Anda di halaman 1dari 4

Nutri, li bon Prouvenau,

Au sufrage universau,
Voutaren pr l'li

E faren failli.
F. MISTRAL.

fProuvrbi di meissounie).

PRES DE L'ABOUNAMEN

BURU D REDACIOUN
E D'ABOUNAGE

Un an ............. 1 O fr.
Siis mes ......... _ b fr. 50
Tres mes.......... a fr.
Estrangi.......... 12 fr.
Lou numerb....... 10 centime

Vers

FOLCb DE BARONCELLI
au palais ddu Roure,
EN AVIGNOUN

Baile du journau :

FOLCb DE BARONCELLI

j 'ESPOUSICIOUN facho en Sourbouno pr lou

J fraire Savinian, de sa metodo d'ensignano


du francs pr lou biais de nosto lengo, a fa

bu brut dins li journau. Lou plus grand


noumbre an constata, n'i'a bravamen qu'an
aplaudi, mai, e noun nous estouno, quuquisun an proutesta, pretendnt qu'aquu sistmo
ro uno engano felibrenco pr sustitu pan

pan lou prouvenau au francs. M. Michel


Bral u-merde, que pamens s'ro pr tms
moustra tant favourable l'utilisacioun di
dialite dins l'escolo, veici o que n'a di, d'aprs uno interview rapourtado pr L'clair :
- Je connais le frre Savinien depuis longtemps.
C'est un homme intressant, rempli d'ardeur et de zle,

de dire e de redire qu'es uno causo abouminablo la guerro que se fai nosto lengo maire.
E pii, anen, perqu li fiu de la Prouvnao,
perqu li Miejournen, couine li Bretoun e li
Basco, e tuti li qu'an uno lengo tradiciounalo e istourico, n'aurien-ti pas lou dre d'av
sa lengo e soun istri ensignado dins lis escolo ? Es que li patrioto de la proumiero Re-

publico e du proumier Empri, que certo


valien proun li barjaire de vuei, avien agu be-

soun de desaprene soun parla pr apara lou


terradou emai li Tres Coulour de Frano?
Noun, aquelo tracassari que vu se servi
dis escolo pr estrassa li dialite, es lou darrier esfors di centralisto de Paris contro lou
liberau arbitre di poupulacioun franceso. Mai
an bu faire, soun au bout, aqulis esquicho-

mais on me permettra de douter de l'efficacit de sa

meleto; e d'en pertout lis iue se duerbon. N'en


vouls uno provo? Escoutas aquest vot que,

mthode, et surtout d'en contester la justesse et la vrit.


Ce serait tout bonnement relguer le franais au rang
des langues mortes, c'est--dire enseigner notre langue
nationale de la mme faon qu'on enseigne au lyce le
grec et le latin. Et cela au moment prcis o la prcieuse

mula pr M. de Gailhard-Banlcel :

mthode des langues parles l'emporte sur le systme


indigeste des thmes et des gros dictionnaires!
Remarquez bien que je n'prouve aucun sentiment
d'hostilit envers les dialectes locaux, car j'aime le provenal et je me dlecte la lecture savoureuse de l'Aibli,
qui s'imprime dans le Midi; mais j'estime que le provenal, aussi bien que les autres parlers , doit rester ce
qu'il est : le langage de la famille et du foyer.

Tout en bii remerciant l'ilustre filoulogue

de sa galantari pr noste journalet, sarian


urous que nous digusse coume fara loti
prouvenau pr resta lou lengage de la famiho e du fougau , se li mstre d'escolo
lou fan detesta is enfant.
Pr quant la cregnno de vire lou francs perequita e s'esvali, se li rnstre emplegavon lou sistmo tout simple di lengo coumParade, la meiouro responso es li vint an d'esperinci que la metodo saviniano comto deja
Pr elo, e podon, lis Arlaten, atesta se li drole
ensigna d'aquu biais sabon pas lou francs
autant bn, emai mis, que quintis escoulan
que siegue.
Aro, couine li felibre soun esta sus ac pres
a partido peru, counvn de dire brevamen
o
que pnson de tout ac. Cresn pas gaire
nous troumpa en disnt tout d'abord que, bn
que simpati, estremamen simpati l'ensignamen de frai Savinian, li i recounisson l'ounour tout persounau de l'iniciativo e noun an
aqui-subre ges de counsu i donna, car
en
talo matri i'a res mai coumpetnt
que
l'istituteur u-meme.
Lou Felibrige, eu, a pr messioun de
testa contro l'interdicioun que coumbat prounosto
lengo dins tuti lis escolo
e nous geinaren pas

i'a quuqui semano, es esta espremi pr lou


Coungrs de Crest e que trouvan tout taud,
dins li journau de la Droumo, netamen fourLa plupart des instituteurs dfendent leurs lves de
parler patois, mme pendant les rcrations et punissent
ceux qu'ils surprennent parlant le langage de leurs parents.
En attendant que l'on apprenne aux enfants saisir et

apprcier toutes les finesses, toutes les beauts de la


langue patoise, - et certes, elle en possde beaucoup,
-- le Congrs a demand qu'il leur ft permis de parler
patois, tout au moins pendant les rcrations.
C'est peu assurment ; mais c'est dj quelque chose
que de tenter de faire cesser l'ostracisme dont est sottement frapp l'cole le langage coutumier du pays.
En le voyant permis, les enfants apprendront ne plus
le mpriser, le respecter et l'aimer ensuite, et ils conserveront ainsi un lier, de plus avec leur foyer, avec leur

village, et certes, par le temps qui court, ces liens deviennent assez rares pour qu'on ne les rompe pas
plaisir.

Que nos instituteurs libres commencent ! Que les comits des coles libres y tiennent partout la main !
Les coles publiques, en dpit de la routine administrative, suivront cet exemple ; et ainsi sera ralis l'un
des voeux du Congrs de Crest.

Coume se dis -z-Ais, anen avans, e veiren


Berro !

3lste Franc.

En Eiguiero, lou dimenche, 26 d'abriu, uno superbo


manifestacioun avi li erg l'ounour de l'endustriau e
filantrope Camihe Monier, paire du senatour Frederi
Monier, mort l'an passa e'n quau la recouneissno publico aubouravo un magnifique mounumen, obro de l'eminnt cigali Injalbert. Coume d'usano en touto fsto
poupulri, lou Felibrige avi pas manca d'stre counvida. Malurousamen, F. Mistral empacha n'a pouscu
manda que sis escuso dies uno bello letro e's lou ma-

jourau Astruc, e Rol, e Bensa, e Frissant, e Jus Mathiu,

qu'au mitan di delegat gouvernamentau, academi, agricolo e coumerciau, an representa l'elemen prouvenau.
Li picamen de man an pas fauta -n-Astruc, dclamant soun odo davans lou buste de Monier- ; -n-Aguste
Rol, prounounciant en puro lengo de Prouvneo un ms
tre discours ; Bensa, lou (lame musicaire, autour d'un
cantadis eisecuta mastralamen ; Mathiu, smpre galejaire, etc.

Un banquet de 400 taulejaire a pii agu li, mounte li


felibre an mai aganta un brave tros du blanc du porte.
Veici l'odo d'En Louis Astruc.

