NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 1

TOPIK 1 : SEKOLAH BESTARI ACUAN MALAYSIA DAN
MATLAMATNYA
6 Teras Strategik Pelan Induk Pembangunan Pendidikan (PIPP) 2006 –
2010
1. Membina Negara Bangsa.
2. Membangunkan Modal Insan.
3. Memperkasakan Sekolah Kebangsaan.
4. Merapatkan Jurang Pendidikan.
5. Memartabatkan Profesion Keguruan.
6. Melonjakkan kecemerlangan Institusi Pendidikan
Menjelang tahun 2020, Malaysia berhasrat menjadi sebuah negara maju
mengikut acuan sendiri, iaitu mencapai kemajuan seimbang dr segi
ekonomi, politik, sosial, kerohanian, serta kebudayaan.
Sekolah Bestari
Definisi – Institusi pembelajaran yg direka semula drpd segi amalan P &
P dan pengurusan sekolah bg mnyediakan kanak2 zaman maklumat.
Sekolah Bestari di Malaysia mrupakan Institusi pembelajaran yg dreka
semula secara sistematik drpd segi amalan P & P dan pengurusan
sekolah dgn tujuan utk membantu kanak2 mhadapi zaman maklumat yg
berasaskan 2 perkara penting, iaitu Falsafah Pendidikan Kebangsaan
(FPK) dan nilai2 murni serta kepakaran teknologi maklumat dan
komunikasi (ICT).
P & P yg dreka semula bermaksud mgintegrasikan elemen2 Bestari iaitu
kemahiran generik, pendekatan pembelajaran, Strategi P & P serta gaya
pembelajarn dan ICT dlm P & P, bertujuan utk mjadikan P & P lebih
menarik, mencabar, berkesan, dan dpt mngembangkan potensi murid
secara holistik dan bersepadu spt yg dhasratkan dlm FPK.
Ciri-ciri Sekolah Bestari :
1. Semua murid mampu dan dapt belajar.
2. Kurikulum mengambil kira pelbagai kebolehan dan keperluan.
3. Iklim pembelajaran yg kondusif
4. Penilaian berterusan.
5. Pentadbir dan guru yg profesional
6. Sokongan ibu bapa dan komuniti.
Sekolah Bestari mengikut acuan Malaysia :
1. Sekolah tempat murid belajar mengikut kadar kendiri, akses kendiri,
serta terarah kendiri.
2. Sekolah utk semua jenis murid iaitu rendah dan menengah
3. Sekolah yg mgoptimunkan pgunaan teknologi pendidikan.
4. Sekolah yg brkeupayaan kendiri utk mbestarikan sumber manusia.
5. Sekolah yg gurunya bperanan sbg pbimbing d sisi dan bukannya
pendeta d pentas.
Logo Sekolah Bestari.
pintar, berintegriti, bersifat luhur dan berbudi pekerti mulia serta
mngamalkan pembelajaran sepanjang hayat.
Sejarah Sekolah Bestari
Sekolah Bestari mrupakan salah satu drpd 7 Aplikasi Perdana Koridor
Raya Multimedia (1997, 2003, 2005) dilancarkan pd 1 Ogos 1996.terdiri
drpd :
1. Kad Pintar Serba Guna. 2. Sekolah Bestari
3. Teleperubatan. 4. Kerajaan Elektronik,
5. Jaringan Pengillangan Sedunia 6. Pemasaran Tanpa Sempadan
7. kelompok R & D
Koridor Raya Multimedia dsambung Global Informational Superhighway
bertujuan utk:
1. mperolehi maklumat secara visual, teks serta suara yg dhantar dgn
cepat dlm kuantiti yg tidak terbatas.
2. Mgerakkan pmindahan teknologi khususnya teknologi digital, mjadikan
R & D sbg sati budaya utk phasilkan produk baru dan perkhidmatan
yg bkualiti.
Projek Sek Bestari bermula pd tahun 1999 hingga 2002, sebyk 87 buah
sek. Perluasan Projek Sekolah dkembangkan kpd 10 000 sek bermula
tahun 2002 hingga 2010 dbawah Program PemBestarian Sek dlm Ranc
M’sia Ke 8 (RMK8) dan Ke 9 (RMK9). Pencapaian projek rintis Sek Bestari
spt rajah ms 8
Dalam usaha mwujudkan Sek Bestari, bbrp perubahan perlu dlakukan
iaitu:
1. Budaya P & P, drpd cara tradisional kpd cara bteras ICT.
2. Sistem pengurusan, pentadir & guru2 perlu mgamal sistem
pngurusan profesional.
3. Sistem penaksiran & penilaian harus berubah drp cara lama &
berpusat kpd cara yg bterusan & bsifat holistik.
4. Kemudahan teknologi multimedia, meningkatkan prasarana ICT
utk tujuan P & P spt peralatan, makmal komputer, tenaga kepakaran,
serta tenaga kerja yg mcukupi.
Dasar utama KPM berkaitan dgn Sek Bestari :
1. Memastikan semua pelajar celik ICT
2. Mnyelaraskan semua inisiatif ICT di bawah JK Maklumat
Pengkomputeran Kementerian.
3. Menilai semula setiap perisian kursus yg telah dihasilkan.
4. Mgutamakan peranan & fungsi ICT dlm pendidikan sbg mata pelajaran
dlm P & P.
5. Menggalakan penggunaan ICT bagi mningkatkan produktiviti,
kecemerlangan serta kberkesanan sis pengurusan
6. Mgalakan pkongsian pintar dgn pihak luar KPM.
Memperkasakan Sek Keb:
KPM msasarkan semua SK dlengkapi dgn infrastruktur, peralatan &
perisian yg mcukupi, serta guru & kakitgn mdpt latihan yg sewajarnya
utk memastikan pgintegrasikan ICT blaku dlm P & P dan urusan
ptadbiran sekolah. Plaksanaan PemBestarian sekolah merangkumi 3
dimensi iaitu:
1. Hardware – Perkakasan ICT yg dbekalkan ke sek spt Pusat
Akses yg berfungsi ala kafe siber utk mnyokong sistem sedia ada spt
makmal komputer sek
2. Wetware – Bimbingan & latihan kpd pentadbir sek, guru, ibu
bapa dan komuniti.
3. Courseware – perisian kursus & sistem aplikasi.

Matlamat dasar Memperkasakan SK:

1. Memupuk & mperkukuhkan perpaduan dlm kalangan pelajar
2. Pelajar dilatih agar hidup saling bekerjasama & mpunyai semangat
Hitam – Pemikiran kritis & kreatif
patriotisme serta btoleransi yg tinggi selaras dgn aspirasi nasional.
Kuning – Pembelajaran optimun
3. Meningkatkan kecemerlangan dlm pelbagai bidang.
Ungu – Ilmu
4. Mningkatkan kualiti prasarana, disiplin, sukan, pnguasaan ICT, kualiti
Putih – Pendemokrasian pendidikan
guru serta kpimpinan sekolah
Biru – Perkenbangan holistik murid
5. Pengetua/ guru besar yg mpunyai ciri kpimpinan yg berkesan, kump
Merah – Peranan pendidikan sbg pemacu pbangunan negara.
guru drp pelbagai kaum yg cekap & komited, mgeratkan hubungan &
Dr rjh di atas, sekolah bestari ialah sekolah yg dilengkapi dgn prasarana
plibatan ibu bapa dgn warga sekolah.
ICT, pengurusan Pentadbiran yg profesional dan guru yg cekap, bijak,
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________
6. SK mpunyai infrastruktur yg lengkap bg melahirkan pelajar yg tinggi
pncapaian akademik & kokurikulum serta sahsiah yg cemerlang.
Ciri2 Sekolah Perkasa:
1. Infrastruktur lengkap & berkualiti
2. Menawarkan Bhs Cina & bhs Tamil
3. Pencapaian akademik cemerlang
4. Sistem sokongan yg kuat & mncukupi
5. Iklim & budaya sekolah sihat
6. Semua pelajar menguasai 3 M
7. Pemimpin & guru cekap terlatih dan bkualiti
8. Penawaran & pelaksanaan kurikulum brasaskan pelanggan
9. Penawaran & pelaksanaan kokurikulum yg brkesan
10. Pencapaian sahsiah pelajar cemerlang
11. Beraspirasi nasional
Pendidikan Bestari:
Ringkasnya Pendidikan Bestari ialah:
1. Usaha utk mgembangkan potensi individu
2. Pendidikan alaf baru utk mhadapi cabaran globalisasi
3. Pendidikan btaraf dunia.
4. Usaha utk mlahirkan generasi yg celik minda
5. Agenda utama dlm RMK9 yg tkandung dlm teras strategik PIPP
Sistem Pend Bestari penting utk mhadapi cabaran semasa iaitu:
1. Ledakan Maklumat –
2. Era teknologi maklumat
3. Globalisasi
Konsep Bestari : Definisi
Guru Bestari – guru yg bijak, bketerampilan, mgamalkan budaya ilmu,
bsahsiah mulia, mpunyai kompetensi kecerdasan emosi & sosial,
mgamalkan nilai2 integriti, btanggungjawab dan brakauntabiliti,
mganggap kerja sbg ibadah, mguasai pelbagai bhs serta mpunyai
kpakaran dlm ICT.
Guru Bestari – guru yg mpunyai ciri2 di atas, serta komited trhdp tugas,
kreatif, inovatif, optimistik serta mesra ICT spt yg dgambarkan dlm FPK
iaitu insan yg seimbang dr segi JERI
Matlamat Sekolah Bestari : Melahirkan pelajar yg holistik, berupaya
bfikir secara bijak dan saksama.
Objektif Sekolah Bestari :
1. Mhasilkan tenaga kerja yg berfikir & celik teknologi
2. Mningkatkan pglibatan pihak bkepintingan
3. Mendemokrasikan pendidikan
4. Mwujudkan peluang bg mningkatkan kkuatan & kbolehan ind.
5. Mbangunkan intelek, rohani, emosi & jasmani pelajar.
Objektif di atas dpt dcapai melalui strategi berikut;
1. mberi peluang belajar kpd semua murid
2. Mngajarkan bhs & nilai2 murni meretasi kurikulum
3. Mberi penekanan thdp kemahiran bfikir ( High Order Thinking Skill-
HOTS)
4. Mgintegrasikan ICT dlm P & P
5. Mningkatkan komunikasi menerusi ICT
6. Mjalinkan hubungan yg baik dgn pihak luar dan komuniti stempat.
5 inisiatif ICT ialah projek pengkomputeran & makmal komputer,
Projek Rintis Sekolah Bestari, Pnyediakan infrastruktur dan rangkaian
jalur lebar SchoolNet, P & P Sains dan Matematik dlm Bhs Inggeris
(PPSMI) dan TV Pendidikan.
Langkah2 kerajaan utk mcapai matlamat Sekolah Bestari :
1. Mjadikan 87 buah sek dbwh projek rintis Sekolah Bestari sbg
penanda aras kpd prog pembestarian sekolah.
2. Mngadakan kursus & latihan ICT kpd 200 000 org guru.
3. Mningkatkan jumlah pengisian bg mbantu P & P
4. Mmantapkan prog latihan & bimbingan ICT kpd pentadbir
sekolah, guru & pelajar.
5. Mbekalkan infrastruktur, perkakasan & aplikasi pngurusan yg
mcukupi.
6. Mrangkaikan 8 120 buah sek dgn akses jalur lebar SchoolNet.
2
TOPIK 2 : KOMPONEN SEKOLAH BESTARI
Kurikulum bermaksud suatu siri rancangan pengajaran yg dsusun
bertujuan utk mbolehkan pelajar menguasai ilmu, pengetahuan,
kemahiran & aplikasi ilmu tersebut. Kurikulum meliputi segala matlamat
pengajaran termasuk pengalaman & kaedah pengajaran serta teknik
penilaian yg dirancang.
UNESCO mgariskan 4 asas utama pendidikan iaitu:
1. Belajar supaya mengetahui
2. Belajar supaya membuat
3. Belajar supaya menjadi insan
4. Belajar supaya hidup bersama.
Faktor2 yg dipertimbangkan sewaktu mrangka kurikulum:
1. Agen prubahan iaitu mpunyai wawasan & falsafah pbangunan yg
progresif ke arah mngisi kperluan pbinaan individu, masy, serta
negara bg mwujudkan masy madani.
2. Progresif, dinamik & seimbang iaitu seimbang dr segi
akademik, sahsiah dan akhlak.
3. Kualiti pendidikan iaitu mgutamakan proses P & P, persekitaran
pemb. yg menyeronokan, kemudahan pemb. serta kualiti latihan
pendidikan guru.
4. Kreatif iaitu bgmn mcerna kreativiti & daya cipta, inovasi serta
imaginasi bg mengembangkan potensi generasi muda.
5. Patriotisme iaitu mgukuhkan nilai2 kwarganegaraan bg
mningkatkan komitmen thdp negara utk mbentuk masy yg
btanggungjawab, bwawasan serta berintegriti.
6. Sains dan Teknologi iaitu mrealisasikan matlamat perindustrian
spy setanding dgn negara maju.
7. Globalisasi, kemahiran mgendali, mmilih serta mgunakan
maklumat dgn berkesan.
8. Agama & akhlak iaitu wadah pbangunan insan dan mbangunkan
modal insan.
9. Mbentuk Sahsiah iaitu pbinaan imej kendiri yg terpuji dan
personaliti yg mpunyai kecergasan fizikal yg berdaya saing, bdaya
tahan serta bdaya maju.
10. Pendidikan Berterusan iaitu mmastikan kesinambungan pend
dgn mgamalkan pembelajaran sepjg hayat.
Ciri2 Kurikulum Sekolah Bestari :
1. Pngembangan individu iaitu mbantu pelajar mcapai perkembangan yg
seimbang & myeluruh.
2. Pelbagai disiplin ilmu, bertema serta berkesinambungan merentasi
bidang serta meransang pemikiran.
3. Mgintegrasikan pngetahuan, nilai, kemahiran, serta bhs merentasi
kurikulum.
4. Futuristik iaitu mnyediakan pelajar utk mhadapi masa depan.
5. Mnyatakan dgn jelas hasil pembelajaran mgikut thp kbolehan pelajar
yg berbeza2
6. Pelbagai dimensi ilmu, kemahiran serta bersifat global
7. Bersifat luwes iaitu fleksibel, iaitu mgikut thp & kbolehan murid.
8. Berpendukan nilai iaitu pmupukan akhlak dan nilai murni merentasi
kurikulum.
9. Berorientasi praktis & brasaskan proses.
Faedah2 yg dperolehi melalui Kurikulum Bestari :
1. Pelajar dilatih & dibimbing utk bfikir secara kritis & kreatif,
menerapkan nilai2 murni serta meningkatkan kecekapan
berkomunikasi.
2. Memperoleh pembelajaran yg holistik.
3. Dberi peluang memajukan diri mengikut minat, kemampuan serta
kbolehan masing2.
4. Dibimbing mgikut keperluan, minat, serta kbolehan yg berbeza2.
Ciri-ciri Pedagogi Sekolah Bestari :
1. Pgurusan pemb. bpusatkan pelajar - pemb. melalui pgalaman.
2. Patisipatif – mgalakan plibatan pelajar secara aktif dlm setiap akt.
yg djalankan.
3. Kolaboratif – segala maklumat dikongsi bersama.
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 3

