( ( I

I

: I

Esaldlak asmatu

G dadin,

@ dakion, e zitzaten, @ dezagun,

o diezaguzun,

o dezazuen,

o daitezen.

o dakien,

o zezan,

o gaitzazun,

o zitezen,

o ziezaion,

o nadin,

o dakizkizun.

o hitzan.

NOR

<,

~- --~----.-- --------

~' .. ....,_,

~,

o z~~aten.

o ditzazun,

o zedln,

o diezaioten,

o nlezalon.

o nendin.

G zakizkiguten,

o genezan.

o ditzaten.

e nazazun.

o zekion.

o ziezaieten.

o dezaan,

o nenkien.

o zenezan.

, ·AGINTERA

o Ez 1,ili (hi) atera eguraldi honekin.

oEser <-o..;ii?: (zu); ez 1wli1; altxa oraindik.

o Hitza emau arte, isil ;t-r/...A 1i2::te__ (zuek) arren,

(1) Inor ez kvk hemendik mugi.

o Gabonetarako presoak espetxetatik irten __::.M....:.~....::Ii.::...c"'-- _

o Ez .~ inor ogi-koskorrik eta aterperik gabe gera.

o Etor 6.e_,9{i zure Erreinua;' egin ___Ihe=..!.~~',--- _

o Bedeinkatua izan he dA' . Jainkoa.

o Denda horretara ez 2:c,v_' b<b (zuek) sal'.

160

ESAERA ZA BARRA Zor zaharra, zor txarra (Oih.).

( .

r

I

I

I

NOR (itzulpenak)

NOR~NORI

Q Atera beVI'?<-V,b 'lalll}X~B hortzak behingoz, bak~a eman diezagun.

o Orain arte bezala, jarrai It~··. zeuen bizimoduari. .

o Hagokit geldi, ez ;& 5( '') l'10vll zirikatzen ari.

D Etor 1lOtJj"LfV'= genre etxera, batera afalduko diagu eta,

d . ./...._.,

(;) Ez ~OlA,tu berandu hel, zai 11 gauzkazu eta,

o Gaur bederen, ez Jt.C0tk)' J:t=' mozkor (hi' g'uri),

o Lepa-hezurra hants WKI N (zuri).·

NOR"NORI (Itzulpenak)

e Seanos permitido el hablar asi, U tr h-u({''J''iA [,wwW~ Il,u.'ft- e-jt'-Ll.P.. e Acercate a ese, Huv'h" 2.Wd·1-b'o Jwyv f' ,p

o Venganme los nifios a mi. Elo II b.e_kt'1-k1'f V0~ 1Ivt..Y'?

o A:arezcanscte los ladrones ell el camino. Axu- k~'1ki Kv-.. .l.tc...pu.VvlAi: ~1'dLutv....

o Venganos a ,nosotros. tu reino, E fl> { k.e.~( ~ .1v vt. e.._:~~

o Veume a III I a decirme esas cosas. [" Iv ( ~("f}.JrN- f;vc. Vl ~(t. if f/.>~

161

" .

_' '

o EuskaI Berrian "bizi~zekotrl1l? ikas {':rCA"'(1.LL (zuck) euskaraz.

o Bakean atseden ~ (hark),

I'> Ikas~iIle " euskaraz eta izan ~tt~J:i2E . euskaldun (zuek),

@ Ez dg~i=J V1 euskara bazterrera utz (guk), C Sv 6i u I)}{~(.il_ ~

o Jan -C'a /r, .. ase arte eta ez ./~ . beti gose ibil (hi),

o Dasta '~N,.r~!I\ (~\I61 L aurtengo sagardo berria eta uxa d..:.f'lOc%Nlil (~"IJ ~))xipazOl'riak

(guk), "

e Dei '£Jy\.lvU!<

geroxeago, orain ez dago etxean eta (zuck), " e Ztik ezlu baduzu, bidal .. t:tr<1::1A '

zeure haurra aginduak egitera,

NOn.~NORK (ltzulpenak]

o Llevarne a Douostia, Dv\tv(J~hl;\"Nz;,_ e.@ WUtv, 'V\..l\'}eA ~

Q Aceptauos, ~v 1f'v~ h-e-~ J • _ •

€I Haced rapidamente los trabajos, ~r\\r.. 1 ~'}v\.-t ~'0£.~ ~G-. ,

(') Trae esc paquete de la tienda. E1'\~ ~r-r;,,~ olYIvJ\.D\J\[_,,/~~t()_ ~ _ '. ," (2vi;v1AlJddJ.. e Por.favor, llevadme a Bilbao esa tarde. \1.'Q/.tttU1- I .Q .. xVt ~ '\J1..A 1::e.t~ L11/~ A1A

o Perdonales, si no ell buena se han metido, ,....~M tr" rUM ~ I \r~ .. lo-" ...