A CAMIHE MUNI
PR

L'INAGURACIOUN DE SOUN BUSTE


Dins aquest sicle ounte la glri
Em fisano en tuti vai,
Basto rndon lou pas flri

Pr sa scinci o pr soun travail


Dins aquest sicle egalitri
Que destrio li voulountri
De l'ounour e du bn, permi
Tuta li draio soucialo,
0 mis estrofo, prens d'alo
Pr lausa lou noum de Muni !

Segur, la terro es generouso


E saup toujour leva de fam
La creaturo malurouso,
Orne fort e pichot enfant.
Mai la terre es uno mestresso
Qu'amo li viulnti caresso

Que i fan tresana li flanc :


Semeno, dis au gaiard drole,
Vole toun tms, ta susour vole !
E reculiras lou pan blanc !
Segur la terro es magnifico
Pr sis adouraire fidu,
E la proumiero santiftco
Quau travai courre se du.
E quouro vn la soin darriero,
Pr aquu se fai plus lugiero
E lou brsso dins l'infini,
Pii pr u coungreio 'e roso,
De lausi verd que smpre arrosa
La lagremo du souveni.
Ansin pr tu, Muni, bon paire,
Que soulet te fagures g;and
En bn sachnt stre acampaire,

En bn sachntjita toun Bran;


Ansin pr tu, que la richesso

Te fagu pulu alegresso


Pr lou bonur de toun pas,
Vuei pr tu la terro es flourido
Couine dounant resoun, ravido,
Au pouto que te benis.
Car es pas tout que la fourtuno
Pique un jour noste lindau,
-- E smblo stre uno li coumuno
Que lou paure espre i gnt d'aut, Fau enta saupre prouva au pople
Que champ d'azur emai sinople,
l'a mis dins li blasoun de vuei :
Dins li champ, libre de courouno,
l'a lou sant amour que raiouno
Mourraiant e couchant l'ourguei !
Or, pr aquu que ma voues canto,
Veici la glri en plen soulu
Que metra, plus tard, trioun fianto,
La recouneissno en relu.
Vs, aquu pasan roubuste
Gardant lou benfatour aguste (1)

Ac 's lou pople que dira,


Diras lis an, is enfant d'Eiguiero ;
Escleiras-vous de si lumiero,
Quau bn fera, bn trouvara.
Ounour dounc Muni-lou-Sage
Que nous laisso tm sa bouma
Un double eismple en eiretage :

Lou Travai. la Fraternita.

E dins lou pais de Mirio,


Estnt lis ubri de l'idio
E li fraire du pop le san,
Li.;galoi felibre de Frano
Porjon la pas e l'esperano
Dins un rampau d'ulivi sant !
Eiguiero, 26 d'abriu 1896
(1) 1'lautiu du mounumen.

Louis .i; 8truc,

BMVR - Alcazar - Marseille

L'AILI

LOU VIAGE A CARPE TRAS


Lou vii Bouiroun es mort,pecaire ! ro d'Eirago e cour-

reti de cardoun e de garano de soun mesti. L'amavo


de pipa, Ion brave orne ! tant, qu'auri preferi uno pipo
de taba que dos tarteleto : pamens, boutas, ro proun
lipet.
Soun mesti fasi que viajavo souvnt, e souvnt, trop
souvnt i'ro arriba de se trouva ensn dins la diligno
em de damo ragagnouso que Ion fouravon d'escala
subre l'emperialo, mounte aqui ro libre coume l'r, e,
courre du, souvnti-fes jala, fauto de voul counsenti
o que n'en brulsse uno.
Un jour, ro aperaqui la semano avans Calndo, fasi
fre, boufavo un pichot mistralot que vous coupavo Ion
mourre ; mai Ion soulu ro bon e lusissi dins Ion cu
snso nivo, escampant de rai galoi e proun caudet, que
vous reviudavon. Un tms d'ivr di plus bu.
Garapachouna dins soun mantu, Ion vii Bouiroun
n'en tubavo uno davans Ion Capu-Rouge en Avignoun.

Esperavo que la veituro partigusse pr Carpentras,


mounte avi d'afaire.
N'i'avi encaro pr uno grosso miechouro.

Se dis que quau espro languis. Bouiroun fasi pas


menti Ion prouvrbi. A tout moumen regardavo sa
mostro ; i semblavo que l'aguo marchavo pas. Se languissi, e pr passa soun tms, furnavo dis iue li quatre
cantoun de la Plao Pio.
Entandumens l'autre bout de la Plao, un moussu
'm 'no damo, subie-carga de paquet e de paquetoun,

- Anas enjusquo Carpentras ?


- Enjusquo Carpentras. Errai vous?

- Aurian bn vougu fana, mai... i'a plus ges di

plao.
Acb arribo.

- E vous, sias soulet?


- Tout soulet.
- E avs pres lou coup pr vous soulet ?
- Sias mai libre, mai veste aise, courre acb.
- Verai... Mai pamens me smblo que se voulias, uno
placeto pr iu em pr ma moui... Vous geinarian bn
gaire !

- Acb vous arrenjari, parai? vous-autre, mai iu,me


desrenjari.

- Courre ? Sias soulet.


- Ai un defaut que souvnt es gaire supourta, subretout pr li femo ; e, me n'en pode pas passa. Alor vess
que...

- Mai, dequ'es aquu defaut?


- Pipe, smpre fan que pipe Es uno upilacioun. E,
cm' ac ai pbu di courrnt d'r. Se cregnias pas trop
l'estu e pas trop Ion fum?

- El

! bn, tu, que dises? fagu leu moussu sa femo.

Aquesto avi proun l'r de frounsi leu nas, mai pii,

pr foro, -z-Ais li pnjon.

Coume anavon pourta paquet e paquetoun pr prene


plao, Bouiroun lis arrsto :

venien despachatiu, tout dre, semblavo, vers Ion Capu-

- Pache e coundicioun, i dis, que fumarai tant que


voudrai e que durbirs Ion fenestroun que quand leu
dirai. -Adoune se bouton dins Ion coup, Bouiroun dins un
cantoun, la damo dins l'autre e Ion moussu au mitan.
Lou fouit peto, li chivau arpatejon, li vaqui parti pr

Rouge.

Carpentras.

Bouiroun s'amusavo li regarda. Subran, dequ'i que


se passo dins sa tarnavello ? Noun Ion sabe, mai coume
un fouletoun part au buru de lougage :
- Madamo, crido ansin la femo du buru, i'a foo
femo dins la veituro ?

Lou brave vii acantouna se leissavo bressa pr Ion


balin-balant e semblavo vaul s'endourmi coume un enfantoun. La damo, que l'espinchavo du cantoun de l'iue,
coumenavo de richouneja e de se pensa : Ilbu ! Ion
vii sara plus brave que o que vouli parisse e soun
defaut mens fort que sa soin ! v
Mai, quand la veituro agu quita Ion caladat, que roudel plan-plan sus la bello routo, noste brave vii s'esparpai, s'estir e :
- La soin finiri pas pr me gagna ? fagu. Vau un
pau pipa. Ac reviho. -

- Cacaluchado.

- E dins Ion coup?