4. Pemb. sbg satu proses yg holistik mlibatkan aspek JERIS (jasmani, berlainan ttp mpunyai hasrat dan matlamat yg sama.
emosi, rohani, intelek, soaial)  Ini tmasuk Pemb Koperatif, Pmainan berpasukan serta
5. Mgintegrasikan elemen pemb. Bestari spt Gaya Pembelajaran & myelesaikan masalah secara bpasangan & projek
Kecerdasan pelbagai.  Mlibatkan interaksi pelbagai pihak dgn mmastikan pljr
dsediakan peluang utk mjadikan pemb bmakna melalui
6. Proses pembelajaran aktif & konstruktif – pelajar mbina pngertian pgalaman & interaksi.
sendiri drp input yg dterima. Stra Konteks  Seminar, bengkel, kajian luar, lawatan sambil belajar serta
7. Pelbagai teknik & strategi P & P dgunakan spt kaedah stesen, bsifat Luar projek
individu, berfikrah, inkuiri, kontekstual, dsbgnya.  Prog pemb kendalian kendiri
8. Berpusat kpd pelajar – pemb. Masteri spt Akses Kendiri (PAK),
Kadar Kendiri (PKK) dan Terarah Kendiri (PTK).
 Pemb brasaskan akt. Misalnya sesi hands-on secara intensif &
bfokus.
9. Mbudayakan ilmu & bfikiran kritis dan krestif.  Ksedaran apa yg dketahui & yg tdk dketahui iaitu cara utk
10. Brasaskan guru, rangkaian serta pendekatan, strategi dan teknik yg mningkatkan ksedaran mgenai proses bfikir, oleh itu dpt
pelbagai. Stra mrancang & mnilai apa yg dpelajari
11. Mgamalkan pmikiran kritis – aras tinggi /high order thinking skill Metakognitif  Murid2 bljr melalui proses bfikir ttg proses pemb, bgmn ia
(HOTS) dlakukn serta bgmn ianya boleh dperbaiki.
12. Pemb. secara individu, bpasangan serta bkumpulan dgn bimbingan  Teknik metakognitif; pnyoalan, refleksi & pnulisn refleksi.
fasilitator, bahan elektronik dan bukan elektronik.  Mlibatkn interaksi ant pelbagai pihak dgn unsur pengajaran
Stra  Murid dsediakn peluang utk mjadikn pemb sesuatu yg
13. Pgunaan ICT dlm P & P.
Kontekstual bmakna melalui pngalamn & maklumat
14. Pelbagai kaedah & strategi P & P yg dgunakan spt berfikrah, inkuiri,  Kaedah pemb mgaitkn isi peljrn dgn pgalamn harian ind,
kontekstual dsbgnya. masy, serta alam pkerjaan.
15. Bersifat global.  Kaedah pemb secara konkrit mlibatkn akt hands-on & minds-
on
Komponen/elemen Bestari dlm Pengendalian Pemb Bestari.  Mningkatkn keupayaan murid mhadapi pelbagai cabaran
Kajian Masa hidup & mbuat kputusn
Pendekatan Depan  Mhasilkn generasi masa depan yg bkyakinan, btanggung
Ciri2 Pelajar Kem. Generik Strategi P&P (KMD) jawab serta brintegriti
Pembelajaran
 Gaya Pemb.  Kem. Berfikir  Bpusatk plj Direktif  Mbawa anjakan paradigma dgn mbudayakn kem bfikir &
 Kecerdasan  Kem. Belajar  Bpusatk ind. Pemerhatian pemb spanjg hayat.
pelbagai  Kem. 1. Pemb, Masteri Generatif
 Kompetensi Mentaksir dan 2. Pemb alses Mediatif
Kecerdasan menilai kendiri Koperatif Gaya Pembelajaran – ialah cara seseorg mempelajari sesuatu
emosi (EIC)  Kem. Tekno 3. Pemb kadar Kolaboratif mengikut kecenderungannya atau minat yg mdorong seseorg utk
mak & kendiri Konteks luar mproses maklumat baru /pgalamn. Gaya pemb seseorg bgantung kpd
komunikasi 4. Pemb Terarah Kontekstual unsur2 yg dsukai di bwh lima stimulus iaitu alam sekitar, emosi,
(ICT) kendiri Metakognitif sosiologi, fizikal serta psikologi
 Kem. 5. Pemb bfikrah Kajian Masa
fasilitator 6. Pem brbantuk Depan (KMD)
teknologi Model2 Gaya Pembelajaran – ciri2 pelajar
7. Pem brasaskn
otak
8. Pem brasaskn Gaya Pemb (Model Dunn&Dunn) Gaya Pemb (Model VAK)
projek.  Persekitaran  Visual
 Emosi  Auditori
 Sosiologi
Strategi Pemb. Bestari:  Fizikal
Stra. Pemb Huraian  Psikologi  Kinestatik
 Berpusatkn guru
Stra. Direktif  Mbantu pelajar mperolehi maklumat, menguasai pengetahuan
dan kemahiran.
 Mlatih mgikut prosedur tertentu
 Pemb masteri dan secara langsung.
 Guru sbg mentor & fasilitator
Stra  Pem melalui pmerhatian org lain mlakukan tugas
Pemerhatian /penerangan ttg sesuatu kemahiran
 Pmerhatian rapi diikuti dgn peniruan
 Kaedah/teknik eksperimen, simulasi (main peranan), model
serta lakonan
 Pljr belajar melalui pmerhatian/penilaian.
 Pljr mbina idea & konsep mgikut kfahaman sendiri
berlandaskan pengetahuan lepas.
 Pljr dberi bimbingan utk mpelajari bgmn mgaplikasikan
Stra Mediatif pgetahuan utk mnyelesaikan masalah.
 Kombinasi proses mberi sebab, bimbingan serta pbincangan
tbuka.
 Guru sbg fasilitator /pgantara
 Pljr dgalakan mjana idea secara kritis & kreatif melalui akt
sumbang saran, pemetaan minda serta pemikiran literal.
Stra  Pljr mpelajari bgmn utk btindak apbl situasi mmerlukan
Generatif kreativiti, pmahaman, keaslian, rekaan serta pnyelesaian
secara unik.
 Pdekatan konstruktivisme
 Guru sbg fasilitator
 Pljr mguasai & mgamalkan kem sosial, nilai murni serta sikap
saintifik bg mbolehkan pljr brinteraksi & bkomunikasi.
Stra  Satu proses mhasilkan sesuatu tugasan besar secara kolektif
Kolaboratif dgn pihak yg berlainan dan mlakukan tugasan2 kecil yg
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 4

Ciri2 Pljr yg Mgamalkn Gaya Pemb Model Dunn&Dunn atau lakonan serta kerja tgn spt mgikut konteks sebenar.
mbaiki benda rosak,mgubahsuai
sesuatu & seni kraf tgn.
Auditori  Lebih mudah mgikuti & mgingati  Mllaksanakn latih-tubi
Persekitaran  Suka bljr tanpa bunyi bising mak dgn cara mdgr perbualan  Bljr melalui bkomunikasi
(Environment)  Suka bljr d tempat terang formal & tdk formal dgn rakan sebaya / dgn
Bunyi  Suka bljr d tempat cahaya samar  Boleh mgingati mak melalui org lain dlm situasi
Pencahayaan  Suka bljr d tempat sejuk pbacaan kuat atau mgerakn bibir
Suhu  Suka bljr d tempat panas semasa mbaca
 Suka bljr d tempat formal.  Dpt mgukuhkn ingatan dgn cara  Mdgr prog atau ranc yg
mdgr semula rakamn, mgajar rakan dsiarkn d radio atau
Rekaletak televisyen.
 Suka bljr d sebarang tempat serta bbincang
Emosi (Emotional)  Motivasi – samada murid boleh mransang diri utk  Mnunjukn ktrampilan bbhs secara
bljr atau mmerlukan bantuan guru. lisan & btulis
 Ketekalan – samada murid bolehbljr dlm jangka  Ada bakat muzik & sensitif pd nada,
 Motivasi masa lama atau pendek ritma, serta irama
 Ketekalan  Tanggungjawab – samada murid btanggungjawan  Sentisif thdp bunyi2 bhs yg
 Tanggungjawab thdp diri sendiri atau mmerlukn bimbingan berbeza2 & mudah mpelajari bhs
baru.

