Metodologi Kebangkitan Semula Syaikh Ahmad Sirhindi

>
_
y ,
9 = z
y 9s
3
)
A
y
.
F % h #s )
3
7m t
9 _
u
4 ?n
t
3
9
t

y #(  
x .x
t %
! #$
t $%s u
Dan orang-orang yang Kafir pula berkata sesama sendiri secara mengejek-ejek, Mahukah kami tunjukkan
kepada kamu seorang lelaki yang memberitakan kepada kamu bahawa apabila kamu dihancurkan sehancurhanurnya sesudah mati, sesungguhnya kamu akan dihidupkan semula dalam bentuk kejadian yang baru? [34:7]

@@j@un@

 




 



Metodologi Kebangkitan Semula

Syaikh Ahmad Sirhindi

Pandangan Komprehensif Terhadap
Usaha Mujaddid Millennium Kedua
Penulis: M
Mu
ussttaaffaa U
Um
maar
r
Pensyarah: D
Dr
r.. A
Attaau
ullllaah
h SSiid
dd
diiq
qu
uii
Penterjemah: M
Maau
ullaaw
wii JJaallaallllu
ud
dd
diin
nA
Ah
hm
maad
dA
Ar
r--R
Ro
ow
wii
Terbitan Edaran:

Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits

Markazi Khanqah Abul-Khaliliyyah Naqsyabandiyyah Mujaddidiyyah

Akademi Khanqah Ruhani Bazi, Madrasah Ulul Azmi

Batu Caves, Gombak, Selangor Darul Ehsan
1436H/2015M

1436H/2015M Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits

Metodologi Kebangkitan Semula Syaikh Ahmad Sirhindi

@j@un

 




 



Metodologi Kebangkitan Semula

Syaikh Ahmad Sirhindi

Pandangan Komprehensif Terhadap
Usaha Mujaddid Millennium Kedua

Penulis: Mustafa Umar

Pensyarah: Dr. Ataullah Siddiqui
Penterjemah: Hadhrat Maulawi Jalalludin Ahmad Ar-Rowi
Terbitan: Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits
Edaran: Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits
Alamat: Madrasah Ulul Azmi, Kg. Sepakat Jaya, Wira Damai, Batu Caves, Selangor
Tahun Terbit: 1436H/2015M

1436H/2015M Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits

Metodologi Kebangkitan Semula Syaikh Ahmad Sirhindi

Kandungan
Pengenalan

India Dan Dunia Islam Di Abad Ke-10 Hijrah

Asuhan Dan Awal Kehidupan Sirhind

Nukleus Usaha Pembaharuan Sirhind

Mengesahkan Wahyu Dan Kenabian

Kritikan Terhadap Sebab

10

Kritikan Terhadap Pengalaman Mistik

11

Menyokong Kenabian Ke Atas Kewalian

12

Mencabut Bidaah Ikhlas

12

Kesimpulan

13

Bibliografi

14

1436H/2015M Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits

Metodologi Kebangkitan Semula Syaikh Ahmad Sirhindi

1436H/2015M Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits

Metodologi Kebangkitan Semula Syaikh Ahmad Sirhindi

Pengenalan
abi Muhammad dilaporkan sebagai telah bersabda, Allah akan
menghantar seseorang untuk menghidupkan semula Agama
masyarakat Umat Islam ini di akhir setiap abad. Sepanjang sejarah,
ramai orang Islam yang berpengaruh telah dikenalpasti sebagai Mujaddid yang
membangkitkan semula Agama Islam pada abad ini atau abad sebelumnya bahawa
laporan itu dinyatakan menerusi Kenabian. Beberapa orang telah mendakwa
keistimewaan tersebut untuk diri mereka sendiri, tidak kira sama ada sumbangan
gerakan kebangkitan semula mereka berjaya dalam apa jua cara atau tidak. Walau
bagaimanapun, hanya ada seorang di sepanjang sejarah Islam yang dikenali dengan
sebutan yang mengandungi perkataan Mujaddid iaitu Syaikh Ahmad Sirhindi
semasa kerajaan Mughal di India [m.1034H/1624M]. Syaikh Ahmad Sirhindi begitu
dikenali baik di tanah airnya di India dan juga di seluruh kawasan-kawasan lain di
dunia Islam sebagai Mujaddid Alf Tsani, penggerak yang membangkitkan semula
Agama Islam di alaf ke-2 Hijrah. Gelaran kehormat ini menunjukkan bahawa beliau
berjaya menghidupkan semula Agama Islam pada abad ke-11 Hijrah, tetapi ia tidak
memberikan gambaran tepat bagaimana keadaan Islam pada zaman beliau yang
memerlukan gerakan kebangkitan pembaharuan semula tersebut. Tambahan pula,
penilaian deskriptif tentang apakah pembaharuan yang telah berjaya Sirhindi
gubalkan akan menjadi lebih berguna jika cara yang telah dibawanya dapat
diketengahkan dan dianalisa.

