Anda di halaman 1dari 161

Universidade Federal de Santa Catarina

Departamento de Engenharia Eltrica


Instituto de Eletrnica de Potncia

Projeto de Fontes Chaveadas

Prof. Alexandre Ferrari de Souza, Dr.

Programa
1a Semana:

Introduo
Captulo I Retificador e Filtro de Entrada
Captulo II Fontes Chaveadas do Tipo Flyback
Captulo III Fontes Chaveadas do Tipo Forward
Captulo IV Fontes Chaveadas do Tipo Half-Bridge, Full Bridge e
Push-Pull
Captulo V Transistores de Potncia

Programa
2a Semana:

Captulo VI Circuitos de Comando para Transistores de Potncia


Captulo VII Circuitos de Comando para Fontes Chaveadas
Captulo VIII Resposta Transitria e Estabilidade
Captulo IX Interferncia Eletromagntica em Fontes Chaveadas
Captulo X

Consideraes de Projeto

Introduo a Fontes Chaveadas


- Computadores e microcomputadores;
- Perifricos (impressoras, terminais, ...);
Rede CA

Fonte de

CC

- Telecomunicaes;
- Equipamentos mdicos e militares;

Alimentao
- Avies e satlites;
- Fontes de alimentao para circuitos de
comando de conversores.

Fonte de Alimentao: - Linear


- Chaveada

Introduo a Fontes Chaveadas


Fonte Linear: Transformador de baixa freqncia, ponte retificadora,
filtro capacitivo e regulador linear srie.
Elevada robustez e confiabilidade.
Baixo custo.
Simplicidade de projeto e operao.
Elevado peso e volume.
Baixo rendimento (reguladores lineares).
Limitao na regulao.
Gerao de componentes harmnicas na corrente de entrada,
resultando um baixo fator de potncia.
Atualmente limitam-se aplicaes de baixa potncia (simplicidade
e baixo custo).

Introduo a Fontes Chaveadas


Fontes Chaveadas : Utilizam interruptores de potncia na regio de saturao
(chave com estados aberto e fechado).

Incio

do desenvolvimento: dcada de 60 em programas

espaciais.
Avano da microeletrnica e a necessidade de compactao dos
equipamentos aliado a baixo consumo difundiu o uso das fontes
chaveadas.
Substituiu as Fontes Lineares.

Introduo a Fontes Chaveadas


Caractersticas das Fontes Chaveadas:
- Maior rendimento;

- Elevada densidade de potncia: menor volume e peso;


- Grande capacidade de regulao;

- Possibilidade de operar com fator de potncia unitrio;


- Menos robusta e resposta transitria lenta;
- Ondulao na tenso de sada;

"

"

- Interferncia radioeltrica e eletromagntica;

"
- Componentes mais sofisticados. "
- Maior nmero de componentes;

"

Introduo a Fontes Chaveadas


Esforos dos pesquisadores para diminuir as desvantagens das Fontes Chaveadas:
- Nvel terico (topologias, comutao, controle, modulao, ...);
- Otimizao dos projetos;
- Fabricantes de componentes (circuitos integrados dedicados, semicondutores, ...).

Avano dos semicondutores:


- Dcada de 70: Transistor Bipolar com freqncias de at 20kHz;
- Dcada de 80: MOSFET (baixa potncia) e diodo ultra-rpido com freqncias de at
100kHz;
- Recentemente: Fontes com comutao suave podendo operar na faixa dos MHz,
rendimento prximo a 90%, e pouco rudo radioeltrico.

Introduo a Fontes Chaveadas


Configurao usual de uma Fonte Chaveada:

Rede AC

- Retificador
Filtro de
Rdio Freqncia

- Filtro

Interruptor

Transformador de

IGBT/ MOSFET

- Protees

- Comando
- Proteo
- Fonte Auxiliar

Circuitos de
Controle

Isolamento

- Retificadores
- Filtros

Introduo a Fontes Chaveadas


Desenvolvimento de uma Fonte Chaveada:
- Tcnicas p/ reduo da interferncia eletromagntica gerada;
- Mtodos p/ a correo do fator de potncia;
- Conversores CC-CC;
- Teoria de controle e modelagem de conversores estticos;
- Projeto de indutores e transformadores de alta freqncia;
- Semicondutores de potncia e circuitos integrados dedicados;
- Projeto trmico;
- Circuitos de comando e proteo;
- Simulao de conversores estticos.

Introduo a Fontes Chaveadas


Etapas de Projeto
1. Especificar: - Tenso de entrada e sada;
- Freqncia da rede;
- Tenses nominais, mxima e mnima da rede;
- Ondulao de 120Hz na sada;
- Ondulao da sada na freqncia de comutao;
- Hold-Up time;
- Temperatura ambiente;
- Protees exigidas;
- Rendimento;
- Regulao de carga;
- Regulao de linha;
- Resposta transitria;
- Tenso de isolamento;
- Nvel de interferncia radioeltrica e eletromagntica;
- Normas aplicveis (IEC 61000-3-2, CISPR 22, IEC950).

Introduo a Fontes Chaveadas


Etapas de Projeto
2. Definir:

- Topologia do conversor;
- Freqncia de comutao;
- Interruptor principal (IGBT, MOSFET, etc.);
- Isolamento (transformador de comando de base/gatilho,
isolador tico ou sensor hall no lao de realimentao);

3. Clculo de Estgio de Entrada:

- Retificador;
- Capacitor de filtragem;
- Limitao de corrente de pr-carga do
capacitor de filtragem.

4. Projeto do Conversor
5. Clculo do Transformador de Isolamento de Alta Freqncia
6. Clculo de Estgio de Sada

Introduo a Fontes Chaveadas


Etapas de Projeto
7. Circuito de comando de base ou gate
8. Projeto do circuito de compensao (estabilidade e resposta transitria)
9. Escolha do CI-PWM e clculo dos componentes externos
10. Projeto dos circuitos de proteo
11. Clculo da fonte auxiliar
12. Clculo do filtro de rdio freqncia

Introduo a Fontes Chaveadas


1. Retificadores no Controlados (baixo FP)
1.1 Monofsico
Vpk

vC
vC

i2

i
D1

vAC

D2
220V

VCmin

C1

1
2

S
D3

D4

Conversor

t1
0

110V
i

t2

tc

Ip

C2
t

92.5%
83.2%
74.0%
64.7%

TDH = 148%
o
Desl. = 1,48
FP = 0,553

55.5%
46.2%
37.0%
27.7%
18.5%
9.2%
0.0%
3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51

Introduo a Fontes Chaveadas


1. Retificadores no Controlados (baixo FP)
1.2 Trifsico
V
C
V1

D1

D2

D3
+

V1

V2

VC

V3
-

D4

D5

D6

i1

Introduo a Fontes Chaveadas


2. Retificadores Controlados (FP elevado)
2.1 Monofsicos: BOOST, BUCK, ...

retificador
Vs
CONVERSOR

controle

carga

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada
Retificador Monofsico com Filtro Capacitivo
vC
i2

i
D1

vAC

D2
220V

C1

1
2

S
D3

Conversor

110V

D4

C2

Operao em 220 V e 110 V (dobrador de tenso)


220 V

C1 C 2
C=
C1 + C 2

Win 1
2
2
= C Vpk VC min
2
2

Pin
Win =
f

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada
Vpk
vC

VC min = Vpk cos( 2f t c )


VCmin

t1
0

t2

tc

tc =

Ip

arccos VC min Vpk

2f

tc = intervalo de conduo dos diodos ou tempo de recarga de C (equivalente)


Carga transferida para C

Q = I p tc = C V

C.V C(V pk VC min )


=
Ip =
tc
tc

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada

Pin
2
2
C ( Vpk VC min ) =
f

C=

Pin
f ( Vpk 2 VC min 2 )

Seja
IC1ef - valor eficaz da componente alternada da corrente i
Imed - valor mdio da corrente i
Ief -valor eficaz da corrente i

I ef = I med + I C1ef
2

I ef = I p

2tc
T

I C1ef = I p

I C1ef = I ef I med
2

2tc
2 2t c
Ip

T
T

2t c
I med = I p
T

I C1ef = I p 2tc f (2tc f ) 2

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada
Estgio de entrada ligado ao conversor CC-CC operando em alta
freqncia