 Struktur  Struktur – samada murid suka bljr mgikut jadual

terancang atau mgikut khendak hati Secara ringkas Model VAK :
Sosiologi  Suka bljr bersendirian
(Sosiological)  Suka bljr secara berpasangan
1. Visual – dgn mlihat sesuatu contoh gambar, murid lebih teransang &
 Suka bljr secara berkumpulan
 Suka bljr bersama rakan sebaya dpt bljr dgn lebih baik
 Sendirian 2. Audio – dgn mdgr sesuatu contoh bunyi atau muzik lebih sensitif &
 Suka bljr dlm kumpulan
 Berpasangan dpt bljr dgn lebih baik
 Suka bljr dgn didampingi oleh guru
 Berkumpulan 3. Kinestatik – murid lebih teransang & dpt bljr dgn lebih baik melalui
 Dgn org dewasa
pgalamn & plibatan secara fizikal atau ’hands-on’
 Boleh bljr dgn mana2 cara atau situasi
 Pelbagai
Fizikal  Persepsi – samada murid suka bljr dgn benda
TOPIK 3 : KOMPONEN2 SEKOLAH BESTARI
maujud / pengalaman /dgn unsur abstrak.
 Makan – samada murid suka makan / minum / Penilaian ditakrifkn sbg proses mnentukn, mdptkn serta mberikn
 Persepsi tidak suka ketika belajar
 Makan maklumat yg bguna utk mbuat ptimbangn mgenai tindakan selanjutnya.
 Waktu – samada murid suka bljr subjek trtentu pd
 Waktu masa yg trtentu/ bila2 masa
Penilaian sbg ptimbangn profesional ttg kbaikn & nilai sesuatu.

 Gerakan  Gerakan – samada murid suka brgerak / tidak Prosedur Penilaian dlaksanakn dlm lima peringkat:
semasa bljr.
Psikologi  Pljr global suka bljr secara mnyeluruh.
1. Peringkat persediaan
 Pljr analitik bljr mgikut urutan sistematik & mbuat
analisis
2. Peringkat pentadbiran
 Global  Pgunaan otak kiri – suka mbuat analisis, pgiraan, 3. Peringkat pemeriksaan & pengukuran
 Analitik saintifik serta bahasa 4. Peringkat analisis
 Otak kiri otak  Pgunaan otak kanan – bljr secara global, melukis, 5. Peringkat interpretasi & tindakan
kanan mbuat sintesis serta mcipta.
 Impulsif – pljr btindak secara spontan & tanpa
bfikir panjang Sistem Pengujian, Pengukuran & Penilaian
 Impulsif dan
reflektif
Tujuan Penilaian dlm akt P & P:
 Reflektif – pljr bfikir dahulu sbelum btindak.
Ciri2 pljr yg mgamalkn Gaya Pemb VAK (Visual, Auditori, 1. Mgumpulkn mak ttg pcapaian pljr slepas akt P & P utk mbuat tafsiran
Kinestatik) dan tindakan sewajarnya.
2. Mgenalpasti kkuatn & klemahn pljr dlm sesuatu mata pel utk mracang
akt pemulihan & pngayaan
Gaya Ciri Pelajar Akt P & P
3. Mngesan pcapaian obj P & P utk mrancang akt P & P pd masa akan
Pemb
Visual  Mudah mgingati mak yg dsmpaikn  Kad imbasan
datang
dlm bentuk visual spt rjh & gambar  Menyalin Pbendaharaan 4. Mngesan kbkesann pngajarn guru utk mrancang stra yg lebih bkesan
 Mudah mgingati arahan btulis kata baru & mnulis semula 5. mrekod kputusn pnilaian dlm rekod prestasi & rekod profil pljr sbg
 Blh mgambarkn mak dlm minda  Mgambarkn mak yg dbaca rujukn mana2 pihak bkenaan
wlpun tanpa teks & mlakar dlm bentuk 6. mnilai kbkesann sesuatu prog, misalnya prog pbestarian sekolah.
 Mmiliki kem visual-spatial – lukisan, rajah atau grafik
mgambarkn saiz, bentuk, tekstur  Guna warna yg berbeza2
secara struktur tiga dimensi. utk menandakn perkara2 Kepentingan Penilaian dlm proses P & P:
 Peka trhdp komunikasi non-verbal – yg penting.
dpt mbaca ekspresi muka & postur
 Mgingati sesuatu pemb dgn mcatat 1. Utk mgetahui keuoayaan, kem serta pgetahuan asas yg sedia ada pd
nota & arahan murid2 dlm perkara yg diajar
Kinestatik  Bljr dgn baik melalui pgalamn &  Lakonan atau bhn maujud 2. Mbantu guru2 mgetahui sejauh mana murid2 mrk dpt mguasai &
mgambil bhgian secara aktif melalui utk mjelaskn makna mpelajari perkara yg dsampaikan
akt fizikal pbendaharaan kata atau 3. Utk mbandingkn pencapaian seseorg murid
 Mudah bljr melalui akt ’hands-on’ teks yg dbaca. 4. Utk mbandingkn tingkat pcapaian murid
spt dlm PJK & teater  Mlukiskn situasi 5. Utk guru mbuat jangkaan thdp potensi & bakat murid
 Suka kerja lapangan bkomunikasi .
 Melihat situasi sebenar
6. Mbolehkn guru mnilai bahan & teknik serta kaedah P & P
 Mnunjukn kem motor – koordinasi
badan yg baik & mahir dlm sukan atau mlaksanakn simulasi
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 5

Ciri-ciri Penilaian & penaksiran Sekolah Bestari: hubungn, pljr, guru, & pegawai pnilaian boleh mlibatkn diri dlm akt
pnilaian apbl sudah bsedia. Penilaian pelbagai bentuk iaitu penilaian
dbilik darjah, penilaian berasaskn sek, serta pnilaian bpusat utk
1. Penaksiran lebih bbentuk tdk formal, bterusn serta bfungsi sbg
mpamerkn pbezaan kkuatn, kbolehn, serta pengetahuan.
plengkap kpd proses P&P
2. Fokus penaksiran adalah utk mdpt mak bkaitn dgn pkembangn pljr bg
mmudahkn tindakan susulan Bentuk2 Penilaian – Penjelasan & Contoh
3. Mpbagaikn alat penaksiran dan bentuk soalan bdasarkn tujuan
penaksiran & obj mata pelajaran Btk Penilaian Penjelasan Contoh
4. Prestasi pljr dilaporkan menerusi kriteria yg mnerangkn thp pcapaian Penilaian bilik Dilaksanakan  Mngenalpasti keupayaan pljr
pljr drj:Instrumen sebelum,  Mngenalpasti kkuatn & klemahn
5. Tumpuan penaksiran ialah perkara /elemen yg ingin dbentuk dlm diri  Catatan semasa / pljr
para pljr menerusi matlamat & kandungan kurikulum Anakdot selepas  Mmantau pkembangn kmajuan pljr
 C.Kalendar pengajaran  Mngenalpasti kbkesann pngajarn
 Snr semak btujuan utk
Perbezaan Pnilaian Dahulu & sekrg & Penilaian Bestari  Sampel hasiln
kerja/ tugasan  Mgesan kemahiran intelek semula
jadi.
Penilaian dahulu/sekarang Penilaian Bestari
 Berfokuskn pcapaian  Holistik  Pameran
 Berasaskn subjek  Berasaskn elemen Penilaian Dilaksanakan  Menentukan pencapaian hasil
 Merujuk norma  Merujuk kriteria brasaskn sek: pd akhir setiap pembelajaran dlm kurikulum
 Berpusatkn sistem  Berpusatkan Pljr bidang
 Berpusat  Pelbagai bentuk pengajaran
 Terminal  Berterusn  Snr semak btujuan utk
 Tertumpu ujian  Panca instrumen  Uj. Rujukan
 Off-line kriteria
 Projek
 On-line

Sistem2 Penilaian – holistik, elemen, rujukan kriteria, talian terus/ on-

 Sampeltugasa
n/ hasil kerja/
line
pameran
Penilaian Dilaksanakan  Mnentukan elemen pcapaian
Holistik – skop penilaian mliputi bkn shj pencapaian ttp psediaan Berpusat: Inst. atas arahan/ kseluruhnnya utk mmenuhi proses
progres atau pkembangn & kemahiran, iaitu kbolehn semulajadi. perintah apabila pkembangn pend.
telah tiba
Pendekatan holistik akan mberi pelbagai mak ttg gaya pemb &  Ruj.Kriteria masanya,
keupayaan pljr.  Uj.Intelektual btujuan utk  Mnentukn kemahiran semula jadi
 Uj.kecerdasan keintelektualan bdasarkn kcerdasn
pelbagai pelbagai pljr.
Gaya pembelajaran & keupayaan Pelajar

1. Persediaan – pljr mpunyai pgalamn yg berbeza2. Jesteru itu, Bahan P & P - Ciri2 Bahan P & P dan faedahnya
pringkat kmasukn dlm bidang pemb perlu dsediakan.
2. Progres/perkembangan – Pkembangn pljr utk mcapai obj perlu Ciri-ciri Faedah
dpantau. Kkurgn atau klebihn pljr2 jg perlu dkesan secara diagnosis  Mmenuhi khendak m/pel, kos yg  Mnyesuaikn murid yg bbeza drpd
3. Pencapaian – Mnentukn pcapaian hasil pemb penting utk mnunjukn bkesan serta hiasan & teknikal yg segi keupayaan & kperluan hasil
sama ada pljr itu bsedia utk mneruskn bidang yg lain pula mmuaskn. drpd ksedaran keupayaan &
4. Kemahiran/kebolehan – Gaya pemb yg bbeza & kcerdasn pelbagai  Mencabar pemikiran, menarik, potensi
memotivasikn murid utk bljr serta  Pljr btanggungjawab mngurus &
dkalangn pljr harus dikenalpasti.
mgalakn plibatn yg aktif mngawal pembelajarannya sendiri
 Mgabungkn asas rangkaian kerja
Elemen – penilaian brasaskn elemen mberi fokus kpd elemen2 yg mesti terbaik, asas guru dan bahan2
courseware iaitu bahan interaktif.  Pljr dpt mmanipulasi teknologi
dtingkatkn oleh pljr mlalui mata pel dlm kurikulum. Penilaian jg mberi maklumat utk menjadkan
maklumat ttg kpakarn & pcapaian elemen2 oleh seseorg pljr pembelajarannya lebih mnarik

