaya kan bir tr
[ 1 ]
57b/4,
58a/5,
58a/7,
3a/2, 6a/17, 21b/21, 33b/2, 35b/8, 40a/6
245
[6]
gk .+i 16a/18
. dglegine 33a/7
gz .+i 57b/4
. dlegi Ebucehil karpuzu,
hind nr .+i 6a/15
kargadlei; (Citrullus colocynthis).
atem .+i 36b/12, 47a/14 [2]
Kr.m. 4b/15, 9a/1 [2]
atm .+i aacna 11a/12
yan: yan, ok ayakllardan, sarmtrak renkte,
nn .+i 31a/12
zehirli bir bcek; (Scolopendra).
lun .+i 43a/15
. 17b/5,22b/11,37a/4 [3]
iri ppdya .+i
[ 3 ]
. ot yan otu; (Polygonum bistorta) .
irice ppdya .+i 36b/20
Kr. amlis, dernec, dr- aan,
it burn .+i 18a/1
areb. 17b/5,22b/11,37a/4 [3]
kei boynuznu aacnu .+i 44a/7
ieg(k): Bkz. iek.
ar .+i 19b/15
.+i 3a/21, 3b/3, 4a/4, 4a/20, 5a/6, 5b/4,

6a/11,6a/15,6a/16,7a/8,7a/10,7a/11,
araan .+i 33b/9, 33b/13, 43b/15,
7a/16,
48b/3 [4]
7b/2, 7b/5, 8a/12, 8a/20, 8b/13, 8b/20, 9a/3,
atmer enr .+i 9b/2
9a/19, 9b/2, 9b/9, 10b/7, 11a/3, 11a/12,
atmer zerrn ade .+i 52a/18
11a/13, 11a/18, 11b/7, 11b/9, 13a/5, 13a/21,
na .+i 38b/18
14a/5, 14b/4, 15b/14, 16a/7, 16a/18, 16b/9,
zl .+i 4a/20
16b/12, 17a/1, 17a/4, 18a/1, 19b/15, 20a/2,
ovan .+i
20a/7, 20a/10, 21a/1, 21a/12, 22a/6, 22a/20,
lle .+i 30b/17
27a/10,27b/15,29b/5,29b/11,29b/21, 30a/20,
mamr .+i 8a/20, 10b/7, 16a/7 [3]
30b/1, 30b/17, 30b/17, 31a/4, 31a/5, 31a/12,
mrver .+i 47a/14
31a/14,31b/4, 31b/7, 31b/14, 32b/5, 33a/15,
nr .+i 7a/16, 25b/15, 35b/20, 50a/7,
33b/9, 33b/9, 33b/13, 33b/14, 34a/3, 34a/5,
51b/3, 51b/21 [6]
35a/6, 35a/9, 35a/12, 35b/3, 35b/3, 35b/20,
nergis .+i 48b/20
36a/1,36a/6,36b/12, 36b/20, 38a/21, 38b/18,
nlfer .+i 5a/6, 40a/7, 42a/1, 47a/5,
39a/14,39a/21,39b/11, 39b/21, 40a/7, 40b/3,
47b/13,51b/17,52a/1 [7]
42a/1, 42b/9, 42b/15, 43a/6, 43a/8, 43a/14,
nlfer .+i kkidr 43b/11
43a/14,43a/15,43a/17,43b/11, 43b/15, 44a/7,
ksz olan .+i 17a/1, 17a/4 [2]
44a/13,44a/16,44a/17,44b/16,45a/15,45b/17,
ppdya
46a/13,47a/5,47a/14,47a/14,47b/13, 48a/11,
6a/16,
8a/12,
11b/7,
43a/8 [9]
51b/3, 51b/17, 51b/21, 52a/1, 52a/1, 52a/2,
penefe .+i 39b/11
52a/18, 52b/18, 53a/1,53a/5,53a/8, 53a/12,
peyamber .+i 26b/20
53a/20, 54b/1, 54b/6, 54b/14, 57b/4 [145]
peyamber .+i dibi 3b/3
anu .+i 9b/9
peyamber .+i kki 9a/3
asbr .+i 20a/7

11a/3,
.+i
16b/12, 20a/10, 21a/1, 21a/12, 39b/21,
48b/3,48b/20, 49b/1, 50a/7, 50b/20, 51a/20,
.+i
4a/4, 5b/4, 7b/5, 8b/20,
31b/7, 33a/15 [6]
24a/2, 25a/15, 25b/8, 25b/15, 26b/20, 27a/4,
afr
8b/13, 30b/1, 35b/3,
42b/9,43a/6, 49b/1 [6]
24a/2,
peyamber .+i kkine 7a/10
44a/13,
sorn .+i 48a/11
44a/16, 45a/15 [5]
srncn .+i 31a/4, 31b/14 [2]
bn .+i 33b/14
berr atem .+i 36a/6
berr atem .+i aac 11a/13
berr iri ppdya .+i 31a/14
dr .+i tom 53a/12
dil ama .+i dibi 40b/3, 44b/16 [2]
dil ama .+i dibidr 29b/5
dgn .+i 43a/14
enr .+i 14a/5,22a/6,42b/15,45b/17 [4]
erkek nr .+i 6a/11
feslegen .+i 9a/19
gelinck .+i 30a/20, 30b/17, 31a/5,
31b/4, 32b/5, 52a/2, 53a/1, 53a/8 [8]
aru .+i 22a/20, 33b/9, 39a/14, 43a/14

[4]
aru dikenl .+i 7a/8, 35a/6 [2]
aru gelinck .+i 50b/20,52a/1 [2]
aru iri yalabu .+i 15b/14
r gzi ddkleri iri ppdya .+i
20a/2
ouz .+i 25b/8
zm .+i 11a/18, 39a/21, 53a/20 [3]
yabn ppdya .+i 38a/21
ysemen .+i
27a/4, 27a/10, 27b/15,
29b/11, 34a/3, 34a/5, 35a/12, 36a/1,

43a/17, 52b/18 [10]
246
ysemn .+i 54b/1, 54b/6 [2]
peyamber .+in kki 14a/20
yzerlik .+i 11b/9, 54b/14 [2]

zanba .+i 25a/15,44a/17, 53a/5 [3]
zeytn .+i 51a/20
aru gelinck .+in kki 41b/8

iek: 1. iek. 2. iek hastal.
. 4b/6, 9b/5, 23a/19, 31a/8, 34b/1, 38a/19,
errn ade .+i 35b/3
48b/16, 55a/6, 55b/3, 57b/2 [10]
.+idr 3a/10, 4a/2, 4b/8, 5a/1, 24b/18,
dil ama ddkleri . dibi 48b/16
33b/14,37a/2, 46a/3, 46a/18, 54b/13 [10]
ful drler bir . 31a/8
gelinck .+idr 4b/8, 5a/1 [2]
o oulu . 9b/5
hind nlfer .+idr 3a/10
aru . 23a/19
kd .+idr 46a/18
.+dr
keci boynuz aacnu .+idr 4a/2

nr .+idr 46a/3
gk .+dr 25a/19
yzerlik .+idr 54b/13
gk rengi drler bir .+dr 6a/21
.+ine 2a/3,2a/5, 2b/11, 4a/11, 5b/7, 6a/14,
aru .+dr 3a/1
6b/4, 7b/6, 9a/3, 9b/8, 11a/3, 11a/13, 12a/6,
zafern renginde bir .+dr 26a/17
13a/5, 15a/12, 16a/20, 16b/9, 18b/11, 20b/4,
.+leri 4a/20,4b/1, 9a/12, 9a/19, 53b/16 [5]
21a/6, 26b/3, 29b/21, 35a/17, 38a/2, 41b/8,
[ 22 ]
44b/19, 46a/6 [27]
boz .+leri 4a/20
berr ysemen .+ine 9b/8
zl .+leri 4b/1, 9a/12 [2]
enr .+ine 20b/4
aru .+leri 53b/16
eravn .+ine 4a/11, 5b/7 [2]
iekli: iekli.
gelinck .+ine 2b/11
. 3a/2
atm .+ine 11a/13
[ 1 ]
it burn .+ine 38a/2
aru . bir yonca Sar iekli yonca.
araan .+ine 2a/3
Kr. ende. 3a/2
atmer nru .+ine 15a/12
iekl: iekli.
ovan .+ine 7b/6
.3a/18, 8b/18, 14a/17, 16a/8, 16b/1, 16b/4,
lle .+ine 6a/14
23b/8, 28b/2, 31a/7, 34b/12, 45a/10, 47a/3
nr .+ine 16a/20
ppdya .+ine
[12]
12a/6, 13a/5, 16b/9,
a . 31a/7
29b/21 [4]
berr . yonca 34b/12
sgt .+ine 44b/19
berr yonca aru . 28b/2
srncn .+ine 2a/5
aru . 23b/8
snbl .+ine 6b/4, 18b/11, 21a/6 [3]
aru . berr yonca 16a/8, 16b/4 [2]
yzerlik .+ine 35a/17
aru . berr yonca tom 16b/1
.+in 4b/19, 5a/3, 6a/9, 12b/8, 14a/20,
aru . yabn yoncas 3a/18, 8b/18 [2]
19a/18, 19b/20, 31a/2, 31a/9, 31b/6, 34b/11,
aru . yabn yoncasdur 14a/17
36b/5, 37a/11, 37b/7, 38b/9, 41b/8, 46a/1,
aru . yabn yoncasna 47a/3
50a/8, 50a/20 [19]
yabn yoncas aru . 45a/10
[ 201 ]
berr atem .+in aac
.+si 17a/2, 24a/16 [2]
31b/6,
atmer .+si 24a/16
36b/5 [2]
yabn yoncasnu aru .+si 17a/2
berr atm .+in aacna 12b/8
.+sin 22b/6
dil ama .+in dibi 31a/9, 34b/11,

50a/20 [3]
dil ama .+in dibidr 19b/20
gelinck .+in arus 50a/8
atem
.+in
aac
5a/3,
31a/2,
.+in
[ 15 ]
berr yonca aru .+sin tom 22b/6
igdem: idem iei; (Crocus cancellatus) . Kr.

enbeld.
.+e 31a/4
.+i 2a/16, 6b/17, 18a/14, 19b/3, 21b/16,
37a/11 [3]
atem
3a/1, 6a/21, 24b/3, 25a/19, 25b/1,
26a/17, 26b/20 [7]
aacdur19a/18,37b/7
[2]
atem .+in aacna 6a/9, 46a/1 [2]
nlfer .+in kki 38b/9
ppdya .+in arus 4b/19
35b/2, 38a/20, 41a/13, 47a/2,47a/4, 50b/2,

52b/17, 54b/1 [13]
[ 14 ]
ksz .+i 38a/20
ksz olan .+i kszolan idemi,
247
ac idem, gz idemi, sorncan
. 35b/18
aac, ar kestane; (Colchicum
[ 1 ]
autumnale) . Kr. amrn, eftimrn,
srncn, ferl-mhr, amek, amel,

akne, felcfen, aala, lubet-i berber,
lukebe, mms, yels. 2a/16,
. tomna ivit otu tohumu. Kr.

acbet. 35b/18
ln: <Far. Hnnap, kzlide, vez aac; (Sorbus
aucuparis) . Kr. unnb.

. 14b/10
6b/17,18a/14, 19b/3,21b/16, 35b/2,
[ 1 ]
41a/13, 47a/2, 47a/4, 50b/2,
n: <Far. in lkesi.
52b/17,54b/1 [12]
.+den 13b/8, 18b/6, 19a/5, 26a/9 [4]
il: il, ounlukla yzde oluan kahverengi kk
[ 4 ]
benekler
n: <Far. ine ait, inle ilgili.
. 58b/7, 58b/7 [2]
. 13b/17, 19a/5, 19b/3, 23a/10
[ 2 ]
.
49a/9 [5]
[ 5 ]
da il Yzde oluan iller,
ilye-i . 19a/5
benekler. Kr. demi. 58b/7

ile: <Far. Eziyet,sknt. sst eden ile Cilt
ur- . 19b/3
prsmesi, gevemesi.
mmrn- . 23a/10, 49a/9 [2]

elc-i . 13b/17
. 63a/9
re: <Far. ra; zm, erik, dut vb. meyvelerin
[ 1 ]
suyu.
irg: <Far. Kir, pislik.
.+si 13b/11
.+i 33a/16
[ 1 ]
[ 1 ]
ula .+i Kulak kiri. Kr. ml.
zm .+si zm ras. Kr. cre.
33a/16
13b/11
irilik: <Far.+T. iri otu, kar kalktktan hemen

sonra kan bir ot, yapraklar sebze olarak kullanlan,
aa yukar bir metre yksekliinde bir bitki, da
prasas; (Asphodelus) .
.
38a/2, 44b/15, 47a/16 [8]

[ 8 ]
dibi
irilik
otunun
dibi.
Kr.
[ 7 ]
. dikeni oban dikeni; (Centaurea

urvillei) . Kr. ma, my, persiyn-
dr, ber-i dkm, baa,
brv, aln. 38a/2,47a/16 [2]
bersinden. 8a/5, 9b/7, 10a/11,
. dibine 5b/15,8b/6 [2]
10b/13, 48a/1, 48b/21 [6]
. kki irilik kk. Kr. giy-y
. aya obandaya, kuekmei,
siri, an. 15b/14, 44b/15 [2]
obandenei, eek madma,
. kkine 20a/8
kadmalak, keimemesi, kurtpenesi;
. ot iri otu. Kr. baza, bezek, prv. 7b/21

ivid: Bkz. ivit. Kr. zern, llec, nl.
.
. 8a/5,9b/7, 10a/11, 10b/13, 22b/13, 48a/1,

48b/21 [7]
5b/15, 7b/21, 8b/6, 15b/14, 20a/8,
bn: <Far. oban.
21a/4, 25a/8, 47b/11, 52a/11, 52a/12,
53a/19 [6]
. boyadur ivit boyas. Kr. nlec.
52a/11
. boyasna 53a/19
. tom ivit otu tohumu. Kr. nek.
(Polygonum aviculare) . Kr. dss.

22b/13
oan: ven otu, kk ve dallar, suyu sabun

katlm gibi kprten, kir temizleyici bir bitki,
sabun otu, helvac kk; (gypsophila struthium). Kr.
er, dl-us, knd, knde.
. 35b/11, 42b/1, 43a/6, 45a/20, 48a/21 [5]

ya . Ya ven otu. Kr. ul.
42b/1
52a/12
.+a 32a/21
.+e 17a/20, 45a/12 ,51b/12 ,52b/21 [4]
.+ 15b/8, 29b/13, 37a/21, 37b/14, 44b/1
[ 10 ]
[5]
ivit: 1. ivit, eskiden ivit otundan, bugn yapay
am .+ am veni. Kr. unn.
yollarla elde edilen, mavi renkli, sarln gidermek
37a/21
iin amarn son suyuna kartrlan toz boya. 2.

ivit otu,
turpgillerden, yapraklarndan mavi boya
karlan bitki; (salis tinctoria).
m .+ am veni. Kr. cbekunn, ar, am, serniyn, sl,

undus, gelm-y, knds. 15b/8,
248
29b/13, 37b/14, 44b/1 [4]

.+na
3a/3,
18b/13,
.+na 53b/20
18b/20,
24b/13,
35b/13, 42b/7 [6]
hezr-gn. 53b/20
[ 17 ]
.+nu 24b/16
am
.+na
am
veni.
Kr.
adern, dl-us. 3a/3

m .+na
35b/13, 42b/7 [5]
aacnn dal. Kr. remd- mab-

kerm. 24b/16
uundur: <Far. Bkz. gndr.
. 12a/13
. 14a/6
.+dur 23b/21, 27b/15, 28a/10 [3]
[ 1 ]
[ 4 ]
pleme: pleme otu, ak pleme; (Helleborus

album) ve kara pleme; (Helleborus orientalis)
olmak zere balca iki tr vardr. Kr. at ot,

araca ot , ne ran, n-eneb, arba-
esved, zualr-r.
17a/7,
19b/4,
19b/13,
20b/1,
21a/9,
21b/2, 24b/7, 25a/7, 34a/12, 40b/17, 48a/15

[11]
upu(): Bkz. ubu().

.+nu 24a/7
[ 1 ]
zm
.+nu
kki
zm
dalnn
kk. Kr. remdzer. 24a/7

b: <Far. 1. p. 2. aa, denek, sopa.
. 41a/7
[ 1 ]
gndr: Pancar, krmz pancar; (Beta vulgaris-
folliora). Kr. al, pancar.
[ 11 ]
. 33a/12
ara . Kara pleme otu. Kr.

n-eneb, arba- esved. 21a/9,
[ 1 ]
rtk: Bkz. rdk. Kr. zfer.
21b/2, 24b/7 [3]

rdk: Maydanozgillerden turu kplerinin azna
konan sar iekli, kk yaprakl ve gzel kokulu
bir yaban bitkisi, r, rtlk, rtk ;
. 25b/13
[ 1 ]
rg(k): rk, rm, bozulmu olan.
(Echinophora tenuifolia) .
.+i 25b/9, 39a/8 [2]
. 14b/6, 31b/16, 39b/8, 39b/13 [4]
[ 2 ]
[ 4 ]
bar .+i Bakr r. Kr. fu-
. drler bir ot 39b/8, 39b/13 [2]

rek:
[ 4 ]
zm .+nu yanm Yanm zm
18b/13, 18b/20, 24b/13,
o: Bkz. co.
a zm .+na Ak asma dal. Kr.
rek
ot
rek
otu.
1.
nus. 25b/9, 39a/8.

Dn
ieigillerden, iekleri sapnn ucunda bulunan otsu
bir bitki, karacaot (Nigella sativa) . 2. Bu bitkinin
hamur ilerine lezzet ve koku vermek iin ekilen,
ve: Sedir aac cinsinden su kenarlarnda biten

aa. Kr. ubr.
. 35b/5
[ 1 ]
susam iriliindeki siyah tohumu.

. 3a/14, 5a/5, 8b/14, 8b/15, 11b/15, 14a/4,
14a/7, 26b/10, 29a/21, 30a/15, 30b/5, 45a/2,
46b/5 [13]
da: da/de, dahi.

d. 7a/15
[ 13 ]
ara . ot Kara rek otu. Kr.
siyah
dne,
ne,
ert,
kemmn-
esved, rs, esved-i sl, buunc,

tom-
temzec,
3a/14,
5a/5,
cesmzec,
8b/14,
8b/15,
ks.
11b/15,
14a/4, 14a/7, 26b/10, 30a/15, 30b/5,

45a/2 [11]
ara . otna Kara rek otu. Kr.
siyrn,
kemmn-
cen.
29a/21,
46b/5 [2]
ubu(): ubuk, krpe dal.
.+ 37a/14, 47b/10 [2]
zm .+ zm aacnn dal. Kr.
aslinc. 37a/14
[ 1 ]
da: Dahi, da/de.
d. 1b/4, 2a/4, 2a/7, 2a/9, 3b/10, 4b/13,
5b/17, 8a/2, 9a/19, 9b/10, 9b/17, 10b/8,
10b/18,11a/6,11b/16, 12a/13, 14a/5, 14a/12,
14b/3,14b/11,15a/8, 15a/15, 15a/16, 15b/10,
16a/4, 18a/5, 19a/1, 21b/13, 24a/11, 24b/20,
25b/5, 25b/19, 27b/6, 28a/6, 28b/16, 30b/8,
30b/19, 31a/4, 31a/7, 31a/17, 32a/21, 32b/1,
32b/2,32b/6, 33a/9, 33b/10, 35b/16, 35b/16,
36a/14,36b/4,36b/21,37a/15, 38a/14, 38a/21,
38b/21,39a/5, 41b/13, 43b/5, 44a/9, 45b/11,
47a/15,47b/8,48a/2, 48a/11, 50a/11, 50a/13,
53a/13,53b/17,54b/4, 54b/10, 54b/13, 55a/1,
249
56a/9, 58b/8, 58b/11, 62a/15 [76]

[ 76 ]
klkran. Kr. ac ve aal dklmek.

d. 58a/14
da: enver-i da Eski binalarda biten kzl

iekleri olan bir bitki.
d. 4b/1
[ 1 ]
[ 1 ]
d: aseng-i d Yalanc safran tohumu. Kr. afr
tom.
d. 19a/17
enver-i d. 4b/1
day: <Ar.
[ 1 ]
lde yetien bir eit dikenli al,
devedikeni. Kr. muayln.

d. 22b/21
[ 1 ]
aseng-i d. 19a/17
dd: dd- rm Sar iekli sumak gibi tohumlu
bir bitki.
d.+ 22a/19
da: <Ar. nce, ufak, toz haline getirilmi
[ 1 ]
d. 8b/7
[ 1 ]
bekme-i d. Arpadan yaplan bir a,
katk. 8b/7
d.+ rm 22a/19
d: deviyy-i d
nlamas. Kr.
d. 58a/22
dal: Dal, aacn gvdesinden ayrlan kollardan her
[ 1 ]
biri.
d.+ 32a/1
bezr-i benc aacnu d.+ 32a/1
d.+la 58b/8
kesr-i d.+la 58b/8
d.+n 12b/5
[ 3 ]
dama(): Damak, az boluunun tavan, taban.
d.+ndan 61a/2
[ 1 ]
dar: <Ar. Sar iekli yaban yoncasnn tohumu.
Kr. berr yonca aru ieklsin tom.
d. 22b/6
[ 1 ]
d: <Ar. Ar, hastalk, zahmet.
d.+ 58b/6, 58b/9 [2]
[ 2 ]
d.+ y Tedavisi mmkn olmayan
hastalk. Kr. oulmaz mara. 58b/6
d.+ belemun Doum sancs. Kr.
olan our.ma zameti. 58b/9
dim: <Ar. Devam eden.
d. 57b/11, 58a/2, 59b/8 [3]
[ 3 ]
ufden-i d. ksrmek. Kr.
ksrmek. 58a/2
dim: <Ar. Her zaman.
d. 55b/21, 56a/1, 63a/10 [3]
[ 3 ]
dl-fl: <Ar. Baldrda oluan yumru, ilik. Kr.
baldr boun olma.
d. 58a/13
[ 1 ]
dl-ayye: <Ar. Derinin kabarp dklmesi.
d. 22b/17, 58a/18 [2]
[ 2 ]
d-aleb: <Ar. Sa, sakal, kl dklmesi,
Kulak uuldamas, kulak
ula va va tmek.
deviyy-i d. 58a/22
dis: <Ar. Parmakta kan bir eit ban, dolama
hastal, danaburnu. Kr. buramu ma, ana
burn.
d. 58a/19
[ 1 ]
dle: <? Kartal kuu; (Aquila). Kr. artal u.

d. 22a/17
[ 1 ]
dlf: <? Zerdeal, Hint safran (Curcuma longa).

Kr. zerdeb.
d. 22a/14
[ 1 ]
dml: <Far. Koltuk altnda ve kulakta kan
yuvarlak, ikin kitle, ur
d. 58b/4
[ 1 ]
dne: <Far. Tohum, ekirdek.
d. 2a/9, 2a/15, 4b/14, 5b/14, 12a/2, 20a/7,
26b/10,28a/20,30a/5, 33b/16, 41b/6, 41b/20,
43b/8, 43b/10,45b/20, 47b/6, 52a/11, 53a/2,
53a/9, 53a/11, 53a/16, 61b/3 [22]
d. cdr 12a/2,41b/20 [2]
d. dr adrua bitkisi ve bundan
elde edilen zamk, kuzu sarma;
(Dorema ammoniacum) . Kr. ua, ebe,
usna, ester, terl, am-ern, tili nefse, glbn, laz-eheb, vuenc,

vene, vaa, vee. 2a/9, 4b/14, 5b/14,
33b/16, 45b/20, 47b/6, 53a/2, 53a/9,
53a/11, 53a/16 [10]
d. drna 2a/15
d. smndandur 52a/11
asek-i d. 20a/7
kirm-kerden-i d. 61b/3
uru d. 41b/6
sebz-i d. 28a/20
250
siyah d. 26b/10
d.+dr 15b/9, 37b/2 [2]
rmz d.+dr 15b/9, 37b/2 [2]
d.+leri 4a/17, 38b/12 [2]
araca d.+leri 38b/12
d.+sine 52a/16
[ 27 ]
nr d.+sine 52a/16
dnec: dnec-i efrnek 1. Domuzara, buhur-
Meryem; (Cyclamen) . 2. Mahlep otu; (Cerasus
mahaleb) . Kr. bur- meryem, maleb.

d.+i 22b/18, 22b/21 [2]
[ 2 ]
d.+i efrnek 22b/18
d.+i vz Andz otu tohumu. Kr. anduz
d. 22b/15
[ 1 ]
drm: <? Kpekldren, kargabken bitiik ta
yaprakl iki enekliler, yapraklarkarlkl iekleri
talkm durumunda olan, meyvesi zehirli bir aa;
(Stryhnos nuxvomice). Kr. it ldren ot.

d. 22b/9
[ 1 ]
drn: <Far. Tarn; (Cinnamomum) .Kr. rfa.

d. 7a/15, 22a/19 ,22b/2, 40a/5 [4]
[ 4 ]
drev: zamn- drev Yer palamudu, yer pelidi,
kurtluca. Kr. yr bell, kemderys.
d. 25b/21
[ 1 ]
tom. 22b/21
dnre: <? Mercimek; (Lens culinaris). Kr.

mercimek.
d. 22a/17
[ 1 ]
dr: <Far. Aa.
d.+ 11a/14, 13b/13, 22a/17, 22b/2,
22b/11, 22b/14, 23a/8, 24b/17, 36a/4,
37a/13, 38a/11, 42b/2 [12]
[ 12 ]
d.+ by d aac; (Aquilaria
agallocha). Kr d aac. 22a/17
d.+ fulful Ba biberi, uzun biber;
(Piper longum) . Kr. fulful-i drz,
bahr- fulful, le-i ava. 11a/14,

13b/13, 38a/11 [3]
d.+ kes Hindistan cevizi aac;
(Myristica fragrans). Kr. besbse.

22b/14
d.+ manr Tarn; (Cinnamomum) .
Kr. drn. 22b/2
d.+ aan Akrepkuyruu, akrep

otu, emen otu, arnika kk denilen
zehirli bir kk; (Cordifolium) . Kr.
dernec, yan ot. 22b/11
d.+ an Yabani nar aacnn
zamn- d. 25b/21
drm: <? Mersin yemii. Kr. mersn yemii.
d. 22b/8
[ 1 ]
drmek: <? Kk Hindistan cevizi; (Myristica
fragrans) . Kr. besbse.

d. 22b/21
[ 1 ]
drperniyn: <Gr. Bakam aac, krmz boya aac
da denilen bir aa; (Caesalpinia echinata) . Kr.
baam aac.
d. 22a/16
[ 1 ]
dr: <? Tarn; (Cinnamomum) . Kr. drn.

d. 22a/19
[ 1 ]
dr: <Far. la.
d. 23b/14, 24a/21 [2]
ayrlu d. Krk kk sarlan bir ot,
eyrelti,
hayrl
deva.
Kr.
raa.
23b/14
d.+dur 17b/7
mrekkeb bir d.+dur 17b/7
d.+y 26b/6
[ 4 ]
zenn- d.+y bel Yer am, yer
kabuu. Kr. remd- berr. 24b/17
peliti, ksackmahmut otu, yer palamutu.
d.+ in Yabani nar aacnn
Kr. kemfs, yr anavberi. 26b/6
kabuu. Kr. alsend-i nrdn. 42b/2

d.+ zerd Zerdeal, Hint safran
(Curcuma longa). Kr. zerdeb.

23a/8
drl-fulful: <Far.-Ar. Babiberi, uzun biber; (Piper
longum). Kr. ru-eheb.

d. 36a/20
[ 1 ]
ur- d.+ hizem Meyan kk. Kr.
dvern: shek-i dvern Ceviz aacndan elde
puyan dibi. 36a/4
edilen zamk. Kr. z aac am.
ur- d.+ hm Mavi zambak kk;
(ris lurida) . Kr. ssen dibi. 37a/13
drn: <Gr. Ylanba, ylanekmei,
ylanyast, ylanbura; (Dracunculus vulgaris) .
Kr. ilan bca.
d. 29b/4
[ 1 ]
shek-i d. 29b/4
dv: <Far. Yulaf; (Avena sativa). Kr. ylf.

d. 22a/12
251
[ 1 ]
29a/20 [3]
dvd: <Ar. Ben srail Peygamberlerinden, Hz.

Sleyman'n (A.S.) babas.
d.+i yezd kki 34b/13

defne: <Gr. Yapraklar gzel kokulu ve yaz k yeil
olan bir aa, develik; (Laurus nobilis) .
d. 24a/9, 24b/19 [2]
d.
[ 2 ]
reyn-
d.
Mercankk
iei;
(Origanum
majorana) ,
sankula;
(Anagallis) . Kr. an ula. 24a/9,
16a/16,
24a/12,
16b/1,
25b/18,
16b/7,
37b/15,
19b/6,
48a/19,
49a/15, 49a/16 [12]

d. aac Defne aac. Kr. memt,
24b/19 [2]
rend. 22b/4, 48a/19 [2]
de: da/de, dahi.
d. aacna 24a/12
d. 13b/17, 35b/12, 35b/20 [3]
d.
[ 3 ]
yarpuz
Defne
yarpuzu.
Kr.
mundare. 49a/16
deble: <Far. Aa kavunu; (Citrus medica). Kr.
d. yemii Defne aac meyvesi, yemii.
tibbit, byk trunc.
Kr.
d. 22b/18
abbl-r,
srevn,
abb-
dehmet, zift-i ybis, r, muriye, s-
[ 1 ]
nebke.
debrc: <Far. Kakne, kanbil otu, gveyifeneri;
16a/16,16b/7,
25b/18,37b/15,
49a/15 [5]
(Phisalis alkekengi) . Kr. kknec.
d. yemiine 5b/10, 16b/1, 19b/6 [3]
d. 23a/3
d.+ye Kr. amr. 37a/15
[ 1 ]
debb: <Ar. Kabak; (Cucurbita) . Kr. aba.

d. 22b/3
[ 1 ]
[ 13 ]
degirmen:
Deirmen,
d.+lar 6a/21, 31a/11, 50a/14 [3]
kahve,
buday,
nohut
vb.
taneleri ten ara veya alet.

d.
debb: <Ar. Tabak, sepici, deri terbiye eden kimse.
17a/17, 18b/8, 37b/7, 38a/4, 43b/3,
43b/3 [6]
[ 6 ]
[ 3 ]
d. cevresinde olan toz Kr. ubrr-
debdr: <Far. Hint d, Hindistanda yetien bir d

aac; (Lignum Aloes) , cedvar bitkisi; (Curcuma
zedoaria). Kr. d- hind, zurunbd.

d. 23a/5
ra. 38a/4
d. cevresindeki ozdur Kr. annrr. 37b/7
d.
[ 1 ]
toz
Deirmen
tozu.
Kr.
kerdsiyb. 43b/3
deble: <Ar. Derinin ya bezleri kanalnda oluan

tka, ur, i. Kr. ur, baa.
d. a Deirmen ta, deirmende,

dnerek taneleri ezen yuvarlak ta. Kr.
d. 58b/5
acerr-ra. 18b/8
[ 1 ]
d. anu ufadur Deirmen tann
decc: <Ar. Tavuk. Kr. tavu.
k. Kr. acerl-hayy. 17a/17
d. 22a/14
d.
[ 1 ]
yurf
Deirmen
tozu.
Kr.
kerdsiyb. 43b/3
def: <Ar. Ortadan kaldrmak, savmak.
degirmi: Deirmi, yuvarlak, toparlak.
d. 61a/20, 62a/13 [2]
d. 7a/8, 7a/8, 35a/6, 35a/6 [4]
[ 2 ]
[ 4 ]
d. tmek 61a/20, 62a/13 [2]
dehn: <Far. Bkz. dehen.
defln: <? Domuz bal, yunusgillerden bir memeli
tr; (Phocaena communis). Kr. ouz bal.

d. 22a/11
[ 1 ]
d.+i 12b/6, 29a/11, 29a/20, 34b/13 [4]

[ 4 ]
d.+i yezd Adam otu, haclar otu,
insan otu, kankurutan, toskafa kavunu,
yer elmas, kpek elmas; (Mandragora
autumnalis) .
Kr.
d. 58a/17
derd-i d. Az ars. Kr. az ars.
58a/17
d.+ 56a/3
defn: <Ar. Gmmek, gmlmek.
arfyn,
5b/10,
22b/4,
sbrec,
sfern,
tufful-cinn.12b/6,29a/11,
[ 2 ]
b-
ez
d.+
meden
Azdan
akmas. 56a/3
dehen: <Far. Az.
d. 56b/12, 58b/17 [2]
[ 2 ]
by- d. Az kokusu. Kr. az
oma. 56b/12
su
252
r-i d. Az ars. Kr. az ars.
bitki.
58b/17
d. 9b/3, 10a/6, 11b/17, 14a/22, 14b/19,
dehenl: <Far.+T. Azl.
16a/2,
d. 21a/12,23b/6,38a/7 [3]
31b/3,
39b/18,
40b/13,
41b/10,
46b/18, 47a/6 [12]
[ 3 ]
d. bala Beyaz iekleri olan, ac olan
yr d. Yerazl, defne aac. Kr.
taneleri suda tatllatrlarak yenilen bir
m,
yllk otsu bitki, ac bakla, delice bakla,
rl-ar,
l-
iskendern. 21a/12, 23b/6, 38a/7 [3]
gvur
baklas,
koyun
baklas,
kurt
dehle: <? Geven bitkisinden karlan bir tr zamk,
baklas, yaban baklas, Yahudi baklas;
kitre, kestere. Kr. kitre. Bkz. geven.
(Lupinus termis). Kr. besle-i berr,
d. 22a/18
bal-y mr, trms, cercrl-mr,
[ 1 ]
fl- mr, yfn, annn, lpine.
dehmet: <Far. Defne aac; (Laurus nobilis) . Kr.
9b/3,
defne aac.
10a/6,
11b/17,
d. 16b/6, 22b/4 [2]
d. balaya 47a/6
[ 2 ]
d. encr 14b/19
abb- d. 16b/6
d. yemiler 46b/18
dehnec: <Ar. Kbrsta bulunan zmrt gibi kymetli
berr d. kinz 16a/2
bir ta.
budaydan azan d. 31b/3

d. 22b/12
d.+si 22b/14, 25b/16, 30b/7 [3]
[ 1 ]
buday d.+si 22b/14, 25b/16, 30b/7 [3]
dekek: ttiy-y dekek Bir deniz hayvannn derisi.
d.+sidr 15b/18, 30a/19 [2]
d. 13a/8
[ 17 ]
[ 1 ]
ttiy-y d. 13a/8
buday d.+sidr 15b/18, 30a/19 [2]

delg: Delik.
delbb: <? Susam bitkisinin bir tr. Kr. ssen.
d.+i
d. 22b/16
[ 1 ]
gz d.+i 55b/4, 56a/5, 58b/18, 62b/5 [4]

gz d.+i 61a/1, 62a/5 [2]
illyricus). Kr. zl ssen, uzun lc.
d.+inden 59a/4
d. 22b/11
[ 7 ]
[ 1 ]
enr.
burun d.+inden 59a/4

dellik: Delilik. Kr. bmr- bd, mlily.
d. 56b/16, 62a/1 [2]
d. 22a/19
[ 1 ]
delk: <? tburnu yemii, yaban gl, kpek gl,
[ 2 ]
dem: 1. <Far. Zaman. 2. <Ar. Kan.
d. 56a/2, 58b/17 [2]
kuburnu; (Rosa canina) . Kr. it burn yemii.
d.+i 22b/4
d. 22b/20
[ 3 ]
[ 1 ]
d.+i fda Kurbaa kan. Kr. urbaa
dels: <Ar. Yaz sonunda yapraklanan bir ot, bir tr

sedef. Kr. edef.
d. 23a/8
an. 22b/4
dema: <Ar. Gz ya.
d. 58a/20
[ 1 ]
del: Deli.
d. 55b/15, 55b/17, 56b/17, 57b/7, 62a/3 [5]
[ 5 ]
[ 1 ]
dem: <Far. Hastalk sebebiyle tez tez solumak. Kr.
nefes arlndan oluma.
d. 58b/6
d. kimesne 57b/7
d. olmaa 56b/17
d. olma 55b/15, 62a/3 [2]
d. olm 55b/17
delce: 1. Budaygillerden, genellikle buday
tarlalarnda yetien, tohumu zehirli, yabani bir bitki;
(Lolium temulentum). 2. Ekin azman, ar gelimi
55b/4, 56a/5, 58b/18, 61a/1, 62a/5,
62b/5 [6]
delbs: <Gr. Krmz zambak, glayl (Gladiolus
deleb: <Ar. nar aac; (Platanus orientalis) . Kr.
14a/22,
39b/18,40b/13, 41b/10 [7]
[ 1 ]
demn:
hest-i
demn
Hint
d,
Hindistanda
yetien bir d aac; (Lignum Aloes) . Kr. d-

hind.
d. 53b/7, 53b/20 [2]

[ 2 ]
hest-i d. 53b/7
253
het-i d. Hint d, Hindistanda
hen, neced, usrn, telef-i
yetien bir d aac; (Lignum Aloes) .
henker.
Kr. d- hind. 53b/20
demr: <Far. Helk, mahv, telef, lm. Kr. dem.
d. bona 2b/14, 12a/14 [2]
d. 58b/7
d. bozan Trfl, yaban yonca. Kr.
[ 1 ]
seng-i mun, muneb, reng-i brkn.
deme: <Far. Akcierde olan bir hastalk.
24b/21, 28a/13, 48b/19 [3]
d. 58b/1
d. dikeni Demirdikeni, obankalgdan
[ 1 ]
da denilen, dikenli, batt zaman dikeni

ok actan bir ot; (Tribulus terrestris) .
demi: <? Yzde kan lekeler, il. Kr. d.
Kr. sukmenc, selhec, ikhe, ikh,
d. 58b/7
ikhenc, arsl-acz, afrl-acz,
[ 1 ]
demd: <? Kurdeen, kantl alerjik bir tr cilt
sheyk, r- asek.
d. 58b/7
18b/16, 19a/19, 19b/7, 20a/1, 27b/16,
deml: <Ar. Ur. Kr. ur.
28b/9, 30b/6, 31a/11, 32a/5, 33b/8,
d. 58b/5
[ 1 ]
demml-yefn: <Ar. Karde kan aac; (Calamus
draco) . Kr. iki arda an.

d. 22a/13
36a/2, 54a/11 [19]

d. dikeni yemii 35a/13
d.
tala
Demir
dknts,
demir
krpnts. Kr. keh-i hen. 43b/21
[ 1 ]
d.+ 12a/15
demreg: Temriye hastal, deride yer yer kme

durumundaki birtakm kabartlarla kendini gsteren
hastalk. Kr. se. Bkz. temreg.
[ 39 ]
d.+ tala 12a/15
demrci: Demirci.
d. 59a/12
d.+ler 22a/21,48b/15 [2]
[ 1 ]
d.+ler 2b/13
dems: <Ar. rtmek.
[ 3 ]
d.+i 58b/8
dend: <Far. Di, tane.
[ 1 ]
d.+i 9b/10
d.+i ayn Gece krl, tavukkaras

hastal. Kr. gz aralu. 58b/8
birtakm
kabartlarla
[ 1 ]
bezr-i d.+i esved Kara sr otu. Kr.
demeh: <Ar. Temriye hastal, deride yer yer

kendini
gsteren hastalk. Kr. temreg.
cebleheng. 9b/10
dendfs: <? Semizotu, semizlik otu; (Portulaca

d. 22b/4
d. 58b/4
[ 1 ]
[ 1 ]
demr: Demir, atom numaras 26, atom arl
55,847, younluu 7,8 olan, 1510 Cde eriyen,
mavimtrak esmer renkte, zellikle elik, dkm ve
alamlar
4b/19, 10b/9,
14a/13, 15a/7, 16a/15, 16b/16, 17a/19,
[ 1 ]
durumundaki
arab, herv, bestbc, asek, emit,

cesm, aml-emr, shek, r-
hastal. Kr. urdeeni.
kme
5b/12, 19b/5, 23b/12, 38b/1,
39a/11, 44b/12, 51b/8 [7]
dendn: <Far. Di.

d. 58a/6, 60b/3 [2]
[ 2 ]
en
re-i gtn-i d. Di dibindeki etleri
d. 2b/14,4b/19,5b/12, 10b/9, 12a/14, 14a/13,
illet-i d. Di ars. Kr. di szsi.
durumunda
sanayide
kullanlmaya
elverili element (simgesi Fe) . Kr. add, hen.
15a/7,15b/13,16a/15,16b/16, 17a/18, 17a/19,

18b/16, 19a/19, 19b/5, 19b/7, 20a/1, 22b/1,
23b/12,24b/21,27b/16, 28a/13, 28b/9, 30b/6,
31a/11, 32a/5, 33b/8, 35a/13, 36a/2, 38b/1,
39a/11, 43b/21, 43b/21, 44b/12, 48b/15,
48b/19, 51b/8, 54a/11 [38]
d. bo Demir boku, crf, erime
durumundaki madenlerin yzeyinde
toplanan madde, dk. Kr. abladd, rm-i hek, fenc, fencen, kh-
yeme hastal. 58a/6

60b/3
deng: l-
deng
Kara
pleme;
orientalis). Kr. ara pleme, at ot.
(Helleborus
d. 21b/2
[ 1 ]
l- d. 21b/2
denir: <? Stleen tohumu. Kr. abbl-mlk.
d. 22a/12
[ 1 ]
denr-: Denirmek, Bir eyin yapsn veya niteliini
254
bozmak.
d. icinde 12a/11
d.-en 7a/5
d.+den 37b/21
[ 1 ]
ot d.-en kimesne 7a/5
deiz: Deniz.
d. 3a/13, 5b/2, 6a/2, 6b/11, 6b/11, 14b/18,
16b/9, 18a/3, 20b/7, 24a/9, 25a/10, 28b/17,
29b/19,31a/18,32a/19, 34b/1, 37b/4, 39a/12,
39a/12,39b/2, 41b/19, 43b/14, 44b/4, 47b/2,
[ 2 ]
deraln: <Gr. Kzl zrnk, arsenik. Kr. zl
ern.
d. 22a/16
[ 1 ]
derfes: <? Fesleen; (Ocimum basilicum) . Kr.
feslegen.
d. 22b/21
52a/6, 52b/4 [26]
[ 1 ]
d. arebi Deniz akrebi. Kr.

samnds. 29b/19
d. cekirgesi Su ekirgesi, karides,
teke. Kr. cerdl-bar. 14b/18
derme: <? Kokar sedef, kt kokan bir aa,
kokak aa, aylandz; (Ailanthus glandulosa) . Kr.

oar edef.
d. 22b/13
d. ekirgesi Su ekirgesi, karides, teke.
[ 1 ]
Kr. erbiyn. 6b/11

d. ayvndur Denizde yaayan bir
derbend: <Far. ran'da Hazar sahilinde bir ehir.

d.+i 35b/14
hayvan. Kr. eyl-bar 31a/18
[ 1 ]
d. icinden 39a/12
d. iinde 6a/2, 47b/2, 52a/6, 52b/4 [4]
ure-i
d. kenrnda 20b/7, 34b/1 [2]
bitkisinden elde edilen uyuturucu bir
d.+i
Haha
madde, afyon. Kr. efyn. 35b/14
d. kbgine 41b/19
d. kpgi Denizkp 1. Lle ta. 2.
derbend:
Mrekkep balnn srtndaki kemiksi
getirilen, tpta fitil yapmnda ve gut hastalnn
tabakadan veya deniz kabuklarndan
tedavisinde kullanlan bir bitki. Kr. bn, m-
elde edilen tuz. Kr.meliyn, ezra,
derbend.
izr- efyn, kerem-i eyyb, kef-i dery,

mr, eceretl-kef, zebedl-bar,
sn-i ysuf. 3a/13, 5b/2, 6b/11,
b-
derbend
Ermeni
diyrndan
d. 11b/5
[ 1 ]
b- d. 11b/5
16b/9,25a/10, 28b/17, 43b/14, 44b/4 [8]
derd: <Far. Dert, hastalk. Kr. fet, zamet, mara,
d. kpgine 32a/19, 37b/4 [2]
ed-d, el-elem.
d. kpgin 18a/3
d. 55a/3, 55a/3, 55b/5, 60a/1 [4]
d. kpgin iinden 39b/2
ikem-i d. Karn ars. Kr. yrek
d. kpgn 39a/12
ars. 60a/1
d. ykeni Bir tr deniz canls. Kr.
d.+i 58a/13, 58a/15, 58a/15, 58a/16,
rabbetl-bar. 24a/9
58a/16, 58a/16, 58a/17, 58a/19, 58a/19,
d.+de32b/14,34b/18,35a/4,40b/12,42b/7 [5]
58a/20, 58b/1, 58b/2, 58b/2, 58b/3, 58b/5,
d.+den 18a/3, 37b/14, 39b/2, 41b/19 [4]
58b/10 [16]
d.+inden 5a/15, 5b/16, 19a/5, 37a/4, 41b/1,

41b/4, 49b/5, 50a/8, 50a/20, 51a/1 [10]
[ 20 ]
d.+i dehn Az ars. Kr. az
hind d.+inden 49b/5
ars. 58a/17
hindstn d.+inden 51a/1
d.+i dr Eski hastalk, mzmin
l d.+inden 5a/15, 19a/5, 37a/4, 41b/1,

41b/4, 50a/8, 50a/20 [7]
mekke d.+inden 5b/16
d.+lerden 28b/7
[ 46 ]
atlu d.+lerden 28b/7
del: Denli, kadar.
d.+dr 40b/12
[ 1 ]
buday d.+dr 40b/12
dez: Deniz.
d. 12a/11
hastalk. Kr. eski astal. 58a/15

d.+i erm Rahim ars. Kr. ferc
ars. 58b/1
d.+i g Kulak ars. Kr. ula
ars. 58a/19
d.+i kyine Gz ars. Kr. gz
ars. 58a/20
d.+i kilye Bbrek ars. Kr. bgrek
ars. 58b/5
d.+i meme Rahim ars. Kr. ram
ars. 58b/2
d.+i miyn Bel ars. Kr. bl
255
ars. 58a/19
56a/15
d.+i nm-ser Yarm ba ars. Kr.
d.+si 6b/7, 13a/8 [2]
yarm ba ars. 58a/16
bar bir ayvnu d.+si 13a/8
d.+i p Ayak ars. Kr. aya ars,
d.+sidr 30a/13
nrs. 58a/13
[ 5 ]
d.+i ser Ba ars. Kr. ba
dermine: <? Pire yavan, sar yavan otu;
(Artemisia). Kr. pire yavan, aru yavan.
ars. 58a/15
d. 22a/11
d.+i srn Eklem ars. Kr. eler
[ 1 ]
ars. 58b/3
d.+i sprz Dalak ars. Kr. ala
dernek: 1. Pazar gn. 2. Sal. 3. aramba.

d. 32b/15
ars. 58a/16
[ 1 ]
d.+i ikem Karn ars. Kr. yrek
d. gni 32b/15
ars. 58b/2
d.+i
zebn
Dil
ars.
Kr.
dil
ders: <? Zerdeal, Hint safran (Curcuma longa).

Kr. zerdeb.
ars. 58a/16
d. 22b/15
d.+i zeh Doum sancs, doumda

ekilen
ar.
Kr.
olan
[ 1 ]
ourma
dernec: <Far. Akrepkuyruu, akrep otu, emen otu,
zameti. 58b/10
derdr: irtic-y derdr- tad Ba dnmesi, ba
arnika kk denilen zehirli bir kk; (Cordifolium) .
Kr. yan ot, amlis.
ars. Kr. ba egzinmek, frensn.
d. 17b/5, 22b/11 [2]
d.+ 55b/12
[ 2 ]
[ 1 ]
derv:
irtic-y d.+ tad 55b/12
<Far.
Hastalktan
yeni
kurtulan,
iyice
kendisine gelemeyen kii. Kr. eylge dnen asta.
derd-mend: <Far. Tasal, kaygl, dertli. Kr.
d. 58b/6
maralu.
[ 1 ]
d. 58a/14
derv: <Far. 1. Mneviytla gnl zengin olan
[ 1 ]
fakir. 2. Mrid veya eyh.
dere: Dere.
d. 1b/5, 1b/16 [2]
d.+si 17a/12, 28a/1 [2]
[ 2 ]
[ 2 ]
cehennem d.+si a Cehennem ta,
d.
gmn nitrik asitte eritilmesiyle elde
17.yy. yaam, tp eitimi alm bir
edilen,
bilim adam ve Lugt- Mkilt- Ecz
havaya
dayankl,
kta
bozulmayan beyaz kristal. Kr. acer-i

s, seknec. 17a/12, 28a/1 [2]
deren: <Ar. Slk; (Hirudo medicinalis). Kr. slk.

d. 22b/17
[ 1 ]
siyh
Derv
Siyh
Lrendev,
adl eserin yazardr. 1b/16

der-b: <Far. Uykuda.
d. 61a/17
[ 1 ]
girn-
geten
merdm-i
d.
Uyku
deresk: <Far. 1. Uzun ince bir salatalk. 2. zerlik
srasnda
tohumu. Kr. yzerlik tom, bedrevn.
karabasan, skntl ve korkulu d,
d. 10a/15
kbus.
[ 1 ]
gelen
Kr.
sknt
uyuda
arlk,
ba.ma.
61a/17
d. drler bir otdur 10a/15
der-ikem: <Far. Karnda.
derurun: <Far. Domuz bal, yunusgillerden bir
memeli tr; (Phocaena communis) . Kr. k- mh,

defln, ouz bal.
d. 22a/12
d. 55b/1
[ 1 ]
b- d. ftden Karnda sv birikmesi.
Kr. arnda u gecmek, istis. 55b/1
[ 1 ]
dery: <Far. Deniz.
deri: Deri, cilt, ten.
d. 43b/14
d. 56a/15, 59b/5 [2]
kef-i
d. cimemek Korku, tiksinti, me
d.
Denizkp.
kpgi. 43b/14
vb. yznden tylerin dikilip derinin
d.+da 33b/17,34b/15 [2]
nokta nokta kabarmasyla grlen ani
d.+snda 42a/7
titreme.
ar
ve
Kr.
ber-cden-i
pst.
[ 4 ]
Kr.
deiz
256
ummn d.+snda 42a/7
d. 51a/21
derys: <Ar. 1. Smbl-i rm; (Nardus celtica) . 2.
d.+ya 38b/9, 50b/6 [2]
Deryas, yapraklar rezene yaprana benzeyen bir ot;
d.+y 20b/15, 22b/9 [2]
(Thalictrum minus) . Kr. yentc, nis, tfyr.
[ 5 ]
d. 12a/18, 13b/10, 54b/11 [3]
d.+y mrekkeb 20b/15
[ 3 ]
d.+y eft
d. drler bir otdur 13b/10, 54b/11 [2]

destenb: <Far. emame denilen gzel kokulu kk
kavun, yylaga. Kr. ufacu dlek.
karlan
z.
Kr.
selmen.
22b/9
devle: <Far. Aa kavunu; (Citrus medica). Kr.
bell yosu. Bkz. deble.
d. 22b/19
d. 22b/8
[ 1 ]
[ 1 ]
destenbye: <Far. emame denilen gzel kokulu
devl: <Ar. Damarlar. Kr. amarlar.
kk kavun, yylaga. Kr. arr.
d. 58a/22
d. 13b/7
[ 1 ]
[ 1 ]
devr: <Ar. Ba dnmesi hastal.
det: <Far. Bozkr, l, sahra.
d. 59a/16
d. 6a/1
[ 1 ]
[ 1 ]
d. almaya 1. Yaban elmas. 2. Al
seder-i
denilen meyve. Kr. ekec. 6a/1
egzinmek, sergerdn. 59a/16
det: <Far. Yabani, karasal, suyla ilgili olmayan.

d.
Bir eit beyaz hurmadan
zehirli
5b/19,
6a/4,
13a/12,
27a/5,
27b/16,
d.
Ba
dnmesi.
Kr.
ba
devs: <? Su teresi; (Nasturium officinale). Kr. u
teresi.
d. 22a/13
28a/6, 40b/18, 44b/1, 46a/10, 54b/2 [10]
[ 1 ]
[ 10 ]
d. hevicdr Yabani havu. Kr. el-
devl-hey: <Ar. la olarak kullanlan bir grup
ben. 6a/4
macun ad. Kr. ayric.
d.
zeytn
Yabani
zeytin.
Kr.
d. 2b/4
[ 1 ]
afrn. 5b/19
grbe-i d. Mekke ayr; (Cynodon
dactylon). Kr. mekke ayru. 44b/1
deve: Deve.
d. 3a/21, 4b/15, 12b/7, 17a/5, 20b/5, 22a/6,
kerefes-i d. Yabani kereviz. Kr.
23b/1, 23b/8, 24a/6,26a/14, 28b/8, 31a/10,
sedersn, sryn.27a/5, 28a/6 [2]
31b/15,
kerevye-i d. Karaman kimyonu;
47a/1, 48b/11, 49a/8, 51b/1, 52b/14, 53a/2,
(Carum carvi) . Kr. urdumne.

d.
rengl
zmi. 46a/10
d.
Sarmsak
gibi
41a/4,
44a/18,
d. almas Deveelmas,akrdiken,
kk,
ylanzm kk. Bkz. ren gli, ilan

sr-i
40a/12,
54a/20, 57b/20 [25]
40b/18
krneb-i
35a/16,
kokan
bir
maydanozgillerden hekimlikte
kullanlan bir bitki; (Arctium

tomentosum) . Kr. arane, ibrhim
dikeni. 41a/4
yarpuz tr. Bkz. yarpuz. 27b/16
d. dikeni Deve dikeni, peygamber
tere-i d. Yabani gneyik, hindiba.
dikeni, eek dikeni, meryemanadikeni,
Kr. berr gyinek. 13a/12

yerb-i
d.
an. 54b/2
devl-ayye: <Ar.
San;
(Rattus).
Kr.
ki tr olan bir bitki: 1.
entiyana otu; (Gentiana lutea) . Kr. nyn. 2.
Labada otunun kk; (Rumex petientia) .

d. 23a/1
[ 1 ]
devl-bert: <Ar. Kenger; (Cynara

d. 22b/16
[ 1 ]
dev: <Ar. la.
kara yantak, boa dikeni; (Alhagi

pseudalhagi) . Kr. evket-i yehdiye,
evketl-ceml, trr, uturr,
heyser, yana, kenger dikeni. 4b/15,

26a/14, 28b/8, 31a/10, 31b/15, 52b/14,
54a/20 [7]
d. dikeni amdur 12b/7
d. dikeni tomdur 17a/5
d. etmegi Deveekmei otu. Kr.
ulle. 22a/6
d. u Deve kuu; (Struthio camelus) .
Kr. kerl-ful, mur- tr,
nem, alet. 23b/1, 44a/18, 49a/8,
257
51b/1 [4]
d.-dkleri 3b/11, 4a/5, 4a/15, 4b/20, 5a/2,
d. u sikine 35a/16
5a/13, 5a/14, 5a/14, 5b/1, 5b/3, 5b/6, 5b/14,
d. uyru 23b/8, 48b/11 [2]
5b/18, 5b/19, 5b/19, 6a/1, 6a/1, 6a/3, 6a/6,
d. ot Deve otu. Kr. radbad. 24a/6
6a/7, 6a/8, 6a/13, 6b/2, 6b/2, 6b/3, 6b/16,
d. otna Deve otu. 20b/5
7a/3, 7a/4, 7a/7, 7a/9, 7a/13, 7a/14, 7a/16,
d. siki 40a/12
8b/10, 8b/13, 9a/21, 9b/1, 9b/4, 9b/6, 9b/11,
d. sdi 47a/1
9b/15, 9b/18, 9b/21, 10a/12, 10a/13, 10a/17,
d. aban 1. Devetaban, geni yaprakl
10b/3,10b/11, 10b/14, 10b/18, 11a/1, 11a/5,
Kr.
11a/7, 11a/11, 11a/16, 11a/20, 11b/2, 11b/4,
bir
ss
bitkisi
(Phlodentron).
uturz.2. Devetaban denilen bir eit
11b/4,
ban. Kr. umre. 3a/21, 57b/20 [2]
12b/12,12b/13,12b/18, 13a/4, 13a/9, 13a/12,
d. yki 53a/2
13a/13, 13a/15, 13b/12, 13b/16, 13b/17,
d.+n 10a/10
11b/10,
12a/17,
12b/10,
12b/11,
13b/21,14a/1,14b/7, 14b/10, 14b/12, 14b/19,
d.+n dibine 10a/10
15a/1,15a/13,15a/13,15b/20, 16b/17, 17a/21,
d.+ye 4a/7, 43a/11 [2]
18a/10,18a/11,18a/16,18a/21, 18b/4, 18b/20,
[ 28 ]
19a/1, 19a/8, 19a/13, 20a/2, 20a/3, 20a/6,
develik: 1. Ebegmeci. 2. Hardal denilen bitki. 3.
20a/6, 20a/16, 20b/3, 20b/4, 20b/20, 21a/4,
Kn balayp yaza kadar iek aan, yapra fena
21a/12,21a/15,21a/17,21a/17,21a/18,21a/20,
kokulu yaban bir bitki. 4. Bir eit zehirli ot, 5.
21a/21, 21b/18, 21b/19, 22a/2, 22a/8, 22b/9,
Develerin yedii dikenli bir bitki. 6. Su kenarlarnda
22b/18, 23a/3, 23a/6, 23a/7, 23a/15, 23b/6,
yetien, pancar yaprana benzeyen sar renkli
24b/21, 25a/8, 25a/9, 25a/16, 25b/10, 26a/1,
yapra uyuz hastalnn tedavisinde kullanlan bir
26a/2, 26a/5, 26a/14, 26b/9, 26b/13, 27a/1,
ot. 7. Yaygn dall ve kk yaprakl, yerden biraz
27a/3, 27a/9, 27a/20, 27b/3, 27b/7, 27b/10,
yksek, nohut byklnde krmz, sulu ve tatl
27b/21,28a/11,28a/16, 28a/17, 28b/3, 28b/9,
meyvesi olan bir bitki. 8. Pembe iek aan zehirli
29b/2, 29b/10, 29b/13, 30a/2, 30a/9, 30a/17,
bir aa.
30b/1,31a/7, 31b/19, 31b/19, 31b/21, 32a/1,

d.
3b/13,
5b/5,
25a/6,
30a/16,
40b/2,
47b/18, 48b/1 [7]

[ 7 ]
32a/2,32a/11,33a/1, 33a/15, 33b/17, 33b/18,

34a/5, 34b/16, 35a/18, 35b/3, 36a/8, 36b/4,
37a/7,37a/11,37b/10,37b/12,37b/13, 38a/12,
d. dibi Develik otunun dibi. Kr.
38a/12,38a/15, 38a/16, 38b/4, 39a/7, 40a/8,
mumre, murn, zirvend-i avl,
40a/21,40b/10,40b/12,40b/19,41a/8, 41a/15,
l-ayye, ecere-i rstem,
41a/18, 41b/2, 42a/9, 42a/15, 43a/1, 43a/5,
eresuny, arusgniy. 3b/13, 5b/5,
43a/10, 43a/20, 43b/1,43b/16,43b/17, 44a/3,
25a/6, 30a/16, 40b/2,47b/18,48b/1 [7]
44a/15,44a/20,44a/21,44b/10,44b/15,44b/16,
deviyy: <Ar. Nerden geldii anlalamayan sesler,
45a/8, 45b/2, 45b/3, 45b/4, 45b/5, 45b/15,
grltler, patrtlar.
46a/4, 46b/16, 47a/11,47a/11,47a/20, 47b/1,
d.+i 58a/17, 58a/22 [2]

[ 2 ]
47b/7, 47b/13, 48a/1,48a/11,48b/16, 48b/17,

48b/18, 49a/8, 49a/11,49b/15,49b/19, 50a/3,
d.+i d Kulak nlamas. Kr. ula
50b/8, 51b/12, 53a/9,53a/13,53a/18,53a/19,
va va tmek. 58a/22
53b/11,54a/13,54b/11,57b/18,58a/10, 58b/5,
d.+i nn Kulak nlamas. Kr.
59b/1, 63a/17 [244]
tmek. 58a/17
devdr: <Far. Bkz. debdr.
d. 23a/6
az acu d.-dkleri otdur 38a/16, 39a/7

[2]
alc d.-dkleri yemi 44b/10
[ 1 ]
a d.-dkleri opradur 12b/11
devr: <Ar. Dnme, dn.
au d.-dkleri amurdur 49a/11
d.+i 13a/20, 24b/3, 34b/19, 45b/3 [4]

[ 4 ]
ayu d.-dkleri cnver 20a/3

stiyn d.-dkleri ac ot 27b/7
d.+i amer Gna, ayiei, gn
bezr-i benc d.-dkleri aacdur 10a/13
iei, gnebakan, gndnd
cms d.-dkleri ayvndur 15a/13
(Helianthus annuus). Kr. gn ,
gl-i fitb, urnel, rab-ems.

13a/20, 24b/3, 34b/19, 45b/3 [4]
d-: Demek, sylemek.
cbn dikeni d.-dkleri otu bygidr

41a/8
nyn d.-dkleri kkdr 10b/11
dil ama d.-dkleri iek dibi 48b/16
258
gergedn d.-dkleri cnver 20a/16

re d.-dkleri adur 12b/13
47b/8, 49a/10, 51b/7 [74]
ln d.-dkleri eczdur 9b/11
d.-milerdr 9a/19,15a/15,15b/10 [3]
arnb d.-dkleri aac 13a/9

oyun ran d.-dkleri otdur 7a/3
urd bar d.-dkleri aacu yemii
48b/18
urt
bar
d.-dkleri
bir
aacu
yemiidr 18a/21
d.-r 39a/12
d.-rler 1b/17, 1b/17, 2a/1, 2a/2, 2a/3, 2a/4,
2a/5,2a/6,2a/6, 2a/7, 2a/8, 2a/9, 2a/9, 2a/10,
2a/10,2a/11,2a/12,2a/12,2a/13, 2a/14, 2a/15,
2a/15,2a/16,2a/17,2a/18,2a/18, 2a/18, 2a/19,
2a/19, 2a/19, 2a/20, 2a/20, 2b/1, 2b/1, 2b/1,
maleb d.-dkleri nesne 44b/15
2b/2,2b/4,2b/5, 2b/5, 2b/5, 2b/6, 2b/7, 2b/8,
melle d.-dkleri arb 21b/18
2b/9,2b/9,2b/10, 2b/10, 2b/11, 2b/11, 2b/12,
kse d.-dkleri otdur 11a/1
2b/13,2b/14,2b/14,2b/17,2b/17,2b/19, 2b/19,
rdek d.-dkleri u 49a/8
2b/20,2b/20,2b/20,3a/1,3a/1,3a/3,3a/4, 3a/5,
rmcek d.-dkleri bcek 53a/13

sekbnec d.-dkleri amdur 49b/15
sele d.-dkleri kk abdur 42a/15
sere dili d.-dkleri otu aac 5a/14
am- bild d.-dkleri terkbdr 47b/7
n d.-dkleri ayvn 53a/9
r dili d.-dkleri ot tom 11b/4
r gzi d.-dkleri iri ppdya iegi
20a/2
r uyru d.-dkleri ot dibi 27a/20
r uyru d.-dkleri ot kki
45b/11, 45b/11, 46a/8, 46b/1, 47a/7, 47b/5,
10b/18,
15a/1 [2]
r uyru d.-dkleri otu dibi 6b/2
tala d.-dkleri eydr 13a/13
tibbit d.-dkleri yemidr 50b/8
yn- matm d.-dkleri opra 20a/6
yr siki d.-dkleri otdur 11b/2
d.-dkleridr 5b/1, 6b/1, 18b/10, 37b/15,
38a/18, 46b/6 [6]
d.-dklerine 11b/2
d.-dklerin 27a/6,38a/11,42a/20[3]
besbse d.-dklerin yaprana 38a/11
ker d.-dklerin
nebt 42a/20
r uyru d.-dklerin dibi
27a/6
d.-mek 36b/16, 54b/6 [2]
d.-mekdr 2b/4, 3a/9, 6a/8, 38b/2 [4]
d.-mekile 12a/19
d.-mi 30a/8
d.-miler 5b/6, 6a/20, 7a/21, 7b/17, 8a/2,
8a/18, 8a/18, 10a/11, 10b/9, 11a/7, 11a/20,
11a/20,12b/10,13a/16,14a/8, 14a/11, 14a/15,
14a/16, 14a/19, 14b/3, 14b/3, 14b/22, 18a/3,
19a/8, 19b/8, 19b/8, 19b/8, 20a/9, 20a/9,
20b/20, 21a/11, 23a/5, 23a/5, 23a/6, 23a/15,
23a/16,24a/11,25b/13, 25b/19, 28a/6, 30a/3,
31a/7, 31b/3, 32a/20, 32a/21, 33a/7, 33a/9,
33a/18,33b/10,35b/16,36a/7,37a/15, 37b/20,
39a/13,39b/3,40a/16,40a/20, 41b/20, 42a/12,
42b/3, 42b/9, 42b/9, 43a/12, 44a/12, 44a/16,
3a/5, 3a/5, 3a/6, 3a/6, 3a/7, 3a/8, 3a/8,

3a/8,3a/9, 3a/10, 3a/11, 3a/14, 3a/20, 3a/21,
3b/1,3b/2,3b/2, 3b/4, 3b/4, 3b/5, 3b/6, 3b/8,
3b/8,3b/9, 3b/9, 3b/10, 3b/12, 3b/13, 3b/16,
3b/17,3b/17,3b/18,3b/19,3b/20,3b/21, 3b/21,
4a/1, 4a/4, 4a/6, 4a/7, 4a/9, 4a/10, 4a/11,
4a/11,4a/12,4a/12,4a/13,4a/15, 4a/18, 4a/21,
4b/2,4b/3,4b/4,4b/4, 4b/6, 4b/8, 4b/9, 4b/13,
4b/13, 4b/15, 4b/20, 5a/2, 5a/3, 5a/6, 5a/7,
5a/9,5a/10,5a/11,5a/11, 5a/12, 5a/13, 5a/16,
5a/16,5a/19,5a/20,5b/3,5b/5,5b/5,5b/7, 5b/9,
5b/9,5b/10,5b/10,5b/11,5b/13, 5b/14, 5b/14,
5b/15,5b/17,5b/18,5b/18,5b/20, 5b/20, 6a/1,
6a/6, 6a/7, 6a/9, 6a/10, 6a/11, 6a/14, 6a/16,
6a/17,6a/18,6a/19,6a/20, 6a/21, 6a/21, 6b/2,
6b/3,6b/6, 6b/7, 6b/11, 6b/11, 6b/14, 6b/15,
6b/18,6b/19, 7a/1, 7a/9, 7a/10, 7a/15, 7a/16,
7a/17,7a/17, 7a/19, 7a/19, 7a/21, 7b/1, 7b/3,
7b/6, 7b/7, 7b/7, 7b/8, 7b/9, 7b/11, 7b/12,
7b/14, 7b/18, 7b/19, 7b/19, 8a/1, 8a/2, 8a/3,
8a/4, 8a/6, 8a/9, 8a/10, 8a/11, 8a/15, 8a/17,
8a/20,8a/21,8b/2,8b/3,8b/4,8b/5, 8b/6, 8b/6,
8b/8, 8b/9, 8b/10, 8b/13, 8b/16, 8b/17, 9a/3,
9a/4,9a/9, 9a/14, 9a/14, 9a/15, 9a/15, 9a/16,
9a/17,9a/17,9a/18,9a/19, 9a/20, 9a/21, 9b/1,
9b/2,9b/4,9b/5,9b/6, 9b/7, 9b/8, 9b/8, 9b/10,
9b/10,9b/11,9b/17,9b/17,9b/18,9b/20, 9b/21,
10a/9,10a/10,10a/11,10a/15, 10a/16, 10a/17,
10b/2, 10b/4, 10b/7, 10b/7, 10b/8, 10b/10,
10b/12,10b/12,10b/18, 10b/20, 11a/2, 11a/3,
11a/4, 11a/6, 11a/6, 11a/8, 11a/9, 11a/10,
11a/12, 11a/13, 11a/14, 11a/15, 11a/16,
11a/18,11a/19, 11b/1, 11b/2, 11b/9, 11b/11,
11b/11, 12a/6, 12a/8, 12a/9, 12a/9, 12a/13,
12a/14,12a/16,12a/18, 12a/20, 12b/1, 12b/2,
12b/6,12b/8, 12b/8, 12b/11, 12b/14, 12b/14,
12b/16,12b/19,13a/5, 13a/6, 13a/12, 13a/16,
13a/16,13a/17,13a/20, 13a/21, 13b/4, 13b/5,
13b/8,13b/9, 13b/10, 13b/11, 13b/14, 14a/1,
14a/4, 14a/6, 14a/8, 14a/10, 14a/10, 14a/14,
14a/16,14a/17,14a/21,14a/21, 14a/22, 14b/1,
259
14b/5,14b/11,14b/11,14b/16,14b/17, 14b/20,
14b/20, 15a/5, 15a/6, 15a/8, 15a/8, 15a/11,
15a/12,15a/12,15a/16,15a/17, 15a/19, 15b/3,
15b/7, 15b/8, 15b/17, 16a/2, 16a/4, 16a/4,
16a/5, 16a/6, 16a/7, 16a/8, 16a/10, 16a/11,
16a/11,16a/12,16a/15,16a/15,16a/19,16a/20,
16a/20, 16a/20, 16b/2, 16b/2, 16b/2, 16b/3,
16b/14,17a/7,17a/8, 17a/10, 17a/10, 17a/11,
17a/12,17a/12,17a/14,17a/19, 17a/19, 17b/1,
17b/1,17b/12,17b/17, 17b/18, 17b/20, 18a/1,
18a/5, 18a/5, 18a/7, 18a/9, 18a/13, 18a/17,
18a/18,18a/21, 18b/5, 18b/7, 18b/7, 18b/13,
18b/17,18b/17,18b/20,19a/1,19a/10, 19a/15,
19a/17, 19b/2, 19b/2, 19b/4, 19b/5, 19b/6,
19b/6,19b/9,19b/10,19b/15, 19b/16, 19b/19,
19b/20, 20a/5, 20a/8, 20a/8, 20a/19, 20b/1,
20b/1, 20b/2, 20b/2, 20b/4, 20b/4, 20b/5,
20b/5,20b/7, 20b/9, 20b/11, 20b/12, 20b/14,
20b/18,21a/9,21a/10, 21a/16, 21a/21, 21b/2,
21b/2, 21b/8, 21b/8, 21b/9, 21b/9, 21b/13,
21b/14, 21b/19, 21b/20, 22a/1, 22a/2, 22a/2,
22a/3, 22a/7, 22a/8, 22a/21, 22b/1, 22b/1,
22b/10,22b/10,22b/20,23a/12,23a/13,23a/13,
23a/14,23a/17,23a/18,23a/19, 23a/19, 23b/1,
23b/4,23b/7, 23b/9, 23b/16, 23b/16, 23b/16,
23b/18, 23b/21, 24a/4, 24a/6, 24a/9, 24a/12,
24a/12, 24b/1, 24b/3, 24b/4, 24b/6, 24b/9,
24b/9,24b/11,24b/11,24b/13,24b/19, 24b/20,
24b/20,24b/21,25a/2, 25a/4, 25a/10, 25a/11,
25a/11, 25b/5, 25b/13, 25b/20, 26a/1, 26a/2,
26a/3,26a/9,26a/11, 26a/11, 26a/12, 26a/12,
26a/14, 26b/3, 26b/4, 26b/5, 26b/5, 26b/7,
26b/14,26b/16,26b/18, 26b/20, 27a/1, 27a/4,
27a/17, 27a/18, 27a/20, 27b/2, 27b/4, 27b/6,
27b/6, 27b/10, 27b/14, 28a/1, 28a/2, 28a/5,
28a/10,28a/11,28a/13, 28a/16, 28b/4, 28b/8,
28b/9,28b/10, 28b/16, 28b/16, 29a/6, 29a/6,
29a/8,29a/9,29a/11, 29a/13, 29a/16, 29a/18,
29a/20, 29a/20, 29a/21, 29b/1, 29b/2, 29b/3,
29b/4,29b/6,29b/10, 29b/11, 29b/16, 29b/18,
29b/20, 29b/21, 30a/1, 30a/3, 30a/5, 30a/9,
30a/12,30a/16,30a/18, 30b/4, 30b/8, 30b/13,
30b/15, 30b/16, 30b/19, 31a/4, 31a/6, 31a/8,
31a/8, 31a/9, 31a/17, 31a/17, 31b/1, 31b/2,
31b/9,31b/15,31b/16,31b/17,31b/18, 31b/20,
32a/4,32a/6,32a/12, 32a/13, 32a/17, 32a/18,
32b/1,32b/1,32b/2,32b/2,32b/3,32b/8, 32b/9,
32b/14,32b/19,32b/20, 32b/21, 33a/2, 33a/5,
33a/8, 33a/9, 33a/10, 33a/15, 33a/17, 33b/2,
33b/4, 33b/4, 33b/5, 33b/7, 33b/15, 33b/18,
34a/3, 34a/5, 34a/10, 34a/21, 34b/3, 34b/8,
34b/8,34b/18,34b/19,34b/19,35a/16, 35a/17,
35b/8,35b/12,35b/13,35b/13,35b/14, 35b/15,
35b/16,35b/18,35b/19,35b/20,35b/21, 36a/6,
36a/8,36a/8,36a/11, 36a/11, 36a/12, 36a/14,

36a/18,36a/19, 36b/1, 36b/3, 36b/5, 36b/17,
36b/20, 36b/21, 37a/2, 37a/6, 37a/7, 37a/12,
37a/12,37a/13,37a/14,37a/15,37a/17,37a/18,
37a/20,37a/21,37b/4, 37b/5, 37b/16, 37b/17,
37b/19,38a/2,38a/7, 38a/7, 38a/11, 38a/13,
38a/14,38a/15,38a/16,38a/17,38a/19,38a/21,
38a/21,
38b/2,
38b/5,
38b/10,
38b/11,
38b/12,38b/12,38b/13, 38b/20, 39a/1, 39a/6,

39a/7, 39a/9, 39a/14, 39a/16, 39a/19, 39b/2,
39b/4, 39b/6, 39b/7, 39b/8, 39b/8, 39b/8,
39b/9,39b/10,39b/13,39b/13,39b/14, 39b/15,
39b/16,39b/18,39b/19,40a/1,40a/11, 40a/14,
40a/16, 40b/15, 40b/15, 40b/20, 40b/20,
41a/4, 41a/5, 41a/7, 41a/9, 41a/10, 41a/17,
41a/21,41a/21,41b/9,41b/13,41b/14, 41b/17,
41b/21,41b/21,42a/7,42a/11, 42a/13, 42a/14,
42a/19,42a/20,42a/21, 42a/21, 42b/5, 42b/7,
42b/9,42b/11,42b/11,42b/11,42b/12, 42b/13,
42b/15,42b/15,42b/17, 42b/21, 43a/3, 43a/4,
43a/7, 43a/8, 43a/9, 43a/12, 43a/14, 43a/21,
43b/4,43b/5,43b/5,43b/5,43b/6,43b/7,43b/13
,43b/15,43b/17, 43b/19, 44a/2, 44a/4, 44a/5,
44a/6, 44a/8, 44a/9, 44a/9, 44a/12, 44a/21,
44b/8,44b/8, 44b/9, 44b/14, 44b/18, 44b/19,
44b/19,44b/20,44b/21,44b/21,44b/21, 45a/1,
45a/3,45a/9,45a/11, 45a/12, 45a/14, 45a/15,
45a/16,45a/16,45a/19, 45a/21, 45b/1, 45b/2,
45b/9, 45b/16, 45b/21, 46a/1, 46a/2, 46a/2,
46a/3, 46a/6, 46a/6, 46a/7, 46a/11, 46a/12,
46a/17, 46a/21, 46b/1, 46b/3, 46b/5, 46b/8,
46b/9,46b/10,46b/11,46b/11,46b/12, 46b/13,
46b/14, 47a/2, 47a/3, 47a/5, 47a/6, 47a/6,
47a/8, 47a/8, 47a/9, 47a/9, 47a/12, 47a/12,
47a/13,47a/15,47a/20, 47b/7, 47b/9, 47b/13,
47b/13, 47b/17, 48a/2, 48a/4, 48a/5, 48a/6,
48a/7,48a/8,48a/11, 48a/12, 48a/13, 48a/13,
48a/18,48a/18,48b/10,48b/11,48b/12,48b/16,
48b/16,48b/19,49a/1, 49a/1, 49a/14, 49a/19,
49b/4, 50a/5, 50a/6, 50a/11, 50a/12, 50a/14,
50a/16, 50a/17, 50a/18, 50b/3, 50b/8, 50b/8,
50b/11,50b/16,50b/19,50b/20,50b/20, 51a/4,
51a/9,51a/10,51a/10,51a/13, 51a/16, 51a/17,
51b/9,51b/10,51b/12, 51b/13, 51b/15, 52a/2,
52a/5, 52a/6, 52a/8, 52a/9, 52a/12, 52a/20,
52b/1,52b/4,52b/5,52b/6,52b/7,52b/9,52b/13
,52b/15,52b/16,53a/15,53a/20, 53b/4, 53b/5,
53b/5,53b/14, 53b/17, 53b/20, 54a/4, 54a/8,
54a/9,54a/12,54a/13,54a/15, 54a/18, 54a/21,
54a/21, 54b/3, 54b/4, 54b/6, 54b/7, 54b/8,
54b/9,54b/9,54b/12,54b/13, 54b/14, 54b/17,
54b/18,54b/19, 55b/7, 55b/8, 55b/9, 55b/20,
56a/8,56a/12,56b/14, 56b/14, 56b/17, 57a/4,
57a/8,57a/10,57a/10,57a/11, 57a/11, 57a/12,
260
57a/13, 57a/21, 58a/1, 58a/9, 58a/21, 58b/1,
d: <Ar. 1. ok ince. 2. nce hastalk, erime
58b/7,58b/9, 58b/11, 58b/21, 59a/3, 60a/10,
hastal.
60b/7,60b/8, 60b/12, 61a/17, 61b/7, 61b/12,
d. 57b/11
61b/13,61b/20,62a/4, 62a/17, 62a/20, 62b/8,
[ 1 ]
62b/13, 62b/15, 63a/12 [1018]
umm-y d. Verem, ince hastala
[ 1359 ]
yakalanan kii. 57b/11
adam eli d.-rler bir otdur 44b/21
da: <Ar. Stma hastalna yakalanp eriyen,
ar d.-rler bir aac amdur 13a/17,
incelen kii. Kr. duf. Bkz. d.
30a/1 [2]
d. 58b/9
ayu eli d.-rler bir otu kkidr 44a/21

bayl d.-rler bir otdur 20b/1
ben isril zeytn d.-rler bir adur
[ 1 ]
dlfl: Drfl otu; (Medicago sativa) . Kr. asfelin.
Bkz. drfl.
d. 3a/18
17a/10
[ 1 ]
ceblheng d.-rler bir otu tomdur
d. ot 3a/18
30a/3
cemrea d.-rler bir otdur 46b/9
dl:
crdk d.-rler bir otdur 12a/8
semmr.
rdk d.-rler bir ot 39b/8, 39b/13 [2]

derys d.-rler bir otdur 13b/11, 54b/12
<Ar.
Samura
benzeyen
bir
hayvan.
d. 22b/12
[ 1 ]
drat: <Far. Aa.
[2]
dlengec
uyru
d.-rler
bir
otdur
d. 25b/19, 25b/20 [2]

z-y d. Tespih aac, tespih als, in
39a/1
leyla; (Melia azedarach) . Kr. tesb
ebe gmecine d.-rler 48a/13
aac. 25b/20
ful d.-rler bir iek 31a/8
zerrn-i d. 1. Tespih aac; (Melia
gk rengi d.-rler bir iekdr 6a/21
azedarach) . Kr. tesb aac. 2. Turun
gcle d.-rler bir aacdur 44b/8

ibls aa d.-rler bir adur 18a/9
aac, turungillerden, btn Akdeniz
ilan armsa d.-rler otdur 13b/4
lkelerinde yetien, kn yapran
an ya d.-rler bir kkdr 42a/11,46a/11

[2]
dkmeyen bir aa, naren; (Citrus
aurantium amara). Kr. trunc aac.
unduz d.-rler bir otdur 42b/7
25b/19
urd bar d.-rler bir aac yemidr 44a/8
d.+ 13b/21, 22a/14, 22a/15, 22a/15,
urdeeni d.-rler bir maradur 8a/4

u etmegi d.-rler bir ot tomdur 5b/13
u anad d.-rler bir otdur 11a/10
olan a d.-rler bir aac amdur
14a/4,
42b/15 [2]
d.+ bee Yaban turbu, acrga;
(Raphanus raphanistrum). Kr. berr

trb.
22a/15
d.+ bd St aac; (Salix). Kr.
sgt aac. 22a/14
sere dili d.-rler bir tomdur 12a/16

andal d.-rler bir ara adur 20b/11
avan aya d.-rler bir otdur 47a/6
ua d.-rler amdur 44b/9
d- fireng d.-rler aacdur 14b/11
yr ylduz d.-rler bir camurdur 46b/10
uran
22b/5, 23a/8 [6]

[ 8 ]
ur d.-rler bir dikendendr 21a/16
yosul
Kr.
d.-rler
bir
armaudur
40a/16
d.-y 1b/12
db: db- siyh 1. Nohut; (Cicer arietinum). 2.
Bur a, ggce a, kseotu; (Viscum album) . Kr.

nod, burc.
d.+ 22b/7
[ 1 ]
d.+ siyh 22b/7
d.+ engr zm aac; (Vitis) . Kr.

zm aac. 22a/15
d.+ kirm-i anavber 22b/5

d.+
meng
benc.
23a/8
Bengilik
otu,
krmz
tatula; (Datura fastuoza) . Kr. bezr-i

emeret-i d.+ her Seredili otu, ku
otu; (Stellaria media) . Kr. serce dili.
13b/21
drz: <Far. Uzun.
d. 19b/5,22a/4,38a/10 [3]
[ 3 ]
fulful-i d. Uzun biber; (Piper longum) .
Kr. dr- fulful. 38a/10
arze-i d. Hyara benzeyen uzun bir
261
kavun. 22a/4
31b/1, 35b/17, 54a/10 [8]
yr- d. Yeil ve byk bir cins
dil ama iegi d.+idr 29b/5
hyar. Kr. n yr. 19b/5
dil ama iegin d.+idr 19b/20
drfl: Drfl otu, imenler arasnda biten yaprakl
eek mrlnu d.+idr 54a/10
bir eit ot, gl; (Medicago sativa) . Kr. arfliyn,
rmz zanbau d.+idr 7b/18
arble, arfln, arflan, sevs.
puyan d.+idr 5b/17
d. 28a/10, 34a/1, 34a/4, 34a/7, 35a/13 [5]
d.+in 19a/12
[ 5 ]
it zmin d.+in 19a/12
d. otna 28a/10
d.+inde 19a/11, 21b/17, 22a/5, 32b/10,
drna: Trnak.
52a/18, 61a/2, 62a/18 [7]
d. 60a/20, 61a/6 [2]
berr gyinek d.+inde 21b/17, 22a/5 [2]
d.+da 60b/5
diler d.+inde 62a/18
[ 3 ]
peleng uyru d.+inde 19a/11,52a/18
dib: Dip, kk.
[2]
d.+i 2a/3, 3b/3, 3b/14, 4b/14, 5b/5, 6b/3,
d.+ine 5b/15, 8a/17, 8b/6, 10a/10, 11a/15,
6b/20,7b/17, 15b/20, 25a/7, 27a/6, 27a/20,
14b/16,
27a/21,27a/21,28a/11,29a/12, 30a/16, 31a/9,
37a/18 [11]
30b/19,
31b/20,
33b/2,
34b/11,35a/19,35a/21, 36a/4, 37a/13, 38a/2,
a ssen d.+ine 31b/20
38a/15, 40b/2, 40b/3, 41a/1, 41b/7, 44b/16,
berr gyinek d.+ine 37a/18
45a/3,46a/10,46a/10, 46b/20, 46b/21, 47a/9,
irilik d.+ine 5b/15, 8b/6 [2]
47a/16,47b/16,47b/18, 48a/16, 48b/1, 48b/6,
deven d.+ine 10a/10
48b/16, 49b/8, 49b/20, 50a/20, 52b/20 [47]
pifte yemiin d.+ine 11a/15
a ssen d.+i 41b/7
sergle d.+ine 14b/16,30b/19 [2]
ayu gli d.+i 45a/3

ayu glin
d.+i
sin-y mekk d.+ine 37a/7

15b/20, 49b/20,
sin-y mekkn d.+ine 33b/2
52b/20 [3]
d.+in 34a/20, 36a/6, 58a/6 [3]
irilik d.+i 38a/2, 47a/16 [2]

develik
d.+i
3b/14,
5b/5,
[ 77 ]
25a/7,
d.+in abu 34a/20
30a/16, 40b/2, 47b/18, 48b/1 [7]
buyan d.+in yana 36a/6
dil ama iegi d.+i 40b/3, 44b/16 [2]

dil
ama
37a/7,
iegin
d.+i
dib: <Far. Kabak.
31a/9,
d. 18a/21
34b/11, 50a/20 [3]
[ 1 ]
dil ama ddkleri iek d.+i 48b/16
abb- d. Kabak ekirdei. Kr. aba
gk ssen d.+i 2a/3,37a/13, 47b/16 [3]
cekirdegi. 18a/21
ilan bca d.+i 46b/21
dibvem:
ilan bcanu d.+i 46b/20
olarak douran, dk yapan kadn.
ilan zmi d.+i 46a/10
<Far.
ocuunu
vaktinden
nce
aagillerden,
dz
d. 58a/21
adn uzlu d.+i 41a/1
[ 1 ]
uz ula d.+i 27a/21
dibin:
ren gli d.+i 46a/10
kabuklu, kerestesi sert ve dayankl bir aa, tlk,
peyamber iegi d.+i 3b/3
menengi
puyan d.+i 6b/20,35a/21,36a/4[3]

sergle d.+i
4b/14, 28a/11, 35a/19,
buum-
(Pistacia
mercimekten
byk,
Kara
terebinthus)
yuvarlak,
buum- d. 8a/9
dicle: <Ar. Anadolu'dan doarak Irak'tan geen,
r uyru ddkleri ot d.+i 27a/20
Frat
r uyru ddkleri otu d.+i 6b/3
Krfezine dklen nehir.
yabn d.+i aacdur 49b/8

yr tom d.+i 47a/9
d.+idr 5a/11, 5b/17, 7b/18, 19b/20, 29b/5,
aacn
lezzette
[ 1 ]
aru ssen d.+i 7b/17
r uyrunu d.+i 27a/21
bu
d. 8a/9
aru ssen d.+i 29a/12
r uyrudur d.+i 48a/16
ve
buruk
meyvesi. Kr. meneve aac.
38a/15, 48b/6 [5]
r uyru ddklerin d.+i 27a/6
dibin
ile
birleerek
attlarap
d. 32a/9
[ 1 ]
d. uynda 32a/9
diken: Diken.
d. 42a/9
adyla
Basra
262
urdlu d. kkidr 42a/9
araa d.+i 5a/11
d.+dendr 21a/16
ur drler bir d.+dendr 21a/16
d.+dr 7b/19
ovan d.+i 37a/11

uluan d.+i 14b/5, 30b/8 [2]
ur d.+i 7b/20
sertz d.+dr 7b/19, 33b/20 [2]
ur d.+i yemiidr 16b/4
d.+e 36b/1
d.+i 2a/1, 3b/1, 3b/17, 4a/1, 4a/3, 4b/15,
4b/20,5a/11, 7a/10, 7b/20, 8a/1, 8a/5, 8a/10,
9b/7, 10a/11, 10b/9, 10b/13, 12b/7, 14a/13,
14b/5,14b/20, 15a/7, 15b/17, 16a/15, 16b/4,
16b/16,17a/5,17a/6, 17a/19, 17b/13, 17b/15,
18b/16,19a/15,19a/19, 19b/7, 20a/1, 21a/10,
22a/4,22b/15,23a/20, 23b/9, 26a/14, 26a/15,
27b/16, 28b/8, 28b/9, 30b/6, 30b/8, 30b/8,
31a/6,31a/10,31a/10, 31a/11, 31b/15, 32a/1,
32a/5,32b/11,32b/12, 33b/8, 34b/15, 35a/13,
35b/6, 35b/6, 35b/16, 36a/2, 36a/12, 36a/21,
36b/10, 37a/11, 37b/17, 37b/19, 39b/18,
40b/14, 41a/4, 41a/8, 42a/5, 42a/18, 43a/16,
ur d.+i 4a/3
sincan d.+i 22b/15, 36a/21, 37b/19 [3]
az d.+i3b/17,21a/10,32b/12[3]
r d.+i 7a/10, 47b/1 [2]
ouz d.+i 4a/1
yanda d.+i 3b/1, 15b/17 [2]
d.+idr 46a/14
m arnbnu d.+idr 46a/14
d.+ine 2a/20, 7a/20 [2]
bgrtlen d.+ine 2a/20
muayln d.+ine 7a/20
d.+in 16a/16, 19b/2, 43a/3 [3]
[ 109 ]
geven d.+in am
43b/2, 45a/5, 45a/9, 45b/10, 46b/7, 47b/1,

47b/10,48a/1,48b/21, 49b/14, 51a/10, 52a/5,
52b/4,52b/14,52b/15, 54a/4, 54a/10, 54a/11,
54a/20, 54a/20 [98]
boa d.+i 8a/1, 31a/6, 32b/11, 34b/15,
36b/10, 42a/5, 43b/2, 46b/7, 49b/14 [9]
bgrtlen d.+i 8a/10, 35b/6, 43a/16 [3]
car d.+i 30b/8
cbn
d.+i
14b/20,
23b/9,
26a/14,
32a/1, 36a/12, 39b/18, 42a/18, 51a/10,

52a/5, 52b/4, 54a/10 [11]
cbn d.+i ddkleri otu bygidr
41a/8
ar d.+i 23a/20
48a/1, 48b/21 [6]
demr d.+i 4b/20, 10b/9, 14a/13, 15a/7,
16a/15, 16b/16, 17a/19, 18b/16, 19a/19,
19b/7,20a/1,27b/16,28b/9, 30b/6, 31a/11,
32a/5, 33b/8, 36a/2, 54a/11 [19]
deve d.+i 4b/15, 26a/15, 28b/8, 31a/10,
31b/15, 52b/14, 54a/20 [7]
geven d.+i 19a/15, 40b/14, 45b/10 [3]

ran d.+i 2a/1
41a/2 [2]
d.
aaclara
Dikenli
aalar.
Kr.
ah. 37a/17
aru d. iegi 7a/8, 35a/6 [2]
d. 19b/11, 36a/17 [2]
[ 2 ]
d. nba aac Dikensiz yabani kiraz
aac. Kr. ayser. 36a/17
d. olan nba aac Dikensiz olan
yabani kiraz aac. Kr. l. 19b/11
d. 19b/20, 29b/5, 31a/9, 34b/11, 40b/3,
44b/16,48b/16,50a/20,55a/13, 57a/7, 57a/19,
d. arl Dil arl. Kr. sal.

59a/21
zebn. 58a/16
ibrhim d.+i 41a/4
d. altndan 61b/18
it burn d.+i 35b/6

22a/4,
35b/16,
37b/17, 45a/9,47b/10,52b/15, 54a/20 [8]
aluan d.+i 31a/10
aa ve yemii. Kr. ur. 30b/10,
d. ars Dil ars. Kr. derd-i
ran d.+i tom 17b/13
alaan d.+i 17a/5
d. aacdur Msrda bulunan

kendisinden akasya dzlen dikenli bir
60b/6 ,61a/19, 61b/18, 62b/18 [21]
deve d.+i tomdur 17a/6
kenger d.+i kki 45a/5
[ 5 ]
57b/20,58a/5,58a/16,59a/21, 59b/20, 60a/17,
deve d.+i amdur 12b/7
17b/15,
d. 7a/8, 30b/10, 35a/6, 37a/17, 41a/2 [5]
dil: 1. Dil, tat alma organ. 2. Dil, lisan.
demr d.+i yemii 35a/13
d.+i
ur d.+in uresidr 19b/2

dikenl: Dikenli.
dikensiz: Dikensiz.
bn d.+i 8a/5, 9b/7, 10a/11, 10b/13,
kenger
16a/16,
43a/3 [2]
d. bal Dil tutukluu, konuamama

hastal. Kr. ubse. 57b/20
d. urulyla 55a/13
d. imek Dil imesi. Kr. l-
lisn.57a/19, 62b/18 [2]
d. ama iegi dibi Dildamak
263
ieinin dibi, salep kk, tilkitaa

otu, itkasar; (Orchis hircina). Kr.
17b/10, 21a/18, 23a/21 43b/14, 44a/17,

46b/14, 48b/17 [8]
evred, dilk aa. 40b/3, 44b/16 [2]
r d.+i ddkleri ot tom Srdili
d. ama iegi dibidr Kr. uyet-
otunun
aleb, dilk aa. 29b/5
11b/4
tohumu.
Kr.
bezrl-amam.
d. ama iegin dibi Kr. aban,
r d.+i ot Srdili otu. Kr. lisn-
mad, uyet-aleb. 31a/9, 34b/11,
evr, almt, abb, n.
50a/20 [3]
20a/1 [3]
d. ama iegin dibidr 19b/20

d. ama ddkleri iek dibi 48b/16
d. yarlma Dil yarlmas. Kr. ikfet-i
ebn. 59b/20
d.+idr 51b/13
ynn d.+idr 51b/13
d.+ince 6a/19, 6b/5, 13a/15, 24b/8, 50b/19 [5]
ifahn d.+ince 13a/15
gften-i d. Yrek oynamas,
kirmn d.+ince 50b/19
heyecandan ya da korkudan kalbe
rz d.+ince 6b/5
arpnt gelmesi. Kr. yrek oynama.

61a/19
d.+i 4b/2, 5a/14, 6a/6, 6b/2, 6b/16, 8a/15,
8b/2, 8b/5,10b/20, 11b/4, 12a/16, 13b/10,
16b/10, 18a/7,
ynn d.+ince 6a/19, 24b/8 [2]

d.+ine 3a/21
[ 61 ]
serce d.+ine 3a/21
13b/21,16b/10,17b/10, 18a/7, 18a/10, 19a/7,
dilck: Bademcik, bademcik hastal. Kr. keder,
20a/1,21a/18,22b/20, 23a/21, 25a/10, 30a/9,
melze, ladl-arib.
37a/7,43b/7, 43b/14, 44a/17, 46b/14,46b/16,

48b/17,49a/3, 50a/3 [33]
d.+i urm Hurma ekirdei. Kr.
d. 61b/7, 61b/17, 62a/4 [3]

[ 3 ]
dilk: Tilki. Kr. aleb.
urm cekirdegi. 22b/20
d. 2b/7, 3b/1, 13b/5, 13b/7, 19b/19, 23b/13,
a sere d.+i Seredili otunun beyaz.
23b/20, 24a/3, 27a/12, 28b/13, 29b/5, 31a/9,
Kr. mesed. 50a/3
34a/9, 34b/11, 35b/9, 37a/1, 38b/8, 44b/16,
at d.+i Yapra mersin yaprana
46a/4, 46b/18,48a/1,50a/1,53b/13,54b/4 [24]
benzeyen bir bitki. Kr. nalin.

4b/2
[ 24 ]
d. uyru Tilkikuyruu; 1.Krmz
serce d.+i Seredili otu, ku otu, yol
iek aan bir bitki. 2.nce dikenli,
kenarlar, duvar dipleri ve bahelerde
mavi iekli bir bitki. 3.Hayvanlara
media) . Kr. emeret-i drat- her, zebn-
bir eit ak zm. Kr. isfidc,
her. 13b/21, 25a/10, 30a/9, 46b/16 [4]
cev, yerm. 2b/7, 27a/12, 46a/4,
yetien bir yllk ve otsu bir bitki; (Stellaria
gncik, snbll-kelb, lisnl-ufr,
serce d.+i ot Kr. abbl-her, msye.

19a/7, 49a/3 [2]
sere d.+i Seredili otu. es-senetlafr, es-sena, hers-sena, bincikzebn, bgirn, emer-i h, abbl-vez,
ur- ecere-i hind, gncik-i evrm.
6a/6, 6b/2, 6b/16, 8a/15, 8b/2, 13b/10,
18a/10, 37a/7, 43b/7 [9]
sere d.+i ddkleri otu aac Seredili
otunun aac. Kr. her. 5a/14
sere d.+i drler bir tomdur Seredili
yedirilen bir eit ot. 4.Uzun salkml

seprne, giyh- evr, helyn, mrrl48a/1, 54b/4 [5]
d. uyru kki Tilkikuyruu otunun
kk. Kr. helyn. 53b/13
d. uyru tom Tilikuyruu otunun
tohumu. Kr. mnec. 50a/1
d. uyru yemii Tilkikuyruu
yemii. Kr. neb-aleb. 37a/1
d. aa Tilkitaa otu, itkasar;
(Orchis hircina). Kr. uyet-aleb,

saryn, evred, aban, gnd-i
seg. 19b/19, 29b/5, 31a/9, 34b/11,
bitkisinin tohumu. Kr. tom- eng.
44b/16 [5]
12a/16
d. aa ot Tilkitaa otu. Kr.
r d.+i Srdili otu; 1- 30-60cm
saryn. 28b/13
ykseklikte, tyl, ok yllk ve otsu bir
d. zmi Tilki zm, it zm,
bitki, kzdili ; (Anchusa officinalis) . Kr.
Patlcangillerden, 20-50cm
buluyn, bulun, acm, ucm,
yksekliinde, baz ilalarn yapmnda
gvzubn, kueyl, lisn-evr,
kullanlan bir yllk otsu bir bitki;
mferril-albl-mazn. 8b/5, 10b/20,
(Solanum nigrum ), brtlen; (Rubus
264
caesus). Kr. rbh- nvk, rbh-
yz elli d. Yz elli dirhem. Kr. rl-
trbek, ldn, neb-aleb, fen,

lem, engr- rb, it zmi. 3b/1,
23b/13, 23b/20, 24a/3, 34a/9,
mr. 23b/11
diril-: Dirilmek, glenip, canlanmak, iyilemek.
d.-mek 55a/5, 63a/13 [2]
35b/9,38b/8,46b/18 [8]
[ 2 ]
d. zmine Tilkizm. Kr. ln.
di: Di, ene kemiklerinin stne dizili, srp
13b/5
koparmaya ve inemeye yarayan sert, beyaz
dil-b: <Far. Ayt aac; (Vitex agnus- castus).

d. 12b/14
[ 1 ]
organlardan her biri.

d.
tom- d. Ayt aacnn tohumu. Kr.
d. ars Di ars. Kr. veca-i sinn.
ay tom. 12b/14
63a/1
dil-kbe: <Far. Yrek oynamas, heyecandan ya da

korkudan
17b/10, 32a/10, 32a/10, 33b/20, 59b/1,
60a/14, 60b/3, 63a/1 [8]
kalbe
arpnt
gelmesi.
Kr.
d.
yrek
urd
dilerinin
oynamas.
Di
gcrdamas,
az
birbirine
dokunmas.
Kr.
sala. 59b/1
d. 58a/22
d. rdancular Di krdan,
[ 1 ]
dileri temizlemek iin kullanlan
dim: <Ar. Beyin.
kk p. Kr. abb-, lur
d. 60b/16
ot. 17b/10
- d. Beyinde olan bir hastalk,
d. szs Di ars. Kr. rsl-
beyin zarnn iltihaplanmas. Kr. dim

utulma.
60b/16
d.+ 22a/14, 22b/3, 60b/16 [3]

d.+ uff Yarasa beyni. Kr. yaraa
beynisi. 22b/3
d.+ utulma Beyinde olan bir
veca. 60a/14, 60b/3 [2]

d.+ler 57a/12, 58a/6, 61a/2, 62a/18 [4]
d.+ler dibinde 62a/18
d.+ler mldama 57a/12
d.+leri 60a/13
[ 13 ]
hastalk, beyin zarnn iltihaplanmas.
d.+leri oma Dilerin
Kr. - dim. 60b/16
rmesinden tr azdan gelen kt
d.+ ufr Sere beyni. Kr. serce
koku. Kr. rs- fsidr-rnec.
beynisi. 22a/14
d.+u 59a/13
[ 5 ]
d.+u perdesi 59a/13
60a/13
dii: Dii, erkei tarafndan dllenecek biimde
olumu hayvan veya bitki.
d. 4a/19, 44b/21 [2]
dim: <Ar. Burun organnn ilevini yerine
d. urm budana Dii hurma buda.
getirememesi. Kr. burun utulma.

d. 58a/20
[ 1 ]
dimek: <? Gbei den kii. Kr. geyregi den.
d. 58b/8
[ 1 ]
dipl: Dipli, kkl.
d. 19b/14
[ 1 ]
ouz d. Dokuzdipli, gelge, kar
Kr. kufr. 44b/21

d.+dr 15b/14
d.+si 8a/5, 48a/2 [2]
d.+sine 16a/11
[ 6 ]
diil: Diili.
d. 7b/8,16a/10,36a/12[3]
[ 3 ]
ditre-: Titremek. Kr. rae, riade, bb, aarr,
lerze, hedme.
iei, ssengillerden, beyaz ve pembe
d.-mek 58b/16, 58b/21, 60b/16, 61a/10,
iekler aan soanl bitki;
61b/1, 61b/14, 63a/12 [7]
(Leuconium). 2. Marulcuk;
(Helleborus). Kr. gelgec, mrulcu, ar
iegi. 19b/14
dirhem: <Ar. 1. Okkann drt yzde birine eit olan,

3,207 glk eski bir arlk ls. 2. Bir tr gm
para.
d. 23b/11
[ 1 ]
[ 7 ]
elleri d.-mek Ellerin srekli titremesi
hastal. Kr. gere. 61b/1
ditred-: Titretmek.
d.-en 57b/10
d.-en stma nsana titreme veren bir
stma tr. Kr. umm-y na.
57b/10
265
d.-r 62b/15
[ 1 ]
[ 2 ]
dnrye: <Lat. Sedef kokar sedef, kokak aa,
d.-r stma nsana titreme veren bir
aylandz; (Ailanthus glandulosa). Kr. oar edef.

d. 22b/6
stma tr. Kr. nf. 62b/15
[ 1 ]
divne: <Far. Deli, akl banda olmayan.
dr: <Far. Eski, oktan, uzun zaman.
d. 61a/19
d. 58a/15
[ 1 ]
[ 1 ]
gezden-i seg-i d. Kuduz kpek
derd-i d. Eski hastalk, uzun sren
tarafndan srlmak, kuduz hastal.
hastalk. Kr. eski astal. 58a/15
Kr. uduz alama. 61a/19
drn: bern-y drn ri ve etli bir cins zeytin,
divnelik: <Far.+T. Delilik. Kr. las.
kalamata, Sudan zeytini.
d. 61b/20
d. 9b/21
[ 1 ]
diyd: <? Haha arab. Kr. a arb.
dss: <Gr. obandaya, obandenei, eek
[ 1 ]
madma, kadmalak, keimemesi, kurtpenesi;
diyr: <Ar. lke, memleket.
(Polygonum aviculare) . Kr. bn aya.
d.+da 48b/8
d. 22b/12
ol d.+da 48b/8
[ 1 ]
d.+ 1b/2, 30b/10 [2]
d: gl-i d Aspir, yalanc safran, haspir, kurtum;
d.+ mrda 1b/2, 30b/10 [2]

d.+nda
[ 1 ]
bern-y d. 9b/21
d. 22a/21
10b/10,
15a/17,
24b/5,
26a/4,
32b/17 [5]
arab d.+nda 10b/10,24b/5,26a/4 [3]
ermenler d.+nda 32b/17
m d.+nda 15a/17
d.+larda 1b/2
[ 9 ]
lduum d.+larda 1b/2
diyss: <Gr. Sincan als, kara al, al dikeni,
spina) . Kr. sincan dikeni.

d. 22b/15
[ 1 ]
(Carthamus tinctorius) . Kr. afr iegi.

d. 44a/12
[ 1 ]
gl-i d. 44a/12
dv: <Far. 1. Dev, iblis, eytan. 2. Domalan mantar,

toprak iinde yumru biiminde yetien, yenilebilen
bir bitki, yer mantar, karakeme; (Tuber

melanosporum) . Kr. omalan mantar.
d. 22b/14, 47a/8 [2]
d. aal Devsakal otu. Kr. liyetlfl. 47a/8

d.+i 22b/13, 22b/13, 23a/6 [3]
[ 5 ]
dde: <Far. Gz.
d.+i seb Yabani yonca, ac yonca;
(Menyanthes
d. 58a/11, 60a/14, 60b/21 [3]
yonca 22b/13
[ 3 ]
d.+i mk Burak; (Vicia ervilia) .
Kr. gz delgi gi olma. 60b/21
Kr. burca. 23a/6
ri-i d. Gzde olan kant. Kr. gz

af- d. Grme bozukluu, iyi
dvn: <Ar. Tad eki bir meyve. Kr. mve.

d. 46b/6, 54a/15 [2]
[ 2 ]
guln- d. Tad eki bir meyve. Kr.
beym. 60a/14
dden: rbker-i dden Yz seirmesi. Kr. yz
elemek.
d. 58b/15
[ 1 ]
rbker-i d. 58b/15
mve. 46b/6
dvdr: <Far. Cinden aac, al ardc; (Cedrus
deodara) . Kr. hind anavber aac.

d. 22b/8
[ 1 ]
dnr: <Lat. 1. Eskiden kullanlan altn ve sikkeli
dve: <Far. Yer mantar, domalan mantar,
helix) . Kr. ke, armau.
omalan mantar.
para. 2. Yonca; (Trifolium) . 3. Sarmak; (Hedera

d. 23a/6
berr
aznts. Kr. buday delcesi. 22b/13
deliinin byk olmas, iri gzl olmak.
grememe. Kr. gcile grmek, af-
Kr.
d.+i gendem Buday delicesi, buday
fer- eyde-i sar- d. Gz
giciyigi, arirl-ayn. 58a/11
trifoliata).
karakeme; (Tuber melanosporum) . Kr. mantar,

d. 22a/19, 58b/1 [2]
266
[ 2 ]
dngel:
Dngel,
tngel,
mumula,
gelinboan;
(Mespilus germanica) . Kr. ezgl, mumul.
dv-e: <Far. Slk
d. 4a/7
d.+i 58a/15
[ 1 ]
[ 1 ]
du: <Ar. Tanrya yakar.
d.+i be-l 58a/15
dv-dr: <Far. Ard aac; (Juniperus) .
d.+dan 1b/16
d. 31a/21
[ 1 ]
[ 1 ]
ayr d.+dan 1b/16
r-i d. Ard aacndan elde edilen
duf: <Ar. Stma hastalna tutulup, zayflayan,
st, z. 31a/21
incelen kii. Kr. da.
dg-: Dvmek, bir eyi toz durumuna getirmek iin
d. 58b/9
ezmek.
[ 1 ]
d.-ecek 43a/21
duhn: <Ar. Ya.
d.-en 43a/21
d.+ 6a/18
alaan d.-en Isrgan otu; (Urtica) .
[ 1 ]
Kr. keerne, ran. 43a/21
d.+ asel Davut peygamber ya,
d.-erler 43b/21
bulgar ya elde edilen dallarndan bal
d.-mege 54a/12
damlayan bir aa. Kr. rml. 6a/18
[ 4 ]
duhnl-all: <Ar. rlaan ya, susam ya. Kr.
dgl-: Dvlm, ezilerek toz haline getirilmi.
ran ya.
d.-mi 14b/2, 60a/15 [2]
d. 22b/3
[ 2 ]
[ 1 ]
d.-mi
zafern
Toz
safran.
Kr.
duhnl-acer: <Ar. Zift, karasakz. Kr. zift.
cisde. 14b/2
d. 22b/19
dkl-: Dklmek.
[ 1 ]
d.-en 62a/20
duhnl-uln: <Ar. Safran ya. Kr. zafern ya.
d.-mek 58a/14, 58b/19, 60b/21, 62a/6 [4]
d. 23a/4
kirpk d.-mek Kirpik dklmesi. Kr.
[ 1 ]
rencine-i mje. 58b/19
duhnr-rz: <Ar. Ak susam ya. Kr. a ssen
aal d.-mek Sa, sakal dklmesi. Kr.
ya.
d-aleb. 58a/14, 62a/6 [2]
d. 23a/4
d.-mez 28b/3
[ 1 ]
d.-r 43b/21, 59b/10 [2]
duhns-serc: <Ar. Keten tohumundan elde edilen
[ 8 ]
ya. Kr. kettn tom.
dlengec: aylak kuu; (Milvus migrans).
d. 22b/15
d. 17a/18,37b/11,39a/1[3]
[ 1 ]
[ 3 ]
d. u aylak kuu. Kr. alvc,
ad. 17a/18, 37b/11 [2]
d. uyru drler bir otdur
39a/1
dn-: 1. Dnmek. 2. Bulanmak, altst olmak.

55b/19,
59b/8,
60b/14,
d. 22b/14
[ 1 ]
dull-m-i fl-n: <Ar. Kulaa su kamas.
Kr. ulaa u gitmek.
d.-en 58b/6
d.-mek
duhn-y: <Ar. Bkz. duhns-serc.
62a/13,
62a/19 [5]
d. 58b/2
[ 1 ]
dua: berte-i dua zerlik bitkisinin iei;
[ 6 ]
ba d.-mek Ba dnmesi. Kr. sergn.
(Peganum harmala). Kr. yzerlik iegi.

d. 11b/8
[ 1 ]
59b/8
gl d.-mek Mide
bulanmas,
kusmak.
mevve,
Kr.
nn-he-i
aeyn.60b/14,62a/19[2]
g d.-mek Huy deimesi, saln
bozulmas. Kr. meni-i ketn. 62a/13
ram d.-mek Rahmin ters dnmesi.
Kr. inlbr-ram. 55b/19
berte-i d. 11b/8
dbr: <Ar. Kakne, kanbil otu, gveyifeneri;

d. 22a/11
[ 1 ]
dd: <Ar. Kurt, bcek.
d.+ 22a/20, 22b/2, 23a/4 [3]
267
[ 3 ]
[ 1 ]
d.+ arr briim kurdu, ipek bcei;
(Bombyx mori). Kr. ebrim urd.
23a/4
d.+ muris Mee aac,
pelit; (Quercus) . Kr. bell. 22a/20
d.+ eceret-i anavber am aac
kurdu. Kr. am aac urd. 22b/2
ddu-abbn: <Ar. Krmz bcei; (Coccus
dm: <?
carteri). Kr. mul.

d. 23a/2
[ 1 ]
dr: dr- resen Baldran otu, kasn,
d.+ 22b/1
d. 23a/2
[ 1 ]
[ 1 ]
ddl-rmz: <Ar. Krmz bcei; (Coccus ilicis).

d. 23a/1
d.+ resen 22b/1

drest: <Far. Baldran otu, kasn, akr otu, heliz,
engjed; (Conium maculatum) . Kr. baldran. Bkz.

dr.
[ 1 ]
ddl-ban: <Ar. Yrek solucan, en ok 30cm.
boyunda olup, kpek, kedi, tilki gibi etillerin,
ounlukla yreine yerleen ve sivrisineklerle
[ 1 ]
df: <? Yaban havucu tohumu; (Pastinaca sativa).
Kr. berr hevic tom.

d. 22a/10
dser: <? Yulaf; (Avena sativa). Kr. ylf.
d: <? Demircilerin demir suladklar su.

d. 22a/21
[ 1 ]
d: <Far. Omuz.
[ 1 ]
dan: <Ar. Dar; (Panicum miliaceum). Kr. aru.

d. 22a/16
[ 1 ]
dt
[ 1 ]
[ 1 ]
d. 58a/18
d. 23a/7
d. 22b/17
bulaan scak lkeler solucan.
my-
akr otu,
heliz, engjed; (Conium maculatum) . Kr. baldran.
ilicis). Kr. rmz urdlar, ddl-rmz.
dt:
Gnlk aac; mukl- azrak ve mukll-
yehud olmak zere balca iki tr vardr; (Boswellia
ahtere
otu;
(Fumaria
d. 48b/14
[ 1 ]
my- d. 48b/14
dne: <Ar. Bkz. dan.
d. 22a/16
[ 1 ]
da: <Gr. Soan; (Allium cepa) . Kr. oan.

d. 22a/21
[ 1 ]
dr: <Lat. Havu tohumu; (Daucus carota). Kr.
hevic tom.
d. 22b/17
[ 1 ]
dv: <Lat. Yaban havucu tohumu; (Pastinaca
sativa). Kr. berr hevic tom.

d. 22b/10
[ 1 ]
dl: <? Hind zeytin yapra. Kr. hind zeytn

yapra.
d. 1b/5
[ 1 ]
d. olduda Ulamak, erimek 1b/5
db: <Far. zm ve hurma pekmezi, pekmez.
d.+ 23a/7
[ 1 ]
d.+ urm 23a/7
dbb: <Ar. Barsama otu, siyenber, varsama;
(Mentha aquatica) . Kr. marama ot.

d. 22b/5
[ 1 ]
dbb: <Ar. Ay. Kr. ayu.

d. 22b/2
[ 1 ]
dgel: Bkz. dlek.
d.+ine 2b/20
[ 1 ]
rtatan
kavun,
[ 1 ]
dlne: <? Sumak aac ve tohumu; (Rhus coriafia) .

Kr. summ.
d. 22b/6
crtatan,
crtlak,
eek
hyar,
karga
dlei;
(Ecballium elaterium) . Kr. fe. 2b/20
dgleg: Bkz. dlek.
d.+i 3a/2,3b/3,6a/16,6a/17, 20a/20, 21b/21,

32a/2, 33b/2, 35b/8, 40a/6, 46a/20 [11]
crtatan
d. 23a/3
d.+ine
crtlang, ac dlek, ac dvelek, ac
d.+i
crtatan,
crtlak,

kavun,
eek
hyar,
karga
dlei;
(Ecballium elaterium) . Kr. kzbere,

eceretl-beha,
berr
yr,
ar-
yr, ardahbin. 3b/3, 20a/20, 32a/2,
268
46a/20 [4]
[ 1 ]
crtatan d.+i uyna Ac kavundan

kan su. Kr. evmdiy. 6a/16
rtatan d.+i Karga dlei; (Ecballium
elaterium) . Kr. ariys, b, alam,

l-imr,
endiy,
dr: <Far. 1. Brlce, fasulyeye benzer bir bitki;
(Vigna sinensis) . 2. Brtlen yemii; (Rubus) . Kr.
bgrlce, bgrtlen yemii. Bkz. drr.

d. 22a/18
yr-zeh.
[ 1 ]
3a/2, 6a/17, 21b/21, 33b/2, 35b/8, 40a/6
drd: <Far. Tortu, knt, posa, ie yaramayan
[6]
ksm.
d.+ine 33a/7
[ 12 ]
rtatan d.+ine 33a/7
dgn: Dn.
d. 43a/13
[ 1 ]
d. iegi Dn iei, turnaaya,
stlce; (Ranunculus) . Kr. kebkec.
43a/13
dkeli: Btn, hepsi.

d. 55b/7
[ 1 ]
dleg(k): Bkz. dlek.
d.+i 4b/15, 5a/6, 9a/2 [3]
[ 3 ]
crtatan d.+i crtatan, crtlak,
kavun, eek hyar, karga dlei;
(Ecballium elaterium) . Kr. evm.

5a/6
rtatan d.+i Crtatan dlei. Kr.

m, pezend. 4b/15, 9a/2
dlek: Kavun ve karpuzun olmam, kelek, divlek,
dvlek, dvelek, dglek.
d. 22b/19
[ 1 ]
d.+ine 47b/7
[ 1 ]
zafern yanu d.+ine 47b/7
drl: Trl, ok eitli.
d. 4b/8, 34b/1, 41a/4, 41a/4, 54b/6 [5]
c d. renge 34b/1
ydi d. til otlardur 54b/6
d.+si 14b/19
d.+sidr54b/8,55a/16 [2]
[ 8 ]
zeberced bir d.+sidr 54b/8
drr: <Far. 1. nci. 2. Brlce, fasulyeye benzer bir
bitki; (Vigna sinensis) . 3. Brtlen yemii; (Rubus) .

Kr. bgrlce, bgrtlen yemii.
d. 22a/17
d.+i 46b/12
[ 2 ]
d.+i mekk Amber iei, bir tr
mimoza; (Geum urbanum) . Kr. kite,
anber. 46b/12
drrl-ar: <Ar. Yer incisi, inci iei, mge;
(Convallaria majalis). Kr. yr encsi.

d. 22a/13
[ 1 ]
drl-: Drlmek, bklmek, toplanmak; katlanmak,

kalplanmak, sarlmak.
ufacu d. Kokusu turunca benzeyen
d.-mez 24b/12
yylaga denilen meyve, emame
d.-mezi 18b/12, 23b/18, 24b/11, 25b/16,
denilen kk kavun. Kr. destenb.
26a/11, 34a/7 [6]
22b/19
dmml: <Ar. banlar.
d. 58b/5, 60a/6 [2]
[ 2 ]
[ 7 ]
lur
ot
d.-mezi
Klr
otunun
katlanamayan, bklemeyen bir eidi.

Kr. aylfiyn. 34a/7
ulb- d. Sert banlar. Kr. pek
lur
banlar. 60a/6
katlanamayan, bklemeyen bir eidi.
dmbek: Patlak, kk. Kr. yevmn.

d. 63a/16
[ 1 ]
dmek: <Ar. Bkz. dmel.
d. 58a/14
[ 1 ]
dmel: <Ar. ban, byk kan ban. Kr. ban.
d. 58a/14
[ 1 ]
dnbel: <Ar. Bkz. dmel.
d. 58a/14
Kr.
otnu
zerr,
d.-mezi
zget,
Klr
otunun
ricll-arib,
riclz-z, ara aya, bca ot.

18b/12,23b/18,24b/11,25b/16,26a/11 [5]
d-: Dmek, konmak, inmek, yamak.
d.-dkce 1b/8
d.-en 58b/8
d.-eni 4a/19
d.-er 8a/1,44a/1,61a/6 [3]
d.-mek
59a/13,
59a/18,
60a/21,
61b/3,
62b/19 [5]
a d.-mek 59a/13,60a/21,61b/3,62b/19[4]
269
d.-mese 60b/7
e. 55a/5
d.-b 56a/20, 56b/2, 60a/7 [3]
[ 1 ]
d.-nceden 40a/13
ed-dervm: <Ar. Susam ya. Kr. ssen ya.
[ 16 ]
e. 2b/16
dknlk: Zayflk, srekli ve ar gszlk. Kr.

her, aflik.
[ 1 ]
ed-duhnl-b: <Ar. Cva. Kr. jve, zba, en-
d. 63a/14
nfil-r, el-lebenl-amel, el-urd, er-rav.
[ 1 ]
e. 2b/18
dr-: 1. Drmek, dmesine sebep olmak. 2.

Yavru, ocuk, ta, solucan vb. drmek, atmak.
d.-en 4a/21, 47b/2, 58a/21 [3]
olan
d.-en
Olandren
d.-en
Da
kerevizi tohumu. Kr. a
kerefesi tom.
otu.
Kr.
annm. 4a/21
oulcan
[ 1 ]
ed-dker: <Ar.
e. 3a/12
[ 1 ]
Solucan
dren
bir
bitki. Kr. lfl-bar. 47b/2
ed-dmel: <Ar. ban. Kr. ban.

e. 55a/4
d.-en 63a/21
[ 1 ]
olan d.-en 63a/21
el-amm- endm: <Ar. Adalelerin gerilip bzlmesi,
d.-r 24b/1
kaslmas. Kr. siiri imek, teennc.
[ 5 ]
e. 57a/5
dz: Dz.
[ 1 ]
d. 23b/16
el-aamm: <Ar. itme duyusundan yoksun,
[ 1 ]
d.
baa
Su
teresi;
(Nasturium
officinale). Kr. ricl-i cerd, u teresi.

23b/16
dz-: Dzmek, dzene sokmak, dzene koymak,

sralamak, elverili, uygun bir duruma getirmek,
iitmeyen kii, sar. Kr. ar.

e. 55b/14
[ 1 ]
el-an: <Ar.-Gr. Yanndaki aa ve bitkilere sarlan
bir tr sarmak; (Hedera helix) . Kr. armau.

e. 6a/4
[ 1 ]
oluturmak.
d.-dkleri
2a/12,
22b/7,
27b/5,
28a/14,
28b/8, 47b/20, 49b/15, 52b/9 [8]

ay d.-dkleri ot Akasya dzdkleri
kse d.-dkleri yemi kse yaplan
yemi. Kr. serpistn, nebr, mu.
[ 1 ]
e. 23b/10
[ 1 ]
el-ben: <Ar. 1. Yasemin ieinin aac;
27b/5, 47b/20, 52b/9 [3]

kse d.-dkleri yemiine kse yaplan
yemi. Kr. abl-kelb. 2a/12
kse d.-dkleri yemi urus kse
Kr. ma.
49b/15
d.-erler 9b/14, 11b/6, 16b/18, 17b/18,
19a/12, 25a/17, 32a/11, 32b/18, 33b/3,
39a/4, 39b/10, 48b/12, 50b/6 [13]
kd d.-erler 17b/18
(Jasminium). 2. Hatmi iei aac; (Althaea

officinalis). Kr. ysemn, atem iegin aac.
e. 5a/3
[ 1 ]
el-ben: <Ar. Yaban havucu; (Pastinaca sativa). Kr.
det hevic.
e. 6a/4
[ 1 ]
el-bersm: <Ar. Bkz. es-sersm.
e. 55a/14
d.-b 51a/3
[ 22 ]
e. 3b/8
el-bb- arfr-ri: <Ar. re harfi blm.
ot. Kr. sy. 28b/8
yaplan yemiin kurusu.
el-hnek: <Ar. Kurun. Kr. urun.
ed-d: <Ar. Ar, dert, hastalk. Kr. ar, derd.

e. 55a/3
[ 1 ]
ed-derd ve-nye: <Ar. Nbeti her gn tutan
stma. Kr. her gn utan stma.
[ 1 ]
el-efgr: <Ar. Yryemeyecek derecede sakat olan
kii, ktrm. Kr. ktrm, er-raf.
e. 55a/6
[ 1 ]
el-elem: <Ar. Ar, ac, keder, dert. Kr. derd.
e. 55a/3
[ 1 ]
el-eml: <Ar. Yaban havucu; (Pastinaca sativa). Kr.
270
det hevic, el-ben.
el-leben:
katran
aac;
(Cedrus
e. 4b/9
[ 1 ]
<Ar.
Sar
libani). Kr. aruca arn aac.
e. 6a/4
el-flic:
<Ar.-Lat.
nme,
fel.
Kr.
cem
[ 1 ]
gevde
el-lebenl-amel: <Ar. Cva. Kr. jve, zba, en-
utmama.
e. 55a/11
[ 1 ]
el-felc: <Ar. Bkz. el-flic.
nfil-r, ed-duhnl-b, el-urd, er-rav,

elfiy, ez-zemml-ayy, el-m-i seb, en-nrzzevr, er-rn, el-ay.
e. 2b/18
e. 55a/11
[ 1 ]
[ 1 ]
el-ferd: <Ar. Kabarck, vcutta oluan sivilce gibi
el-mab: <Ar. Birbiri zerine, dolanm, sarlm
kk ikinlik. Kr. abarcu.
ince iplik gibi
e. 55b/4
olan sarmak da denilen sert bir
bitki. Kr. get ber get.

e. 6a/3
[ 1 ]
[ 1 ]
el-ay: <Ar. Cva. Kr. jve, zba, elfiy, ezzemml-ayy, el-m-i seb, en-nrz-zevr,
el-maral-dde:
er-rn, en-nfil-r, el-lebenl-amel, el-
hastalk. Kr. at astal.
kask otu, kzl yaprak; (Agrimonia eupatoria) . Kr.
[ 1 ]
iddetli
el-maral-mzmn: <Ar. Zamanla yerlemi olan

hastalk, eski hastalk. Kr. eski mara.
e. 55a/10
uz butra.
e. 4a/11
ilerleyen,
[ 1 ]
e. 2b/15
el-fe: <Ar. Kuzu ptra, koyun otu, ftk otu,
Hzl
e. 55a/9
urd, er-rav.
[ 1 ]
<Ar.
[ 1 ]
el-maak: <Ar.-Gr. Sakz Adasndan karlan
beyaz kil, amur. Kr. a camur.
el-urd: <Ar. Cva. Kr. jve, zba, elfiy, ez-
e. 34b/4
zemml-ayy, el-m-i seb, en-nrz-zevr,
[ 1 ]
er-rn, en-nfil-r, el-lebenl-amel, el-ay,
el-ml-mesil-i menl-fem: <Ar. Azdan su
er-rav.
akmas. Kr. azdan u ama.

e. 2b/18
e. 56a/7
[ 1 ]
el-heyn: <Ar. Su teresi tohumu; (Nasturium
officinale) . Kr. u teresin tom.

e. 4b/13
[ 1 ]
[ 1 ]
el-m-i seb: <Ar. Cva. Kr. jve, zba, ennfil-r,
elfiy,
[ 1 ]
[ 1 ]
yetien bir bitki; (Terminalia citrina) . Kara helile ve
sar helile gibi trleri bulunur. Kr. ara helle.

e. 6a/5
[ 1 ]
e. 5a/4
el-istihm: <Ar. Delirmek. Kr. del olma.
e. 55b/15
el-mers: <Ar. Nilfer iei, su gl, su lalesi, su

zamba; (Nymphaea) . Kr. nlfer iegi.
e. 5a/6
[ 1 ]
[ 1 ]
el-kelem: <Ar. Hasta olmu kii. Kr. asta olm.
e. 55b/15
[ 1 ]
el-a: <Ar. Uyku srasnda soluk alrken boaz ve
burundan grltl sesler karmak, horlamak. Kr.
uyuda orlama.
e. 55b/7
[ 1 ]
en-
el-mecc: <Ar. Kara helile otu, Dou Hindistanda
ar zern.
[ 1 ]
er-rav,
e. 2b/16
teni uyuma.
el-ilm-i afar: <Ar. Sar zrnk, sar arsenik. Kr.
el-urd,
el-lebenl-amel,
nrz-zevr, er-rn, el-ay.
el-ader: <Ar. Bedenin uyumas, uyuukluk. Kr.

e. 55a/12
ed-duhnl-b,
ez-zemml-ayy,
el-me: <Ar. Tavukkaras, gece krl. Kr. tavu

araus.
e. 55b/1
[ 1 ]
el-uley: <Ar. Brtlen aac ve dikeni; (Rubus) .

Kr. bgrtlen dikeni.
e. 2a/20
[ 1 ]
271
el-d: <Ar. Hind krlang otu; (Chelodonium
iyilemek. Kr. stmada dirilmek.
majus). Kr. mmrn- hind.
e. 55a/5
e. 5a/10
[ 1 ]
[ 1 ]
er-rav: <Ar. Cva. Kr. jve, zba, elfiy, ez-
el-veca: <Ar. Ar, dert, hastalk. Kr. ar, derd,
ed-d, el-elem.
er-rn, en-nfil-r, el-lebenl-amel, el-ay.
e. 55a/3
e. 2b/18
[ 1 ]
el-vers:
<Ar.
Zerdeal,
Hint
longa). Kr. zerdeb.
safran;
(Curcuma
e. 4b/12
[ 1 ]
er-rn: <Ar. Cva. Kr. jve, zba, elfiy, ezzemml-ayy, el-m-i seb, en-nrz-zevr,
er-rav, en-nfil-r, el-lebenl-amel, el-ay.
[ 1 ]
e. 2b/16
en-nal: <Ar. Bal ars. Kr. bal arus.
[ 1 ]
e. 5a/7
es-saam: <Ar. Hastalk, dert. Kr. astal.
[ 1 ]
e. 55b/14
en-nfil-r: <Ar. Cva. Kr. jve, zba, el-
[ 1 ]
lebenl-amel, ed-duhnl-b, el-urd, er-rav,

elfiy, ez-zemml-ayy, el-m-i seb, en-nrz-
Barsama
otu,
siyenber,
(Mentha aquatica) . Kr. marama.
varsama;
[ 2 ]
e. 2b/17
[ 1 ]
<Ar.
<Ar.
e. 6a/7, 7a/1 [2]
zevr, er-rn, el-ay.
en-na:
es-sa:
Hastalktan
kendisine gelemeyen
kii.
yeni
kurtulan,
Kr. astaldan
iyice
es-s: <Ar. rek otu; (Nigella sativa) . Kr. nave-i
hind.
e. 6a/3
yei
[ 1 ]
alm kimesne.
es-sena: <Ar. Seredili otu, ku otu; (Stellaria
e. 55b/3
[ 1 ]
en-ne il eametr-reddiye: <Ar. Yallktan
kaynaklanan sindirim bozukluu. Kr.
media) . Kr. sere dili.

e. 6b/2
[ 1 ]
ocaldan
es-senetl-afr: <Ar. Bkz. es-sena.
am siirmemek.
e. 6a/6
e. 55b/18
[ 1 ]
[ 1 ]
en-nimr: <Ar. Kaplan otu, kaplankuyruu, kaplan
es-sersm: <Ar. Nbetleri art arda gelen stma. Kr.
dikeni, kaplan devas. Kr. aplan uyru, helmn.
ulau stma.
e. 55a/13
e. 54a/4
[ 1 ]
[ 1 ]
en-nrz-zevr: <Ar. Cva. Kr. jve, zba,
es-subt: <Ar. Uzun uyku eklinde olan baygnlk,
elfiy, ez-zemml-ayy, el-m-i seb, el-ay, er-
koma, souk stma. Kr. ovu stma.

e. 55a/14
rn, en-nfil-r, el-lebenl-amel, el-urd,
[ 1 ]
er-rav.
e-avsta: <Ar. Gneyik, hindiba, ac marul;
e. 2b/16
[ 1 ]
en-ncc: <Ar. d aac; (Aquilaria agallocha). Kr.
(Cichorium endivia) . Kr. hindub, gginek.

e. 3a/6
d aac.
e. 4a/10
[ 1 ]
e-a: <Ar. Yarm ba ars. Kr. yarm ba
[ 1 ]
ars.
en-nks: <Ar. Hastaln geri dnmesi, depremesi.
e. 55a/11
Kr. astaldan zilen kimesne.
[ 1 ]
e. 55b/3
e-erder: <Ar. Ani titreme, rperme. Kr.
[ 1 ]
cimemek.
er-raf: <Ar. Yryemeyecek derecede sakat olan

kii, ktrm. Kr. ktrm, el-efgr.
[ 1 ]
e-er: <Ar. Mercan; ( Corallium rubrum). Kr.
e. 55a/6
mercn.
[ 1 ]
er-ra:
<Ar.
e. 55a/8
Stma
hastalndan
kurtulmak,
e. 4b/10
272
[ 1 ]
e-- dnem: <Ar. ksrmek. Kr. ksrmek.
ebem: ebem gmeci Ebegmeci; (Malva
siylvestris) . Kr. bala- yemniye.

e. 10b/14
e. 55a/16
[ 1 ]
[ 1 ]
e. gmeci 10b/14
et-ta: <Ar. Ot toplayan kii. Kr. ot denren
eber-kkiy: <Far. Bkz. eber-kkiyb.
kimesne, ab.
e. 5a/13
e. 7a/5
[ 1 ]
[ 1 ]
et-tenmenl-l: <Ar. Altn otu, mayasl otu;
(Ceterach officinarum) . Kr. altun ot.
eber-kkiyb: <Far. rmcek a. Kr. rmcek evi.

e. 5a/13
e. 5a/10
[ 1 ]
[ 1 ]
et-tennb: <Ar. Sar katran aac; (Cedrus libani).
Kr. aruca arn aac, el-leben.

e. 4b/10
<Ar.
<Far.
ubhul
Kara
ardc
(Juniperus sabina) . Kr. arduc yemii.
ve
meyvesi;
e. 2a/5
[ 1 ]
[ 1 ]
e-ast:
ebhl:
ebhr: <Far. Bkz. ebhl.

Hind
gnlk
aac,
sla
aac;
(Liquidambar orientalis) . Kr. ma-i hind.
e. 2a/5
[ 1 ]
e. 6a/5
ebl: <Ar. Orta Douda bir ehir.
[ 1 ]
e. 7a/18
ez-zemml-ayy: <Ar. Cva. Kr. jve, zba,
[ 1 ]
elfiy, en-nrz-zevr, el-m-i seb, el-ay, er-
e. vilyetinde 7a/18
rn, en-nfil-r, el-lebenl-amel, el-urd,
ebleh: <Ar. Ahmak, bn, budala. Kr. dellik,
er-rav.
bmr- bd.
e. 2b/15
e. 56b/17
[ 1 ]
[ 1 ]
ebnb: ebnb- mlk Kaya koruu; (Sedum) . Kr.
ebdn: <Ar. Bedenler, tenler.
enbbr-r, aya oru.
e. 1b/2
e.+ 6a/10
[ 1 ]
[ 1 ]
lib-i ilm-i e. 1b/2
e.+ mlk 6a/10
ebe: Ebe.
e. 8a/7, 8a/13, 10b/1, 11a/8, 12b/3, 12b/15,
13a/14,15a/6,15b/12,19b/17,19b/17, 19b/19,
20a/20,21a/20,22a/5, 33b/7, 41b/12, 48a/13,
ebr: <Far. Bulut.

e.+i 4b/21,5a/12, 5a/12, 6a/21 [4]
[ 4 ]
e.+i khen Snger. Kr. ebr-i khen.
48a/17,49a/13,53a/11, 54b/19 [22]
5a/12
[ 22 ]
e.
gmeci
Ebegmeci,
mor
e.+i mrde Bkz. ebr-i khen. 5a/12
renkli
e.+i ritc Acrga, yabani turp, yer
iekleri ila, yapraklar sebze olarak
hadisesi, eek hyar; (Raphanus

raphanistrum). Kr. yr siki, ebrz-zb,
kullanlan, kendiliinden yetien ok
yllk bir bitki; (Malva siylvestris) .
Kr. bzek,bulgiye, tle ,tom- nn-
ebrl-cet.
kel, cermz, crbz, ubz, ir,
e.+i yefn Dericilerin boya elde
rit,
etmek iin kullandklar, gk rengi bir
anda,
r-perest,
rc,
adml-mlk,
ubz,
mulyt,
4b/21
iektir. 6a/21
mulgiya, vertc, yarpuz. 8a/7, 8a/13,
ebr: ebr-y azr Her yapranda iei olan bir
12b/3, 13a/14, 15a/6, 15b/12, 19b/17,
sarmak tr. Kr. armau.
19b/17, 19b/19, 20a/20, 21a/20, 22a/5,

33b/7, 41b/12, 48a/17, 49a/13, 53a/11,
54b/19 [18]
e. gmeci tom
e.+y 4b/6
[ 1 ]
e.+y azr 4b/6
Ebegmeci tohumu.
Kr. bezrl-ubbz.
10b/1, 12b/15 [2]
e. gmecidr 11a/8
e. gmecine drler 48a/13
ebrrl-add: <Ar. Kaya koruu; (Sedum) . Kr.

aya oru.
e. 5a/17
[ 1 ]
ebrenc: <Far. 1. Solucankaran; (Pelargonium
273
endlicherianum). 2. ki kardekan aac, kardekan

aac; (Calamus draco). Kr. oulcan rar, iki
arda an, slgen.
e. 5a/16
[ 1 ]
ebcehl: ebcehl arpz Ebucehil karpuzu,
e. 2a/8, 2a/17, 4b/17 [3]
kabakgillerden, elma byklndeki meyvesi ok
e.+i 6b/1
ac ve i srdrc, ishal yapc bir bitki, ac hyar,
[ 4 ]
e.+i kbil Helile otu trlerinden biri;
(Terminalia) . Kr. kbil. 6b/1
ebrim: <Far.
pek
iplik,
ibriim.
ac elma, ac karpuz, it hyar, hanzal; (Citrullus

colocynthis) . Kr. merret-ar, keseb, kevest,
get, kebest, anal, l-ayye, n-
Kr. azz,
arl-celvad.
numn, alame, ereng, arze-i rbn, re,

arde-i rbh, adec, anal, ta.
e. 5b/10, 7b/2, 19a/2, 19a/21,19a/21,21b/9,
e. 8b/16, 9b/12, 10a/20, 12b/20, 15a/18,
23a/4, 25a/3, 36a/18, 38a/6,40a/15,41b/16,
16a/16,16b/20, 18b/9, 19a/20, 21a/5, 21a/8,
44a/11 [13]
31a/1, 31b/1, 31b/15, 32a/21,32b/1, 33a/4,
[ 13 ]
36b/18,40a/7, 41a/19,41b/14, 43a/12, 45a/5,
e. bo briim boku. Kr. azz.
45b/4,46a/3,46a/5,47b/19,50a/1,53b/6, 54a/7
41b/16
[30]
e. bona briim
boku.
Kr.
[ 30 ]
azz. 21b/9
e. arpz
e. urd briim kurdu, ipek bcei,
19a/20, 21a/5, 21a/8, 31b/1, 36b/18,
kanatlar pullu bcekler snfndan,
40a/7, 41a/19, 41b/14, 43a/12, 45a/5,
rd kozalardan ipek elde edilen, dut
45b/4, 46a/5, 50a/1 [16]
yapra ile beslenen bir cins kelebein
e.
trtl, ibriim kurdu (Bombyx mori).
Kr. ple, kirm-i ple, ggl urd, dd-
15a/18
urdesine
k.
Ebucehil
Kr.
cnn.
arr. 7b/2, 23a/4 [2]
e.
e. urdna briim kurdu. Kr. esr.
karpuzunun
5b/10
33a/4
bey m e. Beyaz ham, ilenmemi
e. arpz ufa Ebucehil karpuzunun
arpz
arus
sars.
Ebucehil
Kr.
arye.
k. Kr. kevest. 46a/3
ince e. nce ibriim. Kr. avr.
e. arpzna 32b/1
19a/2
e. arpznu 53b/6
aru m e. Sar ham, ilenmemi
e.
ibriim. Kr. ar- zerd. 19a/21
karpuzunun aac. Kr. enre. 31a/1,
ebriml-rmz:
ilicis). Kr. rmz.
<Ar.
Krmz
bcei;
(Coccus
e. arpznu ici Ebucehil karpuzunun

ii. Kr. brdiye. 9b/12
e. 2a/16
e. arpznu iine Kr. aml-gent,
[ 1 ]
Kaya
koruu;
ara. 31b/15
(Sedum) . Kr. aya
e. arpznu tom Ebucehil

karpuzunun tohumu. Kr. hesd. 54a/7
e. 2a/16
e. arpznu yapra Ebucehil
[ 1 ]
karpuzunun yapra. Kr. be,
ebrl-cet: <Ar. Acrga, yabani turp, yer hadisesi,
bebe. 8b/16, 10a/20 [2]
eek hyar; (Raphanus raphanistrum). Kr. yr siki,
e. oza Ebucehil
ebrz-zb, ebr-i ritc.

e. 4b/20
mul. 47b/19
ebayr:
<Ar.
Srkuyruu;
mhzehrec, r uyru.
[ 1 ]
kozala. Kr.
(Verbascum ).
e. 2b/10
ebrz-zb: <Ar. Bkz. ebr-i ritc.
[ 1 ]
e. 4b/20
eb-kkiy: <Far. Bkz. eber-kkiyb.
[ 1 ]
<Ar.
Ebucehil
e. arpznu mdur Ham, olmam
[ 1 ]
oru.
aac
ebucehil karpuzu Kr. ar. 16b/20
ebrn: <Far. Bkz. ebrnl-ey.
ebrnl-ey:
arpznu
32a/21 [2]
e. 6b/10
ven:
arpz
karpuzunun
ibriim. Kr. azz- sifd. 19a/21
eb
12b/20, 16a/16, 18b/9,
eb-tmn
Lut
Glnden
kartlan bir deniz mumyas, zift. Kr. zift, isalin.
e. 5a/14
[ 1 ]
Kr.
274
eb-alemn: <Ar.-Gr. 1. Renk deitiren keler

cinsinden bir hayvan. 2. Yeim ta. Kr. yem a.
e. 7a/8
[ 1 ]
ebzdn: <Far. Ko otu, it kasar, tilkitaa;
(Orchis hircina) . Kr. oc ot.

e. 7a/6
[ 1 ]
e.+nu 1b/11
[ 6 ]
edr: <Gr. Glebken, kargabken; (Stryhnos
nux-vomice). Kr. gcle ggen, gcle bken.

e. 5b/1
[ 1 ]
edpin: <Gr. Su teresi; (Nasturium officinale). Kr.

u teresi.
e. 4b/8
ebya: <Ar. Beyaz. Bkz. eby.
[ 1 ]
e. 32a/8
[ 1 ]
rf- e. Sar trbit otu; (Conculvulus

turpethum) . Kr. aru trbd. 32a/8
edrk: <Ar. Da erii, yaban erii, domuz erii, ay
erii, gem, gvem; (Prunus) . Kr. a ergi.

e. 5b/1
eby: <Ar. Beyaz.

e.
2b/12, 7b/17, 14b/15, 14b/21, 19b/14,
[ 1 ]
edrek: <Ar. Bkz. edrk.
20a/17, 25b/20 [7]
e. 7a/2
behmen-i e. 7b/17, 14b/15 [2]
[ 1 ]
cimcim-i e. 14b/21
edv: <? Srdikeni, srlarda ya yapan bir eit
arba- e. 19b/14
bitki. Kr. r dikeni.
cc- e. 2b/12
e. 7a/10
mr srncn- e. 20a/17
zc- e. 25b/20
[ 1 ]
edviye: <Ar. lalar, devlar.
e.+dur 8a/16
e. 28a/15
[ 8 ]
bey e. 28a/15
behmen-i e.+dur 8a/16
e.+den 4b/17, 13b/13, 49b/13 [3]
ebye: til-i ebye Krmz tatula veya bengilik
b e.+den 4b/17, 49b/13 [2]
denilen bitkinin yapra, dal.
c e.+den 13b/13
e. 41b/5
e.+i 49b/17
[ 1 ]
e.+i bahrdan 49b/17
til-i e. 41b/5
e.+si 19a/16
ecfn: <Ar. Gz kapaklar.

e. 60b/19
[ 1 ]
l- e. Gz kapann kaln olmas.
[ 6 ]
efrn: <Gr. Koyunkran, koyunldren, mayasl
otu, yara otu; (Hypericum) . Kr. heyyfrn, oyun

ran, endersamn, hfrn.
e. 7a/2
Kr. gz apa al olma. 60b/19

ecleb-diy: <Ar. Zehirli bir kk, aa stleeni. Kr.
aac sdlgeni, ibrem.
e. 5a/20
[ 1 ]
efsime: <? Gelincik iei; (Papaver somniferum) .
Kr. gelinck.
e. 4b/21
[ 1 ]
[ 1 ]
ecman: <Ar. Hepsi, cmlesi.

e. 1b/1
[ 1 ]
ecz: <Ar. 1. Canllardaki rahatszlklarn
bozukluklarn ve eitli hastalklarn tans,
efviye:
<Ar.
Yemeklere
koku
vermek
e. 7a/15, 49b/17 [2]

[ 2 ]
nlenmesi veya tedavisi iin yararlanlan doal veya
macn-
sentez yoluyla hazrlanm madde. 2. eitli
yaplan bir macun. 49b/17
amalarla kullanlan kimyasal madde.

e. 1b/11, 1b/12 [2]
luat- mkilt- e. 1b/12
e.+dur 9b/12
ln ddkleri e.+dur 9b/12
e.+laru 1b/6, 1b/10 [2]
ilme lzm olan e.+laru 1b/6
ikr olunan e.+laru 1b/10
iin
kullanlan bir tr baharat.
e.
eitli
baharatlardan
efln: <Ar. Sincan als, kara al, al dikeni,

spina) . Kr. sincan als.

e. 6a/7
[ 1 ]
eflin: <Gr. Evelek otu, efelek otu, evelik otu,

develik, labada; (Rumex) . Kr. evelek.
e. 4a/14
275
[ 1 ]
56b/17
efln: <Gr. Da yavan, sar yavan, sar pelin.

Kr. pire yavan.
eftimrn: <Gr. kszolan idemi, ac idem,
gz idemi,sorncan aac, ar kestane; (Colchicum
autumnale) . Kr. ksz olan igdemi, srncn.
e. 3a/11, 6b/18 [2]
e. 6b/16
[ 2 ]
[ 1 ]
efla: <Ar. Yark. Kr. aaa ua yarlma.

e. 56a/10
[ 1 ]
eftmn: <Gr. Eftimon, baboan, serent, babozan,
efln: 1. <Gr. Gnlk aac zamk; (Liquidambar
bostanbozan, gelinsa, kt, cinsa, kzl sarmak,
dul-avl.
yemn, ufre, seb-r, aml, armau.
orientalis) . Kr. mul. 2. <Sr. Doru szl. Kr.

e. 3a/8
ksus, kus; (Cuscuta epythimum) . Kr. mare-i

e. 2b/5, 16b/11, 28a/2, 33a/16 [4]
[ 1 ]
e.+a 50a/12
efnn: <Ar. Srme. Kr. srme, it siki.
[ 5 ]
e. 3a/16
efyn: <Gr. Haha bitkisinden elde edilen
[ 1 ]
uyuyturcu bir madde, afyon. Kr. merad, leben-i
efra: <Ar. Ayva pekmezi. Kr. ayva bekmezi.
a, ure-i derbend-i a, apyn.
e. 5a/3
e. 5b/2, 47b/17, 49a/2 [3]
[ 1 ]
efrek: <? Mercan; ( Corallium rubrum) . Kr. mercn.

e. 4b/19
[ 1 ]
izr- e. Denizkp Kr. deiz

kpgi. 5b/2
e.+a 3b/5, 35b/15 [2]
[ 5 ]
efrenc: efrenc-i mk Karanfil yarpuzu, misk otu,
yavan otu; (Artemisia) . Kr. aranful yarpuz,

abil-fityn.
efys:<Gr.
Yaban
egil-: Eilmek, belirli bir ynle a oluturacak bir
e.+i mk 5a/5, 5a/11 [2]
durum almak, bir yne doru arplmak, dikliini
efrnn: <Gr. Bkz. efryn.
kaybetmek.
e. 3b/2
e.-mek 61b/15
[ 1 ]
[ 1 ]
efryn: <Gr. Stleen otu ve bundan elde edilen

zamk;
ferfiyn.
(Raphanus
[ 1 ]
[ 2 ]
bir
acrga;
e. 5b/19
e.+i 5a/5, 5a/11 [2]
tbb
turbu,
raphanistrum). Kr. yabn trb.
(Euphorbia
officinarum) .
az
Kr.
e. 2b/19
[ 1 ]
efrnek: dnec-i efrnek 1. Domuzara, buhur-
e.-mek
Az
arplmas.
Kr.
lava. 61b/15
egir: Egir, karn arsn saaltmak iin kullanlan
ifal bir kktr, kaskotu, azakeeri, hazambel, yel
otu, eil; (Acorus calamus) . Kr. ir, fejej, av,

rul-eyger.
Meryem, devetaban, domuz elmas, kstikpei, kr
e. 5b/20, 11b/6, 35a/18, 35b/12, 37b/5,
menekesi,kuskusa, tavankula, topalak, yer
38a/12,40a/2,42b/4,52b/18,53a/1,53a/13[11]
somunu; (Cyclamen) . 2. Mahlep otu; (Cerasus
mahaleb) . Kr. bur- meryem, maleb.

e. 22b/18
[ 1 ]
dnec-i e. 22b/18
efrsliyn: <Gr. Geceleri ay nda bulunduu
e. aac Egir aac. Kr. ir. 40a/2

e. kki Egir kk. Kr. beze, ern,
virc, vrec. 5b/20, 11b/6, 52b/18, 53a/1,
53a/13 [5]
e.+e 27b/4
[ 12 ]
sylenen beyaz ve effaf bir ta, ay ta, ay kp.
egirtmec: Eirtme, yn iplik yapmakta kullanlan
Kr. ay a.
aa i, kirman.
e. 6b/7
[ 1 ]
efnd: <Far. Datan, saan, serpen.
e. 56b/17
[ 1 ]
be-i e. Erkek cinsel organndan gelen
beyaz sv. Kr. ekerden gelen a u.
e.+i 38a/14
[ 1 ]
keci e.+i Keieirtmeci, keimemesi,
sert kabuklu, iri taneli, uzunca, beyaz
veya krmzms bir eit zm. Bkz. f,
keci memesi. 38a/14
ehliy: <Ar. Eek marulu; (Sonchus oleraceus) . Kr.
276
eek mrl. Bkz. encs.
e. 2b/5
e. 5a/17
[ 1 ]
ehll-s: <Ar. Fesleen ve kovan otu cinsinden
[ 1 ]
ekmbern: <Far. Gvercin otu, kestek, burak
cinsinden bir ot. Kr. burca.
ho kokulu bir bitki. Bkz. reyn, bdrenby.

e. 6a/19
[ 1 ]
ejdef: <Far. Al; (Crataegus) . Kr. alc.
e. 6a/2
[ 1 ]
ekrefn: <Gr. Kantaron otu; (Gentiana lutea) .Kr.

anariyn ot.
e. 4a/7
e. 7a/5
[ 1 ]
ek-: Ekmek, serpmek.
[ 1 ]
ekrfis: <Gr. Kehribar zamk elde edilen, hurma
e.-ecek 23b/2, 23b/3 [2]
aac byklnde ceviz gibi yemii olan bir aa.
e.-erler 11b/16, 14a/5, 28b/19 [3]
Kr. cevz-i rm, z.
[ 5 ]
ekri: <? Mantar; (Fungi) . Kr. mantar.

e. 4a/9
[ 1 ]
ekyil: <Ar. Kene aac, Hint baklas; (Ricinus

communis) . Kr. kene aac.
e. 2b/4
[ 1 ]
e. 2a/7
[ 1 ]
ekrhek: <Far. Gz otu; (Astragalus sarcocolla).
Kr. anzurt.
e. 6a/1
[ 1 ]
ekrl-bar: <Ar. Deniz iinde yetien lif gibi ince,
uzun bir bitki.
ekdnder: <? Ispanaa benzeyen bir bitki. Kr. sz.
e. 6a/2
e. 59b/1
[ 1 ]
[ 1 ]
eksd: <Ar. Bkz. eksde.
ekec: <Far. Al aac meyvesi, yaban elmas, da
e. 2a/11
elmas. Kr. det alma.

e. 6a/1
[ 1 ]
eker: <Ar. Erite a. Kr. erite a.
[ 1 ]
eksde: <Ar. Bur a, ggce a, kseotu, kse
yemii; (Viscum album) . Kr. burc, lk.
[ 1 ]
e. 4a/10
[ 1 ]
ekin: 1. Ekilmi tahln filiz vermi biimi, tarlada
bitmi tahl. 2. Buday.
eksflin: <Gr. Drfl otu, imenler arasnda biten
yaprakl bir eit ot, gl; (Medicago sativa) . Kr.

asfelin, dlfl ot, drfl ot.
e. 3a/18
e. 4a/16, 21a/6, 25a/18, 42a/4 [4]
[ 1 ]
e.+ler 6b/5, 18b/11 [2]

e.+ler arasnda 18b/11
e.+lerde 54a/1
eksltn: <Gr. Kuzukula cinsinden su

kuzukulas denilen bir bitki. Kr. nehr uz ula.
e. 6b/8
[ 7 ]
ekindi: Ekinti, serpilirken srayp dklen ey,
serpinti.
e.+si 29a/5
[ 1 ]
gm e.+si Gm serpintisi,
krnts. Kr. senle-i fa. 29a/5
ekitmekit: <Sr. Siyah, kat, ceviz byklnde bir
ta, tavancltaa, kerkes ta, tavancl ta. Kr.
kerkes, avancl aa.
e. 3b/19
[ 1 ]
eklemec: Sarmak otu; (Hedera helix). Kr. sirind,
armau, burc.
e. 27a/3, 38a/13 [2]

[ 2 ]
eklesr: <? ifal bir d tr. Kr. dl-ahr.
e.
2a/11
[ 1 ]
ekr: <Ar. Klr otu, di otu; (Ammi visnaga) . Kr.

lur ot.
e. 3b/6
[ 1 ]
eker: <Ar. Pek fazla, daha ok.
e. 39b/1
[ 1 ]
eki: Eki, sirke veya limon tadnda olan.
e. 2a/14, 36a/16, 36b/18, 37b/20 [4]
[ 4 ]
e. yemi 37b/20
e. yourd Ekimi yourt. Kr. ala,
a, eyl. 2a/14, 36a/16, 36b/18 [3]
eki-: Ekimek, bozulmak.
e.-mek 61b/18
277
[ 1 ]
aplan e.+si Kaplanpenesi, kaplaneli
made e.-mek Midenin bozulmas,
denilen ho kokulu bir bitki. Kr.
ekimesi. Kr. lad- made. 61b/18

ern: <Gr. Eir kk. Kr. egir kki.
peleng-i mk. 7b/3

elek: Elek.
e. 5b/20
e.+den 19a/2
[ 1 ]
[ 1 ]
erlsemn: <Gr. Pelesenk ya. Kr. belesn ya.
e.+den geme buday un Elekten
e. 5b/20
geirilmi, temizlenmi buday unu.
[ 1 ]
e:
Kr. avr. 19a/2
cevz-i
Yabani
havu,
kara
kk;
(Pastinaca sativa) . Kr. aul, mhr-i sleymn.

e. 15a/8, 21a/13 [2]
elem:
Srlara
verilen
miliaceum) . Kr. aru.
yem,
dar;
(Panicum
e. 6b/3
[ 2 ]
[ 1 ]
cevz-i e. 15a/8
elfiy: <Gr. Cva. Kr. jve, zba, el-ay, ez-
m-y e. Tespih bcei;
(Armadillidium vulgare) , yereei. Kr.

imnl-ar, imrl-ar, tesb
er-rn, en-nfil-r, el-lebenl-amel, elurd, er-rav.
bcegi, yr eegi. 21a/13
e. 2b/15
el: El.
[ 1 ]
e. 57a/17, 59b/5, 59b/15 [3]
elamdlil-lhi: <Ar. Allah'a krler olsun
e.+de 14a/3, 22b/20, 62b/6 [3]
anlamnda bir dua sz.
e.+e 37b/1
e. 1b/1
e.+i 3b/17,19a/15, 44a/21, 44b/20, 50a/17,

62a/1 [6]
[ 1 ]
elif: <Ar. Arap alfabesinin ilk harfinin ad.
adam e.+i drler bir otdur
44b/20
e. 1b/16
ayu e.+i Ayeli, aypenesi, iekleri
arf-i e. 1b/16
kurutularak aylara koku vermesi iin
e.+den 55a/2
katlan, ok yllk, dikenli ve otsu bir
bitki; (Acanthus hirsutus) . Kr. muryfn,
azanbel, keffd-dbbe, ayu penesi.

19a/15, 50a/17 [2]
[ 2 ]
elli: Elli.
e. 23b/11
[ 1 ]
ayu e.+i drler bir otu kkidr 44a/21

meryem e.+i Meryemanaeli denilen bir
yz e. Dirhem Yz elli dirhem. Kr.

rl- mr. 23b/11
kk, meryemeli, meryem otu, ac yavan,

anababakokusu; (Teucrium polium) . Kr.
abi-ufr. 3b/17
e.+leri 61b/1
-y le-i e. yaprakl yonca

ditremek
Srekli
ellerin
titremesi. Kr. gere. 61b/1
elniyn: <Gr. Andz; (Juniperus drupacea) Kr.
anduz.
e. 6a/7
e. 2b/14
e. 59a/6
e. 32b/15
[ 1 ]
[ 1 ]
zele-i e. Arl ve kanl ishalle
elce: Bkz. ele.
e. 23a/12
bulac, salgn hastalk, kanl ishal,
[ 1 ]
yrtc
hayvanlarn
parmaklaryla trnaklar.
e.+si 7b/3
[ 1 ]
solucan). Kr. yr oan.
em: <Ar. Barsaklar.
elbet: <Ar. Elbette, phesiz, kesinlikle.
Pene,
otu, trfl. Kr. rfl. 23a/14

eml-ar: <Ar. Yer soan. (Yerbarsa: yer
[ 1 ]
[ 1 ]
ele:
e. 23a/14
[ 1 ]
[ 14 ]
e.+leri
elvn: <Ar. Renkler, eitli grnler.
ayaklarnn
dizanteri. Kr. baarsu yrndus.

59a/6
emmn: <Gr. Gvercin otu, hamama otu; (Amomum
granum paradisi). Kr. amm.

e. 6a/8
278
[ 1 ]
emran:
mermdr.
<Gr.
Ayvadana,
civanperemi,
kovan
iei, ak yavan, barsama otu; (Achillea) . Kr. ayva

ana.
e. 6a/9
[ 1 ]
barsama otu; (Achillea) . Kr. macnlar, ayva ana.

e. 6a/8
[ 1 ]
e. 6a/9
ems: <Ar. 1. Atkuyruu, am otu, katrkuyruu,
[ 1 ]
embehe: <Far. Kuyruk sokumu blgesinde olan sert
yumru, ur, yer zahmeti. Kr. yr zameti.
krkboum otu; (Equisetum) . 2. Ulama otu, yaylgan
otu, sarmak otu; (Equeisetum ramosissimum) . Kr.

at uyru, ulama.
e. 56a/12
e. 3b/20
[ 1 ]
<Gr.
Kadntuzluu,
diken
zm,
ekimen, karamuk; (Berberis crataegina) . Kr. adn

uzlu.
[ 1 ]
emmun: <Gr. Gvercin otu, hamama otu;
(Amomum granum paradisi) . Kr. amm.

e. 6b/8
e. 2a/3
[ 1 ]
[ 1 ]
enlis: <Lat. Sankula; (Anagallis) ,
emcek: Meme.
mercankk; (Origanum majorana) , gzendengi, siil
e. 17a/14, 33b/12 [2]
otu; (Heliotropium) .
[ 2 ]
e. 4a/19
e. a 1. Meme ta, st ta, st

kaynatlrken tamamas iin tencerenin
iine konulan bombeli, yuvarlak,
[ 1 ]
enulus: <Lat. Sankula; (Anagallis) ,
mercankk; (Origanum majorana) . Kr. san ula.
camdan yaplm ara. 2. Memede
Bkz. enlis.
biimlen niasta cisimcikleri. Kr.
e. 3b/4, 6a/13 [2]
acerl-er. 17a/14
[ 2 ]
emec: <? Tbb bir bitki.
enurs: <Gr. Domuz dikeni, kurre dikeni, piik
e. 7a/17
geveni, at geveni, obanyast, kar dikeni, kirpi otu;
[ 1 ]
(Acantholimon) . Kr. ouz dikeni.
emlec: <Far. Hindistanda yetien amlac olarak
e. 3b/21, 4a/2 [2]
bilinen bitki ve bu bitkinin ifal meyvesi;
(Phyllanthus emblica). Kr. sergl-hind, mula.
[ 2 ]
e. 3b/1, 7a/14, 20b/13, 28a/19, 31b/12,
ennis: <Gr. Siyah, kat, ceviz byklnde bir
31b/12, 32b/16, 32b/16, 41b/17 [9]
ta, tavancltaa, kerkes ta, tavancl ta. Kr.
[ 9 ]
kerkes, avancl aa, ekitmekit.
perverde olan e. 32b/16
e. 5a/8
r-i e. Stle kaynatlp, kartrlan

amlac otu. 31b/12, 32b/16 [2]
emlles: arba- emlles Aka otu; (Mercurialis
sultan otu; (Sambucus nigra) . Kr. aa ot,
suln ot.
e. 17b/21
<Gr.
Mekkede
42b/15, 45b/17, 45b/17 [8]

e. iegi Nar iei. Kr. glnr,
e. iegine Nar iei. Kr. am.

yetien,
gebreye
benzeyen bir bitki. Kr. kebere.
20b/4
berr e. aacna Yabani nar aac. Kr.
e. 4a/12
lal. 42a/21
[ 1 ]
kilk-i e. Nar iei. 45b/17
emrcl-keb: <Ar. Bir tr tbb bitki. Kr. balas.

e. 4a/13
[ 1 ]
<Far.
e. 9b/2, 14a/5, 20b/4, 22a/6, 42a/21,
42b/15, 45b/17 [4]
arba- e. 17b/21
emrdiyn:
[ 1 ]
enr: <Far. Nar; (Punica granatum).
clnr, am, kilk-i enr.14a/5, 22a/6,
[ 1 ]
emrd:
bir nev e. 50a/10

Ayvadana, civanperemi, kovan iei, ak yavan,
koruk suyu. Kr. oru uy.
annua),
[ 1 ]
emrsiy: <Gr. 1. Bir grup macuna verilen ad. 2.
emsn: <Ar.<Gr. Henz olmam, eki zm suyu,
emberbrs:
e. 50a/10
Armut;
atmer e. iegi Katmer nar iei. Kr.

bt. 9b/2
(Pirus
communis) .
e.+nu 13a/14, 42b/2, 48b/3 [3]

Kr.
[ 11 ]
279
yabn e.+nu aacnu abu 1.

Yabani nar aacnn kabuu. 2. Hint
smbl. Kr.
boya aac; (Caesalpinia echinata) . Kr. slgen.

e.+dur 30a/8
alsend-i nrdn, dr-
[ 1 ]
in. 42b/2
yabn e.+nu kki Yaban narnn
kk. Kr. mes. 48b/3
yabn e.+nu tom Yaban narnn
tohumu. Kr. tom- nr- beybn.
13a/14
enrn: <Gr. Far. Bakr pas cinsinden yeil renkli
eceret-i e.+dur 30a/8

encde: <Gr. Soanak, it siyegi, yaban prasas, da
gendenesi; (Allium porrum) . Kr. it siki.

e. 6b/8
[ 1 ]
encr: <Far. ncir; (Ficus carica) . Kr. h-encr,

br, ulr- h, enefn.
e. 6a/11, 8b/12, 13a/4, 14b/19, 15b/11,
bir gz ta. Kr. jengr.
30b/18, 31b/6, 34a/1, 59b/6 [9]
e. 6a/15
e. sdi ncir st. Kr. rect-tn.
[ 1 ]
enr-gv: <Far. Haha kozala, haha; (Papaver
31b/6
somniferum) . Kr. a.
e. tom 59b/6
e. 6a/12
a e. Beyaz incir. Kr. belesen.
[ 1 ]
8b/12
enblis lf:<Gr. Sarmak gibi etrafndaki otlara
delce e. Delice incir. Kr. cemn.
sarlan bir bitki, ylan zm, ak asma, ren gl.
14b/19
Kr. ilan zmi, ren gli.
e.+e 42a/21
e. 6a/13
e.+i 20b/5
[ 1 ]
a e.+i Da inciri, yabani incir. Kr.
enbls: <Gr. zm arab. Kr. zm arb.
m-y n. 20b/5
e. 6a/12
[ 1 ]
enberbrs: <Gr. Kadntuzluu,diken zm,
e.+ 29a/16
[ 12 ]
encre: <Far. Isrgan; (Urtica) . Kr. ran.

e. 11b/17
uzlu, aramu, aru aac.
[ 1 ]
e. 35b/13
[ 1 ]
r- e. Karamuk kk. 35b/13
enbers: <Gr. Kadntuzluu,diken zm, ekimen,
karamuk; (Berberis crataegina) . Kr. adn uzlu,
tom- e. 11b/17
encukek: <Far. 1. Mahlep cinsinden, keli bir
tohum. 2. Da armudunun ekirdei. Kr. c gel
tom, maleb.
e. 7a/6
aramu, aru aac, enberbrs, emberbrs.

e. 3a/7
[ 1 ]
enbbr-r: <Ar. Kaya koruu; (Sedum) . Kr.
[ 1 ]
encc: <Far. Hint d, Hindistanda yetien bir d
aac; (Lignum Aloes). Kr. d- hind.
e. 6a/14
ebnb- mlk, aya oru.

e. 6a/10
[ 1 ]
encel: <Ar. Hatmi iei ve aac; (Althaea
officinalis). Kr. atem iegin aac.
[ 1 ]
enc: <Far. Yallktan ya da bir kazadan dolay
burumak, solmak, insann ehresinin ve bedeninin
burumas. Kr. ucu utma, endm- sst pden,
teni utmaz olma.
e. 6a/9
[ 1 ]
encere: <Far. Isrgan dikeni. Kr. ran dikeni.

e. 2a/1
[ 1 ]
encilnl-arad: <Ar. Kalp ars. Kr. alb ars.
e. 55a/4
[ 1 ]
e. 55a/12
[ 1 ]
enck: <Far. Sankula; (Anagallis) , mercankk;
(Origanum majorana) . Kr. san ula.

e. 6a/11
[ 1 ]
encs: <Far. Eek marulu; (Sonchus oleraceus) .

Kr. eek mrl, ehliy.
e. 5a/17
encirek: <Far. am aac yemii, fstk. Kr. fsdu.
[ 1 ]
e. 6b/5
[ 1 ]
encdn: eceret-i encdn Bakam aac, krmz
enc:
nci,
istiridye
gibi
baz
kavkl
deniz
hayvanlarnn ierisinde oluan, deerli, kk, sert,
280
sedef renginde ss tanesi. Kr. ll, mrvrd.
e. 61a/21
e. 33a/4, 46b/17, 49a/5 [3]
[ 1 ]
e. ab Sedef. Kr. edef. 33a/4
kirm-i
e.+si 22a/13, 46b/15 [2]

[ 5 ]
yr
e.+si
Yer
zambakgillerden,
yapraklar
incisi,
inci
temren
arasnda,
iei,
e.
Yrekte
solucan
biimindeki
ince
bir
sap
ma. 61a/21
endersamn: <Gr. Koyunkran, koyunldren,
kuzukran, mayasl otu, yara otu; (Hypericum) . Kr.

heyyfrn, oyun ran, efrn.
e. 7a/3
zerinde kk an biiminde beyaz
[ 1 ]
iekler aan bir ss bitkisi, mge;
(Convallaria majalis) . Kr. drrl-ar,
ll. 22a/13, 46b/15 [2]
encbr: <Ar. Beparmak otu; (Potentilla erecta) .

Kr. vele, ayu ula, elik, ur.
enderz: <Far. Srn d kesesinden kan ve kl

drc olarak kullanlan bir ta. Kr. araza.
e. 6b/3
[ 1 ]
eneb: <Ar. Patlcan; (Solanum melongena). Kr.
e. 3b/21,31b/21,53b/4 [3]
bdincn.
[ 3 ]
e. 6a/15
encdn: <Far. Kasn aac ve zamk, akr otu,
heliz, engjed; (Ferula assa-foetida) . Kr. an.

e. 47a/16
[ 1 ]
enfia: <Ar. Peynir mayas. Kr. mya.
[ 1 ]
e. 2b/6
leben-i e. 47a/16
[ 1 ]
encn: <Far. Bkz. encdn.
enfir: <? iei nar ieine benzeyen kknden
e. 2a/13
arap kokusu gelen bir aa.
[ 1 ]
e. 7a/11
endh: <Ar. imek, genilemek.
[ 1 ]
e. 57b/2
enfl-mecl:<Ar. Buzaburnu yemii. Kr. buza
[ 1 ]
burn.
ceng-i e. Adale imesi, kas imesi.
e. 4a/15
Kr. siiri imek. 57b/2
[ 1 ]
endm: <Far. Beden, vcut, gvde.
eng: <Far. 1. Kalay. 2. Bkz. encdn.
e. 59b/3,59b/3,59b/21 [3]
e. 1b/17
set-yi e. Fel, inme. Kr. endm
e.+i 5a/4, 5a/20 [2]
utmama. 59b/3
ikeste-i
bzrg-i
olmas. Kr. yrekde byk oulcan
e.
Vcutta
[ 3 ]
bir
yerin
e.+i
krlmas. 59b/21
aff
Kalay
stbeci,
kurun
karbonat. Kr. alay stbeci. 5a/4
e.+ 55a/12, 58a/7 [2]
e.+i
[ 5 ]
muaffef
stbe,
kurun
karbonat. Kr. stbec. 5a/20
e.+ sst pden Yallkdan ya da bir
engrez: <? Yuvarlak, sar, dikenli iei olan bir
kazadan dolay burumak, solmak,
bitki.
insann ehresinin ve bedeninin

burumas. Kr. enc, teni utmaz
olma. 55a/12
re-i e.+ nvar 58a/7
e. 7a/8
[ 1 ]
engr: <Far. zm.
e. 11a/18, 22a/15, 26b/19, 27a/13 [4]
ende: <Far. Sar yonca, trfl otu, kara yonca,
bahr- e. zm iei. Kr. zm
yabani trfl. Kr. aru iekli bir yonca.
iegi. 11a/18
e. 3a/2
[ 1 ]
endern: mil-i endern Hac Bekta tuzu olarak
bilinen, dileri beyazlatmak iin kullanlan bir eit
tuz. Kr. nemek-i aber-zed, c bekda uz.
e. 48b/14
[ 1 ]
mil-i e. 48b/14
endern: <Far. .
drat- e. zm aac, asma. Kr.

zm aac. 22a/15
seg-i e. t zm, zm; (Solanum

nigrum ) Kr. it zmi. 26b/19,
27a/13 [2]
e.+ 3a/21
[ 5 ]
e.+ rb t zm, tilki zm;
(Solanum nigrum ). Kr. it zmi.
281
3a/21
engze: <Far.<Hint. zerlik tohumu, nazar otu;
(Peganum harmala) . Kr. yzerlik tom.
rtatan dglegi, crtatan dglegi.

e. 6a/17
e. 5a/9
[ 1 ]
[ 1 ]
enver: enver-i da Viran yerlerde biten, kzl
engred: <Far. Bkz. encdn.
iekleri
e. 4b/9
olan
[ 1 ]
yapra
mercimek
[ 1 ]
e. 8a/13
e.+i da 4b/1
benc-i e. Ayt aac, hayt, beparmak
otu; (Vitex agnus castus) . Kr. ay
aac. 8a/13
enver: <Far. Hamamotu, vcuttaki gereksiz kllar

almak
iin
kullanlan,
amur
kvamna
e. 2b/19
[ 2 ]
[ 1 ]
ghervn
Yemen'de
yetien
e: Eklem.
hurma aacna benzeyen ve iei gzel
e.+ler 58b/3, 62b/18, 62b/21 [3]
kokan bir aa. Kr. kz aac 3a/8
[ 3 ]
engvn: <Far. Bkz. encdn.
e.+ler ars Eklem ars. Kr. derd-i
e. 5a/9
srn,
[ 1 ]
veca-
mefl,
vecal-verek.
58b/3,62b/18 [2]
enefn: <Sr. 1. Erkek nar iei. 2. ncir. 3. t
siyesi, yaban prasas; (Allium porrum) . Kr. erkek
nr iegi, encr, it siki.

e. 6a/11
e.+ler arsnu 62b/21
eir: Enir, tavan kiraz; (Ruscus aculeatus) . Kr.

keric.
e. 45a/10
[ 1 ]
e.+e 3b/1
enardy: <Gr. Beladr aac ve meyvesi, Hint

semeri. Kr. beldur.
[ 2 ]
ele-: Seirmek.
e. 4a/6
e.-mek 58b/16
[ 1 ]
[ 1 ]
enl: enl-i arn Ekin aralarnda biten keiboynuzu
yz
yemiine benzer yemileri olan yabani bir bitki.
rbker-i dden. 58b/16
e.+i 4a/15
Yz
seirmesi.
Kr.
e.+ 31b/21
e.+i arn 4a/15

enrd-
fs
[ 1 ]
Yapraksz,
tohumlar
e.+ kki Enlik otunun krmz boya
kabuunun iinde olan bir tr nohut. Kr. nod.

e.+ 4a/17
elde edilen kk. Kr. ur. 31b/21

elik: 1. Boyaclkta kullanlan kk kzl bir eit
[ 1 ]
ot. 2. Ya ya da balmumu ile kartrlarak merhem
e.+ fs 4a/17
ens: <Sr. 1. Nezle otu, pisik otu; (Nepeta
racemosa) . 2. Mavzek otu, mevzek, kokar otu;

(Delphinium staphisagria) . Kr. nzle ot, mevzek.
yaplan bir eit ot. Kr. encbr, engr.

e. 3b/21, 30b/13 [2]
[ 2 ]
ese: Ense.
e. 3a/11
e.+lerde 56b/4
[ 1 ]
[ 1 ]
entlis: <Gr. zm aac, asma. Kr. zm aac.

e. 6a/12
er: Erkek.
e. 25a/8, 25a/9, 26a/1, 35a/14, 43b/16,
[ 1 ]
45b/11 [6]
entle: <Gr. Peygamber iei dibi, peygamber
(Centaura
e.-mek
elig(k): Bkz. elik.
[ 1 ]
iei;
getirilip
srlen toz, kire. Kr. erzemiye.
e.+i 3a/8
enrd:
yaprana
e.+i 4b/1
engt: <Far. Parmak.
e.+i
ve
benzeyen bir bitki.
cyanus) .
Kr.
cedvr-
peyamber iegi dibi.

e. 3b/3
[ 1 ]
endiy: <Gr. rtatan dlei, kargadvelei
rm,
[ 6 ]
e. urtaran Er kurtaran, kk vene
benzeyen, efltun iekli, lapa yaplarak
banlar
oldurmakda
kullanlan
bir
eit bitki. Kr. zirvend-i mdevver,

zirvend-i mdarac, zurunbd- ker.
282
25a/8, 25a/9, 26a/1 [3]

e.
Bayku,
puu,
erder: <Far. 1. Koca yarpuzu denilen ho kokulu

.
Kr.
kskne. 43b/16, 45b/11 [2]
bir bitki. 2. Mersin yemiine benzeyen beyaz bir

yemi. Kr. mersn yemii.
e. yapra 35a/14
e. 5b/7
erh: <Gr. Sakz, sakz aacndan elde edilen bir tr
reine; (Pistacia lentiscus) . Kr. maak, meneve
az.
e. 3a/5
[ 1 ]
eresuny: <Gr. Rstem aac, kmren dvlei,
i tiryak, develik otu dibi. Kr. develik dibi,
zirvend-i avl.
[ 1 ]
e. 5b/5
erk: <Ar. Misvak elde edilen aa. Kr. misvk.

e. 3b/13
[ 1 ]
eravn: <Far. Erguvan, baklagillerden, eflatunla
[ 1 ]
krmz aras renkte iek aan, gzel bir ss aac,
deliboynuz; (Cercis siliquastrum) . Kr. keci boynuz
erbaa: <Ar. Drt.
aacnu iegidr, ercvn.
e. 4b/14, 56a/11 [2]
e. 4a/1, 4a/11, 5b/7 [3]
[ 2 ]
[ 3 ]
anr- e. nsan vcudunda bulunan
drt e. Eski tbba gre bnye kan,
safra, kara safra(sevda) ve balgam

olmak zere drt ana eden oluur. Bu
elerin
birbirine
oranlar
miza
zelliini ortaya karr. Dengenin
bozulmas durumunda eitli hastalklar
ortaya kar. (nler, 1999:48) 56a/11
tiry-
e.
Drt
maddeden
yaplan
macun. Kr. asrs .4b/14

erbe: <? Meryem otu, anababakokusu, meryemsa,
anberby; (Teucrium polium) . Kr. cade-i ar.
e. 4a/1
e. iegine Erguvan iei. Kr. e.
4a/11, 5b/7 [2]
erm: <Ar. Dl yataklar, rahimler.
e. 58b/1
[ 1 ]
derd-i
Rahim
[ 1 ]
erid-: Eritmek.
e.-r 15b/13, 47a/17 [2]
e.-rler 20b/17
e. 6b/11
[ 3 ]
erig(k): Bkz. erik.
e.+e Erik. Kr. l. 2a/19
e.+i 51b/7
ot.
[ 2 ]
e. 7a/3
a e.+i Da erii, akal erii, yaban
[ 1 ]
erii, ok eki, sert, iri ekirdekli bir
erik tr; (Prunus spinos). Kr. nelk.
ercn: <Far. am fst, edene, ac badem.
51b/7
e. 6b/13, 6b/13 [2]

[ 2 ]
a-y e. ri ve etli bir cins zeytin,
ferc
e. 5b/8
ekirgesi, karides. Kr. deiz ekirgesi.
erblyn: <Gr. Aka otu; (Mercurialis annua),
Kr.
hellec-i kbil.
erbiyn: <Far. Bir cins balk, deniz ekirgesi, su
[ 1 ]
ars.
erne: <Gr. Kara helile otu; (Terminalia) . Kr.
e. 6b/4
[ 1 ]
e.
ars. 58b/1
erik:
Erik;
(Prunus
domestica) .
Kr.
edrek,
arsiy, neys, cc, l.
kalamata, Sudan zeytini. Kr. iri sdn
e. 2b/13, 6b/17, 6b/21, 7a/2, 18a/2, 30a/21,
zeytn. 6b/13
30b/18,
33a/6,
35a/20,
41a/17,
47b/8,
49a/12, 51a/18, 52a/21 [14]

ercen: <Hint. Gze perde inmesi, gzn bulank
e. am Erik zamk. Kr.azd-y ulv,
grmesi. Kr. gzde onu bitmek.
amul-cc,
e. 56a/5
[ 1 ]
ercvn: <Far. Erguvan, baklagillerden, eflatunla
krmz aras renkte iek aan, gzel bir ss aac,
deliboynuz; (Cercis siliquastrum) . Kr. eravn.

e. 5b/7
[ 1 ]
mur.
6b/21,
33a/6,
49a/12, 51a/18 [4]

bey e. Beyaz erik. Kr. h-lc.
30a/21
siyh e. Siyah erik. Kr. uynl-baar,
lenc.35a/20,47b/8 [2]
aru e. Sar erik. Kr. cc- eby, ly gurde, h-lk.2b/13,6b/17,30b/18 [3]
283
e.+dr 2a/6, 41a/17 [2]
-i e. Pire yavan, sar yavan
ta e.+dr 41a/17
otu;
(Artemisia) .
Kr.
pire
yavan. 30a/15
[ 15 ]
tuff- e. Sar erik, zerdali. Kr.
erikl: Erikli.
zerdl. 13a/2
e. 52a/3, 52b/2 [2]
yn- e. Ermeni memleketinden
[ 2 ]
gelen krmz renkli, yumuak, bir
e. a Erikle yaplan bir a. Kr. n.
ksm yal bir amur. Kr. yn-
52a/3, 52b/2 [2]
amer. 34b/12, 49b/18 [2]
erite: <Far. nce eritler halinde kesilip kurutulmu
e.+ler 11b/6, 32b/17 [2]
hamur, ev makarnas.
[ 10 ]
e. 2a/12, 4a/10, 26b/18 [3]
e.+ler diyrnda 32b/17
[ 3 ]
e.+ler vilyetinde 11b/6
e. a Erite a. Kr. eker. 4a/10

e.
ana
Erite
a.
Kr.
riye,
semen. 2a/12, 26b/18 [2]
ers: <Gr. nar aac; (Platanus orientalis) . Kr.
ermenn: <Gr. 1. Yaban nar ve tohumu. 2. Kulkas

otu ve bu otun ila olarak kullanlan kk. Kr.
uls, berr nru tom.
enr aac.
e. 2a/20, 5b/9 [2]
e. 4a/2
[ 2 ]
[ 1 ]
ermn: <Sr. Niadr, amonyak. Kr. nir.
erkeg(k): Bkz. erkek.
e. 5b/6
e.+i 8a/5, 48a/2 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
erneb: <Ar. Tavan. Kr. avan.
erkek: Erkek.
e. 6b/19
e. 4a/19, 6a/11, 16a/12 [3]
[ 1 ]
[ 3 ]
ersnn: <Gr. Sar zrnk, arsenik. Kr. aru
e. nr iegi Erkek nar iei. Kr.
zern.
enefn. 6a/11
e. 5b/9
erkekl: Erkekli.
[ 1 ]
e. 7b/7,16a/11,36a/12[3]
ered: <Far. 1. Gz ta. 2. Hamam otu, vcuttaki
[ 3 ]
gereksiz
ern: <Gr. 1. Kna. 2. Yabani badem. 3. Kasn
aac ve zamk, akr otu, heliz, engjed; (Ferula
assa-foetida) . Kr. an, zrn- sdn.

e. 5b/6
kvamna
kllar
erzemiye.
almak
getirilip
iin
srlen
kullanlan,
toz,
amur
kire.
Kr.
e. 5b/5
[ 1 ]
[ 1 ]
ermsy: <Gr. Ayvadana, civanperemi, kovan
erm: <Ar. 1. Kad aac, hurmaya benzer bir

aatr. 2. Kad iei, Hicazda bulunan bir iek.
iei, ak yavan, barsama otu; (Achillea) . Kr.

ovan iegi, ayva ana.
e. 5b/3
Kr. kv.
[ 1 ]
e. 5b/3
erems: <Gr. Bkz. ermsy.
[ 1 ]
ermen: <Ar. Eskiden bat Asya'nn kuzey ksmnda
ve Avrupa'nn Asya'ya komu olan baz yerlerinde
e. 13a/2, 17b/7, 30a/15, 34b/12, 39a/10,
gil-i e. Ermeni memleketinden
bir
e. 5b/4
[ 1 ]
46b/5, 49b/18, 49b/18 [8]
yal
[ 1 ]
erms: <Gr. Bkz. ermsy.
dank ekilde yaayan bir millet.
ksm
e. 5b/4
amur.
Kr.
felyn. 39a/10, 49b/18 [2]

acer-i e. Lacivert renkli bir ta.
erg(k): Bkz. erik.

e.+e 15a/8
ta e.+e 15a/8
e.+i 5b/1, 43a/17 [2]
[ 3 ]
Kr. lciverd. 17b/7
a e.+i Da erii, akal erii, yaban
kemmn- e. Karaman kimyonu,
erii, ok eki, sert, iri ekirdekli bir
kurdumane; (Carum carvi). Kr.

kerevy. 46b/5
erik tr; (Prunus spinos). Kr. kuhc,
edrk. 5b/1, 43a/17 [2]
284
ervne: <Far. Yabani ebboy; (Cheiranthus cheiri),

yabani krmz gl. Kr. yabn sde rmz gl.
e. 6b/10
esferek: <Ar. Kadntuzluu, diken zm, karamuk;

e. 6b/12
[ 1 ]
[ 1 ]
erzen: <Ar. am dars denen beyaz ve iri bir cins
esferem: <Far. Mersin yemii. Kr. mersn yemii.
dar.
Bkz. esfr.
e. 22a/8
e. 3a/19
[ 1 ]
[ 1 ]
e-i e. Dar ba. Kr. aru ba.
e. 2b/10
22a/8
[ 1 ]
es-: Esmek, esinti olmak.
esf: <Ar. Kene otu tohumu, (Ricinus communis) .
e.-dkce 7b/4
Kr. kene tom.
[ 1 ]
e. 4b/10
eskife: <Ar. Eskiciler, kunduraclar.
[ 1 ]
e. 31b/9
[ 1 ]
eb-i
e.
Sere
ayakkablarn
ap
kullandklar
denilen
bir
cins
esb-i
gl
tburnu
esfdr: <Far. Yaban turbu; ( Raphanus

e. 2b/9
[ 1 ]
tuz. 31b/9
esb:
esfiy: <Far. Bkz. esbel.
yemii,
yabani
meyvesi; (Rosa canina) . Kr. it burn yemii.
gln
e.+i 2b/17
[ 1 ]
e.+i gl 2b/17
esbb: <Ar (esvb) 1. amar. 2. Elbise, giysi.
e. 32a/15, 33b/1 [2]
[ 2 ]
esbel: <Far. Baa yapra, bedamar otu, krksinir
otu; (Plantago). Kr. baa yapra. Bkz. esbiyc,

esbs.
e. 3b/4
[ 1 ]
esber: <Far. Pireotu tohumu, (Plantago psyllium).
eshels-semek: <Ar. Genellikle sar iekli olan bir
bitki, srkuyruu; (Verbascum speciosum). Kr.

r uyru
e. 5a/2
[ 1 ]
eslec: <Far. Tekesakal, dedesakal, keisakal,
kekilcan, tekilcan; (Scorzonera, tragopogon) . Kr.

teke aal.
e. 2b/1
[ 1 ]
eski: Eski, oktan beri var olan, zerinden ok zaman
gemi bulunan, yeni kart.
e.13a/4,55a/10,58a/15 [3]
[ 3 ]
Kr. bezr-i an, baa yapra tom.
e. binlarda 13a/4
e. 4a/7
e. astal 58a/15
[ 1 ]
e. mara Eski hastalk. Kr. el-
esbiyc: <Far. Bkz. esbel.

e. 2b/19
[ 1 ]
esbs: <Far. Bkz. esbel.
e. 4a/1
[ 1 ]
esedl-ades: <Ar. Smbl ieine benzeyen,
ekinler arasnda biten yabani bir bitki.
e. 6b/4
[ 1 ]
esedl-ar: <Ar. Kokar ezeltere, anason;
(Pimpinella anisum) . Kr. oar ezeltere, meryn.

e. 2a/14
[ 1 ]
esfr: <Ar. Mersin yemii. Kr. mersn yemii. Bkz.
esferem.
maral-mzmn. 55a/10
eslps: <Gr. Bkz. estilys.
e. 5a/1
[ 1 ]
esurd: <? Klkuyruk kuu; (Anas acuta) . Kr. l

uyru u.
e. 4a/8
[ 1 ]
esm: <Ar. Adlar, isimler.
e.+sn 1b/11
[ 1 ]
esperenc: <Far. Erimi kurunun, bir hava akmnda
ykseltgenmesiyle retilen, ok youn ve zehirli, pas
nleyici astar boyalarn hazrlanmasnda kullanlan
krmz boya. Kr. slgen, zencefre.
e. 4a/8
e. 3a/19
[ 1 ]
[ 1 ]
esperle: <Far. Bkz. esbel.
285
e. 4a/1
iskendn- e. Pire sidii. Kr. pire
[ 1 ]
esrr:
<Ar.
bevli. 7a/16
Hint
kenevirinden
karlan
kemmn- e. Kara rek otu; (Nigella
ve
sativa). Kr. ara rek ot. 45a/2
kullanlacak miktara gre uyarc, sarho edici veya
mm- e. Pireboku, arlarn,
uyuturucu etkileri olan bir madde. Kr. zeygeze,
kovanlarnn deliklerini ve azn
ayrnl ot.
svamak iin yaptklar, siyaha yakn
e. 19a/15, 26b/8 [2]
renkte, yeil balmumu. Kr. pire
[ 2 ]
e. tomdur Hint keneviri tohumu. Kr.
bevli. 50a/18
bbl-ayl. 19a/15
em-i e. Pire boku, Kr. pire bevli.
esrek: <Ar. Kara helile otu; (Terminalia) . Kr.
32b/2
hellec-i kbil.
e.+i 5a/5
e. 4b/20
[ 11 ]
e.+i sl Kara rek otu; (Nigella
[ 1 ]
sativa). Kr. ara rek ot. 5a/5
esrkn: <Gr. Krmz boya. Kr. zencefre.

e. 6b/13
[ 1 ]
esr: <Ar. briim kurdu, ipek bcei; (Bombyx

mori). Kr. ebrim urd.
esys: acer-i esys in'den gelen rengi sarya

dnk kk bir ta, bir tr gherile.
e. 18b/6
[ 1 ]
e. 5b/9
[ 1 ]
acer-i e. 18b/6
ea: <Ar. En doru.
estehn: <Far. 1. ekirdekler. 2. Kemikler.
e. 27a/18
e.+ 6b/18
[ 1 ]
e.+ lk zm aac, asma. Kr.zm
aac. 6b/18
[ 1 ]
eele: <Ar. Kadntuzluu, diken zm, karamuk;

e. 3b/10
[ 1 ]
ester: <Far. adrua bitkisi ve bundan elde
edilen zamk, kuzu sarma; (Dorema ammoniacum) .
Kr. dne dr.
e. 5b/14
eerr-reem: meheb-i eerr-reem Vcutta

bulunan dvmeleri, resimleri karmak. Kr. na
gidermek.
[ 1 ]
e. 62a/12
estilys: <Gr. Bkz. eslps.

e. 5b/14
[ 1 ]
[ 1 ]
el: <Far. irzda kumda yetien bir tr topalak,
kk. Kr. opala.
estbc: <Far. Kukonmaz bitkisi, tilkikuyruu;
(Asparagus officinalis). Kr. dilk uyru, yerm.

e.+a 54b/4
[ 1 ]
esved: <Ar. 1. Kara. 2. Paz; (Beta vulgaris
varcicla) . Kr. paz.
e. 2a/20, 7a/16, 9b/10, 19b/4,19b/13,20b/13,

32b/2, 35a/21, 45a/2, 50a/18 [10]
bezr-i dend-i e. Kara sr otu. Kr.
cebleheng. 9b/10
hellec-i e. 20b/13
arba- e. Kara pleme otu;
(Helleborus orientalis) Kr. pleme,

araca ot, ne ran. 19b/4, 19b/13
e. 6b/15
[ 1 ]
el: <Gr. Ada soan; (Scilla maritima) . Kr. aa
oan.
e. 3a/6
[ 1 ]
el: <Ar. Kara lgn aac yemii, palamut yemii;
(Quercus) . Kr. belmd yemii, yemil ac lun.

e. 2a/10, 3a/15 [2]
[ 2 ]
ela: <Ar. Ayt aac, hayt, beparmak otu; (Vitex
agnus castus) . Kr. ay aac.

e. 3a/4
[ 1 ]
[2]
emed: <Ar. Kaba tutya, srme ta, antimon. Kr.
ilm-i e. Hamam otu, vcuttaki
kehl-i fhn.
gereksiz kllar almak iin kullanlan,

amur kvamna getirilip srlen toz,
kire. Kr. amm ot, erzme.
35a/21
e. 2a/9
[ 1 ]
err: <Ar. Kadntuzluu, diken zm, karamuk;
(Berberis crataegina) . Kr. adn uzlu, aramu.
286
e. 3a/4
e. 55b/16
[ 1 ]
[ 1 ]
ebe: <Ar. adrua bitkisi ve bundan elde edilen
zamk, kuzu sarma; (Dorema ammoniacum) . Kr.

dne dr.
ekl: <Ar. Sincan als, kara al, al dikeni,

e. 5b/13
e. 2a/15
[ 1 ]
[ 1 ]
ebel: <? Yarpuz trlerinden ho kokulu bir bitki,
ekuhe: <Far. Bkz. ekhe.

e. 55b/13
koca yarpuzu, ak mersin yemii. Kr. merv.
[ 1 ]
e. 48a/11
ekh: <Far. Bkz. ekhe.
[ 1 ]
e. 55b/16
eeg(k): Bkz. eek.
[ 1 ]
e.+i 21a/13, 32a/6, 52a/2, 54a/3 [4]

ev e.+i Tespih
bcei;
(Armadillidium vulgare). Kr. tesb
bcegi, uba, hedye. 32a/6, 54a/3

[2]
yabn e.+i Yaban eei. Kr. n.
ekhe: <Far. Hkrk. Kr. ncru.

e. 55b/15
[ 1 ]
el: <Gr. Ada soan; (Scilla maritima) . Kr. aa

oan.
e.+i 7a/18
52a/2
[ 1 ]
yr e.+i imnl-ar, imrl-ar,
e.+i mev Pimi ada soan. Kr.
tesb bcegi. 21a/13
bimi aa oan. 7a/18
e.+in 18a/16
ems:<Gr. Mersin trnden bir bitki,
[ 5 ]
pirpirimoyna, ak mersin yemii. Kr. bey mersn
a e.+in rna 18a/16
yemii.
eek: Eek.
e. 6b/21
e. 5a/17,6a/16,9b/19, 12a/12, 18a/8, 18b/20,

20a/19, 24b/3, 29a/9, 32b/7, 34a/19, 36b/19,
42a/7,44b/16,45b/13, 53a/10, 53b/20, 54a/9,
54a/9 [19]
[ 1 ]
enecn: <Gr. Kuzukula, ekikulak; (Rumex
acetosella) . Kr. uz ula.

e. 4a/9
[ 19 ]
[ 1 ]
e. gli i kzl, d sar bir gl, eek
enen: <Gr. Bkz. enecn.
gl. Kr. verd-i imr. 53a/10
e. mrl Eek marulu; (Sonchus

oleraceus) . Kr. kul, kh-y ar,
e. 4a/9
[ 1 ]
mir-i sem, alan, end,
send, ricll-amme,assl-imr,
ers: <Ar. irilik kk; (Asphodelus) . Kr. irilik
dibi.
e. 5b/15
nnl-fl amr tuf bulus
[ 1 ]
anm encs heyfls.5a/17,6a/16,

9b/19, 12a/12, 18a/8, 18b/20, 20a/19,
et:
24b/3, 29a/9, 32b/7, 34a/19, 36b/19,
arasndaki kas ve yadan oluan tabaka. 2. Kasaplk
44b/16, 45b/13, 53b/20 [15]
hayvanlardan
e. mrlnu dibidr Eek marulunun
maddesi. 3. Ten. 4. Meyvelerde ekirdekle deri
dibi, havacva, tosbaa otu, enlik, kzl
arasndaki blm.
enlik, tyl boya, yerinei; (Alkanna
tinctoria) . Kr. hevecive. 54a/9

e.
rziynesi
maydanozu;
Eek
rezenesi,
(Anthriscus
Kr.rdmn. 42a/7
silvestris).
eheb: <Ar. 1. Ak, beyaz. 2. Saf, ar, katksz.

e. 34b/15, 48a/8 [2]
[ 2 ]
misk-i e. 48a/8
ab- e. 34b/15
eke: <Far. Bkz. ekhe.
eek
1.
nsanlarda,
hayvanlarda
salanan
kaslardan
deri
ile
kemik
olumu
besin
e. 50a/5, 58b/3, 58b/20, 59b/9, 61a/2,

62b/3, 62b/3 [7]
e. bitmek 58b/20,61a/2,62b/3 [3]
e. uyla bien rbya Et suyuyla
piirilen orba. Kr. mzevvere. 50a/5
e.+i 5a/18, 24a/15, 48a/12, 58a/6 [4]
e.+i ynmek 58a/6
e.+ile 59b/5
[ 12 ]
etmeg(k): Ekmek.
e.+i 4a/12,5b/13, 6b/2, 10b/3, 10b/5, 11a/6,
287
11b/4,12a/15,13a/15, 19b/9, 20a/15, 21a/17,
[ 7 ]
21a/18,21a/21,22a/7, 29a/14, 32a/2, 32a/6,
evfns: <Gr. Adam otu, haclar otu, insan otu,
32b/9,36b/1,41b/14, 42a/17, 50b/11, 50b/19,
toskafa kavunu, yer elmas, kankurutan, kpek
52b/9, 53b/4 [26]
elmas; (Mandragora autumnalis) .

e. 6b/14
[ 26 ]
[ 1 ]
deve e.+i Deveekmei otu. Kr.
evc: <Ar. Arlar, sanclar.
ulle. 22a/7
e.+ 55a/3, 55a/15 [2]
u e.+i 1. Kuekmei, turpgillerden,
[ 2 ]
orak yerlerde yetien, beyaz veya mor

iekli, eskiden hekimlikte kullanlan
e.+ l Dalak ars. Kr. ala
otul bir bitki, obandaarc
ar. 55a/3
(Thlaspi). 2. Kuekmei, obandenei,
e.+ eker Erkeklik organnda olan
eek madma, kadmalak, keimemesi,
kurtpenesi; (Polygonum aviculare) . 3.

Ebegmeci; (Malva siylvestris) . Kr.
ar. Kr. eker ars. 55a/15

evdslyn: <Gr. Da kerevizi ve tohumu. Kr. a
kerefesi tom.
stiyn, aa, ame, end, efzek,
e. 6a/17
eftereng, abb, abbe, ucm, anfa,

ke, tetr, tder, bezrlamam,bezrl-hd, ifahn- tetr,
verne, nn- kel, m-drat.4a/12,
[ 1 ]
evelek: Evelek otu, labada, develik, efelek, evelik;
(Rumex) . Kr. la, eflin.
e. 4a/14, 47a/11 [2]

[ 2 ]
6b/2, 10b/3, 10b/5, 11a/6, 11b/4,

13a/15, 19b/9, 21a/17, 21a/18, 21a/21,
evayman: <Far. Mavi iekli, yemeklere koku
32a/6, 32b/9, 36b/1, 41b/14, 42a/17,
vermek
50b/19, 52b/9, 53b/4 [19]

u e.+i drler bir ot
tomdur
5b/13
u e.+i ot 12a/15,20a/15, 29a/14 [3]
u e.+i tomdur 50b/11
etrr: <Ar. Bkz. etrz.
e. 3a/4
[ 1 ]
etrz: <Ar. Kadntuzluu, diken zm, karamuk;
(Berberis crataegina) . Kr. adn uzlu, aramu.

e. 2a/8
[ 1 ]
e: <Ar. Kavak aac ve bu aacn boza yapmnda

kullanlan zdei; (Populus). Kr. bze.
e. 6b/19
[ 1 ]
erf: <Ar. evre.
e.+ 32a/10
[ 1 ]
ev: Ev, konut.
e. 32a/6, 54a/3 [2]
iin
kullanlan
bir
bitki,
horasani; (Ziziphora). Kr. a reyn.
da
reyhan,
e. 6a/19
[ 1 ]
evm: <Gr. Bkz. evmdiy.

e. 5a/6
[ 1 ]
evmdiy: <Gr. Karga dvlei; (Citrullus
colocynthis) ve bu bitkinin baz haplarn yapmnda

kullanlan sknts. Kr. crtatan dglegi uy.
e. 6a/16
[ 1 ]
evr: <Far. Hisar, kale.
e. 46a/4
[ 1 ]
giyh- e. Tilkikuyruu, kukonmaz;
(Asparagus officinalis) . Kr. dilk
uyru, helyn. 46a/4

evr: <Ar. Yapraklar.
e. 23a/13, 23a/15 [2]
[ 2 ]
-y amse-i e. Ayt aac, hayt,
e. eegi Tespih bcei; (Armadillidium
beparmak otu; (Vitex agnus castus) .
hedye.32a/6, 54a/3 [2]
-y le-i e. Yaban yoncas, yem
vulgare). Kr. tesb bcegi, uba,
e.+i 12b/1, 52a/4, 52b/2 [3]

rmcek e.+i rmcek a. Kr.
nescl-ankebt, tufne, eber-kkiy.
12b/1, 52a/4, 52b/2 [3]
e.+ine 5a/13
rmcek e.+ine 5a/13
e.+lerde 54a/3
Kr. ay aac. 23a/15
bitkisi; (Medicago falcata) . Kr. yabn
yoncas. 23a/13
evr: amr- evr Ayt aac, hayt, beparmak
otu; (Vitex agnus castus) . Kr. ay aac.

e. 20a/10
[ 1 ]
amr- e. 20a/10
288
evrm: <Ar. Vcutta oluan iler, urlar, yumrular.

Kr. ber, ldrci veremler, iler.
eyyb: kerem-i eyyb Denizkp 1. Lle ta. 2.
e. 43b/6, 55a/7, 55b/17 [3]

gncik-i e. Seredili
[ 1 ]
otu;
media) . Kr. sere dili. 43b/6
(Stellaria
Mrekkep
balnn
kpgi.
e.+ 55b/19
e. 44b/3
[ 4 ]
[ 1 ]
e.+ lehb Damak imesi. Kr. ama

imek. 55b/19
evsend: <Far. Hind nilfer iei; (Nymphea) . Kr.
kerem-i e. 44b/3
ez: <Far. 1. Ayrlma, kma hali eki, +DAn. 2.
Bulunma hali eki +DA.
hind nlfer iegi.
e. 56a/3, 58a/3, 58a/4, 63a/10[4]
e. 3a/9
b- e. dehn- meden Azdan su
[ 1 ]
akmak. 56a/3
evvez: <Far. rdek; ( Anas). Kr. rdek.
hem-b
e. 4b/6
[ 1 ]
n-
meden
kanamas,
e. 58b/11, 59b/17 [2]
e.
em
Gzden
e.
bn
burundan
kan
Burun
gelmek.
58a/3
[ 2 ]
n- berber e. gel Boazdan kan
e. ars Kaburga ars. Kr. ava,
gelmek. 58a/4
tl-ceben. 58b/11, 59b/17 [2]
e.+mene 58a/4
eyhun: <Far. Su teresi, su kerdemesi; (Nasturium
[ 5 ]
officinale). Kr. u kerdemesi.
n-
e. 4a/4
e.+mene
iemek. 58a/4
[ 1 ]
eyl: <? 1. Ekimi yourt. 2. Da zamk. Kr. eki
ezeltere:
Anason;
(Pimpinella
meden
Kan
anisum).
Kr.
meryn, oar aac, heft-beze, heft-berg, mun,

kirm-dne,
yourd, a am.
kemliyn,
zeytnl-ar,
ev,
emliyn, mliyn, nun-nimr, mlvun,
e. 2a/14
ran-nimr-b,
[ 1 ]
eynik: Enik, krmz renkli baz ot kklerinden
abb-rd,
b-i
fris,
esedl-ar.
e.
yaplan bir a.
2a/14,11a/18,17a/19,
17b/6,
17b/11,
18a/21,18b/3,20b/2, 21a/11, 21a/11, 21a/15,
e. 37b/17
22a/3, 22a/9, 26a/2, 37a/6, 39b/20, 40a/19,
[ 1 ]
42a/3, 43b/5, 44a/8, 45a/8, 46a/3, 49b/9,
zlca e. Kzlca enik. Kr. ze. 37b/17

Erelti
rten
srekli ya akmas. 63a/10
eyeg: Kaburga.
eyrelti:
srtndaki kemiksi tabakadan
veya deniz kabuklarndan elde edilen tuz. Kr. deiz
otu;
(Driopteris
filix-mas).
Kr.
50b/17, 51a/18, 52b/12, 54a/15, 54a/17 [28]
klekn, gl-dr, saber, seres, sar, ra, cmn,
[ 28 ]
celdvr, beris, uzun ot.
e. aac Ezeltere aac. Kr. abb-
e. 8b/15, 11a/11, 14a/22, 15b/4, 15b/4,
msn.18b/3,44a/8 [2]
17b/14,
e.
23b/20,
26b/10,
26b/11,
29a/8,
29b/16, 43a/4, 44b/6, 46a/6 [14]

[ 14 ]
e. kki
am
Ezeltereden
elde
edilen
zamk. Kr. ferfiyn. 39b/20

oar e. 2a/14
Erelti
otunun kk.
Kr.
aldr. 17b/14
e. otdur 8b/15
eyrun: <? Sr otu, srkuyruu; (Verbascum). Kr.

r ot.
e. 4a/10
[ 1 ]
ey: yi.
ezgl: <Far. Dngel, tngel, mumula, gelinboan;
(Mespilus germanica) . Kr. dngel, mumul.

e. 4a/7
[ 1 ]
ezr: ezr-i rende Gzden srekli ya akmas, gz

yaarmas.
e.+i 56a/2
[ 1 ]
e. 56a/19, 58b/21 [2]

e.+dr 48a/12
[ 3 ]
eylg: yilik, sal yerinde olma durumu, esenlik.
e.+e 58b/6
e.+i rende 56a/2

ezra: <Gr. Denizkp 1. Lle ta. 2. Mrekkep
balnn srtndaki kemiksi tabakadan veya deniz
kabuklarndan elde edilen tuz. Kr. deiz kpgi.
e. 6b/11
289
[ 1 ]
tarr .-b 1b/13
ezverd: <Far. Sar iekli yaban yoncas, yem
bitkisi; (Medicago falcata) . Kr. aru iekl yabn

yoncas.
e. 3a/18
taarruf .-b 1b/8

r-: Ermek, ulamak.
.-mi 59a/2, 59a/7 [2]
[ 2 ]
[ 1 ]
ri-: 1. Erimek, ulamak.
ez-dde: <Far. Gzde, gzden.
2. Olgunlamak.
3.
Beklenen zamann gelmesi.
e.+i 57b/3
.-dkde 1b/15
[ 1 ]
.-mek 62b/17
e.+i brn- med Gzde nohut tanesi

kadar bir nesne kmak. 57b/3
[ 2 ]
vesvese
eris: <Gr. Denizkp. Kr. deiz kpgi. Bkz.

ezra, erfiyn.
sebep
.-mek
Kuruntulanmak,
yokken
endielenmek.
bir
Kr.
vesves. 62b/17
e. 6b/12
t-: Etmek, yapmak, oluturmak, meydana getirmek.
[ 1 ]
.-dgi 1b/4
ecgeln:<Gr. Bkz. ecgenn.
tal .-dgi 1b/4
e. 7a/14
.-dkleri 7b/13, 16a/15, 26b/13, 32a/7,
[ 1 ]
32b/11, 33a/18, 36b/21, 37a/2 [8]
ecgenn: <Gr. Meyan kkne benzeyen sar bir
ay
.-dkleri
yemi
aac
kk. Kr. anlye.
Akasya
yaptklar
yemiin
aac.
e. 7a/13
Kr. evke-i biye.32a/7, 32b/11
[ 1 ]
[2]
enbl-ayl: <Ar. Tekesakal, dedesakal;
(Scorzonera, tragopogon) . Kr. teke aalu, eslec.

e. 2b/11, 5a/7 [2]
[ 2 ]
.-mek 58a/17, 58a/22, 60a/18, 61a/20,

62a/13 [5]
.-mek Kulak n n etmek,
erek: <Ar. Bkz. edrk.
kulak nlamak. Kr. deviyy-i nn.
e. 7a/2
58a/17
[ 1 ]
def .-mek 61a/20, 62a/13 [2]
gm gm .-mek Kulak gm gm
etmek, kulak nlamak. Kr. nniye-i
g. 60a/18
d(t)-: Bkz. t-.

.-er15b/16,27a/21,27b/12,60a/17 [4]
fide .-er 15b/16
.-erler 2b/7,2b/12, 4a/3, 6b/1, 6b/20, 7a/8,

8a/17,13b/18,17a/14,21a/17,24a/12, 25a/19,
30b/11,31a/10,39a/8,39a/18, 39b/21, 41a/2,
41b/7, 42a/16, 42b/10, 47b/12, 48b/8 [23]
6b/1,
6b/20,
17a/14,
39b/21 [4]
tabr .-erler 41b/7
terkb .-erler 30b/11
.-erse 1b/15
istifde .-erse 1b/15
.-b 1b/6, 1b/7, 1b/8, 1b/8, 1b/12, 1b/13,
1b/13 [7]
[ 36 ]
az .-b 1b/6
cem .-b 1b/12
istifde .-b 1b/8
say .-b 1b/7
deviyy-i d. 58a/22
abl .-meme 59b/2
.-erken 62a/14
.-erler
va va .-mek Kulak nlamak. Kr.

.-meme 59b/2
gm gm .-er 60a/17
amel
.-mege 4b/4
.-meyeler 1b/16
ferm .-meyeler 1b/16
.-mez 60b/13
[ 18 ]
yle-: Eylemek, klmak.
.-dm 1b/10, 1b/14 [2]
beyn .-dm 1b/14
r .-dm 1b/10
.-mek 2a/1, 28a/16,
60b/15 [3]
berhz .-mek 2a/1

alebe .-mek 60b/15
.-r 34b/6
men .-r 34b/6
.-rken 60a/19
[ 7 ]
290
fa: arze-i gevz-i fa Hyar gibi uzun bir
gvercin
kavun tr. Kr. uzun avun.
burca.
f. 22a/5
[ 1 ]
arze-i gevz-i f. 22a/5
fasds: <Gr. oban dikeni; (Centaurea urvillei) .
farsiye: <Ar. Fars dili, Farsa.

f. 48a/18
cbn dikeni.
f. 39b/18
[ 1 ]
fal: <Ar. Mantar; (Fungi) . Kr. mantar.
[ 1 ]
fass: <Gr. Tekesakal, dedesakal, keisakal,

teke aalu ot.
f. 38b/7
f. 38b/17
[ 1 ]
(Sesamum indicum). 2.
Devetaban bitkisi; (Cyclamen coum) . Kr. ssen,
fal:
<Ar.
(Amomum granum paradisi) . Kr.
f. 39a/17
[ 1 ]
Kr.
otu;
1.
Susam;
[ 1 ]
fa: <Ar. 1. Kzl zm. 2. zm ekirdei. Kr.
zm cekirdegi, zl zm.
bur- meryem.
f. 39a/20
[ 1 ]
fa: <Ar. Krmz bcei; (Coccus ilicis). Kr.
f. 38b/13
[ 1 ]
fafaa: <Ar. Yonca; (Trifolium) . Kr. yonca,
birsim.
rmz.
f. 38b/19
f. 39a/16
[ 1 ]
fad: <Ar. Ayt aac ve tohumu ; (Vitex agnus
castus) . Kr. ay tom.
[ 1 ]
far: <? Ceviz aacnn zamk. Kr.
f. 40a/1
f. 38b/5
[ 1 ]
far: <Ar. 1. Yoksul; zavall, garip. 2. Dervi.
z aac
am.
[ 1 ]
fat: <Ar. Kask blgesinde oluan ftk, kask
yar. Kr. a yaru.
f. 60b/20
f. 1b/1
[ 1 ]
falmns: <Gr. Meyvesi dericilikte kullanlan bir
tr sarmak, ren gl, ak asma, ylan zm. Kr.
[ 1 ]
farsliyn:<Gr. Yabani kereviz ve tohumu;
(Petroselinum oreo selinum) . Kr. a kerefesi tom.

f. 38b/1
[ 1 ]
ren gli, ilan zmi.

f. 39a/20
fayar: <? Ac. Kr. ac.

f. 38b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
fads: <Gr. Bkz. fass.

f. 38b/17
[ 1 ]
faliyn: <Ar. ri ve etli bir tr zeytin, kalamata,
Sudan zeytini. Kr. sdn zeytn.
f. 39b/17
[ 1 ]
farfiyn: <Gr. Soanak da denilen keskin, fena
kokulu bir eit ot, yabani sarmsak, it siyegi, yaban
prasas, da gendenesi; (Allium porrum) . Kr. it

siki.
f. 38a/17
[ 1 ]
fbisl-b: <Ar. 1. rdk otu, r, rtlk,
rtk ; (Echinophora tenuifolia) . 2. Yabani sedef otu;
(Ruta graveolens) . 3. Ac bakla, gvur baklas, koyun
baklas, kurt baklas, yaban baklas,delice bakla,

termiye,
Yahudi
baklas;
(Lupinus termis) . Kr.
rdk, berr seb, b bala.

f. 39b/8
[ 1 ]
fbisl-ynn: <Ar. 1. Cavir zamk elde edilen bir
aa. Bkz. cvr. 2. Bakla; (Vicia faba) . Kr. bala.

f. 39b/7
[ 1 ]
<Gr. Soanak da denilen keskin, fena
fdec: <Far. Hindistandan gelen, panzehir denilen
kokulu bir eit ot, yabani sarmsak, it siyegi, yaban
tan madeni bir tr olup bazs beyaza yakn sar
farsiyn:
prasas, da gendenesi; (Allium porrum) . Kr. it

siki, gnd-i p-y kh.
f. 38a/11, 45b/16 [2]

[ 2 ]
farsryn: <Gr. Bir tr burak; (Vicia ervilia) ,
renkte, bazs da yeile dnk bir renk ta.

f. 39b/5
[ 1 ]
fdzehr: <Far. Bkz. f-zehr.
f. 38b/9
291
[ 1 ]
ffr: <Ar. 1. Kat yapmnda kullanlan bir bitki,
hasr otu; (Typha). 2. Yar effaf in porseleni.
f. 39b/10
[ 1 ]
fl: <Ar. Kedi otu (Asarum europaeum) cinsinden
saakl bir bitki kk. Bkz. asrn.

f. 39b/4
[ 1 ]
flic: <Ar. Bkz. felc.
ffr: <Ar. Bkz. ffr.
f. 60b/21
f. 39a/4
[ 1 ]
[ 1 ]
ffs: <Gr. ahtere otu; (Fumaria officinalis) . Kr.
htere.
f. 38b/5
fliris: <Gr. Leylek kuu; (Ciconia ciconia) . Kr.

legleg u.
f. 39b/11
[ 1 ]
[ 1 ]
fnfes: <Ar. Yabani kokar sedef.
fire: <Ar. Itr cinsinden azak denilen il
f. 39b/11
olarak da kullanlan bir bitki. Kr. az acu.
f.+i 39b/12, 39b/12 [2]
f. 38a/16
[ 3 ]
[ 1 ]
f.+i arniyn 1. rdk otunun
kk; (Echinophora tenuifolia) . 2.
fiye: <Ar. 1. Hindistan'da yetien zambak eklinde

bir iek, kna iei; (Balsamina hortensis). 2. Ho
Yabani
graveolens) .
kokulu iekler. Kr. na iegi.