Pin = I 2 pk VC min D

i2
I 2pk

Onde:

t
Ton
Ts

I 2 pk =

I 2 ef

Pin
VC min D

I 2 pk

P
=
= in
2
VC min

Para Dmax=0,5

Pout
Pin =

I 2 pk

Ton
D=
T

2Pin
=
VC min
Logo:

I Cef =

I 2 ef + I C1ef
2

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada
Grandezas Eltricas nos Diodos das Pontes Retificadoras

Pin
I Dmed =
2 VC min

I Def = I p

VD max = V pk

tc
T

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada
Exemplo Numrico
VAC = 117V ; VACmin = 99V ; VACmax = 135V
f = 60Hz ; VCmin = 100V ; = 0,7 ; Pout = 70W

Pout 70
=
= 100W
a) Pin =

0,7
b)

C=

Pin
f ( Vpk VC min
2

2)

C=

100
2

60 (135 100 )

Vpk = 2 VAC min = 2 99 = 140V

V pk = 135V
V = Vpk VC min = 135 100 = 35V

C1 = C2 = 406F

203F

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada

c)

arc cos VC min Vpk


arc cos (100 135)
=
= 1,954ms
tc =
2 f
2 60

d)

C V 203 10 6 35
=
= 3,64A
Ip =

3
tc
1,954 10

3
e) 2t c f = 2 1,954 10 60 = 0,2345

I C1ef = I p 2tc f (2tc f ) 2 = 3,64 0,2345 0,23452 = 1,54 A


f)

I 2ef =

g) I Cef =

Pin
100

= 1A
VC min 100
I 2 ef + I C1ef = 12 + 1,54 2 = 1,84 A

h) I Def = I p

tc
1,954 10 3
= 3,64
= 1,25A
3
T
16,666 10

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada
Pin
100
=
= 0,5A
2 VC min 2 100

i)

I Dmed =

j)

VD max = Vpk max = 2 VAC max = 2 135 191V

k)

I Dp = I p = 3,64A

UFA !!

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada
Simulao Numrica
vC
D1

D2

vAC

v AC ( t ) = 2 99 sen (377t )

iR

iC
C

D3

C = 203F

D4

Vpk 140V

140V

vC

R = 100

Vpk

130V

VCmin 102V

120V

tc = 2,1ms
Ipico 8,0A

110V

VCmin
100V

Imed 1,0A

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada
Corrente Capacitor + Carga

Corrente de Carga

10A

1,4A

iR

i
8A

1,3A

6A

1,2A

4A

2A
1,1A

0A

tc
1,0A

-2A

Corrente no Capacitor

Corrente de Entrada

10A

10A

iC

iv

AC

8A
5A
6A

4A

0A

2A
-5A
0A

-2A

-10A

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada

VCmin, Vpk, tc, Q e Imed possuem praticamente os mesmos valores;

I pico 2 I p

Anlise Detalhada

VC () = Vpk sen

VC
VCmn

V
pk

S1

V1

S3
3

i C () = C

i C () = CVpk cos

S2

3
2

i C ( 2 ) = i R ( 2 )
i R ( 2 ) =

CVpk cos 2 =

t
iC

Vpk

dVC ()
d

sen 2

tg 2 = RC

Vpk
R

sen 2

2 = tg 1 (RC )

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada

VC min = Vpk sen (1 )

Anlise Detalhada
VC

VCmn

V
pk

S1

V1

S3
3

VC min
sen (1 ) =
Vpk

3
2

t
iC

S1 = S 2 + S3
S1 =

i C () d

S1 = CVpk (1 cos )

VC min
1 = + sen
Vpk

S2

VC () = Vpk (cos )

= 2

++ =

1 2

VC ( )
d
S2 =
R

3
=
1
2

e RC


1 2
RC Vpk cos
RC
S2 =
1 e

S3 =
S3 =

i C ( 2 )
2

Vpk cos
2R

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada

Anlise Detalhada
VC

VCmn

V
pk

S1

V1

S3
3

S1 = S 2 + S3

S2
1

3
2

t
iC

80
72
64
56
48

RC

40
32
24
16
8
0

0.2

0.28

0.36

0.44

0.52

0.6

0.68

V
Cmin / Vp
k

0.76

0.84

0.92

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada

Anlise Detalhada
VC

VCmn

V
pk

S1

V1

S3
3

S1 = S 2 + S3

S2
1

3
2

t
iC

R . I Cef
V pk

4
3.6
3.2
2.8
2.4
2
1.6
1.2
0.8
0.4
0

10

20

30

40

R C

50

60

70

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada
Dobrador de Tenso (110 V)
i
D1

vAC

D2
_

+
vC1
-

C1

D1
_ vAC +

Conversor vC
+

D3

D4

vC2
-

C2

D3

D2

+
vC2
-

D4

VC min = VC1min +

VC1min = VC 2min
vC

C1

Conversor vC

vAC

+
vC1
-

C2

VC 2min + VC 2pk
2
VC1pk = VC 2pk

VCpk

VCmin

VC1pk

VC1min =

VC2 pk

vC2

VC1min

VC2 min

vC1
t
0

2VC min VC1pk


3

C1 = C2 =

Pin
2
2
f (VC1 pk VC1min )

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada
Dobrador de Tenso (110 V)

VC1min = VC1pk cos( 2f t c )

I p1

C1 V1 C1 ( VC1pk VC1min )
=
=
tc
tc

tc =

arccos VC1min VC1pk

2f

I med1 = I p1 t c f

Ief1 = valor eficaz da corrente i


tc

I ef 1

1
2
2 tc
=
I p1 dt = I p1
T0
T

I ef 1 = I p1 t c f

ICef1 = valor eficaz da corrente (alternada) em um capacitor

I C1ef = I ef 1 I med1
2

I C1ef = I p1 t c f ( t c f ) 2

2
2
I Cef = I Cief 1 + I 2ef

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada
Dobrador de Tenso (110 V) - Projeto
VAC = 117V ; VACmin = 99V ; VACmax = 135V
f = 60Hz ; VCmin = 100V ; = 0,7 ; Pout = 70W
a) VC1pk min = 2 99 = 140V

VC1min =

VC1pk min = 135V

Pin 100
=
= 1,667J
f
60
C 80F

b) Win =

c) t c =

arccos VC1min VC1pk

d) I p1 =

2f

C1 = C 2 =

2 200 135
= 88,33V
3

Pin
f (VC1pk VC1min )
2

) = arccos(88,33 135) = 2,275ms

C1 ( VC1pk VC1min )
tc

2VC min VC1pk

2 60

160 10 6 (135 88,33)


=
= 3,28A
3
2,275 10

1,667
160F
2
2
135 88,33

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada
Dobrador de Tenso (110 V) - Projeto
e)

t c f = 2,275 10 3 60 = 0,1365

I C1ef = I p1 t c f ( t c f ) 2 = 3,28 0,1365 (0,1365) 2 = 1,126A


Pin
100
=
= 0,5A
VC min 200

f)

I 2ef =

g)

2
2
I Cef = I C1ef + I 2ef = 1,126 2 + 0,5 2 = 1,23A

h)

VDp max = 2 2 VCA max = 2 2 135 382 V

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada
Resultados Experimentais
Tenso e Corrente de Entrada

100V/div e 500mA/div

Transitrio de Partida

100V/div e 10 A/div

100V/div e 5 A/div - com resistor de 22 em srie.