Elemen yg berkembang melalui mata pelajaran Panduan Pemilihan & Penilaian bhn P&P mcakupi 5 kriteria:

Mata pelajaran Elemen Kriteria Utama Ciri-ciri

Bahasa & komunikasi Kebolehan mlahirkn idea Kurikulum yg  Selaras dgn spesifikasi kurikulum
Seni & sastera/pkembgn sosial & Kebolehan bekerja dlm kump mencukupi  Mningkatkn nilai & kem (terutama Kem berfikir) Ilmu
emosi pngetahuan serta bhs merentas kk.
Psikologi/pkembngn kognitif Kebolehan mganggarkn kuantiti  Sesuai dgn obj P&P
Sains & teknologi Kebolehan mbuat hipotesis  Kandungan yg tepat & terkini
 Kandungan sesuai dgn psekitarn murid
 Penilaian dibina
Rujukan kriteria – mrupakn suatu ujian utk mgukur prestasi pljr dlm Arahan yg  Mningkatkn integrasi secara mnegak & mlintang
sesuatu tugasan, yg dinilai bdasarkn kriteria tertentu yg ditetapkan, mencukupi  Mgambilkira kbolehn pljr & guru yg berbeza2
bertujuan utk menentukan pcapaian seseorg ind yg dkhendaki dlm  Sesuai utk pelbagai psekitarn pembelajaran
 Reka bentuk yg baik
sesuatu bidang kem.
 Dlakukn secara profesional
 Dsesuaikn dgn gaya P&P yg berbeza2
Talian terus/ On-line – bermakna item ujian penilaian bestari dsimpan Hiasan yg  Grafik
dlm bank item komputer yg boleh digunakan di terminal komputer mencukupi  Video
 Animasi
melalui rangkaian perhubungan/ networking. Dgn bank item & rangkaian
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 6

 Suara & bunyi melodi irama, wisel & rombongan konsert &
 Paparan mgetuk tgn & alat2 muzik
 Warna & font kaki
Teknikal yg  Mesra pengguna Interpersonal Dgn Menganjur, Rakan, kumpulan
mencukupi mlontarkn memimpin, pmainn, kumpulan
idea kpd berhubung & sosial & khidmat masy
 Panduan yg jelas & komprehensif org lain myesuaikn diri
Intrapersonal Mendalami Mnentukn mat, Mnentukn masa
diri sendiri mrenung, sendiri, projek sendiri,
Mencabar Pemikiran dan Menarik Minat Murid – melalui pgunaan bmimpi/bkhayal, & pilihan sendiri
bahan2 teknologi spt alat2 sek Bestari atau Smart School Toolbox guru myendiri/myepi
mampu mgalakn plibatn yg aktif dlm akt P&P. diri & mrancang

Contoh2 Smart School Toolbox yg boleh digunakan: Aktiviti P&P yg bersumberkan komputer & software

Verbal/ linguistik  Penulisan kreatif (sajak & cerpen) Bahasa  Program memproses perkataan
 Pidato & perbahasan  Menaip
 Membaca & merakam percakapan  Program Publishing desktop
 Ucapan & syarahan  E-perpustakaan
Logik Matematik  Pengurusan grafik  Buku cerita interaktif
 Menyelesaikan masalah  Permainan perkataan
 Simbol & lakaran Logik/ Matematik  Tutorial Kemahiran Matematik
 Melukis peta  Program komputer tutor
 Rekod Maklumat dalam graf  Permainan logik
Verbal/ruang  Mencipta gambar 3-D  Program sains
 Membuat rekaan & bentuk  Program pemikiran kritikal
 Melukis & mewarna Ruang  Program animasi
 Menconteng  Program melukis, mengecat, & mewarna
 Menyusun gambar  Permainan catur elektronik
Kinestatik  Main peranan  Permainan ruang menyelesaikan masalah
 Bahasa badan  Kit teka-teki elektronik
 Permainan sukan  Program Clip art
 Bersukan & aktiviti fizikal  Pengetahuan persembahan grafik
 Berlakon & mimos Kinestatik  Pembinaan kit yg melibatkan komputer secara
Muzik  Menyanyi, bersenandung serta bergerak hands-on
mengikut muzik  Permainan pergerakan semulasi
 Mendgr & memain muzik  Sistem software dlm semua segi
 Memadankan perasaan dgn irama lagu  Permainan koordinasi mata tangan
 Mencipta lagu  Alat2 yg boleh dimasukkan dlm komputer
Interpersonal  Memberi maklum bals Muzik  Guru kesusasteraan & muzik
 Menjadi org perantara  Software lagu2
 Kemahiran kolaborasi  Pemantapan pengenalan ton & melodi lagu
 Empati terhadap org lain  Alat muzik digital
Intrapersonal  Kawal perasaan Interpersonal  Papan buletin elektronik
 Mendalami minat peribadi  Permainan simulasi
 Menetapkan agenda sendiri Intrapersonal  Pemilihan software persendirian
 Guna kecekapan metakognitif  Software penjagaan kaunseling

 Belajar melalui pemerhatian  Mana2 program diri sendiri.

Cara2 Memanafaatkan bahan P&P TOPIK 4 : PEDAGOGI BESTARI

Kkuatn Murid Berfikir Minat Kperluan bhn Komponen Teras Pedagogi Bestari – teori pemb, kemahiran Generik,
Bahasa Dlm Mbaca,mnulis, Buku, alat tulis, pita, ciri2 pelajar, strategi P&P, Jenis pemb
perkataan bcerita & main kertas, diari, dialog,
perkataan bahas & cerita
Logik / Dgn Percubaan, Perkara2 utk dterokai Teori Pembelajaran – merujuk kpd prinsip2 & hukum2 pembelajaran
Matematik alasan pyoaln,pgiraan, bhn2 sains yg dihasilkn drpd kajian ahli2 psikologi pendidikan. Melalui teori pemb
serta teka-teki memanipilasi bhn ini, guru akan mmahami pelbagai cara pemb murid2 & seterusnya
angka serta rombongan mhubungkaitkn prinsip & hukumnya dgn kaedah dan teknik mengajar
pjalann ke muzium utk mcapai obj pelajaran dgn berkesan.
sains
Ruang Dlm imej Rekaan, lukisn, Lukisan, blok
& gambar visual serta bangunan, video, 1. Teori Pembelajaran Mazhab Behavioris –
coretan movies, slide, pmainn
imaginasi, buku
ilustrasi serta teka-  Tokoh2 terpengaruh ialah Pavlov, Thorndike & skinner. Mereka
teki berdpt pemb adalah bkaitn dgn prubahn tgkahlaku hasil drp
Kinestatik Melalui Menari, berlari, Main peranan, drama, ransangan dan tindakbalas, yg disebut jg sbg Teori Ransangan-
ksedarn & mlompat,mbina, pgerakn, benda2 utk Tindak Balas.
kesan myentuh, serta mbina, sukan &  Mrk tkenal dgn teori Pelaziman Klasik Pavlov – dgunakan dlm
mbuat gerak- pmainn fizikal & bidang fisiologi, Teori Pelaziman Watson – tkenal dgn kajian ttg
geri sentuhan.
pemb emosi semula jadi manusia spt takut, marah & kasih sayang,
Muzik Melalui Mnyanyi, Mnyanyi spjg sesi,
irama & humming, mdgr bmain muzik &
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 7

 Teori Pelaziman Thorndike – Implikasi dlm P&P ialah mningkatkn  KB kreatif – kcekapn mgunakn minda utk mhasilkn atau mcipta idea
persediaan utk belajar melalui motivasi & ganjaran dan Teori baru dan mberi makna serta mnyelesaikan masalah secara inovatif.
Pelaziman Skinner.
 Dua kategori Teori Pemb Behavioris ialtu Teori Pelaziman Klasik
Pavlov dan Watson yg mnekankn pemb melalui perhuungan antara – kritis, kreatif, membuat
Jenis-jenis Kemahiran Befikir
ransangan dgn gerak balas dan Teori Pelaziman Operan Thorndike keputusan, menyelesaikan masalah.
dan Skinner mementingkan pemb melalui peneguhan.

Contoh KB kritis Contoh KB kreatif

2. Teori Pembelajaran Mazhab Kognitif –  Mneliti bhgian kecil & kseluruhn  Mjana & mhasilkn idea baru
 Mbanding & mbeza  Mhubung kait
 Mncirikn & mngelas  Mengimlak
 Tokoh2 penting ialah Kohler, Gagne & Ausubel. Mrk bpendpt bhw  Mbuat sekuen/ urutan  Mcipta metafora
pemb ialah suatu proses dalaman yg blaku dlm akal fikiran.  Mnyusun mgikut keutamaan
 Teori ini dtumpukn kpd cara pemb pemikiran celik akal, kaedah  Mnerangkn sebab
penyelesaian masalah, penemuan serta kategori pemb.  Mbuat ramalan  Mcipta analogi
 Implikasi Teori Pemb kognitif trhdp P&P adalah mgalakkn murid  Mgusul periksa andaian
mgunakn celik akal, mgaitkn pengalaman sedia ada dgn pemb  Mngesahkn sumber maklumat
baru, mngajar sesuatu kemahiran mgikut urutan, mmupuk motivasi  Mbuat inferens
intrinsik, mbangkitkn naluri ingin tahu dgn kaedah inkuiri-penemuan
dan deduktif serta mnyusun isi pelajaran secara sistematik mgikut Jenis-jenis alat berfikir – Pengurusan grafik, peta minda, soalan &
thp pkembangn kognitif murid. pnyoalan – Jenis soalan (tertumpu & bcapah), Aras soalan (Taksonomi
Bloom) & Lingkaran soalan.
3. Teori Pembelajaran Mazhab Sosial –
Kemahiran Belajar (KBL) – adalah kaedah sistematik dan teratur utk
 Melibatkan 3 unsur asas iaitu individu, persekitaran dan tingkahlaku. mperoleh & mproses maklumat. KBL perlu dkuasai oleh murid utk
Individu drujuk sbg motivasi intrinsik, persekitaran sbg rangsangan mbantu mnambah ilmu dan kem utk bjaya dlm pemb & khidupn. KBL
luaran serta tingkah laku sbg perlakuannya. melibatkan kemahiran brk:
 Bdsrkn teori ini pemb mrupakn interaksi di antara motivasi intrinsik &
perubahan tingkah laku ind dgn psekitaran
 Dikenali jg sbg Teori Permodelan Bandura yg menekankan aspek
Kem mendengar aktif– proses mental yg melibatkan
perhatian, mngingat, reproduksi serta peneguhan atau motivasi. kefahaman & proses maklumat yg didengar (apa yg
 Implikasi Teori Permodelan Bandura thdp P&P ialah guru boleh mjadi didgr & mgapa seseorg mdgr.
rakan sebaya yg cemerlang sbg ’role model’ dan mgajar nilai2 murni
melalui teknik main peranan & simulasi.
Apa yg di dgr drp teks Mengapa mdgr
 Muzik  Mendpt maklumat, pjelasn, fakta,
3. Teori Pembelajaran Mazhab Humanis  Puisi (pantun, syair, gurindam, data & pngetahuan
seloka, sajak, bhs berirama)  Mhayati keindahan & kesantunan
 Terkenal dgn Teori Pemb Carl Rogers dan Teori Pemb Maslow. Mgikut  Ucapan, syarahan, ceramah berbahasa
kajian, fitrah manusia pd dasarnya mulia dan baik. Ind akan mbesar  Lagu/nyanyian  Mengetahui pkembangn semasa.
secara semulajadi dlm psekitaran yg sesuai. Guru harus memenuhi  Arahan
keperluan murid & mbantu mrk mpelajari ilmu pengetahuan yg  Pengumuman
dgemari & bmakna.  Taklimat
 Kajian mnunjukkn bhw pemb manusia bgantung kpd emosi &  Kem membaca – skimming, skanning, intensif & laju. Bertujuan utk
perasaan iaitu setiap ind mpunyai cara pemb yg bbeza.Olh itu, strategi mdptkn maklumat, pengetahuan serta fakta sesuatu perkara mlibatkn
P&P hehdaklah mgikut pkembangan emosi pelajar. proses komunikasi antara pembaca dgn penulis melalui tulisan.
 Mengikut Carl Rogers & Maslow, setiap ind mpunyai potensi & Terdpt 4 jenis bacaan iaitu :
keinginan capai kcemerlangn kendiri. Guru hendaklah mjaga murid2
dan mberi bimbingn agar potensi mrk dpt dkembangkn & dptingkatkn
ke thp yg optima
 Akt pemb harus brasaskn khidupn harian. Pemb yg paling bkesan
ialah belajar bgmn utk belajar / ’learn to learn’