[ 1 ]
fs: <Gr. Seylan, kurun
dibi.
f. 38a/15
[ 1 ]
edilen
bir
aa.
Bkz.
cvr.
39b/12
fnd: <Far. Kam helvas, peynir ekeri, akide.
f. 52b/8
kunduztaa,
alaeochytris) . Kr. unduz yas.
(Ferula
olana;
f. 38b/3, 39b/7 [2]
[ 1 ]
fps: <Gr. Bkz. ffs.
f. 38b/11
[ 1 ]
[ 2 ]
fr: <Ar. Fare, san. Kr. an.
fz: <Ar. 1. Yarpuz trnden ho kokulu bir tr
f. 38b/18
bitki, koca yarpuzu. 2. Mersin yemii.
f.+ 19b/20
Kr. merv,
mersn yemii.
[ 2 ]
f. 39b/6
f.+ tez Yavan trnden bir bitki,

vahizek; (Artemisia cina) . Kr.
[ 1 ]
orsn. 19b/20
fire: <Ar. Bkz. fire.
fris: <Ar. rana ait, ranla ilgili.
f. 39a/7
f. 11a/18, 13a/2 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
fide: <Ar. Fayda, yarar.
b-i f. Ezeltere kk, anason kk;
f. 15b/16
(Pimpinella anisum). Kr. meryn,
[ 1 ]
f. der 15b/16
fiye: <Ar. Nilfer ieinin kk; (Nymphaea) .
Kr. nlfer iegin kki.

f. 38b/9
Bedenin
kaynaklanan
f. 61a/3
[ 1 ]
fkihe: <Ar. Meyve, yemi. Kr. mve, yemi.
[ 1 ]
tuff- f. eftali, yark erik. Kr.

eftl. 13a/2
f. 1b/10,21b/1, 34a/12 [3]
kurumasndan
sanc. Kr. urldan sancu.
f. 38b/5
oar aac, ezeltere. 11a/18
frs: <Ar. rana ait, ranla ilgili.
[ 1 ]
<Far.
berr
Kr. a elv, nfa.
fe: <Ar. Cavir otu ve bundan elde edilen tbb
fje:
rdk,
(Ruta
f.+i rliyn Cavir zamk elde
kk; (Plumbaga
zeylanica) , Hind aytara. Kr. hind ayara, sergle
zamk,
Kr.
otu;
seb. 39b/12
f. 38b/18
bir
sedef
[ 3 ]
ardal-
f.
Ak
hardal,
ac
tere
tohumu.Kr. a ardal, ac tere tom.

21b/1
yn- f. irazdan kartlan krmz
bir
toprak.
34a/12
Kr.
rmz
topra.
292
frisiyye: <Ar. rana ait, ranla ilgili.
[ 1 ]
fehd: <Ar. Kenevir, kendir tohumu; (Cannabis
f. 13b/14
[ 1 ]
emeret-i f. eftali, yark erik. Kr.
sativa) . Kr. kenevir, kendir tom.

f. 38b/2
[ 1 ]
eftl. 13b/14
frsn: nr- frsn Stleen cinsinden, ilalarda
fehlih: <Ar. Karanfil yarpuzu. Kr. aranful
kullanlan bir tr zehir. Kr. mrr-i f.
yarpuz.
f. 39b/19
f. 52a/14
[ 1 ]
[ 1 ]
fejej: <Far. Eir otu, karn arsn saaltmak iin
nr- f. 52a/14
kullanlan ifal bir kktr, kaskotu, azakeeri,
fsid: <Ar. Bozan, bozucu.
hazambel, yel otu, eil; (Acorus calamus) . Kr. egir.
f. 55b/16, 57a/8, 58b/13 [3]
f. 38a/12
[ 3 ]
[ 1 ]
f. olma 55b/16, 58b/13 [2]

am- f. ok ve eitli yemek yemenin
fea: <Ar. Mantar; (Fungi) . Kr. mantar. Bkz.

fene.
yol at mide bozukluu. 57a/8
f. 39a/20
f: <Ar. 1. Tuzakl kam. 2. i dolu, hallalanm
[ 1 ]
pamuk. 3. Yaban hurmas. Kr. hrn.

felc:
f. 52b/15
<Ar.
firistn: <Gr. Altm derde deva anlamna gelen
inme.
Vcudun
bir
f. 60b/21
[ 1 ]
armau.
felcfen: <Ar. kszolan idemi, ac idem, gz
f. 39a/2
idemi,
[ 1 ]
fr: <Sr. Sarmak gibi etrafnda olan aalara ve
bitkilere sarlan, salkmnda onar tane yemii bulunan
f. 38a/20
[ 1 ]
sarmak, binkula, hsn-i yusuf. Kr. ren gli, ilan
felenc:
zmi.
otu;
(Melissa
officinalis) .
2.
Karanfil
yarpuzu,
oul ot, aranful
yarpuz, misk ot, aranful- bstn, yarpuz, aba-
[ 1 ]
aranful, plenger, abil-fityn.
ftir: <Ar. Az scak olan, lk. Kr. lca u.
f.+i 5b/16, 11b/12, 18a/20, 38a/20, 40b/3,
f. 38a/10
42a/3 [6]
[ 1 ]
Krlang
zehirli,
felenc-i mk 1. Oul otu, melisa, kovan
yarpuz; (Mentha pulegium) . Kr.
f. 38b/2
<Gr.
sorncan aac, ar kestane; (Colchicum
autumnale) . Kr. ksz igdemi, srncn.
bir bitki, ren gl, ylan zm, ak asma, ak
meyveleri
nzul,
kalkmas.
kara asma denilen kzl yemili bir tr sarmak. Kr.
f:
Fel,
blmnde veya tamamnda hareket ve hissetmenin
[ 1 ]
otunun
yabani
bir
yannda
bitki,
[ 6 ]
yetien,
f.+i misk Bkz. felenc-i mk. Kr.
kargabken;
(Stryhnos nuxvomice) . Kr. gcle bken.
misk ot, aranful- bstn. 40b/3
f. 38a/15
f.+i
[ 1 ]
mk
5b/16,
11b/12,
18a/20,
38a/20, 42a/3 [5]
f-zehr: <Far. Panzehir, panzehir etkisi gsteren bir
felence: <Far. Hindistan'dan gelen, hardal gibi,
ta, hacer't-ts. Kr. py-zehr.
krmz, elma kokusu veren bir tohumdur.
f. 38b/10
f. 38a/11, 39b/1 [2]
[ 1 ]
fvaniy: <Ar. Ay gl, bir akayk tr; (Peconia
corollina). Kr. d-alb, ayu gli.
[ 2 ]
felmn: <Gr. Aa stleeni. Kr. aac sdlgeni,
ibrem.
f. 38a/17
f. 39a/10
[ 1 ]
fyes: <Gr. Bakla; (Vicia faba) . Kr. bala.
[ 1 ]
felsegn: <Gr. Yabani yarpuz. Kr. berr yarpuz.
f. 38b/11
f. 39a/3
[ 1 ]
[ 1 ]
fzel-b: <Ar. Fareleri ldren kokusu keskin
felmes:
zehirli bir ot, san otu, arsenik. Kr. an ot.
mhzehrec, r uyru.
f. 39b/3
<Gr.
Srkuyruu;
f. 38b/4
(Verbascum ).
Kr.
293
[ 1 ]
felyn: <Gr. Ermeni memleketinden gelen krmz
fermu: <Far. Unutma hastal, unutkanlk. Kr.

unutsa olma.
renkli, yumuak, bir ksm yal bir amur. Kr. gil-i
f. 61a/3
ermen.
[ 1 ]
f. 39a/10
ferm: <Far. Unutma, hatrdan kma.
[ 1 ]
f. 1b/16
fem: <Ar. Sarmak; (Hedera helix) . Kr. armau.
[ 1 ]
f. 39b/18
[ 1 ]
fen: <Ar. t zm, tilki zm; (Solanum nigrum ),

brtlen; (Rubus caesus). Kr. dilk zmi.
f. tmeyeler 1b/16
fer: <Far. Korku, tiksinti, me vb. yznden
tylerin dikilip derinin nokta nokta kabarmasyla
grlen ani titreme, rperme. Bkz. ferr.
f. 38b/8
f. 61a/4
[ 1 ]
fencemiy: <Far. Bkz. fenc.
[ 1 ]
ferr: <Far Titreme, rperme. Bkz. fer.
f. 39a/11
f. 61a/5
[ 1 ]
fencen: <Far. Bkz. fenc.
f. 39a/11
[ 1 ]
[ 1 ]
ferbye:
<Gr.
fenfiln: <Gr. Ayt aac ve tohumu; (Vitex agnus

f. 38b/16
[ 1 ]
ferande:<Ar. Sarmak otu; (Hedera helix) . Kr.
armau ot.
f. 38b/14
[ 1 ]
fera-efz: <Ar.-Far. 1. Gnl ferahlatc, i ac. 2.
Bir eit krmz gl. Kr. rmz gl.
f. 29a/8
[ 1 ]
fer: <Ar. Yavru.
f. 52b/21
verd-i f. Gelincik iei, gn gl;
(Papaver rhoeas) . Kr. gelinck iegi.
[ 1 ]
tbb
bir
zamk;
ferfiyn.
(Euphorbia
[ 1 ]
f. 57a/11, 57b/16, 58b/1, 60a/9 [4]
f.
ars
Rahim
kk, (Cyperus rotundus) . Kr. opala.

f. 39a/5
[ 1 ]
fer: <Far. 1. Bol, geni . 2. Havadar, aydnlk, i

ac.
f.+ 60b/21
[ 1 ]
f.+ eyde-i sar- dde Gz deliinin
byk olmas, iri gzl olmak. Kr.
gz delgi gi olma. 60b/21
ars.
Kr.
derd-i
erm. 58b/1
f. atlna Rahimde olan sertlik. Kr.
albetr-ram. 60a/9
f.+de 59b/20, 61a/12 [2]
f.+inde 60b/10
[ 7 ]
ferdms: <Far. Tere tohumu. Kr. tere tom.
f. 38b/3
[ 1 ]
f. 61a/5
ggercin yavrus. 38b/7
Kr.
ferc: <Ar. Kadn cinsel organ.
f.+y 38b/7
ferl-acil: <Ar. Topalak otu, krkboum, suut
officinarum) .
f. 39b/14
ferecek: <Far. Bkz. ferencek.
f.+y amm Gvercin yavrusu. Kr.
mast
ferbiyn: <Ar. Stleen otu ve bundan elde edilen
52b/21
[ 2 ]
srgz,
f. 38a/21
f. 38b/1
papatyas,
iegi.
fenc: <Far. Demir boku. Kr. demr bo.

[ 1 ]
Sr
iei, arnika (Arnica montana). Kr. yabn ppdya
[ 1 ]
ferefz: <Far. Semizotu, semizlik otu; (Portulaca

f. 39b/16
[ 1 ]
ferencek: <Far. Karabasan, skntl ve korkulu d.

Kr. ar bama.
f. 61a/7
[ 1 ]
feres: <? Burak; (Vicia ervilia) . Kr. burca.

f. 39a/17
[ 1 ]
ferfehen: <Ar. Semizlik otu, semiz otu, pirpirim;
(Portulaca oleracea) . Kr. semzlik ot.
294
f. 38b/14
balad zamanki durumu. 2. Kmes hayvanlarnn
[ 1 ]
civcivlikten km yavrular, pili. 3. Taze fasulye.
ferfee: <Ar. Bkz. ferfehen.
4. Tek ekirdekli kuru tane fasulye.
f. 38b/7
f. 39a/18
[ 1 ]
[ 1 ]
fera: <Ar. Poy otu tohumu; (Trigonella
ferfen: <Ar. Bkz. ferfehen.
joenumgraecum). Kr. boy tom.
f. 39a/4
f. 38b/1
[ 1 ]
[ 1 ]
ferfenc: <Far. Bkz. ferfehen.
fern: <Ar. Su teresi, su kerdemesi, su biberi;
f. 39a/2
[ 1 ]
ferfet: <Far. ahtere otu; (Fumaria officinalis) . Kr.
(Nasturium officinale). Kr. u teresi, u bberi.

f. 39b/2
htere.
f. 39b/15
[ 1 ]
fers: <Far. Bkz. ferz.
[ 1 ]
f. 38b/14
ferfiyn: <Ar. Stleen otu ve bundan elde edilen

tbb
bir
zamk;
(Euphorbia
officinarum) .
Kr.
ferbiyn, am- ecere-i evke, fun-necl, tkt,
[ 1 ]
ferz: <Far. Ayrk otu; (Agropyrum repens). Kr.

ayru ot.
tlt, keln-nefsehu, a-nkb, efrnn, efryn ,

nkb, leben-i
sevd,
lebn-
marib, kerl-
anem, kerde.
f. 3b/2, 5b/18, 6a/3, 12b/4, 13a/16, 16b/20,
18a/14,33a/8,39b/14, 39b/20, 44b/2, 45b/21,
47b/5, 52b/10 [14]
f. 38b/13
[ 1 ]
fermd: <Ar. St aac; (Salix). Kr. sgt aac.

f. 39a/6
[ 1 ]
ferme:<Far. Meneke; ( Viola tricolor) . Kr. penefe.

f. 39b/10
f.+a 2b/19, 47b/4 [2]
[ 1 ]
[ 16 ]
ferfc: <Far. Semizlik otu, semiz otu, pirpirim;
(Portulaca
oleracea) .
Kr.
semzlik
ot.
Bkz.
fernre: <Ar. Pelesenk aacnn yemii. Kr. belesn

yemii.
ferfehen, ferfee, ferfen,fersen, ferfenc.
f. 38b/4
f. 38a/9
[ 1 ]
[ 1 ]
fersen: <Far. Bkz. ferfehen.
ferfn: <Far. Bkz. ferfehen.
f. 38b/7
f. 39b/16, 49a/4 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
fersuln: <Far. Evren pulu, yeryldz, sedef
m-i f. Bir eit tuz, ap. Kr. cedvr-
hastalnn tedavisinde kullanlan bir eit toz,
hind. 49a/4
pudra. Kr. yr ylduz.
ferfr: <Far. 1. Bkz. ferfehen. 2. Meneke; ( Viola
tricolor) . Kr. penefe, ferme.

[ 2 ]
ferac: <Ar. Sarmak otu; (Hedera helix) . Kr.

armau ot, ferande, aaa.
f. 39a/16
[ 1 ]
f. 39a/9
[ 1 ]
ferand: <Ar. 1. Bur a, ggce a, kseotu;
(Viscum album) . Kr. eklemec, burc. 2. Sarmak

otu; (Hedera helix) . Kr. armau ot.
f. 38a/12
[ 1 ]
[ 1 ]
ferv: <Far. Krk.
f.+i 60b/21
[ 1 ]
f.+i reyn- my Tm vcuttaki
feril-amm:<Ar. Gvercin yavrusu. Kr.

ggercin yavrus.
tylerinin dklmesi. 60b/21

feryle: <Ar. Yanndaki aa ve bitkilere sarlan bir
tr sarmak; (Hedera helix) . Kr. armau.
f. 38b/19
f. 38b/17
[ 1 ]
Buday
bal.
fera: <Ar. Safran; (Crocus sativus). Kr. zafern.
f. 38b/14
1.
[ 1 ]
ferte: <Far. Ylan bal; (Anguilla) . Kr. ilan
f. 38b/15, 39a/2 [2]
ferik:
f. 39b/15
baaklarnn
yeni
sertlemeye
[ 1 ]
295
fesdl-hd:<Ar. Di diplerinde et bitmesi hastal.

f. 61a/2
[ 1 ]
fesfes: <Ar. Tahta biti, Tahtakurusu; (Cimex
lectularius) . Kr. tata biti.

f. 38b/19
[ 1 ]
feslegen: <Gr. Fesleen; (Ocimum basilicum) . Kr.
ar- f. 21b/8
fevris:<Gr. Tilki zm, it zm; (Solanum
nigrum ). Kr. it zmi.

f. 38b/3
[ 1 ]
feyres: <Gr. Gebre otu; (Capparis spinosa) . Kr.
kebere.
f. 38b/16
abe, amrn, arn, h-sefrem, siperam,

siperem, reyn- sleymn, ryiatl-mlk,
reynl-mlk, derfes, o-naar, usre, abauar, cem-y h-y sleymn, cemisferem, tclurs, nz-by.
f. 9a/19, 13a/21, 14b/2, 15b/8, 17a/3, 22a/9,
22b/21,23b/19,24a/19, 24b/2, 26b/17, 27b/4,
30b/15, 33a/4, 33b/8, 36b/21, 51a/2 [17]
[ 1 ]
feyln:
<Gr.
<Gr.<Far. Pireotu tohumu, (Plantago

psyllium). Kr. bezr-i an, baa yapra tom.
f. 38b/15
[ 1 ]
fest: <? Bir tr hurma. Kr. urm.
f. 39a/13
[ 1 ]
fesh: <Ar. Bkz. festl-kelb.
f. 39a/18
[ 1 ]
festl-kelb: <Ar. Kpekmenekesi, yabani
meneke; (Viola Canina) . Kr. it penefesi.

f. 39a/17
[ 1 ]
fetene: <Ar. Siyah tohumlar olan bir bitki. Kr. fl.

f. 38b/12
[ 4 ]
hind
okunmas. 31b/12
fetnl-enf: <Ar. Burundan kt koku gelmesi.
f. 61a/6
[ 1 ]
fetreb: <Ar. Vcutta herhangi bir organn gevemesi,
yumuamas, fersizlemesi. Kr. afl, inkisrl,
f.
Hint
fnd.
Kr.
rabbe,
cevzz-zend. 15b/18, 24b/10 [2]

frt:<Ar. Trkiye ve Suriyenin dou blgelerini
sulayan, Irak aan, Dicle rmayla birleerek Basra
Krfezine dklen byk nehir.
f. 32a/9
[ 1 ]
frd: <Ar. Dut, kara dut; (Morus). Kr. tt.

f. 39a/9
[ 1 ]
frn: <Ar. 1. Dut, kara dut; (Morus). Kr. ara tt.

2. Brtlen; (Rubus caesus). Kr. bgrtlen yemii.
f. 39a/15
[ 1 ]
fsdu: <Ar. Bkz. fstu. Kr. encirek.
f. 6b/5
[ 1 ]
fstu(): <Ar. Bkz. fstu.
f.+ 13a/6
m f.+ am fst, Antep fst.
Kr. tom- kc 13a/6
f.+na 15b/3
[ 2 ]
[ 1 ]
f.+i nile n harfinin stnl (a,e)
otu;
f. 9a/12, 14b/14, 15b/18, 24b/10 [4]
fet: <Ar. 1. Ama, balama. 2. Arapada harfleri

f.+i 31b/12
yavan
[ 1 ]
[ 1 ]
stnl (a,e) okuma.
sar
fndu: <Ar. Fndk; (Corylus avellana). Kr. celz.
f.+e 21b/9,40a/16, 50b/21, 52a/2, 52b/1 [5]

fesliyn:
yavan,
f. 38b/6
f. iegi 9a/19
[ 22 ]
Pire
(Artemisia) . Kr. pire yavan.
m f.+na am fst, Antep fst.

Kr. cves. 15b/3
fstu: <Ar. Fstk; (Pistacia vera). Kr. bste.

f.
8a/8,
13a/6,
18b/1,
29a/18,
31a/8,
41b/21 [6]
f. yana Fstk ya. Kr. vend,
am- vend. 31a/8, 41b/21 [2]
f.+ 39a/9
[ 7 ]
ilemek.
f. 61a/4
[ 1 ]
fen: ar- fen Bur a, ggce a, kseotu;
(Viscum album) . Kr. eklemec, burc, ggelek.

f. 21b/8
[ 1 ]
f.+ nrl am aac yemii. 39a/9

fstul-hviye: <Ar. Ban tohumu. Kr. bn tom.
f. 39b/16
[ 1 ]
fa: <Ar. Gm. Kr. gm.
f. 29a/5, 38b/20 [2]
296
[ 2 ]
senle-i
[ 1 ]
f.
Gm
art,
tala.
29a/5
evke-i f. 32b/14
fi: <Ar. Siyah, ok ufak taneli, ekirdeksiz bir
fiker: <? Kadnlarn dzgn olarak kullandklar bir
zm eidi. Kr. ufa zm.
kzlca, allk. Kr. bulne, glgn.
f. 39a/19
f. 8a/3, 46a/19 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
fbenc: <Far. Denizden kartlan bir ta.
filte: <Far. nce yufka biiminde kurutulmu meyve
f. 39b/2
ezmesi, bastk, pestil. Kr. besdil.
[ 1 ]
f. 38b/12
fcen: <Far. Kokar sedef, kokak aa, aylandz;
(Ailanthus glandulosa) . Kr. oar edef, fal.
[ 1 ]
f. 38a/19
filisn: <Ar. Filistine ait, Filistinle ilgili.
[ 1 ]
f. 26a/20
[ 1 ]
zeyt-i f. Bkz. zeyt-i regn. 26a/20
fdm: <Ar. Kudrethelvas; (Fraxinus ornus) . Kr.
udret elvs.
f. 38a/18
firavn: <Ar. Msr'da, Hazret-i Musa (A.S.)
[ 1 ]
zamannda Allah'a isyan edip ilhlk davasnda

bulunan, Musa Peygamber'e inanmayan hkmdar.
f. 5b/16
fal: <Ar. Kokar sedef, kokak aa, aylandz;
(Ailanthus glandulosa) . Kr. oar edef, fcen.

f. 39a/6
[ 1 ]
abi-i
f.
Mekke
kartlan
parmak
[ 1 ]
Denizinden
eklinde
bir
ta.
5b/16
firr: <Ar. Kama, ka.
fl: <Ar. 1. Fil, daha ok Hindistan ve Asya gibi

yerlerde bulunan iri vcutlu, hortumlu bir hayvan. 2.
Siyah tohumlar olan bir bitki. Kr. fetene.
f. 8b/21, 13a/18, 38b/12, 42b/12 [4]
f.+ 61b/2
[ 4 ]
[ 1 ]
gl-i f.+ em Gze ak perde inmesi.
f. kemgi Fil kemii. Kr. pelste,
Kr. gzde a dmek. 61b/2
pleste.8b/21
f. yana 42b/12
firte: <Far. Bkz. filte.
tn-i f. 13a/18
f. 38b/12
[ 1 ]
fireng: <Far. Osmanllarn Avrupallara, zellikle
flets: <Gr. aylakkuyruu otu. Kr. dlengec

uyru.
f. 38b/21
Franszlara verdikleri ad.
[ 1 ]
f. 18b/19, 23a/2, 61b/20 [3]

[ 3 ]
f. lmn 18b/19
f. zametine 61b/20
f.+den 23a/2
fireng: <Far. Avrupaya ait, Avrupayla ilgili.
f. 5a/1, 5b/14, 13a/19, 14b/11 [4]
[ 4 ]
tn-i f. 13a/19
d- f. Frenk d, bir tr d aac.
Kr. cla, estilys. 5a/1, 5b/14 [2]
d- f. drler aacdur 14b/11
fi: <Ar ren gl, ylan zm, ak asma, ak
sarmak, binkula, hsn-i yusuf. Kr. ilan zmi,
ren gli.
f. 39a/19
[ 1 ]
fitne: evke-i fitne Kuzu ptra, koyun otu, ftk
otu, kask otu, kzl yaprak; (Agrimonia eupatoria).

Kr. uz butra.
f. 32b/14
flg: <Far. Andz, 1. Yapraklar dikenli olan bir

eit
ard.
2.
Krlarda
yetien
(Juniperus drupacea) . Kr. anduz.
zararl
bir
ot;
f. 39b/19
[ 1 ]
flz: <Far. Palamut aac yosununa benzeyen bir ot.

Kr. bell you.
f. 39a/1
[ 1 ]
fl-zehrec: <Far. Topalak, krkboum bitkisi ve
bundan elde edilen bir tr ila; (Cyperus rotundus) .

Kr. ln- mekk.
f. 38b/6, 38b/15 [2]

[ 2 ]
fnek: <Far. Deniz kp cinsinden, hamamlarda
ayak ovalamak iin kullanlan ak bir ta, ayak ta,
kpk ta, krpk ta. Kr. kpk a.
f. 38a/18, 39a/12 [2]
[ 2 ]
fuls: <Gr. Msrda amar ykamada kullanlan,
297
leke karc zellii olan ta.
fulfull-m: <Ar. Su teresi, su kerdemesi, su
biberi; (Nasturium officinale). Kr. u teresi, u
f. 39b/21
bberi.
[ 1 ]
f. 38b/21
fu: <Ar. Bkz. fu.
[ 1 ]
f. 38a/19
fulful-mne: <Far. Bkz. fulful-mye.
[ 1 ]
f. 39a/8
fu: <Ar. iek. Kr. iek.
[ 1 ]
f. 38a/19
fulful-mye: <Far. Biber aacnn kk; (Capsicum
f.+ 39a/8
[ 2 ]
f.+ nus Bakr r. Kr. bar
rgi. 39a/8
ful-ar:<Ar.
Papatya
(Matricaria
iei;
chamomilla) . Kr. ppdya iegi.

f. 39b/21
annuum) . Kr. bber aacu kki.

f. 38b/21
[ 1 ]
fuly: <t. Fulya, nergisgillerden, soan kkl bir
bitki, zerrin; (Narcissus jonquilla) ve bu bitkinin
gzel kokulu iekleri. Kr. yarpuz.
[ 1 ]
f. 39a/6
ful-kerm: <Ar. zm aacnn iei, asma

iei. Kr. zm iegi.
f.
[ 1 ]
fur: <Ar. Mantar; (Fungi) . Kr. mantar.

f. 38b/6
39a/21
[ 1 ]
[ 1 ]
ful: <Far. Nilfer iei ve kk; (Nymphea) . 2.
Gnlk aac; (Boswellia carteri). Kr. nlfer kki,
fuv: <Ar. Hkrk. Kr. ncru.

f. 61a/1, 61a/6 [2]
mul.
f. 31a/8, 39a/5 [2]
[ 2 ]
fuyn: lf- fuyn <Far.<Gr. (lkiyn) Topalak,
[ 2 ]
krkboum bitkisi ve bundan elde edilen bir tr ila;
f. drler bir iek 31a/8
fulful: <Ar. Karabiber; (Piper nigrum). Kr. bber,
(Cyperus rotundus) . Kr. ln- mekk.

f. 47a/2
issi ot, gevz.
[ 1 ]
f. 11a/14, 11a/14, 13b/13, 38a/11, 38b/20,

45b/3, 46b/4, 46b/9 [8]
bahr-
longum) .
f.
Uzun
(Piper
biber;
11a/14
dr- f. Uzun biber; (Piper longum) .

Kr.
fulful-i
drz,
bahr-
fulful
lf- f. 47a/2
f: <Ar. 1. Girit smbl, byk kedi otu;
(Valeriana dioscorides ).2. Keieirtmeci,
keimemesi, sert kabuklu, iri taneli, uzunca, beyaz

veya krmzms bir eit zm. Kr. yabn snbli,
keci egirtmeci, keci memesi.
11a/14, 13b/13, 38a/11 [3]
f. 38a/13
f.+ 5a/1,38b/8,39b/17[3]
f.+
bey
Ak
[ 1 ]
biber.
Kr.
s-y
zmrd. 5a/1
f.+
av
beliren beyaz noktalar. Kr. a noa.
Stleen
tohumu.
Kr.
abbl-mlk, abbs-seln. 38b/8

f.+ kh Ayt aac tohumu. Kr. ay
Uzun
longum). 38a/10
biber;
(Piper
fulfulmn: <Far. Girit Adasnda yetien yabani bir

yarpuz tr. Kr. a yarpuz .
<Ar.
Ayt
aac
ve
tohumu;
(Vitex agnus castus) . Kr. ay tom, fenfiln.

[ 1 ]
f. 39b/19
[ 1 ]
fl: <Ar. Bakla; (Vicia faba) . Kr. bala.

f.+ 39b/18, 41b/21 [2]
[ 1 ]
f. 38b/16
[ 1 ]
fhil: <Far. Yabani hyar. Kr. berr yr.
f. 38b/15, 39b/17 [2]
f. 38a/10
fulfulu-afkiye:
[ 1 ]
ffet: <Far. ahtere otu; (Fumaria officinalis) . Kr.

f. 39a/2
[ 12 ]
drz
f. 61a/5
htere.
tom. 39b/17
f.+i 38a/10
f.+i
ffe: <Ar. Trnak zerinde vitamin eksiklii sonucu
[ 4 ]
bakla; (Lupinus
termis) . Kr. delce bala. 39b/18
f.+ mr Delice
f.+ yemen yana 41b/21
298
fliyn: <Gr. am'dan getirilen ve tpta kullanlan

bir bitki, amber-by, meryamsa; (Teucrium
polium) . Kr. cade.

f. 38a/9
[ 1 ]
gh:
gh- em Sr papatyas, srgz, mast

ppdya iegi, kerk.
[ 1 ]
g.+ 43a/6
fm: <Ar. Sarmsak; (Allium sativum). Kr.
[ 1 ]
armsa, m.
f. 39a/15
g.+ em 43a/6
gl: <Far. 1. Sret dars, kk dar, cevaz dar,
[ 1 ]
gavers, kavers. 2. Tere tohumu,
fn: <? Yabani yonca, kara yonca. Kr. ara yonca.

f. 38a/13
sipindan tohumu,
tertizek tohumu. 3. Kurtbar aacnn yemii. 4.
Ezeltere, anason; (Pimpinella anisum). Kr. aru,

kerdemne, urd bar, ezeltere, meryn, oar
[ 1 ]
fres: <Gr. zm arab. Kr. zm arb.
aac.
g. 46a/2
f. 39a/11
[ 1 ]
[ 1 ]
fene: <Far. Mantar; (Fungi) . Kr. mantar, fea.
gv: <Far. kz, sr.
f. 39a/20
g. 9b/20
[ 1 ]
bbne-i g. Sr papatyas, srgz,
ftenc: <Ar. Yarpuz; (Mentha pulegium) . Kr.
yarpuz.
Kr. r gzi, iri ppdya.
9b/20
f. 38a/8
g.+ 43a/8, 43b/6, 44b/2, 44b/3, 44b/17,
f.+i 38a/8, 39a/13 [2]
45a/19 [6]
[ 3 ]
[ 7 ]
f.+i cebel Da yarpuzu, Gneyik otu;
g.+ hind 43a/8, 45a/19 [2]
(Cichorium endiva) . Kr. a yarpuz,
g.+ kh Sn geyii. Kr. n
gyinek ot, aru gyinek. 39a/13
geyigi. 44b/17
f.+i nehr 38a/8
g.+ menmek Aa stleeni. Kr.
fa: <Ar. Hamam otu. Kr. amm ot, erzme.
aac sdlgeni, ibrem. 44b/3
f. 38a/13
g.+ nmek Aa stleeni. Kr.
[ 1 ]
aac sdlgeni, ibrem. 44b/2
fcl: <Ar. Turp; (Raphanus sativus) . Kr. trb.
g.+
f. 38b/1
zehrec
kan
[ 1 ]
ve
f.+ 61a/1, 61a/2 [2]
kesesinden
ilac
olarak
gven: <Far. Yaban prasas, da gendenesi, it
siyegi; (Allium porrum) . Kr. berr pra, kvile.

g. 46a/15
[ 2 ]
[ 1 ]
f.+ meden 61a/2

f.+ meden-km Boazn imesi,
gvers: <Gr. Darya
bademciklerin iltihaplanmas. 61a/1
cban.
[ 1 ]
saplar boyaclkta kullanlan, ok yllk bir bitki,
kzlkk, kkboyas, yumurtakk; (Flubia
tinctorum). Kr. zl boya.

f. 38a/21
gan: <Gr. Yabani patlcan. Kr. berr bncn.

g. 44b/20
[ 1 ]
gde: <Far. am keiboynuzunun dikeni. Kr. m
arnbnu dikeni. Bkz. arnb.
benzeyen bir tr ban. Kr.
g. 61b/11
fvve: <Ar. Kzl boya, gvdesi sert dikenli, kk
g. 46a/13
drme
kullanlan bir ta. Kr. araza. 43b/6
frd: <Far. 1. Alaklk. 2. Yanm, kavrulmu.
[ 1 ]
Srn
kl
gvr: <Ar. Cavir otu ve bundan elde edilen tbb

bir
zamk,
kunduztaa,
olana;
(Ferula
g. 42b/14
[ 1 ]
gv-meeng:
<Far.
Tahllardan
hrle
denilen,
kzlere yedirilen bir tane, burak. Kr. burca.

g. 45b/8
[ 1 ]
gv-reng: <Far. Nevruz otu; (Linaria vulgaris) . Kr.

nevrz ot.
g. 44b/10
[ 1 ]
299
gvzubn: <Far. Srdili otu; (Anchusa officinalis) .
pleme gibi trleri olan bir bitki, marulcuk;
(Helleborus). Kr. gelgec, mrulcu, ar iegi.

g. 19b/14
g. 43b/13
[ 1 ]
[ 1 ]
gzersek: <Far. Nevruz otu; (Linaria vulgaris) . Kr.

nevrz ot, gv-reng.
gelinck: Gelincik iei, yazn krlarda, zellikle

ekin tarlalarnda yetien, krmz ve otsu bitki, gn
gl; (Papaver rhoeas) .
g. 45b/21
g. 2b/11,4b/8, 4b/21, 30a/20, 30b/17, 31a/5,
[ 1 ]
31b/4, 32b/5, 41b/8, 50a/8, 50b/20, 52a/1,
gec: <Far. Kire, al. Kr. yalc, kirec.
52a/2, 53a/1, 53a/8 [15]
g. 46a/4
[ 15 ]
[ 1 ]
g. iegi Gelincik iei. Kr. verde,
gec-: Bkz. ge-.
verd-i fer, nmzec, ar, r, ar,
g.-mek 55b/1,56a/10,56b/1,59b/4,59b/12 [5]
ayn-numn,
[ 5 ]
e.
30a/20,
ici g.-mek 1. stemeden ksa bir sre
30b/17, 31a/5, 31b/4, 32b/5, 52a/2,
uyuyuvermek.
53a/1, 53a/8 [8]
Kr.
b-aber
eden,
g. iegidr Kr. efsime, edpin.
a. 56a/10, 56b/1 [2]
4b/8, 4b/21 [2]
ge-: Gemek: 1. Bir yerden baka bir yere gitmek. 2.
g. iegine Kr. armn. 2b/11
Bir yerin veya nesnenin iinden gitmek. 3.

Tkenmek, bitmek, sona ermek. 4. Uykuya dalmak.
g. iegin arus 50a/8
5. Bilincini yitirmek.
aru g. iegi Sar gelincik iei.

Kr. nm, mm.50b/20, 52a/1 [2]
g.-me 19a/2
aru g. iegin kki Sar gelincik
[ 1 ]
elekden g.-me buday un Elenmi
ieinin
buday unu. Kr. avr. 19a/2
41b/8
gegir-: Geirmek, midede toplanan gaz azdan sesli

bir biimde karmak.
g.-mek 57b/9
[ 1 ]
yll yll g.-mek Sesli bir biimde
geirmek. Kr. c. 57b/9
Kr.
us-
mrr.
gelm-y: <Far. 1. Kilimykayc denilen sabun

zellii tayan bir kk, domuzara; (Cyclamen) .
2. ven, knds,
kk ve dallar, suyu sabun
katlm gibi kprten, kir temizleyici bir bitki,
sabun otu, helvac kk; (Gypsophila struthium).

Kr. an bn, knds.
g. 44a/21, 45b/8 [2]
gel-: Gelmek.
[ 2 ]
g.-en 30a/6,56b/18,57a/5,62a/16, 62b/18 [5]

g.-mek 56b/5, 58a/5, 62a/6, 62a/9 [4]
kk.
gel: <Far. 1. Boaz. 2. Yabani narn kk.

g. 46b/3, 55a/15, 58a/4 [3]
an g.-mek 58a/5, 62a/9 [2]
[ 3 ]
mrdr ou g.-mek 56b/5
msden-i
g.-b 1b/5
g.
Boaz
imesi.
n- berber ez g. Boazdan kan
g.-r 4b/17,5b/16,6b/6,7a/14, 7a/20, 12b/10,
gelmesi. 58a/4
13b/8, 15a/14, 15a/19, 15b/1, 15b/6, 15b/9,

16a/5, 16a/13, 17a/8, 17a/11, 17b/8, 18b/6,
gele: <Far. Darlk, sknt, zorluk. Kr. zam,
19a/6, 21b/10, 23a/2, 25a/1, 26a/9, 27b/1,
arcet.
27b/11,29b/4, 29b/6, 29b/9, 29b/10, 29b/12,

30b/7, 31a/17, 31b/2, 34a/13, 34a/16, 34b/5,
37a/10, 37b/2, 38a/16, 39a/7, 39b/6, 39b/14,
39b/20,40a/8,40a/20, 42a/10, 42a/12, 42b/4,
42b/14,44b/11,45b/16,47b/5,49a/10, 51a/15,
54a/4, 54a/16, 56a/13, 62a/15, 62a/16 [59]
[ 69 ]
Kr.
boaz imek. 55a/15
rast g.-b 1b/5
g. 61a/18
[ 1 ]
genc: <Far. Define, hazine.
g.+i 14b/4, 46a/5 [2]
[ 2 ]
g.+i t Sr d, sr otu ve sar
diken denilen bitkinin tohumu, kkne
gelgec: 1. Gelge, geldigeti, dokuz dipli, kar iei,
sar trbit denir. Kr. cebel-i ceheng,
ssengillerden, beyaz ve pembe iekler aan soanl
cebleheng,
bitki; (Leuconium). 2. Marulcuk, dn
ieigillerden, kkleri i srdrc olarak

kullanlan, kara pleme, yeil pleme ve sar
zerdr,
simsim-i
46a/5
g.+i t tomna 14b/4
gend: <Far. Pis koku, kt koku.
berr.
300
g.+i 45b/7
balayp kat mhrlemek iin kullandklar bir
[ 1 ]
kmr, resim kmr, krmz kmr. 2. Krmz
g.+i giy Yaban havucunun yapra.
sandal aacna benzeyen bir aa. Kr. rmz
Kr. yabn hevici yapra. 45b/7
andal.
gendy: <Far. Kokmu, kt kokulu.
g. 44b/13
g. 56b/4
[ 1 ]
[ 1 ]
by- g. bn med Burundan kt koku
gerengbn: <Far. Kudrethelvas; (Fraxinus ornus) .

Kr. udret elvs.
g. 44a/9
gelmek. 56b/4
gendem: Dibekte dvlerek yemek yaplan buday ya
da arpa, gendime.
Kr. kerg, gergend, ut.
g. 22b/13
dv-i
[ 1 ]
gergedn: <Far. Gergedan; (Rhinoceros inducus) .
g.
azman,
Buday
iri
bir
delicesi,
cins
g. 20a/16,42b/21,44a/3[3]
buday
buday.
g. ddkleri cnver Gergedan. Kr.
Kr.
artd. 20a/16
buday delcesi. 22b/13
g.+dur 19b/7
g.+i 45b/7
[ 4 ]
[ 2 ]
g. +i z- rm Bir
tr buday.
gergend: <Far. Bkz. gergedn.

g. 42b/21
Kr. buday. 45b/7
[ 1 ]
gendeme: <Far. Siil. Kr. sigil.

g. 61b/9, 61b/10 [2]
gerin-: Gerinmek, kollar aarak gvdeyi gergin bir

duruma sokmak. Kr. mav.
[ 2 ]
g.-mek 57a/16, 62a/10 [2]
kirm-i aar- g. Siil. Kr. sigil.
[ 2 ]
61b/10
gendene: <Far. Prasa; (Allium porrum). Kr. pra,
tz tz g.-mek Sklkla gerinmek. Kr.
kiym, kunns.
g. 12b/9, 42b/19, 43b/14, 44b/13 [4]
tema. 57a/16
gerk: <Far. Siil. Kr. sigil, gendeme.
tom- g. 12b/9
g. 61b/13
g.+sine 9a/18
[ 5 ]
[ 1 ]
germ: <Far. Scak, kzgn.
yabn g.+sine Yaban prasas, da
g. 57a/7
gendenesi, it siyegi; (Allium porrum) .
[ 1 ]
Kr. baten. 9a/18
teb-i m g. peyveste g. Nbetleri art
gendm: <Far. Sr mantar, iri bir cins zehirli

mantar, cincile; (Tricholoma) . Kr. r mantar.
g. 15b/10
arda gelen stma. Kr. ulau stma.

57a/7
germ: <Far. Hararet, scaklk, kzgnlk.
[ 1 ]
g. 57a/7
cevz-i g. Sr mantar, iri bir cins
[ 1 ]
zehirli mantar, cincile; (Tricholoma) .
teb-i m germ peyveste g. Nbetleri
Kr. r mantar.
art arda gelen stma. Kr. ulau stma.
15b/10
genevse: <? Aksrk otu, knds; (Gypsophila
struthium) . Kr. knds.

g. 46b/8
[ 1 ]
57a/7
gere: <Far. 1. Srekli elleri titremek. Kr. elleri
ditremek.
[ 1 ]
gerd: <Far. Toprak.
Cinsel
isteksizlik.
Kr.
b-
pet,
g. 61b/1
geri: <Far. yle ise de, her ne kadar.

g. 39b/20
2.
ehvetszlik.
[ 1 ]
ger: yr- ger
Hint karpuzu, ac karpuz,
ebucehil karpuzu; (Citrullus colocynthis). Kr. hind

arpz.
g. 22a/9
g.+i 45a/6
[ 1 ]
[ 1 ]
yr- g. 22a/9
g.+i sefl Maden topra. Kr. maden

opra. 45a/6
gerde: <Far. 1. Eskiden nakkalarn mendile
get: <Far. 1. Dnme, dolama, gezme. 2. Ebucehil

karpuzu;
(Citrullus
colocynthis).
Kr.
ebcehl
301
arpz.
gevend:
gevend-i
ane
1.
Ezeltere,
anason;
(Pimpinella anisum). 2. Kokar aa; (Ailanthus

glandulosa) . Kr. ezeltere, oar aac, meryn,
g. 44b/6, 44b/6, 45a/4 [3]

[ 3 ]
gl.
g. ber g. Birbiri zerine, dolanm,
g.+i 46a/3
sarlm ince iplik gibi olan sarmak
[ 1 ]
da denilen sert bir bitki.44b/6, 44b/6
g.+i ane 46a/3
[2]
gevengr: <Far. Gnlk aac ve bundan elde edilen
geten: <Far. Gezmi, dolam, dnm.
zamk, ak gnlk; (Boswelia) , kara gnlk; (Cortex
g. 61a/17
girn- g. merdm-i der-b
Karabasan. Kr. ar bama. 61a/17
styracis) olmak zere iki tr bulunur. Kr. gnlk,

kendir.
g. 43a/20
g.+i 61a/20
[ 1 ]
[ 2 ]
g.+i zehr Zehrin etkisini yok etmek.
geverd: <Far. Domuz bcei, osuruk bcei, bok
Kr. au def tmek. 61a/20
bcei. Kr. ouzlan bcegi.

g. 43b/19
getr-: Getirmek, ortaya karmak, oluturmak.
[ 1 ]
g.-b 1b/9
gevezn: <Far. Da kz, sr, geyik. Kr. n
[ 1 ]
geyigi.
aleme g.-b 1b/9
g. 37b/8, 43b/19 [2]
gevre: <Far. 1. Ar kovan. 2. Ar kovanndan elde
[ 2 ]
edilen bal mumu. Kr. mml bal.
arre-i
g. 44b/14
g.
Sr
sidii.
Kr.
sidgi. 37b/8
[ 1 ]
gevher: <Far. Cevher, mcevher, inci.
gevde: Gvde.
g.+i 45b/9
g. 55a/11, 56a/16, 56a/17, 56a/17, 56b/13,
[ 1 ]
58a/2, 58a/11, 63a/13 [8]
g.+i berr Kokar sedef, kokak aa,
g. giciyigi Beden uyuzu, kants.
aylandz; (Ailanthus glandulosa) . Kr.
Kr. ri-i bedenh. 58a/11

g.
uvma
Bedenin
endm. 58a/2
g.+de
56b/3,56b/16,
57a/14,
57a/19,
57b/7, 59b/3, 60b/8, 62a/12 [8]
45b/9
gevzen: <Far. Soanak, yabani sarmsak, it siyegi,

yaban prasas, da gendenesi; (Allium porrum) . Kr.
it siki.
g. 45b/1
[ 1 ]
g.+n 57b/2, 60b/21 [2]
gevr: <Far. Hrmz sahilinde yetien bir eit
g.+sinde 60a/2
keiboynuzu yemii. Kr. arnb.
[ 19 ]
g. 43a/18
geven: Geven, baklagillerden, ok yllk, baz

trlerinden kitre denilen zamk karlan, dikenli bir
al, keven; (Astragalus).
g. 16a/16, 19a/15, 22a/18, 26b/21, 32b/21,

40b/14, 40b/21,43a/3, 45b/10 [9]
[ 1 ]
gevz: <Far. 1. Biber; (Capsicum annuum) . Kr.
fulful, bber. 2. Bkz. cevz.

g. 46b/9
[ 9 ]
g.
oar edef.
uyuup,
hissizlemesi, fel. Kr. ufte-i eden-
g.+i 22a/5
dikeni
Kr.
km,
ad,
c.
19a/15, 40b/14, 45b/10 [3]
arze-i g.+i fa Hyar gibi uzun bir
g. dikenin am Geven dikeninden

karlan
zamk.
Kr.
ker,al-
siy.16a/16,43a/3 [2]
g.
ot
Geven
otu.
Kr.
ndra.
g. otnu am Geven otunun zamk.

amul-atd,
dehle,
kitre.
gevz-gendm: <Far. Sr mantar, iri bir cins zehirli
mantar, cincile; (Tricholoma) . Kr. r mantar.

Bkz. gendm.
g.
Yabani
sefdliyn. 26b/21
[ 2 ]
geyig(k): Bkz geyik.
g.+i 43b/20, 44b/17 [2]
22a/18, 32b/21 [2]

berr
eit kavun. Kr. arze-i drz. 22a/5
g. 43b/20, 46a/8 [2]
40b/21
Kr.
[ 2 ]
geven
otu.
Kr.
[ 2 ]
n g.+i Bir cins geyik, da geyii,
302
da kz. Kr. gv- kh, gevezn.
gez-mekrn: <Far. Bir eit fstk. Kr. abbl-bn,
43b/20, 44b/17 [2]
fstu.
geyik: Geyik.
g. 13a/6
g. 25a/11, 25b/6, 40a/14, 49b/12 [4]
[ 1 ]
[ 4 ]
g.
tom- g. 13a/6
uyru
Geyik
kuyruu.
Kr.
meydpz. 49b/12
gibi: Gibi, benzer biimde.

g. 2b/6, 4b/16, 6a/4, 7b/2, 8a/5, 9a/4, 13b/2,
g. ras Geyiksras, bir tr kimyon.
14a/9,14a/12, 15b/2, 15b/3, 15b/15, 15b/19,
Kr.
17b/21,18a/15,19a/6, 19a/9, 19a/18, 19b/15,
zerneb,
ekirge
rmn.25a/11,
25b/6,
aya,
40a/14
[3]
23a/21,24b/12,24b/14, 25a/4, 27b/17, 28a/7,

29a/4, 29b/7, 30b/5, 33b/1, 35a/10, 39a/1,
geyreg(k): 1. Kaburga kemiinin alt ksm. 2. Gbek.

g.+i 58b/8
48b/9, 49b/7, 53b/1, 53b/16, 54a/1, 55a/9,
[ 1 ]
gez:
<Far.
Ilgn
40b/21,41a/10,44b/8, 47a/8, 47a/10, 47b/16,
aac
ve
yemii;
tetrandra) . Kr. lun, gezmz, gezgv.
(Tamarix
56b/7, 56b/8, 57a/14, 57b/3, 57b/4, 57b/15,

58a/18, 58b/4, 59b/6, 59b/7, 60a/16, 61b/4,
61b/18, 62a/2, 62b/1 [58]
g. 43a/15, 43a/19 [2]
abulu bdem g. bir yemidr 15b/19
[ 2 ]
abulu bdem g. yemidr 19a/18
gl-i g. 43a/15
gezdigecdi: Sar susam. Kr. mruls, aru ssen.
[ 1 ]
g. 18a/15
g. 44a/10
[ 1 ]
[ 1 ]
gezende: <Far. 1. Musibet, bela, felaket. 2. Keder,
hzn. 3. Zarar, ziyan.
g.+dr 57b/18
gici-: Kanmak.
[ 1 ]
g.+i mr Ylan sokmas. Kr. ilan
oma. 61b/5
g.-mek 58a/8
[ 1 ]
gici-: Kanmak, gicimek.
gezeng: <Far. Bkz gerengbn.
g.-r 58b/10
g. 44a/10
[ 1 ]
[ 1 ]
gezer: Havu; (Daucus carota) . Kr. bstn hevici.

g. 43a/19, 43b/13 [2]
[ 2 ]
gezerl-berr: <T.-Ar. Yaban havucu, kara kk;
(Pastinaca sativa) . Kr. yabn hevici, aul.
giciyig(k): Bkz. giciyik.

g.+i 57b/17, 58a/11, 58a/11, 58a/11 [4]
[ 4 ]
gevde
g.+i
Vcutta
olan
kant,
beden uyuzu. Kr. ri-i bedenh.

58a/11
g. 43a/18
gz g.+i Gz kants. Kr. ri-i
[ 1 ]
gezgv: <Far. Ilgn aac ve yemii; (Tamarix
tetrandra) . Kr. lun, gez, gezmz.

g. 12b/11
em,
akketl-ayn,
arirl-ayn.
57b/17, 58a/11, 58a/11 [3]

giciyik: Kant; ekzema hastal, uyuz hastal.
Kr. akke, akkk, ri, adr.
[ 1 ]
g. 57b/6, 57b/12, 57b/16, 57b/21, 58a/7,
tom- g. 12b/11
60a/19 [6]
gezden: <Far. Isrlm, dilenmi.
[ 6 ]
g.+i 61a/19
g. olma 57b/6, 60a/19 [2]
[ 1 ]
gid(t)-: Bkz. git-.

seg-i
divne
Kuduz
kpek
tarafndan srlmak. Kr. uduz alama.

61a/19
gezmz: <Far. Bkz. gezgv.
[ 1 ]
gici: Kant, uyuz hastal.

[ 1 ]
g.+i 61b/5
g. 43a/19
[ 60 ]
gice: Gece.
gezenb: <Far. Bkz gerengbn.
g.+i
g.+dr 7b/3, 9a/19 [2]
g.-en 60a/6, 62a/1 [2]

g.-er 56b/9
an g.-er 56b/9
g.-erek 58b/10
[ 4 ]
gider-: Gidermek, ortadan kaldrmak, yok etmek.
303
g.-en 48a/7, 57a/5, 57b/12 [3]
g.-se 29b/8
al g.-en stma Bilin kaybna yol

aan bir stma. Kr. umm-y aye.
57a/5
al
g.-en
ota
somniferum) .
Afyon;
Kr.
merad,
[ 2 ]
girn: <Far. Arlk, sknt.
g. + 61a/17, 61a/18 [2]
(Papaver
[ 2 ]
efyn.
g.+ ede-i pelye Gz kapa ars.
48a/7
61a/18
g.-mek 62a/8, 62a/12 [2]
g.+ geten merdm-i der-b Karabasan.
g.-r 38b/10
Kr. ar bama. 61a/17
[ 6 ]
girn: girn-yi g itmemek, sarlk. Kr. ar
gil: <Far. Kil, sland zaman kolayca
olma.
biimlendirilebilen yumuak ve yal toprak.

g.+i
39a/10,
44a/14,
g.+yi 61a/16
45a/14,
45b/12,
45b/16, 46b/11, 49b/18 [7]
g.+yi g 61a/16
[ 7 ]
g.+i
aiyn-
yuvasnn
pirist
bal.
Krlang
Kr.
rlanc
bemhere
Akdeniz'de
Milyon
Adasndan (Limni) getirilen krmz bir

amurdur. Kr. yn- matm. 45a/14
g.+i ermen Ermeni memleketinden
gelen krmz renkli, yumuak, bir ksm
yal
bir
amur.
Kr.
girdekn: girdekn- hind Hindistan cevizi; ( Cocos
nucifera) . Kr. cevz-i hind.

g.+ 45b/19
[ 1 ]
yuvasnu balcu. 44a/14

g.+i
[ 1 ]
murutn-
necdn, yn- ermen, felyn. 39a/10,
g.+ hind 45b/19
gird: <Far. Ceviz; (Juglans regia).

g.+y 44a/19
[ 1 ]
g.+y hind Hindistan cevizi; ( Cocos
nucifera) . Kr. hindstn z, cevz-i

hind.
44a/19
49b/18 [2]
girebl: <Gr. Frenk zm, vez aac meyvesi,
g.+i marib Kr. yn- matm.
kzl, mayho bir yemi. Kr. aber-n.
45b/12
g.+i sifd Horasan amuru, beyaz
g. 34a/3
[ 1 ]
amur. Kr. bey camur. 45b/16
girifte: <Far. 1. Yakalanm, tutulmu. 2. Bir
g.+i sur Renkli badana topra,
hastala yakalanm.
krmz amur. Kr. au, rmz

camur. 46b/11
g. 56a/4, 57a/3 [2]

[ 2 ]
gilig(k): 1. am, mee, ard vb. aalarn meyveleri.
vz- g. Ses kskl, sesin bouk
2. Dikenli ard.
kmas. Kr. bou sylemek. 56a/4
g.+ine 14a/10
[ 1 ]
teb-i g. Stma hastalna yakalanm

kii. 57a/3
arduc g.+ine Ard aacnn meyvesi.
giriften: <Far. 1. Yakalanm, tutulmu. 2. Bir
Kr. cezrl-ebhl. 14a/10
hastala yakalanm.
gil-gendm: <Far. Bkz. gendm.

g. 46a/9, 46a/13 [2]
[ 2 ]
gincre: <Far. Gz otu; (Astragalus sarcocolla) . Kr.

anzurt, gzed.
g. 43b/20
[ 1 ]
gi: Geni.
g. 56a/18, 56b/17 [2]

[ 2 ]
bd- g. Delirmek. 56b/17
bn g. Burnun koku almamas, koku
alma duyusunu kaybetmek. Kr. burun
utulma. 56a/18
git-: Gitmek, kmak, ulamak.
g.-mek 58a/2, 58a/7, 58b/3, 59a/18, 60b/15,
g. 55b/4,56a/5,58b/18,61a/1,62a/5,62b/5 [6]
[ 6 ]
61a/7 [6]
[ 6 ]
g. olma 55b/4, 56a/5, 58b/18, 61a/1,
an g.-mek 58a/7
62a/5, 62b/5 [6]
u g.-mek Akln yitirmek, bilincinin
gir-: Girmek, dardan ieriye gemek; yeni bir
kaybetmek. Kr. m- bftden,
duruma gemek, dnmek.
sekte, aye, fuv. 58a/2, 59a/18,
g.-er 34b/1
60b/15, 61a/7 [4]
304
giy: <Far. Bkz. giyh.
gg-: gcle ggen Kargabken, bitiik ta yaprakl
g. 45b/7
iki enekliler, yapraklar karlkl iekleri talkm
durumunda olan, meyvesi zehirli bir aa; (Stryhnos
gend-i g. 45b/7
nuxvomice) . Kr. edr.
g.+y 43b/18, 44b/15, 45a/9 [3]
g.-en 5b/1
[ 4 ]
[ 1 ]
g.+y peyker-dem Adam otu,
gcle g.-en 5b/1
kankurutan otu. Kr. abds-selm,

behmenkere, eceret-i l-
ggelek: Gelek, aalarda grlen ve asalak olarak
arneyn.43b/18
yaayan bir bitki, kse otu, bur.
g.+y siri irilik otu; (Asphodelus).
Kr. irilik. 44b/15
g. 7b/1, 21b/8 [2]
g.+y trk Sakz, sakz aacndan
elde edilen bir tr reine; (Pistacia
lentiscus) .Kr. maak. 45a/9
giyh: <Far. Bitki, ot.
[ 2 ]
ggem: 1. Yeile alar mor renk. 2. Bir eit yabani
eki erik. 3. Yapraklanm ekin. 4. Biber.
Kr.
fulful, bber.
g. 21b/19
g. 46b/4
ars- g. Yaban havucunun yapra.

Kr. berr hevic yapra. 21b/19
[ 1 ]
ggen: ggen aplan Kirman dalarnda bulunan
g.+ 43a/4, 46a/4 [2]
kaplanlarn yemekten holand, yapraklar hyar
[ 3 ]
yaprana benzeyen, beyaz bir kk, kaplan devas,
g.+ evr Tilkikuyruu, kukonmaz;
kaplan ta. Kr. nerk.

g. 52a/19
uyru, helyn. 46a/4

g.+ ayar
yonca,
[ 1 ]
Koboynuzu otu, sar
kokulu
yonca.
Kr.
oc
g. aplan 52a/19
gger: Bkz. ggercin. Kr. amm.
boynuz. 43a/4
g. 16a/7
gl: gl-i bstn Bostan, gbreli al. Kr. bstn

tersl alc.
[ 1 ]
g. u 16a/7
ggercin: Gvercin; (Columba). Kr. rayl-amm,
g.+i 44b/19
kebter.
[ 1 ]
g. 24a/14, 25a/15, 27b/18, 32b/5, 38b/7,
g.+i bstn 44b/19

gl-dr: <Far. Erelti otu, kuzgun otu ve bu otun
midedeki
Kr. burc,
bentme, ar- fen.
kurtlarn
giderilmesinde
ila
38b/19, 44a/15, 46a/12, 54b/15 [9]

g. aya Gvercinaya otu. Kr. keff-
olarak
kullanlan ifal kk; (Driopteris filix-mas). Kr.
i yemn. 46a/12
eyrelti ot, uzun ot.
g.
g. 44b/6
bo
Gvercin
zebedl-amm,
[ 1 ]
dks.
sergn-i
Kr.
kebter.
25a/15, 27b/18 [2]
gl-zerd: <Far. Yabani al otu. Kr. yabn alc.
g. yavrus Gvercin yavrusu. Kr.
g. 44b/18
fer-y
[ 1 ]
amm,
feril-amm.
38b/7, 38b/19 [2]
gbek: Gbek.
yabn g. Yabani gvercin. Kr. ifn,
g. 55b/8, 55b/9, 59a/10, 62a/4, 63a/7 [5]

[ 5 ]
yemm. 32b/5, 54b/15 [2]

g.+i 50a/4, 50a/11, 54b/19 [3]
g. ars Karn, mide ars. Kr.
[ 12 ]
vermerere. 63a/7
yabn
g. burma
murl-hey,yas.50a/4,50a/11, 54b/19 [3]
Karn, mide sanclanmak.
Kr. ma .62a/4
Yaban
gvercini.
ggineg(k): Bkz. gginek.
g. burus Karn, mide ars. Kr.

zele-nriye. 59a/10
g.+e 3a/6
[ 1 ]
gbekl: Gbekli.
gginek: Bkz. gyinek. Kr. hindub, e-avsta.
g. 56b/14
g. 26b/16, 30a/17, 35b/12 [3]
[ 1 ]
g.
g.+i
g. abu 30a/17, 35b/12 [2]

bir
bandur
beliye. 56b/14
rinli
ban.
Kr.
g. abudur 26b/16
[ 3 ]
Kr.
305
gg()s: Gs.
g. bulanmas Mide bulants. Kr. n-
g.+inde 58a/9
. 62b/11
[ 1 ]
gk:
1.
g. dnmek Mide bulanmak, kusmak.
Gkyz.
2.
Mavi
ve
yeil
renk.
3.
Kr.
Olgunlamam, ham meyve. 4. Morarmak.

g. 2a/2, 6a/21, 16a/18, 25a/19, 37a/13,
47b/16, 58b/1, 58b/1, 59a/11 [9]
gr-: Grmek.
g.-en 60b/12
g. iegi 16a/18
g.-mek 58a/6, 58b/21, 60a/11, 60a/14 [4]
g. iekdr 25a/19
g.
rengi
nrsuz g.-mek Gzn iyi grmesi,
drler
bir
iekdr
fersizlik. Kr. remk. 58b/21
Dericilerin
boya elde etmek iin
g.-memek 58b/21
kullandklar
bir
g.-b 1b/9
iek.
Kr.
ebr-i
yefn. 6a/21
[ 7 ]
g. ssen dibi Mavi zambak kk;
(ris
lurida) .
Kr.
rs.
2a/2,
37a/13,47b/16 [3]
g.+den13b/7,16a/1,27b/8,31a/19,38a/18[5]
[ 14 ]
g.+den yaan ar
Kar. Kr. elc.
13b/7
g.-r 18a/15
[ 1 ]
gster-: Gstermek.
g.-r 51a/14
[ 1 ]
sinek. 2. Kelebek. 3.Erik, armut, am vb. aalarn
g.+den 27b/13, 48b/8 [2]
zerinde asalak olarak yetien, yaz k yeil kalan bir
[ 2 ]
glge: In nne gelen bir cismin yere veya yanna
brakt karart.
g.+sinde
grn-: Grnmek.
gvelek: 1. Srlara dadanan zar kanatl bir eit
gl: Gl.
13b/20,
19a/4,
21b/7,
36a/9,
eit sarmak.
g. 44a/2
[ 1 ]
ala g. Alaca gvelek. Kr. kane.
37a/16 [5]
44a/2
[ 5 ]
gmec:
ebe
gmeci
Ebegmeci,
mor
renkli
iekleri ila, yapraklar sebze olarak kullanlan,
kendiliinden yetien ok yllk bir bitki; (Malva
gyineg(k): Bkz. gyinek.

g.+i 17a/5, 34a/6, 53b/15 [3]
[ 3 ]
yabn
siylvestris) . Kr. bzek,bulgiye, tle ,tom- nn-

rc,
ubz,
anda,
adml-mlk,
mulyt, mulgiya, vertc, yarpuz.

g.+i 8a/7, 8a/13, 10b/1, 10b/14, 12b/3,
12b/15,13a/14,15a/6,15b/12,19b/17, 19b/17,
19b/19, 20a/20, 21a/20,22a/5,33b/7, 41b/12,
48a/17, 49a/13, 53a/11, 54b/19 [21]
ebe g.+i 8a/7, 8a/13, 12b/3, 13a/14,
15a/6, 15b/12, 19b/17, 19b/17, 19b/19,
20a/20, 21a/20, 22a/5, 33b/7, 41b/12,
48a/17, 49a/13, 53a/11, 54b/19 [18]
ebe g.+i tom Ebegmeci tohumu.
Kr. bezrl-ubbz. 10b/1, 12b/15 [2]
ebem g.+i 10b/14
g.+idr 11a/8
ebe g.+idr 11a/8
g.+ine 48a/13
[ 23 ]
ebe g.+ine drler 48a/13
gl: Gnl, yrek.
g. 60b/14, 62a/19, 62b/11 [3]
[ 3 ]
g.+i
herefls,
kel, cermz, crbz, ubz, ir, rit, rperest,
aeyn, nn-he-i mevve.
60b/14, 62a/19 [2]
Yabani
gneyik.
enderl, ara.
Kr.
17a/5,
34a/6, 53b/15 [3]

gyinek: Bkz gneyik. Kr. hindub, ksn, ac mrl,
sers, kerkhen-i hind, merveriye, berr hindub,
hindubne, helff, anniy-y m, bus.
g.
3a/13,
8b/11,
9a/8,
9b/17,
13a/12,
20a/17,20b/12, 21b/17, 22a/5, 28b/9,33b/18,

34a/4,34a/18,37a/18,39a/14, 39a/14, 42b/15,
46a/19, 51a/13, 53b/9, 53b/11, 54b/17 [22]
[ 22 ]
g. ot Gneyik otu. Kr. ftenc-i cebel
a yarpuz. 39a/14
berr g. Yabani gneyik. Kr. anders,
ara, al, tere-i det. 13a/12,
20b/12, 34a/4, 34a/18 [4]
berr g. dibinde Yabani gneyik otunun
dibi,
sakz.
Kr.
enderl,enderl.21b/17, 22a/5 [2]

berr g. dibine Yabani gneyik otunun
dibi, sakz. Kr. ubeb. 37a/18
bir nev g. 54b/17
aru g. Sar gneyik otu. Kr. f.
33b/18, 39a/14 [2]
306
trk g. Trk gneyii. Kr. a,
g.+den 55b/21, 56a/1, 56a/2, 58a/20, 59a/8,
berr hindub. 20a/17

yabn
g.
Yabani
gneyik.
63a/10 [6]
Kr.
g.+e 11b/16, 14a/5, 18b/5, 23b/2, 31a/17,
balatl-yehd. 8b/11
49a/15,
gyndrme: Etle deri arasnda meydana gelen ilik,

bir eit deri hastal, bir tr ban. Kr. araa.
g.+i
g. 57b/18
59b/19,
60a/21,
61a/3,
2a/9, 2a/17, 3b/11, 5a/19, 8b/13,
9b/20, 20a/2, 27a/4, 27a/17, 30a/4, 30b/1,
[ 1 ]
31a/14,35a/2,35b/2, 36a/19, 36b/20, 41a/15,
gz: Gz.
43a/5, 49a/21, 58b/18 [20]
g. 35b/13, 55a/14, 55b/4, 55b/12, 56a/5,
urs g.+i Horozgz otu,
57a/7, 57a/10, 57b/4, 57b/17, 58a/5, 58a/11,
maydanozgillerden, beyaz veya pembe

iekli bir bitki; (Seseli
58a/11,58a/21,58b/8,58b/12,58b/18, 58b/21,
tortuosum). Kr. sliys, ssls,
59a/2, 59a/11, 59b/8, 59b/13, 59b/17, 60a/7,
ssliys, sed, aynd-dk. 27a/4,
60a/11,60a/15,60b/1,60b/12,60b/12, 60b/16,
27a/17, 30a/4, 36a/19 [4]
60b/19,61a/18,61b/10, 61b/10, 62b/5, 62b/6,
urs g.+i ot Horozgz otu. Kr.
63a/2 [36]
arln. 35a/2
g. ars Gz ars. Kr. vecal-
r g.+i Sr papatyas, srgz,
ayn. 63a/2
g. arsna Gz ars. Kr. yr, derd-i
Kr. r gzi, iri ppdya, behr,
kyine. 58a/21, 60b/12 [2]

g.
59a/13,
62b/4, 62b/5, 62b/7, 62b/19 [14]
berelenmek
Gzn
darbe
bbne-i
alp
gv,
uuvan,
aeryn,
morarmas. Kr. arpe-i em. 60a/7
ubzl-urb, eceretl-kfr, ekeze,
g. apa Gz apa. Kr. rama-
aynl-baar, adl-ar, adl-
ayn, ky. 59a/2, 61b/10 [2]
mar,
g. apalanma
mh.
Gzn apaklanmas.
ayn-
l,
2a/9,
2a/17,
ar,
3b/11,
kerk,
5a/19,
Kr. key-i eden-i em. 61b/10
8b/13, 9b/20, 30b/1, 31a/14, 35b/2,
g. iegi 57b/4
36b/20, 41a/15, 43a/5, 49a/21 [13]

r g.+i ddkleri iri ppdya iegi
g. delgi 55b/4, 56a/5, 58b/18,62b/5 [4]
20a/2
g. giciyigi Gzde meydana gelen

kant. Kr. cereb-i em, akketl-
g.+inde 60a/21
ayn, ri-i em. 57b/17, 58a/11,
g.+ 57b/8, 57b/9, 59a/17, 59a/19, 59b/9,
58a/11 [3]
61a/1, 62a/5 [7]

[ 98 ]
g. irilenmek Gzn iltihaplanmas.
g.+ delgi 61a/1, 62a/5 [2]
Kr. amas. 55b/12

g.
abarcu
Gz
kabarc.
g.+ aba 57b/9
Kr.
g.+ mlknde 59a/17
bile-i em. 55a/14
gzlce: Gzl.
g. apa 59b/17, 60b/19 [2]

g.
apa
arma
Gz
g. 9a/13
kapann
[ 1 ]
armas. Kr. girn- ede-i pelye.
g.
61a/18
Gzlce
yaprak.
Kr.
gzsz: Gzsz, gz olmayan.
ayn. 58b/8
g.
yapra
brlmyin. 9a/13
g. aralu Tavuk karas. Kr. dems-i

araluna
Tavukkaras.
g. 20b/9, 44b/14 [2]
Kr.
[ 2 ]
sdfetl-ayn. 59b/13
g. araulu 57a/7
g. kpegi Kstebek, porsuk. Kr. kr-
g. araulu olmaa 57a/10
mu , porsu. 44b/14
g. kpek Kstebek. Kr. uld. 20b/9
g. ortasnda 60a/15
g. perdelenmek Gze perde inmek. Kr.
avt. 60b/16
g. ya Gz ya. Kr. eref, 58b/12,
gujm: <Far. Kadntuzluu, diken zm, karamuk;
(Berberis crataegina) . Kr. adn uzlu, aramu,
kemkem.
g. 44a/1
60b/12 [2]
g.+de 55b/1, 55b/10, 56a/5, 57a/15, 57b/3,
58b/16,
59b/19,
60a/20,
60b/15,
62a/2, 62b/1, 62b/3, 62b/6 [14]
61b/3,
[ 1 ]
guln: guln- dvn Tad eki bir meyve. Kr.
mve.
307
g.+ 46b/6
kiri. 25a/20
[ 1 ]
g.+ 44a/2, 45b/15 [2]
g.+ dvn 46b/6
[ 8 ]
gurde: l-y gurde Sar erik. Kr. aru erik.
g.+ mh Ylanba, katr boncuu.
g. 6b/17
Kr. ilan ba, atr boncu. 44a/2
[ 1 ]
g.+ m Mercankk iei;
l-y g. 6b/17
g: g dnmek Huy deimesi, saln bozulmas.
Kr. meni-i ketn.
g. 62a/12
[ 1 ]
g. dnmek 62a/12
gln: <Far. Tilki zm, it zm; (Solanum
nigrum ), brtlen; (Rubus caesus). Kr. it zmi,
ln.
g. 44b/9
(Origanum majorana), sankula;

(Anagallis) . Kr. an ula.45b/15
g: <Far. 1. Labada otu kk; (Rumex petientia) .
2. Bir eit sarmak; (Hedera helix) . 3. entiyana
otu; (Gentiana lutea) . Kr. lbaa, armau,
nyn.
g. 42b/17
[ 1 ]
gel: <Far.+T. Keli.
g. 7a/6
[ 1 ]
[ 1 ]
gr: <Far. Gnlk aacnn bir tr; mukl- azrak.

Kr. mul- azra.
c g. tomdur keli bir tohum.

Kr. encukek. 7a/6
g. 45a/6
gtn: <Far. Etten meydana gelmi.
[ 1 ]
g.+i 58a/6
grbeg: <Ar. Kokar st, sultan st ve iei.

Kr. sgt, kelem.
[ 1 ]
re-i g.+i dendn Di etlerini yeme
g. 46a/6
hastal. 58a/6
[ 1 ]
grek: <Far. Gebre otunun kk; (Capparis spinosa) .

Kr. kebere kki.
g. 10a/3, 44b/1 [2]
gze: <Far. Koza.

g. 44b/5
[ 1 ]
kirm-i g. Yer suyu solucan. Kr. yr
b-i g. Gebre kk. 10a/3
uy oulcan 44b/5
gzed: <Far. Gz otu; (Astragalus sarcocolla). Kr.
g.+i 45b/6
anzurt, gincre.
[ 3 ]
g.+i kzn amda yetien bir eit
keiboynuzu bitkisi. Kr. arnb- m,
g. 43b/20, 45b/18 [2]

[ 2 ]
gc: G, zor.
grze. 45b/6
grze: <Far. amda yetien bir eit keiboynuzu
bitkisi. Kr. arnb- m, kemr-i kdzn, grek-i
g. 56b/12, 60a/9, 60b/10 [3]

g. mara Tedavisi zor olan hastalk.
Kr. sabl-veca. 60a/9
kzn.
g.+ile 58a/6, 60a/11, 60a/14, 60b/6 [4]
g. 45b/6
[ 7 ]
[ 1 ]
gcle: gcle bken Kargabken, bitiik ta
gsfend: <Far. Koyun.
yaprakl iki enekliler, yapraklar karlkl iekleri
g. 25b/3
[ 1 ]
zebn- g. Sinirli yaprak; (Plantago
major). Kr. siirl yapra. 25b/3
g: <Far. Kulak.
g. 25a/20,58a/19, 60a/16,60a/18,61a/16 [5]
talkm durumunda olan, meyvesi zehirli bir aa;
(Stryhnos nuxvomice) . Kr. f, ur- urb.
g. 5b/1, 20b/3, 38a/15, 41a/3, 44b/7 [5]

[ 5 ]
g. bken 38a/15, 41a/3 [2]
derd-i g. Kulak ars. Kr. ula
g. drler bir aacdur 44b/7
ars. 58a/19
g. ggen Kargabken. Kr.edr.
girn-yi g. itmemek, sarlk. Kr.

ar olma. 61a/16
5b/1
gften: gften-i dil Yrek oynamas, heyecandan
nn-i g. Kulak nlamas. 60a/16
ya da korkudan kalbin hzl hzl atmas, arpnt.
nniye-i
Kr. yrek oynama
g.
Kulak
nlamas.
60a/18
zehre-i g. Kulak kiri. Kr. ula
g.+i 61a/19
[ 1 ]
308
g.+i dil 61a/19
42b/20, 43a/15, 43a/17, 43b/4, 43b/8, 44a/6,
ggl: 1. pekbcei. 2. pek kozas.
44a/12,44a/15,44a/17,44b/19, 45a/3, 45a/11,
g. 44a/11
45a/15,45a/21,45b/3,45b/13,46a/10, 46b/12,
[ 1 ]
48a/2,51b/14,52b/11, 52b/12, 53a/6, 53a/10,
g. urd pekbcei. Kr. kirm-i ple.
53b/2, 53b/2, 53b/4, 54a/11, 54a/17, 54a/18,
44a/11
61b/2 [48]
ghervn: engt-i ghervn Kad aac,
g.+i fitb Gna denilen bir iek,
eytanboku otu ve bundan elde edilen zamk; (Ferula
gnebakan iei, ayiei; (Helianthus
assa-foetida) . Kr. a.
annuus). Kr. gn , devr-i amer.
g. 3a/8
45b/3
[ 1 ]
g.+i bemhere Aspir iei;
(Carthamus tinctorius). Kr. afr.
engt-i g. 3a/8
gl: <Far. Gl; (Rosa). Kr. rd, verd.
45a/15
g.2b/17, 6b/10, 7b/2, 12a/3, 13b/10, 14a/11,
g.+i bd-i bel amda bulunan bir
14b/16,19a/2, 21b/9, 24a/2, 24a/8, 24a/19,
sdn iei. 44b/19
25a/6, 27a/6, 28a/13, 29a/8, 38a/17, 42b/21,

43b/16, 47b/6, 49a/4, 52a/20, 52b/18, 53a/5,
g.+i d Aspir iei; (Carthamus

tinctorius). Kr. afr. 44a/12
g.+i firr- em Gze ak perde
53a/7, 53a/16, 53a/19, 53b/2 [28]

g. kkidr 24a/8
inmesi. Kr. gzde a dmek.
g. uy Gl suyu. Kr. gl-b, ml-
g.+i gez Ilgn aacnn iei. Kr.
verd. 43b/16, 49a/4 [2]
lun iegi. 43a/15
g. tom 14b/16
g.+i ayr Sar nesrin gl. Kr.
g.
ya
Gl
ya.
Kr.
revan-
61b/2

g.+i orsn Keiboynuzu aacnn
glnec. 24a/2
a g. 53a/19
iei. Kr. kei boynuznu aacnu
berr aru g. 53a/5
iegi. 44a/6
bey
g.
Beyaz
gl.
Kr.
semen,veyer.13b/10, 28a/13, 53a/7 [3]

esb-i g. 2b/17
atmer g. 42b/21
rmz g. Krmz gl. Kr. cl-i
amer evcem, zrr-i verd, sr 14a/11,
19a/2, 25a/6, 29a/8 [4]
g.+i srev Ayvadana, civanperemi,

kovan iei, ak yavan, barsama otu;
(Achillea) . Kr. ayva ana. 45b/13

g.+i kv Aspir iei; (Carthamus
tinctorius). Kr. afr. 44a/15
g.+i kerem Yaban turbu, acrga;
(Raphanus raphanistrum). Kr. yabn
trb, kk mrl. 43b/8
zl g. 38a/17
g.+i miskn Zambak iei; (Lilium

candidum) . Kr. zanba iegi. 44a/17
sse-i g. 27a/6
aru g. 53a/16
g.+i mgn Sar nesrin gl. Kr.
tt- g. 12a/3
aru nesrn gli. 46b/12
sde g. 47b/6
tze g. 52b/18
g.+i nesrn 48a/2
yabn g. 52a/20
g.+i seng Taknas, yosun. Kr. a
yabn rmz sde g. Yabani ebboy;
(Cheiranthus
cheiri),
yabani
krmz
gl. Kr. azm.21b/9
cheiri),
g.+i ad-berg ok yaprakl gl. Kr.

atmer gl. 42b/20
yabn sde rmz g. Yabani ebboy;
(Cheiranthus
nas, yosu. 45a/21
yabani
krmz
gl. Kr. ervne. 6b/10

g.+dr 33a/11,36b/1, 37a/17,44a/16, 47a/12
g.+i ysem Yasemin iei;
(Jasminum) . Kr. ysemen. 43a/17

g.+i ysuf Kadifeiei; (Fumaria
Kr. mr-i n, suln brgi,
[5]
bir nev g.+dr 47a/12
bstn-efrz, mamr iegi. 8a/19
zafern renginde bir g.+dr
ayu g.+i Ay gl, bir akayk tr;
37a/17,44a/16 [2]
g.+i 6a/14, 8a/19, 10a/18, 11a/9, 18a/5,
18a/17,32a/15,33b/1, 36b/3, 36b/12, 36b/19,
38a/17,38b/2,39a/19,39a/21,42b/21, 42b/20,
(Peconia corollina). Kr. kehyn,

fvaniy, d-alb.
36b/3,38a/17,45a/11 [3]
ayu g.+i dibi 45a/3
309
ayu g.+i kki 53b/2
g. 27a/5, 46a/19 [2]
eek g.+i 53a/10
[ 2 ]
it burn g.+i tburnu iei, yaban

gl, kpek gl, kuburnu; (Rosa
canina) . Kr. ikl-i aem, nesrnab, verds-siy, afrs
g. ot Krmz boya elde edilen bir ot.

Kr. semend. 27a/5
gll: riyd- gll Mersin aacnn yemiine
benzeyen bir yemi. Kr. rayl-ibl.
min.51b/14, 53a/6, 53b/2 [3]
g. 24b/15
ner g.+i 42b/21
[ 1 ]
ren g.+i Bir tr sarmak, ren gl,

ak asma, ylan zm. Kr. ilan zmi,
riyd- g. 24b/15
glnr: <Far. Nar iei. Kr. ses, enr iegi,
falmns, hezr-cen enblis lf,
k-i mr, cevz-i cer, nr iegi, ad, ra, rat,
laul-ar, eceret-l,
rab.
ariyetl-ced, fr, kermetl-
g. 14a/14, 14a/20, 16a/20, 23b/19, 24a/18,
bey. 6a/14, 10a/18, 18a/17, 32a/15,
24b/14, 27b/19, 42b/15, 49a/10 [9]
33b/1, 38b/2, 39a/19, 39a/21, 43b/4,
berr g. Yaban narnn iei. Kr. ma
52b/11, 52b/12, 53b/4, 54a/11,54a/17,
ma. 49a/10
54a/18 [15]
bstn g. Bostan nar iei. Kr.
ren g.+i dibi 46a/10
g.+a 7a/11,10b/8,13b/8[3]
a g.+i 11a/9, 18a/5 [2]
g.+dur 14b/22
g.+idr 19b/11
nesrn g.+idr 19b/11
g.+ine 3a/7, 46b/13 [2]
it burn g.+ine 3a/7
aru nesrn g.+ine 46b/13
g.+in 5a/18, 13a/12, 15b/17, 15b/20,
42b/20, 48a/10, 49a/11, 49b/20, 52b/20,
53a/8 [10]
ayu g.+in dibi15b/20, 49b/20, 52b/20
[3]
nergis g.+in addur 53a/8
[ 13 ]
gl-b: <Far. Gl suyu. Kr. gl uy.
g. 43b/16
[ 1 ]
gl-gende: <Far. Kumda yetien mantar cinsinden
kt kokulu bir bitki. Kr. mantar.
g. 46b/2
[ 1 ]
gm: Derinden ve patlayc yankl grlt.
g. 60a/16, 60a/16, 60a/18, 60a/18 [4]
[ 4 ]
nesrn g.+in rmzsi 49a/11
g.
nesrn g.+in arus 5a/18, 42b/20 [2]
nn-i g. 60a/16
nesrn g.+in
arusna 15b/17
g.
der gm Kulak nlamas. Kr.
tmek gm Kulak nlamas. Kr.
nniye-i g. 60a/18
nesrn g.+in tomdur 48a/10
gm: Atom numaras 47, atom arl 107,88,
aru nesrn g.+in tomna 13a/12
younluu 10,5 olan, 960Cye doru sv durumuna
g.+ler 20a/12
geen, parlak beyaz renkte, kolay ilenir ve tel
g.+leri 36b/2
durumuna gelebilen element (simgesi Ag). Kr. fa.
[ 96 ]
zl g.+leri 36b/2
glnec: revan- glnec Gl ya. Kr. gl ya.
g. 24a/1
[ 1 ]
revan- g. 24a/1
glbn: <Far. adrua bitkisi ve zamk, kuzu
sarma; (Dorema ammoniacum) . Kr. dne dr,
ua, usna, ester, terl, am-ern, til-i

nefse, laz-eheb, vuenc, vene, vaa, vee.
g. 45b/20
[ 1 ]
glgn: <Far. 1. Gl renkli, krmz renkli. 2.

Kadnlarn kullandklar gl rengindeki dzgn, allk.
Kr. fiker.
cebrs-sermn. 14a/20
aru nesrn g.+i 36b/12, 36b/19 [2]
g. 11b/10, 21a/19, 29a/5, 38b/20, 47a/9 [5]

[ 5 ]
g.
bo
Gm
dknts.
Kr.
dknts.
Kr
abl-fa. 21a/19
g.
bona
Gm
buzl-amer. 11b/10
g. ekindisi Gm dknts. Kr.
senle-i fa. 29a/5
gn: Gn, gne.
g.13a/20,24b/3,34b/19,45b/3, 55a/5, 56b/20,
57a/1, 57a/2, 57a/6, 57b/10, 57b/11, 57b/14,
59a/1 [13]
g. aur stma Nbetleri birer gn
arayla tutan stma. Kr. beyn ki rz
med rz n-med. 57a/1
310
g. Gna, gnebakan iei,
ayiei; (Helianthus annuus). Kr. gl-
alan, eek mrl. 34a/19

gnlg(k): Bkz. gnlk.
i fitb, devr-i amer, rab-ems,
g.+e
urnel.
2a/19, 6b/15, 43b/5 [3]
45b/3
g. tomdur 13a/20
kemliyn.
sarek.2a/19, 6b/15 [2]
g.+e 16a/9, 24b/3 [2]
gnlk: Gnlk aac, sla aac; mukl- azrak ve
keleri
Bir
eit
kertenkele,keler. Kr. rb. 16a/9
mukll- yehud olmak zere balca iki tr vardr;
(Boswellia carteri) . Kr. mul, gevengr, kendir,
lbn, mes, venje, bust.
g.+i 32b/15
g.10b/6,28a/9,
[ 18 ]
29b/14,
35b/4,
35b/21,
dernek g.+i Dernek gn. 1. Pazar
36a/7, 43a/20,46b/14,46b/15,47a/10, 47a/16,
gn. 2. Sal. 3. aramba. 32b/15
50a/6, 50a/7, 50a/9, 53a/15, 54b/19 [16]

[ 16 ]
gncik: <Far. Sere kuu.
ara g. Kara gnlk. Kr. asel-i ln,
g. 25a/10, 48a/14 [2]

maz- g. Sere beyni. Kr. serce
leben, ybe, sefile, siarkh. 28a/9,
beynisi. 48a/14
29b/14, 35b/21, 47a/16, 54b/19 [5]
zebn- g. Seredili otu, sere otu, ku
ara g. ya Kara gnlk aacndan
otu,
elde edilen ya. Kr. asel-i leben,
cam
otu,
kumak,
kuulak;
(Stellaria media). Kr. serce dili, her.
leben, ma-i sile. 35b/4, 46b/14,
25a/10
50a/7 [3]
g.+i 43b/6
ara
[ 3 ]
g.
yana
Kara
gnlk
ya.
Kr.ulik-. 36a/7
g.+i evrm Seredili otu, sere otu,

ku otu, cam otu, kumak, kuulak;
(Stellaria media). Kr. sere dili, her

43b/6
gnd: <Far. Testis, haya, taak.
ara g. yapra 50a/6
grz: grz- mrr 1. Ylanba; (Dracunculus
vulgaris) . Kr. ylan bca. 2. Yaban turbu, acrga.
Kr. yr siki.
g.+ 45a/15
g.+i 44b/16, 44b/17, 45b/15, 46a/12[4]
[ 1 ]
[ 4 ]
g.+ mrr 45a/15
g.+i n-y kh Bkz. gnd-i p-y
grbe: grbe-i det Mekke saman, mekke ayr;
kh. 46a/12
g.+i p-y kh Soanak, yabani sarmsak,
it siyegi, yaban prasas, da gendenesi;
(Allium porrum) . Kr. it siki, farsiyn.
45b/15
g.+i rubh Bkz. gnd-i seg. 44b/17
(Cynodon dactylon) . Kr. mekke ayru.

g.+i 44b/1
[ 1 ]
g.+i det 44b/1
grg: <Far. Kurt, canavar. Kr. urd cnveri.

g. 43b/11
g.+i seg Dildamak ieinin dibi, salep

kk, tilkitaa otu, itkasar; (Orchis
hircina). Kr. dil ama, dilk aa.
[ 1 ]
gyegi: Gvei otu, kekik otu, zater; (Origanum
vulgare) . Kr. kekik, sater.
44b/16
g. 2a/4, 20a/13, 29a/6, 32b/19, 50a/13,
gne: Gne.
50b/5, 52a/11 [7]
g.+e 19b/6
[ 7 ]
[ 1 ]
gneyig(k):
Kr.
ara g.+e Kara gnlk. Kr. aaf,
g.+de 34b/1, 60a/17 [2]

baan
aac.
[ 3 ]
g. 24b/3, 34b/19 [2]
g.+e
Gnlk
g.
ot
Gvei
otu.
Kr.
nad,
g.+e bir udur Scak lkelerde
ve,alender, alendez, merze. 2a/4,
yaayan bir ku. Kr. mln. 19b/6
20a/13, 29a/6, 32b/19, 50a/13, 50b/5,
Hindiba,
yaban
marulu,
gneyik,
gyinek; (Cichorium endiva) . Kr. hindub, ksn, ac
mrl, sers, kerkhen-i hind, merveriye.

g.+i 34a/19
marulu;
g. 32b/3
[ 1 ]
[ 1 ]
yabn
52a/11 [7]
gyeg: Bkz. gyegi.
bstn g. ot Bostan kekik otu. Kr.

g.+i
Yaban
(Sonchus
gneyii,
oleraceus).
eek
Kr.
ariyye , kekik. 32b/3

gz: <Far. shal olmak, karn ars. Kr. ic
311
burma.
[ 1 ]
g. 61b/13
am: <Ar. Tasa, kayg, znt, dert.
[ 1 ]
. 61a/16
gzel: Gzel.
[ 1 ]
g. 7b/4, 42a/8, 46a/13 [3]

[ 3 ]
. ekmek 61a/16
amm: <Far. Snger.
. 37b/13
[ 1 ]
amkn: <Far. Semizlik otu tohumu; (Portulaca
alal-avt: <Ar. Ses kslmas. Kr. vz
oleracea). Kr. semzlik ot tom.
utulma.
. 37b/16
. 60b/17
[ 1 ]
[ 1 ]
ala: <Ar. 1. Deri tabaklama aac. 2. Deriyi
kullanlr ve temiz hale koyma ii.
amll: <Ar. lerinden tane kartlan toplu

yapraklar. Kr. anber.
. 37b/12
. 50a/16
[ 1 ]
[ 1 ]
alebe: <Ar. stn gelmek, bastrmak, yenmek.
annr-r: <Ar. Deirmen evresindeki toz.

. 37b/7
. 60b/15
[ 1 ]
. ylemek 60b/15
ancl: <Far. Eki meyveler. Kr. eki yemi.
.+i 60b/15
. 37b/20
[ 2 ]
.+i
tala
Sara
stn
gelmek.
60b/15
alr: <? ri yarpuz; (Mentha pulegium) . Kr. iri

yarpuz.
[ 1 ]
ancr: <Far. Tosbaa otu, enlik, havacva, kzl
enik, tyl boya, yerinei; (Alkanna tinctoria) . Kr.

avcva, elvclar boyas.
. 37b/10
. 37b/10
[ 1 ]
all: <Ar. Susam, susuzluk.
[ 1 ]
ancre: <Far. Bkz. ancr.
. 37b/11
. 60b/18
[ 1 ]
als: <Ar. Bkz. al.
. 37b/17
[ 1 ]
aner: <? Horasanda yetien bir aatan elde edilen
zamk. Kr. mufir.
. 48a/4
[ 1 ]
al: <Ar. Kenger dikeni, eek dikeni; (Cynara
[ 1 ]
anm:<Ar. Bkz. amm.
. 37b/14
. 37b/17
[ 1 ]
alvc: <Far. Bkz. alvj.

. 37b/11
[ 1 ]
araat: <Gr. 1. ifal bir kk, kulun otu, eri
kestane. 2. Ak asma, ren gl. Kr. avlincn.
. 20a/4
[ 1 ]
alvj: <Far. Dlenge kuu, aylak kuu; (Milvus
migrans). Kr. dlengec u.

. 37b/12
[ 1 ]
arar: <Ar. Ayrk otu; (Cynodon dactylon). Kr.
ayru.
. 37b/11
[ 1 ]
al: <Ar. Youn, keskin, yapkan.
. 55a/9, 55a/9, 55b/6, 62b/9 [4]
[ 4 ]
[ 1 ]
arb: <Ar. 1. Kavak aac; (Populus). 2. St
aac; (Salix) . Kr. ava aac, sgt aac.

. 11a/20, 37b/18, 60b/15 [3]
. mdde 55a/9
[ 3 ]
. ylden 55b/6, 62b/9 [2]
bre-i . Avrupada yetien bir aatan
. yldr 55a/9
elde edilen tuz benzeri madde, z. Bkz.
alle: <Ar. 1. Arlk, sknt. 2. Susuzluk. Kr.

arl, susuzlu.
. 60b/19
bre, uz.11a/20
arb: <Ar. ri yarpuz; (Mentha pulegium) . Kr. iri
yarpuz.
312
. 37b/10
[ 1 ]
arbb: <Far. Siyah zm. Kr. ara zm.
[ 1 ]
aye: <Ar. Baylma, kendinden geme. Kr. u
gitmek.
. 38a/6
. 57b/12, 60b/15 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
ard: <Ar. Kadn cinsel organnn i ksmnda kan
umm-y . Bilin kaybna yol aan
mantar.
bir eit stma. Kr. al gideren stma.

. 60b/17
[ 1 ]
arez: <Ar. Kantaron otu; (Gentiana lutea) . Kr.
57b/12
a: <Ar. Horlamak. Kr. orlama.
. 60b/18
anariyn.
. 38a/5
[ 1 ]
avr: <Ar. iddetli ar. Kr. arb ar.
[ 1 ]
. 60b/18
arfed: <? Sincan als, kara al, al dikeni,
[ 1 ]
aym: <Ar. Bkz. amm.
. 37b/20
. 38a/5
[ 1 ]
[ 1 ]
ayr: <Ar. Baka, dier.
arre: <Far. drar, sidik.
. 32a/18,40a/5,47b/15[3]
.+i 37b/8
[ 3 ]
[ 1 ]
. yrde 40a/5
.+i gevezn Sr sidii. Kr. r
ayrl-cld: <Ar. Hayvan yrei. Kr. ayvn
sidgi. 37b/8
yregi.
arad: <Far. Sincan als, sincan dikeni, kara al,

al dikeni, rgan, emezen, isa dikeni, kara
diken; (Paliuru spina) . Kr. sincan dikeni.
. 37b/19
[ 1 ]
arsd: <Far. Andz otu; (Juniperus drupacea) . Kr.
. 37b/9
[ 1 ]
aysb: <Ar. Mercankk iei; (Origanum
majorana) , sankula; (Anagallis). Kr. an

ula, rm- ibiske.
. 37b/16
anduz. Bkz. ar.
. 37b/8
[ 1 ]
ar: <Far. Bkz. arsd.
[ 1 ]
ayzn: <Ar. tburnu iei, yabani gl, kpek gl,
kuburnu; (Rosa canina) . Kr. zn, it burn

iegi.
. 38a/2, 38a/3 [2]
. 37b/15
[ 2 ]
[ 1 ]
arl-celvad: <Ar. pek iplik, ibriim. Kr. ebrim.
azl: <Ar. Ceylan, geyik. Kr. ceran.

. 37b/9
. 38a/5
[ 1 ]
[ 1 ]
arl-semek: <Ar. Balk tutkal. Kr. bal tutal.
. 38a/6
al-kelb: <Ar. Kuduz kpek srmas. Kr. uduz

alama.
. 60b/17
[ 1 ]
[ 1 ]
arv: <Ar. Kokar kam. Kr. oar am.

. 37b/19
[ 1 ]
asul: <Ar. Hatmi iei aac; (Althaea officinalis) .
bnek: <Far. Kpekmenekesi, yabani meneke;

. 38a/3
Kr. atem iegin aac.

. 37b/7
[ 1 ]
fe: <Ar. Bkz. a.
[ 1 ]
aln: <? iri otu, irilik otu; (Asphodelus) . Kr.

irilik dibi.
. 38a/2
[ 1 ]
aeyn: <Ar. Bkz. aye.
. 60b/14
. 38a/4
[ 1 ]
fe: <Ar. Kuzu ptra, koyun otu, ftk otu, kask

otu,
kzl
yaprak;
(Agrimonia
eupatoria) .
Kr.
aryn, riyn, uz butra, z, ab, evkei fitne, eceretl-ber, turbmn.

. 6b/3,13a/1,34b/18,37b/6,42b/5 [5]
[ 5 ]
313
a: <Ar. Yarpuz; (Mentha pulegium) . Kr. yarpuz.
etkili olarak.
. 37b/9
. 30a/2, 35b/13, 42a/12, 59b/7, 63a/1 [5]
[ 1 ]
[ 5 ]
s: <Ar. Cehennem deresi ta, cehennem ta,
ze: <Far. Kadnlarn yzlerini boyadklar kzlca,
gmn
dzgn, allk. Kr. zlca eynik.
nitrik
asitte
eritilmesiyle
elde
edilen,
havaya dayankl, kta bozulmayan beyaz kristal.
. 37b/17
Kr. cehennem deresi a, seknec.
[ 1 ]
. 17a/12
z: <Ar. seyyid z Eskiehirde bir ile.
[ 1 ]
acer-i
. 12b/1
.
Cehennem
deresi
ta.
[ 1 ]
17a/12
seyyid . penri Yumuak, beyaz bir
lib: <Ar. stn, yenen.

. 60a/10, 61b/19 [2]
[ 2 ]
lib: <Ar. Grne gre, sanlr ki, anlalan.
. 16b/11, 20b/3 [2]
ta, idrar ta, kum ta 12b/1

b: <Ar. Cva. Kr. jve, zba, elfiy, ezzemml-ayy, el-m-i seb, en-nrz-zevr,
er-rn, en-nfil-r, el-lebenl-amel, elurd, er-rav.
[ 2 ]
. 37b/8
liye: <Ar. Miskten yaplan gzel kokulu bir

macun. Kr. aliye mk.
[ 1 ]
bb: <Ar. ki gnde bir, gn ar.
. 37b/21
. 57b/14, 60b/16 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
m: <Ar. Bkz. amm.
umm-y . Nbetleri iki gnde bir
. 37b/21
tutan
[ 1 ]
r: <Ar. Defne aac ve meyvesi; (Laurus nobilis) .

Kr. defne yemii.
rn: <Ar. Katrankp, ayr mantarlarndan,

apkasnn alt yz dilim dilim ve bir halka ile
evrili bulunan bir cins mantar; (Polyporus
igniarius) . Kr. arn kpgi.
Kr.
aur
stma.
.+s 16a/10
[ 1 ]
lc: <Ar. Domuz topala, krkboum otu, suut
kk; (Cyperus rotundus) . Kr. ouz topala.
. 37b/14, 38a/5 [2]
[ 2 ]
l: <Ar. Kalnlk, sertlik.
. 37b/6
.+ 60b/19
[ 1 ]
[ 1 ]
rl-ar: <Ar. Yerazl bitkisi, defne aac. Kr.
.+
yr dehenl.
olmas. 60b/19
. 38a/7
gn
d: <Ar. Besin, besleyici madde.
. 37b/15
[ 1 ]
stma.
57b/14
ecfn
Gz
kapann
kaln
: <Ar. Zar, deri, kabuk, st tabaka.
[ 1 ]
.+ 60b/16
sil: <Ar. Bkz. sl.
[ 1 ]
.+i 3b/7
.+ dim Beyin zaryla ilgili bir
[ 1 ]
hastalk, beyin zar iltihab. Kr. dim
.+i rm Bir tr ven, kk ve
utulma. 60b/16
dallar, suyu sabun katlm gibi
avt: <Ar. 1. Gz kararmas.
kprten, kir temizleyici bir bitki, sabun
yapan perde olumas, gze perde inmesi. Kr. gz
otu, helvac kk; ( Saponaria
officinalis). Kr. oan, alnis. 3b/7
perdelenmek.
. 60b/16
sl: <Ar. am veni, sabun otu, helvac kk;
( Saponaria officinalis). Kr. oan, m oan.

. 37b/14
[ 1 ]
ve: <Ar. Gz kararmas, gz yanlmas. Kr.
senbt.
[ 1 ]
. 59b/9
vu: <Far. Tohumluk iri hyar. Kr. yr tom.

. 38a/2
[ 1 ]
yet: <Ar. Pek, ok, pek ok, gl bir biimde,
2. Gzde krlk
[ 1 ]
once: <Far. Gonca, tomurcuk, iein almam
durumu.
. 8a/7, 25a/6 [2]
314
[ 2 ]
brs-i . Ard meyvesi. Kr. arduc
yemii. 8a/7
unl: <Gr. algam; (Brassica rapa) . Kr. alam.

. 38a/1
[ 1 ]
urb: <Ar. Karga; (Pica pica).
ubr: <Ar. Toz.
. 41a/3
. 32a/12
[ 1 ]
[ 1 ]
ur- . Kargabken; (Stryhnos nuxvomice) . Kr. gcle bken 41a/3
a- . Ak za. Kr. a zc, zc.

32a/12
ubriye: <Ar. Ay zm; (Arbutus uva ursi). Kr.
uyk: <Far. Kurbaa. Kr. urbaa.
ayu zmi, urd zmi.
. 37b/8
. 37b/21
[ 1 ]
[ 1 ]
k: <Far. Kurbaa.
ubrr-ra: <Ar. Deirmen evresinde olan toz.
. 20a/11, 38a/1[2]
. 38a/4
[ 2 ]
[ 1 ]
n- . Kurbaa kan. Kr. urbaa
ubeyr: <Ar. Kokusu limon ve aa kavununa

benzeyen bir aa zamk. Kr. kfr- ibrem.
an. 20a/11
: <Far. 1. Hayvan tersi. 2. Al, mandra.
. 43b/17
.+y 37b/12
[ 1 ]
[ 1 ]
ubeyr: <Ar. 1. de aac ve meyvesi; (Elaegnus
angustifolia) . 2. Habete dardan yaplan bir cins
arap. Kr. igde.
.+y ter Taze, ya sr dks. Kr.

ya r bo. 37b/12
zn: <Far. tburnu iei, yabani gl, kpek
gl, kuburnu; (Rosa canina) . Kr. ayzn, it burn.
. 37b/6
[ 1 ]
. 38a/3
udf: <Ar. Karga kuu, austos kargas; (Corvus).
[ 1 ]
Kr. ara.
. 38a/3
[ 1 ]
ulan: <? Su zerinde biten yeil ot, yosun. Kr.
yeil ot, yosu.
haba: <Far. Ispanakgillerden, yapraklar kaz

ayana benzeyen bir bitki, kuzgunaya kazaya,
klr otunun katlanamayan, bklemeyen bir eidi;
. 37b/13
(Chenopodium). Kr. zget, zerr, lur ot.
[ 1 ]
h. 25b/16, 26a/11 [2]
ulbe: <Far. Saksaan kuu, alakarga, ar kuu;
[ 2 ]
(Pica pica) . Kr. ala ara, asaan u.
h. ot 25b/16, 26a/11 [2]
. 37b/19
hal: <Ar. Sara hastalna yakalanan kii, epilepsi
[ 1 ]
uleycen: <Gr. Yabani yarpuz. Kr. berr yarpuz.
hastas. Kr. ucu utan.

h. 63a/8
. 37b/15
[ 1 ]
[ 1 ]
hav: <Ar. Hava, gkyz.
uleycn: <Gr. Bkz. ultecn.
h.+dan 12a/20, 44a/10 [2]
. 37b/11
[ 2 ]
[ 1 ]
ultecn: <Gr. Yarpuz; (Mentha pulegium) . Kr.
yarpuz.
havcva: Havacva, Akdeniz blgesinde yetien ve

kklerinden krmz boya elde edilen, ok yllk otsu
bir bitki havacva, tosbaa otu, enlik, kzl enlik,
. 38a/1
tyl boya, yerinei; (Alkanna tinctoria) .
[ 1 ]
h. 54a/5
ulfirn: <Gr. Meyan kk; (Glycyrrhiza) . Kr.

puyan kki.
. 38a/6
<Gr.
Hatmi
iei
aac;
(Althaea
officinalis) . Kr. atem iegin aac, asul.

. 37b/7
[ 1 ]
<Far.
inde
bir
ey
dvp
ufalamaya
yarayan, tahta, ta, maden veya plastikten yaplan
[ 1 ]
ulfiry:
[ 1 ]
havn:
kap.
h.+da 54a/12
[ 1 ]
havf: <Ar. Korku, korkutmak.
315
h. 63a/13
bcegi, ev eegi.
[ 1 ]
h. 54a/3
h: <Far. te.
h. 61b/17
[ 1 ]
heft-berc: <Far. Bkz. heft-berg.
[ 1 ]
h. 52b/11
h: <Ar. Korkak kii. Kr. ora adam.

h. 63a/11
[ 1 ]
hayafn: <Ar. Yabani su teresi; (Nasturium
officinale) . Kr. yabn u teresi, cercr.
[ 1 ]
heft-berg: <Far. Stleen cinsinden yedi yaprakl
bir bitki, kulapa. Kr. meryn, ezeltere, oar
aac.
h. 54a/14
h. 54a/6
[ 1 ]
haya: <Ar. Kolera, iddetli ishal ve kusmalarla

kendini gsteren, ok bulac, salgn ve ldrc bir
hastalk. Kr. yrek burulma.
h. 63a/9
[ 1 ]
heft-beze: <Far. Ezeltere, anason,
maydanozgillerden, kokulu tohumu hamur ilerinde
ve rak yapmnda kullanlan bir bitki; (Pimpinella

anisum). Kr. meryn, oar aac, heft-berc, heft-
berg.
h. 54a/17
[ 1 ]
hl: <Ar. Kk kakula otu; (Elettaria

cardomomum) . Kr. le-i ar.
h. 53b/6
[ 1 ]
heft-pehlev: <Far. Hindistandan gelen yedi ayakl
denilen ifal bir ot. Kr. ydi ayalu.
[ 1 ]
h. 54a/16
hlk: <Ar. Kurtuman denilen buday ve arpa

aralarnda biten bir tane, ac culban, besile, atalca,
kertek, atalca. Kr. heramn, herarn, herk.
h. 54a/2
[ 1 ]
heft-zerd: <Far. nergis-i heft-zerd Zerrinkadeh
iei, nergis iei, yasemin; (Narcissus). Kr.

atmer zerrn ade iegi.
h. 52a/17
[ 1 ]
[ 1 ]
heme: <Ar. Kemik dokusunun btnlnn
nergis-i h. 52a/17
bozulmas, krk, kk. Kr. nu yr.

h. 63a/11
[ 1 ]
helhil:
arpz.
yetien
zehirli
bir
kk,
h. 54a/4
[ 1 ]
helk: <Ar. lme, ldrme, yok etme, yok olma.
h. 53b/6
h. 27b/12, 60b/11 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
heber: <Ar. Bkz. heber.

h. 53b/13
inde
ldrc zehir.
hebled: <Ar. Ebucehil karpuzunun tohumu;
(Citrullus colocynthis) . Kr. anal tom, ebcehl
<Ar.
h. olma 60b/11
helme: <Far. Bkz. hecme.
[ 1 ]
h. 54a/12
hecme: <Far. Tulumda biriktirilip ekitildikten
[ 1 ]
sonra iilen, kremez denilen st, yourt. Kr.
helek: <Ar. 1. Hkrk. Kr. ncru. 2. Bkz. helek-
yourd. Bkz. hedye.
i mk.
h. 54a/12
[ 1 ]
h. 63a/9
h.+i 54a/2
hedye: <Ar. Bkz. hecme.
[ 2 ]
h. 54a/12
h.+i mk Topalak, krkboum bitkisi
[ 1 ]
ve bundan elde edilen bir tr ila;
hedenc: <Far Kayn aac; (Fagus orientalis).
(Cyperus rotundus). Kr. ln- mekk.
h. 54a/9
[ 1 ]
hedme: <Ar. Titremek. Kr. ditremek.

h. 63a/12
[ 1 ]
hedye: <Ar. Tespih bcei, yereei, ev eei;
(Armadillidium vulgare) . Kr. tesb urd, tesb
54a/2
helemt: <Far. Labada, da prasas, da pazs. Kr.

a bazus.
h. 53b/7
[ 1 ]
helenderr: <Gr. 1. Ign otu; (Rehum ribes) . 2.
Hekimlikte kullanlan bir ila, bir ravent tr. Kr.
316
rbs.
[ 1 ]
helyn: <Ar. Tilkikuyruu, kukonmaz; (Asparagus
h. 54a/6
[ 1 ]
helff:
<Sr.
Hindiba,
yaban
marulu,
gneyik,
officinalis) . Kr. isfidc, dilk uyru.
h. 27a/11, 37a/1, 46a/4, 48a/16, 48a/20,
gyinek; (Cichorium endiva) . Kr. gyinek, hindub,
50a/1, 53b/12 [7]
ksn, ac mrl
h.
h. 53b/11
kki
seprne,
[ 1 ]
Tilikuyruu
aprne.
kk.
27a/11,
Kr.
48a/16,
48a/20 [3]
helhelyn: <Far. Al, yabani al; (Crataegus). Kr.
h. tom Tilkikuyruu otu tohumu. Kr.
alc.
mnec. 50a/1
h. 52b/16, 54a/21 [2]
r h. tom 37a/1
[ 2 ]
h.+a 2b/7
helct: macn- helct Be ilatan yaplan bir

macun. Kr. macn- l.
[ 8 ]
hem: <Far. zellikle, zaten, bir de.
h. 49b/12
h. 40b/11
[ 1 ]
[ 1 ]
macn- h. 49b/12
hemc-hin: <Far. Katran. Kr. arn.
helle: <Far. Helile otu, tohumlar tpta mshil
h. 54a/13
olarak kullanlan bir bitki. Kara helile, sar helile
gibi trleri bulunur; (Terminalia) .
[ 1 ]
hemde: <Ar. lmekle dirilmek aras.
h. 6a/6, 31b/17, 54a/3, 54a/10 [4]
h. 63a/12
ara h. Kara helile otu. Kr. helek-i
[ 1 ]
mk, el-mecc, are 6a/6, 31b/17,
hemece: <Ar. Srsiki otu; kurutulmu hayvan
54a/3, 54a/10 [4]
sinirinden yaplan kam. Kr. r siki.
h.+i 54a/10
h. 54a/13
[ 5 ]
[ 1 ]
h.+i mevzek Kara helile otu. Kr.
hemeen: <Ar. Derinin porsumas, gevemesi. Kr.
ara helle. 54a/10
sst olma.
hellec: <Far. Bkz. helle. Kr. llec, nl.
h. 63a/9
h. 20b/13, 46b/17, 51b/13 [3]
[ 1 ]
h.+i 4b/20, 5b/8, 20b/13, 49b/13 [4]
hemsiyn: <Gr. Bkz. hemsu.
[ 7 ]
h.+i esved Kara helile otu. 20b/13
h.+i
kbil
Sar
helile
otu.
Kr.
erne, esrek 4b/20, 5b/8 [2]

h.+i
siyh
Kara
helile
otu.
Kr.
melcc. 49b/13
h. 53b/18
[ 1 ]
hemsu: <Ar. Mercankk iei; (Origanum

ula, merzenc.
h. 53b/17
helmn: <Far. Da pazs. Kr. a bazus.
[ 1 ]
h. 53b/14, 54a/3 [2]

[ 2 ]
helm: <Far. Da pazs. Kr. a bazus. Bkz.
helm, helmn.
hemsd: <Ar. tburnu iei, yabani gl, kpek gl,
kuburnu; (Rosa canina) . Kr. it burn aac.

h. 53b/12
[ 1 ]
h. 53b/14
[ 1 ]
helm: <Far. Bkz. helmn.
hem-b: hem-b rten ez em Gzden srekli

ya akmas.
h. 63a/10
h. 53b/14
[ 1 ]
[ 1 ]
helyn: <Far. Karpuz; (Citrullus vulgaris). Kr.
arpz.
h. 52b/12
[ 1 ]
helyne: <Far. ahtere otu, ahterec; (Fumaria
officinalis). Kr. htere.

h. 53b/8
h. rten ez em 63a/10
1. Baldran otu; (Conium

maculatum) . 2. lkbaharda krlarda kendiliinden
hendek:
mendek
biten, srgana benzer, orbas yaplan yabanl bir ot.
Kr. kim.
h. 44a/6
[ 1 ]
317
h. tom 44a/6
h. 54a/10
heng: cebl-i heng Sr d, sr otu ve sar diken

[ 1 ]
herals: <Gr. Bkz. herefls.
Kr. clhenc, tom- trbd-i zerd, tom- zerdr.
h. 53b/16
h. 12b/18, 12b/18, 13a/3, 14b/22 [4]

[ 4 ]
cebl-i h. 12b/18,13a/3, 14b/22 [3]
cebl-i h. kkine 12b/18
her: <Far. Btn, hepsi.
h. 1b/3,1b/4,1b/5, 1b/7, 1b/11, 1b/11, 1b/14,
4b/6, 24b/9, 28a/7, 30b/11, 31a/17, 51a/14,
[ 1 ]
hers: <Ar. 1. Bir nesneyi havanda tokmak ile
dvmek. 2. Mersin aac; (Myrtica communis) .

h. 54a/12
[ 1 ]
here: <Far. Sarmak otu; (Hedera helix). Kr.

armau.
h. 53b/21
52a/17,54b/18, 55a/5, 56a/2, 56b/20, 57a/1,
[ 1 ]
57a/2,57a/2, 57a/3, 57b/10, 58a/9, 58a/18,

58b/17,59b/18, 60a/9, 60b/21, 61b/1, 62b/12
heref: <Far. 1. Kenger. 2. Bostan enginar. 3. Bir
[31]
meyve. Kr. mve, dvn.

h. 54a/15
[ 31 ]
[ 1 ]
h. aaca 54b/18
h. aacu abu 52a/17
heramn: <Ar. Kurtuman denilen buday ve arpa
beyn ki h. rz med 57a/2
aralarnda biten bir tane, ac culban, besile, atalca,
herr: <Far. Ylan, akrep gibi zehirli hayvanlar
kertek, atalca. Kr. hlk, herk.

h. 54a/1
tarafndan srlmak.
[ 1 ]
h.+i 63a/14
[ 1 ]
herarn: <Ar. Bkz. heramn.

h. 54a/1
h.+i mr Ylan sokmas. Kr. ilan
[ 1 ]
oma. 63a/14
her: <Far. Bkz. her-r.
herk: <Ar. Bkz. heramn.

h. 54a/1
h. 63a/14
[ 1 ]
herbe: <Fr. Pire yavan, sar yavan otu;
(Artemisia). Kr. pire yavan, aru yavan.

h. 53b/19
[ 1 ]
herv: <Ar. Demir dikeni, oban kalgdan; (Tribulus

h. 54a/11
[ 1 ]
herc: <Ar. ldrmek, katletmek.
h. 21b/18
[ 1 ]
her-r: <Far. 1. htiyarlk. 2. Halsizlik, bitkinlik.
Kr. dknlk, aflik.
[ 1 ]
h. 63a/15
z- h. Au aac, zakkum aac;
(Nerium oleander). Kr. au aac.
21b/18
herd: <Far. Zerdeal, Hint safran (Curcuma longa).
[ 1 ]
herzemn: <Far. Tespih aac, tespih als, in
leyla; (Melia azedarach) . Kr. tesb aac.

h. 54a/8
Kr. zerdeb.
h. 53b/6
[ 1 ]
hereflh: <Gr. Bkz. herefls.
[ 1 ]
herzeml-mecs: <Ar. Yasemine benzeyen, fesleen
cinsinden bir bitki. Kr. hml-harbze, reyn-
sleymn.
h. 53b/15
[ 1 ]
herefls: <Gr. Yabani gneyik, hindiba. Kr. yabn
gyinegi.
h. 53b/15
h. 52b/14, 54a/20 [2]

[ 2 ]
hesd: <Ar. Ebucehil karpuzunun tohumu; ; (Citrullus
colocynthis) . Kr. ebcehl arpznu tom.

h. 54a/7
[ 1 ]
[ 1 ]
herenc: <Far. Bkz. hedenc.
h. 54a/8
[ 1 ]
herfliyn: <Gr. Barsama otu, siyenber, varsama;
hesmn: <Far. Boask otu, boa otu. Kr. boas

ot.
h. 53b/18
[ 1 ]
hest: hest-i demn Hint d, Hindistanda yetien
318
bir d aac; (Lignum Aloes) . Kr. d- hind.
yabn h.+in tomna 12b/16
h.+i 53b/7
hevc: <Far. Bkz. hevic. Kr. ker, safn.
[ 1 ]
h. 5b/12
h.+i demn 53b/7

heber:
<Ar.
Kenger,
eek
dikeni;
(Cynara
[ 1 ]
hevl: <Ar. Korku. Kr. orma.
h. 63a/13
h. 53b/13
[ 1 ]
[ 1 ]
hefful: <Far. Yaban havucu, kara kk; (Pastinaca
sativa) .
Kr.
yabn
hevici,
aul,
mhr-i
heyn: <Ar. Yer hadisesi, eek turbu, yaban turbu,

acrga; (Raphanus raphanistrum). Kr. yabn trb,
yr siki.
sleymn.
h. 53b/10
h. 53b/10
[ 1 ]
[ 1 ]
heyser: <Far. Deve dikeni, peygamber dikeni, eek
het: Bkz. hest-i demn.
dikeni, meryemanadikeni, kara yantak, boa dikeni;
(Alhagi pseudalhagi) . Kr. deve dikeni, kenger
h.+i 53b/20
dikeni.
[ 1 ]
h. 52b/14, 54a/20 [2]
h.+i demn 53b/20
[ 2 ]
hevcu: Bkz. havcva.
heyfls: <Gr. Eek marulu, yaban gneyii;
h. 54a/6
(Sonchus oleraceus). Kr. eek mrl.
[ 1 ]
h. 53b/20
hevecive: Bkz. havcva.
[ 1 ]
h. 54a/9
heyyfrn: <Gr. 1. Koyunkran, koyunldren
[ 1 ]
hevic: <Far. Havu; (Daucus carota). Kr. ker,
denilen ila yapmnda kullanlan bir eit bitki,
zerde-i zemn, zerdek, zherbec, gezer.
kantaron, sar kantaron, krmz kantaron, binbirdelik
h. 21b/19, 22a/11, 22b/10, 22b/18, 25a/13,

25a/13, 25a/20, 26b/7, 26b/7, 26b/8, 40a/12,
rmmnn-nehr.
43b/13, 52a/3, 52a/21, 52b/1 [15]

h.
alyesi
Havu
kzartmas.
Kr.
alye-i nergs. 40a/12

h. perverdesi 26b/7
h. tom 22b/18
h. tomnu birisi 52a/3, 52b/1 [2]
berr h.
Yabani havu; (Pastinaca
sativa) . Kr. nehel, aul. 52a/21
berr h. tom 22a/11
berr h. tomna 22b/10

berr h. yapra 21b/19
bustn h. tom 25a/13
h.+dr 6a/4
det h.+dr Yabani havu; (Pastinaca
sativa) . Kr. el-ben. 6a/4
h.+e 30a/3
h.+i 19a/7,43a/19,43a/19,45b/7,49a/19 [5]

bstn h.+i Bostan havucu. Kr.
gezer. 43a/19
yabn h.+i Yaban havucu; (Pastinaca
sativa) . Kr aul, gezerl-berr,
mrmn, aul cezr-i berr. 19a/7,

43a/19, 49a/19 [3]
yabn h.+i yapra 45b/7
h.+in 12b/16, 42b/9 [2]
[ 24 ]
yabn h.+in nebtna 42b/9
otu, kan otu, kl otu, kuzukran, mayasl otu, yara
otu; (Hypericum) . Kr. oyun ran, efrn,

h. 7a/2, 24b/17,36b/4 [3]
[ 3 ]
hezr: <Far. 1. Blbl. 2. Bin, pek ok.
h.+ 54a/15, 54a/16 [2]
[ 2 ]
h.+ bh Nane; (Mentha piperita).
Kr. nan. 54a/15
h.+ kh Nane; (Mentha piperita).

Kr. nan. 54a/16
hezr-cen: <Far. Bkz. hezr-fen.

h. 53b/7, 54a/11 [2]
[ 2 ]
hezr-eme: <Far. 1. Bir tr ban, fndk gibi
yuvarlak, kat ilik. 2. Tpta kullanlan bir tr
karnca. Kr. arnca
h. 54a/5
[ 1 ]
hezr-fen: <Far. Sarmak gibi etrafndaki otlara
Kr. ilan zmi, ren gli, hezr-gez.
h. 52b/11, 54a/16 [2]
[ 2 ]
hezr-gez: <Far. Bkz. hezr-fen.
h. 52b/12, 54a/18 [2]
[ 2 ]
hezr-gn: <Far. Ak zm ubuu. Kr. a zm
319
ubu.
h. 53b/19
[ 1 ]
hezr-sefend: <Far. zerlik otunun tohumu;
(Peganum harmala) . Kr. yzerlik tom.

h. 53b/15
[ 1 ]
hibriyye: <Ar. Kepek, ban derisinde oluan kk,

beyaz pulcuklar. Kr. oa.
h. 63a/11
[ 1 ]
hind: <Ar. Hindistan.
h. 22a/9, 23a/10, 28a/14, 35a/4, 49b/5 [5]
h. deizinden 49b/5
h. kedisi Hint kedisi. Kr. sinnevr.
28a/14
h. arpz Hint karpuzu. Kr. yr-
ger. 22a/9
h. arus Hint dars. Kr. ahef, ahaf,
erre. 23a/10, 35a/4 [2]
h.+de 19b/8, 50b/21 [2]
h.+den 6b/6, 7a/14, 7a/20, 15a/19, 15b/1,
15b/6, 15b/9, 16a/5, 16a/12, 21b/10, 25a/1,
27b/11, 29b/4, 29b/6, 29b/9,29b/10, 30a/6,
30b/7, 31a/17, 31b/2, 34b/5, 37b/2, 38a/16,
39a/7,39b/6, 42a/10, 42a/12, 49a/10, 54a/16
[29]
[ 36 ]
hindce: Hinte, Hint dili.
h. 5a/9, 53b/14, 56a/5, 56b/13, 59b/8[5]
[ 5 ]
hind: <Ar. Hintle ilgili, Hinte ait.
h. 3a/9, 3a/12, 4b/12, 5a/10, 6a/3, 6a/5,
6a/14, 6a/15, 6b/1, 8b/19, 9a/2, 9a/4, 9a/17,
9a/17,10b/12,11b/13, 11b/13, 12a/8, 13a/15,
15b/18, 18b/2, 19a/10, 19a/10, 19b/1, 20a/9,
20b/18, 21a/2, 21a/5, 22b/8, 23a/3, 23a/5,
24b/10,25a/16,26b/7,27b/18,28a/12, 28b/18,
29a/12,30a/8,34a/18, 34a/19, 36b/3, 36b/20,
37a/7, 38a/15, 40b/16, 41a/2, 41a/17, 42a/2,
42a/10,43a/8,44a/19,45a/19, 45b/19, 45b/19,
46a/14,46a/19,47a/18,48b/10, 49a/4, 49a/12,
50b/10,50b/18,51a/15,51a/19,51b/6, 51b/11,
53b/7, 53b/20, 54a/2, 54a/8, 54b/5 [72]
h. fndu 15b/18, 24b/10 [2]
h. yr 9a/2
h. arpza 54a/8
h. arpzna 13a/15
h. mmrna 20a/9
h. mrdmk 18b/2
h. nr iegi 6a/15
h. nlfer iegidr 3a/9
h. anavber aacdur 22b/8
h. ayara 38a/15
h. ehriye 54a/2
h. opala 3a/12
h. zeytn yapra 23a/3,34a/19 [2]
b-i h. 10b/12
b- h. 9a/17
bundu- h. 4b/12, 34a/18 [2]
bre-i h. 12a/8, 36b/3 [2]
cedvr- h. 25a/16,49a/4,51b/11[3]
cevz-i h. 11b/13, 45b/19 [2]
gv- h. 43a/8, 45a/19 [2]
girdekn- h. 45b/19
gird-y h. 44a/19
arnb- h. 19b/1, 21a/2 [2]
yr- h. 8b/19, 9a/4 [2]
kerkhen-i h. 46a/19
aranful- h. 49a/12
arpz- h. 9a/17
-i h. 42a/2
-y h. 41a/17
urdum- h. 40b/16
us- h. 42a/10
lal- h. 47a/18
mmrn- h. 5a/10
m- h. 19a/10, 41a/2 [2]
misk-i h. 51a/15
ma-i h. 6a/5
mrdmk-i h. 19a/10, 46a/14 [2]
nave-i h. 6a/3, 20b/18, 26b/7, 28b/18,
29a/12, 51a/19, 51b/6 [7]
sdec-i h. 11b/13, 21a/5, 36b/20, 50b/18
[4]
ur- ecere-i h. 37a/7
d-
h.
6a/14,6b/1,
23a/5,
27b/18,
28a/12, 30a/8, 48b/10, 50b/10, 53b/7,

53b/20, 54b/5 [11]
h.+si 11a/14
[ 73 ]
hindub: <Ar. Hindiba, yaban marulu, gneyik,
gyinek; (Cichorium endiva) . Kr. ksn, ac mrl,

gginek, hindubne.
h. 3a/6, 20a/16, 51a/13, 54a/13 [4]

berr h. Yabani gneyik. Kr. gyinek,
merveriye,
a,
trk
gyinek.
20a/16, 51a/13 [2]

h.+ya 9b/17
[ 5 ]
hindubne: <Ar. Bkz. hindub.
h. 53b/9
[ 1 ]
hindustn: Bkz. hindstn.
h. 23a/16
[ 1 ]
h. baasdur Hindistan baas. Kr.
ebed. 23a/16
320
hinduvne: <Ar. 1. Ebucehil karpuzunun tohumu;
(Citrullus colocynthis) . Kr. ebcehl arpznu
tom, hesd. 2. Hint karpuzu. Kr. hind arpz.

h. 54a/8
[ 1 ]
hrn: <Far. 1. Tuzakl kam. 2. i dolu
hallalanm pamuk. 3. Brlceye benzeyen bir tr
fasulye, mrdmk; (Lathyrus sativus) . Kr. am,
[ 1 ]
f, m.
hindstn: Hindistan.
h. 10a/5, 14b/14, 23b/15, 23b/18, 30b/19,
44a/19, 45a/10, 48a/17, 49a/7, 51a/1, 51b/2,
51b/14 [12]
h. 52b/15, 53b/10, 54a/20 [3]

[ 3 ]
hzrm: <Sr. Nane; (Mentha piperita). Kr. nan.

h. 53b/18
[ 12 ]
h. ayvas Hindistan ayvas. Kr. il.
h. deizinden 51a/1
h. z Hindistan cevizi; ( Cocos
nucifera) . Kr. cevz-i hind, girdy hind, kerr-i nlr, mdenc,

merenc,
nr-
cebel,
nrgl,
brenc,
celz,
rnec.
10a/5,
14b/14, 23b/15, 23b/18, 44a/19,

45a/10,
[ 1 ]
hn: <Ar. Bkz. heyn.
30b/19
48a/17,
49a/7,
51b/2,
51b/14 [10]
hing: <Hint. Kad aac, eytanboku otu ve bundan
elde edilen zamk; (Ferula assa-foetida) . Kr. ,

an.
h. 53b/9, 53b/13 [2]

[ 2 ]
hirc: <Ar. Elma; (Pirus malus). Kr. alma, tuff,
sb.
h. 54a/1
[ 1 ]
hizem: <Far. Yakacak odun, yakt olarak kullanlan
h. 53b/9
[ 1 ]
hukul: <Far. Mantar; (Fungi) . Kr. mantar.

h. 54a/14
[ 1 ]
hulul: <Far. Topalak, krkboum bitkisi ve bundan
elde edilen bir tr ila; (Cyperus rotundus) . Kr.
ln- mekk, ua.

h. 54a/14
[ 1 ]
h: <Far. Nefes.
h.+y 15b/8
[ 1 ]
cem-y
(Ocimum
h.+y
feslegen.15b/8
sleymn
basilicum) .
Fesleen;
Kr.
hcere: <Far. oban dikeni; (Centaurea urvillei) .
Kr. bn dikeni.
h. 54a/10
[ 1 ]
odun.
h. 36a/4
[ 1 ]
ur- dr- h. Meyan kk. Kr.
puyan dibi. 36a/4
hc:
h. 54a/19
mr- hc Ylan bal; (Anguilla) . Kr. ilan
bal.
h. 51a/3
[ 1 ]
mr- h. 51a/3
hl: <Far. Kakula otu; (Elettaria cardomomum) . Kr.

le.
h. 53b/11
h.+i 53b/12
[ 2 ]
h.+i bevv Kk kakula otu. Kr.
le-i ar. 53b/12
hlec: <Far. Tekesakal, dedesakal, keisakal,
teke aalu.
h. 54a/2
[ 1 ]
hmml-mecs: <Ar. Bkz. herzeml-mecs.
hd: <Far. Zerdeal, Hint safran (Curcuma longa).

Kr. zerdeb.
h. 53b/8
[ 1 ]
hfrn: <Gr. Bkz. heyyfrn.
h. 53b/16
[ 1 ]
hfess: <Gr. Bkz. hfess.
h. 53b/11
[ 1 ]
hfess: <Gr. Tekesakal, dedesakal, keisakal,
teke aalu, hlec.
h. 53b/19
[ 1 ]
hkk: <? Srkarpuzu otu. Kr. r arpz.
h. 52b/15, 54a/21 [2]
[ 2 ]
hm: <Far. am aacna benzeyen bir aatr.
h. 37a/13
[ 1 ]
ur- dr- h. Mavi zambak kk;
321
(ris lurida) . Kr. kk ssen dibi.
. 18a/15
37a/13
.+ 16b/2, 16b/13, 16b/21, 17b/11,
hml-harbze: <Ar. Bkz. herzeml-mecs.
18a/20, 19a/13, 19a/13 [7]
h. 51a/6,52b/14,54a/19[3]
[ 8 ]
[ 3 ]
.+ cebel Da yarpuzu. Kr. a
hml-mecs: <Ar. Bkz. herzeml-mecs.
yarpuz. 16b/13
h. 51a/6, 52b/13 [2]
.+ aranful Karanfil yarpuzu,
yarpuz; (Mentha pulegium) . Kr.
[ 2 ]
yarpuz, aranful yarpuz. 18a/20
hlm: <Ar. 1. Sirke ile pien sr eti. 2. Balk
.+ nab Yarpuz; (Mentha
tutkal, paa suyu, pelte gibi donan eyler. Kr.
pulegium) . Kr. yarpuz. 19a/13
sirkel a uy.
.+ reyn Oul otu, melisa, kovan otu;
h. 53b/8
(Melissa officinalis) . Kr. oul ot, ovan
[ 1 ]
ot, bdrenby, bdrencbya, bdreng.
hlhl: <Ar. ldrc zehir. Kr. semm.
16b/2, 16b/21 [2]
h. 54a/4, 63a/12 [2]
.+ terencn Oul otu, melisa, kovan
[ 2 ]
otu; (Melissa officinalis) . Kr. oul ot,
h. ne Zehir imi kii. Kr. au
ovan ot, bdrenby, bdrencbya,
imi. 63a/12
bdreng. 19a/13
hrmz: <Far. Basra Denizi'ni Hint Denizi'ne
.+ tims Yarpuz; (Mentha pulegium) .
balayan boaz ve o blgede bulunan bir ehir.
Kr. yarpuz. 17b/11
h.+de 33a/20
[ 1 ]
hrms:
abi-i hrms ksz olan idemi,
sorncan aac; (Colchicum autumnale) . Kr. ksz

olan igdemi, srncn.
h. 2a/4, 21a/2, 36b/16 [3]
(Mercurialis
Aka
otu,
annua).
a-
h.
Aka
sultan
Kr.
suln ot.36b/16
annua),
ula.
. 18a/19
[ 1 ]
abi-i h. 2a/4
h.
abaul-baar: <Ar. Papatya iei; (Matricaria
[ 3 ]
a-i
abaul-fet: <Ar. Mercankk iei; (Origanum
otu;
otu;
aa
ot,
(Mercurialis
Kr. aa ot, suln ot. 21a/2
hrmz: <Far. Bkz. hrmz.

h. 43a/18
chamomilla). Kr. ppdya iegi.

. 16b/11
[ 1 ]
abaul-m: <Ar. Su kenarlarnda yetien bir eit

yarpuz. Kr. rma yarpuz.
. 16b/12
[ 1 ]
abaul-: <Ar. Bkz. abaul-fet.
. 16b/10
[ 1 ]
[ 1 ]
h. silinde 43a/18
hrmz: <Far. Hrmze ait, Hrmzle ilgili. Bkz.
hrmz.
abaul-kirmn: Bkz. abau-ar.

. 17a/3
[ 1 ]
h. 33a/12
abaur-r: <Ar. Ayvadana, civanperemi, kovan
[ 1 ]
h. bir aff adur 33a/12
hsrev-dr: <Far. ksz olan idemi, sorncan
aac; (Colchicum autumnale) . Kr. ksz olan

igdemi, srncn.
h. 18a/12
. 18a/19
[ 1 ]
abau-ar: <Ar. Fesleen; (Ocimum basilicum) .

Kr. feslegen.
. 17a/3
[ 1 ]
[ 1 ]
aba: <Ar. Yarpuz, nane trnden, ksa sapl, az
veya ok tyl, gzel kokulu bir bitki; (Mentha
pulegium) . Kr. yarpuz.
iei; (Achillea) . Kr. ayva ana, ovan ot.
abaut-tims: <Ar. Bkz. abaul-m.

. 16b/12
[ 1 ]
abab: <Far. Ate bcei, yldz bcei, yldz
kurdu; (Lampyris noctiluca). Kr. ule vren bcek.

. 18a/15
322
[ 1 ]
ab: <Ar. Sar iekli yaban yoncas, kokulu
nobilis) . Kr. defne yemii.

. 16a/16
yonca. Kr. aru iekl berr yonca.
[ 1 ]
. 16b/4
abbl-gl: <Ar. Msr'da akasya yapmnda
[ 1 ]
kullanlan bir diken yemii. Kr. ur dikeni yemii.
abb: <Ar. 1. Tane, ekirdek, tohum. 2. Yuvarlak

olarak hazrlanm ila, hap. 3. Srdili otu;
(Anchusa officinalis) . Kr. r dili, lisn-evr.

. 18a/7
.+ 16a/12, 16b/5, 16b/6, 18a/16, 18a/18,
. 16b/4
[ 1 ]
abbl-el: <Ar. Ilgn aac yemii; (Tamarix
tetrandra) . Kr. lun yemii.

. 17b/15
[ 1 ]
18a/18, 18a/20, 18a/21, 18b/3, 18b/9,
abbl-vez: <Ar. Bkz. abbl-her.
19a/10,19a/10, 19a/14, 19a/16 [14]
. 18a/10
[ 15 ]
[ 1 ]
.+ aavye 19a/16
.+ bem 18b/9
abbl-ar: <Ar. Kabak ekirdei. Kr. aba
.+ dehmet 16b/6
cekirdegi.
. 16b/18, 57b/15 [2]
.+ dib 18a/21
[ 2 ]
.+ angel 18a/16
.+ ulv 16b/5, 18a/18 [2]
abbl-ucb: <Ar. Mavi iekli, adra benzeyen bir
.+ y 16a/12
cins sarmak tohumu. Kr. abbn-nl.

. 17b/9
.+ afelne 19a/14
[ 1 ]
.+ alb 19a/10
abbl-lehv: <Ar. Kanbil otu, gveifeneri;
.+ anrya 18a/20
(Physalis alkekengi). Kr. anbl, kknec.
.+ lt 19a/10
. 18a/12
.+ msn 18b/3
.+ rsen 18a/18
abbets-sevd: <Ar. Kara rek otu;
sativa) . Kr. ara crek ot.
(Nigella
. 16a/14
[ 1 ]
abbl-alb: <Ar. Brlceye benzeyen bir tr
fasulye, mrdmk; (Lathyrus sativus) . Kr. hind

mrdmk.
[ 1 ]
. 18b/1
abbl-bn: <Ar. Bir tr fstk. Kr. fstu.
[ 1 ]
. 13a/6, 18b/1 [2]
abbl-her: <Ar. Seredili otu, sere otu, ku otu,
[ 2 ]
abbl-belesn: <Ar. Pelesenk aac; (Commiphora
opobalsamum) . Kr. belesn aac.

h. 17a/2
abbl-far: <Ar. Ayt aacnn tohumu; (Vitex
agnus castus) . Kr. ay tom.

. 16b/15
. 19a/7
abbl-ulul: <Ar. Yaban narnn tohumu. Kr.
yabn nrnu tom.
. 16b/12
[ 1 ]
[ 1 ]
abbl-ars: <Ar. 1. Nilfer iei tohumu;
abbl-mlk: <Ar. Stleen bitkisinin tohumu;
(Euphorbia) . Kr. abbs-seln, mhdne, denir,
ra, arsiy, abb- y.
. 15a/7, 16a/13, 16b/17, 17b/14, 19b/3,

30b/16,
33b/20,
38b/8,
41a/17,
49a/3 [11]
.+e 47b/8
[ 12 ]
abbl-s: <Ar. Mersin aac yemii; (Myrtica
communis) . Kr. mersn yemii.

. 16b/15
[ 1 ]
sere dili.
[ 1 ]
[ 1 ]
22a/12,
cam otu, kumak, kuulak; (Stellaria media). Kr.
abbl-r: <Ar. Defne aac yemii; (Laurus
(Nymphaea) . Kr. nlfer tom, 2. Kuyruklu biber.

Kr. kebbiye.
. 16a/19, 17b/1 [2]

[ 2 ]
abbl-ar: <Ar. Menengi aac ve meyvesi;
(Pistacia terebinthus) . Kr. meneve, meneki.

. 16b/2
[ 1 ]
abbl-ur: <Ar. Kene tohumu; (Ricinus
communis). Kr. kene tom.

. 16b/11
[ 1 ]
abbl-aem: <Ar. Menengi aac meyvesinin
323
irisi. Kr. meneve.
. 17b/6
. 18a/19
[ 1 ]
[ 1 ]
abbl-firenc: <Ar. Semizotu tohumu; (Portulaca
abbs-satiyn: <Ar. Kakula otu; (Elettaria

. 18a/18
. 16b/5
[ 1 ]
[ 1 ]
abb-: <Ar. Klr otu, di otu, hilal otu, msr
anasonu; (Ammi visnaga) . Kr. ll, lur, di
abbl-aref: <Ar. Bkz. abb-elem.
rdancular.
. 16b/6
. 17b/10
[ 1 ]
abbl-lala: <Ar. Kaluan dikeni, deve dikeni
tohumu; (Silyum marianum). Kr. alaan dikeni,

uluan dikeni, deve dikeni, ar dikeni.
[ 1 ]
abb-it: <Ar. Isrgan dikeni tohumu; (Urtica) .
Kr. ran dikeni tom.
. 17a/5
. 17b/13
[ 1 ]
abbl-menem: <Ar. Menengi aac; (Pistacia
terebinthus) . Kr. meneve.

. 18a/11
[ 1 ]
abb-rd: <Ar. Ezeltere, anason; (Pimpinella
anisum). Kr. ezeltere, meryn, oar aac.

. 17b/6
[ 1 ]
[ 1 ]
abb-elem: <Ar. Kenger tohumu; (Cynara
abbl-arar: <Ar. Ard aac meyvesi;
cardunculus). Kr. kenger tom.
(Juniperus). Kr. arduc yemii.

. 18b/1
. 16b/15
[ 1 ]
[ 1 ]
abbn-nl: <Ar. 1. Mavi iekli, adra benzeyen
abe: <Ar. 1. Afrika'nn Kzldeniz sahilinin
bir cins sarmak tohumu. 2. Mavi su zamba, ivit
gneyinde yer alan bir lke, Etiyopya. 2. Etiyopyal,
tohumu; (ndigofera tinctoria) . Kr. bezr-i pene,
Habe. 3. Derisinin rengi ok koyu esmer olan kii.
armau tom.
.+den
. 8b/9, 16a/17, 17b/8, 17b/9 [4]

[ 4 ]
abbr-red: <Ar. 1. Tere tohumu; (Lepidium). 2.

Kuzukula bitkisinin tohumu; (Rumex acetosella) .
39a/7,
olan (kii).
. 14a/14 ,14b/14 [2]
[ 2 ]
[ 3 ]
clcln + . 1. Siyah haha. Kr.
abbs-seln: <Ar. Stleen bitkisinin tohumu;
(Euphorbia) . Kr. mhdne, abbl-mlk.

,17b/14,
19b/4,
31b/7,
siyh a. 2. Ak haha. Kr. a

a. 14a/14,14b/14 [2]
38b/8,
41a/17, 49a/2 [7]
abe: <Ar. 1. Etiyopyal. 2. ok koyu esmer olan

(kii).
[ 7 ]
. 15a/9, 17a/9, 31b/10, 32b/12, 44b/11,
abbs-selme: <Ar. Sirken otu, yabani spanak
54b/16 [6]
tohumu; (Chenopidium album). Kr. sirken tom.
[ 6 ]
. 16b/8
acer-i . 17a/9
[ 1 ]
keysn- . 44b/11
abbs-smne: <Ar. Yabani kenevir tohumu;
(Cannabis sativa) . Kr. hdne-i berr.

. 17a/8
[ 1 ]
-i . 31b/10, 32b/12 [2]

yt- . 54b/16
abi: <Ar. 1. Yaramaz, bozuk.
armau tom.
. 17b/2
[ 1 ]
abbs-selme: <Ar. Birka maddeden yaplm bir
2. Karn imesi.
Kr. arn imek.
abbs-skn: <Ar. Yanndaki aa ve bitkilere
sarlan bir tr sarmak tohumu; (Hedera helix) . Kr.
ila. Kr. dr.
38a/16,
[ 5 ]
. 16a/18, 16b/13, 18a/11 [3]
15a/7
27b/1,
abee: <Ar. Beyaz ve siyah arasnda koyu esmer
Kr. uz ula tom, tere tom.
4b/17,
44b/11 [5]
. 57b/19
[ 1 ]
abs: <Ar. Hapis, bir yere kapatp salvermeme,
tutulma.
. 57b/17
[ 1 ]
. olma Hapsolmak. Kr. ar- nefs.
324
57b/17
.+i yehdu 17a/10
ab: h- ab entiyana otu; (Gentiana lutea).
.+i yeb Yeim ta, yamur ta.
Kr. cnyn.
Kr. yem a. 18b/8
. 31a/16
.+i zba Krmz boya elde edilen
[ 1 ]
bir ta. Bkz. zencefre, zl
h- . 31a/16
acel: <Ar. Keklik kuu; (Perdrix). Kr. keklik u.

. 16b/15, 17a/17 [2]
mrekkeb. 16b/18, 19a/6 [2]

acerd-dk: <Ar. Horoz karnndan kan bir ta.
. 17a/15
[ 2 ]
[ 1 ]
acer: <Ar. Ta, kaya.
acerd-dem: <Ar. Kan ta. Kr. denc.
. 26a/1
. 18b/5
zehr-i . Talar zerinde oluan yosun,

taknas. Kr. yosu. 26a/1
.+i 16b/18, 17a/8, 17a/9, 17a/10, 17a/10,
[ 1 ]
acerl-t: <Ar. Balk bandan karlan bir ta.
. 17a/16
17a/10,17a/11,17a/12,17a/13,17a/13,17a/15,
17b/7, 17b/11, 18a/2, 18a/4, 18b/4, 18b/6,
18b/8, 19a/6 [19]
[ 1 ]
acern-nr: <Ar. akmak ta. Kr. ama a,
acer-am, acerz-zerr, seng-i te.
[ 20 ]
. 17a/16
.+i afr Siyah boya kartan bir

ta. Kr. boyacl a. 17a/11
[ 1 ]
acern-nr: <Ar. Gz ta. Kr. acerr-ren,
.+i bar Mercan; (Corallium
seng-i ren, mera.
rubrum). Kr. mercn. 17b/11
. 18b/7
.+i ermen Lacivert renkli bir ta.

Kr. lciverd. 17b/7
.+i esys in'den gelen, ak renkli,
kk bir ta,
[ 1 ]
acern-nre: <Ar. Bkz. acern-nr.
. 18b/7
gherilenin bir tr.
18b/6
.+i s Cehennem ta. Kr.
cehennem deresi a, seknec. 17a/12
.+i abe Bir tr zebercet. Kr.
zeberced. 17a/9
[ 1 ]
acerl-er: <Ar. Meme ta, st ta, st
kaynatlrken tamamas iin tencerenin iine konulan
bombeli, yuvarlak, camdan yaplm ara. Kr. emcek
a.
. 17a/14
.+i urf Msrda hamamotu, yerine

kullanlabilen ty dkc toz elde
edilen bir ta. Kr. erzime. 17a/13
.+i r Bilei taI. Kr. bileg
[ 1 ]
acerl-hayy: <Ar. Deirmen tann k. Bkz.
degirmen a.
. 17a/17
a, acerl-misenn. 17a/15
.+i isfenc Snger ta, madenleri ve
fildiini parlatmakta kullanlan, ok
gzenekli, arl az, sert bir ta.
17a/13
[ 1 ]
acern-nesr: <Ar. eytantaa denilen bir ta.
Kr. ibls aa. Bkz. acerl-arib, acerlvelde.
. 18a/9
.+i aysr Ayak ta, kpk ta,

krpk ta. Kr. kbk a. 17a/10
.+i b Ben israil zeytini denilen
bir ta. Kr. ben isril zeytn,
acer-ab, acerl-yehd, kefrl-
[ 1 ]
acern-nimr: <Ar. Badem byklnde kaplann
kuyruk sokumunda olan bir ta. Ste koyulunca st
kesilir. Merhemi nasrlara ve yaralara faydaldr.
. 19a/11
yehd. 17a/10
.+i meviye Kire ta. Kr. kils.
[ 1 ]
acerl-baar: <Ar. Srn d kesesinden kan ve
18b/4
kl drme ilac olarak kullanlan bir ta. Kr.
.+i mfi Avrupadan gelen sar
araza.
renkli bir ta. 17a/8

.+i ar Bkz. acer-i efff.
18a/4
.+i efff Deniz kpnn iinden

kan bir ta. Kr. deiz kpgi.
18a/2
. 16b/7
[ 1 ]
acerl-yehd: <Ar. Ben srail zeytini denilen bir
ta. Kr. ben isril zeytn. Bkz.
acer-i b , kefrl-yehd.
acer-ab,
325
. 17a/9, 17a/21 [2]
acert-teys: <Ar. Gevi getiren hayvanlarn mide
[ 2 ]
acerl-amer: <Ar. Ay kp, geceleri ay
nda bulunduu sylenen effaf bir eit ta. Kr.
ve barsaklarnda oluan ve eskiden panzehir olarak

kullanlan bir ta. Kr. py-zehr.
. 19a/9
ay kbgi.
[ 1 ]
. 17a/11
acerr-rum: <Ar. Mermer ta.Kr. mermer a,
[ 1 ]
acerl-ayye: <Ar. Ylan ta, rengi ve billur
yaps
farkl
birok
tr
olan,
acer-u, acer-ar.
. 19a/9
minerallerin
bakalamasyla oluan ktle, serpantin. Kr. ylan

a.
. 17a/14
[ 1 ]
acer-ar: <Ar. Mermer ta. Kr. mermer a,
acer-u, acerr-rum.
. 18b/4
[ 1 ]
acerl-ayl: <Ar. Mumyalama ileminde
kullanlan bir tr ta. Kr. mmiy-y maden.
[ 1 ]
acerr-ren: <Ar. Bkz. seng-i ren.
. 18b/6
. 17b/9
[ 1 ]
acerl-ayr: <Ar. Deniz kpnn iinden
kan bir ta. Kr. deiz kpgi, acer-i efff,
acer-i ar.
. 18a/4
[ 1 ]
[ 1 ]
acerz-zerr: <Ar. akmak ta. Kr. ama a,
acern-nr, acer-am, seng-i te.
. 18b/3
[ 1 ]
acm: <Ar. Srdili otu; (Anchusa officinalis) . Kr.
r dili, lisn-evr.
. 17b/10
acerl-velde: <Ar. eytantaa denilen bir ta.
[ 1 ]
Kr. ibls aa, acern-nesr, acerl-arib.

. 18a/9
ad: <Far. Nar iei. Kr. glnr.

. 16a/20
[ 1 ]
acerl-manr: <Ar. Bkz. acerd-dem.
. 18b/5
[ 1 ]
[ 1 ]
ada: <Ar. Patlcan; (Solanum melongena) . Kr.

bdincn.
. 16a/20
acerl-misenn: <Ar. Bilei ta. Kr. bileg a.

. 18b/8
[ 1 ]
acerl-arib: <Ar. eytantaa denilen bir ta.
Kr. ibls aa, acern-nesr, acerl-velde.
. 18a/9
[ 1 ]
acer-am: <Ar. akmak ta. Kr. ama a,
acern-nr, acerz-zerr, seng-i te.
. 18b/2
[ 1 ]
acer-ab: <Ar. Ben srail zeytini denilen bir
ta. Kr. ben isril zeytn, acerl-yehd, acer-i
b , kefrl-yehd.
. 17a/21
[ 1 ]
acerr-ra: <Ar. Deirmen ta, deirmende,
dnerek taneleri ezen yuvarlak ta. Kr. degirmen
a.
. 18b/8
[ 1 ]
acer-u: <Ar. Mermer ta. Kr. mermer a,
acerr-rum, acer-ar.
. 18b/4
[ 1 ]
[ 1 ]
ad: <Ar. Dlenge kuu, aylak kuu; (Milvus
migrans). Kr. dlengec u.

. 17a/18
[ 1 ]
adeb: <Ar. Kambur olma, kamburluk. Kr. bgri

adam.
. 57b/19
[ 1 ]
adec: <Ar. Ebucehil karpuzu; (Citrullus
colocynthis). Kr. ebcehl arpz.

. 18b/9
[ 1 ]
add: <Ar. Demir. Kr. demr, hen.

. 17a/18, 33a/19 [2]
andal- . 33a/19
.+i 17b/5
[ 3 ]
.+i ars Rastk ta, kadnlarn
kalarn veya salarn boyamak iin
srdkleri
siyah
boya,
srme.
Kr.
rst a. 17b/5
af: <Ar. Msrda kat yapmnda kullanlan berdi
denilen otun beyaz ve ya olan kk.
326
. 17b/18
aldr: <Far. Erelti otunun kk, kuzgun otunun
kk; (Driopteris filix-mas). Kr eyrelti kki, uzun
[ 1 ]
ot kki.
aff: <Ar. Hafif.
. 17b/14
. 7b/19
[ 1 ]
[ 1 ]
af: <Ar. Baldran otu; (Conium maculatum) . Kr.
aleb: <Ar. St sama, salm st.
baldran.
.+i 17a/1
. 16a/17
[ 1 ]
[ 1 ]
.+i
. 57b/16
Japon
kakts;
. 18b/15
[ 1 ]
. 57b/12
[ 1 ]
akketr-ram: <Ar. Kadn cinsel organnda olan
alm: <Far. 1. Kuzukula, ekikulak; (Rumex
acetosella) . Kr. uz ula. 2. Da pazs. Kr. a
pazus.
kant, uyuz, mantar.
. 16b/17
. 57b/16
[ 1 ]
[ 1 ]
akketl-ayn: <Ar. Gz kants. Kr. gz giciyigi.
almt: <Far. Srdili otu; (Anchusa officinalis) .

. 57b/17
. 16b/10
[ 1 ]
[ 1 ]
aa: <Ar. am kozalana benzeyen kabuklu,

badem gibi bir meyve, yemi. Kr. anavber oza.
. 19a/17
al: <Far. Poy otu tohumu; (Trigonella

. 17b/5
[ 1 ]
[ 1 ]
a: <Ar. Hisse, pay.

.+nda lgili olarak, zerine. 35b/13
[ 1 ]
a: <Ar. Semizlik otu, semizotu; (Portulaca
oleracea). Kr. semz ot.

. 18a/10
al: <Ar. Safran; (Crocus sativus). Kr. zafern.

. 18a/2
[ 1 ]
al-siy: <Far. Geven bitkisinden karlan bir tr
zamk, kitre, kestere. Kr. kitre.
[ 1 ]
aa: <? Baldran otu; (Conium maculatum) . Kr.

baldran.
. 16a/16
[ 1 ]
aly: <Ar. Semizlik otu, semizotu; (Portulaca
oleracea). Kr. semzlik ot.
. 19a/8
[ 1 ]
al: <Ar. Susam; (Sesamum indicum). Kr. sm,

kncd, knciye.
. 17a/1
[ 1 ]
am: <Far. Demirhindi; (Tamarindus indica) . Kr.
temrhind, cevz-i rm , ekrfis.
. 16b/14
. 16b/19
[ 1 ]
[ 1 ]
all: <Ar. Bkz. ulul.
am: <Ar. Suriye'nin batsnda, Asi nehri zerinde
. 18b/17
bir ehir.
[ 1 ]
al-ar: <Ar. Kire otu, hamamotu, vcuttaki
kllar
Stleen,
armau.
[ 1 ]
akke: <Ar. Kant, uyuz hastal. Kr. giciyik.
gereksiz
lb
(Euphorbia) . Kr. sdlegen. 17a/1

aliblb: <Ar. Bir tr sarmak; (Hedera helix). Kr.
akkk: <Ar. Bkz. akke.
almak
iin
kullanlan,
amur
kvamna getirilip srlen toz, kire. Kr. kirec ot,

nre, erzemiye.
. 16b/14
[ 1 ]
alby: <? Yabani semizotunun stls. Kr. berr
. 26a/12
. vilyetinde 26a/12
.+da 24a/10
[ 2 ]
amim: <Ar. Krmz, kokulu bir iek, gl-i
yusuf, bostan gzeli, begbrki, horoz ibii, mahmur
iei. Kr. bstn yarpuz, mamr iegi.
. 16a/6
semz ot.
. 18a/7
[ 1 ]
[ 1 ]
amldun: <Gr. Ezeltere, anason; (Pimpinella
327
anisum). Kr. ezeltere, meryn, oar aac.
aml-cebel: <Ar. Demir dikeni, oban kalktan;
(Tribulus terrestris). Kr. demr dikeni, ara asek.
. 17b/11
. 17a/19
[ 1 ]
[ 1 ]
amm: <Ar. 1. hammam Ykanlacak yer, yunak,

sdam. 2. Bkz. amm. Kr. ggercin, gger u,
aml: <Ar. Eftimon, baboan, serent, babozan,
kebter.
bostanbozan, gelinsa, kt, cinsa, kzl sarmak,

.
16a/7,
25b/3,
35b/1,
38a/13,
38b/7,
ksus, kus; (Cuscuta epythimum) . Kr. eftmn,
armau.
44a/16 [6]
. 16b/11
. ot Hamam otu, vcuttaki gereksiz

kllar
almak
iin
kullanlan,
kvamna getirilip srlen toz, kire.

Kr.
erzme,
zern-i
siyh,
ilm-i
esved, fa. 25b/3,35b/1, 38a/13, 44a/16
am: <Ar. am veni, domuzara, kprtken;
(Cyclamen) . Kr. au unduz, m oan.

. 18b/20
[ 1 ]
[4]
fer-y
[ 1 ]
amur
Gvercin
yavrusu.
Kr.
ggercin yavrus. 38b/7
ande: <Far. Safran; (Crocus sativus). Kr. zafern.

. 17b/4
[ 1 ]
.+da 42b/10
[ 7 ]
amm: <Ar. 1. Gvercin; (Columba). Kr.
ggercin, kebter. 2. Hamama otu, gvercin otu,
kestek; (Amomum granum paradisi) . Kr. emmn.

. 6a/8, 6b/8, 12b/10, 17b/8 [4]
[ 4 ]
amit: <Ar. Stleen bitkisinin tohumu;
(Euphorbia) . Kr. abbl-mlk, abbs-seln,

mhdne.
andrs: <Gr. Budaygillerden arpa cinsinden
bitki; (Hordeum vulgare). Kr. arpa.

. 19a/7
[ 1 ]
angel: abb- angel 1. Yabani iri incir. 2.

Yabani
kenevir
amr: <Ar. Eek marulu; (Sonchus oleraceus). Kr.
eek mrl.
. 18a/8
[ 1 ]
amlis: <? Akrepkuyruu, akrep otu, emen otu,

Kr. yan ot, dernec.
. 17b/4
[ 1 ]
amr: <Ar. 1. arap. 2. Zift. Kr. zift.
(Cannabis sativa) . Kr.
. 18a/16
[ 1 ]
abb- . 18a/16
anal: <Ar. Ebucehil karpuzu, kabakgillerden, elma
byklndeki meyvesi ok ac ve i srdrc,
ishal yapc bir bitki, ac hyar, ac elma, ac karpuz,
it hyar, hanzal; (Citrullus colocynthis) . Kr.

ebcehl arpz, anal.
. 16a/16
[ 1 ]
ara: ecere-i ara Tespih aac, tespih als, in

. 32a/13
[ 1 ]
ecere-i . 32a/13
. 19a/5
[ 1 ]
tohumu;
hdne-i berr.
. 16b/17
[ 1 ]
bir
araa: <Ar. Etle deri arasnda meydana gelen
amrl-ar: <Ar. Yerbarsa denilen bir tr
ilik, bir eit deri hastal, bir tr ban. Kr.
solucan. Kr. yr baarsu.
gyndrme.
. 16b/7
[ 1 ]
amul-fl: <Ar. Bkz. amul-am.
. 17b/4
[ 1 ]
amul-am: <Ar. Ayt tohumu; (Vitex agnus

. 17b/4
[ 1 ]
aml-emr: <Ar. Bkz. aml-cebel.

. 16b/16, 18b/16 [2]
[ 2 ]
. 57b/18
[ 1 ]
araretl-baar: <Ar. Bkz. acerl-baar.
. 16b/7
[ 1 ]
ara: <Gr. Yabani hardal; (Sinapis arvensis) . Kr.

berr ardal.
. 17b/19
[ 1 ]
araza: <Ar. Srn d kesesinden kan ve kl
drme ilac olarak kullanlan bir ta. Kr. gv-
zehrec, cvdn, araretl-baar.
328
. 14b/13, 16b/7 [2]
. 16a/3
.+ya 43b/6
[ 3 ]
[ 1 ]
areket: <Ar. Hareket, kmldanma, devinim.
araa: <Ar. Bkz. araza. Kr. cv- zehrec.
. 48b/20, 60b/13 [2]
. 14a/16
[ 2 ]
[ 1 ]
areketsiz: <Ar.+T. Hareket etmeyen, yerinden
arcet: <Ar. Darlk, sknt, zorluk. Kr. zam,
kmldamayan, durgun, duraan. Kr. usrl-areket.
gele.
. 60b/14
. 61a/18
[ 1 ]
[ 1 ]
arh: <Ar. Yabani kini otu; (Coriandrum
sativum) . Kr. berr delce kinz.
arez-eyn: <Ar. Klr otu; (Ammi visnaga) .
Kr. ll, lur.
. 17b/17
. 16a/2
[ 1 ]
[ 1 ]
arf: <Ar. Dildeki bir sesi gsteren ve alfabeyi
arm: <Ar. tburnu iei, yabani gl, kpek gl,

kuburnu; (Rosa canina) . Kr. it burn iegi.
oluturan iaretlerden her biri, kod.

.+i 1b/16, 63a/15 [2]
. 18a/1
[ 2 ]
[ 1 ]
.+i elif 1b/16
arret: <Ar. Scaklk, ate.
.+i y 63a/15
. 57b/19, 60a/5 [2]
arfl-i: <Ar. ha Arap alfabesinin sekizinci
.+den 62b/7, 63a/21 [2]
harfi.
.+dr 62a/18
. 16a/1, 57b/10 [2]
[ 5 ]
arsiy: <Far. Erik; (Prunus domestica) . Kr. erik,

edrek, neys, cc, l.
[ 2 ]
arf-d: <Ar. sad Arap alfabesinin on yedinci
harfi.
. 18a/1
. 32b/18, 60a/4 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
ar: <Gr. Bkz. ara.

. 17a/3
arfd-dl: <Ar. dal Arap alfabesinin onuncu

harfi.
[ 1 ]
art: <Ar. Yabani kereviz; (Petroselinum oreo
selinum) . Kr. yabn kerefesi.

. 16a/4
. 22a/10, 58a/13 [2]

[ 2 ]
arfl-bi: <Ar. be. Arap alfabesinin ikinci
harfi.
[ 1 ]
arb: <Ar. Hurma; (Phoenix dactylifera) . Kr.
urm.
. 19a/8
. 7a/18, 56a/13 [2]

[ 2 ]
arfl-cm: <Ar. cim Arap alfabesinin altnc
harfi.
[ 1 ]
arba: <Ar. pleme otu; ak pleme, (Helleborus
album) ve kara pleme, (Helleborus orientalis)
olmak zere balca iki tr vardr.
. 14a/3, 57b/1 [2]

[ 2 ]
arfl-f: <Ar. kaf Arap alfabesinin yirmi
drdnc harfi.
.+ 16a/13, 17b/21 [2]
. 40a/1, 61a/7 [2]
[ 2 ]
.+ emlles Aka otu; (Mercurialis
annua),
Kr. aa ot, suln ot. 17b/21
.+ siyh Kara rek otu; (Nigella
sativa). Kr. ara crek ot. 16a/13
arcevn: <Gr. Gk ekirge, kanatsz bir eit yeil

ekirge, ktrm ekirge. Kr. cekirge.
[ 2 ]
arfl-kf: <Ar. kef (gef) Arap alfabesinin yirmi
beinci harfi.
. 42b/14, 61a/15 [2]
[ 2 ]
arfl-lm: <Ar. lam Arap alfabesinin yirmi
altnc harfi.
. 46b/13, 61b/14 [2]
. 16a/1
[ 1 ]
ardn: <Ar. Bir cins kertenkele, koca keleri. Kr.
oca keleri
[ 2 ]
arfl-i: <Ar. h Arap alfabesinin dokuzuncu
harfi.
. 19a/18, 57b/21 [2]
329
[ 2 ]
. 25a/5, 59a/5 [2]
arfl-ayn: <Ar. ayn Arap alfabesinin yirmi

birincinci harfi
. 35a/17, 60b/1 [2]
[ 2 ]
[ 2 ]
arf-d: <Ar. zad, dad Arap alfabesinin on
sekizinci harfi.
. 33b/7, 60a/10 [2]
arfl-ayn: <Ar. gayn Arap alfabesinin yirmi

ikinci harfi.
. 37b/6, 60b/14 [2]
[ 2 ]
[ 2 ]
arf-i: <Ar. z Arap alfabesinin yirminci
harfi.
. 35a/11, 60a/20 [2]
arfl-fi: <Ar. fe Arap alfabesinin yirmi nc

harfi.
. 38a/8, 60b/20 [2]
[ 2 ]
[ 2 ]
arf-l: <Ar. zel Arap alfabesinin on birinci
harfi.
. 23a/9, 58b/11 [2]
arfl-h: <Ar. he, ha Arap alfabesinin otuzuncu

harfi.
. 52b/10, 53b/5, 63a/8 [3]
[ 3 ]
[ 2 ]
ar: <? Ham ebucehil karpuzu. Kr. ebcehl
arpznu m.
. 16b/20
arfl-mm: <Ar. mim Arap alfabesinin yirmi

yedinci harfi.
. 47b/17, 61b/21 [2]
[ 1 ]
ariy: <Ar. 1. Yalanan, cismi zayflayan engerek
ylan. 2. Bir eit kertenkele, keler. Kr. keler.
[ 2 ]
. 16a/2
arfl-vv: <Ar. vav Arap alfabesinin yirmi

dokuzuncu harfi.
. 52b/16, 62b/16 [2]
[ 1 ]
arr: <Ar. pek.
. 23a/4
[ 2 ]
[ 1 ]
arfn-nn: <Ar. nun Arap alfabesinin yirmi
dd- . briim kurdu, ipek bcei;
(Bombyx mori). Kr. ebrim urd.
sekizinci harfi.
23a/4
. 51a/19, 62a/18 [2]

[ 2 ]
arfr-ri: <Ar. r Arap alfabesinin on ikinci
arre: <Ar. Un ve st ile yaplan bulama a. Kr.

telbniye, re.
. 12b/13
harfi.
[ 1 ]
. 58b/14
[ 1 ]
ars: add-i ars Rastk ta. Kr. rst a.

. 17b/5
arfs-sn: <Ar. sin Arap alfabesinin on beinci
[ 1 ]
harfi.
add-i . 17b/5
. 26b/9, 59a/11 [2]

[ 2 ]
arsul-berber: <Ar. Bkz. add-i ars.

. 17b/13
arf-i: <Ar. se Arap alfabesinin drdnc
[ 1 ]
harfi.
. 13b/1, 57a/18[2]
[ 2 ]
arf-n: <Ar. n Arap alfabesinin on altnc
harfi.
. 30a/14, 59b/15 [2]
[ 2 ]
armel: <Ar. zerlik otu tohumu; (Peganum

. 16a/20
[ 1 ]
armele: <Ar. Karg kam; (Arundo donax) . Kr.
aru am.
. 17a/18
arft-ti: <Ar. te Arap alfabesinin nc harfi.

. 11b/14, 56b/19 [2]
[ 2 ]
arf-i: <Ar. t Arap alfabesinin on
dokuzuncu harfi.
. 33b/19, 60a/15 [2]
[ 2 ]
arfz-zi: <Ar. ze Arap alfabesinin on nc
harfi.
[ 1 ]
arniyn:
fnfes-i arniyn 1. rdk otunun
kk; (Echinophora tenuifolia) . 2. Yabani sedef otu;
(Ruta graveolens) . Kr. rdk, berr seb.

. 39b/12
[ 1 ]
fnfes-i . 39b/12
arnb: <Ar. Keiboynuzu yemii, ballbaba,
330
ballboynuz, hannp, kalu; (Ceratonia siliqua) . Kr.
kei boynuz.
. 32b/14
. 57b/18
[ 1 ]
ar: <Ar. Bunalma, boulma.
[ 1 ]
.+ 57b/17
. aacna Keiboynuzu yemiinin
[ 1 ]
aac. Kr. evke-i siyh. 32b/14
.+
arrnu-an: <Ar. Ta knas. Kr. a nas.

. 16a/2
abs
. 17a/20
oleander). Kr. au aac.
[ 1 ]
aram: <Ar. Nane; (Mentha piperita). Kr. nan.
. 17b/3
. 18b/2
[ 1 ]
ar: <Ar. am'da sabun gibi amar ykamada
kullanlan bir bitki, am veni, domuzara,
(Cyclamen) .
Kr.
kullanlan bir ot. Kr. ivid.
arzem: <Far. Au aac, zakkum aac; (Nerium
oan.
Hapsolmak.
ar: <Ar. ivit otuyla birlikte boya elde etmekte
[ 1 ]
kprtken;
nefs
olma. 57b/17
Kr.
au
unduz,
. 18b/13
[ 1 ]
asek: <Ar. Demir dikeni, oban kalktan; (Tribulus

.15a/7,16a/15,18b/16 [3]
[ 3 ]
ara . 15a/7, 18b/16 [2]
aseng: aseng-i d Aspir tohumu, yalanc safran,
haspir, kurtum; (Carthamus tinctorius) . Kr. afr

tom.
.+i 19a/17
[ 1 ]
.+i d 19a/17
assl-bevl: <Ar. drarn idrar kesesinde tutulmas,
hi idrar yapmama, anri. Kr. sidk utulma.
. 57b/14
[ 1 ]
[ 1 ]
aef: <Ar. Ceviz; (Juglans regia) . Kr. cevz.

. 17b/7
[ 1 ]
aem: <Ar. 1. Burun iinde olan ve
almamas. Kr. ou almama.
. 6b/17, 57b/14 [2]
[ 2 ]
ikl-i . tburnu iei, yabani gl,

Kr. it burn. 6b/17
a: <Ar. Bkz. a.
. 51b/3
[ 1 ]
a: <Ar. Haha, gelincikgillerden,
kapsllerinden afyon elde edilen, tohumlarndan ya
karlan bir yllk ve otsu bir kltr bitkisi; (Papaver
somniferum) .
. 9b/11, 14b/14 [2]

[ 2 ]
asl-isfenc: <Ar. Snger ta, madenleri ve
fildiini parlatmakta kullanlan, ok gzenekli,
abee. 14b/14
arl az, sert bir ta.

. 18b/12
[ 1 ]
as: <Ar. 1. Kzamk hastal. 2. Sa, sakal dken
bir hastalk. Kr. aaba.
. 57b/20
[ 1 ]
aaba: <Ar. Kzamk hastal. Kr. zamu, as.
kokuyu
deitiren bir hastalk. 2. Genzin tkanp burnun koku
Ak
haha.
Kr.
clcln-
zl . Kzl haha. Kr. bdrenc.

9b/11
a: <Ar. 1. Kuru ot, yaprak. 2. Esrar denilen hint
keneviri yapra.
.+i 16b/19, 17b/15 [2]
[ 2 ]
.+i bert Bkz. aetl-ber.
17b/15
. 57b/13
.+i bezr-i an Baa yapra,
.+dur 57b/20
bedamar otu, krksinir otu;
(Plantago). Kr. baa yapra.
[ 2 ]
16b/19
aa: <Ar. Sa ve sakaln az olmas, uzamamas.

. 57b/17
[ 1 ]
ad: <Ar. Mesane ta. Kr. menede a olma.
. 57b/15
[ 1 ]
aif: <Ar. Temriye hastal. Kr. temreg.
aetl-ar: <Ar. Klr otunun bklmeyen, daha
sert olan bir cinsi; (Ammi visnaga). Kr.

otnu drlmezi, rll.
. 18b/11
[ 1 ]
aetr-rmiye: <Ar. Altn otu, mayasl otu;
lur
331
(Ceterach officinarum). Kr. altun ot, a-l.

. 17b/16
[ 1 ]
[ 1 ]
avr: <Far. ki defa elenmi kepeksiz has un,
elekden geme buday unu, kepek. Kr. elekden
aetl-ber: <Ar. Kenger dikeni, eek dikeni;
(Cynara cardunculus). Kr. kenger dikeni, alamle.
geme buday un, kepek.

. 17b/12, 19a/1 [2]
[ 2 ]
avl: <? Kartal kuu; (Aquila). Kr. artal u.
. 17b/16
. 19a/3
[ 1 ]
[ 1 ]
ad-dar: <Ar. Byk diken, kalkan dikeni,

kaluan
dikeni,
devedikeni.
Kr.
urluan
ot,
avlincn: <Far. Zencefilgillerden, ayn adla anlan

kk saplar baharat olarak kullanlan gzel kokulu bir
uluan dikeni.
bitki; (Galanga officinalis). Kr. usrev-dr, usrev-
. 16a/5
dre, araat. Bkz. avlincn.
[ 1 ]
. 20a/4
al-kelb: <Ar. Soanak, yabani sarmsak, it

siyegi,
yaban
prasas,
porrum) . Kr. it siki.
da
gendenesi;
(Allium
. 16b/9
[ 1 ]
ayn: -y le-i ayn Pene eklinde bir ot,
sarmak. Kr. elce.
[ 1 ]
. 23a/12
al-amle: <Ar. Bkz. aetl-ber.
[ 1 ]
. 17b/15
[ 1 ]
al-orsniye: <Ar. Solucankaran otu, bir tr
yavan; (Artemisia cina) . Kr. oulcan aran ot,
-y le-i . 23a/12
ayrnl: 1. Hint kenevirinden karlan esrar. 2.
Kuru ot. Kr. esrr, bengilik, zeygeze, varalayl.
arh.
. 26b/8, 53a/15 [2]
. 18b/14
[ 1 ]
a-m: <Ar. Sarmsak gibi kokan bir tr
yarpuz; (Mentha pulegium). Kr yarpuz.
. 17b/20
[ 1 ]
a-l: <Ar. Altn otu, mayasl otu; (Ceterach
officinarum). Kr. altun ot, aetr-rmiye.

. 17b/20
[ 1 ]
[ 2 ]
. ot 26b/8
ayal: <Far. Patlcan; (Solanum melongena) . Kr.

bncn.
. 18a/10
[ 1 ]
ayvn: <Ar. Hayvan.
. 3b/12, 20b/10, 27a/1, 32b/15, 33b/17,
37b/9, 40a/6, 42b/7, 44a/3, 44a/15, 53a/9
[11]
az-zcc: <Ar. Hindistanda yetien bir ot,
. ulalar 3b/12
sra otu. Kr. ra ot.
. ursa 40a/6
. 16a/4
[ 1 ]
. aa Hayvan taa. Kr.

uyetl-mr. 20b/10
aul: <Ar. Yabani havu, kara kk, mhr-i
. yregi 37b/9
sleymn.
kzi, vabel. 53a/9
sleyman; (Pastinaca sativa) . Kr. aul, mhr-i

. 16b/3, 19a/7 [2]
[ 2 ]
af: <Ar. Krlang kuu; (Hirundo). Kr.
rlanc u.
. 16b/16
[ 1 ]
avcva: Tosbaa otu, elik, enik, enlik, havacva,
kzl enik, tyl boya, yerinei; (Alkanna tinctoria) .

Kr. hevecive, elvclar boyas.
. 18a/2
[ 1 ]
avn: <Far. Bkz. havn.
. 43a/21
n ddkleri . Da kz. Kr. a

.+a 9a/4
.+a yapan kene 9a/4
.+dur
4a/5,
15a/13,
22b/12,
28b/4,
30a/13, 40b/13, 63a/8 [7]

cms ddkleri .+dur 15a/13
.+dur 31a/18,41a/21[2]
deiz .+dur 31a/18
unduz
.+dur
Kunduz.
knderi. 41a/21
.+lar 17a/6, 30a/6 [2]
.+u 13a/8, 26a/21 [2]
[ 25 ]
bar bir .+u derisi 13a/8
Kr.
332
ayye: <Ar. Ylan.
iin hacca gitmi Mslman.
. 37a/21
. 48b/14, 52a/16 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
d-
Sudanda
panzehir
olarak
. bekda uz Hac Bekta tuzu olarak
kullanlan bir ylan d. Kr. tiry.
bilinen,
37a/21
kullanlan bir eit tuz. Kr. nemek-i
ayyl-lem: <Ar. Kaya koruu; (Sedum). Kr.
ay: <Ar. Kadnlarda ayba, ay hli, det.
. bekt uz 48b/14
gz idemi, itboan otu; (Colchicum autumnale).
Kr. ksz olan igdemi, srncn.
. 16b/21, 18a/13 [2]
. 55a/15, 56b/7 [2]

utamama
iin
ferl-mhr: <Ar. kszolan idemi, sorncan,
[ 1 ]
beyazlatmak
aber-zed, mil-i endern. 52a/16
aya oru, uruz ot.

. 16a/9
dileri
Adet
[ 2 ]
grememek,
adetten kesilmek. Kr. beyd- ay-
fun-necl: <Ar. Bkz. ful-fl.

. 16b/20
zenn. 56b/7
[ 1 ]
. utulma Adet grememek, adetten

kesilmek. Kr. itibs- am. 55a/15
.+ 60b/11
[ 3 ]
aza: <? Pelin otu, yavan otu; (Artemisia
absinthium) . Kr. peln, bell, afsentn.

. 16a/14
ful-fl: <Ar. Stleen otu ve bundan elde

ferfiyn.
. 16b/21
[ 1 ]
firl-umrl-va: <Ar. Da eeinin trna.
. 18a/16
[ 1 ]
azanbel: <? Ayeli, eir kk; (Acorus calamus).
Kr. ayu eli, egir.
. 19a/15
[ 1 ]
laul-ar: <Ar. ren gl, akasma, aksarmak,
binkula denilen bitki. Kr. ilan zmi, ren gli.
[ 1 ]
az: <Ar. Temriye hastal. Kr. temreg.
. 16a/3, 57b/20 [2]
[ 2 ]
. 18a/17
[ 1 ]
lm: <? Eek marulu; (Sonchus oleraceus) . Kr.

eek mrl, amr.
. 18a/8
azz: <Ar. Sevin duyma, holanma.

. 56a/19
[ 1 ]
bmr- . Hastalktan kurtulan, sal
yerine gelen kii. 56a/19
aal: <Ar. Topalak, krkboum bitkisi ve bundan
elde edilen bir tr ila; (Cyperus rotundus). Kr.

ln- mekk.
. 16a/10, 16b/3 [2]

[ 2 ]
b: <Ar. Yuvarlak olarak hazrlanm ila, hap.
.+dur 19a/16
[ 1 ]
terkb olnan .+dur 19a/16
bbl-ayl: <Ar. Esrar tohumu.
. 19a/15
[ 1 ]
c: <Ar. 1. Kudret helvas; (Fraxinus ornus) .
2.Geven dikeni ve bundan karlan zamk, kitre;
(Astragalus). Kr. udret elvs, ker, geven
dikeni.
. 18a/13, 19a/15 [2]

[ 2 ]
c: <Ar. Hac, din buyruklarn yerine getirmek
[ 1 ]
mlvun: <Gr. Kokar aa; (Ailanthus
glandulosa) . Kr. ezeltere, oar aac, meryn, yr

aac.
. 17a/19
[ 1 ]
mile: <Ar. Hamile, gebe.
. 58a/21
[ 1 ]
n-eneb: <Ar. pleme otu, ak pleme;
(Helleborus album) ve kara pleme; (Helleborus

orientalis) olmak zere balca iki tr vardr. Kr.
pleme, at ot, araca ot.
. 17a/7
[ 1 ]
r: <Ar. Scak, kzgn, yakc, ateli.

. 57b/6
[ 1 ]
. maradur 57b/6
rd: <Ar. Bkz. art.
. 16b/3
[ 1 ]
rt: <Ar. Kunduztaa otu ve kk, cavir,
333
olana; (Ferula alaeochytris). Kr. unduz yas.
ulbb.
. 18a/12
. 16a/11
[ 1 ]
[ 1 ]
sbis: <? Stleen otu ve bundan elde edilen tbb
bir zamk; (Euphorbia officinarum) . Kr. ferfiyn.
elv: <Ar. eker, ya, un veya irmikle yaplan tatl.

. 30b/12, 52b/8 [2]
. 18a/14
a . Kam helvas, peynir ekeri,
[ 1 ]
akide. Kr. nfa, fnd. 52b/8
l: <Ar. Olan, ortaya kan, grnen.
.+s 12a/20, 18a/13, 21a/7, 27b/9, 31a/19,
.4b/17,6b/19,11a/21,13b/13, 20a/12, 25a/2,
32b/17, 38a/19, 44a/10, 49a/12 [9]
30a/5,53a/17,60b/19,63a/19, 63a/19, 63a/20,
udret .+s Kudret helvas: 1. Beyaz
63a/21 [13]
iekli, 5-9 yaprakkl, 20m kadar
[ 13 ]
ykselebilen, Kuzeybat ve Bat
. olan 4b/17
Anadoluda yaygn olan bir aa;
(Fraxinus ornus) . 2. Trl bitkilerden,
. olan macn 13b/13
z sularnn kurutulmasyla elde edilen,
. olur 6b/19,11a/21, 20a/12, 53a/17 [4]
hekimlikte i srdrc olarak
: <Far. 1. Kekik otu, da nanesi, gvei otu;
(Origanum vulgare). 2. Eski binalarda, terkedilmi
kullanlan macun. Kr. gerengbn,
viran yerlerde, kayalarda yetien papatya iei gibi
terencbn, r-it. 12a/20, 18a/13,
iekleri olan yabani bir bitki. Kr. a nanesi,
21a/7, 27b/9, 31a/19, 32b/17, 38a/19,
ater-i berr, terenb, tmus, mu.

.
44a/10, 49a/12 [9]
12b/12, 13a/5, 13b/9, 16b/8, 29b/21,
.+sna 51b/9
33a/15 [6]
[ 12 ]
[ 6 ]
pemn .+sna Keten helvasna
etl-esd: <Ar. Ekin aralarnda yetien smble
benzeyen bir eit helva. Kr. naf.
benzer bir bitki. Kr. snbl.
51b/9
. 18b/10
elvc: <Ar. T. Helvac, helva yapan veya satan
[ 1 ]
verd: <Far. Su kunduzu, yer kunduzu; (Oxynotus
kimse.
.+lar
centrina). Kr. u unduz.

. 17b/3
32b/8,
enlik, kzl enlik, tyl boya, yerinei;
(Alkanna
.+i 16a/21
seg-b
Kunduzhayas.
tinctoria) .
Kr.
havcva,
eynik. 3a/15, 32b/8, 37b/10 [3]
Kr.
.+lar boyasdur 37b/17, 54a/5 [2]
unduz yas. 16a/21
elzn: <Far. Kabuklu smkl bcek, mhre. Kr.
.+s 18a/12, 19a/19 [2]
burma edef, kecek, inc, sipdmhre.
[ 3 ]
. 16a/5
unduz .+s Kunduztaa otu ve

kk, cavir, olana; (Ferula
alaeochytris). Kr. cvr, rt.

18a/12, 19a/19 [2]
nsanlardaki
31b/20,
.+lar boyas Havacva, tosbaa otu,
ya: <Far. Bkz. ya.
ekm:
30b/12,
[ 7 ]
[ 1 ]
.+i
3a/15,
37b/10, 37b/17, 54a/5 [7]
hastalklar
tehis
ve onlar
[ 1 ]
ende: ende-y berr Sar iekli yabani
yonca, yem bitkisi; (Medicago falcata) .

.+y 16a/8
ilalarla veya baz aralarla tedavi eden kimse,
[ 1 ]
doktor, tabip.
.+y berr 16a/8
. 20b/15
. kitbnda 20b/15
ende: <Far. Bkz. ende.

. 17a/1
.+e 51b/6, 54a/5 [2]
[ 1 ]
[ 3 ]
ell: <Ar. Sakz, sakz aacndan elde edilen bir tr
reine; (Pistacia lentiscus) . Kr. maak.

. 16a/10, 16a/12 [2]
[ 2 ]
elme: <Far. Buday ve pirin gibi baz hububatn

kaynamasyla oluan koyu ve yapkanl su. Kr.
Kr. aru
iekl berr yonca.
enderl: <Gr. Yabani gneyik, hindiba, ac marul.

Bu bitkinin taneleri zerinde bir zamk vardr. Buna
yer
sakz
denir.
Bu
zamk
akrep
ve
bcek
sokmalarnda panzehir olarak kullanlr. Kr. yabn

gyinegi.
. 17a/5
334
[ 1 ]
18b/10
erzime: <Far. Bkz. erzme. Kr. acer-i urf ,
.+y mecnn Rastk ta. Kr. rst
amm ot.
a. 19a/13
. 17a/13
nn-ar: <Ar. Yemende bulunan zehirli bir
[ 1 ]
aa ve bu aacn yemii.
erzme: <Far. Hamam otu, vcuttaki gereksiz kllar

almak
iin
kullanlan,
amur
kvamna
. 19a/4
getirilip
srlen toz, kire. Kr. amm ot, ilm-i esved, fa.
[ 1 ]
n: <Ar. Buday unu. Kr. buday un.
. 35b/1, 38a/13 [2]
. 16a/7
[ 2 ]
[ 1 ]
na: <Ar. Buday; (Triticum aestivum) . Kr.
evcem: <Far. Krmz gl. Kr. rmz gl.
buday.
. 19a/2
. 18b/21
[ 1 ]
ezrul-ar: <Ar. Ta knas. Kr. a nas, a
gli, arrnu-an.
[ 1 ]
r: <Ar. Bespaye, kaya ereltisi; (Polypodium
vulgare). Kr. besfyic.
. 18a/4
. 17b/4
[ 1 ]
[ 1 ]
b: <Ar. Sar iekli yabani yonca tohumu;
(Medicago falcata) . Kr. ende-y berr,
rb: <Ar. Bukalemun, gnebakan keleri. Kr. gne
ende.
baan keleri.
. 16a/21
. 16a/9
[ 1 ]
[ 1 ]
f: <Ar. Hafza, bellek.
rem: <Ar. Koruk, olgunlamam zm. Kr.
.+ 50a/10
oru.
[ 1 ]
. 16a/18
ll: <Ar. Bkz. ll.
[ 1 ]
. 3b/5
ilye: <Ar. Ss, cevher, zinet.
[ 1 ]
.+i 19a/5
. tom 3b/5
[ 1 ]
l: <Ar. Boaz balgam. Kr. slk.
.+i n inde yetien yapra sedef
. 57b/16
yaprana benzeyen bir ot. Bkz. seb.
[ 1 ]
19a/5
ltt: <Ar. Kad aac, eytanboku ve bundan elde

edilen
zamk;
encn.
(Ferula
assa-foetida) .
Kr.
imr: <Ar. Eek.
an,
. 21a/21, 53a/10 [2]

[ 2 ]
. 16a/13
arem-i . " Sr mantar, iri bir cins
[ 1 ]
mantar, cincile, zehirli mantar;
(Tricholoma). Kr. r mantar, cencel,
l: <Ar. Karm; besinlerin midede sindirildikten
gevz-gendm. 21a/21
sonra dntkleri kan, balgam, safra ve sevda (kara

safra) maddelerinden her biri.
verd-i . i kzl, d sar bir
. 63a/17
gl, eek gl. Kr. eek gli.

53a/10
[ 1 ]
. illetinden 63a/17
nnl-fl: <Ar. Eek marulu, yaban gneyii;
imrl-ar: <Ar. Tespih bcei, yereei, ev eei;
(Armadillidium vulgare) . Kr. tesb urd, tesb

bcegi, ev eegi.
. 18b/20
. 19a/12
[ 1 ]
nn: <Ar. Kna aac; (Lawsonia inermis) . Kr.
na.
. 16a/8
.+y 18b/10, 19a/13 [2]
[ 3 ]
.+y urey Ta knas, ta gl. Kr.
a nas, a gli, arrnu-an.
[ 1 ]
l: eneb-i l Ulama otu, yaylgan otu, sarmak
otu; (Equeisetum ramosissimum) . Kr. ulama.

. 23a/17
[ 1 ]
lf: <Ar. Ak st aac; (Salix) . Kr. a sgd
aac.
. 17b/7
335
[ 1 ]
ls-skn: <Ar. Yanndaki aa ve bitkilere
sarlan bir tr sarmak; (Hedera helix) . Kr.
ulbe: <Ar. Poy bitkisinin tohumu; (Trigonella

. 16b/1
armau.
.+ye 51a/12
. 17a/6
[ 2 ]
[ 1 ]
ne: <Ar. Vaktinden nce sa, sakal aarmas. Kr.
ulbb: <Ar. 1. Aka otu; (Mercurialis annua),

ot. 2. Kulun otu, eri kestane, havlincan. Kr.
aal aarma
ulunc ot, avlincn.
. 62a/11
. 16a/10
[ 1 ]
[ 1 ]
re: <Ar. Bkz. arre.
uleyfe: <Ar. Yaban kerevizi tohumu, yaban
. 12b/13
kerevizi, yabani dereotu, kini, sultan otu, yabani
[ 1 ]
kokar sedef otu. Kr. berr oar edef.
. ddkleri adur 12b/13
. 18b/13
l-sn:<Ar. kszolan idemi, sorncan, gz
idemi, itboan otu; (Colchicum autumnale). Kr.

ksz olan igdemi, srncn.
(Urginea maritima) . Kr. baal- bels, bey oan.
. 17a/4
. 18b/16
[ 1 ]
a:
a-
rmiye
Aksrk
otu,
knds, kkl, cbek-unn, anders.

.+ 19a/1
[ 1 ]
.+ rmiye 19a/1
vetl-mevt: <Ar. Katran. Kr. arn.

. 16b/16
[ 1 ]
orsn: <Far. randa Hazar Denizinin batsnda
kalan blgeye verilen ad.
.+dan 34a/16
[ 1 ]
orla-: Horlamak, uyku srasnda soluk alrken boaz
ve burundan grltl sesler karmak. Kr. a.
.-ma 61a/13
[ 1 ]
oca: Hoa, ho biimde olan.
. 31b/16
[ 1 ]
ubr: <Ar. 1. Toy kuu. 2. Ku ty.
. 17a/6
[ 1 ]
ubr: <Ar. Toy kuu, bcek ve tane ile beslenen,
eti iin avlanan, kzl tyl bir ku; (Otis tarda). Kr.
oy u.
. 16b/7
[ 1 ]
ubse: <Ar. Dil tutukluu. Kr. dil bal.
. 57b/20
[ 1 ]
ulbne: <Ar. Kna aac; (Lawsonia inermis) . Kr.

na, nn.
. 17b/1
[ 1 ]
knds;
(Gypsophila struthium) . Kr. au unduz, avdar,
[ 1 ]
[ 1 ]
ulul: <Ar. Yaban soan, adasoan, beyaz soan;
ulm-dne: <Ar.-Far. Sakz, sakz aacndan elde
edilen bir tr reine; (Pistacia lentiscus) . Kr.

maak
. 18a/6
[ 1 ]
uln: nod- uln Brlce, fasulyeye benzer
bir bitki; (Vigna sinensis) . Kr. bgrlce.

. 52b/10
[ 1 ]
nod- . 52b/10
ulv: <Ar. Tatl.
. 6b/21, 13a/3, 16b/5, 18a/18, 35a/21 [5]

azd-y . Erik zamk. 6b/21
abb-
anisum) .
1.
Kr.
Anason;
ansn.
2.
(Pimpinella
Kadntuzluu,
(Berberis
crataegina) . Kr. adn uzlu, aramu
diken
zm,
karamuk;
yemii. 16b/5, 18a/18 [2]

tt- . Tatl ve
beyaz bir cins dut. Kr.
a tt. 13a/3
d- . Meyan kk; (Glycyrrhiza) . Kr.

puyan dibi.
35a/21
.+ 17b/3
[ 6 ]
.+ mi Geven bitkisinden karlan
bir tr zamk, kitre, kestere. Kr. kitre,
ker.17b/3
umcum: <Ar. Bkz. umum.
. 18a/7
[ 1 ]
. ve umum 18a/7
umer: <Far. Demirhindi; (Tamarindus indica) . Kr.

temrhind, cevz-i rm, ekrfis.
. 16a/21
336
[ 1 ]
umum: <Ar. Srdili otu; (Anchusa officinalis) .
babozan, bostanbozan, gelinsa, kt, cinsa,
kzl sarmak, ksus, kus; (Cuscuta epythimum) .
Kr. ke, eftmn, armau.
. 18a/8
. 18b/17
[ 1 ]
[ 1 ]
umml-trc: <Ar. Frenk limonu; (Citrus
umcum ve . 18a/8
limonum) . Kr. fireng lmn.
um: <Ar. Bkz. umm.
. 18b/19
.+i 57b/10
[ 1 ]
[ 1 ]
umml-baar: <Ar. Yabani kuzukula otu; Kr.
.+i yevme 57b/10

um: <Far. Topalak, krkboum bitkisi ve bundan
berr uz ula.
. 18b/19
ln- mekk.
. 17b/3
[ 1 ]
umms-sev: <Ar. Kuzukula cinsinden su
[ 1 ]
kuzukulas denilen bir bitki. Kr. nehr uz ula,
umm: <Ar. Bata stma olmak zere ateli
eksltn.
hastalklara verilen genel ad..

.+y
57b/10,
. 18b/18
57b/10,
57b/11,
57b/11,
57b/11, 57b/12, 57b/14 [7]
[ 1 ]
umre: <Ar. Devetaban denilen bir eit ban. Kr.
[ 7 ]
deve aban.
.+y d
Verem, ince hastala
. 57b/20
yakalanan kii. 57b/11
[ 1 ]
.+y aye Bilin kaybna yol aan
um: <Ar. Bkz. umm.
bir stma tr. 57b/12
. 18b/18
.+y bb Nbeti bir gn arayla tutan
[ 1 ]
stma. Kr. gn aur stma. 57b/14
uref: <Ar. Ac tere, maydanoz cinsinden bir ot.
.+y muba Nbeti srekli tutan
Kr. ac tere.
stma. 57b/11
.+y
. 17a/18
na
Nbeti
titremeyle
.+i 13b/17, 17b/16, 18a/8 [3]
balayan stma. Kr. ditreden stma.
[ 4 ]
57b/10
.+i bbil Tere tohumu, ak hardal.
.+y rb Nbeti gnde bir tutan
Kr.
stma. 57b/11
17b/16 [2]
.+y
yevm
Nbeti
her
gn
.+i
tutan
Ak
Kr.
13b/17,
hardal,
bey
tere
ardal.
urefl-m: <Ar. Barsama otu, siyenber, varsama;
[ 1 ]
umml-ay: <Ar. Kusturucu bir eit stma. Kr.
(Mentha aquatica) . Kr. marama

. 16a/19
[ 1 ]
uma verici stma.
urefs-s: <Ar. Ak hardal, tere tohumu. Kr. a
. 57b/12
ardal.
[ 1 ]
Kuzukula,
ekikulak,
uz ula.
.+ 18b/21, 19a/11 [2]
anri. Kr. sidk utulma, bevli acma.

ir
(Paliuru
18b/21
[ 1 ]
uratl-bevl: <Ar. drarn yapamama eklinde ar
bir bbrek rahatszl belirtisi, hi idrar yapamama,
[ 2 ]
.+
. 17b/12
ekimik,
olakkula, eytankula; (Rumex acetosella) . Kr.
Sincan
spina) .
alsnn
Kr.
sincan
tohumu;
siirl
yapra,
. 57b/13
als.
.+ nehr Sinirli yaprak; (Plantago).
Kr.
ardal.
18a/8
. 16a/6
<Ar.
sifd
tohumu.
stma. 57b/10
umm: <Ar. Bkz. umm.
umm:
lass,
baa
yapra.19a/11
umml-erneb: <Ar. Eftimon, baboan, serent,
[ 1 ]
urn-nr: <Ar. Yank, yanm yer, yara. Kr. od
yan.
. 57b/17
[ 1 ]
urm: <Far. Bir hurma eiti. Kr. urm.
337
. 18b/2
.+ mekkye 16a/10
[ 1 ]
m: <Far. Bkz. mer.
urf: <Ar. Harfler.
. 17a/3
.+ 1b/13
[ 1 ]
[ 1 ]
mne: <Ar. Drfl otu, imenler arasnda biten
.+ tehecc Alfabe harfleri. 1b/13

urmiyn: <Gr. Amber iei, bir tr mimoza;
(Geum urbanum). Kr. anber.
yaprakl bir eit ot, gl; (Medicago sativa) . Kr.

trfl, asfelin.
. 19a/3
. 17a/20
[ 1 ]
mer: <Far. Demirhindi; (Tamarindus indica) . Kr.
[ 1 ]
u: <Ar. Zerdeal; (Cucurma longa). Kr.
temrhind, cevz-i rm , ekrfis.
erdeb.
. 19a/2
. 18b/12
[ 1 ]
[ 1 ]
uyet-aleb: <Ar. Tilki taa, itkasar; (Orchis
r: <Far. Kavak aac; (Populus). Kr. ava aac

. 16a/8
hircina) . Kr. dil ama, dilk aa.
.+ 17b/19
. 48b/16
[ 2 ]
.+ isfendr Kadifeiei; (Fumaria
[ 1 ]
uzh: uzh- bstn Kokar sedef, kokak aa,
aylandz; (Ailanthus glandulosa) . Kr. oar edef.
.+ 18b/14
[ 1 ]
brki. 17b/19
rn: <Far. Bkz. fern.
.+ bstn 18b/14
. 12a/6, 12a/7, 19a/2 [3]
ua: <Ar. Topalak, krkboum bitkisi ve bundan
[ 3 ]
elde edilen bir tr ila (Cyperus rotundus) . Kr.
tn-i . Aa stleeni. Kr. aac
ln- mekk.
sdlgeni. 12a/6
. 17a/4, 54a/14 [2]
t-nebt- . Aa stleeni. 12a/7
[ 2 ]
: <Far. 1. ran'da eker karlan bir yer ad. 2.
fern: <Far. Terhun, tarhn; (Artemisia
eker kam. 3. Bir tr hurma, sar hurma. Kr. aru
dracunculus) . Kr. tarn ot.
urm.
. 19a/3
. 18a/5
[ 1 ]
[ 1 ]
k: <Far. 1. Domuz. 2. Da reyhan, ank;
ul-asel: <Ar. Sar hurma. Kr. aru urm,
(Ziziphora). Kr. a reyn.
ul-mul.
. 16a/14
. 18a/6
[ 1 ]
[ 1 ]
ln: <Far. Topalak, krkboum bitkisi ve bundan

elde edilen bir tr ila; (Cyperus rotundus) . Kr.
ua.
. 9b/11, 19a/12, 44b/10, 46a/18, 49b/21 [5]

. ddkleri eczdur 9b/11
kul-i . Bkz. ln.
ul-asel.
. 18a/6
[ 1 ]
kem: <Ar. limler, bilginler.
46a/18
.+ 10b/16, 16a/10, 16b/4, 17a/4, 17b/3,

19b/13,38b/6,38b/15, 46a/18, 47a/2, 47b/11,
54a/2, 54a/14 [13]
.13b/15,33a/3,44a/12 [3]
[ 3 ]
. kitbnda 13b/15
. terkbidr 44a/12
[ 18 ]
.+
ul-mul: <Ar. Sar hurma. Kr. aru urm,
sn: <Ar. Gzellik, iyilik.

mekk
Topalak,
krkboum
. 12b/9, 36b/7 [2]
neb-i .
ua,
kknec. 36b/7
ila; (Cyperus rotundus) . Kr. aal,

um,
fl-zehrec,
liyn.
10b/16, 16b/4, 17a/4, 17b/3, 38b/6,

38b/15, 46a/18, 47a/2, 47b/11, 54a/2,
54a/14 [11]
.+ mekkdr 19b/13
(Physalis
Kanbil otu, gvei feneri;
alkekengi).
Kr.
anbl,
tuff- . Elma kokusu veren bir tr
papatya iei; (Matricaria
chamomilla) . Kr. ppdya,bbnec.

12b/9
338
.+i 16b/9
adr: <Ar. Kant, uyuz. Kr. giciyik.
[ 3 ]
. 58a/7
.+i ysuf Denizkp. Kr. deiz
[ 1 ]
kpgi, meliyn, ezra, izr- efyn
adr: <Ar. rmcek. Kr. rmcek, ankebt,
16b/9
verend.
srevn: <Far. 1. Defne aacnn meyvesi. 2.
. 21a/16
Mersin aacnn meycvesi. Kr. defne, mersn.

. 16b/1
[ 1 ]
[ 1 ]
adrl-maad: <Ar. Makatta olan kant, makat
kanmak.
. 58a/8
[ 1 ]
abb: <Ar. 1. Tohum, tane. 2. Buday tanesi veya

buna benzer tohum. 3. Kuekmei otu, obandenei,
afan: <Ar. Sknt, arpnt, afakan. Kr. yrek

oynama.
. 57b/13
eek madma, kadmalak, keimemesi, kurtpenesi;
(Polygonum aviculare) . Kr. u etmegi.
[ 1 ]
aff: <Ar. 1. Tartda arl az gelen, yeni, ar
. 21a/20
kart. 2. G veya yorucu olmayan, kolay. 3. Gc
[ 1 ]
az olan, belli belirsiz. 4. Kalnl veya younluu az
abbe: <Ar. Bkz. abb.
olan.
. 19b/9, 21a/17 [2]
. 5a/4, 14b/15, 33a/12 [3]
[ 2 ]
[ 3 ]
aber: <Ar. Haber; bir olay, bir olgu zerine
eng-i . Kalay stbeci, karbonat.
edinilen bilgi, salk.
Kr. alay stbeci. 5a/4
.+i 59a/15
hrmz bir . adur 33a/12
[ 1 ]
affl(): <Ar.+T. Hafiflik, hafif olma durumu.
issisin .+i 59a/15
.+na 57b/4
abel-gd: <Ar. Sandal aacna benzeyen, siyah,
[ 1 ]
kerestesi sert ve kokulu bir aa. Kr. andal,
vz .+na Ses kslmas. Kr. cers.
abel-keder.
57b/4
. 21b/12
aa: <Ar. ksrk. Kr. ksrk.
[ 1 ]
abel-keder:
<Ar.
Sandal
aacna
. 58a/12
benzeyen,
siyah, kerestesi sert ve kokulu bir aa. Kr. andal,

abel-gd.
. 21b/11
[ 1 ]
al: <Ar. Burak cinsinden bir bitki; (Vicia ervilia) .

Kr. burca, urfen, urf, alln, fa, arem.
. 21b/5, 21b/6 [2]
[ 1 ]
abre: abre-i bev Kakula otu, hil otu; (Elettaria
[ 2 ]
al: <Ar. Bir yeri kmak, yerinden oynamak.
. 58a/7
.+i 19b/21
[ 1 ]
.+i bev 19b/21

abl-fa: <Ar. Gm boku, gm art. Kr.
[ 1 ]
alime: <Far. 1. Nezle, grip, bronit. 2. ksrk,
bomaca ksr. Kr. uma.
. 58a/9
gm bo.
. 21a/19
[ 1 ]
[ 1 ]
alender: <Far. Bkz. alendez.
. 20a/13
abl-add: <Ar. Demir boku, crf, erime

durumundaki madenlerin yzeyinde toplanan madde,
dk. Kr. demr bo.
. 19b/5
[ 1 ]
abr-ra: <Ar. Kurun boku, kurun art. Kr.
urun bo.
. 21a/19
[ 1 ]
[ 1 ]
alendez:
<Far.
Gvei
otu,
kekik
otu,
(Origanum vulgare) . Kr. gyegi, kekik, sater.
zater;
. 20a/13
[ 1 ]
alincn: <Far. Kini otu; (Coriandrum sativum) .
Kr. kinz. Bkz. avlincn.
. 20a/12, 20b/19 [2]

[ 2 ]
339
alln: <Far. Burak cinsinden bir bitki; (Vicia
ervilia) . Kr. burca, urfen, urf, al, fa,
arem.

Kr. ay aac. 23a/15
ancde: <Far. Bkz. ancden.
. 21b/5, 21b/6 [2]
. 20a/14
[ 2 ]
[ 1 ]
ancden: <Far. Gz otu; (Astragalus sarcocolla).
all: <Ar. Sirke, Kr. sirke.
Kr. anurt, anzurt.
. 19b/12
. 20a/13
[ 1 ]
[ 1 ]
amadr: <Gr. Bkz. mderys.
anere: <Ar. Grtlak, boaz.
. 9a/21
. 62b/20
.+a 45a/12
[ 1 ]
[ 2 ]
verem-i . Boaz imek. Kr. boaz
amdur: <Gr. Bkz. amadr.
imek. 62b/20
. 34b/8
andefn: <Gr. Ptrak; (Tribulus terrestris). Kr.
[ 1 ]
amls: <Gr. Papatya iei; (Matricaria
butra.
chamomilla) . Kr. ppdya, bbnec.
. 21a/20
. 21a/1
[ 1 ]
[ 1 ]
anders: <Gr. Yabani gneyik, hindiba. Kr. berr
amek: <Ar. Bkz. amel.
gyinek.
. 19b/3
. 20b/12
[ 1 ]
[ 1 ]
amel: <Ar. kszolan idemi, ac idem, gz
anders: <Gr. 1. Aksrk otu, knds; (Gypsophila
a- rmiye. 2. avdar trnden bir ot; (Secale
idemi, sorncan aac, ar kestane; (Colchicum
struthium) . Kr. au unduz, knds, cbek-unn,

cereale). Kr. cavdar.
. 21b/15
. 20b/20
[ 1 ]
[ 1 ]
amam: <Ar. 1. Deve otu. Kr. deve ot. 2.
Srdili otu; (Anchusa officinalis) . Kr. r dili,

lisn-evr.
andn: <Gr. maddeden hazrlanan arap. Kr.

melle ddkleri arb.
. 20b/5
. 21b/17
[ 1 ]
[ 1 ]
amre: <Ar. Msrda yetien bir eti idem,
anfa: <Far. Kuekmei otu, obandenei, eek
beyaz idem. Kr. mr srncn- eby, ksz
olan igdemi, srncn.

. 20a/15
. 20a/17
[ 1 ]
[ 1 ]
amr: <Ar. 1. arap. 2. Eki. Kr. arb, ab, l.
. 20a/4, 32b/21, 34a/4, 36a/3 [4]
ur- . Kzl boya elde edilen bir
anfes: <Ar. Kuzukula, ekikulak; (Rumex

. 21b/21
[ 1 ]
kk, enlik kk. Kr. zl boya, elik.
anze: <Ar. Gz bozulmak, iyi grmemek.
36a/3
. 58a/5
.+ 20a/10
[ 1 ]
[ 5 ]
.+
evr
Ayt
aac,
hayt,

Kr. ay aac. 20a/10
amse: <Ar. Be says.

.+i 20b/13, 23a/15 [2]
[ 2 ]
.+i ve Be karde denilen ifal
bitkiler: emlec bellec hellec afer-i
kbil hellec-i esved. 20b/13
-y .+i evr Ayt aac, hayt,
an:
<Ar.
irilik
irilik kki.
kk;
(Asphodelus) .
Kr.
. 20a/8
[ 1 ]
anal: <Ar. Bkz. anal.
. 53b/6
[ 1 ]
. tom Ebucehil karpuzu tohumu.
Kr. hebled. 53b/6
anal: <Ar. Ebucehil karpuzu, ac hyar, ac elma,
340
ac karpuz, it hyar, hanzal; (Citrullus colocynthis) .
. 58a/10
Kr. ebcehl arpz. Bkz. anal.

. 43a/12
[ 1 ]
arn: <Ar. Yer solucan, halkallardan, nemli
topraklarda yaayan bir solucan; (Lumbricus
[ 1 ]
terrestris). Kr. yr oulcan.
ar: <Far. Eek.
. 19b/17
. 44b/15
kh-y . Eek marulu, yaban
[ 1 ]
gneyii; (Sonchus oleraceus). Kr.
arba: <Ar. pleme otu; Ak pleme, (Helleborus
.+ 19a/19,19a/21,19b/18, 19b/18, 20a/19,
olmak zere balca iki tr vardr. Kr. pleme, at
20b/15, 20b/16, 21b/4, 21b/5, 21b/8 [10]
ot, ayevs.
eek mrl. 44b/15
. 34a/12
[ 11 ]
.+ 19b/4, 19b/13, 19b/14 [3]
.+ beys Beya mersin meyvesi. Kr.
[ 4 ]
bey mersn yemii. 21b/4
.+ eby 1. Dokuzdipli, gelge, kar
.+ fen Gelek, kse otu, bur.
iei; (Leuconium). 2. Marulcuk;
Kr. ggelek, burc. 21b/8
(Helleborus). Kr. gelgec, mrulcu, ar
.+ yr Crtatan dvelei, ebucehil
iegi, ouz dipl.
karpuzu, kargadlei, karga dvelei;
(Citrullus colocynthis). Kr. crtatan
.+
19b/14
Kara
pleme
otu;
dglegi, ebcehl arpz. 20a/19
araca ot, ne ran.
.+ ar Bir eit siyah boya. Kr.
19b/4, 19b/13
[2]
ara boya. 20b/15

.+ miyn Kunduztaa otu ve kk,
arb: <Ar. Yabani algam; (Brassica rapa) . Kr.
yabn alam.
Kr. unduz yas, cnd-i bdester.

19a/19
. 21b/7
[ 1 ]
.+ mun Bir eit smbl. Kr.
arbz: <Far. Yarasa; (Vespertilio). Kr. yarasa,

uff, av, m- kr.
snbl-i b. 21b/5
. 19b/2
.+ mhre Bkz. ar- zehre. 19b/18
[ 1 ]
.+ efl Kuyumcularn altn eritmekte
arceng: <Far. Yenge. Kr. yengec.
kullandklar bir eit tuz. 20b/16
. 19b/20
.+ zehre A aac, zakkum aac;
(Nerium oleander). Kr. au aac, isml-
[ 1 ]
umr, arzem, z- herc. 19b/18
ardal: <Ar.
.+ zerd lenmemi sar ibriim. Kr
deriyi yakc nitelikte olan ve tohumu hekimlikte
aru m ebrim. 19a/21

arab:
esved
arab
utan
Yer
am,
yer
peliti,
ksamahmut otu, yer palamutu; (Ajuga chamaepitys).

Kr. kemderys, kemfs, yr bell, mderys.
. 45a/1
[ 1 ]
. utan 45a/1
araza: <Ar. Bkz. araa. Kr. r- zehrec, enderz.
. 6b/4, 20a/17 [2]
[ 2 ]
Hardal, turpgillerden, sar iekli,
kullanlan, tad ac ve bir yllk bir bitki; (Brassica
nigra). ve bu tohumun toz durumuna getirilmi veya

sirke
ile
kartrlarak
10b/5,12b/5,12b/15,
a .
Kr.
tere
sy,
teresi,
bbil.
2a/7,
tom.Kr.
tl,
urefs-s,
4b/12,
isfend,
cercrl-kelb,
6b/9,
uref-i
10b/5,
12b/5, 14b/17, 17b/12, 17b/16, 21b/1,
arm: <Ar. Kumlarda yetien kokusu knaya
28b/7 [10]
benzeyen bir ot.
berr
[ 1 ]
17b/12,
Ak hardal, ac tere tohumu.

ac
bbil
arr: <Ar. Sa kepei. Kr. oa.
14b/17,
39b/1, 47a/7, 50b/12 [20]
drc olarak kullanlan bir ta. Kr. cvze.
. 20b/8
Kr.
17b/16, 17b/19, 18a/8, 21b/1, 27b/8, 28b/7,
isfendr,
[ 1 ]
macunu.
. 2a/7, 4b/12, 5b/11, 6b/9, 6b/20, 10a/2,
araa: <Ar. Srn d kesesinden kan ve kl

. 15a/3
yaplm
sebendn- urd.
Yabani
hardal;
arvensis) . Kr. ara. 17b/19
(Sinapis
bey . Ak hardal, ac tere tohumu.
Kr.
ardal,
ac
tere
tom,
341
muliyn, isfend-i sifd, isfd-i sipd,

bezr-i belsinis, tlsr, uref-i sifd
5b/11, 10a/2, 12b/15, 18a/8, 50b/12 [5]
safran, haspir, kurtum; (Carthamus tinctorius) . Kr.

afr.
. 21a/2
.+ 9a/16, 17a/3, 19b/1, 21b/1 [4]
[ 1 ]
[ 24 ]
.+
frs
tohumu.
Ak
hardal,
ac
tere
ardal,
ac
tere
Kr.
tom. 21b/1
yabn .+ Yabani hardal; (Sinapis
arde:
kargadlei, karga dvelei; (Citrullus colocynthis).
Kr. ebcehl arpz, anal, crtatan dglegi.

