BAB 1

PENDAHULUAN

1.1

Pengenalan

Sejak merdeka, kerajaan Malaysia telah mengambil pelbagai usaha dan inisiatif
untuk memastikan agar negara kita terus maju, inovatif dan berdaya saing
setanding dengan negara-negara lain di dunia. Pada 27 Julai 2009, Y.A.B Perdana
Menteri, Dato Seri Mohd Najib Tun Razak telah mengumumkan National Key
Results Areas ( NKRA) iaitu enam Bidang Keberhasilan Utama Nasional dimana
beliau telah menggariskan pendekatan-pendekatan bagi menjelmakan sebuah
kerajaan yang mengutamakan pencapaian yang berpaksikan kepentingan rakyat.
Kementerian Pelajaran Malaysia (KPM) turut terlibat secara langsung dalam
NKRA yang ketiga iaitu Meluaskan Akses Kepada Pendidikan Berkualiti dan
Berkemampuan. Empat sub NKRA Pendidikan yang diberi tumpuan iaitu Pra
sekolah, Literasi dan Numerasi (LINUS), Sekolah Berprestasi Tinggi dan Tawaran
baru kepada Pengetua dan Guru besar.

Sehubungan dengan sub NKRA yang ketiga, KPM telah mengambil

langkah proaktif dan responsif dengan mengenalpasti 100 buah sekolah jenis
harian biasa, sekolah bestari, sekolah kluster, sekolah berpiagam dan sekolah
berasrama penuh untuk dinaiktarafkan kepada Sekolah Berprestasi Tinggi (SBT)
menjelang 2012. Pada 25 Januari 2010, KPM telah mengumumkan 20 SBT yang
melibatkan 10 buah sekolah berasrama penuh, empat sekolah menengah harian
dan enam buah sekolah rendah seluruh negara. SBT ditakrifkan sebagai sekolah
yang mempunyai etos, watak, identiti yang tersendiri dan unik serta menyerlah
dalam semua aspek pendidikan dan mampu berdaya saing di persada dunia.
Sasaran utama KPM adalah untuk meletakkan semua SBT sebagai penanda aras
dalam soal kecemerlangan pendidikan dan menjadi model kepada semua sekolah
di negara ini. Pada fasa pertama ini, hanya 20 buah sekolah terpilih daripada
10,000 sekolah di Malaysia.

Kemampuan ini dapat dilihat melalui cara mereka berperanan mengurus

sekolah iaitu sama ada mereka berupaya menjadikan sekolah yang mereka pimpin
berkesan atau sebaliknya. Sekolah memerlukan pemimpin atau pengurus yang
berkesan untuk mentadbir dan jika tidak, masalah akan wujud dalam organisasi
tersebut ( Fiedler dan Chemers, 1974; Abd Syukur , 1988; Alimuddin, 2006).

Kajian-kajian di sekolah-sekolah yang memperolehi keputusan akademik

yang tinggi setip tahun menunjukkan sekolah-sekolah tersebut memberukan

penekanan kepada aspek: keprihatian guru-guru terhadap pelajar, keselamatan di

sekolah, kerjasama antara ibu bapa, persekitaran yang ceria, bersiah, harmonis
serta guru-guru yang membantu mereka bagi meningkatkan ilmu pengetahuan dan
kemahiran belajar dan kreativiti pelajar. (C.Kenneth Tanner, 2000). Semua ini
akan dapat melinjakkan kecemerlangan akademik pelajar, serta dapat membentuk
disiplin pelajar. Oleh itu mereka dapat menyumbangkan tenaga, ilmupengetahuan,
serta kemahiran bagi pembangunan Negara seperti yang dihasratkan dalam Teras
Pelan Induk Pembangunan Pendidikan 2006-201 (PIPP 2006-2010)
Sekolah merupakan agen yang penting dalam pembinaan generasi masa depan
(Rahimah Haji Ahmad, 2005). Kejayaan sesebuah sekolah bergantung kepada
corak kepimpinan yang diamalkan di sekolah itu (Hussein Mahmood, 2005;
Mortimore,

1997).

Kepimpinan

yang

berkesan

adalah

asas

kepada

penambahbaikan sekolah yang berterusan (Muijs & Harris, 2007; Simkins, Sisum
& Muhammad Memon, 2003). Ramai mempercayai bahawa pengurusan sekolah
hanya diwarnai oleh kepimpinan pengetua sahaja (Abdul Shukor Abdullah, 2004)
tanpa menyedari bahawa kepimpinan semua warga sekolah juga turut
menyumbang ke arah kejayaan sesebuah sekolah (Hussein Mahmood, 2005). Pada
dasarnya kepimpinan sekolah diterajui oleh kumpulan pentadbir yang diterajui
oleh Pengetua, Penolong Kanan Pentadbiran, Penolong Kanan Hal Ehwal Murid,
Penolong Kanan Petang, Penolong Kanan Kokurikulum dan Guru-guru Kanan
Mata Pelajaran.

Sehubungan itu, kepimpinan sekolah masa kini perlu berubah atau

diperbaharui untuk memastikan sekolah mengalami perubahan yang berterusan
(Rahimah Haji Ahmad, 2004, 2005). Budaya kepimpinan sekolah daripada model
hierarki atas-bawah kepada struktur lebih mendatar yang melibatkan semua ahli
komuniti sekolah perlu diperluaskan. Hal ini kerana corak kepimpinan dan sistem
pendidikan kini sedang mengalami ledakan perubahan yang ketara. Kepimpinan
semua pihak di sekolah diperlukan bagi meningkatkan kemajuan sekolah
khususnya terhadap pembelajaran pelajar. Pemimpin sekolah memainkan peranan
sebagai role model dan memotivasikan guru-guru untuk berkongsi pengalaman
bagi meningkatkan mutu pengajaran di bilik darjah. Dalam perspektif ini,
pentadbir sekolah memainkan peranan sebagai pengurus pengajaran dan
pembelajaran di sekolah. Tegasnya, mereka menjadi pemantau pelaksanaan
kurikulum, kokurikulum dan pengurusan sahsiah pelajar.

Menurut Leithwood dan Jantzi (1994), terdapat enam kategori kepimpinan

yang diamalkan di sekolah iaitu kepimpinan pengajaran, kepimpinan transformasi,
kepimpinan moral, kepimpinan penyertaan, kepimpinan pengurusan dan
kepimpinan kontigensi. Malah pada ketika yang sama, cabaran penstrukturan
semula sekolah dan persekitaran yang tidak menentu dalam bidang pendidikan
telah menyebabkan berlakunya perubahan kepimpinan sekolah daripada
kepimpinan pengajaran kepada kepimpinan transformasi (Leithwood & Jantzi,
2000).

Perubahan ini jelas jika diamati kajian-kajian tentang kepimpinan

transformasi yang pernah dilakukan oleh Burns (1978) dan Bass (1985)
sehinggalah kepada kajian yang pernah dilakukan oleh Leithwood dan Jantzi
(1990; 1999 & 2000) dan Leithwood (1994) yang sering dikaitkan dengan
penambahbaikan keberkesanan organisasi sekolah. Namun begitu, terdapat
banyak penyelidikan dalam bidang pendidikan yang menyatakan bahawa
kepimpinan pengajaran (Hallinger & Murphy, 1985) dan kepimpinan transformasi
(Bass, 1985; Leithwood & Jantzi, 2000; Griffith, 2004; Ross & Gray, 2006b)
mempunyai pengaruh yang kuat terhadap kejayaan sesebuah sekolah disamping
mampu meningkatkan kepercayaan dan keyakinan diri guru.

Sebagai rumusannya dapat dinyatakan bahawa kecemerlangan sesebuah

sekolah bergantung pada kepimpinan yang berkesan. Di samping itu,
kecemerlangan sekolah pula sentiasa diukur berdasarkan pencapaian akademik
pelajar. Manakala pencapaian akademik pelajar pula diukur melalui pembelajaran
pelajar yang bergantung pada kualiti pengajaran guru di sekolah. Seterusnya
kualiti pengajaran guru pula bergantung pada kepercayaan guru secara individu
dan kolektif terhadap keupayaannya untuk mempengaruhi pembelajaran pelajar.
Berdasarkan kepada premis di atas, bagi meningkatkan pembelajaran pelajar di
sekolah maka faktor kepimpinan pentadbir sekolah dan efikasi kolektif guru
merupakan faktor penentu yang penting. Oleh sebab itu, kajian ini berfokus untuk

mengkaji kesan langsung dan tidak langsung kepimpinan pentadbir sekolah

terhadap pembelajaran pelajar menerusi keceriaan dan persekitaran sekolah. Hal
ini adalah kerana kecemerlangan sesebuah sekolah lebih banyak bergantung
kepada faktor-faktor dalaman sekolah tersebut (Ghazali Othman, 2001).

1.2

Latar Belakang Masalah

Pembangunan Negara dan cabaran dalam bidang pendidikan pada masa kini telah
membawa perubahan terhadap iklim persekolahan. Dalam menanggani perubahan
dan tuntutan pendidikan pada abad ke-21 ini, sekolah bukan sahaja berperanan
sebagai sebuah institusi yang semata-mata bersifat sebagai premis dalam proses
pengajaran dan pembelajaran, tetapi sekolah mestilah dapat memainkan peranan
yang tersendiri dalam erti kata mewujudkan suasana yang cukup kondusif untuk
memastikan proses pengajaran dan pembelajaran dapat dilaksanakan secara
berkesan. Ini bermaksud persekitaran sekolah mestilah menarik, selamat, malah
dapat membantu dalam memperkembangkan minat, sikap dan keupayaan murid.
Dimana warga sesebuah sekolah dapat menikmati keselesaan, keceriaan dan
keselamatan mereka terjamin, supaya proses pemindahan ilmu pengetahuan dan
kemahiran mereka dapat dilaksanakan dalam suasana yang kondusif, berkesan dan
terjamin dari pelbagai ancaman.

Dalam

usaha

mencapai

matlamat

di

atas,

maka

KPM

telah

memperkenalkan Program 3K ( Kebersihan, Keceriaan dan Keselamatan).

Program 3K ini adalah merupakan program yang dianjurkan di bawah Program
Bersepadu Sekolah Sihat oleh KPM dalam menilai kebersihan, keceriaan dan
keselamatan sekolah. Tujuannya adalah selaras dengan penubuhan Kesihatan
Sedunia (WHO) yang memperkenalkan Health Promoting School (HPS) pada
tahun 1999 ( KPM & KSM, 1999). Kebersihan ialah mewujudkan persekitaran
bersih, sihat, yang boleh menarik perhataian pelajar serta dapat membantu dan
menyokong proses pengajaran dan pembelajaran. Keceriaan pula mewujudkan
pandangan yang indah dan situasi yang menarik yang dapat membantu
mengurangkan tekanan dan menghiburkan. Keselamatan pula merujuk kepada
keselamatan fizikal dan mental pelajar. Manakala aspek lanskap perlu dipelihara
dan terhindar dari bencana, tiada gangguan, teratur, terkawal dan terlindung.

Bermula pada tahun 2004 satu program pendidikan iaitu Program

Kecemerlangan UPSR telah dilancarkan di salah sebuah sekolah kajian di Slim
River, dimana program ini telah dirasmikan oleh Guru Besar sekolah tersebut.
Objektif program ini ialah menjadikan suasana dan kemudahan yang ada di
sekolah memberangsangkan pembelajaran bai mempertingkatkan pencapaian dan
mutu pelajaran., mewujudkan budaya sekolah den cirri-cirinya yang tersendiri.
Kesempurnaan disiplin dan menonjolkan semangat kekitaan serta perhubungan
erat dengan masyarakat. Begitu juga rancangan kurikulum yang sempurna di

samping menyemaikan minat murid di bidang kokurikulum. Program ini

diwujudkan kerana berdasarkan keputusan peperiksaan akhir tahun pada tahun
2003, dimana pelajar ketika itu berada di tahun 5 seramai 10 orang pelajar Berjaya
mendapat keputusan 5A pada peperiksaan tersebut.
( sumber : Laporan Setiausaha Peperiksaan Dalaman SKSR, 2004).

Oleh itu pihak pengurusan sekolah tersebut percaya bahawa keputusan

UPSR bagi tahun 2004 mampu memberi keputusan yang cemerlang bagi UPSR
tahun 2004.(Minit Mesyuarat kali pertama Program Kecemerlangan UPSR : m.k
1/04/ March 2004 )

Program Kecemerlanagn UPSR ini bukan hanya fokus kepada UPSR

sahaja tetapi menyeluruh terutama dari segi pengurusan sekolah khususnya
keceriaan sekolah. Pihak PPD Batang Padang telah memberikan tumpuan kepada
sekolah ini berdasarkan pencapaian keputusan peperiksaan UPSR. Rasionalnya
perlaksanaan Program Kecemerlangan UPSR di sekolah ini untuk menukar imej
sekolah tersebut melalui proses pengredan secara berterusan dengan mengadakan
gerak gempur dan pemantauan dari PPD Batang padang. Tujuannya ialah
menjadikan sekolah tersebut terbaik di daerah Batang Padang dan juga di negeri
Perak.
Perlaksanaan program ini merupakan satu cara untuk meningkatkan
pengurusan pendidikan yang berkualiti tinggi. Cara ini dapat menggerakkan para

pendidik

untuk

memaksimumkan

potensi

pelajar

dalam

semua

aspek

perkembangan diri. Matlamatnya adalah untuk melihat sekolah tersebut muncul

sebagai salah sebuah sekolah terbaik di daerah Batang Padang dalam bidang
akademik.

Matlamat utama program kecemerlangan UPSR ini adalah untuk

mewujudkan kecemerlangan secara berterusan terutama dari segi Kurikulum,
Kokurikulum, Hal Ehwal Murid, dan keceriaan. Matlamat utama perlaksanaan
program ini adalah untuk meningkatkan prestasi akademik dari segi kualiti dan
kuantiti dalam peperiksaan awam terutamnya UPSR serta menghasilkan sebanyak
mungkin pelajar terbaik dalam peperiksaan tersebut.

Keadaan atau suasana

sekolah yang tenang dan nyaman, sesuai untuk proses pengajaran dan
pembelajaran dianggap sebagai mempunyai iklim sekolah yang berkesan.

Memandangkan faktor iklim sekolah, turut membantu mewujudkan

sekolah yang

berkesan, maka terdapat

beberapa pengkaji yang

telah

mengetengahkan beberapa ciri iklim sekolah berkesan hasil daripada kajian yang
mereka lakukan. Mengikut Watson (2003), iklim sekolah yang berkesan
mempunyai ciri-ciri berikut:
1
2

guru-guru merasa selamat, berpuas hati dan berkeyakinan,

guru-guru tidak rasa tertekan dan mengambil perhatian tentang kemajuan
murid-muridnya,

pengetua merasa penuh yakin terhadap kerjanya, serta bertimbang

rasa, dan

pelajar merasa selamat dan belajar bersungguh-sungguh.

Kajian tentang pengurusan pendidikan telah membuktikan bahawa

pengurusan memainkan peranan yang penting dalam usaha untuk menjadikan
sesebuah sekolah itu berjaya dan mencapai prestasi yang tinggi (Jo et al., 2010;
Simone & Uchiyama, 2003). Daripada kajian-kajian lepas menunjukkan bahawa
hubungan antara pengurusan dan pencapaian murid adalah secara tidak langsung
dan ia dipengaruhi oleh faktor-faktor lain seperti penglibatan guru dan kakitangan,
budaya sekolah, penglibatan pelajar di sekolah, penglibatan ibu bapa, komuniti,
pihak pendidikan daerah dan negeri (Yu, Leithwood & Jantzi, 2002 ; Swan, 2003).
Berdasarkan kepada andaian yang di atas, beberapa kajian telah dibuat tentang
kepimpinan sekolah-sekolah yang berjaya di dalam konteks yang pelbagai.
Sebuah kajian pengurusan pendidikan yang hebat dan hangat diperkatakan di
Barat telah dijalankan oleh Day, Harris, Hadfield, Tolley dan Beresford (2002).

Kajian ini dikenali sebagai International Successful School Principalship

Project (ISSPP). Projek yang terdiri daripada tiga fasa yang melibatkan lapan
buah negara di dunia iaitu England, Kanada, Amerika Syarikat, Australia,
Denmark, Norway, Sweden dan China. Lebih daripada 60 kajian kes dijalankan
daripada pelbagai perspektif dan tinjauan tentang pemimpin yang berjaya .

Kaedah kualitatif telah digunakan dan dapatan daripada kajian ini menunjukkan
ciri-ciri signifikan pemimpin sekolah yang berjaya daripada lapan buah negara
tersebut. Daripada kajian ISSPP ini didapati pemimpin sekolah yang berjaya
adalah cenderung untuk mengamalkan dimensi kepimpinan transformasi yang
diperkenalkan oleh Leithwood et al. (2003). Dimensi-dimensi tersebut adalah
menentukan arah, membangunkan manusia dan menstruktur organisasi. Dalam
mengkaji literatur kajian-kajian lepas, Leithwood, Day,Sammon, Harris dan
Hopkin (2006) mendapati sebenarnya kepimpinan sekolah melibatkan empat
dimensi utama iaitu:
i. Menentukan arah
ii. Membangunkan manusia
iii. Menstruktur organisasi
iv. Menguruskan proses atau program instruksional

Ikutan daripada penemuan dimensi baru itu , satu kajian kes across
country dalam ISSPP telah dibuat. Leithwood dan Day (2007) telah mendapat
bukti yang relevan dengan literatur dan menyatakan wujud amalan tambahan bagi
kepimpinan sekolah yang berjaya. Pemimpin yang berjaya ini juga mempunyai
nilai peribadi dan professional, memiliki ciri-ciri positif dan keupayaan untuk
membuat ramalan dan mengadaptasi kepimpinannya mengikut keperluan dan
konteks sekolah. Kajian ISSPP ini juga mendapati wujud ciri-ciri dan amalan

tertentu kepimpinan pemimpin sekolah yang berjaya dan kepimpinan mereka

adalah mempengaruhi kepada kejayaan sekolah.

