REPUBLIKA E SHQIPRIS

KUVENDI
PROJEKTLIGJ
Nr. ______/2015
PR LEJIMIN E HETIMIT T PAVARUR NDRKOMBTAR MBI
AKUZAT PUBLIKE T NGRITURA MBI CSHTJEN CEZ
SHPRNDARJE SH.A.
N mbshtetje t neneve 78, 83 pikat 1 dhe 2 dhe 84 pika 4 t Kushtetuts, me
propozimin e nj grupi deputetsh,
KUVENDI I
REPUBLIKS S SHQIPRIS
VENDOSI:
Neni 1
Objekti dhe qllimi
1. Objekt i ktij ligji sht prcaktimi i rregullave q garantojn kryerjen e
hetimeve t pavarura, t plota dhe gjithprfshirse, nga organe ligjzbatuese t
huaja, pr faktet e bra publike lidhur me akuzat pr cshtjen CEZ
SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin shqiptare, sipas piks 2 t nenit 2 t ktij
ligji.
2. Qllimi i ligjit sht t siguroj besueshmri t plot tek opinioni publik
mbi hetimin e gjithanshm t fakteve t bra publike lidhur me akuzat pr
cshtjen CEZ SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin shqiptare, si dhe vnien
prpara prgjegjsis penale t personave prgjegjs.
3. Dispozitat e ktij ligji zbatohen pr procedimet n lidhje me veprat penale
pr cshtjen CEZ SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin Shqiptare, q n astin e

miratimit t ktij ligji, jan nn juridiksionin e autoriteteve gjyqsore t Republiks

s Shqipris.
Neni 2
Prkufizime
N kuptim t ktij ligji, termat e mposhtme kan kt kuptim:
1. Organ ligjzbatues i huaj nnkupton nj struktur t specializuar hetimi
q ushtron veprimtarin n Shtetet e Bashkuara t Ameriks dhe/ose n nj vend t
Bashkimit Europian, dhe q pranon t caktoj prokuror t saj n Shqipri pr
llogari t hetimit t akuzave t bra publike pr cshtjen CEZ SHPRNDARJE
sh.a..
2. Cshtja CEZ SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin shqiptare
nnkupton:
a) hetimin mbi ligjshmrin e veprimeve apo mosveprimeve t
funksionarve publik apo personave privat, gjat marrdhnies midis shoqris
Debt International Advisory, DIA dhe shoqris CEZ SHPRNDARJE, si dhe
akuzave t bra publike pr veprime korruptive;
b) hetimin mbi faktet e bra publike pr dmtimin e interesave financiare t
shtetit shqiptar, nga realizimi i marrveshjes pr zgjidhjen me mirkuptim ndrmjet
Republiks s Shqipris dhe shoqris CEZ, a. s., t miratuara me ligjin nr.
114/2014, dat 31.07.2014.
3. Struktura prgjegjse nnkupton cdo organ t administrats shtetrore,
person juridik a fizik, publik apo privat, shqiptar apo i huaj, q disponon
dokumente, prova, t dhna apo fakte, t vlefshme pr realizimin e nj hetimi t
plot dhe t gjithanshm pr cshtjen CEZ SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin
shqiptare.
Neni 3
Bashkpunimi me organet ligjzbatuese t huaja
1. N emr t Republiks s Shqipris, Prokurori i Prgjithshm sht
bashkrenduesi i bashkpunimit me organin ligjzbatues t huaj dhe vepron si
autoriteti kompetent pr marrjen dhe sigurimin e ndjekjes s veprimeve t krkuara

pr hetimin e plot dhe t pavarur t akuzave publike mbi cshtjen CEZ

SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin shqiptare.
2. Prokurori i Prgjithshm, brenda 10 ditve nga hyrja n fuqi e ktij ligji,
ngarkohet t lidh marrveshje bashkpunimi me organe ligjzbatuese t Shteteve t
Bashkuara t Ameriks dhe/ose vendeve t Bashkimit Europian, t cilat shprehin
gadishmrin pr t ndihmuar n hetimin e plot dhe t gjithanshm t akuzave t
bra publike mbi cshtjen CEZ SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin shqiptare.
Objekt i marrveshjes sht caktimi i prokurorve t organit ligjzbatues t huaj pr
t hetuar mbi cshtjen CEZ SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin shqiptare, me
qllim zbardhjen e plot dhe individualizimin e prgjegjsis penale pr personat
prgjegjs.
3. Strukturat prgjegjse i ofrojn organit ligjzbatues t huaj bashkpunimin
e tyre t plot dhe t gjithanshm, pr hetimin e akuzave t bra publike mbi
cshtjen CEZ SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin shqiptare, duke i vn n
dispozicion t gjitha dokumentet, faktet, provat apo t dhnat e krkuara prej tyre.
4. Prokurori i Prgjithshm vendos n dispozicion t organeve ligjzbatuese
t huaja t gjitha dokumentet, faktet, provat apo t dhnat e siguruara deri m tani
nga organi i prokuroris n kuadr t hetimeve mbi cshtjen CEZ
SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin shqiptare.
5. Autoritetet shqiptare asistojn antart dhe punonjsit hetues t organeve
ligjzbatuese t huaja, pr aktivitetet e tyre t pavarura n Shqipri, nse kjo
krkohet prej tyre.
6. Prokurori i Prgjithshm, me krkes t organit ligjzbatues t huaj, me
vendim, mund t ngrej struktura t veanta pr zbatimin e bashkpunimit sipas
piks 1 t ktij neni. N vendimin pr ngritjen e nj strukture t till prcaktohen
m hollsisht detyrat dhe detyrimet e tij. Komunikimi me organin ligjzbatues t
huaj kryhet n gjuhn shqipe dhe n gjuhn angleze.
7. Kshilli i Ministrave t siguroj fondet financiare pr t mbuluar t gjitha
shpenzimet e nevojshme pr hetimin e plot nga ana e organit ligjzbatues t huaj.
Neni 4
Legjislacioni i zbatueshm
N masn q nuk bien n kundrshtim me rregullat e veanta t vendosura
nga ky ligj, rregullat e prcaktuara nga Kodi i Procedurs Penale t Republiks s
Shqipris, ligji nr. 10193, dat 3.12.2009 Pr marrdhniet juridiksionale me
3

