T.C.
ANAKKALE ONSEKZ MART NVERSTES
SOSYAL BLMLER ENSTTS
TRK DL VE EDEBYATI ANABLM DALI
ENVENV-I EMRZ:
EMRZ: NCELEMENCELEME-METNMETN-DZN
Tez Danman
Prof. Dr. Zafer NLER
Hazrlayan
Elif KAYA
anakkale - 2009
ZET
Dil incelemesi yazm, ses bilgisi ve yap bilgisi olmak zere ana balk
altnda yaplmtr. nceleme yaplrken tam bir inceleme yaplmam, metnin
Trkiye Trkesi ve Eski Anadolu Trkesinden ayrlan ynleri belirlenmeye
allmtr.
ii
Dizin blmnde ise, metin iinde geen btn szckler, metnin balam
gz nne alnarak anlamlandrlm ve szcklerin kkenleri de belirtilmitir.
Szcklerin getii yerler ve yaplar gsterilerek tam bir gramatikal dizin
oluturulmaya allmtr. Ayrca almann sonuna bir zel adlar dizini de
eklenmitir.
iii
ABSTRACT
The manuscript chosen as the matter of the thesis is called Env- Emrz
and is a text related with medical science consisting of 43 sheets and 9 parts. Because
of its subject, the text has quite an extensive vocabulary related to old terms of
medical science. These terms can be classified as terms about anatomy, botany,
pharmacy and names of various substances that are used as drugs. With the
examination of the text its aimed to manifest the clues about vocabulary and
grammar of the period.
In orthography study, its tried to lay bare how the spellings of vowels and
consonants are and whether these representations in usage are consistent. It can be
expressed that the text is not very consistent on the point of spelling and it is highly
frequent and likely to face various spellings of the same word.
The phonological section examines the vowel and consonant harmonies and
phonological changes. Similarities and differences between the text and Modern
Turkish are emphasized taking the phonological changes into account. As a result of
the examination its seen that the characteristics of the text do not differ from the
iv
general characteristics of the period. Labial attraction is not constituted in text. Its
determined that on the matter of sonarisation there is no stability and sometimes
unvoiced consonants protect themselves and do not change into soft consonants.
In the text part of the study, the transcription of the manuscript has been
performed.
The index includes the words used in the text and the meanings of words are
given with their usages in the text. Besides, the origins of the words are given. The
parts and the structures of the words are used are showed and a complete
grammatical index is tried to be constituted. Also a separate name index including
proper names is added to the end of the study.
NDEKLER
ZETi
ABSTRACTiii
NDEKLER.v
KISALTMALAR CETVEL.....viii
N SZ...ix
GR1
I. YAZIM......5
1. nllerin Yazm...........................................................................................5
1. 1. a nlsnn Yazm..5
1. 2. e nlsnn Yazm......8
1. 3. Kapal e ()nin Yazm...............................................................10
1. 4. o,u, , nllerinin Yazm....11
1. 5. , i nllerinin Yazm....14
2. nszlerin Yazm..17
2. 1. p nsznn Yazm.......17
2. 2. nsznn Yazm...........18
2. 3. s nsznn Yazm.......19
2. 4. t nsznn Yazm....21
2. 5. nsznn Yazm...23
3. Bitiik Yazm......24
II. SES BLGS..25
1. nl Uyumlar....25
1. 1. Kalnlk-ncelik Uyumu..25
1. 1. 1. Kalnlk-ncelik Uyumunu Bozan Ekler......25
1. 2. Dzlk-Yuvarlaklk Uyumu....26
1. 2. 1. Uyuma Aykr Szck Kk ve Gvdeleri...26
1. 2. 1. 1. Kklerde Yuvarlaklama.........26
vi
vii
5. 1. Tasviri Eylemler..................52
5. 1. 1. Yeterlik Birleik Eylemi..52
5. 1. 2. Srerlik Birleik Eylemi..52
5. 2. Ad ve Yardmc Eylemden Oluan Birleik Eylemler....53
6. Eylem ekimi.55
6. 1. Geni Zaman ekimi...56
6. 1. 1. Geni Zamann Rivayeti..57
6. 1. 2. Geni Zamann art....57
6. 2. Grlen Gemi Zaman..................58
6. 3. Anlatlan Gemi Zaman.59
6. 3. 1. Anlatlan Gemi Zamann art.59
6. 4. stek ekimi....59
6. 5. Emir ekimi....64
6. 6. Dilek-art ekimi...65
6. 7. Gereklilik ekimi....67
7. Eylemsiler...68
7. 1. Mastarlar..68
7. 2. Ortalar69
7. 3. Ulalar.....73
METN....77
DZN....140
ZEL ADLAR DZN....285
SONU.286
KAYNAKA....291
EK
METNN TIPKIBASIMINDAN RNEK SAYFALAR
viii
KISALTMALAR
Ar: Arapa
Far: Farsa
Gr: Greke / Eski Yunanca
Lat: Latince
T: Trke
C: cilt
s: sayfa
bkz: baknz
kr: karlatrnz
ix
N SZ
Dizin blm, metinde yer alan szcklerin tmn ieren bir gramatikal
dizin biimindedir. Dizin oluturulurken tamlamalar ve szck gruplar iindeki her
szck madde ba yaplm ve sz konusu szck gruplar her szcn altnda ayr
ayr gsterilmitir. Ayn anlamda fakat farkl yazmlar olan szcklerle, anlamda
szcklerde birbirine gnderme yaplmtr. Szcklerin anlamlar, metnin balam
gz nnde tutularak verilmitir. Metinde yer alan ve genellikle harekelenmemi
olan Yunanca szcklerin anlamlar da verilmeye allmtr. Anlam bulunamayan
szckler yanlarna soru iareti konularak gsterilmitir. Ayrca bir zel adlar dizini
yaplmtr.
GR
yazma okunurken, son sayfada, son iki satr arasnda bir tarihe rastlanmtr. Hicri
956 olan bu tarih miladi takvime gre 1549/1550ye karlk gelmektedir. Buradan
eserin 16. yzyln ilk yarsnda kopya edildii tahmin edilebilir. Eserin zellikleri
blmnde ise yaprak says 82 ve satr says 17 olarak gsterilmektedir. Yazmaya
ulaldktan sonra 82 yapraklk bu eserin iinde aslnda iki ayr eser bulunduu
grlmtr. 1b-43b arasnda Env- Emrzn bulunduu hemen ardndan
besmele ile baka bir metnin balad anlalmtr. Ayrca, zellikler ksmnda
yaz tr olarak harekeli nesih gsterilmekle beraber, bu sadece n ksmda bulunan
Env- Emrz iin geerlidir. Ardnca balayan ksmdaki metin ise harekeli deildir.
Eserle ilgili notlarda eserin Hilmi Mert Trkmen adl bir kiiden 1989da satn
alnd yazmaktadr. Eserin iinde metin balamadan hemen nceki sayfada da 24
Temmuz 1989 tarihiyle Hilmi Mert Trkmen-stanbul notu bulunmaktadr.
muhtemel
olaylar
saylp
bunlarn
olumsuz
sonulanaca
belirtilmitir. Daha sonra 42a/9 ila 42b/7 arasnda mbrek olan gnleri bildrr
bal altnda yine ay adlaryla beraber ayn gnlerini bildiren saylar verilmitir ve
bu gnlerde yaplan ilerin olumlu sonulanaca belirtilmitir. temmet yazsndan
sonra peyvne nm otu ne aldur ve ne yrde olur ve ne iyyeti vardur
bildrr bal altnda 42b/7-42b/17 arasnda ad geen otun zelliklerinden sz
edilmektedir. Devamndaki balk peyvnen ne vechile aracan beyn der
eklindedir ve 42b/17 ila 43a/10 arasnda yer alr. 43a/10-43b/9 arasnda bu fal
an aldurma beyn der balyla ayn her gn ayr ayr yazlp bu gnlerle kan
aldrmak arasnda bir balant kurulmaya allmtr. 43b/10-43b/17 arasnda
urre-i yanr yekenbih gn vi olsa bal ile son blm balar ve her yln
ocak aynn ilk gnnn hangi gn olduuyla o yln nasl geecei arasnda kurulan
Metinde olduka fazla miktarda Rumca szck yer almaktadr. Yazar kimi
yerde Rumcadrler ifadesiyle szcn Rumca olduunu zellikle bildirmitir.
Rumca szckler zgn biimlerinden olduka farkl yazldklar iin bunlarn
anlamn belirlemek glemektedir. Rumca szckler kimi yerde harekelenmi olsa
da genellikle harekelenmemilerdir. Bunlar yaklak olarak okunmu ve metinde
yanna Arap harfli yazm da eklenmitir. Dizinde bu szcklere okunularyla yer
verilmitir. Bu konuda bavurulan szl kaynamz Maria Bachtse* ile H.
Skaltsann Trkede Eski Yunanda lalar eklinde ifade edilebilecek Ta
farmaka stin arhaia Ellada2 adl tbbi bitki adlarnn yer ald szck kadrosunu
ieren makaleden de yararlanlarak bu szcklerin anlamlarna ve Latince
yazmlarna ulalmaya allmtr. Bu Latince adlardan yola klarak Trke
anlamlara ulalmtr. Ancak yine de anlam kaynaklarda bulunamayan szckler de
olmutur. Bu szckler dizinde yaklak okunularyla yer alm ve anlam
bilinmedii iin yanlarna soru iareti (?) konmutur. Metnin bir blmnde Yunanca
ay adlar yer almtr ve zellikle bu szcklerin gnmzde Yunancada kullanlan
adlarla da rtt grlmtr. Ayrca yazmada bu Rumca szcklerin yer ald
sayfalarda kimi zaman mstensih szcn zerine bir iaret koyup yan tarafa da
ayn iareti koyarak szcn Trke anlamn vermitir. lkin bu szcklerden
birkana ayn anlam verildii iin gvenilir olmayaca dnlm fakat Maria
Bachtse ile yaplan almalarda da yazarn not dt szcklerle ayn anlamlara
ulalnca bu anlamlarn gvenilir olduu kansna varlmtr. Bu yzden
kaynaklarda bulunamayan ve mstensihin yan tarafa anlamn yazd szcklerde bu
anlamlar esas alnmtr.
*
2
anakkale Onsekiz Mart niversitesi, Bat Dilleri ve Edebiyatlar Blm, Yunanca retim yesi.
H. Skaltsa, Ta farmaka stin arhaia Ellada. < http://www.iama.gr/ethno/ethno_wr.html> (01.06.2009)
I. YAZIM
1. nllerin Yazm
1. 1. a nlsnn Yazm
n Seste
Medli Elif ()
( ) le Yazm
36b/2, artlayup
6a/6, asasn
16a/16, ar
13a/1, atup
4b/12, ayas
16b/2.
37a/14, at
29b/8, ayru
Seste
8a/1, alnsa
5a/16, ylan
18b/8, tarlalarda
durmasa
1b/12.
seste a harfinin yer ald kimi szcklerin yazmnda elif ( )harfinin
kimi zaman yazlp kimi zaman da yazlmad grlmektedir. Buna rnek baz
szckler aada verilmitir:
6a/12, abarcu
1b/9
abarcular
30b/14, avuda
avu
31a/2
3a/17, ab
abn
11a/5
aynada
19b/17, aynada
14a/14
18b/17, datlu
1b/5
datlu
23b/7, aba
3a/14.
aba
yarm
28a/14, yarm
1b/4
5a/4, anl
anlu
1b/8
38a/14, ocada
ocaa
38a/9
37a/14
21b/12, baralarn
bara
Son Seste
stnl He (
( ) le Yazm
37b/1, alma
stma
2b/10, arpa
12b/11, aaa
2a/8, yara
14a/12, ara
26a/17,
5a/8, damzura
6a/11, bada
15b/16, alsa
12a/5, scala
27a/2, aa 17b/7, bua
durmasa
1b/12, ocaa
11b/10, alaca
2b/9.
Bazen ayn szcn sonundaki a sesinin hem ( )hem de ( )ile
yazlabildii grlmektedir:
yumurda
16b/15, yumurda
8b/14
aya
3b/5, aya
7a/2
arsa
36b/12, arsa
37a/15
1. 2. e nlsnn Yazm
n Seste
stnl Elif (
( ) le Yazm
2a/7, eski
37a/4, etmek
4b/10,
eylemek
13a/16, eek
22b/12, ey 43b/12, evlenrse
eyleyesin
42a/7, emcegi
19a/6,
12b/13, ekin
43b/17, eki
13b/16, erik
elekden
28b/12, ekesin
7b/9.
25b/6, ete 36b/16, eydr
Seste
stn ( ) le Yazm
esesinde
7a/16, iresin
27b/5, eesin
7b/7, gideresin 25a/14, bgrdeki
11b/9.
stnl Elif (
( ) le Yazm
Son Seste
10
n Seste
Kesreli Elifm
Elif-Ye (
( ) le Yazm
37a/2, desin
rke
27b/4.
Kesreli Elif (
( ) le Yazm
40a/9, igine
42b/14.
ki
35b/3, rkek
Seste
37a/5, ylmara
40a/2, vrmek
42a/11.
11
21b/14, b
37a/11
be
4b/8, bz
12b/8
bez
5b/3, rkek
40a/9
erkek
3a/1, t-(tdgmzi)
et-(etmek)
20a/6
11b/7, gyik
25b/4
geyik
31b/10, y-(ymek)
8a/12
ye-(yemek)
yelimara
24a/12, ylimara
4b/14
yeri
26b/7
19b/12, yre
Metinde, yazmda pek de tutarl davranlmad grlmektedir ki buna rnek
olan bir yazm tutarszl bel szcnde gereklemitir. Bu szck, metinde
dokuz yerde gemektedir. Bunlarn ikisinde, stnl yazm sz konusuyken
(30a/17, 34b/15, 38b/11, 40b/15), ve
(19a/2, 31a/14), drt yerde esreli yazm
(26b/6, 31b/6, 32b/16) sz konusudur.
yerde de hem esreli hem li yazm
n Seste
treli ElifElif-Vav (
( ) le Yazm
3a/14, olursa
26b/2, od
1b/2, ola
olmdur
11a/4,
36a/4, din
23a/11, ldre
4b/8, kelerin
oat
37a/3,
1b/5, uzada
21b/5, urasa
rtecek
40a/13,
22a/2, uyuz
4a/3.
11a/5, zerine
12
treli Elif (
( ) le Yazm
15b/4, ovasn
21b/1, ksrse
osa
2b/10, otururken
35b/16, uvansa
22b/10, rmce
13b/16, unutau
17b/5, uzun
42a/8, se
18a/5.
13
Seste
treli Vav (
( ) le Yazm
8b/3, burun
33a/5, ousna
40b/7,
41b/7, duda
yz
2b/4, yanuna
32a/16, se
tkrse
2a/2, bbrek
18a/5,
19b/15, to
9a/12, yrde
yce
37a/9, uzsuz
42b/8, yin
21b/5, kpgin
25b/7, delce
39b/1, syinmemi
32b/14, avlu
37b/14, smkleri
23a/17.
29a/5, dgp
tre ( ) le (vavsz) Yazm
14b/9, buu
26b/5, avu
36a/1, budalarn
aacnu
14b/14, semrr
9b/8, rigin
16a/16, buday
43a/17, ozn
37a/5, vuralar
35b/6.
o, u, , nllerinin szck iinde yazmnda birtakm szcn yazmnda
vav()l yazmlarn yan sra vav()sz yazmlarn da kullanld grlmektedir:
1b/10, ula
1b/10
ula
23a/14, sgt
37b/7
sgt
33a/11
40a/1, bgrtlen
bgrtlen
13a/9
dutsa
13a/8,dutan
14
Son Seste
1. 5. , i nllerinin Yazm
n Seste
Kesreli ElifElif-Ye (
( ) le Yazm
9b/9, inek
26b/17, i
41a/10, ieriye
35a/15, it
in
11a/9, lcaya
12b/5, ise
32a/3.
Kesreli Elif (
( ) le Yazm
1b/12, srmaya
16a/2, sca
26b/4, spana
36b/10.
10a/13, irein
15
Seste
Kesreli Ye (
( ) le Yazm
17a/4, erik
28a/8, igit
gidermegin
1b/4, lca
33a/6, yuyna
32a/5, degin
5a/5, ig
38b/1, yatca
25b/6, ssdur
29a/8.
29a/14, emigi
28b/12, iri
Kesre (( ) le Yazm
13b/10, yarm
6b/11, r
dizleri
3a/16, yeil
38b/7, zl
35a/16, biber
37b/7, biti 36b/13, iri
3a/16, dil
6a/12, keklik
8b/8, sdligen
41a/3.
4b/9, kiirek
16
Son Seste
Kesreli Ye (
) le Yazm
at
2a/7, aln
20b/5, da
7b/6, dii
12a/8, ki
12b/11,
eki
40b/16, gibi
38b/6, az
11b/16, alt
29a/14, anc
3a/7, an
16a/12, ar
25b/1, sekirdenleri
11a/10, ini
25a/16.
Kesre (( ) le Yazm
ar
21b/7.
Dikine Kesreli Ye ( )le Yazm
yamr yumr
35b/6, baz
19b/6, an
16a/12.
17
2. nszlerin Yazm
2. 1. p nsznn Yazm
n Seste
20b/10, pay
41a/13, pire
22b/5, pazu
panbu
32a/9, piirp
31b/7.
Seste
25a/13,
40a/14, apalar
yapran
36b/12, topularnu
10a/10, kpek
arpa
10a/2, kepegin
9b/8, kirpi
39a/10, yarpuz
15b/6, kpgin
25b/7, depesinden 23b/2, apunu
42b/14,
36b/8, arplansa
27b/15, yapausn
apanur
31a/16, yapan
8a/1.
Son Seste
12b/7, szp
11a/8, alup
3a/13, eyneyp
ap(n)
6a/12.
Metinde bir yazm zellii olarak, ula olan -Up eki ( )ile yazlm, fakat
p olarak okunmutur.
18
2. 2. nsznn Yazm
n Seste
1b/6, iegin
14a/13, bun
igit
38a/17,
15b/11, am
36b/16, eynese
7b/9, m
rgin
32a/1, ekirdegin
1b/8, eke
3a/12, egzile
35b/10, lmege
27b/17,
26a/13, ig
42b/12, ban
31a/1, iri
28a/10.
yandan
Seste
7b/7, aa
2b/1, dilik
iinden
27a/2, ala
2a/6, ie
27a/4, mora
36b/6, baluyla
1b/9, san
35b/2, sra
8b/8, ba
14b/10, kei
16b/11, kiirek
9b/4,
40b/11, aanki
10a/9, gee
irp
2a/15.
Metin boyunca ac szc ile yazlrken bir yerde ile yazld
grlmektedir:
14a/13.
ancu szcnn de ayn ekilde srekli ile yazld grlrken tek
19a/1.
rnekte ile yazld grlmektedir:
Son Seste
im ()
( ) le Yazm
37a/2.
2b/13, rke
l
19
Cim ()
( ) le Yazm
36a/17, a
33a/10, avu
41b/5, aa
22b/13,
ard
37b/14, arlau
23b/13, kire
21b/5.
16b/9, avlu
2. 3. s nsznn Yazm
n Seste
Sad ()
( ) le Kaln Sradan Kelimelerde
27b/15, ar
17b/12, aal
37a/16,
a
25b/10, a
32a/1, asya
22b/7,
az
8a/1, alnca
27b/10, asn
u 27a/7.
Sin ()
( ) le Kaln sradan Kelimelerde
30a/4.
su
3b/13(tek yerde), ssa
Sin ()
( ) le nce Sradan Kelimelerde
25a/10, semrr
15b/14, szdg
sekiz
43a/17, senden
12b/8.
16a/11, simese
29a/17, sivrisiek
16a/16, srp
n seste s harfinin yazmnda iki szckte hem ve hem de ile
yazm grlmektedir: ci
27b/9, sci
25b/10.
20
Seste
Sad ()
( ) le Kaln Sradan Kelimelerde
16a/16, bara
21b/12, layasn
6a/7, ura
aasn
30b/7.
9a/3, unutau
Sin ()
( ) le Kaln sradan Kelimelerde
11b/14, anas
asura
37a/13, basturma
37a/14, ssdur
37b/1.
38b/1, as
Sin ()
( ) le nce Sradan Kelimelerde
41a/8,
16b/6, esede
28a/16, tts
dikesin
2a/3, istese
7b/13.
nesne
seste s harfinin yazmnda, baz szcklerde kimi zaman kimi
zaman da harfi tercih edilmitir.
rsa
33a/17, srsa
30a/11
udura
39a/14, ustura
37b/2
12b/10, sladasn
ladasn
9a/12
31b/13, usuzlun
39a/5
uuzl
art ekinin yazmnda metinde srekli olarak harfi tercih edilirken
yalnzca bir szckte bu ekin harfi ile yazlm olduu dikkati ekmektedir:
alna
18a/4.
21
Son Seste
Sin ()
( ) le nce Sradan Kelimelerde
29b/7, ggsi
8b/9.
tersiyle
29b/12, kesp
2. 4. t nsznn Yazm
n Seste
T ()
( ) le Kaln Sradan Kelimelerde
18a/1, amalar
18a/17, ala
ala
25a/3, amarlar
34a/15, a
13a/17, aras
17b/2, aruy
6b/16, avan
23a/11, opularnu
20b/2, rnalarn
25a/13,
21a/6, avu
9b/13.
23a/3, ora
37a/5, ulularna
ozn
16b/13, uz
Te ()
( ) le Kaln Sradan Kelimelerde
39b/1, tutulsa
tarlalarda
5a/16, to
3a/8.
Te ()
( ) le nce Sradan Kelimelerde
13a/15, temreg
23a/9, tersiyle
tefegin
2b/12, temr
41a/8, ttzleyesin
22b/17.
29b/7, tkrse
6b/17, tts
Trkiye Trkesinde t ile balayan kelimelerden kimisinin metinde hem t
hem de d ile balayan ekilleri yer almaktadr.
34a/15
daru 27a/1, aruy
22
21b/6, a
39a/16
da
dara
32a/5, ara
38a/12
35b/1, avan
21a/6
davan
demreg
31b/3, temreg
18b/1
22b/12, temr
demr
23a/9
40b/12, rnalarn
23a/11
drnan
dutulsa
39b/3, tutulsa
3a/8
dkrse
39b/6, tkrse
19a/1
16b/9, tts
27b/11
dts
Seste
T ()
( ) le Kaln Sradan Kelimelerde
Kelimelerde
40b/12.
ar
Te ()
( ) le Kaln Sradan Kelimelerde
33a/4,
32a/8, datlu
6a/6, artu
19b/16, butra
artlayup
5b/14, uytu
42b/8, oturum
16b/17, at
dutuna
8b/5, urtlu
13b/9.
Te ()
( ) le nce Sradan Kelimelerde
9a/17, bitmeye
betmez
35b/6, ditrese
15a/10, drtesin
5a/2, dtze
10a/11, etmek
34a/14, bgrtlen
6a/14, dtn
28a/5.
23
Son Seste
Te ()
( ) le Kaln Sradan Kelimelerde
11a/5, ot
43a/1, alt 42b/14, ayt
9b/14, bulut
24b/3.
at
Te ()
( ) le nce Sradan Kelimelerde
24b/14, sgt
10a/6.
8b/15, drt
43b/13, it
igit
T ()
( ) le Kaln Sradan Kelimelerde
4a/6.
babar
2. 5. nsznn Yazm
Kk ve Tabanlarda
25b/7, belilerse
4a/1, deiz
ora
33b/12,
22b/16, oat
esee
8a/17, dimezse
24a/16, simese
29a/17, oura
6a/2, gli
18b/10, yin
17b/11, beiz
2b/2, geiz
12b/15, oa
17b/2, ulularna
9a/12, ala
16b/13.
Sonda
27b/15, aacnu
24b/15, bau
17b/15, iri 39a/8, anu
be
3b/3
24
3. Bitiik Yazm
25
1. nl Uyumlar
1. 1. Kalnlk-ncelik Uyumu
-ken
-n
-ki
26
1. 2. Dzlk-Yuvarlaklk Uyumu
1. 2. 1. 1. Kklerde Yuvarlaklama
27
+cUGAz
ucuazla 28a/8.
Yuvarlak nlyle yazlan bu ek ayn szcn yazmnda baka bir yerde dz
nll yazlmtr: ucazla 12b/9.
+cUK
+dU
Ses yansmas niteliindeki adlardan ad tretme eki olan bu ekin metinde tek
rneine rastlanmaktadr: gvldsine 36a/3.
-dUK
28
Genel olarak yuvarlak nll ekilde kullanlm olan bu ekin, metinde bir
istisnasnn bulunduu grlmektedir. Sadece tek istisna sz konusu olduu iin
uyuma giren bir ek olarak nitelendirilmemitir: idiginden 10a/7.
Metinde ad cmlelerinin III. tekil kii ekimlerinde bildirme her zaman -dur
eklinde eklemi olarak kullanlmakta ve
biimine rastlanmamaktadr.
anasdur 42b/8, aldur 42b/7, aaadur 42b/9, beynndadur 35b/17, budur
22a/10, odur 42b/9, devdur 39a/10, yaramazdur 42a/8, zdur 40a/10, uradur
9b/1, olmdur 1b/2, olaandur 14a/6, vardur 31b/9, arardur 39b/1, cizdr 43a/13,
degldr 15b/5, deldr 15b/6, dikendr 34b/12, dilincedr 43a/3, rkekdr 40a/10,
eydr 5a/5, gerekdr 10b/8, kekikdr 7a/12, mcerrebdr 5a/15, nfidr 3b/4,
zerindedr 6a/8.
29
ier 11a/11.
-sUn
Emir kipi 3. tekil kii eki olan bu ekin srekli olarak yuvarlak nll yazld
grlmektedir.
dursun 15a/4, aynasun 36b/9, olsun 16a/12, ditremesn 15a/11, drtsn
27a/3, erisn 40b/8, girsn 27b/11, imesn 27b/9, vrsn 28a/13, ymesn 28a/14,
ysn 13a/1.
30
-UK
artu 19b/16, ayru 16b/16, donu 5a/6, uvanu 19b/9, yanu 17b/9,
delklerine 34a/9, ksrk 18b/5.
Eylemden ad yapma eki olan -UK, metinde yuvarlak nll yazlmakla
beraber, birka rnekte dz nll ekline rastlanmaktadr: giciyik 31a/16, iik
4a/17, beik 4b/10(biik), emigi 28b/12.
+U
+U (II. Tekil Kii
Kii yelik Eki)
+U/+nU
+U/+nU
31
-Up
32
oluan ekille,
Geni zaman ekinin yazmnda treli vav ve tutarl reden
sadece tre ve tutarl reden oluan eklin kullanm sklnn birbiriyle ayn oranda
olduu grlmtr.
39a/16, ssdur
38b/1, apanur
27b/15, urtulur
arur
41b/12,
43b/1, olur
43a/15, yumadur
36a/6, bildrr
grr gz 40b/1.
-U (Ula Eki)
33
1. 2. 1. 3. Dz nll Ekler
+I (Belirtme Eki)
yzi 8b/7, ylan 3a/2, bedeni 43a/11, bzi 20a/8, biberi 13a/3, birinci 11a/8,
igiti 4a/13, urt 36b/1, etmegi 21b/13, gerinmekligi 43b/6, ggemi 8b/16, kehleyi
1b/4, kekigi 17a/3, kepegi 29b/6, mercimegi 9b/10, preyi 16b/3, zmi 39a/5,
yarpuz 8b/6, um 13b/6, un 4a/8.
+IlA (Birliktelik
(Birliktelik Eki)
arnla 11b/17, unyla 24b/12, balla 5a/2, banbula 20b/14, dala 19b/10,
uyla 27a/1, lcla 19b/4, ayayla 7a/10, arbla 8b/11, uzla 3b/7, bekmezile
9b/8, beksimetile 39a/15, biberile 9b/11, bir biriyile 6b/4, ciyile 21a/2, dtnile
4b/7, sirkeyile 26a/8, gcile 25a/8, kepegile 3b/7, kkiyile 14b/11, stbecile 4b/6.
Metinde dz nll ekli tercih edilen bu ekin tek rnekte yuvarlak nll
yazld grlmektedir: mercmegle 28a/13.
34
-IcAK
-IncA
+ncI
-mI
35
arsna 39b/9, anas 37a/13, arasnda 16b/1, aras 36a/12, ayas 29b/8,
ousn 1b/15, urus 41a/6, afrs 25b/15, szs 37a/3, yanus 10b/4, yavrusn
26a/1, yuvasna 15b/17, depesinden 23b/2, derisini 12a/12, ekisin 38b/2, esesinde
7a/16, gvdesi 2b/9, memesi 39a/6, dnesi 8a/6.
36
-IlIl-/-UlUl-
-InIn-/-UnUn-
37
2. tmlleme
2. 1. n Seste tmlleme
38
2. 2. Seste tmlleme
-- > --
Bilinen kural gerei, tmsz nszle biten bir szcn zerine nlyle
balayan bir ek geldii zaman, szck sonundaki tmsz nsz tmlleir. Tek
heceli szcklerde bu kural geerli deildir. Metinde bu kural sistematik ileyen
kurallardan biridir.
bara 15a/3, banbula 20b/14, bala 17b/8, butra 32a/9, dara
25b/12, drnan 40b/12, donu 4b/4, spana 10a/13, abun 29b/8, as 13b/3,
ozan 13b/13, ulun 28a/6, oca 7b/6, aaa 21a/15, yaprandan 5a/5.
39
emcegi 27b/1, igine 42b/14, etmege 35a/3, gnlgi 19b/9, bcegi 6a/7,
ccgin 11a/15, lmege 20b/8, kekigi 13b/2.
-- > -c-
3. tmszleme
3. 1. n Seste tmszleme
40
Ayrca kimi rnekte ise nseste hem bli ve hem de pli yazmlara
rastlanmaktadr:
baz 19b/6, paz 23a/3
bimi 26a/4, pie 6b/10
biresin 7b/6, piirp 31b/7
bre 16b/4, pre 3a/4
41
4. Ses Deimeleri
4. 1. Szclama
nsz
-- > --
4. 2. nl Tremesi
n Seste
30b/10, 36b/10.
42
4. 3. nl Dmesi
Seste
4. 4. kizleme
4. 5. Dudakllama
g>v
43
4. 6. Gme
lmek 21a/11.
4. 7. d ~ alternans
kd 6b/3 ~ k 7b/2
yd 36b/5 ~ y 6b/3
4
5
44
1. Ad Durum Ekleri
Trkiye
Trkesinden
ok
byk
farkllk
gstermedikleri
1. 1. Ynelme Durumu
1. 2. Bulunma Durumu
45
1. 3. Ayrlma Durumu
kma/ uzaklama
Sebep
Zarf
1. 4. Belirtme Durumu
46
+I
yzi 2a/7, bei 21b/5, bcegi 6a/8, igiti 4a/13, dikeni 8b/6, ggemi 8b/16,
aranfili 20b/9, kekigi 17a/3, sivrisiegi 3a/3, bura 9a/1, dara 25b/12, fndu
38a/1, aba 25a/8, oa 34b/2, san 35b/2, ala 10a/7.
Ayrca, metinde tek yerde belirtme eki +u eklinde yazlmtr: azu 6b/12.
+n
ac defne iegin 14a/13, ayt aacnu tomn 24b/15, z aac abn 4a/11,
az ousn 1b/15, alma yapran 7b/10, ayru kkin 9a/2, b bun 6a/13,
maran 11a/10, ci baln 15a/9, prasa ban 4a/4, geyik boynuzn 11b/7, a
ggercin yavrusn 26a/1, ayu din 4b/8, butra tomn 32a/8, dilk cigerin 35b/7,
egzilmesin 4b/17, aac rgin 36b/16, deiz kpgin 25b/7, kirpi derisin 3b/2,
bal etin 28a/6, kisin 10b/17, serv ozan 36b/4, arma apn 12b/6, aruln
34b/12, arlau yuvasn 23b/13.
Metinde belirtme ifadesi salanrken Trkiye Trkesinde kullanlan
iyelik+zamir nsi+I yapsna da yer verildii grlmektedir. Hatta kimi zaman ayn
szcklerin farkl yerlerde, bazen bu yapyla bazen de 3.tekil iyelii+n yapsyla
belirtme ilevini yklendikleri grlmektedir.
geyik boynuzn 11b/7, geyik boynuzun 16a/3
kendsin 23b/15, kendsini 28a/17
oz iin 20b/4, oz iini 16a/8
ancu eek sdin 24b/13, yaban encr sdini 38b/7
kirpi derisin 3b/2, oyun derisini 12a/12
47
1. 5. lgi Durumu
2. yelik Ekleri
Metinde yer alan iyelik eklerinin Trkiye Trkesinden fark, 3. kiiler hari
nllerinin yuvarlak olmasdr. Bir de dnemin dil zellikleri gerei 2. tekil kiide
nazal n () kullanm sz konusudur.
ddgm 12a/10.
48
49
4. Eylem ats
4. 1. Ettirgen at
-t-
rde 34a/10, eydr 8b/3, lada 41a/3, ssdur 38b/1, aynadasn 3b/1,
azdasn 28b/1, olada 33a/15, urudalar 17b/1, uzada 40a/13, tse 13a/3,
yaturdasn 10a/7, yumadur 36a/6, yrde 11a/15.
-dUrdUr-
50
-UrUr-
baturup
28b/17,
dourma
30a/15,
yaturasn
22b/8,
biresin7b/6,
-Uz-
-zUrzUr-
Bu ek, eylemden eylem yapma eki olan -Uz- ile dier bir eylemden eylem
yapma eki olan -Ur- eklerinin birbiri ardnca eylem kkne eklenmesiyle oluan bir
yapdr. Esas itibaryla bu iki ekin, iki ayr balk altnda ayr ayr incelenmesi daha
doru olsa da, gnmz Trkesinin yaz dilinde bu yapnn kalplam olarak
sadece bir rnei (emzir-) bulunduu iin, bu noktaya dikkat ekebilmek amacyla
bu yap ayr bir balk olarak alnmtr.
Metinde bu eke dair yalnzca bir rnek yer almaktadr: damzura 6a/11.
-ArAr-
51
4. 2. Edilgen at
-l-
dglmi 13b/16.
-n-
uzlanmam 21a/12.
4. 3. Dnl at
-l-
alsa 13b/15, sierleri bozulsa 29a/1, aya burlsa 19b/11, ba egzile 1b/8,
urt dkle 36b/1, dim dutulsa 39b/3, eyile 34b/6, amarlar kesilse 18a/17, rla
16b/4, oulsa 13b/15, dudalar yarlsa 23b/4.
-n-
52
Dnl at ekleri dnda, biim olarak ite yap gibi grnp anlam olarak
dnl ifadeye sahip olan birtakm eylem kullanmlar da vardr.
dolaan arma 3b/12, oturua 13b/8, yapan 8a/1, buladrup 11a/16,
ardurup 9b/10.
4. 4. te at
savamaya 17a/17.
5. Birleik Eylemler
5. 1. Tasviri Eylemler
53
Metinde yer alan birleik eylemler daha ok ol-, t-, eyle- yardmc
eylemleriyle oluturulmutur. Bunlarn yannda bul-, etdr-, gel- ve vr- yardmc
eylemleriyle kurulanlar da mevcuttur. Bu balk altnda yer alan birleik eylem
rnekleri iin, metinde geen btn rnekler sralanmaktadr. Kimi yardmc eylemle
ilgili tek ya da birka rnek bulunurken, kimisinin daha yaygn kullanld iin daha
fazla rneinin bulunduu grlmektedir.
bulbul-
at bula 42b/16.
etdretdr-
54
eyleeyle-
a eyle- 2a/7, ar eyle- 8b/9, 10, cem eyle- 29a/9, amur eyle- 12b/9, sca
eyle- 28b/2, ara eyle- 37a/17, kebb eyle- 28a/7, ua eyle- 12a/13, kl eyle26b/3, olan eyle- 34b/5, un eyle- 7a/14, yau eyle- 22b/12, yava eyle- 8b/7.
gelgel-
olol-
a ol- 23b/10, alaca alaca ol- 16a/3, az ol- 43b/12, baas ol- 29a/15, berber
ol- 35b/6, berk ol- 24b/7, b-od ol- 39b/9, cem ol- 16a/15, ceng ol- 43b/16,
mam ol- 4b/7, igit ol- 8b/16, o ol- 43b/10, debe ol- 14b/17, def ol- 3a/15,
domadu ol- 22a/9, donu ol- 1b/7, dklmez ol- 36b/6, dumanlu ol- 4a/15, durm
ol- 10b/5, el degmemi ol- 19b/6, ey ol- 43b/10, ferah ol- 33a/7, fet ol- 11b/15,
ar ol- 43b/14, gebe ol- 31a/8, gicisi ol- 14a/14, grmez ol- 1b/9, cet ol- 8b/8,
mile ol- 22a/10, amr-r ol- 28a/16, arreti ol- 10b/10, l ol- 43a/14, asta
ol- 42a/7, astal ol- 43b/17, yra ol- 12b/11, ol- 15a/4, sca ol- 9a/12,
itinc ol- 43a/12, dir ol- 13a/10, abarcu ol- 1b/9, ab ol- 11a/6, an ol- 5a/3,
anl ol- 1b/8, ara ol- 32a/15, at ol- 43b/13, kel ol- 14a/9, kem ol- 29a/5, ona
ol- 23a/6, ura ol- 43b/15, ural ol- 43b/13, umaz ol- 17a/7, uvvetl ol43b/5, leke ol- 30a/6, mara ol- 18a/1, melhem ol- 19b/15, miyne ol- 43b/14,
mbrek ol- 42a/7, mdm- amr ol- 19a/11, nzilesi ol- 21b/10, rat ol- 13b/12,
afrs ol- 25b/15, ar ol- 5b/15, skin ol- 34b/7, ancu ol- 2b/3, aru ol- 27b/6,
serseme ol- 41b/3, ser ol- 19a/14, sersem ol- 22a/17, sz ol- 21b/15, oulcan ol10b/13, u ol- 21a/12, sdi ol- 32b/7, sst ol- 43a/14, i ol- 10a/17, imi ol- 12b/4,
55
ala ol- 42b/13, tamm ol- 40b/17, a ol- 2b/7, telf ol- 1b/2, tendrst ol- 34b/3,
uyuz ol- 34a/6, uzun ol- 42a/8, vi ol- 25a/5, yamurlu ol- 43b/12, yanus ol25a/12, yaramaz ol- 43b/13, yatm ol- 21b/9, yl ol- 43b/17, yell ol- 43b/16,
yuma ol- 43b/11, yumrca ol- 7a/13, ykl ol- 34b/6, zamet ol- 33b/17,
zametl ol- 13b/13, af ol- 43a/12, zil ol- 18a/2, ikr ol- 15a/1, zor ol- 11b/1.
vrr-
6. Eylem ekimi
Eylem ekimleri iin rnek verilirken, ilgili ekimin btn rneklerine yer
verilmitir. Bylece hangi ekimin daha fazla ve hangisinin daha az kullanld
rneklerden de anlalm olacaktr. Szcklerin gerek ifadesinin ortaya kmas,
ancak iinde bulunduu balam erevesinde gerekleebileceinden; her ekimin
mevcut kiileri iin birer rnek cmleye de ayrca yer verilmitir.
56
Metinde geni zaman ekimi, kullanm skl fazla olan bir ekimdir. Metnin
konusu gerei btn kiilere gre ekimine rastlanmamaktadr, rnekler sadece 3.
tekil ve oul kiiyle snrldr. Geni zaman ekimi -Ur ve -Ar ekleriyle
yaplmaktadr.
arur 14b/14, dourur 31a/8, durur 7b/5, ssdur 38b/1, alur 28b/5, apanur
27b/15, urtulur 43b/1, yumadur 36a/6, bildrr 41b/12, dklr 11b/2, gelr
43b/3, getrr 39a/3, vrr 34a/13, olur 5a/16, ksrr 27b/15, lr 43b/8, eydr
5b/1, semrr 43a/17, ar 43a/5, uar 27b/15, yanar 27b/15, der 17b/4, gider
33b/12.
n yemek nfidr madeyi ssdur eki enr yazn yse arreti def
de 38b/1
yabn zeytn yan stma dutan deme srse eydr ve sier arsna
srse eydr ve da avratlar yzine srse yumadur boyunda olan babart in
sreler eydr 36a/6
almaz 7b/5.
57
boaz arsyin dem boaz iinde olurm rumca adna iskedi drler
her kimde olursa a elinden an aldura 28b/9.
eger dilerse ki demi tecribe desin del midr vey degldr bal vresin
yye eger yrse del degldr ve eger ymezse deldr 15b/5.
58
olursa 11a/4, evlenrse 42a/7, drse 13a/2, arsa 7a/16, uarsa 17a/7,
geerse 11a/4, ierse 17a/17, belilerse 33b/12, derlerse 34b/16, yrse 15b/6.
Grlen gemi zamann tek rneine rastlanmaktadr ve III. tekil kiiye dair
bir ekimdir: bildrdi 42a/10.
59
eger ab olm ise eski ciyile eski encri aynadup zerine urasn def
de
6. 4. stek ekimi
alasn 8b/2, aasn 16a/16, badurasn 6a/8, bulasn 8b/1, damzurasn 5b/1,
dutasn 6a/13, ardurasn 4a/3, avurasn 22b/3, azasn 16b/5, azyasn 23a/12,
azdasn 28b/1, oasn 11b/15, ovasn 16a/3, asn 4b/8, urasn 3b/7, uzadasn
25b/10, yaasn 6a/7, yapdurasn 16b/15, yaturasn 22b/8, yaturdasn 10a/7,
yayasn 24b/12, yourasn 12b/8, boazlayasn 10a/9, bulayasn 11a/16, alayasn
19b/7, darayasn 25b/13, dorayasn 20b/8, layasn 6a/7, azyasn 23a/12, yuyasn
4b/4, biresin 7b/6, dikesin 16b/6, drtesin 6a/14, dtzesin 16b/1, ekesin 7a/12,
eesin 7b/6, bulamac desin 25a/11, ezesin 7b/7, geresin 27b/4, gideresin 25a/14,
60
gresin 7b/4, ieyesin 15b/15, szesin 11b/1, tkresin 8a/14, fresin 4b/14,
endeleyesin 22b/2, deyesin 9a/13, ttzleyesin 22b/17, yyesin 6b/1.
Metinde istek ekiminde II. tekil kii eki -sIn olarak kullanlmtr. Ancak bir
rnekte bu ekin -sen, bir rnekte de -sun eklinde yazld grlmektedir: eyleyesen
25b/5, oyasun 19b/17.
ala 7b/7, asura 11b/14, aa 20a/1, aldura 28b/9, a 36a/1, rde 34a/10,
doura 33b/5, dura 19b/8, dutuna 16b/17, lana 21b/14, aa 16a/3, ala 17a/12,
arara 8b/1, aynada 14a/14, rla 5b/15, olada 33a/15, ouna 13b/12, ua
37a/6, uana 12a/13, nurlana 21b/11, ey ola 43b/10, oturua 13b/8, aa 21b/5,
oa 33a/1, ulana 6a/16, uyana 43b/15, vara 43a/1, yarla 6b/16, yata 34b/6,
yumada 39b/5, yuna 31b/17, yuyna 5a/5, arya 21b/1, balaya 42b/14, balaya
43a/4, alaya 36a/1, anaya 21b/4, aynaya 36b/5, oya 32b/9, ouya 43a/1, uyuya
33b/11, bildre 42a/10, bite 43a/8, egzine 4b/15, eke 35b/10, die 17a/1, dge
10b/11, dkle 36b/1, de 40b/12, eyile 34b/6, gee 2b/1, sdi gele 17a/2, getre
34b/15, gide 11a/9, grne 42b/15, gtre 22a/10, ie 38b/3, kese 23a/11, ldre
37a/3, pie 6b/10, ske 11a/12, srne 34b/16, ie 8b/4, vre 33b/1, yrde 37a/9,
eyneye 33a/12, dye 41a/9, derleye 38b/12, gzleye 16b/1, ileye 28a/6, yye 9b/11,
yriye 11a/7.