- Res encaro.
- Vai bn, Ion prene tout pr iu. Tne viaja coumoudamen e d'av bn mis aise. Siu vii, e, moun
age, lou man es vite pres. Se me sougne pas iu, quau
me sougnara?.. Quant vous fan?

- Tant. Tant i douno, e Mste Bouiroun s'envn mai subre la


Placo Pio fini de brula soun quiu de pipo, en esperant
lou moumen de la partno.
Enterin Ion moussu'm la damo, si paquet e si paquetoun,ron arriba davans Ion buru di veituro du CapuRouge. Anavon perdu Carpentras. Venguron pr prendre si biheto ; mai la damo du buru i fagu :
- Vous faudra 'spera deman.
- Deman ?.. E perqu ? digu Ion moussu.
- Pr-o-que i'a plus ges de plao.

- Mai Ion coup?


- Pres, tout pres.

- Sacrepabiu ! Acb nous arrnjo pas! Fan pamens


que fuguen Carpentras aqueste sero.
- Que vouls que vous digue !

- Me smblo que...
- Iu, i pode rn. Vess aquu vii, grand, maigre,
que fumo aqui sus la plao? Es u qu'a pres Ion coup.
Es tout soulet ; me l'a di... Se vouli !... Se vbu pas, bn !

deman es mai jour.Just d'aquu moumen Ion paire Bouiroun, vesnt que
la miechouro s'esquihavo, veni plan-planet prene se
plao. Lou moussu, capu la man, i vn l'endavans :
- Es vous qu'avs Ion coup ?
- Es iu.

FUIETOUN DE L'AIOLI

ESCOURREGUDO
EN

ANGLO-TERRO

E sourtigu de sa pchi uno pipo d'un sbu flamonovo, la bourr bn, piqu de fi e tir d'aqui. Fali
vire em queute delice fasi sourti de sa bouco, en
apounchant Il labro, lou fiu menut de fumado que moun-

tavo en bluiejant, que s envertouiavo en courouno, que


s'espandissi pii en nivoulun, que, pr fes,un gai raioun
de soulu fasi virouieja en l'escarcaiant. Si pichots inc
gris se barravon de mi e seguissien, em' un plesi qu'es
pas de crire, li viravbut di nivo qu' cha pau s'empielavon dins Ion cu du coup.
E Bouiroun toujour pipavo, e de mai en mai la tubio
s'espessissi.
Pr moumen leu moussu jitavo un cop d'iue sus sa
moui, que, entourtouiado dins soun grand chale, bonlegavo pas mai qu'un plot.
E Ion tms filavo ; e se n'ro grata de camin ! e sm-

pre li pipo seguissien li pipo. Em' un coutu se sari


coupa leu fum. E inadamo smpre amagado dins soun
cantoun dourmi o fasi semblant, mai boulegavo tonjour pas.
Mste Bouiroun, que se deleitavo de vire adeja Ion
quiu de sa pipeto s'enciucla d'un tour roussejant coume
un fiu d'or, se snt d'un cop pica subre l'espaio. ro
fou moussu qu'avi sourti, u peru, uno bello pipo d'escumo de mar, e que, trelusnt, la figuro enfloucado, i
cridavo en i ganouiant Ion bras :
- Gramaci ! brave orne, gramaci !.. Oh ! que service!..

e lou double shilling, e pii uno po en or de ds


shilling. De-qu'avs pii mai? li siis pence, qu'acb 's
uno peceto de douge sbu, li tres pence; lou penny de

dons sbu, e leu mi-penny, que sabe, iu ? Vaqui la


mounedo courrnto. Tout acb's un bargoun que se i
fau acoustuma.
Basto, lvon l'ancro. Partn.
IV

En mar.- D'ounte vn Ion mot Aubioun? Un fum de porto-fais van, vnon, despachatiu, carga
coume d'ase. Carrejon li bagage. Sus uno post, zu !
la precipitado, fan resquiha malo, valiso, bahut. Pin !
pu ! tout acb toumbo au fin founs du bastimen. Ai !
de ma maleto en zinc ! la vese. Que de bachoco ! e que
d'encloutaduro ! Anas un pau pu plan, mis ami ! Mai,
vai te faire tegne ! coumprenon pas lou prouvenau.

Farai mis d'ana chabi ma mounedo franceso pr


d'argnt angls.
Es pas soulamen lou parla que chanjo, en AngloTerro, lis us e coustumo, es encaro l'argnt. Aqui,
coumtas plus coume en Frano. Avs lou pound,
qu'es un bu louvidor de vint-e-cinq franc ; avs lou
crown, un gros escut de siis franc pau prs, e lou
mi.crown; avs lou shilling, que vau vint-e-cinq sbu,

Arriban Douvre.

La mar, aquu jour, ro d'bli. Algre, lou bastimen,


em'un dons balans, fendi lou gourg blu. E mirave,
apensamenti, la tirassado que leissavo aprs u, longo
tirassado d'escumo que blanquejavo, que lusissi, que
repetenejavo, e pau cha pau anavo en s'escafant :

image de nosto pauro vido sus l'oucean d'aqueste


mounde...
Emai la mar fugusse douo, n'i' avi de bu, pamens, que se sentien boulega li vermichlli. Avien lou
lourdun, li tressusour ; ron pale. Pecaire ! li pla-

gniu. Pr moun comte, re pas mai esmougu que

s'aviu veleja sus lou Rose. Dre sus lou pont, countu.
niave de mira lou pasage. A rire de nautre, Cals

que service, vens de me rndre!.. Veste noum?.. Digas-me voste noum, que l'escrigue lu-lu sus moue carnet L. Sars moue ami, parai?.. Vendrs soupa'm iu,
se'n-cep sian Carpentras !.. Vous pagarai de rabasso i..
Fan que nous traten ! Oh ! que service ! que service!.. Bouiroun sabi plus en que se n'en teni. Se deinandavo
se l'orne avi pas peta leu coucot. Agu lu l'esplicacioun
d'un tal estrambord, perqu lou moussu se revir subran
vers sa moui en i cridant :

- E tu, que ! leu diras mai que cregnes Ion fum ?.. Regarde mounte sis !.. l'a de que faire tussi vint gendarmo !.. As pas meme esternuda !.. Pii dins l'oustau,

quand fau soulamen semblant de prene la pipo, cour


de pertout pr durbi porto e fenstro, aquelo mco L.
Ah ! gramaci ! gramaci, moussu ! -

E tout en cridant garnigu sa pipasso e fum mai,


aquest, coume un Turc.
Lou vii Bouiroun, quand countavo acb, s'esputissi
du rire.
- Lou plus fort, finissi'n disnt, es que, iu, fugure
ubliga de durbi li fenestroun ! La tubio ro tant, tant
espesso, que lis iue me cousien, que lou galet inc picoutavo, e qu'auriu fini pr tussi ! Es egau, souperian bn,
Carpentras ! Me i fagure un ami, e di bon, tron de
l'r ! La damo meme me n'en vougu pas ! . Sabe pas,
soun orne ! Me n'a jamai parla.
:IJ. Chabrand.
Castu-Reinard, 4 de mars de 1896.