.+i 19a/19
arvensis) . Kr. bar-y mr, ar,
[ 1 ]
efenc 9a/16, 17a/3, 19b/1 [3]
arem: arem-i imr Sr mantar, iri bir cins
mantar, cincile, zehirli mantar; (Tricholoma). Kr.
.+i rbh 19a/19

arden: yra- arden Sara tutmak, cin tutmak,
uuk tutmak. Kr. ucu utma.
r mantar, cencel, gevz-gendm.
. 58a/9
.+i 21a/21
[ 1 ]
[ 1 ]
.+i imr 21a/21
arem: <Ar. Burak cinsinden bir bitki; (Vicia
yra- . 58a/9
arze: <Ar. Saklanlm, korunmu.
.+i 21a/8,22a/4,22a/5[3]
ervilia) . Kr. burca, urfen, urf, al, fa,
[ 3 ]
alln.
.+i drz Uzun bir cins kavun. Kr.
. 21b/6
uzun avun. 22a/4
[ 1 ]
.+i gevz-i fa Bkz. arze-i drz.
arend: <Far. Havlcan otu; (Galanga officinalis).
22a/5
Kr. avlincn.
.+i rbn Ebucehil karpuzu,
kargadlei, karga dvelei; (Citrullus
. 20a/12
colocynthis). Kr. ebcehl arpz, anal,
[ 1 ]
crtatan dglegi. 21a/8
arfa: <Far. Ak hardal, ac tere tohumu. Kr. a

ardal, ac tere tom, ardal- frs.
. 21b/2
[ 1 ]
ars: <Far. Rastk ta, kadnlarn kalarn veya

salarn boyamak iin srdkleri siyah boya, srme.
Kr. rst a.
. 20b/19
arg: <Far. 1. Tavan. 2. Rastk ta, srme. Kr.
[ 1 ]
rst a. Bkz. ars.

. 10b/17, 20b/19 [2]
armek: <Far. Katr boncuu. Kr. atr boncu.

. 19b/12
[ 2 ]
benc-i . Srkuyruu otunun kk;
(Verbascum). Kr. r uyru,

mhzehrec. 10b/17
arhek: <Far. Mercan; (Corallium rubrum). Kr.

mercn.
. 21a/4
[ 1 ]
arara: <Ar. Uykuda horlayan kii.
. 58a/12
[ 1 ]
arirl-ayn: <Ar. Gz kants. Kr. gz giciyigi.
. 58a/11
[ 1 ]
ar: arnb- ar Msrda bulunan kendisinden
akasya dzlen dikenli bir aa z. Kr. ur,
arde-i rbh Ebucehil karpuzu,
[ 1 ]
arnubvr: <Far. Yarasa; (Vespertilio). Kr. yarasa,

uff.
. 19b/8
[ 1 ]
arnb: <Far. Keiboynuzu yemii, ballbaba,
ballboynuz, hannp, kalu; (Ceratonia siliqua) . Kr.

keci boynuz, amar, kristn, tennb.
. 13a/9, 26a/13, 33b/18, 41b/15, 42a/16,

54b/10 [6]
. aac amna 26a/13, 33b/18 [2]
. ekirdegi 41b/15
. ddkleri aac 13a/9
.+dur 43a/18
.+ 19b/1, 19b/1, 21a/2, 21a/16, 33a/5,
45b/6 [6]
ay.
. 19b/1
[ 1 ]
arnb- . 19b/1
ar: <Ar. Aspir denilen, iekleri safran yerine
.+ hind Hyarember, acur; (Cassia
fistula). Kr.
yr
enber,
yrenbe.19b/1,21a/2 [2]
.+
ar
Msrda
bulunan
342
. 58a/12
aa z. Kr. ur, ay 19b/1

.+
mr
Msrda
[ 1 ]
bulunan
asek: <Ar. Demirdikeni, obankalgdan da denilen,
dikenli, batt zaman dikeni ok actan bir ot;
aa z. Kr. ur, ay.
21a/16
.+ nab Gebre bitkisi ve yemii;
(Capparis spinosa) . Kr. kebere, aln.
33a/5
.+ m Asl keiboynuzu aac ve
(Tribulus terrestris) . Kr. demr dikeni, sukmenc,
selhec,
ikhe,
ikh,
ikhenc,
arsl-acz,
afrl-acz, arab, herv, bestbc, emit, cesm,

aml-emr, shek, r- sheyk.
. 10b/9, 20a/1 [2]
yemii. Kr. keci boynuz, grze.
r- . Bkz. asek. 20a/1
21b/1, 45b/6 [2]
ara . Bkz. asek. 10b/9
.+nu 46a/14
.+i 20a/7
m .+nu dikenidr 46a/14
[ 3 ]
[ 15 ]
.+i
hevic yapra.
.+ 21b/19
[ 1 ]
.+ giyh 21b/19
ars av: <? Altnba denilen bir ot. Kr. altun
dne
Aspir,
yalanc
safran,
haspir, kurtum; (Carthamus tinctorius) .
ars: ars- giyh Yabani havu yapra. Kr. berr
Bkz. afr, asbr. 20a/7
aser: <Ar. 1. Sarmak tohumu; (Hedera helix) .
Kr. armau tom. 2. Kokar sedef, kokak aa,
aylandz; (Ailanthus glandulosa) . Kr. oar edef.

. 21b/19
[ 1 ]
ba.
. 20b/3
[ 1 ]
arh: <Ar. Solucankaran otu, bir tr yavan;
(Artemisia cina) . Kr. oulcan aran ot, al-
orsniye.
. 18b/15
[ 1 ]
aref: <Ar. Kenger, eek dikeni; (Cynara

. 19b/17
[ 1 ]
artd: <Far. Gergedan; (Rhinoceros inducus). Kr.

gergedn.
assl-kelb: <Ar. Kenger dikeni cinsinden bir

bitki. Kr. kenger.
. 22a/4
[ 1 ]
assl-imr: <Ar. Eek marulu, yaban gneyii;

. 20a/19
[ 1 ]
asta: <Far. Hasta, sal bozuk olan, esenlii

yerinde olmayan.
. 55b/15,58b/6,60b/9 [3]
. olm 55b/15
.+ya 11a/7
. 20a/16
[ 1 ]
artt: <Far. ri, yapkan ve tatsz bir kara dut. Kr.
[ 4 ]
astalk: <Far.+T. Hastalk. Bkz. astal.
. 56b/12
ara tt.
iddetl . Zorlu hastalk. Kr. bmr. 19b/7

[ 1 ]
arl: <Far. Bkz. arn.

. 21b/3, 21a/14 [2]
[ 2 ]
usr. 56b/12
.+dan 55b/3
[ 2 ]
astal: <Far.+T. Hastalk. Kr. illet, mara, derd,
klm, es-saam.
arn: <Far. 1. Kileeri denilen, buday aralarnda
. 55a/10, 55b/14, 56b/17, 57a/20, 58a/15,
biten bir bitki. 2. Mersin cinsinden bir bitki. Bkz.
60a/8, 60b/2, 60b/9, 61a/20 [9]
arl.
. o Hastaln sona ermesi, hastalk

. 21a/14, 21b/3 [2]
[ 2 ]
arl-amm: <Ar. Sr mantar, iri bir cins
mantar, cincile, zehirli mantar; (Tricholoma). Kr.

r mantar, cencel, gevz-gendm.
. 21a/7
[ 1 ]
arzl-af: <Ar. Sa kepei. Kr. oa.
sonu.Kr. abl. 60b/9

eski . Kr. derd-i dr. 58a/15
at . Sert, iddetli hastalk. Kr. elmaral-dde. 55a/10
zduruc
Ateli
hastalk.
Kr.
b-bz. 57a/20
pek . Sert, iddetli hastalk. Kr.
ulb- bmr. 60a/8
343
.+dan 55b/3, 56a/19, 56b/2, 59b/5 [4]
enr-gv, bbilu, rmmn- sil, menr- mr,
[ 13 ]
efyn.
ast: <Ar. Aspir, yalanc safran, haspir, kurtum;
. 6a/12, 22a/21, 23b/14, 35b/14, 47b/17,
(Carthamus tinctorius) . Kr. afr.
48a/2, 48b/9 [7]
. 22a/6
. arbna Haha arab. Kr.
[ 1 ]
diyd. 22a/21
alf: <? Gnlk aacnn bir tr, mukl- mekk.

Kr. mul- mekk.
leben-i . Afyon. Kr. efyn. 47b/17

mr . Kr. munuv. 48b/9
. 19b/21
ure-i derbend-i . Afyon. Kr.
[ 1 ]
efyn. 35b/14
a: <Ar. Marul; (Lactuca sativa). Kr. mrl.
.+dur 10a/6, 20b/8 [2]
.+ 21a/2
mhlik bir .+dur 10a/6, 20b/8 [2]
[ 1 ]
.+ hrms Aka otu; (Mercurialis
annua),
Kr. aa ot, suln ot. 21a/2
al-bar: <Ar. Kunduztaa otu ve kk, cavir,
olana; (Ferula alaeochytris). Kr. unduz yas,

unduz aa, cnd-i bdester.
. 20a/4
.+ 20b/6, 20b/7 [2]

.+ marn Deniz kenarnda yetien
bir tr haha. Kr. a. 20b/6
.+ zebed St zehirli bir haha
tr. 20b/7
.+u 9a/13
[ 12 ]
a: <Ar. Deniz kenarnda yetien bir tr haha.
[ 1 ]
. 20b/7
aeb: <Ar. Kereste yaplan, kaln, kuru aa, odun.

.+i 21b/9
[ 1 ]
a: <Ar. Kendir, kenevir bitkisinin tohumu;
[ 1 ]
.+i nz Kara rek otunun kk ve
aac; (Nigella sativa) . Kr. ara rek
ot. 21b/9
aebl-gerc: <Ar. Hindistandan gelen kereste
(Cannabis sativa). Kr. kendir tom, esrr.

. 20b/4
[ 1 ]
aetl-frisiyye: <Ar. Bengilik otunun tohumu.

Kr. bezr-i benc, bengilik.
yapmnda kullanlan bir aa
. 17b/1
. 21b/10
[ 1 ]
[ 1 ]
a: <Far. Yabani hindiba, yaban marulu,
yabani gneyik; (Cichorium endiva) . Kr. berr
aebl-kfr: <Ar. Kfur aac, defnegillerden,
hindub, trk gyinek. Bkz. ara.
Uzak Douda yetien, kfur elde edilen aa
(Cinnamonum camphora). Kr. kfr.
. 20a/16
. 21b/11
[ 1 ]
[ 1 ]
ael: <Ar. Gnlk aacnn bir tr, mukl- mekk .
Kr. mul- mekk.
. 20a/13
atrz: <Ar. Bata oluan ilik. Kr. i.

. 58a/8
[ 1 ]
atem: <Ar. 1. Mhr. 2. Hatmi iei, aakpesi;
(Althaea officinalis). Kr. am.
[ 1 ]
. 5a/3, 6a/9, 11a/13,19a/18, 31a/2, 31b/6,
aem: <Ar. 1. Burun iinde olan ve kokuyu

deitiren bir hastalk. 2. Genzin tkanp burnun koku
36a/6, 36b/5, 36b/12, 37a/11, 37b/7, 46a/1,
almamas. Bkz. aem.
47a/14 [13]
[ 13 ]
. 58a/8
. iegi
[ 1 ]
. iegin aac Hatmi ieinin
.+dur 14a/15
siyh
.+dur
Hatmi iei. Kr. araf,
las. 36b/12, 47a/14 [2]
a: <Ar. Bkz. a.
Siyah
haha.
Kr.
clcln- abee. 14a/15

.+ 15a/2
[ 2 ]
aac. Kr el-ben, encel. 5a/3, 31a/2,

37a/11 [3]
. iegin aacdur
19a/18, 37b/7
[2]
.+ zbd Ak haha. Kr. css.
. iegin aacna 6a/9, 46a/1 [2]
15a/2
berr . iegi Yabani hatmi iei.
a: <Ar. Haha; (Papaver somniferum) . Kr.
Kr. iris. 36a/6
344
berr . iegi aac

iei
aac.
Kr.
Yabani hatmi
.+i lemsene 21b/20
betaml-mr.
11a/13
fulful- . 38b/8
avtiml-mlk: <Ar. Akdeniz'de Milyon
berr . iegin aac aml-merc,
Adasndan (Limni) getirilen krmz bir kil. Kr.
ur- bey. 31b/6, 36b/5 [2]
yn- matm. Bkz. ateml-mlk, avtml-
ateml-mlk: <Ar. 1. Hkmdar mhr,

Akdeniz'de Milyon Adasndan (Limni) getirilen
krmz bir kil. Kr. yn- matm. 2. Ceviz zamk.
Kr. z am.
. 20a/6
[ 1 ]
avtml-bare: <Ar. Bkz. avtiml-mlk,
. 21a/21
ateml-mlk.
[ 1 ]
. 20b/18
atm: <Ar. Hatmi iei, Ebegmecigillerden, baz

cinslerinin kk ve iekleri hekimlikte kullanlan,
ok yllk otsu bir ss bitkisi, aakpesi; (Althaea
officinalis).
. 11a/12, 11a/13, 12b/8 [3]

[ 3 ]
[ 1 ]
avf- als-sene: Kakula otu, hil otu; (Elettaria

. 21b/18
[ 1 ]
avlincn: <Far. Havlcan, zencefilgillerden, ayn
. iegi aacna Hatmi iei aac.

Kr. bala- yehdiye. 11a/12
. iegine
bare.
Hatmi iei. Kr. bredz-
zvn. 11a/13
berr . iegin aacna Yabani hatmi
iei aac. Kr. tesmnn-nis. 12b/8
adla anlan kk saplar baharat olarak kullanlan
gzel kokulu bir bitki; (Galanga officinalis). Kr.

araat, cevzs-sdn. Bkz. avlincn.
. 14b/12, 20a/4 [2]
[ 2 ]
ayrlu: <Ar.+T. Hayrl, yarar, hayr olan.
. 23b/14
atun: Kadn.
. 16b/6, 60b/12 [2]
[ 2 ]
. uzlu Kadntuzluu, diken zm,
ekimen, karamuk; (Berberis crataegina) .
Kr. adn uzlu, aramu yemii,
emberbrs, abb- ulv. 16b/6
am: <Ar. 1. Hatmi iei, aakpesi; (Althaea
officinalis). Kr. atem. Bkz. atm. 2. Nar iei.
Kr. enr iegi.
. 19a/18,20b/4,22a/6 [3]
[ 3 ]
ar: <Ar. Kklerinden boya elde edilen bir ot.
. 21b/15
[ 1 ]
af: <Ar. Krlang kuu; (Hirundo). Kr.

rlanc, birist.
. 20b/6
[ 1 ]
avn: <Ar. Boaz imek. Kr. boaz imek.
. 58a/3
[ 1 ]
av: fulful- av Stleen tohumu. Kr.
abbl-mlk, abbs-seln.
. 38b/8
[ 1 ]
[ 1 ]
. dr Krk kk sarlan bir ot,
eyrelti. Kr. raa. 23b/14
ayme: <Ar. adr.
. 53a/12
[ 1 ]
vara- . adr iei tohumu;
(Euryaleferox), ak karanfil. 53a/12
ayr: <Ar. yilik, yarar, faydal i.

. 1b/16
[ 1 ]
. dudan 1b/16
ayr: <Ar. Hayr ve iyilikle ilgili, uurlu ve kutlu.

. 42b/20
[ 1 ]
gl-i . Sar nesrin gl, yaban gl.
Kr. nesrn. 42b/20
aysefc: <Ar. Pamuk tohumu, pamuk ekirdei,
igit. Kr. penbe tom.
. 21a/8
[ 1 ]
ayef: <Ar. Bkz. aysefc.
. 20a/6
[ 1 ]
aym: <Ar. 1. Pamuk tohumu. Kr. panbu tom.
avtm: avtm-i lemsene Akdeniz'de Milyon
2. Geniz, burun kovuu; genze koku ekmek,
koklamak. Kr. ou alma.
yn- matm. Bkz. avtiml-mlk.

.+i 21b/20
[ 1 ]
. 20b/14, 58a/5 [2]

[ 2 ]
ayz: <Ar. Bkz. ay.
345
. 56b/1
kister: <Far. Kl, ocak kl. Kr. oca kli.
[ 1 ]
. 20a/7
bmr- . Adetli kadn. 56b/1
[ 1 ]
ay: <Ar. Kadnlarda ayba, ay hli, det.
k: <Far.+Ar. Toprak rengi, toprakla ilgili.
.+ 56b/6
. 23b/12
[ 1 ]
[ 1 ]
beyd-
.+
zenn
Hi
adet
rns- . Krmz boya. Kr. zl
grememe, adetten kesilme. 56b/6
boya. 23b/12
azm: <Ar. Bir eit yabani krmz gl. Kr.
z: <Far. 1. Stleen cinsinden, ilalarda
yabn rmz sde gl.
kullanlan bir tr zehir, tohum. Kr. mrr-i f. 2.
. 21b/8
Bir tr mersin. Kr. mersn.
[ 1 ]
. 21a/13
azef: <Ar. amurdan yaplan, atee dayankl kap,

anak, mlek. Kr. sasu presi.
[ 1 ]
l: <Far. 1. Siyah benek, ben. 2. Dikensiz kiraz
. 20b/6
aac. Kr. nba.
[ 1 ]
. 19b/11
azz: <Ar. pek iplik, ibriim. Kr. ebrim bo.

. 21b/9
.+ 21b/2
.+ deng Kara pleme; (Helleborus
orientalis) Kr. at ot, araca ot , ne
.+ 19a/21
ran, arba- esved. 21b/2
[ 2 ]
.+ sifd lenmemi beyaz ibriim.
.+i 19b/13
[ 3 ]
Kr. bey m ebrim. 19a/21
.+i reng Kara pleme; (Helleborus

orientalis) Kr. at ot, araca ot, ne
aef: <Ar. Bir cins kavun. Kr. avun.

. 21b/13
ran, arba- esved. 19b/13
[ 1 ]
ael: <Ar. Topalak, krkboum bitkisi ve bundan

ln- mekk.
. 19b/12
. 20b/14
. 14a/14
[ 1 ]
[ 1 ]
ldmiyn: <Gr. 1. Krlang otu, temre otu;
cm- . 14a/14
ce
1.
yuvarlak, lezzetli taneler.

Yabani kenevir
tohumu;
hdne-i berr.
Karabiber
gibi
siyah,
2. Yabani iri incir. 3.
(Cannabis sativa) . Kr.
. 52a/10
[ 1 ]
nuul- . 52a/10
dm: <Ar. Ksrlatrlm erkek. Kr. mesll.
. 62a/17
[ 1 ]
. adama 62a/17
dir-ricl: <Ar. Bengilik otunun tohumu. Kr.
bezr-i benc, bengilik.
. 21a/1
[ 1 ]
ke: <Far. Kuekmei, obandenei, eek

. 19b/9
[ 1 ]
. 21a/9
ld: <Ar.<Gr. Bkz. ldmiyn.
b: cm- b Su yosunu. Kr. yosu.
nuul-
Kr. mlvun lfes. 2. Bkz. mlvun.

[ 1 ]
[ 1 ]
ce:
lvun: <Gr. 1. Sakz dikeni, Kr. az dikeni.
(Chelodonium majus) . Kr. mmrn. 2. Karamuk

kk; (Agrostemmagithago) . Kr. aramu kki.
. 20a/8
[ 1 ]
ldniyn: <Gr. Karamuk kk;
(Agrostemmagithago) . Kr. aramu kki. Bkz.

ldmiyn.
. 20a/7
[ 1 ]
lr: verd-i lr ren gl, ylan zm, ak
asma, ak sarmak, binkula, hsn-i yusuf. Kr. ren
gli, ilan zmi.
. 53b/3
[ 1 ]
verd-i . 53b/3
m: <Far. 1. Yenecek kadar olgun olmayan,
olmam, i. 2. lenmemi (madde).
. 19a/21, 19a/21, 26a/18, 26a/20 [4]
. zeytndan 26a/20
. zeytndan olan ya 26a/18
bey . ebrim 19a/21
346
aru . ebrim 19a/21

.+dur 16b/20
m: <Gr. 1. Defne aac; (Laurus nobilis) . 2.
Yerazl denilen bir bitki. Kr. yr dehenl.
[ 5 ]
. 21a/12
ebcehl arpznu .+dur 16b/20
m: m-y e Tespih bcei; (Armadillidium
vulgare) , yereei. Kr. imnl-ar, imrl-ar,
[ 1 ]
ma: <Ar. 1. Sirke gibi eki olan, ekilii fazla
olan. 2. Asit.
tesb bcegi, yr eegi.
. 9b/11
.+y 20b/5, 21a/13 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
bala- . Topalak, krkboum bitkisi
.+y e 21a/13
ve bundan elde edilen bir tr ila;
(Cyperus rotundus) . Kr. ln. 9b/11
.+y n Dutgillerden, Msrda

yetien ve kerestesi eski Msrllarca
mumyalara sanduka yapmakta
kullanlm olan bir aa, yabani incir,
da inciri ve bu aacn meyvesi. Kr.
mie: <Far. Serkile, mavi ieklerinden, kara

boya karlan bir ot, seylan, kurun kk;
(Plumbaga zeylanica) . Kr. sergle, rc.

. 19a/20
[ 1 ]
a encri. 20b/5
mderys: <Gr. Yer am, yer peliti, ksamahmut
otu, yer palamutu; (Ajuga chamaepitys). Kr.
m: m- bftden Ba dnmek,
sersemlemek. Kr. u gitmek.
kemderys, yr bell, bourca mamd. 2. Kulun
.+ 58a/2
otu, eri kestane, karagat. Kr. ulunc ot.
[ 1 ]
. 21a/15, 22a/1 [2]

[ 2 ]
mln: <? Gnee ak bir ku tr.
. 19b/5
[ 1 ]
mlvun lfes: <Gr. Sakz dikeni, sakz karlan
.+ bftden 58a/2
nun-nimr: <Ar. 1. Kaplanboan otu, boan
otunun bir tr, itboan; (Aconitum napellus). 2.
Ezeltere, anason; (Pimpinella anisum) , kokar aa;
(Ailanthus glandulosa) . Kr. ezeltere, oar aac,
meryn.
. 21a/11
bir tr diken; ak ve kara olmak zere iki cinsi vardr.
[ 1 ]
Kr. az dikeni.
. 21a/10
[ 1 ]
mlvun: <Gr. 1. Kaplanboan otu, boan otunun
bir tr, itboan; (Aconitum napellus). 2. Ezeltere,
anason; (Pimpinella anisum) ve kokar aa;
(Ailanthus glandulosa) cinsinden bir bitki. Kr.

ezeltere, oar aac, meryn.
nl-kelb: <Ar. 1. Kaplanboan otu, boan
otunun bir tr, itboan; (Aconitum napellus). Kr. it

ldren ot. 2. Kargabken, bitiik ta yaprakl iki
enekliler, yapraklar karlkl iekleri talkm
durumunda olan, meyvesi zehirli bir aa; (Stryhnos
nuxvomice) . Kr. gcle.

. 20b/3
. 21a/10
[ 1 ]
mliyn: <Gr. Ezeltere, anason; (Pimpinella
anisum) ve kokar aa; (Ailanthus glandulosa) . Kr.

. 21a/15
[ 1 ]
mmiln: <Gr. Bkz. mmlan.

. 20a/9
[ 1 ]
mmlan:<Gr. Papatya iei; (Matricaria
chamomilla) . Kr. ppdya, bbnec.

. 21a/12
[ 1 ]
mnis: <Gr. Yer am, yer peliti, ksamahmut
otu, yer palamutu; (Ajuga chamaepitys). Kr. yr

servisi, kemfs. Bkz. kemderys, mderys.
. 22a/2
[ 1 ]
[ 1 ]
nl-krsene: <Ar. Smbl ieine benzeyen,
ekinler arasnda biten yabani bir bitki. Kr. esedlades.
. 21a/6
[ 1 ]
n-eneb: <Ar. Kara pleme; (Helleborus

. 21a/8
[ 1 ]
r: <Far. Diken.
.+ 19a/19, 20a/1, 20a/17 [3]
[ 3 ]
.+
asek
obankalgdan
da
Demirdikeni,
denilen,
dikenli,
batt zaman dikeni ok actan bir ot;
(Tribulus
terrestris) .
Kr.
demr
dikeni. 20a/1
.+ sheyk Bkz. r- asek. 19a/19
347
.+
zehrec
Srn
kesesinden
ya: <Far. Er bezi, taak, testis.
kan ve kl drc olarak kullanlan
. 55a/5, 61a/10 [2]
bir ta. Kr. araza. 20a/17
. imek Er bezlerinin imesi. Kr.
ran-nimr-b: <Ar. Baylk otu, kurtboan
ull-arv. 61a/10
otu, dn ieigillerden, zellikle kknde
msden-i . Er bezlerinin
akonitin adnda bir zehir bulunan bir bitki;
Kr. aa imek. 55a/5
(Acunitum napellus). Kr. bayl.
imesi.
.+i 20a/18
. 20b/1
.+i seg-b Kunduztaa otu ve
[ 1 ]
r: <Ar. Kudret helvas; (Fraxinus ornus) . Kr.
alaeochytris). Kr. unduz yas,
udret elvs, c.
unduz aa, cnd-i bdester. 20a/18
. 21a/7
.+s 14a/15, 16a/21, 16b/3, 20a/18,
[ 1 ]
39b/7, 40b/17,49a/18,62b/20 [8]
ri: <Far. Kanma, kama. Kr. giciyik
.+s imek Kr. verem-i iniyn.
. 57b/21
62b/20
.+i 58a/11, 58a/11, 58a/11 [3]
unduz .+s Kunduztaa otu ve
[ 4 ]
kk,
cavir,
alaeochytris).
.+i bedenh Vcut kants, gvde
olana;
Kr.
unduz
(Ferula
aa,
uyuzu. Kr. gevde giciyigi. 58a/11
cnd-i bdester. 14a/15, 16a/21, 16b/3,
.+i em Gz kants. Kr. gz
20a/18, 39b/7, 40b/17, 49a/18 [7]

.+sna 3a/19
giciyigi. 58a/11
[ 12 ]
.+i dde Bkz. ri-i em. 58a/11

r: <Far.+Ar. Dikene ait, dikenle ilgili.
. 36b/21
unduz .+sna 3a/19
efenc: <Far. Yabani hardal; (Sinapis arvensis). Kr.

yabn ardal.
[ 1 ]
. 19b/1
. helyn tom 36b/21
[ 1 ]
r-nk: <Far. Dikenli.
ellet: <Ar. Deveekmei otu. Kr. deve etmegi,
. 23a/21
ulle.
[ 1 ]
. 22a/7
shek: <Ar. Demirdikeni, obankalgdan da
[ 1 ]
denilen, dikenli, batt zaman dikeni ok actan bir
ot; (Tribulus terrestris) . Kr. demr dikeni, asek.

. 19b/7
emderys: <Gr. 1. Bkz. mderys. 2. Kulun

otu, eri kestane, karagat. Kr. ulunc ot.
[ 1 ]
. 22a/1
iyetl: <Ar.+T. Yararl, etkili.
[ 1 ]
emliyn:<Gr. Ezeltere, anason; (Pimpinella
. 18b/6
anisum) ve kokar aa; (Ailanthus glandulosa) . Kr.
[ 1 ]
ezeltere, oar aac, meryn. Bkz. mliyn.
bey . 18b/6
. 22a/3
temn-nimr-b: <Ar. Baylk otu, kurtboan
[ 1 ]
otu, dn ieigillerden, zellikle kknde

akonitin adnda bir zehir bulunan bir bitki;
(Acunitum napellus). Kr. bayl. Bkz. ran-
enderl: <Gr. Bkz. enderl.

. 22a/5
nimr-b.
. 20b/2
[ 1 ]
Bu bitkinin taneleri zerinde bir zamk vardr. Buna
tm: <Ar. Mhr basan.
yer
.+i 20b/18, 20b/19 [2]
denir.
Bu
zamk
akrep
ve
bcek
gyinegi.
mlk
Milyon
getirilen krmz bir

matm.
Bkz.
ateml-mlk.
Adasndan
kil. Kr. yn-

avtml-bare,
20b/19
.+i yemn Bkz. tm-i mlk.

20b/18
sakz
sokmalarnda panzehir olarak kullanlr. Kr. yabn
[ 2 ]
.+i
[ 1 ]
enderl: <Gr. Yabani gneyik, hindiba, ac marul.
. 21b/16
[ 1 ]
erzemiye: <Far. Bkz. erzme. Kr. nre, hek,
enver, ered.
. 2b/14, 2b/19, 5b/5, 51b/11 [4]
[ 4 ]
348
Safran; (Crocus sativus). Kr. zafern, dev-y
erzime: <Far. Bkz. erzme. Kr. bri.

. 11b/3
mrekkeb.
[ 1 ]
. 20b/14, 60a/9 [2]
erzme: <Far. Hamam otu, vcuttaki gereksiz kllar

almak
iin
kullanlan,
amur
kvamna
.+laru 61b/19
getirilip
[ 3 ]
srlen toz, kire. Kr. amm ot, zern-i siyh,

kelsen.
.+laru rengi 61b/19

ncru: Hkrk. Kr. r.
. 25b/3, 44a/17 [2]
. 55b/21
[ 2 ]
es: <Ar. Bkz. a.
[ 1 ]
ncr-: Bkz. nr-. Kr. c.
. 19b/14
.-ma 57b/9
[ 1 ]
esef: <Ar. Bkz. aef.
[ 1 ]
nr-: Hkrmak. Kr. r.
. 19b/21
[ 1 ]
evd: <Far. Hayvanlara yedirilen taneleri henz st
olup tam pekimemi ya buday ve arpa, kasl,
.-ma 56a/2
[ 1 ]
nn: <Ar. Kna aac; (Lawsonia inermis) . Kr.

na, rvend-i mr.
. 25a/5, 31a/12 [2]
hasl. Kr. buday.
[ 2 ]
. 21b/21
. iegi Kna iei. Kr. kfe.
[ 1 ]
ev: <Far. Ezeltere, anason; (Pimpinella anisum)
ve kokar aa; (Ailanthus glandulosa) . Kr. ezeltere,
31a/12
nnl-baar: <Ar. Sr boku. Kr. r bo.
oar aac, meryn.

. 22a/9
[ 1 ]
ezk: ezk- tesken Dokununca pis koku kartan

bir bcek, domuz bcei, osuruk bcei, bok bcei.
Kr. ouz bcegi, ouzlan bcegi.
.+ 21b/17
[ 1 ]
.+ tesken 21b/17
dr-ricl: <Ar. Bkz. dir-ricl.
. 19b/21
[ 1 ]
lf: <Ar. Bkz. lf.
. 20b/11
[ 1 ]
ll: <Ar. 1. Hilal otu, di otu, kuzgunaya;
(Ammi visnaga). Kr. lur ot, uzun aya, rll,
arez-eyn, pestnc, bstnbc, ekr. Bkz.

ll. 2. Bir ekirge tr. Kr. ekirge.
. 3b/6, 7b/5, 8a/17, 17b/17, 21b/15 [5]
[ 5 ]
. ot 7b/5
llul-memn: <Ar. Mekke saman, mekke ayr;
(Cynodon dactylon) . Kr. mekke ayru.

. 19a/20
[ 1 ]
lbn: <Ar. Burak cinsinden bir bitki. Kr. burca.

. 21b/14
[ 1 ]
l: <Ar. 1. Karm; besinlerin midede
sindirildikten sonra dntkleri kan, balgam, safra
ve sevda (kara safra) maddelerinden her biri. 2.
. 19b/18
[ 1 ]
na: <Ar. Buday; (Triticum aestivum) . Kr.

buday.
.+i 21a/3
[ 1 ]
.+i rmiye 1. Aksrk otu, knds;
(Gypsophila
struthium) .
Kr.
au
unduz, knds. 2. ivit cinsinden bir

bitki. Bkz. ivid. 21a/3
nzr: <Ar. Domuz.
. 9b/5
[ 1 ]
baal- . Niadr soan, adasoan;
(Urginea maritima). Kr. nidr oan,

aa oan. 9b/5
nzrl-bar: <Ar. Domuz bal; (Phocaena
communis) . Kr. k- mh, defln, ouz bal.

. 20a/10
[ 1 ]
re: <Ar. Ebucehil karpuzu, kargadlei, karga
dvelei; (Citrullus colocynthis). Kr. ebcehl
arpz, crtatan dglegi.

. 21a/5
.+i 20a/18
[ 2 ]
.+i kncd Kene tohumu; (Ricinus
communis). Kr. kene tom. 20a/18
red: miyn- red Kunduztaa otu ve kk,

cavir, olana; (Ferula alaeochytris). Kr. unduz
yas, unduz aa, cnd-i bdester.
. 49a/18
349
[ 1 ]
crtatan dglegi. 9a/2
miyn- . 49a/18
ar- . Crtatan, crtlak, crtlang, ac
rs: <Far. Ay. Kr. ayu, dbb.
dlek, ac dvelek, ac kavun, eek
. 20a/2
hyar,
(Vaccinium
mersn.
myrtillus).
Kr.
berr
(Ecballium
dglegi.
kcik . Kk hyar. Kr. earr,

40b/4 [3]
[ 1 ]
n . Yeil ve byk bir cins hyar.
.+ beld 21b/13
Kr. senkn, kvenc. 19b/5, 27b/1,
r: <? Kalya ta; deniz otlar ve ven yaklarak

elde edilen bir madde, sodyum oksidi. Kr. alya
44a/2 [3]
.+a 29a/13, 39b/19 [2]
a.
berr .+a Crtatan, crtlak, crtlang,

. 20a/20
ac dlek, ac dvelek, ac kavun, eek
[ 1 ]
<Ar.
Pelin
otu,
yavan
otu;
(Ecballium
karga
dlei;
elaterium) . Kr. crtatan dglegi, sze,
hyar,
(Artemisia
eceretl-beha,
. 22a/8
[ 1 ]
29a/13,
.+ 8a/2,8b/19,9a/4,19b/5,22a/9 [5]
[ 24 ]
. 15a/15, 16a/12 [2]
.+ drz
[ 2 ]
Yeil ve byk bir cins
hyar. Kr. n yr. 19b/5
cimcim-i . 15a/15
abb-
.+ ger Hint karpuzu, ac hyar.
Stleen
tohumu.
Kr.
Kr. hind arpz. 22a/9
.+ hind Hyarember, acur; (Cassia
abbl-mlk, abbs-seln. 16a/12

ssen-i
fhil.
39b/19 [2]
y: <Ar. Orta Asya'da bir yer ad.
y:
crtatan
ufys, -i r. 30b/20, 33b/19,
.+ 21b/13
r:
dlei;
Kr.
20a/19
rzn: rzn- beld Yaban mersini, kei yemii,

obanzm;
karga
elaterium) .
[ 1 ]
Sar
susam
kk,
fistula). Kr. bil,pl.8b/19,9a/4 [2]
kzl
behmen; (Statice limonium) . Kr. aru ssen dibi,
n .+ Yeil ve byk bir cins
zl behmen.
. 29a/12
[ 1 ]
iltihaplanmasyla ortaya kan bir tr ban. Kr.
ssen-i . 29a/12
bn: <Ar. entiyana otu; (Gentiana lutea) . Kr.

nyn.
. 21b/14
unrz, l.
. 56a/18, 58a/1,58a/10 [3]
.
arma
iltihaplanmas.
[ 1 ]
Kask
Kr.
bezlerinin
baal-
peyd-
gerden. 56a/18
yr: <Far. 1. Kabakgillerden, uzun, iri meyveli,

srngen, bir yllk otsu bir bitki (Cucumis sativus).
2. Bu bitkinin iri, yeil rn, salatalk.
hyar. Kr. bd-reng. 8a/2

yra: <Far. Hyarck, kask bezlerinin
Kr.
ingyr, -i n, celms.
.+ 58a/9
[ 4 ]
.+ arden Sara tutmak, cin tutmak,
uuk tutmak. Kr. ucu utma. 58a/9
. 9a/2, 10b/17, 15a/13, 19b/5, 20a/19,
yrc(): <Far.+T. Bkz. yra.
22a/4, 27b/1, 30b/20, 32a/2, 32a/3, 33b/19,
.+na 62b/13
38a/3,40b/4,40b/4,44a/2, 48b/9, 52a/19 [17]

. enber Hyarember, acur; (Cassia
fistula). Kr. yrenbe, bekber.
[ 1 ]
barma .+na Parmak hyarc. Kr.
nafaa. 62b/13
10b/17
yrenbe: <Far. Bkz. yr enber. Kr. arnb-
. tom 38a/3
hind, -y hind.
. yaprana 52a/19
berr . 32a/2
hind . 1. Hyarember, acur; (Cassia
. 19b/1, 21a/2, 41a/17, 42a/2 [4]

[ 4 ]
yr-zeh: <Far. Crtatan, crtlak, crtlang, ac
fistula). Kr. yrenbe 2. Crtatan,
dlek, ac dvelek, ac kavun, eek hyar, karga
dvelek, ac kavun, eek hyar, karga
rtatan dglegi.
crtlak, crtlang, ac dlek, ac
dlei; (Ecballium elaterium) . Kr.
dlei; (Ecballium elaterium) . Kr. crtatan dglegi,

. 21b/20
350
[ 1 ]
imnl-ar: <Ar. Bkz. imrl-ar.
. 21a/12
[ 1 ]
[ 1 ]
a: a- rmiye avdar cinsinden bir ot; (Secale
cereale). Kr. avdar.
.+ 21a/9
imrl-ar: <Ar. Tespih bcei; (Armadillidium
vulgare) , yereei, eveei. Kr. tesb bcegi, yr

eegi, m-y e.
. 21a/13
[ 1 ]
.+ rmiye 21a/9
zd: <Far. Domuz bcei, osuruk bcei, bok
bcei. Kr. ouzlan bcegi
[ 1 ]
incek: <Far. Menengi, tlk; (Pistacia terebinthus)
ve bu aacn mercimekten byk, yuvarlak, buruk
. 19b/10
[ 1 ]
zdk: <Far. Bkz. zd.
lezzette meyvesi. Kr. meneve, meng yemii.
. 19b/10
. 20a/14
[ 1 ]
[ 1 ]
zede: <Far. Bkz. zd.
irmen: <Far.+Ar. Harmana ait harmanla ilgili.
. 19b/10
. 12b/10
[ 1 ]
[ 1 ]
zed: <Far. Bkz. zd.
trb- . 1. Renkli badana topra. 2-
. 19b/12
Bir aacn dal veya gvdesi zerine,
[ 1 ]
ayn familyann daha iyi bir trnden
zek: eb-i zek Tere tohumu. Kr. tere tom.
alnan dal, gz, tomurcuk vb. paralar
Bkz. eb-i czek.
kaynatrma ii. Kr. a, au. 12b/10
. 31a/5
ir: <Far. Ebegmeci; (Malva siylvestris) . Kr. ebe
[ 1 ]
gmeci.
eb-i . 31a/5
. 19b/17
orsn: <Far. ran'da Hazar Denizi'nin batsnda
.+y 19b/11
kalan blge.
[ 2 ]
. 13a/17,30a/1,48a/3 [3]
.+y am Kenevir, kendir tohumu;
. vilyetinde 13a/17, 30a/1, 48a/3 [3]
(Cannabis sativa) . Kr. kendir tom.
.+da 48a/4
19b/11
l: <Far. 1. Kakula otu, hil otu; (Elettaria
cardomomum) . Kr. le. 2. Labada, efelek;

(Rumex petientia). Kr. lbaa.
. 24a/3, 31a/17 [2]
[ 2 ]
.+dan 45b/16
[ 5 ]
orsn: <Far. 1. Horasana ait, Horasanla ilgili. 2.
Yavan trnden bir bitki, vahizek; (Artemisia
cina) .
. 9a/11, 10b/16, 19b/20, 30a/20, 34a/16,

44a/6, 53a/1, 53a/18 [8]
rvend-i . Labada kk. Kr. lbaa
[ 8 ]
kki. 24a/3
r: <Far. Nesrin, ebboy; sar, siyah, krmz,
bala- . 10b/16
katmer, alaca olur; baz yerlerde karagz de denir.
gl-i . 44a/6
tere-i . 9a/11
Kr. nestern, nesrn.
yn- . 34a/16
. 19b/10
.+i 13a/11
[ 2 ]
tom- .+i zerd 13a/11
rc: <Far. Ebegmeci; (Malva siylvestris) . Kr.
orla-: Horlamak, uyku srasnda soluk alrken boaz

ve burundan grltl sesler karmak. Kr. el-a,
a.
.-ma 55b/8, 60b/18 [2]
ebe gmeci.
. 12b/15, 21a/20 [2]

[ 2 ]
[ 2 ]
o: <Far. Ho, gzel, beenilen, duygular okayan,
zevk veren.
tom- . 12b/15
. 9b/4, 11a/19, 25b/8, 34b/13, 37a/6 [5]
rk: <Far. Yabani kna. Kr. berr na.
[ 5 ]
. 19b/9
[ 1 ]
: <Ar. Ilnm su, lk su. Kr. lca u.
. 20a/11
. oulu iek 9b/4

. ryia 34b/13
o-naar: <Far. Fesleen; (Ocimum basilicum) . Kr.

feslegen.
351
. 22a/9
ouzlan bcegi.
[ 1 ]
ubz: <Ar. Ebegmeci; (Malva siylvestris) . Kr.
ebe gmeci.
. 20a/11
[ 1 ]
ufrede: <Ar. Bkz. ufred.
. 19b/17, 22a/5 [2]
. 20a/12
[ 2 ]
[ 1 ]
ubz: <Ar. Ekmek. Kr. etmek(g), nn.
ufte: <Far. Yatm, uyumu.
.+ 22a/7
.+i 58a/1
[ 1 ]
[ 1 ]
.+ rm Peksimet, piirildikten sonra
.+i eden-endm Vcudun uyuup,
dilimler hlinde kesilerek s ile
hissizlemesi, fel. Kr. gevde
kurutulmu, uzun sre dayanabilen
uvma. 58a/1
ekmek. Kr. beksim. 22a/7
ulbe: <Ar. Yabani kokar sedef otu. Kr. berr oar
ubzl-urd: <Ar. Ylanba, ylanekmei,
edef.
. 22a/6
Kr. ilan bca, plg.

. 20a/1
[ 1 ]
uld: <Ar. Kstebek, porsuk, kr san. Kr. gzsz
[ 1 ]
kpek, kstebek, porsu.
ubzl-urb: <Ar. Sr papatyas, srgz, mast

ppdya.
. 20b/9, 21b/12 [2]

[ 2 ]
ulenc:
[ 1 ]
aac,
tespih
als,
in
. 20b/13
ubzl-urd: <Ar. Bkz. ubzl-m-genc.
[ 1 ]
. 20b/16
ulle: <Ar. Deveekmei otu. Kr. deve etmegi,
[ 1 ]
ellet.
ubzl-m-genc: <Ar. Domuzara,
. 22a/6
domuztopala, buhur- Meryem; (Cyclamen) . Kr.
[ 1 ]
ul: <Ar. Safran; (Crocus sativus). Kr. zafern.
ouz opala, bur- meryem.
. 21a/6
. 21a/18
[ 1 ]
[ 1 ]
ubzl-urniye: <Ar. rek otu; (Nigella sativa) .
Kr. nave-i hind.
. 20b/17
umhn: <Far. Demir sandal olarak bilinen siyah

renkli bir tatr; erkei ve diisi olur. Kr. siyh
rengl bir a.
[ 1 ]
. 21b/16
ubz-nec: <Ar. Bkz. ubzl-m-genc.
[ 1 ]
. 20a/3
umneh: <Far. Bkz. umhn. Kr. andal.
[ 1 ]
ucm: <Ar. 1. Kuekmei; (Polygonum aviculare).
Kr. u etmegi. 2. Srdili otu; (Anchusa
officinalis) ; Kr. r dili.
. 20b/11
[ 1 ]
umm: <Ar. Kuzukula, ekikulak; (Rumex
. 21a/17
. 19b/2, 47b/14 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
uff: <Ar. Yarasa; (Vespertilio). Kr. yarasa.
uncek: <Far. P- derbend denilen Ermeni
. 20b/11, 22b/3 [2]
diyrndan getirilen, tpta fitil yapmnda kullanlan
[ 2 ]
bir bitki. Gut hastalnn tedavisinde kullanlr. Kr.
dim- . yarasa beyni. Kr. yaraa

beynisi. 22b/3
bn.
. 20a/14
ufden: <Ar. ksrmek.
[ 1 ]
.+i 58a/2
unfes: <Far. Bok bcei, domuz bcei. Kr.
[ 1 ]
ouzlan bcegi.
.+i
dim
ksrmek.
Kr.
ksrmek. 58a/2
<Ar.
Tespih
. 20a/2
ufred:
<Far.
Bok
bcei,
. 20b/12
[ 1 ]
domuz
bcei.
Kr.
unrz: <Far. Hyarck, kask bezlerinin
352
. abu Hurma kabuu. Kr. val .
yra, l.
53a/17
. 58a/1
. oru Olgunlamam, ham hurma.
[ 1 ]
Kr. bele, belec, bister, cedl. 10b/6,
urc: <Ar. Bedenin eitli yerlerinde kan
10b/19, 15a/1 [3]
banlar. Kr. yumr, ban.
. oruna 9b/1
. 58a/9
. arbna Hurma arab. Kr. bista
[ 1 ]
. 10a/10
urd: sebendn- urd Hardal; (Brassica nigra).
bh-i . 11b/3
Kr. ardal.
dil-i . Hurma ekirdei. 22b/20
. 27b/8
dii . budana 44b/21
[ 1 ]
db- . 23a/7
sebendn- . 27b/8
aru . 11a/18, 18a/6, 21a/3 [3]
urde: <Far. Bkz. rde.
yeil . oru 11b/7
.+sine 15a/18
.+ya 8b/13, 11a/6, 33a/8, 36b/17 [4]
[ 1 ]
ebcehl
arpz
.+sine
a .+ya Ak hurma. Kr. beyatl-
Kk
aab. 11a/6
ebucehil karpuzu. Kr. cnn. 15a/18
urfe: <Far. Semizlik otu, semizotu; (Portulaca
semzlik olan .+ya 33a/8

aru .+ya 36b/17
.+y 21a/3
. 19b/19
[ 38 ]
[ 1 ]
.+y brn 21a/3
urfen: <Far. Burak cinsinden bir ot; (Vicia
ure: <Far. Hayvann doumundan sonra salan ilk
ervilia) . Kr. burca.
st. Kr. auz.
. 21b/4
. 20a/18
[ 1 ]
urf: <Far. Burak cinsinden bir ot; (Vicia ervilia) .

Kr. burca. Bkz. urfen.
[ 1 ]
ur: <Ar. 1. Tanelerinden hintya kartlan aa,
kene aac; (Ricinus communis). Kr. kene tom. 2.

Stleen otu
. 17a/13, 21b/5 [2]
. 22a/7
[ 2 ]
acer-i . Msrda hamam otu yerine
.+ 19b/3, 19b/16 [2]
kullanlan bir ta. Bkz. amm ot,
.+
erzime. 17a/13
abbl-mlk, abbs-seln. 19b/3
Stleen
tohumu.
Kr.
.+ ufda Su yosunu. Kr. you.
urm: <Ar. Bir eit sar hurma. Kr. aru urm.
19b/16
. 21a/3
[ 3 ]
[ 1 ]
urm: <Far. Hurma; (Phoenix dactylifera) . Kr.
urc: <Ar. Dar kma, k.
ala, arr, fest, lefe, arb.
.+ 58a/5
. 9b/1, 10a/10, 10b/6, 10b/19, 11a/17,
[ 1 ]
11a/18, 11b/3, 11b/4, 11b/7, 15a/1, 15a/4,
.+ lisn Dil dar kmak. Kr. dil
18a/6, 18b/3, 19a/8, 21a/3, 22b/20, 22b/20,
ara ma. 58a/5
23a/7, 23a/7, 29b/18, 34b/19, 36b/17, 37a/9,

37b/5,39a/13,41b/6, 44b/21, 46a/16, 47a/20,
50a/13, 51b/20, 52a/12, 53a/17 [33]
. 22a/8
[ 1 ]
. balna Hurma bal. Kr. saan.
urnn: <Far. Ebegmeci; (Malva siylvestris) . Kr.

ebe gmeci
29b/18
.
urh: <Far. Horoz. Kr. urs.
bekmezi
db-
Hurma
urm,
pekmezi.
aselr-rab.
Kr.
23a/7,
. 12b/15
[ 1 ]
tom- . 12b/15
37b/5 [2]
. cekirdegi Kr. nale, dil-i urm.
urs: <Far. Horoz. Kr. bidns.
11b/4, 22b/20, 52a/12 [3]
. 7b/11, 15b/9, 17a/16, 20b/10, 22a/8,
. ekirdegi Hurma ekirdei. Kr.
27a/4, 27a/17, 30a/4, 35a/2, 36a/19 [10]
ker,
nevt-temr,
46a/16, 51b/20 [3]
cedb.
15a/4,
[ 10 ]
. gzi Horozgz otu,
353
maydanozgillerden, beyaz veya pembe

iekli bir bitki; (Seseli tortuosum).
Kr. sliys, ssls, ssliys, sed,
ut: <Far. 1. Gergedan. 2. Hayvan boynuzu,

gergedan boynuzu. 3. inde bulunan yabani byk
bir kutur. Bu boynuz onun n kemiidir.
em-i urs, aynddk.27a/4,27a/17, 30a/4, 36a/19 [4]

. gzi ot 35a/2
. arnndan an adur 17a/16
. 19b/7
[ 1 ]
uzan: <Far. Sinirli yaprak; (Plantago major). Kr.

siirl yapra.
. 21b/4
. aa Horoz taa. Kr. uyetd-
[ 1 ]
dk. 20b/10
em-i . 15b/9
usre: <Far. Fesleen; (Ocimum basilicum) . Kr.
fa: <Ar. 1. Burak cinsinden bir ot. Kr. burca.

2. Yemende bulunan zehirli bir aa.
feslegen.
. 21b/6, 21b/7 [2]
. 21b/9
[ 1 ]
usrev-dre: <Far. Bkz. usrev-dr.
. 20a/3
[ 2 ]
:-
. 20a/3
smbl;
(Nardustachys
[ 1 ]
.+ u 21a/4
: <Ar. eftali; (Persica vulgaris). Kr. eftl.

. 19b/16
[ 1 ]
uyetd-dk: <Ar. Horoztaa. Kr. urs aa.
Hint
.+ 21a/4
[ 1 ]
usrev-dr: <Far. Havlcan otu; (Galanga

officinalis) . Kr. araat, avlincn, avlincn.
jatamansi) . Kr. sdec-i hind.
[ 1 ]
k: <Far. Domuz.
. 20b/10
.+ 22a/12
[ 1 ]
[ 1 ]
.+ mh Domuz bal; (Phocaena

communis). Kr. ouz bal, defln.
uyetl-kelb: <Ar. ttaa otu. Kr. it aa.

. 20b/9
22a/12
[ 1 ]
uyetl-mr: <Ar. Hayvan taa. Kr. ayvn
k-berkend: <Far. Kadnlarda ayba, ay hli, det.
aa.
Kr. ay, tekrr, n-be.

. 58a/1
. 20b/10
[ 1 ]
[ 1 ]
uyet-aleb: <Ar. Dildamak ieinin dibi, salep
kk, tilkitaa otu, itkasar; (Orchis hircina). Kr.
dilk aa, dil ama iegin dibidr.
l: <Ar. Hyarck, kask bezlerinin

yra, unrz.
. 19b/19, 50a/21 [2]

[ 2 ]
uk: <Far. Kuru, yabis.
. 41b/4
[ 1 ]
r- . Lut Glnden kartlan bir
eit kara zift. Kr. ara zift. 41b/4
uk: <Far. Kuruluk.
.+i 58a/3
[ 1 ]
.+i leb Duda kurumak. Kr. ua
urma. 58a/3
u: <Far. 1. Kuru yemi. 2. Gnlk aacnn bir
tr, mukl- mekk . Kr. mul- mekk.
. 21a/1
[ 1 ]
utra: <Gr. Pelin otu, yavan otu; (Artemisia

. 21a/19
[ 1 ]
. 58a/10
[ 1 ]
lel: <Far. Rezene; (Foeniculum vulgare) . Kr.
rziyne.
. 21b/20
[ 1 ]
m: <Far. 1. Mee aac meyvesi, palamut. 2. Bir
ot. Kr. bilik.
. 20b/2
[ 1 ]
n: <Far. 1. Kan. 2. Srdili otu; (Anchusa
officinalis) . Kr. r dili, lisn-evr.

. 20a/1, 27b/21 [2]
seyl-i . Krmz boya. Kr. slgen.

27b/21
.+ 20a/5, 20a/11, 58a/3, 58a/4, 58a/4,
58a/6 [6]
[ 8 ]
.+ meden ez bn Burun kanamak.
Kr. burun anama. 58a/3
354
.+
berber
ez
gel
Boazdan
kan
eit smbl, krmz reyhan. Bkz.
gelmek. 58a/4
snbl-i sr, snbl-i afir. 30a/7
.+ ez-mene meden Kan iemek. Kr.
.+i 22a/8
an iemek. 58a/4
[ 2 ]
.+ k Kurbaa kan. Kr. urbaa
.+i erzen Dar ba. Kr. aru ba.
an. 20a/11
22a/8
.+ reften-i ikem Kanl ishal. Kr.
t: <Ar. Byk balk.
yrekden an gitmek. 58a/6
. 14b/4, 46a/5 [2]
.+ siyvn kikardekan aac, bakam

aac;
(Caesalpinia
echinata) .
Kr.
[ 2 ]
iki
genc-i .
arda an, baam aac. 20a/5
n: nn- n Kereviz; (Apium graveolens).
sar trbit denir. Kr. cebel-i ceheng,
Kr. kerefes.
cebleheng. 46a/5
. 51b/5
[ 1 ]
genc-i . tomna 14b/4

y: <Far. Ter. Kr. ter.
nn- . 51b/5
n-be: <Far. 1. Kanl su. Kr. anlu u. 2.
Kadnlarda ayba, ay hli, det. Kr. ay, tekrr,
Sr d, sr otu ve sar
diken denilen bitkinin tohumu, kkne
. 57b/21
[ 1 ]
ye: nn- ye rek otu; (Nigella sativa) . Kr.

nave-i hind.
k-berkend.
. 51a/19
. 57b/21, 58a/1 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
rde: <Far. 1. Ufak, kk. 2. ilmi, yenilmi.
.25a/16,53a/4,59b/13 [3]
[ 3 ]
nn- . 51a/19
yz: <Far. Yarasa; (Vespertilio). Kr. yarasa,

uff, av, m- kr.
. 20a/15
. yapralar 25a/16, 53a/4 [2]
[ 1 ]
semm- . Zehir iimi kii. 59b/13
re: <Far. 1. Sarmak otu; (Hedera helix). Kr.

armau. 2. Yemek, imek.
z: <Far. 1. Tuz aac dedikleri nesnedir ve denize

yakn yerlerde posas denize dp rzgarla dalga
. 20a/15
dve dve kehribar olur. 2. ran'da eker karlan bir
.+i 58a/6, 58a/7 [2]
yer ad.
[ 3 ]
.+ 21b/18, 45b/7 [2]
.+i endm- nvar 58a/7
[ 2 ]
.+i gtn-i dendn Diler dibinde
.+ herc A aac, zakkum aac;
(Nerium oleander). Kr. au aac.
bulunan etleri yeme hastal. Kr. eti
21b/18
ynmek. 58a/6
gendem-i .+ rm Bir eit buday.
r: clnr-i r Katmer nar iei. Kr. atmer
Kr. buday. 45b/7
nr iegi.
. 15a/12
[ 1 ]
clnr-i . 15a/12
rit: <Far. Ebegmeci; (Malva siylvestris) . Kr.

ebe gmeci
. 19b/18
[ 1 ]
rden: <Far. drarn yapma zorluu, sidik zoru.
. 57b/21
[ 1 ]
r-perest: <Far. Ebegmeci; (Malva siylvestris) .
Kr. ebe gmeci
. 20a/20
[ 1 ]
e: <Far. Baak.
. 30a/7
snbl-i . Hindistanda bulunan bir
z: iyh- z Eskiden Ermenilerin yaadklar

blgede bulunan, fitil yapmnda kulllanlan ifal bir
bitki.
. 32b/17
[ 1 ]
iyh- . 32b/17
srev: <Far. Padiah, hkmdar.
. 45b/13
[ 1 ]
gl-i
Ayvadana,
civanperemi,
kovan iei, ak yavan, barsama otu;
(Achillea) . Kr. ayva ana. 45b/13
srevn: <Far. 1. Defne yemii. 2. Mersin yemii.

Kr. defne, mersn.
. 19b/6
[ 1 ]
355
nebd-dbb: <Ar. Ay zm, Fundagillerden,
kk taneli yemiler veren, tyl bir bitki (Arbutus
uva ursi). Kr. ayu zmi.
b: <Ar. Pamuk; (Gossypium) . Kr. panbu.
. 36a/13
. 37b/3
[ 1 ]
[ 1 ]
cc: <Ar. Erik; (Prunus domestica) . Kr. erik.

. 2a/6
nebl-ayye: <Ar. ren gl, ylan zm, ak

asma, ak sarmak, binkula, hsn-i yusuf. Kr. ren
gli, ilan zmi.
.+ 2b/12
. 35b/9
[ 2 ]
.+ eby Sar erik, zerdali, kays;
(Armeniaca vulgaris) . Kr. aru erik.
2b/12
lun: Ilgn aac ve yemii; (Tamarix tetrandra) .
[ 1 ]
neb-aleb: <Ar. Tilki zm, it zm;
(Solanum nigrum ). Kr. dilk uyru yemii, dilk
zmi.
. 35b/9, 36b/21 [2]
Kr. arf, kejmz, gezmz, gez.

.
3a/15,
8b/6,
12b/11,
13a/16,
13b/6,
13b/14,13b/19,14a/18, 17b/15, 26a/5, 34a/1,
[ 2 ]
r: <Ar. 1. Irak halkndan, Irakl. 2. Irak'a ait.
. 17a/15, 23b/7 [2]
35b/1,43a/5,43a/15, 43a/19, 45a/16, 49b/16,
[ 2 ]
51b/16 [18]
. vilyetinde 23b/7
. aac 34a/1, 45a/16, 51b/16 [3]
acer-i . Bilei ta. Kr. bileg a,
. iegi 43a/15
. yemii 13b/6,14a/18,17b/15, 26a/5,
35b/1, 43a/5, 43a/19, 49b/16 [8]
.
yemiine
8b/6,
12b/11,
acerl-misenn. 17a/15
r: <Ar. Kk, soy, damar.
.+ 35b/10, 35b/13, 36b/11, 37a/4, 37a/4,
13a/16,
37a/5 [6]
13b/14 [4]
[ 6 ]
yemil ac . Yemili ac lgn aac.
.+ enberbrs 35b/13
Kr. el. 3a/15
.+ kfr 36b/11
.+ 52a/20
.+ kh 37a/4
[ 19 ]
.+ rbs 37a/5
a .+ 52a/20
.+ rvc 37a/4
lca: 1. Ilka. 2. Scak su kaynayan yer. Kr. ,

ftir.
.+ ybis 35b/10
rul-af: <Ar. Gebre otunun kk; (Capparis
. 20a/11, 38a/10 [2]
spinosa) . Kr. kebere kki.
[ 2 ]
. 35b/7
. u 20a/11,38a/10 [2]
ncru: Hkrk. Kr. ekuhe, eke, r, zanek,
zer, fuv, helek. Bkz. ncru.
.
55b/13, 55b/16, 59a/6, 59a/8, 61a/1,
[ 1 ]
rul-cen: <Ar. Andz; (Juniperus drupacea) .
Kr. anduz.
. 36a/5
61a/7, 63a/9 [7]
[ 1 ]
[ 7 ]
rul-ceyl: <Ar. Lut Glnden kartlan bir eit
nru: Bkz. ncru.
zift. Kr. zift.
. 55b/15
. 37a/3
[ 1 ]
[ 1 ]
neb: <Ar. zm.
rul-eyger: <Ar. Egir, kaskotu, azakeeri,
.+i 36b/7
hazambel, yel otu, eil; (Acorus calamus) . Kr. egir,
[ 1 ]
.+i sn Kanbil otu, gvei feneri;
(Physalis
alkekengi).
Kr.
anbl,
kknec. 36b/7
neb: bevsr-i neb Makatta zm gibi basur

olmak.
. 56b/7
[ 1 ]
bevsr-i . 56b/7
vec.
. 35a/18
[ 1 ]
rul-ayye: <Ar. Ylan zm, ren gl, ak
asma, ak sarmak kk. Kr. ren gli, ilan zmi.
. 36b/15
[ 1 ]
rul-kfr: <Ar. Zencefil cinsinden, kokulu
uyarc olarak kullanlan bir safran kk. Kr.
356
zurunbd.
. 35b/10
sarek: <? Kara gnlk; (Cortex styracis). Kr. ara

gnlk.
[ 1 ]
run-nisyn: <Ar. Ba ars. Kr. ba ars.
. 60b/2
[ 1 ]
. 6b/15
[ 1 ]
ran: Isrgan otu; (Urtica) . Kr. bentn-nr,
ar, keerne.
. 2a/1, 8b/10, 11b/17, 17b/13, 27a/18,
rus-ss: <Ar. Meyan kk. Kr. puyan kki.
36b/4, 40b/12, 43a/20 [8]
. 35a/18
[ 8 ]
[ 1 ]
. dikeni Isrgan dikeni. Kr. encere.
ru-un: <Ar. Sar boya elde edilen bir kk. Kr.
2a/1
aru boya.
. dikeni tom 17b/13
. 35b/7
. tom 36b/4
[ 1 ]
. tomna 27a/18
ruz-zafern: <Ar. Zerdeal, Hint safran
lan-: Islanmak.
. 36a/2
.-an 51a/21
[ 1 ]
ru-eheb: <Ar. Babiberi, uzun biber; (Piper

longum). Kr. drl-fulful.
. 36a/20
[ 1 ]
l: <Ar. Yabani havu, kara kk, mhr-i
sleyman; (Pastinaca sativa) . Kr. aul, mhr-i

sleymn.
[ 1 ]
rma: Irmak, akarsu, nehir.
. 16b/12, 38a/8 [2]
. yarpuz Irmak kenarlarnda yetien
. 2a/1
[ 1 ]
lab: <Ar. Pamuk; (Gossypium). Kr. panbu.

. 36b/21, 41b/14 [2]
[ 2 ]
bir eit yarpuz. Kr. ftenc-i nehr.
16b/12
.+larda 18b/18, 41b/9 [2]
[ 5 ]
ram: <Ar. Yasemin iei; (Jasminum) . Kr.
[ 1 ]
sbana: <Gr. Ispanak; (Spinacia oleracea). Kr.
[ 1 ]
rfl: <Ar.
[ 1 ]
sfan: <Ar.<Gr. Bkz. sban.
. 2b/4
1. Be maddeden yaplan ifal bir
macun. 2. Su yoncas; (Menyanthes trifoliata) . Kr.

-y le-i evr, -y le-i elvn.
. 4b/17, 23a/13 [2]
[ 2 ]
riye: <Ar. Erite a. Kr. erite a.
. 2a/12
sfan, irken.
.+a 2b/5
[ 1 ]
rll: <Ar.<Gr. Klr otunun bklmeyen, daha
sert olan bir cinsi; (Ammi visnaga). Kr.
otnu
drlmezi,
[ 3 ]
.-madan 60a/2
[ 1 ]
. 3a/10
[ 1 ]
safn: <Ar. Bkz. safln.
. 5b/12
[ 1 ]
lur
ricll-arib,
. 3b/5, 18b/12, 24b/11 [3]
sn-: Isnmak, scak duruma gelmek.
ker, zerdek, gezer.
aetl-ar,
bca ot.
[ 1 ]
safln: <Ar. Havu; (Daucus carota). Kr. hevic,
Kr.
. 56a/9
. 29b/10
sban: <Gr. Ispanak; (Spinacia oleracea). Kr.
meyvesi.
l: <Ar. 1. Salvermek, brakmak, koyuvermek. 2.
sermec. Bkz. sban.

[ 1 ]
Pamuk
shal, srgn. Kr. yrek srmek, ishl. Bkz. istil.
ysemen.
. 36a/1
yemii
abab. 41b/14
.+lar 35a/5
i-: mek.
i.-mi 7a/7, 7a/10, 10b/20, 10b/20, 12a/11,
12b/14,
12b/19,
13a/8,
15a/17,
15a/17,
18a/5, 18b/20, 19a/1, 28b/15, 40a/5, 42b/5,

52b/1, 52b/13 [18]
[ 18 ]
357
ibl: <Ar. Deve.
i.+inden 18a/3, 18b/13, 19a/14, 39a/12,
i. 4a/6, 40a/12 [2]
39a/12 [5]
[ 2 ]
[ 31 ]
ab-i i. Devenin erkeklik organ. Kr.
deiz i.+inden 39a/12
deve siki. 40a/12
ar amnu i.+inden an
ibls: <Ar. eytan.
pulcuazlardur 19a/14
i. 3b/19, 5a/8,5a/16,18a/9,35a/15,50b/13 [6]

[ 6 ]
snger i.+inden 18b/13

ic-: Bkz. i-.
i. aa drler bir adur
i.-mi 59b/13
eytantaa denilen bir ta. Kr. Bkz.

acerl-arib, acerl-velde.18a/9
[ 1 ]
i: , insann veya herhangi bir eyin ii.
i. rna eytantrna, an
i.+i 60a/18
ieigilerden, genellikle dalarda
ula i.+i 60a/18
yetien bir eit bitki; (Phyteuma). Kr.
i.+idr 48a/7
3b/19, 5a/16,35a/15, 50b/13 [4]
i.+inde
m-i mh, afr-b, frl-l.
ibls: <Ar. Karabasan, kabus, uykuda arlk
meneve yemii i.+idr 48a/7

6a/2,
29b/15,
32b/16,
41a/7,
41b/20, 42a/5, 42a/8, 47b/2, 48b/8, 52a/6,
basmas. Kr. uyuda ar bama.
52b/4, 60b/18, 62b/21 [13]
i. 55b/2
beden i.+inde 62b/21
[ 1 ]
deiz i.+inde6a/2,47b/2,52a/6,52b/4 [4]
ibn-i rl-a: <Ar. Kaya koruu, dam koruu;
ab i.+inde 48b/8
(Sedum) . Kr. aya oru.
i.+indeki 50a/17
i. 3b/8
aru llen i.+indeki tele 50a/17
[ 1 ]
i.+inden 17a/13, 21b/11, 39b/3, 49b/4 [4]
ibrhim: <br. 1. nananlarn, halklarn babas. 2.
deiz kpgin i.+inden 39b/3
Peygamberlerden shak ve smil'in (A.S.) babasdr.
snger i.+inden an adur 17a/13
i. 29a/1, 41a/4 [2]
i.+ine 31b/15
[ 2 ]
i.
dikeni
dikeni,
brahim
ylan
dikeni,
dikeni,
deve
elmas;
(Eryngium) . Kr. arane. 41a/4

secere-i i. Ayt aac; (Vitex agnus
castus) . Kr. ay aac. 29a/1
ibre: <? tmeye bal bir hastalk.

i. 55b/6
ebcehl arpznu i.+ine 31b/15

i-: mek.
i.-mi 63a/12
[ 1 ]
in: in.
i. 1b/14, 51a/21 [2]
[ 2 ]
[ 1 ]
idn: idn- nrdn Rum smbl, salyan
ic: Bkz. i.
i. 8a/7, 61b/13 [2]
i. burma Karn armak, sanclanmak.
Kr. keryi. 61b/13
i. ya
[ 21 ]
deve
ya, hayvansal ya. Kr.
bh. 8a/7
i.+i 5a/18, 9b/13, 11a/17, 30a/14, 40b/11,
53a/10, 53b/1, 56a/10, 56a/20 [9]
i.+i gecmek 56a/10, 56a/20 [2]
berr mercimek i.+i 11a/17
ebcehl arpznu i.+i 9b/13
trunc i.+i 5a/18
i.+inde 4a/17, 4a/18, 6b/15, 8a/14, 9b/13,
10b/17,12a/1,12a/11, 21a/5, 23a/13, 26a/16,
43b/3, 44a/10, 58b/3, 59b/6 [15]
dez i.+inde 12a/11
u i.+inde 9b/13, 10b/17 [2]
you i.+inde 8a/14,12a/1, 43b/3 [3]
smbl, alaman smbl, sultan smbl. Kr.

snbl-i rm.
i.+ 36b/9
[ 1 ]
i.+ nrdn 36b/9
iflunce: <Far. Hardal tohumuna benzeyen, krmz,
koku yapmnda kullanlan bir tohum. Kr. ardal.
i. 6b/20
[ 1 ]
igde: de aac ve meyvesi; (Elaegnus
angustifolia) . Kr. amrn, pistenk, sincid,
ubeyr.
i. 5a/6, 26a/13, 27a/7, 37b/6 [4]

i. aac 26a/13
i.+ye 3b/14, 8a/5 [2]
[ 6 ]
itibs: <Ar. Tutulma, tutukluk.
i.+ 55a/15
358
[ 1 ]
i. 36a/6
i.+ am Adet grememek, adetten

kesilmek. Kr. ay utulma. 55a/15
[ 1 ]
ilm: <Ar. Gm tala. Bkz. ilmiy.
itilf: <Ar. Anlamazlk, uyumazlk, karklk,
i. 47b/14
ikilik.
[ 1 ]
i. 23a/14, 23a/15 [2]
[ 2 ]
itimm: <Ar. Perhiz, diyet. Kr. berhz ylemek.

i. 2a/1
[ 1 ]
itilf: <Ar. Bkz. itilf.
i.+la 20a/9
[ 1 ]
itinr-ram: <Ar. Rahim boulmas.
i. 55a/8
[ 1 ]
iken: ken, esnasnda.
i. 43b/21
[ 1 ]
iki: ki.
ilmiy: <Ar. Bakr, gm ve altn gibi maddelerin

tala. Gz hastalklarnn tedavisinde kullanlr. Kr.
adamiy.
i. 42a/4
[ 1 ]
ilan: Ylan. Kr. ayye, mr.
i. 5a/19, 6a/14, 8a/14, 8a/17, 10a/18, 13b/4,
14a/8, 14a/9, 14a/9, 15b/11, 18a/17, 20a/1,
22b/16, 24b/4, 27a/10, 28a/11, 31a/1, 31a/3,
32a/15, 33b/1, 33b/2, 35b/9, 36a/15, 38b/3,
39a/16, 39a/19, 39a/21, 40a/2, 43a/7, 43b/4,
43b/8, 44a/3, 46a/10, 46b/19, 46b/21, 51a/3,
51b/1,52b/11, 52b/12, 52b/19, 53a/2, 53b/4,
53b/7,54a/11,54a/17, 54a/18, 58a/18, 61b/5,
61b/16, 61b/19, 62b/15, 63a/14 [52]
i. 2a/17, 4a/19, 6a/21, 7a/19, 11a/9, 14a/12,
[ 52 ]
15a/9, 20a/5, 21b/14, 22a/13, 23a/1, 26b/12,
i. bal Ylan bal, ylana benzeyen,
30b/2,31a/16,32b/13, 35a/7, 35a/20, 40a/21,
kaygan derili, ince uzun ve eti
40b/10, 42a/13, 42b/17, 60a/17, 61b/15 [23]

[ 23 ]
beenilen bir balk; (Anguilla) . Kr.

ferte, mr- hc.39a/16, 51a/3 [2]
i. ee alt Bademcikler, mk. Kr.
i. ba 1. Ylanba, atlarn
levzeteyn. 61b/15
takmlarna ss olarak taklan bir eit
i. arda an Kan durdurmak iin
deniz bcei kabuu, katr boncuu. 2.
kullanlan bir eit reine,
Bir eit sarmak yemii. Kr. ayn,
ikikardekan aac, bakam aac;
reisl-f, g- mh, atr
(Caesalpinia echinata) . Kr. baam
boncu5a/19, 24b/4, 44a/3, 52b/19
aac, ebrenc, ayda, n- siyvn,
[4]
demml-yefn, sebb, eyn, andem,
i. bca Ylanba, ylanekmei,
n.2a/17, 20a/5, 22a/13, 26b/12,
ylanyast, ylanbura;
30b/2, 35a/20,40b/10 [7]

i. arda anna 6a/21
i. au mbeyninde 35a/7
ikll: <Ar. 1. Boya kartlan bitki kkleri,
yapraklar. Bkz. iklll-melik. 2. Ta, tvey. Kr.
elvclar boyas.
i. 3a/14
[ 1 ]
(Dracunculus vulgaris) . Kr. plg,
ubzl-urd, drn, eceretttn, grz- mrr, nl-g. 14a/8,

14a/9, 14a/9, 22b/16, 43a/7, 43b/8,
51b/1 [7]
i. bca dibi 46b/21

i. bca ot 20a/1, 31a/3 [2]
i. bcana 8a/17
iklll-melik: <Ar. Koboynuzu otu, kokulu yonca,
i. bcanu dibi 46b/19
eek yoncas da denilen iekleri boyar madde olarak
i. ba 33b/2
kullanlan bir bitki; (Melilotus officinalis) . Kr. oc
boynuz, nek, mfln, mekyun.
i. 2a/2, 30a/19, 48b/21, 50a/5 [4]

[ 4 ]
iklm: <Ar. lke, diyar, memleket.
i.+i 40a/20
[ 1 ]
i.+i snden in lkesi. 40a/20
i. av 8a/14,27a/10[2]
i. ot Ylan otu, baldran,
maydanozgillerden, nemli yerlerde
yetien zehirli bitkilerin ortak ad, a
otu; (Conium maculatum) . Kr. aml-
f, ur- f. 31a/1, 40a/2 [2]

i. armsa drler otdur
Ylansarmsa. Kr. ml-ayye.
ikr: <Ar. Meyan kknden elde edilen ya. Kr.
13b/4
puyan dibin ya.
i. oma Ylan sokmak. Kr. gezende-
359
i mr, herr-i mr, neh. 61b/5,
i.+e 1b/5
61b/19, 62b/15, 63a/14 [4]
i.+e lzm olan eczlaru 1b/5
i. d 36a/15
i. zmi Sarmak gibi etrafnda olan
i.+i 1b/2, 35a/21 [2]

i.+i esved Hamam otu. Kr. amm
aalara ve bitkilere sarlan, salkmnda
ot, erzme. 35a/21
onar tane yemii bulunan bir bitki, ren

gl, ylan zm, ak asma, ak
sarmak, binkula, hsn-i yusuf. Kr.
lib-i i.+i ebdn 1b/2

i.+ 1b/3
[ 4 ]
ren gli, enblis lf, bervniy,
mekr i.+ talnde 1b/3
laul-ar, siyh-dr, eceret-
ilk: Bkz. ilik. Kr. m.
l, ariyetl-ced, nebl-ayye
i. 48b/21
fr, fi, falmns, kermetlbey, hezr-fen, hezr-cen, hezrgez, verclr, verd-i lr.6a/14,
10a/18, 18a/17, 28a/11, 32a/15, 33b/1,
35b/9, 38b/3, 39a/19, 39a/21, 43b/4,
[ 1 ]
imm: <Ar. 1. Cemaate namaz kldran kimse, en
nde olan, nder. 2. imame Tespihlerin ba
tarafna geirilen uzunca para.
i. 7a/8
52b/11, 52b/12, 53a/2, 53b/4, 53b/7,
[ 1 ]
54a/11, 54a/17, 54a/18 [19]
imskl-cerr: <Ar. Mekke Denizinden karlan,
i. zmi dibi 46a/10
parmak eklinde bir ta. Bkz. abi-i firavn.
kcik i. bca 15b/11
i. 5b/16
ilduz: Yldz.
[ 1 ]
i. 18a/15
imtin: <Ar. Deneme, tecrbe etmek.
[ 1 ]
i.+umuzdur 7b/18
ile: le.
i. 19a/16, 28a/15, 36a/17, 57a/7, 58a/10 [5]
[ 5 ]
[ 1 ]
imtil: <Ar. 1. Dolma, dolgunluk. 2. Kan durma, kan
toplanma. Kr. fsid olma.
ilel: <Ar. Hastalk. Kr. mara, illet.
i. 55b/16, 62b/12 [2]
i. 60b/5
[ 2 ]
[ 1 ]
i. olma 62b/12
ilell-efr: <Ar. Trnakta olan hastalklar.
imk: mik, grtlak. Kr. levzeteyn.
i. 60b/5
i. 61b/15
[ 1 ]
[ 1 ]
ilik: Kemiklerin i boluklarn dolduran yal
in-: nmek; 1. Yksekten veya yukardan aaya
madde.
doru gelmek. 2. Bir yeri kaplamak, basmak veya bir
i. 63a/16
yerden akmak, kaymak.
[ 1 ]
i.-en 16a/1
illet: <Ar. Hastalk. Kr. astal, mara, derd.
i.-mek 57b/5, 59b/10, 61a/1, 61a/3, 62b/4,
i. 60b/2
62b/5, 62b/7 [7]
i.+dr 57a/15
boaz i.-mek 61a/1
i.+i 60b/3, 60b/3, 60b/4 [3]

i.+i
dendn
Di
ars.
Kr.
di
szs. 60b/3
i.+i
mene
drar
yolunda
olan
hastalk. 60b/3
i.+i serd Souktan olan hastalk.
60b/4
i.+inden 63a/17
[ 6 ]
l i.+inden 63a/17
illetu-l: <Ar. Dalakta olan hastalk, dalak
ars. Kr. ala ars.
i. 60b/1
[ 1 ]
ilm: <Ar. lim, bilim.
yl i.-mek 57b/5
i.-b 62a/20
[ 9 ]
inbt-ur: <Ar. Gzn iinde kl kmak.
i. 55b/10
[ 1 ]
ince: nce.
i. 19a/1, 28a/1, 60a/2 [3]
[ 3 ]
i. ebrim 19a/1
aru i. tomdur 28a/1
incel-: ncelmek, zayflamak.
i.-en 57b/12
i.-mi 58b/9
[ 2 ]
360
incin-: ncinmek; arpma, skma, burkulma vb.
i.-mek 61a/4
etkenlerle vcudun bir yeri ar verir duruma gelmek.

i.-mek 59a/19
[ 1 ]
indel-ba: <Ar. Bazlarna gre.
[ 1 ]
iplik: plik; pamuk, keten, yn, ipek, naylon vb.
dokuma maddelerinin uzun, ince liflerinden her biri.
i. 6a/4, 44b/7, 59a/3 [3]
i. 29b/4
[ 3 ]
[ 1 ]
i. mara Barsaklarda kurt olmas.
infitl-ur- efdh: <Ar. Aadan kan

boanmas, akmas.
i. 56a/12
59a/3
iri: ri, byk.
i. 2a/17, 4b/18, 5a/19, 6b/13, 8b/13, 9b/21,
[ 1 ]
15b/14, 20a/2, 26b/1, 30b/1, 30b/4, 31a/14,
inkisrl: <Ar.+T. Krklk, zayflk, kuvvetsizlik,
35a/16, 35b/3, 37a/9, 37b/2, 37b/10, 41a/15,
iktidarszlk. Kr. afl, fetreb.
42b/9, 43a/5, 49a/21 [21]
i. 61a/4
i. meneve 30b/4
[ 1 ]
i. ppdya Sr papatyas, srgz,
inlbr-ram: <Ar. Rahmin yer deitirmesi,
Kr. r gzi. 2a/17, 5a/19, 9b/21,
dnmesi. Kr. ram dnmek.
37a/9, 41a/15 [5]
i. 55b/19
i. ppdya iegi
[ 1 ]
8b/13, 30b/1, 35b/3,
42b/9,43a/5,49a/21 [6]
innn: <Ar. Cinsel gc olmayan erkek, iktidarsz,
i. sdn zeytn 6b/13
sstendam. Kr. puluc.
i. yarpuz 35a/16, 37b/10 [2]
i. 60b/13
i. zeytn 26b/1
[ 1 ]
berr i. ppdya iegi
insn: <Ar. nsan.
31a/14
berr i. ppdya 4b/18
i.+da 56a/11
siyh i. zm 37b/2
[ 1 ]
insn-nefs: <Ar. Koyunlarn otladklar yerlerde
aru i. yalabu iegi 15b/14
yetien sar iekli yabani bir ot. Koyunlarn stn
r gzi ddkleri i.
arttrr. Kr. aru iek.
20a/2
i.+si 18a/19, 47a/4 [2]
i. 3a/1
[ 23 ]
[ 1 ]
uz ulanu i.+si 47a/4
iniyn: verem-i iniyn Er bezlerinin imesiyle
meneve yemiin i.+si 18a/19
ortaya kan bir hastalk. Kr. yas imek.

i. 62b/20
irice: rice, byke.

i. 36b/20
[ 1 ]
[ 1 ]
verem-i i. 62b/20
i. ppdya iegi Sr papatyas,
intir: <Ar. 1. Dalmak, yaylmak, iin dalmas,
srgz, mast iei, arnika; (Arnica
damar imesi, kabarmak. 2. Vcudun uygun olmayan
montana). Kr. r gzi, ayn- l.
baz yerlerinde kllar kmas, tylenme.

i. 56a/2
i.+ 55b/4
36b/20
iri: rin, iltihap. Kr. cerat, rm, b.

i. 58b/14, 61a/9 [2]
[ 2 ]
i.+ ayn Gz deliinin byk olmas,
iri gzllk 55b/4
[ 2 ]
irilen-: rinlenmek, iltihap toplamak, yang.
i.-mek 55b/12
intir-afe: <Ar. Vcudun uygun olmayan baz
[ 1 ]
yerlerinde kllar kmas, tylenme.
gz i.-mek Gzn irin toplamas. Kr.
i. 55b/21
amas. 55b/12
[ 1 ]
inzl: <Ar. 1. ndirme, indirilme. 2. Uykuda d
azmas, men boalmas.
i.+ 34b/6
[ 1 ]
ile-: nlemek; ac, znt belirten kesik sesler
karmak. Kr. fetreb.
ppdya iegi
ir:
umm-
ir
Sincan
alsnn
(Paliuru spina) . Kr. sincan alsnu tom.

i. 18b/21
[ 1 ]
umm- i. 18b/21
irtic: <Ar. Geri dnmek, dnmek.
tohumu;
361
i.+y 55b/12
helyn, seprne, dilk uyru.
[ 1 ]
i. 2b/7
i.+y derdr- tad Ba dnmesi, ba

armas.
Kr.
ba
egzinmek,
frensn. 55b/12
[ 1 ]
isfiys: <Far.<Gr. Baa yapra, bedamar otu,
otu, karnyark otu tohumu; (Plantago
psyllium). Kr. bezr-i an, baa yapra tom.
krksinir
ir: Bkz. iri.
i. 4b/18
i. 2a/10, 9a/6 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
isfd: <Far. Beyaz, ak.
i. bezr-i an 9a/6
i.+i 6b/9
i. ppdyadur 2a/10
[ 1 ]
ifahn: <Far. rann nc byk ehri.
i.+i sipd Beyaz hardal, tere tohumu,
i. 13a/15
beyaz biber tohumu, ac tere tohumu.
i. dilince 13a/15
Kr. a ardal. 6b/9
i.+ 6b/1
ishl: <Ar. Olaandan daha ok, daha sk ve sulu
[ 2 ]
i+
tetr
Kuekmei
(Polygonum
etmegi. 6b/1
aviculare).
tohumu;
Kr.
dk karma, srgn, trk, i srme, amel, linet,

kabz kart. Kr. yrek srmek, istil, l.
i. 55b/2, 56a/9 [2]
ifhn: <Far.+Ar. Isfahana ait, Isfahanla ilgili.
i.+e 55b/8
i. 2a/9
i.+i 55b/8, 55b/9 [2]
[ 1 ]
kehl-i
[ 5 ]
i.
Kaba
tutya,
srme
ta,
i.+i kebed Karn ars yapmayan
antimon. Kr. emed. 2a/9
ishal. 55b/9
isfenc: <Ar. Snger. Kr. snger.
i.+i madeye Karn
i. 17a/13
[ 1 ]
acer-i i. Snger iinden kan bir
yapan
is: <Ar. Kuekmei otunun tohumu; (Polygonum

i. 5b/12
ta. 17a/13
[ 1 ]
isfencl-bar: <Ar. Snger. Kr. snger.
isim: <Ar. Ad.
i. 3b/16
i.+lerin 1b/6
[ 1 ]
[ 1 ]
isfend: <Far. 1. Beyaz biber tohumu, akaaa, ak
mkil olan i.+lerin 1b/6
hardal, ac tere tohumu. 2. Yzerlik tohumu. Kr.
iskendn: <Far. Kilit.
yzerlik tom, a ardal.
i.+ 7a/16
i. 2a/6
[ 1 ]
i.+i 5b/11
i.+ esved
[ 2 ]
isalin: <Gr. Deniz mumyas, zift mumyas.
bey ardal. 5b/11

isfendr: <Far. Beyaz hardal, tere tohumu, beyaz
Kr.zift.
i. 5a/15
biber tohumu, ac tere tohumu. Kr. a ardal.
[ 1 ]
i. 4b/12, 17b/19 [2]

[ 2 ]
i.
officinalis),
(Fumaria
(Amaranthus) .
islm: <Ar. Bir yer ad.

i. 35a/7
Kadifeiei;
horozibii;
Ar kovanndan kartlan
pire sidii. Kr. pire bevli. 7a/16
i.+i sifd Tere tohumu, ak hardal. Kr.
r-
ars
ishal. 55b/8
[ 1 ]
Kr. mr-i n, beg brki, suln

brgi. 17b/19
isferem: cevz-i isferem 1. Meyan; (Glycyrrhiza) .
Kr. buyan. 2. Mersin tohumu. Kr. mersn tom.
i. yannda 35a/7
isml-umr: <Ar. A aac, zakkum aac;
(Nerium oleander). Kr. au aac, arzem, z-
herc.
i. 15b/12
i. 2b/12
[ 1 ]
[ 1 ]
cevz-i i. 15b/12
ispindt: <Far. stbe, kurun karbonat. Kr.
isfidc: <Far. Helyun, kukonmaz bitkisi, tilkien,

tilkikuyruu, separine; (Asparagus officinalis) .
Kr.
stbec.
i. 4a/5
362
[ 1 ]
isril: <Ar. Hz. Yakub'un (A.S.) lkab. 2. Hz.
Yakub'un
(A.S.)
soyundan
gelenler,
Ben
srail,
i.-mek 56b/6, 58a/4, 59a/16 [3]

[ 3 ]
an i.-mek Kan iemek. Kr.bevld-
srailoullar.
dem, n- ez-mene meden.56b/6,
i. 17a/9,17a/21, 43a/2 [3]
58a/4 [2]
[ 3 ]
ikl: ikl-i aem tburnu iei, yabani gl,

kpek gl, kuburnu; (Rosa canina) . Kr. it burn.
ben i. zeytn Ben srail zeytini
i.+i 6b/17
denilen bir ta. Kr. kefrl-yehd,

acer-ab, acerl-yehd.17a/21,
[ 1 ]
i.+i aem 6b/17
43a/2 [2]
ben i. zeytn drler bir adur 17a/9
it: t, Kpek.
i. 2b/17,3a/7,3a/16,3a/21,6a/12,6b/8, 6b/17,
issi: Scak.
7b/7,8b/8,9a/16,13a/8, 16b/9, 18a/1, 19a/12,
i.38b/20,59b/11,63a/13[3]
i. olma 63a/13
20b/3,20b/9,22b/10,22b/20, 25b/7, 26b/19,
i. otdur 38b/20
27a/13,27b/2,28a/18, 28a/19, 28b/7, 28b/11,
i.+den 61b/4
28b/14,29a/3,30b/6,
i.+dr 59b/11
32a/4, 32b/8, 33a/13, 35b/5, 35b/6, 38a/2,
30b/9,
31a/2,
i.+sin 59a/15
38a/3,38a/3,38a/11,38a/18,
38b/3,
31b/3,
39a/18,
40a/10,40b/19, 43b/17, 44b/8, 44b/9,44b/13,
[ 6 ]
45b/1,
i.+sin aberi 59a/15
45b/15,
46a/12,
47b/1,
49b/20,
51b/14, 52b/21, 53a/5, 53b/2,53b/12 [60]
issilik: Scaklk.
[ 60 ]
i. 55a/16
i. bal tbal,durgun sularda
[ 1 ]
yaayan ok ayakl, kk bir eit su
iste-: stemek.
bcei. Kr. m, kefcelz. 31b/3,
i.-memek 55b/10
44b/8 [2]
[ 1 ]
i. boncu t boncuu,katr boncuu,
istifde: <Ar. Yararlanma.
ylanba 1. ou binek hayvanlarnn
i. 1b/8, 1b/15 [2]
boynuna ss olarak taklan, mavi
[ 2 ]
i. derse 1b/15
camdan iri boncuk. 2. Bu boncuklarla
i. db 1b/8
birlikte dizilen kk deniz
istir: <Ar. 1. Geveme, uyuma, armak. Kr.
kabuklar.Kr. sipdmhre, ilan ba.
uv arma. 2. <Gr. Kzl zrnk. Kr. zl zern.
28a/19
i. burn tburnu iei, yabani gl,
i. 5a/16, 56a/3 [2]
i.+y 56a/7, 56a/8 [2]
Kr. ikl-i aem, zn,
[ 4 ]
i.+y melze Boazda bir verem. Kr.
krtlik. 56a/8
i.+y fda Kurbaa
eklinde
bir
verem. 56a/7
istis: <Ar. Vcudun baz yerlerinde su toplanmas
hastal, siroz hastal. Kr. y.
i. 60a/3
[ 1 ]
istis: <Ar. Bkz. istis. Kr. arnda u gecmek,
sl-nye, yebrn.
i.55a/16,59b/11,63a/16 [3]
[ 3 ]
i. mara Siroz hastal. 59b/11
istil: <Ar. Srgn, trk, i srme. Kr. yrek
srmek, ishl, l.
i. 56a/9
[ 1 ]
ie-: emek, i yapmak.
ayzn.6b/17, 38a/3 [2]

i. burn aac Kr. ecere-i ms,
hemsd. 31a/2, 53b/12 [2]
i. burn aacnu yemii Kr.
laram. 47b/1
i. burn iegi 18a/1
i. burn iegine 38a/2
i. burn dikeni Kr. uleyl-kelb.
35b/6
i. burn gli Kr. nesrn-ab,
verds-siy, afrs min. 51b/14,
53a/5, 53b/2 [3]
i. burn gline 3a/7
i. burn yemiine 2b/17, 22b/20 [2]
i. keseri tkasar bitkisi; (Solanum

nigrum) . Kr. baal-eneb. 9a/16
i. memesi 1. Kpek zm, tilki
zm. 2. Brtlen; (Solanum nigrum) .
363
Kr. bezztl-kelb. 8b/8
iegi.
i. ldren ot Kpekldren,
i. 36a/6
kargabken bitiik ta yaprakl iki
[ 1 ]
enekliler, yapraklarkarlkl iekleri

talkm durumunda olan, meyvesi zehirli
bir aa; (Stryhnos nux-
ilem: <Ar. ivit otu, nil z.

i. 35b/5
i.+i 37a/3
vomice). Kr.nl-kelb. 20b/3
[ 2 ]
i. ldren ot Kr. drm.22b/10
i.+i nl ivit otu. Kr. ivit. 37a/3
i. penefesi Kpekmenekesi, yabani
meneke; (Viola Canina) . Kr. sbnec,
h-bk, bnek, festl-kelb,
ayssetl-kelb, bernf, tesse. 13a/8,

27b/2, 30b/9, 38a/3, 39a/18, 40a/10 [6]
i. penefesine 7b/7
i. siki 1. Soanak da denilen keskin,
fena kokulu bir eit ot, yabani
sarmsak, it siyegi, yaban prasas, da
gendenesi; (Allium porrum) . Kr.
serfiyn, sed, sert, sindiynl-ar,

etr, inr, avfl-ar, farsiyn,
farfiyn, alders, krrs-i cebel,
gevzen, gnd-i p-y kh, verr,
encde, al-kelb. 2. Srme. Kr.
efnn. 3a/16, 6a/12, 6b/8, 16b/9,
32a/4, 32b/8, 33a/13, 38a/11, 38a/18,
40b/19, 44b/13, 45b/1, 45b/15, 46a/12,
52b/21 [20]
Kr. uyetl-
kelb. 20b/9
i.
zmi
1.
Kpek
zm,
tilki
zm. 2. Brtlen; (Solanum nigrum) .

Kr.
fevris,
engr-
rb,
engr.3a/21,26b/19,27a/13,
eek mrl, encs, ehliy.

. 5a/17
[ 1 ]
n: <? Hint d, Hindistanda yetien bir d
aac; (Lignum Aloes) . Kr. d- hind.

. 6b/1
[ 1 ]
lmiye: <Ar.<Gr. Akdeniz'de bir ada, Milyon

Adas, Limni Adas.
. 47a/19
[ 1 ]
. aasndan 47a/19
28b/7, 28b/11, 28b/14, 29a/3, 30b/6,
i. aa ttaa otu.
al: <? Eek marulu; (Sonchus oleraceus) . Kr.
seg-i
28a/18,
38b/3, 43b/17 [6]

i. zmi bekmezi 49b/20
i. zminden 44b/9
i. zmin dibin 19a/12
i. zmin rmzsi 35b/5
i. zencebli 25b/7
ittifsn-nefes: <Ar. Nefesin kt kokmas. Kr.
nefes oma.
i. 56a/11
[ 1 ]
ittisl-adea: <Ar. Gz deliinin byk olmas,
iri gzllk. Kr. necel.
i. 56a/5
[ 1 ]
izr: <Far. Suyun dibi.
i.+ 5b/2
[ 1 ]
i.+ efyn Deniz kp. Kr. deiz
kpgi. 5b/2
iris: <Ar. Yabani hatem iei. Kr. berr atem
mruls: <Gr. Gezdigeti, sar ssen, bataklk
sseni, kelba, kl otu; (lridaceae pseudacorus) .

Kr. gezdigecdi, aru ssen.
. 4b/4
[ 1
rliyn: fnfes-i rliyn Cavir zamk kartlan
aalar. Kr. cvr.
. 39b/12
[ 1 ]
fnfes-i . 39b/12
rad: <Gr. Tarm iisi, renber, amele.
. 56a/6
[ 1 ]
. mara Irgat hastal,rgat uyuzu,
rgat uyuzbceinden gelen kantl
deri deimeleri. Kr. ym. 56a/6
rd: <Ar. 1. Uyutma, uyutulma. 2. Uyku verici bir
bitki. Kr. ar.
. 5a/14
[ 1 ]
rn: <Gr. 1. Kna. 2. Yabani badem. 3. Kasn aac
ve zamk, akr otu, heliz, engjed; (Ferula assa-
foetida) . Kr. an, zrn- sdn. Bkz. ern.

. 5b/6
[ 1 ]
rmn: kemmn- rmn Karaman kimyonu; (Carum
carvi). Kr. kerevy.

. 45a/7
[ 1 ]
364
kemmn- . 45a/7
rs: <Gr. Mavi zambak kk; (ris lurida) . Kr. gk
karniy: <Far. Kzlck aac ve meyvesi, egren,

vez yemii. Kr. vez.
ssen dibi.
. 2a/2, 47b/16 [2]

.+y 2b/1
k. 40a/21
[ 1 ]
kbil: <Ar. Helile otu trlerinden biri; (Terminalia) .
Kr. helle, ebrenc-i kbil, birinc.
[ 3 ]
.+y beyn Sar zrnk, sar arsenik.
k. 4b/20,5b/8,6b/1,6b/1, 10a/16, 20b/13 [6]
Kr. ar zern. 2b/1
[ 6 ]
afar- k. Sar helile otu. Kr. amse-i
ve: Be karde denilen ifal
rsn: <Gr. Evren pulu denilen bir maden, yer
bitkiler: emlec bellec hellec afer-i
yldz. Kr. yr ylduz, al.
kbil hellec-i esved. 20b/13
. 7a/4
[ 1 ]
ebrenc-i k. Bkz. kbl. 6b/1
jer: <Far. Ku kursa, inedn, havsala. Kr.

ura.
hellec-i k. Kara helile otu;
(Terminalia) . Kr. esrek, erne.

4b/20, 5b/8 [2]
kble: <Far. Tahl dlecek dibek; attarlarn ecza

dvdkleri ta havan. Kr. avn.
j. 25b/10
k. 43a/21
[ 1 ]
jj: <Far. Kenger; (Cynara cardunculus). Kr.

kenger.
[ 1 ]
kbs: <Ar. Karabasan, korkulu d. Kr. girn-
geten merdm-i der-b, ar bama.
j. 25b/9
k. 61a/18
[ 1 ]
jengr: <Far. Bakr pas cinsinden yeil renkli bir
gz ta. Kr. zencr, enrn.
j. 6a/15, 25a/17 [2]
[ 2 ]
[ 1 ]
ayt, b, elfiy, ez-zemml-ayy, el-m-i
seb, en-nrz-zevr, er-rn, en-nfil-r,
el-lebenl-amel, el-urd, er-rav.
j. 2b/18,26a/16, 37b/8 [3]
j.+dr 2b/15
am
fst.
Kr.
kc: <Far. Bulama a. Kr. bulamac.

k. 43a/9
[ 1 ]
kd: <Ar. Yemen'de yetien hurma aacna
benzeyen ve iei gzel kokan bir aa. Kr. keder.
k.43a/9,46a/13,46a/18 [3]
[ 3 ]
j.+ye 5a/3
k. aacna 43a/9
kabe: <Ar. Mekkede bulunan, Mslmanlarca kble

olarak kabul edilen ve hac ibadeti yaplrken tavaf
edilen kutsal yer.
k.+de 19a/12, 46a/13 [2]
[ 2 ]
kabl-baar: <Ar. kzde bulunan ak kemii.
Kr. kz a.
k. 44b/12
kac: <? Kartal kuu; (Aquila) . Kr. artal u.
[ 1 ]
k.
fstu. 13a/5
jve: <Far. Cva. Kr. ab, zba. Bkz. aynl-
k. 45b/10
k. 13a/5, 44a/19 [2]

tom-
j. 36a/3
[ 1 ]
aac.
[ 2 ]
jv: Bkz. jve.
[ 5 ]
[ 1 ]
kc: <Far. Bir eit kk am aac. Kr. cam
k. iegidr 46a/18
kdzn: kemr-i kdzn amda yetien bir eit
keiboynuzu bitkisi. Kr. arnb- m, grze ,
grek-i kzn.
k. 45b/6
[ 1 ]
kemr-i k. 45b/6
kf: <Ar. Arap alfabesinin yirmi beinci harfi.
k.+ 27a/2
[ 1 ]
k.+ acemile g sesi okutan Fars
kefi. 27a/2
kfr: <Ar. Kfur aacndan elde edilen, hekimlikte
kullanlan, beyaz ve yar saydam, kolaylkla
paralanan, gzel kokulu bir madde. Kr. r.
k. 21b/11, 36b/11, 41a/16 [3]
365
r- k. Zencefil cinsinden, kokulu

uyarc olarak kullanlan bir safran
[ 1 ]
kknec: <Far. Bkz. kknec.
kk. Kr. zurunbd. 36b/11
k. 43b/17
k.+a 19a/9
k.+ 43b/17
[ 5 ]
k.+ ibrem Kokusu limon ve aa
kavununa benzeyen bir aa zamk.
Kr. ubeyr. 43b/17
kane: <Far. Kuduz bcei; (Cantharis) . Kr. uduz
bcegi.
k. 44a/1
[ 1 ]
kd: <Far. Kt.
k. 9b/13, 17b/18, 39a/4, 39b/10 [4]
k. dzerler 17b/18
[ 1 ]
kkl: <Far. 1. Kzlca buday, ven kk. Bkz.
oan, cavdar. 2. Aksrk otu, knds; (Gypsophila
struthium) . Kr. au unduz.
k. 45a/20, 45b/4, 45b/5 [3]

[ 3 ]
kknec: <Far. Kanbil otu, gvei feneri; (Physalis
alkekengi). Kr. anbl, cevzl-merc, abbl-lehv,
dbr, debrc, neb-i sn, ubub. Bkz. kknec,

kkne.
k. 14b/19, 18a/12, 22a/11, 23a/4, 23b/5,
36b/7,36b/18,37a/9,42a/11 [9]
[ 9 ]
k. tom Kr. uslds,
k.+a 41a/11
23b/5, 42a/11 [2]
[ 5 ]
kle: <Far. Pamuk ekirdei. Kr. panbu
br.
klbh: <? drarn tutamayan kii. Bkz. klbm.

k. 61b/7
ekirdegi.
k. 43a/1
[ 1 ]
kh: <Far. Saman, saman p.
k. 54a/16
hezr- k. Nane; (Mentha piperita).
Kr. nan. Bkz. hezr- bh. 54a/16
k.+ 44b/2, 44b/17 [2]

[ 3 ]
k.+ mekk Mekke ayr; (Cynodon
dactylon) . Kr. mekke ayru. 44b/2,
44b/17 [2]
kh: <Far. Marul; (Lactuca sativa). Kr. mrl,

a.
k. 43b/1
k.+y 44b/15
[ 2 ]
k.+y ar Eek marulu; (Sonchus

oleraceus) . Kr. eek mrl. 44b/15
kl: <Far. Srck kuu, ourcuk, ekirgekran,

ekirge kuu; (Sturnus vulgaris) . Kr. rc.
k. 43a/1
[ 1 ]
kjre: <Far. Aspir tohumu, yalanc safran, haspir,
kurtum; (Carthamus tinctorius) . Kr. afr tom.

Bkz. kkiyne.
k. 43b/21
[ 1 ]
kkiyne: <Far. Aspir tohumu, yalanc safran,
haspir, kurtum; (Carthamus tinctorius) . Kr. afr

tom. Bkz. kjre.
k. 43b/19
[ 1 ]
kkne: <Far. Bkz. kknec.
k. 43b/18
[ 1 ]
klbm: <? drarn tutamayan kii. Bkz. klbh.
k. 61b/7
[ 1 ]
kluc: <Far. 1. Saksaan kuu, ala karga; (Pica
pica) . 2. Gvercin kuu. Kr. asaan u.

k. 45a/2
[ 1 ]
kl: <Far. Vcudunda kabarck, sivilce kan kii.

k. 61b/6
[ 1 ]
kmil: <Ar. Yetkin, erikin, eksiksiz, mkemmel.
k. 28a/7
[ 1 ]
krb: <Ar. Ceviz aac zamk. Kr. kehrb, z
aac am.
k. 43b/15
[ 1 ]
krtne: <Far. Poy otu tohumu. Kr. boy tom.
k. 42b/19
[ 1 ]
kse: <Far. Bardak, tas, anak.
k.+i 45b/10, 46a/1 [2]
[ 2 ]
k.+i ekenek 46a/1
k.+i enek 1. Ar kuu; (Merops
apiaster). 2. Er kuu, bayku, puu,

. Kr. er u. Kr. kskne.
45b/10
kser: <Far. Hint brlcesi, Hind mrdmk. Kr.

mrdmk-i hind.
k. 46a/14
[ 1 ]
kskne: <Far. 1. Ar kuu, srt sar, karn mavimsi
366
yeil, Gney Avrupa, Kuzey Afrika, Orta Asyada az

aalkl, ak yerlerde yaayan bir ku; (Merops
apiaster). 2. Er kuu, bayku, puu, . Kr. er u.

k. 43b/16
[ 1 ]
ksn: <Far. Hindiba, yaban marulu, gneyik;
(Cichorium endiva) . Kr. gyinek, hindub.

k. 42b/15
[ 1 ]
kra: <Far. Takran iei, 2500 mden yukar
keb: <Far. d aac; (Aquilaria agallocha). Kr d

aac.
k. 43a/11
[ 1 ]
kebb: <Ar. 1. Atete kavrularak veya kzartlarak
piirilen her trl yiyecek, et. 2. Bkz. kebbe. Kr.
arasy, arasyn.
k. 40a/14
[ 1 ]
kebbe: <Ar. Kuyruklu biber; (Piper cubeba). Kr.
uyrulu bber, arsn.
k. 41a/20, 45b/2 [2]
yerlerde sert kayalar yarp yetien bir iek
(Leontopodium alpinum).
k. 34a/14
[ 1 ]
kim: <Far. 1. Mendek otu tohumu. Bkz. hendek. 2.
[ 2 ]
kebbiye: <Ar. 1. Nilfer iei tohumu;
(Nymphaea) . Kr. nlfer tom, abbl-ars. 2.

Bkz. kebbe.
k. 16a/19
Yaban servisi, koca yarpuzu. Kr. semen, merv.
[ 1 ]
k. 44a/5
[ 1 ]
k: <Far. Dalm, viran, ykk.
kebed: <Ar. 1. Karacier. Kr. ciger. 2. Tutkal. Kr.

utal.
k. 43a/11, 59b/12 [2]
k. 12b/12
[ 2 ]
[ 1 ]
sdde-i mufer-i k. Verem hastal.
k. binlarda 12b/12
Kr. verem, ciger utulma. 59b/12
ktre: <Far. Ba ars. Kr. ba ars.

k. 61b/6
kebed: <Ar. Karacierle ilgili, karaciere ait.

k. 55b/9
[ 1 ]
[ 1 ]
kvenc: <Far. Yeil ve byk bir cins hyar. Kr. n
ishl-i k. Bir tr ishal. 55b/9
yr.
k. 44a/2
keber: <Ar. Gebre otu. Bkz. kebere. Kr. nadama.

k. 8a/12, 52a/10, 52b/8 [3]
[ 1 ]
kvile: <Far. Yabani prasa; (Allium porrum) . Kr.
[ 3 ]
berr pra. Bkz. gven.

k. 46a/14
[ 1 ]
kv: <Far. 1. Dalayan, yakan, yakc; etkili, gl.
benc-i k. 8a/12
kebere: <Ar. <Lat. Gebre otu, keditrna;
(Capparis spinosa) . Kr. aab, el, feyres, abrs,
laf, nar.
2. Kad aac, hurmaya benzer bir aa. 3. Kad
k. 7a/13,8a/12,8b/19,9a/2,9a/4,10a/3,
iei, Hicazda bulunan bir iek. Kr. erm.
13b/18, 31b/5, 32b/4, 35b/7, 38b/17,

40a/6, 41b/17, 44b/1, 51b/16 [15]
k. 5b/3
k. kki 8a/12,10a/3,35b/7,44b/1[4]
[ 1 ]
k. yemii 13b/18, 32b/4, 40a/6, 41b/17
kv: gl-i kv Aspir iei, safran iei. Kr.
[4]
afr iegi.
k.+ye 4a/13, 40b/15, 47a/12 [3]
k. 44a/15
[ 1 ]
gl-i k. 44a/15
kyine: derd-i kyine Gz ars. Kr. gz ars.
[ 18 ]
kebesde: <Far. Kini otu; (Coriandrum sativum) .

Kr. kinz.
k. 46a/20
k. 58a/20
[ 1 ]
[ 1 ]
derd-i k. 58a/20
kzn: grek-i kzn amda yetien bir eit
keiboynuzu bitkisi. Kr. arnb- m, kemr-i
kebest: <Far. Ebucehil karpuzu, kargadlei, karga

dvelei; (Citrullus colocynthis). Kr. ebcehl
arpz, anal, crtatan dglegi.

k. 43a/12
kdzn, grze.
[ 1 ]
k. 45b/6
[ 1 ]
grek-i k. 45b/6
kebeste: <Far. Ebucehil karpuzu. Bkz. kebest,

kebest.
367
keci: Kei; ( Capra hircus). Bkz. Kei.
k. 43a/13
[ 1 ]
k. 4a/2,4a/16, 21b/1, 38a/14, 38a/14,
kebest: <Far. Ebucehil karpuzu. Bkz. kebest,
54b/10, 54b/13 [7]
kebeste.
[ 7 ]
k. 43a/13
k. boynuz Keiboynuzu; 1.
[ 1 ]
Baklagillerden, kerestesi
kebhe: <Far. Brtlen dikeni. Kr. bgrtlen
marangozlukta, kabuklar tabaklkta
kullanlan bir aa, harnup; (Ceratonia
dikeni.
siliqua) . 2. Bu aacn baklaya benzer,
k. 43a/16
ekerli yemii. Kr. yett, arnb,
[ 1 ]
kebkec: <Far. Yabani kereviz cinsinden bir bitki,
arnb- m.21b/1,54b/10,54b/13 [3]
masiva iei, yrtclar ayas, dn iei, kurbaa
k. boynuz aacnu iegidr 4a/2

k. boynuzna 4a/16
otu, dn otu. Kr. dgn iegi, berr kerefes.
k.
k. 43a/13, 46a/15 [2]
iri
k. 47a/16
taneli,
uzunca,
beyaz
ya
da
kecr: <Far. Zencefil cinsinden, kokulu uyarc
ln. 47a/16
olarak kullanlan bir safran kk, cedvar. Kr.
kebk: <Far. Siil. Kr. sigil.
zurunbd.
k. 43b/9, 61b/11 [2]
k. 43b/4
[ 2 ]
kebknec: <Far. Su teresi tohumu. Kr. u kerdemesi
tom.
[ 1 ]
kei: Kei; ( Capra hircus).
k. 35a/13, 44a/6 [2]
k. 42b/19
[ 2 ]
[ 1 ]
k. boynuznu aacnu iegi 44a/6
kebreve: <Ar. Hint kz. Kr. gv- hind.
k. rna Keitrna, sar burak.
k. 43a/8
Kr. lfl-ar. 35a/13
[ 1 ]
kebriy: <Far. Karaman kimyonu; (Carum carvi) .
ker: <Far. Bkz. kecr.
Kr. urdumne, urdumn, kerevy.
k. 25b/21
k. 45b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
zurunbd- k. Er kurtaran, kk
kebde: <Far. Sorgun aac, bey sd, sepeti

sd; (Salix viminalis) . Kr. orun aac.
vene benzeyen, efltun iekli, lapa

yaplarak banlar oldurmakda
k. 43a/13
kullanlan bir eit bitki. Kr. er
[ 1 ]
urtaran, zirvend-i mdevver,
kebter: <Far. Gvercin. Kr. ggercin.
zirvend-i mdarac. 25b/21
k. 27b/17, 44a/15 [2]
keder: <Far. 1. Yemen'de yetien hurma aacna
[ 2 ]
benzeyen ve iei gzel kokan bir aa. Kr. kd.

k.
Gvercin
dks.
Kr.
ggercin bo. 27b/17

kec: <Far. Su pazs. Kr. u pazus.
k. 43b/9
[ 1 ]
kecek: <Far. Kabuklu smkl bcek, mhre. Kr.
burma edef, elzn, inc, sipdmhre.
k. 46b/10
[ 1 ]
kecem: <Far. Koruk, olgunlamam zm. Kr.
[ 1 ]
memesi.
keci egirtmeci, f. 38a/14
le-i k. Byk kakula otu. Kr.
k. 44b/4
keci
krmzms olan bir eit zm. Kr.
[ 1 ]
oru. Bkz. keb.
Bkz.
k. memesi Keimemesi, sert kabuklu,
kebr: <Ar. Byk.
sergn-i
egirtmeci
38a/14
[ 2 ]
2. Bademciklerin iip armas, dilcik. Kr. dilck.

k. 43a/9,46a/18,61b/7 [3]
[ 3 ]
kedi: Kedi, pisik; (Felis domesticus).

k.+si 28a/14
[ 1 ]
hind
k.+si
Hint
kedisi.
Kr.
sinnevr. 28a/14
ked: <Far. Kabak; (Cucurbita) . Kr. aba.

k. 43b/11
[ 1 ]
kef: <Far. 1. Kpk. 2. Semizlik otu, semizotu;
(Portulaca oleracea). Kr. semzlik ot, semz ot. 3.
368
ksrk sesi.
[ 1 ]
kef-ze: <Far. Domuz bal; (Phocaena communis).
k. 43b/9, 58b/7, 58b/7 [3]
Kr. ouz bal.
k.+i 43b/14, 45a/18, 46a/15 [3]
k. 44a/7
[ 6 ]
[ 1 ]
k.+i bgne Sra kp, sra suyu.
keh: <Far. Saman, tala, p.
Kr. ra kpgi. 45a/18
k.+i 43b/21
k.+i dery Denizkp Kr. deiz
[ 1 ]
kpgi. 43b/14
k.+i
nemm
Barsama
ya.
k.+i hen Demir tala. Kr. demr
Kr.
tala. 43b/21
marama ya. 46a/15
kehrek: <Far. Patlcan; (Solanum melongena) . Kr.
kefcelz: <Far. t bal. Kr. it bal.
bncn, bdincn.
k. 44b/8
k. 45b/19
[ 1 ]
[ 1 ]
keff: <Ar. 1. El, aya, avu ii. 2. Pene.
kehkem: <Far. Patlcan; (Solanum melongena) . Kr.
k.+i 44b/20, 46a/12 [2]
bncn, bdincn. Bkz. kehrek.
[ 2 ]
k. 46b/3
k.+i dem Adameli otu. Kr.adam
[ 1 ]
eli. 44b/20
k.+i yemn Gvercinaya otu. Kr.
kehl: <Ar. Gze srme ekme.

k.+i 2a/9
ggercin aya. 46a/12
[ 1 ]
keffd-dbbe: <Ar. Ayeli, aypenesi de denilen

iekleri
katlan,
kurutularak
ok
yllk,
aylara
dikenli
koku
ve
vermesi
otsu
bir
k.+i fhn Kaba tutya, srme ta,
iin
antimon. Kr. emed. 2a/9
bitki;
(Acanthus hirsutus). Kr. ayu eli, ayu penesi,

azanbel, muryfn.
k. 44a/20
kehrb: <Far. Ceviz aac zamk. Kr. z aac

am, siydrvn, am- cevz, arnl-cer, arub,
ahrubn.
[ 1 ]
k. 28b/2, 28b/21, 33a/1, 40b/10, 41a/15,
keffl-adm: <Ar. Ayt aacnn yapra. Kr. ay
41b/1, 43b/15 [7]
yapra.
[ 7 ]
k. 45a/5
[ 1 ]
kehl: <Far. Su teresi tohumu. Kr. u kerdemesin

tom.
keffl-dim: <Ar. Rum smbl, salyan smbl,

alaman smbl, sultan smbl. Kr. snbl-i rm.
k. 45a/7
[ 1 ]
keffl-arib: <Ar. Muhabbet ve sevgi otu, adam
k. 45b/20
[ 1 ]
kehyn: <Far. Ay gl, bir akayk tr; (Peconia
corollina). Kr. ayu gli, fvaniy, d-alb

k. 45a/11
[ 1 ]
otu, haclar otu, insan otu, toskafa kavunu, yer
elmas, kankurutan, kpek elmas; (Mandragora
autumnalis) . Kr. muabbet ot, sevg ot.

k. 45a/19
keb: <Ar. Koruk, olgunlamam zm. Kr. oru,

kecem.
k. 44b/4
[ 1 ]
[ 1 ]
keffs-seb: <Ar. Yabani kereviz. Kr. kerefes-i
kej: <Far. 1. Uyuz hastalna yakalanan insan,
berr.
hayvan. Kr. uyuz. 2. Ilgn aac.

k. 44b/2
[ 1 ]
keff-ab: <Ar. 1. Srtlanayas. Kr. srtlan ayas,

mlkl-bul, ayu eli, ayu penesi. 2. ahtere otu;
(Fumaria officinalis) . Kr. htere.

k. 45a/13
[ 1 ]
kefrl-yehd: <Ar. Ben israil zeytini denilen bir

ta. Kr. ben isril zeytn, acer-ab, acerlyehd.
k. 61a/16
[ 1 ]
kejen: <Far. Kzlck aacnn meyvesi; (Cornus
mas) . Kr. zlcu yemii.

k. 44a/4
[ 1 ]
kejmz: <Far. Ilgn aac ve yemii; (Tamarix
tetrandra) .
Kr. lun, arf, gezmz, gez.
k. 43a/5
[ 1 ]
k. 43a/2
kekec: <Far. Su teresi ve tohumu. Kr. u teresi,
369
kebknec.
[ 2 ]
(Apium
k.+i
ayn
Kereviz;
graveolens). Kr. kerefes. 46a/17
k. 11b/15, 42b/20 [2]

[ 2 ]
tom- k. 11b/15
kekik: Kekik otu; (Thymus vulgaris) . Kr. gyegi,
sater, nave-i rm, merze, ve, alendez.
k. 2a/4, 2b/2, 20a/13, 29a/6, 32b/3, 32b/19,

50a/14,50b/4,51b/4,51b/12,52a/9,52b/7 [12]
kelek: <Far. Nar iei. Kr. nr iegi.

k. 46a/3
[ 1 ]
kelem: <Far. Lahana; (Brassica oleracea) . Kr.

lhana, melff, nb, krneb, kerz.
[ 12 ]
k. 40b/8, 43a/3, 44a/20, 49a/7 [4]
k. otna 50a/14
k. tomdur 51b/4
[ 4 ]
kelem: <Far. Sorgun aacnn iei. Kr. bn.
bstn k. 50b/4
k. 46a/5
yabn k. Yabani kekik otu. Kr.

nad, rfs. 51b/12
yabn k. otna 2b/2
[ 1 ]
keler: Keler, kertenkelelerin genel ad. Kr. abb,
a, abe, brek, brel, ariy, renc,ssmr.
keklik: Keklik, slngillerden, gvercin
k.
byklnde, eti iin avlanan, ty boz, ayaklar ve
29b/8, 33b/11, 36a/8, 36a/9, 37a/7, 51a/10,
gagas krmz renkte bir ku; (Perdrix) . Kr. acel,
9a/10, 10b/9, 11a/16, 24b/20, 28b/1,
53a/21, 63a/7 [13]
kebk, unc, yab.
k. bo Kertenkele dks.
k. 16b/16, 17a/17, 40b/6, 43b/9, 52b/18,
Kr.baaru-abb. 10b/9
54b/2 [6]
oca k. Bir cins kertenkele. Kr.
[ 6 ]
mtireng, veril, sm- abra 29b/8,
k. u 16b/16, 17a/17, 52b/18, 54b/2
51a/10 [2]
[4]
k.+dr 28b/5
kel: Kel, sa dklm olan, dazlak. Kr. ara, bje,
alaca bir cins k.+dr Kr.sml-
r-i ser, safe, al, rne.
bara. 28b/5
k. 56a/12, 56b/19, 58b/15, 59a/13, 59b/21,
k.+i 16a/3, 16a/9 [2]
60a/4 [6]
gne baan k.+i Bukalemun. Kr.
k. ba 56a/12,56b/19,58b/15,59a/13 [4]
rb. 16a/9
k.+in 57b/5, 59b/6 [2]
oca k.+i Kr. ardn. 16a/3
[ 8 ]
k.+ 16a/2
ba k.+in 57b/5, 59b/6 [2]

kel: <Ar. Bir cins karga, kuzgun.
k. 8b/4, 13a/14, 52b/9 [3]
[ 3 ]
nn- k. Kargabken; (Stryhnos nux-
vomice) . Kr. ara bken, gcle
[ 17 ]
kelkn: <Far. 1. Kumda yetien mantar cinsinden
kt kokulu bir bitki. Bkz. mantar. 2. Su teresi. Kr.
u teresi.
k. 46a/7
[ 1 ]
bken.52b/9
kelkel: <Far. Gnlk aacndan elde edilen bir tr
pil-y k. Kargaaya, kuzgunaya,
zamk. Kr. mul- mekk.
klr otu; (Ammi visnaga). Kr. ara
aya, lur ot. 8b/4
tom- nn- k. Ebe gmeci; (Malva
siylvestris). Kr. ebe gmeci. 13a/14
kelje: <Far. Saksaan kuu, alakarga, ar kuu;
(Pica pica) . Kr. asaan u.

k. 44a/7
[ 1 ]
kelriye: <Far. Ylanba cinsinden tek yaprakl

bir bitki. Kr. cade, ilan bca.
k. 43b/7
[ 1 ]
kelef: <Ar. Yzde kan benekler, il. Kr. d.
k. 61a/17
k.+i 46a/17
k. 46a/21
[ 1 ]
kelmc: <Far. Andz otunun kk. Kr. anduz kki.
k. 43b/7
[ 1 ]
kelsen: <? Hamam otu. Kr. amm ot, erzme.
k. 44a/16
[ 1 ]
kelk: <Far. Burak; (Vicia ervilia) . Kr. burca.
Bkz. kell, kene.
k. 44b/11, 45a/18 [2]

[ 2 ]
kell: <Far. Burak; (Vicia ervilia) . Kr. burca.
Bkz. kelk, kene.
k. 43b/16
370
[ 1 ]
Bkz. kesble, kesl, kheyl.
kem: <Far. Az, eksik.
k. 46b/2
k. 55b/9
[ 1 ]
[ 1 ]
kemr: kemr-i kdzn amda yetien bir eit
rz-y am k. eden Midenin
keiboynuzu
dolgunluu ya da rahatszlndan
grek-i kzn.
dolay yemek yiyememe. Kr. made
Kr.
arnb-
m,
[ 1 ]
k.+i kdzn 45b/6
otu, yer palamutu; (Ajuga chamaepitys). Kr. yr
kemkm: <Far. Baldran, baldrgan; (Conium
mderys, amadr.
eytantersi. Kr. baldran.
bell, bourca mamd, ulunc ot, bellul-ar,
maculatum) ve bu bitkiden karlan zehirli zamk,

k. 46b/6
k. 9a/21, 22a/1, 25b/21, 34b/8, 45a/12,
[ 1 ]
50b/16 [6]
[ 6 ]
kemfs: <Gr. Bkz. kemderys. Kr. yr servisi,
yr anavberi, arab utan.
kemkem: <Far. Kadntuzluu, diken zm,

uzlu, aramu.
k. 44a/1
k. 22a/2, 26b/6, 33b/6, 45a/1 [4]

[ 4 ]
kemh: <Far. Mantarn tm cinslerine verilen genel
ad. Kr. mantar.
k. 44a/14
[ 1 ]
grze,
k.+i 45b/6
am istememek. 55b/9
kemderys: <Gr. Yer am, yer peliti, ksamahmut
bitkisi.
[ 1 ]
kemlu: <Ar. Bir tr nohut; (Cicer arietinum). Kr.

nod.
k. 46a/1
[ 1 ]
kemks: <Gr. Yer am, haraptutan; (Ajuga
kemmn: <Ar. Kimyon, gzel kokulu ve otsu bir
kemderys.
tohumundan elde edilen baharat olarak kullanlan toz.
chamaepitys) . Kr. araf. Bkz. kemfs,

k. 36b/11
[ 1 ]
bitki; (Cuminum cyminum) ve bu bitkinin

Kr. sent, ses.
k. 29a/7, 30a/9 [2]
keml: <Ar. Bilgi ve erdem bakmndan olgunluk,
k.+ 43b/11,44a/13, 45a/2, 45a/7, 46b/5,
yetkinlik, erginlik.
46b/5 [6]
k.+e 1b/5
[ 1 ]
ib-i k.+e 1b/5
kemliyn: <Far. 1. Gnlk aac; (Cortex styracis) .
Kr. gnlk. 2. Ezeltere, anason; (Pimpinella

anisum). 3. Kokar aa; (Ailanthus glandulosa) . Kr.
k. 43b/5
[ 1 ]
kemr: <Far. Da kerevizi zamk, ac katran
denilen cavire benzeyen bir Hint zamk. Kr. a
kerefesi am.
k. 42b/18
[ 1 ]
kembd: <Ar. Karacier iltihab. Kr. ciger ars.
k. 61b/9
[ 1 ]
kemhiyn: <? Ay gl, bir akayk tr; (Peconia
corollina). Kr. ayu gli dibi, fvaniy, du-alb.

k. 45a/3
[ 1 ]
keml: <Far. Aselbent sakz; bir tr pelesenk

aacndan, katr kuyruu otundan elde edilen ve
birka tr olan tbb bir zamk. Kr. ara sele.
[ 8 ]
k.+ berr ahtere otu; (Fumaria

officinalis) . Kr. htere. 43b/11
k.+ cen Kara rek otu; (Nigella
sativa) . Kr. ara rek ot. 46b/5
k.+ ermen Karaman kimyonu;
(Carum carvi). Kr. kerevy.46b/5
k.+ esved rek otu. Kr. ara

rek ot. 45a/2
k.+ rmnKaraman kimyonu. Kr.
kerevy. 45a/7
k.+ va ahtere otu; (Fumaria
officinalis) . Kr. htere. 44a/13
kemg(k): Bkz. kemk.
k.+e 30a/10
k.+i 8b/21, 19b/8, 63a/11 [3]
[ 4 ]
bir uu k.+i 19b/8
fl k.+i Fil kemii. Kr. pelste.
8b/21
kemk: Kemik. Kr. am.
k. 36a/4
[ 1 ]
kenr: <Far. 1. Kenar, bir eyin, bir yerin biti ksm
371
veya yakn, ky, yaka. 2. Bir tr yaban gl. Kr.
k. tom 4b/10, 16b/11, 20a/18, 22a/7,
ner gli. 3. Dikensiz kiraz aac. Kr. iddetsiz
34b/12, 44b/5 [6]
nba aac, pifte.
ayvna yapan k. Kr. bend. 9a/4
k. 11a/14, 42b/21 [2]
avara yapan k. Kr. urd. 40a/18
pst-i k. 11a/14
kenend: <? Yapraklar susam yaprana benzeyen
k.+nda 20b/7, 28a/4,28b/10, 29a/6, 34b/1,
bir eit soan. Kr. oan.
35a/5, 38a/9,59a/17 [8]
k. 46a/10
[ 10 ]
[ 1 ]
deiz k.+nda 20b/7, 34b/1 [2]

kencere: <Far. Kenger dikeni ve zamk. Kr. kenger.
keneter: <Far. Andz; (Juniperus drupacea). Kr.
anduz.
k. 45b/2
k. 45a/5
[ 1 ]
kencerr: <Far. Dar; (Panicum miliaceum) . Kr.

aru.
[ 1 ]
kenet: <Far. 1. ven otu; (Saponaria officinalis).

Kr. coan. 2. Mahlep otu; (Cerasus mahaleb) . Kr.
maleb.
k. 44a/18
k. 44b/6, 44b/15 [2]
[ 1 ]
kende: <Far. Prasa; (Allium porrum). Kr. pra,
praa. Bkz. gendene.
[ 2 ]
kenevir: Kenevir, kendir otu, esrar otu; . (Cannabis
sativa) . Kr. kendir.
k. 42b/19
k. 38b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
kendir: Kendir, kenevir, esrar otu; erkek ve dii

iekleri ayr, gvde lifleri dokumaclkta, taze
kenger: <Far. 1. Yapraklar dikenli yabani bir bitki,
srgnleri, tohumlar, erkek ve dii iekleri esrar
eek
yapmnda kullanlan otsu bitkiler. (Cannabis sativa) .

Kr. kenevir, kendn, nevz, bezrl-ab, tom-
dikeni, kengel;
(Cynara cardunculus) . Kr.
kengr, devl-bert, aref, heber, cenn, jj. 2. Buday iinde olan avdar. Kr. avdar.
nnap, etene, a, ehdnec, anba.
k. 16b/6, 16b/15, 17b/15, 19b/18,
k. 9b/18, 12a/16, 14b/5, 19b/11, 20b/4,
22a/4,25b/10,35b/16,37b/17,44a/10, 45a/5,
31a/20, 31b/1, 31b/18, 38b/2, 41a/7, 41b/5,
45a/5, 45a/9, 47b/10, 52b/15, 53a/14,
43a/16, 43a/20, 51b/7 [14]
53b/13, 54a/20, 54b/17 [18]
[ 14 ]
k. dikeni 17b/15, 22a/4,
k. tom 12a/16, 14b/5,19b/11,31a/20,

31b/1,38b/2,
35b/16,37b/17, 45a/9, 47b/10, 52b/15,
41a/7,
54a/20 [8]
41/5,43a/16,51b/7[10]
k. dikeni kki 45a/5
k. tomna 9b/18, 20b/4, 31b/18 [3]
k. az 53a/14
kend: Kendi.
k. am 45a/5
k. 1b/12
k. tom 16b/6, 16b/15 [2]
k. lisnlarumuza 1b/12
k.+dr 22b/16
k.+si 40b/18
[ 2 ]
kene: Kene, koyun, kpek, at vb. hayvanlarn veya
insanlarn derisinde asalak olarak yaayan, bulac
k.+e 14a/10
[ 20 ]
kengern: <Far. avdar; (Secale cereale). Kr.
avdar.
k. 44b/8
hastalklara neden olan bceklerin genel ad, sakrga.
[ 1 ]
k. 2b/4, 4b/10, 8b/7, 9a/4, 16b/11, 20a/18,

22a/7, 34a/2, 34b/12, 40a/18, 44b/5 [11]
kenger-zid: <Far. am sakz, kenger sakz. Kr.
[ 11 ]
cam az.
k. 44b/1
k. aac Kene aac, kene otu,
[ 1 ]
stleengillerden, tropik blgelerde

yetien, aa veya aak durumunu
kengr: <Far. Kenger dikeni. Kr. kenger.

k. 45a/9
alabilen, tohumlarndan koyu bir
[ 1 ]
bitkisel ya elde edilen, bir yllk otsu
bitki, Hint baklas; (Ricinus
communis) . Kr. ekyil, bdencr,

amr. 8b/7, 34a/2 [2]
k. aacna 2b/4
keniyye: <Far. Sakz, sakz aacndan elde edilen bir
tr reine; (Pistacia lentiscus) . Kr. maak az.

Bkz. kiye.
k. 43a/16
372
[ 1 ]
k.+si 4a/4,14a/7, 42b/19 [3]
u k.+si Su teresi; (Nasturium

officinale). Kr. eyhun, crcrl-
kendn: <Far. Kenevir tohumu. Kr. kendir tom.

k. 43a/16
m, cercr.4a/4, 14a/7 [2]
[ 1 ]
u k.+si tom 42b/19
kendne: <Far. Kenevir tohumu. Kr. kendir tom.
k.+sin 45b/20
Bkz. kendn.
[ 8 ]
k. 43a/17
u k.+sin tom 45b/20
[ 1 ]
kerde: <? Stleen otu ve bundan elde edilen tbb
kepeg: Bkz. kepek.
k.+i 51b/15
k. 44b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
un k.+i Un kepei. Kr. nele.
kerebs: <Far. Alaca bir keler, kertenkele. Bkz.
51b/15
kepek: Kepek, un elendikten sonra, elek stnde
kerbse.
k. 43a/10
kalan kabuk krntlar. Kr. avr, seps.
[ 1 ]
k. 14a/2, 17b/12, 27a/8 [3]

[ 3 ]
kerefes: <Ar. Kereviz; (Apium graveolens). Kr.
undan an k. Un kepei. Kr.
keh, kelef-i ayn, madns, nn- n, bercl,
ecr. 14a/2
amrud, sliyn.
kerm: <Ar. 1. Arpadan yaplan bir a. 2. Yourt,
k.
st,
43a/14, 43a/14, 45b/17, 46a/16, 46a/17,
ekmek
kurusu,
zerlik
tohumu
ve
sirkeyle
yaplan bir a. Kr. bkme.

k. 46b/8
[ 1 ]
kervy: <Ar. Karaman kimyonu; (Carum carvi).

Bkz. kerevy.
k.+y 13a/9
[ 1 ]
9a/1, 29a/15, 29b/7, 32a/16, 35b/20,
48b/1, 50b/15, 51b/6, 54b/3, 54b/15 [15]

berr k. Yabani
kereviz;
(Petroselinum oreo selinum) . Kr
kebkec, mevsek.32a/16, 43a/14,

46a/16, 50b/15 [4]
bir nev k. yapra 54b/3
k.+e 46a/17
k.+y berr Karaman kimyonu. Kr.
k.+i 3a/12, 6a/18, 8b/17, 10b/13, 14a/7,
tom- berdn, urdumn. 13a/9
16a/4,23a/10,23b/8,24a/1,27a/5,28a/6,
keryi: <Ar. Karn armak,sanclanmak, srgn,
28a/8,38b/1,40b/9,42b/1,42b/18,44b/2,
ishal. Kr. ic burma.
51b/18,52a/10 [19]
k. 61b/13
[ 1 ]
kerb: <Ar. Gam, tasa, keder, endie; darlanmak. Kr.
arlanma, am ekmek.
k. 61a/15
[ 1 ]
kerbse: <Far. Alaca bir keler, kertenkele. Bkz.
kerebs.
k. 43a/10
[ 1 ]
[ 35 ]
k.+i berr Yabani kereviz;
(Petroselinum oreo selinum) . Kr slis
ariyn, beiyn, keffs-seb,
nariyn.10b/13, 28a/8, 44b/2,

51b/18 [4]
k.+i det Yabani
(Petroselinum
oreo
kereviz;
selinum) .
u k.+i Su kerevizi, su teres. Kr.
kerdsiyb: <Far. Deirmen tozu. Kr. degirmen
neh,
toz.
24a/1, 40b/9, 52a/10 [4]

k. 43b/3
[ 1 ]
kerdemne: <Gr. Sipindan tohumu, tertizek tohumu,

ak hardal, tere tohumu. Kr. gl.
k. 46a/2
[ 1 ]
kerdeme: Kerdeme, tere; (Lepidium). Kr. tere, ac

tere, sa, vende.
k. 13b/17, 14b/1, 43b/2, 53a/14 [4]

uda olan k. 14b/1
Kr
sryn,sedersn. 27a/5, 28a/6 [2]

revs,
urretl-ayn.
14a/7,
ta k.+i tom 23a/10

a k.+i Yabani kereviz, da
kerevizi; (Petroselinum oreo selinum) .

Kr efker, farsliyn. 23b/8
a k.+i am Kr.kemr. 42b/1

a k.+i amdur 42b/18
a k.+i tom 3a/12, 6a/18, 38b/1 [3]
a k.+i tomdur 8b/17
yabn k.+i Kr. art. 16a/4
kerem: <Ar. 1. Soyluluk, ululuk, byklk, asalet. 2.
373
Ba olarak verme, iyilik, cmertlik, eli aklk,
k. 45a/9
ltuf.
[ 1 ]
k. 43b/8
gl-i k. Yaban turbu, acrga;
kerks: <Far. entiyana otunun tohumu. Kr.

nyn.
k. 45a/20
trb, kk mrl. 43b/8

k.+i 44b/3
[ 2 ]
k.+i eyyb Denizkp Kr. deiz
[ 1 ]
kerk:
k. 61b/8
[ 1 ]
[ 1 ]
zafern.
k. 45a/4
[ 1 ]
kerkemn: <Far. Bir eit kara yonca. Kr. ara
yonca.
k. 44a/3
[ 1 ]
[ 1 ]
k.+i 40b/18
[ 1 ]
k.+i det Kr. urdumne. 40b/18
kerevy: <Ar. Karaman kimyonu; (Carum carvi) .
kerkerhen: <Far. Biber, Hindistan cevizi, sandal,

smbl-i tb, maz ve bal ile yaplan kalbi
kuvvetlendiren bir macun. Kr. dl-ahr, seglmisk.
k. 44a/11, 44a/12 [2]
Kr. urdumn, urdumne, arbd, kemmn-

rmn, kemmn- ermen, kebriy, tarada.
[ 2 ]
kerkes: <Far. 1. Akbaba kuu. 2. Tavancltaa,
k. 12a/9, 12b/2, 41a/20, 42a/8, 43a/2,
tavantopu, yumru kkl, salep yaplan bir eit
45a/7, 45b/2, 46b/5 [8]
bitki. Kr. avancl aa.
berr k. Bkz. arasy. 41a/20
k. 3b/19
k.+y 13a/10
[ 9 ]
k.+y berr Bkz. terar. 13a/10
kerg: <Far. Gergedan. Kr. gergedn.
[ 1 ]
kerkhen: kerkhen-i hind Gneyik, hindiba;
(Cichorium) . Kr. gyinek.

k.+i 46a/19
[ 1 ]
k. 44a/3
k.+i hind 46a/19
[ 1 ]
kerhenc: <Far. Al yemii; (Crataegus). Kr.alc.
kerm: <Ar. zm aac, asma. Kr. zm aac.
k. 44b/10
k. 24b/15, 44a/11 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
keric: <Far. Enir, tavan kiraz; (Ruscus aculeatus) .
remd- mab- k. zm ubuunun
Kr. eir.
kl. Kr. zm ubunu yanm.
k. 45a/10
[ 1 ]
kerinc: <Far. Kara rek otu; (Nigella sativa) . Kr.

ara crek ot.
24b/15
kermeer: <Ar. Sakz, sakz aacndan elde edilen
bir tr reine; (Pistacia lentiscus) . Kr. maak.
k. 43a/3
k. 44a/7
[ 1 ]
kerstene: Bkz. kre.
k. 45b/12
[ 1 ]
kermetl-bey: <Ar. ren gl, ylanzm,
akasma, aksarmak, binkula denilen bitki. Kr. ilan
zmi, ren gli.
[ 1 ]
k. 43b/4
kerz: <Far. Lahana. Kr. lhana, kelem.

k. 44a/20
[ 1 ]
kerk: <Far. Sar iekli yaban yoncas, yem bitkisi;
(Medicago falcata) . Kr. aru iekl yabn yoncas.
mast
kerkem: <Far. Safran; (Crocus sativus). Kr.
k. 43a/14
kerevye: <Ar. Bkz. kerevy.
srgz,
k. 43a/5
k. 61b/8
keresb:<Far. Kereviz. Kr. kerefes.
papatyas,
ppdya.
kerenc: <Far. Karabasan, kabus. Kr. ar bama.

[ 1 ]
Sr
kpgi. 44b/3
kerenc: <Far. Karabasan. Bkz. kerenc.
<Far.
[ 1 ]
kermets-sevd: <Ar. Ak sarmak, ren gl. Kr.
armau, ren gli, ilan zm. Bkz. kermetlbey.
k. 45a/17
374
[ 1 ]
dr- k. 22b/14
kerml-esved: <Ar. Bkz. kermets-sevd.
kesb: <Ar. Bbrek rahatszl.
k. 45b/17
k. 61b/4
[ 1 ]
kerrel-bal: <Ar. Yaban prasas; (Allium
porrum) . Kr. yabn pras. Bkz. krrl-m.

k. 46a/9
[ 1 ]
kerr: kerr-i nlr Hindistan cevizi; (Myristica
fragrans ). Kr. hindstn z, besbse.
[ 1 ]
kesble: <Far. Aselbent sakz; bir tr pelesenk
Bkz. keml, kesl, kheyl.
k. 46b/2
[ 1 ]
kesbl-ur: <Ar. Kene aac tohumu; (Ricinus
k.+i 45a/10
communis) . Kr. kene tom. Bkz. kesbs-sus.
[ 1 ]
k. 44b/5
k.+i nlr 45a/10
[ 1 ]
kersef: <Far. Bkz. keref.
kesbs-sus: <Ar. Kene aac tohumu; (Ricinus
k. 45b/19
[ 1 ]
kersele: <Ar. Burak; (Vicia ervilia) . Kr. burca.
Bkz. kersene.
communis) . Kr. kene tom. Bkz. kesbl-ur.

k. 44b/5
[ 1 ]
kesdne: <Gr. Kestane aac ve meyvesi; (Castanea
k. 45a/18
[ 1 ]
kersene: <Ar. Burak; (Vicia ervilia) . Kr. burca.
sativa) . Kr. eh-bell.

k. 30b/3
k.+sine 9b/9, 40a/11 [2]
k. 45a/18
at k.+sine At kestanesi, Hint
[ 1 ]
kestanesi; (Aesculus hippocastanum).
kersenek: <Ar. Hint kz. Kr. gv- hind.
Kr. belll-melik, uul. 9b/9,
k. 45a/19
40a/11 [2]
[ 1 ]
keref: <Far. Pamuk; (Gossypium). Kr. panbu,
k.+ye 9b/10
penbe. Bkz. kersef.
k. 45b/19
[ 4 ]
keseb: <Ar. Ebucehil karpuzu, ac kavun, eek
[ 1 ]
kertekele: Kertenkele, keler. Kr. keler, an,
hyar, ac dlek; (Citrullus colocynthis). Kr. eb

cehl arpuz.
k. 46a/5
kerebs.
[ 1 ]
k. 36b/2, 43a/10 [2]

[ 2 ]
kerl-anem: <Ar. Stleen otu ve bundan elde
keser: it keseri tkasar; (Solanum nigrum) . Kr.

baal-eneb.
k.+i 9a/16
ferfiyn.
[ 1 ]
k. 45b/21
it k.+i 9a/16
[ 1 ]
kerter
kesin: <Far. Bkz. kesn.
: <Far. Azda kan uuk, yara. Kr. ucu.
k. 46a/21
k. 61b/12
[ 1 ]
[ 1 ]
kesil-: Kesilmek.
keryn: <Ar. Temriye hastal, Kr. temreg.
k.-mek 56b/13
k. 61b/9
[ 1 ]
[ 1 ]
amar k.-mek 56b/13
kere: <Far. Dokununca pis koku kartan bir bcek,

domuz bcei, osuruk bcei, bok bcei. Kr.
kesdne: <Far. Sakz, sakz aacndan elde edilen

k. 45b/1
ouzlan bcegi.
[ 1 ]
k. 46b/12
[ 1 ]
kes:
dr-
kes
Hindistan
cevizi;
fragrans ). Kr. hindstn z, besbse.

k. 22b/14
[ 1 ]
(Myristica
kesn: <Far. Yabani zambak cinsinden,

kuzgunklc denilen uzun, ensiz ve sivri yaprakl bir
ss bitkisi, glayl; (Gladiolus illyricus). Kr. ssen-i
berr.
k. 44a/13
375
[ 1 ]
kerefes.
kesl: <Far. 1. Aselbent sakz; bir tr pelesenk
k. 45b/17, 46a/17 [2]

birka tr olan tbb bir zamk. 2. Kargabken,
meyvesi zehirli bir aa; (Stryhnos nuxvomice) .
[ 2 ]
kedne: <Gr. Bkz. kesdne.
k.+sine 4a/18
Kr. ara sele, gcle. Bkz. keml, kesl, kheyl.
[ 1 ]
k. 44b/7, 46b/1 [2]
yabn k.+sine Yaban kestanesi. Kr.
[ 2 ]
anurn. 4a/18
keerne: <Ar. Isrgan otu; (Urtica) . Kr. ran,
kesr: <Gr. Zift. Kr. zift.
alaan dgen.
k. 43b/12
k. 43a/20
[ 1 ]
kesrl-ercel:
<Ar.
Kayalar
stnde
[ 1 ]
yetien
yosunlarn iinde olan pene eklinde yeil bir kk.

k. 43b/2
ker: <Ar. 1. ok, bol, youn. 2. Hurma ekirdei.

Kr. urm ekirdegi.
k. 46a/16, 60b/11, 60b/12 [3]
[ 1 ]
kesrl-l: <Ar. Sinirli yaprak; (Plantago major).
[ 3 ]
Kr. siirl yapra.
abre-i k.
k. 43b/13
Gz ya ok akmak.
60b/12
[ 1 ]
urk- k. Adet kanamas ok olan
keske: <Far. Yabani kereviz cinsinden bir bitki,
kadn. 60b/11
masiva iei, yrtclar ayas, dn iei. Bkz.
ker: <Ar. Geven dikeninden karlan bir tr
kebkec.
zamk. Kr. geven, al-siy, c, amul-atd.

k. 43a/14
k. 16a/17, 17b/3, 19a/15, 32b/21, 37a/10,
[ 1 ]
40b/14, 43a/3, 45b/10 [8]
keskin: <Keskin, sert, etkili.
k. amdur 45b/10
k. 24b/2, 31b/17 [2]
k.+dur 41a/1
[ 2 ]
[ 9 ]
k. arb 24b/2
keretl-menfaa: <Ar. Hatem ieinin aac. Kr.
k. arba 31b/17
atem.
kesn: <Ar. Kabuksuz bakla. Kr. muaer bala.

k. 46b/3
[ 1 ]
kesr: <Ar. 1. Krma, krlma. 2. Arapada bir harfin
k. 46a/1
[ 1 ]
kerl-ful: <Ar. Deve kuu; (Struthio camelus).

Kr. deve u.
k. 44a/18
i okunmas, esre.
k.+i 27b/10, 31a/13, 58b/8 [3]
k.+i dalla 58b/8
k.+i snile 27b/10
[ 1 ]
kerl-l: <Ar. Sinirli yaprak; (Plantago major).
Kr. siirl yapra.
k. 46a/16
k.+i nile 31a/13
[ 1 ]
k.+ile 41a/19
[ 4 ]
kesrekn: <Ar. Ylanba cinsinden bir bitki;
(Dracunculus vulgaris). Kr. cade, ilan bca.
ke: <Ar. Bir tr sarmak, baboan, kskt;
(Cuscuta epythimum) . Kr. armau.
k. 12a/18, 13a/20, 18b/17, 23a/6 [4]
k. 43a/7
[ 4 ]
[ 1 ]
k. tom 13a/20
kesrl-am: <Ar. Vcutta herhangi bir yerin

krlmas.
tom- k. 12a/18
ke: <Ar. Bir tr sarmak, baboan, kskt;
k. 61b/5
[ 1 ]
(Cuscuta epythimum) . Kr. armau, zecml. Bkz.
ke.
k. 26a/3
kesvrn:<Far. Yabani kereviz cinsinden bir bitki.
[ 1 ]
Bkz. kebkec.
k. 46a/16
[ 1 ]
keh: <Ar. 1. Su teresi; (Nasturium officinale). Kr.

u teresi. 2. Kereviz; (Apium graveolens). Kr.
ke:
Szme
yourdun
tuzlanmas
ve
kurutulmasyla elde edilen sert bir kelek.

k. 24a/12
k.+i 51b/8
glgede
376
[ 2 ]
k. 43a/8
yourd k.+i Kr. neref. 51b/8
[ 1 ]
kednek: <Far. Keten tohumu. Kr. kettn tom.

k. 44b/5
ketm: <Far. ivit boyas elde etmek iin kullanlan

bir ot. Bkz. ivid.
[ 1 ]
k. 45a/12
kek: <Far. 1. Kekek, unla beraber dvlm et ve

budaydan yaplan bir yemek; yourt kurusu. 2. Taze
zeytin. Kr. terte ya zeytn. 3. Saksaan kuu;
(Pica pica) . Kr. asaan u.
[ 1 ]
kettn: <Ar. Keten bitkisi ve bundan elde edilen
dokuma, bez; (Linum usitissimum) .
k. 10b/6, 22b/15, 26a/21, 35a/14, 44b/6 [5]
k. 43a/15, 46b/7 [2]
[ 5 ]
[ 2 ]
k. tom Keten tohumu. Kr. bezrek,
kekb: <Far. Arpa orbas, arpa suyu. Kr. arpa
duhns-serc, kednek, ar, zr.
uy.
10b/6, 26a/21, 35a/14, 44b/6 [4]

k. 44b/3
k. tomdur 22b/15
[ 1 ]
kevlif: <Far. Boa dikeni, ak diken, eek dikeni,
kek-ar: <Ar. Arpa suyu. Bkz. kekb.
deve dikeni, ylan dikeni, deve elmas, guga
dikeni,hlemez, ts; (Eryngium). Kr. boa dikeni.
k. 46b/2
k. 43b/1, 46b/7 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
kene: <Far. 1. Karaan iei, karaba otu;
(Lavanduka stoechas) . Kr. araan iegi. 2.
kevest: <Far. Ebucehil karpuzu, ac kavun, eek
hyar, ac dlek; (Citrullus colocynthis). Kr. eb
Burak. Kr. burca. Bkz. kelk.
k. 43b/15,44b/9,44b/12[3]
cehl arpuz.
[ 3 ]
k. 45b/4, 46a/3 [2]
kenec: <Far. Su kenarlarnda biten ufak ve lezzetli

bir tr mantar, yer elmas. Kr. mantar.
[ 2 ]
kevgn: <Far. Uyuz olan kii. Kr. uyuz.
k. 43a/21, 51a/12 [2]
k. 61b/8
[ 2 ]
[ 1 ]
k. yaprana 51a/12
kevmer: <Far. Kabuklu bakam aac. Kr. abulu
ketn: <Far. Dnmek, gezmek, dolamak.
baam aac. Bkz. baam.
k. 62a/12
k. 46a/20
[ 1 ]
[ 1 ]
meni-i k. Huyu deimek, sal
kevr: <Far. Karabiber; (Piper nigrum). Kr. bber,

fulful.
bozulmak. Kr. g dnmek.

62a/12
ker: <Far. Havu; (Daucus carota). Kr. hevic,
safln, safn, cezr, zerde-i zemn, zerdek, afr.

k. 5b/12, 25a/13, 25a/20, 42a/20 [4]
k. 45b/3
[ 1 ]
kevkeb: <Ar. Yldz, yldz gibi parlayan, parlak.
k.+i 45b/13, 46b/10 [2]
k. ddklerin nebt 42a/20
[ 2 ]
k.+a 3a/11
k.+i buyn-m Kbrs Adasndan
k.+e 14a/8
kan beyaz bir amur. 45b/13
k.+ 14a/11
k.+i sms Evren pulu denilen bir
[ 7 ]
yabn k.+ Yaban havucu, karakavza ;
(Pastinaca
sativa). Kr.
yabn
hevici,cezr-i berr. 14a/11
ket: <Ar. Bir tr sarmak, baboan, kskt;
(Cuscuta epythimum) . Kr. armau. Bkz. ke.

k. 42b/16
[ 1 ]
ketk: <Ar. Kalp, yrek ars. Kr. yrek ars.
k. 61b/2
[ 1 ]
ketel: <Ar. Da elmas, yabani elma. Kr. a
almas.
maden, beyaz bir amur, yer yldz.

Kr. yr ylduz. 46b/10
kevsd: <Far. Labada kk; (Rumex petientia). Kr.

lbaa kki.
k. 46b/4
[ 1 ]
key: <? p.
k. 60a/21
[ 1 ]
key: key-i eden-i em Gzn apaklanmas.
Kr. gz apalanma.
k.+i 61b/9
[ 1 ]
377
k.+i eden-i em 61b/9
k. 58b/5, 59b/17, 62a/9, 62b/20 [4]
keyhiyn: <Ar. Aygl dibi; (Peconia corollina).
[ 4 ]
Kr. ayu gli dibi, du-alb. Bkz. kemhiyn.
derd-i k. Bbrek ars. Kr. bgrek
k. 45a/3
ars. 58b/5
[ 1 ]
mara- k. Bbrek ars. 62a/9
keys: <Far. Ylanba cinsinden bir bitki;
ehvet-i k. Tatmin olamama, cinsel
(Dracunculus vulgaris). Kr. cade, ilan bca. Bkz.
birlemede orgazma ulaamama. Kr.
kesrekn.
oymama. 59b/17
k. 43a/8
verem-i k. Bbrek iltihab, bbrekte
[ 1 ]
kan
keysn: keysn- abe Solucankaran otu, bir tr
yavan; (Artemisia cina) . Kr. orsn, vahra

k.+ 44b/11
[ 1 ]
k.+ abe 44b/11
k. 61b/10
[ 1 ]
ki: <Far. Ki, ki ilgeci.
ii.
[ 1 ]
kimesne: Kimse, kii.
ky: <Ar. Gz apa. Kr. gz apa.
bgrek
k. 61a/20
uyru.
[ 1 ]
Kr.
kilyetl-veca: <Ar. Bbrek ars. Kr. bgrek
kim: Bkz. ki.
k. 45a/16
kist.
ars.
kezgv: <Far. 1. Ilgn aac ve yemii; (Tamarix
tetrandra) . Kr. lun, gezmz, gezgv. 2.

Srkuyruu otu; (Verbascum speciosum). Kr. r
ur,
62b/20
k. 1b/3, 7b/17[2]
[ 2 ]
k.
7a/6,
34b/6,
55b/3,
55b/4,
56a/12,
56a/20, 57b/7, 57b/12, 59a/2, 59a/2, 59a/3,

59a/7, 59a/10, 59b/13, 60a/2, 60b/8, 60b/9,
61b/16, 62a/17 [19]
[ 19 ]
del k. Delirmi deli. Kr. cnn.
k.1b/1,1b/14,2a/11,7a/11,11b/5,16a/17,
57b/7
17a/6,20a/2,21b/1,27b/14,32b/17,33b/16,
ot denren k. Ot toplayan kii. Kr
35a/5,35a/8,35b/12,37a/16, 37b/20, 38b/10,

40a/19,42a/19,43a/1,45a/21,47b/15,52a/9,
52b/7, 55b/5,55b/7, 56b/14, 56b/20, 57a/1,
57a/2,57a/2,58b/7,58b/9,59a/15,60b/10[36]
[ 36 ]
beyn k. her rz med Nbetleri her
gn tutan stma. Kr. her gn utan
et-ta. 7a/6
kimyn: <Ar. Kimyon; (Cuminum cyminum) Kr.

teire, zre. Bkz. kemmn.
k. 13a/3, 25a/7 [2]

[ 2 ]
kir: Kir, pislik. Kr. irg.
k.+i 25a/20, 53a/6 [2]
stma. 57a/2
ula k.+i Kulak pislii.
beyn k. rz ayru rz n-med
Kr.vasal-n, zehre-i g, efer.
Nbetleri iki gnde bir tutan stma.

Kr. gn aur stma. 57a/2
beyn k. rz med rz n-med
Nbetleri iki gnde bir tutan stma.
Kr. gn aur stma. 57a/1
kilk: kilk-i enr Nar iei. Kr. enr iegi.
k.+i 45b/17
[ 1 ]
k.+i enr 45b/17
kilmn: <Gr. Andz kk; (Juniperus drupacea).
Kr. anduz.
k. 45b/7
[ 1 ]
kils: <Ar. Kire, kire ta, kalker. Kr. kirec, nre,
acer-i meviye.
k. 18b/4,44b/21,46b/3 [3]
[ 3 ]
kilye: <Ar. Bbrek Kr. bgrek.
25a/20, 53a/6 [2]

k.+ine 23b/1
[ 3 ]
ula k.+ine 23b/1
kirs: <Gr. Kiraz aac; (Cerasus avium) ve bu

aacn krmz veya beyaz renkte, etli, sulu, tek
ekirdekli meyvesi. Kr. ariy.
k. 41a/3, 47b/13 [2]
[ 2 ]
k. yemiine Kiraz aac meyvesi. Kr.
la. 47b/13
kirec: <Far. Kire; mermer, tebeir, kire ta, al
ta gibi birok tan zn oluturan kalsiyum oksit.
(CaO) Kr. kils, nre, ca.
k. 14a/19, 16b/14, 46a/4, 46b/3, 50a/15 [5]
k. ot Hamam otu, Kr. al-ar,
nre, amm ot, erzme. 16b/14
k. yalusdur 14a/19
378
czi synmedk k. Snmemi kire,

kiretann
sl
bozunmasyla
[ 5 ]
elde
olu k. Bkz. olu kirpi. 27a/1
edilen, kimyasal. oklukla yap gereci
uzun k. Uzun kirpi. Kr. senger.
olarak
28a/17
kullanlr.
Kr.
mr-rs.
50a/15
uzun tl k. Kr. sg. 27a/2
k.+dr 44b/21
kirpk: Kirpik; gz kapann kenarndaki kllar veya
[ 6 ]
bu kllardan her biri.
kirm: <Far. Bcek, kurt.
k. 58b/19,59b/10,59b/11 [3]
k. 23b/12
[ 3 ]
ru-y k. Yer solucan. Kr. yr
k. dklmek Kirpik dklmesi. Kr.
oulcan. 23b/12
rencine-i mje. 58b/19
k.+i 22b/5, 44a/11, 44b/5, 44b/18, 61a/21,
kirte: <Far. Develere yedirilen bir eit ot.
61b/10 [6]
k. 43a/11
[ 7 ]
[ 1 ]
k.+i bstn Bostankurdu otu. Kr.

bstn urd. 44b/18
k.+i
bzrg-i
kisl: Kisli, ta, kum, kil ile kark olan madde.

kisl kisl gelmek drarn kumlu, tal gelmesi,
endern
Yrekte
kum dkmek, ta dkmek.
solucan olmas. Kr. yrekde byk

oulcan ma. 61a/21
[ 2 ]
k.+i gze Yer suyu solucan. Kr.

ple
pekbcei.
kisnek: <Far. Gvercin otu, burak; (Vicia ervilia) .
Kr. burca. Bkz. kersele.
yr uy oulcan. 44b/5
k.+i
k. 62a/6, 62a/6 [2]
Kr.
k. 45a/19
ggl
[ 1 ]
urd. 44a/11
k.+i
aar-
gendeme
Siil.
Kr.
kii: Kimse, insan.

k. 62b/14
sigil. 61b/10
af k. 62b/14
drat- k.+i anavber am aac
k.+n 55b/6
kurdu. Kr. am aac urd. 22b/5
[ 2 ]
kirmn: <Far.+Ar. Kirman ehrine ait, Kirmanla
k.+n aa 55b/6
ilgili.
k. 50b/19
[ 1 ]
kimi: <Far. Kk taneli ekirdeksiz zm, ku

zm. Kr. ucm-ebb. Bkz. kim.
k. 36b/12
k. dilince 50b/19
[ 1 ]
kirm-dne: <Far. 1. Kurtbar, yedi yaprak aacnn
yemii; (Ligustrum vulgare). Kr. urd bar. 2. Ac
tere. Kr. ac tere. 3. Ezeltere, anason; (Pimpinella
anisum) . Kr. ezeltere, meryn.
ufacu k. zmi 36b/12

kim: <Far. Kk taneli ekirdeksiz zm, ku
zm. Kr. u zmi, ufacu zm.
k. 44a/8, 45a/8 [2]
k. 44b/4
[ 2 ]
kirm-kerden: <Far. kirm-kerden-i dne Yrekte
[ 1 ]
kinic: <Far. Ku zm. Bkz. kim.
kabak ekirdei gibi kurt olmas.

k.+i 61b/3
[ 1 ]
k.+i dne 61b/3
k. 44a/4
[ 1 ]
kinc: <Far. Kini otu; (Coriandrum sativum) .
Kr. kzbere. Bkz. kinz.

k. 43b/1
kirpi: Kirpi, srt dikenlerle kapl memeli bir hayvan;
(Erinaceus europaeus). Kr. rimge, rge, arb.
k.+ine 9a/15
k. 12a/21,24a/13, 26b/19, 33b/10 [4]
[ 2 ]
[ 4 ]
olu k. Oklu kirpi, kemirgenlerden
kirpiye benzeyen dikenli bir hayvan;
(Hystrix cristatus). Kr. tes. 12a/21
uzun tl k. Uzun tyl bir cins kirpi.

Kr. sikene. 26b/19
kirp: Bkz. kirpi. Kr. sr, unfu.
k. 27a/1, 27a/2, 27b/3, 28a/17, 41a/10 [5]
yabn k.+ine Yabani kini. Kr.

berbne. 9a/15
kinz: <Far. Kini otu; (Coriandrum sativum) .
Kr. kzbere, kebesde, nadama, tede, alincn,

urbn.
k.
12a/4, 13a/11, 16a/2, 20b/19, 40a/4,
43b/1, 46a/21,52a/10, 52a/14 [9]

k. yaprana 52a/14
379
berr delce k. Yabani delice kini

otu. Kr. arh. 16a/2
k. 43a/4, 46a/6 [2]
k.+dr 52b/8
[ 2 ]
k.+i 44b/10
kmiy: <Far. Kalay. Kr. alay.
[ 11 ]
k.+i kh Nevruz otu; (Linaria
vulgaris) . Kr. nevrz ot. Bkz. gvreng.
filix-mas). Kr. uzun, eyrelti. Bkz. kdekn.
44b/10
kit: <Far. Ekin, tarla.
k. 45b/4
[ 1 ]
kne: <Far. Sulak yerlerde biten ayrk cinsinden
zehirli bir ot,kanya, ganya, kanya. Kr. an ya,
aabz-zerre.
k.+i 45a/7
k. 46a/11
[ 1 ]
[ 1 ]
k.+i pet Sirken otu, yabani

spanak, yabani semizotu, labada;
(Chenopidium album). Kr. sirken.
ks: <Far. Torba, kese.

k.+i 44a/20, 45b/17 [2]
[ 2 ]
45a/7
k.+i berr Baldrkara otu;
kite: <Far. Amber iei, bir tr mimoza; (Geum
urbanum). Kr. anber, drr-i mekk.
(Aspelinum adianthum) . Kr. baldr

ara. 44a/20, 45b/17 [2]
kve: <Far. Pire otu, nezle otu; (Anacyclus
k. 46b/12
pyrethrum). Kr. pire ot.
[ 1 ]
k. 43a/10
kitb: <Ar. Kitap, eser, yapt.
[ 1 ]
k. 1b/9
kz: <Far. am aac; (Pinus) . Kr. am aac.
k.+nda 13b/15,20b/15[2]
k. 43a/16
[ 3 ]
[ 1 ]
ekm k.+nda 20b/15
kbg(k): Bkz. kpk.
kem k.+nda 13b/15

kitre: Gevenden karlan bir tr zamk, kestere. Kr.
k.+i 17a/11
ay k.+i Ay kp, geceleri ay
geven, dehle.
nda bulunduu sylenen effaf bir
k. 22a/18
eit ta. Kr. acerl-amer.
[ 1 ]
kiym: <Far. Prasa; (Allium porrum). Kr. pra,
gendene.
k. 43b/14
17a/11
k.+ine 41b/20
[ 2 ]
[ 1 ]
deiz k.+ine Denizkp 1.Lle
kiye: <Far. Sakz, sakz aacndan elde edilen bir tr
reine; (Pistacia lentiscus) . Kr. maak
ta. 2. Mrekkep balnn srtndaki
az.
kemiksi tabakadan veya deniz
k. 43a/15
kabuklarndan elde edilen tuz.
[ 1 ]
Kr.meliyn, ezra, izr- efyn,
kiyel: <Far. Al aacnn meyvesi; (Crataegus) .
kerem-i eyyb, kef-i dery, mr,
Kr. alc yemii.
eceretl-kef, zebedl-bar, sn-i
k. 46b/5
[ 1 ]
kizvn: <Far. Oul otu, melisa, kovan otu; (Melissa
officinalis) . Kr. ovan ot, oul ot.

k. 43b/14
[ 1 ]
kdekn: <Far. Kuzgun otu, erelti otu; (Driopteris
filix-mas). Kr. uzun, eyrelti.

k. 46a/8
[ 1 ]
kkez: <Far. Su teresi tohumu. Kr. u kerdemesi

tom. Bkz. kebknec, kekec.
k. 42b/20
[ 1 ]
klekn: <Far. Kuzgun otu, erelti otu; (Driopteris
ysuf. 41b/20
kbk: Kpk.
k. 17a/10, 38a/18 [2]
[ 2 ]
k. a Kpk ta, hamamlarda ayak
ovalamak iin kullanlan bir ta, ayak
ta, krpk ta. Kr. fnek. 38a/18
k. ana Kr. acer-i aysr. 17a/10
kk: Kk, asl.
k.23a/19,32a/8, 43b/9,48a/1 [4]
bir k. abudur 32a/8
k. mrl 43b/9
k. yonca 23a/19
k.+dr 2b/8, 6b/14, 6b/15, 7a/13,
8a/15,8b/5,9b/2,10b/7,10b/11,15a/14,
380
15b/16,25b/7,28a/3,29a/4,29a/11,
29a/17,29b/12,29b/18,30b/4, 32a/12,
35b/19,39b/4,39b/5,40a/20,41b/2,42a/11,
43b/3,43b/18,45a/20,46a/11,48a/21,49a/10,
51a/15,54a/4, 54b/5 [35]
nlfer iegin k.+i 38b/9

peyamber iegi k.+i 9a/3
peyamber iegin k.+i 14a/20
puyan
a k.+dr 51a/15
nyn ddkleri k.+dr 10b/11
an ya drler bir k.+dr
nlfer k.+i 39a/5, 47a/18 [2]
42a/11,
46a/11 [2]
mhlik bir k.+dr 40a/20
aru k.+dr 7a/13, 15b/16, 25b/7 [3]
aru ufacu k.+dr 49a/10
yeil k.+dr 2b/8, 8a/15 [2]
k.+i 3a/3, 3a/13, 5b/20, 8a/12, 8a/16,
9a/3, 9b/19, 10a/3, 10b/18, 11b/6, 12b/19,
14a/9,14a/20,15a/1,15b/14, 15b/15, 17b/14,
17b/14,19b/15,21b/10,22b/17, 24a/3, 24a/3,
24a/7,24b/9,25b/12, 26a/6, 26a/15, 27a/11,
27a/12,28a/21,29a/1,29b/14, 31b/5, 31b/21,
k.+i
3a/13,
29a/1,
31b/5,
35a/19, 36b/5, 38a/7 [6]

snbl-i rm k.+i 49a/6
aru gelinck iegin k.+i 41b/8
r
uyru
ddkleri
ot
k.+i
10b/18, 15a/1 [2]

zm upunu k.+i 24a/7
yabn enrnu k.+i 48b/3
yabn nrnu k.+i 46b/4
k.+idr 2b/7, 3b/18, 3b/21, 7b/17, 11a/10,
11a/19,14a/13,19a/16,23a/1, 24a/8, 32a/19,
36b/15,37a/5,38a/14,39b/9, 39b/13, 40a/20,
41b/9,42a/10,43b/11,44a/21, 48a/6, 48a/17,
52a/13 [24]
alacasnu k.+idr 7b/17
34b/7,34b/13,35a/19, 35b/7, 35b/14, 36b/5,
anu k.+idr11a/19, 19a/16, 48a/6 [3]
36b/13, 37a/6, 38a/7, 38b/9, 38b/21, 39a/5,
ayu eli drler bir otu k.+idr 44a/21
39a/8, 40b/1, 41a/1, 41b/8, 42b/18, 43b/7,

44b/1, 44b/15, 45a/5, 45b/8, 46b/4, 46b/4,
47a/18,47b/9,48a/16, 48a/20, 48b/3, 49a/5,
49a/6,52b/18,53a/1,53a/13,53b/2,53b/13
[71]
anduz k.+i 24a/3, 43b/7, 45b/8 [3]
ayu gli k.+i 53b/2
besfyic k.+i 12b/19
bber k.+i 39a/8
bber aacu k.+i 38b/21
irilik k.+i 15b/15, 44b/15[2]
defn-i yezd k.+i 34b/13
dilk uyru k.+i 53b/13
egir k.+i 5b/20, 11b/6, 52b/18, 53a/1,
53a/13 [5]
elig k.+i 31b/21
eyrelti k.+i 17b/14
helyn k.+i 27a/11, 48a/16, 48a/20 [3]
kebere k.+i
8a/12, 10a/3, 35b/7,
44b/1 [4]
kenger dikeni k.+i 45a/5
adn uzlu k.+i 3a/3, 25b/12 [2]
ara boyanu k.+i 40b/1
ara crek otnu k.+i21b/10,28a/21
[2]
aramu k.+i
9b/19, 26a/6, 35b/14,
berr ssen k.+idr 52a/13

gl k.+idr 24a/8
urdlu diken k.+idr 42a/10
lbaa k.+idr 11a/10, 14a/13, 23a/1,
37a/5 [4]
nlfer iegi k.+idr 43b/11
seprne k.+idr 2b/7
r uyru k.+idr 48a/17
k.+inden 7a/12
k.+ine 3b/18, 7a/10, 7a/13, 7a/17, 12b/19,
14a/9, 15b/16, 20a/8, 20a/8, 20a/9, 23a/14,
26a/10,
26b/5,
berr seb k.+ine 26b/5

cebl-i heng k.+ine 12b/19
irilik k.+ine 20a/8
kcik crdek k.+ine 26b/5
adn uzlu k.+ine 26a/10
aramu k.+ine20a/8,20a/9,23a/14 [3]
luff k.+ine 7a/17
meryn k.+ine 40a/19
meyan k.+ine 7a/13, 15b/16 [2]
peyamber iegi k.+ine 7a/10
puyan k.+ine 3b/18
yabn nru k.+ine 37a/18
an aldular aacu k.+i 36b/13
k.+ler 36b/16
lbaa k.+i
22b/17, 24a/3, 42b/18,
46b/4 [4]
luff k.+i 47b/9
37a/18,
berr lbaa k.+ine 31a/16
k.+ini 33a/20
uzun ot k.+i 17b/14
31a/16,
40a/19, 50b/20 [18]
41a/1, 49a/5 [5]

oar aac k.+i 37a/6
26b/5,
k.+leri 25b/8
k.+ni 32a/14
k.+
42a/15
[ 158 ]
sele ddkleri k.+ abdur
381
42a/15
kt, er-raf, zemn, amn.
kpeg(k): Bkz. kpek.
k.55a/6,59a/10,60a/12 [3]
k.+i 44b/14
[ 3 ]
[ 1 ]
kufr: <Far. Hurma aacnn iei, hurma
gzsz
k.+i
Kstebek.
Kr.
kr-
mu. 44b/14
ieinin kabuu, kapk, gelincik otu. Kr. dii

urm buda.
kpek: Kpek, it. Kr. it, seg, kelb.
k. 44b/21
k. 20b/9
[ 1 ]
[ 1 ]
kuhc: <Far. Da erii. Kr. a ergi.
gzsz k. Kstebek. Kr. uld.
k. 43a/17
20b/9
[ 1 ]
kueyl: <Far. Srdili otu; (Anchusa officinalis) .
kpg: Kpk. Bkz. kbk.
k.+e 20b/7
k.+i
3a/13,
5b/2,
6b/11,
k. 44a/17
16b/9,
[ 1 ]
25a/10,25a/14,26a/9,28b/17,37b/6,
kul: <Ar. 1. Gz ilac. 2. Gze ekilen srme. Bkz.
43b/15,44b/4, 45a/18, 51a/9 [13]

deiz k.+i Denizkp 1.Lle ta.
kehl, arumn.
k. 5b/17, 35a/8 [2]
2. Mrekkep balnn srtndaki
mrekkeb bir k. 5b/17
kemiksi tabakadan veya deniz
k.+i 46a/18
kabuklarndan elde edilen tuz.
[ 3 ]
Kr.meliyn, ezra, izr- efyn,

kerem-i eyyb, kef-i dery, mr,
k.+i ln Topalak, krkboum
eceretl-kef, zebedl-bar, sn-i
ila; (Cyperus rotundus). Kr. ln-
ysuf. 3a/13, 5b/2, 6b/11, 16b/9,
mekk. 46a/18
25a/10, 28b/17, 43b/15, 44b/4 [8]

arn k.+i Katrankp, ayr
mantarlarndan, apkasnn alt yz
kul: <Far. Eek marulu; (Sonchus oleraceus). Kr.
eek marl.
k. 45b/13
dilim dilim ve bir halka ile evrili
bulunan bir cins mantar; (Polyporus
igniarius) . Kr. rn. 37b/6
[ 1 ]
kull-frs: <Ar. Gz otu; (Astragalus sarcocolla).

Kr. anzurt.
sra k.+i 26a/9
k. 45a/4, 46a/17 [2]
ra k.+i Sra kp, ie
[ 2 ]
eritilince kpk gibi ste kan ince

su, cam eriyince dibinde kalan kpk
kull-esved: <Ar. Bkz. kuls-sudn.

k. 45a/3
ve kk, sra suyu. Kr. kef-i
[ 1 ]
bgne, mesuniy, zebedl-
kuls-sudn: <Ar. Kara rek otu; (Nigella sativa) .
avrr. 25a/14, 45a/18, 51a/9 [3]
Kr. ara crek ot. Bkz. kull-esved.
k.+ine 32a/19, 37b/4 [2]
k. 44a/17
deiz k.+ine 32a/19, 37b/4 [2]
[ 1 ]
k.+in 18a/3, 39b/3 [2]
kuc: <Far. 1. Kara boya. Kr. ara boya. 2.
deiz k.+in 18a/3
Sprge otu, funda.
deiz k.+in iinden 39b/3
k. 43a/9
k.+n 39a/12
[ 1 ]
[ 19 ]
kul: <Ar. Uzun sre dayanabilen, peksimetli ekmek.
deiz k.+n 39a/12
Kr. beksimdlu.
k. 45b/5
kstebek: Kstebek, toprak altnda oyduu yuvalarda

yaayan,
gzleri
hi
grmeyen,
derisinden
krk
yaplan kk bir hayvan, sokur, yer san, kr

san; (Talpa) . Kr. uld.
k. 21b/13
[ 1 ]
ktrm: Ktrm, yallk veya sakatlk sebebiyle
yryemeyen, ayaa kalkamayan kii, oturak. Kr.
[ 1 ]
kul: <Far. adrua bitkisi ve zamk; (Dorema
ammoniacum) . Kr. ua.

k. 44b/9
[ 1 ]
kunr: <? Kiraz aac; (Cerasus avium). Kr. nba
aac.
382
k. 43a/12
ssen-i k. 29a/17
[ 1 ]
tiry- k. 11b/15, 13a/11 [2]
kundur: <Far. Sakz, sakz aacndan elde edilen bir
tr reine; (Pistacia lentiscus) . Kr. maak.
knderi: <Far.Kunduz. Kr. unduz.

k. 44a/15
k.+i 44a/19
[ 1 ]
[ 1 ]
k.+i rm Rum sakz, beyaz sakz.
kr: <Far. Kr.

k. 50a/19
Kr. maak. 44a/19
kunns: <Ar. Prasa; (Allium porrum). Kr. pra,
gendene.
k. 44b/13
[ 1 ]
m- k. Yarasa. Kr. yarasa. 50a/19
kr: <Ar. Koyunbaca, sap ksa, baaklar dolgun
ekin. Kr. oyun besi.
[ 1 ]
k. 45a/1
kutr-rm: <Ar. Pelin otu, yavan otu;
(Artemisia absinthium) . Kr. peln, bell, afsentn.

k. 43b/12
[ 1 ]
krgiy: <Far. Mekke ayr; (Cynodon dactylon).

Kr. mekke ayru.
[ 1 ]
kuze: <Far. adrua bitkisi ve zamk; (Dorema
ammoniacum) . Kr. ua.

k. 44a/9
k. 43a/6
[ 1 ]
kristn: <Far. Hrmz sahilinde yetien bir eit
keiboynuzu yemii. Bkz. arnb.
[ 1 ]
k. 43a/17
kbel: <Far. Papatya iei; ( Matricaria
[ 1 ]
chamomilla) .Kr. ppdya iegi.
kr-mu: <Far. Kstebek, porsuk. Kr. gzsz
k. 43a/8
kpegi, porsu.
[ 1 ]
k. 44b/14
kber: <Far. Biber; (Piper) . Kr. bber, fulful.
[ 1 ]
k. 43a/8
kbd: <Ar. Karacier iltihab. Kr. ciger ars.
[ 1 ]
k. 61b/12
kh: <Far. Da. Kr. a cebel.
[ 1 ]
k.+ 44b/12
kcig(k): Bkz. kcik.
[ 1 ]
k.+i 23b/18
k.+ hen Demir boku, crf, erime

durumundaki
madenlerin
toplanan madde, dk.

bo.
yzeyinde
Kr.
[ 1 ]
kcik: Kk.
demr
k. 15b/11, 26b/5, 30b/20, 33b/19, 37a/13,
44b/12
40b/4, 58b/18 [7]
khn: <Far. ur- khn Kalbi kuvvetlendiren
[ 7 ]
bir macun. Kr. dl-ahr.
k. crdek kkine 26b/5
k. 36a/3, 36a/3 [2]

[ 2 ]
ur- k. Bkz. ur- khn. 36a/3
ur- k. 36a/3
kh: <Far.+Ar. Dalk yer, ssz.
k. yr 30b/20, 33b/19, 40b/4 [3]

k. ilan bca 15b/11
kfretl-ber: <Ar. Baldrkara otu; (Aspelinum
adianthum) . Kr. baldr ara. Bkz. kzberetl-br.

k. 42b/16
[ 1 ]
k. 9a/9, 11b/11, 11b/15, 13a/11, 29a/17,

37a/4, 39b/17, 44b/10, 44b/17, 45b/15,
khen: ebr-i khen Snger. Kr. snger.

k. 5a/12
46a/12, 50b/11 [12]
[ 1 ]
[ 12 ]
bdm- k. 11b/11
b-i tarn- k. 9a/9
fulful- k. 39b/17
gv- k. 44b/17
gnd-i n-y k. 46a/12
gnd-i p-y k. 45b/15
r- k. 37a/4
ebr-i k. 5a/12
khenc: <Far. Al meyvesi; (Crataegus) . Kr. alc

yemii.
k. 43a/2
[ 1 ]
kheyl: <Far. Aselbent sakz; bir tr pelesenk
kinz-i k. 44b/10
mevz-i k. 50b/11
Bkz. kesble, kesl, keml.
383
knds: <Ar. Aksrk otu; (Gypsophila struthium) .
k. 46b/1
[ 1 ]
Kr. au unduz, arisniyn, al- aren, gelm-
kl: Kl, yanan eylerden artakalan toz madde. Kr.
y.
remd.
k. 4b/20, 6b/14, 40b/20, 42b/16, 44a/21 [5]

k. 23b/14, 49b/5 [2]
k. uy Kl suyu. Kr. mr-rem.
[ 5 ]
knd: <Ar. ven; ( Saponaria officinalis). Kr.
oan. Bkz. knds.
49b/5
k. 38a/5, 43a/6 [2]
k.+i 20a/7, 24b/16 [2]
[ 2 ]
[ 4 ]
oca k.+i Ocak kl. Kr. kister.
20a/7
klm: <Ar. Yara, bere, hastalk, irin. Kr. cerat,
k. aacnu yemii 38a/5
knde: <Ar. ven; ( Saponaria officinalis). Kr.

oan. Bkz. knd.
k. 43a/6
astal.
[ 1 ]
k. 61a/20
kre: <? 1. Sulak yerlerde yetien bir eit ot. 2.
[ 1 ]
klliyet: <Ar. 1. Btn, hepsi, hepsi birden. 2. Bir
zm ubuklarna rlen, ubuklardan geinen,
yazarn btn eserleri.
asalak bir bitki. Kr. ulam.

k. 45b/11
k. 1b/11
[ 1 ]
[ 1 ]
km: <Far. Geven
dikeni ve bu dikenden elde
edilen zamk. Kr. geven, ker.

k. 45b/10
[ 1 ]
kmren: i olarak yenilen sarmsak cinsinden kt
kokulu yabani bir ot, yaban sarmsa. Kr. zfe.
krkm: <Ar. Zerdeal, Hint safran (Curcuma
longa). Kr. zerdeb.

k. 43a/20
[ 1 ]
krneb: <Ar.<Sr. Lahana; (Brassica oleracea) . Kr.
lhana, kelem.
k. 43a/3
k. 25b/10
k.+i 46a/10
[ 1 ]
kmer: <Ar. Armut; (Pirus communis). Bkz.
[ 2 ]
armd, emrd.
k.+i det ren gl, ylanzm
k. 45a/1
bitkisinin
[ 1 ]
dibi.Kr.
ren
gli,
kmer: am- kmer Armut aac zamk. Kr.
krnebl-m: <Ar. Nilfer iei kk. Kr.
armd.
nlfer.
k. 33a/1
[ 1 ]
am- k. 33a/1
knce: revan- knce rlaan ya, susam ya.

Kr. ran ya.
k. 24a/1
[ 1 ]
revan- k. 24a/1
knciye: <Far. Susam; (Sesamum indicum). Kr.
sm. Bkz. kncd.

k. 16b/14
[ 1 ]
kncd: re-i kncd Kene otu tohumu, (Ricinus
communis) . Kr. kene tom.

k. 20a/18
[ 1 ]
re-i k. 20a/18
kncd: <Far. Susam; (Sesamum indicum). Kr.

sm.
k. 16b/14, 43b/10 [2]

[ 2 ]
ilan
zmi. 46a/10
k. 43b/10
[ 1 ]
krrs: <Ar. Prasa; (Allium porrum). Kr. pra.

Bkz. krr.
k.+a 37a/20
k.+i 44b/12
[ 2 ]
Yaban prasas; (Allium

porrum) . Kr. it siki. 44b/12
krr: <Ar. Prasa; (Allium porrum). Kr. pra.
k.+i cebel
k. 43b/2
k.+ 45a/6
[ 2 ]
(Juniperus
rm
Andz;
drupacea). Kr. anduz. 45a/6
krrl-m: <Ar. Yaban prasas; (Allium porrum) .
k.+
Kr. yabn pras, it siki.

k. 46a/9
[ 1 ]
krrl-kerem: <Ar. Yaban prasas; (Allium
porrum) . Kr. berr pra.
384
k. 46a/15
sele
[ 1 ]
ddkleri
kk
.+dur
42a/15
krtlik: 1. Kirtlik, grtlak, hanere. 2. Grtlak veremi,

grtlak kanseri. Kr. istir-y melze.
k. 56a/8
aba(): Bkz. apa.

.+ 4b/3, 57b/9 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
krc: <Far. Horasanda bir ehir.
gz .+ 57b/9
k. 15b/6
yabn
[ 1 ]
.+
Yaban
kaba.
Kr.
anlyn. 4b/3
cb- k. 15b/6
kst: <Ar. Kst otu, topalak otu ve bu otun kknden
elde edilen ila; kust- hind ve kust- arab olmak
zere iki tr bilinir; (Costus) . Kr. us.

k. 45a/9
[ 1 ]
aba: Kabak, srngen gvdeli, sar iekli, birok
tr olan bir bitki; (Cucurbita) . Kr. debb, ar,

ked, yatn, ya.
.
16b/19,
18b/1,
22b/3,
40a/3,
43b/11,54b/4,54b/18,57b/15,61b/3 [9]
[ 9 ]
kt: Ktrm, sakat. Kr. ktrm, amn.
. cekirdegi Kabak ekirdei. Kr.
k. 60a/12
abbl-ar,
[ 1 ]
abb-
dib.
18b/1,
57b/15 [2]
kzz: <Ar. Tetanos, sinir gerilmesi, kazkl humma.

Kr. tatar urd.
. ekirdegi 16b/19, 61b/3 [2]

abarcu():Bkz. abarcu.
k. 61b/1
.+ 55a/14
[ 1 ]
[ 1 ]
kzze: <Ar. Yaradan mikrop almakla ortaya kan
gz .+ Gzde kan sivilce,
sinir gerilmeleri, kaslmalar. Bkz. kzz. Kr. menf
kabarck. Kr. bile-i em. 55a/14
olma.
abarcu: Kabarck, kabart, sivilce. Kr. iek,

k. 61b/6
bile, el-ferd, ebr, cder.
[ 1 ]
kzbere: <Far. 1. Kini otu; (Coriandrum sativum) .

Kr. kinz, kinc, tede. 2. Crtatan, ac kavun,
karga dlei; (Ecballium elaterium) Kr. crtatan
dglegi.
k. 13a/10, 14b/11, 43b/1, 46a/20 [4]

[ 4 ]
k. tomna 14b/11
kzberetl-br: <Ar. Baldrkara otu; (Aspelinum

k. 42b/16
[ 1 ]
kzberetl-amm: <Ar. ahtere otu; (Fumaria

k. 43b/12
[ 1 ]
55a/6, 55b/4, 56b/16, 57a/14, 57b/1,
57b/2, 60b/18, 61b/6 [8]

[ 8 ]
abr: <Gr. Krmz boya. Kr. zencefre.
. 41a/14
[ 1 ]
abrs: <Gr. Gebre otu, keditrna; (Capparis
spinosa) . Kr. kebere.

. 40b/15
[ 1 ]
abel: <Ar. Yapra susam yaprana, kk ada

soanna benzeyen, uzun bal, sert bir eit mantar.
Bkz. mantar.
. 40b/18, 42a/18 [2]
[ 2 ]
ab: 1. Kabuk, kapak 2. Zarf, torba, klf, anta,

sepet.
.+ 29b/19, 33a/4 [2]
.+ oyulm arpa Kabuksuz arpa.
Kr. slt. 29b/19
enc .+ nci kab. Kr. edef.
33a/4
.+dur 42a/15
[ 3 ]
abab: <Ar. Pamuk meyvesi; (Gossypium). Kr.
lab yemii, panbu.

. 41b/14
[ 1 ]
ablubaa: Bkz. aplubaa. Kr. ra, seng-put.

. 23b/15, 27a/9 [2]
[ 2 ]
abu(): Kabuk.
. 15a/19
alu . 15a/19
.+ 2a/8, 6b/6, 15b/1, 24b/16, 30a/17,
34a/20,
35b/12,
40b/10,
51b/4, 52a/17, 53a/17 [13]
41a/8,
42b/2,
385
bar .+ 41a/8
bir kk
[ 17 ]
.+dur 32a/8
. uzlu Kadntuzluu, diken
zm, ekimen, karamuk; (Berberis

crataegina) . Kr. aramu, aru aac,
dibin .+ 34a/20
gginek .+ 30a/17, 35b/12 [2]
enberbrs, emberbrs, etrz, ars,
her aacu .+ 52a/17
enbers, eele, esferek, kemkem.
urm .+ 53a/17
2a/3, 2a/8, 3a/4, 4a/3, 6b/12, 11b/2,
aramu aacnu .+ 2a/8
25a/21, 25b/14, 35b/11, 44a/1 [10]
nesnen .+ 40b/10
. uzlu dibi 41a/1
sele .+ 51b/4
yabn enrnu aacnu .+ 42b/2
. uzlu kki 3a/3, 25b/12 [2]
yabn nrnu aac .+ 24b/16
. uzlu kkine 26a/10

. uzludur 3b/10, 31b/13 [2]
.+dur 26b/17, 32a/8, 35a/9 [3]
. uzluna 3a/7
gginek .+dur 26b/17
add: <Ar. Kurutulmu ot, kuru ot. Kr. ur ot.
.+nu 4a/18
. 40b/14
[ 18 ]
[ 1 ]
abulu: Kabuklu, kabuu olan.

. 15b/19, 19a/17, 25a/4, 46a/20 [4]
[ 4 ]
adml-mlk:
<Ar.
Ebe
siylvestris). Kr. ebe gmeci.
gmeci;
(Malva
. 41b/12
. baam aac 46a/20
[ 1 ]
. bdm 25a/4
. bdem gibi bir yemidr 15b/19
afr: <Ar. 1. Havu; (Daucus carota). Kr. hevic,
ker. 2. l.
. bdem gibi yemidr 19a/17

abl: <Ar. Kabul, bir eye isteyerek veya
. 42a/20
istemeyerek raz olma.
.+ 41a/16
.+ bbil Zift. Kr. zift. 41a/16
. 59b/2
[ 2 ]
[ 1 ]
afrl-yehd: <Ar. Deniz mumyas, denizden kan
. tmeme 59b/2
bir eit zift. Kr. zift, mmiy-y plde.
ab: <Ar. Tutma, kabz, peklik. Kr. mdel,
. 41b/1, 50a/19 [2]
mataal.
[ 2 ]
.62a/1,62a/18,63a/21 [3]
afelne: <Ar. 1. Beyaz ve yar effaf, kolaylkla
[ 3 ]
paralanan bir madde. 2. Sert, gzel kokulu, kat ve
. olma 62a/18
yal bir madde.
adamiy: <Far. Bakr, gm ve altn gibi
. 19a/14
maddelerin tala. Gz hastalklarnn tedavisinde
[ 1 ]
kullanlr. Kr. ilmiy.
abb- . Masura kamnn iinden
. 42a/4
kan pulcuklar. Kr. ar am.
[ 1 ]
19a/14
adar: <Ar. Kadar, lsnde, derecesinde.

. 7a/7,9a/13, 10b/20, 15a/15, 15b/9,
21a/7, 43b/20 [7]
a: <Gr. ahtere otu; (Fumaria officinalis) . Kr.

htere.
. 40b/6
[ 7 ]
ade: zerrn ade Nergis iei, zerrinkadeh
iei; (Narcissus) . Kr. nergis, nercis, abher.

. 35b/3, 51b/1, 51b/10, 52a/18 [4]
[ 4 ]
[ 1 ]
ahrubn: <Far. Ceviz aac zamk. Kr. z aac
am.
. 41a/21
atmer zerrn . iegi Katmer nergis

iei, yediyaprak. Kr. nergis-i heft-
[ 1 ]
ahve: <Ar. 1. Kahve; (Coffea arabica). 2. arap.

Kr. arb.
zerd. 52a/18
. 40b/8
zerrn . 51b/1, 51b/10 [2]
.+ye 27b/11
errn . iegi 35b/3
[ 2 ]
adn: Kadn, hatun. Kr. avrat, atun.

. 2a/3, 2a/8, 3a/3, 3a/4, 3a/7, 3b/10, 4a/3,
al-: 1.Kalmak, bulunduu durumu ve yeri korumak.
6b/12,
2. Olmak, herhangi bir durumda bulunmak.
11b/2,
25a/21,
25b/12,
25b/14,
26a/10, 31b/13, 35b/11, 41a/1, 44a/1 [17]
.-m 55b/3
386
[ 1 ]
.+dur 6b/7
alaan: Bkz. aluan, uluan.
[ 4 ]
. 17a/5
aliye: <Ar. Misk ile anberden yaplm siyah,
[ 1 ]
kokulu bir madde.Kr. liye, misk.
. dikeni 17a/5
. 33a/18
alay: Kalay, kim. Atom numaras 50, atom arl
[ 1 ]
118,7, younluu 7,29 olan, 232Cde eriyen, gm
aliye-misk: <Ar. Hindistan'da zebd denilen kediye
beyazlnda, kolay ilenebilen, yumuak bir element
benzer bir hayvann terinin paalar arasndan kakla
(simgesi Sn). Kr. nek, ra, dr, kmiy.
syrlp elde edilen bir misk, kalemi ya. Kr.
. 5a/2, 5a/4, 45b/4 [3]

.
stbeci
Kalay
zebd.
karbonat.
Kr.
. 25b/5
eng-i aff. 5a/4

.+a 24b/20
[ 1 ]
aliye-mk: <Ar. Bkz. aliye-misk. Kr. liye.
.+dur 41a/12
. 37b/21
[ 5 ]
alders: <Gr. Yaban prasas; (Allium porrum) .

Kr. it siki.
. 40b/19
[ 1 ]
[ 1 ]
alsend: alsend-i nrdn 1. Yabani nar aacnn
kabuu. 2. Hint smbl; (Nardus dastachis
jatamansi) . Kr. dr- in.

.+i 42b/2
[ 1 ]
alfiyn: <Gr. Bir eit arsenik, zrnk. Kr. ur-
.+i nrdn 42b/2
zern.
. 41a/13
[ 1 ]
alb: <Ar. Kalp, yrek.
aluan: Kaluan dikeni, kalkan dikeni, akr dikeni,
devedikeni, peygamber dikeni; (Silyum marianum).

Kr. ar dikeni, deve dikeni. Bkz. uluan.
. 31a/10
.19a/10,55a/4,57a/13 [3]
[ 1 ]
. ars 55a/4
. dikeni 31a/10
. arsna 57a/13
abb- . Brlceye benzer bir
alu: Bkz. al.

.15a/19,59b/9,59b/11 [3]
fasulye. Bkz. abbl-alb. Kr.
[ 3 ]
mrdmk-i hind, m- hind.
. abu 15a/19
19a/10
.+e 15b/16, 62b/17 [2]
alnis:
.+i 42b/8, 48a/4 [2]
az.
[ 7 ]
<? Kaynam, saf am sakz.

. 40a/9
[ 1 ]
.+i saanr 42b/8

mferri-i .+i mazn Oul otu,
melisa, kovan otu; (Melissa
officinalis) . Kr. oul ot,

bdrencbya. 48a/4
alem: <Ar. Kalem.
alya: Kalya ta, deniz otlar ve ven yaklarak

elde edilen bir madde, sodyum oksidi.Kr. r,
er, ebl-eskife.
. 7b/13, 16a/15, 20a/20, 26b/2, 26b/2,
32a/9, 32a/21,33a/18, 50a/15 [9]
.+e 1b/9
. a
.+e getrb 1b/9
mil- . Kalya tandan kartlan
[ 3 ]
tuz, sodyum oksit. 50a/15
.+i engr Bakr pas cinsinden bir
z- . Kalya ta. 26b/2
gz ta. Kr. zencr, jengr.

25a/17
Kr. ss. 40b/13
alnca
: Kalnca, kalna yakn.

. 7b/19
[ 1 ]
al: Kaln.
.15b/1,57b/9, 60b/20 [3]
7b/13, 16a/15, 20a/20, 26b/2,
32a/9, 32a/21 [6]
.+i 25a/17, 40b/13 [2]
.+i zengr Bkz. alem-i engr.
Kr. am
[ 9 ]
alye: <Ar. Kavurma, kzartma.
+i
.+i nergs Havu kzartmas. Kr.
hevic alyesi. 40a/11
.+si 40a/12, 51a/13 [2]
[ 3 ]
bncn .+si Patlcan kzartmas.
Kr. mamme. 51a/13
387
hevic .+si Havu kzarmas.
. gelmek 58a/4, 62a/9 [2]
40a/12
. gider 56b/9
amr: <Far. Da kerevizi zamk. Kr. a kerefesi
. gitmek 58a/7
am.
. iemek 56b/6, 58a/4 [2]

. 42b/1
. usma 62b/2
[ 1 ]
. a Kan ta, krmz veya esmer
amer: <Ar. Ay.
renkte olan doal demir oksidinden
. 13a/20, 24b/3, 34b/19, 45b/3 [4]
oluan,
[ 4 ]
durdurmak iin kullanlan bir mineral,
yaralardan
devr-i . Gna denilen bir iek,
hematit. Kr. denc,
gnebakan iei, ayiei;
30a/4, 31a/15 [2]
(Helianthus annuus). Kr. gn .
akan
kan
acerd-dem.
. ya drler bir kkdr Kanya
13a/20, 24b/3, 34b/19, 45b/3 [4]
denilen,
am: <Ar. Buday, kum buday. Kr. um buday.
sulak
yerlerde
biten
ayrk
cinsinden zehirli bir ot, ganya. Kr.
Bkz. lab.
aab-erre42a/11,46a/11 [2]
. 41b/10
.+dan 60a/16,63a/18[2]
[ 1 ]
.+ 2a/17, 20a/6, 20a/11, 22a/13, 22b/5,
ama: <Ar. Sulak yerlerde biten ayrk cinsinden
26b/12, 30b/2, 35a/20, 40b/11, 48b/20,
zehirli bir ot, kanya, ganya, kanya. Kr. an ya,
58b/17 [11]
aabz-zerre.
burun .+ 58b/17
. 41a/14
iki arda .+
[ 1 ]
am: Kam, budaygillerden, sulak, nemli yerlerde
yetien,
boumlu,
sert
gvdesi
olan
urbaa .+ 20a/11, 22b/5 [2]
bitkiler;
saanr .+ 48b/20
(Phragmites australis) . Kr. aab, hrn, yera.
.+la 59a/19
. 37b/19, 40b/9, 54a/20, 54b/3 [4]
.+na 6a/21
oar . Kokar kam. Kr. arv.
[ 30 ]
37b/19
.+ 4b/7, 17a/18, 28a/4, 28b/10, 29a/6,
51b/11 [6]
iki arda .+na 6a/21

ana-: Kanamak.
.-ma 58a/3
aru .+ Karg kam, masura
[ 1 ]
kam, 5m. kadar ykselebilen,
burun .-ma Burun kanamas. Kr.
rizomlu, ok yllk ve otsu bir
n- meden ez bn. 58a/3
bitkidir.Gvdesinden kaval ve ney
yaplr; (Arundo donax). Kr. ney,
anad: Kanat. Kr. bl.

.+ 11a/10
abdr, armele. 4b/7, 17a/18,
u .+ drler bir otdur Kukanad
51b/11 [3]
otu. Kr. bl- mur .11a/10
eker .+ eker kam, z suyundan
.+na 15a/16
eker karlan bir bitki; (Saccarum
[ 2 ]
officinarum). 28a/4, 28b/10, 29a/6 [3]
u .+na Ku kanad. Kr. cen.
.+nu 19a/14
[ 11 ]
ar
.+nu
icinden
an
pulcuazlardur 19a/14
15a/16
anber: <Ar. Kambil otu, alar otu, krmz boya
elde edilen bir bir ot. Kr. amll.
. 37b/12
amar: <Far. Keiboynuzu yemii ve ekirdei;
(Ceratonia siliqua) . Kr. kei boynuz, arnb.

. 42a/16
[ 1 ]
an: Kan. Kr. dem.
.
2a/17, 20a/6, 22a/13,
26b/12, 30b/2, 35a/20, 40b/11 [7]
30a/4, 31a/15, 42a/11, 46a/11, 56a/13,
56b/6, 56b/9, 57a/18, 58a/4, 58a/4, 58a/7,

62a/9, 62b/2, 62b/11, 62b/12 [15]
. ama 62b/12
. amadan 62b/11
[ 1 ]
anba: <Ar. Kendir, kenevir tohumu. Kr. kendir
tom.
. 41b/5
[ 1 ]
anbl: <Ar. 1. Kanbil otu, gvei feneri; (Physalis
alkekengi). Kr. kknec. 2. Yemende gkten yaan
iin toprakla karmasyla oluan kavrulunca sar

renk alan bir cins toprak.
. 36b/18, 40a/8, 42b/3, 43b/17 [4]
388
[ 4 ]
delce bala.
. ot 36b/18
. 41b/10
anc:<Far. Yara, sivilce, yara bere. Kr. ba brit.

. 61a/9
[ 1 ]
apa: Kapak, gz kapa.
[ 1 ]
.+ 59b/17, 60b/19, 61a/18 [3]
andebl: <Ar. Bir tr kakula otu tohumu, hil otu;
(Elettaria cardomomum) . Kr. le-i rm.
[ 3 ]
gz .+ 59b/17, 60b/19 [2]
. 41a/20
gz .+ arma Gz kapa ars.
[ 1 ]
Kr. girn- ede-i pelye. 61a/18
. ot tomna 41a/20
anfes:
<Ar.
Aspir
tohumu,
aplan: Kaplan.
yalanc
(Carthamus tinctorius) . Kr. afr tom.
safran;
. 7b/3, 20b/1, 51b/21, 52a/19, 54a/4 [5]

[ 5 ]
. 40b/12
. elesi Kaplanpenesi, kaplaneli
[ 1 ]
denilen ho kokulu bir bitki. Kr.
an: Hangi,ne.
peleng-i mk. 7b/3
. 60a/9, 61b/19 [2]
. uyru Bkz. ggen aplan,
[ 2 ]
anrya: abb-
helmn. 54a/4
anrya 1.
Kurtbar
aacnn
ggen . Kirman dalarnda bulunan
yemii. 2. Ezeltere, anason; (Pimpinella anisum).
kaplanlarn yemekten holand,
Kr. urd bar, ezeltere.
yapraklar hyar yaprana benzeyen,
. 18a/20
beyaz bir kk, kaplan devas, kaplan
[ 1 ]
ta. Kr. nerk. 52a/19
abb- . 18a/20
aplubaa: Kaplumbaa. Kr. slaft, seng-put.
ank: <Far. Tahllara zarar veren bir eit kurt. Kr.

urd.
. 23a/20, 27a/11 [2]

[ 2 ]
. 40b/20
berr . aras Yabani kaplmbaa
[ 1 ]
anahir:
srt. Kr. ebl. 23a/20
<Far. Lezzeti ve kokusu kt olan bir
zamk. Kr. andals.
ar: Kar, havada beyaz ve hafif billurlar biiminde

donarak yaan su buhar
. 42b/3
. 13b/7, 19b/14 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
anlu: Kanl.
. iegi Kar iei, dokuzdipli,
. 56b/15, 57b/21 [2]
gelge, ssengillerden, beyaz ve
[ 2 ]
pembe iekler aan soanl bitki;
(Leuconium). Kr. gelgec, ouz dipl,
. aru u 56b/15
. u Kanl su. Kr. n-be .
arba- eby. 19b/14
57b/21
gkden yaan .
ansa: <Ar. Hayvan kursa, ku kursa. Kr.

ayvn ursa.
Kar. Kr. elc.
13b/7
ar: <Ar. Kabak; (Cucurbita) . Kr. aba.

. 40a/2
. 40a/6
[ 1 ]
[ 1 ]
anafln: <Gr. Sakz, sakz aacndan elde edilen
ara: Kara, siyah, esmer.

.
. 40b/16
2a/19, 3a/14, 4b/11, 5a/5, 6a/6, 6b/4,
6b/15, 7b/15, 8b/14, 8b/15, 10b/9,11a/16,
[ 1 ]
11b/1, 11b/15, 13b/12, 14a/4, 14a/7, 14b/3,
anariyn: <Gr. Kantaron otu, hekimlikte
15a/7,15a/15,16a/13,16a/14, 17a/7, 18b/16,
kullanlan, sar iekli, ac kkl, kk bir bitki;
19b/7,20b/12,20b/15, 21a/9, 21b/2, 21b/10,
(Gentiana lutea) . Kr. arez, azz-ater, seryn,

ekrefn, lf.
23a/16,24b/7,25b/9,25b/11,26b/10,27a/14,
27a/15,27b/6,28a/9, 28a/21, 28b/11, 29a/2,
. 7a/5, 28b/12, 37a/12, 38a/5, 47a/15 [5]
29a/8, 29a/9, 29a/14, 29a/21,29b/9, 29b/9,
[ 5 ]
29b/14,30a/15,30a/16,30b/5, 30b/8, 30b/14,
. ot 7a/5, 28b/12 [2]
31a/3,31b/5,31b/10, 31b/11, 31b/17, 32a/4,
annn: <Gr. Delice bakla, ac bakla, yaban
32b/18, 33b/9, 34a/8, 35a/3, 35b/4, 35b/21,
Kr.
36a/738a/6, 38a/13, 39a/15, 40a/17,40a/17,
baklas,
Yahudi
baklas;
(Lupinus
termis) .
389
40b/1, 41b/4, 42b/16, 43a/9, 44a/4, 44a/7,
29b/9,30a/16,30b/8,30b/14,
44a/18,44a/20,45a/2, 45a/4, 45b/17, 46b/1,
32b/18,33b/9,34a/8,42b/16,44a/20,45b/
46b/5, 46b/14, 46b/16, 46b/17, 47a/16,
17,46b/16,46b/17,48b/6 [20]
48a/15,48b/6,50a/6,50a/7,51b/9,53b/3,
baldr . ot 35a/3
54a/3,54a/10, 54b/19, 62b/5 [99]
andal drler bir . adur 20b/12
. aac Karaaa, kerestesi deerli
.+s 57b/8, 59a/19 [2]
bir aa, narven; (Ulmus). Kr.
.+sna 9b/11
nrven. 51b/9
. boya Kara boya, za, slfrik asit.

Kr. zc,zk,kuc.25b/9,25b/11,43a/9
[3]
[ 102 ]
cebleheng .+sna 9b/11
araca: Karaca, rengi karaya yakn olan, esmer.
.
. boyanu 20b/15
19b/4, 19b/13, 25a/7, 38b/12, 40b/17
[5]
. boyanu a 40a/17
[ 5 ]
. boyanu kki 40b/1
. dneleri 38b/12
. boyanu zlna 29a/8
. ot Karaca ot, pleme. Kr.
. boyanu arus 40a/17
pleme, till-kelb, arba- esved,
. bber 13b/12, 31b/10 [2]
l-i reng. 19b/4, 25a/7, 40b/17 [3]
. crek ot 16a/13, 16a/14, 27b/6,
. ot 19b/13
araan: Karaan iei, karaba otu; (Lavanduka
29a/2, 29a/9, 31a/3, 31b/5, 31b/11,
stoechas) . Kr. araan iegi. Fra gibi kullanlan
32a/4, 44a/7, 44a/18, 45a/4 [12]

. crek otnu kki 21b/10, 28a/21
sert tyl bir bitki; yapkan ve kokulu yapra olan,
[2]
bodur funda boyunda dikensiz bir bitki. Kr. arm,
. pleme 21a/9,
yram, kene, mevifl-erv, utuus.
21b/2, 24b/7 [3]
. 2a/3, 33b/9, 33b/12, 43b/15, 48b/3 [5]
. rek ot 3a/14, 5a/5, 8b/14, 8b/15,
[ 5 ]
11b/15, 14a/4, 14a/7, 26b/10, 30a/15,
. iegine 2a/3
. rek otna 29a/21, 46b/5 [2]
arauru: Karakurut,gnlk cinsinden bir aa
. gnlge 2a/19, 6b/15 [2]

.
gnlk
Kara
. iegi 33b/9, 33b/12, 43b/15, 48b/3

[4]
30b/5, 45a/2 [11]
gnlk
aac
ve
zamk. Kr. asel-i ln, leben, ybe,

sefile, siarkh. 28a/9, 29b/14,35b/21,
47a/16, 54b/19 [5]
. gnlk ya 35b/4, 46b/14, 50a/7 [3]
karaard. Kr. mul.

. 41b/16
[ 1 ]
aralu: Karalk, kara olma durumu.
.+ 58b/8
. gnlk yana 36a/7
gz .+ Gz karal, tavukkaras.
. gnlk yapra 50a/6
Kr.
. helle
58b/8
6a/6, 31b/17, 54a/3, 54a/10
[4]
. asek 15a/7, 18b/16 [2]
. asek 10b/9
. ovaza 14b/3
dems-i
ayn,
sdfetl-ayn.
.+na 59b/13
[ 2 ]
gz .+na 59b/13
aramu: Karamuk, dalarda kendi kendine biten ve
. za 15a/15
ilkbaharda iek aan, sama byklnde, zm
. sele 46b/1
biiminde meyveleri olan dikenli bir bitki, al. Kr.
. siek 23a/16
adn uzlu, emberbrs, args, zirek.
. rdan 6b/4
. 2a/4, 2a/7, 2a/8, 3a/4, 4a/3, 9b/19,
. u 62b/5
16b/6, 20a/8, 20a/9, 23a/14, 25a/6, 26a/6,
. tt19b/7, 39a/15 [2]
35b/11, 35b/14, 41a/1, 44a/1, 49a/5 [17]
. adur 29b/9
. aacnu abu 2a/7
. zim 4b/11
. Kki 9b/19, 26a/6, 35b/14, 41a/1,
. zm 38a/6, 53b/3 [2]
49a/5 [5]
. yonca 38a/13, 44a/4 [2]
. kkine 20a/8, 20a/9, 23a/14 [3]
. ziftdr 41b/4
baldr . 7b/15,11a/16, 11b/1,
27a/14,27a/15,28b/11,29a/14,
. Yemii 4a/3,16b/6, 25a/6, 44a/1 [4]

.+dur 25b/1
[ 18 ]
390
aranful: <Ar. 1. Karanfil; yapraklar srekli yeil

kalan bir aa; (Caryophyllus aromaticus) ve bu
ppdya. Bkz. ar.

. 41a/14
aacn karanfil ya elde edilen, baharat olarak
[ 1 ]
kullanlan, az kokusunu gideren, acms, koyu
araa: <Ar. Msrda Said ehrinde yetien, akasya
renkli, kk ivi biimindeki tomurcuu. 2. Gzel
yaplan dikenli bir aa. Bkz. ay.
renkli iekler aan bir ss bitkisi; (Dianthus
caryophyllus) .
.
. 5a/11
[ 1 ]
5a/5, 5a/11, 5b/15, 7a/15, 38a/20,
39b/19, 42a/3, 50b/13 [8]

. yarpuz Karanfil yarpuzu. Kr.
. dikeni 5a/11
arniy: <Far. Kzlck aac ve meyvesi, egren,
vez yemii. Kr. zlcu, vez.
abil-fityn, felenc-i mk
fehlih. 5a/5, 5a/11, 5b/15,
38a/20,39b/19,42a/3,50b/13 [7]
oulu . Kokulu karanfil.Kr.
efviye. 7a/15
. 41a/3
[ 1 ]
arsiy: <Far. Kiraz meyvesi; (Cerasus avium) Kr.
kirs, abbl-mlk, abbs-seln, ta erik.