61
ladalar 17b/1, atalar 17b/2, urudalar 17b/1, vuralar 35b/6, yazalar 13b/3,
ireler 33b/5, sreler 36a/7, ydreler 37a/5, eleyeler 17b/2, isteyeler 42a/11,
yyeler 4b/17.
62
ekim youn olarak kullanlmaktadr. Hatta ayn cmle iinde sral bir ekilde bu
ekim yer almakta ve farkl farkl ifadeler yklenebilmektedir.
63
64
burun ki oa bura uyla aynadup bir ol adar bal atup bir pre bz
ladup yatca burun delklerine oya nfidr 33a/5.
bir bada ki babar a mzy ur defne yapran ve selvi almasn ve
reini dgesin un eyleyp ardurasn ba arp ci ile mukem yuyasn bu un
zerine urasn def de 4a/7.
bir cirat ki eti berber bitmeye yamr yumr ala zerine eek eti vuralar
berber ola 35b/6.
her kim ki yzi gneden vey maradan arara bir z aac bulasn ki
iinde yamur uy ala ol uy alasn sresin yzde olan lekeyi gidere 8a/17.
az ki arya ve hem ulana nany dgp uyn sirkeyile ardurup iesin
def de 6a/16.
bir avratu ki iinden an gele durmaya kelem uyna bir pre sirke at ir
eydr 26a/15.
6. 5. Emir ekimi
Emir II. tekil kii ekimi gnmzde olduu gibi eksiz yaplmaktadr. II.
oul kii ekiminde - eki kullanlrken, III. tekil kii ekiminde ise gnmzde
kullanlan ekin yuvarlak nll ekli olan -sUn ekinin kullanld grlmektedir.
a.g.e. s. 146
65
dursun 15a/4, aynasun 36b/9, olsun 16a/12, drtsn 27a/3, erisn 40b/8,
girsn 27b/11, vrsn 28a/13, ysn 13a/1.
kim ki boazlaus arsa yans olsa elinden an aldurasn oan
yapran mercimegle aynadup uyla arara vrsn datlu ymekler ysn ve ac
nesne ymesn 28a/13.
ye 32a/4.
6. 6. DilekDilek-art ekimi
Dilek-art ekiminde de btn kiilere gre ekim yoktur, sadece II. tekil
kii, III. tekil kii ve III. oul kii ekimi bulunmaktadr. Bu ekim, metinde oka
kullanlan ekimlerden birisidir. Trkiye Trkesinde de aka grlmeyen fakat
derinden derine hissedilen bir -d zaman anlam bu ekime yklenmi
66
dilese 40a/9, dts tse 37b/15, irse 34a/17, istese 28a/16, srse
34b/2.
serv yapran dts tse sivri siek aa budalarndan aynadup uyn a
aa ve aala drte ara de 37b/15.
alsa 2b/10, arsa 39b/6, asa 5a/8, alsa 31b/9, aldursa 43a/13, batsa 22b/12,
baylsa 33a/15, bozulsa 29a/1, bulansa 12b/15, burlsa 19b/11, sa 5b/12, dalasa
2b/17, daralsa 13b/12, domursa 34a/8, dutsa 13a/17, dklse 19b/4, alansa 35b/14,
orlasa 16b/9, srsa 3a/3, abarsa 13b/8, alsa 5a/8, ararsa 25b/16, aynasa 19a/9,
zarsa 19a/3, osa 32b/6, ounsa 13b/12, usa 9b/1, olsa 30b/1, osa 2b/10,
oulsa 13b/15, alnsa 18b/8, ararsa 19a/7, arplansa 31a/16, osa 36a/11, ulasa
32a/9, ulansa 18a/9, tutulsa 3a/7, urasa 22a/2, uvansa 19b/7, vursa 34b/11, yasa
36b/5, yansa 14b/6, yaralansa 6b/3, yarlsa 18a/17, yaarsa 23b/9, yusa 32a/7,
yumrulansa 10b/6, belilese 15b/4, belrse 12a/5, eynese 32a/1, ditrese 15a/10,
dklse 25b/13, dkrse 39b/6, dse 18b/14, gese 2a/16, gelse 2a/17, gerekse
13a/1, giise 22a/7, girse 20a/10, gitse 42a/8, ggerse 18a/13, gtrse 42b/11, ise
28b/14, inse 18a/10, irilense 5a/7, iese 25a/8, ilese 20a/17, kesilse 23b/5, ksrse
18a/9, lse 40b/11, ie 20b/13, tkrse 6b/17, se 18a/5, yse 33a/16, yllense
31b/8.
her kim uyurken ve otururken belilese unduz aysn ve deve yregin ve
necisini dgp bir yre cem dp yedresin eydr 15b/4.
67
didrmeseler 24b/1.
her kim uup didrmeseler eski peynri ovasn ve a oan dgp a
yayla ava iinde avurasn bir bz iine oyup or zerine oyasn def de
6. 7. Gereklilik ekimi
68
zift ya bir lmege zifti oya ve zeyt ya oya bir pre u oya lmeg
azna oyun yapausn a andan ora ocaa o aynasun anu dtni yapauda
cem olsa gerekdr yapauy up yan arup uyuza sre eydr 36b/9.
bu eyymlarda bir kimse asta olsa at bulmaya evlenrse mbrek
olmaya olan dnyaya gelse mri uzun olmaya sefere gitse gr gelmeye bu gnler
cim ie yaramazdur aer etmek gerekdr 42a/8.
7. Eylemsiler
7. 1. Mastarlar
-mAK
69
preyi gidermek isterse ac defne yapran uya oyasn bir gece dura ol
udan her nereye dkerse bre almayup rla 16b/3.
defne kki abn ciyile aynadup ie menede olan a ara ve da
ciger arsna ol ciden imek eydr 36a/14.
Metinde -mAK mastarnn zerine lk eki getirilerek yeni adlar
tretilebildii grlmektedir.
-mA
7. 2. Ortalar
-An
-An eki Trkiye Trkesinde ok yaygn kullanma sahip olan bir orta ekidir
ve metinde de yaygn olarak kullanlmaktadr.
aalara dolaan arma 3b/12, stma dutan deme 13a/9, abaran mara
13b/9, zaran yre 3b/6, debe olan demi 14b/17, gicisi olan baa 14a/14, yanan
70
yre 14b/7, tataya yapan bal mmn 8a/1, yumurlanan renc 12a/5, ayrda biten
alemi 10b/16, a den gze 4b/4, avrat arnnda len olan 31a/13.
olan douran avrat arplansa ol udan ireler tz doura 33b/5.
dklen aa ve aala sre dklmez ola 36b/6.
kim ki sierleri bozulsa arsiln kemgin yaup dgp zeyt yayla
ardurup bozlan sier zerine sre nfidr 29a/2.
Metinde ortalarn adlam ekilde kullanmlarna ska rastlanmaktadr. -An
orta ekiyle olumu adlam yaplar da yaygndr.
sidgi durana 35a/11, sidgi dutulana 31a/10, oulcan olana 37b/8, ylan
oana 37a/15, yanana 38a/14, dkleni 43a/10, iinden an geene 34a/17, an
gidene 31b/8, zehir iene 38a/13, an tkren 32b/11.
-dUK
-dUK orta eki metin ierisinde bal bana orta grevinde yer almamakla
beraber -mAdUK yapsnda olumsuz taban zerine gelerek baka bir orta yaps
olutururken kullanlmaktadr. Ayrca bu orta ekinin adlam biimde kullanm
olduka yaygndr.
an adu arafna 6a/4, rdu yre 14a/5, ancu oldu yre 26b/6, ar
odu yre 16a/12, yatdu vat 16b/9, ddkleri otu 3b/17, telf tdkleri
kitbdur 1b/1, ikr tdgi bblar 17b/4, szdg yre 16a/11, ddgm uyla
12a/10, atladu in 40b/7, dudan ora 10a/2, sovududan ora 12b/7, oat
yududan ora 4a/1, atlan bildg adar 8a/14.
71
-mAdUK
72
-AcAK
-r
yapran ve arma apn zeyt yayla aynadup ve bir pre bal mm atup ince
bzden szesin 12b/6.
Ayrca metinde, bu orta ekinin adlam biimde yer ald bir rnek de yer
almaktadr: arur gibi 36a/7.
-mAz
73
7. 3. Ulalar
-IcAK
Ula
eki
olan
ve
Trkiye
Trkesindeki
anlam
-IncA
ekiyle
-IncA
74
ora otn dgp aynada paydan bir pay alnca ac arnla iresin
def de 23a/1.
kel ba in ban azdasn gl uyyla ve pnla ban yuyasn ovasn
-mAzdAn
-ken
-ken ula eki, incelenen metinde kimi zaman szce birleik, kimi zaman da
ayr olarak yazlmaktadr.
kendsini bilmeziken 28a/17, otururken 15b/4, uyurken 16b/10, yaturken
3a/5, am iken 6a/12, sca iken 5b/4, tze iken 14b/2.
-A
-A, ekiyle oluturulan ulalar, gnmzde gl-e gl-e, ko-a ko-a gibi baz
tekrarl kullanmlarla, cmlede zarf grevinde yer alrlar. Bundan baka birleik
75
-I, -U
Bu ula ekleri metinde, yeterlik ve srerlik ifade eden birleik eylemler
yaplrken kullanlmaktadr. Yeterlik ifadesinin bulunduu birleik eylemlerde bilyardmc eyleminden nce -I ve -U ula eklerinin kullanld grlmektedir:
atlan bildg 8a/14, atlanu bildke 8a/2.
Srerlik ifadeli birleik eylemlerde -A, -U, ve -I ekleri oy- ve dur- yardmc
eylemlerinden nce kullanlmaktadr.
balayu oyasn 6a/8, ur oyasn 9b/7.
-dUKCA
76
lupanariya otn ve bura unn oyun diyile ardurup bir kiirek pde
desin cet oldua ucndan kesp ezesin yze sresin ar eyleye
atlanu bildke 8a/2.
ovan iinde tataya yapan bal mmn ve kiras aacnu azn alup bir
aya oyup or zerine oyup azu iine dts desin atlanu bildke nfidr
-Up
kekik kkin urudup bal erbetiyile ire ksrge yet eydr 17a/6.
oan or zerine birp havna oyup dgesin elekden gemi arpa
unyla yourup yau dp zerine urasn nfidr 12b/14.
yarm ba arsyin on ouz dne biberi ve gnlk ve ggercin necisin
77
ENVENV-I EMR
1b
Bismillhir-ramnir-ram
(1) Kitb Clins Millet ve Bur ekm env- emr in telf tdkleri
kitbdur ki alt yz drt (2) bb zre telf olmdur Bb1 ba arsyin Bb2 yarm
ba arsyin (3) Bb3 oa in Bb4 rtleme
in Bb5 yzde olan
arl in (4) Bb6 ba arsyin Bb7 kehleyi gidermegin Bb8 yarm ba
arsyin (5) Bb9 dumau in Bb10 ba arsyin Bb11 bada olan datlu
uyuz in (6) Bb12 yzde olan igit in Bb13 gz ki dumanl gre Bb14 gz ki
zl ve eik ola (7) grmeye Bb15 gz ki donu ola grmeye Bb16 gze a de
(8) ola Bb18 ba egzile Bb19 gz ki bahneli ola Bb20
Bb17 gz ki beik8
gz ki ii anl ola Bb21 (9) gz ki grmez ola Bb22 mora abarcu ola Bb23
gz arsyin Bb 24 gz arsyin (10) Bb25 nev-i dger gz arsyin
Bb26 ula in Bb 27 ula arsyin (11) Bb28 ula ardnda olan i in
Bb29 ula arsyin Bb30 ula arsyin (12) Bb31 ula arup iitmese
Bb32 burun arsyin Bb 33 burun an durmasa (13) Bb34 burun ki oa
Bb35 burun ann didrmegin Bb36 dil arsyin Bb37 az arsyin
Bb38 az ars in Bb39 dil ip yarlsa (14) Bb40 az ousn def
etmegin Bb41 duda atlamasyin Bb42
2a
(1) azda arret olsa Bb43 kim ki aznu ii ise Bb44 her kim an (2)
tkrse Bb45 di arsyin Bb46 boazda olan balam in Bb47 (3) boazlau
arsyin Bb48 esede ve y boynnda yumruca olsa Bb49 (4) omuz
arsyin Bb50 boyn iin Bb51 her kim boynnda yumrca nesne sa (5)
Bb52 ksrk in Bb53 ksrk in Bb54 ksrk in Bb55 (6) temreg in
8
78
Bb56 dutulm vz in Bb57 dilik in Bb58 yz kim arara (7) Bb59 rtleme
2b
79
3a
(1) ylan ininden ova Bb144 ylan b-od etmek in Bb145 ylan srsa (2)
Bb146 bir kimesneyi aulasalar Bb147 ylan ve arebi ininden redd etmegin
(3) Bb148 aru srsa Bb149 sivrisiegi bir yre cem etmegin Bb150 (4) ovan
ars amama in Bb151 pre def etmegin Bb152 sivrisiegi (5) def
etmegin Bb153 yaturken orlamama in Bb154 uyumayan dem in (6)
Bb155 her kim isterse avratdan istikrh de Bb156 bir avrat ki z (7) olan gibi
ola Bb157 avratu sdi kesilmemegin Bb158 avratu ki ay (8) tutulsa
Bb159 igit in Bb160 ab in Bb161 cim uvvetiyin (9) Bb162
oulcan in Bb163 ab in Bb164 az arsyin Bb165 (10) szyin
Bb166 arl in Bb167 ala in Bb1 (11) ba arsyin ki issiden ve y
arbdan ve y afrdan vey ammmdan ola gl (12)
(12) uyn ve aya orun ve
gl yan ve ig bal kim el degmemi ola ve tze aba dgp uyn (13) alup
bunlar bir yre cem dp baa sresin nfidr amm ds mril ola ve y tze
(14) aba ola eger gnleri olsa sezb dgp uyn alup ve od grmedk ig bal
(15) ve az yan ve avu yan cem dp baa sresin def ola Bb2 (16) yarm
ba arsyin iri ot kkin yaup kl desin zeyt yana ardurasn baa (17)
sresin def de nev-i dger ya alem abn sirkeyile aynadasn baa sresin def
de
3b
(1) nev-i dger yabn encri yapran balla aynadasn baa sresin def de nev-i
(2) dger kirpi derisin yaup kl desin da zeyt yan atup baa sresin def de
10
afr yazlmas gerekirken ufr yazlmtr. Metin boyunca ufr szc bu ekilde
yazld yerlerde aynen gsterilmi, deiiklie gidilmemitir.
80
(3) Bb3 bau oan gidermegin prnr kkin dgp sirke ile aynadup (4)
uyn baa sresin nfidr Bb4 rtleme
in yabn zeytnu yapran (5)
dgesin i zerine urasn nfidr nev-i dger aya orun ve zy
dgp
(6) cem dp zaran yre urasn nfidr nev-i dger andrlnu
yapran (7) dgesin kepegile ardrup i zerine urasn nfidr Bb5 (8) arl
in ar ve tny ciyile bira kerre ie def de nev-i dger (9)
arslan tomn dgp bira kerre ciyile iresin def de Bb6 (10)
ba arsyin b yapran dgesin ba zerine oyasn def de nev-i dger (11)
tze bdam dgesin baa urasn def de nev-i dger zeyt yan sirkeyile ardrup
(12) baa sresin def de Bb7 kehle in aalara dolaan arma (13) azn
dgesin suya oyasn uyn baa sresin def de nev-i dger ac (14) defne yapran
dgesin uyn arasn baa sresin def de Bb8 (15) yarm ba arsyin slgi
gnde urudasn on be dne biberi dgesin slge (16) ardurasn sirkeyile baa
ddkleri otu tomn
sresin def de Bb9 ba dumausyin (17) mirla
azla ve kimnnla ve uzla ve it zmin ve yedi dne
4a
(1) mz cmlesin dgp bir yre cem dp yourasn ba oat yududan ora
baa (2) urasn atlan bildgi adar oyasn nfidr Bb10 ba arsyin (3) ac
bdam dgesin azla sirkeyile ardurasn ba zerine urasn def de (4) nev-i
dger prasa ban dgesin zeyt yayla ardurasn baa sresin (5) def de Bb11
kel ba in Clins ekm eydr kel ba yuyup geyik yan (6) sresin ve zerine
rein urasn def der nev-i dger bir bada ki ba--(7)-bar
a mzy ur defne
(7)
yapran ve selvi almasn ve reini dgesin un eyleyp (8) ardurasn ba arp ci
ile mukem yuyasn bu un zerine urasn (9) def de nev-i dger defne yapran ve
bgrtlen yapran alasn uyla aynadasn (10) baa sresin def de Bb12 yzde
olan igit in Clins (11) ekm eydr z yapran vey z aac abn yaup
kl desin sirkeyile ve zeyt yayla (12) ardurasn melhem gibi ola ol melhemden
yze sresin def de nev-i dger (13) ggercin necisin ve kli sirkeyile ardurup
yze sresin yzde olan igiti gidere (14) nev-i dger buday etmegin iin yaasn
81
kl desin sirkeyile ardurasn (15) yze sresin def de Bb13 gz kim dumanlu
olup oat grmeye Clins (16) ekm eydr varam yapran dgesin gz zerine
urasn donun def de Bb14 (17) gz ki zl ve iik ola Clins ekm eydr
aya orun dgesin gz zerine oyasn
4b
(1) def de Bb15 gz kim donu ola Clins ekm eydr mlaary11
azuda (2) eyneyesin gz zerine urasn donun def de nev-i dger tirfil
yapran dgesin (3) gz zerine oyasn def de nev-i dger varam yapran
dgesin uyn arasn (4) gzleri yuyasn donu gide Bb16 a den gze ttiyy
dgesin avrat (5) sdine ardurasn gze sresin def nev-i dger arma
yapran dgp (6) uyn arasn stbecile ardurasn apalar zerine oyasn
def de nev-i (7) dger mrl yapran dgesin uyn arasn balla dtnile
mam ola (8) bir bez iine oyasn asn gz zerine sresin def de nev-i
dger ayu din (9) ve leglek bon ve keklik din davancl din cem desin gze
sresin def de (10) Bb17 gz kim beik ola kerefsi dgesin etmek ii ile cem
desin gz zerine (11) oyasn def de nev-i dger zafirn balla ve yumurda
ayla cem desin gz zerine (12) oyasn def de nev-i dger at vey bir ayr
de
11
82
5a
(1) Bb19 gz ki bahnel ola Clins ekm eydr ylan ba yapran dgp (2)
arasn dtn grmedk balla cem desin gze sresin def de Bb20 (3) gzde
ki an ola Clins ekm eydr tze nnay dgp mre
kkin bile dgp
(4) ardurup anlu gz zerine urasn def de Bb21 eb-kr in (5) kekik
tomndan ve yaprandan bira gn istiml de yuyna eydr nev-i dger (6)
donu gz ki grmez ola kekik tomn ve yapran bira gn istiml de eydr
(7) Bb22 mora14 abarcu in Clins eydr aan kim yumruca iri--(8)-lense
(8)
asa ii ovu alsa ol derde rumca yalupi
ddkleri ota r yan (9) ve arca
bal mm ve zeyt ya ardurup aynadup melhem dp ince kettn (10) bezinden
szesin zerine sresin am azn zerine ekesin def de (11) Bb23 gz
arsyin Clins eydr gl yapran aynadup sca sca (12) gz zerine
urasn def de nev-i dger apanya
ddkleri ot (13) dgp uyn arup
gze sresin ne adar uza olursa gre (14) Bb24 gz arsyin lfury
dgp uyn alup dtn grmedk (15) balla ardrup aryan15 gze her gce
sresin yet mcerrebdr Bb25 (16) gz arsyin milt drler tarlalarda
olur iegin dgp ve yumurda arusn (17) ardurup gz zerine urasn def de
Bb26
5b
(1) ula arsyin Clins ekm eydr z yan ve bdam yan ardurup
ula iine damzurasn (2) arsn def de nev-i dger uzun din ulaa
damzurasn nfidr nev-i dger (3) davan din ve erkek olan sdin cem dp
ulaa damzurasn nfidr nev-i dger (4) oan uyn zeyt yayla aynadup
sca iken ulaa damzurasn nfidr ve gze kim a de (5) iine damzurasn
nfidr Bb27 ula arsyin defne yan ulaa damzurasn (6) nfidr nev-i
dger tze aba uyn arasn ulaa damzurasn def de Bb28 (7) ula ardnda
14
83
6a
(1) Bb32 burun arsyin ve geiz ousyin arma yapran dgp (2) uyn
buruna ve geiz iine damzurasn def de nev-i dger azamurnuy
dgp
avrat (3) sdiyile ardrup burun iine damzurasn def de Bb33 burun an
durmasa (4) yabn zeytn yapran dgp uyn burnu an adu arafna
damzurasn def de nev-i (5) dger nany dgp burun zerine oyasn skin de
nev-i dger smkl bcek (6) abun artlayup havana oyup dgp sirkeyile
ardurasn burun zerine ve hem alnna oyasn (7) ve zifti ve sngeri yaasn kl
desin sirkeyile ardurasn oyun yiyile layasn dglmi (8) bcegi zerine
kim burun elin zerindedr badurasn balayu oyasn nfidr Bb34 (9) burun ki
oa ara arma yapran dgp uyn alup burun iine damzurasn eydr (10)
nev-i dger varamy dgp uyn zafirnla burun iine oyasn def de Bb35
(11) burun ann didrmegin nany dgp uyn alup burun iine damzura an
dura Bb36 (12) dil arsyin dil ip dil stnde abarcular olursa ara zeytn
m iken eyneyp (13) az iinde dutasn def de nev-i dger b bun yaup
16
84
6b
(1) def de nev-i dger mercimegi avaya oyup avurasn balla ardrup yyesin
az (2) arsna ve ulanmamasna nfidr Bb38 az arsyin ki azda bir
nesne sa (3) y yaralansa kd yaup kl de kinmomoy
dgp un
desin ve ur gl yapran (4) dgp un desin birbiriyile ardurup her ab ve
her aam azua oyasn def de (5) Bb39 dil ip yarlsa nany dgp uyn
yapran dgp
dil zerine sresin def de (6) nev-i dger mncrananu
balla ardurup dil zerine oyasn (7) eydr ve zeytn yapran eynemek da
nfidr Bb40 az ousn def etmegin uru (8) defne yapran dgp ve
kerefs tomn dgp ve kebereyi dgp cmlesin un dp balla (9) ardurup
yyesin eydr nev-i dger bgrtlen tefegin ciyile aynadasn (10) merr pie
ol tefegden yyesin nfidr nev-i dger az ve kerefs tomn ardrup (11)
beneve arbyla azua oyasn nfidr Bb41 duda atlamasyin yeil
mzy (12) dgp azu ve am az ve kirs aacnu zamu ve z yan
cmlesin cem dp (13) melhem dp dudaa sresin def de nev-i dger kettn
tomn dgp balla ardurup (14) duda zerine oyasn def de Bb42 azda
arret olsa ise nua (15) dir olmasa nany dgp dil zerine urasn arretin
def de Bb43 kim ki aznu (16) ii ve aras ise dudalar yarla uvyy
85
7a
(1) dgp ezesin iresin nfidr nev-i dger derakondya19 uyla ie
ddkleri aya eze uyla ie eydr Bb45 (3) di
nfidr (2) nev-i dger vul20
arsyin a ebe gmecin kkin sirkeyile aynadup az iinde duta eydr
nev-i (4) dger bgrtlen yapran eynese eydr nev-i dger kebereyi eynese
nfidr (5) dger ve enr aacnu21 yapran uyla aynadasn uyn azua
dutasn nfidr (6) nev-i dger zeytn aacnu yapran eynese nfidr nev-i
dger bgrtlen kkin (7) dgesin uyn azua oyasn di arsn def de nev-i
dger ur yarpuz22 dgesin (8) uzla ardurasn def de Bbb46 boazda olan
balam in sran (9) dikeni tomn ve ab m arpay dgesin balla ve skerle
ardurup yyesin boazda olan balam (10) def de nev-i dger zafirn a
yayla ardrasn boaz dolaysna sresin (11) def de Bb47 boazlaunu i
yzi arsa a yan sresin (12) zerine uz ekesin def de nev-i dger ve termbi
ki kekikdr uru encrile ne adar (13) yrise yet nfidr Bb48 esede vey
boynnda yumrca olsa arnuulusu23 ( 14) otn dgesin ve yabn atme
iegin yapran dgp un eyleyesin ve kettn tomn dgp (15) bunlarula cem
desin yumrca zerine oyasn def de nev-i dger aan bir kiin (16)
boaznda ve esesinde yumrca arsa almasa deiz yngecin yaup kl desin
(17) ve m encri dgesin kle ardurasn ve ayr yngeci aynadup bunu
uyyla
7b
(1) dglmi encri ve engece
kkin ardurup melhem de yumrca zerine
urasn def de (2) nev-i dger uru nany dgesin ve k yaup kl desin
balla ardrup (3) zerine oyasn nfidr nev-i dger mncrananu
yapran yaup kl desin (4) yumrca yuyasn zerine bu kli oyasn nfidr
19
86
nev-i dger gresin kim (5) yumrca almaz at durur ssam iegi kkin
arasn ve oan dgesin buday (6) un ile yourasn oca eesin kl iinde
biresin da yourasn zerine (7) urasn ala Bb49 omuz arsyin ac bdam
dgesin u iine ezesin (8) iesin nfidr nev-i dger ve ayu yan ve yarpuz
dgesin ardurasn (9) omuza sresin nfidr Bb50 boyn iiyin Clins eydr
alma ekir--(10)(10)-degin ve alma yapran ciyile aynadasn iesin nfidr nev-i
dger nany ve r-(11)
11)-n
11)
sirkeyile ve uyla aynadasn iresin nfidr
nev-i dger avdar ve defne yapran (12) uyla aynadasn nfidr Bb51 her
kim ki boynnda vey boyn dolaysnda yumr--(13)(13)-ca nesne sa r
danasnu dni a yayla ardurasn sresin nfidr (14) Bb52 ksrk in
Clins eydr ker tomn dgesin ciyile aynada--(15)(15)-sn ire nfidr nev-i
dger sezb uyla aynadup sker atup ire--(16)(16)-sin nfidr Bb53 ksrk in
ki an tkre Clins eydr semiz (17) otnu tomn uyla aynadasn balla
yyesin nfidr nev-i dger
8a
(1) ovan iinde tataya yapan bal mmn ve kiras aacnu azn alup bir
aya (2) oyup or zerine oyup azu iine dts desin atlanu bildke
otnu tomn ciyile aynadup iesin
nfidr (3) nev-i dger mirla
nfidr (4) Bb54 ksrk in Clins eydr sezb ve kimnn ve biberi balla
aynadup (5) yyesin nfidr nev-i dger tere tomn balla ardrup yyesin
ve alarz
nfidr nev-i dger nevbet ekerin ve izmirn
(6)
dgesin yourasn amr gibi desin bura dnesi adar yuvala desin her ab
(7) dnesini yyesin zerine a eker erbetin iesin nfidr nev-i dger
(8) merg-i mh kkin dgesin ciyile iesin nfidr Bb55 temregiyin (9)
kkin sirkeyile aynadup zerine urasn nfidr nevClins eydr amly
i (10) dger iri kkin sirkeyile aynadup temregi zerine badurasn nfidr (11)
Bb56 dutulm vz in Clins eydr kim ki vz (12) dutulsa dglmi
buday balla aynadup ydresin nfidr ve urma ymek da eydr (13) Bb57
87
8b
(1) yzi gneden vey maradan arara bir z aac bulasn ki iinde yamur uy
ala ol (2) uy alasn sresin yzde olan lekeyi gidere nev-i dger pendnrnu25
rtlemeyin
Clins eydr (4) her kim ki yzi ie ylan buanu
yapran alup dgesin uyn alasn yze sresin (5) nfidr Bb60 at ksrk in
Clins eydr her kim ki at ksrgi olsa balamla (6) an gelse yarpuz ve
ddkleri dikeni ve bira dne biber bir yre cem dp arp (7)
tetrnu
ciyile aynadup iresin nfidr Bb61 yzi a eylemek in Clins (8) eydr
lpanriya
otn ve bura unn oyun diyile ardurup bir kiirek pde
desin cet (9) oldua ucndan kesp ezesin yze sresin ar eyleye nev-i dger
r danasnu (10) din balla ardurup yze sresin yzi ar eyleye Bb62 arl
otn arbla aynadup iresin def
in (11) Clins eydr trvtn
de nev-i dger (12) raslannu26
tomn dgesin ciyile aynadup
ire nfidr dger ylduznya
(13) kkin dgp uyla iresin nfidr
otn dgp yumurda
Bb63 stma in ve arl in (14) ylduznya
arusyla ardrup iresin nfidr Bb64 (15) igit in ylan ba kkin dgp
yze sresin nfidr nev-i dger (16) gvdede igit olsa ggemi dgp tene
sresin nfidr Bb65 (17) arl in Clins eydr bir kii astaldan alup
bezi aru olsa
24
Szcn zerine iaret konulmu, sayfa kenarna yaban laana, apanmaz laana yazlmtr.
Satr arasna, szcn hemen altna sirl yapra yazlmtr.
26
Satr arasna, szcn hemen altna apanmaz kelem yazlmtr.
25
88
9a
(1) dne bura dgp un eyleyp iresin otuz gne dek def de nev-i dger (2)
ayru kkin ciyile aynadup yedi gn her ab iresin nfidr Bb66 (3) ura
arsyin b yapran ve englin dgp made zerine oyasn nfidr (4)
dgp zerine urasn def de nev-i dger (5) gl
nev-i dger zy
yapran uyla alayup arn zerine urasn nfidr nev-i dger ve eger ur--(6)(6)a zametinden arn da ise yarpuz dgp balla ardurup ydresin nfidr
(7) nev-i dger tlyi27
otn sirkeyile aynadup iresin def de nev-i dger (8)
siirl yaprau tomn uyla aynadup iresin nfidr Bb67 afr in (9)
Clins eydr ora ot tomn ve kerefs tomn ve kebere tomn dgesin balla
ardrup yedresin nfidr (10) nev-i dger az dgp skerle ardrup
kerre iresin nfidr Bb68 (11) ura zametiyin kerefs tomn ve kimnn ve
anason ve peln bunlar dgesin sirkeyile ve zeyt (12) yayla ardrup or zerine
oyasn sca ola oyun yin sladasn zerine (13) bunlar deyesin ura
zerine oyasn nfidr nev-i dger lpanriya
(14) otn dnesini ve on
be dne biber getresin ardrup ciyile iresin nfidr (15) nev-i dger ardal
yapran ve nany dgp sirkeyile balla ardrup zerine (16) urasn def de
nev-i dger defne tomn on ki dne ve on b dne biber (17) dgesin betmez
erbetine ardrup sca dp iresin nfidr Bb69
9b
(1) made kim uradur nesne abl etmeyp usa uvay
dgesin uyn
sciyile (2) ardrup iresin nfidr nev-i dger kim ki ura arsa (3) dru
kkin uyla aynadup iresin def de Bb70 ura zametiyin (4) aan ki
ura yl olup ise cinciveri
otn balla ve eski ciyile ardrup iresin
(5) def de nev-i dger sezb ve kimnn dgp rbya atup ie def de nev-i
(6) dger sezb zeyt yayla aynadasn ol zamet zerine od grmedk bal sresin
(7) da sezb zeyt yayla zerine ur oyasn nfidr Bb71 nefes in (8)
27
89
(1) balla ardurup ya gibi dp ala zerine urasn ala def de nev-i dger
otn tomn dgp sirkeyile ardurup bunlar amr dp
(2) arpa unn ve tl
ammmdan dudan ora (3) ala zerine zeyt yan sresin ol amri ya gibi
ala zerine urasn def de (4) nev-i dger ylimara tomn dgp eski ciyile
iegin ciyile ire
ardrup iresin def de nev-i (5) dger mirlanu
kkin (6) ade dp andan u i nfidr
nfidr nev-i dger mirlanu
nev-i dger tze sgt yapran dgp uyn karp (7) ammmda iresin
idiginden ora ol yanna yaturdasn ala def de nev-i dger (8) eger tecribe
etmek isterse bir oyun ki aladan zameti ola ammma oyasn sgt yapran
uyn (9) irp ol yanna yaturdasn bir zamn ora boazlayasn iinde ala
bulunmaya gide (10) Bb75 yrek arsyin yarpuz iegin sirkeyile ie def de
nev-i (11) dger bgrtlen yemiini dgp ol meme zerine ura def de Bb76
(12) ciger arsyin ayt tomn dgp uyla ire nfidr nev-i dger ve ac
bdam o--(13)(13)-yup iin yyesin ve spana rb dp ie nfidr Bb77 i
arsyin uz (14) ula yapran mercimekle aynadup ydresin nfidr
Bb78 isl in ki durmaya (15) gl tomn ciyile aynadup ire def de nev-i
dger selvi almasn ciyile (16) iresin def de nev-i dger mirlanu
90
tomn ve iegin ciyile aynadup (17) iresin def de Bb79 i olan arn in
kettn tomn dgesin balla ve kepegile
10b
(1) ardura i olan arn zerine ura def de nev-i dger iinde arreti olsa (2)
otn ve ebe gmeci yapran uyla aynadup zerine urasn def de nev-i
tl
dger ve eger (3) ab olm ise eski ciyile eski encri aynadup zerine urasn def
de nev-i (4) dger ve eger yanus olursa kim ymek ymese arpa unn a yayla
aynadasn (5) ya desin arn zerine urasn def nev-i dger ve eger kim arnda
u durm (6) ola vey bir nesne olsa yumrulansa renc gibi olsa ebe gmeci yapran
tomn (7) dgp uyla aynadasn ya gibi desin
ve kettn tomn ve tl
zerine urasn def de Bb 80 (8) her kim ki iinde arreti olsa gerekdr ki z
yapran ve andz ve alya ve arpa unn ve tze aba bunlar cem dp dgp ya
gibi desin arn (9) zerine urasn def de nev-i dger avun iini tomndan
ayrtlayup ya (10) gibi dp arreti olan arn zerine ura def de Bb 81 her
kim ki arn imi (11) olsa ve yllense ve madesi apanm olsa defne
yapran ve kimnn ve peyn28
ardrup yau gibi dp arn zerine ura def de nev-i ve eger arnnda (13)
oulcan olsa nany ve eftl yapran dgp sirkeyile ardrup ya desin
arn zerine (14) urasn def de nev-i dger oyn din ve r din oulcanlu
arn zerine (15) sresin def de Bb 82 her kim ki iinden an gee kei
boynuz yemiin ve gl yapran (16) ve ayrda biten alemi cem desin dgesin
ciyile aynadasn iresin def de nev-i (17) dger anrki
otn
28
91
11a
(1) Bb 83 her kim ki ii gee dutamasalar alarz
otn umla ve
rke yan (2) cem de uyla aynada bunlar ydresin ve htere uyndan
ireler yet eydr nev-i (3) dger ara alt kkin ve yapran dgp uyn
arp iresin nfidr Bb84 (4) her kim ki ii geerse ve arreti olursa
bgrtlen yapran ve mersin yapran ve gk mz ve kebere (5) ve enr ab arp
ciyile aynadup bezi at dp bunlar zerine oyasn balayasn nfidr (6)
Bb 85 kim ki ii ab olsa r din ve eb balla aynadasn yau (7) gibi dp
ufrs zerine urasn ol sat ii yriye Bb 86 her kim ki (8) iinden an gese
birinci rke yayla aynadasn ince bzden szp uyn arasn ol uya (9)
nieste ve gl uyn atasn ve arp ci atasn aaadan une de ieriye gide
iindeki (10) balam ve afrsn dke maran def de nev-i dger ve eger
sekirdenleri arsa bal uzla (11) aynadup sresin zerine zeyt yan dkesin
aaadan une desin ier gide cem (12) mara ske Bb87 Clins eydr
kim ki ii ab olsa plp
otn alup (13) drt ba desin bir ban
avu vey bal rbsnda aynadasn vey oyun eti rbsna (14) oyup ire
renci def de Bb88 her kim ki ii ab olsa ebem gmeci zeyt (15) yayla
aynadup ydiresn yrde nev-i dger oan ccgin zeyt yan (16) buladrup
uva uz iine bulayasn ab olan dem dbrine oasn abn aa (17) Bb89
her kim ki iinden zr gelse enr abn ve mzy dgp yumurdanu
11b
(1) ayla ardrasn ve ince bzden szesin zr olan deme iresin def de
Bb90 (2) her kim ki iinden an gese durmasa tene dutmam uva enr kim
yre dklr a--(3)(3)-a ile aynadup uyn iresin amm am eski peynr ve
sezb ve yarpuz ve ora otn (4) ve kerefs bunlar cem dp aynadup uyn
iresin def de nev-i dger (5) yabn armd kkin aynadup uyn iresin def
de Bb91 ab in (6) arslan rb dp ydre nfidr nev-i
dger ve periplu aay
otn (7) zeyt yayla aynadup ydresin ab
92
def ola Bb92 i arsyin geyik (8) boynuzn dgp aynadup uyn iresin def
nev-i dger labada tomn dgp (9) uyn iresin eydr Bb93 bgrdeki ancu
in dd aac kkin arasn (10) z yaprayla aynadasn scala iresin
eydr nev-i dger anry
aynadup (11) uyla iresin eydr nev-i dger
tirfil yapran dgesin uyn arasn (12) ciyile ardurasn iresin nfidr
Bb94 oura arsyin defne (13) kkin ciyile aynadup iresin nfidr
Bb95 bir kimsen asraca gelse (14) asramasa ara boyay sirkeyile
kkiyile
ardurasn ouna dura ol sat asura nev-i (15) dger isturuy
dgp ardura oasn eydr ol sat fet ola (16) Bb96 kim ki bgrinde anc
olsa cinciveri29
dgp eski balla ve eski (17) ciyile ardurup her ab
ac arnla ie def de Bb97
12a
(1) kim ki gvdesinde ban gibi yumrca gibi bir nesne sa pendnrnu30
yapran dgp (2) oyun yayla ardrup ol marau zerine urasn
29
Szcn zerine iaret konulmu, sayfa kenarna ve satr arasnda szcn hemen altna
zencebl yazlmtr.
30
Szcn zerine iaret konulmu, sayfann st kenarna siirl yapra yazlmtr.
31
scala biiminde yazlmas gereken szck, scala olarak yazlmtr.
93
12b
(1) sezb zeyt yayla ardrup arn zerine sresin nfidr nev-i dger (2)
kimnn ciyile aynadup iresin nfidr Bb103 kim ki arn imi olsa (3)
ora otn aynadup iresin nfidr nev-i dger ayt tomn dgesin zeyt (4)
yayla ardrup ve da imi olan arn zerine urasn nfidr amm sca
yye sca (5) ie aya zerine geze uy az ie ve aab etmeye ve lcaya gide
nfidr Bb104 (6) her kim ki yumrca olursa ayrlarda olan az arasnda biter
am yapran ve arma (7) apn zeyt yayla aynadup ve bir pre bal mm
atup ince bzden szesin sovududan ora (8) birez yourasn melhem desin bz
zerine srp yumrca zerine urasn nfidr nev-i (9) dger buday un birez
uzla ucazla ardrup amur eyleyesin melhem gibi bz zerine s--(10)(10)-resin
mara zerine urasn eger kim arursa gh gh uyla ladasn nfidr Bb105 (11)
kim ki yra olsa ud yrinde vey ki bud arasnda sa baz yapran alup
arpa (12) unn elekden geresin baz uyla amr desin melhem gibi dp zerine
urasn nfidr (13) nev-i dger oan or zerine birp havna oyup dgesin
elekden gemi (14) arpa unyla yourup yau dp zerine urasn nfidr nev-i
32
dger zy
ve sierl (15) yapra dgp bekmezle urasn eydr Bb106
kim ki oulcan olsa gli bulansa (16) nany dgp sirkeyile iresin eydr
Bb107 stma in tse gn ar (17) dutsa ora ot ve topala uyla aynadup
iresin def de nev-i dger
32
94
13a
13b
(1) kkin dgp bir pre uz oyasn uyn arasn iresin a pre pre de (2)
fet ola Bb111 kim ki sidgi dutulsa kekigi ciyile aynadup iresin (3) def
de ve bu nsay as zerine yazalar
(4) amm kim zl mrekkeb ola yazalar fet ola Bb112 her kim
dege (5) iese az dilin kesp yaup kl dp ciyile iresin def de nev-i
dger (6) ors daan birp ydresin eydr nev-i dger um bir ab iine
33
95
oyup sca (7) desin ufrs altna oyasn eydr Bb113 kim ki gvdesinde
vey yzinde vey ellerinde (8) zl zl i abarsa zafirn uyla ezesin oturua
smi
ve yumurda an ardrasn (9) ve oturum zafirn ardurasn ol
abaran mara zerine sre def de Bb114 (10) kim ki gvdesinde alaca belrse
kimi zl kimi ara ve kimi aru gibi belrse nany dgesin ve oanu (11)
tomn dgesin bir yre cem desin ol alacalara sresin def de Bb115 her kim
ki (12) cn daralsa yarpuz sirkeyile ladup ouna cn rat ola ve rina
da ounsa eydr (13) Bb116 yara in dgseler zametl olsa nr ozan
dgp oyun yayla dgp (14) ardurup ol zametl yaraya urasn eydr nev-i
dger tze nany oyun yayla (15) ardrup ol zametl yaraya sresin nfidr
Bb117 bir yara ki oulsa gr alsa (16) an asa rmce yuvasn alup zerine
dglmi andels
ekesin yara zerine urasn ann (17) def de Bb118
her kim dve olsa bana zeyt ya sre ve zerine a ya sre
14a
(1) ve bu yalardan scala birez iresin eydr Bb119 her kim ki bevsrise
havuc (2) tomn dgp ciyile iresin nfidr bir da ara boyay uyla
tomn ve iegin dgp
iresin nfidr nev-i (3) dger mirlanu
kkin yaprayla dgp
ciyile iresin nfidr nev-i (4) dger znu
uyn arasn ciyile iresin (5) ve yapran rdu yre urasn nfidr Bb120
her kimn ki dnel uyuz (6) olsa banda vey bir yrde eker olancularda
olaandur aryustafzeyi
ve am azn (7) dgp zeyt yayla
ardurasn uyuza sresin def de nev-i dger (8) jvy ldresin zeyt yayla ve
sirkeyile ardurasn def de Bb121 (9) her kim temreg vey kel olsa zeytn
aacnu zamn alup temregi zerine sresin eydr (10) nev-i dger ylan
banu kkin dgp temregi zerine oyasn def de nev-i (11) dger ara aac
kkin ve abn aynadup temregi zerine urasn def de nev-i dger (12) alma
aac abn yaup kl desin sirkeyile ardurup temregi zerine urasn def de
(13) Bb122 kehle in ac defne iegin ve yapran aynadup kehle olan baa (14)
sresin def de nev-i dger aryustafzeyi
zeyt yayla aynada gicisi
96
olan (15) baa sresin def de Bb123 kel in kel ba yuyasn geyik yan sresin
(16) ya zerine am azn bz zerine yau dp kel ba zerine ura def de
nev-i (17) dger kebere kkin sirkeyile aynadup kel baa sresin def de nev-i
dger
14b
(1) doan necisini dgp sirkeyile ardrup kel baa sresin def de Bb124 (2)
temreg in yabn glatme tomn tze iken temreg zerine sresin Bb125 (3)
kehle in defne yapran dgp zeyt yayla aynadup baa sresin (4) def de
Bb126 her kim ki ba kel olsa canavar necisini vey deve n yaup kli balla
ve (5) zeyt yayla ardrup kel ba zerine urasn def de Bb12734 (6) her
kim ki bir yeri yansa vey alansa sierl yapra dgp uyn arp kil ile (7)
ardrup ve iine birez nieste oyup melhem dp yanan yre oyasn nfidr
nev-i (8) dger yumurdanu an arp arusn alayup avu yiyile sre--(9)(9)sin eydr nev-i dger nr aacnu tze yapran dgp oyun ya--(10)(10)-yla
ardrup yanu zerine sresin eydr Bb128 l ve ba (11) yarasyin
uvay
kkiyile dgp uyn arp yara zerine oyasn nfidr (12) Bb129
l yarasyin ebe gmecin dgp oyun yayla vey canavar (13) yayla
ardrup yara zerine urasn nfidr nev-i dger ebe gmecini dgp (14) buday
etmegi iiyile yourasn yara zerine oyasn eydr ayrtlar rigin arur (15)
Bb130 her kim debe olsa vurunyy
dgp uyn iresin eydr nev-i (16)
dger selvi yapran dgp deek35 zerine oyasn eydr nev-i dger (17) am
azn ve zifti zeyt yayla ardurasn da debe olan demi ba
34
35
97
15a
(1) aaa dp barn ier oyasn ikr olan terkbleri yau dp hay36 (2)
zerine mukem balayasn on be gn balu dursun ora gr ba aaa (3) dp
uzlucala bara yerine oyasn tekrr ol yauy mukem balayu oyasn (4)
dursun t kim alup ola Bb131 kim ki hays ie (5) ayt yapran dgp
uyn arasn a yayla ardrup zerine (6) oyasn nfidr nev-i dger
kettn tomn dgesin ve tli
tomn dgp (7) zeyt yayla ve sirkeyile
aynadasn i zerine oyasn nfidr nev-i dger (8) kerefs tomn ve
(9) yapran
yapran dgp zerine urasn nfidr nev-i dger mirlanu
dgp ci baln elile ardrup zerine urasn nfidr Bb132 (10) kim ki
gvdesi ve y ba ditrese davan ban or zerine oyup birp ydresin (11)
eydr amm mdm yesn ki ditremesn eydr Bb133 her kim ki yregi
sa (12) almasa labaday dgp canavar yayla vey oyun yayla ardrup
zerine urasn eydr (13) Bb134 ufrs sa zafirn dgp gl uyyla ve
yumurdanu arusyla ardrasn (14) dbri zerine oyasn eydr nev-i dger
mantar yaasn u iine dkesin a yayla (15) ardurasn dbri zerine
oyasn eydr nev-i dger dr kepegin evvel ufrsn ciyile (16) ladasn dr
kepegin zerine urasn def Bb135 her kim ki dbrinde arreti (17) olsa mzy
uyla aynadup andan ora arp dgesin da dbri zerine urasn def de
15b
(1) Bb136 her kim ki ufrs yri sa incinr
kkin arup uyla
aynadup (2) dgesin ufrnu yeri zerine oyasn eydr nev-i dger yunmadu
oyun yin yaup (3) zeyt yana bulayasn ufrs an dem ufrsna oyasn
eydr Bb137 (4) her kim uyurken ve otururken belilese unduz aysn ve deve
yregin ve necisini dgp bir yre cem (5) dp yedresin eydr ve eger dilerse
ki demi tecribe desin del midr vey degldr bal vresin yye (6) eger yrse
36
15a/1. ve 4. satrlarda ay biiminde ile yazlmas gereken bu szck hay biiminde gzel
he ile yazlmtr.