Sepanjang sejarah Islam, beberapa orang Islam yang berpengaruh telah

menganjurkan dan melaksanakan pergerakan bersifat memperbaiki pada zaman
mereka, beberapa di kalangan mereka agak berjaya manakala yang lain gagal dalam
objektif utama mereka. Sama ada sedar atau tidak, apa-apa kebangkitan semula
secara aktif berkenaan istilah Mujaddid yang terdapat dalam laporan Kenabian,
keinginan mereka adalah untuk menyelamatkan Islam dari apa yang mereka anggap
sebagai suatu Bidaah yang bukan dari ajaran Islam telah mencapai kesan yang jauh.
Dengan menumpahkan cahaya perhatian pada salah satu usaha bersifat perbaikan
yang utama pada abad ke-11 Hijrah, gerakan kebangkitan semula Islam boleh
menimbang-ukur diri mereka dalam skala sejarah untuk menentukan sejauh mana
unsur-unsur teras sasaran utama pembaharuan mereka bertepatan dengan usaha
bersifat memperbaiki sesuatu seorang Mujaddid yang berjaya dengan ketara. Selain
itu, dengan menganalisa pelbagai aspek metodologi yang digunakan dalam usaha
itu, pergerakan itu mungkin boleh mengasah atau menyesuaikan tumpuan gerakan
kebangkitan semula mereka.
Kaedah yang digunakan dalam esei ini adalah untuk pertamanya
menganalisa kedudukan di Dunia Islam pada abad ke-10 Hijrah, khususnya di India
di mana Sirhindi menumpukan gerakan kebangkitannya. Ini akan diikuti dengan
penilaian awal kehidupannya dan pendidikan yang diilhamkan kepada beliau
untuk menjalankan apa-apa usaha yang bersifat memperbaiki. Selepas itu, aspekaspek teras yang membentuk nukleus pergerakan bersifat memperbaiki Sirhindi
hendaklah diekstrak daripada tulisan-tulisan beliau sendiri dan bukannya daripada
kerja-kerja tangan Para Muridnya yang mungkin dituduh sama ada pengagungan
berlebihan idea Mujaddid atau pengubahsuaian ikhlas menurut pandangan sebenar.
1436H/2015M Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits

Metodologi Kebangkitan Semula Syaikh Ahmad Sirhindi

India dan Dunia Islam di abad ke-10 Hijrah

Untuk mengenal pasti sepenuhnya dorongan di sebalik panggilan revolusi
Sirhindi itu, kita perlu mengenal pasti keadaan sosial, politik, intelektual, agama dan
moral di medan usaha pada zamannya. Tulisan Sirhindi yang menangani semua
aspek-aspek dalam pelbagai ragam kehidupan, yang bermaksud bahawa dia sedar
akan pengaruh sekelilingnya dan mereka sekurang-kurangnya mendapat kesan
yang tersirat atas kesedaran beliau. Sirhindi membesar dalam era di mana beliau
menyaksikan banyak trend budaya yang dalam satu cara atau cara yang lain telah
bertentangan kepada kepercayaan Ortodoks Sunni Islam sebagaimana beliau telah
dibesarkan dengan melalui asuhan peribadi ayahandanya. Dalam kerajaan Mughal
India, Maharaja Akbar naik takhta pada tahun 963H/1556M, sebelum Sirhindi
dilahirkan. Dalam masa dua dekad dia mampu untuk memantapkan kuasa dan
membawa pelbagai kawasan dalam utara dan tengah India di bawah kawalan terus
daripada baginda. Pengaruh Akbar di Benua Kecil India secara keseluruhan
menunjukkan dirinya menerusi polisi Totalitarian, beliau menindas amalan Islam
dan kehidupan harian Muslim menjadi terjejas. Pergerakan Nuqawi Iran telah
berjaya menghasut Akbar untuk merumuskan agama baru dan mengambil peranan
atas dirinya sebagai seorang Maharaja dan Nabi. Ideologi Eklektik Liberal beliau
melemahkan keperluan kepercayaan Kenabian Muhammad , satu konsep yang
mungkin telah berkhidmat untuk suatu tujuan pada masa lalu tetapi kini dianggap
sebagai ketinggalan zaman. Dari Hindu kepada orang Kristian, semuanya mesti
dialu-alukan dan dihormati dalam masyarakat baru dengan penuh semangat
sebagaimana yang dilaungkan oleh Akbar dan penasihat setianya. Banyak Ulama
Islam dengan kecenderungan Duniawi telah disangga atas justifikasi bahawa
amalan mereka adalah tidak Islamik, justeru mengelirukan orang ramai di kalangan
Umat Islam mengenai siapa yang benar-benar mewakili Islam. Adapun orang-orang
Islam yang masih mempunyai takluk dengan Islam, atas kehendak mereka sendiri
terhadap doktrin Heterodoks tertentu yang cenderung untuk menjauhkan mereka
dari apa-apa dan mana-mana kemiripan untuk Islam yang Ortodoks. Para pemikir
rasionalis di satu pihak cenderung ke arah falsafah Yunani Aristoteles dan
berkepercayaan penuh dalam kapasiti Intelektual mereka sendiri untuk
mengesahkan semua aspek Wahyu. Ini menjumlahkan penolakan kod Syariat
undang-undang Islam yang dilingkungi oleh Al-Quran untuk menyediakan set
peraturan yang bahawa setiap Muslim adalah bertanggungjawab untuk
mengikutinya. Di sisi lain, Shufi Mistik Esoterik meninggikan jalan peribadi, Ibadah
yang berlebihan dan pengasingan, sementara memperkecilkan cara hidup yang
dipimpin oleh Nabi Muhammad . Tambahan pula, doktrin Wahdatul-Wujud yakni
Kesatuan Kewujudan yang dikemukakan oleh Ahli Shufi abad ke-7H iaitu
Muhyiddin Ibnu Arabi [m.638H/1240M] telah menjadi doktrin utama Tashawwuf.
Ia mengemukakan idea bahawa semua realiti Haqiqat hanyalah serpihan yang
dipinjam dari makhluk Allah. Idea itu sendiri mungkin kelihatan tidak berbahaya,
tetapi ia mengelirukan manusia biasa yang awam untuk memulakan pada satu
Liberalisme berlebihan yang kadang-kadang agak bersempadan pada kekufuran
dalam Islam. Selain semua ini, banyak Inovasi baru telah diperkenalkan ke dalam
Agama Islam di bawah panji-panji Bidaah Hasanah. Sirhindi perlu membersihkan
Islam bukan sahaja daripada ancaman luar tetapi juga dari dalam.
1436H/2015M Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits

Metodologi Kebangkitan Semula Syaikh Ahmad Sirhindi

Asuhan dan Kehidupan Awal Sirhindi

Ahmad Sirhindi dilahirkan pada tahun 971H/1564M di kawasan utara India
yang dikenali sebagai Sirhind. Beliau menghafal Al-Quran semenjak kanak-kanak
yang merupakan suatu amalan biasa di kalangan anak-anak yang membesar dalam
keluarga Ulama. Ahmad Sirhindi memulakan pendidikan Islam awalnya daripada
ayahanda beliau iaitu Syaikh Abdul Aad [m.1007H/1598M] yang juga telah
membaiatkan beliau ke dalam Thariqat Suhrwardiyyah dan Chisytiyyah. Akhirnya,
beliau telah dihantar untuk melanjutkan pelajaran di Sialkot, tempat yang terkenal
dengan merit pendidikannya. Semasa tinggal di sana, beliau mempelajari ilmu
pengetahuan Islam klasik yang biasa di masa itu seperti Nahwu tatabahasa Arab,
Fiqh perundangan, Tafsir, Hadits dan lain-lain. Beliau mula mengajar dan menulis
pada usia yang muda, sehinggalah apabila lawatannya ke Delhi telah mengubah
arah kehidupannya. Syaikh Abdul Baqi Kabuli yang dikenali sebagai Khwajah Baqi
Billah [m.1012H/1603M] merupakan Mahaguru Keruhanian Thariqat Shufiyyah
Naqsyabandiyyah. Beliau berpindah ke Delhi dan dalam masa yang singkat selama
3 - 4 tahun, beliau mampu untuk menyebarkan Thariqat Shufiyyah kepada suatu
tahap yang besar sehingga ia menjadi Thariqat Shufiyyah yang paling lazim di
seluruh negara. Sirhind pergi ke Delhi untuk melawat Khwajah dan meluangkan
masa dalam mendampinginya. Dikatakan bahawa Khwajah telah menanggapi
sesuatu yang istimewa ada dalam diri Sirhindi yang masih muda dan bertanya
kepadanya untuk tinggal lebih lama dalam perdampingannya, suatu permintaan
yang luar biasa untuk seseorang tuan guru keruhanian lakukan terhadap orang baru
seperti beliau. Sirhindi menceritakan bahawa dia begitu kagum dengan
perdampingan bersama Khwajah, bahawa dia segera mendaftar sebagai seorang
muridnya. Selepas beberapa ketika, semasa lawatan kedua beliau ke Delhi untuk
menemui tuan gurunya, Sirhindi telah diberi kebenaran untuk mengajar beberapa
murid Khwajah sendiri. Dengan lawatan ketiga dan terakhir, dalam masa hanya
beberapa tahun, Khwajah mengarahkan muridnya untuk mengikuti Sirhindi dalam
semua nasihat Ruhani dan telah mengulas mengenai statusnya, Saya yakin
sepenuhnya terhadap kesempurnaan Ruhani beliau.
Latihan Keruhanian Sirhindi dan kesetiaannya kepada seorang guru Shufi
adalah pra-syarat yang perlu bagi apa-apa pembaharuan yang dia mungkin boleh
bayangkan pada abad ke-11 di India. Dengan mengenepikan faedah peribadi yang
beliau mungkin dapat perolehi, kedua-dua golongan pemimpin dan orang biasa
telah mempunyai kecenderungan ke arah disiplin Tashawwuf, bahawa ianya adalah
sangat sukar untuk menggubal apa-apa pembaharuan tanpa diiktiraf sebagai salah
seorang yang mahir dalam Ilmu Keruhanian. Selepas pemergian gurunya, beliau
kembali ke rumahnya dan masuk ke pengasingan diri untuk memberi tumpuan
kepada Ibadat Ruhani sendiri. Beliau kekal dalam pengasingan Ruhani walaupun
desakan pelajarnya yang berpusu-pusu di sekitarnya siang dan malam. Mereka
akhirnya berjaya mendapatkan beliau untuk meneruskan pengajaran dan
pendidikan Ruhani, yang kemudian diteruskan sepanjang hidupnya. Kebanyakan
pengasingan ini berlaku semasa pemerintahan Akbar, yang mungkin dikatakan
bahawa ia telah didorong oleh sifat malu dari menggubal apa-apa perubahan di
hadapan pemimpin yang kuat dan menindas.
1436H/2015M Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits

Metodologi Kebangkitan Semula Syaikh Ahmad Sirhindi

Walau bagaimanapun, keengganan Sirhindi walaupun untuk mengajar

murid-murid sendiri memberatkan kepada tanggapan bahawa dia lebih berminat
untuk mengangkat Ruhani sendiri pada masa itu. Tambahan pula, sikap beliau yang
teguh dan Ortodoks Agama dan tidak teragak-agak untuk bercakap tentang
fikirannya, walaupun dalam tahun-tahun awal beliau boleh dilihat dalam
lawatannya ke Allahabad di mana beliau menemui Mullah Faidhzi
[m.1004H/1595M] dan Abul-Fadhzal [m.1011H/1602M], kedua-duanya adalah
penasihat kepada Maharaja Akbar. Sirhindi tidak kagum dengan salah seorang pun
daripada dua Ulama Mahkamah ini dan juga memboikot Abul-Fadhzal disebabkan
kekufurannya. Adalah dicatatkan bahawa Sirhindi enggan walaupun berkata-kata
dengannya untuk sepanjang hidupnya, walaupun terdapat desakan Abul-Fadhzal
agar dia berbuat demikian.
Selepas kematian Akbar, Jahangir naik takhta pada 1014H/1605M. Beliau
mempunyai kepentingan kecil dalam semangat mempromosikan dasar Agama
Akbar, atau membenarkan mereka untuk meneruskannya. Kecuali beberapa perkara
yang ditujukan kepada Maharaja baru melalui beberapa penyokong beliau, terdapat
sedikit bukti bahawa Sirhindi secara khusus cuba untuk mereformasikan Jahangir
semasa dekad pertama pemerintahannya, yang sekali lagi mencemarkan tanggapan
bahawa Sirhindi hanya menunggu Akbar meninggal dunia sebelum beliau boleh
menyerukan suatu revolusi. Walau bagaimanapun, dengan peralihan dari
cengkaman ketat Akbar, ditambah dengan kepuasan Sirhindi sendiri di ketinggian
Ruhani, beliau mula menghantar muridnya ke pelbagai bahagian dunia.
Sehingga tahun 1026H/1617M, beliau telah menghantar pelajarnya yang
terlatih ke hampir semua tempat di India dan di luar untuk menggubal suatu
program pembaharuan Moral dan Ruhani. Sebahagian daripada murid-muridnya
telah dihantar pulang ke kampung-kampung dan bandar-bandar dari mana mereka
datang sementara yang lain telah diberikan tempat tertentu untuk bermastautin.
Murid-murid ini bertindak sebagai pendakwah yang mampu berjaya memberi kesan
kepada penduduk tempatan di tempat-tempat seperti Agra, Burhanpur, Lahore,
Patna, Bengal, Jaunpur, Allahabad, dan beberapa bandar lain di seluruh Benua Kecil
India.
Para Muridnya begitu berjaya dalam menarik perhatian pendengar mereka,
bahawa salah seorang muridnya telah menjadi sebagai pendakwah di pangkalan
tentera Agra di mana beribu-ribu lelaki daripada tentera empayar kerap menghadiri
ceramah-ceramah beliau. Malah, Sirhindi tidak menghadkan usaha beliau hanya ke
India bahkan telah menghantar tujuh puluh Murid-muridnya ke Turkistan, empat
puluh ke Timur Tengah, sepuluh ke Kabul, dan tiga puluh ke Asia Tengah. Beliau
telah berjaya menubuhkan rangkaian antarabangsa dan mengekalkan hubungan
dengan Murid-muridnya menerusi surat yang ditulis, banyak yang telah disusun ke
dalam bentuk buku semasa hayatnya sendiri dan di bawah pengawasan beliau.
Menjelang tahun 1027H/1618M, kemasyhuran Sirhindi ini telah tersebar luas,
kedua-dua di India dan di luar negara, dan peminat beliau akan datang kepadanya
dari berbagai belahan dunia Islam. Ia adalah pada kemuncak populariti Sirhindi
bahawa suatu peristiwa telah berlaku yang akan mengubah arah usaha beliau.