autoritetet e huaja n shtjet penale dhe legjislacioni shqiptar n fuqi, jan

plotsisht t zbatueshme nga organi ligjzbatues i huaj.
Neni 5
Hetimi i akuzave
1. Organi ligjzbatues i huaja, n prputhje me marrveshjen e nnshkruar sipas
piks 2 t nenit 3 t ktij ligji, ka t drejt:
a) t dgjoj dshmitar, ekspert dhe persona t akuzuar n Shqipri;
b) t marr prova dhe t mbaj do dokument dhe t gjitha materialet q jan t
rndsishme pr hetimin dhe gjykimin, n prputhje me legjislacionin
shqiptar;
c) t kqyr mjedise apo dokumente;
d) t ndrmarr cdo veprim procedural dhe/ose veprime t tjera, q mund t
jen t nevojshme pr realizimin e nj hetimi t plot dhe t gjithanshm,
pr prfundimin e hetimit dhe/ose prgatitjen e zhvillimin e ndjekjes penale
n gjykim.
2. Nse veprimet ose aktivitetet hetimore q ndrmerren nga organet
ligjzbatuese t huaja duhet t mbshteten nga nj vendim prokurorie apo gjykate,
sipas ligjeve shqiptare, procedohet pa asnj vones n prmbushjen e tyre nga
autoritetet shqiptare. Ekzekutimi i do veprimi, q krkon forc ose kufizon t
drejtat dhe lirit themelore t shtetasve, kryhet n pajtim me legjislacionin shqiptar
n fuqi.
Neni 6
Thirrja e personave
1. Organi ligjzbatues i huaj ka autoritetin pr t dorzuar thirrjet dhe
dokumente t tjera pran personave dhe organeve brenda dhe jasht Shqipris,
nprmjet organeve kompetente shqiptare, apo drejtprdrejt, me korrier diplomatik,
me shrbim postar ose dorazi.
2. Nse organi ligjzbatues i huaj krkon paraqitjen personale t nj personi
pr qllimet e pyetjes, ballafaqimit ose hetimit, autoritetet gjyqsore shqiptare,
sigurojn paraqitjen e tyre, njlloj si n rastin e nj thirrjeje pr tu paraqitur para
nj gjykate shqiptare ose nj prokurori shqiptar. Personat e thirrur pr efekt t
hetimit, jan t detyruar t paraqiten n orn dhe vendin e prcaktuar, prndryshe
urdhrohet shoqrimi i tyre i detyrueshm.
4

3. Nse organi ligjzbatues i huaj, n bashkpunim me autoritetet gjyqsore

shqiptare, thrrasin nj person me banim a qndrim jasht shtetit, ai, gjat
qndrimit n Shqipri, nuk i nnshtrohet ndjekjes penale pr nj vepr penale t
ndryshme t kryer para hyrjes n territorin shqiptar dhe as nuk drgohet t vuaj
nj dnim penal, bazuar n nj vendim t brendshm gjyqsor, t lshuar para
hyrjes n Shqipri. Ky rregull nuk zbatohet, nse personi i thirrur, pavarsisht
mundsis s dhn, nuk sht larguar nga territori shqiptar brenda 15 ditve pas
njoftimit se prania e tij/saj nuk vazhdon t jet e nevojshme. Kjo periudh nuk
prfshin periudhn brenda s cils personi i thirrur nuk mund t largohej nga
territori shqiptar pr shkaqe t ligjshme e t dokumentuara.
4. Personat e thirrur nga jasht shtetit kan t drejtn e kalimit lirshm n
territorin e Republiks s Shqipris, pr kt qllim. Autoritetet shqiptare
mbshtesin, lehtsojn dhe prshpejtojn kalimin e ktyre personave dhe do sendi
pasuror q ata kan me vete, q lidhet me thirrjen ose pranin n vendin dhe orn e
prcaktuar nga organi ligjzbatues i huaj.
Neni 7
Kqyrja, kontrolli dhe sekuestrimi i provave
1. Pr efekt t hetimit t plot dhe t gjithanshm, cdo autoritet publik,
person juridik apo fizik, shqiptar apo i huaj, sht i detyruar t vendos n
dispozicion t organit ligjzbatues t huaj, objekte, sende apo dokumente, si dhe t
lejoj kqyrjen dhe marrjen e kopjeve t tyre, n prputhje me legjislacionin
shqiptar n fuqi dhe t drejtn ndrkombtare t zbatueshme.
2. Organi ligjzbatues i huaj, n bashkpunim me autoritetet gjyqsore
shqiptare, kan t drejt t krkojn dhe t realizojn kontrolle, sipas rregullave t
parashikuara nga Kodi i Procedurs Penale.
3. Me krkes t organit ligjzbatues t huaj, autoritetet gjyqsore shqiptare
urdhrojn kqyrjen e mjediseve private ose sekuestrimin e materialeve, n lidhje
me provat e krkuara n kuadr t hetimit.
4. Kqyrja dhe sekuestrimi kryehet nga autoriteti kompetent gjyqsor
shqiptar, n pranin e personelit t organit ligjzbatues t huaj, n prputhje me
dispozitat e Kodit t Procedurs Penale.
5. Nse nj pal e tret ka prftuar t drejtat e pronsis n mirbesim dhe
nj autoritet shtetror ose pal e dmtuar, pretendon pronsin mbi materialet,
dokumentet ose t ardhurat nga krimet e dyshuara, t cilat jan sekuestruar, ato
5

