Esta expresso uma simplificao da seguinte frase: "Adhuc sub judice lis est." adhuc = adv. 'ainda', 'at agora'; sub = preposio 'sob', 'debaixo de', rege sempre ablativo; judice = ablat. sing. de 'judex, judicis' (=juiz); lis - nom. sing. 'lis, litis' (=lide, litgio) Colocando na ordem direta: Lis est adhuc sub judice. Traduo: A lide ainda est sob [apreciao do] juiz. Pro rata A expresso completa : "Pro rata parte", usada geralmente na forma simplificada. pro - preposio que pode assumir diversos significados. Os mais comuns so 'diante de', 'a favor de', 'em lugar de' ou ainda 'conforme', 'em proporo de'; rege sempre ablativo. rata - ablat. part. passado do verbo 'reor' = contar, calcular; parte [obs: pronuncia-se o 'e' final, embora a vobal tnica seja 'a'] - ablat. de 'pars, partis' da 3a. dec. (=parte) Na ordem direta do portugus, ser: 'pro parte rata' Traduo: Em proporo da parte contada ou calculada. Exempli gratia / verbi gratia [pron: grssia] Estas expresses aparecem, muitas vezes, nos livros mais antigos, na forma abreviada de 'e.g., ou 'v.g.' Gratia - em geral, substantivo (=graa), mas excepcionalmente, como nestas expresses, est como preposio 'por', 'pelo'; exempli - gen. sing. de exemplum, neutro da 2a. dec. (=exemplo); verbi - gen. sing. de verbum, neutro da 2a. dec. (=palavra); Traduo: ambas significam 'por exemplo'. Literalmente, a segunda seria 'pela palavra', mas no uso comum ambas so equivalentes. Absolvere debet judex potius in dubio quam condemnare Absolvere - verbo da 3.a conj. (absolver) Debet - 3.a pes sing ind pres verbo debere, da 2.a conj (dever) Judex (genitivo=judicis) - subs. Masc 3.a dec. (Juiz) Potius - adv indicando comparao (antes, de preferncia) In - prep. Rege ablativo (em)
Dubio - ablat. De dubium (gen=dubii) da 2.a dec (dvida)
Quam - segundo termo da comparao (do que) Condemnare - verbo da 1.a conj (condenar) Acceptans actum, cum omnibus suis qualitatibus acceptare videtur Acceptans - part pres do verbo acceptare (=aceitar, concordar) Actum - subs (=ato) Cum - prep com Omnibus - ablat plural de 'omnis' (=todo, toda) Suis - ablat plural do pronome 'sua'' (=sua) Qualitatibus - ablat plural de 'qualitas, qualitatis' (=qualidade) Videtur - voz passiva do verbo 'videre' (=ver), aqui no sentido figurado de 'compreender', 'entender'
Absentem laedit cum ebrio qui litigat :
Absentem acusativo de absens (ausente)
Laedit 3 pes sing ind pres verbo laedere (ofender, ultrajar) Cum preposio com Ebrio ablativo de ebrius (embriagado) Qui pronome (quem, aquele que) Litigat 3 pes sing ind pres verbo litigare (litigar, disputar)
Absolvere debet judex potius in dubio quam condemnare
Absolvere - verbo da 3.a conj. (absolver)
Debet - 3.a pes sing ind pres verbo debere, da 2.a conj (dever)
Potius - adv indicando comparao (antes, de preferncia) In - prep. Rege ablativo (em) Dubio - ablat. De dubium (gen=dubii) da 2.a dec (dvida) Quam - segundo termo da comparao (do que) Condemnare - verbo da 1.a conj (condenar)
Acceptans actum, cum omnibus suis qualitatibus acceptare videtur
Acceptans - part pres do verbo acceptare (=aceitar, concordar)
Actum - subs (=ato) Cum - prep com Omnibus - ablat plural de 'omnis' (=todo, toda) Suis - ablat plural do pronome 'sua'' (=sua) Qualitatibus - ablat plural de 'qualitas, qualitatis' (=qualidade) Videtur - voz passiva do verbo 'videre' (=ver), aqui no sentido figurado de 'compreender', 'entender'
Accessoria sequuntur jus et dominium rei principalis
Accessoria plural de accessorium (acessrio)
Sequuntur 3 pes plu ind pres verbo sequere (seguir) Jus direito
Dominium domnio Rei genitivo de res (coisa) Principalis nominativo e genitivo (palavra parissilbica) (principal)
Accusare nemo se debet nisi coram deo