1436H/2015M Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits

Metodologi Kebangkitan Semula Syaikh Ahmad Sirhindi

Pada 1028H/1619M, Jahangir memerintahkan Sirhindi dipenjarakan di

Gwalior Fort. Apabila dia telah dipanggil menghadap Maharaja, beliau enggan
sujud di hadapannya, sepertimana adat sejak zaman Akbar. Kalaulah dia berbuat
demikian, mungkin Jahangir akan mengampunkan beliau atas apa jua kesalahan
yang kononnya dilakukan, tetapi Sirhindi melihat perbuatan sujud di hadapan
orang lain selain daripada Allah sebagai sesuatu yang dilarang oleh Islam. Kejadian
ringkas ini menjelaskan bahawa dasar Mujaddid ini tidak pernah masuk sebarang
kompromi apabila ia datang kepada prinsip dan peraturan Islam. Semasa
dipenjarakan, beliau mula mengajar kepada penghuni penjara, kebanyakannya
kepada mereka yang bukan Islam. Di bawah pengaruh Sirhindi, beratus-ratus
banduan menerima Islam dan menukar cara hidup mereka. Dalam surat ringkas
kepada seorang Muridnya, menyatakan yang Mujaddid tidak menyesal sepanjang
masa yang dia telah habiskan di dalam penjara dan merasakan bahawa pengasingan
itu telah menambah kepada pencerahan Ruhaninya. Selepas menghabiskan lebih
setahun di dalam penjara, Jahangir mengeluarkan Sirhindi setelah yakin bahawa dia
tidak mempunyai apa-apa kecenderungan politik untuk merebut kuasa daripada
Maharaja. Sirhindi telah dijemput untuk tinggal dengan tentera diraja supaya
mereka boleh mendapat manfaat daripada perdampingan dan kebijaksanaannya.
Ketika menggambarkan penginapannya kepada dua orang pengikutnya,
beliau berterima kasih kepada Tuhan kerana tidak membuat sebarang kompromi
sedikitpun dalam mana-mana ajaran Islam kepada tentera. Sirhindi menyatakan
bahawa semua perkara-perkara yang diajar kepada mereka telah diterima dan
dibawa ke jantung hati. Selepas tinggal di Ajmer dengan tentera diraja selama kirakira dua tahun, Sirhindi kembali ke kampung halamannya di mana beliau
menghabiskan tahun terakhir hidupnya dalam pengasingan. Beliau enggan bertemu
sesiapa kecuali anak-anaknya sendiri dan beberapa murid beliau yang terdekat. Dia
hanya akan keluar dari rumahnya untuk Shalat berjemaah dan kemudian pulang ke
rumah untuk terus menyembah Allah dan melaksanakan latihan kebaktian lain.
Nampaknya Sirhindi tahu hidupnya hampir berakhir, dan mungkin dia berasa
bahawa dia telah melakukan apa sahaja kerja bersifat memperbaiki yang perlu bagi
melakukan latihan Ruhani, moral dan intelektual Murid-muridnya yang akan
menjalankan tugas menghidupkan semula Islam.

Nukleus Usaha Pembaharuan Sirhindi:

Mengesahkan Wahyu Dan Kenabian
Antara idea-idea teras yang terdapat dalam surat Mujaddid kepada muridmuridnya adalah ikrar yang tanpa teragak-agak terhadap keperluan Wahyu pada
setiap era melalui cara-cara Kenabian. Salah satu karya terawal beliau Itsbat AnNubuwwah yang bermaksud Kepastian Kenabian, yang ditulis dalam bahasa Arab
sewaktu beliau berusia lapan belas tahun. Ini adalah suatu aspek penting dalam
pembaharuan Sirhindi terhadap idea-idea falsafah Yunani telah menjadi meluas di
kedua-dua India dan Iran menjelang abad ke-10 Hijrah. Pengaruh Plato dan
Aristoteles dalam bentuk Mistik Neoplatonisme dan kecenderungan Rasionalis
membuka jalan kepada idea bahawa Wahyu Kenabian boleh diketepikan dan dilihat
sebagai sesuatu yang baik tetapi tidak penting.
1436H/2015M Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits

Metodologi Kebangkitan Semula Syaikh Ahmad Sirhindi

Sirhindi berhujah bahawa orang-orang yang mengaku beriman kepada Islam

dan mengikuti Nabi Muhammad perlu sedar bahawa tidak akan ada sebarang
keperluan bagi Allah untuk menghantar sebarang Nabi di tempat pertama jika
minda manusia mampu mencapai realiti Haqiqat ini. Tambahan pula, beliau
mencabar bahawa sesiapa yang menimbang semua aspek Syariat dalam skala
sebab, bahawa belum menerimanya adalah pada dasarnya menafikan Kenabian.
Inilah permasalahannya, beliau berhujah, kerana tidak akan ada keperluan untuk
Wahyu Kenabian jika semua orang atau mana-mana satu orang tertentu mempunyai
keupayaan untuk mencapai kesimpulan yang sama melalui pemikiran mereka
sendiri. Dalam usaha untuk menjelaskan perkara itu sementara memerangi trend
budaya Anti-Islam, Sirhindi berhujah bahawa Aqal Intelek berdiri lebih tinggi
daripada lima deria pancaindera kerana ia membetulkan mereka apabila mereka
sesat, kerana kelima deria adalah terhad dengan alam semula jadi. Beliau seterusnya
mengatakan bahawa Wahyu Kenabian adalah fakulti yang lebih tinggi daripada
Aqal Intelek, yang juga terhad seperti lima deria, dan berdiri secara memerlukan
pembetulan apabila ia tersesat. Hujah ini menyatakan bahawa Aqal adalah sama
sekali tidak mampu mengiktiraf kewujudan apa-apa realiti Haqiqat Muthlaq tanpa
perantaraan Nabi-nabi yang berkomunikasi secara langsung dengan Tuhan. Dalam
usaha Sirhindi meneruskan baris hujah ini, beliau telah melemahkan kebolehan
kedua-dua fakulti Intelek serta pengalaman Mistik yang dianggap sebagai sumber
untuk memperolehi pengetahuan tentang realiti Haqiqat.