98
del degldr ve eger ymezse deldr Bb138 her kimi ki kpek dalasa sran (7)
diken tomn bir pre uzla dgp kpek srdu yre urasn eydr nev-i dger
peyny
(8) dgp zeyt yayla ardurasn zerine ura nfidr Bb139
her kimi ki uduz dalasa (9) yngeci yaasn kl desin ciyile iresin eydr
nev-i dger hmhreyi
ire eydr (10) amm r gn arma
ydresin eydr Bb140 her kimi kpek srsa bura unn amr (11) dp cirat
zerine ura eydr Bb141 her kimi uduz dalasa a zm bun (12) ve dere
yngecini yaup kl de ciyile ire eydr Bb142 her kimi ylan srsa alma (13)
yapran dgp zerine urasn eydr nev-i dger nany aynadup uyn iresin
(14) eydr nev-i dger any dgesin ele geyik yan sresin ylan senden aa
(15) nev-i dger her kimi ylan srsa zerine ieyesin srdu yre urun oyasn
eydr (16) nev-i dger ara alt kkin ve yapran ve tomn dgp ylan srdu
yaraya urasn (17) eydr Bb143 her kim isterse ylan ininden ova arma ve
peyny
ylan
16a
(1) yuvasna oyasn eydr Bb144 her kim isterse ylan yava eyleye ylan otn
(2) dgp ciyile iesin ylan srmaya nev-i dger dilerse ki ylan evden (3)
ovasn geyik boynuzun yaasn raysndan evden aa ve ylan ba ki alaca
alaca (4) ola ev iinde aa oyasn ol evde ylan durmaya Bb145 her kimi ylan
srsa (5) iri kkin cirat zerine urasn eydr nev-i dger mirlanu
iegin ve (6) tomn dgp zerine urasn eydr nev-i dger ssam iegin kkin
arp (7) dgp srdu yre ura eydr Bb146 her kimi ki aulasalar kekik
dgp (8) ciyile iresin def de nev-i dger z iini ve zencebli ve sezb ve
avdar (9) dgp cem dp uyla vey ciyile iresin auy def de Bb147
(10) ylan ve arebi ininden redd etmek in geyik boynuz ve tereyi ve lty
ve melanuy37
dgp cem (11) dp ylan ve areb srdu szdg yre
oyasn anda durmaya Bb148 (12) her kimi ki aru srsa an aru gerekse olsun ebe
gmeci yapran dgp ar odu (13) yre urasn eydr nev-i dger sezb
37
99
dgp zeyt yayla ardurup zerine (14) ura def de Bb149 eger isterse sivri
siegi bir yre cem dp helk (15) desin sngeri sirkeyile ladup bir yre aa
oyasn bir yre cem ola nev-i dger (16) kenevr budalarn yatduu yre aasn
anda sivri siek uramaya nev-i dger (17) any yatduu yre dts desin sivri
siek uramaya Bb150
16b
(1) her kim isterse ovan ars amaya yatan gzleye izmirny
dtzesin
ovan arasnda (2) ayru amaya nev-i dger ve ebe gmeci avucu iinde ovasn
ar srmaya Bb151 (3) preyi gidermek isterse ac defne yapran uya oyasn bir
gece dura ol udan her nereye (4) dkerse bre almayup rla nev-i dger
yapran sirkeyile aynadup (5) nereye dkerse rla
mncrananu
nev-i dger ve eger bir yre cem etmek dilerse uy azasn (6) uyunu iine
bun ba aaa dikesin amm bu oyun vey kei anna
mirlanu38
(7) bulayasn bir bir yre cem ola Bb152 isterse sivri siegi ovasn pelni (8)
dgp zeyt yayla ardrup yze sresin zere gelmeye nev-i dger ve
runyy
( 9) dts desin ol yre gelmeye Bb153 her kim yatdu vat orlasa
ya--(10)(10)-nda olan r danasnu diin gtre uyurken orlamaya Bb154 her
kim yatdu (11) vat uyumasa mril tomn ve r ilys iegin ve ur gl
yapran balla ve birez uyla bir sra (12) adee oyup ba zerine oyasn
eydr nev-i dger kerefs tomn dgp ciyile (13) ardurup ulularna sre
eydr nev-i dger mril tomn ve ora ot tomn ve aa tomn dgp (14)
balla cem dp aynadup macn dp ydresin eydr nev-i dger fesligen
tomn (15) yumurda arusyla ardurup bz zerine oyup ulularna
yapdurasn eydr Bb155 (16) her kim isterse avratla yatmaya yarpuz ve
kebereyi uyla aynada iresin eydr ayru avrat amaya (17) Bb156 bir avrat
kim isterse z olan gibi ola labada tomn dgp zerine dutuna
38
100
17a
(1) z olan gibi ola bir avratdan ki an gee nany dgp uyn iresin an
die Bb157 (2) bir avratu ki sdi gelmese nany dgp memeleri zerine
oyasn sdi gele Bb158 (3) bir avratu ki ay dutulsa kekigi dgp bal
erbetiyile iresin ala Bb159 (4) her kim ki yzinde igit olsa bura unn
balla ardurup yze sresin eydr (5) Bb160 ab in kekik kkin aynadup
uyn ire eydr nev-i dger (6) ve kekik kkin urudup bal erbetiyile ire
ksrge yet eydr nev-i dger bir kimesne (7) uarsa bu erbetden iresin
umaz ola ve eger umazsa bu erbetden iresin ua (8) Bb161 cim
uvvetiyin kekik tomn dgp ciyile ie nfidr Bb162 (9) her kim grelti
kkin dgp balla yye iinde olan oulcan dke Bb163 ab in (10) plp39
17b
(1) tomn sirkeyile ladalar glgede urudalar bir dirhem kebere bir dirhem fulful
bir dirhem gk ssam bu dkelin (2) bir yre atalar dgeler eleyeler b dirhemini
b dirhem bal atalar her gn ala yyeler def de (3) fal (4) Millet ekm ikr
tdgi bblar
bblar beyn der (5) Bb1 l ve bua yarasyin Bb2 kim ki aya
uvansa Bb3 (6) yara in Bb4 kim ki eli ve aya burulsa Bb5 her yara in
39
101
melhem Bb6 (7) her kim dilerse melhem de Bb7 her yaradan ki an aa Bb8
kimde ki bn belrse (8) Bb9 kimi ki bala ursalar Bb10 slk in Bb11
uyu uyumasa Bb12 (9) avratu memeleri ie Bb13 avratu memesi yarlsa
Bb14 yanu in Bb15 (10) ba arsyin Bb16 burun an durmasa Bb17 her
kim an tkrse (11) Bb18 dil arsyin Bb19 oa in Bb20 gz arsyin
Bb21 (12) ula arsyin Bb22 bir kiin ulandan an asa Bb23 ula
arsyin Bb24 ula arsyin Bb25 ula ar olsa (13) Bb26 maad
arsyin Bb27 gz arsyin Bb28 ba ar--(14)(14)-syin Bb29 bada olan
yan in Bb30 araran di in Bb31 (15) meme arsyin Bb32 be
gidermegin Bb33 arn ve gbek arsyin (16) Bb34 di arsyin Bb35 di
arsyin Bb36 nzile in (17) Bb37 ba arsyin Bb38 baaru arsyin
Bb39
18a
(1) ala in Bb40 ek yrleri arsyin Bb41 arnda yrekde mara olsa (2)
Bb42 di arsyin Bb43 al zil olsa Bb44 aya arsyin (3) Bb45
bgrek arsyin Bb46 yan arsyin Bb47 (4) gz gicisi in Bb48 olan
dourmama in Bb49 gz arsyin Bb50 kim ki dileri alna (5) Bb51
kim ki ba se Bb52 siir arsyin Bb53
Bb53 (6) kim ki arnnda ylan olsa
Bb54 maad arsyin Bb55 bada olan (7) arret in Bb56 ura
arsyin Bb57 kim ki iinden an gese (8) Bb58 kim ki al perkende
olsa Bb59 ksrk in Bb60 (9) kim ki az ulansa Bb61 kim ki mara
olup uva uva ksrse Bb62 (10) kim ki gzlerine an inse Bb63 kim ki
ayana kemk batsa Bb64 ksrk (11) in Bb65 i arsyin Bb66 maad
sa Bb67 (12) arn arsyin Bb68 byrek arsyin Bb69 ab in Bb70
(13) bedeni ggerse eger ovudan eger bereden Bb71 oa in Bb72 ggsi ve
yan (14) arsa Bb73 datlu uyuz in Bb74 nzile in Bb75 aya iiyin (15)
Bb76 her kim vz dutulsa Bb77 ula arsyin Bb78 (16) ksrk in
Bb79 ba arsyin Bb80
Bb80 maad arsa Bb81 (17) duda yarlsa Bb82
amarlar kesilse Bb83 di arsyin Bb84
102
18b
(1) sidgi dutulsa Bb85 kim ki gzleri yaarsa Bb86 temreg in (2) Bb87 ba
arsyin Bb88 her kim uyumasa Bb89 boyun arsyin (3) Bb90 yrek
arsyin Bb91 ksrk in Bb92 oulcan in (4) Bb93 kim ki burnndan
an gelse Bb94 ala in Bb95 (5) afrs boazndan gelse Bb96 ksrk in
Bb97 ksrk in (6) Bb98 avratu sdi olmasa Bb99 burun ousyin
Bb100 bire in (7) Bb101
Bb101 adden ziyde istifr tse Bb102 her kim istifr
dp skin olmasa (8) Bb103 nzile in Bb104 dileri alnsa Bb105 ala in
(9) Bb106 bevr in Bb107 bevr in Bb108 ala in Bb109 (10) beiz
arusyin Bb110 gz arsyin Bb111
Bb111 ma arsyin Bb112 (11) arl
in Bb113 her kim an iese Bb114 ala in Bb115 (12) ya ie Bb116
uyuz in Bb117 cm in Bb118 ba arsyin (13) Bb119 temreg in
Bb120 a uzamasyin Bb121 kim ki alar (14) dklrse Bb122 afr in
Bb123 kim ki gzine a dse Bb124 (15) nzileyin Bb125 kim ki gzleri
donu olsa Bb126 di arsyin (16) Bb127 ksrk in Bb128 ala in
Bb129 bir avratu ki iinden (17) an gele Bb130 eb-kr in Bb131 bada olan
datlu uyuz in
19a
(1) Bb132 bir kimesne an tkrse Bb133 anu41 in Bb134 (2) bel arsyin
Bb135 az yanusyin Bb136 gz arsyin Bb137 (3) gz apa zarsa
Bb138 zr in Bb139 bir kimesne alansa (4) Bb140 sier arsyin Bb141
bir kimesne iri iese Bb142 (5) verem in Bb143 oulcan in Bb144 ba
arsyin Bb145 (6) avratu emcegi ie Bb146 barmalar iiyin Bb147
burun domursa (7) Bb148 gvde ararsa Bb149 gz arusyin Bb150 eyls42
(8) zametiyin Bb151 kim ki gzleri yaarsa Bb152 kim ki sidgi
dutulsa (9) Bb153 ciger aynasa Bb154 arn vey eli vey aya vey yas ie
41
42
Metin boyunca ancu biiminde yazlan szck, burada anu olarak yazlmtr.
Szcn zerine iaret konulmu, sayfa kenarna az arsna drler yazlmtr.
103
(1) made arsyin Bb177 made arsyin Bb178 made arsyin (2)
Bb179 nefes in Bb180 ala in Bb181 yrek arsyin (3) Millet ekm
insanda olan emrun devsn beyn der (4) Bb1 bir kimesneyi lcla vey
buala urup baralar dklse (5) buday unn elekden geresin ve
yumurdanu an balla aynadup bunlar baaru zerine (6) oyasn eydr andan
ora baz kkin ve yumurdanu an ve bal kim el degmemi ola aynadup (7)
zerine oyasn eydr Bb2 kim ki aya vey eli uvansa yumurdanu an
alayasn (8) stbi zerine oyup yara zerine oyasn bir ki gn balu dura an
ardudan ora zifti ve a--(9)(9)-z drni ve gnlgi cem dp dgp uvanu
olan yre oyasn eydr Bb3 (10) yara in kimi ki dala ursalar ciyi kepekle ve
uzla cem dp zerine oyasn eydr (11) Bb4 kim ki eli ve aya burlsa uy
aynadup iine birez uz atup vey (12) deiz uyn aynadup aran yeri sca u
iine oyup avadan dura ve hem ovasn ve yumurda--(13)(13)-nu an alayup zerine
urasn eydr Bb5 her kim dilerse melhem de her yara (14) in bir evengi
zift ve
am az ve ki ay
gnlk ve bir ay
az ve bir ay
(15) dmegi evengi ve uzsuz r ya evengi bir ve zeyt yalarn
ve biraz a bal mm evengi ki bunlar cem dp aynadasn ve ince bzden
geresin melhem ola (16) Bb6 her yara in melhem zifti artu az az ola zeyt
ya birez oyun ya (17) bir yre cem dp aynada melhem ola her yaraya
oyasun nfidr Bb7
104
20a
20b
(1) eydr Bb14 kim ki bir yri yansa aryustafze
uyn ve yumurda
an (2) ve avrat sdin ardurup avu yiyile yanu zerine sresin eydr
Bb15 (3) ba arsyin tere un sirkeyile ve gl yayla cem dp aryan baa
sresin eydr (4) Bb16 burun an durmasa ardal ve z iin dgp yumurdanu
ayla (5) ardurup bezle vey stbi ile aln zerine yapdurasn def de Bb17
(6) her kim an tkrse nan uyn sirkeyile ab ac arnla iresin def de
Bb18 (7) dil arsyin zeytn yapran eyneyp avadan azuda dutasn eydr
43
105
tomn dgp bunlar bir lmege (9) oyup aynadasn ban ol uyla
yuyasn eydr Bb20 gz arsyin aranfili (10) dgp ciyile oyasn ki gn
yaturup ladasn panbu ol ciyle ladup (11) aryan gz zerine ura def de
nev-i dger eger aryup gemezse yumurda birp (12) ki presin bir presin bir
gze bir presin bir gze balayasn scala bir a kerre byle desin (13) def de
nev-i dger eger gz ie etmek iini uya ladasn uyn asn (14) ol udan
banbula gze oyasn def de Bb21 ula arsyin zeytn yapran (15) uyn
balla ardrup ula iine damzurasn eydr nev-i dger ciyi (16) balla
ardrup scala ulaa damzurasn eydr nev-i dger zl gl (17) yapran
aynadup uyn ulaa damzura eydr Bb22 bir kiin ulandan
21a
(1) an asa kendene uyn ulaa damzurasn eydr nev-i dger ciyi (2) irkin
ciyile ardurup ulaa damzura eydr Bb23 ula arsyin (3) gldebeyi
sirkeyi sca dp damzura vey kei sidgin ve kei din ulaa damzura
eydr (4) Bb24 ula arsyin yedi zy
dgp uyn alup zeyt
yayla (5) aynadup ulaa damzurasn eydr Bb25 ula ar olsa prasa (6)
uyn arasn ve avan din ve avrat sdin ardurup ulaa damzura (7) eydr
nev-i dger r danas din ve defne tomn dgp uyn arasn (8) ulaa
damzura nfidr Bb26 maad arsa mersin ve meneve ve defne (9) yapran ve
selvi almasn ve enr yapran cmlesin dgp uyla aynadup stbi (10) ol uya
ladup ufrsna urasn eydr Bb27 gz arsyin b (11) aynadup ve ur
fesligeni dgp bir lmek bulasn ki ullanm ola bla fesligeni (12) aynadasn
u ola andan ora oyasn ki dgesin tekrr uzlanmam oyun yayla (13)
ardurasn gz zerine sre nfidr Bb28 ba arsyin arma (14) yapran
urudup dgp zeyt yayla ardurup bir bze sresin da aln zerine bir
aadan (15) bir aaa varnca ya gibi urasn def de Bb29 bir kiin ki
banda (16) yans olsa gl yan sirkeyile ardurup sca dp baa sre def
de (17) Bb30 her kim ki dileri ara olsa gyik boynuzn dgp un de dileri
106
21b
(1) anula ovasn def de Bb31 bir avratu emcegi arya sirkeyi ciyile (2)
aynadup sngerle scala meme zerine oyasn def de nev-i dger etmek (3)
iini sirkeyile urmayla aynadup memesi zerine oyasn def de eydr Bb32
(4) kim ki gvdesinde bizbediye bei olsa evvel yine ile drtesin anaya bir k
zerine ara (5) bn yaya bei rtecek adar andan ora bn zerine
syinmemi kirec aa (6) ol be zerine oya eydr Bb33 kim ki arn ve
gbegi arsa bir ovu da bulasn (7) ar zerine oyasn def de Bb34 di
arsyin mersin ve meneve yapran ve mz (8) dgp aynadup uyn azuda
dutasn def de Bb35 di arsyin zeytn (9) ki uda yatm ola uyn sezb ile
aynadup azuda dudasn eydr Bb36 (10) kim ki nzilesi olsa gzleri donu
olsa oat grmese kendene uyn el degmedk balla (11) ardurup gz zerine
urasn donu gz nurlana Bb37 ba arsyin pazuy (12) uva dorayup uyn
ara ol uyla ban yuyasn nfidr Bb38 bara (13) arsyin ur etmegi
yaup dgp un desin ciyile ire def de Bb39 ala (14) in eski encri arp
sirkeyile oyasn lana be on gn her ab ac arnla ydre (15) eydr Bb40
kim ek yrlerinde ve kemklerinde sz olsa bal a yayla ve asap
ot (16)
ve eski encri cem dp ire eydr Bb41 kim ki arnnda vey yreginde bir
mara (17) olsa kei boynuz ekirdegin uyla aynadasn eriyince andan ora
iresin nfidr Bb42
22a
22a
ot eyneyesin def de Bb43 kim ki al
(1) di arsyin siyzereti
zil olsa (2) vey mekre urasa kekik yapran ve kendeneyi ve nany ve sezb44
cem dp uyla aynadup iresin (3) def de Bb44 aya arsyin zy
ciyile paydan bir pay alnca (4) aynadup otuz dne biberi dgp ol
uyla ardurup iresin def de Bb45 (5) bgrek arsyin kettn tomn ve
44
107
45
mre
kkin ve kebere tomn otuz dne ciyile aynadup (6) iresin def
de Bb46
Bb46 yan arsyin alm46
(7)-sin eydr
otn ciyile ardurup ire--(7)Bb47 kim ki gzleri giise tata ggercin ann vey veyik ann (8) vey
keklik ann giciyen gze sresin eydr Bb48 olan dourmama in bu (9)
lsm lmi keiden vey oyun vey inek buzausndan ki anadan domadu ola
derisin (10) k gibi eyleyp yaza avrat gtre erile yatdu vat hergiz mile
olmaya lsm budur (11) Bb 49 gz arsyin melanuy
dgp
yamur uyyla ardrasn (12) ve ince bzden szesin ol udan gzleri zerine
oyasn def de Bb50 (13) kim ki dileri alnsa defne yapran eynese eydr
22b
(1) Bb54 kim ki maad arsa eftl yapran uyn arp ciyile ire--(2)(2)-sin
def de Bb55 kim ki banda yans olsa a oan endeleyesin ve (3) sezb47
zeyt yayla ardurup avurasn da baa sresin def de Bb56 (4) ura
arsyin kendene kkin dgesin ciyile iresin eydr Bb57 (5) kim ki
iinden an gese kimnn dgp balla ve ciyile paydan bir pay alnca
aynadasn (6) uyndan iresin eydr Bb58 kim al perkende olsa kekigi
uyla aynadup ay yeisinde iresin eydr Bb59 ksrk in urb uva
dorayasn uyla aynadup (7) dgesin bir bez iine oyup asn uyn iresin
def de Bb60 kim ki az (8) ulansa urb baralayup bal iinde yaturasn tamm
bir hefte andan ora arup sirkeyile (9) avurasn ac arnla ydresin eydr
Bb61 kim ki iinde mara olup uva (10) uva ksrse an tkrse ar zern
45
108
ve uz dgp rufadan yumurda ile iresin (11) def de Bb62 kim ki gzlerine
an inse olandaru otn yumurda ayla ardrup (12) yau eyleyesin gz
zerine oyasn def Bb63 kim ki ayana kemk vey demr batsa (13) vey
aa batsa dere yngecini dgp yara zerine oyasn eydr Bb64 kim ki
ksrgi (14) olsa ve ieyimese tetrna48 otn sca uyla alayasn gce
alayup ab balla (15) iresin def de Bb65 kim ki ii gese enr abn
ciyile paydan (16) bir pay alnca aynadup iresin def de Bb66 kim ki
ufrs sa olandaru ( 17) urusyla ttzleyesin eydr Bb67 kim ki
arn arsa mre
ve kerefs ve ora
23a
(1) otn dgp aynada paydan bir pay alnca ac arnla iresin def de Bb68
(2) byrek arsyin ebe gmeci yapran ciyile aynadup ac arnla iresin
def de (3) Bb69 her kim ab olsa paz yapran eriyince aynadup iine bir pre
uz (4) atup ydresin def de Bb70 kim ki bedeni ggerse eger avudan ve
eger bereden zeyt (5) yayla ciyi ardurup yunmadu oyun yin avurasn
ggermi yre urasn eydr (6) Bb71 kim ki banda oa olsa bdam yan ve
bal mmn ve jveyi ardurup (7) baa sresin eydr Bb72 kim ki ggsi ve
ot a yayla (8) ardurup ggsi zerine ve aryan
yan arsa alaupu
yre sresin eydr Bb73 dnel uyuz in zift (9) ve zeyt yan ardurup sre
eydr Bb74 nzile in temr bon paydan bir (10) pay alnca aynadup ol
uy zeytn yayla ardrup baa sresin eydr Bb75 (11) her kim ki ayalar
ie uzlu uy aynadup ayalar yuyasn rnalarn kese ve kelerin (12) azyasn
da uva dgesin imi ayalara ekesin eydr Bb76 kim vz (13) dutulsa
dgp uyn arp balla ardrup ammm iinde
arnabyulany49
iresin (14) eydr nev-i dger ebe gmeci zeyt yayla ve bekmezle ve sgt
iegin cem dp (15) aynadup uyn iresin eydr Bb77 ula arsyin
mardin u din (16) ve dilk din scala yatdu vat ulaa damzura nfidr
48
49
109
Bb78 (17) ksrk in tere tomn dgp ve bir bez oyup or zerine oyup az
iine dts desin
23b
24a
110
51
iresin eydr nev-i (10) dger fesligen tomn dgp uyn ac arnla iresin
eydr nev-i dger sirkeyi (11) ve uz ardurup memesi zerine oyasn eydr
Bb99 burun ousyin tze (12) yelimara yapran dgp uyn arp sca
dp burnu iine damzurasn eydr nev-i (13) dger lemnii54 dgp izmirn
ura ovasn avrat sdiyle ardurup buruna gezine dkesin eydr (14)
Bb100 bere in nr yapran tze iken dgp canavar yayla yourasn bere
zerine (15) oyasn eydr nev-i dger nany dgp canavar yayla ardurup
bere zerine ura--(16)(16)-sn eydr Bb101 her kim adden ziyde uup dimezse b
bu englin dgp (17) uyn iresin ve y mercimek unn balla ardrup
ydresin vey bura unn balla
24b
(1) ardurup ydresin eydr Bb102 her kim uup didrmeseler eski peynri
ovasn (2) ve a oan dgp a yayla ava iinde avurasn bir bz iine oyup
or zerine (3) oyasn def de Bb103 kim ki nzilesi olsa gzlerine a bulut
gibi dse ylan (4) ba yapran dgp uyn arup apalarna sresin eydr
Bb104 kim ki dileri (5) alnsa dd yapran vey kkin vey abn sirkeyile
aynadup azuda dutasn vey dd aac abn vey yabn (6) zeytn yapran ve
51
111
meneve yapran vey tefegin ciyile paydan bir pay alnca aynadup uyn (7)
aznda duta dileri berk ola Bb105 kim ki ala imi olsa encr kkin dgp
(8) buday unyla cem dp ve uyla ardrup ayr desin ala zerine oyasn
def de Bb106 (9) bevr in lemnii otn dgp zeyt yayla ardurup
aynadup ynmedk55 oyun yiyile ol uya (10) ladasn maad yerine oyasn
eydr Bb107 eger bevr iinden olursa defne (11) tomn dgp uyn alup ol
uya oyun yin ladup maad yrine oyasn eydr nev-i dger (12) ssam
iegi kkin dgp arpa unyla ardrup uyla aynadup bir bz zerine yayasn
maad zerine (13) oyasn eydr nev-i dger ancu eek sdin nieste ile
ardurup maadna oyasn (14) eydr nev-i dger siirl yapran tomn ve it
necisi dgp ciyile iresin eydr (15) Bb108 ala in ayt aacnu tomn
dgp ac arnla iresin eydr Bb109 (16) kim ki bezi aru olsa dd aacnu
kkin ciyile aynadup scala ac arnla iresin (17) eydr nev-i dger kei
boynuz ekirdegin ciye oyasn bir gn bir gece dursun andan ora
25a
(1) arp ciyile ac arnla ire eydr Bb110 gz arsyin r ilys iegin
(2) dgp uyn arup bdam yayla ardrup aryan gze sresin eydr
Bb111 (3) kim ki amalar arsa zeytn yapran aynadup uyn azuda
oyasn bir sat dura eydr (4) nev-i dger mzy dgp un desin ur izmirn
otn un eyleyp di etlerine (5) sre eydr Bb112 kim ki gzlerine arul
vi olsa vey yzne vey gvdesine (6) peln yapran uyla aynadup ac arnla
ydresin def de Bb113 her kim an iese (7) urb tomn dgp sirkeyile ve
balla ardurup ire eydr nev-i dger sidk dutulsa (8) damla damla gcile
iese ur aba ve tomn dgp un eyleyp avu uyla ac arnla (9) ab
iresin eydr nev-i dger endrolivanio56 tze ciyile aynadup (10)
sekiz gn her ab ac arnla iresin eydr Bb114 ala zametiyin arpa unn
(11) uyla aynadup bulamac desin bir bz zerine yayasn bulamac iine avu
yan ve canavar yan (12) atasn ol bezi ala zerine urasn def de Bb115
55
56
112
25b
(1) ardrup gne aru uyuza sresin eydr nev-i dger ar zerna57 dgp
ciyile (2) ardrp gne aru uyuza sresin eydr Bb117 cm58 in
arnabyulan yapra--(3)(3)-n dgp uyn arasn her ab aam
iresin def de nev-i dger (4) gyik boynuz dgp un gibi desin ci iine
oyup scala iresin def de nev-i (5) dger encr yapran dgp un gibi
eyleyesen ve kkrdi dgp un desin bu kisin (6) sirkeyile ardrup bana ve
cem gvde sresin def de nev-i dger erik zamn (7) ve mz ve deiz kpgin
dgp cem dp sirkeyile ardrup Bb118 ba arsyin (8) etmek iin ve r
din sirkeyile ardrp ba zerine sresin def de Bb119 (9) temreg in bir
59
evengi
otn sirkeyile ardrp temreg zerine sresin
amanyau
otn sci iine ezesin
eydr (10) Bb120 isterse a uzadasn laan60
57
113
uyla aynadup (17) uyn iresin eydr ardnca dne encr ydresin ve hem
bana gl uyn sresin eydr
26a
26b
(1) baa sresin def de nev-i dger mercmegi uyla ve ciyile ve sirkeyile (2)
aynadup baa sresin def de nev-i dger ola derisinden olan (3) kd ya kl
eyle ciyile ardrup baa drt def de Bb132 (4) bir kii an tkrse yunmadu
114
oyun yin sirkeyile la gl yan at ggsi zerine o (5) nfidr Bb133 ancu
zeyt yan at dg (6) melhem gibi olur ancu
in fesligen tomn buu asy
oldu yre sr def de Bb134 bl arsyin (7) avun ekirdegin dg bir pre bal
at ve ci at aryan yre ur ola nev-i dger (8) bal mm ve gl ya ve
yumurda arus ve ci bir yre cem dp aryan yre o def de Bb135 (9) az
yanusyin enr abn dg ciyile aynadup azda dut def de nev-i dger (10)
aryustafzeyi
ciyile aynadup azda dut def de nev-i dger ve
revengi ve gl uy (11) ve bal bir yre cem dp azda dut def de Bb136
gz arsa apalar ararsa urb (12) dg apalar zerine o def de nev-i dger
(13) otn atup birez gl yan atup
ya pelni dg bal mmn atup avul61
az ve avu yan atup melhem gibi eyle gz apana sr (14) nfidr Bb137
gz apa zarsa sp ddkleri otu yapran ve uru zm bu kisin (15)
dgp gz apa zerine o def de nev-i dger pelni dgp gz zerine o
def de (16) amm ciyi imeye ve gne ve yle aru durmaya ve an aldura
Bb138 (17) zr in pelni aynadup her ab ie def de nev-i dger unduz
yasn
27a
(1) lca uyla ie eydr nev-i dger biberi ve dglmi daru ve sirke ve bal
cmlesin ardrp (2) her ab ie nfidr Bb139 bir kimesne ocaa yansa vey
alansa dd aac (3) yapran zeyt yayla aynadup zerine drtsn eydr
nev-i dger ve aya orun (4) dgp zerine o nfidr Bb140 sier arsyin
kireci ci baluyla ardrp (5) sre nfidr nev-i dger ardal ve biberi
dgp zerine sre nfidr nev-i (6) dger aluki
ddkleri ot ve rein ve
biberi dgp aryan yre bal sr zerine o def de (7) nev-i dger yarpuz62 ve
biberi birez u oy ardur zerine o nfidr nev-i dger (8) ve rumurtanu
otn uyn al kepek at zerine o nfidr nev-i dger ylan banu
(9) kkin dgp bal erbetiyile ie nfidr Bb141 bir kimesne iri iese kettn
tomn (10) ve aradvlegin tomn ve kerefs tomn balla aynadup her yataca
61
62
115
vat z adar ydr nfidr (11) nev-i dger ac bdam ve dglmi zafirn
balla aynadup gce ile ydr nfidr (12) amm amdan perhz t Bb142 verem
in yabn ebe gmeci yapran uyla aynadup (13) zerine o nfidr Bb143
oulcan olsa aya oru uyn ciyile ac arnla (14) ie nfidr nev-i dger
pelni uyla aynadup iine r din at (15) ac arnla ab ie def de nev-i
dger lpanriya
otn dgp balla yye (16) nfidr nev-i dger m
otn aynadup ac arnla ie nfidr Bb144 (17) ba arsyin sezb sirkeyile
aynadup gl yan at alnna ulala berber sr def de
27b
(1) Bb145
Bb145 avrat ki emcegi ie dglmi urma ve etmek ii elile yourup emcegi
(2) zerine oyasn nfidr Bb146 kim ki barmalar ie gl ya ve gnlk ve
etmek (3) iini ve zafirn dgp cem dp yourup barmalar zerine oyasn
nfidr mcerrebdr (4) Bb14763 kim ki burnndan an asa dimese ur
zeytn dgp elekden geresin kettn bzin yaup kl desin maurayla burnna
fresin gezine gide def de Bb148 kim ki gevdesi ararsa ve gzleri ararsa
arpa unn ve kettn tomn (5) ve drni dgp balla ve sirkeyile ve uyla
ardrp iresin def de Bb149 (6) kim ki gzleri aru olsa avrat sdin
dgp sirkeyile ardrp (7) gezine dkesin def de
sscala ve melanu
drler bir nesne (8) arsa
Bb15064 kim ki elinde vey ayanda ils65
dgp olan sidgiyile ardrup zerine oyasn def de Bb151 (9)
melanu
kim ki gzleri yaarsa ci imesn ve oan ve kendene ve arma ymeye ve
ban (10) yumaya ve gnede ve ylde ve dtnde durmaya gzleri alnca
Bb152 kim ki (11) sidgi dutulsa kirpi derisin or zerine altna tts desin ve
her gn ammma girsn (12) am bala ve dere yngeci ola ve urb tomn
dgp uyn arp arp ciyile (13) ardrup aynada gn her ab iresin
nfidr Bb153 kim ki cigerinde ar--(14)(14)-reti olsa a yan bo yrinden memesi
zerinden omuzna varnca arur ve ayalar (15) alt yanar ve uar ve madesi
63
116
apanur ve ksrr ve afr uar anu gibi maradan a (16) elinde h amarndan
otn un eyleyesin ve kettn tomn dgesin (17)
an aldurasn ve arpa unn ve tli
ve urmay dgesin bir lmege oyup uyla aynadup bir bz zerine oyasn yau
dp cigeri zerine
28a
(1) oyasn def de Bb154 kim ki arn vey ayalar vey yas ise sran
dikeni
aynadup her ab ac arnla (3) iresin eydr nev-i dger ggercin necisin ve
defne yan ve kkrd ardurup (4) bana sresin ve ala zerine ve ura
zerine sresin u irmeyesin ci (5) iresin ve rb ydrmeyesin etmek vey
bir ayr nesne ydresin gnde bir kerre ydresin ayr vat (6) ymek ymeye ve
yatmaya ve oturmaya i ileye aya zerine geze yemegi ulun yye ve az yye
ve bal (7) etin yye ve rufudan yumurda arusn yye ve oyun etin kebb eyleyp
yye ve bir pre ci (8) ire lca de ve pelni aynadup her ab ucuazla
iresin nfidr Bb155 (9) kim ki gzleri ise ci baluyla ve gli ve mzy
dgp ve stbeci ve ciyi cem dp (10) ardurup gz zerine oyasn eydr
Bb156 kim ki yas ie yansa iri (11) kkin uyla aynadup dgp arpa
unyla melhem dp yau gibi dp ya zerine balayasn (12) nfidr Bb157
kim ki boazlaus arsa yans olsa elinden an aldurasn (13) oan yapran
mercimegle aynadup uyla arara vrsn datlu ymekler ysn ve ac nesne (14)
ymesn Bb158 yarm ba arsyin on ouz dne biberi ve gnlk ve ggercin
necisin (15) dgp elekden gerp sirkeyile yourasn aryan ba zerine urasn
def de (16) Bb159 bir kimesne mdm amr-r ola istikrh etdrmek istese u
(17) baasn66 bulup cigerin ve din havna oyup dgp kendsini bilmeziken
ciye atup iresin eydr
66
117
28b
(1) Bb160 kel ba in ban azdasn gl uyyla ve pnla ban yuyasn (2)
ovasn anaynca andan ora sca eyleyp tekrr ban yuyasn zifti aynadup
scala ba (3) zerine oyasn ve zift zerine ly
otn un eyleyp ekesin ve
otn dgp (4) un desin an da zift zerine ekesin da zerine
olandaru
yapdurasn sekiz gn dursun (5) andan ora uzlucala zifti arasn eger kim l
alur nbzla arasn tekrr evvelki (6) gibi ban yuyasn eydr Bb161 temreg
in labada kkin arp yuyasn (7) urudasn dgp un gibi desin ve kebere
yapran ve kkrd ve gnlk bunlar dgp (8) sirkeyile ardurup temreg
zerine oyasn def de Bb162 boaz arsyin dem (9) boaz iinde
olurm rumca adna iskedi
drler her kimde olursa a elinden an (10) aldura
ve lpanriyay
dgp un gibi desin ve am azn dgp un gibi desin
sirkeye (11) oyup aynadasn ardrp bir bz zerine oyup ya gibi dp
boynna oyasn eydr Bb163 (12) nzile in tere tomn dgp eki enr uyyla
ardrp ya gibi desin emigi zerine o--(13)(13)-yasn nfidr Bb164 kim ki
sierleri arsa sierl yapran dgp balla ardrup (14) aryan sier zerine ura
nfidr Bb165 kim ki iinde arreti olup uy o ise (15) alarz
ve mrl tomn uyla aynadup ac arnla iresin eydr Bb166 (16) her kim ci
ip ser olmama isterse urmay kei boynuz ile aynadup uyn (17) ac arnla
ie nfidr nev-i dger kelem iin alup ciye baturup yse
29a
(1) ser olmaya Bb167 kim ki sierleri bozulsa arsiln kemgin yaup (2)
dgp zeyt yayla ardurup bozlan sier zerine sre nfidr Bb168 (3)
rtleme
in her kim yzi zarsa ise yabn zeytn yapran dgp
marandy
(4) ve zy
dgp ardurasn ve birez kepek atasn
zerine oyasn eydr Bb169 (5) her kim ba kem olsa smkleri ve az uy
asa dumau gibi yedi dne mz ve mre
(6) tomn ve az ve kimnn
118
ve aryustafzeyi67
ammmdan (7) dudan ora ba zerine oyasn eydr Bb170 her kim
banda uyuz (8) olsa an iri asa mzy ve uru defne ve selvi almasn ve am
az ve birez uz (9) cem eyleyp bunlar dgesin ba arp ciyile yuyasn
zerine ekesin nfidr Bb171 (10) ula arsyin etmek iin r yan
ardurup yourup ula zerine urasn eydr (11) Bb172 her kim isterse yzi ar
eyleye lpanriyay68
ve bura dgp oyun diyile (12) ardrp her
ab ve aam yzine sre eydr Bb173 arl in ipsiliunya
(13) otn
yumurda arusyla ardrp ac arnla iresin ve bura dgp her ab (14)
dnesin otuz gne degin istiml de nfidr Bb174 afr in az (15) ve
skkeri dgp uyla iresin eydr Bb175 kim ki baas olsa aba (16) kkin
dgp uyn arasn balla ve ciyile ardrp bir evengi iresin ay (17)
eskisinde nfidr Bb176 made arsyin yedgi simese kerefs tomn
29b
(1) ve kimnn ve anason ve pelni zeyt yayla ve ciyile aynadup oyun yin
bu edviyeler (2) uyna ladup ura zerine urasn nfidr Bb177 made
arsyin (3) dne lpanriya
ve dne biber ve on ki dne defne
tomn ve nany sirkeyile ve bekmezle (4) ve uyla aynadup her ab ac arnla
ire nfidr Bb178 made arsyin (5) her ne yrse ua pevrinya
uyn
ve cinciveri
ve eski bal ve kimnn ve sezb bunlar dgp (6) uyla
aynadup ac arnla iresin eydr Bb179 nefes in kepegi bekmezle ve (7) it
ve ggercin tersiyle ardrup boyn dolaysna sresin eydr Bb180 (8) ala in
ayt tomn zeyt yayla ardrp sgt abun bir el ayas adar alup (9) pre
dp ciyile aynadup iresin ab ac arnla nfidr Bb181 (10) yrek
arsyin ve ggsn arsyin yarpuz iegin sirkeyile aynadup ac arnla
iresin (11) def de nev-i dger ve bgrtlen ddn ve uz ula ve etmek ii
cem dp yrek (12) zerine ve ggsi zerine oyasn def de Fal (13) bu fal
Bur ekm ikr tdgi bblar
bblar beyn der (14) Bb1 sz in Bb2 ksrk in
67
68
119
Bb3 kim ki ii yellense (15) Bb4 arret in Bb5 i arsyin Bb6 ham69-
am in (16) Bb7 babart in Bb8 alyr in Bb9 ba arsyin (17) Bb10
made ve oulcan in Bb11 az ousyin Bb12
30a
(1) sigilcik in Bb13 arn arsyin Bb14 ksrk in Bb15 istifr in (2)
in Bb16
Bb16 i arsyin Bb17 adden ziyde istifr in Bb18 (3) ksrk in
Bb19 avratu sdi olmaya Bb20 cirat in Bb21 (4) nefes in Bb22 uyuz
in Bb23 ssa in Bb24 ylan srsa (5) Bb25 ula arsyin Bb26 made
in Bb27 burun ki oa (6) Bb28 ferah in Bb29 yzde ki leke ola Bb30 aal
boyama in (7) Bb31 arret in Bb32 arn yllenmek in Bb33 cim
uvvetiyin (8) Bb34 arn arsyin Bb35 ksrk in Bb36 nefes in
(9) Bb37 ya iiyin Bb38 burundan ve iinden gelen an in Bb39 (10) o
uyuma in Bb40 iemege dir olmasa Bb41 arn arsyin Bb42 (11) ancu
in Bb43 ala in Bb44 areb srsa Bb45 (12) ula arsyin Bb46 kpek
dalasa Bb47 bevr in Bb48 (13) cim uvvetiyin Bb49 ancu in Bb50
iemege dir olmasa Bb51 (14) arl in Bb52 o uyuma in Bb53 ab
in Bb54 (15) olan dourma in Bb55 i arsyin Bb56 ham- am in
(16) Bb57 cirat in Bb58 di arsyin Bb59 her kim uyumasa Bb60 (17)
bl arsyin Bb61 gz arsyin Bb62 ala in Bb63
30b
(1) arn arsyin Bb64 at in Bb65 gevdesi alaca olsa Bb66 (2) burundan
ve ayr yrden an gelse Bb67 kemik arma in Bb68 (3) sidgi dutulsa
Bb69 oulcan in Bb70 ylan srsa Bb71 (4) at in Bb72 uduz dalasa
Bb73 azdan alyr asa (5) Bb74 meflc in Bb75 mefl in Bb76
nefes in (6) Bb77 gz arsyin Bb78 babart in Bb79 oulcan in (7)
Bb80 ban in Bb81 unutau in Bb82 yalar armasyin (8) Bb83
69
ham" biiminde yazlmas gereken szck, burada azm olarak ile yazlmtr.
