CADERNO A 08/11/2009 -
Pgina 1 de 28
Pgina 2 de 28
CADERNO A 08/11/2009 -
a)
b)
c)
d)
e)
no mesmo ano
dois anos mais tarde.
at a dcada de 90.
grossssimo modo
no tempo da supremacia conservadora.
Pgina 3 de 28
CADERNO A 08/11/2009 -
No deserto de Itabira
a sombra de meu pai
tomou-me pela mo.
Tanto tempo perdido.
Porm nada dizia.
Suspiro? Voo de pssaro?
Porm nada dizia.
Longamente caminhamos.
Aqui havia uma casa.
A montanha era maior.
Tantos mortos amontoados,
Pgina 4 de 28
ASSISTE AO ENTERRO DE UM
TRABALHADOR DE EITO E OUVE O QUE
CADERNO A 08/11/2009 -
Pgina 5 de 28
Pgina 6 de 28
Biologia
16) Alguns seres vivos, quando ameaados por
outro animal, mudam de cor imitando o ambiente
em que se encontram, atravs do mecanismo
denominado de camuflagem. O camaleo, por
exemplo, em momentos de perigo, tem certos tipos
de glndulas que liberam hormnios, que provocam
a disperso de pigmentos coloridos no interior das
clulas da pele, a qual muda de cor.
Nesse contexto, assinale a alternativa que possui o
nome dessas clulas.
a)
b)
c)
d)
e)
Sebceas
Hepticas
Cromatforos
Linfcitos
Moncitos
d) Crista de galo
e) Uretrite
Canalculo
Microtbulo
Citosol
Citogel
Protena transmembrana
Borboleta
Percevejo
Abelha
Vespa
Gafanhoto
Folha
Epictilo
Cotildone
Hipoctilo
Radcula
Estmato
Cloroplasto
Nervura primria
Coletora
Clula companheira
a) Herpes genital
b) Gonorria
c) Cancro duro
CADERNO A 08/11/2009 -
Pgina 7 de 28
Autossmica
Holndrica
Hemoflica
Daltnica
Retinosquise
Fotossntese e respirao
Fotossntese e fecundao
Respirao e calor
Respirao e ciclo de Krebs
Respirao e digesto
a)
b)
c)
d)
e)
CADERNO A 08/11/2009 -
1
2
3
4
5
Pgina 8 de 28
Lngua Inglesa
The questions from 26 to 29 refer to Text I.
TEXT I
INVENTING THE FUTURE
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Imagine a computer that will recognize faces of people and help you to remember their
names, or a smart car that will wake up the driver when he is falling asleep at the wheel.
Scientists and engineers at the Massachusetts Institute of Technology (MIT) Media Lab believe
all this and more will soon be possible. Projects like smart cars, smart houses, wearable
computers and virtual pet dogs may contain the seeds of future innovations that will make life
safer, easier, healthier or simply more fun. Scientists and engineers are literally inventing the
future.
A car that will alert drivers to potential problems or wake up the driver if he is getting
sleepy seems like a futuristic fantasy, but the scientists and engineers at the MIT Media Lab are
working to make this dream a reality. A computer in the car will recognize impending signs of
trouble and help prevent accidents.
Computers in your shoes, clothing or eyeglasses may seem like science fiction, but on the
MIT campus it is already happening. In fact, MIT students wear computer all the time. One day
soon, you will put on your computer instead of working at a desk. In some visions of the future,
keyboards and the passive boxes that house the microprocessor will completely disappear.
Computers in the future will also be quite different in brain power and applications from what
we use today. You will probably talk to your future computer and it may even remind you of
appointments and assignments or the names and faces of people you meet.
The MIT Media Lab is a dream factory where scientists and engineers play with
technology. The lab explorers such concepts as virtual reality, artificial intelligence,
communications and other computer applications, from education to entertainment. The
activities of the MIT visionary pioneers of the digital revolution are part of an integrated
approach to technology. Some of their research projects may seem quite extraordinary, but they
basically require just the creativity of the most powerful thinking machine on Earth: the human
brain.