Kemahiran Generik – kem berfikir, kem belajar, kem mentaksir, kem

teknologi maklumat & komunikasi (ICT), kem fasilitator.

Kemahiran berfikir(KB) – Berfikir melibatkan operasi mental yg blaku dlm

minda atau sistem kognitif seseorg btujuan utk mnyelesaikn masalah.
Berfikr juga iailah kebolehan manusia utk mbentuk konsep, mberi sebab
atau mbuat penentuan. KB dpt drumuskn sbg proses mgunakn minda
sama ada utk mcari makna & pemahaman thdp sesuatu, meneroka
pelbagai idea, mbuat pertimbangan atau keputusan serta mnyelesaikn
masalah.

KB terbhg kpd 2 iaitu :

 KB kritis – keupayaan minda menilai kemunasabahan & kewajaran

sesuatu hujah membuat ptimbangn yg wajar dgn alasan & bukti.
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 8

 Kem membuat rujukan – merupakn satu kaedah utk mngesan

maklumat. Kemahiran ini meliputi :

1. Maklumat drp pusat sumber

2. Maklumat drp buku
3. Ensiklopedia
4. Kamus
5. Internet
6. Laman web
 Kem mencatat nota – akt merekod fakta, maklumat & isi2 penting
7. Kaedah tradisional dan moden
drp bhn yg dbaca, ddgr & dlihat.

Kemahiran menulis :Menulis cepat – menulis dgn kepantasan yg

tinggi & tulisan yg boleh dibaca oleh org lain. Mnulis cepat memerlukan
unsur; kelajuan menulis, tulisan yg boleh dbaca, kandungannya dfahami.
Menulis laporan terdiri drp:
1.menyediakan kerangka laporan
2.Menulis draf pertama dan sumber yg dperolehi
3. Mlengkapkn penulisan dgn grafik & jadual jika ada
4. Menyemak draf & pemurnian
5.Pgunaan bhs & laras yg sesuai
6. Menerbitkn laporan
Kem mengingat
Jangka pendek – maklumat dsimpan sekejap dlm ingatan
Jangka panjang – maklumat kekal dlm ingatan

 Kem mentafsir dan menilai – merupakan kaedah yg mnyeluruh dan

holistik. Tujuan utk mngesan kemajuan pelajar secara lebih fleksibel.
Penilaian ini mgambil kira thp ksediaan & kecerdasan pljr supaya
 Kemahiran memproses maklumat – keupayaan seseorg penilaian dpt dlaksanakn dgn adil & berkesan. Komponen mentaksir&
mengenalpasti kperluan maklumat, mcari & mngumpulkn, mgurus & menilai bestari ialah:
mgolah serta mbekalkn atau mnyampaikn maklumat tersebut bg 1. Penilaian melalui kontrak pembelajaran
mmenuhi kperluan tertentu. 2. Penilaian Portfolio 3. Penilaian kendiri
 Kem menemuramah – mmerlukan persediaan prngkt awal, semasa 4. Penilaian melalui pemerhatian 5. Penilaian projek 6. Ujian
melaksana & selepas. 7. Penilaian perisian kursus 8. Pentaksiran Modular
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 9

Dlm P&P, TMK sesuai dgunakn dgn cara:Tutorial, Ekspolatori/

Penerokaan. Aplikasi dan Komunikasi Melalui TMK, pelajar mdpt byk
manafaat spt:

1. Mengakses maklumat yg sukar diperolehi

2. Mengumpul maklumat yg mmerlukn masa yg lama atau terlalu
mahal utk dperolehi
3. meningkat kreativiti & imaginasi pelajar
4. Mberi peluang kpd pelajar utk belajar dgn berkesan melalui
bimbingan yg minimun.
5. Mewujudkan suasana pembelajaran yg mnyoronokkn &
mcabar
6. Meningkatkan kemahiran TMK

Kemahiran Fasilitator – Teknik2 yg boleh digunakan oleh fasilitator

utk mbantu pelajar2 semasa P&P :

1. Penyoalan 2. Percontohan atau model

3. Penstrukturan kognitif – memberi penerangan secara berstruktur atau
tersusun sbg panduan utk mlaksanakn aktiviti.
4. Mberi maklum balas 5. Pengarahan / instructing
6. Mberi perhatian 7. Renungan
8. Penentuan tema 9. Fokus
10. Mencabar 11. Pendedahan
12. Penentuan Matlamat 13. Menjejak

Ciri-ciri Pelajar – Kecerdasan Pelbagai/ ’Multiple Intelligences’ (MI).

Terdapat 9 MI iaitu verbal linguistik, logik matematik, visual/ ruang,
muzik, kinestatik, interpersonal, intrapersonal, naturalis serta kerohanian
/ spritual.

Kemahiran Teknologi Maklumat dan Komunikasi (TMK) –

teknologi yg melibatkn pengumpulan, penyimpanan serta penyebaran
maklumat dlm pelbagai bentuk spt CD, disket, laman web, software,
desktop. Dlm pendidikan, TMK berperanan sbg:

1. Alat bantu dlm semua urusan

2. Medium P&P yg berkesan
3. Alat dlm pengurusan & pentadbiran di sekolah
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 10