kthehen vetm nse organi ligjzbatues i huaj konfirmon se nuk jan m t

nevojshme pr hetimin, ose pas prfundimit t procedimit t lidhur me provat e
sekuestruara.
6. Nse tashm ka filluar procedimi penal, n lidhje me materialet,
dokumentet ose t ardhurat nga krimi, t sekuestruara sipas piks 1 t ktij neni,
ather ky procedim shtyhet pr sa koh materialet jan t nevojshme pr
procedimin q po realizohet nga organi ligjzbatues i huaj n prputhje me kt ligj.
7. Sekuestrimi vazhdon pr kohn minimale t mundur pr prfundimin e
procedimit dhe t drejtat e palve t treta, q mund t ken posedim ose pronsi t
ligjshme mbi materialet, merren parasysh nga autoriteti procedues. N cdo rast,
nse sht e nevojshme, kto sende, objekte apo dokumente mund t konfiskohen,
sipas rregullave t parashikuara nga legjislacioni n fuqi.
8. Nse, n prfundim t procedimit, objektet e sekuestruara i rikthehen
pronarit n nj gjendje t dmtuar ose nuk i kthehen atij/asaj brenda 60 ditve nga
mbarimi i gjykimit pran autoriteteve kompetente, tek t cilat objektet jan
prdorur si prov, pronari zhdmtohet nga Republika e Shqipris. Pretendimi pr
zhdmtim paraqitet nprmjet Prokurorit t Prgjithshm. Si mjet i fundit, pronari i
objekteve mund t paraqes nj pretendim pr kompensim brenda 3 vjetve nga
mbarimi prfundimtar i gjykimit.
Neni 8
Seancat nprmjet telefonit, videokonferencs ose lidhjeve t tjera t
ngjashme
1. Organi ligjzbatues i huaj, n bashkpunim me autoritetet gjyqsore
shqiptare, mund t aplikojn marrjen n pyetje, n distanc, t dshmitarve ose
ekspertve q jan brenda ose jasht territorit t Shqipris, nprmjet telefonit,
videokonferencs ose lidhjeve t tjera t ngjashme.
2. Marrja n pyetje n distanc e dshmitarve ose ekspertve zhvillohet nga
autoritetet gjyqsore vendore, n pranin e personelit t organit ligjzbatues t huaj,
n pajtim me rregullat e marrveshjeve ndrkombtare dhe dispozitat e Kodit t
Procedurs Penale.
Neni 9
Masat paraprake

1. do autoriteti shqiptar duhet ti transmetoj organit ligjzbatues t huaj,

brenda 15 ditve nga fillimi i veprimtaris s tij, do informacion pr veprat penale
q kan lidhje me cshtjen CEZ SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin shqiptare,
t mbledhura gjat do procedimi penal, civil, apo administrativ, t zhvilluar
brenda apo jasht territorit t Shqipris. Fshehja apo refuzimi pr t dhn
informacionet e plota e ngarkon personin prgjegjs me prgjegjsi penale sipas
ligjit.
2. Me krkes t organit ligjzbatues t huaj dhe n pajtim me legjislacionin e
brendshm, autoriteti gjyqsor shqiptar merr masat paraprake pr ruajtjen e
provave, materialeve, dokumenteve, t ardhurave t krimit dhe do sendi tjetr
pasuror q sht i prdorshm n procedim. N kt rast, organi ligjzbatues i huaj
mund t krkoj masa t veanta pr sigurin dhe konfidencialitetin e provave.
Neni 10
Shtyrja e procedimit t tjera
Autoriteti gjyqsor shqiptare mund t shtyjn zhvillimin e procedimeve t
tjera penale, nse kjo mund t cenoj zhvillimin e procedimit penal t filluar sipas
ktij ligji. Autoriteti gjyqsor shqiptar informon organin ligjzbatues t huaj.
Neni 11
Konfidencialiteti
1. Veprimet hetimore dhe/ose procedurale, apo krkesat e organit
ligjzbatues t huaj trajtohen si tepr konfidenciale.
2. T gjith autoritetet shqiptare, duke prfshir organet e zbatimit t
ligjit dhe organet e tjera t prfshira drejtprdrejt ose trthorazi n ekzekutimin e
krkesave apo veprimeve t kryera nga organi ligjzbatues i huaj, i nnshtrohen
detyrimit rigoroz pr ruajtjen e konfidencialitetit t informacionit, pr t cilin vihen
n dijeni pr shkak t detyrs. Veanrisht, nse sht e justifikuar pr arsye t
konfidencialitetit apo siguris, emrat, faktet dhe rrethanat q u referohen veprave
penale, q lidhen me procedimet q kryhen nga organi ligjzbatues i huaj, mund t
redaktohen.
3. Autoritetet shqiptare, prfshir autoritetet gjyqsore, me krkes t
organit ligjzbatues t huaj, zbatojn rregullat e ruajtjes s sekretit shtetror dhe