o Dejadnos que sino no terrninamos, \)\1- r'k'~ "," '

e Levantadme que 110 puedo, A\b. V\J~,,_1:-t:A~ I -tT-1Vi ~ -tt~,

• €I Compra zanahorias ensegulda, ~h-g~.J\I\.!I.vV~'DoJ.c bvve.,,,,-ClL~

o A mi 110 me hace falta, vendelo. S~ ~ f-e-.-rv. ~ .' ' ," Q Lleven el carbon a su sitio. ~\M .~ \ ~"b bQ;Lt LQ_1f~6...__

o Lleven mis henuanos los perros a su sitio, bVl vV\.l1Vvl k..' h".,tt ~L.!lrvv~-J~-

o Traiga Mik~l a Jon aqu! elf~, or -b-e-t:&- ~V-e It \f" _J-o'\.A.._

9 Llevadlo que sl no se muere, ~ \N\_1i'~ t ~ ~ r L,_wttz~

e Allimadle~ a llevar bien ese trabajo, A-"""Yv1th i ft.-c....~ .

€I La~adme COil agua y jab61l.~OL.-'(1--\ 'IAA ~ ~\/Le_ ~J.-~-{ uvu"t- " o Hundidle "de una vez. ~v~H\J,I7"vZ ..... :.e.'}&-<..~bJ>k\rt.. ~rO (7V""--'

162

NORnNORlnNORK

Q Eskerrak eman ~~t1(kl t.<-;'v::p!' reki '" . .

./ , ~ gure 111 HUll jator portatu delako,

e Nonahi eta beti esan (niri) ,Ll t't0-- AA 11A..£L ", '

o Ez ,/lli Jln.::[V\.-Q.. . _" .. ' ,~gla) :z zarete damutuko eta .

. ' ,~~", I arren, berriz horrelakorik egm (zuek guri).

o Konpon _\?_e.t:0--~ ,'. . "

I 9lam, apurtu digun ate-sarraila,

o Kutxa hau eramaten lagun A{ 1;RclA.11A..g___ ( k ni i) , ,

o A er i el1'A..' '. " -. ." zue 11m, asko pixatzeu du eta.

~ • 7 kn . ~~ ~euenft'lZPldea, zer-nola joka asma dezagun.

e Ordain ~,E:t:p:t1,c\ 5_,.J!.R· cgin dizkiguten kalteak,

NORuNORI~NORK [itzulpenak)

o T~aedles ,lIna bolsa de caramelos. ..llJ" v'. ; -I.1-o~.1""{k., W ~..-rt>1<1 . •

o Dr me cuando vas a I r a .J'lonostia. 6;, ","", d.,t> J,,, ~ 'Iwl T f' II\M0 ,.._..-c..c »01M>,1."""",

o Mostradme las cosas como son. f"Y7J~uf<, ,.{ 10",>- ~",cJlo,~ (fJ\A:o-t d\,;<tM 7~' e Ensefiadle todas las costumbres de este pueblo. ~V\ ~~\rUl ~il'\) D~tvvz..k. .v~t,-v-h tl-f-e':r-

o Llevale puerros a la madre. ff0_VV\.P\M 1 no.9-\<1'o'TV -y,YYY\!('AU- OlV)\...Q~ .... ICI evv--L

o Dlgame su nombre. G$CA.. 'v\ ,~ . .t..e1-t1vlcLoc h\_ ~~

e Traednos algo a Zeanuri, Eh'lAY d't-6\.-(rvt~. ~.,.i)l..-W '8-"'- ~fl.___ o Comprales una casa bonita: &os, ,£. t-eV:~~ e be. p'> 1;~ ~

€I Llenanos la CCISCI de trastos, )Jd-QIIT. i -ti--fI'-e-v'tI-A ~m1- t:>~ e Rompedlesla cara. ~~ Lwvvi t5lA ~t'P'--:; '~/Vv".Q\I\A ._{<.{r-~~~

o QlI~ma1e" los bigotes. ~ j -.e l-CA:~ r10~ h1\'~_ o u-~ r

@ Alqullame esa casa, ~¥ e--,.t'to:. , {l ~ c.lrA. "#v.. -L~ \'\b"Vt

e Quftanos cl coche de ah? ~ It\ i~l-DLV4rv'- (}.;v\h?t Vwvt-d..,(' '

o 'Corregidle los ejercicios de euskara. '~'}-Q...M. I' C}tAt'i,.,~' 07v\Q- QA..,ld,[ D\...u:ll._ t'o/VL lit~

o Pldeme algo, ..2~~-;.;... + -L-71/o, l ,fr-OLdJ;.)rh .

o Acabele esa botella, f>vvl(-tA l--e~ D~ bDt.lo.. !,wYl'

€I Regalcnle un bonito obsequio. f~\.A j_ tf-~ o~ op.t'o./VI' -e.~vyz- -

Aglutera nahaslau

O' Joan, 0r0__lrn\l\ gu etxera 10 egitera. C~k)UV-l'L' 6~ ) e Etor Wv.. ttYb.. zuek hauekin hitz egitera.

o Azken sa~'tl1 dena geldi '1~ zutik .