120
31a
(1) Bb117 ban in Bb118 ith in Bb119 made in (2) Bb120 cem
emr in Bb121 gz arretiyin Bb122 avuda olan (3) a in Bb123 di
arsyin Bb124 arn arsyin Bb125 (4) yzi yuma etmegin Bb126
burun domursa Bb127 ylan b-od etmegin (5) Bb128 yrek arsyin
Bb129 eyeg arsyin Bb130 ciger arsyin (6) Bb131 ba arsyin
Bb132 i arsyin Bb133 vz dutulsa Bb134 (7) sier arsyin Bb135
uyuz in Bb136 di arsyin Bb137 di (8) arsyin Bb138 bevr70 in
Bb139 avrat ki gebe ola olan m dourur (9) z m an bilmek in Bb140 avrat
ki sdi olmaya Bb141 l bitrmegin (10) Bb142 oulcan in Bb143 demreg
in Bb144 sidgi dutulana (11) Bb145 donu gz in Bb146 ksrk in
Bb147 ala (12) in Bb148 boyun arsyin Bb149 dilcik in Bb150 (13)
duda atlamasyin Bb151 rtleme
in Bb152 avrat arnnda len (14)
olan in Bb153 bir asta ki uyumasa Bb154 bel arsyin Bb155 (15) bevr
in Bb156 ksrk in Bb157 uyuz in Bb158 (16) olan arplansa Bb159
giciyik in Bb160 avratu ki sdi olmaya (17) Bb161 oa in Bb162 stma
in Bb163 arn arsyin
70
121
31b
(1) Bb164 ba arsyin Bb165 bir asta ki uyumasa Bb166 (2) ba arsyin
Bb167 arln Bb168 az ousyin (3) Bb169 demreg in Bb170
avrat ki iinden an gele Bb171 (4) yrek arsyin Bur ekm insanda olan
emru
emru devsn
devsn beyn der (5) Bb1
Bb1 sz in her kim sezb yapran dgp ciyile
ie eydr nev-i (6) dger bl arsyin sezb uyn ciyile ie def de Bb2 (7)
ksrk in kendeneyi ocaa piirp skerile yse eydr nev-i dger (8) iinden
an gidene kendeneyi aynadup uyn ise nfidr Bb3 kim ki ii (9) yllense
drler bir ot vardur ol otdan yse def de (10)
avu alsa rumca pipere
dger ve ala in yemek da eydr Bb4 arret in rumca (11) rmun
ddkleri diken yapran ve abn dgp ise def de Bb5 i ars (12) in
zl gli ekerle cem dp aynadup istiml de nfidr nev-i dger (13)
uuzl in da eydr nev-i dger her kim gzi arsa mekr (14) gli
baudan gzi zerine osa def de Bb6 her kim tereyi am zre (15)
(15) yse ham
de nev-i dger ala in tereyi dgp uyn sirkeyile cem (16) dp ie nfidr
(17) ddkleri ot dgp
Bb7 yzde ve gvdede olan babart in saalu
uyn aynadup yuna def de Bb8 her kim azndan
32a
(1) alyr asa aryustafze
ddkleri ot az birle aznda eynese def
de (2) Bb9 her kim ba arsa vey uyuz olsa ardal dgp ya ise yan (3)
dgp ur ise ursn dgp uyuza ve aryan baa sre nfidr Bb10 (4) made
in bimi arma ye nfidr nev-i dger ve oulcan in (5) ig arma
yse dara dke nev-i dger bir kimesneyi uduz dalasa a--(6)(6)-rma ymek ve
dgp arret zerine oma nfidr Bb11 tururlu yapra (7) ddkleri ot
dgp uyla azn yusa ousn def de nev-i dger (8) her kim iemege dir
olmasa butra tomn dgp uyn ie nfidr nev-i dger (9) bre def etmegin
butra aynadup evi ol uyla ulasa ol evde pire almaya (10) Bb12 sigilik in
zeytn ekirdegin ve bura dgp un dp (11) zerine ura nfidr Bb13 arn
122
arsyin mercimegi yedi defa aynadup uyn (12) yabna dke ora mercimege
sirke atup yye nfidr nev-i dger her kim bil-sebep (13) tkrse madeden
gelr otuz dne mercimegi dgp un dp ciyile ie nfidr (14) Bb14 ksrk
in ful ddkleri otu kkin aynadup ciyile ie nfidr (15) nev-i
dger iegin aynadup a aa osa ara ola nev-i dger (16) yapran aynadup od
yanuna oya nfidr Bb15 bir kimesne o istifr (17) dp skin olmasa
bgrlceyi aynadup yse nfidr ve bgrlce mstehildr her kim yse
32b
(1) ishl der Bb16 i arsyin ebem gmecin kkin dgp uyn ie (2)
nfidr Bb17 her kim adden ziyde istifr tse rilys iegin (3) aynadup
uyn ise uma def de nev-i dger yzde olan a--(4)(4)-rl in uyndan ie
nfidr Bb18 ksrk in asudile
dedkleri (5) otu kkin ciyile
aynadup ie def de nev-i dger her kimi ylan (6) ve areb osa mekr otu
kkin dgp zerine osa nfidr Bb19 (7) avradu sdi olmasa ana71
ddkleri otu tomn aynadup uyn ie sdi ola (8) nev-i dger ancu in ve
uma in uyndan ie nfidr (9) Bb20 cirat zerine aarba ddkleri
ot dgp zerine oya nfidr (10) nev-i dger iemege dir olmayan kimesne
uyndan ise nfidr (11) Bb21 nefes in ve iinden an geen in ve an
nm ot uyla aynadup uyndan ie nfidr
tkren in (12) tereyi ve tn
nev-i dger (13) ve bada olan oa in uyndan bana sre def de Bb22 (14)
uyuz in ve temregiyin delce ot ki budayda olur dgp un dp (15) turb
uyyla cem dp ve bir pre uz atup zerine sre nfidr nev-i (16) dger bl
arsyin delceyi dgp un dp turb uyyla (17) ardrup birez bal atup
zerine oya nfidr Bb23 ssa in
71
123
33a
(1) aryambili
ddkleri ot ciyile ve deiz uyyla aynadup ie eydr
Bb24 her kimi ylan oa yabn (2) prasay dgp zerine oya nfidr Bb25
ula arsyin yabn zeytn yapran dgp (3) uyndan ulaa damzura ve
ulaa sre nfidr nev-i dger bada olan oa in (4) mekru uyndan baa
sre nfidr Bb26 made azmamasyin her ab datlu (5) bdam yye eydr
Bb27 burun ki oa bura uyla aynadup bir ol adar bal atup (6) bir pre bz
ladup yatca burun delklerine oya nfidr Bb28 her kim r dili uyn ie
dim (7) ferah ola Bb29 yzde ki leke olsa prunya
ddkleri otu kkin
dgp bal atup (8) yzine sre def de nev-i dger mekr otu kkin zeyt
yayla aynadup yra (9) zerine oya aa demde batm kemik olsa bir cirat
zerine oya kemigi ara Bb30 (10) a aal vey a a boyama in bgrtlen
tefegin aynadup a aa sre ara de dger nev (11) ve i arsyin ol udan ie
nfidr nev-i dger ve az arsyin bgrtlen yapran (12) eyneye nfidr
Bb31 ide olan arret in alarz nm otu kkin uyla (13) aynadup
ie nfidr nev-i dger ve siir arsyin mekr otu uyndan ie (14) def de
Bb32 arn yllenmek in yarpuz dge balla cem de yye nfidr nev-i (15)
dger ve bir kimesne baylsa yarpuz sirkeyile ladup burnna olada nfidr nevi dger (16) az arsyin yarpuz yse nfidr nev-i dger her kimi ylan vey
areb ve kpek (17) rsa yarpuz ciyile aynadup ie nfidr Bb33 cim
uvvetiyin verezgli72 ddkleri
33b
(1) otu kkin dgp zeyt yayla ardurup ayaa sre cima uvvet vre nev-i
dger (2) ve iemege dir olmasa mekr otu uyyla aynadup ie nfidr Bb34
arn arsyin (3) ve ksrk in ariyuafni yapran yse nfidr ve
tomn balla ardurup yse ksrge yet eydr (4) Bb35 ksrk in defne
yapran kkin ciyile aynadup ie nfidr nev-i (5) dger olan douran avrat
72
124
34a
(1) dgp zeyt yayla ardurup yse nfidr Bb43 ala in kebere tomn
dgp (2) ciyile cem dp r gn ie eydr nev-i dger her kim dileri ve
de dileri (3) eti arsa kebere kkin sirkeyile aynadup uyn aznda duta tkre bir
a defa byle de eydr (4) Bb44 areb srsa gl uyn yapran dge zerine
osa nfidr nev-i dger (5) her kim ssen kkin or zerinde bire zeyt yayla
cem de banb zerine oya nfidr nev-i (6) dger her kim uyuz olsa vey
sierleri arsa ssam kkin dgp balla ardurup zerine sre (7) def de Bb45
ula arsyin kenevr tomn aynada uyn ulaa damzura nfidr Bb46 (8)
her kimi kpek dalasa isirgen73 dikeni yapran dgp yara zerine oya nev-i dger
burun (9) domursa an dimese sran dikeni yapran dgp burun delklerine
oya def ola tomn dgp (10) balla yse muavvdr Bb47 bevr in oan
yapran zeyt yana atup rde andan otura (11) yerine oya nfidr nev-i
73
125
dger bir kiin ellerinde ve y ayr yerinde alaca olsa o--(12)(12)-an yapran
dgp zeyt yayla ardura gne aru sre eydr Bb48 tere tomn ymek
cima (13) uvvet vrr balla yse nev-i dger uyuza ve temregye sre def de
nev-i dger (14) bir evde ki ylan olsa tere tomn dtze ol evde ylan almaya
Bb49 ancu in birez (15) aruy avaya oyup avura bir bze oya sca sca
zerine oya def de Bb50 (16) iemege dir olmasa anya tomn aynadup
uyn ie nfidr nev-i dger ve iinden (17) an geene irse def de Bb51
arl in zc uyla aynadup uyna
34b
(1) birez eker ata ie nfidr nev-i dger ol udan her kim ise oulcan dke
nev-i (2) dger ol udan baa srse oa giderr Bb52 her kim zafern o (3)
yse o uyuya ve yregi tendrst ola Bb53 ab in yabn fesligeni ekerle
aynadup (4) uyn ie ab ala Bb54 il ve tn nm ot olan
dourmayan avrat (5) yapran dgp uyn arp uy iine bir pre eker ata ie
olan eyleye ve yapran fercine oya (6) da eyile yata ykl ola Bb55 i
arsyin labada tomn dgp uyla ie (7) skin ola nev-i dger labada kkin
dge uyuza sre ola nev-i dger (8) ve ala zerine da osa nfidr nev-i
dger ve iemege dir olmasa ol udan ie nfidr (9) Bb56 her kim kendeneyi
zeyt yayla yye am ham de ve sidgin f de Bb57 (10) l yarasyin
ki an durmaya rumca verye drler ot ki derelerde olur dgp cirat zerine
(11) vursa ann skin de nev-i dger ve beiz arulyin uyn balla cem dp
bezine (12) sre aruln gidere Bb58 di arsyin rumca74 apruana
drler bir dikendr her kim (13) ol diken kkin eynese die nfidr nev-i dger
ve sier arsyin kkin aynadup uyn (14) ie nfidr Bb59 her kim uyumasa
aa tomn ve yapran aynadup uyyla yzin yuya (15) uyu getre Bb60 bl
arsyin rumca randli
drler bir ot vardur her kim kkin aynadup (16) ie
nfidr nev-i dger kim ki o derlerse ol udan srne derlemeye Bb61 (17) gz
74
34b/12 ve 15. satrlarla 35a/10. satrda, rumca biiminde yazlmas gereken szck, ruma
biiminde ile yazlmtr.
126
35a
ddkleri otu kkinden ade
(1) oya nfidr Bb62 ala in mirla
dp iinden (2) u ie eydr Bb63 arn arsyin ve avu arsna mre
kkin dgp uyn (3) arp bir pre eker atup ie nfidr Bb64 melanu
nm ot etmege atup yse (4) tendrst ola nev-i dger ba arsyin ikr
olan ot dgp uyla ardra (5) melhem gibi ola alnna oya nfidr nev-i dger
di eti arsyin aynadup (6) sirkeyile aznda duta nfidr Bb65 kim ki
gvdesi alaca olsa unnb a yapran (7) dgp aliups ki ulua75
srerler birbirine atup gvdesine sre def de Bb66 (8) burnndan ve ayr
yerinden an gelse durmasa nardua ddkleri otu tomn dgp ise nfidr
(9) nev-i dger ve arn arsyin ekerle tomn yse nfidr Bb67 (10)
batm76 kemik arma in rumca sravotanu
nm ot dgp cirat
zerine osa (11) eydr ve bir yerinde demren ve y aac olsa ara Bb68
sidgi durana yabn (12) kerefs tomn ve kkin aynadup uyla andan ora ie
nfidr nev-i dger tomn (13) sirkeyile ardurup ala zerine osa nfidr
Bb69 oulcan in yabn (14) arman yse eydr Bb70 bir kimesneyi ylan
osa davan myesin (15) uyla ie def de i arsna da ise nfidr nev-i
dger avratu iinden (16) an gitse ciyile ie nfidr Bb71 at myesin ve uz
myesin ve r (17) myesin ve u r myesin ve geyik myesin bunlaru
myesinden ciyle ise tendrst
35b
(1) ola Bb72 uduz dalasa davan ann ie def de Bb73 her kim az--(2)(2)-ndan
alyr asa san dutup birp yedrseler def de Bb74 meflc in (3) eek
75
76
127
36a
(1) m drt avu ac bdam aynar uyla alaya i abn ara aa havn
iinde dge amr (2) gibi ola andan ora ki a u ata avadan ardra bir bz
keseye oya a ve y eliyile a (3) eydr olan yatana ve ba arsna
ula gvldsine ve sier arsna ve nefes olana ie (4) ve ala zerine sre
ala olan ve yzde olan leke in yze sre ve her kim ki gzi oat (5) grmeye
balla ardrp gze sre nfidr Bb83 yabn zeytn yan stma dutan deme (6)
srse eydr ve sier arsna srse eydr ve da avratlar yzine srse
yumadur boyunda (7) olan babart in sreler eydr Bb84 peld yan bdam
yan arur gibi ara (8) yzde ki igid ola ve y gnden arara yzine sre
eydr nev-i dger ve ula arsna (9) ulaa damzura eydr Bb85 defne
yemiin bir lmege oya iine u oya ve (10) kebere kkin oya kisin aynada
128
zerine ya cem olsa gerekdr ol ya alup ba arsna l77 de (11) nev-i dger
ula arsna damzura nfidr ve da kimesneyi ylan osa ol yadan (12) ie
eydr ve da kim ki aras alaca olsa arasna sre eydr nev-i dger (13)
defne kki abn ciyile aynadup ie menede olan a ara ve da ciger
arsna ol (14) ciden imek eydr Bb86 z ya cem maraa nfdr Bb87
(15) sran dikenini dgp iine zeyt ya oya bir pre u oya bir aba oya
gnee oya drt (16) gn dura andan ora alayup yan bir ayr aba oya
aryan baa sre ve sierlere eydr (17) Bb88 ard aacnu yan oat grmez
gze sre nfidr nev-i dger
36b
(1) ulada urd olsa iine damzura urt dkle nev-i dger her kim ki dii (2) ve
diin eti arsa anula azn yuya nfidr ve da uyuza sre def der ve at
uyuzna da (3) eydr Bb89 mersin ya mersin yapran dgp uyn ara
andan ora zeyt (4) ya ata gnee oya aynaya andan ora serv ozan dgp
ve opala kkin dgp birbirine (5) ata gnede drt gn aynaya andan ora bir
aba oya her kimi ki od yasa ve y alansa (6) l78 de nfidr nev-i dger
ve dklen aa ve aala sre dklmez ola nev-i (7) dger ve ya iine da
eydr Bb90 zift ya bir lmege zifti oya (8) ve zeyt ya oya bir pre u oya
lmeg azna oyun yapausn a andan ora ocaa o (9)
(9) aynasun anu dtni
yapauda79 cem olsa gerekdr yapauy up yan arup uyuza sre (10) eydr
ve badaki uyuza sre aa da eydr Bb91 irein ya a reinden bir aba (11)
oya ve yamur uyn oya gnde aynada gn gce alaya andan ora sze
bir aba oya (12) istiml dp her kim yze srse yuma de ve gz apalar
arsa sre def de Bb92 (13) turb ya turb tomn ve turb uyn bir lmege
oyup aynadup her kim ki biti olsa bana sre rla (14) Bb93 az aac
yan alup uyuza sre ve at uyuzna ve it uyuzna sre nfidr (15) Bb94 ardal
ya ardal tomn dgp u oya gnee oya aynaya gz arsyin (16) gze
77
129
sre nfidr Bb95 aac rgin yarada olan rk ete oya rk (17) eti gidere
nev-i dger ve yzde olan lekeye bal atup sre nfidr Bb96
37a
37b
(1) Bb106 defni yapran aynadup avu arsna gbeginden aaa as zerine
vura (2) def de nev-i dger her kim defne uyn ise ustura nev-i dger (3) defne
yemiin balla ardrp yse ksrgin def de nev-i dger ula arsyin (4)
130
defne uyn ulaa damzura nfidr nev-i dger ve i arsyin (5) defne uyn
ciyile ie nfidr nev-i dger sidgi dutulana da (6) defne kkin aynada uyn
ie eydr Bb107
Bb107 istifr tse durmasa (7) sgt yapran dge bir pre biber oya
ve birez ci oya uyndan ie def de nev-i (8) dger her kim an tkrse
uyndan ie nfidr nev-i dger oulcan (9) olana sgt aac abn yaa kl
eyleye sirke atup arnna l80 de eydr nev-i dger (10) ayalar aryana
uyndan sre nfidr Bb108 arn arsyin zlcu (11) yemiin yye nfidr
nev-i dger zlcu yapran yaup kl de temregye sre (12) nfidr Bb109
serv yapran dgp bal ata ie avu arsna nfidr nev-i (13) dger arn
arsna sre nfidr nev-i dger ksrk olana ie nfidr (14) nev-i dger ve
avlu in serv yapran aynadup zerine osa nfidr nev-i (15) dger serv
yapran dts tse sivri siek aa budalarndan aynadup uyn (16) a aa ve
aala drte ara de nev-i dger rtleme
in serv yapran kepegile (17)
aynada zerine ura nfidr nev-i dger made ki ie made zerine oya eydr
38a
(1) Bb110 ksrk in fndu dgp bal atup ac arnla yatca yse nfidr
nev-i (2) dger her kim banda babart olsa fndu yaup oyun yayla ve
131
(12) kkin abn arup dgp uyn ise mstehildr da oulcan ara
dklr (13) ve zehir iene nfidr nev-i dger dt yapran yaup kl dp zeyt
(14) atup ocaa yanana ve y alansa zerine sre nfidr nev-i dger (15)
ylan ve areb srsa dgp zerine oya nfidr nev-i dger di arsna (16)
kkin abn ve yapran uyla aynadup ol udan aznda duta nfidr Bb114
(17) ksrk in am aac yapran tzesin dgp bal atup yse nfidr Bb115
38b
(1) datlu enr r u rabdur n yemek nfidr madeyi ssdur eki enr yazn
yse arreti def de (2) datlusyla ekisin bir yre cem dp yyicek cem
emra eydr nev-i dger (3)
(3) arn arsna eki nru ablarn dgp yamur
uyyla ie nfidr nev-i dger (4) ula arsna datlu enru uyndan ulaa
damzura nfidr nev-i dger (5) di etleri arsna eki enru iegin dgp di
etlerine sre eydr nev-i dger (6) oulcan olana eki enr aac kkin aynadup
uyndan ie nfidr Bb116 (7) yabn encr sdini cem desin ayalar aryana
sre nfidr dizleri aryana sre sre nfidr (8) nev-i dger yabn encr yapran
83
dgp birez uz ata ve sirke ata bada olan ba-(9)
9)-barta
sre nfidr nev-i
9)
dger yapran dgp bal atup bir kimesneyi kpek srsa (10) zerine ura nfidr
nev-i dger arn arsna yabn encri dgp zeyt yan (11) ata arn zerine sre
nfidr nev-i dger ve bl arsna ol yadan sre nfidr (12) nev-i dger bir
kimesne derleymese ol yadan sre derleye nev-i dger (13) ylan ve areb srsa
zerine ol yadan sre nfidr Bb117 encr yse ishl (14) der bir kimsen
boynnda ban gibi nesne sa encri bala unyla ardura melhem dp (15)
zerine osa nfidr nev-i dger ve sier arsna ve arn arsna sre nfidr
nev-i (16) dger ksrk in uyn ie nfidr nev-i dger yken arsna (17) ie
nfidr nev-i dger tatar urd in ur encri ve sezb aynadup
83
132
39a
(1) yrege ura nfidr nev-i dger bir kimsen arn arsa ise uru encri ve
arpa (2) un ve ci in cem de melhem gibi dp i zerine oya nfidr nev-i
dger (3) giciyik in andan sre nfidr Bb118 hevenk zmin ymek itaha
getrr (4) nev-i dger bir kii an tkrse hevenk zmin ymek nfidr nev-i
dger (5) uru zmi yamur uyyla ladup b dp uyndan ie usuzlun
giderr (6) nev-i dger avratu memesi uc arya uru zmi dgp zerine oya
nfidr Bb119 (7) olancularu madesi arsa y boyn arya baa din
made zerine ura ve aryan (8) yre sre nfidr nev-i dger uladan iri asa
baa din ulaa damzura (9) def de nev-i dger bir dem ki ie baa ann ie
def de Bb120
Bb120 (10) kirpi cigerin uruda dgp un de ol undan uyla ie cem
emra nfidr devdur (11) Bb121 bir kiin gzleri arreti olsa gz zerine bir
pre avun oya nfidr (12) nev-i dger avun ve tomn dge uyn ala buday
unyla ardura gnde uruda cet (13) olca avratlar anula yzin yuya
yuma der nev-i dger her kim uma dilese (14) avun kkin dge uyn ie
udura Bb122 tze kirs ymek ishl der kirs (15) aacnu tefegin uru
beksimetile yse yzin rengin ey der nev-i dger ve menede84 olan (16) a
kirs tefegin dgp ciyile ise menesinde olan a arur eydr (17) Bb123
ddkleri otu kkin dge birez biber ata ve bir pre bal mm
rumca aml
39b
(1) ata aryan di zerine oya nfidr Bb124 ac arnla armd ymek
arardur to arnla (2) ymek nfidr nev-i dger m armd ymek i arsna
nfidr nev-i dger (3) dim dutulsa armd yapran yaup kl de zeyt yayla
ardra burun delklerine (4) sre eydr Bb125 bdam aac kkin yaup kl de
bdam yayla kardra avratlar yzine (5) sre yumada nev-i dger bir
kimsen ba arsa sre nfidr nev-i (6) dger bir kimesne an dkrse azna
84
133
oya nfidr nev-i dger kim ki cigeri (7) arsa bal atup l85 de Bb126
burun domursa bzi yaa kl de sirkeyile ardrup (8) burun delklerine oya
nfidr Bb127 her kim sirkeyile dry aznda eynese ylanu (9) azna tkrse
b-od ola Bb128 yrek arsna unnb ekirdegin rumca86 (10) saflu
ddkleri ot ve oyun sdin bu in aynadup uyn ie eydr Bb129 (11) yken
arsna defne yapran ve oyun bon cem de dgp aryan yre ura nfidr
Bb130 (12) ciger arsna alma yapran dgp yumurda arusn oyup birez zm
bekmezin oya ciger zerine oya nfidr (13) Bb131 ba arsna eftl
ekirdegin iin ve tere tomn ve ggercin bon cem de dge (14) bir pre sirke
ata aryan baa sre nfidr Bb132 i arsna bal ciyile ie (15) nfidr
Bb133 vz dutulsa a yan yumurda arusyla ve ariopesi
bir yre
(16) cem de boynuna sre nfidr Bb134 sier arsna a ya ve urma
ekirdegin ve (17) oyun uyru cem de dgp aynada sier zerine oya
nfidr Bb135 uyuz in
40a
ve bal mm ve rein zeyt ya ve defne aac kki
(1) kkrd87 ve rupisi
ve bgrtlen yapran ve betroselinu (2) ve kendene ve uz bir yre cem de dgp
uyuza sre def de Bb136 di arsna ylmara (3) yapran dgp uyn arup
bir pre an atup ve yabn encri yapran dgp uyn atup (4) ve zencebl
atup bir pre bal atup bz zerine yau dp aryan arafna yzi zerine oya
nfidr (5) Bb137 di arsna arket de rumca itilye
ddkleri ot ciyile
aynadup (6) aznda duta nfidr nev-i dger az aac eskinu ve mersin ve
mzy dgp bir lmege (7) atup aynada aznda duta nfidr Bb138 bevr
ve uz ve r (8) din bu in ol adar aynada ki ylim
in ariopisi
gibi ola andan ora dbri zerine oya nfidr Bb139 (9) avrat ki gebe ola
arnndaki olan rkek midr z mdur bilmek dilese yzine naar desin yzi (10)
85
l szc burada stnl olarak al biiminde yazlm ancak dorusu l olduu iin o
esas alnmtr.
86
rumca szc burada ruma biiminde ile yazlmtr.
87
kkrd biiminde yazlmas gereken szck kkd olarak yazlmtr.
134
40b
(1) andan ora drn ve zencebl oya ie def de Bb145 donu grr gz (2)
in serv aac yapran dgp bal atup gz apa zerine oya nfidr nev-i
dger (3) mree
kkin uyla aynada ol u ile gzin yuya nfidr Bb146
ksrk in (4) saflu ve ana bu kisin dgp uyn ie nfidr Bb147
ddkleri otu kkin ciyile aynada ie
ala in rumca90 (5) mirla
nfidr Bb148 boyun arsna (6) zl ssam balla cem de boyun zerine oya
nfidr Bb149 dilik in yabn (7) encr yapran dgp boyun zerine oyasn
eydr Bb150 duda atladu in (8) kikizi
nm ot dge bir pre bal mm
ocaa oya erisn duda (9) zerine ura nfidr
atup ve birez rupisi
Bb151 rtleme
in serv aac yapran aynadup ve geyik boynuzn (10)
yaup sran dikeni dgp yumurda arusn oya andan ora aryan yre l91 de
nfidr (11) Bb152 olan dourmayup avrat arnnda lse kei sdin ciyile ie
(12) olan de nev-i dger ar drnan avratu altna dts de olan (13)
dre Bb153 bir asta uyumasa mrl tomn dgp u iine oyup (14) andan
ora defne yapran ve y mersin yapran aynadup u ile ayalarn yuyup
88
Metin boyunca z biiminde yazlm olan szck sadece burada z olarak yazlmtr.
opala biiminde yazlmas gereken szck opalan olarak yazlmtr.
90
rumca szc burada ruma biiminde ile yazlmtr.
91
l szc burada stnl olarak al biiminde yazlm ancak dorusu l olduu iin o
esas alnmtr.
89
135
andan ora (15) ciyile mrl tomn ayana sre nfidr Bb154 bl arsyin
defne (16) yemiinden on sekiz dne yemi al her bir gnde alt dnesin dgp sdile
vey skerle ve y-(17)
(17)(17)- balla ie gn ie t ki on sekiz tamm ola nfidr
Bb155 bevr in
41a
(1) dbrine alem oya ve revednyegi
ddkleri nesneyi or zerine dts
de dtni ier gide (2) nfidr Bb156 ksrk in yr tomn ve avun
ekirdegin ve aba ekirdegin (3) sdligen uyla bir pre lada ve sa de a
uyn ala ve nebt sker ata ie ve astaya (4) ire nfidr nev-i dger ksrk
in rupisi aynada bal ata sca ie (5) nfidr Bb157 uyuz in
kkrd92 ve jve bunlar sirkeyile ve zeyt yayla cem de (6) sre nfidr nev-i
dger kkrd ve peld kli ve zerdl urus ve zeyt ya bir yre cem (7) de
gnee aru sre def de nev-i dger defne yan sre nfidr Bb158 (8) olan
ve dara
arplansa ggercin bon avratu altna tts de andan ora larez
(9) dye hemn sat doura inllh Bb159 giciyik in aya orun sre (10)
nfidr Bb160 avratu sdi olmaya tereyi inek sdiyile aynada ie drt gn (11)
93
ve kimnn ve bal bunlar ciyile
sdi gele nev-i dger mre
ve ana
ie sdi (12) gele Bb161 oa gidermesine urunc uyndan bana sre nfidr
nev-i (13) dger pazu yapran dge uyndan ala gnlk ata ve zeyt ya ata ve
ci ata (14) baa sre oa gide nfidr Bb162 stma in urunc uyyla
mrekkeb (15) uyn cem de ie nfidr Bb163 arn arsna oru uyn ie
nfidr (16) nev-i dger gl tomn aynada uyn ie nfidr nev-i dger
(17) yemiin ve iegin ciyile aynada ie nfidr Bb164 ba
mirlanu
arsna kendene kkin
92
93
41a/5 ve 6. satrlarda, kkrd biiminde yazlmas gereken szck kkd olarak yazlmtr.
Szcn zerine iaret konulmu, sayfa kenarna yabni anaon, rzyne yazlmtr.
136
41b
(1) zeyt yayla aynada yandan baa sre eydr Bb165 arn ie kettn tomn
(2) dge ve kepek ve bal ata aynada arn zerine yau de nfidr Bb166 asta
ki uyumasa (3) ac bdam yan alnna sre eydr uyuya Bb167 ba arsna ki
serseme olur (4) endrolivanio ve mersin ve isken ve luasetbe
ve kebs ve serv ozan aruyumlazana ve biber ve ul-(5)
(5)(5)-n
ve u kerdemesi ve bir avu uz bir yre cem de dge astanu bana oya
nfidr Bb168 (6) arluin uzun din ulaa damzura nfidr nev-i dger
davan --(7)(7)-din ulaa damzura nfidr Bb169 az ousna uru gli94 (verd)
yaa kl de di (8) etlerine sre az ousn def de Bb170 demreg in enr
aac ve peld aac yaa (9) kl de uz ata temregi zerine oya nfidr Bb171
avratu iinden an gele durmaya (10) ividi ve kelem tomn ve dt yemii tomn
ciyile ireler skin ola Bb172 (11) arn arsna eski peynr ve sezb ciyile
ie nfidr temmet (12) emsiyye isb zre eyym- nahst bildrr
(13) sitevr
53
11
23
26
(14) noer
11
(15) dikevr
(16)
(16) yanr
(17) felvr
atevr
15
20
23
14
24
27
20
65
29
16
19
23
26
42a
(1) mart
13
16
20
(2) abril
22
30
(3) mys
20
22
25
(4) eyns
eyns
12
18
21
(5) eyl
eyls
18
22
26
94
23
137
(6) austos
15
19
28
(7) bu eyymlarda bir kimse asta olsa at bulmaya evlenrse mbrek olmaya
olan dnyaya (8) gelse mri uzun olmaya sefere gitse gr gelmeye bu gnler
cim ie yaramazdur aer etmek gerekdr (9) mbrek olan gnleri bildrr (10)
a sbne ve tel bu gnleri muammedi muafya bildrdi ki ben isrile
bildre her ne i ki dutma (11) isteyeler atma ve alma ve bin ve nik ve
muallime olan vrmek ve sefere ve ticrete her ne ki mad eydr
(12) sitevr
13
15
22
28
30
(13) atevr
10
20
27
(14) noer
16
19
(15) dikevr
13
15
25
(16) yanr
19
23
24
(17) felvr
17
22
25
42b
(1) mart
12
14
15
24
(2) abril
11
15
23
(3)
(3) mys
13
23
(4) eyns
11
15
(5) eyls
10
17
20
29
(6) austos
austos
12
16
2495 temmet
nm otu
(7) peyvne
otu ne aldur
aldur ve ne yrde
yrde olur ve ne iyyeti
iyyeti vardur bildrr
cem otlaru anasdur yce dalarda olur uytu yrde yalm aya
(8) peyvne
altnda ol otu yapralarnu (9) tevecchi aaadur a iegi vardur kki dem
barmalarna bezer bu ot o nesneye nfidr iyyeti odur (10) evvel aas
budur kim bir kimsen nu dutulsa sylemege kdir olmasa bu otu kkinden
azna (11) ve yzine tts de eydr ve her kim kkinden gtrse aa sir kr
etmeye ve da her kim kkinden gtrse (12) ylandan ve yandan ve arebden
ormaya her kim kkin ve yapran evde tts tse ol eve cin peri (13) gelmeye
95
138
kkin ve tomn imek cem emra nfidr ve da bir kimsen ala olsa ol ot
a (14) dizine balaya ala gide ol otdan apunu st igine ve alt igine osa ol
eve h (15) astal kr tmeye ve her kim kkin ve tomn ve yapran gtrse
begler selinler gzine rn grne (16) ve dutar olan ay yeisinde ol otu
ne vechile
kkinden yse ve kendye tts de at bula (17) peyvnen
peyvnen
araca
aracan beyn der
43a
(1) peyvneyi
armazdan evvel yedi ab ot zerine vara bu isimleri ouya
timm
aaf
slm
(2) iyp
bel
iyf
t
m
liyr
aft
(3) lirm
mn
mn
mn
aru
ala
sirf
dilincedr (4) ouya austosu on beinde arma
bu isimler alayiu
139
43b
140
DZN
141
142
yanusyin 19a/2, 26b/9; a.-da 2a/1, 6b/2, 14, 26b/9, 10, 11; a.-dan 30b/4; a.-(az)
43a/8; a.-na(azna) 36b/8, 39b/9, 42b/10; a.-ndan(azndan) 31b/17, 35b/1.
alarz:
larz: ?
a. 8a/5, 28b/15, 33a/12; a. kkin 22a/14; a. ot 10b/17; a. otn 11a/1.
ar:
r: Ar, hastalk.
a. 21b/7; az a.-s 1b/14; az a.-sna 6b/1; az a.-syin 1b/14, 3a/9, 6a/15,
6b/2, 17a/11, 33a/11, 16; aya a.-syin 18a/2, 22a/3; aya a.-syin 30b/17; baaru
a.-syin 17b/17; bara a.-syin 21b/12; ba a.-sna 36a/3, 10, 39b/13, 41a/17,
41b/3; ba a.-syin 1b/2, 4, 5, 3a/11, 3b/10, 4a/2, 17b/10, 13, 17, 18a/16, 18b/2, 12,
19a/5, 20b/3, 21a/13, 21b/11, 23b/1, 13, 25b/7, 27a/17, 29b/16, 31a/6, 31b/1, 2, 35a/4;
bl a.-sna 38b/11; bl a.-syin 26b/6, 30a/17, 31b/6, 32b/16, 34b/15, 40b/15; bel a.syin 19a/2, 31a/14; boaz a.-syin 2a/11, 9b/11, 19a/12, 28b/8; boazlau a.syin 2a/3, 19a/10; boyun a.-sna 40b/5; boyun a.-syin 18b/2, 23b/15, 31a/12;
bbrek a.-syin 2b/4; bgrek a.-syin 18a/3, 22a/5; byrek a.-syin 18a/12, 23a/2;
burun a.-syin 1b/12, 6a/1; ciger a.-sna 36a/13, 39b/12; ciger a.-syin 2a/13, 10a/12,
31a/5; dil a.-syin 1b/13, 6a/12, 17b/11, 20b/7; di a.-sn 7a/7; di a.-sna 38a/15,
40a/2, 5; di a.-syin 2a/2, 7a/3, 17b/16, 16, 18a/2, 17, 18b/15, 21b/7, 8, 22a/1, 23b/7,
26a/6, 30a/16, 31a/3, 7, 7, 34b/12; di eti a.-syin 35a/5; di etleri a.-sna 38b/5; ek
yrleri a.-syin 18a/1; eyeg a.-syin 31a/5; gbek a.-syin 2b/5, 17b/15; ggs a.syin 29b/10; gz a.-syin 1b/9, 9, 10, 5a/11, 14, 16, 17b/11, 13, 18a/4, 18b/10,
19a/2, 20b/9, 21a/10, 22a/11, 25a/1, 30a/17, 30b/6, 12, 34b/17, 35b/9, 36b/15; i a.-s
31b/11; i a.-sna 35a/15, 39b/2, 14; i a.-syin 2a/13, 2b/1, 10a/13, 11b/7, 18a/11,
29b/15, 30a/2, 15, 31a/6, 32b/1, 33a/11, 34b/6, 37b/4; arn a.-sna 37b/13, 38a/8, 38b/3,
10, 15, 41a/15, 41b/11; arn a.-syin 18a/12, 30a/1, 8, 10, 30b/1, 15, 16, 31a/3, 17,
32a/11, 33b/2, 16, 35a/2, 9, 37a/1, 8, 37b/10, 38a/10; avu a.-sna 35a/2, 37b/1, 12;
avu a.-syin 30b/14, 15; ula a.-sna 36a/8, 11, 38b/4; ula a.-syin 1b/11, 11,
5b/1, 5, 8, 12, 17b/12, 12, 12, 18a/15, 19a/16, 20b/14, 21a/2, 4, 23a/15, 29a/10, 30a/5,
12, 33a/2, 34a/7, 35b/8, 11, 37b/3, 38a/6; ura a.-syin 2a/9, 9a/3, 18a/7, 22b/4;
made a.-syin 19b/1, 1, 1, 29a/17, 29b/2, 4; maad a.-syin 17b/13, 18a/6; mefl
143
a.-syin 35b/6; meme a.-syin 17b/15; omuz a.-syin 2a/4, 7b/7; oura a.-syin
2b/2, 11b/12; yken a.-sna 38b/16, 39b/11; sier a.-sna 36a/3, 6, 38b/15, 39b/16; sier
a.-syin 19a/4, 19a/13, 27a/4, 30b/16, 31a/7, 34b/13, 35b/5; siir a.-syin 18a/5,
33a/13; ma a.-syin 18b/10; yan a.-syin 18a/3, 22a/6; yarm ba a.-syin 1b/2,
4, 3a/16, 3b/15, 19a/11, 28a/14; yrek a.-sna 39b/9; yrek a.-syin 2a/12, 10a/10,
18b/3, 19b/2, 23b/16, 29b/10, 31a/5, 31b/4; a.-sn 5b/2, 43a/8.
ar
r-: Armak; kr. ar-, aru-.
avratu emcegi a.-ya 21b/1; avratu memesi uc a.-ya 39a/6; ayalar a.-sa
37a/15; ayalar a.-yana 37b/10, 38b/7; ba a.-sa 32a/2, 39b/5, 43a/6; boazlaunu i
yzi a.-sa 7a/11; boazlaus a.-sa 28a/12; bo yrleri a.-sa 2b/4, 12a/12; boyn a.-ya
39a/7; bbrekleri a.-sa 12a/9; cigeri a.-sa 39b/6; diin eti a.-sa 36b/2; dileri a.-sa
43a/8; dileri eti a.-sa 34a/2; dizleri a.-yana 38b/7; ek yrleri a.-sa 30b/12; gbegi a.-sa
12a/14, 21b/6; gz a.-sa 26b/11; gzi a.-sa 31b/13, 37a/7; gz apalar a.-sa 36b/12;
arn a.-sa 22b/17, 39a/1; ula a.-ya 5b/15; ura a.-sa 9b/2; maad a.-sa 18a/16;
maad a.-sa 21a/8, 22b/1, 23b/3; olancularu madesi a.-sa 39a/7; sekirdenleri a.-sa
11a/10; sierleri a.-sa 22a/15, 28b/13, 34a/6; sierleri a.-yana 38a/4; amalar a.-sa
25a/3; yan a.-sa 18a/13, 23a/7; a.-yan ayaa 37a/3; a.-yan ba 28a/15; a.-yan baa
20b/3, 32a/3, 36a/16, 39b/14; a.-yan di 39b/1; a.-yan gz 20b/11; a.-yan gze 5a/15,
25a/2; a.-yan sier 28b/14; a.-yan arafna 40a/4; a.-yan yre 23a/8, 26b/7, 8, 27a/6,
37a/16, 39a/7, 39b/11, 40b/10; a.-yan yeri 19b/12; a.-yan yr 12a/13; a.-sa 25a/13; a.ya 6a/16; a.-yup 20b/11.
aryambili:
ryambili: Gr. agriambeli/agrio ambeli/agrambeli zm (Clemmatis flammula); kr.
aryamblu.
a. 33a/1.
aryamblu
ryamblu:
yamblu: Gr. agriambeli/agrio ambeli/agrambeli zm (Clemmatis flammula); kr.
aryambili.
a. yapran 37a/9.
aryu:
ryu: Gr. agriyo/agriou Yabani.
a. 40a/16.
144
aryustafze:
ryustafze: Gr. Koruk.
a. 32a/1; a.-n uyn 20a/12; a. uyn 20b/1; a.-yi 4b/17, 14a/6, 14, 26b/10,
29a/6.
ariyanuriye: Gr. Eek hyar, kabakgillerden, yabani trmanc, otsu bir bitki, ac
kavun (Ecballum elaterium).
a. kkin 20b/8.
aruru-: Armak; kr. ar-.
a.-r 27b/14.
ariopisi
riopisi:
pisi: Gr. agrio-pisi/pssitis Yabani zmlerden yaplan bir arap. Galenosun
hastalar tedavide kulland doktor arab olarak bilinen arap; kr. ariopesi, rupisi.
a. 40a/7.
ariopesi:
riopesi: Gr. agrio-pisi/pssitis Yabani zmlerden yaplan bir arap. Galenosun
hastalar tedavide kulland doktor arab olarak bilinen arap; kr. ariopisi, rupisi.
a. 39b/15.
aruyumlazana: Gr. Yabani patlcan (Solanum elaeagnifolium).
a.41b/4.
ariyuafni:
riyuafni: Gr. agriodafni/agria daphni Yabani defne (Laurus nobilis).
a. yapran 33b/3.
asr
srr-: Aksrmak; kr. asur-.
a.-aca gel- 11b/13; a.-amasa 11b/14; a.-masa 2b/2.
asursur-: Aksrmak; kr. asr-.
a.-a 11b/14.
au: Zehir, a.
a.-y 16a/9.
au aac:
aac: Zakkum aac.
a. a. yapran 40a/16.
aulaula-: Zehirlemek.
a.-salar 3a/2, 16a/7.