mbrojtjen e t dhnave personale, n lidhje me informacionin q gjendet n

dokumentet q hartohen apo administrohen nga organi ligjzbatues i huaj.
Neni 12
Shpenzimet
1. Kshilli i Ministrave i siguron Prokuroris s Prgjithshme buxhetin e
nevojshm pr t mbuluar cdo shpenzim financiar t nevojshm pr prmbushjen e
veprimtarive t prcaktuara n marrveshjen e nnshkruar sipas piks 2 t nenit 3
t ktij ligji.
2. Prokuroria e Prgjithshme siguron burimet e nevojshme financiare,
njerzore dhe logjistike, pr realizimin pa asnj penges t veprimtaris s pavarur
hetimore t personelit t organit ligjzbatues t huaj, t ngarkuar pr zbatimin e
marrveshjes s parashikuar n pikn 2 t nenit 3 t ktij ligji.
Neni 13
Privilegjet dhe imunitetet
1. Antart e personelit t organit ligjzbatues t huaj, q ngarkohen me
realizimin e veprimeve n kuadr t marrveshjes s parashikuar n pikn 2 t
nenit 3 t ktij ligji, kur jan t pranishm n territorin e Republiks s Shqipris,
kan t drejtn e privilegjeve dhe imuniteteve funksionale q u jepen diplomatve,
sipas s drejts ndrkombtare, n pajtim me Konventn e Vjens pr
Marrdhniet Diplomatike t vitit 1961.
2. Sendet personale apo zyrtare t antarve t personelit t organit
ligjzbatues t huaj, mbulohen nga t njjtat privilegje dhe imunitete, t
parashikuara sipas piks 1 t ktij neni, nse jan t pranishm n territorin e
Republiks s Shqipris.
3. Mjediset q prdoren prgjithmon ose prkohsisht nga antart e
personelit t organit ligjzbatues t huaj jan t pacenueshme. Npunsit e
Republiks s Shqipris nuk hyjn n to, prvese me plqimin e antarve t
personelit t organit ligjzbatues t huaj. Pasurit, sendet dhe mjetet e transportit t
personelit t prmendur kan imunitet ndaj kontrollit, bllokimit ose ndonj forme
tjetr ndrhyrjeje.
4. Arkivat dhe dokumentet e personelit t prcaktuar n pikn 1 t ktij neni,
jan gjithashtu t pacenueshme. Nse komunikimi ndrmjet ktij personeli dhe
8

autoriteteve t tjera sht me korrier, korrieri dhe anta e vulosur q prmban

dokumentet jan t pacenueshme.
5. Nga imunitetet e caktuara nga ky nen mund t hiqet dor vetm me
plqimin e veant, me shkrim, t drejtuesve t organit ligjzbatues t huaj dhe n
pajtim me rregullat e zbatuara nga e drejta ndrkombtare.
Neni 14
Lejimi i hetimit dhe ushtrimit t ndjekjes penale
Cdo dispozit ligjore n fuqi, prfshir dispozitat e marrveshjes pr zgjidhjen me
mirkuptim ndrmjet Republiks s Shqipris dhe shoqris CEZ, a. s., t
miratuara me ligjin nr. 114/2014, dat 31.07.2014, t cilat pengojn hetimin,
ndjekjen penale, gjykimin, apo dnimin, e personave q gjenden prgjegjs
penalisht pr cshtjen CEZ SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin shqiptare, sipas
piks 2 t nenit 2 t ktij ligji, shfuqizohet.
Neni 15
Hyrja n fuqi
Ky ligj hyn n fuqi menjher dhe botohet n Fletoren Zyrtare m t par.
Miratuar n datn ____/____/2015.

