GECEDE

L e y l E r b i l





indekiler
GECEDE ................................................................................................ 2
VAPUR................................................................................................ 19
AYNA .................................................................................................. 37
EKMECE ............................................................................................ 42
HOKKABAZIN ARISI ......................................................................... 48
L .................................................................................................... 50
TANRI ................................................................................................. 56



GECEDE
Benimle yatmalydn, oktan yatmalydk, ilk tantmzda o gece, Nil'de
tanmtk hani/yatmak ne salard, mutluluk mu?
Rasime baktm orada oturuyor masann banda, duymuyor konutuk-
larm.
Darya karabilseydik, istiyor muyum gerekten bunu? Yooo! Arala-
rna dnebilsem, yeniden balayarak kendimizi deitirmekten. Dn
sabah baktm aynaya rlplak, ilk kat vermi gbeim, geceleri ba-
caklarm iiyor, gzkapaklarmda alkol memecikleri, banda ta ban-
da, kafamza vura vura bir eyleme soksalard bizi, edindirselerdi yle-
sine deerler uruna lnesi. Rus - Amerika sava da balamad daha,
balayaca da yok, Trk - in - Amerika sava ya da Afrika - Amerika
savalar. Srtmz dve dve, Hadi, deseler, hadi savaa deyyuslar,
korkak, kaaklar, kancklar. ktk gene buralara imesek leceiz
sanki, mzmzmz, brbrbr, pinekleye pinekleye yllardr imekten...
Yangnlar, kymlar ierisinde yeryz... burada be dil bilen prenses
eskisi, ozana sokulmu, yayvan, cilvesi prsm, ozan hi dil bilmez,
karsnda kaskat oturmu bir eli, d lkelere gidecek yaknda ngi-
lizce, Almancay, Franszcay konuan diliyle emiyor piposunu ve be-
enmez dudaklarn toplayarak, yana yle yle vy vy diyor pren-
ses eskisine arada, sz attka ona Prenses, usansn ozann hep pazarlk
yapan iini tayan yz demelere de sk sarlsn snk koluna di-
ye... sevitii gnlerden bir an. Alkanlk bir.
Rasim'e baktm, orada.
Bir ykm vard hani, bulank yeil gzl, dolgun vcutlu bir kadn, o
sendin ite/ne yapaym peki? / dmencinin birisin sen, hem ilerici bir
kadn diye kyorsun ortaya, hem de kocandan bakasyla yatmyorsun,
Namkla yatmsn ama bir vakitler
Rasime baktm, dinlemiyor kimseyi ama orada, oturup iiyor.
Leyl Erbil Gecede
3
Ne alk kadna, tek bama m doyuracaktm onlar, arpk bedenimi
tek bama m adayacaktm bu topluma. Hep birlikte olur bu i, alarak
bir yatna kampanyas tm yurdu kapsayan doada Rus snrndan ba-
layarak, batda Guatemala ve Honduras, gneyde Adana ve Halep ke-
baplaryla besili olarak Amerikan hava kuvvetlerine dek, cennet lke-
min bebekleri anadan doma ve erginleri ve kahilleri, cinsel algnlkla-
rn, kymlarn ve tm geriliklerin nn atmak zere hep birlikte bir,
iki, , yataa! Otuz milyon nfustan eder yz yirmi milyon bacakl bir
canavar... Eli bu, bunlar byle hi gelmemi denli glerler, herkeslerin
bir yann bulursun gecenin sonunda konuacak, bunlarn bulamamam,
gelmemilerdir sanki hi ak vermeden, u sarn kadn da biraz eli
mi, salt Zeynele yneliyor baklar, konumalar da eim. Burnu gzel
sarnn. Zeynel'in ii eker mi onu? Ozan, kolunu sard Prensese, p-
lak, dkk etleri Prenses'in, sayrl bir sars var. St, Antanta Kilise-
si'nde diktiim mumlarca Namkla birlikteydik... Etlerim diridir benim,
ok beden eitimi yapmmdr ben okulda, amma da kotururlard
bizi, sanki ya olduklarmz kovalard ardmzdan, bir koardm ben de
arpk bacaklarmla, kimseler yetiemezdi bana heh! Caponlar koval-
yordu sanki ardmdan, ksa ve tkz bacaklar terli ince gzleriyle bin-
lercesi birden ve ben parktaki o adam dnrm birisi koarsa, ba-
basnn gemici ve hi gelmeyen geceleri olduunu ve annesinin hem
baba hem anne, oysa kim bizim ya olduklarmz yok, yurtta bar
cihanda bar olarak ve koarak geldik kurulduk bu masann bana ne
sava ne dv i bakalm, bize kardan ve souk gzlerle bir bakan m
var?
Rasim bakmyor kimseye ama orada oturuyor, otursun
ok, aym gene, olmaz, ne konumal, kimi dinlemeli, sz bulant verir
oldu, yllardr, szckler, szckler, Trkiyede burcuva snf yok,
Prensesin babas prensti, elinin babas da eliymi gene, Prenses Eli-
zabeth Beatleslara nvan vermi, ne ulusuluk, temelli masa balarn-
da kaldk, betiklerden frlam, ereti, yle yaln bir sz, ehov denli,
nasl anlatmal arap at denli, anam: Kzlar komaz, kzlar etmez, der
dururdu, rselenilmi nazik yerleri kzlarn kounca, onun iin birinci
Leyl Erbil Gecede
4
olurdum koularda ben de gider, gstereceim ben daha ona rselen-
meyi, Elizabeth saraynda ye ye yapar m kim bilir? Sonunda anamn
istedii biim bir kz oldum heh! evli barkl evlilikle snf deitirmi,
eine pek bal, bakalarnla, yatmayan yatmayan deil yatamayan
ayr ev am, sokaklarda mutlu bir ift olarak, cvl da cvl konua-
raktan, kol kola yryerek, bayramlarda divandan bir kilo stsz uku-
lata alp byklerinin elini pmeye, yani rselenir diye dnenlerin,
gemiinden irenmi, imdisinden tiksinen, salihat nisvandan, ba
ezilecek bir burcuva. ocuklarmz ne olacak kim bilir orospu ocuu
herhalde.
metreslerim var benim / iyi ya yatsana onlarla / ben seni istiyorum / ne
eref benim iin, u senin getirdiin renci neden yle yerlere devrilmi
yatyor / Mustafa m? beni bekliyor, hep byle, ardmdan hi ayrlmaz,
Trkiye'nin en byk ykcssn sen, diyor, bama bir i falan gelir
diye ierken, eletirmecidir o hem de boksr...
Rasime baktm bir kahkaha att ve bakt alc gzleriyle bir ahinin, ve
sordu: Saat ka Semra? Yirmi drt, dedim, Daha var, dedi.
St. Antonio Kilisesine gtrrdm Namk, n tutamlarnn t
mermer karenin ortasnda iek am cenazeler olurdu scak daha,
yakarlar, buhurdanlk, is, mum, gzyalar, ilenmeler ierisinde iki
Trk. Biri yirmilerinde, teki ellisinde suratsz, oyarak biribirlerinin
gzlerini saya dikmek iin aldklar mumlarla ve fsfsfs ne bulurduk
onca didiecek diye imdi oysa. Ho ben sevgililerimin ouyla orada
buluurdum. Mumlarn bandaki yatalak papaz tanr beni, beni her
grdke ve gnn birinde Katolik olacam sanan ipliini gerer iin-
de, bense tandklar gremez diye buralarda hep, sonra sonra kar
olmuumdur ortalara, nk Mslman cemaatine her delikte rastlanr
da, bir Kilisede! Hele kznn hafiyeliine arasra kan bir annemken.
Rasim her yerde olur, Rasime rastlamam insan yoktur iinizde, kimi
vakit o da gelirdi bizimle birlikte eh! koca Rasim. yi ve kt gnlerimin
tan oturuyor imdi de kendine durmadan sorarak bakalarn. Birlik-
te okumutum Namka ykm ilk kez, ilk kez gryorca bakmt
yzme gm suyunda slatlm atall gzleriyle, Biz kuralm artk
Leyl Erbil Gecede
5
kalemleri, deyince de darmadan olarak giriin mermerleri Kilisenin
yanaklarna, gzlerimse bulank yeil hani Rasime doru, sahi mi sy-
lyor? diye, nk bunu hibir vakit renemeden ben, ld Namk, ne
ikence!
Ola ki aka bildirmemekteki ngll, bu sz duyar duymaz ekip
gideceime olan korkusu... Rasilnse cebinden kocaman mavi izgili
mendilini karp iine smkrnce rm iek saplar suda, kuy-
ruklar elenklerin katmanlam, snm alaca kokusu n tutamlar-
nn, snmek zere mumlar mz ktk imeye.
Zeynel Bach bartmaya balad, kendisi barrcana, ortala antrr
varlm, eim, sarnsa sokularak ona, Zeynel Bey Mahler var m sizde,
ok severim ben, siz de sever misiniz? / Sevmem, sevmez, kendisiyle ilgi-
lenenleri de sevmez Zeynel, kendisine srt evirenleri, bel balamayanlar,
top atsan yklmazlar sever o.
Kilisenin basamaklarna hep taklr ayaklarm, ya annem de ensemden
geirerek klcal kollarn tam orada, ka yakn yatrmlard say
cam tabutuna Pamuk Prensesi ya da dlcel, kanlar iinde bileklerine
aklm da karlm ivilerin yerleri kanayarak sresiz, bir Fagin ne
ok para yapard o ivilerden, iviler durmadan acyorlardr karlm
yerlerinden kanyorlardr, pen madamlardr ve msyler titrek, cinsel
aamaya ulam acmalaryla. te bir bur simgesi. Daha da diil bir
ikinci sa, tede ayaa kaldrlm cam tabutunun iinde gene, pembe
kuyruklu giysisinin eteinden sa ayann yars grnyor kirli deil
ayak trnaklar, gelinlik denli kuam, Namk ona, Gelinim ol sa, geli-
nim ol sa! der miydi iinden ve bana duyurmadan iki sa'nn ara-
snda mumlar yakmadan sunduumuz kum tepsisi ve biz. Biz her geli
orada dururduk en kuytu iimizle ve Namk saya bakp bakp slak
aznn souunu baklayarak kulama, Hadi yr, gidelim bize, ya-
talm sevgilim ne olur," diye ekerek sann arkasna salarmdan p-
meye beni bense artk dayanamam bu kltmeye...
lk grmde istemitim seni, imdi olur desen kaarm ola ki / ka ya-
ndasn sen / otuz / ben otuz drt...
Leyl Erbil Gecede
6
u karntya uymayan tek erkek sizsiniz burada Zeynel Bey, mziinizle
bambakasnz... dokuzuncu senfoni?
Zeynel bana bakt duydum mu diye Sarn, sonra uzaklat, kskan-
drmak bir dkdr onun iin, istese de yapamam Ressam Arif masa-
dan kaldrp ban yarm gzleriyle sarna ekip iini yryerek, ama
Nermin de ardndan, ei, denizlerin merdiven altlarndan km rm-
cek olarak bir.
bende Beethoven var ince ve sarn ve gzel bayan bende var gel, dans
edelim nce / al sana dans Beethoven'le ha! al sana al, al, karn yannda
dururken hem de / ah yapmayn durun durun ben zaten dans bilmem /
bilirsin gzelim aldrma, sen korkma benim cad karmdan / aaa! gz-
mn nnde, gryorsunuz ya tanm olun, Semra sen, Mustafa, Rasim,
Prenses Hanm tanmsnz / rkek gvercinim benim korkma sen, ekil
karmdan iren kar, yolumdan ekil, eleneceim ben / elenemezsin
gzlerimin nnde, buras benim arkadamn evi, benim saydr Semra'y
ben tantrmtm sana, onun iin imdi defol git, kov unu Semra! buras
benim saylmaz m? / domuz herif al sana / bana el kaldrdn ha, resmi-
min, boyalarmn gvesi, yaratclmn smrcs, kskan, kskan da
deil sahici tek duygusu kalmam kar, numara, numara... / bodur, bebe-
ruhi ben kadnm gene de boyum bir yetmi, sen altm besin, ayrlcam,
ayrlcam yarn hemen, kocam deilsin artk, deilsin Semra kov diyorum
unu evinden / aman bo verin yahu oturun ikiniz de / ah benim yzm-
den oldu ben gidiyorum Zeynel Bey, arada bir de yavrulan var deil mi
olmasa hadi neyse, byle olsun istemezdim Zeynel Bey... / gle gle, gle
gle / hadi sen de git onunla, kov unu Semra, kov unu gitsin / kes sesini
be ben elenmek comak iin yaratlmm, dans edeceim, cokunun
resmini boyayacam, dnya resmi nnde sizlerin ne neminiz var, yz
erkek yaam imdi de beni yaamak istiyor, tketemeyeceksin beni,
zindanc kar anlyor musun, senin numaralarn skmez bana, imemi
istemeyerek imemi hazrlayan, nk biliyorsun ierek sana katland-
m, pasakl, hadi imdi gidiyorum ama gelme ardmdan, intihar etmeye
kalkma, ayaklanma kapanma, tanr akna tutun u zindancy biraz
Leyl Erbil Gecede
7
sonra gelip yakaracak bana biliyorum, tutun unu da kurtaraym yakam
elinden ne olur, acmam, acmam smrmesin...
Rasime baktm.
AHHH! gitti gitti sahiden de gitti, sahiden de gitti, imdi ben ne olacam,
ne yapacam, o imdi ier, onu kandrrlar, ben nasl kandrmtm yle,
yufkas boldur yreinin, ona gitmeliyim, biriniz gtrn ona beni, ne
olur, gtrn? sen lkemin en ozan, sen gtrrsen ayaklarn perim,
karna sylemem yaptklarn, ya da siz Bay Eli...
Eliye baktm, kaskotu balama oturuyor koltuunda, kimseye ve
eyalara demeden heh!
Baknz Bay Eli elinize kaldm ona gidemezsem imdi, hemen boar beni,
o vakit banza kalrm, o boarsa beni siz alrsnz nk, alr msnz?
alrsanz oturalm, buras scak ve iki de var ikimiz de yalnz saylrz,
size kendimi anlataym: Gneyin irin bir beldesinde dodum, trl ya-
larla ovuldum, ocukluumun tc rkleri yznden iir yazarm,
alrm kalemi elime kara, kara oturaklara da otururum, dayarm aka-
ma kara tabancay yazamazsam kendimi ldreceim diye korku-
dan yazarm bir elimde Dostoyevski, bir elimde Kafka, bir elimde Kut-
sal Betik, bir elimde Rke, gene de Dostoyevski'den kmmdr ben, o
olmasa bu numaralan bilemeyecektim, karmdr ben apraz ve bk-
lr aman Zeynel ne diye koyuyorsun Beethoven'i, kskan! kimseyi kan-
drmam istemezsin, yapayalnz aclar iinde mi gebereyim? / yeter artk
bktk bu numaralarndan Nermin bir yeni insan grmeyesin / siz onun
dediklerine bakmayn ktr bana biraz, siz beni Arifime ulatrn ayak-
larnz peyim, yok yok kamayn irenmem ben sizden, iren benim
bakn trnaklarmn aras yumurta sars, ekmek krnts ve sa kepei
doludur irenir miyim? ama belim ince aplarm setlidir...
Abdullah Hoca Namkn en sevmedii adamdr...
Bir sra cam tabutun nnde, kerdi dizlerini gelen geenler, Namk'n
elinden kurtulup diz ktm oraya ben de, o da yanma, okudum: Ya
Hazreti sa bize kar senin iddetli muhabbetin sebebiyle, canmzn
Leyl Erbil Gecede
8
selameti ve hals iin halanmak ve gayet zi-kymet kanm dkmek
istedim
XII Pie
15 Birincikanun
1940
Byle olma kalkar giderim darda Rasime rastlarm burada
pyorsun beni ve bunu salt garip olsun, arpc olsun diye yapyorsun,
iinden say ardm duydum... Allah kahretsin seni, seni sevdi-
imi bile doya doya syletmedin bana...
bilseniz nasl size uygunum, terlik tahta tabut, trmk hi yksnmem
dayakla bydm ben, derim sabrl, gnlm kavi arka st yere arka
st uzanr yzst yzst dner ve akamst kalkar
ne vakit olursa, tam ve yarm dnmelerle, dikine kalkmalar ve karmda-
kine arlk vermeksizin bozmadan sistemini sinirin, kalp yollarna do-
kunmadan ve bbrek, tutar ellerimle fleyerek tam annda klcal damar-
larnza seslenirim / sus ulan Nermin seni mi dinleyeceiz, Semra dinliyor
musun beni ben Paris'teyken bir gn...
Ulan, dedi Namk, orada son kez olacakt bu artk kilisede biz, ulan
benimle gezip tozmaya varsn, iip elenmeye varsn, eek denli yk-
lerini de okuttun bir yatmaya m yoksun be? Diz ktmz sraya
indirdii bir tekme, yatmak iin deil de artmak iindi sanki beni.
Eek. Dedi, Ben de arkadala yokum hadi bakalm! Ne yani biz erkek
deil miyiz be? Ya yatarsn benimle ya da ben gidiyorum, ne dedin
saya m seslenmiim, erkekten mi holanmm hep, diyelim yleydi,
ama artk deil, artk senden holanyorum... Ne! Ne! deneme mi yapa-
cam seninle, kendimi kurtarmak iin seninle bir deneme ha!... Eo-
lueek! ya peki dersin ya da kp gidiyorum? Sen kal ben kyorum.
Hayr efendim sen beni brakamazsn ben seni brakrm, ben kacam
nce, kprda da bak, hem ulan ne diye beni ikide birde bu drz sa'nn
evine getiriyorsun be, al bu san da kiliseni de k..,.. sok! Frladm
nnden, yalmlam mermerleri toz eden admlarmla ka, f be
tiksin moruk! diyerek, bu moruun onu ykacan biliyordum. Bana
Leyl Erbil Gecede
9
yetimek iin seyirtti bir an ama yetiemedi, kendi kendine kararmaya
koyulmu bo avlunun ortasnda kunduralarm hep ayn taa vura vu-
ra, Gstericem, gstericem ben sana da, bu sana da, annene annene
syleyeceim seni! diye tepinerek talarda baryordu, koarak ge-
erken Elhamra Pasajna ben.
te artk Namk'sz da kaldn be sz ocuka, oyunlu, kaak, dost-
lua yakn bir gidiin orta yerinde yarm, Beyoluna doru yrr o
imdi, gzlerinin rk mavisi sulanmtr bensiz kalnca orada sulan-
sn, ellilerinde, geimsiz isiz, kadn sevmekte ge kalm, erkeklerden
irenmi bir gn, o Rum olanla kol kola grmtm onu Taksimde.
Ne yapaym bir eit vicdan borcu; onu gezdiriyor yediriyorum, bak-
yorum ona, ufackt elime geldiinde, demiti. iki yandan da umutsuz
bir moruk olarak alyor mudur stiklal Caddesinin ortasnda imdi,
alasn, kaptrmayacam kendimi acma duygusuna. Ne yapabilecei-
mi dndm oralarda yle bir liramla, sinemaya ge kalm bir ma-
dam kocaman ve kapkara antasnn azgn azna sokarak ellerini
korkmadan bir nenler aranyordu harl harl Para. meli.
biliyorum sizin olmak kolay deil, ark syler dansm ederim, har-
man daln efeeem gee e eli iiyor o gideceimiz d illerde holanmad-
mn bana orap rerim, kendimi ve iirlerimi ne yapar ne eder kabul
ettiririm, kabul etmeyeni piman ederim, olmazsa yakalarna smk
srerim, halna kusar kustuumu yediririm, atn olur krbalar, kpein
olur ulurum, kendine ot, atna et veririm, gtr beni Arifime...
inliler hakl, dn vermemek gerek ve almak gze lm, izmeleri
giyerek Atatrk denli, giden gider kalan salar bizimdir diye bir tr-
kyle birlikte batkn, izmem yok aklm var, dermi beriki...
Ozana baktm uyuyor sa omzu zerinde kapal banla, Prensesin sa
omzunun. Uyku.
dodum doal ah ki domaz ki olaydm gne drmemi-
imdir yatama, iimin k sesini duyurmammdr kimseye, ylesine
soylu Trk geleneklerine, ilk gece erkeklerimin koynuna donuma delik
Leyl Erbil Gecede
10
aarak girer nk bilirim ki ben bu kfl yaama duvarlar nnde kim-
senin Ariften baka ii ekmeden rmeye yz tutmu bir kadnm.
yksek minareden attm kendimi kendimi/ok aradm bulamadm
dengimi/yar yar konyalm yr...
Kim var iinizde hangi kadn bir erkein iince ekilmeden katlanan ya-
amaya, sen Semra, ya siz Prenses? te rtlmeye uratlm tabiat
paralarm ap baldrlarn gsterir morarm, o tabiat ki esirge-
meyen hainliini benden, benden nce var idi ve benden sonra da var
olacak ite buna da ben katlanamyorum, ona emeim gemeli ve onun
mal olmalym ve deilim hibir nesnesine sahip bir Arifine bir Arifine
bu yzden aresiz yaayan bir baryank olarak kapanp ayaklarnza
birlikte bununla vicdan sizlere ait olarak bekliyorum kararnz baylar...