Kritikan Terhadap Sebab

Sepertimana Abu Hamid Al-Ghazzali [m.505H/1111M] berabad-abad
sebelum ini, Sirhindi perlu mengkritik dasar-dasar sekolah Rasionalis Aristoteles
dan Greek. Perbincangannya mengenai subjek ini mendedahkan bahawa beliau agak
mahir dalam idea-idea Hellenistik yang berleluasa pada zamannya. Sirhindi
mengkritik konsep Aqal Intelek Aktif yang sepatutnya datang daripada Allah,
tetapi bukan dari kehendak dan keinginanNya sendiri tetapi kerana ianya
diperlukan makhlukNya dan sifat semulajadinya. Sirhindi berhujah bahawa dengan
menciptakan idea sebuah Aqal Intelek Aktif, ahli-ahli falsafah ini telah
memindahkan kuasa penyebab jauh dari Allah kepada suatu lagi punca dekat yang
mereka berikan nama baru untuknya. Ini pada pandangan beliau, adalah sama
dengan apa yang orang-orang Kafir Musyrikin lakukan apabila mempercayai
bahawa berhala-berhala mempunyai kuasa khas yang telah dipindahkan daripada
Allah kepada mereka. Walau bagaimanapun, Sirhindi menyimpulkan perbincangan
beliau dengan mengejek falsafah Yunani dan mendakwa bahawa, orang-orang
Musyrikin adalah lebih pintar dari ahli-ahli falsafah kerana mereka sekurangkurangnya akan menyeru Allah pada hari apa-apa bencana besar melanda. Sirhindi
berhujah lagi, seperti Immanuel Kant [m.1804] yang berabad selepas beliau, bahawa
penggunaan sebab, tidak kira betapa halus dan terang ia dinyatakan, tidak akan
dapat dipisahkan daripada subjektiviti dalaman sendiri. Walau bagaimanapun,
tidak seperti ahli-ahli falsafah yang kemudian, beliau menggunakan bahasa yang
mudah dan berterus-terang untuk menyatakan idea-idea ini supaya ia mungkin
difahami oleh orang biasa.

1436H/2015M Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits

10

Metodologi Kebangkitan Semula Syaikh Ahmad Sirhindi

Beliau berhujah bahawa Aqal tidak boleh mencapai kebebasan sepenuhnya

kerana ia kekal dikaitkan dengan tubuh manusia. Oleh itu, ia akan sentiasa kekal
tertakluk kepada keadaan Ahwal emosi seperti keraguan, kemarahan, keinginan,
kealpaan, dan lain-lain. Supaya tidak ada yang mendapat pemahaman idea yang
salah, Sirhindi seterusnya berhujjah mengatakan bahawa apa-apa yang terkandung
dalam Wahyu Kenabian tiada akan pernah bertentangan dengan Aqal Rasional
tetapi ia mungkin di luar Intelek Aqal. Perbezaan antara kedua-duanya perlu
diperjelaskan kerana ketidakrasional hanya boleh dipersifatkan kepada sesuatu
selepas sifat sebenarnya telah dapat difahami. Untuk Sirhindi, pengetahuan tentang
Hari Qiyamat, Malaikat, Syurga dan Neraka, dan lain-lain yang selain dari fakulti
pemikiran kerana ia berlaku dalam bentuk kewujudan lain yang berbeza dari kita.

Kritikan Terhadap Pengalaman Mistik

Satu lagi budaya di India dan di luar adalah bergantung pada pengalaman
Mistik untuk mendedahkan Haqiqat Muthlaq iaitu realiti muktamad dan mencapai
Marifat dengan Allah. Idea ini timbul sebagai reaksi terhadap Rasionalisme yang
berlebihan dan mempunyai pengaruh yang sangat kuat di kawasan India dan Mesir
khususnya. Sekolah pemikiran ini adalah berdasarkan falsafah Neo-Platonisme yang
mencadangkan bahawa terdapat pancaindera keenam, yang di luar lima deria
pancaindera yang dapat melihat aspek pesawat Ruhani yang ghaib. Bukan sekadar
menafikan bahawa apa-apa fakulti yang wujud, kerana banyak Skeptis pada masa
lalu telah berhujah, Sirhindi berada pada kedudukan yang unik, kerana
kecenderungan Mistiknya sendiri, untuk menempatkan hujah Inovatif terhadap
penyalahgunaan apa-apa idea.
Beliau memulakan dengan alasan bahawa itu fakulti Ruhani adalah Wujud,
dan tidak boleh dinafikan, tetapi tidak ada bukti yang menunjukkan bahawa ia
terhad seperti Aqal. Malah, asas hujah Sirhindi terhadap pengalaman Mistik adalah
bahawa tidak ada gerak hati Ruhani pernah boleh bebas dari pengaruh dalaman
kesedaran Subjektif serta pengaruh luar persepsi deria. Beliau berpendapat bahawa
seseorang Shufi sering akan melihat beberapa aspek Alam Ruhani dan mengalami
Marifat dengan Allah, tetapi penyaksian ini akan tercemar oleh pengaruh dalaman
dan luaran tanpa dia mengesan sebarang pencemaran.
Beliau juga menunjukkan bahawa gambaran Musyahadah Mistik Shufi yang
berlaku sebagai bertentangan dengan Islam, seperti gambaran bahawa Nabi
Muhammad adalah melakukan sesuatu yang bertentangan dengan Syariat,
tidaklah bermakna bahawa gambaran tersebut telah diilhamkan oleh Syaitan.
Sebaliknya, Sirhindi percaya bahawa ia adalah fikiran bawah sedar yang telah
memutarbelitkan gambaran kerana ia telah dilambangkan dalam bentuk manusia.
Anggapan tidak bersalah dari pengaruh Iblis ke atas pengalaman Para Shufi ini
mungkin bagi memudahkan pencernaan pandangannya terhadap Para Shufi yang
sudah mendengar jawapan balas daripada golongan Rasionalis terhadap
pengalaman Ruhani mereka.