. €I Jar . ~~th .. /1_ zuek eserle·kuet~n .

. 0 Ken 2ov1i:-r ZlI nire aurretik,

Q Egon ~u~ gu henien geldi, (.\-vJ..;")

€I 'Egan ~ ;tlj=- zu geldi,

163

o Ikus ·.L1:0lli

: ~~::: ~JEL:

o Maite laR1:0--tr

o Apur I h:o. ~

I' 1""l...-. e Braman 1 1kV'=7;\Azuk diska hauek,

o Ez -£.;1Q: 1-v....e_ gal zuek trena,

Q Ez V\a. 1;R"11A. utz bakarrik zuk ni,

o 'Hark ez tg1 tec-.... eros mapa horiek,

e ~aL' ke 1-0-.-t:=:" haiek gaurko ogia.

a Email ,,' e1-Ov~Q·hA. zuk txorl hod mutil hari,

a Ekar ~'e 1:ot ... \''D' _ gazte horrek ogia amari.

o Egin .i r-2 AAD~ zuek fitxa irakasleari,

e Braman' .... ..1' Q'tfA,t'014A ... .{!_ zuek liburua gazte h~l'iei. . 0 Braman i Q.}fI:::r'kiD~ zuck liburuak amari.

. ,

o Zuk guri har ... l.e..~gy~ han goian dagoen kutxa hori,

o Lagunek Kepari ordain b·tlcAA:O llr . berea. .

o Esan>A' t10Ctth]1A..,.. zuk nirl berriz,

o Esan A' e 1:ovtO];1A__ zuk zure anaiari hemen uagoela.

o Jar ,.,4, e ~\::r1_'A . txapela zuk mutilari buru gaiuean.

o Zuk haur honi asma .Jlg J:0ct' oJ-1c. ipuin bat. .

o Zuek niri irakur A f·1:::tt..fMt~ltVe. idazki hori,

a Joan h..~M. !<\'u Kepa lagunari laguntzera,

a Etol';( lh.Lril:-{:-; t zu niri berehala,

'0 Hurbil 1-gkl1-h-\ tltitL" zuek niri hitzik esan gabe.

e Honda 1\e:1tri'T~q'tb, ene ondasun guztiak niri, hat! horrela ez bada,

w"\'2=l\f

zuk nola datozcn hauengana,

zuek birtuteak horiengan.

haiek iujustiziak: haiek justizia,

zuek paper zahar horick.

164

IA

Aglntcra naliasian (itzulpeuak)

t·

o Perdoname que 10 he traido sin querer, ~trVt<

e Traiga 6110 que quieta. EVOlv be~

1Mt7tt~

b Ol'i~ ~;+ce~~

o Arrinconanos en cualquier sitio pcro dejauos en paz.

o Eucargalos en la tienda (ie Mlreu. ~J!('0 l.~11_,.,..

o Agarralo par donde puedas, 'k_p,.. t_·1cr--tv,-

o Aceptadme en vuestro grupo, (}Vv;rt...r ~~w

o Perdonales que no sab'en 10 que hacen. ~L'k i fcvttv...'0 Llevelos a donde quieran. r;;'(7NVIAJJI,/o./', t"l2:-o.... 'tv--

e Traedles una balsa de caramelos, G Vetv'" ;t~e_l'~ o Dime cuando 'vas a ir a Donostia. ~'yt l\{1-(}._~Yv'

e Mostradme las casas como son. L::-n ... _l ... rv Ih ; e·}(f<~k·tM rJE:'.

o Ensefiadle todas las costumbres de este pueblo.' &zlrvk ie1-&--(}'l-1lJ~

o Llevale puerros a la madre.

Esaldlak asmatu

o bedl,

o hakit. .

o ezazu.

e iezaiezu. o beza,

ELEBIT ASUNA

Bai jauna, Elebitasuna martxan dagoela.

Udall liondartzarako autobusek irtetzen dute Bergaratik, CIa ikus zein iragarki agertu zen La Vergaresako atean:

AUTOnUSES MANANA Y TARDE AUTOnUSAK f31HAR ETA BERANDU

(FCmGHdo Plaentziarra)

o iezaguzu,

o zaitez.

e zakizkigu,

o gaitzazu.

o zakizkiote.

165 '