145
146
asy: Gr. acetabulum 0.684 litre arlnda bir l birimi; kr. ay.
buu a. 26b/5; drt a.- 26a/3.
alal-: Almak.
a. 27a/8, 40b/16; an a.-asn 25a/13; an a.-up 26a/2; avu a.-sa 31b/9; uyn a.a 41a/3; a.-a 39a/12, 41a/13; a.-asn 4a/9, 8b/2, 4, 12a/10; a.-du 9b/17; a.-ma 42a/11;
a.-up 3a/13, 14, 5a/14, 5b/16, 17, 6a/9, 11, 8a/1, 8b/4, 11a/12, 12b/11, 13b/16, 14a/9,
17a/13, 14, 15, 21a/4, 23b/13, 24b/11, 28b/17, 29b/8, 36a/10, 36b/14, 38a/3, 40a/13.
alaca: Alaca, alacal.
a. alaca ol- 16a/3, 3; a. belr- 2b/9, 13b/10; a. ol- 30b/1, 34a/11, 35a/6, 36a/12;
a.-lara 13b/11.
alduraldur-: Aldrmak.
an a.-a 26b/16, 28b/9; an a.-asn 27b/16, 28a/12; an a.-ma 43a/10; an a.ma 43a/14; an a.-sa 43a/11, 11, 12, 12, 13, 17, 43b/1, 2; a.-ma 43a/14.
aln: Aln.
a.-(aln) 20a/13, 20b/5, 21a/14; a.-na(alnna) 6a/6, 23b/2, 14, 27a/17, 35a/5,
41b/3.
alma: Elma.
selvi a.-sn 4a/7, 10a/15, 21a/9, 29a/8; a. aac abn 14a/12; a. ekirdegin 7b/9;
a. yapran 7b/10, 15b/12, 39b/12.
alt: Alt.
avratu a.-na 41a/8; ayalar a.- 27b/14; opularnu a.-nda 25a/13; a. igine
42b/14; a.-na 13b/7, 23b/15, 27b/11, 40b/12; a.-nda 42b/8.
alt: Alt.
a. 40b/16; a.-nc gn 43a/14; a. yz drt 1b/1.
aluki:
aluki: Gr. Siyah al (Rhammus oleoides).
e. 27a/6.
alm:
alm: Gr. Sarmsak (Allium sativum).
a. otn 9b/17, 22a/6.
147
148
149
150
atat-: Atmak.
a.-up 37a/14.
avadan: Far. yice, adamakll.
a. 19b/12, 20b/7, 36a/2.
vz: Far. Ses.
dutulm . 2a/6, 8a/11; . dutul- 31a/6; .- dutul- 8a/11, 15, 23a/12, 39b/15.
avrat: Ar. Kadn.
a. 3a/6, 16b/16, 17, 22a/10, 27b/1, 31a/8, 9, 13, 31b/3, 38a/5, 40a/9; olan
douran a. arplan- 33b/5; olan dourmayan a. 34b/4; a. arnnda 40b/11; a. sdin
20b/2, 21a/6, 27b/6; a. sdine 4b/4; a. sdiyile 6a/2, 20a/12, 26a/2, 35b/11; a. sdiyle
24a/13; a.-u(avradu) sdi olma- 24a/8, 32b/7; a.-u altna 41a/8; a.-u emcegi
ar- 21b/1; a.-u emcegi i- 19a/6, 20a/14; a.-u memeleri i- 17b/9; a.-u memesi
imi ol- 20a/16; a.-u memesi uc ar- 39a/6; a.-u memesi yarl- 17b/9; a. -u
memesinde 20a/6; a.-u sdi kesilmemegin 3a/7; a.-u sdi olma- 18b/6, 30a/3,
40a/11, 41a/10; a.-dan 3a/6, 17a/1; a.-la 16b/16; a.-lar 36a/6, 39a/13, 39b/4; a.-u
3a/7, 17a/2, 3, 18b/16, 20a/15, 26a/15, 31a/16, 35a/15, 40b/12, 41b/9.
avu: Avu.
a. 36a/1, 41b/5; a.-u(avucu) 16b/2.
ay: Ay
yay a.-lar 43b/11, 15; yay a.-larnda 43b/17; a. eskisinde 29a/16; a. yeisinde
22b/6, 42b/16.
aya: Aya, avu ii.
el a.-s 29b/8.
aya:
aya: Ayak; kr. aya.
a. 12b/5, 28a/6; a. arsyin 18a/2, 22a/3.
aya: Ayak; kr. aya.
aryan a.-a(ayaa) 37a/3; imi a.-lara 23a/12; a. arsyin 30b/17; a.-(aya)
burl- 19b/11; a.-(aya) burul- 17b/6; a.-(aya) uvan- 17b/5; a.-lar ar- 37a/15,
37b/10, 38b/7; a.-lar alt 27b/14; a.-lar dutul- 37a/4; a.-lar i- 23a/11; a. iiyin
151
152
153
154
155
baa: Baak.
b.-n(baan) 13a/3.
babart: Yara, ban, sivilce, yara bere; kr. babar.
b. 29b/16, 30b/6, 31b/16, 35b/11, 36a/7, 38a/2; b.-a 38b/8.
babar: Yara, ban, sivilce, yara bere; kr. babart.
b. 4a/6.
balabala-: Balamak.
b.-ya 43a/4.
batbat-: Batmak.
aa b.-sa 22b/13; demr b.-sa 22b/12; kemk b.-sa 18a/10; b.-m kemik 33a/9,
35a/10.
baturbatur-: Batrmak.
b.-up 28b/17.
baylbayl-: Baylmak.
b.-sa 33a/15.
baz: Paz, spanakgillerden yapraklar sebze olarak kullanlan bir bitki, yaban pancar,
yabani spanak (Beta vulgaris varcicla); kr. paz, pazu.
b. kkin 19b/6; b. uyla 12b/12; b. yapran 12b/11.
beden: Ar. Beden, vcut.
b. 43a/12, 13, 14, 17, 43b/1, 2, 5, 7, 7; b.-i gger- 18a/13, 23a/4; b.-de 43a/14; b.e 43b/2; b.-i 43a/11, 43b/3.
beg: Bey.
b. ler 42b/15, 43b/14, 16.
bekmez: Pekmez; kr. betmez.
b. 12a/11; zm b.-in 39b/12; b.-ile 9b/8; b.-le 12b/15, 23a/14, 29b/3, 6.
beksimet: Gr. Peksimet.
uru b.-ile 39a/15.
bl: Bel; kr. bel.
b. arsna 38b/11; b. arsyin 26b/6, 30a/17, 31b/6, 32b/16, 34b/15, 40b/15.
156
157
158
bildrbildr-: Bildirmek.
b.-di 42a/10; b.-e 42a/10; b.-r 41b/12, 42a/9, 42b/7.
bile: Birlikte, beraber.
b. 5a/3.
bin: Ar. Yap.
b. 42a/11.
bir: Bir, herhangi bir.
b. 2b/2, 10, 3a/2, 3, 6, 13, 4a/1, 6, 4b/8, 12, 6b/2, 7a/15, 8a/1, 8b/1, 6, 8, 17,
9b/17, 10a/8, 9, 10b/6, 11a/13, 11b/13, 12a/1, 12b/7, 13b/1, 6, 11, 15, 14a/2, 6, 14b/6,
15b/4, 7, 16a/14, 15, 15, 16b/3, 5, 7, 7, 11, 17, 17a/1, 2, 3, 6, 12, 17b/1, 1, 1, 2, 12,
18b/16, 19a/1, 3, 4, 11, 19b/4, 14, 14, 14, 15, 15, 17, 20a/2, 6, 13, 13, 14, 15, 20b/1, 8,
12, 12, 12, 12, 17, 21a/11, 14, 14, 15, 15, 21b/1, 4, 6, 16, 22a/3, 22b/5, 7, 8, 16, 23a/1, 3,
9, 17, 24a/1, 8, 24b/2, 6, 12, 25a/3, 11, 25b/9, 12, 12, 16, 16, 26a/12, 15, 15, 26b/4, 7, 8,
11, 27a/2, 9, 27b/7, 17, 17, 28a/5, 7, 16, 28b/11, 29a/16, 29b/8, 31a/14, 31b/1, 9, 32a/5,
16, 32b/15, 33a/5, 6, 9, 15, 33b/10, 14, 34a/11, 14, 15, 34b/5, 12, 15, 35a/3, 11, 14,
35b/3, 5, 36a/2, 9, 15, 15, 16, 36b/5, 7, 8, 10, 11, 13, 37a/3, 4, 9, 12, 13, 13, 37b/7,
38b/2, 9, 12, 14, 39a/1, 4, 9, 11, 11, 17, 39b/5, 6, 14, 15, 40a/2, 3, 4, 6, 17, 40b/8, 13,
41a/3, 6, 41b/5, 5, 42a/7, 42b/10, 13, 43a/6, 6, 7; drt gnde b. 13a/8; gnde b. 28a/5;
her b. 40b/16; gnde b. 2b/7, 13a/8; 14; b. buu 37a/11; b. ki gn 19b/8; b. gece
24b/17; b. gn 24b/17; b. birine 35a/7, 36b/4; b. biriyile 6b/4.
bire: bkz. pire.
b. 18b/6.
birez: Biraz.
b. 12b/8, 9, 14a/1, 14b/7, 16b/11, 17a/13, 19b/11, 16, 26b/13, 27a/7, 29a/4, 6, 8,
32b/17, 34a/14, 34b/1, 37a/17, 37b/7, 38a/9, 38b/8, 39a/17, 39b/12, 40b/8.
birinc: Far. Pirin.
b.-i 11a/8.
bira: Birka, az sayda, az.
b. 3b/8, 9, 8a/14, 8b/6, 9b/10, 20b/12, 34a/3; b. gn 5a/5, 6.
159
160
boyaboya-: Boyamak.
a a b.-ma 33a/10; a b.-ma 30b/14; aal b.-ma 30a/6, 37a/16.
boyn: Boyun; kr. boyun.
b. iin 2a/4; b. iiyin 7b/9.
boynuz: Boynuz.
gyik b.- 25b/4; geyik b.- 16a/10; gyik b.-n 21a/17; geyik b.-n 11b/7, 40b/9;
geyik b.-un 16a/3.
boyun: Boyun; kr. boyn.
b. 40b/6, 7; b. arsna 40b/5; b. arsyin 18b/2, 23b/15, 31a/12; b.-(boyn)
dolaysna 9b/8, 29b/7; b.-(boyn) dolaysnda 7b/12; b.-da 36a/6; b.-(boyn) ar39a/7; b.-na(boynna) 9b/9, 10, 28b/11; b.-nda(boynnda) 2a/3, 4, 7a/13, 7b/12, 35b/10,
38b/14; b.-ua(boynua) 8a/17; b.-una(boynuna) 23b/16, 39b/16; b.-unda(boynunda)
35b/15.
bozlbozl-: Bozulmak; kr. bozul-.
b.-an sier 29a/2.
bozulbozul-: Bozulmak; kr. bozl-.
sierleri b.-sa 19a/14, 29a/1.
bbrek: bkz. bgrek, byrek.
b. arsyin 2b/4; b.-leri ar- 12a/9.
bcek: Bcek.
dglmi b.-i(bcegi) 6a/7.
bgrek: Bbrek; kr. bbrek, byrek.
b. arsyin 18a/3, 22a/5; b.-lerinden 26a/1.
bgrlce: Brlce (Vigna sinensis).
b. 32a/17; b.-yi 32a/17.
bgr: nsan vcudunun kaburga ile kala arasndaki blm, br.
b.-deki 11b/9; b.-inde(bgrinde) 2b/3, 11b/16.
161
162
163
24a/13; b.-dan 30a/9, 30b/2; b.-na(burnna) 20a/10, 24a/4, 27b/4, 33a/15; b.nda(burnnda) 20a/11; b.-ndan(burnndan) 27b/4, 33b/10, 35a/8; b.-u(burnu) 6a/4.
butra: Ptrak (Xantium spinosum).
b. tomn 32a/8; b.-(butra) 32a/9.
buzau:
buzau: Buza.
inek b.-sndan 22a/9.
bre: bkz. pire.
b. 16b/4, 32a/9.
ciz: Ar. Uygun, yerinde saylan.
c.-dr 43a/13.
cn: Far. Can.
c.- daral- 2b/10, 13b/12; c.- rat ol- 13b/12.
canavar: Far. Canl, hayvan.
dii c. necisin 12a/8; c. necisin 13a/7; c. necisini 14b/4; c. yan 25a/11; c.
yayla 14b/12, 15a/12, 24a/14, 15.
cem: Ar. Toplam, toplama.
c. t- 3a/13, 15, 3b/6, 4a/1, 4b/9, 10, 11, 5a/2, 5b/3, 6b/12, 7a/15, 8b/6, 10b/8,
10b/16, 11a/2, 11b/4, 13b/11, 15b/4, 16a/9, 10, 14, 16b/14, 19b/9, 10, 15, 17, 20b/3,
21b/16, 22a/2, 16, 23a/14, 23b/2, 12, 24a/3, 24b/8, 25b/7, 26a/4, 26b/8, 11, 27b/3, 28a/9,
29a/6, 29b/11, 31b/12, 15, 32b/15, 33a/14, 34a/2, 34a/5, 34b/11, 35b/12, 38b/2, 38b/7,
39a/2, 39b/11, 13, 16, 17, 40a/2, 40b/6, 41a/5, 6, 15, 41b/5, 43a/7; c. et- 3a/3, 16b/5; c.
eyle- 29a/9; c. ol- 16a/15, 16b/7, 36a/10, 36b/9.
cem: Ar. Btn.
c. alarda 43a/16; c. derde 43a/16; c. emr 31a/2; c. emra 30b/17, 38b/2,
39a/10, 42b/13, 43b/5; c. gvde 25b/6; c. mara 43b/8; c. maraa 36a/14; c. mara
11a/11; c. otlaru 42b/8.
cenciver: Gr. ginger Zencefil (Zingiber officinale roscoe);kr. cinciveri, pipere.
c.-i 13a/9.
164
165
atlaatla-: atlamak.
duda .-du 40b/7.
atlama: atlamak ii.
duda .-syin 1b/15, 6b/11, 31a/13.
avdar: avdar (Secale cereale).
.- 7b/11, 16a/8.
ayr: ayr.
.-da 10b/16; .-larda 12b/6.
egzilegzil-: Dnmek; kr. egzin-.
ba .-e 1b/8.
egzilme: Dnme.
.-sin 4b/17.
egzinegzin-: Dnmek; kr. egzil-.
ba .-e 4b/15.
eharenbih: Far. Drdnc gn, aramba gn.
. gn 43b/14.
ekek-: ekmek, ila srmek, herhangi bir nesneyi tedavi amacyla bir organa ekmek.
.-e 35b/10.
ekirdek: ekirdek.
alma .-in(ekirdegin) 7b/9; urma .-in(ekirdegin) 25b/14, 39b/16; aba .in(ekirdegin)
41a/2;
avun
.-in(ekirdegin)
26b/7,
41a/2;
keiboynuz
.-
in(ekirdegin) 21b/17, 24b/17; ur zm .-in(ekirdegin) 25a/14; eftl .in(ekirdegin) iin 39b/13; unnb .-in(ekirdegin) 39b/9; zeytn .-in(ekirdegin)
32a/10.
endele-: Ufak ufak doramak.
.-yesin 22b/2.
engl: Far. engel.
b bu .-in 24a/16; b bunu .-ini 6a/17; .-in 9a/3.
166
eyneeyne-: inemek.
aznda .-se 32a/1, 39b/8; azuda .-yesin 4b/1; azuda .-yp 8a/13; .-mek
6b/7; .-se 7a/4, 4, 6, 22a/13, 34b/13; .-ye 33a/12; .-yesin 22a/1; .-yp 6a/12, 20b/7.
ban: ban.
. 2b/3, 12a/1, 17b/7, 20a/2, 2, 5, 30b/7, 31a/1, 35b/15, 38b/14.
bu: Far. bek. ubuk.
a zm .-n(bun) 15b/11; b .-(bu) englin 24a/16; b .n(bun) 6a/13; b .-nu(bunu) englini 6a/17; mirlanu .-n(bun)
16b/6; .-(bu) 16b/6.
-: kmak, belirmek.
. 41a/8; yregi .-sa 15a/11; ab .-m 35b/17; ab .-m arpay 7a/9;
abu .-m bala bulamac 26a/4; abu .-m balay 26a/13; maad .-sa 18a/11;
ufrs .-an 2b/15, 15b/3; ufrs .-sa 15a/13, 22b/16; ufrs yri .-sa 15b/1; ufrs
yeri .-sa 2b/15; yumrca .-arsa 7a/16; .-mam ola 4b/7, .-a 4a/7, 22a/17, 35b/15; .ar 43a/5; .-arsa 27b/8, 35b/11; .-dudan 10a/2, 13a/16, 22a/16, 29a/7; .-ca 43a/4; .sa 2a/4, 2b/3, 5b/12, 6b/2, 7b/13, 12a/1, 12b/11, 20a/6, 38b/14.
arar-: karmak.
abn .-p 9b/16; kemigi .-a 33a/9; kemik .-ma 30b/2, 35a/10; uyn .-a
21b/12, 36b/3, 37a/6; uyn .-asn 3b/14, 4b/3, 6, 7, 6b/16, 8a/16, 11a/8, 11b/11, 13b/1,
14a/4, 15a/5, 21a/7, 25b/3, 29a/16; uyn .-p 5b/15, 8a/15, 10a/6, 11a/3, 14b/6, 11,
17a/16, 23a/13, 24a/12, 27b/12, 34b/5, 35a/2; uyn .-up 5a/13, 5b/9, 11, 24b/4, 25a/2,
33b/10, 38a/4, 40a/3; yan .-up 36b/9; yalar .-mas 35b/17; yalar .-masyin
30b/7; .-a 35a/11, 36a/1, 7, 13, 38a/9, 10; .-acan 42b/17; .-asn 5a/2, 5b/6, 7b/5,
11b/9, 21a/6, 28b/5, 5; .-dudan 19b/8; .-p 14b/8, 15a/17, 16a/6, 25a/1, 28b/6; .maa 43a/5; .-ma 43a/4; .-mas 35b/17; .-mazdan 43a/1; .-up 15b/1, 20a/12, 22b/8,
38a/12; .-ur 14b/14, 36a/7, 39a/16.
nr: Far. nar aac (Platunus orientalis).
. aacnu tze yapran 14b/9; . ozan 13b/13; . yapran 8a/16, 24a/14.
167
168
169
170
171
15, 20b/5, 6, 11, 13, 14, 21a/15, 16, 21b/1, 2, 3, 7, 8, 13, 22a/1, 3, 4, 6, 12, 14, 22b/2, 3,
7, 11, 15, 16, 23a/1, 2, 4, 23b/7, 10, 24b/3, 8, 25a/6, 12, 15, 17, 25b/3, 4, 6, 8, 26a/11,
26b/1, 2, 3, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 15, 15, 17, 27a/6, 15, 17, 27b/4, 5, 7, 8, 28a/1, 15, 28b/8,
29b/11, 12, 31b/6, 9, 11, 14, 17, 32a/1, 7, 32b/3, 5, 13, 33a/8, 14, 33b/11, 15, 34a/7, 13,
15, 17, 35a/7, 15, 35b/1, 2, 8, 10, 16, 36b/2, 12, 37b/2, 3, 7, 38b/1, 39a/9, 9, 40a/2,
40b/1, 41a/7, 41b/8, 43a/8, 43b/5, 7; d. et- 1b/15, 3a/4, 5, 6b/7, 32a/9; d. ol- 3a/15,
11b/7, 26a/2, 33b/12, 34a/9.
degdeg-: Demek.
el d.-medk balla 21b/10; el d.-memi ol- 3a/12, 19b/6.
degin: Dein, kadar; kr. dek.
d. 29a/14.
degl: Deil.
d. 40a/11; d.-dr 15b/5, 6; d.-se 40a/10.
dek: Dein, kadar; kr. degin.
d. 9a/1.
del: Deli.
d. 15b/5, 6; d.-dr 15b/6.
delce: Buday aralarnda biten siyah, ac bir bitki.
d. ot 32b/14; d.-yi 32b/16.
delk: Delik.
burun d.-lerine 33a/6, 34a/9, 39b/3, 8.
demreg: Temriye hastal; kr. temreg, temregi.
d. 2b/11, 31a/10, 31b/3, 40a/15, 41b/8.
demren: Diken.
d. 35a/11.
demr: Demir; kr. temr.
d. bat- 22b/12.
endrolivani
endrolivanio: Gr. Biberiye (Rosmarinus officinalis).
d. 25a/9, 41b/4.
172
deiz:
deiz: Deniz.
d. kpgin 25b/7; d. uyn 19b/12; d. uyyla 33a/1; d. yngecin 7a/16.
depe: Tepe, ban st blm.
d.-sinden 23b/2.
derakondya:
derakondya: Gr. Ylan ba (Dracunculus vulgaris).
d. 7a/1.
derd: Far. Hastalk, dert.
cem d.-e 43a/16; d.-e 5a/8.
dere: Dere.
d. yngeci 27b/12; d. yngecini 15b/12, 22b/13; d.-lerde 34b/10.
deri: Deri.
kirpi d.-sin 3b/2, 27b/11; oyun d.-sini 12a/12; ola d.-sinden 26b/2; ylan d.sin 13a/6; d.-den 12a/13; d.-sin 22a/9.
derlederle-: Terlemek.
d.-meye 34b/16; d.-rse 34b/16; d.-ye 38b/12; d.-ymese 38b/12.
deek: dek Deilmi olan, oyuk, yara.
d. 14b/16.
dev: Ar. la.
d.-dur 39a/10; d.-sn 19b/3, 31b/4.
deve: Deve.
d. n 14b/4; d. yregin 15b/4.
drna: Trnak; kr. rna.
eek d.-n(drnan) 35b/3; ar d.-n(drnan) 40b/12.
dger: Far. Dier, baka, teki.
d. 7a/5, 8b/12, 20a/7, 31b/10, 43a/6; nev-i d. 1b/10, 3a/17, 3b/1, 1, 5, 6, 8, 10,
11, 13, 4a/4, 6, 9, 12, 14, 4b/2, 3, 5, 6, 8, 11, 12, 14, 17, 5a/5, 12, 5b/2, 2, 3, 6, 9, 10, 11,
13, 14, 16, 6a/2, 4, 5, 10, 13, 14, 16, 6b/1, 6, 9, 10, 13, 7a/1, 2, 3, 4, 6, 6, 7, 10, 12, 15,
7b/2, 3, 4, 8, 10, 11, 15, 17, 8a/3, 5, 5, 7, 9, 15, 8b/2, 9, 11, 15, 9a/1, 4, 4, 5, 7, 7, 10, 13,
15, 16, 9b/2, 5, 5, 8, 9, 10, 14, 15, 16, 10a/1, 4, 4, 5, 6, 7, 10, 12, 15, 16, 10b/1, 2, 3, 5, 9,
173
14, 16, 11a/2, 10, 15, 11b/4, 6, 8, 10, 11, 14, 12a/2, 3, 6, 7, 10, 14, 15, 17, 12b/1, 3, 8,
13, 14, 17, 13a/2, 4, 6, 7, 11, 12, 13, 14, 15, 13b/5, 6, 14, 14a/2, 3, 7, 10, 10, 11, 14, 16,
17, 14b/7, 9, 13, 15, 16, 15a/6, 7, 8, 14, 15, 15b/2, 7, 9, 13, 14, 15, 16, 16a/2, 5, 6, 8, 13,
15, 16, 16b/2, 4, 5, 8, 12, 13, 14, 17a/5, 6, 14, 20a/4, 5, 20b/11, 13, 15, 16, 21a/1, 7,
21b/2, 23a/14, 24a/9, 9, 10, 12, 15, 24b/11, 13, 14, 17, 25a/4, 7, 9, 13, 17, 25b/1, 3, 4, 6,
11, 14, 26a/7, 11, 13, 26b/1, 2, 7, 9, 10, 12, 15, 17, 27a/1, 3, 5, 5, 7, 7, 8, 11, 14, 15, 16,
28a/3, 28b/17, 29b/11, 31b/5, 7, 12, 13, 15, 32a/4, 5, 7, 8, 12, 15, 15, 32b/3, 5, 8, 10, 12,
15, 33a/3, 8, 11, 13, 14, 15, 16, 33b/1, 4, 8, 9, 12, 13, 14, 17, 34a/2, 4, 5, 8, 11, 13, 13,
16, 34b/1, 1, 7, 7, 8, 11, 13, 16, 35a/4, 5, 9, 12, 15, 35b/4, 5, 8, 11, 14, 36a/8, 11, 12, 17,
36b/1, 6, 6, 17, 37a/6, 8, 10, 15, 37b/2, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 11, 12, 13, 14, 14, 16, 17,
38a/1, 4, 5, 6, 10, 11, 13, 14, 15, 38b/2, 3, 4, 5, 8, 9, 10, 11, 12, 12, 15, 15, 16, 17, 39a/1,
2, 4, 4, 6, 8, 9, 12, 13, 15, 39b/2, 2, 5, 5, 6, 40a/6, 40b/2, 12, 41a/4, 6, 7, 11, 12, 16, 16,
41b/6; d. nev 33a/10.
dikdik-: Dikmek, sabit bir yere tesbit etmek.
d.-esin 16b/6.
diken: Diken.
sran d.-i 40b/10; sran d.-i tomn 7a/8, 28a/1; sran d.-i ya 30b/9; sran
d.-i yapran 34a/9; sran d.-ini 36a/15; sran d.- tomn 15b/6; isirgen d.-i
yapran 34a/8; d.-dr 34b/12; d.-i 8b/6; d.- 31b/11, 34b/13.
dikevr: Lat. Aralk, yln onikinci ay.
d. 41b/15, 42a/15.
dil 1: Dil, tat alma organ.
d. 6a/12, 6b/5, 6, 15; az d-in 13b/5; d. arsyin 1b/13, 6a/12, 17b/11, 20b/7;
d. i- 1b/14, 6a/12, 6b/5.
dil 2: Lisan, konuma sistemi.
d.-incedr 43a/3.
dilik: Bademcik.
d. 2a/6, 8a/13, 31a/12(dilcik), 40b/6.
174
175
doan:
doan: Kartalgillerden srt kl rengi ve enine izgili, kk ku, fare vb. ile beslenen ve
altrlarak ku avnda kullanlan yrtc bir ku (Falco peregrinus).
d. necisini 14b/1.
dora
dorara-: Doramak.
d.-yasn 20b/8, 22b/6; d.-yup 21b/12.
dour
dourur-: Dourmak.
olan d.-an avrat arplan- 33b/5; olan d.-ma 30a/15; olan d.-mama 18a/4,
22a/8; olan d.-mayan avrat 34b/4; olan d.-mayup 40b/11; d.-a 33b/5, 41a/9; d.-ur
31a/8.
doladola-: Dolamak.
d.-an 3b/12.
dolay: Muhit, evre, etraf.
boaz d.-sna 7a/10; boyn d.-sna 9b/8, 29b/7; boyn d.-snda 7b/12.
domurdomur-: Burun kanamak.
burun d.-sa 19a/6, 31a/4, 34a/8, 39b/7.
donu: Canll olmayan, fersiz.
d. gr- 35b/9; d. grr gz 40b/1; d. gz 5a/6, 21b/11, 31a/11; d. ol- 1b/7, 4b/1,
18b/15, 21b/10, 26a/5; d.-(donu) 4b/4; d.-n(donun) 4a/16, 4b/2.
dgdg-: Dvmek, ezmek.
d. 26b/5, 7, 9, 12, 12; d.-e 10b/11, 13a/2, 33a/14, 34a/4, 34b/7, 36a/1, 37b/7,
39a/12, 14, 17, 39b/13, 40b/8, 41a/13, 41b/2, 5; d.-eler 17b/2; d.-esin 3b/5, 7, 10, 11, 13,
14, 15, 4a/3, 4, 7, 16, 17, 4b/2, 3, 4, 7, 10, 7a/7, 7, 9, 14, 17, 7b/2, 5, 7, 8, 14, 8a/6, 8,
8b/4, 12, 9a/9, 11, 17, 9b/1, 10a/17, 10b/16, 11b/11, 12b/3, 13, 13b/10, 11, 15a/6, 17,
15b/2, 14, 20a/5, 16, 21a/12, 22b/4, 7, 23a/12, 27b/16, 17, 29a/9; d.-se 43a/7; d.-seler
2b/10, 13b/13; d.-p 3a/12, 14, 3b/3, 5, 9, 4a/1, 4b/5, 5a/1, 3, 3, 13, 14, 16, 5b/8, 9, 10,
11, 15, 16, 17, 6a/1, 2, 4, 5, 6, 9, 10, 11, 14, 16, 17, 6b/3, 4, 5, 6, 8, 8, 8, 12, 13, 15, 16,
7a/1, 14, 14, 8a/15, 16, 16, 8b/3, 13, 14, 15, 16, 9a/1, 3, 4, 6, 10, 15, 9b/5, 11, 14, 17,
10a/2, 4, 6, 11, 12, 10b/7, 8, 13, 11a/3, 17, 11b/8, 8, 15, 16, 12a/1, 4, 5, 6, 15, 16,
12b/15, 16, 13a/3, 5, 9, 11, 14, 16, 13b/1, 13, 13, 14a/2, 3, 4, 7, 10, 14b/1, 3, 6, 9, 11, 12,
176
13, 15, 16, 15a/5, 6, 8, 9, 12, 13, 15b/4, 7, 8, 13, 16, 16a/2, 6, 7, 7, 9, 10, 12, 13, 16b/8,
12, 13, 17, 17a/1, 2, 3, 8, 9, 10, 13, 14, 16, 19b/9, 20a/1, 3, 7, 8, 20b/4,8, 10, 21a/4, 7, 9,
11, 14, 17, 21b/8, 13, 22a/4, 11, 16, 22b/5, 10, 13, 23a/1, 13, 17, 23b/1, 4, 6, 7, 8, 17,
24a/3, 4, 6, 9, 10, 12, 13, 14, 15, 16, 24b/2, 4, 7, 9, 11, 12, 14, 15, 25a/2, 4, 7, 8, 14, 16,
25b/1, 3, 4, 5, 5, 7, 12, 15, 26a/3, 6, 8, 11, 13, 26b/15, 15, 27a/4, 5, 6, 9, 15, 27b/3, 4, 5,
6, 8, 12, 28a/9, 11, 15, 17, 28b/3, 7, 7, 10, 10, 12, 13, 29a/2, 3, 4, 6, 11, 13, 15, 16,
29b/5, 31b/5, 11, 15, 17, 32a/2, 3, 3, 6, 7, 8, 10, 13, 32b/1, 6, 9, 14, 16, 33a/2, 2, 7,
33b/1, 7, 10, 12, 13, 17, 34a/1, 1, 6, 8, 9, 9, 12, 34b/5, 6, 10, 17, 35a/2, 4, 7, 8, 10,
36a/15, 36b/3, 4, 4, 15, 37a/5, 6, 7, 37b/12, 38a/1, 4, 5, 6, 8, 11, 12, 15, 17, 38b/3, 5, 8,
9, 10, 39a/6, 10, 16, 39b/11, 12, 17, 40a/2, 3, 3, 6, 14, 40b/2, 4, 7, 10, 13, 16, 43a/8.
dgldgl-: Dvlmek, ezilmek.
d.-mi bcegi 6a/7; d.-mi buday 8a/12; d.-mi daru 27a/1; d.-mi encri 7b/1;
d.-mi urma 27b/1; d.-mi andals 13b/16; d.-mi zafirn 27a/11.
dkdk-: Dkmek.
oulcan d.-e 17a/9, 34b/1; d.-e 11a/10, 32a/5, 12; d.-erse 16b/4, 5; d.-esin
11a/11, 12a/11, 15a/14, 20a/11, 24a/13, 27b/7.
dkldkl-: Dklmek.
baralar d.-se 19b/4; alar d.-se 25b/13; alar d.-rse 18b/13; urt d.-e
36b/1; a d.-meye 43a/10; d.-en aa 36b/6; d.-en ana 43a/9; d.-mez ola 36b/6; d.eni 43a/10; d.-r 11b/2, 38a/12.
drt: Drt.
d. 11a/13, 26a/3, 36a/1; d. ayalu 43b/13; d. ayaluya 43b/10; d. gn 36a/15,
36b/5, 41a/10; d. gnde bir 13a/8; d.-nci(drdnci) gn 43a/12.
dede-: Demek.
d.-yesin 9a/13.
dek: Dek.
d.-e(dege) ie- 2b/8, 13b/4.
177
178
dutul
dutul-: Tutulmak; kr. tutul-.
vz d.-sa 31a/6; vz d.-sa 8a/11, 18a/15, 23a/12, 39b/15; ayalar d.-sa 37a/4;
dim d.-sa 39b/3; ay d.-sa 17a/3; nuu d.-sa 42b/10; sidgi d.-ana 31a/10, 37b/5,
38a/4, 40a/16; sidgi d.-sa 2b/7, 8, 13a/10, 13b/2, 18b/1, 19a/8, 23b/8, 27b/11, 30b/3;
sidk d.-sa 25a/7; d.-m vz 2a/6, 8a/11.
dutundutun-: Tutunmak, herhangi bir eyi ila olarak srmek, sarmak.
d.-a 16b/17.
dbr: Ar. K, makat.
dem d.-ine 11a/16; d.-i 15a/14, 15, 17, 40a/8; d.-inde 2b/15, 15a/16; d.-ine
41a/1.
dkel: Hep, cmle, hepsi, btn, herkes.
d.-in 17b/1.
dkrdkr-: Tkrmek; kr. tkr-.
an d.-se 39b/6.
dmegi: ?
d. 19b/15.
dnya: Ar. Dnya.
d.-ya gel- 42a/7.
drtdrt-: Srmek, ila, merhem vb. eyleri srmek.
d. 26b/3; d.-e 37b/16; d.-esin 6a/14, 21b/4; d.-sn 27a/3.
dd-: Dmek.
a d.-e 5b/4; a d.-en gze 4b/4; a d.-se 4b/12; gze a d.-e 1b/7; gzine a d.se 18b/14; gzlerine a d.-se 26a/1; olan d.-e 40b/12; d.-e 20a/11; d.-se 24b/3.
denbih: Far. Pazartesi gn.
d. gn 43b/11.
drr-: Drmek.
olan d.-e 40b/12; af d.-r 43a/11.
dts: Tts; kr. tts.
d. t- 8a/2, 13a/6, 13a/7, 16a/17, 16b/9, 23a/17, 37b/15, 40b/12, 41a/1.
179
dtn: Duman
d. grmedk balla 5a/2, 14; d.-de 27b/10; d.-i 36b/9, 41a/1; d.-ile 4b/7.
dtzdtz-: Tts eklinde yakmak, tttrmek.
d.-e 34a/14; d.-esin 16b/1.
dve: Ar. dev Kulak nlamas.
d. ol- 2b/11(dvice), 13b/17.
ebe gmeci: Ebegmeci (Malva sylvestris); kr. ebem gmeci.
e. 16b/2, 23a/14; a e.-n kkin 7a/3; yaban e. yapran 27a/12; yaban e.-n
yapran 20a/4; e. yapran 10b/2, 6, 16a/12, 23a/2; e.-n 14b/12; e.-ni 14b/13
ebem gmeci: Ebegmeci (Malva sylvestris); kr. ebe gmeci.
e. 11a/14; e.-n kkin 32b/1.
edviye: Ar. la, ilalar.
e.-ler 29b/1.
efsn: Ar. By, efsun.
e.- 23b/14.
eger: Far. Eer, ayet.
e. 3a/14, 5b/14, 9a/5, 10a/8, 10b/2, 4, 12, 11a/10, 12a/7, 13a/1, 3, 15b/5, 6, 6,
16a/14, 16b/5, 17a/7, 18a/13, 13, 20a/10, 20b/11, 13, 23a/4, 4, 23b/10, 24b/10, 40a/11;
e. kim 10b/5, 12b/10, 13a/1, 20a/16, 28b/5.
grelti: Erelti otu (Pteridium aquilinum).
e. kkin 17a/9.
ek: Ek.
e. yrleri Mafsal, oynak yeri, bkm yeri 37a/4; e. yrleri ar- 30b/12; e.
yrleri arsyin 18a/1; e. yrlerinde 21b/15.
ekek-: Dkmek, serpmek.
e.-esin 5a/10, 7a/12, 13b/16, 23a/12, 28b/3, 4, 29a/9.
ki: ki.
. 12b/11, 13a/1, 19b/14, 15, 20b/12, 25b/12, 35b/3, 36a/2, 37a/13; bir . gn
19b/8; . gn 20b/10; .-nci gn 43a/11; .-sin 10b/17, 25b/5, 26b/14, 36a/10, 40b/4.
180
181
dutmam uva e.- 11b/2; e. aac 41b/8; e. aacnu yapran 7a/5; e. ab 11a/5; e.
abn 11a/17, 22b/15, 26b/9; e. yapran 21a/9; e.- 24a/6.
encr: Far. ncir aac ve meyvesi (Ficus carica).
e. 25b/17, 38b/13; dglmi e.-i 7b/1; eski e.-i 10b/3, 21b/14, 16; m e.-i 7a/17;
ur e.-i 22a/14, 38b/17; uru e.-i 39a/1; uru e.-ile 7a/12; yaban e. sdini 38b/7; yaban
e. yapran 38b/8, 40b/6; yaban e.-i 38b/10; yaban e.-i yapran 3b/1, 40a/3; e. aacnu
abn 12a/7; e. kkin 24b/7; e. uyla 25b/16; e. yapran 25b/5; e.-i 38b/14.
engece: ?
e. kkin 7b/1.
ese: Ense.
e.-de 2a/3, 7a/13; e.-e 8a/17; e.-sinde 7a/16.
env: Ar. eit, tr.
e.- emr 1b/1.
er: Erkek.
e.-ile 22a/10.
erieri-: Erimek.
e.-sn 40b/8; e.-yince 21b/17, 23a/3.
erik: Glgillerden, beyaz iekli bir aa, erik (Prunus domestica).
e. zamn 25a/16, 25b/6.
rke: yan bitirmi erkek kei.
. di 35b/10; . ya 37a/2; . yan 11a/1; . yayla 11a/8.
rkek: Erkek; kr. erkek.
. 40a/9; .-dr 40a/10, 10.
erkek: Erkek; kr. rkek.
e. olan 5b/3.
eski: Eski, mzmin.
e. 25b/13; ay e.-sinde 29a/16; arp e. ciyile 13a/16; e. bal 29b/5; e. balla 6a/14,
11b/16; e. encri 10b/3, 21b/14, 16;; e. ksrgi 26a/9; e. peynr 11b/3, 41b/11; e.
peynri 24b/1; e. sirkeyile 26a/8; e. ciyile 9b/4, 16, 10a/4, 10b/3, 11b/16, 13a/11.
182
183
20a/10, 15, 20b/5, 6, 11, 13, 14, 21a/15, 16, 21b/1, 2, 3, 7, 8, 13, 22a/1, 3, 4, 6, 12, 14,
22b/2, 3, 7, 11, 15, 16, 23a/1, 2, 4, 23b/7, 10, 24b/3, 8, 25a/6, 12, 15, 17, 25b/3, 4, 6, 8,
26a/11, 26b/1, 2, 3, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 15, 15, 17, 27a/6, 15, 17, 27b/4, 5, 7, 8, 28a/1, 15,
28b/8, 29b/11, 12, 31b/6, 9, 31b/11, 14, 17, 32a/1, 7, 32b/3, 5, 13, 33a/8, 14, 33b/11, 15,
34a/7, 13, 15, 17, 35a/7, 15, 35b/1, 2, 8, 10, 16, 36b/12, 37b/2, 3, 7, 38b/1, 39a/9, 9,
40a/2, 40b/1, 41a/7, 41b/8, 43a/8, 43b/5, 7; def .-er(der) 4a/6, 36b/2; dts .-e(de)
13a/7, 40b/12, 41a/1; dts .-esin(desin) 8a/2, 13a/6, 16a/17, 16b/9, 23a/17; dts .se 37b/15; ey .-er(der) 39a/15; ala .-p(dp) 43a/7; amr .-esin(desin)
12b/12; amr .-p(dp) 10a/2, 15b/10; areket .-er(der) 43b/8; arket .-e(de)
40a/5; ayr .-esin(desin) 24b/8; ham .-e(de) 31b/15, 34b/9; helk .-esin(desin)
16a/14; b .-p(dp) 39a/5; une .-e(de) 11a/9; une .-esin(desin) 11a/11;
une .-esin(desin) 12a/11; lca .-e(de) 28a/8; lca .-p(dp) 38a/7; sca .esin(desin) 13b/6; sca .-p(dp) 5b/14, 9a/17, 9b/12, 21a/3, 16, 24a/12, 40a/15;
ishl .-er(der) 32b/1, 38b/13, 39a/14; istifr .-p(dp)18b/7, 32a/16; istifr .-se
18b/7, 32b/2, 37b/6; istikrh .-e(de) 3a/6; istiml .-e(de) 5a/5, 6, 29a/14, 31b/12;
istiml .-p(dp) 36b/12; ade .-p(dp) 10a/6, 35a/1; ann skin .-e(de)
34b/11; ara .-e(de) 33a/10, 37b/16; kr .-meye 42b/15; kl .-e(de) 6b/3, 15b/12,
35b/3, 37a/15, 37b/11, 39b/3, 4, 7, 41b/7, 9; kl .-esin(desin) 3a/16, 3b/2, 4a/11, 14,
6a/7, 7a/16, 7b/2, 3, 14a/12, 15b/9, 25b/14, 27b/4; kl .-p(dp) 6a/13, 13b/5, 20a/9,
38a/13; macn .-e(de) 37a/12; macn .-p(dp) 16b/14; melhem .-e(de) 7b/1,
17b/7, 19b/13; melhem .-esin(desin) 12b/8; melhem .-p(dp) 5a/9, 6b/13, 14b/7,
28a/11, 38b/14; naar .-esin(desin) 40a/9; pre pre .-e(de)13b/1; perhz . 27a/12;
pde .-esin(desin) 8b/8; sa .-e(de) 41a/3; skin .-e(de) 6a/5, 20a/2; sidgin fi
.-e(de) 34b/9; rb .-p(dp) 10a/13, 11b/6; tecribe .-esin(desin) 15b/5; telf .dkleri 1b/1; l .-e(de) 36a/10, 36b/6, 37b/9, 38a/3, 39b/7, 40b/10; tts .-e(de)
41a/8, 42b/11, 16; tts .-esin(desin) 27b/11; tts .-se 42b/12; un .-e(de) 21a/17,
39a/10; un .-esin(desin) 6b/3, 4, 21b/13, 25a/4, 25b/5, 28b/4; un .-p(dp) 4b/13,
6b/8, 9b/10, 23b/9, 32a/10, 13, 32b/14, 16; ya .-esin(desin) 10b/5, 13, 23b/2; yau
.-e(de) 41b/2; yau .-esin(desin) 23b/14; yau .-p(dp) 12b/14, 14a/16, 15a/1,
184
23b/17, 26a/14, 27b/17, 40a/4; yuma .-e(de) 36b/12; yuma .-er(der) 39a/13;
yuvala .-esin(desin) 8a/6; ikr .-dgi 17b/4, 29b/13; ikr .-dgmzi 20a/6; .e(de) 20a/1, 34a/3; .-esin(desin) 8a/6, 14, 10b/7, 8, 20b/12, 25b/4, 28b/7, 10, 10, 12;
.-p(dp) 10a/1, 10b/10, 12, 11a/5, 7, 12b/12, 26a/4, 28a/11, 28b/11, 29b/9, 39a/2.
etet-: Etmek, yapmak; kr. t-.
b-od e.-megin 31a/4; b-od e.-mek 3a/1; cem e.-megin 3a/3; cem e.mek 16b/5; def e.-megin 1b/15, 3a/4, 5, 6b/7, 32a/9; aab e.-meye 12b/5; azer e.mek 42a/8; kr e.-meye 42b/11; nesne abl e.-meyp 9b/1; nesneyi abl e.-meyp
2a/10; perhz e.-meye 13a/1; redd e.-megin 3a/2; redd e.-mek 16a/10; r e.-mek
43a/5; tecribe e.-mek 10a/8; yuma e.-megin 31a/4; yzi ar e.-megin 19a/16.
etdretdr-: Ettirmek, yaptrmak.
istikrh e.-mek 28a/16.
etmek: Ekmek.
e. 28a/5; buday e.-i(etmegi) iin 5b/7; buday e.-i(etmegi) iiyile 14b/14;
buday e.-in(etmegin) iin 4a/14; ur e.-i(etmegi) 21b/13; e. ii 4b/10, 27b/1, 29b/11; e.
iin 25b/8, 29a/10; e. iini 20b/13, 21b/2, 27b/2; e. abn 20a/1; e.-e(etmege) 35a/3.
ev: Ev.
e. 16a/4; e.-de 16a/4, 32a/9, 34a/14, 14, 42b/12; e.-den 16a/2, 3; e.-e 42b/12, 14;
e.-i 32a/9.
evengi: Gr. uncia 27.88 gram deerinde bir arlk ls.
e. 19b/15, 15, 15, 29a/16; bir e. 19b/14, 25b/9, 16, 16.
evlenevlen-: Evlenmek, aile kurmak.
e.-rse 42a/7.
evvel: Ar. lk, birinci, ilkin.
e. 13a/4, 5, 8, 9, 15a/15, 21b/4, 42b/10, 43a/1; e. gn 43a/11; e.-ki 28b/5.
eyeg: Kaburga.
e. arsyin 31a/5.
eyileyil-: Eilmek.
e.-e 34b/6.