Accusare verbo da 1 conj (acusar) Nemo pronome (ningum) Se pronome reflexivo (se) Debet 3 pes sing ind pres verbo debere (dever) Nisi conjuno (seno, a no ser) Coram preposio (diante de) Obs: rege dativo. Deo ablativo de Deus Acta simulata substantiam veritatis mutare non possunt Acta nominativo plural de actum (ato) Simulata nominativo plural neutro de simulatus, a, um (simulado) Substantiam acusativo de substantia (substncia) Veritatis genitivo de veritas (verdade) Mutare verbo da 1 conj. (mudar) Non adv de negao (no) Possunt 3 pes plu ind pres do verbo posse (poder) Actio autem nihil aliud est quam jus persequendi in judicio quod sibi debeatur Actio nominativo (ao) Autem conjuno (porm) Nihil adv de negao (nada) Aliud pron indefinido (outra coisa) Quam segundo termo de comparao (do que) Jus direito Persequendi gerundivo do verbo persequere (perseguir)
Judicio ablativo de judicium (juzo)
Quod pron indefinido (aquilo que) Sibi dativo do pronome pessoal se (a si) Debeatur voz passiva do verbo debere ( devido) Actio personalis moritur cum persona Actio nominativo (ao) Personalis nominativo (pessoal) Moritur 3 pes sing ind pres do verbo mori ou moriri (morrer) OBS: verbo depoente. Cum preposio (com) Persona ablativo por causa a regncia da prep cum de persona (pessoa) Actus, a principio nullus, nullum producit effectum Actus nominativo (ato) A preposio que indica origem (de, desde) OBS: quando a palavra seguinte inicia por vogal, torna-se AB (ex: ab initio) Principio ablativo por causa da regncia de a de principium (princpio) Nullus, nullum nominativos masculino e neutro da mesma palavra (nulo) Producit 3 pes sing ind pres do verbo producere (produzir) Effectum nominativo neutro (efeito) Actus debet interpretari ut aliquid operetur, non ut sit inanis et inutilis
Actus nominativo (ato)
Debet 3 pes sing ind pres do verbo debere (dever) Interpretari voz passiva do verbo interpretare (ser interpretado) Ut conjuno (como) Aliquid pronome indefinido (algo) Operetur voz passiva do verbo operare (se opere, se realize) Non adv de negao (no) Sit 3 pes sing subjuntivo do verbo esse (seja) Inanis nominativo (vazio, vo) Inutilis nominativo (intil)
Advocati temperent se ab injuria
Advocati nominativo plural de advocatus (advogado) Temperent 3 pes plu ind pres do verbo temperare (moderar, abrandar) Ab preposio que indica modo Injuria nominativo (injria, ofensa) Aequitas in paribus causis, paria jura desiderat Aequitas nominativo (equidade) Paribus ablativo por causa da regncia de in sobre par (nas iguais) Causis ablativo plural de causa (causa) Paria nominativo neutro plural de par (igual) Jura nominativo ou acusativo plural de jus (direitos) Desiderat 3 pes sing ind pres do verbo desiderare (desejar, querer muito) Affinitas iure nulla successio promittitur Affinitas nominativo (afinidade, parentesco) Iure ablativo de jus (pelo direito) Nulla pronome indefinido feminino (nenhuma) Successio nominativo (sucesso) Promititur voz passiva do verbo promittere (prometer, obrigar-se) Alimenta solum debentur pro tempore quo alimentandus vivit Alimenta nominativo plural de alimentum (alimento) Solum adv de modo (somente) Debentur voz passiva do verbo debere (ser devido) Pro preposio que tem vrios significados. No caso, conforme Tempore ablativo de tempus (tempo) Quo ablativo de qui (masculino), quae (feminino) e quod (neutro) = em que, no qual Alimentandus gerndio do verbo alimentare, aqui empregado como substantivo (o alimentando)
Vivit 3 pes sing ind pres do verbo vivere (viver)