Menurut Fathiah (2005), suasana sekolah yang mencerminkan ciri

keislaman yang sebenar, boleh menyediakan persekitaran harmoni dan melahirkan
kasih sayang, hormat menghormati serta pelaksanaan aktiviti pendidikan yang
membawa kepada kejayaan sahsiah dan pencapaian murid-murid. Selain itu,
pengetua yang memimpin guru-guru, menjadi penyeru kepada kebaikan dan
mencegah kepada kemungkaran serta menjadi pencetus, penggerak dan pembina
tamadun Islam.

1.3 Pernyataan masalah

Perbincangan sebelum ini menunjukkan bahawa iklim sekolah adalah antara aspek
yang paling penting dalam program kecemerlangan UPSR sekolah kajian untuk
meningkatkan motivasi pembelajaran warga sekolah tersebut. Keadaan ini dapat
digambarkan dalam Rajah 1.

Rajah 1 menunjukkan iklim sekolah dan motivasi pembelajaran saling

mempengaruhi antara satu sama lain. Sekiranya iklim sekolah berkesan, maka
motivasi pembelajaran turut meningkat. Ciri iklim sekolah dalam Rajah 1
menerangkan bahawa (1) kawasan sekolah bersih, cantik, selamat dan cukup
tempat ruang belajar. Suasana sebegini akan mewujudkan rasa tenang, tenteram
dan sudah tentu guru-guru akan sentiasa bersemangat untuk bekerja dan para
pelajar pula bersemangat untuk belajar.

Pengetua mengamalkan komunikasi terbuka di dalam pergaulan dengan

guru dan pelajar. Sikap pengetua yang mudah bergaul akan memudahkan setiap
warga sekolah berani untuk berbincang tentang apa jua masalah. Kewujudan
suasana sebegini akan mengurangkan rasa tekanan dan akan membantu
meningkatkan motivasi. (3) amalan sifat muraqabah, iaitu merasakan Allah
sentiasa memerhatikan setiap tindakan yang dilakukan. Keyakinan kepada
wujudnya kuasa yang Agung yang sentiasa mengawasi tingkah laku seseorang
akan memastikan seseorang itu melaksanakan sesuatu tugas dan amanah pada

tahap yang terbaik tanpa perlunya kawalan daripada individu lain. Suasana
kawalan dalaman ini dapat memastikan setiap warga sekolah sentiasa berusaha
melaksanakan amalan yang baik dan meninggalkan amalan maksiat, keadaan ini
mewujudkan suasana motivasi yang tinggi.
(4) Sikap pelajar yang positif, bermaksud keperibadian yang baik yang
ditunjukkan oleh pelajar sama ada semasa berada di sekolah atau luar kawasan
sekolah. Sekiranya pelajar mempunyai sikap positif ini, mereka boleh
menguruskan sesuatu kerja dengan bebas dan boleh berdikari tanpa perlu dipaksa.
Guru-guru hanya perlu memantau tingkah laku pelajar tersebut dan hanya perlu
menegur tanpa perlu mengambil tindakan yang berat. (5) Pelaksanaan amalan
hidup Islam dalam setiap aspek pembelajaran dan pekerjaan. Ciri ini bermaksud
guru atau pelajar yang hendak melaksanakan sesuatu perkara telah meletakkan
ketentuan syarak sebagai asasnya. Dengan pengamalan sebegini, ia dapat
memastikan setiap tindakan akan membawa kepada kebaikan kerana Islam tidak
pernah menganjurkan ke arah kemaksiatan. (6) Komitmen guru terhadap sekolah
adalah tinggi. Ciri ini bermaksud guru-guru memberi tumpuan penuh kepada
kurikulum dan pengajaran. Mereka memahami bahawa tugas utama mereka di
sekolah adalah berkaitan pengajaran dan pembelajaran. Oleh itu, mereka perlu
memastikan setiap aktiviti yang berkaitan pengajaran dan pembelajaran

Perkaitan antara iklim sekolah dan motivasi pembelajaran belajaran benarbenar

memberi

kesan

kepada

pelajar. Antara

tindakan

mereka

ialah

memaksimumkan waktu pengajaran dan membuat perancangan yang rapi tentang

pengajaran. (7) Guru-guru bekerjasama untuk menyelesaikan sesuatu masalah.
Kesemua tujuh ciri ini menunjukkan bahawa guru-guru bersama-sama memberi
sumbangan ke arah perjalanan dan perkembangan sekolah. Mereka juga berusaha
bersungguh-sungguh untuk memajukan sekolah. Tujuh ciri yang dipilih ini
merangkumi peranan yang perlu dilaksanakan oleh pengetua, guruguru dan
pelajar untuk mewujudkan iklim sekolah yang berkesan. Motivasi pembelajaran
Rajah 1 merujuk kepada Motivasi Pembelajaran Sosial.

Menurut Rotter (1975) yang membentangkan Teori Motivasi Pembelajaran

Sosial, individu yang mengetahui kaitan antara kelakuan mereka dan kesan yang
dialami mempunyai kecenderungan kawalan dalaman yang kuat. Mereka tahu
bahawa tindakan yang mereka ambil akan mempengaruhi apa yang berlaku
kepada mereka. Sekiranya setiap warga sekolah berusaha mewujudkan iklim
sekolah yang berkesan, mereka akan mempunyai kawalan dalaman diri yang kuat.
Dengan kawalan dalaman yang kuat, ini akan memotivasikan warga sekolah untuk
melaksanakan sesuatu tugas pada tahap yang terbaik. Sikap sebegini dapat
memastikan mereka mencapai kejayaan dalam setiap tugas yang dilaksanakan.
Sekiranya hasrat Kementerian Pelajaran ingin direalisasikan; iaitu menjadikan SK
sebagai sekolah cemerlang maka menjadi tanggungjawab setiap sekolah untuk

berusaha bersungguh-sungguh bagi meningkatkan pencapaian masing-masing

terutamanya bagi menyediakan lebih ramai cerdik pandai yang akan mengisi
Wawasan 2020. Dalam hal ini, antara aspek penting yang perlu diberi perhatian
ialah aspek budaya organisasi sekolah, komitmen guru, serta keberkesanan
sekolah (PPIP, 2006). Menurut Hopkins (2005), kajian-kajian menunjukkan salah
satu faktor penghalang kepada pencapaian sekolah ialah budaya organisasi
sekolah. Justeru, reformasi pendidikan harus memberi fokus kepada budaya
terlebih dahulu sekiranya mutu pendidikan hendak ditingkatkan. Sekolah-sekolah
di Malaysia mempunyai persamaan daripada segi, kurikulum, bentuk bangunan
kelayakan guru, dan prasarana. Namun yang membezakan sekolah ialah unsur budaya
sekolah dan unsur inilah yang dikatakan penentu pada keberkesanan sekolah (Bolman &
Deal, 1991; Huberman, 1992; Sharifah Md Nor, 2000). Memandangkan budaya dibentuk
oleh warganya, maka budaya boleh berubah dan orang yang paling berpengaruh untuk
mengubah dan mencorakkan budaya sekolah ialah kepemimpinan sekolah (Deal &
Peterson, 1999; Sergiovanni, 2000).

Di samping itu kejayaan sesebuah organisasi juga mempunyai kaitan rapat

dengan kepemimpinan sekolah dan komitmen guru. Tanpa kepemimpinan sekolah
dan komitmen terhadap organisasi, matlamat yang disasarkan agak sukar dicapai.
Kecemerlangan sesebuah sekolah banyak dipengaruhi dan disebabkan oleh
kepemimpinan guru besar yang berkesan. Kepemimpinanlah yang menggerakkan
sekolah maju ke hadapan atau sebaliknya (Shahril Marzuki, 2000). Sementara itu,
Mowday, Steer dan Porter (1979), menjelaskan makna komitmen sebagai tingkah

laku individu yang mempunyai satu kepercayaan yang kuat terhadap nilai dan
matlamat organisasi, semangat sukarela untuk meningkatkan pencapaian
organisasi, dan keinginan yang kuat untuk terus berada dalam organisasi.

Oleh itu untuk menjadikan salah satu faktor punca prestasi akademik
sesebuah sekolah itu meningkat dengan menjadikan persekitaran sekolah serta
keupayaan pengurusan sekolah banyak memainkan peranan. Untuk mecapai
hasrat menjadikan persekitaran sekolah yang kondusif, maka keseluruhan warga
pendidik di salah sebuah sekolah di Slim River telah mengembeling seluruh
tenaga dan usaha untuk menceriakan sekolah. Landskap direka begitu menarik,
sekolah dicat semula, pokok-pokok di tanam dan kawasan sekolah kelihatan
menarik dengan bilik-bilik darjah dihias indah dengan kos yang ditetapkan oleh
guru kelas itu sendiri. Tidak dapat dinafikan sekolah kajian kes ini kelihatan
begitu ceria, indah, bersih dan menarik berbanding dengan persekitaran sekolah
yang berhampiran. Hal ini bertepatan dengan fokus utama kecemerlangan
akademik iaitu keceriaan, kebersihan dan
sekolah

keselamatan, dimana sebelum ini

berkeadaan tidak ceria dan kelihatan kurang menarik. Pelaksanaan

persekitaran yang baik telah memberi pendekatan baru kepada Sekolah tersebut
dan secara tidak langsung telah berjaya menaikkan nama imej sekolah terutama di
daerah Batang Padang dan juga JPN.

Namun begitu, bukan semua aspek yang difokuskan dalam

menceriakan sekolah mencapai objektifnya. Walaupun aspek kurikulum
dikatakan menerima banyak impak hasil dari perlaksanaan tersebut tetapi dari
segi kualiti bilangan pelajar yang berjaya mendapat keputusan cemerlang
kurang memberangsangkan.

Hasil analisis keputusan peperiksaan sepanjang tiga tahun UPSR bagi

sekolah tersebut kemerosotan dari segi kualiti mengalami penurunan iaitu
pada tahun 2010 seramai 17 orang pelajar berjaya mendapat keputusan
5A,tahun 2011 pula seramai 8 orang pelajar dan pada tahun 2012 seramai 20
orang yang mendapat keputusan 5A.

Perbandingan Analisis Keputusan UPSR 2010-2012

Mengikut Mata Pelajaran

Jadual 1
Tahun

Bil
Calon

BM
Pemahaman

BM
Penulisan

Bahasa
Inggeris

Matematik

Sains

Peratus
Kelulusan

Peratus
Kelulusan

Peratus
Kelulusan

Peratus
Kelulusan

Peratus
Kelulusan

2010

79

93.7

94.9

93.7

89.9

96.7

2011

71

94.4

84.5

85.9

97.2

93.0

2012

81

96.3

91.4

94.9

93.7

92.4

Berdasarkan perbandingan analisis keputusan UPSR sepanjang 3 tahun iaitu

dari tahun 2010 hingga 2012, peratus, bagi semua mata pelajaran agak
memberangsangkan terutamanya keputusan pada tahun 2012 dimana
kesemuanya peratus kelulusan melebihi 90%. Bahasa Melayu Pemahaman
adalah yang tertinggi iaitu 96.3% berbanding dengan mata pelajaran yang lain
pada tahun 2012. Bahasa melayu pemahaman juga mengekalkan peningkatan
prestasi sepanjang 3 tahun, dimana pada tahun 2010 (93.7%), 2011 (94.4%)
dan 2012 ( 96.3%). Bagi mata pelajaran Bahasa Inggeris juga ketara
peningkatan pada tahun 2012 dimana 94.9% telah lulus berbanding hanya
85.9% pada tahun 2011.

Analisis Lulus Semua Mata Pelajaran ABC 2010 2012

Jadual 2

Tahun

Bil Calon

Lulus ABC

Peratus Lulus
ABC

2010

79 orang

65

82.72

2011

71 orang

55

77.46

2012

81 orang

69

85.19

Dalam jadual 2 di atas menunjukkan analisi lulus semua mata pelajaran ABC
bagi tiga tahun dari 2010 hingga 2012. Bilangan calon bertambah pada tahun
2012 dan calon lulus ABC juga meningkat iaitu seramai 69 orang pelajar,
berbanding tahun 2011 hanya 55 calon sahaja yang lulus di mana calon
peperiksaan seramai 71 orang pelajar. Peratus lulus juga meningkat iaitu pada
tahun 2010 peratus lulus adalah 82.72, manakala pada tahun 2011 merosot
sedikit iaitu 77.46 dan pada tahun 2012 peratus lulusnya ialah 85.19.

Analisis Keputusan Peperiksaan UPSR 2010

Jadual 3
J.
Mata
Pelaj
aran
BM
Pema
hama
n
BM
Penu
lisan

Bil.

Bil

Bil

Bil

Peratu
s

Bil

Bil

J.

Peratu
s

79

45

17

12

74

93.7%

6.3%

79

50

16

75

94.9%

5.1%

B. Inggeris

79

26

26

22

74

93.7%

6.3%

Matematik

79

28

19

24

71

89.9%

10.1%

Sains

79

27

29

20

76

96.2%

3.8%

Berdasarkan analisis keputusan peperiksaan UPSR 2010, peratus lulus mata

pelajaran sains adalah yang tertinggi berbanding dengan mata pelajaran iaitu
96.2%. Namun begitu dari segi kualiti mata pelajaran Bahasa Melayu
penulisan mempunyai calon yang paling ramai mendapat A iaitu 50 calon.

Analisis Keputusan UPSR (2011)

Jadual 4
Mata
Pelaj
aran
BM
Pema
hama
n
BM
Penu
lisan

Bil.

Bil

Bil

Bil

J.

Peratu
s

Bil

Bil

J.

Peratu
s

71

39

18

10

67

94.4%

03

01

04

5.6%

71

30

23

07

60

84.5%

05

06

11

15.5%

B. Inggeris

71

19

16

26

61

85.9%

10

10

14.1%

Matematik

71

29

20

20

69

97.2%

02

02

2.8%

Sains

71

25

35

06

66

93.0%

05

05

7.0%

Berdasarkan analisis keputusan UPSR 2011 pula, prestasi pelajar di sekolah

ini dari segi kualiti prestasi agak menurun di mana seramai 8 orang sahaja
yang mendapat 5A. Prestasi Mata Pelajaran Bahasa Melayu Penulisan begitu
ketara penurunannya dimana dari 50 orang pada tahun lepas hanya 30 orang
sahaja yang mendapat A. Peratus kelulusan juga merosot dari 94.7% pada
tahun 2010, hanya 84.5% pada tahun 2011.namun begitu bagi keselurun
pelajar yang lulus bagi tiga tahun ni, sekolah ini mengalami peningkatan dari

segi GPS yang di keluarkan oleh JPN dan juga di PPD batang Padang. Ini
bermakna persekitaran sekolah yang kondusif seperti perlaksanaan program
3K yang diamalkan amat berkesan.

Analisa Keputusan UPSR (2012)

Jadual 5
Mata
Pelaj
aran
BM
Pema
hama
n
BM
Penu
lisan

Bil.

Bil

Bil

Bil

J.

Peratu
s

Bil

Bil

J.

Peratu
s

81

48

17

13

78

96.3%

01

02

03

3.7%

81

44

23

07

74

91.4%

04

03

07

8.6%

B. Inggeris

79

38

26

11

75

94.9%

03

01

04

5.0%

Matematik

79

33

13

28

74

93.7%

02

03

05

6.3%

Sains

79

28

32

13

73

92.4%

05

01

06

7.6%

Berdasarkan keputusan UPSR tahun 2012 kesemua mata pelajaran menunjukkan

peningkatan kecuali mata pelajaran Matematik dan Sains berbanding keputusan
tahun 2011. Namun begitu kesemua mata pelajaran peratus lulus melepasi 90%.
Peningkatan yang paling ketara ialah mata pelajaran Bahasa Melayu Penulisan
dimana peratus lulus pada tahun 2011 ialah 84.5% dan pada tahun 2012 ialah

91.4%. Keputusan peperiksaan UPSR tahun 2012 telah menjadikan sekolah kajian
ini telah terpilih sebagai sekolah terbaik di Daerah Batang Padang.

Menurut Laporan Jemaah Nazir suku tahun pertama tahun 2000

menunjukkan bahawa lebih kurang 57% sahaja sekolah yang mampu
mempamerkan pengurusan yang baik serta menyediakan suasana yang kondusif
(aspek keceriaan sekolah) untuk proses pengajaran dan pembelajaran sementara
sekolah-sekolah lain menunjukkan prestasi pada peringkat sederhana dan
selebihnya pada peringkat lemah ( Laporan Jemaah Nazir 2001). Laporan ini
secara tidak langsung menunjukkan 43% sekolah yang tidak mampu menyediakan
suasana yang kondusif untuk proses pengajaran dan pembelajaran. Persoalan yang
timbul adakah sekolah tersebut mementingkan persekitaran sekolah bagi
menjamin kecemerlangan pelajar-pelajar.

Persoalan berikutnya pula ialah adakah sekolah kajian berjaya dalam

aspek akademik selalunya akan memberikan perhatian dan komitmen kepada
pengurusan kurikulum khusus untuk meningkatkan pencapaian akademik
pelajar

dengan

menyusun

dan

merancang

pelbagai

strategi

dan

aktiviti( Sharifah Md Noor, 1992). Ini disokong oleh kajian yang dijalankan
oleh Nazirmuddin b Ahmad (2006) yang mendapati hanya perancangan
kurikulum yang baik dan berkesan yang juga termasuk dalam persekitaran
sekolah mempunyai hubungan dengan peningkatan pencapaian akademik

pelajar. Oleh itu aspek pengurusan kurikulum sekolah yang merupakan salah
satu elemen penting dalam faktor persekitaran sekolah dilaksanakan secara
cukup berkesan?