RELACION

MBI PROJEKTLIGJIN
PR LEJIMIN E HETIMIT T PAVARUR NDRKOMBTAR MBI
AKUZAT PUBLIKE T NGRITURA MBI CSHTJEN CEZ
SHPRNDARJE SH.A.
Me Ligjin nr. 10116, dat 23.04.2009 Pr miratimin e kontrats s shitjes s
76% t aksioneve t OSSH sh.a., ndrmjet METE dhe CEZ a.s. kjo shoqri ka
bler 76% t aksioneve t Operatorit t Sistemit t Shprndarjes (OSSH) duke u
br kshtu operatori m i rndsishm i shprndarjes dhe furnizimit publik, me
pakic t energjis elektrike. N baz t Ligjit Nr.9072, dat 22.05.2003 "Pr
sektorin e energjis elektrike" (i ndryshuar) (neni 45), CEZ Shprndarje si
shoqri e liensuar pr furnizimin e prdoruesve me energji elektrike, sht e
detyruar t siguroj furnizimin me energji elektrike te konsumatoreve t
energjis elektrike. Pr kt shrbim aplikohen tarifat prkatse q n baz t
nenit 28 t ligjit t siprcituar shqyrtohen dhe miratohen nga ERE.
Mirpo CEZ a.s. nuk zbatoj kushtet e kontrats s nnshkruar me shtetin
shqiptar, duke shkaktuar dme t pariparueshme sistemit t shprndarjes s
energjis elektrike. N kto kushte, n Tetor t vitit 2012, Banka Botrore
kshilloi shtetin shqiptar t ndrmerrte masa pr heqjen e licenss s CEZ a.s
dhe orientoi Qeverin t kontaktonte dhe t thrriste n gar disa kompani
ligjore t specializuara n fushn e arbitrazhit t investimeve. Pr kt arsye, m
5 Nentor 2012 nga Ministria e Drejtsis u shpalln fituesi t nj gare
ndrkombtare dy firmat ligjore Derains, Gharavi & Lazareff.
N Nntor 2012, pas dshtimit t negociatave me CEZ a.s., studio ligjore
ndrkombtare kshilloj Qeverin Shqiptare ti hiqte licensn CEZ shprndarje
dhe n vijim t angazhohej fuqishm pr ngritjen e padive n arbitrazh
ndrkombtar referuar Marrveshjes s privatizimit. Konkretisht, CEZ a.s duhet
t mbante prgjegjsi pr:
a) Dme t rrjedhura nga mosrealizimi i mass s investimeve t nevojshme
pr prmbushjen e detyrimeve t CEZ a.s. sipas kontrats pr shitblerjen e
10

kuotave dhe abuzimi me pasurit e CEZ Shprndarje t vlersuara

prafrsisht n masn 700 milion Euro;
b) Dme t rrjedhura nga shkputja e pajustifikuar e energjis elektrike m
16 nntor 2012 dhe n raste t tjera;
c) Likujdimi i faturave ndaj KESH dhe OST n masn e rreth 300 milion
Euro.
Prvec, padive civile, studio ligjore ndrkombtare kshillonte Qeverin t
ngrinte kallzim penal ndaj stafit ekzekutiv t CEZ si dhe prgatiti nj plan
masash t cilat duhet t ekzekutoheshin nga ana e institucioneve t shtetit
shqiptar. Ky kallzim sht depozituar n Avokatura e Shtetit me nr. 526/34 prot.,
dat 24.07.2013 n Prokurorin e Rrethit Gjyqsor Tiran.
M 5 mars 2013 CEZ krkoi zgjidhjen e mosmarrveshjes me ndrmjetsim. M
19 Prill 2013 studio ligjore ndrkombtare, i ka paraqitur me shkrim autoriteteve
shqiptare, avantazhet dhe disavantazhet e zgjidhjes me ndrmjetsim, duke
vlersuar se n kushtet kur ende nuk jan mbledhur provat, nuk mund t vijohet me
vlersimin e plot ekonomik dhe juridik t situats, pr t evidentuar mundsit e
zgjidhjes me ndrmjetsim. M 28 Gusht 2013 sht nnshkruar kontrata me BDO
dhe m pas me Becker Buttner Held q do t prfundonte n 8 jav Vlersimin
Teknik t Cez sh.a dhe BDO. M 30 shtator 2013 av. Hamid Gharavi shpreh
shqetsimin e madh pr cnimin e interesave ekonomik t Republiks s
Shqipris n rast se nuk ndrmerren n mnyr urgjente disa masa t caktuara.
N Shkurt 2014 jan prgatitur Raportet e ekspertve (Vlersimet teknike,
financiare dhe vlersimi i Claims kundr CEZ a.s. dhe nga CEZ a.s.), por
rezultatet jan mbajtur t fshehura nga Qeveria dhe Raportet nuk jan zhvilluar
m tej sipas porosive t lna nga ekspert n mnyr q t finalizoheshin
referuar termave t Kontrats me ta. Dy raportet e vlersimit teknik dhe
financiar, t cilat ishin vn n dispozicion t Qeveris q n 10 Shkurt 2014,
parashikonin shprehimisht se:
(i)

CEZ a.s. nuk investoi n kompanin e shprndarjes referuar

(ii)

marrveshjes (fq. 67-74 Vleresimi i Padive BDO);

kompania u shkatrrua me qllim nga CEZ a.s., e cila kishte nj vit q
prgatitej t largohej (67-74, 80-85 Raportit BDO);
11

(iii)

parat e marra me kredi nuk ishin prdorur pr t br investimet e

(iv)

krkuara (po aty);

CEZ kishte dshtuar pr t reduktuar borxhin e keq referuar SPA

(v)

( fq75-79 BDO);
pjesa takuese e shtetit shqiptar 24 % kishte shkuar n zero (80-100