Demandon de leioun privado de prounouncia-

cioun prouvenalo dounado pr un prouvenau


du Rose (parla d'Arle e d'Avignoun), demourant Paris. Preguiero de faire teni li proupousicioun l'amenistracioun de l'Aili, en indicant
L'ounourri.

Fi
-T

1 Ira
Eipv
PARis i i
2-,

s.ADOUi

Las! mounte soun lis agradivi journado du printms


passa, lis escourregudo salouniero em Ion coulgo Frissant, e nosto bono coulabouracioun, quand anavian en-

sn pr Il pichbti sale e li lngui galari, en bousco di


tablu prouvenau que fan lume dins l'escur di pinturo,
e li note que jitavian, couchous, sus l'orle estr di pajo
du cartabu, e l'entournado sus bon batu, mounte fasian clanti en unq amistadouso charradisso leu franc
prouvenau de la terro d'Arle, e li gnt de Paris que nous
escoutavon, atupi ; de-fes quauque brave orne du Miejour
chaurihanttout-d'uno,sousprs e 'ncanta d'auui de moussu
parla la lengo de soun brsd E li sesiho famihiero mounte

redegissian nstis article, la flamo dis idio sourgentant


de nbsti remmbre d'art, freirenalamen mesclado au fum
di fidu cachimbau que tubavian, udourous encensi
abra en l'ounour di Muso ! Lasl leu coulgo a fugi Paris,
e aro lucho Mouris pr buta sis ami en la coumuno ;
basto fagne flbri, car, siegon blanc, siegon rouge, siegon
verd (coulour d'esperano, la nostro), lis ami d'un bon
flibre podon stre que d'ami de nosto Causo.
Ansin me laisso soulet em leu cartabu, dins li galari du Champ-de-Mars E pamens aquest an subre-tout,
me sari 'stade de besoun soun ajudo. Sa bono umour,
sa gaieta, me counsoularien de vire tant de pinturo en-

tristesido. Noun sabe se me troumpe, mai me smblo


qu'aquest an leu Saloun s'es ensourni, embruma, coume
aquu marrit printms parisen de plueio e de fre, que
la Prouv no n'en voudri pas pr soun ivr. Quant n'i'a,
d'aquli tablu pinta'm de pbusso o de fango, mounte
leu dessin es escafa e la coulour avalido, e quant de pin-

despareissi 'm si brri ensouleia ; davans nautre,


peralin la raro counfuso de l'aigo, destriavian uno
blancour : ro li proumiris ancoulo de l'isclo bretounenco, uno rancaredo creiouso, un aupihoun.
Tout-d'un-tms acb me rapello que dounavon utri
fes lou noum d'Aubioun l'Anglo-Terro. Mai qu pbu
saupre bn au just s'aquu noum i veni de l'aspt
blanquinous de soun ribeirs ? Me siu leissa dire que,
dins la viio lengo galeso, aubioun significo roucassiero, cadeno de mountagno ; auri lou meme sns

que nbstis espressioun prouvenalo aup, aupiho,


aupihoun. E vai cerca ! dins noste Miejour, avn pas
lou Revst d'Aubioun, leu mount Aubioun ?
Que que n en siegue, mesuro que nous avanavian,
la blancour semblavo demeni ; e, en dessus, vesian
coume uno vilo, em' un castu la cimo. ro Douvre.

Le travessado es pas longo. Bn lu arriberian en


fci d'aquelo vile, sentinello avanado que vous espincho d'eilamount, frejasso, feroujo. Oh ! d'aquu Douvre ! Tre lou vire, me sarr lou cor. Un nis de tarta-

rasso ! Em sis oustau negras coume la sujo, tuti


mouisse du pouveru de mar, ern soun vii castelas

qu'a belu dons milo an, en verita me fugu de fr.


La souleiado avi bello i risouleja, u restavo morne
e tristas sus sa rancaredo pelado ; ro coume uno

BMVR - Alcazar - Marseille

bretounejanto, ounte l'artiste reverto

turo maladrecho,
qu'auri belu foro causo dire, mai Vox
un ouratour
hnsit !
faucibus
Ansin, vaqui La Costo d'Azur Vile-franco, du pintre

f.-J. Rousseau. Es un pichot tablu, de-segur pas

parisen
mai tune, fia, coume temide, em d'aubriho
marrit,
d'un verd gris e d'un gris verd, que sme
verdo,
grise
pbu
de
trop trachi, sus un revs de colo qu'esbio av
la meravihouso rado, turqueso
qusi
entieramen
cound

bluio encastrado dins leu maubre di routas. M. Le Ca-

de Paris, tambn, dins si vuech estdi dis enviroun

mus,
de Cagno, saup faire abilamen jouga la lus travs leu
dis ulivi, mais es uno lus bn feblo, mita esfuiage
uno lus que viu, que vibro pau o pas. Noun
ter, guido,

sabe mounte es l'Estang de Bumoun que retrais M. Pau

Aubin ; noun gastari nosto mar em sis oundo lindo e


Il solo roso que parisson l'urizount. De-segur rintran
Prouvno em M. Liupold Stevens e sa Visto d'Ezo
en

sus Mar, pichet tablu tout ennivouli mounte la naturo


smblo coume enraumassado, - e l'Ivr Mount-Carle,
de M. Engel, telo estrecho e auto que tout leu proumi

plan n'es ucupa pr dos inmnsi flour de maulo, coume


dies lis agradivis aquarello pr ventau du regreta pin.
tre Duez.

M. Le Gout Grard a quita sa mar nadalo de Nourmandio pr pinta la Rado de Touloun em' aquli veissu

de guerre que, vist de fci, si gros vntre fan pensa en


de baudufo giganto (e noun soulamen dins la forme reverton Il baudufo, mai quuqui-fes l'esperinci a moustra que, coume Il baudufo, poudien perdre l'equilibre en
virant!. Lou pintre toulounen Gallian, souto Ion titre :
Escolo de canouni bord du Sant Louis, represnto
quuqui marin sus leu tume d'un grand bastimen :
un legis, un autre courduro, un tresen tiro sus un
tau, foro autre soun asseta e charron tranquilamen ;

de canouni ubrant de soun mesti, ges ; mai la


pinturo es agradivo, ensouleiado. Es encaro dins la
rado de Touloun que M. Jauffret, de-z-Ais, atrouv
aquli Baus de Massacan,, pinta un pau brutalamen, e
que M. Dauphin countnio si remarcable e sabourous

estdi de marino e de pasage, de-fes leissant la mar e

li batu pr faire quuqui planti dintre Il terro e n'adurre de galant moussu coume Leu Font du Las. Ame

mens Lou Gou Mejan e Lou Jaurguiberry en coustrucioun

is atai, que soun pas foro interessant, nimai A l'abri


du mistrau au fort Sant-Louis, tablu trop grand pr Ion
sujt, e d'uno pinturo rufo, brutale ; mai tuti Il qualita
eicelnto du pintre s'afourtisson dins la Niue d'estiu
au port de Touloun e dins fou Qui de Touloun, mounte
arremarque Il mmis eft de lus, lis oumbro serpentino
dis aubre de batu sus lis erseto boulegadisso, qu'avian
lausa l'an passa dins soun Vii Port.