Adapted from Science American Frontiers. www.pbs.org /safarchive/4_class. Accessed August, 2009.
I, II and IV.
I, III and IV.
I, II and III.
I and II.
CADERNO A 08/11/2009 -
e) II and III.
27) In the sentence, The activities of the MIT
visionary pioneers of the digital revolution are
part of an integrated approach to technology.
(lines 21 23) it can be deduced that:
a) scientists and engineers of the mit media lab
are integrating a group of future workaholics.
b) scientists and engineers innovations are
against the advances in technology.
c) scientists integrate the old visions of the
digital revolution.
d) visionary pioneers of the mit and their
activities make part of a revolutionary
innovation in technology.
Pgina 9 de 28
CADERNO A 08/11/2009 -
Pgina 10 de 28
TEXT III
provided that
if not
if
even if
even though
a)
b)
c)
d)
e)
Pgina 11 de 28
Lngua Francesa
As questes 26, 27 e 28 se referem ao texto abaixo:
CE QUE NOS ANCTRES MANGEAIENT LPOQUE PALOLITHIQUE:
LA PALODITE
Introduction
Manifestement, notre alimentation actuelle est trop riche
en produits industriels raffins, commencer par les
produits sucrs. Ainsi, lorsque nous ne savons pas trop
dans quelle direction aller en terme de rgime
alimentaire et que lobsit devient une vritable
pidmie mondiale, il est toujours intressant dans ce
contexte de savoir do nous venons.
Ceci est dautant plus vrai que nos gnes, responsables de la rgulation de notre mtabolisme et de la
scrtion de nombreuses substances et hormones, sont trs similaires depuis des milliers dannes. En
effet, la composition de nos gnes provient 99% de lhritage de lhomo sapiens soit il y a 40 000 ans
et 99,9% provient davant le dveloppement de lagriculture soit il y a 10 000 ans.
Donc, fondamentalement, nous navons gure chang depuis des milliers dannes, alors que notre
alimentation sest quant elle, considerablement modifie. Et meme nos expressions actuelles
traduisent les nouvelles habitudes alimentaires, telles que gagner sa crote ou encore dfendre son
beefsteack.
Disponvel em: http://www.mangermaigrir.fr/alimentation/; 5/10/2009, 13h38min
Pgina 12 de 28
CADERNO A 08/11/2009 -
Pgina 13 de 28
Pgina 14 de 28
LABEL FRANCE, Magazine dinformation du Ministres des Affaires trangres (D.C.I.). Numro 47. Juillet 2002, p. 23
CADERNO A 08/11/2009 -
Pgina 15 de 28
Lngua Espanhola
LOS REYES Y LOS DOS LABERINTOS
Cuentan los hombres dignos de fe (pero
Al sabe ms) que en los primeros das hubo un
rey de las islas de Babilonia que congreg a sus
arquitectos y magos y les mand construir un
laberinto tan perplejo y sutil que los varones ms
prudentes no se aventuraban a entrar, y los que
entraban se perdan. [...]. Con el andar del tiempo
vino a su corte un rey de los rabes, y el rey de
Babilonia (para hacer burla de la simplicidad de su
husped) lo hizo penetrar en el laberinto, donde
vag afrentado y confundido hasta la declinacin
de la tarde. Entonces implor socorro divino y dio
con la puerta. Sus labios no profirieron queja
ninguna, pero le dijo al rey de Babilonia que l en
Arabia tena un laberinto mejor y que, si Dios era
servido, se lo dara a conocer algn da. Luego
regres a Arabia, junt sus capitanes y sus
alcaides y estrag los reinos de Babilonia con tan
venturosa fortuna que derrib sus castillos, rompi
sus gentes e hizo cautivo al mismo rey. Lo amarr
encima de un camello veloz y lo llev al desierto.