Kajian ini juga cuba mengkaji adakah objektif utama faktor persekitaran
iaitu untuk meningkatkan kualiti dan kuantiti pencapaian pelajar dalam
peperiksaan awam khususnya UPSR akan tercapai, serta matlamat untuk
memupuk dan menanam semangat sayangkan sekolah dalam kalangan pelajar,
serta usaha untuk meningkatkan kecekapan pengurusan pentadbiran sekolah
akan tercapai.

1.4

Objektif kajian

Objektif kajian ini adalah untuk :

a. Mengenal pasti tahap perlaksanaan Program Kecemerlangan
UPSR.
( pengurusan

keceriaan

sekolah,

pengurusan

kurikulum,

pengurursan HEP, kokurikulum, pengurusan dan pentadbiran

sekolah) di sekolah kajian tersebut iaitu di Slim River.
b. Mengenal pasti tahap pencapaian akademik pelajar di salah sebuah
sekolah kajian di Slim River khusus kepada pencapaian UPSR.
c. Mengenal pasti tahap keselesaan pelajar semasa di sekolah kajian
sama ada di dalam darjah ataupun di luar bilik darjah seperti

kawasan sekolah bersih, cantik, selamat dan cukup tempat ruang

1.5

belajar dalam mencapai keputusan yang cemerlang.

Persoalan Kajian

Secara umumnya kajian ini bertujuan untuk menyelidik kesan dari

perlaksanaan Program Kecemerlangan UPSR terhadap prestasi akademik
pelajar. Iaitu untuk melihat sejauh mana hubungan persekitaran sekolah di
salah sebuah sekolah di Slim River terhadap prestasi akademik khususnya
pelajar-pelajar Tahun 6 yang menduduki peperiksaan UPSR pada tahun 2012,
dan peranannya dalam membantu pelajar mencapai kecemerlangan akademik.
Oleh itu kajian ini diharapkan dapat menjawab persoalan-persoalan yang
berikut:
1. Bagaimanakah perlaksanaan Program Kecemerlangan UPSR dari
segi pentadbiran sekolah seperti pengurusan keceriaan sekolah,
pengurusan

kurikulum,

pengurursan

HEP,

kokurikulum,

pengurusan dan pentadbiran sekolah di sekolah kajian tersebut

iaitu di Slim River.
2. Apakah tahap pencapaian akademik

pelajar di salah sebuah

sekolah kajian di Slim River khusus kepada pencapaian UPSR.

3. Adakah keselesaan pelajar semasa di sekolah kajian sama ada di
dalam darjah ataupun di luar bilik darjah seperti kawasan sekolah
bersih, cantik, selamat dan cukup tempat ruang belajar
mencapai keputusan yang cemerlang.

dalam

1.6

Hipotisis Kajian

Menurut Mohd Najib Abdul Ghafar (2003), menyatakan salah satu isi
penyelidikan saintifik ialah pembinaan dan pengujian hipotisis. Hipotisis atau
jangkauan kajian dirangka diawal kajian bagi menjawab objektif dan
persoalan kajian yang telah dinyatakan.

Ho1:

Terdapat

hubungan

yang

signifikan

di

antara

pengaruh

persekitaranan( pengurusan keceriaan sekolah) dengan tahap

pencapaian akademik pelajar.

Ho2(a): Terdapat hubungan yang signifikan diantara pengaruh persekitaran

( pengurusan Kurikulum sekolah) dengan tahap pencapaian akademik
pelajar dalam mata pelajaran Bahasa Melayu
Ho2(b): Terdapat hubungan yang signifikan di antara pengaruh persekitaran
( pengurusan Hal Ehwal Pelajar) dengan tahap pencapaian akademik
pelajar dalam mata pelajaran Bahasa Inggeris
Ho2(c): Terdapat hubungan yang signifikan di antara pengaruh persekitaran
(pengurusan dan pentadbiran sekolah) dengan tahap pencapaian
akademik pelajar dalam mata pelajaran Matematik

Ho2(d):

Terdapat

hubungan

yang

signifikan

di

antara

pengaruh

persekitaran(penurusan Kokurikulum) dengan tahap pencapaian

akademik pelajar dalam mata pelajaran Sains.
Ho3(a): Terdapat hubungan yang signifikan di antara pengaruh persekitaran
dengan tahap pencapaian akademik pelajar bagi subjek Bahasa
Melayu
Ho3(b): Terdapat hubungan yang signifikan di antara pengaruh persekitaran
dengan tahap pencapaian akademik pelajar bagi subjek Bahasa
Inggeris.
Ho3(c): Terdapat hubungan yang signifikan di antara pengaruh persekitaran
dengan tahap pencapaian akademik pelajar bagi subjek Matematik.
Ho3(d): Terdapat hubungan yang signifikan di antara pengaruh persekitaran
dengan tahap pencapaian akademik pelajar bagi subjek Sains.
Ho4(a): Terdapat hubungan yang signifikan di antara pengaruh persekitaran
dengan keselesaan pelajar di dalam bilik darjah ataupun luar bilik
darjah.
Ho4(b): Terdapat hubungan yang signifikan di antara pengaruh persekitaran
dengan keselamatan pelajar di sekolah dalam pencapaian akademik
pelajar.
Ho4(c): Terdapat hubungan yang signifikan di antara pengaruh persekitaran
dengan kawasan sekolah bersih dan cukup ruang belajar dalam
pencapaian akademik pelajar

Kepentingan Kajian

1.7

Diharapkan hasil dapatan kajian ini akan dapat membantu Kementerian

Pelajaran Malaysia ataupun Jabatan Pelajaran untuk menilai kepentingan
persekitaran sekolah yang kondusif dan dapat diguna pakai di sekolah-sekolah
lain atau di negeri-negeri lain. Hasil dapatam kajian juga dapat membantu
untuk membuat perubahan dalam usaha penambahbaikan factor tersebut.
Adalah diharapkan juga hasil dapatan kajian ini dapat membantu pihak
pengurusan sekolah untuk mengambil tindakan yang sesuai supaya
persekitaran sekolah dapat dilaksanakan dan keberkesanan di sekolah masingmasing.

Dapatan kajian ini juga diharapkan dapat menjadi panduan kepada

pentadbir-pentadbir sekolah dalam mengendalikan tugas-tugas pengurusan
sekolah supaya menjadi lebih cekap dan berkesan dalam meningkatkan
pencapaian akademik pelajar..

Adalah diharapkan juga, dapatan-dapatan berdasarkan kajian ini nanti,

akan dapat memberikan maklumat kepada bakal-bakal pentadbir, pemimpin
sekolah tentang bagaimana menjadi pengetua ataupun guru besar yang
Berjaya, berkesan dan dapat mengatasi masalah-masalah yang bakal mereka
hadapi nanti.Juga diharapkan agar maklumat-maklumat yang diperolehi

daripada kajian ini akan dapat menambahkan ilmu pengetahuan dan

kemahiran dikalangan guru-guru dan bakal pengetua atau guru besar untuk
mengaplikasikannya jika sesuai di sekolah masing-masing.

Melalui kajian ini, guru besar dapat memperoleh makluma balas terus dari
guru-guru dan para pelajar berdasarkan pandangan mereka tentang
persekitaran sekolah dari segi pengurusan dan pencapaian prestasi sekolah
mereka. Oleh itu, guru besar dapat meningkatkan kefahaman tentang diri dan
kakitangan bawahannya. Kajian ini diharapkan dapat melihat tentang
keberkesan pengurusan menjadikan faktor persekitaran sekolah

dapat

mencapai kecemerlangan akademik.

1.8

Batasan kajian

Kajian ini mempunyai beberapa bataan. Pertama, penyelidik hanya

menfokuskan kepada satu sekolah sahaja iaitu sebuah sekolah di Slim River
yang hanya fokus kepada Kurikulum, Kokurikulum, Hal Ehwal Pelajar,
keceriaan dan pentadbiran sekolah sahaja. Soal selidik yang akan dijawab oleh
respondan adalah terdiri dari guru-guru di sekolah tersebut. Keduanya, kajian
ini hanya terbatas kepada pelajar-pelajar Tahun Enam, iaitu pelajar yang
menghadapi peperiksaan UPSR tahun 2012 sahaja, yang berada di sekolah
kajian.

Bagi

ketiganya pula, data-data yang diperoleh adalah bergantung

kepada pemahaman respondan semasa menjawab soal selidik yang terdapat di

dalam soal selidik. Oleh itu dapatan kajian ini nanti bergantung kepada
kejujuran respondan dalam menjawab soalan yang dikemukakan dan ini akan
menentukan sama ada ia akan menghasilkan satu dapatan yang tepat ataupn
tidak.

1.9

Definisi Konseptual Dan Operasional

Terdapat beberapa istilah dan pemboleh ubah yang digunakan di dalam kajian
ini akan didefinisikan secara konseptual dan secara operational.

1.9.1

Pengurusan

Satu proses aktiviti tadbirurus untuk merancang,mengorganisasi, memimpin dan

mengawal sumbersumber secara cekap dan berkesan ke arah mencapai matlamat
organisasi yang telah ditetapkan.
Menurut Michael & Jones (2000) pengurusan adalah proses mencapai misi
dan objektif organisasi melalui tingkah laku diselaraskan ahli organisasi.
Manakala bagi Snel & Bateman(2000) pula mengatakan bahawa pengurusan

adalah proses bekerja dengan orang ramai dan sumber untuk mencapai matlamat
organisasi

1.9.2

Persekitaran

Menurut Rahil & Habibah (2002), persekitaran atau nartureialah

segala rangsangan yang mempengaruhi perkembangan individu. Coon
(2000) pula memberikan definisi bahawa persekitaran itu ialah The
sum of all external conditions affecting development, especially the
effects of learning.
Persekitaran atau keceriaan fizikal sekolah bermaksud kawasan yang
terangkum di dalam persempadanan sekolah yang menjadi milik sesebuah
sekolah. Persekitaran fizikal sekolah yang sihat dan selamat ialah keadaan
sekolah yang mempunyai kemudahan asas dan fizikal yang sentiasa bersih,
ceria, selamat dan sihat.

Persekitaran sekolah memainkan peranan penting dalam sesebuah

sekolah.

Iklim sekolah yang baik akan mengakibatkan guru-guru rasa

selamat, yakin dan puas hati serta tidak terasa terancam unt uk datang dan
mengajar di sekolah.

Pengetua pula dirasakan berkeyakinan, mesra,

sederhana, mudah ditemui dan bersifat terbuka serta berkebolehan memberi

kepimpinan di sekolah. Murid-murid pula mempunyai semangat setia kawan,

berasa selesa untuk belajar dan hadir ke sekolah.

1.9.3

Sekolah

Sekolah rendah adalah tempat pendidikan awal anak-anak secara formal. Pada
zaman moden ini, sekolah menyediakan pelbagai kemudahan dan kelengkapan
pendidikan yang baik dan sempurna berbanding dengan rumah tangga dan
keluarga. Di sekolah bermulanya pembinaan peribadi dan kecemerlangan
seseorang pelajar.
Menerusi pendidikan di sekolah, terdapat perancangan dan pelaksanaan
aktiviti pendidikan yang tersusun rapi bagi mencipta kecemerlangan bagi setiap
pelajar. Sekolah adalah tempat untuk kecemerlangan dan bukan untuk kegagalan.
Tetapi, realiti yang wujud pada hari ini ialah masih banyak berlaku kegagalan,
kelemahan dan pelanggaran disiplin di sekolah. Oleh kerana keadaan tersebut
berlaku hampir di setiap sekolah, maka masyarakat menganggap kegagalan,
kelemahan dan pelanggaran disiplin di setiap sekolah adalah perkara biasa dan
seolah-olah ianya mesti ada.

1.10

Kerangka Konseptual Kajian

Menurut Mohd Manjit Konting (2004), konsep kerangka ialah untuk

menjelaskan secara grafik atau dalam bentuk cerita tentang kajian yang bakal
dilaksanakan oleh pengkaji. Kerangka ini merupakan kunci kepada hubung
kait di antara pemboleh ubah, factor-faktor yang mempengaruhi kajian dan
bentuk binaan kajian akan di jalankan. Kerangka konseptual bagi kajian ini di
tunjukkan dalam Rajah 1.1 di bawah:

PEMBOLEH UBAH BEBAS

PEMBOLEH UBAH
BERSANDAR

AMALAN PENGARUH
PENGURUSAN SEKOLAH
(KECERIAAN SEKOLAH,
KURIKULUM,
KOKURIKULUM, HAL EHWAL
MURID, PENG & PENTAD.
SEK)

PENCAPAIAN AKADEMIK
PELAJAR
(UPSR 2012,
BM,BI,MAT,SAINS)

Rajah 1 : Rangka Konseptual Amalan Pengaruh Pengurusan Sekolah terhadap

Pencaian akademik pelajar di Salah sebuah sekolah di Slim River.

BAB 2

TINJAUAN LITERATUR

2.1

Pengenalan

Kajian literatur didefinisikan sebagai membuat rujukan secara kritikal dan

sistematik ke atas dokumen-dokumen yang mengandungi matlamat, idea, data dan
kaedah memperoleh maklumat yang berkaitan dengan tajuk kajian yang akan
dilaksanakan. Kajian literatur merupakan bahagian yang penting dalam
penyelidikan kerana pengkaji membuat tinjauan ke atas kajian-kajian lepas untuk
memperoleh maklumat yang berkaitan dengan kajian (Chua Yan Piaw, 2006).

2.2

Teori Perkembangan Kognitif dan Perkembangan Moral, Teori

Psikologi persekitaran

Perkembangan watak merupakan proses yang cukup dinamik dan kompleks.

Terdapat banyak factor yang mempengaruhi perkembangan watak dan tingkah
laku individu. Jean Piaget (1977), dan Lawrence Kohlberg (1983), dalam teori

mereka menyatakan bahawa perwatakan, dan perkembangan kognitif individu

adalah progresif (Hightower, Margaret A. Banks, 2001).
Teori perkembangan kognitif Jean Piaget meurpakan asas dalam
memahami Teori Perkembangan Moral. Lawrence Kahlberg. Kedua-dua teori ini
menyatakan bahawa setiap kanak-kanak yang melalui fasa-fasa tertentu dengan
jayanya mempunyai kebolehan untuk berfikir dengan matang apabila umur
mereka meningkat. Apabila kanak-kanak bertambah matang, dan boleh
memikirkan perkara-perkara yang abstrak, mereka sudah boleh menerima
pandangan dan pendapat orang lain. Guru dan ibu bapa adalah sangat penting
dalam perkembangan kognitif dan moral mereka. Oleh itu sekolah dan keluarga
perlu menyediakan peluang untuk membesar, berinteraksi dan berlakunya imitasi (
Kohlberg, 1983, Piaget, 1977 dlm Hightower, Margaret A. Banks, 2001).
Menurut Proshansky, H.M (1975), berdasarkan Environmental
Psychology Theory, sikap pelajar adalah dipengaruhi oleh struktur persekitaran
dan kemudahan persekitaran di mana mereka belajar. Proshansky (1975), merujuk
struktur persekitaran dan kemudahan alam sekitar fizikal dan bukan fizikal yang
menimbulkan tindak balas manusia dalam bentuk perasaan, sikap, nilai, harapan
dan keinginan. Sifat semula jadi manusia ialah mereka merasa selesa apabila
persekitaran mereka cukup kondusif. Tindak balas terhadap persekitaran secara
langsung mempunyai hubungan dengan prestasi akademik pelajar. Pelajar yang
mempunyai persekitaran yang kondusif akan dapat belajar dalam keadaan yang
selesa, dan ini mempengaruhi prestasi akademik mereka.

Berdasarkan kepada hakikat di atas, sekolah harus mampu menyediakan

situasi dan alam sekeliling yang dapat memenuhi, dan dapat menyuburkan
perkembangan kognitif para pelajar supaya aspek yang ada dalam Falsafah
Pendidikan Kebangsaan iaitu aspek jasmani, emosi, rohani dan intelek akan
tercapai, di mana mereka dapat bertindak secara matang dan meyakinkan untuk
generasi masa depan yang bukan sahaja dapat memenuhi keperluan guna tenaga
Negara, malah menjadi generasi yang kuat dan kental dengan nilai-nilai modal
insan.
2.3

Sekolah Cemerlang

Sekolah yang cemerlang boleh ditakrifkan sebagai sekolah yang telah mencapai
kecemerlangan akademik yang baik dengan suasana sekolah yang selesa dan
teratur serta mempunyai rasa tanggungjawab di kalangan pihak pengurusan, guruguru dan para pelajar bagi mencapai aspirasi ayng terkandung di dalam Falsafah
Pendidikan Kebangsaan bagi sesebuah Negara ( Motimore,P, 1995; Sharifah Noor,
2003)
SBT ditakrifkan sebagai sekolah yang mempunyai etos, watak, identiti
tersendiri dan unik serta menyerlah dalam semua aspek pendidikan. Sekolah ini
mempunyai tradisi budaya kerja yang sangat tinggi dan cemerlang dengan modal
insan nasional yang berkembang secara holistik dan berterusan serta mampu
berdaya saing di persada antarabangsa dan menjadi sekolah pilihan utama.