L'an passa avn di tout Ion bn que pensavian di


pasage de M. Costeau, chausi em goust e coumpausa
em' estile ; mai, leu coumparant err soun mstre Montenard, disian qu'avi pancaro sachu counquista la grando
mestrio de la lus. Aquest an s'aflato foro de la toco dins
sounPaaau decouratiu, un escali e quuqui tros de muraie en rouino au mitan d'un bouscage de ciprs e d'ulivi. Soulamen en cercant, em sucs d'aiours, la finesso
de la lus, faudra que s'engarde d'afemouni soun pincu
Il couleur arriscarien de veni terne, e Il forme mole.
Es pas sus aquel estu que dounara jamai la barco de
M. Paillard : se n'en vouls, de vigour, n'avs eici
reverse. M. Paillard es un fideu di ribo cassidenco, tala-

men que li tipougrafe du cartabu, acoustuma vire


toujour Cassis au bout du titre de sis obro, l'an apoundu
entre parentsi meme aprs leu teatre anti d'Arle, qu'es
d'aiours foro galantamen pinta. Quatre pasage cassiden
n eus mostron l'artisto autant pouderous e mai abile encaro que l'an passa ; leu viage en Prouvno que l coun-

seiavian pr espurga sa paleto, l'a fa, e l'a coumpletamen


ressi :

Li Cassiden l'an fa prudoine.


Pr quant M. Montenard, l'a long-tms que l rsto
plus rn -n-aprendre, e si nbu tablu prouvenau soun
nbu tablu de mstre. Se deviu chausi entre li, sariu
bn empacha ; me smblo pamens qu' Sus la cogito
(Rado de Toulounl e au Labourage d'autouno en Prouvno, que soun d'eicelnti telo, Santo Mario-Madaleno
la Santo-Baumo, em si roco blu founsa man senstro countrastant em Ii baus rose de drecho escleira pr
leu soulu tremount, la Bastido (lis enviroun de Tou-

loun ounte leu soulu sedasso si rai travs la vigno


que claus la terrasso, Dins la mountagno e la Chato
prouvenalo alangourido espinchant la mar, prefeririu
encaro leu requist e soulide Vii vilage du Var, la gracieuse telo de la Pouncho di Sableto e leu Coudoun au-

turous que s'aubouro au bout d'un camin blanc; mai


tout acb's afaire de goust. persounau, e o que n'en dise

es soulamen pr moustra la varieta di sujt e la souplesse du talnt de l'autour.


Despii la Niuc prouvenalo de l'an passa M. Muenier
a pres goust la Prouvno, e 's sus si camin que coundus sis Emigrant, dins si pinedo que pinte la Rintrado
de l'av, vers si costo la Disputo de bateli Vilo-Franco ;

smblon d'aiours pas bn se disputa, aquli brvi barqueirbu asseta sus leu qui du port, mai charra amistadousamen ; du-mens l'un parlo foro e l'autre escouto
pau ; acb se vi tuti Il jour; mai passe pas tuti Il jour
un artiste abile coume M. Muenier pr Ion retraire.
l'a de gnt en quau noun agradon Il tablu de M. Maurise Eliot; tant pis pr li. Es leu mai esbariugant detuti Il pintre, e vous tire l'iue coume la nature elo-

memo. L'eft es utengu 'm d'espssi taco, - dirai,


pr mius rndre ma pensado, e, coume dison Il pacan
dufinen en tau cas, - parlant pr respt -, d'espesso,
grasse e lrgi cagaduro de couleur franco, blu viu, rouge

ardnt, jaune esbrihaudant, que pr un artifice particuli -n-aquu pintre se pentron lis uno lis autre de maniero coungreia tuti Il degrad de toun que generalamen se fan en` mesclant ensn Il couleur sus la paleto.
M. Eliot smblo faire direitamen sa paleto sus la telo.

Tout proucedimen es bon, quand la pinturo que n'en


sort es bono, e de-segur es bono aquelo de M. Eliot. Se
l boutas leu nas dessus, es bn evidnt que veirs que
Il cagaduro e rn aurre, - toujour parlant pr respt
mai aliunchas-vous d'ni tres o quatre mtre, e tout acb
se mesclara, s'esclargira, s'enlusira e s'armounisara, e
dins aquli st telo (t! coume s'endevn, leu noumbre
felibren !) veirs la mai fidle e la mai sabourouso representacioun di costo rouginello e suvajo de l'Esteru.
Espinchas particulieramen leu numer 486, Carrairo, e
me dirs s'aquu proucedimen brutau noun permet pas
d' uteni leu mai fin dis eft de finesso, e leu numerb 488,

-,

La mar, e l veirs de baus de pourtire viulet rendu


em'uno abileta, em'uno sincerita que soun pas dounado
tout leu mounde. Soulamen aprs vous counseie un
pichet tour vers l'esculturo, pr apasima vstis iue dins
la blancour di maubre e di gip ; alor poudrs countunia

de vire de tablu, que snso ac aquu fenat d'Eliot


aari coumpletamen escanti : Il dous pasage de M. Berton, que leu Vii roure en Prouvno, d'une pinturo eisado e couladisso, me n'en paris leu meiour, - leu galant ensmble, un pau gris, de l'abadi de Mount-Majour
(Mount-Magour,

dis leu cartabu ; ansin l'a de pas

m ounte se dis galino, d'autre jalino, coume en d'ni cabre. en d'autre chabro, demandas pulu M. Gastoun,
Paris), pr M. Gabriel, de Brignolo, e Il tablu du
sousse Burnand, autant l'aise dins Il clri pinedo de
Prouvno que dins sis Aup Berneso.
Mai, dirs, l'a bn pau de pintre prouvenau dins tout
acb. Dequ vouls ? es pas ma fauto : vous avn di,

gnt que li bbni maniero rndon encaro mai mourrudo


esournarudo.
Mai leu bastimen toco, arrambo. Sian arriba. Moun-

bas, coume vous dise, s'endevn que li coumpartimen

tan la passarello. Enfin mete pd sus leu terradou


angles. - Ticket, please, vbsti biheto, se vous plais ?

padou, coume arribo souvnt dins proun de gare

cridon lis emplega du camin de ferre. La garo es aqui


toucant. Lou trin nous espro.
De la cimo du baus, espinche vers la douo Frano.
Plus rn, plus rn, senoun, coume dison li Santen
dins illirio, aperalin
la blanco raro

Que jeun ensn e desseparo

Lou cu redoun e l'aigo amaro.