Anneme syler mi beni Namk? Telefonu biliyor, yapar m bunu, Ay-
ten'e mi gideyim, eve mi? Orada, o sraya diz ktnde yamurluu-
nun etekleri savrulgan bir tilki denli srnyorken yerlere... XII Pie, 15
birinciknn 1940 Hazreti sa'nn ha zerine ruhunu teslim ettii za-
man aziz cuma gn saat 3'te bu duay syleyene 500 gnlk ksmet
gufran (indulgence) Defterimde el yazs sen bu adam oku:
babamnkini andryor, titrek fkelendi mi daha ok titrek, imdi de
titriyordur zangr zangr. Ben terk ettim onu! Titresin. Btn polisler
sadisttir btn komnistler mazohist...
Leyl Erbil Gecede
11
gnn birinde sen de isteyeceksin beni Semra!... ite birka gece st ste
ayn kahvede karlatk. Kimseyle konumuyordu, tek bana iiyordu
konyan, bir tand, selmlat yoktu, kimseyi grmyordu sanki,
bana bakyordu sadece, sonunda yanna gittim, benimle gelir misiniz,
diye sordum, kalkt konumadan ktk birlikte otelime gittik, soyunurken
giysilerinin kard sesi iitiyordum, gmleini, atletini, bir erkekle
nc olacakt, oraplarn karmasn bekleyemedim, sert bir gvdesi
vard, kadns deildi, ben onu daha yumuak sanyordum, seni grr
grmez sevdim, falan diye birka sz geti aramzda, o ilkinden sonra
uyumaya balad, bense sabaha dek hi durmadm artk... ben...
Gstericem ben ona, bir kitapya girdim, bir sergiye uradm eve git-
medim, annem gene o koca komnistleydin gsterecek o sana hanyay
konyay, dedi, eceli gelen kpek, dedi baban gelsin de, hep o rfnt
yznden, o kartyor seni batan, dedi...
uyandmda akam oluyordu, masann zerinde bir kt, te hepsi bu
teekkr ederim, yazmt, imza yoktu. Gnlerce ayn kahveye gittim
sordum, bekledim gelmedi, yoktu / baka bir yere dadanmtr / yooo
yle birisi deildi o, para bile almadyd benden / ne diye ilk armanda
seninle gelsin? / ben olduum iin, beni istedii iin, ilk kez benimle yat-
tna eminim, sevimemi erkei ayrt ederim ben, ben...
ona bir baktm, elimsiz ufarak bir oland baknca, elimle okadm
salarn, olum denli koltuklarndan yakalayp o istemem! istemem!
diye rpnrken kucama oturtup zorla kna kna yleine tiksin-
tiyle itti elimi:
beni sevdi o, grr grmez, bir gn sen yakaracaksn bana, istemeyece-
im ben seni...
bir liram kald, Aytene gitsem, onun o arkadalar, drt drtlk, nere-
den ktklar belli olmayan, ille de dansa yemee gtreceklerdir bizi,
dkerek dil koca gece sabrla hi olmazsa pebilmeyi kurarak, biz de
ince alaylarmz, ustalkl inelemelerimizle ne denli knamsk iki kz
olduumuzun tadm karr, krktk sarho, bir yerlerinde sinsi gece-
nin, artk bizi kullanmay kurmular kullanabilmenin sevinciyle san-
Leyl Erbil Gecede
12
lap gireriz bir taksiye ve Aytenin darack yatana deriz, kr kr,
kr, glmekten iki kz yirmilerinde...
Stratiyi birlikte okumutuk ya, yle gecelerden birindeydi neden oldu-
unu bilmediim bir alama tutturdu, ellerimi pyor durmadan, beni
brakma, beni brakma ne olur bir tek sen varsn, sen varsn / alama
ne oldu sana gel yat, glyordun ya imdi / seninle o hayvanlar ne
gzel atlattk, sen olunca o hayvanlar, sakn gitme / gitmem, uyu hadi!
uyu uyu! / konumak istiyorum onlar bilsen; anlatmalym sana, bilsen
onlarn tmnle bilsen. / sonra yarn sabah anlatrsn, alama sarho-
sun, hadi uyuyalm / ellerini ver sen olmasan dayanamam. Uyu, uyku,
uyku, uyku, uykunun iinde sevildiimi duydum, okandm pld-
m... daha sonra kusmutum. O, baygnlkl bir uykunun iinde kuy-
ruu boynuna dolanm, dsel bir yarat andrrken katm. imdi
ona gitsem, sevinir, severim onu, nasl ireniyorum ondan...
hanginiz yans oktan rtlm u ince bedeni Arife, karmadan, toz-
lu trabzanlann merdivenlerinde, iskelelerinde ve souk vapur, ve sakl
araflarnda garsoniyerlerin atmaya ve beni, can ekiyor. yleyse kal-
yorum? sen mi, sen mi, sen? / ben gtrrm sizi / ben de / ben de / ben
sizi isterim bay eli, sizinle gitmek onun gznde byltr beni...
ktlar, eli ve Nermin. Zeynel Beethovenin sesini bir iyice ykseltti,
yerdeki gvdesini Mustafa bir kndan tekine aktard, ykc, Semra
beni dinlemiyorsun, dedi, bir bardak votka doldurdu, Bana da dol-
dur, dedim ben de, itik, Zeynel, bakalm yarn gene iersin, dedi,
ozan Prensesin kucandan bym gzlerini ekerek, Oh be! Gitti
mi onlar? dedi...
Rasime baktm, o da bana bakt sonra okumaya balad:
Akrep gibisin kardeim
korkak bir karanlk iindesin
akrep gibisin
Semra pencereye gitti. Kar durmu, her nenler olup geiyor, olup gei-
yor, sabah yaklat, aylmak yeniden bakmak gerekecek gne, gn ye-
Leyl Erbil Gecede
13
niden yaanmak isteyecek. Bu insanlarla ne iim var benim, sever mi-
yim onlar, neden hep kendim sulu sananlarn arasnda oldum, ktle-
rin? yiler var m? Neden kt bir dzenin suunu kendimin yapmaya
uratm, neden? Kendine kyan bir bakaldrma. Kendini ktleyen,
bakaldrdm nenlerin yerine yenilerini koyabilmeliydim, bir deer
yeniden balanas dnyann tm yazarlar birlein denli, her eit
balamak iin ok ge, yldm m? Yalnzlk, ne cesaret! Bile bile, kksz,
imdisiz, kimselerle bulumay kabul etmeden; intihardan baka ne
kalr avunmak istemeyene?
ve bir tarla san gibi yaayp
ve bir tarla san kadar korkak olan
frlayp atlnca ileri...
babam kemiklerimi krmt Nevzatla konuuyorum diye, Namkla
neden yatmamtm; oras eriyip gitmitir bile toprakta beni bilme-
den parkta bir adam yamurluunun nn averip gstermiti ilk
kez, gzsz burunsuz, mosmor bir tulumcuk, karanlk bouu azndan
salyalar aslyordu, lklar kopard gepgergin bacaklar bana, annem
yetitiinde svvermiti, geceleri binlerce geceleri, o adamdan bin-
lerce, parkta, smsk duvarnda aalarn, sktrarak beni, ama ben en
hzl komamla kurtulurken, onlar takp krmz ve kara izgili kanatla-
rn, tm sonbalar yapraklar olarak; hooop! hooop! hooooop! orama,
burama, orama, burama, bense anne! anne! anneee!... dilim dilerimi
yaramadan kp dar, sesim ses olamadan, yllar sonra Aytenle gi-
derken liseye, geerken o parkn nnden, o adamdan knca nm-
ze, Hadi ordan pis hayvan! glp geiliyor...
Rasim'e baktm:
Kyamet gn kyamet gn
bir suali var Arzaile
oofreunde, nicht diese tne
hapishane kaleminde mukayyit kulunuzun saat ka
/ 002 /
bir tek daha ielim alamaktan. M...
Leyl Erbil Gecede
14
birdenbire bir geyike ksrak srayp, kavrad Mustafay Rasim;
koca gece, koca gece dinlemeden plaklar, imeden, konumadan, ve ite
en tehlikelisi ki en byk ozanmz okurken ben, onun kanla yazdklarn
okurken dinlemeden o byk iirleri yatamazsn, ben sizden deilim mi
demek istiyorsun, yleyse dar k, iin ne bu evde k ve dvelim er-
keke, nk bizler erkek adamlarz dvrz gerekirse ve her dv bir
derstir ilkesine gre yaarz, Mustafa yanlyor muyum yoksa, ben neler
terk ettim...
Kap alnd, Nermin ve Arif geldiler. Trmk iinde yz gz Arifin
koluna yklemi bedenini Nerminin, Peki gzelim, peki karcm,
diyor durmadan. Doru yatak odama yrdler, kilitlediler kapm
ieriden. Yastk klflarm yeni deitirmitim, yorganm sar kadife-
den, bembeyaz araflarm smk iinde, kanl sulu sarmtrak lekeler
iinde kalacak, odamn alt stne gelecek sevimelerinden, yarn t-
mn de paklatmam gerekecek, yarnsa geldi bile!
Kar, gene yayor, bembeyaz bir aydnlk doldurdu sokaa, beynimin
saaklarna asl beyaz bulutlar, ar ar zlmeye balayan kat, kas-
katdr, beyin, yzyllarn biriktii katlk ar ar ve gittike snan
yatam andrarak zlyor geceye, sobann gaz bitmek zere, gece
bitti bitiyor, ben tam ayrlrken, annem Buldun o koca komnisti, srt-
lanlar yuvas oras okul deil, derdi, Eli nasl kurtulmutur Nerminin
elinden, ne dnler vererek kim bilir, Prenses bir burjuva mdr, radyo-
lar neden hep insanlara ezgiler syler, ok mu dnyor radyolar
insanlar! Al kiliseni de san da k... sok neden elbirliiyle annemi
hakl karyorlar, krmz kemanyla bir kambur ocukluumun iinde
yksek minareden attm kendimi kendimi... giden sarnn burnu
gzeldi ok, Zeynel iinden geirdi mi onu kim bilir Abdullah hoca g-
zmn iine bakard fakltede, sanki saygs vard bana neden? Gste-
receim ben Namka, onun en sevmedii adamdr hoca, kimi adam
herkese saygl olur...
Bir, telefona kotum, on dakika sonra muhallebiciye girdi Abdullah
hoca, seke seke masalarn arasndan srtp, lousa bir Boxerin dile-
Leyl Erbil Gecede
15
riyle, ve karp bakasnn elinden bakasnn kolunu en rpertici san-
d actmal skyla elimi, fakltede kzlar imdirdii sylenilir bu
elin, ama temiz trnaklar, dibinden kesik ve bycek bir el benimkini
tm saran. El holanmas! Keke armasaydm onu, imdi ne yapaca-
m? imdi Rasim gelir de grrse bizi ne sanr, para antam dr-
mm yolda, eve dnecek yokmu param, en yakn oturan sizsiniz
diye, bor istemek iin... Oh, oh, oh, bor istemek iin bile olsa bir ya-
knlk duymakm bu... (anamn tm istekleri oldu sonunda gelinlik bile
giydim, Rasim de tanm olmutu, glp duruyordu bana nikhmda)
yalnz benimle ak konuun, size beslediim duygular biliyorsunuz,
evet, Namkla yattnz doru mu? / ah evet diye utanmlk yapp,
nasl anlataym ama nasl bildiniz daha imdi bir saat nce ve ilk kez
oldu / bir saat nce mi! bir saat nce ha! ilk kez haa! tuh! tuh! imrenme
birikintileri karp dudaklarnn iki yannda kum su ieklerce, kpk-
ten, bitierek bana iyice ah! uh! olarak ama olsun bu bir sevaptr yle
de olsa kabul ediyorum Hazreti Muhammedimizin hanm Hazreti Ha-
tice de duldu olsun olsun, ilk kez ha? bir saat nce? bana sz verin ama,
bundan sonra Namk... / veremem aldatm olurum sizi... Rasim kapy
at ve ieri bakt grd bizi ite, gld bir ve gitti...
ki karm ve aslanlar andran iki olumu terk ettim, insann babalk ve
kocalk grevinden nce ve onlardan ilk, i ve d dmanlarla sava
maddesinden olarak dnyay deitirmek grevi olacaktr, gnln raz
olmayarak kacaksn bir sabah evinden dar ve byk ozanlarla ve
byk romanclar arasnda gelitim ve her adm bir derstir kuramna
gre yaadm ve yaayacaksn...
Kzm sen deli misin? O herif kadndan anlamaz ki! / anlyor hocam
bugn ite... / yazk olacak sana, piman olacaksn, sen ona gre deil-
sin, drst bir insansn sen... birden dkerek yzn kara kllarndan
syrp kucama beyaz ve sakalsz bir erkek yz, onca glme doluy-
ken ben tam, ve ald beni de bir alama alnca beni de bir alama / tan-
rm, tanrm! sen de alyorsun Semra, yapma kyma kendine gitme o
adamla diye sarma dola bir yandan da ben renkli ve panoramik bir
de stereofonik bir Amerikan filmi olarak oh brakn beni artk brakn
Leyl Erbil Gecede
16
ok ge artk oh leave me, leave me alone! ne olur diye fsldayp ku-
lana doru, dramm severek, bir yandan da Rasim aarsa da kapy
bizi byle grverirse diye, ite imdi burada Mustafay dvmek iin
ve hep birini arar sokaklarda Rasim, (Durmadan kimi kimi arar yllar-
dr.) Bir sre de boyun boyuna alap iki Mslman olarak; haydi gi-
din artk diye, on liray alp masann zerine koyduu sessizce, sonra
elimi son iki damlasnla slatp kurnaz gzlerinin ve pp uzun uzun
onunkinin avucunda bsbtn klm alayc ellerimi ne hotu o an
ve her nenler sanki gerekten de yleymiesine o gittikten sonra bir
sre daha ben oradakilere dokunakla ekip ekip iimi alayarak, hem
de krlarak glmekten iim kr kr iim kara cam krklar sanki
glmekten, gzlklerimi takp kara, bulank yeil gzlerime saa sola
bakp kapda, Rasim var m? Rasim yok! aaya yeniden Galatasaray'a
doru nk iilebilir on lirayla iyice...
ite oteller bu toplumun fahieleriyle, gnden gne kan gnlk gazete-
ler kaza, cinayet, kavga ve fuhu ve ilericilere lm maddeleriyle doluy-
ken ey Trk Mustafa sen burada srtst yatamazsn freude schner gt-
terfunken tochteraus elysium, at denli dvebildiim bir kar ve iki aslan
oulu barm yanarak vey ellere brakp bu toplum adna yr ve se
savutlarn ya sen ya ben haklyz yr ve se savutlarn erkeke ie, ip,
ekmek ba ve atal....
Koca koca dyor kar, Rasimle Mustafann ayak izlerine, sokak sona
yaklayor ellerim iiyor, ayak bileklerim kabaryor, sokak yaamaya
kacak birazdan, bakkal aacak, st amur rengi atksna dolanm
ar ve kabuklu elleriyle, kapc hilekr gzleriyle ekmei, ekmek ye-
nilmek ister, insanlar, memurlar ve renciler ecek sokaa, ayakta
duran sann giysisi pembeydi de ondan, sabah saya da dklyordur
imdi Prenses Hanm yznumaradan kt, gidip souk su, Arifle Ner-
minin ulumalar duyuluyor buradan, yarn btn evi ykarm, kim ne-
reye bastysa, nereye tuttuysa, oturduysa hortumla sular, sabunlarm,
yatak odam, oray ykarm, pamuk yatam ve perdeleri annemin eyiz
diye verdii Kayseri halsn, bu evin tmn tek tek odalar girer tu-
tutururum, kurtulurum, yeniden zgrleirim kar giderim bir yerle-
Leyl Erbil Gecede
17
re yeniden balarm, en bamdan, deiirim, ge saylmaz, imdi ilk i
Beethoveni krmak ieri girer girmez, mermer paracklar, zerime
srarsa yana kaarm, sann pembe kuyruu sarkyordu arkasndan
Namk da grmtr onu Galatasaraya doru kirli talln dibinde
yrdm bir ikindi morunun iinde ne ok enseler, betikleri de yak-
mak, eve anneme, dnemem yle bir yere giderim ki kimseden bir ha-
ber almamasn artk, yok olsun tm gemi, kirli talln dibinde, eve
dnmyordum artk, nm kesti, mavileri ok irilemi gzlerinin
grmeyeli, konumayacam dedim iimden, acmam da ona, sevindim
de, Ne haltlar ettiini grdm, dedi kzgn, onunla o itle neler yapt-
m da, dedi, kk bir tahta topa frlad azndan, ipten kuyruu
zle zle, bir nokta olana dek dnd dnd dnd, ben de gldm
yleyse. Hadi yr gidip bir yerde ielim, Yatma sz olmayacak
ama, dedim, Olacak ite, diye yere bir tekme att, ne yani biz erkek
deil miyiz? dedi gene, elime sarld; krgn, bezgin, umutsuz, sayr bir
eldi, korkuyordu. Smsk tuttum onu, yrdk... seid umschlungen,
Millionen! Diesen Kuss der ganzen welt! Rasime rastladk az tede,
Gel hadi imeye gidiyoruz, dedi Namk, imeye gittik mz... Br-
der, berm Stemenzelt Muss ein lieber Vater wohnen.
Kap alnd, Rasimle Mustafa dndler kol kola, Rasimin elinde bizim
su barda, krlm, ellerinin zeri kanl, Mustafann alnndan szyor
kan, dudaklarndan szyor, elinin bo koltuuna oturttu Mustafay
Rasim ardn yastklarla besledi, eline bir bardak rak verdi iirdi, ve
okudu. Dman ordusu balad yrmeye/atei ve ihaneti grdk...
Evlendiimizin sabahnda Zeynel kahvaltm yataa getirdi kaldrmad
beni hi, bir plak koydu pikaba; neden hibir neni kabul etmedim, ne-
den tm itmelerle ben... Olanlar Rasime anlattk Namk ve ben bir de
Rasim mz itik Rasim de gld, iki kat gld, ben de grdm onla-
r, biliyorum, demedi, Ihr strzt nieder, millionen... yzleri kan iin-
de/geer plak ayaklaryla yreime basarak... sonra Namk, Bu gece
evleneceiz biz, dedi Rasime... Rasime baktm orada oturuyor ko-
numuyor glmyor ama duruyor orada, sonra kalkt, Ey kutsal d-
v, dedi, yr, dedi, erkeke se savutunu, ve dvtler, rak
Leyl Erbil Gecede
18
iesini krd Namk'n kafasnda, kan szld yanaklarndan boynuna
doru/yzba sordu saat ka/be/yarm saat sonra demek/98.956
tfek ve ofr Ahmetin numaral kamyonetinden/ben de svdm,
alnn sildim Namkn mendilimle, onlara svdm, analara atalara sv-
dm, artk kalkn canm burada byle oturmu iiyoruz, imesek lece-
iz sanki, sonra avanaklar anama hak verdiriyorsunuz eve dnmek
istemiyorum, sizlerle olmak istiyorum, oysa ite eve dndm, Namk
terk ettim Rasimi terk ettim sonra bir i buldum, evi terk ettim, herkesi
terk ettim, le yemeklerinde zgara et, arap, ve gazetem, dzenli bir
yurtta olarak Namk kafas kanarken orada ve Akam gazetemi ye-
mek arasnda atmda fotoraf grdm orada, lm! Kotum, stik-
lal Caddesinde, Emadaa sonra daha teye kotum kotum kotum...
gmtle vardmda olup bitmiti, kimseler kalmamt, bir ben i-
eklerden ve amurdan bir tmsek, bir yamur... neden komutum
sanki ne olacakt; atall mavi gzleri vard, geimsiz, rkek, tatl bir
adamd, dostumdu benim, yklerini de eek denli okuduk, dediydi,
slakt iekler gller karanfiller mor kuyruklaryla bir birlerine dola-
m slak slak slakt herey saatlerce orada hi alamadm, hi ses
kmad, yamur... ber Stemen muss er wohnen, Zeynel ekil kraca-
m nce plaklar kracam, en bandan, amur svk bacaklarma
dolak kuyruklar Namk'n, tmsein ortasndan kararan iine doru
dibine doru battm hi ses yoktu ardma evirdim bam, baktm Ra-
sim orada duruyor, Rasim Rasim ne aryorsun sen burada ne aryorsun
beni mi Rasim, geiyordum da, elimi tuttu ekti/hadi gidelim Cumhu-
riyete ielim ben senin dostunum/hadi gidelim ama yatma sz olma-
yacak/olmaz, benimle olmaz/gittik, gelinliimin kuyruu bile vard
Rasim tanmdr...
neden yatmyorsun benimle...