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada
Proteo de In-rush

Ip <

S
R1
vAC

iR
iC

R1

= 25ms
1 = R1 C = 10
101000
100010-6 = 10ms
= 3
31 = 3R1C

vC

Vpk

Carga

A = 5. 15.R1 .C
400V

vC

200V

R = 2
2

0V
100A

iC
50A

0A

0ms

10ms

20ms

30ms

40ms

50ms

60ms

Captulo I Estgio Retificador com Filtro


de Entrada
Circuito de disparo para um Triac

R1

vAC

vC

NT

Captulo II - Fontes Chaveadas do Tipo


FLYBACK
Vce

BUCK-BOOST

D1

is

Vin

iL

RL

V
+ CE +

FLYBACK

iP

D1

TR

iD
1
C

Vin
-

NS

+
R

NP

Vout

iC

Vout

Funes do Transformador: - isolamento entre a fonte e a carga


- acumulao de energia quando T est fechada
- adaptar a tenso necessria no secundrio

Captulo II - Fontes Chaveadas do Tipo


FLYBACK
Conversor CC-CC do Tipo Buck-Boost
Etapas de Funcionamento e Formas de Onda Bsicas para Conduo Descontnua:
V
L

( Vin )

1 Etapa

( Ip )

Vce
-

+
+

D1

iL

is
S

Vin

iL

RL

To

Vout

T1

T2

( Vout )

T
V
CE

( Vin+Vout )

2 Etapa
Vce

+
Vin
-

D1

( Vin )

is

iL

C
+

RL

is

Vout
+

i
D

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


V
L

Equacionamento

( Vin )
( Ip )
iL

a) Corrente de Pico na entrada


To

di
VL = L
dt
Vin
Ip =
DT
L

T1
D=
T

T1

Ip max

( Vout )

T
V
CE

( Vin+Vout )

Vin
Ip =
D
f .L

( Vin )

is

Vin
=
Dmax
f .L

T2

Dmax = 0,45
i

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


b) Tenso de Carga

P1 = Vin .I1md = Vin .

Ip .T1
2T

2
Vout
Vin2 .T12
= P2 =
P1 =
2.L.T
RL

Vout

RL .Vin2 .T12
RL .f
=
= Vin .T1.
2.L.T
2.L

Vout

Vin .D RL .f
RL .f
.
=
= Vin .D.
f
2.L
2.L

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


c) Indutor

Pout 1 2
= .L.Ip .f
Pin = PL =

2
Pout 1
Vin2 .D2max
= .L.f . 2 2

2
f .L
1 Vin2 .D2max .
L= .
2 Pout .f

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Conversor CC-CC do Tipo Flyback
Etapas de Funcionamento e Formas de Onda Bsicas para Conduo Descontnua:
V
P

( Vin )

1 Etapa
V
+ CE +

D1

iP iT

T1
N

Vin

LP

VS

+
-

Vout

N
Vin .

Vout .

V
S

P
S

P
To
V
CE

N
( Vin+Vout ) .

( Vout )
P
S
( Vin )

2 Etapa

T1

D1

V
+ CE +
Vin
-

iD

iS

VP
+

To

LS

VC

T2

iP = i
T

Ip

+
C

R
L

Vout
iS = i
D

N
P
IP .
N
S

T1

To

( Vin )

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Conversor CC-CC do Tipo Flyback
Flyback com Mltiplas Sadas
V

D1

C1

S1

D2

Vin

L1

C2

S2

D3

L2

N
S3

C3

L3

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Conversor CC-CC do Tipo Flyback
Caractersticas gerais: - baixo custo
- sadas mltiplas
- aceita grande variao da resistncia de carga
- isolamento entre a entrada e a sada
- boa regulao cruzada
- dispensa indutor de filtragem
- permite uso de diodos lentos na sada (cond. desc.)
- resposta rpida
- fcil de ser estabilizada

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Equacionamento
a) Corrente de Pico no Primrio

VL
Vin

di
VL = L
dt

-Vo
T1=DT

V
Ip = in D T
L
Ip =

2 Pout
Vin Dmax

T2

iL
Ip

t
T

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Equacionamento
Vin

b) Tenso na Carga

Ip
T1

I1md

1
=
Ts

Ip T1
t
Ip
dt =
T1
2 Ts

P1 = Vin I1md =

Vin T12
2 L Ts

Vout 2
P1 = Po =
RL

T1
Ts

RL
Vout = Vin D
2 L fs

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Equacionamento
c) Clculo da Indutncia

Pout
dw w 1
2
=
= L Ip fs =
PL =
t

2
dt
d) Razo Cclica Crtica

D crit =

Vout Vin

1 + (Vout Vin )

para DCM D Dcrit

1 Vin2 Dmax 2
L=
Pout fs
2

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Equacionamento
e) Esforos nos Semicondutores

Dmax

1
Vce = VD = Vin + Vo = Vin +
1 Dmax
T

Ief T =

1
T

Ip

T
1

Vin

t dt =
fL

Vin 2 D2
IDmd =
2 f L Vout

D3
3

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Equacionamento
f) Capacitor de Sada

+
VC

ic = C

dVc
dt

RL

Vo

iS

VC

RL

Io
Vo

I D
C = o max
fs Vc

Vc
R SE <
Is

I T
T
IC ef = Isef 2 Io = Is 2 o s o
3 Ts 2 Ts

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Equacionamento
g) Transformador
Aw
Ae

1,1 Pout 10 4
Ae A w =
k p k w J B fs

Kp - fator de utilizao do primrio (0,5)


kw - fator de utilizao da rea do enrolamento (0,4 )
J - densidade de corrente ( 250 - 400A/cm2)
B - variao de fluxo eletromagntico (0,2-0,3T)

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Equacionamento
g) Transformador

2 o W
B 2 A e

B
Np =
0,4 Ip

Nsn = Np

- entreferro (metros)
10-7
o - 4
Ae - rea da seco transversal do ncleo (metros2)
W - energia (joule)
B - variao de fluxo eletromagntico (0,2-0,3T)
Np - nmero de espiras do primrio
- entreferro (centmetros)
B - variao de fluxo eletromagntico (Gauss=104T)

(Vout n + VF ) (1 - Dnom )
Vin

Dnom

Ns - nmero de espiras do secundrio


VF - queda de tenso no diodo

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Caracterstica de Sada em CCM e DCM
4

Conduo Descontnua

Vout
RL D
=D
=
Vin
2 L fs Io

3
0.7
Vout
____
2

Conduo Contnua

Vout
D
=
Vin 1 - D

0.6

Vin
1

0.4
D=0.2

0.2

0.4

0.6

Io

0.8

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Procedimento de Projeto para o Buck-Boost em Cond. Desc.
1. Especificar: Vin, Vout, Pout, fs, Vo, .

2. Calcular a razo cclica crtica e definir a nominal.

D crit =

Vout Vin

1 + (Vout Vin )

para DCM Dnom Dcrit


tempo de conduo chave =Dnom Ts

3. Calcular a indutncia.

1 Vin 2 Dmax 2
L=
2
Pout fs

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Procedimento de Projeto para o Buck-Boost em Cond. Desc.
4. Calcular a corrente de pico mxima.

Vin
Ip =
Dnom
fs L
5. Calcular a resistncia de carga.

Vout 2
Ro =
Pout
6. Calcular a capacitncia.

I D
C = o max
fs Vc

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Procedimento de Projeto para o Flyback em Cond. Desc.
1. Especificar: Vin, Vout, Pout, fs, Vo, .
2. Calcular o produto AeAw e definir o ncleo.

1,1 Pout 10 4
Ae A w =
k p k w J B fs

3. Calcular a corrente de pico no primrio.

Ip =

4. Calcular a energia acumulada no transformador.

2 Pout
Vin Dmax

P
W = out
fs

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Procedimento de Projeto para o Flyback em Cond. Desc.
5. Calcular o entreferro.

2 o W
=
B 2 A e
6. Calcular o nmero de espiras do primrio e secundrio (s).

Np =

B
0,4 Ip

Nsn = Np

(Vout n + VF ) (1 - Dnom )
Vin

7. Calcular a indutncia magnetizante do primrio e secundrio.

1 Vin2 Dmax 2
L=
2
Pout fs

Dnom

Fontes Chaveadas do Tipo FLYBACK


Procedimento de Projeto para o Flyback em Cond. Desc.
8. Calcular a(s) corrente(s) de pico no(s) secundrio(s).

Isn = Ip an
9. Calcular a(s) resistncia(s) de carga(s).