V

Li garo angleso. - De t errai de t


En AngloTerro, li garo soun rn ourganisado
coume en Frano. La ligno ferrado es smpre en contre-bas, dins un foussat d'un mtre de founs ; e tant

de ligno, tant de foussat. Di dous cafre, avs de platoformo, o trepadou, que coumunicon dis uno is autro

Perde pont, o pr de sousterren. Riscas pas, d'aquu


biais, de vous faire escracha pr un trin, estnt qu'a-

"'s jamai travessa la vio. Acb 's coumode e bn


coumprs. E pii, grci la ligno qu'es en contro-

soun qusi de plan pd em li plate-forme; em'acb,


quand vouls intra, inutile d'aganta pougnado, arrafranceso, ounte vous faudri 'no escale.
De-long di plato-formo, avs de sale d'atndo pr li
difernti classe, emai de fes pr damo souleto; avs

de librari degudamen prouvesido, ounte noun se


debito - fugue di en passant - tuti li pourcari de
nbsti biblioutco ; avs de refreshment, qu'acb 's de
saloun pr se refresca, espci de begudo, de bufet,
ounte se vnd de bescuchello, de gibassi, de bierro,
de liquour, e subre-tout de t.
Ah ! leu t ! soun pire que de Chins, em soun t,
nbstis Angls ! S'avien pas de t, de t, emai de t,se

creirien perdu. Bure de t, acb 's devengu pr li


coume uno segoundo nature. E quinte t, fort, esps
que smbio de leissiu. Vous avisessias pas de leu
bure pur, vous empourtari la bouco de o qu'es
aspre. Du resto, leu mesclon smpre em de la, e leu
bevon, tout en manjant de roustido au burre...
Partiguerian pii lu de la gare de Douvre. E,
founs de trin, frlo que filaras, d'estacioun en estacioun, enjusquo Loundre.

l'an passa, que parlarian pulu di tablu de Prouvno


que di pintre prouvenau. E que poudriu vous dire
du Retra de M. Flis Faure, presidnt de la Republico
franceso, pr M. Rondel? Que siu urous que noste presidnt ague chausi un avignounen pr leu pinta, que
porto un bu courset blanc, e, que que digon Il galejaire
di journau parisien, ges de garramacho blanco, - que
d'aiours leu retra es bon, autant qu'aquu de M. Jbrgi
Leygues pr M. Carolus Duran, que la moustache smbio encaro i' av creissu despii leu retra de l'an passa
espausa is Aliscamp pr M. Truphme, e que pr
coumpensacioun sis iue parisson demeni, entristesi ;
sari-ti leu regrt tardiu d'av enebi nbsti course de
brau ? A-n-aquli retra uficiau en quauco sorte amenistratiu, me permetrs de preferi la belle chato
Dins leu nus de touto sa buta

que pinte leu marsihs Moutte, jasnto sus un mouledons couissin de velout jaune que fai amirablamen val
sa car de rose e d'ili, - e meme la viio Bretouno de
M. Contencin, d'Istre (l'Escudelado), manjant sa soupe
em chale e devoucioun, un eicelnt pichet tablu nervihous e bravamen moudela.

E toujour ges d'esculturo prouvenalo, e rn la

seicioun dis ujt d'art. Dau ! dau ! Prouvenau, leisss


pas dire que l'a que Il Belge que sachon faire de moble e
de toupin Enfin, espre qu'is Aliscamp, dins aquli
!

cafre du champ artisti, sara la meissoun mai aboundouso.

Jli Rounjat.

Avignoun, Avignoun, viio ciuta papale


Qu'auboures fieramen ti brri vrs leu cu,
De-longe toun entour l'ourqustro dis aucu

Te lauso, tre la lus de l'aube founso e pale.


Sis uno di cariatide forte espalo
Que mantnon de l'Art leu tmple i grands arcu,
Lou tmple agunt l'azur d'amount pr curbecu,
E toun front n'en lusis d'une flamo pourpalo.
Grci au soulu fegound que tn Il cor abra,
Li felibre jamai soun las de celebra
Ta viio resplendour, la Durno foulasse,
Toun Rose soubeiran alanda 'u gourg amar,
Qu'enliassant plen bras ta verdo Bartalasso
Vai parla de si ninfo i ninfo de la mar.

L. Roui.

NOUVELUN
[merle. - Dos galntis arlatenco, dos sorre - l'einado
subre-tout, bu tipe gr, 'm si dos usso rejouncho l'une

l'autre subre l'arcade dis lue negre - vnon mai de

quita leu coustume prouvenau, que Il fasi bela de tuti,


pr prene Il capu !
Ah ! se se creson que i van bn, aquli capu de ma

grand, se troumpon d'un brave alen ! d'abord que, sachnt pancaro leu chanjamen de visti d'aquli dos chatouno, sian resta au-mens tres semano snso,au passage,
li recounisse. Es l'autre dimenche, sus Il Lio, que nous
aviserian d'aquu sacrilge vertadi. Noste estounamen
fagu tambn revira vers li franchimando d'utri persouno, mai vous prgue de crire que fugu plus, coume
avans, pr lis amira !....
Se clisn pas si noum, d'aquli dos trasfujo du bataioun

de Mirio, es pas pr av pbu de i faire de reclamo,


qu'are, en voulnt se marida, se soun pourtado leu plus
grand tort ; es que nous smblon coume acb proun punide pr Il regard malicious o mespresous dis arlaten
fiden. Belu que tout ei Ii fara reflechi e que reven-

dras, paureto, au coustume de sa maire emai de si coumpagne.


Gramaci Diu, tuti Il chato de la ciuta deCoustantin
soun pas d'aquelo meno. N'en sabn uno qu'enjusquo 1
fsto de Flis Faure pourtavo leu capu ,lou laid capot

Pensamen de viage. - L'ome de la barbo bloundo.


Louudre la vilasso babilounenco.

Dins moun couampartimen re em d'angls, oh !


mai d'angls de rao : acb se vesi, acb se senti sa
mine, soun parla. De messis, de dame e damisello
en casqueto. Mau-grat soun brinde auturous e l'r rede,
empesa, qu'an un pau tuti li gnt du Nord, ron pamens proun gai. Parle que tu parles ; fasien ana la
lengo. Aviu, en fci de iu, un moussu tout risoulet,
un galant moussu barbe bloundo, em'uno voues sim
patico, musicarello. Disi d'aquli yes gracious em
tant de variacioun, que i passron, crese que, tuti li
note de la gamo.
E aro, me disiu, enterin que parlavon, coume vas
faire, entre qu'arribaras ? Me fali, pas-pulu stre
Loundre, chanja de ligne e ana en gare de Waterloo.
Pourriu-ti me n'en tira ? Em tuti aquli camin de
ferre, que n'arribo e n'en part tuti li cinq minute,
em'aqulis embrancamen que n'en finisson plus,
aquli pont, aquli sousterren, aquli plato-formo, P a
de que perdre la tremountano. Oh! qu'es marrit d's.
tre estrangi l...
(A segui.)
Don Savi de Fourviero;

BMVR - Alcazar - Marseille

L'AILI
courre la rato-penado, em'un long mourre croucoudilen.
Mai fan legi tout l'ubrage - que du av siis voulume.

de trachi lou segound tome de l'HISTOIRE DE LA PRO-

de jouer un rle quelconque de l'ouvrage de Mistral. Car


- on l'ignore peut-tre? - les artistes parlant trs bien la
langue d'oc ne sont pas rares Paris.
- Noste Batisto Bonnet vn d'intra Champrosay, la
bastido d'Anfos Daudet, pr n'en sougna li roso e mena
Ion jardin. Ah ! n'en vaqui un, de jardin, que destinant
pu s'apela jardin di muso prouvenalo .
- Veici ,lib. Lecne, Oudin et Cie) un rouman ispira
pr la vido marsiheso : Le secret de Rose, scnes de la vie
mridionale, par la baronne d'Orsan. Escoundren pas que,
pr av quauque bon retra de Prouvno, preferiren ton-