Hasrat untuk mengenal pasti dan mewujudkan Sekolah Berprestasi Tinggi

(SBT) telah diumumkan oleh Y.A.B Perdana Menteri Malaysia dalam ucapannya
di Majlis Perhimpunan Bersama Anggota Pentadbiran dan Penjawat Awam serta
Government Linked Companies (GLC) di Pusat Konvensyen Antarabangsa
(PICC) pada 27 Julai 2009.
".....sebagai projek perintis, sebanyak 100 buah sekolah, terdiri daripada jenis
harian biasa, sekolah bestari, sekolah kluster dan Sekolah Berasrama Penuh.
Dengan ini, kita akan menyediakan persekitaran pelajaran dan pembelajaran
yang kondusif serta menggalakkan kerjasama antara sektor awam dan sektor
swasta bagi memacu lagi pencapaian pelajar. Semua rencana ini akan
dilaksanakan dalam tempoh tiga tahun sebelum penamat 2012".
(YAB Dato' Seri Mohd Najib Bin Tun Haji Abdul Razak, PICC, 27 Julai
2009)

Pada 9 September 2009, KPM mengambil keputusan untuk mengiktiraf

100 buah sekolah yang terdiri daripada sekolah kerajaan dan sekolah bantuan
kerajaan menjadi SBT serta menubuhkan Sektor SBT di Bahagian Pengurusan
Sekolah Berasrama Penuh dan Sekolah Kluster (BPSBPSK) supaya pengurusan
SBT dapat dilaksanakan dengan efisien.

2.4

Sekolah Berkesan

Konsep sekolah berkesan mula diperkenalkan oleh KPM pada tahun 1995 dalam
seminar Sekolah Efektif yang telah dianjurkan oleh IAB (Ahmad Zabidi Abdul
Razak, 2002). Antara fokus utama KPM dalam mewujudkan Sekolah Berkesan

ialah; Guru Besar berkesan, sekolah yang berkesan, guru yangprofesional,

kurikulum yang relevan, system penilaian dan peperiksaan yang mantap serta
infrastruktur sokongan pengajaran pembelajaran seperti persekitaran fizikal
sekolah, kemudahan pembelajaran, keceriaan dan keselamatan sekolah, keadaan
disiplin, iklim dan budaya pembelajaran yang merupakan criteria keberkesanan
sekolah.
Mortimore (dlm. Ghazali Othman, 2001) telah merumuskan sebelas ciri
sekolah berkesan iaitu; kepimpinan professional, perkongsian wawasan dan
tujuan, persekitaran pembelajaran, tumpuan kepada proses pengajaran dan
pembelajaran, pengajaran yang bertujuan, jangkaan kejayaan yang tinggi,
pengukuhan yang positif, memantau kemajuan, hak dan tanggungjawab murid,
hubungan rumah dengan sekolah dan organisasi pembelajaran.
Menurut Sharifah Noor (2004), Sekolah Berkesan dilihat dari segi
pencapaian purata keseluruhan pelajar di sekolah. Sekolah berkesan juga diukur
dari segi purata pencapaian keseluruhan pelajar di sekolah, latarbelakang keluarga
dan pencapaian yang lepas. Pemboleh ubah yang dikaji ialah saiz kelas, corak
pembelajaran, iklim sekolah dan proses pengajaran dan pembelajaran. Sekollah
berkesan juga dilihat dari segi pencapaian dalam ujian dan peperiksaan secara
perbandingan dengan sekolah-sekolah lain. Sekolah berkesan juga dinilai dari segi
pencapaian pelajarnya sepanjang tahun.

Felsential (1982), mentakrifkan sekolah berkesan di mana majoriti murid

mendapat keputusan yang tinggi dalam peperiksaan awam pada peringkat
kebangsaan. Menurut Levine dan Lezotte (1990), ukuran sekolah berkesan yang
telah digunakan oleh kebanyakkan penyelidik ialah pencapaian yang tinggi dalam
mata pelajaran tertentu seperti Matematik, Sains atau Bahasa, kehadiran ke
sekolah dan kepuasan murid.

2.5

Program 3K

Dalam usaha mewujudkan sekolah cemerlang dan sekolah berkesan, KPM telah
melancarkan

Program 3K ( Kebersihan, Keceriaan, Keselamatan) di bawah

Program Bersepadu Sekolah Sihat dalam menilai kebersihan, keceriaan dan

keselamatan sekolah. Tujuan Program 3K adalah selaras dengan Pertubuhan
Kesihatan Sedunia (WHO) yang memperkenalkan Health Promoting School
(HPS) pada tahun 1999 ( KPM & KSM, 1999). Konsep 3K yang diingin dicapai
oleh KPM adalah dalam konteks kebersihan iaitu mewujudkan persekitaran yang
boleh menarik perhatian pelajar serta dapat membantu dan menyokong proses
pengajaran dan pembelajaran. Keindahan pula mewujudkan pandangan yang
selesa, dan situasi yang menarik yang dapat membantu mengurangkan tekanan
dan menghiburkan. Keselamatan pula merujuk kepada keselamatan fizikal dan
mental. Landskap sekolah perlu dipelihara supaya terhindar dari bencana, tiada
gangguan, teratur, terkawal dan terlindung (KPM, 1999).

Persekitaran sekolah yang tidak kondusif akibat masalah kesesakan boleh

mewujudkan kecenderungan pelajar untuk melakukan kesalahan disiplin. Ketua
Jabatan Pendidikan Kaunseling dan Psikologi Kaunseling, Fakulti Pengajian
Pendidikan, Universiti Putra Malaysia (UPM), Prof Madya Dr Rusnani Abdul
Kadir, berkata kecenderungan ke arah pelakuan negatif wujud kerana dipengaruhi
unsur rangsangan di sekeliling mereka. Katanya, kesan sekolah sesak membawa
kepada fizikal kelas padat menyebabkan situasi tidak selesa kepada proses
pengajaran dan pembelajaran."Malah, lebih ketara jika wujud segelintir pelajar
nakal yang berperanan sebagai pengganggu bagi menarik perhatian rakan lain
yang akhirnya menjejaskan fokus terhadap pembelajaran.
Maka tidak dapat dinafikan penyediaan persekitaran yang sihat dan
selamat, ceria dan bersih adalah cerminan penghayatan dan amalan etika yang
tinggi di kalangan pentadbir, guru, pelajar dan semua warga sekolah supaya iklim
pembelajaran dan pemumukan budaya positif dapat disuburkan di sekolah, malah
yang lebih penting ialah pelajar akan dapat membangunkan sahsiah diri dan
meningkatkan pencapaian akademik mereka seperti yang diharapkan oleh
masyarakat.
Kebersihan, keceriaan dan keselamatan jika diterapkan ke dalam suasana
persekitaran sekolah, sudah pasti para guru dan pelajar akan menjadi lebih selesa,
selamat

dan berkeyakinan

dalam menjalankan

aktiviti

pengajaran dan

pembelajaran. Melalui perlaksanaan Program 3K matlamat KPM adalah untuk

menyediakan persekitaran yang kondusif, selamat dan bersih supaya matlamat

pendidikan Negara untuk melahirkan pelajar yang cemerlang akademiknya dan
rohaninya akan tercapai.

2.6

Program Kecemerlangan UPSR

Bermula pada tahun 2004, satu program pendidikan iaitu Program Kecemerlangan
Upsr telah dilancarkan oleh Guru Besar sekolah kajian. Sekolah tersebut telah
mengambil langkah yang proaktif dengan melaksanakan program tersebut pada 1
Mac 2004. Matlamat utama Program ini ialah meningkatkan bilangan calon yang
mendapat keputusan 5A dalam peperiksaan UPSR. Disamping peningkatan
bilangan kualiti, sasaran sekolah itu juga ingin memastikan lulus semua mata
pelajaran sekurang-kurangnya tahap penguasaan minimum 90%. Matlamat yang
lain wujudnya program ini ialah memastikan keputusan UPSR adalah keputusan
terbaik di daerah Batang Padang.
Selain daripada keputusan peperiksaan UPSR, aspek pengurusan juga
ditekankan dengan meningkatkan kualiti khususnya dari segi aspek kecerian
sekolah yang member keselesaan kepada pelajar-pelajar ketika disekolah.
Program ini juga digerakkan kepada semua warga pendidik di sekolah tersebut
untuk memaksimumkan potensi pelajar dalam semua aspek perkembangan diri.

2.7

Peranan, Tugas dan Tanggungjawab Guru Besar

Menurut Buku Panduan Pentadbiran Sekolah, KPM (1982), secara amnya peranan
dan tugas guru besar boleh dirumuskan kepada bidang-bidang seperti berikut:
kurikulum; kokurikulum; pentadbiran; perkhidmatan dan perjawatan; kewangan;
kawasan dan harta benda sekolah;perhubungan dan iklim dan budaya sekolah.
Tidak dapat dinafikan asek pengurusan kurikulum, pengurusan kokurikulum,
pentadbiran dan pengurusan sekolah,serta pengurusan persekitaran sekolah
( kawasan dan harta benda sekolah) yang merupakan tanggungjawab guru besar
dan staf entadbirannya, member impak kepada pencapaian akademik pelajar
(Christopher,G, 1988; Violet I. Nichols, 2002; Mei-Yung Leung & Ivan Fung,
2005; Theresa M. Akey, 2006).
Dalam konteks perlaksanaan sistem pendidikan kebangsaan, pengetua
ataupun guru besar merupakan individu paling penting dan di sifatkan bukannya
pentadbir sahaja, tetapi juga sebagai pemimpin professional pendidikan. Guru
Besar seorang pemimpin yang professional mempunyai peranan yang sangat
penting untuk mencapai matlamat pendidikan perlu bertungkus lumus untuk
memajukan sekolah dari pelbagai dimensi seperti; Kurikulum, Kokurikulum,
Iklim dan Budaya Sekolah, Pentadbiran dan Pengurusan , Pengurusan Sumber
Manusia, Pengurusan Fizikal dan Keselamatan Sekolah, Kewangan, Komunikasi
dan komuniti ( Nazirmuddin Ahmad & Jamal Nordin, 2005)

2.8

Kajian-Kajian Lepas

2.8.1

Persekitaran/ Keceriaan Sekolah

Kajian-kajian tentang persekitaran sekolah, keceriaan sekolah, budaya sekolah

dan iklim sekolah menunjukkan adanya hubungan yang signifikan terhadap
prestasi akademik pelajar. Daripada kajian awal mengenai keberkesanan sekolah
mendapati persekitaran sekolah dan fizikal sekolah amat mempenagruhi
pencapaian dan prestasi pelajar, malah para pengkaji dan pengubal polisi
pendidikan mempunyai pandangan yang pesimistik tentang pengaruh persekitaran
termasuk aspek keceriaan sekolah terhadap kejayaan pelajar ( Bloom, 1964:
Coleman, 1966; Jencks, 1971).
Namun begitu, bermula pada tahun 1980-an, gambaran terhadap faktorfaktor yang mempengaruhi pencapaian prestasi akademik pelajar semakin
berubah. Sekolah di anggap mempunyai hubungan dengan kualiti pembelajaran
dan persekitaran. Kebanyakan dapatan kajain menunjukkan pengaruh kepimpinan
sekolah, yang mencorakkan budaya sekolah, dan berusaha mewujudkan
kemudahan pembelajaran, merupakan factor signifikan dalam mempengaruhi
pencapaian prestasi akademik pelajar.
Menurut Abraham Maslow (dlm. Nazirmuddin Ahmad, 2003), menyatakan
bahawa suasana bilik darjah akan mempengaruhi tingkah laku pelajar.Beliau
menyatakan bahawa persekitaran yang buruk dan kotor akan mewujudkan

perasaan tidak puas hati, kepenatan dan keinginan untuk ponteng dan prestasi
akademik pelajar akan merosot.
Terdapat

beberapa

pendapat

yang

mengatakan

bahawa

ciri-ciri

persekitaran fizikal sekolah akan mempengaruhi suasana pengajaran dan

pembelajaran. Oleh itu, sekolah haruslah mempunyai kemudahan fizikal terbaik,
misalnya mempunyai pusat sumber, dewan, makmal computer dan kelas yang
lengkap. Pengurusan sekolah yang Berjaya mewujudkan iklim sekolah yang
berkesan akan mengambil kira aspek keselamatan, keceriaan dan kebersihan
supaya murid rajin, bermotivasi dan berdisiplin ( Osman Jusoh & Nazirmuddin
Ahmad, 2005).
Menurut Violet I. Nichols (2002), salah satu elemen yang menentukan
kejayaan pelajar dalam akademik ialah aspek sumber yang digunakan oleh guru
yang membantu proses kelancaran pengajaran dan pembelajaran; iaitu alat yang
cukup, persekitaran yang terurus, pengurusan yang bersifat menyokong, beban
kerja yang rasioal dan suasana fizikal sekolah yang kondusif.
Mei-Yung Leung & Ivan Fung (2005), dalam kajian mereka yang bertajuk
Enhancement of classroom facilities of primary schools and its impact on
learning behaviours of students, dlm. The Emerald Reseaach Register ( Jun
2005:585), menyatakan bahawa kemudahan dalam organisasi pendidikan
bertujuan untuk menyediakan suasana pembelajaran yang selesa dalam mendidik
para pelajar. Terdapat beberapa kemudahan fizikal yang perlu dipertimbangkan

iaitu aspek pembinaan, reka bentuk dan peralatan seperti aspek teknologi terkini.
Beberapa kemudahan asas ialah pencahayaan, suhu yang sesuai, peredaran udara
(ventilation), dan pengurusan ruang yang berkait rapat tentang aspek fizikal
sekolah.
Menurut Bev Wilson (2002), kebanyakan kajian-kajian yang dijalankan
merumuskan bahawa prestasi pelajar banyak dipengaruhi oleh beberapa pemboleh
ubah cirri-ciri sekolah. Lima cirri yang selalu disebut ialah; kemahiran asas
mengajar guru, ekpetasi tinggi terhadap prestasi pelajar, kekerapan penilaian dan
pemantauanterhadap prestasi pelajar, iklim sekolah yang selamat dan teratur yang
menyediakan prasarana pendidikan yang mencukupi, dan kepimpinan pendidikan
yang cemerlang. Kajian ini juga mendapati faktor persekitaran sekolah yang
disebut sebagai learning environments secara langsung mempengaruhi prestasi
akademik pelajar.
Menurut laporan Washington School Research Centre (WSRC, 2000),
persekitaran bilik darjah dan sekolah yang ceria, secara positif dan langsung
mempengaruhi prestasi pelajar bagi mata pelajaran bacaan dan penulisan
sebanyak 23 peratus, malah bagi mata pelajaran Matematik, kajian ini mendapati
persekitaran sekolah dan bilik darjah memberikan impak yang cukup berkesan
dimana pencapaian akademik pelajar meningkat 23 peratus. Kajian ini
memutuskan bahawa persekitaran sekolah yang ceria, menarik dan tersusun
mempunyai kolerasi yang kuat terhadap prestasi akademik pelajar.

2.8.2

Pentadbiran Dan Pengurusan Sekolah

Amalan atau sistem pentadbiran sekolah juga boleh mempengaruhi prestasi

akademik pelajar. Menurut Seashore Louis dan Marks (1986), mendapati bahawa
prestasi akademik pelajar dan pembentukan bilik darjah mempunyai hubungan
yang positif dengan organisasi guru yang bekerja iaitu sekolah yang cekap dalam
aspek pentadbiran. Amalan pentadbiran di sekolah mengandungi budaya sekolah
yang positif ( Marks et. Al, 2001), autonomi sekolah ( OECD, 2001), komuniti
professional ( Seashore Louis, 1998) dan pembelajaran pelajar.

Kajian-kajian oleh Nazirmuddin Ahmad & Zaharah Nordin(2005),

mendapati aspek pengurusan yang berkesan akan memberikan kesan secara
langsung dan tidak langsung terhadap prestasi akademik pelajar, tingkah laku
pelajar, dan sikap pelajar. Berdasarkan kajian yang dijalankan didapati pengetua
yang mempunyai masalah iaitu ketidak cekapan mengurus dan mentadbir sekolah
dalam pengurusan dan pentadbiran sekolah dalam kalangan pengetua-pengetua
baru, mempunyai hubungan yang signifikan dwngan output sekolah.

2.8.3

Pengurusan Kurikulum

Pengurusan kurikulum adalah proses dinamik dan bukan proses static. Ia adalah
penting bagi pihak pengurusan sekolah yang terlibat dalam membentuk dan
mengubahsuai kurikulum sekolah untuk memiliki pemahaman tentang rangka
flsafah. Pengetahuan ini bukan sahaja penting untuk pemahaman penuh kurikulum
tetapi juga untuk membentuk semula kurikulum yang efektif bagi memenuhi
kehendak semua pihak.

Tujuan kurikulum akademik adalah untuk melatih minda dan mengajar

pelajar untuk membuat kajian. Orientasi kurikulum ini adalah berdasarkan idea
storehouse of knowledge (stor ilmu pengetahuan) yang diturunkan dari masa
dahulu dan mengandungi body truth( badan kebenaran) yang kekal dan mutlak.
Dalam pendekatan ini, terdapat ilmu pengetahuan teras yang sepatutnya dimiliki
oleh setiap pelajar, dan pembelajaran adalah menguasai ilmu pengetahuan melalui
pembelajarannya. Penekanan adalah perkembangan kognitif dengan penumpuan
khusus terhadap pemikiran kritikaal berdasarkan kebenaran rasional.

Faktor pengurusan kurikulum memainkan peranan penting dalam

mempengaruhi persekitaran sekolah dan juga prestasi akademik pelajar.
Pengurusan kurikulum termasuk kursus-kursus yang ditawarkan di sekolah,
aktiviti kelas tambahan, penambahan kursus baru, perlaksanaan program-program

baru

yang berkai dengan prestasi akademik pelajar. Semua ini dipengaruhi

akademikm pelajar. Salah satu program kurikulum yang dilaksanakan iaitu

program mentor guru dan pelajar dalam uasaha meningkatkan standard
pencapaian akademik pelajar ( Gay, 1994, Quoting Faxman et al 1968). Menurut
Reiser et al ( 1990), kajian menunjukkan bahawa pencapaian akademik adalah
salah satu hasil daripada pengurusan kurikulum yang terancang dan berfokus
kepada matlamat sekolah.