Bkz. ariy.
. 41a/16
.+dur 53a/12
[ 1 ]
a .+dur Ak karanfil. Kr. vara-

ayme. 53a/12
ar: <Far. Sr papatyas, srgz, mast iei,
(Arnica
montana).
.+ 11b/12, 25b/7, 40b/3, 42a/3, 49a/12,
arnika;
50b/13 [6]
ppdya. Bkz. ar .
[ 15 ]
.+ bustn Kr. plenger. 11b/12
.+ bstn 40b/3, 42a/3 [2]
.+ hind Kr. mek. 49a/12
reyn .+ Kr. mel-i mk.
50b/13
yabn .+ Yabani karanfil. Kr.
zehre. 25b/7
aranful: aba- aranful Karanfil yarpuzu,
yarpuz; (Mentha pulegium) . Kr. yarpuz, aranful

yarpuz, felenc-i mk.
Kr.
gzi,
iri
. 41a/14
[ 1 ]
ariy: <Far. Kiraz meyvesi; (Cerasus avium) Kr.

kirs, abbl-mlk, abbs-seln, ta erik.
Bkz. arsiy.
. 41a/3
[ 1 ]
arda: Karde.
.2a/17,6a/21, 20a/5, 22a/13, 26b/12,30b/2,
35a/20, 40b/11 [8]
[ 8 ]
. 18a/20
iki . an Kan durdurmak iin
[ 1 ]
kullanlan bir eit reine,
aba- . 18a/20
ikikardekan aac, bakam aac;
(Caesalpinia echinata) . Kr. baam
arau: Karanlk. Bkz. araulu().
aac, ebrenc, ayda, n- siyvn,
. 60b/1
. olma Tavukkaras, gece krl.
demml-yefn, sebb, eyn, andem,
Kr. ulmet-i baar. 60b/1
n.
2a/17, 20a/5, 22a/13, 26b/12,30b/2,
.+s 55b/1, 59b/19 [2]
35a/20, 40b/11 [7]
[ 3 ]
tavu .+s Tavukkaras, gece
krl. Kr. el-me, eb-kr.
55b/1, 59b/19 [2]
araulu(): Karanlk. Bkz. arau.
.+ 57a/7, 57a/10 [2]
[ 2 ]
gz .+ 57a/7
gz .+ olmaa Kr. trk-i em.
57a/10
ararr: <Ar. rperme, tylerin diken diken olmas.
. 61a/14
[ 1 ]
ar : <Far. Sr papatyas, srgz, mast
iki . anna 6a/21
ardliyn: <Gr. Mercan; (Corallium rubrum). Kr.
mercn, rfl.
. 42a/6
[ 1 ]
ardmen: <Gr. Ac tere, ak hardal. Kr. ac tere.
. 42a/9
[ 1 ]
arek: <Ar. Msrda pilav yaplan bir tahl.
. 42a/15
[ 1 ]
ara: Karga kuu; (Corvus). Kr. udf, kel.

.
8b/4, 23b/16, 23b/17, 37b/19, 38a/3,
52b/9 [6]
391
[ 6 ]
. aya Kuzgunaya kazaya, klr
. 23b/17, 41a/18 [2]

[ 2 ]
otunun katlanmayan, bklmeyen bir
umul- . Byk am aac yemii.
pil-y kel, ricll-urb, riclz-
ram- . Sar katran. Kr. aruca
eidi; (Chenopodium). Kr. lur ot,
z. 8b/4, 23b/16, 23b/17 [3]
Kr. cam. 41a/18

arn. 23b/17
. bken Kargabken; (Stryhnos nux-
arasy: <Ar. 1. Kuyruklu biber; (Piper cubeba).
kel. 52b/9
Kr. urdumn, berr kerevy. Bkz. arasyn.
vomice) . Kr. gcle bken, nn-
ala . Ala karga. Kr. ulbe. 37b/19

araf: <Ar. arap. Kr. ahve, arb.
. 40b/8
[ 1 ]
ara: <Ar. 1. Yara. 2. Temriye hastal. Kr.
temreg, ba brit.
. 61a/9
[ 1 ]
arr-ram: <Ar. Kadnlarn rahminde kan
yaralar, banlar. Kr. ban.
. 61a/12
[ 1 ]
Kr. kebb. 2. Karaman kimyonu; (Carum carvi) .

. 40a/14, 41a/19 [2]
[ 2 ]
arasyn: <Ar. 1. Kuyruklu biber; (Piper cubeba).

Kr. kebb. 2. Karaman kimyonu; (Carum carvi) .
Kr. urdumn, berr kerevy. Bkz. arasy.

. 40a/14
[ 1 ]
ar: Karg
kam,
masura
kam, 5m.
kadar
ykselebilen, rizomlu, ok yllk ve otsu bir bitkidir.

Gvdesinden kaval ve ney yaplr; (Arundo donax) .
. 19a/14
[ 1 ]
. amnu icinden an
arn: Karn.
. 57b/19
. imek Kr. abi. 57b/19
.+da 55b/1, 57b/15 [2]
[ 3 ]
arnca: Karnca; (Formica). Kr. mr, neml.
. 7b/11, 40b/19, 49a/11, 51b/7, 51b/14 [5]

. ot Karnca otu. Kr. berencf,
aym. 40b/19
. otna 7b/11
bir nev . 51b/7
.+dur 54a/5
[ 6 ]
bir nev .+dur 54a/5
pulcuazlardur Karg kamnn

iinden kan pulcuklar. Kr. abb-
afelne. 19a/14
aru: Bkz. ar. Kr. ney, abdr, armele.
.4b/7,17a/18, 51b/11 [3]
[ 3 ]
. am 4b/7, 17a/18, 51b/11 [3]
ar()n: Karn. Bkz. arn.
.+ 9a/6
.+ yaru tom Karnyark otu,
pire otu tohumu; (Plantago psyllium) ,
baa yapra tohumu; (Plantago). Kr.

ir bezr-i an, baa yapra. 9a/6
ar: Kar, baparmak ile sere parman ular
.+nda 24b/1
arasndaki aklk.
.+ndan 17a/16, 51a/1 [2]
. 4a/21, 4b/5 [2]

[ 2 ]
arn: <Ar. Karaman kimyonu; (Carum carvi) . Kr.

urdumn, kerevy. Bkz. arbd.
. 42a/9
[ 1 ]
arbd: <Ar. Karaman kimyonu; (Carum carvi) .

Kr. urdumn, kerevy. Bkz. arn.
. 42a/8
[ 1 ]
arr: <Ar. Honut, memnun, sevinmi.
. 37b/1
[ 1 ]
ar: <Ar. Isrgan; (Urtica) . Kr. ran.

. 40b/12
[ 1 ]
ar: <Ar. Gl, kuvvetli.
[ 4 ]
bal .+ndan 51a/1
urs .+ndan an adur 17a/16
arnl-cer: <Ar. Ceviz aacndan elde edilen zamk.
Kr. kehrb, z aac am.
. 40b/9
[ 1 ]
arpz: <Far. Karpuz; (Citrullus vulgaris) . Kr.

helyn, b, avmer.
. 37a/2
.+a 10b/12, 52b/12, 54a/8 [3]
hind .+a 54a/8
.+ 9a/17, 12b/20, 15a/18, 16a/16,
18b/9, 19a/20, 21a/5, 21a/8, 22a/9, 31b/1,
33a/4, 36b/19, 40a/7, 41a/19, 41b/14,
43a/12, 45a/5, 45b/4, 46a/3, 46a/5,
50a/1,52b/15,54a/21 [23]
392
.+ hind 9a/17
arv: <Ar. Siil, deride oluan kabarcklar, iler.
ebcehl .+ Ebucehil karpuzu, ac
Kr. sigil.
hyar, ac elma, ac karpuz, it hyar,
. 61a/10
hanzal, crtatan dlei, karga dvelei;
(Citrullus colocynthis) . Kr. crtatan
[ 1 ]
aryle: <Far. Bir tr sarmak. Kr. leblb.
dglegi, rtatan dglegi, merret-
. 42b/11
ar, keseb, kevest, get, kebest,
[ 1 ]
anal, l-ayye, n-
arzz: <Gr. Kalay. Kr. alay. Bkz. dr, sr.
numn, alame, ereng, arze-i
. 41a/12
rbn, re, arde-i rbh, adec,
[ 1 ]
anal, ta. 12b/20, 16a/16, 18b/9,
as: <Ar. Hindistan'da ve Umman'da ok bulunan
19a/20, 21a/5, 21a/8, 31b/1, 36b/19,
bir aa kabuu, katrkuyruu bitkisinin krmz kk
40a/7, 41a/19, 41b/14, 43a/12, 45a/5,
kabuu. Bkz. sele.
45b/4, 46a/5, 50a/1 [16]
. 42a/15
ebcehl .+ urdesine 15a/18
[ 1 ]
ebcehl .+ arus 33a/4
asnr: <Ar. Krmz boya elde edilen bir bitki
ebcehl .+ ufa 46a/3
kk. Kr. zencefre.
hind .+ 22a/9
. 42b/13
r .+ 52b/15, 54a/21 [2]
[ 1 ]
.+na 13a/15, 32b/1 [2]
asr: <Ar. Krmz boya elde edilen bir bitki kk.
ebcehl .+na 32b/1
Kr. zencefre.
hind .+na 13a/15
. 42b/13
.+nu8b/16,9b/13, 10a/20, 16b/20,31a/1,
[ 1 ]
31b/15, 32a/21, 53b/6, 54a/7 [9]
asb: <Ar. 1. Aa zerinde kurumu hurma. Kr.
[ 38 ]
uru dne. 2. Sakz, sakz aacndan elde edilen bir
ebcehl .+nu 53b/6

ebcehl .+nu aac31a/1, 32a/21

. 41b/6
[ 1 ]
[2]
ebcehl .+nu mdur 16b/20
as: Kask, vcudun karn ile uyluk arasndaki
ebcehl .+nu ici 9b/13
blm. Bkz. a.
. 56a/15
ebcehl .+nu iine 31b/15
[ 1 ]
ebcehl .+nu tom 54a/7

ebcehl
.+nu
yapra
. yaru Kask blgesinde oluan
8b/16,
ftk, yarmlk. Kr. b-ya. 56a/15
10a/20 [2]
arsn: <Ar. Kuyruklu biber; (Piper cubeba). Kr.
asm: <Ar. nce, abuk krlabilen.
kebbe.
. 39b/4, 39b/4 [2]
. 41a/20
[ 2 ]
[ 1 ]
arane: <Ar. Boa dikeni,
asliyn: <Gr. Pire otu tohumu, karnyark otu
eek dikeni, deve
elmas, guga dikeni, hlemez, ts; (Eryngium) . Kr.
tohumu; (Plantago psyllium). Kr. bezr-i an.

. 41b/12
boa dikeni, ibrhim dikeni, deve almas.

. 41a/3, 42a/5 [2]
[ 2 ]
artal: Kartal kuu; (Aquila) . Kr. le, avl, dle,
kac, raar, ub.
.2b/9,19a/4,22a/17,24a/5,45b/10 [5]
[ 1 ]
asr: <Ar. 1. Kst otu ve bu otun kknden elde
edilen ila; kust- hind ve kust- arab olmak zere
iki tr bilinir; (Costus) . Kr. us- m. 2. Andz

otu; (Juniperus drupacea) . Kr. anduz.
. 40b/1
[ 1 ]
. u 19a/4,22a/17,24a/5,45b/10 [4]
. una 2b/9
.+a 35b/16
.+dan 5a/8
[ 7 ]
arvyn: <Gr. Yaban dars. Kr. yabn arus.
. 41a/4
[ 1 ]
asriyn: <Gr. Kunduztaa otu, cavir, olana;
(Ferula
alaeochytris).
Kr.
unduz
aa.
Bkz.
unduster-i ayr.
. 40a/3
[ 1 ]
asvets-seb: <Ar. Yapra susam yaprana, kk

ada soanna benzeyen, uzun bal, sert bir eit
393
mantar. Kr. abel, ar- baar.
kzz. 61b/2
. 42a/19
am arar: <Far. Keiboynuzu yemii ve
ekirdei; (Ceratonia siliqua) . Kr. arnb ekirdegi.
[ 1 ]
Bkz. amar.
aab: <Ar. Kam. Kr. am.
. 41b/15
. 40b/9
[ 1 ]
.+ 42a/12
an: Kad aac, eytanboku otu ve bundan elde
[ 2 ]
(Ferula
Kr.
ltt,
edilen
mer, encn, eng, leben-i encdn, hing, ern,
zehirli
bir
ot,
kanya,
zamk;
assa-foetida) .
.+ bev Sulak yerlerde biten ayrk

cinsinden
ganya, kanya. Kr. an ya. Bkz.
brzed, brz, rr, amul-cen, dd-dara.
aab-erre. 42a/12
Bkz. a.
aabz-zerre: <Ar. Sulak yerlerde biten ayrk
. 2a/13, 5a/9, 5b/6, 8b/21, 14b/1, 16a/13,
cinsinden zehirli bir ot,kanya, ganya, kanya. Kr.
36b/13, 40a/18, 47a/16, 50b/14 [10]

. aacna 5a/9
an ya, kne, ama.
. aacnu tom 2a/13
. 41a/14, 46a/11 [2]
. aldular aacu kki 36b/13
[ 2 ]
.+ya 1b/17, 4b/9, 8a/2, 33a/2,53b/14 [5]
aab-erre: <Ar. Bkz. aabz-zerre.
[ 15 ]
. 42a/11, 42a/12 [2]

[ 2 ]
aam: <Ar. Yonca otu; (Trifolium). Kr. yonca.
ar: <Ar. Ykayc, leke temizleyici.

. 47b/12
. 41a/16
[ 1 ]
.+lar 39b/21
[ 2 ]
ad: ad- nz Sincan als, kara al, rgan,

emezen, isa dikeni; (Paliuru spina) . Kr. sincan
ad: <Ar. Geven dikeni; (Astragalus). Kr. geven,

ker.
als.
. 40b/14
.+ 41b/10
[ 1 ]
[ 1 ]
aar: <Ar. Kk hyar. Kr. kcik yr, -i
.+ nz 41b/10
aek: <Ar. Smkl bcek; (Limax) . Kr. smkl

bcek.
. 41b/18
. 40b/4
[ 1 ]
aarr: <Ar. Titremek. Kr. ditremek.
[ 1 ]
. 61a/10
a: Kask, vcudun karn ile uyluk arasndaki

blm. Bkz. as.
[ 1 ]
ar: <Ar. Bir nesnenin kabuunu soymak, kabuk.
. 60b/20
Kr. abu.
[ 1 ]
.
r.
. 40b/10
yaru
Kask
blgesinde
oluan
ftk, yarmlk. Kr. fat. 60b/20

al: <Ar. Hayvanlara yedirilmek zere vaktinden
nce biilen yeil ot. Kr. buday tmesi.
. 42a/17
[ 1 ]
a: <Ar. Bir tr mantar. Kr. mantar.
. 41b/11
[ 1 ]
aa: <Ar. Kuekmei; (Polygonum aviculare).

Kr. u etmegi, ame.
. 41b/14, 42a/17 [2]

[ 2 ]
aat: Kaskat, ok kat; kprdamakszn,
hareketsiz veya donmu olarak.
. 61b/2
[ 1 ]
. olma Sinir kaslmas. Kr.
[ 1 ]
ar: <Ar. Kada srlen bir ta.
. 41a/11
[ 1 ]
at: Kat, kat kat st ste, pek ok.
. 7a/4, 7a/4, 34b/7, 34b/7 [4]
[ 4 ]
. adur at 7a/4
at-: Katmak, eklemek, kartrmak.
.-arlar 17a/20, 45a/13, 52b/21 [3]
[ 3 ]
at: Sert, ar, iddetli.
. 55a/10
[ 1 ]
. astal Ar hastalk. Kr. elmaral-dde. 55a/10
atl(): Katlk, sertlik.
.+na 60a/9
394
[ 1 ]
[ 1 ]
ferc .+na Kadn cinsel organnda
tom- . 12a/17
meydana gelen sertlik. Kr.
af: <Ar. Sirken otu, yabani spanak, yabani
albetr-ram. 60a/9
atr: Katr, ksrak ile erkek eein iftlemesinden
semizotu, labada; (Chenopidium album) . Kr. sirken.

. 40a/7
[ 1 ]
doan melez hayvan.

.19b/12, 24a/21, 28a/19, 32a/5, 44a/3,
a: <Ar. Horlamak. Kr. orlama. Bkz. a.

. 61a/13
52b/20, 53a/18 [7]
[ 1 ]
[ 7 ]
. bona Katr dks. Kr. revl-
ar: ar- baar Yapra susam yaprana, kk
bezrn. 24a/21
ada soanna benzeyen, uzun bal, sert bir eit
. boncu Katr boncuu: 1. ou

binek
hayvanlarnn
olarak
taklan,
boncuk.
dizilen
2.
mavi
Bu
kk
boynuna
camdan
boncuklarla
deniz
ss
iri
birlikte
kabuklar.Kr.
mantar. Kr. abel, asvets-seb.

.+ 42a/18
[ 1 ]
.+ baar 42a/18
arn: <Ar. Katran, organik maddelerden kuru
sipdmhre, armek, veenc, vara, ilan
damtma yoluyla elde edilen, sv ya kvamnda,
ba. 19b/12, 28a/19, 32a/5, 44a/3,
kara renkte, ar, is kokulu, suda erimeyen bir
52b/20, 53a/18 [6]
madde. Kr. zift-i rab, vetl-mevt, hemc-hin.
atmer: Katmer, bir eyi oluturan katlardan her biri.
.4b/10,11b/19,16b/16,23b/17,25b/18,
. 9b/2, 13b/8,14a/8,14a/9,14a/10,15a/12,
28b/6,29a/2,30b/11,30b/17,31a/18,32b/1,
15b/12,24a/16,33a/11,35b/15,35b/15,
32b/2,37b/6,40b/5,41b/13,49b/12,51b/4,
38a/9, 38a/9, 42b/21, 43a/7, 43a/7, 50b/20,
54a/13,54b/10 [19]
52a/18 [18]
[ 19 ]
[ 18 ]
. ieklsi 24a/16
. enr iegi 9b/2
. aac Katranaac, Lbnan sediri,
Sleyman aac; (Cedrus). Kr. ern,

ebrn, ernn, s. 29a/2, 30b/11,
. gl Katmer gl, yzyaprak denilen
30b/17, 31a/18 [4]
bir eit gl. Kr. gl-i ad-berg.
. aac yemii 54b/10
42b/21
. aacna 32b/1, 32b/2 [2]
. nru iegine 15a/12
. aacnu yemii 41b/13
. zerrn ade iegi 52a/18
. kpgi Katrankp, ayr
atl: <Ar. ldrc, zehirli.
mantarlarndan, apkasnn alt yz
. 24a/10
dilim dilim ve bir halka ile evrili
[ 1 ]
. sirke Zehirli bir eit sirke. Kr.
reke. 24a/10
aala: <Ar. kszolan idemi, ac idem, gz
sorncan aac, ar kestane; (Colchicum

idemi,
. 41a/12
[ 1 ]
a: <Ar.<Lat. Klkuyruk kuu, kuyruu sivri,

tyleri ak yeil kark, gagas, ayaklar mavi bir ku
tr; (Anas acuta) . Kr. l uyru u.

. 41a/9
[ 1 ]
ar:
arar Siyah boya elde edilen bir eit
bitki. Kr. ara boya.

. 20b/15
[ 1 ]
ar- . 20b/15
af: <Ar. Yabani spanak, sirken. Kr. irken.
. 12a/17
bulunan bir cins mantar; (Polyporus
igniarius) . Kr. rn. 37b/6

arca . 11b/19, 28b/6 [2]
aruca . Sar katran. Kr. ram-

ar, tennb,nbb,my. 23b/17,
49b/12, 51b/4 [3]
aruca . aacdur 4b/10
aruca . aacnu yemii 40b/5
ars: <Ar. Mantar; (Fungi) . Kr. mantar.

. 40a/3
[ 1 ]
arub: <Far. Ceviz aac zamk. Kr. z aac

am. Bkz. kehrb.
. 41a/15
[ 1 ]
aur: Katr. Bkz. atr.
. 35a/14
[ 1 ]
fr- . Katrtrna, dallar ok ince,
iekleri sar, baz trleri hekimlikte
395
idrar sktrc olarak kullanlan bir

bitki; (Genista scoparia). Kr. er
.+a 37a/12
zl .+a Kzl
yapra. 35a/14
an: <Ar. Pireotu, karnyark otu; (Plantago
.+dur 22a/4
psyllium) . Kr. baa yapra.
uzun .+dur Uzun kavun.Kr.
. 2b/10, 4a/8, 4b/18, 8a/18, 8b/15, 8b/19,

9a/6, 9b/16, 16b/19, 40b/9, 41b/12 [11]
arze-i drz. 22a/4

.+ 14a/2
[ 11 ]
acur .+ Hyar gibi uzun bir cins
bezr-i . Pireotu tohumu. Kr. baa

yapra, siirl yapra, beng-y sur,
busulyn,
kavun. Kr.
amlecl-cem. 37a/12
isfiys,
esber,esfiy,
asliyn.
kavun. Kr. er. 14a/2

.+na 2b/1
[ 6 ]
2b/10,
aac .+na Aa kavunu, Akdeniz
4a/8,4b/18,8b/15,9b/16,41b/12 [6]
lkelerinde
bezr-i . tom 8b/19
mavimsi
ta
kk
yapraklar
bir
aa;
(Citrus medica) ve bu aacn iri bir
bezr-i . yaprana 8a/18
limon grnndeki buruuk kabuklu
a-i bezr-i . 16b/19
yemii. Kr. trc. 2b/1
ir bezr-i . 9a/6
av: Ylann deri deitirirken att deri, ylan
yetien,
pembe,
aya: Kaya, byk, sert ta ktlesi.

. 2a/16, 3b/9, 5a/18, 6a/10, 8a/8, 16a/9,
gmlei.
.+ 8a/14, 27a/10 [2]
[ 2 ]
28b/5,29a/20,29b/15, 34a/6, 36a/16, 40a/9,

41a/11, 47a/15, 49a/21 [15]
. oru Kaya koruu, eki, kara
ilan .+ Ylan gmlei. Kr.

sell-ayye, pst- mr. 8a/14,
zm gibi meyveleri olan, kayalk
27a/10 [2]
yerlerde biten bir yaban bitkisi;
ava: Kavak aac; (Populus). Kr. beje, arb,
(Sedum). Kr. aylfiyn, sfern,
sepdr, r.
ayyl-lem, b, ebrrl-add,
. 7b/3, 16a/8, 28a/15, 37b/18 [4]
ebrnl-ey, ebrn, m-bahr, lf.
[ 4 ]
5a/18, 6a/10, 8a/8, 16a/9, 28b/5,
. aac16a/8, 28a/15, 37b/18 [3]
29a/20, 34a/6, 47a/15, 49a/21 [9]
. aacna 7b/3
. oruna 2a/16,3b/9,29b/15 [3]
avinder: <Ar. Tts olarak kullanlan hyar gibi
. orunu 40a/9, 41a/11 [2]
uzun bir bitki. Kr. malniy.
. urbaas Kaya kurbaas. Kr.
. 48b/9
[ 1 ]
av: <Ar. Kuvvetli, gl, salam.
alem. 36a/16
.+lar2b/8,5a/12,8a/14,11b/20,17b/20,
26a/1,26b/14,35a/21,45a/21[9]
. 60a/12
[ 1 ]
avl: <Ar. Sz.
. 19b/7, 27a/18 [2]
.+de 20a/8
.+i 17b/8
mnhc .+i 17b/8
.+ince 40a/19
.+inde 16b/8
[ 6 ]
mnhc .+inde 16b/8
avla-: Kavlamak, kabarp dklmek, soyulmak.
.-r 58a/18, 58a/18 [2]
[ 2 ]
avu: drar kesesi, mesane.
.+da 63a/5
[ 1 ]
avun: Kavun; (Cucum). Kr. ab, aef.

. 21b/13, 35a/2 [2]
.+lar zerinde 45a/21

.+larda 5a/10,8b/4,17b/17, 29b/20, 43b/2
[5]
[ 29 ]
ayabn: <Ar. Tespih aac, tespih als, in
. 41b/5
[ 1 ]
ayl: ayl- m am prasas, prasa yapra.
Kr. pra yapra.
.+ 42b/12
[ 1 ]
.+ m 42b/12
ayma: Kaymak, stn yznde
toplanan
yal
katman. Kr. t.
. 12b/4
[ 1 ]
sdden olan . 12b/4
ayna-: Kaynamak; mayal bir ey kabarp kprmek.
396
.-m 25b/17, 40a/9, 50b/5 [3]
renkli bir cins yaban rdei.
.-m arb Kaynam arap. Kr.

mey-i menete, mey-i neetec.50b/5
.-sa 7b/19
. 40a/15
[ 1 ]
azl: <Far. Dut aac ve meyvesi; (Morus). Kr. tt.

. 40a/15
[ 4 ]
[ 1 ]
aynad-: Kaynatmak.
aa: <Ar. Kunduz. Kr. unduz.
.-ub 24a/11, 32b/16 [2]
. 41a/21
[ 2 ]
[ 1 ]
ayr: unduster-i ayr Kunduztaa otu, cavir,
olana; (Ferula alaeochytris). Kr. unduz aa.

Bkz. asriyn.
ab: <Ar. oban dikeni cinsinden, ondan daha

byk bir bitki. Kr. cbn dikeni.
. 40a/3
. 41a/8
[ 1 ]
.+ 42a/18
unduster-i . 40a/3
[ 2 ]
ayrs: <Gr. Mum, bal mumu. Kr. bal mm.
.+ mr oban dikeni. Kr. cbn
. 42b/11
dikeni. 42a/18
[ 1 ]
azz: <Ar. Ham ipek, ibriim. Kr. ebrim bo.
ayar: giyh- ayar Koboynuzu otu, kokulu
yonca, eek yoncas; (Melilotus officinalis) . Kr oc
boynuz, iklll-melik.
. 43a/4
. 41b/16
[ 1 ]
azz: <Ar. briim, ham ipek. Kr. ebrim. Bkz.
azz.
[ 1 ]
. 40a/15
giyh- . 43a/4
aysiyr: <Far. Ayak ta,
[ 1 ]
kirini gidermek iin
ykanrken ayaa srlen opur ta. Kr. aya a.
a: <Ar. Kad aac, eytanboku otu ve bundan

elde edilen zamk; (Ferula assa-foetida) . Kr.
amul-mer, engt-i ghervn, fe. Bkz. an.
. 42b/10
.+ye 2b/20, 3a/8, 32b/20 [3]
[ 1 ]
[ 3 ]
aysr: <Far. Kpk ta, hamamlarda ayak

ovalamak iin kullanlan bir ta, ayak ta, krpk
ta. Kr. kbk a. Bkz. aysiyr.
ab: <Ar. 1. Erkeklik organ, penis. 2. Yonca otu;
(Trifolium). Kr. yonca.
. 42a/17, 55a/10 [2]
. 17a/10
ms- . Erkeklik organnda
[ 1 ]
meydana gelen ilik. Kr. eker
acer-i . 17a/10
imek. 55a/10
ayss: <Ar. Pamukluk otu, ormanlarda yetien, yaz

k
yapraklarn
dkmeyen,
yabanglne
.+i 40a/12
benzer,
[ 3 ]
iekleri gzel kokulu bir eit kk aa. Kr.
.+i ibl Devesiki, Koni eklinde
pamul ot.
zeri izgili, ok ac ve siyah renkli
. 40a/12
bir otun meyvas. Kr. deve siki.
[ 1 ]
40a/12
ayssetl-kelb: <Ar. Kpekmenekesi, yabani

meneke; (Viola Canina) . Kr. it penefesi.
abl-ful: <Ar. Aygr uzvu. Kr. ayr siki.
. 40a/10
[ 1 ]
aym: <Ar. 1. Ayvadana, civanperemi, kovan
iei, ak yavan, barsama otu; (Achillea) . Kr. ayva
. 40a/11
[ 1 ]
ame: <Ar. Kuekmei; (Polygonum aviculare).
Kr. u etmegi, aa.
ana. 2. Karnca otu. Kr. arnca ot, berencf.
. 41b/15
. 40b/19
[ 1 ]
ays: <Gr. Mersin aac ve yemii; (Myrtus
communis) . Kr. mersn.

. 42b/10
[ 1 ]
azala: 1. Saksaan kuu; (Pica pica) . Kr. asaan
u. 2. Beyaz ve sar tyl, gagas sar ve siyah
[ 1 ]
dir: <Ar. Gl, gc yeter, erkli.
. 62b/8
[ 1 ]
f: <Ar. kaf Arap alfabesinin yirmi drdnc
harfi.
.+la 42a/6
[ 1 ]
397
amm- .+la Kaf harfinin treli
.+ uk Lut Glnden karlan
(yuvarlak nll) okunmas. 42a/6
siyah bir zift. Kr. ara zift. Bkz. l,
ul: <Far. ven otuna benzeyen, zehirli, i

srdrc bir ot. Bkz. coan.
rsiyl. 41b/4
rsiyl: <Gr. Lut Glnden karlan siyah bir zift.
. 41b/2
Kr. ara zift. Bkz. l, r- uk.
[ 1 ]
ull-bar: <Ar. Nilfer iei; (Nymphaea) .

Kr. nlfer
. 40a/7
. 41b/4
[ 1 ]
n: <Far. Hindiba, yaban marulu, ac marulu,
gneyik;
(Cichorium endiv a). Kr. hindub, ac
mrl, gyinek.
[ 1 ]
. 54a/13
le: <Ar. Kakula otu, hil otu, zencefilgillerden,
[ 1 ]
scak iklimlerde yetien gzel kokulu bir bitki;
(Elettaria cardamomum) ve bitkinin baharat olarak
til: <Ar. ldrc, zehirli.
kullanlan tohumu. Kr. hl, mr, avf- als-
. 54b/6
sene, abre-i bev, abbs-satiyn, tal, bul, ibl.
yedi
drl
otlardur
Yedi
tr
. 5a/15, 12b/20, 18a/18, 19b/21, 21b/19,
bulunan zehirli otlar. Kr. yett.
31a/12, 32b/7, 53b/12 [8]
54b/6
.+den 13a/18
.+dr 25b/7
.+i 27a/16, 30a/20, 32b/6, 47a/16,
.+i 41b/5, 41b/20 [2]
47a/19, 53b/6, 53b/12 [7]
[ 4 ]
.+i kebr Byk kakula otu. Kr.
.+i ebye Bengilik otu yapra, dal.
ln. 47a/16
Kr. bezr-i benc. Kr. 41b/5
.+i ar Kk kakula otu. Kr.
.+i nefse adrua cinsinden bir
hl-i bevv, sem, emr, hl, l.

27a/16, 30a/20, 47a/19, 53b/6, 53b/12
nlfer.
[5]
.+i r Kk kakula otu. Kr.
till-kelb: <Ar. Kara pleme; (Helleborus
.+ye 4a/6
orientalis) , karaca ot. Kr. pleme, araca ot.
.+y 41a/20
. 40b/17
[ 18 ]
Bir
tr kakula otu
tohumu. Kr. andebl. 41a/20

r: <Ar. Kfur aacndan elde edilen, hekimlikte
kullanlan, beyaz ve yar saydam, kolaylkla
paralanan, gzel kokulu bir madde. Bkz. kfr.
. 41a/16
[ 1 ]
l: <Ar. Lut Glnden karlan siyah bir zift.
Kr. ara zift.
. 41b/4
[ 1 ]
lince: <Far. Saksaan kuu, veyik kuu. Kr.
asaan u.
. 41b/18
[ 1 ]
lps: <Gr. ahtere otu; (Fumaria officinalis) . Kr.

htere. Bkz. a.
. 40b/6
[ 1 ]
r: <Far. Zift. Kr. zift. Bkz. r.
. 42b/12
.+ 41b/4
[ 2 ]
. 42a/1
[ 1 ]
mr. 32b/6
.+y rm
bitki. Kr. dne cdr. 41b/20
till-al: <Ar. Nilfer iei; (Nymphaea) . Kr.
[ 1 ]
till-ayye: <Ar. Dildamak ieinin dibi, salep
kk, tilkitaa otu, itkasar; (Orchis hircina). Kr.

dil ama iegi dibi.
. 40b/2
[ 1 ]
tiln-nimr: <Ar. Kokar aa, ezeltere.
Kr.ezeltere, meryn, oar aac.
. 42a/2
[ 1 ]
na: <Gr. Muhabbet ve sevgi otu, adam otu,
haclar otu, insan otu, toskafa kavunu, yer elmas,
kankurutan, kpek elmas; (Mandragora autumnalis) .
Kr. muabbet ot, sevg ot.Bkz. n.

. 40a/21
[ 1 ]
n: <Gr. Muhabbet ve sevgi otu; (Mandragora
autumnalis) . Kr. muabbet ot, sevg ot, sevd ot.
Bkz. na.
. 41b/3
[ 1 ]
n: <Far. Niadr. Kr. nidr.
. 42a/1
398
[ 1 ]
ve: <Ar. Kadntuzluu dibi, karamuk kk. Kr.
evke-i . 32b/11
l: Kl, ty.
aramu kki adn uzlu dibi.
.4a/8,28a/18, 41a/9, 47a/8, 55b/10, 56a/1,
. 41a/1
56a/2, 59b/9, 59b/19, 62a/11, 62b/6 [11]
[ 1 ]
. bitmek 55b/10, 62b/6 [2]
vend: <Far. Habe'ten ve Yemen'den gelen fstk
. uyru u Kr.
ya. ksrk, srt ve bel arlarnn tedavisinde
28a/18
kullanlr. Kr. fstu ya. Bkz. vend.
. uyru u
. 31a/8, 41b/21 [2]
[2]
am- . Fstk ya. Kr. fstu
.+ 2b/6, 28a/2, 55b/14, 60b/21 [4]
ya. 31a/8
armeniaca). Kr. ber.
[ 15 ]
anbra .+ 2b/6, 28a/2 [2]
l-: Klmak, etmek, yapmak.
. 10a/17
.-duum 1b/2
[ 1 ]
.-duum diyrlarda 1b/2
: <Ar. Kad aac, eytanboku otu ve bundan
.-dum 1b/9
elde edilen zamk; (Ferula assa-foetida) . Kr.
[ 2 ]
mniyn, hing. Bkz. an.
. 51a/2, 53b/9 [2]

[ 2 ]
tarr .-dum Yazmak. 1b/9

lal: <Far. Yabani nar aac. Kr. berr enr
aac. Bkz. laln.
. aac 51a/2
. 42a/21
brs: <Ar.<Gr. Kbrs Adas.

.+de 22b/12, 34a/15 [2]
[ 1 ]
lc: Kl.
.+den 45b/14
.+ 22b/11
[ 3 ]
[ 1 ]
cezre-i .+den 45b/14
uzun .+ Kuzgunklc,
brs: <Ar.<Gr. Kbrsa ait, Kbrsla ilgili.
ssengillerden, uzun, ensiz ve sivri
. 34a/15, 40a/17 [2]
yaprakl bir ss bitkisi, glayl
(Gladiolus illyricus). Kr. zl ssen,
[ 2 ]
yn- . Kbrsta bulunan krmz bir
toprak. Kr. rmz opra. 34a/15
zc- . Sar zift. Kr. ular.
Klkuyruk
kuu. Kr. esurd, a. 4a/8, 41a/9
[ 2 ]
ys: <Far. Kays aac ve meyvesi; (Prunus
seng-r.
delbs. 22b/11
lr: Klr otu; (Ammi visnaga) . Kr. pestnc. Bkz.

lur.
. 8a/17
40a/17
[ 1 ]
b: <Ar. 1. Msr halkndan olan kimse. 2.
. ot 8a/17
ingene.
. 9a/11, 15a/3, 17a/10, 39b/9, 49a/16 [5]
lal: <Far. Msrda yetien bir akasya aac. Kr.
[ 5 ]
ay.
. 41b/12
. balaya Msrda su iinde yetien
[ 1 ]
bir tr bakla. Kr. fbisl-b.

39b/9
laln: <Far. Yabani nar aac. Kr. berr enr
bala-i . Yaban baklas. Kr. yabn
aac. Bkz. lal.

. 42a/21
balas. 9a/11
[ 1 ]
bal-y . Msrda su iinde yetien

bir tr bakla. Kr. cmse. 15a/3
acer-i . 17a/10
mersn-i . Mercankk iei;
(Origanum majorana) , sankula;

(Anagallis) . Kr. an ula,
merzenc. 49a/16
biye: evke-i biye Akasya yaptklar dikenin

aac. Kr. ay tdkleri yemi aac.
. 32b/11
[ 1 ]
lt: <Far. Gne dars denilen bir tane, brlceye
benzeyen bir tr fasulye, mrdmk; (Lathyrus

sativus) . Kr. mrdmk mrdmk-i hind, m-
hind.
. 19a/10, 41a/2 [2]

[ 2 ]
abb- . Bkz. abb- alb. 19a/10
lur: Klr otu, ieklerindeki tohum saplar krdan
yerine kullanlan, baz yerlerde ku yuvas denilen
bir ot, di otu, hilal otu, msr anasonu; (Ammi
399
visnaga) . Kr. ll, ekr, bstnbc, abb-,
[ 19 ]
arez-eyn, ser.
.
3b/6, 7b/5, 17b/10, 17b/18, 18b/11,
23b/18, 24b/11, 24b/12, 25b/16, 26a/11,
berr .+ya Yabani kna. Kr. rk.

19b/9
n: <Ar. Ayrk otu; (Cynodon dactylon). Bkz.

ayru.
29b/1, 34a/7 [12]
.+y 12a/7, 41a/7 [2]
[ 12 ]
[ 2 ]
. ot 3b/6, 17b/10 [2]

. ot drlmezi 34a/7
.+y
. otna 29b/1
12a/7, 41a/7 [2]
. otnu 17b/18
.
otnu
drlmezi
Klr
otunun
becen,
crdk.
. 9b/18
[ 1 ]
bezr-i . 9b/18
Kr. bca ot, rll, aetl-ar,

ara
aya,
zget,
nb: <Gr. Karambit, iek lahanas. Kr. lhana,
aylfiyn
18b/11,
23b/18,
kelem.
riclz-z,
. 12a/15, 40b/8 [2]
24b/11, 25b/16, 26a/11 [5]
[ 2 ]
mlda-: Kmldamak, hafife hareketlenmek.
tom- . 12a/15
.-ma 57a/12
ndra: Geven dikeni ve zamk. Kr. geven, ker.
[ 1 ]
diler
Kr.
nb: <Ar. Kendir; (Cannabis sativa). Kr. kendir.
bklmeyen, daha sert olan bir cinsi.
zerr,
berr
.-ma
Dilerin
. 40b/21
sallanp
[ 1 ]
armas. Kr. tarikl-esnn. 57a/12

muldan-: Kmldamak, hareketlenmek.
.-ur 59b/6
Kr. kendir. Bkz. nneb.

. 12a/16
[ 1 ]
[ 1 ]
na: <Ar. 1. Kna, kna aacnn kurutulmu

yapraklarndan elde edilen, sa ve elleri boyamakta
kullanlan toz. Kr. nn, ulbne, rafra, rvend-i
mr, brzed. 2. Kad aac; (Ferula assa-foetida) .
tom- . 12a/16
nneb: <Ar. Kendir tohumu; (Cannabis sativa). Kr.
kendir.
Kr. an.
. 41a/7
. 16a/8, 20b/8, 24a/16, 25a/5, 38b/18,

40a/18, 49a/1 [7]
. aacna Kna aac; (Lawsonia
inermis) . Kr. mniyn. 49a/1
. iegi Kna iei; (Balsamina
hortensis). Kr. fiye. 38b/18
. oulu bir otdur 20b/8
.+ 8a/3, 10a/9, 41b/10 [3]

.+ amer Krmz kna. Kr. lab,
Kendir tohumu; (Cannabis sativa).
nnap: <Ar.
[ 1 ]
n:
<Gr.
kikardekan
aac,
bakam
(Caesalpinia echinata) . Kr. iki arda an.
aac;
. 40b/10
[ 1 ]
nr: <Gr. Hindistan'da yetien bir ceviz

aacndan elde edilen zamka benzer bir madde, aa
karas. Mrekkep yapmnda kullanlr. Kr.
menevg, am.
b. 41b/10
. 42b/4
.+ amere 10a/9
[ 1 ]
.+ berr Yabani kna. Kr.
nra:
berest. 8a/3
gvdesi blmeli ve delikli, kurusundan ddk yaplan
.+s 16a/2,18a/5, 18b/10, 26a/5 [4]

a .+s Talar zerinde biten kna
renginde boya kartan yosuna benzer
1. Sulu yerlerde yetien, keskin kokulu
bir ot. 2. Hasr otu. 3. Bir tr kam. Kr. sivre.

. 28a/17
[ 1 ]
bir madde. Kr. ezrul-ar, nn-y
r-: 1. Sert eyleri vurarak veya ezerek paralamak.
urey, zehrl-acer, gl-i seng,
2. ldrmek, yok olmasna neden olmak.
arrnu-an. 16a/2, 18a/5, 18b/10,

26a/5 [4]
.+sdur 9a/6, 45b/1 [2]
mekke .+sdur Mekke knas. Kr.
bal. 9a/6
a .+sdur 45b/1
.+ya 9a/4, 17b/1, 19b/9 [3]
.-an 7a/3, 19b/5, 19b/13 [3]

oyun .-an ddkleri otdur 7a/3
ne .-an Tanekran, kara pleme
otu; (Helleborus orientalis) Kr.
pleme, araca ot, arba- esved,

l-i reng. 19b/5, 19b/13 [2]
.-ar 4b/17, 43a/2, 44b/11 [3]
400
oulcan .-ar bir otdur 4b/17
. camurdur 46b/11
.-salar 21b/11
. dnedr 15b/9, 37b/2 [2]
[ 7 ]
. gl Krmz gl. Kr. ervne, cl-i
rfa: <Ar. Amber kabuu, tarn aacna benzer bir
amer,evcem,
aacn kabuu; (Croton eluteria) . Kr. drn.

. 40a/5
verd.
. urdlardur 23a/2
[ 1 ]
. reng 41b/17
rfl: <? Mercan. Kr. mercn.
. andal 44b/13
. 42a/6
. tomdur 40b/11
[ 1 ]
. topra 34a/13
rl-: Krlmak.
. opradur 34a/15
.-ub 59a/14
. yemii 26b/16
[ 1 ]
yabn . sde gl 21b/8
rnd: Krnt, bir eyden ayrlan kk para.

.+s 26a/17
yabn sde . gl 6b/10

.+si 28b/11, 35b/5, 49a/11 [3]
[ 1 ]
yanm bar .+s Yanm bakr
[ 30 ]
bezr-i benc tom .+si 28b/11
p, krnts. Kr. zehrn-nus.
it zmin .+si 35b/5
26a/17
rlanc: Krlang kuu; (Hirundo). Kr. birist,

af, af.
. 8a/11, 16b/17, 20b/6, 23a/11, 23b/21,

25a/21, 27b/20 [7]
. bo Krlang dks. Kr. sergni pirist, errl-af, zebedluf. 23a/11, 25a/21, 27b/20 [3]
. u 8a/11, 16b/17, 20b/6 [3]
yuvasnu
yuvasnn
nesrn glin .+si 49a/11

r: <Ar. Bir tr prasa. Kr. pra.
. 41a/19
[ 1 ]
ss: <Gr. Bakr pas cinsinden bir gz ta. Kr.
[ 7 ]
zrr-i
14a/11,19a/2,25a/6,29a/7 [4]
balna
bal.Kr.
Krlang
remdl-
af. 23b/21
. 40b/13
[ 1 ]
sm: <Ar. Ksm, paralara ayrlm bir eyin her
blm, blk, kesim.
.+ndandur 30a/5, 52a/11 [2]
[ 2 ]
dne .+ndandur 52a/11
sts: <Gr. Tekesakal, dedesakal, keisakal,
rlanc: Krlang. Bkz. rlanc.
teke aal.
. 44a/14
. 42a/13
[ 1 ]
[ 1 ]
. yuvasnu balcu 44a/14
sr: <Gr. Kalay. Bkz. dr.
rmz: <Ar. Krmz. Bkz. rmz.
. 41a/12
. 7b/17
[ 1 ]
[ 1 ]
dr: <Gr. Kalay. Kr. alay.
. zanbau dibidr 7b/17

rmz: <Ar. 1. Krmz bcei ve ondan karlan
parlak, al boya, iek boyas. Kr. fa.
alem-i zengr.
2. Amlac
meyvesinden yaplan reel, meyve suyu. Kr. emlec
. 41a/12
[ 1 ]
ra: Ksrak, dii at.
. 47a/1
mrebbs.
. 6b/10, 39a/16, 41b/16 [3]
[ 3 ]
rmz: <Ar. Krmz, al, kzl renk.
.6b/10,6b/10,6b/20,13a/21, 14a/6, 14a/11,
15b/2, 15b/5, 15b/9, 19a/2, 21b/8, 23a/2,
25a/6,26b/16,29a/7,30a/14,34a/13,34a/15,
37b/2,39a/16,39b/1,40b/11,41b/17, 42a/15,
44b/13, 46b/11, 62a/3 [27]
. bir tomdur 39b/1
. boya 6b/10
[ 1 ]
. sdi Ksrak st. Kr. lebenrremk. 47a/1
d: <Ar. Kuru yonca. Bkz. dd.
. 42a/2
[ 1 ]
dd: <Ar. Kuru yonca. Bkz. ub, ut.
. 42a/2
[ 1 ]
: <Ar. Hyar; (Cucumis sativus) . Kr. yr.
401
.+i 40b/4, 40b/4, 42a/2 [3]

.+i hind Hyarember, acur;
(Cassia fistula). Kr. yrenbe.
baklas,
Yahudi
(Lupinus
baklas;
delce bala.
termis) .
Kr.
. 40b/13
42a/2
[ 1 ]
.+i r Kk hyar. Kr. kcik
zamu: Kzamk hastal. Kr. aaba, sur-a,
yr. 40b/4
surje.
.+i n Yeil ve byk bir cins
.57b/13,59a/14,59b/3 [3]
hyar. Kr. n yr.40b/4

[ 3 ]
l-keber: <Ar. Gebre yemii. Kr. kebere
[ 3 ]
zar-: Kzarmak, baz sebze ve meyveler
olgunlamaya balamak, olgunlamak.
yemii. Bkz. l-kebere.
.-ur 22a/20, 53b/17 [2]
. 40a/5
[ 1 ]
[ 2 ]
zard-
: Kzartmak.
l-imr: <Ar. Crtatan dvlei, ebucehil
karpuzu, kargadlei; (Citrullus colocynthis). Kr .

rtatan dglegi. Bkz. n-numn.
. 40a/6
[ 1 ]
.-ur 46a/20
[ 1 ]
zduruc:
Kzdrc, ateli.
. 57a/20
[ 1 ]
l-ayye: <Ar. Eek hyar, develik otunun
. astal Ateli bir hastalk. Kr.
dibi. Kr. develik dibi, zirvend-i avl, revn,
b-bz. 57a/20
ebcehl arpz.
. 40b/2, 41a/18, 41b/13 [3]
[ 3 ]
n-numn: <Ar. Ebucehil karpuzu,
kargadlei; (Citrullus colocynthis). Kr. ebcehl

arpz. Bkz. l-imr.
. 40a/7, 41a/19 [2]

[ 2 ]
zl: Kzl, parlak krmz renk.

. 4a/20, 4b/1, 5a/16, 7a/21, 7b/20, 9a/12,
9b/11,
11a/4,
11b/12,
24a/13,
25a/12,
35a/15,
35a/16,
45b/18,
49a/2,
56a/17,
56a/17,
[ 1 ]
25a/17,
25b/2,
28a/8,
36a/4,
36b/2,
36b/10,
36b/15, 37a/12, 38a/17, 38a/21, 38b/13,
yemii. Bkz. l-keber.
: <Ar. Bkz. .
16b/18,
29a/12, 31a/10, 32b/19, 34b/6, 34b/18,
l-kebere: <Ar. Gebre yemii. Kr. kebere

. 41b/17
15b/13,
19b/15, 22a/16, 22b/11, 23b/10, 23b/12,
49a/19,
53a/10,
53b/1,
56b/3,
56b/3,
59b/7,
59b/18, 59b/18, 60a/16 [49]

. behmen 29a/12
. boya 23b/10, 23b/12, 24a/13, 28a/8,
35a/16, 36a/4, 38a/21 [7]
.+y 41a/17
[ 1 ]
.+y hind Hyarember, acur;
(Cassia fistula). Kr. yrenbe.

41a/17
: K mevsimi.
. 28b/3
.+n 27b/13
[ 2 ]
f: <Ar. zm salkm; toplanm yemi.
.+ 40a/4
[ 1 ]
.+ bar Sadece amda yetien,
yapra ayt yaprana benzeyen bir
bitki. 40a/4
lab: <Ar. 1. Kzl kna. Kr. na- amer. 2. Kum
buday. Kr. um buday.
. 41b/10
[ 1 ]
yfn: <Gr. Delice bakla, gvur baklas, yaban
. iegi 4a/20
. iekleri 4b/1, 9a/12 [2]
. gl 38a/17
. glleri 36b/2
. a 9b/11
. avuna 37a/12
. uyru 35a/15
. mrekkeb
16b/18, 25a/17, 31a/10,
32b/19 [4]
. mrekkebdr 49a/19
. sgd 7b/20, 11b/12 [2]
. sgt 34b/6
. ssen 22b/11
. andal 7a/21
. zm 25b/2, 34b/18, 36b/10, 49a/2
[4]
. zme 38b/13
. yemii 19b/15, 36b/15, 45b/18 [3]
. yemil 11a/4
. zern 25a/12
402
. zerndr 15b/13
oc: Ko, damzlk erkek koyun. Bkz. o.
. zerne 5a/16
. ern 22a/16
.+na 29a/8
[ 7 ]
[ 50 ]
. boynuz Koboynuzu otu, kokulu
ara boyanu .+na 29a/8

zlca: 1. Kzla alan, az kzl. 2. Ar derecede,
kzl.
.
2a/2, 7a/7, 10b/19, 30a/19, 43a/4,
48b/21, 50a/4 [7]
10a/5, 28a/12, 37b/17, 39a/3, 45a/17
yonca, eek yoncas da denilen

iekleri boyar madde olarak
kullanlan bir bitki; (Melilotus
officinalis) . Kr. mekyun, iklll-
melik, mfln, giyh- ayar,
[5]
nek.
[ 5 ]
2a/2, 30a/19, 43a/4,
48b/21, 50a/4 [5]
. eynik 37b/17
. alm alm yemii 10a/5
. yemii 28a/12, 39a/3, 45a/17 [3]
zlcu: Kzlck, yaprak amadan ieklenen iri
gvdeli bir aa; (Cornus mas) ve bu aacn gzn
olgunlaan, krmz, tek ekirdekli, reeli ve erbeti
. ot Ko otu, it kasar, tilkitaa;
(Orchis
hircina) .
Kr.
bdn,
ebzdn. 7a/7, 10b/19 [2]
oca: 1. Kocaman, iri, byk.
2. Koca, bir kadnn
evlenmi olduu erkek, e.
yaplan, buruk bir tad olan yemii. Kr. kejen,
. 3b/19,16a/3, 29b/8, 51a/10 [4]
arniy, zel.
[ 4 ]
. 25a/20, 25b/14, 41a/3, 44a/5 [4]
. ba Kocaba, mavi renkli iei
[ 4 ]
ve nohut byklnde tohumu olan
. yemii 44a/5
bir buuk metre boyundaki dikenli bir
ds: <Gr. Kunduztaa otu ve kk, cavir,

olana; (Ferula alaeochytris). Kr. unduz yas.
. 40b/17
[ 1 ]
bir kelerdir. Kr. mtireng,sm-
. 42a/14
abra. 29b/8, 51a/10 [2]
[ 1 ]
. Keleri Koca keler. Kr. ardn.
mliy: <Ar. Mermere beyaz renk vermekte veya

cilalamakta
ann. 3b/19
. keler Ba kk, kuyruu uzun,

alaca renkte, daha ok balarda gezen
imi: <Far. Ku zm. Kr. u zmi.
mermeri
ot; (Onopordon acanthium). Kr.
kullanlan,
atee
dayankl,
billur gibi parlak, beyazms bir balk, kil. Kr.

ynl-ar.
16a/3
ocal: Kocalk, ihtiyarlk.
.+dan 55b/18,57a/11 [2]
[ 2 ]
. 34a/13
[ 1 ]
yn- . 34a/13
r: <Ar. Zift, katran. Kr. zift.
. 42b/12
[ 1 ]
rmel: <Ar. Bir merhem ad. Kr. merhem.
. 42b/13
[ 1 ]
rz: <Far. Altn boku, altn art. Kr. altun bo.
. 41a/13
[ 1 ]
o: Ko. Bkz. oc.

.+a 10b/20
[ 1 ]
o-: Kokmak, koku karmak.
.-ar
2a/14,
4b/16,
7a/14,
7b/3,
7b/4,
7b/11, 9b/14, 9b/14, 9b/16, 11a/19, 11a/19,

12b/4, 13a/13, 13b/2, 13b/6, 14a/3, 15a/5,
15a/11,
16a/3,
17b/6,
17b/12,
17b/21,
18b/14, 18b/14, 21a/11, 21a/11, 21a/15,

21b/20, 22a/3, 22a/3, 22a/6, 22a/10, 22b/6,
22b/13,
25b/8,
23a/11,
25b/10,
23a/17,
27a/12,
23b/1,
23b/5,
27b/17,
30b/5,
vend: <Far. Habe'ten ve Yemen'den gelen fstk
31b/17, 34b/9, 37a/3, 37a/5, 37a/6, 37b/19,
ya. ksrk, srt ve bel arlarnn tedavisinde
38a/19, 39a/6, 39b/11, 39b/14, 40a/19,
kullanlr. Kr. fstu ya, fl ya. Bkz. vend.
42a/3, 42a/8, 43b/5, 45b/9, 46a/2, 46a/13,
. 41b/21, 42b/12 [2]

[ 2 ]
o-: 1. Koymak. 2. Brakmak.
47b/16, 50b/1, 50b/17, 51a/21, 52b/11,

53b/1, 54a/14, 54a/17, 54b/13, 54b/16,
58a/8 [71]
.-maz 62a/7
.-ar aac 1. Sedef otugillerden,
.-rlar 39a/20, 42a/14 [2]
Avrupaya inden getirilmi, ksa
[ 3 ]
zamanda yetiip boy att iin bir
403
glge aac olarak dikilen, kt kokan
58b/20 [2]
bir aa, kokak aa, aylandz;
nefes .-ma Nefesin kt kokmas.
(Ailanthus glandulosa) . 2. Mrver

aac; (Ailanthus anacardiaceae) . Kr.
Kr. rem-i nefes, rem. 56a/11,

58b/19 [2]
cermdn, cezdemn, abb-rd,
amldun, mlvun, mliyn,

nun-nimr, uzh- bstn, ev,
nefesi .-ma 58b/20

ou: Koku.
. 56b/5, 57b/15, 58a/5, 62a/14, 62a/16 [5]
tiln-nimr, kemliyn,heft-berg,
. alma 58a/5
heft-beze. 11a/19, 15a/5, 15a/11,
. almama Koku almamak. Kr.
17b/6, 17b/12,21a/11, 21a/11, 21a/15,
aem. 57b/15
22a/3,22a/3,22a/10,42a/3,46a/2,52b/11,
mrdr . gelmek 56b/5
54a/14, 54a/17 [16]
.+dur 62a/15
.-ar aac buda 50b/1
.+larda 6b/20
.-ar aac kki 37a/5
.+s
.-ar aac yapra 50b/17

.-ar aaca 43b/5
.-ar aaclar amna 39b/14
34a/13,
Kr. nekehe. 62b/14

alma .+s 17b/8
.-ar am 37b/19
burun .+s
.-ar edef Kokar sedef, kokar aa.
Burundan gelen kt
koku. Kr. arfl-enf. 60b/11
Kr. seb, asaliys, baans,
oltu .+s Koltuk alt kokusu.
bmisy, aser, dnrye, derme,
Kr. ryiatl-n. 59a/4
fcen, gevher-i berr, naban, yett,
snbl .+s 37a/10
yentn. 7a/14,7b/11, 9b/14,9b/16,
arb .+s 7a/12
18b/14, 21b/20, 22b/6, 22b/13,
oulu: Kokulu, kokusu olan.
27a/12,34b/9,38a/19,
. 7a/15, 7b/3, 9b/5, 20b/8, 39b/1 [5]
39a/6,45b/9,51a/21, 54b/13, 54b/16
[ 5 ]
[16]
.-ar edef am 12b/4, 13a/13 [2]
aranful
Kokulu
karanfil.Kr.
efviye. 7a/15
.-ar edef yabnsi 39b/11
o . iek 9b/5
.-ar edef yapra 9b/14
na . bir otdur 20b/8
berr .-ar edef 18b/14, 22a/6,
out-: Kokutmak, koklatmak.
23a/11, 23a/17, 23b/5 [5]
.-salar 46b/9
yabn .-ar edef16a/3,23b/1,37a/3 [3]

yabn .-ar edef am 13b/6
[ 1 ]
oltu: Koltuk. Bkz. oltu.
.-arlar 22b/20
.+ 58b/13, 58b/20 [2]
.-ma 56a/11, 56b/1, 56b/7, 56b/12,
[ 2 ]
58b/13, 58b/19, 58b/20, 58b/20,
.+ oma 58b/13, 58b/20 [2]
60a/13,61a/6, 62a/13 [11]
oltu: Koltuk, koltuk alt, omuz bann altnda,
[ 83 ]
Az
17b/8,
az .+s Azdan gelen kt koku.
.-ar ezeltere 2a/14
.-ma
11b/8,
[ 16 ]
.-ar aacdur 40a/19
az
7a/12,
36b/8,37a/10,59a/4,60b/11,62b/14 [9]
kokmak.
Kr.
kolun gvde ile birletii yer.

. 59a/4, 62a/13 [2]
birl-fem. 56b/7
. alt 62a/13
az .-ma Azdan kt koku
. ous Koltuk alt kokusu. Kr.
gelmek. Kr. by- dehen. 56b/1,
ryiatl-n. 59a/4
56b/12 [2]
.+da 58b/4
burun .-ma Burundan kt koku
[ 3 ]
gelmesi, koku ayrt edememe.Kr.
oa: Sa kepei, ban derisinde oluan kk,
fetnl-enf. 61a/6
beyaz
dileri .-ma Diler ryp azdan

kt koku gelmek. Kr. rs- fsidrrnec. 60a/13
oltu .-ma Koltuk alt kokmak.
Kr. efer, rem-i bal 58b/13,
pulcuklar.
Kr.
hibriyye,
ceme,
arr,
arzl-af, sebse-i ser.

. 57b/7, 58a/10, 58a/12, 59b/4, 63a/12 [5]
[ 5 ]
opar-: Koparmak.
.-sa 12a/6, 12b/5, 39a/14 [3]
404
[ 3 ]
.+ndan 7a/16, 32b/1, 32b/3 [3]
or: 1. yice yanarak ate durumuna gelmi kmr
[ 18 ]
veya odun paras. 2. Krmz.
ar .+ndan 32b/3
.+a 34a/14
arlar .+ndan 7a/16
[ 1 ]
aru .+ndan 32b/1
or-: Korkmak. Kr. a, hevl.

.-ma 56a/6, 63a/13 [2]
[ 2 ]
ovaz: <? Yaplarda kullanlan ak renkli ve siyah

renkli delikli, hafif, ilenmesi kolay, atee dayankl
bir tr ta. Kr. cimcim.
ora: Korkak. Kr. h .
. 14b/21
. 63a/11
a . Kr. cimcim-i eby. 14b/21
[ 1 ]
.+a 14b/3, 15a/15 [2]
. adam 63a/11
[ 3 ]
oru: Koruk. Bkz. oru.
ara
.+ 5a/18, 6a/10, 8a/8, 10b/6, 10b/19,

11b/7, 15a/1, 16a/9, 28b/5, 29a/20, 34a/6,
cemelcem,14b/3,
.-ub 28a/15
urm .+ Olgunlamam, ham
[ 1 ]
oyuld-: Koyultmak, koyu duruma, kvama getirmek.
bister,cedl.10b/6, 10b/19, 15a/1 [3]
.-uralar 24a/11
aya .+ Kaya koruu, eki, kara

zm gibi meyveleri olan, kayalk
Kr.
oy-: Koymak, katmak, eklemek.
47a/15, 49a/21 [13]

hurma. Kr.bele, belec,
.+a
15a/15 [2]
[ 1 ]
oyun: Koyun.
. 3a/1, 7a/3, 45a/1, 53b/17 [4]
yerlerde biten bir yaban bitkisi;
(Sedum). Kr. aylfiyn, sfern,
. besi Koyunbaca, sap ksa,
ayyl-lem, b, ebrrl-add,
baaklar dolgun ekin. Kr. kr.
ebrnl-ey, ebrn, m-bahr, lf.
45a/1
5a/18, 6a/10, 8a/8, 16a/9, 28b/5,
. ran ddkleri otdur Koyunkran,
29a/20, 34a/6, 47a/15, 49a/21 [9]
koyunldren denilen ila yapmnda
yeil urm .+ 11b/7
kullanlan bir eit bitki, kantaron, sar
.+na 2a/16, 3b/9, 9b/1, 29b/15 [4]
kantaron, krmz kantaron, binbirdelik
urm .+na 9b/1
otu, kan otu, kl otu, kuzukran,
mayasl otu, yara otu; (Hypericum) .
aya .+na 2a/16, 3b/9, 29b/15 [3]
Kr. heyyfrn, endersamn,
.+nu 40a/9,41a/11 [2]
hfrn.7a/3
[ 19 ]
. ldren 53b/17
aya .+nu 40a/9, 41a/11 [2]

oru: Koruk, henz olgunlamam eki zm. Kr.
.+a 7a/7, 10b/20 [2]
rem, keb.
.+dan 20a/19, 26b/6 [2]

.+lar 4a/14
. 6a/9, 16a/18, 44b/4 [3]
[ 9 ]
[ 3 ]
. uy Koruk suyu. Kr. emsn.
oza():
6a/9
aalarn, bitkilerin meyvesi, kozas. 2. Ham meyve.
ovan: Toprak veya tahtadan yaplan ar barna.
1.
Kozalak,
am,
mee,
haha
vb.
.+ 15b/19, 19a/17, 41a/10, 47b/19 [4]
.4a/4,5b/4,7b/5,7b/6, 7b/12, 7b/15, 7b/15,
ebcehl .+ Ebucehil kozala. Kr.
8b/20,31b/7,33a/14,33a/18, 37a/10, 43b/14,
mul. 47b/19
47b/20, 48b/17 [15]

. iegi Kovan iei. Kr. ayva
panbu .+ Pamuk kozala. Kr.

min. 41a/10
ana.4a/4,5b/4,7b/5,8b/20,31b/7,
anavber .+ am aac kozala.
33a/14 [6]
Kr. cft-i ferd, aa.
. iegine 7b/6
. dikeni 37a/10
. ot Oul otu; (Melissa officinalis).

Kr. oul ot, bdrc, bdrencbya,
bdreng, by- mzern7b/12, 7b/15,

7b/15, 43b/14, 47b/20, 48b/17 [6]
. otna 33a/18
15b/19,
19a/17 [2]
.+dur 14a/18
serv aac .+dur Servi aac
kozala. Kr. cevzs-serv. 14a/18
.+na 25a/4, 51b/15 [2]
cam .+na 51b/15
am aac .+na am aac
405
kozala. Kr. ra. 25a/4
31a/19, 32b/17, 38a/19, 44a/9, 49a/12
[ 7 ]
[9]
ozau: Kozak. Bkz. oza.
uduldn: <Gr. Kaya koruunun bir tr; Kr. aya
.+us 41a/10
oru.
[ 1 ]
z: <Far. Ceviz; (Juglans regia) . Kr. cevz, ekrfis.
. 41a/11
[ 1 ]
. 2a/7, 10b/17, 15b/2, 16b/20, 21a/21,
uduz: 1. Kuduz hastal 2. Bu hastala yakalanm
27b/3, 28b/2, 29b/4, 33a/1, 40a/1, 40b/10,
hayvan.
41a/15, 41a/21, 41b/9, 43b/15, 50a/2 [16]
23b/4, 24a/15, 35a/10, 37a/8, 44a/1,
. aac am Ceviz aac zamk.
48a/12, 49a/20,60b/17,61a/19 [9]
Kr. kehrb. 28b/2, 29b/4, 33a/1,
[ 9 ]
40a/1, 40b/10,41a/15, 43b/15 [7]
. bcegi Kuduz bcei, kn
. aac amna 27b/3,41a/21 [2]
kanatllardan, hekimlikte yak yakmak
. aacnu am 50a/2
iin kullanlan 2cm uzunluunda,
. amna 21a/21
parlak yeil renkli bir bcek;
(Cantharis) . Kr. kane, meges-i
. yaprana 10b/17, 41b/9 [2]
zerdeng, errarsek.
rmda biten . 16b/20

10a/6,
14b/14,
23b/15,
23b/19,44a/19,45a/11,
.+
6b/9,
48a/17,
49a/8,
23b/4,
35a/10, 37a/8, 44a/1, 49a/20 [5]

. alama Kuduz kpek srmak. Kr.
51b/2, 51b/14 [11]
al-kelb,gezden-i
[ 27]
60b/17, 61a/19 [2]
seg-i divne.
. alayana 24a/15
hindstn .+ Hindistan cevizi;
( Cocos nucifera) . Kr. cevz-i hind,
. alayna 48a/12
gird-y hind, kerr-i nlr, mdenc,
merenc, nr- cebel, nrgl, brenc,
uds: <Ar. Kuds ehri.

.+de 27b/15
celz, rnec. 10a/6, 14b/14, 23b/15,

23b/19, 44a/19, 45a/11, 48a/17, 49a/8,
[ 1 ]
niye-i .+de 27b/15
51b/2, 51b/14 [10]

rm .+ Rum cevizi. Kr. aris.
ufl: <Far. Soana benzeyen bir tr prasa, am
6b/9
prasas. Kr. m prasas.
ub: <Far. Kuru yonca. Kr. yonca. Bkz. ut, dd,

d.
[ 1 ]
. 42a/1
ula(): Bkz. ula.
[ 1 ]
. 58a/20, 61a/8 [2]
ubul: <Ar. Bit, kene. Kr. bit. Bkz. umul.
. ars Kulak ars. Kr. derd-i
. 41a/6
g. 58a/20, 61a/8 [2]
[ 1 ]
.+a 58a/17, 58b/3 [2]
ud: <Ar. Yonca otu; (Trifolium). Kr. yonca.
.+ 3b/4, 3b/9, 3b/13, 3b/15, 4a/9, 6a/11,
. 42a/4
6a/13, 6b/9, 11b/12, 11b/17, 12b/17, 13a/7,
[ 1 ]
14b/9,
udn: <Ar. Pamuk; (Gossypium) . Kr. panbu.
19b/3,
[ 1 ]
udret
16a/6,
16b/11,
16b/13,
16b/18,
18a/11, 18a/19, 18b/18, 18b/19, 18b/19,
. 40b/7
udret:
. 42a/20
21b/21,
24a/9,
24b/19,
27a/21,
28b/18, 29a/10, 31a/20, 32b/5, 36a/21,

5-9
36b/9,
37b/3,
37b/16,
41b/7,
45b/15,
yaprakkl, Kuzeybat ve Bat Anadoluda yaygn
elvs
1.
Beyaz
iekli,
47b/9,
49a/17,
49b/19,
50b/9,
50b/16,
olan bir aa; (Fraxinus ornus) . 2. Trl bitkilerden,

z sularnn kurutulmasyla elde edilen, hekimlikte i
srdrc
olarak
kullanlan
macun.
Kr.
menn,
terencbn, c, r, r-uk, fdm, gerengbn,

srt.
53b/5, 53b/17 [44]

ayu .+ Aykula denilen bir bitki,
alba, karaan; (Phlomis grandiflora).
Kr. sttnns, vele. 3b/15, 53b/5

[2]
.12a/20,18a/13,21a/7,27b/8,31a/19,
h .+ 47b/9, 50b/16 [2]
32b/17, 38a/19, 44a/9, 49a/12 [9]
berr uz .+ 18b/19
[ 9 ]
bustn uz .+ 13a/7
. elvs 12a/20,18a/13,21a/7, 27b/8,
uz .+ Kuzukula, ekikulak,
406
ekimik, olakkula, eytankula;
[ 14 ]
(Rumex acetosella) . Kr. umm,
ayvn
umm, um, alm, anfes,
.+lar
Hayvan
kulaklar.
Kr. nl-ayvnt. 3b/12
ekr, enecn, tre, urs. 4a/9,
ulm:
11b/17, 14b/9, 16b/18, 18b/18, 18b/19,
buday, ven kk. Kr. burala.
19b/3, 41b/7 [8]
<Ar. 1. Buralak, zehirli bir ot. 2. Kzlca

. 41b/3
uz .+ dibi 27a/21
[ 1 ]
uz .+ ot 16a/6, 21b/21[2]
ulr: <Far. Ak incir.
uz .+ tom 12b/17, 16b/13,
.+i 42a/21
18a/11 [3]
[ 1 ]
nehr uz .+ Kuzukula cinsinden
.+ h
su kuzukulas denilen bir bitki. Kr.
inciri. Kr. encr. 42a/21
Bir tr incir, padiah
eksltn. 6b/9
ulb: <Far. Bitkisinin yapra zeytin yaprana
san .+ 6a/11, 6a/13, 24b/19 [3]
benzeyen bir tohum. arapla kartrldnda ta
san .+ ot 28b/18
drc zellii vardr. Kr. rmz tom.
can .+ 37b/3
an .+ Sankula; (Anagallis) ,
. 40b/11
[ 1 ]
mercankk iei; (Origanum

majorana) . Kr. nl-fr, busar,
ulfniy: <Gr. am sakz. Kr. am az.
mers- a, hemsu, abaul-,
ull-arv: <Ar. Er bezlerinin imesi. Kr. ya
. 40a/10
enulus, merzeng, mrde,
abaul-fet,reyn- dvd, sma,

emr, emr,anar, abar, aysb,
[ 1 ]
imek.
. 61a/10
g- m, mersn-i b. 3b/4, 3b/13,

24a/9, 29a/10, 36a/21, 36b/9, 37b/16,
45b/15,49a/17,49b/19, 50b/9, 53b/17
[ 1 ]
ul: <Gr. Ya ven otu. Kr. ya oan.
. 42b/1
[12]
an .+ ot 11b/12,16b/11,18a/19,
31a/20, 32b/5 [5]
avan .+ Tavankula denilen
[ 1 ]
ulads: <Gr. Yeil za, sar za, ak za. Kr. a
zc, ara boyanu a.
. 40a/16, 40b/1 [2]
uha ieigillerden, kalp biiminde

geni yaprakl, beyaz, pembe, arap
rengi iekli bir bitki, buhurumeryem,
siklamen (Cyclamen coum). Kr.
nl-erneb. 3b/9
.+nu 47a/4
[ 2 ]
ulandar: <Gr. Sar za. Kr. ulads.
. 40b/1
[ 1 ]
ulant: <Gr. Kara boyann kk, krmz za. Kr.
ara boyanu kki.
[ 49 ]
. 40b/1
uz .+nu irisi 47a/4
[ 1 ]
ula: Kulak.
. 23b/1, 25a/20, 33a/16, 53a/6, 57b/1,
58a/22, 60a/16, 60a/18, 60a/18, 61a/15,
ular: <Gr. Sar za. Kr. zc- brs. Bkz.

ulandar.
. 40a/17
62b/19, 63a/18 [12]

. ars Kulak ars. Kr. vecalzn, yadel-vec-i fl-n. 62b/19,
kullanlan kk; (Colocasia esculenta) . Kr. ermenn.

.+a 2a/20
63a/18 [2]
. irgi
[ 1 ]
uls: <Ar. Kulkas otu ve bu otun ila olarak
[ 1 ]
Kulak kiri. Kr. ml.
ullan-: Kullanmak.
33a/16
.-ur 4b/7, 31a/11, 48b/5, 50a/14 [4]
. ii 60a/18
.
kiri
Kulak
kiri.
Kr.
.-urlar 30a/12
zehre-i
[ 5 ]
g,vasal-n.25a/20,53a/6 [2]
. kirine
23b/1
.+da 58b/4
.+lar 3b/12
Kulak kiri. Kr. efer.
uluan: Kaluan dikeni, akr dikeni,
devedikeni,
peygamber dikeni; (Silyum marianum). Kr. cerele,

ere, ere, ek, ar dikeni, deve dikeni. Bkz.
aluan.
407
. 14b/5, 30b/8 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
unduster: unduster-i ayr Kunduztaa otu ve
. dikeni 14b/5, 30b/8 [2]

ulunc: <Ar. 1. Kulun otu, eri kestane, karagat,
havlincan. Kr. cerbb, ulbb, mderys. Bkz.
avlincn. 2. iddetli omuz ve srt ars. 3. iddetli
kk, cavir, olana; (Ferula alaeochytris). Kr.

.+i 40a/3
[ 1 ]
.+i ayr 40a/3
barsak ars.
. 14a/21, 15b/10, 16a/12, 22a/2, 61a/8 [5]
unduz: Kunduz, su kpei; (Castor fiber). Kr.
aa, knderi, seg-b.
[ 5 ]
. ot 14a/21, 15b/10, 16a/12, 22a/2
. 3a/19, 14a/15, 16a/21, 16b/3, 18a/12,
[4]
19a/19, 20a/4, 20a/18, 27a/1, 38b/3, 39b/7,
uluncl-muhkem: <Ar. 1. Kaburga ile kala
40a/3,40b/17,41a/21, 42b/7, 44a/15, 49a/18
kemii arasnda olan bir sanc. 2. Barsak sancs,
[17]
. drler bir otdur 42b/7
mesane sancs.
. ayvndur 41a/21
. 61a/13
. yas 18a/12, 19a/19 [2]
[ 1 ]
. yas Kunduztaa otu; (Ferula
ulm: <Ar. Kzldeniz.
alaeochytris). Kr. ya-i seg-b,
.+den 12a/13
fe, ds, miyn- red, arns,
[ 1 ]
cnd-i bdester, rd. 14a/15,
bar- .+den 12a/13
16a/21, 16b/3, 20a/18, 39b/7, 40b/17,
um: Kum.
49a/18 [7]
. 6b/15, 9a/19, 29b/15, 41b/10 [4]

. balas Kumda yetien bir bitki.
. yasna 3a/19
. aa Kunduztaa otu ve kk,
Kr. balatr-reml. 9a/19
. buday Kum buday. Kr. lab.
Kr. al-bar, fe, unduster-i
41b/10
ayr 20a/4, 38b/3, 40a/3 [3]
.+da 32a/10,43a/21,46a/7,46b/2 [4]

.+lar 32b/10
.+ 15b/7, 17b/3, 19a/1, 20b/20, 21a/4,
.+larda 20b/8
40b/20 42b/17, 45b/4 [8]

au .+ Aksrk otu, knds;
[ 10 ]
(Gypsophila struthium) . Kr. knds,
umlu: Kumlu.
kkl, cbek-unn, a- rmiye,
. 9a/20
anders.15b/7,19a/1, 20b/20,
[ 1 ]
21a/4,40b/20, 42b/17, 45b/4 [7]
. yrlerde 9a/20
u .+ Su kunduzu, su kpei. Kr.
umul: <Ar. Bit, kene. Kr. bit. Bkz. ubul.

. 41a/6
[ 25 ]
.+ 41a/18
unfu: <Ar. Kirpi, fare. Kr. kirp.
[ 2 ]
.+ ar Byk am aac yemii.
41a/18
unc: <Ar. Keklik kuu; (Perdrix). Kr. keklik.

. 40b/6
[ 1 ]
unds: <Ar.
Aksrk
otu,
knds;
struthium) . Kr. au unduz, knds.
(Gypsophila
. 40b/20
[ 1 ]
undus: <Ar. 1. Aksrk otu, knds; (Gypsophila
struthium) . Kr. m oan, knds, au unduz. 2.

Kunduz, su kpei; (Castor fiber). Kr. unduz.
. 40b/12, 42b/7 [2]
[ 2 ]
unduse: Bkz. undus.
. 42b/8
verd. 17b/3
. 41a/9
[ 1 ]
urd: <Ar. Hayvanlara yapan bir eit kene. Kr.
avara yapan kene.
. 40a/18
[ 1 ]
ur: <Ar. Yabani rezene cinsinden bir bitki. Kr.
berr rziyne.
. 42a/10
[ 1 ]
urbaa: Kurbaa. Kr. bezek, baza, vaza, pr-v,
fda, uyk, k.
. 7b/21, 9a/1, 20a/11, 22b/4, 33b/8,
37b/9, 38a/1, 53b/1, 56a/7 [9]
. an Kurbaa kan. Kr. n- k,
dem-i fda. 20a/11, 22b/4 [2]
408
. yosu Kurbaa yosunu. Kr.
ouzlan bcegi.27b/9
bezme. 9a/1
.+na 5b/10, 23a/13 [2]
.+s 36a/16
bevl
[ 10 ]
.+na
Sidik
aya .+s Karada yaayan bir cins
Kr.
ebrim .+na 5b/10
kurbaa. Kr.alem. 36a/16
.+lardur 23a/2
urbn: <? Kini otu; (Coriandrum sativum) . Kr.
rmz .+lardur Krmz boyayan
kinz.
kurtlar. Kr. ddu-abbn.Bkz.
. 40a/4
rmz. 23a/2
[ 1 ]
.+lar 27b/1
urd: Kurt. Bkz.urt.
[ 28 ]
. 20b/1, 23a/11, 36b/14, 37b/21, 43b/11,

44a/8,
44b/8,
45a/8,
urdmen: <Far. Tere tohumu. Kr. tere tom.
46a/2,
. 40a/2
48b/18,57b/15,61b/4 [12]
[ 1 ]
. bar Kurtbar, zeytingillerden,
urdcaz: Kurtuk, kk kurt.
yapraklar mzraa benzer, iekleri
. 40b/21
beyaz, kokulu ve salkm durumunda

olan, it yapmakta kullanlan bir ss
bitkisi; (Ligustrum vulgare). Kr.
kirmdne,gl,mnn.44b/8, 45a/8 [2]
[ 1 ]
urdeeni: Kurdeen, ciltte eitli sebeplerle oluan
kantl dknt, alerji dkntleri. Kr. puterem,
demd, er, ver, ber-cesteg.
. bar aacnu yemiidr 46a/2

.
kurdu.
leb. 23a/13
bar
ddkleri
aacu
8a/4,56b/15,58b/7,59b/20,63a/2[5]
yemii
[ 5 ]
. bar drler bir aac yemidr
urdlu: Kurtlu.
48b/18
. drler bir maradur 8a/4
44a/8
. 42a/9
. cnveri Kurt. Kr. grg. 43b/11
[ 1 ]
. zmi Ay zm, ay zm. Kr.
. diken kkidr Kurtlu diken kk.
ayu zmi, bes, ubriye. 36b/14,

37b/21 [2]
.+7b/2,22b/2,22b/5, 23a/4, 27b/9,44a/11,
44b/11,44b/18,54a/3,57a/8,59b/1,61b/2 [12]
bstn .+
Bostankurdu otu. Kr.
kirm-i bstn. 44b/18
Kr. us- rm. Bkz. urdluca. 42a/9

urdluca: Kurtluca: 1. Trmanc sar iekleri olan,
kokusu sarmsa andran, nemli yerlerde yetien bir
bitki, meecik, yer meesi, yer palamudu, yer pelidi,
su sarmsa. 2. Lohusa otu. Kr. siy, us.
. 42b/6
am aac .+ am aac kurdu.
[ 1 ]
Kr. dd- eceret-i anavber, drat-

kirm-i anavber.22b/2, 22b/5 [2]
di .+ Di kurdu. Kr. sala.
59b/1
ebrim .+ briim kurdu, ipek
. ot 42b/6
urdum:
urdum- hind Mavi su zamba ve
tohumu; (ndigofera tinctorium) . Kr. civid tom.

.+ 40b/16
[ 1 ]
.+ hind 40b/16
bcei, kanatlar pullu bcekler

snfndan, rd kozalardan ipek
elde edilen, dut yapra ile beslenen
bir cins kelebein trtl, ibriim kurdu
(Bombyx mori). Kr. ple, kirm-i ple,
urdumn: <Far. Karaman kimyonu, geyik ziresi,
geyik kimyonu; (Carum carvi) . Kr. kerevy,

arasy, arbd, kebriy, rdmn, eek
rziynesi. Bkz. urdumne.
ggl urd, dd- arr.7b/2,23a/4 [2]
. 12a/9, 13a/9, 13a/10, 41a/20, 42a/7,
ggl .+ pekbcei. Kr. kirm-i
42a/8, 45b/2 [7]
ple. 44a/11
tatar .+ Tatarkurdu, sinir
spazm,sinir gerilmesi, tetanoz.Kr.
teennc-i ur, kzz.57a/8,61b/2 [2]
[ 7 ]
urdumne:
<Far. Karaman kimyonu, geyik ziresi,
geyik kimyonu; (Carum carvi) . Kr. kerevye-i det,

berr kerevy. Bkz. urdumn.
tesb .+ Tespih bcei. Kr.
. 40b/18
hedye. Bkz. tesb bcegi. 54a/3
.+i 40a/13
ouzlan .+ Domuz bcei, bok

bcei. Kr. sergen-gerdn. Bkz.
[ 2 ]
.+i mr Yabani dorak otu, dereotu,
409
kekik. Kr. berr ora ot. 40a/13
dallarndan tts yaplan bir aa.
urey: <Ar. Kk Hz. brahim'e dayanan,
. 42a/7
Peygamberimiz Hz. Muhammed'in de mensub olduu

Arab kabilesi.
[ 1 ]
urretl-ayn: <Ar. Su teresi, su kerevizi. Kr. u
. 18b/10
[ 1 ]
nn-y . Talar zerinde biten
kna renginde boya kartan yosuna
benzer bir madde, ta knas. Kr. a
nas. 18b/10
ur: <Ar. Bedende kan yara, ban. Kr. ban.
. 61a/11
[ 1 ]
ur: Bkz. uru.
. 40b/14, 53a/7 [2]
[ 2 ]
. mul Kurutulmu gnlk zamk.
Kr.vad. 53a/7
. ot Kuru ot. Kr. add. 40b/14
ur-: Kurumak.
.-ma 58a/4, 62b/13 [2]
[ 2 ]
az .-ma Az kuruluu.Kr.
na. 62b/13
ua .-ma Dudak kurumas. Kr.
uk-i leb. 58a/4
kerefesi.
. 40b/9
[ 1 ]
ursa: Kursak. Bkz. ura.
.+ 40a/6
[ 1 ]
ayvn .+ Hayvan kursa, ku
kursa. Kr. ansa. 40a/6
urs: <Far. 1. Pelesenk aac ve d; (Commiphora
opobalsamum) . Kr. belesn. 2. Kuzukula,

ekikulak; (Rumex acetosella) . Kr. uz ula.
. 40b/8,41b/7, 42b/6 [3]
[ 3 ]
ur: <Ar. Yuvarlak, yass nesne.

.+ 40a/2, 41a/3, 41a/13 [3]
[ 3 ]
.+ f Ylan otu, a otu; (Conium

maculatum) . Kr. ilan ot. Bkz.
aml-f. 40a/2
.+ urb Kargabken, bitiik;
(Stryhnos nuxvomice) . Kr. gcle

bken 41a/3
.+ zern Bir eit arsenik, zrnk.

url: Kuruluk.
. 63a/21
.+dan 61a/3
[ 2 ]
.+dan sancu 61a/3
urs: <? Burak; (Vicia ervilia). Kr. burca,

zven.
. 41b/11
[ 1 ]
ururn: <Far. Topalak otu, krkboum, suut kk,
(Cyperus rotundus) . Kr. opala, sud.

. 40b/7
[ 1 ]
Kr. alfiyn. 41a/13

ura: Kursak, kularn yemek borusu zerinde
bulunan, yiyeceklerin topland torba biiminde
ikin organ. Kr. jer.
. 25b/10
[ 1 ]
urun: Kurun, atom numaras 82, atom arl
207,21, younluu 11,3 olan, 327,4 Cde eriyen,
yumuak ve bklgen, mavimtrak esmer renkte bir
element (simgesi Pb). Kr. nek, el-hnek, ra,
srb, rfn, srb, srf.
. 3a/13, 3a/16, 5a/17, 21a/19,

24a/5,24b/20,28a/9,28a/9, 33a/15 [9]
ur mam: <Gr. Safran yann posas. Kr.
. bo Kurun art. Kr. abr-
zafern ya.
ra. 21a/19
. 42a/4
[ 1 ]
ur: <Gr. Safran ya. Kr. zafern.
. 40b/5, 40b/6 [2]
[ 2 ]
urluan: 1. Kaluan dikeni, akr dikeni; (Silyum
marianum). Kr. ad-dar. Bkz. uluan. 2.

Dolama, etyaran.
. 16a/6
[ 1 ]
. ot 16a/6
urm: <Ar. Deniz iinde yetien nara benzeyen,
. stbeci Kurun karbonat. Kr.

yr,
srb-i
ste,
srb-i
ste.
3a/13, 3a/16, 28a/9 [3]

.+a 2a/13, 3a/14, 3b/8 [3]
.+dan 10a/2
[ 13 ]
.+dan olan zengr Kurun pasndan
yaplan bir gz ta. Kr. br. 10a/2
urt: Kurt: 1. Yrtc etil memeli bir hayvan. 2.
Solucan soyundan olan hayvanlar, trtl.
. 18a/20
[ 1 ]
410
. bar ddkleri bir aacu
urdmen: <Far. Barsama otu, siyenber, varsama;
yemiidr Kurtbar aacnn yemii.

Kr. abb- anrya. Bkz. urd bar.

. 40b/15
[ 1 ]
18a/20
ur: <Ar. Yaralar, banlar. Kr. banlar.
urtar-: Kurtarmak.
. 61a/10
.-an 25a/8, 25a/9, 26a/1 [3]
.+ 61a/11
[ 3 ]
[ 2 ]
er .-an Er kurtaran, kk vene

benzeyen, efltun iekli, lapa
.+ eker Erkeklik organnda kan
ban. 61a/11
kullanlan bir eit bitki. Kr.
url-enf: <Ar. Burunda kan banlar.

. 61a/11
zirvend-i mdevver, zirvend-i
[ 1 ]
mdarac, zurunbd- ker. 25a/8,
urn: <Ar. 1. Zamanlar. 2. Boynuzlar.
25a/9, 26a/1 [3]
ur: <Ar. Yonca otu; (Trifolium). Kr. yonca.
.+ 40a/18, 40a/20 [2]
. 42a/6
[ 2 ]
[ 1 ]
.+
urum: <Ar. Aspir tohumu; (Carthamus tinctorius) .
Ezeltere, kokar
aa
kk.Kr.ezeltere,oar
Kr. afr tom.
. 40b/7
snbl
aac,meryn.40a/18,40a/20 [2]
ur: <Ar. Msrda yetien, akasya yaplan dikenli
[ 1 ]
bir aa. Kr. ay. Bkz. araa.
urumn: <Far. Buday aralarnda biten budaya
. 33a/16
benzer bir tane hurtuman, ac culban, besile, atalca,
[ 1 ]
kertek. Kr. boy tom.
am- . Kr. zam- arab. 33a/16
. 42a/4
urum ar: <Ar. Sar katran aac yemii. Kr.
[ 1 ]
aruca arn aac.
urm: <Far. 1. Yabani lale iei. Kr.berr lle.
2. Sr papatyas, srgz; (Arnica montana). Kr.
r gzi, iri ppdya.

. 42b/8
. 40b/5
[ 1 ]
bir aa. Kr. ay, pez-am, arnb- mr. Bkz.
[ 1 ]
araa.
uru: Kuru.
. 7b/20, 16b/4, 19b/1, 21a/16, 41a/1 [5]
. 36b/3, 41b/6 [2]
[ 5 ]
. dne 41b/6
. drler bir dikendendr 21a/16
. yrlerde 36b/3
. dikeni 7b/20
.+s 49b/15
. dikeni yemiidr 16b/4
[ 3 ]
kse
. dikenin uresidr 19b/1

dzdkleri
yemi
.+s
49b/15
urud-: Kurutmak.

bir aa. Kr. ay, enurs. Bkz. araa, ur,
ur.
.-an 30a/18, 47a/11[2]
. 4a/3
[ 2 ]
[ 1 ]
urul(): Kuruluk.
.+ 63a/16
mizc .+ Miza kuruluu. Kr.
. dikeni 4a/3
usbr: <? Denizden kan bir ta, deniz kp.
Kr. deiz kbgi.
ybisl-mizc. 63a/16
. 41b/19
.+yla 55a/14
[ 2 ]
dil .+yla 55a/14
ur: teennc-i ur Tetanos, sinir gerilmesi,
kazkl humma. Kr. tatar urd.
. 57a/8
[ 1 ]
teennc-i . 57a/8
[ 1 ]
us: <Ar. Kst otu, topalak otu ve bu otun kknden
elde edilen ila; kust- hind ve kust- arab olmak
zere
iki
tr
bilinir;
(Costus) .
Kr.
urdluca ot, siy, kst, aralds.

.34b/16,42b/6, 45a/9 [3]
.+a 24a/8
.+ 24b/9, 31b/19, 40b/2, 41b/7,
opala,
411
41b/8,41b/8, 41b/9, 42a/9, 42a/10 [9]
iekli, eskiden hekimlikte kullanlan
[ 13 ]
otul bir bitki, obandaarc
(Thlaspi). 2. Kuekmei,
.+ bar 41b/9
.+ hind 42a/10
.+ mrr Kr. us- tel. 41b/8
.+ rm 42a/9
.+ m Kurtlu ot kk.Kr. urtlu
aa, ame, end, efzek,
diken, asr. 40b/2
uslds:
(Polygonum aviculare) . 3. Ebegmeci;

(Malva siylvestris) . Kr. stiyn,
.+ rn Ak susam dibinde biten bir
eftereng, abb, abbe, ucm, anfa,
kk.Kr.eker-i mrd31b/19,41b/7 [2]
ke, tetr, tder, bezrl-
.+ rndr 24b/9
amam,bezrl-hd, ifahn- tetr,
.+ tel Sar gelincik ieinin dibi.
verne, nn- kel, m-drat.4a/12,
Kr. aru gelinck, us- mrr. 41b/8
6b/2, 10b/3,10b/5,11a/6,11b/4,13a/15,
<Gr.
Kanbil
otu
alkekengi). Kr. kknec tom.
tohumu;
(Physalis
. 42a/11
19b/9, 21a/17, 21a/17, 21a/20, 32a/6,

32b/9, 36b/1, 41b/14, 42a/17, 50b/19,
52b/9, 53b/4 [19]
[ 1 ]
. etmegi drler bir ot tomdur 5b/13
uss: <Gr. 1. Yoksulurgan denilen bir cins
. etmegi ot12a/15,20a/15, 29a/14 [3]
sarmak. Kr. yosul uran, leblb, armau. 2.
. etmegi tomdur 50b/10
Fesleen; (Ocimum basilicum) . Kr. feslegen.
. anad drler bir otdur 11a/10
. 40a/15, 42a/13 [2]
. anadna 15a/16
[ 2 ]
. uyru 61a/14
u-: Kusmak, istifra etmek
. zmi Ku zm, kk taneli
.-ma 57b/12
ekirdeksiz zm. Kr. ufacu zm,
.-ma verici stma
Kusmayla gelen
stma. Kr. umml-ay. 57b/12

.-ma 62b/2
ucm-ebb, kim, imi, kinic.

36a/17, 42a/14, 44a/4, 44b/4 [4]
cinki . 34a/21
[ 2 ]
rdek ddkleri .49a/8

an .-maKan kusmak. Kr. nefddem. 62b/2
ud: <Ar. Sincan als, kara al, rgan; (Paliuru

. 42a/17
yeil . 35a/4
.+dur 9b/18, 19b/6, 45b/11, 50a/10,
53a/20 [5]
gnee bir .+dur 19b/6
yeil .+dur 45b/11
[ 1 ]
.+ 4a/9, 8a/11, 11b/3, 12a/4, 12a/10,
uduruc: Kusturucu.
14b/9,
. 57a/4
17a/18,
[ 1 ]
16a/7,
17a/18,
16b/8,
16b/16,
16b/17,
20b/6,
22a/17,
19a/4,
23a/21, 23b/1, 24a/2, 24a/5, 24a/15, 25b/6,
am . stma Kusturan bir eit
26b/20,
stma. Kr. teb-i bz-gerdden. 57a/4
28b/6, 33a/12, 33a/17, 34b/20, 34b/21,
uul: <Gr. At kestanesi, Hint kestanesi; (Aesculus
hippocastanum). Kr. at kesdnesi.

. 40a/11
[ 1 ]
. 4a/12, 5b/13, 6b/2, 10b/3, 10b/5, 11a/2,

11b/4,
11b/10,
12a/15,
13a/15, 15a/16, 19b/9, 20a/15, 21a/17,

21a/17,
32b/9,
36b/1,
44b/4,
35a/1, 35a/11,
35a/16,
36b/2,
39b/11,
45a/2,
11a/10,
21a/20,
34a/21,
41b/14,
49a/8,
29a/14,
34a/21,
32a/2,
35a/4,
42a/14,
50b/10,
28a/3,
37b/11,
28a/18,
28b/1,
36a/12, 36a/13,
40a/15,
41a/9,
41b/19, 43a/15, 43b/16, 44a/7, 44a/18,
u: Ku.
11a/6,
27b/11,
32a/6,
36a/17,
42a/17,44a/4,
50b/19,
51b/12,
52b/9, 53b/4, 61a/14 [39]

. etmegi 1. Kuekmei,turpgillerden,
orak yerlerde yetien, beyaz veya mor
45b/10,
45b/11,
49a/8,
51b/1,
52b/18, 53a/13, 54b/2 [54]

atmaca .+ 25b/6
baba .+ 24a/15
bldrcn .+ 24a/2, 26b/20, 27b/11,
28b/6, 33a/12, 34b/20, 53a/13 [7]
deve .+23b/1,44a/18,49a/8,51b/1 [4]
deve .+ sikine 35a/16
dlengec .+ 17a/18, 37b/11 [2]
er .+ 43b/16, 45b/11 [2]
gger .+ 16a/7
keklik .+ 16b/16, 17a/18, 52b/18,
412
54b/2 [4]
54b/4 [5]
artal .+ 19a/4, 22a/17, 24a/5,
dilk .+ kki 53b/13
45b/10 [4]
dilk .+ tom 50a/1
l uyru .+ 28a/18
dilk .+ yemii 37a/1
l uyru .+ 4a/9, 41a/9 [2]
dlengec .+ drler bir otdur 39a/1
rlanc .+ 8a/11, 16b/17, 20b/6 [3]
geyik .+ 49b/12
legleg .+ 11b/3, 39b/11 [2]
aplan .+ 54a/4
serce .+ 36a/12
l .+ u 28a/18
sgln .+ 12a/10
zl .+ 35a/15
asaan .+ 33a/17
u .+ 61a/14
asaan .+ 36a/13, 36b/2, 40a/15,
peleng .+ dibinde 19a/11, 52a/18 [2]
41b/19, 43a/15, 44a/7, 45a/2 [7]
r .+ ddklerin dibi 27a/6
rc .+ 23a/21, 28a/3, 28b/1 [3]
r .+ 2b/10, 5a/2, 5b/3, 35b/17,
turac .+ 12a/4,35a/11 [2]
38b/4, 46b/17 [6]
vus .+ 35a/1
r .+ ddkleri ot dibi 27a/20
vs .+ 34b/21
r .+ ddkleri ot kki 10b/18,
oy .+ 14b/9, 16b/8 [2]
15a/1 [2]
.+dur 48a/12
baba
r .+ ddkleri otu dibi 6b/2
.+dur
Baba
kuu.
Kr.
r .+ kkidr 48a/17
merdrr. 48a/12
.+dur 48a/15
.+na 2b/9, 37b/20, 47a/13 [3]
r .+dur dibi 48a/15
bldrcn .+na 47a/13
.+na 7b/7, 45a/16 [2]
artal .+na 2b/9
r .+na 7b/7, 45a/16 [2]
asaan .+na 37b/20
.+nu 12b/11, 27a/21 [2]
.+lar 51a/4
[ 37 ]
.+u 19b/8, 32b/4, 46a/1 [3]
r .+nu dibi 27a/21
[ 106 ]
r .+nu tomdur 12b/11
.+u addur 46a/1
uyru: Kuyruk.
bir .+u kemgi 19b/8
. 4a/8, 41a/9 [2]
ur: <Ar. Bakr kabuu. Kr. bar abu.
[ 2 ]
. 41a/8
l . u
[ 1 ]
Klkuyruk
kuu. Kr.
esurd, a. 4a/8, 41a/9 [2]
ut: <Far. Kuru yonca. Kr. yonca. Bkz. ub, dd,
uyrulu: Kuyruklu.
d.
. 45b/2
. 42a/1
[ 1 ]
bber Kuyruklu biber; (Piper

cubeba). Kr. kebbe, arsn. 45b/2
[ 1 ]
utluca: 1. Veba trnden, vcutta yaralar kartan

bir hastalk. 2. Byk ban. Kr. u uyru.
uyumc: Kuyumcu, sarraf, mcevherci.

.+lar 20b/17, 47a/17 [2]
. 61a/14
[ 1 ]
un: <Ar. Pamuk; (Gossypium). Kr. panbu.

. 40b/16
[ 2 ]
uz: 1. Souk, gne grmeyen yer. 2. Nemli, slak
yerler.
[ 1 ]
. 38a/17, 45a/11 [2]
uyru(): Bkz. uyru.
[ 2 ]
.+ 2b/7, 2b/10, 3b/20, 5a/2, 5b/3, 6b/2,

10b/18, 15a/1, 19a/11, 23a/18, 23b/9, 27a/6,
27a/12, 27a/20, 28a/18, 35a/15, 35b/17,
37a/1, 38b/4, 39a/1, 46a/4, 46b/17, 48a/1,
48a/17,
48b/11,
49b/12,
50a/1,
52a/18,
53b/13, 54a/4, 54b/4, 61a/14 [32]

areb .+ 23a/18
. yrlerde 38a/17, 45a/11 [2]

uzun: Kuzgun, tyleri siyah renkte olup mavi
renkte parlayan bir ku tr, karakarga; (Corvus
corax)
. 3b/6, 8b/16, 11a/11, 14a/22,

15b/4,15b/8,17b/14,22b/11,23b/20,
26b/11,29a/9,29b/16,43a/4,44b/6, 46a/7,
at .+ 3b/20
46a/8 [16]
deve .+ 23b/9, 48b/11 [2]
[ 16 ]
dilk .+ 2b/7, 27a/12, 46a/4, 48a/1,
. aya Kuzgunaya, ieklerindeki
413
tohum saplar krdan yerine kullanlan

bir ot, kuaya, klr otu, hilal otu, di
otu; (Ammi visnaga). Kr. ll. 3b/6
. lc Kuzgunklc,
. 41b/13
[ 1 ]
ul: <Ar. Mercan; (Corallium rubrum) .Kr.

mercn.
ssengillerden, uzun, ensiz ve sivri
. 41b/15
yaprakl bir ss bitkisi, glayl
(Gladiolus illyricus). Kr. zl ssen,
[ 1 ]
b: <Ar. ltihapl yara, irin. Kr. iri, cerat.
delbs.22b/11
. ot Kuzgun otu. Kr. eyrelti,

klekn, rll, beris, cmn, cebeldr, ra, saber.8b/16, 11a/11,
. 61a/9
[ 1 ]
d:<Gr. Ayva; (Cydonia vulgaris) . Kr. ayva.

. 40b/14
[ 1 ]
15b/4, 15b/8, 23b/20, 26b/11, 29b/16,

43a/4, 44b/6, 46a/7 [10]
fal: <Ar. Hint fnd. Kr. bundu- hind, a.

. 4b/12
. ot kki 17b/14
[ 1 ]
. otdur 46a/8
. otna 29a/9
f: <Ar. 1. am terebenti. 2. Yaban havucu

bitkisi. Kr. yabn hevicin nebt.
uz: Kuzu.
. 42b/9
. 4a/9, 4a/11, 6b/3, 6b/8, 6b/9, 11b/17,
[ 1 ]
12b/17, 13a/1, 13a/7, 14b/9, 16a/6, 16b/13,

16b/18, 18a/11, 18b/18, 18b/19, 18b/19,
19b/2, 21b/21, 27a/21, 31b/14, 32b/14,
34b/17, 36a/20, 37b/6, 41b/7, 42b/5, 47a/4,
: <Far. Keiboynuzu yemii ve ekirdei;
(Ceratonia siliqua) . Kr. kei boynuz, arnb,

amar.
. 42a/16
49b/9 [29]
[ 1 ]
[ 29 ]
. butra Kuzu ptra, koyun otu,
lis: <Gr. Yaban turbu cinsinden bir bitki, yaban
havucu otu. Kr. erf.
(Agrimonia eupatoria) . Kr. aryn,
riyn, fe, z, ab, evke-i

fitne, eceretl-ber, turbmn.
4a/11, 6b/3, 6b/8, 13a/1, 31b/14,
. 41a/9
[ 1 ]
ldn: <Gr. Kaya koruunun bir tr; (Sedum).

Kr. aya oru.
. 40a/8
32b/14, 34b/17, 37b/6, 42b/5 [9]
[ 1 ]
. butra ot 36a/20
. ula Kuzukula, ekikulak,
mn: <Far. Beyaz am sakz. Kr. bey m
ekimik,olakkula,eytankula;
az.
(Rumex acetosella) . Kr. umm,

umm, um, alm, anfes,
ekr, enecn, tre, urs. 4a/9,
[ 1 ]
min: <Far. 1. Kozala pamuk kozalana
11b/17, 14b/9, 16b/18, 18b/18, 18b/19,
benzeyen bir bitki. 2. Boza urubu. Kr. panbu
19b/2, 41b/7 [8]
oza, melle.
. ula dibi 27a/21

. ula ot 16a/6, 21b/21 [2]
. ula tom 12b/17, 16b/13,
18a/11 [3]
. ulanu irisi 47a/4
berr . ula 18b/19
bustn . ula 13a/7
nehr . ula 6b/9
uzun: Bkz. uzun.
. 15b/4, 26b/11 [2]
[ 2 ]
. ot Kuzgun otu. Kr. celdn,
seres. 15b/4, 26b/11 [2]
um: <Ar. 1. Pamuk. 2. Katran aac yemii. Kr.
arn aac.
. 42b/1
. 41a/10
[ 1 ]
nd: <Ar. ifal bir d tr. Kr. dl-ahr.
. 41b/1
[ 1 ]
r: <Far. Pamuk; (Gossypium). Kr. panbu.

. 42b/3
[ 1 ]
rdmn: <Far. Eek rezenesi, yabani rezene. Kr.
eek rziynesi, urdumn.
. 42a/6
[ 1 ]
rdancu: <Fr.+T. Krdanck, krdan.
.+lar 17b/10
[ 1 ]
414
di .+lar Krdan yaplan bir bitki.

Kr. lur ot, abb-.17b/10
rumn: <Far. Gnlk aac yemii iinden kan
p. Kr. mul- mekk, b.
. 41a/6
[ 1 ]
rmn: <Far. Karaman kimyonu, geyik ziresi, geyik
kimyonu; (Carum carvi) . Kr. geyik ras,
urdumn.
. 40a/14
[ 1 ]
siy: <Far. Kurtluca ot, kurtlu ot. Kr. urdluca
ot, us.
. 42b/6
[ 1 ]
ss: <Gr. 1. Yoksulurgan denilen bir cins
sarmak. Kr. yosul uran, leblb, armau. Bkz.
uss.
. 41a/5
[ 1 ]
ir: <Ar. Eir; (Acorus calamus) . Kr. egir.

. 40a/2, 42b/4 [2]
[ 2 ]
z: <Far. Kuzu ptra, koyun otu, ftk otu, kask
otu, kzl yaprak; (Agrimonia eupatoria) . Kr. uz

butra, fe.
. 42b/5
[ 1 ]
z: <Ar. Msrda yetien, akasya yaplan dikenli
bir aa. Kr. ay. Bkz. araa, ur, ur.
. 41a/5
[ 1 ]
T.C.
SAKARYA NVERSTES
LGAT-I MKLT-I ECZ

DERV SYH LRENDEV
NC CLT
YKSEK LSANS
TEZ
Sibel MURAD

Enstit Bilim Dal
: Yeni Trk Dili
HAZRAN - 2009
T.C.
SAKARYA NVERSTES
LGAT-I MKLT-I ECZ

DERV SYH LRENDEV
NC CLT
YKSEK LSANS
TEZ
Sibel MURAD

Enstit Bilim Dal
: Yeni Trk Dili
Jri Bakan
Jri yesi
Jri yesi
415
l. 47a/14
BLM 5: DZNLER
5.1. Genel Dizin
[ 1 ]
lalaa: <Ar. 1. Anber, misk gibi gzel kokularn
karmasndan meydana gelen koku. 2. Gzel
lad: <Ar. 1. Ylan veya akrep sokmas. 2. Ekilik.
kokularla yaplan bir nevi macun.

l.+i 47b/6
Kr. sancma.
[ 1 ]
l. 61b/21
l.+i sleymn Safran yann
l.+ 61b/17
tortusu. Kr. zafern yanu drdi.
[ 2 ]
l.+
made
Mide
ekimesi.
Kr.
made ekimek. 61b/17

ladl-arib: <Ar. Akrep sokmas. Kr. areb
47b/6
lasl-ikll: <Ar. Bir eit yabani gl. Kr.
sde gl.
l. 47b/6
oma.
l. 61b/16
[ 1 ]
laiye: <Ar. iekleri dereotuna benzeyen, stleen
cinsinden bir bitki, balk as. Kr. sdlgen ot.
l. 46b/15
[ 1 ]
lak: <? 1. Uzak Douda yetien krmz boya aac
ve bundan elde edilen reine. 2. Boyaclkta
kullanlan, krmz bceinin st deri bezlerinin
salglad madde, krmz boya. Kr. lk. Bkz. lk.
l. 24b/21
[ 1 ]
[ 1 ]
las: <Ar. Delirmi, ldrm. Kr. divnelik.

l. 61b/20
[ 1 ]
reng-i l. 24b/21
lala: <Ar. Leylek. Kr. legleg.
l. 25a/18, 27b/20 [2]
lavn: <Gr. Tavanaya, tavantopuu 1. Top
zebed-i l. Leylek dks. Kr. legleg
biiminde, gzel kokulu, sar kr iei. 2. Krlarda
bo. 25a/18
biten kk soyularak yenilen bir eit yabanl ot.
sergn-i l. Leylek dks. Kr. legleg
Kr. avan aya.
bo. 27b/20
l. 47a/6
[ 1 ]
lahana: <Gr. Lahana; (Brassica oleracea) . Kr.
[ 2 ]
lava: <Ar. Yz felci. Kr. az egilmek.
l. 61b/14
balatl-enr, nb. Bkz. lhana.

l. 12a/15
l. tom 12a/15
l.+ya 9a/20
[ 2 ]
la: <Far. 1. Kiraz; (Cerasus avium). Kr. kirs. 2.
[ 1 ]
lal: <Ar. 1. Parlak krmz renkte, billurlam,
saydam bir alminyum oksidi olan deerli bir ta. 2.
Bu tan renginde olan. 3. Krmz renkli bir eit
mrekkep.
l.+ 47a/18, 47b/4 [2]
Civa. Kr. ilm.
l.+ hind Nilfer iei kk. Kr.
l. 47b/13
nlfer kki. 47a/18
[ 1 ]
l.+ maber Lezzeti ve kokusu kt
lam: <Ar. 1. Et ve ya. 2. Vcudun su toplamas,
olan ard cinsinden bir zamk. Kr.
imesi. Kr. istis, yebrn.
andals. 47b/4
l. 63a/17
[ 2 ]
[ 1 ]
laml-imr: <Ar. Baldr kara otu, kara baldr
otu; (Asplenium adianthum nigrum) . Kr. baldr

ara.
lal-gn: <Ar.-Far. Bir eit krmz gl. Kr. ars-

perde. Bkz. lal-gn.
l. 47a/12
l. 46b/16
[ 1 ]
layn: <Ar. Kenger dikeni cinsinden bir bitki. Kr.
[ 1 ]
lal-gn: <Ar.-Far. Bkz. lal-gn.
l. 36b/1
kenger.
l. 47b/10
[ 1 ]
las: <Ar. Hatmi iei, mrver iei. Kr. mrver
iegi, atem iegi.
[ 1 ]
laf: <Ar. Gebre otu; (Capparis spinosa) . Kr.

kebere.
l. 47a/12
[ 1 ]
416
la: <? Ahukula otu. Kr. h ula.
acer-i ermen, mars.
l. 47b/9
l. 17b/7, 49b/7, 51a/7 [3]
[ 1 ]
laram: <? tburnu yemii; (Rosa canina) . Kr. it
[ 3 ]
ln: <Far. Byk kakula otu. Kr. le-i kebr.
burn.
l. 47a/15
l. 47b/1
[ 1 ]
laa: <Ar. Tutma a, kk, drt ke kesilerek
kurutulmu hamur ve mercimekle piirilen bir eit
[ 1 ]
lden: <Far. Laden otu ve bu otun zift gibi siyah,
kokulu olan zamk; (Citris creticus) . Kr. ayss,
pamul ot.
l. 40a/12
yourtlu orba. Kr. tutmac a.
[ 1 ]
l. 47a/20
[ 1 ]
laa: <Ar. Badem; (Amygladus communis). Kr.
ld: <Ar. Ylan veya akrep sokmas.

l.+ 61b/15
bdem, muana.
[ 1 ]
l. 51a/18
l.+ mr Ylan tarafndan sokulan
[ 1 ]
kii. 61b/15
lave: <Ar. Msrda ok yumuak, suda hemen
ldul-ayye: <Ar. Ylan veya akrep sokmas. Bkz.
znen, leke karmak iin kullanlan bir ta. Kr.
ld- mr.
lfs.
l. 61b/16
l. 47b/11
[ 1 ]
lazul-acer: <Ar. Cam ve mermer yaptrmada
[ 1 ]
lar: <Gr. Tavan. Kr. avan. Bkz. lr,
lr.
kullanlan ok kuvvetli bir zamk. Kr. lazur-
l. 47b/3
rum, am- bild.

l. 47b/8
[ 1 ]
[ 1 ]
lr: <Gr. Tavan. Kr. avan. Bkz. lar,
lr.
lazur-rum: <Ar. Cam ve mermer yaptrmada
l. 47b/3
kullanlan ok kuvvetli bir zamk. Kr. lazulacer, am- bild.

l. 47b/7
[ 1 ]
lr: <Gr. Tavan. Kr. avan. Bkz. lar,
lr.
[ 1 ]
laz-eheb: <Ar. adrua bitkisi ve bundan
elde edilen zamk; (Dorema ammoniacum) . Kr. dne
dr, ua.
l. 47b/3
[ 1 ]
lhana: <Gr. Lahana; (Brassica oleracea) . Kr.

kelem, nb, kerz, krneb, melff.
l. 47b/6
l. 40b/8, 43a/3, 44a/20, 49a/7 [4]
[ 1 ]
[ 4 ]
lbaa: <Gr. Labada, dere kylarnda, sulak
lie: <Far. Un ile piirilen, tutma a da denilen
ayrlarda kendiliinden yetien, ok yllk ve
bir orba. Kr. tutmac a. Bkz. lkce, lkie,
yapraklar sebze olarak kullanlan bir bitki, efelek;
lkite.
(Rumex petientia). Kr. nyn.
l. 11a/9, 14a/13, 22b/17, 23a/1, 24a/3,

24a/11, 31a/16, 37a/5, 42b/17, 46b/4 [10]
[ 10 ]
l. kki Labada otunun kk,
entiyana otu; (Gentiana lutea) . Kr.
nyn, devl-ayye, h- ab,
dl-ayye, rvend-i l, rvend-i

rm, rbs, r- rvc, g,kevsd.
22b/17, 24a/3,42b/17,46b/4 [4]
l. kkidr 11a/9, 14a/13,23a/1,37a/5
[4]
berr l. kkine 31a/16
lciverd: <Far. 1. Koyu mavi renk. 2. Koyu mavi
renk, ivit mavisi elde edilen bir ta, lazur ta. Kr.
l. 47a/14
[ 1 ]
l: <Ar. Kk kakula otu. Kr. le-i ar.
l. 47a/19
[ 1 ]
lk: <? 1. Lak aac ve bu aatan elde edilen zamk,
krmz boya aac; (Rhus oxycantha) . 2. Boyaclkta

kullanlan, krmz bceinin st deri bezlerinin
salglad madde, krmz boya. Kr. lk.
l. 24b/20
[ 1 ]
reng-i l. 24b/20
lkce: <Far. Tutma a. Kr. tutmac a. Bkz.
lie, lkie, lkite.
l. 47a/13
417
[ 1 ]
Kr. enr yapra. 53a/3
lkie: <Far. Tutma a. Kr. tutmac a. Bkz.
lebbl-na: <Ar. Niasta. Kr. nista. Bkz.
lie, lkce, lkite.
lebnl-fet, lenbn-nevm.
l. 47a/13
l. 46b/19
[ 1 ]
lkite: <Far. Tutma a. Kr. tutmac a. Bkz.
[ 1 ]
lebn: <Ar. Sakz, zamk.
lie, lkce, lkie.
l. 46b/18
l. 47a/13
l.+ 47b/4
[ 1 ]
[ 2 ]
ll: <Far. Mekke'den gelen yer incisi, inci iei.
l.+ marib Stleen otu ve bundan
elde edilen tbb bir zamk; (Euphorbia

officinarum) . Kr. ferfiyn. 47b/4
Kr. yr encsi.
l. 46b/15
[ 1 ]
lebnl-fet: <Ar. Niasta. Kr. nista. Bkz.
lle: <Far. Lale; zambakgillerden, yapraklar uzun
lebbl-na, lenbn-nevm.
ve sivri, iekleri kadeh biiminde, trl renkte bir
l. 46b/18
ss bitkisi; (Tulipa gesneriana) . Kr. anmiyn,
aky.
[ 1 ]
leben: <Ar. St.
l. 6a/14, 30b/16 [2]
l. 45a/2
l. iegi 30b/16
l.+i 47a/16, 47b/5, 47b/17 [3]
l. iegine 6a/14
[ 4 ]
l.+n 50a/17
l.+i encdn Kad aac, eytanboku
aru l.+n iindeki tele Sar lale
otu ve bundan elde edilen zamk;
(Ferula assa-foetida) . Kr. an.
iindeki ipliimsi madde. Kr. mve.
47a/16
50a/17
l.+i
l.+ye 14b/4, 42b/8 [2]
yunm baam aac.

l. 47b/3
belde-i l. 1b/16
lrn: <Far. Bldrcn kuu. Kr. bldrcn.
l. 47a/12
[ 1 ]
lzm: <Ar. Gerek, gerekli.
l. 1b/6, 51b/6, 54a/5 [3]
[ 3 ]
ilme l. olan eczlaru 1b/6
lz: <Ar. 1. iri otunun kk; (Asphodelus) . Kr.

irilik dibi. 2. Yapkan balk. 3. Yaraya yapp
onulmaynca kopmayan bir ila.

l. 47a/16
[ 1 ]
leb: <Far. 1. Dudak. 2. Ky, kenar.
l. 53a/3, 58a/3 [2]
[ 2 ]
uk-i l. Dudak kurumas. Kr. ua
urma. 58a/3
vara- l. nar aacnn yapra.
efyn.
leben: <Ar. Kara gnlk; (Cortex styracis). Kr.
ara gnlk.
l. 47a/16
[ 1 ]
lrende: Karaman ilinin eski ad.

[ 1 ]
Kr.
[ 1 ]
l. 1b/16
Afyon.
l.+i sevd Stleen otu ve bundan
berr l.+ye Yabani lale. Kr.

urm. 42b/8
lmer: <Ar. Ykanm bakam aac odunu. Kr.
47b/17
[ 5 ]
leben: <Ar. Kara gnlk ya. Kr. ara gnlk

ya.
l. 35b/4, 46b/14 [2]
[ 2 ]
asel-i l. Kara gnlk ya. 35b/4
lebenl-ibl: <Ar. Deve st. Kr. deve sdi.
l. 46b/21
[ 1 ]
lebenr-remk: <Ar. Ksrak st. Kr. ra sdi.
l. 47a/1
[ 1 ]
leblb: <Ar. Sarmak; (Hedera helix). Kr.
armau, uss, aryle, mevze, n, vad.

l.42a/14,42b/11,47a/5,48b/19,52a/7, 52b/5,
53a/20 [7]
[ 7 ]
lebsn: <Far. 1. Hardal tohumu, kc. 2. Tarlada
biten ve yenilebilen bir cins bitki. Kr. ardal.
l. 47a/7
[ 1 ]
lefe: <Ar. Bir eit hurma. Kr. urm.
418
l. 47a/20
[ 1 ]
leffl-kelb: <Ar. Bengilik otu yapra; (Datura
fastuoza) . Kr. bezr-i benc yapra.

l. 47a/19
[ 1 ]
lenbn-nevm: <Ar. Niasta. Kr. nista. Bkz.

lebbl-na, lebnl-fet.
l. 46b/19
[ 1 ]
lenc: <Far. Siyah erik; kiraz. Kr. siyh erik,
abbl-mlk.
leffl-kerm: <Ar. zm aac ve ubuu. Kr. zm
l. 47b/8
aac.
[ 1 ]
l. 47b/9
lerzn: <Far. Titrek, titreyerek.
[ 1 ]
l. 56b/20
left: <Ar. algam; (Brassica rapa). Kr. alam.
[ 1 ]
l. 46b/20
teb-i l. Vcudun tm organlarn
[ 1 ]
legleg: <Far. Leylek kuu; (Ciconia ciconia). Kr .

lala, belrec, fliris.
etkileyen, titereten bir stma tr. Kr.

titredici stma. 56b/20
lerze: <Far. Titreme, titreyi. Kr. ditremek.
l. 11b/3, 25a/18, 27b/20, 39b/11 [4]
l. 61b/14
[ 4 ]
[ 1 ]
l. bo Leylek dks. Kr. zebed-i
les: <Ar. Ylan ve akrep gibi hayvanlarn sokmas.
lala, sergn-i lala. 25a/18, 27b/20
Kr. ilan oma.
[2]
l. 61b/19
l. u 11b/3,39b/11[2]
lebl-firenc: <Ar. Gavur eziyeti, ahmaklk, zeka
[ 1 ]
levz: <Ar. Badem. Kr. bdm.
gerilii. Kr. fireng zameti.
l. 46b/15
l. 61b/20
[ 1 ]
lehb: <Ar. Damak.
l. 55b/19
[ 1 ]
[ 1 ]
levnl-al: <Ar. Eski tp anlaynda insan
vcudunda bulunan drt eden (kan, safra, kara
safra ve balgam) galip olannn insan benzinin
rengine yapt etki.
evrm- l. Damak imesi. Kr. ama
l. 61b/18
imek. 55b/19
lek: <Ar. Ur, verem. Kr. ur.
l. 61b/17, 61b/18 [2]
[ 2 ]
[ 1 ]
levz: <Ar. 1. Taze zeytin, ham zeytin. Kr. ya
zeytn.2. Badem.
l. 47b/10, 47b/11 [2]
lekert: <? Bulama a. Kr. bulamac a.
[ 2 ]
l. 47a/14
lemn- l. Badem. Kr. bdem.
[ 1 ]
lem: <Far. Tilki zm, it zm; (Solanum
nigrum ). Kr. dilk zmi.

l. 46b/18
[ 1 ]
lemlem: <Ar. Sadece amda yetien yapraklar ayt

yaprana benzeyen bir bitki.
l. 47b/14
[ 1 ]
lemsene: avtm-i lemsene Akdeniz'de Milyon
Adasndan getirilen krmz bir amur. Kr. yn-
matm.
l. 21b/20
[ 1 ]
avtm-i l. 21b/20
lemn: lemn- levz Bir eit badem. Kr. bdem.
l.+ 47b/11
[ 1 ]
l.+ levz 47b/11
47b/11
levzeteyn: <Ar. Bademcikler. Kr. iki ee alt,
imk.
l. 61b/15
[ 1 ]
ley: <Far. Akdeniz'de Milyon Adasdan getirilen
krmz bir amur. Kr. yn- matm.
l. 47a/19
[ 1 ]
leyine: <Ar. Yumuak, hafif.
l. 10b/3
[ 1 ]
bala- l. Semizlik otu, semizotu;

semz ot, balaz-zehr. 10b/3
leytl-baar: <Ar. Srkuyruu bitkisi;
(Verbascum). Kr. r uyru, mhzehrec.

l. 46b/17
[ 1 ]
419
lezc: <Ar. 1. Yapkan, kopmadan uzayan; balgam.

Kr. balam. 2. Uyuukluk, uyuma. Kr. uyuma.
l. 46b/16
[ 1 ]
lisn-evr: <Ar. Srdili otu; (Anchusa
l. 61b/15
[ 1 ]
lib: <Far. Auz, yeni domu koyundan salan ilk
officinalis) . Kr. r dili, amam, bulun,
kueyl.
l. 11a/1, 44a/17, 46b/13 [3]
st. Kr. auz.
l.+e 20b/5
l. 47a/5
[ 4 ]
[ 1 ]
libsl-fea: <Ar. am kozalandan kan reine,
lisns-seb: <Ar. Yertohumu otu. Kr. yr tom.

l. 47a/9
zamk. Kr. am cevzin am.
[ 1 ]
l. 47a/18
lbnus: <Gr. Gnlk aac gibi zamk olan bir
[ 1 ]
lif: <Ar. Deniz iinde yetien lif gibi ince, uzun bir
aa. Kr. gnlk.

l. 47a/10
bitki. Kr. ekrl-bar. Bkz. lf.
[ 1 ]
l. 6a/2
lf: <Ar. 1. Lif, her trl maddeyi oluturan ok ince
[ 1 ]
lim-eheb: <Ar. 1. Altn otu; (Ceterach
ve uzun para. 2. Mavi zambak kk; (ris lurida) .
officinarum). Kr. altun ot. 2. Kuyumcularn altn
Kr. gk ssen dibi, rs.
eritmede kullandklar bir eit tuz. Kr. uz.
l. 19b/15, 47b/16, 52a/6, 52b/4 [4]
l. 47a/7, 47a/17 [2]
[ 4 ]
[ 2 ]
lfl-bar: <Ar. Solucankaran otu, bir tr yavan;
liyetl-fl: <Ar. Yerde kl gibi biten bir ot,

devsakal. Kr. dv aal.
(Artemisia cina) . Kr. oulcan dren.

l. 47b/2
l. 47a/8
[ 1 ]
[ 1 ]
llec: <Far. 1. ivit otunun z. Kr. ivid. 2. Helile

otu; (Terminalia) . Bkz. hellec, helle.
liyett-teys: <Ar. Tekesakal, keisakal;
(Scorzonera, tragopogon) . Kr. teke aalu.
l. 46b/17, 47b/11 [2]
l. 46b/21
[ 2 ]
[ 1 ]
liyetl-imr: <Ar. Baldrkara otu, karabaldr otu;
(Asplenium adianthum nigrum) . Kr. baldr ara.
llfer: <Far. Nilfer iei; (Nymphaea) . Kr.

nlfer.
l. 47b/13
l. 46b/16
[ 1 ]
[ 1 ]
lmn: <Gr. Limon, turungillerden kn
lisn: <Ar. dil 1. Tat alma organ. 2. nsanlarn
yapraklarn dkmeyen, beyaz iekli bir aa;
(Citrus limonum) ve bu aacn sar renkli, kabuu
dndklerini ve duyduklarn bildirmek iin
kokulu, suyu eki meyvesi, sulu zrtlak.
szcklerle veya iaretlerle yaptklar anlama.
l. 47b/16, 53a/21 [2]
l. 57a/19, 58a/5 [2]
l.+a 47b/13
urc- l. Dil dar kmak. 58a/5

l-
l.
1.
Dil
imek.
Kr.
l.+ 18b/19
dil
[ 4 ]
imek. 2. Arlk, gnl darl. Kr.
fireng l.+ Bir eit limon. Kr.
ar olma. 57a/19
umml-trc. 18b/19
l.+larumuza 1b/12
[ 3 ]
kend l.+larmza 1b/12
lisnl-kelb: <Ar. Sinirli yaprak; (Plantago major).
lmniyn: <Gr. Kuzukulann bir tr, iri
kuzukula; (Rumex acetosella) . Kr. uz ula,
umm.
Kr. siirlce yapra. Bkz. lisnl-amel.
l. 47a/4, 47b/14 [2]
l. 46b/20
[ 1 ]
lisnl-amel: <Ar. Sinirli yaprak; (Plantago

major). Kr. siirl yapra. Bkz. lisnl-kelb.
[ 2 ]
lm-dr: <Far. Bahar mevsiminde dalarda ta
stnde biten, kokusu limona benzeyen bir bitki, da
kinii. Bkz. lmn.
l. 46b/14
[ 1 ]
lisnl-ufr: <Ar. Seredili otu, ku otu; (Stellaria
media). Kr. serce dili.
l. 47b/15
[ 1 ]
ln: <Far. Kara gnlk; (Cortex styracis) . Kr. ara

gnlk.
420
l. 35b/21
l. 46b/20
[ 1 ]
[ 1 ]
asel-i l. Kara gnlk zamk. 35b/21
lnfer: <Far. Nilfer iei; (Nymphaea) . Kr.
lf: <Far. Ylanba, ylanyast ve bu bitkinin

ifal kk. Kr. ilan bca.
nlfer. Bkz. llfer.
l. 46b/19
l. 47a/4, 47b/13 [2]
l.+ 47a/2
[ 2 ]
[ 2 ]
lz: <Far. Hoa giden, leziz.
l.+ fuyn Topalak, krkboum
l. 8b/12
ila; (Cyperus rotundus) . Kr. ln-
[ 1 ]
mekk. 47a/2
bala-i l. Semizlik otu, semizotu;

semz ot. 8b/12
lube:
<Ar.
kszolan
idemi,
sorncan;
(Colchicum autumnale). Kr. ksz olan igdemi,
lf: <Far.
1. Kaya koruu; (Sedum). Kr. aya
oru. 2. Kantaron otu; (Gentiana lutea) . Kr.
anariyn.
l. 47a/14
srncn. Bkz. lubet-i berber, lube-i berberiye.
[ 1 ]
l. 47a/2, 47b/9 [2]
lfs: <Gr. Yapra st yaprana benzeyen bir
l.+i 47a/2
bitki. Kr. altun gm.
[ 3 ]
l. 47a/9
l.+i berberiye Bkz. lube. 47a/2
[ 1 ]
lfes: lfes-i sifd Sr dikeni. Kr. r dikeni.
lubet: lubet-i berber kszolan idemi,
l.+i 47b/1
sorncan; (Colchicum autumnale). Kr. ksz olan
[ 1 ]
igdemi, srncn. Bkz. lube, lube-i berberiye.

l.+i 47a/1
[ 1 ]
l.+i berber 47a/1
luff: <Ar. Adam otu, kankurutan otu; (Mandragora

officinalis). Kr. urudan, abds-selm, yizek.
l.7a/17,30a/18,47a/11,47b/9,49a/16[5]
[ 5 ]
l. kki Adam otu kk. Kr. al-
l.+i sifd 47b/1

lfs: <Gr. Msrda ok yumuak, suda hemen
znen, leke karmak iin kullanlan bir ta. Kr.
lave.
l. 47b/11
[ 1 ]
liyn: <Gr. Topalak, krkboum bitkisi ve bundan
elde edilen bir tr ila; (Cyperus rotundus) .

l. 47b/11
yebr, al- yebr. 47b/9
[ 1 ]
l. kkine 7a/17
luat: <Ar. 1. Kelime, sz. 2. Szlk.
ll: <Far. nci. Kr. enc.

l. 46b/17
l.+dan 1b/14
l.+ 1b/12
l.+ mkilt- ecz 1b/12
l.+dur 55a/1
siyh l.+dur 55a/1
[ 1 ]
lnek: <Far. Semizlik otu, semizotu; (Portulaca

l. 47b/2
[ 1 ]
l.+laru 1b/7
[ 4 ]
ikr olnan l.+laru 1b/7
lukebe: <Ar. kszolan idemi, sorncan;
(Colchicum autumnale). Kr. ksz olan igdemi,

srncn. Bkz. lube.
l. 47a/3
lpine: <Gr. Delice bakla, yaban baklas, Yahudi
baklas; (Lupinus termis) . Kr. delce bala.

l. 47a/6
[ 1 ]
lrek: <Far. Taze zeytin, ham zeytin. Kr. ya

zeytn. Bkz. levz.
[ 1 ]
l. 47b/10
lb: aleb-i lb Stleen, Japon kakts;
(Euphorbia) . Kr. sdlegen.

l. 17a/1
[ 1 ]
aleb-i l. 17a/1
lbiy: <Far. Brlce. Kr. bgrlce.
Kr.
ln- mekk.
[ 1 ]
l: <Ar. rdn ve srail arasnda byk bir gln
ad.
l. 5a/15, 19a/5, 37a/3, 41b/1, 41b/4, 50a/8,
50a/20 [7]
[ 7 ]
421
l. deizinden
5a/15, 19a/5, 37a/3,
41b/1, 41b/4,50a/8,50a/20 [7]

la: <Ar. Evelek otu, labada, develik, efelek,
evelik; (Rumex) . Kr. evelek.
Kr. uyet-aleb, dil ama iegi. Bkz. mad.

m. 48b/16
[ 1 ]
made: <Ar. Mide.
l. 47a/11
m.55b/10, 58b/13, 59b/1, 59b/12,61b/17,
[ 1 ]
ls: <Gr. Kara yonca, yabani sar yonca. Kr.
61b/17 [6]
m. bozulma Mide bozulmak. Kr.
yonca, aru iekl yabn yoncas.
sl-made. 59b/12
l. 47a/3, 47b/12 [2]
m.
[ 2 ]
lbn: <Ar. Gnlk aac ve zamk. Kr. gnlk.
l. 46b/14
Bkz.
lad-
made.
lad- m. Mide ekimek. 61b/17

m.+de 55b/16, 57a/8 [2]
[ 1 ]
lk: <Ar. Lak aac ve bu aatan elde edilen zamk,
krmz boya aac; (Rhus oxycantha) . Kr. lk.
l. 2a/11,6b/18, 24b/20 [3]
[ 3 ]
[ 8 ]
maden: <Ar. Maden, yer kabuunun baz
blgelerinde eitli i ve d doal etkenlerle oluan,
ekonomik ynden deer tayan mineral.
m. 45a/6
estehn- l. 6b/18
[ 1 ]
lklk: <Ar. am sakz. Kr. m az.
m. opra Maden bulunan toprak.
l. 47a/15
[ 1 ]
ekimek
61b/17
Kr. gerd-i sefl. 45a/6

maden: <Ar. Madensel, madenle ilgili.
m. 17b/10, 50b/12 [2]

[ 2 ]
m. zencefre Krmz kurun oksid,
maafur: <Ar. Aspir tohumu, yalanc safran tohumu;
slgen. Kr. mebetn. 50b/12
(Carthamus tinctorius) . Kr. afr tom.
mmiy-y m. Mumyalama ileminde
m. 48a/14
kullanlan bir tr ta. Kr. acerl-ayl. 17b/10
[ 1 ]
macn: <Ar. Macun, hamur kvamndaki ila. Kr.
rfl.
madere: <Far. 1. Ana, ocuu douran. 2. Rahim,

dl yata.
m. 63a/2
m. 4b/18, 13b/13, 13b/13 [3]
[ 1 ]
l olan m. 13b/13
veca-i m. Rahim ars. Kr. ram
l-i m. 13b/13
ars. 63a/2
m.+dur 49b/18
madeye: ishl-i madeye Karn ars yapan ishal,
terkb olnan m.+dur 49b/18
srgn. Kr. ishl.
m.+ 49b/12, 49b/12, 49b/17 [3]

m.+ efviye eitli baharatlardan
yaplan bir macun. Kr. edviye-i
bahr. 49b/17
m.+ helct Be ilatan yaplan bir
macun. 49b/12
m.+ l ilatan yaplan bir
macun. 49b/12
m.+lar Macunlar. Kr. emrsiy. 6a/8
m.+u 13b/15, 13b/15 [2]
[ 1 ]
ishl-i m. 55b/8
mara: <Ar. Maara, in.
m.+dan 12a/5
[ 1 ]
mad: <Far. Patlcan; (Solanum melongena) . Kr.
bncn. Bkz. mad.

m. 50b/1
[ 1 ]
[ 10 ]
mehr bir m.+u addur
m. 55b/8
Yunan
krallarndan biri ve bu adla bilinen bir

macun. Kr. iyrs. 13b/15
mad: <Ar. Tilkitaa otu, dildamak iei dibi.
Kr. uyet-aleb, dil ama iegi. Bkz. mad.
m. 50a/20
[ 1 ]
mad: <Ar. Tilkitaa otu, dildamak iei dibi.
mad: <Far. Patlcan; (Solanum melongena) . Kr.

bncn. Bkz. mad.
m. 50b/1
[ 1 ]
madens: <Gr. Maydanoz; ( Petroselinum crispum) .
Kr. pynek.
m. 8a/15
[ 1 ]
mamme: <Far. Patlcan kzartmas. Kr. bncn
422
alyesi.
[ 5 ]
m. 51a/13
m. ddkleri nesne 44b/15
[ 1 ]
m. yemii 11b/1, 15a/18 [2]
mare: <Ar. 1. A, krmz balk. Kr. au. 2.
malep: <Ar. Mahlep. Kr. peyvend-i meryem. Bkz.
Krmz nesrin gl. Kr. nesrn.
maleb.
m. 49a/11
m. 11a/19
m.+i 50a/11, 50a/11, 50b/7 [3]
[ 1 ]
[ 4 ]
m.+i
mamd: bourca mamd Bodurmahmut,

melne
Akdeniz'de
Milyon
Adasndan getirilen krmz bir amur.

Kr. yn- matm. 50b/7
m.+i yemn Kr. yn- matm.
ksamahmut otu, yer am, itah ac ve mide
arlarn giderici olarak kullanlr; (Teucrium
chamaedrys). Kr. kemderys.

m. 22a/2
[ 1 ]
50a/11, 50a/11 [2]

maretn-necdn: <Ar. Ermeni memleketinden
bourca m. 22a/2
gelen krmz renkli, yumuak, bir ksm yal bir
mamdiye: <Ar. Mahmude otu, bingz otu;
(Convolvulus scammonia) . Kr. samniy.
amur. Kr. gil-i ermen, yn- ermen.
m. 26b/10
m. 49b/18
[ 1 ]
[ 1 ]
mamm: <Ar. Hummaya, stmaya tutulmu, stmal
marib: <Ar. Marib, Bat, Bat lkeleri.
kii. Kr. stmalu, mesll.
m. 45b/12
m. 61b/21, 62a/17 [2]
gil-i m. Akdeniz'de Milyon
[ 2 ]
matm: <Ar. Mhrlenmi, damgalanm. Bkz.
Kr. yn- matm. 45b/12
matm.
m.+de 49b/10,11a/21 [2]

m.+den
m. 19a/9, 50a/11 [2]
17a/8, 17a/11, 39b/14, 39b/20,
[ 2 ]
47b/5 [5]
yn- m. Akdeniz'de Milyon
[ 8 ]
marib: <Ar. Batya ait,
Batyla ilgili.
Kr. mare-i yemn.19a/9,50a/11 [2]
m. 35b/9, 47b/4 [2]
mazn: <Ar. Tasal, dertli, kederli, gaml.
[ 2 ]
m. 48a/4
abe-i m. Tilkikuyruu otunun kk;
[ 1 ]
uyru, parne. 35b/9
mferri-i alb-i m. Oul otu, melisa,
kovan otu; (Melissa officinalis) .Kr.
lebn- m. Stleen otu ve bundan
mard: <Ar. Bir eit mantar. Kr. mantar.
ovan ot, oul ot, bdrencbya

48a/4
maa: kse yaplan bir yemi, acem erii. Kr.
m. 50b/1
ma, ma.
[ 1 ]
m. 51a/3
maz: <Ar. Beyin, dima.
[ 1 ]
m.+ 48a/14, 49a/3 [2]
ma: <Ar. kse yaplan bir yemi, acem erii. Kr.
[ 2 ]
maa, ma.
m.+ gncik Sere beyni. Kr. serce
m. 51a/4
beynisi. 48a/14
[ 1 ]
m.+ eb-pere Yarasa beyni. Kr.
ma:<Ar. kse yaplan yemiin kurusu. Kr.
yaraa beynisi. 49a/3
sibistn.
ma: <Ar. Ayran. Kr. ayran.
m. 49b/15
m. 49a/1
[ 1 ]
[ 1 ]
ma: <Ar. Ayran. Kr. ayran.
maleb: <Ar. Mahlep, kokulu kiraz, dris aac;
(Prunus
mahaleb)
kullanlan,
nohut
ve
bu
aacn
byklndeki
bahar
yemii.
olarak
Kr.
bln, cen, dnec-i efrnek, kenet.

m. 7a/6, 11b/1, 15a/18, 22b/19, 44b/15 [5]
m. 51a/4
[ 1 ]
mamr: <Ar. Mahmur iei, krmz, kokulu bir
iek, gl-i yusuf, bostan gzeli, begbrki, horoz
ibii. Kr. gl-i ysuf, mr-i n, suln brgi,
423
berni, amim, perdne.
bir tr haha. Kr. a. Bkz. a.
m.8a/20, 10b/7, 16a/7 [3]
m. 20b/6
[ 3 ]
[ 1 ]
m. iegi 8a/20, 10b/7, 16a/7 [3]

man: <Ar. Boulmu, boaz sklm, bouk.
m. 62a/5
a- m. 20b/6
marns: <Gr. Da kerevizi. Kr. kerefes. Bkz.
madns.
[ 1 ]
m. 48b/2
melze-i m. Boaz ars. Kr. boaz

ars. 62a/5
ma: <Ar. zg; sadece birine, bir eye ait olan.
[ 1 ]
mad: <Ar. stek, arzu, gaye.
m.+na 1b/15
m.+dur 39a/18, 42a/16 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
mall: <Ar. Hastalkl. Kr. maralu.
matm: <Ar. Mhrlenmi, damgalanm.

m.
20a/6,
20b/18,
21a/21,
21b/20,
34b/10,34b/20,45a/14,45b/12,45b/14,47a/1
9, 50b/7 [11]
m. 62a/6
[ 1 ]
manr: dr- manr Tarn; (Cinnamomum) . Kr.

drn.
m. 22b/2
yn- m. Akdeniz'de Milyon
[ 1 ]

Kr. gil-i bemhere, gil-i marib, ley,
mare-i melne, avtiml-mlk,
avtml-bare, ynl-gh, yn-
umre. 20b/18, 21a/21, 21b/20,
dr- m. 22b/2
mantar: <Gr. Mantar; (Fungi). Kr. fal, fea, fur,

rad, semr, sl, ars, kemh, nebtr-rad,
hukul, ekri, bentr-rad, clle.
34b/10,34b/20,45a/14,45b/12,45b/14,
m. 8b/14, 14b/9, 22a/19, 24a/14, 25a/3,
47a/19, 50b/7 [10]
26b/17,32b/7, 36a/18, 38b/6, 38b/7,39a/20,

40a/4,40b/18,
yn- m. ddkleri opra 20a/6
41b/11,
43a/21,44a/15,
46a/7, 46b/2, 50b/2, 51b/16, 54a/14 [21]
m.+u 34a/15
bek m. Yapra susam yaprana,
[ 12 ]
kk ada soanna benzeyen, uzun
yn- m.+u bedelidr 34a/15

mase: <Ar. Rum smblnn kk. Kr. snbl-i
bal, sert bir eit mantar. Kr.
rm.
abel. 40b/18
m.+a 4a/9, 25a/1, 29b/6 [3]
m. 49a/6
m.+ 14a/12, 15a/16, 15b/10, 21a/7,
[ 1 ]
maad
21b/1,22b/14,43b/20, 46a/8 [8]
: <Ar. Makat, k, ans.
[ 32 ]
m.+da 56a/14, 56b/7, 56b/8 [3]
r m.+ Sr mantar, iri bir cins
[ 3 ]
mantar,cincile, zehirli
maber: <Ar. Mezar, kabir.
mantar; (Tricholoma). Kr. cencel,
m. 47b/4
gevz-gendm, arl-amm, arem-i
[ 1 ]
imr.14a/12, 15a/16, 15b/10, 21a/7,
lal- m. Ard sakz cinsinden bir
21b/1, 43b/20, 46a/8 [7]
zamk. Kr. andals. 47b/4
omalan m.+ Domalan mantar,
madns: <Gr. Da kerevizi. Kr. kerefes. Bkz.
toprak iinde yumru biiminde yetien,
marns.
yenilebilen bir bitki, yer mantar,
m. 48b/1
karakeme; (Tuber melanosporum) . Kr.
[ 1 ]
mals: <Sr. Tere tohumu, ac tere. Kr. ac tere.
m. 48b/9
dv. 22b/14
manar: <Gr. Mantar. Kr. turfs. Bkz. mantar.

m. 12a/2
[ 1 ]
[ 1 ]
malniy: <Sr. Uzun hyar. Kr. avinder.

m. 48b/9
[ 1 ]
mar: <Ar. Sabr otu, d aac. Kr. abr, d.
m. 48a/8, 49b/9 [2]
[ 2 ]
marn: a- marn Deniz kenarnda yetien
mara: <Far. zntden, kalp hastalndan len

kii.
m. 62a/1
[ 1 ]
mara: <Ar. Balk, pirin veya sebze orbas; et
suyuna orba.
424
m.+ 49b/13
mersn, merv, merv-.
[ 1 ]
m. 50a/12
m.+ sikebc orba suyu. 49b/13

mara:
<Ar.
Adalelerin
tutulmas,
kaslarn
bzlmesi, kramp. Bkz. mer.
[ 1 ]
marama: <Gr. Barsama otu, siyenber, varsama,
gzel kokulu yapraklar yemeklere konulan, nane ve
yaban kekiinin ortak ad; (Mentha aquatica) . Kr.
m. 62a/2
siyenber, urdmen, dbb, es-sa, nemm,
[ 1 ]
mara: <Ar. Hastalk, illet, dert. Kr. astal, fet,
herfliyn, urefl-m.
m.
derd, zamet, cuam.
6a/7,
7a/1,
m. 55a/10, 55b/5, 55b/6, 57b/3, 58b/6,
26b/11,
60a/9, 60b/4, 60b/4, 60b/5, 60b/19, 61b/5,
54a/11 [11]
63a/17, 63a/18, 63a/19, 63a/20, 63a/20,
[ 11 ]
m.
46a/15,
16a/19,
22b/5,
52a/7,
52b/5,
m. ot 22b/5
63a/21 [17]
eski
8b/14,
40b/15,
Eski
hastalk.
Kr.
m. otdur 54a/11
el-
m. tom 8b/14
maral-mzmn. 55a/10
m. ya 46a/15
gc m. Ar hastalk. Kr. sablveca. 60a/9
mars: <Gr. Lacivert, ezilince hamur kokusu veren
oulmaz m. Tedavi edilemeyen
bir ta. Kr. lciverd.

m. 49b/7
hastalk. Kr. ay. 55b/6, 58b/6 [2]
[ 1 ]
m.+a 55b/7, 59a/2 [2]

m.+dur 8a/4, 55b/5, 56a/1, 56b/18,
masla: <Ar. Tavuk veya balk suyuyla piirilen bir
57a/16, 57b/6, 58a/8, 58b/2, 59a/3, 59b/21,
orba. Kr. rb.

m. 50a/5
60b/10, 62a/7,62a/10, 62a/15 [14]
[ 1 ]
r m.+dur Verem, hzl ilerleyen

hastalk.Kr. cedbetl-kebed, verem.
57b/6
urdeeni drler bir m.+dur
masa: <Gr. Sakz, sakz aacndan elde edilen bir

tr reine; (Pistacia lentiscus) . Kr. maak.
m. 49a/9
[ 1 ]
Kurdeen, kantl alerjik bir tr cilt

hastal. Kr. ber-cesteg. 8a/4
ma: <Ar. Mide armak. Kr. gbek burma.

m. 62a/4
m.+ 56a/6,57b/2, 59a/3, 59b/11, 59b/14,
[ 1 ]
62a/9 [6]
m.+ kilye Bbrek ars. Kr.
mabur-rm: <Ar. Ceviz aacnn zamk. Kr. z
bgrek ars. 62a/9
aacnu am.
m. 50a/2
iplik m.+ Barsaklarda kurt olmas.
[ 1 ]
Kr. rite. 59a/3

istis m.+ Siroz hastal, vcudun
mar: <Ar. Sara hastalna tutulmu kii, saral.
baz yerlerinde su toplanmas. Kr.
Kr. cin utan.

m. 62a/10
sl-nye. 59b/11
[ 1 ]
rad m.+ Irgat hastal, rgat

uyuzu, rgat uyuzbceinden gelen
kantl deri deimeleri.
Kr.
ym. 56a/6
secme m.+ Czzam hastal. Kr.
cm. 57b/2
yalama m.+ Gneten veya
hastalktan dudakta beliren yara, dudak
yar. Kr. seknec. 59b/14
m.+lar 60b/5
[ 40 ]
maralu: <Ar.+T. Hasta, hastalkl. Kr. mall,
derd-mend.
m. 58a/14, 62a/7 [2]
[ 2 ]
marmn: <Far. Beyaz mersin yemii Kr. bey
maak:
<Gr. Sakz, sakz aacndan elde edilen
bir tr reine; (Pistacia lentiscus) . Kr. meneve
az, erh, ell, ulm-dne, sans, ulikr-rm,

anafln, kermeer, kiye, kundur-i rm, giy-y
trk, kesdne, masa.
m. 16a/10, 18a/6, 28a/6, 32a/18, 36a/1,
40b/16,
41b/6,
43a/3,
43a/15,
44a/19,
45a/9, 45b/1, 49a/9 [13]

m. aacna 32a/18
m. az 28a/6, 41b/6, 43a/15, 45b/1
[4]
m.+dr 16a/12
m.+ye 3a/5
[ 15 ]
maab: <? Kuzu. Kr. uz.
425
m. 49b/9
yakalanan insan tedavi etmek.
[ 1 ]
m. 62a/7
mataal: <Ar. Kabzlk, peklik. Kr. ab olma.

m. 62a/18
[ 1 ]
ml-ar: <Ar. orak yerlerden kan su.
[ 1 ]
m. 49b/2
mab: <Ar. Piirilmi, kaynatlm nesne; pekmez.

Kr. bekmez.
[ 1 ]
ml-ketme: <Ar. Hint Denizinde yaayan bir
m. 51a/17
balk karnndan kan zsu.
[ 1 ]
m. 51a/1
ma: <Ar. Yabani nar iei. Kr. berr glnr.

Bkz. ma.
[ 1 ]
ml-aris: <Ar.-Gr. Bal suyu. Kr. ml-asel.
m. 49a/10
m. 49b/6
[ 1 ]
mav: <Ar. Gerinmek. Kr. gerinmek.
[ 1 ]
ml-verd: <Ar. Gl suyu. Kr. gl uy.
m. 62a/10
m. 49a/4
[ 1 ]
m: <Far. le, birlikte.
[ 1 ]
mn-nn: <Ar. Balk suyu. Kr. bal uy.
m. 57a/6
m. 49b/5
teb-i m. germ peyveste germ
[ 1 ]
Nbetleri art arda gelen stma. Kr.
mr-rs: <Ar. Deri tabaklamada kullanmak iin
ulau stma. 57a/6
kalya ta tuzu, snmemi kire ve sudan hazrlanan
[ 1 ]
karm.
m: <Ar. Su, zsu. Kr. u, b.
m. 50a/15
m.+i 49a/4
[ 1 ]
[ 1 ]
mr-rem: <Ar. Kl suyu. Kr. kl uy.
m.+i ferfn Bir eit tuz, ap. Kr.
m. 49b/5
cedvr- hind. 49a/4

mil: <Ar. Meyilli, istekli, dkn.
m. 4a/14, 39b/6 [2]
[ 1 ]
ms-sil: <Ar. ms-sil menl-fem
Azdan su akmak.
m.+dr 7b/13
m. 62a/8
[ 3 ]
[ 1 ]
m: <Ar. Suyla ilgili, suya ait; su renginde, mavi.
m-ar: <Ar. Arpa suyu. Kr. arpa uy.
m. 13a/2
m. 48a/21, 49b/4 [2]
[ 1 ]
tuff- m. Turun, naren; (Citrus

aurantium amara) . Kr. trunc. 13a/2
[ 2 ]
maz: <Far. Maz. Kr. mefles. Bkz. mz.
m.+ya 48b/15
ml-asel: <Ar. Bal suyu.

m. 49b/6
[ 1 ]
[ 1 ]
maarrat: <Ar. Zarar.
m.+n 38b/10
ml-cbn: <Ar. Peynir suyu. Kr. penr uy.

m. 48a/20
[ 1 ]
ml-cemre: <Ar. Hint Denizinde yaayan bir
[ 1 ]
ma: <Ar. Sincan alsnn yemii, ac yemi. Kr.
sincan als.
m. 50a/3
balk karnndan kan zsu.

m. 49b/4
[ 1 ]
[ 1 ]
mal-lie: <Ar. Di etlerinde olan bir hastalk.
m. 62a/17
ml-add: <Ar. Demircilerin demir souttuklar

su.
[ 1 ]
ma: <Ar. Yabani nar iei. Kr. berr glnr.
m. 48b/15
[ 1 ]
ml-neb: <Ar. zm suyu, arap. Kr. arb.
m. 49a/1
[ 1 ]
ml-absl-ara: <Ar. ok terleme hastalna
Bkz. ma.
m. 49a/10
[ 1 ]
mbeyn: <Ar. Ara.
m.+i 63a/13
m.+inde 35a/7
426
[ 2 ]
[ 1 ]
mhiye: <Far. Baldran otu; (Conium maculatum) .
iki au m.+inde 35a/7
Kr. baldran.
mdde: <Ar. Madde, element, e.
m. 50b/5
m. 55a/9
[ 1 ]
al m. 55a/9
mh-ane: <Far. Balk salamuras. Bkz. mhiyne.
m.+ye 62a/20
m. 50b/7
[ 2 ]
mdenc: <Far. Hindistan cevizi; (Cocos nucifera).

Kr. hindstn z.
[ 1 ]
mhzehrec: <Far. Srkuyruu bitkisi;
(Verbascum). Kr. r uyru, ebayr, br,
m. 48a/17
benc-i arg, cevern, rnes, leytl-baar,
[ 1 ]
miknetl-ender.
mdern: <Far. Anneler.
m. 2b/10, 7b/8, 10b/18, 15a/1, 35b/17,
m. 9b/16
46b/18, 48a/16, 48a/17 [8]
[ 1 ]
[ 8 ]
by- m. Ayvadana, civanperemi,

kovan iei; (Achillea) . Kr. ayva
ana. 9b/16
mhest: <Ar. Hint smbl; (Nardustachys

jatamansi) . Kr. sdec-i hind. Bkz. mlstern.
mhdne: <Far. Stleen tohumu. Kr. abbsseln, abbl-mlk.

m. 49a/2
[ 1 ]
m. 50b/18
mu-b: <Ar. Zamansz sakal aarmas,
[ 1 ]
beyazlamas. Kr. aal aarma.
mh: <Far. Balk.
m. 62a/11
m. 11b/7, 11b/7, 22a/12, 29a/7, 44a/2,

50b/12, 51a/3, 53b/1 [8]
[ 1 ]
mehebr-rhl-b: <Ar. Koltuk altndan kt
g- m. Ylanba, katr boncuu.
koku gelmek.
Kr. ilan ba, atr boncu.44a/2
m. 62a/13
k- m. Domuz bal,
[ 1 ]
yunusgillerden bir memeli tr;
meheb-i eerr-reem: Vcutta bulunan
(Phocaena communis). Kr. ouz
dvmeleri, resimleri karmak. Kr. na gidermek.
bal. 22a/12
mr- m.Ylan bal; (Anguilla) . Kr.

ilan bal.
51a/3
m-i m. eytantrna; (Phyteuma) .
m. 62a/11
[ 1 ]
meheb-i fetnl-enf: <Ar. Burundan kt koku
gelmek.
Kr. ibls rna. 50b/12
penc-i m. Papatya iei; ( Matricaria
chamomilla) .Kr.ppdya iegi.

11b/7
pene-i m. Papatya iei;
( Matricaria chamomilla) .Kr. ppdya
iegi. 11b/7.
serem-i m. Balktan elde edilen bir

madde. Kr. bal tutal. 29a/7
m. 62a/15
[ 1 ]
meheb-i fetnl-bevl: <Ar. drardan keskin koku
gelmesi.
m. 62a/14
[ 1 ]
mkiyn: <Far. Tavuk. Kr. tavu().
m. 48b/12
[ 1 ]
veril-i m. Kelere benzeyen, Msr'da
ml: ml rz Kertenkele, yeil alaca bir eit
Nil kenarnda bulunan, saldrgan bir
keler. Kr. oca keler, mtireng.
hayvan, timsah. Kr. saanr bal.

53b/1
[ 1 ]
mltern: <Ar. Hint smbl; (Nardustachys
m.+i 48b/8
[ 9 ]
m.+i ayd Gney Lbnanda kn
bir
glden
avlanan
ifal,
kuvvetlendirici bir balk. Kr. semek-i

nzle. 48b/8
mhiyne: <Far. Balk salamuras. Bkz. mh-ane.
m. 50b/6
m. 51a/11
jatamansi) . Kr. sdec-i hind. Bkz. mlstern.

m. 50b/18
[ 1 ]
mle: <Far. Hint smbl; (Nardustachys jatamansi) .

Kr. sdec-i hind. Bkz. mlstern.
m. 50b/17
[ 1 ]
427
mleniys: <Gr. Kara pleme; (Helleborus
[ 3 ]
orientalis). Kr. ara pleme.
mnend: <Far. Benzer, e, tpk.
m. 48a/14
m.+i 32a/8
[ 1 ]
[ 1 ]
mlily: <Ar.<Gr. Vesvese, kara sevda, kuruntu,
mniy: <Fr. Kiinin sevin, gven ve her trl
bo hayaller, delilik. Kr. dellik.
etkinliinin normal olmayan bir biimde artt ruh
m. 62a/1
hastal. Kr. del olma.
[ 1 ]
m. 62a/3
ml: <Far. Bal. Kr. asel, ay bal.
[ 1 ]
mniyn: <Far. Kna aac; (Lawsonia inermis) . Kr.
m. 50b/10
na aac.
[ 1 ]
m. 49a/1
mliy: <Far. Dallarndan ok ve mzrak yaplan,
[ 1 ]
yapraklar sar, ince, uzun bir aa, yabani kzlck
mr: <Far. Ylan. Kr. ilan.
aac, ift. Kr. murn.
m.8a/14, 15b/17, 61b/5, 61b/15, 63a/14 [5]
m. 51a/8
c-y be-kh- m. Servi aac;
[ 1 ]
( Cupressus sempenvirens). Kr. serv
mlmenl-amel: <Ar. ocuk sahibi olamamak,
aac. 15b/17
ksrlk.
gezende-i m.Ylan sokmak. 61b/5
m. 62a/7
herr-i m. Ylan sokmak. 63a/14
[ 1 ]
mlstern: <Ar. Hint smbl; (Nardustachys
ld- m. Ylan tarafndan sokulan
jatamansi) . Kr. sdec-i hind. Bkz. mltern,
kii. 61b/15
mhest.
pst- m. Ylan gmlei, ylan kav.
m. 50b/18
Kr. ilan av. 8a/14
[ 1 ]
m.+ 51a/3, 51a/3
mltere: <Ar. Rezene; (Foeniculum vulgare) . Kr.
[ 7 ]
m.+ mh Ylan bal; (Anguilla) .
rziyne.
Kr. ilan bal.
m. 47b/19
mms: <Far. kszolan idemi, sorncan, gz
idemi; (Colchicum autumnale). Kr. ksz olan
mrid: <Far. Krmz mrekkep, zincifre. Kr. zl

mrekkeb, zincefr.
igdemi, srncn.
m. 49a/19
m. 50b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
mmrn:
<Far.
51a/3
m.+ hc Ylan bal. 51a/3
[ 1 ]
mrulcu: <Rum+T. Marulcuk, dn

Krlang
(Chelodonium majus) . Kr. ld.
otu;
temre
otu;
m. 20b/14
m.+a 20a/9
ieigillerden, kkleri i srdrc olarak

kullanlan, kara pleme, yeil pleme ve sar
pleme gibi trleri olan bir bitki; (Helleborus). Kr.
arba- eby.
m. 19b/14
hind m.+a Kr. ldmiyn. Bkz.

mmrn- hind 20a/9
m.+ 5a/10,23a/10,35b/12, 49a/5, 49a/9
[ 1 ]
mrl: <Gr. Marul; (Lactuca sativa) . Kr.
kh,
es.
[5]
[ 7 ]
m.+ n Bkz. mmrn- hind. Kr.
zerdeb. 23a/10 49a/9 [2]
m. 9b/17, 19b/14, 43b/1, 43b/9 [4]

ac m. Hindiba, yaban marulu,
gneyik; (Cichorium endiva) . Kr.
m.+ hind Hindistandan gelen
hindub, ksn gyinek. 9b/17
zerdeala benzeyen sar bir kk. Kr.
kk m. Yaban turbu, acrga;
el-d, zerdeb. 5a/10

m.+ rm Sar aa, zerdeal;
trb, gl-i kerem. 43b/9
karamuk kk. Kr. aru aac,
m.+ 5a/17,6a/16,9b/19, 12a/12, 18a/8,
aramu. 35b/12, 49a/5 [2]
18b/20, 20a/19, 24b/3, 29a/9, 32b/7,
mm: <Sr. Sar gelincik, sarlk otu. Kr. aru

gelinck, us- mrr, us- tel.
m. 41b/8, 50a/7, 50b/20 [3]
34a/19,36b/19,44b/16, 45b/13, 53b/21 [15]

eek m.+ Eek marulu; (Sonchus
oleraceus) . Kr. kul, kh-y ar,
428
mir-i sem, alan, end,
m.47b/19,49b/3,53b/10[3]
send, ricll-amme,assl-imr,
m.+ 19a/10, 41a/2 [2]
nnl-fl amr tuf bulus
[ 5 ]
anm encs heyfls.5a/17,6a/16,

9b/19, 12a/12, 18a/8, 18b/20, 20a/19,
m.+ hind 19a/10, 41a/2 [2]

m: <Far. Maa.
24b/3, 29a/9, 32b/7, 34a/19, 36b/19,
m. 62a/2
44b/16, 45b/13, 53b/21 [15]
[ 1 ]
m.+nu 54a/9
mer: <Far. Adalelerin tutulmas, kaslarn
[ 20 ]
bzlmesi, kramp. Bkz. mara.
eek m.+nu dibidr 54a/9
mr-bli: <Far. Tespih bcei; (Armadillidium
vulgare) , yereei. Kr. tesb bcegi, yr eegi.

m. 48b/11
m. 62a/3
[ 1 ]
mnec: <Far. Helyun, tilkikuyruu, kukonmaz
bitkisinin kk; (Asparagus officinalis) . Kr. dilk
uyru, helyn, aprne.
[ 1 ]
m. 50a/1
mr-pe: <Far. Helyun, kukonmaz bitkisi;
(Asparagus officinalis) ve bu bitkinin kk. Kr.

helyn, aprne.
[ 1 ]
m-dr: <Far. Yer am, yer peliti; (Ajuga
chamaepitys) . Kr. yr bell, kemderys.
m. 48a/16
m. 50b/15
[ 1 ]
[ 1 ]
msdenn: <Far. Hindistan'da yetien yapraklar

fesleene benzeyen bir bitki. Kr. msl-m-
msudn.
mtecne: <Far. Oul otu, melisa, kovan otu;
(Melissa officinalis) . Kr. ovan ot, oul ot.

m. 47b/20
m. 51a/1
[ 1 ]
[ 1 ]
msye: <Far. Seredili otu, ku otu; (Stellaria
mtireng: <Far. Kertenkele, yeil alaca bir eit
media) . Kr. serce dili.
keler. Kr. oca keler, ml rz.
m. 49a/3
m. 51a/10
[ 1 ]
[ 1 ]
msl-m- msudn: <Far. Hindistan'da yetien
ma: <? oban dikeni; (Centaurea urvillei) . Kr.
bn dikeni
yapraklar fesleene benzeyen bir bitki. Kr.
m. 48a/1
msdenn.
[ 1 ]
m. 50b/21
mniyn: <Far. Kad aac, eytanboku otu ve
[ 1 ]
m: cevz-i m Tatula otu, eytan elmas;
(Datura
stramonium) .
Kr.
tl.
Bkz.
cevz-i
bundan elde edilen zamk; (Ferula assa-foetida) . Kr.
muhil, cevz-i mutil, cevz-i mel.

m. 15a/20
[ 1 ]
cevz-i m. 15a/20
m. 51a/2
[ 1 ]
m-drat: <Far. Kuekmei; (Polygonum aviculare).

Kr. u etmegi.
m. 50b/19
mel: cevz-i mel Tatula otu, eytan elmas;
(Datura stramonium) . Kr. tl, ttre. Bkz. cevz-i
muhil, cevz-i mutil, cevz-i m.

m. 14a/16, 15a/20 [2]
[ 1 ]
mya: <Far. Maya, ferment; z; tohum. Kr. yaa,
yan, enfia.
[ 2 ]
m. 51b/15
cevz-i m. 14a/16, 15a/20 [2]
penr aldular m. Peynir mayas.
mem: cevz-i mem Tatula otu, eytan elmas;
Kr. n. 51b/15
(Datura stramonium) . Kr. tl, ttre. Bkz. cevz-i
m.+ya 2b/6,54b/6, 54b/8,54b/18 [4]
muhil, cevz-i mutil, cevz-i mel.

m. 15b/2
[ 5 ]
my: <Ar. Sar katran. Kr. aruca arn.
[ 1 ]
m. 49b/12
cevz-i m. 15b/2
[ 1 ]
m: <Ar. Brlceye benzeyen bir tr fasulye,
mzern: by- mzern Ayvadana, civanperemi,
hrn.
mdern.
mrdmk; (Lathyrus sativus) . Kr. mrdmk,
kovan iei; (Achillea) . Kr. ayva ana. Bkz. by-
429
m. 8b/19
[ 1 ]
by- m. 8b/19
mzeryn: <Far . Kr. ezeltere. Bkz. meryn.

m. 17a/20, 49b/9 [2]
[ 2 ]
meryn: <Far. Anason; (Pimpinella anisum). Kr.
[ 1 ]
mefr: <? Bir zeravent tr, lousa otu. Kr.
zirvend-i mdarac.
m. 50a/2
[ 1 ]
meges: meges-i zerdeng Kuduz bcei; (Cantharis) .
Kr. uduz bcegi.
ezeltere, oar aac, heft-beze, heft-berg, mun,
m.+i 49a/20
ev, emliyn, mliyn, nun-nimr,
[ 1 ]
mlvun, ran-nimr-b, esedl-ar.
m.+i zerdeng 49a/20
m. 2a/14, 17b/11, 21a/12, 22a/3, 22a/10,
mes: <Far. Yabani nar aacnn kk. Kr. yabn
23b/2, 26a/2, 39b/20, 40a/19, 42a/2, 45a/8,
enr.
49b/9, 50b/1, 50b/17, 51a/18, 52b/11,
m. 48b/3
54a/15, 54a/17 [18]

[ 18 ]
m. aac 39b/20, 42a/2 [2]
[ 1 ]
mezn: <Far. 1. Ceviz ii, aa z. 2. lik helvas.
Kr. meneve yemii ii.
m. kkine 40a/19
m. 48a/7
m. yapra 50b/17
m. yemii 45a/8
mz: <Far. Maz, gvdesi dz ve dipten dallanan
bir ss aac; (Thuya) . Kr. af, buls, sevdlut, selk.
m. 8a/9, 35b/5 [2]

m.+ya 30a/12
[ 3 ]
m: Bkz. mz.
m. 28b/20
[ 1 ]
meces: <? Nabz. Kr. nab.
m. 62a/2
[ 1 ]
mecnn: <Ar. Deli, lgn.
m. 19a/13
[ 1 ]
nn-y m. Rastk ta, kadnlarn
kalarn veya salarn boyamak iin
srdkleri siyah boya, srme. Kr.
rst a. 19a/13
mecr: <Ar. Yaral, yaralanm.
m. 62a/16
[ 1 ]
mede: <Ar. drar yolundan kan gelmesi, kan iemek.
m. 62a/9
[ 1 ]
medet: <Ar. Tatl su. Kr. tatlu u.
m. 61b/21
[ 1 ]
mefl: <Ar. Vcuttaki eklenti yerleri, eklemler.
m. 62b/18
[ 1 ]
veca- m. Eklem ars. Kr. eler
ars. 62b/18
mefles: <Gr. Maz; (Thuya) . Kr. maz.

m. 48b/15
[ 1 ]
meh: <Far. Billra benzeyen, ounlukla tfeklerde
kullanlan bir ta, akmak ta, firenk ta. Kr.
billr.
m. 49b/6
[ 1 ]
mehd: <Ar. Meyan bal. Kr. puyan bal, mek,
rubbs-ss.
m. 50a/21
[ 1 ]
mehk: <Ar. Meyan otu; (Glycyrrhiza glabra).

m. 8b/20
[ 1 ]
b-i m. Meyan bitkisinin tatl erbet
yaplan kk. Kr. puyan bal.8b/20
mecim: <Ar. Nevruz otu; (Linaria vulgaris) . Kr.
nevrz ot, muallaa.
m. 48a/7, 50b/19 [2]

[ 2 ]
mer: <Ar. Kad aac ve bundan elde edilen
zamk; (Ferula assa-foetida) . Kr. an, ltt.
m. 50b/14
[ 1 ]
mekn: skker-i mekn Bir bitkinin tatl meyvesi.
m. 30a/1
[ 1 ]
skker-i m. 30a/1
mekke: <Ar. Mekke.
m. 2a/5, 5b/16, 9a/6, 9b/21, 11b/11, 12a/1,
12a/7,19a/21, 26b/15, 28a/8, 34a/6, 34a/11,
43a/6, 44b/1, 44b/2, 44b/17, 52a/10 [17]
m. ayru Mekke ayr; (Cynodon
dactylon) . Kr. adr, bitn-i mekk,
bd-giy, llul-memn, selis,
senn, bl-arab, nlus, krgiy,

grbe-i det, kh- mekk, necr.
2a/5, 9b/21, 11b/11, 12a/1, 12a/7,
430
19a/21, 26b/15, 28a/8, 34a/6,
krtlik. 56a/8
34a/11,43a/6, 44b/1, 44b/2, 44b/17,
m.+i 62a/5
52a/10 [15]
[ 3 ]
m. deizinden 5b/16
m.+i
m. nasdur Mekkeden gelen bir

eit kna. Kr. bal. 9a/6
[ 22 ]
mekk: <Ar. Mekkede olan, Mekkeye ait.
m.
27b/7, 30a/10, 37a/6, 38b/6, 38b/15, 41a/7,

44b/2, 44b/17, 46a/18, 46a/21, 46b/12,
[ 1 ]
rziyne. Bkz. mltere.

m. 47b/19
[ 1 ]
melff: <Ar. Lahana; (Brassica oleracea) . Kr.

lhana, kelem.
m. 49a/7
[ 1 ]
bitn-i m. 9b/21
ln- m. 10b/16, 16b/4, 17a/4, 17b/3,
Kr.
meletre: <Far. Rezene; (Foeniculum vulgare) . Kr.
47a/2,47b/11,49b/9,53b/3,54a/2,54a/14[28]
drr-i m. 46b/12
ars.
m. 49b/13
9b/21, 10b/16, 12a/1, 12a/7, 14a/1,
16b/4, 17a/4, 17b/3, 19b/21, 20a/13, 21a/1,
Boaz
melcc: <Ar. Kara helile otu. Kr. hellec-i siyh.
m.+de 9a/20,17a/2,18b/9,46a/18 [4]

m.+den 29b/12
man
boaz ars. 62a/5
mel: <Ar. Yapra sincan alsna benzeyen bir

aa. Bkz. sincan als.
m. 48b/12
38b/6, 38b/15, 46a/18, 47a/2, 47b/11,
[ 1 ]
54a/2, 54a/14 [11]

kh- m. 44b/2, 44b/17 [2]
mel: mel-i mk Karanfil yarpuzu. Kr. reyn
mul- m. 14a/1, 19b/21, 20a/13,
aranful, aranful yarpuz.

m.+i 50b/13
21a/1, 41a/7, 46a/21, 53b/3 [7]
[ 1 ]
sin-y m. 27b/7
m.+i mk 50b/13
sin-y m. dibine 37a/6

sn-y m. 30a/10
tibn-im.12a/1,12a/7[2]
m.+dr 19b/13
melne: mare-i melne Akdeniz'de Milyon

Adasndan, getirilen krmz bir kil. Kr. yn-
matm.
m. 50b/7
ln- m.+dr 19b/13
[ 1 ]
m.+n 33b/2
mare-i m. 50b/7
sin-y m.+n dibine 33b/2

m.+ye 16a/10
[ 31 ]
ln- m.+ye 16a/10
mektese: <Far. Nevruz otu; (Linaria vulgaris) .Kr.

nevrz ot, muallaa.
m. 48a/18
[ 1 ]
mels: <Gr. Yabani servi aac. Kr. yabn serv

aac.
m. 49b/11
[ 1 ]
meme: Meme, bicik, emcek.
m.+si 8b/8, 38a/14 [2]
[ 2 ]
mekyun: <Gr. Koboynuzu otu, kokulu yonca;
it m.+si 1. Kpek zm, tilki
(Melilotus officinalis) . Kr. oc boynuz, iklll-
zm. 2. Brtlen; (Solanum
nigrum) . Kr. bezztl-kelb. 8b/8
melik.
keci m.+si Keimemesi, sert
m. 50a/4
kabuklu, iri taneli, uzunca, beyaz ya da
[ 1 ]
mel: <Ar. ven cinsinden i srdrc bir kk.
krmzms olan bir eit zm. Kr.
Kr. oan.
f. 38a/14
m. 48a/21
[ 1 ]
mel: <Far. ekirge. Kr. ekirge.
m. 49a/11
[ 1 ]
melze: <Far. 1. Kk dil, dilcik. 2. Bademcik.
memerrl-ar: <Ar. Yer solucan; (Lumbricus

m. 49a/6
[ 1 ]
memt: <Far. Defne aac; (Laurus nobilis) . Kr.

defne aac.
m. 48a/19
Kr. dilck.
m. 56a/8, 62a/4 [2]
istir-y m. Grtlak veremi. Kr.
[ 1 ]
men: <Ar. Yasaklama, izin vermeme.
431
m. 34b/6
30b/4,
[ 1 ]
33a/3,
33b/12,
33b/15,
51b/19, 52a/8, 52b/6 [24]
m. yler 34b/6
[ 24 ]
menc: <Far. 1. Ribas kk. 2. Mrdmk, akburak;
m. aac 7b/2, 8a/9,
(Lathyrus sativus) . Kr. mrdmk, birinc.
11a/12,52a/8,52b/6 [5]
m. 32a/1, 47b/19 [2]
m. aacnu 28b/15
ecer-i m. Bengilik aacnn dal ve
m. saz 12a/8
buda. Kr. bezr-i benc. 32a/1
m. az Menegi sakz. Kr.
m.+i 48a/9
terementine, cedene, amul-buum,
[ 3 ]
abr. 14b/6, 33a/3, 33b/12, 33b/15 [4]
m.+i
zernn
glnn
Sar
tohumu.
misk;
nesrin
aru
misk,
Kr.
m. azna 3a/5
m. yaprana 24a/6
nesrn glin tom. 48a/9
m. yemii
menciv: <Far. Mercimek; (Lens culinaris). Kr.
13b/2, 13b/18, 28a/20,
51b/19 [4]
mercimek. Bkz. merciv.
m. yemii iidr 48a/7
m. 48a/15
m. yemiin irisi 18a/19
[ 1 ]
iri m. ri menengi aac ve meyvesi.
menete: mey-i menete Scak, kaynatlm arap.

Kr. aynam arb. Bkz. mey-i neetec.
Kr. h-ben. 30b/4

menevg: <Far. Menengi. Bkz. meneve.
m. 50b/5
m. 42b/4
[ 1 ]
[ 1 ]
mey-i m. 50b/5
mend: <Far. Siyah amber; (Geum urbanum).
Kr.
anber.
m. 48b/10
m. aacnu arasnda 42b/4

menev: <Far. Menengi sakz. Kr. bins, binset.
Bkz. meneve.
m. 8a/6
[ 1 ]
[ 1 ]
mendel: <Far. Olgunlamam d aac; Hint d,
Hindistanda yetien bir d aac; (Lignum Aloes) .
Kr. d- hind, misn.
m. aac 8a/6
menfaat: <Ar. Fayda, yarar.
m.+i 26a/7, 27b/15, 28a/10 [3]
m. 50b/10
[ 3 ]
[ 1 ]
mend: <Far.+Ar. Hint d, Hindistanda yetien bir
menfaatl: <Ar.+T. Yararl, faydal.

m. 13b/9, 52a/19 [2]
d aac; (Lignum Aloes) . Kr. d- hind.
m. bey adur 13b/9
m. 48b/10
m.+dr 12a/13, 44a/14 [2]
[ 1 ]
meneki: <Far. Menengi, sakz aac, itlembik;
(Pistacia terebinthus) ; terementi aacnn tohumu.
Kr. meneve abbl-ar.

m. 16b/2
<Ar.
Sinir
gerilmesi,
tatarkurdu.
Kr.
kzze.
m. 61b/6
m. olma 61b/6
mene: <Far. Bkz. meneki.
meng: <Far. Bkz. menc.
m. 8a/16
m. 23a/8
[ 1 ]
[ 1 ]
berr m. ssendr 8a/16

meneve: <Far. 1. Menengi, kara aagillerden, dz
kabuklu, kerestesi sert ve dayankl bir aa, tlk;
(Pistacia terebinthus) ve bu aacn mercimekten
byk, yuvarlak, buruk lezzette meyvesi. Kr. bnef,

bur, buum, abbl-ar, abbl-menem, nab,
maak, meneki. 2. Meneve; (Viola tricolor). Kr.

benefsec.
m. 3a/5, 7b/2, 8a/9, 9a/9, 11a/12, 12a/8,

13b/18,
[ 4 ]
menf:
[ 1 ]
[ 1 ]
13b/2,
48a/7,
14b/6,
16b/2,
18a/11,
18a/19, 20a/14, 24a/6, 28a/20, 28b/15,
drat- m. Bengilik aacnn dal ve

meng: <Far. Menengi aac meyvesi. Kr.
meneve, incek.
m. 20a/14
[ 1 ]
m. yemii 20a/14
meni: <Far. Tabiat, huy, mizac.
m.+i 62a/12
[ 1 ]
m.+i ketn Huyu deimek, sal
432
bozulmak. Kr. g dnmek.62a/12

men: <Ar. Erkeklerin cinsel organndan salglanan
madde, er suyu, bel suyu, sperm.
m.59b/4,59b/12,62a/16[3]
seyeln- m. Erken boalma. 59b/4,
m. 49b/21
[ 1 ]
merh: <Ar. Kuekmei tohumu; (Polygonum
aviculare). Bkz. u etmegi tom.

m. 50b/10
[ 1 ]
59b/12 [2]
m.+dr 62b/18
mercn: <Ar. 1. Mercan, tropik ve lk denizlerde

yaayan, krmz kalker iskeletli hayvan, mercan
[ 4 ]
menl-fem: <Ar. Azdan su akmak.
m. 62a/8
[ 1 ]
menn: <Ar. Kudret helvas; (Fraxinus ornus) . Kr.

udret elvs.
m. 49a/12
bal;
(Corallium
rubrum) .
2.
Bu
hayvann
iskeletinden elde edilen ve ss eyalar yapmnda

kullanlan
madde.
Kr.
e-er,
efrek,
bssed,
bentl-leyl, acer-i bar, arhek, ul, rfl 3.
Mersin aac ve yemii; (Myrtica communis) . Kr.
mersn.
m. 4b/10, 4b/19, 7b/14, 17b/11, 21a/4,
[ 1 ]
mensb: <Ar. Bir yerle veya bir kiiyle balants
41b/15, 42a/6, 50b/15 [8]
olan, ilikili,
m.+a 9b/4
-den olan, -e bal (kii).
[ 9 ]
m. 1b/9
[ 1 ]
mercimeg: Bkz. mercimek.

m.+i 7a/5
bba m. 1b/9
yabn m.+i 7a/5
menr: <Ar. Yaylm, herkes tarafndan bilinen.
m.+ine 4a/14
m.+ 48a/2
[ 2 ]
[ 1 ]
m.+ mr 1. Haha; (Papaver
somniferum) . Kr. a. 2. yaban
gl. Kr. gl-i nesrn. 48a/2
yabn m.+ine 4a/14
mercimek: <Far. Mercimek; (Lens culinaris) . 2. Bu
bitkinin, besin deeri yksek, ufak, krmz, sar veya
menmek: gv- menmek Aa stleeni. Kr.
yeil, yuvarlak ve yassca tohumu, yasmk. Kr.
aac sdlgeni, ibrem. Bkz. gv- nmek.
bls, dnre, ades, merciv, mu, nesk.
m. 44b/3
m. 4b/1, 8a/13, 10b/19, 11a/17, 22a/17,
[ 1 ]
34a/8,
gv- m. 44b/3
35b/4,
36b/13,
48a/15,
50a/16,
51b/9, 61b/18 [12]
mer: <Far. Tuzlanm balk, salamura. Kr. uzlu
[ 12 ]
bal.
m. ot Mercimek otu. Kr. banasa.

m. 49b/7
10b/19
[ 1 ]
m. yaprana 4b/1
mermere: <Ar. d. Kr. d.
ac m. Yabani mercimek. Kr. ades-i
m. 48a/17
berr, ades-i mrr. 36b/13
[ 1 ]
berr m. ici Yabani mercimek ii.
merniye: <Ar. Yasemine benzeyen, fesleen
Kr. ben-tel. 11a/17
cinsinden bir bitki. Kr. reyn- sleymn, hml-
muaer m. Kabuksuz mercimek.
harbze.
Kr. afl. 34a/8
m. 51a/5
[ 1 ]
merretl-fl: <Ar. t zm pekmezi. Kr. it zmi
bekmezi, ln.
m. 49b/20
[ 1 ]
merret-ar: <Ar. Ebucehil karpuzu; (Citrullus
colocynthis). Kr. ebcehl arpz.

m. 50a/1
[ 1 ]
merretl-mecr: <Ar. Nezle otu, pisik otu, kedi
nanesi; (Nepeta racemosa) . Kr. nzle ot, mevzek,

mevl.
merciv: <Far. Mercimek; (Lens culinaris) . Kr.
mercimek.
m. 48a/15
[ 1 ]
merdrr: <Ar. Baba kuu, kuduz hastalnn
tedavisinde eti kullanlan bir ku. Kr. baba u.
m. 48a/12
[ 1 ]
merd-ferec: <Far. Mersin yemii pekmezi. Kr.
mersn yemiin bekmezi.
m. 50b/14
[ 1 ]
merdeg: <Far. Mercankk iei; (Origanum
433

ula, merzenc, merzeng, merde.
m. 49a/17
[ 1 ]
merde: Bkz. merdeg.
m. 49a/18
[ 1 ]
merdm: <Far. nsan, adam.
m.+i 61a/17
[ 1 ]
girn- geten m.+i der-b Uykuda
arlk basmak, karabasan. Kr. ar
bama. 61a/17
meren: <Ar. Develerin trnaklarnda oluan yaralara
srlen bir sv. Kr. bar.
m. 48a/14
[ 1 ]
merenc: <Far. Hindistan cevizi; ( Cocos nucifera) .
Kr. hindstn z, cevz-i hind.

m. 49a/7
[ 1 ]
merg: merg-i m Fareleri ldren kokusu keskin

m.+i 48a/19
[ 1 ]
m.+i m 48a/19
merhem: <Ar. Merhem, deriye srlerek kullanlan,
iinde birok etkili madde bulunan, yumuak ve koyu
kvamda, yal veya yasz ila.
m. 42b/13
[ 1 ]
bir m. addur 42b/13
mer: <Ar. Aspir, yalanc safran tohumu;
(Carthamus tinctorius) . Kr. afr.

m. 49a/2
[ 1 ]
mern: <Far. Aspir, yalanc safran; (Carthamus
tinctorius) . Kr. afr.

m. 51a/9
[ 1 ]
merad: <Far. 1. Tatula otu; (Datura stramonium) .
Kr. tl. 2. Afyon; (Papaver somniferum) Kr.

efyn.
m.14b/12,48a/6,49a/1 [3]
[ 3 ]
cevz-i m. Tatula otu; (Datura
stramonium) . 14b/12
mera: <Ar. Gz ta. Kr. acerr-ren,

seng-i ren, acern-nr, acern-nre.
m. 18b/7
[ 1 ]
merm: <Far. Mersin yemii. Kr. mersn yemii.
Bkz. mermmn, mermms.
m. 49b/1
[ 1 ]
mermdr: <Far. Bir eit armut. Kr. emrd.
m. 50a/9
[ 1 ]
mermhs: <Far. Beyaz mersin yemii. Kr. bey
mersn yemii, marmn, merv-, merv.
m. 50a/13
[ 1 ]
mermmn: <Far. Mersin yemii. Kr. mersn
yemii. Bkz. merm, mermms.
m. 49b/2
[ 1 ]
mermms: <Far. Mersin yemii. Kr. mersn
yemii. Bkz. merm, mermmn.
m. 49b/2
[ 1 ]
mermer: <Ar. Mermer ta, bileiminde % 75ten
ok kalsiyum karbonat bulunan, genellikle beyaz,
renkli ve damarls da olan, cilalanabilen,
billurlam kire ta. Kr. acerr-rum,
acer-ar, acer-u.
m. 18b/4, 24a/5 [2]
[ 2 ]
m. a 18b/4, 24a/5 [2]
mermc: <? Yapraklar yer elmas bitkisinin
yaprana benzeyen su kenarlarnda yetien bir ot.
m. 51a/12
[ 1 ]
mersn: <Gr. Mersin, yapraklar yaz k yeil kalan,
gda ve parfm sanayisinde ham madde olarak
kullanlan, meyvesi murt adyla bilinen, esans
karlan, beyaz iekli, gzel kokulu bir aa, sazak;
(Myrtus communis) . Kr. s, arn, rend, mrd.
m. 2a/18, 3a/19, 3b/7, 4b/2, 5b/7, 5b/10,

7a/1, 7a/1, 10b/4,15b/13,16b/1, 16b/15,
19b/6, 21a/14, 21a/14, 21b/4, 22b/9,
24b/14, 25b/2, 32b/6, 34b/5, 36a/11,
37a/15, 37a/19, 39b/7, 42b/10, 49b/1,
49b/2, 49b/17, 50a/12, 50b/8, 50b/14,
50b/15, 51a/17 [34]
m. aacna 2a/18
m. tom 15b/13
m. tomna 10b/4, 36a/11 [2]
m. yaprana 3b/7, 4b/2, 32b/6 [3]
m. yemii 3a/19, 5b/7, 16b/15, 22b/9,
42b/10, 49b/1, 49b/2 [7]
m.
yemiine
5b/10,
16b/1,
19b/6,
24b/14, 37a/15, 39b/7, 51a/17 [7]

m. yemiin bekmezi 50b/14
a m. yemii 49b/17
berr m. tomna 50b/8
berr m.yemii 37a/19
bey m. yemii7a/1, 25b/2, 50a/12 [3]
bey m. yemiine 21b/4
434
dris aac; (Prunus mahaleb). Kr.
ufacu m. yemiidr 34b/5

yabn m. 7a/1
malep. 11a/19
m.+e 21b/14, 24a/12 [2]
yunnend-i m. 54b/14
berr m.+e 21b/14
merze: <Far. Gvei otu, kekik otu, zater;
(Origanum vulgare) . Kr. gyegi, bstn kekik,
m.+i 48b/4, 49a/16 [2]
kekik, sater.
[ 38 ]
m. 50a/13, 50b/4 [2]
m.+i b Mercankk iei;
(Origanum majorana) , sankula;

(Anagallis) . Kr. an ula,
merzenc: <Far. Sankula; (Anagallis) ,
yabn m.+i Yabani mersin. Kr.
ula, aynl-hdhd,anar, mersn-i b,
mrd-i sar. 48b/4
mrde, mers- a, hemsu, reyn- dvd,
merzenc.
49a/16
mers: <Far. Lacivert renkli, ezilince hamur kokusu
[ 2 ]
mercankk iei; (Origanum majorana) . Kr. an
sma. Bkz. merdeg, merzeng, merde.

m. 24b/19, 29a/10, 36a/21, 37b/3, 49a/17,
gelen bir ta. Kr. lciverd.
49a/17, 49b/19, 50b/9, 53b/18[9]
m. 51a/6
[ 1 ]
[ 9 ]
mers: mers- a Mercankk iei; (Origanum
merzeng: <Far. Sankula; (Anagallis) ,
ula, merzenc.
ula, abar. Bkz. merdeg, merzenc, merde.
m.+ 50b/9
m. 36b/9, 49a/17 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
m.+ a 50b/9
mesbe: <Ar. Derece, l.
merv: <Ar. 1. Ho kokulu bir tr bitki, yarpuz
m.+dr 51a/12
trnden bir bitki, koca yarpuzu. 2. Ak mersin ve

yemii. Kr. a mersn yemii, fz, kim, ebel,
[ 1 ]
mes: <Ar. Gnlk aac ve zamk. Kr. gnlk.
marmn.
m. 50a/9
m. 39b/6, 44a/5, 48a/11, 50a/12 [4]

[ 4 ]
merveriye: <Ar. Yaban marulu, henderili, hindiba,
gneyik; (Cichorium endiv a).Kr. berr hindub, ac
[ 1 ]
mesed: <? Ak seredili otu, ku otu; (Stellaria
media) . Kr. a sere dili.

m. 50a/3
mrl, gyinek.
m. 51a/12
[ 1 ]
mesuniy: <Gr. Sra kp, sra suyu. Kr.
[ 1 ]
ra kpgi.
merv-: <Ar.-Far. Beyaz mersin yemii. Kr.
m. 51a/8
bey mersn yemii, marmn, merv.

m. 50a/12
[ 1 ]
meryem: <Ar. Meryem, Hz. sann annesi.
m.
[ 1 ]
meslbr-rsn: <Ar. Ay gl dibi, bir akayk
tr; (Peconia corollina). Kr. d-alb, ayu gli

dibi.
m. 49b/20
3b/17, 9a/14, 11a/19, 21a/18, 22b/18,
[ 1 ]
36a/6, 37a/14, 37b/14, 39a/20, 54b/14,

54b/14 [11]
mesll: <Ar. Verem. Kr. stmalu adam, dm
[ 11 ]
adam.
m. eli Meryemanaeli denilen bir kk,

meryemeli, meryem otu, ac yavan,
anababakokusu; (Teucrium polium) .

Kr. abi-ufr.
3b/17
bur- m. Devetaban bitkisi;
(Cyclamen coum) . Kr. yunnend-i
meryem, fal, lc, aslec, aren,

dnec-i efrnek, ubzl-m-genc,
ouz topala. 9a/14, 21a/18, 22b/18,
36a/6, 37a/14, 37b/14, 39a/20, 54b/14
[8]
peyvend-i m. Mahlep, kokulu kiraz,
m. 62a/17
[ 1 ]
mest: <Far. Sarho.
m. 27a/21
[ 1 ]
mest-r: <Far. Ezeltere yapra. Kr. ezeltere,
meryn, oar aac
m. 50b/17
[ 1 ]
mene: <Ar. drar torbas, sidik kesesi.
m. 60b/3, 62a/6 [2]
illet-i m. 60b/3
435
m.+de 57b/15
31b/21, 32a/3, 32a/10, 32b/12, 32b/13,
m.+den 61a/13
33a/11,
[ 4 ]
mebetn: <Ar. Krmz kurun oksid, slgen. Kr.
maden zencefre.
m. 2b/4, 2b/15, 2b/15, 2b/16, 2b/16, 2b/16,

2b/18, 2b/18, 2b/18, 2b/19, 3a/4, 3a/18,
3a/19, 4a/1, 4a/6, 4a/6, 4a/9, 4b/10, 4b/21,
4b/21, 5a/1,5a/9, 5a/12, 5a/13,5a/14,5a/16,
5a/17, 5a/17, 5b/4, 5b/4, 5b/7, 5b/11,
5b/17, 6a/3, 6a/4, 6a/10, 6a/15, 6b/12,
6b/13,7a/2,
7a/3,
7a/12,
7a/12,
7a/14, 7a/14, 7b/6, 7b/16, 7b/16, 8a/1,

8a/6, 8a/12, 8a/16, 8a/17, 8a/19, 8b/1,
8b/1, 8b/2, 8b/2, 8b/7, 8b/7, 8b/14, 8b/21,
9a/5, 9a/7, 9b/7, 9b/7, 9b/17, 9b/19, 10a/7,
10a/12,
10a/14,
10a/14,
10a/15, 10a/15, 10a/16, 10a/20, 10b/1,

10b/1, 10b/2, 10b/2, 10b/3, 10b/4, 10b/4,
10b/14,
10b/14,
11a/17,
11b/7,
10b/15,10b/16,
11b/14,
11b/16,
11a/3,
12a/3,
12a/7, 12a/20, 12a/21, 12b/15, 13a/10,

13a/18, 13a/19, 13a/19, 13b/19, 13b/19,
14a/4, 14a/5, 14a/6, 14a/17, 14a/19, 14b/5,
14b/5, 14b/8, 14b/22, 15a/4, 15a/4, 15a/5,
15a/12, 15a/14, 15a/14, 15a/15, 15a/18,
15a/20,
15b/3,
16b/21,
15a/20,
15a/20,
15b/6,
17a/3,
15b/2,
15b/2,
15b/19,
16b/7,
16b/12,
17b/4,
17b/16,
17b/16,
18a/4, 18a/4, 18a/6, 18a/6, 18a/8, 18a/8,

18a/9, 18a/10, 18b/5, 18b/5, 18b/7, 18b/7,
18b/17,
19a/3,
19a/10,
19b/9,
19b/10,
19b/10, 19b/18, 20a/12, 20a/12, 20a/14,

20b/2,
21a/13,
20b/19,
20b/19,
21a/13,
21a/15,
20b/20,
21a/3,
21b/2,
21b/4,
21b/5, 21b/5, 21b/5, 21b/6, 21b/6, 21b/7,

21b/12,
22a/5,
22a/7,
22a/18,
23a/2,
23a/6,
22a/12,
23a/14,
22a/16,
23b/4,
23b/11, 23b/11, 23b/11, 23b/12, 23b/14,

23b/19, 24a/11, 24a/13, 24a/13, 24b/5,
24b/8,
24b/8,
24b/13,
24b/14,
24b/15,
25a/9,
25a/17,
25a/18,
24b/21,
25a/4,
26a/19,
26a/20,
26a/21,
26b/2,
26b/3,
26b/12,
26b/15,
26b/19,
27a/2,
27a/5,
27a/17,
27b/7,
27b/14,
28a/5,
28a/21,
28b/8, 29a/15, 29b/1, 29b/1, 29b/1, 29b/6,

29b/11,
29b/18,
30a/7,
30a/7,
30a/11,
30a/13, 30a/15, 30a/18, 30a/18, 30b/7,

30b/9,
30b/9,
34b/13,
35a/5, 35a/8, 35a/10, 35a/18, 35b/7, 35b/9,
37a/4, 37a/5, 37a/10, 37a/19, 37b/5, 37b/7,
meel: <Ar. Mesela, sz gelii, rnein.
10a/8,
34b/9,
36a/3, 36a/10, 36a/21, 36a/21, 36b/18,
[ 1 ]
10a/8,
34b/6,
35b/11, 35b/17, 35b/18, 35b/19, 36a/3,
m. 50b/12
6b/12,
34a/17,
34b/14, 34b/17, 34b/18, 34b/21, 35a/3,
30b/13,
30b/13,
30b/14,
30b/19, 30b/21, 31a/5, 31a/11, 31a/12,

31a/13, 31a/14, 31a/20, 31b/4, 31b/12,
37b/10, 37b/11, 37b/12, 37b/14, 37b/17,

37b/21, 38a/19, 38b/7, 38b/11, 38b/13,
38b/14, 38b/14, 38b/15, 38b/16, 38b/17,
39a/11, 39a/17, 39a/18, 39a/20, 39b/16,
40a/3, 40a/10, 40a/15, 40b/1, 40b/4, 40b/6,
40b/9, 41a/12, 41a/12, 41b/3, 41b/4, 41b/5,
41b/10, 41b/15, 42a/1, 42a/2, 42a/6, 42a/9,
42a/12, 42a/16, 42a/20, 42a/21, 42b/8,
42b/12, 42b/14, 42b/16, 42b/19, 42b/20,
42b/20,
43a/6,
43a/6,
43a/8,
43a/10,
43a/13, 43a/13, 43a/14, 43a/16, 43a/17,

43a/18, 43a/20, 43b/1, 43b/12, 43b/15,
43b/18, 43b/20, 44a/1, 44a/10, 44a/10,
44b/3,
44b/17,
44b/4,
44b/5,
45a/18,
44b/11,
45a/19,
44b/12,
45b/5,
45b/6,
45b/6, 45b/12, 46a/3, 46a/6, 46a/8, 46a/9,

46a/9,
46a/13,
46a/15,
46a/16,
46b/1,
46b/2, 46b/2, 46b/19, 46b/19, 47a/2, 47a/2,

47a/13,
47a/13,
47b/8,
47b/11,47b/19,
47a/14,
47b/3,
47b/3,
47b/20,
48a/3,
48a/4, 48a/15, 48b/2, 48b/4, 48b/5, 48b/10,

49a/7,
49a/18,
50a/1,
49a/7,
49a/7,
49a/18,
50a/5,
49a/17,
49a/17,
49b/2,
49b/10,
50a/11,
50a/12,
49b/2,
50a/9,
50a/13,
50a/13,
50a/21,
50b/1,
50b/7,
50b/10,
50b/18,
50b/18,
51a/1,
51a/3,
51a/4, 51a/6, 51a/6, 51a/8, 51a/11, 51a/20,

51a/20,
51a/20,
51a/20,
51b/1,
51b/3,
51b/3, 51b/8, 52a/1, 52a/3, 52a/3, 52a/7,

52a/7, 52a/12, 52b/1, 52b/2, 52b/5, 52b/5,
52b/14, 52b/14, 53a/16, 53a/19, 53b/10,
53b/13, 53b/14, 53b/15, 53b/16, 53b/16,
53b/18, 54a/1, 54a/2, 54a/6, 54a/8, 54a/12,
54a/12, 54a/16, 54a/20, 54a/20, 54b/7,
54b/16,
55a/3,
55a/6,
55a/11,
55a/14,
55b/1, 55b/12, 55b/12, 55b/17, 56b/11,

56b/15,
56b/15,
56b/20,
57a/2,
57b/1,
57b/6,
57b/10,
58a/1,
58a/12,
58a/14,
58a/15,
58b/7,
58b/9,
59a/12,
59a/16,
59b/10,
59b/15,
59b/16,
60a/6,
60a/7,
60a/13,
60a/14,
60a/21,
60b/8,
60b/9,
60b/21,
61a/5,
61a/11,
61a/18,
61b/7,
61b/9,
61b/10,
61b/13,
61b/16,
62a/3,
62a/17, 62b/10, 62b/13, 63a/15 [518]

[ 518 ]
mek: <Sr. Meyan otu ve bu ottan yaplan erbet.
Kr. puyan bal, rubbs-ss.
436
mevzek: <Far. Nezle otu; (Nepeta racemosa). Kr.
m. 48b/6, 50a/21 [2]

[ 2 ]
nzle ot, mevzek.
mehr: <Ar. nl, hretli, tannm.
m. 48b/7, 54a/10 [2]
m. 12a/19, 13b/15, 49b/8 [3]
[ 2 ]
m. bir macnu addur Kr.
helle-i m. Kara helile otu. Kr. ara
iyrs. 13b/15
helle. 54a/10
m. uzdur Kr. mil-i acn .49b/8

m.+dur 13b/15, 20b/15,
45b/21 [3]
[ 6 ]
mevifl-erv: <Ar. Karaan iei, karaba ;
(Lavanduka stoechas) . Kr. araan iegi.

m. 48b/2
[ 1 ]
meme: <Ar. Dlyata, ana rahmi.

m. 58b/2
[ 1 ]
mevsek: <Far. Yabani kereviz cinsinden bir bitki.

Kr. berr kerefes.
m. 50b/15
derd-i m. Rahim ars. Kr. ram

ars. 58b/2
mer: <Far. Ilgn yemii. Kr. lun yemii.
m. 49b/16
[ 1 ]
[ 1 ]
mevzek: <Far. Nezle otu; (Nepeta racemosa) , yaban
zm; (Delphinium staphisagria) . Kr. nzle ot,
mevl, ens, zebb-i cebel, mevz-i cebel.
m. 3a/11,25a/11,49a/21, 49b/21, 50b/11 [5]
mell: <Ar. Eli aya tutmayan kii, felli.
[ 5 ]
m. 62a/1
[ 1 ]
mey: <Far. arap, iki. Kr. arb.

m.+i 50b/5, 50b/5 [2]
mev: mev-i unul- baal Pimi ada soan. Kr.
[ 2 ]
bimi aa oan.
m.+i menete Kaynam arap. Kr.
m.+i 50a/18
aynam arb. 50b/5
[ 1 ]
m.+i neetec Kaynam arap. 50b/5
m.+i unul- baal 50a/18

mev: baal- unul- mev Pimi ada soan.
meyan: Meyan kk, tys yaprakl, mavimsi, mor
Kr. bimi aa oan.
iekli, tatl olan toprak alt blmleri hekimlikte ve
m. 7a/18, 11b/14 [2]

[ 2 ]
baal- unul- m. 11b/14
serinletici ikilerin yapmnda kullanlan bir bitki;
(Glycyrrhiza glabra). Kr. buyan, puyan.

m. 7a/13, 15b/16 [2]
[ 2 ]
el-i m. Pimi ada soan. Kr.

bimi aa oan. 7a/18
meviye: acer-i meviye Kire ta. Kr. kils.
m. kkine 7a/13, 15b/16 [2]

meydpz: <Far. Geyikkuyruu. Kr. geyik uyru.
m. 49b/11
m. 18b/4
[ 1 ]
acer-i m. 18b/4
mevl: <Ar. Nezle otu; (Nepeta racemosa) , yaban

mevzek.
m. 49b/21
[ 1 ]
mevz: <Far. Yaban zm, kzl zm; (Delphinium
staphisagria) . Kr. zl zm, ucmz-zebb.

m. 36b/10, 49a/2 [2]
m.+i 49a/21, 50b/11 [2]

[ 4 ]
m.+i cebel Nezle otu; (Nepeta

racemosa). Kr. nzle ot, a zmi.
49a/21
m.+i kh Nezle otu. 50b/11

mevze: <Far. Sarmak cinsinden bir bitki. Kr.
armau, leblb.
m. 48b/18
[ 1 ]
[ 1 ]
meydn: <Far. Devekuyruu otu. Kr. deve uyru.
m. 48b/10
[ 1 ]
meysn:
<Ar.
Gz
deliinin
byk
olmas,
gzllk.
m. 62a/4
[ 1 ]
meysn: <Far. Meyan arab. Kr. arb- ss.
m. 49a/8
[ 1 ]
mezretl: <Ar.+T. Kalbin iddetli arpmas.
m. 59b/9
[ 1 ]
mezhebl-birinc: <Ar. Boa dikeni, eek dikeni,
guga dikeni; (Eryngium) . Kr. boa dikeni.

m. 49b/14
[ 1 ]
mez: mihr-i mez Arpadan yaplan bir a.

m. 48b/7
iri
437
[ 1 ]
arnb- m. 21a/16
mihr-i m. 48b/7
ab- m. 42a/18
me: <Ar. Meni, kadnlarn idrarndan sonra gelen
urdumne-i m. 40a/13
yapkan renksiz akc cisim. Kr. men.
menr- m. 48a/2
m. 62a/16
rvend-i m. 25a/5
[ 1 ]
rl- m. 23b/11
mekr: <Ar. Ad geen, anlan.
k-i m. 13b/8
m. 1b/3
evke-i m. 32b/12
[ 1 ]
yn- m. 34b/2
m. ilm talnde 1b/3
midd: <Ar. Siyah renkli yaz mrekkebi. Kr.
mekr: yn- mekr Ak kil. Kr. a camur.
siyh mrekkeb.
m. 34b/10
m. 49b/6
[ 1 ]
[ 1 ]
yn- m. 34b/10
mifr: tayr-i mizc- mifr Kalp ars. Kr. alb
mab: <Ar. Balta gibi odun kesmekte kullanlan
ars.
alet.
m. 57a/13
m.+ 24b/15
[ 1 ]
[ 1 ]
tayr-i mizc- m. 57a/13
remd- m.+ kerm zm ubuunun
mihek: <Far. Siil, Kr. sigil.
yanm, kl. 24b/15
m. 62a/11
mns: <Ar. Mknats; demiri ve daha baka baz

metalleri eken demir oksit. Kr. hen-rb, seng-i
[ 1 ]
mihr: mihr-i mez Arpadan yaplan bir a.
hen-rb, hen-ke.
m.+i 48b/7
m. 3a/17,4b/9, 29a/19 [3]
[ 1 ]
[ 3 ]
m.+i mez 48b/7
m. a 3a/17,29a/19[2]
mikil: <Far. 1. Kurbaa. 2. Slk, kara kurt. Kr.
m. adur 4b/9
slk.
mftr-rut: <Ar. obanszgeci, yourt otu;
(Galium) . Kr. cbn szegi.
m. 48a/8
[ 1 ]
m. 49a/14
miknetl-ender: <Ar. Srkuyruu bitkisi;
[ 1 ]
m. 48a/15
mr: <Ar. Msr.
[ 1 ]
m.31b/8,31b/18,45a/18[3]
midr: <Ar. Miktar, l.
m. ebi 31b/8
m. vilyetinde 31b/18, 45a/18 [2]
m.+ 1b/7
[ 1 ]
m.+a 39a/18, 42a/15 [2]

m.+da 1b/2, 5a/11, 8b/6, 9b/13, 9b/17,
mil: <Ar. Tuz. Kr. uz.
12b/8, 15a/3, 16b/5, 17a/13, 17b/18, 19b/1,
m. 48a/9
27b/5, 28a/4, 28a/5, 28b/10, 29a/5, 30b/10,
m.+ 50a/15
33a/19,
34b/2,
38b/20,
39a/4,
39b/10,
m.+ alya 50a/15
39b/21, 40a/13, 41b/12, 43a/2, 45b/12,
m.+i 48a/5, 48b/14, 49b/8, 49b/8 [4]
47b/12, 51a/7 [29]
[ 6 ]
m.+i acn 49b/8
[ 34 ]
m.+i endern Hac Bekta tuzu
diyr- m.+da 1b/2, 30b/10 [2]
olarak bilinen, dileri beyazlatmak iin
mr: <Ar. Msra ait, Msrla ilgili.

m. 9a/15, 10a/6, 13b/8, 20a/17, 21a/16,
23b/11,
25a/5,
32b/12,
34b/2,
40a/13, 42a/18, 48a/2, 48b/9 [14]

[ 14 ]
m. a 48b/9
39b/18,
kullanlan bir eit tuz. Kr. c

bekda uz. 48b/14
m.+i nevsiye Niadr. Kr. nidr.
48a/5
m.+i san 49b/8
m. srncn- eby 20a/17
milud-debbn: <Ar. Dericilerin kullandklar bir
bal-y m. 10a/6
eit tuz. Bkz. mil-abn.
bar-y m. 9a/15
fl- m. 39b/18
m. 48b/5
[ 1 ]
438
milul-arb: <Ar. Bir aa gvdesinden elde edilen

bir eit tuz.
miskaramr: <Far. Yabani yarpuz. Kr. berr
m. 49b/10
yarpuz. Bkz. mikarm
[ 1 ]
m. 48b/4
mil-abn: <Ar. Dericilerin kullandklar bir

eit tuz. Bkz. milud-debbn.
[ 1 ]
miskl-cinn: <Ar. Ayvadana, oul otu cinsinden ho
m. 50a/14
kokulu bir bitki. Kr. ayva ana.
[ 1 ]
m. 50b/4
miln-nre: <Ar. Niadr. Kr. ndr.
[ 1 ]
m. 48b/2
misn: <Gr. Hint d, Hindistanda yetien bir d
[ 1 ]
milk: <Far. Trnaklarda kan beyaz leke, benek.
aac; (Lignum Aloes). Kr. d- hind.

m. 50b/9
[ 1 ]
Kr. yorpa.
misvk: <Ar. Kuzey Afrika, ran ve Hindistanda
m. 62a/13
yetien dikensiz kk bir aa; (Salvadora persica)
[ 1 ]
ve bu aacn, ucu dvlp fra durumuna getirilen
min: <Ar. -den, -den beri.
ve di temizliinde kullanlan ubuu. Kr. erk.
m. 1b/15
m.+dur 3b/13
[ 1 ]
[ 1 ]
misenn: <Ar. Bilei ta. Kr. bileg.
misvkr-r: <Ar. Seylan dibi, kurunkk. Kr.
m. 51a/14
sergle dibi.
[ 1 ]
misennl-m: <Ar. Kk zehirli yabani bir aa.
misvkl-arde: <Ar. Mee aac yosunu, pelit
[ 1 ]
misk: <Ar. Ho kokulu bir madde. (Asyann yksek
dalarnda yaayan bir tr erkek ceylann karn derisi
altndaki bir bezden karlan gzel kokulu madde.)
7b/3,
m. 48b/6
[ 1 ]
m. 49b/7
m.
[ 1 ]
9a/2,
38a/21,
40b/3,
40b/3,
48a/9, 51a/15 [7]

m. ot Karanfil yarpuzu. Kr. felenc-i
misk, felenc-i mk, aranful-
bstn.38a/21, 40b/3 [2]
m. ryias 51a/15
bd-i m. Sultani st.9a/2
f.+i m. 40b/3
aru m. Sar misk; sar yabani gl
tohumu. Kr. menc-i zernn. 48a/9
m.+i 48a/8, 50a/7, 51a/15 [3]
m.+i eheb 48a/8
yosunu; ( Quercus ) . Kr.bell yosu.

m. 51a/16
[ 1 ]
misvkl-abbs: <Ar. Mersine benzeyen bir yemi.

Kr. mersn.
m. 51a/17
[ 1 ]
mis-zerd: <Far. Sar pirin, bileiminde, %60-80
bakr bulunan pirin. Pirin kaplamada astar olarak
kullanlr. Kr. pirinc alt.
m. 48b/11
[ 1 ]
miall: <Ar.+T. Misalli, benzer ekilde.
m. 5b/16, 7a/15, 7a/20, 7a/21, 9a/2, 18a/4,
48a/6 [7]
m.+i hind Topalak otu, krkboum,
[ 7 ]
opala, sud. 51a/15
u yosu m. 18a/4
suut kk, (Cyperus rotundus) . Kr.
m.+i rmmn Nar iei. Kr. nr

iegi. 50a/7
m.+ 48a/8
[ 11 ]
m.+ fna 48a/8
miskn: gl-i miskn Zambak iei; (Lilium
candidum) . Kr. zanba iegi.

m. 44a/17
[ 1 ]
gl-i m. 44a/17
misknn: <Ar. Misk kokusu gelen beyaz bir kk.

m. 51a/14
barma m. bir adur 5b/16

mil: <Ar. rnek, benzer ekilde.
m.+de 1b/4
m.+i
9a/12
[ 2 ]
mil: <Ar. Benzer, e, tpk.
m.+i 4b/5, 4b/7, 4b/8, 4b/11,6a/2, 6a/2,
6b/20, 8b/19, 9b/2, 9b/20, 12a/10, 13b/19,
14b/15,
15b/5,
19a/17,
22a/20,
22b/12,
28a/2,
21b/12,
28a/3,
22a/4,
29b/18,
32a/15, 32a/20, 34a/14, 34b/7, 35b/19,

37a/8, 37b/2, 39b/1, 39b/4, 41b/2, 41b/18,
42b/5,
44b/7,
44b/13,
45a/20,
48a/21,
439
51a/5, 51a/7, 52a/6, 52b/4, 52b/13, 54a/19,
[ 1 ]
54b/5, 58a/10, 63a/7 [47]
mdel: <? Kabzlk. Kr. ab.
m.+idr14a/8,39b/15 [2]
m. 62a/1
[ 49 ]
mi: <Far. Prasa; (Allium porrum).
[ 1 ]
m: <Ar. lik, beyin. Kr. ilk, beyni.
m. 17b/3
m. 48b/21
[ 1 ]
[ 1 ]
ulv- m. Geven dikeninden karlan
mek: <Far. Bir eit karanfil. Kr. aranful-
bir tr zamk. Kr. ker. 17b/3
hind.
mikarm: <Far. Yabani yarpuz. Kr. berr yarpuz.
m. 49a/12
Bkz. miskaramr, mikarm.
[ 1 ]
m. 49a/13
mk: <Far. ekirge. Kr. cekirge.
[ 1 ]
m. 50b/14
mikarm: <Far. Yabani yarpuz, da yarpuzu.