BDO);
(vi) e gjithe vlera e kompanis kishte shkuar n zero (80-100 BDO);
(vii) parat e mbledhura nuk ishin investuar por n kundrshtim me ligjin
ishin transferuar n parajsat fiskale nga kompanit fantazm t
kontraktuara nga CEZ (fq.92-97 i raportit BDO);
(viii) CEZ a.s. kishte dshtuar t investonte, t ulte humbjen n rrjet dhe t
ulte borxhin e keq, i cili rezultonte i rritur nga 8 milion ne vitin 2007
(ix)

n 53 milion n Janar t vitit 2013;

CEZ shprndarje n kundrshtim me ligjin kishte transferuar para tek
CEZ a.s. n mnyr preferenciale karshi kreditorve t tjer (fq.100

(x)
(xi)

BDO);
heqja e licenss nga ERE ishte mse e drejt;
faturat e papaguara nga CEZ ndaj KESH dhe OST 3,6 Miliard lek (fq.

102-106 i BDO);
(xii) padit e paraqitura nga CEZ a.s. jan t mbivendosura dhe nuk jan t
llogaritura drejt (fq.132 BDO);
(xiii) padit n lidhje me taksat t cilat jan humbur n gjykatat e brendshme
n 3,9 miliard Lek (fq.125 i BDO).

Pavarsisht detyrimi q kompania CEZ a.s. i detyrohej shtetit shqiptar n

minimumin e saj kapte vlern 1 bilion Euro (500 milion USD CEZ a.s. i
detyrohet vetm KESH dhe OST), Qeveria deklaroi se kishte arritur t zgjidhte
me mirkuptim mosmarrveshjen, duke i falur t gjitha detyrimet dhe duke i
dhn CEZ a.s. 95 milion Euro. Por kjo marrveshje arrihet n nj situat kur
CEZ a.s. pretendonte 200 milion EURO n nj arbitrazh investimesh, ndrkoh
q kjo kompani ishte e ekspozuar karshi shtetit shqiptar n nj padi Arbitrazhi
Tregtar nga 1-3 bilion euro.
12

sht e qart dhe e provuar katrciprisht se asnj avokat apo ekspert

ndrkombtar nuk rezulton ta ket konsultuar Qeverin shqiptare pr t zgjidhur
n kt form mosmarrveshjen me CEZ a.s., prvec konsulentve privat t
Kryeministrit dhe avokatve t shtetit dhe zyrtarve t tjer, t cilt kan patur
klient CEZ a.s. apo kan qen t punsuar nga CEZ a.s.

Pr t gjitha faktet msipr, rezulton q nga nnshkrimi i marrveshjes pr

zgjidhjen me mirkuptim ndrmjet Republiks s Shqipris dhe shoqris CEZ,
a. s., t miratuara me ligjin nr. 114/2014, dat 31.07.2014, i jan shkaktuar
shtetit shqiptar miliona EURO dm ekonomik, t cilat prbjn vepr penale
dhe q kan nevoj pr nj hetim t plot dhe t thelluar, pr t vn prpara
prgjegjsis ligjore autort e ksaj vjedhje t rnd q i sht br xhepave t
cdo shqiptari.

Mirpo, n vitin 2015, nga media jan br publike disa fakte t rnda, pr nj
tjetr afer t rnd korruptive, q ka lidhje gjithashtu me kompanin CEZ. Ish
kryeministri dhe kreu aktual i parlamentit, Ilir Meta akuzohet se ka marr
ryshfet nga Debt International Advisory, DIA, nj kompani mbledhje borxhi q
ka hedhur n gjyq OSHEE-n n gjykatn e arbitrazhit n Vjen. Detajet e
akuzave kan rrjedhur pasi DIA hodhi n gjyq kompanin e shprndarjes s
energjis elektrike pr prishje kontrate, duke krkuar 130 milion euro n vitin
2013, koh kur kjo e fundit quhej CEZ Shprndarje dhe ishte nn pronsin e
gjigantit ek t energjis, CEZ Grup. Sipas nj krkese pr ti hedhur posht
akuzat e ngritura nga DIA, studio ndrkombtare ligjore e Qeveris shqiptare
Clifford Chance pretendon se Kreytari i Kuvendit ka qen nj nga prfituesit e
pagesave prej miliona eurosh, t prfituara nga kompania e mbledhjes s
borxheve prej CEZ Shprndarje gjat viteve 2010 dhe 2011.