Strategi Pengajaran – Strategi P&P bestari

NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________
Jenis Pembelajaran – ada 4 iaitu Pemb. Masteri, Pemb Kadar Kendiri,
Pemb Akses Kendiri & Pemb Terarah Kendiri.
Konsep Pengajaran Pembelajaran Bestari – berdasarkan teori
konstruktivisme iaitu membina. Idea konstruktivisme berasal drpd Teori
perkembangan Kognitif Piaget & Teori Perkembangan Prokimal atau
Tertumpu (Zone of Priximal Development,ZPD) oleh Vygotsky.
Konstruktivisme – menekankn bhw ilmu pengetahuan tidak boleh
wujud di luar minda, ttp dbina di dlm minda berdsrkn pengalaman
sebenar. Asas kpd konsep konstruktivisme ialah:
1. Pemerolehan ilmu pngetahuan oleh individu adalah melalui inisiatifnya
sendiri.
11
2. Tujuan pemerolehan ilmu adalah utk perubahan diri ke arah yg lebih
baik.
3. Proses pemerolehan ilmu merupakn hasil rasionalisasi pengalaman
individu.
Dlm P&P teori konstruktivisme, guru berperanan sbg perancang &
pemudah cara dan pelajar memainkn peranan penting dlm akt P&P.
Kaedah & teknik tradisional spt syarahan, menghafal tidak sesuai lagi
sebaliknya model kolaboratif dan koperatif amat dititikberatkan.
Pengalaman & kesediaan pelajar amat penting yg mpengaruhi
pemerolehan ilmu. Penyumbang idea konstruktivisme :
Piaget – Teori Pemb Kognitif Piaget (1970), trdpt 5 asas yg bkaitn
dgn pemb Kognitif seseorn individu.
1. Bruner – mgklasifikasikn konsep kpd 3 kategori iaitu:
2. Vygotsky – seorg sarjana Rusia mgemukakn 3 konsep teras
konstruktivisme iaitu Zone of Proximal Development (ZPD), atau Zon
perkembangan Termampu, Scaffolding/ sokongan serta pemb yg
bersifat sosiobudaya. Mengikut Vygotsky:
 ZPD ialah jarak antara potensi atau kemampuan seseorg murid
mnyelesaikan masalah atau tugasan secara sendiri dgn bimbingan
pakar
 Scaffolding – proses penyediaan sokongan sementara semasa
proses pemb. Sokongan akan bkurangn apabila murid dpt
mengawal sendiri dan bertanggungjawab trhdp pemb kendiri.
 Pemb bsifat sosiobudaya bmaksud pelajar mbawa bersamanya
pengetahuan & kemahiran yg dperolehi drp keluarga & budayanya.
Pemb berlaku melalui interaksi sosial yg dbina ant pemb d sek dgn
d luar sekolah.
TOPIK 5 : PEDAGOGI BESTARI
Mengikut konstruktivisme, pengetahuan dbina secara aktif oleh individu
yg bfikir. Murid mnyesuaikn sebarang maklumat baru dgn pengetahuan
sedia ada utk mbentuk pengetahuan baru dlm mindanya iaitu akal
melalui interaksi soaial bersama2 rakan & guru.
Apa itu konstruktivisme? Trdpt beberapa pendapat :
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________
1. Pendekatan pengajaran berdsrkn penyelidikan bgmn manusia belajar.
Kajian mnunjukn setiap ind membina pengetahuan & bukan hanya
menerima pengetahuan.
2. Murid mbina pngetahuan mrk dgn mguji idea & pdekatn brdsrkn
pengetahuan & pengalaman sedia ada. Mgaplikasikn situasi yg baru
melalui integrasi pngetahuan baru yg dperoleh dgn binaan intelektual
yg sedia ada.
3. Teori ini mnyatakn bhw murid mbina makna ttg dunia dgn msintesiskn
pngalaman baru dgn apa yg mrk faham. Mrk mbentuk peraturan
melalui refleksi dan interaksi mrk dgn objek & idea. Apbl mrk mdpti
objek, idea atau pkaitn tidak bermakna kpd mrk, maka mrk akan
mginterpritasikan apa yg mrk lihat spy sesuai dgn peraturan yg mrk
telah bentuk.
4. Teori ini menekankn lebih kpd murid krn muridlah yg brinteraksi dgn
bhn & peristiwa
5. Konstruktivisme mrupakn komitmen thdp pandangan bhw manusia
mbina pngetahuan sendri. Sesuatu pngetahuan yg dpunyai oleh
seseorg adalah hasil drp akt yg dlakukn. Pengetahuan tdk boleh
dpindahkan drp pemikiran seseorg kpd pemikiran ind yg lain. Setiap
org mbina pengetahuan dgn mgunakn pengalaman secara terpilih.
Implikasi Konstruktivisme :
 P&P berpusatkan murid
 Pngetahuan yg dterima oleh murid adalah hasil drp akt yg dlakukan
oleh murid dan bukan pengelajaran yg dterima secara pasif
 Guru akan mgenalpasti pengetahuan sedia ada murid & mrancang
kaedah pengajarannya
 Guru bperanan sbg pereka bentuk bahan pengajaranya yg myediakan
peluan kpd murid utk mbina pngetahuan baru.
 Guru bperanan sbg fasilitator yg mbantu murid mbina pngetahuan &
mnyelesaikn masalah.
Peranan Guru
 Mglkkn murid menerangkn idea mrk serta mhargai & mhormati
pandangan rakan2 yg lain.
 Mbantu murid mnyedari ksesuaian kurikulum/ mata pelajaran dgn
kehidupan sebenar utk mbantu murid mmindahkn pemb drp konteks
bilik darjah ke alam kehidupan sebenar.
 Mstruktur pelajaran yg diajar utk mcapai persepsi murid.
 Mtaksir & mnilai pcapaian pemb secara bterusn melalui akt harian d
bilik darjah dgn mgunakn pelbagai kaedah& alat penilaian bukan
hanya dlm bentuk ujian bertulis.
 Mgalakn murid mbuat tugasan yg mcabar spt tugasan yg bbentuk
pnyelesaian masalah, mganalisis data, meramal, meneroka utk mcari
jawapan & mbuat hipotesis.
 Mbimbing murid mgambil bhgian dlm tugasan yg mrangsang pcarian
spt Pemb Brasaskn Projek / Project Based Learning (PBL)
 Mgajukn masalah & psoalan serta mbimbing murid menemui jawapan /
makna sendiri
 Mgalakn pnemuan oleh murid melalui ptanyaan soalan bercapah &
aras tinggi iaitu High Order Thingking Skill (HOTS) serta mgalakn
murid utk mnyoal murid lain.
12
 Menyediakan persekitaran pemb yg kondusif dgn mgamalkan 3K
(Keselamatan, Kesihatan serta Kebersihan) dan masa yg mcukupi utk
mlaksanakan tugasan pemb.
Peranan Pelajar
 Mpunyai akauntabiliti & bertanggungjawab trhdp pembelajarannya –
murid2 mengambil inisiatif mengemukakan soalan & isu, membuat
analisa, menjawab soalan secara individu
 Berkongsi kecerdasan – murid selalu berbincang dgn guru & rakan2
mrk ttg pengetahuan & kemahiran baru
 Dlm melaksanakan akt pemb. murid menentukn obj. pemb &
mencabar hipotesis yg telah dibuat & berbincang utk mbuat ramalan.
 Murid mgunakn data & bahan2 interaktif utk menolong mrk mjana idea
& pengetahuan.
Strategi P&P – Strategi koperatif dan kolaboratif
a)Stra. Pemb, Koperatif ialah pemb dlm kump kecil. Murid bekerjasama
& mbantu sesama sendiri. Bg memenuhi kehendak tugasan ind atau
kump.
b) Pemb koperatif mgalakkn murid yg mpunyai pelbagai kebolehn
berinteraksi & bkerjasama utk meguasai ssuatu konsep atau
kemahiran. Bkn shj utk diri sendiri ttp juga utk rakan2 yg lain.
c) Stra koperatif memerlukan murid bekerjasama dlm kump bg
mengatasi ssuatu masalah, mberi maklum balas, & bkomunikasi serta
berinteraksi antara satu sama lain secara berstruktur.
d) Semua ahli dlm kump saling bergantungan antara satu sama lain
utkmcapai kejayaan dlm pemb.
e) Pemb koperatif dan kolaboratif mgalakkn murid berperasaan positif,
mghargai, mnyokong serta mghormati sesama ahli dlm kump.
f) Perkongsian kecerdasan dlm stra koperatif melalui KISSES iaitu:
Tugasan Pembelajaran :
 Bersesuaian dgn gaya pemb. & kecerdasan pelbagai serta kadar
kelajuan murid
 Mgintegrasikn pelbagai disiplin ilmu dlm satu permasalahan yg
mmerlukn penyepaduan pemb berasaskan masalah & projek.
 Autentik & kontekstual iaitu-
a) Kolaborasi dgn rakan, guru serta masy d luar sek melalui tugasan &
projek
b) Berhubung kait dgn masalah sebenar d dunia & pengalaman hidup
c) menyamai tugasan di rumah dan tempat kerja.
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 13

TOPIK 6 : PEDAGOGI BESTARI

Stra P & P Pemb Mediatif – satu proses mgaplikasikan pengetahuan
sedia ada utk menyelesaikan masalah, membuat keputusan, mbuat
andaian, mbuat inferens dan hipotesis. Stra ini mberi peluang kpd murid
utk menentukan secara sistematik konsep yg diajar dgn mgklasifikasikan
serta mbuat kategori. Melalui stra ini, guru tdk myampaikn maklumat
secara langsung kpd murid. Biasanya guru mgalakkn murid utk mberikn
pndpt masing2 melalui pendekatan:
 Perbincangan terbuka (open-ended discussion)
 Pencapaian konsep (concept attainment)
 Pembinaan konsep ( concept formation)
 Inkuiri

Peranan Guru dan Murid dlm stra mediatif

Stra P & P Koperatif dan Kolaboratif

Pemb koperatif ialah proses yg mbantu murid berinteraksi antara satu

sama lain utk mcapai matlamat yg sama. Menurut Salvin (1990), pemb
koperatif boleh ditafsirkan sbg satu proses pemb yg berlaku secara
kumpulan dlm mguasai bahan pengajaran yg diberikan oleh guru. Pemb
kolaboratif ialah pembelajaran yg mbantu murid mgunakn kem
interpersonal utk mlaksanakn tugas.
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 14

Perbezaan pemb koperatif dan kolaboratif:

Prinsip2 pemb koperatif – PIES ialah prinsip pemb koperatif mgikut

Model Kagan: ms99
P - P ositive Interdependence (Saling Bergantungan Secara Positif)
Murid yang mempunyai pelbagai kebolehan bekerjasama dalam
kumpulan untuk mencapai matlamat pembelajaran yang sama.
I - Individual Accountability (Akauntabiliti Individu)
Bagi menilai akauntabiliti individu setiap ahli kumpulan, satu tugasan
akandiberikan kepada kumpulan tersebut. Pencapaian kumpulan akan
dinilaimengikut sumbangan setiap individu. Setiap ahli akan menerima
markahmengikut sumbangan atau idea mereka.
E - Equal Participation (Penglibatan Sama Rata)
Penglibatan sama rata ahli dalam kumpulan boleh dicapai melalui
pembahagian atau urutan tugasan. Stra P & P Pemb Generatif .Elemen dan Kaedah Stra Generatif Utk
S - Simultaneous Interaction (Interaksi Serentak) Implementasi P& P :
Semua murid berinteraksi serentak antara satu sama lain.
 Mengimbas semula (Recall) melalui kaedah ulangan dan latihan
Kagan mencadangkan beratus-ratus struktur yg boleh digunakan utk  Integrasi – megintegrasi pengetahuan baru dgn pengetahuan lama
pemb koperatif. Antara yg apling popular dan ssuai ialah : melalui teknik mfrasa ( menerangkan dlm perkataan sendiri)
meringkaskan serta mbuat analogi.
 Penyususan (organization) iaitu mghubungkaitkn pengetahuan lama
dgn baru dgn cara yg bermakna melalui kaedah mganalisis isi-isi
penting, mgkategori serta mgunakn penetapan konsep.
 Pengembangan (elaboration) ialtu mengembangkan pengetahuan baru
melalui kaedah sumbang saran, melukis gambar rajah, serta
mnyediakan slaid utk pembentangan.
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 15

T- Transfering - Memindahkan iaitu murid belajar dalam konteks

pengetahuan sedia ada dengan menggunakan atau membina daripada
apa yang telah diketahui.

Langkah2 Membentuk model Synectics Dalam P & P : ms 103 Pelaksanaan Pemb Kontekstual

Langkah 1: Memberi maklumat

Langkah 2 : Menyatakan analogi
Langkah 3 : Menggunakan analogi sendiri
Langkah 4 : Kenal pasti ‘Compressed Conflict”
Langkah 5 : Cipta analogi baru
Stra P&P Metakognitif – kesedaran ttg apa yg diketahui dan apa yg tdk
diketahui. Metakognitif merujuk kpd cara meningkatkan kesedaran
mengenai proses berfikir dan pemb yg berlaku. Stratetegi metakognitif:

1. Merancang apa
yg hendak dipelajari seblm pelajaran bermula.
2. Memantau
kemajuan diri semasa pelajarn – murid bertanya dgn diri sendiri dr
masa ke semasa soalan2 brk:
 Adakah ini mbawa makna kpd saya?
 Bagaimana perkara ini boleh dijelaskn?
 Mengapa saya tidak memahami topik/cerita ini?
3. Menilai apa yg
dipelajari selepas pelajaran – murid membuat refleksi dgn bertanya
soalan2 berikut: Bagaimana  
sesuatu kem, nilai serta pengetahuan dpt saya kuasai? Mengapa
saya mudah & sukar menguasai? Apakah tidakan
yg patut saya ambil

Strategi Meningkatkn metakognitif

1. Merancang – sebelum, semasa, selepas Stra. Pemb Direktif

2. Menyoal pada semua peringkat
3. Memilih secara sedar Prinsip Asas Stra Direktif – berpusatkan guru & pemb secara tradisional.
4. Menilai berdasarlkan beberapa kriteria. Guru berperanan sbg penyampai maklumat.
5. Mengambil kredit  Penstrukturan anformasi
6. Elakkan drp menyatakan ‘saya tidak boleh’  Penentuan matlamat kaedah yg dipakai
7. Menggalakkan idea drp murid  Penyediaan perancangan
8. Memberi label bg sesuatu tindakan  Penyemakan terhadap pengetahuan & ingatan
9. Menjelaskan maksud perkataan tertentu kpd murid  Membuat peneguhan
10. Menyimpan jurnal Model Robert Slavin – digunakan utk pemb direktif. Langkah2 dlm pemb
 Menetapkan obj pemb
 Mengimbas kembali pengetahuan sedia ada
Stra P & P Kontekstual - Unsur2 penting Teori pemb  Menyampaikan bahan baru
kontekstual  Meneliti tahap pemb
 Memberi latihan kendiri
 Menilai prestasi dan memberi maklum balas
Kepelbagaian konteks Contoh: budaya, sosial, psikologi, fozikal  Memberi latihan tamb yg memerlukan murid mgunakn pengetahuan
Kepelbagaian Contoh: bilik darjah, Makmal, Tempat kerja, & kemahiran yg telah dipelajari
persekitaran pemb kehidupan harian
Kepelbagaian disiplin Contoh: Matematik. Sains, Komunikasi, Teknikal &
TOPIK 7 : PEDAGOGI BESTARI
ilmu Vokasional, Kemanusiaan