Kr. berr yarpuz. Bkz. miskaramr, mikarm.
[ 1 ]
ml:
<Gr. niy ml Ayva; (Cydonia vulgaris) .
Kr. ayva.
m. 48b/4
m. 51b/13
[ 1 ]
[ 1 ]
miyn: <Far. Orta, ara.
niy m. 51b/13
m. 19a/19, 58a/19 [2]

derd-i m. Bel ars. Kr. bl ars.
58a/19
ar- m. Kunduztaa otu. Kr.
mlen: mlen-i brn Kokar aa buda; (Ailanthus
glandulosa) . Kr. oar aac, meryn.

m.+i 50a/21
[ 1 ]
unduz yas 19a/19
m.+i brn 50a/21
m.+ 49a/18
mr: mr-i n Horozibii, krmz iekleri
[ 3 ]
m.+ red Kunduztaa otu ve
alaeochytris). Kr. unduz yas,

horoz ibiini andran bir ss bitkisi; (Amaranthus).
Kr. urn, berni, r- isfendr, bstn-efrz.

m.+i 8a/20, 10b/7, 17b/19, 35a/1 [4]
[ 4 ]
49a/18
ma: <Ar. Gnlk aac, sla aac; (Liquidambar
orientalis) . Kr. gnlk.
m.+i 6a/5, 50a/6, 50a/7 [3]
m.+i
8a/20,
msn: abb- msn Ezeltere aac, anason;
(Pimpinella anisum) . Kr. ezeltere.

m. 18b/3
[ 3 ]
m.+i hind Hind gnlk aac. Kr.
[ 1 ]
abb- m. 18b/3
e-ast. 6a/5
m.+i sile Kara gnlk ya. 50a/7
m.+i ybise Kara gnlk yapra.
50a/6
mizc: <Ar. Miza, bnye zellii. Miza, drt ana
unsur olan kan, safra, sevda ve balgam

maddelerinden oluur; bu maddelerin
oranlar miza zelliklerini oluturur.
my: <Ar. oban dikeni; (Centaurea urvillei) . Kr.

bn dikeni.
m. 48b/21
[ 1 ]
m: <Far. Koyun.
m.+i 50b/12
[ 1 ]
m.+i mh eytantrna; (Phyteuma) .
(nler, 1999:211)
m. 63a/16
m.
10b/7,17b/19,35a/1 [4]
urul
Kr. ibls rna. 50b/12
Kr.
ybisl-mizc.
63a/16
m.+ 57a/13
[ 2 ]
tayr-i m.+ mifr Kalp ars. Kr.
alb ars. 57a/13
mizmrr-r: <Ar. oban dikeni; (Centaurea

m. 51a/9
mh: <Far. Sr papatyas, srgz; (Arnica
montana). Kr. r gzi, iri ppdya.

m. 49a/21
[ 1 ]
m-bahr: <Far.-Ar. Kaya koruu; (Sedum). Kr.

aya oru.
m. 49a/20
[ 1 ]
mala: <? Yarpuz cinsinden bir bitki. Kr. yarpuz.
440
m. 49b/18
m. 28a/13
[ 1 ]
[ 1 ]
mve: <Far. Meyve, yemi.
seng-i m. Demirbozan, trfl, yabani
m.7b/10,7b/10,38b/5,50a/17,54a/15[5]
m. aac 7b/10
bir m. addur 54a/15
m.+dr 37a/20, 52a/16 [2]
yonca. Kr. demr bozan. 28a/13

muhil: cevz-i muhil Tatula otu, eytan elmas;
(Datura
sevgi otu. Kr. sevgi ot.

m. 40a/21, 41b/3, 45a/19 [3]
[ 3 ]
otu m.+sidr 30a/2

mvesiz: Meyvesiz, yemisiz.
muaffef: <Ar. Hafifletilmi.
m. 7b/10
m. 5a/20
[ 1 ]
[ 1 ]
eng-i m. stbe, kurun karbonat.
m. aaclar 7b/10
m. 47b/18
Kr. stbec. 5a/20
muallaa: <Ar. Nevruz otu; (Linaria vulgaris) . Kr.
nevrz ot, alc, mecim, mektese.
m. 3a/16, 48a/18, 49a/4, 50b/19 [4]
[ 1 ]
[ 4 ]
muallal: <Ar. Bir tr hurma. Kr. urm.

m. 50a/13
[ 1 ]
muallebi: <Ar. Muhallebi; st, eker ve pirin

ununun kaynatlmasyla yaplan bir tatl. Kr. beha.
m. 11a/5
muayln: <Ar. lde yetien bir eit dikenli al,
[ 1 ]
deve dikeni. Kr. day.

m. 7a/20, 22b/21 [2]
cevz-i
muabbet: <Ar. 1. Sevgi, sevmek. 2. Muhabbet ve
[ 10 ]
nzle ot, mevzek.
Bkz.
cevz-i m. 15a/20, 15b/1 [2]
m.+si 35a/9
mvzec: <Far. Nezle otu; (Nepeta racemosa). Kr.
tl.
[ 2 ]
bir m.+n addur 46b/7
m.+sidr 30a/2
Kr.
m. 15a/20, 15b/1 [2]
m.+n 46b/7
co m.+si 35a/9
stramonium) .
mutil, cevz-i mel, cevz-i m.
muammedin: <Ar. Hz. Muhammed.

m. 1b/1
[ 2 ]
[ 1 ]
m. dikenine 7a/20
mufir: <Ar. Horasanda yetien bir aatan elde
mu: <Ar. kse yaplan yemi. Kr. serpistn,
edilen zamk. Kr. aner.
nebr.
m. 47b/20
m. 48a/4
[ 1 ]
mun: ar- mun Bir eit smbl. Kr. snbl-i
b.
m. 21b/5
[ 1 ]
muc: <Far. Nezle otu; (Nepeta racemosa) , yaban

mevzek.
m. 48b/7
[ 1 ]
[ 1 ]
ar- m. 21b/5
muriye: <Ar. Defne aacnn meyvesi. Kr. defne.
m. 49a/15
[ 1 ]
murecr-r: <Ar. Salatala benzer bir bitki ve
bundan elde edilen zamk; (Sagapenon) . Kr.

sekbnec.
m. 49b/14
mufer: <Ar. 1. Horasanda yetien bir aatan elde
[ 1 ]
edilen zamk. Bkz. mufir. 2. sdde-i mufer-i

kebed Verem olmak. Kr. ciger utulma, verem.
muri: <Ar. Yakan, yakc.

m. 52a/14
m. 48a/3, 48a/3 [2]
[ 1 ]
m.+i 59b/12
nus- m. Rastk ta, srme. Kr.
[ 3 ]
rst a. 52a/14
sdde-i m.+i kebed 59b/12

muneb: <Ar. Demirbozan, trfl, yabani yonca. Kr.
mulia: teb-i mulia Nbeti drt gnde bir tutan
demr bozan, seng-i mun, reng-i brkn.
stma.
m. 48b/19
[ 1 ]
mun: <Ar. Defetmek, kovmak, savmak.
m. 57a/6
[ 1 ]
teb-i m. 57a/6
441
mun: <Ar. Ezeltere, anason; (Pimpinella anisum).
m.+ 14a/1, 19b/21, 20a/13, 21a/1, 41a/7,
Kr. meryn, oar aac, ezeltere.
45a/6, 46a/21, 53b/3 [8]
m. 51a/18
[ 17 ]
[ 1 ]
muaddes:
m.+ azra Gnlk aacnn bir tr.
sn-y muaddes Kudste avlanan,
Kr. gr. 45a/6
faydal bir balk. Kr. bana.
m.+ mekk Gnlk aacnn bir
m. 11a/15, 27b/14 [2]
tr, mukl- mekk. Kr. mul- mekk.
[ 2 ]
Kr. emeret-i eceretd-
sn-y m. 11a/15, 27b/14 [2]
dem,alf,ael,u,kelkel,vul.
muaer: <Ar. Kurutulmu kabuk, kabuu
14a/1, 19b/21, 20a/13, 21a/1,
soyulmu.
41a/7,46a/21,53b/3 [7]
m. 34a/8, 46b/3 [2]
muliyn: <Far. Ak hardal, tere tohumu. Kr. bey
[ 2 ]
ardal.
m. bala Kuru bakla. Kr. kesn.
m. 50b/12
46b/3
[ 1 ]
m. mercimek. Kabuksuz mercimek.
mul: <Far. Tere tohumu, ac tere. Kr. ac tere,
Kr. afl. 34a/8
mals.
muavv: <Ar. Kuvvetlendirici, glendirici.
m. 48b/10
m. 27b/13
[ 1 ]
[ 1 ]
mull-yehd: <Ar. Lut Glnden kartlan ve
m. baldur ifal bir balk. Kr.
gnlk zamkna benzeyen bir zift. Kr. mmiy-y
semek-i ayd. 27b/13
b.
mum: <Ar. Bakam aac, krmz boya aac;
(Caesalpinia echinata) . Kr. baam, bam.
[ 1 ]
m.6a/20,9a/18,12b/20 [3]
murn: <Ar. Develik otunun dibi. Kr. develik dibi,
[ 3 ]
zirvend-i avl.
m. aacna 9a/18
m. 47b/18
m. aacnu yemii Bakam aacnn

yemii. Kr. tariy. 12b/20
m. amna Bakam
zamk.
Kr.
Kr. ebe gmeci. Bkz. mulgiya, muly.

[ 1 ]
mur: <Ar. Erik zamk. Kr. erik am.
mulgiya: <Far. Ebe gmeci; (Malva siylvestris).
m. 49a/12, 51a/18 [2]
Kr. ebe gmeci. Bkz. mulyt, muly.
[ 2 ]
mutil: cevz-i mutil Tatula otu, eytan elmas;
stramonium) .
[ 1 ]
mulyt: <Far. Ebe gmeci; (Malva siylvestris).

m. 48a/16
ayda. 6a/20
(Datura
m. 50a/9
Kr.
tl.
Bkz.
cevz-i
muhil, cevz-i mel, cevz-i m.

m. 15a/20, 15b/1 [2]
[ 2 ]
cevz-i m. 15a/20, 15b/1 [2]
m. 49a/13
[ 1 ]
muly: <Far. Ebe gmeci; (Malva siylvestris).

Kr. ebe gmeci. Bkz. mulyt, mulgiya.
m. 48a/13
[ 1 ]
mufr: <Ar. Horasanda yetien bir aatan elde
mumre: <Ar. Develik otunun dibi. Kr. develik
edilen zamk. Bkz. mufer.
dibi, zirvend-i avl, rziyne-i avl.
m. 48a/3
[ 1 ]
mul: <Ar. Gnlk aac, sla aac; mukl- azrak
ve mukll-yehud olmak zere balca iki tr vardr;
(Boswellia carteri) . Kr. gnlk, bedliyn, beh,
efln, dm, ran, ful, arauru, ebcehl oza.
m. 3a/9, 10a/16, 11a/3, 23a/3, 24b/14,

41b/16, 47b/18, 53a/7 [8]
m. aac yemiine 11a/3
ur m. Kuru gnlk zamk. Kr.
vad. 53a/7
m.+a 39a/5
m. 48b/1
[ 1 ]
mundare: <Gr. 1. Adam otu, kankurutan otu;
(Mandragora officinalis). 2. Defne yarpuzu. Kr.

defne yarpuz.
m. 49a/16
[ 1 ]
munuv: <Ar. Msrda yetien bir tr haha. Kr.
mr a.
m. 48b/8
[ 1 ]
muntecse: <Gr. Salyan smbl, alaman smbl,
442
sultan smbl. Kr. snbl-i rm.

m. 49a/14
(Quercus) . Kr. bell.

m. 22a/20
[ 1 ]
[ 1 ]
murn: <Far. Dallarndan ok ve mzrak yaplan,

yapraklar sar, ince, uzun bir aa, yabani kzlck
dd- m. 22a/20
muba: <Ar. Deimeyip devam eden, srekli.
aac, ift. Kr. mliy.
m. 57b/11
m. 51a/7
[ 1 ]
[ 1 ]
umm-y m. Nbetleri aralksz tutan
murekkeb: <Ar. Bir eit portakal. Kr. tibbit.

m. 50b/8
stma. 57b/11
mula: <Ar. Salt; kesin, phesiz. Bkz. mula.
[ 1 ]
m. 14a/20, 20a/1, 29a/4, 36a/4, 36b/1,
murgiy: <Far. Helyun, kukonmaz bitkisi ve bu
37b/9, 37b/20, 49a/15 [8]
bitkinin kk. Kr. helyn kki, aprne.

m. 48a/19
[ 8 ]
mula: <Ar. Mutlaka, kesinlikle, phesiz.
[ 1 ]
m. 25b/1, 27a/18, 27a/19, 47b/9 [4]
mur: <Far. Ku.

m. 11a/10
bl- m. Kukanad otu. 11a/10
[ 4 ]
mdeseng: <Far. Poy tohumuna benzer bir tohum.
Kr. ulbe, boy.
m.+ 49a/8, 49a/8 [2]
m. 51a/11
[ 3 ]
m.+ b rdek. Kr. rdek. 49a/8
[ 1 ]
mfiyn: <Far. Bir eit zehir. Kr. semm.
m.+ tr Deve kuu. Kr. deve
m. 49b/3
[ 1 ]
u. 49a/8
murl-hey: <Ar. Yabani gvercin. Kr. yabn
ggercin, veren, yemm.
m. 50a/4, 50a/10, 53a/19, 54b/15 [4]
mfln: <Far. Koboynuzu otu, kokulu yonca;
(Melilotus officinalis) . Kr. oc boynuz, iklll-
melik.
m. 48b/20
[ 4 ]
mur: <Ar. Ac badem. Kr. ac bdem.
m. 48b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
ml: <Gr. zerlik tohumu; (Peganum harmala) . Kr.

yzerlik tom.
m. 48a/18, 49b/1 [2]
murek: <Far. Yaban mersini. Kr. yabn mersni,

mrd-i sar.
m. 48b/5
[ 1 ]
muryfn: <Gr. Ayeli, aypenesi; (Acanthus
hirsutus ). Kr. ayu eli, azanbel.

m. 50a/17
[ 1 ]
[ 2 ]
mm: <Far. 1. Mum, aydnlatma arac. 2. Baz
bcekler ve bitkiler tarafndan salglanan, bceklerin
deri ve tylerini, bitkilerin yzeyini kaplayarak
koruyucu grev yapan, iinde serbest ya asitleri,
alkoller ve doymu hidrokarbonlar bulunan esterler.
3. Balmumu.
muaa: <Ar. Bir eit tuz. Kr. eb-i yemn.
m. 18a/2, 30b/12, 54a/9 [3]
m. 50b/3
m. boyadular otdur 18a/2
[ 1 ]
m. rengidr 54a/9
mumul: <Gr. Mumula, dngel, bebyk;
m.+ 30b/20, 50a/18 [2]
(Mespilus germanica). Kr. dngel, ezgl.
m.+ esved 50a/18
m. 4a/7
bal m.+ Balmumu, arlarn
[ 1 ]
peteklerini yapmak iin karn halkalar
mu: <Far. 1. Mercimek cinsinden bir bitki. Kr.
arasndan salgladklar yumuak ve
mercimek. 2. Burak.
sarms madde. Kr. em ayrs.
m. 50a/16
30b/20
[ 1 ]
m.+na 42b/11
muana: <Ar. Badem ; (Amygladus communis).
[ 6 ]
Kr. bdem, laa.
m. 51a/18
[ 1 ]
muris: dd- muris Mee aac, pelit;
bal m.+na 42b/11

mmc: <Far.+T. Mumcu, mum yapan veya satan
kii.
m.+lar 3a/15,18a/2,30b/12,31b/20, 37b/10,
443
37b/17, 54a/5 [7]
msberec: <? Gzde nohut tanesi byklnde
[ 7 ]
nesne kmak.
mmiy: <Gr. 1. Mumya, mum gibi nesne; bir tr

ila. 2. Arlarn kovan deliklerine tkadklar macun.
Kr. tiry- trk.
m. 12b/21
m.+y 17b/9, 50a/8, 50a/16, 50a/19 [4]
m. 62a/2
[ 1 ]
ms: ecere-i ms 1. Brtlen aac; (Rubus
caesus). Kr. bgrtlen. 2. tburnu, kuburnu; (Rosa

canina) . Kr it burn.
m. 28b/21, 31a/2 [2]
[ 5 ]
[ 2 ]
m.+y b Deniz mumyas. 50a/8
seceret-i m. Bkz. ecere-i ms.
m.+y maden Mumyalama
28b/21
ileminde kullanlan bir tr ta. Kr.
ecere-i m. 31a/2
acerl-ayl. 17b/9
m.+y nal Pireboku, arlarn,
m: <Far. Fare.
m. 45b/15, 48a/19 [2]
g- m. Sankula otu; (Anagallis) .

Kr. an ula. 45b/15
bevli.50a/16
merg-i m. San otu, arsenik.
Kr.
an ot. 48a/19
m.+y plde Deniz mumyas, Lut
m.+ 50a/19
Glnden kan bir eit zift. Kr.
[ 3 ]
zift, afrl-yehd. 50a/19
m.+ kr Yarasa. Kr. yarasa.
mml: <Far.+T. Mumlu bal, balmumu. Kr. bal
50a/19
mm.
m-derbend: <Far. Gz hastalklarnda kullanlan,
m. 44b/14
fitil yaplan bir bitkinin z.
[ 1 ]
m. 49a/15
m. bal 44b/14
[ 1 ]
mr: <Far. Karnca. Kr. arnca, neml.
my: <Far. Ty, sa, kl.
m. 49a/11
m. 60b/21
[ 1 ]
ferv-i reyn- m. Vcuttaki tylerin
mrmn: <Far. Yaban havucu. Kr. yabn hevici,
tamamen dklmesi. 60b/21
cezr-i berr.
m.+ 48b/14, 62a/5 [2]
m. 49a/18
[ 3 ]
[ 1 ]
mrniyn: <Gr. Baldrkara otu; (Aspelinum
m.+ dt ahtere otu; (Fumaria
officinalis) . Kr. htere. 48b/14
m. 48b/5
m.+
[ 1 ]
mrd: <Far. Mersin aac; (Myrtica communis) . Kr.

mersn aac.
rze
Sa,
sakal
dklmek,
sakran. Kr. aal dklmek. 62a/5
mz: <Far. Nergis iei; (Narcissus). Kr. nergis.

m. 48b/20
m. 31b/19, 35a/1 [2]
[ 1 ]
eker-i m. Ak susam dibinde biten bir
mellif-i meftl-azin: <Ar. Mefthl-
kk. 31b/19
Hazin adl tp eserinin yazar.
m.+ 49b/16
m.+ afar
m. 40a/19
Ak mersin yemii.
49b/16
[ 1 ]
mbrek: <Ar. Hayrl, bereketli.
m.+i 48b/4
m. 8b/11
[ 4 ]
[ 1 ]
m.+i sar 48b/4
bala-i m. Semizlik otu, semizotu;
mrdr: <Far. Pis, kirli.
semz ot. 8b/11
m. 56b/5
[ 1 ]
m. ou gelmek 56b/5
mriy: <Far. Yabani smbl. Kr. yabn snbli.
m. 49b/11
[ 1 ]
mcenna: <Ar. Fesleen cinsinden bir bitki. Kr.

feslegen.
m. 51a/2
[ 1 ]
mdarac: zirvend-i mdarac Erkurtaran, kk
444
vene benzeyen, efltun iekli, lapa yaplarak
mhlik: <Ar. Helk eden, ldren, ldrc.
banlar oldurmakda kullanlan bir eit bitki. Kr.
m.
er urtaran, zirvend-i mdevver.
54b/3 [6]
m. 25a/8
m. bir adur St zehirli bir eit
zirvend-i m. 25a/8
haha. Kr. bbilus. 10a/6, 20b/8 [2]
m.+dur 50a/2
m. bir kkdr 40a/20
[ 2 ]
m.+dr 35a/10, 37a/8, 41b/2, 52a/12 [4]
zirvend-i m.+dur 50a/2
[ 10 ]
mdarac: <Ar. 1. lenmi ap, tuz. Kr. amel b.
mhr: <Ar. Mhr, damga, imza.
2. Arkun tere. Kr. arun tere. Bkz. mdarac.
m.+i 2a/1,15a/8,16b/3, 30b/4, 53b/10 [5]
m. 50b/3
[ 5 ]
[ 1 ]
m.+i sleymn Yaban havucu, kara
kk; (Pastinaca sativa) . Kr. yabn
mdevver: <Ar. Yuvarlak.

m.
10a/6, 20b/8, 22b/9, 33a/7, 40a/20,
5b/8,
15b/5,15b/6,25a/8,
hevici, aul.2a/1, 15a/8, 16b/3,
29a/11,
30b/4 [4]
30a/10, 31b/8 [7]
m.+i sleymn 53b/10
[ 7 ]
m. bir adur 30a/10
clbn- m. Bir eit burak. Kr.
clbn, burca. 15b/6
mhre: ar- mhre A aac, zakkum aac;
(Nerium oleander). Kr. au aac, isml-umr,
arzem, z- herc. Bkz. ar- zehre.

m. 19b/18
siyah m. tom 5b/8, 29a/11 [2]
[ 1 ]
eb-i m. Msr ap, bir dadan
ar- m. 19b/18
kartlan buz gibi donuk olan bir eit

ap. Eskiden yastk ve dek altna bir
mje: <Far. Kirpik.

m. 58b/19, 59b/11 [2]
miktar konulup uykuda gelen korkular
[ 2 ]
dindirmek iin kullanlrm.
rencine-i m. Kirpik dklmek. Kr.
Kr. mr ebi, eb-i yemn, eb-i

rab. 31b/8
kirpk dklmek. 58b/19
zirvend-i m. Erkurtaran. Kr.
setr-i m. Gzde, kirpiklerin

bulunduu yerin kaln olmas. 59b/11
zirvend-i mdarac. 25a/8

mfende: <Ar. Ur, ftk. Kr. ur.
ml: <Far. arap. Kr. arb.

m. 48b/17
m. 62a/9
[ 1 ]
[ 1 ]
mferril-albl-mazn: <Ar. 1. Oul otu,
melisa, kovan otu; (Melissa officinalis) . Kr. ovan
mlk: <Ar. Mal, yer.

m.+nde 59a/17
ot, oul ot. 2. Srdili otu; (Anchusa officinalis) .

m. 48b/17
[ 1 ]
[ 1 ]
gz m.+nde 59a/17
mlk: ebnb- mlk Kaya koruu; (Sedum) . Kr.

enbbr-r, aya oru.
m. 6a/10
mferri: <Ar. Ferahlatan, i ac.
[ 1 ]
m.+i 48a/4
[ 1 ]
m.+i alb-i mazn Oul otu,
ebnb- m. 6a/10
mlkl-bul: <Ar. ahtere otu; (Fumaria
melisa, kovan otu; (Melissa

officinalis) . Kr. ovan ot, oul ot,
mazn 48a/4
mlk: tm-i mlk Akdeniz'de Milyon
m. 45a/14
bdrencbya. Bkz. mferril-albl-
mfd: <Ar. Faydal.

m.+dr 35b/13
[ 1 ]
mhc: <Ar. Ruhlar, canlar.
m.+i 48b/20
[ 1 ]
m.+i saanr Timsah kan. Kr.
saanr an. 48b/20
[ 1 ]
yn- matm. Bkz. ateml-mlk, avtmlbare.
m. 20b/19
[ 1 ]
tm-i m. 20b/19
mlkiye: <Ar. Tereya. Kr. tereya.
m. 48b/3
445
[ 1 ]
m.+i 19a/10, 46a/14 [2]
mnalib: <Ar. Gzde kl kmas. Kr. emreh-i
[ 6 ]
em.
m.+i hind Hint faslyesi, bezelye.

m. 59b/19
Kr. m- hind, kser. 19a/10,
[ 1 ]
46a/14 [2]
mnfec: <Ar. Buhuru yaplan yumuatc zellii
mrebb: <Ar. Terbiye edilmi, kaynatlp kvama
olan bir bitki.
geldikten sonra dondurulmu; marmelat, reel.
m. 48a/13
m. 31b/12
[ 1 ]
m.+s 29a/3, 29a/4 [2]
mnhc: <Ar. Tannm bir tp kitab.
m.+sna 41b/17
m. 16b/8, 17b/8 [2]

[ 2 ]
[ 4 ]
mrekkeb: <Ar. 1. Birlemi, birleik, bir ka
m. avli 17b/8
maddeden yaplm. 2. Mrekkep, yaz yazmak, desen
m. avlinde 16b/8
izmek veya basmak iin kullanlan, trl renklerde

sv madde.
mnhcd-dkkn: <Ar. Tannm bir tp kitab.
m.
m. 30a/8
5b/17, 16b/18, 17b/6, 20b/15, 25a/17,
31a/10, 32b/19, 49b/6 [8]
[ 1 ]
m. bir drdur 17b/6
mrdsenc: <Far. Doal kurun oksit (PbO). Bkz.
m. bir kul 5b/17
mrdeseng.
dev-y m. 20b/15
m. 49a/6
zl m. Kzl boya, mrekkep. Kr.
[ 1 ]
zencefre, zincefr, mrid, midd,
mrdseng: <Far. Doal kurun oksit (PbO). Bkz.
aruvn. 16b/18, 25a/17,31a/10,
mrdeseng.
32b/19 [4]
m. 49a/7
siyh m. 49b/6
[ 1 ]
m.+dr 49a/19
mrde: ebr-i mrde Snger. Kr. snger. Bkz. ebr-i
[ 9 ]
khen.
zl m.+dr 49a/19
m. 5a/12
[ 1 ]
mreng: <Far. Doal kurun oksit (PbO). Bkz.

mrdeseng.
ebr-i m. 5a/12
mrde: <Far. Sankula; (Anagallis) ,
ula, merzenc.
m. 49b/19
[ 1 ]
mrdek: sn-y mrdek Sinameki; (Cassia). Kr.

sn-y mekk.
m. 30a/9
[ 1 ]
sn-y m. 30a/9
mrdeseng: <Far. 1. Doal kurun oksit (PbO). Kr.
mrdsenc, mrdseng, mreng, mrtec, mrtek. 2.
Ahukula otu. Kr. h ula.
m. 49a/6, 50a/9, 50b/16, 51a/9 [4]
[ 4 ]
mrdmk: 1. Mrdmk, otsu blmm hayvan
yemi olarak kullanlan, beyaz, ak mavi veya mor
iekleri olan bir yllk otsu bitki, akburak;
(Lathyrus sativus) . 2. Bezelye; (Pisum sativum). Kr.
m, m- hind, menc.
m. 18b/2, 41a/2, 47b/19, 49b/3 [4]

hind m. Hint faslyesi. Kr. abblalb. 18b/2
m. 49a/7
[ 1 ]
mrr: <Ar. 1. Ac. 2. Arabistanda yetien bir aacn
zamk.
m.36b/13,41b/8,45a/15[3]
ades-i m. 36b/13
grz- m. 5a/15
us- m. 41b/8
m.+i 21a/14,48a/5,51a/7,51a/7, 52a/15 [5]
[ 8 ]
m.+i bde Kr. mrr-i f. 51a/7
m.+i f Stleen cinsinden,
ilalarda kullanlan bir tr zehir. Kr.
z 21a/14, 51a/7 [2]
m.+i fn yunm nevinden Kr.
nr- frsn. 52a/15
m.+i rn Yapra rezene
yaprana benzeyen yabani bir bitki.
Kr. ber. 48a/5
mrrl-cev: <Ar. Kukonmaz bitkisi, tilkikuyruu;
(Asparagus officinalis). Kr. dilk uyru, seprne.

m. 48a/1
[ 1 ]
mrtec: <Far. Bkz. mrtek.
446
m. 50a/9
[ 1 ]
[ 1 ]
mrtek: <Far. Doal kurun oksit (PbO). Bkz.
mnn: <Ar. Kurtbar aacnn yemii; (Ligustrum
vulgare) . Kr. urd bar.

m. 48b/18
mrdeseng.
[ 1 ]
m. 51a/9
mbih:<Ar. Benzeyen, benzer.
[ 1 ]
mrvrd: <Far. nci. Kr. enc.
m.+dr 51a/17
[ 1 ]
m. 49a/5
mbek: <Far. San otu, arsenik. Kr. an ot.
[ 1 ]
mrver: <Far. Mrver, ieklerinden hekimlikte
yararlanlan, meyvesi zeytine benzeyen, dallarndan
masura yaplan bir aak, melesir, patlak,
patlanga, yalankoz; (Sambucus nigra) . Kr. d-

belesn- m, las.
m. 49b/16
[ 1 ]
mevve: <Ar. Karmakark, anlalmaz, dzensiz.
m. 62a/19
[ 1 ]
m. 8a/11, 27a/14, 29b/13, 35b/8, 47a/14,
nn-he-i m. Mide bulanmak,
50b/8 [6]
kusmak. Kr. gl dnmek. 62a/19
m. aacdur 29b/13
m. aacna 35b/8, 50b/8 [2]
m. iegi 47a/14
mfi: <Ar. Avrupadan gelen sar renkli bir ta.

m. 17a/8
[ 1 ]
rm m. aacna 8a/11
m.+i 49b/1
[ 7 ]
m.+i seng Mersin yemii. 49b/1
mrverl-ar: <Far.-Ar Sultan otu; (Sambucus
nigra) . Kr. suln ot.

m. 48a/20
[ 1 ]
mrver-ek: <Far. Mrver aac; (Sambucus nigra),
acer-i m. 17a/8
mg: <Far. Bir eit meyve, turun. Kr. trunc.
m. 51a/2
[ 1 ]
mgn: <Far. 1. Misk kokulu, miskli. 2. Siyah
renkte olan.
m. 46b/12
[ 1 ]
gl-i m. Sar yabani gl. Kr. aru
yabani mersin tohumu. Kr. mrver, berr mersn

tom.
nesrn gli. 46b/12

mk: <Far. Misk, ho kokulu bir madde. Kr. misk.
m. 50b/7
[ 1 ]
mshil: <Ar. Barsaklar altrp temizleyen,
dknn kolaylkla dar atlmasn salayan ila.
m.
5a/5,
18a/20,
5a/11,
5b/16,
23a/6,
7b/2,
38a/20,
42a/3,
dv-i m. 23a/6
efrenc-i m. 5a/5, 5a/11 [2]
m.+dr 29b/17, 30b/7, 48a/21 [3]
felenc-i
[ 6 ]
38a/20, 42a/3 [5]
(Solanum nigrum) . Kr. oc ot, bdn.

m. 51a/13
[ 1 ]
melle: <Ar. l, kere damtlarak yaplm

zel bir arap. Kr. andn, cemhr.
m.11a/20,14b/13, 21b/18, 41a/10 [4]
m. ddkleri arb 21b/18
m.+e 37b/5
m.+i 48a/12, 51a/4 [2]
[ 7 ]
m.+i acem Al yemii; (Crataegus).
Kr.alc. 48a/12
m.+i acem-i ben Al yemii;
(Crataegus). Kr.alc.51a/4
mfelen: <Ar. Al yemii; (Crataegus). Kr.alc.
m. 50b/7
48a/5,
50b/13, 54a/2 [12]
m. 25a/1,29b/6,54b/2 [3]
mstacel: <Ar. Tilkitaa, itkasar, ko otu;
11b/12,
m.
5b/16,
11b/12,
18a/20,
helek-i m. 54a/2
mel-i m. 50b/13
peleng-i m. 7b/2
m.+e 27b/10
m.+i 48a/10
[ 14 ]
m.+i zebn Topalak, krkboum;
(Cyperus rotundus). Kr. opala,

ud. 48a/10
mkek: <Far. Ada soan; (scilla maritima). Kr.

aa oan, baal- unul, yabn oan.
m. 49a/19
[ 1 ]
mkil: <Ar. G, zor, etin.
m. 1b/6
[ 1 ]
m. olan isimlerin 1b/6
447
mkilt: <Ar. Glk, glkler, zorluklar.
mmiy-y n. Pireboku, arlarn,
m.+ 1b/12
[ 1 ]
luat- m.+ ecz 1b/12
mk-bd: <Far. Sorgun aac, bey sd, sepeti
sd; (Salix viminalis) . Kr. sorn.

m. 48a/10
cekirdegi.
[ 1 ]
n. 52a/12
mtalli: <Ar. lgili.
[ 1 ]
m. 18b/5, 31a/17, 50b/6 [3]
nat: <Ar. 1. Aa kabuklarnn genel ad. 2. Aa
[ 3 ]
kabuklarn oyma sanat.
mzeffere: <Ar. Et suyuna yaplan orba. Kr.
n. 52a/17
mzevvere.
[ 1 ]
nave: <Ar. rek otu; (Nigella sativa).
m. 50a/5
n.+i 6a/3, 20b/18, 26b/7, 28b/18, 29a/12,
[ 1 ]
51a/19, 51b/4, 51b/6 [8]
mzevvere: <Ar. eitli meyve ve sebzelerden
[ 8 ]
yaplan orba, et suyuna yaplan orba.
n.+i hind rek otu. Kr.
m. 50a/5
[ 1 ]
nya,nn-h, neciret, ubzl-
urniye,znn. 6a/3, 20b/18, 26b/7,

28b/18, 29a/12, 51a/19, 51b/6[7]
naban: <Ar. Kokar sedef; (Ailanthus glandulosa) .
Kr. oar edef.
nab: <Ar. Menengi aac; (Pistacia terebinthus) .
Kr. meneve aac.

[ 2 ]
n. 52a/10, 52b/7 [2]
nab: <Ar. Yemende bulunan bir Sryan kavmi.
[ 2 ]
n. 19a/13, 33a/6 [2]
na: <Ar. Bir eyi eitli renklerle boyamak, resim.
[ 2 ]
n. 62a/12
aba- n. Yarpuz. Kr. yarpuz.
[ 1 ]
19a/13
n.Bir
eit
keiboynuzu
yemii. Kr. aln. 33a/6

basncndan
Nabz,
kalp
atnn
dolay
atardamarlara
salad
ve
kan
zellikle
bilekteki atardamara parmakla basldnda duyulan

kmldama. Kr. meces.
n. 62a/2
[ 1 ]
nad: <Ar. Gvei otu, kekik otu, zater; (Origanum
vulgare) . Kr. kekik, sater, gyegi, yabn kekik.

n. 51b/12, 52a/9, 52a/11, 52b/7 [4]
[ 4 ]
nafaa: <Ar. Vcutta kan sivilce, kabarck, ban;

parmak hyarc. Kr. barma yrc.
n. 62b/13
[ 1 ]
nal: <Ar. Bal ars. Bkz. en-nal.
n. 50a/16
[ 1 ]
[ 1 ]
nadama: <Ar. 1. Gebre otu, keditrna; (Capparis
spinosa) . Kr. keber. 2. Kini otu; (Coriandrum

sativum) . Kr. kinz.
n. 52a/8, 52b/6 [2]
<Ar.
tom.51b/4
n.+den 60b/18
[ 1 ]
arnb-
n.+i rm Kekik tohumu. Kr. kekik

nal: <Ar. Suya kanm kii, susam. Kr. all.
n. 51a/21
nab:
bevli. 50a/16
nale: <Ar. Hurma aac ve ekirdei. Kr. urm
nat: <Ar. Uyuz hastal. Kr. uyuz.

n. 62b/14
[ 1 ]
na: <Ar. Az kuruluu. Kr. az urma.
n. 62b/13
[ 1 ]
nan: <Ar. Nane; (Mentha piperita). Kr. bdne,

rary, hzrm, hezr- bh. Bkz. nan, nane.
n.7a/20,8a/8,24a/18,53b/18,54a/16[5]
n.+s 32b/19, 52a/9, 52b/7[3]
[ 8 ]
a n.+s Da nanesi, gvei otu,
kekik otu, zater; (Origanum
vulgare) .Kr.kekik, sater,gyegi,

nad. 32b/19
nan: <Ar. Nane; (Mentha piperita). Kr. re,
aram. Bkz. nane.
n. 18b/2, 24b/21 [2]

[ 2 ]
nane: <Ar. Nane; (Mentha piperita).
448
n.+si 2a/4, 15a/17 [2]
n. 51b/3
[ 2 ]
a
[ 1 ]
n.+siDa
nanesi, gvei otu,
kekik otu, zater; (Origanum vulgare) .

Kr.
kekik,
sater,
gyegi
nt: <Far. Bkz. nst.

n. 51b/3
cnbd,
ve. 2a/4, 15a/17 [2]
[ 1 ]
niye: <Ar. Bucak, blge.
naf: <Ar. Beyaz kaba helva, keten helvasna
n.+i 27b/15
benzeyen bir eit helva. Kr. pemn elvs.
[ 1 ]
n. 51b/9
[ 1 ]
nar: <Ar. Gebre otu, keditrna; (Capparis
spinosa) . Kr. kebere.
n.+i udsde 27b/15

nne: nne-i em Gzde trnak gibi bir nesne
kmas.
n.+i 62b/1
n. 51b/15
[ 1 ]
nariyn: <Gr. Yabani kereviz, da kerevizi;
(Petroselinum oreo selinum) . Kr. kerefes-i berr.
[ 1 ]
n.+i em 62b/1
nya: <Ar. rek otu; (Nigella sativa). Kr.

nave-i hind.
n. 51b/18
[ 1 ]
narn: <Ar. Doal sodyum, bikarbonat. Kr. bre-i

nn, bren-i nn.
n. 51a/19
[ 1 ]
nj: <Far. am aac; (Pinus) . Kr. cam aac. Bkz.
nj, nc.
n. 52a/1
n.+a 8b/3
[ 1 ]
[ 1 ]
nibe: <Ar. Oturamama, basur. Kr. zamet.
n. 62b/14
[ 1 ]
n: gnd-i n-y kh Yaban prasas; (Allium
n.+y 46a/12
[ 1 ]
gnd-i n.+y kh 46a/12
nazada: <? Ktrm olmak, fel geirmek.

n. 62b/11
[ 1 ]
na: <Far. Ilgn aac; (Tamarix tetrandra) . Kr.

lun aac.
n. 51b/16
[ 1 ]
nar: <Far. Da lgn, yabani lgn. Kr. a lun.
n. 52a/20
[ 1 ]
nc: <Far. am aac; (Pinus) . Kr. m aac.

n. 52b/8
[ 1 ]
nf: <Ar. ok titreten stma. Kr. ditredr stma.
n. 62b/15
[ 1 ]
nfi: <Ar. Yararl, faydal, ifal.
n.+dr 12a/12, 24a/15 [2]
[ 2 ]
nf: <Ar. Yabani susam kk. Kr. berr ssen
kki.
n. 52a/13
[ 1 ]
nst: <Far. Nar iei. Kr. nr iegi.
nkb: <Far. Stleen otu ve bundan elde edilen
tbb bir zamk; (Euphorbia officinarum) . Kr.

ferfiyn.
n. 52b/10
[ 1 ]
na: umm-y na Titretici stma. Kr.
ditreden stma.
n. 57b/10
[ 1 ]
umm-y n. 57b/10
nl-bh: <Ar. ehvet eksiklii, cinsel
isteksizlik. Kr. ehvetszlik.
n. 62b/2
[ 1 ]
nlr: kerr-i nlr Hindistan cevizi; (Cocos
nucifera) . Kr. hindstn z.

n. 45a/10
[ 1 ]
kerr-i n. 45a/10
nn: <Far. Ekmek.
n. 8b/3, 8b/3 [2]
bre-i n. Doal
sodyum, bikarbonat.
Kr. narn. 8b/3

bren-i n. Kr. narn. 8b/3
n.+ 13a/14, 51a/19, 51b/5,52b/9 [4]
[ 6 ]
n.+ n Kereviz; (Apium

graveolens). Kr. kerefes. 51b/5
n.+ ye rek otu; (Nigella
sativa) .Kr. nave-i hind.51a/19
n.+ kel 52b/9

tom-
n.+
kel
Kargabken;
449
(Stryhnos nuxvomice) . Kr. ara

bken, gcle bken.13a/14
nn-h: <Far. rek otu; (Nigella sativa) . Kr.
yabn n.+u kkine 37a/18
nrl: <Far. Hindistan cevizi; (Cocos nucifera) . Kr.
hindstn z.
nave-i hind. Bkz. nn-h, nnv.
n. 39a/9
n. 51a/20
[ 1 ]
[ 1 ]
nn-h: <Far. rek otu; (Nigella sativa) . Kr.

nave-i hind. Bkz. nn-ah, nnv.
fstu- n. am aac yemii. 39a/9

nrdn: <Far. Rum smbl, alaman smbl, sultan
smbl.
n. 51a/20
n.36b/9, 42b/2, 51b/5 [3]
[ 1 ]
[ 3 ]
nnv: <Far. rek otu; (Nigella sativa) . Kr.
idn- n.Rum smbl, salyan
nave-i hind. Bkz. nn-ah, nn-h.
smbl, alaman smbl, sultan
n. 51a/20
smbl. Kr. snbl-i rm.36b/9
[ 1 ]
alsend-i n. Yabani nar aacnn
nn-he: nn-he-i mevve Mide bulanmak,

kusmak. Kr. gl dnmek.
kabuu. Kr. dr- in. 42b/2
nrenc: <Far. Naren, turun; (Citrus aurantium
amara) . Kr. trunc.
n.+i 62a/19
n. 51b/17
[ 1 ]
[ 1 ]
n.+i mevve 62a/19
nr: <Far. 1. Nar; (Punica granatum). Kr. enr,
nreng: <Far. Bkz. nrenc.
rmmn. 2. Ate, yakc olan her ey.

n.6a/11,
6a/15,
25b/15,
35b/20,
7a/16,
46a/3,
16a/20,
n. 51b/18
24a/16,
[ 1 ]
51b/3,
nrgl: <Far. Bkz. nrl.
50a/7,
51b/21, 52a/16 [12]
n. 51b/14
n. aacnu 24a/16
[ 1 ]
n. iegi Nar iei. Kr. glnr,
nrr: <Far. Nar iei. Kr. nr iegi, glnr.
glnr, clnr, anm, am, ad,

am, zehr-i rmmn.7a/16, 25b/15,
35b/20, 50a/7, 51b/3, 51b/21[6]
n. 51b/21
[ 1 ]
nrn-by: <Far. Fesleen; (Ocimum basilicum) .

Kr. feslegen. Bkz. nz-by.
n. iegidr 46a/3
n. 52a/2, 52b/1 [2]
n. iegine 16a/20
[ 2 ]
n. dnesine 52a/16
nrven: <Far. Karaaa; (Ulmus). Kr. ara aac.
erkek n. iegi 6a/11
n. 51b/9
hind n. iegi 6a/15

n.+ 13a/14, 51b/2, 52a/14, 52a/16, 56b/1
[5]
[ 1 ]
nr-gv: <Far. Haha; (Papaver somniferum) . Kr.
n.+ cebel Hindistan cevizi; (Cocos

nucifera) . Kr. hindstn z. 51b/2
a.
Kr. mrr-i f. 52a/14
nr-mk: <Far. Nar iei. Kr. nr iegi, glnr.
n.+ ser-eden Hastalktan tr
Bkz. nst.
n.+ frsn Ykanm bir aa zamk.
zlen, sknt eken kii. 56b/1

n.+ sincid Nar tanesine benzeyen bir
meyve. 52a/16
tom- n.+ beybn
n. 51b/3
[ 1 ]
n. 51b/3
[ 1 ]
nsr: <Ar. Basur. Bkz. nr.
13a/14 Yaban
narnn tohumu.
n. 56b/8
[ 1 ]
n.+nu 16b/13, 24b/16, 46b/4 [3]
bevsr-i
yabn n.+nu aac abu 24b/16
n.
Makatta
kan
yara,
basur. 56b/8
yabn n.+nu kki 46b/4
nr: <Ar. Basur, hemoroit; en ok gz pnarnda,
yabn n.+nu tom 16b/13
makatta ve di etlerinde olan bir hastalk. Kr.
n.+u5b/9,10b/2,15a/12, 37a/18 [4]

[ 24 ]
berr n.+u tomna 5b/9, 10b/2 [2]
atmer n.+u iegine 15a/12
bevr, re.
n. 56b/8, 60a/2, 60b/15, 62b/4 [4]
n.+a 58b/21
n.+ 62b/3, 62b/3 [2]
450
[ 7 ]
arasnda ila olarak kullanlan billurlam eker.
n.+ bn 62b/3
Kr. blc.
n.+ em 62b/3
n. 7a/9, 51a/11, 54b/2, 54b/10 [4]
nfa: <Ar. Kam helvas, peynir ekeri, akide.
n. ekerine 7a/9
Kr. a elv, fnd.
n. tomdur 51a/11
n. 52b/8
ba n. 54b/10
[ 1 ]
n.+dur 11b/5, 32b/17, 46a/13, 48b/13,
n-gvr: <Far. Midede zor hazmolunan, sindirimi
50b/21 [5]
zor olan yiyecek. Kr. imtil.
n.+ 42a/20
n. 62b/12
ker ddklerin n.+ 42a/20
[ 1 ]
n.+na 42b/9
n-gvred: <Far. Bkz. n-gvr.
yabn hevicin n.+na 42b/9
n. 62b/13
n.+u 32a/19
[ 1 ]
n-n:
n-n-
[ 12 ]
afc-
serd
Elde
ve
trnakta
nebtne: <Ar. Bitkiler.
n. 27a/18
n.+ 62b/6
[ 1 ]
[ 1 ]
nebtt: <Ar. Bitkiler.
n.+ afc- serd 62b/6
n. 27a/19
n-: <Far. Mide bulants, kusma hissi. Kr.

gl bulanmas.
[ 1 ]
nebtl-bar: <Ar. Solucankaran otu, deniz iinde
yetien bir tr yavan; (Artemisia cina) . Kr.
n. 62b/10
oulcan ara, orsn, vahra.
[ 1 ]
n. 52a/6, 52b/4 [2]
nzle: <Ar. Nezle; souk almaktan ileri gelen, burun

akmas, aksrma ile beliren hastalk, ingin, duma,
zkm. Kr. saa.
n.3a/11,25a/11,27b/13,47b/18,48b/7,49a/21
[ 2 ]
nebtr-rad: <Ar. Mantar; (Fungi) . Kr. mantar.

n. 51b/16
[ 1 ]
, 49b/21, 50b/11, 59b/10, 62a/19 [10]
nebt-ar: <Ar. Gzn iinde kl kmas.
[ 10 ]
n. 62b/5
n. ot Nezle otu, pisik otu; kokusu
[ 1 ]
kuvvetli, koyu mor iekli, yapraklar

orba ve yemeklere koku vermek iin
kullanlan otsu bir bitki; (Nepeta
racemosa) . Kr. mevzek, mvzec,
muc. 3a/11, 25a/11, 48b/7, 49a/21,
nebr: <Ar. kse yaplan yemi.

n. 52b/9
[ 1 ]
nebke: s- nebke Defne yemii; mersin yemii.
49b/21, 50b/11 [6]
n. 5b/10
n. otdur 47b/18
semek-i n.
[ 1 ]
ifal bir balk. Kr.
semek-i ayd. 27b/13
nz-by: <Far. Fesleen; (Ocimum basilicum) . Kr.

feslegen. Bkz. nrn-by.
n. 52a/2, 52a/21 [2]

[ 2 ]
ne: Ne.
n. 1b/11, 10b/20 [2]
[ 2 ]
nem: <Ar. Deve kuu; (Struthio camelus) . Kr.
deve u, kerl-ful, mur- tr.

n. 51b/1
[ 1 ]
nem: <Ar. Bkz. nem.
n. 51b/1
[ 1 ]
nebt: 1. <Ar. Bitki. 2. <Far. Nbet ekeri, halk
s- n. 5b/10
nebtl-ar: <Ar. am aacnn yemii, am
kozala.
n. 52a/17
[ 1 ]
nebsek: <Ar. Stleen aac; (Euphorbia
officinarum) . Kr. sdlgen aac, ibrem.

n. 52a/4, 52b/2 [2]
[ 2 ]
neceb: <Ar. Pelesenk aacnn kabuu ve bu aatan

elde edilen zamk. Kr. sele abu.
n. 51b/4
[ 1 ]
necel: <Ar. Byk gzllk, iri gzl olmak; gz
deliinin byk olmas.
n. 62b/5
[ 1 ]
451
neciret: <Ar. rek otu; (Nigella sativa) . Kr.
nefd-dem: <Ar. Kan tkrmek, kan kusmak. Kr.
nave-i hind.
an uma.
n. 51b/6
n. 62b/1
[ 1 ]
[ 1 ]
necl: <Ar. Ayrk otu; (Agropyrum repens). Kr.
nef: <Ar. Neft ya, am gibi baz aalardan
ayru, necm.
karlan, yanc bir ya olup boyaclkta ve sanayide
n. 51b/8
kullanlr. Kr. zift.
[ 1 ]
necr: <Ar. Mekke ayr; (Cynodon dactylon). Kr.
mekke ayru.
n. 51b/2
[ 1 ]
neheng: <Far. Timsah; (Crocodilus). Kr. tims
bal.
n. 52a/10
[ 1 ]
necm: <Ar. Ayrk otu; (Agropyrum repens). Kr.
ayru, necl.
n. 51b/2
[ 1 ]
neh: <Ar. Su kerevizi, su teresi; (Nastrutium
officinale) . Kr. u kerefesi.
n. 51b/8
n. 52a/10
[ 1 ]
[ 1 ]
necme: <Ar. Bkz. necm.
nehr: <Ar. Nehirle ilgili, nehre ait.
n. 52a/13
n. 6b/8, 19a/11, 38a/8 [3]
[ 1 ]
[ 3 ]
necmn-nebt: <Ar. Buda olmayan bir aa.
n. uz ula Su kuzukulas. Kr.
n. 52a/8, 52b/6 [2]
eksltn. 6b/8
[ 2 ]
neetec: mey-i neetec Kaynatlm arap. Kr.
ftenc-i n. Irmak kenarnda yetien
aynam arb. Bkz. mey-i menete.
bir eit yarpuz. Kr. yarpuz. 38a/8
umm- n. Sinirli yaprak; (Plantago

major). Kr. siirl yapra. 19a/11
n. 50b/5
[ 1 ]
neh: <Ar. Ylan veya akrep sokmas. Kr.lad.
mey-i n. 50b/5
n. 62b/14
nef: <Ar. Fayda, yarar.
[ 1 ]
n.+i 7a/13,17a/15, 23b/21 [3]
nehel: <Ar. Yaban havucu, kara kk;
[ 3 ]
nefes: <Ar. Nefes, soluk.
n. 56a/4, 56a/11, 58b/6, 58b/18, 58b/18,
sativa) . Kr. berr hevic, aul.
(Pastinaca
n. 52a/21
[ 1 ]
58b/19, 58b/19, 60a/11 [8]

n. oma 56a/11, 58b/19 [2]
nehetl-vazaa: <Ar. Zehirli bir eit kertenkele
n. ar olma 60a/11
tarafndan srlmak. Kr. vazaa oma.

n. 62b/10
n. arl 58b/18
[ 1 ]
n. arlndan 58b/6
rab- n. Nefes darl. Kr. nefes
n. 51b/15
arl. 58b/18
rem-i n. Nefesin kt kokmas. Kr.
[ 1 ]
ner: <Ar. Gndz.
nefes oma. 58b/19
n. 52b/20
n.+i 58b/20
[ 1 ]
[ 9 ]
verd-i n. Ay gl, bir akayk tr;
n.+i oma 58b/20
(Peconia corollina). Kr. ayu gli,
nefs: <Ar. Ruh, can, kii.
du-alb. 52b/20
n. 57b/17
neset: zbd-i neset Tereya. Kr. tereya.
[ 1 ]
ar-
nele: <Ar. Undan kan kepek. Kr. un kepegi.
n.
Hapsolmak.
Kr.
abs
olma. 57b/17
nefse: til-i nefse adrua cinsinden bir bitki.
Kr. dne cdr.
n. 41b/20
[ 1 ]
til-i n. 41b/20
n. 25b/5
[ 1 ]
zbd-i n. 25b/5
neced: <Far. Demir boku, crf. Kr. demr bo.
n. 51b/8
[ 1 ]
nek: <Far. briim boyanan zehirli bir bitki, ivit
452
tohumu, sarmak tohumu. Kr. armau tom,

ivid tom.
nemn: <Far. Burak. Kr. bura.

n. 52a/20
n. 52a/12
[ 1 ]
nekes: <Ar. Bnyesi hassas, abuk hastalanan, zayf
[ 1 ]
neml: <Ar. Karnca. Kr. arnca.
n. 51b/14
kii. Kr. af kii.

n. 62b/14
[ 1 ]
[ 1 ]
nemle: <Ar. Bkz. neml.
n.+i 51b/6
nekfiye: <Ar. Temriye hastal. Kr. temreg.
[ 1 ]
n. 62b/10
n.+i sbe Tpta kullanlan bir tr
[ 1 ]
nekhe: <Ar. Azdan gelen kt koku. Kr. az
ous.
karnca. 51b/6
neml: <Far.+T. Nemli, rutubetli, az slak.
n. 45b/9
n. 62b/14
[ 1 ]
nelk: <Far. Al yemii, da erii. Kr. alc, a
erigi.
n. 51b/7
[ 1 ]
n. yrlerde 45b/9
nemmm: seceret-i nemmm Sarmak; (Hedera
helix). Kr. armau.

n. 28b/21
[ 1 ]
[ 1 ]
seceret-i n. 28b/21
nemm: <Gr. Barsama otu, siyenber, varsama;
(Mentha aquatica) . Kr. marama, siyenber. Bkz.
nemm.
n. 8b/14, 46a/15, 52a/7, 52b/5 [4]
nem: <Ar. 1. Yapra kini yaprana benzeyen bir

bitki. Bkz. kinz. 2. Yzde olan siyah ve beyaz
noktalar, il. Kr. d.
[ 4 ]
n. 52a/13, 62a/19 [2]
bezr-i n. 8b/14
kef-i n.Barsama ya. Kr. marama
[ 2 ]
nercis: <Far. Bkz. nergis.
ya. 46a/15
n. 51b/1
nemm: <Gr. Barsama otu. Bkz. nemm.

n. 52a/7, 52b/5 [2]
[ 2 ]
[ 1 ]
neref: <? Kurutulmu kelek, yourt kei. Kr.
yourd kei.
nemml-melik: <Gr. Barsama otu. Bkz. nemm,
n. 51b/8
nemm.
[ 1 ]
n. 52a/7, 52b/5 [2]
[ 2 ]
nerg: <Far. nerg-i peleng Badem byklnde

kaplann kuyruk sokumunda olan bir ta. Ste
nemek: <Far. Tuz. Kr. uz, mil, am. Bkz.
koyulunca st kesilir. Merhemi nasrlara ve yaralara
nemeke.
faydaldr.
n. 52a/15
n.+i 51b/20, 52a/15 [2]
[ 3 ]
n.+i saanr ekerle ezilmi
zencefil. 51b/20
n.+i aber-zed Hac Bekta tuzu
olarak bilinen, dileri beyazlatmak
iin kullanlan bir eit tuz. Kr. c
bekda uz, mil-i endern. 52a/15
nemeke: <Far. Tuz. Kr. uz. Bkz. nemek.

n. 52a/15
[ 1 ]
nemke: nemke-i ba Sraca denilen, deride ve
genellikle boyunda grlen, lenf dmlenmelerinin
ikinliiyle beliren bir tberkloz tr. Kr. sraca.
n.+i 62b/7
[ 1 ]
n.+i ba 62b/7
n.+i 52a/18
[ 1 ]
n.+i peleng 52a/18
nergis: <Far. Nergis iei, zerrinkadeh iei;
(Narcissus) . Kr. zerrn ade, mz, verd.

n. 48b/20, 53a/8 [2]
n. iegi 48b/20
n. glin addur 53a/8
n.+i 52a/17
[ 3 ]
n.+i heft-zerd Yediyaprak, katmer

nergis iei. Kr. atmer zerrn ade
iegi. 52a/17
nergisl-miy: Zerrinkadeh iei, nergis iei;
(Narcissus) . Kr. zerrn ade.

n. 51b/10
[ 1 ]
nergs: <Far. Nergis biiminde kesilip yaplan bir
453
eit hamur ii.
afre. 5a/18, 42b/20 [2]
n. 40a/11
n. glin arusna 15b/17
[ 1 ]
n. glin tomdur 48a/10
alye-i n Havu kzartmas. Kr. hevic
gl-i n. 48a/2
alyesi. 40a/11
aru n. gli 36b/11, 36b/19 [2]
nerherc: <Far. Bir cins havu tohumu.
aru n. gline 46b/13
n. 52a/3, 52b/1 [2]

[ 2 ]
nerls: <Far. Bir eit tuz, ap. Kr. cedvr- hind,
eb, m-y ferfn.
n. 51b/11
[ 1 ]
neriyn-dr: <Far. oban dikeni; (Centaurea
n. 52a/5, 52b/3 [2]

[ 2 ]
nerk: <Far. Kirman dalarnda bulunan kaplanlarn

yemekten holand, yapraklar hyar yaprana
benzeyen, beyaz bir kk, kaplan devas, kaplan ta.
Kr. ggen aplan.
n. 52a/19
[ 1 ]
nescl-ankebt: <Ar. rmcek a. Kr. rmcek
aru n. glin tomna 13a/12

nesrn-ab: <Far.-Ar. tburnu gl, yabani gl,
kpek gl, kuburnu; (Rosa canina) . Kr. it burn
gli.
n. 51b/13
[ 1 ]
nestern: <Far. Bir tr yaban gl, austos gl,
nesrin. Kr. nesrn, r.
n. 19b/10
[ 1 ]
ner: <Far. Nesrin, yaban gl. Kr. nesrn, kenr.
n. 42b/21
[ 1 ]
n. gli 42b/21
nek: <Far. am aac; (Pinus) . Kr. cam aac.

n. 51b/19
[ 1 ]
nev: <Ar. eit, cins, tr.
evi.
n. 52a/4, 52b/2 [2]
[ 2 ]
nesk: <Far. Mercimek; (Lens culinaris). Kr.

mercimek.
n. 51b/9
[ 1 ]
n. 6a/3, 10a/5, 10a/17, 20b/16, 21b/14,

23a/1,
26b/19,
26b/20,
36b/15,
39a/3,
44b/7,
bir n. amrda 10a/17

bir n. emrd 50a/9
maleb ddkleri n. 44b/15
45a/17,
45b/18,
57b/18 [27]
her trl cansz varlk, ey, obje.

54a/12, 57b/3, 61b/18, 62a/2, 62b/1[10]
29a/7,
48a/10, 50a/9, 51b/7, 54a/5, 54b/3, 54b/17,
nesne: Nesne, belli bir arl ve hacmi, rengi olan

n. 28b/15, 31a/17, 42b/5, 44b/15, 51a/21,
28a/17,
32b/13, 33a/11, 33b/10, 34a/20, 36b/1,
bir n. gyinek 54b/17

bir n. kerefes yapra 54b/3
bir n. arnca 51b/7
n.+dr 28a/13,43a/21[2]
bir n. arncadur 54a/5
n.+ler 59b/7
bir n. armaudur 10a/5,45a/17[2]
ufacu n.+ler 59b/7

n.+n 33b/4, 40b/10, 40b/11 [3]
n.+n abu 40b/10
n.+n tom 40b/11
n.+yi 28b/18
[ 17 ]
nesrn: <Far. Bir tr yaban gl. Kr. yabn gl,
n.+dr 11a/9, 14a/12, 31a/16, 42a/13[4]

n.+i 40a/9, 41a/11, 57b/5, 59b/6 [4]
n.+idr 3b/11, 4a/17, 4b/3, 4b/11, 9a/13,
12b/9, 13a/4, 16a/3, 17a/9, 17a/10, 17b/8,
17b/18,
20b/16,
24a/8,
27b/9,
27b/19,
29a/16, 43b/7, 44a/13, 62b/21 [20]

n.+inden 4b/16, 6a/20, 6a/20,7a/1, 7a/6
n. 5a/18, 13a/12, 15b/17, 19b/11, 36b/11,
,14a/9,
21a/3,
36b/19, 42b/20, 46b/13, 48a/2, 48a/10,
21a/14,
21a/14,
49a/11, 51a/20, 52a/20 [13]
21b/15,
22a/4,
[ 13 ]
26a/8, 27b/16, 28b/17, 29a/13, 29a/21,
n. glidr 19b/11
21a/9,
21b/5,
22b/16,
21a/11,
21b/6,
23b/3,
21a/14,
21b/6,
24b/17,
30b/5, 32a/8, 32a/16, 32a/16, 32b/4, 32b/7,
n. glin rmzsi Krmz yabani
32b/10,
33a/16,
33b/6,
33b/19,
35a/1,
gl. Kr. mare. 49a/11
35a/2,
n. glin arus Sar yabani gl.
36b/17,
37a/3,
37a/19,
37a/21,
Kr. ablis, gl-i ayr, gl-i mgn,
39a/13,
39b/4,
40b/4,
41b/6,
cl-i zerd-i sde, nestern, r, afere,
41b/16, 41b/20, 42a/10, 42a/18, 42b/3,
35a/5,
36a/18,
36b/7,
36b/14,
37b/2,
41b/11,
454
43a/7, 43b/1, 43b/8, 43b/17, 45b/5, 45b/7,
nidr.
46a/1, 46a/4, 46a/16, 46a/21, 46b/1, 46b/3,

47a/20,
47b/4,
47b/10,
47b/12,
n. 48a/5
48b/5,
48b/10, 49b/3, 49b/18, 50a/13, 50a/14,

50a/16, 50b/2, 50b/4, 50b/15, 51a/3, 51a/6,
51a/9, 51a/14, 52a/15, 52a/21, 52b/14,
[ 1 ]
mil-i n. 48a/5
ney: <Far. Karg kam; (Arundo donax) . Kr. aru

am.
n. 51b/11
53a/18, 53a/18, 54b/15, 58b/3, 62a/2 [94]

mrr-i
fn
yunm
neyg: vara- neyg Baa yapra, bedamar otu,
52a/15
n.+indendr 2b/3, 5b/7, 6a/10, 7a/2, 7a/7,
10a/4,
10a/9,
10b/8,
10b/19,
11a/20,
[ 1 ]
n.+inden
10a/10,
11a/2,
11a/21,
10a/13,
10a/19,
11a/4,
11a/17,
11b/5,
11b/8,
krksinir otu; (Plantago). Kr. baa yapra.

n. 52b/19
[ 1 ]
vara- n. 52b/19
13a/6,
13a/21, 13b/2, 14b/13, 14b/22, 15a/11,
neys: <Far. Ufak ve eki bir tr erik, gem erii.
15b/6,
15b/11,
Kr. erik.
18a/14,
18b/1,
18b/3,
18b/21,
19a/8,
20b/20,
21b/14,
21b/15,
24b/14,
25a/3,
15b/11,
17b/21,
18a/6,
18b/15,
18b/17,
21a/4,
21b/13,
n. 52a/21
[ 1 ]
23a/8,
23b/9,
24b/10,
nezf: <Ar. Bedende bir yerin kanamas, vcuttan kan
26a/18,
26b/3,
29b/17,
akmas.
n. 59a/21, 62b/12 [2]
30b/21, 31a/12, 35a/8, 35a/9, 36b/6, 37a/1,

37a/9,
37a/14,
46a/7,
47b/14,
[ 2 ]
47b/14,
srf-i n. ksrk, kanl ksrk. Kr.
50a/20, 54a/19 [63]
ksrk,belpeme. 59a/21
[ 212 ]
nevt-temr: <Ar. Hurma ekirdei. Kr. urm
nezfd-dem: <Ar. ok fazla kan kaybedip, zayf
ekirdegi.
den kii.
n. 62b/11
n. 51b/20
[ 1 ]
[ 1 ]
nev: <Ar. Trle ilgili, tre ait.
n. 16b/10,44a/4,47a/12[3]
nez-ufec: <Far. Arlk basmak, karabasan. Kr.

ar bama.
n. 62b/15
[ 3 ]
bir n. gldr 47a/12
bir n. sngere 16b/10
bir n. ufacu zm 44a/4
[ 1 ]
nba: <Ar. Yaban kiraz; (Cerasus microcarpa).

Kr. kunr, sidr, l.
nevc: <Far. Yanndaki aalara ve otlara sarlan bir
n. 19b/11, 23a/18, 28a/18, 33b/16, 36a/14,
cins sarmak. Kr. armau.
36a/17,42b/21,43a/12 [8]
[ 8 ]
n. 51b/18
n. aac 28a/18, 43a/12 [2]
[ 1 ]
n. aacnu yapra 23a/18
nevz: <Far. Kendir tohumu. Kr. kendir tom.
n. yemii 33b/16
n. 51b/7
n. yemiine 36a/14
[ 1 ]
nevrz: <Far. Yeni gn, baharn ilk gn.
nrs: <Ar. Ayak ars. Kr. aya ars, derd-i p.

n. 58a/13, 62a/20 [2]
n.3a/15,8a/4,11b/15, 13a/11,44b/10,
[ 2 ]
45b/21, 48a/7, 48a/18, 49a/4, 50b/19[10]

[ 10 ]
nice: Nice, ka, ne kadar; birok.

n. 1b/9
n. ot Nevruz otu, iekleri
[ 1 ]
aslanazna benzeyen, trl renkte,

tad glikozit sebebiyle i sktrc
nil: nil-i revne zml a. Kr. zml a.

n.+i 52a/8, 52b/6 [2]
olarak kullanlan bir kr bitkisi;
(Linaria vulgaris) . Kr.muallaa,
[ 2 ]
blbl-i m, tiry- kh, gv-reng,
n.+i revne 52a/8, 52b/6 [2]
gzersek, mecim. 3a/15, 8a/4,
nimik: <Far. Menengi yemii. Kr. meneve
11b/15, 13a/11, 44b/10, 45b/21, 48a/7,
yemii.
48a/18, 49a/4, 50b/19 [10]

nevsiye: mil-i nevsiye Niadr, amonyak. Kr.
n. 51b/19
[ 1 ]
455
nimr: <Ar. Kaplan. Kr. aplan.
Kr. ayva.
n. 51b/21
n. 51b/13
[ 1 ]
[ 1 ]
nisyn: <Ar. Unutmak, unutkanlk. Kr. unutsa.

n. 62b/2
n. ml 51b/13
nbb: <Far. Sar katran. Kr. aruca arn.
[ 1 ]
n. 51b/4
ni: <Far. Niasta. Kr. nieste.

n. 51b/16
[ 1 ]
[ 1 ]
nbl-ar: <Ar. am kozala, am aac yemii.
Kr. cam.
nibr: <Far. randa bir ehir.
n. 51b/5
n.+da 34b/4
[ 1 ]
nibr: <Far. Niaburla ilgili, Niabura ait.
[ 1 ]
ndul: <Far. Kabus, karabasan. Kr. ar bama.
Bkz. nduln.
n. 34b/4
n. 62b/9
[ 1 ]
yn- n. 34b/4
nidr: <Far. Niadr, amonyak. Kr. ub, n,
[ 1 ]
nduln: <Far. Kabus, karabasan. Kr. ar bama.
Bkz. ndul.
mil-i nevsiye. Bkz. niedir.
n. 62b/10
n. 9b/5,35b/15,42a/1,48a/5,52a/5,52b/3 [6]
[ 6 ]
n. oan Niadr soan, adasoan;
(Urginea maritima). Kr. baal-
[ 1 ]
nfted: teb-i br- nfted Nbetleri aralksz tutan
stma.
n. 57a/3
nzr, aa oan. 9b/5
nire: <Ar. Aa tala. Kr. aac un.

n. 51b/21
[ 1 ]
nista: <Far. Niasta. Kr. lebnl-fet.
n. 46b/19
[ 1 ]
nir: <Far. Niadr, amonyak. Kr. ermn, ay,
bnl-ar. Bkz. nidr, ndr.
n. 5b/6, 31b/18,34a/5 [3]
[ 1 ]
teb-i br- n. 57a/3
nkec: <Far. Nilfer iei; (Nymphea) . Kr. nlfer

iegi.
n. 51b/17
[ 1 ]
nl: <Far. 1. ivit otu, deve mercimei, guvak,
kzlargbei; (Isatis tinctoria) . Kr. ivid, sgt

yapra. 2. Helile otu. Kr. hellec.
n. 37a/3, 51b/12, 51b/13, 53a/19 [4]

ilem-i n. ivit. 37a/3
[ 3 ]
niedir: <Far. Bkz. nidr.
n. 52b/3, 52a/5 [2]
[ 2 ]
nieste: <Far. Bkz. nista.
n. 6b/21, 51b/16 [2]
n.+ye 3a/4
[ 3 ]
niestegh: <Far. Oturacak yer.
n. 58b/14
[ 1 ]
r-i n. Kaba ette ban kmas.
58b/14
vara- n. ivit boyas cinsinden bir

bitki. Kr. vesme. 53a/19
[ 4 ]
nle: <Far. ivit otu; (Isatis tinctoria) . Kr. ivid.

Bkz. nlec, nl.
n. 52a/12
[ 1 ]
nlec: <Far. ivit otu; (Isatis tinctoria) . Kr. ivid.
Bkz. nl, nle.
n. 52a/11
[ 1 ]
nlfer: <Far. Nilfer iei; (Nymphea) . Kr.
sabd, el-mers, abbl-ars, seds, ull-
ni: <Far. Erikle yaplan bir a. Kr. erikl a. Bkz.
bar, lnfer, nkec, nferd.

n. 3a/10, 5a/6, 17b/1, 29a/3, 29b/10, 38b/9,
n.
n. 52a/3, 52b/2 [2]
[ 2 ]
nite: Nasl, niin.
n. 1b/3
[ 1 ]
niy: <Gr. niy ml Ayva; (Cydonia vulgaris) .
39a/5, 40a/7, 42a/1, 43b/10, 47a/4, 47a/18,

47b/13, 51b/17, 52a/1 [15]
n.
iegi
5a/6,
40a/7,
47b/13, 51b/17, 52a/1 [7]

n. iegi kkidr 43b/10
n. iegin kki 38b/9
42a/1,
47a/4,
456
n. kki 39a/5, 47a/18 [2]
n.+ uln Brlce. Kr. bgrlce.
n. tomna 17b/1
52b/10
hind n. iegidr 3a/10
n.+u 4a/17, 24a/8 [2]
n.+e 16a/19
n.+ 4b/3
[ 17 ]
[ 17 ]
nod: <Far.+Ar. Vcudun eitli yerlerinde kan
nohut byklnde beze, kabarck.
nl-g: <Far. Ylanba, ylanyast;
(Dracunculus vulgaris) . Kr. ilan bca.

n. 46b/21, 51a/21 [2]
[ 2 ]
nm-ser: <Far. Yarm ba ars.
n. 58a/16
[ 1 ]
derd-i n. 58a/16
nmzec: <Far. Gelincik iei; (Papaver rhoeas) .

Kr. gelinck.
n. 52a/2
[ 1 ]
n: <Far. Erikle yaplan bir a. Kr. erikl a.
Bkz. n.
n. 57b/3
[ 1 ]
nonl-bh: <Ar. ktidarszlk, cinsel ilikiye
girememe.
n. 62b/8
[ 1 ]
noa: <Ar. Nokta, benek.
n. 56a/17
n.+dur 61a/5
a n.+dur 61a/5
n.+lar 56b/4
n.+s 60a/16
[ 4 ]
noah: <Ar.+Far. Noktalar, benekler.
n. 52a/3, 52b/1 [2]

[ 2 ]
n.+y 56b/2, 56b/3, 62a/20 [3]

[ 3 ]
n.+y terk-yi brd t, yzde
nmek: gv- nmek Aa stleeni. Kr. aac
beliren il, iller. Kr. d. 62a/20
sdlgeni, ibrem.
ber-pst n.+y sifd Vcutta beyaz
n. 44b/2
[ 1 ]
gv- n. 44b/2
n-med: <Far. Gelmeyen, olmayan.
n. 57a/1, 57a/2 [2]
[ 2 ]
beyn ki rz ayru rz n. Nbeti iki
gnde bir tutan stma. Kr. gn aur
stma. 57a/2
beyn ki rz med rz n. Nbeti iki
gnde bir tutan stma. Kr. gn aur
stma. 57a/1
nvar: <Ar. Alemde meydana gelen olaylar.
n. 58a/7
[ 1 ]
re-i endm- n. 58a/7
nz: ad- nz Sincan als; (Paliuru spina) .
Kr.sincan als.
n. 41b/10
[ 1 ]
ad- n. 41b/10
nod: <Far. Nohut; (Cicer arietinum) . Kr. biml,

db- siyh, enrd- fs, remet.
lekeler kmas. 56b/2

ber-pst n.+y sur Vcutta krmz
lekeler kmas. Kr. alaca olma.
56b/3
nubd: <Ar. Hurma arab. Kr. arb.
n. 51b/17
[ 1 ]
nus: <Ar. Bakr. Kr. bar.
n. 39a/8
fu- n. Bakr r. Kr. bar
rgi. 39a/8
n.+ 52a/14
n.+ muri Rastk ta. Kr. rst
a. 52a/14
[ 2 ]
nud: <Ar. Aspir, yalanc safran; (Carthamus
tinctorius) . Kr. afr.

n. 51b/17
[ 1 ]
nuatl-kebed
mi
iler-r:<Ar.
Cierleri
tmek, cier ars. Kr. ciger ars.

n. 62b/8
[ 1 ]
n. 4a/16, 9a/13, 10a/4, 14a/12, 15a/15,
nuul: nuul- ce Karabiber gibi siyah, lezzetli
15b/9, 21a/7, 22b/7, 28b/13, 37b/2, 43b/20,
taneler; yabani kenevir tohumu. Kr. hdne-i berr.
46a/1, 57b/3, 62a/2 [14]

n. yaprana 4a/16
berr n. 28b/13
n.+ 52b/10
n.+ 52a/10
[ 1 ]
n.+ ce 52a/10
nu: <Ar. eitli bitkilerin zsuyundan
457
hazrlanm ifal urup.
[ 1 ]
n. 51a/21
rbh- n. Tilki zm, it zm;
(Solanum nigrum ). Kr. dilk zmi,
[ 1 ]
neb-aleb.
nura: <Ar. At sinei. Kr. at siegi.

[ 1 ]
nc: <Far. am aac ve yemii; (Pinus) . Kr. cam

oza. Bkz. nj.
fel.
n.+ 62b/4, 62b/5 [2]
[ 2 ]
n. 51b/14
n.+ b- sifd be-em Gz aksu
[ 1 ]
hastalna yakalanmak. 62b/4
nferd: <Far. Nilfer; (Nymphea) . Kr. nlfer.
n.+ b- siyh be-em Gz karasu
n. 52a/1
hastalna yakalanmak. 62b/5
[ 1 ]
n: <Far. Sarmak; (Hedera helix) . Kr. armau,

leblb.
n. 52a/7, 52b/5 [2]
nzll-m: <Ar. ounlukla gzn i basncnn

oalmasyla kendini gsteren, krle sebep
olabilen bir gz hastal, glokom, gze su
(karasu,aksu) inmesi hastal. Kr. gze u inmek.
[ 2 ]
nj: <Far. am aac ve yemii; (Pinus) . Kr. cam
n. 62b/7
[ 1 ]
aac. Bkz. nj.
n. 51b/21
[ 1 ]
nm: <? Gelincik iei; (Papaver rhoeas) . Kr.
gelinck.
oca: Ocak, ate yakmaya yarayan, piirme, stma,

snma gibi amalarla kullanlan yer.
o. 20a/7
n. 52a/1
[ 1 ]
[ 1 ]
o. kli Ocak kl. Kr. kister.
nre: <Far. Hamam otu, vcuttaki gereksiz kllar

almak iin kullanlan, amur kvamna getirilip
20a/7
od: Od, ate.
srlen toz, kire. Kr. kirec, kils, erzemiye.
o. 57b/17
n. 16b/14, 44b/21, 46b/3, 51b/11 [4]
[ 1 ]
[ 4 ]
o. yan Yank. Kr. urn-nr.
nrsuz: <Ar.+T. Nursuz, fersiz, donuk, mat.
57b/17
n. 58b/21
olan: Olan, ocuk.
[ 1 ]
n.
grmek
Donuk
grmek.
Kr.
remk. 58b/21
n: <Ar. Yaban eei. Kr. yabn eegi.
n. 52a/1
[ 1 ]
ndr: <Far. Niadr, amonyak. Kr. bnl-ar,
miln-nre. Bkz. nidr.
n. 31b/19, 33a/18, 48b/2 [3]
[ 3 ]
ne: <Far. en, iici.
n. 63a/12
[ 1 ]
hlhl n. Zehir ien kii. 63a/12
n: <? Peynir mayas. Kr. mya.
n. 51b/15
[ 1 ]
nm: <Ar. 1. rdek. Kr. rdek. 2. Bayku.
n. 51b/11
[ 1 ]
nvk: <Far. zm.
n. 23b/13
23b/13
nzl: <Ar. 1. ni, inmek, aa inmek. 2. nme,
n. 51b/21
o.
2a/15,
16b/21,
21b/16,
47a/4,
4a/21,
6b/17,
17a/4,18a/14,
9a/10,
19b/3,
14a/4,
20b/17,
35b/2,
41a/13,
42b/14,
47a/1,
47a/17,
50b/2,
52b/17,
54b/1,
58b/10, 59a/8, 60b/7, 63a/21 [24]

[ 24 ]
o. a Olana, kunduztaa otu,
cavir; (Ferula alaeochytris). Kr.
unduz yas, cvr, plc. 9a/10

o. a drler bir aac amdur 14a/4,
42b/14 [2]
o. dren Olandren otu. Kr.
annm. 4a/21
o. dren 63a/21
o. sidgiyile 20b/17, 47a/17 [2]
o. ourma 58b/10
o. yata 59a/8
ksz o. iegi 16b/21, 17a/4 [2]
ksz o. igdemi kszolan idemi,
ac idem, gz
idemi,sorncan
aac, ar kestane; (Colchicum
458
autumnale) .
41a/6, 44a/10, 51b/18, 53b/21, 55b/14,
Kr.amrn,eftimrn,srncn,
56a/11, 56a/12, 56a/20, 56b/17, 57b/7,
ferl-mhr, amek, amel, akne,
58b/12,
felcfen, aala, lubet-i
60a/3, 60a/4, 60b/4, 60b/4, 60b/5, 60b/8,
59a/10,
59b/21,
60a/3,
berber,lukebe,mms,yels2a/15,6
60b/9, 60b/18, 61a/11, 61a/12, 61a/12,
b/17, 18a/14, 19b/3, 21b/16, 35b/2,
61a/16, 61b/5, 62b/7, 62b/9, 62b/11, 63a/4,
41a/13, 47a/1, 47a/4, 50b/2, 52b/17,
63a/5,
54b/1 [12]
63a/20, 63a/21 [82]
olancu: Olanck, kk olan ocuk.
63a/12,
63a/17,
63a/19,
63a/19,
berr zeytndan o.-an ya 25b/15,
o.+lar 57a/15,59b/21[2]
26a/21 [2]
[ 2 ]
degirmen cevresinde o.-an toz 38a/4
oul: Oul, erkek evlat, yavru.

o.
59a/2,
7b/15,
7b/16,
dikensiz o.-an nba aac 19b/11

8a/19,
8b/9,
9a/11,
l o.-an 4b/18
10b/16, 11b/13, 11b/16, 16b/2, 16b/21,
l o.-an macn 13b/13
19a/13,
m zeytndan o.-an ya 26a/19
24b/2,
34a/10,
47b/20,
48a/4,
48b/17 [16]
ilme lzm o.-an eczlaru 1b/6
[ 16 ]
urundan o.-an zengr 10a/2
o. ot Oul otu, melisa, kovan otu;
mkil o.-an isimlerin 1b/6
(Melissa officinalis) . Kr. ovan ot,
pek o.-an otlara 8a/10
bala- b, plenger, terencn, aba-
semzlik o.-an urmya 33a/8
bdrenby,bdrencbya,berencn,
reyn, aba- terencn, reyn-

terencn, her, mtecne, mferri-i
alb-i mazn.7b/15, 7b/16, 8a/19,
9a/11, 10b/16,11b/13,11b/16,
16b/2,16b/21,19a/13, 24b/2, 34a/10,
47b/20, 48a/4, 48b/17 [15]
vilyetinde
o.-an
zeytndur
sdden o.-an ayma 12b/3

u zerinde o.-an you 14b/8
uda o.-an kerdeme 14b/1
o.-ana 16a/12, 60b/19 [2]
o: Ok.
o.-duda 1b/5
o. 33b/10
d o.-duda 1b/5
[ 1 ]
o.-madan 22a/1,58a/21[2]
olu: Oklu.
o.-maa 56b/17,57a/10[2]
o. 12a/21, 27a/1 [2]
del o.-maa 56b/17
[ 2 ]
o. kirpi Oklu kirpi, kemirgenlerden
kirpiye benzeyen dikenli bir hayvan;
(Hystrix cristatus). Kr. tes, suar.
12a/21
o. kirp 27a/1
1b/14,
55a/12,
55b/4,
55b/13,
55b/16, 55b/16, 55b/18, 56a/5, 56a/14,

56a/16, 56a/17, 56b/3, 56b/4, 56b/4, 56b/6,
56b/13, 57a/8, 57a/17, 57a/19,m 57a/20,
57b/7,
57b/8,
57b/9,
57b/15,
58b/13, 58b/15, 58b/18, 58b/19, 59a/11,
o. diyrda 48b/8
59a/20, 59a/21, 59b/13, 59b/17, 60a/2,
o.+dur 12b/10
[ 5 ]
ol-: Olmak, bulunmak, meydana gelmek.
o.a 17a/7, 17a/7, 26b/4, 48a/15, 54b/3[5]
o.-an 1b/6, 1b/6, 4b/18, 6a/5, 8a/10, 9a/8,
9b/3, 10a/1, 10a/2, 10b/15, 12b/3, 13b/13,
14a/14,
14b/1,
14b/8,
15a/10,
17b/2,
18b/18,
19b/11,
22b/7,
24b/4,
25b/15,
26a/19,
26a/21,
26b/1,
27b/1,
29a/18,
32a/7, 32a/17, 32b/16, 33a/7, 33a/8, 34a/1,

38a/4,
o.ma
57b/16, 57b/17, 57b/17, 58a/13, 58b/1,
o. 1b/10, 27b/13, 48b/8, 62a/15 [4]
34a/7,
gz araulu o.-maa 57a/10
57b/1,
ol: O.
37b/13,
sdn
10a/1
terkb o.-an ayric 9b/3
o. otna 8b/9
34a/3,
perverde o.-an emlec 32b/16
34a/11,
36b/8,
37a/15,
38a/9,
38a/12,
38b/18,
60a/8,
60a/11,
60a/19,60a/21,
60b/1,
60b/11,
60b/15,
60b/20,
61a/3,
61a/1,
61a/16, 61b/2, 61b/4, 61b/6, 62a/3, 62a/3,

62a/5, 62a/18, 62b/1, 62b/2, 62b/4, 62b/5,
62b/6, 62b/12, 63a/10, 63a/14 [66]
ar o.-ma 57a/19, 59b/17 [2]
alaca
o.-ma
55b/13,56b/3,
56b/13 [4]
sn o.-ma 1b/14
brit ba o.-ma 56b/6
cban o.-ma 58b/15
del o.-ma 55b/16, 62a/3 [2]
56b/4,
459
fsid o.-ma 55b/16, 58b/13 [2]
32a/13, 32a/19, 32b/10, 32b/13, 32b/18,
giciyik o.-ma 57b/7, 60a/19 [2]

gi
o.-ma
55b/4,
56a/5,
33a/19, 33a/20, 33b/14, 34a/13, 34a/15,
58b/18,
34a/16, 34a/17, 34b/2, 34b/3, 34b/7, 35a/6,
60b/15, 61a/1, 62a/5, 62b/5 [7]
35a/9,
helk o.-ma 60b/11

abs o.-ma 57b/17
36b/15,
imtil o.-ma 62b/12

issi o.-ma 63a/14
aat o.-ma 61b/2

nefes ar o.-ma 60a/11
sst o.-ma 63a/10
14b/4,
60b/6, 61a/8 [7]

o.-ur 2a/11, 2b/6, 3a/21, 3b/18, 4a/13,
58b/3,
59b/9,
58b/10,
59b/11,
59b/7,
59b/14,
terkb o.-an macndur 49b/17

ikr o.-nan eczlaru 1b/10
ikr o.-nan luatlaru 1b/7
o.-du 1b/12
9a/21, 9b/5, 9b/9, 10a/5, 10b/11, 11a/14,

12b/2,
14a/6,
tesmiye o.-du 1b/12
12b/12,
o.-mala 53a/12
14a/9,
sa o.-mala 53a/12
14a/12, 14b/16, 15a/3, 15a/15, 15a/17,
o.-m 23b/2, 23b/3, 24a/21, 26b/13,
15a/19, 15b/1, 15b/2, 15b/2, 15b/5, 15b/5,
51b/20 [5]
15b/7, 15b/14, 15b/15, 15b/15, 15b/19,
sa o.-m zencebl 51b/20
16a/11, 16a/18, 16b/5, 16b/5, 17a/2, 17a/9,
o.-ur 20b/17, 39b/1, 46b/8, 53a/12 [4]
17a/11, 18b/9, 18b/11, 19a/3, 19a/6, 19a/7,

20a/5,
[ 15 ]
20a/12,
terkb o.-ur 20b/17, 46b/8 [2]
20b/10, 21a/7, 21a/10, 21b/12, 21b/15,

22a/20,
22b/12,
24a/10,
24b/5,
25a/16,
25a/16,
23a/1,
24b/12,
25b/8,
26a/4, 26a/7, 26a/12, 26b/16, 27b/3, 28a/2,

29a/11,
29a/12,
29b/7, 29b/8, 29b/21, 30a/1, 30a/2, 30a/5,

31b/18,
57a/15,
59b/8,
terkb o.-an bdur 19a/16
8a/5, 9a/4, 9a/12, 9a/12, 9a/13, 9a/14,
31b/1,
53a/10,
o.-an 1b/7, 1b/10, 19a/16, 49b/17 [4]
7a/12, 7a/18, 7a/20, 7b/2, 7b/8, 7b/20,
31a/8,
53a/4,
tesmiye o.-ursa 1b/11
6b/19, 6b/20, 7a/8, 7a/10, 7a/10, 7a/11,
28a/12,
53a/4,
oln-: Yaplmak, meydana getirilmek.
4b/5, 4b/5, 4b/7, 4b/8, 5b/8, 5b/8, 6b/5,
28a/10,
52b/13,
[ 437 ]
4a/17, 4a/18, 4a/20, 4a/21, 4b/1, 4b/2,
28a/4,
45b/18,
o.-ursa 1b/11
o.-ub 1b/2, 39b/9, 56b/4, 58a/21, 58b/1,
25a/3,
45a/10,
45b/12,
peyd o.-ur 7a/12
asta o.-m 55b/15
24b/18,
44b/9,
45b/9,
o.-urm 25a/1, 29b/6, 37b/19 [3]
o.-sa 47b/5, 60a/10, 61b/19 [3]
22a/6,
44a/11,
45b/8,
l o.-ur 6b/19, 11a/21, 20a/12,
del o.-m 55b/17
23b/7,
43b/8,
45a/17,
53a/17 [4]
55b/17, 61b/8 [7]
23b/3,
41a/6,
42a/5,
63a/21 [243]
o.-m 24b/1, 25b/17, 31b/12,40a/9,55b/15,
21b/17,
41a/4,
41b/18,
59b/21, 60a/16, 60b/10, 61a/8, 63a/21,
15b/12,
29b/14, 32a/19, 40a/5, 47b/15 [8]
19b/15,
41a/2,
41b/13,
43a/14,
59b/7,
o.-maya 52a/9, 52b/7, 55b/14 [3]
19b/15,
41b/9,
56b/18,
o.-mama 60a/12, 62b/8[2]
19a/9,
40b/21,
41a/10,
54b/6, 55a/9, 55b/6, 55b/7, 56b/8, 56b/10,
af o.-ma 57a/20
13b/8,
38a/1,
53a/17, 53b/16, 53b/17, 54a/3, 54a/19,
ykl o.-ma 55b/18
13a/21,
40b/14,
51a/8,
verem o.-ma 59b/13
13a/17,
37b/1,
50a/8, 50a/10, 50a/16, 51a/5, 51a/7, 51a/8,
uyuz o.-ma 57b/17
11b/6,
37a/18,
48b/9, 48b/13, 49b/10, 49b/11, 49b/13,
unutsa o.-ma 61a/3, 62b/2 [2]
11a/21,
36b/16,
46a/6, 46a/18, 47a/11, 48a/2, 48a/3, 48a/6,
ar o.-ma 61a/16
11a/14,
35b/18,
42a/14, 42a/15, 42b/17, 42b/18, 43a/7,
menf o.-ma 61b/6
14a/10,
35b/15,
39a/14, 39b/5, 39b/13, 40a/13, 40a/21,
arau o.-ma 60b/1
3b/15,
35a/15,
38a/7, 38a/9, 38a/17, 38b/12, 39a/3, 39a/4,
ab o.-ma 62a/18
o.-maz
35a/9,
36a/12, 36a/14, 36a/15, 36b/2, 36b/14,
32a/9,
32a/10,
ab o.-ur 53a/12
on: On.
o. 1b/6
[ 1 ]
o. yl 1b/6
oul-: Onulmaz, iyilemez, mitsiz.
o.-maz 55b/6, 58b/6 [2]
[ 2 ]
460
o.-maz mara Tedavisi mmkn

olmayan, mitsiz hastalk. Kr. ay,
d- y. 55b/6, 58b/6 [2]
orta: Orta.
o.+snda 60a/15
3b/18, 4b/20, 5b/13, 6a/1, 6a/7, 6b/2,
7a/5, 8b/10, 9a/21, 9b/1, 9b/15, 10b/14,

10b/18,
11a/11,
11a/20,
12a/17,
13b/12,
14b/7,
11b/4,
15a/1,
11b/5,
15b/20,
16a/5, 18a/10, 18a/11, 18b/15, 18b/21,

21a/18,
20b/3,
21a/21,
20b/20,
23a/15,
21a/17,
23b/2,
23b/4,
25a/7, 27a/9, 27a/20, 27b/8, 28b/8, 32a/1,

36b/7,
37a/7,
38a/12,
39b/9,
40b/17,
42b/6,
37b/12,
37b/13,
38a/7,
39b/13,
40a/8,
40b/14,
43b/17,
50a/4,
52a/5,
53b/11 [59]
o. denren kimesne 7a/5
ay dzdkleri o. 28b/8
it ldren o. 20b/3
5b/13
19b/9,
18a/2,
19b/21,
r dili ddkleri o. tom 11b/4

uyru
ddkleri
o.
kki
10b/18, 15a/1 [2]
24a/5,
23a/7,
23a/21,
24a/9,
23a/17,
23a/18,
23b/9,
23b/16,
25a/10,
25b/10,
23b/9,
24a/10,
26a/10, 26a/14, 26b/13, 27a/3, 27a/17,

27b/2,
27b/6,
28a/16,
30b/5,
28a/17,
31b/17,
33a/19,
33b/16,
27b/17,
28a/7,
28a/16,
30a/2,
30a/9,
30a/16,
32a/10,
33a/10,
32a/4,
35a/5,
35a/8,
37a/3,
38a/16, 38b/4, 38b/20, 39a/1, 39a/1, 39a/4,

39a/7, 39b/6, 39b/10, 39b/18, 41a/5, 41a/8,
41a/9, 41a/10, 42b/4, 42b/7,43a/4, 43a/7,
43a/11,
43b/7,
44b/18,
44b/21,
44b/7,
45a/2,
44b/11,
44b/17,
45a/8,
45a/14,
45a/16,
45a/16,
45b/5,
45a/13,
45b/9,
45b/15,
46a/5,
46a/12,
46b/5,
46b/9,
47b/1,
47b/9,
47b/15,
48a/13,
52b/4,
52b/9,
52b/15,
52b/21,
54a/21, 54b/7, 54b/9, 54b/12 [218]

acc o.+dur 12a/21
az acu ddkleri o.+dur
38a/16,
39a/7 [2]
a o.+dur 20b/7
bayl drler bir o.+dur 20b/1
oulcan aran o. 18b/15
cemrea drler bir o.+dur 46b/9
yeil o. 37b/13
6a/9, 8a/9, 16a/15, 21b/19, 24b/13,
26b/14, 31a/17, 33a/15, 48a/7, 48a/12,

52a/9, 52b/7 [12]
crdk drler bir o.+dur 12a/8

deresk drler bir o.+dur 10a/16
derys drler bir o.+dur
13b/11,
54b/12 [2]
aulu o.+a 8a/9
dlengec uyru drler bir o.+dur
al gideren o.+a 48a/7

o.+dur 1b/17, 2a/2, 2a/2, 2a/18, 3b/4,
3b/8, 3b/9, 3b/13, 3b/16, 3b/17, 3b/19,
3b/21, 4a/11, 4a/12, 4a/12, 4a/13, 4a/14,
4a/15, 4a/21, 4a/21, 4b/3, 4b/5, 4b/16,
4b/17, 4b/20, 5a/2, 5a/7, 5a/12, 5a/13,
5a/15, 5b/3, 5b/3, 5b/14, 6a/1, 6a/2, 6a/3,
6a/13,
22b/9,
23a/20,
aulu o.+dur 7b/9
r uyru ddkleri o. dibi 27a/20
6b/16,
7a/3,
7a/7,
7a/20, 7b/8, 7b/9, 7b/13, 8a/15, 8b/2, 8b/4,

8b/6, 8b/8, 9a/15, 9a/20, 9b/6, 9b/7, 9b/13,
11b/10,
19a/8,
adam eli drler bir o.+dur 44b/21
semz o. 18a/11
11b/9,
19a/6,
18a/1,
53a/4, 53b/4, 54a/1, 54a/6, 54a/13, 54a/16,
u etmegi drler bir o. tomdur
10a/16,
18a/16,
52a/20,
ur o. 40b/14
10a/12,
17b/21,
50b/19, 51a/5, 51a/10, 51a/12, 52a/13,
urdluca o. 42b/6
6a/11,
17a/8,
16a/6,
17b/19,
48b/11, 49a/14, 50a/18, 50b/4, 50b/16,
araca o. 19b/4, 25a/7, 40b/17 [3]
6a/7,
16b/17,
14b/20,
17a/20,
47a/11,
rdk drler biro.39b/9,39b/13[2]
o.+a
14a/2,
46b/16, 47a/6, 47a/8, 47a/8, 47a/9, 47a/11,
stiyn ddkleri ac o. 27b/8
13b/21,
14b/19,
22b/8,
ot: 1. Ot, bitki. 2. la, ecza, ila ham maddesi.
19b/4,
13b/11,
20b/9, 21a/10, 21b/3, 21b/15, 22a/7, 22b/1,
gz o.+snda 60a/15
19a/1,
13b/10,
20a/12, 20b/1, 20b/2, 20b/4, 20b/7, 20b/9,
[ 1 ]
o.
13b/9,
11a/1,
12a/8,
11a/10,
12a/19,
11b/2,
12a/21,
12b/2, 12b/2, 12b/6, 12b/12, 13b/2, 13b/4,
39a/1
ilan armsa drler o.+dur 13b/4
issi o.+dur 38b/20
na oulu bir o.+dur 20b/9
oyun ran ddkleri o.+dur 7a/3
unduz drler bir o.+dur 42b/7
u anad drler bir o.+dur 11a/10
mm boyadular o.+dur 18a/2
kse ddkleri o.+dur 11a/1
oulcan rar bir o.+dur 4b/17
avan aya drler bir o.+dur 47a/6
yemil o.+dur 12b/6
yr siki ddkleri o.+dur 11b/2
461
yr zerine yaylan o.+dur 14a/2

yumadc bir o.+dur 48a/13
o.+ 2a/4, 2a/18, 3a/11, 3a/14, 3a/15,
3a/18, 3b/6, 4a/11, 5a/6, 5a/10, 7a/4, 7a/4,
7a/5, 7a/7, 7b/2, 7b/5, 7b/8, 7b/9, 7b/10,
7b/12, 7b/15, 7b/15, 7b/15, 7b/16, 7b/21,
7b/21, 8a/4, 8a/12, 8a/17, 8a/19, 8b/11,
8b/12, 8b/13, 8b/14, 8b/15, 8b/16, 8b/20,
9a/1, 9a/8, 9a/11, 10a/8, 10a/8, 10b/3,
10b/16, 10b/19, 10b/19, 11a/11, 11b/12,
11b/13, 11b/15, 11b/15, 11b/16, 11b/17,
11b/17, 12a/16, 12a/17, 12b/16, 13a/7,
13a/11,
13b/11,
14a/21,
14b/6,
13b/16,
14b/21,
14a/5,
14a/7,
14b/21,
15a/9,
15b/4, 15b/4, 15b/8, 15b/11, 16a/4, 16a/6,

16a/6,
16a/9,
16a/11,
16a/11,
16a/12,
16b/5,
16b/10,
16a/13,
16a/14,
16b/2,
16b/11,
16b/14,
16b/21,
17a/1,
17a/7,
17b/5, 17b/10, 17b/14, 17b/17, 17b/20,

18a/1, 18a/1, 18a/7, 18a/19, 18a/20, 19a/3,
19a/3,
19a/7,
19a/13,
19b/13,
19b/19,
20a/1,
20a/2,
20a/13,
20a/15,
20a/15,
20a/15, 21a/2, 21a/3, 21a/9, 21b/2, 21b/21,

22a/2,
23b/15,
24b/7,
25a/14,
22b/4,
22b/5,
23b/20,
24b/11,
22b/10,
24a/6,
24a/15,
22b/11,
24b/2,
24b/12,
25a/5,
25a/11,
25b/2,
25b/3,
25b/13,
25a/14,
25b/16, 26a/11, 26b/8, 26b/10, 26b/11,

26b/11, 26b/14, 26b/21, 27a/5, 27a/13,
27b/7,
28b/12,
29a/6,
29a/9,
28b/13,
28b/18,
29a/14,
29b/16,
29a/2,
30a/15,
30b/2, 30b/5, 30b/16, 30b/18, 31a/1, 31a/3,

31a/3, 31a/4, 31a/13, 31a/20, 31b/2, 31b/5,
31b/11, 32a/4, 32a/4, 32b/3, 32b/5, 32b/9,
32b/19,
34a/11,
35a/3,
33a/9,
33a/9,
34a/12,
35a/21,
34a/7,
34a/20,
34b/2,
35b/1,
36a/11,
34a/10,
35a/2,
36a/20,
36b/16, 36b/16, 36b/18, 37a/4, 37b/11,

37b/16, 38a/10, 38a/13, 38a/21, 38b/7,
38b/13, 38b/14, 38b/15, 38b/17, 39a/2,
39a/5,
39a/14,
39b/3,
39b/16,
40a/2,
40a/12, 40a/21, 40b/3, 40b/19, 40b/21,

41a/16,
41a/20,
41b/3,
42a/2,
42a/17,
43a/5,
43a/10,
43b/9,
44a/7,
44a/14,
44a/16,
44a/18,
44b/10,
45a/2,
45a/4,
45b/21,
46a/7,
46b/21,
47b/20,
47b/20,
48a/5,
45a/20,
47a/7,
48a/7,
42a/6,
43b/14,
44b/6,
45b/11,
47b/2,
48a/18,
48a/19, 48a/20, 48b/7, 48b/17, 48b/17,

49a/4,
49a/4,
49a/21,
49b/16,
49b/21,
50a/13, 50b/5, 50b/11, 50b/20, 51a/14,

52a/11,
52a/13,
53b/19,
54b/8, 54b/9 [266]

a an o.+ 24a/15
54a/2,
54b/7,
aa o.+ 7a/4, 10a/8,

14b/21,16a/11,18a/1,
21a/2,36b/16,54b/9 [8]
areb o.+ 33a/9
altun o.+ 5a/10, 17b/17, 17b/20,
25a/14, 26b/14,35a/21,47a/7[7]
at o.+ 17a/7, 21b/2,
21a/9,24b/7,34a/12 [5]
ayru
o.+
13b/11,
13b/16,
15a/9,
37b/11, 38b/13, 52a/13 [6]

ayva ana o.+ 18a/20
baldr ara o.+ 35a/3
bambul o.+ 33a/9
berr ora o.+ 25b/13
bca o.+ 24b/11, 24b/12 [2]
bldrcn o.+ 7b/9
buza o.+ 34a/20
bstn gyeg o.+ 32b/3
bn o.+ 20a/15
bdn o.+ 51a/14
crek o.+ 32b/9
etk o.+ 2a/18
yan o.+ 17b/5,22b/11,37a/4 [3]
irilik o.+ 7b/21
deve o.+ 24a/6
dlfl o.+ 3a/18
dilk aa o.+ 28b/13
geven o.+ 40b/21
gyinek o.+ 39a/14
glgn o.+ 27a/5
gyegi o.+
2a/4, 20a/13, 29a/6,
32b/19, 50a/13, 50b/5, 52a/11 [7]

haba o.+ 25b/16, 26a/11 [2]
amm
o.+
25b/3,35b/1
38a/13,
44a/16 [4]
ayrnl o.+ 26b/8
ll o.+ 7b/5
urs gzi o.+ 35a/2
ilan o.+ 31a/1, 40a/2 [2]
ilan bca o.+ 20a/2, 31a/3 [2]
it ldren o.+ 22b/10
kirec o.+ 16b/14
anbl o.+ 36b/18
andebl o.+ tomna 41a/20
anariyn o.+ 7a/5, 28b/12 [2]
ara crek o.+ 16a/13, 16a/14, 27b/7,
29a/2, 29a/9, 31a/3, 31b/5, 31b/11,
32a/4, 44a/7, 44a/18, 45a/4 [12]
ara
rek
o.+
3a/14,
8b/14,8b/15,11b/15,14a/5,14a/7,
26b/10, 30a/15, 30b/5, 45a/2 [11]
araca o.+ 19b/13
arnca o.+ 40b/19
lr o.+ 8a/17
5a/6,
462
lur o.+ 3b/6, 17b/10 [2]
an ula o.+
lur o.+ drlmezi 34a/7
18a/19, 31a/20, 32b/5 [5]
oc o.+ 7a/7, 10b/19 [2]

ovan
o.+
7b/12,
7b/15,
7b/15,
43b/14, 47b/20, 48b/17 [6]

ulunc o.+ 14a/21, 15b/11,
16a/12,
22a/2 [4]
uzun o.+ 8b/16, 11a/11, 15b/4,

15b/8, 23b/20,26b/11,29b/16,
o.+
30b/16,
34a/11,
ala o.+ 25a/14, 34b/2 [2]
uz butra o.+ 36a/20

uz ula o.+ 16a/6, 21b/21 [2]
uzun o.+ 15b/4, 26b/11 [2]
ora o.+ 30b/2, 31a/13 [2]

ulam o.+ 45b/11
uruz o.+ 16a/9
marama o.+ 22b/5
yabn ora o.+ 14b/6
mercimek o.+ 10b/19
yanda o.+ 25a/5
misk o.+ 38a/21, 40b/3 [2]
yirticiler o.+ 36a/11
nzle o.+ 3a/11, 25a/11, 48b/7,
yonca o.+ 41a/16, 42a/2, 42a/6,
49a/21, 49b/21, 50b/11 [6]
42a/17 [4]
nevrz o.+ 3a/15, 8a/4, 11b/15,

13a/11, 44b/10, 45b/21, 48a/7, 48a/18,
49a/4, 50b/20 [10]
oul o.+ 7b/15, 7b/16, 8a/19, 9a/11,
10b/16,11b/13, 1b/16, 16b/2, 16b/21,
19a/13, 24b/2, 34a/10, 47b/20, 48a/5,
48b/17 [15]
o.+dur
8b/15,
46a/8,
46b/15,
47b/18,
53b/18, 54a/11 [6]

boas o.+dur 53b/18
eyrelti o.+dur 8b/15
uzun o.+dur 46a/8
marama o.+dur 54a/11
nzle o.+dur 47b/18
pamul o.+ 40a/12
sdlgen o.+dur 46b/15
pire o.+ 43a/10
o.+na 2b/2, 7b/11, 8b/9, 20b/5, 28a/10,
rbs o.+ 54b/8
29a/9, 29a/21,29b/1, 29b/20, 33a/18,
semz o.+ 10b/3, 47b/2 [2]

semz o.+ tom 12b/16, 16b/5[2]
7b/2,
7b/21,
8a/12,
8b/11, 8b/12, 8b/13, 8b/20, 9a/1, 9a/8,

11b/17, 17a/1, 19b/19, 22b/4, 23b/15,
25b/2, 38a/10, 38b/7, 38b/15, 39a/2,
39a/5, 39b/16, 43b/9 [22]
drfl o.+na 28a/10

kekik o.+na 50a/14
ovan o.+na 33a/18
sevgi o.+ 40a/21
uzun o.+na 29a/9
sevg o.+ 45a/20
oul o.+na 8b/9
scan o.+ 11b/17
ora o.+na 43a/3
san o.+ 27a/13
yabn kekik o.+na 2b/2
san ula o.+ 28b/18
o.+nu
sirken o.+ 26b/21
10a/7, 17b/18, 18a/7, 18b/12,
21b/10, 22a/18, 23b/18, 24b/11, 25b/16,

10a/8,
14b/21,
16a/11,18a/1,21a/3, 36b/16, 48a/20 [8]

a o.+ 54b/7
31a/4,
26a/11, 28a/21, 32b/21, 45a/20 [13]

berr semz o.+nu sdlsidr 10a/7
berr semz o.+nu sdlsine 18a/7
armau o.+ 20a/15, 38b/14 [2]

7b/10,
berr ora o.+na 40a/14

deve o.+na 20b/5
lur o.+na 29b/1
sevd o.+ 7b/8, 41b/3 [2]
48a/19, 49b/16 [5]
altun o.+na 29b/20
arnca o.+na 7b/11
serce dili o.+ 19a/7, 49a/4 [2]
7a/4,
40a/14, 43a/3, 46b/5, 50a/14 [14]
ara rek o.+na 29a/21, 46b/5 [2]
semzlik o.+ tom 37b/16
o.+
aalu
38b/17, 46b/21, 53b/19, 54a/2 [6]

tora o.+ 31b/2
uzun o.+ kki 17b/14
an
teke
trfl o.+ 19a/3
43a/5,44b/6,46a/7 [10]
o.+
ra o.+ 16a/4
aul o.+ 32a/4
tarn o.+ 13a/7, 19a/3 [2]
29a/14 [3]
suln
r dili o.+ 16b/10, 18a/7, 20a/1 [3]
irken o.+ tom 12a/17
u etmegi o.+ 12a/16, 20a/15,
o.+
r o.+ 4a/11
htere o.+ 30b/18, 44a/14 [2]
urluan o.+ 16a/6
semzlik
11b/12, 16b/11,
39b/3,
nyn o.+nu tom 45a/20

geven o.+nu am 22a/18, 32b/21
[2]
463
ara
crek
o.+nu
kki
21b/10,
d: 1. Safra; safra kesesi. 2. Sr, kz.
28a/21 [2]
.+e 48a/18
lur o.+nu 17b/18

lur
o.+nu
[ 1 ]
drlmezi
18b/12,
23b/18,24b/11, 25b/16, 26a/11 [5]

o.+lara 2b/6, 8a/10, 28a/2 [3]
karlan bitki, bur; (Viscum album). 2. kse otu

saplarndan
o.+lardur 54b/6
5a/14, 6b/3, 24a/14, 30a/2, 30a/3,
31b/1,
40a/4,
41a/8,
44a/21,
obanpskl
kabuklarndan
ku tutmakta kullanlan denek. Kr. burc, sibstn,

ma, maa, mu, nebr, abl-kelb, db-
siyh, benn.
47b/14 [11]
. 2a/12, 11a/1, 22b/7, 27b/5, 28a/14,
[ 603 ]
47b/20, 49b/15, 51a/3, 52b/9 [9]
o.+u mvesidr 30a/2

ayu
veya
karlan yapkan macun ve bu macunla bulanarak
ydi drl til o.+lardur 54b/6

30a/10,
erik vb. aalarn dallar zerinde asalak olarak

yaayan, zme benzer yemi veren, saplarndan kse
pek olan o.+lara 8a/10
o.+u
kse: <Gr. 1. kse otu; elma, armut, hlamur, kiraz,
eli
drler
bir
o.+u
[ 9 ]
kkidr
. ddkleri otdur 11a/1
44a/21
. dzdkleri yemi
ceblheng drler bir o.+u tomdur
52b/9 [3]
30a/3
cbn
27b/5, 47b/20,
dikeni
ddkleri
. dzdkleri yemiine 2a/12
o.+u
. dzdkleri yemi urus 49b/15
bygidr 41a/8
sere dili ddkleri o.+u aac 5a/14
ksr-: ksrmek. Kr. e-- dnem, ufden-i
r uyru ddkleri o.+u dibi
dim.
.-mek 55a/16, 58a/2 [2]
6b/3
[ 2 ]
otla: Otlak, mera, ayr.
ksrk: ksrk. Kr. aa, rebev, zanek, srf,
o. 54b/9
srfe, sul.
[ 1 ]
otsuz: Otsuz, otu olmayan.
o. 7b/1, 8a/21 [2]
[ 2 ]
58a/12, 58b/17, 59a/6, 59a/11, 59a/12,
59a/17, 59a/21 [7]

.+den 59a/19
o. avdar Otsuz avdar. Kr.

behmen, pesek. 7b/1
o. avdardur 8a/21
[ 8 ]
ksz: ksz.
. 2a/15, 6b/17, 16b/21, 17a/4, 18a/13,
19b/3,
otur-: Oturmak.
21b/15,
35b/2,
38a/20,
41a/13,
o.-aca 58a/8
47a/1, 47a/3, 50b/2, 52b/17, 54b/1 [15]
o.-an 19a/4,21b/7,36a/10, 37a/16 [4]
[ 15 ]
o.-anlara 58a/1
. igdemi 38a/20
o.-du 59a/16
. olan iegi 16b/21, 17a/4 [2]
o.-salar 13b/20
. olan igdemi kszolan

idemi, ac idem, gz
[ 8 ]
idemi,sorncan aac, ar kestane;
otura: K, makat, ans.
(Colchicum autumnale) . Kr.amrn,
o.+da 58b/15
eftimrn,srncn, ferl-mhr,
[ 1 ]
amek, amel, akne,felcfen, aala,
oyna-: Oynamak, sallanmak, hareket etmek, (kalp)
lubet-i berber, lukebe, mms,
arpmak.
yels 2a/15,6b/17,18a/13,
o.-ma57b/14, 61a/19 [2]
19b/3,21b/15,35b/2,
yrek o.-ma Kalp arpnts. Kr.
41a/13,47a/1,47a/3,
afan, dil-kbe, bk, gften-i dil.
50b/2,52b/17,54b/1[12]
57b/14, 61a/19 [2]

o.-mas58a/22, 60a/17 [2]
[ 4 ]
yrek o.-mas 58a/22, 60a/17 [2]
kz: kz.
. 28b/19, 44b/12, 45b/8[3]
. a kz hayvannn ak kemii.
Kr. kabl-baar. 44b/12
. ya kzden kartlan ya. Kr.
semen-i ar. 28b/19
464
. yemi kz yemi, burak. Kr. gv-
laul-ar, eceret-l,
meeng, burca. 45b/8
ariyetl-ced, fr, kermetl-
.+den 20a/17
bey. 6a/14, 10a/18, 18a/17, 32a/15,
.+i 53a/9
33b/1, 38b/2, 39a/19, 39a/21, 43b/4,
[ 5 ]
52b/11, 52b/12, 53b/3, 54a/11, 54a/17,
a .+i Da kz, yabani kz.
54a/18 [15]
Kr. vabel, n. 53a/9
. gli dibi 46a/10
l-: lmek.
rtl-: rtlmek, kapal kalmak, kaplanmak.
.-megile 63a/13
.-mek 59a/19
.-r 19a/4, 21b/7,30a/6,36a/10, 37a/17 [5]

.-rler 33b/17
[ 1 ]
rmcek: rmcek; (Aranea). Kr. ankebt, tefr,

adr, verend
[ 7 ]
. 5a/13, 12b/1, 12b/3, 21a/16, 36a/14,
ldr-: ldrmek.
52a/4, 52b/2, 53a/13 [8]
.-en 20b/3,22b/10,53a/21,53b/17 [4]
[ 8 ]
areb .-en 53a/21
. ddkleri bcek 53a/13
it .-en ot 20b/3
it .-en ot Kpekldren,
. evi rmcek a. Kr. eber-
kargabken, meyvesi zehirli bir aa;
kkiy, tufne, nescl-ankebt.
(Stryhnos nuxvomice). Kr.nl-
12b/1, 52a/4, 52b/2 [3]
kelb. 22b/10
oyun .-en Koyunkran,
. evine 5a/13
yken: Akcier.
koyunldren, binbirdelik otu, kan otu,
. 59a/2
kl otu, kuzukran, mayasl otu, yara
otu; (Hypericum) . Kr. heyyfrn,

endersamn, hfrn. 53b/17
.-r 7b/14, 13b/20, 20b/1 [3]
. ars Akcier hastal, zatrre.

Kr. re. 59a/2
.+de 58b/1, 59a/21 [2]
.+i 24a/9
[ 7 ]
[ 4 ]
ldrci: ldren, lmcl, lme sebep olan, lme
deiz .+i Bir tr deniz canls. Kr.
yol aan.
rabbetl-bar. 24a/9
. 55b/17
[ 1 ]
. veremler lmcl veremler, urlar.
Kr. evrm, ber. 55b/17
yetien, yaz k yapraklarn dkmeyen, yabanglne
: n.
benzer, iekleri gzel kokulu bir eit kk aa.
.+ine 8a/1
Kr. ayss.
.+nde 55b/14
p. 40a/12
[ 2 ]
[ 1 ]
rdeg: rdek. Bkz. rdek.
p. ot 40a/12
.+e 4b/6
[ 1 ]
rdek: rdek;
nm, evvez.
( Anas).
panbu: <Far. Bkz. panbu.

Kr.
blbl,
mur-
b,
lab, aralris, la, .
. ddkleri u 49a/8
p.
ren: ren, eski yap veya kent kalnts.

6a/14, 10a/18, 18a/17, 32a/15, 33b/1,
39a/19,
39a/21,
[ 3 ]
birs, un, udn, um, r, ayef, aym, b,
[ 3 ]
38b/2,
p.+a 32a/20, 35b/19, 35b/20 [3]

panbu: <Far. Pamuk; (Gossypium) . Kr. penbe,
. 9b/18, 49a/8, 51b/11 [3]
pamul: <Far.+T. Pamukluk otu, ormanlarda
43b/4,
46a/10,
52b/11, 52b/12, 53b/3, 54a/11, 54a/17,

54a/18 [16]
[ 16 ]
. gli ren gl, bir tr sarmak,
ak asma, ylan zm. Kr. ilan zmi,
falmns, hezr-cen enblis lf,
8b/18, 20a/6, 20b/14, 34a/9, 34a/9,
34b/13,
36b/21,
37b/4,
40b/7,
40b/16,
41a/10, 41b/13, 42b/3, 43a/1 [14]

p. ekirdegi Pamuk ekirdei. Kr.
kle. 43a/1
p. oza 41a/10
p. tomna 20b/14
p.+ 34b/10
[ 15 ]
465
p.+ berr Yabani bir tr pamuk.

Kr. ar. 34b/10
pancar:
Pancar;
vndr.
(Beta vulgaris).
karmnn piirilerek soutulmasyla yaplan bir tr

tatl. 2. Szlm, saf hale getirilmi, rafine edilmi.
Kr.
uundur,
Kr. sirard.
p. 27b/10, 50a/19 [2]
p. 14a/6, 31a/13 [2]
[ 2 ]
[ 2 ]
mmiy-y p. Deniz mumyas, Lut
p: <Far. Ayak. Kr. aya.
Glnden kan bir eit zift. Kr.
p. 58a/13
zift, afrl-yehd. 50a/19
derd-i p. Ayak ars. Kr. aya

ars, nrs. 58a/13
ppdya: <Far.<Gr. Papatya iei; ( Matricaria
chamomilla) . Kr. antms, bbnec, pene-i mh,

tufful-ar, abaul-baar, mmiln, ful-
p.+y 45b/15
ar, kbel.
[ 2 ]
gnd-i p.+y kh t siyegi, yaban
prasas, da gendenesi; (Allium
porrum) . Kr. it siki, farsiyn.
45b/15
paz: Paz, yaban pancar, yabani spanak; (Beta
vulgaris varcicla). Kr. esved.

p.+ya 2b/1
p. 2a/17, 4b/19, 4b/19, 5a/19, 6a/16,

8a/12, 8b/13, 9b/21, 11b/7, 12a/5, 13a/5,
16b/9, 16b/12, 20a/2, 20a/10, 21a/1,
21a/12, 29b/21, 30b/1, 31a/14, 35b/3,
36b/20, 37a/9, 38a/21, 39b/21, 41a/15,
42b/9, 43a/5, 43a/8, 49b/1 [30]
p. iegi 6a/16, 8a/12, 11b/7, 16b/12,
[ 1 ]
20a/10,21a/1,21a/12, 39b/21, 43a/8 [9]
pazu: Bkz. paz. Kr. sil, ala.
p. iegine 12a/5,
p. 27b/19, 30a/2, 33b/6 [3]
13a/5,16b/9,29b/21[4]
p.+s 15a/11, 16b/17, 27b/12, 43b/9 [4]
p. iegin arus 4b/19
u p.+s Su pazs. Kr. ca, sill-
berr iri p. 4b/19
m, kec. 27b/12, 43b/9 [2]
berr iri p. iegi 31a/14
a p.+s Da pazs. Kr. arzdr,

cl, alm, sil-i cebel. 15a/11,
16b/17 [2]
iri p. 2a/17, 5a/19, 9b/21, 37a/9,

41a/15 [5]
iri p. iegi ri papatya, sr
p.+sna 6b/6, 14a/19, 27a/20 [3]

[ 10 ]
papatyas,srgz, mast iei,
arnika; (Arnica montana). Kr. r
u p.+sna 14a/19
gzi, behr, bbne-i gv, uuvan,
a p.+sna 6b/6, 27a/20 [2]
aeryn,ubzl-urb, eceretl-
pdih: <Far.+Ar. Padiahla ilgili, padiaha ait.

[ 1 ]
benm- p. entiyana otu; (Gentiana
lutea) . Kr. nyn.
kfr, ekeze, aynl-baar, adlar, adl-mar, ayn- l, ar,
p. 11a/9
11a/9
pur: <Far. Fil hastal, ounlukla bacaklarn

iip fil aya biimini almasyla beliren bir hastalk.
p. 56a/16
[ 1 ]
plenger: <Far. 1. Oul otu; (Melissa officinalis) . 2.

Karanfil yarpuzu. Kr. oul ot, aranful- bstn,
felenc-i mk.
p. 11b/12
[ 1 ]
plc: <Far. Olana, kunduztaa; (Ferula

p. 9a/10
[ 1 ]
pl: <Far. Siil. Kr. sigil.

p. 56b/3
[ 1 ]
plde: <Far. 1. Pelte; niasta, bal veya hurma ve su
kerk, mh. 8b/13, 30b/1, 35b/3,

42b/9, 43a/5, 49b/1 [6]
irice p. iegi 36b/20
r gzi ddkleri iri p. iegi 20a/2
yabn p. iegi 38a/21
p.+dur 2a/10
ir p.+dur 2a/10
p.+nu 3b/11
[ 32 ]
pre: <Far. Para.
p.+si 20b/6
[ 1 ]
sasu p.+si Saks paras, amurdan
yaplan, atee dayankl kap, anak,
mlek. Kr. azef. 20b/6
prisyn: <Gr. Bir tr burak, gvercin otu. Kr.
bura, berbern.
p. 10a/19
[ 1 ]
py-zehr: <Far. Panzehir, zehrin etkisini ortadan
466
kaldrabilme zellii olan madde, antidot. Kr.
p. 21a/8, 45b/20 [2]
bzehr, acert-teys, fdzehr.
[ 2 ]
p. 9b/4, 19a/9, 38b/9 [3]
p.
[ 3 ]
tom
Pamuk
tohumu.
Kr.
aysefc. 21a/8
pek: 1. Sert, kat. 2. Salam, dayankl. 3. Hzl.

p. 8a/10, 35a/10, 58b/3, 60a/6, 60a/8,
penc: penc-i mh Papatya iei; (Matricaria

chamomilla). Kr. ppdya. Bkz. pene-i mh.
p.+i 11b/7
62a/7, 63a/1 [7]
[ 1 ]
[ 7 ]
p.+i mh 11b/7
p. banlar Sert banlar. Kr. ulb-
pene: <Far. 1. Pene. 2. Bir eit sarmak. Kr.
dmml. 60a/6
p. astal Hzl
armau.
ilerleyen
tedavisi zor olan hastalk. Kr. ulb-
p.8b/9,8b/9,11b/20,11b/20,43b/3,43b/3 [6]
bezr-i
bmr. 60a/8
p. olan otlara Kr. butt.
8a/10
p.
Sarmak
tohumu.
Kr.
abbn-nl. 8b/9
p.+i 11b/7
p. szdur 63a/1
p.+i mh Papatya iei;
p. zlar 58b/3
(Matricaria chamomilla). Kr. ppdya.
pelste: <Far. Fil kemii. Kr. fl kemgi.
Bkz. penc-i mh. 11b/7
p. 8b/21
p.+si 44a/21, 50a/17 [2]
[ 1 ]
[ 9 ]
peleng: <Far. Kaplan. Kr. aplan, nimr.
ayu p.+si Ayeli, aypenesi,
p.19a/11, 52a/18, 52a/18[3]

p. uyru dibinde 19a/11, 52a/18 [2]
iekleri kurutularak aylara koku
nerg-i p. Badem byklnde
vermesi iin katlan, ok yllk, dikenli
kaplann kuyruk sokumunda olan bir
ve otsu bir bitki; (Acanthus hirsutus).

Kr. azanbel, muryfn, keffd-
ta. Ste koyulunca st kesilir.
dbbe. 44a/21
Merhemi nasrlara ve yaralara
penefe: <Far. Meneke; (Viola tricolor) . Bkz.
faydaldr. 52a/18
benefsec, benefe, bnef. Kr. ferfr, ferme.
p.+i 7b/2
p. 8a/13, 29a/3, 37a/21, 39a/2, 39b/10 [5]
[ 4 ]
p.+i
mk
Kaplan
penesine
benzeyen ho kokulu bir iek. 7b/2
p. iegi 39b/10
p. yemiine 37a/21
peln: <Gr. Pelin otu, yapraklarnda ve dier
p.+si13a/8,27b/2,30b/9,
blmlerinde ok ac, kokulu bir madde bulunan,
38a/4,39a/18,40a/10 [6]
hekimlikte kullanlan bir bitki, ac pelin, akpelin;
it p.+si Kpekmenekesi, yabani
utra, r, rebel, kutr-rm.
sbnec, h-bk, bnek, festl-
(Artemisia absinthium) . Kr. bell, afsentn, aza,

p.
1b/17, 16a/14, 21a/19, 22a/8, 24b/10,
43b/12 [6]
kelb, ayssetl-kelb, bernf, tesse.

13a/8, 27b/2, 30b/9, 38a/4, 39a/18,
p.+i 37a/14
40a/10 [6]
[ 7 ]
a
meneke; (Viola Canina) . Kr.
p.+sine 7b/7
p.+i
Yabani
pelin
otu.
Kr.
amr. 37a/14
pelm: <Far. Artk, pislik, posa. Kr. aac psas.
p. 9a/5
[ 1 ]
peltek: Peltek; tutuk, titrek konuma. Kr. retbe.
p. 59a/2
[ 1 ]
pelye: girn- ede-i pelye Gz kapann armas.
p. 61a/18
[ 1 ]
girn- ede-i p. 61a/18
[ 12 ]
it p.+sine 7b/7
penr: <Far. Peynir. Kr. cbn,
p. 2b/7, 14b/2, 29a/16, 48a/20, 51b/15 [5]
p. aldular mya Peynir mayas.
Kr. n. 51b/15
p. uy Peynir suyu. Kr. mlcbn. 48a/20
te p. Taze peynir.
Kr. sadn.
29a/16
p.+i 12b/1
[ 6 ]
penbe: <Far. Pembe, pamuk. Kr. panbu, keref,
seyyid z p.+i Yumuak, beyaz bir
kersef.
ta, idrar ta, kum ta 12b/1
467
perde: <Far. Perde.
[ 3 ]
p. 36b/1, 47a/12, 57a/15 [3]
ars- p. Bir eit krmz gl. Kr.

lal-gn 36b/1, 47a/12 [2]
dimu p.+si 59a/13
[ 1 ]
yaplan arpa ve budaylar. 2. Otsuz avdar. Kr.
otsuz avdar.
p. 8a/21
gz p.-mek Gzde katarakt olmas.

p.-r 58b/16
[ 2 ]
[ 1 ]
pestnc: <Far. Klr otu, di otu, hilal otu, msr
anasonu; (Ammi visnaga) . Kr. ll, lur. Bkz.

bstnbc.
p. 8a/17
perdne: <Far. 1. Yarpuz. Kr. yarpuz. 2. Gl-i
[ 1 ]
yusuf, bostan gzeli, begbrki, horoz ibii, mahmur

iei. Kr. gl-i ysuf, mr-i n, suln brgi,
mamr iegi, bstn-efrz.
p. 8a/19
pesek: <Far. 1. Harman yerinde toplanlarak demet
p.-mek 60b/16
Kr. avt. 60b/16
edilmi
p. 56a/14
p.+si 59a/13
perdelen-:<Far.+T. Perdelenmek; rtlmek.
Terbiye
peryn: <Far. Temriye hastal. Kr. temreg.
boz p. 57a/15
[ 4 ]
p.+sine
bitkisi. Kr. lva. 6a/6
pet: kit-i pet Sirken otu, yabani spanak, yabani

semizotu, labada; (Chenopidium album). Kr. sirken.
p. 45a/7
[ 1 ]
[ 1 ]
kit-i p. 45a/7
perefec: <Far. Kabus, karabasan. Kr. arl
pemn: <Far. Beyaz kaba helva, keten helvasna
bama.
p. 56b/16
benzeyen bir eit helva. Kr. naf.

p. 51b/9
[ 1 ]
[ 1 ]
per-efsy: <Far. Sara nbeti tutan kii, saral;
p. elvsna 51b/9
delirmi, cinli. Kr. ucu utan. Bkz. per-sepy,
pet: b- pet Cinsel isteksizlik. Kr. gere.
per-zeft.
p. 61b/1
p. 56b/14
[ 1 ]
[ 1 ]
per-sepy: <Far. Sara nbeti tutan kii, saral;
delirmi, cinli. Kr. ucu utan. Bkz. per-efsy, perzeft.
p. 56b/11
[ 1 ]
per-zeft: <Far. Sara nbeti tutan kii, saral;
delirmi, cinli. Kr. ucu utan. Bkz per-sepy, perefsy.
p. 56b/11
[ 1 ]
persiyn-dr: <Far. oban dikeni; (Centaurea

p. 8a/5
[ 1 ]
perverde: <Far. 1. eitli meyve ve sebzelerin

znn terbiyesinden elde edilen yiyecek. 2. zm
rasndan yaplan bir tr tatl.
p. 32b/16
b- p. 61b/1
petbe: <Far. ahtere otu; (Fumaria officinalis) . Kr.
htere.
p. 8b/21
[ 1 ]
peyd: <Far. Belli, ak.
p. 7a/12
[ 1 ]
p. olur Ortaya kmak, olumak.
7a/12
peyd-gerden: baal- peyd-gerden Hyarck,
kask bezlerinin iltihaplanmasyla ortaya kan bir tr
ban. Kr. yra arma.
p. 56a/18
[ 1 ]
baal- p. 56a/18
peyamber: <Far. Peygamber.
p. 3b/3, 7a/10, 9a/3, 14a/19, 26b/20 [5]
[ 5 ]
p. olan emlec Terbiye edilmi amlac
p. iegi Peygamber iei,
otu. Kr. r-i emlec. 32b/16
mavikantaron, baharda buday
p.+si 26b/8
hevic p.+si Havula yaplan bir tr
tatl. Kr. zerdek-i asel. 26b/8
p.+sine 6a/6
tarlalarnda mor renkli iekler aan
bir bitki, belemir, acmk; (Centaurea
cyanus). Kr. semen 26b/20
p. iegi dibi Peygamber iei kk.
468
Kr. cedvr- rm, entle, anle-i
krrl-m, kvile, ar, n.
sevd. 3b/3
46a/9
p. iegi kki 9a/3
p.+ya 5a/20, 34b/8 [2]
p. iegi kkine 7a/10
[ 12 ]
p. iegin kki 14a/19

peyker-dem: <Far.-Ar. nsan eklinde, insan
berr p.+ya 5a/20, 34b/8 [2]

pifte: <Far. Yabani kiraz. Kr. pst-i kenr.
grnmnde.
p. 11a/15
p. 43b/18
[ 1 ]
giy-y p. Adam otu, kan kurutan;
(Mandragora officinalis). Kr. abds-
[ 1 ]
p. yemiin dibine 11a/15
pil: <Far. Hyarember, acur; (Cassia fistula). Kr.
hind yr, yrenbe.
selm.43b/18
p. 9a/2
peyvend: <Far. Ulama, ba, ilgi.

p.+i 11a/19
[ 1 ]
pil: <Far. ke, topuk.
[ 1 ]
p.+y 8b/4
p.+i meryem Mahlep, kokulu kiraz,
[ 1 ]
dris aac; (Prunus mahaleb). Kr.
p.+y kel Kargaaya,
kuzgunaya, klr otu; (Ammi
malep. 11a/19
visnaga). Kr. ara aya, lur ot.
peyveste: <Far. Her zaman, daima; bitiik.
8b/4
p. 57a/7
[ 1 ]
pilv: <Far. Pilav, pirin a.

p.+a 39a/19, 42a/14 [2]
teb-i m germ p. germ Nbetleri art
[ 2 ]
arda gelen stma. Kr. ulau stma.

57a/7
pilven: <Far. Pilav. Bkz. pilv.

p. 39a/18, 42a/16 [2]
pezend: <Far. rtatan dlei, kargadvelei

rtatan dlegi.
p. 9a/1
[ 1 ]
[ 2 ]
pire: Pire.
p. 3a/11, 5b/19, 6b/18, 7a/16, 14b/17,
22a/11, 30a/15, 32b/2, 32b/3, 34a/5,
pez-am: <Far. Msrda yetien, akasya yaplan
35a/14, 38b/6, 43a/10, 50a/16, 50a/19,
dikenli bir aa. Kr. ur dikeni.
53a/16, 53b/19 [17]
p. 7b/20
[ 1 ]
prasa: Bkz. pra.
p.+sna 42a/20
[ 1 ]
[ 17 ]
p. aac Pire aac, pire otu;
(Pyrethrum carneum). Kr.
ceb.14b/17
p. bevli Pireboku, arlarn,
m p.+sna am prasas. Kr.
ufl. 42a/20
praa: Prasa. Bkz. pra.

p. 12b/9, 42b/19 [2]
[ 2 ]
p. tom 12b/9
pra: <Gr. Prasa; (Allium porrum). Kr. gendene,

krr, kiym, r, kunns.
p.11b/19, 36a/11, 41a/19, 42b/12, 43b/2,

43b/14, 44b/13, 46a/14, 46a/15 [9]
p. tom 11b/19
p. tomna 36a/11
p. yaprana 42b/12
berr p. 46a/14, 46a/15 [2]
p.+s 46a/9
yabn p.+s Yabani prasa, soanak,
it siyegi, da gendenesi; (Allium

porrum) . Kr. it siki, krrl-kerem,
renkte, yeil balmumu. Kr. ern,

ara, mmiy-y nal, mm-
esved, vasa- gvrn-nal,
iskendn- esved, aker 7a/16,
32b/2,32b/3,34a/5,50a/16, 50a/19,
53a/16 [7]
p. ot Pire otu, nezle otu; (Anacyclus
pyrethrum). Kr. kve. 43a/10

p. yavan
Pire yavan, sar yavan
otu; (Artemisia). Kr. herbe, fln

5b/19, 22a/11, 30a/15, 53b/19 [4]
p. yavanna 35a/14
p. yavan 3a/11, 6b/18, 38b/6 [3]
pirinc: <Far. Pirin, bakra inko katlarak elde
edilen sar renkte bir alam.
p. 48b/12
469
[ 1 ]
35a/12, 44b/14 [7]
p. alt 48b/12
[ 7 ]
pirist: <Far. Krlang kuu; (Hirundo). Kr.
p. cnveri 35a/12
rlanc.
pst: <Far. Hayvan derisi.
p. 27b/20, 44a/14 [2]
p.+ 8a/14
[ 2 ]
[ 1 ]
gil-i aiyn- p. Krlang yuvasnn
p.+ mr
bal. Kr. rlanc yuvasnu
av. 8a/14
balcu. 44a/14
sergn-i
p.
Krlang
Ylan gmlei. Kr. ilan
putace: <Far. Pekmez. Kr. bekmez.

dks.
Kr.
p. 11a/20
rlanc bo. 27b/20
pirpirim: <Far. Semizlik otu, semizotu; (Portulaca
[ 1 ]
pulcuaz: <Far.+T. Pulcaz, pulcuk.
p.+lardur 19a/14
p. 7b/21
[ 1 ]
[ 1 ]
ar amnu icinden an
pis: <Far. Kurbaa alacas, abralk hastal. Kr.

alaca olma.
p.+lardur 19a/14
puluc: Bulu, cinsel gc olmayan erkek, ftkl,
p. 56a/17
hayas i kimse, sstendam. Kr. acre, innn.
[ 1 ]
pistenk: <Far. de aac ve meyvesi; (Elaegnus
angustifolia) . Kr. igde.

p. 8a/5
p. 60b/8, 60b/13 [2]

[ 2 ]
puterem: <Far. Kurdeen, ciltte eitli sebeplerle
oluan kantl dknt, alerji dkntleri. Kr.
[ 1 ]
urdeeni.
piyz: <Far. Soan.
p. 56b/15
p.+ 8b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
p.+ berr Yabani soan. Kr. yabn
oan. 8b/2
ple: <Far. pek bcei. Kr. ggl urd, ebrim
puyan: Meyan kk; (Glycyrrhiza glabra) . Kr.
meyan, als-ss, all-mk, ull-ulv, ss,

eceretl-ars, rus-ss, ur- dr- hizem,
ulfirn. Bkz. buyan.
p. 3a/13, 3b/18, 5b/17, 6b/20, 8b/20,
urd.
23b/17, 29a/1, 30a/12, 31b/5, 35a/18,
p. 7b/2, 44a/11 [2]
35a/20, 35a/21, 36a/4, 36b/5, 36b/7, 38a/6,
[ 2 ]
48b/6, 50a/21, 53a/9 [19]
kirm-i p. 44a/11
p. bal Meyan bal. Kr. b-i mehk,
pleste: <Far. Fil kemii. Kr. fl kemgi. Bkz.
rubbs-ss, ssen, asell-mhlik,
pelste.
arl-mend, mek, ver-harm.
p. 8b/21
8b/20, 23b/17,30a/12,35a/20, 36b/7,
[ 1 ]
plg: <Far. Ylanba; (Dracunculus vulgaris) .
48b/6, 50a/21, 53a/9 [8]
Kr. ilan bca.
p. dibi 6b/20, 35a/21, 36a/4 [3]
p. 8a/16
p. dibidr 5b/17
[ 1 ]
p. kki 3a/13, 29a/1, 31b/5, 35a/18,
pln: <Far. Ayvadana cinsinden bir bitki. Kr. ayva
36b/5, 38a/6 [6]
ana.
p. kkine 3b/18
p. 11b/8
p.+a 36a/15
[ 1 ]
[ 20 ]
prer: <Far. ifal bir d tr. Kr. dl-ahr.
pden: endm- sst pden Yallkdan ya da bir
Bkz. blter.
kazadan dolay burumak, solmak, insann ehresinin
p. 11a/17
ve bedeninin burumas. Kr. enc, teni utmaz
[ 1 ]
olma.
porsu: Porsuk, su kylarnda kazdklar deliklerde

yaayan, ot ve etle beslenen, pis kokulu, memeli bir
hayvan; (Meles) . Kr.
uld, sure, ure, arbn,
kr-mu, ara.
p. 4a/5, 21b/13, 27a/4, 30a/17, 33b/13,
p. 55a/12
[ 1 ]
endm- sst p. 55a/12
pl: <Far. Hyarember, acur; (Cassia fistula). Kr.

hind yr, yrenbe.
470
p. 9a/3
rab: <Ar. Nar iei. Kr. glnr.
[ 1 ]
r. 24b/14
psa: <? 1. Suyu alnm her tr yiyecek maddesinin

art. 2. Tortu, kelti.
[ 1 ]
rabb: siy-y rabb Sinameki; (Cassia). Kr. sn-y

mekk.
p.+s 9a/5
r. 27b/7
[ 1 ]
[ 1 ]
aac p.+s Aa posas. Kr. pelm.
siy-y r. 27b/7
9a/5
pst: <Far. ber-cden-i pst Korku, tiksinti,
rabbe: <Ar. Hint fnd, bir eit fndk. Kr. hind
me vb. yznden tylerin dikilip derinin nokta
fndu.
nokta kabarmasyla grlen ani titreme. Kr.
r. 24b/10
deri
[ 1 ]
cimemek.
rabbetl-bar: <Ar. Bir tr deniz canls. Kr. deiz
p. 56a/15
ykeni.
[ 1 ]
r. 24a/9
ber-cden-i p. 56a/15
[ 1 ]
pd-eden: pd-eden-i abat Byk abdest

bozma kolayl veya zorluu.
rabbil-lemn: <Ar. Btn lemlerin Rabbi.

r. 1b/1
p.+i 56a/18
[ 1 ]
[ 1 ]
p.+i abat 56a/18
pynek: <Far. Maydanoz; ( Petroselinum crispum) .
rab: <Ar. Balama, balanma.

r. 25b/18
Kr. madens. Bkz. bynek.

p. 8a/15
[ 1 ]
zift-i r. Katran. Kr. arn. 25b/18
rad: <Ar. Mantar; (Fungi) . Kr. mantar.
[ 1 ]
r. 24a/13
pre: Bkz. pire.
[ 1 ]
p. 36b/17
radbad: <Ar. Deve otu, yapra menengi
[ 1 ]
p. bevli 36b/17
yaprana benzeyen bir bitki. Kr. deve ot.

r. 24a/6
pr-v: <Far. 1. Kurbaa. 2. iri otunun dibi. Kr.
[ 1 ]
urbaa, baza, bezek, irilik.
rafra: <? Kna. Kr. na.
p. 7b/21
r. 24a/16
[ 1 ]
[ 1 ]
pst: pst-i kenr Yabani kiraz aacnn dibi. Kr.
ral: segn-i ral Bespaye, kaya ereltisi;
pifte.
(Polypodium vulgare). Kr. besfyic.
p.+i 11a/14
r. 28b/14, 28b/15 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
p.+i kenr 11a/14
seft-i r. Su teresi tohumu. Kr. u
pt: <Far. Vcutta olan sert yumru, ur. Kr.
teresin tom. 28b/15
embehe, yr zameti.
segn-i r. 28b/14
p. 56a/12
ra: <Ar. Nar iei. Kr. glnr.
[ 1 ]
r. 23b/19
pz: r-i pz Tekesakal, dedesakal, keisakal,

teke aalu.
p. 24a/4
[ 1 ]
ravetl-m: <Ar. Snger. Kr. snger, ravetlacmn.
[ 1 ]
r. 24a/20
r-i p. 24a/4
rad: <Ar. Uyuturan bal, torpil bal. Kr.

bal.
r. 24a/6
[ 1 ]
[ 1 ]
ravetl-mel: <Ar. ekirge dks. Kr. ekirge
bo.
r. 24b/15
[ 1 ]
ravetl-amer: <Ar. Ay ta. Kr. ay a.
r. 24b/5
[ 1 ]
471
ravetl-acmn: <Ar. Snger. Kr. snger,

ravetl-m.
rab-ems: <Ar. Gna, ayiei, gn iei,
gnebakan, gndnd (Helianthus annuus). Kr. gn

, gl-i fitb, urnel, devr-i amer.
r. 24a/21
r. 24b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
ra: <Ar. Saf arap. Kr. arb. Bkz. r.
ra: <Ar. Kaplumbaa. Kr. ablubaa.
r. 23b/19
r. 23b/14
[ 1 ]
[ 1 ]
ran: <Ar. Gnlk aacnn zamk. Kr. mul.
ram: <Ar. Yazmak; mhr yapmak.
r. 24b/14
r.+ 23b/17
[ 1 ]
[ 1 ]
ram: <Ar. Dl yata; ocuun, iinde yetitii ve

dii canllara mahsus organ. Kr. olan yata, zeh-
r.+ ar Sar katran. Kr. aruca
dn, ferc.
arn. 23b/17
r. 55b/19, 58b/2, 59a/8, 59b/20, 63a/2 [5]
rama: <Ar. Gz apa.

r.+ 59a/2
r. ars Rahim ars. Kr. derd-i

meme,veca-i
[ 1 ]
madere.58b/2,63a/2
r.+ ayn Gz apa. Kr. gz
[2]
r. dnmek Rahmin yer deitirmesi,
dnmesi. Kr. inlbr-ram.
55b/19
apa. 59a/2
ramil: <Ar. Zencefil; (Zingiber officinale). Kr.

zencebl.
r. 24a/18
a- r. Rahimde yarklar
[ 1 ]
olumas. 59b/20
r.+de 59a/18, 59b/8 [2]
rast: <Far. Rastlant, tesadf.

r. 1b/4
r.+e 55a/9
[ 1 ]
[ 8 ]
raml: <Ar. Sarmak; (Hedera helix). Kr.
r. gelb Rastlamak, denk gelmek.
armau.
r. 24a/9
1b/4
ra: <Ar. Kurun, kalay. Kr. urun, alay.
[ 1 ]
raar: <Far. Kartal kuu; (Aquila) . Kr. artal u.

r. 24a/5
r. 24a/5, 24b/20 [2]

[ 2 ]
rae: <Ar. Titremek. Kr. ditremek.
[ 1 ]
r. 58b/16, 59a/1 [2]
rame: <Ar. Baba kuu, kuduz hastalnn

tedavisinde eti kullanlan bir ku. Kr. baba u,
[ 2 ]
rat: <Ar. Nar iei. Kr. glnr.
merdrr.
r. 24a/18
r. 24a/15
[ 1 ]
raa: <Ar. Krk kk sarlan bir ot, eyrelti, hayrl
[ 1 ]
ratynec: <Far. am sakz, reine. Kr. m az.
Bkz. recne.
deva. Kr. ayrlu dr. Bkz. ra.
r. 24b/8
r. 23b/14
[ 1 ]
ra: <Ar. Erelti otu, kuzgun otu; (Driopteris filix-
mas). Kr. eyrelti ot, uzun ot.

r. 23b/20
[ 1 ]
ra: <Ar. am aac kozala. Kr. am aac

oza.
[ 1 ]
rab: eb-i rab Msr ap, bir dadan kartlan
buz gibi donuk olan bir eit ap. Eskiden yastk ve
dek
altna
bir
miktar
konulup
uykuda
gelen
korkular dindirmek iin kullanlrm. Kr. eb-i

yemn, eb-i mdevver, mr ebi.
r. 31b/8, 33a/14 [2]
[ 2 ]
r. 25a/3
[ 1 ]
rab: <Ar. Beklemek.
r.+ 58b/18
[ 1 ]
r.+ nefes Nefes darl. Kr. nefes
arl. 58b/18
eb-i r. 31b/8
f-y
r.
1.
akldak
otu.
2.
Koyunlarn kuyruklar altndaki kllara

yapan pislik. Kr. amul-enb.
33a/14
rabe: <Ar. Yonca otu, trfl, gl, ku elmas;
(Trifolium) . Kr. yonca.
472
r. 24a/17
[ 1 ]
[ 1 ]
rst:
rayl-ibl: <Ar. Mersin yemiine benzeyen bir
<Far.
yemi. Kr. mersn.
kalarn
veya
24b/18 [6]
[ 1 ]
[ 6 ]
rayl-amm: <Ar. Gvercin otu, burak. Kr.
r. a Rastk ta. Kr. ry- ste,
burca, ggercin.
r. 24a/14
[ 1 ]
add-i
ars,
arsul-berber,
nn-y
mecnn,
arg,
ars,
rstutec, ry- ste. 17b/5, 17b/13,
rfe: <Ar. Yandak dikeni, kaykran, demirdelen;
(Ononis spinosa) . Kr. yanda ot.
19a/13, 20b/19, 24a/16, 24b/18 [6]

rst: <Far. Rastk. Kr. nus- muri, vesme.
r. 25a/5
Bkz. rst.
[ 1 ]
r. 52a/14, 53a/10 [2]
r: <Ar. arap. Kr. arb.
[ 2 ]
r. 23b/19
r. a 52a/14, 53a/10 [2]
[ 1 ]
rtiy: <Far. am sakz, reine. Kr. cam az.
ran: <Ar. Trnak ars. Kr. rna ars.
Bkz. ratynec, rtnec.
r. 59a/1
r. 23b/11
[ 1 ]
rary: <Far. Nane; (Mentha piperita). Kr. nan.

r. 24a/18
[ 1 ]
rtnec: <Far. am sakz, reine. Kr. cam az.
Bkz. ratynec, recne.
[ 1 ]
re: <Far. Nane; (Mentha piperita). Kr. nan.

r. 24b/21
[ 1 ]
r. 23b/11
[ 1 ]
rars: <Gr. Nbetleri iki gnde bir tutan stma.
Kr. gn aur utan stma.
rmsn: <Ar. 1. Gz deliinin byk olmas, iri
r. 59a/1
gzllk. 2. Bir gzn dierinden daha kk olmas.

r. 58b/18
[ 1 ]
rn: <Gr. Sakz, reine. Kr. az.
[ 1 ]
r. 24b/8
rnde: <Far. Nebat ekeri elde edilen bir aa. Kr.

bre.
[ 1 ]
rvend:
r. 25a/2
<Far.
Kkleri
ve
saplar
ila
olarak
kullanlan, karabudaygillerden bir bitki. Kr. benc-i
[ 1 ]
rbs.
rneb: <Far. Yourt. Kr. yourd.
r. 11b/9, 51b/10 [2]
r. 24b/7
r.+i 25a/5, 37a/5 [2]
[ 1 ]
rnec: <Far. Hindistan cevizi; (Cocos nucifera) . Kr.
hindstn z.
r. 23b/15, 23b/18 [2]
[ 4 ]
r.+i mr Kna. Kr. na, nn.
25a/5
rm Labada kk; (Rumex

petientia) . Kr. lbaa. 37a/5
ryec: <Far. Hindistan cevizi; (Cocos nucifera) . Kr.
r.+i
[ 2 ]
rnek: <Far. Birka maddeden yaplan bir ila. Kr.
hindstn z. Bkz. rnec.
terkb olnm bir dr.
r. 23b/15
r. 24a/20
[ 1 ]
rsen: <Ar. Andz kk; (Juniperus drupacea) Kr.

anduz kki.
r. 18a/18, 24a/3 [2]
[ 1 ]
ryia: <Ar. Koku, gzel koku.
r. 34b/13
o r. 34b/13
[ 2 ]
r.+s 12b/10, 51a/15 [2]
abb- r. Andz tohumu. Kr. anduz

tom. 18a/18
<Ar.
kadnlarn
r. 17b/5, 17b/13, 19a/13, 20b/19, 24a/16,
r. 24b/14
rsn:
Rastk,
salarn boyamak iin srdkleri siyah boya, srme.
Yaban
turbu,

r. 24b/7
acrga;
(Raphanus
[ 3 ]
alma r.+s 12b/10
misk r.+s 51a/15
ryiatl-mlk: <Ar. Fesleen; (Ocimum
basilicum) . Kr. feslegen.
473
r. 24a/19
r. 24b/10
[ 1 ]
[ 1 ]
ryiatl-n: <Ar. Koltuk altndan gelen kt
recne: <Gr. Aa sakz, am sakz. Kr. m
koku. Kr. oltu ous.
az, cam az. Bkz. ratynec, rn.
r. 59a/3
r. 23b/10, 24b/8 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
rz: <Ar. 1. Kalnca kabuklu, iri ve uzunca taneli,

ekeri ok bir tr zm. 2. Ak susam dibinde biten
recle: <Ar. Semizlik otu, semizotu; (Portulaca

r. 23b/15
bir kk. Kr. usrn, eker-i mrd, a ssen.
[ 1 ]
r. 24b/9
[ 1 ]
rziyne: <Far. Rezene; (Foeniculum vulgare) . Kr.
refrn: <Far. am aac yemii, am fst. Kr.

m aac yemii.
bdiyne, besbse, mltere, lel, arbn- bstn,
r. 24a/19
imer. Bkz. rziynec.
[ 1 ]
r. 8a/1, 9b/12, 10a/18, 10b/8, 21b/20,

24a/20,
30a/17,
33b/12,
reften: <Far. Gitmek.
36b/14,
r.+i 55b/20, 56a/1, 58a/6 [3]
42a/10,47b/19,48a/6 [12]
[ 3 ]
r. tom Rezene
tohumu. Kr.
b- r.+i em Gzden srekli ya
berhily,
akmas, gz yaarmas. 55b/20, 56a/1
besbsen.10a/18, 10b/8 [2]
[2]
berr r. Yaban rezenesi. Kr. alc,
n- r.+i ikem Kanl ishal. Kr.
ur. 36b/14, 42a/10 [2]
yrekden an gitmek. 58a/6
r.+i 48b/1
regn: <Far. Ya. Bkz. revan.
r.+i avl Develik otunun kk. Kr.
r. 25b/14, 26a/20 [2]
mumre, develik dibi. 48b/1
[ 2 ]
r.+si 42a/7
eek
r.+si
zeyt-i r. Yabani zeytinden yaplan

Eek
rezenesi,
yabani
rezene. Kr. rdmn. 42a/7
ya, zeytin ya. 25b/14, 26a/20 [2]

rehc: <Ar. Toz.
r.+ye 12a/19
r.+i 24a/14
[ 15 ]
[ 1 ]
rziynec: <Far. Rezene; (Foeniculum vulgare) . Kr.
r.+i
rziyne.
billr
Ak
sanotu,
r. 24a/20
re:
r.+i 24a/20, 24b/5 [2]
toplanmas, obezite. Kr. ziyde et bitmek.
[ 3 ]
r.+i
reisl-f:
rm
Anason;
(Pimpinella
anisum). Kr. ansn. 24b/5

r.+i m
Anason; (Pimpinella
anisum) . Kr. ansn. 24a/20
<Ar.
Ylanba
yemii,
bir
r. 24b/4
[ 1 ]
rebel: <Ar. Pelin otu cinsinden bir bitki. Kr. peln.
r. 24b/10
[ 1 ]
rebev: <Ar. Astm hastal. Kr. her dem ksrk.
r. 58b/17
[ 1 ]
reb: <Ar. Bldrcn kuu; (Coturnix) . Kr. bldrcn

u.
r. 24a/2
[ 1 ]
rebr: <Ar. Kk bir balk. Kr. bal.
<Ar.
Ar
imanlk,
vcutta
ar
ya
r. 58b/20
[ 1 ]
ren: <Ar. Bir tr etli ve byk zeytin, kalamata,
Sudan zeytini. Kr. ren.
r. 24b/5
eit
sarmak yemii. Kr. ilan ba, ayn.
beyaz
arsenik. Kr. a an ot. 24a/14
[ 1 ]
ren:
<Ar. Bir tr etli ve byk zeytin, kalamata,
Sudan zeytini. Kr. sdn zeytn.

r. 24b/4
[ 1 ]
remd: <Ar. Kl. Kr. kl.
r. 23b/14
r.+ 24b/15, 24b/16 [2]
[ 3 ]
r.+ berr Yabani nar aacnn
kabuu. Kr. dr- an. 24b/16
r.+ mab- kerm zm ubuunun
yanm, kl. 24b/15
remdl-ayye: <Ar. Bambu ekeri; hintkam
ekeri. Kr. ebr.
474
r. 24a/17
gzn yaarmas. 56a/2
[ 1 ]
reng: <Far. 1. Renk. 2. Yabani yarpuz. Kr. berr
remdl-af: <Ar. Krlang yuvasnn bal.
yarpuz.
Kr. rlanc yuvasnu bal.
r. 19b/13, 24a/4, 41b/17, 51a/14 [4]
r. 23b/21
l-i r. 19b/13
[ 1 ]
rmz r. 41b/17
remdzer: <Ar. zm ubuunun kk. Kr. zm
r.+e 34b/1
upunu kki.
c drl r.+e 34b/1
r. 24a/7
r.+i 6a/21, 15b/2, 15b/5, 21b/12, 24a/2,
[ 1 ]
24b/20, 24b/21, 24b/21, 60a/10, 61b/19,
rem: <Ar. Nefesin kt kokmas. Kr. nefesi
61b/19 [11]
oma.
r.+i
r. 58b/20
[ 1 ]
trfl,
r.+i lk Lak aac ve bu aatan elde

edilen zamk, krmz boya aac; (Rhus
r. 58b/16
oxycantha) . Kr. lk. 24b/20
[ 1 ]
r.+i lak 24b/21
remel: <Ar. zerlik tohumu. Kr. yzerlik tom.
r.+i zafern 24a/2
r. 24a/7
gk r.+i drler bir iekdr
[ 1 ]
Dericilerin boya elde etmek iin
remet: <Ar. Bir eit nohut. Kr. nod.
kullandklar bir iek. Kr. ebr-i
r. 24a/7
yefn.
[ 1 ]
6a/21
llaru r.+i 61b/19
remk: <Ar. Gzn fersiz, donuk ve bulank grmesi.
r.+idr 54a/9
Kr. nrsuz grmek.
mm r.+idr 54a/9
r. 58b/20
r.+inde 26a/17, 37a/17,
[ 1 ]
44a/16 [3]
[ 20 ]
rem: <Ar. Ar ve kt koku, kokmak.
zafern r.+inde bir iekdr 26a/17
r.+i 58b/19, 58b/19 [2]
zafern r.+inde bir gldr 37a/17,
[ 2 ]
44a/16 [2]
r.+i bal Koltuk altnn kt
rengl: <Far.+T. Renkli.
kokmas. Kr. oltu oma.
r. 21b/16, 33a/19 [2]
58b/19
[ 2 ]
r.+i nefes Nefesin kt kokmas.
siyh r. bir adur 21b/16, 33a/19 [2]
Kr. nefes oma. 58b/19

<Far.
Demirbozan,
i mun, muneb. 24b/21
remed: <Ar. Gzn armas, gz kapa iltihab.
renc:
brkn
yabani yonca. Kr. demr bozan, seng-
1.
Ar,
sz,
sknt,
zahmet.
2.
Tarlalarda olan bir eit kertenkele, keler. Kr. keler.

r. 24b/20, 56b/10 [2]
resen: dr- resen Baldran otu, kasn, akr otu,
heliz, engjed; (Conium maculatum) . Kr. baldran.

r. 22b/1
[ 2 ]
[ 1 ]
bevsr-i r. 56b/10
rencine: <Far. Krlmak, dklmek.
r.+i 58b/19
[ 1 ]
dr- r. 22b/1
resd: <Far. Yetimek, bymek; bitkilerin
olgunlamas.
r. 22a/1
r.+i mje Kirpiklerin dklmesi.

Kr. kirpk dklmek. 58b/19
rend: <Far. 1. Defne aac, (Laurus nobilis) ; Kr.
defne aac. 2. Mersin aac; (Myrtica communis) .

Kr. mersn.
r. 24a/12
[ 1 ]
rende: <Far. Gz yaarmas.
r. 56a/2
[ 1 ]
ezr-i r. Gzden srekli ya akmas,
[ 1 ]
resm: <Ar. Resim, yazma, izme; eser, iz, nian,
almet.
r.+e 1b/11
[ 1 ]
reste: <Far. Aa sakz, am sakz. Kr. cam
az, recne.
r. 23b/11
[ 1 ]
re: <Ar. Karada yaayan bir cins yenge. Kr.
475
yengec-i berr.
r. 24a/3, 24b/6 [2]
r. 24a/17
[ 2 ]
[ 1 ]
red: <Ar. 1. Su teresi; (Cichorium endivia) . Kr.
reyn: <Ar. Fesleen; (Ocimum basilicum) . Kr.

feslegen.
u teresi. 2. zerlik tohumu. Kr. yzerlik tom.
r. 7a/1, 50b/13 [2]
r. 23b/13
r. aranful Fesleen karanfili. Kr.
[ 1 ]
mel-i mk. 50b/13
reke: <Far. Zehirli bir sirke. Kr. atl sirke.
r.+
r. 24a/10
[ 1 ]
[ 12 ]
r.+ dvd Sankula; (Anagallis) .
peltek.
r. 59a/1
Kr. an ula. 24a/9, 24b/19 [2]
[ 1 ]
r.+
retef: <Ar. amda bulunan bir cins st iei.
sleymn
Fesleen.
Kr.
feslegen. 24b/1, 54a/19 [2]
r. 24b/17
r.+ sleymn 52b/13
[ 1 ]
r.+ terencn Oul otu;
(Melissa
officinalis). Kr. oul ot. 24b/2
retne: <Gr. Aa sakz, am sakz. Kr. m
ferv-i r.+ my Vcuttaki kllarn
az. Bkz. ratynec, recne.
tamamen dklmesi.60b/21
r. 24b/8
[ 1 ]
r.+
Yabani
fesleen.
Kr.
evayman, bdrc, k. 6a/19, 7b/13,
revn: <Far. 1. Giden, akc. 2. Bir eit hyar. Kr.
16a/15 [3]
l-ayye.
reyn: <Ar. Keskin, sert arap. Kr. keskin arb.
r. 41a/18
r. 16b/2, 16b/21,24b/2, 31b/17 [4]
[ 1 ]
[ 4 ]
revne: <Far. Yryen, giden.
(Melissa
aba- r. Oul otu;
officinalis). Kr. oul ot. 16b/2,
r. 52a/8, 52b/6 [2]

[ 2 ]
16b/21 [2]
nil-i r. zml a. Kr. zml a.
arb- r. Keskin, sert arap. 31b/17
52a/8, 52b/6 [2]
revs: <Ar. Su teresi, su kerefesi; (Cichorium
reynl-mlk: <Ar. Fesleen; (Ocimum basilicum) .
endivia) . Kr. u teresi, u kerefesi.
Kr. feslegen.
r. 24a/1, 24a/12 [2]
r. 23b/19
[ 2 ]
[ 1 ]
revan: <Far. Ya. Kr. ya.
reyn: <Ar. Fesleen. Bkz. reyn.
r.+ 24a/1, 24a/1 [2]
r.+ 51a/6
[ 2 ]
[ 1 ]
r.+ glnec Gl ya. Kr. gl
r.+ sleymn 51a/6
ya. 24a/1
reze: <Ar. Hastala yakalanm kii, hastalkl,
r.+ knce rlaan ya, susam
marazl.
ya. Kr. ran ya. 24a/1
r. 59a/2
revl-bezrn: <Ar. Katr dks. Kr. atr bo.

r. 24a/21
[ 1 ]
stma. Kr. c gn utan stma.

r. 57b/11
r. 9b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
umm-y r. 57b/11
bezr-i r. Anason; (Pimpinella
rbr: <Sr. Tilki zm, it zm; (Solanum
anisum) . Kr. ansn. 9b/2
nigrum ). Kr. dilk zmi, neb-aleb.
reyn: <Ar. Fesleenler.
r. 23b/20
r. 6a/20
[ 1 ]
[ 1 ]
<Ar.
[ 1 ]
rb: umm-y rb Nbeti drt gnde bir tutan
rey: <Ar. araplar, ikiler.
zafern.
16a/15,
b/21[10]
retbe: <Ar. Peltek; tutuk, titrek konuma. Kr.
reyhun:
6a/19,7b/13,
24a/9,24b/1,24b/2,24b/19,52b/13,54a/19,60
Safran;
(Crocus
sativus).
rl: <Ar. Eskiden kullanlan sv ls olup baz

Kr.
yerlerde yz otuz dirhem baz yerlerde

dirhem kabul edilmitir.
seksen
476
r.+ 23b/11
riclz-zerzr: <Ar. Klr otunun bklmeyen, daha
[ 1 ]
sert olan bir cinsi. Kr. bca ot, ricll-aa.
r.+ mr Yz elli dirhem. Kr. yz
r. 24b/12
elli dirhem. 23b/11

riade: <Ar. Titremek. Kr. ditremek. Bkz. rae.
r. 58b/21
[ 1 ]
ribn: <Far. Cack; ayran kaynadp,
koyulatrdktan sonra elde edilen bir peynir,
[ 1 ]
kelek, yourt kurusu. Kr. szlmi yourd uy,
ricl: <Ar. Ayak.
ke.
r.+i 23b/15
r. 24a/11, 25a/1 [2]
[ 1 ]
r.+i cerd 1. Su teresi; (Nasturium
officinale). Kr. u teresi. 2. Dz baa.
Kr. dz baa.
[ 2 ]
rimge: <Far. Kirpi. Kr. kirpi.
r. 24a/13
23b/15
ricll-urb: <Ar. Kargaaya, kuzgunaya; klr
[ 1 ]
risle: <Ar. Bir ilme dair yazlm kk kitap.
otunun bklmeyen, daha sert olan bir cinsi;
(Chenopodium). Kr. ara aya, lur otnu

drlmezi, pil-y kel, riclz-z.
r. 23b/16
r. 1b/9
[ 1 ]
rite: <Far. plik; iplik hastal, barsaklarda kurt
olmas. Kr. iplik mara.
[ 1 ]
r. 59a/3
ricll-amm: <Ar. Bespaye, kaya ereltisi;

r. 24a/17
[ 1 ]
ricll-amme: <Ar. Eek marulu; (Sonchus
[ 1 ]
ritc: ebr-i ritc Acrga, yabani turp, yer hadisesi,
eek hyar; (Raphanus raphanistrum). Kr. yr siki,
ebrz-zb, ebrl-cet.
r. 4b/21
oleraceus). Kr. eek marl.
[ 1 ]
r. 24b/3
[ 1 ]
ebr-i r. 4b/21
re: <Ar. Zatrre; sanc, ate ve ksrkle beliren,
ricll-arc: <Ar. am venine benzeyen yemili
tehlikeli bir akcier hastal, batar. Kr. yken
bir bitki. Kr. m oan.
ars.
r. 24b/13
[ 1 ]
r. 59a/2
[ 1 ]
ricll-als: <Ar. Faslye gibi yemileri olan bir
riyd: riyd- gll Mersin aacnn yemiine
bitki. Kr. brce.
benzeyen bir yemi. Kr. rayl-ibl.
r. 24b/13
[ 1 ]
ricll-aa: <Ar. Klr otunun bklmeyen, daha
sert olan bir cinsi. Kr. bca ot, riclz-zerzr,
ricll-arib.
r. 24b/12
[ 1 ]
ricll-arib: <Ar. Klr otunun bklmeyen, daha
sert olan bir cinsi. Kr. bca ot, lur otnu
drlmezi rll.
r. 24b/11
[ 1 ]
riclr-r: <Ar. Kara pleme, at otu; (Helleborus

r. 24b/7
[ 1 ]
riclz-z: <Ar. Kargaaya, kuzgunaya;
(Chenopodium). Kr. ara aya, lur otnu

drlmezi, pil-y kel, ricll-urb.
r. 23b/17
[ 1 ]
r.+ 24b/15
[ 1 ]
r.+ gll 24b/15
riy:<Ar. 1. Rzgarlar, yeller. 2. Koku.
r. 25b/20
[ 1 ]
zb-i r. Acrga, yabani turp, yer
hadisesi, eek hyar; (Raphanus
raphanistrum). Kr. yr siki, ebrzzb, ebrl-cet. 25b/20
rbs: <Ar. Ign otu; (Rehum ribes) . Kr. rvc,
zernlec, helenderr, yam.
r. 11b/9, 14b/9, 24a/10, 26a/12, 37a/5,

54a/6, 54b/8 [7]
[ 7 ]
r. ot 54b/8
benc-i r. Kkleri ve saplar ila
olarak kullanlan, karabudaygillerden
bir bitki. Kr. rvend. 11b/9
r- r.
Labada otunun kk. Kr.
lbaa kki, rvend-i rm. 37a/5
477
rge: <Far. Kirpi. Bkz. rimge.
r.+i 24a/3
r. 24a/13
[ 1 ]
[ 1 ]
rten: <Far. Dklmek, akmak, szlmek.
r.+i l 24a/3
rze: <Far. Dklmek, salmak.
r. 63a/10
r. 62a/5
[ 1 ]
[ 1 ]
hem-b r. ez em Gzden srekli
my- r. Sa, sakal dklmesi,
ya akmas, gz yaarmas. 63a/10
sakran. Kr. ac ve aal dklmek.
rk: sud-i rk Kum topala, kum iinde yetien

bir tr topalak; (Cyperus rotundus) . Kr. opala.
62a/5
ruf: <Ar. Burun kanamas. Kr. burun an.
r. 29b/15
[ 1 ]
sud-i r. 29b/15
rr-ram: <Ar. Bir yere arpma, incitme veya
r. 58b/17
[ 1 ]
rubbul-ur: <Ar. Akasya aac; (Acacia) . Kr.
ay.
r. 24a/18
vurma sonucu vcutta herhangi bir yerin rmesi.
[ 1 ]
r. 59a/3
[ 1 ]
rm: <Far. rin, pislik.
rubbs-ss: <Ar. Meyan kknden yaplan erbet,

meyan bal. Kr. puyan bal, mek.
r. 23b/17, 50a/21 [2]
r. 58b/14
[ 2 ]
r.+i 23b/12
[ 2 ]
r.+i hek Demir boku. Kr. demr
bok. 23b/12
rmset: <Ar. <Sr. Topalak otu; (Cyperus
rotundus) . Kr. opala.

r. 23b/20
[ 1 ]
r: <Far. 1. Yara, yaral. Kr. yara, brit ba. 2.

Ty, kl, sakal.
r. 58b/14
r.+i 24a/4, 58b/14, 58b/15, 58b/17 [4]
[ 5 ]
r.+i dehen Az ars. Kr. az
ars. 58b/17
ru: ru-y kirm Yer solucan. Kr. yr

oulcan.
r.+y 23b/12
[ 1 ]
r.+y kirm 23b/12
rum: <Ar. Mermer ta. Kr. mermer a.
r. 24a/5
[ 1 ]
rubetl-menairn: <Ar. Burundan su gelmesi,
burun akmas.
r. 59a/4
[ 1 ]
rbh: <Far. Tilki. Kr. dilk, aleb.
r. 19a/19, 44b/17 [2]
r.+i niestegh Kaba ette kan yara,
gnd-i r. Dildamak ieinin dibi,
ban. Kr. ba brit. 58b/14
salep kk, tilkitaa otu, itkasar;
r.+i pz Tekesakal, dedesakal,
(Orchis hircina). Kr. dil ama, dilk
keisakal, tekilcan; (Scorzonera,
aa. Bkz. gnd-i seg. 44b/17
r.+i ser Kel ba, dazlak. Kr. kel
(Citrullus colocynthis). Kr. ebcehl
tragopogon) . Kr. teke aalu. 24a/4

ba. 58b/15
re: <Far. Mayasl, basur, yara, ban. Kr. bevr,
arde-i r. Ebucehil karpuzu;
arpz, anal, crtatan

dglegi.19a/19
r.+ 23b/13, 24a/2 [2]
nr.
r. 58b/21
[ 1 ]
rvc: <Ar. Kuzukula, ekikulak; (Rumex
acetosella) . Kr. uz ula, rbs.
r. 24a/11, 26a/12, 37a/4 [3]

[ 3 ]
r- r. Labada otunun kk. Kr.
lbaa kki, rvend-i rm, r-
rbs. 37a/4
rvend: rvend-i l Labada otunun kk; (Rumex
petientia) . Kr. lbaa kki.
[ 4 ]
r.+ nvk Tilki zm, it zm;

neb-aleb. 23b/13
r.+ trbek Tilki zm. 24a/2

rb: <Far. Tilki. Bkz. rbh.
r. 3a/21
[ 1 ]
engr- r. t zm, tilki zm;
(Solanum nigrum ). 3a/21
rbn: arze-i rbn Ebucehil karpuzu; (Citrullus
478
colocynthis). Kr. ebcehl arpz, anal, crtatan
r.+da biten z 16b/20
dglegi.
r.+ 37b/16
r. 21a/8
[ 4 ]
[ 1 ]
r.+ ibiske Sankula;
(Anagallis) . Kr. aysb, an
arze-i r. 21a/8
ula. 37b/16
rbiyn: <Far. Karides, deniz tekesi.

r. 24b/19
[ 1 ]
rmca: <Ar.+T. Rumca, Rumlarn kulland yeni

Yunanca.
r. 33b/19, 47a/6, 48a/16, 48a/19 [4]
rbker: rbker-i dden Yz seirmek. Kr. yz
[ 4 ]
elemek.
r.+i 58b/15
[ 1 ]
r.+i dden 58b/15
rm: <Ar. 1. Anadolu ile ilgili, Anadoluya bal,

Anadoluda yaayan. 2. Rumlara ait, Rumlarla
ilgili.
rcn: <Far. am aac kozala. Kr. am aac
r. 2a/7, 3b/3, 3b/7, 7a/9, 8a/11, 14a/19,
oza, ra.
14b/16,
r. 25a/4
[ 1 ]
rd: <Ar. Gl; (Rosa) . Kr. gl, verd.

r. 24a/19
[ 1 ]
16b/19,
22a/7,
41a/20, 42a/9, 44a/19, 45a/6, 45a/7, 45b/7,

46a/11, 48a/1, 49a/5, 49a/6, 49a/14, 51b/4,
51b/5 [36]
r. cedvr 7a/9
gl kk. Kr. us.
r. mrver aacna 8a/11
[ 1 ]
r.+y serr 24a/8
rde: <Far. Barsak. Kr. baarsu.
r. 59a/20
[ 1 ]
r. seprne 48a/1
r. rc 14b/16
afir-i r. 36a/7
cedvr- r. 3b/3, 14a/19 [2]
cevz-i r. 2a/7, 16b/19, 33a/1 [3]
dd- r. 22a/19
sac- r. Arl ve kanl ishalle
gendem-i z- r. 45b/7
sil-i r. 3b/7
ubz- r. 22a/7
dizanteri. Kr. baarsu syrlma.
kundur-i r. 44a/19
59a/20
rdh: <Far. Barsaklar. Kr. baarsular.
r. 59a/19
[ 1 ]
krr- r. 45a/6
le-i r. 41a/20
us- r. 42a/9
mmrn- r. 35b/12, 49a/5 [2]
sde-i eden-i r. Barsaklarn
nave-i r. 51b/4
yarlmas, yrtlmas, kanamas. Kr.
rvend-i r. 37a/5
baarsular yarlma. 59a/19
rziynec-i r. 24b/5
rns: <Far. Krmz boya. Kr. zl boya, rns-

k.
24b/5,
36a/7, 36a/7, 36b/6, 36b/9, 37a/5, 37a/19,
rd: rd-y serr Kst otuna benzeyen bir eit

r.+y 24a/8
22a/19,
31b/9, 32a/8, 32b/4, 33a/1, 35b/12, 36a/1,
snbl-i r. 36a/1, 36a/7, 36b/6, 36b/9,

45a/7, 49a/14, 51b/5 [7]
r. 23b/12
[ 1 ]
r: <Ar. z, en nemli nokta.
r.+dur 53a/13
r.+ 38b/10
[ 2 ]
rm: <Ar. Rum; Osmanl mparatorluu iinde
yaayan Hellen soyundan gelme halk.
r. 6b/9, 14b/7 [2]
r. cevzidr Rum cevizi. Kr. rmaz. 14b/7
r. z Rum cevizi. Kr. aris. 6b/9
r.+da 16b/20
snbl-i r. kki 49a/6

ar-i r. 32b/4
ar-i r. 32a/8
b- r. 31b/9
ur- r. 37a/19
r.+si 11a/14, 29b/12 [2]
[ 38 ]
rmiye: <Ar. Bkz. rm.
r. 19a/1, 21a/3, 21a/9 [3]
[ 3 ]
a- r. 1. Aksrk otu, knds;
(Gypsophila struthium) . Kr. au
unduz. 2. avdar. Kr. avdar
479
19a/1
a- r. Aksrk otu. 21a/9
r.57a/1,57a/1,57a/2, 57a/2, 57a/2 [5]

[ 5 ]
na-i r. 1. Aksrk otu, knds;
beyn ki r. ayru r. n-med Nbetleri
(Gypsophila struthium) . Kr. au
iki gnde bir tutan stma. Kr. gn
unduz, knds. 2. ivit cinsinden
aur stma, beyn ki rz med rz n-
bir bitki. Bkz. ivid. 21a/3
med. 57a/2, 57a/2 [2]
rns: rns- k Kzl boya. Kr. zl boya,
beyn ki r. med r. n-med 57a/1,
rns.
57a/1 [2]
r.+ 23b/12
beyn ki her r. med Nbetleri her
[ 1 ]
r.+ k 23b/12
rn: <Far. Kzl boya. Kr. zl boya, rns.
r. 23b/10
gn tutan stma. Kr. her gn utan

stma. 57a/2
rmmn: <Ar. Nar; (Punica granatum) . Kr. nr.

r. 25b/15, 50a/7 [2]
misk-i r. Nar iei. Kr. nr iegi.
[ 1 ]
rseng: <Far. Hindistanda yetien baklaya ve
50a/7
mantara benzeyen, i srdrc bir bitki. Kr. sl.
zehr-i r. Nar iei. Kr. nr iegi.

25b/15
r. 25a/1
[ 1 ]
rstn: tiry- rstn Sarmsak; (Allium
sativum). Kr. armsa.
r.+ 23b/14, 24a/16 [2]

[ 4 ]
r.+ cebel Katmer iekli nar
r. 12b/21
aac. 24a/16
r.+ sil Haha; (Papaver
[ 1 ]
somniferum) . Kr. a. 23b/14
tiry- r. 12b/21
rstutec: <Far. Rastk ta. Kr. rst a.
r. 24a/15
[ 1 ]
ren: <Far. Parlak, aydnlk.
r. 18b/7
[ 1 ]
seng-i r. Gz ta. Kr. acerrren, mera, acern-nr.
18b/7
rmmnn-nehr:<Ar. Koyunldren otu. Kr.

heyyfrn.
r. 24b/17
[ 1 ]
rstem: ecere-i rstem Develik otunun dibi. Kr.

develik dibi, zirvend-i avl.
r. 30a/16
[ 1 ]
ecere-i r. 30a/16
reng: <Far. Mantar cinsinden parlatc olarak

ibriim ve sedef ykamada kullanlan bir bitki.
r. 25a/3
[ 1 ]
ry: <Far. Tun.
r.+ 24b/18
[ 1 ]
r.+ ste Rastk ta. Kr. rst
a. 24b/18
ry: <Far. t zm, tilki zm; (Solanum
nigrum ). Kr. dilk zmi, neb-aleb, rbh-

nvk.
r. 23b/14
[ 1 ]
ryin: <Far. Tuntan, tun renginde; kzl boya. Kr.
zl boya.
r. 24a/13
[ 1 ]
ryne: <Far. Kzl boya. Bkz. ryin.
r. 24a/13
[ 1 ]
rz: <Far. Gn, gndz.
sab: <Ar. Boyama.

s. 34a/18
[ 1 ]
sabl-veca: <Ar. iddetli hastalk. Kr. gc mara.
s. 60a/9
[ 1 ]
sad: sad- em Gzn kirpik kan ksmnn
etle kaplanmas, kalnlamas. Kr. selem.
s.+ 59b/9
[ 1 ]
s.+ em 59b/9
sadn: <Ar. 1. Taze peynir. Kr. te penr. 2. Boy
tohumu. Kr. boy tom.
s. 29a/15
[ 1 ]
safe: <Ar. Kel, dazlak. Kr. kel ba.
s. 59a/13
s.+i 59b/6
[ 2 ]
480
sar: <Ar. Kuzgun otu, erelti otu; (Driopteris filix-
s.+i tn Bata incir tohumu gibi
mas). Kr. uzun, eyrelti.
bezeler oluup, salarn dklmesi,

kellik hastalnn bir tr 59b/6
s. 26b/10
safel-amr: <Ar. Kafa derisinde kzarklklar
[ 1 ]
olumas.
sare: <Ar. 1. Bakas, dieri. 2. Seyreden,
s. 59b/7
[ 1 ]
sa:
<Ar.
Kerdeme,
tere;
kerdeme, tere.
(Lepidium).
harekette olan.
Kr.
s. 13b/17
[ 1 ]
saber: <Far.<Gr. Kuzgun otu, erelti otu;
(Driopteris filix-mas). Kr. uzun, eyrelti.

s. 29a/8, 29b/16 [2]
[ 2 ]
saz-zel: <Ar. Bespaye, kaya ereltisi;
(Polypodium vulgare). Kr. besfyic. Bkz. sekzzel.
s. 29a/15
[ 1 ]
sac: <Ar. Barsan ya olup irin vermesi.
s.+ 59a/20
[ 1 ]
s. 59a/17
s.+de 30b/10
[ 2 ]
saam: <Ar. Hastalk, illet, dert. Kr. astal.
s. 59b/5
[ 1 ]
saan: <Far. Hurma bal. Kr. urm bal.
s. 29b/18
[ 1 ]
saanus: <Gr. Timsah. Kr. saanr bal.
s. 29b/21
[ 1 ]
saanr: <Gr. 1. Timsah; (Crocodilus). 2.
Msr'da bulunan bir eit kum kertenkelesi.
Kr. veril-i mh
s. 29b/21, 42b/8, 42b/8, 48b/20, 48b/20,
s.+ rde Arl ve kanl ishalle
51b/20, 53b/1 [7]
[ 7 ]
s. bal 29b/21, 53b/1 [2]
dizanteri. Kr. baarsu syrlma.
s. an 48b/20
59a/20
sa: <Ar. Dme, dlme; ezme, ezilme.
s. 51b/20, 53a/12 [2]
[ 2 ]
s. olnmala 53a/12
s. olnm zencebl 51b/20
san: <Ar. Krma.
s. 49b/8
[ 1 ]
mil-i s. Mehur bir tuz. Kr. mil-i
acn. 49b/8
sans: <Gr. Sakz, sakz aacndan elde edilen bir
s. 28a/6
[ 1 ]
sat: <Ar. Sert, kat, etin.
s. 55a/8
[ 1 ]
ms- s. nsan vcudunda meydana
gelen i ve kabarck; bir tr ban.
Kr. irne. 55a/8
sad: <Ar. Kuzey Msr'da br sa'd olarak bilinen
Akdeniz kysnda, Svey Kanal yaknlarnda bir
s. yregi 42b/8
alb-i s. 42b/8
mhc-i
s.
Sakankur
kan.
Kr.
saanr an. 48b/20

nemek-i s. ekerle dvlm zencefil.
51b/20
saar: <Ar. Meneve ve nilferden yaplan terbiye,
reel, ezme. Kr. penefe ve nlfer mrebbs.
s. 29a/3
[ 1 ]
saa: <Ar. Vcudunda hasta veya eksik bir yan
olan, engelli, zrl.
s. 59a/14
[ 1 ]
saz: Bkz. az.
s.+ 12a/8
[ 1 ]
meneve s.+ Menengi aac sakz.
Kr. terementine. 12a/8
salanderyn: <Gr. Altn otu, dalak otu; (Ceterach

s. 26b/14
[ 1 ]
samavn: samavn- brn Eski binalarda,
liman kenti.
s. 41a/1, 41a/5 [2]
[ 2 ]
s. vilyetinde 41a/1, 41a/5 [2]
terkedilmi viran yerlerde, kayalarda yetien papatya

iei gibi iekleri olan yabani bir bitki. Kr. .
s.+ 29b/20
481
[ 1 ]
s.+ brn 29b/20
samniy: <Gr. Mahmude otu, bingz otu;
(Convolvulus scammonia) . Kr. mamdiye.

s. 26b/10
s. 30a/11
[ 1 ]
sater: <Ar. Gvei otu, zater, kekik otu; (Origanum
vulgare) Kr. gyegi ot, bstn kekik, nad,
cermere.
[ 1 ]
s. 14b/18, 29a/6, 50b/5, 52a/9, 52b/7 [5]
sasu: Saks, topraktan yaplm kap kacak.

s. 20b/6
[ 5 ]
saiys: <Gr. Snger. Kr. snger.
[ 1 ]
s. 29a/19
s. presi amurdan yaplan, atee
[ 1 ]
dayankl kap, anak, mlek. Kr.
savl: <Ar. Zencefil cinsinden, kokulu uyarc
azef. 20b/6
olarak kullanlan bir safran kk. Kr. zurunbd.
saa: <Ar. Nezle olmak. Kr. nzle.
s. 29b/3
s. 59b/10
[ 1 ]
samnds: <Gr. Deniz akrebi. Kr. deiz arebi.
[ 1 ]
sile: ma-i sile Kara gnlk ya. Kr. ara
gnlk ya.
s. 29b/19
s. 50a/7
[ 1 ]
[ 1 ]
sala: <Ar. Di gcrdamas, az dilerinin birbirine

dokunmas. Kr. di urd.
ma-i s. 50a/7
say: <Ar. almak, gayret etmek.
s. 59b/1
s. 1b/7
[ 1 ]
[ 1 ]
salm: Salkm, zm gibi, birou bir sap zerinde
s. db 1b/7
bir arada bulunan meyve. Bkz. alm.
sayrmr: <Gr. Bir tr incir.
s. 39a/3, 39a/3 [2]
s. 29a/16
[ 1 ]
[ 2 ]
san: <Ar. Pelesenk aac ve bundan elde edilen ya;
(Commiphora opobalsamum) . Kr.d- belesn.

s. 29b/12
sbnec: <Ar. Kpek menekesi, yabani meneke;

s. 27b/2
[ 1 ]
sanc-: Sancmak. Kr. lad.
s.-ma 61b/21
[ 1 ]
sancu: Sanc. Kr. buru.
s. 56a/19, 60a/12, 61a/4, 61a/8, 61a/13 [5]
[ 1 ]
sbe: nemle-i sbe Tpta kullanlan bir tr
karnca.
s. 51b/6
[ 1 ]
nemle-i s. 51b/6
s. utma 56a/19, 60a/12 [2]
sbrec: <Far. Adam otu, haclar otu, insan otu,
urldan s. 61a/4
kankurutan, toskafa kavunu, yer elmas, kpek
s.+dur 57a/9
[ 6 ]
sandis: <Gr. Krmz kurun oksidi, sleen. Kr.
yanm stbec, slgen.
s. 26b/21
[ 1 ]
elmas; (Mandragora autumnalis) . Kr. defn-i yezd.

s. 29a/11
[ 1 ]
sbrek: <Far. Adam otu. Bkz. sbrec.
s. 28a/3
[ 1 ]
sar: fer- eyde-i sar- dde ri gzllk,
sbt: <Ar. amda yetien, kereviz tohumuna
gz deliinin byk olmas.
benzeyen bir tohumdur.
s.+ 60b/21
[ 1 ]
fer- eyde-i s.+ dde 60b/21
sardina: <Gr. Sardalya bal; (Sardina pilchardus) .

Kr. semris.
s. 30a/11
[ 1 ]
s. bal 30a/11
sardn: <Gr. Sardalya bal. Bkz. sardina.
s. 29b/7
[ 1 ]
sc: <Ar. Hindistan'da yetien, yaz k yapra
dklmeyen, kerestesi makbul, sert bir aa.
s. 28b/3, 29b/3 [2]
[ 2 ]
sd: <Ar. Srck kuu, ourcuk, ekirge kuu;
(Sturnus vulgaris). Kr. rc u.

s. 28a/3
482
[ 1 ]
sde: <Far. Sade; ss, gsterii olmayan, yaln,
slis ariyn: <Gr. Yabani kereviz; (Petroselinum
oreo selinum) . Kr. kerefes-i berr.

s. 28a/8
gsterisiz.
s. 6b/10, 15b/17, 21b/9, 47b/6 [4]
cl-i zerd-i s. Sar nesrin gl. Kr.
[ 1 ]
sliyn: <Gr. Kereviz; (Apium graveolens). Kr.
kerefes.
s. 29a/15
s. gl 47b/6
yabn s. rmz gl Yabani ebboy;
(Cheiranthus cheiri), yabani krmz
gl. Kr. ervne. 6b/10
[ 1 ]
sliys: <Gr. Horozgz otu; (Seseli tortuosum).

Kr. urs gzi, ssliys.
s. 27a/3
yabn rmz s. gl Bir eit

yabani krmz gl. Kr. azm.
21b/9
s.+i 59a/19
[ 5 ]
[ 1 ]
sl: esved-i sl Kara rek otu; (Nigella
sativa) . Kr. ara rek ot.

s. 5a/5
[ 1 ]
s.+i eden-i rdh Barsaklarn

sdec: <Far. Hint smbl; (Nardustachys
jatamansi) . Kr. belmn.
esved-i s. 5a/5
sla: <Ar. Baldrkara otu; (Aspelinum adianthum) .

Kr. baldr ara.
s. 28b/11
s. 10b/17, 11a/13 [2]

s.+i 11b/13,21a/5,36b/20,50b/18 [4]
[ 6 ]
s.+i hind Hint smbl. Kr. ben-
[ 1 ]
sm: sm- abra Ba kk, kuyruu uzun, alaca
renkte, daha ok balarda gezen bir keler. Kr. oca
keler. Bkz. sml-bara.
m, arfec, mlstern. 11b/13,
s.+ 29b/8
21a/5, 36b/20, 50b/18 [4]
[ 1 ]
sdene: <Far. Kan ta. Kr. an a, denc.

s. 30a/4
[ 1 ]
s.+ abra 29b/8

sms: yn- sms Kbrsta bulunan beyaz bir
kil. Kr. yn- ms, bey opra.
sil: <Ar. Sahil; deniz, nehir, gl kys.
s. 34a/14, 46b/10 [2]
s. 33b/17
[ 2 ]
s.+inde 43a/18
kevkeb-i s. Evren pulu denilen bir
[ 2 ]
hrmz s.+inde 43a/18
sl-esved: <Ar. Baldrkara otu; (Aspelinum

adianthum) . Kr. baldr ara. Bkz. sr-raf.
s. 27a/15
[ 1 ]
sr-raf: <Ar. Baldrkara otu; (Aspelinum
adianthum) . Kr. baldr ara. Bkz. sl-esved.

s. 29a/14
[ 1 ]
sl: <Far. Yasemin iei; (Jasminium). Kr.
ysemen.
s. 27b/15
[ 1 ]
slmendr: <Lat. Semender; (Salamandra). Kr.
Kr. yr ylduz.
yn- s. 34a/14
sml-bara: <Ar. Ba kk, kuyruu uzun, alaca

renkte, daha ok balarda gezen bir keler. Kr. alaca
keler. Bkz. sm- abra.
s. 28b/4
[ 1 ]
sna: <Far. Baldrkara otu; (Aspelinum

s. 27a/14
[ 1 ]
ssliys: <Gr. Horozgz otu; (Seseli tortuosum).
Kr. urs gzi, aynd-dk, arln, em-i urs.
Bkz. ssls, sliys.
semender.
s. 15b/9, 27a/17, 35a/2, 36a/19 [4]
s. 28b/4
[ 1 ]
[ 4 ]
ssr kit: <Sr. Isrgan tohumu. Kr. ran tom.
sles: <Ar. Salatala benzer bir bitki ve bundan

elde edilen zamk; (Sagapenon) . Kr. sekbnec.
s. 28b/20
[ 1 ]
46b/10
s. 27a/17
[ 1 ]
ssm: <Far. rek otu; (Nigella sativa) . Kr. navei hind.
483
s. 29a/11
[ 1 ]
ssma: <Ar. Sudanda yetien bir eit st, ak
st; (Salix) . Kr. a sgd.
s. 28b/19
[ 1 ]
seng-i s. 28a/4
sebl-ar: <Ar. Baldrkara otu; (Aspelinum

s. 29b/9
[ 1 ]
saryn: <Far. Tilkitaa otu, dildamak iei
dibi; (Orchis hircina). Kr. dilk aa, dil ama

iegi dibi.
s. 28b/13, 29b/5 [2]
[ 1 ]
seb-r: <Ar. Eftimon, baboan, serent,
babozan, bostanbozan, gelinsa, kt, cinsa,
kzl sarmak, ksus, kus; (Cuscuta epythimum) .

Kr. eftmn.
s. 28a/2
[ 2 ]
[ 1 ]
sl: <Ar. Hindistanda yetien baklaya ve mantara

benzeyen, i srdrc bir bitki. Kr. rseng.
sebz: <Far. Yeil, yeil renkli.

s.+i 28a/20
s. 29b/6
[ 1 ]
[ 1 ]
s.+i dne Menengi aac yemii.
srn: <Far. Ceviz aacnn zamk. Kr. kehrb.
Kr. meneve yemii. 28a/20
s. 28b/20
[ 1 ]
secere: <Ar. Bkz. ecere.

s.+i 29a/1
se: <Ar. Temriye hastal. Kr. demreg.
[ 1 ]
s. 59a/12
s.+i ibrhim Ayt aac; (Vitex

agnus castus). Kr. ay aac.29a/1
[ 1 ]
sebb: <Ar. kikardekan aac, bakam aac;
seceret: <Ar. Aalar. Bkz. eceret.
aac.
s. 26b/12
[ 1 ]
sebel: <Ar. Bulank grme, gze inen perde.
s. 59a/19
[ 1 ]
sebendn: sebendn- urd Hardal; (Brassica
nigra). Kr. ardal.
s.+i 28b/21, 28b/21 [2]

[ 2 ]
s.+i ms Brtlen aac; (Rubus

caesus) . Kr. bgrtlen aac. 28b/21
s.+i nemmm Sarmak; (Hedera
helix). Kr. armau.28b/21
seceretul-lh: <Ar. Ard aac; (Juniperus) . Kr.
arduc aac.
s.+ 27b/8
[ 1 ]
s.+ urd 27b/8
sebenkr: <Far. Tilki zm, it zm; (Solanum

nigrum ). Kr. it zmi, dilk zmi, neb-aleb.
s. 28a/18
[ 1 ]
seb: <Ar. Hindistanda bulunan siyah, ifal bir ta.
s. 28b/21
[ 1 ]
seceretl-ar: <Ar. Meyan aac; (Glycyrrhiza
glabra) . Kr. buyan aac.

s. 29a/2
[ 1 ]
secl: <Ar. Yasemin iei; (Jasminium). Kr.

ysemen iegi.
s. 27a/4
Kr. ara a.
[ 1 ]
s. 29b/9
[ 1 ]
secme: Czzaml.
s. 57b/2
seb: seng-i seb Ayt tohumu. Kr. ay tom.
[ 1 ]
s. 28a/20
s. mara Czzam hastal. Kr.
[ 1 ]
seng-i s. 28a/20
sebse: <Far. Deride oluan kk, beyaz pulcuklar.
s.+i 59b/4
[ 1 ]
s.+i ser Sa kepei. Kr. oa.
59b/4
sebye: seng-i sebye Ayt aac; (Vitex agnus
castus). Kr. ay aac.

s. 28a/4
cm. 57b/2
sed: <Ar. Yaban prasas; (Allium porrum) . Kr.
it siki.
s. 28b/11
[ 1 ]
seder: <Ar. Gz kararmas.
s.+i 59a/16
[ 1 ]
s.+i devr Ba dnmesi
hastal.
484
Kr. ba egzinmek, sergerdn.

59a/16
sedersn: <Gr. Yabani kereviz; (Petroselinum oreo
s.+i ral 28b/15

seg: <Far. Kpek, it. Kr. it, kelb.
s. 27b/9, 31b/12, 44b/16 [3]
selinum) . Kr. kerefes-i det.
gnd-i s. Dildamak ieinin dibi,
s. 28a/6
salep kk, tilkitaa otu, itkasar;
(Orchis hircina). Kr. dil ama, dilk
[ 1 ]
sed: <Ar. Horozgz otu; (Seseli tortuosum). Kr.
aa. 44b/16
urs gzi, sliys.
r-i s. Kadntuzluu, diken zm,

karamuk; (Berberis crataegina) . Kr.
s. 27a/3
adn uzlu, aramu, aru aac,
[ 1 ]
emberbrs, etrz. 31b/12
seds: <Gr. Hindistanda yetien bir eit nilfer

iei; (Nymphaea) . Kr. nlfer.
s.+i 26b/19,27a/13,27b/5, 61a/19[4]
s. 29b/10
[ 7 ]
[ 1 ]
s.+i engr t zm, tilki zm;
(Solanum nigrum ). Kr. it zmi.
sefdks: <Gr. srdrc bir tr yabani soan.
26b/19, 27a/13 [2]
Kr. berr oan.
s.+i setbye Ayt tohumu. Kr. ay
s. 29b/17
om, sbn. 27b/5
[ 1 ]
gezden-i s.+i divne Kuduz kpek
sefedhn: <Far. Hint d, Hindistanda yetien bir
d aac; (Lignum Aloes) . Kr. d- hind.

s. 30a/8
srmas. Kr. uduz alama. 61a/19

segb: <Far. Kunduz. Kr. unduz. Bkz. seg-b.
[ 1 ]
sefercel: <Ar. Ayva; (Cydonia vulgaris) . Kr. ayva,

bih.
s. 27a/7
[ 1 ]
sefile: <Ar. Kara gnlk. Kr. ara gnlk.
s. 28a/9
[ 1 ]
sefd: <Far. Pelesenk aac ve bundan elde edilen
ya; (Commiphora opobalsamum) . Kr. belesn
s. 27a/1
[ 1 ]
segir-:
Seirtmek,
[ 1 ]
sefdliyn: <Far. Yabani geven. Kr. berr geven.
s. 26b/20
[ 1 ]
sefn: <Far. Sirke, bal ve eitli eczalardan yaplan
bir tr urup. Kr. sirkencbn.
s. 29b/16
[ 1 ]
sefl: gerd-i sefl Maden bulunan toprak. Kr.
maden opra.
s. 45a/6
[ 1 ]
gerd-i s. 45a/6
seflec: <Far. Brtlen yemii; (Rubus caesus) . Kr.

bgrtlen yemii.
s. 28a/6
[ 1 ]
komak,
yetimek,
s.-de 3a/1
[ 1 ]
segn: segn-i ral Bespaye, kaya ereltisi;

s.+i 28b/14
[ 1 ]
aac.
s. 27a/14
seyirtmek,
olgunlamak, artmak, oalmak.
s.+i ral 28b/14

segl-misk: <Far.-Ar. Biber, Hindistan cevizi,
sandal, smbl-i tb, maz ve bal ile yaplan kalbi
kuvvetlendiren bir macun. Kr. dl-ahr,
kerkerhen.
s. 26b/12, 44a/12 [2]
[ 2 ]
seg-b: <Far. Kunduz. Kr. unduz.
s. 16a/21, 27a/2 [2]
[ 2 ]
ya-i s. Kunduztaa, cavir,
olana; (Ferula alaeochytris). Kr.

unduz yas, cvr. 16a/21
seg-b: <Far. Bkz. seg-b.

s. 20a/18
[ 1 ]
ya-i s. Kunduztaa, cavir,
olana; (Ferula alaeochytris). Kr.
unduz yas, cvr.
20a/18
seft: seft-i ral Su teresi tohumu. Kr. u
seher: <Ar. Geceleri uyumayp uyank durma
teresin tom.
hastal. Kr. uyumama, uyusuz.
s.+i 28b/15
[ 1 ]
s. 59b/14
[ 1 ]
485
selis: <Sr. Mekke ayr; (Cynodon dactylon).
Kr. mekke ayru.

s. 28a/12
s. 26b/15
[ 1 ]
[ 1 ]
sel: <Ar. Bedende olan ur. Kr. ur, yumr.
sene: <Ar. Bulama a. Kr. bulamac a.
s. 59b/5
s. 27b/11
[ 1 ]
sebye: <Ar. Msrda eker kam kenarnda
[ 1 ]
sel: selem Gzn kirpik kan ksmnn
etle kaplanmas, kalnlamas. Kr. sad- em.
yetien bir bitki. Kr. stebn.
s.+ 59b/10
s. 29a/5
[ 1 ]
[ 1 ]
sel: <Far. Yasemin iei; (Jasminum) . Kr.

ysemen iegi.
s. 27a/9
s.+ em 59b/10
sele: <Ar. 1. Aselbent sakz. 2. Tarn yerine
kullanlan dallar krmz bir aacn kabuu. Kr.
sele.
[ 1 ]
senn: <Gr. Mekke ayr; (Cynodon dactylon).
s. 29b/18
[ 1 ]
Kr. mekke ayru.
selem: <Ar. 1. Deri tabaklamada kullanlan bir aa
s. 28a/8
kabuu, zencefile benzeyen bir kk. Kr. zencebl. 2.
[ 1 ]
sekbnec: <Far. Salatala benzer bir bitki ve bundan
elde edilen zamk; (Sagapenon). Kr. sles, efn,

murecr-r.
s. 27a/8, 28b/20, 33b/5, 49b/14 [4]
Kara rek otu; (Nigella sativa) . Kr. ara crek ot.

s. 29a/1, 29b/17 [2]
[ 2 ]
selesl-bevl: <Ar. drarn tutamama, prostat
hastal. Kr. sidk utulma.
s. 59a/15
[ 4 ]
[ 1 ]
s. ddkleri amdur 49b/14
selesl-bevl-i mil: <Ar. Farknda olmadan
sekiz: Sekiz.
s. 1b/13
idrarn karmak, altna iemek.

s. 59a/15
[ 1 ]
[ 1 ]
yigirmi s. bb 1b/13
sekz-zel: <Ar. Bespaye, kaya ereltisi;

s. 29a/15
[ 1 ]
sekle-: Seklemek, srayarak yrmek.

s.-r 27a/1
[ 1 ]
sell-ayye: <Ar. Ylan gmlei, ylan kav. Kr.

ilan av.
s. 27a/10
[ 1 ]
sele: <Ar. 1. Aselbent sakz, bir eit pelesenk
aacndan ve katurkuyruu otundan elde edilen,
birka tr olan tbb bir zamk. 2. Hindistan ve
seknec: <Far. Suriyeden getirilen bir eit katran,
Ummanda tarn yerine kullanlan dallar krmz bir
zift, asfalt maddesi, yersakz. Kr. cehennem deresi
aacn kabuu. Kr. gginek abu. Bkz. sele.
a.
s. 26b/15, 29b/19, 42a/15, 46b/1, 51b/4

s. 28a/1
[ 1 ]
sekrn: <Ar. Bengilik otu, krmz tatula; (Datura
fastuoza) . Kr. bezr-i benc tom.

s. 28b/10
[ 1 ]
sekrl-nl-t: Srkuyruu otunun kk. Kr.

r uyru.
s. 27a/19
[ 1 ]
sekte: <Ar. Durma, kslma; kann birdenbire
durmas; bozukluk; inme, fel.
s. 59a/18
[ 1 ]
sen: <Gr. Hint d, Hindistanda yetien bir d
[5]
s. ddkleri kk abdur Kr.
as. 42a/15
s. abu Selihe kabuu. Kr.
neceb. 51b/4
ara s. Kara selihe. Kr. kesl.
46b/1
s.+i 30a/14
s.+i siyh Kara selihe. Kr.
sevdl-hind. 30a/14
s.+ye 46b/1
[ 7 ]
sel: <Ar. Zeytin ya. Kr. zeytn ya.
s. 27a/16
[ 1 ]
486
selk: <Ar. Maz; (Thuya). Kr. m.
27b/13
s. 28b/20
s.+i ayd Gney Lbnanda kn
[ 1 ]
bir glden avlanan ifal,
selme: <Ar. 1. Sirken otu; (Chenopidium album) .
kuvvetlendirici bir balk. Kr. semek-i
Kr. sirken. 2. Akasya yaplan dikenli bir aa. Kr.
nzle. 27b/12
ay, araa.
semen: 1. <Far. yaprakl gl, Van gl,
s. 26b/13
Msr gl, peygamber iei, sakz gl.
[ 1 ]
Kr. bey gl, kim, peyamber iegi 2.
selmn: <Ar. Boy otu tohumu. Kr. boy tom.
<Ar. Ya, erimi tereya.
s. 26b/17
s. 26b/20, 28a/13, 44a/5 [3]
[ 1 ]
s.+i 28b/19
selhec: <Ar. Demir dikeni, oban kalktan;
[ 4 ]
(Tribulus terrestris). Kr. demr dikeni.
s.+i ar kz ya. Kr. kz ya.
s. 28b/9
[ 1 ]
selmen: <Ar. z zehirli, bir eit ak hurma. Kr.
28b/19
semend: <Far. Krmz boya elde edilen bir ot. Kr.
glgn ot.
dev-y eft.
s. 27a/4
s. 22b/9
[ 1 ]
[ 1 ]
semendel: <Far. Bkz.semender.
sem: <Ar. itmek.
s. 30a/4
s. 57b/1
[ 1 ]
[ 1 ]
semender: <Far. Semender, uzun gvdeli, drt
l- s. itme gl, kulan ar
bacakl, kuyruklu, kertenkeleye benzeyen, birok tr
iitmesi. Kr. ula ar olma. 57b/1
bulunan ve atete yanmadna hatta atei
sem: mir-i sem Eek marulu; (Sonchus
oleraceus) . Kr. eek mrl.

s. 36b/19
sndrdne inanlan efsanevi bir hayvan;
(Salamandra). Kr. slmendr.

s. 28b/4, 29b/7 [2]
[ 1 ]
mir-i s. 36b/19
seml: <Ar. Sumak aac ve tohumu; (Rhus
coriafia) . Kr. summ.

s. 27b/18
[ 2 ]
semen: <Far. Erite a. Kr. erite a.
s. 26b/18
[ 1 ]
semerand: <Far. zbekistann gneyinde bir ehir.
[ 1 ]
s. 15a/14
semn: <Far. Bkz. semne.
s.+dan 29a/17
s. 28b/6
[ 1 ]
semne: <Far. Bldrcn kuu; (Coturnix). Kr.

bldrcn u.
s. 26b/19
[ 1 ]
[ 2 ]
semm: <Ar. Zehir. Kr. hlhl.
s. 54a/4
[ 1 ]
semmr: <Ar. Samur; (Martes zibelilina) . Kr. dl.

s. 22b/12
[ 1 ]
semn: <Far. Bldrcn kuu. Bkz. semne.

s. 27b/10
[ 1 ]
semris: <Far. Sardalya bal; (Sardina pilchardus) .
semml-fr: <Ar. Fareleri ldren kokusu keskin

s. 27a/13
Kr. sardina bal.
s. 30a/11
[ 1 ]
semr: <Far. Mantar; (Fungi) . Kr. mantar.
[ 1 ]
semml-t: <Ar. Hindistandan gelen kahveye
benzeyen bir ekirdek, balk zehri.
s. 27b/11
s. 26b/17
[ 1 ]
semek: <Ar. Balk.

s.+i 27b/12, 27b/13 [2]
[ 2 ]
s.+i nzle Kr. semek-i ayd.
[ 1 ]
semml-imr: <Ar. A aac, zakkum aac;
(Nerium oleander). Kr. au aac, ekirge aya,
zerneb.
s. 29b/1
[ 1 ]
487
semms-semek: <Ar. Srkuyruu otunun kk;
[ 1 ]
(Verbascum speciosum). Kr. r uyru.
senders: <Gr. Kehribara benzeyen bir zamk, kzl
s. 27a/6
ard zamk. (Kehribar atee konulduunda sakz gibi
[ 1 ]
kokar, sandalus ise kt bir koku verir.)
semnev: <Far. Erite a. Kr. semen.
s. 27b/2
s. 26b/18
[ 1 ]
[ 1 ]
seng: <Far. Ta.
semm: <Ar. Zehir, zehirli ey. Kr. mfiyn.
s. 45a/21, 49b/1 [2]
s. 49b/3, 56b/13 [2]
gl-i s. Taknas, yosun. Kr. a
bd- s. Hastalk yapan rzgarlar.
nas, yosu. 45a/21
Kr. aulu yller. 56b/13
mrver-i s. Mersin yemii. 49b/1
s.+ 59b/13
s.+i 18b/7, 28a/4, 28a/13, 28a/20, 29a/18,
[ 3 ]
29a/19, 29a/19 [7]
s.+ rde Zehir imi kii. 59b/13
[ 9 ]
semz: Semizotu; (Portulaca oleracea). Bkz. semzlik
s.+i hen-rb Mknats. Kr.
otu. Kr. balaz-zehr, a, lnek.

s.
10a/7,10b/3,
12b/16,
16b/5,
mns. 29a/19
18a/7,
s.+i te akmak ta. Kr. ama
18a/11, 47b/2 [7]
a. 29a/18
[ 7 ]
s.+i mun Demirbozan, trfl, yabani
s. ot 18a/11
yonca. Kr. demr bozan. 28a/13
s. ot 10b/3, 47b/2 [2]
s.+i ren Gz ta. Kr. acerr-
s. ot tom 12b/16, 16b/5 [2]

berr
s.
otnu
semizotunun
sdlsidr
stl
bir
ren, mera, acern-nr.
Yabani
cinsi.
18b/7
s.+i seb Ayt aac; (Vitex agnus
Kr.
bbilus, alby. 10a/7
s.+i sebye Bkz. seng-i seb. 28a/4
berr s. otnu sdlsine 18a/7
s.+i yeb Yeim ta. Kr. yeb.
semzlik: Semizlik, semiz olma durumu.
29a/19
s. 7b/1, 7b/21, 8a/12, 8b/11, 8b/12,

8b/12, 8b/20, 9a/1, 9a/8, 11b/17, 17a/1,
sengbh: <Far. Msrda eker kam kenarnda
19b/19, 22b/4, 23b/15, 25b/2, 33a/8,
yetien bir eit yemi, kpekmemesi, acem erii.
37b/16, 38a/10, 38b/7, 38b/14, 39a/2,
Kr. sibistn
39a/5, 39b/16, 43b/9 [24]

[ 24 ]
s. olan urmya ri bir eit hurma.
Kr. rfn. 33a/8
s. ot Semizotu, semizlik otu;
(Portulaca oleracea). Bkz. semz otu.
Kr. pirpirim, balatl-am, balai mbrek, balat-eheb, bala-i

lz, bel, ble, berpehen, tomekn,
aly, urfe, dendfs, recle, zerr,

ferfc, fersen, ferfehen, ferfenc,
ferfen, ferefz, kef.
7b/1, 7b/21, 8a/12, 8b/11, 8b/12,
8b/12, 8b/20,9a/1,9a/8, 11b/17, 17a/1,
19b/19, 22b/4, 23b/15, 25b/2, 38a/10,
38b/7, 38b/14, 39a/2, 39a/5, 39b/16,
43b/9 [22]
s. ot tom 37b/16
senbt: <Hint. Gz yanlmas, hayal. Kr. ve.
s. 59b/8
[ 1 ]
sencle: <Far. Tahl, tane lei, kk terazi ta.
s. 28b/18
s. 28b/9
[ 1 ]
sengbya: <Far. Ayt aac tohumu; (Vitex agnus
castus) . Kr. ay aac tom. Bkz. seng-i seb.

s. 28a/21
[ 1 ]
senger: <Far. Byk oklu kirpi. Kr. uzun kirp.

s. 28a/17
[ 1 ]
seng-r: <Far. Klkuyruk kuu; (Anas acuta) . Kr.
l uyru u.
s. 28a/18
[ 1 ]
seng-put: <Far. Kaplumbaa; (Testudo). Kr.

ablubaa.
s. 27a/9
[ 1 ]
senle: senle-i fa Gm serpintisi, krnts.
Kr. gm ekindisi.
s.+i 29a/5
[ 1 ]
s.+i fa 29a/5
senn: <Ar. Kara rek otu; (Nigella sativa) . Kr.
488
ara crek ot.
serfiyn: <Gr. t siyegi, yaban prasas, da
s. 27b/6
[ 1 ]
senkn: <Far. Yeil ve byk bir cins hyar. Kr. n
gendenesi; (Allium porrum) . Kr. it siki, farsiyn,

farfiyn.
s. 28b/6
[ 1 ]
yr.
s. 27b/1
[ 1 ]
send: <Far. 1. Kara rek otu; (Nigella sativa) .

Kr. ara crek ot. 2. Eek marulu; (Sonchus
oleraceus). Kr. eek marl.

s. 29a/9
[ 1 ]
sent: <Ar. Kimyon; (Cuminum cyminum). Kr.
kemmn.
s. 29a/7
[ 1 ]
seprne: <Far. Tilkikuyruu, kukonmaz bitkisinin
kk; (Asparagus officinalis) . Kr. isfidc, dilk

uyru, helyn.
s. 2b/7, 27a/11, 48a/1 [3]

[ 3 ]
s. kkidr 2b/7
rm s. 48a/1
sepdr: <Far. Kavak aac; (Populus). Kr. ava
aac.
s. 28a/15
[ 1 ]
sepde: <Far. Aklk, beyazlk.
s.+i 59a/13
[ 1 ]
serce: Bkz. sere.

s. 3a/21, 13b/21, 19a/7, 22a/15, 25a/10,
30a/9, 36a/12, 46b/16, 48a/14, 49a/3 [10]
[ 10 ]
s. beynisi Sere beyni. Kr. maz-
gncik, dim- ufr. 22a/15,
48a/14 [2]
s. dili Bkz sere dili.13b/21,
25a/10, 30a/9, 46b/16 [4]
s. dili ot 19a/7, 49a/3 [2]
s. diline 3a/21
s. u 36a/12
sere: Sere kuu; (Passer domesticus). Kr. afir.

s. 5a/14, 6a/6, 6b/2, 6b/16, 8a/15, 8b/2,
12a/16, 13b/10, 18a/10, 31b/9, 37a/7,
43b/7, 50a/3 [13]
[ 13 ]
s. dili Seredili otu, ku otu, yol
kenarlar, duvar dipleri ve bahelerde
yetien bir yllk ve otsu bir bitki;
(Stellaria media) . Kr. emeret-i

drat- her, zebn- gncik,
snbll-kelb, lisnl-ufr, her.