185
186
187
188
gemi: Gemi.
g.-ler 43b/14.
geiz:
geiz: Geniz.
g. iine 6a/2; g. ousyin 6a/1; g.-ine(gezine) 20a/11, 24a/13, 27b/4, 7.
gerek: Gerek, ihtiya.
g. 43a/5; g.-dr 5b/16, 10b/8, 36a/10, 36b/9, 42a/8.
gerekgerek-: Gerekmek, ihtiya duymak.
g.-se 13a/1, 16a/12.
geringerin-: Gerinmek.
g.-mekligi 43b/6.
gr: Geri, arka, tekrar.
g. 2b/10, 13b/15, 15a/2, 42a/8, 43a/10.
getrgetr-: Getirtmek.
itah g.-r 39a/3; uyu g.-e 34b/15; uyu g.-r 43a/14; g.-esin 9a/14; g.-r
43a/11.
gevde: Gvde, vcut; kr. gvde.
g.-si arar- 27b/4; g.-si 30b/1.
gyik: Geyik; kr. geyik.
g. boynuz 25b/4; g. boynuzn 21a/17.
geyik: Geyik; kr. gyik.
g. boynuz 16a/10; g. boynuzn 11b/7, 40b/9; g. boynuzun 16a/3; g. myesin
35a/17; g. yan 4a/5, 14a/15, 15b/14.
gezgez-: Gezmek.
g.-e 12b/5, 28a/6.
d: Ar. Besin, gda.
.-s 3a/13.
gibi: Gibi.
g. 2b/3, 3a/7, 4a/12, 8a/6, 10a/1, 3, 10b/6, 7, 8, 10, 12, 11a/7, 12a/1, 1, 12b/9, 12,
13b/10, 16b/17, 17a/1, 20a/1, 2, 7, 13, 21a/15, 22a/10, 24b/3, 25b/4, 5, 26a/4, 11, 26b/6,
189
13, 27b/15, 28a/11, 28b/6, 7, 10, 10, 11, 12, 29a/5, 35a/5, 35b/15, 36a/2, 7, 38b/14,
39a/2, 40a/8.
gici: Kant.
gz g.-si 18a/4; g.-si olan baa 14a/14.
gicigici-: Kanmak; kr. gii-.
g.- yen gze 22a/8.
giciyik: Kant.
g. 31a/16, 39a/3, 41a/9.
giigii-: Kanmak; kr. gici-.
gzleri g.-se 22a/7.
gidergider-: Gidermek, ortadan kaldrmak.
g.-e 4a/13, 8b/2, 3, 34b/12, 36b/17; g.-esin 25a/14; g.-megin 1b/4, 3b/3,
17b/15; g.-mek 16b/3; g.-mesine 41a/12; g.-r 34b/2, 39a/5.
girgir-: Girmek.
g.-se 20a/10; g.-sn 27b/11.
gitgit-: Gitmek, gemek, yok olmak.
an g.-ene(gidene) 31b/8; an g.-se 35a/16; sefere g.-se 42a/8; g.-e(gide) 4b/4,
10a/9, 11a/9, 11, 12b/5, 27b/4, 41a/1, 14, 42b/14; g.-er(gider) 33b/12.
gbek: Gbek.
g. 12a/14, 15, 24a/2, 35b/13; g. arsyin 2b/5, 17b/15; g.-i(gbegi) ar12a/14, 21b/6; g.-inden(gbeginden) 37b/1.
ggem: Gvemerii, akal erii (Prunos spinosa).
g.-i 8b/16.
ggergger-: Morarmak, yeermek, mavilemek, bitki yapraklanmak.
bedeni g.-se 18a/13, 23a/4; g.-mi yre 23a/5.
ggercin: Gvercin.
a g. yavrusn 26a/1; a g. necisin 4b/13; tota g. ann 22a/7; g. bon 39b/13,
41a/8; g. boyla 35b/15; g. necisin 4a/13, 9b/9, 28a/3, 14; g. tersiyle 29b/7.
190
ggs: Gs.
g.-i(ggsi) 18a/13, 23a/7, 8, 26b/4, 29b/12; g.-n(ggsn) arsyin 29b/10;
gk: Yeil, mavi.
g. mz 11a/4; g. susam 17b/1.
glge: Glge.
g.-de 17b/1.
gl:
gl: Gnl, kalp, yrek.
g.-i(gli) bulan- 12b/15.
grgr-: Grmek.
donu g.-e 35b/9; donu g.-r gz 40b/1; dtn g.-medk balla 5a/2, 14; od g.medk bal 9b/6; od g.-medk ig bal 3a/14; oat g.-mese 21b/10; oat g.-meye 4a/15,
36a/4; oat g.-mez gze 36a/17; g.-mez ol- 1b/9, 5a/6; g.-e 1b/6, 5a/13; g.-esin 7b/4; g.mese 26a/5, 37a/7; g.-meye 1b/7, 1b/7.
grngrn-: Grnmek.
gzine rn g.-e 42b/15.
gtrgtr-: Gtrmek; tamak; kaldrmak; gidermek.
g.-e 16b/10, 22a/10; g.-se 42b/11, 11, 15.
gvde: Gvde, vcut; kr. gevde.
cem g. 25b/6; g. arar- 19a/7; g.-de 8b/16, 31b/16; g.-si 2b/9, 15a/10, 35a/6; g.sinde 2b/3, 9, 12a/1, 5, 13b/7, 10, 21b/4; g.-sine 25a/5, 35a/7.
gz: Gz.
g. 1b/6, 6, 7, 7, 8, 8, 9, 4a/15, 16, 17, 17, 4b/1, 2, 3, 8, 10, 10, 11, 5a/1, 12, 17,
21a/13, 21b/11, 22b/12, 26b/15, 28a/10, 39a/11; aryan g. 20b/11; aryan g.-e 5a/15,
25a/2; a den g.-e 4b/4; donu grr g. 40b/1; donu g. 5a/6, 21b/11, 31a/11; giciyen
g.-e 22a/8; anlu g. 5a/4; oat grmez g.-e 36a/17; g. ar- 26b/11; g. arsyin 1b/9,
9, 10, 5a/11, 14, 16, 17b/11, 13, 18a/4, 18b/10, 19a/2, 20b/9, 21a/10, 22a/11, 25a/1,
30a/17, 30b/6, 12, 34b/17, 35b/9, 36b/15; g.-e a d- 1b/7; g. gicisi 18a/4; g.
arretiyin 31a/2; g.-i ar- 31b/13, 37a/7; g.-i iiyin 19a/10; g.-ine a d- 18b/14;
g.-ine rn grn- 42b/15; g. apa 19a/3, 26b/14; g. apalar 23b/10; g.-leri gii-
191
22a/7; g.-leri arreti ol- 39a/11; g.-leri arar- 25b/16; g.-leri arar- 27b/4; g.-leri i28a/9; g.-leri yaar- 18b/1, 19a/8, 23b/9, 27b/9; g.-lerinde a ol- 23b/10; g.-lerine a
d- 26a/1; g.-lerine an in- 18a/10, 22b/11; g.-arusyin 19a/7; g. i- 20b/13; g.-
apa 26b/15, 34b/17, 40b/2; g.- apana 26b/13; g.- apalar ar- 36b/12; g.-de
5a/3; g.-e 4b/5, 9, 14, 15, 5a/2, 13, 5b/4, 20b/12, 12, 14, 26a/2, 16, 35b/10, 36a/5,
36b/16, 37a/7; g.-i 31b/14, 36a/4; g.-in 40b/3; g.-ine 4b/12; g.-leri 4b/4, 18b/15, 21b/10,
22a/12, 26a/4, 5, 5, 27b/6, 10; g.-lerine 24b/3, 25a/5, 26a/3.
gzlegzle-: Bir eyin olmasn ve bir kimsenin gelmesini beklemek, gzetlemek, dikkatle
bakmak.
g.-ye 16b/1.
urre: Ar. Arab ayn birinci gecesi ve gn.
.-i yanr 43b/10.
gc: G, kuvvet, zor.
g.-ile ie- 25a/8.
gl: Far. Gl (Rosa canina).
zl g. yapran 20b/16; zl g.-i 31b/12; ur g. yapran 6b/3, 16b/11; uru g.-i
41b/7; yaban g.- 13a/17, 14b/2; g. uy 26b/10; g. uyn 3a/11, 11a/9, 25b/17, 34a/4; g.
uyyla 15a/13, 23b/9, 28b/1; g. tomn 10a/15, 41a/16; g. ya 26b/8, 27b/2; g. yan
3a/12, 21a/16, 26b/4, 13, 27a/17; g. yayla 20b/3; g. yapra 9b/17; g. yapran 5a/11,
10b/15; g. yapran 9a/5; g.-i 28a/9, 31b/14.
gldebe: gldibi 1. Gelinciin henz iek amam durumu. 2. Tarlalarda biten
pancargillerden bir bitki.
g.-yi 21a/3.
glatme: Ebegmecigillerden, yapraklar geni ve yuvarlak, iekleri byk ve trl
renklerde olan, ok yllk otsu bir bitki (Althaea rosea); kr. atme.
yaban g. kkin 13a/17; yaban g. tomn 14b/2.
gn 1: Gn, yirmi drt saatlik zaman dilimi.
altnc g. 43a/14; binci g. 43a/13; be on g. 21b/14; bir ki g. 19b/8; bir g.
24b/17; bira g. 5a/5, 6; cuma g. 43b/16; eharenbih g. 43b/14; drdnci g. 43a/12;
192
drt g. 36a/15, 36b/5, 41a/10; drt g.-de bir 13a/8; denbih g. 43b/11; ki g. 20b/10;
kinci g. 43a/11; evvel g. 43a/11; her g. 13a/1, 9, 17b/2, 27b/11; r g. 15b/10, 25b/12,
34a/2; g.-leri 3a/14; mbrek olan g.-leri 42a/9; onaltnc g. 43b/1; onbe g. 15a/2,
26a/12; onbinci g. 43a/17; onbirinci g. 43a/15; ondrdnci g. 43a/17; onkinci g.
43a/16; onsekizinci g. 43b/2; onouznc g. 43b/3; onunc g. 43a/15; onnci g.
43a/16; onydinci g. 43b/2; otuz g.-e 9a/1, 29a/14; otuzunc g. 43b/8; pencenbih g.
43b/15; sekiz g. 25a/10, 28b/4; sekizinci g. 43a/14; seenbih g. 43b/12; enbih g. 43b/17;
ouznc g. 43a/15; g. 27b/13, 36b/11, 40b/17; g.-de bir 2b/7, 13a/8; nci g.
43a/12; ydinci g. 43a/14; ygirmi altnc g. 43b/6; ygirmi binci g. 43b/6; ygirmi
birinci g. 43b/4; ygirmi drdnci g. 43b/5; ygirmi kinci g. 43b/4; ygirminci g.
43b/3; ygirmi sekizinci g. 43b/7; ygirmi ouznc g. 43b/8; ygirmi nci g. 43b/5;
ygirmi ydinci g. 43b/7; yedi g. 9a/2; yekenbih g. 43b/10; g. ar 12b/16, 13a/1; g.-de
bir 28a/5; g.-de 25b/12, 40b/16; g.-ler 42a/8; g.-leri 42a/10.
gn 2: Gne; kr. gne.
g.-de 3b/15, 36b/11, 39a/12; g.-den 36a/8; g.-e 25b/1, 2, 26b/16, 34a/12.
gne: Gne; kr. gn 2.
g. 43a/4, 5; g.-de 25a/16, 27b/10, 36b/5, 37a/14, 38a/9; g.-den 8b/1; g.-e 36a/15,
36b/4, 15, 41a/7.
gnlk: Gnlk aac ve bundan elde edilen zamk; ak gnlk (Boswelia), kara gnlk
(Cordex styracis) olmak zere iki tr bulunur. Gnlk aacndan ayrca buhur yaplr.
g. 9b/17, 19b/14, 26a/3, 27b/2, 28a/14, 28b/7, 41a/13; g.-i(gnlgi) 19b/9.
gvld: Kulak uultusu.
ula g.-sine 36a/3.
gz: Gz, sonbahar.
g. 43b/13, 16, 17.
cet: Ar. htiya.
. ol- 8b/8, 39a/12; . vatinde 37a/14.
add: Ar. Had, snr.
lm .-ine gel- 43b/3; .-den ziyde 18b/7, 24a/16, 30a/2, 32b/2.
193
194
ardal: Ar. Hardal otu, ak hardal (Snapis alba) ve yabani hardal (Snapis arvensis)
olmak zere balca iki tr vardr.
. tomn 36b/15; . ya 30b/10, 36b/15; . yapran 9a/15; .- 20b/4, 27a/5,
32a/2.
areket: Ar. Hareket.
. t- 43b/8.
arket: Ar. Hareket.
. t- 40a/5.
arslan: Gr. Lahana (Brassica oleracea); kr. raslan.
. 11b/6; . tomn 3b/9.
l: Ar. Meydana gelen ey.
. ol- 43a/14, 15.
aa: Ar. Etki, zellik.
.-s 42b/10.
iyyet: Ar. iyyet Kuvvet, tesir (bir eye mahsus olan).
.-i 42b/7, 42b/9.
asta: Far. Hasta.
. 31a/14, 31b/1, 40b/13, 41b/2, 43a/17; . ol- 42a/7; .-nu 41b/5, 43a/9; .-ya
41a/3.
astal: Far.-T. Hastalk.
. 42b/15; . ol- 43b/17; .-dan 8b/17.
aa: Ar. Haha (Papaver somniferum).
. 11b/2; . tomn 16b/13, 34b/14.
alaala-: Halamak; kr. ala-.
.-yasn 12a/11; .-yup 9a/5.
alanalan-: Halanmak; kr. alan-.
.-sa 14b/6, 19a/3, 27a/2.
alaala-: Halamak; kr. ala-.
.-ya 36a/1; .-yasn 22b/14; .-yup 22b/14.
195
196
197
hevenk: Far. veng Bir ipe geirilmi veya birbirine balanm ya yemi veya sebze
ba.
h. zmin 39a/3, 4.
raslan: Gr. Lahana (Brassica oleracea); kr. arslan.
.-nu tomn 8b/12.
yr: Ar. Hyar, salatalk (Cucumis sativus).
. tomn 41a/2.
yra: Far. Hyarck, kask bezlerinin iltihaplanmasyla ortaya kan bir tr ban;
kr. yrek.
. 2b/6(yra), 2b/14, 33a/8; .-(yra) ol- 12b/11.
yrek: Far. Hyarck, kask bezlerinin iltihaplanmasyla ortaya kan bir tr ban;
kr. yra.
.-i(yregi) - 15a/11.
r ilys: Ar. r+ilys Hdrellez iei, erguvani salep (Orchis purpurea); kr
rilys.
. iegin 16b/11, 32b/2.
r ilys:
ilys: Ar. r+ilys Hdrellez iei, erguvani salep (Orchis purpurea); kr.. r
ilys.
. iegin 25a/1.
h: Far. Hi.
h. 13a/1, 42b/14.
isb: Ar. Hesap.
emsiyye .- 41b/12.
orlaorla-: Horlamak.
.-mama 3a/5; .-maya 16b/10; .-sa 16b/9.
ors:
ors: Far. Horoz.
. daan 13b/6; . din 35b/9.
: Far. Ho, iyi, iyilemi.
. ol- 15a/4, 26a/16, 26b/7, 34b/7, 35b/11.
198
b: Far. Hoaf.
. t- 39a/5.
b: Far. Gzel.
. 40a/10, 10.
une: Ar. Makattan ila rnga etme, lavman.
. t- 11a/9, 11, 12a/11.
umm: Ar. Bata stma olmak zere ateli hastalklara verilen genel ad.
. zametin 43a/11.
urma: bkz. urma.
. ekirdegin 25b/14, 39b/16; .-y 27b/17.
urma: Far. Hurma (Phoenix dactylifera).
. 8a/12; dglmi . 27b/1; .-y 28b/16; .-yla 21b/3.
rupisi:
rupisi: Gr. agrio-pisi/pssitis Yabani zmlerden yaplan bir arap. Galenosun
hastalar tedavide kulland doktor arab olarak bilinen arap; kr. ariopisi, ariopesi.
. 40a/1, 40b/8, 41a/4.
sravo
sravotanu:
votanu: Gr. sruvotanu kse otu (Viscum alba).
. 35a/10.
lca: Ilca, scak su kayna, kaplca.
.-ya 12b/5.
lca: Ilka, lk.
. t- 28a/8, 38a/7; . uyla 27a/1.
sca: Scak; kr. issi.
. 5b/4, 12b/4, 4, 41a/4; . sca 5a/11, 11 34a/15, 15; . t- 5b/14, 9a/17, 9b/12,
13b/6, 21a/3, 16, 24a/12, 40a/15; . eyleyp 28b/2; . iken 5b/4; . ol- 9a/12; . u 19b/12;
. uyla 12a/14, 22b/14; . ciyile 12a/9; .-la 11b/10, 12a/3, 14a/1, 20b/12, 16, 21b/2,
23a/16, 24b/16, 25b/4, 27b/6(sscala), 28b/2.
rr-: Isrmak; kr. sr-.
kpek .-sa 33a/16; .-du 14a/5.
199
200
35b/12; ula i.-nde 5b/12; eftl ekirdegin i.-in 39b/13; i. ars 31b/11; i.
arsna 35a/15, 39b/2, 14; i. arsyin 2a/13, 2b/1, 10a/13, 11b/7, 18a/11, 29b/15,
30a/2, 15, 31a/6, 32b/1, 33a/11, 34b/6, 37b/4; i.-i ge- 2a/15, 16, 11a/1, 4, 22b/15; i.-i
yllen- 31b/8; i.-i yellen- 29b/14; i.-i yri- 11a/7; i. abn 36a/1; i. yzinden 25a/13; i. de
19a/13, 33a/12; i.-i 1b/8, 5a/8, 11a/6, 12, 14; i.-in 10a/13; i.-inde 2a/14, 15, 7b/6, 8a/1,
8b/1, 10a/9, 10b/1, 8, 16a/4, 16b/2, 17a/9, 11, 22b/8, 9, 23a/13, 24b/2, 28b/9, 14, 36a/1;
i.-indeki 11a/9; i.-inden 2a/17, 2b/1, 10b/15, 11a/8, 17, 11b/2, 18a/7, 18b/16, 22b/5,
24b/10, 26a/15, 30a/9, 31b/3, 8, 32b/11, 33b/10, 14, 34a/16, 35a/1, 15, 41b/9; i.-ine
4b/8, 5b/5, 7b/7, 11a/16, 13b/6, 14b/7, 15a/14, 16b/6, 19b/11, 12, 22b/7, 23a/3, 23b/7,
24b/2, 25a/11, 25b/4, 10, 27a/14, 34b/5, 36a/9, 15, 36b/1, 40b/13; i.-nden 2a/16.
ii-: mek.
i. 9b/16, 10a/6, 27a/13; zehir i.-ene 38a/13; i.-diginden 10a/7; i.-dkden 24a/6; i.e 3b/8, 6a/17, 17, 7a/1, 2, 9b/5, 10a/10, 13, 11b/17, 12b/5, 5, 13a/12, 17a/8, 10, 14, 15,
16, 26b/17, 27a/1, 2, 9, 14, 15, 16, 28b/17, 31b/5, 6, 16, 32a/8, 13, 14, 32b/1, 4, 5, 7, 8,
12, 33a/1, 6, 11, 13, 13, 17, 33b/2, 4, 6, 9, 11, 13, 14, 15, 16, 34a/2, 16, 34b/1, 4, 5, 6, 8,
14, 16, 35a/2, 3, 12, 15, 16, 35b/1, 3, 5, 36a/3, 12, 13, 37a/2, 6, 6, 9, 10, 37b/5, 6, 7, 8,
12, 13, 38a/5, 6, 8, 11, 38b/3, 6, 16, 17, 39a/5, 9, 10, 14, 39b/10, 14, 40a/12, 40b/1, 4, 5,
11, 17, 17, 41a/3, 4, 10, 11, 15, 15, 16, 17, 41b/11; i.-erse 17a/17; i.-esin 6a/16, 7b/8, 10,
8a/3, 7, 8, 16a/2; i.-mek 36a/14, 42b/13; i.-mesn 27b/9; i.-meye 26b/16; i.-se 20a/10,
28b/14, 31b/8, 11, 32b/3, 10, 34b/1, 35a/8, 15, 17, 37b/2, 38a/12, 39a/16; i.-p 28b/16.
ieri: eri; kr. ier.
i.-ye 11a/9.
ier: eri; kr. ieri.
i. 11a/11, 15a/1, 41a/1.
in: in.
i. 1b/1, 3, 3, 3, 5, 5, 6, 11, 14, 2a/2, 5, 5, 5, 6, 6, 6, 7, 7, 7, 8, 8, 8, 9, 9, 11, 12, 13,
14, 16, 17, 17, 2b/1, 2, 4, 5, 6, 6, 6, 6, 7, 10, 11, 11, 12, 12, 12, 12, 12, 13, 14, 14, 14, 15,
16, 3a/1, 4, 5, 5, 8, 8, 9, 9, 10, 10, 3b/4, 8, 12, 4a/5, 10, 5a/4, 7, 5b/7, 7a/8, 7b/14, 16,
8a/4, 11, 13, 8b/5, 7, 10, 13, 13, 15, 17, 9a/8, 9b/7, 14, 10a/14, 17, 11b/5, 9, 12b/16,
201
13b/13, 14a/13, 15, 14b/2, 3, 16a/10, 17a/5, 9, 14, 15, 17, 17b/6, 6, 8, 9, 11, 14, 14, 16,
18a/1, 4, 4, 7, 8, 11, 12, 13, 14, 14, 16, 18b/1, 3, 3, 4, 5, 5, 6, 8, 8, 9, 9, 9, 11, 11, 12, 12,
13, 14, 16, 16, 17, 17, 19a/1, 3, 5, 5, 10, 12, 12, 13, 13, 15, 15, 17, 17, 19b/2, 2, 10, 14,
16, 20b/8, 21b/14, 22a/8, 22b/6, 23a/8, 9, 17, 23b/11, 24a/1, 2, 4, 7, 7, 14, 24b/9, 15,
25b/2, 9, 26a/9, 10, 17, 26b/5, 17, 27a/12, 28b/1, 6, 12, 29a/3, 12, 14, 29b/6, 8, 14, 14,
15, 15, 16, 16, 17, 30a/1, 1, 1, 2, 2, 3, 3, 4, 4, 4, 5, 6, 6, 7, 7, 8, 8, 9, 10, 11, 11, 12, 13,
14, 14, 14, 15, 15, 16, 17, 30b/1, 2, 3, 4, 5, 5, 5, 6, 6, 7, 7, 12, 13, 13, 14, 14, 15, 16, 17,
31a/1, 1, 1, 2, 3, 7, 8, 9, 10, 10, 11, 11, 12, 12, 13, 14, 15, 15, 15, 16, 17, 17, 31b/3, 5, 7,
10, 10, 12, 13, 15, 16, 32a/4, 4, 10, 14, 32b/4, 4, 8, 8, 11, 11, 11, 13, 14, 17, 33a/3, 10,
12, 14, 33b/3, 4, 6, 8, 8, 16, 16, 34a/1, 10, 14, 17, 34b/3, 35a/1, 10, 13, 35b/2, 7, 12, 13,
16, 36a/4, 7, 37a/9, 10, 15, 16, 37b/14, 16, 38a/1, 17, 38b/16, 17, 39a/3, 39b/17, 40a/7,
13, 15, 40b/2, 3, 4, 6, 7, 9, 17, 41a/2, 4, 5, 9, 14, 41b/8, 43a/16.
irir-: irmek.
i. 26a/16; i.-e 7b/15, 8b/12, 9b/13, 10a/5, 12, 15, 11a/14, 13a/2, 16, 15b/9, 12,
17a/5, 6, 21b/13, 16, 24a/8, 9, 25a/1, 7, 28a/8, 29b/4, 41a/4; i.-eler 11a/2, 33b/5, 35b/4,
8, 16, 38a/4, 41b/10; i.-esin 3b/9, 4b/16, 7a/1, 7b/11, 15, 8b/7, 11, 13, 14, 9a/1, 2, 7, 8,
10, 14, 17, 9b/2, 3, 4, 10a/2, 4, 7, 16, 17, 10b/16, 17, 11a/3, 11b/1, 3, 4, 5, 8, 9, 10, 11,
12, 13, 12a/10, 16, 17, 12b/2, 3, 16, 17, 13a/4, 6, 10, 11, 13, 14, 15, 13b/1, 2, 5, 14a/1, 2,
2, 3, 4, 14b/15, 15b/9, 13, 16a/8, 9, 16b/16, 17a/1, 3, 7, 7, 20a/10, 20b/6, 21b/17, 22a/2,
4, 6, 6, 14, 16, 17, 22b/1, 4, 6, 6, 7, 10, 15, 16, 23a/1, 2, 13, 15, 23b/3, 9, 24a/1, 5, 6, 7,
7, 9, 10, 17, 24b/14, 15, 16, 25a/9, 10, 25b/3, 4, 17, 26a/10, 13, 27b/5, 13, 28a/3, 5, 8,
17, 28b/15, 29a/13, 15, 16, 29b/6, 9, 10; i.-mek 13a/17; i.-meyesin 28a/4; i.-se 34a/17;
i.-p 10a/9.
iftelef: Gr. Karaaa (Ulmus campestris).
i. 17a/11; i. otnu yapran 17a/13.
itinc: Ar. Meyletme, bir eye dnme.
i. ol- 43a/12.
itilye: ?
i. 40a/5.
202
ile: le.
i. 3b/3, 4a/8, 4b/10, 7b/6, 11b/3, 14b/6, 17a/17, 20b/5, 21b/4, 9, 22b/10, 24b/13,
25a/14, 27a/11, 28b/16, 40b/3,14.
ilk yaz: lkbahar.
i. 43b/13, 15, 16, 16, 17.
ils: Gr. ilius/kelos Nasr; kr. eyls
i. 27b/7.
in: n.
i.-inden 3a/1, 2, 15b/17, 16a/10.
inin-: nmek.
gzlerine an i.-se 18a/10, 22b/11; i.-se 26a/3.
ince: nce.
i. bzden 11a/8, 11b/1, 12b/7, 19b/15, 22a/12; i. kettn bezinden 5a/9.
incinr: Gr. Enginar (Cynara scolymus).
i. kkin 15b/1.
inek: nek.
i. buzausndan 22a/9; i. sdiyile 41a/10.
insan: Ar. nsan.
i.-da 19b/3, 31b/4.
inllh: Ar. nallah.
i. 41a/9.
ipsiliunya: ?
i. otn 29a/12.
irein: Gr. Baz bitkilerde, zellikle amlarda oluan, kat veya yar akkan organik
salg maddesi, aa sakz; kr. rein.
i. ya 30b/10, 36b/10.
iri:
iri: rin.
i. 29a/8, 39a/8; i. ie- 19a/4, 27a/9.
203
irilen
irilenlen-: rinlenmek, enfekte olmak.
i.-se 5a/7.
ise: se (art edat).
i. 10b/3, 20a/11, 32a/2, 3, 40a/10, 10, 11, 11.
isl: Ar. Hafifleme, azalma, sehl olma, ishal; kr. ishl.
i. 2a/13, 10a/14.
ishl: Ar. Hafifleme, azalma, sehl olma, ishal; kr. isl.
i. t- 32b/1, 38b/13, 39a/14.
isim: Ar. sim, ad.
i.-ler 43a/3; i.-leri 43a/1.
isirgen: Isrgan otu (Urtica); kr. sran.
i. dikeni yapran 34a/8.
iskedi: ?
i. 28b/9.
isken: Gr. Sakz aac (Pistacia lentiscus); kr. eskinu.
i. 41b/4.
smi: ?
i. 13b/8.
issi: Scak; kr. sca.
i.-den 3a/11.
isteiste-: Aramak, istemek.
i.-rse 3a/6, 15b/17, 16a/1, 16b/1, 16, 17, 19a/14, 28b/16, 29a/11; i.-rse 10a/8,
16a/14, 16b/3, 7, 25b/10; i.-se 28a/16; i.-yeler 42a/11.
istifr:
istifr: Ar. Boaltma, kusma, vcutta fazla olan herhangi bir maddeyi azaltma.
i. 30a/1, 2, 30b/12, 14; i. t- 18b/7, 7, 32a/16, 32b/2, 37b/6.
istikrh: Ar. Tiksinme, irenme.
i. t- 3a/6; i. etdr- 28a/16.
istiml: Ar. Kullanma.
i. t- 5a/5, 6, 29a/14, 31b/12, 36b/12.
204
isturuy: ?
u. kkin 12a/9; u. kkiyile 11b/15.
sp: Gr. Hardal otu (Sinapis arvensis).
i. 26b/14.
i: .
i. 42a/10; i.-e yaramazdur 42a/8; i. ile- 28a/6.
ieie-: emek, idrarn yapmak.
dege i.-se 2b/8, 13b/4; gcile i.-se 25a/8; iri i.-se 19a/4, 27a/9; an i.-se
18b/11, 25a/6; i.-mege dir ol- 13a/10, 30a/10, 13, 32a/8, 33b/2, 9, 13, 34a/16, 34b/8;
i.-mege dir olmayan kimesne 32b/10; i.-yesin 15b/15; i.-yimese 22b/14.
iitiit-: itmek, duymak.
i.-mese 1b/12.
ileile-: almak, faaliyete gemek, etki etmek, kullanmak.
i i.-ye 28a/6; i.-se 20a/17.
ith: Ar. Yemek yeme istei; kr. itah.
i. 31a/1.
itah: Ar. Yemek yeme istei; kr. ith.
i.-a getr- 39a/3.
it: t, kpek.
i. 29b/7; i. necisi 24b/14; i. necisin 9b/9; i. uyuzna 36b/14.
it zmi: tzm (Solanum nigrum). halk aznda Brtlen.
i.-n 3b/17.
izmirn: Gr. Mrr, mirra, mrrsafi, sar sakz (Commiphora myrrha/Balsamodendron
myrrha).
i. 8a/5, 24a/13, 26a/3; ur i. otn 25a/4; i.-y 16b/1.
jv: Far. Cva; kr. jve.
j.-y 14a/8.
jve: Far. Cva; kr. jv.
j. 41a/5; j.-yi 23a/6.
205
ab 1: Kap.
k. 13b/6; k.-a 36a/15, 16, 36b/5, 10, 11.
ab 2: Kabuk.
alma aac .-n 14a/12; defne kki .-n 36a/13; dd aac .-n 24b/5; dt
aacnu kkin .-n 38a/11; eki nru .-larn 38b/3; enr .- 11a/5; enr .-n
11a/17, 22b/15, 26b/9; encr aacnu .-n 12a/7; etmek .-n 20a/1; i .-n 36a/1; z
aac .-n 4a/11; keberen .-n 25a/16; sgt aac .-n 37b/9; ya alem .-n 3a/17;
.- - 35b/17; .- m arpay 7a/9; .-n ar- 9b/16; .-n 14a/11, 24b/5, 31b/11,
38a/3, 16.
aba: Kabak (Cucurbita).
ur .-(aba) 25a/8, 25b/11; tze . 3a/13, 10b/8; tze .-(aba) 3a/12; tze
uyn 5b/6; . ekirdegin 41a/2; . kkin 29a/15; . yapran 23b/7.
abarabar-: Kabarmak, imek.
.-an 13b/9; .-sa 13b/8.
abarcu: Kabarck.
. 5a/7; . ol- 1b/9; .-lar 6a/12.
abl: Ar. Kabul.
nesne . et- 9b/1; nesneyi . et- 2a/10.
abu: Kabuk.
sgt .-n(abun) 29b/8; smkl bcek .-n(abun) 6a/5; .-(abu)
m bala bulamac 26a/4; .-(abu) m balay 26a/13.
ab: Ar. Kabz.
. 2a/16, 17, 17, 2b/1, 3a/8, 9, 11b/5, 7, 17a/5, 9, 18a/12, 30a/14, 30b/13, 34b/3,
37a/9; .- al- 17a/10, 34b/4; .- yrt- 37a/9; .-n a- 11a/16; . ol- 10b/3, 11a/6, 12,
14, 16, 23a/3.
aa-: Kamak.
.-a 15b/14, 16a/3, 37b/15; .-mama 3a/4; .-maya 16b/1, 2.
206
207
208
apa: Kapak.
gz .-(apa) 19a/3, 26b/14; gz .-lar 23b/10; gz .-(apa) 26b/15,
34b/17, 40b/2; gz .-na(apana) 26b/13; gz .-lar ar- 36b/12; .-lar 4b/6,
26b/11, 12; .-larna 24b/4.
apanapan-: Kapanmak.
.-maz kelem yapran 8a/13; .-m 10b/11; .-ur 27b/15.
apanya: ?
. 5a/12; . kkin 12a/9.
apu: Kap.
.-nu st igine 42b/14.
kr: Far. Etki, i.
. t- 42b/15; . et- 42b/11.
ara: Kara.
. 13b/10, 40a/11; . boyay 11b/14, 14a/2;. t- 33a/10, 37b/16; . eyle37a/17;. ol -21a/17, 32a/15,; . abn 21b/4; . arma yapran 6a/9; . zeytn
6a/12.
ara aac:
aac: Karaaa (Ulmus).
. kkin 14a/11.
ara alt: Kara al. 2-4 m. ykseklikte, kn yapran dken, kuvvetli dikenli ve sar
iekli bir aldr. Meyveleri(kakrdak) idrar artrc ve ta drc olarak kullanlr
(Paliurus spina-christi).
. kkin 11a/3, 15b/16.
aranfil: Ar. Karanfil (Dianthus caryophyllus).
.-i 20b/9.
arararar-: Kararmak.
gzleri .-sa 25b/16; .- an di 17b/14; .-a 2a/6, 8a/17, 8b/1, 36a/8; .-sa 26b/11.
aradvlegi:
aradvlegi: Ebucehil karpuzu, achyar, eekhyar (Ecballium elaterium).
.-n tomn 27a/10; . yapran 5b/9.
209
arn: Karn.
. 9a/5, 10a/17, 10b/1, 5, 8, 10, 12, 17b/15, 38b/11, 41b/2; avrat .nda(arnnda) 40b/11; ac .-la(arnla) 11b/17, 20b/6, 21b/14, 22a/14, 22b/9, 23a/1, 2,
23b/3, 9, 24a/1, 5, 6, 9, 10, 24b/15, 16, 25a/1, 6, 8, 10, 26a/12, 27a/13, 15, 16, 28a/2,
28b/15, 17, 29a/13, 29b/4, 6, 9, 10, 37a/5, 38a/1, 39b/1; oulcanlu . 10b/14; imi
olan . 2a/13; o .-la(arnla) 39b/1; . arsna 37b/13, 38a/8, 38b/3, 10, 15, 41a/15,
41b/11; . arsyin 18a/12, 30a/1, 8, 10, 30b/1, 15, 16, 31a/3, 17, 32a/11, 33b/2, 16,
35a/2, 9, 37a/1, 8, 37b/10, 38a/10; .-da u durm ol- 10b/5; k.-nda(arnnda) ylan ol18a/6, 22a/17; . i- 41b/1; . iiyin 2b/5; . yllen- 30a/7, 33a/14; . da 18a/1; .(arn) 9a/6, 10b/13, 12b/1, 4, 19a/9, 21b/6, 28a/1; k.-(arn) ar- 22b/17, 39a/1; (arn) imi ol- 2a/14, 10b/10, 12b/2; .-na(arnna) 37b/9; .-nda(arnnda) 10b/12,
21b/16, 31a/13; .-ndaki(arnndaki) 40a/9.
ardrardr-: Kartrmak; kr. ardur-.
.-a 35a/4, 36a/2, 39b/3, 4; .-asn 7a/10, 8a/16, 9b/11, 11b/1, 13a/9, 13b/8,
15a/13, 20a/3, 22a/11, 25a/16; .-p 25b/2, 8, 9, 26a/7, 27a/1, 4, 27b/5, 6, 28b/11, 12,
29a/12, 13, 16, 29b/8, 36a/5, 37b/3; .-up 3b/7, 11, 5a/15, 5b/11, 13, 17, 6a/3, 14, 6b/1,
10, 7b/2, 8a/5, 8b/14, 9a/9, 10, 12, 14, 15, 17, 9b/2, 4, 9, 10a/4, 10b/12, 13, 12a/2, 8, 11,
12b/1, 4, 9, 13a/5, 13b/15, 14b/1, 5, 7, 10, 13, 15a/5, 9, 12, 16b/8, 20a/16, 20b/15, 16,
22b/11, 23a/10, 13, 23b/5, 8, 13, 24a/17, 24b/8, 12, 25a/2, 14, 25b/1, 6, 7, 14, 26a/5, 6,
11, 26b/3, 27b/8, 13, 28b/13, 29b/7, 32b/17, 35b/13, 39b/7.
ardurardur-: Kartrmak; kr. ardr-.
. 27a/7; .-a 10b/1, 11b/15, 13a/2, 20a/7, 34a/12, 34b/17, 35b/12, 38a/3, 38b/14,
39a/12; .-asn 3a/16, 3b/16, 4a/3, 4, 8, 12, 14, 4b/5, 6, 6a/6, 7, 7a/8, 17, 7b/8, 13,
11b/12, 14, 13a/4, 16, 13b/9, 14a/7, 8, 14b/17,15a/15, 15b/8, 20a/5, 21a/13, 23b/12,
26a/14, 29a/4; .-p 6b/17; .-up 4a/13, 4b/15, 5a/4, 9, 17, 5b/1, 8, 10, 6a/15, 16, 6b/4, 6,
9, 13, 7a/9, 7b/1, 8b/8, 10, 9a/6, 9b/10, 12, 14, 15, 10a/1, 2, 11b/17, 13a/11, 12, 13b/14,
14a/12, 16a/13, 16b/13, 15, 17a/4, 20a/9, 12, 20b/2, 5, 21a/2, 6, 14, 16, 21b/11, 22a/4, 6,
22b/3, 23a/5, 6, 8, 9, 23b/10, 16, 24a/2, 6, 11, 13, 15, 24b/1, 9, 13, 25a/7, 25b/15, 26a/2,
8, 28a/3, 10, 28b/8, 29a/2, 10, 33b/1, 3, 34a/1, 6, 35a/13.
210
arlau:
arlau: Krlang kuu (Hirundo).
. yuvasn 23b/13.
arnabyulan: Gr. Lahana (Brassica oleracea).
. yapran 25b/2; . y 23a/13.
aru: Kar.
. 25b/1, 2, 26b/16, 34a/12, 41a/7.
sn: Kad aac, eytanboku otu ve bundan elde edilen zamk (Ferula assa-foetida); kr.
an.
.-y 12a/14.
an: Kad aac, eytanboku otu ve bundan elde edilen zamk (Ferula assa-foetida); kr.
sn.
. 40a/3; . y 15b/14, 16a/17.
as: Kask, vcudun karn ile uyluk arasndaki blm.
. 37b/1; .-(as) 13b/3.
a: Ka.
. 25b/15; .-lar dkl- 18b/13, 25b/13; .-lara 25b/14.
a: Kak.
. 8a/7, 35b/3, 3, 36a/2.
at: Kat, tabaka.
. 11a/5.
atat-: Katmak.
. 26a/15, 16, 26b/4, 5, 7, 7, 27a/8, 14, 17; .-a 34b/1, 5, 36a/2, 36b/4, 5, 37a/9,
10, 37b/12, 38a/9, 38b/8, 8, 11, 39a/17, 39b/1, 14, 41a/3, 4, 13, 13, 13, 41b/2, 9; .-alar
17b/2, 2; .-asn 11a/9, 9, 25a/12, 26a/14, 29a/4; .-up 3b/2, 7b/15, 9b/5, 12b/7, 17a/13,
19b/11, 23a/4, 26b/12, 13, 13, 13, 28a/17, 32a/12, 32b/15, 17, 33a/5, 7, 33b/10, 17,
34a/10, 35a/3, 3, 7, 35b/13, 36b/17, 37a/16, 17, 37b/9, 38a/1, 14 17, 38b/9, 39b/7, 40a/3,
3, 4, 4, 7, 13, 40b/2, 40b/8.
at: Sert; pek; ok; olduka; iddetli.
. durur 7b/5; . ol- 43b/13, 15, 16, 17; . ksrgi 8b/5; . ksrk 2a/7, 8b/5.
211
ar: Katr.
. drnan 40b/12.
atlanatlan-: Dayanmak, tahamml etmek.
.- bil- 4a/2, 8a/14; .-u bildke 8a/2.
avlu: Ftkl, kas yark.
. 37b/14.
avu: Mesane, idrar kesesi.
. arsna 35a/2, 37b/1, 12; . arsyin 30b/14, 15; .-da olan a 31a/2.
avun: Kavun (Citrullus melo).
. 39a/11; . ekirdegin 26b/7, 41a/2; . iini 10b/9; . kkin 39a/14; .- 39a/12.
avuravur-: Kavurmak.
.-a 34a/15; .-asn 6b/1, 22b/3, 9, 23a/5, 24b/2.
aya: Kaya.
. 7a/2; yalm . 42b/8.
aya oru
oru: Bir veya ok yllk, otsu, etli yaprakl bitkilerdir (Sedum).
. uyn 27a/13; .-n 3a/12, 3b/5, 4a/17, 27a/3, 41a/9.
aynaayna-: Kaynamak.
ciger .-sa 19a/9; .-r uyla 36a/1; .-r uyla 35b/14; .-sun 36b/9; .-ya 36b/4,
5, 15.
aynataynat-: Kaynatmak.