R on =

Vout n 2
Pout n

10. Calcular a(s) capacitncia(s).

Con =

Iout n Dnom
fs Vout n

Fontes Chaveadas do Tipo FORWARD


L

V
+
E

BUCK

V
ND

NP

VC

iD

Vo

FORWARD

in

iC

iL

iT

D1

S
+
NS

+
C

RL

iR
VR

out

F
D2

RL

in
-

DD

NP - enrolamento primrio
NS - enrolamento secundrio
ND - enrolamento de desmagnetizao

Fontes Chaveadas do Tipo FORWARD


Conversor CC-CC do Tipo Buck

(E in )

V
D

1 Etapa
L

T1

T2
T

+
E

iL

iT

iL

in

iL
iT

RL

iD

iT

V
CE

(E in )

2 Etapa
V
+
+
E

in

CE -

+
D

(E in )

V
D

iL
RL

V
C

V
C

T1

Fontes Chaveadas do Tipo FORWARD


Conversor CC-CC do Tipo Buck
a) Tenso Mdia na Carga

VL md = 0 Vout = VDmd

T1
= Vin D
Vout = Vin
T

b) Corrente no Indutor e Clculo da Indutncia

V (1 - D ) D
iL = in
fs L

iL max D = 0,5

L=

Vin
4 fs iL max

Vin
iL max =
4 fs L

Fontes Chaveadas do Tipo FORWARD


Conversor CC-CC do Tipo Buck
c) Corrente de Pico

Ip = Io +

iL Vout Vin (1 - D ) D
=
+
2
RL
2 fs L

d) Tenso no Capacitor

iL
iC
sen(2f .t )
2
VC
iL
=
2
4 fs C

iL
1
cos (2 fs t )
VCA = iC .dt =
2 fs 2 C
C
C=

iL
2 fs Vc

VRSE = R SE iL

Fontes Chaveadas do Tipo FORWARD


Conversor CC-CC do Tipo Buck
e) Esforos nos Semicondutores

VCE = Vin

VD = Vin

V
V (1 D )D
ITp = IDP = out + in
2 fs L
RL

Fontes Chaveadas do Tipo FORWARD


Conversor CC-CC do Tipo Buck
Procedimento de Projeto p/ o Buck em Cond. Contnua:
1. Especificar: Vin, Vout, Pout, fs, Vo, iL .
2. Calcular a razo cclica nominal.

Vout
Dnom =
Vin
3. Calcular a indutncia.

L=

Vin
4 fs iL max

Fontes Chaveadas do Tipo FORWARD


Conversor CC-CC do Tipo Buck
Procedimento de Projeto p/ o Buck em Cond. Contnua:
4. Definir o capacitor.

iL
C=
2 fs Vc

V
RSE =
iL

Fontes Chaveadas do Tipo FORWARD


Conversor CC-CC do Tipo Forward
a

1 Etapa
V

ND

D1

NS

V
D

(IM )

RL

D2

iM

in
-

out

iL

NP

+
V

iT

TD

T1
T

DD

T2
T
iT

IM + i L

iT

2 Etapa
D1

L
iL

NP

+
V

NS

in
-

ND

iT
T

+
V
CE
-

iM
DD

D2

RL

V
CE

N
V in + V in. P
N
D
(V in )

Fontes Chaveadas do Tipo FORWARD


Conversor CC-CC do Tipo Forward
a) Tenso Mdia na Carga

VLmd = 0 Vout = VDmd

Vout = Vin

Ns T1
N
= Vin s D
Np T
Np

b) Corrente no Indutor e Clculo da Indutncia

iL

(
Vin a )(1 - D ) D
=
fs L

iL max D = 0,5
Vin
L=
4 fs iLmax a

V a
iLmax = in
4 fs L

a=

Np
Ns

Fontes Chaveadas do Tipo FORWARD


Conversor CC-CC do Tipo Forward
c) Corrente de Pico no Secundrio e Primrio

iL
ISp = Io +
2

IPp =

i
1
Io + L
a
2

d) Clculo da Capacitncia

iL
C=
2 fs Vc

VRSE = R SE iL

Fontes Chaveadas do Tipo FORWARD


Conversor CC-CC do Tipo Forward
e) Transformador
Aw
Ae

2 Pout 10 4
Ae A w =
k p k w J B fs

Kp - fator de utilizao do primrio (0,5)


kw - fator de utilizao da rea do enrolamento (0,4 )
J - densidade de corrente ( 250 - 400A/cm2)
B - variao de fluxo eletromagntico (0,2-0,3T)

Fontes Chaveadas do Tipo FORWARD


Conversor CC-CC do Tipo Forward
e) Transformador

Vin
Np =
2 A e B fs

Nsn = Np 1,1

(Voutn + VF Dnom )
Vin Dnom

Np - nmero de espiras do primrio


Ae rea efetiva da perna central do ncleo (metros)
B - variao de fluxo eletromagntico (Tesla)

Ns - nmero de espiras do secundrio


VF - queda de tenso no diodo

Fontes Chaveadas do Tipo FORWARD


Conversor CC-CC do Tipo Forward
Procedimento de Projeto p/ o Forward em Cond. Contnua:
1. Especificar: Vin, Vout, Pout, fs, Vo, iL, .
2. Definir a razo cclica nominal, lembrando que Dmx=0,5.
3. Calcular a(s) corrente(s) de carga, a(s) corrente(s) de pico no(s) secundrio(s) e
a(s) resistncia(s) de carga.

Ion =

Po
Voutn

Isp = Ion +
n

Ion
2

R on =

Voutn
Ioutn

Fontes Chaveadas do Tipo FORWARD


Conversor CC-CC do Tipo Forward
Procedimento de Projeto p/ o Forward em Cond. Contnua:
4. Calcular a(s) capacitncia(s).

iL
C=
2 fs Vc

V
R SE =
iL

5. Calcular o produto AeAw e definir o ncleo do transformador.

2 Pout 10 4
Ae A w =
k p k w J B fs

Fontes Chaveadas do Tipo FORWARD


Conversor CC-CC do Tipo Forward
6. Calcular o nmero de espiras do primrio e secundrio(s).

Vin
Np =
2 A e B fs

Nsn = Np 1,1

7. Calcular as relaes de transformao.

8. Calcular a(s) indutncia(s).

Ln =

Vin
4 fs iL max an

(Vout n + VF Dnom )

an =

Vin Dnom

Np
Nsn

Conversores Half Bridge, Bridge e Push-Pull


+
Vin/2

TR1

D3

Va

D1

VS

L
i

Vout

L
RL

C
NS

iT
R1

Half Bridge (Meia Ponte)

NP
NS

+
Vin/2

VP

D2
TR2

+
VCE2
-

D3

D4
N
P

V1

L
iL

N
S

N
S

Push Pull

Vin
TR
1

D1

D
4

TR
2

D2

Vin
TR
1

D1

TR
3

D3
D5
C

RL

Full Bridge (Ponte Completa)


TR
2

D2

TR
4

D6
D4

RL

Conversor Half Bridge, Bridge e Push-Pull


VP

Conversor Half Bridge (Meia Ponte)


+
Vin/2

1 Etapa

D1

TR
1
T1

TR1

Vin/2

D3

2T

iL

+
Va

TR
2

N
Vin . S
NP

iT

Vin
iL

iL

D3

D4

L
iL

Vout

RL

VC

2 Etapa

NP
i TR1

D3

D4

+
-

iL
C

TR2

RL

T1
D=
T

VCE
Vin

Vin/2

Vin/2

3 Etapa

D2
D4

T = perodo da tenso de entrada do filtro de sada


TS = 2T = perodo de funcionamento do conversor

Conversor Half Bridge, Bridge e Push-Pull


Conversor Half Bridge (Meia Ponte)
Vin NS
Vout =
D
2 NP

Pin =

E
T P
i. TR 1 = out

2
T

P
T 1
iTR = out . .
T1 Vin

VCEmx = Vin

Capacitor srie: impede a circulao de corrente contnua no trafo

N
I0 . S
N
P

V
C

T
0
T

S
4

4
2

2 2 NP
fs
L

NS

S
2

I0
N
C P
NS 2 fS VC

Conversor Half Bridge, Bridge e Push-Pull


Conversor Full Bridge (Ponte Completa)

Vin
TR
1

D1

TR
3

D3
D5
C

TR
2

D2

TR
4

D6
D4

VCEmx = Vin

RL

Conversor Half Bridge, Bridge e Push-Pull


Conversor Push-Pull
D3
NP

Vin
D1

TR
2

D4
D2

TR
1
T1
T
TR
2

T3

V
1

VCEmx = 2 Vin
(2V in )

V
CE1

L
iL

NS
N
S

TR
1

V1

(V in )

RL

Conversor Half Bridge, Bridge e Push-Pull


Transformador

Vin
Np =
2 A e B fs

1.5 Pout 10
Ae A w =
k w k p J fs B

Nsn = Np
onde: kw=0.4 e kp=0.41

an =

Np
Nsn

(
Vout n + VF Dnom )
1,1
Vin Dnom

para as mesmas condies, o transformador menor que o do conversor Forward.