VAPUR
I
Boaziinin inkiaf irketi Hayriye idaresinin teekklnden sonra
balamtr.
irketin tekili Fuat ve Cevdet Paalar tarafndan tasavvur edilmi ve
bu ie hazrlanan layihann, tedavi iin gittikleri Bursa kaplcalarnda
kaleme alnd (Ahmet Cevdet Paa ve zaman) ismindeki eserde yaz-
ldr. Bu husus (Osmanl devrinde son sadrazamlar) n 186 mc sayfa-
snda dahi muharrerdir.
Bir hissesi 300 kurutan 1500 hisse karlm iken 500 hisse daha
ilave edilerek 2000 hisse sata arzolunmutur.
Hisselerden ilk 100 adedini Padiah, 50 adedini Valde Sultan satn
almtr. Bata Sadrazam Mustafa Reit Paa olmak zere Serasker Da-
mat Mehmet Ali, Tophane Miri Fethi, Yusuf Kmil, Girit Valisi Musta-
fa Paalar ile Msr Vahi Mehmet Ali Paann kz ve Yusuf Kmil Pa-
ann ei Zeynep Hanm ve sarraflardan Abraham, Kevork, Mgrd,
sak ve Miseyani 20er hisse satn aldklar gibi daha bir hayli mutebe-
ran ve sarraflar da 20er ve 10 hisse ile itirak etmilerdir
*

Vapurun iskeleden kalkn gren olmad. Dorusu buydu. Gnler ge-
ip vapur zgrlne ve bamszlna eritikten sonra, bir gz ba,
birka gn ncesinde gebe kularn gkte anaforlatn grd-
mz, bir gz ba, kocam ve gzleri hep sulanan bir balk gecenin bir
saatlerinde yirmi iki yllk sandalnn dipten dibe kara bir gacrtyla
titrediini, neredeyse alabora olacan, cann suya dar attn, yze-
rek karaya vardn ve tam o anda sandalnn gzlerinin nnde sulara
gmldn syler oldu. Bu olaydan nce de Beikta iskelesinin ora-
larda, balkya, orapsz etlerinin oyuklarndaki kirleri her akam ke-

*
Boazii Konuuyor A. Cabir Vada
Leyl Erbil Gecede
20
dilerin yalayarak doyduu balkya, sk sk rastlanrd, bo ispirto ie-
sine smsk sarlm kaldrma yan yatar telgrafn tellerini' okurdu
kesik kesik, annem, onun yanna yaklamamamz isterdi... te bu ba-
lknn sandal gerekten de yok olmutu. kinci tank, sulu bir ocuk-
tu, 11 yalarnda var-yoktu. skeleye ekilmi olan vapurda saklanm
olduunu, zaten iki aydr hep o vapurda yatp kalktm anlatyordu.
Resmi olaraksa, byle bir vapurun var olduu kabul edilmiyordu. Olan-
larn says belli idi. 1851 ylndan bu yana, yani irketi Hayriye'nin
kuruluu ve ngiltere'den getirtilen ilk 6 vapurdan bu yana ka vapur
gelmi ka deitirilmi numaralar adlar hep bilinirdi. (Cabir Vada
No. 37'den nceki vapurlarda dmencilerin dolap sandnn iki taraf-
na konmu basamaklar stnde sand ap aralarna alarak hizmet
grdklerini bile bilmektedir.) Bunlara karn bizlerin yani o sralarda
Beiktata oturan halkn aylarca, ola ki yllarca, oradan oraya seirtip
kylara biriktiimiz, vapurun yaptklarm bir bir grdmz, bir yn
olaya tank olduumuz da doruydu. Giderek bu davay kovuturan
savc ve davann olmazlna karar verip imzay basan yarg da bizler-
le birlikte hemen hemen her akam zeri i dn vapurun en iyi iz-
lendii yer olan Beiktaa, Hayrettin iskelesinin oraya uruyor, denizin
ortasnda trl aklabanlklar yapan vapura gzucuyla bakp bakp
halkn alayl ve inat baklar arasnda, yitiveriyorlard (hibir nenden
anlamaz, bilmez grnen, ldkleri vakit yerine hemen yenisi konulan
acs hi ekilmemi, dk bykl, suskun, kandrlmaya hazr ve san-
yorum savcyla yargcn da nceleri byle sand ama giderek anlama-
ya balad, tek gz akac kalm olan halkn). Bir sre geince artk
savcnn ufak tefek bir bey ve yargcn grnmez olularm neye
yoracamz bilemediimiz bir srada savc, pardss, ftr apkas,
arada bir emsiyesi, bizim bitiikte oturan Laz frncnn kz Havvayla
nikhland. Yargcn, mbairlerin, daktilolarn, vapurun varln yad-
syan tm kiilerin de arld bu nikhtan sonra herkes iyice bir
pirelendi, savcnn salt vapuru meraktan bu Havvay setiini syle-
yenler oldu. Havva ise frndaki hamurculardan biri, bir on alt yala-
rnda diken sal olanla seviiyor ve nikhlsnn, o her gn beyaz
gmleklerini ykad ufak tefek adamn ne ie yarayacan bir trl
Leyl Erbil Gecede
21
kestiremiyordu. Bizler, savcyla einin aramza kart komular bu
ite bir bit yenii seziyorduk ama bilmem. Aradan yllar getikten son-
ra bile ben bu olay bir trl yerine oturtamammdr. Evet, savcy
eiyle birlikte, zellikle balaylarnda, hemen hemen her akam, kyda
yeni kalabalklar karlamak ve halka hizmet etmek amacyla Beikta
odun deposunun sahipleri Fadl-Hsn kardelerin atklar ay bahe-
sinde el ele neeli aylar ierken ve vapuru seyrederken gryorduk
ama vapur o olayndan bir yl geer gemez kz boayvermesi de ona
Havvaya yle bir sevgiyle falan gelmediini gsteriyordu, te
yandan vapura yakn olmak iin evlenme klfetine katlanmak da usa
yakn gelmiyor. Ola ki savcnn yanlma ve halk yanltma abasnn bir
bulun (vicdan) szs biiminde ortaya kmasyd bu evlilik... ya da
kim bilir halk gelecek tehlikelerden korumak iin, gz gre gre, sev-
dii bir neni yadsmak erdemlilii, (ama bunda da halktan byk olma,
onlar adna karar verme yetkisindeki kk grme vard) ve ite yad-
smann verdii olumsuzluk evet evet en ok yadsyarak vard yerde-
ki yalnzlk o halktan ayr kalmann verdii ac... Ama ite vapur yzn-
den ortaya kan, vapurun yitmesiyle de savcnn da yitirdii bir bulun
vard. Asl sylemek istediim, Beiktallarn belleine hemen de va-
pur denli kazlan bu ikinci olaydan Laz kznn savcyla evlenerek
ykseldii ve sonra da dt yerden sonra artk mutlu olamad,
hamurcu sevgilisinin de onu artk istemedii ama gene de kzn komu-
lar arasnda sekin bir yerinin kalddr. Vapurun kan grenler
gn gnden oalmt, ve o iki kiiden baka, biri balk, biri sulu
ocuk yzlerce kiinin, Ben de grdm! diye geceyi eit eit an-
lattklarm, tm bu kark anlatmalara bakarak gerei vermenin epeyi
zor olacam, vapuru gren insanlarn, o ulusumuzun ensesine vurulup
azndan lokmas alnan ve nedense hep hep kyda kede kalan, sa-
va ktka anmsanlan, savasz yllarda bir yolunu bulup kendini
gsterememi ama gze girmek iin neler neler yapabilecek olan, hele
lp gidecek yaa geldiklerinde artk mutlak saptan, rnein parklar-
da oralarn gsteren kk kzlara, bu yzden vapura drt elle sarl-
m insanlarn iinden kp da, Siz deil ben biliyorum, demenin on-
larn son gnlerinin biricik yce avutucusu olan bu anlarn ellerinden
Leyl Erbil Gecede
22
almann hakszlm ve sakncalarm bile bile giriiyorum bu ie, nk
o olay, vapurun kan ben gerekten grmtm.

II
Vapur son seferini yapm iskeleye balamtr, yarn sabah
6.30 da gnn ilk seferine balayacaktr.
Pruva ve pupa fenerleri yanyordur,
Borda fenerleri yanmyordur,
Davlumbazda kimse yoktur,
st gverte bombotur,
btn gn yolcularn oturup kalkt kanepeler, tutunduu parmaklk-
lar, kt indii merdivenleri, birinci ve ikinci snf salonlarnn baslan
yerleri bombo, dinlenmeye koyulmulardr. Tavandaki cankurtaranlar
kollarn sarktp derin bir oh ekmilerdir, svari evine dnm rak-
sn imeye koyulmutur, karsn dvm, olunu barna basm m-
dr? ve yle ok gece ortalarnda deil, saat yirmi sularnda, yaprak
oynatann esmeye balad sularda, ben, annem ve ablamla Hayrettin
iskelesine gezmeye kmzdr, annem elinden hi eksik etmedii r-
gsyle srtn denize vererek evden tad kk tabureye oturmu,
rmeye koyulmutur isteyene hrka rer annem parayla, iki liraya ya-
par bu ii, babam hi yanmzda olmaz, mektuplar gelir bir yerlerden
durmadan kaim ve ikin zarflar, ablam, kabak ekirdei yer ve oralar-
da bulduu yat bir ocukla oynamaa balar hemen. Ben denize ba-
karm, iyi yrekli byk. Buras denize doru uzayan genie tahta bir
iskeledir, yanmz, nmz takalar, mavnalar, sandallar, scak bir gece.
Scak gnlerin gecesinde karr deniz kysna annem bizi, darack ve
karanlk odalarndan geliriz evimizin. Abbasaa Mahallesi, Lobahe
Sokak 35 No. Edanmn kiracsyz. Edanm yatalaktr. imdi orada iske-
lede oturmu Kzkulesine denize yldzlara bakp hava alyoruz. Hava
almak ok iyidir ocuklara der annem, salkl olur, uyku da verir.
Yanndaki kadnla bylece dertleirken titremeye balad deniz, ora-
larda bir yerlerdeki ttn deposunun (reci binas da derlerdi, bilemi-
Leyl Erbil Gecede
23
yorum) lam akar buraya, amur rengi iskelenin olduu yer, o sular
dnmeye kprmeye balad, vapurun palamarlarn kimin laka etti-
ini gremeden, vapurun iskeleden ayrldn grdm, bir tornayit, bir
tornistan yapt sonra gene tornayit etti, borda fenerlerini, krmz ve
yeilleri yakt, fora etti, anneme, Vapura bak, vapura bak! diye bar-
dm, sular burada amurlu ama orada prl prl maviydi, yalm yalm
beyaz kpkler dndryordu geceye, havaya srad iki kez, denizi
zangrdatarak oturdu yerine, oraya buraya eildi, baknd, Kzkulesi'ne
doru evirdi burnunu, o vakit silyon fenerlerini yaktn grdm,
Anne baksana! diye bardm yeniden, koyu mavi bir hrkaya bakma-
dan vnk! vnk! vnk! tp duruyordu, yanndaki kadna baka hibir i
yapmasa gnde bir hrka bitirebileceim syledi, bu marifetini ok
beeniyor olmalyd, ite o anda da bararak kpklerin zerinden att
birisi kendisini denize, bu o sulu ocuk olmalyd, benim grdm
buydu ve ocuun sylediklerini de tutuyordu. Vapur st ste tek d-
dk ekmeye balad, o vakit annem de yle bir bakt vapura, bana Ne
oluyorsun hi mi vapur grmedin? dedi. Balknn sandal da o gece
batmt.

III
Hi nbetisi, vardiyacs olmadan, adamsz bir vapur kaar m?
Vapur gece baladktan soma vardiyaclar Beiktataki Yunusun kah-
vesine iskambile giderlerdi.
Vapur olur da, kopar gider de kaptan ortaya kmaz m?
Benim gemime ne oldu?
Hani benim vapurum?
Ben neyin kaptanym imdi?
imdi ben ne olacam diye sormaz m?
Vapur, Sarayburnuyla Kavaklar arasnda mekik dokumaya balad.
Vapurlar iin kaptanlar m nemlidir, kaptan iin vapurlar m? Bu va-
purun allm duygusallklara kar olduu aka belli deil mi? Ken-
Leyl Erbil Gecede
24
di trndeki, rnein 74 numaral vapurun ili ball yoktu onda. 74
numara, eref kaptan yllar yl Boazii halkna tantm, sevdirmi,
ldkten sonra da tabutunu Beykoza tamt, teki vapurlar da se-
verlerdi kaptanlarn: Aziz kaptan, Temel kaptan, mer kaptan, ka kez
vapurunu uraya buraya arptran Asm kaptan, sonra Kpr-Adalarda
40 yl usanmadan Ahmet kaptan ya da yandan arkl ilk vapur ki am-
camd benim ve bayraa sarlan tabutu Caddebostandan Kprye o
krk yllk vapur gtrmt ve ben hi binmem yandanarklya artk,
sonra Yusuf kaptan ve babam. Babam neredeydi benim?

