Anda di halaman 1dari 3

14/04/2015

Exignciasclimticas

EmbrapaRoraima
SistemasdeProduo,11edio
ISSN21772169VersoEletrnica
Set/2009

CultivodeSojanoCerradodeRoraima
Autores

Sumrio
Apresentao
Introduo
Exignciasclimticas
Seleodareaemanejodo
solo
Correoemanutenoda
fertilidadedosolo
Cultivares
Tecnologiadesementes
Tratamentoeinoculaode
sementes
Instalaodalavoura
Controledeplantasdaninhas
Manejodeinsetospraga
DoenasdasojanoEstado
deRoraima
Colheita
Retenofoliarehasteverde
Coeficientestcnicos
Referncias
Expediente

Exignciasclimticas
Exignciashdricas

Exignciastrmicase
fotoperidicas

Caractersticaspedoclimticasdos
cerradosdeRoraima

Pedolgicas

Climticas

Obomdesenvolvimentodaculturadasoja,emdeterminadaregio,est
relacionado,entreoutrascoisas,acondiesclimticasfavorveis,entreelas,
temperatura,precipitaoefotoperodo.
ExignciasHdricas
Aguaconstituiaproximadamente90%dopesodaplanta,atuandoem,
praticamente,todososprocessosfisiolgicosebioqumicos.Desempenhaafun
odesolventedosgases,mineraiseoutrossolutosqueentramnasclulase
movemsepelaplanta.Tem,ainda,papelimportantenaregulaotrmicada
planta,agindotantonoresfriamentocomonamanutenoedistribuiodocalor.
Adisponibilidadedaguaimportante,principalmente,emdoisperodosde
desenvolvimentodasoja:germinaoemergnciaefloraoenchimentodegros.
Duranteoprimeiroperodo,tantooexcessocomoodficitdeguaso
prejudiciaisobtenodeumaboauniformidadenapopulaodeplantas.A
sementedesojanecessitaabsorver,nomnimo,50%deseupesoemguapara
assegurarumaboagerminao.Nestafase,ocontedodeguanosolonodeve
excedera85%dototaldeguadisponvelnemserinferiora50%.
Anecessidadedeguanaculturadasojavaiaumentandocomodesenvolvimento
daplanta,atingindoomximoduranteafloraoenchimentodegros(7a8
mm/dia),decrescendoapsesteperodo.Dficitshdricosexpressivos,durantea
floraoeenchimentodegros,provocamalteraesfisiolgicasnaplanta,como
ofechamentoestomticoeoenrolamentodefolhas.Comoconsequncia,causaa
quedaprematuradefolhas,quedadefloreseabortamentodevagens,resultando,
porfim,nareduodorendimentodegros.
Paraobtenodorendimentomximo,anecessidadedeguanaculturadasoja,
durantetodoseuciclo,variaentre450a800mm,dependendodascondies
climticas,domanejodaculturaedaduraodeseuciclo.

ExignciasTrmicaseFotoperidicas
Fatordegrandeimportncianaproduoagrcola,atemperaturaatuadiretamente
emtodasasfasesdacultura,ouseja,processosdegerminao,crescimento,
florao,frutificao,bemcomonarespirao,fotossnteseenaabsorodegua
enutrientes.
Ascondiestimasdetemperaturaparaaculturadasojaestoentre20Ce
30C,sendo30Catemperaturaidealparaseudesenvolvimento.Afaixade
temperaturadosoloadequadaparasemeaduravariade20Ca30C,sendo25C
atemperaturaidealpararpidaeuniformeemergnciadasplntulas.
Ocrescimentovegetativodasojapequenoounuloemtemperaturasmenoresou
iguaisa10C.Temperaturasacimade40Ctmefeitoadversonataxade
crescimento,provocamdanosnafloraoediminuemacapacidadederetenode
vagens.Estesproblemasseacentuamcomaocorrnciadedficitshdricos.
Afloraodasojasomenteinduzidaquandoocorremtemperaturasacimade
13C.Asdiferenasdedatadeflorao,entreanos,apresentadasporumacultivar
semeadanumamesmapoca,sodevidassvariaesdetemperatura.Assim,a
floraoprecocedevida,principalmente,ocorrnciadetemperaturasmais
altas,podendoacarretardiminuionaalturadeplanta.Esteproblemapodese
agravarse,paralelamente,ocorrerinsuficinciahdricae/oufotoperidicadurante
http://sistemasdeproducao.cnptia.embrapa.br/FontesHTML/Soja/CultivodeSojanoCerradodeRoraima/clima.htm

1/3

14/04/2015

Exignciasclimticas

afasedecrescimento.Diferenasdedatasdefloraoentrecultivares,numa
mesmapocadesemeadura,sodevidas,principalmente,srespostasdestasao
comprimentododia(fotoperodo).
Amaturaopodeseraceleradaporocorrnciadealtastemperaturas.Quando
vmassociadasaperodosdealtaumidade,asaltastemperaturascontribuem
paradiminuiraqualidadedassementese,quandoassociadasacondiesdebaixa
umidade,predispemassementesadanosmecnicosduranteacolheita.
Temperaturasbaixasnafasedacolheita,associadasaperodochuvosooudealta
umidade,podemprovocarumatrasonadatadecolheita,bemcomohasteverdee
retenofoliar.
Aadaptaodediferentescultivaresadeterminadasregiesdepende,almdas
exignciashdricasetrmicas,desuaexignciafotoperidica.Asojaapresenta
altasensibilidadeaofotoperodo,ouseja,aocomprimentododia,varivelcoma
cultivar.Determinadacultivarinduzidaaoflorescimentoquandoofotoperodo,
aodecrescer,atingevaloresiguaisouinferioresaomnimocrticoexigidopela
variedade.Estaarazopelaqualchamadadeplantadediascurtos.Asoja
semprefoiconsideradadecultivodeveroemregiesdeclimatemperadoe
subtropical.Contudo,apesquisabrasileiraconseguiu,atravsdecruzamentos,
introduzir,emvriosmateriaisdesoja,genesqueprolongamoperodojuvenilda
planta.Comesseavanogenticofoipossveldesenvolvercultivaresprpriaspara
asregiestropicaiscomaltopotencialderendimento,excelentesqualidadede
grosecaractersticasagronmicasdesejveis.