VENCE DANS L'ANTIQUIT de Prosper Castanier. Aquu


voulume douno Les origines historiques de Marseille et de

jour li rouman prouvenau, escri en plen dins nosto

lengo. Mai en foro d'acb, e i'a proun quuqui mstre que

tre an.

terrane du VIe sicle au I Ve sicle avant notre re. Tuti li

Le secret de Rose avs un cop d'iue de Marsiho qu'es esta

bn interessant, es li plancho gravado e litougrafiado


qu'acoumpagnon lou tste e que i represnton li piro

personnage qu'es felibre fervourous ! e que i'espandis


meme un sonnet de Jan Monn !
Au bord d'un clar sourgnt, dins li souspir de l'auro...
L'autour du rsto i' afourtis sa simpatio pr la Causo -

que proufanavo sa buta.Vn aro d'aduta definitivamen


Ion reiau riban di fiho d'Arle. S'agis de Melio Chabaud, la
memo que deban au Presidnt Ion poulit coumpiimen

de Mste Eisseto. Fugue tant et tant amirado Ion 8 de


mars que noun vou plus sourti, l'ouro d'iuei, qu'esti-

ganado l'arlatenco.
A la bono ouro ! sias arlatenco? gardas lou coustume
d'Arle, qu'ac 's encaro Ion meiour biais d'ama e de faire
ama veste pais, mignoto !

Marmiho.- En librari Flammarion e Aubertin vn

la Provence et la colonisation phocenne dans la Mdi-

n'an fourni la provo, se pu faire enta prouado. Dins

doucumen, tuti li descuherto, que podon esclargi aquelo


epoco liuencho, soun aqui espausa, cerni coume se du ;
es veritablamen un travai recoumandable. Mai o qu'es

pres, se vi, em'un fin pincu d'ami. l viu-ti pas un

escricho o escultado,siegue cartagineso, siegue fouceienco

o grco, que s'es dessousterra Marsiho, em pii li

mounedo marsiheso d'aquu tms.


L'Histoire de la Provence de P. Castanier aura 6 voulume ansin, que soun de 15 fr. chascun - o de 10 fr. pr
li souscrivire.

La Faro. - Eici vn de mouri M. Ion canounge

Chave, ancian curat de Castu-Reinard, ancian cabiscu


de la mestrio d'Ais, e autour d'uno pastouralo prouvenalo que, vngon li Calndo, se jogo en proun d'endr.
Mounsen Chave ro du Martegue.
L'Aibli i7 de mars 1891) avi publica d'u Lou sermoun
de sant Pire, un poulit conte martegau.

Uno bravo coumdi que vn mai de s'apoundre au tiatre


prouvenau : Lou grvo di pegot, vaudevilo en 1 ate pr
Francs Garbier, jouga pr leu proumi cop au tiatre de Cano,
leu 4 de niai 1895 ,C ano, empr. Robaudy), 63 pajo in-8', pres

1 fr. 50. Lou titre dis leu sujt, e leu sujt vous dis tuti li
causo drolo que i podon caupre dintre. Bono lengo, famihiero, galoio, poupuiri. Rn d'estounant qu'au tiatre ague

bn reiissi. F. Garbier, du rsto, avi ja fa si provo dins Lou


maridage i Couniessri, que la vilo de Cano aplaudigu l'au-

L'abat Spariat vn de faire estampa dons bn poulits

image de proumiero coumunioun : l'un que porto sa


pousio, La coumunioun de Rose, l'autre, soun autre po,
La coumunioun de Jus, tuti dos en prouvenau. Se vndon

7 fr. Ion cnt e 25 su la dougeno, en clastro de Pourcius


(Var).

- e n'i'en sian bn recouneissnt.


Turin.- Mounsen L. Capello dei Conti di Sanfranco,
sci du Felibrige, vn de faire parisse dins La buona

- Dins Le Mmorial d'Aix: Un extrait de l'Aili.


- Dins Le Pav : Soufi lei mle (d'E. Plauchud), pr F.

Settimana une, perfto traducioun de la po d'En Mistral:

Estve.

Dins Le Petit Marseillais : La langue provenale


(Lou (raire Savinian), pr E. Rougier.
-- Dins Le Tlgramme : Chez les flibres (Escolo du

Pr l felibresso Antounieto de Bu-Caire. Coumeno coume


ei :

Vergine, bene hai fatt di morir giovine, perche non

Parage).

La memo publicacioun countn, au meme n, uno

brinde d'En Gagnaud.

- Pins La France nouvelle : Une flibre royale Aix e

vedesti la rovina dei tuoi sogni d'amare.

Dins Le petit Pote, de Nio : Lou mes d'abriu, pr

pouso pousio entitulado Campodolio, de Na Maria Licr,


scio du Felibrige, elo tambn, Veniso.

F. Chauvier.

- Dins Le Conciliateur : La mort de M. Bourrelly; Lou


Pater prouvenau; Sounetoun, pr A. B.
- Dins Le Soleil du Midi : Lou jeu deis eleicien, pr
L. Foucard.

Toulouso. - A 1'Acadmi di Jo Flourau, ounte

vuei nosto lengo es courounado coume l'autro, aquest an


es Gastoun Jourdanne, un felibre majourau, qu'es esta
carga du raport sus Ion councours maien de la pousio
roumano. E veici coume a coumena :
Si j'ai t invit par l'Acadmie des Jeux Floraux proclamer le nom des laurats de son concours pour la littraure de langue d'oc, cet honneur n'est pas d mes faibles
mrites, mais au dsir des mainteneurs, jaloux de montrer
que sainte Estelle, l'idale patronne des flibres, est, sinon
sceur de Clmence Isaure, tout au moins sa cousine, puisque toutes deux sont nes sous le beau ciel mridional de
France.
C'est donc un flibre que l'Acadmie charge aujourd'hui
de porter officiellement la parole en son nom, et mon premier embarras se trouve vite effac en constatant que plusieurs flibres, flibres majoraux, s'il vous plat, m'ont
prcd dans le Collge du Gai Savoir toulousain.
Li pres du councours soue esta decerni -n-Arsni
Vermenouze pr si Flour de brousse em' Prouspr Estiu
pr soun recuei Lou Terradou. Se i'es douna 'n chascun
uno Giruflado d'argnt.
L'abat Berns a agu uno Primadello d'argent pr uno
traducioun di fablo de Lafontaine. Divers pouto autre
soun esta menciouna.
Es Coppe, aquest an, que nous a di en vers l'eloge de
Clemno Isauro.
L'Acadmi di Jo Flourau met au councours, pr 1898,
un poumo francs sus aquest tmo : Le rveil de la Muse
Romane et les ftes du Flibrige. Du I as depassa 200
vers. Lou prmi o la joio es uno Viuleto d'Or.