IV
Her gn her gece boazn iki yakas insanlarla doluyordu: ocuklar,
genler, bebeleri kucaklarnda emzikliler, gekin nineler, Beyolundan,
Kadkyden orospular, arafl, bartl, siyah mantolu hanmlar.
Yahudiler ve Rumlar ve Ermeniler, saat 18.00den sonra memur snf,
kylarda yeni yeni gazinolar, drbnler, kiralk sandallar, yallarda her
gece toplantlar, davetler, kiralk dallar 25 kurua iki ocuk bir nine
ezildi, yer kavgasnda bir l, yaral.
Halk vapuru seyretmektedir.
Vapur kimi gnler kmldamadan, uraya buraya demirliyor, orkozun
dorultusuna gre yann, nn vererek halka, gekin bir kralie denli
szlerek de seyrettiriyordu kendisini. Kimi vakit de, neden olduu
bilinmez, ky ky tutturuyordu sular, biz buna vapurun dnmesi
diyorduk, yle bir durur, baknr, gzne bir yerleri kestirir, oraya
biriken halka doru sokulur, frdolay dner, burnu stne dikilir, etek-
lerini kaldrr, kn gsterir, havada kalan pervanesiyle dalbken yeli-
ni dver takr takr, halkn korkulu lklarn sonuna dek dinler, sonra
gene suya, karn zerine atard kendisini bu anlarda yaramazlk
yaptmda beni korkutmak iin biraz da gerekten ldran annemi
anmsatrd biz ocuklarn en ok houmuza giden numaralarndan
biriydi bu, sulara vuran karn tok ve kesik bir uultu karrd, evrenin
ilk byk canavar denli, hani srtndaki yelelerinden binlerce kollar
Leyl Erbil Gecede
25
kan, gn gnden uzayan kollar, yatarken bir aac anmsatan, sonsu-
za doru genilemi, kk darda, ayaa kalknca gneten salan
atelere deerek boynu kvlcmlar saan. Kuyruunu derin denizler-
den karsa tm canllar ezebileceini bilir mi? Yzlerce arka ayaklar-
nn zerine dikildiinde tamyla i ie geebilecek olan ama gzsz
olduundan, bir kez bile bunlar yapabilecek gte olduunu aklna bile
getirmeyen o beyaz yaratk denli. Uultunun ardndan deniz ne yapa-
can arr, bir o yana, bir bu yana koar, ocuklara doru kudurgan
bir kabarklkla yuvarlana yuvarlana kynn tal toprana vurur ken-
disini, havalara atar, oradan ta tepeden stmze dklrd. Bir az-
dan barrdk uy! oooy! uuuuuy! auuuuuuy! kollarmz sa-
lan kpklere doru kaldrr sanki o ele gemez vapuru tutuyormua-
sna lklar atardk...
Donanma gemileri gnlerce ardna dt vapurun, nceleri, iyilikle
yalvard yakard. Teslim ol, teslim ol, diye borularla seslenmeleri tm
kentte duyuluyordu. Gecelerce srd bu. Uykumuzun iinde biz kent
halk, Teslim ol! Teslim ol! sesleriyle srayarak uyanr, vapurun bo-
yun emediini anlar, erin iinde yeniden dalardk. Sabah olur olmaz
kouurduk kyya. Donanma bugn yakalayacakm vapuru. Azdan
aza tm kente yayld bu. nce donanmadan bir gemi ipler atarak,
kancalarla, halatlarla urat ama olmad, vapur tek ddk ala ala
kayordu, arada bir duralyor gemi iyice yanna varsn diye bekliyor
soma kndan pulamp! pulamp! diye sesler kartp yeniden tek ddk
eke eke kamaya balyordu, hem bunu gemiden kurtulmak iin deil
de zaten o gnk gezisinde byle seyretmek varmasna ne marur
ne alakgnll, ne korkak ne saygl ne kstah olmadan yapyordu,
iimizden oklarnn,
ya ya ya, a a a
donanma donanma ok yaa!
diye karladmz donanmann, neredeyse gzmzden deceini
anlam, vapuru babo brakarak ve herhalde yeni bir karar ve emir
iin beklediini grdk. Vapur o ara iyice iine sokulmutu donanma
kuvvetlerinin, donanmann telsizleri, radarlar harl harl alyor, git-
Leyl Erbil Gecede
26
geller, patrtlar, amiraller iinde byk karara hazrlanyordu. Vapu-
run iinden ise kumanda sesleri geliyor ama kimseler grnmyordu,
bacas ttyordu, ddk ekmiyordu artk, usul usul Ortaky aklarna
doru geldi ve demirledi, biraz durgun grnyordu, uzun sre mte-
risiz ve rgsz kald gnlerde annemin, bizi yedirip yatrd ama
kendisi yemedii akamlarda, sndrerek pencerenin nne otur-
duu ve kar damlar seyrettii vakitki kprtsz sarl iinde yle
donanmadan kopup zerine gelmekte olan gemiyi seyrediyordu, gemi
taa yanna vardktan sonra kumandann sesi iitildi: Teslim ol, batr-
lacaksn!... Teslim bayram ek, iki dakika sonra batrlacaksn!'
t kmad vapurdan, yallardan, kpeklerden, kestane, dut, nar aa-
larndan, eme ve saraylardan, gllerden, garsonlardan, atlardan, biz-
lerden t kmad, ben annemin eteklerine sarldm ve, Anneciim!
diye bir lk attm onu batrmalarn itemiyordum, annem, Sus! de-
di, bir tokat att azma, ayn anda gemiden ortal yrtan bir ses iitildi
Ate! Bir saniyelik bir sessizlik, erlerin, u, iinde kimseler olmayan,
kimselere ktlk etmeyen, stelik zavall bir kentin zavall bir halkn
avutan vapuru vurup vurmamak iin karar verdikleri sreydi bu. So-
nunda ate ettiler. Kapkara bir duman sard boaz, vapuru gremedik
ama duman silindiinde ate eden gemiyi grdk; direklerine iki kara
kre ekmiti, st ste drt ddk alyor, barmalar iinde ar ar
batyordu, teki donanma gemileri sulara atlam mrettebat toplad-
lar, batmakta olan gemiyi yedeklerine alp artlarna bakmakszn gitti-
ler ama daha Sarayburnu aklarna varmadan geminin sulara gml-
dn grdk. Ardndan da vapurumuz geldi, kvantan kuyruunu
titrete titrete ok yaknmzdan iki ky boyunca da gitti geldi, karanla
dek halka selam ddkleri alarak dolat, biz de:
yayaya, a a a,
vapur vapur ok yaa
diye baryorduk artk.
Dnn annem Edanma vapuru tutamadklarn, onu gene seyrede-
ceimizi mutulad, yourt iine ekmek dorayp verdi bize, ge vakit-
Leyl Erbil Gecede
27
lere dek oturduk, vapuru konutuk hep, kimseyi uyku tutmuyordu,
annem bana bir hrka rmeye balad o gece, bakalarndan artm
ynleri biriktirmiti, her renk vard iinde hrkamn, ablamn bu yl
eskilerinle idare edebileceini syledi, ama benim hi kalmamt,
Elim deerse artanlardan sana da bir yelek rerim, dedi Edanma,
Edanm, Hasan efendi nerelerde hi grnmyor gene?" dedi, Hasan
efendi babamd, annem, Mektup gnderiyor ya! dedi. K geliyordu.

V
Vapura olan ilgimiz gn gnden eksilmeye balad. Onun da bir yenilik
yapt yoktu artk, her gn ayn sular uslu uslu dolayor, ddkler
ekiyor, boaz bir utan tekine tarayp duruyordu. Bkm mydk,
alm mydk, havalar da soumutu, gn erkenden kararyordu. Ne
olmutu sanki? Donanmay yenmiti de ne olmutu? Neye varmt
onca patrdnn sonu? Kydan geerken usumuza gelirse bir dnp
bakyorduk gz ucuyla sonra gene evimizin yolunu tutuyorduk, oun
ona ait gemi olaylar anlatyorduk biribirimize, bir de C.ertesi-Pazar
gnleri kaim giyinmi yen insanlar olarak toplanp bekleiyorduk.
yle ilk gnlerin ii iini yiyen, sinirli, sabrsz kalabal deildik artk,
dinginlie kavumutuk iyicene. Sanki durup dururken iskeleden bir
kocam vapurun avara edip kalkmas kendi kendisine, sularda aylarca
kol gezmesi, halkn holanaca, araca her marifeti gstermesi, tek
bana koca donanma gemisini alt etmesi sradan bir olaymasna ve
ok nankrce bir dinginlik iindeydik. te o herkesin her nenleri doal
bulup vapurun yaptklarn kmsemeye yatknlat bir srada, bir
pazar gn, vapur toparlak k bodoslamasn indire bindire skdar
burnuna geldi vaktiyle padiahn ilk bini yeri olan emsipaa Sara-
ynn oralarda oyaland, Beylerbeyini hzla geip mparator Konstan-
tinusun diktirdii ha yznden istavroz diye de anlan yerin nnde
duraklad, oralarda vapura hi aldrmadan yryen birka kiiye gz
atp sra yallar, nakka burnunu geip dnd, glmeye balad iin
iin, eskiden Yahudi, Rum, Ermenilerin doldurduu imdi ise Msl-
manlarn okluk olduu bu Kuzguncuka, yamalara, krmz kllaryla
Leyl Erbil Gecede
28
Franszca arklar okuyan, arkada kocalaryla kaamak aklar yapan o
eki sca kokulu kadnlarn ince beyaz ve illi kemikleriyle dopdolu
uzayan mezarla bakp uzun uzun ddkler ekti, brahim Hanzade
Bahesini, sonra kz-liman iskelesini ddkler iinde geerek, Mu-
rat Sultann kz olup 1054te Melek Ahmet Paa ile evlenen Kaya Sul-
tana ait Kaya Sultan Bahesi nlerinde yeniden duraklad, bu kadn ok
iman, yal ve para yiyiciliiyle Melek Ahmet Paada nefret uyandr-
mt ve onu mutsuz klmt. Karlarn sevmeyen erkeklerin arasndan
ne ok kahraman kmtr diye dnd vapur, engelky, ayris-
kelesini dolap Kuleli okulu aklarnda garip sesler kararak Selim
IIIn emriyle 1204te idam edilerek bu dnyadan gen Nazifin tadn
karamad yalsn da getikten sonra iinden gmbrtler kopar-
maya balad. Halk ise gene deiik bir pazar yaayacan sezerek ky-
lara dolumaya balamt. Vani Efendiye verilmi u toprak parasnn
zerinde ocuklar top oynuyorlard. Vanikyden geti, Murat IV d-
neminde yedi gece yaklan kandiller yznden Kandilli denildiini bil-
dii bu yerlerde vaktiyle Evliya elebiye gre bir bahede yz bah-
van alrd, imdi ise urackta iman kars, griffon darret poil
kpeiyle ve ort giyerek yazlar picassolaan bir Trk ressam Ameri-
kan haftasonu biimi yalsnn rhtmnda dolayordu. Ban saa sola
sallayarak akntnn ortasna, burna doru uzand, ellerinde krmz
yeil bayraklar tutan adama doru ddk ekti. Kbrslnn neredey-
se kecek yalsn geerek Sultan Murat IVn ok sevdii Gksuya
geldi, imdilerde Kksu Saraynn olduu buras boazn Anadolu
yakasndaki nc padiah binii idi. Yukarlara Kksu mezarl-
na bir gz atarak Recaizade Ekremi and, orada Ekremin olu Pira-
ye, Emced ve Necatn sinleri vard, kambur ve dilsiz Emced iin Ekrem,
Ah! Emced! Bilirsin... Allah da bilir ki ben senin tedavinde kusur etme-
dim... Bilirsin ki ben seni kardein Necattan aa sevmedim. Bedbaht
ocuk! diyerek sulu baba yreini dile getirmiti ve imdi ay bahe-
leri, okul, odun depolar, klar tepesi bostanlarla donanm bu yer-
lerde epeyi insan birikmi vapuru gzetliyorlard. Vapur, 1393 ylnda
Beyaztn yaptrd Anadolu Hisarnn hemen dibinden seyrederek
daha gerilere doru belleini yoklad ve o henz dnya yznde yok-
Leyl Erbil Gecede
29
ken ve var olabilecei umulamazken Darann tahtnn da buralara ku-
rulduunu, Jpiterin de burada bir tapma olduunu anmsad, n-
sanlar! insanlar! karnca srleri, kum taneleri, denli gelip gen insan-
lar! dedi, iine tm insanl sdrmak istercesine derin bir soluk ald,
bu ses koca kenti inim inim inletti, duymayan kalmad vapurun soluu-
nu, biraz da kamburundan su taan ve kendi selinden kaan biri denli,
Beykoza doru daha bir alarak ve:
Bir etin kare satatrd bizi devru zaman
Oldu Beykozlu bir afet ile emim giryan
diye bararak ve glerek dolat. Sessizce sulan yararak ilerledi, kyya
yakn bir yerde 1746da Sultan Mahmut tarafndan gmrk shak
Aaya kgir ve salam yaptrlan bol sulu ve zerinde Sahib l hayrat
vel hasenat, es Seyyid shak Aa emin-i gmrk-i Asitane sene 1159
yazlm olan emenin karsna doru bir yerlere ban nne eerek
ve derinden iini ekerek doland, istediince kalabaln toplanmad-
na bakarak, nsanlar nasl da nankrdrler, ne abuk unuturlar ama
beni unutamayacaklar, dedi. Sesi ok gzel yanklad iin koynunda
sazl szl cmblerin yapld Kanlcay bir szd ve bacasndan bir
kara duman salverdi. Dne dne brahim elebi yals, Emin Paa yal-
s, Sleyman Efendi yals, Lonkazadenin yalsnn nnden karda
daha krmz ve daha byk olarak batan gnee bakt. Beride taa bizim
oralarda Fndkldaki Msr Vekili Hac Sleyman Aann yalsn takt
aklna. Samiha Ayverdi brahim Efendi Kona adl kitabnda, bu, Ka-
vala orbacs S. Aa iin yle yazar: ... Akdeniz limanlarna bilhassa
skenderiyeye mal gtrp mal getiren, ticaret kalyonlar, ailenin refa-
hn saladktan baka hanlar, hamamlar ve iratlar ve de gene ailenin
geleceini teminat altna alm bulunuyordu. Bu yal beyaz ve siyah bir
halayk, taya, lala, kavas, haremaa, uak, a, bahvan, arabac, k-
reki ve yamak kadrosuyla medeniyet ve ihtiam devirlerinin son mer-
kezlerinden biriydi...u saatler Samiha Ayverdinin Hac Sleyman
aa (40 ya) ile su damlas gibi gen kars (13 ya) Zekiye hanmefendi
boazn afakla dirildii, gurupla alev ald ve mehtapla vuslata vard-
sularna kar, yallarnn penceresinde otururlard. Bazen konuup
Leyl Erbil Gecede
30
halleir bazen de el pene duran tabiatn bysyle bylenip kalrlar-
d dedii saatlerdi. Hzla dnp Fndklya, yalya, doru komaya
balad. Birazdan Hac Sleyman Aann kars 13lk Zekiyenin
Hsrev Paann, Braksn o koca Trk de bana gelsin, dedii le-
piska gzl, sar sal iki erkek bir kz ocukla ieklenerek akranlarn,
o tarihte yal gelini olan hanmefendileri atlatan ifte piyadelerin
k olduu, dourgan ve su damlas kzn yalsnda gece yaamasnn
balamak zere olduu saatlerde, sra sra el balam stanbulinlerin,
n ilikli uaklar, emir bekleyen kavaslar, arabaclar, bahvanlar, ya-
maklar, alar, raklar, sar, siyah ve kumral rgleri bellerini sarm
cariyeler, hlasa bir efendinin hizmetinde kemer balam btn bu
kalabalk snf... orbacyla Zekiyeyi mutlu klabilmek iin gereken
kalabalk u saatlerde, vapurun ken geceye bakp barnda ylelerini
de barndrmtr diye kinle tkand saatlerde, ev halk gm sininin
bana oturmutur: Sinilerin ortasnda mein stne zerduz ilemeli
yuvarlak nihali konurdu. Sofrann en cazip eyasna gelince bunlar mu-
hakkak ki kaklard, dedii Ayverdinin ve bu kak iine vapurun ok
kzd, Bunlar orba pilav, tatl ve hoaf ka olarak altn, gm,
sedef, fildii, boynuz, mercan, abanoz, sombal, ceviz, boa, yeim
kehruba ve yakutlu zmrtl mcevherli, boy boy, renk renk sanat
aheserleriydi. Sonra kk tabaklarn ve kselerin iinde sabunlanm
ve glsuyu serpilmi elbezleri bulunurdu. Eski zamanlarda bunlara
destmal denirdi, diye yazd u saatlerde, vapur gemii bir kez daha
and, gnein yitmesiyle birlikte ucu grnen yarm ay karartp g-
rnmez edene dek dumandan soluunu boaltt, kkryor, topra,
g ve suyu titreterek yol almaya abalyordu, ocuklar bararak
kouyor, herkes vapuru biribirine haber veriyordu, annem ite o srada
ablamla benim ellerimizden tutarak, sokaa frlad koarcasna indik
Abbasaa Yokuu'nu, Karabetin kesinde baka insanlarla birleip
kylara daldk, vapuru karanla izdii ince krmz izgiden izliyor-
duk, az sonra grnmez oldu ama sesin geldii yana doru koarak
bekleiyor, olan anlamaya alyorduk, Tanrm sen koru onu, bize
bala, kaza bela verme," diye mrldand annem, yarasay andran
yakal kara paltosunun iinde sanki rpmyor, smsk tuttuu elimizde
Leyl Erbil Gecede
31
kalbi tuk tuk diye oynuyordu. Elimi byle tuttuunu hi grmemitim
onun, yllar sonra bir gn Atatrkn cenazesini sizlere gstereyim diye
bizi kapp koturduu Dolmabahe Saraynda skp kaldmzda bir
de. Orada ld annem. Kalabalk, zerine basp getik: ablam, ben, ba-
kalar, ezdik onu. O k ba, elinde gene bana rmeye balad bir yn
palto vard. Bir kollar kalmt rlmedik, bir paltoluk yn nasl birik-
tirmiti; sanrm biraz da alyordu bakalarnn ynlerinden.