CaractersticasPedoclimticasdosCerradosdeRoraima
Climticas
Asreasdecerrado,ondeseproduzsoja,emRoraima,estoentreaslatitudes2
a5N,nohemisfrioNortebrasileiro,ondeotipoclimticopredominanteAwi
(naclassificaodeKeppen),caracterizadoporumperodosecolongobem
definido,queseestendedesetembroamaro,eumperodochuvosodeabrila
agosto.Dos1608mmanuaisdechuva,80%ocorremduranteesteperodo,sendo
queosmesesmaissecossojaneiro,fevereiroemaro,commdiamensalde30
mm(Fig.1).Atemperaturaeaumidaderelativadoarsoaltasdurantetodoo
ano(Fig.2),sendoqueasmdiasanuaisdetemperaturasode25,5C,a
umidaderelativamdiade76%nosmesesdemaiorprecipitao,junho/julho,
elachegaa86%,caindoparavaloresemtornode70%nosmesesmaissecosdo
ano.

Fig.1.MdiadaprecipitaopluviomtricaocorridanoMonteCristo,
BoaVistaRR,noperodode1993a2006.
Fonte:AdaptadodeEmbrapaRoraima(2003).

http://sistemasdeproducao.cnptia.embrapa.br/FontesHTML/Soja/CultivodeSojanoCerradodeRoraima/clima.htm

2/3

14/04/2015

Exignciasclimticas

Fig.2.Distribuioanualdetemperaturaeunidaderelativa
emBoaVista,Roraima.
Fonte:EmbrapaRoraima(2003).
Operododeluzdirioestprximoa12horas(6:00hdamanhs18:00hda
tarde)comvariaesmnimasduranteoano.Osmesesdemaiorinsolaoso
setembro,outubroenovembro,comumamdiaaproximadade8h/diadesoleos
demenorinsolaosoosdeperodochuvoso,abrilaagosto,com
aproximadamente5horasdesol/dia.Avelocidadedoventotambmmaior
duranteoperodoseco,3,7m/s,sendobaixanoperodochuvosocom2,3m/s.
Obalanohdricoanualmostraosmesesdejaneiro,fevereiro,maro,outubro,
novembroedezembrocomacentuadadeficinciaaproximadamente100
mm/mseosmesesdejunhoejulhocomexcedenteaproximadode139
mm/ms,ficandoosmesesdeabril,maio,agostoesetembroembrioquanto
disponibilidadedegua.
Peloqueseobserva,acondioclimticaobservadanaregiodoscerradosde
Roraimaatendeplenamentesexignciasdaculturadasoja.Acoincidnciado
perodochuvoso(perododeproduo)comoperododebaixainsolaoealta
temperaturafazcomqueasvariedadesdesojacompletemocicloentre100e110
dias,mesmoutilizandosecultivarescomperodojuvenillongo.

Pedolgicas
OEstadodeRoraimapossuicercade3.500.000hadecerrado,dosquais1.200.000
ha(excludososneossolosquartzarnicoseasreservasindgenaseambientais)
tmcaractersticasdevegetaoetopografiaquefavorecemamecanizao
completadoprocessoprodutivo.Deummodogeral,essasreassoplanasou
compequenadeclividade,predominandoosLatossolosAmareloseVermelhos
Amarelos,compequenaincidnciadeLatossoloVermelho,detexturamdia(15
35%deargila).Afertilidadenaturalmuitobaixa,sendorefletidanadeficincia
generalizadadenutrientes,baixosteoresdematriaorgnicaealtasaturaopor
alumniotrocvel.
Mineralogicamentepredominamargilominerais1:1tipocaulinita,xidoshidratados
deferroealumnioemineraisacessriosaltamenteresistentes,comooquartzo
RADAMBRASIL,1975).Emfunodosbaixosteoresdematriaorgnica,dos
argilomineraispresentesedatexturamdia,ossolostmbaixacapacidadede
armazenarguaenutrientes.Almdisso,essessolossosuscetveiserosoe
compactaopelotrnsitoexcessivodemquinas.Paraousoadequadodesses
solosnaproduodesoja,hnecessidade,portanto,desefazeracorreo
completacomcalcrio,macroemicronutrientes,almdeadotarsistemasde
manejodepalhaparamanterosolosemprecoberto,evitarorevolvimento
excessivodacamadaarveleelevarosteoresdematriaorgnica.Comisso,
sermantidasuaestabilidadefsicaemelhoradasuacapacidadede
armazenamentodeguaenutrientes,diminuindo,consequentemente,asperdas
denutrientesmveisnosolo(comoN,K,SeB)eaumentandoatolernciadas
plantasaosveranicosescondiesdemecanizaodareanoperodochuvoso.
Todososdireitosreservados,conformeLein9.610.

http://sistemasdeproducao.cnptia.embrapa.br/FontesHTML/Soja/CultivodeSojanoCerradodeRoraima/clima.htm

3/3

Anda mungkin juga menyukai