Kaedah Pemb kontekstual - REACT

R - Relating - Menghubungkaitkan pengetahuan baru dengan

pengalaman harian.
E - Experiencing - Memberi peluang kepada pelajar untuk mengalami
supaya murid boleh menemui, meneroka atau mereka cipta sesuatu
yang baru.
A - Applying - Mengaplikasikan konsep atau maklumat yang telah
dipelajari dalam situasi lain, contohnya keadaan yang memerlukan.
C - Cooperating - Bekerjasama, satu ciri yang wujud dalam dunia
sebenar. Sebagai contohnya, majikan mementingkan pekerja yang
boleh berkomunikasi, berkongsi maklumat serta bekerja dengan
selesa dalam pasukan.
Pemb Masteri – pemb yg membantu murid mencapai / menguasai hasil
pembelajaran melalui kualiti P & P. Pemb masteri ialah pemb yg murid
berupaya mencapai obj pemb jika diberi situasi yg sesuai dan
memberangsangkan dan masa yg mencukupi.
Strategi Pemb Masteri
 Perlaksanaannya berasaskan tahap kemajuan seseorg murid
 Bahan pembelajaran dipecahkan dan dibahagikan kpd bbrp segmen
kecil yg dikenali sbg unit pemb
 Setiap unit pemb dinyatakan dlm bentuk hasil pemb
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________
 Aras masteri setiap hasil pemb ditetapkan pd aras 80%
 Proses P & P bg setiap unit pemb dijalankan dgn mgunakn pelbagai
stra dan kaedah serta bahan P&P yg sesuai secara kelas, kumpulan,
berpasangan dan individu
 Mgunakn uj formatif bersifat diagnostik utk mengesan kemajuan
pemb murid.
 Mgunakn maklum balas yg tepat ttg hasil pemb yg telah dikuasai &
yg belum dikuasai oleh murid
 Melaksanakan akt pemulihan & akt pengayaan mgikut tahap
penguasaan murid
Peranan Murid dlm Pemb Masteri:
 Murid perlu belajar bukan bertanding dgn rakan2 yg lain
 Murid mpunyai sifat berdikari, mrk harus mguasai kem berfikir & blj
 Murid mengetahui hasil pemb yg perlu dikuasai
 Murid memaklumkn kpd guru jika masih belum menguasai dan
memahami pemb
 Murid harus bermotivasi, terarah kendiri serta tekun dlm mhadapi
pemb
16
Pemb Kadar Kendiri (PKK) – bermaksud murid diberi tanggungjawab
dan diharap dpt mengawal kadar kemajuan pembelajaran mrk. PPK ialah
pemb yg mendidik murid melalui penyerahan tanggungjawab supaya dpt
mengawal kadar pemb mrk secara berperingkat
Stra Guru Mencapai PKK:
 Menyedia dan mengubahsuai panduan belajar ke arah pencapaian
obj
 Merancang P & P dan tutorial bg memotivasi murid
 Merancang penilaian dan menilai murid secara berterusan
 Merancang & menyediakan bahan sumber yg mgambil kira
kepelbagaian murid drp segi minat, kebolehan dan kecerdasan
 Menggubal item ujian diagnostik utk mengesan kesukaran pemb
murid.
Kaedah Meningkatkan PKK
Mod Pemb PKK – Murid diberi tanggungjawab & diharap dpt mengawal
kadar kemajuan pemb mrk melalui:
 Modul & pakej pemb
 Penggunaan Program – pengetahuan diperingkatkan melgikut
kerangka “programmed instruction”
 ‘Keller Plan’ – pggunaan buku teks yg berperingkat mengikut tahap
tertentu dgn soalan2 utk murid mengesan kemajuan pemb
 Audio- tutorial
 Pemb dgn mggunakn bantuan.
Pembelajaran Akses Kendiri (PAK) – Pemb yg mberi akses kpd
sumber pemb dan mbolehkn murid memperoleh pengetahuan dan
kemahiran secara berdikari.
Ringkasnya PAK ialah:
 Pemb yg berlaku tanpa pengawasan secara langsung drp guru
 Murid disediakan dgn bahan sumber yg sesuai dgn topik dan hasil
pembelajaran tertentu
 Bahan pemb akan ditempatkan dlm bilik akses kendiri.
Komponen2 utama PAK:
 Pelbagai jenis bahan
 Pelbagai jenis aktiviti
 Maklum balas segera
 Fasilitator pilihan
 Suasana pemb yg kondusif
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 17

Peranan Guru Dlm PAK:

 Mbantu murid mengenalpasti keperluan pemb mrk
 Menyediakan bahan2 pemb
 Memastikn bhn2 pemb dlm keadaan tersusun kemas
 Melatih mrd utk belajar atas daya usaha & inisiatif mrk sendiri
 Mengurus proses pemb akses kendiri
 Menyediakan bimbingan & penerangan
 Membantu proses pemb
a)Kecekapan Personal
Peranan Murid dalam PAK:
 Memutus & mengenal pasti apa yg hendak diketahui
 Mencari atau menyediakan bahan2 pemb yg diperlukan
 Melaksanakan tugasan yg diberi
 Membuat penilaian terhadap tugasan yg dilaksanakan
 Memurni dan membetulkan hasil kerja sendiri

StraGuru utk mencapai PAK:

 Merancang & mamilih topik yg sesuai
 Merancang obj P & P
 Merancang & menyediakan bahan akses & memastikan bahan sedia
ada boleh digunakan
 Memastikan hasil pemb murid tercapai
 Kawal sedia dan memantau pusat akses kendiri

Pemb Terarah Kendiri PTK – usaha seseorg individu utk memperbaiki

dirinya.
Ringkasnya PTK ialah
 Pemb yg mdidik murid mjadi pelajar yg berdikari. Matlamat utama
ialah utk mantu murid meningkatkn proses PTK
 Murid menentukan apa yg seharusnya dilakukan, menentukan
matlamat, jadual pemb, mengurus & melaksana mod pemb dan
menilai hasil pembelajaran kendiri.
Stra, guru utk mencapai PTK:
ii) Pengurusan pengawalan kendiri
 Kawalan diri iaitu mgurus emosi yg tdk stabil tertekandgn desakan
 Kebolehpercayaan iaitu mengekalkan piawai kejujuran & ketulusan
serta keikhlasan hati
 Kesungguhan iaitu menunaikn tanggungjawab dlm mcapai prestasi
diri
 Penyesuaian diri iaitu keanjalan dlm menangani perubahan &
cabaran
 Inovasi iaitu kebolehan mjana idea-idea bernas & maklumat terkini
serta kreatif

iii) Motivasi :
 Dorongan pencapaian – kesungguhan utk mcapai kecemerlangan
 Komitmen – berusaha ncapai sasaran organisasi iaitu sekolah/
pasukan
 Inisiatif – berusaha utk bertindak dan mencari peluang
 Optimis – mpunyai kesabaran dlm mcapai matlamat & menempuh
halangan & kekecewaan dgn tenang

b)Kecekapan sosial – menentukn bgmn seseorg mgendalikn

hubungan dgn org lain.
i) Empati –
 Memahami org lain – myedari perasaan dan perspektif org lain
serta minat pd apa yg dilakukn oleh org lain.
 Membgnkn org lain – myedari keperluan pbgnan org lain spt
rakan2, murid2 serta myokong kebolehn mrk
 Berorientasikn org lain – mgenali, myertai dan mmenuhi keperluan
pelanggan iaitu murid2
Ciri-ciri pelajar – merangkumi 3 unsur utama iaitu:  Kepelbagaian peluang – mjaga peluang2 melalui ind yg berlainan
 Gaya Pemb – terdiri drp model2 pemb ii) Kemahiran sosial –
 kecerdasan pelbagai berkaitan dgn keupayaan & kemampuan  Pengaruh – kebolehan mgunakn teknik2 mmujuk yg berkesan atau
individu mpunyai daya pujuk yg tinggi
 kecerdasan emosi  Komunikasi – kebolehan mdgr dgn terbuka serta mhantar mesej yg
Kecerdasan Emosi ialah situasi apb aspek kerohanian perlu diberi menyakinkan
keutamaan dlm kehidupan  Pengurusan konflik – kebolehan berunding dan menyelesaikan
 Kecekapan emosi masalah serta mgelakkn persengketaan.
 Kecekapan personal  Kepimpinan – kebolehan mberi inspirasi atau semangat dan
 Kecekapan sosial panduan kpd individu dan kumpulan
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 18

 Pemangkin perubahan - kebolehan memulakn dan mguruskan
perubahan
 Membina ikatan silaturrahim – kebolehan mbina hubungan yg baik,
sejahtera dan harmoni.
TOPIK 8 : PEDAGOGI BESTARI
Integrasi Kemahiran – Pengaplikasikan kem generik secara bekesan dlm
P & P bestari berkait rapat dgn penguasaan kem integrasi .
 Berfikir kreatif – mjana idea, mbuat inferens, mhubung kait,
mramal, mbuat hipotesis, msintesis, mgitlak, mbuat analogi, mbuat
gambaran mental, & mreka cipta.
d)Kemahiran mentafsir dan menilai – penilaian ditkrifkn sbg proses
menentukn, mdptkn serta mberi maklumat yg bguna utk mbuat
pertimbangan mgenai tindakan selanjutnya. Keberkesanan penilaian
dilihat dr segi:
 Keberkesanan pengajaran dinilai berlandaskan pgunaan stra,
kaedah, serta teknik mgajar.
 Keberkesanan pemb dinilai berlandaskan prestasi murid dlm akt
pembelajaran mrk.
 Keberkesanan bahan2 pelajaran dinilai drp segi pgunaannya dlm
akt P & P
Cth penilaian dlm P & P bestari ialah partfolio, projek, ujian serta akses
kendiri.

e)Kemahiran TMK – matlamat pembgunan pend. KPM adalah mberi

penekanan pgunaan ICT menyeluruh dgn cara mningkatkn pengetahuan
& kem ICT di kalangan pelajar, pndidik, & personal serta menekankn
integrasi ICT dlm P & P spy lebih berkesan, menarik & mcabar.
=ICT mbantu murid utk meneroka, mgakses dan mpersembahkn
a)Kem fasilitator – merupakan pemudahcara yg membimbing, maklumat dlm pelbagai bentuk dan bersifat dinamik melalui MS Word,
menggerak serta memotivasikan org lain secara individu, kumpulan, agar Power Point, Publisher dan laman web atau internet.
dpt mengurus dan melaksanakan akt tertentu dgn lancar dan licin. =ICT juga mwujudkn peluang kpd murid utk mgakses, mperkembangkn.
Mgubah & berkongsi maklumat serta idea2 baru mgikut kadar masa
Ciri-ciri fasilitator yg berkesan : dan kadar kendiri.
 Mpunyai kualii personaliti spt prihatin, sabar, kreatif, kritis, inovatif, =utk mningkatkn kberkesanan Pemb, pgunaan ICT perlu dirancang dgn
proaktif, asertif, mpunyai misi, visi, kecindan, empati, bertakwa, teliti spy sesuai dgn pemb berfikrah, bersifat kendiri selaras dgn
serta sifat positif yg lain. tuntutan P & P bestari.Pgunaan ICT dlm P & P jg mrupakn alat utk
 Mpunyai kem fasilitator – teknik pemudahcara, kem motivasi, pemb secara kolaboratif dan konstruktivisme iaitu murid dgalankn utk
pengurusan bilik drjh. mbina, mnilai, mmanipulasi dan mpersembahkn idea serta pgetahuan
Fasilitator harus melicinkan segala proses dan akt P & P dgn mgunakn yg baru.
stra pemb berpusatkn murid & bahan. Guru harus:
 Menyediakan segala rancangan P & P yg sistematik dan sumber P &
P yg mencukupi, menarik & mcabar
 Memotivasikan murid spy bersedia dan berminat utk belajar
 Mberi arahan dgn jelas dan ringkas
 Mbimbing melaksanakan akt
 Mgalakkn murid mlibatkn diri secara aktif dlm akt P & P dgn
mgunakn kaedah penyoalan
 Mwujudkn suasana pemb yg positif dgn mgunakan teknik ganjaran
dan peneguhan
 Megawal disiplin kelas spy akt P & P dpt dijalankan dgn lancar,
teratur & sistematik.