.-a(aynada) 11a/2, 14a/14, 16b/16, 17a/12, 19b/17, 22a/16, 23a/1, 27b/13,
34a/7, 36a/10, 36b/11, 37a/10, 37b/6, 17, 39b/17, 40a/7, 8, 12, 17, 40b/3, 5, 41a/4, 10,
16, 17, 41b/1, 2, 43a/9; .-asn(aynadasn) 3a/17, 3b/1, 4a/9, 4b/16, 16, 6b/9, 7a/5,
7b/10, 11, 12, 14, 17, 9b/6, 10b/4, 7, 16, 11a/6, 8, 13, 11b/10, 13a/5, 15a/7, 19b/15,
20b/9, 21a/12, 21b/17, 22b/5, 28b/11; .-up(aynadup) 3b/3, 5a/9, 11, 5b/4, 7a/3, 17,
7b/15, 8a/3, 4, 9, 10, 12, 8b/7, 11, 12, 9a/2, 7, 8, 9b/3, 8, 13, 16, 10a/14, 15, 16, 10b/2, 3,
17, 11a/5, 11, 15, 11b/3, 4, 5, 7, 8, 10, 13, 12a/3, 9, 10, 17, 12b/2, 3, 7, 17, 13a/12, 13,
13b/2, 14a/11, 13, 17, 14b/3, 15a/17, 15b/1, 13, 16b/4, 14, 17a/5, 11, 16, 19b/5, 6, 11,
12, 20a/4, 10, 14, 20b/17, 21a/5, 9, 11, 21b/2, 3, 8, 9, 22a/2, 4, 5, 14, 22b/6, 6, 16, 23a/2,
212
3, 10, 11, 15, 23b/3, 6, 24a/1, 5, 7, 8, 9, 24b/5, 6, 9, 12, 16, 25a/3, 6, 9, 11, 14, 25b/16,
26a/10, 17, 26b/2, 9, 10, 17, 27a/3, 10, 11, 12, 14, 16, 17, 27b/17, 28a/2, 8, 11, 13,
28b/2, 15, 16, 29b/1, 4, 6, 9, 10, 31b/8, 12, 17, 32a/9, 11, 14, 15, 16, 17, 32b/3, 5, 7, 12,
33a/1, 5, 8, 10, 13, 17, 33b/2, 4, 6, 7, 16, 34a/3, 16, 17, 34b/3, 13, 14, 15, 35a/5, 12,
36a/13, 36b/13, 37a/1, 1, 2, 9, 17, 37b/1, 14, 15, 38a/16, 38b/6, 17, 39b/10, 40a/5, 13,
40b/9, 14.
az: Kaz (Anser).
. 26b/13; . dilin 13b/5; . yan 3a/15, 12a/10.
azaz-: Kazmak.
.-asn 16b/5.
azaz-: Kazmak.
.-yasn 23a/12.
aztazt-: Kaztmak.
ban .-asn(azdasn) 28b/1.
kebb: Ar. Kebap.
k. eyle- 28a/7.
kebere: Lat. Gebre otu, keditrna (Capparis spinosa).
k. 11a/4, 17b/1; k. kkin 9b/16, 14a/17, 24a/4, 34a/3, 36a/10; k.-n abn
25a/16; k. tomn 9a/9, 22a/5, 34a/1; k. yapran 5b/14, 28b/7; k.-yi 6b/8, 7a/4, 16b/16.
kebs: ?
k. 41b/4.
kei: Kei (Capra hircus).
lmi k.-den 22a/9; k. anna 16b/6; k. din 21a/3; k. sidgin 21a/3; k. sdin
40b/11; k. ya 37a/2.
kei boynuz: Keiboynuzu aac (Ceratonia siliqua).
k. 28b/16; k. ekirdegin 21b/17, 24b/17; k. yemiin 10b/15.
kedi: Kedi (Felis domesticus).
k.-yi 37a/14, 15.
213
214
kepek: Kepek.
k. 27a/8, 29a/4, 41b/2; buday un k.-i(kepegi) 12a/10; buday un k.-in(kepegin)
9b/8, 20a/14; dr k.-in(kepegin) 15a/15, 16; k.-i(kepegi) 29b/6; k.-ile(kepegile) 3b/7,
10a/17, 37b/16; k.-le 19b/10.
kerdeme: Gr. Tere otu (Lepidium sativum).
u k.-si 41b/5.
kerefs: Far. Kereviz (Apium graveolens).
k. 11b/4, 13a/11, 22a/15, 22b/17, 28a/2; yaban k. tomn 35a/11; k. tomn 6b/8,
10, 9a/9, 11, 15a/8, 16b/12, 27a/10, 29a/17; k.-i 4b/10.
keret: Ar. Defa, kez; kr. kerre.
k. 26a/2.
kerre: Ar. Kez, defa; kr. keret.
k. 3b/8, 9, 8a/14, 9a/10, 20b/12, 25b/12, 28a/5.
keskes-: Kesmek.
k.-e 23a/11; k.-p 8b/9, 13b/5.
kese: Kese.
bz k.-ye 36a/2.
kesilkesil-: Kesilmek; sona ermek.
avratu sdi k.-memegin 3a/7; amarlar k.-se 18a/17; amarlar k.-se 23b/5.
ker: Far. Havu.
k. tomn 7b/14.
kettn: Ar. Keten bitkisi ve bundan elde edilen dokuma, bez (Linum usitissimum).
ince k. bezinden 5a/9; k. bzin 27b/4; k. tomn 6b/13, 7a/14, 10a/17, 10b/6,
12a/3, 15a/6, 20a/3, 22a/5, 15, 23b/4, 17, 27a/9, 27b/4, 16, 35b/15, 41b/1.
:
: Hayvan dks.
deve .-n 14b/4.
l: Kl.
. 28b/5; . bit- 40a/12; . bitr- 31a/9.
215
l: Kl.
. 2b/13, 14b/10, 17b/5; . yarasyin 2b/13, 14b/12, 34b/10; .-la(lcla)
19b/4.
ranyu: Gr. Keiboynuzu, harnup (Ceratonia siliqua).
. ot uyn 28a/2.
rlrl-: Krlmak, lp yok olmak.
.-a 5b/15, 16b/4, 5, 36b/13, 40a/14, 43b/11, 14, 16, 17, 17.
rn: krm Hayvanlarn hastalk, souk gibi sebeplerle lmesi.
. gel- 43b/10.
r: Krk.
. gn 15b/10, 25b/12, 34a/2.
: K, k mevsimi.
. 43b/11, 13, 14, 15, 16, 17; . gnleri 3a/14; .-n 38b/1.
z: Kz.
. 31a/9, 40a/9; . olan 3a/6, 16b/17, 17a/1; .-dur 40a/10, 11.
zarzar-: Kzarmak.
.-an yre 3b/6; .-sa 19a/3, 26b/14, 29a/3.
zl: Kzl, krmz.
. 1b/6, 4a/17, 13b/10; . ard yemiini 37a/11; . gl yapran 20b/16; . gli
31b/12; . zl i 13b/8; . zl i- 2b/9, 9; . mrekkeb 13b/4; . susam 40b/6.
zlcu: Kzlckgillerden; yapraklar amadan ieklenen iri gvdeli bir aa (Cornus
mas).
. yapran 37b/11; . yemiin 37b/10.
ki: Far. Ki, ki ilgeci.
k. 1b/1, 6, 6, 7, 7, 8, 8, 9, 13, 2a/1, 14, 14, 15, 15, 16, 16, 17, 2b/1, 3, 3, 4, 9, 9,
10, 10, 10, 11, 3a/6, 7, 11, 4a/6, 17, 5a/1, 3, 6, 5b/14, 16, 6a/9, 15, 6b/2, 15, 7a/12,
7b/12, 16, 8a/11, 17, 8b/1, 4, 5, 9b/2, 10a/8, 14, 10b/8, 8, 10, 15, 11a/1, 4, 6, 7, 12,
14,17, 11b/2, 16, 12a/1, 4, 9, 12, 14, 17, 12b/2, 6, 11, 15, 13a/8, 17, 13b/2, 7, 10, 11, 15,
14a/1, 5, 14b/4, 6, 15a/4, 10, 11, 11, 16, 15b/1, 5, 6, 8, 16a/2, 3, 7, 12, 17a/1, 2, 3, 4, 11,
216
12, 17b/5, 6, 7, 7, 8, 18a/4, 5, 6, 7, 8, 9, 9, 10, 10, 18b/1, 4, 13, 14, 15, 16, 19a/8, 8,
19b/7, 10, 11, 20a/1, 2, 8, 15, 20b/1, 21a/11, 12, 15, 17, 21b/4, 6, 9, 10, 16, 22a/1, 7, 9,
13, 13, 15, 17, 22b/1, 2, 5, 7, 9, 11, 12, 13, 15, 16, 17, 23a/4, 6, 7, 11, 23b/4, 5, 8, 9, 14,
24a/3, 5, 24b/3, 4, 7, 16, 25a/3, 5, 12, 15, 25b/13, 15, 26a/1, 3, 5, 9, 15, 27b/1, 2, 4, 4, 6,
7, 9, 10, 13, 28a/1, 9, 10, 12, 28b/13, 14, 29a/1, 15, 29b/14, 30a/5, 6, 31a/8, 9, 14, 16,
31b/1, 3, 8, 32b/14, 33a/5, 7, 34a/14, 34b/10, 10, 16, 35a/6, 7, 35b/5, 15, 17, 36a/4, 8,
12, 36b/1, 5, 13, 37a/3, 7, 37b/17, 38a/5, 39a/9, 39b/6, 40a/8, 9, 41b/2, 3, 42a/10, 10, 11,
43a/6; aan k. 9b/4; t k. 40b/17.
kiirek: Kck, kke, daha kk, ufack.
k. 8b/8.
kikizi: ?
k. 40b/8.
kil: Far. Kil.
k. 14b/6.
kim 1: Kim.
k. 23b/14, 34b/16; her k. 2a/1, 2b/8, 11, 11, 3a/6, 6b/17, 13b/4, 17, 14a/1, 14b/15,
15b/4, 17, 16a/1, 16b/1, 9, 10, 16, 17a/9, 16, 17b/7, 10, 18b/2, 7, 11, 19a/14, 19b/13,
20a/10, 11, 20b/6, 23a/3, 24a/16, 24b/1, 25a/6, 28b/16, 29a/11, 30a/16, 31b/5, 14, 32a/2,
8, 12, 17, 32b/2, 33a/6, 33b/11, 12, 34a/5, 6, 34b/1, 2, 9, 12, 14, 15, 36a/4, 36b/12,
37a/5, 37b/2, 8, 38a/9, 39a/13, 39b/8, 42b/11, 11, 12, 15, 43a/9; her k.-de 20a/2, 28b/9;
her k.-i 13a/8, 15b/6, 8, 10, 11, 12, 15, 16a/4, 7, 12, 20a/8, 32b/5, 33a/1, 16, 34a/8,
36b/5; her k.- 2a/4, 4, 15, 15, 16, 17, 2b/10, 7b/12, 8a/17, 8b/4, 5, 10b/8, 10, 15,
11a/1, 4, 7, 14, 17, 11b/2, 12a/4, 9, 12, 17, 12b/6, 13b/11, 14a/5, 9, 14b/4, 6, 15a/11, 16,
15b/1, 17a/4, 18a/15, 21a/17, 23a/11, 29a/3, 5, 7, 31b/13, 17, 34a/2, 35b/1, 10, 36b/1,
13, 38a/2, 43a/8; k.-de 17b/7; k.-i 17b/8, 19b/10; k.- 2a/1, 14, 16, 2b/1, 3, 3, 4, 9, 9,
6b/15, 8a/11, 9b/2, 11a/6, 12, 11b/16, 12a/1, 14, 12b/2, 11, 15, 13a/17, 13b/2, 7, 10,
15a/4, 10, 17b/5, 6, 18a/4, 5, 6, 7, 8, 9, 9, 10, 10, 18b/1, 4, 13, 14, 15, 19a/8, 8, 19b/7,
11, 20b/1, 21b/4, 6, 10, 15, 16, 22a/1, 7, 13, 13, 15, 17, 22b/1, 2, 5, 6, 7, 9, 11, 12, 13,
15, 16, 17, 23a/4, 6, 7, 12, 23b/4, 5, 8, 9, 24a/3, 5, 24b/3, 4, 7, 16, 25a/3, 5, 12, 15,
217
25b/13, 15, 26a/1, 3, 5, 9, 27b/2, 4, 4, 6, 7, 9, 10, 13, 28a/1, 9, 10, 12, 28b/13, 14, 29a/1,
15, 29b/14, 31b/8, 35a/6, 35b/15, 36a/12, 37a/7, 39b/6.
kim 2: Ki.
k. 2a/6, 3a/12, 4a/15, 4b/1, 10, 5b/4, 6a/8, 7b/4, 8a/17, 9b/1, 10b/4, 11b/2,
16b/17, 19b/6, 20a/3, 42b/10; amm k. 13b/4; eger k. 10b/5, 12b/10, 13a/1, 20a/16,
28b/5; aan k. 5a/7; t k. 15a/4.
kimesne: Kimse; kr. kimse.
k. 17a/6, 19a/1, 3, 4, 11, 27a/2, 9, 28a/16, 32a/16, 33a/15, 38b/12, 39b/6; iemege
dir olmayan k. 32b/10; k.-yi 3a/2, 19b/4, 32a/5, 35a/14, 36a/11, 37a/3, 13, 38b/9.
kimi: Bazs, kimisi.
k. 13b/10, 10, 10.
kimnn: Ar. Kimyon (Cuminum cyminum).
k. 9a/11, 9b/5, 41a/11; k.- 5b/8, 8a/4, 10b/11, 12a/15, 12b/2, 13a/2, 22b/5, 29a/6,
29b/1, 5, 33b/17, 17; k.-la 3b/17.
kimse: Kimse, herhangi biri; kr. kimesne.
k. 2b/2, 17a/17, 42a/7; k.-n 11b/13, 37a/4, 38b/14, 39a/1, 39b/5, 42b/10, 13,
43a/6; k.-yi 35b/3.
kinmomo:
kinmomo: Gr. kinnamomon Tarn (Cinnamomum).
k.-y 6b/3, 13a/3.
kirs: Gr. Kiraz (Cerasus avium).
tze k.- 39a/14; k. aacnu azn 8a/1; k. aacnu tefegin 39a/14; k. aacnu
zamu 6b/12; k. tefegin 39a/16.
kirec: Far. Kire.
syinmemi k. 21b/5; k.-i 27a/4.
kirpi: Kirpi (Erinaceus europaeus).
k. cigerin 39a/10; k. derisin 3b/2, 27b/11.
kii: Kii.
k. 8b/17, 26b/4, 39a/4; eb-kr k.-ye 26a/16; uyuz olan k.-ye 25a/17; k.-n
7a/15, 17b/12, 20b/17, 21a/15, 33b/10, 34a/11, 39a/11.
218
219
oun
ounun-: Koku srnmek.
.-a dur- 11b/14; .-a 13b/12; .-sa 13b/12.
olandaru:
olandaru: Gr. Kini (Coriandrum sativum).
. urusyla 22b/16; . otn 22b/11, 23b/16, 28b/3.
oa:
oa: Sa kepei.
. 1b/3, 17b/11, 18a/13, 20b/8, 31a/17, 32b/13, 33a/3, 41a/12, 14; bau .n(oan) 3b/3; .- 34b/2; .-(ona) ol- 23a/6.
or: Kor.
. 8a/2, 9a/12, 12b/13, 13a/6, 7, 15a/10, 23a/17, 24b/2, 27b/11, 34a/5, 41a/1.
oror-: Korkmak.
.-maya 42b/12.
oru: Koruk, olgunlamam zm.
aya .-(oru) uyn 27a/13; aya .-n(orun) 3a/12, 3b/5, 4a/17, 27a/3,
41a/9; . uyn 22a/17, 41a/15.
ovov-: Kovmak.
.-a 3a/1, 15b/17; .-asn 16a/3, 16b/7.
ovan: Kovan.
. 8a/1, 16b/1; . ars 3a/4, 16b/1.
ovu: Oyuk, kovuk.
. 5a/8.
oyoy-: Koymak; kr. o-.
. 27a/7.
oyn: Koyun; kr. oyun.
. din 10b/14.
oyuloyul-: Koyulamak.
.-unca 37a/17.
oyun: Koyun; kr. oyn.
. 16b/6, 22a/9; uzlanmam . yayla 21a/12; yunmadu . yin 15b/2,
23a/5, 26b/4; ynmedk . yiyile 24b/9; . bon 35b/13, 39b/11; . derisini 12a/12;
220
. eti rbsna 11a/13; . eti rbsyla 17a/10; . etin 28a/7; . uyru 39b/17; . di
35b/10; . diyile 8b/8, 29a/11; . sdin 39b/10; . ya 19b/16, 30b/11, 37a/2; .
yayla 6a/13, 12a/2, 13b/13, 14, 14b/9, 12, 15a/12, 20a/5, 38a/2; . yapausn 36b/8; .
yin 9a/12, 24b/11, 29b/1; . yiyile 6a/7; .- 10a/8.
z: Far. Ceviz (Juglans regia).
. 27a/10; . aac 8b/1; . aac abn 4a/11; . iin 20b/4; . iini 16a/8; . ya
30b/9, 36a/14; . yan 5b/1, 6b/12; . yapran 4a/11, 10b/8; . yaprayla 11b/10.
oza: Kozalak, aa kozala.
nr .-n(ozan) 13b/13; serv .-n(ozan) 36b/4, 41b/4.
kk: Kk.
alaurzu k.-in 22a/14; ariyanuriye k.-in 20b/8; a ebegmecin k.-in 7a/3;
ayru k.-in 9a/2; bdam aac k.-in 39b/4; bz k.-in 19b/6; bgrtlen k.-in 7a/6; iri k.in 8a/10, 16a/5, 28a/10; iri ot k.-in 3a/16; dr k.-in 9b/3; defne aac k.-i 40a/1;
defne k.-i abn 36a/13; defne k.-in 11b/12, 37b/6; defne yapran k.-in 33b/4; dd aac
k.-in 11b/9; dd aacnu k.-in 24b/16; dt aacnu k.-in abn 38a/11;
ebemgmecin k.-in 32b/1; grelti k.-in 17a/9; eki enr aac k.-in 38b/6; encr k.-in
24b/7; engece k.-in 7b/1; amulyu. k.-in 8a/9; aba k.-in 29a/15; araaac k.-in 14a/11;
araalt k.-in 11a/3, 15b/16; avun k.-in 39a/14; kebere k.-in 9b/16, 14a/17, 24a/4,
34a/3, 36a/10; kekik k.-in 17a/5, 6; kendene k.-in 22b/4, 41a/17; kenevr k.-in 40a/12;
labada k.-in 28b/6, 34b/7; labadanu k.-in 12a/2; merg-i mh k.-in 8a/8; sierl yapra
k.-in 4b/14; sgt k.-in 24a/4; susam iegi k.-in 7b/5, 9b/11, 24b/12; susam iegin k.in 16a/6, 25a/17; susam k.-in 34a/6; ssen k.-in 34a/5; yaban armd k.-in 11b/5; yaban
glatme k.-in 13b/1; yaban atmesin k.-iyile 12a/4; ylimara k.-in 23b/3;
ylanba k.-in 8b/15; ylanbanu k.-in 14a/10, 27a/8, 33b/6; k.-i 42b/9; k.-in 3b/3,
4b/14, 5a/3, 7b/1, 8b/12, 10a/5, 12a/9, 9, 13a/13, 14a/4, 15b/1, 17a/10, 11, 16, 22a/5, 15,
23b/3, 24a/8, 24b/5, 26a/8, 9, 32a/14, 32b/5, 6, 33a/7, 8, 12, 33b/1, 16, 34b/13, 13, 15,
35a/2, 12, 36b/4, 37a/17, 39a/17, 40b/3, 5, 42b/12, 13, 15, 43a/8; k.-inden 35a/1, 42b/10,
11, 11, 16; k.-in 38a/16; k.-iyile 11b/15, 14b/11.
221
222
223
uu-: Kusmak.
.-maz ol- 17a/7; .-a 17a/7, 29b/5, 37a/6, 7; .-ar 27b/15; .-arsa 17a/7; .-ma
32b/3; .-ma 32b/8, 37a/5, 39a/13; .-mazsa 17a/7; .-sa 2a/10, 9b/1; .-up 24a/16,
24b/1.
udurudur-: Kusturmak; kr. ustur-.
.-a 39a/14.
usturustur-: Kusturmak; kr. usdur-.
.-a 37b/2.
u: Ku.
mardin .- din 23a/15.
ua: Kuak.
. eyle- 12a/13.
uanuan-: Kuanmak, giyinmek.
.-a 12a/13.
ulu: Kuluk vakti, gnn sabahla le arasndaki blm.
.-n(ulun) 28a/6.
uvy: ?
.-y 6b/16.
uvay: ?
. 9b/1, 14b/11.
uvvet: Ar. Kuvvet, g.
cim .-iyin 3a/8, 17a/8, 30a/7, 13, 33a/17; . vr- 33b/1, 34a/13, 43b/2.
uvvetl: Kuvvetli, gl.
. ol- 43b/5.
uy: Kuyu; kr. uyu.
. 16b/5.
uyru: Kuyruk.
oyun .-(uyru) 39b/17.
224
225
226
227
228
melhem: Ar. merhem Deriye srlerek kullanlan, iinde birok etkili madde bulunan,
yumuak ve koyu kvamda, yal veya yasz ila.
m. 4a/12, 12b/9, 12, 17b/6, 19b/16, 26b/6, 13, 35a/5, 39a/2; m. t- 5a/9, 6b/13,
7b/1, 12b/8, 14b/7, 17b/7, 19b/13, 28a/11, 38b/14; m. ol- 19b/15, 17; m.-den 4a/12.
meme: Meme; kr. emcek, emik.
m. 20a/14, 21b/2; avratu m.-leri i- 17b/9; avratu m.-si imi ol- 20a/16;
avratu m.-si uc ar- 39a/6; avratu m.-si yarl- 17b/9; avratu m.-sinde 20a/6; m.leri yarl- 20a/15; a m.-si 40a/10; ol m. 10a/11; ol m.-sinden 40a/10; m. arsyin
17b/15; m.-leri 17a/2; m.-si 21b/3, 24a/11, 27b/14.
meneve: Far. benefe Meneke (Viola tricolor); kr. beneve.
m. 21a/8; m. yapran 21b/7, 23b/6, 24b/6.
mercimek: Far. Mercimek (Lens culinaris); kr. mercmek.
ur m.-i(mercimegi) 9b/10; m. unn 24a/17; m.-e(mercimege) 32a/12; m.i(mercimegi) 6b/1, 32a/11, 13; m.-le 10a/14; m.-le(mercimegle) 28a/13.
mercmek: Far. Mercimek (Lens culinaris); kr. mercimek.
m.-i(mercmegi) 26b/1.
merg: Far. lm.
m.-i mefct Ani lm 43b/12.
mergmerg-i mh: Bir eit bitki.
m.-i m. kkin 8a/8.
mermer: Gr. Mermer.
a m.-i 20a/7.
mersin: Gr. mersn Mersin aac ve yemii (Myrtus communis).
m. 21a/8, 21b/7, 40a/6, 41b/4; m. ya 30b/9, 36b/3; m. yapran 11a/4, 26a/17,
36b/3, 40b/14.
mene: Ar. Mesane.
m.-de olan a 39a/15; m.-de olan a 36a/13; m.-sinde 39a/16.
mevt: Ar. lm.
m.-e 43a/12.
229
230
231
232
in 9b/9; uzun n.-in 4b/12; leglek n.-in 35b/16; avu n.-in 23b/16; n.-in 4b/13; n.-ini
15b/4.
nefes: Ar. Soluk.
n. Nefes darl, tk nefes 2a/11, 9b/7, 19b/2, 29b/6, 30a/4, 8, 30b/5,
32b/11, 33b/6, 35b/7, 36a/3.
nere: Nereye.
her n.-ye 16b/3; n.-ye 16b/5.
nesne: Nesne, ey.
n. 2b/3, 6b/2, 7b/13, 10b/6, 12a/1, 20a/2, 6, 27b/7, 28a/5, 13, 35b/15, 38b/14;
yumrca n. 2a/4; n. abl et- 9b/1; n.-yi abl et- 2a/10; n.-ye 42b/9; n.-yi 41a/1.
nev: Ar. Tr, eit.
n. 10b/12; dger n. 33a/10; n.-i dger 1b/10, 3a/17, 3b/1, 1, 5, 6, 8, 10, 11, 13,
4a/4, 6, 9, 12, 14, 4b/2, 3, 5, 6, 8, 11, 12, 14, 17, 5a/5, 12, 5b/2, 2, 3, 6, 9, 10, 11, 13, 14,
16, 6a/2, 4, 5, 10, 13, 14, 16, 6b/1, 6, 9, 10, 13, 7a/1, 2, 3, 4, 6, 6, 7, 10, 12, 15, 7b/2, 3,
4, 8, 10, 11, 15, 17, 8a/3, 5, 5, 7, 9, 15, 8b/2, 9, 11, 15, 9a/1, 4, 4, 5, 7, 7, 10, 13, 15, 16,
9b/2, 5, 5, 8, 9, 10, 14, 15, 16, 10a/1, 4, 4, 5, 6, 7, 10, 12, 15, 16, 10b/1, 2, 3, 5, 9, 14, 16,
11a/2, 10, 15, 11b/4, 6, 8, 10, 11, 14, 12a/2, 3, 6, 7, 10, 14, 15, 17, 12b/1, 3, 8, 13, 14,
17, 13a/2, 4, 6, 7, 11, 12, 13, 14, 15, 13b/5, 6, 14, 14a/2, 3, 7, 10, 10, 11, 14, 16, 17,
14b/7, 9, 13, 15, 16, 15a/6, 7, 8, 14, 15, 15b/2, 7, 9, 13, 14, 15, 16, 16a/2, 5, 6, 8, 13, 15,
16, 16b/2, 4, 5, 8, 12, 13, 14, 17a/5, 6, 14, 20a/4, 5, 20b/11, 13, 15, 16, 21a/1, 7, 21b/2,
23a/14, 24a/9, 9, 10, 12, 15, 24b/11, 13, 14, 17, 25a/4, 7, 9, 13, 17, 25b/1, 3, 4, 6, 11, 14,
26a/7, 11, 13, 26b/1, 2, 7, 9, 10, 12, 15, 17, 27a/1, 3, 5, 5, 7, 7, 8, 11, 14, 15, 16, 28a/3,
28b/17, 29b/11, 31b/5, 7, 12, 13, 15, 32a/4, 5, 7, 8, 12, 15, 15, 32b/3, 5, 8, 10, 12, 15,
33a/3, 8, 11, 13, 14, 15, 16, 33b/1, 4, 8, 9, 12, 13, 14, 17, 34a/2, 4, 5, 8, 11, 13, 13, 16,
34b/1, 1, 7, 7, 8, 11, 13, 16, 35a/4, 5, 9, 12, 15, 35b/4, 5, 8, 11, 14, 36a/8, 11, 12, 17,
36b/1, 6, 6, 17, 37a/6, 8, 10, 15, 37b/2, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 11, 12, 13, 14, 14, 16, 17,
38a/1, 4, 5, 6, 10, 11, 13, 14 15, 38b/2, 3, 4, 5, 8, 9, 10, 11, 12, 12, 15, 15, 16, 17, 39a/1,
2, 4, 4, 6, 8, 9, 12, 13, 15, 39b/2, 2, 5, 5, 6, 40a/6, 40b/2, 12, 41a/4, 6, 7, 11, 12, 16, 16,
41b/6.
233
nevbet:
nevbet: Ar. Nbet, sra.
n. ekerin Nbet ekeri 8a/5.
nik: Ar. Nikah.
n. 42a/11.
nieste: Far. Niasta.
n. 6b/17, 9b/17, 11a/9, 14b/7, 24b/13.
noer: Lat. Kasm, yln onbirinci ay.
n. 41b/14, 42a/14.
nod: Far. Nohut (Cicer arietinum).
n. 33b/7; n.- 23b/9.
nurlannurlan-: Ik iinde kalmak, aydnlanmak.
n.-a 21b/11.
nu: Ar. Sz, konuma.
n.- dutul- 42b/10; n.-a dir ol- 6b/14.
nsa: Ar. Nsha, muska.
n.-y 13b/3.
oca: Ocak.
o.-a(ocaa) 27a/2, 31b/7, 36b/8, 38a/14, 40b/8; o.-da 38a/9; o.-(oca) 7b/6.
od: Ate.
o. 36b/5; o. grmedk bal 9b/6; o. grmedk ig bal 3a/14; o. yanuna 32a/16.
ola: Olak.
o. derisinden 26b/2.
olan: ocuk, evlat.
o. 31a/8, 14, 40a/9, 42a/7, 11; erkek o. 5b/3; z o. 3a/6, 16b/17, 17a/1; ymek
yr o. 37a/12; o. douran avrat arplan- 33b/5; o. dour- 18a/4, 22a/8, 30a/15, 40b/11;
o. dourmayan avrat 34b/4; o. d- 40b/12; o. dr- 40b/12; o. eyle- 34b/5; o. arplan31a/16, 41a/8; o. sidgiyile 27b/8; o. yatana 36a/3.
234
235
15; asta o.-sa 42a/7; astal o.-a 43b/17; yra o.-sa 12b/11; o.-a 15a/4, 34b/7,
35b/11; o o.-a 26a/16, 26b/7; sca o.-a 9a/12; itinc o.-ur 43a/12; iemege dir o.masa 13a/10, 30a/10, 13, 32a/8, 33b/2, 9, 13, 34a/16, 34b/8; iemege dir o.-mayan
kimesne 32b/10; abarcu o.-a 1b/9; ab o.-an 11a/16; ab o.-m 10b/3; ab o.-sa
11a/6, 12, 14, 23a/3; an o.-a 5a/3; anl o.-a 1b/8; ara o.-a 32a/15; ara o.-sa 21a/17;
arnda u durm o.-a 10b/5; arn imi o.-sa 2a/14, 10b/10, 12b/2; arnnda ylan o.sa 18a/6, 22a/17; at o.-a 43b/13, 15, 16, 17; avuda o.-an a 31a/2; ona o.-sa
23a/6; ula ardnda o.-an i 1b/11; ura o.-a 43b/15, 16; ural o.-a 43b/13;
umaz o.-a 17a/7; uvvetl o.-ur 43b/5; kehle o.-an baa 14a/13; kel o.-sa 14a/9, 14b/4;
kem o.-sa 29a/5; leke o.-a 30a/6; leke o.-sa 33a/7; mara o.-sa 18a/1, 21b/16; mara o.up 18a/9, 22b/9; melhem o.-a 19b/15, 17; menede o.-an a 39a/15; menede o.-an
a 36a/13; miyne o.-a 43b/14; mbrek o.-an gnleri 42a/9; mbrek o.-maya 42a/7;
mdm- amr o.-sa 19a/11; nzilesi o.-sa 21b/10, 24b/3, 26a/3; nua dir o.-masa
6b/14; afrs o.-sa 25b/15; ar o.-a 5b/15; ar o.-sa 17b/12, 21a/5; skin o.-a 34b/7,
41b/10, 43a/7; skin o.-masa 18b/7, 32a/17; anc o.-sa 11b/16; ancu o.-sa
2b/3;
ancus o.-sa 12a/17; aru o.-sa 27b/6; serseme o.-ur 41b/3; ser o.-mama 19a/14,
28b/16; ser o.-maya 29a/1; sersem o.-up 22a/17; sz o.-sa 21b/15; szs o.-a 37a/3;
sidgi yolnda a o.-sa 2b/7; oulcan o.-sa 10b/13; oulcan o.-ana 37b/8, 38b/6;
oulcan o.-sa 12b/15, 27a/13; sylemege kdir o.-masa 42b/10; u o.-a 21a/12; sdi o.a 32b/7; sdi o.-maya 31a/9, 16; sst o.-ur 43a/14, 43b/3; i o.-an 10a/17, 10b/1; iik
o.-a 4a/17; imi o.-an 12b/4; imi o.-an arn 2a/13; ala o.-an 36a/4; ala o.-sa
42b/13; ala imi o.-sa 24b/7; tamm o.-a 40b/17; telf o.-mdur 1b/2; tendrst o.a 34b/3, 35a/4, 17; tendrst o.-ur 43a/14, 43b/2, 4, 5, 7; uyuz o.-an kiiye 25a/17; uyuz
o.-sa 34a/6; uyuz o.-ur 43a/15; uyuz o.-sa 25a/15, 29a/7, 32a/2; uzun o.-maya 42a/8;
vi o.-sa 25a/5, 43b/10, 11, 15, 16; vi o.-ur 43b/1; vi o.-ursa 43b/12, 14, 17;
yamurlu o.-a 43b/12, 13, 15, 16; yans o.-sa 21a/16, 22b/2, 28a/12; yanus o.-sa
25a/12; yanus o.-ursa 10b/4; yaramaz o.-a 43b/13; yatm o.-a 21b/9; yl o.-a 43b/17;
yl o.-up 9b/4; yell o.-a 43b/16; yuma o.-a 43b/11; yumrca o.-sa 7a/13; yumruca
o.-ursa 12b/6; yumruca o.-sa 2a/3; ykl o.-a 34b/6; zamet o.-sa 33b/17; zameti o.-a
236
10a/8; zametl o.-sa 13b/13; af o.-ur 43a/12, 13, 43b/7; ikr o.-an 15a/1, 33b/8, 15,
35a/4; zor o.-an 11b/1; o.-a 1b/6, 8, 8, 3a/7, 11, 13, 14, 4a/12, 4b/10, 5a/1, 13a/15,
13b/4, 16b/17, 17a/1, 19b/16, 21a/11, 27b/12, 35a/5, 36a/2, 40a/8; o.-an 1b/3, 5, 6, 2a/2,
4a/10, 13, 5b/7, 7a/8, 9, 8b/2, 12b/6, 16b/10, 17a/9, 17b/14, 18a/6, 18b/17, 19a/13, 15,
19b/3, 9, 26a/17, 26b/2, 31b/4, 16, 32b/3, 13, 33a/3, 12, 36a/4, 7, 36b/16, 17, 38a/10,
38b/8, 39a/16, 42b/16, 43a/16; o.-ana 36a/3, 37b/13; o.-du 26b/6; o.-ca 37a/12, 12;
o.-sa 3a/14, 8b/5, 10b/6, 6, 11, 14a/6, 21b/4, 22b/14, 26a/9, 33a/9, 34a/14, 35a/11, 36b/1,
13, 38a/2; o.-sun 16a/12; o.-ur 5a/16, 17a/11, 26b/6, 32b/14, 34b/10, 42b/7, 8; o.-urm
28b/9; o.-ursa 5a/13, 5b/14, 6a/12, 24b/10, 28b/9.
olaan:
olaan: Sk sk olan, olagelen, doal, normal.
o.-dur 14a/6.
omuz: Omuz.
o. arsyin 2a/4, 7b/7; o.-a 7b/9; o.-na 27b/14.
on: On.
be o. gn 21b/14; o. altnc gn 43b/1; o. be gn 15a/2, 26a/12; o. binci gn
43a/17; o. birinci gn 43a/15; o. drdnci gn 43a/17; o. kinci gn 43a/16; o. sekizinci
gn 43b/2; o. ouznc gn 43b/3; o.-unc gn 43a/15; o. nci gn 43a/16; o. ydinci
gn 43b/2; o. b 9a/16; o. be 3b/15, 9a/14, 13a/15; o. beinde 43a/4, 5; o. ki 9a/16,
29b/3; o. sekiz 40b/16, 17; o. ouz 22a/15, 28a/14.
o-:yilemek, onmak.
o.-sa 2b/10.
oat: yice, adamakll.
o. gr- 4a/15, 21b/10, 36a/4; o. grmez gze 36a/17; o. yududan 4a/1.
oulul-: Onulmak.
o.-sa 13b/15.
oura:
ura: Omurga, omurga kemii.
o. arsyin 2b/2, 11b/12.
237
238
10b/14, 11a/6, 24a/2, 25b/8, 27a/14, 40a/7; avan .-in 21a/6; .-in 28a/17; .-lerden
35b/11, 12.
ke: ke, topuk.
.-lerin 23a/11.
ksrksr-: ksrmek.
uva uva .-se 18a/9, 22b/9; .-r 27b/15.
ksrk: ksrk.
. 2a/5, 2a/5, 2a/5, 7b/14, 7b/16, 8a/4, 18a/8, 18a/10, 18a/16, 18b/3, 18b/5, 18b/5,
18b/16, 22b/6, 23a/17, 24a/1, 24a/7, 24a/7, 26a/9, 29b/14, 30a/1, 30a/3, 30a/8, 30b/13,
30b/15, 30b/17, 31a/11, 31a/15, 31b/7, 32a/14, 32b/4, 33b/3, 33b/4, 37a/10, 37b/13,
38a/1, 38a/17, 38b/16, 40b/3, 41a/2, 41a/4; eski ksrk.-i(ksrgi) 26a/9; at ksrk
2a/7, 8b/5, at ksrk.-i(ksrgi) 8b/5; olancular ksrk.-iyin(ksrgiyin)
37a/11; .-e(ksrge) 17a/6, 33b/3; .-i(ksrgi) 22b/13; .-in(ksrgin) 37b/3.
ll-: lmek.
.- mi keiden 22a/9; .-en 31a/13; .-se 40b/11, 43a/13; .-r 43a/17, 43b/8.
ldrldr-: ldrmek.
.-e 37a/3; .-esin 14a/8.
lm: lm.
. gel- 43b/15, 16; . addine gel- 43b/3.
mr: Ar. mr, hayat.
.-i 42a/8.
rtrt-: rtmek.
.-ecek 21b/5.
rtleme: ?
. 1b/3, 2a/7, 3b/4, 19a/15, 29a/3, 31a/13, 37b/16, 40b/9; .-yin 8b/3.
rmce: rmcek (Aranea).
. yuvasn 13b/16.
yken: Akcier.
. arsna 38b/16, 39b/11; .-inden 35b/7.
239
240
241
puliu: ?
p. 33b/13.
plp: ?
p. otn 11a/12; p. otnu kkin 17a/10.
pre: bkz. pire.
p. 3a/4; p.-yi 16b/3.
prnr: Gr. prnari al meesi, prnal meesi, prnar (Quercus ilex L.).
p. kkin 3b/3, 37a/17.
prunya: ?
p. 33a/7.
rat: Ar. Rahat.
cn r. o.-a 13b/12.
ra: Bir eit sabun.
r. abnyla 35b/12.
rmun: Gr. Cehri, 3 metre kadar ykselebilen dikenli bir aak (Rhamnus
petiolaris).
r. 31b/11.
randli: Gr. randizio Krmz lahana (Brassica oleracea var. capitata f. rubra).
r. 34b/15.
rab:
rab: Ar. Rutubetli, nemli zellie sahip.
r u r.-dur 38b/1.
rayi:
rayi: Ar. Koku, gzel koku.
r.-sndan(raysndan) 16a/3.
rein: Gr. Baz bitkilerde, zellikle amlarda oluan, kat veya yar akkan organik
salg maddesi, aa sakz; kr. irein.
r. 4a/6, 27a/6, 40a/1; a r.-den 36b/10; r.-i 4a/7.
redd: Ar. Geri dndrme, geri evirme, kabul etmeme.
r. etmegin 3a/2; r. et- 16a/10.
242
243
244
aya
aya:
ya: aya Sadeya, tereya.
. 13b/17; 24a/1, 39b/16; ru .-yla 23b/1; .-n 7a/11, 39b/15; .-yla 7a/10,
7b/13, 9b/12, 15, 10b/4, 15a/5, 14, 21b/15, 23a/7, 24b/2.
sa: Ar. Dvme, ezme.
s. t- 41a/3.
saalu: ?
s. 31b/16.
aal: Sakal.
a . 33a/10; . boya- 30a/6, 37a/16; .-a 36b/6, 37a/17, 37b/16.
az: Sakz.
. 26a/3, 32a/1; am .- 6b/12, 19b/14, 29a/8; am .-n 5a/10, 14a/6, 16, 14b/17,
28b/10; am .-n 20a/8; kirs aacnu .-n 8a/1; arma .-n 3b/12; . aac 40a/6;
. aac yan 36b/14; . aac yapran 40a/14; . ya 30b/10; .- 4b/17, 6b/10, 9a/10,
19b/8, 14, 16, 29a/6, 14; .-la 3b/17; .-la 4a/3; .-u 6b/12.
skin: Ar. Sakin, dindirilmi.
s. 30b/14; ann s. t- 34b/11; s. t- 6a/5, 20a/2; s. ol- 18b/7, 32a/17, 34b/7,
41b/10, 43a/7.
a: Saks.
.-ya 8a/1.
alnaln-: Sallanmak.
dileri .-a 18a/4; dileri .-sa 18b/8, 22a/13, 24b/4.
alyr: Gr. Salya.
. 29b/16; . a- 30b/4, 32a/1, 35b/2.
anc: Sanc; kr. ancu.
. ol- 11b/16.
ancu: Sanc; kr. anc.
. 2b/2, 5, 11b/9, 19a/1(anu), 26b/5, 26b/6, 30a/11, 13, 32b/8, 33b/16, 34a/14;
. ol- 2b/3; .-s ol- 12a/17.
245
246
247
r: Sr.
u .- myesin 35a/17; uzsuz . ya 19b/15; . danas din 21a/7; . danasnu
diin 16b/10; . danasnu din 8b/9; . danasnu dni 7b/13; . myesin 35a/16; .
din 10b/14, 11a/6, 24a/2, 25b/8, 27a/14, 40a/7; .-u ayayla 23b/1; . ya 5b/7; .
yan 5a/8, 29a/10.
248
249
sier:
sier: Sinir; kr. siir.
s. 39b/17; aryan s. 28b/14; bozlan s. 29a/2; s. arsna 36a/3, 6, 38b/15,
39b/16; s. arsyin 19a/4, 13, 27a/4, 30b/16, 31a/7, 34b/13, 35b/5; s.-leri ar- 22a/15,
28b/13, 34a/6, 38a/4; s.-leri bozul- 19a/14, 29a/1; s.-lere 36a/16.
sierl:
sierl: Sinir otu, baa yapra (Plantago major); kr. siirl.
s. yapra 12b/14, 14b/6; s. yapran 28b/13; s. yapra 40a/16; s. yapra kkin
4b/14.
siir:
siir: Sinir; kr. sier.
s. arsyin 18a/5, 33a/13.
siirl:
siirl: Sinir otu, baa yapra (Plantago major); kr. sierl.
s. yapran tomn 24b/14; s. yaprau tomn 9a/8.
sirke: Far. Sirke.
s. 3b/3, 23b/7, 26a/14, 15, 27a/1, 32a/12, 33b/10, 37b/9, 38b/8, 39b/14; eski s.yile 26a/8; arp s.-yile 21b/14; s.-ye 28a/2, 28b/10, 37a/16; s.-yi 21a/3, 21b/1, 24a/10,
25b/16; s.-yile 3a/17, 3b/11, 16, 4a/3, 11, 13, 14, 6a/6, 7, 16, 7a/3, 7b/11, 8a/9, 10, 9a/7,
11, 15, 10a/2, 10, 10b/13, 11b/14, 12b/16, 13b/12, 14a/8, 12, 17, 14b/1, 15a/7, 16a/15,
16b/4, 17b/1, 20a/10, 12, 20b/3, 6, 21a/16, 21b/3, 22b/8, 24b/5, 25a/7, 16, 25b/6, 7, 8, 9,
26a/11, 26b/1, 4, 27a/17, 27b/5, 6, 28a/15, 28b/8, 29b/3, 10, 31b/15, 33a/15, 34a/3,
35a/6, 13, 39b/7, 8, 41a/5, 43a/7.
sitevr: Lat. Eyll, yln dokuzuncu ay.
s. 41b/13, 42a/12.
sivrisiek:
sivrisiek: Sivrisinek (Culexpipiens).
s. 16a/16, 17, 37b/15; s.-i(sivrisiegi) 3a/3, 4, 16a/14, 16b/7.
siyzereti: ?
s. ot 22a/1.
oan:
oan: Soan (Allium cepa).
. 27b/9; a .- 22b/2, 24b/2; . ccgin 11a/15; . uyn 5b/4, 13; . yapran
28a/13, 34a/10, 11; .- 7b/5, 12b/13.
250
oulcan:
oulcan: Solucan, tenya.