VI
Vapur, anszn, Hasip Paa yalsn gznn nne getirerek fkeyle
Beylerbeyine yrd, bu yaldaki Hasip Paann kzn banda hotozu,
eteklerinde kalfalar Lemanla Suzidil olarak ve paann Rumelinden
ucuza kapatt 36 iftliin genel bakcs Cemal Efendinin kz Halet
Hanm ile birlikte yaad gnleri bir sinema eridi denli gzlerinin
nnden geirdi. Cemal Efendinin karsnn yirmi bin altn tutan ger-
danln dnd, yzlerce yldr tanyorum insanlar dedi, 1854ten
bu yana tanyorum insanlar ondan nce de atalarmdan dinlemiimdir,
atalarm, pazar kayklar, drt ifteler ki sadece gene halkn bindikle-
riydi, benim soyumda zenginleri tam, yardak, , iki ve tek ifte
piyadeler yok. Yovakim IIln, ifte piyade ile boazda gezen insan
soyunun sonuncu kiisi olduunu dnerek bir kahkaha att. Soylar
kurudu, dedi. Prens Halimin yalsndaki kaykhanede flesen kemik-
leri dklverecek olan son piyadeyi sevinle dnd. Ah Yovakimi
de, hamlaclarn da orada saklayabilselerdi diye sylendi. Hamlaclarn
kuandklar brmck hilali gmlee, gll rugan yemeniye, kalikot
patiskasndan dizliklerine ve fesine, ardndan da Prens Halime uzun
uzun svd. Emeki bir soydan geliyorum, tek lokma haram yemedim,
alnm, ak, kirli ileri biliyorum, tarih boyunca sregelen hakszlklara
tanm ve sabrm kalmad, onlara hizmet etmeden yaama onurunu
tayorum, byle olmay kabul etmem ok doal grnyor onlara.
Onlara insanlara byle olmayabilirim de demek istedim, onlar
korkutmak, zerime drmek istedim, kylar adam almyor, beni sey-
retmeye geliyorlar, donanmay yendim, bana buyurulan ii yzgeri
Leyl Erbil Gecede
32
ettim, bama buyruk olduumu tanttm, ama tm bunlarla bir tek
kendimi kurtardm, stn olduumu gsterdim, stelik yapma uyma-
yan, ters, soytarca davranlarda bulundum, imdi de yalnzm ite,
yapayalnzm, arkadalarmsa bugn de kahr iindeler, yaamlar de-
imedi, kurtaramadm onlar, imdi de horlanm halk tatyorlar
onlara, bir kendimi bakalatrdm diyerek ban sulara dvdren va-
pura Beylerbeyi kylarndaki halk kahkahalarla gld. Vapurun bu ok
gcne gitti, ben onlar iin kendimi atee atarken, onlar benimle ele-
niyorlar, bu yalnzla nasl dayanacam diyerek srad ve karya
Hnkr sularna att kendisini. Ah artk bu sulardan da o koskoca tari-
hin grkemli anlarndan da bktm, elimde olsa tm tarihi deitirir-
dim, insanl en bandan balatrdm, imdi ne yapmam doru olur
diye Saryere dik dik bakt, dnceli ve solgun Tarabyaya seyirtti. Ey
Tarabya, Terapiye, dedi. XVII ve XVIIIinci yzyllarda buralarda salt
varlkl kiiler otururmu, neden? Evliya elebi yazm: Bu kasabann
yerinde evvelleri leb-i deryada bir balk dalyan olup ondan gayr bir
ey yok imi... Selimi Sani leb-i deryada teferr ederken bu sayd mahi
mahalline urayp gnagn mahiler saydettirip orada bulunan bir ok
servi aalarnn sayesinde piirip zevksafa ile ekil buyurdular. Bade-
hu ol mahalle Tarabiye namiyle bir kasaba ve zat ahanelerine mahsus
bir de imenzar safa bina ve ina olunmas iin Veziriazam Sokullu
Mehmet Paaya ferman eder... te u gn bile kylar zenginlerin ma-
ldr, bu insanlar insan deil de vapur sanki! gz gre gre de katlanl-
maz ki! bu ne sabr, bu ne sabr, lm lm bir lm, mkl udur
ki lmeden evvel lr kii, lme eeim lme, pir sultan lr dirilir
de ne yapar, lms, lmcl, lmszlk, ey insanlar yrek yok mu
sizde, yrek! dlekler, ama biliyorum su sizin deil, ama artk bezdim
ve grmek istiyorum, lmeden nce grmek istiyorum, gzm ak
gitmek istemiyorum, diye de bir imdat dd ekti, karn zerinde
tepine tepine, bam ve km yumruklayarak, ne vakit greceim, ne
vakit ha? Ey yangnlar, ey depremler, su basknlar, frtnalar, soraca-
m soracam sizlere, ey imparator kentleri, tekfur saraylar, padiah
mezarlar, papazlar, trbeler, camiler, arlar, kiliseler sarnlar, bin-
birdirek, suyabatan, at meydan ki 60.000 insan bandan utku antlar
Leyl Erbil Gecede
33
dikilmitir zerine, ey paalar, Atik Ali Paa, Cibali, Nianc Mehmet
Paa, Hafz Ahmet Paa, yllk geliri 200 kese altn olan padiah yaptr-
mas camiler, ey Kadrga, Zindankap, Baba Cafer, Unkapan, Ahrkap
Feneri, Langa, ingeneler, Krtler, dnmeler, Grcler, Lazlar, erkes-
ler, Tatarlar, Arnavutlar, ey Mevlevihane Yenikaps zerinde yle
yazar:
Konstantinos, Theodosun emri zerine bu suru iki ay zarfnda yap-
trmtr...
Kimlere yaptrmtr seni hey!
Yapanlar kimlerdir ey! Kalkn geri aln ey!
Ey insanlar, kymlar, hamamlar, tekkeler, Aynal Kasr, Kanuni Sultan
Sleyman, Yahudi Mahallesi, Galata, Hasky, Ermeniler, hey Bakrky
ta ocaklar, Bizans anda ta ocaklar, Osmanl anda ta ocaklar,
Theodosun kentin surlarn da yaptrtt tan ocaklar, nasl? Murat II
takprleri, Erzincanl Kot Karabet, Balklda Bizans saatleri, Leon Iin
ina ettirdii ve Justinianusun genilettirilmesini emir buyurduu na-
klattrd tarihi olaylara sahne olmu kiliseyi ileyenler hey! Ey Edi-
mekapsndan padiah sarayna kadar ok uzun ve geni caddeyi ya-
panlar, o caddeyi tepelerin zerinden geiren kemikler, kurukafalar
kalkn ey! Porta Kaligariye, Porta Basilica, Topkap, Eremya elebi nci-
ciyan der ki: Topkap Saray yapldktan ve padiah oraya getikten
sonra, Eski-Saray len padiahlarn haremine tahsis edilmitir, bu sa-
rayda kalan kadnlardan bilhare Valide Sultan olanlar, byk mera-
simle Yeni-Saraya nakledilirler, zengin kadnlar kocaya varp hrriyet-
lerini elde ederler, ihtiyar ve fakirler ise, haremaalarnn sk nezareti
altnda mrlerini bu drt duvarn iinde bitirirlerdi.
Ey o kadnlar kalkn hey! Ey Eski saray, eski sarayn evresi 2000
adm, kulesiz olan duvarn ykseklii 15 toise'dr yapan kollar, bi-
lekler, eller, ey imdi toprak olan, ey kalkn oy!
Ey Saray mutbaklarnda ramazann on beinci gecesi 10.000 yenieriye
baklava yapan, ey Baklava, ey Mermer Kk 1518de Defterdar Abd-s-
selam tarafndan yapld sylenen, Ey Balkan Harbi, Enver Paa,
Leyl Erbil Gecede
34
Mahmut evket Paa, Cermen ticareti, anakkale, Galiya, Kafkasya,
Filistin ve Irak, kalkn hep bir olun geri alalm ey!
Ey ben bu bilinci ne yapaym, nasl doyuraym (annem bsbtn sk-
mt elimi). Ey 1914, a stanbul, vagon ticareti, harp zenginleri, kyl-
ler! Ne der Samiha Ayverdi Hanmefendi sizler iin kulak verin hey!
Memleket iin bu 1914 muharebesi, gerekten byk ve telafisiz bir
musibet idi. Zira cepheler masum Anadolu kylsn tarla biercesine
erittii gibi, gelecek gnlerin idare ve mesuliyetini, eline alacak m-
nevverler snfn da bu arada yok etmiti. Koca bir imparatorluun
yerle bir olmasndan mhim olan, asl bu elit zmrenin kran idi...
Hey kendinize gelin dorulun geri aln ey! bktm ey! bktm ey! bktm
ey! grmek istiyorum lmeden, analar, babalar ocuklar, halk gr-
mek istiyorum Hey!... te vapurun bizlere ulaan son szleri bunlard.

VII
Vapurun uarcasna yol aldm anlyorduk, ola ki vapur da deildi ar-
tk, karanlkta arada bir nmzde akan ve yiten bir krmz izgi, ar-
dndan barp armalar, ocuklarn cyak cyak alay, grtla
paralanrca bren erkek sesleri ve haykran kadnlar. Vakit vakit
geliyordu bu sesler kulaklarmza, ardndan gene bir krmz izgi, ka-
ranlk ve haykrmalar, ne olduunu bilmeden bizim de katldmz
haykrmalar.
Boazn iki yanma birikmi tm halkn sesiydi bu, lklarmzn yan-
ks boaz rten o zifiri katl paralyordu. Halk, yani bizler ne oldu-
unu anlamadan comutuk, ola ki ktlkler yapyordu vapur ama biz
biraz da sevin naralar atyorduk. Vapuru neden seviyor, neden gve-
niyorduk ona? Onun da bizi sevdiine, bizlerin iyilii iin abaladna
inanmtk, sabaha dek srd bu, lgnca kouarak elendik, hi tan-
madmz insanlarla kucaklap pyor, dirsekleiyor, zplayarak bir
azdan marlar sylyorduk, sabaha kar puslu soluk bir gnein
aydnl atarken biribirimizi semeye baladmzda, vapurun, Kzku-
Leyl Erbil Gecede
35
lesi aklarndan bu yana kavaklar ynne doru sk sk halk selamla-
yarak ve delice marlar, ezgiler syleyerek ilerlediini grdk. O ezgi-
ler sonradan, yani vapur hemen ertesi gn birdenbire yok olduktan
sonra artk, kulamzda ve dilimizde kaldnca sylediimiz o ezgiler,
bugne dek gelmitir, bileceksiniz:
vi ya vi ya f man ya he ya he ya hey
sa ka la la ta ka ta ya mo la mo la hey
he ya mo la he ya ye sa ya sa ma sa hey
ha ha ha hah ha ha ha hah ha ha ha hah hey
Bu ezgiye hep birden katldk o sabah, vapurun danslar ederek dnme-
sine de katldk, gvertesine, kpetesine trmanm, klkuyruklar, ka-
rabataklar, eytanminareleri, tarak, yalapknlar, martlar, su tavukla-
r, yelkovan, sakalar, mayna kular, ylan balklar, yosunlarla birlikte.
Kvanca boulmu cokudan yorgunluumuzu, uykusuzluumuzu
unutmu onunla birlikte dnyor, sanki bugne dein yasaklanm
ama yzyllardr zlenmi bir bayram kutluyorduk. Sonra neden oldu-
unu bilmeden kamaya baladk. Birtakm adamlar halk datarak
geliyorlard, yzlerce insan yaralam, ldrm, tutuklamlard, bu
ktl neden bize yaptklarn hi anlamadm. Annem, ablam ve
beni yakalayp eve koturdu, soluk solua ktk yokuu, nmzde
Havvayla savc kayorlard. Annem Edanma kydaki yallarn yaklp
ykldn, konaklarn kklerin yerle bir olduunu, ok kimselerin
ldn, hkmetin bunu halktan bildiini, oysa bu ii yapsa yapsa
vapurun yapabileceini anlatt. Kimsenin bir kap tokmana bile
dokunduunu grmedim, dedi, korkusuna bakaldrma karm, a-
tall bir sesle byle dedi. Edanm, Hasan efendi nerelerde hi grn-
myor, dedi, annem de, Bugnlerde dner artk, dedi. Vapuru o gn-
den sonra gren olmad. Babam da hi gelmedi bir daha!

VIII
Boazda hibir nenleri deitirmeksizin salt hokkabazlk edip evreyi
gldrdn sanarak, salt insanlarn temel yaamalarn bozmayp
Leyl Erbil Gecede
36
arada bir elendirdii, avuttuu iin, bir bakma kandrd, bakaldr-
maya deil de boyun emeye doru iteledii iin onlar, aresiz tek,
umutsuz olduunu sand iin, kym mdr kendisine vapur?
Gecenin ortasnda, ykma ve yakmalarn lklarn nasl yanklad-
mz, duymu, bilmi, umutsuzlua dmenin gereksizliini kavram,
yapabileceinin ne olduunu ok iyi bilen bir ta paras denli yeni
bilinler yaratmak zere, baka lkelere doru yola kmam mdr?
Sevinten gzleri yaarm mdr?
Uykularmzn iinde bugn bile ddk sesleri duyarak uyandmz
biliyor mudur?
Annemin lene dek ncekilerden daha hzl ve severek rdn bilir
mi?
Karnna, gsne basa basa ldrdmz annemin?
Hi vardiyacs, nbetisi olmadan bir vapur balar m?
Vapur olur da, kopar gider de kaptan ortaya kmaz m?
Hani benim kaptan kkm, serdmenim?
Davlumbazm ok zledim, diye alamaz m?
imdi ben ne olacam, diye haykrmaz m?
Neden savc Havvay vapur yok olur olmaz boamt?
Babam kimdi benim ve neredeydi?

AYNA
Sen olmasaydn evlenirdim, paaya varrdm, kanm kurudu, imdi,
memelerim ekidi, iliklerim karard ve katld yzm mikenlilerden
kalma bir sarnc andryor, kadife modayd o vakitler, dolmabahede
balo var diye rm bir kedi bile olsam, kurtulu yok, baban alaman-
yadan getirmiti, ne paalar, kolordu kolaalar, mareal reasettin,
babann silah arkadalar, bir kedi lei yenmez artk, savata olur, git-
gide klyorum, karyolam byyor, ayakkablarm elbiselerim uzu-
yor, dekolte bir yaka, paa pek beenmiti, tek-ta prlantm, ben ln-
ce sana kalacak, yz grm, sen de biraz babann kars saylrsn,
madam artirk dikmiti, ense ak, kulaklar prl prl, hanmefendicim
ne ince beliniz var, omuzlarnz ipek sanki, teninize deince elim uyu-
uyor, size rop dikmek hem kolay, hem ok g, beni grr grmez
sormu Kim bu taze yzba selahattinin hanm paam bir vals
daha, banz m dnd sultanm, aln bir vals daha, ama ben diktim,
gzlerimin yitene dek diktim, elini bile srdrtmedim, bir vals
daha, bir zambaka apark bir kadn, ama siz varsnz sen ve kardein,
kardein neden dnmedi, ben senin iin bekledim, sen de beni bekle,
sevildim ben, krkler elmaslar iinde sevitim, senin yanda gelinlik
giydim, duvak bile taktm, paay o gn tamdm, benim evim buras,
ben ldkten sonra kiminle istersen onunla yap, babann on paras
gemedi bu eve, dilerimin yarsn kestirdim, azm kt, kasamn
anahtarlar nerede, yzmn ortasnda dnp duran anaforu durdu-
ramyorum, seni dnmekten de beynim durdu, bir oul byle mi
olur, ben neler yaptm, ayaklarm perdi paa, konak, iftlik, saray,
dmelerini zd, bir demet turp kard, kokladm, ama benim bir
kzm ve bir olum var, olum gney amerikaya gitti, bir kzla ba baa
kaldm, anahtarlarm ve neyim varsa onun olacak, bekliyor, yemeime
her gn a koyuyor, ar ar ldren bir a, ses etmiyorum gentir
yapsn, lmem ki ben, olum yzme tkrd gitmeden, onu da seve-
rim, arasra aladm bile, gitme dedim ona, ie yaramaz bir ... sn sen
Leyl Erbil Gecede
38
dedi kzma ... olarak bile hibir yararn yok dedi, kzm dondu kald,
ardndan hi alamad, kzm, mlkmn tm kendisinin olacak diye
seviniyor, gney amerikada ne var, ldrm bu ocuk, birka amerikal
ldrmeden geberirsem alam diye tutturdu gnlerce, bir doktora
gitmeliydi, herkes ne yapp yapp iki amerikal ldrmeliymi, ne isti-
yor amerikallardan, onlarn da analarnn cieri yanar, gerillaya katla-
cam dedi, kimmi o gerilla allah kahretsin onu seni benden alyor de-
dim, hep o krt arkada yznden, dk bykl kara kll olan var ya,
ben de askerlii bitireyim mavzeri alp daa kacam dedi oluma, o-
lumun mavzeri de yok, tabanca ekmesini de bilmez, ben onu yle mi
yetitirdim, paa olu o, bekle, gitme, nce birlikte kendi yurdumuzu
kurtaralm dedi oluma, mavzeri kapp daa kmayla yurt kurtulur
sanyor bunlar, olum bekleyemem diye haykrd krde, her geen gn
kinimizden bir para daha eksiltiyor, dakika bile bekleyemem diye
bard, sakallar da var, glmem tutuyor onlar grdke, kck
kck adamlar, sen nesin diye sordu kzma krt, herhalde sosyal
demokratmdr dedi kzm da, sosyal demokrat ne demektir dedim ona,
boku kan sapyla yemektir dedi, terbiyesizler de...
Ben onu nelerle o boya getirdim, gidersen hakkm helal etmem, zaten
yolda trsn, asya gribinden lrsn dedim, babasndan kalma
kk antaya bir gmlek, bir di fras, bir don, bir atlet, mavi bir
havlu, bir de babasnn ok eski postallarn koydu, mavi renge baylr,
bunlarn hibiri gerekmeyecek bir ay sonra bana diye sevindi, kurtulu-
yorum u sizin giysilerinizden, barnaklarnzdan, dergilerinizden, ye-
meklerinizden dedi, radyoyu da aldrmazd bize, sizin algnz, sizin,
sinemalarnz, dostluklarnz deyip dururdu, ne sylesem sizin iren
dnceleriniz derdi. Neden bu denli irenmi bizlerden bilmem, sonra
bana dnd, yamurluydu da hava, mrnde ilk kez bir ie yara prlant
yzn ver bana, bam skacak, birka aya varmaz lecem, ama iki
amerikal ldrmeden gitmem bu dnyadan, orann ne havasna al-
m ne suyuna, dillerini de bilmiyorum, lmeyebilirim de, lsem de
nemli deil, beni anlatacak insanlar birbirlerine, benim verdiim r-
nek onlar dndrecek falan diye bir yn sz etti...
Leyl Erbil Gecede
39
Delirmi bu ocuk birka kiiyi dndrecek diye prlant yzm
verir miyim ben adama, kzm: biz ne olacaz, annemi bu yata dilen-
direcek misin, diye korktu, hh! kendisine kalacak sanyor yzk o da,
nah veririm ben sana yzk, olum, dilenseniz ne olur sanki imdi de
birer dilencisiniz dedi, nankr, ben de yzk deil zrnk bile alamazsn
benden, yze yazk, ok gemez sen onlar temizlemeden amerikal-
lar seni temizler dedim, namert ne abuk unuttun daha dn knle
oynarken yakaladmd seni, nasl yaktmd oran, snnet yerinin altnda
hl izi bellidir, nereye kasan benim izimden ayrlamazsn, gney
amerikaya da gelirim...
Ne abuk adam oldun da amerikal ldrmeye ktn dedim oturduum
yerden tane tane olarak, geldi, karma durdu, kara gzleri koca koca
ald, bembeyaz dilerini gsterdi, onu yle hangi kz grse tutulur
onun olmak isterdi, ardndan yzmn tam ortasna doru tkrd,
antasn ald ve gitti, soluk aldk o gidince, ev geniledi, perdeler uu-
tu, kzm sildi sprd...
Temelli eline kaldm bunun, bkp usanmadan bekliyor, beklesin l-
mem daha ok gencim, yapacak ynla iim var, bugn konuklarm
gelecek, kapcya fondan aldracam, bu kat benim, samur krkm ge-
tir, dizlerime rt, kimim imdi, gzlerim de grmyor, basalna
gelecekler herhalde, zlmeyeyim diye neye geldiklerini saklyorlar
benden, nce anahtarlar ver yzm takaym bugn, konuklarm
gelecek sultan reatn torununun gelini yakn ahbabmdr, salarm ok
yaland, hanidir ykanmadm, pamua alkol damlat ver silineyim, sa-
larm kumrald, atatrkle dndk dndk dndk, debdebeli geti yl-
larm, gen yata topraa koydular onu, tabutsuz, kpekler havlayarak
buldular yerini, tepede, oyup kardlar, dilerine taktlar postallarn
ektiler salar duruyordu daha, toz, toprak, ottan kocaman yuvarlak
bir top olmu kendiliinden yuvarland aalara dan eteklerine de-
in, yutkunurken bir bakasnn tkr geiyor grtlamdan, am-
danlar yak, salarm tara, ellerimi tut, iyi ki sen varsn. Kimsin sen?
Ne alyor yle, ben de seni ok aryorum olsun arada bir ura gene,
beni zlyorsun, ama bu hibir nen demek olmuyor, olsun bir kez ba-
Leyl Erbil Gecede
40
ladk, sonuna dek gitmeli artk, ama olsun elimi tutuyor, dudaklarm
bulamyor, ben karyorum, azm nndeki her nenleri ieri ekiyor,
bunu sakladm ondan, ok rak itik birlikte, ok ok konutuk, balk
levrekti, gzlerini itik, uykumuz geldi gidip yattk, elim seninkine de-
dike byd, kck ellerin var, yrein de hi atmyor, sen misin?
herkesi birden yaamak istiyorsun, kendini korumaktan hayr gelmez
sana, benim de bir yardmm olmaz, ycelmeye inanmsn bir kez, yle
de aalardasn ki, amdan sndrsene, iyice bataa dal, iyi olmaya
zenemeyesi pislen, kendini ykabilsen, btn insanlar kadar pis olabi-
leceini anlasan o vakit balarm seni benim prlant yzm ald,
kzmdan saklyorum bunu, sen de syleme, duyarsa beni terk eder, bir
gn kzmn rzna gemeyi kuruyorsun, sana ktl oynattrdm, sen
de oynadn elinden geldiince, iyi beceremedin, anlamyormua sey-
rettim seni, gremediimi sanarak daha da ileri giderler amdan s-
nnce anahtarlar aldn, yz aldn oradan, gzlerim gryor be-
nim, krmm sanyorlar, kzma da yle yapyorum, gzlerimin
nnde a iesini boaltyor yemeime, kapcyla nmde seviiyor-
lar grmyorum diye, kapcy ar fondan alsn konuklarma, paa
karsym ben, bu zambak sizin, daha ok krpe, koca kz olmu maal-
lah derler, bana da yle derlerdi, kar beline dek slatmt seni, durma-
dan para ekiyordun benden, baban oynuyordun bir yandan garson-
larla baban denli konuuyordun, piin birisin sen dedimdi sana, al u
paray, 250 gr. fondan al, 125 gr. kyma bir portakal, beni tanmayan bir
bakkal, bir kasap, bir manav bulacaksn taa aalara gecekondu semt-
lerine doru git, biz 60 yl nce gittik alamanyaya, ordu terfian gnder-
di babam, galiyada arprken ehit olunca, o vakitler byle dadan
inmeler gidemezdi alamanyalara, soylu bir aileyiz biz, iki gbekten
stanbulluyuz, daha ncesini bilemeyeceim, onun kollarnda vals ya-
parak buralara dek geldim, bu ocuk neden dnmedi, gelmeyecekse
aka sylesin her ana evladna barr, sevimeye zeniyorsun dur-
madan, yaamasn da bilmiyorsun, direklere trmanp baryorsun,
aklda kalmak iin ldreceksin kendini, akl kimleri bilir hih! kendini
alamadn bir para var, baban da byleydi, onunla da sevimitim, o
daha beceriklidir, gzlklerimi masamn zerinden ald, usulca alp
Leyl Erbil Gecede
41
cebine att, hi ses etmedim, iyice gremeyeyim diye yaptn bunu, bir
dahaki geliinde de anahtarlar alp yz ald onu oluma bile ver-
memitim, grmediimi sanyorsun burda msn? iyice dknletiimi
sanyorsun, bunlar byle sandrttm iin ok sevinliyim, krkm
tm oday kaplad, byyor, kapc geliyor, sen syle ona ben uyuya-
ym, siz seviin burada, seviin seviin beni terk etmeyin de daha gen-
cim lmem, kkken seyrettim sizi anahtar deliinden aylarca baktm,
olum daha drtlerindeydi, gene de anlyordu, kzm oktan uyanmt,
delikten yz grnyordu kzmn, az arpuluyor, gzleri kayyordu,
maay atee soktum, ieri daldm, bir daha yapmad ama, ikisini de
yaralammdr, olumu da, kzm da, babalar lnce dul kaldm, ama
bakasna varmadm, onlara baktm, okuttum byttm bu boya getir-
dim, onlar yaraldr, seviemezler, sen neden seviemiyorsun onlar
neden, biz neden seviemiyoruz? Biz kimdik?... ne olacak byle, sana da
acyorum, imdi de krkm almay kurmaya baladn, baban da by-
leydi, verirken daha ounu almay dnrd, iyice karard ortalk,
gz gz grmyor, a iesini yakaladn gene, kimse gelmeyecek mi,
hani basalna geleceklerdi, olum lnce dul kalmtm...