13

Sipas dokumentit t protokolluar nga Clifford Chance n gjykatn e arbitrazhit

m 30 qershor 2015; DIA ka prfituar n total 4.5 milion euro nga CEZ
Shprndarje, gjat nj periudhe gati nj vjeare nga Nntori 2010 deri n Tetor
2011. Kto para u paguan nga CEZ Shprndarje pr nj raport t pavler pr
identifikimin e debitorve, si dhe si nj parapages pr kostot operative t DIA
pr mbledhjen e borxhit. Sipas raportit t avokatit ndrkombtar t Qeveris
Shqiptare: Brenda transfertave [prfituesve] t lekve q DIA mori nga CEZ
Shprndarje ishinpolitikan t rndsishm shqiptar, prfshir nj ish
kryeministr i proceduar pr korrupsion.. Ilir Meta sht i vetmi ish
kryeministr shqiptar q n dy dekadat e fundit sht proceduar penalisht pr
korrupsion. N shkurt t vitit 2011, ai u akuzua nga Prokuroria e Prgjithshme
pr korrupsion aktiv, pas publikimit t nj video nga emision Fik Fare, ku
dgjohej t diskutonte nj pages prej qindra mijra eurosh me ish ministrin e
ekonomis, Dritan Prifti.
Emri i Ilir Mets sht lakuar si i lidhur me afern e CEZ edhe nga ish-kreu i
bordit t drejtorve t CEZ, Jozef Hejsek. Hejsek n dshmin e tij m 26 tetor
2014 n Prag pr llogari t avokatve t studios ligjore t OSHEE-s, Clifford
Chance, thot se Ilir Meta, n kohn kur ishte ministr i Jashtm, ka negociuar
q ekt e CEZ t punonin me DIA, duke e prezantuar biznesmenin si njeriun
q kishte mbshtetjen e qeveris shqiptare. Clifford Chance shkruan q hetimi i
rastit DIA-CEZ mund t ekspozoj rastin m t madh t korrupsioni dhe
mashtrimit n Shqipri.

Pr vet kompleksitetin q kan kto dy cshtje, si dhe pr faktin se n kt

afer jan t prfshir zyrtart m t lart t shtetit (prfshir Kryeministrin,
Kryetarin e Kuvendit, Ministrin e Energjitiks, Avokatin e Prgjithshm t
Shtetit, etj.), vlersojm se nj hetim i pavarur nga ekspert ndrkombtar t
organeve ligjzbatuese t Shteteve t Bashkuara t Ameriks apo vendeve t
Bashkimit Europian, do t garantonte besueshmri tek opinioni publik, se hetimi
sht i plot dhe i prgjegjshm. Hetimi nuk mund t kryehet vetm nga
14

autoritetet ligjzbatuese shqiptare, pr shkak se bhet fjal pr t hetuar drejtuesit

kryesor politik dhe shtetror n vend. Presioni politik ndaj organit t prokuroris
dhe krcnimet e vijueshme q i bhen sistemit t drejtsis nga mazhoranca
aktuale, nuk krijojn anj premis pr t patur nj hetim t plot dhe t pavarur.

Ne besojm, se sht n interesin e Shqipris dhe shqiptarve, q kjo cshtje t

hetohet n mnyr t plot dhe gjithprfshirse, nn nj ekspertiz t
specializuar ndrkombtare. Askush dhe n asnj rrethan, nuk mund t
keqprdor interesin e shqiptarve dhe ti vjedh ato me skema mashtruese dhe
kriminale. Nj hetim i plot ndrkombtar, do t hidhte drit mbi kto fakte t
bra publike, dhe do t rikthente besimin tek opinioni publik, se abuzuesit me
pushtetin ndshkohen.

Pr kt qllim propozojm pr miratim nga Kuvendi projektligjin Pr lejimin

e hetimit t pavarur ndrkombtar mbi akuzat publike t ngritura mbi cshtjen
CEZ SHPRNDARJE sh.a.. Ky projektligj ka pr objekt prcaktimin e
rregullave q garantojn kryerjen e hetimeve t pavarura, t plota dhe
gjithprfshirse, nga organe ligjzbatuese t huaja, pr faktet e bra publike
lidhur me akuzat pr cshtjen CEZ SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin
shqiptare. Qllimi i ligjit sht t siguroj besueshmri t plot tek opinioni
publik mbi hetimin e gjithanshm t fakteve t bra publike, si dhe vnien
prpara prgjegjsis penale t personave prgjegjs. Dispozitat e tij do t
zbatohen pr procedimet n lidhje me veprat penale pr cshtjen CEZ
SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin Shqiptare, q n astin e miratimit t ktij
ligji, jan nn juridiksionin e autoriteteve gjyqsore t Republiks s Shqipris.
Konkretisht, propozohet q nj struktur e specializuar hetimi q ushtron
veprimtarin n Shtetet e Bashkuara t Ameriks dhe/ose n nj vend t
Bashkimit Europian, dhe q pranon t caktoj prokuror t saj n Shqipri pr
llogari t hetimit t akuzave t bra publike pr cshtjen CEZ SHPRNDARJE
15