Filtro de Sada
Ln =

Vin
4 fs iL max an

Cn =

iL
2 fs Vc

R SEn =

V
iL

Aspectos de Comutao
MOSFET
Tempos de comutao curtos,
Alta impedncia de entrada entre GS (potncia de comando baixa),
Fcil de ser associado em paralelo (coef. de temperatura positivo).
D
ID

Caractersticas em Conduo:
RDSon,
ID e IDM,
VGS,
VGS(th),
VDS(on)=RDSon x ID.

G
+
VGS

Di

+
VDS
-

Caractersticas Estticas
MOSFET

A = Regio de resistncia constante


B = Regio de corrente constante

Caractersticas Estticas
MOSFET

Parmetros importantes

a)

RDson O MOSFET saturado comporta-se como uma resistncia;

b)

ID mxima corrente contnua que o componente pode conduzir;

c)

IDM mxima corrente pulsada de dreno que o MOSFET pode conduzir;

d)

VGS mxima tenso entre gate e source que pode ser aplicada (positiva ou
negativa);

e)

4,0 V);
VGS(th) a tenso de gate suficiente para iniciar a conduo (

f)

VDC(on) = RDS(on).ID tenso dreno-source com o MOSFET conduzindo;

g)

O MOSFET bloqueado caracterizado pela tenso de avalanche entre dreno e


source V(BR)DS

Aspectos de Comutao
MOSFET
Caractersticas Dinmicas:
Ciss=Cgd+Cgs (carregado e descarregado pelo circ. gatilho),
Coss=Cgd+Cds (capacitncia de sada),
Crss=Cgd (capacitncia de transferncia).

Cgd

C ds
Cgs

Aspectos de Comutao

VDD

DRL

MOSFET

Comutao com Carga Indutiva:

50

td(on) = 30 ns
tr(on) = 50 ns
td(off) = 10 ns
tf = 50 ns

Perdas em um MOSFET

P = Pcond + Pcom
Pcond

t on
2
2
2
.rds(on) .id(on) = rds(on) .id(on) .D = rds(on) .id( ef )
=
T

Pcom

f
= .( t r + t f ).id(on ) .Vds (off )
2

t f t on

t r t off

Perdas na Comutao
a) Conversor Flyback

Entrada em conduo

+
Vout
-

VL
+

L!

L!

+
VCE
iC

N
Vout ( P ) = E
NS

VCE

iC

( Ip )

Perdas na Comutao
Conversor Flyback - Bloqueio
Ll = 0
E

E
+
E

ES1

1
= I.E .t f
2

iC

iC

(a)

(I)

VCE
(0 < t < t 1 )

VCE
( t1 < t < t 2 )

(b)

iC = I

VCE = E

0 VCE < E

I < iC 0
(E)

iC

t1

t2

t rv

tfI
tf
(c)

t f = t rv + t fI
P1 = ES1 .f
P1 = 0,5.I.E.t f .f

Perdas na Comutao
Conversor Flyback - Bloqueio
Ll 0

VL

L!
+
VCE
-

Aspectos de Comutao
Snubber RCD
Comutao com carga indutiva e com Snubber.
E

1
v off (t ) =
CS

I.t
iC (t ) =
S
t fI

L!

Q5

t
iC ( t ) = I1
t fI

IC
DS

I.t
Voff = fI
2CS

I2 .t 2fI .f
P1 =
24C

RS

I CS
CS

1 2 1
2
Ll .I = CS .VCEmx
2
2

VCEmx =

Ll
.I
CS

t fI

iCS ( t )dt

Aspectos de Comutao
Snubber RCD

I t
Flyback (Cond. Desc.): Cs = P fi
2 Voff

PR =

Rs

t onmin
3 Cs

1
CS .E 2 .f
2

tfi tempo de decrescimento da corrente (fabricante),


trv tempo de crescimento da tenso (fabricante),
Voff arbitrado,
tonmin tempo mnimo de conduo da chave.

Rs

Vin
ICsp

Aspectos de Comutao
Snubber RCD
Forward (Cond. Contnua):

ES2

1
= I.E
2

IP (t fi + t rv )
=
Cs
V1n
1
P = .C.Vin2 .f
2

1
P2 = I.E.t r .f
2

Rs

t onmin
3 Cs

P = 0,5.VinI.f .(t r + t f )

Rs

Vin
ICsp

Perdas em um Diodo
Perdas de Conduo:

P = Pcond + Pcom

Pcond = r.i2ef + VF .iFmd

Perdas de Comutao:

E com

1
= VRM .iRM .t b
2

Pcom = 0,5 VRM .iRM .t b .f

Pcond = VF .iF .t on .f

Perdas em um Diodo
Efeito da Recuperao Reversa do Diodo no Transistor
VCE
(E)
I RM

iT

t rI

W = 0,5.t a .IRM .E
2.t rr
ta =
3

ta

P = 0,5.t a .IRM .E.f

t rr .IRM .E.f
P=
3

Clculo Trmico
TC

Tj
RjC

TD
RCD

Ta
RDa

Tj temperatura da juno (
(C)
TC temperatura do encapsulamento (
(C)
TD temperatura do dissipador (
(C)
Rjc resistncia trmica juno-cpsula (
(C/W)
RCD resistncia trmica de contato entre o componente e o dissipador (
(C/W) =
0,2 C/W.
RDa resistncia trmica dissipador ambiente
Ta temperatura ambiente (
(C)

Tj Ta = P.(R jc + Rcd + R da )

RDa =

Tj Ta
P

R jc RCD

Circuitos de Comando de MOSFETs


Princpio Bsico
D
S1

Rg

Ig
+
VC

S2

C iss

Ciss = 700 pF

V
Ig = Ciss .
t

VC = 15 V

t = 40 ns

Ig =

12

700 x10 .15


= 0,26 A
9
40 x10

t f = t r = 2,2R g .Ciss
40 x10 9
tf
=
Rg =
2,2.Ciss 2,2.700 x10 12

R g 25

Circuitos de Comando de MOSFETs


Circuitos de Comando no-isolado
+VC

+VC
R1

T1

T2

Rg
Tp

Rg
D

T2

T1
R3

R2

D = 1N914
T2 = MPS 2907

R2 = 4,8 k
R3 = 10 k

Rg = 50

T3

R2

Circuitos de Comando de MOSFETs


Circuito de Comando Isolado
+VC
D

R1=100
D2

D1
V
P

V
S

TR

Circuitos Auxiliares das Fontes Chaveadas


A questo do isolamento
T1
RETIFICADOR
E

Rede

RETIFICADORES
CONVERSOR

FILTRO DE ENTRADA

VSADA

E
FILTRO DE SADA

T2
T3
FONTE
AUXILIAR

CIRCUITOS
DE
COMANDO

Massa de alta tenso (chaves) e massa de baixa tenso (sada, comando, fonte
auxiliar).
Isolamento: T1 (transformado principal), T2 (transformador p/ comando), T3
(transformador da fonte auxiliar).

Circuitos Auxiliares das Fontes Chaveadas


A questo do isolamento
T1
Rede

RETIFICADOR
E

RETIFICADOR
E

CONVERSOR

FILTRO DE ENTRADA

FONTE
AUXILIAR

VSADA

FILTRO DE SADA

CIRCUITOS
DE
COMANDO

ISOLAMENTO
TICO

CIRCUITO
DE
CONTROLE

Massa de alta tenso (chaves, comando, fonte auxiliar) e massa de baixa tenso
(sada, controle).
Isolamento: T1 (transformado principal) e isolador tico.