Menarik ibu bapaMenurut Osman Jusoh & Nazirmuddin Ahmad

(2003), lagi besar perbezaan social dan budaya antara persekitaran sekolah dengan
persekitaran rumah serta komuniti, lagi susah untuk pelajar mengaitkan
pengetahuan sedia ada mereka untuk memahami pelajaran di sekolah. Laporan
tersebut mencadangkan bahawa pengajaran mesilah menjadi berpusatkan pelajar,
seperti pelajaran yang diperolehi dari komuniti tempatan atau televisyen. Ini
bermakna guru-guru mestilah menggunakan pengetahuan sedia ada untuk
membina pengetahuan baru. Menarik ibu bapa dan penjaga lain sebagai rakan
kongsi dalam pendidikan anak-anak mereka adalah satu strategi yang sudah sedia
maklum. Akhir seekali, memindah pengetahuan sekolah kepada kehidupan
seharian adalah tujuan persekolah yang terakhir.

Guru-guru yang lebih afektif juga menggunakan kerja rumah untuk

menambah tabiat belajar pelajar-pelajar. Kajian-kajian yang menyokong

pandangan bahawa kekerapan member kerja rumah, dalam jumlah yang kecil
untuk menyediakan amalan tidak bergantung kepada apa yang telah dipelajari
semasa pengajaran pelajaran mempunyai kesan yang positif ke atas pencapaian.

2.8.4

Pengurusan Kokurikulum

Menurut Sub peraturan 3(1) dalam peraturan-peraturan pendidikan (Kurikulum

Kebangsaan)1997, dalam Tan dan Ramlan(IAB,2005), kokurikulum adalah
sebahagian daripada Kurikulum Kebangsaan. Kurikulum Kebangsaan adalah satu
program pendidikan yang merangkumi semua pengetahuan, kemahiran, norma,
nilai, unsure kebudayaan dan kepercayaan, untuk membantu perkembangan
seseorang murid dengan sepenuhnya dari segi jasmani, rohani, mental dan emosi
serta untuk menanam dan mempertingkatkan nilai moral yang diingini untuk
menyampaikan
mengandungi

pengetahuan.
elemen-elemen

Oleh

itu

pendidikan

kegiatan
yang

kokurikulum
menjadi

teras

mestilah
kepada

pembangunan intelektual dan kemanusian murid dan mempunyai panduan atau

kurikulumnya tersendiri.

Kajian Hamsah Mohd Dahalan dan Azmi Abd. Rahman (2000), mendapati
pengurusan kokurikulum yang berkesan dapat menjamin output yang optimum.

Omadin Ashaari (1996), menyatakan para pelajar yang memerlukan

kegiatan luar yang dijalankan diluar waktu persekolahan untuk mendapatkan

kemahiran dan pengalaman yang sewajarnya. Oleh itu pihak pentadbir sekolah
hendaklah

menyediakan satu perancangan yang teliti dan member mpeluang

kepada semua pelajar melibatkan diri mereka. Beliau juga mencadangkan supaya
satu jadual khusus disediakan bagi memudahkan para pelajar mengikut program
tersebut.

Menurut Jenning (1960), program yang berkesan dalam kegiatan

kokurikulum sekolah menjamin pencapaian yang cemerlang

dalam bidang

tersebut. Malah pengurusan kegiatan kokurikulum yang lebih meluas dan fleksible
apat member pulangan yang setimpal kepada para pelajar. Keberkesanan
pengurusan kokurikulum bergantung kepada pengurursan sekolah yang berkesan.

Sementara itu, Shahnon (1960), menghubungkan penglibatan dalam

aktiviti kokurikulum dengan disiplin kendiri, kerana dalam aktiviti kokurikulum
pelajar-pelajar belajar bagaimana untuk menepati masa. Dalam aktiviti
kokurikulum, seseorang itu akan memperuntukkan masa yang diperlukan untuk
latihan supaya mencapai matlamat-matlamat yang tertentu. Melalui semangat
kerja yang keras untuk mencapai kejayaan di dalam aktiviti kokurikulum juga,
seseorang itu dapat mempelajari disiplin kendiri yang berfaedah untuk masa
depan.

Kajian Yarworth dan Guatheir (1978), menunjukkan pelajar-pelajar yang

melibatkan diri secara aktif di dalam aktiviti kokurikulum, mempunyai konsep
kendiri yang lebih tinggi berbanding dengan pelajar-pelajar yang hanya
melibatkan diri dalam satu aktiviti atau tidak terlibat langsung.

Secara umumnya,kajian-kajian yang dijalankan jelas menunjukkan bahawa

persekitaran fizikal sekolah seperti seni bina dan bangunan sekolah, persekitaran
dalaman sekolah seperti system pentadbiran sekolah, struktur sekolah, budaya
sekolah, pengurusan kurikulum sekolah seperti perlaksanaan program mentoring
boleh mempengaruhi akademik pelajar.

2.8.5

Pengurusan Hal Ehwal Murid

Pengurusan Hal Ehwal Murid (HEM), merupakan satu bidang yang penting di
sekolah. Sekiranya tidak dikendalikan dengan baik ia akan mencacatkan dan
menjejaskan perjalanan dan prestasi sekolah itu sendiri. Dengan adanya
permintaan dan harapan yang tinggi di kalangan pelajar dan masyarakat
seluruhnya terhadap kemampuan sekolah, pengurus atau pemimpin sekolah
seharusnya memainkan peranan yang lebih daripada hanya menjalankan fungsi
pentadbiran dan penyelenggaraan.
Pengurus sekolah mesti berupaya menjadi penggerak dan penggalak
perubahan untuk mempengaruhi ahli-ahli dalam sekolah menuju kearah
kecemerlangan. Ini kerana pelajar-pelajar merupakan asset Negara masa depan.

Jatuh bangunnya Negara bergantung kepada kualiti tenaga manusia yang

dihasilkan oleh pendidikan. Untuk membantu individu supaya seimbang dari segi
jasmani, emosi, rohani dan intelek sebagaimana yang tercerna dalam Falsafah
Pendidikan Negara (FPN) bukanlah satu perkara yang mudah. Di peringkat
sekolah ia berkehendakkan satu perancangan yang lebih berstruktur dan startegik
untuk memastikan sesebuah sekolah itu memenuhi cirri-ciri institusi yang Berjaya
dalam bidang akademikdan bukan akademik. Oleh itu untuk mencapai hasrat ini,
jawatan khas Guru Penolong Kanan (HEM) telah diwujudkan di sekolah bagi
membantu pentadbir (guru besar/pengetua) dalam memainkan peranan sebagai
pemaju, pembina,pembantu, perancang, pemudahcara, penyelaras, pengawal,
penawar dan kaunselor kepada ahli-ahli di bawah pengawasannya khusus pelajarpelajar.

BAB 3

METODOLOGI KAJIAN

3.1

Pengenalan

Dalam bab ini diterangkan kaedah dan tatacara untuk mendapatkan data dari
responden yang telah ditentukan, iaitu dengan menentukan populasi dan
pemilihan sampel kajian, tempat kajian, alat ukur kajian dan soalan-soalan untuk
mendapatkan maklumat dan data secukupnya untuk menjawab persoalan
kajian.Juga diterangkan tatacara analisa data, batasan kajian dan andaian-andaian
penyelidik. Menurut Mohd Majid Konting (1993), dan Ahmad Mahdzan Ayub
(2000), metodologi kajian merujuk kepada bagaimana pengkaji mendapatkan
maklumat bagi mencapai semua matlamat penyelidikan. Perbincangan dibuat
melibatkan

reka

bentuk

kajian,

populasi

dan

persampelan,

penyelidikan, kajian rintis, kaedah pengumpulan data dan analisis data.

instrument

3.2

Reka Bentuk Penyelidikan

Kajian yang dijalankan ini merupakan kajian yang menggunakan kaedah tinjauan
dan bersifat deskriptif. Kaedah ini adalah bersesuaian dengan tujuan kajian yang
dijalankan oleh pengkaji iaitu melihat hubungan pengurusan antara persekitaran
sekolah terhadap pencapaian akademik pelajar.Ini kerana kaedah tinjauan
merupakan kaedah yang sesuai untuk menentukan perkaitan antara dua atau lebih
pemboleh ubah ( Ahmad Mahdzan, 2005).
Menurut beliau, kaedah tinjauan sesuai untuk mendapatkan gambaran
deskriptif atau menentukan perkaitan sebab atau akibat bagi dua pemboleh ubah
atau lebih. Selain itu kaedah tinjauan juga sesuai digunakan kerana keboleh
percayaan yang tinggi sedangkan kos nya rendah ( Ahmad Mahzan, 2005: Najib
Ghaffar 1999). Penyelidikan deskriptif juga merupakan kaedah penyelidikan yang
bermatlamat untuk menerangkan sesuatu fenomena yang sedang berlaku.
Manakala kaedah korelasi digunakan untuk mengkaji hubungan antara
pemboleh ubah bersandar faktor persekitaran sekolah, kurikulum, kokurikulum,
pengurusan HEM dan pengurusan dan pentadbiran sekolah dengan pemboleh
ubah bebas prestasi akademik pelajar dalam peperiksaan UPSR dan faktor
demografi guru. Faktor demografi respondan mempunyai hubungan dengan
terhadap prestasi akademik pelajar dan faktor persekitaran sekolah. Oleh itu
Pengujian

hipotesis

dijalankan

untuk

menyelidik

mengenai

hubungan

pembolehubah-pembolehubah yang telah diandaikan. Dapatan-dapatan dari

pendekatan ini akan digunakan untuk membuat suatu generalisasi mengenai

hubungan persekitaran sekolah terhadap prestasi akademik pelajar di salah sebuah
sekolah di Slim River.
Hasil dapatan dari soal selidik akan dianalisis dan di nilai secara umum
untuk mendapatkan pola serta variasi jawapan dari respondan. Hasil tujuan kajian
lanjutan ini untuk mengesahkan dan mengukuhkan hasil dapatan (Sharan Merriam
& Edwin L. Simpson, 1995).

3.3

Populasi dan Persampelan

Kajian ini melibatkan semua guru di salah sebuah sekolah di Slim River di negeri
Perak yang telah menjadikan faktor persekitaran sekolah dalam pencapaian
akademik khususnya kepada pencapaian UPSR dari tahun 2009 hingga 2012
untuk jangka masa tiga tahun. Ini selaras dengan saranan Ahmad Mahdzan Ayob
(2005), iaitu sesuatu perubahan hanya dapat diukur sekurang-kurangnya untuk
tempoh tiga tahun.

Jadual 3.1 Sampel kajian

Bil Guru

Jantina

Jumlah

Lelaki

12

Perempuan

34

JUMLAH

46

Sumber : Pejabat Sekolah Kajian 2012

b)

Sampel

Untuk menentukan sampel sekolah kajian, penyelidik telah memilih semua guru
di sekolah kajian iaitu seramai 46 orang.

3.4 Alat ukur Penyelidikan

Dalam penyelidikan ini, soal selidik digunakan untuk mendapatkan maklumat

berkenaan fakta-fakta, kepercayaan perasaan, kehendak dan sebagaimya dan
mudah disediakan ( Amoroso P.F. 2002). Ia juga berguna untuk meningkatkan
ketepatan anggaran statistik.
Soal selidik dalam kajian ini terbahagi kepada dua set alat ukur dan
pembahagiannya adalah seperti berikut:

a)
b)
c)

Faktor demografi respondan

Pensekitaran sekolah
Pengurusan sekolah

a)

Soal selidik Persekitaran sekolah

Penyelidik mereka bentuk alat ukur dalam penyelidikan ini berasaskan pada
persekitaran sekolah yang dijadikan kajian kes di salah sebuah sekolah di Slim
River. Soal selidik ini telah digubal dan disesuaikan dengan setting pendidikan
khususnya di peringkat sekolah. Alat ukur ini dibentuk untuk mengukur sejauh
manakah para guru dan pelajar benar-benar selesa di sekolah berdasarkan suasana
persekitaran sekolah dan juga pentadbiran seperti kurikulum, kokurikulum, dan
pentadbiran sekolah
Dalam konteks kajian ini, soal selidik dibentuk supaya bersesuaian dari
segi ia mengukur elemen-elemen pengaruh persekitaran sekolah dan relevan
dengan sekolah kajian yang dipilih, berdasarkan sekolah ini merupakan sekolah
yang menunjukkan kecemerlangan dari segi kepimpinan guru besarnya, komitmen
guru-guru, sikap pelajar, pengurusan kurikulum dan kokurikulum dan sekolah ini
adalah antara yang terbaik di daerah Batang Padang. Sekolah ini merupakan salah
sebuah sekolah elit dimana berdasarkan keputusan UPSR 2011, Gred Purata
Sekolah (GPS) iaitu 1.99. ( GPS ini dikeluarkan oleh Jabatan Pelajaran Perak).
Soal selidik ini di bahagikan kepada lima sub skala dan setiap satunya
mengukur aktiviti perlaksanaan elemen-lemen pengaruh persekitaran sekolah di
dalam sesebuah sekolah. Bagi setiap item, respondan dikehendaki membuat

pilihan dari skala lima mata likert iaitu daripada 5 ( sangat Setuju) kepada 1
( sangat tidak setuju). Respondan dikehendaki member tindak balas terhadap itemitem tersebut berdasarkan seperti berikut:
1
2
3
4
5

Sangat tidak setuju

Tidak setuju
Tidak pasti
Setuju
Sangat setuju

Analisis yang digunakan dalam kajian ini adalah seperti berikut

Jadual 3.2: Taburan dan jumlah item Soal Selidik bagi persekitaran sekolah.

Aspek

Bil Item

No

item
Bahagian A : Faktor demografi Respondan 6 item

Item 1 6

Bahagian B : Persekitaran Sekolah

24 item

Item 1 24

i) Lanskap

6 item

Item 1 6

ii) Bilik Darjah

8 item

Item 1 8

iii) Pusat Sumber Sekolah

10 item

Item 1 - 10

20 item

Item 1 24

i) Kurikulum

6 item

Item 1 6

ii) HEM

7 item

Item 1 7

iii) Kokurikulum

7 item

Item 1 - 7

Bahagian C : Pengurusan Sekolah

Contoh-contoh item persekitaran sekolah:

Bahagian B : Persekitaran sekolah
i

Bilik darjah di sekolah saya mencukupi untuk aktiviti pembelajaran

3.5

ii

Perpustaan sekolah saya sesuai untuk aktiviti pembelajaran

iii

Saya berasa selamat berada di dalam kawasan sekolah saya.

Prosedur Kajian

Prosedur kajian ini melalui tiga peringkat iaitu peringkat persediaan yang
merupakan peringkat pembacaan untuk mengenal pasti permasalahan kajian..
Peringkat ini juga merupakan peringkat untuk mendapatkan konseptual kajian
yang lebih jelas, iaitu mengenal pasti populasi dan lokasi kajian, kerja-kerja
mengubal alat ukur untuk dip roses dan di sesuaikan bagi maksud tujuan
penyelidikaan.
Keduanya ialah peringkat pertengahan yang melibatkan tatacara bagi
menentukan

populasi

kajian,

serta

memilih

sampel,

membina

dan

mengubahsuaikan alat ukur, kajian rintis, dan kerja lapangan. Urusan untuk
mendapatkan kebenaran penyelidikan dari EPRD, JPN dan pejabat Pendidikan
Daerah yang dilaksanakan di peringkat ini.
Manakala peringkat ketiga adalah peringkat Akhir Kajian, iaitu data-data
yang telah diperolehi dianalisis secara kuantitatif untuk dilaporkan. Penulisan
laporan penyelidikan adalah berdasarkan matlamat kajian, menjawab persoalan
kajian, dan menguji hipotesis yang telah dibina. Kerja mengedit, mengemas kini,

laporan dijalankan. Isu dan masalah berkaitan dengan tajuk penyelidikan diberi
perhatian dan cadangan-cadangan untuk kajian lanjutan turut dibincangkan.

3.6

Olahan data

Data-data diproses dengan menggunakan komputer melalui program SPSS.

Menurut Mohd Majid Konting (2005), penganalisisan data berstatistik
menggunakan perian pengaturcaraan SPSS dapat menghasilkan pengeriaan yang
tepat. Statistik deskriptif digunakan untuk menghuraikan profil dan bentuk
respondan bagi mengenali latar belakang mereka. Analisis ini digunakan untuk
menunjukkan variasi respon terhadap pengaruh persekitaran sekolah serta factor
demografi respondan, dan prestasi akademik pelajar tahun 6dalam peperikssan
pertengahan tahun 2012.
Bagi menentukan tahap terhadap pembolehubah pembolehubah kajian
ini, Jadual 3.3 digunakan sebagai garis panduan cut-off point bagi menentukan
tahap skor min bagi pemboleh ubah atau subskala pembolehubah yang di analisis.
Contoh pengiraan untuk mendapatkan skor min ini ialah Skor yang tertinggi di
bahagikan dengan tiga ( 5.00 / 3 =1.6 ) maka untuk intreprestasi skor min rendah
di antara 1.00 hingga 2.00.

Jadual 3.3: Interpretasi skor min

Skor

Interprestasi skor min

1.00 2.00

Rendah

2.01-4.00

Sederhana

4.01-5.00

Tinggi

Statistik inferens yang bakal digunakan dalam kajian ini ialah Kolerasi
Pearson dan Ujian-t. Korelasi Pearson digunakan untuk mengandaikan jika data
adalah berbentuk normal, bermakna data interval yang bakal diperolehi adalah
jenis parametric, iaitu normal. Maka operasi statistic inferensi bagi membuktikan
hipotesis hubungan antara pembolehubah yang dikaji akan menggunakan Korelasi
Pearson.