1436H/2015M Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits

11

Metodologi Kebangkitan Semula Syaikh Ahmad Sirhindi

Menyokong Kenabian Ke Atas Kewalian

Para Shufi yang telah sampai ke peringkat yang lebih tinggi tahap
Keruhanian telah dilabelkan sebagai Awliya yakni orang-orang kudus dan dilihat
oleh kebanyakan orang untuk menjadi lebih tinggi dari Para Nabi kerana mereka
sentiasa melibatkan diri dalam menyembah Allah. Antara Para Shufi yang lebih
sederhana memahami bahawa tiada seorang Muslim boleh membuat tuntutan
untuk menjadi lebih utama dari Nabi, tetapi mereka mempunyai kepercayaan yang
tersirat bahawa perbuatan Ibadah menyembah Allah yang dilakukan oleh Wali suci
adalah lebih utama dari perbuatan Dakwah Para Nabi sebagaimana yang telah
diperintah untuk dilakukan. Apabila kedua-dua peristiwa ini dilihat secara
berasingan, ternyata bahawa fokus yang pertama adalah pada Allah sedangkan
yang kedua adalah kepada manusia yang memerlukan bimbingan. Sirhindi
mengenalpasti bahaya yang wujud bahawa dengan kepercayaan tersebut akan
memberikan kepada pemahaman Islam yang Ortodoks.
Dia telah mengambil pendirian yang kuat terhadap cara pemikiran ini dan
berhujah bahawa Para Nabi adalah lebih baik berbanding sebarang Wali walaupun
ketika mereka Para Nabi berdakwah dan yang Wali ini beribadah, kerana perhatian
mereka sentiasa memberi tumpuan kepada Allah setiap waktu. Beliau meneruskan
lagi dan mendakwa bahawa Awliya adalah lemah dan mementingkan diri sendiri,
kerana mereka tidak dapat memberi tumpuan pada kedua-dua Tuhan dan manusia
pada masa yang sama, sebagaimana Para Nabi dapat melakukannya.
Sirhindi dengan terus terang menyatakan kata-katanya dan mahu
memastikan tidak ada ruang untuk sebarang kekaburan mengenai pendapatnya
mengenai isu ini. Beliau menyimpulkan kritikannya dengan mengatakan bahawa
gambaran Visi Mistik dunia Ruhani adalah satu bentuk rekreasi dan hiburan yang
direka untuk mengangkat penuntut dan orang baru atas perjalanan secara
Ruhaniah, bukannya menjadi matlamat terakhir.

Mencabut Bidaah Ikhlas

Nabi Muhammad dilaporkan sebagai berkata, Barangsiapa mengadaadakan sesuatu dalam urusan Agama kami ini yang kami bukan daripadanya, ia
akan ditolak. Laporan Kenabian ini dan lain-lain yang seperti itu, memberikan rasa
kestabilan kepada kepercayaan Islam dalam pengamalan bahawa tidak ada seorang
pun yang dibenarkan untuk menambah apa-apa pada Agama. Sebagai contoh,
terdapat lima Shalat Fardhu tetap dalam Islam yang ditetapkan pada masa-masa
tertentu sepanjang hari. Untuk menambah Shalat lain dan menganggap bahawa ia
juga sebagai Wajib akan menjadikannya Bidaah atau Inovasi dalam Agama dan
perlulah ditolak. Walau bagaimanapun, ramai orang Islam sepanjang sejarah telah
menyukai tafsiran longgar makna Bidaah yang menimbulkan konsep Bidaah
Hasanah atau Inovasi kebaikan. Hujah mereka pergi seperti ini: Menambah sesuatu
kepada asas-asas Islam atau mengingati sesuatu yang Wajib tanpa apa-apa bukti
undang-undang Islam adalah tepat dalam kategori inovasi Bidaah yang
dimaksudkan oleh Nabi .