Circuitos Auxiliares das Fontes Chaveadas


Fonte Auxiliar

Carga

Rede

Fonte Convencional com Isolamento

Circuitos Auxiliares das Fontes Chaveadas


Fonte Auxiliar

R1

Rede
C1

T1
Z

D1

D3

D2

Carga
+
C2

NS

C3

Circuito de
Comando

Conversor Flyback com Fonte Auxiliar sem Isolamento

Circuitos Auxiliares das Fontes Chaveadas


Circuitos Integrados PWM Dedicados

VRef

S1
+
Verro

Comparador

VReal
VT

VC
S2

+
Q

F/F
OSC.

Conversores CC-CC: UC3524

Circuitos Auxiliares das Fontes Chaveadas


Circuitos Integrados PWM Dedicados
VT
Verro

VC

S1

S2

T1
T

Circuitos Auxiliares das Fontes Chaveadas


Circuitos Integrados PWM Dedicados
L

TP
R5
+
V
in

C1

R3

15

R6
16

R1
R4

A1

R2

12

S1

COMP
4

+
A2

11
FF

S2

RSh

13
10
14
7
6
CT

RT

OSC

3
UC3524

DRC

RL

Circuitos Auxiliares das Fontes Chaveadas


Controlador de tenso
Z2

Vin

Z1

2
+

VRef

Vout

A1

Z2
=
.(V inVREF )
Z1

Vout

Circuitos Auxiliares das Fontes Chaveadas


Soft-Start (Partida Progressiva)
Quando

se energiza a fonte chaveada a razo cclica deve progredir


lentamente, evitando a destruio do interruptor, saturao do
transformador e overshoot de sada.
Z2
Z1

Vout

A1

VRef

V9

COMP
+

+V

D2

OSC.

R1

+
C
-

D1

Circuitos Auxiliares das Fontes Chaveadas


Circuitos para Limitao de Corrente
Curto-circuito

na carga: desativar a fonte e reativar aps o


desligamento e religamento do equipamento.
+10V

+5V

TR1
UC3524

R4

R5

T2

10

R6
TP
R2

Th

C1

R3

IE

R1

Circuitos Auxiliares das Fontes Chaveadas


Utilizao de Isolador tico
V2

R2

I2
V1

V9 = V2 R2 .I 2

+12V

Rg
13

V1 1
I1 =
R1

14

I 2 = I 1

R1
V9

I1

16

15

4N26

UC3524
1

470 k
4V

0,6 V

Se R2 = R1

G=

R2
.(V1 1)
V9 = V2 R2 .I 1 = V2
R1
R2
R2
.V1 + .
V9 = V2
R1
R1
V9
R2
= .
G=
V1
R1

Circuitos Auxiliares das Fontes Chaveadas


Utilizao de Isolador tico

Circuitos Auxiliares das Fontes Chaveadas


Utilizao de Isolador tico
+VCC
D1

Vout
R1

NP

RL

C1
R2

R4
C3

R5

R3
R6

A
VRef

C2

Z1

Circuitos Auxiliares das Fontes Chaveadas


Proteo contra Sobretenso na Sada
Sobretenso: a fonte colocada em curto e o circuito de proteo contra sobrecorrente acionado e desativa a fonte.

+
VZ

SCR

+
VGK
-

C
A
R
G
A

+
Vout
-

Isolao da tenso de sada quando o comando do transistor no


isolado: Isolador tico (aps o controlador de tenso) ou sensor hall
de tenso.

Resposta Transitria e Estabilidade


Estrutura Simplificada de uma Fonte Chaveada
L

VC

Vout
S2

IL

R1

Vin .D = V1

R2

Supe-se que L seja suficientemente grande para que no ocorra


variao significativa em IL, quando do fechamento de S2
VC

Vout
S2

IL

R1

C
IC

R2

Resposta Transitria e Estabilidade


R1.R 2
R=
R1 + R 2
Antes do transitrio

VC0 = R1.IL

Aps o transitrio

VCf = R.IL

Transitrio

VC = IL R1e t / RC + R 1 e t / RC

)]

Resposta Transitria e Estabilidade


Corrente no Capacitor durante o transitrio

VC0 t / RC
iC =
.e
R2

R1
iC = .IL .e t / RC
R2

Sem RSE

Resposta Transitria e Estabilidade


Com RSE
S2

R1

I
RSE

R2

Vout = VC + VRSE
VRSE

R1
= RSE.iC = RSE. .IL .e t / RC
R2

Vout = IL R + (R1 R ).e

t / RC

R1
RSE. .IL .e t / RC
R2

Resposta Transitria e Estabilidade


I2

S2
R1

RSE

H(s)

R2

+VREF

1 A amplitude do desvio de tenso depende somente da RSE do capacitor.


2 A natureza da resposta (tipo de amortecimento e tempo de recuperao)
dependem somente do tipo de controlador empregado.

Resposta Transitria e Estabilidade


Equao Caracterstica e funo de transferncia
I(s)

(s)

O(s)
G(s)

H(s)

O ( s ) = G ( s ). ( s )
O( s)
G ( s)
=
= F ( s)
I ( s ) 1 + G ( s ).H ( s )

Resposta Transitria e Estabilidade


Critrios de Estabilidade
I(s)

(s)

O(s)
G(s)

H(s)

1 + G ( s ).H ( s ) = 0

Instabilidade

G ( s ).H ( s ) = 1

(G( ).H( ))dB = 20.log[G( ).H( ) ] = 0


= 180o

Resposta Transitria e Estabilidade


Critrios de Estabilidade

Margem de fase entre 45o e 90o

Resposta Transitria e Estabilidade


Critrios de Estabilidade

Margem de fase entre 45o e 90o

Resposta Transitria e Estabilidade


Para erro esttico pequeno - Ganhos elevados em baixa
freqncia
Plo na origem
Freqncia de cruzamento por zero o mais alta possvel

fs
fc
4

Resposta Transitria e Estabilidade


Representao fonte tipo Forward
V2

V in

Vout

VST
C

RL

NS
NP

( VS )

NS
.D
V2 md = VST .D = Vin
NP
T1 VC
D= =
T VS

VC

V2 md
T1
T

N S VC
.
= Vin .
N P VS

V2 md Vin N S
.
=
VC
VS N P

Resposta Transitria e Estabilidade


Representao fonte tipo Forward
V2

V in

Vout

VST
C

RL

NS
NP

Vout ( s)
1
= 2
V2 md ( s) s LC + 1
Vout ( s)
1
=
V2 md ( s) jw 2
+ 1
w0

Vout ( s )
1
=
V2 md ( s ) s 2

2 + 1
w0

G ( w) dB = 20 log 1 + ( w / w0 ) 4

Resposta Transitria e Estabilidade


Representao fonte tipo Forward
V2

V in

Vout

VST
C

RL

NS
NP

Com RSE:

Vout ( s ) V2 md ( s ) Vout ( s )
=
.
V2 md ( s ) VC ( s )
VC ( s )
Vout ( s) Vin N S
1
=
.
. 2 2
VC ( s) VS N P ( s / w0 + 1)

Vout ( s) (1 + s.C.RSE )
=
V2 md ( s)
(1 + s 2 / w02 )
(1 + s / wZ )
Vout ( s )
=
V2 md ( s ) (1 + s 2 / w02 )

Vout ( s ) Vin N S (1 + s / wZ )
=
.
.
VC ( s ) VS N P (1 + s 2 / w02 )

Resposta Transitria e Estabilidade


Representao fonte tipo Forward
V in

Vout

V2
VST

RL

NS
NP

dB
2 plos

-40 dB/dec
0

zero
-20 dB/dec

fp

fz

Resposta Transitria e Estabilidade


Representao fonte tipo Flyback

Vout

V in

P1md = Vin .I 1md = Vin .