Animus rem sibi habendi Animus nominativo (nimo, esprito, vontade) Rem acusativo de res (coisa) Sibi dativo do pronome pessoal se (a si, para si) Habendi gerndio do verbo habere (ter). Em latim, o verbo regido por preposio vai para o gerndio (ex: habendi de ter) Approbare quis non potest, quod semel impugnavit Approbare verbo da 1 conjugao (aprovar) Quis pronome indefinido ou demonstrativo (algum, aquele que) Non adv de negao (no) Potest 3 pes sing ind pres do verbo posse (poder) Quod forma neutra de qui empregada como conjuno (porque, visto que, pelo fato de) Semel numeral distributivo (uma vez) OBS: bis = duas vezes; ter = trs vezes Impugnavit 3 pes sing pret ind do verbo impugnare (impugnar) Audiatur et altera pars Audiatur voz passiva do verbo audire (ouvir, no caso, oua-se) Et preposio e, aqui no sentido de tambm Altera pronome indefinido (outra) Pars nominativo (parte) OBS: No confundir com a expresso inaudita altera parte, que mais usual. Pars nominativo e parte ablativo. Em cada uma destas frases, deve ser observada a regncia apropriada. Actor et reus idem esse non possunt. Actor = nominativo, 3a. dec (actor, actoris) ator, autor; et = preposio 'e' reus = nominativo, 2a dec (reus, rei) ru idem = pronome demonstrativo, palavra invarivel, o mesmo non = adv de negao (no)
possunt = 3a pes plural verbo 'posse' (poder)
Actore non probante, reus absolvitur. Actore ablativo de actor, explicado acima non adv de negao, no; probante ablativo de 'probans', part presente do verbo 'probare' (provar) OBS: a expresso 'actore non probante' forma em latim uma construo gramatical chamada de ablativo absoluto, que corresponde em portugus a uma orao reduzida de infinito. No caso, 'actore non probante' literalmente seria 'o autor no provante', o que nao fica bem em portugus. Uma traduo melhor ser: no tendo sido provado pelo autor. Reus nominativo, vide acima. Absolvitur voz passiva do verbo 'absolvere' (absolver), 3a pes singular ( absolvido) Actori incumbit onus probandi. Actori dativo de 'actor' (explicado acima)= ao autor incumbit 3a pes singular verbo 'incumbere' (incumbir) onus = nominativo = nus probandi = genitivo de 'probandum', gerundivo de 'probare' (provar). Em latim, os verbos regidos pela preposio 'de' no infinitivo, transformam-se em gerundivo (= de provar). Bis de eadem re non sit actio. Bis numeral distributivo = duas vezes, novamente; de preposio 'acerca de'; eadem feminino de 'idem' (a mesma) re ablativo de 'res' (coisa) non adv de negao, no sit modo subjuntivo do verbo 'esse' (ser) = seja actio nominativo, ao. Bona fides semper praesumitur nisi mala adesse probetur. Bona nominativo, feminino de 'bonus' (bom) fides nominativo, f semper adv de tempo, sempre praesumitur voz passiva do verbo 'presumere' (presumir), 3a pes singular nisi conjuno, palavra invariavel, 'a no ser que'
mala nominativo, feminino de 'malus' (mau)
adesse verbo derivado de 'esse' (adesse = estar presente) probetur voz passiva de 'probare' (provar), 3a pes singular Dubia in meliorem partem interpretari debent. Dubia nominativo plural de 'dubium' (dvida) in preposio, em meliorem acusativo de 'melior' (melhor) partem acusativo de 'pars', 'partis', explicado acima. Interpretari voz passiva do infinitivo do verbo 'interpretare' (interpretar) = ser interpretado; debet 3a pes singular verbo 'debere' (dever) Duobus modis fit injuria: aut vi, aut fraude. Duobus ablativo plural de 'duo' = dois modis ablativo plural de 'modus' = modo fit voz passiva do verbo 'fare' (fazer), 3a pes singular injuria nominativo, injustia aut preposio, ou vi ablativo de 'vis' (fora) fraude ablativo de 'fraus', 'fraudis' (fraude) Traduo: De dois modos faz-se injustia: ou pela fora, ou pela fraude.
A Aplicação Da Disregard Doctrine Aos Grupos Econômicos de Fato: A Teoria Tridimensional Do Direito de Miguel Reale Como Fundamento Teórico-Jurídico Legitimador