M. Carthailhac.

Fagot ; Caritat, pr A. Fours ; Bernat Arnaud de Montcuq,

pr Baqui-Fonade ; La paureto, pr C. Ratier; La Cansoun


del pacan, pr P. Delga ; Boulegaais lengadoucian, pr Nadofoun.
- Dins Lou Loquet del Tarn: Firos citats de l'Albigs,
pr E. Thomires; Sounet al rey, pr Aug Gaillard e vido
d'aquu troubaire.
- Dins La Campana de lfagalouna : Las eleciouns Bau

Don Savi de Fourviero largo uno autro edicioun di coun-

fernci prouvenalo que, desempii siis an, u a fche


Marsiho davans fou pople de San-Jan : tres bu voulume en-

titula Li connfernci Saut-Janenco (Avignoun, libr. Au-

banel). Dos edicioun d'uno obro autant counsiderablo, autant


prefoundo e saberudo, provon,mai que rn autre, la poupularita du grand predicadou; e Il titre soulet d'aquli counfernci n'en Bison Ion relarg e l'estraourdinri aussado; tome I:
L'Espelido du mounde; Lis Ange e la Lumiero; Lou Fiermanien o l'Atmousfro.; La Mar; La Terra e li Plante; tome II :
Lis Astre; Li Pis e lis Aucu; L'Istint Bestialen; Lis Animau
terrstre; L'0me; tome III: Adam e vo ; L Innoucnci ; La

Clapas ; Cansou de noa, pr Ip. Messine ; Cops de Campana,etc.

- Dins La v eu de Catalunya : Nouvelun cita de l'Aili.


Le Mondain, Tout-ffarDins Le :,nova
seille, Lo Grand Journal, Le Mois cigalier: d'article
sus Tant vai la jarre au pous e li Betrobo, de Louis Astruc.

lauro; Lou Castigamen; Can e Abel, li proumi mesti;

L'uu inioun de tuti

L'A hissno.

Jamai la lengo prouvenalo, desempii que se parlo soute


la rodo du soulu, s're enaurado em'un tau vanc dins lis
auturo scientifico e religiouso e celestialo. E jamai, se pu
dire, li mai escabissous proublmo s'ron tant magnificamen
e tant claramen espausa.
M. Michel Bral, questiouna pr un journalisto, a di ei
Fa quuqui jour: Je vous demande ce qu'il adviendrait du langage philosophique ou sociologique par exemple interprt en
langue d'Oc. Counvidan l'eminnt membre de l'Istitut a legi
La Creacioun racountado, esplicado e passado au crevu

Vouls metre d'acord li partit : reialisto,


Republican, soucialisto ?
Parlas-i 'n pan du Mikado, veirs...
- Es Ion ri di saboun, vous diran tuti tres.
Fabricant: Flis EYDOUX.- MARSIIio.

de la scinci mouderno pr Ion Paire Savi, e veira se la


lengo, emplegado pr u, n'es pas autant preciso e aboun-

Se vnd dins touti li bons oustau.

douso e claro que la proso franceso la niai academico. Escou-

tas-lou, quand parle, pr eismple, di bestiri que s'atrovo


sis os dins li jas carbouni :
Aqulis animau an de proupourcioun grandarasso, couloussalo, espetaclouso, que n'en sias atupi. Veici, jasnt dins

Fouis. - Uno escolo felibrenco vn de se coungreia

eici. l dison l'Escolo de Mount-Segur, e veici quau i'a au


buru : A. Caussou, cabiscu ; A. Teuli, souto-cabiscu;
secretri, J. Gadrat. Bono prouado !

DEMANDAIS

ou tc J

li mmi terren, constat de grndi voulatiho e d'aucelas cam-

baru, veici de gignti tartugo de mar, d'enrmis alabreno,


d'ai imalas de la famiho di budroi. Veici Ion Pis-Lesert
(ichthyosaurel, uno orro rassado d'aigo de quarante cinquante pan de long, agunt li carbo du pis, la tufo du

Paris.- Tira du Figaro du 28 d'abriu :


On a publi divers articles au sujet de La Reine Jeanne.
On a dit notamment que la reprsentation de cet ouvrage

Orange tait compromise. Il n'en est rien. La Reine Jeanne


sera reprsente le 15 aot prochain Orange. Aucun
dissentiment ne s'est lev parmi les organisateurs.

Si, pour une raison cu pour une autre, un des artistes

MN BA,31 N10 ,M DRQSo


S'atrovo en Avignoun, au Magasin DESHAYES.
Lou gernt: FOLC DE BARONCELLI.

leu ciune e fasnt courre eu leu cabusset dins Il toumple


espanta. Veici la Leserto-Penado 1 ptrodactyle), un dragas
vouladis, agunt lis arpo croucudo courre leu tigre, aludo

cet inconvnient.
Le Comit, charg de faire reprsenter La Reine Jeanne,
a, en effet, reu des demandes d'artistes de talent, dsireux

FOUNDA EN 1879
Pour tre sr de ne pas laisser chapper un journal qui l'aurait nomm, il tait
abonn l'. rgus de la Presse, qui lit, dcoupe et traduit tous les journaux
du monde et en fournit les extraits sur n'importe quel sujet.

Hector Malot (ZITE, p. 70 e 323).


L'Argus de la Prsso fournis is artisto, literatour, sabnt, pouliticaire, tout o que

paris sus soun comte dins li journau e revisto du mounde enti.


L'Argus de la Prsso es leu coulabouradou endica de tuti aquli que preparon un
oubrage, estdion uno questioun, s'ucupon d'estatistico, etc.,etc.
S'adreissai buru de 'Argus, 155, carriero Mount-Martre, Paris. - Telefone.

L'rgus legis 1;,OOO journau pr jour.

kli

LA MAI AMOUROUSO DI PIPO

croucoudile, em'uno maisso esfraiouso garnido de cnt-quatre-vint dentasso que vous embrenigavon coume uno nose la
duro carabesso di tartugo. Veici la Lesertouso (plsiosaure), un
estrange bestiri, noun mens gros que Ion Pis-Lesert, estirant soun coui d'uno loungour desmesurado, nadant coume

chargs d'interprter un des rles de la tragdie de Mistral


se rcusait, on aurait tout le temps ncessaire pour parer

ARGUS DE LA

- Dins L'Avenir de l'Arige : Grce pour nos patois, pr


Dins La Terre d'Oc, : Grce pour nos patois, pr P.

Boulegadisso Prouvenalo

En Avignoun, empremari FRANGS SEGUIN.

Fiq
A LA COCA DOU P R U

La meiouro di bevndo pr remounta l'estouma, famous pr douna


de toun, pr faire digeri, pr adouba la voues, superiour en tout au vin
de Quinquina e agradiu en bouco coume leu vin de Castu-Nu.
Pr bure risoulet
Toun vin de capitni,
Esperaren pas, nni,
D'av l'estouma blet.

Pr bure, o Marini,
Toun vin, bon restaura,
Que s'es assaboura
Dins li souiu estrni,

Se vnd U fr. la boutiho, Paris, balouard Haussmann, 41, farmacio


Mariani.

VIN DE CASTU-NOU-DE-PAPO
%

CLAUS DU

CAaVpEfiOCOFINO

Roco-Fino, la po de 22225 litre enviroun .


id.
Grand Roco-Fino,
id.
astu de Rota-Fin o
la caisso de 25 boutaaho.
id.

7wfr.
E3

BO

f -.

fr.

1 CJ O fr.

BMVR - Alcazar - Marseille

Anda mungkin juga menyukai