Cabalgaron tres das, y le dijo: Oh, rey del
tiempo y substancia y cifra del siglo!, en
Babilonia me quisiste perder en un laberinto de
bronce con muchas escaleras, puertas y muros;
ahora el Poderoso ha tenido a bien que te muestre
el mo, donde no hay escaleras que subir, [].
Luego le desat las ligaduras y lo abandon en
mitad del desierto, donde muri de hambre y de
sed. [].
Autor: Jorge Luis Borges
26) En el cuento narrado se percibe:
a) El intento de demostrar que uno tena mayor
posesin que el otro.
b) Que los dos reyes hicieron una apuesta.
c) Las ganas de venganza del rey rabe.
d) Que el rey de Babilonia intentaba quitar la vida
del rey de Arabia.
e) Que el rey de Arabia acept el desafo de buen
grado.
27) Cuando el rey de Arabia se refiere al rey de
babilonia en el fragmento: Oh, rey del tiempo y
substancia y cifra del siglo!:
CADERNO A 08/11/2009 -
Pgina 16 de 28
Las I y II
Las II y III
Las III y IV
Las IV y V
Las II y V
CADERNO A 08/11/2009 -
a)
b)
c)
d)
e)
4736521
4561723
4675321
4376125
4156327
(
(
(
(
(
(
(
(
(
(
(
(
a)
b)
c)
d)
e)
Verbo regular
Verbo de irregularidad comn
Verbo de irregularidad propia
Verbo auxiliar
) Cuentan
) Sabe
) Ha tenido
) Congreg
) Muri
) Hizo
) Era
) Aventuraba
) Hay
) Abandon
) Ha tenido
) Profirieron
243124314243
134123142234
233123414142
241414321332
432213142314
Pgina 17 de 28
CADERNO A 08/11/2009 -
Pgina 18 de 28
Geografia
36) No existe o mapa ideal, bom para qualquer
propsito, toda projeo tem que sacrificar a
exatido e tolerar distores de algum tipo
(Lloyd A. Brown)
Existem vrios tipos de projeo cartogrfica,
cada uma elaborada para uma finalidade ou
preocupao. Para navegao, por exemplo,
podemos apontar como projeo mais utilizada:
a) Projeo cilndrica de Mercator. Esse tipo de
projeo bastante fiel nas distncias,
especialmente, as martimas.
b) Projeo descontnua. Nessa, os mapas, em
geral, apresentam exatido e riqueza de
detalhes, mas difcil calcular as distncias,
por causa dos cortes ou interrupes.
c) Projeo cilndrica de Gall-Peters. Essa corrige
a distoro que existe na projeo de Mercator,
em relao ao tamanho relativo de cada rea.
d) Projeo de Robinson. Foi criada, em 1963,
pelo gegrafo e cartgrafo estadunidense
Arthur Robinson e usada na representao de
planisfrios, comum para uso didtico.
e) Projeo plana ou polar. Essa nos permite
representar as diversas partes da superfcie
terrestre, a partir da centralizao, num ponto
qualquer do globo. As reas prximas ao
centro ficam melhor representadas.
37) Atuam no territrio brasileiro cinco massas de
ar, que esto representadas pelas letras A, B, C, D
e E no mapa a seguir:
Pgina 19 de 28
Mata Atlntica
Mata de Araucrias ou Mata dos Pinhais
Campos Naturais
Caatinga
Mata dos Cocais
Dobramentos modernos.
Bacias sedimentares.
Bacias hidrogrficas.
Escudos cristalinos.
reas de instabilidade tectnica.
Pgina 20 de 28
Norte
Nordeste
Sudeste
Sul
CentroOeste
Brasil
Total
71,0
69,0
73,5
74,2
Homens
68,2
65,5
69,5
70,8
Mulheres
74,0
72,7
77,7
77,7
Mortalidade
infantil ()
2005
Total
26,6
38,2
18,9
17,2
73,2
69,8
76,7
20,1
71,9
68,1
75,8
25,8
CADERNO A 08/11/2009 -
Pgina 21 de 28
Matemtica
46) Considere a figura abaixo, onde as
medidas, em centmetros, dos raios dos crculos
O
a)
b)
c)
d)
e)
2,5 vezes.