EKMECE
22.10.941
Sevgili karcm,
Acente getirdi imdi mektubunu. Akolsun sana, koskoca seferde, va-
rnca bir limana bir duble bira ierek yolculuun acsn karma hak-
km yok mu benim? Bir bara m gitmi, bir kadna m para yedirmiim?
Elli kuruluk bira seferde ok mu bana? Bense tm geleceimi ve im-
dimi bir kulbe sahibi olabilmemiz iin ve seninle el ele, gz gze ve
ba baa gelecek gnlerimizi o kulbenin geni bahesinde oyalanarak
geirebilmemiz iin, ellerin rk tekneleri iinde tanrnn azgn boa
ylanlarndan beter dalgalaryla her an peneleerek ve bouarak ge-
irmekteydim. Ateilikten baladm, cieri be para etmez stlerimin
gzne gire gire lostromolua dek ykseldim ve daha da ikinci arkla
ykselmek zere olduumu bildirirken bir ie Alman biras iin yre-
im acya bulanr. Senin ela gzlerini grmeden ve nohut ve kuru fasul-
ye ve kuru zm hoaf ve binde bir prasa yiyerek gemi olan gnle-
rimi toplaan on kara ve buruuk yl eder. Ve ite gzmn nuru kar-
cm bana kalkm bira ierken evin iki tulasn dnmedin mi di-
yor. Ne tuhaf bir cihan felsefesidir ki biz ii takmna her nesne; ye-
mek, iki, giyecek maddeleri, s ve yatacak barnacak olsun ya da e-
lence her vakit ok grnr ve insanlmz unutmamz istenir bizler-
den ama, biz hep, hep deil de arada bir kendi kendimizi insan yerine
koyarz. Yazk.
Kavumamza kald yirmi gn, artk uzanda deilim ama bir tanecik
karcm bana bir duble biray ok grmesi yal kld gz pnarlarm,
gene de denizin przl yznn ulatrd yellerle kokunu almaya
baladm bile. Sana Hint ii bir gzel bluz aldm, sylemeyecektim ama
duramadm ite, kendime de bir kravat. Barta barta pen kocan.
Dursun Kaymak
Leyl Erbil Gecede
43
Not: imdi telsiz aldk stanbuldan, yarn buradan gene Bombaya
o amansz ve haince saran ve paralamadan sindiren ve eriten
ate denizine dnyoruz. Bu duruma gre sana kavumama daha
drt koca ay var, bu gemi sahipleri daha ok kazansn diye en az
iki kilo eriyip yataklara deceiz de demektir ve asl sana hasret
gitmem! Sana geminin son fotorafm gnderiyorum. Pervanenin
zerindeki son lomboz benim kamaram ama grnmyor.
Not: gemide herkes svariye dman. Drt kii kuru yemekten
uyuz oldu, ounun da barsa bozuk. Helann nnde sra bekli-
yoruz. Utanmaz tanrdan korkmaz ve vicdansz svari mretteba-
tn kumanyasn yar yarya alyor. Tayfalar gzmn iine bak-
yor benim, h desem i i yerler onu ama oral olmuyorum
ben; hele u evin borcunu bir temizleyelim ve tapusunu alalm da
ondan sonra gsteririm ben onlara nk bu herif patronla ortak
alyor, adam iinden atar da srm srm srndrr bu na-
mussuzlar. Korkma sen, benim aram iyi svariyle.


Geenki geliimde nasl karyoladan dmtk! Mektubunu gnderdi-
im karttaki adrese yaz.
Dursun
17.6.1957
Leyl Erbil Gecede
44
Saliha,
Bugn Cottaya vardk. Acente geldi ama senin mektubun gene yok. Ne
oluyorsun, adresimi yazhanedeki hrszlardan ren demitim? Her-
halde cann iki satr olsun yazmay ekmemitir kralie! Bulmuun bir
ad var, kendisi bulunmaz bir can smr. Bir ekmek aac, cehennemin
bir dibinde, dilini bilmedii yabanc ellerin bir yabancs olarak tanr-
nn bana buyruk ve ejderha denizlerinde bouup bir dilim ekmek
iin, tanrnn tm verilerinden yoksun, emi boyun kara yazsna ve
bu arada gene de bir kadn, bir yuva, bir bahe sahibi olarak son gnle-
rine de hazrlanp insanlk savan merte vermi temiz bir e ki tanr
yr ya kulum yr dememitir ona, be ay ara ile urad liman-
da, acente elinden alnan mektubunu karsnn bulamaz da, btn m-
rettebatn ad okunarak sra ile mektuplarn almalar karsnda kk
dmesini silkip atarak ve onurlu bir glle susarak k altndaki ka-
marasna dner.
Dursun byle ilere metelik vererek senin iin zlr m sanyorsun!
Yapma bulma dnyasdr bu.
Ne ekersen onu biersin. Gze gz, die di. 1. Evin aylk borcunu ban-
kaya yatr. 2. Son taksitlerdir bunlar ve birka aya kadar evin tapusu
benim olacaktr. 3. Ka ay sonra tapuyu alacam bankadan ren ve
bana bildir. Bahemi duvarla evirip gireceim iine. Duvar parasn
toplayana dek alrm, yal gnlerimde ev kiras olmadktan sonra
emekli aylm artar da yeter bile. Bahemde ieklerim ve denizar
yerlerden getirdiim tohumluklarmla uraarak ne bir e, ne bir mer-
haba, u dar gnlm avutarak beklerim lm gnlerimi yapayalnz.
Konu komular nasl, engelkydekiler beni soruyorlar m? 4. Aylm
alr almaz yarsn bankaya yatr. 5. Manto yapaym deme stndekiler
yeter sana. Yoksa bahe duvarlar iin deil de, senin manton iin mi bu
usuz bucaksz denizlerde tketiyorum gnlerimi? 6. Son mektubun
(elli alt) tarihli ve benden bir bluz istemisin, ne bluzu? eine, yolda-
na iki satn esirgeyen kanma bluz deil zrnk almam, yama yok, ben
paray u koyu mavi ve sinsi deniz bahelerinden sar papatyalar ola-
Leyl Erbil Gecede
45
rak toplamyorum. 7. Duvarlar yapmaya baladlar m, nasl gidiyor
son pazarlk nedir, biti tarihi bir bir istiyorum. Bu son olsun.
Kocan Dursun Kaymak

Not: demin gemicinin biri ambarn stnde mektubunu bulmu
getirdi, acente elinden drm olacak. Gemide dn isyan kt,
gazetelerde okuyup da meraklanma. Ksaca yazaym acenteye ye-
titireceim iin ksa kesiyorum. Ben yokum zaten ilerinde
Mehmet usta deriz tayfalardan biri, elma kabuuna basp derek
bacan krar bunun zerine gemicilerin 32 kii olarak ou ge-
mide elma var bartlaryla gvertede toplandlar, nce kendile-
rine de elma verilmesini sonra ikinci kaptann araya girmesiyle
sadece kabuklarn istediler. Svari kaptan kknde le uyku-
sundan grltleriyle uyanr uyanmaz, korkuyla ve can havliyle
telsiz kamarasna snp kapy kilitleyerek beni gemiciler, ld-
ryorlar" diye stanbul'a telsiz ektirir. Anlatnca ikinci kaptan
giderek nasl iki yldr un orbas, fasulye, nohuttan baka yemek
yz grmediklerini, uursuz alak dar kt ve anlatlar. Artk
haftada bir gn temiz olarak buzlukta saklanm elma, armut ka-
buu yiyebilecekler, karlk gnde bir saat ok alarak gemiyi
raspa edecekler. Drz hrsz Beyolunda bir apartman daha al-
m diyorlar, sen ura da bir gn Safiyanma, ren, o bilir sva-
rinin karsnla konuuyormular. ren de bana yaz. Ho bana
gre hava ho ya ikinci arklar zabtan snfna giriyor, bize ikinci
snf yemek kyor yani hafta bir ya sebze ve meyva yiyebiliyoruz,
Leyl Erbil Gecede
46
geri gn ar yemektir hakkmz ama susuyoruz ite. Urayaca-
mz limanlarn adreslerini gnderiyorum. Gzlerinden perim.
Not: gelince seninle bir gn yle bir Kanlcaya uzanarak, batma-
syla birlikte gnein, krfeze kar olarak birer kse yourt yeriz.
Kocan, Dursun
20.10.959

Saliha 15 gndr trevasada batmamza ramak kald. u kahpe tekne
nasl oldu da dayand bu frtnaya atm, 10 iddetinde esiyordu yel ve
tm k varda velalarn, k dmen makinesinin kapsn krd ald g-
trd bir de gemici Salihi. Krk yldr denizdeyim daha byle bir frt-
naya tutulmamamm. olur da batardk, kk yok ya bu bokun. Gelince
tuzbabaya vericem iki paket tuz, adadm vermesem olmaz. Dnmemiz
gene uzad gemiyi Arhanjelskte tamire sokacak bu drznn drdnc
dl svari tabii ykl komisyon koparabilmek iin de ii uzatacak,
sonra kereste ykleyerek dneriz srer iki, iki buuk ay bu iler, bu son
seferimdir artk top atsan kmam denize. Bezdim be.
Duvarlarn bittiini, be bin gittiini yazmn, gelince grrm, insan
fotorafn karr da gnderir, ama artk iki ay kald sakn fotoraf pa-
Leyl Erbil Gecede
47
ras vereyim deme. Geriye drt bin yz kald diyorsun, drt bin
yz elli olacak, yoksa manto mu yaptrdn? Bana olan biteni saklama-
dan yaz ne de olsa gelince anlarm ona gre. Bu sefer kart almay
unutmuum adresi yazyorum:
S/S Turc, ybarda Deposites de Aceite Combustible
S.A.Aparado 46. Ceuta Spain.
Not: geende bu yeni gelen svariyle attk: orospu ocuu bana
"beenmezsen kar gidersin dedi. Keraneci zabitann kumanya-
sndan da almaya balad, zaten teki de alyordu ama yetme-
mi olacak patrona ki onu ald bu, daha hrszn gnderdi, peze-
venk gelir gelmez haftada bir verilen meyvay ayda bire indirdi.
Gaz sancsndan geberiyor millet ben de ikinci kaptanla haber
gnderdim neden bu hafta elma yok diye, beenmezsen karsn
diyor bana, ben ki krk ylm bu hrszlar zengin etmeye harca-
dm senin yznden, imdiyse ya altm ve k git diyorlar bana.
AH u deyyuslara bir i etmeden lrsem gzm ak gidecek. Gi-
decek ama. yapamadm, ge kaldm ge. vaktiyle genken seni
dinlemeyecektim imdi bu yatan sonra iyi kt bir kulbe, bir
bahe duvar evrilmi beni beklerken, elin ikin srtlarnla at
da al bana belay, ama komaz tanr yanna komaz, bu hakszlk-
lar drzlerin. teki dnyada iki elim on bir parmam yakasn-
dadr onlarn. Onlarn da senin de beni vaktiyle tuttuun iin.
Dursun Kaymak

HOKKABAZIN ARISI
Ooool... Tanrm, tanrm, u grdnz ben. Ben ala. Ben ala. Olmaz
tanrm. Uluslarn bir bayra vardr. Tutarlar fleyerek ve taze tavuk
yumurtalar yedirirler yavrularna, o yavrular ki, olsun diye besili sa-
katsz aksn savalara lkemizi ykseltsin diye bir emekle bbrekleri
ve cierleri salamlasn diye... te o yavrulardan biri de benimdir ve
hatta tanesi ve o yavrunun annesi ve onun bir kardei ki, ilk karm-
dan olup, ilk karm ekmek paras iin o yavruyla aylkken o bebek
anasnn, o hain ve gaddar kadnn ooo! Ala ben. Ala. Memesinden st
emerdi ve koyup giderdi geceleri beni o bebekle ve dndnde gs-
leri hi deilse 125 kuruluk balonlar ikinliinde olup puf puftu. Gel-
dii gece lemlerinden edindii ikiler ki, bunlar Trkiyenin en nemli
ahslarn barnda tutan ve barndran ve besleyen bizim yani byk
polisler ve en byk irket yelerinin ve bayarg beylerin smarlad
genel olarak brekli kymalar, klksz beyaz balk etleri ve 300-400
hatta bilakis 3000-4000 yllk araplarla karmn ban dndrp. A-
la, ala. Memeleri o balonlar kadar imesine yeterli ve yavrumun hak-
k olan o balonlardan ileride sizlere sunulacaktr, ite tanrm. Ala. A-
la. O bebek 3000 - 4000 yllk arap hatta bilakis ampanya ile dolu
memelerine saldrp emer ve tanrm, ala, ben. Ala. Sarho olup szar
ve yavru karacieri kurtulamyarak ld ve tabutunu sardmz bay-
rak ki uluslar fleyerek tutar ve ben sakladm, ileride sizlere sunula-
caktr ve balon ve 500 yumurta ve 100 arap iesi ite u grdnz
ve benim, ilkokulun drdnden sonra okuyamayarak, srnerek ve ok
geceler a ve plak biriktirdiim hayata atldm ilk melon apkamn
iinde kacaktr. Kimse kpekleri kskandm o gnlerdeki ocukla-
rmn, baba ekmek az, diye rpnan dilleri, neyim varsa satarak ek-
mek paras yapp ve gene sonradan Tanrnn ve Amerika Halk Cumhu-
riyetleri Birlii Birleik Devletleri Bakam yardmyla yaptm gece-
kondu ki asl benim stn baarma, 43 yl didinmemle ve sivri bir i-
enin stnde uyuyup, fndk kabuunda yatarak gsterdiim uluslara-
Leyl Erbil Gecede
49
ras madalyalar ve barem kanunundaki deiikliklerle olup ki, bunlar
karmakta cann diine takan, tek dirsekle yryen Melahat Hanma
ve bir de Byk Profesr Emekli General Tmen Komutam Haksever
Fakir Babas ifayettin Kusumete sonsuz sayglarm anar ve emekle-
rime gz dikip gecekondumu ykan ki onlar benim sihrim altnda eriyip
yanacaklardr ve onlara cennet yoktur ve bir kopyas ben ahsen ve
bizzat Tanrma ve dostumuz Amerika Birlemiler bakan sayn baya
gnderilmitir ve bir ses zlme ve inim inim inleme, sen aralarna
gireceksin ve dolaacaksn ve Trk ulusunu ykseltmek sana verilmi-
tir diye kez seslenip ve i d Avrupa ve Hint fakirizminle donatld-
m halde, drt dil, Latince ve Rumca ve sihir dili ve Trk dili ve Tanr-
nn dilini grp, renip gene de bir gecekonduyu ve ilk yavrumun
hain anasn bile ok gren Trk dilini bilerek ve greceksiniz ki, hepsi
ktktan sonra, Trk bayra kar ve herkes ayaa kalkp stiklal Mar
syler, 9 ampullu radyo, 200 yumurta ki, yavrularmz onlarla besleye-
ceiz ve benim yavrumun canisi en byk iadamlar, byk polisler ve
yarglarn ilk karma smarlad ieler bo olarak ve iki zalim balon,
bir kpek hibiri apkam ki, melondur, bozmadan, iine hi konma-
ma karlar. te ben Tanrnn sesiyle ve Amerika Birleik bakan
yardmyla aranza indim ve dolaacam ve sizi ykseltecek, ulusunu-
zu kaldracak sanatm 350 kuru karlnda grecek ve alklayacak-
snz.