6a/6, 6b/2, 6b/16, 8a/15, 8b/2, 13b/10,
18a/10, 37a/7, 43b/7 [9]
s.+i em Gze ak perde inmesi.
s. dili ddkleri otu aac 5a/14
Kr. gze a dmek. 59a/13
s. dili drler bir tomdur 12a/16
seps: <Far. Buday kepei. Kr. kepek.

s. 27a/8
[ 1 ]
ser: <Far. Ba.
s. 58a/15, 58b/15, 59b/4, 59b/16 [4]
[ 4 ]
derd-i s. Ba ars. Kr. ba
ars. 58a/15
r-i s. Kel ba, dazlak. Kr. kel ba.
58b/15
sebse-i s. Sa kepei. Kr. oa.
s. ebi Bir eit tuz. Kr. eb-i

eskife. 31b/9
a s. dili Ak seredili otu, ku otu.
Kr. mesed.
sers: <Far. Seylan, kurun
50a/3
kk; (Plumbaga
zeylanica) . Kr. sergle dibi ayarac.

s. 28a/10
[ 1 ]
serd: <Far. Souk; sert, kaba, hoyrat.

s. 59a/18, 62b/6 [2]
[ 2 ]
59b/4
n-n- afc- s. Elde ve trnakta
ikeste-i s. Ba yar. Kr. ba
yaru, eceste. 59b/16

serat: <Ar. Ayvadana, civanperemi, kovan iei;
(Achillea) . Kr. ayva ana

s. 29a/12
[ 1 ]
serd: <Far. Klr otu, di otu, hilal otu; (Ammi
visnaga) . Kr. ll, lur ot, seyh, siyb.

s. 29b/1
[ 1 ]
62b/6
sersm- s. Souk stma. Kr. ovu
stma. 59a/18
serd: <Far.+Ar. Soukluk; katlk, sertlik.
s. 60b/4
[ 1 ]
illet-i s. Souk algnlna bal bir
hastalk. 60b/4
serdne: <Far. or bal, salamura balk. Kr.
489
arem.
s. 28a/19
s. 37a/11
[ 1 ]
[ 1 ]
sergle: Seylan, kurun
kk; (Plumbaga zeylanica) .
Kr. ayarac, tere, ab, fs, misvkr-r,
s. balna 37a/11
seren: <Far. Arlk, manevi sknt. Kr. arl,
mara- sikebc, ares, chervn, az, mie,
seria.
sers.
s. 4b/14, 14b/16, 16a/3, 19a/20, 28a/11,
s. 59a/12
30a/17, 30b/19, 35a/19, 38a/15, 48b/6,
[ 1 ]
49b/13 [11]
serenc: <Far. Yank stbe Kr. yanm stbec.
[ 11 ]
s. 27a/13
s. dibi 4b/14, 28a/11, 35a/19, 38a/15,
[ 1 ]
48b/6 [5]
sereng: <Far. Sirken otu, yabani spanak;
(Chenopidium album). Kr. sirken ot.
s. dibine 14b/16, 30b/19 [2]
s. 26b/21
serhiy: <? Ayt tohumu. Kr. ay tom.
[ 1 ]
s. 28b/18
seren: <Ar. 1. Kanser hastal; iyilemez bir tr

ban. Kr. irne. 2. Yenge. Kr. yengec.
[ 1 ]
seram: <? algam; (Brassica rapa) . Kr. alam.

s. 29a/8
s. 27a/11, 59a/14 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
serenr-ram: <Ar. Rahim kanseri, rahimde kan
bir tr ban.
seres: <Ar. Kuzgun otu, erelti otu; (Driopteris
filix-mas). Kr. uzun ot, eyrelti ot.

s. 26b/11
s. 59b/7
[ 1 ]
[ 1 ]
seren- fir-ram: <Ar. Rahim kanseri, rahimde
seria: <Ar. Arlk, manevi sknt. Kr. arl,
kan bir tr ban. Kr. irne, rince.
seren.
s. 59a/12
s. 59a/18
[ 1 ]
[ 1 ]
serfale: <Ar. Gz otu; (Astragalus sarcocolla).
ser: <Ar. 1. Bir eit ekirge. Kr. cekirge. 2. Klr
otu, di otu, hilal otu; (Ammi visnaga) . Kr. lur,
Bkz. anzurt.
s. 28b/12
ll.
[ 1 ]
s. 29a/21
sergen-gerdn: <Far. Domuz bcei, osuruk bcei,

bok bcei. Kr. ouzlan urd.
[ 1 ]
sern: <Far. Zincifre. Kr. zencefre.
s. 27b/9
s. 28b/17
[ 1 ]
[ 1 ]
sergerdn: <Far. Ba dnmesi. Kr. ba egzinmek.

s. 59a/16
serr: rd-y serr Kst otuna benzeyen bir eit

gl kk. Kr. us.
[ 1 ]
s. 24a/8
sergin-kr: <Far. Sr dks. Kr. r bo.
[ 1 ]
s. 27b/17
rd-y s. 24a/8
[ 1 ]
sergn: <Far. 1. Gbre, fk. 2. Ba dnmesi. Kr.
[ 1 ]
s. 59b/8
sert: <? Yaban prasas, da gendenesi; (Allium
s.+i 27b/17, 27b/20, 27b/20 [3]

[ 4 ]
s.+i kebter Gvercin dks. Kr.
lala
Leylek
dks.
Kr.
legleg bo. 27b/20

s.+i pirist Krlang dks. Kr.
rlanc bo. 27b/20

s. 28b/13
[ 1 ]
ggercin bo. 27b/17
sergl-hind:<Ar. Amlac otu; (Phyllanthus emblica).

Kr. emlec.
gyinek.
s. 28b/9
ba dnmek. Bkz. sergerdn.
s.+i
sers: <Ar. Gneyik, hindiba; (Cichorium). Kr.
serm: <Far. Ackc, hindiba; (Cichorium endivia).

Kr. acc.
s. 28a/16
[ 1 ]
serma: <Ar. Sirken, kara paz, yabani spanak;
(Chenopidium album). Kr. sirken.
490
s. 12a/17, 27a/9 [2]
yr s.+si Yer servisi. Kr. kemfs,
[ 2 ]
tom- s. 12a/17
serme: <Far. Sirken otu; (Chenopidium album). Kr.
sirken. Bkz. sermec.
mnis. 22a/3
ser-gendem: <Far. Adam otu, kan kurutan;

s. 29b/11
s. 28a/16
[ 1 ]
sermec: <Far. Ispanak; (Spinacia oleracea), sirken;
(Chenopidium album). Kr. sirken, sbana.
[ 1 ]
ser-eden: nr- ser-eden Hastalktan tr sknt
eken kii.
s. 56b/1
s. 26b/18, 29b/10 [2]

[ 2 ]
serpistn: <Far. kse hazrlanan bir yemi. Kr.
[ 1 ]
nr- s. 56b/1
ses: <Gr. Kimyon; (Cuminum cyminum) . Kr.

kemmn.
kse.
s. 30a/8
s. 27b/4
[ 1 ]
[ 1 ]
sersd: <Far. Ayt aac; (Vitex agnus castus). Kr.

ay aac.
setbye: seg-i setbye Ayt tohumu. Kr. ay

om.
s. 27b/16
s. 27b/5
[ 1 ]
[ 1 ]
sersm: <Far. Sersem, herhangi bir sebeple bilinci

ve duygular zayflam olan kii.
s. 59a/13
seg-i s. 27b/5
set: set-yi endm Fel geirmek. Kr. cem
endm utmama.
s.+ 59a/18
s.+yi 59b/3
[ 2 ]
[ 1 ]
s.+ serd Souk stma. Kr. ovu

stma. 59a/18
s.+yi endm 59b/3

setr: <Ar. rtme, kapama, gizleme.
sertz: <Far. Bataraf sivri olan, ucu sivri, keskin.
s.+i 59b/11
s. 7b/18, 33b/11 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
s.+i mje Gzn kirpik kan
s. dikendr 7b/18, 33b/11[2]
ksmnn etle kaplanmas, kalnlamas.
seram: <? Tatl sulardan kartlan bir eit zift.

s. 28b/7
[ 1 ]
serarys: <Gr. Yapra kaya koruuna benzeyen
bir eit yosun. Kr. you.
s. 28b/5
[ 1 ]
serv: <Far. Servi aac; (Cupressus sempenvirens).

s. 14a/18,15b/18,49b/11[3]
s. aac Servi aac. Kr. c-y bekh- mr. 15b/18

s. aac ozadur Servi aac
Kr. selem. 59b/11

seriyn:<Gr.
Burak
cinsinden
bir
bitki.
Kr.
burca.
s. 29a/13
[ 1 ]
sea: <Ar. Misk, ho kokulu bir madde. Kr. mk.
s. 27b/10
[ 1 ]
serk: <Gr. Cedvar bitkisi; (Curcuma zedoaria).
Kr. zurunbd.
s. 27a/15
[ 1 ]
kozala. Kr. cevzs-serv. 14a/18
seriys:<Gr. Su stnde kksz yetien, yapra
yabn s. aac Yabani servi aac.
kaya koruuna benzeyen bir bitki.
Kr. mels. 49b/11

s.+i 29b/2
[ 4 ]
s.+i trkistn ekirgeaya otu. Kr.
cekirge aya, erneb. 29b/2
servi: Bkz. serv.
s.+si 22a/3, 44a/5 [2]
[ 2 ]
yabn s.+si Yaban servisi. Kr.
kim. 44a/5
s. 29b/14
[ 1 ]
serniyn: <Gr. am veni; bitkisi yapa sabunu,
kk domuzaradr. Kr. m oan.
s. 29b/13
[ 1 ]
seryn: <Gr. Kantaron otu; (Gentiana lutea) . Kr.
anariyn.
s. 28b/12
[ 1 ]
491
ses: <Gr. Nar iei. Kr. glnr.
sev: <Ar. Un, buday ve suyu kartrp bulama
s. 27b/19
haline getirmek. Kr. bulamac.
[ 1 ]
s. 28a/15
sev-: Sevmek.
[ 1 ]
s.-er 11b/7
seyh: <Ar. 1. Bir eit ekirge. Kr. cekirge. 2.
Klr otu, di otu, hilal otu; (Ammi visnaga) . Kr.
[ 1 ]
ser, lur.
sevdl-hind: <Ar. Bir tr aselbent sakz, kara
s. 29b/1
selihe. Kr. sele.
[ 1 ]
s. 30a/13
seyat: <Ar. Yolculuk, gezi.
[ 1 ]
sevdl-ut: <Ar. Maz; (Thuya). Kr. mz.
s. 1b/2
s. 30a/12
s.+de 1b/7
[ 1 ]
[ 2 ]
sevrn: <Far. Kuekmei otu; (Polygonum
seyl: <Ar. Yasemin iei; (Jasminium). Kr.
aviculare). Kr. u etmegi
ysemen, sicil.
s. 29a/14
s. 29b/11
[ 1 ]
[ 1 ]
sevs: <Ar. Trfl otu, gl; (Medicago sativa) .
seye: <Ar. Habeten gelen kayg giderici bir bitki.
Kr. drfl.
s. 27b/1
s. 28a/10
[ 1 ]
[ 1 ]
seyeln: <Ar. Akma, aknt.
sevd: <Ar. 1. Gl sevgi, ak. 2. Siyah, kara. 3.

Gam, keder, sknt. 4. Balgamdan, kandan ve
s.+ 59b/4, 59b/12 [2]

[ 2 ]
safradan baka vcuttan kan bir eit salg, kara
s.+ men Erken boalma. 59b/4,
safra.
59b/12 [2]
s. 7a/9, 7a/9, 7b/8, 41b/3, 47b/5 [5]
seyfl-urb: <Ar. Yabani susam cinsinden bir
s. ot Muhabbet ve sevgi otu, adam

otu, haclar otu, kankurutan;
s. 27b/19
(Mandragora autumnalis) . Kr.
[ 1 ]
muabbet ot, blz, n.
seyl: <Ar. Akmak, aknt.
7b/8, 41b/3 [2]

anle-i
bitki. Kr. ssen-i berr.
s.+i 27b/21
iei
kk,
cedvr,
rm
s.+i n Silikon, erimi kurunun,
cedvr, peyamber iegi kki. 7a/9,
bir hava akmnda ykseltgenmesiyle
7a/9 [2]
retilen, ok youn ve zehirli, pas
leben-i s. Stleen otu ve bundan
nleyici astar boyalarn
boya. Kr. slgen. 27b/21
Rum
s.Peygamber
cedvar.
Kr.
[ 1 ]

s.+dan 63a/19
s.+yla 55b/11
[ 7 ]
sevdv: <Ar. Kara safraya ait, kara safrayla ilgili.
s. 56b/10
[ 1 ]
sevgi: Sevgi.
hazrlanmasnda kullanlan krmz

seyln: <Ar. Hurma bal. Kr. urm bal, saan.
s. 29b/18
[ 1 ]
seyyid: seyyid z penri Yumuak, beyaz bir ta,
idrar ta, kum ta.
s. 12b/1
[ 1 ]
s. 40a/21
[ 1 ]
s. ot Muhabbet ve sevgi otu, adam
otu. Kr. muabbet ot, na,
keffl-arib 40a/21
sevg: Bkz. sevgi.
s. 45a/20
[ 1 ]
s. ot 45a/20
s. z penri 12b/1
seyydin: <Ar. Bir dua sz.
s. 1b/1
[ 1 ]
seb: <Ar. Sedef otu; (Ruta graveolens) . Kr. oar

edef, asaliys, zfer.
s.
5b/2,
7a/15,
9b/14,
19a/6,
23b/5,
26a/10, 26b/5, 27a/12, 54b/13 [9]

s. am
Sedef zamk. Kr. erys .
492
23b/5
s. yapra 19a/6
keff-ab. 45a/13
stma: Stma hastal. Kr. umm, teb.
s. yaprana 26a/10
s. 55a/5, 55a/13, 55a/14, 56b/20, 56b/20,
berg-i s. 9b/14
57a/1, 57a/1, 57a/3, 57a/3, 57a/3, 57a/4,
berr s. kkine 26b/5
57a/5, 57a/5, 57a/6, 57a/7, 57b/11, 57b/11,
am- s. Sedef zamk. Kr. eryas.
57b/11, 57b/12, 57b/12, 57b/14, 59a/1,
5b/2
59a/18, 60a/18, 62b/15, 63a/7 [26]
s.+a 25b/13, 39b/9, 39b/13 [3]

[ 12 ]
berr s.+a 25b/13,39b/9,39b/13[3]
scal: Scaklk, s.
s.+dan 57b/19
[ 1 ]
scan: Bkz. san.
s. 11b/17
[ 1 ]
s. ot 11b/17
al gideren s. Bilin kaybna uratan

stma. Kr. teb-i bh,
umm-y
aye 57a/5
ditreden s. 57b/11
ditredr s. 62b/15
gn aur s. Nbetleri iki gnde bir
tutan stma. Kr. beyn ki rz med rz
n-med, umm-y bb, rars,
arab vus 57a/1
uma verici s. Kusturucu stma. Kr.
san: San otu, fareleri ldren kokusu keskin
umml-ay. 57b/12
zehirli bir ot, arsenik. Kr. turbl-hlik, semml-
ovu s. Souk stma. Kr. es-subt,
fr.
sersm- serd. 55a/14, 59a/18 [2]

s. 6a/11, 6a/13, 24b/19, 27a/13, 28b/17 [5]
[ 5 ]
s. ula Sankula; (Anagallis) ,


g- m, mersn-i b. 6a/11,
6a/13, 24b/19 [3]
s. ula ot 28b/17
s. ot 27a/13
sdfetl-ayn: <Ar. Tavukkaras, gece krl,
gze perde inmesi.
s. 59b/13
[ 1 ]
sma: <Ar. Sankula; (Anagallis) . Kr. an

ula, merzenc.
s. 28b/17, 29a/10 [2]

[ 2 ]
sraca: Sraca, deride ve genellikle boyunda grlen,
lenf dmlenmelerinin ikinliiyle beliren
tberkloz tr. Kr. nemke-i ba.
s. 62b/7
[ 1 ]
sra: Sra, cam. Bkz. ra.
s. 26a/9
[ 1 ]
s. kpgi 26a/9
srtlan: Srtlan.
s. 45a/13
[ 1 ]
s. ayas Srtlanpenesi otu. Kr.
titredici s. 57a/1
am uduruc s. Kusturucu stma.
Kr. teb-i bz-gerdden. 57a/4
ulau s. Nbetleri art arda gelen
stma. Kr. es-sersm, el-bersm.
55a/13, 57a/7 [2]
s.+da 55a/5
s.+dan 57a/13, 57b/11, 58b/9 [3]
[ 30 ]
stmalu: Stmal. Kr. mamm, mesll.
s. 59a/19, 61b/21, 62a/17 [3]
[ 3 ]
s. adam 62a/17
syrl-: Syrlmak
s.-ma 59a/20
[ 1 ]
sy: <Ar. Ak hardal, tere tohumu. Kr. a ardal.
s. 28b/7, 32a/6 [2]
[ 2 ]
ecere-i s. Akasya yaplan yemiin
aac. 32a/6
sz: Sz, hafif ve ince ar.
s.+dur 63a/1
pek s.+dur 63a/1
s.+s 60a/14, 60b/3 [2]
[ 3 ]
di s.+s Di ars. Kr. rslveca,illet-i dendn. 60a/14, 60b/3
[2]
sil: rmmn- sil Haha; (Papaver
somniferum) . Kr. a.
s. 23b/14
[ 1 ]
rmmn- s. 23b/14
493
sibistn: <Far. Sibistan aac ve meyvesi, erik
lfes-i s. 47b/1 nzl- b- s. be-
cinsinden, ras lezzetsiz, yapkan bir meyve,
kpekmemesi, acem erii; (Cordia mixa) . Kr.

ma, sengbh.
s. 28b/10, 49b/16 [2]

[ 2 ]
em 62b/4
sigil: Siil, deride, zellikle ellerde oluan zararsz,
prtkl kk ur. Kr. arv, gendeme, kirm-i aar gendeme, kebk, mihek, ze, pl, ll.
s. 55b/13, 56b/3, 57a/19, 60a/16, 61a/10,
sibsrn: <Far. Kara rek otunun kk.
61b/9, 61b/10, 62a/11 [8]
s. 28a/21
s.+e 56b/9, 61b/12, 61b/13 [3]
[ 1 ]
sibstn: <Far. Sibistan aac ve meyvesi. Kr.
benn.
[ 11 ]
sik: Erkeklik organ, penis. Kr. ab, eker, zb.
s.+i 3a/16, 4b/20, 6a/12, 6b/8, 11b/1,
s. 11a/2, 28a/14 [2]
11b/9,
[ 2 ]
16b/9,
23a/19,
25b/20,
28b/7,
28b/11, 28b/14, 29a/3, 30b/6, 32a/4, 32b/8,
sicil: <Gr. Yasemin iei; (Jasminium). Kr.
33a/13, 34b/9, 34b/17, 38a/11, 38a/18,
ysemen, seyl.
40a/11, 40a/12, 40b/19, 44b/13, 45a/15,
s. 29b/11
45b/1, 45b/15, 46a/12, 52b/21,54a/13[31]
[ 1 ]
ayr s.+i Kr. abl-ful.
sidr: <Far. Yaban kiraz aac ve yemii, Arabistan
40a/11
kiraz; (Cerasus microcarpa). Kr. nba.
deve s.+i Kr. ab-i ibl. 40a/12
s. 28a/17
it s.+i 1. Soanak da denilen keskin,
[ 1 ]
fena kokulu bir eit ot, yabani
sidg(k): Bkz. sidk.
sarmsak, it siyegi, yaban prasas, da
gendenesi; (Allium porrum) . Kr.
s.+i 37b/8, 61b/7 [2]
serfiyn, sed, sert, sindiynl-
r s.+i Sr sidii. Kr. arre-i
ar, etr, inr, avfl-ar, farsiyn,
gevezn. 37b/8
farfiyn, alders, krrs-i cebel,
s.+iyile 20b/17, 47a/17 [2]
gevzen, gnd-i p-y kh, verr,
olan s.+iyile 20b/17, 47a/17 [2]
encde, al-kelb. 2. Srme. Kr.
s.+ne 31b/3
efnn. 3a/16, 6a/12, 6b/8, 16b/9,
[ 5 ]
28b/7, 28b/11, 28b/14, 29a/3, 30b/6,
sidk: Sidik, idrar.

s. 56a/6, 57a/5, 57b/6, 57b/13, 57b/14,
32a/4, 32b/8, 33a/13, 38a/11, 38a/18,
59a/15, 60a/20, 60b/3, 60b/3, 62a/6, 62a/9,
40b/19, 44b/13, 45b/1, 45b/15, 46a/12,
63a/5 [12]
52b/21 [20]
[ 12 ]
r s.+i Srsiki otu. Kr.
s. utulmaa 57b/14
hemece. 54a/13
s. utulma 1. drara kamama ya da
yr s.+i Yer hadisesi, eek turbu,
yaban turbu, acrga; (Raphanus

raphanistrum). Kr. ebrz-zb, ebrl-
idrarn azar azar gelmesi. Kr.

amsl-bevl, usrl-bevl, mene, b-
cet, ebr-i ritc, bil-i rn, bedrn,
taten, tarl-bevl, uratl-bevl,

assl-bevl. 2. drarn tutamama
ekerl-ar, zb-i riy, ar, grz-
hastal, prostat. Kr. selesl-bevl,
mrr. 4b/20, 11b/9, 23a/19, 25b/20,
selesl-bevl-i mil. 56a/6, 57b/13,
34b/9, 34b/17, 45a/15 [7]

yr s.+i ddkleri otdur 11b/1
59a/15, 60a/20, 60b/3, 62a/6 [6]
s.+ine 35a/16
s. yolnda 57b/6, 60b/3, 63a/5 [3]
[ 32 ]
s. yolndan 62a/9
deve u s.+ine Kr. elm. 35a/16
sifd: <Far. Ak, beyaz.

s. 5b/11, 18a/8, 19a/21, 45b/16, 47b/1,
sikebc: <Far. Sirke, et ve bulgurdan yaplan bir
56b/2, 62b/4 [7]
yemek. Kr. sirkel a.

s. 28b/14, 49b/13 [2]
[ 7]
[ 2 ]
ber-pst noah-y s. 56b/2

gil-i s. 45b/16
mara- s. orba suyu. Kr. rbnu
uref-i s. 18a/8
uy. 49b/13
azz- s. 19a/21
sikene: <Far. Uzun tyl bir cins kirpi. Kr. uzun
isfend-i s. 5b/11
tl kirpi.
494
s. 26b/19
s.+y mekk dibine 37a/6
[ 1 ]
s.+y mekkn dibine 33b/2
sikunc: <Far. Gneten veya hastalktan dudakta
sincan: Sincan als, meyveleri idrar arttrc ve ta
beliren yara, dudak yar. Kr. yalama.
drc olarak kullanlan bir bitki, kara al, al
s. 59b/13
dikeni, rgan, emezen, isa dikeni, kara diken;
(Paliuru spina) . Kr. ekl, efln, siye-gl,
[ 1 ]
evketl-mriye, avsec, arfed, ad- nz, ud.
sil: <Ar. Verem, tberkloz.
s.
s. 59a/21
5b/13,6a/8,
15a/10,
18b/21,
22b/15,
28a/13, 31b/20, 36a/21, 37b/19, 38a/5,
[ 1 ]
41b/11, 42a/18, 48b/12, 50a/3 [14]
sila: <Ar. Bedende olan ur. Kr. ur.
[ 14 ]
s. 59b/3
s. aac 15a/10
[ 1 ]
sil: <Ar. Di dibinde kan kabarcklar; dil
s. als
arl, dil ars. Kr. dil arl.
38a/5, 41b/11, 42a/18 [7]
5b/13, 6a/8, 28a/13, 31b/20,
s. als yaprana 48b/12
s. 59a/21
s. alsnu tom 18b/21
[ 1 ]
s. alsnu yemii 50a/3
sil: <Ar. Yerden kan tuz. Kr. mil.
s. dikeni 22b/15, 36a/21, 37b/19 [3]
s. 48a/9
[ 1 ]
silkin-: Silkinmek, titremek, rpermek. Kr. fer,
sincid: <Far. de; (Elaegnus angustifolia) . Kr.

igde.
s. 27a/7, 52a/16 [2]
ararr.
[ 2 ]
s.-mek 61a/5, 61a/14 [2]
nr- s. Nar tanesine benzeyen bir
[ 2 ]
sil: <Ar. Pancar; (Beta vulgaris). Kr. pancar.
meyve. 52a/16
s. 27b/19
sind: <Far. Hindistanda yetien bir eit st
s.+i 27a/20, 28b/12 [2]
aac. Kr. sgt.
[ 3 ]
s.+i berr Yabani nohut. Kr.
s. 28b/11
berr
nod. 28b/12
s.+i cebel Da
pazs. Kr. a pazus. 27a/20
sill-m: <Ar. Su pazs. Kr. u pazus.
s. 27b/12, 30a/2 [2]
[ 2 ]
sim: <? Arpa arasnda yetien zehirli yabani bir
[ 1 ]
sindihn: <Far. Bir eit d aac, sarsabr; (Aloe
vera). Kr. d- hind.

s. 27b/18
[ 1 ]
sindiyn: <Far. Mee aac, pelit; ( Quercus ) . Kr.
bell aac.
s. 27a/10
[ 1 ]
bitki.
s. 30a/6
[ 1 ]
sim: <Ar. Kafatasnn d zarnn yarlmas,
yrtlmas. Kr. ba yaru.
s. 59b/2
[ 1 ]
simsim: <Ar. Susam; (Sesamum indicum). Kr.
sindiynl-ar: <Far.-Ar. Yer am, yer peliti, yer

palamutu; (Ajuga chamaepitys). Kr. it siki.
s. 29a/3
[ 1 ]
sinn: <Ar. Di.
s. 63a/1
[ 1 ]
ssm.
veca-i s. Di ars. Kr. di ars.
s. 27b/14
s.+i 27b/21, 30a/3 [2]
[ 3 ]
s.+i berr Sar trbt kk. Kr.
cebleheng. 27b/21, 30a/3 [2]
sin: sin-y mekk Sinameki; (Cassia officinalis).

Kr. siy-y rabb. Bkz. sn.
63a/1
sinnevr: <Ar. Hint kedisi. Kr. hind kedisi.
s. 28a/14
[ 1 ]
sieg(k): Bkz. siek.
s.+i 51b/21, 54b/11, 54b/14 [3]
[ 3 ]
s.+y 27b/7, 33b/2,37a/6 [3]
at s.+i At sinei. Kr. nura, yamt,
[ 3 ]
s.+y mekk 27b/7
yamr. 51b/21,54b/11, 54b/14 [3]

siek: Sinek.
495
s. 23a/16
ara
[ 1 ]
s.
Kara
sinek.
Kr.
ebb,
sipd: <Far. Ak, beyaz. Bkz. sifd.
ebbr-ras. 23a/16
s. 6b/9
s.+dr 23b/7
[ 1 ]
[ 2 ]
isfd-i s. Beyaz hardal, tere tohumu,
siir: Sinir.
beyaz biber tohumu, ac tere tohumu.
s.+i 57a/6, 57b/3 [2]

[ 2 ]
s.+i imek Adale kaslmas. Kr.
Kr. a ardal. 6b/9

sipdb: <Far. stbe, kurun karbonat. Kr.
stbec.
teennc, el-amm- endm, ceng-i
s. 28a/21
endh. 57a/6, 57b/3 [2]

siir-: Sindirmek, hazmetmek.
s.-memek 55b/19, 57a/12 [2]
[ 1 ]
sipdmhre: <Far. t boncuu, katr boncuu, burma
sedef. Kr. it boncu, atr boncu, burma edef.
[ 2 ]
s. 28a/19
am s.-memek Sindirim bozukluu,

hazmszlk. Kr. ty, en-ne il
eametr-reddiye. 57a/12
siirl: Sinirli yaprak; (Plantago major). Kr.
nl-cedel, n-h, baa yapra, bezr-i
an yapra, briteng buze, umm- nehr,
[ 1 ]
sircl-urub: <Ar. Adam kk, adam otu;
(Mandragora officinalis). Kr. adam ot, abds-
selm.
s. 28a/7
[ 1 ]
enebl-fr, zebn- gsfend, kesrl-l, lisnl-
sircn-nl: <Ar. Adam kk, adam otu. Bkz.
amel.
sircl-urub.
s. 3b/5, 5b/2, 8a/18, 8b/11, 9b/15, 12b/17,
19a/11, 23a/12, 25b/4, 43b/13, 46b/14[11]
[ 11 ]
s. yapra 3b/5, 5b/2, 8a/18, 9b/15,
19a/11,23a/12,25b/4, 43b/13, 46b/14 [9]
s. yapra tom 8b/11, 12b/17 [2]
siirlce: Sinirli yaprak. Bkz. siirl yapra Kr.

lisnl-kelb, bere-i zebn.
s. 7b/12, 46b/20 [2]
[ 2 ]
s. yapra 7b/12, 46b/20 [2]
sirli: Sinirli yaprak. Bkz. siirl yapra.
s. 23b/6
[ 1 ]
s. yapra 23b/6
sirl: Sinirli yaprak. Kr. bezrs-selm, uzan,
kerl-l, zebn- bere. Bkz. siirl yapra.
s. 29a/4
[ 1 ]
sirind: <Far. Sarmak; (Hedera helix). Kr.

armau, eklemec.
s. 27a/2, 27b/20 [2]

[ 2 ]
siri: <Far. iri otu; (Asphodelus) . Kr. irilik.

s. 44b/15
[ 1 ]
giy-y s. irilik kk. Kr. irilik
kki. 44b/15
sirim: <Far. Tutkal.
s.+i 29a/7
[ 1 ]
s.+i mh Balk tutkal. Kr. bal
tutal. 29a/7
sirke: <Far. Sirke; salatalara, yemeklere ekilik
s. 10a/19, 21b/4, 25b/11, 46a/16, [4]
vermek iin kullanlan ekimi zm, elma, limon vb.
[ 4 ]
suyu. Kr. all, snele.
s. yapra 10a/19, 21b/4, 25b/11,

46a/16 [4]
sipendn: sipendn- tel Kuekmei; (Polygonum
aviculare) . Kr. u etmegi, stiyn.

s.+ 27b/7
[ 1 ]
s.+ tel 27b/7
siperem: <Far. Bkz. siperam.
s. 26b/17
[ 1 ]
siperam: <Far. Fesleen; (Ocimum basilicum) . Kr.

feslegen.
s. 27b/4
s. 19b/12, 24a/10 [2]

atl s. Zehirli bir eit sirke. Kr.
reke. 24a/10
s.+ye 27a/1
[ 3 ]
sirkel: Sirkeli.
s. 28b/14, 53b/8 [2]
[ 2 ]
s. a Sirkeli a. Kr. sikebc. 28b/14
s. a uy Sirkeli an suyu. Kr.
hlm. 53b/8
sirken: Sirken otu, sonbaharda aan, yapraklar
spanak gibi olan ve sebze olarak kullanlan bir bitki,
496
yabani spanak, yabani semizotu, labada;
(Chenopidium album) . Kr. balar-rm, selme,
sermec, sereng, serma, serme, sermec, af, kit-i
21b/16, 22b/7, 25b/3, 30a/14, 32b/12,

32b/13, 33a/19, 35a/19, 37b/1, 47b/8,
49b/6, 49b/13, 53a/6, 62b/5 [19]
pet.
s. bber Kara biber. Kr. -i

s. 9b/6, 12a/17, 16b/8, 26b/13, 26b/18,
abe. 32b/12
26b/21, 27a/9, 28a/16, 40a/8, 45a/7 [10]
s. erik Siyah bir cins erik. Kr.
s. ot 26b/21
uynl-baar, lenc, abbl-mlk.
s. tom 16b/8, 26b/18 [2]
35a/19, 47b/8 [2]
s.+e 29b/11
s. adur Kara haha. Kr.
[ 11 ]
clcln- abee. 14a/15
sirkencbn: <Far. Sirke, bal ve eitli eczalardan
s. iri zm Siyah, iri bir eit zm.
yaplan bir tr urup. Kr. sefn, abn.
Kr. aynl-baar. 37b/1
s. 29b/16, 33b/5 [2]
s. mdevver tom 5b/8
[ 2 ]
s. mrekkeb Siyah yaz mrekkebi.
sirard: <Far. Pelte; niasta, bal veya hurma ve su
Kr. midd. 49b/6
karmnn piirilerek soutulmasyla yaplan bir tr
s. rengl bir adur 21b/16, 33a/19 [2]
tatl. Kr. plde.
s. tomdur 13a/18
s. 27b/10
s. zm Kara zm. Kr. vn. 53a/6
[ 1 ]
db- s. Nohut; kse yaplan ot. Kr.
siarkh: <Far. Kara gnlk; (Cortex styracis) . Kr.
nod, burc. 22b/7
ara gnlk.
hellec-i s. Kara helile otu. Kr.
s. 29b/13
melcc. 49b/13
arba- s. Kara rek otu; (Nigella
[ 1 ]
sativa) . Kr. ara rek ot. 16a/13
sivre: <Far. Kat yaplan hasr otu, kntra. Kr.
nzl- b- s. be-em 62b/5
nra.
sele-i s. 30a/14
s. 28a/17
evke-i s. Keiboynuzu aac ve
[ 1 ]
yemii; (Ceratonia siliqua) . Kr. kei
sivrl-hind: <Ar. Bir deniz hayvannn derisi.
boynuz, arnb. 32b/13
s. 30a/13
zern-i s. Hamam otu. Kr. amm
[ 1 ]
ot, erzme. 25b/3
sivrs-sind: Bkz. sivrl-hind.

s. 30a/13
[ 1 ]
siyah: <Far. Bkz. siyh.
s. 26b/10, 29a/10 [2]
[ 2 ]
s. dne Kara rek otu; (Nigella
sativa) . Kr. ara rek ot. 26b/10
s. mdevver tom 29a/10
siy: siy-y rabb Sinameki; (Cassia officinalis).

Kr. sin-y mekk.
s.+y 27b/7
s.+ 21a/10
[ 20 ]
siyh-dr: <Far. Sarmak gibi etrafndaki otlara
Kr. ilan zmi, ren gli.
s. 28a/11
[ 1 ]
siyh: Derv Siyah Lrendev, Lgat- Mklt-
Ecznn yazar.
s. 1b/16, 55a/1 [2]
[ 2 ]
[ 1 ]
s. luatdur Lgat- Mklt- Ecz.
s.+y rabb 27b/7
siyb: <Far. Klr otu, di otu, hilal otu; (Ammi

visnaga) . Kr. ll, lur ot, seyh, serd.
s. 29b/1, 30a/4[2]
[ 2 ]
siydrvn: <Far. Ceviz aac zamk. Kr. kehrb,
z aac am.
s. 28b/2
[ 1 ]
siyh: <Far. Kara.
s. 5b/8, 13a/18, 14a/15, 16a/13, 21b/12,
55a/1
derv s. 1b/16
siyrn: <Far. Kara rek otu ve aac; (Nigella
sativa) . Kr. ara rek ot.

s. 29a/21
[ 1 ]
siyvn: <Far. kikardekan aac, bakam aac;

aac, sebb.
s. 20a/5, 26b/12 [2]

[ 2 ]
497
n- s. kikarde kan aac.20a/5
s.+ile 27a/2, 27b/4, 27b/10 [3]
siyenber: <Gr. Barsama otu, varsama; (Mentha
[ 4 ]
aquatica) . Kr. marama.
kesr-i s.+ile 27b/10
s. 26b/11
[ 1 ]
siye-gl: <Far. Sincan als, kara al, emezen;
(Paliuru spina) . Kr. sincan als.
amm- s.+ile 27a/2, 27b/4 [2]

sn: <Ar. Svey ile Akabe Krfezi arasndaki bir
yer ve bir da ismi.
s.+y 11a/15,27b/14,30a/9,30a/10[4]
s. 28a/13
[ 4 ]
s.+y mekk Sinameki; (Cassia) .
[ 1 ]
sb: <Far. Elma; (Pirus malus). Kr. alma.
30a/10
s. 27a/7
s.+y muaddes Kudste avlanan
[ 1 ]
ifal bir eit balk. Kr. bana.
sbn: <Far. Ayt tohumu.
11a/15, 27b/14 [2]
s.+y mrdek Sinameki; (Cassia).
s. 27b/6, 28a/5 [2]
Kr. sn-y mekk. 30a/9
[ 2 ]
shek: <Far. Buday arasnda biten siyah taneli bir
snrec: <Ar. Zmpara. Kr. snbere.

s. 28a/14
bitki.
[ 1 ]
s. 29a/10
s.+i 29b/4
snele: <? Sirke. Kr. sirke.

s. 27a/1
[ 2 ]
s.+i dvern Ceviz aac zamk. Kr.
kehrb. Bkz. siydrvn. 29b/4
smsn: <Gr. Mekke ayr; (Cynodon dactylon).
[ 1 ]
sr: <Far. Sarmsak; (Allium sativum). Kr. sryn,

kerefes-i det.
Kr. mekke ayru. Bkz. selis.
s. 27a/5
s. 26b/15
s.+i 27b/16
[ 1 ]
[ 2 ]
sbye: <Far. Ayt tohumu. Kr. ay. Bkz. ssye.
s.+i det Yarpuz cinsinden sarmsak
s. 28a/5
gibi kokan bir bitki. Kr. yarpuz.
[ 1 ]
ssye: <Far. Ayt tohumu.
27b/16
srz: <Far. Bkz. rz.
s. 28a/5
s.+da 29b/15
[ 1 ]
skernl-ar: <Ar. Srkuyruu bitkisinin kk;
[ 1 ]
srec: <? rlaan ya, susam ya. Kr. ran
ya.
s. 27a/21
[ 1 ]
sk: <Far. arap. Kr. arb.

s. 27a/6
s. 27a/15
[ 1 ]
srt: <Far. Kudret helvas; (Fraxinus ornus) . Kr.

udret elvs.
s. 27b/8
[ 1 ]
[ 1 ]
sl: <Ar. 1. Sar katran. Kr. arca arn. 2. Stma

hastalndan zayflamak, erimek; verem.
srn: derd-i srn Adale ars, et kesii.

s. 58b/3
s. 28b/6, 59a/19 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
derd-i s. 58b/3
slin: <Gr. Silikon, krmz, yapkan bir madde.

Kr. slgen.
s. 30a/7
[ 1 ]
smb: <Far. Gm su, civa. Kr. zve.
s. 27a/7
[ 1 ]
sn: <Ar. 1. sin Arap alfabesinin on beinci harfi.
2. in lkesi.
s+den 40a/20
iklm-i s. 40a/20
srn: <Far. Slen, bir eit krmz boya. Kr.

slgen.
s. 28b/13
[ 1 ]
sr: <Far. Oklu kirpi. Kr. kirp.
s. 27b/3
[ 1 ]
sryn: <Gr. Yabani kereviz; (Petroselinum oreo
selinum) .. Kr. kerefes-i det, farsliyn.

s. 27a/5
498
[ 1 ]
s. aac 11a/2, 20b/11, 35b/5 [3]
ss: <Far. Yzde kan lekeler, il. Kr. d.
s. yapra 53a/7
s. 59b/14
a s. 28b/20
[ 1 ]
a s. aac Ak st. Kr. lf,
ss: <Gr. zerlik tohumu; (Peganum harmala) . Kr.
ssma, aff. 17b/7, 33a/13 [2]
yzerlik tom.
zl s. Kzl st, salkm st;
(Salix babylonica) . Kr. bd-i aber,
s. 27b/5
[ 1 ]
ssls: <Gr. Horozgz; (Seseli tortuosum). Kr.
urs gzi, ssliys.
s. 27a/16, 30a/4[2]
bdmek. 7b/20, 11b/12 [2]
sgt: St aac; (Salix) . Kr. drat- bd, sind,
arib, fermd.
s. 22a/14, 28b/11, 34b/6, 36b/10, 37a/1,
[ 2 ]
ssm: <Ar. Susam; (Sesamum indicum). Kr. ssam,
37b/18,
simsim.
[ 1 ]
47a/10,
s. iegine 44b/19
s. yapra 51b/12
bitkisi; (Medicago falcata) . Kr. aru iekl yabn
s. yaprana 47a/10
yoncas.
zl
(Salix
s.+i 28b/1
s.Kzl
34b/6
[ 1 ]
s.+i berg 28b/1
ssebn: <Far. Ayt aac ve tohumu; (Vitex agnus
castus) . Kr. ay aac.

s. 28a/3
st,
babylonica).
salkm
Kr.
st;
uble.
s.+dr 48a/11
[ 12 ]
syle-: Sylemek.
s.-mek 56a/4, 56b/11 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
ssenber: <Far. Prasa; (Allium porrum). Kr. pra
bou s.-mek Ses kslmas. Kr.
s. 11b/19
vz- girifte, bet-avt. 56a/4,
[ 1 ]
56b/11 [2]
tom- s. 11b/19
syn-: Synmek, snmek, parlakl gitmek.
ssiyn: <Far. Su teresi ve tohumu; (Nasturium
s.-medk 50a/15
officinale). Kr. u teresi tom.
[ 1 ]
s. 28b/16
czi s.-medk kirec 50a/15
[ 1 ]
sul: <Ar. ksrk. Kr. ksrk.
stebn: <Far. Ayt aac. Bkz. ssebn.
s. 59a/17
s. 29a/6
[ 1 ]
Topalak, krkboum bitkisi; (Cyperus

rotundus). Kr. opala, ururn, misk-i hind.
[ 1 ]
sud: <Ar.
sveyye: <Ar. rek otu; (Nigella sativa) . Kr.

nave-i hind.
s. 27a/12, 40b/7, 51a/16 [3]
s. 28b/18
s.+i 29b/15
[ 1 ]
aac,
viminalis). Kr. mk-bd.
sepeti
sd;
(Salix
s. 48a/11
[ 1 ]
s. iegi 48a/11
sgit: Bkz. sgt.
s.+e 1b/17
[ 1 ]
sgd: Bkz. sgt.
s. 7b/20, 9a/3, 9b/9, 10a/9, 11a/2, 11b/12,
17b/7, 20b/11, 24b/18, 26b/3, 28b/20,
33a/13, 33b/14, 35b/5, 53a/7 [15]
[ 15 ]
46a/6,
39a/6 [5]
sse: sse-i berg Sar iekli yaban yoncas, yem
Sorkun
44b/19,
s. aac 22a/14, 28b/11, 36b/10, 37b/18,
s.+dur 27b/14
sorn:
39a/6,
51b/12 [11]
[ 4 ]
s.+i rk irazda kum iinde yetien
bir eit topalak.29b/15
suar: <Far. Oklu, byk kirpi. Kr. olu kirp.
s. 27a/1
[ 1 ]
sure: <Far. Porsuk. Kr. porsu.
s. 27a/4
[ 1 ]
sukmenc: <Far. Demir dikeni, oban kalktan;

s. 27b/15
[ 1 ]
suln: <Ar. Sultan, padiah, hkmdar.
499
s. 7a/4, 8a/20, 10a/8, 14b/21, 16a/11,

17b/20, 18a/1, 21a/3, 36b/16, 48a/20 [10]
s. brgi Kadifeiei; (Fumaria
officinalis), horozibii; (Amaranthus) ;
[ 1 ]
su: <Ar. ayr, imen, yeillik; bir bitki. Kr.
nebtt.
s. 27a/19

brki. 8a/20, 17b/20 [2]
s. ot Sultan otu, mrver; (Sambucus
nigra) . Kr. mrverl-ar. Bkz. aa
[ 1 ]
su: <Far. 1. Ak hardal, tere tohumu. 2. Akasya
yaplan bitki. Kr. sy.
s. 28b/8
ot 7a/4, 10a/8, 14b/21, 16a/11,

18a/1, 21a/3, 36b/16, 48a/20 [8]
s.+ 33a/10
[ 11 ]
a s.+ Dasultan, altn otu. Kr.
[ 1 ]
sl-mizc: <Ar. Bnyeyi oluturan drt ana
enin (kan, safra, balgam, kara safra) dengesinin
bozulmas.
s. 59b/1
arl-ceda. Bkz. sulnlcebel.33a/10
sulnl-cebel: <Ar. Altn otu; (Ceterach
[ 1 ]
sl-nye: <Ar. Karacier rahatszl sonucu
ortaya kan gszlk, halsizlik. Kr. istis.
s. 59b/10
s. 29b/20
[ 1 ]
summ: <Ar. Sumak aac ve tohumu; (Rhus
coriafia) . Kr. dlne, seml, mm, timtim, tetr.

s. 11b/17, 11b/19, 22b/7, 27b/18, 34b/21
[5]
[ 5 ]
sur: <Far. Krmz, kzl; kzl mrekkep.

s. 9b/15, 25a/12, 26b/9, 32b/20, 46b/11,
56b/3 [6]
[ 1 ]
sl-made: <Ar. Midenin bozulmas. Kr. made
bozulma.
s. 59b/11
[ 1 ]
sdn: <Ar. Dou Afrikada bir lke.
s. 6b/13, 9b/21, 24b/4, 28b/19, 37a/21,
39b/17 [6]
[ 6 ]
s. vilyetinde 24b/4, 37a/21 [2]
beng-y s. Pire otunun tohumu;
s. vilyetinde olan zeytndur 9b/21
(Plantago psyllium). Kr. bezr-i
s. zeytn Bir tr etli ve byk
an. 9b/15
zeytin, kalamata, Sudan zeytini. Kr.
ber-pst noah-y s. 56b/3
a-y ercn, bern-y drn, ren,
gil-i s. Renkli badana topra, krmz
faliyn. 39b/17
amur. Kr. au, rmz camur.

46b/11
zr-i s. Krmz arsenik. Kr. zl
zern. 25a/12
zer-i s. Altn toprak. Kr. altun
opra, tibr. 26b/9
s.+dur 25a/17
[ 7 ]
surje: <Far. Bkz. sur-a.
s. 59b/3
[ 1 ]
sur-b: <Far. Krmz boya. Kr. zl boya.
s. 28a/8
[ 1 ]
sur-a: <Far. Kzamk hastal. Kr. zamu.
s. 59a/14
[ 1 ]
sur: <Far. Boaz ars. Kr. boaz ars.
s. 59a/12
[ 1 ]
susuzlu: Susuzluk. Kr. alle.
s. 60b/19
iri s. zeytn 6b/13

sdn: zrn- sdn Kasn aac ve zamk,
akr otu, heliz, engjed; (Ferula assa-foetida) . Kr.
an, ern.
s. 5b/6
[ 1 ]
zrn- s. 5b/6
sdnt: <Gr. Srck kuu, ourcuk, ekirgekran,
ekirge kuu; (Sturnus vulgaris) . Kr. rc u.

s. 28b/1
[ 1 ]
sfern: <Gr. Kaya koruu; (Sedum) . Kr. aya

oru, defn-i yezd.
s. 29a/20
[ 1 ]
sfeyn: <Gr. Tilkitaa otu, dildamak iei dibi;
(Orchis hircina). Kr. dilk aa, dil ama iegi
dibi. Bkz. saryn.

s. 29b/5
[ 1 ]
sgpr: <Far. Snger. Kr. amm.

s. 37b/13, 37b/20 [2]
500
[ 2 ]
[ 2 ]
sheyk: r- sheyk Demir dikeni; (Tribulus
snbl-i s. Hint smbl;
(Nardustachys jatamansi) . 30a/7
terrestris). Kr. demr dikeni.

s. 19a/19
srle: <Far. Yuvarlak, ifal bir ta.
[ 1 ]
s. 30a/10
r- s. 19a/19
[ 1 ]
ss: <Ar. Meyan kk; (Glycyrrhiza glabra) . Kr.
ste: <Far. Yanm, tutumu; yank.
buyan aac.
s. 3a/16, 24b/18, 28a/9 [3]
s. 27a/10, 49a/9 [2]
[ 3 ]
[ 2 ]
ry- s. Rastk ta. Kr. rst a.
arb- s. Meyan arab. Kr.
24b/18
meysn. 49a/9
srb-i s. Kurun karbonat. Kr.

urun stbeci. 28a/9
srb-i
s.Kurun
karbonat.
Kr.
ssam: <Ar. Susam; (Sesamum indicum). Kr.

clcln.
s. 14b/10
urun stbeci. 3a/16
[ 1 ]
sken: <Far. Yalanc safran tohumu. Kr. afr
ss: <Ar. Meyan kk. Kr. puyan kki. Bkz. ss.
tom.
s. 29a/1
s. 29a/4
[ 1 ]
[ 1 ]
sl: <? Kemie benzeyen bir bitkinin yapra.
sse: sse-i gl Brtlen; (Rubus caesus) . Kr.
bgrtlen.
s. 30a/10
s.+i 27a/6
[ 1 ]
snbere: <Far. Zmpara; ok sert almin billurlar
kapsayan ve andrc olarak kullanlan doal kaya.
[ 1 ]
s.+i gl 27a/6
ssen: <Far. Susam iei, zambak; yapraklar kl
Kr. snrec.
biiminde, iekleri iri ve mor renkli, gzel
s. 28a/14
[ 1 ]
snz: <Far. Kara rek otu; (Nigella sativa) . Kr.
ara crek ot, senn.

s. 27b/7
grnl ve kokulu, ok yllk bir ss bitkisi; (ris
germanica). Kr. zanba, fal.
s. 2a/2, 2b/17, 4b/11, 7a/11, 22b/11,

22b/16, 23a/5, 24b/9, 29a/12, 30a/11,
[ 1 ]
30a/12, 31b/19, 37a/13, 39a/20, 41b/7,
sra: <Far. Bir eit tuz. Kr. uz.
42a/19, 44a/13, 47b/16, 52a/13 [19]
s. 29a/2
s. yana Susam ya. Kr. ed-
[ 1 ]
dervm. 2b/17
srncn: <Far. Sorncan aac, ar kestane, ac
idem, gz idemi; (Colchicum autumnale) . Kr.
s. yaprana 7a/11, 42a/19 [2]

a s. Beyaz zambak. Kr. rz.
ksz olan igdemi, enbeld, all, ubetl-alb,
4b/11, 24b/9, 30a/11 [3]
abi-i hrms, hsrev-dr, amrn, eftimrn,
a s. dibi Beyaz zambak dibi. Kr.
srncn, ferl-mhr, amek, amel, akne,
eker-i mrd, usrn. 41b/7
felcfen, aala, lubet-i berber, lukebe, mms,
a s. dibine 31b/19
yels.
a s. ya Beyaz susam ya. Kr.

s. 2a/5, 2a/16, 6b/16, 17a/1, 17a/5, 18a/12,
duhnr-rz. 23a/5
18a/14, 19b/3, 21b/16, 31a/4, 31b/13,
berr s. 44a/13
35b/2, 36b/4, 38a/20, 41a/13, 47a/1, 47a/3,
berr s. kkidr Yabani zambak
50b/2, 52b/17, 54b/1 [20]
kk. Kr. nf. 52a/13
s. iegi 31a/4, 31b/13 [2]
gk s. dibi Mavi zambak kk. Kr.
s. iegine 2a/5
ur- dr- hm, rs, 2a/2, 37a/13,
s.+ 20a/17
47b/16 [3]
[ 21 ]
mr
zl s. Krmz zambak. Kr. delbs.

s.+
eby
20a/17
Beyaz
sorncan iei. Kr. amre.

sr: <Far. 1. Bir eit krmz gl. Kr. rmz gl,
fera-efz. 2. Krmz za.
s. 29a/7, 30a/7 [2]
22b/11
aru s. dibi Sar zambak dibi. Kr.
behmen-i amer. 29a/12
s.+dr 4b/4, 8a/16 [2]
berr mene s.+dr 8a/16
501
aru s.+dr Sar zambak. Kr.
deve s.+i Deve st. Kr. lebenl-
mruls, gezdigecdi. 4b/4
ibl. 47a/1
s.+e 46a/10
encr s.+i ncir st. Kr. rect-
s.+e bezer oandur 46a/10
tn. 31b/6
s.+i 27b/19, 29a/12, 29a/17, 30a/11,
ra s.+i Ksrak st. Kr.
46a/21 [5]
lebenr-remk. 47a/1
s.+i zd Beyaz zambak. Kr. a
yaraa s.+i Yarasa st. Kr. r-
ssen. 30a/11
za. 30b/21
s.+i berr Yabani zambak. Kr.
s.+idr 54b/12
seyfl-urb, kesin. 27b/19,
aac sdlgenin s.+idr Aa
46a/21 [2]
stleeninin z suyu, st. Kr.
s.+i y Sar zambak. Kr. ssen-i
yetb. 54b/12
y. 29a/12
s.+ile 31b/12
s.+i kh am aac meyvesi, fstk.
s.+ine 31b/3
Kr. fstu. 29a/17

s.+ 7b/16
[ 28 ]
aru s.+ dibi 7b/16
[ 18 ]
sdde: <Ar. Peklik; mide dolgunluu; eitli
organlarda grlen tutkunluk.
s. 59b/2
ssmr: <Far. Keler, kertenkele. Kr. keler.
s.+i 59b/12
s. 28b/1
[ 2 ]
[ 1 ]
s.+i mufer-i kebed Verem
s: <Ar. Katran aac; (Cedrus libani). Kr. arn

aac.
s. 29a/2
[ 1 ]
sem: <? Kk kakula otu. Kr. le-i ar.
s. 27a/16
hastalna yakalanmak. Kr. verem

olma, ciger utulma. 59b/12
sdlegen: Stleen otu; (Euphorbia peplis) . Bkz.

sdlgen.
s.+i 12b/5
[ 1 ]
aac s.+i Aa stleeni. Kr. tht
[ 1 ]
. 12b/5
sz: <Far. Ispanaa benzeyen bir bitki. Kr.

sdl: Stl.
ekdnder.
s. 59b/1
[ 1 ]
sze: <Far. Yabani hyar. Kr. berr yr.
s. 29a/13
[ 1 ]
sze: <Far. Deniz kp. Kr. deiz kpgi.
s. 28b/17
[ 1 ]
szen: <Far. Tbb bir bitki kk.
s.+i 29a/17
[ 1 ]
s.+si 31a/21
s.+sidr 10a/7
berr semz otnu s.+sidr Yabani
semiz otunun stls. Kr. albyi
bbilus. 10a/7
s.+sine 18a/7
[ 3 ]
berr semz otnu s.+sine 18a/7
sdlgen: Stleen otu; (Euphorbia peplis) . Kr.

aleb-i lb, laiye.
s. 17a/1, 46b/15, 52a/4, 52b/3 [4]
s.+i zerrn Semerkant ve Buharada
s. aac Stleen aac. Kr.
yetien ifal bir bitki kk. 29a/17
nebsek. 52a/4, 52b/3 [2]
sd: St; z su.

s. 32b/16, 57a/14 [2]
s.+den 12b/3
s. otdur 46b/15
s.+i 5a/20, 12a/6, 30b/3, 39a/10, 44b/3 [5]
aa c s.+i Aa stleeni, ecleb-
s.+den olan ayma St kayma.
diy, tn-i rn, ibrem, felmn, gv-
Kr. t. 12b/3
nmek. 5a/20, 12a/6, 30b/3,
s.+i 3a/1, 10a/6, 12a/6, 12b/5, 20b/8,

30b/21, 31a/21, 31b/6, 32a/13, 39a/15,
47a/1, 47a/1 [12]
39a/10, 44b/3 [5]

s.+in 54b/12
[ 10 ]
arduc aacnu s.+i Ard aacnn
aac s.+in sdidr Aa
st, z suyu. Kr. r-i dv-dr.
stleeninin st. Kr. yetb.
31a/21
54b/12
502
sgln: Sln kuu; (Phasianus colchicus). Kr.
tezrc.
s. 12a/10
[ 6 ]
slk: Slk. Kr. deren, zrek, ala.
s. 12a/12, 22b/17, 26b/4, 36a/13, 57b/16,
[ 1 ]
58a/15, 59a/7, 59a/9, 60b/4 [9]
s. u 12a/10
sg: <Far. Uzun tyl kirpi. Kr. uzun tl kirp.
s. 27a/2
s. urana 12a/12
s. urma Boazda balgam olmas,
gck. Kr. dv-e-i be-l, zl,
[ 1 ]
zel. 58a/15, 59a/7, 60b/4 [3]
skker: <Far. eker.
s.+dr 48a/8
s.+i 30a/1
[ 10 ]
[ 1 ]
adama yapan s.+dr Slk. Kr.
s.+i mekn ok tatl bir meyve.

30a/1
mikil. 48a/8
smne: <Ar. tah ac bir tane, tohum. Kr.
skkerl-ar: <Ar. Yemende bulunan Hindistanda

k olarak bilinen stleengillerden, tgala da
denilen zehirli bir aa zamk. Kr. ar.
s. 30a/1
hdne-i berr.
s. 30a/5
[ 1 ]
smkl: Smkl.
[ 1 ]
s. 41b/18
sleymn: <br. Sleyman.

s. 2a/1, 15a/8, 15b/8, 16b/3, 24b/1, 30b/4,
54a/19 [7]
[ 1 ]
s. bcek Smkl bcek. Bkz.
aek. 41b/18
[ 7 ]
cem-y h-y s. Fesleen; (Ocimum

basilicum) . Kr. feslegen. 15b/8
mhr-i s. Yaban havucu, kara kk;
(Pastinaca sativa) . Kr. yabn hevici,
snbl: <Far. Smbl; (Hyacinthus orientalis).
s. 6b/4, 18b/11, 21a/6, 30a/6, 37a/10,

40a/18, 40a/20, 54a/1 [8]
s. iegine 6b/4, 18b/11, 21a/6 [3]
s. ous 37a/10
aul. 2a/1, 15a/8, 16b/3, 30b/4 [4]
urn- s. Ezeltere, kokar aa kk.
reyn- s. Fesleen. 24b/1, 54a/19
Kr. ezeltere, oar
[2]
aac,meryn.40a/18, 40a/20 [2]
sleymn: <br.+Ar. Sleymana ait,
s.+i
Sleymanla
36a/7, 36b/6, 36b/9, 38a/14, 45a/7, 49a/6,
ilgili.
s. 47b/6, 51a/6, 52b/13, 53b/10 [4]

[ 4 ]
lalaa-i s. Safran yann tortusu.
21b/5,
30a/6,
30a/7,
30a/7,36a/1,
49a/14, 49b/11, 51b/5 [14]

[ 22 ]
s.+i afir Hindistanda bulunan bir
Kr. zafern yanu drdi.47b/6
smbl, krmz reyhan. Kr. snbl-i
mhr-i s. Yaban havucu, kara kk;
sr, snbl-i e. 30a/6
(Pastinaca sativa) . Kr. yabn hevici,
aul. 53b/10
s.+i e Hindistanda bulunan bir

eit smbl, krmz reyhan. Bkz.
reyn- s. Fesleen. 52b/13
snbl-i sr, snbl-i afir. 30a/7
reyn- s. 51a/6
s.+i rm Rum smbl, salyan
slaft: <Ar. Kaplumbaa. Kr. aplubaa.

s. 27a/11
[ 1 ]
smbl, alaman smbl, sultan

smbl. Kr. keffl-dim,
muntecse, nrdn, urid, afir-i
slt: <Ar. Kabuu soyulmu arpa, buday. Kr. ab
rm, ar, idn- nrdn. 36a/1,
oyulm arpa.
36a/7, 36b/6, 36b/9, 45a/7, 49a/14,
s. 29b/19
[ 1 ]
slgen: Slen, erimi kurunun, bir hava akmnda
ykseltgenmesiyle retilen, ok youn ve zehirli, pas
nleyici astar boyalarn hazrlanmasnda kullanlan
krmz boya. Kr. slin, ebrenc, esperenc, zern,
seyl-i n, srn.
51b/5 [7]
s.+i rm kki Rum smbl kk.
Kr.mase. 49a/6
s.+i sr Hint smbl;
(Nardustachys jatamansi) . Kr. snbli e, snbl-i afir. 30a/7
s.+i b Ho kokulu bir eit
s.4a/8,25b/19,27b/21,28b/13,30a/7[5]
smbl. Kr. ar- mun. 21b/5
s.+e 2a/8
yabn s.+i Yabani smbl. Kr. f,
503
mriy.38a/14,49b/11 [2]
snbll-kelb: <Ar. Seredili otu, sere otu, ku
otu, cam otu, kumak, kuulak; (Stellaria media).

Kr. serce dili.
s. 30a/9
[ 1 ]
snger: <Gr. Snger, genellikle denizlerde bir yere
tutunarak koloni durumunda yaayan, ok hcreli
ilkel hayvan ve bu hayvann temizlik ilerinde
kullanlan, suyu fazlaca eken esnek iskeleti. Kr.
ebr-i mrde, ebr-i khen, isfencl-bar, anm, -m,
ravetl-acmn, saiys.
s. 17a/13,18b/13,24a/20,24a/21, 29a/19 [5]
s. 3a/16, 13b/18, 35a/8 [3]

[ 3 ]
srt: <Far Egir otu, kaskotu, azakeeri, hazambel,
yel otu, eil; (Acorus calamus) . Kr. egir.
s. 27b/4
[ 1 ]
srn-: Srnmek.
s.-dgi 46a/19
[ 1 ]
srynice: <Ar.+T. Sryani dili.
s. 3a/9, 26b/15, 43b/10, 63a/16 [4]
[ 4 ]
sryn: <Ar. Sryani, Samilerin, Arami kolunun
s. icinden 18b/13
dou blmnde olan bir Hristiyan topluluu ve bu
s. iinden an adur Snger ta,
topluluktan olan kimse.
madenleri ve fildiini parlatmakta

kullanlan, ok gzenekli, arl az,
sert bir ta. Kr. acer-i isfenc,
asl-isfenc.17a/13
s.+e 3b/16,5a/12,16b/10, 35b/20 [4]
s. 37b/4
[ 1 ]
sst: <Far. Gevek, slpk.
s.55a/12,63a/9,63a/10 [3]
[ 3 ]
s. olma Burumak. Kr. hemeen.
[ 9 ]
63a/10
bir nev s.+e 16b/10
endm- s. pden Yallkdan ya da
sprz: <Far. Dalak.
bir kazadan dolay burumak, solmak,
s. 58a/16
insann ehresinin ve bedeninin
[ 1 ]
burumas. Kr. enc, teni utmaz
derd-i s. Dalak ars. Kr. ala
olma. 55a/12
ars. 58a/16
sr-: 1. Srmek, ovmak. 2. Srgn olmak,
sstlik: <Far.+T. Geveklik, gszlk, zayflk.
olaandan daha ok, daha sk ve sulu dk
Kr. aflik, vn, veny.
karmak. 3. Kovmak, uzaklatrmak.

s.-dkleri 41a/11
s.-ene 55b/9
s.-er 8a/3, 27b/2, 41b/2, 45a/21, 48b/1 [5]
s.-mek 55b/2, 56a/9, 59b/17 [3]
[ 10 ]
yrek s.-mek Barsaklarn bozulmas,
srgn. Kr. ishl, ikem-rn, l,
istil. 55b/2, 56a/9, 59b/17 [3]
srb: <Far. Kurun. Kr. urun.
s. 28a/9
s.+i 28a/9
[ 2 ]
s.+i ste Kurun karbonat. Kr.
urun stbeci. 28a/9
srf: <Far. ksrk. Kr. ksrk. Bkz. srfe.
s. 59a/11
s.+i 59a/21
[ 2 ]
s.+i nezf ksrk.59a/21
srfe: <Far. ksrk. Kr. ksrk
s. 59a/12
[ 1 ]
srme: Srme, kirpik diplerine srlen siyah boya.
Kr. it siki, efnn, kul, arumn.
s. 63a/1, 63a/6 [2]

[ 2 ]
stm: <? Sumak; (Rhus coriafia) . Kr. summ.

s. 26b/17
[ 1 ]
szeg: Szge.
s.+i 7a/19, 49a/14 [2]
[ 2 ]
cbn s.+i obanszgeci,
kkboyasgillerden, iekli dal
ularnda st kestirmekte kullanlan
maya bulunan, bir yllk veya ok
yllk otsu bitki, yourt otu; (Galium) .

Kr. beleseg, mftrrut.7a/19,49a/14[2]
szl-: Szlmek.
s.-mi 25a/2, 30b/13 [2]
[ 2 ]
s.-mi yourd Szme yourt. Kr.
rz. 30b/13
s.-mi
yourd
uyna
Szlm
yourt suyu. Kr. ribn. 25a/2
504
abbr: <Ar. Demirhindi aac ve meyvesi
ur-
; (Tamarindus indica). Kr. temrhind, arb.
(Curcuma
. 13a/19, 33a/5, 33a/11 [3]
35b/3
[ 3 ]
mekkn dibi.
. 33b/2
aac.
. 33a/13
[ 1 ]
a: <? Sa otu; tbb bir bitki.
kaln yapraklarndan karlan, krmzmtrak esmer
. 54b/7
[ 1 ]
madde. Kr. azvay, lav.
. ot 54b/7
aar: kirm-i aar- gendeme Siil. Kr. sigil.
. aacnu yemii Sabr aacnn
.+ 61b/10
meyvesi. Kr. asel. 37a/20
[ 1 ]
.+a 4a/10
ac: Sa.
zerdeb.
[ 3 ]
renkli, hekimlikte ve boyaclkta kullanlan bir
[ 5 ]
Kr.
safran
aff: <Ar. Ak st aac; (Salix) . Kr. a sgd
abr: <Ar. 1. Sabr, sarsabr olarak da bilinen bir
. 33a/17, 33b/7, 37a/20, 48a/8 [4]
longa).
Hint
.+ya 57a/10
[ 1 ]
ss bitkisi, azvay; (Aloe vera). 2. Bu bitkinin etli ve
Zerdeal,
.+dan 63a/20
tom- . 13a/19
ab: <Far. Sinamekinin dibi; (Cassia). Kr. sn-y
kirm-i .+ gendeme 61b/10

abn: <Gr. Sirke, bal ve eitli eczalardan yaplan
bir tr urup. Kr. sirkencbn
. 57b/18, 58a/14, 62a/6 [3]
. 33b/5
[ 3 ]
aa: Saak, pskl; bitkilerin emici kkleri.
[ 1 ]
al-: Salmak.
.+lar 39b/5
.-an 26b/6
[ 1 ]
ad: <Ar. Seda, ses, yank.
. 58a/17
[ 1 ]
ar: Sar, iitme duyusundan yoksun, iitmeyen
kii. Kr. aamm.
[ 1 ]
. 55b/14, 61a/16 [2]
add: <Ar. Yaradan akan sar su, irin. Kr. aru u.
. olma Sar olmak. Kr. girn-yi
. 60a/4
g. 61a/16
[ 1 ]
adr-dnec: <Ar.-Far. zerlik otu tohumu; (Peganum
.+a 60b/15
[ 3 ]
ar: <Ar. Kk.
. 32b/20
. 6b/4, 14a/9, 27a/16, 30a/20, 47a/19,
[ 1 ]
53b/6, 53b/12 [7]
ad-berg: <Ar.-Far. Yz yaprakl, katmerli.
[ 7 ]
. 33a/11, 42b/20 [2]
cade-i . Ylanba otunun
[ 2 ]
k. Kr. erbe, ilanbca. 6b/4,
gl-i . Katmer gl. Kr. atmer
14a/9 [2]
gl. 42b/20
le-i . Kk kakula otu. Kr.
afd: ecere-i afd Yabani kereviz cinsinden bir

bitki. Kr. berr kerefes.
. 32a/16
[ 1 ]
ecere-i . 32a/16
aflan-: <Ar.+T. Sefalanmak, neelenmek.
.-ub 1b/14
[ 1 ]
afr: <Ar. Safra, karacierin hazm kolaylatrmak
iin onikiparmak barsana salglad yeilimsi
sar renkli ac sv, d; eski tp anlayna gre
bnyeyi oluturan drt ana eden (kan, balgam,
safra, sevda) biri. Kr. tela.
. 35b/3
hl-i bevv, sem, emr, hl, l.

27a/16,30a/20,47a/19,53b/6,53b/12 [5]
arn: <? Fesleen; (Ocimum basilicum) . Kr.

feslegen.
. 33a/3
[ 1 ]
arn: <Gr. Bldrcn kuu; (Coturnix) . Kr.

bldrcn u.
. 33a/11
[ 1 ]
asaan: Saksaan kuu. Kr. alal. Bkz. asaan.
. 33a/17
[ 1 ]
. u 33a/17
505
ab: <Ar. arap. Kr. arb, amr.

. 32b/20
[ 1 ]
an: Bkz. anh.
. 33b/3
[ 1 ]
anh: <Far. Salamura.
. 33b/3
[ 1 ]
ar: <Ar. 1. Kr. 2. l.
.+da 23b/4
[ 1 ]
32b/12 [3]
.+a 9a/9, 24b/9 [2]
.+da 34b/4
.+ 9a/9, 14b/6, 21b/17, 23b/11, 24b/8,
25b/17, 26b/4, 28a/6, 33a/3, 33a/10,
33b/12, 33b/15, 33b/15, 35b/10, 37a/18,
40a/9, 40a/10, 41b/6, 42b/1, 43a/15, 44b/1,
45b/1, 47a/10, 47a/15, 53a/14 [25]
anu .+ 9a/9
arduc .+ Ard sakz. Kr.
andals. 33a/10
bek cam .+ 26b/4
a: <Ar. 1. Baylmak. 2. Akln yitirmek. Bkz.
bey m .+ 42b/1
i.
cam .+ 23b/11, 44b/1 [2]

. 60a/6
[ 1 ]
am .+ am sakz. Kr. recne,

ulik-i ybis, r- ybis. 35b/10,
aal: Sakal, yetikin erkeklerde yanak ve alt enede
40a/9, 40a/10 [3]
kan kllarn tm.
kenger .+ 53a/14
. 57b/18, 58a/14, 62a/6, 62a/11 [4]

. aarma Vaktinden nce sa ve
maak .+ Mastaki sakz. Kr.

sans. 28a/6, 41b/6,43a/15,45b/1
sakal beyazlamas. Kr. mu-b.
[4]
62a/11
meneve .+ Menengi sakz. Kr.
. dklmek Sa, sakal dklmesi
amul-buum, abr. 14b/6, 33a/3,
hastal. Kr. my- rze. 58a/14,
33b/12, 33b/15 [4]
62a/6 [2]
m .+ am sakz. Kr.
.+ 47a/8
dv .+ Devsakal otu. Kr.
liyetl-fl.47a/8
.+na 2b/1, 2b/11, 42a/13 [3]
teke .+na Tekesakal, dedesakal,
keisakal, kekilcan, tekilcan;
(Scorzonera, tragopogon) . Kr. eslec,
enbl-ayl, r-i pz, sts. 2b/1,

2b/11, 42a/13 [3]
.+nu 57a/9
.+u 5a/7, 24a/4, 30b/16, 34a/11, 38b/17,
46b/21, 53b/11, 53b/19, 54a/2 [9]
[ 18 ]
teke .+u 5a/7, 24a/4, 53b/11 [3]
teke .+u ot Bkz. teke aal. Kr.
ratynec. 24b/8, 25b/17, 33b/15,

47a/15 [4]
.+na 3a/5, 32a/17 [2]
[ 35 ]
meneve .+na 3a/5
ala-: Saklamak.
.-r 38b/10
[ 1 ]
aruvn: <Ar. Kzl mrekkep, krmz boya. Kr.
zl mrekkeb, sur.
. 32b/19
[ 1 ]
arl-amr: <Ar. 1. Ayvadana, civanperemi,
kovan iei; (Achillea) . Kr. ayva ana, ovan
iegi. 2. Eski binalarda, terkedilmi viran yerlerde,
ing, ds, fass,liyett-teys,
kayalarda yetien papatya iei gibi iekleri olan
hfess, hfess, hlec. 30b/16,
yabani bir bitki. Kr. .
34a/11, 38b/17, 46b/21, 53b/19, 54a/2

[6]
az: 1. Sakz, baz aalarn, zellikle sakz
aacnn kabuundan szan, inendiinde
. 33a/14
[ 1 ]
asaan: Saksaan kuu; (Pica pica) . Kr. aa,

akme, azala, lince, kek, kelje, kluc.
yumuayan, ho kokulu, beyaz renkli reine. Kr.
. 36a/13, 36b/2, 37b/20, 40a/15, 41b/19,
maak, recne. 2. Sakz Adas.
43a/15, 44a/7, 45a/2 [8]
. 3b/17, 21a/10, 22a/5, 32b/12, 54b/17 [5]

. dikeni Sakz dikeni, sakz
karlan bir tr diken; ak ve kara
olmak zere iki cinsi vardr. Kr.
[ 8 ]
. u 36a/13, 36b/2, 40a/15, 41b/19,
43a/15, 44a/7, 45a/2 [7]
. una 37b/20
a, lvun, mlvun lfes,
albetr-ram: <Ar. Rahimde olan sertlik, katlk.
evke-i arabiye. 3b/17, 21a/10,
Kr. ferc atl.
506
. 60a/8
geven otnu .+ 22a/18, 32b/21 [2]
[ 1 ]
kenger .+ 45a/5
alm: Salkm, zm gibi, birou bir sap zerinde
oar edef .+ 12b/4,13a/13 [2]
bir arada bulunan meyve.

.
10a/5,
10a/5,
11a/4,
11a/5,
z aac .+ 28b/2, 29b/4, 33a/1,
28a/12,
40a/1, 40b/10, 41a/15, 43b/15 [7]
28a/12, 36b/15, 36b/15, 45a/17, 45a/17,
z aacnu .+ 50a/3
45b/18, 45b/18 [12]
seb .+ 23b/5
[ 12 ]
a kerefesi .+ 42b/1
zlca . . yemii 10a/5, 10a/5 [2]
ua .+ 44a/9
allan-: Sallanmak.
.-an 56b/8
[ 1 ]
alal: <Ar. Saksaan kuu; (Pica pica) . Kr.

asaan u.
yabn oar edef .+ 13b/7

.+dur 2a/13, 12b/7, 13a/17, 14a/4,
27a/8,30a/1, 34b/16, 42b/15, 42b/19,
45b/10,46b/6,47a/18,48a/3,48a/4[14]
aac .+dur 48a/3, 48a/4 [2]
. 33a/17
aacu .+dur 34b/16
[ 1 ]
anu .+dur 2a/13, 46b/6 [2]
aln: <Far. Keiboynuzunun bir tr; (Ceratonia
ar drler bir aac .+dur 13a/17,
siliqua) . Kr. arnb- nab.
30a/1 [2]
. 33a/5
deve dikeni .+dur 12b/7
[ 1 ]
ker .+dur 45b/10
aman: Saman, ekinlerin harmanda dvlp taneleri
olan a drler bir aac .+dur
ayrldktan sonra kalan, hayvanlara yedirilen
14a/4, 42b/15 [2]
ufalanm saplar. Kr. tbn.
m cevzin .+dur 47a/18
. 12a/16
[ 1 ]
am: <Ar. Zamk, eitli bitkilerden elde edilen
tbb reine, aa sakz.
a kerefesi .+dur 42b/19

.+na 6a/20, 21a/21, 26a/13, 27b/3,
33a/2, 33b/18, 39b/14, 41a/21 [8]
baldran .+na 33a/2
. 42b/5
arnb aac .+na26a/13, 33b/18 [2]
.+a 6b/18, 28b/15 [2]
oar aaclar .+na 39b/14
.+dur 3a/9, 5b/14, 27b/2, 33a/3, 42b/3,
z .+na 21a/21
44b/9, 46a/21, 47b/4, 47b/5, 49b/15[10]
z aac .+na 27b/3, 41a/21 [2]
sekbnec ddkleri .+dur 49b/15

ua drler .+dur 44b/9
.+ 5b/2, 6b/21, 12b/4, 13a/13, 13b/7,
16a/17, 22a/18, 23b/5, 28b/2, 28b/21,
29b/4, 30b/12, 32a/19, 32b/21, 32b/21,
33a/1, 33a/1, 33a/6, 33a/1, 33a/3, 33a/7,
33a/16, 39b/20, 40a/1, 40b/10, 41a/1,
41a/15, 42b/1, 43a/3, 43b/15, 44a/9, 45a/5,
47b/7, 49a/13, 50a/3, 51a/18 [36]
.+ beld 33a/3
.+ bild ddkleri terkbdr 47b/7
.+ cevz 32b/21
.+ kmer 33a/1
.+ ur 33a/16
.+ seb 5b/2
.+ ecere-i evke 33a/7
armd aac .+ 33a/1
cevz aacnu .+ 28b/21
erik .+ 6b/21, 33a/6, 49a/13, 51a/18
[4]
ezeltere .+ 39b/20
geven dikenin .+ 16a/17, 43a/3
[2]
mum .+na 6a/20

.+u 23a/3
[ 72 ]
amul-atd: <Ar. Geven otunun zamk;
(Astragalus). Kr. ker, geven.

. 32b/21
[ 1 ]
amul-buum: <Ar. Menengi sakz; (Pistacia
terebinthus) . Kr. meneve az.

. 33a/2
[ 1 ]
amul-cen: <Ar. Kad aac, eytanboku ve
an, ltt.
. 33a/2
[ 1 ]
amul-cc: <Ar. Erik zamk; (Prunus domestica).

Kr. erik am.
. 33a/6
[ 1 ]
amul-ubhul: <Ar. Ard zamk; (Juniperus). Kr.
arduc az, andals.

. 33a/11
507
[ 1 ]
amul-enb: <Ar. 1. akldak otu. 2. Koyunlarn
az, amul-ubhul, anahir, lal- maber. 2.

ifal siyah bir ta. Kr. hrmz bir aff a.
kuyruklar altndaki kllara yapan pislik. Kr. f-
. 33a/10,33a/12, 42b/3, 47b/4 [4]
y rab.
[ 4 ]
. 33a/14
aparne: Bkz. aprne.
[ 1 ]
.+dr 53b/13
amul-mer: <Ar. Kad aac, eytanboku otu ve

a.
. 32b/20
[ 1 ]
aprne: <Gr. Tilkikuyruu bitkisinin kk;
(Asparagus officinalis) . Kr. dilk uyru kki,

helyn kki, mr-pe, murgiy.
. 48a/16, 48a/19 [2]
[ 1 ]
anavber: <Ar. Kknar aac ve yemii; (Pinus
pinea) . Kr. cam aac.
. 15b/19, 19a/17, 22b/2, 22b/8, 33a/6 [5]

. oza 15b/19, 19a/17 [2]
[ 2 ]
ar: <Ar. Sara hastal, zaman zaman kendini
kaybederek olduu yere dme, vcutta iddetli
rpnmalar ve az kprmesi ile ortaya kan bir
dd- eceret-i . am aac kurdu.
sinir hastal, tutark, tutarak, tutarga, yilbik,
Kr. am aac urd. 22b/2
epilepsi. Kr. ucu utma.
hind . aacdur Cinden aac, al
ardc; (Cedrus deodara) . Kr. dvdr.
22b/8
. 55a/9, 60a/5 [2]

[ 2 ]
arbe: <Ar. Buday. Kr. buday.
.+i 26b/6
. 33b/4
[ 6 ]
yr .+i Yer am, yer peliti,
chamaepitys). Kr. kemfs. 26b/6
[ 1 ]
arye: <Ar. Sar ebucehil karpuzu. Kr. ebcehl
arpz arus.
. 33a/4
anavber: <Ar. Kknar aacna ait, kknar aacyla

ilgili.
[ 1 ]
arb: 1. etin, sert, iddetli. 2. <Ar. Akasya
. 22b/5
aacndan elde edilen bir eit zamk.
[ 1 ]
. 33b/4, 60b/18 [2]
drat- kirm-i . am aac kurdu.
[ 2 ]
Kr. am aac urd. 22b/5
. ar iddetli ar. Kr. avr.
anavberl-ar: <Ar. Yer am, yer peliti,
ksamahmut otu, yer palamutu; (Ajuga chamaepitys).
Kr. kemfs, yr bell.

. 33b/5
[ 1 ]
anda: <? Ebe gmeci; (Malva siylvestris). Kr. ebe

gmeci.
. 33b/6
[ 1 ]
andal: <Ar. 1. Sandal, kerestesi sert ve kokulu bir
aa; (Santalum album). Kr. enden. 2. ifal siyah
bir ta. Kr. umneh.
. 7a/21, 14b/9, 20b/11, 21b/12, 44b/13 [5]

. aac 14b/9
. drler bir ara adur 20b/11
rmz . 44b/13
zl . 7a/21
.+ 33a/19
[ 6 ]
.+ add Hrmz sahilinde
bulunan siyah bir ta.33a/19
andals: <Gr. 1. Kzl ardtan elde edilen ceviz
aac zamkna benzeyen tbb bir zamk. Kr. arduc
60b/18
ar: Sar.
. 2b/2, 5a/4 [2]
[ 2 ]
. zern Sar bir eit arsenik,
zrnk. Kr. el-ilm-i afar, rs-y
beyn. 2b/2, 5a/4 [2]
arca: Sarca, sarya yakn.
. 11b/19, 28b/6 [2]
[ 2 ]
. arn Sar katran. Kr. sl,
tennb. 11b/19, 28b/6 [2]
arl-: Sarlmak, dolanmak.
.-an 38b/18, 47a/5, 53b/21, 54b/18 [4]
.-ur 2b/6, 6a/5, 10b/15, 15a/10,28a/2,
32a/17, 37a/16, 48b/19 [8]
[ 12 ]
arl: Sarlk hastal, hepatit. Kr. zerd, zerr.
. 59a/6, 59a/9 [2]
[ 2 ]
ariyetl-ced: <Ar. Bir tr sarmak, ren gl, ak
asma, ylan zm. Kr. ilan zmi, ren gli.
. 33b/1
508
[ 1 ]
arl-ceda: <Ar. Dasultan, altn otu; (Ceterach

officinarum). Kr. altun ot, sulnl-cebel.
. 33a/9
[ 1 ]
armau: Sarmak; (Hedera helix). Kr. ke,
ket, leblb, eftmn, aaa, eklemec, sirind, ebr-
. 60a/7
.+i 60a/6
[ 2 ]
.+i em Gzn darbe alarak
yaralanmas. Kr. gz berelenmek.
60a/6
aru: Bkz. ar.
y azr, el-an, beren, pene, bcek, bliy, bala-
. 2b/13, 3a/1, 3a/2, 3a/3, 3a/18, 3b/18,
bride, buvniye, celbb, ls-skn, aliblb,
4b/4,
umml-erneb, raml, zecml, seceret-i
7a/13,7b/16, 8b/17, 9b/19, 11a/18, 13a/11,
nemmm, ecere-i brde, rul-ayye, feryle,
14a/17, 15b/14, 15b/16, 16a/8, 16a/21,
firistn, fem, ss, aryle, kermets-sevd,
16b/4, 17a/2, 17a/9, 18a/6, 19a/21, 21a/3,
nevc, n, va, vad, here.
22a/11,
5a/4,
5b/9,
22a/20,
6b/17,
22b/6,
7a/8,
7a/10,
23a/19,
23b/8,
. 6a/5, 8a/3, 8b/9, 8b/10, 9a/8,
25a/12, 25b/7, 25b/12, 26a/5, 26a/7, 26a/7,
10a/3,10b/15, 11a/4, 12a/18, 13a/19,
28a/1,
16b/11, 17a/6, 17b/2, 17b/9, 17b/9,
32a/19,
18b/15,18b/17,20a/15,21b/19, 23a/6,
35b/7, 35b/14, 36b/11, 36b/17, 36b/19,
24a/10,27a/3,27b/21, 28b/21, 31a/20,
39a/14,
39a/14,
41b/2,
32a/16, 37a/16, 38b/14, 38b/18, 39b/18,
45a/10,
45a/21,
46b/12,
41a/5, 42b/16, 42b/18, 47a/5, 48b/19,
48a/21, 49a/5, 49a/10, 50a/17, 50b/20,
51b/19,52a/7, 52a/12, 52b/5, 53a/14,
51a/8, 52a/1, 53a/5, 53a/11, 53a/16, 53b/2,
53a/20, 53b/21 [42]
53b/16,
. ot Sarmak otu. Kr. re,

ferac. 20a/15, 38b/14 [2]
. tom 17b/9, 17b/9, 31a/20 [3]
. tomdur8b/10,17b/2,52a/12 [3]
28b/2,
33b/9,
56b/15,
29a/12,
30b/18,
32a/8,
33b/18,
34a/16,
35a/6,
59a/5,
41b/8,
43a/14,
47a/3,
48a/9,
59b/18,
60a/4,
60a/8 [82]
. aac Sar aa, zerdeal, Hint
safran; (Curcuma longa). Kr. ars,

adliyn, b-i zirik, zerr, zerc,
. tomna 12a/18, 13a/19, 21b/19 [3]
mmrn- rm. 3a/3, 5a/4, 9b/19,
bir cins . 42b/18
26a/5, 35b/14, 49a/5 [6]
.+dan 35b/18
.+dur 4b/6, 10a/5, 15a/10, 16a/17,
26a/3,28a/12, 36b/15, 39a/3, 40a/16,
42a/13, 42b/11, 45a/17, 45b/18 [13]
[ 56 ]
. aacdur 25b/12
. boya Sarboya otu; (Serratula

tinctoria) . Kr. ru-un. 35b/7
.
iegi
22a/20,
33b/9,
bir nev .+dur 10a/5, 45a/17 [2]
. iek 23a/19
yosul uran drler bir .+dur
. iekdr 3a/1
Yohsulurgan, bir eit sarmak. Kr.
. iekleri 53b/16
uss. 40a/16
. iekli bir yonca 3a/2
armsa(): Bkz. armsa.

.+ 2b/3, 13b/4 [2]
[ 2 ]
39a/14,
43a/14 [4]
. iekl 23b/8
. iekl berr yonca 16a/8, 16b/4 [2]
. iekl berr yonca tom 16a/21
ilan .+ drler otdur Ylansarmsa
. iekl yabn yoncas Sar iekli
otu. Kr. ml-ayye. 13b/4
yaban yoncas,kokulu yonca, yem
yabn .+ Yaban sarmsa. Kr.

usrdiyn. 2b/3
armsa: Sarmsak; (Allium sativum). Kr. m,
me, fm, tiry- rstn, sr.
bitkisi; (Medicago falcata) .

3a/18, 8b/17 [2]
. iekl yabn yoncasdur 14a/17

. iekl yabn yoncasna 47a/3
. 4b/16, 12b/21, 13b/2, 13b/4, 14a/1,
. dikenl iegi 7a/8, 35a/6 [2]
17b/21, 30b/5, 39a/15 [8]
. erik 2b/13, 6b/17, 30b/18 [3]
[ 8 ]
arma: Bkz. armsa.
. 27b/17
[ 1 ]
. gelinck iegi50b/20,52a/1 [2]

. gelinck iegin kki 41b/8
. gyinek 33b/18, 39a/14 [2]
. gl 53a/16
arpe: <? 1. Yaralanmak, berelenmek. 2. Vcutta bir
. m ebrim 19a/21
yerin krlmas. Kr. nma.
. urm 11a/18, 18a/6, 21a/3 [3]
509
. urmya 36b/17
. ince tomdur 28a/1
. iri yalabu iegi 15b/14
. kkdr 7a/13, 15b/16, 25b/7 [3]
arn:
. nesrn gli 36b/11, 36b/19 [2]

. nesrn gline 46b/12
. nesrn glin tomna 13a/11
. u 41b/2, 45a/21, 48a/21, 59a/5,
enl-i . 4a/15
arv: <Far. 1. Baldran zamk; (Conium maculatum) .
Kr. baldran am. 2. Ard aac; (Juniperus) . Kr.
arduc aac.
. 33a/2
[ 1 ]
ater: <Ar. Gvei otu, kekik otu, da nanesi, zater;
(Origanum vulgare) . Kr. kekik, gyegi, a nans.

Bkz. sater.
. 32b/19
. amarlar 34a/16
.+i 16b/8
[ 2 ]
. ufacu kkdr 49a/10

. yavan 22a/11
. zern 25a/12
.+i berr Yabani kekik otu. 16b/8
avfl-ar: <Ar. Yaban prasas; (Allium porrum) .
Kr. it siki.
. 33a/13
. zerne 5b/9
berr . gl 53a/5
berr yonca . iekl 28b/2
berr yonca . ieklsin tom
22b/6
anlu . u 56b/15
biten
[ 1 ]
. trbd 32a/8
. zc 26a/7
aralarnda
. 4a/15
. ssendr 4b/4
59b/18, 60a/4 [6]
Ekin
bir bitki.
. ssen dibi 29a/12

. ssen dibi 7b/16
arn
keiboynuzu yemiine benzer yemileri olan yabani
. llen iindeki tele 50a/17

. misk 48a/9
enl-i
[ 1 ]
avmarn:<? Yarpuz; ( Mentha pulegium). Kr.
yarpuz.
. 33a/14
[ 1 ]
yabn yoncas . iekl 45a/10
ayd: <Ar. Lbnann gneyinde Cenb vilayetinin
yabn yoncasnu . ieklsi 17a/2
merkezi olan ehir.
.+s 4b/19, 5a/18, 33a/4, 40a/17, 42b/20,
. 12a/4, 12a/5, 27b/12, 48b/8 [4]
50a/8 [6]
[ 4 ]
ebcehl arpz .+s 33a/4
. ehrinde 12a/5
gelinck iegin .+s 50a/8
mh-i . Gney Lbnanda kn bir
ara boyanu .+s 40a/17
glden avlanan ifal, kuvvetlendirici
nesrn glin .+s 5a/18, 42b/20 [2]

ppdya iegin .+s 4b/19
.+sna 15b/17, 33b/3 [2]
[ 90 ]
nesrn glin .+sna 15b/17
yumurda .+sna 33b/3
aruca: Bkz. arca.
. 4b/10, 23b/17, 40b/5, 49b/12, 51b/4 [5]
[ 5 ]
. arn Sar katran. Kr. my,
nbb, el-leben, ram- ar.
23b/17, 49b/12, 51b/4 [3]
. arn aacdur 4b/10
. arn aacnu yemii 40b/5
arul(): Sarlk, sar renk.
.+a 39b/5
[ 1 ]
arul: Sarlk hastal, hepatit. Kr. zyil, yaran.
Bkz. arl.
. 59a/9, 63a/15 [2]
[ 2 ]
bir balk. Kr. semek-i ayd, semek-i

nzle. 48b/8
semek-i . 27b/12
trb- . Sayda ehrinde bir
maaradan kan beyaz bir toprak.
12a/4
ay: <Ar. Msrda yetien bir eit akasya aac;
(Acacia) . Kr. ay.

. 33a/19
[ 1 ]
b: <Ar. Stleen, ebucehil karpuzu gibi zehirli

olan baz bitkiler. Kr. rtatan dglegi.
. 33a/6, 33b/1 [2]
[ 2 ]
bn: <Ar. Sabun; kirli ve yal eyleri
temizlemekte kullanlan, trl yalarla alkaliler
birletirilerek yaplan madde.
. 32a/15, 33b/1 [2]
.+ 45b/9
[ 3 ]
an .+ San sabunu, kk ve
510
. 33a/8
kprten, kir temizleyici bir bitki,
sabun otu, helvac kk; (Gypsophila
struthium); kprtken; (Cyclamen) .
Kr. gelm-y. 45b/9
bnl-ar: <Ar. Niadr, amonyak. Kr. ndr.

. 33a/18
[ 1 ]
bnl-: <Ar. am'da sabun gibi amar
ykamada kullanlan bir bitki, am veni,
domuzara, kprtken; (Cyclamen) . Kr. au

unduz, m oan.
. 33a/20
[ 1 ]
d: <Ar. sad Arap alfabesinin on yedinci harfi.
.+la 33a/5
[ 1 ]
[ 1 ]
parne: Bkz. aprne.
. 35b/10
[ 1 ]
r: <Far. nar aac; (Platanus orientalis) . Kr.

enr.
. 32b/21
[ 1 ]
re: <Far. Ylanba, ylanyast; (Dracunculus
vulgaris) . Kr. ilan bca.

. 33b/2
[ 1 ]
rn: mrr-i rn Yapra rezene yaprana

benzeyen yabani bir bitki. Kr. ber.
. 48a/5
[ 1 ]
amm- .+la Sad harfinin treli

okunmas. 33a/5
dul-avl: <Ar. Doru szl. Kr. efln.
. 3a/9
[ 1 ]
f: <Ar. Saf, katksz, ar, halis, has.
mrr-i . 48a/5
te: <? Scaklk, ate. Kr. arret.
. 60a/5
[ 1 ]
edef: <Ar. Sedef otu; (Ruta graveolens) .

.
7a/15, 7b/11, 9b/14, 9b/14, 9b/16,
. 25b/17, 40a/9 [2]
12b/4, 13a/13, 13b/6, 16a/3, 16a/5, 18b/14,
.+na 48a/8
18b/14,
[ 3 ]
21b/20,
22a/6,
22b/6,
22b/13,
23a/8, 23a/11, 23a/17, 23b/1, 23b/5, 25a/3,
misk .+na Saf misk. Kr. misk-i
27a/13,
eheb. 48a/8
35a/9, 37a/3, 38a/19, 39a/6, 39b/11, 45b/9,
f: <Ar. Katksz, szlm, halis.

. 21a/14, 51a/7 [2]
28a/20,
32b/9,
33a/4,
34b/10,
46b/11, 51a/21, 54b/13, 54b/16 [37]

[ 37 ]
mrr-i . Stleen cinsinden,
berr oar .
ilalarda kullanlan bir tr zehir. Kr.
23a/17, 23b/5 [5]
z 21a/14, 51a/7 [2]
burma . Kabuklu smkl bcek,
.+n 52a/15
[ 3 ]
18b/14, 22a/6, 23a/11,
mhre. Kr. elzn, kecek, inc,

sipdmhre16a/5, 28a/20, 32b/9,
mrr-i .+n yunm nevinden Kr.
46b/11 [4]
nr- frsn. 52a/15
oar . Kokar sedef, kokak aa,
ib: <Ar. ye, sahip.

.+i 1b/5
[ 1 ]
aylandz; (Ailanthus glandulosa) .Kr.
cermdn, cezdemn, abb-rd,
amldun, mlvun, mliyn,
.+i kemle Bilgi ve erdem sahibi.
nun-nimr, uzh- bstn, ev,
1b/5
tiln-nimr, kemliyn,heft-berg,
ibe: <Ar. Ceviz; (Juglans regia). Kr. cevz.

. 33a/6
[ 1 ]
i: <Ar. 1. Baylmak. 2. Akln yitirmek.
. 60a/6
[ 1 ]
-eheb: <Ar. adrua bitkisi ve zamk;
(Dorema ammoniacum) . Kr. ua.

. 33a/13
[ 1 ]
mirym: <Gr. Mambol, bambul otu, vanilya

iei, akrep otu. Kr. bambul.
heft-beze. 7a/15, 7b/11, 9b/14,

9b/16, 18b/14, 21b/20, 22b/6, 22b/13,
27a/13, 34b/10, 38a/19, 39a/6, 45b/9,
51a/21, 54b/13, 54b/16 [16]
oar . am 12b/4, 13a/13 [2]
oar . yabnsi 39b/11
oar . yapra 9b/14
yabn oar . 16a/3, 23b/1, 37a/3 [3]
yabn oar . am 13b/6
efn: <Ar. 1. Ard aac. Kr. arduc aac. 2.
Salatala benzer bir bitki ve bundan elde edilen
zamk; (Sagapenon). Kr. sekbnec.
511
. 33b/4
. 4b/7, 43b/19, 44b/17, 53a/8 [4]
[ 1 ]
[ 4 ]
efne: <Ar. Ard aac. Kr. arduc aac. Bkz.
. ddkleri ayvn 53a/8
efn.
. geyigi
. 33b/5
Da kz. Kr. gevezn,
gv- kh.43b/19,44b/17 [2]
[ 1 ]
err: <Far. Oul otu, melisa, kovan otu; (Melissa
officinalis) . Kr. ovan ot, oul ot.

. 33a/18
. tekesine Da kz. Kr. a kzi,

ayr, vabel.
4b/7
-: Smamak.
.-mama 60b/6
[ 1 ]
[ 1 ]
caa: Scak.
r: <Ar. Kk. Bkz. ar.
. 34a/13, 34a/13 [2]
. 32b/6, 40b/4 [2]
[ 2 ]
[ 2 ]
can: Bkz. an.
le-i . Kk kakula otu. Kr.
. 15a/4, 37b/3 [2]
mr. 32b/6
[ 2 ]
-i . Bir eit kk hyar. Kr.
. ula 37b/3
kcik yr. 40b/4
an: San.
r: Sr.
. 3b/4, 3b/13, 7b/10, 11b/12, 14b/20,
16b/10, 18a/19, 24a/9, 24a/15, 29a/10,
5a/19, 5b/3, 6b/2, 7a/10, 7b/7, 8b/5, 8b/13,
31a/4,
9b/20,
36a/20,
36b/8,
45b/8,
45b/15,
14a/11, 15a/1, 15a/16, 15b/10, 16b/10,
48a/19, 49a/17, 49b/16, 49b/19, 50b/9,
17b/10, 18a/7, 19b/18, 20a/1, 20a/2, 21a/7,
53b/17, 54b/2 [27]
21a/18,
37b/16,
31a/20,
32b/5,
2a/9, 2a/17, 2b/10, 3b/11, 4a/10, 5a/2,
38b/19,
39b/3,
. ula Sankula; (Anagallis) ,


g- m, mersn-i b. 3b/4,
3b/13, 24a/9, 29a/10, 36a/20, 36b/8,
37b/16, 45b/15, 49a/17, 49b/19, 50b/9,
53b/17 [12]
. ula ot
11b/12, 16b/10, 18a/19,
10b/18,
21b/1,
10b/20,
23a/21,
11b/4,12b/11,
25a/12,
27a/6,
27a/20, 27a/21, 27b/17, 30a/21, 31a/14,

35b/2,
35b/17,
36b/19,
38b/4,
41a/15,
43a/5,
37b/8,
37b/12,
43b/14,
43b/20,
44a/17, 45a/16, 46a/8, 46b/14, 46b/17,

47b/1, 48a/15, 48a/17, 48b/17, 49a/21,
52b/15, 54a/13, 54a/21, 57b/4 [63]
. dikeni Srdikeni, srlarda ya
yapan bir eit bitki. Kr. lfes-i sifd,
edv.7a/10,47b/1 [2]
. dili Srdili otu; kzdili ;
(Anchusa officinalis) . Kr. buluyn,
bulun, acm, ucm, gvzubn,
31a/20, 32b/5 [5]
kueyl, lisn-evr, mferril-
. ot Sanotu, arsenik. Kr. b-m,
albl-mazn. 8b/5, 10b/20,
ek, fzel-b, merg-i m, mbek.
17b/10, 21a/18, 23a/21, 43b/14,
7b/10, 31a/4, 39b/3, 48a/19, 49b/16 [5]
44a/17, 46b/14, 48b/17 [9]
. bn San sabunu, kk ve
. dili ddkleri ot tom 11b/4
. dili ot 16b/10, 18a/7, 20a/1 [3]
kprten, kir temizleyici bir bitki,
. gzi Sr papatyas, srgz,
sabun otu, helvac kk; (Gypsophila
Kr. gelm-y. 45b/8
bbne-i gv, uuvan, aeryn,
. tersine San tersi. Kr. chub.
ubzl-urb, eceretl-kfr,
14b/20
ekeze, aynl-baar, adl-ar,
a . ot Ak san otu. Kr. rehc-i
adl-mar, ayn- l, ar,
billr. 24a/15
kerk, mh. 2a/9, 2a/17, 3b/11,
struthium); kprtken; (Cyclamen) .
.+ 7b/14
[ 28 ]
Kr. r gzi, iri ppdya, behr,
5a/19, 8b/13, 9b/20, 30a/21, 31a/14,

35b/2,36b/19,41a/15,43a/5, 49a/21 [13]
n: Alageyik, yaban geyii, yabani sr, sn
. gzi ddkleri iri ppdya iegi
geyii.
20a/2
512
. arpz 52b/15, 54a/21 [2]
[ 3 ]
. uyru 2b/10, 5a/2,
geyik .+s Karaman kimyonu,
geyik ziresi, geyik kimyonu; (Carum
5b/3,35b/17,38b/4, 46b/17 [6]
carvi) . Kr. urdumne, zerneb,
. uyru ddklerin dibi 27a/6
ekirge aya, rmn. 25a/11, 25b/6,
. uyru ddkleri ot dibi 27a/20
40a/14 [3]
. uyru ddkleri ot kki 10b/18,

15a/1 [2]
ra: Cam, ie.
. uyru ddkleri otu dibi 6b/2
. 16a/4, 25a/14, 25b/5, 45a/18, 51a/9 [5]
. uyru kkidr 48a/17
[ 5 ]
. uyrudur dibi 48a/15
. kpgi Sra kp, ie eritilince
. uyruna 7b/7, 45a/16 [2]
kpk gibi ste kan ince su, cam
. uyrunu dibi 27a/21
eriyince dibinde kalan kpk ve kk,
. uyrunu tomdur 12b/11
sra suyu. Kr. kef-i bgne,
. mantar Sr mantar, iri bir cins
mesuniy, zebedl-avrr.
mantar, cincile, zehirli
25a/14, 45a/18, 51a/9 [3]
gevz-gendm, arl-amm, arem-i
az-zcc. 16a/4
mantar; (Tricholoma). Kr. cencel,
. ot Sra otu, cam otu. Kr.
imr.14a/11, 15a/16, 15b/10, 21a/7,
rfn: <Far. 1. ri, krmz bir eit hurma. 2.
21b/1, 43b/20, 46a/8 [7]
Kurun. Kr. urun.
. ot 4a/10
. 33a/8, 33a/15 [2]
. sidgi Sr sidii. Kr. arre-i

gevezn. 37b/8
. siki Srsiki otu. Kr. hemece.
54a/13
ya . bo 37b/12
.+a 4a/6
.+dan 6b/4, 14a/16, 14b/12, 43b/6 [4]
[ 68 ]
ara .+dan 6b/4
rc: Srck kuu, seregillerden, siyah renkli,
uzun gagal, sereden iri, tc bir ku, ourcuk,
ekirgekran, ekirge kuu; (Sturnus vulgaris) . Kr.

err, sd, sdnt.
. 23a/21, 28a/3, 28b/1, 43a/1 [4]

[ 4 ]
bir cins . 43a/1
. u 23a/21, 28a/3, 28b/1 [3]
ar: <Ar. Tepeli doanlar; akr kuu. Kr.
aroan.
[ 2 ]
rt: Srt.
. 12a/13
[ 1 ]
. balna Srt bal, Kzl Denizde
yaayan bir balk tr. Kr. ten.
12a/13
rtlan: Srtlan; (Hyaena). Kr. ab.

. 33b/10
[ 1 ]
. cnveri 33b/10
yrndu: Syrnt, barsak bozukluunda gelen salg.
.+s 59a/7
[ 1 ]
baarsu .+s Barsak syrnts.
Kr. zele-i em. 59a/7
z: Sz, hafif ve ince ar.
.+lar 58b/4
[ 1 ]
. 33a/10
[ 1 ]
ml: <Ar. Kulak kiri. Kr. ula irgi.
. 33a/16
[ 1 ]
n-: Krlmak.
pek .+lar iddetli arlar. 58b/4

n: <Ar. ine ait, inle ilgili.
. 13b/8,31b/1, 53a/5 [3]
[ 3 ]
elc-i . inden gelen ifal beyaz bir
tatr. 13b/8
.-ma 60a/1, 60a/7, 61b/5 [3]
h- . Kenevir tohumu. Kr. kendir
[ 3 ]
tom. 31b/1
nu: Krk.
verd-i . Zambak iei; yabani sar
. 63a/11
[ 1 ]
. yr Krk yer. Kr. heme.
63a/11
ra: Kimyona benzer kokulu bir eit ot.
.+s 25a/11, 25b/6, 40a/14 [3]
gl. Kr. zanba iegi, berr aru

gl. 53a/5
oan: Soan; (Allium cepa) .
. 18b/16, 22a/21, 29b/17 [3]

berr . 29b/17
bey . 18b/16
513
.+a 42a/19
.-an 61b/16
.+dur10b/12, 46a/11 [2]
.-ma
ssene bezer .+dur 46a/11

.+
2b/15,
7a/17,
7a/18,
7b/4,
61b/5,
61b/16,
61b/20,
62b/10,
62b/15, 63a/14 [6]

7b/4,
[ 7 ]
7b/14, 8a/21, 8b/3,9b/5,9b/6,10a/1, 11b/14,
areb .-ma Akrep sokmak. Kr.
25b/14, 36a/15, 49a/20, 50a/18 [16]
ladl-arib. 61b/16
aa .+ Adasoan; (Urginea
ilan .-ma Ylan sokmas. Kr.
maritima) . Kr. yabn oan, baal-
gezende-i mr, les, neh, herr-i
unul, el, ab, bels, baall-r,
mr.61b/5, 61b/20, 62b/15, 63a/14 [4]
baal- nzr, baall-ay. 7a/17,
vazaa .-ma Zehirli kertenkele
7b/4, 7b/14, 9b/6, 10a/1 [5]
sokmas. Kr. nehetl-vazaa.
bimi aa Pimi adasoan. Kr.

el-i mev, baal- unul- mev.
62b/10
ol-: Solmak.
.+ 7a/18, 11b/14, 50a/18 [3]
.-m Hastalktan benzi solmu kii. Kr.
nidr .+ 9b/5
ell. 58b/11
yabn .+ Yabani soan. Kr. zr,

sefdks, unul, baal- unul. 7b/4,
[ 1 ]
olu-: Solumak, nefes alp vermek.
8a/21, 8b/3, 25b/14, 36a/15, 49a/20 [6]
.-ma 58b/6
yr .+ Yer soan. (Yerbarsa:

yer solucan). Kr. eml-ar.
[ 1 ]
o: Son.
2b/15
.+ 60b/9
.+na 3a/6, 7b/13 [2]
[ 1 ]
[ 24 ]
astal .+ Hastaln sona ermesi.
aa .+na 3a/6, 7b/13 [2]

oud-: Soutmak.
Kr. abl. 60b/9

ora: Sonra.
.+du 48b/15
.57a/13,62a/16,62b/18[3]
[ 1 ]
oulcan: Solucan.
. 4b/17, 18b/14, 47b/2, 52a/6, 52b/4,
53a/1, 58a/18, 61a/21 [8]
[ 3 ]
orun: Sorkun aac, bey sd, sepeti sd;
(Salix viminalis) . Kr. kebde.

. 43a/13
[ 1 ]
. ara Solucankaran otu, bir tr

yavan; (Artemisia cina) . Kr.
orsn, vahra. 52a/6, 52b/4 [2]
. aac 43a/13
ovu: Souk.
. aran Solucankaran otu, bir tr
. 55a/14, 59a/18 [2]
yavan; (Artemisia cina) . Kr. al-
. stma Souk stma. Kr. es-subt,
orsniye, arh. 53a/1
sersm- serd, illet-i serd. 55a/14,
. aran ot 18b/14
59a/18 [2]
. dren 47b/2
.+dan 55b/7, 60b/4, 61b/4 [3]
. rar bir otdur 4b/17

.+ 19b/17, 23b/13, 32a/20, 34a/18,
[ 5 ]
oyul-: Soyulmak.
44b/5, 49a/6 [6]
.-m 29b/19
yr .+ Yer solucan, halkallardan,
[ 1 ]
nemli topraklarda yaayan bir solucan;
(Lumbricus terrestris). Kr. arn,

ru-y kirm, aml-ar,
u: Su.
aralris, arayr, kirm-i gze,
. 2b/13, 4a/4, 4b/8, 4b/13, 7b/18, 9b/13,
memerrl-ar. 19b/17, 23b/13,
10b/17, 11a/8, 11b/15, 14a/7, 14a/7,
32a/20, 34a/18, 49a/6 [5]
14a/14, 14a/18, 14b/8, 15a/2, 17b/3, 18a/4,
yr uy .+ Yer suyu solucan. Kr.
19b/16, 20a/11, 22a/13, 23b/16, 24a/1,
kirm-i gze. 44b/5
24a/12, 27a/5, 27b/12, 28a/15, 28b/5,
.+na 34a/9
[ 15 ]
yr .+na 34a/9
o-: Sokmak.
ab .-m arpa Kabuu soyulmu

arpa, buday. Kr. slt 29b/19
28b/16, 28b/16, 29b/14, 32a/7, 34a/10,

34a/11, 36b/8, 37b/13, 38a/10, 38b/21,
38b/21, 39b/2, 39b/2, 40b/9, 41b/2, 42a/7,
42b/19, 43b/9, 45a/21, 45b/20, 46a/7,
514
46a/17, 48b/1, 50a/15, 52a/10, 53b/5,

54a/7, 55b/1, 56a/3, 56a/7, 56b/15, 56b/18,
57b/21, 58b/3, 59a/4, 59a/5, 59a/8, 59b/18,
60a/4, 61a/3, 61b/21, 62a/8, 62b/4, 62b/5,
62b/7 [72]
. bberi Su biberi, su teresi. Kr.

fulfull-m, u teresi, fern.
48a/14,
48a/21,
48a/21,
arpa .+y Arpa suyu. Kr. cevv,

14a/6, 44b/3, 46b/2, 48a/21, 49b/4 [5]
. icinde 9b/13, 10b/17 [2]
. kerdemesi Su teresi; (Nasturium
officinale). Kr. eyhun, crcrl-
m, cercr. 4a/4, 14a/7 [2]

. kerdemesi tom 42b/19
bal .+y Balk suyu. Kr. mnnn. 49b/5

baru .+y 48a/14
gl .+y 43b/16, 49a/4 [2]
kl .+y 49b/5
. kerdemesin tom 45b/20

. kerefesi Su kerevizi, su teres. Kr.
neh, revs, urretl-ayn.
oru .+y 6a/9

penr .+y 48a/21
sirkel a .+y 53b/8
14a/7,24a/1, 40b/9,52a/10 [4]

. unduz Su kunduzu, su kpei.
Kr. verd. 17b/3
rbnu .+y 49b/14

zm .+y 7b/19
yr .+y oulcan 44b/5
. pazus 27b/12, 43b/9 [2]
.+yla 50a/5, 50a/6 [2]
. pazusna 14a/18
et .+yla bien rbya Et suyuna
. teresi Su teresi; (Nasturium
yaplan orba. Kr. mzevvere. 50a/5
officinale). Kr. kelkn, keh,
verdl-ab, cercr, edpin, devs, ricli cerd, revs. 4b/8, 11b/15, 22a/13,
24a/12, 38b/21, 39b/2 [6]
tavu .+yla bien rbya Tavuk

suyuna pien orba. Kr. masla.
50a/6
.+yna 5b/18, 6a/17, 25a/2 [3]
. teresi tom 28b/16

23b/16,
46b/2,
49a/4,49b/4,49b/5,49b/5,49b/14, 53b/8 [16]

kekb, kek-ar, m-ar.
38b/21, 39b/2 [2]
7b/18,
.+ya 6a/19, 22b/1 [2]

44b/5,
nehr.15a/2
teresine
a .+lar 58b/16
.+larda 42b/18
.+y 6a/9, 7b/19, 14a/6, 43b/16, 44b/3,
. bazus Su pazs. Kr.crn-
.+lar 21a/5, 26a/16, 58b/16 [3]
46a/7,
46a/17, 53b/5 [5]

. teresin tom 27a/5
. teresin tomna 4b/13, 28b/16 [2]
. zerinde 14a/14, 19b/16 [2]
. zerinde olan yo. 14b/8
. yo.dur 28b/5
. yosu Su yosunu. Kr. bahalbar, ezrul-ar, uleb. 11a/8,
34a/11 [2]
. yosu miall 18a/4
a . 56b/18, 62b/4 [2]
lca . 20a/11, 38a/10 [2]
anlu . 57b/21
bal .+yna 5b/18

crtatan dglegi .+yna 6a/17
szlmi yourd .+yna 25a/2
.+ynda 32a/9
dicle .+ynda 32a/9
.+yndan 7b/20
[ 107 ]
ay .+yndan 7b/20
ud: <Ar. Suut kk, topalak otu, krkboum,
(Cyperus rotundus) . Kr. opala, mk-i zebn.

. 48a/10
[ 1 ]
ud: <Ar. Ba ars. Kr. ba ars.
. 60a/5
[ 1 ]
anlu aru . 56b/15
ud: <Ar. Vcutta bir yerin yarlmas, krlmas.
ara . 62b/5
Kr. bir yr yarlma.
aru .
41b/2, 45a/21, 48b/1, 59a/5,
59b/18, 60a/4 [6]

tatlu . 61b/21
c . 50a/15
yabn . teresidr 54a/7
.+da 14a/13, 14b/1, 15a/3 [3]
.+da olan kerdeme 14b/1
.+dur 48b/15, 49b/3, 51a/2 [3]
oral yre uramayan .+dur 49b/3
. 60a/5, 60a/7 [2]

[ 2 ]
ufr: <Ar. Bakr, tun. Kr. tuc.
. 33a/4
[ 1 ]
ufre: <Ar. Eftimon, baboan, serent; (Cuscuta
epythimum) Kr. eftmn.

. 33a/16
[ 1 ]
515
ufretd-dn: <Ar. Eski tp anlaynda insan

vcudunda bulunan drt eden (kan, safra, kara
ala: <Far. Paz; (Beta vulgaris varcicla) . Kr.

pazu.
safra ve balgam) galip olannn insan benzinin
. 33b/6
rengine yapt etki.
[ 1 ]
. 60a/9
[ 1 ]
ufretl-levn: <Ar. Yzn sar bir renk almas,
sararmas. Kr. bezi aru olma.
afe: <Ar. ocuklarn banda kan ban, yara.

Kr. ba brit.
. 60a/8
. 57a/20
[ 1 ]
ufrl-bey: <Ar. Yumurtann sars. Kr. yumurda
arus.
[ 1 ]
ar: <Ar. Bir cins kokulu kavun. Kr. acur
avun. Bkz. arr.
. 33b/3
. 14a/2
[ 1 ]
[ 1 ]
ufr: <Ar. Krmz boya. Kr. zencefre.
arr: <Ar. Bir cins kk kavun, emame. Kr.
. 33b/6
destenbye.
[ 1 ]
. 13b/7
ulb: <Ar. Sert, kat, ta gibi olan.
[ 1 ]
.+ 60a/6, 60a/8 [2]
an: <Ar. Zayflk, halsizlik. Kr. af olma.
[ 2 ]
. 57a/20
.+ bmr iddetli, sert hastalk.

Kr. pek astal. 60a/8
.+ dmml Sert banlar. Kr. pek
[ 1 ]
am: <Ar. Yavan otu. Kr. yavan.
. 13b/12
banlar. 60a/6
uma: <Ar. Sumak aac ve tohumu; (Rhus
coriafia) . Kr.
stm, aum. Bkz. summ.
[ 1 ]
ama: Bkz. am.
. 13b/11
. 22a/20, 26b/17, 34a/5, 53b/16, 54b/9 [5]

[ 5 ]
[ 1 ]
al: <Ar. Safran ya. Kr. zafern ya.
. yapra 54b/9
. 13b/21
uvar-: Sulamak, su vermek.
[ 1 ]
.-du 2b/13
aleb: <Ar. Tilki. Kr. dilk.
.-dular 22b/1
. 13b/7
[ 2 ]
f:<Ar.
1.
stnde
yne
bulunan bir bitki. 2. yn.
benzer
pamukuklar
Kr. y.
. 33a/3, 36a/18 [2]
[ 1 ]
fesy: <Gr. Yabani kokar sedef zamk. Kr. yabn
oar edef am.
. 13b/6
[ 2 ]
n:
m-y n Da inciri, Msrda yetien ve
kerestesi eski Msrllarca mumyalara sanduka

yapmakta kullanlm olan bir aa, yabani incir.
[ 1 ]
bl-bar: <Ar. Bespaye, kaya ereltisi;

. 13b/3
Kr. a encri. 20b/5

. 20b/5
[ 1 ]
m-y . 20b/5
ret: <Ar. Grn, biim.
.+inde 43b/18
[ 1 ]
sm: <Ar. Susam; (Sesamum indicum). Kr. al,

kncd.
. 16b/14
[ 1 ]
al: <Far. kndr, pancar. Bkz. gndr.
. 33a/12, 33a/15 [2]
[ 2 ]
[ 1 ]
b-bz: <Ar. Ateli bir hastalk. Kr. zduruc
astal.
. 57a/20
[ 1 ]
lass: <Gr. Bir tr tere, babil teresi. Kr. bbil
teresi, uref-i bbil.
. 13b/16
[ 1 ]
mir: <Ar. Brlce. Kr. bgrlce.
. 13b/16
[ 1 ]
nsiny: <Ar. ifal bir macun.
516
. 13b/14
emeret-arf: Bkz. emeretl-el.
[ 1 ]
. 13b/6
nis: <Ar. Deryas otu, yapraklar rezene yaprana

benzeyen bir bitki; (Thalictrum minus) . Kr. derys.
[ 1 ]
emeretl-alaf: Bkz. emeretl-aaf.
. 13b/10
[ 1 ]
. 13b/19
[ 1 ]
emeretl-uley: <Ar. Brtlen yemii; (Rubus
ebr: <Ar. Vcutta kan kabarck, sivilce. Kr.
caesus) . Kr. bgrtlen yemii.
abarcu.
. 13b/3, 13b/4 [2]
. 57b/1
[ 2 ]
[ 1 ]
ecem: <Ar. Hemen hemen her yerde yetiebilen,
arsz bir bitki.
emeretl-arar: <Ar. Ard aac meyvesi;
(Juniperus). Kr. arduc yemii. Bkz. abbl-arar.

. 13b/5
. 14a/1
[ 1 ]
[ 1 ]
emeret-i eceretd-dem: <Ar. Gnlk aacndan
ecr: <Ar. Un posas, un kepei. Kr. kepek.
elde edilen bir tr zamk. Kr. mul- mekk.
. 14a/2
. 14a/1
[ 1 ]
[ 1 ]
elc: <Ar. Kar. Kr. ar.

. 13b/7
emerl-keber: <Ar. Gebre yemii. Kr. kebere
.+i 13b/8, 13b/17 [2]
yemii.
. 13b/18
[ 3 ]
.+i n inden gelen ifal beyaz
bir tatr. 13b/17
[ 1 ]
erv: <Far. Servi aac; (Cupressus sempenvirens).
Bkz. serv. Kr. eceretl-ayt.
.+i n Bkz. elc-i n. 13b/8
. 31a/3
emer: <Ar. Meyve, yemi.
[ 1 ]
.+i 13b/10, 13b/18 [2]
. aac 31a/3
[ 2 ]
.+i h Seredili otu; (Stellaria
l: <Ar. Arlk, manevi sknt. Kr. arl.
media). Kr. sere dili.
. 57a/21
13b/10
[ 1 ]
.+i bur Menengi meyvesi. Kr.
la: Bkz. l.
meneve yemii. 13b/18
. 57b/1
emeret: <Ar. Meyveler, yemiler.
[ 1 ]
.+i 13b/14, 13b/19, 13b/21 [3]
l: <Ar. Arlk, sknt.
[ 3 ]
.+ 57a/19, 57b/1 [2]
.+i ar Tgala aac meyvesi. Kr.
[ 2 ]
ar. 13b/19
.+ lisn Dilin iip, ar olmas.
.+i drat- her Seredili otu;
Kr. dil imek. 57a/19
13b/21
ula ar olma. 57b/1
(Stellaria media). Kr. sere dili.
.+ sem Kulan imesi. Kr.
.+i frisiyye eftali; (Persica

vulgaris). Kr. eftl. 13b/14
emeretl-el: <Ar. Ilgn aac yemii; (Tamarix
tetrandra) . Kr. lun yemii.
. 13b/14
. 13b/11, 13b/16 [2]
Kr. bey gl, armsa.
[ 1 ]
[ 1 ]
[ 1 ]
l: <Ar. Ayrk otu; (Cynodon dactylon). Bkz. ayru
r: <Ar. Beyaz gl Sarmsak; (Allium sativum).
. 13b/18
. 13b/1
. 13b/15
[ 2 ]
keber, kebere yemii.
meneve yemii.
bilinen bir macun.
ot.
[ 1 ]
emeretl-aaf: <Ar. Gebre yemii. Kr. emerl-
emeretl-buum:
iyrs: <Gr. Yunan krallarndan biri ve bu adla
<Ar.
Menengi
meyvesi.
Kr.
. 13b/10
[ 1 ]
umm: <Ar. Arabistanda yetien lgn aacna
benzeyen bir aa.
517
. 13b/19
neb-aleb.
[ 1 ]
. 13b/5
b: <Ar. Temriye hastal. Kr. temreg.

. 57a/21
[ 1 ]
le: <Ar. l. Bkz. l.
[ 1 ]
.+i 23a/12, 23a/13, 23a/14, 23a/20, 23b/8
k: <Ar. ar, pazar.
[5]
.+i 13b/8
[ 5 ]
[ 1 ]
-y .+i elvn Trfl. Kr. -y
.+i mr Katmer nar iei. Kr.
le-i evr. 23a/14
glnr. 13b/8
-y .+i evr yaprakl yonca
m: <Ar. Sarmsak; (Allium sativum). Kr.

armsa.
. 13b/4
otu, trfl. Kr. rfl. 23a/13

-y .+i ayn Pene eklinde bir
bitki. Kr. elce. 23a/12
.+ 13b/2
-y .+i evkt akrdikeni;
[ 2 ]
.+ berr Sarmsak gibi kokan bir
eit yarpuz. Kr. yarpuz.13b/2
me: Bkz. m.
(Eringium campestre) . Kr. ar

dikeni. 23a/20
-y .+i varat Sar iekli yaban

yoncas, yem bitkisi; (Medicago
falcata) . Kr. aru iekl yabn
. 14a/1
yoncas. 23b/8
[ 1 ]
mu: <Ar. Eski binalarda, terkedilmi viran

yerlerde, kayalarda yetien papatya iei gibi
iekleri olan yabani bir bitki. Kr. .
. 13b/9
. 48b/8
[ 1 ]
ml-ayye: <Ar. Ylansarmsa otu. Kr. ilan
armsa.
[ 1 ]
. iinde 48b/8
abayd: <? oban dikeni otu; (Centaurea urvillei) .
. 13b/3
Kr. bn dikeni.
[ 1 ]
: <Lat. Brtlen; (Rubus caesus) . Kr.
bgrtlen.
. 31b/21
[ 1 ]
aa: <Ar. Elde ve ayakta meydana gelen
. 13b/1
kabarcklar, nasr. Kr. nr.
[ 1 ]
ll: <Ar. Vcutta kan siil. Kr. sigil.
. 57a/19
. 60a/2
[ 1 ]
am: <Ar. Sebze ve meyvelerin etli ksmlarndan
[ 1 ]
cire: <Ar. zm sknts, ra; arap. Kr. zm
resi.
elde edilen ya; i ya.

.+ 31a/8
[ 1 ]
. 13b/11
.+ vend Fstk ya. Kr. fstu
[ 1 ]
le: le-i ava Ak biber, kara biber. Kr.
a bber, ara bber, dr- fulful.
.+i 13b/12
[ 1 ]
.+i ava 13b/12
l: <Ar. l.
.+i 13b/13, 49b/12 [2]
[ 2 ]
.+i macn ilatan yaplan bir
eit macun. 13b/13
macn- . Bkz. macn-
helct.49b/12
ln: <Ar. 1. te bir. 2.
ab: <Sr. ubat ay.
Tilki zm, it
zm; (Solanum nigrum ). Kr. dilk zmi,
ya. 31a/8
aml-ar: <Ar. 1. Yer solucan; (Lumbricus
terrestris). Kr. yr oulcan. 2. Pamuk;

(Gossypium). Kr. panbu.
. 32a/20
[ 1 ]
aml-f: <Ar. Ylan otu, a otu; (Conium
maculatum) . Kr. ilan ot.

. 31a/1
[ 1 ]
aml-merc: <Ar. Yabani hatmi iei aac. Kr.

berr atem iegin aac.
. 31a/2, 31b/6 [2]
[ 2 ]
518
aml-gent: <Ar. Ebucehil karpuzunun ii, eti.
dazlak. Kr. kel.
Kr. ebcehl arpznu ii.
. 60a/3
. 31b/15
[ 1 ]
[ 1 ]
a: <Ar. Yarlma, atlama; yark, atlak.
ams-semek: <Ar. Balktan elde edilen yapkan
.+ 59b/20
bir madde, balk tutkal. Kr. bal tutal.
.+ ram Kadn reme organnda
. 31b/9
yarklar olumasna yol aan bir
[ 1 ]
hastalk. 59b/20
ara: <Ar. Ebucehil karpuzunun aac. Kr.
.+i 60a/1
ebcehl arpznu aac.
[ 2 ]
. 31a/1
.+i efe Dudak yarlmas, atlamas.
[ 1 ]
ar: <Ar. Arpa.
.+i 32b/4
Kr. ua yarlma. 60a/1

an: <Ar. Ellerde ve ayaklarda meydana gelen
yarklar, atlaklar. Kr. el aya yarlma.
[ 1 ]
.+i rm Bir eit arpa. 32b/4
are: <Ar. Kara helile otu. Kr. ara helle.
. 31b/17
. 59b/15
[ 1 ]
ar: <Ar. Gelincik iei; (Papaver rhoeas) . Kr.
gelinck iegi.
. 32b/5
[ 1 ]
a:
[ 1 ]
a- ubr Ak za. Kr. a zc.

.+ 32a/12
[ 1 ]
.+ ubr 32a/12
alam: <Far. algam, turpgillerden, yumru kkl
bir bitki; (Brassica rapa) . Kr. elcem, unl, left,

seram.
aardiyn: <Gr. Sarmsak gibi kokan bir tr yarpuz,
. 29a/8, 31a/16, 32a/20, 38a/1, 46b/20 [5]
yaban sarmsa.
.+ 21b/8
. 30b/4
[ 1 ]
aul: <Ar. Yabani havu, kara kk, mhr-i
sleyman; (Pastinaca sativa) . Kr. yabn hevici,
mhr-i sleymn, hefful, aul, gezerl-berr,

cezr-i berr, yabn ker, cimcim, cevz-i e, rz,
[ 6 ]
yabn .+ Yabani algam. Kr.
arb. 21b/8
alamek: <Far. Domuz topala, krkboum otu,
suut kk; (Cyperus rotundus) . Kr. ouz topala.

. 31a/15
[ 1 ]
fes.
. 12b/15, 14a/11, 14b/3, 16b/3, 23a/15,
30b/4, 32a/3, 43a/19, 53b/10 [9]
. ot 32a/3
tom- . 12b/15
.+dur 15a/8
[ 10 ]
ay: <Ar. 1. Kk krmz iekleri olan, ok
yllk otsu bir bitki, aygl; (Poeonia) . 2. Lale
iei; (Tulipa gesneriana). Kr. lle iegi, aeryn.

. 3a/20, 30b/16 [2]
all: <Ar. Sorncan aac, ar kestane, ac idem,

gz idemi; (Colchicum autumnale) . Kr. srncn
iegi, ksz olan igdemi.

. 31b/13
[ 1 ]
ar: <Ar. Sa, kl.
. 18a/4, 31a/5, 57a/9 [3]

acer-i . Deniz kpnn iinden
kan bir ta. Kr. acer-i efff,
acerl-ayr. 18a/4
berr . Yabani akayk. Kr.
teau- . Sakal diplerinde yarklar
aeryn. 3a/20
meydana gelerek, o blgelerde sakal
.+a 3b/12
[ 3 ]
ayn-numn: <Ar. Gelincik iei; (Papaver
rhoeas) . Kr. gelinck iegi.

. 30b/17
[ 1 ]
aa: <Ar. Yarm ba ars. Kr. yarm ba ars.

. 59b/16
[ 1 ]
al: <Ar. Salar tamamen dklm kii, kel,
kmamas. 57a/9
.+i 32a/8
[ 4 ]
.+i rm Bir eit buday. Kr.
buday. 32a/8
arb: <Ar. arap, mey.
. 6a/17, 7a/12, 20a/4, 21b/18, 23b/19,
24b/2,
35b/21,
27a/6,
40b/8,
51b/17 [16]
32b/20,
48b/18,
34a/4,
49a/1,
34b/15,
50b/6,
519
. ous 7a/12
. 24b/17
keskin . 24b/2
[ 1 ]
aynam . 50b/6
melle ddkleri . 21b/18
.+a 31b/17, 33a/5 [2]
dr- . 24b/17
a: a, birbirine paralel grme ekseni olmayan
gz veya kii. Kr. l.
. 60a/3
keskin .+a 31b/17
[ 1 ]
.+ 4b/13, 6a/12, 6a/13, 14b/13, 31b/17,

39a/11, 49a/9 [7]
.+ asel 4b/13
.+ reyn 31b/17
ariyye: <Ar. Gvei otu, kekik otu, zater;
(Origanum vulgare) . Kr. bstn gyeg ot, kekik.

. 32b/3
[ 1 ]
.+ ss 49a/9
zm .+ 6a/12,
ava: <Ar. Kaburga ars. Kr. eyeg ars.

. 59b/17
6a/13,14b/13,39a/11[4]
[ 1 ]
.+la 4b/3
.+na 10a/10, 10a/11, 22a/21 [3]
bal .+na 10a/11
a .+na 22a/21
ayara: <Ar. Serkile otu ve kknden elde edilen

bir ila. (Plumbaga zeylanica) . Kr.
[ 1 ]
urm .+na 10a/10
hind . Bir eit serkile otu. Kr.
.+u 27b/9
fs. 38a/15
[ 30 ]
ar: <Ar. 1. Dou. 2. Zayf, clz kii. Kr. af.
. 60a/1
.+da 9b/5
[ 2 ]
arul-avl: <Ar. Baldrkara otu; (Aspelinum
. 30b/14, 32b/18 [2]

[ 2 ]
arl-ar: Bkz. arul-avl, arl-ayt.

. 30b/9
[ 1 ]
arl-cinn: <Ar. Bkz. arul-avl, arl-ar,
arl-ayt.
sergle dibi.
. 38a/15
ayarac: <Ar. Bkz. ayara. Kr. sergle, mie,

sers.
.19a/20,28a/11,30a/16[3]
[ 3 ]
b: <Ar. ap.
.+dur 50b/3
amel .+dur lenmi ap. Kr.
mdarac. 50b/3
.+ 31b/9
[ 2 ]
.+ rm Ak biber. Kr. a bber.
31b/9
bel: <? Hindistan'da yetien baklaya benzeyen, i
. 30a/16
[ 1 ]
arl-cebbr: Bkz. arul-avl, arl-ar, arlayt, arl-cinn.
. 30b/14
[ 1 ]
arl-fl: <Ar. Su yosunu. Kr. you.
. 32a/7
[ 1 ]
arl-ayt: <Ar. Baldrkara otu; (Aspelinum

. 30b/8
[ 1 ]
aan: dr- aan Akrepkuyruu, akrep otu,

emen otu, arnika kk denilen zehirli bir kk;
(Cordifolium) . Kr. dernec, yan ot.

. 22b/11
[ 1 ]
dr- . 22b/11
srdrc bir bitki.

. 30b/7
[ 1 ]
bnl-ar: <Ar. Niadr, amonyak. Kr. nir,
nidr, ndr.
. 31b/18
[ 1 ]
br: <Ar. Niabura ait, Niaburla ilgili.
. 34a/17
[ 1 ]
yn- . Niaburdan gelen beyaz,
ifal bir kil. Kr. yn- orsn, a
opra. 34a/17
d: <Far. zerlik tohumu, nazar otu; (Peganum

. 30a/21
[ 1 ]
denc: <Far. Kan ta, krmz veya esmer renkte

olan doal demir oksidinden oluan, yaralardan akan
an: dr- an Yabani nar aacnn kabuu.
kan durdurmak iin kullanlan bir mineral, hematit.
Kr. remd- berr, yabn nrnu aac abu.
Kr. an a, sdene, acerd-dem.
520
. 18b/5, 30a/4, 31a/15 [3]

[ 3 ]
dkm: ber-i dkm oban dikeni; (Centaurea

. 9b/7
[ 1 ]
ber-i . 9b/7
durvn: <Far. Menengi aacnn arasnda bulunan

zamka benzer bir madde.
. 28b/14
[ 1 ]
f: <Far. Fitil.
. 11b/6
.+lar 32b/18
[ 2 ]
z: <Far. Beyaz za. Kr. a z.
. 30b/20
[ 1 ]
h: <Far. Padiah, hkmdar.
.+ 31a/16, 31b/1 [2]
[ 2 ]
.+ ab entiyana otu; (Gentiana
lutea). Kr. cnyn. 31a/16
.+ n Kenevir tohumu. Kr.

kendir tom. 31b/1
hdne: <Far. 1. Kenevir tohumu. 2. Bir tr iri
incir. Kr. encr, br.
. 33b/20
.+i 17a/8, 18a/17,30a/5,33b/13,52a/11 [5]
[ 6 ]
.+i berr Yabani kenevir tohumu.

. 30b/9
[ 1 ]
h-bnec: <Far. Bkz. h-bk.
. 30b/9
[ 1 ]
h-ben: <Far. ri bir cins meneke. Kr. meneve.
. 30b/3
[ 1 ]
h-encr: <Far. Lop incir, vezir inciri, byk ve
lezzetli bir eit incir. Kr. encr.
. 30b/18
[ 1 ]
h-lc: <Far. Beyaz erik, can erii, kpek erii,
bgrek erii, sarca erik. Kr. bey erik.
. 30a/21
[ 1 ]
h-lk: <Far. Bkz. h-lc. Kr. aru erik.
. 30b/18
[ 1 ]
h-sefrem: <Far. Fesleen; (Ocimum basilicum) .
Kr. feslegen.
. 30b/15
[ 1 ]
nek: <Far. Koboynuzu otu, kokulu yonca, eek
yoncas; (Melilotus officinalis) . Kr oc boynuz,
iklll-melik.
. 30a/19
[ 1 ]
m: 1.<Ar. am. 2. am aac; (Pinus) .
. 11a/5, 13a/5, 14b/15, 15a/16, 15b/3,
Kr. m- yevm, nuul- ce,
15b/7, 18b/13, 18b/20, 24a/19, 24b/8,
abbs-smne, abb- angel.
24b/13, 24b/17, 25b/17, 26a/6, 29b/13,
17a/8, 18a/17, 30a/5, 52a/11 [4]
32a/17, 33b/15, 35b/13, 37b/14, 42a/20,
.+i berr tom 33b/13
42b/1, 42b/7, 44b/1, 46a/13, 47a/15,
h: ulr- h Bir tr incir, padiah inciri. Kr.
47a/18, 52a/17, 52b/8 [28]

. aac 52b/8
encr.
. 42a/21
[ 1 ]
ulr- . 42a/21
. aac yemii 24a/19, 52a/17 [2]

. aacnu yemiine 11a/5
. aacnu ycesi 14b/15
htere: <Far. ahtere otu; (Fumaria officinalis) .
. cevzin amdur 47a/18
Kr. beg brki, kemmn- berr, kemmn- va,
. oan am veni. Kr. cbek-
mlkl-bul, my- dt, helyne, besesm,
unn, ar, am, serniyn, sl,
balatl-mlk, petbe, telye, ffs, fps, ffet,
undus, gelm-y, knds. 15b/7,
a.
29b/13, 37b/14, 44b/1 [4]

. 7b/12, 8b/18, 8b/21, 30b/18, 31a/5,
. oanna 18b/13, 18b/20, 24b/13,
38b/5, 38b/11, 39a/2, 39b/15, 40b/6,
35b/13, 42b/7 [5]
43b/12, 44a/13, 45a/14, 48b/14, 53b/9 [15]
. diyrnda 15a/16
[ 15 ]
. fstu 13a/5
. ot 30b/18,44a/13[2]
hterec: <Far. Bkz. htere.
. 12a/1, 30b/18 [2]
[ 2 ]
h-bk: <Far. Kpek menekesi, yabani meneke;
. fstuna 15b/3
. arnbnu dikenidr 46a/13
. prasasna 42a/20
. az 24b/8, 25b/17, 33b/15, 47a/15
[4]
521
. vilyetinde 24b/17
50b/3 [12]
bey . az 42b/1
[ 15 ]
ecere-i . 32a/17
.+i amer Krmz za. Bkz. zc-
.+da 9a/2, 9b/8, 29b/7, 32a/14, 33a/20,
amer. 31b/8
33b/14, 40a/4, 44b/19, 46a/5, 47b/14,
.+i czek Tere tohumu. Kr.
51a/8 [11]
tere tom. 31a/5
[ 39 ]
.+i eskife Sere ap denilen
mel: <? Bkz. bel.
ayakkablarn kullandklar bir cins
. 30b/7
tuz. 31b/9
[ 1 ]
.+i zek Bkz. eb-i czek. 31a/5
m: <Ar. ama ait, amla ilgili.
.+i mdevver Msr ap, bir dadan
. 3a/12, 8a/4, 8a/11, 21b/1, 24a/20, 25a/9,
kartlan buz gibi donuk olan bir eit
35b/8, 40b/2, 42b/12, 45b/6 [10]
ap. Eskiden yastk ve dek altna bir
anniy-y . 3a/12
miktar konulup uykuda gelen korkular
blbl-i . 8a/4
dindirmek iin kullanlrm.
arnb- . 21b/1,45b/6 [2]
Kr. mr ebi, eb-i yemn, eb-i
ayl- . 42b/12
rab. 31b/8
us- . 40b/2
.+i rab Bkz. eb-i mdevver.
rziynec-i . 24a/20
31b/8
d- belesn- . 35b/8
.+i yemn Bkz. eb-i mdevver.
zencebl-i . 25a/9
25b/21, 26a/8, 31b/8, 50b/3 [4]
.+si 27a/14
mr .+i Bkz. eb-i mdevver.
[ 10 ]
ms: yn- ms Evren pulu denilen bir maden,
beyaz bir amur, yer yldz. Kr. yr ylduz.
. 34b/3
[ 1 ]
yn- . 34b/3
neke: <Far. Gz otu; (Astragalus sarcocolla). Kr.

anzurt.
. 31a/15
[ 1 ]
rf: rf- ebya Sar trbit; (Conculvulus
turpethum) . Kr. aru trbd.

.+ 32a/8
[ 1 ]
.+ ebya 32a/8
tere: <Far. Bkz. htere.
. 30b/19
[ 1 ]
l: <Far. Hindistandan gelen kuru domalan
mantarna benzeyen ifal bir ta, ravenek.
. 31a/17
[ 1 ]
yizek: <Far. Adam otu, kankurutan otu;
(Mandragora officinalis). Kr. urudan, abdsselm, luff.
. 30a/18
[ 1 ]
eb: <Ar. ap. Bkz. b.
. 25a/16, 25a/18, 26b/2 [3]
a . 26b/2
.+i 25b/21, 26a/8, 31a/5, 31a/5, 31b/8,
31b/9, 31b/8, 31b/8, 31b/8, 31b/8, 31b/9,
31b/8
sere .+i Bkz. eb-i eskife. 31b/9
ebester: <Far. Kara rek otu; (Nigella sativa) . Kr.

ara crek ot.
. 31a/3
[ 1 ]
ebhn: <Ar. Pirin, bakra inko katlarak elde
edilen sar renkte bir alam. Kr. birinc.
. 32a/11
[ 1 ]
ebra: <Far. Kumda yetien, dikenli bir bitki.
. 32a/10
[ 1 ]
ebrn: <Far. Katran aac; (Cedrus libani). Kr.
arn aac.
. 31a/18
[ 1 ]
eb: <Far. 1. Dorak otu, dereotu; (Anethum
graveolens) . Kr. ora ot. 2. ban. Kr. ban.

. 30b/2, 60a/3 [2]
[ 2 ]
eb: <Far. Kalkan bal.
. 32a/9
[ 1 ]
ebl-afur: <Ar. Bkz. ebl-eskife.
. 32a/10
[ 1 ]
ebl-uld: <Ar. Krmz za. Bkz. zc- amer.
. 31b/10
[ 1 ]
ebl-eskife: <Ar. Kalya ta. Kr. alya a.
. 32a/9
522
[ 1 ]
eb-kr: <Far. Tavukkaras, gece krl. Kr.
tavu araus.
. 59b/19
[ 1 ]
eb-pere: <Far. Yarasa.
. 49a/3
[ 1 ]
maz- . Yarasa beyni. Kr. yaraa
beynisi. 49a/3
ecer: <Ar. 1. Aa. 2. Aa diplerinde yetien bir
cins mantar. Kr. mantar.
. 32b/7
.+i 32a/1
[ 2 ]
.+i menc Bengilik aacnn dal,
ecere: <Ar. Aa. Bkz. ecer.
.+i 30a/16, 31a/2, 31b/10, 32a/6, 32a/13,
[ 2 ]
.+i encdndur Bakam aac,
krmz boya aac; (Caesalpinia
echinata). Kr. slgen. 30a/8
dd- .+i anavber am aac

kurdu. Kr. am aac urd.22b/2
eceretl-am: <Ar. Yaban turbu, acrga; (Raphanus

. 30b/15
[ 1 ]
ecerett-tn: <Ar. Ylanba, ylanekmei,
Kr. ilan bca ot.

. 31a/3
[ 1 ]
eceretd-dem: <Ar. Havacva, kzl enlik, tyl
boya, yerinei; (Alkanna tinctoria) . Kr. hevecive.

. 31b/20
[ 1 ]
32a/13, 32a/14, 32a/16, 32a/16, 32a/17,
eceretl-kef: <Ar. algam gibi, denizkpne
33a/7, 37a/7 [12]
benzeyen, sar, bir bitki kk.
[ 12 ]
.+i b-mlik amda kk sabun
yerine kullanlan bir aa. 32a/14
.+i kile Ard aacnn stl bir
tr. 32a/13
.+i brde Yanndaki aalara ve
otlara sarlan bir cins sarmak.
32a/16
.+i brdiye Beladr aac, Hint
semeri. Kr. beldur. 31b/10
.+i ara Tespih aac, tespih als,
in leyla; (Melia azedarach) . Kr.
tesb aac. 32a/13
.+i ms Brtlen aac; (Rubus

caesus). Kr. bgrtlen. 31a/2
.+i rstem Develik otunun dibi.
Kr. develik dibi, zirvend-i avl.

30a/16
.+i sy Akasya yaplan yemiin
aac.32a/6
.+i afd Yabani kereviz cinsinden
bir bitki. Kr. berr kerefes.32a/16
.+i m am sakz. Kr. am
az. 32a/17
am- .+i evke Stleen otu ve
bundan elde edilen tbb bir zamk;
(Euphorbia officinarum) . Kr.
ferfiyn. 33a/7
ur- .+i hind Seredili otu;

37a/7
eceret: <Ar. Aa. Bkz. ecer.

.+i 22b/2, 30a/8 [2]
. 32a/19
[ 1 ]
eceretl-ba: <Ar. Yaban turbu, acrga;
(Raphanus raphanistrum). Kr. yabn trb.

. 30b/6
[ 1 ]
eceretl-ca: <Ar. Tespih aac, tespih als, in

. 31b/4
[ 1 ]
eceretl-ars: <Ar. Meyan kk; (Glycyrrhiza
glabra) . Kr. puyan kki.

. 31b/5
[ 1 ]
ecerett-teys: <Ar. Sakz aac cinsinden bir aa

ve zamk. Kr. afr.
. 32a/17
[ 1 ]
eceretl-kfr: <Ar. Sr papatyas, srgz,
mast iei, arnika; (Arnica montana). Kr. r

gzi, iri ppdya.
. 30a/21
[ 1 ]
eceretl-ayt: <Ar. Servi aac; ( Cupressus
sempenvirens). Kr. serv aac.

. 31a/2
[ 1 ]
eceret-eheb: <Ar. Bkz. eceretl-ca.

. 31b/4
[ 1 ]
eceretl-beha: <Ar. Crtatan dvelei, ebucehil
karpuzu, karga dvelei; (Citrullus colocynthis). Kr.
berr yr, crtatan dglegi.
523
. 32a/2
[ 1 ]
eden-endm: ufte-i eden-endm Vcudun

uyuup, hissizlemesi, fel. Kr. gevde uvma.
eceret-l: <Ar. Sarmak gibi etrafndaki
. 58a/1
otlara sarlan bir bitki, ylan zm, ak asma, ren
[ 1 ]
gl. Kr. ilan zmi, ren gli.

. 32a/15
ufte-i . 58a/1
efe: <Far. Dudak.
[ 1 ]
. 60a/1
eceretl-af: <Ar. Zerdeal; (Cucurma longa).
[ 1 ]
Kr. erdeb.
a-i . Dudak yarlmas,
. 30b/21
[ 1 ]
eceretz-zerr: <Ar. Stleen cinsinden bir aa;
atlamas. Kr. ua yarlma. 60a/1

efff: <Ar. effaf, saydam.
. 18a/2
(Euphorbia) . Kr. abbs-seln.
[ 1 ]
. 31b/7
acer-i . Deniz kpnn iinden
[ 1 ]
kan bir ta. Kr. deiz kpgi.
eceretl-ber: <Ar. Kuzu ptra, koyun otu,

ftk otu, kask otu, kzl yaprak; (Agrimonia
eupatoria). Kr. uz butra; fe.

. 31b/14
[ 1 ]
eceretl-filfile: <Ar. Ayt aac; (Vitex agnus-
castus). Kr. ay aac.
18a/2
effflu: <Ar.+T. Bkz. efff.
. 17a/11
[ 1 ]
efzek: <Far. Kuekmei tohumu; (Polygonum

. 32a/6
. 31b/16
[ 1 ]
eceret-i l-arneyn: <Ar. Adam otu, kan kurutan;
[ 1 ]
efl: ar- efl Kuyumcularn altn eritmekte
kullandklar bir eit tuz.
. 20b/16
. 32a/11
[ 1 ]
[ 1 ]
ecered-dbb: <Ar. Al; (Crataegus) . Kr. alc.
ar- . 20b/16
eflec: <Far. Gebre yemii. Kr. kebere yemii.
. 32a/14
. 32b/4
[ 1 ]
eceste: <Far. Ban yarlmas. Kr. ba yaru.
[ 1 ]
eft: <Far. Yark, atlak.
. 59b/15
. 22b/9
[ 1 ]
[ 1 ]
ede: girn- ede-i pelye Gz kapa ars. Kr.
dev-y . Bir eit beyaz hurmadan
gz apa arma.
karlan zehirli z. Kr. selmen.
.+i 61a/18
[ 1 ]
girn- .+i pelye 61a/18
eden: <Far. Olmak, meydana gelmek.
. 55b/9, 56a/20, 63a/9 [3]
rz-y am kem . Midenin
dolay yemek yiyememek. Kr. made
am istememek. 55b/9
b-aber . 56a/20
.+i 59a/19, 61b/9 [2]
[ 5 ]
key-i .+i em Gzn
apaklanmas. Kr. gz apalanma.
61b/9
sde-i .+i rdh Barsaklarn
22b/9
eftl: <Far. eftali; ( Persica Vulgaris). Kr.
tuffud-dbb, tuff- fris, emeret-i frisiyye,

.
. 12b/6, 13a/2, 13b/14, 19b/16, 53a/3 [5]
[ 5 ]
. ekirdegi eftali ekirdei. Kr.
verdl-c. 53a/3
eftereng: <Far. Kuekmei tohumu; (Polygonum

. 32a/2
[ 1 ]
ehdna: <Far. Bkz. ehdnec.

. 31a/20
[ 1 ]
ehdnec: <Far. Bkz. hdne.
. 31a/19
[ 1 ]
524
ehr: <Far. ehir, kent.
[ 7 ]
.+inde 12a/5
nebt .+ine Nbet ekeri, halk
[ 1 ]
arasnda ila olarak kullanlan
ayd .+inde 12a/5
billurlam eker. Kr. blc. 7a/9
ehriye: <Ar. orba ve pilavda kullanlan, trl
ekeze: <Far. Yabani srgz iei, yabani iri
biimlerde kesilerek kurutulmu buday unu hamuru.
papatya. Kr. berr iri ppdya, r gzi.
. 54a/2
. 31a/14
[ 1 ]
hind . Siyah helile otu. Kr. ara
[ 1 ]
ekill: <Ar.+ T. ekilli, ekli olan. Bkz. ekl.
helle. 54a/2
. 15b/19
ehvet: <Ar. Cinsel istek, ksn.

. 59b/12
[ 1 ]
ekl: <Ar. ekil, biim.
.+i 59b/4, 59b/17 [2]
.+inde 6b/14, 29a/4, 29b/12, 32a/11,
[ 3 ]
56a/7 [5]
.+i kilye Cinsel birlemede tatmin

olamama. Kr. oymama. 59b/17
[ 5 ]
earr: <Ar. Bir eit kk hyar. Kr. kcik yr.
ehvetszlik: <Ar.+T. ehvetsizlik, cinsel ynden

isteksizlik. Kr. b- pet, nl-bh.
. 61b/1, 62b/2 [2]
[ 2 ]
eh-bell: <Far. Kestane; (Castanea sativa) . Kr.
kesdne.
. 30b/3
[ 1 ]
er: <Far. 1. Kalya ta; deniz otlar ve ven
yaklarak elde edilen bir madde, sodyum oksidi. Kr.
alya a. 2. ven. Kr. oan.
. 30b/20
[ 1 ]
e: <Ar. Gelincik iei; (Papaver rhoeas) . Kr.
gelinck iegi.
. 30a/20
[ 1 ]
elcem: <Ar. algam; (Brassica rapa) . Kr. alam.

. 31a/16
[ 1 ]
el: <Ar. Gebre otu; (Capparis spinosa) . Kr.
kebere.
. 31b/5
. 32a/20
[ 1 ]
[ 1 ]
ek: <Ar. Fareleri ldren kokusu keskin zehirli bir
ell: <Ar. 1. El ve ayaklarn tutmamas. 2. olaklk,
ot, san otu, arsenik. Kr. an ot.
kolun eri olmas. Kr. her yri utma.

. 59b/18
. 31a/4
[ 1 ]
[ 1 ]
ek: <Ar. akr dikeni, kaluan dikeni,
devedikeni, peygamber dikeni; (Silyum marianum).
Kr. car dikeni, uluan dikeni.
elmek: <Far. Buday aralarndan biten bir ot,

buday delicesi, buday aznts, elmik. Kr. buday
delcesi.
. 30b/8
. 30b/6
[ 1 ]
ekenek: <Far. Ku kursa, inedn, havsala.
[ 1 ]
em: <Ar. Mum. Kr. bal mm.
. 46a/1
. 30b/20
[ 1 ]
.+i 32b/2
kse-i . 1. Ar kuu; (Merops
[ 2 ]
apiaster). 2. Er kuu, bayku, puu,
.+i esved Pireboku. Kr. pire
. Kr. er u. Kr. kskne. 46a/1
eker: <Far. eker.
bevli. 32b/2
emlt: <Far. Boy tohumu. Kr. boy tom.
. 28a/4, 28b/10, 29a/5 [3]
. 31a/14
. am eker kam, z suyundan
eker karlan bir bitki; (Saccarum
officinarum). 28a/4, 28b/10, 29a/5 [3]
[ 1 ]
emlz: <Far. Bkz. emlt.
. 32a/5
.+i 31b/19, 52b/8 [2]
[ 1 ]
.+i mrd Ak susam dibinde biten
emreh:
bir kk. 31b/19
Kr. mnalib.
.+ile 51b/20
.+ine 7a/9
emreh-i em Gzn iinde kl kmas.

.+i 59b/19
[ 1 ]
525
.+i em 59b/19
emr: <Ar. Kara rek otu; (Nigella sativa) . Kr.
engl: <Far. Bkz. engr.

. 30b/13
ara crek ot.
. 31b/11
[ 1 ]
emd: <Far. imir aac; (Buxus sempervirens).

Kr. emr.
[ 1 ]
engr: <Far. Eek marulu, havacva, tosbaa otu,
enlik, kzl enlik, tyl boya, yerinei; (Alkanna
tinctoria) . Kr. hevecive.

. 30b/12
. 31b/11
[ 1 ]
[ 1 ]
engerf: <Far. Krmz boya. Kr. zencefre.
emr: <Far. 1. imir aac, her mevsimde yeil

kalan, talk, orak blgelerde kendiliinden yetien
veya bahelerde ss bitkisi olarak yetitirilen, odunu
sarms renkli ve ok sert olan bir aak ; (Buxus
sempervirens). Kr. buus. 2. Kk kakula otu. Kr.

le-i ar. 3. Mercankk iei; (Origanum
ula.
. 9a/18,30a/20, 31a/20, 31b/11, 31b/12 [5]

[ 5 ]
. aac 31b/11
. aacdur 9a/18
emr: <Far. Sankula otu; (Anagallis) . Kr.

an ula ot.
. 32b/5
[ 1 ]
enbeld: <Far. Sorncan aac, ar kestane, ac
idem, gz idemi; (Colchicum autumnale) . Kr.

srncn iegi, ksz olan igdemi.
. 31a/4
[ 1 ]
enbelle: <Far. Boy tohumu. Kr. boy tom.
. 30b/3
[ 1 ]
enber: yr enber Hyarember, acur; (Cassia
fistula). Kr. yrenbe, bekber.

. 10b/17
[ 1 ]
yr . 10b/17
encr: <Far. Bkz. engr.
. 30b/12
[ 1 ]
end: <Far. Kuekmei; (Polygonum aviculare). Bkz.
u etmegi.
. 32b/8
[ 1 ]
enek: <Far. Bkz. ekenek.
. 45b/10
[ 1 ]
kse-i . 45b/10
eng: <Far. Seredili otu; (Stellaria media) . Kr.

sere dili.
. 12a/16
[ 1 ]
tom- . 12a/16
. 31a/10
[ 1 ]
engevz: <Far. Zencefil; (Zingiber officinale). Kr.
zencebl.
. 31a/7
[ 1 ]
enre: <Far. Ebucehil karpuzunun aac. Kr.
ebcehl arpznu aac.
. 32a/21
[ 1 ]
end: <Far. Eek marulu, havacva, tosbaa otu,
enlik, kzl enlik, tyl boya, yerinei; (Alkanna
tinctoria) . Kr. hevecive; eek mrl.

. 32b/7
[ 1 ]
er: <Far. Kurdeen, ciltte eitli sebeplerle oluan

kantl dknt, alerji dkntleri. Kr. urdeeni.
. 59b/20
[ 1 ]
ernek: <Far. Kenevir tohumu. Kr. kendir tom.
. 31b/18
[ 1 ]
erbn: <Far. Katran aac; (Cedrus libani). Kr.
arn aac.
. 30b/11
[ 1 ]
ereng: <Far. Ebucehil karpuzu, ac kavun;
(Citrullus colocynthis). Kr. eb cehl arpuz.

. 31b/1
[ 1 ]
er: <Far. 1. Katran aac; (Cedrus libani). Kr.

arn aac. 2. Ebucehil karpuzu; (Citrullus
colocynthis). Kr. eb cehl arpuz.
. 32a/21
[ 1 ]
ern: <Far. 1. Pireboku, arlarn, kovanlarnn
deliklerini ve azn svamak iin yaptklar, siyaha
yakn renkte, yeil balmumu. Kr. pire bevli. 2.
Katran aac; (Cedrus libani). Kr. arn aac.

. 32b/1
[ 1 ]
ert: <Far. 1. Kara rek otu; (Nigella sativa) . Kr.

ara rek ot. 2. Yaban prasas; (Allium porrum) .
Kr. it siki.
. 30b/5
526
(Ceratonia
[ 1 ]
ern: <Ar. Gz kapann ar ve kaln olmas.
Kr. gz apa ar olma.
siliqua) .
Kr.
arnb
aac. 32b/13
evkern: <Far. Baldran bitkisi; (Conium
maculatum) . Kr. baldran.
. 59b/16
. 30b/1
[ 1 ]
[ 1 ]
ernn: <Far. Bkz. erbn.
evket: <Ar. Diken.
. 30b/17
.+i 31b/15
[ 1 ]
etr: <Far. Yaban prasas; (Allium porrum) . Kr. it
[ 1 ]
siki.
.+i yehdiye Deve dikeni,
peygamber dikeni; (Alhagi

pseudalhagi) . Kr. deve dikeni.
. 32a/4
[ 1 ]
31b/15
evmer: <Ar. Ayvadana cinsinden bir bitki. Kr.
evketl-all: <Ar. Sakz dikeni. Kr. az dikeni.
ayva ana
Bkz. evke-i arabiye.
. 32b/10
. 32b/13
[ 1 ]
[ 1 ]
evred: <Ar. Dildamak ieinin dibi, salep kk,
tilkitaa otu; (Orchis hircina). Kr. dilk aa,

dil ama iegi dibi.
. 31a/9
evketl-araa: <Ar. Msrda Said ehrinde

yetien, akasya yaplan bir aatan elde edilen diken.
Kr. ur.
[ 1 ]
. 30b/10
ev: <Sr. Ayvadana, civanperemi, kovan iei;
(Achillea) . Kr. ayva ana, ovan iegi.
[ 1 ]
evketl-ceml: <Ar. Kaluan dikeni; (Silyum
marianum), deve dikeni; (Alhagi pseudalhagi) . Kr.
. 31b/7
aluan dikeni, deve dikeni.
[ 1 ]
. 31a/9
evkt: <Ar. Diken. Bkz. evket.
[ 1 ]
. 23a/20
evketl-mriye: <Ar. Sincan als, kara al, al
[ 1 ]
dikeni, rgan, (Paliuru spina) . Kr. sincan dikeni.
-y le-i . akrdikeni;
. 31b/20
dikeni. 23a/20
[ 1 ]
evke: <Ar. Diken. Bkz. evket.
ey: <Ar. ey, nesne, madde.
. 33a/7
.+dr
am- ecere-i . Stleen otu ve

bundan elde edilen tbb bir zamk;
26a/9,
26b/13,
33b/3,
tala ddkleri .+dr 13a/13
(Euphorbia officinarum) . Kr.
ferfiyn.
13a/13,
35b/12, 46b/8, 50b/6, 51a/4 [8]

.+lerde 39b/1
33a/7
.+lerdr 33a/7
.+i 31a/6, 32b/11, 32b/11, 32b/12,
[ 10 ]
32b/12, 32b/13, 32b/14 [7]
eyn: <Far. kikardekan aac, bakam aac;
[ 8 ]
.+i arabiye Sakz dikeni. Kr. az
(Caesalpinia echinata) . Kr. iki arda an

. 30b/2
[ 1 ]
dikeni. 32b/12
.+i bey Boa dikeni; (Eryngium) .
eyde: fer- eyde-i sar- dde Gz deliinin
Kr. boa dikeni. 31a/6, 32b/11 [2]
byk olmas, iri gzllk. Kr. gz delgi gi
.+i fitne Kuzu ptra, koyun otu,
olma.
.+i 60b/21
(Agrimonia eupatoria). Kr. uz
[ 1 ]
butra.32b/14
fer- .+i sar- dde 60b/21
.+i biye Akasya yaptklar
eyl-bar: <Ar. Ba ve burnu buzaya benzeyen
dikenin aac. Kr. ay tdkleri
bir deniz hayvan. Kr. deiz ayvn.
yemi aac. 32b/11
. 31a/18, 32b/14 [2]
.+i mr Bkz. evke-i biye.

32b/12
.+i
[ 2 ]
eyle: <Far. Bkz. eylem.
siyh
Keiboynuzunun
aac;
. 31b/3
527
[ 1 ]
.+i 59b/20
eylem: <Far. Buday aralarnda biten siyah
[ 1 ]
tanecikler, buday delicesi, buday aznts. Kr.
.+i ebn Dilin yarlmas. Kr. dil
buday delcesi.
yarlma. 59b/20
. 30a/19
ikem: <Far. Karn.
[ 1 ]
. 58a/6, 58b/2 [2]
r: <Far. ra, henz mayalanmam zm suyu;
derd-i . Karn ars. Kr. yrek
baz meyve ve sebzelerin z.
ars. 58b/2
.+s 35b/1
n- reften-i . Kanl ishal. Kr.
[ 1 ]
yrekden an gitmek.
zm .+s zm ras. Kr. ar.

35b/1
[ 3 ]
ibb: <Far. Yapra balk eklinde, meyvesi fndk
.+i derd Karn ars. Kr. yrek
byklnde olan bir tr stleen. Kr. abblmlk.
58a/6
.+i 60a/1
ars. 60a/1
ikem-rn: <Ar. Srgn, ishal. Kr. yrek srmek.
. 30b/16
. 59b/17
[ 1 ]
ibiske: rm- ibiske Sankula; (Anagallis).

Kr. an ula.
[ 1 ]
ikeste: <Far. Krk.
.+i 59b/16, 59b/21 [2]
. 37b/16
[ 2 ]
[ 1 ]
.+i endm Vcutta
rm- . 37b/16
ibrem: <Far. Aa stleeni. Kr. aac sdlgeni,
felmn, nebsek, ecleb-diy.
. 5a/20, 30b/2, 39a/10, 43b/17, 52a/4,
52b/3 [6]
[ 6 ]
.+i ser Ba yar. Kr. ba

yaru, eceste. 59b/16
ikh: <Far. Demir dikeni, oban kalgdan; (Tribulus
terrestris) . Kr. demr dikeni.

. 31a/11
[ 1 ]
kfr- . Kokusu limon ve aa

kavununa benzeyen bir aa zamk.
ikhe: <Far. Bkz. ikh.

. 30b/6
Kr. ubeyr. 43b/17
ibt: ibt-i berr rdk otu; (Echinophora
tenuifolia) . Kr. rdk.
[ 1 ]
ikhenc: <Far. Bkz. ikh.
.+i 31b/16
. 32a/5
[ 1 ]
.+i berr 31b/16
iddetl: <Ar.+T. iddetli, etkisi ok olan, zorlu.
[ 1 ]
il: <Far. Hint ayvas; tad acmtrak ve keskin olan
bir eit ayva. Kr. hindstn ayvas.
. 8a/10, 56b/12 [2]
. 30b/19
[ 2 ]
. astalk iddetli hastalk. Kr.
[ 1 ]
ilim: <Far. Zamk. Kr. am.
bmr- usr. 56b/12
. 30b/11
iddetsiz: <Ar.+T. iddetsiz, etkisi az olan.

. 42b/21
[ 1 ]
ilhec: <Far. Bkz. ikh.
[ 1 ]
. nba yemiine Dikensiz kiraz. Kr.
kenr. 42b/21
ifn: <Far. Yabani gvercin, vahi gvercin. Kr.
yabn ggercin.
. 32b/4
[ 1 ]
ikf: <Far. Vcutta meydana gelen yarklar,
atlaklar. Kr. an.
. 59b/15
[ 1 ]
ikfet: <Far. Bkz. ikf.
bir yerin
krlmas. 59b/21
. 31a/11
[ 1 ]
imer: <Far. Rezene; (Foeniculum vulgare) . Kr.

rziyne.
. 30a/17
[ 1 ]
imd: <Far. Yapra ve tohumu mersin aacna
benzeyen bir bitki.
. 32b/5
[ 1 ]
in: <Far. in. Bkz. n.
.+den 54a/4
528
[ 1 ]
dil .-mek 57a/19, 62b/19 [2]
inr: <Far. Yaban prasas; (Allium porrum) . Kr. it
ya .-mek 61a/10
siki.
yas .-mek 62b/20
. 32b/8
arn .-mek 57b/19
[ 1 ]
siiri .-mek 57a/6, 57b/3 [2]
inc: <Far. 1. Katr boncuu, burma sedef, it
ama .-mek 55b/20
boncuu. Kr. atr boncu. 2. Burma sedef bcei,
aa .-mek 55a/6
kabuklu smkl bcek, mhre. Kr. burma edef.
eker .-mek 55a/10
. 32a/5, 32b/9 [2]
.-b 62a/3
[ 2 ]
ing: <Far. Tekesakal otu, keisakal; (Scorzonera,
tragopogon) . Kr. teke aalu, eslec.

. 30b/15
[ 20 ]
in: dr- in Yabani nar aacnn kabuu.
Kr. alsend-i nrdn.
. 42b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
ingyr: <Far. Daha ok Arabistanda yetien uzun

ve eri bir eit hyar. Kr. yr.
. 32a/3
[ 1 ]
rc: <Far. Seylan, kurun kk; (Plumbaga
zeylanica) . Kr. sergle dibi, chervn. Bkz.

ayarac.
dr- . 42b/2
iv: <Far. Bkz. ivd.
. 31a/13
[ 1 ]
ivd: <Far. Dorak otu, dereotu; (Anethum
graveolens) . Kr. ora ot.

. 31a/13
. 14b/17
[ 1 ]
[ 1 ]
ivt: <Far. Bkz. ivd.
rm . 14b/17
. 31a/13
irbenec: <Far. Bata kan sulu, kantl krmz

kabarcklar, ban. Kr. cban.
[ 1 ]
iyf: <Far. Fitil. Kr. m-derbend. Bkz. f.
. 59b/18
.+dur 49a/16
[ 1 ]
[ 1 ]
irken: Bkz. sirken. Kr. sfan, sban.

. 12a/17
. ot tom 12a/17
.+e 2b/5
[ 2 ]
i: i, ilik.
bir .+dur 49a/16

iyh: iyh- z Eskiden Ermenilerin yaadklar
blgede bulunan, fitil yapmnda kulllanlan ifal bir
bitki.
.+ 32b/17
[ 1 ]
. 58a/8, 59a/17, 60b/6 [3]
.+ z 32b/17
uzun . Gz kenarnda meydana gelen
betl-acz: <Ar. Mee, palamut aac yosunu.
ilik. Kr. sare. 59a/17
Kr. bell you.
.+i 62b/17, 62b/21 [2]

bgrek .+i Bbreklerin imesi,
iltihaplanmas. Kr. verem-i kilye.
. 31b/13
[ 1 ]
: <Far. Yavan otu. Bkz. .
62b/21
.+i 30a/20, 31b/10, 32b/12 [3]
ala .+i Dalak imesi. Kr.
[ 3 ]
verem-l . 62b/17
.+ler 55a/7
[ 6 ]
i-: imek. Kr. mles, verem.
.-er 58b/16, 59a/13 [2]
.-mek 55a/4, 55a/6, 55a/7, 55a/10, 55a/16,
55b/20, 57a/6, 57a/19, 57b/3, 57b/8,
.+i abe Kara biber. Kr. siyh

bber, ara bber. 31b/10, 32b/12 [2]
.+i trk Yavan trnden bir bitki,
orsn. 30a/20
: <Far. Pire yavan, sar yavan otu; (Artemisia).

Kr. pire yavan, aru yavan.
57b/19, 58a/3, 61a/10, 62b/16, 62b/19,
. 5b/19
62b/20, 62b/20 [17]
.+i 30a/15
baldr .-mek 55a/7

boaz .-mek 55a/16, 57b/8, 58a/3,
62b/20 [4]
[ 2 ]
.+i ermen Pire yavan, sar yavan
otu; (Artemisia). Kr. pire yavan,
529
fln. 30a/15
. 30b/15
l: <Ar. a olan kii. Kr. a.
[ 1 ]
. 60a/2
rect-tn: <Ar. ncir st. Kr. encr sdi.
[ 1 ]
. 31b/6
lne: <Far. Hnnap yemii, kzlide, vez aac;
(Sorbus aucuparis) .
Kr. unnb yemii.
[ 1 ]
r: <Far. Temriye hastal. Kr. temreg.
. 32a/12
. 59b/16
[ 1 ]
[ 1 ]
m: <Far. tbal, durgun sularda yaayan ok

ayakl, kk bir eit su bcei. Kr. it bal.
rn: <Far. Tatl, sevimli.

. 11b/1, 26a/15, 31b/19, 41b/7 [4]
. 31b/3
bil-i . Hindistan hyar, ggem erii.
[ 1 ]
Kr. yr siki. 11b/1
n: <Far. in. Bkz. n.
us- . Ak susam dibinde biten bir
. 8a/2, 9b/5, 27b/1, 40b/4, 44a/2 [5]
kk. Kr. eker-i mrd 31b/19, 41b/7
. yr Yeil ve byk bir cins hyar.
[2]
Kr. bd-reng, kvenc, yr-
zendr- . rdk otu. Kr. zf-y
drz,
senkn. 19b/5, 27b/1, 44a/2 [3]
ybis. 26a/15
. yr 8a/2
.+dr 24b/9
-i . Bkz. n yr. 40b/4
[ 5 ]
.+ile 30a/20, 31a/13, 31b/12 [3]
us- .+dr 24b/9
[ 8 ]
rnce: <Far.+T. Suluca, koyun uyuzu. Kr.
fet-i . n harfinin stnl
(a,e)
okunmas. 31b/12
kesr-i . n harfinin esreli (i)
okunmas. 31a/13
amm- .+ile n harfinin treli
(o,;u,) okunmas. 30a/20
r: <Far. St.
. 59a/18
[ 1 ]
rne: <Far.+T. Bkz. rnce.
. 55a/8, 59a/14 [2]
[ 2 ]
rne: <Far.+T. Suluca, koyun uyuzu. Bkz. rnce.
. 31b/4
. 59b/21
.+i 31a/21, 31b/12, 31b/12, 32b/16 [4]

[ 5 ]
[ 1 ]
ran: <Far. rlaan ya, susam ya. Kr.
.+i dv-dr Ard aacndan elde

edilen st, z.
seren, ms- sat. Bkz. rne.
31a/21
.+i emlec Stle kaynatlp,

kartrlan amlac otu. 31b/12, 32b/16
[2]
.+i seg Kadntuzluu, diken zm,
karamuk; (Berberis crataegina) . Kr.
adn uzlu, aramu, aru aac,

emberbrs, etrz. 31b/12
rz: <Far. 1. iraz, randa bir ehir. 2. Szme

yourt. Kr. szlmi yourd.
. 30b/13, 61b/11 [2]
.+da 5a/8, 6b/15 [2]
.+dan 34a/12
[ 5 ]
rzca: <Far.+T. iraz dili, Farsa.
duhnl-all, revan- knce, srec, rec.

. 24a/1, 43b/10 [2]
. ya 24a/1, 43b/10 [2]
.+a 30b/14
[ 3 ]
ran: <Far. Bkz. ran.
. 22b/3, 27a/15 [2]
[ 2 ]
. ya 22b/3, 27a/15 [2]
r-it: <Far. Kudrethelvas; (Fraxinus ornus) . Kr.
udret elvs.
. 31a/19
[ 1 ]
r-uk: <Far. Bkz. r-it.
. 32b/17
[ 1 ]
. 2b/19, 9a/7, 24a/4, 53b/21, 61b/13[5]
r-za: <Far. Yarasa st. Kr. yaraa sdi,
[ 5 ]
yarasanu zibili.
rz: <Far.+Ar. iraza ait, iraza ilgili.

. 6b/5, 51a/11 [2]
[ 2 ]
. dilince iraz dili, Farsa. 6b/5
rec: <Far. rlaan ya, susam ya. Kr. ran.
. 30b/21, 31b/2 [2]

[ 2 ]
r-zec: <Far. Bkz. r-za.
. 30b/21
[ 1 ]
530
r-z: <Far. Yarasa dks. Kr. yaraa bo.

. 31a/18
[ 1 ]
[ 1 ]
uk: <Sr. Sarmak tohumu. Kr. armau
tom.
rz: <Far. Yabani havu, kara kk, mhr-i

sleyman; (Pastinaca sativa) . Kr. aul.
. 32a/3
. 31a/20
[ 1 ]
ule: <Ar. Alev.
[ 1 ]
. 18a/15
smel: <? Kara rek otu; (Nigella sativa) . Kr.
[ 1 ]
ara crek ot.
. vren bcek Ate bcei, yldz
bcei, yldz kurdu; (Lampyris

noctiluca). Kr. abab. 18a/15
. 31b/5
[ 1 ]
: <Ar. Dorak otu, dereotu; (Anethum graveolens) .
ul: <Ar. Bkz. r.
Kr. ora ot.
. 31b/21
. 31b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
ulhek: <Far. Bir eit tuz. Kr. re.
y: <? Siroz hastalna yakalanan kii, sirozlu.

. 60a/3
[ 1 ]
. 31a/12
[ 1 ]
undile: <Far. Kuekmei; (Polygonum aviculare).
Kr. u etmegi, eftereng.
ol: u.
.
. 32a/3
1b/14, 27b/14, 37b/18, 38b/9, 40b/21,
[ 1 ]
42a/19, 52a/9, 52b/6, 54b/2, 55b/7, 58b/9
unz: <Far. Bkz. nz.
[11]
. 32a/4
[ 11 ]
oral: orak, oraklk (?).
. 49b/2
[ 1 ]
. yre uramayan udur Kr. mlar. 49b/2
rb: <Far. orba.
.+nu 49b/14
.+nu uy Serkile otundan yaplan
orbann ekili suyu. Kr. mara-
sikebc. 49b/14
.+ya 50a/5, 50a/6 [2]
[ 3 ]
et uyla bien .+ya Et suyuna
piirilen orba. Kr. mzevvere.
50a/5
tavu uyla bien .+ya Tavuk
suyuna piirilen orba. Kr. masla.
50a/6
uba: <Far. Tespih bcei; (Armadillidium

vulgare) . Kr. tesb bcegi, ev eegi.
. 32a/5
[ 1 ]
uar: <Far. Bkz. ure.
. 30a/18
[ 1 ]
ure: <Far. Porsuk hayvan. Kr. porsu. Bkz.
sure.
[ 1 ]
ur: <Ar. Beparmak otu, enlik kk; (Potentilla
erecta) . Kr. encbr, elig kki.

. 31b/21
[ 1 ]
ur-alebe: <Ar. Safran; (Crocus sativus). Kr.
zafern.
. 32a/3
[ 1 ]
uvl: <Sr. Ayvadana, civanperemi, kovan iei;
(Achillea) . Kr. ayva ana.

. 31a/6
[ 1 ]
: <Ar. Sorgun aac, bey sd, sepeti sd;
(Salix viminalis) . Kr. bn aac.

. 31b/11, 32b/13 [2]
[ 2 ]
: <Ar. Bkz. aa.
. 60a/2
[ 1 ]
z: <? Beyaz za. Kr. a zc.

. 32b/10
[ 1 ]
: <Ar. Dar baa, dar ba. Kr. aru baa.
. 32b/8
[ 1 ]
mr: <Far. Kk kakula otu. Kr. le-i r.
. 30a/17
[ 1 ]
ure: <Far. Bkz. ure.
. 30a/18
Bkz. mr.
. 32b/6
[ 1 ]
ne: <Far. Kara rek otu; (Nigella sativa) . Kr.
531
ara rek ot.
t. 55b/12
. 30a/15
[ 1 ]
[ 1 ]
irtic-y derdr- t. Ba dnmesi, ba
nrez: <Far. Bkz. ne.
ars. Kr. frensn, ba
. 32b/9
egzinmek. 55b/12
[ 1 ]
tabr: <Ar. Yorum, deyi, anlatm, ifade.
nz: <Far. Bkz. ne.
t. 41b/7
. 21b/9, 30a/15 [2]

[ 2 ]
[ 1 ]
t. derler Yorumlamak. 41b/7
aeb-i . Kara rek otunun aac ve

kk. 21b/9
re: <Far. Dericilerin tabaklama ileminde
kullandklar bir eit tuz. Kr. ulhek.
. 31a/11
tal: <Ar. Kakula otu, hil otu; (Elettaria

t. 12b/20
[ 1 ]
tarada: <? Karaman kimyonu; (Carum carvi). Kr.
kerevy.
[ 1 ]
t. 12b/2
r: <? ekirge dks. Kr. ekirge bo.
[ 1 ]
. 31b/14
[ 1 ]
mr: <Far. Kakula otu, hil otu; (Elettaria
tayr: <Ar. Bakalatrma, deitirme; bozma;

iyiden ktye deitirme.
t.+i 57a/13
. 31a/12, 32b/7 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
t.+i mizc- mifr Kalp ars. Kr.
kfe: <Far. 1. Almam iek, tomurcuk. 2.
Kna iei; (Balsamina hortensis). Kr. nn iegi.
alb ars. 57a/13

ta: <Ar. 1. Bir eyin doru olup olmadn
. 31a/12
aratrma. 2. Bir eyin doruluunu ifade ederken
.+den 1b/3
abartma.
[ 2 ]
t. 15a/8, 41a/17 [2]
r: <Ar. Balamak.
t. erikdr 41a/17
. 1b/10
t. erge 15a/8
[ 1 ]
t.+i 7b/17
. yledm Bir ie balamak. 1b/10

tr: <Far. Deve.
[ 3 ]
tarikl-esnn: <Ar. Dilerin sallanp, armas.
. 49a/8
Kr. diler mldama.
[ 1 ]
t. 57a/12
mur- . Deve kuu. Kr. deve u.

49a/8
[ 1 ]
tarr: <Ar. Yazmak, kaydetmek.
trr: <Far. Deve dikeni, peygamber dikeni, eek
t. 1b/9, 1b/13 [2]
dikeni, kara yantak; (Alhagi pseudalhagi). Kr. deve
[ 2 ]
dikeni, yanda.
t. db Yazmak, yazya geirmek.
. 28b/8
1b/13
[ 1 ]
t. ldum 1b/9
tr-dendn: zc- tr-dendn Sar za. Kr.
tal: <Ar. lim renmek veya retmek iin
aru zc.
almak.
. 26a/7
t. 1b/4
[ 1 ]
t. tdgi renmek. 1b/4
zc- . 26a/7
vndr: <Far. Pancar, krmz pancar; (Beta

vulgaris-folliora). Kr. pancar. Bkz. gndr.
. 31a/13
[ 1 ]
tad: <Ar. Deli divane olma.
t.+nde 1b/3
[ 2 ]
mekr ilm t.+nde 1b/3
ta: <Ar. Ebucehil karpuzu; (Citrullus colocynthis).

Kr. ebcehl arpz.
t. 12b/20
[ 1 ]
taabbl: <Ar. ocuklarda grlen sara hastal,
havale, epilepsi. Kr. ucu utma.
532
t. 57a/15
[ 1 ]
tariy: <Gr. Bakam aac, meyvesi; (Caesalpinia
echinata) . Kr. mum aacnu yemii.
[ 1 ]
taarruf: <Ar. Bir eyi istedii gibi kullanma yetkisi,
kullanm.
t. 1b/8
t. 12b/19
[ 1 ]
[ 1 ]
t. db Bir ey zerinde dnp,
tata: <Far. Tahta.

t. 11b/3, 38b/19 [2]
[ 2 ]
karar vermek. 1b/8

tatar: tatar urd Tatarkurdu, sinir spazm, sinir
gerilmesi, tetanoz. Kr. teennc-i ur, kzz.
t. biti Tahta biti. Kr. fesfes, ba.
t. 57a/8, 61b/1 [2]
11b/3, 38b/19 [2]
[ 2 ]
taten: b- taten drara kamama. Kr. sidk

utulma.
t. urd57a/8, 61b/1[2]
tatlu: Tatl, lezzetli.
t. 56a/6
t. 61b/21
[ 1 ]
[ 1 ]
b- t. 56a/6
t. u Tatl, lezetli su. Kr. medet.
talib: <Ar. Dndrme, evirme.

t.+i 11b/16
61b/21
tatre: <Far. Bkz. ttre.
[ 1 ]
t.+i trciye Oul otu; (Melissa
t. 13a/4
[ 1 ]
tavu(): Bkz. tavu.
tarl-bevl: <Ar. drarn damla damla gelmesi,

sidik skas.
t.+a 48b/12
[ 1 ]
t. 57a/5
[ 1 ]
tavu: Tavuk; (Gallus). Kr. decc, mkiyn.

t. 22a/14, 50a/6, 55b/1, 59b/19 [4]
[ 4 ]
tala: Tala, testere ile biilen veya rende, matkap,

trp vb. aralarla ilenen bir eyden dklen
t. araus Tavukkaras, gece
krntlar.
krl. Kr. el-me, eb-kr.

55b/1, 59b/19 [2]
t.+ 12a/15, 43b/21 [2]
t. uyla bien rbya Tavuk suyuna
[ 2 ]
piirilen orba. Kr. masla. 50a/6
demr t.+ Demir tala. Kr. tbl-

hen, keh-i hen. 43b/21
demr t.+ 12a/15
tala:
alebe-i tala Sara stn gelmek.

t. 60b/15
[ 1 ]
alebe-i t. 60b/15
tamm: <Ar. Tam, btn; eksiksiz, kusursuz.
tcl-urs: <Ar. Fesleen cinsinden krmz iekli

bir bitki.
t. 13a/21
[ 1 ]
tfisy: <Ar. Kokar sedef zamk; (Ailanthus
glandulosa) . Kr. oar edef am.

t. 12b/4
[ 1 ]
t. 58a/21
[ 1 ]
tarn: <Ar. Tarhun otu, hekimlikte kullanlan,
gzel kokulu bir bitki; (Artemisia dracunculus) . Kr.
tfyr: <? Deryas, yapraklar rezene yaprana
benzeyen bir ot; (Thalictrum minus) . Kr. derys.

t. 12a/18
terne, teren, rn.
t. 12a/21, 13a/7, 19a/3, 36b/20 [4]

t. a Tarhana a. Kr. abe.
[ 1 ]
tand: <Far. Bkz. tandest.
t. 12a/1
36b/20
t. ot 13a/7, 19a/3 [2]
t.+ 9a/9
[ 5 ]
[ 1 ]
tandest: <Far. krkarh, bir eit d aac. Kr.
dl-ahr.
t. 12b/7
b-i t.+ kh ifal bir d tr.

Kr. dl-ahr. 9a/9
tasa: Tasa, zntl dnce durumu, kayg, endie,
gam. Kr. kerb, am.
t. 61a/16
[ 1 ]
tht: <Far. Aa stleeni. Kr. aac sdlegeni.
Bkz. tkt.
t. 12b/4
[ 1 ]
533
tkt: <Far. 1. Stleen otu ve bundan elde edilen
[ 1 ]
tbb bir zamk; (Euphorbia officinarum) . Kr.
t. penr Taze peynir. Kr. sadn.
ferfiyn. 2. Ilgn yemii. Kr. lun yemii.

t. 13a/16
29a/15
teb: <Far. Stma. Kr. stma.
[ 1 ]
t. 56b/20
tlnek: <Far. Elma erii, tysz eftali; eftali ile
t.+i 56b/20, 56b/20, 57a/3, 57a/3, 57a/4,
kays aacnn birbirine alanmasyla meydana
57a/4, 57a/6, 57a/6 [8]
gelen bir aacn meyvesi. Kr. atlu cekirdekl
[ 9 ]
zerdl.
t.+i br- nfted Nbetleri her gn

t. 12a/19
tutan stma. Kr. her zamn utan
[ 1 ]
stma. 57a/3
tlis: <Gr. Babil teresi tohumu; beyaz hardal ve
t.+i bz-gerdden Kusturucu stma.
tohumu. Kr. bbil teresin tom.
Kr. am uduruc stma. 57a/4
t. 12b/13
t.+i bh Bilin kaybna yol aan
[ 1 ]
stma. Kr. al gideren stma. 57a/4
tl: <Gr. Ak hardal, tere tohumu. Kr. a ardal.
t.+i
t. 12b/5
girifte
yakalanm
[ 1 ]
Stma
kii.
Kr.
hastalna
stma
utan
57a/3
tlsr: <Gr. Ak hardal, tere tohumu. Kr. bey
t.+i lerzn Vcudun tm organlarn
ardal.
etkileyen, titreten bir stma tr. Kr.

t. 12b/14
titredici stma. 56b/20
[ 1 ]
t.+i
tlnek: <Far. Bkz. tlnek.

t. 12a/20
germ
tutan stma.57a/6
t.+i yek-rz Nbetleri her gn tutan
Bkz. tkt.
stma. Kr. her gn utan stma.
t. 12b/4
56b/20
[ 1 ]
tnbr: <Far. Hindistan'da bulunan kadnlarn
teb: <Far.+Ar. Stmayla ilgili.

t. 56b/20
dudaklarn kzartmak iin kullandklar pan yapra

da denilen bir yaprak.
[ 1 ]
tedbr: <Ar. 1. nlem. 2. Hazrlk.
t. 12a/10
t.+idr 33a/3
[ 1 ]
trk: <Far.+Ar. Karanlkla ilgili.
t.+i 57a/10
[ 1 ]
tefviye: <Ar. Tere tohumu. Kr. tere tom.
t. 11b/20
[ 1 ]
t.+i em Tavukkaras, gece
krl. Kr. gz araulu. 57a/10
t: <Ar. t, yzde beliren iller. Kr. t.
[ 1 ]
tefr: <Far. Yumuak, beyaz bir ta, idrar ta, kum
ta, seyit gazi peyniri. Kr. seyyid z penri.
t. 12b/1
t. 57a/17
[ 1 ]
[ 1 ]
ttre: <Far. Tatula otu, eytan elmas; (Datura
stramonium) . Kr. tule, cevz-i mel.

t. 14a/16, 14b/12 [2]
[ 2 ]
tze: <Far. Taze, yeni, bozulmam.
. 52b/18
tefs: <Far. Kokar sedef zamk. Kr. oar edef

am.
t. 13a/13
[ 1 ]
tefr: <Ar. rmcek. Kr. rmcek.
t. 12b/3
[ 1 ]
[ 1 ]
Yeni am gl. Kr. verd-i
ar. 52b/18
t. 29a/15
peyveste
t.+i mulia Nbeti drt gnde bir
tlt: <Far. Stleen otu ve bundan elde edilen tbb
te: <Far. Bkz. tze.
germ
ulau stma. 57a/6
[ 1 ]
. gl
Nbetleri art arda gelen stma. Kr.
tez: fr- tez Yavan trnden bir bitki,

vahizek; (Artemisia cina) . Kr. orsn.
t. 19b/20
[ 1 ]
fr- t. 19b/20
534
tehecc: <Ar. Heceleme.
t. 12b/13
t. 1b/13
[ 1 ]
telef: <Ar. 1. Hayvan yok etme, ldrme. 2. Bo
[ 1 ]
urf- t. Alfabe harfleri.1b/13
yere harcama, ypratma.

t.+i 12a/14
tehevvud-dem: <Ar. Kan kusmak.
[ 1 ]
t. 57a/18
t.+i henker Demir art, d.
[ 1 ]
Kr. demr bok. 12a/14
teke: Teke, erkek kei.

t.
2b/1,
2b/11,
5a/7,
24a/4,
30b/16,
tel: <Far. Acmtrak.

t. 27b/7, 41b/8 [2]
34a/11, 35a/14, 38b/17, 42a/13, 46b/21,
[ 2 ]
53b/11, 53b/19, 54a/2 [13]

t. aalna Tekesakal, dedesakal,
us- t. Sar gelincik ieinin dibi.
keisakal, kekilcan, tekilcan;
Kr. aru gelinck, us- mrr.
(Scorzonera, tragopogon) . Kr. eslec,
41b/8
sipendn- t. Kuekmei; (Polygonum

aviculare) . Kr. u etmegi, stiyn.
enbl-ayl, r-i pz, sts. 2b/1,

2b/11, 42a/13 [3]
t. aalu Bkz. teke
27b/7
aal. Kr.
ing, ds, fass,liyett-teys,
tela: <Far. Safra. Kr. afr.
hfess, hfess, hlec. 5a/7,
t. 57a/10
[ 1 ]
24a/4, 53b/11 [3]

t. aalu ot 30b/16,
34a/11, 38b/17,
telv: <Ar. Halsizlik, gszlk. Kr. afl-l.

t. 57a/16
46b/21, 53b/19, 54a/2 [6]

t. rna Teketrna. Kr. lftteys. Bkz. lfl-ar. 35a/14
t.+sine 4b/7
[ 14 ]
n t.+sine Da kz. Kr. a
kzi, ayr, vabel. 4b/7
tekrr: <Ar. Tekrar, ayn olayn, iin, hareketin
yeniden ortaya k, tekrarlanmas.
[ 1 ]
telye: <? ahtere otu; (Fumaria officinalis) . Kr.
hterec.
t. 12a/1
[ 1 ]
tem: <? Gze perde inmesi, katarakt.
t. 57a/14
[ 1 ]
t.+dur Kadnlarn adet grmesi. Kr.
tema: <Ar. Vcutta duyulan arlktan dolay
n-be. 58a/1
gerinme. Kr. gerinmek.
[ 1 ]
tede: <Far. Kini otu; (Coriandrum sativum) . Kr.

kinz, kzbere.
t. 12a/4, 13a/10 [2]

[ 2 ]
teire: <Gr. Kimyon; (Cuminum cyminum) Kr.

kimyn.
t. 13a/3
[ 1 ]
teired: <Gr. Karaman kimyonu, kt kokulu bir
bitki; (Carum carvi) . Kr. kervy-y berr,
urdumn, terar.
t. 13a/10
[ 1 ]
tel: Tel, baz organizmalarn demet durumundaki
oluumunu meydana getiren ipiklerin her biri, lif.
t.+e 50a/17
[ 1 ]
aru llen iindeki t.+e Sar
lalenin iindeki tel, lif. Kr. mve.
50a/17
telbniye: <Ar. Stl bulama a. Kr. arre, re.
t. 57a/16
[ 1 ]
temll: <Ar. rtk otu; (Echinophora tenuifolia) ;
yabani kna. Kr. n-y berr, crdk.

t. 12a/7
[ 1 ]
temmet: <Ar. Tamam oldu, bitti anlamnda

kullanlan bir fiil.
t. 63a/21
[ 1 ]
temreg: Temriye hastal, deride yer yer kme
durumundaki birtakm kabartlarla kendini gsteren
bir deri hastal. Kr. avara, peryn, b, aif,
az, demeh, demi, r, ara, keryn, nekfiye.
t. 55b/15, 56a/14, 57b/18, 57b/20, 59b/16,
61a/9, 61b/9, 62b/10 [8]
t.+ler 58b/4
t.+ye 57a/21, 58b/8 [2]
[ 11 ]
temrhind: <Far. Demirhindi, baklagillerden, scak
iklimlerde yetien bir aa; (Tamarindus indica).
Kr. umer, am, m, mer, abbr.
535
t.
16a/21, 16b/19, 17a/4, 19a/2, 33a/5,
t.+i det Yabani gneyik, hindiba.
33a/11 [6]
Kr. berr gyinek. 13a/12
[ 6 ]
t.+i orsn Horasan teresi. Kr.
ten: <Far. 1. Gvde, beden, vcut; insan bedeninin
bruc. 9a/11
d yz. 2. Bir eit balk, srt bal. Kr. rt
t.+i tz Ac tere. 12a/14
bal.
t.+si
t. 12a/12
4b/8,10b/5,11b/15,13b/16,22a/13,24a/12,28
t.+de 63a/3
b/16, 38b/21, 39b/2 [9]
t.+i 55a/12, 55a/13, 63a/10 [3]
bbil t.+si Bir eit tere. Kr. bezr-i
[ 5 ]
belsis, a ardal. 10b/5, 13b/16
tengr: <Ar. Altn ve gm lehimi. Kr. bre-i
[2]
u t.+si Su teresi; (Nasturium

officinale). Kr. kelkn, keh,
hind.
t. 12a/8
verdl-ab,cercr, edpin, devs, ricl-i
[ 1 ]
cerd, revs. 4b/8, 11b/15, 22a/13,
tenle: <Ar. Ateli hastalklardan sonra dudakta
24a/12, 38b/21,39b/2 [6]
kan yara, uuk.
u t.+si tom 28b/16
t. 57a/13
t.+sidr 54a/7
[ 1 ]
yabn u t.+sidr 54a/7
tennb: <Ar. 1. Katran aac, sedir, norve am,
beyaz kknar; (Cedrus libani) . Kr. arn aac,
t.+sine 7b/18, 23b/16, 46a/7, 46a/17,
aruca arn aac. Bkz. et-tennb. 2. Keiboynuzu;
53b/5 [5]
(Ceratonia siliqua) . Kr. arnb.
u t.+sine 7b/18, 23b/16, 46a/7,
t. 11b/17, 13a/8 [2]
46a/17, 53b/5 [5]
[ 2 ]
t.+sin 4b/13, 12b/13, 27a/5, 28b/16 [4]
tenr-ram: <Ar. Rahmin iip, dar kmas.
bbil t.+sin tomna 12b/13
t. 57a/11
u t.+sin tom 27a/5
[ 1 ]
u t.+sin tomna 4b/13, 28b/16 [2]
ter: <Far. Ter; nemli, slak, ya. Kr. y.
t.+ye 48b/10
t. 37b/12, 57b/21 [2]
[ 38 ]
-y t. Taze, ya sr dks.
Kr. ya r bo. 37b/12
t.+in 62a/8
[ 3 ]
terz: <Far. Terazi, tart.
t. 32a/11
ac t.+ye 48b/10
terementine: <Fr. Kozalakllardan ve baz aalardan
ya kendi kendine ya da aacn izilmesiyle akan,
yal boya, yal vernik retiminde ve
inceltilmesinde kullanlan, ince, renksiz, kokulu
reine, terementi. Kr. meneve saz.
[ 1 ]
t. 12a/8
tere: <Far. Tere, turpgillerden, yapraklar salata

olarak yenen baharl bir bitki; (Lepidium).
[ 1 ]
terenb: <Far. Eski binalarda, terkedilmi viran
t. 11b/20, 12a/14, 13b/17, 16a/19, 17a/19,
21b/2, 31a/5, 36a/16, 38b/4, 40a/2, 42a/9,
43b/2, 44a/9, 50a/2, 50b/3 [15]
t. 12b/12
t. tom Tere tohumu. Kr. abbrred, eb-i czek, tefviye,ferdms,

urdmen."11b/20,16a/19, 31a/5,
38b/4, 40a/2 [5]
ac t. Ac tere. Kr. tere-i tz,
atere, kerdeme, uref, mals.
12a/14, 17a/19, 36a/16, 42a/9, 43b/2,
44a/9 [6]
ac t. tomna Ac tere tohumu, ak
hardal. Kr. ardal- frs. 21b/2
arun t. Bir eit tere. Kr. mefr,
zirvend-i mdarac. 50a/2, 50b/3 [2]
t.+i 9a/11, 12a/14, 13a/12 [3]
[ 1 ]
terencn:
<Far.
Oul
otu,
melisa,
kovan
otu;
(Melissa officinalis) . Kr. bleng, ovan ot, oul
ot.
t. 11b/16, 24b/2 [2]

[ 2 ]
reyn- t. Oul otu. 24b/2
terencn: aba- terencn Oul otu, melisa;
(Melissa officinalis) . Kr. oul ot, bdrenby.

t. 19a/13
[ 1 ]
aba- t. 19a/13
terencbn: <Far. Kudrethelvas; (Fraxinus ornus) .
536
Kr. udret elvs.

t. 12a/20
[ 1 ]
tereya: Tereya. Kr. zbde, zbd, zbd-i neset,
mlkiye, b, ba.
t. 8a/6, 25a/9, 25b/4, 48b/3 [4]
t.+na 25b/5
[ 5 ]
terar: <Far. Karaman kimyonu; (Carum carvi) . Kr.
kervy-y berr, urdumn.

t. 13a/10
[ 1 ]
tern: <Far. Tarhana.
t.+a 37a/2
[ 1 ]
teren: <Far.+Ar. Tarhun otu, hekimlikte
kullanlan, gzel kokulu bir bitki; (Artemisia
dracunculus) . Kr. tarn ot.

t. 13a/7
[ 1 ]
terne: <Far. Tarhun otu; (Artemisia dracunculus) .

Kr. tarn.
t. 12a/21
[ 1 ]
terk: noah-y terk-yi brd t, yzde
beliren il, iller. Kr. d.
t.+yi 62a/20
[ 1 ]
noah-y t.+yi brd 62a/20
[ 1 ]
ters: Gbre; insan ya da hayvan dks.
t.+ine 14b/20
[ 1 ]
an t.+ine 14b/20
tersl: Gbreli, gbrelenmi olan.
t. 44b/20
[ 1 ]
bstn t. alca Bostani gnbreli al.
Kr. gl-i bstn. 44b/20
terte: <Far. Taptaze, ok taze.
t. 46b/7
[ 1 ]
t. ya zeytn Taze zeytin. Kr. kek.
46b/7
tesb: <Ar. Tespih.
t. 3b/14, 19a/12, 20b/13, 21a/13, 25b/19,
25b/20,
31b/4,
32a/5,
32a/13,
34b/14,
41b/5, 48b/11, 54a/3, 54a/8, 54b/17 [15]

t. aac Tespih aac, Hindistanda ve
Avrupann scak blgelerinde yetien,
meyvesi zehirli, kabuklar ate
drc bir aa, tespih als, in
leyla; (Melia azedarach) . Kr.
herzemn, azdrat, ulenc, zerrn-i

drat, z-y drat, eceretl-ca,
ecere-i ara, ek, ayabn.
3b/14, 20b/13, 25b/19, 25b/20,31b/4,
32a/13, 34b/14,41b/5,54a/8 [9]
terkb: <Ar. Terkip, birka eyin beraber olmas;
t. bcegi Tespih bcei, karada,
birka maddenin kartrlmas ile meydana getirilen
nemli yerlerde yaayan, 15mm
ila. Bkz. rnek.
uzunluunda, dokunulduunda top
t. 4b/4, 9b/3, 19a/16, 20b/17, 23b/2, 23b/3,
biimini alan, yemek artklar, kk ve
24a/21, 26b/12, 30b/11, 46b/8, 47a/17,
meyvelerle beslenen bir bcek tr;
49b/17 [12]
t. derler 30b/11
(Armadillidium vulgare) . Kr. yr
eegi, ev eegi, tesb urd, yadaa,
t. olan ayric Birka maddeden
imrl-ar, imnl-ar, uba,
yaplan macun. Kr. bzc. 9b/3
mr-bli, hedye. 19a/12, 21a/13,
t. olnan bdur 19a/16
32a/5, 48b/11, 54b/17 [5]
t. olnan macndur 49b/17

t. olnur 20b/17, 46b/8 [2]
std- t. 4b/4
t.+dr 47b/8, 49a/15 [2]
am- bild ddkleri t.+dr 47b/8
t.+idr 44a/12
[ 15 ]
kem t.+idr 44a/12
terle-: <Far.+T. Terlemek.
t.-gen 62a/8
[ 1 ]
terl: <? adrua bitkisi ve bundan elde edilen

dne cdr, ua.
t. 12a/2
t. urd Bkz. tesb bcegi.54a/3

t.+e 7a/8
[ 16 ]
tes: <Far. Oklu kirpi. Kr. olu kirpi.
t. 12a/21
[ 1 ]
tesken: ezk- tesken Dokununca pis koku
kartan bir bcek, domuz bcei, osuruk bcei, bok
bcei. Kr. ouz bcegi, ouzlan bcegi.
t. 21b/17
[ 1 ]
ezk- t. 21b/17
tesmiye: <Ar. simlendirme, ad verme.
t. 1b/11, 1b/12 [2]
[ 2 ]
537
t. olndu 1b/12
t. olursa 1b/11
tesmnn-nis: <Ar. Yabani hatmi iei aac.
Kr. berr atm iegin aacna.
t. 12b/8
[ 1 ]
tesse: <? Kpek menekesi, yabani meneke; (Viola
Canina) . Kr. it penefesi.

t. 13a/8
[ 1 ]
teau: <Ar. Yarlma, ikiye ayrlma.
t. 6b/1,11b/19, 13a/14 [3]

[ 3 ]
ifahn- t. Kuekmei; (Polygonum

aviculare). Kr. u etmegi 6b/1
tezrc: <Far. Sln kuu; (Phasianus colchicus).
Kr. sgln u.
t. 12a/10
[ 1 ]
tala: <T.<Far. Hekimlikte kullanlan,
stleengillerden bir bitkinin verdii zehirli zamk ve
z su. Kr. thn. Bkz. tl.
t.+ 57a/9
t. 13a/13
[ 1 ]
t.+ ar Sakal diplerinde yarklar
meydana gelerek, o blgelerde sakal
kmamas. 57a/9
tebivn: <Gr. Kaya ereltisi kk; (Polypodium
vulgare). Kr. besfyic kki.

t. 12b/19
[ 1 ]
[ 1 ]
t. ddkleri eydr 13a/13
trfl: Drfl otu; (Medicago sativa). Bkz. drfl. Kr.
mne.
t. 19a/3
[ 1 ]
t. ot 19a/3
ty: <? Yan ilerlemesine bal ortaya kan
teennc: <Ar. 1. Buruuk olma, buruma. 2.
sindirim bozukluu, hazmszlk. Kr. ocaldan
Adalelerin gerilip bzlmesi, kaslmas. Kr. siiri
am siirmemek.
imek, el ve aya bzlmek, el-amm- endm.

t. 57a/5, 57a/17 [2]
t.+i 57a/8
[ 3 ]
t.+i ur Tatarkurdu, sinir spazm,
t. 57a/11
[ 1 ]
tibbit: <Far. 1. Aa kavunu; (Citrus medica). Kr.
deble. 2. Turungillerden ho kokulu bir meyve; iri

bir cins portakal. Kr. byk trunc, murekkeb.
sinir gerilmesi, tetanoz. Kr. kzz.
t. 9b/20, 22b/18, 50b/8 [3]
57a/8
[ 3 ]
te: <Far. Bkz. tes.
t. ddkleri yemidr 50b/8
t. 12a/21
[ 1 ]
tern: <Gr. Bkz. tetvn, temz.
t. 11b/20
[ 1 ]
temz: <Gr. Bespaye, kaya ereltisi; (Polypodium
tibn: <Ar. Saman.

t. 12a/1, 12a/7 [2]
[ 2 ]
t. +i mekk Mekke ayr,
mekke
saman; (Cynodon dactylon) . Kr. mekke ayru.
12a/1, 12a/7 [2]
t. 11b/20
[ 1 ]
temzec: <Far. Kara rek otu; (Nigella sativa) .
Kr. ara rek ot, emeen.

t. 11b/15
[ 1 ]
tom- t. 11b/15
tetvn: <Gr. Bespaye, kaya ereltisi; (Polypodium
tibr: <Ar. Toz halinde altn, altn tozu; altn klesi.

Kr. zer-i sur, altun opra.
t.+dr 26b/9
[ 1 ]
tims: <Ar. Timsah; (Crocodilus) .

t. 17b/11, 51b/2 [2]
[ 2 ]
t. bal Timsah bal. Kr. neheng.
t. 13a/1
51b/2
[ 1 ]
aba- t. Irmak kenarlarnda biten
teter: <Far. Sumak yapra. Kr. uma yapra,
bir yarpuz tr. Kr. rma yarpuz,
yazand.
abaul-m. 17b/11
t. 54b/9
[ 1 ]
tetr: <Far. Sumak, tetre, tatari otu; (Rhus coriaria)

Kr. summ.
timtim: <Far. Sumak; (Rhus coriafia) ; eki taneler.

Kr. summ.
t. 11b/17
[ 1 ]
538
tom- t. 11b/17
t. gerinmek tz Sk sk gerinme
tiry: <Ar. Bitkisel, hayvansal ve madensel
hastal. Kr.tema.57a/16
maddelerin karmndan yaplan macun, panzehir.
tere-i t. Ac tere. Kr. ac tere.
t.+dur 37b/1
12a/14
t.+ 4b/14, 11b/15, 12b/21, 12b/21, 13a/11

[5]
tzek: <Far. Kuzukula otu, labada, hindiba, su
teresi; (Cichorium endivia). Kr. acc.

t. 12a/21
[ 6 ]
t.+ erbaa Drt maddeden yaplan
bir macun. Kr. asrs. 4b/14
t.+ kh Nevruz otu; (Linaria
vulgaris) . Kr. nevrz
ot.11b/15,13a/11 [2]
t.+ rstn Sarmsak; (Allium
sativum). Kr. armsa. 12b/21
t.+ trk Mumya, mum gibi nesne;

bir tr ila. Kr. mmiy. 12b/21
titredici: Titretici.
[ 1 ]
tom: <Far. Tohum, ekirdek.
t. 11a/7
t.+dur 6b/2, 6b/20, 7a/6, 12a/9, 12a/16,
12b/18, 13a/18, 28a/1, 29a/16, 29b/7,
32a/6, 39b/1, 40b/11, 41b/15 [14]
rmz t.+dur 40b/11
rmz bir t.+dur 39b/1
sere dili drler bir t.+dur 12a/16
siyh t.+dur 13a/18
t. 57a/1
aru ince t.+dur 28a/1
[ 1 ]
c gel t.+dur 7a/6
t. stma Vcudun tm organlarn
t.+ 2a/13, 3a/12, 3b/5, 4a/8, 4a/18, 4b/11,
etkileyen, titereten bir stma tr. Kr.
4b/18, 5a/7, 5a/9, 5b/8, 6a/18, 8b/1, 8b/12,
teb-i lerzn. 57a/1
8b/14, 8b/15, 8b/19, 9a/3, 9a/6, 9a/6, 9a/7,
tl: <Far. Hicaz'da k aacndan elde edilen
9a/7, 9b/9, 10a/18, 10b/1, 10b/1, 10b/6,
ldrc bir zamk. Kr. ar.
10b/8,
t. 13a/17
11b/4,
11b/19,
11b/20,
11b/15,
11b/15, 11b/17, 11b/17, 11b/19, 11b/19,
[ 1 ]
12a/15,
12a/17,
12a/17,
12a/18,
12a/9,
thn: <Far. Hekimlikte kullanlan, stleengillerden
12a/15, 12a/16, 12a/16, 12a/17, 12a/17,
bir bitkinin verdii zehirli zamk ve z su. Kr.
12a/18, 12a/18, 12b/9, 12b/15, 12b/16,
tala.
12b/17, 12b/18, 12b/9, 12b/11, 12b/14,

t. 13a/13
12b/15, 12b/15, 12b/15, 12b/16, 12b/17,
[ 1 ]
12b/17, 12b/18, 13a/14, 13a/20, 13a/3,
tn: <Ar. ncir; (Ficus carica) . Kr. encr.

t.+i
13a/5,
12a/6, 12b/8, 13a/4, 13a/18, 13a/19
[5]
15b/13,
[ 5 ]
13a/6,
13a/9,
13a/11,
13a/14,
13a/14, 13a/19, 13a/19, 14b/5, 14b/16,

16b/5,
16a/19,
16a/20,
16b/6,
16b/8,
16b/1,
16b/11,
16b/1,
16b/13,
t.+i ama Yabani incir. Kr.
16b/14,
cemz. 13a/4
17b/9,
t.+i amer Yabani incir. Bkz. tn-i
18b/21, 19a/17, 19b/11, 20a/18, 21a/8,
ama. 12b/8
22a/7,
t.+i fireng Bkz. tn-i fl. 13a/19
23a/10,
t.+i fl Kakuladan iri, siyah bir
25b/18, 26a/21, 26b/18, 26b/18, 27a/5,
tohum, demirhindi tohumu. Kr. tom-
27b/5,
abbr, tn-i fireng. 13a/18
28b/18,
t.+i rn Aa stleeni. Kr. aac

sdlgeni. 12a/6
tn: <Ar. ncirle ilgili.
17b/9,
16b/15,
17b/13,
22a/11,
22b/6,
23b/5,
23b/13,
27b/6,
28a/21,
17b/4,
18a/11,
22b/21,
24a/7,
25a/13,
28b/10,
29a/11,
30a/21,
31a/5,
31a/14,
31a/20,
31a/21,
32a/5,
32b/6,
32b/20,
35a/14,
36b/4,
17b/6,
18a/18,
22b/18,
29a/5,
34b/14,
t. 59b/6
16b/15,
28b/17,
30b/3,
31b/1,
33b/13,
34b/12,
37a/1,
37b/17,
38a/3, 38b/1, 38b/1, 38b/2, 38b/4, 38b/6,
[ 1 ]
38b/16, 38b/16, 39b/16, 39b/17, 40a/2,
safe-i t. Bata incir tohumu gibi
40a/14, 40b/7, 40b/11, 40b/12, 40b/16,
bezeler
41a/7,
oluup,
salarn
dklmesi,
kellik hastalnn bir tr 59b/6

tz: <Far. abuk, tez; sk; keskin.
41b/5,
42a/5,
42a/11,
42b/19,
42b/20, 43a/16, 43b/19, 43b/21, 44a/6,

44b/5,
44b/6,
45a/20,
45b/20,
47a/9,
t. 12a/14,57a/16, 57a/16, 59b/4, 59b/12 [5]
48a/14, 48a/18, 49b/1, 50a/1, 50a/2, 51b/7,
[ 5 ]
52a/12,
53a/12,
53b/6,
53b/15,
54a/7,
539
59b/6 [184]
t.+ seb 12a/18
t.+ baarcer 12a/9
t.+ berdn 13a/9
t.+ buze 12b/17
t.+ dil-b 12b/14
t.+ encre 11b/17
t.+ gendene 12b/9
t.+ gezgv 12b/11
t.+ gez-mekrn 13a/6
t.+ r-i zerd 13a/11
t.+ rc 12b/15
t.+ urnn 12b/15
t.+ kc 13a/5
t.+ kekec 11b/15
t.+ ke 12a/18
t.+ af 12a/17
t.+ nb 12a/15
t.+ nnap 12a/16
dr iegi t.+ 53a/12

nyn otnu t.+ 45a/20
ivid t.+ 52a/12
dilk uyru t.+ 50a/1
ebe gmeci t.+ 10b/1,12b/15 [2]
ebcehl arpznu t.+ 54a/7
encr t.+ 59b/6
gl t.+ 14b/16
helyn t.+ 50a/2
hendek t.+ 44a/6
hevic t.+ 22b/18
ll t.+ 3b/5
anal t.+ 53b/6
r helyn t.+ 37a/1
yr t.+ 38a/3
ran t.+ 36b/4
ran dikeni t.+ 17b/13
kknec t.+ 23b/5, 42a/11 [2]
kendir t.+ 12a/17,14b/5, 19b/11,
t.+ nn- kel 13a/14
31a/20,31b/1,38b/2, 41a/7, 41b/5,
t.+ nr- beybn 13a/14
43a/16, 51b/7 [10]
t.+ serma 12a/17

t.+ ssenber 11b/19
t.+ abbr 13a/19
t.+ aul 12b/15
t.+ eng 12a/16
t.+ temzec 11b/15
t.+ timtim 11b/17
t.+ turnek 12b/17
t.+ trek 12b/16
t.+ trbd-i zerd 12b/18
t.+ vln 13a/19
t.+ vuhl 11b/19
t.+ zerdr 13a/3
anduz t.+ 18a/18, 22b/21 [2]
afr t.+ 5a/7,
19a/17,29a/5,40b/7,40b/12,43b/19,43b/
21,48a/14 [8]
ayd t.+9a/3,9b/9 [2]
ay t.+ 16b/15, 17b/4, 28a/21, 28b/18,
38b/6, 38b/16, 39b/17 [7]
baa yapra t.+ 4a/8, 4b/18, 8b/15,
9a/6, 9a/7, 38b/16 [6]
bn t.+ 39b/16
berr afr t.+ 34b/14
berr hevic t.+ 22a/11
berr yonca aru ieklsin t.+
kene t.+ 4b/11, 16b/11, 20a/18,

22a/7, 34b/12, 44b/5 [6]
kenger t.+ 16b/6, 16b/15 [2]
ke t.+ 13a/20
kettn t.+ 10b/6,
26a/21,35a/14,44b/6[4]
arn yaru t.+ 9a/6
an aacnu t.+ 2a/13
uz ula t.+ 12b/18, 16b/14,
18a/11 [3]
lahana t.+ 12a/15
marama t.+ 8b/14
mersn t.+ 15b/13
nesnen t.+ 40b/11
penbe t.+ 21a/8
praa t.+ 12b/9
pra t.+ 11b/19
rziyne t.+ 10a/18, 10b/8 [2]
semz ot t.+ 12b/16, 16b/5 [2]
semzlik ot t.+ 37b/17
sincan alsnu t.+ 18b/21
siirl yapra t.+ 8b/12, 12b/17[2]
sirken t.+ 16b/8, 26b/18 [2]
siyah mdevver t.+ 5b/8, 29a/11 [2]
armau t.+ 17b/9, 17b/9, 31a/21 [3]
aru iekl berr yonca t.+ 16b/1
22b/6
r dili ddkleri ot t.+ 11b/4
bezr-i benc t.+ rmzsi 28b/10
u kerdemesi t.+ 42b/20
bezr-i an t.+ 8b/19

boy t.+ 16b/1, 17b/6, 26b/18, 30b/3,
31a/14, 32a/5, 38b/1, 42a/5, 42b/19 [9]
bustn hevic t.+ 25a/13
civid t.+ 40b/16
u kerdemesin t.+ 45b/20

u teresi t.+ 28b/17
u teresin t.+ 27a/5
hdne-i berr t.+ 33b/13
irken ot t.+ 12a/17
540
ta kerefesi t.+ 23a/10
andebl ot t.+na 41a/20
tere t.+ 11b/20, 16a/19, 31a/5,
mersn t.+na 10b/4, 36a/11 [2]
38b/4, 40a/2 [5]
nlfer t.+na 17b/1
a kerefesi t.+3a/12,6a/18, 38b/1 [3]
panbu t.+na 20b/14
yabn enrnu t.+ 13a/14
pra t.+na 36a/11
yabn nrnu t.+ 16b/13
armau t.+na 12a/18, 13a/19,
yr t.+ dibi 47a/9
21b/20 [3]
yonca t.+8b/1, 10b/1, 12a/18 [3]
aru nesrn glin t.+na 13a/12
yzerlik t.+ 5a/9, 9a/7, 16a/20,
u teresin t.+na 4b/13, 28b/16 [2]
23b/13,24a/7,25b/18,27b/5,30a/21,
yabn hevicin t.+na 12b/16
32b/20, 48a/18, 49b/1, 53b/15 [12]
yetimedk t.+na 23b/6
t.+dur 5b/13, 8b/10, 8b/17, 12b/12,
yzerlik t.+na 2a/6, 10a/15 [2]
13a/20,13a/21, 16a/18, 17a/6, 17b/2,
t.+nu 52a/3, 52b/1 [2]
18b/10, 19a/15, 22b/15, 30a/3, 48a/10,
hevic t.+nu birisi 52a/3, 52b/1 [2]
50b/11, 51a/11, 51b/4, 52a/12 [18]
t.+lar 53b/17
anu t.+dur 13a/21, 16a/18 [2]
[ 257 ]
belesn aacnu t.+dur 18b/10

ceblheng drler bir otu t.+dur
tomekn: <Far. Semizlik otu, semizotu; (Portulaca

t. 11b/17
30a/3
[ 1 ]
deve dikeni t.+dur 17a/6
tomlan-: <Far.+T. Tohumlanmak.
esrr t.+dur 19a/15
t.-ur 22a/20
gn t.+dur 13a/20
[ 1 ]
kekik t.+dur 51b/4
toml-esed: <Far.-Ar. Gna, ayiei tohumu;
kettn t.+dur 22b/15

u etmegi t.+dur 50b/11
u etmegi drler bir ot t.+dur 5b/13
(Helianthus annuus). Kr. gn tom, devr-i
amer.
t. 13a/20
nebt t.+dur 51a/11
[ 1 ]
nesrn glin t.+dur 48a/10
topala(): Topalak.
armau t.+dur 8b/10, 17b/2,
t.+21a/18,31a/15, 36a/5, 37b/14 [4]
52a/12 [3]
[ 4 ]
r uyrunu t.+dur 12b/12
ouz t.+ Domuz topala; (Cyperus
a kerefesi t.+dur 8b/17

t.+na
2a/6, 4b/13, 5b/9, 9b/18, 10a/15,
10b/2,
10b/4,
12a/18,
12b/14,
rotundus) . Bkz. ouz opala. Kr.

bur- meryem, ubzl-m-genc,
12b/14,
alamek, aren, lc. 21a/18,
12b/16, 13a/12, 13a/19, 14b/4, 14b/11,

15a/5, 17b/1, 20b/4, 20b/14, 21b/2, 21b/20,
22b/10,
23b/6,
27a/18,
27b/6,
28a/5,
31a/15, 36a/5, 37b/14 [4]

topra: Toprak.
t. 34a/13
28b/16, 29a/16, 31b/18, 34a/10, 35b/18,

36a/8,
36a/11,
36a/11,
41a/20,
rmz t. Krmz bir kil. Kr. yn-
50b/8,
frs. 34a/13
51a/11 [37]
t.+dur 12a/5, 34a/17 [2]
ac tere t.+na 21b/2
[ 3 ]
anu t.+na 15a/5
a t.+dur Horasandan getirilen
ay t.+na 12b/14,
beyaz bir kil. Kr. yn- orsn.
27b/6,34a/10,36a/8 [4]
bbil teresin t.+na 12b/14
berr hevic t.+na 22b/10
berr mersn t.+na 50b/8
34a/17
tora: Dorak otu, dereotu; (Anethum graveolens) .

