Soumission, de nieuwste roman van Michel Houellebecq, gaat over hoe Frankrijk
verandert in een islamitisch land nadat de Moslimbroederschap de presidentsverkiezing
heeft gewonnen. Een dag nadat het boek verscheen pleegden islamitische terroristen een
aanslag op de redactie van Charlie Hebdo.
In plaats van met de waan van de dag mee te gaan en met een slordige vertaling te komen,
alleen voor het commercile succes, heeft de Arbeiderspers terecht even gewacht met een
Nederlandse editie, en Soumission, dat in het Nederlands is vertaald met Onderworpen, is een
cynisch en scherpzinnig verhaal over hoe het Westen zoals we dat kennen ten onder zou
kunnen gaan. We zien de teloorgang van het Avondland door de ogen van een professor aan
de Sorbonne, die gespecialiseerd is in het werk van de negentiende-eeuwse schrijver
Joris-Karl Huysmans. Het universitaire wereldje is erg in zichzelf gekeerd, iedereen is
egocentrisch bezig met zijn/haar carrire, met het roddelen over elkaar en met seks (al dan
niet met elkaar), zodat men ziet wat er buiten de academie aan de hand is. Houellebecq
beschrijft het allemaal prachtig. Zo schrijft hij over de fictieve feministische college
voorzitster van de universiteit:
Met haar hoekige schouders, met haar grijze borstelkop en haar onvermijdelijke
genderstudies-profiel leek Chantal Delouze me een honderd procent in beton gegoten
lesbienne, maar ik kon me vergissen, misschien voelde ze trouwens wel rancune jegens
mannen en uitte die zich in dominante fantasien, misschien verschafte het feit dat ze de brave
Steve met zijn knappe, onschuldige gezicht en zijn dunne, halflange krulhaar tussen haar
massieve dijen dwong te knielen haar wel een nieuwe soort extase.
Voor fictie geldt meervrijheid van meningsuiting en fictieve personages kunnen zeggen wat je eigenlijk
bedoelt
De islam staat voor een totaal ander waardepatroon. De gemeenschap, de familie en de eer
staan centraal. En volgens Houellebecq planten moslims zich minstens consequent voort.
Daarom wint de islam. En daarom zal het Westen verliezen. In extreemrechtse kringen wordt
er vaak gewezen op demografische factoren en vanwege de Tweede Wereldoorlog, de grote
intellectuele macht van progressieven, etcetera, rust hierop een groot taboe. Om niet voor
extreem rechts te worden uitgemaakt heeft Houellebecq geen politiek pamflet geschreven
(dan was er wellicht aangifte tegen hem gedaan) maar heeft hij bewust gekozen voor de
romanvorm.Voor fictie geldt immers meer vrijheid van meningsuiting en fictieve personages
kunnen zeggen wat je eigenlijk bedoelt. Heel interessant is in dit verband de visie van
romanpersonage Rediger, een Franse intellectueel, die eerst binnen de extreemrechtse Bloc
Identitaire actief is en zich daarna bekeert tot de islam. Hij verdedigt in een
evangelisatieboekje de islam met sociaal darwinistische argumenten en een beroep op
Nietzsche.
Nietzscheaans was ook zijn sarcastische, kwetsende vijandigheid jegens het christendom, dat
volgens hem alleen maar berustte op de decadente, marginale persoon van Jezus. De
grondlegger van het christendom had het ervan genomen in vrouwelijk gezelschap, dat
voelde je, schreef hij. Als de islam het christendom veracht, citeerde hij de auteur van
Der Antichrist, heeft hij daar duizendmaal gelijk in; de islam gaat uit van mannen
Het idee van de goddelijke Christus, ging Rediger verder, was de fundamentele fout die
onvermijdelijk tot het humanisme en de mensenrechten had geleid. Ook dat had Nietzsche al
gezegd, en in hardere termen, zoals hij het ongetwijfeld ook eens zou zijn geweest met het
idee dat de islam als missie had de wereld te zuiveren door die te ontdoen van de funeste
doctrine van de vleeswording. () Jezus had te veel van de mensen gehouden, dat was het
probleem: me voor hen laten kruisigen getuigde op zijn minst van smakeloosheid, zoals het
oude wijf zou hebben gezegd.
De islam staat voor onderwerpen, wraak, beheersing van de wereld, mannelijkheid, kracht