sh.a., t ket mundsi t hetoj mbi ligjshmrin e veprimeve apo

mosveprimeve

funksionarve

publik

apo

personave

privat,

gjat

marrdhnies midis shoqris Debt International Advisory, DIA dhe shoqris

CEZ SHPRNDARJE, si dhe akuzave t bra publike pr veprime korruptive;
si dhe t hetoj mbi faktet e bra publike pr dmtimin e interesave financiare t
shtetit shqiptar, nga realizimi i marrveshjes pr zgjidhjen me mirkuptim
ndrmjet Republiks s Shqipris dhe shoqris CEZ, a. s., t miratuara me
ligjin nr. 114/2014, dat 31.07.2014.
N emr t Republiks s Shqipris, Prokurori i Prgjithshm sht
bashkrenduesi i bashkpunimit me organin ligjzbatues t huaj dhe vepron si
autoriteti kompetent pr marrjen dhe sigurimin e ndjekjes s veprimeve t krkuara
pr hetimin e plot dhe t pavarur t akuzave publike mbi cshtjen CEZ
SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin shqiptare. Prokurori i Prgjithshm, brenda
10 ditve nga hyrja n fuqi e ligji, ngarkohet t lidh marrveshje bashkpunimi
me organe ligjzbatuese t Shteteve t Bashkuara t Ameriks dhe/ose vendeve t
Bashkimit Europian, t cilat shprehin gadishmrin pr t ndihmuar n hetimin e
plot dhe t gjithanshm t akuzave t bra publike mbi cshtjen CEZ
SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin shqiptare. Objekt i marrveshjes do t jet
caktimi i prokurorve t organit ligjzbatues t huaj pr t hetuar mbi cshtjen CEZ
SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin shqiptare, me qllim zbardhjen e plot dhe
individualizimin e prgjegjsis penale pr personat prgjegjs.
Organi ligjzbatues i huaja, do t ket t drejt t dgjoj dshmitar, ekspert dhe
persona t akuzuar n Shqipri; t marr prova dhe t mbaj do dokument dhe t
gjitha materialet q jan t rndsishme pr hetimin dhe gjykimin, n prputhje me
legjislacionin shqiptar; t kqyr mjedise apo dokumente; apo t ndrmarr cdo
veprim procedural dhe/ose veprime t tjera, q mund t jen t nevojshme pr
realizimin e nj hetimi t plot dhe t gjithanshm, pr prfundimin e hetimit
dhe/ose prgatitjen e zhvillimin e ndjekjes penale n gjykim. N cdo rast, nse
veprimet ose aktivitetet hetimore q ndrmerren nga organet ligjzbatuese t huaja
duhet t mbshteten nga nj vendim prokurorie apo gjykate, sipas ligjeve shqiptare,
procedohet pa asnj vones n prmbushjen e tyre nga autoritetet shqiptare.
Ekzekutimi i do veprimi, q krkon forc ose kufizon t drejtat dhe lirit
themelore t shtetasve, kryhet n pajtim me legjislacionin shqiptar n fuqi.
16

do autoriteti shqiptar duhet ti transmetoj organit ligjzbatues t huaj, brenda 15

ditve nga fillimi i veprimtaris s tij, do informacion pr veprat penale q kan
lidhje me cshtjen CEZ SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin shqiptare, t
mbledhura gjat do procedimi penal, civil, apo administrativ, t zhvilluar brenda
apo jasht territorit t Shqipris. Fshehja apo refuzimi pr t dhn informacionet
e plota e ngarkon personin prgjegjs me prgjegjsi penale sipas ligjit.
N prfundim, n kundrshtim flagrant me Kushtetutn e Republiks s
Shqipris, nprmjet marrveshjes pr zgjidhjen me mirkuptim ndrmjet
Republiks s Shqipris dhe shoqris CEZ, a. s., t miratuara me ligjin nr.
114/2014, dat 31.07.2014, Qeveria Shqiptare ka hequr dor nga cdo procedim
(prfshir procedimin penal) pr cshtjet q lidhem me afern CEZ Shprndarje.
Ky ndalim, prvecse del jasht fushs s veprimtaris s nj marrveshje tregtare
mirkuptimi, cenon autoritetin e prokuroris pr t ndshkuar cdo krim q kryhet
n territorin e Republiks s Shqipris. Qeveria, e vetdijshme se n cshtjen
CEZ Shprndarje jan konsumuar vepra t tmerrshme penale, pr shkak se sht
shkaktuar nj dm financiar n miliona Euro, ka tentuar ti jap vetes dhe zyrtarve
t CEZ, imunitet dhe paprekshmri nga ndjekja penale. Pra, me pak fjal ka tentuar
t amnistoj cdo krim t kryer.
Ky sht nj parashikim i papranueshm n nj shtet demokratik, sepse cdo krim,
pavarsisht nse kryhet nga Kryeministri, ministri, apo zyrtar t tjer t lart t
shtetit, apo nga kompani t fuqishme tregtare, duhet t ndshkohet. Pr kt arsye,
projektligji parashikon se cdo dispozit ligjore n fuqi, prfshir dispozitat e
marrveshjes pr zgjidhjen me mirkuptim ndrmjet Republiks s Shqipris dhe
shoqris CEZ, a. s., t miratuara me ligjin nr. 114/2014, dat 31.07.2014, t cilat
pengojn hetimin, ndjekjen penale, gjykimin, apo dnimin, e personave q gjenden
prgjegjs penalisht pr cshtjen CEZ SHPRNDARJE sh.a. me Qeverin
shqiptare, shfuqizohet.
Miratimi i ktij projektligji, jo vetm i hap rrug nj hetimi t plot dhe real pr
aferat e msiprme korruptive dhe antiligjore, por mbi t gjitha provon se
Shqipria sht nj shtet demokratik, kur krimet hetohen dhe autort/prgjegjsit
ndshkohen sipas ligjit. sht momenti q cdo deputet i Kuvendit t Shqipris,

17

mbi interesin e ngusht personal apo partiak, t vendos interesin publik dhe
mirqenien finanaciare t shtetit dhe qytetarve shqiptar.

KRYETARI I GRUPIT PARLAMENTAR T PARTIS DEMOKRATIKE

DEPUTETI
EDI PALOKA

18