3 vezes.
3,5 vezes.
4 vezes.
4,5 vezes.
R$ 70,00.
R$ 65,00.
R$ 75,00.
R$ 55,00.
R$ 85,00.
a)
b)
c)
d)
e)
19.600.
62.025.
70.000.
37.500.
27.600.
a)
b)
c)
d)
e)
a)
b)
c)
d)
e)
25.
1.
1.
5.
0.
Pgina 22 de 28
(1, 5, 3).
(4, 1, 4).
(5, 2, 5).
(1, 4, 2).
(3, 3, 3).
%
2&
' 0
Pgina 23 de 28
)
f(x) = x2 x
0 0
0 0
0 0
0 89
0
0
89 :.
0
a)
b)
c)
d)
CADERNO A 08/11/2009 -
Pgina 24 de 28
Qumica
56) O grfico abaixo mostra a curva de
aquecimento para o clorofrmio, usualmente
utilizado como solvente para lipdeos.
T / oC
t / min
Analisando a curva, observa-se que: (a) a
temperatura de fuso; (b) a temperatura de
ebulio; (c) o estado fsico do clorofrmio nos
segmentos A e D, so respectivamente:
a) 60 C , 60 C, slido e gs.
b) 60 C, 60 C, slido e lquido.
c) 60 C, 60 C, slido e mudana de lquido
para gs.
d) 60 C , 60 C, lquido e gs.
e) 60 C, 60 C, lquido e mudana de lquido
para gs.
ligaes de hidrognio.
dipolo-induzido.
covalentes.
dipolo-dipolo.
inica.
a)
b)
c)
d)
e)
a)
b)
c)
d)
e)
1, 1, 2 e 1.
2, 3, 2 e 6.
2, 1, 2 e 3.
1, 3, 2 e 3.
2, 1, 2 e 1.
Pgina 25 de 28
60) O biodiesel um combustvel no derivado do petrleo que substitui o diesel. No Brasil, devido
grande diversidade de espcies oleaginosas, possvel produzir biodiesel a partir de diferentes leos
vegetais. Alm disso, leos de frituras e algumas gorduras animais tambm podem fornecer biodiesel,
evitando o descarte na natureza. Esse combustvel obtido a partir da reao de transesterificao dos
triglicerdeos presentes nos leos vegetais ou gorduras animais com lcool, em presena de catalisador,
formando steres metlicos ou etlicos de cidos graxos e glicerol, conforme mostra a equao abaixo.
Devido ao carter reversvel da reao de transesterificao, acrescentando-se um excesso de etanol,
obtm-se o deslocamento do equilbrio para:
a)
b)
c)
d)
e)
um
processo
_______________________.
LIMA, A.C.S.; AFONSO, C., A Qumica dos
Refrigerantes. Qumica Nova na Escola, 31(3), 2009.
(adaptado)
CADERNO A 08/11/2009 -
diminui e exotrmico.
aumenta e exotrmico.
diminui e endotrmico.
aumenta e endotrmico.
no sofre alterao e endotrmico.
Pgina 26 de 28
o eletrodo de Zn o anodo.
o Zn o agente redutor.
o eletrodo de MnO2 o catodo.
o eletrodo de Zn o catodo.
o Mn o agente oxidante.
molculas de glicose.
lipdeos.
aminocidos.
molculas de frutose.
molculas de sacarose.
a)
b)
c)
d)
e)
alcois.
teres.
cidos carboxlicos.
cetonas.
steres.
CADERNO A 08/11/2009 -
Pgina 27 de 28
Com base na frmula estrutural da espectalina mostrada abaixo, obtm-se a massa molar de:
a)
b)
c)
d)
e)
376 g/mol.
344 g/mol.
352 g/mol.
385 g/mol.
364 g/mol.
CADERNO A 08/11/2009 -
Pgina 28 de 28