L

ldn! ldn ha! imdi ben ne yapaym?... Bir memur lsnn kar-
s?... Daha gencim, gzelim de, kolay m?... Sevgilim! Birbirini incitme-
den geinmi ka kar koca vardr u dnyada!... Sararm incir yaprak-
l, akl tal, elektronik beyinli, buzullu, gll, uak alanl daha ok var-
lklar iin katr yollu yoksullara, Hotel Sheratonlu, Astorial, dana ky-
mas yiyenli dnyada! Neden ldn Asm? Tanrm, u incir ekirdei
doldurmayan mutluluu ok mu grdn bana? Eim! Yoldam! (ene-
sini de balamal). Onca geimsiz iftler varken, varken onca diilerle
erkekler, erkeklerle erkekler, diilerle diiler rnein Sheyl ile
Mahmure, Prenses Nurhanla sallaba kocas Mahmut, Rahimle Rahi-
me. Tanrm onlar alsaydn ya da u prl prl patlcanlar yarattn
dnyamzdan, da koylarndaki katrtrnaklarn, kylara en kuu-
lar pembe boyal. (Krk metre uzunluunda on metre geniliinde bir
alay olmal, bir yl boyanmamal.) Ne istedin benim tatl dilli, gle gz-
l erkeklik organmdan? (En sevdikleri: karnyark, makarna.) Baym
benim baym; B, A ve Y. Baym benim bak bana yakt lmek sana, bak
bak Martna Martn yaaa Martn! Martsnn Boris Alekseyevi Trigo-
rini seni! (Tabutunu hemen smarlarm.) Denizim benim, yazlk evim;
ay geirdiim iinde, tiyatrom, plaklarm, gel syle bana, yaslan ar-
kana, gel, hah yle! Yaslan yaslan yastmza, ben de seni l sandm.
Milenann Kafkas! (ft seni.) Bir hlamur kaynataym iyi gelir akci-
erlerine, pankreasna ve hormonlarna, lmezsin belki de? Rak ya da?
Rak bizim yerli sanayimizin emek rn olarak cierlerimizi sevindi-
ren, dalgalandran ssz kaygan kuytuda oturan damarlarmz ki o den-
li dayankldrlar lme ama istemezsin, ille viski u prenses bozun-
tusu altrdyd bize, domuz kar ucuz ucuz yerli konyamz iip du-
rurken sana caka viskisi Aaa inat seni yatma! lle de leceksin deil
mi, kalk yle bakaym, ben ne olacam sonra; hi babo koymaya
Leyl Erbil Gecede
51
gelmez bunu gzn ayrmayacaksn stnden, hemen samalar narin
domuz, elini versen kolunu kapar, dur bari ben ieyim viskini, gzel
gzel bir viski black label, kara label... (Mslmanlkta karalar giyin-
mek yoktur? Eyalarn yerini deitiririm: perdeleri, sehpalar, banyo-
ya her girenin akln kartracak gvur kavanozlarn dizerim aynann
nne, Odorno, Taffme, tm Bleu Beautelerimi ne ie yaradklarn
kimselerin bilemeyecei, bunlar neresine sryor acaba diye gizlice
aaca kapaklarm, aar aar prensesliinden utanmadan aar bakar,
u adam nelerle esir etmi kendine diye meraktan aar, gsteririm ben
de ona glmserim, en tiksintili dudak kntmla, mevluta limon kf
bir giysi diktiririm, salarm ensemde toplarm, kulaklarm gzksn,
l ayayla geinebilir miyim? Pul koleksiyonunu da satarm, gz
denli bakard ona.) Otuz yl nasl da geindik, senden bakasyla bir
trl yatamadm otuz yl, biliyorum sen de yatmadn, kolay deil ne
frsatlar geti eline, ince kaln, esmer beyaz, eitli frsatlar kimseye o
gzle bakmamndr ki... (Ayda ka lira verirler lsne?) Mterisiz
bir di doktoru evde kalm, akl ve eli oynata bir daktilo hadi hadi
biliyorum o sizin dairedeki Gl bedia srtnca otuz iki krmz dietleri
ortaya kan, ksr prenses nah u boku altran bize, nerede bardam
benim? Ne oldu neden ykldn gene, kalk kalk al i, imiyor musun?
Ben ierim seninkini de, bana kalrsa karlarn sana yanamalar bana
dman olmalarndand, nedense hi sevmezler beni, bende onlar
kendi gzlerinde kk dren ne var sanki sen, de kendine sanrdn,
sevmezler beni, onlarn ruhlarn grrm hemen de anlarlar, bunu
ayartmaya kalkarlar, onlardan baka olduumu anlarlar, beni seven
bakasn sevemez ki, bakasyla yatamaz benimle yatan neden bilmem
ama yle iste, yle deil mi? Benimle bir yatan yle deil mi?... Bu da
kendine sanr, una bakn: boy yok bos yok; boy bos olmaz da cinsel
ekmesi olur insann, alm olur efendim?... Gene de bakasyla yatama-
dm otuz yl... Bir toplulua girdi mi kendisine baktrr, szn dinletir,
gz yaartr, aksrtr haprtr, bunun azn bak amaz... Bak dedim,
l karnna konurmu, korkma bak mak getirecek deilim... Neh, ne
yapaca belli olmaz, ola ki lmedi de snyor beni... Amaaan eli ermez
gz grmez bir nesnesin ite, eskiden u bardaklarn biri senin biri
Leyl Erbil Gecede
52
benimdi imdi ikisi de benim... Yalnz ruhen inceydi azndan bir kaba
sz bir atasz bile kmamtr, rnein, horoz lr gz plkte
kalr deil mi... Hadi desene... plk! plk! plk! nk plk
sz incitir kendilerini, hah hah hah! Pek ince bir kiidir canm!
Amaaan seni dorultmaktan da bktm, yksek memurdu bu... Kadnlar
eken belki de burasdr? Sylesene ha? Syle susmalarn m eken
onlar?... Syle bana senden yksek memurlarn karlarndan hi sana
bakan kt m? Ha? kmaz biliyorum, yle olsa kamazd gzmden,
yalan sylemiyorsun deil mi, artk beni kandrmakla kandrmamak
arasnda bir ayrm kalmad. Yzme bak lm yatandasn, lmek
zeresin, ldn bile, saklama, yok yok bana hi yalan sylememisin-
dir, senin gibi bir erkek bulunmazd biliyorum, stn bir seviydi ara-
mzdaki Mikinim benim! (Cenaze iyice gsterili olmal, babannki
gibi, onu aratmamal, yedi adm sonra bando almaya balamt, annen
yrmemiti artk...) Hem de benim sevilecek neyim vard ki: gzel
deilim yle, varlkl da deildim, soydan soptan bir stnlm de
yoktu, sana bir ilgi de gstermemitim, ne bulduydun bende, neden bir
dengini bulmadydn ha? Ah! Ahi Sanki mthi bir akt da bu sar deniz
kysnda grnmez bir frtna bir tayfun ald gtrd seni nc
gnmzde, yedinci gnmzde... (Biri afet sizi severse siz de onu
sevmeli misiniz?) Bir yudum daha ieyim, bu son.
Bana sahip oldun, her iime burnunu soktun. SAHP olmak Haaah-
hahhahahhahh! Ben de sana sahip oldum kahkahkah kah! Dur bir yol
daha bakaym sahip olduum sana, hah hah hah hah! (mevlt bir at-
latsam!) Gene mi devrildin, git teye biraz, git haah yle, yanna uzan-
cam yle otuz yl olduunca, otuz yl bir odun denli uzandm yanma,
na uracna. Yatamz bltk, gvdelerimizi paylatk, ruhlarmz
btnletirdik, nah uncack yerde oldu bu iler, kara yerde hih
hih hih! Hep gnbirlik gelmiim de gidiverecekmiim sanyordum
oysaki, ha bugn ha yarn derken otuz yl Otuz yl seni ne yapacam
bilemedim; kocam diyemedim sana hi, fincanm, ieim, bir sar-
dunyam var grme nasl at dedim mi hi haa? Tm kadnlar byle
konuur, kocam, erkeim, aslanm! Evlendin mi iltene bir aslan s-
Leyl Erbil Gecede
53
rayacaktr nasl olsa, hahahahahahah!... Durmadan seni aldatmay
kurmuumdur... Denedim de birka kiiyle ama olmad, olmad ite
yapamadm, syramadm bir trl olmuyor ite karamyorum... Bir
kez Mehmetin evinde nerdeyse olacakt... Hah hah! Adamn arkas ba-
na dnkken syrmaya baladm, belli etmeden ona hazrlandm,
epeyi inmiti na uralarma dein, birden grd adam, patlatlm
Amerikan msrlar, Salem cgaralar, buzlu viski bardaklar arasnda
bir grnt ben ki he sinema; bir sznz bana yeter falan diyerek o
kerek dizlerimin dibine ilkin i ayakkablarm karp artk iskar-
pindi onlar kara rugan ama ben artk istemem anlad iin hazrlan-
dm olmaz asla istemem, ve asl onunkim karmasna dayanamam
karmadan da yaplamaz ki, beni brakp ayaa kalkyor bir tela, eli-
nayana dolanaraktan hzla ekip kemerini ekip atp ardndan n
dmelerini... Aaaaa! Deli mi ne, ne yapyorsun yle, bunun iin gelme-
dim ben, bunu dnmemitim bile, ama olsun beni byle brakamaz-
sn yalvarrm yapma, hayr asla, ama ne oldu seni incitecek ne yaptm,
hayr nk ok komik insan istemiyorum hi istemiyorum ama insan
donunu karyor, fanilas da var ve tekine muhta, oysa nasl gzel-
dim yakc ve uzun kadnlm, dopdolu ve bitimsiz ama bir kez grdn
artk olmaz, brak beni git, otuz yl beklediimce beklerim gene, temi-
zim ben, kocamdan bakasyla olmaz, otuz yl tam bir baarszlkla
dolu bir kadnlm var, uyu hadi uyu, uyu, zmem seni kskanyorsun...
Yalnz bilmeni isterim: her vakit gittiim gibi dnmmdr sana, el
dememi olarak lmekte olduuna saklamayacam artk denedim
denemesine tam 12 kez seni aldatmay denedim, senin varlna karn
zgrlm korumay istedim, ne devriliyorsun gene, dorul, kama,
ne var bunda yani? Mutlak olan ne? Nedir bu iliki? Birbirimizin nesi
oluyoruz, hangi badr bu? Seninle deil de bir bakasyla evlenmi
olabilirdim ve o kocayla seni aldatm olacaktm? yle deil mi? Kim
bilir imdi, imdi kim bilir hangi asl kocalarmz ve karlarmz al-
datm durumdayz? Dur anlatacam hepsini, bir yudum daha... 1. u
demin anlattm Mehmetle u senin mstearn olan... 2. Lks bir otel
odasnda Prenses Nurhan'n sallaba kocasyla, hem odann ortasnda
havuz biimi prl prl bir yatak varken, ylece koydum adam sana
Leyl Erbil Gecede
54
kotum, adamsa ardmdan ayp yerini eliyle rterek ve sallanarak iplik-
leri etlerinin, bunu Nurlana ders olsun yaptm earpm da unuttum
onun dolabnda; tanr onu 3. Bir sandalda Knal aklarnda, buna
hep hayflanrm gk lene kadar kalacakt gzlerimde ama adamn
iren kvrk ayak trnaklarna takldm... 4. Bir Yahudi terzinin prova
odasndan geilen ince uzun bir koridorun ucunda, hep uzun pme-
lerle dayanlmaz sanlan ama ben dayandm yarm saat pmeye, ka-
rmt zamann o. 5. Bir asansrde gzlerimizle, hi tanmadm o,
be kez inip ktk sana geliyordum, hi byle gzel sevien erkek bil-
mem. 6. Bir ylba gecesi hani Trknlarda geirmitik, arka odalar-
dan birinde, o sizin yabanc uzman vard hani Mister Hogart myd
neydi Eee ne devrildin gene, kskandn m yoksa Haa o i Trkn
ayarlamt sana ok kzard bilirsin, benim aklmdan bile gemezdi 7.
Bir ikievinde tezghn arkasnda, zilzurnaydk yeteneksiz, inat bir
ozanla. Dudann kysna bir yemek paras yapmt pemedim
Aaa!.. Kskanyorsun, kskanyorsun sen beni, syleseydin ya lmeden
nce, "yapma, seni seviyorum kutsaldr ve dokunulmazdr evlilik, ben-
den bakasyla yapma peyim ayaklarnn altn" deseydin ya! daha
henz krpeyken o ayaklar, demedin... Peki kalsn anlatmam, lm
yatandasn, birazdan leceksin... Ama bil ki her birini ince taktiklerle
atlatarak sana el delmemi olarak, tabii bu asl sana olan sevgimden
deil yalan syleyemem, kendime gvenme duygumu yitirmemek asl,
nk bir kez baladn m artk sonu yok ve o adamca hemen eskitilebi-
lirsin, oysa gidince kalnr elbette ellerimi dudaklarm ve adam kt
niyetliyse ayaklarm ptrdm saymyorum... ama sana bir gen
kz olarak gen kzdan da daha beyaz dnmmdr, duygulu ve ince
sere parmam fleyerek pen sana, nk sen deersin ve yetersin
sevdin beni, hep hogrdn, ocukluuma verdin, baladn. Senin
kapanmalym ayaklarna, evet ite l dizlerine senin kapanyorum...
Ayyy! Dizlerim! dizim ayyy! batt, dizime batt, sinsi sen sen yaptn ge-
ne, ne koydun yerlere, glyor bir de glyor! Kanck memur seni!
Tanr u lm de rtlmemi memur parasn ne vakit alacaksn ba-
mdan! Ayy dizim kangren olur muyum? Otuz ylm kokmu yatan-
da nasl da geirdim, niye gitmedim Tanrm, niye gitmedim, ok pima-
Leyl Erbil Gecede
55
nm, ok ok ok pimanm, u elin adamn sonuna kadar niye bekle-
dim, bouluyorum pimanlktan... Otuz yldr pusu kurdun bana, delice
oyunlarla oyalann beni, bulak eldivenlerimin iini hamambcei
doldururdun, ayaklarm gizli gizli gnete kuruturdun, gl getirirdin
koklasam kurt kard iinden, suyuma tuz, yatama kum serperdin,
beni kaybetmemek iinmi, kaybetmemek biz tantmzda bile kayp
deil miydik... Otuz yl aalk mdrlerini, iren yksek tabakadan
konuklarn bana arlattn, eine dostuna bayram kartlarn bana yaz-
drttn, delerdi yorgan ayak trnaklarn da ben ireniyorum diye kes-
mezdin, salarn sirkelemeden sevimezdin benimle. Mehmet'le de
Hogartla da sevimemi hazrlayan sendin, yaptramadn ama, yapt-
m sandrdm hep sana, yaptramadn ite, sevimedim senden baka-
syla sevimeyeceim ite! Ne istedin, neden snayp durdun hep buda-
la, ben ktlesem sen glendin, sevinsem hastalandn, elensem l-
meye kalktn, seni aldatmalydm, aldatmalydm... (tabutunu en ucu-
zundan smarlayacam, vefat ilanm bile vermeyeceim gazeteye) A-
lyorum ya alyorum! Gebe kaldm da bir kez olsun gzel gebem
dedin mi bana, benim melek hamilem ya da...(ikramiyeni aldm gn
ak seyahatine karm, Trkn da yanma alrm o ayarlar ileri.) Do-
kuz ay o sz bekledim: bir tanecik temiz hamilem benim?" dedin mi
ha, dedin mi? Ne olurdu deseydin, ne olurdu! Bakalarna benzemezmi
o! Ne olurdu yani benzesen, ne olurdu?... Bir tanecik temiz hami-
le!"Hih! Biz neden herkiiler denli olamadk? Bak insanlara, biraz daha
lmede bak u insanlara; bkmadan usanmadan, birbirlerine gidip geli-
yorlar, eski konutuklarn yeniden konuuyorlar, yeniden aya eker
koyup iilir, eller sklr, allahasmarladk, bizde bekleriz, gle gle,
ocuklarn gzlerinden... Ehh! Elinin kr mr boyu, ama yaamak
budur ite, Trkn her ey yaanmal der, iicem ite! Bir yudum bile
yok sana, ierek kutlayacam lmn byle... ksr, istediince k-
sr bouluyormuasna kandramazsn beni; ksrsen ta frlatrsn
grtlandan, glsen kum saana, lmene izin vermeyeceim, gzleri-
nin nnde konua konua, yllar sren konumalarla sevieceiz, ka-
racam i karacam byle, senin sakladn her sz o szleyecek
bana, yllarca uzun uzun Kiminle mi? Kiminle mi?...
TANRI
Trk Konsolosluuna
Ben Zarife Eyigcklar. Ben Zarife Eyigcklar be yldr Alamanyada
alyor olan kocam uayib Eyigcklar, ben burada drt ocuumla
yalnzm. Gitti gideli bize be kuru gndermedi, ocuklarm adam ol-
sun gider gitmez sizi yanma aldracam ve bakacam diyerek. Ben ken-
dim el kaplarnda alp ocuklarma bakarmsa da, bugn beinci
aydr, ve ayn ikinci gn bacam krk olarak attlar beni Mutfak do-
laplarn temizliyordum beyin. Sandalyenin baca krkm. ok hasta-
ym, bize bakacak Tanrmdan baka bir kul yok. Konu komu bir orba
getirirse yerim ocuklara: Onun iin kocam bul yavrularma baksn.
Bundan alt ay oluyor, bir mektup aldm, beni boamak istiyor o beni
kararak evlendik, ben ondan boanmam, istediini yapsn bana da
koca olmasn, ben ayrlmam azck dirilsem bir gz gecekondumu satar
gelirim. O yze duramaz. Sen istersen herkesi bilirmiin dediler onun
iin.
mektubu yazan byk kzm Nurcan Eyigcklar 10 ya, ondan sonraki
olum Ocan eyigcklar yedi ya, teki kz Bircan Eyigcklar alt en k-
k Cancan 4 yanda ellerinden perler. Ne olur oh kardeim, kocam
bul bana, ayaklarnn altm peyim, ok darlandm. Kocamn Adresi
Her uayip Eyigcklar
Schuhfabriken Odermette und COAG
Zurbach - Deutschland
Sana bir tane de eski fotoraflarndan gnderiyorum, kolay bulursun,
kucandaki Ocanmdr. br Hanifenin by, anas oraya kat.
Ciritci Mehmet almt bu resmi, makine Gnsz Cemilindi. Tanrm
kimseyi elden ayaktan drmesin kardeim, skambil Recep son ola-
rak grm onu orada, hi bu resimdekine benzemiyormu.
yiler yz suyu hrmetine bul onu allah akna, ellerinden periz.
Leyl Erbil Gecede
57
Sevgili eim,
Senden ok ricam, allahakna benim dnmemi istersen ve yine birara-
ya gelmemi istersen ve ocuklar ksz etmemek istersen ve allahn
seversen, Tanr adna, benden birgn nce boanrsan birgn eve gene
beraber oluruz, ayrlmadan beni bekleme sevgili eim.
Bama yle bir i geldi ki sorma, beni ve ocuklarn seversen beni
boa ve bir yl sonra bekle gelicem.
Aksi oldu gelemem, mrmn sonuna dek sonsuz selamlar sevgili
eim, Boarsan namusum stne gelirim.
Ein uayip.