Pekali

korelasi

Pearson

yang

positif

menunjukkan

bahawa

pembolehubah tidak bersandar yang tertentu meningkat, pembolehubah bersandar

juga meningkat yang menunjukkan terdapat hubungan terus.
Bagi analisis data mengenai maklumat demografi berkenaan jantina,
kategori sekolah pengkaji menggunakan skala normal. Manakala analisis data
mengenai cirri-ciri pengaruh persekitaran, pengkaji menggunakan skala likert.
3.7

Prosedur pemprosesan dan analisis data

Borang soal selidik yang dijawab, dikumpul serta disemak, dan diproses mengikut
prosedur dan tatacara yang betul. Ini melibatkan proses pengekodan dan di susun
berdasarkan kod angka, dengan setiap jawapan akan dikodkan bagi memproses
dan menganalisis data. SPSS digunakan bagi memproses dan menganalisis data.
3.8

Pengesanan Kesahan dan Kebolehpercayaan Alat Ukur

Alat ukur yang digunakan dalam kajian ini dibina berdasarkan teori, model, dan
cirri dan disesuaikan dengan mengambil kira setting setempat. Pembinaan alat
ukur kajian juga mengambil kira kesesuaian dengan merujuk soal selidik piawai
yang telah digunakan penyelidik terdahulu. Penyelidik juga merujuk kepada
pensyarah pembimbing bagi membantu penyelidik dalam proses membentuk,
mengubahsuai alat ukur supaya ianya sesuai dari segoi format dan isinya.
Tujuan semakan ini juga adalah untuk memastikan kesahan zahir dan
kesahan kandungan soal selidik dengan mengetahui bagaimana konsep yang
hendak diukur itu didefinasikan, dan sama ada maklumat yang dikumpul berkaitan
dengan konsep yang hendak dikaji, mengandungi semua topic berkaitan dengan
pengaruh persekitaran sekolah dan prestasi akademik pelajar.
Sebagai langkah untuk menentukan bahasa yang digunakan sesuai, mudah
difahami, tidak mempunyai unsur-unsur yang negative dan sensitive terhadap
sosialbudaya masyarakat Malaysia.

3.9

Kajian Rintis

Kajian rintis dilakukan untuk mendapatkan kajian bagi mendapat kesahan dan
kebolehpercayaan terhadap item soalselidik pengkaji. Kajian rintis ialah satu
aktiviti yang penting bagi setiap kajian selain daripada menentukan kesahan dan
kebolehpercayaan instrument, ia juga digunakan untuk menguji kaedah terbaik
mentadbir instrument, mengenal sampel dan kesesuaian kaedah analisi (Mohd
Najib Abdul Ghaffar, 2003).

3.10

Rumusan

Kajian yang dijalankan ini merupakan kajian kuantitatif untuk menganalisis tahap
hubungan pengaruh persekitaran sekolah terhadap prestasi akademik pelajar tahun
6 yang akan menghadapi peperiksaan UPSR 2012. Iaitu untuk melihat sejauh
mana impak pengaruh persekitaran sekolah terhadap akademik pelajar. Populasi
kajian adalah guru-guru di salah sebuah sekolah di Slim River. Penyelidik juga
telah menghuraikan aspek analisis data yang akan digunakan, dan tatacara
pengubalan alat ukur kajian supaya objektif kajian tercapai dan persoalan kajian
terjawab.
Perlaksanaan persekitaran sekolah yang selesa di samping pengurusan sekolah
yang prihatin di sekolah tersebut, maka penyelidik merasakan sudah sampai

masanya dijalankan satu kajian yang menyeluruh untuk melihat kesan

persekitaran sekolah terhadap prestasi akademik pelajar.

Bab 4

Dapatan Kajian

4.1

Pengenalan
Bab ini membincangkan tentang analisis data yang diperolehi sesuai

dengan tujuan kajian terhadap respondan yang telah terpilih seramai 46 orang.
Penyelidik telah mengedarkan sebanyak 46 set borang soal selidik kepada sekolah
kajian dan menerima kembali 46 set borang tersebut .
Berdasarkan kepada 46 set borang soal selidik yang diterima kembali
penyelidik telah mengggunakan Statistical Pakages for Social Science (SPSS)
untuk menganalisis data daripada sampel kajian. Kaedah yang digunakan untuk
menganalisis data latar belakang responden adalah dengan menggunakan
kekerapan dan peratus. Manakala min skor digunakan untuk melihat tahap amalan
pengurusan sekolah

terhadap pencapaian Akademik pelajar di salah sebuah

sekolah rendah di Slim River mengikut jantina guru di sekolah tersebut

4.2

Latar Belakang Responden

Latar belakang responden dalam kajian ini meliputi aspek jantina, umur,

tempoh perkhidmatan, taraf pendidikan. Setelah dianalisis latar belakang

demografi responden adalah seperti berikut:-

4.2.1

Taburan Bilangan Dan Peratusan Responden Mengikut Jantina

Merujuk kepada 4.2.1 analisis bagi responden kajian ini terdiri daripada 46

orang guru. Hasil kajian menunjukkan responden perempuan lebih ramai iaitu 34
orang

( 73.9 %) manakala responden lelaki terdiri daripada 12 orang ( 26.1 %).

Jadual 4.2.1:Taburan bilangan dan peratusan mengikut jantina

Jantina

Kekerapan

Peratusan

Lelaki

12

26.1 %

Perempuan

34

73.9 %

Jumlah

46

100 %

Rajah 4.2.1; Taburan bilangan dan peratusan mengikut jantina

4.2.2

Taburan Bilangan Dan Peratusan Responden Mengikut Umur

Jadual dan Rajah 4.2.2 menunjukkan taburan bilangan dan peratusan

responden mengikut umur. Seramai 5 responden berumur diantara 20 hingga 25

tahun, 25 responden berumur antara 26 hingga 35 tahun, 13 responden berumur

antara 36 hingga 45, manakala 2 responden berumur 46 hingga 55 tahun dan 1

responden berumur 56 tahun ke atas.
Hasil kajian yang dibuat oleh penyelidik didapati responden yang berumur antara
41 hingga 60 tahun adalah terdiri dari guru-guru yang berpengalaman mengajar 20
tahun ke atas.

Jadual 4.2.2: Taburan bilangan dan peratusan mengikut umur

Umur

Kekerapan

Peratusan

25 ke bawah

10.9 %

26 -35 tahun

25

54.3 %

36 -45 tahun

13

28.3 %

46 55 tahun

4.3%

56 tahun keatas

2.2%

Jumlah

46

100%

Rajah 4.2.2 : Taburan bilangan dan peratusan mengikut umur

4.2.3

Taburan Bilangan dan Peratusan mengikut Taraf Pendidikan

Jadual 4.2.3 menunjukkan taburan bilangan dan peratusan responden

mengikut taraf pendidikan. Kumpulan responden yang teramai adalah mereka

yang berpendidikan diploma iaitu seramai 15 orang ( 32.6 % ) manakala bilangan
responden yang mempunyai ijazah pertama adalah seramai 29 orang ( 63.0 % ). 2
orang ( 4.4%) mempunyai ijazah sarjana.

Jadual 4.2.3 Taburan bilangan dan peratusan mengikut taraf pendidikan

Taraf Pendidikan

Kekerapan

Peratusan

Diploma

15

32.6 %

Ijazah Pertama

29

63.0 %

Ijazah Sarjana

4.4%

Jumlah

46

100 %

Rajah 4.2.3 Taburan bilangan dan peratusan mengikut taraf pendidikan

4.2.4

Taburan Bilangan dan Peratusan Mengikut Pengalaman Mengajar

Jadual 4.2.4 menunjukkan taburan bilangan dan peratusan responden

mengikut pengalaman mengajar. Didapati bahawa kumpulan yang berpengalaman

mengajar antara 5 hingga 20 tahun adalah kumpulan yang terbesar iaitu seramai
43 orang guru. Manakala bilangan yang paling sediit ialah bilangan guru yang
mempunyai pengalaman mengajar 20 tahun ke atas iaitu seramai 3 orang.

Pengalaman
Cumulative
Frequency
Valid

Percent

Valid Percent

Percent

0-5 Tahun

15

32.6

32.6

32.6

5-10 tahun

20

43.5

43.5

76.1

10-15 Tahun

17.4

17.4

93.5

16-20 Tahun

4.3

4.3

97.8

Lebih 20 Tahun

2.2

2.2

100.0

46

100.0

100.0

Total

Rajah 4.2.4: Taburan bilangan dan peratusan responden mengikut

pengalaman mengajar.

4.2.5 Pengaruh Tahap Amalan Pengurusan Sekolah terhadap Pencapaian

Akademik pelajar berdasarkan landskap.

LELAKI
ITEM
B1:Kawasan sekitar sekolah saya
sangat menarik
B2: Pemandangan keseluruhan
sekolah saya cantik dan menarik
B3: Kedudukan bangunan dan bilik
bilik di sekolah saya memberi
pemandangan yang menarik
B4: Persekitaran fizikal yang indah
dan cantik menggalakkan saya
sentiasa hadir ke sekolah.
B5: Sekolah saya dikelilingi dengan
tumbuhan hijau dan suasana nyaman
B6: Persekitaran sekolah saya sentiasa
bersih

PEREMPUA
N

Ujian T
Lelak
i

Perempu
an

1.04
62

-283

-292

3.70
5

.
9055

-393

-375

.
7538

3.61
5

.
9535

.434

.486

3.83
3

.
7177

3.79
4

.
6410

.177

.167

3.66
7

.
9847

3.76
5

1.01
60

-289

-294

4.50
0

.
9045

4.02
9

.
6269

1.98
3

1.666

Min

SD

Min

SD

3.66
7

.
9847

3.76
5

3.58
3

.
9962

3.75
0

JADUAL 1: Maklum Balas Responden Terhadap Lanskap sekolah pengaruh

tahap amalan pengurusan mengikut jantina

Jadual 1 menunjukkan maklum balas responden dari aspek landskap. Dalam

kajian ini, terdapat 6 item yang berkaitan dengan landskap yang disenaraikan
dalam jadual diatas. Jadual 1 menunjukkan bahawa nilai skor min B1 hingga B6
berada dalam nilai yang sederhana.Item- item ini adalah mengenai persekitaran
mengikut demografi jantina.

Susunan nilai skor min ini dipilih oleh responden

dengan nilai min

tertinggi berada pada item B6 iaitu secara keseluruhannya 4.50 bagi lelaki begitu
juga kaum wanita, item B6 juga mempunyai item yang tertinggi iaitu 4.029. Ini
diikuti oleh item B4 pilihan lelaki dan wanita iaitu persekitaran fizikal yang indah
dan cantik menggalakkan saya sentiasa hadir ke sekolah Nilai min yang terendah
adalah pada item B2 bagi kaum lelaki iaitu 3.593, manaka bagi kaum wanita pula
item yang terendah ialah B3 iaitu 3.615.
Berdasarkan maklumat di atas menunjukkan bahawa persekitaran sekolah
yang bersih banyak mempengaruhi tahap amalan pengurusan sekolah terhadap
pencapaian akademik pelajar mengikut jantina guru. Begitu jug faktor
persekitaran fizikal yang indah telah menarik minat guru-guru untuk datang ke
sekolah dan seterusnya bersemangat dalam pengajaran dan pembelajaran di dalam
kelas. Suasana persekitaran yang indah di sekolah, pendidikan luar bilik darjah
membantu murid-murid mencapai akademik yang tinggi.

4.2.6 Pengaruh Tahap Amalan Pengurusan Sekolah terhadap Pencapaian

Akademik pelajar berdasarkan bilik darjah.

LELAKI
ITEM
BB1:Bilik darjah di sekolah
saya mencukupi untuk aktiviti
pembelajaran
BB2: Perabot-perabot
mencukupi di sekolah saya.
BB3: Saiz kelas saya adalah
sesuai untuk aktiviti
pengajaran dan pembelajaran
BB4: Kelas saya cerah, dan
kipas angin berfungsi dengan
baik
BB5: Rekabentuk, saiz dan
susunan kelas saya sesuai
untuk aktiviti pengajaran dan
pembelajaran
BB6: Susun atur perabut saya
di dalam kelas saya amat
menarik.
BB7: Suasana kelas saya
panas dan tidak selesa
BB8: Perabot, kerusi dan meja
di dalam kelas saya selesa
digunakan

PEREMPUA
N

Ujian T
Lelak
i

Perempu
an

.
8187

.643

.614

3.70
6

1.14
23

-330

-352

.
8348

4.02
9

.
9688

.436

.469

3.50
0

1.08
71

4.14
7

.
6096

2.54
3

-1.956

4.00
0

.
7385

4.02
9

.
6735

-127

-121

3.83
3

.
9374

3.91
2

.
8658

-264

-254

2.08
3

1.16
45

2.38
7

.
9852

-862

-795

3.75
0

.
8660

3.82
4

.
7165

-289

-264

Min

SD

Min

SD

4.41
7

.
9003

4.23
5

3.58
3

.
9962

4.16
7

JADUAL 2: Maklum Balas Responden Terhadap Bilik Darjah sekolah

pengaruh tahap amalan pengurusan mengikut jantina

Berdasarkan jadual 2 di atas, terdapat 8 item yang berkaitan dengan bilik darjah
telah di soal kepada guru-guru. Hasil dari soal selidik tersebut item BB1
merupakan item yang tertinggi iaitu 4.417( lelaki) dan 4.235 (perempuan) bagi
kaum lelaki dan wanita dimana Bilik darjah di sekolah saya mencukupi untuk
aktiviti pembelajaran.
Jelas menunjukkan banawa peranan bilik darjah yang selesa dapat
mempengaruhi aktiviti pengajaran dan pembelajaran dan ini juga dapat
mempengaruhi tahap amalan pengurusan terhadap pencapaian akademik pelajar.
Berdasarkan jadual 2 itu juga min yang terendah bagi kaum lelaki dan juga
perempuan ialah item BB7 dengan nilai min bagi lelaki ialah 2.083 dan nilai min
bagi perempuan pula ialah 2.387. Kedua-duanya tidak bersetuju mengatakan
bahawa bilik darjah saya panas dan tidak selesa. Jelas menunjukkan bahawa
sekolah kajian tersebut mempunyai bilik darjah yang selesa menjadikan sekolah
tersebut merupakan sekolah yang mempunyai pencapaian yang tinggi dalam
bidang akademik.

4.2.7 Pengaruh Tahap Amalan Pengurusan Sekolah terhadap Pencapaian

Akademik pelajar berdasarkan Pusat Sumber Sekolah.

LELAKI
ITEM
BC1: Perpustakaan sekolah
saya sesuai untuk tempat
rujukan
BC2: Suasana persekitaran di
Pusat Sumber sekolah saya
bising.
BC3: Jadual penggunaan Pusat
Sumber di sediakan
BC4: Perpustakaan sekolah
saya sentiasa bersih, dan
menarik minat saya
BC5: Terdapat banyak buku
rujukan disediakan untuk guru
dan murid.
BC6: Setiap pelajar mengikut
peraturan di perpustakaan
yang disediakan
BC7: Persekitaran pusat
sumber sekolah saya sentiasa
bersih
BC8: Saya rasa tenang apabila
berada di pusat sumber
sekolah
BC9: Saya berasa bangga
berada di pusat sumber
sekolah ini.

PEREMPUA
N

Ujian T
Lelak
i

Perempu
an

.
8486

-792

-773

2.02
9

.
7972

1.05
8

-1.087

.
9003

4.20
6

.
5382

1.32
9

-1.049

3.75
0

.
9653

3.94
1

.
7762

-668

-619

3.41
7

.
9003

3.88
2

.
5911

2.03
5

-1.669

3.91
7

.549

4.02
9

.
5766

-598

-632

3.83
3

.
7177

4.11
8

.
5911

3.58
3

.
9003

3.97
1

.
7171

3.58
3

9003

3.91
2

.
7121

Min

SD

Min

SD

3.41
7

.
9003

3.64
7

1.75
0

.
7535

3.91
7

1.35
4
1.05
4
1.28
1

-1.233
-1.347
-1.144

JADUAL 3: Maklum Balas Responden Terhadap Pusat Sumber sekolah

pengaruh tahap amalan pengurusan mengikut jantina
Berdasarkan maklum balas bagi jadual 3 dimana penilaian bagi pusat sumber juga
banyak memainkan peranan yang penting dalam mempengaruhi amalan
pengurusan terhadap pencapaian akademik pelajar. Terdapat 9 item dalam soal
selidik bagi pusat sumber sekolah. Nilai min yang tertinggi bagi 9 item tersebut,

item BC3 dan BC6 merupakan item yang tertinggi. Bagi item BC3 jadual
penggunaan pusat sumber sekolah telah disediakan dan juga BC6 setiap pelajar
telah mengikut peraturan di perpustakaan yang disediakan. Mengikut maklum
balas di atas, jelaslah peranan pengurusan sekolah dan guru pusat sumber dalam
menyediakan jadual penggunaan pusat sumber dan pelajar-pelajar mengikut
peraturan yang telah disediakan membantu sekolah kajian menjadi sekolah yang
mempunyai pencapaian akademik yang tinggi, dimana pelajar-pelajar di sekolah
kajian telah menggunakan pusat sumber sekolah sebagai bahan rujukan.