b)Kemahiran Belajar – ditakrifkn sbg keupayaan & kecekapan yg

perlu dikuasai oleh setiap murid utk mbolehknnya mengumpul, mproses
dan mrumus maklumat secara kendiri dan seterusnya menuju ke arah
pemb sepanjang hayat. Kem belajar mlibatkn kem mgunakan mental utk
mperolehi ilmu dlm bidang kognitif, psikomotor dan efektif. Murid belajar
dgn cara mhafal, mdgr, mcatat nota, mnemuramah, mbaca, mgingat.
Mengumpul maklumat mrupakn satu kemahiran dlm kem belajar. Cara
utk mdaptkn maklumat ialah mdgr, mrujuk, mbaca (teknik KWLH,
SQ3R), berbincang, Mnyoal (apa, siapa, bila, di mana, mengapa, &
bgmn), mcatat (mlakar dlm bentuk grafik spt rajah tulang ikan, rajah
pusingan, carta pai, peta minda)

c)Kemahiran berfikir secara kritis dan kreatif – kepentingan

 Mgelakkn kesilapan bfikir, iaitu berfikir secara terburu2 & berfikir
secara sempit
 Mningkatkn pemikiran kritis dan kreatif
 Mperkembangkn daya intelek
 Berfikir d luar kotak pemikiran
 Merealisasikn wawasan 2020
Jenis2 kem berfikir :
 Berfikr kritis – mbanding dan mbeza, mciri, mgumpul dan mngelas,
mbuat urutan, myusun mgikut keutamaan, mganalisis, mnilai &
mbuat ksimpulan.
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 19
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 20

TOPIK 9 : APLIKASI STRA. PENGA. BESTARI BM – Stra Generatif

Prosedur Pelaksanaan Stra Mediatif ms153

TOPIK 10 : APLIKASI PENGAJARAN BESTARI BM

Dlm Pedagogi Bestari, stra P & P byk ditumpukn kpd stra pemudah
caraan, berpusatkn murid, strapemb koperatif, mediatif dan metakognitif

Stra Metakognitif dan Mediatif dlm P & P:

Ciri utama P & P proses mbaca dan pemahaman ialah:
 Memahami tujuan mbaca – mendpt, mgumpul dan mproses
maklumat serta menambah ilmu pengetahuan
Prosedur Pelaksanaan Stra Kontekstual  Mbina sikap positif – mbudayakn ilmu
a) Kem lisan Stra Kontekstual –  Mgaktifkan pengetahuan sedia ada ttg sesuatu tajuk atau isu
 Mgaktifkn atau mbina stra metakognitif dan mediatif mgunakn
teknik DRTA atau akt mbaca terarah

(a) Aktiviti fasa pertama, iaitu proses membaca dan berfikir

Langkah 1 - Sebelum Membaca
 Guru memperkenalkan tajuk yang dibaca dan meramal melalui
soalanperbincangan terbuka ( open-ended discussion) (Sila rujuk
Topik 6 strategi metakognitif
 Pola soalan perbincangan
 Berdasarkan tajuk dan gambar, beri pendapat anda tentang isi atau
cerita yang akan dibaca contohnya:
(a)Tajuk ’Kemalangan Jalan Raya: Satu Tragedi’, gambar sebuah
bas ekspres terjunam ke dalam gaung di Bukit Gantang
(b)Mengapa anda berpendapat demikian?
(c) Apa yang anda bayangkan apabila melihat tajuk dan gambar?
(d) Mengapa anda terbayangkan demikian? Pernahkah anda
mengalaminya?
b) stra kontekstual dlm kem menulis (e) Pernahkah anda membacanya sebelum ini?
(f) Pernahkah anda membaca tajuk yang hampir sama sebelum ini?
(g) Pada pendapat anda apa yang akan berlaku?
(h) Pada pendapat anda ramalan mana yang paling tepat dan
kenapa?
Langkah 2 Semasa Membaca
Membaca aktif, menyemak serta mengawal kefahaman
 Murid membaca segmen atau bahagian pertama petikan untuk
mengesahkan ramalan.
 Guru meminta murid menyatakan ramalan paling tepat.
 Murid dikehendaki menunjukkan bukti ramalan dengan merujuk
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 21

 kepada petikan dan menyatakan secara kuat ayat-ayat dan frasa  Idea ditulis di atas kertas. Fokus ialah menulis dengan lancar dan
yang menjadi bukti. menyampaikan idea secara pantas tanpa khuatir tentang kesilapan
 Guru membimbing murid yang menghadapi masalah memahami bahasa.
frasa dan perkataan dengan cara menggunakan klu atau  Murid harus faham bahawa draf pertama, iaitu mensintesiskan idea
pembayang konteks. dan fikiran adalah berdasarkan aktiviti pramenulis. Justeru
Cadangan kepada murid penulisan tidak perlu kemas.
 Membaca bahagian seterusnya dan memikirkan perkataan yang  Perlu diingatkan bahawa ada pelbagai tujuan menulis, pelbagai
dapat menerangkan maksud audiens (kumpulan sasaran) serta pelbagai jenis penulisan.
 Membaca semula ayat daripada awal sehingga akhir (c) Peringkat Maklum Balas
 Mengandaikan bahawa perkataan itu ialah ruang yang kosong dan  Memberi maklum balas kualiti dan penyusunan idea.
murid diminta mengisinya dengan perkataan yang sesuai.  Reaksi pertama daripada pembaca, iaitu rakan atau guru terhadap
 Membaca ayat yang mengandungi perkataan yang sukar dan ayat penulisan dalam bentuk penyataan, cadangan serta soalan secara
seterusnya. lisan atau bertulis.
Pola soalan perbincangan  Guru boleh memberi model bagi cara memberi maklum balas
(i) Bagaimana pendapat anda sekarang?(tentang gambar dan tajuk) tentang idea melalui perkongsian secara kelas berdasarkan sebuah
(ii) Mengapa anda berpendapat begitu? karangan murid.
(iii) Mengapa ramalan awal tadi kurang tepat? (d) Peringkat Menyemak
(iv) Pada pendapat anda mengapa berlaku peristiwa itu?  Mengkaji semula penulisan berdasarkan maklum balas daripada
(v) Beri alasan mengapa anda berpendapat begitu? rakanrakan.
Langkah 3 - Selepas Membaca  Murid menambah, membuang serta mengubah idea.
Aktiviti mereflek proses membaca  Sepanjang proses menulis murid-murid sentiasa membaca semula
Strategi mengawal dan memantau pemahaman, iaitu sebelum, semasa dan membuat perubahan.
serta selepas membaca (e) Peringkat Mengedit
 Mengesan kesilapan bahasa, iaitu ejaan, tatabahasa, tanda baca,
(b) Fasa kedua - hasil produk pemilihan kata serta tajuk.
Langkah 1  Murid mengedit sendiri dengan dibimbing oleh rakan sebaya.
 Menulis laporan Mereka saling bertukar peranan.
 Menulis karangan (f) Peringkat Menilai
 Menulis pengalaman  Membantu murid memahami penilaian sebagai sebahagian daripada
 Membuat catatan dalam bentuk pengurusan grafik proses pasca menulis
 Menemu bual  Digunakan untuk menyokong dan membantu perkembangan
 Merumus penulisan murid
 Menulis dialog  Murid harus faham cara dan siapa yang menilai
 Menulis jurnal Cara penilaian ada dua jenis, iaitu ms170
Langkah 2 :Membuat refleksi proses membaca dan hasil membaca (i) Skor holistik - skor pencapaian keseluruhan daripada segi
kemahiran berkomunikasi dengan pembaca.
Stra Koperatif dlm kem menulis (ii) Skor analitikal - kekuatan dan kelemahan dalam aspek-aspek
tertentu karangan, iaitu proses:
 Penilaian rakan sebaya/guru/kendiri
 Pembelajaran koperatif: think ! pair ! share (berikan skor, banding
dengan rakan, kongsi dengan kelas), perbincangan kumpulan
(moderasi bersama guru 2 atau 3 karangan, kemudian murid
bertukar karangan / kertas untuk menilai.
 Penilaian portfolio ! pramenulis, penulisan draf, penyemakan,
pengeditan, sahsiah serta kolaborasi.
 Markah: 60% untuk proses dan 40% produk atau hasil.

Pengintegrasian Pemb Koperatif dlm P & P – melalui proses

perancangan, pengendalian, pengurusan serta penilaian. Rujuk topic 6

(a) Peringkat Pramenulis

 Berdasarkan pengalaman dan aktiviti untuk mewujudkan motivasi
dan mengembangkan atau mengurus idea sebelum menulis.
 Memahami tujuan menulis iaitu sasaran pembaca.
 Antara aktiviti yang boleh dilaksanakan ialah bercerita, main
peranan, lawatan, temu bual, temu ramah, wawancara, penulisan
kreatif serta sumbang saran.
 Pembelajaran koperatif ialah round robin, round table, similarity
grouping serta kumpulan perbincangan.
 Round table ! murid-murid memberi sumbangan idea dalam bentuk
perkataan, frasa serta ayat yang berkaitan dengan tajuk.
 Simultaneous round table ! setiap murid memulakan karangan atas
helaian kertas masing-masing. Kemudian kertas diedarkan kepada
rakan-rakan dalam kumpulan untuk menokok tambah ayat iaitu isi
karangan.
 Sumbang saran ! melontarkan idea untuk mengelompokkan idea
dan membuat pemetaan idea.
(b) Peringkat Menulis
NOTA PADAT HBML2203 PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN & PENGAJARAN BAHASA MELAYU ________________________________________________ 22

Peranan Guru Sekolah Bestari:

(a) Merancang dan melaksanakan program pengajaran dan
pembelajaran bestari
(b) Menyediakan dan mengubahsuaikan bahan pengajaran dan
pembelajaran
(c) Melaksanakan pengajaran dan pembelajaran bestari
(d) Menilai, mentaksir dan meningkatkan prestasi murid
(e) Membuat refleksi dan melaksanakan tindakan susulan
(f) Meningkatkan profesionalisme kendiri
(g) Menggunakan teknologi maklumat dalam tugasan harian sekolah