1436H/2015M Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits

12

Metodologi Kebangkitan Semula Syaikh Ahmad Sirhindi

Sirhindi melihat bahaya dalam idea tersebut kerana ia mengalihkan tumpuan

dari mengikut Syariat dan cara hidup yang diajar oleh Nabi , tidak kira sama ada
perbuatan berkenaan adalah Wajib atau semata-mata terpuji, kepada mengikuti
perbuatan baik yang adakan oleh manusia lain. Beliau mengakui bahawa bahaya
yang sama hadir dalam idea Bidaah Hasanah yang wujud dalam memberi
keutamaan kepada menyembah Allah mengatasi kerja berdakwah dan perbuatan
yang terlibat dalam memberi tumpuan kepada orang lain. Umat Islam yang ikhlas
akan beralih perhatian mereka daripada mengikuti apa yang Nabi Muhammad
ajarkan manakala apa-apa sahaja yang mereka atau tokoh-tokoh Agama terkemuka
masa mereka, dianggap sebagai inovasi Bidaah Hasanah. Sirhindi melawan idea ini
secara tegas, walaupun dalam penzahirannya yang paling kecil. Tidak seperti Para
Shufi pada zamannya, beliau enggan membaca Al-Fatihah selepas Shalat dan
sesudah makan beliau dengan alasan bahawa ia tidak mempunyai asas dalam Islam.
Baik dia malu untuk berkata-kata tegas terhadap Inovasi meluas yang mungkin
telah merosakkan reputasinya di kalangan orang ramai yang ketagih Inovasi yang
menyeronokkan itu. Apabila ditanya mengenai meraikan kelahiran Nabi
Muhammad yang dilihat sebagai tanda kasih sayang dan pemujaan untuk
Baginda , beliau menjawab, Jika amalan ini diisytiharkan sebagai sah, ia akan
membawa kepada mencari justifikasi untuk inovasi Bidaah yang lain juga. Oleh
itu, dia menutup pintu kepada mana-mana amalan yang mungkin melanggar
gambaran Musyahadah yang Haqq, beliau menegaskan keperluan terhadap
Kenabian dan Wahyu, tanpa mengira apakah kesannya terhadap reputasi dirinya
sendiri.

Kesimpulan
Sirhindi, seperti mana-mana Reformis Muslim yang lain, mempunyai
beberapa pilihan untuk dipilihnya dalam bertindak balas kepada keadaan di mana
beliau hidup; berundur ke pengasingan, menjalankan perang berskala penuh
terhadap kuasa yang sedia ada, melaksanakan program pembaharuan politik
dengan membuat perjalanan melalui sistem yang sedia ada berkuasa, dan lain-lain.
Walau bagaimanapun, beliau memilih untuk memberi tumpuan kepada hati dan
minda rakyat dan mewujudkan rangkaian antarabangsa di mana beliau melatih
murid-muridnya dan kemudian menghantar mereka untuk meneruskan proses
pembersihan yang sama kepada orang lain. Putera-puteranya mempopularkan
ajarannya dan membentuk susunan Para Shufiya Mujaddidiyyah yang merupakan
cabang Thariqat Naqsyabandiyyah. Dalam masa hanya beberapa dekad, orang
seperti Maharaja Aurangzeb Alamgir [1119H/1707M] menaiki takhta dan berikrar
taat setia kepada putera Sirhindi iaitu Hadhrat Khwajah Saifuddin. Beliau berjaya
berkhidmat kepada Agama Islam melalui kedudukannya untuk hampir ke tahap
sama yang Akbar telah berjaya mencabutnya. Metodologi pembaharuan gerakan
kebangkitan Sirhindi memaparkan contoh model yang berjaya bagaimana Mujaddid
berjaya untuk membina semula sebuah Ortodoks Islam selepas zaman yang paling
huru-hara sekali. Metodologi komprehensif beliau boleh dijadikan sebagai ujian
Litmus yang digunakan untuk mengkaji usaha-usaha gerakan kebangkitan semula
Islam yang lain, sama ada masa dahulu atau sekarang.

1436H/2015M Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits

13

Metodologi Kebangkitan Semula Syaikh Ahmad Sirhindi

Bibliografi
Amanat, Abbas. The Nuqaw Movement Of Mamd Piskhn And His Persian
Cycle Of Mystical-Materialism, Mediaeval Isma'ili History And Thought, Ed. Farhad
Daftary (Cambridge: Cambridge University Press 1996).
Ansari, Muhammad Abdul Haq. Sufism and Shariah: A Study of Shaykh Ahmad
Sirhinds Effort to Reform Sufism (Leicestershire: The Islamic Foundation 1986).
Arnold, T. W. The Preaching of Islam: A History of the Propagation of the Muslim Faith
(London: Darf Publishers Limited 1986).
Buehler, Arthur F. Revealed Grace: The Juristic Sufism of Ahmad Sirhindi (Louisville:
Fons Vitae 2012).
Faruqi, Burhan Ahmad. The Mujaddids Conception of Tawhid (Lahore: Sh.
Muhammad Ashraf 1943).
Friedmann, Yohanan. Shaykh Ahmad Sirhindi: An Outline of His Thought and a Study of
His Image in the Eyes of Posterity (USA: Oxford University Press 2001).
Al-Ghazali, Abu Hamid.The Incoherence of the Philosophers tr. Michael E. Marmura
(USA: Brigham Young University Press 1997).
Kant, Immanuel. Critique of Pure Reasontr. Max Muller (London: Penguin Classics
2008).
Maududi, S. Abul A La.A Short History of the Revivalist Movement in Islam, tr. AlAshari (Lahore: Islamic Publications Ltd. 1963).
Nadwi, AbulHasan Ali. Saviors of Islamic Spirit, tr. Muhiuddin Ahmad (Karachi:
DarulIshaat 1998), volume 3.
Ramadan, Tariq. Radical Reform: Islamic Ethics and Liberation (Oxford: Oxford
University Press 2008).
Shib, Ab Isq. Al-Itim (Cairo: Dr al-adth 2000).
Sirhind, Ahmed Faruqi. Maktubat al-Imam al-Rabbani: Arabic Translation, tr.
Muhammad Murad Makki (Instanbul: Hakikat Kitabevi 2010).
_____, The Proof of Prophethood, tr. F. M. Shaykh (Instanbul: Hakikat Kitabevi 2010).

1436H/2015M Naqsyabandi Akademi Quran Sunnah Hadits

14