. 2b/6, 3a/9, 18b/3, 19a/5, 24a/2, 29b/17, 30b/3, 30b/6, 31a/10, 32a/4, 35a/13,
35b/13, 40a/13; .- dk- 17a/9, 34b/1; .- ol- 12b/15, 27a/13, 37b/8, 38b/6; . ol10b/13; .- 38a/12.
oulcanlu:
oulcanlu: Solucanl.
. arn 10b/14.
oo-: Sokmak, srmak.
areb .-sa 32b/6; ar .-du yre 16a/12; ylan .-a 33a/1; ylan .-ana 37a/15;
ylan .-sa 35a/14, 36a/11; .-asn 11a/16.
ol: Sol, sol taraf.
. meme 10a/11; . memesinden 40a/10; . yanna 10a/7, 9.
ora:
ora: Sonra.
. 4a/1, 10a/2, 7, 9, 12b/7, 13a/16, 15a/2, 17, 19b/6, 8, 21a/12, 21b/5, 17, 22a/16,
22b/8, 24a/7, 24b/17, 28b/2, 5, 29a/7, 32a/12, 35a/12, 36a/2, 16, 36b/3, 4, 5, 8, 11,
40a/8, 40b/1, 10, 14, 14, 41a/8.
sovusovu-: Soumak.
s.-dudan 12b/7.
ovu: Souk; kr. avu.
. da 21b/6; .-dan 18a/13.
oyoy-: Soymak.
.-up 9b/16, 10a/12, 12a/7.
sgt: St aac (Salix).
tze s. yapran 10a/6; s. aac abn 37b/9; s. iegin 23a/14; s. abun 29b/8;
s. kkin 24a/4; s. yapran 37b/7; s. yapran uyn 10a/8.
sksk-: kmas, akmas kolaylamak.
s.-e 11a/12.
syinsyin-: Snmek.
s.- memi kire 21b/5.
251
sylesyle-: Konumak.
s.- mege kdir ol- 42b/10.
u: Su; kr. su.
. 7b/7, 10a/6, 15a/14, 17a/11, 27a/7, 28a/2, 4, 35a/2, 36a/2, 9, 15, 36b/8, 15,
40b/3, 13; az .-y a- 29a/5; bz .-yla 12b/12; datlu enru .-yndan 38b/4; defne
.-yn 37b/2, 4, 5; deiz .-yn 19b/12; deiz .-yyla 33a/1; eki enr .-yn 6a/17; eki
enr .-yyla 28b/12; encr .-yla 25b/16; gl .-y 26b/10; gl .-yn 3a/11, 11a/9,
25b/17, 34a/4; gl .-yyla 15a/13, 23b/9, 28b/1; lca .-yla 27a/1; sca . 19b/12;
sca .-yla 12a/14, 22b/14; arnda . durm ol- 10b/5; aya oru .-yn 27a/13;
aynar .-yla 36a/1; aynar .-yla 35b/14; ranyu ot .-yn 28a/2; oru uyn 22a/17,
41a/15; kelem .-yna 26a/15; kendene .-yn 21a/1, 21b/10; kendene .-yna 26a/16;
mrekkeb .-yn 41a/14; nan .-yn 20b/6; prasa .-yn 21a/5; avu .-yla 25a/8;
sezb .-yn 31b/6; r dili .-yn 33a/6; oan .-yn 5b/4, 13; sgt yapran .-yn
10a/8; sdligen .-yla 41a/3; htere .-yndan 11a/2; eftl yapran .-yn 22b/1; tze
aba .-yn 5b/6; turb .-yn 36b/13; turb .-yyla 32b/15, 16; urunc .-yndan 41a/12;
urunc .-yyla 41a/14; uzlu .-y 23a/11; yamur .-y 8b/1; yamur .-yn 25b/11,
36b/11; yamur .-yyla 22a/11, 38b/3, 39a/5; ylimara yapra .-yn 4b/14; zeytn
yapran .-yn 20b/14; . baasn 28a/16; . ol- 21a/12; . r myesin 35a/17; .-yn
al- 41a/3; .-yn ar- 3b/14, 4b/3, 6, 7, 5a/13, 5b/9, 11, 15, 6b/16, 8a/15, 16, 10a/6,
11a/3, 8, 11b/11, 13b/1, 14a/4, 14b/6, 11, 15a/5, 17a/16, 21a/7, 21b/12, 23a/13, 24a/12,
24b/4, 25a/2, 25b/3, 27b/12, 29a/16, 33b/10, 34b/5, 35a/2, 36b/3, 37a/6, 38a/4, 40a/3; .cazla 12b/9; .-cuazla 28a/8; .-da 21b/9; .-dan 16b/3, 17a/12, 13, 15, 16, 20b/14,
22a/12, 33a/11, 33b/5, 34b/1, 2, 8, 16, 38a/5, 16; .-ya 11a/8, 16b/3, 20b/13, 21a/10,
24b/9, 11, 25b/12, 35b/3; .-y 8b/2, 12b/5, 19b/11, 23a/10, 28b/14, 34b/5; .-yla 4a/9,
4b/16, 7a/1, 2, 5, 7b/11, 12, 15, 17, 8a/16, 8b/13, 9a/5, 8, 9b/3, 10a/12, 10b/2, 7, 11a/2,
12a/10, 10, 12b/10, 17, 13a/13, 13b/8, 14a/2, 15a/17, 15b/1, 16a/9, 16b/11, 16, 17a/11,
20a/17, 20b/9, 21a/9, 21b/12, 17, 22a/2, 4, 14, 22b/6, 6, 23b/12, 24a/6, 24b/8, 12, 25a/6,
11, 14, 26a/8, 26b/1, 27a/12, 14, 27b/5, 17, 28a/11, 13, 28b/15, 29a/15, 29b/4, 6, 32a/7,
9, 32b/12, 33a/5, 12, 34a/17, 34b/6, 35a/4, 12, 15, 35b/16, 38a/11, 16, 39a/10, 40a/17,
252
40b/3; .-yn 3a/12, 14, 3b/4, 13, 4b/16, 5a/14, 5b/16, 17, 6a/2, 4, 9, 10, 11, 16, 17, 6b/5,
7a/5, 7, 8a/14, 8b/4, 9b/1, 13, 11b/3, 4, 5, 8, 9, 12a/10, 13a/13, 14, 14b/15, 15b/13,
17a/1, 5, 13, 15, 20a/12, 20b/1, 13, 17, 21a/4, 21b/8, 9, 22b/7, 23a/15, 24a/10, 17, 24b/6,
11, 25a/3, 25b/17, 26a/5, 27a/8, 28b/16, 29b/5, 31b/8, 15, 17, 32a/8, 11, 32b/1, 3, 7,
33b/13, 14, 16, 34a/3, 7, 16, 34b/4, 11, 13, 37a/6, 7, 37b/6, 15, 38a/6, 12, 38b/16,
39a/12, 14, 39b/10, 40a/3, 12, 40b/4, 41a/16; .-yna 17a/13, 29b/2, 34a/17; .-yndan
22b/6, 32b/4, 8, 10, 12, 13, 33a/3, 4, 13, 33b/9, 15, 37a/2, 6, 37b/7, 8, 10, 38b/6, 39a/5,
41a/13; .-yn 6b/16; .-yyla 7a/17, 33b/2, 34b/14; .-yla 9b/13, 11b/11.
su: Su; kr. u.
s.-ya 3b/13.
ufr: Ar. Safra; kr. afr.
.-nu yeri 15b/2; .-s - 2b/15, 15a/13, 15b/3, 22b/16; .-s yri - 15b/1; .s yeri - 2b/15; .-s 11a/7, 13b/7; .-sna 15b/3, 21a/10; .-sn 15a/15.
u kerdemesi: Su teresi, 10-90 cm uzunlukta, bileik yaprakl, beyaz iekli, otsu ve ok
yllk bir bitki (Nasturtium officinale).
. 41b/5.
ulaula-: Sulamak.
.-sa 32a/9.
ulanulan-: Sulanmak.
az .-sa 18a/9, 22b/7; .-a 6a/16; .-mamasna 6b/2.
um: Ar. Sumak aac ve tohumu (Rhus coriaria).
.-la(umala) 11a/1.
uaua-: Susamak.
.-r 27b/15.
ssam: Ar. sm Susam (Sesamum indicum); kr. ssen.
gk s. 17b/1; zl s. 40b/6; s. iegi kkin 7b/5, 9b/11, 24b/12; s. iegin kkin
16a/6, 25a/17; s. kkin 34a/6.
ssen: Ar. Susam; kr. ssam.
s. kkin 34a/5.
253
254
255
256
257
r: Ar. Balama.
. et- 43a/5.
t: Far. Ta, bir eye, bir yere doru.
t. ki 40b/17; t. kim 15a/4.
am: Ar. Yemek, yiyecek.
. 31b/14, 34b/9; ham- . 29b/15, 30a/15; .-dan 27a/12; .- 11b/3, 27b/12.
tata: Far. tate Tahta.
t.-ya 8a/1.
ala: Dalak.
. 2a/12, 3a/10, 9b/14, 14, 15, 10a/1, 3, 3, 9, 17a/17, 18a/1, 18b/4, 8, 9, 11, 16,
19b/2, 21b/13, 24a/4, 24b/8, 15, 25a/12, 26a/10, 11, 14, 29b/8, 30a/11, 17, 31a/11,
31b/10, 15, 34a/1, 34b/8, 35a/1, 13, 36a/4, 40b/4; .- ol- 36a/4, 42b/13; .- imi ol24b/7; . zametiyin 25a/10; .-dan 10a/8; .- 10a/7, 42b/14; .-(ala) 10a/1, 28a/4.
ama: Damak; kr. ma.
.-lar ar- 25a/3.
tamm: Ar. Tamam, btnyle.
t. 22b/8; t. ol- 40b/17.
amar: Damar.
ah .-ndan 27b/16; .-lar kesil- 18a/17; .-lar kesil- 23b/5.
a:
a: Tan vakti, afak, sabah.
.-la afakla 17b/2.
tn: ?
t. 32b/12, 34b/4; t.-y 3b/8.
araf: Ar. Taraf, yan.
aryan .-na 40a/4; an adu .-na 6a/4.
ar: ?
. 3b/8.
tarla: Tarla.
t.-larda 5a/16.
258
259
260
tetr
tetrna: ?
t. otn 22b/14.
tetrnu: ?
t. 8b/6.
tevecch: Ar. Tevecch, ynelme.
t.-i 42b/9.
tz: Far. Tez, abuk.
t. 33b/5.
l: Ar. Srlerek kullanlan ilalar, merhem.
. t- Srmek 36a/10, 36b/6, 37b/9, 38a/3, 39b/7, 40b/10.
lsm: Ar. Tlsm, sihir, by.
. 22a/10; .- 22a/9.
ma: Damak; kr. ama.
. arsyin 18b/10.
rna: Trnak; kr. drna.
.-larn 23a/11.
ticret: Ar. Ticaret, alm-satm.
t.-e 42a/11.
tl: Gr. tilio Ihlamur (Tilioa cordata).
t. tomn 10b/6.
tl ot: Gr. tilio Ihlamur (Tilioa cordata); kr. tl, tli, tlyi.
t. o.-n 10b/2; t. o.-n tomn 10a/2.
tli:
tli: Gr. tilio Ihlamur (Tilioa cordata); kr. tl ot, tl, tlyi.
t. otn 27b/16; t. tomn 15a/6.
tlyi:
tlyi: Gr. tilio Ihlamur (Tilioa cordata); kr. tl ot, tl, tli.
t. otn 9a/7.
tirfil: Gr. Yabani yonca, gl, bir veya ok yllk, otsu ve yapraklar genellikle
yaprakkl olan bitki (Trifolium).
t. yapran 4b/2, 11b/11.
261
trvtn: ?
t. otn 8b/11.
tiruke: ?
t. 38a/7.
tom: Far. Tohum.
ayt aacnu t.-n 24b/15; ayt t.-n 9b/14, 10a/12, 12b/3, 17a/17, 29b/8; banbu
t.-n 20a/3; butra t.-n 32a/8; defne t.-n 9a/16, 12a/15, 21a/7, 23b/1, 24b/10, 29b/3; dt
yemii t.-n 41b/10; fesligen t.-n 16b/14, 24a/10, 26b/5; gl t.-n 10a/15, 41a/16; ardal
t.-n 36b/15; aa t.-n 16b/13, 34b/14; havuc t.-n 14a/1, 37a/11; yr t.-n 41a/2;
sran dikeni t.-n 7a/8, 28a/1; sran diken t.-n 15b/6; anya t.-n 34a/16;
aradvlegin t.-n 27a/10; kebere t.-n 9a/9, 22a/5, 34a/1; kekik t.-n 5a/6, 17a/8; kekik
t.-ndan 5a/5; kelem t.-n 41b/10; kenevr t.-n 34a/7; kerefs t.-n 6b/8, 10, 9a/9, 11,
15a/8, 16b/12, 27a/10, 29a/17; ker t.-n 7b/14; kettn t.-n 6b/13, 7a/14, 10a/17, 10b/6,
12a/3, 15a/6, 20a/3, 22a/5, 15, 23b/4, 17, 27a/9, 27b/4, 16, 35b/15, 41b/1; oanu t.-n
13b/10; ur zm t.-n 20a/15; labada t.-n 11b/8, 16b/17, 34b/6; mrl tomn 8b/15;
mril t.-n 16b/11, 13; mrl t.-n 33b/12, 40b/13, 15; semizotnu t.-n 7b/16; siirl
yapran t.-n 24b/14; siirl yaprau t.-n 9a/8; tere t.-n 8a/5, 13a/11, 23a/17, 25a/17,
28b/12, 34a/12, 14, 39b/13; ora ot t.-n 16b/13; ora ot t.-n 9a/9; ora otn t.-n
12a/16; urb t.-n 25a/7, 26a/10, 27b/12; turb t.-n 13a/14, 36b/13; varam t.-n 13a/2;
yaban glatme t.-n 14b/2; yaban kerefs t.-n 35a/11; yaban turb t.-n 13a/14;
ylimara t.-n 10a/4; t.-n 3b/9, 17, 6a/14, 8a/3, 16, 8b/12, 10a/2, 16, 10b/6, 13a/3,
14a/3, 15a/6, 15b/16, 16a/6, 20b/8, 24a/8, 29a/5, 32b/7, 33b/3, 34a/9, 35a/8, 9, 12,
39a/12, 42b/13, 15; t.-ndan 10b/9; t.-n 25a/8.
tota: htiyar.
t. ggercin ann 22a/7.
to: Tok, a olmayan.
t. arnla 39b/1.
ouz:Dokuz.
ouz:
.-nc gn 43a/15.
262
263
uz: Tuz.
. 7a/12, 11a/16, 13b/1, 19b/11, 23a/3, 23b/12, 29a/6, 8, 32b/15, 38b/8, 40a/2,
41b/5, 9; .- 20a/14, 22b/10, 24a/11, 40a/7, 15; .-la 3b/17, 7a/8, 11a/10, 12b/9, 15b/7,
19b/10, 20a/17, 37a/5.
uzlanuzlan-: Tuzlanmak.
.-mam oyun yayla 21a/12.
uzlu: Tuzlu.
. uy 23a/11.
uzsuz: Tuzsuz.
. r ya 19b/15.
tkrtkr-: Tkrmek; kr. dkr-.
an t.-e 7b/16; an t.-en 32b/11; an t.-se 2a/1, 6b/17, 17b/10, 19a/1, 20b/6,
22b/10, 26b/4, 37b/8, 39a/4; t.-e 34a/3; t.-esin 8a/14; t.-se 32a/13, 39b/9.
tts: Tts; kr. dts.
t. t- 27b/11, 41a/8, 42b/11, 12, 16.
ttzlettzle-: Ttslemek.
t.-yesin 22b/17.
uc: U.
avratu memesi u.- ar- 39a/6; u.-ndan 8b/9.
ud: Edep, utan.
u. yrinde Erkek ve kadnn reme organlarnn bulunduu yer 12b/11.
urara-: Uramak.
mekre u.-sa 22a/2; u.-maya 16a/16, 17.
uln: ?
u. 41b/4
un: Un.
u. 20a/1, 7, 25b/4, 5, 28b/7, 10, 10; arpa u.- 39a/1; arpa u.-n 10a/2, 10b/4, 8, 11,
12b/11, 25a/10, 27b/4, 16; arpa u.-yla 12b/14, 24b/12, 28a/11; bala u.- 25a/14; bala
u.-yla 38b/14; buday u.- 7b/5, 12b/9; buday u.- kepegi 12a/10; buday u.- kepegin
264
9b/8, 20a/14; buday u.-n 19b/5; buday u.-yla 24b/8, 39a/12; bura u.-n 8b/8,
15b/10, 24a/17; bura u.-n 17a/4; mercimek u.-n 24a/17; tere u.- 20b/3; u. t- 4b/13,
6b/3, 4, 8, 9b/10, 21a/17, 21b/13, 23b/9, 25a/4, 25b/5, 28b/4, 32a/10, 13, 32b/14, 16,
39a/10; u. eyle- 4a/7, 7a/14, 9a/1, 25a/4, 8, 26a/13, 27b/16, 28b/3; u.-dan 39a/10; u.-
4a/8; u.-la 20a/17.
unnb: Ar. 5-10 m ykseklikte, dikenli ve kn yapraklarn dken bir aaktr
(Zizyphus jujuba).
u. a yapran 35a/6; u. ekirdegin 39b/9.
unutau:
unutau: Unutkan.
u. 30b/7, 35b/16.
urur-: Vurmak, ila srmek; kr. vur-.
u. 26b/7; u.- oyasn 9b/7; u.-a 10a/11, 10b/1, 10, 12, 14a/16, 15b/8, 11, 16a/7,
14, 20a/8, 15, 20b/11, 28b/14, 32a/11, 37b/17, 38b/10, 39a/1, 7, 39b/11, 40b/9; u.-asn
3b/5, 6, 7, 11, 4a/2, 3, 6, 8, 16, 4b/2, 5a/4, 12, 17, 5b/14, 6b/15, 7b/1, 7, 8a/9, 8b/3, 9a/4,
5, 16, 9b/12, 10a/1, 3, 10b/2, 3, 5, 7, 9, 14, 11a/7, 12a/2, 3, 4, 6, 6, 8, 8, 12b/4, 8, 10, 12,
14, 15, 13b/14, 16, 14a/5, 11, 12, 14b/5, 13, 15a/8, 9, 12, 16, 17, 15b/7, 13, 16, 16a/5, 6,
13, 19b/13, 20a/2, 9, 21a/10, 15, 21b/11, 23a/5, 23b/2, 7, 10, 24a/15, 25a/12, 26a/4,
28a/15, 29a/10, 29b/2; u.-salar 17b/8, 19b/10, 20a/8; u.-up 19b/4.
urayu: ?
u.-y 6b/17.
uriperstra: ?
u. 43a/6.
usturultu: ?
u. necisin 4b/13.
uvacu: Ufack, kck.
u. bal 37a/1; u. bal 30b/11.
uva: Ufak, kk.
u. 11a/16, 20b/8, 21b/12, 22b/6, 23a/12; tene dutmam u. enr 11b/2; u. uva
ksr- 18a/9, 9, 22b/9, 9.
265
266
: .
. 8a/6, 7, 8b/17, 9a/10, 14, 11a/5, 16b/9, 17a/12, 22a/3, 22b/5, 15, 23a/1, 9,
24a/1, 24b/6, 25a/8, 25b/17, 26a/7, 12, 29a/14, 29b/3, 3, 9, 9, 35b/3, 37a/11, 40a/17; .
gce 36b/11; . gn 27b/13, 36b/11, 40b/17, . gnde bir 2b/7, 13a/8; .-nci gn
43a/12; .-in 26a/3, 33b/7, 39a/2, 39b/10, 40a/8; .-ini 25a/16.
frfr-: flemek.
.-esin 4b/14, 27b/4.
st: st.
apunu . igine 42b/14; .-nde 6a/12.
stbec: Boyaclkta kullanlan zehirli, bazik kurun karbonat.
.-i 28a/9; .-ile 4b/6.
stbi: Gr. stuppi Gemi kalafatnda, iliklerde, buharl makinelerde, temizlik ilerinde,
otomobilcilikte kullanlan didilmi kendir.
. 19b/8, 20b/5, 21a/9.
-: mek.
ba .-se 18a/5, 22a/13.
tt-: tmek.
.-se 12b/16, 13a/3; .-rse(drse) 13a/2.
veyik: Gvercinlerden, korularda yaayan, eti iin avlanan boz renkli bir ku
(Streptopelia turtur).
. ann 22a/7.
zer+: st.
.-inde 34a/5; .-indedr 6a/8; .-inden 27b/14; .-ine 3b/5, 7, 10, 4a/3, 6, 8, 16,
17, 4b/2, 3, 6, 8, 10, 11, 5a/4, 10, 10, 12, 17, 5b/7, 9, 6a/5, 6, 8, 6b/5, 6, 14, 15, 7a/12,
15, 7b/1, 3, 4, 6, 8a/2, 7, 9, 10, 8b/3, 9a/3, 4, 5, 12, 12, 13, 15, 9b/6, 7, 12, 14, 15, 10a/1,
3, 3, 11, 10b/1, 2, 3, 5, 7, 9, 10, 12, 13, 14, 11a/5, 7, 11, 12a/2, 3, 4, 5, 6, 8, 8, 11, 13, 14,
15, 12b/1, 4, 5, 8, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 13a/6, 7, 13b/3, 9, 16, 16, 17, 14a/9, 10, 11, 12,
16, 16, 16, 14b/2, 5, 10, 11, 13, 14, 16, 15a/2, 5, 7, 8, 9, 10, 12, 14, 15, 16, 17, 15b/2, 8,
11, 13, 15, 16a/5, 6, 13, 16b/12, 15, 17, 17a/2, 19b/5, 7, 8, 8, 10, 13, 20a/1, 3, 5, 6, 7, 9,
267
12, 13, 14, 15, 16, 17, 20b/2, 5, 11, 21a/13, 14, 21b/2, 3, 4, 5, 6, 7, 11, 22a/12, 22b/12,
13, 23a/8, 17, 23b/5, 6, 7, 10, 12, 17, 24a/2, 11, 14, 15, 24b/2, 8, 12, 12, 25a/11, 12, 15,
15, 25b/8, 9, 11, 15, 26a/4, 5, 11, 14, 26b/4, 12, 15, 15, 27a/3, 4, 5, 6, 7, 8, 13, 27b/2, 3,
8, 11, 17, 17, 28a/4, 4, 6, 10, 11, 15, 28b/3, 3, 4, 4, 8, 11, 12, 14, 29a/2, 4, 7, 9, 10,
29b/2, 12, 12, 31b/14, 32a/6, 11, 32b/6, 9, 9, 15, 17, 33a/2, 9, 9, 33b/7, 34a/4, 5, 6, 8, 15,
34b/8, 10, 17, 35a/10, 13, 35b/6, 14, 15, 36a/4, 10, 37b/1, 14, 17, 17, 38a/14, 15, 38b/10,
11, 13, 15, 39a/2, 6, 7, 11, 39b/1, 12, 17, 40a/4, 4, 8, 14, 15, 40b/2, 6, 7, 9, 41a/1, 41b/2,
9, 43a/1.; .-e 16b/8.
zre: zere.
. 1b/2, 31b/14, 33b/8, 41b/12.
zm: zm (Vitis vinifera).
. 43b/11, 12, 15, 16, 17; a .- bun 15b/11; hevenk .-in 39a/3, 4; it .-in
3b/17; ur . tomn 20a/15; ur .- ekirdegin 25a/14; uru . 26b/14; uru .-i
39a/5, 6; . bekmezin 39b/12; .-i 25a/14.
vi: Ar. Olan, olma.
v. ol- 25a/5, 43b/1, 10, 11, 12, 14, 15, 16, 17.
vat: Ar. Vakit.
v. 28a/5; cet v.-inde 37a/14; yataca v. 27a/10; yatdu v. 16b/9, 10, 22a/10,
23a/16.
var: Var.
v.-dur 31b/9, 34b/15, 42b/7, 9, 43a/6.
varvar-: Varmak, gitmek, ulamak.
v.-a 43a/1; v.-nca 20a/13, 21a/15, 23b/2, 27b/14.
varam: Gr. varsama Gzel kokulu yapraklar yemeklere konulan, nane ve yaban
kekiinin ortak ad; barsama otu, keklik otu (Mentha aquatica).
v. tomn 13a/2; v. yapran 4a/16, 4b/3; v.-y 6a/10.
vaa: adrua otu ve bundan elde edilen zamk (Dorema ammoniacum).
v. yapran 40a/17.
268
269
42b/7, 7, 11, 11, 11, 12, 12, 12, 13, 13, 14, 15, 15, 15, 16, 16, 43a/8, 8, 9, 13, 43b/5, 11,
14, 17, 17; v. y 3a/11, 13; v. y 2a/3, 3a/11, 15a/10, 24a/17, 34a/11, 35a/11,
36a/2, 8, 36b/5, 38a/2, 9,14, 40b/14, 16.
vech: Ar. Yz, suret.
v.-ile 42b/17.
vrvr-: Vermek.
arara v.-sn 28a/13; uvvet v.-e 33b/1; uvvet v.-r 34a/13, 43b/2; v.-esin
15b/5; v.-mek 42a/11.
verem: Ar. i, ur, ban.
v. 19a/5, 27a/12.
verezgli: ?
v. 33a/17.
verye: ?
v. 34b/10.
vey: Ar. ve + Far. y Veya.
v. 3a/11, 4a/11, 4b/12, 13, 7a/13, 7b/12, 8b/1, 10b/6, 11a/13, 13, 12a/5, 12b/11,
13a/8, 9, 13b/7, 7, 14a/6, 9, 14b/4, 6, 12, 15a/12, 15b/5, 16a/9, 16b/6, 19a/9, 9, 9, 19b/4,
7, 11, 20a/2, 10, 20b/5, 21a/3, 21b/16, 22a/2, 7, 8, 9, 9, 22b/12, 13, 23b/4, 24a/17, 24b/5,
5, 5, 5, 6, 25a/5, 5, 27a/2, 27b/7, 28a/1, 1, 5, 32a/2, 33a/10, 16, 33b/10, 14, 34a/6,
40b/16.
vul: Ermeni kili, oksit demiri bol olan bir kil tr.
v. 7a/2.
vurvur-: Vurmak, ila ya da merhem benzeri ey srmek; kr. ur-.
v.-a 37b/1; v.-alar 35b/6; v.-sa 34b/11.
vuruny: ?
v.-y 14b/15.
vtn: ?
v. 17a/15.
270
271
15b/3, 34a/10; zeyt y.-n 11a/15; zeyt y.-yla 4a/4, 11, 5b/4, 8, 10, 11, 13, 9a/11, 9b/6,
7, 14, 11a/14, 11b/7, 12b/1, 3, 7, 13a/2, 4, 5, 9, 14a/7, 8, 14, 14b/3, 5, 17, 15a/7, 15b/8,
16a/13, 16b/8, 20a/9, 21a/4, 14, 22a/16, 22b/3, 23a/4, 14, 23b/13, 24b/9, 26a/6, 27a/3,
29a/2, 29b/1, 8, 33a/8, 33b/1, 34a/1, 5, 12, 34b/9, 35b/13, 39b/3, 41a/5, 43a/9; zeyt y.yla 41b/1; zeyt y.-larn 19b/15; zeytn y.-yla 23a/10; zift ya 30b/10, 36b/7; y.-n
ar- 36b/9; y.-lar ar- 35b/17; y.-lar armasyin 30b/7; y.-dan 35b/14, 36a/11,
38b/11, 12, 13; y.- 36a/10, 10; y.-n 36a/16; y.-ndan 41b/1; y.-lardan 14a/1.
yamur:
yamur: Yamur.
y. uy 8b/1; y. uyn 25b/11, 36b/11; y. uyyla 22a/11, 38b/3, 39a/5.
yamurlu:
yamurlu: Yamurlu.
y. ola 43b/12, 13, 15, 16.
yd: Far. Veya; isterseniz; kr. y, y.
ve y. 36b/5.
y: Far. Yahut, veya; kr. yd, y.
y. 4b/16; ve y. 3a/11, 13; 34a/11, 35a/11.
y: Far. Yahut, veya; kr. y, yd.
y. 6b/3, 39a/7; ve y. 2a/3, 3a/11, 15a/10, 24a/17, 36a/2, 8, 38a/2, 9, 14, 40b/14,
16.
yaya-: Yakmak.
y. 26b/3; y.-a 37b/9, 39b/7, 41b/7, 8; y.-asn 4a/14, 6a/7, 15a/14, 15b/9, 16a/3,
23b/6; y.-sa 36b/5; y.-up 3a/16, 3b/2, 4a/11, 6a/13, 6b/3, 7a/16, 7b/2, 3, 13b/5, 14a/12,
14b/4, 15b/2, 12, 20a/1, 9, 16, 21b/13, 25b/13, 27b/4, 29a/1, 35b/3, 4, 37a/15, 37b/11,
38a/2, 13, 39b/3, 4, 40b/10.
ya: Yak; kr. yau.
y. 10a/1, 3, 10b/7, 8, 9, 21a/15, 26a/11, 28b/11, 12; y. t- 10b/5, 13, 23b/2; y.
eyle- 29a/6.
yau: Yak; kr. ya.
y. 10b/12, 11a/6, 20a/13, 23b/2, 26a/4, 28a/11; y. t- 12b/14, 14a/16, 15a/1,
23b/14, 17, 26a/14, 27b/17, 40a/4, 41b/2; y. eyle- 22b/12; y.-y 15a/3.
272
273
yapduryapdur-: Yaptrmak.
y.-asn 16b/15, 20b/5, 28b/4.
yapra: Yaprak.
y. 32a/6; ac defne y.-n(yapran) 3b/13, 16b/3; au aac y.-n(yapran)
40a/16; alma y.-n(yapran) 7b/10, 15b/12, 39b/12; armd y.-n(yapran) 39b/3; ayt
y.-n(yapran) 15a/5; b y.-n(yapran) 3b/10; b y.-n(yapran) 9a/3; bz y.n(yapran) 12b/11; bgrtlen y.-n(yapran) 4a/9, 7a/4, 11a/4, 33a/11, 40a/1; am
aac y.-n(yapran) tzesin 38a/17; nr aacnu tze y.-n(yapran) 14b/9; nr y.n(yapran) 8a/16, 24a/14; defne y.-n(yapran) 4a/9, 7b/11, 10b/11, 21a/8, 22a/13,
23b/11, 39b/11, 40b/14; defne y.-n(yapran) kkin 33b/4; defne y.-na(yaprana)
23b/14; defne y.-n(yapran) 14b/3; defni y.-n(yapran) 37b/1; dd aac y.n(yapran) 27a/2; dd y.-n(yapran) 24b/5; dt y.-n(yapran) 38a/13; ebegmeci y.n(yapran) 10b/2, 6, 16a/12, 23a/2; enr aacnu y.-n(yapran) 7a/5; enr y.n(yapran) 21a/9; encr y.-n(yapran) 25b/5; fesligen y.-n(yapran) 37a/7; gl y.(yapra) 9b/17; gl y.-n(yapran) 5a/11, 10b/15; gl y.-n(yapran) 9a/5; ardal y.n(yapran) 9a/15; sran dikeni y.-n(yapran) 34a/9; isirgen dikeni y.-n(yapran)
34a/8; aba y.-n(yapran) 23b/7; am y.-n(yapran) 12b/6; apanmaz kelem y.n(yapran) 8a/13; ara arma y.-n(yapran) 6a/9; aradvlegi y.-n(yapran)
5b/9; kebere y.-n(yapran) 5b/14, 28b/7; kekik y.-n(yapran) 22a/2; kelem y.n(yapran) 8a/15; zl gl y.-n(yapran) 20b/16; zlcu y.-n(yapran) 37b/11; z
y.-n(yapran) 4a/11, 10b/8; z y.-yla(yaprayla) 11b/10; ur defne y.-n(yapran)
4a/7; ur gl y.-n(yapran) 6b/3, 16b/11; uru defne y.-n(yapran) 6b/7; uzula
y.-n(yapran) 10a/13; mrl y.-n(yapran) 4b/7; meneve y.-n(yapran) 21b/7,
23b/6, 24b/6; mersin y.-n(yapran) 11a/4, 26a/17, 36b/3, 40b/14; mrver y.n(yapran) 26a/11; paz y.-n(yapran) 23a/3; pazu y.-n(yapran) 41a/13; peln y.n(yapran) 25a/6; az aac y.-n(yapran) 40a/14; arma y.-n(yapran) 4b/5,
6a/1, 21a/13; selvi y.-n(yapran) 14b/16; serv aac y.-n(yapran) 40b/2, 9; serv y.n(yapran) 37b/12, 14, 15, 16; sezb y.-n(yapran) 24a/7, 31b/5; r dili y.n(yapran) 23b/3; sierl y. 40a/16; sierl y.-(yapra) 12b/14, 14b/6; sierl y.-
274
275
yarlyarl-: Yarlmak.
avratu memesi y.-sa 17b/9; duda y.-sa 18a/17; dudalar y.-a 6b/16; dudalar
y.-sa 23b/4; memeleri y.-sa 20a/15; y.-sa 1b/14, 6b/5.
yarm: Yarm.
y. ba arsyin 1b/2, 4, 3a/16, 3b/15, 19a/11, 28a/14.
yarpuz: Yarpuz, ballbabagillerden, iekleri birbirinden ayr halka durumunda, nane
trnden, ksa sapl, az veya ok tyl, gzel kokulu bir bitki (Mentha pulegium).
ur y.- 7a/7; tze y.- 5b/16; y. iegin 10a/10, 29b/10; y.- 7b/8, 8b/6, 9a/6,
11b/3, 13a/5, 13b/12, 16b/16, 27a/7, 33a/14, 15, 16, 17.
ya 1: Ya, taze, slak.
y. 32a/2; y. alem abn 3a/17; y. pelni 26b/12; y.-n 32a/2.
ya 2: Ya, mr.
y.-nda 16b/9.
yaaryaar-: Yaarmak.
gzleri y.-sa 18b/1, 19a/8, 23b/9, 27b/9.
yatyat-: Yatmak.
y.-aca vat 27a/10; y.-du vat 16b/9, 10, 22a/10, 23a/16; y.-duu yre
16a/16, 17; y.-m ol- 21b/9; y.-a 34b/6; y.-ca 33a/6, 38a/1; y.-maya 16b/16, 28a/6; y.urken 3a/5.
yata: Yatak.
olan y.-na(yatana) 36a/3; y.-n(yatan) 16b/1.
yaturyatur-: Yatrmak.
y.-asn 22b/8; y.-up 20b/10.
yaturtyaturt-: Yatrtmak.
y.-asn(yaturdasn) 10a/7, 9.
yava: Yava, yumuak huylu.
y. eyle- 16a/1.
yavru: Yavru.
a ggercin y.-sn 26a/1.
276
277
ygirmi: Yirmi.
y. altnc gn 43b/6; y. binci gn 43b/6; y. birinci gn 43b/4; y. drdnci gn
43b/5; y. kinci gn 43b/4; y.-nci gn 43b/3; y. sekizinci gn 43b/7; y. ouznc gn
43b/8; y. nci gn 43b/5; y. ydinci gn 43b/7.
yekenbih: Far. Pazar gn.
y. gn 43b/10.
yl: Yel, rzgar; mide gaz.
y. ol- 9b/4, 43b/17; y.-de 27b/10; y.-e 26b/16.
ylim: Tutkal, yapkan nesne, iri.
y. 40a/8.
ylimara: kse de denilen yapkan madde; kse otugillerden, elma, armut, hlamur,
kiraz, erik vb. aalarn dallar zerinde asalak olarak yaayan, zme benzer yemi
veren, saplarndan kse karlan bitki, bur (Viscum album); kr. yelimara.
y. kkin 23b/3; y. tomn 10a/4; y. yapra uyn 4b/14; y. yapran 26a/9,
40a/2(ylmara yapran).
yelimara: kse de denilen yapkan madde; kr. ylimara.
tze y. yapran 24a/11.
yllenyllen-: Yel meydana gelmek; kr. yellen-.
ii y.-se 31b/8; arn y.-mek 30a/7, 33a/14; y.-se 10b/11.
yellenyellen-: Yel meydana gelmek; kr. yllen-.
ii y.-se 29b/14.
yell: Yelli, rzgarl.
y. ol- 43b/16.
ymek: Yemek, yiyecek; kr. yemek.
y. 10b/4; y. ymeye 28a/6; y. yr olan 37a/12; y.-ler 28a/13.
yemek: Yemek; kr. ymek.
y. 38b/1; y.-i(yemegi) 28a/6.
278
279
280
yumatyumat-: Yumuatmak.
y.-a(yumada) 39b/5; y.-ur(yumadur) 36a/6.
yumr: Yumru, ur, kabarck.
yamr y. Eri br 35b/6; y.-ca nesne 2a/4.
yumrca: Yuvarlak, yumru olan; kr. yumruca.
y. 7a/15, 7b/1, 5, 12, 12a/1, 5, 12b/8; y. - 7a/16; y. ol- 7a/13; y.-(yumruca)
7b/4; y.-(yumruca) ol- 12b/6.
yumruca: Yuvarlak, yumru olan; kr. yumrca.
y. 2b/4, 6, 5a/7; y. ol- 2a/3.
yumrulanyumrulan-: Yuvarlak biim almak, toplanmak, yuvarlak hale gelmek; kr. yumurlan-.
y.-sa 10b/6.
yumurda: Yumurta.
y. 20b/11; a avu y.-s arusyla 23b/2; rufadan y. 22b/10; rufudan y. arusn
28a/7; y. an 13b/8; y. ayla 4b/11, 22b/11; y.-nu an 14b/8, 19b/5, 6, 7, 12, 20b/1;
y.-nu ayla 11a/17, 20a/3, 7, 20b/4; y.-nu arusn 20a/17; y.-nu arusyla 15a/13; y.
arus 26b/8; y. arusn 5a/16, 39b/12, 40b/10; y. arusyla 8b/14, 16b/15, 39b/15; y.
arusyla 29a/13, 34b/17.
yumurlanyumurlan-: Bir araya gelmek, toplanmak; kr. yumrulan-.
y.-an renc 12a/5, 7.
yunyun-: Ykanmak; kr. yuyn-, yn-.
y.-madu oyun yin 15b/2, 23a/5, 26b/4; y.-madu mrldur 33b/11; y.-a
31b/17; y.-ca 33b/11.
yuva: Yuva.
arlau y.-sn 23b/13; rmce y.-sn 13b/16; ylan y.-sna 15b/17.
yuvala: Yuvarlak.
y. t- 8a/6.
yuynyuyn-: Ykanmak; kr. yun-, yn-.
y.-a 5a/5.
281
282
283
284
285
Ben sril:
sril: Ar. srailoullar.
b.-e 42a/10.
Bur: Hipokrat.
b. ekm 29b/13, 31b/4; b. ekm 1b/1.
Clins: Galen.
c. 1b/1, 5a/7, 11, 5b/8, 7b/9, 14, 16, 8a/4, 9, 11, 8b/3, 5, 7, 11, 17, 9a/9,
11a/12; c. ekm 4a/5, 10, 15, 17, 4b/1, 5a/1, 3, 5b/1.
Muammedi Muaf: Hz. Muhammed.
m.-ya 42a/10.
Millet: Millet.
m. 1b/1; m. ekm 17b/4, 19b/3.
286
SONU
Kalnlk-incelik uyumunun gereklemi olduu sylenebilir. Yalnzca -ken, n ve -ki ekleri nedeniyle bu uyumun bozulabildii grlmektedir.
Dzlk-yuvarlaklk
uyumu,
szck
kknn
yuvarlak
olduu
baz
nll
yazlmakla
beraber,
birka
rnekte
dz
nll
ekline
rastlanmaktadr.
Emir ekimi 3. tekil kii eki olan -sUn, I. ve II. tekil ve oul kii iyelik
ekleri, ilgi eki, geni zaman eki -Ur, geni zaman ortac eki -Ur, ettirgenlik eki olan
-Ur-, addan olumsuz sfat yapan -sUz ve bildirme eki olan -dUr eklerinin metinde
srekli olarak yuvarlak nll yazld grlmektedir.
287
Metinde srekli olarak dz nll yazlan ekler unlardr: Ula eki olan -IcAk
ve -IncA; aitlik eki -ki; gemi zaman ve orta eki -mI; 3. tekil kii iyelik eki +sI;
grlen gemi zaman eki -dI; sra bildiren +ncI eki ve soru eki -mI.
Metinde istek ekiminde II. tekil kii eki -sIn olarak gemektedir. Ancak bir
rnekte bu ekin -sun eklinde yuvarlak nll yazld grlmektedir. Belirtme eki
+I ve birliktelik eki +IlA srekli dz nll yazldklar halde her ikisinin de tek
rnekte yuvarlak nll yazmlar sz konusudur.
-dUK orta eki metin ierisinde bal bana orta grevinde yer almamakta
daha ok adlam biimde kullanlmaktadr. Bu orta eki olumsuz taban zerine
gelerek oluturduu -mAdUK yapsyla metinde yer almaktadr.
288
Kelime sonu ve ortasndaki g>v deiiminde metin iinde iki ayr tutum
bulunmaktadr. Metindeki baz szcklerde, Trkiye Trkesinde g>v deiimi
gereklemi szcklerle rtme grlrken bazsnda ise Trkiye Trkesinde
tamamen vye dnm olan glerin korunduu grlmektedir. Bir rnekte ise
Trkiye Trkesinde li kullanm olan szcn gnmz azlarnda yer
alabildii ekliyle vli kullanld (ovu 21b/6, ovududan 12b/7) grlmektedir.
Metinde deimez bir kural eklinde ileyen vurgusuz orta hece dmesinin
birka rnekte gereklemedii grlmektedir.
289
Eylemden eylem yapma eki olan -Uz- ile dier bir eylemden eylem yapma
eki olan -Ur- eklerinin birbiri ardnca eylem kkne eklenmesiyle oluan ve
gnmz Trkesinin yaz dilinde kalplam olarak sadece bir rnei (emzir-)
bulunan -zUr- ekinin metinde tek rneine rastlanmaktadr (damzura 6a/11).
Metinde yer alan birleik eylemler daha ok ol-, t-, eyle- yardmc
eylemleriyle oluturulmutur. Bunlarn yannda bul-, etdr-, gel- ve vr- yardmc
eylemleriyle kurulanlar da mevcuttur.
290
Emir II. tekil kii ekimi gnmzde olduu gibi eksiz yaplmaktadr. II.
oul kii ekiminde - eki kullanlrken, III. tekil kii ekiminde ise gnmzde
kullanlan ekin yuvarlak nll ekli olan -sUn ekinin kullanld grlmektedir.
Dilek-art ekiminde de btn kiilere gre ekim yoktur, sadece II. ve III.
tekil ile III. oul kii ekimi bulunmaktadr. Bu ekim, metinde oka kullanlan
ekimlerden birisidir. Trkiye Trkesinde koul/sonu ilikisi tayan cmlelerin
oluturulmasnda kullanlan bu ekim metinde de ayn ifadeyle yaygn bir ekilde yer
almaktadr. Bu yzden tercih edilen ekimlerden birisi olmaktadr.
291
KAYNAKA
ADIVAR, Adnan
1970
1994
1994
BAYTOP, Turhan
1997
CANPOLAT, M. ve Z. NLER
2007
DEVELLOLU, Ferit
1999
ERGN, Muharrem
1998
GLSEVN, G. ve E. BOZ
2004
292
KAHYA, Esin
2000
Bakanl Yaynlar.
NANYAN, Sevan
2007
NLER, Zafer
1985
1988
1990
1999
2000
SAM, emseddin
1999
SKALTSA, H.
2001
(01.06.2009)
293
AHN, Hatice
2003
1963-1977
1998