P1md

I p .T1

I1

I2
C

R2

2T

Vin2 .T12
=
2 L.T
P2 md = P1md

2
2 md

I2md

P2 md = R2 .I 22md

Vin2
Vin2
T12
T12
=
.T 2 =
. 2
2 L.R2 T
2 L.R2 . f T

2
R2 I md

Vin2 .T12
=
2 L.T

I 2 md =

Vin
2 L.R2 . f

.D

Resposta Transitria e Estabilidade


Representao fonte tipo Flyback
Vout

I 2 md

dVout Vout
=C
+
dt
R2

IC
I2md

Vin

dVout Vout
+
.D =
dt
R2 .C
C 2 L.R2 . f

VC
D=
VS

A=

Vin
2 L. f .R2 .C

Vout ( s) A
.VC ( s)
=
S .Vout ( s) +
R2 C
VS

IR
R2

dVout Vout
VC
+
= A.
dt
R2 C
VS
A.R2 C
.VC ( s)
Vout ( s)[s.R2 C + 1] =
VS

Resposta Transitria e Estabilidade


Representao fonte tipo Flyback
Vout

A.R2 C
.VC ( s)
Vout ( s)[s.R2 C + 1] =
VS

IC
I2md

Vout ( s) A.R2 C
1
=
.
(1 + s.R2 C )
VC ( s )
VS
G (s) =

Vin .R2 C

1
.
2 L.R2 . f .C (1 + s.R2 C )

G( s) =

Sistema de 1a ordem
Ganho depende da Resistncia de carga

Vin

IR
R2

1
.
2 L. f (1 + s.R2 C )
R2

Resposta Transitria e Estabilidade


Representao fonte tipo Flyback

G(s) =

Com RSE:

(1 + s.RSE.C )
.
2 L. f (1 + s.R2 C )
R2
Vin

G (jw)dB
plo

-20 dB/dec

0 dB
zero

fp

fz

Resposta Transitria e Estabilidade


Circuitos de Compensao
Compensador de 1 plo
Rf
Cf

dB

VC Z f
=
V0
Zi

Ri
V0

VC
-90

-20

Rref

Z i = Ri

-20 dB/dec
0

Vref

+90

+20

Zf =

R f / C f .s
R f + 1 / C f .s

-40
0,1fp

Rf
Rf
VC ( s )
1
=
=
.
V0 ( s ) C f .s ( R f + 1 / C f .s ) Ri
Ri (1 + s.C f .R f )

fp

10fp

Rref =

100fp

Ri . R f
Ri + R f

Resposta Transitria e Estabilidade


Circuitos de Compensao

(dB)

Compensador de 2 plos
Ci

Rfz

80

Cf
60

R ip

Riz

V0

Vref

+
R ref

1
Z f = R fz +
s.C f

40

fp2

VC
20
fz1 = fz2
0

-20

1
Riz / s.C i
Riz
1
=
+ Rip
.
Z i = Rip +
1
1
s.C i
( Riz +
)
Riz +
s.C i
s.C i

VC (s)
(1 + Riz .Ci.s)(1 + Cf .R fz .s)
=
V0 (s)

Rip .Riz

Cf .s.(Rip + Riz ).1 + Cis.


Riz + Rip

f1

10

fz1 = fz2

100

1k

10k

f2

C f .R fz = Ci .Riz

100k

Resposta Transitria e Estabilidade


Mtodo prtico p/ clculo do compensador para conversor Forward
1o) Traar o diagrama G(s) em dB.
2o) Escolher a topologia do controlador. Recomenda-se o controlador de 2
plos estudado neste captulo.
3o) Definir a freqncia fc, na qual a curva da funo G(s).H(s) passa por 0
f
dB. Recomenda-se f c s sendo fs a freqncia de chaveamento .
4
4o) Determinar o ganho de H(s) para f = fc.
5o) Situar os dois zeros de H(s) na freqncia f0 do filtro.
6o) Situar o 1o plo de H(s) na origem (0 Hz). Assim fp1 = 0 Hz.
7o) Situar o 2o plo de H(s), destinado a compensar o zero da RSE, numa
freqncia igual a 5 vezes a freqncia de ressonncia do filtro.
8o) Calcular H1 e H2 empregando o procedimento descrito a seguir
9o) Calcular os valores dos resistores e capacitores do circuito de
compensao

Resposta Transitria e Estabilidade


Mtodo prtico p/ clculo do compensador para conversor Forward
dB
30
G(s)

20

H2
-40 dB/dec

10

(H 2 )

+20 dB/dec

-20 dB/dec
-1
+1

0
A
-10
-1

-20

-30
f p1

H 2 = A + 20 log

0,1 fc

f p2
fc

f0

= 20 log A2

fc

f p2 10 f 0

fc
= 20 log A1
H 1 = A 20 log
f0

Resposta Transitria e Estabilidade


Exemplo de Projeto Conversor Forward
fs = 40 kHz T = 25 s

Vout = 12 V

Pout = 240 W

I = 2 A a 20 A

R1 = 6 a 0,6 C = 4000 F

RSE = 25 m

N S = 1,0
NP

D = 0,2 a 0,4

VS = 5,0 V

a) Diagrama de G(s)

Vout Vin
=
=G
VC
VS

f0 =

1
2. . L.C

= 325Hz

G=

60
= 12 = 21,6dB
5

1
= 1590Hz
fz =
2. .RSE.C

Vin = 60 V
L = 60 H

Resposta Transitria e Estabilidade


Exemplo de Projeto Conversor Forward
Ganho (dB)
0

(H2 )

20
0

10
20

fs
fc = = 10kHz
4

21,5 dB

Para f = 10 kHz, o ganho de G(s)


de 21 dB

-40 dB/dec
0
40
HdB_ ( f )

fz1 = fz2 = f0 = 325 Hz


fp1 = 0 Hz
fp2 = 5.f0 = 1625 Hz
H2 = 21,5 dB H2 = 20log A2

21,5 dB

-10
60

-20 dB/dec
-20
80
90
100

1
1

10

100

325

1k f p2
3
1 10
1590
f

f z1 = f z2 = f0

H 1 = H 2 20 log

f p2
f0

f c = 10k
4

1 10

1 10

f (Hz)
6
1 10
6
1 .10

log A 2 =

H2
= 1,075
20

H1 = 21,5 13,8 = 7,68 dB = 20log A1

A1 = 2,4

A2 = 11,9

log A1 =

7 ,6
20

Resposta Transitria e Estabilidade


Exemplo de Projeto Conversor Forward
Ganho (dB)
0

(H2 )

20
0

R fz

A2 =
10
20

Rip

21,5 dB

-40 dB/dec

f z1 = f z 2

0
40
HdB_ ( f )

1
=
2. .C i .Riz

21,5 dB

-10
60

= 2,4

= 326 Hz

1
= 326 Hz
2. .C f .R fz

-20 dB/dec
-20
80
90
100

1
1

10

100

325

1k f p2
3
1 10
1590
f

f c = 10k
4

1 10

1 10

f z1 = f z2 = f0

Riz = 47 k

Ci =

1
2. .Riz . f z1

f (Hz)
6
1 10
6
1 .10

f p2 =

1
Rip .R fz
2. .Ci .
R +R
ip
fz

C i = 0,01F

= 1600 Hz

Resposta Transitria e Estabilidade


Exemplo de Projeto Conversor Forward
Ganho (dB)
0

R fz

(H2 )

20
0

= 11,9

Rip

10
20

21,5 dB

R fz

-40 dB/dec

Rip + Riz

0
40
HdB_ ( f )

= 2,4

21,5 dB

-10
60

Rip = 11,87 k

-20 dB/dec
-20
80
90
100

1
1

10

100

325

1k f p2
3
1 10
1590
f

f z1 = f z2 = f0

f c = 10k
4

1 10

1 10

f (Hz)
6
1 10
6
1 .10

Ci.Riz = Cf .Rfz

C i .Riz
Cf =
R fz

C f = 3,33nF

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Interferncias por radiofreqncia podem ser transmitidas por radiao direta
ou por conduo atravs dos terminais de entrada.
Interferncias que a fonte produz nos terminais de entrada se propagam para
outros equipamentos, podendo provocar rudos e mau funcionamento.
MEDIO DA INTERFERNCIA CONDUZIDA.
L1

Rede
AC

Fonte
L2

L1 = L2 = 500 H
C1 = C2 = 0,1 F
R1 = R2 = 150

Chaveada

C1

C2

R1

R2

Faixa de medio 150 kHz a 30 MHz

LISN Line Impedance Stabilization Network

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Causas da Interferncia
Comutao do transistor
+
Rede

E
+
VC

Terra

VC

E
1
2
Vn = . 2
sen
n .sen(n.f . . )
2
2 n .f . .
2

1
f =
T

T/2

(E )
2

( -E/2 )

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Se:

dB
150 dB

-20 dB/dec

f = 50 kHz
= 500 ns
E = 150 V
n = 1 a 1000
n=3
f3 = 150 kHz
V3 = 31,537 V
V3dB = 20 log