Bagi min yang terendah pula ialah item BC2 dimana semua respondan
tidak bersetuju mengatakan bahawa suasanan persekitaran di pusat sumber
sekolah saya bising, dimana min bagi lelaki ialah 1.750 manakala perempuan pula
ialah 2.029

4.2.8 Pengaruh Tahap Amalan Pengurusan Sekolah terhadap Pencapaian

Akademik pelajar berdasarkan Kurikulum.

LELAKI

PEREMPUA
N

Ujian T

Min

SD

Min

SD

Lelak
i

Perempu
an

4.50
0

.
9045

3.94
1

.
8856

1.86
9

1.850

CA2: Guru menyelesaikan masalah di

papan putih dengan jelas, teratur, dan
mudah difahami.

4.16
7

.
3892

4.08
8

.
3788

.612

.804

CA3: Guru sentiasa meluangkan masa

berbincang dengan pelajar.

4.25
0

.
8660

4.14
7

.
3595

-575

-400

4.25
0

.
4523

4.38
2

.
4933

-816

-851

CA5: Guru selalu memberi kerja

bertulis, latihan atau ujian setelah
selesai sesuatu topik yang diajar.

4.33
3

.
4924

4.26
5

.
4478

.445

.425

CA6: Kelas tambahan yang diadakan

oleh guru amat membantu pelajar
dalam subjek.

4.25
0

.
8660

4.05
9

.
6937

.769

.690

ITEM
CA1: Guru memberikan
banyak contoh penyelesaian
daripada menyuruh pelajar
membuat sendiri atau
memberi jawapan.

.CA4: Guru sentiasa membantu

pelajar sehingga faham.

JADUAL 4: Maklum Balas Responden Terhadap Pengurusan Kurikulum

sekolah pengaruh tahap amalan pengurusan mengikut jantina
Berdasarkan maklum balas di atas, dari segi pengurusan kurikulum khusus kepada
pengajaran dan pembelajaran bagi item-item yang ditanya. Terdapat enam item
bagi pengurusan kurikulum ini. Keseluruhannya respondan memberikan
keputusan min yang tinggi bagi setiap item. Item yang tertinggi bagi guru lelaki

ialah CA1 iaitu guru memberikan banyak contoh penyelesaian daripada menyuruh
pelajar membuat sendiri atau memberi jawapan dimana minnya ialah 4.500.

Bagi guru perempuan pula telah memilih soalan CA4 iaitu guru sentiasa
membantu pelajar sehingga faham di mana minnya ialah 4.382. disini guru
perempuan ingin meastikan bahawa setiap murid perlu memahami sehingga
faham sebelum mempelajari tajuk baru. Guru-guru perempuan di sekolah kajian
ini lebih mementingkan konsep masteri dalam pengajaran dan pembelajaran yang
lebih kepada pemusatan pelajar.

Guru lelaki dan perempuan di sekolah kaian juga telah memilih soalan
yang sama bagi min yang paling rendah iaitu soalan CA6 iaitu kelas tambahan
yang diadakan oleh guru amat membantu pelajar dalam subjek dimana min guru
lelaki ialah 4.259, manakala bagi min guru perempuan pula ialah 4.059

Disini jelas komitmen guru-guru di sekolah kajian mempunyai keyakinan

diri dan pelajar amat yakin bahawa mereka akan mendapat keputusan yang baik
dalam keputusan peperiksaan. Guru-guru telah memberikan fokus kepada aspek
pengajaran dan pembelajaran dan memberikan komitmen terhadap tugas mereka.
Kajian ini selaras dengan kajianSharifah Nor (2003), yang menunjukkan bahawa
kebanyakan sekolah sentiasa berusaha mencapai kecemerlangan akademik dengan
memberikan penekanan kepada aspek pengurusan dan pentadbiran akademik yang

mantap, serta mempunyai rasa tanggungjawab dalam kalangan pihak pengurusan,

guru-guru dan para pelajar bagi mencapai matlamat dan visi sekolah, serta aspirasi
yang terkandung dalam di dalam Falsafah Pendidikan Kebangsaan.

4.2.9 Pengaruh Tahap Amalan Pengurusan Sekolah terhadap Pencapaian

Akademik pelajar berdasarkan Hal Ehwal Murud( HEM).

LELAKI

PEREMPUA
N

Ujian T
Lelak
i

Perempu
an

.
7127

.314

.290

4.47
1

.
5066

.660

.655

1.15
47

3.35
3

1.20
31

-049

-050

3.41
7

.
9003

3.85
3

.
7020

1.71
8

-1.523

CB5: Murid sentiasa selesa dengan

kebersihan dan keceriaan kantin
sekolah

3.83
3

.
9374

4.00
0

.
6030

-707

-575

CB6: Murid sentiasa patuh dan akur

kepada peraturan sekolah

3.91
7

.
6686

3.64
7

.
8836

.962

1.099

1.33
3

.
4924

1.88
2

.
9460

1.91
1

-2.545

ITEM
CB1: Pengurusan disiplin
sekolah amat baik dan teratur

Min

SD

Min

SD

4.16
7

.
8348

4.08
8

CB2: Murid saya mendapat pinjaman

buku teks setiap tahun.

4.58
3

.
5149

CB3: Murid membeli di kantin kerana

tiada pilihan lain.

3.33
3

CB4: Makanan di kantin bersih dan

mencukupi.

CB7: Peraturan sekolah ini begitu

membebankan murid..

JADUAL5: Maklum Balas Responden Terhadap Pengurusan Hal Ehwal

Murid(HEM) sekolah pengaruh tahap amalan pengurusan mengikut jantina

Berdasarkan maklum balas respondan terhadap pengurusan Hal Ehwal

Murud (HEM), kesemua respondan bersetuju bahawa semua murid mendapat
pinjaman buku teks setiap tahun (item CB2) merupakan min yang paling tinggi
iaitu bagi guru lelaki ialah 4.583, manakala bagi guru perempuan pula ialah 4.471.

Jelas disini bahawa sekolah kajian telah mengambil berat hal-hal berkaitan
dengan buku teks dan sekolah kajian telah memastikan bahawa setiap pelajar
mendapat buku teks yang secukupnya setiap awal tahun. Buku teks ini juga
merupakan bahan sumber yang utama untuk membuat rujukan.

Dari segi disiplin, sekolah kajian ini juga, respondan telah membarikan
min yang tinggi bagi pengurusan disiplin yang teratur. Contohnya min bagi guru
lelaki iaitu 4.167, manakala bagi min guru perempuan pula ialah 4.088.

Manakala bagi min yang paling rendah ialah soalan CB7 iaitu peraturan
sekolah ini begitu membebankan murid. Kesemua respondan tidak bersetuju yang
mengatakan peraturan itu membebankan iaitu bagi guru lelaki minnya ialah 1.333
manakal bagi guru perempuan pula minnya ialah 1.882. Peraturan disiplin yang
diguna pakai oleh sekolah kajian telah diterima oleh semua murid dan dengan
disiplin yang tinggi telah membantu sekolah kajian mendapat keputusan yang
cemerlang dalam peperiksaan UPSR di daerah Batang Padang.

4.2.10 Pengaruh Tahap Amalan Pengurusan Sekolah terhadap Pencapaian

Akademik pelajar berdasarkan Kokurikulum

LELAKI

PEREMPUA
N

Ujian T
Lelak
i

Perempu
an

.
6458

-096

-109

3.88
2

.
9134

-627

-529

.
9962

4.50
0

.
5075

-374

-277

4.00
0

.
7385

4.26
5

.
4478

1.47
2

-1.168

CC5: Aktiviti badan beruniform dapat

mengisi masa lapang murid dengan
berfaedah.

4.08
3

.
9003

4.23
5

.
5537

-688

-549

CC6: Persatuan dan kelab akan

menghalang murid melakukan
aktiviti-aktiviti lain.

2.00
0

1.04
45

2.52
9

1.23
67

1.32
3

-1.436

CC7: Pelajar suka mengikuti aktiviti

Kokurikulum yang diadakan di
sekolah.

4.08
3

.
7930

3.91
2

.
6682

.728

.670

ITEM
CC1: Sekolah mempunyai bilik
stor untuk menyimpan
peralatan sukan
CC2: Sekolah mempunyai peralatan
PJ yang mencukupi
CC3: Jadual aktiviti kokurikulum
sekolah selalu dirancang terlebih
dahulu
CC4: Kegiatan Kokurikulum selalu di
jalankan seperti yang dijadualkan.

Min

SD

Min

SD

4.33
3

.
4924

4.35
3

3.66
7

1.30
27

4.41
7

JADUAL 6: Maklum Balas Responden Terhadap Pengurusan Kokurikulum

sekolah pengaruh tahap amalan pengurusan mengikut jantina
Berdasarkan maklum balas respondan terhadap pengurusan kokurikulum, semua
guru di sekolah kajian bersetuju bahawa soalan item yang ketiga iaitu CC3 :
jadual aktiviti kokurikulum di rancang terlebih dahulu merupakan min yang

tertinggi. Guru lelaki min=4.417, manakala guru perempuan pula ialah

min=4.500.
Ini jelas menunjukkan bahawa peranan pengurusan kokurikulum
menyediakan jadual aktiviti terlebih dahulu kepada guru-guru dan seterusnya
membantu perjalanan aktiviti kokurikulum berjalan dengan lancar di sekolah
kajian.
Sebanyak 7 item disediakan pada soalan kokurikulum yang meliputi
pengurusan kokurikulum, pengurusan panitia Pj dan juga aktiviti kokurikulum
dari unit beruniform, persatuan dan permainan di sekolah kajian.

Semua respondan tidak bersetuju dengan soalan CC6 : persatuan dan kelab
akan menghalang murid melakukan aktiviti-aktiviti lain, iaitu min yang paling
rendah. Bagi guru lelaki ialah min= 2.000, manakalamin bagi guru perempuan
ialah min= 2.529

BAB 5

PERBINCANGAN, CADANGAN DAN RUMUSAN

5.1

Pengenalan

Perbincangan

dalam

bab

ini

mengandungi

bahagian

ringkasan

kajian,

perbincangan mengenai kajian, sumbangan, rumusan dan cadangan kajian.

Bahagian ringkasan kajian akan member fokus kepada elemen-elemen penting
dalam penyelidikan ini iaitu aspek penyataan masalah, tujuan kajian, soal selidik,
kaedah pengumpulan data dan analisis data. Bahagian ringkasan dapatan kajian
juga akan membincangkan aspek-aspek teori yang berkaitan dengan kajian,
dapatan-dapatan kajian lepas. Manakala bahagian cadangan mengandungi saranan
tentang kajian-kajian lanjutan untuk memantapkan, dan memperluaskan aspek
yang akan dikaji dengan mengurangkan batas-batas kajian supaya satu kajian
yang lebih komprenhensif dapat dilaksanakan.

5.2

Ringkasan kajian

Pendidikan sebagai industry perkhidmatan telah menjadi semakin penting pada

masa sekarang kerana wujudnya faktor-faktor luaran yng menggalakkan
pertumbuhan ini. Perkhidmatan pendidikan jugak tidak kecuali di dalam
perkembangan ini. Soal kualiti pula telah menjadi begitu sinonim apabila
menyentuh soal perkhidmatan. Tahap kualiti yang tinggi adalah penting kerana ia
dapat membantu sesebuah organisasi memperolehi kelebihan persaingan
(competitive advantage). Kualiti persekitaran dan perkhidmatan adalah kunci
untuk meningkatkan produktiviti di dalam sesebuah organisasi. Walau
bagaimanapun mengukur kualiti persekitaran dan perkhidmatan tidaklah semudah
mengukur kualiti barangan nyata.

Dari perspektif kualiti persekitaran dan perkhidmatan, organisasi sekolah

bukan sahaja merupakan entity yang hanya perlu diurus secara berkesan dari
aspek manusia sahaja, tetapi bagaimana prasarana pendidikan yang disediakan di
sekolah, iaitu aspek fizikalnya, serta kemudahan yang ada perlu juga ditadbir,
diurus dan dijaga supaya bukan sahaja dalam keadaan yang selesa, tetapi
bagaimana pengurusan aspek fizikal ini member kesan kepadaoutput sekolah.
Kajian-kajian menunjukkan bahawa persekitaran sekolah yang diurus dan dijaga

dengan cantik dan menarik, akan member keselesaan kepada pelajar untuk belajar,
dapat menarik minat pelajar untuk datang ke sekolah, malah persekitaran sekolah
yang menarik merupakan pemangkin kepada pembentukkan jati diri pelajar,
kejayaan dan pencapaian cemerlang dalam bidang akademik, serta dapat
meningkatkan komitmen dan kepuasan kerja guru.

Kajian-kajian yang telah banyak dijalankan yang mengkaji hubungan

persekitaran sekolah iaitu; aspek keceriaan sekolah, kemudahan pembelajaran
serta aspek pengurusan dan pentadbiran sekolah. Dapatan-dapatan kajian
menunjukkan faktor persekitaran sekolah boleh mempengaruhi pencapaian
akademik pelajar melalui persekitaran dan situasi yang kondusif, selesa, menarik
dan bertindak sebagai pemangkin dalam membantu proses pengajaran dan
pembelajaran di sekolah. Sekolah-sekolah yang Berjaya dan cemerlang adalah
sekolah yang menarik persekitarannya.

Menyedari hakikat ini, sekolah kajian pada tahun 2004 telah melaksanakan
satu program yang dinamakan Program Kecemerlangan UPSR sebagai
kesinambungan kepada program 3K ( Keselamatan, Kebersihan, Kesihatan) yang
dianjurkan oleh KPM. Program Kecemerlangan UPSR ini merupakan salah satu
pendekatan pengurusan persekitaran sekolah yang menggabungkan aspek
keceriaan, pengurusan dan pentadbiran sekolah, pengurusan kokurikulum,

pengurusan kurikulum dan pengurusan Hal Ehwal Murid(HEM). Ini termasuklah

kecemerlangan dalam budaya ilmu, pembangunan kerohanian dan moral.

Sehubungan dengan itu adalah penting untuk menjalankan kajian tentang

pengaruh tahap amalan pengurusan sekolah

terhadap pencapaian akademik

pelajar di salah sebuah sekolah rendah di Slim River bagi menilai keberkesanan
dan impaknya terhadap prestasi akademik pelajar. Sampel kajian ialah guru-guru
di sekolah kajian. Kajian ini di jalankan berdasarkan keputusan yang cemerlang
dalam peperiksaan UPSR bagi tahun 2012.

Atas dasar tersebut kajian ini telah dijalankan dengan mengaplikasikan

teori Perkembangan Moral dan Environmental Psychology Theory (Proshansky,
1975) untuk mengukur dari segi persekitaran sekolah, kurikulum, pengurusan
HEM dan kokurikulum yang dijadikan fokus utama di dalam instrument ini.

Secar umumnya kajian ini adalah bertujuan untuk mengenalpasti sejauh

manakan pengaruh tahap amalan pengurusan sekolah dalam pencapaian akademik
pelajar dalam peperiksaan UPSR dari tahun 2010-2012. Manakala objektif khusus
kahian ini adalah untuk;
a. Mengenalpasti tahap amalan pengurusan sekolah di sekolah kajian
iaitu di Slim River. ( persekitaran sekolah, kurikulum, pengurusan
HEM dan kokurikulum)

b. Mengenalpasti tahap pencapaian akademik pelajar di sekolah kajian di

Slim River (berdasarkan keputusan UPSR 2012 untuk subjek : Bahasa
Melayu, Bahasa Inggeris, Sains dan Matematik)
c. Mengenalpasti tahap perlaksanaan Program Kecemerlangan UPSR.

pengurusan

keceriaan

sekolah,

pengurusan

kurikulum,

pengurursan HEP, kokurikulum, pengurusan dan pentadbiran

sekolah) di sekolah kajian tersebut iaitu di Slim River.
Keseluruhan kajian ini menggunakan reka bentuk kolerasi deskriptif
terhadap isu amalan pengurusan terhadap pencapaian akademik di sekolah
kajian di Slim River yang belum dijalankan sebarang kajian terhadap
sekolah tersebut untuk menentukan kewujudan hubungan di antara datadata bagi menentukan status quo sesuatu fenomena yang melihat impaknya
terhadap pengukuran sikap, pendapat dan pencapaian ataupun prestasi
sesuatu fenomena (Babbie, 1988 & Sekaran, 2005)

Seramai 46 orang guru telah terlibat dalam kajian ini. Peprosesan

dan penganalisian data menggunakan Statistical Package for Social
Science For Windows (Version 11).. Analisis deskriptif (kekerapan, peratus
dan min) bagi mendapatkan maklumat tentang faktor demografi
respondan.

5.3

Perbincangan DapatanKajian

5.3.1

Profil Respondan

Seramai 46 orang guru telah terlibat sebagai respondan dimana seramai 12 orang
guru lelaki dan 34 orang guru perempuan, dimana peratus guru lelaki ialah 26.1,
manakala respondan perempuan ialah 73.9 peratus. Kesemua guru di sekolah
kajian telah menjawab soal selidik yang telah disediakan.

Taburan bilangan dan peratusan responden mengikut umur iaitu seramai 5

responden berumur diantara 20 hingga 25 tahun, 25 responden berumur antara 26
hingga 35 tahun, 13 responden berumur antara 36 hingga 45, manakala 2
responden berumur 46 hingga 55 tahun dan 1 responden berumur 56 tahun ke
atas. Hasil kajian yang dibuat oleh penyelidik didapati responden yang berumur
antara 41 hingga 60 tahun adalah terdiri dari guru-guru yang berpengalaman
mengajar 20 tahun ke atas.
Bagi taburan bilangan dan peratusan responden mengikut taraf pendidikan
pula, kumpulan responden yang teramai adalah mereka yang berpendidikan
diploma iaitu seramai 15 orang ( 32.6 % ) manakala bilangan responden yang

mempunyai ijazah pertama adalah seramai 29 orang ( 63.0 % ). 2 orang ( 4.4%)

mempunyai ijazah sarjana.
Taburan bilangan dan peratusan responden mengikut pengalaman
mengajar. Didapati bahawa kumpulan yang berpengalaman mengajar antara 5
hingga 20 tahun adalah kumpulan yang terbesar iaitu seramai 43 orang guru.
Manakala bilangan yang paling sediit ialah bilangan guru yang mempunyai
pengalaman mengajar 20 tahun ke atas iaitu seramai 3 orang.