Sevgili Ablacm,
Her iki yanmdan yaplan ineler yznden gece ve gndz acmakta-
ym. lk inenin ardndan ikincisi geldi, ular kt ve kvrkt, yzn
sapsar karasar kesilir. nc yine o iki dii nden kk hemire yz
yle, bataklk sazlar var ya ite o renk, elinde oklava denli uzun halat
gibi bir ineyle gelince, ii selvi aalar var ya ite o renk ayla doldu-
rulmu, artk buna dayanamam. Kapmamla elinden yere yatrdm ve
ineledim, ineledim, ineledim, nk ben de ine yapmasn biliyo-
rum artk, gelince neci Hseyin Efendi dnsn...
Tabii ablacm beni yakalayarak bir odann iinde kaim kemerlerle
balayp gn gece aklm oynatana dek yatrdlar. Altm hep slat-
tm, gece hemiresi yal bir frolayin geldi, beni kaldrd zd, hi bir
yere tuvaletten baka gitmeyeceime szm ald. Sz verdim bir kez
ablacm, dnmem, bir de pmn arsna durabilsem... bir de o
kokuyu duymasam... Cancanm topraa koyup dndklerinde elleri
tabutsuz kokan.
Burada, trenden ilk indiimde istasyonun tuvaletinde birden duydum
kokuyu kalbim arpmaya ve terlemeye balad. Polisi bulup uayibi
soraym dedim, ardmda belirdiler adamlar sar gzl ve mavi sal
Leyl Erbil Gecede
58
olarak, pembe yanaklarndan dileri grnerek bilenen, hemen polise
bunu da anlattm, yakalayn yakalayn diye gstererek dilerini sorgu
bile etmeden bir otomobile atarak beni, buraya kantonipitay derler
getirdiler. Buluruz biz dediler, ama nerde ablacm, bulamadlar. O
herii bilir dedikleri konsolos ba da bulamad heh! ben de onu bir
adam sandm. Onu ben bulacam, bulmadan dnmem, buralara dek
geldim fabrikalarda srndm, i buldum geldim... Daha oralardaykene
neler ektimdi:
Sekiz gn sekiz gece beklediydim, tren istasyonunda bizim. Ayrl gelirim
dediydi, sz verdiydi, gelme gnnde gittiydim. Ocanm da yanma katty-
dm, sekiz gece ve gndz uyku bilmediydim, herkesler ktyd, trenler
bomboaldyd. Abdestsiz Yakup, Dursungillerin dris, Safinazn Davut,
skambil Recep, Krk Mustafa indiydiler, onu grmedik, onu bekleme
gelmez dediydiler. arpuk Haydar. Ebe Rahime, p Hseyin indiydi-
ler, bekleme gelmez dediydiler. Gebez Emineylen, Yrn Havvas
da gelmez artk dediler, gavura orospu oldular dediler. drisin Hani-
fe, kr Musa delirdi, Ciritd Mehmet otomobile inendi", Ama ua-
yibi hi bekleme dediler. Bu bizim ky oralara kaldran hep o Gnsz
Cemildi. Gnszn iki otomobili vard ama onu bastlar. esrardan ya-
kaland, ieri girdi dediler.
Sekizinci gecenin sabahyd, Ocanm sralarn zerindeki uykusundan
kopardydnn. trene kar durduyduk, artk bundan kar dediydim, tren
bomboaldyd, herkes birine kavutuydu, son yolcu da indiydi, Ocanm
bana baktyd. hi bi sz etmediydi, alamadyd, babas Alamandan
urbalar, apkalar, kunduralar getirir bellediydi, akmak akmak bak-
tyd, ben buralara geldiydim, ilk yemei getirdiydiler, ilk yemekte her-
kes korkuyordu burada, herkesin gzleri imen balyordu, herkes
yemeini tekine vermek iin dakikay frsat bilip veriyordu. Bana da
bunu yaptydlar ama yemedim, kendi aralarnda beni yalnz brakarak
beni konumaya baladlar birden, elbette benim renmemi istemez-
ler ama baladm bile almaya heh heh heh!...
Bangue Nationale
Kent
Leyl Erbil Gecede
59
Makswell
Hotel Krone
Scweppe
Neu Zrcher Zeitung
E. Winkler and Cie.
Sabah banyo yaptmda su akp gidince, bembeyaz banyonun dibinde
yalkara bir su birikiyor baka buzlu cam kap alp beni snamak iin
sraya diziliyorlar, ben dmanlarma gstermem kendimi, karanlk
basp da gece kular umaya balaynca penceremin nnde bu kez de
hani funda rengi var ya o renkle yazyorlar ezberletmek iin:
Pepsi
Springler
Farbwerke
Hoechst
Basf
Krupp
Zimens
Lark
Bu larklardan heryerde vardr, hani bize verdikleri o pis kokulu rdek
lazmlklarna denir. Dn ve bugn itiim kahve beni batan aa tit-
retti, ve ter iinde drd beni. Yeil terledim ablacm pencereden
baknca bahede grdm al otlardan yapyorlar bizler uyanmadan
daha slakken bahvana bitiriyorlar onlar, anca buzlu sularla kendi-
me gelebildim...
Hemire mendil getirdi, gnderene teekkr ederim. Mendile Klota,
verdikleri beyaz peetelere ve kurulanmak havlularna Oyalanmak
iinZE ilemek istedim ama ine vermediler ablacm ne olur beni
kurtarn buradan, ben hasta deilim artk, uayibi aramayacam, Trk
millet ld m ablacm, beni sndm kucandan, vicdan size ait
olmak zere yakaran ve bar yank bir Trk anas ve biri ishalden le-
rek ocuu kalm bir ana ve eini yoldan yad ellere yitirmi bir
eim ki deri ve kemikten kervanm gnahsz gvdemi andrp ypran-
Leyl Erbil Gecede
60
dracak ve tana glmeyen kabrimin yolunu tutmaktan baka bir a-
rem olmadm bilerek yaayan bu bahtsz olmakla beraber her gece
vatanma ve sizlere duacym.
Geende bizi parkta dolandrdlar. Tatan etler! insanlar rlplak
havuz balarnda tutunmu, heryan bize yaptklar kahveden ekilmi
baheler ve dnnce saat sekizi bir gee biri birden grd: hibir yer-
den hava gelmiyor ve saat sekizi iki gee herkes birlikte fenalk geirdi,
bir hasta kz alad. Dn benim dolabma antamdaki kremin gelmi
buradakilere eczane veriyor ben de herkese pay ettim. Bu odada krem
hrszl var herkes kremini yannda getirip gezdiriyor.
Sevgilerimi gnderen kardeine acyn
Zarife uayip Eyigcklar.

Ablacm,
Tanr senden, enitemden, Necdet Ulutrkten, eriilmez byk Konso-
loslarbandan ki ad bana malum olmad bir de doktorum Werher
Huntdan raz olup aziz etsin estafurullah ki ilerinde azizlikten
ok yukar mertebelere ykselmi kullarn, generallik, paalk rtbele-
rini aanlar vardr.
Dn Necedet bey ve doktorum geldiler ve bir aya kalmaz taburcu edili-
rim dediler. Tanr gnah yazmaz ben bunlarn dilini de biraz renerek
konumam ve anlamam salayarak iyi oldum Bayer sadece aspirin mi
ablacm heh heh sen yle san, ya M.A.N. bunlardan babaayken sana
bahsedilecektir yerin kula var... Taburcu edilir edilmez... doru Selin-
ger-torplaza atlar, oradan Karlplaz ve Suddeutsche Zeitungun berisin-
den kvrlnca tren istasyonu... Gzel yerler gzel ama ruhsuz, Tanrsz
buralar ablacm, dinimizi bilmeyenlerin yaad yerler. Korkmam
kendi kendime gelirim Necdetde yardm eder... Bu Necdet: Trk iisi
islamnn skntlarna ve Tanrnn onlara verdii deneme cezalarndan
Motor en Werke Mannheim, Hoecht, Volkswagen olmak zere
yad ellere gnderilen ve rzkn oradan karmaya denenen mslman-
Leyl Erbil Gecede
61
larn, phesiz ki nce Tanrm sonra adaletli hkmetimiz tarafndan,
dini yayma ve unutturmama ve Trk vicdan ve bilgilerini koruma
zere gnderilmi bir bey idi... Konsolosumuz ki ok byk bir zat olup
amenna ve saddekna odasna ekilir biz kullarna gzkmez ama
onlar iin eitli yalnz kalma odasnda ikenceleriyle dnr
konuma yoksunu olur ve bizlerin krallna urar biz neyiz ki yok-
sul ii paralar ablacm, o bile ite benim iin telefon edip dokto-
rum Werner Hunta Trk ve slam Zarife Eyigck lar iyi midir? diye
sorduu bana sylendikte yreim ky ky oldu. Ardndan Necdet bey
ki (ikimiz arasnda kalsn Tanrya yaknlk bakmndan konsolosba-
mzdan kat be kat yukardadr, halkn arasna kartna bakma, bu-
nun byle olduu burada alan iiler arasnda da dile gelmitir, ve
benim o fabrikada altm arkadalarmdan biri Rzkiye beni
bir gn grmeye geldiinde bunun byle bilinip konuulduunu bana
gizlice syledi) gelip hal hatrdan sonra, daha benden gen ve diri sk
sk yoklard beni bir gn uzatarak bir paket bu Necdet Bey dnya
ahret kardeim, Hervakit ki ne vakti tanr iine bir sknt, bir korku,
bir yanma koyar aar bu kitab okursun doktorumsa bunlar iin
hemen ineleri bastr dedi ki Tanrm mafiretini baeder ve seni
nce kocandan ektirip, drp buralara, iki yavrunun cann da
amelle alarak seni dener, o dener, nasl ki hazreti Aliyi, brahimi,
Hateyi, Zekeriyay, Yunusu, Kelein gelinini, Gnsz Cemil'i, Partaln
Stky, Muhammetten nce ve sonra tm peygamberleri ve insanlar
denemi sabrlarn lm kendisine olan ballklar gzden geirmi,
geirmektedir bu iin bitecei yoktur imdi sra bizim gnmzndr,
bizlerindir, setiini kendisinin yapm koynunda ifa vardr onun,
onun ezasndan kanlmaz ve korkulmaz, cefasna gnl verilir, o biraz
hain ve hoyrata sever actarak kendinin yapar... nk ablacm d-
nrsen bir, beni denemek kendisine almak niyeti yoksayd, orada
durup dururkene ne zoruna tm aclar bana yazm olsun? uayip az
m severdi yuvasn? alyarak gitmedi mi kymzden bir aya varmaz
aldrrm seni ve yavrularm, ve o iki yavrunun Bircanmla Cancanmn
ne gnah vard, her ocuk amel olur. Beni byle trl aclarla your-
duktan sonra temelli eline kalaym onun olaym diye piirdikten sonra
Leyl Erbil Gecede
62
ite ben imdi iimin kuyusundan duyuyorum, Necdet de yle syledi
bunlarda hep bir ama var idi, ne vakitki Tanrnn ruhundan biraz uzak
kalrm bu kitab okurum aar, kokular dalsn ve darlannca beni ara
dedi telefonu 22356 olarak kazld zihnime, kazlm toprak ise yeildir,
hi korkmam, uha imenler, banyonun dibine biriken yal kara yeil-
dir, iki ocuk ls, amel, kabristan drt arn eker, incir st yeil
akar, koruk, zerine uzanlan imenlerde Necdet, kr eytan, yeil yeil
yeildir... Kuyu. ine atlayacan kuyular da yeildir ablacm bundan
sonra bilgi vereceim, kl yazlar birini ararsn deil uayip deil de,
bulamamak tanrnn biz kullar iin yarattklardr...
Kzm Nurcanm gelinlik oldu diyorsun, ben onu daha memeleri yet-
memiken ve uyurken yatanda brakp trene bindim, dnn gelin
gnn grrm, hi olmassa anac banda olsun, babas buradan o
kemik a.h sar karylan italyaya kat diyorlar, zaten ablacm gelse
uayip ayaklarmn altn srsa ve gdklasa ve etse secde dizlerime,
kulun klen olaym bala beni, sensiz edemem, git git bamdan mur-
dar! sen kar geldin ve su iledin ve yaklacaksn ve ulaklar gnderse
gm ve altunlar ve kurbanlar ada istersen babalar olsan da onlara
kar geldin ve evimi attn imdi seni tanrya smarlyorum ve sen insa-
nn sularn insana tanrnn sularn tanrya dersin... Hadi bakalm...

ki gzm ablacm,
62 Tavuk kaz, rdek hayvanlarnn tersleri suyu bozar, Binaaneleyh
iine dtkleri kuyunun btn suyunu karmak gerekir. nk bun-
lar necaseti galizadr.
Sana aynen yazyorum ablacm bu kuyulara dair blmden olup kita-
bn en yeil yeridir. nk
zinli gnlerimizde bizi parka karrlar ve Necdet de bir ka gn yanm
sra konuarak dolatk ve bir gn bu Saptm uayibi anlatarak ona
aldm ve oturduk imenlere beni affet abla, imenlere birbirine ke-
netlenmi ve almayan sael parmaklar sola, solunkiler saa sk-
Leyl Erbil Gecede
63
mken, ac gc ile beni yatrp imenlere ve uzannca tatl dili zld
parmaklarm ve bana bu kitaptan olacak paralar okudu. Bunun zeri-
ne geen sabah o kokuyu duyarak ve alyarak, buras nere, neden
dtm ben bu ellere diye kar gelince Tanrya uyup kr eytana
uyandmda Necdet verdii o kitab aarak kalbime birikmi gizli a-
kyla Tanrnn okudum stanbul Mfts mer Nasuhi Bilmen'in son-
suzluk ii bilgileriyle yazlm asan neresini ve daha 65, 67 maddeye
gelmiken gelmiken o koku dalm ve tvbelerle arnm olarak
uyuyakalmm...
65 Gvercin sere gibi eti yenen kularn tersleri kuyudaki ve kapta-
ki suyu bozmaz. Eti yenmeyen kularn tersleri de suyu bozmaz. (ma-
mi afii'ye gre bunlar sular bozarlar.)
Daha bizim bilmediimiz hangi kuyuya atlanabileceine dair mekruh ol-
mayan sular, binlerce, ancak byklerimizin bilebilecei milyarlarca kuyu-
lar ve maddeler vardr dnyada ablacm Tanrya kendimizi sevdire-
bilmemiz iin ama ne gnahmz var bizim, bir reten olmalyd ki...

Leyl Erbil Gecede
64
Parktan dn bir kartpostal aldm, Mavi, Tanr ablacm, Necdet pa-
rasn da verdirmedi, buralarn peygamberlerinden biriymi dedi, hih
hih hih! sz aramzda azck Necdeti andryor, enitem grmesin o da
tknazl bakmndan bu peygamberi andryor, tanmadm renkler
var kartta ama gene de mavi Tanr ablacm rlplak olmu azndan
su fskiyeleyen bir kocaman kaplumbaann stne at bin oturmu, at
bin oturunca her bi yeri meydanda bacaklar kollar ksack, gbekli g-
bei hani herkesin takd kenarl yuvarlak bir biim var ya burda hep
hemireler ve kzlar takar boynuna ite onun biiminde ablacm say-
dm alt kenar gbei, oras da yle tam dmt ki tpk stne bin-
dii kablumbaann kabuundan kard ba iki yanda da ayaklar
hih hih hih!..
Doktor Hunt drt yldr burada olduumu sylyor, sanmam, daha dn
gelmi gibiyim, dnd treni beklediydim, tren bomboaldyd, herkes
birbirine kavutuydu, dnd... Ocanm kucamdayd... Bir de Fotika
diye stanbullu bir Trk daha varm burada ama o ok tozuttuu iin
grtrlmezmi... Yoksam o mavi Tanrda bir duvarn nnde kap-
lumbaann azndan ieyen yahudi mi ablacm?.... Olamaz, Tanr
plak olabilir mi ablacm gavur da olsa olabilir mi? O olursa biz de
oluruz ablacm... Artk ben onu gelin gnnde grrm, ld bilsin
babasn, konsolosba da bir baba saylr, Necdet de ulvi bir baba say-
lr odamn penceresinden baknca imenlere zerine ilenen gnah-
mz yazm bir kez yazan, deitiremessin, bir din adam yalan syle-
mez: Tanr bunu da istedi beni sana ve seni bana yazd dedi, bunda
bir sevap entilmi ki beni iyi edecek zaten zld parmaklarm park
kararr o sra yeil, yoksa gene mi beni denemektedir, gk tanr gk,
phesiz ama Necdet imenleri, parklar bizim iin yaratt demektedir,
kartpostallar, buraya gelen dindalarmz baba ocandan savurarak,
inim inim inletip kvrandrarak kabir azabndan dnyada, vurarak yal-
nzlktan yalnzla, yalnzlksa hani srf Tanrya vergiydi yaaa! Ama ac
yanlzlk buruk buruk buruktur arak ruha g katan, kattka Tanrya
yaklatran, o ise: ne o yoksa benimle boy mu lyorlar diye bir
sille daha, yerden yere vur ya rab, vur! vur! diye ahlanp sonunda
Leyl Erbil Gecede
65
kendine alacak, ey yceler ycesi cayr tutumuum, tahtna kapanm-
m, yapma Necdet olmaz, ama Tanr seni iime drd ve Hazreti
Muhammet sellallah teala dahi ka kar alm idi, olsun yoksa
ben onun olas, o bana sahip olas kavi deil miyim? Bakalar var insan
olarak be nikah geirip namusunla yavrusunla yuvasnla oturup... g-
ller var gller keke benim yerime snamak iin bakasn seeydi
u Tanr, hi mi akl yok, yz akyla snavlar geecek, kr eytan... bu
ayak sesleri onun, hemire Genuchhi ineye geliyor, odur o, adm adm
izler beni parkta aacn yeil ardndan gzetledi bizi, kaarken... Yeter
artk tandm ayak seslerini, yldr, onu yldr, bin yldr grr o
yeili imdi...