Kr. .
t. 31b/2
berr nru t.+na 5b/9, 10b/2 [2]
[ 1 ]
boy t.+na 29a/16, 51a/11 [2]

ivit t.+na 35b/18
genc-i t t.+na 14b/4
ran t.+na 27a/18
kendir t.+na 9b/18, 20b/4, 31b/18 [3]
kzbere t.+na 14b/11
t. ot 31b/2
toz: Toz.
t. 38a/4
degirmen cevresinde olan t. Deirmen
etrafnda bulunan toz. Kr. annr-
541
r, ubrr-ra, kerdsiyb 38a/4

t.+ 43b/3
[ 2 ]
degirmen t.+ 43b/3
tuc: Tun. Kr. ar, bar, ufr.
t. 36b/6
t.+dur 33a/5
[ 2 ]
tuf: <Ar. Eek marulu; (Sonchus oleraceus). Kr.
eek marl.
t. 12a/12, 26a/18 [2]

[ 2 ]
tume: <Ar. Mide dolgunluu; hazmszlk. Kr.

am- fsid olma.
t. 57a/8
[ 1 ]
tul: <Far. Brtlen yemii; (Rubus caesus) . Kr.

bgrtlen yemii.
t. 12b/2
[ 1 ]
turbl-hlik: <Ar. Fareleri ldren kokusu keskin,
zehirli bir ot, san otu, arsenik. Kr. can ot.
t. 11b/17
[ 1 ]
zeyt-i t. Ham zeytinden yaplan ya.
turac: Tura kuu, keklik cinsinden eti yenilen bir av
Kr. m zeytndan olan ya. 26a/18
kuu. Kr. ayhc, trrec.
tuff: <Ar. Elma; (Pirus malus). Kr. alma.

t. 12a/2
t.+ 12a/2, 12b/9, 13a/1, 13a/2, 13a/2,

13a/2 [6]
[ 7 ]
t.+ berr Al meyvesi. Kr. alc
yemii .12a/2, 13a/1 [2]
t.+ ermen Sar erik, zerdali,
kays; (Armeniaca vulgaris) . Kr.
zerdl. 13a/2
t.+ fris eftali; (Persica vulgaris).

Kr. eftl.13a/2
t.+ sn 1. Elma gibi kokan iri

papatya ieinin bir tr. Kr.
bbnec. 2. Gvercin otu, hamama otu;
(Amomum granum paradisi). Kr.
amm.
12b/9
t.+ m Turun. Kr. trunc.

13a/2
tufful-ar: <Ar. Papatya iei; (Matricaria
chamomilla) . Kr. ppdya iegi.

t. 12a/5
[ 1 ]
t. 12a/4, 35a/11 [2]

[ 2 ]
t. u 12a/4, 35a/11[2]
turbmn: <Gr. Kuzu ptra, koyun otu, ftk otu,
uz butra; fe.
t. 13a/1
[ 1 ]
turfs: <? Mantar; (Fungi) . Kr. manar.

t. 12a/2
[ 1 ]
turnek: <Far. Kuzukula, ekikulak; (Rumex
acetosella) . Kr. uz ula, bustn uz ula.

t. 12b/17, 13a/7 [2]
[ 2 ]
tom- t. 12b/17
tutal: Tutkal. Bkz. utal.
t.+ 29a/7, 31b/9, 38a/6 [3]
[ 3 ]
bal t.+ Balktan elde edilen
yapkan madde, balk tutkal. Kr.
sirim-i mh, ams-semek, arlsemek. 29a/7, 31b/9, 38a/6 [3]
tutmac: Tutma: 1. Kk, drt ke kesilerek
tufful-cinn: <Ar. Adam otu, haclar otu, insan
kurutulmu hamur ve mercimekle piirilen bir eit
otu, kankurutan, toskafa kavunu, yer elmas, kpek
yourtlu orba. 2. Kesilmi hamur iine kavurma
elmas; (Mandragora autumnalis) . Kr. defn-i yezd.

t. 12b/6
[ 1 ]
tuffud-dbb: <Ar. eftali; (Persica vulgaris). Kr.
eftl.
t. 12b/6
[ 1 ]
tufne: <Ar. rmcek a. Kr. rmcek evi.
t. 12b/1
[ 1 ]
tu: Tu; pskl, sorgu.
t.+lar 25a/15, 53a/4[2]
[ 2 ]
yr yr t.+lar 53a/4
konularak yaplan bir eit orba. Kr. lkce, lkie,

lkite, lie, laa.
t. 47a/13, 47a/20 [2]
[ 2 ]
t. a 47a/13
t. ana 47a/20
tuvte: <Ar. Vcutta kan st gibi beyaz kabarcklar,
pamukuk. Kr. abarcu.
t. 57a/14
[ 1 ]
t: <Far. St kayma. Kr. ayma.
t. 12b/3
[ 1 ]
tbl: <Ar. Kzm bakrdan ve kzm demirden
542
ekile vurulduunda kopup dklen para.

t.+ 12a/14
[ 1 ]
(Citrus aurantium amara) ve bu aacn portakala
benzeyen, suyu acmtrak meyvesi. Kr. mg, bdreng, bleng, tuff- m.
t.+ hen Demir tala. Kr. demr
t.
tala. 12a/14
22b/18, 25b/19, 51a/2, 51b/17, 51b/18 [10]
5a/18,
9b/20,
tbln-nus: <Ar. Yanm bakr. Kr. yanm
t. aac
bar.
nreng,
t. 12a/3
[ 1 ]
t. ici
[ 1 ]
tle: <Far. Ebegmeci; (Malva siylvestris). Kr. ebe
gmeci.
t. 12b/3
[ 1 ]
tmus: <Gr. Eski binalarda, terkedilmi viran
t. 13a/4
[ 1 ]
trb: <Far. Turp; (Raphanus sativus) . Kr. fc,
trbze.
t. 3a/10, 11b/17, 22a/15, 38b/2 [4]

t. yana Turp ya. Kr. afnnn .
trc,
btus,
zerrn-i
Turun meyvesinin ii. Kr.
byk t. Byk turun. Kr. deble,

tibbit. 22b/18
t.+a 2a/17, 8a/2 [2]
[ 12 ]
tre: <Far. Kuzukula, ekikulak; (Rumex

t. 11b/17
[ 1 ]
t: <Ar. Bir eit dut. Kr. tt.

t. 12a/13
[ 1 ]
tt: <Far. Dut aac ve meyvesi; (Morus). Kr.
frd, azl.
t. 12a/3, 13a/3, 19b/7, 39a/9, 39a/15,

40a/15 [6]
a t. Beyaz dut. Bkz. tt- ulv.
13a/3
ara t. Kara dut, brtlen. Kr.
3a/10
bgrtlen, artt, frn. 19b/7,
berr t. Yaban turbu. Kr. drat-
39a/15 [2]
bee. 22a/15
t.+ 11a/1, 24b/7, 30b/6, 30b/15, 43b/8,
53b/9 [6]
t.+dur 12a/14
t.+ 12a/3, 13a/3 [2]
[ 9 ]
yabn t.+ Yaban turbu, acrga;
t.+ gl Yabani brtlen. Kr.
eceretl-ba, eceretl-am, gl-i
t.+ ulv Beyaz dut, tatl dut. Kr.
(Raphanus raphanistrum). Kr. rsn,

kerem, hn, esfdr, efys, b
va bgrtlen yemii. 12a/3

tt- ulv .13a/3
11a/1, 24b/7, 30b/6, 30b/15, 43b/8,
ttiy: <Ar. inko; kadnlarn gzlerine ektikleri
53b/9 [6]
srme. Kr. srme, aber, kul, ern.
t.+na 2b/9, 5b/20 [2]

[ 12 ]
yabn t.+na 2b/9, 5b/20 [2]
trek:
Turun aac. Kr. nrenc,
t. yapra 12a/10
[ 1 ]
t. 12a/15
13a/2,
bist. 5a/18
t. 12a/16
Kr. u etmegi.
12a/10,
drat.25b/19,51b/17 [2]
tbn: <Ar. Saman. Kr. aman. Bkz. tibn.
tder: <Far. Kuekmei; (Polygonum aviculare).
9b/20,
tom- trek Semizotu tohumu. Kr. semz
ot tom.
t.+ya 5b/17
t.+y 13a/8
[ 2 ]
t.+y dekek Bir deniz hayvannn
derisi. 13a/8
t. 12b/16
[ 1 ]
tom- t. 12b/16
trp: <Far. Bkz. trb.
t.+ 8b/5
[ 1 ]
yabn t.+ 8b/5
trunc: <Far. Turun; btn Akdeniz lkelerinde
yetien, kn yapran dkmeyen bir aa, naren;
t-nebt: t-nebt- rn Aa stleeni. Kr.

aac sdlgeni, tn-i rn.
t.+ 12a/7
[ 1 ]
t.+ rn 12a/7
tkrg(k): Tkrk, az salgs, salya.
t.+i 9a/17
[ 1 ]
adam t.+i nsan tkr, salyas.
543
Kr. ba 9a/17
t. 9a/21, 27a/3, 27a/12, 30b/14, 31a/6,
tl: Tyl.
33a/17, 33b/7, 48a/16, 48a/20, 48b/6 [10]
t. 26b/19, 27a/2 [2]
[ 10 ]
[ 2 ]
trke: Trke.
uzun t. kirpi Uzun tyl bir kirpi
t. 25b/13
eidi. Kr. sikene. 26b/19
[ 1 ]
uzun t. kirp Kr. sg. 27a/2
trkistn: Trkistana ait, Trkistanla ilgili.
trb: <Ar. Toprak.
t. 29b/2
t.+ 12a/4, 12b/10 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
serv-i t. ekirgeaya otu. Kr.
t.+ irmen 1. Renkli badana
cekirge aya, erneb. 29b/2
topra. 2-Bir aacn dal veya gvdesi
trk: <T.+Ar. Trklere ait, Trklerle ilgili.
zerine, ayn familyann daha iyi bir
t. 12b/21, 20a/16, 30a/20, 45a/9 [4]
trnden alnan dal, gz, tomurcuk vb.
[ 4 ]
paralar kaynatrma ii. Kr. a,
t. gyinek Trk gneyii. Kr.
au. 12b/10
a, berr hindub. 20a/16
t.+ ayd Sayda ehrinde bir
giy-y t. Sakz, sakz aacndan elde

edilen bir tr reine; (Pistacia
maaradan kan beyaz bir toprak.
lentiscus) .Kr. maak. 45a/9
12a/4
-i t. Yavan trnden bir bitki,
trbl-ay: <Ar. Deve dikeni bitkisinden elde
edilen zamk. Kr. deve dikeni am.
orsn. 30a/20
t. 12b/7
tiry- t. Mumya, mum gibi nesne;
[ 1 ]
trb-rdeh:
<Ar.
Bir
adadan
kartlan
bir tr ila. Kr. mmiy. 12b/21
ve
balgam sktrc zellii olan ifal bir toprak.

t. 12a/11
[ 1 ]
trms: <Far. Delice bakla, yahudi baklas, yaban

baklas; (Lupinus termis) . Kr. delce bala.
t. 11b/17
[ 1 ]
trbek: <Far. Bir eit siyah zm.

t. 24a/2
[ 1 ]
trmz: <Far. 1. Ac ve eki olan meyveler. 2. Hint

karpuzu. Kr. hind arpz.
t. 13a/15
rbh- t. Tilki zm, it zm;

neb-aleb. 24a/2
trbd: <Far. Trbit otu; (Conculvulus turpethum) .
[ 1 ]
trrec: <Ar. (Drrec) Tura kuu, keklik cinsinden
eti yenilen bir av kuu. Kr. turac u.
Kr. cebl-i heng.
t. 12a/4
t. 32a/8
aru t. Sar trbit, sar diken, sr
[ 1 ]
tr: <Far. 1. Eki, ekilik. 2. Turu. Kr. r, a.
d denilen bitkinin kk. Kr. cebl-i
t. 3b/1, 12b/20[2]
heng, rf- ebya. 32a/8

t.+i 12b/18, 12b/18 [2]
[ 3 ]
[ 2 ]
ttsi: Tts; buhar ve pulvarize ilalarn tedavide
kullanlmas, buhur.
t.+i afar Sar diken, sr otu
t. 24b/1
bitkisinin kk. Kr. cebl-i heng.

12b/18
tom- t.+i zerd Sr otu, sar diken
bitkisinin tohumu. Kr. cebl-i heng.
[ 1 ]
ty: Ty.
t.+lerine 17a/7
[ 1 ]
12b/18
trbze: <Far. Turp; (Raphanus sativus) . Kr. trb.

t. 11b/17
[ 1 ]
trk: Trk.
t.+ler 18a/21
[ 1 ]
trkce: Bkz. trke.
am: <Ar. Yemek, yenilen ey.

. 11a/5,19a/9, 27b/10,
52a/15,55b/9,55b/10, 55b/16, 57a/4, 57a/11
[9]
. uduruc stma Kusturan bir eit
544
stma. Kr. teb-i bz-gerdden. 57a/4

. siirmemek Sindirim bozukluu,
birmek. 34b/15
abat: <Ar. Yaratl, huy, karakter. Kr. mizc.
hazmszlk. Kr. ty, en-ne il
. 56a/18, 56a/19, 61a/8 [3]
eametr-reddiye.57a/11
pd-eden-i . Byk abdest bozma
rz-y . kem eden Midenin
kolayl veya zorluu. 56a/18
dolay yemek yiyememe. Kr. made
am istememek. 55b/9
.+ 55b/19, 57a/8 [2]
.+ 29b/17
[ 4 ]
ab: <Far. Kavun; (Cucumis melo) . Kr. avun.

. 35a/2
[ 1 ]
[ 11 ]
.+ fsid ok ve eitli yemek
afl: <Far. Kabuksuz mercimek. Kr. muaer
yemenin yol at mide bozukluu.
mercimek.
. 34a/8
57a/8
[ 1 ]
aban: <Gr. Dildamak ieinin dibi, salep kk,

tilkitaa otu, itkasar; (Orchis hircina). Kr. dil
a: Da.
ama iegin dibi, dilk aa.
. 2a/4, 2a/15, 3a/12, 5b/1, 6a/17, 6a/19,
. 34b/11
6b/6, 6b/13, 7b/13, 8b/17, 14a/21, 15a/6,
[ 1 ]
15a/11, 15a/17, 15b/10, 16a/15, 16b/13,
aban: Taban, ayan alt yz, aya.
16b/17, 18a/16, 20b/5, 23b/7, 23a/10,
.+ 3a/21, 57b/20 [2]
27a/20, 32b/19, 33a/9, 34a/2, 34b/17,
[ 2 ]
36a/10, 37a/14, 38a/10, 38b/1, 39a/13,
deve .+ 1. Devetaban, geni
42b/1, 42b/18, 43a/9, 43a/17, 50b/11,
yaprakl bir ss bitkisi (Phlodentron).
51b/7, 52a/20, 53a/9, 53b/7, 53b/14 [42]
Kr. uturz. 2. Devetaban denilen
. almas 43a/9
bir eit ban. Kr. umre. 3a/21,
. alc 6b/13
57b/20 [2]
. bazus 53b/7, 53b/14 [2]
ab: <Gr. Kuzu ptra, koyun otu, ftk otu, kask
. bdincnna 14a/21
butra; fe.
. encri 20b/5
otu, kzl yaprak; (Agrimonia eupatoria). Kr. uz
. bncn 15a/6, 15b/10[2]
. 34b/17
. erigi 51b/7
[ 1 ]
. ergi 5b/1, 43a/17 [2]
abb: <Ar. Bkz. debb.
. eegin rna 18a/16
.+lar 48b/5
. lun 52a/20
[ 1 ]
. kerefesi 23b/7
aber: bd-i aber Kzl st, salkm st;
. kerefesi am 42b/1
(Salix babylonica) . Kr. zl sgd.
. kerefesi amdur 42b/18
. 7b/20
[ 1 ]
bd-i . 7b/20
aber-n: <Far. Frenk zm, vez aac meyvesi,
kzl, mayho bir yemi. Kr. girebl.
. 34a/3
[ 1 ]
aber-zed: <Far. Nebat ekeri, lbet ekeri.
. 52a/15
[ 1 ]
nemek-i . Hac Bekta tuzu olarak
bilinen, dileri beyazlatmak iin
kullanlan bir eit tuz. Kr. c
bekda uz, mil-i endern. 52a/15
ab: <Ar. Piirme, piirilme, ila kaynatma.
.+ 34b/15
[ 1 ]
.+ eheb arap piirmek. Kr. arb
. kerefesi tom
3a/12, 6a/17, 23a/10,
38b/1 [4]
. kerefesi tomdur 8b/17
. nans 32b/19
. nanesi 2a/4, 15a/17 [2]
. kzi 53a/9
. pazus 15a/11, 16b/17 [2]
. pazusna 6b/6, 27a/20 [2]
. pelni 37a/14
. reyn6a/19,7b/13,16a/15 [3]
. suln 33a/9
. zmidr 50b/11
.
yarpuz
16b/13,
34a/2,
34b/17,
38a/10, 39a/13 [5]

. zeytn 36a/10
. amna 2a/15
.+da 36b/3
.+larda26b/16, 40b/20, 47b/15, 48a/6,
545
53a/4, 53a/21 [6]
sprz, evc- l, illetu-l.
yce .+larda 40b/20
58a/17, 60b/2 [2]
. ot Dalak otu, altn otu; (Ceterach
.+u 35a/7
officinarum) . Kr. altun ot, zeng-
[ 50 ]
dr, ariys. 25a/14, 34b/2 [2]
iki .+u mbeyninde 35a/7
. ii Dalakta olan sancl i, ur,
ahef: <Ar. Msr buday, Hint dars. Kr. hind
verem. Kr. verem-l. 62b/17
arus.
. 35a/4
alas: <Ar. Bir eit sedef. Kr. edef.

. 35a/9
[ 1 ]
[ 1 ]
ahaf: <Ar. Bkz. ahef.

. 35a/4
alay: Hayvan sr.

.+na 48a/12
[ 1 ]
am: <Ar. Baldran otu; (Conium maculatum) . Kr.
[ 1 ]
baldran.
uduz
. 34b/21
[ 1 ]
. 34a/4
[ 1 ]
alan: <Far. Eek marulu, yaban gneyii;
(Sonchus oleraceus). Kr. eek mrl, yabn

gneyigi.
[ 1 ]
al: Bkz. dal.
kpek
. 34b/18
. 35a/1
aum: <Ar. Sumak; (Rhus coriafia) . Kr. uma.
Kuduz
al: <Ar. Kzl zm. Kr. zl zm.
amn: <Ar. Bkz. am.

[ 1 ]
.+na
srmas. 48a/12
. 34a/19
[ 1 ]
.+ 23a/9, 41b/6 [2]
al: <Far. Yaban gneyii; (Sonchus oleraceus).
.+dur 10a/14
Kr.
.+n 12a/6
berr gyinek.
.+lar 8a/21
[ 5 ]
ala-: Dalamak; kpek, kurt gibi hayvanlar tarafndan
srlmak, dilenmek.
.-ma 60b/17, 61a/19 [2]
. 34a/18
[ 1 ]
al: <? Bkz. alas.
. 35a/10
[ 1 ]
uduz .-ma Kuduz kpek srmas.
al: <Ar. 1. Doum sancs. 2. Ate drc
Kr. al-kelb, gezden-i seg-i
zellii olan, deri hastalklarnn tedavisinde
divne. 60b/17, 61a/19 [2]
kullanlan deerli bir maden ve bu madenin tozu,
.-yana 24a/15
[ 3 ]
uduz .-yana 24a/15
ala: <Ar. Bir eit hurma. Kr. urm.
. 34b/19
[ 1 ]
ala(): Bkz. ala.
. 55a/3
[ 1 ]
. ars 55a/3
alaan: alaan dgen Isrgan otu; (Urtica) . Kr.
ran, keerne.
. 43a/21
[ 1 ]
. dgen 43a/21
ala: Dalak. Kr. l, sprz.
. 25a/14, 33b/20, 34b/2, 58a/17, 60b/2,
62b/17 [6]
[ 6 ]
. ars Dalak ars. Kr. derd-i
pudras; evren pulu,yeryldz. Kr. rsn, yr ylduz,

3. Tespih aac. Kr. tesb aac, ek.
. 7a/4, 34b/7, 34b/14, 60a/19 [4]
[ 4 ]
am: 1. <Ar. Tam, eksiksiz, kesintisiz. 2. Dam; ahr,
hayvan yiyeceinin sakland yer, ambar.
. 63a/21
.+lar 7b/1
[ 2 ]
am: <Ar. Tat, lezzet.
.+ 15b/5, 34a/14, 48b/13 [3]
.+nda 34a/17
[ 4 ]
ama: Damak, az boluunun tavan, taban.
.
19b/20,
29b/5,
31a/9,
34b/11,
40b/3,44b/16,48b/16,50a/20,55b/20[9]
[ 9 ]
. imek Damak imesi. Kr. evrm lehb. 55b/20
dil . iegi dibi Dildamak ieinin
546
dibi, salep kk, tilkitaa otu,
aym, gl-i srev, miskl-
itkasar; (Orchis hircina). Kr. dilk
cinn.4a/4, 5b/4, 6a/8, 6a/9, 7b/5,
aa, uyet-aleb, aban, mad,
7b/6, 9b/16, 10a/12, 11b/8, 29a/13,
evred. 40b/3, 44b/16 [2]
31a/6, 31b/7, 32b/10, 33a/15, 36b/7,
dil . iegi dibidr 29b/5
37a/9, 40b/19, 45b/13, 50b/4 [19]
dil . iegin dibi 31a/9, 34b/11,
ayva . ot 18a/20
50a/20 [3]
.+ya 7b/10
dil . iegin dibidr 19b/20
[ 22 ]
dil . ddkleri iek dibi 48b/16

amar: Damar.
ayva .+ya 7b/10

anbra: <Ar. Tambura; cura, bulgari, r,
. 49b/10, 56b/13 [2]

. kesilmek Damar kesilmesi,
yarlmas. Kr. betr-iryn. 56b/13
balama gibi telli ve algla alnan alglarn genel

ad.
. 2b/6, 28a/2 [2]
.+nda 59b/2
[ 2 ]
.+lar 58a/22
. l 2b/6, 28a/2 [2]
.+lar 34a/16
ap-: Tapmak, bir eye tutkun olmak, dknlk
aru .+lar 34a/16

.+larnu 56a/13
[ 6 ]
amla: Damla, yuvarlak biimde, ok kk miktarda
su vb. sv.
gstermek.
.-ar 24b/3
[ 1 ]
ar: Dar, yetersiz, az; skntl, g.
. 60a/11
. 57a/5, 57a/5 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
nefes . olma Nefes darl. Kr.
amla-: Damlamak.
.-r 6a/18
[ 1 ]
amr: <Far. Kene aac, kene otu; (Ricinus
communis) . Kr. kene aac, r.

. 34a/2, 34b/12 [2]
[ 2 ]
am: <Ar. Adet kan, hayz kan, himen zar kan.

. 55a/15
[ 1 ]
itibs- . Adet grememek, adetten
kesilmek. Kr. ay utulma.55a/15
amsl-bevl: <Ar. drara kamama, sidik tutulmas.
Kr. sidk utulma.
. 60a/19
[ 1 ]
n-nefes. 60a/11
araf: <Ar. Taraf, yn, yan.
.+nda 26a/6
[ 1 ]
aralds: <Gr. Kst otu, topalak otu ve bu otun
kknden elde edilen ila; (Costus) . Kr. us.

. 34b/16
[ 1 ]
arancmnis: <Gr. Baldrkara otu; (Aspelinum
adianthum) . Kr. baldr ara, persiyvn.

. 34a/8,35a/3[2]
[ 2 ]
ara: <Far. Pireboku, arlarn, kovanlarnn

deliklerini ve azn svamak iin yaptklar, siyaha
yakn renkte, yeil balmumu. Kr. pire bevli.
. 34a/5
[ 1 ]
ana: Dana.
. 4a/4, 5b/4, 6a/8, 6a/9, 7b/5,7b/6, 9b/16,
arayn: <Gr. Ariti Adasnda bulunan zehirli bir
10a/12, 11b/8, 18a/20, 29a/13, 31a/6,
aa zamk.
31b/7, 32b/10, 33a/15, 36b/7, 37a/9,

40b/19, 45b/13, 50b/4, 58a/19 [21]
. 34b/15
[ 1 ]
. burn Danaburnu, parmakta kan
arbans: <Gr. Da yarpuzu, yabani yarpuzu.
bir eit ban. Kr. dis, buramu.
Kr. a yarpuz.
58a/19
ayva . Ayvadana, ayvadene,
civanperemi, kovan iei, ak yavan,
barsama otu; (Achillea) . Kr. ovan
iegi, ermsy, emrsiy, emran,

brengbya, bynek, berencf, by-
mdern, burl-berber, abaurr, serat, uvl, ev, evmer,
. 34a/2
[ 1 ]
arryi: <Gr. Bkz. arbans.
. 34b/16
[ 1 ]
ar: <Gr. Yer hadisesi, eek turbu, yaban turbu,
acrga; (Raphanus raphanistrum). Kr. yr siki.
. 34b/17
547
[ 1 ]
arne: <? Buza otu. Kr. buza ot.
. 34a/20
[ 1 ]
aryn: <? ok iei ve meyvesi olan bir bitkinin
hekimlikte kullanlan ifal kabuu.
ula ii giciyik olma.

. 60a/18
[ 1 ]
ar: <Ar. Taze.
. 52b/18
[ 1 ]
. 35a/8
verd-i . Taze gl. Kr. tze gl.
[ 1 ]
arble: <Ar. yaprakl trfl otu; (Medicago
sativa) . Kr. drfl ot, berr iekl yonca.

. 34a/7, 34b/12 [2]
[ 2 ]
arestc: <Far. Tekir bal. Kr. ufacu bal.

. 34a/20, 35a/4 [2]
[ 2 ]
arf: <Ar. Ilgn aac; (Tamarix tetrandra) . Kr.

lun aac.
. 34a/1
[ 1 ]
arfe: <Ar. Gz kapann bir defa kapanp almas,
gz krpmak.
52b/18
arflan: <Gr. Bkz. arfln.
. 34a/1
[ 1 ]
arfln: <Gr. yaprakl trfl otu; (Medicago
sativa) . Kr. drfl.

. 34a/3
[ 1 ]
arn: <Far. Su kenarlarnda yetien, sar iekli,

boa dikeni gibi dikenleri olan yabani aspir ieinin
tohumu. Kr. berr afr tom, boa dikeni.
. 34b/14, 35a/5 [2]
[ 2 ]
arn: <Far. Su kenarlarnda yaayan bir ku; kzl
.+i 60a/15
[ 1 ]
.+i em Gz bebeinde krmz,
siile benzer bir leke olmas. 60a/15
arfyn: <Gr. Adam otunun kk; (Mandragora
autumnalis) . Kr. defn-i yezd kki.

. 34b/13
[ 1 ]
arfys: <Gr. Yer am, yer peliti, ksamahmut otu,
yer palamutu; (Ajuga chamaepitys). Kr. kemderys,

yr bell, amdur.
. 34b/7
[ 1 ]
aralds: <Gr. Bir tr ku. Kr. cinki u.
. 34a/21
[ 1 ]
aralris: <Gr. Pamuk; (Gossypium). Kr.
panbu.
. 34a/9
[ 1 ]
arumn: <Gr. Srme. Kr srme, kul.
. 35a/8
[ 1 ]
ara: <Far. Yaban gneyii; (Sonchus
oleraceus). Kr. berr gyinek.

. 34a/4
[ 1 ]
arn: <Ar. 1.ifal bir d tr. Kr. dl-ahr. 2.

Kuzu ptra; (Agrimonia eupatoria). Kr. uz
butra; fe, ab, b.
. 34b/9, 34b/18 [2]

[ 2 ]
aril-n: <Ar. Kulak iinde kant olmas. Kr.
veyik, ala veyik. Kr. btmr.

. 35a/3
[ 1 ]
ara: <Gr. Tbbi bir bitki tohumu.
. 33b/20
[ 1 ]
arliyn: <Gr. Deniz kenarnda yetien gnde
farkl renge brnen bir iek.
. 34b/1
[ 1 ]
arvun: <Gr. Bkz. urun.
. 35a/3
[ 1 ]
arl: <Ar. Bkz. arestc.
. 35a/5
[ 1 ]
arlan-: Darlanmak, sklmak, bunalmak. Kr. kerb,
am ekmek.
.-ma 61a/16
[ 1 ]
arl(): Darlk.
.+ 58b/18
nefes .+ Nefes darl. Kr. rab-
nefes . 58b/18
.+ndan 58b/6
[ 2 ]
nefes .+ndan 58b/6
arnle: <Ar. Bkz. arble.
. 34b/12
[ 1 ]
ar: <Gr. Bkz. ar.
. 34b/9
[ 1 ]
548
ar: <Gr. Yer hadisesi, eek turbu, yaban turbu,
18a/9,
acrga; (Raphanus raphanistrum). Kr. yr siki. Bkz.
20b/12,
ar.
28a/1,
. 34b/9, 34b/17 [2]
33a/20,
[ 2 ]
18b/5,
18b/6,
21b/16,
29b/9,
34b/7,
18b/13,
22b/12,
30a/10,
24b/6,
31a/18,
39a/13,
19a/11,
26a/4,
33a/12,
39b/3,
39b/6,
39b/21, 41a/12, 41b/19, 41b/20, 47b/12,
ar: <Ar. Yabani pamuk. Kr. panbu- berr.
49b/7, 51a/7, 51a/14, 52a/19 [49]
. 34b/10
a .+dur 13b/17,24b/6, 26a/4 [3]
[ 1 ]
a yuma .+dur 12b/1
arayr: <Ar. Yer solucan, halkallardan, nemli
bal bandan an .+dur 17a/17
ben isril zeytn drler bir .+dur
topraklarda yaayan bir solucan; (Lumbricus
barma miall bir .+dur 5b/16
. 34a/18
17a/10
[ 1 ]
hrmz bir aff .+dur 33a/12
aru: Dar; budaygillerden, kurakla dayankl bir
urs arnndan an .+dur 17a/16
bitki; (Panicum miliaceum) . Kr. rz, cvers, dan,
ibls aa drler bir .+dur 18a/9
elem, kencerr, gl.
ara .+dur 29b/9
. 6b/3, 14a/15, 22a/8, 22a/16, 32b/8,
at at .+dur 7a/4
46a/2 [6]
menfaatl bey .+dur 13b/9
. baana Dar baa. Kr. .
mdevver bir .+dur 30a/10
32b/8
siyh rengl bir .+dur21b/16,33a/20
. bana Dar ba. Kr. e-i
[2]
erzen. 22a/8
snger iinden an .+dur 17a/13
.+dur 44a/18
andal drler bir ara .+dur 20b/12
.+s 23a/10, 35a/4, 41a/5 [3]
.+ 3a/17, 6b/7, 7a/8, 7b/13, 10b/10,
hind .+s Msr buday, Hint dars.
16a/15, 17a/12, 17a/12, 17a/14, 17a/15,
Kr. ahaf, ahef, erre.23a/10,35a/4
17a/15, 17a/16, 17b/5, 17b/13, 18b/2,
[2]
18b/3, 18b/4, 18b/8, 18b/8, 18b/8, 19a/14,
yabn .+s Yaban dars. Kr.
20a/20, 20b/19, 24a/5, 24a/16, 24b/6,
arvyn. 41a/5
24b/18, 26b/2, 28a/1, 29a/18, 29a/19,
.+ya 2b/9, 61b/11 [2]
30a/4, 31a/15, 32a/9, 32a/21, 38a/18,
[ 12 ]
52a/14, 53a/10, 54b/16, 54b/16 [40]
arln: <Far. Horozgz bitkisi, ahududu, ldr;
ay .+ 6b/7, 10b/10, 24b/6 [3]
(Seseli tortuosum). Kr. urs gzi, ssliys.
bileg .+ 17a/15, 18b/8 [2]
. 35a/2
boyacl .+ 17a/12
[ 1 ]
cehennem deresi .+
a: Ta, kaya.
. 11a/8, 11a/9, 16a/2, 18a/4, 18a/5, 18a/5,
18b/10,
26a/5,
45b/1,
47b/16,
ama
53a/21,
emcek .+ 17a/14
bar,ezrul-ar. Bkz. a nas.
kpk .+ 38a/18
11a/9, 18a/5 [2]

. nas Ta knas, ta gl, talar
zerinde biten kna renginde boya
alya .+ 7b/13, 16a/15, 20a/20,

26b/2, 32a/9, 32a/21 [6]
an .+ 30a/4, 31a/15 [2]
kartan yosuna benzer bir madde. Kr.
mermer .+ 18b/4, 24a/5 [2]
ezrul-ar, nn-y urey, zehrl-
mns .+ 3a/17, 29a/19 [2]
acer, gl-i seng, arrnuan.16a/2,18a/5,18b/10,26a/5[4]
rst .+ 17b/5, 17b/13, 19a/14,

20b/19, 24a/16, 24b/18 [6]
. nasdur 45b/1
rst .+ 52a/14, 53a/10 [2]
. zerinde18a/4,47b/16,53a/21 [3]
.+dur 5a/8, 5b/16, 6b/7, 7a/4, 12b/1,
15a/9,
17a/8,
17a/10,
17a/11, 17a/12, 17a/13, 17a/13, 17a/14,

17a/14,
17a/16,
17a/17,
17a/21,
17a/16,
degirmen .+ 18b/8
. gli Ta gl. Kr. bahal-
13b/17,
.+
18b/2,18b/3,29a/18[4]
57b/15 [12]
13b/9,
17a/12, 28a/1
[2]
18a/3,
yem .+ 7a/8, 18b/8, 54b/16, 54b/16

[4]
ylan .+ 17a/15
.+dur 4b/9
mns .+dur 4b/9
549
.+na 17a/10, 29a/20, 42b/10 [3]
atlu: Tatl.
aya .+na 42b/10
. 12a/19, 15b/5, 28b/7, 30a/2 [4]
kbk .+na 17a/10
[ 4 ]
yem .+na 29a/20
. cekirdekl zerdl Tatl ekirdekli
.+nu 17a/17
kays, elma erii, tysz eftali. Kr.
[ 106 ]
tlnek. 12a/19
degirmen .+nu ufadur 17a/17

aa(): Taak; er bezi, erkeklik bezi, haya.
. deizlerden 28b/7
atul: <Far. Bkz. ttre.
.+ 3b/20, 8a/21, 18a/9, 19b/19, 20a/4,
. 14a/16
20b/9, 20b/10, 20b/11,28b/13, 29b/5,

31a/9, 34b/11, 38b/3, 40a/3, 44b/16, 55a/6
[ 1 ]
avar: Davar; koyun ve kei srs.
[16]
.+a 40a/18
[ 16 ]
[ 1 ]
.+ imek Er bezinin imesi. Kr.
.+a yapan kene Koyun ve keilere
msden-i ya. 55a/6
yapan bir eit kene, davar kenesi.
arab .+ Yabani soan, da soan,

sarmsak. Kr. yabn oan, belbs.
Kr. urd.40a/18
av: <Ar. Yarasa. Kr. yarasa.
8a/21
. 34b/20
dilk .+ Tilkitaa otu, itkasar;
(Orchis hircina). Kr. uyet-aleb,
[ 1 ]
avl: <Ar. Uzun.
saryn, evred, aban, gnd-i
.3b/14,25a/6,40b/2,47b/18,48b/1 [5]
seg. 19b/19, 29b/5, 31a/9, 34b/11,
rziyne-i . Develik otunun kk.
44b/16 [5]
Kr. mumre, develik dibi. 48b/1
dilk .+ ot 28b/13
zirvend-i . Develik otunun dibi.
ayvn .+ Hayvan taa. Kr.
Kr. develik dibi, arusgniy,
uyetl-mr. 20b/11
eresuny, l-ayye, murn.
urs .+ Horoz taa. Kr.
3b/14, 25a/6, 40b/2, 47b/18 [4]
uyetd-dk. 20b/10
.+dr 5b/5
ibls .+ drler bir adur

eytantaa denilen bir ta. Kr.
Bkz. acerl-arib, acerlvelde. 18a/9
[ 6 ]
zirvend-i .+dr 5b/5
avan: Tavan; (Lepus europeus). Kr. erneb,
akere, lr.
it .+ ttaa otu. Kr. uyetl-
. 3b/9, 6b/19, 37a/19, 47a/6, 47b/3 [5]
kelb. 20b/9
[ 5 ]
. aya drler bir otdur Tavanaya,
unduz .+ Kunduztaa otu ve

tavantopuu: 1.Top biiminde, gzel
alaeochytris). Kr. al-bar, fe,
kokulu, sar kr iei. 2.Krlarda biten
unduster-i ayr. Bkz. unduz
kk soyularak yenilen bir eit
yas. 20a/4, 38b/3, 40a/3 [3]
yabanl ot. Kr. lavn. 47a/6
avancl .+ Tavancltaa; siyah,
. ula Tavankula,
buhurumeryem, siklamen (Cyclamen
kat, ceviz byklnde bir ta,
coum). Kr. nl-erneb. 3b/9
kerkes ta, tavancl ta. Kr. kerkes,

ekitmekit.3b/20
ara: Dar.
.32b/16,57a/11,58a/5 [3]
[ 3 ]
avancl: Tavancl kuu; ou tavan avlamakla

beslenen kartal, akbaba vb. yrtc kular. Kr. ub,
artal.
. 3b/16, 3b/20 [2]
ara: <Ar. 1. Mersin yemiinin k. Kr.
. aa Tavancltaa; siyah, kat,
ufacu mersn yemii. 2. Hurma aac.
ceviz byklnde bir ta, kerkes
. 34b/5
[ 1 ]
ta, tavancl ta. Kr. kerkes,

ekitmekit.3b/20
arec: <Ar. Mersin cinsinden bir yemi. Kr. mrd.
. oyna Tavancltrna denilen
Bkz. ara.
bitki. Kr. asrls. 3b/16
. 35a/1
[ 1 ]
.+a 35b/16
.+dan 5a/8
550
[ 4 ]
aya(): Dayak, dayanak, denek.
.+ 22b/13
[ 1 ]
enrd- . 4a/17
: <Ar. Azgn, azm, asi; vahi, yabani.
. 3a/11, 6b/18, 38b/6, 47b/6, 52b/16,
54a/21 [6]
bn .+ obandaya, kuekmei,
. alca Da alc. Kr. helhelyn.
52b/16, 54a/21 [2]
. pire yavan Da yavan, sar
(Polygonum aviculare) . Kr. dss.
yavan, sar pelin Kr. efln,
22b/13
feyln. 3a/11, 6b/18, 38b/6 [3]
ay: <Gr. 1. Niatr, amonyak. Kr. nir. 2.
Yasemin iei; (Jasminum) . Kr. ysemen iegi.
Bkz. ayn.
. 34a/5
[ 1 ]
ayn: <Far. <Gr. Yaban yasemini; ho kokulu,
dikenleri gl dikenine benzeyen bir iek. Kr.
ysemen iegi.
. 34a/2
[ 1 ]
ayevs: <Gr. pleme otu; Ak pleme, (Helleborus
. sde gl Yabani bir gl. Kr.

lasl-ikll. 47b/6
.+sine 36b/21
[ 7 ]
her: <Far. 1. Oul otu, melisa, kovan otu;
(Melissa officinalis) . Kr. oul ot, bdrencbya. 2.

Ayt tohumu. Kr. ay tom.
. 34a/10
[ 1 ]
hir: <Ar. Temiz, pak.
[ 1 ]
olmak zere balca iki tr vardr. Kr. pleme, at

ot, arba.
. 34a/12
[ 1 ]
ayhc:<Ar. Tura kuu, keklik cinsinden eti
yenilen bir av kuu. Kr. turac u, trrec.
. 35a/10
[ 1 ]
aylfiyn: <Gr. 1. Kaya koruu; (Sedum). Kr. aya

oru. 2. Klr otunun bklmeyen, daha sert olan
bir cinsi, kargaaya, kuzgunaya; (Chenopodium).

Kr. lur otnu drlmezi, ara aya.
. 34a/6
[ 1 ]
. yumr Kr. pur. 56a/16

ek: <Far. Tespih aac, tespih als, in leyla;
(Melia azedarach) . Kr. tesb aac.

. 34b/14
[ 1 ]
lafr: <Gr. Bkz. lsferem.
. 34b/5
[ 1 ]
lebl-ubz: <Ar. Anason; (Pimpinella anisum) .

Kr. ansn.
. 34a/2
[ 1 ]
lib: <Ar. steyen, istekli; talebe, renci.
. 1b/14
ayn: <? Kuduz bceine benzeyen, zehirli bir
.+e 1b/14
bcek. Kr. uduz bcegi.
.+i 1b/2
. 35a/10
[ 1 ]
ayrl-mlk: <Ar. Tavus kuu; (Pavo) . Kr. vus
u.
. 34b/21
[ 1 ]
ayak: <? Bldrcn kuu; (Coturnix) . Kr. bldrcn

u.
. 34b/20
[ 1 ]
festler: <Ar.+? Bkz. tfisy.
. 34b/9
[ 1 ]
fs: enrd- fs Yapraksz, tohumlar kabuunun
iinde olan bir tr nohut. Kr. nod.
. 4a/17
[ 1 ]
Kr. pur.
. 56a/16
[ 3 ]
.+i ilm-i ebdn Beden ilmini
renmek isteyen kii. 1b/2
lfer: <Gr. Bkz. lsferem.
. 34b/6
[ 1 ]
lsferem: <Gr. Hint zeytini aacnn kk, kabuu
ve bu aacn yapra. Kr. hind zeytn yapra ve
dibin abu.
. 34a/19
[ 1 ]
lfes: <Gr. Tavus kuu; (Pavo) . Kr. vs u.

. 34b/21
[ 1 ]
ne: <Far. Tane. Bkz. dne.
. 19b/4, 19b/13 [2]
[ 2 ]
551
. ran Tanekran, kara pleme otu;
araca ot, arba- esved, l-i reng.
l: 1.<Ar. Maden parlatan sv, yaldz; cila vermek

iin kullanlan boya. 2. <Far. arap. Kr. arb,
amr.
19b/4, 19b/13 [2]
. 34a/4, 53a/15 [2]
ra: <Gr. Stleen bitkisinin tohumu;
[ 2 ]
(Euphorbia) . Kr. abbl-mlk, abbs-seln.
vara- . Altn varak; altn, gm
. 33b/20
veya baka madenler dvlerek
[ 1 ]
oluturulan ince, parlak yaprak. Kr.
tule: <Far. Bkz. ttre.

. 13a/4
[ 1 ]
altun vara. 53a/15

lsm: <Ar. 1. Tlsm, sihir, by. 2. Herkesin bilip
zemedii gizli ey, sr.
tl: <Far. Bkz. ttre.

. 15b/1, 15a/20[2]
[ 2 ]
tle: <Far. Bkz. ttre.
. 14b/12
[ 1 ]
arab vus: <? Nbetleri iki gnde bir tutan stma.
. 60a/17
[ 1 ]
vus: <Ar. Tavus kuu; (Pavo) . Kr. ayrl-mlk.

. 35a/1
[ 1 ]
. u 35a/1
vs: <Ar. Bkz. vus.
. 34b/21
[ 1 ]
. u Tavus kuu. Kr. lfes.
34b/21
ebr: <Far. Bambu ekeri; hintkam ekeri. Kr.
remdl-ayye.
. 24a/17
[ 1 ]
bk: <Ar. Kalbin ok hzl atmas, arpnt gelmesi.
Kr. yrek oynamas.
. 60a/17
[ 1 ]
br: <Far. Kzl incir. Kr. hdne.
. 33b/20
[ 1 ]
bb: <Ar. Tp bilimi, tababet.
.+a 1b/9
[ 1 ]
.+a mensb Tp bilimiyle ilgili.
1b/9
b: <Ar.
Kuzu ptra; (Agrimonia eupatoria).
Kr. arn, ab, uz butra; fe.

. 34b/18
[ 1 ]
l: <Ar. Dalak. Kr. ala.
. 33b/20, 55a/3 [2]
[ 2 ]
evc- . Dalak ars. Kr. ala

ars. 55a/3
. 35a/7
[ 1 ]
m: <Ar. Baldran otu; (Conium maculatum) . Kr.

baldran.
. 34a/1
[ 1 ]
mm: <Far. Sumak; (Rhus coriafia) . Kr. summ.

. 34b/21
[ 1 ]
nn: <Ar. nlamak, tnlamak.
. 58a/17
deviyy-i . Kulak nlamas. Kr.
tmek. 58a/17
.+i 60a/16
[ 2 ]
.+i g Kulak nlamas. 60a/16
nniye: <Ar. Grlt, patrt; nlamalar.
.+i 60a/18
[ 1 ]
.+i g Kulak nlamas,
uuldamas. Kr. ula gm gm
tmek. 60a/18
rna(): Bkz. rna.
.+
3b/19,
5a/16,
18a/16,
35a/13,35a/14,35a/15, 50b/13 [7]

[ 7 ]
ibls .+ eytantrna, an
ieigilerden, genellikle dalarda
yetien bir eit bitki; (Phyteuma).
Kr. m-i mh, afr-b, frll. 3b/19, 5a/16, 35a/15, 50b/13 [4]
kei .+ Keitrna, sar burak.

Kr. lfl-ar. 35a/13
teke .+ Teke trna. Kr. lftteys. 35a/14
a eegin .+ Da eeinin
trna. Kr. firl-umrlva.18a/16
rna: Trnak. Kr. lf, fr.
. 35a/13, 59a/1, 62b/1 [3]
. ars Trnak ars. Kr.
ran.59a/1
.+da 62a/14, 62b/6 [2]
552
[ 5 ]
.+ nibr Niaburdan kartlan
: D.
ifal bir toprak. 34b/4
.+ 53a/11, 53b/2 [2]
.+ sms Bkz. yn- ms.
[ 2 ]
34a/14
yn: <Ar. amur, balk.
.+ br 34a/17
.+ 19a/9, 20a/6, 20b/18, 21a/21, 21b/20,
.+ ms Kbrsta bulunan beyaz
34a/12, 34a/13, 34a/14, 34a/15, 34a/15,

34a/16,
34b/3,
34a/17,
34b/4,
34a/17,
34b/10,
34b/2,
34b/10,
bir kil. Kr. yn- ms, bey
34b/3,
opra
34b/11,
34b/12, 34b/20, 34b/20, 35a/6, 45a/14,

45b/12, 45b/14, 47a/19, 49b/18, 50a/11,
50b/7 [31]
[ 31 ]
.+ amer Krmz bir toprak. Kr.
yn- ermen.34a/17,34b/11 [2]
.+ afar By tutmadna inanlan
bir eit toprak. Kr. yr amur.
35a/6
.+ cezre Kbrs Adasndan
kartlan beyaz toprak. Kr. bey bir
amur, a camur. 34b/3
.+ ermen Ermeni memleketinden
ksm yal bir amur. Kr. yn-
amer. 34b/12, 49b/18 [2]
.+ frs irazdan kartlan
krmz bir toprak. Kr. rmz
topra. 34a/12
.+ orsn Horasandan gelen
beyaz bir eit toprak. Kr. a topra.
34a/16
.+ brs Kbrsta bulunan krmz
bir toprak. Kr. rmz opra.
34a/15
.+ mliy Mermere beyaz renk
vermekte veya mermeri cilalamakta
kullanlan, atee dayankl, billur gibi
parlak, beyazms bir balk, kil. Kr.
ynl-ar. 34a/13
.+ matm 19a/9, 50a/11 [2]
.+ matm Akdeniz'de Milyon
Kr. gil-i bemhere, gil-i marib, ley,
mare-i melne, avtiml-mlk,
avtml-bare, ynl-gh, yn-
umre. 20b/18, 21a/21, 21b/20,
34b/10, 34b/20, 45a/14, 45b/12,
45b/14, 47a/19, 50b/7 [10]
.+ matm ddkleri opra 20a/6
.+ matmu bedelidr 34a/15
.+ mekr Ak kil. Kr. a
camur.34b/10
.+ mr Msrda bulunan ifal bir
toprak. 34b/2
34b/3
.+ umre Kr. yn- matm.

34b/20
ynu-anem: <Ar. By tutmadna inanlan bir
eit toprak. Kr. yr amur, yn- afar.
. 35a/7
[ 1 ]
ynl-ar: <Ar. Mermere beyaz renk vermekte veya
mermeri cilalamakta kullanlan, atee dayankl,
billur gibi parlak, beyazms bir balk, kil. Kr.
yn- mliy.
. 34a/13
[ 1 ]
ynl-gh: <Ar. Akdeniz'de Milyon Adasndan
getirilen krmz bir amur. Kr. yn- matm.
. 34b/10
[ 1 ]
b: <Ar.Gzel koku, gzel kokulu nesne, gzel
kokusu iin srlen ey.
. 21b/5, 34b/13 [2]
[ 2 ]
snbl-i . Bir eit smbl. Kr. ar mun. 21b/5
bl-arab: <Ar. Mekke ayr; (Cynodon dactylon) .

Kr. mekke ayru.
. 34a/6
[ 1 ]
ds: <Gr. Tekesakal, keisakal; (Scorzonera,
tragopogon) . Kr. teke aalu ot.

. 34a/11
[ 1 ]
r: <? Kene tohumu; (Ricinus communis). Kr.

kene tom.
. 34b/12
[ 1 ]
: <? Hint fnd. Kr. bundu- hind.
. 34a/18
[ 1 ]
n: <Sr. Yabani prasa; (Allium porrum) . Kr.
berr pra.
. 34b/8
[ 1 ]
or: Doru; arpk kart; gerek.
t. 59a/20
[ 1 ]
our-: Dourmak.
.-ma 58b/10, 60b/6 [2]
553
[ 2 ]
[4]
olan .-ma 58b/10
. opala Domuztopala. Kr.
ouz: Dokuz.
aeryn, aergn, ubz-nec,
. 19b/14
ubzl-urd. 3a/20, 20a/3, 20b/16
[ 1 ]
[3]
. dipl Dokuzdipli, gelge, kar
ouzlan: Dokununca pis koku karan bir eit
iei, ssengillerden, beyaz ve pembe
bcek.
iekler aan soanl bitki;
.19b/10, 19b/12, 20a/11,
(Leuconium). 2. Marulcuk;
(Helleborus). Kr. gelgec, mrulcu,
20b/12,27b/9,43b/19, 46b/12 [7]

[ 7 ]
ar iegi.19b/14
. bcegi Dokununca pis koku
ola-: Dolamak, gezmek, gezinmek.
kartan bir bcek, domuz bcei,
.-ur 6a/4, 9a/9, 10a/3, 17a/6, 17b/2, 44b/7,
osuruk bcei, bok bcei. Kr. zd,
51b/19 [7]
zed, ufred, unfes, geverd, kere.

[ 7 ]
Bkz. ouz bcegi. 19b/10, 19b/12,
omalan: Domalan mantar, toprak iinde yumru
20a/11, 20b/12, 43b/19, 46b/12 [6]
biiminde yetien, yenilebilen bir bitki, yer mantar,
. urd Domuz bcei, bok bcei.
karakeme; (Tuber melanosporum) . Kr. dv.
Kr. sergen-gerdn. Bkz. ouzlan
. 22b/14
bcegi. 27b/9
[ 1 ]
opala(): Bkz. opala.
. mantar 22b/14
.+ 3a/20, 20a/3, 20b/16 [3]
onu: Donuk, mat, bulanka.
[ 3 ]
. 56a/5
ouz
[ 1 ]
. bitmek Bulank grme. Kr. ercen.
Kr.
ubz-nec,
[3]
ouz: Domuz. Kr. nzr.

3a/20,
Domuztopala.
aergn,
ubzl-urd. 3a/20, 20a/3, 20b/16
56a/5
.
.+
aeryn,
3b/21,
opala: Topalak, hnnapgillerden, yapraklarndan
9a/14,
20a/3,
20a/10,
20b/16, 21a/18, 21b/17, 22a/12, 23a/12,

25b/8, 31a/15, 36a/5, 37b/14, 44a/8[15]
yeil boya karlan bir bitki; (Rhamnus clorophorus
globosus). Kr. el, ferl-acil, ururn,
mk-i zebn, misk-i hind, rmset, sud, sud-i rk.

. 3a/12, 23b/20, 27a/12, 29b/15, 39a/5,
[ 15 ]
40b/7, 48a/10, 51a/15 [8]
. arana Domuzara,
kprtken; (Cyclamen) . Kr. bur-
hind . Hind topalak otu. Kr.
meryem. 9a/14
. bal
afsent. 3a/12
Domuz bal,
.+dur 6b/16
yunusgillerden bir memeli tr;
(Phocaena communis) . Kr. defln, kef-
[ 9 ]
oplu: Toplu; hepsi bir arada bulunan, toplanm.
ze, nzrl-bar. 20a/10, 22a/12,
. 61a/8
44a/8 [3]
[ 1 ]
. bcegi Dokununca pis koku
opra(): Bkz. opra.
kartan bir bcek, domuz bcei,
.+ 45a/6
osuruk bcei, bok bcei. Kr. ezk tesken, errc.
[ 1 ]
21b/17, 23a/12 [2]
maden .+ Maden bulunan toprak.
. iegi Domuz iei. Kr.

zehretl-mil. 25b/8
Kr. gerd-i sefl.45a/6

opra: Toprak. Kr. gil, camur, yn.
. dikeni Domuz dikeni, kurre dikeni,
. 12a/11, 20a/6, 26b/9 [3]
piik geveni, at geveni, obanyast,
altun . 26b/9
kar dikeni, kirpi otu; (Acantholimon) .
yn- matm ddkleri . 20a/6
Kr. enurs. 3b/21
.+dan 14a/12
. topala Domuz topala,
.+dur 12b/11, 20b/18, 34a/14, 34a/15,
krkboum otu, suut kk; (Cyperus
rotundus) . Kr. bur- meryem,
ubzl-m-genc, alamek, aren,

lc. 21a/18, 31a/15, 36a/5, 37b/14
40a/8 [5]
[ 9 ]
a ddkleri .+dur 12b/11
bey .+dur 34a/14
554
rmz .+dur 34a/15
.-an 57b/16, 59a/9 [2]
ora: Dorak otu, dereotu; (Anethum graveolens) .
.-ana 12a/12
Kr. eb, ivd.
slk .-ana 12a/12
. 14b/6, 25b/13, 30b/2, 31a/13, 40a/13,
.-maa 62a/7
43a/2 [6]
.-ma 58a/16, 59a/7, 60b/5 [3]
[ 6 ]
[ 7 ]
. ot 30b/2, 31a/13 [2]
slk .-ma Boazda balgam olmas,
. otna Msr dorak otu. Kr.
gck tutmas. Kr. dv-e-i be-l,
kerevy. 43a/2
zl, ulil-l. 58a/16, 59a/7,
berr . ot Yabani dorak ot. Kr.

zfer, rtk. 25b/13
60b/5 [3]
urenc: <Far. 1. Sln kuu; (Phasianus colchicus).

Kr. sgln. 2. Bir eit balk.
berr . otna 40a/13
. 34a/21, 34b/18 [2]
yabn . ot Yabani dorak otu. Kr.
[ 2 ]
rdk. 14b/6
oy: Toy kuu; bcek ve tane ile beslenen, eti iin
urnel: <? Gna denilen bir iek, gnebakan
ceervn.
devr-i amer.
avlanan, kzl tyl bir ku; (Otis tarda). Kr. ubr,
iei, ayiei; (Helianthus annuus). Kr. gn ,
. 14b/9, 16b/8 [2]
. 34b/19
[ 2 ]
[ 1 ]
urun: <Gr. Al yemii; (Crataegus). Kr. alc
. u 14b/9,16b/8 [2]
yemii.
oy-: Doymak.
. 35a/3
.-mama 1. Doymamak, tokluk

hissedememek. Kr. c- baar. 2. Tatmin
olamama, cinsel birlemede orgazma
ulaamama. Kr. ehvet-i kilye. 57b/5,
. 35a/1
[ 2 ]
Toynak;
ibiini andran bir ss bitkisi; (Amaranthus). Kr.

mr-i n, bstn-efrz.
59b/18 [2]
oyna():
[ 1 ]
urn: <Gr. Horozibii, krmz iekleri horoz
at,
eek
vb.
tek
trnakl
hayvanlarn trna.
.+ 3b/16
[ 1 ]
[ 1 ]
ut-: Tutmak.
.-an 45a/1, 55a/5, 56b/11, 56b/20, 57a/2,
57a/3, 57a/3, 57a/6, 57a/7, 57b/10, 57b/11,
avancl .+ Tavancltrna
57b/11, 59a/1,60a/17,61a/13,62a/10, 63a/8
denilen bitki. Kr. asrls.3b/16
[17]
arab .-an 45a/1
oz: Toz; ok kk paracklara blnm olan

herhangi bir madde.
.+dur 37b/8
[ 1 ]
degirmen cevresindeki .+dur
.-ana 56b/14
.-ma 55a/8, 55a/12, 55b/11, 56a/15,
56a/19, 56a/20, 57a/16, 57a/18, 57b/8,
58a/9, 59b/19, 60a/5, 60a/12, 61b/2 [14]
avafalanl .-ma 55a/8
Deirmen tozu. Kr. annr-r.
cin .-ma 57b/8
37b/8
uble: <Ar. Kzl st, salkm st; (Salix
sancu .-ma 56a/19, 60a/12 [2]
babylonica) . Kr. zl sgt.
ucu .-ma
. 34b/6
[ 1 ]
uda: Bkz. ua.

.+da 57a/13
[ 1 ]
uleb: <Ar. Su yosunu. Kr. u yosu.
. 34a/10
[ 1 ]
uma: Duma, ingin, nezle. Kr. alime.
. 58a/10
[ 1 ]
ur-: Durmak; var olmak; bir yerde olmak, bulunmak.
55a/12, 55b/11, 57a/16,
58a/9, 60a/5 [5]

uu .-ma 56a/15, 56a/20 [2]
.-mama 55a/11, 59b/3, 60b/21, 62b/12
[4]
.-mayan 62a/1
.-maz 35a/7, 55a/12 [2]
[ 39 ]
ut-: Tutamamak.
.-amama 56b/7
[ 1 ]
ay .-amama Adet kanamasnn
fazla olmas, durmamas. Kr. ay-
555
zenn. 56b/7
utal:
Tutkal;
maddelerden
deri,
elde
kkrdak
edilen,
vb.
hayvansal
katlap
sertleme
11b/2,16b/6, 25a/21, 25b/12, 25b/14,

26a/10, 35b/12, 41a/1, 44a/1 [15]
atun .+ Kadntuzluu; (Berberis
crataegina) . Kr. adn uzlu, abb-
zelliiyle tahta, kt vb. yaptrmaya yarayan
ulv. 16b/6
madde.
adn .+ Kadntuzluu, diken
.+a 43a/11
zm, ekimen, karamuk; (Berberis
[ 1 ]
crataegina) . Kr. aramu, aru aac,
utul-: Tutulmak, bir organ veya bir ey hareket
enberbrs, emberbrs, etrz, ars,
edemez olmak
enbers, eele, esferek, kemkem.
.-maa 57b/14
2a/3, 2a/8, 3a/4, 4a/3, 6b/12, 11b/2,
sidk .-maa 57b/14

.-ma55a/15,
56a/6,
56a/18,
57b/13,
58a/20,59a/6,
59a/15,
59b/3,
59b/12,
25a/21, 25b/14, 35b/12, 44a/1 [10]

adn .+ dibi 41a/1
adn .+ kki 3a/3, 25b/12 [2]
60a/20, 60b/3, 60b/16, 60b/17, 62a/6 [14]
adn .+ kkine 26a/10
vz .-ma 60b/17
burun .-ma
.+dur 3b/10, 31b/13 [2]
56a/18, 58a/20, 59a/6
adn .+dur 3b/10, 31b/13 [2]
[3]
.+na 3a/7
ciger .-ma 59b/12
[ 18 ]
dim .-ma 60b/16
adn .+na 3a/7
ay .-ma 55a/15
sidk .-ma
56a/6, 57b/13, 59a/15,
60a/20, 60b/3, 62a/6 [6]
ariys: <Gr. Altn otu, dalak otu; (Ceterach
officinarum) . Kr. ala ot, altun ot.

. 34b/2
.-ub 56a/4
[ 1 ]
[ 16 ]
ua(): Bkz. ua.
.+ 56a/10, 58a/3 [2]
la: <? Pamuk; (Gossypium). Kr. panbu.

. 34b/13
[ 1 ]
[ 2 ]
.+ urma Dudan kurumas.Kr.
uk-i leb. 58a/3
aaa .+ yarlma Alt dudan
yarlmas. Kr. efla. 56a/10
ua: Dudak.
ldn: <Gr. Tilki zm, it zm; (Solanum
nigrum ). Kr. dilk zmi, neb-aleb.

. 34a/8
[ 1 ]
nlus: <Gr. Mekke ayr; (Cynodon dactylon) .
Kr. mekke ayru.
. 60a/1
. 34a/11
.+da 59b/14
[ 1 ]
[ 2 ]
uz: Tuz. Kr. mil, nemek.
.7a/7,11a/21,29a/2,
31a/11,48b/5,49b/10,
49b/10,50a/14,52a/15 [9]
.+dur 20b/16, 47a/18, 48a/9, 49b/8 [4]
mehr .+dur 49b/8
.+ 48b/14, 52a/16 [2]
[ 15 ]
c bekda .+ Hac Bekta tuzu
olarak bilinen, dileri beyazlatmak iin
: <Far. 1. Pamuk; (Gossypium). Kr. panbu. 2.

Yer solucan, halkallardan, nemli topraklarda
yaayan bir solucan; (Lumbricus terrestris). Kr. yr

oulcan.
. 34a/9
[ 1 ]
ek: <Far. Papaan. Bkz. ayak.
. 34b/20
[ 1 ]
kullanlan bir eit tuz. Kr. nemek-i

aber-zed, mil-i endern. 52a/16
c bekt .+ 48b/14
uzlu: Tuzlu.
.34a/17,48b/13,49b/7 [3]
[ 3 ]
. bal Tuzlanm balk, salamura.
Kr. mer. 49b/7
uzlu(): Tuzluk.
.+ 2a/3,2a/8,3a/3,3a/4, 4a/3, 6b/12,
ubeb: <Ar. Yabani gneyik, hindiba, ac marul;
(Sonchus oleraceus). Bu bitkinin taneleri zerinde bir

zamk vardr. Buna yer sakz denir. Bu zamk akrep
ve bcek sokmalarnda panzehir olarak kullanlr.

Kr. berr gyinek, yabn gyinegi.
u. 37a/18
[ 1 ]
556
ubr: <Ar. Sedir aac cinsinden su kenarlarnda
u. kimi zmi 36b/12
biten bir aa. Kr. ve.
u. mersn yemiidr 34b/5
u. 35b/5
u. nesneler 59b/6
[ 1 ]
u. zm 36a/17, 44b/4 [2]
ubub: <Ar. Kakne, kanbil otu, gveyifeneri;
bir nev u. zm 44a/4

aru u. kkdr 49a/10
u. 37a/9
ufa(): Bkz. ufa.
[ 1 ]
u.+ 28b/19, 46a/4 [2]
uc: U, ky, kenar.
ebcehl arpz u.+ 46a/4
u.+lar 57a/9
u.+dur 17a/17
[ 1 ]
[ 3 ]
ucle: <Ar. Ekimi yourt. Kr. eki yourd, a.

u. 36b/18
degirmen anu u.+dur 17a/17

ufa: Ufak, kk.
[ 1 ]
u. 39a/19, 42a/14 [2]
ucmz-zebb: <Ar. Yaban zm, kzl zm;
[ 2 ]
(Delphinium staphisagria) . Kr. zl zm, mevz.
u. zm Ku zm. Kr. fi.
u. 36b/10
[ 1 ]
ucm-ebb: <Ar. Kk taneli ekirdeksiz zm,
39a/19
ura-: Uramak.
u.-mayan 49b/3
ku zm. Kr. ufacu kimi zmi.
[ 1 ]
u. 36b/12
oral
[ 1 ]
ucu: Bkz. uu. Kr. kerter.
u. 55a/12, 55b/11, 56b/11, 56b/14, 57a/15,
58a/9, 60a/5,61b/12,63a/8 [9]
u.-mayan
udur
Kr.
ub: <Ar. 1. Karaku, kartal, tavancl kuu. Kr.

artal. 2. Niadr, amonyak. Kr. nidr.
u. 35b/15
[ 9 ]
[ 1 ]
u. utma Sara nbeti tutmas,

epilepsi; cin tutmas. Kr. enc,
ur: <Ar. arap. Kr. arb.

u. 35b/21
ns, taabbl, yra- arden,
u.+ 36a/3, 37a/18, 37a/19 [3]
ar. 55a/12, 55b/11, 57a/15, 58a/9,
[ 4 ]
60a/5 [5]
u.+ dem Yabani nar aacnn
u-: Umak.
kk. Kr. yabn nru kki. 37a/18
u.-ar 23b/4
u.+ khn Kalbi kuvvetlendiren bir
[ 1 ]
macun. Kr. dl-ahr. 36a/3
uuu: Uucu.
u.+ rm Yabani mersin yemii
u. 17a/7
cinsinden bir yemi. Bkz. ure.
[ 1 ]
uu: Uuk; ateli hastalklar, ruhsal bunalmlar veya
korku sonucu genellikle dudakta beliren kabarck.
Kr. tenle.
37a/19
ure: <Ar. Yaban mersini cinsinden bir yemi.
Kr. berr mersn yemii.
u. 37a/19
u. 56a/14, 56a/20, 57a/14 [3]
[ 1 ]
[ 3 ]
uuvan: <Ar. Sr papatyas, srgz, mast
u. utma Sara nbeti tutmas,

epilepsi; cin tutmas. Kr. bar-i
beden, bftden 56a/14, 56a/20 [2]
u.15b/15, 22b/19, 34a/21, 34a/21, 34b/5,
36b/12,
44a/4,
58b/9, 59b/6, 59b/18 [13]

[ 13 ]
u. bal 34a/21
u. baldur 34a/21
u. cban 59b/18
u. dlek 22b/19

ppdya.
u. 2a/9
[ 1 ]
ufacu: Ufack, ok ufak, kck.

36a/17,
yre
ml-ar. 49b/3
44b/4,
49a/10,
ul: <Ar. Kadnlarda ocuk dourma zr, ksrlk.

u. 60b/10
[ 1 ]
ur: ur- khn Kalbi kuvvetlendiren bir macun.
Kr. dl-ahr.
u.+ 36a/3
[ 1 ]
u.+ khn 36a/3
557
u: <? Taze zeytin. Kr. ya zeytn.
orba. Kr. zerre.
u. 6b/21
u. 25a/19
[ 1 ]
u: - u Hint smbl; (Nardustachys
jatamansi) . Kr. sdec-i hind.
[ 1 ]
umll: <Ar. Bir eit bakla. Kr. bala.
u. 36a/6
u. 21a/4
[ 1 ]
[ 1 ]
ummn: <Ar. Okyanus, byk, engin deniz.
- u. 21a/4
u. 42a/7
ulam: 1. Sulak yerlerde yetien bir eit ot. 2. zm
[ 1 ]
ubuklarna rlen, ubuklardan geinen, asalak bir

bitki. Kr. kre.
u. derysnda 42a/7
umre: <Ar. mre.
u. 45b/11
u. 34b/20
[ 1 ]
[ 1 ]
u. ot 45b/11
yn- u. Akdeniz'de Milyon
ulama: Ulama otu, yaylgan otu, sarmak otu;
(Equeisetum ramosissimum) . Kr. ems, at uyru,
eneb-i l.
u. 3b/20, 23a/17 [2]

ulau: Bitiik; birbiri ardnca, arkas kesilmeksizin.
u. 55a/13, 57a/7 [2]
u. stma Nbetleri aralksz devam
Kr.
u. ana Undan yaplan bir a. Kr.

ardne. 2a/19
u. kepegi Un kepei. Kr. nele.
[ 2 ]
stma.
Kr. yn- matm. 34b/20

un: Un.
u. 2a/19, 51b/15 [2]
[ 2 ]
eden
es-sersm,
germ
peyveste germ.55a/13,57a/7 [2]
uley: <Ar. Brtlen yemii; (Rubus caesus) . Bkz.

el-uley. Kr. bgrtlen dikeni, bgrtlen yemii.
u. 35b/6
[ 1 ]
uleyl-kelb: <Ar. tburnu yemiinin dikeni. Kr. it
burn dikeni.
u. 35b/6
[ 1 ]
uleyl-uds: <Ar. Bkz. uleyl-kelb.
u. 35b/7
[ 1 ]
ulik: ulik-i ybis am sakz. Kr. am az.
Bkz. r- ybis.
u.+i 35b/10
[ 1 ]
u.+i ybis 35b/10
ulikr-rm: <Ar. Sakz, sakz aacndan elde edilen

u. 36a/1
[ 1 ]
ulik-: <Ar. Kara gnlk ya. Kr. ara
gnlk ya.
u. 36a/7
[ 1 ]
ulil-l: <Ar. Boazda balgam olmas, gck

tutmak. Kr. slk urma.
u. 60b/4
[ 1 ]
umac: Uma a, una su katlarak yaplan bulama,
51b/15
u.+dan 14a/2
u.+dan an kepek Un tldkten
sonra kan kepek Kr. ecr. 14a/2
u.+ 19a/2, 28a/15, 51b/21 [3]
aac u.+ Aa tala. Kr. aac
un. 51b/21
elekden geme buday u.+
nce,ibriim elekten geirilen buday
unu. Kr. avr. 19a/2
u.+na 16a/7
[ 7 ]
buday u.+na Buday unu. Kr.
n. 16a/7
uncid:<Ar. Kk taneli ekirdeksiz zm, ku
zm. Kr. u zmi.
u. 36a/16
[ 1 ]
unnb: <Ar. Hnnap, kzlide, vez aac; (Sorbus
aucuparis) . Kr. ln, lne, zefr.
u. 14b/10, 25b/3, 32a/12 [3]

[ 3 ]
u. yemii 32a/12
unul: <Ar. Ada soan; (scilla maritima). Kr.

yabn oan, aa oan.
u. 7b/13, 36a/15, 49a/20 [3]

baal- u. Yaban soan, adasoan;
(Urginea maritima). Kr. yabn oan,

aa oan. 7b/13, 49a/20 [2]
u.+ 11b/14, 50a/18 [2]

[ 5 ]
baal- u.+ mev Pimi ada
soan. Kr. bimi aa oan. 11b/14
558
mev-i u.+ baal Pimi ada soan.

Kr. bimi aa oan. 50a/18
37a/7
url-ar: <Ar. Altn ve gm lehimi. Kr. bre-i
unutsa: Unutkan, unutkanlk.
hind.
u. 61a/3, 62b/2 [2]
u. 36b/3
[ 2 ]
u.
[ 1 ]
olma
Unutkan
olmak.
Kr.
fermu, nisyn.61a/3,62b/2 [2]
url-ars: <Ar. Meyan kk; (Glycyrrhiza
glabra) . Kr. puyan dibi.

u. 36b/5
ur: Ur, tmr, yumru. Kr. deml, acere, lek,
[ 1 ]
mfende.
u.
58b/4,
58b/5,
58b/5,
59b/4,
60b/8,
61b/17, 62a/10 [7]
url-bey: <Ar. 1.Tilkitaa, itkasar, ko otu;
(Solanum nigrum) . Kr. bdn. 2. Kr. Hatem

iei aac. atem iegin aac.
u.+a 57b/7
u. 37a/11
u.+dur 59b/5
[ 1 ]
[ 9 ]
ur-: Vurmak; yansmak; ila srmek.
u.-ur 60a/10
ur-abn: <Ar. Zerdeal, Hint safran
(Curcuma longa). Kr. zerdeb. Bkz. ruz-
zafern.
[ 1 ]
u. 36a/2
uran: Urgan, halat, kaln ip.
[ 1 ]
u.+ 40a/16
usrdiyn: <Gr. Yabani sarmsak. Kr. yabn
[ 1 ]
yosul u.+ drler bir armaudur
armsa.
u. 2b/3
Yoksulurgan denilen bir cins
[ 1 ]
sarmak. Kr. leblb, armau.

40a/16
uruz: uruz ot Baayapra,sinir otu; (Plantago
major) . Kr. ayyl-lem.
usrn:
<Gr.
boku,
crf,
erime
dk. Kr. demr bo.
u. 16a/9
u. 2b/14, 5b/12 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
u. ot 16a/9
urk: <Ar. Kadnn adet grmesi, hayz.
u.+ 60b/11
usna: <Ar. adrua bitkisi ve zamk, kuzu
sarma; (Dorema ammoniacum) . Kr. ua, dne

dr.
u. 4b/14
[ 1 ]
[ 1 ]
u.+ ker Adeti ok gren kadn.
usr: <Ar. Glk, sknt, zorluk.
60b/11
ur: <Ar. Kkler, damarlar.
u.+
Demir
durumundaki madenlerin yzeyinde toplanan madde,
u. 56b/12
[ 1 ]
5b/3, 36a/3, 36a/4, 36b/5, 37a/7,
bmr- u. iddetli hastalk. Kr. gc
37a/13 [6]
ve iddetl astalk. 56b/12
[ 6 ]
u.+ bey Yabani hatmi iei
usrl-bevl: <Ar. drara kma zorluu, idrara
aac. Kr. berr atem iegin
kamama. Kr. sidk utulma.
aac. 36b/5
u. 60b/2
[ 1 ]
u.+ dr- hizem 36a/4 Meyan

kk. Kr. puyan dibi.
usrl-areket: <Ar. Hareket edememe. Kr.
u.+ dr- hm Mavi zambak kk;
areketsiz.
(ris lurida) . Kr. kk ssen dibi.

37a/13
u. 60b/13
[ 1 ]
u.+ amr Kzl boya elde edilen bir
usrl-vilde: <Ar. Doumun zor gemesi, dourma
kk, enlik kk. Kr. zl boya,
gl. Kr. gcile ourma.
elik.
36a/3
u.+ afr Zerdeal, Hint safran

35b/3
u.+ ecere-i hind Seredili otu;
u. 60b/6
[ 1 ]
usr- sul-meme: <Ar. ocuun eksik veya l
olarak domas.
u. 60b/7
[ 1 ]
559
usriyn: <Gr. am aac; (Pinus) . Kr. cam aac.

u. 5b/11
zamk; (Dorema ammoniacum) . Kr. dne dr,
laz-eheb, usna.
[ 1 ]
u.
u: Akl.
2a/9,
4b/14,
33a/13,
44a/9,
44b/9,
45b/20, 47b/6, 60a/19, 62a/7 [9]

u.+ 58a/2, 59a/18, 60b/15, 61a/7 [4]
[ 9 ]
[ 4 ]
u.+ gitmek Akln yitirmek,
kendinden gemek. Kr. m-
bftden, sekte, aye. 58a/2, 59a/18,
u. drler amdur 44b/9

u. am 44a/9
ubetl-mr: <Ar. zerlik otu; (Peganum harmala) .
Kr. yzerlik.
u. 37a/8
60b/15, 61a/7 [4]
[ 1 ]
ure: <Ar. z su.

u.+i 35b/14, 37a/6 [2]
u.+i derbend-i a Haha
bitkisinden elde edilen uyuturucu bir
madde, afyon. Kr. efyn. 35b/14
u.+i zerde-reng Sinameki dibi. Kr.
ubetl-alb: <Ar. 1. Koyunkran, kuzukran,
mayasl otu, yara otu; (Hypericum) . Kr. oyun

ran. 2. ksz olan idemi, sorncan aac;

srncn.
u. 36b/4
sin-y mekk dibi. 37a/6
[ 1 ]
u.+sidr 19b/2
ur dikenin u.+sidr 19b/2
u.+sin 1b/3
ubets-sab: <Ar. Yirteciler otu, yirticiler aya.

Kr. yirteciler ot.
u. 36a/11
[ 4 ]
[ 1 ]
uretl-mk: <Ar. Yaban bal. Kr. yabn bal.

u. 36a/1
una: <Ar. Palamut yemii. Kr. belmd yemii.

u. 36a/5
[ 1 ]
[ 1 ]
uretr-r: <Ar. Bir eit yonca. Kr yonca.

u. 36b/6
[ 1 ]
un: <Ar. Aa yosunu, ketencik, pelit. Kr. bell

yosu,
u. 2a/10
ufr: <Ar. Sere kuu.
[ 1 ]
u. 22a/14
[ 1 ]
dim- u. Sere beyni. Kr. serce
unn-dr: <Far. Davut veni, bir eit ven.

Kr. zf.
u. 5b/13
beynisi. 22a/14
ufrs-s: <Ar. Pamuk; (Gossypium). Kr.

panbu.
u. 35b/20
[ 1 ]
ufr-evk: <Ar. Bkz. ufrs-s.
u. 35b/18
[ 1 ]
ufrs-seb: <Ar. Bkz. ufr-evk.
u. 35b/19
[ 1 ]
utuus: <Gr. Karaan iei, karaba otu;

u. 2a/3
[ 1 ]
ull-ulv: <Ar. Meyan kk; (Glycyrrhiza
glabra) . Kr. puyan dibi.

u. 6b/19
[ 1 ]
ua(): ocuk. Bkz. ua.

u.+ 56a/14
[ 1 ]
ua: 1. Uak, ocuk. 2. Daneadr; adr ua ve
[ 1 ]
uturr: <Far. 1. Deve dikeni; (Alhagi maurorum) .
2. Yandak dikeni; (Ononis spinosa). Kr. yana
dikeni.
u. 4b/15
[ 1 ]
uturz: <Far. Devetaban, geni yaprakl bir ss
bitkisi; (Phlodentron). Kr. deve aban.
u. 3a/20
[ 1 ]
utm: <Ar. Bkz. utm, abum.
u. 36a/10
[ 1 ]
utm: <Ar. Yabani zeytin aac. Kr. a zeytn.
u. 36a/10
[ 1 ]
urid: <Ar. Rum smbl, salyan smbl, alaman
smbl, sultan smbl. Kr. snbl-i rm.
u. 36a/1
[ 1 ]
uv-: Uyumak.
u.-ma 58a/2
560
[ 1 ]
. 4a/10, 6a/6, 22a/17, 43a/11, 54b/11 [5]
gevde u.-ma Vcudun uyumas.
Kr. ufte-i eden-endm. 58a/2
54b/11 [4]
uyu: Uyku.
aac
4a/10,
22a/17,
43a/11,
. perverdesine 6a/6
u.+da
55b/2,
55b/7,
56b/16,
60b/18,
.+ 5a/1, 5b/14, 6a/14, 6b/1, 14b/11,
61a/5, 61a/7, 61a/13, 61a/17, 61b/8, 62b/9
23a/5,
27b/18,
28a/12,
29b/12,
30a/8,
[10]
35a/21,
35b/8,
36a/15,
37a/5,
37a/21,
[ 10 ]
48b/10, 50b/10, 53b/7, 53b/20, 54b/5 [20]
uyusuz: Uykusuz.
[ 25 ]
u. 59b/14
.+ belesn 29b/12
[ 1 ]
.+ belesn- m Mrver, olgun
uyu-: Uyumak.
meyveleri yenir ve dallarndan masura
u.-mama Uyuyamamak, uykusuzluk. Kr.
yaplan bir aa, kara mrver, melesir,
patlak, patlanga, yalankoz; (Sambucus
seher. 59b/14
nigra) . 35b/8
[ 1 ]
.+ b 37a/5
uyu-: Uyumak.
.+ fireng Kokar aa kk. 5a/1,
u.-ma55a/13, 61b/15 [2]
5b/14 [2]
[ 2 ]
.+ fireng drler aacdur 14b/11
uyuz: Uyuz. Kr. kevgn, nat.
.+ hind Hint d, Hindistanda
u. 57b/16, 61a/16, 61b/8, 62b/14 [4]
yetien bir d aac; (Lignum Aloes) .
[ 4 ]
Kr. encc, n, debdr, sindihn,
u. olma Rahimde olan kant, rahim
sefedhn, mend, misn, hest-i
uyuzu. Kr. akketr-ram. 57b/16
demn, het-i demn. 6a/14, 6b/1,
uyu: Beden uyuzu. Kr. arheb.
23a/5, 27b/18, 28a/12, 30a/8, 48b/10,
u.+a 60b/8
50b/10, 53b/7, 53b/20, 54b/5 [11]
[ 1 ]
uynl-baar: <Ar. Siyah, iri bir cins erik. Kr.
.+ ayye Sudanda panzehir olarak
siyh erik.
kullanlan bir ylan d. Kr. tiry.

37a/21
u. 35a/19
.+ ulv Meyan kk;
[ 1 ]
(Glycyrrhiza) . Kr. puyan dibi.
uza-: Uzamak.
35a/21
u.-ma 57b/18
ilan .+ 36a/15
[ 1 ]
der: <Gr. Su. Kr. u.
uzun: Uzun.
. 6a/19
u. 4a/21, 22a/4, 26b/19, 27a/2, 28a/17,

40b/18, 48b/9, 59a/17 [8]
u. kirp 28a/17
u. avundur 22a/4
u. i 59a/17
u. tl kirpi 26b/19
u. tl kirp 27a/2
u.+ 14b/4
Kr. ayu gli, verd-i ner, verdl-amr, cebrlahr, keyhiyn, kemhiyn, kehyn, meslbrrsn.
. 15b/20, 36b/2, 45a/3, 45a/11, 49b/20,
52b/20, 53b/3 [7]
.+dr 15b/14
[ 9 ]
[ 8 ]
uzv: <Ar. Bkz. uv.
dd-dara: <Ar. Kad aacnn kk; (Ferula assa-
u.+ 57a/1
foetida) . Kr. an.
[ 1 ]
. 36b/12
uv: <Ar. Organ.
[ 1 ]
u. 56a/4
u.+a 57b/5, 59b/10 [2]
[ 3 ]
[ 1 ]
du-alb: <Ar. Ay gl dibi, akayk, favaniya.
d: <Ar. d aac; ; (Aquilaria agallocha).
dl-ayye: <Ar. Sudanda panzehir olarak

kullanlan, meyan kkne benzeyen, ac bir kk,
ylan d. Kr. ilan d. Bkz. d- ayye.
. 36a/15
[ 1 ]
dl-ahr: <Ar. ifal bir d tr. Kr. nd,
561
kerkerhen, eklesr, b-i tarn- kh, blter,
rsiy: <Far. Beyaz zambak; beyaz susam. Kr. a
tand, tandest, arn, rar, ur- khn.
ssen.
. 2b/5, 9a/10, 11a/16, 12a/1, 12b/7,
. 4b/11
34b/9, 35a/19, 36a/3, 41b/1, 44a/12 [10]

[ 10 ]
[ 1 ]
sabd: <Far. Bir eit nilfer. Kr. nlfer.
dl-us: <Ar. ven, am veni. Kr. oan,
. 4b/3
am oan.
. 35b/11, 37a/20 [2]
[ 2 ]
[ 1 ]
sundiyn:<Gr. Sarmsak gibi kokan yabani bir
bitki, yarpuz. Bkz. usrdiyn.
dl-vec: <Ar. Egir kk. Kr. egir, vec, rul-
. 4b/16
eyger.
[ 1 ]
. 35a/18
[ 1 ]
dr-r: <Ar. 1. Kadntuzluu, diken zm,
karamuk; (Berberis crataegina) . Kr. adn uzlu,
aramu, gginek abu. 2. Egir kk. Kr. egir. 3.

Hind krlang otu; (Chelodonium majus). Kr.
sttnns: <Gr. Aykula denilen bir bitki, alba,
karaan; (Phlomis grandiflora). Kr. ayu ula.

. 3b/15
[ 1 ]
nn: <Far. am veni, ven. Kr. am oan.

. 3a/2
mmrn- rm.
. 35b/11
[ 1 ]
trn: <Gr. Bkz. anr.
[ 1 ]
. 7a/12
riyn: <Gr. Kuzu ptra, koyun otu, ftk otu,
[ 1 ]

uz butra; fe.
. 6b/7
[ 1 ]
: <Far. Ve.
. 1b/8, 25b/2, 49a/10, 51a/11 [4]
ml: <Gr. Davut peygamber ya, bulgar ya; bal
[ 4 ]
arab. Kr. arb- asel, duhn- asel.

. 4b/13
[ 1 ]
m: <? rtatan dlei, kargadvelei ebucehil
karpuzu; (Citrullus colocynthis). Kr. rtatan dlegi.

. 4b/15
[ 1 ]
nalin: <? Yapra mersin yaprana benzeyen bir
bitki, atdili.
. 4b/2
[ 1 ]
rinn: <Ar. Bkz. rnes.
. 35b/17
[ 1 ]
rfs: <Gr. Yabani kekik otu. Kr. yabn kekik ot.
. 2b/2
[ 1 ]
rnes: <Ar. Srkuyruu bitkisi; (Verbascum).

Kr. r uyru, mhzehrec.
. 35b/17
[ 1 ]
rml: <Gr. Bkz. ml.
. 6a/18
[ 1 ]
rs: <Far. Ard aac; (Juniperus) . Kr. arduc

aac.
. 4b/9
[ 1 ]
c: .
. 3a/17, 7a/6, 13b/13, 28a/10, 34a/3,
34a/7, 34b/1, 50a/15, 57b/11 [9]
[ 9 ]
. drl renge 34b/1
. edviyeden 13b/13
. gel tomdur Mahlep cinsinden
keli bir tohum. Kr. encukek.
7a/6
. u 50a/15
. yapralu
3a/17, 28a/10, 34a/3,
34a/7 [4]
ftden:<Far. Dmek; gemek.
. 55b/1
[ 1 ]
b- der-ikem . Karnda sv
birikmesi. Kr. arnda u gecmek,
istis. 55b/1
mm-byn: <Ar. Havale, epilepsi; hafakan
basmas. Kr. avafalanl utma.
. 55a/7
[ 1 ]
rbel-: Bkz. rper-.
.-b 61a/4
[ 1 ]
rper-: rpermek.
562
.-b 61a/14
[ 1 ]
srb: <Far. Kurun. Kr. urun.
. 3a/14
vez: vez; glgillerden, orta boylu bir aa; (Pirus
sorbus) ve bu aacn mumulaya benzeyen yemii.

Kr. karniy.
. 40a/21
[ 1 ]
.+i 3a/16
[ 2 ]
zer+: st.
.+i ste Kurun karbonat. Kr.
.+inde 5a/12, 7b/1, 8a/21, 14a/14, 14b/8,
urun stbeci. 3a/16
18a/5, 19b/15, 19b/16, 26a/1, 32a/7,
srf: <Far. Bkz. srb.

. 5a/17
34a/10, 35a/21, 36b/8, 37b/13, 45a/21,

47b/16, 53a/21, 57a/21 [18]
ayalar .+inde 45a/21
[ 1 ]
u .+inde 14a/14, 19b/16 [2]
st: st.
.+nde 2b/8, 8a/14, 11a/8, 11b/20,
u .+inde olan you 14b/8
15a/19, 15b/1, 26b/14 [7]
a .+inde 18a/5, 47b/16, 53a/21 [3]
.+ne 18a/13, 21a/7, 44b/7 [3]
.+ine 14a/2, 61a/6 [2]

[ 20 ]
[ 10 ]
yr .+ine yaylan otdur 14a/2
std: <Far. stat, bir bilim veya sanat alannda

stn bir yeri olan kii, usta.
.+a 1b/4
zil-: zlmek, incinmek, yaralanmak.

.-en 55b/4, 56b/2 [2]
[ 2 ]
.+dan 1b/8
.+ 4b/4
[ 3 ]
zim: Bkz. zm.

.+ 4b/11
[ 1 ]
.+ terkb 4b/4
ara .+ 4b/11
stbec: stbe, boyaclkta kullanlan zehirli, bazik

kurun karbonat. Kr. br, sipdb, ispindt, eng-i
zr: zere.
.+e1b/11,1b/12,1b/13[3]
muaffef.
. 4a/5, 5b/1, 10a/2, 26b/21, 27a/14, 28b/1
[6]
yanm . Yanm stbe. Kr.
sandis, serenc. 26b/21, 27a/14 [2]
.+i 3a/14, 3a/17, 5a/4, 28a/9 [4]
[ 10 ]
[ 3 ]
zm: zm; (Vitis vinifera).

.
6a/12,
6a/12,
6a/13,
6b/18,
7b/19,
10b/11, 11a/18, 13b/11, 14b/13, 22a/15,

24a/7,
24b/16,
25a/21,
25b/2,
34b/18,
35b/1, 36a/17, 36b/11, 36b/14, 37a/14,
alay .+i Kalay karbonat. Kr.
37b/2,
eng-i aff. 5a/4
39a/21,
urun .+i Kurun karbonat. Kr.
49a/2, 53a/6, 53a/7, 53a/20, 53b/3, 53b/20,
srb-i ste, yr, srb-i ste.
56b/7 [37]
3a/14, 3a/17, 28a/9 [3]
38a/6,
38b/13,
44a/4,
44a/11,
39a/11,
39a/19,
44b/4,
47b/10,
. aac zm aac, asma. Kr.
t-: tmek, taze msr veya buday atee tutup
entlis, zern, kerm, leffl-kerm.
piirmek.
6a/12, 22a/15, 25a/21, 44a/11, 47b/10

.-mek 22a/1
[5]
.-mesi 42a/17
. aacna 6b/18
[ 2 ]
buday .-mesi Buday tmesi.Kr.
al. 42a/17
trc: <Ar. Aa kavunu. Kr. aac avun, trunc.
. 2a/17, 2b/1 [2]
[ 2 ]
trciye: <Ar. Bkz. trc.
. 10b/16, 11b/16 [2]
[ 2 ]
bala- . Oul otu; (Melissa
talib-i . Oul otu; (Melissa
. cekirdegi 38b/13
. iegi zm iei. Kr. bahr-
engr, vel. 11a/18, 39a/21, 53a/20 [3]
. resi 13b/11
. ubu 37a/14
. ubunu yanm 24b/16
. upunu kki 24a/7
. uy 7b/19
. arb zm arab. Kr. enbls,
n, cemhr, fres. 6a/12, 6a/13,
14b/13, 39a/11 [4]
. rs 35b/1
. yapra 53a/7
563
. yapralar 10b/11
39a/21, 43b/4, 52b/11, 52b/12, 53a/2,
a . ubuna 53b/20
53b/4, 53b/7, 54a/11, 54a/17, 54a/18
ayu . 36b/14
[19]
bir nev ufacu . 44a/4
ilan .+i dibi 46a/10
ara . Kara zm. Kr. arbb
it .+i Kpek zm, tilki zm.
2. Brtlen; (Solanum nigrum) . Kr.
,vn. 38a/6, 53b/3 [2]

zl . Kzl zm. Kr. zebb, al,
fevris, engr- rb, seg-i engr.
fa, mevz. 25b/2, 34b/18, 36b/11,
3a/21, 26b/19, 27a/13, 28a/19, 38b/3,

43b/17 [6]
49a/2 [4]
it .+i bekmezi 49b/20
siyh . 53a/6
urd .+i Ay zm, ay zm.
siyh iri . 37b/2
Kr. ayu zmi, bes, ubriye.
ufacu . 36a/17, 44b/4 [2]
36b/14, 37b/21 [2]
ufa . 39a/19
u .+i Ku zm, kk taneli
.+e 38b/13
ekirdeksiz zm. Kr. ufacu zm,
zl .+e 38b/13
.+i
ucm-ebb, kim, imi, kinic.
3a/21, 3b/1, 6a/14, 10a/18, 18a/17,
36a/17, 42a/14, 44a/4, 44b/4 [4]
23b/13, 23b/21, 24a/3, 26b/19, 27a/13,

28a/11,
35b/9,
36b/14,
38b/8,
28a/19,
35b/9,
32a/15,
36a/13,
37b/21,
33b/1,
36a/17,
37b/21,
39a/19,
39a/21,
43b/17,
44a/4,
44b/4,
49b/20,
52b/11,
38b/3,
38b/3,
42a/14,
43b/4,
46a/10,
52b/12,
ufacu kimi .+i 36b/12
34a/9,
36b/12,
.+idr 50b/11
a .+idr 50b/11
.+inden 44b/9
it .+inden 44b/9
46b/18,
53a/2,
53b/4,
.+ine 13b/5
dilk .+ine 13b/5
53b/7, 54a/11, 54a/17, 54a/18 [44]

ayu .+i Ay zm, kurt zm, ay
zm, fundagillerden ahlat aac ya
.+in19a/12, 35b/5 [2]

[ 87 ]
da murdar aa olarak bilinen krmz,
it .+in dibin 19a/12
kk taneli yemiler veren, tyl bir
it .+in rmzsi 35b/5
bitki; (Arbutus uva ursi). Kr. urd

zmi, bes, ubriye, nebd-
dbb. 36a/13, 37b/21 [2]
zml: zml.
. 15a/6, 52a/8, 52b/6 [3]
[ 3 ]
dilk .+i Tilki zm, it zm,
. a zml a. Kr. crcniye, nil-
Patlcangillerden, 20-50cm
i revne. 52b/6
yksekliinde, baz ilalarn yapmnda
. aa 15a/6, 52a/8 [2]
kullanlan bir yllk otsu bir bitki;
(Solanum nigrum ), brtlen; (Rubus

caesus). Kr. rbh- nvk, rbh-
trbek, ldn, neb-aleb, fen,

lem, engr- rb, it zmi. 3b/1,
23b/13, 23b/21, 24a/3, 34a/9, 35b/9,
38b/8, 46b/18 [8]
ilan .+i Sarmak gibi etrafnda
olan aalara ve bitkilere sarlan,
salkmnda onar tane yemii bulunan
bir bitki, ren gl, ylan zm, ak
asma, ak sarmak, binkula, hsn-i
yusuf. Kr. ren gli, enblis lf,
bervniy, laul-ar, siyh-dr,
eceret-l, ariyetl-ced,
nebl-ayye fr, fi, falmns,
va: <Ar. Bkz. vaa.

v. 53a/16
[ 1 ]
vaa: <Ar. Sar gl. Kr. aru gl.
v. 53a/16
[ 1 ]
vabel: <Ar. Sn, da kz, yabani sr. Kr.
n, a kzi.
v. 53a/8
[ 1 ]
va: vak vak etmek Kulak uuldamas.
v. 58a/22, 58a/22 [2]
[ 2 ]
v. tmek va Kulak uuldamas. Kr.
kermetl-bey, hezr-fen, hezr-
deviyy-i d.
cen, hezr-gez, verclr, verd-i

lr. 6a/14, 10a/18, 18a/17, 28a/11,
32a/15, 33b/1, 35b/9, 38b/3, 39a/19,
58a/22
vad: <Ar.
Patlcan; (Solanum melongena) . Kr.
564
bncn.
v.+ nl ivit boyas cinsinden bir

v. 52b/19
bitki. Kr. vesme. 53a/19
[ 1 ]
v.+ l Altn varak; altn, gm
vahra: <Far. Horasani adyla bilinen yavan
oulcan aran, orsn.
altun vara.
trnden bir bitki, vahizek; (Artemisia cina) . Kr.
oluturulan ince, parlak yaprak. Kr.
v. 53a/1
[ 1 ]
va: <Ar. 1. Vahi, yabani 2. Bir tr sarmak;
oluturulan ince, parlak yaprak.
(Hedera helix) . Kr. armau.
53a/15
v. 12a/3, 44a/13, 53a/14 [3]

[ 3 ]
[ 6 ]
varat: <Ar. Yapraklar.
v. bgrtlen yemii Yabani brtlen
v. 23b/8
yemii. Dut; (Morus). Kr. tt. 12a/3
[ 1 ]
kemmn- v. ahtere otu; (Fumaria
-y le-i v. Sar iekli yaban
yoncas, yem bitkisi; (Medicago

officinalis) . Kr. htere. 44a/13
vaunmrn: <Far. Bkz. vahra.
yoncas. 23b/8
v. 53a/17
varal-kerm: <Ar. zm yapra. Kr. zm
[ 1 ]
vaber: <Ar. Beyaz gl. Kr. a gl.
yapra.
v. 53a/7
v. 53a/19
[ 1 ]
[ 1 ]
vak: <Ar. Stma. Kr. stma.
varal-ilf: <Ar. St yapra. Kr. sgd

yapra.
v. 63a/7
v. 53a/7
[ 1 ]
[ 1 ]
vad: <Ar. Atein yanmas, tutumas, kurutmak.
varal-ayl: <Ar. Bengilik otu yapra. Kr.
Kr. ur mul.
bengilik ot, ayrnl ot.
v. 53a/7
v. 53a/14
[ 1 ]
[ 1 ]
val: <Ar. Hurma kabuu. Kr. urm abu.
vasal-n: <Ar. Kulak kiri. Kr. ula kiri.
v. 53a/17
v. 53a/6
[ 1 ]
[ 1 ]
var: Var, yok kart, mevcut.

v.+dur
53a/15
altun v.+ Altn varak; altn, gm
7a/13, 17a/15, 23a/14, 23a/16,
vasa- gvrn-nal: Pireboku. Kr. pire bevli.

v. 53a/16
26a/7 [5]
[ 1 ]
[ 5 ]
var-: Varmak, ulamak.
v.-nca 55a/2
[ 1 ]
vara: <Ar. Ylanba, katr boncuu. Kr. ilan ba,
vaa: <Far. adrua bitkisi ve zamk, kuzu
sarma; (Dorema ammoniacum) . Kr. dne dr,

ua.
v. 53a/11
[ 1 ]
atr boncu.
v. 52b/19
[ 1 ]
vara: <Ar. 1.Yaprak, tabaka. 2. Yazmalarda her bir
yaprak. 3. ok ince altn levha.
v.+ 52b/19, 53a/3, 53a/15,53a/12,53a/15,
53a/19 [6]
v.+ ayme adr iei tohumu;
(Euryaleferox), ak karanfil. 53a/12

v.+ leb nar aacnn yapra.
vaza: <Far. Kurbaa. Kr. urbaa.

v. 53b/1
[ 1 ]
vazaa: <Far. Kaya keleri, bir tr zehirli kertenkele,
akrepldren.
v. 53a/20, 62b/10 [2]
[ 2 ]
v. oma Kertenkele srmas. Kr.
nehetl-vazaa. 62b/10
Kr. enr yapra. 53a/3
vh: <Ar. Vcutta bir yerin yrtlmas, yarlmas.
v.+ neyg Baa yapra, bedamar
Kr. bir yri yrtma.
otu, krksinir otu; (Plantago). Kr.
baa yapra.52b/19
v. 63a/6
[ 1 ]
565
vhbete: <Ar. Zayflk. Kr. aflik.
21a/13, 21a/17, 21a/18, 21a/21, 21b/2,
v. 63a/6
21b/2,
[ 1 ]
vad: <Ar. Bir tr sarmak; (Hedera helix) . Kr.

armau, leblb.
v. 53a/20
[ 1 ]
rziyne. 2. Bir tr sarmak. Kr. armau.

v. 13a/19
tom- v. Bir eit sarmak tohumu.

Kr. armau tom, ke tom.
13a/19
vn: <Far. Zayflk; tende gevemeler ve burumalar
meydana gelmesi. Kr. aflik ve sstlik.
v. 63a/6
[ 1 ]
Hz.
Muhammede
ve
Onun
soyundan gelenlere okunan dua.
1b/1, 1b/5, 1b/9, 1b/9, 1b/10, 1b/10,
1b/10, 1b/10, 1b/15, 2a/4, 2a/4, 2a/5, 2a/6,

2a/11, 2a/11, 2a/14, 2a/16, 2b/5, 3a/5,
3a/9, 3a/15, 3a/20, 3a/20, 3b/1, 3b/6, 3b/6,
3b/7, 3b/11, 3b/20, 3b/20, 4a/6, 4a/6,
4a/16, 4a/20, 4b/11, 5a/3, 5a/8, 5b/6, 6a/8,
6a/14, 6a/20, 6a/21, 6a/21, 6b/7, 6b/11,
7a/2, 7a/4, 7a/11, 7a/11, 7a/12, 7a/15,
7a/15, 7a/17, 7a/20, 7a/21, 7b/1, 7b/6,
7b/9, 7b/11, 7b/13, 7b/13, 7b/15, 7b/16,
7b/21, 8a/2, 8a/5, 8a/6, 8a/8, 8a/11, 8a/18,
8a/20, 8a/20, 8a/20, 8b/3, 8b/13, 8b/16,
9a/3, 9a/6, 9b/1, 9b/6, 9b/8, 9b/10, 9b/17,
10b/6,
10a/7,
10a/8,
10a/18,
10a/11,
10a/20,
10b/8,
11a/11,
10b/4,
11a/19,
10a/14,
10b/5,
11a/20,
11b/4, 11b/9, 11b/16, 11b/20, 12a/8, 12b/2,

12b/13, 13a/16, 13b/11, 13b/12, 13b/20,
14a/7,
14a/8,
14a/16,
14a/19,
14a/21,
14a/22, 14b/9, 14b/11, 14b/14, 14b/21,

15a/5, 15a/6, 15a/7, 15a/8, 15a/11, 15a/15,
15b/2, 15b/4, 15b/4, 15b/5, 15b/7, 15b/9,
15b/10,
16a/9,
16a/15,
15b/13,
16a/11,
16a/20,
15b/15,
16a/11,
16b/1,
16a/3,
16a/7,
16a/11,
16a/12,
16b/2,
16b/8,
16b/18, 17b/6, 17b/11, 17b/12, 17b/19,

18a/1, 18a/3, 18a/5, 18a/8, 19a/1, 19a/17,
19b/4,
19b/14,
20a/9,
25a/1,
25a/14,
23b/1,
21b/13,
22a/2,
22a/11,
22b/7,
22b/14,
22b/19,
23b/16,
23b/18,
23b/20,
25a/3,
25a/4,
25b/6,
25a/11,
25b/13,
25b/19,
25a/11,
26a/3,
26a/12, 26a/21, 26b/5, 26b/11, 26b/11,

28a/5,
19b/6,
19b/8,
19b/14,19b/15,
20a/13,
20a/14,
28a/5,
28a/18,
28a/19,
28a/20,
28b/3, 29a/3, 29a/6, 29a/8, 29a/9, 29a/16,

29a/17,
29b/6,
29a/20,
29b/11,
29a/21,
29b/1,
29b/2,
29b/16,
30b/6,
30b/8,
30b/9, 30b/12, 30b/12, 31a/4, 31a/7, 31a/8,

31a/10,
31b/1,
31b/2,
31b/3,
31b/19,
31b/20,
32a/1,
32a/9,
32a/14,
32a/15,
32a/20,
32b/2,
32b/6,
32b/7,
32b/19,
32b/19, 33a/5, 33a/7, 33a/9, 33a/9, 33a/15,
34a/20,
ve: <Ar. Ve.
10a/14,
23a/5,
34a/9,
[ 1 ]
10a/2,
22b/7,
21b/10,
22a/1,
33a/18, 33b/3, 33b/5, 33b/10, 34a/6, 34a/6,
v. 1b/1
v.
22a/12,
21b/8,
26b/13, 27a/2, 27a/5, 27a/18, 27b/6, 28a/4,
[ 1 ]
<Ar.
22a/1,
24a/12, 24a/14, 24b/3, 24b/19, 24b/20,
vln: <Far. 1. Rezene; (Foeniculum vulgare) . Kr.
ves-alt:
21b/3,
21b/20,
19b/11,
19b/14,
19b/15,
20a/3,
20a/14,
20b/1,
20b/1, 20b/2, 20b/5, 20b/20, 21a/3, 21a/4,
34a/10,
34a/13,
34b/12,
34a/14,
34b/19,
35a/4,
34a/19,
35a/8,
35a/9, 35a/20, 35b/10, 35b/11, 35b/12,

35b/16, 35b/16, 35b/20, 35b/21, 36a/10,
36a/11, 36a/12, 36a/14, 36a/18, 36b/2,
36b/4,
36b/14,
37a/8,
37a/21,
36b/6,
36b/6,
36b/16,
37a/9,
36b/6,
36b/21,37a/1,
36b/13,
37a/1,
37a/14,
37a/15,
37a/15,
37b/5,
37b/10,
37b/17,
37b/4,
37b/18, 37b/18, 37b/21, 38a/13, 38a/14,

38a/14, 38a/14, 38a/16, 38b/8, 38b/13,
39a/5,
39a/7,
39a/15,
39a/19,
39b/5,
39b/5,
39a/12,
39a/14,
39a/21,
39b/2,
39b/9,
39b/9,
39a/14,
39b/2,
39b/13,
39b/14, 40a/17, 40a/21, 40b/11, 40b/18,

40b/19,
41a/6, 41a/14, 41a/17, 41a/17,
41b/3,
41b/6,
41b/7,
41b/17,
41b/19,
42a/16,
42b/7,
41b/8,
41b/21,
42a/1,
42b/9,42b/21,
41b/13,
42a/2,
43a/4,
43a/12, 43a/19, 43b/1, 43b/3, 43b/4, 43b/5,

43b/14,
44a/5, 44a/12, 44a/16, 44a/21,
44b/6,
44b/14,
45a/3,
45a/8,
45a/12,
45a/15, 45a/16, 45a/20, 45b/5, 45b/11,

45b/19, 46a/2, 46a/3, 46a/6, 46a/8, 46a/10,
46a/11,
46a/14,
46a/17,
46b/6,
47a/2,
47a/13, 47a/13, 47a/14, 47a/14, 47b/8,

47b/10, 47b/13, 47b/19, 47b/20, 48a/2,
48a/2,
48b/13,
48a/9,
48a/13,
48b/17,
48a/20,
48b/21,
49a/3,
48b/13,
49a/7,
49a/11, 49a/19, 49b/4, 49b/18, 50a/10,

50a/15,
50a/15,
50b/5,
50b/8,
51b/7,
51b/12,
50a/17,
50b/9,
52a/9,
50b/3,
50b/5,
50b/17,
50b/20,
52b/7,
52b/11,
52b/12, 52b/12, 52b/15, 53a/5, 53a/15,
566
54a/1,
54a/3,
54a/5,
54a/8,
54a/13,
54a/15,54a/15,
54a/17,
54a/18,
54a/20,
54b/3,
54b/10,
54b/13,
54b/18,
55a/3,
[ 1 ]
vecar-rs: <Ar. Ba ars. Kr. ba ars.
v. 63a/4
55a/6, 55a/9, 55a/13, 55b/5, 55b/5, 55b/5,

56a/9,
56b/12,
57a/5,
57a/12,
57a/17,
57a/19,
57b/2,
57b/9,
57b/13,
57b/18,
57b/19, 58a/14, 58a/19, 58b/4, 58b/12,

58b/18,
59b/1,
59a/6,
59b/2,
59a/7,
59a/18,
59a/20,
60a/2,
60a/12,
60a/21,
60b/10, 60b/19, 61a/4, 61a/4, 61a/7, 61a/9,
[ 1 ]
veca-i fir-r fl-: <Ar. Rzgarda uzun sre
kalmaktan kaynaklanan souk algnl, tutukluk.
v. 63a/3
[ 1 ]
vel: <Far. zm iei.Kr. zm iegi.
v. 53a/20
61a/16, 61a/16, 61a/18, 61a/20, 61b/2,

61b/4, 62a/6, 62a/17, 63a/1, 63a/6, 63a/14
[518]
[ 518 ]
umcum v. umum 18a/8
vebrl-lu: <Ar. Deve yk. Kr. deve yki.
[ 1 ]
vende: <Far. Su teresi, su kerdemesi. Kr. kerdeme.
v. 53a/14
[ 1 ]
venje: <Ar. Gnlk aac; (Boswellia carteri). Kr.

gnlk, mul.
v. 53a/15
v. 53a/2
[ 1 ]
[ 1 ]
vec: <Ar. egir kk. Kr. egir kki.
venre: <Ar. Kenger sakz. Kr. kenger az.

v. 53a/14
v. 35a/18, 52b/18 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
veca: <Ar. Ar, sz. Kr. ar.
v. 62b/17
v.+ 62b/18
v.+ mefl Eklem ars. Kr. eler
ars. 62b/18
v.+i 63a/1, 63a/2 [2]
[ 4 ]
v.+i madere Rahim ars. Kr. ram
ars. 63a/2
v.+i sinn Di ars. Kr. di ars.
63a/1
vecal-zn: <Ar. Kulak ars. Kr. ula ars.
v. 62b/19
[ 1 ]
vecal-fem: <Ar. Az ars. Kr. az ars.
v. 63a/4
[ 1 ]
vecal-ayn: <Ar. Gz ars. Kr. gz ars.
v. 63a/2
[ 1 ]
vecal-ban: <Ar. Mide, karn ars. Kr. yrek
ars.
v. 63a/3
[ 1 ]
vecal-verek: <Ar. Kala blgesinde olan ar.
v. 62b/21
[ 1 ]
vecal-kebed: <Ar. Cier ars. Kr. ciger ars.
v. 63a/5
[ 1 ]
vecal-mene: <Ar. drar yolunda, mesanede olan
ar.
v. 63a/5
veny: <Ar. Zayflk, geveklik. Kr. sstlik ve

aflik.
v. 63a/1
[ 1 ]
verclr: <? Ylan zm, ren gl, akasma,
aksarmak, binkula. Kr. ilan zmi, ren gli.
v. 53a/2
[ 1 ]
verc: <Ar. Davut veni, bir eit ven. Kr. zf.
v. 53a/3
[ 1 ]
verd: <Ar. Gl; (Rosa). Kr. gl.

v. 25a/6
zrr-i v. Gonca, krmz gl. Kr.

once, rmz gl. 25a/6
v.+i 52b/18, 52b/20, 52b/21, 53a/5,
53a/10, 53b/3, 62b/19 [7]
[ 8 ]
v.+i ayn Gze inen beyaz perde.
Kr. gze a dmek. 62b/19
v.+i fer Gelincik
iei, gn
gl; (Papaver rhoeas) . Kr. gelinck

iegi. 52b/21
v.+i imr i kzl, d sar bir

gl, eek gl. Kr. eek gli. 53a/10
v.+i lr Sarmak gibi etrafnda
olan aalara ve bitkilere sarlan,
salkmnda onar tane yemii bulunan
bir bitki, ren gl, ylan zm, ak
asma, ak sarmak, binkula, hsn-i
yusuf. Kr. ren gli, ilan zmi.
53b/3
v.+i ner. Ay
gl, bir
567
akayk tr; (Peconia corollina). Kr.

ayu gli, du-alb.
v.+i n Zambak
ldrci v.+ler ldrc veremler.
52b/20
Kr. evrm, ber 55b/17
iei; yabani
v.+ 56a/8, 56a/9 [2]
sar gl. Kr. zanba iegi, berr aru

gl. 53a/5
v.+i ar Taze gl.
Kr. tze gl.
52b/18
verde: <Ar. Gelincik iei, gn gl; (Papaver
rhoeas) . Kr. gelinck iegi.

v. 53a/8
[ 13 ]
verem-l: <Ar. Dalak imesi, armas. Kr.
ala ii.
v. 62b/17
[ 1 ]
verend: <Far. rmcek. Kr. rmcek.
v. 53a/13
[ 1 ]
verd: <Ar. Nergis iei; (Narcissus). Kr. nergis

gli.
[ 1 ]
veren: <Far. Yabani gvercin. Kr. murl-hey.
v. 53a/19
v. 53a/8
[ 1 ]
[ 1 ]
verdl-c: <Ar. eftali ekirdei. Kr. eftl
verici: Verici.
v. 57b/12
ekirdegi.
[ 1 ]
v. 53a/3
uma v. stma Kusturucu stma.
[ 1 ]
verdl-ab: <Ar. Su teresi; (Nasturium officinale). .
Kr. u teresi.
v. 53b/5
57b/12
veril: <Far. Bermece denilen sakankura benzeyen,
harabelerde ve llerde yaayan, ba sakankurdan
byk olan bir hayvan. Kr. keler.
[ 1 ]
v. 53a/21, 63a/7[2]
verdl-fil: <Ar. i kzl, d sar bir gl, eek
v.+i 53b/1
gl. Kr. eek gli, ici zl aru gl.
[ 3 ]
v. 53b/1
v.+i mh Sakankur bal. Kr.
[ 1 ]
verdl-amr: <Ar. Ay gl dibi. Kr. ayu gli
saanr bal. 53b/1
verne: <Ar. Kuekmei; (Polygonum aviculare).

Kr. u etmegi.
dibi, du-alb.
v. 53b/4
v. 53b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
verds-sab: <Ar. tburnu yemiinin iei,
vermerere: <? Gbek ars. Kr. gbek ars.

v. 63a/7
itburnu gl. Kr. it burn gli.
[ 1 ]
v. 53a/5
[ 1 ]
verds-siy: <Ar. Bkz. verds-sab.
v. 52b/19
v. 53b/2
[ 1 ]
[ 1 ]
verem: <Ar. Verem; i, ur, ban. Kr. imek.
v. 56b/8, 57b/6, 59b/8, 59b/12, 62b/16 [5]
v. olma Verem hastalna
yakalanmak. Kr. -i mufer-i kebed,
ciger utulma. 59b/12
v.+i 62b/18, 62b/20, 62b/20, 62b/20 [4]
v.+i anere Boaz imesi. Kr.
v.+i iniyn Er bezlerinin imesi.
Kr. yas imek. 62b/20
imesi. Kr.
v.+ler 55b/17
v. 53a/11
[ 1 ]
vertc: <Far. Bldrcn kuu; (Coturnix) . Kr.

v. 53a/13
[ 1 ]
gendenesi; (Allium porrum) . Kr. it siki.
v. 52b/21
[ 1 ]
ver-harm: < Far.-Ar. Meyan bal. Kr. puyan bal.
bgrek ii. 62b/20

dil imek. 62b/18
ebe gmeci.
verr: <Far. Soanak, it siyegi, yaban prasas, da
boaz imek. 62b/20
v.+i ebn Dilin
vertc: <Far. Ebe gmeci; (Malva siylvestris). Kr.
bldrcn u.
v.+dr 62a/4
v.+i kilye Bbrek
vers: <Ar. Zerdeal; (Cucurma longa). Bkz.
zerdeb.
imesi. Kr.
v. 53a/9
[ 1 ]
vesir: <Ar. Dier.
568
v. 1b/2
ule v.-en bcek 18a/15
v.+den20a/19
v.-mez 7b/10, 26a/13 [2]
[ 2 ]
v.-seler 24b/1
vesenc: <Far. Da kinii; dalarda ta zerinde
v.-b 1b/13, 50a/15, 58a/17 [3]
biten limon gibi kokan bir bitki.
ad v.-b 1b/13
v. 53a/21
v.-r 7a/7, 10b/20 [2]
[ 1 ]
[ 10 ]
vesme: <Far. Kadnlarn kaynatp, zyle kalarn

boyadklar bir ta, rastk ta, ivit. Kr. rst a.
cevb v.-r 7a/7, 10b/20 [2]

vilyet: <Ar. l, byk ehir.
v. 53a/10, 53a/18 [2]
v.+de 27b/13
[ 2 ]
v.+inde 7a/18, 10a/1, 11b/6, 13a/17,
vesves: <Ar. Bkz. vesvese.
20a/5, 23b/7, 24b/4, 24b/17, 26a/12, 26b/1,
v. 62b/17
30a/1, 31b/18, 36a/9, 37b/1, 41a/1, 41a/5,
[ 1 ]
45a/18, 48a/3, 51b/10, 61b/11 [20]
vesvese: <Ar. Kuruntu, endie, phe.
[ 21 ]
v. 62b/17
anlaru v.+inde 20a/5
[ 1 ]
ina v.+inde 51b/10
v. rimek Endielenmek, kuruntu
ebl v.+inde 7a/18
yapmak. 62b/17
ermenler v.+inde 11b/6
vee: <Far. adrua bitkisi ve bundan elde edilen
am v.+inde 26a/12
orsn v.+inde 13a/17,30a/1,48a/3
dne dr.
[3]
v. 53a/16
r v.+inde 23b/7
[ 1 ]
mr v.+inde 31b/18,
veenc: <Far. Bir eit katrboncuu. Kr. atr

boncu.
sdn v.+inde 24b/4, 37b/1 [2]
v. 53a/18
sdn v.+inde olan zeytndur
[ 1 ]
10a/1
vele: <Ar. Beparmak otu; (Potentilla erecta) . Kr.
m v.+inde 24b/17
encbr, ayu ula.

v. 53b/4
yemen v.+inde 36a/9

virn: <Far. Ykk, harap.
[ 1 ]
v.+da 34b/15
veme: <Far. Bkz. vesme.
[ 1 ]
v. 52b/21
cezre-i v.+da Eski, yklm bir
[ 1 ]
ada. 34b/15
vene: <Far. Bkz. vee.
virne: <Far. Yklm veya ok harap olmu yap.
v. 53a/9
v.+lerde 4b/1
[ 1 ]
ver: <Far. Kurdeen, kantl alerjik bir tr cilt
hastal. Kr. urdeeni.
[ 1 ]
virc: <Far. Bkz. vrec.
v. 53a/13
v. 63a/2
[ 1 ]
[ 1 ]
veyer: <Ar. Ak gl, van gl, msr gl. Kr.
vn: <Far. Siyah zm. Kr. siyh zm.

v. 53a/6, 53b/3 [2]
bey gl.
[ 2 ]
v. 53a/6
vrec: <Far. Egir kk. Kr. egir kki.
[ 1 ]
v. 53a/1
vezek: <Far. Ak kavak aac.

v. 53a/17
45a/18 [2]
sad v.+inde 41a/1, 41a/5 [2]
[ 1 ]
vez: <Ar. drardan sonra gelen yapkan renksiz,

akc cisim, meni. Kr. men.
v. 62b/18
[ 1 ]
vr-: Vermek.
v.-en 18a/15, 48b/20 [2]
[ 1 ]
vz: dnec-i vz Andz otu tohumu. Kr. anduz
tom.
v. 22b/21
[ 1 ]
dnec-i v. 22b/21
vuhl: <Far. Ard aac meyvesi. Kr. arduc yemii.
v. 11b/19, 53a/11 [2]
569
[ 2 ]
tom- v. 11b/19
vul: <Far. Gnlk aacnn bir tr, mukl- mekk.
Kr. mul- mekk.
y. mercimegine 4a/14
y. mersni 48b/4
y. nrnu aac abu 24b/16
v. 53b/3
y. nrnu kki 46b/4
[ 1 ]
y. nrnu tom 16b/13

y. pras 46a/9
vur-: Vurmak, yansmak.
y. serv aac 49b/11
v.-ur 61b/19
y. servisi 44a/5
[ 1 ]
vuenc: <Far. adrua bitkisi ve bundan elde
edilen zamk, kuzu sarma; (Dorema ammoniacum) .
Kr. dne dr.
v. 53a/2
[ 1 ]
y. mercimegi 7a/5
y. snbli 38a/14, 49b/11 [2]

y. armsa 2b/3
y. oan
7b/4, 8a/20, 8b/2, 25b/14,
36a/15, 49a/20 [6]

y. alam 21b/7
yabn: <Far. Yaban, ssz arazi, dar.

y. 2b/3, 2b/9, 3a/18, 4a/14, 4a/18, 4b/3,
5b/20, 7a/5, 7b/4, 8a/20, 8b/2, 8b/5, 8b/18,
9a/11, 9a/15, 9a/16, 9a/18, 11a/1, 12b/16,
13a/14, 14a/11, 14a/17, 16a/4, 16b/13,
17a/2, 17a/3, 17a/5, 19a/7, 19b/1, 21b/7,
23b/8, 24b/7, 24b/16, 25b/7, 25b/14,
30b/6, 30b/15, 34a/6, 34a/19, 35a/12,
36a/2, 36a/15, 38a/14, 41a/4, 42b/2, 42b/9,
43a/18, 43b/8, 44a/5, 45a/9, 45b/7, 46a/9,
46b/4, 47a/3, 48b/3, 48b/4, 49a/18, 49a/20,
49b/8, 49b/11, 49b/11, 50a/4, 50a/11,
52a/2, 53b/9, 53b/15, 54b/19 [67]
[ 67 ]
y. balas 9a/11
y. bal 36a/2
y. dibi aacdur 49b/8
y. enrnu aacnu abu 42b/2
y. enrnu kki 48b/3
y. enrnu tom 13a/14
y. eegi 52a/2
y. gendenesine 9a/18
y. ggercini 50a/4, 50a/11, 54b/19 [3]
y. gyinegi17a/5,34a/6,53b/15 [3]
y. gneyigi 34a/19
y. hevici19a/7, 43a/18, 49a/18 [3]
y. hevici yapra 45b/7
y. hevicin nebtna 42b/9
y. hevicin tomna 12b/16
y. ardal 9a/16, 17a/3, 19b/1 [3]
y. kerefesi 16a/4
y. kednesine 4a/18
y. ker 14a/11
y. kincine 9a/15
y. aba 4b/3
y. aranful 25b/7
y. trb
11a/1, 24b/7, 30b/6, 30b/15,
43b/8, 53b/9 [6]

y. trbna 2b/9, 5b/20 [2]
y. trp 8b/5
y. arus 41a/4
y. yarpuz 35a/12
y. yoncas 23b/8
y. yoncas aru iekl 45a/9
y. yoncasnu aru ieklsi 17a/2
aru iekl y. yoncas 3a/18, 8b/18
[2]
aru iekl y. yoncasdur 14a/17
aru iekl y. yoncasna 47a/3
yabn: <Far.+Ar. Yabanla ilgili, yaban ait.
y. 2b/2, 6b/10, 7a/1, 8b/11, 13b/6, 14b/6,
16a/3, 21b/8, 23b/1, 32b/5, 37a/3, 37a/18,
38a/21, 44b/18, 51b/12, 52a/20, 54a/7,
54b/15 [18]
y. alca 44b/18
y. ggercin 32b/5, 54b/15 [2]
y. gyinek 8b/11
y. gl 52a/20
y. kekik 51b/12
y. kekik otna 2b/2
y. rmz sde gl 21b/8
y. oar edef 16a/3, 23b/1, 37a/3 [3]
y. oar edef am 13b/6
y. mersn 7a/1
y. nru kkine 37a/18
y. ppdya iegi
38a/21
y. sde rmz gl 6b/10
y. u teresidr 54a/7
y. ora ot 14b/6
y.+si 39b/11
[ 19 ]
oar edef y.+si 39b/11
yadaa: <Gr. Tespih bcei; (Armadillidium
vulgare) . Kr. tesb bcegi.

y. 54b/17
570
[ 1 ]
y. 63a/18
ya: Ya.
[ 1 ]
y. 25b/15, 26a/19, 26a/21 [3]

berr zeytndan olan
y.
25b/15,
26a/21 [2]
yadel-vec-i fl-n: <Ar. Kulak ars. Kr.

ula ars.
y. 63a/18
m zeytndan olan y. 26a/19
[ 1 ]
y.+dur 6a/19
y.+
8a/7, 22b/3, 23a/4, 23a/5, 24a/1,
24a/2,
27a/15,
27a/16,
28b/19,
35b/4,
42a/4, 43b/10, 46a/15, 46b/14, 50a/7 [15]

a ssen y.+ 23a/5
yadel-vec-i fs-sevd: <Ar. Bnyedeki sevd

(kara safra) miktarnn az ya da ok olmasna bal
ortaya kan hastalk. Kr. sevddan l olan
mara.
y. 63a/19
gl y.+ 24a/2
[ 1 ]
ic y.+ 8a/7
ara gnlk y.+
35b/4, 46b/14,
50a/7 [3]
yadel-vec-i f-afra: <Ar. Bnyedeki safra

miktarnn az ya da ok olmasna bal bir hastalk.
Kr. safradan l olan mara.
marama y.+ 46a/15
y. 63a/20
kz y.+ 28b/19
[ 1 ]
ran y.+ 24a/1, 43b/10 [2]
yade-i f illetl-lt: <Ar. Bnyedeki ahlt-
ran y.+ 22b/3, 27a/15 [2]
erbaadan
zafern y.+ 23a/4, 42a/4 [2]

zeytn y.+ 27a/16
y.+na 2b/17, 3a/10, 5b/20, 14a/1, 31a/8,
31a/8,
36a/6,
36a/8,
41b/21,
41b/21,
42b/12 [11]
belesn y.+na 5b/20
buyan dibin y.+na 36a/6
fstu y.+na 31a/8, 41b/21 [2]
fl y.+na 42b/12
fl- yemen y.+na 41b/21
ara gnlk y.+na 36a/8
ssen y.+na 2b/17
trb y.+na 3a/10
zafern y.+na 14a/1
y.+nu 47b/7
[ 31 ]
zafern y.+nu drdine 47b/7
ya-: Yamak.
y.-an 13b/7, 18a/13, 27b/8 [3]
gkden y.-an ar Kar. Kr. elc.
13b/7
y.-ar 12a/20, 21a/8, 31a/19,38a/18, 44a/10
[5]
[ 8 ]
yam: <Far. Ribas otu. Kr. rbs ot.
y. 54b/8
[ 1 ]
yadel-vec-ifl-balam: <Ar. Bnyedeki balgam
miktarnn az ya da ok olmasna bal bir hastalk.
Kr. balamdan l olan mara.
y. 63a/20
[ 1 ]
yadel-vec-i fd-dem: Bnyedeki kan deerinin
dier unsurlarla orantl olmamas halinde oluan
hastalk. Kr. andan l olan mara.
(Kan,
salya,
safra,
dalak)
birisinin
miktarnn az ya da ok olmasna bal ortaya kan

hastalk. Kr l illetinden olan mara.
y. 63a/17
[ 1 ]
ya: <? Bir eit kereviz. Kr. kerefes.
y. 54b/15
[ 1 ]
yamr: <Ar. At sinei. Kr. at siegi.
y. 54b/14
[ 1 ]
ya: <? Kereviz cinsinden bir bitkinin yapra.
y. 54b/3
[ 1 ]
ya-: Yakmak; srmek.
y.-ar 15b/3
y.-maz 29b/8
y.-salar1a/19, 37a/6, 37b/1, 42a/8 [4]
[ 6 ]
yaa: <? Maya. Kr. mya.
y. 54b/6
[ 1 ]
yas: <Far. Yabani gvercin. Kr. yabn ggercini.
y. 54b/18
[ 1 ]
yatn: <Ar. Kabak, kavun ve karpuz gibi dallar
yerde yaylan bir bitki. Kr. aba.
y. 54b/4
[ 1 ]
yainl-veled: <Ar. ocuk drmek.
y. 63a/21
[ 1 ]
ya: <Ar. Bkz. yatn.
y. 54b/18
[ 1 ]
yab: <Ar. Keklik kuu. Kr. keklik u.
571
y. 52b/18, 54b/2 [2]
y. 3b/1, 15b/16, 25a/5, 28b/9 [4]
[ 2 ]
[ 4 ]
yalabu: Parlak, ltl; gzel, sevimli.
y. dikeni Yandak dikeni. Kr. rh,
y. 15b/14
r-mihek, uturr. 3b/1, 15b/16 [2]
[ 1 ]
y. ot Yandak otu. Kr. rfe . 25a/5
aru iri y. iegi 15b/14

yala:
Yalak;
hayvanlarn
su
itikleri
yan(): Yank.
ta
veya
y.+ 57b/17
aatan oyma kap.
[ 1 ]
y.+larda 42b/17
od y.+ Ate yan. Kr. urn-
[ 1 ]
nr. 57b/17
yce y.+larda 42b/17
yan: <Ar. Yani.
yalama: Yalama, dudakta kan yara, uuk. Kr.
y. 2a/7, 2a/14, 2a/16, 2b/15, 2b/18, 3a/6,
sikunc.
3a/11, 3a/16, 4b/14, 5a/18, 5a/20, 5b/12,

y. 59b/14
5b/16, 5b/19, 6b/5, 7a/6, 7b/5, 7b/18,
[ 1 ]
9b/17, 10b/9, 11a/2, 11a/10, 11a/17, 13a/1,
y. mara 59b/14
yalc: Bkz. yal.
y. 15a/4, 46a/4 [2]
13a/9,
13a/10,
13a/10,
13a/20,
13b/3,
15a/7,
16a/14,
16a/17,
16b/3,
16b/14,
17a/1,
17a/4,
17a/5,
17a/20,
16b/14,
[ 2 ]
17a/21, 18a/14, 18a/20, 18b/15, 19a/20,
yal: Al. Kr. cesn, gec, kirec.
19b/3,
y. 14b/18
20b/8,
21a/1,
21a/11,
21a/20,
21b/16, 22a/3, 22a/9, 22a/18, 25a/5, 25a/7,
[ 1 ]
yalu: Bkz. yal.
y.+sdur 14a/19
25a/13,
25a/20,
25b/3,
25b/21,
26a/2,
26a/16,
26b/8,
29a/10,
29b/2,
29b/3,
30a/18, 30a/19, 30b/13, 31b/21, 32b/20,
[ 1 ]
32b/21,
33b/6,
34a/4,
kirec y.+sdur Kire als. Kr.
34b/18,
35a/2,
35a/18,
ca. 14a/19
35b/15, 36a/5, 36a/17, 36a/19, 36a/21,
yaluz: Yalnz.
y. 3b/15
36b/17,
36b/18,
38a/13,
38a/18,
34a/10,
35b/1,
36b/20,
38a/20,
34a/12,
35b/2,
37b/3,38a/9,
38b/5,39a/10,
[ 1 ]
39b/20,
40a/19,
40b/3,
yamt:<Ar. Bkz. yamr.
41a/13,
41a/15,
41a/20,
41b/1,
42b/18,
43a/19,
44a/3,
44b/16,
45a/8,
45a/11,
45b/3,
45b/3,
45b/20,
46b/4,
y. 54b/11
[ 1 ]
yan: Yn, taraf.
40b/7,
40b/17,
42b/6,
46b/10, 46b/17, 47b/6, 47b/18, 48a/10,
y.+nda 6a/5, 9a/8, 10b/15, 15a/10, 17a/6,
48a/15,
17b/2,
49b/6,
32a/17, 35a/7, 37a/15, 38b/18,
48b/7,
49b/9,
48b/21,
49b/15,
49a/3,
49a/16,
49b/21,
49b/21,
47a/5, 51b/18, 53b/21 [13]
50a/1, 50a/4, 50a/20, 50a/21, 50b/1, 50b/5,
[ 13 ]
50b/10,
50b/16,
51a/16,
52b/17,
52b/20,
53a/3,
islm y.+nda 35a/7
56a/3, 58a/13, 58b/5, 59a/1, 59a/8, 59a/17,
y.-m 12a/4, 26a/17, 26b/21,27a/1 [4]
59b/9, 59b/14 [160]
y.-m bar 12a/4
[ 160 ]
y.-m bar rnds 26a/17

y.-m 24b/16
[ 5 ]
zm ubunu y.-m 24b/16
yan: <Ar. Yemi, meyve. Kr. yemi.
y. 54b/15
[ 1 ]
yanda: Yandak dikeni, demirdelen, kaykran, kayk
iei, sabankran, yantak; (Ononis spinosa) . Dikenli,

pembe iekli bir bitki olup, kkleri idrar arttrc ve
ta drc olarak kullanlr.
52b/8,
53b/10,
53b/17, 54a/4, 54a/7, 54a/9, 54a/14, 54b/1,
yan-: Yanmak.
y.-m stbec 26b/21, 27a/14 [2]
52a/9,
53a/9,
yan: <Far. Peynir mayas, kursak mayas. Kr.

mya.
y. 54b/8, 54b/18 [2]
[ 2 ]
yana: Bkz. yanda. Kr. uturr.
y. 4b/15
[ 1 ]
yap-: Yapmak.
y.-arlar 8b/8, 41a/6 [2]
[ 2 ]
yap-: Yapmak.
572
y.-an 9a/4, 40a/18, 48a/8 [3]
51a/12, 52a/14, 52a/19 [25]
[ 3 ]
ay y.+na 40a/5, 47b/15 [2]
adama y.-an slkdr nsana yapan
baa y.+na 2b/20, 3b/4 [2]
kan emici bir hayvan, slk. Kr.
besbse ddklerin y.+na 38a/11
mikil. 48a/8
bezr-i an y.+na 8a/18
ayvna y.-an kene Hayvanlara
yr y.+na 52a/19
yapan kene. Kr. bend. 9a/4
kenec y.+na 51a/12
avara y.-an kene Davara yapan
kinz y.+na 52a/14
kene. Kr. urd. 40a/18
z y.+na 10b/17, 41b/9 [2]
yapra(): Bkz. yapra.

y.+
meneve y.+na 24a/6
4a/1, 4a/8, 4a/16, 4b/1, 4b/2, 4b/5,
mercimek y.+na 4b/1
4b/8, 4b/18, 8a/18, 8b/15, 8b/16, 8b/19,
mersn y.+na3b/7,4b/2,32b/6 [3]
9a/6, 9a/7, 9b/14, 10a/20, 12a/10, 12a/19,

14a/8,
14a/10,
15b/12,
16b/19,
19a/6,
19a/6,
19b/15,
21b/19,
23a/3,
23a/18,
nod y.+na 4a/16

pra y.+na 42b/13
seb y.+na 26a/10
23b/3, 24a/6, 28b/3, 28b/5, 29b/14, 32b/6,
sincan als y.+na 48b/13
34a/20, 35a/14, 35b/15, 38a/9, 38b/16,
sgt y.+na 47a/10
40b/9, 41b/6, 41b/9, 42a/19, 43a/7, 43b/8,

45a/6,
45b/7,
46a/10,
47a/10,
47a/20,
48a/6,
50a/6,
50b/17,
50b/17,
51a/12,
ssen y.+na 7a/11, 42a/19 [2]

zeytn y.+na 48b/13
y.+ndan 30b/11
51b/12, 52a/13, 52a/19, 52b/19, 53a/3,

53a/7, 53a/8, 54b/3, 54b/9 [64]
ay y.+ 45a/6
baa y.+ 4a/1, 8a/18, 8b/19, 16b/19,
40b/9, 52b/19 [6]
baa y.+ tom 4a/8, 4b/18, 8b/15,
9a/6, 9a/7, 38b/16 [6]
[ 91 ]
yapra: Yaprak.
y.3b/5,5b/2, 7b/12, 8a/18,
8b/12,9a/14,9b/15,10a/19, 12b/17,19a/11,
21b/4, 23a/12,23b/6,25b/4,
25b/11,43b/13,46a/17, 46b/14, 46b/20 [19]
gzlce y. 9a/14
bell y.+ 4b/5
siirl y. tom 8b/12, 12b/17 [2]
berr hevic y.+ 21b/19
sirli y. 23b/6
bezr-i benc y.+ 47a/20
siirl y. 3b/5, 5b/2, 8a/18, 9b/15,
bezr-i benc y.+ 41b/6
19a/11, 23a/12,25b/4, 43b/13, 46b/14
bir nev kerefes y.+ 54b/3
[9]
enr y.+ 53a/3
sirl y.10a/19, 21b/4, 25b/11,
ebcehl arpznu y.+ 8b/16,
46a/17 [4]
10a/20 [2]
er y.+ 35a/14
hind zeytn y.+ 23a/3, 34a/20 [2]
ara gnlk y.+ 50a/6
oar aac y.+ 50b/17
oar edef y.+ 9b/14
siirlce y. 7b/12, 46b/20 [2]

y.+da 4b/6
y.+dur 3b/15, 12a/10, 21a/5 [3]
y.+lar 10b/11, 25a/16,
26a/7,50b/21,51a/8,53a/4 [6]
rde y.+lar 25a/16, 53a/4 [2]
meryn y.+ 50b/17

nba aacnu y.+ 23a/18
seb y.+ 19a/6
sgd y.+ 53a/8
sgt y.+ 51b/12
uma y.+ 54b/9
zm y.+lar 10b/11
y.+larnda 9a/14
[ 30 ]
yapralu: Yaprakl.
y. 3a/17, 28a/10, 34a/4, 34a/7 [4]
[ 4 ]
trunc y.+ 12a/10

zm y.+ 53a/7
yabn hevici y.+ 45b/7
y.+dur 30a/10
y.+na 2b/20, 3b/4, 3b/7, 4a/16, 4b/1,
4b/2, 7a/11, 8a/18, 10b/17, 24a/6, 26a/10,
28b/5, 32b/6, 38a/11,40a/5, 41b/9, 42a/19,
42b/13, 47a/10, 47b/15, 48b/13, 48b/13,
c y. 3a/17, 28a/10, 34a/4, 34a/7 [4]

yaprasuz: Yapraksz.
y. 4a/17
[ 1 ]
yara: Yara.
y. 58b/14, 59a/7, 59a/21 [3]
y.+dur 57b/2
y.+lara 23b/3
573
[ 5 ]
yaran: Sarlk hastal. Kr. yaran.
38a/8, 38a/9, 39a/4, 48b/4, 49a/13, 49b/18,

54b/19 [33]
y. 63a/15
berr y. Yabani yarpuz. Kr.
[ 1 ]
balatl-ades, balal-azl,
yaralan-: Yaralanmak.
celcce, reng, zeng, uleycen,
y.-m 62a/16
felsegn, mikarm. 14a/22,
[ 1 ]
24a/4, 26a/6, 37b/15, 39a/4, 48b/4,
yarasa: Yarasa; (Vespertilio). Kr. arbz, arnubvr,
49a/13 [7]
yz, uff, r-za, av, m- kr.

y.
iri y. ri bir eit yarpuz. Kr. ar,
19b/9, 20a/16, 20b/11, 34b/20, 50a/19
[5]
alr.35a/16,37b/10 [2]
y.+a 8b/17, 10b/12, 16a/7, 33a/9, 39a/6
y.+nu 31b/2
[5]
y.+nu zibiline 31b/2
berr y.+a 8b/17, 10b/12 [2]
y.+ya 19b/2
bstn y.+a Bostani yarpuz. Kr.
[ 7 ]
yaraa: Bkz. yarasa.
y. 22b/3, 30b/21, 31a/19, 49a/3 [4]
[ 4 ]
amim. 16a/7
y.+ 5a/5, 5a/11, 5b/15, 7b/18,
16b/12,16b/13,34a/2,34b/17, 35a/12,
38a/10,38a/20,39a/13, 39b/19, 42a/3,
y. beynisi Yarasa beyni. Kr. dim-
49a/16, 50b/13 [16]
uff, maz- eb-pere. 22b/3,
[ 54 ]
49a/3 [2]
defne y.+ Defne yarpuzu. Kr.
y. bo Yarasa dks. Kr. r-z.
mundare.49a/16
31a/19
rma y.+ Su kenarlarnda yetien
y. sdi Yarasa st. Kr. r-za
bir tr yarpuz. Kr. abaul-m,
.30b/21
ftenc-i nehr. 16b/12
yarban: <Ar. Bkz. yett.
aranful y.+ Karanfil yarpuzu. Kr.
y. 54b/7
abil-fityn, felenc-i mk
[ 1 ]
fehlih. 5a/5, 5a/11, 5b/15, 38a/20,
yar: Yark.
39b/19, 42a/3, 50b/13 [7]
y.+lar 59b/21
a y.+ Da yarpuzu, yabani
[ 1 ]
yarpuz. Kr. aba- cebel,
yarl-: Yarlmak.
arbans, arryi,
y.-maa 60a/1
fulfulmn, ftenc-i cebel. 16b/13,
y.-ma 56a/10, 59a/20, 59b/15, 59b/20,
34a/2, 34b/17, 38a/10, 39a/13 [5]
60a/5 [5]
yabn y.+ Yabani yarpuz. Kr.
aaa ua y.-ma 56a/10
ufr. 35a/12
dil y.-ma 59b/20
yaz y.+ Yaz yarpuzu; su
y.-ur 57a/9
[ 7 ]
yarm: Yarm.
y.55a/11,58a/16,59b/16 [3]
teresi.7b/18
yaru(): Bkz. yaru.
y.+ 56a/15,59b/2,59b/16,60b/20 [4]
[ 4 ]
[ 3 ]
ba y.+ Ba yar. Kr. sim,
yarpuz: Yarpuz; iekleri birbirinden ayr halka
eceste, ikeste-i ser. 59b/2, 59b/16
durumunda, nane trnden, ksa sapl, az veya ok
[2]
tyl, gzel kokulu bir bitki; (Mentha pulegium) .
as y.+ Kask yar. Kr. fat,
Kr. bjne, perdne, beleyn, breng, aba, aba-
b-ya. 56a/15
tims, aba- aranful, aba- nab, avmarn,

al, a, uleycn, ultecn, fe, ftenc, fuly,
mala.
y. 2b/3, 4b/16, 8a/8, 8a/19, 9b/12, 11a/11,
13b/2, 14a/22, 17b/11, 17b/21, 18a/15,
18a/20, 19a/13, 24a/4, 26a/6, 27b/16,
30b/4, 33a/14, 33a/16, 35a/16, 37b/9,
37b/10, 37b/11, 37b/15, 38a/1, 38a/4,
a y.+ 60b/20
yaru: Yark.
y. 9a/6
[ 1 ]
arn y. tom Karnyark otu, pire
otu tohumu; (Plantago psyllium) , baa

yapra tohumu; (Plantago). Kr. ir
bezr-i an, baa yapra.9a/6
574
yafed: <? Sakz elde edieln bir tr gneyik, kenger.
pire y.+ 3a/11, 6b/18, 38b/6 [3]
Kr. kenger.
y.+na 35a/14
y. 54b/17
[ 10 ]
[ 1 ]
pire y.+na 35a/14
ya: Yass, yayvan ve dz.
y: <Ar. Arap alfabesinde ye harfi.
y. 13a/18, 23b/3, 34b/3, 34b/3 [4]
y.+ya 55a/2
y. dur ya [0]
[ 1 ]
y.+dur 13a/18
yavuz: Gl, etin; kt, fena.
[ 5 ]
y.+dur 18a/15
ya y.+dur 13a/18
[ 1 ]
ya: 1. Ya, taze. 2. Gz ya.

y.
yayl-: Yaylmak.
6b/21, 37b/12, 42b/1, 46b/7, 47b/10,
y.-an 14a/2
55b/21, 56a/1, 56a/3, 58a/20, 63a/10 [10]
[ 1 ]
y. oan 42b/1
yr zerine y.-an otdur 14a/2
y. r bo 37b/12
yayn:
yayn bal Yayn bal; (Silurus glanis).
Kr. cir.
y. zeytn 6b/21, 47b/10 [2]
y. 14b/18
terte y. zeytn 46b/7
[ 1 ]
y.+42a/11,46a/11,58b/12,60b/12[4]
y. bal 14b/18
[ 14 ]
gz y.+
Gz ya. Kr. eref.
yayla: Yaylak, otlak, yayla.

y. 15b/7
58b/12, 60b/12 [2]

an y.+ drler bir kkdr
[ 1 ]
42a/11,
yce y. yrlerde 15b/7
46a/11 [2]
yaz: Yaz mevsimi.
yall(): Yeillik.
y. 7b/18, 28b/3 [2]
y.+a 39b/5
[ 2 ]
[ 1 ]
y. yarpuz Yaz yarpuzu, su teresi.
yat-: Yatmak.
Kr. u teresi. 7b/18
y.-maz 55b/6
yazand: <Far. Sumak yapra, teter. Kr. uma
[ 1 ]
yapra, teter.
yata(): Yatak.
y. 54b/9
y.+ 59a/8
[ 1 ]
[ 1 ]
olan y.+ Olan yata, dlyata.
yazma(): Yazma, elle yazlm kitap.

y.+um 1b/9
Kr. zeh-dn, ram. 59a/8
[ 1 ]
y: <Ar. Arap alfabesinde ye harfi.
ybe: <Far. Kara gnlk bitkisi. Kr. ara gnlk.
y. 63a/15
y. 54b/19
[ 1 ]
[ 1 ]
arf-i y. 63a/15
ybis: <Ar. Kuru zellie sahip nesne.
yavru: Yavru.
y.25b/18, 26a/15, 35b/10, 35b/10 [4]
y.+s 38b/8, 38b/19 [2]
[ 4 ]
[ 2 ]
ggercin y.+s Gvercin yavrusu.
r- y. 35b/10
Kr. fer-y amm, feril-amm.
ulik-i y. 35b/10
38b/8, 38b/19 [2]
zift-i y. 25b/18
yavan: 1. zel kokulu, ac, kaynatlp suyu em
zf-y y. 26a/15
olarak iilen bir ot. 2. Yakacak olarak kullanlan bir
ybise: ma-i ybise Kara gnlk yapra.

y. 50a/6
ot. 3. Sprge yapmaya yarayan bir ot. Kr. am.
[ 1 ]
y. 13b/12, 22a/11 [2]
ma-i y. 50a/6
aru y. 22a/11
y.+ 3a/11, 5b/19, 6b/18, 22a/11, 30a/15,
ybisl-ban: <Ar. Bnyenin susuz kalmas,
38b/6, 53b/19 [7]
kabzlk.
pire y.+
Pire yavan, sar yavan
otu; (Artemisia). Kr. herbe, fln
5b/19, 22a/11, 30a/15, 53b/19 [4]
y. 63a/21
[ 1 ]
ybisl-mizc: <Ar. Byk abdeste kamama,
575
kabzlk. Kr. mizc urul.
anem.
y. 63a/15
y. 7a/17
[ 1 ]
[ 1 ]
yt: <Ar. Yakut, eitli renkleri olan kymetli bir

ss ta.
al- y. 7a/17
yebr-anem: <Ar. Adam otu, kan kurutan;
y.+ 54b/16
y. 54b/5
[ 1 ]
[ 1 ]
y.+ abe Yeim ta. Kr. yem
yefn: ebr-i yefn Dericilerin boya elde etmek
a. 54b/16
iin kullandklar, gk rengi bir iektir.
ysem: <Far. Bkz. ysemen.
y. 6a/21
y. 43a/17, 52b/17, 54b/1 [3]
[ 1 ]
[ 3 ]
gl-i
y.
Yasemin
iei.
ebr-i y. 6a/21
Bkz.
ysemen. 43a/17
ysemen: <Far. Yasemin iei; (Jasminum). Kr.
yehd: <Ar. Yakub (A.S.) n byk olunun ad.

y.+u 17a/10
secl, sel, sl, sicil, ayn, ay, ram, gl-i
[ 1 ]
ysem.
acer-i y.+u
y. 9b/8, 27a/4, 27a/9, 27b/15, 29b/11,
34a/3, 34a/5, 35a/11, 35a/17, 36a/1, 43a/17,
52b/13, 52b/17, 54a/19 [14]
[ 14 ]
17a/10
yehdiye: bala- yehdiye Hatmi iei aac;
(Althaea officinalis) Kr. atm.

y. 11a/12, 31b/15 [2]
[ 2 ]
y. iegi 27a/4, 27a/9, 27b/15, 29b/11,
bala- y. 11a/12
34a/3, 34a/5, 35a/11, 36a/1, 43a/17,
evket-i y. Deve dikeni, peygamber
52b/17 [10]
dikeni; (Alhagi pseudalhagi) . Kr. deve
berr y. Yabani yasemin. Kr.
dikeni. 31b/15
behrmec, ayn. 35a/17

berr y. iegine 9b/8
yek-rz: <Far. Bir gnlk.

y. 56b/20
ysemn: <Far. Bkz. ysemen.
[ 1 ]
y. 5a/3, 51a/5, 54b/1, 54b/5 [4]
teb-i y. Nbetleri her gn tutan stma.
y. iegi Yasemin iei. Kr. ysem,
Kr. her gn utan stma. 56b/20
ysemn, el-ben 54b/1, 54b/5 [2]

y.+i 54b/12
yel:<Ar. Dendi, sylendi.

y. 30a/7
[ 5 ]
[ 1 ]
y.+i berr zerlik iei. Kr.

yzerlik iegi. 54b/12
ysemn: <Far. Bkz. ysemen.
y. 54b/5
yelcc: <Far. Hint d, Hindistanda yetien bir d

y. 54b/5
[ 1 ]
y.+ 54b/14
[ 2 ]
y.+ berr zerlik iei. Kr.
yzerlik iegi. 54b/14
yels: <Far. ksz olan idemi, sorncan aac;

srncn.
y. 52b/17, 54b/1 [2]
yebrn: <Sr. Vcudun baz yerlerinde sv

toplanmas. Kr. istis, lam.
y. 63a/16
[ 1 ]
[ 2 ]
yelncc: <Far. d aac; (Aquilaria agallocha).
Kr. d aac.
y. 54b/11
yebr: <Ar. Bkz. yebr.

y. 7a/17
[ 1 ]
[ 1 ]
yem: Yem, hayvan yiyecei.
y.+i 45b/8
al- y. 7a/17
[ 1 ]
yebr: al- yebr nsan kk denilen, kk
kz y.+i kz yemi. Kr. gv-
tedavide kullanlan zehirli bir bitki, yebruhssanem,

abdsselam, ademotu, at elmas, haclar kk,
kankurutan, kpek elmas, yer elmas, toskafa
kavunu; (Mandragora autumnalis) . Bkz. yebr-
Bkz. acer-i b.
meeng, burca. 45b/8

yemm:
<Far.
Yabani
ggercin, murl-hey.
gvercin.
Kr.
yabn
576
y. 54b/15
14a/18, 15a/12, 15a/18, 16a/16, 16b/6,
[ 1 ]
16b/7,
yemn: <Far. Bkz. yemm.
20a/14,
y. 46a/12
y.
Gvercinaya
otu.
Kr.
ggercin aya. 46a/12

y. 20b/18, 25b/21, 26a/8, 26a/8, 31b/8,
50a/11, 50a/11, 50b/3 [8]
22b/9,
18b/1,
19b/15,
24a/19,
25a/6,
mare-i y. 50a/11, 50a/11 [2]

eb-i y. 25b/21, 26a/8, 31b/8, 50b/3 [4]
zc- y. 26a/8
yemniye: bala- yemniye Ebegmeci; (Malva
siylvestris) . Kr. ebem gmeci.

y. 10b/14
38a/5, 38b/5, 39a/3, 39a/15, 40a/6, 40b/6,

41a/18, 41b/13, 41b/14, 41b/17, 42b/10,
48b/18,
49a/15,
49b/1,
49b/17,
50a/3,
50a/12,
49b/2,
49b/16,
50b/7,
51b/5,
51b/19, 52a/17, 53a/11, 54b/10 [103]

a mersn y.+i 49b/17
alc y.+i 12a/2, 25a/8, 35a/3, 43a/2,
46b/6, 50b/7 [6]
anu y.+i 15a/12
[ 1 ]
arduc y.+i 8a/7, 11b/19, 13b/6,
bala- y. 10b/14
18b/1, 53a/11 [5]
yemen: <Ar. Yemen.
armd y.+i 45a/1
y. 11a/7, 15a/5, 36a/9 [3]

y. balas Ebegmeci. Kr. cermz, ebe
gmeci. 15a/5
belmd y.+i 36a/5

belesn y.+i 38b/5
berr mersn y.+i 37a/19
y. balasna 11a/7
bey mersn y.+i 7a/1, 25b/2, 50a/12
y. vilyetinde 36a/9
y.+de 13b/20, 19a/4, 21b/7, 37a/16 [4]
y.+den 40a/8, 42b/4 [2]
[3]
bgrtlen y.+i 12b/3, 13b/3, 13b/5,
22a/18, 28a/7, 39a/15 [6]
[ 9 ]
cam aac y.+i 14a/7
yemen: <Ar. Yemene ait, Yemenle ilgili.
cam aacnu y.+i6b/5, 51b/5 [2]
y. 15a/9, 41b/21 [2]
cam aacnu byyin y.+i 41a/18
[ 2 ]
defne y.+i 16a/16, 16b/7, 25b/18,
fl- y. yana 41b/21
37b/15, 49a/15 [5]
yemi: Yemi, meyve.

y. 10a/17, 15a/13, 27b/5, 37b/20, 40a/21,
44b/10, 47b/20, 52b/10, 54b/15, 54b/18
[10]
demr dikeni y.+i 35a/13

dilk uyru y.+i 37a/1
lun y.+i 13b/6, 14a/18, 17b/15,
26a/5, 35b/1, 43a/5, 43a/19, 49b/16 [8]
alc ddkleri y. 44b/10
lab y.+i 41b/14
eki y. 37b/20
kse dzdkleri y. 27b/5, 47b/20,
52b/10 [3]
it burn aacnu y.+i 47b/1

kebere y.+i 13b/18,
32b/4,40a/6,41b/17[4]
y.+dr 4a/15, 5a/19, 11b/1, 15b/20,
knd aacnu y.+i 38a/5
18a/17, 19a/18, 24b/4, 24b/15, 25a/4,
aramu y.+i 4a/3, 16b/6,25a/6,
50b/9, 51a/17 [11]

abulu bdem gibi y.+dr 19a/18
abulu bdem gibi bir y.+dr
44a/1 [4]
arn aac y.+i 54b/10
arn aacnu y.+i 41b/13
15b/20
rmz y.+i 26b/16
tibbit ddkleri y.+dr 50b/9
zl y.+i 19b/15, 36b/15, 45b/18 [3]
y.+e 38b/5
3a/19, 3b/7, 3b/10, 3b/14, 4a/3,
4a/16, 5b/7, 5b/7, 6b/5, 7a/1, 8a/7, 9a/12,

9a/13, 9a/14, 10a/5, 11b/1, 11b/19, 12a/2,
12a/3, 12b/3, 12b/20, 13b/2, 13b/3, 13b/5,
13b/18,13b/18,
32b/4, 33b/16, 35a/3, 35a/13, 35b/1, 36a/5,
45a/8, 45a/17, 45b/18, 46b/6, 47b/1, 48a/7,
tm-i y. 20b/18
13b/6,
28a/12, 28a/18, 28a/20, 29a/18, 32a/12,
43a/2, 43a/5, 43a/19, 44a/1, 44a/5, 45a/1,
[ 8 ]
13b/6,
17b/15,
36b/15, 37a/1, 37a/19, 37a/20, 37b/15,
yemn: <Ar. Bkz. yemen.
y.+i
22a/18,
25a/8, 25b/2, 25b/18, 26a/5, 26b/16, 28a/7,
[ 1 ]
keff-i
16b/15,
14a/7,
zlca y.+i 28a/12, 39a/3, 45a/17 [3]

zlca alm alm y.+i 10a/5
zlcu y.+i 44a/5
urd bar ddkleri aacu y.+i
48b/18
maleb y.+i 11b/1, 15a/18 [2]
577
meryn y.+i 45a/8
pifte y.+in dibine 11a/15
meneve y.+i 13b/2, 13b/18,28a/20,
y.+ler 46b/18
51b/19 [4]
delce y.+ler 46b/18
meneve y.+i iidr 48a/7
y.+lerde 40b/21
meng y.+i 20a/14
y.+dr 44a/8
mersn y.+i 3a/19, 5b/7, 16b/15,
urd bar drler bir aac y.+dr
22b/9, 42b/10, 49b/1, 49b/2 [7]
44a/8
mum aacnu y.+i 12b/20
y.+ 32a/7, 32b/11, 49b/15 [3]
nba y.+i 33b/16
[ 176 ]
sincan alsnu y.+i 50a/3
ay tdkleri y.+ aac 32a/7,
abr aacnu y.+i 37a/20
32b/11 [2]
aruca arn aacnu y.+i 40b/6
kse dzdkleri y.+ urus 49b/15
m aac y.+i24a/19, 52a/17 [2]

unnb y.+i 32a/12
yemil: Yemili.
va bgrtlen y.+i 12a/3
y. 3a/15, 11a/4, 12b/6, 24b/13 [4]
y.+idr 13b/21, 16b/4, 18a/21, 19a/5,
[ 4 ]
34b/5, 46a/2, 48a/9 [7]
y. ac lun 3a/15
anu y.+idr 13b/21, 19a/5 [2]

urd bar aacnu y.+idr 46a/2
urt bar ddkleri bir aacu
y. otdur 12b/6
zl y. 11a/4
yenbt: <Ar. Keiboynuzu aac; (Ceratonia siliqua) .

Kr. kei boynuz, arnb.
y.+idr 18a/21
y. 33b/18, 54b/10 [2]
ur dikeni y.+idr 16b/4
[ 2 ]
ufacu mersn y.+idr 34b/5
am- y. Keiboynuzu aacndan
y.+in 26a/13
y.+ine 2a/6, 2a/10, 2a/12, 2b/17, 3b/7,
elde edieln zamk. Kr. arnb aac
5a/9, 5b/10, 5b/10, 8b/6, 11a/4, 11a/6,
am. 33b/18
11b/11, 12b/11, 13a/16, 13b/14, 16b/1,

16b/1,
19b/6,
19b/6,
21b/4,
yengec: Yenge. Kr. arceng, seren.

y. 19b/20, 27a/11, 59b/7 [3]
22b/20,
y.+i 24a/17
24b/14, 29a/18, 35b/21, 36a/14, 37a/15,

37a/21,
39a/9,
39b/7,
42b/21,
[ 4 ]
47b/13,
y.+i berr Kara yengeci. Kr. re.
48a/13, 51a/17, 51b/7 [34]

alc y.+ine 35b/21, 48a/13, 51b/7 [3]
arduc y.+ine 2a/6
belmd y.+ine 2a/10
24a/17
yenme: <Far. Aka otu; (Mercurialis annua). Kr.
aa ot.
y. 54b/8
bey mersn y.+ine 21b/4

cam aac y.+ine 11b/11
cam aacnu y.+ine 39a/9
defne y.+ine 5b/10, 16b/1, 19b/6 [3]
lun y.+ine 8b/6, 12b/11, 13a/16,
13b/14 [4]
it burn y.+ine 2b/17, 22b/20 [2]
kirs y.+ine 47b/13
[ 1 ]
yentc: <Far. Deryas, yapraklar rezene yaprana
benzeyen bir ot; (Thalictrum minus) . Kr. derys.
y. 54b/11
[ 1 ]
yentn: <Far. Kokar sedef; (Ailanthus glandulosa) .

Kr. oar edef, seb.
y. 54b/16
mersn y.+ine 5b/10,

16b/1,19b/6,24b/14,
37a/15,39b/7,51a/17 [7]
[ 1 ]
yei: Yeni.
y. 55b/3
mul aac y.+ine 11a/4

nba y.+ine 36a/14
kse dzdkleri y.+ine 2a/12
[ 1 ]
yera: <Ar. Zehirli, i srdrc bir bitki.
y. 54b/2
penefe y.+ine 37a/21

m aacnu y.+ine 11a/6
iddetsiz nba y.+ine 42b/21
y.+in 11a/15, 18a/19, 50b/14 [3]
meneve y.+in irisi 18a/19
mersn y.+in bekmezi 50b/14
[ 1 ]
yera: <Ar. Kam; (Phragmites australis) . Kr.
am.
y. 54b/3
[ 1 ]
578
yerm: <Ar. Kukonmaz bitkisi, tilkikuyruu;
(Asparagus officinalis). Kr. dilk uyru, estbc.

y. 54b/4
Kzl stleen, tgala 4-. Srkuyruu bitkisi 5.

Arslanpenesi bitkisi 6- Ayt aac 7- Stleen
tohumu. Kr. ydi drl til otlar.
[ 1 ]
y. 54b/6
yerb: <Ar. Fare, san. Kr. an.
[ 1 ]
y.+i 54b/2
yevm: <Ar. Gn, yirmi drt saatlik zaman birimi.
[ 1 ]
y. 57b/10
y.+i
det
Yaban
faresi,
[ 1 ]
Araptavan. 54b/2
umm-y y. Nbeti her gn tutan
yerne: <? Tbbi bir bitki, sa otu. Kr. a ot.

y. 54b/7
stma. 57b/10
yevm: m- yevm Yabani kenevir tohumu. Kr.
[ 1 ]
hdne-i berr tom.
yeb: <Ar. Yamur ta, yeim ta.
y. 33b/13
y.18b/8,29a/19,54b/15[3]
[ 1 ]
[ 3 ]
m- y. 33b/13
acer-i y. Yeim ta, yamur ta,
yevme: <Ar. Bkz. yevm.
ak yeil ve pembe renkli, kolay
y. 57b/10
ilenen, deerli bir ta. Kr. yem
[ 1 ]
a. 18b/8
seng-i y. Yeim ta.
um-i y. Nbeti her gn tutan stma.

29a/19
yef: <Ar. Bkz. yeb, yem a.
Bkz. umm-y yevme. 57b/10

yevmn: <Ar. Patlak, kk. Kr. ilik, dmbek.
y. 54b/7, 54b/16 [2]
y. 63a/16
[ 2 ]
[ 1 ]
yeil: Yeil.
yezd:
y.
2b/8, 4a/20, 8a/14, 11b/7, 35a/4,
37b/13, 43b/3, 45b/11 [8]

[ 8 ]
y. urm oru 11b/7
defn-i yezd Adam otu, haclar otu, insan
otu, kankurutan, toskafa kavunu, yer elmas, kpek
elmas; (Mandragora autumnalis) . Kr. sbrec,

sfern, arfyn, tufful-cinn.
y. 12b/6, 29a/11, 29a/20, 34b/13 [4]

[ 4 ]
y. kkdr 2b/8, 8a/14 [2]
defn-i y.12b/6, 29a/11, 29a/20 [3]
y. u 35a/4
defn-i y. kki 34b/13
y. udur 45b/11
y. ot 37b/13
y-: Yemek.
yem: <Far. Yeim ta, ak yeil ve pembe renkli,
y.-rler 7b/9, 21b/1 [2]
kolay ilenen, deerli bir ta. Kr. yeb, yef, yt-
y.-se3a/1,30a/6,33b/17[3]
abe, eb-alemn, acer-i yeb, seng-i yeb.

y.7a/8,18b/8,29a/20,54b/16,54b/16[5]
y.-yen 50a/10
y.-yb 57a/18, 57b/4 [2]
[ 8 ]
[ 5 ]
y. a 7a/8, 18b/8, 54b/16, 54b/16 [4]
y. ana 29a/20
yett: <? 1. Kokar sedef; (Ailanthus glandulosa) .
Kr. oar edef, seb. 2. Keiboynuzu; (Ceratonia
siliqua). Kr. keci boynuz.

y. 54b/13
[ 1 ]
yetb: <Ar. Aa stleeninden elde edilen st.

Kr. aac sdlgenin sdi.
y. 54b/12
[ 1 ]
yeti-: Yetimek, olgunlamak.
y.-medk 23b/6
[ 1 ]
y.-medk tomna 23b/6
yett: <Ar. Yedi tr olan zehirli otlar: 1. Stl
bitkiler, stleen. 2. Sar stleen; aa stleeni 3.
ydi: Yedi.
y. 54a/16, 54b/6 [2]
[ 2 ]
y. ayalu Hindistandan gelen yedi
ayakl denilen ifal bir ot. Kr. heftpehlev. 54a/16
y. drl til otlardur 54b/6
ydr-: Yedirmek.
y.-rler 10b/20, 43a/11[2]
[ 2 ]
yl: 1. Yel, rzgar. 2. Mide ve barsak gaz;
romatizma, hastalk etkenlerinden.
y.7b/4, 56b/10, 57b/5 [3]
y. inmek 57b/5
y.+den 55b/6, 62b/9 [2]
al y.+den 55b/6, 62b/9 [2]
y.+dr 16a/10, 55a/9 [2]
579
raphanistrum). Kr. ebrz-zb, ebrl-
al y.+dr 55a/9
y.+ler 56b/14
cet, ebr-i ritc, bil-i rn, bedrn,
aulu y.+ler 56b/14
ekerl-ar, zb-i riy, ar, grz-
y.+lerden 63a/3
mrr. 4b/20, 11b/9, 23a/19, 25b/20,
y.+leri 11b/6
34b/9,34b/17,45a/15 [7]
y.+ler 8a/1
y. siki ddkleri otdur 11b/1
[ 11 ]
y. anavberi 26b/6
yll: Yelli, gazl.
y. oan 2b/15
y. 57b/9, 57b/9 [2]
y. oulcan Yer solucan,
[ 2 ]
y.
halkallardan, nemli topraklarda
yaayan bir solucan; (Lumbricus

terrestris). Kr. arn, ru-y kirm,
gegirmek yll Azdan sesli gaz
kartmak. Kr. c. 57b/9
aml-ar, aralris, arayr,
ymek: Yemek, a.
kirm-i gze, memerrl-ar. 19b/17,
y. 59b/2
23b/13, 32a/20, 34a/18, 49a/6 [5]
[ 1 ]
y. oulcanna 34a/9
yn-: Yenmek, anmak.
y. uy oulcan 44b/5
y.-mek 58a/6
y. tom dibi 47a/9
[ 1 ]
y. zerine yaylan otdur 14a/2
eti y.-mek 58a/6
y. ylduz 7a/4, 34b/3, 39b/15 [3]
yr: Yer.
y. ylduz drler bir camurdur 46b/10
y. 2b/15, 4b/20, 7a/4, 11b/1, 11b/9, 14a/2,

15a/5,
21a/12,
15a/11,
16b/7,
21a/13,
21a/15,
17a/19,
y. zameti 56a/12
19b/17,
22a/1,
nu y. 63a/11
22a/2,
22a/13, 23a/19, 23b/6, 23b/13, 25a/15,
y.+de 20b/10, 22a/19, 28a/3, 28a/7,
25a/15, 25b/20, 25b/21, 26b/6, 27a/18,
32a/18, 40a/5, 44b/14, 47a/8 [8]
27a/19,
32a/20,
33b/6,
34a/16,
34a/18,
34b/3,
34b/17,
35a/6,
38a/7,
34a/9,
ayr y.+de 40a/5
34a/16,
34b/8,
34b/9,
y.+den36a/4,48a/9,54a/14, 60a/7 [4]
39b/15,
44b/5,
y.+e 4a/19, 49b/3, 59a/16 [3]

oral y.+e uramayan udur 49b/3
45a/12, 45a/15, 46b/10, 46b/15, 47a/9,

49a/6, 50b/15, 53a/4, 53a/4, 56a/12, 56b/2,
y.+i 58a/7, 58a/8, 58a/18, 59a/14, 59b/18,
56b/2, 58b/13, 59b/3, 59b/11, 60a/5, 61b/5,
60a/1, 60a/7, 60b/21, 62b/12, 63a/6 [10]
63a/11 [59]
y.+inde 56a/1, 56a/2 [2]
y. tular yr 53a/4
y.+ine 17a/14
y. aac 17a/19
y.+lerde 9a/20, 15b/7, 36b/3, 38a/17,
y. aac Yer aac, am, yer
peliti, ksamahmut otu; (Ajuga
45a/11, 45b/9, 47b/15 [7]

umlu y.+lerde 9a/20
chamaepitys). Kr. kemfs,
uru y.+lerde 36b/3
yr anavberi 15a/5, 15a/11
uz y.+lerde 38a/17, 45a/11 [2]
[2]
neml y.+lerde 45b/9
y. baarsu Yerbarsa denilen bir

tr solucan. Kr. amrl-ar. 16b/7
y. bell Yer am, yer peliti,
chamaepitys). Kr. kemderys,
mderys, zamn- drev, arfys.
21a/15, 22a/1, 25b/21, 33b/6, 34b/8,

45a/12, 50b/15 [7]
y. amur 35a/6
yce yayla y.+lerde 15b/7

y.+leri 59b/9
[ 95 ]
yl-: Yklmak, devrilmek, ylmak.
y.-ur 55a/9
[ 1 ]
yl: Yl, sene.
y. 1b/6
[ 1 ]
y. dehenl 21a/12, 23b/6, 38a/7 [3]

y. encsi 22a/13, 46b/15 [2]
y. eegi 21a/13
on y. 1b/6
ylan: Ylan.
y. 3b/10, 17a/15, 45a/15 [3]
y. servisi 22a/2
y. ba Bkz. ilan ba. 3b/10
y. siki Yer hadisesi, eek turbu,
y. bca Bkz. ilan ba. 45a/15
yaban turbu, acrga; (Raphanus
y. a Ylan ta, rengi ve billur
580
yaps farkl birok tr olan,

minerallerin bakalamasyla oluan
yoaru: Yukar.
y. 62a/3
ktle, serpantin. Kr. acerl-ayye.

17a/15
y.+dan 17a/15
[ 4 ]
ylduz: Yldz.
y.+ 7a/4, 34b/3, 39b/15, 46b/10 [4]
[ 4 ]
yr y.+ Evren pulu denilen bir
Kr. yn- ms, fersuln, kevkeb-i
sms, al, rsn. 7a/4, 34b/3,
39b/15 [3]
yr y.+ drler bir camurdur 46b/10
[ 1 ]
yol: Yol.
y.+nda 57b/6, 60b/3, 63a/5 [3]
sidk y.+nda 57b/6, 60b/3, 63a/5 [3]
y.+ndan 62a/9
[ 4 ]
sidk y.+ndan 62a/9
yonca: Yonca, baak durumundaki iekleri krmz
veya mor renkli, hayvanlara yem olarak yetitirilen
ayr bitkilerinin genel ad; (Trifolium). Kr.
alef,dnr, rabe, uretr-r, fafaa, aam, ub,

ut, ud, ur, ab, seb.
y. 3a/2, 8b/1, 10b/1, 12a/18, 16a/8, 16b/1,
16b/4, 22b/6, 22b/13, 23a/6, 23a/19,
yrt-: Yrtmak.
y.-ma 63a/7
[ 1 ]
yigirmi: Yirmi.
y. 1b/13
[ 1 ]
y. sekiz bb 1b/13
24a/17, 28b/2, 33b/9, 34b/12, 36b/6,

37a/12, 38a/13, 38b/20, 41a/16, 42a/1,
42a/4, 42a/6, 42a/17, 44a/4, 47b/12 [26]
y. ot 41a/16, 42a/1, 42a/6, 42a/17 [4]
y. tom 8b/1, 10b/1, 12a/18 [3]
berr y. dv-i seb, . 22b/13,
yirtici: yirticiler ot Yabani kereviz cinsinden bir
33b/9 [2]
bitki, masiva iei, yrtclar ayas, dn iei,
berr y. aru iekl 28b/2
kurbaa otu, dn otu; kr. dgn iegi, berr
berr y. aru ieklsin tom 22b/6
kerefes, ubets-sab.
berr iekl y. 34b/12
y.+ler 36a/11
[ 1 ]
y.+ler ot 36a/11
kk y. er 23a/19
ara y. Kara yonca. Kr. fn,
kerkemn. 38a/13, 44a/4 [2]
aru iekli bir y. 3a/2
yo(): Yok.
y.+iken 59a/15
[ 1 ]
yourd: Yourt. Kr. hecme, eyl, rneb.
aru iekl berr y. ende-y

berr, ab, ende, -y lei varat, sse-i berg, arble, arnle,
y.2a/14,24b/7,25a/2, 30b/13, 36a/16,
kerk, ls, ende, ezverd, bs
36b/18, 51b/8, 54a/12 [8]
16a/8, 16b/4 [2]
[ 8 ]
y. kei Yourt kei. Kr. neref.
51b/8
eki y. Eki yourt. Kr. a, ala,
ucle. 2a/14, 36a/16, 36b/18 [3]
szlmi y. Szme yourt. Kr.
rz. 30b/13
szlmi y. uyna Szlm yourt
suyu. Kr. ribn. 25a/2
yourt: Bkz. yourd. Kr. curt.
y. 14b/7
[ 1 ]
yosul: Yoksul.
y. 40a/16
[ 1 ]
y. uran drler bir armaudur
Yoksulurgan denilen bir cins
sarmak. Kr. leblb, armau.
40a/16
aru iekl berr y. tom Kr.

b, dar. 16b/1
y.+s3a/18, 8b/18, 23b/8, 45a/10 [4]
aru iekl yabn y.+s 3a/18, 8b/18
[2]
yabn y.+s 23b/8
yabn y.+s aru iekl 45a/10
y.+sdur 14a/17
aru iekl yabn y.+sdur 14a/17
y.+sna 47a/3
aru iekl yabn y.+sna 47a/3
y.+snu 17a/2
[ 33 ]
yabn y.+snu aru ieklsi 17a/2
yorpa: Trnaklarda kan beyaz leke, benek. Kr.milk.
y. 62a/14
[ 1 ]
yosu: Yosun. Kr. cm- b, uleb.
y. 14a/14
581
y.+a 26a/1, 45a/21 [2]
aren, dnec-i efrnek, ubzl-m-genc, ouz
y.+ 9a/1, 11a/8, 18a/4, 22b/8, 34a/11 [5]
topala.
bell y.+ 22b/8
y.+i 54b/14
urbaa y.+ Kurbaa yossunu. Kr.
[ 1 ]
bezme 9a/1
y.+i meryem 54b/14
u y.+ Su yosunu. Kr. bahal-
yurf: Deirmen etrafnda biriken tahl tozu. Kr.
bar, carbe, ur- ufda,
degirmen toz, kerdsiyb.
serarys, arl-fl, adesl-m.
y.+ 43b/3
11a/8, 34a/11 [2]
[ 1 ]
u y.+ miall 18a/4
degirmen y.+ 43b/3
y.+na 2a/11, 51a/16 [2]
yuva: Yuva.
[ 10 ]
y.+snu23b/21,44a/14 [2]
bell y.+na Palamut, mee yosunu.
[ 2 ]
Kr. devle, misvkl-arde, un,
rlanc y.+snu balna 23b/21
betl-acz, flz. 2a/11, 51a/16 [2]
rlanc y.+snu balcu 44a/14
you: Bkz yosu.

y.
yuvarlan-: Yuvarlanmak.
8a/14, 11b/20, 14b/8, 32a/7, 36b/8,
43b/2 [6]
y.-ur 8a/1
[ 1 ]
y. icinde 8a/14, 11b/20, 43b/2 [3]
ylf: <Gr. Yulaf; (Avena sativa) . Kr. dv, dser,

otla
u zerinde olan y. 14b/8
y.22a/12,22b/17,54b/9[3]
y.+dur 19b/16
[ 3 ]
y.+ 31b/13, 39a/1 [2]

bell y.+ 31b/13, 39a/1 [2]
ynn: Yunan.
y.6a/19,24b/8, 51b/13 [3]
y.+dur 28b/5
[ 3 ]
[ 10 ]
y. dilidr 51b/13
u y.+dur 28b/5
y. dilince 6a/19, 24b/8 [2]
yu-: Yumak, ykamak.

y.-rlar 25a/3, 32a/15, 33b/1, 36a/19 [4]
ynnca: Yunan dili.

y.8b/5, 20a/5, 26b/15, 38b/4, 38b/5,
[ 4 ]
38b/11, 38b/11, 40b/13, 40b/14, 40b/15,
yumr: Yumru; yuvarlak, ikin ey. Kr. dml.
40b/16, 43b/12, 48b/15 [13]
y. 56a/17, 58a/9, 58b/4, 59b/5 [4]
[ 13 ]
[ 4 ]
ynn: Yunana ait, Yunanla ilgili.
hir y. 56a/17
y. 1b/10, 2b/11 [2]
yumadc: Yumuatc.
[ 2 ]
y. 48a/13
ysuf: <Ar. Hz. Yusuf.
[ 1 ]
y. 8a/19, 16b/9 [2]
y. bir otdur 48a/13
[ 2 ]
yuma: Yumuak.
gl-i y. 8a/19
y. 12b/1
sn-i y. 16b/9
[ 1 ]
yce: Yce, yksek, ulu.
a y. adur 12b/1
y. 15b/7, 40b/20, 42b/17 [3]
yumurda: Yumurta. Kr. bey.
y. alarda 40b/20
y. 8b/9, 33b/3 [2]
y. yalalarda 42b/17
[ 2 ]
y. yayla yrlerde 15b/7
y. arusna Yumurta sars. Kr.
y.+si 14b/15
ufrl-bey. 33b/3
[ 4 ]
yun-: Yunmak, ykanmak.
m aacnu y.+si 14b/15
y.-m 47b/3, 52a/15 [2]

yk: Yk.
[ 2 ]
y.+i 53a/2
y.-m baam aacdur 47b/3

mrr-i
fn
y.-m
nevinden
52a/15
yunnend: yunnend-i meryem Devetaban
bitkisi; (Cyclamen coum) . Kr. fal, lc, aslec,
[ 1 ]
deve y.+i 53a/2
ykl: Ykl, gebe.
y. 55b/18
582
[ 1 ]
zera-err, ss, d, adr-dnec.

y. olma Hamile kalmak, gebe.
5a/9, 9a/7, 16a/20, 23b/13, 24a/7,
Kr. abisten-i zenn. 55b/18
25b/18, 27b/5, 30a/21, 32b/20, 48a/18,
y: Yn, yapa. Kr. f.
49b/1, 53b/15 [12]
y. 33a/3
y. tomna 2a/6, 10a/15 [2]
[ 1 ]
yreg(k): Bkz. yrek.
y.+i 37b/9, 42b/8 [2]
zaber: <Ar. Bkz. zaber.
ayvn y.+i 37b/9
z. 25b/2
saanr y.+i 42b/8
[ 1 ]
y.+inde 59b/2
zafern: <Ar. Safran; (Crocus sativus). Kr.
[ 3 ]
ur-alebe, afer, fera, ur, kerkem,
yrek: Yrek, kalp; mide, karn, i.

y. 55b/2, 56a/9, 57b/13, 58a/22, 58b/2,
59a/5,
59b/17,
60a/1,
60a/17,
61a/19,
al, cd, cisd, cd, d, ande, al, l, afr

iegi, reyhun.
z. 13b/21, 14a/21, 14b/2, 14b/2, 14b/13,
61b/2, 63a/3, 63a/9 [13]

y. ars
15a/2, 17b/4, 18a/2, 20b/15, 21a/6, 23a/4,
58b/2, 59a/5, 60a/1, 61b/2,
24a/2, 24a/4, 24b/6, 26a/17, 32a/3, 37a/17,
63a/3 [5]
39a/10, 40b/5, 40b/6, 42a/4, 44a/16, 45a/4,
y. burulma 63a/9
47b/7 [24]
y. oynama 57b/13, 61a/19 [2]
[ 24 ]
y. oynamas 58a/22, 60a/17 [2]
z. renginde bir iekdr 26a/17
y. srmek55b/2, 56a/9, 59b/17 [3]

y.+de27b/1,
56b/10,
58a/18,
z. renginde bir gldr 37a/17, 44a/16
61a/21,
[2]
61b/3, 63a/21 [6]
z. ya Safran ya. Kr. ur
y.+den44b/11,56b/9,58a/7,62a/1 [4]
mam, duhnl-uln. 23a/4, 42a/4
[ 23 ]
[2]
yz: 1. Yz, ehre. 2. Yz says.
z. yana 13b/21
y. 23b/11, 58b/15 [2]
z. yanu drdine 47b/7
y. elli dirhem 23b/11
dglmi z. Dvlp, toz haline
y. elemek 58b/15
y.+de
62b/1 [5]
yemi, beyaz mersin yemii. Kr. bey mersn
y.+i 46a/19
yemii.
y.+ine 8a/3, 60a/10 [2]
z. 25b/2
y.+nde 27a/18, 27a/19, 29b/14 [3]
[ 1 ]
[ 14 ]
yzerlik: zerlik otu, iekleri beyaz renkte, susama
benzeyen tohumlar ac olan, halk hekimliinde
(Peganum harmala) Kr. ubetl-mr, ml, bedrn.
y. 2a/6, 5a/9, 9a/7, 10a/15, 11b/8, 11b/9,

24a/7,
25b/18,
27b/5,
30a/21, 32b/20, 35a/17, 37a/8, 48a/18,

49b/1, 53b/15, 54b/12, 54b/14 [20]
[ 20 ]
y. iegi zerlik iei. Kr. ayn,
ysemn-i berr, ysemn- berr,
berte-i dua. 11b/8, 54b/14 [2]
y. iegidr 54b/12
y. iegine 35a/17
y. tom zerlik tohumu. Kr. hezrsefend, ml, isfend, engze, buyned,
bedrevn, armel, red, remel,
zar: <Ar. Karn, mide ars. Kr. yrek ars.

z. 59a/5
[ 1 ]
tedavi amal, tts olarak kullanlan bir bitki;
23b/13,
reng-i z. 24a/2
zaber: <Ar. Yarpuz, koca yarpuzuna benzeyen ac
y.+e 61b/19
16a/20,
getirilmi safran. Kr. cisde.14b/2
57a/17, 58b/7, 59b/14, 62a/19,
zam: <Ar. Yara, ceriha. Kr. gele, arcet, yara.

z. 61a/18
[ 1 ]
zamet: <Ar. Zorluk, sknt, eziyet. Kr. nibe,
fet, derd, mara, re, al, gc.
z. 55b/5, 58b/20, 60b/10, 62b/14 [4]
z.+dr 60a/19
z.+i 56a/12, 58b/10 [2]
yr z.+i 56a/12
z.+ine 61b/20
[ 8 ]
fireng z.+ine 61b/20
zametl: <Ar. +T. Zahmetli, zorlu, etin.
z. 60b/13
583
[ 1 ]
z.+ yemn 26a/8
zam: <Ar. Bkz. zam.
z: <Ar. Bkz. zc.
z. 59a/7, 59a/14 [2]
z. 30b/20
[ 2 ]
[ 1 ]
z. ekmek 59a/14
a z. 30b/20
zamn: <Ar. Zaman.
zfe: <Far. Yaban sarmsana benzeyen kt
z.25b/21,57a/3, 61b/1 [3]
kokulu bir ot. Kr. kmren.
[ 3 ]
z. 25b/10
z.+ drev 25b/21
[ 1 ]
zamnsz: <Ar.+T. Zamansz, vaktinden nce.
z: z- alya Kalya ta, deniz otlar ve ven
z. 62a/11
yaklarak elde edilen bir madde, sodyum oksidi. Kr.
[ 1 ]
alya a.
zam: <Ar. Bkz. am.
z.+ 26b/2
z.+ 33a/17
[ 1 ]
[ 1 ]
z.+ alya 26b/2
z.+ arab Msrda akasya yaplan
zr: zr-i sur Krmz arsenik, zrnk. Kr. zl
dikenli aatan elde edilen zamk. Kr.
zern.
amur. 33a/17
z.+i 25a/12
zanba: <Ar. Zambak; (Lilium candidum). Kr. gl-i
[ 1 ]
miskn, verd-i n, zvra.
z. 25a/15, 44a/17, 53a/5 [3]
z.+i sur 25a/12

zk: <Ar. Bkz. zc.
z. iegi 25a/15,44a/17, 53a/5 [3]
z. 25b/11
z.+u 7b/17
[ 1 ]
[ 4 ]
zl: <Far. Boazda balgam olmas, gck. Kr.
rmz z.+u dibidr 7b/17
boaza slk urma.
zanek: <Ar. Hkrk, ksrk. Kr. ncru,
z. 59a/7
ksrk.
[ 1 ]
z. 59a/6
zn: <Far. Yaban kzlc, eft.
[ 1 ]
z. 26a/6
z: <Ar. Arap alfabesinde ze harfi.
[ 1 ]
z.+y 25b/20
z.+y
drat
Tespih
aac,
tespih
als, in leyla; (Melia azedarach) .

Kr. tesb aac. 25b/20
z. 25a/21
[ 1 ]
zanba.
[ 2 ]
amm- z.+yla
ze harfinin treli
Demir
slfat,
z. 25a/14
[ 1 ]
okunmas. 25b/11
<Ar.
zvra: <Ar. Zambak; (Lilium candidum). Kr.
z.+yla 25b/11
zc:
zric: <Far. Kadntuzluu, diken zm, karamuk;
kkrtle
demir
bileimlerinden biri. Kr. ara boya.

z. 25b/9, 26a/8, 32a/12, 32b/11, 40b/1 [5]
a z. Beyaz za. Kr. a- ubr,
zyil: <Ar. Sarlk hastal. Kr. arul.

z. 59a/9
[ 1 ]
zebd: <Ar. Hindistan'da zebd denilen kediye
z, ulads. 32a/12, 32b/11,
benzer bir hayvann terinin paalar arasndan kakla
40b/1 [3]
syrlp elde edilen bir misk, kalemi ya. Kr.
aru z. Sar za. Kr. zc- tr-
aliye-misk.
dendn .26a/8
z.+ 25b/20, 26a/7, 26a/8, 26b/2, 31b/8,
31b/10, 40a/17 [7]
[ 12 ]
z.+ amer 31b/8, 31b/10 [2]
z.+ billr 26b/2
z.+ eby 25b/20
z.+ brs 40a/17
z.+ tr-dendn 26a/7
z. 25b/5
[ 1 ]
zebn: <Far. Dil.
z. 7b/12, 58a/16 [2]
bere-i z. 7b/12
derd-i z. Dil ars. Kr. dil ars.
58a/16
z.+ 25a/10, 25a/18, 25b/3, 25b/11 [4]
[ 6 ]
584
z.+ bere 25b/11
zebb: <Ar. Kuru zm, kuru incir; kzl zm. Kr.
z.+ beraf 25a/18
zl zm,
z.+ gsfend 25b/3
z. 25b/1
z.+ gncik 25a/10
z.+i 25a/11
zebed: <Ar. Pislik, kir; kpk.
[ 2 ]
z.+i cebel Nezle otu; (Nepeta
z.+i 25a/18
racemosa) , yaban zm; (Delphinium

staphisagria) . Kr. mevzek, nzle ot.
[ 1 ]
z.+i
lala
Leylek
dks.
Kr.
legleg bo. 25a/18

zebed:
a- zebed St zehirli bir haha
tr.
z. 20b/7
25a/11
zebn: mk-i zebn Topalak, krkboum; (Cyperus
rotundus). Kr. opala, ud.

z. 48a/10
[ 1 ]
[ 1 ]
mk-i z. 48a/10
a- z. 20b/7
zebedl-bar: <Ar. Deniz kp. Kr. deiz
zebn: <Far. Zayf, gsz, halsiz.

z. 58b/12
kpgi.
[ 1 ]
z. 25a/10
[ 1 ]
zecml: <Far. Ba sarma. Kr. ke.

z. 26a/3
zebedl-mil: <Ar. ekirge dks. Kr. cekirge
[ 1 ]
bo.
z. 26a/19
zedvr: <Ar. ap. Kr. cedvr- hind, eb.

z. 25a/16
[ 1 ]
zebedl-amm: <Ar. Gvercin dks. Kr.
ggercin bo.
z. 25a/15
[ 1 ]
[ 1 ]
zefr: <Ar. Hnnap, kzlide, vez aac; (Sorbus
aucuparis) . Kr. unnb.

z. 25b/3
[ 1 ]
zebedl-amer: <Ar. Ay ta. Kr. ay a.

z. 26a/3
zel: <Ar. Bkz. zel.

z. 25a/20
[ 1 ]
[ 1 ]
zebedl-bra: <Ar. Kuyumcularn kulland tuza

benzer bir madde,boraks; nebat ekeri. Kr. bre.
z. 26a/8
zeh:
derd-i zeh Doum sancs, doumda ekilen
ar. Kr. olan ourma zameti.

z. 58b/10
[ 1 ]
[ 1 ]
zebedl-uf: <Ar. Krlang dks. Kr.
derd-i z. 58b/10
rlanc bo.
z. 25a/21
[ 1 ]
zebedl-avrr: <Ar. Sra kp. Kr. sra
kpgi.
z. 25a/14, 26a/9 [2]
[ 2 ]
zeberced: <Ar. Sar renkte ve cam parlaklnda,
doal demir ve magnezyum silikat, krizolit;
zmrtten daha ak yeil olan ve zmrt kadar
deerli olmayan bir ss ta. Kr. acer-i abe,
yef.
z.+ 17a/9, 54b/7 [2]
[ 2 ]
z.+ bir drlsidr 54b/7
zebherc: <Far. Bostani havu tohumu. Kr. bustn
hevic tom.
z. 25a/13
[ 1 ]
zehr: <Ar. Ak pleme; (Helleborus album) . Kr.

cumah.
z. 25b/1
[ 1 ]
zehebiye: bala-i zehebiye Sirken otu, yabani
spanak, yabani semizotu, labada; (Chenopidium
album). Kr. sirken, balar-rm.

z. 9b/6
[ 1 ]
bala-i z. 9b/6
zehk: <Ar. Yeni domu koyun st. Kr. auz.

z. 26b/6
[ 1 ]
zehr: <Ar. 1. iek. 2. Zehir, au.
z.25b/1,38b/10,61a/20 [3]
geten-i z. Zehrin etkisini yok etmek.
Kr. au def tmek. 61a/20
z.+i 25b/15, 26a/1 [2]
[ 5 ]
585
z.+i acer Talar zerinde oluan

yosun, taknas. 26a/1
z.+i rmmn Nar iei. Kr. nr
iegi.25b/15
zehre: <Ar. Bkz. zehr.
z. 19b/18, 25b/7 [2]
boaza uran slk.

z. 59a/9
[ 1 ]
zemretr-r: <Ar. oban dikeni; (Centaurea

z. 26a/14
[ 1 ]
ar- z. 19b/18
z.+i 25a/20
zemru: <Far. Ilgn yemii. Kr. lun yemii.

z. 26a/4
[ 3 ]
[ 1 ]
z.+i g 25a/20
zehrec: <Far. d, safra.
zemc: <Far. Atmaca kuu. Kr. atmaca u.

z. 25b/6
z. 14a/16, 20a/17, 43b/6 [3]
[ 1 ]
[ 3 ]
cv- z. 14a/16
zemel: <Ar. ban. Kr. ban.

z. 59a/9
gv- z. 43b/6
[ 1 ]
r- z. 20a/17
zehretl-mil: <Ar. Domuz iei. Kr. ouz
zemn: <Far. Yer, zemin.

z. 25a/13
iegi.
[ 1 ]
z. 25b/8
zerde-i z. Havu; (Daucus carota).
[ 1 ]
Kr. hevic, ker. 25a/13
zehrl-mil: <Ar. Su iinde yetien safran renginde
zemn: <Ar. Ktrm, sakat. Kr. ktrm.
bir iek.
z. 59a/9
z. 26a/16
[ 1 ]
[ 1 ]
zehrl-acer: <Ar. Ta knas. Kr. a nas.
zemzem: <? Cva. Kr. zve.

z. 26a/19
z. 26a/5
[ 1 ]
[ 1 ]
zehrn-nus: <Ar. Yanm bakr krnts, art.
zendr: zendr- rn rdk otu. Kr. zf-y
Kr. yanm bar rnds, bar rgi.
ybis.
z. 25b/8, 26a/17 [2]

[ 2 ]
z.+ 26a/15
[ 1 ]
z.+ rn 26a/15
zeh-dn: <Far. Dl yata, rahim. Kr. olan yata,
zenn: <Far. Kadnlar.
ram.
z. 59a/8
z. 55b/17, 56b/6 [2]

abisten-i z. 55b/17
[ 1 ]
beyd- ay- z. 56b/6
zek: <Ar. ap. Kr. eb.

z. 25a/18
[ 1 ]
z.+ 26b/6
[ 3 ]
z.+ dr-y bel 26b/6
zel: <Ar. Kzlck. Kr. zlcu

z. 25b/14
[ 1 ]
zele: <Ar. Anma, srtnme.
z.+i 59a/6
[ 1 ]
z.+i em Arl ve kanl ishalle
bulac, salgn hastalk, kanl ishal,
dizanteri. Kr. baarsu
yrndus.59a/6
zele-nriye: <Ar. Karn ars. Kr. gbek
burus.
z. 59a/10
[ 1 ]
zel: <Far. Boazda biriken balgam, gck. Kr.
zencr: <Far. Bakr pas cinsinden, yeil renkli bir

gz ta. Kr. alem-i engr.
z. 25a/17
[ 1 ]
zencebll-kelb: <Ar. Zehirli bir zencefil tr, it
zencefili, sar kk. Kr. it zencebli, aru kk.
z. 25b/7
[ 1 ]
zencebll-acem: <Ar. Deve dikeni; (Alhagi
pseudalhagi) . Kr. deve dikeni.

z. 26a/14
[ 1 ]
zencebl: <Ar. Zencefil; (Zingiber officinale) Kr.
selem, engevz, ramil.

z.
15b/3, 24a/18, 25b/12, 29b/18, 31a/7,
586
51b/20 [6]
sa
z. 12b/18, 13a/11, 19a/21, 23a/8 [4]

olnm
zencefil.
z.
Kr.
ekerle
nemek-i
ezilmi
dr- z. Zerdeal, Hint safran
saanr.
23a/8
51b/20
ar- z. lenmemi, ham sar
z.+i 25a/9, 25b/7 [2]
ibriim. Kr aru m ebrim. /21
[ 8 ]
z.+i m Andz otu. Kr. anduz.
tom- r-i z. Sar nesrin glnn
25a/9
tohumu. Kr. aru nesrn glin
it z.+i Zehirli bir zencefil tr. Kr.
tom. 13a/11
tom- trbd-i z. Sr otu, sar
zencebll-kelb. 25b/7
diken bitkisinin tohumu. Kr. cebl-i
zencefre: <Ar. 1. Krmz renkli doal cva slfr. 2.
heng. 12b/18
Krmz kurun oksidin veya slenin eski ad. Kr.
z.+i 15b/17
esrkn, acer-i zba, sern, engerf, ufr, abr,
[ 5 ]
asnr. Bkz. zincefr.

z. 6b/14, 16b/18, 19a/6, 25a/17, 28b/17,
cl-i z.+i sde Sar nesrin gl,
31a/10, 33b/6, 41a/14, 42b/13, 50b/12 [10]
yaban gl. Kr. nesrn glin
[ 10 ]
arus. 15b/17
z. ameli 19a/6
maden z. Madeni zincifre. Kr.
mebetn. 50b/12
zeng: <? Yabani yarpuz. Kr. berr yarpuz.
zerdl: <Far. Zerdali, kays aacnn Akdeniz

lkelerinde yetitirilen kk meyveli bir tr;
(Armeniaca vulgaris). Kr. tuff- ermen.

z. 12a/20, 13a/2 [2]
[ 2 ]
z. 26a/6
atlu cekirdekl z. Tysz eftali,
[ 1 ]
zengb: <Far. Gzden akan beyaz sv. Kr. gzden
eftali ile kays aacnn birbirine
aan u.
alanmasyla meydana gelen bir

aacn meyvesi. Kr. tlnek.
z. 59a/8
12a/20
[ 1 ]
zengr: <Far. Bkz. zencr.
zerde: <Far. Safran renginde olan, sar. Bkz. zerd.

z.+i 25a/13
z. 10a/2, 40b/13 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
z.+i zemn Havu; (Daucus carota).
alem-i z. Bakr pas cinsinden bir
Kr. hevic, ker. 25a/13
gz ta. Kr. ss. 40b/13

urundan olan z. Kurundan yaplan
zerdeb: <Far. Zencefil, kk saplarndan safran
bir ta. Kr. br. 10a/2
andran boyal bir madde karlan, yapraklar sivri
zengibr: <Far. am aacndan elde edilen zamk.

Kr. bek cam az.
z. 26b/3
[ 1 ]
ulu, iekleri sar renkte, ok yllk bir bitki, Hint
safran; (Curcuma longa). Kr. erdev, ur-
afr, ruz-zafern, krkm, mmrn- n, vers,
herd, hd, el-vers, dlf, ders, dr- zerd.

z. 4b/12, 22a/14, 22b/15, 23a/8, 25b/4,
zeng-dr: <Far. Dasultan, altn otu, dalak otu;
(Ceterach officinarum). Kr. altun ot, ala ot.
35b/3, 36a/2, 43a/20, 52b/19, 53b/6, 53b/8
z. 25a/14
[11]
[ 1 ]
z.+e 49a/9
zer: <Far. Sar; altn.

z.+i 26b/9
[ 12 ]
zerdep: <Far. Bkz. zerdeb.
[ 1 ]
z.+i sur Altn toprak, altn tozu.
Kr. altun opra, tibr. 26b/9
zernn: menc-i zernn Sar misk; nesrin
z. 3b/2
[ 1 ]
zerdek: <Far. Havu; (Daucus carota). Kr. hevic,

ker.
glnn tohumu. Kr. aru misk, nesrn glin
z. 25a/19, 26b/7 [2]
tom.
z.+i 26b/7
z. 48a/9
[ 1 ]
menc-i z. 48a/9
zerd: <Far. Sar.
[ 3 ]
z.+i asel Havu terbiyesi. Kr.
hevic perverdesi. 26b/7
zerdeng: <Far. Kadntuzluu bitkisinin kk;
587
(Berberis crataegina) . Kr. adn uzlu kki.
katlanmayan, bklmeyen bir eidi; (Chenopodium).
Kr. lur otnu drlmezi, haba ot.
z. 26a/10, 49a/20 [2]
z. 26a/11
[ 2 ]
meges-i z. Kuduz bcei; (Cantharis) .
Kr. uduz bcegi. 49a/20

zerde-reng: <Far. Sar; sar kk.
[ 1 ]
zerneb: <Ar. ekirgeaya, geyik ziresi; turun
kokusu gibi gzel kokan bir ot. Kr. cekirge aya,
z. 37a/6
geyik ras, semml-imr.
[ 1 ]
ure-i z. Sinameki kk; (Cassia) .
Kr. sin-y mekk dibi. 37a/6
zerdr: <Far. tom- zerdr Sar trbit,
sar
z. 25a/10, 25b/6, 29b/2 [3]

[ 3 ]
zern: <Far. ivit otu; (Isatis tinctoria) . Kr. ivid.

z. 25a/8
[ 1 ]
diken, sr d denilen bitkinin kk. Kr. cebl-i

heng, cebleheng.
zern: <Far. Arsenik, sanotu. Kr.

z. 2b/2, 5a/4, 25a/12, 25a/12, 41a/13 [5]
z. 13a/3
zl z. Krmz arsenik. Kr. istir,
[ 1 ]
cenrek 25a/12
tom- z. 13a/3
ur- z. Bir eit arsenik, zrnk.
zerdr: <Far. Bkz. zerdr.
Kr. alfiyn, el-ilm-i afar.
z. 26a/2
41a/13
[ 1 ]
ar z.
zerd: <Far. Sarlk hastal. Kr. arl.
aru z. 25a/12
[ 1 ]
z.+dr 15b/13
zerd-b: <Far. rin, iltihap. Kr. aru u.
zl z.+dr 15b/13
z. 59a/5
z.+e 5a/16, 5b/9 [2]
[ 1 ]
zl z.+e 5a/16
zerunc: <Far. Kt kokulu, in'de yetien, yapra
aru z.+e Sar arsenik. Kr.
sedef yaprana benzeyen bir bitki.
ersnn. 5b/9
z. 26a/9
z.+i 25a/12, 25b/3 [2]
[ 1 ]
[ 10 ]
zern: <Far. zm aac. Kr. zm aac.
z.+i bede Sar arsenik. Kr. aru
z. 25a/21
zern. 25a/12
[ 1 ]
zera-err: <Ar. zerlik tohumu; (Peganum

z. 25b/17
[ 1 ]
zerr: <Ar. 1. Kadntuzluu bitkisinin kk, sar
aa; (Berberis crataegina) . Kr. adn uzlu kki,
aru aac. 2. Sarlk hastal. Kr. arl.

z. 25b/12, 59a/9 [2]
[ 2 ]
zerr: <Ar. Semizlik otu, semizotu; (Portulaca

z. 25b/2
[ 1 ]
Sar bir eit arsenik, zrnk.
Kr. rs-y beyn. 2b/2, 5a/4 [2]
z. 59a/6
z.+i siyh Hamam otu. Kr. amm

ot, erzme. 25b/3
zernlec: <Far. Ign otu; (Rehum ribes) . Kr. rbs,

rvc.
z. 26a/12
[ 1 ]
zerrn: <Far. Altndan yaplm, altn gibi sar.
z. 29a/17, 51b/1, 51b/10, 52a/18 [4]
z. ade Zerrinkadeh iei, nergis
iei; (Narcissus) . Kr. nergis, nercis,

abher. 51b/1, 51b/10 [2]
atmer z. ade iegi Katmer nergis

iei, yediyaprak. Kr. nergis-i heft-
zeratl-ayn: <Ar. Gz morarmas. Kr. gz gk
zerd. 52a/18
olma.
szen-i z. Semerkant ve Buharada

z. 59a/11
[ 1 ]
zern: <Far. Krmz kurun oksid, slgen. Kr.

slgen.
z. 25b/19
[ 1 ]
zerr: <Gr. Kuzgunaya, kazaya, klr otunun
yetien ifal bir bitki kk. 29a/17

z.+i 25b/19
[ 5 ]
z.+i drat 1. Tespih aac; (Melia

azedarach) . Kr. tesb aac. 2.
Turun aac, turungillerden, btn

Akdeniz lkelerinde yetien, kn
588
yapran dkmeyen bir aa, naren;
det z. Yabani zeytin. Kr.
(Citrus aurantium amara). Kr. trunc
afrn. 5b/19
aac. 25b/19
hind z. yapra 23a/3, 34a/19 [2]
zersbe: <Far. Kadntuzluu, diken zm, ekimen,
iri
karamuk; (Berberis crataegina) . Kr. adn uzlu.
z.
ri
bir
cins
zeytin.
Kr.
zeytns-sdn. 26b/1
z. 25b/14
terte ya z. Taze, ya zeytin. Kr.
[ 1 ]
kek. 46b/8
zer: <Ar. Hkrk. Kr. ncru.
ya z. Ya zeytin, taze zeytin. Kr.
z. 59a/8
levz, u. 6b/21, 47b/10 [2]
[ 1 ]
z.+dan 25b/15, 26a/18, 26a/20, 26a/21 [4]
zerc: <Far. Karamuk bitkisinin kk, sar aa;
berr z.+dan olan ya 25b/15, 26a/21
(Berberis crataegina) . Kr. aramu kki, aru aac.
[2]
z. 26a/5
m z.+dan 26a/20
[ 1 ]
m z.+dan olan ya 26a/18
zerr: <Ar. Al yemii; (Crataegus). Kr. alc
z.+dur 10a/1
yemii.
sdn vilyetinde olan z.+dur 10a/1
z. 25a/7
z.+
[ 1 ]
6b/13,
17a/9,
17a/21,
36a/10,
39b/17, 43a/2 [6]
zerre: <Ar. Uma a, una su katlarak yaplan
[ 24 ]
bulama, orba. Kr.umac.
ben isril z.+ Ben israil zeytini
z. 25a/19
denilen bir ta. Kr. acer-ab,
[ 1 ]
kefrl-yehd, acerl-yehd.17a/21,
zevn: <Far. Delice denilen buday aznts. Kr.
43a/2 [2]
buday delcesi.
ben
z. 25b/16
isril z.+
drler
bir
adur
17a/9
[ 1 ]
iri sdn z.+ ri bir cins zeytin. Kr.
zevr: <Ar. Civa. Kr. jve, zba.
ercn. 6b/13
z. 26a/15
sdn z.+ ri bir cins zeytin. Kr.
[ 1 ]
faliyn. 39b/17
zeygeze: <? Esrar otu. Kr. esrr, ayrnl ot.

z. 26b/8
a z.+ Da zeytini. Kr. utm,

abum. 36a/10
zeytnl-ar: <Ar. Ezeltere, anason; (Pimpinella
[ 1 ]
zeyt: <Ar. Zeytin ya.
z.+i 25b/14, 26a/18, 26a/19,26a/20,
anisum) . Kr. ezeltere, meryn.

z. 26a/2
[ 1 ]
26a/20 [5]
zeytnl-m: <Ar. Bir eit zeytin.
[ 5 ]
z. 26a/18
z.+i a Ham zeytinden yaplan
[ 1 ]
ya. Kr. zeyt-i tuf. 26a/19

z.+i filisn Bkz. zeyt-i regn.
zeytnl-kelb: <Ar. Bkz. zeytnl-abe.

z. 26a/21
26a/20
[ 1 ]
z.+i regn Yabani zeytinden yaplan

ya, zeytin ya. 25b/14, 26a/20 [2]
zeytnl-berr: <Ar. Yabani zeytin. Kr. berr
z.+i tuf Bkz. zeyt-i a. 26a/18
zeytn.
zeytn: <Ar. Zeytin; (Olea europaea). Kr.
z. 25b/9
z. 5b/19, 6b/21, 23a/3, 24b/5, 25b/9,
[ 1 ]
26a/18, 26b/1, 27a/16, 34a/19, 46b/8,
zeytnl-abe: <Ar. Yabani zeytinden elde edilen
47b/10, 48b/13, 51a/20 [13]
ya. Kr. berr zeytndan olan ya.
z. iegi Zeytin iei. Kr. nesrn.
z. 26a/20
51a/20
[ 1 ]
z. ya Zeytin ya. Kr. sel.
zeytns-sdn: <Ar. ri bir cins zeytin. Kr. iri
27a/16
zeytn.
z. yaprana 48b/13
berr z. Yabani
zeytnl-berr. 25b/9
z. 26b/1
zeytin. Kr.
[ 1 ]
zeytl-hercn: <Ar. Bkz. zeytns-sdn.
589
z. 26b/2
z.+i mdaracdur 50a/2
[ 1 ]
z.+i mdevver Erkurtaran otu. Kr.
zibil: <Ar. Gbre, atk.
er urtaran. 25a/8
z.+ine 31b/2
z.+i avl Develik otu kk. Kr.
[ 1 ]
develik dibi, murn, arusgniy,
yarasanu z.+ine Yarasa dks. Kr.
eresuny, l-ayye. 3b/14,
r-za. 31b/2
25a/6, 40b/2, 47b/18 [4]
zibll-baar: <Ar. Sr dks. Kr. r bo.

z. 25a/12
z.+i avldr 5b/5

zirek: <Far. Kadntuzluu, diken zm, ekimen,
[ 1 ]
zift: <Ar. Zift, katran ve dier organik maddelerin
karamuk, sar aa; (Berberis crataegina) . Kr. adn
uzlu, aramu yemii, aru aac.

z. 9b/19, 25a/6 [2]
buharlamasndan veya damtlmasndan elde edilen,
[ 2 ]
kolay krlan, az s ile eriyen, kat, siyah, parlak

madde, karasakz. Kr. isalin, baralvan, amr,
seram, rul-ceyl, afr- bbil, r, kesr,
b-i z. Bkz. zirek. 9b/19

ziyde: <Ar. ok, daha ok, ok fazla.
mmiy-y b, nef.
z. 50a/10, 58b/20 [2]
z. 9a/5, 10b/13, 22b/19, 41a/16, 42b/12,

43b/12, 50a/19, 51b/2 [8]
[ 2 ]
zb: zb-i riy Acrga, yabani turp, yer hadisesi,
eek hyar; (Raphanus raphanistrum) . Kr. yr siki,
bey z. 9a/5
ebrz-zb, ebrl-cet.
z.+den 5b/4
z.+i 25b/20
z.+dr 5a/15, 19a/5, 28b/7, 37a/4, 41b/1,
[ 1 ]
41b/4, 50a/8 [7]
z.+i riy 25b/20
ara z.+dr Kara zift. Kr. afrl-
zba: <Ar. Cva. Kr. jve, elfiy, en-nfil-r,
yehd. 41b/4
zevr.
z.+e 31a/7
bey z.+e Beyaz zift. Kr.
z. 2b/15, 2b/17, 16b/18, 19a/6, 26a/16 [5]
bilincsef, duhnl-acer. 31a/7
[ 5 ]
acer-i z. Kzl mrekkep. Kr. zl
z.+i 25b/18, 25b/18 [2]
mrekkeb, zencefre. 16b/18, 19a/6 [2]
[ 19 ]
z.+i
rab
Katran. Kr.
arn.
25b/18
z.+i ybis Defne yemii. Kr. defne
yemii. 25b/18
ziftl-ur: <Ar. Kaynatlm am sakz. Kr. m
zherbec: <Ar. Havu; (Daucus carota). Kr. hevic.

z. 26b/8
[ 1 ]
znn: <Ar. rek otu; (Nigella sativa . Kr. nave-i

hind.
z. 26b/7
az.
[ 1 ]
z. 25b/17
[ 1 ]
zifts-sefn: <Ar. Keiboynuzu aacnn zamk;
(Ceratonia siliqua) . Kr. arnb aac am.

z. 26a/13
[ 1 ]
ziml: <Ar. ban. Kr. cban.
z. 59a/10
[ 1 ]
zr:<Far. 1. Keten tohumu. Kr. kettn tom. 2.