5.3.2 Tahap Amalan Pengurusan Sekolah berdasarkan landskap.

Penyelidik menggunakan formula interprestasi skor min berdasarkan formula

Nunnally (1978) untuk menentukan kedudukan skor min iaitu pada tahap rendah,
sederhana dan tinggi. Formula in telah banyak digunakan oleh penyelidik yang
terdahulu untuk menentukan tahap atau kedudukan sesuatu pemboleh abah.
menunjukkan maklum balas responden dari aspek landskap. Dalam kajian ini,
terdapat 6 item yang berkaitan dengan landskap yang disenaraikan dalam jadual.
Bagi kenam-enam item, menunjukkan bahawa nilai skor min B1 hingga B6
berada dalam nilai yang sederhana.Item- item ini adalah mengenai persekitaran
mengikut demografi jantina.
Susunan nilai skor min ini dipilih oleh responden

dengan nilai min

tertinggi berada pada item B6 iaitu secara keseluruhannya 4.50 bagi lelaki begitu

juga kaum wanita, item B6 juga mempunyai item yang tertinggi iaitu 4.029. Ini
diikuti oleh item B4 pilihan lelaki dan wanita iaitu persekitaran fizikal yang indah
dan cantik menggalakkan saya sentiasa hadir ke sekolah Nilai min yang terendah
adalah pada item B2 bagi kaum lelaki iaitu 3.593, manaka bagi kaum wanita pula
item yang terendah ialah B3 iaitu 3.615.
Berdasarkan maklumat di atas menunjukkan bahawa persekitaran sekolah
yang bersih banyak mempengaruhi tahap amalan pengurusan sekolah terhadap
pencapaian akademik pelajar mengikut jantina guru. Begitu jug faktor
persekitaran fizikal yang indah telah menarik minat guru-guru untuk datang ke
sekolah dan seterusnya bersemangat dalam pengajaran dan pembelajaran di dalam
kelas. Suasana persekitaran yang indah di sekolah, pendidikan luar bilik darjah
membantu murid-murid mencapai akademik yang tinggi.
Sekolah kajian ini juga sangat mengambil berat tentang penanaman pokokpokok bunga khususnya, dan tumbuh-tumbuhan lain sebagai usaha untuk
mencantikkan sekolah dan mewujudkan suasana yang nyaman.
Dapatan kajian ini adalah selaras dengan kajian Elise M. Huggins (1999),
yang mendapati bahawa persekitaran sekolah yang sihat, seimbang, serta iklim
yang selesa, menarik kepada pelajar. Beliau juga menyatakan bahawa persekitaran
sekolah yang sihat akan mempunyai persekitaran yang selamat, bersih, cantik
kondusif dan bertanggungjawab ke atas pelajarnya. Disamping wujudnya satu
kawasan social dimana ibu bapa, guru dan pelajar sentiasa berinteraksi.

5.3.3 Tahap amalan pengurusan sekolah berdasarkan bilik darjah.

Begitu juga dengan bilik darjah, penyelidik juga telah meberikan 8 item yang
perlu dijawab oleh respondan. Soalan lebih tertumpu kepada keselesaan bilik
darjah supaya proses pengajaran dan pembelajaran berjalan dengan lancar.

Hasil dari soal selidik tersebut item BB1 merupakan item yang tertinggi
iaitu 4.417( lelaki) dan 4.235 (perempuan) bagi kaum lelaki dan wanita dimana
Bilik darjah di sekolah saya mencukupi untuk aktiviti pembelajaran. Jelas
menunjukkan banawa peranan bilik darjah yang selesa dapat mempengaruhi
aktiviti pengajaran dan pembelajaran dan ini juga dapat mempengaruhi tahap
amalan pengurusan terhadap pencapaian akademik pelajar. Berdasarkan jadual 2
itu juga min yang terendah bagi kaum lelaki dan juga perempuan ialah item BB7
dengan nilai min bagi lelaki ialah 2.083 dan nilai min bagi perempuan pula ialah
2.387. Kedua-duanya tidak bersetuju mengatakan bahawa bilik darjah saya panas
dan tidak selesa. Jelas menunjukkan bahawa sekolah kajian tersebut mempunyai
bilik darjah yang selesa menjadikan sekolah tersebut merupakan sekolah yang
mempunyai pencapaian yang tinggi dalam bidang akademik.

5.3.4 Tahap amalan pengurusan sekolah berdasarkan pusat sumber.

Berdasarkan maklum balas dimana penilaian bagi pusat sumber juga banyak
memainkan peranan yang penting dalam mempengaruhi amalan pengurusan

terhadap pencapaian akademik pelajar. Terdapat 9 item dalam soal selidik bagi
pusat sumber sekolah. Nilai min yang tertinggi bagi 9 item tersebut, item BC3 dan
BC6 merupakan item yang tertinggi. Bagi item BC3 jadual penggunaan pusat
sumber sekolah telah disediakan mendapat min yang paling tinggi bagi guru-guru
lelaki dan juga BC6 setiap pelajar telah mengikut peraturan di perpustakaan yang
disediakan merupakan min yang tertinggi bagi guru perempuan

. Mengikut maklum balas di atas, jelaslah peranan pengurusan sekolah dan

guru pusat sumber dalam menyediakan jadual penggunaan pusat sumber dan
pelajar-pelajar mengikut peraturan yang telah disediakan membantu sekolah
kajian menjadi sekolah yang mempunyai pencapaian akademik yang tinggi,
dimana pelajar-pelajar di sekolah kajian telah menggunakan pusat sumber sekolah
sebagai bahan rujukan.

Bagi min yang terendah pula ialah item BC2 dimana semua respondan
tidak bersetuju mengatakan bahawa suasanan persekitaran di pusat sumber
sekolah saya bising, dimana min bagi lelaki ialah 1.750 manakala perempuan pula
ialah 2.029.

5.3.5

Tahap amalan pengurusan sekolah berdasarkan Kurikulum.

Berdasarkan maklum balas di atas, dari segi pengurusan kurikulum khusus kepada
pengajaran dan pembelajaran bagi item-item yang ditanya. Terdapat enam item
bagi pengurusan kurikulum ini. Keseluruhannya respondan memberikan
keputusan min yang tinggi bagi setiap item. Item yang tertinggi bagi guru lelaki
ialah CA1 iaitu guru memberikan banyak contoh penyelesaian daripada menyuruh
pelajar membuat sendiri atau memberi jawapan dimana minnya ialah 4.500.

Bagi guru perempuan pula telah memilih soalan CA4 iaitu guru sentiasa
membantu pelajar sehingga faham di mana minnya ialah 4.382. disini guru
perempuan ingin meastikan bahawa setiap murid perlu memahami sehingga
faham sebelum mempelajari tajuk baru. Guru-guru perempuan di sekolah kajian
ini lebih mementingkan konsep masteri dalam pengajaran dan pembelajaran yang
lebih kepada pemusatan pelajar.

Guru lelaki dan perempuan di sekolah kaian juga telah memilih soalan
yang sama bagi min yang paling rendah iaitu soalan CA6 iaitu kelas tambahan
yang diadakan oleh guru amat membantu pelajar dalam subjek dimana min guru
lelaki ialah 4.259, manakala bagi min guru perempuan pula ialah 4.059

Disini jelas komitmen guru-guru di sekolah kajian mempunyai keyakinan

diri dan pelajar amat yakin bahawa mereka akan mendapat keputusan yang baik
dalam keputusan peperiksaan. Guru-guru telah memberikan fokus kepada aspek

pengajaran dan pembelajaran dan memberikan komitmen terhadap tugas mereka.

Kajian ini selaras dengan kajianSharifah Nor (2003), yang menunjukkan bahawa
kebanyakan sekolah sentiasa berusaha mencapai kecemerlangan akademik dengan
memberikan penekanan kepada aspek pengurusan dan pentadbiran akademik yang
mantap, serta mempunyai rasa tanggungjawab dalam kalangan pihak pengurusan,
guru-guru dan para pelajar bagi mencapai matlamat dan visi sekolah, serta aspirasi
yang terkandung dalam di dalam Falsafah Pendidikan Kebangsaan.

Ini di sokong dengan kajian oleh Violet I. Nicholas (2002), yang

mendapati salah satu elemen yang menentukan kejayaan pelajardalam akademik
ialah aspek sumber yang digunakan oleh guru yang membantu proses kelancaran
pengajaran dan pembelajaran; iaitu alat yang cukup, persekitaran yang terurus,
pengurusan yang bersifat menyokong, beban kerja yang rasional, dan suasana
fizikal sekolah yang kondusif.

5.3.6

Tahap amalan pengurusan sekolah

berdasarkan Pengurusan Hal

Ehwal Murid.
Berdasarkan maklum balas respondan terhadap pengurusan Hal Ehwal Murud
(HEM), kesemua respondan bersetuju bahawa semua murid mendapat pinjaman

buku teks setiap tahun (item CB2) merupakan min yang paling tinggi iaitu bagi
guru lelaki ialah 4.583, manakala bagi guru perempuan pula ialah 4.471.

Jelas disini bahawa sekolah kajian telah mengambil berat hal-hal berkaitan
dengan buku teks dan sekolah kajian telah memastikan bahawa setiap pelajar
mendapat buku teks yang secukupnya setiap awal tahun. Buku teks ini juga
merupakan bahan sumber yang utama untuk membuat rujukan.

Dari segi disiplin, sekolah kajian ini juga, respondan telah membarikan
min yang tinggi bagi pengurusan disiplin yang teratur. Contohnya min bagi guru
lelaki iaitu 4.167, manakala bagi min guru perempuan pula ialah 4.088.

Manakala bagi min yang paling rendah ialah soalan CB7 iaitu peraturan
sekolah ini begitu membebankan murid. Kesemua respondan tidak bersetuju yang
mengatakan peraturan itu membebankan iaitu bagi guru lelaki minnya ialah 1.333
manakal bagi guru perempuan pula minnya ialah 1.882. Peraturan disiplin yang
diguna pakai oleh sekolah kajian telah diterima oleh semua murid dan dengan
disiplin yang tinggi telah membantu sekolah kajian mendapat keputusan yang
cemerlang dalam peperiksaan UPSR di daerah Batang Padang.

Kajian ini juga mendapat aspek kebajikan pelajar sentiasa diambil berat
oleh guru sekolah kajian dan prihatin kepada pelajar, dan sentiasa mendapat

bimbingan para guru dari aspek disiplin. Dapatan ini juga menunjukkan bahawa
tanggungjawab dan peranan guru-guru terhadap kebajikan pelajar juga
menunjukkan min yang sederhana iaitu min=3.917.

5.3.7

Tahap amalan pengurusan sekolah

berdasarkan Pengurusan

kokurikulum

Berdasarkan maklum balas respondan terhadap pengurusan kokurikulum, semua

guru di sekolah kajian bersetuju bahawa soalan item yang ketiga iaitu CC3 :
jadual aktiviti kokurikulum di rancang terlebih dahulu merupakan min yang
tertinggi. Guru lelaki min=4.417, manakala guru perempuan pula ialah
min=4.500.
Ini jelas menunjukkan bahawa peranan pengurusan kokurikulum
menyediakan jadual aktiviti terlebih dahulu kepada guru-guru dan seterusnya
membantu perjalanan aktiviti kokurikulum berjalan dengan lancar di sekolah
kajian.
Perancangan dan pengurusan kokurikulum mempunyai min yang paling
tinggi iaitu dengan penyediaan alatan yang mencukupi, sekolah yang mempunyai
rancangan tahunan, dan setiap aktiviti di pamerkan di papan kenyataan yang
member maklumat tentang segala aktiviti sekolah. Dapatan kajian ini
menunjukkan

bahawa

sekolah

kajian

melaksanakan

aspek

pengurusan

kokurikulum dengan perancangan dan pengurusan yang rapid dan berkesan, dan
ini menymbangkan kepada kejayaan sekolah.
Sebanyak 7 item disediakan pada soalan kokurikulum yang meliputi
pengurusan kokurikulum, pengurusan panitia Pj dan juga aktiviti kokurikulum
dari unit beruniform, persatuan dan permainan di sekolah kajian.
Semua respondan tidak bersetuju dengan soalan CC6 : persatuan dan kelab
akan menghalang murid melakukan aktiviti-aktiviti lain, iaitu min yang paling
rendah. Bagi guru lelaki ialah min= 2.000, manakala min bagi guru perempuan
ialah min= 2.529
Kegiatan kokurikulum selalu dijalankan seperti yang dijadualkan, dengan
keadaan prasarana kokurikulum seperti padang, dan peralatan yang mencukupi
adalah sederhana.

5,4

Cadangan kajian lanjutan

Kajian berikut dapat dijalankan bagi mengkaji beberapa persoalan yang

mempunyai kaitan dengan kepentingan penyelidikan terhadap penyelidik,
kepimpinan sekolah, penggubal dasar, guru-guru dan pengurus atau pentadbir
organisasi pendidikan.
a)

Dicadangkan kepada penyelidik untuk memperluaskan kajian ini, meliputi

semua sekolah di daerah Batang Padang supaya kajian ini dapat digeneralisasikan.

b)

Proses untuk menyediakan persekitaran dan keceriaan sekolah atau mana-

mana organisasi pendidikan supaya cantik, kondusif, dilengkapi dengan pelbagai

kemudahan pembelajaran sudah tentu memakan kos yang tinggi, penyelidik
mencadangkan supaya satu kajian tentang keberkesanan kos untuk menyelidik
sejauh mana setiap ringgit yang dilaburkan apakah mendapat pulangan yang
maksimum terhadap pelajar, guru, sekolah atau masyarakat.

c)

Alat ukur kajian yang digunakan di dalam kajian ini di gubal, diubahsuai

supaya boleh diterima pakai untuk melaksanakan kajian ini. Maka adalah
dicadangkan supaya alat ukur kajian ini diuji dengan sampel dan situasi yang
berbeza supaya dapat digunakan dalam penyelidikan-penyelidikan seterusnya,
supaya berlaku penambahbaikan sesuai dengan perkembangan pendidikan yang
bersifat dinamik.

5.5

Rumusan

Penyelidik telah menjalankan beberapa ujian untuk menjawab beberapa persoalan

kajian. Dapatan-dapatan kajian telah dianalisiskan dengan menggunakan program
SPSS. Kajian kes ini juga merupakan kajian yang pertama di sekolah kajian di
Slim River iaitu Pengaruh Tahap Amalan Pengurusan Sekolah

terhadap

Pencapaian Akademik pelajar di Salah sebuah Sekolah Rendah di Slim River.

BIBLIOGRAFI

Ab. Aziz Yusof (2003). Gelagat Organisasi: Teori, Isu dan Aplikasi. Petaling
Jaya: Prentice Hall
Abdullah Hassan, & Ainon Mohd. (2005). Bakat Dan Kemahiran Memimpin.
Kuala Lumpur: PTS & Publication & Distributors Sdn. Bhd.
Aminah Ayob (2004). Jurnal Pendidikan dan Pendidikan. Pulau Pinang : USM

Blandford, S. ( 2004). Mengurus sumber Di Sekolah (Zaharah Mohd Salleh,

Terjemah). Kuala Lumpur: Institut Terjemahan Negara Malaysia Berhad.
(Karya asli diterbitkan 1999)
Abdullah Sani Yahya (2005). Mengurus Disiplin Pelajar. Kuala Lumpur: PTS
Publications & Distributors Sdn Bhd.
Brian Fidler, (2004). Merancang Kemajuan Sekolah (Abd. Aziz Abd Rahman,
Teremahan). Kuala Lumpur: Institut Terjemahan Negara Malaysia Berhad.
Chin Pek Lian, Low Li Chueen dan Vivian Low Yen Yeong (2005). Isu-isu
Masalah Disiplin Pelajar : Pendekatan Dan Penyelesaian Kuala Lumpur.
PTS
Donald Ary et. al. (2006). Introduction to research in education 7th Edition.
Thomson. USA.

G.L.Bowen, J.M. Richman (2002). School In The Context of Community.

Education Journal, Children And School. Washington, April 2002, Volume
24, p:67
Ibrahim Mamat (2001). Pengetua Sekolah Menangani Isu Dan Cabaran
Kepimpinan Selangor: Kumpulan Budiman Sdn. Bhd.
Jemaah Nazir Sekolah Persekutuan (2003). Standard Kualiti Pendidikan
Malaysia. Kuala Lumpur: Kementerian Pelajaran Malaysia.
Kementerian Pelajaran Malaysia (2000), Konsep dan Manual Sekolah Selamat:
Panduan Pelaksanaan Menjadi Sekolah, Komuti dan Keluarga Selamat
Untuk Kanak-kanak. Kuala Lumpur: Bahagian Sekolah Kementerian
Pendidikan Malasia.
Kementerian pelajaran Malaysia (2001). Pelan Induk Pembangunan Pendidikan
2001-2010. Kuala Lumpur: KPM.

Kementerian Pelajaran Malaysia (2004). Standard Kualiti Pendidikan Malaysia

Sekolah: Instrumen pemastian Standard. Edisi Disember 2004.
Marina Awang & Ramlee Ismail (2004). Isu-isu Dalam Pengajaran Ekonomi
Asas. Pustaka Salam Sdn. Bhd. Kuala Lumpur.