V3
31,537 V
= 20 log
1V
1V

V3dB = 150,57dB / V

-40 dB/dec

0
1

10

13

100

1000

Amplitudes das tenses parasitas dependem:


Da tenso E
Da freqncia de comutao da fonte
Dos tempos de comutao

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Propagao das tenses parasitas:

Espessura
(mm)

C calculado
(pF)

C medido
(pF)

Mica

0,1

155

160

3,5

Plstico

0,2

93

96

4,2

Cermica

2,0

20

23

9,0

Isolante

rea
C = 0 . R .
Espessura

0 = 8,855 pF / m

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Correntes parasitas simtricas tenses de modo comum

R
T

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Correntes parasitas assimtricas tenses de modo diferencial

R
T

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Exemplo
C = 150 pF
f3 = 150 kHz (freqncia de harmnica)
V3 = 31,537 V

1
1012
=
XC =
2. . fC 2. .150 x10 3.150

V
31,537
= 4,46mA
i3 = 3 =
7073
XC

V3dB

1012
10 3
=
= 7073
XC =
3
6
2
2. .10 .0,15.0,15 x10
2. .0,15

V3 =

150
R
.i3 =
.4,46mA = 334,5mV
2
2

334,5mV
= 20 log
170,5dB
1V

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Medidas para reduo de rdio interferncia
a) Reduo da capacitncia de acoplamento entre o encapsulamento e o dissipador
b) Isolamento do dissipador em relao massa
Dissipador afastado de uma distncia x em relao massa

Cx = 80 pF

para

x = 1 mm

Cx = 4 pF

para

x = 2 cm

C = 150 pF Capacitncia entre dissipador e interruptor


Assim, para x = 2 cm

Assim:

CTC

C.C x
=
C + Cx

CTC

150.4
=
3,9 pF
150 + 4

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Medidas para reduo de rdio interferncia
b) Isolamento do dissipador em relao massa

i3 = 2. .f .CTC .V3

i3 = 2. .150 x103.3,9 x10 12.31,537 = 115,92 A

150
V3 =
.115,92 A = 8694 V
2

V3dB = 78,78dB

c) Placa condutora entre o interruptor e o dissipador


F
N

C1

C2
Dissipador

Placa

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Medidas para reduo de rdio interferncia
d) Emprego do filtro de rede
d.1) para correntes simtricas
L2
a
F
CX

L3
b

R
T

Cx baixa impedncia para as correntes simtricas

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Medidas para reduo de rdio interferncia
d) Emprego do filtro de rede
d.1) para correntes simtricas
L2
c
a

Z cd

j 2 RX C j 2 R / C X
=
=
j
2 R jX C
2R
C X

CX
L3

b
d

Z cd

2R
=
1 + j 2 R X C

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Medidas para reduo de rdio interferncia
d) Emprego do filtro de rede
d.1) para correntes assimtricas

F
L1
C

N
R

Cy

Cy
1

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Medidas para reduo de rdio interferncia
d) Emprego do filtro de rede
L2
F
Cy
5mH

4,7nF

0,1
5mH

CX
Cy
4,7nF

N
L3

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Influncia da capacitncia entre enrolamentos
F

Primrio

Secundrio

CT

Grades condutoras

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Exemplo de clculo do filtro de rede

VCA = 220 V (tenso da rede).


f

= 60 Hz (freqncia de rede).

= 150 W (potncia de entrada da fonte).

E = 300 V (tenso mo estgio de corrente contnua, aps o retificador de


entrada).
fs

= 50 kHz (freqncia de chaveamento).

= 500 ns (tempo de subida da tenso de coletor do transistor).

= 50 pF

(capacitncia entre o transistor e a carcaa).

VRdB= 54 dB/V (nvel da tenso mxima permitida nos resistores da rede


artificial, para 150 kHz).

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
1) Primeiro passo

f3 =150 kHz

V3 = 15,8 dB

2) Segundo passo verificao do nivel de interferncia de modo comum sem o


filtro de rede.

X C3

V3
15,8V
1
1
=
= 0,752mA
=
=
21k iC3 =
12
3
W3 C 2. .150 x10 .50 x10
X C3 21k

Queda de tenso nos resistores da rede artificial.

VR 3

R
= iC3 = 75.0,752..mA = 56,4mV
2

VR3dB = 20 log 4,75 = 95dB / V

VR3dB

V3
56,4mV
= 20 log
= 20 log
1V
1V

V3dB = 95 54 = 41 dB/V

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
3) Terceiro passo escolha dos capacitores Cy, de modo comum

Cy = 5 nF
4) Quarto passo escolha do indutor Lo para filtrar correntes de modo comum
L 2 = 4,28 mH
F
L1

Cy = 5nF/250V
Cx = 0,1F/250V

L1 = 6,25 mH

L 3 = 4,28 mH

Cy

RD= 4,5M 1/8W


T

X C3 = 21k

X Cy =

1
1
=
= 106
9
3
W3 .2.C y 2. .150 x10 .2.5 x10

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
4) Quarto passo escolha do indutor Lo para filtrar correntes de modo comum
L 2 = 4,28 mH
F
L1

Cy = 5nF/250V
Cx = 0,1F/250V

L1 = 6,25 mH

L 3 = 4,28 mH

Cy

RD= 4,5M 1/8W


T

Para V0dB = 54 db/V, obtm-se

V
54 = 20 log 0
1V

V0 = 500 V

Como i0 << , a tenso V0b dada por

Vob = XCy .iC3 = 106.0,752 = 0,08V

i0 =

V0 500V
=
= 0,0067mA
75
R0

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
5) Quinto passo Escolha de Cx

L 2 = 4,28 mH

F
L1

Cy = 5nF/250V
Cx = 0,1F/250V

L1 = 6,25 mH

L 3 = 4,28 mH

Cy

RD= 4,5M 1/8W


T

P 150
= 0,68 A
i= =
V 220
CX =

iC X
2. . f .V

ICx= 0,001.i = 0,0068A

0,0068
= 0,084F
2. .60.220

CX = 0,1 F

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
6) Sexto passo Escolha de L2 e L3 L

2 = 4,28 mH

F
L1

Cy = 5nF/250V
Cx = 0,1F/250V

L1 = 6,25 mH

L 3 = 4,28 mH

Cy

RD= 4,5M 1/8W


T

VL = 2,2 V

VL = 0,01%

V = 220V

(L2 + L3).i = VL

VL
2,2
=
= 8,58mH
L2 + L3 =
0 .i 2. .60.0,68

L2 + L3
= 4,28mH
L2 = L3 =
2

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
7) Stimo passo Escolha do resistor de descarga
L 2 = 4,28 mH
F
L1

Cy = 5nF/250V
Cx = 0,1F/250V

L1 = 6,25 mH

L 3 = 4,28 mH

N
RD= 4,5M 1/8W
T

t
RD =
2,21.C X

t=1s

10 6
4,5M
RD =
2,21.0,1

Cy

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Ensaios de Interferncia conduzida numa fonte para telecomunicaes
ACTV DET: PEAK
MEAS DET: PEAK QP AVG
MKR 15.1
0 MHz
V
36.
0 7 dB
LOG
10

REF 85.

0 dB

dB/
PASS LIMIT

ATN
10dB

WA SB
SC FC
CORR
A

START 15 0 kHz
#IF BW 9.

0 kHz

AVG BW 3

0 kHz

STOP 3 0 . 0 0 MHz
SWP 1.4
0 sec

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Ensaios de Interferncia conduzida numa fonte para telecomunicaes
ACTV DET: PEAK
MEAS DET: PEAK QP AVG
MKR 15.1 0 MHz
V
29.98 dB
LOG
10

REF 85.

0 dB

dB/

PASS LIMIT

ATN
10dB

WA SB
SC FC
CORR
A

START 15 0 kHz
#IF BW 9.

0 kHz

AVG BW 3

0 kHz

STOP 3 0 . 0 0 MHz
SWP 1.4
0 sec

Interferncia Radioeltrica (RFI) nas Fontes


Chaveadas
Ensaios de Interferncia conduzida numa fonte para telecomunicaes

Anda mungkin juga menyukai