Yaban soan. Kr. yabn oan.
z. 25b/14, 26a/21 [2]
[ 2 ]
zre: <Far. Kimyon; (Cuminum cyminum) . Kr.

kimyn.
z. 25a/7
[ 1 ]
zincefr: <Ar. Zincifre. Kr. mrid, zl mrekkeb.
zrfn: <Far. Meyve vermeyen yabani ide aac,
Bkz. zencefre.
kabz ilac yapmnda kullanlr. Kr. igde aac.
z. 25a/18, 49a/19 [2]

[ 2 ]
zirvend: <Ar. Lohusa otu.
z.+i 3b/14, 5b/5, 25a/6, 25a/8, 25a/8,
40b/2, 47b/18, 50a/2 [8]
[ 8 ]
z.+i mdarac Bir eit zeravent.
Kr. mefr, er urtaran. 25a/8
z. 26a/12
[ 1 ]
zve: <Far. Kr. smb, ba, zemzem. Bkz. jve.
z.23b/2,26a/19,27a/7 [3]
[ 3 ]
zven: <Far. Burak; (Vicia ervilia) . Kr. burca.

z. 41b/11
[ 1 ]
590
zuhm: <Ar. Zencefil cinsinden, kokulu uyarc
z. 25a/9, 25b/4 [2]
olarak kullanlan bir safran kk, cedvar. Kr.

zurunbd.
[ 2 ]
zbd: <Ar. Tereyayla ilgili, tereyana ait.
z. 25b/1, 26a/16 [2]
z. 15a/2
[ 2 ]
[ 1 ]
zualr-r: <Ar. Kara pleme; (Helleborus
orientalis) , karaca ot. Kr. pleme, araca ot.

z. 25a/7
a- z. Ak haha. Kr. css.

15a/2
zcc: <Ar. Cam, ie, sra. Kr. ra.
[ 1 ]
zurunbd: <Far. Zencefil cinsinden, kokulu uyarc
olarak kullanlan bir safran kk, cedvar. Kr. zuhm,
serk, savl, rul-kfr, r- kfr, kecr,
z. 25b/5
[ 1 ]
zft: <Ar. Zencefil; (Zingiber officinale). Kr.
zencebl.
z. 25b/11
debdr.
[ 1 ]
z. 23a/5, 25b/1, 26a/16, 27a/16, 29b/3,

35b/10, 36b/11, 43b/4 [8]
zkm: <Ar. Nezle. Kr. burun utulma.

z. 59a/5
z.+ 25b/21
[ 1 ]
[ 9 ]
z.+ ker Er kurtaran, kk vene
zlf: <Far. Bir eit st. Kr. sgd.

z. 26b/3
benzeyen, efltun iekli, lapa
[ 1 ]

kullanlan bir eit bitki. Kr. er
zmrd: <Ar. Cam parlaklnda, gzel, yeil renkte
urtaran, zirvend-i mdevver,
effaf bir ss ta.

z. 5a/1
zirvend-i mdarac. 25b/21
[ 1 ]
zf: <Ar. rdk otu. Kr. verc, unn-dr.

z. 5b/13, 25a/15, 53a/3 [3]
s-y z. Beyaz biber. Kr. fulful-
z.+y 26a/15
bey. 5a/1
[ 4 ]
zrf: <Far. Bkz. zlf.

z. 26b/2
z.+y ybis rdk otu. Kr.
[ 1 ]
zendr- rn. 26a/15

zfer: <Ar. Yabani dorak otu, dereotu, kekik. Kr.
zrr: zrr-i verd Krmz gl. Kr. once, rmz
berr ora ot, rtk, berr seb.
gl.
z.+i 25a/6
z. 25b/12, 26b/4 [2]
[ 1 ]
[ 2 ]
z.+i verd 25a/6
zget: <Far. Kuzgunaya kazaya, klr otunun
katlanmayan, bklmeyen bir eidi; (Chenopodium).
Kr. lur otnu drlmezi, haba ot.

z. 25b/15
[ 1 ]
zrek: <Ar. Slk. Kr. slk.
ab: <Ar. Srtlan. Kr. rtlan.

. 33b/10
z. 26b/4
[ 1 ]
zrn: zrn- sdn Kasn aac ve zamk, akr
[ 1 ]
abatr-ricl: <Ar. Srtlan, domuz. Kr. and.
. 33b/11
otu, heliz, engjed; (Ferula assa-foetida) . Kr. an,

ern.
z.+ 5b/6
[ 1 ]
abb: <Ar. Kertenkele, keler. Kr. keler.
. 33b/11
[ 1 ]
z.+ sdn 5b/6
zbd: <Ar. Tereya, kaymak. Kr. tereya.
[ 1 ]
abr: <? Menengi sakz. Kr. meneve az.
. 33b/12
z. 25a/9
z.+i 25b/5
[ 2 ]
z.+i neset Tereya. Kr.
tereya. 25b/5
zbde: <Ar. Bkz. zbd.
[ 1 ]
ab: <Ar. Kavramak, kaydetmek; kendine mal
etmek.
. 1b/8, 53a/12 [2]
[ 2 ]
591
. olnur 53a/12
.+na 2a/15, 33b/4 [2]
af: <Ar. Zayflk, kuvvetsizlik.
[ 5 ]
.+ 60a/11, 60a/14, 60a/14 [3]

[ 3 ]
.+ baar Grme bozukluu, iyi
grememe. Kr. gz gcile grmek.
a .+na 2a/15
am-ern: <Ar. adrua bitkisi ve bundan
elde edilen zamk; (Dorema ammoniacum) . Kr. dne

dr, ua.
. 33b/15
60a/11
.+ beym Grme bozukluu, iyi
grememe. Kr. gcile grmek.
60a/14
[ 1 ]
amrn: <Ar. Yabani fesleen; (Ocimum basilicum) .
Kr. feslegen.
. 33b/8
.+ dde Bkz. af- beym.
[ 1 ]
60a/14
afirl-cinn: <Ar. Baldrkara otu; (Aspelinum

. 33b/9
[ 1 ]
afl: <Ar.+T. Zayflk, gszlk. Kr. fetreb.

. 61a/4
[ 1 ]
amm: <Ar. Arapada bir harfin treli (o,;u,)

okunmas.
.+ 25b/11, 27a/2, 27b/4, 30a/20, 33a/5,
36a/17, 42a/6 [7]
[ 7 ]
.+ ayn 36a/17
.+ fla 42a/6
afl-bh: <Ar. Cinsel adan zayflk,
.+ snile 27a/2, 27b/4 [2]
iktidarszlk. Kr. cima av olmama.
.+ dla 33a/5
. 60a/12
[ 1 ]
af: <Ar. Gsz, zayf, kansz. Kr. ell.
.
57a/20, 58b/12, 60a/2, 62b/11, 62b/14
[5]
.+ nile 30a/20
.+ zyla 25b/11
amml-elif: <Ar. Arapada elif harfinin treli
(o,; u,) okunmas.
. 5a/15
[ 5 ]
[ 1 ]
. kii Zayf, gsz kii. Kr.
amml-fe: <Ar. Arapada fe harfinin treli (o,;
nekes. 62b/14
u,) okunmas.
. olma Zayflk, gszlk. Kr.

an. 57a/20
aflik: <Ar. +T. Zayflk. Kr. veny, vhbete, vn,
her.
. 4a/2
[ 1 ]
amn: <Ar. Ktrm, sakat. Kr. kt, ktrm.
. 60a/12
. 63a/1, 63a/6, 63a/6, 63a/14 [4]

[ 4 ]
afl-abd: <Ar. Zayf kul, insan.
. 1b/4
[ 1 ]
[ 1 ]
arb: <Ar. Byk ve oklu bir tr kirpi. Kr. kirpi.
. 33b/9
[ 1 ]
arbn: <Ar. 1. Kertenkeleye musallat olan, kedi
afl-ibdl-araman: <Ar. Dervi Siyh
byklnde yrtc bir hayvan, porsuk. Kr. porsu.
Larendev.
2. Sanclanmak. Kr. sancu utma.
. 1b/15
[ 1 ]
afl-l: <Ar. Halsizlik, gszlk, bitkinlik.
Kr. telv.
. 57a/16
[ 1 ]
amne: <Ar. Ktrm olma, sakatlk. Bkz. amn.
. 60a/13
[ 1 ]
am: <Ar. Bkz. am.
.+ 33b/15, 33b/15, 33b/18 [3]
.+ arar 33b/15
.+ bur 33b/15
.+ yenbt 33b/18
. 33b/13, 60a/11 [2]

.+ 33b/12
[ 3 ]
.+ bstn Rezene; (Foeniculum
vulgare) . Kr. rziyne. 33b/12
arbe: <Ar. Vcudun herhangi bir yerine darbe alma,

yaralanma, berelenme. Kr. dglmi, berelenmi.
. 60a/15
[ 1 ]
ar: <Ar. Mekke tarafnda ok bulunan dikenli bir
bitki. Kr. sertz diken, baara, emcek.
. 7b/19, 33b/11, 33b/11 [3]
[ 3 ]
arbet: <Ar. Su kenarlarnda biten, zehirli bir bitki.
592
. 33b/16
yram: <Ar. Karaan iei, karaba otu;
[ 1 ]
arm: <Ar. Karaan iei, karaba otu; (Lavanduka
stoechas) . Kr. araan iegi.

. 33b/9

. 33b/12
[ 1 ]
n-nefes: <Ar. Soluk alma gl, nefes
[ 1 ]
darl. Kr. nefes ar olma.
arsl-acz:<Ar. Demir dikeni, oban kalktan;
. 60a/11
[ 1 ]
. 33b/8
ufda: ur- ufda Su yosunu. Kr. u
[ 1 ]
arv: <? Baldran, baldrgan; (Conium maculatum)
zerinde you.
. 19b/16
ve bu bitkiden karlan zehirli zamk, eytantersi.
[ 1 ]
Kr. baldran.
ur- . 19b/16
. 33b/17
ufys: <? Bir eit hyar, kk hyar. Kr. kcik
[ 1 ]
yr.
avmer: <Ar. Yabani reyhan; (Ocimum) . Kr.
. 33b/19
bdrc.
[ 1 ]
. 33b/13
f: <Gr. Sar gneyik. Kr. aru gyinek.
[ 1 ]
: <? nar aac; (Platanus orientalis) . Kr. enr
aac.
. 33b/16
. 33b/18
[ 1 ]
mern: <Ar. amda yetien bir eit st
iei. Kr. bn iegi.
[ 1 ]
. 33b/14
r: <? Kabus gren, arlk basan kii. Kr.
[ 1 ]
arl baan.
. 60a/13
[ 1 ]
: <Ar. Sar iekli yaban yoncas, yem bitkisi;
(Medicago falcata) . Kr. aru iekl berr yonca.

. 33b/8
Arabistan kiraz, yaban kiraz. Kr. nba yemii.

. 33b/16
m: m- yevm Yabani kenevir tohumu. Kr.
hdne-i berr tom.
demr dikeni yemii.

. 35a/12
ar: <Far. Keten tohumu. Kr. kettn tom.
. 35a/14
[ 1 ]
.+ 33b/13
am:<Ar. 1. Krmz boya. Kr. zl boya. 2.
[ 1 ]
Somak aac.
.+ yevm 33b/13
. 35a/15
fda: <Ar. Kurbaa. Kr. urbaa.
[ 1 ]
. 22b/4, 33b/8, 56a/7 [3]
arbn: <Ar. Bkz. arbn.
[ 3 ]
dem-i . Kurbaa kan. Kr. urbaa
an. 22b/4
istir-y . Bir eit verem. Kr.
56a/7
rsl-veca: <Ar. Di ars. Kr. di szs.

. 60a/14
[ 1 ]
rs- fsidr-rnec: Di rklerinden kaynaklanan
[ 1 ]
. 60a/21
[ 1 ]
[ 1 ]
. 60a/13
dmek.
afrl-acz: <Ar. Demir dikeni meyvesi. Kr.
l: <Far. Hnnap eklinde kzl bir meyve;
kt, rahatsz edici koku. Kr. dileri oma.
afre: <Ar. Gze beyaz perde inmesi. Kr. gze a
[ 1 ]
[ 1 ]
urbaa eklinde bir verem.
. 35a/12
[ 1 ]
arf: <Ar. Zarf, kap,klf.
. 42a/5
[ 1 ]
arfliyn: <Gr. Trfl otu, gl; (Medicago sativa) .

Kr. drfl.
. 35a/13
[ 1 ]
ayn: <Ar. 1. Yasemin iei; (Jasminium), yabani

yasemin. Kr. berr ysemen. 2. zerlik iei. Kr.
593
yzerlik iegi.
.+i 60a/21
. 35a/16
[ 1 ]
.+ 35a/11
[ 2 ]
.+i baar Tavukkaras, gece krl.

Kr. gz arau olma. 60a/21
.+ berr Yasemin iei;
(Jasminium). Kr. ysemen iegi.

35a/11
elm: <Far. Deve kuu, deve kuunun uzvu. Kr.

deve uu siki.
alet: <Ar. Deve kuu; (Struthio camelus). Kr.

deve u.
. 23b/1
. 35a/16
[ 1 ]
b: bala- b Oul otu, melisa, kovan otu;
(Melissa officinalis) . Kr. oul ot, ovan ot.
[ 1 ]
fes: <? Yabani havu, kara kk, mhr-i sleyman;
(Pastinaca sativa) . Kr. yabn hevici, aul.

. 23a/15
. 10b/16
[ 1 ]
bala- . 10b/16
fr: <Ar. Trnak. Bkz. lf.
[ 1 ]
fnnds: <? Anason; (Pimpinella anisum). Kr.

meryn.
. 23b/2
.+ 35a/14
[ 1 ]
.+ aur Katrtrna, dallar ok
ince, iekleri sar, baz trleri
hekimlikte idrar sktrc olarak
kullanlan bir bitki; (Genista scoparia).

Kr. er yapra. 35a/14
fre: <Ar. Bkz. fr.

.+i 60a/20, 60a/21 [2]
[ 2 ]
.+i ayn Gzn iinde trnak gibi
batan, rahatsz edici bir nesne kmas.
Kr. gzde drna bitmek. 60a/20
.+i em Bkz. fre-i ayn. 60a/21
frl-l: <Ar. eytantrna, an ieigilerden,
genellikle dalarda yetien bir eit bitki;
(Phyteuma). Kr. ibls rna.

. 35a/15
[ 1 ]
lf: <Ar. Trnak. Kr. rna.

. 35a/13
[ 1 ]
lfl-ar: <Ar. Keitrna, sar burak. Kr. kei
rna.
. 35a/13
[ 1 ]
lft-teys: <Ar. Teketrna. Kr. teke rna. Bkz.
lfl-ar.
. 35a/14
[ 1 ]
ar: <? Byk bir eit yarpuz. Kr. iri yarpuz.
. 35a/16
[ 1 ]
ufr: <Ar. Yabani yarpuz. Kr. yabn yarpuz.
. 35a/12
[ 1 ]
ulmet: <Ar. Karanlk.
[ 1 ]
hibte: <Ar. Vcutta bir yerin kmas. Kr. bir yr
ma.
. 58b/13
[ 1 ]
l-iskendern: <Ar. Yerazl, defne aac.
Kr. yr dehenl, m, rl-ar.
. 23b/5
[ 1 ]
tl-ceben: <Ar. 1. Kaburga ars. Kr eyeg
ars. 2. Zatrre. Kr. tr-rie.
. 58b/11
[ 1 ]
tr-rie: <Ar. Zatrre; sanc, ate ve ksrkle
beliren, tehlikeli bir akcier hastal. batar.
. 58b/11
[ 1 ]
ebb: <Ar. Kara sinek. Kr. ara siek.
. 23a/16
[ 1 ]
ebbr-ras: <Ar. Bir eit sinek. Kr. siek.
. 23b/7
[ 1 ]
ebn: <Far. Dil.
. 59b/20, 62b/18 [2]
[ 2 ]
ikfet-i . Dil yarlmas. Kr. dil
yarlma. 59b/20
verem-i
Dil
imesi.
Kr.
imek. 62b/18
ebed: <? Hindistanda yetien bir eit baa
yapra. Kr. hindustn baas.
. 23a/16
[ 1 ]
eba: <Ar. Boaz ars. Kr. boaz ars.
. 58b/12
dil
594
[ 1 ]
ebl: <Ar. Deniz kaplumbaasnn kabuu. Kr. berr
enebl-ibl: <Ar. Devekuyruu otu. Kr. deve

uyru.
aplubaa aras.
. 23b/8
. 23a/20
[ 1 ]
efer: <Ar. Kt koku. Kr. oltu oma.
. 58b/13
[ 1 ]
enebl-areb: Akrepkuyruu, akrep otu, emen otu,

Kr. areb uyru.
. 23a/18
[ 1 ]
efer: <Ar. 1. Yabani kokar sedef; (Ailanthus
glandulosa) . Kr. berr oar edef. 2. Kulak kiri.

Kr. ula kiri.
[ 1 ]
enebs-seb: <Ar. Srdili cinsinden dikenli bir
bitki. Kr. r dili.
. 23a/11, 23b/1, 23a/16 [3]
. 23a/21
[ 3 ]
efker: <Ar. Yabani kereviz, da kerevizi;
(Petroselinum oreo selinum) . Kr. a kerefesi.
[ 1 ]
errc: <Ar. Domuz bcei, bok bcei. Kr. ouz
bcegi.
. 23b/7
. 23a/12
[ 1 ]
eheb: <Ar. Altn. Kr. altun.
[ 1 ]
erdev: <Far. Bkz. zerdeb.
. 23a/20
. 25b/4
[ 1 ]
[ 1 ]
eker: <Ar. 1. Erkeklik organ, penis. 2. oban
erdeb: <Far. Bkz. zerdeb. Kr. eceretl-
dikeni cinsinden bir bitki. Kr. cbn dikeni.
af, balal-af, u.
23b/9, 55a/10, 55a/15, 55a/15, 61a/11
. 8b/3, 18b/12, 31a/1 [3]
[5]
[ 3 ]
. ars Erkeklik organnda olan ar.
ereb: <Ar. Midenin bozulmas. Kr. made fsid
Kr. evc- eker. 55a/15
olma.
. imek Erkeklik organnn imesi.
. 58b/13
Kr. ms- ab. 55a/10
[ 1 ]
evc- . Bkz. eker ars. 55a/15
eref: <Ar. Gzden ya akmas, gz ya. Kr. gz
ur- . Erkeklik organnda kan
ya.
ban, yara. 61a/11
. 58b/12
.+de 61a/11
.+den 56b/17
[ 7 ]
[ 1 ]
erf: <Ar. Yaban turbu cinsinden bir bitki, yaban
havucu otu. Kr. lis.
ekerl-ar: <Ar. Yer hadisesi, eek turbu, yaban
turbu, acrga; (Raphanus raphanistrum). Kr. yr siki.

. 23a/19
[ 1 ]
. 41a/9
[ 1 ]
erera: <Ar. Bkz. err.
. 23b/4
ell: <Ar. Zayf, gsz. Kr. zebn.

. 58b/12
[ 1 ]
ell: <Ar. Solgun, bitkin, zayf. Kr. olm, af.
. 58b/11
[ 1 ]
eneb: eneb-i l Ulama otu, yaylgan otu,
sarmak otu; (Equeisetum ramosissimum) . Kr.
ulama.
.+i 23a/17
[ 1 ]
.+i l 23a/17
enebl-fr: <Ar. Sinirli yaprak; (Plantago major).
Kr. siirl yapra.
. 23a/11, 23b/6 [2]

[ 2 ]
[ 1 ]
erre: <Ar. 1. Yaban kiraz aacnn yapra. Kr.
nba aacnu yapra. 2. Sar bir iek. Kr. aru
iek.
. 23a/18, 23a/19 [2]
[ 2 ]
er: <Ar. Bir eit yonca. Kr. kk yonca.
. 23a/19
[ 1 ]
erneb: <Ar. Bkz. zerneb.
. 29b/3
[ 1 ]
ern: <Far. Bkz. zern.
. 22a/16
[ 1 ]
zl . 22a/16
595
ern: <Far. Bkz. zern.

.+e 5b/17
leb: <Ar. Sidik kurdu. Kr. bevl urd.

. 23a/12
[ 1 ]
erre: <Ar. Bir eit dar, Hint dars. Kr. hind
arus.
. 23a/10
[ 1 ]
: <Ar. Kelimenin bana gelerek sahip, mlik
olan anlamn verir.
.+y
[ 1 ]
23a/12,
23a/13,
23a/14,
23a/15,
23a/20, 23b/8 [6]
errn: <Far. Bkz. zerrn.
[ 6 ]
. 35b/3
.+y amse-i evr Ayt aac,
hayt, beparmak otu; (Vitex agnus
[ 1 ]
. ade iegi 35b/3
err: <Ar. Kuduz bcei; (Cantharis) . Kr. uduz
.+y le-i elvn yaprakl
bcegi.
yonca otu, trfl. Kr. rfl.
. 23b/4
23a/14
.+y le-i evr Yaban yoncas,

yem bitkisi; (Medicago falcata) . Kr.
[ 1 ]
yabn yoncas. 23a/13
errl-af: <Ar. Krlang dks. Kr. rlanc
.+y le-i ayn Pene eklinde
bo.
bir ot, sarmak. Kr. elce. 23a/12
. 23a/10
.+y le-i evkt akrdikeni;
[ 1 ]
err: <Ar. Gz otu.
dikeni. 23a/20
.+ 23b/2
.+y le-i varat Sar iekli
[ 1 ]
yaban yoncas, yem bitkisi; (Medicago

.+ em Gz otu. Kr. gze ekecek

terkb olnm ot. 23b/2
yoncas.
errl-cr: <Ar. Yaralar tedavi etmekte

kullanlan bir eit bitki. Kr. yaralara ekecek terkb
23b/8
br: <Ar. Bkz. dbr. Kr. kknec tom.

. 23b/5
olnm ot.
[ 1 ]
. 23b/3
[ 1 ]
erys: <Ar. Sedef zamk. Kr. seb am.
. 23b/5
f: f-y rab 1. akldak otu. 2. Koyunlarn

kuyruklar altndaki kllara yapan pislik. Kr.
amul-enb.
.+y 33a/14
[ 1 ]
[ 1 ]
err: <Ar. Srck kuu. Kr. rc u.
.+y rab 33a/14
. 23a/21
[ 1 ]
evl-y: <Ar. Hindistandan gelen zerdeala
benzeyen sar bir kk. Kr. mmrn- n.
. 23a/9
[ 1 ]
ikr: <Ar. Anmak, sz etmek.
. 1b/7, 1b/10 [2]
fer: <Ar. Yabani kokar sedef. Kr. berr oar

edef.
. 23b/4
[ 1 ]
l-: <Ar. Karamuk kk. Kr. aramu kki.
. 23a/14
[ 1 ]
[ 2 ]
. olnan eczlaru 1b/10
Toplam madde ba:7452
. olnan luatlaru 1b/7
Toplam kelime says : 25578
b: <Ar. Kurt, canavar. Kr. urd.

. 23a/11
[ 1 ]
ba: <Ar. Bkz. zba.
. 23b/1
[ 1 ]
ker: <Ar. Da kerevizi tohumu. Kr. a kerefesi
tom.
. 23a/10
[ 1 ]
596
kelb,
BLM 5: DZNLER
5.2. Ek Dizini
abar,
abra,
abs,
absb,
abrn, abtrn, abum, abirn, acb, acbet,

acem, acere, ac, acc, acn, acre, acu, acur,
ad, adam, adern, ades, adesl-m, adliyn,
adr, afnnn, afrn, afr, afrs min, afr,
afsent, afsentn, af, aac, ab, aber, ada, ar,
arl, az, aris, amas, ares, ar, ariys,
ar, a, au, aulu, auz, ama, amer, ar,
asr, a, ane, ar, ar, a, acn, ava,
ayn, az, aker, akere, akke, akme, akne, akb,
a, aa, aar, aavye, abl, ay, aa,
adl-mar, adl-ar, adl-neb, a,
amrn,
anan,
al,
al,
ann,
am,
ara,
amr-rmmn,
arl-melik,
areb,
arebn, areb, arsemn, arsemr, aryn,

a, aml, a-nkb, ala, alaca, ala, al,
alc, alef, alem, al bl, alam, alame, allh
alem, alma, altun, alc, alnis, amr, amrn,
amrn, amrn, amel, amel, amd, amleclcem, amm, amrud, an, anberr, anlye, anber,
andem, and, anduz, anar, an, ansn, anurn,
ankebt, anar, anardiy, anm, anels, anlis,
antms, anrb, anm, anmiyn, annm, anr,
anlyn,
an-ml,
anzurt,
anurt,
asuzn,
apyn, arab, arabca, arab, arabiye, aran, arar,

armn, arr, arzdr, arb, ardahbin, ardc,
ardne, arduc, arem, arf, arfec, arfl-enf, args,
arheb, arhebl-beden, arns, ars, ar, arib,
arisniyn, ar, aram, arun, armd, arn, arpa,
araf,
artu,
arab,
aren,
arusgniy,
aru,
arsek, ars, aslinc, asrn, asb, asbr, asel,

asel,
asell-mhlik,
aselr-rab,
asfelin,
asaliys, aslec, asrls, asrs, a, abilrr, abil-fityn, abi-ufr, afir, ab,

abe, aer-r, afar, afer, afere, afur, afr,
a, afre, ar, arl-mend, ala, al, allmk, als-ss, araf, aab, aaf, ala, a,
aaa, aaa, ab, aara, aardiyn, ara,
ara, a, a, a, ar, ara, areken, ar,
au, aur, at, atmaca, aa, a, abl-kelb, abe,
afel, afel, a, ar, avafalanl, avfns, avc,
avara, avse, ave, avmer, avrat, avsec, av, ay,
ayalu, aya, ay, ayric, ayrz-zabit, ayda,
ayr, ayd, ay, ayn, ayn, aynd-dk, ayndderle,
aynd-dk,
aynl-baar,
aynl-cerd,
aynl-fe, aynl-hdhd, aynl-ayt, aynssern, ayr, ayru, ayru, ayser, aym, ayu, ayr,
ayva, ayye, ayzn, ay, azacu, azdrat, azcu,
azd,
azr,
azz-ater,
aml-kesn,
am,
abe,
aergn, aeryn, bes, bgne, bile, bist, b, b-
+ : ablis, abn, abdr, abds-selm, abher,

ab, abe, abar,
afr-b,
azra,
azvay,
ab,
abe, ah, al, ame, arsl-acz, arsl-
mlik, bkme, blc, bul, b-gn, r, rh,

dem, fe, ferd, fet, fitb, f, fln, frensn,
hek,
hen,
henker,
hers-sena,
h,
hen-ke,
e,
hen-rb,
n,
ve,
her,
keln-
nefsehu, kile, rar, l, lav, l, le,

lih, l, lva, madis, msden, med, meden,
meden-km,
meliyn,
melles,
mleh,
mles,
mula, mr, nek, ns, n, r, rde-b,

r, rz, rze, s, sn, seb, sar, smr, stiyn,
sys, , n, atere, fte, te, ina,
rs, vz, vile, ve, y, ym, yr, yr,
zd,
ze,
am,
nl-ayvnt,
nd-dbb,
nl-cedel,
nl-fr,
nl-erneb,
n-h, erfiyn, eryas, baaru-abb, baba,

baa, baans, baarcer, baarsu, balu, baha,
bahal-bar, bar, baa, bal, bare, baam,
baar, bam, bar, ba, bala, balatl-yehd,
balatl-ades,
balatl-am,
balatl-enr,
balatr-reml,
balatl-mlk,
balal-af,
balar-rm,
balat-eheb,
balal-azl,
balaz-zehr, bana, baten, bal, bal, bal,

baldran, balam, bal, bal, bambul, banasa,
banfilun, banfiln, bara, barma, baal, baallay,
baall-r,
baall-ay,
baal-eneb,
baar, ba, bal-amer, ba, baara, bab,

baralvan, barsliyn, bayl, baza, ba, ba,
balas, bb, bbil, bbil, bbilus, bbilu, bbnec,
bbnec,
bbrek,
bdm,
bdmek,
bdnec,
bdverd, bde, bdem, bdincn, bdirgn, bd,

bdiyne,
bdreng,
bdrenby,
bdrc,
bdrenbya,
bd-reft,
bdrencbya,
bd-reng,
bt,
bh,
brc, b, ba, bleng, bleng, bliy, bln,

bmisy,
bn,
bnef,
b-perde,
brde,
brdiye,
brenc, brengbya, brengby, bride, brisriyn,

brit, briteng, brlmyin, br, brver, brzed,
br, btus, bncn, bis, bzehr, bzc, bzgerdden, ba, bruc, b-ya, becem, becen,
bede, beden, bedenh, bedliyn, bedrn, bedrevn,
beg,
begrek,
beyet,
beha,
behr,
behmen,
behmenkere, behrm, behrmec, behrem, behremn,

beh, beht, beht, bet-avt, beje, bek, bekber,
bekda
beld,
beldur,
bekmez,
bekrt,
beksimdlu,
beksim,
belmd,
belrec,
belsinis,
belsis, belbs, beld, belec, bele, belek, belesn,

beleseg,
belesen,
bellec,
belmn,
melik,
belemun,
beleyn,
bell,
bel,
bel,
bellul-ar,
belpeme,
beliye,
belll-
beldiyn,
bels,
belinn, bemhere, bensib, bentl-leyl, bentnnr, bentr-rad, benc, bendev, bend, bend-ke,
benefsec,
beng,
bentme,
ben-m,
bengilik,
berber,
berbern,
beng,
ben-siyh,
bercl,
ben,
benn,
ben-tel,
bert,
ber,
berber,
597
berberiye, berbne, bercel, berd, berdn, berdiyy,

bere,
berem,
ber,
berencn,
berhefnec,
berencf,
berhily,
berg,
berest,
berhz,
beraf,
ber, bernf, bernnn, bernp, bernz, berpehen,

berr, bersinden, bersiynyn, bersiyvn, bersle,
bers, beren, beriyn-dr, berm, berterek,
berni, bervniy, ber-cesteg, ber-cesten, berpst, besbse, besbsen, besendnec, besfyic, besile,
besesm, besuvn, bestbc, bek, ber, bem,
ben, bebe, bee, be, beme, bene, betamlmr,
betr-iryn,
beiyn,
beris,
bev,
bevsr, bevsrd-dem, bevr, bevl, bevld-dem,

bevv, be-em, be-l, beybn, beym, beyn,
beys, bey, beyn, beyni, beyn, bey, beyatlaab,
bey,
beye,
beze,
bezek,
bezme,
bezztl-kelb, bezrek, bezrl-ala, bezrl-rd,

bezrl-amam,
bezrl-ab,
bezrl-amam,
bezrl-att, bezrl-mrr, bezrl-aaa, bezrlubbz, bezrl-ab, bezrl-hd, bezrl-d,

bezrl-ma,
bezrr-rabe,
bezrr-rab, bezrr-
rmmnl-berr, bezrs-selm, bl, b, binci,

bca,
bldrcn,
bidgin,
bidsgn,
bidisgn,
birl-fem,
bil,
bidns,
bilik,
bidn,
bih,
bild,
bide,
bih-dne,
bileg,
bir,
bilincsef,
billr, biml, bins, binset, bincik-zebn, bincikzuvn, bir, birbiri, birinc, birincsef, biring, birist,
birns, birnz, birs, birsim, bismillhir-ramnirram, bista, bister, bistira, bileke, bit, bcek,
bd, bdencr, bdester, bd-giy, bftden, bh, bh,
b, bgirn, bje, bkel, balles, blter, bl,
bmr, bn, brn, brz, b, b, b-m, b-aber,
b-ban,
bzek,
boa,
boas,
boaz,
bou,
boum, boumlu, boun, bourca, boy, boya, boyacl,

boyunca,
boz,
bgrtlen,
bcek,
brce,
bgrek,
bycek,
bgrlce,
byk,
bgr,
bzcek,
bu,
buday, buunc, bue, bule, bur, burlberber, buls, bul, bulus, buus, bulamac,
bulne, bulgiye, buramu, buran, burc, burca,
burcala,
bura,
bure,
burma,
burum,
burun,
bustn, bust, busulyn, buulyn, butra, butt,

bur,
bus,
buvniye,
buyan,
buyn-m,
buyned, buza, buzl-amer, buzund, buze,

bdne, bdrenc, bulun, buluyn, busar,
bel,
ble,
blrcn,
bjne,
bre,
bb,
b,
bredz-zvn,
blz,
brek,
brel,
breng, bras, bri, bstn, bstnbc, bstn,

bstn-efrz, br, bn, bde-eden, btmr,
bs, by, bynek, bze, bdn, bber, bbrle,
bgri, blbl, bls, brdiye, brkn, brr, brd,
brv, bssed, bste, cade, cadetl-n, carbe,
carve, ca, car, cam, camur, ca, cavdar, cayr,
cbun-nehr, cd, cdr, cd, cdun-nehr, chervn,
ckeln, cmse, cms, cnver, crgn, crln,
crn-nehr, css, cvdn, cvelherc, cvers, cvze,
cvr, cebel, cebel, cebel-dr, cebrs-sermn,

ceblheng, cebleheng, cebrl-ahr, ced, cedl, cedb,
cedbetl-kebed,
cedel,
cedene,
cedvr,
ceheng,
cehennem, ceb, cec, cekirdekl, cekirge, celbb,

celcce, celhem, celdn, celdvr, celf, celms,
celz, cem, cemn, cemr, cemrn-nehr, ceme,
cemelcem,
cemhr,
cemisferem,
cem,
cemn,
cemz, cemrea, cen, cen, cenn-nr, censsr, cen-n, cenr, cenrek, cencel, cencer,
cendef, cende, cendm, cenzl-verd, cee,
cer, cerat, ceran, cerd, cerdl-bar, cersiy,
cerbb, cercr, cercrl-kelb, cercrl-mr, crdan,
cerebl-mene,
cerele,
cermn,
cermdn,
cermere, cerm, cermz, cernb, cernr, cers, cesn,

cesm, cesmzec, cen, cevb, cevr, cevv, cevb,
cevern, cevz, cevzl-gel, cevzl-cee, cevzlay,
cevzl-merc,
cevzs-sdn,
cevzs-serv,
cevz-irk, cevz-b, cevzz-zend, cez, cezze,

cezdemn,
cezrl-ebhl,
cezre,
cban,
cezmzec,
cnn,
ceervn,
cnyn,
cezr,
cnsl-
mlk, crcr, crcrl-m, crtatan, ciger, cilvz,

cimcim, cin, cinki, cinn, cins, cir, cir, cisd, cisde,
civid, chub, cves, czek, coan, co, crdk,
crek, cuam, curt, cu, cumah, cun, cbn,
cbek-unn, cla, crm, c, cbn, cder,
clhenc, clbn, clcln, clle, clnr, cl,
cmn, cnbd, cnn, crd, crbz, crcniye,
c, cm, ar, aroan, ama, am, avdar,
dr,
d, ks, rr,
r-maz, r-mihek,
ber, ekirge, ekr, elze, enr, end, enden,

engr, ee, ere, ere, em, emek, emeen,
emit, etene, etk, ban, d, t, ara,
nyn, , rtatan, yan, iek, iekli, iekl,
il, ile, irilik, ivid, ivit, ln, n, oan, o,
pleme, rdk, rek, rtk,
uundur, b,
bn, gndr, ve, da, da, da, day, da,

dar, dim, dim, dl-fl, dl-ayye, daleb, d, d, dis, dle, dlf, dml, dne,
dnre,
dr,
drn,
drm,
drn,
drev,
drm, drmek, drperniyn, dr, dr, drlfulful, dvern, dv, dvd, de, deble, debrc,
debb, debdr, deble, decc, def, defln, defne,
degirmen, degirmi, dehn, dehen, dehenl, dehle,
dehmet, dehnec, dekek, delbb, delbs, deleb, delk,
dels, del, delce, dellik, dem, dema, dem,
demn, demr, deme, demi, demd, deml, demmlyefn, demreg, demeh, demr, dendfs, dendn,
deng,
denir,
deiz,
dez,
deraln,
derfes,
derme, derbend, derd, derd-mend, deren, deresk,

derurun, deri, dermine, dernek, ders, dernec,
derv, derv, der-b, der-ikem, dery, derys,
destenb, destenbye, det, det, devl-ayye,
devl-bert, dev, devle, devl, devr, devs,
devl-hey, deve, develik, devdr, d, da,
598
dlfl,
dl,
drat,
drz,
drfl,
drna,
dib,
dibvem, dibin, dicle, diken, dikenl, dikensiz, dil,

dilck, dilk, dil-b, dil-kbe, dim, dim,
dimek,
dipl,
dirhem,
di,
dii,
diil,
divne,
divnelik, diyd, diyss, dde, dden, dnr,

dnrye, dr, drn, dss, d, dv, dvn, dvdr,
dve, dv-dr, dlengec, dmbek,
dngel, duf,
duhnl-acer, duhnl-all, duhnl-uln, duhnrrz, duhns-serc, duhn-y, dull-m-i

fl-n, dua, dbr, ddu-abbn, ddlrmz, ddl-ban, df, dan, dt, dne,
da, dr, dv, dl, dlne, dm, drest, dser,
d,
d,
dbb,
dbb,
dgn,
dkeli,
dlek,
dmml, dmek, dmel, dnbel, dr, drl, drr,

drrl-ar, dknlk, dz, ed-d, ed-derd venye, ed-dervm, ed-duhnl-b, ed-dker, eddmel, el-amm- endm, el-aamm, el-an, el-hnek,
el-bb- arfr-ri, el-ben, el-ben, el-bersm, elefgr, el-elem, el-eml, el-flic, el-felc, el-ferd, el-
encirek, encde, encr, encre, encukek, encc, enc,

enck, encs, enc, encbr, encdn, encn,
endh,
endm,
ende,
endern,
endern,
endersamn, enderz, eneb, enfia, enfir, enflmecl, eng, engrez, engr, engze, engred, engt,
engvn, enefn, eir, enardy, ens, entlis,
entle, endiy, enver, elik, er, erh, erk, erbaa,
erbe, erbiyn, erblyn, ercn, ercen, ercvn,
erder, eresuny, eravn, erm, erne, erik,
erikl, erite, ers, erkek, erkekl, ern, erm,
ermen, ermenn, ermn, erneb, ersnn, ered,
ermsy, erems, erms, ervne, erzen, eskife,
esbb, esbel, esber, esbiyc, esbs, esedlades, esedl-ar, esfr, esferek, esferem, esfiy,
esf,
esfdr,
eshels-semek,
eslec,
eski,
eslps, esurd, esperenc, esperle, esrr, esrek,

esrkn, esr, ester, estilys, esved, esys, ea,
eele, eerr-reem, el, el, el, ela, emed,
err, ebe, ebel, eek, eheb, eke, ekl, ekuhe,
ay, el-fe, el-urd, el-heyn, el-ader, el-ilm-i
ekh, ekhe, ems, enecn, enen, ers, et,
afar, el-istihm, el-kelem, el-a, el-leben, el-
etrr, etrz, e, ev, evfns, evdslyn, evelek,
lebenl-amel,
el-mab,
maral-mzmn,
el-maral-dde,
el-maak,
el-
el-ml-mesil-i
menl-fem, el-m-i seb, el-mecc, el-mers, elme, el-uley, el-d el-veca, el-vers, en-nal, ennfil-r, en-na, en-ne il eametr-reddiye,
en-nimr, en-nrz-zevr, en-ncc, en-nks, erraf, er-ra, er-rav, er-rn, es-saam, es-sa,
es-s,
es-sena,
es-senetl-afr,
es-sersm,
es-
subt, e-avsta, e-a, e-erder, e-er, e- dnem, et-ta, et-tenmenl-l, et-tennb,

e-ast, ez-zemml-ayy, ebdn, ebe, ebem, eberkkiy,
eber-kkiyb,
ebrrl-add,
ebrn,
ebhl,
ebrenc,
ebrnl-ey,
ebhr,
ebrim,
ebl,
ebleh,
ebriml-rmz,
ebrl-cet,
ebrz-zb,
eb
ven, ebcehl, ebayr, eb-kkiy, eb-alemn,

ebzdn, ebya, eby, ebye, ecfn, ecleb-diy,
ecman, ecz, edr, edpin, edrk, edrek, edv,
edviye, efrn, efsime, efviye, efln, eflin,
efln, efla, efln, efnn, efra, efrek, efrnn,
efryn,
efrnek,
eftmn,
efyn,
efrsliyn,
efys,
egir,
efnd,
ehliy,
eftimrn,
ehll-s,
ejdef, ekri, ekyil, ekdnder, ekec, eker, ekin,

ekitmekit,
ekrfis,
eklemec,
eklesr,
ekrhek,
eksflin,
ekmbern,
ekrl-bar,
eksltn,
ekr,
eksd,
eker,
eki,
ekrefn,
eksde,
ern,
erlsemn, e, el, elniyn, elbet, elce, elem,
evayman, evm, evmdiy, evr, evr, evr,

evrm, evsend, evvez, eyeg, eyhun, eyl, eynik,
eyrelti, eyrun, ey, eyyb, ez, ezeltere, ezgl, ezra,
ezverd, eris, ecgeln, ecgenn, enblayl, erek, fa, fasds, fal, fal, fa, fad,
far,
falmns,
fads,
faliyn,
farfiyn,
farsiyn, farsryn, farsiye, fass, fa, fafaa,

far,
fat,
farsliyn,
fayar,
fbisl-b,
fbisl-ynn, fdec, fdzehr, ffr, ffr, ffs,

fire, fiye, fs, fe, fz, fire, fide,
fiye, fje, fkihe, fl, flic, fliris, fnfes, fnd,
fps, fr, fris, frisiyye, frs, frsn, fsid, f,
firistn, fr, ftir, f, f-zehr, fvaniy, fyes,
fzel-b, fehd, fehlih, fejej, fea, felc, felcfen,
felence, felmn, felsegn, felmes, felyn, fem,
fen,
fencemiy,
fencen,
ferande, fera-efz,
fenc,
fenfiln,
fer, ferl-acil, fermu,
ferm, fer, ferr, ferbye, ferbiyn, ferc,

ferdms,
ferecek,
ferefz,
ferencek,
feres,
ferfehen, ferfee, ferfen, ferfenc, ferfet, ferfiyn,

ferfc, ferfn, ferfr, ferac, ferand, feril-amm,
ferik, fera, fern, fers, ferz, fermd, ferme,
fernre, fersen, fersuln, ferte, fera, feryle,
fesdl-hd, fesfes, feslegen, fesliyn, fest, fesh,
festl-kelb,
fetene,
fetnl-enf,
fetreb,
fen,
fevris, feyres, feyln, fndu, frt, frd, frn,
elfiy, elamdlil-lhi, elif, elli, elvn, eml-ar,
fsdu, fstu, fstuul-hviye, fa, fiker, filte,
em,
filisn, firavn, firte, fireng, fireng, fi, fitne,
emmn,
emran,
emsn,
embehe,
emberbrs, emcek, emec, emlec, emlles, emrdiyn,

emrcl-keb, emrd, emrsiy, ems, emmun,
enlis, enulus, enurs, ennis, enr, enrn,
enr-gv, enblis lf, enbls, enberbrs, enbers,
enbbr-r,
encel,
encere,
encilnl-arad,
fi, fbenc, fcen, fdm, fal, fl, flets, flg,

flz,
fl-zehrec,
fnek,
fuls,
fu,
fu,
ful-kerm, ful-ar, ful, fulful, fulfulmn,

fulfulu-afkiye, fulfull-m, fulful-mne, fulfulmye, fuly, fur, fuv, fuyn, f, ffe, ffet, fhil,
599
fl, fliyn, fm, fn, fres, fene, ftenc, fa,

fcl, fvve, gan, gde, gl, gv, gven, gvers,
gvr, gv-meeng, gv-reng, gvzubn, gzersek,
gec,
gelgec,
gendy,
gelinck,
gendem,
gelm-y,
gendeme,
gel,
gele,
gendene,
gendm,
genevse, geri, gerde, gerengbn, gergedn, gergend,

gerk, germ, germ, gere, ger, get, geten, gevre,
gevde, geven, gevengr, geverd, gevezn, gevzen,
gevr, gevz, gevz-gendm, geyik, gez, gezdigecdi,
gezenb,
gezeng,
gezer,
gezmz,
gez-mekrn,
gezerl-berr,
gibi,
gice,
gezgv,
giciyik,
gil-
gendm, gincre, gi, girebl, girifte, giriften, giy,

giyh, gl-dr, gl-zerd, gbek, gbekl, ggelek,
ggem, ggen, gger, ggercin, gginek, gk, gl,
gvelek, gyinek, gyndrme, gz, gzlce, gzsz,
gujm, gurde, g, gln, gr, grbeg, grek, grze,
gsfend, g, g, gel, gze, gzed, gc, gcle,
ggl, ghervn, gl, glnec, glbn, glgn, gll,
glnr, gl-b, gl-gende, gm, gm, gn, gncik,
hm, hml-harbze, hml-mecs, hlm, hlhl,

hrms,
hrmz,
abaul-fet,
hrmz,
hsrev-dr,
abaul-,
abaul-baar,
aba,
abaul-kirmn,
abaul-m,
abaur-r,
abau-ar, abaut-tims, abab, ab,

abb, abbets-sevd, abbl-bn, abbl-belesn,
abbl-mlk, abbl-bn, abbl-mlk, abblmenem, abbl-gl, abbl-lala, abbl-aem,
abbl-ar, abbl-ucb, abbl-el, abbl-far,
abbl-alb, abbl-ulul, abbl-lehv, abblars, abbl-aref, abbl-arar, abbl-her,
abbl-vez,
ar,
abbl-r,
abbl-s,
abbl-ur,
abbl-firenc,
abbl-
abbn-nl,
abbr-red,
abbs-seln,
abbs-skn,
abbs-smne,
abbs-selme,
abbs-selme,
abbs-satiyn,
abb-it,
abb-,
abb-rd, abb-elem, abee abe, abi,

abs, ab, acel, acer, acerd-dk, acerd-dem,
acern-nr, acern-nimr, acern-nr, acerl-
gnlk, grg, gyegi, gyeg, gz, gzel, alal-
ayl,
acerl-velde,
acerl-er,
acerl-
avt, ala, alebe, alr, all, als, al,
arib,
acerl-amer,
acerl-ayye,
acerl-
alvc, alvj, al, alle, am, amm, amkn,

amll, annr-r, ancl, ancr,
ancre,
aner, anm, araat, arar, arb, arb, arbb,

ard, arez, arfed, arad, arsd, ar, arlcelvad, arl-semek, arv, asul, aln, aeyn,
aye,
a,
avr,
aym,
ayr,
ayrl-cld,
aysb, ayzn, azl, al-kelb, bnek, fe,

fe, a, s, lib, lib, liye, m, r,
rn, rl-ar, sl, vu, yet, ze, z,
b,
bb,
ubriye,
ulan,
lc,
avt,
ubrr-ra,
ulbe,
ve,
ubeyr,
uleycen,
once,
ubr,
ubeyr,
udf,
uleycn,
ultecn,
ulfirn, ulfiry, unl, urb, uyk, k,

zn, haba, hal, havf, h, h, havcva, hayafn,
haya, hl, hlk, heme, hebled, heber, hecme,
hedye, hedenc, hedme, hedye, heft-berc, heft-berg,
heft-beze, heft-pehlev, heft-zerd, helhil, helk,
helme,
helek,
helemt,
helenderr,
helff,
helhelyn, helct, helle, hellec, helmn, helm,

helm, helyn, helyne, helyn, hem, hemc-hin,
hemde,
hemece,
hemeen,
hemsiyn,
hemsu,
hemsd, hem-b, hendek, heng, her, her, herbe,

herc, herd, hereflh, herefls, herenc, herfliyn,
herals, hers, here, heref, heramn, herarn,
herk, herv, her-r, herzemn, herzeml-mecs,
hesd, hesmn, heber, hefful, hevcu, hevecive,
hevic,
hevc,
hevl,
heyn,
heyser,
yehd, acerl-t, acerl-hayy, acern-nre,

acerl-baar,
acerl-manr,
acern-nesr,
acerl-ayr,
acerr-rum,
acer-am,
acer-u,
acerr-ren,
acerr-ra,
acer-ar,
acer-ab,
acert-teys,
ad,
acerl-misenn,
acerz-zerr, acm, ad, ada,
adeb,
adec,
add,
af,
aff,
af,
akkk, akke, akketl-ayn, akketr-ram, aa,

a, aa, al, all, al-ar, alby,
aldr, aliblb, alm, almt, al, al, alsiy,
aly,
am,
am,
amim,
amldun,
amm, amm, amit, amr, amlis,

amrl-ar,
amul-am,
amul-fl,
amr,
aml-
cebel, aml-emr, aml, am, ande, andrs,

angel,
anal,
ara,
araza,
arret,
arsiy,
ara,
araa,
araa,
arcet,
ar,
art,
araretl-baar,
arh,
arb,
arm,
arcevn,
ardn, areket, areketsiz, arez-eyn, arfli, arf-d, arfd-dl, arfl-bi, arflcm, arfl-f, arfl-ayn, arfl-kf, arflfi, arfl-lm, arfl-ayn, arfl-i, arflh, arfl-mm, arfl-vv, arfn-nn, arfrri, arfs-sn, arf-i, arf-n, arft-ti,
arf-i, arfz-zi, arf-d, arf-i,
arf-l,
ar,
ariy,
arr,
arre,
ars,
arsul-berber, armel, armele, arniyn, arnb,
heyfls,
arrnu-an, arzem, ar, asek, assl-bevl,
heyyfrn, hezr-cen, hezr-eme, hezr-fen,
asl-isfenc, as, aaba, aa, ad, aif,
hezr-gez, hezr-gn, hezr-sefend, hibriyye, hind,

hindce,
hind,
hinduvne,
hindub,
hindubne,
hindustn, hindstn, hing, hirc,hizem, hc, hl, hlec,

hmml-mecs, hrn, hzrm, hn, hukul, hulul,
hcere, hd, hfrn, hfess, hfess, hkk,
ar,
aram,
aef,
aem,
a,
a,
aetl-ar, aetl-ber, aetr-rmiye,

ad-dar,
al-orsniye,
al-kelb,
a-l,
al-amle,
a-m,
az-zcc, aul, af, avcva, avn,
600
avr, avl, avlincn, ayn, ayrnl, ayal,

ayvn, ayye, ayyl-lem, ay, aza, azanbel,
az, azz, aal, bbl-ayl, c, c, ferlmhr, fun-necl, ful-fl, firl-umrlva,
laul-ar,
lm,
mlvun,
mile,
n-eneb, r, rd, rt, sbis, l,

, etl-esd, verd, ekm, ell, elme,
elv,
elzn,
ende,
enderl,
erzime,
erzme, evcem, ezrul-ar, b, ll, l,

ltt, l, nnl-fl, nn, nn-ar, n,
na, r, rb, rem, imr, imrl-ar, l,
lf, ls-skn, ne, re, l-sn, vetlmevt, oca, ubr, ubr, ubse, ulbne, ulbe,
ulbb, uleyfe, ulul, ulm-dne, uln, ulv,
umcum,
umer,
umum,
um,
umm,
umml-ay, umml-baar, umml-trc,

umml-erneb, umms-sev, umre, um,
uref, urefl-m, urefs-s, uratl-bevl,
urn-nr,
urm,
urmiyn,
u,
uyet-
aleb, ua, fern, k, ln, m, mne,

mer, r, rn, , ul-asel, ul-mul,
kem, sn, srevn, abb, abbe, abelkeder, abel-gd, abl-fa, abl-add,
abr-ra, adr, adr, adrl-maad, afan,
aff, aa, al, al, alime, alender, alendez,
alincn, alln, all, amdur, amls, amek,
amel, amam, amre, amr, ancde, ancden,
anere, andefn, anders, anders, andn,
anfa, anfes, anze, an, anal, anal, ar,
arab, araza, araa, arm, arr, arn, arba,
arb,
arbz,
arceng,
ardal,
arem,
arend,
arfa, arg, arhek, arara, arirl-ayn, ar,

ar, arden, ars, armek, arnubvr, arnb,
ars av, arh, aref, artd, artt, arl,
arn, arl-amm, arzl-af, asek, aser,
assl-imr, assl-kelb, asta, astalk, astal,
ast, alf, al-bar, aebl-gerc, aeblkfr,
ael,
aem,
aetl-frisiyye,
a,
a,
a,
atrz,
a,
atem,
ateml-mlk, atm, atun, am, ar, af,

avn, av, avtiml-mlk, avtml-bare,
avf- als-sene, avlincn, ayrlu, ayme, ayr,
ayr, aysefc, ayef, aym, ayz, azm,
azef, azz, aef, ael, b, ce, dm, dirricl, ke, kister, k, z, l, lvun,
ld,
ldmiyn,
ldniyn,
lr,
m,
mderys, mln, mlvun lfes, mlvun,

mliyn,
mmiln,
mmlan,
mnis,
m, ma, mie, nun-nimr, nlkrsene,
nl-kelb,
n-eneb,
ran-
nimr-b, r, ri, r, r-nk, shek,

iyetl,
temn-nimr-b,
ya,
efenc,
ellet, emderys, emliyn, enderl, enderl,

erzemiye,
erzime,
erzme,
es,
esef,
evd,
ev, dr-ricl, lf, ll, llul-memn,

lbn, l, ncru, nn, nnl-baar, nzr,
nzrl-bar,
re, red, rs, r, r, y,
y, bn, yr, yra, yrenbe, yr-zeh,

imnl-ar, imrl-ar, incek, irmen, ir, l,
r, rc, rk, , zd, zdk, zede, zed,
zek, orsn, orsn, o, o-naar, ubz,
ubzl-m-genc,
ubzl-urniye,
ubzl-urb,
ubzl-urd, ubzl-urd, ubz-nec, ucm,

uff, ufred, ufrede, ulbe, uld, ulenc, ulle,
ul,
umhn,
umneh,
umm,
uncek,
unfes, unrz, urc, urd, urfe, urfen, urf,

urm, urm, ure, ur, urh, urnn, urs,
usre,
usrev-dre,
uyetl-kelb,
usrev-dr,
uyet-aleb,
uyetl-mr,
uyetd-dk,
uyet-aleb, uk, u, utra, ut, uzan,

fa, , k-berkend, l, lel, m, n,
n, n-be, rde, re, r, rit, rden,
r-perest, e, t, y, ye, yz, z, srev,
srevn,
nru,
b,
neb,
neb-aleb,
cc,
lun,
nebd-dbb,
r,
lca,
ncru,
nebl-ayye,
rul-af,
rul-af,
rul-ceyl,
rul-eyger, rus-ss, ru-un,
rul-cen,
rul-ayye,
nisyn,
ruz-zafern,
rul-kfr,
run-
ru-eheb,
rma,
ram, sbana, sfan, safln, safn, sarek,

ran, l, lab, l, rfl, riye, rll, ibl,
ibls, ibls, ibn-i rl-a, ibrhim, ibre, ic, in,
iflunce, igde, itilf, itimm, itinr-ram, iken,
iki, ikll, iklll-melik, ikr, ilm, ilmiy, ilan,
ilduz, ile, ilel, ilell-efr, ilik, illet, illetul, ilk, imm, imskl-cerr, imtil, imk,
inbt-ur, ince, indel-ba, infitl-ur-
efdh, inkisrl, inlbr-ram, innn, insn-nefs,
iniyn, intir, intir-afe, iplik, iri, irice, iri,
ir, ir, ifahn, ifhn, isfenc, isfencl-bar,
isfend, isfendr, isferem, isfidc, isfiys, ishl, is,
isalin, islm, isml-umr, ispindt, isril, issi,
issilik, istifde, istir, istis, istis, istil, it,
ittifsn-nefes,
ittisl-adea,
iris,
ilem,
al, n, lmiye, mruls, rliyn, rad,

rd, rn, rmn, rs, rsn, jer, jj, jengr,
jv,
jve,
kabl-baar,
kac,
karniy,
kbil,
kble, kbs, kc, kc, kd, kdzn, kfr, kane,

kd, kle, kh, kh, kl, kjre, kkiyne,
kkne, kknec, kkl, kknec, klbh, klbm,
kluc, kl, kmil, krb, krtne, kser, kskne,
ksn, kra, kim, k, ktre, kvenc, kvile,
kv, kv, kyine, kzn, keb, kebb, kebbe,
kebbiye, kebed, kebed, keber, kebere, kebesde,
kebest, kebeste, kebest, kebhe, kebkec, kebr,
kebk, kebknec, kebreve, kebriy, kebde, kebter,
kec, kecek, kecem, keci, kecr, kei, ker, keder,
ked, kef, kefcelz, keffd-dbbe, keffl-arib,
601
keffl-dim, keffl-adm, keffs-seb, keffab,
kefrl-yehd,
kef-ze,
kehrek,
kehkem,
kehrb, kehl, kehyn, keb, kej, kejen, kejmz,

kekec, kekik, keklik, kel, kel, kelje, kelriye,
kelef, kelek, kelem, kelem, keler, kelkn, kelkel,
kelmc,
kelsen,
kelk,
kell,
kem,
kemderys,
kemfs, kemh, kemks, kemliyn, kemr,

kembd,
kemhiyn,
keml,
kemkm,
kemkem,
kemlu, kemmn, kemk, kenr, kencere, kencerr,

kende,
kendir,
kenet,
kend,
kenevir,
kene,
kenger,
kenend,
kengern,
keneter,
kenger-zid,
kengr, keniyye, kendn, kendne, kepek, kerm,

keryi,
kerb,
kerbse,
kerdsiyb,
kerdemne,
kerdeme, kerde, kerebs, kerefes, kerem, kerenc,

kerenc,
kerinc,
keresb,
kerevy,
kerstene,
kerz,
kerkem,
kerkemn,
kermeer,
kerg,
kerhenc,
kerk,
kerkerhen,
kerk,
kerkes,
kermets-sevd,
kerml-esved,
keric,
kerks,
kerm,
kermetl-bey,
kerrel-bal,
kersef,
kersele,
amr, amer, am, ama, am, amar, an,

anber, anba, anbl, anc, andebl, anfes,
an,
anrya,
ank,
anahir,
anlu,
ansa,
anafln, anariyn, annn, aplan, aplubaa,

ar, ar, ara, araca, araan, arauru, aramu,
aranful, aranful, arau, ararr, ar , araa,
arniy,
arsiy,
ar,
ariy,
arda,
ardliyn, ardmen, arek, ara, araf, ara,

arr-ram, arn, arnca, ar, arn, arbd,
arr, ar, ar, arasy, arasyn, ar, aru,
arnl-cer,
arpz,
arsn,
arane,
artal,
arvyn, arv, aryle, arzz, as, asnr,

asr,
asb,
as,
asm,
asliyn,
asr,
asriyn, asvets-seb, aab, aab-erre,

aabz-zerre, aam, aek, a, al, a,
aa, aat, am arar, an, ar, ad,
aar, aarr, ar, ar, at, at, atr, aur,
atmer, atl, aala, a, ar, af, af, a,
arn, ars, arub, an, ava, avinder, av,
kersene, kersenek, keref, kertekele, kerl-anem,
avl, avun, aya, ayabn, ayma, ayr, ayrs,
kerter, keryn, kere, kes, kesb, kesble, kesbl-
ayar, aysiyr, aysr, ayss, ayssetl-kelb,
ur,
kesbs-sus,
kesdne,
kesn,
kesdne,
kesl,
keseb,
kesr,
kesin,
kesrl-l,
kesrl-ercel, keske, keskin, kesn, kesrekn, kesrlam,
kesvrn,
keh,
keretl-menfaa,
keerne,
ker,
kerl-ful,
ker,
kerl-l,
ke, ke, ke, kednek, kek, kekb, kekar, kene, kenec, ketn, ker, ket, ketk, ketel,
ketm, kettn, kevlif, kevest, kevgn, kevmer, kevr,
kevsd, key, keyhiyn, keys, kezgv, ky, ki,
kilmn, kils, kilye, kilyetl-veca, kim, kimesne,
kimyn, kirs, kirec, kirm, kirmn, kirm-dne, kirpi,
kirp, kirpk, kirte, kisl, kisnek, kii, kimi,
kim, kinic, kinc, kinz, kite, kitb, kitre,
kiym, kiye, kiyel, kizvn, kdekn, kkez, klekn,
kmiy,
kne,
kstebek,
kul,
kuc,
kve,
ktrm,
kull-frs,
kul,
kul,
kz,
kufr,
kbk,
kuhc,
kull-esved,
kunr,
kunns,
kk,
kueyl,
kpek,
kul,
kuls-sudn,
kutr-rm,
kuze, kbel, kber, khn, kh, knderi, kr,

kr, krgiy, kristn, kr-mu, kbd, kcik,
kfretl-ber, khen, khenc, kheyl, kl, klm,
klliyet, km, kmren, kmer, kmer, knce,
knciye, kncd, kncd, knds, knd, knde,
kre,
krkm,
krneb,
krnebl-m,
krr,
krrl-kerem, krrl-m, krtlik, krc, kst,

kt,
kzz,
kzze,
kzbere,
kzberetl-br,
kzberetl-amm, aba, abarcu, abr, abrs,

abel, abab, ablubaa, abu, abulu, abl,
ab,
adamiy,
adar,
ade,
adn,
add,
adml-mlk, afr, afr, afrl-yehd, afelne,

a, ahrubn, ahve, alaan, alay, alders,
alfiyn, alb, alnca, al, aliye, aliye-misk,
aliye-mk, aluan, alu, alnis, alya, alye,
aym, ays, azala, azl, aa, ab, azz,

azz, ab, abl-ful, ame, dir, ul,
ull-bar, le, r, l, lince, lps,
r,
rsiyl,
n,
ys,
til,
till-kelb,
till-ayye, till-al, tiln-nimr, na,

n, n, ve, vend, , brs, b,
biye, l, lal, lr, lal, laln, lt, lur,
na, nb, nb, ndra, nnap, nneb, n,
nr, nra, rfa, rfl, rlanc, rlanc,
rmz, rmz, rmz, r, ss, sts, sr,
dr,
ra,
d,
n-numn,
dd,
l-kebere,
l-ayye,
l-keber,
l-ayye, l-imr, , lab, yfn,

zamu, zduruc, zl, zlca, zlcu, ds,
imi, mliy, r, rmel, rz, vend, oc,
oca, ou, oulu, oltu, oa, ora, oru,
ovan, ovaz, oyun, z, ub, ubul, ud, udn,
udret,
uduldn,
uduz,
ufl,
ula,
ula,
ulm, ulb, ulfniy, ull-arv, ul, ulads,

ulandar,
ulant,
uluncl-muhkem,
ular,
um,
uluan,
umlu,
ulunc,
umul,
unc,
unds, undus, unduse, unduz, unfu, urd,

ur, urbaa, urbn, urd, urdmen, urdcaz,
urdeeni, urdlu, urdluca, urdumn, urdumne,
urey, ur, ur, url, urs, ururn, ur
mam, ur, urluan, urm, urretl-ayn, urs,
ura,
urun,
urt,
ur,
urum,
urumn,
urm, uru, ur, urdmen, ur, urlenf, urn, ur, urum ar, ur, ur, usbr,
us, uslds, uss, ud, uduruc, uul, u,
ur, ut, utluca, un, uyru, uyrulu, uz,
uzun, uz, uzun, um, ul, b, d, fal,
f, , lis, ldn, mn, min, nd,
602
r, rdmn, rumn, rmn, siy, ss,

ir, z, z, lad, ladl-arib, laiye, las,
lavn, lahana, la, lam, laml-imr, layn,
las, lasl-ikll, lak, lala, lava, lal-gn, lalgn, laf, la, laram, laa, laa, lave,
lazul-acer,
lazur-rum,
laz-eheb,
lbaa, lciverd, ln, lden, ldul-ayye, lar,

lr, lr, lhana, lie, l, lk, lkce, lkie,
lkite, ll, lle, lmer, lrende, lrn, lzm, lz,
leb,
lebbl-na,
lebn,
lebnl-fet,
leben,
leben, leben, lebenl-ibl, lebenr-remk, leblb,

lebsn, lefe, leffl-kelb, leffl-kerm, left, legleg,
lebl-firenc, lehb, lek, lekert, lem, lemlem,
lemsene, lenbn-nevm, lenc, lerzn, lerze, les,
levz, levnl-al, levz, levzeteyn, ley, leyine,
leytl-baar, lezc, lib, libsl-fea, lif, limeheb, liyetl-imr, liyett-teys, liyetl-fl,
lisn, lisnl-amel, lisnl-kelb, lisnl-ufr,
lisn-evr, lisns-seb, lbnus, lf, lfl-bar,
llec,
llfer,
lmn,
lmniyn,
lm-dr,
ln,
lnfer, lz, lube, luff, lukebe, lb, lbiy, lf,

lf, lfs, lfs,
liyn, ll, lnek, lpine,
lrek, l, la, ls, lbn, lk, lklk, maafur,

macn,
mad,
madere,
mad,
madeye,
made,
mad,
maden,
maden,
mad,
madens,
mamme, marib, marib, mard, ma, ma,

ma,
maleb,
malep,
mamd,
mamdiye,
mamm, matm, mazn, maa, ma, mamr,

man,
matm,
mase,
maber,
madns,
mals, malniy, mar, marn, marns, mall,

manr,
mantar,
manar,
maralu,
marmn,
masa,
ma,
mara,
mara,
mara,
marama,
mars,
masla,
mabur-rm,
mar,
maak,
maab, mataal, mab, ma, mav, m, m,

mil, m, ml-cemre, ml-cbn, ml-add,
ml-absl-ara,
ml-asel,
ml-neb,
ml-aris, ml-ketme, ml-ar, mlverd, mn-nn, mr-rs, mr-rem, mssil, m-ar, ma, mal-lie, ma,mdde,
mdenc,
mdern,
mhest,
mh,
mare,
mhiyne,
mhzehrec,
mhdne,
meheb-i
fetnl-enf,
maretn-necdn,
mhiye,
mh-ane,
mu-b,
meheb,
mehebr-rhl-b,
meheb-i fetnl-bevl, mkiyn, ml, mltern,

mle,
mleniys,
mlmenl-amel,
mlily,
mlstern,
ml,
mliy,
mltere,
mms,
mmrn, mm, mniy, mniyn, mr, mrid,

mrl, mrulcu, mr-bli, mr-pe, msdenn,
msye,
msl-m-
msudn,
m,
mel,
mem, m, m, mer, mnec, m-dr,

mtecne, mtireng, ma, mniyn, m-drat,
mya,
my,
mzern,
mzeryn,
mz,
m,
meryn, meces, mecnn, mecr, mede, medet,

mefl, mefles, mefr, mes, mezn, meh, mehd,
mehk, mecim, mer, mekn, mekke, mekk,

mektese, mekyun, mel, mel, melze, melcc,
meletre, melff, mel, melne, mels, memerrlar, memt, men, menc, menciv, menete, mend,
mendel,
mend,
menevg,
meneki,
menev,
meng,
men,
mene,
menfaatl,
meneve,
menf,
menl-fem,
menn,
meng,
mensb,
menmek, mer, mermere, merniye, merretlmecr,
merret-ar,
mercn,
mercimek,
merretl-fl,
merciv,
merh,
merdrr,
merd-
ferec, merdeg, merde, meren, merenc, merhem,

mer,
mern,
mermdr,
merad,
mermhs,
mera,
mermmn,
merm,
mermms,
mermer, mermc, mersn, mers, merv, merveriye,

merv-, meryem, merze, merzenc, merzeng,
mes,
mesed,
mesuniy,
meslbr-rsn,
mesll, mest, mest-r, mene, mebetn, meel,

mek,
mehr,
meviye,
meme,
mevl,
mer,
mevz,
mell,
mevze,
mev,
mevzek,
mevifl-erv, mevsek, mevzek, meyan, meydpz,

meydn, meysn, meysn, mezretl, mezheblbirinc,
mez,
me,
mekr,
mekr,
mns,
mftr-rut, mr, mr, midd, mifr, mihek,

mikil,
miknetl-ender,
mil,
milud-debbn,
milul-arb, mil-abn, miln-nre, milk,

min, misenn, misennl-m, misk, miskn, misknn,
miskaramr, miskl-cinn, misn, misvkr-r,
misvkl-abbs,
misvkl-arde,
mis-zerd,
miall, mi, mikarm, mikarm, miyn,

mizc, mizmrr-r, mdel, m, mek, mk, ml,
mr, msn, my, mh, m-bahr, mala, mve,
mvesiz,
mvzec,
muallal,
muriye,
mufir,
mufer,
muhil,
muabbet,
muayln,
mun,
muneb,
mun,
muaffef,
muallebi,
muammedin, mu, muc, murecr-r, muri,

muallaa, mulia, mun, muaddes, muaer,
muavv, mum, mur, mutil, mufr, mul,
muliyn, mul, mull-yehd, murn, mulyt,
mulgiya, muly, mumre, mundare, munuv,
muntecse,
murn,
murekkeb,
murgiy,
mur,
murl-hey, mur, murek, muryfn, muaa,

mumul,
mu,
muana,
muris,
muba,
mula, mula, mdeseng, mfiyn, mfln, ml,

mm, mmiy, mml, mr, mrmn, mrniyn,
mrd, mrdr, mriy, msberec, ms, m, mderbend, my, mz, mellif-i meftl-azin,
mbrek, mcenna, mdarac, mdarac, mdevver,
mfende,
mferril-albl-mazn,
mhlik,
mhre, mje, ml, mlk, mlkl-bul, mlk,

mlkiye, mnalib, mnfec, mnhc, mnhcddkkn, mrdsenc, mrdseng, mrde, mrde,
mrdek, mrdeseng, mrdmk, mrebb, mrekkeb,
mreng,
mrr,
mrrl-cev,
mrtec,
mrtek,
mrvrd, mrver, mrverl-ar, mrver-ek, mshil,
603
mstacel,
melle,
mfelen,
mnn,
mbek,
mevve, mfi, mg, mgn, mk, mkek,

mkil, mk-bd, mtalli, mzeffere, mzevvere,
naban, nab, nab, nab, nad, nafaa, nal, nale,
nat, nadama, na, nat, na, nan, nan, nan,
naf, nar, nariyn, nibe, nazada, na, nar,
nc, nf, nf, nst, nt, nya, nj, nkb,
na, nl-bh, nlr, nn, nn- h, nn-h,
nnv, nr, nrl, nrdn, nrenc, nreng, nrgl,
nrr, nrn-by, nrven, nr-gv, nr-mk, nsr,
nr, nfa, n-gvr, n-gvred, n-, nzle,
nz-by, ne, nem, nem, nebt, nebtne, nebtt,
nebtl-bar,
nebtr-rad,
nebt-ar,
nebr,
nebke, nebtl-ar, nebsek, neceb, necel, neciret,

necl, necr, necm, necme, necmn-nebt, neetec,
nefes, nefs, nefse, nefd-dem, nef, neheng, neh,
nehr, neh, nehel, nehetl-vazaa, nele, ner,
neset,
neced, nek, nekes, nekfiye, nekhe, nelk,
nemm, nemm, nemek, nemeke, nemn, neml,

neml,
nemmm,
neref,
nergis,
nemml-melik,
nergisl-miy,
nem,
nergs,
nev,
nevc,
nevz,
nevrz,
nibr, nidr, nire, nista, nir, niedir,

niy, nbb, nbl-
ar, ndul, nduln, nfted, nkec, nl, nle, nlec,

nlfer, nl-g, nm-ser, nmzec, n, nmek, nmed, nvar, nz, nod, nod, nonl-bh,
noa, nubd, nus, nud, nuatl-kebed mi z
iler-r, nu, nura, nc, nferd, n, nj, nm,
nre, nrsuz, n, ndr, ne, n, nm, nvk,
nzll-m, oca, od, olan, oul, o, olu, ol, on,
ot, otla, otsuz, kse, ksrk, ksz, kz, ldrci,
rdek, ren, rmcek, yken, pamul, panbu,
pancar, p, pazu, pdih, pur, plenger, plc,
pl, plde, ppdya, prisyn, py-zehr, pek,
pelste, peleng, peln, pelm, peltek, pelye, penbe,
pene, penefe, penr, perde, perdne, perefec, perefsy, per-sepy, per-zeft, persiyn-dr, perverde,
peryn, pesek, pestnc, pet, pemn, pet, petbe,
peyd-gerden,
peyamber,
peyker-dem,
peyveste, pezend, pez-am, praa, pra, pifte, pil,

pilven, pire, pirinc, pirist, pirpirim, pis, pistenk,
ple,
pleste,
plg,
pln,
prer,
porsu,
putace, puluc, puterem, puyan, pden, pl, pst,

pynek, pre, pr-v, pt, pz, rad, rab, rabb,
rabbe,
rabbetl-bar,
radbad,
rafra,
ravetl-mel,
rabbil-lemn,
ral,
ra,
rab,
rad,
ravetl-acmn,
ravetl-amer,
rn,
rvend,
ryiatl-n,
ryec,
rz,
ryia,
rziyne,
rziynec, reisl-f, rebel, rebev, reb, rebr,

recne, recle, refrn, regn, re, ren, ren,
remd, remdl-ayye, remdl-af, remdzer,
rem, remed, remel, remet, remk, renc, rend, rende,
reng, rengl, resen, resd, reste, re, red, reke,
retbe, retef, retne, revn, revne, revs, revlbezrn, rey, reyn, reyhun, reyn, reyn,
reynl-mlk, reze, rb, rbr, riade, ricllamm,
ricll-arc,
ricll-aa,
ricll-urb,
ricll-amme, ricll-als, ricll-arib, riclrr,
riclz-z,
riclz-zerzr,
ribn,
rimge,
risle, rite, ritc, re, riy, rbs, rge, rten,

rk, rr-ram, rm, rmset, r, re, rvc, rze,
ruf, rubbul-ur, rubbs-ss, rum, rubetlmenairn, rbh, rb, rbn, rbiyn, rcn, rd,
ufec, nba, nrs, nice, nimik, nimr, nisyn, ni,
peyd,
rars,
ryiatl-mlk,
rde, rdh, rns, rm, rmca, rm, rmiye, rn,
nevsiye, ney, neyg, neys, nezf, nezfd-dem, nez-
nieste, niestegh, ni, nite,
rneb, rnec, rnek, rsen, rsn, rst, rst, rtiy,

rtnec,
nercis,
nerls, neriyn-dr, nerk, nescl-ankebt, nesk,

nevt-temr,
rfe, r, ran, rary, re, rmsn, rnde,
nerherc,
nesne, nesrn, nesrn-ab, nestern, ner, nek,

nev,
rat, ratynec, rab, rabe, rayl-ibl, rayl-amm,
ravetl-m,
ra, ran, ram, raml, raar, rame, raa, ra,

ra, rab-ems, ra, ramil, rast, ra, rae,
rseng,
rstn,
ryin,
rstutec,
ryne,
rz,
ren,
rmmn,
reng,
ry,
rmmnn-nehr,
rstem, sab, sabl-veca, sadn, safe, safelamr,
sa,
saber,
saz-zel,
sa,
san,
sans, sat, sad, sar, sare, saam, saan,

saanus, saanr, saar, saa, salanderyn,
samniy, sasu, saa, samnds, sala, salm,
san, sancu, sandis, sardina, sardn, sater, saiys,
savl,
sile,
say,
sayrmr,
sbnec,
sbe,
sbrec, sbrek, sbt, sc, sd, sde, sdec, sdene,

sil, sl-esved, sr-raf, sl, slmendr,
sles, slis ariyn, sliyn, sliys, sl, sla,
sms, sml-bara, sna, ssliys, ssr kit,
ssm, ssma, saryn, sl, srn, se, sebb,
sebel, sebenkr, seb, seb, sebye, sebl-ar,
seb-r,
secme,
seceretul-lh,
sed,
sedersn,
seceretl-ar,
sed,
seds,
secl,
sefdks,
sefedhn, sefercel, sefile, sefd, sefdliyn, sefn,

sefl, seflec, seg, segb, segl-misk, seg-b, segb, seher, selis, sene, sebye, sel, senn,
sekbnec,
sekiz,
sekz-zel,
seknec,
sekrn,
sekrl-nl-t, sekte, sen, sel, sele, selem,

selesl-bevl, selesl-bevl-i mil, sell-ayye,
sele, sel, selk, selme, selmn, selhec, selmen,
sem,
sem,
semris,
semender,
seml,
semr,
semen,
semn,
semen,
semne,
semend,
semerand,
semm,
semn,
semendel,
semmr,
semml-t, semml-imr, semml-fr, semmssemek, semnev, semm, semz, semzlik, senbt,

sencle, senders, seng, sengbh, sengbya, senger,
seng-r, seng-put, senn, senkn, send, sent,
seprne, sepdr, seps, ser, serat, serd, serfiyn,
serce, sere, sers, serd, serd, serdne, seren,
604
serenc, sereng, seren, serenr-ram, seren-

fir-ram, serfale, sergen-gerdn, sergerdn, serginkr,
sergn, sergl-hind, sergle, serhiy, seram,
seres, seria, ser, sern, serr, sers, sert, serm,

serma, serme, sermec, serpistn, sersd, sersm,
sertz, seram, serarys, serv, ser-gendem, sereden,
ses,
setbye,
seriyn,
sea,
serk,
seriys, serniyn, seryn, ses, sevdlhind, sevdl-ut, sevrn, sevs, sevd, sevdv,
sevgi, sevg, seyh, seyl, seyat, seye, seyflurb, seyln, seyyid, seyydin, seb, scan, san,
sdfetl-ayn, sma, sraca, sra, srtlan, stma,
stmalu,
sy,
sil,
sibistn,
sibsrn,
sibstn,
sicil, sidr, sidk, sifd, sigil, sikebc, sikene,

sikunc, sil, sila, sil, sil, sil, sill-m, sim,
sim,
simsim,
sindiynl-ar,
sincan,
sincid,
sindiyn,
sinn,
sind,
sindihn,
sinnevr,
siek,
siirl, siirlce, sirli, sirl, siperem, siperam,

sipd, sipdb, sipdmhre, sircl-urub, sircnnl, sirind, siri, sirke, sirkel, sirken, sirkencbn,
sirard,
siarkh,
sivrs-sind,
siyah,
sivre,
sivrl-hind,
siyb, siydrvn, siyh, siyh-dr,
siyh, siyrn, siyvn, siyenber, siye-gl, sb,

sbn, shek, smsn, sbye, ssye, skernlar, sk, sl, slin, smb, snrec, snele, sr,
srec, srt, srn, srn, sr, sryn, ss, ss,
ssls, ssebn, ssenber, ssiyn, stebn, sveyye,
sorun, sgd, sgt, sul, sud, suar, sure,
sukmenc, suln, sulnl-cebel, summ, sur,
surje,
sur-b,
sl-made,
sur-a,
sur,
sl-mizc,
susuzlu,
sl-nye,
su,
sdn,
sdn, sdnt, sfern, sfeyn, sgpr, sheyk,

ste, sken, sl, snbere, snz, sra, srncn,
sr, srle, ss, ssam, ss, ssen, ssmr, s,
sem, su, sz, sze, sze, sd, sdde, sdlegen,
sdlgen, sgln, , sg, skkerl-ar, sleymn,
sleymn, slaft, slt, slgen, slk, smne,
smkl,
snbl,
snbll-kelb,
snger,
sprz,
srb, srf, srfe, srme, srt, srynice, sryn,

sst, sstlik, stm, svey, abbr, ab, abr, ac,
ad,
add,
adr-dnec,
ad-berg,
afd,
afr,
aff, a, abn, ar, ar, arn, arn,

asaan, ab, an, anh, a, aal, az,
aruvn, arl-amr, asaan, albetr-ram,
alm, alal, aln, aman, am, amul-buum,
amul-cen,
amul-enb,
amul-cc,
amul-ubhul,
amul-mer,
amul-atd,
anavber, anavber, anavberl-ar, anda, andal,

andals, aprne, ar, arbe, arye, arb, ar,
arca,
arl,
ariyetl-ced,
arl-ceda,
armau, armsa, arma, arpe, aru, aruca,

arul, arn, arv, ater, avfl-ar, avmarn,
ayd, ay, b, bn, bnl-, bnl-ar,
dul-avl, f, f, ibe, i, -eheb,
mirym, parne, r, re, rn, te, edef,

efn, efne, err, caa, can, an, n, r,
r, rc, ar, ml, nu, ra, rfn, rt,
rtlan, n, oan, oulcan, ora, orun, ovu,
u, ud, ud, ud, ufr, ufre, ufretl-levn,
ufretd-dn, ufrl-bey, ufr, uma, f, n,
sm, al, ala, afe, ar, arr, an,
am, ama, al, aleb, fesy, bl-bar,
b-bz, lass, mir, nsiny, nis, ebr,
ecem, ecr, elc, emeretl-buum, emeretluley,
emeretl-el,
emeret-arf,
emeret-i
eceretd-dem, emeretl-alaf, emeretl-uley,

emeretl-arar,
emeretl-aaf,
emerl-keber,
erv, l, la, iyrs, l, r, umm, b,

m, me, mu, ml-ayye, , ll, cire,
l, ln, ab, abayd, aa, aml-merc,
aml-f, aml-merc, aml-gent, amlar,
ams-semek,
ara,
are,
aardiyn,
aul, ay, ayn-numn, aa, al,

an, ar, alam, alamek, all, ar, arb,
ar, arul-avl, arl-cebbr, arl-ar, arlcinn, arl-fl, arl-ayt, arl-fl, aan,
an,
a,
ariyye,
ava,
aytarc,
ayara,
ayarac, bel, bnl-ar, br, d, denc,

dkm, durvn, f, z, hdne, h, htere,
hterec, h-bk, h-bnec, h-ben, h-encr, hlc, h-lk, h-sefrem, nek, m, mel, m,
ms, neke, tere, l, yizek, eb, ebester,
ebhn, ebra, ebrn, eb, eb, ebl-afur,
ebl-uld,
ebl-eskife,
ecer,
eceretd-dem,
ayt,
eceretl-am,
eceretz-zerr,
eb-kr,
eb-pere,
eceretl-ba,eceretleceret-i
l-arneyn,
eceretl-beha,
eceret-
eheb, eceretl-af, eceretl-kef, eceretlfilfile, eceretl-ca, eceretl-ars, eceretlkfr,
ecerett-teys,
ber,
eceret-l,
ecerett-tn,
eceretl-
ecered-dbb,
eceste,
eden, eden-endm, efe, efff, effflu, efzek,

efl,
eflec,
eft,
eftl,
eftereng,
ehdna,
ehdnec, ehriye, ehvet, ehvetszlik, eh-bell,

er, ek, ek, ekenek, eker, ekeze, ekill,
earr, e, elcem, el, ell, elmek, em, emlt,
emlz, emr, emd, emr, emr, enbeld,
enbelle, enber, encr, end, enek, eng, engl,
engr, engerf, engevz, enre, end, er,
ernek, erbn, ereng, er, ern, ert, ern,
ernn, etr, evmer, evred, ev, evkt, evke,
evkern, evketl-all, evketl-ceml, evketlaraa,
eyle,
evketl-mriye,
eylem,
iddetsiz,
ikhe,
ifn,
eyn,
ibb,
ibiske,
ikf,
ikem,
eyl-bar,
ibrem,
iddetl,
ikem-rn,
ikh,
ikhenc, il, ilim, ilhec, imer, imd,
inr, inc, ing, ingyr, irz, irz, irbenec,

irken, i, in, iv, ivd, ivt, betl-acz,
605
, l, lne, m, n, r, rc, rz, rzca,

rz, rec, rect-tn, rnce, r, rn, rne,
rne, ran, ran, r-it, r-uk, r-za,
r-zec, r-z, rz, smel, , y, ol, oral,
uba, uar, ure, ure, uk, ule, ul,
ulhek,
undile,
unz,
ur,
ur-alebe,
uvl, , , z, , mr, ne, nrez,

nz,
re,
r,
mr,
kfe,
r,
tr,
trr, tr-dendn, vndr, tad, tabr, tal,

tarada, ta, tarikl-esnn, tarr, tal, ta,
taabbl, tariy, tata, taten, tarl-bevl, tala,
tamm, tarn, tasa, taarruf, tatar, tatlu, tatre,
tavu, tcl-urs, tfisy, tfyr, tand, tandest,
tht, tkt, tlnek, tlis, tl, tlsr, tlnek,
tlt, tnbr, t, ttre, tze,
tefviye,
tefr,
tehevvud-dem,
tefs,
teke,
tefr,
tede,
te, teb, teb,

tez,
tehecc,
teire,
teired,
telbniye, tel, tela, telv, telye, tem, tema,

temll, temmet, temreg, temrhind, ten, tengr,
tenle, tennb, tenr-ram, ter, terz,
terementine,
terenb,
terencn,
tere,
terencn,
terencbn, tereya, terar, teren, terne, terkb,

terl, tersl, terte, tesb, tes, tesken, tesmiye,
tesmnn-nis,
tesse,
tebivn,
teennc,
te,
tern, temz, temzec, tetvn, teter, tetr, tezrc,

tala,
trfl,
ty,
tibbit,
tibn,
tims,
timtim,
titredici, tl, thn, tn, tz, tzek, tom, tomekn,

toml-esed, topra, tora, toz, tuc, tuf, tuff,
tufful-ar, tuffud-dbb, tufful-cinn, tufne,
tume, tul, turbl-hlik, turac, turbmn, turfs,
turnek, tutmac, tuvte, t, tbln-nus, tbn,
tder, tle, tmus, trb, trek, trunc, tre, t,
tt,
tl,
trbl-ay,
trb-rdeh,
trbek,
trbd, trbze, trkce, trke, trkistn, trk,

trms, trmz, trrec, tr, ttsi, am, aban,
ab, aber, aber-n, aber-zed, abat, ab,
afl, a, ahef, ahaf, am, amn, aum, ala,
ala, alaan, ala, alas, al, alan, al, al,
al, am, ama, amar, amla, amr, am, amslbevl, ana, anbra, ar, aralds, arancmnis,
ara,
arayn,
arbans,
arryi,
ar, arne, aryn, arble, arestc, arf,

arfyn,
arfys,
aralds,
aralris,
arumn, ara, arn, aril-n, ar,

arflan, arfln, arn, arn, ara, arliyn,
arvun, arl, arnle, ar, ar, ar, arayr,
aru, arln, a, ara, ara, arec, atlu, atul,
av, avl, avan, avancl, ay, ayn, ayevs,
ayhc, aylfiyn, ayn, ayrl-mlk, ayak,
festler, fs, , her, hir, ek, lafr,
lebl-ubz, lib, lfer, lsferem, lfes, ne,
ra, tle, tule, tl, arab vus, vus,
vs, ebr, bk, br, b, l, l, lsm,
m, mm, nn, rna, ynu-anem, ynl-
ar, ynl-gh, b, bl-arab, ds, r, ,

n, or,ouz, omalan, onu, ouz, ouzlan,
opala, oplu, opra, ora, oy, uble, uleb,
uma, urenc, urnel, urun, urn, ua,
uz, uzlu, ariys, la, ldn, nlus, , ek,
ubeb, ubr, ubub, ucle, ucmz-zebb, ucmebb, ucu, uuu, uu, ufacu, ufa, ub, ur,
ure, uuvan, ul, u, u, ulam, ulama, ulau,
uley, uleyl-uds, uleyl-kelb, ulikr-rm,
ulik-, ulil-l, umac, umll, ummn,
umre, un, uncid, unnb, unul, unutsa, ur, uruz,
url-bey, url-ar, url-ars, urabn, usrdiyn, usrn, usna, usr, usrlbevl, usrl-areket, usrl-vilde, usr- sulmeme, usriyn, uretl-mk, uretr-r,
ufr, ufrs-s, ufr-evk, ufrs-seb,
utuus,
ull-ulv,
ua,
ubetl-alb,
ubetl-mr, ubets-sab, una, un, unndr,
uturr,
uturz,
utm,
utm,
urid,
uyusuz, uyuz, uynl-baar, uzun, uv, d, der,

du-alb, dd-dara, dl-ayye, dl-ahr,
dl-us, dl-vec, dr-r, riyn, ml,
m, nalin, rinn, rfs, rnes, rml, rs,
rsiy,
sabd,
sundiyn,
sttnns,
nn,
trn, , c, ftden, mm-byn, srb, srf,

stbec, trc, trciye, vez, zm, zml, va,
vaa,
vabel,
vaunmrn,
varat,
va,
vad,
vaber,
vak,
varal-ayl,
vahra,
vad,
va,
val,
varal-kerm,
vara,
varal-
ilf, vasal-n, vasa- gvrn-nal, vaa,

vaza, vazaa, vh, vhbete, vad, vln, vn, vesalt, ve, vebrl-lu, vec, veca, vecal-fem,
vecal-verek,
vecal-mene,
vecal-ban,
vecal-kebed, vecal-ayn, vecal-zn, vecarrs, veca-i fir-r fl-, vel, vende, venje,
venre, veny, verclr, verc, verd, verde, verd,
verdl-c,
verdl-fil,
verdl-amr,
verdl-
ab, verds-sab, verds-siy, verem, vereml,
verend,
veren,
verici,
veril,
verne,
vermerere, vers, vertc, vertc, verr, ver-harm,

vesir, vesenc, vesme, vesves, vesvese, vee, veenc,
vele, veme, vene, ver, veyer, vezek, vez,
virc, vn, vrec, vz, vuhl, vul, vuenc, yabn,
yabn, yadaa, ya, yam, yadel-vec-i fssevd, yadel-vec-i fl-balam, yadel-vec-i
fd-dem, yadel-vec-i fl-n, yadel-vec-i
f-afra, yade-i f illetl-lt, ya, yamr,
ya, yaa, yas, yatn, yainl-veled, ya,
yab,
yalabu,
yalama,
yalc,
yal,
yaluz,
yamt, yan, yanda, yan, yan, yana, yapra,

yapralu, yaprasuz, yara, yaran, yarasa, yaraa,
yarban, yarm, yarpuz, yaru, yafed, ya, ya,
y, yavan, yayn, yayla, yaz, yazand, ybe, ybis,
ybise,
ybisl-ban,
ysem,
ysemen,
ysemn,
606
ysemn, yebrn, yebr, yebr, yebr-anem,

yefn, yehdiye, yek-rz, yel, yelcc, yels,
yelncc, yemm, yemn, yemn, yemniye, yemen,
yemen, yemi, yemil, yenbt, yengec, yenme,
yentc, yentn, yei, yera, yera, yerm, yerne,
yeb, yef, yeil, yem, yett, yetb, yett, yevm,
yevm, yevme, yevmn, yezd, ydi, yl, yll,
ymek, yr, yl, ylan, yigirmi, yourd, yourt,
yosul, yoaru, yonca, yorpa, yosu, you, yumr,
yumadc, yuma, yumurda, ylf, ynn, ynnca,
ynn, ysuf, yce, ykl, y, yrek, yz, yzerlik,
zaber,
zafern,
zaber,
zar,
zam,
zamet,
zametl, zam, zamn, zamnsz, zanba, zanek,

zc, z, zfe, zk, zl, zn, zric, zvra, zyil,
zebd, zebn, zebed, zebedl-mil, zebedl-uf,
zebedl-avrr,
zebedl-bra,
zebedl-amer,
zebedl-bar,
zebedl-amm,
zebherc,
zebb,
zebn, zebn, zecml, zedvr, zefr, zel, zeh, zehr,

zehebiye, zehk, zehr, zehre, zehrec, zehretl-mil,
zehrl-mil, zehrl-acer, zehrn-nus, zeh-dn,
zek, zel, zele-nriye, zel, zemretr-r,
zemru, zemc, zemel, zemn, zemn, zemzem, zenn,
zencr, zencebll-acem, zencebll-kelb, zencebl,
zencefre, zeng, zengb, zengr, zengibr, zeng-dr,
zernn, zerd, zerdl, zerdeb, zerdep, zerdek,
zerdeng, zerde-reng, zerdr, zerdr, zerd, zerd-b,
zerunc,
zern,
zera-err,
zerr,
zerr,
zeratl-ayn, zern, zerr, zerneb, zern, zern,

zernlec, zerrn, zersbe, zer, zerc, zerr, zerre,
zevn, zevr, zeygeze, zeytn, zeytnl-berr,
zeytns-sdn,
zeytnl-ar,
zeytnl-abe,
zeytnl-kelb,
zeytnl-m,
zeytl-hercn,
zibll-baar, zift, ziftl-ur, zifts-sefn, ziml,

zincefr, zirek, zirik, ziyde, zba, zherbec, znn,
zr, zre, zrfn, zve, zven, zuhm, zualr-r,
zurunbd, zf, zfer, zget, zrek, zbd, zbde,
zbd, zcc, zft, zkm, zlf, zmrd, zrf, ab,
abatr-ricl,
abb,
abr,
afrl-acz,
afl,
ab,
afl-bh,
afirl-cinn,
af,
aflik,
afl-ibdl-araman, afl-abd, afl-l,

amne,
am-ern,
amrn,
amml-elif,
amml-fe, amn, arb, arbn, arbe, ar, arbet,

arm, arsl-acz, arv, avmer, , r, ,
l,
fda,
rsl-veca,
rs-
fsidr-rnec,
yram, n-nefes, ufda, ufys, f, mern,

afre, ar, am, arbn, arf, arfliyn, ayn,
elm, b, frl-l, lf, lfl-ar, lft-teys,
erre, errn, err, errl-af, errl-cr,

erys, err, evl-y, ikr, b, ba, ker,
leb, br, fer, l-
[6522]
+a : adam, aac, auz, az, al, alc, amrd,

anduz, afr, a, ayran, bal, bal, ba, boaz, bur,
burca, burun, cban, cim, avdar, dr, d,
oan, eftmn, efyn, estbc, ferfiyn, glnr,
helyn, ayvn, amadr, amdur,
yr, sban,
kfr, kd, ker, krrs, alay, arpz, artal,

avun, o, or, ovaz, oyun, ula, uls, urun,
us, lmn, mantar, mara, mmrn, mercn, mr,
mul, narn, nr, ot, panbu, pilv, puyan, seb,
abr,
ar,
az,
am,
arul,
r,
oan,
ay, arb, ran, tern, tavu, trunc, avar,

avancl, bb, utal, ur, uyu, uv, std, yarpuz,
yall, yosu
[89]
+da : adam, az, arab, aa, barma, ba, boaz,

burun, dery, drna, diyr, havn, am, amm,
orsn, insn, arn, avu, oltu, ula, um,
maad, mr, nibr, otura, rm, stma, srz,
ar, az, u, ar, m, irz, a, rna, uda,
ua, uyu, virn, yapra
[41]
+dan : aac, az, au, al, arpa, aaa, a, aa,

bahr, balam, bal, ba, boaz, boya, buday,
bur, burun, du, hav, orsn, astalk, astal,
orsn, an, artal, ocal, oyun, url, urun,
luat, mara, semerand, sevd, scal, stma,
afr, armau, r, ovu, rz, avancl, opra,
un, std, ylan, zeytn
[46]
+de : acem, te, beden, bevl, beytl-muaddes,

biz, bgrek, cezre, ciger, deiz, el, ferc, gevde, gz,
gn, hind, hrmz, kabe, avl, brs, uds, made,
marib, mekke, mene, mil, yken, ram, sare,
seyat, ten, vilyet, yemen, yr, yrek, yz, eker
[38]
+den : acem, bevl, bgr, n, deiz, dez, edviye,
elek, elif, fireng, gk, gl, gz, hind, abe, arret,
issi, le, brs, ulm, marib, mekke, mene,
nal, ksrk, kz, sn, sd, in, kfe, vesir,
yemen, yl, yr, yrek, zift, eker
[35]
+dendr : diken
+du : oud
+dur : ac, ac, aac, ar, a, anduz, ar, a, bal,
bekrr, boya, bu, burala, camur, cban, amur,
avdar, ban, o, dr, eby, ecz, encdn,
gergedn,
a,
glnr,
a,
aaba,
ker,
ayvn,
alay,
b,
al,
arnb,
aramu,
ar, ufr, alet, fes, fnnds, hibte,
aranful, arnca, avun, ou, u, macn, ma,
l-iskendern, tl-ceben, tr-rie, ebb,
mara, mehr, misvk, mdarac, nebt, noa, ol,
ebbr-ras,
ebn,
ebed,
eba,
ebl,
efer,
efer, efker, eheb, eker, ekerl-ar, ell,

ell,
enebl-ibl,
enebl-areb,
enebl-fr,
enebs-seb, errc, erdev, erdeb, ereb,

eref, erf, erera, erre, er, erneb, ern,
ot, ppdya, r, sancu, sz, ssm, sur, am,

armau, oan, u, aul, b, iyf, tekrr,
tiry, tom, topra, tuc, tt, aru, a, opala,
opra, oz, uz, ur, var, ya, yapra, yara, ya,
yavuz, you, zeytn
[84]
607
+dr : behmen, bevsr, bcek, bgrlce, cnver,

cemezen, cevz, iek, dne, del, diken, dii, erik,
ey, gibi, gici, gl, hevic, arret, illet, issi, jve,
keler, kenger, kirec, kinz, kk, til, maak,
mil, mekk, menfaatl, men, mesbe, mve, mfd,
mhlik, mrekkeb, mshil, mbih, nfi, nesne,
nev, siek, sgt, ssen, slk, aparne, ey, rn,
terkb, tibr, avl, du-alb, verem, yemi, yl,
zamet, zern, zift
[60]
+e : amer, te, bekmez, benc, besdil, ciger,

igdem, ivid, diken, egir, el, encr, erig, erg,
eylg, feslegen, ggineg, gz, gn, gne, gnlg,
hevic, abbl-mlk, ekm, ilm, ishl, keml,
kemg, kenger, kerefes, ker, kpg, alb, alem,
lisn-evr, mersn, melle, mk, nlfer, d,
rdeg, ram, reng, resm, sigil, sirken, sgit, ssen,
slgen, snger, irken, tel, tesb, lib, zr, zm,
yemi,
yr,
yz,
zerdeb,
zern,
zift,
ern
[63]
+ : adam, a, aac, arl, az, al, alt, alc, a,
aa, a, aya, ayran, ayru, , vz, baarsu,
bal, bar, bal, balcu, baldr, bal, ba, bncn,
bell, bey, bca, ba, boaz, bo, boncu,
boynuz, buda, burn, butra, bua, amur, apa,
oan, ubu, dal, dim, erf, fstu, ay, f,
ardal,
yr,
lun,
inzl,
ker,
ab,
aba,
abarcu, abu, am, an, anad, apa, aralu,

aranful, araulu, arn, arpz, av, avun, l,
lc, oltu, oru, oza, z, ula, unduz, urd,
ursa, urul, u, uyru, lmn, mantar, mara,
mrl, midr, mm, nebt, ot, reyn, r, saz,
siyh, suln, aal, az, am, armsa, bn,
an, oan, oulcan, o, alam, arb, tala,
tom, topala, toz, tutal, trb, trp, am, aban,
abat, al, am, arl, a, aa, aya, rna, ,
opala, opra, oyna, ua, uz, uzlu, ufa, un,
uran, u, ua, uzun, uzv, d, vara, ya, yan,
yapra, yarpuz, yaru, ya, yata, yavan, ylduz,
yosu, you, yurf, zeytn
[150]
+dur : ad, aac, bal, ayvn, m, ab, abu,

oza, u, uyru, luat, ot, am, tom, al, a,
uzlu, ufa, yapra, you
[20]
+la : a, dal, itilf, an, f, d, arb
[7]
+n : dal, , maarrat, al [4]

+na : ad, aac, ara, az, a, bal, bal, bal,
ba, baa, bdincn, bca, boaz, bo, boynuz,
buda, dr, oan, ubu, fstu, affl, yrc,
+ndan : aac, alt, ba, dama, arn, ovan, arl,

yapra, yol [9]
+ndandur : sm
+nu : aac, ba, bca, boynuz, ubu, upu,
enr, arnb, abu, am, arpz, oru, ula,
uyru, mrl, nr, ot, aal, tom, a, ya [21]
+yla : urul
+i : areb, amel, beden, bekmez, bez, bevl, bir,
bit, bceg, brg, brk, bber, cnver, cekirdeg, cz,
ekirdeg, ieg, igdem, irg, rg, delg, dib,
diken, dil, dgleg, dleg, egirtmec, el, encr, erig,
erkeg, erg, eeg, et, etmeg, ev, geyig, geyreg,
giciyig, ggercin, gmec, gyineg, gz, gl, gn,
gneyig, hevic, aber, ic, i, keler, kemg, kepeg,
kerefes, keser, ke, kir, kbg, kk, kpeg, kpg,
kcig,
kl,
avl,
mbeyn,
mnend,
menfaat,
mercimeg, mersn, mil, mil, nef, nefes, nev,

kz, yken, peln, penr, reng, sidg, sik, sieg,
siir,
sd,
sdlegen,
sdlgen,
snbl,
szeg,
anavber, eb, ehvet, eker, i, ta, ten, tkrg,

stbec, zm, yem, yemi, yr, yk, yreg, yz,
zamet, zencebl [105]
+idr : bedel, bir, byg, cevz, ieg, dib, diken,
dil, gmec, gl, i, kk, mil, nev, reng, sd, tedbr,
terkb, zm, yemi [21]
+iken : yo
+ile : acem, et, gc, kesr, sn, sd, eker, n [8]
+in : bir, dib, ter, yemi
+ince : dil, avl
[4]
[2]
+inde : beden, dib, ferc, ggs, gz, ic, i, avl,

mbeyn, reng, sil, ret, ehr, ekl, zer, vilyet,
yr, yreg
[18]
+indeki : i
+inden : bevl, cins, delg, deiz, ic, i, illet, kk,
nev, zm [10]
+indendr : cins, nev [2]
+ine : ieg, dib, diken, dil, dgel, dgleg, drd, ev,
gilig, gmec, gl, i, kir, kinc, kbg, kk, kpg,
mercimeg, , sik, sd, eker, ters, zer, zm,
yemi, yr, yz, zamet, zibil [30]
+ini : kk
+in : bir, byy, cevz, ieg, dib, diken, eeg, gl,
hevic, kel, kpg, sdlgen, zm, yemi [14]
+isi : bir
+isidr : bir
+iyile : sidg
+lar : aac, ar, avrat, baarsu, bahr, ba,
an, anad, aralu, arpz, atl, avun, zl,
bldrcn, boyac, ban, debb, ayvn, elvc,
oru, oza, urd, u, uyru, mad, mm,
rma, ar, aya, oyun, um, u, uyumc,
nebt, ot, aal, az, am, f, oan, oulcan,

arb, tom, trb, alay, a, uzlu, un, ya, yapra,
yavan, yosu, am
[56]
+nda : aac, alt, ard, ba, diyr, a, kenr, kitb,

arn, am, amar, araf, yan, yol [14]
macn, mara, mmc, noa, olancu, z, u, f,

abb, al, am, amar, yar [32]
+lara: aac, bahr, ot, yara
[4]
+larda : aac, avrat, ba, bin, bstn, diyr, rma,

aya, ou, um, u, a, yala
[13]
608
+lardur : aac, urd, ot, pulcuaz
[4]
+lar : ba, buda, bua, ula, urd, rdancu,

aa, tom, tu, amar, uc, yapra
[12]
+sinde : cevre, gevde, glge
+larndan : buda
[3]
+sindeki : cevre
+larnu : amar
+sine : dne, dii, gendene, urde, kesdne, kedne,
+larumuza : lisn
penefe, perverde, sdl, teke, tere, [12]
+laru : avrat, ecz, l, luat [4]

+ler : demrci, di, ekin, e, ermen, gl, kk,
nesne, i, temreg, trk, verem, yemi, yl, yirtici
[15]
+lerde : emen, ekin, ese, ev, ey, virne, yemi,
yr [8]
+sin : iekl, issi, kerdeme, tere [4]

+u : aal
+um : yazma
+umuzdur : imtin
+u : adam, aac, bar, dim, ayvn, a, u,
macn, matm, nr, nebt, nod, ot, am, arb,
+lerden : deiz, yl [2]
a, yehd, zanba [18]
+lerdr : ey
+leri : iek, dne, di, el, gl, kk, yl, yr
[8]
+lerin : isim
+dr : yemi
+nde : mlk, , tal, st, yz
[5]
+ne : sidg, st [2]
+lerine : ty
+ni : kk
+ler : demrci, yl [2]
+n : kpg
+na : tereya
+ : bbnec, benc, cebleheng, demr, encr, elig,
+nda : a
gz, ilm, keler, kk, misk, nlfer, ssen, zim,
+ndan : a, bu [2]
verem, yemi, zeberced [17]
+ne : birbiri
+ya :
+n : a
alma,
ayva,
bala,
buru, buzau, dev,
hindub, araza, asta, urm, an, na, lahana,
+nlardan : a
maz, mya, mz, paz, pra, afr, u, rb,
+nlardur : bu
ttiy, ana, aru, yarasa, y [26]
+nlaru : a
+nu : a, , boya, bu, ecz, ppdya, rb,
yarasa [8]
+ye : cekirge, defne, deve, ulbe, igde, jve, kebere,

kesdne, ahve, le, a, lle, maak, mdde,
mekk, nieste, rziyne, sele, sirke, temreg, tere
+nula : a
[21]
+nula : a
+n : cade, deve, gevde, kii, lle, mekk, mve,
nesne, f [9]
+y : u
+yla : sevd, u, z [3]
+yna : u
+a : a
+s : ar, alma, ara, aru, aya, ayva, , bala,
bazu, boya, buru, al, re, d, ya, elv, ya,
ara, arau, na, rnd, ou, ozau urbaa,
uru, mrebb, nan, noa, pazu, pra, psa,
ryia, sz, aru, ra, yrndu, r, aru, yavru,
yonca [39]
bala,
boya,
elv,
mrebb, pazu, prasa, aru, yonca
ya,
ara,
[11]
+snda : ara, dery, orta [3]
+yndan : u
+yi : nesne
-a : ol-aca : otur-amama : utar-, lan-, r-, urtar-, urud-, ol-, oln-, otur-,
al-, allan-, arl-, o-, ur-, ut-, ya-, yap-,
yayl-
[25]
-ana : ayl-, ol-, ur-, ut- [4]
+sndan : aa
-anlara : otur-
+sn : esm
+snu : ar, alaca, al, yonca, yuva
+ynda : u
-an : a-, az-, ba-, ba-, boul-, boz-, bur-, -,
+sdur : baa, boya, na, yalu, yonca [5]

ar,
+sidr : delce, deri, drl, mve, sdl, tere, ure

+sin : ure
+larnda : ara, yapra [2]
[40]
[7]
+larna : aac
+sna
servi, sdl, m, tere, yabn, yce
[5]
+syla : ar
+si : be, berr, beyni, bustn, bstn, cekirge,
ekirge, iekl, delce, dere, deri, dii, drl,
edviye, ekindi, ele, enc, hind, iri, kedi, kend,
kerdeme, alye, rmz, meme, mve, nane, pre,
pene, penefe, perde, perverde, rziyne, rm,
-ar : a-, at-, c-, -, r-, o-, ap-, u-, ya-,

ya- [10]
-arken : art-arlar : at-, o-, yap- [3]
-de : segir-du : oln-, otur-, uvar- [3]
-duum : l-duda : ol-
609
-dular : al-, boya-, al-, ar-, uvar- [5]

-dum : al-, l-
-mekdr : d-
[2]
-mekile : d-
-dgi : cek-, t-, srn- [3]

-dkce : d-, es-
-meme : t-
[2]
-memek : gr-, iste-, siir-
-dkde : ri-dkleri : bir-, d-, dz-, t-, sr- [5]
-mesi : t-
-dkleridr : d-
-meyeler : t-
-dklerin : d-
-mez : dkl-, drl-, t-, vr- [4]
-dklerine : d-
-mezi : drl-
-dklerin : d-
-m : al-, ayna-, ol-, oln-, ol-, oyul-, yan-,
-dm : yle-
yaralan-, yun- [9]
-ecek : dg-, ek- [2]

-en : bi-, bit-, bk-, denr-, ditred-, dg-, dkl-,
dn-, d-, dr-, gel-, gid-, gider-, gg-, gr-, in-,
incel-, ldr-, zil-, vr- [20]
-mi : berelen-, bi-, d-, dgl-, r-, i-, ic-, i-,

incel-, szl-
[10]
-milerdr : d-
-eni : d-
-r : beze-, boya-, d-, yle-, avla-,ala-,sekle-
-en : dr-er : bit-, d-, d-, gid-, gir-, sev-, sr-, i- [8]
-erek : gid-
,amla- [8]
-rken : yle-rlar : avla-,boya-,o-,yu- [4]
-erken : d-erler : dg-, dz-, ek-, d-
-rler : beze-, d-, y- [3]
[4]
-sa : al-, ayna-, ol- [3]
-erse : d-
-salar : r-,out-, otur-, ya-[4]
-gen : terle-
-sa : opar-
-gil : bil-
-se : gir-, y- [2]
-nca : var-
-seler : vr-
-rlar : ar-
-ub : al- avu-,balan-,aynad-,rl-,oy-,ol-,aflan-
-ma : boya-, u- [2]
,utul- [9]
-madan : bur-, ol- [2]

-maa : arn-, -, ol-, ur-, utul-, yarl- [6]
-mala : oln-ma : ac-, aar-, ar-, a-, al-, ba-, bat-, boul-,
bozul-, bur-, burul-, apalan-, -, ar-, orla-,
ncr-, nr-, orla-, ana-, mlda-, o-, or, ur-, u-, ol-, oyna-, sanc-, syrl-, n-, o-,
olu-, ala-, arlan-, our-, ur-, ut-, utul-, uv-,
uyu-, uza-, yarl-, yrt- [42]
[2]
[6]
[2]
[18]
-urlar : al-, bul-, ullan- [3]

-urm : ol-ursa : ol-b : bit-, d-, dz-, d-, gel-, getr-, gr-, in-, i-,
[12]
-maz : -,o-,ol-,oul-,ut-,ya-,yat- [7]

-me : ge[3]
[2]
-megile : l-mek : berelen-, bir-, bit-, bzl-, cime-, egzin-,

ek-, ezin-, d-, diril-, ditre-, dkl-, dn-, d-,
egil-, eki-, ele-, ri-, t-, yle-, gec-, gegir-, gel-,
gerin-, gici-, gider-, git-, gr-, in-, incin-, ile-,
irilen-, ie-, kesil-, ksr-, rtl-, perdelen-, silkin-,
syle-, sr-, i-, t-, yn-
-r : ditred-, dkl-, dr-, erid-,gel-, gici-, gider-,

-rler : erid-, l-, ydr- [3]
[2]
-medk : bi-, syn-, yeti-
-nceden : dgrn-, gster-, l-, ldr-, perdelen-, vr- [12]
-maya : ol-mayan : ut-, ura-
ur-, vur-, yarl-, yl-, yuvarlan-uralar : oyuld-
-ci : bir-
-mama : al-, ol-, -, oy-, ut-, , uyu-mas : bulan-, oyna-
-ur : al-, asrd-, avlan-, bulun-, muldan-, zar-,

zard-, ullan-, ol-, oln-, arl-, tomlan-, ola-,
rbel-, rper-, vr-
-madur : a-
-mege : dg-, t-
-m : yan-
-miler : d-
-ene : sr-
-madan : a-, sn-
[3]
-mese : d-
[43]
-yana : ala-yen : y-y : d-yb : y-
610
rde-b, rz, rze, rz, s, sn, sar, smr,
BLM 5: DZNLER
5.3. Sklk Dizini
1
sys, atere, fte, ina, rs, vile, ve,
: ablis, abn, abdr, ab, abisten, abe,
abar, abar, abre, abs, absb, abrn, abtrn,

abum, abirn, ac, acb, acbet, acere, ac-, acn,
acre, acur, adern, adesl-m, adliyn, adr,
afnnn, afrn, afc, afr, afrs min, afr,
afsent,
af,
aar-,
ab,
aber,
ada,
arl,
ara, aris, amas, ares, arn-, ariys, ar,

asrd-, a, ama, ar, asr, a, ane,
ar, ar, a, acn, ava, az, aker, akere,
akke, akme, akne, akb, aa, aar, aavye,
abl, adl-mar, adl-ar, adl-neb,
a,
amrn,
al,
al,
am,
amr-
rmmn, anan, ann, ara, arl-melik,

arebn,
areb,
arsemn,
arsemr,
a,
aryn, a, aml, a-nkb, al, ala, al,

alc,
alef,
alem,
al
bl,
alam,
alame,
alnis, amr, amrn, amrn, amrn, amd,

amlecl-cem,
anlye,
amrud,
anr,
amrd,
andem,
an,
and,
anberr,
anar,
an,
anurn, ankebt, anar, anardiy, anm, anels,

anlis, antms, anniy, anrb, anm, anmiyn,
annm,
anr,
anlyn,
an-ml,
anurt,
apyn, aran, armn, arr, arzdr, arb, ard,

ardahbin, ardc, ardne, arem, arf, arfec, arflenf, args, arheb, arhebl-beden, arns, ars,
arib, arisniyn, ar, ara, aram, arn, araf,
artu, arab, arusgniy, ars, ar, aslinc, asb,
asbr,
asell-mhlik,
aselr-rab,
asfelin,
asaliys, aslec, asrls, asrs, a, abilrr, abi-ufr, ab, abe, aer-r, afer,
afere, a, a, afre, ar, arl-mend, ala,
al, all-mk, als-ss, araf, aab, aaf,
ala, aa, aaa, ab, abe, aara, aardiyn,
ara, ara, a, a, a, , aiyn, a,
a,
ara,
abl-kelb,
areken,
abe,
ar,
afel,
at-,
atmaca,
a,
afel,
a,
ar,
avafalanl, avfns, avc, avara, avse, ave,

avlan-, avmer, avsec, avu-, av, aya, ayalu, ay,
ayrz-zabit, ayda, ayr, ayl-, ayn, ayndderle, aynl-cerd, aynl-fe, aynl-hdhd,
aynl-ayt,
ayns-sern,
ayr,
ayru,
ayser,
aym, ayr, ayye, ayzn, ay, az-, azacu,

azdrat, azcu, azr, azz-ater, azra, ab,
ah, al, ame, arsl-acz, arsl-kelb,
aml-kesn, am, abe, aergn, bes, bgne,
bist, b-mlik, blc, bul, r, rh, fe, ferd,
fet, fitb, f, fln, frensn, henker, henke,
hers-sena,
e,
n,
ve,
keln-
nefsehu, kile, rar, l, lav, l, le,

lih, lva, madis, meden-km, meliyn, melles,
mir, mleh, mles, mula,
mr, ns, r,
y, ym, yr, yr, zd, ze, am, nddbb,
nl-cedel,
nl-erneb,
nl-ayvnt, n-h,
baaru-abb,
ba,
baal,
nl-fr,
erfiyn,
baarcer,
eryas,
baarsu,
balan-, bal, balu, bahal-bar, bar, baa,

bal, bare, bar, ba-, bam, ba, balatlenr,
balatl-am,
balatl-mlk,
balatl-
ades,
balatl-yehd,
balatr-reml,
balat-
eheb, balal-azl, balal-af, balar-rm,

balaz-zehr, bana, baten, bal, balcu,
bal, bal, bambul, banasa, banfilun, bara,
bar, bar, baall-r, baall-ay, baallay, baal-eneb, ba, bal-amer, baa,
baara, bat-, bab, baralvan, barsliyn, bayl,
baza, ba, balas, bb, bbilus, bbnec, bbne,
bbrek, be, bdnec, bdverd, bde, bdirgn,
bd, bdrenby, bdrenbya, bdreng, bd-reft, bdreng, bt, bh, brc, b, ba, bl, bleng,
bleng, bliy, bln, bmisy, bnef, b-perde,
br, brde, brdiye, brenc, brengbya, brengby,
bride, brisriyn, briteng, brlmyin, br,
brver, br, btus, bis, bzehr, bzc, bzgerdden, ba, bruc, b-ya, becem, becen,
bede, bedenh, bedliyn, bedrn, bedrevn, beg,
begrek, beyet, beha, behr, behmenkere, behrm,
behrmec, behrem, beh, beht, beht, bet-avt,
beje, bekme, bekber, bekrt, beksimdlu, beksim,
beld, belrec, belsinis, belsis, belbs, belde,
beld,
bele,
beliye,
belek,
bellec,
beleseg,
belesen,
bellul-ar,
beleyn,
belll-melik,
belemun, belpeme, beldiyn, belinn, benm,

bensib, bentl-leyl, bentn-nr, bentr-rad,
bendev, bend, bend-ke, beng, bengilik, benn,
bentme,
ben-m,
ben-siyh,
berber,
berbern,
bercl,
berbne,
bercel,
berencn,
berd,
berencf,
ben-tel,
bert,
berdn,
berest,
berdiyy,
ber,
bez,
berberiye,
berem,
berhefnec,
berhily, berhz, beraf, ber, bern, bernf,

bernnn,
bernp,
bersiynyn,
bernz,
bersiyvn,
berpehen,
bersle,
bersinden,
bers,
beren,
beriyn-dr, berm, berte, berni, bervniy,

ber-cesten, ber-cden, besbsen, besdil, besendnec,
besile, besle, besesm, besuvn, bestbc, bek,
ber, ben, bee, be, beme, bene, betamlmr,
bevr,
beyd,
betr-iryn,
beiyn,
bevld-dem,
beym,
muaddes,
beyn,
be-l,
beys,
beyatl-aab,
bevsrd-dem,
be-kh,
beybn,
beyn,
beye,
beze,
beytlbezek,
bezme, bezztl-kelb, bezrek, bezrl-ubbz,

bezrl-aaa, bezrl-att, bezrl-ab, bezrld, bezrl-rd, bezrl-ma, bezrl-mrr,
bezrl-ab,
bezrl-ala,
bezrr-rab,
bezrr-
611
rabe, bezrr-rmmnl-berr, bezrs-selm, be,

bl, binci, ba, b, b, bidsgn, bidn,
bide, bidgin, bidisgn, bidns, bih, bih-dne,
bir,
birl-fem,
bil-,
bilik,
bild,
bilincsef,
biml, bins, binset, bincik-zebn, bincik-zuvn,

birincsef, biring, birist, birns, birnz, birs, birsim,
bismillhir-ramnir-ram, bista, bister, bistira,
bileke, bitn, biz, bcek, bdencr, bdester, bh,
b, bgirn, bje, bkel, balles, blter, bl,
brz,
b,
boas,
b-m,
bourca,
b-aber,
boyacl,
b-ban,
bozul-,
brce,
bzek,
brk,
bycek, byg, byy, bzcek, buunc, bue,

bule,
burl-berber,
buls,
bul,
bulus,
buus, bul-, bulan-, bulne, bulgiye, buramu,

buran, burca, burcala, burala, bure, burul-,
bust, busulyn, buulyn, butra, butt, bua,
buum,
bus,
buvniye,
buyn-m,
buyned,
buzau, buzl-amer, buzund, bdne, bdrenc,

bulun,
bjne,
buluyn,
bb,
busar,
b,
bel,
blz,
ble,
blrcn,
bredz-zvn, brek, brel, bren, breng, bras,

bri, bstnbc, bstn-efrz, br, b, bn,
bde-eden, btmr, bs, bynek, bze, bbrle,
bgri, blbl, blbl, bls, brdiye, brkn, brr,
brs, brd, brv, bssed, bste, bzl-, bzrg,
cadetl-n, carbe, carve, ca, car, ca, c,
cayr, cbun-nehr, cd, cd, cdun-nehr, chervn,
ckeln, cm, cmse, cms, crgn, crln, crnnehr, css, cv, cvdn, cvelherc, cvers, cvze,
cebel-dr, cebrs-sermn, ceblheng, cebrl-ahr,
ced, cedl, cedb, cedbetl-kebed, cedel, cedene,
cefn, cft, ceheng, ceb, cec, cek-, cekirdekl,
celbb, celcce, celhem, celdn, celdvr, celf,
celms,
celz,
cem,
cemrn-nehr,
ceme,
cem,
cemn,
cemelcem,
cemr,
cemhr,
cemisferem, cemn, cemrea, cenn-nr, censsr, cen-n, cenr, cenrek, cencel, cencer,
cendef, cende, cendm, ceng, cenzl-verd,
cee, cer, ceran, cerdl-bar, cersiy, cerbb,
cercrl-kelb,
cercrl-mr,
crdan,
cerebl-mene,
cerele,
cermdn,
cerm,
cernb,
cernr,
cermz,
cers,
cereb,
cermere,
cesm,
cesmzec, cemezen, cen, cevr, cevv, cevb,

cevern, cevzl-cee, cevzl-gel, cevzl-ay,
cevzl-merc, cevzs-serv, cevzs-sdn, cevzirk,
cevz-b,
cevzz-zend,
cez,
cezze,
cezdemn, cezmzec, ceervn, cezrl-ebhl, c-,

cnn, cnyn, cnsl-mlk, crcr, crcrl-m,
cilvz, cinki, cinn, cir, cir, cisd, cisde, civid,
chub, cves, czek, cuam, curt, cu, cumah,
cun, c, cb, cbek-unn, cla, crm, c,
cbn, cder, clhenc, clle, cl, cmn, cnbd,
cnd, cnn, crd, crbz, crcniye, c, cz,
cm, ar, aroan, al-, al-, apalan-, d,
ks, rr, r-maz, r-mihek, ber, ekr,

elze, end, enden, engr, ee, ere, ere,
emek, emeen, emit, etene, etk, ezin-,
t, iekli, ile, irg, ivit, ln, re, rtk,
uundur, upu, b, gndr, ve, da, da,
day, da, dama, dar, dl-fl, d-aleb,
d, dd, d, dis, dle, dlf, dml, dnre,
drn,
drm,
drperniyn,
deble,
drev,
dr,
debrc,
drm,
drl-fulful,
debb,
drmek,
dvern,
debdr,
deble,
dv,
decc,
defln, dehle, dehnec, dekek, delbb, delbs, deleb,

delk, dels, dema, dem, demr, deme, demi,
demd,
deml,
demeh,
del,
dend,
demml-yefn,
dendfs,
deraln,
derbend,
derfes,
derdr,
demreg,
deng,
denir,
derme,
derd-mend,
dems,
denr-,
derbend,
deren,
deresk,
derurun, dermine, dernek, ders, derv, der-b,

der-ikem,
bert,
destenb,
destenbye,
devl-ayye,
devle,
det,
devl-
devl,
devr,
devs, devl-hey, devdr, db, d, da, dlfl,

dl, dib, dibvem, dibin, dicle, dil-b, dil-kbe,
dim, dimek, dipl, dirhem, divne, divnelik,
dvdr, diyd, diyss, dden, dnr, dnrye, dr,
drn,
dss,
d,
dv-e,
dv-dr,
dmbek,
dngel, du, duf, duhn, duhnl-acer, duhnl-all,

duhnl-uln,
duhnr-rz,
duhn-y,
dull-m-i
duhns-serc,
fl-n,
dua,
dbr, ddu-abbn, ddl-rmz, ddlban, df, dan, dt, dne, da, dr,
dv, dl, dlne, dm, dr, drest, dser, d, d,
db, dbb, dbb, dgel, dgn, dkeli, dlek,
dmek,
dmel,
dnbel,
dr,
drd,
drrl-ar,
dknlk, dz, ed-d, ed-derd ve-nye, eddervm, ed-duhnl-b, ed-dker, ed-dmel, elamm- endm, el-aamm, el-an, el-hnek, el-bb-
arfr-ri, el-ben, el-ben, el-bersm, el-efgr, elelem, el-eml, el-flic, el-felc, el-ferd, el-ay, elfe, el-urd, el-heyn, el-ader, el-ilm-i afar,
el-istihm, el-kelem, el-a, el-leben, el-lebenlamel, el-mab, el-maral-mzmn, el-maraldde, el-maak, el-ml-mesil-i menl-fem,
el-m-i seb, el-mecc, el-mers, el-me, el-uley,
el-d, el-veca, el-vers, en-nal, en-nfil-r, enna, en-ne il eametr-reddiye, en-nimr, ennrz-zevr, en-ncc, en-nks, er-raf, er-ra,
er-rav,
er-rn,
es-saam,
es-s,
es-sena,
es-
senetl-afr, es-sersm, es-subt, e-avsta, ea, e-erder, e-er, e-- dnem, et-ta,
et-tenmenl-l, et-tennb, e-ast, ez-zemmlayy, ebdn, ebem, eber-kkiy, eber-kkiyb, ebhl,
ebhr,
ebl,
ebleh,
ebnb,
ebr,
ebrrl-add,
ebriml-rmz, ebrn, ebrnl-ey, ebrl-cet,

ebrz-zb, eb ven, ebayr, eb-kkiy, ebalemn, ebzdn, ebya, ebye, ecfn, ecleb-diy,
612
ecman,
efrn,
efnn,
edr,
edpin,
efsime,
efln,
efra,
efrek,
edrk,
eflin,
efrnn,
edrek,
efla,
efryn,
edv,
efln,
efrnek,
efrsliyn, efnd, eftimrn, efys, egil-, egirtmec,

ehliy, ehll-s, ejdef, ekri, ekyil, ekdnder,
ekec, eker, ekindi, ekitmekit, eklesr, ekmbern,
ekrefn, ekrfis, ekrhek, ekrl-bar, eksd, eksde,
eksflin, eksltn, ekr, eker, eki-, ern,
erlsemn, elniyn, elbet, elce, ele, elek, elem,
elfiy,
elamdlil-lhi,
em,
emmn,
elli,
elvn,
emran,
eml-ar,
emsn,
embehe,
emberbrs, emec, emlles, emrdiyn, emrclkeb, emrd, emrsiy, ems, emmun, enlis,
ennis, enrn, enr-gv, enblis lf, enbls,
enberbrs, enbers, enbbr-r, encel, encere,
encilnl-arad, encirek, encdn, encde, encre,
encukek, encc, enc, enck, encs, encdn,
encn,
endh,
ende,
endern,
endern,
endersamn, enderz, eneb, enfia, enfir, enfl-
ferme, fernre, fersen, fersuln, ferte, fera, ferv,

feryle, fesdl-hd, fesfes, fesliyn, fest, fesh,
festl-kelb, fetene, fet, fetnl-enf, fetreb, fen,
fevris, feyres, feyln, frt, frd, frn, fsdu,
fstuul-hviye, filte, filisn, firavn, firr, firte,
fi, fitne, fi, fbenc, fcen, fdm, fal, flets,
flg, flz, fuls, fu, ful-ar, fulkerm, fulfulmn,
fulfulu-afkiye,
fulfull-m,
fulful-mne, fulful-mye, fuly, fur, fuyn, f, ffe,

ffet, fhil, fliyn, fm, fn, fres, fene, fa,
fcl, fvve, gan, gde, gh, gl, gven, gvers,
gvr, gv-meeng, gv-reng, gvzubn, gzersek,
gec, ge-, gegir-, gelgec, gele, gend, gendy,
gendm, genevse, geri, gerd, gerde, gerengbn,
gergend, gerk, germ, germ, gere, ger, getr-,
gevre, gevend, gevengr, geverd, gevher, gevzen,
gevr,
geyreg,
gezdigecdi,
gezenb,
gezende,
gezeng, gezerl-berr, gezgv, gezden, gezmz,

gez-mekrn, gice, gici, gici-, gici-, gilig, gincre,
mecl, engrez, engze, engred, engvn, enefn,
girn, girdekn, gird, girebl, gl, gl-dr, gl-
enardy,
zerd, gbekl, gg-, ggem, ggen, gger, ggineg,
enl,
enrd,
ens,
entlis,
entle,
endiy, enver, enver, ele-, elig, ese, erh, erk,

erbe, erbiyn, erblyn, ercen, ercvn, erder,
eresuny, erm, erne, ers, ern, erm,
ermn, erneb, ersnn, ered, ermsy, erems,
erms, ervne, erzen, es-, eskife, esb, esbel,
esber, esbiyc, esbs, esedl-ades, esedl-ar,
esfr,
esferek,
esferem,
esfiy,
esf,
esfdr,
eshels-semek, eslec, eslps, esurd, esm,

esperenc, esperle, esrek, esrkn, esr, estehn,
ester, estilys, estbc, esys, ea, eele, eerrreem, el, el, ela, emed, err, ebe,
ebel, eke, ekl, ekuhe, ekh, ekhe, el,
ems, enecn, enen, ers, etrr, etrz, e,
erf,
evfns,
evdslyn,
evayman,
evm,
evmdiy, evr, evr, evsend, evvez, eyhun, eyl,

eynik, eyrun, eylg, eyyb, ezgl, ezr, ezra,
ezverd,
ez-dde,
eris,
ecgeln,
ecgenn,
erek, fa, fasds, fal, fal, fa, fad, far,

falmns, fads, faliyn, farfiyn, farsryn,
farsiye,
fass,
fa,
fafaa,
far,
fat,
farsliyn, fayar, fbisl-b, fbisl-ynn,

fdec, fdzehr, ffr, ffr, ffs, fire, fiye,
fs, fz, fire, fide, fiye, fje, fkihe, fl,
flic, fliris, fnd, fps, frisiyye, frsn, f,
firistn, fr, ftir, f, f-zehr, fvaniy, fyes,
fzel-b, fehd, fehlih, fejej, fea, felc, felcfen,
felmn,
felsegn,
felmes,
felyn,
fem,
ggs, grn-, gster-, gvelek, gyndrme, gzlce,

gujm, guln, gurde, g, gln, gr, grbeg, grze,
gsfend, g, gel, gtn, gze, gften, ggl,
ghervn, glnec, glbn, gll, gl-b, gl-gende,
gne, gneyig, grz, grbe, grg, gyeg, gz,
alal-avt, ala, alr, all, als, al,
alvc, alvj, alle, am, amm, amkn, amll,
annr-r, ancl, ancr, ancre, aner, anm,
araat, arar, arb, arbb, ard, arez, arfed,
arre, arad, arsd, ar, arl-celvad, arlsemek, arv, asul, aln, aeyn, a, avr,
aym, ayrl-cld, aysb, azl, al-kelb,
bnek, fe, a,
s, liye, m, r,
rn, rl-ar, sil, sl, vu, ze, z,

b,
d,
ubriye,
ulan,
l,
ubrr-ra,
ulbe,
avt,
ubeyr,
uleycen,
ve,
ubr,
ubeyr,
udf,
uleycn,
ultecn,
ulfirn, ulfiry, unl, urb, uyk, ,

zn, hal, havn, havf, h, h, havcva, hayafn,
haya, hl, hlk, heme, hebled, heber, hecme,
hedye, hedenc, hedme, hedye, heft-berc, heft-berg,
heft-beze, heft-pehlev, heft-zerd, helhil, helme,
helemt,
helenderr,
helff,
helct,
helm,
helm, helyn, helyne, hem, hemc-hin, hemde,

hemece, hemeen, hemsiyn, hemsu, hemsd, hemb,
hendek,
herr,
her,
herbe,
herc,
herd,
fen,
hereflh, herefls, herenc, herfliyn, herals, hers,
fencemiy, fencen, fenc, fenfiln, ferande,
here, heref, heramn, herarn, herk, herv, her-
fera-efz, ferl-acil, fer, fermu, ferm,

fer, ferr, ferbye, ferbiyn, ferdms, ferecek,
ferefz, ferencek, feres, ferfehen, ferfee, ferfen,
ferfenc,
ferfet,
ferfc,
ferac,
ferand,
feril-
amm, ferik, fera, fern, fers, ferz, fermd,
r, herzemn, hesd, hesmn, hest, heber, hefful,

het,
hevcu,
hevecive,
heyfls,
hezr-eme,
hibriyye,
hinduvne,
hevc,
hevl,
hezr-gn,
hindubne,
heyn,
hezr-sefend,
hindustn,
hirc,
hizem, hc, hlec, hmml-mecs, hzrm, hn,
613
hukul, hulul, h, hcere, hd, hfrn, hfess,

hfess, hm, hlm, hrmz, hrmz, hrmz,
hsrev-dr, abaul-baar, abaul-fet, abaul, abaul-kirmn,
r,
abau-ar,
abaul-m, abaurabaut-tims,
abab,
ab, abbets-sevd, abbl-her, abbl-s,

abbl-belesn,
firenc,
abbl-el, abbl-far, abbl-
abbl-r,
abbl-aem,
abbl-alb,
abbl-gl,
abbl-aref,
abbl-ar,
abbl-ur,
abbl-ulul,
abbl-lala,
abbl-lehv, abbl-menem, abbl-vez, abblarar, abbl-ucb, abbs-selme, abbs-selme,

abbs-satiyn,
abbs-skn,
abbs-smne,
abb-it, abb-, abb-rd, abbelem, abi, abs, ab, acerd-dem, acerddk,
acerl-baar,
acerl-er,
acerl-ayl,
acerl-hayy, acerl-ayye, acerl-t, acerlamer, acerl-ayr, acerl-manr, acerlmisenn,

nr,
acerl-velde, acerl-arib, acern-
acern-nesr,
acern-nre,
acerr-ren,
acer-ar,
acerz-zerr,
acern-nimr,
acerr-ra,
acern-nr,
acerr-rum,
acer-am,
acer-ab,
acer-u,
acert-teys,
acm, ad,
ada, ad,
adeb,
adec, af, aff, af, akkk, akke, akketlayn, akketr-ram, aa, a, a, aa, al,
all,
al-ar,
alby,
aldr,
aleb,
aliblb, alm, almt, al, al, al-siy,

aly, am, amim, amldun, amit, amr,
amlis,
amr,
amrl-ar,
amul-fl,
amul-
am, aml-cebel, aml, am, ande, andrs,

angel,
anal,
ara,
araa,
araretl-baar,
ara, araa, arcet, arh, arm, arsiy,

ar, art, arb, arcevn, ardn, areketsiz,
arez-eyn,
arfr-ri,
ar,
ariy,
arr,
arre, ars, arsul-berber, armel, armele,

arniyn,
arnb,
arrnu-an,
arzem,
ar,
aseng, assl-bevl, asl-isfenc, as, aa,

ad, aif, ar, ar, aram, aef, a,
aetl-ar, aetl-ber, aetr-rmiye,
ad-dar,
al-orsniye, al-amle,
al-kelb, a-m, a-l, azzcc, af, avcva, avn, avl, avlincn,

ayn, ayal, ayye, ayyl-lem, aza, azanbel,
azz, b, bbl-ayl, ful-fl, fun-necl,
firl-umrl-va,
mlvun,
mile,
laul-ar,
n-eneb,
lm,
r,
rd,
rt, sbis, etl-esd, verd, elme, elzn,

ende, ende, enderl, erzime, evcem,
ezrul-ar, b, f, ll, l, ltt, l,
nnl-fl, nn-ar, n, na, r, rb,
rem, ilye, imrl-ar, l, lf, ls-skn,
ne, re, l-sn, a, vetl-mevt, orsn,
orla-, oca, ubr, ubr, ubse, ulbne, ulbb,
uleyfe, ulul, ulm-dne, uln, umcum, umer,

umum,
um,
um,
umml-baar,
umm,
umml-ay,
umml-erneb,
umml-
trc, umms-sev, umre, um, ureflm,
urefs-s,
urm,
urf,
uratl-bevl,
urmiyn,
u,
urn-nr,
uyet-aleb,
uzh, fern, k, m, mne, mer, ,

ul-asel, ul-mul, srevn, abb, aber,
abel-gd, abel-keder, abre, abl-fa,
abl-add, abr-ra, adr, adr, adrlmaad,
afan,
affl,
aa,
al,
alime,
alender, alendez, all, amadr, amls, amek,

amel, amam, amre, ancde, ancden, anere,
andefn, anders, anders, andn, anfa,
anfes, anze, an, anal, anal, arab, araa,
arm,
arr,
arem, arem,
arn,
arbz,
arceng,
arend, arfa, arhek,
arb,
arara,
arirl-ayn, ar, ar, arde, arden, ars,

armek, arnubvr, ars, ars av, arh, aref,
artd, artt, arl-amm, arzl-af, aser,
assl-imr,
assl-kelb,
ast,
alf,
a,
al-bar, aeb, aebl-gerc, aebl-kfr,

ael, aem, a, a, aetl-frisiyye,
a, atrz, ateml-mlk, ar, af, avn,
av, avtm, avtiml-mlk, avtml-bare,
avf- als-sene, ayrlu, ayme, ayr, ayr,
aysefc, ayef, ayz, ay, azm, azef, aef,
ael,
b,
ce,
dm,
dir-ricl,
ke,
kister, k, z, lvun, ld, ldmiyn,

ldniyn,
lr,
mlvun,
mnis,
mln,
mliyn,
m,
nun-nimr,
n-eneb,
mlvun
mmiln,
ma,
nl-kelb,
lfes,
mmlan,
mie,
m,
nl-krsene,
ran-nimr-b,
r,
r,
r-nk, shek, iyetl, temn-nimr-b,

efenc, ellet, emderys, emliyn, enderl,
enderl, erzime, es, esef, evd, ev, ezk,
dr-ricl,
lf,
llul-memn,
lbn,
ncru, ncr-, nr-, nnl-baar, na,

nzr,
nzrl-bar,
red,
rs,
rzn,
r,
r, y, bn, yrc, yr-zeh, imnlar, imrl-ar, incek, irmen, rk, , a,

zd, zdk, zede, zed, zek, o-naar, ubz,
ubzl-urb,
ubzl-urd,
ubzl-urd,
ubzl-m-genc,
ubzl-urniye,
ubz-nec,
ucm, ufden, ufred, ufrede, ufte, ulbe, ulenc,

ulle, ul, umhn, umneh, uncek, unfes,
unrz, urc, urd, urde, urfe, urfen, urm,
ure, urc, urh, urnn, usre, usrev-dre,
usrev-dr,
uyetl-mr,
uyetd-dk,
uk,
uk,
u,
uyetl-kelb,
utra,
ut,
uzan, , , k, k-berkend, l, lel, m,

n, r, rit, rden, r-perest, y, ye,
yz, z, srev, srevn, b, nru, neb,
614
neb,
nebd-dbb,
nebl-ayye,
rul-af,
rul-ceyl, rul-eyger, rus-ss, ru-un,

rul-cen,
nisyn,
rul-ayye,
ruz-zafern,
rul-kfr,
run-
ru-eheb,
ram,
sbana, sban, sfan,
sn-, safln, safn,
sarek, lan-, l, l, riye, ibls, ibn-i

rl-a, ibre, ic-, i-, idn, iflunce, itibs,
itimm, itilf, itinr-ram, iken, ikll, iklm,
ikr, ilm, ilmiy, ilduz, ilel, ilell-efr, ilik,
illetu-l, ilk, imm, imskl-cerr, imtin,
imk, inbt-ur, incin-, indel-ba, infitlur-
efdh,
inkisrl,
inlbr-ram,
innn,
insn, insn-nefs, iniyn, intir-afe, inzl,

ile-, irice, irilen-, ir, irtic, ifhn,
isfenc,
isfencl-bar, isferem, isfidc, isfiys, isfd, is,

isim,
iskendn,
ispindt,
isalin,
issilik,
iste-,
islm,
istis,
isml-umr,
istil,
ikl,
ittifsn-nefes, ittisl-adea, izr, iris, al,

n, lmiye, mruls, rliyn, rad, rd,
kilk, kilmn, kilyetl-veca, kirmn, kirm-kerden,

kirte, kisnek, kimi, kim, kinic, kit, kite,
kitre, kiym, kiye, kiyel, kizvn, kdekn, kkez,
kmiy, kne, kve, kz, kpeg, kpek, kstebek,
kufr, kuhc, kueyl, kul, kull-esved, kulssudn, kuc, kul, kul, kunr, kundur, kunns,
kutr-rm, kuze, kbel, kber, kh, knderi,
kr, kr, krgiy, kristn, kr-mu, kbd, kcig,
kfretl-ber,
khen,
khenc,
kheyl,
klm,
klliyet, km, kmren, kmer, kmer, knce,

knciye, kncd, knde, kre, krkm, krneblm, krrl-kerem, krrl-m, krtlik, krc,
kst, kt, kzz, kzze, kzberetl-br, kzberetlamm, abarcu, abr, abrs, abab, abl,
adamiy, add, adml-mlk, afelne, a,
ahrubn,
al-,
alaan,
alders,
alfiyn,
alnca, aliye, aliye-misk, aliye-mk,
alsend,
aluan, alnis, amr, am, ama, amar,

ana-,
anber,
anba,
anc,
andebl,
anfes,
rn, rmn, rsn, jer, jj, jv, kabl-baar,
anrya, ank, anahir, ansa, anafln, annn,
kac, karniy, kble, kbs, kc, kdzn, kf,
ar, arauru, aranful, ararr, ar , araa,
kane,
kle,
kl,
kjre,
kkiyne,
kkne,
kknec, klbh, klbm, kluc, kl, kmil, krb,

krtne, kser, kskne, ksn, kra, kim, k,
ktre, kvenc, kvile, kv, kv, kyine, kzn,
keb, kebb,
kebbiye, kebed, kebesde, kebest,
kebeste, kebest, kebhe, kebr, kebknec, kebreve,

kebriy, kebde, kec, kecek, kecem, kecr, ker,
kedi, ked, kefcelz, keffd-dbbe, keffl-dim,
keffl-adm, keffl-arib, keffs-seb, keffab, kefrl-yehd, kef-ze, keh, kehrek, kehkem,
kehl, kehl, kehyn, keb, kej, kejen, kejmz,
kelje, kelriye, kelek, kelem, kelkn, kelkel,
kelmc,
keml,
kelsen,
kell,
kemliyn,
kem,
kemr,
kemh,
kemks,
kembd,
kemhiyn,
keml, kemr, kemkm, kemkem, kemlu, kemk,

kencere, kencerr, kende, kenend, keneter, kenevir,
kengern,
kenger-zid,
kengr,
keniyye,
kendn,
kendne, kepeg, kerm, kervy, keryi, kerb,

kerbse, kerdsiyb, kerdemne, kerde, kerebs,
kerenc, kerenc, keresb, kerevye, kerg, kerhenc,
keric, kerinc, kerstene, kerz, kerk, kerks, kerk,
kerkem,
kerkemn,
kermetl-bey,
kerrel-bal,
kerkes,
kerkhen,
kermets-sevd,
kerr,
kersef,
kermeer,
kerml-esved,
kersele,
kersene,
kersenek, keref, kerl-anem, kerter, keryn,

kere, kes, kesb, kesble, kesbl-ur, kesbs-
arniy,
arsiy,
ardmen,
arek,
ar,
araf,
ariy,
ara,
ardliyn,
arr-ram,
arn, arbd, arr, ar, ar, arnl-cer,

arsn, arvyn, arv, aryle, arzz, as,
asnr,
asr,
asb,
as,
asliyn,
asr,
asriyn, asvets-seb, aam, ad, aek, a,

al,
a,
aat,
am
arar,
arasyn,
ad, aar, aarr, ar, ar, at, atl,

atl, aala, a, ar, af, af, a, ar,
ars,
arub,
aur,
avinder,
av,
avu,
ayabn, ayl, ayma, ayr, ayrs, ayar,

aysiyr, aysr, ayss, ayssetl-kelb, aym,
ays, azala, azl, aa, azz, azz, ablful, ame, dir, f, ul, ull-bar,
r, l, lince, lps, rsiyl, n, tillal,
till-ayye,
till-kelb,
tiln-nimr,
na, n, n, ve, ys,

lal,
lc,
lr,
lal,
laln,
biye,
mlda-,
muldan-, nb, ndra, nnap, nneb, n,

nr, nra, rfa, rfl, rl-, rnd, rlanc,
rmz, r, ss, sts, sr, dr, ra,
d,
dd,
l-kebere,
l-imr,
l-keber, , f, lab, yfn, zard-,

zduruc, ds, imi, mliy, r, rmel,
rz, o, out-, or, ora,
oy-,
oyuld-,
ozau, ub, ubul, ud, udn, uduldn, uds,
sus, keseb, keser, kesin, kesil-, kesdne, kesn,
ufl, ulm, ulr, ulb, ulfniy, ull-arv,
kesr,
ul, ulandar, ulant, ular, uls, uluncl-
kesrl-ercel,
kesrl-l,
keske,
kesn,
kesrekn, kesrl-am, kesvrn, kedne, keerne,

keretl-menfaa,
kerl-l,
kerl-ful,
ke, kednek, kekb, kek-ar, ketn, ket,

ketk, ketel, ketm, kevgn, kevmer, kevr, kevsd,
key, key, keyhiyn, keys, keysn, kezgv, ky,
muhkem, ulm, umlu, unc, unds, unduse,

unduster, unfu, urd, ur, urbn, urdmen,
urdcaz, urdlu, urdluca, urdum, urey, ur,
urs, ururn, ur mam, urluan, urm,
urretl-ayn, ursa, ura, urt, ur, urum,
615
urumn, urm, ur, urdmen, url-enf,

ur, ur, urum ar, usbr, uslds, ud,
uduruc,
uul,
ur,
ut,
utluca,
un,
uyrulu, um, ul, b, d, fal, f, ,

lis,
ldn,
mn,
min,
nd,
r,
rdmn, rdancu, rumn, rmn, siy,

ss,
z,
lavn,
la,
z,
ladl-arib,
lam,
laiye,
laml-imr,
layn,
las,
las,
lalaa, lasl-ikll, lak, lava, lal-gn, lal-gn,

laf, la, laram, laa, laa, lave, lazulacer, lazur-rum, laz-eheb, ln, lden,
ld, ldul-ayye, lar, lr, lr, lie,
l, lk, lkce, lkie, lkite, ll, lmer, lrende,
lrn, lz, lebbl-na, lebnl-fet, leben,
lebenl-ibl, lebenr-remk, lebsn, lefe, lefflkelb, leffl-kerm, left, lebl-firenc, lehb, ,
lekert, lem, lemlem, lemsene, lemn, lenbnnevm, lenc, lerzn, lerze, les, levz, levnl-al,
levzeteyn, ley, leyine, leytl-baar, lezc, lib,
libsl-fea,
lif,
liyetl-fl,
liyetl-imr,
liyett-teys, lisnl-amel, lisnl-kelb, lisnlufr, lisns-seb, lbnus, lfl-bar, llfer,

lm-dr, ln, lz, lubet, lukebe, lb, lbiy, lf,
lfs, lfes, lfs, liyn, ll, lnek, lpine,
lrek, la, lbn, lklk, maafur, mad, mad,
maden, madere, madeye, mara, mad, mad,
madens, mamme, maretn-necdn,
mard,
ma,
mazn,
malep,
mamd,
mamdiye,
maa, ma, ma, ma, man, mase,

maber,
madns,
mals,
malniy,
marn,
marns, mad, mall, manr, manar, mara,

mara, mara, marmn, mars, masla, masa,
ma,
mabur-rm,
mar,
maab,
mataal,
mab, ma, mav, m, m, m, ml-cbn,

ml-cemre,
ml-add,
ar,
ml-absl-ara,
ml-neb,
ml-aris,
mr-rs,
maarrat,
ml-ketme,
ml-verd,
mr-rem,
ma,
ml-asel,
ms-sil,
mal-lie,
ml-
mn-nn,
ma,
maz,
mdenc,
mdern, mhest, mhiyne, mhiye, mh-ane,

mhdne,
mu-b,
rhl-b,
meheb-i
fetnl-enf,
mkiyn,
meheb,
mehebr-
fetnl-bevl,
ml,
meheb-i
mltern,
mle,
mleniys, mlily, ml, mliy, mlmenlamel,
mlstern,
mltere,
mms,
mnend,
mniy, mniyn, mrid, mrulcu, mr-bli, mrpe,
msdenn,
msye,
msl-m-
memt, men, menciv, menete, mend, mendel,

mend,
meneki,
mene,
menevg,
menev,
menf, meng, meng, meni, menl-fem, menn,

mensb,
menr,
merniye,
menmek,
mer,
merretl-fl,
merret-ar,
mermere,
merretl-mecr,
merh,
merciv,
merdrr,
merd-ferec, merdeg, merde, merdm, meren,

merenc, merg, merhem, mer, mern, mera,
merm,
mermdr,
mermms,
mermhs,
mermc,
mers,
mermmn,
mers,
merveriye,
merv-, mesbe, mes, mesed, mesuniy,

meslbr-rsn, mesll, mest, mest-r, mebetn,
meme, mer, mell, mev, meviye, mevl,
mevze, mevifl-erv, mevsek, meydpz, meydn,
meysn, meysn, mezretl, mezhebl-birinc, mez,
me,
mekr,
mekr,
mab,
mftr-rut,
midd, mifr, mihek, mihr, mikil, miknetl-ender,

midr,
milud-debbn,
milul-arb,
mil-
abn, miln-nre, milk, min, misenn, misennlm, miskn, misknn, miskaramr, miskl-cinn,
misn,
misvk,
misvkl-arde,
misvkl-
abbs, misvkr-r, mis-zerd, mi, mikarm,

mikarm, mizmrr-r, mdel, m, mek,
mk, ml, mlen, msn, my, m, mh, mbahr, mala, mvesiz, mvzec, muallal, mufir,
mun,
muriye,
muneb,
mun,
muaffef,
muallebi, muammedin, mu, muc, murecrr,
muri,
mulia,
mun,
muavv,
mufr,
muliyn, mul, mull-yehd, murn, mulyt,

mulgiya, muly, mumre, mundare, munuv,
muntecse,
murek,
murn,
murekkeb,
murgiy,
mur,
muryfn,
muaa,
mumul,
mu,
muana, muris, muba, mdeseng, mfiyn,

mfln, mml, mr, mrmn, mrniyn, mrdr,
mriy, msberec, m-derbend, mz, mellif-i
meftl-azin, mbrek, mcenna, mdarac,
mfende,
mferril-albl-mazn,
mferri,
mfd, mhc, mhre, ml, mlk, mlk, mlklbul,
mlk,
mlkiye,
mnalib,
mnfec,
mnhcd-dkkn, mrdsenc, mrdseng, mrde,

mrde, mrdek, mreng, mrrl-cev, mrtec,
mrtek,
mstacel,
mrvrd,
mfelen,
mrverl-ar,
mnn,
mrver-ek,
mbih,
mevve, mfi, mg, mgn,
mbek,
mkek, mkil,
mkilt, mk-bd, mzeffere, mzevvere, naban,

nab, nafaa, nal, nale, nat, nal, na, nat,
na, naf, nar, nariyn, narn, nibe, n,
msudn, m, mem, m, mer, mnec,
nazada, na, nar, nc, nf, nf, nst,
m-dr, mtecne, mtireng, ma, mniyn,
nt, niye, nne, nya, nj, nkb, na,
m-drat, my, mzern, m, meces, mecnn,

mecr, mede, medet, mefl, mefles, mefr, meges,
mes, mezn, meh, mehd, mehk, mer, mekn,
mektese, mekyun, mel, mel, melcc, meletre,
melff, mel, mel, melne, mels, memerrl-ar,
nl-bh, nlr, nn-h, nn-h, nnv, nnhe, nrl, nrenc, nreng, nrgl, nrr, nrven,
nr-gv,
nr-mk,
nsr,
nfa,
n-gvr,
n-
gvred, n-n, n-, nem, nem, nebtne,

nebtt, nebtr-rad, nebt-ar, nebr, nebke,
616
nebtl-ar, neceb, necel, neciret, necl, necr, necm,

necme,
neetec,
neset,
nefs,
neheng,
nefse,
neh,
nefd-dem,
neh,
nehel,
nef,
nehetl-
vazaa, nele, ner, neced, nek, nekes, nekfiye,

nekhe, nelk, nemeke, nemke, nemn, neml, nemle,
neml, nemmm, nercis, neref, nerg, nergisl-miy,
nergs, nerls, nerk, nesk, nesrn-ab, nestern,
ner, nek, nevt-temr, nevc, nevz, nevsiye, ney,
neyg, neys, nezfd-dem, nez-ufec, nice, nimik,
nimr, nisyn, ni, nibr, nibr, nire, nista,
niestegh,
nite,
niy,
nbb,
nbl-ar,
ndul,
nduln, nfted, nkec, nle, nlec, nm-ser, nmzec,

nmek, nvar, nz, nod, nonl-bh, nubd,
nud,
nuatl-kebed
mi
iler-r,
nuul,
nu, nura, nc, nferd, nj, nm, nrsuz, n,

ne, n, nm, nvk, nzll-m, oca, od, o,
on, orta, otla, otura, d, ldrci, rdeg, rtl-,
pamul, paz, pdih, pur, plenger, plc, pl,
pre, prisyn, pelste, pelm, peltek, pelye, penc,
perdne, perefec, per-efsy, per-sepy, per-zeft,
persiyn-dr, peryn, pesek, pestnc, pet, pemn,
pet, petbe,
peyd, peyd-gerden, peyker-dem,
peyvend, peyveste, pezend, pez-am, prasa, pifte,

pil, pil, pirinc, pirpirim, pis, pistenk, piyz, pleste,
plg, pln, prer, pst, putace, pulcuaz,
puterem,
pden,
pl,
psa,
pst,
pd-eden,
pynek, pre, pr-v, pst, pt, pz, rad, rab,

rabb, rabbe, rabbetl-bar, rabbil-lemn, rab,
rad,
radbad,
rafra,
ravetl-amer,
ra,
ravetl-acmn,
ravetl-m,
ravetl-mel,
ra, ran, raml, raar, rame, raa, ra,

ra,
rab,
rab-ems,
ra,
ram,
rama,
ramil, rast, rat, ratynec, rabe, rayl-amm,

rayl-ibl, rfe, r, ran, rary, re, rmsn,
rnde, rneb, rnek, rsn, rtiy, rtnec, rars,
rn, ryec, ryiatl-mlk, ryiatl-n, rz,
reisl-f, rebel, rebev, reb, rebr, recle, refrn,
rehc, re, ren, ren, remdl-af, remdlayye, remdzer, rem, remed, remel, remet, remk,
rencine, rend, rende, resen, resd, resm, reste, re,
red, reke, retbe, retef, retne, revn, revlbezrn,
rey,
reyn,
reynl-mlk,
reyn,
reze, rb, rbr, rl, riade, ricl, ricll-arc,

ricll-urb, ricll-amm, ricll-amme, ricllarib,
ricll-aa,
riclz-z,
ricll-als,
riclz-zerzr,
rimge,
riclr-r,
risle,
rite,
ritc, re, riyd, riy, rge, rten, rk, rr-
sans, sat, sar, saam, saan, saanus, saar,

saa, saz, salanderyn, samavn, samniy,
sasu,
saa,
samnds,
sala,
san,
sanc-,
sandis, sar, sardina, sardn, saiys, savl,

sile, say, sayrmr, sbnec, sbe, sbrec,
sbrek, sbt, sd, sdene, sl-esved, srraf, sl, slmendr, sles, slis ariyn, sliyn,
sliys, sl, sla, sm, sml-bara, sna, ssr
kit, ssm, ssma, sl, srn, se, sebb, sebel,
sebendn, sebenkr, seb, seb, sebse, sebye,
sebl-ar, seb-r, sebz, secere, seceretul-lh,
seceretl-ar, secl, secme, sed, seder, sedersn,
sed, seds, sefdks, sefedhn, sefercel, sefd,
sefile, sefdliyn, sefn, sefl, seflec, seft, segb,
segir-, segn, seg-b, seher, selis, sene, sebye,
sel, senn, sekiz, sekz-zel, sekle-, seknec,
sekrn, sekrl-nl-t, sekte, sen, sel, sel,
sele, selesl-bevl, selesl-bevl-i mil, sellayye, sel, selk, selme, selmn, selhec, selmen,
sem,
sem,
seml,
semn,
semne,
semn,
semris, semr, semend, semendel, semen, semm,

semmr, semml-fr, semml-imr, semml-t,
semms-semek, semnev, senbt, sencle, senders,
sengbh,
sengbya,
senle,
senn,
senger,
senkn,
seng-r,
send,
seng-put,
sent,
sepdr,
sepde, seps, serat, serd, serfiyn, sers, serd,

serdne,
seren,
seren-
serenc,
fir-ram,
sereng,
serenr-ram,
serfale,
sergen-gerdn,
sergerdn, sergin-kr, sergl-hind, serhiy, seram,

seres, seria, ser, sern, serr, sers, sert, serm,
serme, serpistn, sersd, seram, serarys, sergendem,
ser-eden,
seriyn,
sea,
ses,
serk,
setbye,
set,
seriys,
setr,
serniyn,
seryn, ses, sev-, sevdl-hind, sevdl-ut,

sevrn, , sevs, sevdv, sevgi, sevg, sev, seyh,
seye,
seyfl-urb,
seyl,
seyl,
seyln,
seyyid,
seyydin, scal, scan, sdfetl-ayn, sraca,

sra, srtlan, syrl-, sil, sibsrn, sicil, sidr,
sikene, sikunc, sil, sila, sil,
sind,
sindihn,
sil, sim, sim,
sindiynl-ar,
sindiyn,
sinn,
sinnevr, sirli, sipendn, siperem, siperam, sipd,

sipdb,
siri,
sipdmhre,
sirard,
sivrs-sind,
sircl-urub,
siarkh,
sivre,
sircn-nl,
sivrl-hind,
siy, siydrvn, siyrn, siyenber,
siye-gl, sb, smsn, sbye, ssye, skernlar, sk, slin, smb, snrec, snele, srz, srec,
srt, srn, sirim, srn, sr, sryn, ss, ss,
ram, rmset, re, rvend, rze, ruf, rubbul-ur,
ssm,
ru,
sveyye, siyh-dr, sorun, sgit, syn-, sul,
rum,
rbiyn,
rns,
rubetl-menairn,
rbker,
rns,
rcn,
rn,
rd,
rseng,
rd,
rb,
rbn,
rde,
rdh,
rstn,
rstutec,
ren, reng, ry, ry, ryin, ryne, rmmnnnehr, rstem, sab, sabl-veca, sad, sadn,
safel-amr,
sa,
saz-zel,
sac,
san,
sse,
ssebn,
ssenber,
ssiyn,
stebn,
suar, sure, sukmenc, sulnl-cebel, surje,

sur-b, sur-a, sur, susuzlu, su, su, slnye, sl-made, sl-mizc, sdn, sdnt,
sfern, sfeyn, sheyk, sken, sl, snbere,
snz, sra, srle, ssam, ss, sse, ssmr, s,
617
sem, sz, sze, sze, szen, sdlegen, sgln,

sg, skker, skkerl-ar, slaft, slt, smne,
smkl, snbll-kelb, sprz, srfe, srt, srn-,
sryn, stm, ab, aa, ad, add, adr-dnec,
afd, aflan-, aff, a, aar, abn, al-,
arn, arn, asaan, ab, an, anh,
ar,
a,
ala-,
aruvn,
albetr-ram,
allan-,
amul-buum,
amul-cen,
amul-cc,
arl-amr,
alal,
aln,
aman,
amul-enb,
amul-atd,
amul-mer,
amul-ubhul, anavber, anavberl-ar, anda,

aparne, arbe, arye, ariyetl-ced, arlceda, arma, arul, arn, arv, avfl-ar,
avmarn,
ay,
dul-avl,
bnl-,
ib,
ibe,
bnl-ar,
i,
d,
-eheb,
mirym, parne, r, re, rn, te, efn,

efne, err, -, ar, ml, nu, rt, rtlan,
yrndu, z, oud, ol-, olu-, o, orun, oyul-,
ud, ud, ufr, ufre, ufretd-dn, ufretl-levn,
ufrl-bey, ufr, n, ret, sm, ala, afe,
ar, arr, an, am, ama, al, aleb,
fesy, bl-bar, b-bz, lass, mir,
nsiny,
nis,
eceretd-dem,
ebr,
ecem,
ecr,emeret-i
emeretl-alaf,
emeretl-aaf,
emeretl-buum, emeretl-el, emeretl-arar,

emeret-arf, emerl-keber, erv, l, la,
iyrs, r, umm, b, k, me, mu,
ml-ayye, , ll, cire, le, ln,
ab, abayd, aa, am, aml-f, amlar,
aml-gent,
ams-semek,
ara,
ar,
are, a, aardiyn, ayn-numn, aa,

al, an, ar, alamek, all, arl-ar,
arl-cebbr, arl-cinn, arl-ayt, aan,
an, a, ariyye, ava, ayara, bel, bnlar, br, d, dkm, durvn, z, h, hbk, h-bnec, h-ben, h-encr, h-lc, h-lk,
h-sefrem, nek, mel, ms, neke, rf,
tere, l, yizek, ebester, ebhn, ebra, ebrn,
eb,
ebl-afur,
ebl-eskife,
ebl-uld,
eb-kr, eb-pere, eceretd-dem, eceretl-ba,

eceretl-beha, eceretl-ber, eceretl-ca,
eceretl-filfile,
eceretl-am,
eceretl-ars,
eceretl-af, eceretl-ayt, eceretl-kfr,

eceretl-kef,
ecerett-teys,
eceret-l,
ecerett-tn,
eceret-eheb,
eceretz-zerr,
eceret-i l-arneyn, ecered-dbb, eceste, ede,

eden-endm, efe, efff, effflu, efzek, efl,
eflec, eft, eftereng, ehdna, ehdnec, ehr,
ehriye,
eh-bell,
er,
ek,
ek,
ekenek,
ekeze, ekill, earr, e, elcem, el, ell,

elmek,
emlt,
emlz,
emreh,
emr,
emd,
emr, enbeld, enbelle, enber, encr, end,

enek,
eng,
engl,
engr,
engerf,
engevz,
enre, end, er, ernek, erbn, ereng, er,
ern, ert, ern, ernn, etr, evmer, evred,

ev,
evkt,
evkern,
evket,
evketl-all,
evketl-ceml, evketl-araa, evketl-mriye,

eyn, eyde, eyle, eylem, r, ibb, ibiske,
ibt, iddetsiz, ifn, ikf, ikfet, ikem-rn, ikh,
ikhe, ikhenc, il, ilim, ilhec, imer, imd,
in, inr, ing, ingyr, irbenec, in, iv, ivd,
ivt, iyf, iyh, betl-acz, l, lne, m,
rc, rec, rect-tn, r, rnce, rne, r-it,
r-uk, r-zec, r-z, rz, smel, , y,
oral, uba, uar, ure, ure, uk, ule,
ul, ulhek, undile, unz, ur, ur-alebe,
uvl, , z, , mr, ne, nrez, re,
r, r, tr, trr, tr-dendn, vndr,
tad, tabr, tal, tarada, tayr, tarikl-esnn,
ta, taabbl, tariy, taten, talib, tarl-bevl,
tala, tamm, tasa, taarruf, tatlu, tatre, tavu,
tcl-urs, tfisy, tfyr, tand, tandest, tht,
tkt, tlnek, tlis, tl, tlsr, tlnek, tlt,
tnbr, trk, t, tze, te, teb, tedbr, tefviye,
tefr, tefs, tefr, tez, tehecc, tehevvud-dem,
tekrr, teire, teired, tel, telbniye, telef, tela,
telv, telye, tem, tema, temll, temmet, tengr,
tenle, tenr-ram, terz, terementine, terenb,
terencn, terencbn, terar, tern, teren, terne,
terk, terle-, terl, ters, tersl, terte, tes, tesken,
tesmnn-nis,
tesse,
teau,
tebivn,
te,
tern, temz, temzec, tetvn, teter, tezrc,

tala, trfl, ty, tibr, timtim, titredici, tl, thn,
tn, tzek, tomekn, tomlan-, toml-esed, tora,
tuffud-dbb, tufful-ar, tufful-cinn, tufne,
tume, tul, turbl-hlik, turbmn, turfs, tuvte,
t, tbl, tbln-nus, tbn, tder, tle, tmus,
trek, trp, tre, t, t-nebt, tkrg, trblay, trb-rdeh, trbek, trbze, trk, trke,
trkistn, trms, trmz, trrec, ttsi, ty, aban,
ab, abb, aber, aber-n, aber-zed, ab,
ab, afl, ahef, ahaf, am, amn, aum,
ala, ala, alaan, alas, alay, al, alan, al,
al, amla-, am, amsl-bevl, ap-, ar, araf,
aralds,
ara,
arayn,
arbans,
arryi, ar, arne, aryn, arf, arfe,

arfyn,
arfys,
aralds,
aralris,
arumn, ara, aril-n, ar, arflan,

arfln,
arn,
ara,
arliyn,
arvun,
arl, arlan-, arnle, ar, ar, arayr, arln,

ara, arec, atul, avar, av, aya, ay, ayn,
ayevs, ayhc, aylfiyn, ayn, ayrl-mlk,
ayak, festler, fs, her, hir, ek, lafr,
lebl-ubz,
lfer,
lsferem,
lfes,
ra,
tle, tule, arab vus, vus, vs, ebr,

bk, br, bb, b, lsm, m, mm,
nniye,
ynu-anem,
bl-arab,
ds,
r,
ynl-gh,
,
n,
ynl-ar,
or,
ouz,
618
omalan, onu, oplu, opra, oyna, oz, uble,

uda, uleb, uma, urnel, urun, urn,
utal, ariys, la, ldn, nlus, , ek,
ubeb,
ubr,
ubub,
ucm-ebb,
uuvan,
u-,
ul,
uc,
uuu,
ur,
uleyl-kelb,
ucle,
ucmz-zebb,
ura-,
ub,
ure,
u,
ulam,
uley,
u,
uleyl-uds,
ulik,
ulikr-rm,
ulik-, ulil-l, umac, umll, ummn,

umre, uncid, ur-, uran, uruz, urk, url-ar,
url-bey,
url-ars,
ur-abn,
usrdiyn, usna, usr, usrl-bevl, usrl-areket,

usrl-vilde,
usr-
sul-meme,
usriyn,
uretl-mk, uretr-r, ufr, ufrs-s,

ufrs-seb, ufr-evk, utuus, ullulv, ua, ubetl-alb, ubetl-mr, ubetssab, una, un, unn-dr, uturr, uturz,
utm, utm, urid, uv-, uyusuz, uyu-, uyu,
uynl-baar, uza-, uzv, der, dd-dara, dlayye,
dl-vec,
dr-r,
riyn,
ml,
yoaru, yorpa, yumadc, yuma, yunnend, yurf,

yuvarlan-, yk, ykl, y, zaber, zaber, zar,
zam, zametl, zamnsz, zam, zanek, z, zfe,
z, zr, zk, zl, zn, zric, zvra, zyil, zebd,
zebed,
zebed,
zebedl-bar,
zebedl-bra,
zebedl-amm,
zebedl-uf,
zebedl-amer,
zebedl-mil,
zebherc,
zebn,
zebn,
zecml,
zedvr, zefr, zel, zeh, zehr, zehebiye, zehk,

zehretl-mil, zehrl-acer, zehrl-mil, zeh-dn,
zek,
zel,
zele,
zele-nriye,
zel,
zemretr-r, zemru, zemc, zemel, zemn, zemn,

zemzem,
zendr,
zencr,
zencebll-kelb,
zencebll-acem, zeng, zengb, zengibr, zengdr, zer, zernn, zerde, zerdep, zerde-reng,
zerdr, zerdr, zerd, zerd-b, zerunc, zern,
zera-err,
zerr,
zeratl-ayn,
zern,
zerr, zern, zernlec, zersbe, zer, zerc, zerr,

zerre,
zevn,
zevr,
zeytnl-berr,
zeygeze,
zeytnl-abe,
zeytnl-ar,
zeytnl-kelb,
m, nalin, rinn, rfs, rnes, rml, rs,
zeytnl-m, zeytns-sdn, zeytl-hercn, zibil,
rsiy,
zibll-baar,
sabd,
sundiyn,
sttnns,
nn,
trn, ftden, mm-byn, rbel-, rper-, srf,

vez, zim, va, vaa, vabel, vad, vahra,
vaunmrn, vaber, vak, vad, val, var-, vara,
varat,
varal-ayl,
varal-ilf,
varal-
kerm, vasal-n, vasa- gvrn-nal, vaa,

vaza, vh, vhbete, vad, vln, vn, ves-alt,
vebrl-lu, vecal-ban, vecal-fem, vecalkebed, vecal-mene, vecal-zn, vecal-verek,
vecal-ayn, vecar-rs, veca-i fir-r fl-,
vel, vende, venje, venre, veny, verclr, verc,
verde,
verd,
amr,
verdl-c,
verdl-fil,
verem-l,
verdl-ab,
verds-sab,
verend,
veren,
verdl-
verds-siy,
verici,
verne,
vermerere, vers, vertc, vertc, verr, ver-harm,

vesenc, vesves, vesvese, vee, veenc, vele, veme,
vene, ver, veyer, vezek, vez, virn, virne, virc,
vrec, vz, vul, vur-, vuenc, yadaa, yam,
yadel-vec-i fd-dem, yadel-vec-i f-afra,
yadel-vec-i
fs-sevd,
yadel-vec-i
fl-
balam, yadel-vec-i fl-n, yade-i f illetllt, ya, yamr, ya, yaa, yas, yatn,
yainl-veled, ya, yalabu, yala, yalama, yal,
yalu,
yaluz,
yamt,
yan,
yan,
yana,
yaprasuz, yaran, yaralan-, yarban, yar, yaru,

yafed, yall, yat-, yata, y, y, yavuz,
yayl-,
yayn,
ybise,
yayla,
yazand,
yazma,
ybe,
ybisl-ban, ybisl-mizc, yt, yebrn, yebr,

yebr, yebr-anem,
yel,
yelcc,
yelncc,
yefn, yehd, yek-rz,

yem,
yemm,
yemn,
yemniye, yn-, yenme, yentc, yentn, yei, yera,

yera, yerm, yerb, yerne, yett, yetb, yeti, yett, yevm, yevm, yevme, yevmn, ymek,
yl-, yl, yrt-, yigirmi, yirtici, yo, yourt, yosul,
ziftl-ur,
zifts-sefn,
ziml,
zirek, zirik, zb, zherbec, znn, zre, zrfn, zven,

zualr-r, zget, zrek, zrn, zbd, zcc, zft,
zkm, zlf, zmrd, zrf, zrr, ab, abatr-ricl,
abb,
abr,
afirl-cinn,
afl,
afl-bh,
afl-ibdl-araman, afl-abd, afl-l,

amne,
am-ern,
amml-fe,
amn,
arb,
amrn,
arbe,
amml-elif,
arbet,
arm,
arsl-acz, arv, avmer, , r, , l,

m,
rsl-veca,
rs-
fsidr-rnec,
yram,
n-nefes, ufda, ufys, f, mern, afre,

afrl-acz, ar, am, arbn, arf, arfliyn,
elm, b, fr, frl-l, lf, lfl-ar, lftteys, ar, ufr, ulmet, alet, fes, fnnds,
hibte, l-iskendern, tl-ceben, tr-rie,
ebb,
efker,
ebbr-ras,
eheb,
ebed,
ekerl-ar,
eba,
ell,
ebl,
ell,
efer,
eneb,
enebl-ibl, enebl-areb, enebs-seb, errc,

erdev, ereb, eref, erf, erera, er, erneb,
ern, ern, erre, errn, err, errl-af,
err, errl-cr, erys, err, evl-y,
b, ba, ker, leb, br, f, fer, l [5391]
2
: abher, abra, al-, a, ayn, ala, amel, anle,
asuzn,
arab,
arabiye,
arar,
arun,
armd,
aren, arsek, asrn, abi, abil-fityn,

au, avla-, ayric, ayd, aynd-dk, aynl-baar,
azd, azvay, abe, aeryn, afr-b, bile,
bkme, b-gn, dem,
hek, hen-rb,
ms,
nek, n, r, seb, stiyn, , baba, baans,

baha, baar, bal, banfiln, baar, bbilu, bd,
bdmek, bdiyne, bdrc, brzed, bedel, behremn,
bek, bekda , bekrr, belec, bel, bel, belmn,
bels, bemhere, benefsec, beng, berber, bere, berg,
619
berterek,
ber-cesteg, ber-pst, bebe, beris,
bev, bevv, be-em, bey, bey, bezrl-hd,

bezrl-amam, bca, bil, bileg, bin, bd-giy,
bftden,
bh,
bou,
boul-,
boum,
boumlu,
boyac, boz, bgr, brg, bur, bundu, bura,

buru, burum, bua, buza, buze, cavdar, cdr,
cehennem,
cemz,
cen,
cen,
cerd,
cercr,
cermn, cevre, cim, cime-, cin, coan, crdk,

cl, clcln, clnr, apa, ek-, ara, , il,
rg, d, dl-ayye, dnec, dvd, def, dehn,
dehen, dehmet, dellik, demn, dendn, dez, dere,
dernec, derv, deviyy, dikensiz, diril-, ditred-,
dvn, dve, dgl-, dmml, drr, es-sa, efviye,
efln, efrenc, eklemec, e, elif, emcek, enulus,
enurs, engt, eir, elik, erbaa, ercn, erig,
erikl, erkeg, ermenn, esbb, esrr, el, eheb, evc,
evelek,
evr,
eyeg,
enbl-ayl,
r-,
ri-,
farsiyn, fe, fr, fris, felence, fer, ferfn,

ferfr, fstu, fa, fiker, fl-zehrec, fnek, fu,
ful, fuv, frd, gelm-y, genc, gendem, gendeme,
gerin-, geten, gevz, gevz-gendm, gevezn, geyig,
gez, gezer, gil-gendm, gir-, girn, girifte, giriften,
ggelek, gl, gzsz, gzed, glgn, alebe, aye,
ayzn, lib, lib, bb, lc, once, k, haba,
hav, helk, helek, helhelyn, helmn, herzemlmecs,
heyser,
hezr,
hezr-cen,
hezr-fen,
hezr-gez, hing, hl, hkk, hml-mecs, hlhl,

abbl-bn,
abbl-ar,
abbl-ars,
abee,
acel, acerl-yehd, ferl-mhr, am, amlemr, arba, areket, arf, arfd-dl, arfl-bi,
arfl-cm, arfl-fi, arfl-ayn, arfl-i,
arfl-i,
arfl-kf,
arfl-f,
arfl-lm,
arfl-ayn, arfl-vv, arfl-mm, arfn-nn,

arf-d,
arf-i,
arfs-sn,
arft-ti, arf-i, arfz-zi,

arf-d,
arf-l,
a, aul,
aaba,
arf-n,
arf-i,
aem,
a,
avr, ayrnl, az, aal, c,
c, ell, erzme, ulbe, umm, ua, r,

abbe, al, alincn, alln, amdur,
amse,
araza, arg, arl, arn, astalk, a, atun,

avlincn, aym, azz, m, mderys, tm,
erzme, nn, re, y, imr, ir, l, r,
rc, orla-, ubz, uff, uld, umm, urf,
uyet-aleb, fa, n-be, e, t, z,
cc, lca, neb-aleb, r, lab, rfl, ibl,
ibrhim, in, itilf, imtil, incel-, intir, iri, ir,
ifahn, isfend, isfendr, istifde, ilem, jengr,
kabe, kc, kh, kse, kebbe, kebed, kebkec, kebk,
kebter, kei, keff, kekec, kelef, kelk, kend,
kenet, kerem, kerkerhen, kerm, kertekele, kesl,
keskin, keh, ke, kek, kenec, kevlif, kevest,
kevkeb, kim, kimyn, kirs, kirm-dne, kisl, kii,
kinc, klekn, ks, kbg, kbk, kull-frs,
khn,
kncd,
knd,
krneb,
krrs,
krr,
aba, abel, ablubaa, afr, afrl-yehd, ahve,

anad,
an,
anlu,
aplubaa,
ar,
aralu,
araulu, ar, ar, arasy, arane, asm,

aab,
aab-erre,
aabz-zerre,
aa,
ar, av, avla-,aynad-, ab, r, vend,

, brs, l-, lt, n, nb, sm, nnumn, , zar-, vend, ocal, oltu, or-,
ulads, uluan, umul, undus, urdumne, ur,
ur-, url, ur, urud-, urul, ur, urn,
uss, u-, uyru, uyumc, uz, uzun, ir,
lad, lahana, lala, lal, leb, lebn, leben, lek, levz,
lim-eheb, llec, lmniyn, lnfer, lf, ls,
maden, marib, maz, mamm, matm, ma,
mar, maralu, mbeyn, mdde, mel, m-ar,
mzeryn,
merze,
mecim,
merzeng,
meme,
mek,
mercimeg,
mev,
mermer,
mevzek,
mey,
meyan, mil, mizc, muayln, muhil, muaer,

mur, muaddes, mutil, ml, ms, mdarac,
mje, mnhc, nab, nab, nadama, nan, nane,
nfi,
nrn-by,
nz-by,
ne,
nebtl-bar,
nebsek, necmn-nebt, nemm, nemml-melik,

nem, nerherc, neriyn-dr, nescl-ankebt, nezf,
nrs, nil, nl-g, niedir, ni, n, n-med, n,
nus, nzl, olancu, olu, oul-, otsuz, ksr-,
, pancar, p, plde, penbe, perdelen-, praa,
pilv, pilven, pirist, ple, puluc, ral, ra, rae,
rab, rnec, rsen, rst, recne, regn, rem, renc,
rengl, revne, revs, revan, reyhun, ribn, rm,
rubbs-ss, r, safe, saber, sa, sad, sare,
salm, sc, sil, sms, saryn, seceret, seg-b,
segl-misk, selem, semek, semender, semerand,
serd, seren, serma, sermec, sersm, sertz,
seyat,
seyeln,
sma,
sy,
sibistn,
servi,
sibstn,
sikebc, silkin-, sill-m, sincid, siek, siir,

siir-, siirlce, sirind, sirkel, sirkencbn, siyah,
siyb, siyh, siyvn, sbn, shek, sl, sr, ssls,
syle-, sgpr, sr, ss, sdde, srb, srf, sstlik,
szeg, szl-, ad-berg, aprne, ar, arb, ar,
arca, arl, armsa, arpe, arul, ater, b,
caa, can, r, rfn, ud, ulb, uvar-, f,
al, emer, emeretl-uley, l, l, m, l,
aml-merc, a, ar, arul-avl,
b, f,
h, hterec, eb, ecer, eceret, ehvetszlik, em,

eyl-bar, iddetl, ikeste, inc, rz, rne,
irken, , ran, r-za, , nz, mr,
kfe, tarr, tal, tata, tala, arestc, tatar,
ttre, tede, tel, tennb, terencn, tesmiye, tibn,
tims, toz, tuc, tuf, turnek, tutmac, ttiy, tl,
trb,
aban,
am,
amla,
amr,
anbra,
arancmnis, arble, arn, arn, arl, ar,

ne, tl,
oy, tu,
l, l, nn, , b, our-, oy-,

turac, urenc, ua, ua, tr, ufa,
ulama, ulau, unutsa, usrn, uyu-, dl-us,

srb, t-, trc, trciye, zil-, va, vazaa, vec,
620
vesir, vesme, vn, vuhl, yab, yalc, yan, yap-,

yavru, yaz, ysemn, yehdiye, yels, yemen,
yenbt, yef, ydi, ydr-,
yll, yumurda, yun-,
yuva, ynn, ysuf, zam,

zeberced,
zebb,
z, zebedl-avrr,
zehrn-nus,
zengr,
zerdl,
zerdeng, zerr, zincefr, ziyde, zr, zuhm, zfer,

zbd, zbde, ab, ayn, fre, ebn, enebl-fr,
erre, ikr [801]
3
: acc, acu, ades, ar-, aulu, auz, arabca,
art-, aru, ars, asel, afir, al, aaa, aur, ayran,

b, her, h, l, msden, s, bbil, balam, bazu,
bbil, bbnec, bdm, beldur, belmd, ben, ber,
berelen-, bem, beyn, b, birbiri, bir-, bit,
boyunca, boz-, bur, bk-, cebel, cerat, cesn,
cevb, cezr, clbn, amur, egzin-, yan, dal,
dim, dim, de, debb, dehenl, dem, demrci,
derys, drz, drna, dilck, diil, dde, dlengec,
dd, dleg, encbr, eng, e, eravn, erid-, erite,
erkek, erkekl, erg, eski, ey, fnfes, frs, fsid,
fireng,
ftenc,
gel,
get,
giyh,
gl,
gginek,gyineg, grek, gncik, gnlg, gzel, arb,

ayr, heyyfrn, hrn, hml-harbze, hrms,
abbr-red, add, araza, arfl-h, asek, ay,
ya, ekm, nn, rn, kem, sn, aff,
arze, asek, atm, am, l, r, l, ur,
rde, re, ince, iplik, rll, isril, istis, ie-,
rs, kd, kh, kkl, keber, keder, kel, kepek,
ker, kene, kils, kir, kirpk, kitb, ktrm, kul,
ab, ab, alem, alu, alye, apa, arau, arn,
aru,
at-, a,
ab, brs,
rmz,
l-ayye,zamu, o-, oltu, opar-, oru,

urs, ur, urtar-, uru, lciverd, lzm, lisn,
lube, lk,
mamr, maad, mil, mm, mz,
melze, menc, menfaat, merad, mns, miyn,

ma, mufer, muabbet, mum, mur, m, my,
mtalli, nrdn,
nef, nehr, nemek, nergis, nev,
nir, nieste, noah, ndr, rdek, panbu, pyzehr,
perverde, ryia, rziynec, reften, remd,
rvc, rmiye, semm, seprne, stmalu, sz, sil,

simsim, sin, sieg, sirke, ste, sdl, srme, sst,
abbr, ac, afr, ar, bn, f, f, n-,ra,
n, ora, elc, emeret, ay, ayarac, denc,
ehvet,
ikem,
ran,
rb,
ta,
ter,
teennc, tetr, tibbit, topra, tutal, trbd, ala-,

ara, lib, opala, uzlu, uu, ufa, unnb, uv,
std, zr, zml,
va,
veril, yap-,
yarm,
ysem, yeb, ylf, ynn, yreg, zehre, zehrec,

zenn, zerdek, zerneb, zve, , zamn, af, arbn,
ar, fda, efer,erdeb [289]
4
: abds-selm, anber, ar, afar, afur, ,
ar,
hen,
baarsu,
med,
meden,
baam,
bala,
n,
barma,
te,
vz,
bdincn,
bdrencbya, birinc, b, brn, b, boun, bgrlce,

buda,
bulamac,
bulun-,
burma,
bustn,
buyan,
bdn,
cvr,
cebl,
cebleheng,
cimcim, ama, n, o, rdk,

dr,
cem,
cezre,
ubu, drn,
defn, degirmi, dery, devr, dg-, ebr, ebrenc,
eki, evrm, fndu, fireng, fl, fl, gergedn, geyik,

giciyig, gid-, giy, gm, gnd, al, heng, abbnnl, amm, uref, arba, asta, ri, erzemiye,
yra,
yrenbe,
iklll-melik,
ilm,
istir,
kelem, kemfs, kemg, kesdne, kesr, ke, kilye,

kirpi, kl, kzbere, abulu, ade, al, amer,
anbl, arn, at, til,
oca, ovaz,
ava, ayna-, zlcu,
lhana, leben, legleg, lf, lmn,
lisn-evr, luat, mare, menfaatl, men, merv,

mene,
muallaa,
murl-hey,
mula, mrd, mrdeseng, mrebb,
mevz,
mr,
nad, nemm,
nl, noa, nre, oyna-, yken, peleng, perde, rvend,

reyn,
rbh, rm, rmca, rmmn, andals,
ssliys, sekbnec, semen, ser, sergn, serv, n,

rc,
sirl,
sn,
sn,
sud,
sleymn,
srynice, ayd, ar, tavu, topala, trk, abat,

al, am, atlu, avancl, ur, u, ure, uyuz, ,
veca,
yanda,
yapralu,
yaraa,
yaru,
ybis,
yemil, yengec, yezd, ylan, ylduz, yol, yu-, yumr,

yce, zanba, zf, aflik [186]
5
: afsentn, arl, al, areb, aya, bahr, bar,
beyni, billr, bmr, bn, bgrek, byk, bur-, burc,

by, cban, emen, enr, d, n, del, deri,
dev, drfl, dikenl, dim, dv, dr-, eftmn,
efyn, ek-, enc, endm, engr, eeg, ez,
gec-,
gendene, gbek, glge, gcle, gm, fe, yet,

helle, hindce, hindub, abe, arret, amr, m,
ll, orsn, o, rma, ile, ishl, jve, kfr,
kd,
kettn,
kirp,
knds,
alay,
anariyn,
aplan, araca, araan, b, zlca, oulu, oa,

ullan-, ulunc, urdeeni, ur, lle, luff, maleb,
m,
mya,
peyamber,
mevzek,
r,
rz,
mmiy,
sater,
mhr,
sde,
ol,
kz,
san,
sidg,
summ, abr, aruca, ra, ovu, uma, le,

eden, eftl, ekl, emr, r, rz, rzca, rn,
tarn, ten, tereya, tn,
tz, al, avan, rna,
unul, var, yan-, yara, ya, ysemn, yem, zehr,

zerd, zerrn, zeyt, zba, af, am [131]
6
: allh alem, alt, arab, asel, bar, bar, baal,
bdem, besbse, bi-, bd, bstn, crtatan, avdar,

ar-, degirmen, dii, dn-, ecz, edviye, er, felenc,
giciyik, gider-, gi, git-, abe, , ulv, r,
ibls,
igde,
kemderys,
illet,
kirec,
issi,
ara,
kbil,
kef,
keklik,
arnca,
avl,
avun,
mehr, mil, mm, mrdmk, mshil, nn, nidr,

penr, rst, sancu, sdec, sdn, slgen, anavber,
andal, alam, hdne, ibrem, i, temrhind,
tiry, ala, amar, avl, ora, ur, vara, ya-,
zebn, [73]
7
: ansn, brit, behmen, bevsr, boncu, buda,
cebel, cedvr, cekirdeg, ciger, co, bn, delg,
621
develik, ditre-, drl-, ekin, ev, yle-, ferc, fstu,

gv, gil, gr-, g, gc, gyegi, hellec, abbsseln, amm, elvc, umm, ncru, keci,
kehrb, ker, kirm, kcik, adar, alb, artal, atr,
r-, rlanc, oc, oza, urdumn, leblb, l,
mmrn, mr, miall, mmc, mdevver, mrver,
melle, nr, l-, ldr-, pek, peln, porsu, rbs,
saanr, seg, sele, semz, sevd, sifd, sur,
sleymn, ar, o-, eker, , tuff, rna,
ola-, ouzlan, ur-, un, yarasa, yarl-, amm, eker
[87]
8
: acem, aa, alaca, alma, amel, anzurt, ay,
ayn, ayru, beden, bekmez, bre, cade, camur,

cekirge, ekirge, nyn, irilik, drat, dkl-,
drl, eby, helyn, aba, orsn, n, ran,
kel, kemmn, kerdeme, abarcu, alya, arda,
made, marib, mhzehrec, mula, mrr, nan,
nave,
nba,
otur-,
ksrk,
rmcek,
ram,
asaan, armsa, evke, n, du-alb, verd,

ya-, yemn, yeil, y-, yourd, zamet, zencebl,
zirvend [58]
9
: az, ba-, bn, bncn, boa, ekirdeg, diyr,
emlec, geven, in-, kknec, kerevy, ker, aba,

oyun, udret, uduz, mh, mercn, merzenc,
mrekkeb, nefes, kse, pene, seng, snger, teb, tt,
ama, opala, opra, ucu, ur, ua, uzun, c,
yemen, zurunbd [38]
10
: avrat, b, bldrcn, bur, butra, al, am,
rtatan, ivid, det, ermen, urs, kenr, um,

urbaa, lbaa, macn, mve, mhlik, nzle, nevrz,
pazu, serce, sdlgen, slk, sr-, aul, ey,
trkce, dl-ahr, uyu, st, stbec, vr-, yavan,
yosu, you, zencefre, zern [39]
11
: ar, az, amm, aya, boy, boya-, bcek,
bstn, pleme, enr, esved, ar, kene, kinz,

am, an, marama, meryem, misk, sergle,
sigil, siirl, sirken, suln, m, ol, temreg,
am, yl [29]
12
: amer, baldran, boynuz, dr, dgleg, egir,
encr, et, fulful, ggercin, hindstn, abbl-mlk,

elv, a, ya, kekik, kh, lur, matm,
mercimek, nebt, penefe, pra, reyn, seb,
sidk, sgt, alm, arl-, ecere, trb, trunc, aru,
zc, zerdeb [35]
13
: arpa, aa, belesn, bu, dr, rek, defne, di,
ebrim, glnr, l, astal, atem, urun, us,

nesrn, sere, ufacu, verem, yan, ynnca [21]
14
: al-, at, besfyic, bevl, bca, bgrtlen, cbn,
ban, igdem, el, eyrelti, gk, kendir, ula, mr,

mk, sincan, teke, ya, ysemen, yz [21]
15
: ara, ayru, bber, cam, cnver, crek, iekl,
erik, gelinck, abb, arnb, aranful, an,

maak,
oln-,
ksz,
panbu,
rziyne,
oulcan, htere, eb, terkb, ouz, uz [25]
l,
sgd,
16
: ac, au, ay, altun, arduc, d-, ferfiyn,
gnlk, ou, uzun, oul, ren, tesb, aa, utul[15]

17
: anduz, baa, bal, burca, burn, oan,
delce, adn, keler, mul, nesne, nlfer, nod,

pire, [14]
18
: bell, benc, bceg, burun, t-, gn, ln, i-,
kebere, abu, aramu, atmer, le, ovan,

meryn, aal, sd, uzlu [18]
19
: afr, ayu, eek, gevde, lun, kimesne, kpg,
arn, na, oru, yabn, zift [12]

20
: derd, acer, kenger, mrl, puyan, reng, i-,
zer, yzerlik [9]

21
22
: a-, i, siyh, srncn, vilyet [5]

: alc, bal, bal, boaz, iek, dz-, ebe,
feslegen, gyinek, mekke, snbl, ana [12]

23
: ay, baldr, buday, em, gmec, iki, iri,
yrek [8]
24
: ba, dilk, hevic, ardal, yr, meneve, nr,
olan, semzlik, oan, zafern, zeytn [12]

25
: ad, ayvn, unduz, d [4]
26
: cins, etmeg [2]
27
: a, dne, z [3]
28
: bey, deve, ezeltere, urd, ssen, an [6]
29
:bezr, boya, aya, uz [4]
30
:ayva, ebcehl, an, rmz, stma, arb,
yapra [7]
31
:cevz, her, ic, mekk, yn, ya [6]
32
:bo, mantar, ppdya, sik [4]
33
:yonca [1]
34
:bala, mr [2]
35
:kerefes, az [2]
36
:d-, hind, ki [3]
37
:uyru, edef [2]
38
:urm, arpz, mersn, tere
39
:demr, rm, m, [3]
40
:mara, ut- [2]
45
:adam [1]
46
:deiz [1]
49
: ula, mil [2]
50
:zl, a [2]
52
:ilan [1]
54
:yarpuz [1]
55
:ba [1]
56
:armau [1]
58
:it [1]
60
:gibi [1]
61
:dil [1]
62
:a [1]
67
:yabn [1]
68
:ar, r [2]
69
:gel- [1]
72
:am [1]
73
:hind [1]
622
75
:beze- [1]
76
:da [1]
77
:dib [1]
83
:o- [1]
85
:- [1]
87
:zm [1]
90
:aru [1]
91
:yapra [1]
95
:yr [1]
96
:bit-, gl [2]
98
:gz [1]
102
:a, ara [2]
106
:u, a [2]
107
:u [1]
109
:diken [1]
141
:berr [1]
158
: kk [1]
160
:yan [1]
176
:yemi [1]
201
:ieg [1]
212
:nev [1]
257
:tom [1]
363
:aac [1]
437
:ol- [1]
518
:meel, ve [2]
599
:bir [1]
603
:ot [1]
1359 :d- [1]
623
SONU
Lgat- Mkilt- Ecz 17. yzylda yazlan bir ihtisas szldr. Eserde, Arapa,
Farsa, Greke, Hinte, Sryanice, Ermenice, branice gibi birok dile ait ifal bitki ve
bitki kklerinin, ifal talar ve killerin, eitli hayvan adlarnn, birok cevherin, eitli
alarn, terkiplerin, macunlarn ve birok tbb terimin Trke karlklar verilmi, kimi
zaman da tbb malzemelerin bulunduklar yerler, hangi hastalklara iyi geldikleri ve
nasl kullanldklar hakknda aklamalar yaplmtr.
altmz nshann harekesiz olmas zaman zaman skntlar yaamamza sebep
olmutur. almamzda kullandmz eitli dillere ait birok szlkte her madde
ba aranm, bulamadklarmz en doru ekilde okunmaya allmtr.
Eserin incelenmesinden kardmz sonular unlardr:
Eserde yabanc dillere ait madde balar ounlukla birden fazla Trke karlkla
aklanmtr: ayn- l r gzi irice ppdya iegi Bazen madde bannTrke
karlnn yannda farkl bir dildeki karl verilmi, verilen szckler ayrca madde
ba olarak da alnmtr: kueyl r dili lisn-evr; lisn-evr r dili drler.
Eserde eitli tp terimleri, ifal bitki ve bitki kklerinin yannda birok a adna da
rastlanmaktadr: bekme-i da arpadan yaparlar bir adur, bare astaya birdkleri
aa dmiler, semen erite ana drler, sene bulamac a, sikebc sirkel a, n
erikl a
Metinde eitli meslek gruplar adlarndan ve baz cevherlerin, bitkilerin ilgili meslek
grubu tarafndan nasl ve hangi amala kullanldklarndan da bahsedilmektedir:
havcva mmclar ve elvclar boyasdur, aru am mili boyaclar ullanur,
uyumclar altun eridrler olan sidgiyile terkb olnur.
altmz metinde dikkatimizi eken bir dier nokta ise kiisel bakm malzemesi
olarak kadnlar tarafndan kullanlan baz bitki ve bitki kklerinden de bahsedilmesidir:
bulne fiker drler avrat yzine srer, glgn avratlar srndgi fiker yzi zardur,
624
amm ot yan erzme (Hamam otu, vcuttaki gereksiz kllar almak iin kullanlan,
amur kvamna getirilip srlen toz, kire).
Metnin imlsnda baz tutarszlklar vardr. zellikle Latince ve Greke kkenli
szcklerin yazmlarndaki ok ekillilik dikkat ekicidir. Ayn szcn eserin farkl
blmlerinde farkl yazllar bulunmaktadr: lkce tutmac a: lkie, lkite, lie.
Bir ihtisas szl olmas sebebiyle eserin konusu ve kullanlan zamanlarn eitlilii
snrldr. Bundan dolay eserde tm zaman ekimlerini ve szck trlerini grmek
mmkn olmamtr. Eserde arlkl olarak kullanlan zaman ekimi geni zamandr.
Eserdeki iml yanllklarnn daha ok tp terimleri ve yabanc bitki adlarnda yaplm
olmas mstensihin tp alannda yeterli bilgisinin olmad eklinde yorumlanabilir.
Metnimizde kelime balarndaki a nls ounlukla elif (), zaman zaman da medli
elif ( )ile yazlmtr.
k, g ve nszleri iin genellikle kef (), ok seyrek olarak da ( )ve ( )ile
kullanlmtr.
ve p iin im ( )ve pe ( )harflerinin yerine cim ( )ve be ( )harfleri de
kullanlmtr.
Kapal nin imlsnda belli bir standart yoktur.
Gnmz Trkiye Trkesinde de grlen ekleme srasndaki tmlleme
metnimizde de olduka belirgindir.
Metnimizde 2. tekil ahs pekitirmeli emir ekinin -ll ekli hi kullanlmam,
-gil ekliyse bil- fiili iin ve sadece bir defa kullanlmtr: bilgil (( )1b-1).
Dervi Siyh Lrendev tarafndan kaleme alnan Lgat- Mkilt- Ecz adl eserde
madde ba olarak 7452 kelime kullanlmtr. Bu kelimelerin 3134 Arapa, 2049u
Farsa, 1152si Trke, 497si Greke, 26s Sryanice, 12si Latince, 5i Franszca ve
625
Hinte, 3 branice, 2si Ermenice olup, 203 adet kelimenin kkeni bulunamamtr.
Yabanc kelimelerden Trke eklerle tretilmi ve szlkte +T. olarak gsterdiimiz
kelimeler de gz nnde bulundurulacak olursa Trke kelimelerin says biraz daha
ykselecektir.
626
KAYNAKLAR
ADIVAR, A. Adnan (1991), Osmanl Trklerinde lim, Remzi yaynlar, stanbul.
ARAT, Reit Rahmeti (2006), Kutadgu Bilig, Kabalc Yaynlar, stanbul.
ATALAY, Besim (2006), Divan Lgat-it Trk Tercmesi, C.4, TDK Yaynlar,
Ankara.
BAYAT, Ali Haydar, (2003), Tp Tarihi, Sade Matbaa, zmir.
BAYAT, Ali Haydar, Necdet Okumu (2004), Mahmd- irvn, Mrd (Gz
Hastalklar), Atatrk Kltr Merkezi Bakanl Yaynlar, Ankara.
BAYTOP, Turhan (2007), Trke Bitki Adlar Szl, TDK yaynlar, Ankara.
BEDEVIAN, K. Armenag (1936), llustrated Polyglottic Dictionary of Plant Names
in Latin, Arabic, Armenian, English, French, German, Italian and Turkish
Language, Argus and Papazian Presses, Kahire.
Bursal Mehmet Tahir Efendi (1975), Osmanl Mellifleri, c.II, stanbul.
CANPOLAT Mustafa, Zafer nler (2007), shk bin Murd, Edviye-i Mfrede, TDK
Yaynlar, Ankara.
DEMR, Hseyin (2002), Zhire-i Murdiyye Mmin bin Mukbil Sinobi (ncelemeMetin-1-80 varaklar aras Dizin), Ankara niversitesi, Sosyal Bilimler
Enstits, Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi, Ankara.
DEVELOLU, Ferit (2005), Osmanlca-Trke Lgat, Aydn Yaynlar, Ankara.
DLN, Cem (1983), Yeni Tarama Szl, TDK yaynlar, Ankara.
DOAN, aban (2009a), 16.-17. Yzyl Trke Tp Yazmalarna Genel Bir Bak,
Mjgan Cumbur Armaan, TDK yaynlar, Ankara.
DOAN, aban (2009b), Terceme-i Akrabdn Sabuncuolu erefeddin (Girinceleme-Metin-Dizinler), Sakarya niversitesi, Sosyal Bilimler Enstits
(Yaymlanmam Doktora Tezi), Sakarya.
627
ELBR Zekiye Gl (2000), Gayet'l-Beyan fi Tedbir-i Bedeni'l-nsan (Metinnceleme-Dizin), Frat niversitesi, Sosyal Bilimler Enstits Yaymlanmam
Doktora Tezi, Elaz.
ERGN, Muharrem (1993), Trk Dil Bilgisi, Bayrak yaynlar, stanbul.
ERGZEL, M. Mehdi (1999), Tarih-i bn-i Kesir Tercmesi, IV. Cilt, 2. Ksm,
nceleme Metin Szlk Dizin, TDK yaynlar, Ankara.
ERGZEL, M. Mehdi (2007), Bz-nme-i nd (Kular Kitab), Trk Edebiyat Vakf
yaynlar, stanbul.
FAZLIOLU, hsan (2003), Osmanl Dneminde Bilim Alanndaki Trke Telif ve
Tercme Eserlerin Trke Olu Nedenleri ve Bu Eserlerin Dil Bilincinin
Olumasndaki Yeri ve nemi, Kutadgu Bilig Felsefe-Bilim Aratrmalar,
Say: 3, s.151-184.
GABAN A. Von (2003), Eski Trkenin Grameri, ev. Mehmet Akaln, TDK
Yaynlar, Ankara.
GLE smail (2001) Gelibolulu Musluhiddin Srri, Hayat, Kiilii, Eserleri ve
Bahrl-Marif simli Eseri, Osmanl Aratrmalar: The Journal of Ottoman
Studies, XXI , s. 211236.
GLSEVN, Grer (1995), Eski Anadolu Trkesinin mls zerine Notlar, Prof.
Dr. Tuncer Glensoy Armaan, s.370373, Ankara.
GLSEVN, Grer, (2007), Eski Anadolu Trkesinde Ekler, TDK yaynlar,
Ankara.
GLSEVN Grer, Erdoan Boz (2004), Eski Anadolu Trkesi, Gazi Kitabevi,
Ankara.
HACIEMNOLU, Necmettin (1992), Trk Dilinde Edatlar, MEB yaynlar, stanbul.
brahim Cd Efendi (2006), Lgat- Cd (Haz. smail Parlatr, Belgin Tezcan
Aksu, Nicolai Tufar), TDK yaynlar, Ankara.
628
LHAN, Nadir (2000), Eref bin Muhammed, Hazains- Sadt (nceleme-MetinDizin), Frat niversitesi, Sosyal Bilimler Enstits, Yaymlanmam Doktora
Tezi, Elaz.
KAHYA, Esin (1996) emseddn-i tknin Resimli Anatomi Kitab, Atatrk Kltr
Merkezi Yay. Ankara
KORKMAZ, Zeynep (2003), Trkiye Trkesi Grameri (ekil Bilgisi), TDK
yaynlar Ankara.
KORKMAZ, Zeynep (2007), Gramer Terimleri Szl, TDK yaynlar Ankara.
KURBAN, Ferhat (1990), irvan Mahmud Sultaniye (Giri-Metin-Szlk), Sosyal
Bilimler Enstits Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi, stanbul.
KKER,
Paki
(1994),
Yadigar-
bn-i
erif,
Giri-Metin-Dizin,
Frat
niversitesi, Sosyal Bilimler Enstits Yaymlanmam Doktora Tezi, Elaz.

Muallim Naci (1987), Lgat-i Naci, ar yaynlar, stanbul.
Mtercim Asm Efendi (2000), Burhn- Kat (Haz. M. ztrk, D. rs), TDK
yaynlar, Ankara.
NLER, Zafer (1990), Cellddin Hzr Paa, Mntahab- if I Giri-Metin, TDK
yaynlar, Ankara.
NLER, Zafer (1999), Cellddin Hzr Paa, Mntahab- if II Szlk, Simurg
yaynlar, Ankara.
NLER, Zafer (2000), Revnak- Bustan, TDK yaynlar, Ankara.
ZELK, Sadettin (2001), Kitb'l-Mhimmt, Atatrk Kltr Merkezi Yayn,
Ankara.
ZER,
Osman
(1995),
Ahmed,
Tervihl-Ervah,
Giri-Metin-Dizin,
Frat
niversitesi, Sosyal Bilimler Enstits (Yaymlanmam Doktora Tezi), Elaz.

SARI, Mevlt (1984), El-Mevrid, Arapa Trke Lgat, pek yaynlar, stanbul.
629
STEINGASS, F. (1998), Persian- English Dictionary. ncluding The Arabic Words

And Phrases To Be Met With n Persian Literature, Librairie du Liban.
AHN, Hatice (2007), Cmil-Frs rneinde XVI. Yzyl Bitki simleri,
Turkish Studies, Volume 2/2, p.570-602, Spring 2007.
AHN, M. nal (1994), Mifthn-nr ve Hazins-Srr - Dil zellikleri, Metin,
Sz Dizini- nn niversitesi, Sosyal Bilimler Enstits, Yaymlanmam
Doktora Tezi, Malatya.
EHSUVAROLU Bedii, Ayegl E. Demirhan, Gnl . Gresever (1984), Trk
Tp Tarihi, Bursa.
emseddin Sami (2005), Kamusu Trk, ar yaynlar, stanbul.
T.C. Kltr ve Turizm Bakanl Trkiye Yazmalar Katalou (Genel A)
TDK (1993), Trkiyede Halk Azndan Derleme Szl, TDK yaynlar, Ankara.
TDK (2005), Trke Szlk, TDK yaynlar, Ankara.
TURAN, Zikri (1992), Hac Paa, Teshil - Dil zellikleri, nceleme, Sz Dizininn niversitesi, Sosyal Bilimler Enstits, Yaymlanmam Doktora Tezi,
Malatya.
TUZLACI, Ertan (2006), Trkiye Bitkileri Szl, Alfa yaynlar, stanbul.
Trkiye Yazmalar Toplu Katalou, T.C. Kltr Bakanl Mill Ktphane
Bakanl, Ankara 1994.
UAR, lhan (2009), Haz Kitb- Hulsa-i Tbb Cerrh Mesd (Giri-ncelemeMetin-Dizinler),
Sakarya
niversitesi,
Sosyal
Bilimler
Enstits
(Yaymlanmam Doktora Tezi), Sakarya.

UNAT Ekrem Kadri, Ekmeleddin hsanolu, Suat Vural (2004), Osmanlca Tp
Terimleri Szl, Trk Tarih Kurumu yaynlar, Ankara.
YEN Abdullah, Abdulkadir Badll, Hekimolu smail, lham alm (1981),
Osmanlca Trke Ansiklopedik Byk Lgat, TRDAV yaynlar,
stanbul.
630
Z GEM
1984de Sakaryada dnyaya geldi. lkrenimini Sakarya Atatrk lkokulunda, orta

renimini Sakarya Figen Sakallolu Anadolu Lisesinde tamamlad.
2002 ylnda Sakarya niversitesi Trk Dili ve Edebiyat Blmn kazand.
2006 ylnda lisans eitimini tamamlayarak ayn yl Sakarya niversitesi Sosyal
Bilimler Enstits Trk Dili ve Edebiyat Anabilim Dalnda yksek lisans eitimine
balad.
2007 ylnda Sakarya niversitesinde Trk Dili Okutman olarak greve balad. Halen
ayn kurumda almaya devam etmektedir.

Lugat-I Muskilat Ecza

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Judul Asli

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

Lugat-I Muskilat Ecza

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

T.C.

LGAT-I MKLT-I ECZ

Enstit Anabilim Dal : Trk Dili ve Edebiyat

Tez Danman : Yrd. Do. Dr. Paki KKER

LGAT-I MKLT-I ECZ

Enstit Anabilim Dal : Trk Dili ve Edebiyat

Prof. Dr. M. Mehdi ERGZEL

Yrd. Do. Dr. Paki KKER

Yrd. Do. Dr. Bedizel M. AYDIN

almamz metnin okunmasyla balam, her sayfada madde ba olarak gsterilen

gece gndz demeden tm isteklerimi byk bir sabrla

BLM 2: DL BLGS ............................................................................................. 20

BLM 3: STATSTKSEL VERLER .................................................................. 58

BLM 4: METN ....................................................................................................... 66

BKD : Bilge Kaan Yazt Dou Cephesi (Tekin 2008)

DLT : Divan Lgat-it Trk Tercmesi

ETG : Eski Trkenin Grameri

KTG : Kl Tigin Yazt Gney Cephesi (Tekin 2008)

TDK : Trk Dil Kurumu

SA, Sosyal Bilimler Enstits

Yksek Lisans Tez zeti

: Lgat- Mkilt- Ecz (Giri-nceleme-Metin-Dizinler)

Ana Bilim Dal

: Trk Dili ve Edebiyat Bilim Dal : Yeni Trk Dili

Sakarya University Institute of Social Science

Master Thesis Summary

Lgat- Mkilt- Ecz (ntroduction- Examination -Text-ndex)

Supervisor: Assist. Prof. Dr. Paki KKER

Department :Turkish Lang. and Lit. Subfield: Old Turkish Language

Lgat- Mkilt- Ecz, Dervi Siyh Lrendev, Dictionary of

Medicine, Language Analysis, History of Medicine.

deerlendirmek, szln ve dizinlerini hazrlayp sz varln ortaya koymaktr.

dizine girmesi salanmtr. Bu sayede kelime gruplar da programn karlad lde

almada genel dizinin dnda metinde kullanlan ekim eklerinin ve eklendikleri

Pilica, Risle-i Sevd-y Merkiyye, Risle-i llet-i Merkiyye, Risle-i Humm-y

Tdil'l-Emzice f Hfz Shhati'l-Beden

Lgat- Mkilt- Ecz

Tablo 1 : Yazma nshalar tablosu

Konya l Halk Ktphanesi

Grcistan Bilimler Ak. Trke Yazmalar

stanbul, Hseyin Kocaba Kit. Trke

Ankara, Adnan tken l Halk Kt.

Topkap Saray Mzesi

stanbul, apa Kitapl

stanbul, stanbul niversitesi Ktp.

Manisa l Halk Ktphanesi

Sleymaniye Ktp. Hamidiye Kitapl

Sleymaniye Ktp. Hafid Efendi Kitapl

Manisa l Halk Ktphanesi

BLM 1: YAZIM ZELLKLER

stn ile seyrek olarak da elif ve gzel he ( )ile iaretlenmitir:

ivid (( )53a-19), irkene

(( )2b-5), rtatan (( ) 2b-20), lr ( ( ) 8a-17), rnds (( ) 26a17), bldrcn (

(53b-2), titredici (( ) 57a-1), sigil (

1.2. nszlerin Yazl

kpgi (( )43b-15), kbgi (( )17a-11)

1.2.3. k ve g nszlerinin Yazl:

(16b-9), yosua (( )26a-1), r uyrunu (( )27a-21), eler ()

Bu bala metnimizde kendinden nceki szckten ayr ve istisnasz da ()

arpza drler imi (( ) 52b-12), cevb

vrr imi (( ) 7a-7), yedrrler imi (( ) 10b-20),

1.9. ile Edat ve Balacnn Yazm:

at eklerinin balayc nllerinin hem dz, hem de yuvarlak ekilleri kullanlmtr: