Anda di halaman 1dari 40

1377 ckESpf wefcl;vqef; 9 &uf paeaeY?

16, Saturday April 2016

(8533)

aejynfawmf {NyD 16
2016 ckEpS f {NyD 16 &ufwiG f usa&mufaom 'de;f rwfEikd if H 'kw,
d ajrmuf rm*&dof bk&ifrBu;D \arG;aeYwiG f jynfaxmifpo
k rwjrefrmEdik if aH wmf
EdkifiHawmfforw OD;xifausmfxHrS 'def;rwfEdkifiH 'kwd,ajrmuf rm*&dof bk&ifrBuD;xHodkY 0rf;ajrmufaMumif; o0PfvTmay;ydkYonf/
tvm;wl 2016 ckESpf {NyD 16&ufwGif usa&mufaom 'def;rwfEkdifiH 'kwd,ajrmuf rm*&dof bk&ifrBuD;\ arG;aeYwGif jynfaxmifpk
orwjrefrmEdik if aH wmf Edik if aH wmforw OD;xifausmx
f rH S 'de;f rwfEikd if H 0efBu;D csKyf rpwm vm;(pf) avmhu;D &wfprf q
l if xHoYkd 0rf;ajrmufaMumif;
o0PfvTmay;ydkYonf/
(owif;pOf)

armifpGrf;&nf

txl;xkwf pmrsufESm 1

rif;udkEdkif

txl;xkwf pmrs
pmrsuf
ufESm 1

cifbkef;oG,f

txl;xkwf pmrsufESm 4

aomfwmaqG

jyefvnfazmfjyjcif;
txl;xkwf pmrsufESm 4

aejynfawmf {NyD 15
aejynfawmfaumifpDe,fajrtwGif;&Sd vrf;rBuD;rsm;\ vrf;ab;0J? ,m
wpfzufwpfcsufpDwGif 0ga&T&nfqif;tvSESifh IrNiD;zG,f wifhw,fpGm
zl;yGiahf eMuonfh ika&T0gESihf ydawmufwo
Ykd nfvnf; cgoBueF \
f t"dym ,fukd
ydrk o
kd uf0if Ed;k <uvmap&ef ulyyhH iG zhf ;l vsu&f MdS uonf/ tvSwiG f t,Ofqifh
[k qd&k avmufatmif pdeyf ef;eDeD yGichf syn
f w
D u
Ykd ika&T0gESihf yef;ydawmuf
wdkY\tvSudk xyfqifhyHhydk;ulnD tvScsif;NydKifum zl;yGifhaeMuonfudk
vnf; awGU&onf/
jrefrmhdk;&mr[moBuFefudk cspfjrwfEdk;Muonfh oBuFefcspfol vlBuD;?

vli,f? uav;oli,ftpkw
H \
Ykd rsuEf mS rsm;xufwiG f at;csr;f aysm&f iT o
f nfh
tNyHK;wdkYudk awGUjrif&onf/
1377 ckEpS f r[moBueF f tMuwfaeY ('kw,
d aeY)wGif aejynfawmf
[dw
k ,fZek &f dS [dw
k ,fatpDt;D a&upm;r@yf? a&Tov
H iG f rdom;pka&upm;
r@yf? aejynfawmf-awmifnKd vrf;ay:&Sd aejynfawmf pnfyifom,ma&;
rdom;pk a&upm;r@yftjyif aejynfawmf aumifpDe,fajrtwGif;&Sd
NrdKUe,f? &yfuGufrsm;tvdkuf a&upm;r@yfrsm; r[moBuFeftwma&
obifyGJudk aysmf&Tifat;csrf;pGm qifETJMuonf/
pmrsufESm 8 aumfvH 1 odkY

{NyD 16? 2016

pkdpkd&TJaeaom vkvifvkHrwkdY\ykH&dyfrsm;ESifhtwl oBuFef


oDcsif;oHrsm;? a&avmif;a&yufoHrsm;? oBuFefoHcsyfoHrsm;
u ESpfopfEId;pufjzpfaeonf/ ESpfOD;a&mufNyD[laom tod
ESifh EkdifiHom;wkdY arQmfvifhcsufopfwkdYjzifh tm;wufaeMu
onf/
arQmfvifhcsufopf? tdyfrufopfwkdYESifhtwl tajymif;
tvJqkdaom pum;&yfu jrefrmEkdifiHwpfckvkH;vTrf;jcHK
xm;onfukd owdxm;rdygonf/ tajymif;tvJqkdonfh
pum;&yfukd,fEIdufu jynfoljynfom;rsm;\ aeYpOfokH;
a0g[m&xJrSm yg0ifvmonfhpum;&yfwpfcktjzpf wGifus,f
vmaeonf/
EkdifiHa&;tajymif;tvJ/ pD;yGm;a&;tajymif;tvJ/
vlrIa&;tajymif;tvJ/ ,Ofaus;rItajymif;tvJ/ bufpkH?
u@pkH? ae&mpkH? e,fy,fpkHwkdYrSm ajymif;vJzkdY arQmfvifhae
Muonf/
onftajymif;tvJrsm;ukd ,aeY jrefrmhEkdifiHa&; acgif;
aqmifwkdYu OD;aqmifa<u;aMumfcJhNyD; tajymif;tvJjzpfa&;
ukd taumiftxnfazmf&m jynfolwkdYu 0kdif;0ef;yg0if
aqmif&GufaeMuonf/ jynfolwkdY\ yg0ifrIu yifraxmufyHh
tm;yJ jzpfygonf/ jynfolwkdYuvnf; rdrdwkdY vkyfoifhonf
[k ,lqonfrsm;ukd axmufcHtm;ay; vkyfaqmifaeMuonf/
u@toD;oD;? tpdwftykdif;toD;oD;rSm rdrdwm0ef&Sdonf[k
cH,lxm;onfhtykdif;ukd wm0ef,l aqmif&GufaeMuonfukd
tm;wufzG,fawGUjrifae&onf/
oBuFefumv kH;ydwf&ufu &SnfMumvGef;onf/ onf
vkd kH;ydwf&uf&SnfxJrSm tpkd;&tzGJU0ifopfrsm; tvkyfqif;
aeMu? vkyfaeMuonfrsm;ukd awGUjrifae&onf/ tvkyf
wpf&ufem;vQif wpf&ufaemufusoGm;Ekdifonfrsm; &Sdae
onf[k ,lq&onf/ wm0ef&Sdolrsm;u rdrdukd,fukd
wm0ef&o
dS t
l aejzifh cH,u
l m wm0ef,al eMujcif;ukyd J jynfol
wkdYrSm auseyftm;&&SdaeMuonf/ 'gukdyJ aus;Zl;wifae&
onf/
wm0ef&SdolwkdY wm0ef&Sdonfhtwkdif; tvkyfvkyfMu&wm
txl;aus;Zl;wifp&mvm;[k ar;cGef;xkwfp&m&Sdonf/
jynf o l v l x k t wG u f a wmh uk d , f h w m0ef u k d , f , l N yD ;
tvkyfvkyfaeMuonfukd aus;Zl;wifae&jcif;jzpfonf/
wm0ef&SdolwkdY wm0ef&Sdonfhtwkdif; tvkyfrvkyfMu
wm? wm0efrJhMuwm? wm0efysufuGufcJhMuwm? rdrdwm0efukd
ausyGefatmifrvkyfbJ rdrdESifh rqkdifonfhwm0efukd 0if
a&mufpGufzufwmwkdYukd ESpf 50 ausmfMumatmif jynfol
wkdY awGUMuHKpdwfysufcJhMu&onf r[kwfygvm;/
onfawmh ,ckvkd jynfolwkdYta&;twGuf wm0ef&Sdol
wkdYu wm0efodwwfpGmjzifh tvkyfBuKd;pm;vkyfukdifaeMu
jcif;ukd jynfolwkdYu aus;Zl;wifMujcif;rSm rqef;/
xkdYtjyif onfvkd wm0ef&Sd&Sdvkyfukdifaqmif&Gufjcif;
onf acgif;aqmifvkyfolwkdYtwGuf tvGefta&;BuD;onf
qkdaom pdwf"mwftarGaumif;ukd tkwfjrpfcs xlaxmifae
onfh t"dym,fa&mufonfhtwGuf ykdykd aus;Zl;wifae
Mujcif; jzpfaMumif;yg/
/

&efukef {NyD 15
1377 ckESpf
jrefrmhkd;&mr[m
oBueF yf aJG wmf &efuek Nf rKd Uawmfr[m
oBueF t
f MuwfaeY('kw,
d aeY) wGif
jrefrmEkdifiHqkdif&m
tD*spfEkdifiH
oHtrwfBu;D H.E.Mr.Hany Riad
Moawad OD;aqmifaom jrefrm
EkdifiHqkdif&m EkdifiHjcm;oHkH;rsm;rS
oHtrwfBuD;rsm;ESihf
if;wkdY\
rdom;pk0ifrsm;onf &efuek Nf rKd Uawmf
twmoBuFef waysmfwyg;
yg0ifqifETJMuonf/

a&S;OD;pGm oHtrwfBuD;rsm;ESihf
if;wk\
Yd rdom;pk0ifrsm;onf eHeuf
8 em&Dcw
JG iG f &efuek Nf rKd Uawmfcef;r
okdY a&muf&Sdvm&m &efukefwkdif;
a'oBu;D 0efBu;D csKyf OD;NzKd ;rif;ode;f ?
ZeD;a':cifrrd <d u,f? wkid ;f a'oBu;D
vTwfawmfOu| OD;wifarmifxGef;?
wkid ;f a'oBu;D 0efBu;D rsm;? &efuek Nf rKd U
awmfpnfyifom,ma&;aumfrwDrS
NrdKUawmf0ef? aumfrwD0ifrsm;ESihf
if;wkdY\ZeD;rsm;u BudKqkdMuNyD;
&efukefNrdKUawmfpnfyifom,ma&;

aumfrwDrS 0efxrf;rsm;u jrefrmh


k;d &mtpOftvmtwkid ;f oajycuf
jzihf a&yufzsef;Muonf/
xkdYaemuf oHtrwfBuD;rsm;ESihf
if;wk\
Yd rdom;pk0ifrsm;onf &efuek f
NrdKUawmfr[moBuFefA[kdr@yf
aw;oH&Sifrsm;ESihf ,drf;tzGJUrsm;\
azsmfajzwifqufrIrsm;ukd MunhfI
tm;ay;MuNyD ; &ef u k e f N rd K Uawmf
pnfyifom,ma&;aumfrwD 0efxrf;
rdom;pk0ifrsm;? jynforl sm;ESit
fh wl
ESpo
f pfu;l twmoBueF u
f dk aysm&f iT f

pGm
yg0ifqifETJ a&upm;Mu
onf/
,if;aemuf
wkdif;a'oBuD;
0efBuD;csKyfESihfZeD;wkdYu &efukef
NrKd Uawmfcef;r yxrxyf&dS cef;rBu;D
*kPjf yKaeYv,fpmjzihf wnfcif;
{nhcf NH y;D oHtrwfBu;D rsm;ESifh if;wkYd
\ rdom;pk0ifrsm;onf obiftEk
ynm&Sifrsm;? ,drf;tzGJUrsm;ESihf
aw;oH&iS rf sm;\ azsmaf jzwifquf
rIrsm;ukd MunhfItm;ay;MuNyD; ref;
awmif&dyfckdoDcsif;ukd oHNydKifoDqkd
Muum waysmfwyg; ujycJh
aMumif; od&onf/
apmodef;0if;

{NyD 16? 2016

rMumrDuxGuf&Sdvmaom ]]a&Tzkd;acgif}} *sme,fwGif ]]cGJjcm;odxm;


oihaf om jrefrmhOa'gif;ESifh tdE,
d a'gif;jym}} [lonhf aqmif;yg;wpfy'k u
f kd
zwf&ygonf/ aqmif;yg;&SifrSm]ausmfrsKd;Ekdif} jzpfygonf/
xkdaqmif;yg;wGif rMumao;rDu vlrIuGef&ufpmrsufESmay:wGif
yHkESpfyHkawGUcJh&aMumif;? wpfyHkrSm a':atmifqef;pkMunftm; *kPfjyKxm;
aomyHw
k pfyjkH zpf a':atmifqef;pkMunf\ "mwfyakH b;wGif a'gif;Nr;D uGuf
rsm;0ef;&H vSycefn
Y m;aom a'gif;wpfaumifu a':atmifqef;pkMunf
tm; vnfjyefMunhfaeyHkjzpfygonf/ aemufwpfyHkrSm at;om,m0dkif
trSwfwHqdyfudk a'gif;uaeyHka&;qGJcsufjzihf aMumfjimxm;ykHjzpfygonf/
xkdyHkrsm;xJwGif toHk;jyKxm;aoma'gif;rsm;rSmjrefrmwkdYtaejzihf tav;
tjrwfxm;aom Oa'gif;yHkrsm;udk *kPf,lazmfjyxm;[efwlygonf/
odkYaomf q&mausmfrsKd;Ekdifaxmufjyxm;ovkd xdka'gif;yHkrsm;um;
jrefrmhkd;&mtpOftvm *kPf,ltav;xm;aom jrefrmhrsKd;&if;a'gif;rsKd;
a'gif;pdrf;(Green Peafowl owaA'tac: Pavo muticus)r[kwfbJ
tdEd,EkdifiH\ trsKd;om;iSuftjzpfowfrSwfxm;aom a'gif;jym(Indian
Peafowl Blue Peafowl owaA'tac: Pavo Cristatus)jzpfaeMu
ygonf/
jrefrmEkid if w
H iG f jrefrmhrsK;d &if;jzpfaom a'gif;pdr;f udk tav;tjrwfxm;
MuonfrmS a&S;tcguyifjzpfygonf/ a&S;tcgu jrefrmbk&ifw
h yfrawmf
wGif tvH a'gif;kyaf &;jc,ftoH;k jyKcMhJ uonf/ aiGaMu;'*Fg;wGif a'gif;yHk
oH;k cJo
h nf/ jrefrmhvw
G v
f yfa&;wku
d yf u
JG mv jrefrmhEidk if aH &;tzGUJ tpnf;
rsm;onf a'gif;udk tvHwiG v
f nf;aumif;? tzGUJ tpnf;trSww
f q
H yd w
f iG f
vnf;aumif; oH;k cJMh u\/ vGwv
f yfa&;&Ny;D umvwGiv
f nf; tav;xm;
&rnhfae&mtrsm;tjym; a'gif;pdrf;yHk? ua'gif;yHk? cGyfa'gif;yHkwkdYudk
tav;tjrwftoHk;jyKcJhMu\/ jrefrmhtm;upm;avmuwGif tjrihfqHk;
tzGJUtpnf;jzpfonhf jrefrmEkdifiH tdkvHypfaumfrwD\trSwftom;wGif
vnf; a'gif;yHkoHk;cJhonf/ pmwkdufwHqdyfacgif;vnf; a'gif;yHkygcJhzl;\/
jrefrmEkdifiHtwGif; vSnhfvnfoHk;pGJaom jrefrmhaiGaMu;usyfaiGpuL
wGifvnf; a'gif;yHkoHk;pGJcJhzl;onf/ vuf&Sd trsKd;om;'Drkdua&pDtzGJUcsKyf
ESihf ausmif;om;or*wdkYwGifvnf; cGyfa'gif;ykHtoHk;jyKvsuf&Sdonf/
urmay:wGif &pfiSuftEG,f0iftrsm;tjym;&Sdonhfteuf a'gif;
tEG,fiSuf 22 rsKd;rSm tm&Sa'o EkdifiH 10 EkdifiHwGif awGUcJh&onf[k
iSufynm&Sifrsm;u rSwfwrf;jyKxm;Muygonf/ rsufarSmufumvwGif
a'gif;tEG,f0iftrsm;tjym;rSm rsKd;okOf;aysmufuG,faeNyD[k qkdygonf/
rav;&Sm;? b*Fvm;a'h&SfESihf tdEd,wdkYwGif obm0awmrsm;rsKd;okOf;

uG,af ysmufomG ;Ny[


D k iSuyf nm&Siw
f u
Ydk qk\
d / a'gif;rsK;d EG,rf sm;udk wkwf
xkdvrf;rSm jynfrS tkwfwGif;odkY 123 rkdifvrf;jzpfonf/tkwfwGif;
awmifbufydkif;? vmtkd? xkdif;? AD,uferf? uarm'D;,m;? *smAm;ESihf ra&mufrD rkdif 120 cefY &efukef-rEav; tjrefvrf;ESihfqHkonf/
jrefrmEkdifiHwkdYwGif obm0awmrsm; awGUEkdifao;onf[k iSufynm&Sif tv,fdk;r(yJcl;dk;r)jzwfvrf;jzpfonf/ xkdvrf;&Sd jynfrS 39 rkdifcefY&Sd
rsm;uqkdonf/
anmif0ef;&GmrS 63 rkid cf ef&Y dS u&ifrao&GmMum; 0J^,m awm uRe;f opfawm
jrefrmEkdifiHwGif a&S;u Oa'gif;iSuf(a'gif;pdrf;)udk jrefrmEkdifiH
ajrmufyikd ;f ? taemufyikd ;f ?tv,fyikd ;f ESifh awmifyikd ;f wkw
Yd iG f taumifa&
aomif;csD awGUcJh&aMumif; rSwfwrf;rsm;uqkdonf/ ,cktcgwGifrl
awmjyKe;f jcif;? iSurf q
k ;dk rsm;\ zrf;qD;owfjzwfjcif;wkaYd Mumihf taumifa&
rsm;pGmusqif;oGm;NyD; &Sm;yg;aeNyDjzpfonf/
pma&;olonf 1977 ckESpfu {&m0wDjrpfkd; ppfudkif;wkdif;ESihf
ucsifjynfe,f0ef;usif txl;ojzihf {&m0wD 'kwd,jrpfusOff;wpf0kduf
taumifa&rsm;pGmudk rsufjrifawGUcJhzl;onf/ 2000 jynhfausmfESpfrsm;
twGif;u ig;ESpfqufwkduf {&m0wDjrpfkd;c&D;oGm;cJh&m 'kwd,jrpfusOf;
wpfBurd o
f m &Sm;&Sm;yg;yg; a'gif;ESpaf umifukd 2008 ckEpS u
f jrifvu
dk &f zl;
onf/
2013 ckESpf 'DZifbmaemufqHk;&ufrsm;wGif jrefrmEkdifiHZD0rsKd;pHk
rsKd;uGJESihf obm0xdef;odrf;a&;toif;rS tzGJUwpfzGJUonf jrefrmEkdifiH
tv,fydkif; rauG;wkdif;a'oBuD; a&Tpufawmfxdef;odrf;awm0ef;usif
rif;wke;f ? apwkw& me,f avhvmcJ&h m Oa'gif;iSuf 20 awGUcJ&h aMumif;
rSwfwrf;awGU&onf/ orifuwkwf&Gm? *efY*g&Gm? rkd;aomuf&GmESihf
atmifcsrf;om&Gm0ef;usifjzpfaMumif; od&onf/
pma&;olwo
Ykd nf iSu"f mwfykH u
dk o
f rm;rsm;pkpnf; tzGUJ av;wpfck
zGJUxm;&m xkdtzGJUrSm jrefrmEkdifiHtESHYtjym; iSuf"mwfyHkkdufxGufMu&if;
Oa'gif;owif; penf;emMuygonf/ NyD;cJhonhf ESpf 2015 ckESpf ESpfv,f
ydkif;wGif owif;wpfck&cJhygonf/ pma&;ol\ rdwfaqGBuD;wpfOD;jzpfol
AdokumOD;atmifpdk;jrihfu a'gif;awGtaMumif;ajymvmjcif;jzpfygonf/
oleT af omae&mrSm jynf? aygufacgif;rS awmifi?l tkww
f iG ;f odYk jzwfvrf;
a'gif;awGUcJah Mumif; qkyd gonf/ olo
Y wif;ay;csuw
f t
Ykd jyif olt
Y ultnDjzihf
pcef;cs&efae&myg& 2015 ckEpS f atmufwb
dk m? 'DZifbmESifh 2016ckEpS f
rwfvwdw
Yk iG f oH;k Burd o
f mG ;a&muf a'gif;&SmazGa&;c&D;xGufcJhMuygonf/

rsm;ESifh uRef;pkdufcif;rsm;Mum; a'gif;rsm;usufpm;aejcif; jzpfonf/


rwfv 16 &uf naeu awmwkd;&SmazGMu&if;rS Oa'gif;ig;aumiftkyf
udkawGU&Sdvkduf&NyD; "mwfyHkdkuful;vkdufEdkifonf/
&Sm;&Sm;yg;yg;jrefrmhobm0awmtwGif; a'gif;pdrf;jrefrmhrsKd;&if;
(Green Peafowl) rsm;&Sdaeao;onfudk rSwfwrf;jyKEdkifcJhygonf/
jrefrmwkw
Yd efz;dk xm;tav;tjrwfxm;onfh a'gif;yHu
k kd azmfjytoH;k
jyKMu&m rrSm;Muap&ef ,ckaqmif;yg;tm; a&;om;vdkufygonf/
jrefrmhrsK;d &if;a'gif;pdr;f udk jrifawGUavhvmvkyd gu &efuek Ef iS rhf Eav;
wd&pmefO,smOfrsm;wGif &Sad eygonf/ avSmu
f m;obm0O,smOfwiG v
f nf;
apmifha&Smufxm;aom a'gif;pdrf;rsm;&Sdygonf/ oGm;a&mufavhvmEdkif
Muygonf/ Oa'gif;ac: a'gif;pdr;f onf Edik if w
H umobm0t&if;tjrpfrsm;
xdef;odrf;a&;tzGJUu urmay:wGif rsKd;okOf;rItE&m,f&Sdaom rsKd;pdwf
pm&if;oGi;f xm;ygNy/D a'gif;pdr;f rSm t&G,t
f pm;tm;jzifh tzkrd mS OD;acgif;rS
tNrD;zsm;txd tvsm;av;ay(48 vufrcefY)? trrSm oHk;ayausmf(38
vufrcefY)txd &Sdwwfygonf/ &SufaMumufwwf vltuyfrcHwwf
Muay/ a'gif;xD;rSm a'gif;rudck sO;f uyf&m tawmifrsm;jzef
Y ucsed w
f iG f
tvGefvSyonf/
jrefrmhOa'gif;wefzdk;xm;zkdY rsKd;okOf;raysmufuG,fzkdY 0kdif;0ef;
apmifha&SmufMuzkdY vkdaeNyD/

{NyD 16? 2016

wkdusKd {NyD 15
*syefEkdifiH taemufawmifykdif; tiftm;jyif; ajrivsifvIyfcwfrIaMumifh vlukd;OD;aoqkH;&NyD; aetdrfrsm; ysufpD;jcif;ESifh rD;avmifjcif;wkdY jzpfay:cJhaMumif;? vl&maygif;rsm;pGmrSm xdckduf'Pf&m&&SdcJh&aMumif; a'oqkdif&m
owif;Xmersm;u {NyD 15 &ufwGif owif;xkwfjyefonf/
*syefEkdifiH usL&SL;uRef; {NyD 14 &ufu tiftm; 6 'or 5 &Sd
ajrivsifvIyfcJh&mwGif a'ocHjynfol odef;aygif;rsm;pGmrSm if;wkdY\
aetdrfrsm;rS ab;vGwf&mokdY xGufajy;cJhMu&onf/
ajrivsiBf u;D vIyNf y;D aemuf aemufqufwJG ajrivsiif ,f 'gZifaygif;
rsm;pGm vIyfcJhonf/ {NyD 14 &uf n 9 em&D 26 rdepfwGif ajrivsif
vIycf jhJ cif;jzpfNy;D NyKu
d saom taqmufttkrH sm;atmuf ydwrf ad eolrsm;ukd
u,fq,fa&;tzGJUrsm;u u,fwifEkdif&ef BuKd;yrf;vsuf&SdMuonf/
{NyD 15 &uf eHeufykdif;txd ajrivsifaMumifh 761 OD;xufrenf;
'Pf&m&&SdaMumif; tpkd;&wm0ef&Sdolrsm;u twnfjyKcJhonf/ 'Pf&m
&olrsm;teuf 44 OD;xufrenf;rSm 'Pf&mjyif;xefonfqkd\/
a'owGif;&Sd EsLuvD;,m; pufkHrsm;rSm ajrivsifaMumifh xdckdufrI
r&Sad y/ [Ge'f g ba&U*spf wke;f ESihf qked D ponfh ukrP
rD sm;onf a'owGi;f &Sd
pufkHrsm;\ xkwfvkyfrIvkyfief;rsm;ukd acwqkdif;iHhxm;aMumif;? &xm;
c&D;pOfrsm;ukv
d nf; ,m,Dqidk ;f iHx
h m;aMumif; wm0ef&o
dS rl sm;u ajymMum;
onf/
ajrivsiu
f ,fq,fa&; vkyif ef;wGif ppfbufqidk &f m wyfzUJG 0if 1600
cefY? &JwyfzGJU0if 2000 cefYESifh rD;owfwyfzGJU0if 1300 ausmfyg0if
aqmif&Gufvsuf&Sdonf/
usKd'kd/

wdkusdK {NyD 15
*syefEdkifiH\ obm0ywf0ef;usif
a&;&m0efBuD; trsdK;orD; wmrm,dk
rmlul0gu if;ESifhtwl *sD 7 EdkifiH
rsm;rS obm0ywf0ef;usifa&;&m
0efBuD;rsm;onf urmBuD;ylaEG;rI?
jyefvnfjynfhNzdK;NrJpGrf;tift&if;
tjrpf j yemES i f h tjcm;aom
jyemrsm;udk aqG;aEG;oGm;rnf
jzpfaMumif; ajymMum;onf/

*sD 7 EdkifiHrsm;rS obm0ywf0ef;


usifa&;&m0efBuD;rsm;\ tpnf;
ta0;udk *syefEdkifiHtv,fydkif;
wdk,mrmNrdKU ar 15 &ufESifh 16
&ufww
Ykd iG f usi;f yoGm;&efppD Ofxm;
onf/ ,if;uJhodkYawGUqHkaqG;aEG;rI
udk 2009 ckESpfwGif tDwvDEdkifiH
awGUqHkNyD;aemufydkif; yxrqHk;
tBudrfawGUqHkjcif;jzpfonf/
,if;aqG;aEG;yGJtpDtpOfwGif

vef'ef {NyD 15
yg&DESifh b&yfqJvfNrdKUtMurf;zufwkdufckdufrIrsm;wGif yg0ifywfoufcJh
onf[k ouFmruif;jzpfoil g;OD;tm; NAw
d ed &f t
J &m&Srd sm;u zrf;qD;vku
d Nf yD
jzpfaMumif; ,aeYkdufwmowif;wpf&yft&od&onf/
trsdK;om;okH;OD;ESifh trsdK;orD;ESpfOD;tm; bmrif*rfNrdKUwGif {NyD 14
&ufu zrf;qD;cJhNyD; useftrsdK;om;wpfOD;ukd {NyD 15 &uftapmykdif;u
vef'efNrdKU&Sd *wf0pfcfavqdyfwGif zrf;qD;EdkifcJhaMumif;od&onf/
NAw
d ed Ef idk if w
H iG f rnfonft
h Murf;zufru
I rdk QusL;vGe&f ef pDpOfxm;jcif;
r&SdaMumif; zrf;qD;xm;olrsm;\ ajymMum;csufukdukd;um;NyD; &Jt&Sdrsm;u
qkdonf/
NAdwdefEkdifiHtwGif; tMurf;zufrIwm;qD;ESdrfeif;Ekdifa&;twGuf
b,f*s,
D EH iS hf jyifopftmPmykid rf sm;tygt0if Ekid if w
H umtzGUJ tpnf;rsm;?

taMumif;t&mckepfck aqG;aEG;
oGm;rnfjzpfaMumif; {NyD 15 &uf
wGif rmlul0gu owif;axmuf
rsm;udk ajymMum;onf/ tqdkyg
taMumif;t&mrsm;wGif urmBuD;
ylaEG;vmrIudk ckcHumuG,foGm;&ef
ESifh vGefcJhonfhESpf 'DZifbmwGif
jyifopfEdkifiH yg&DNrdKU aqG;aEG;cJh
onfh ukvor*&moDOwkajymif;
vJrIqdkif&m nDvmcHoabmwlnD

csufrsm;udk taumiftxnfazmf
aqmif&Guf&ef yg0ifonf/
xdkYjyif0efBuD;rsm;onf jyefvnf
jznfhNzdK;NrJpGrf;tift&if;tjrpfrsm;
wdk;wuf&SmazGa&;? yifv,fjyif
npfnrf;rIwikd ;f wma&;? "mwkypn;f
yg0if r I x d e f ; csKyf a &;ES i f h ouf & S d
ow0grsm; xdef;odrf;apmifha&Smuf
a&;wdkYudkvnf; aqG;aEG;oGm;rnf
jzpfonf/ tdrf&Siftjzpf vufcH
usif;yrnfh *syefEdkifiHu yl;wGJ
aMunmcsuf xkwjf yefEikd &f efBuKd ;yrf;
vsuf&Sdonf/ tifeftdwfcsfau/

jynfwGif; axmufvSrf;a&;tzGJUrsm;ESifh tMurf;zufrINzdKcGif;a&;uGef&uf


wdkY yl;aygif;NyD; tMurf;zufrIrsm;ukd wm;qD;ESdrfeif;vsuf&Sdonf/ tqkdyg
ig;OD;tm; NAdwdef&Jt&m&Sdrsm;tygt0if ,if;tzGJUrsm;\BudK;yrf;rIjzifh
zrf;qD;cJhjcif;jzpfaMumif; tpD&ifcHpmwpf&yfwGif azmfjyxm;onf/
tqkdygig;OD;ESifhywfoufNyD; tjcm;owif;tcsuftvufrsm;ukd
xkwfazmfajymMum;jcif;r&SdbJ yg&DNrdKUESifh b&yfqJvfNrdKU tMurf;zuf
wkdufckdufrIrsm;wGif yg0ifywfoufcJhonfqkdonfukdom &Jt&m&Sdrsm;u
rD'D,mokdYajymMum;cJhonf/
bmrif*rfNrKd UwGif tqkyd gig;OD;\ ykid q
f idk rf rI sm;&S?d r&Su
d rdk l &Jt&m&Srd sm;
u pkHprf;vsuf&Sdonf/,if;ig;OD;teuf b&yfqJvfNrdKUtMurf;zufrIwGif
yg0ifonf[k ,kMH unf&ol rk[
d mruf tA&Deo
D nf bmrif*rfNrKd UokYd ,refEpS f
u tvnftywfa&muf&SdcJhaMumif; rD'D,mrsm;u qkdonf/ kdufwm/

'gum {NyD 15
b*Fvm;a'h&EfS idk if H ausmufr;D aoG;ok;H vQypf pf"mwftm;ay;pufrHk sm;
wk;d csUJ wnfaqmufjcif;rjyK&ef a'ocHjynforl sm;ESihf obm0ywf0ef;usif
xdef;odrf;a&;vIyf&Sm;olrsm;u uefYuGufqEjyrIrsm; &Sdvifhupm;
tpkd;&tzGJUu tpDtpOftwkdif; qufvufwnfaqmufzG,f&SdaMumif;
a'oqkid &f mowif;Xmersm;u {NyD 15 &ufwiG f owif;xkwjf yefonf/
,ckvtapmykdif;u ppfwaumif;jynfe,f bef&SmcgvDNrdKU
ausmufr;D aoG;ok;H "mwftm;ay;pufw
Hk nfaqmufrnfh tpDtpOfudk
a'ocHjynfolrsm;u uefYuGufqEjycJhMu&mwGif &JwyfzGJUu tMurf;
zufol qEjyorm;rsm;ukd aoewfjzifh ypfcwfcJh&m av;OD;xufrenf;
aoqkH;cJh&onf/
b*Fvm;a'h&SfEkdifiHta&SUawmifykdif; yifv,furf;kd;wef;a'o
vQyfppf"mwftm;r*g0yf 1320 xkwfvkyfrnfh "mwftm;ay;pufkH
wnfaqmufrEI iS hf ywfouf obm0ywf0ef;usit
f ay: xdcu
dk rf EI iS hf
ywfouf okH;oyfavhvmcsufay:xGufcsdeftxd wnfaqmufa&;
vkyfief;ukd &yfqkdif;xm;rnf[k tpkd;&wm0ef&SdolwpfOD;u tvGwf
oabm ajymMum;cJhonf/
b*Fvm;a'h&SfEkdifiHonf vQyfppf"mwftm; vkdtyfcsufukd
jznfhqnf;ay;&ef 2022 ckESpfxufaemufrusbJ ausmufrD;aoG;okH;
vQyfppf"mwftm;ay;pufkH 25 kH xlaxmifum vQyfppf"mwftm;
23692 r*g0yf xkwfvkyf&ef tpDtpOfa&;qGJxm;onf/ tqkdyg
vQyfppf"mwftm;ay; pufkHrsm;teuf 16 kHukd jynfolykdifu@rS
wnfaqmuf&efESifh pufkH ukd;kHukd yk*vdu@rS wnfaqmuf&ef
&nfrSef;xm;onf/
yDwDtkdif/

e,l;a'vD {NyD 15
tdEd,EkdifiHonf armif;olrJhav,mOfrsm;tokH;jyKum if;\ umuG,fa&;pGrf;yum;jrifhwifEkdif&ef
tar&duef jynfaxmifpx
k rH S y&Da'wmtrsK;d tpm; armif;olru
hJ if;axmufav,mOf tpif; 40 0,f,al &;twGuf BuKd;yrf;csuf\ ueOD;ajcvSrf;jzpfonf/
ESpfEkdifiHaqG;aEG;rIrsm; jyKvkyfaeaMumif; tdEd,tpkd;&wm0ef&SdolwpfOD;u ajymMum;onf/
ok&Yd mwGif ,if;aqmif&u
G cf suaf Mumifh NyKid b
f ufygupwefEidk if t
H m; pdwt
f aESmift
h ,Sujf zpfapzG,&f adS Mumif;
owif;wGifazmfjyonf/
tdEd,EkdifiHonf if;ESifh e,fedrdwfcsif;xdpyfaeaom wkwfESifh ygupwefEkdifiHwkdY\ e,fjcm;a'orsm;
wkdufckdufa&;pGrf;tifwkd;jrifha&;ESifh axmufvSrf;a&;owif;tcsuftvufrsm; wkd;jrifh&,la&;twGuf
armif;olrahJ v,mOfqidk &f menf;ynmrsm; wk;d jri &hf &S&d ef BuK;d yrf;aeonf/ Ekid if EH iS x
hf pd yfaeonfh e,fjcm;a'orsm;
uJhokdY tdEd,ork'&mtm; teD;uyfapmifhMunfh&ef armif;olrJhuif;axmufav,mOfrsm;vkdtyfaeonf/
tdE,
d Ekid if o
H nf awmifuek ;f awmifwef;xlxyfaom uuf&rfS ;D ,m;a'owGif uif;axmufrrI sm; jyKvyk &f ef
tpa&;vkyf armif;olrJhav,mOfrsm;ukd tokH;jyKvsuf&Sdonf/ a'otwGif;rS EsLuvD;,m;vufeufrsm;ykdifqkdif
xm;onfh NydKifbufEkdifiHrsm;jzpfaom tdEd,ESifh ygupwefwkdYonf ppfyGJokH;BudrfjzpfyGm;cJhzl;&m ESpfBudrfrSm
kdufwm/
uuf&SfrD;,m;a'oukd taMumif;jyK jzpfyGm;cJhjcif;jzpfonf/

{NyD 16? 2016

aejynfawmf {NyD 15
jrefrmou&mZf 1377 ckEpS f jrefrmh
d;k &mESpo
f pfu;l r[moBueF f 'kw,
d
tMuwfaeYjzpfaom ,aeYwGif
umuG,af &;OD;pD;csKyf ;Hk (Munf;? a&?
av) rdom;pka&upm;r@yfwGif
a&yufupm;olrsm;? a&yufcv
H mol
rsm;jzifh pnfum;aysmf&TifpGm qifETJ
MuNyD; tEkynm&Sifrsm;? aw;oH&Sif
rsm;ESihf ,dr;f tzGUJ rsm;u aw;oDcsi;f
rsm;jzifh oDqu
kd jyazsmaf jzMuonf/
,aeYeHeufydkif;wGif umuG,f
a&;OD;pD;csKyfkH;(Munf;? a&? av)
rdom;pka&upm;r@yfodkY 'kwd,
orw OD;jrifhaqGESifhZeD; a':cif
oufaX;wdo
Yk nf 'kw,
d wyfrawmf
umuG,af &;OD;pD;csKyf umuG,af &; 'kwd,orw OD;jrifhaqGESifhZeD; a':cifoufaX; umuG,fa&;OD;pD;csKyfkH;(Munf;? a&? av) rdom;pka&upm;r@yfwGif twlwuG yg0ifqifETJpOf/
(jr0wD)
OD;pD;csKy(f Munf;) 'kw,
d Adv
k cf sKyrf LS ;
Bu;D pd;k 0if;ESiZhf eD; a':oef;oef;EG,?f ESifhZeD;? umuG,fa&;0efBuD;Xme 0efBuD;Xme jynfaxmifpk0efBuD; wyfrawmft&m&SdBuD;rsm;ESifh ZeD; qifETJMuonf/
cJhMuaom
,drf;tzGJUrsm;tm;
jynfxaJ &;0efBu;D Xmejynfaxmifpk jynfaxmifp0k efBu;D 'kw,
d Adv
k cf sKyf 'kw,
d Adv
k cf sKyBf u;D &JatmifEiS hf ZeD;? rsm;ESifhtwl wufa&mufMunfhI
xdkYaemuf 'kwd,orwESifh *kPjf yKqak iGrsm; ay;tyfcs;D jri chf MhJ u
0efBu;D 'kw,
d Adv
k cf sKyBf u;D ausmaf qG BuD;pdef0if;ESifhZeD;? e,fpyfa&;&m umuG,fa&;
OD;pD;csKyfkH;rS tm;ay;NyD; twlwuG yg0if tzGUJ 0ifrsm;onf oDqu
kd jy azsmaf jz aMumif; owif;&&So
d nf/ (jr0wD)
aejynfawmf {NyD 15
jrefrmou&mZf 1377 ckESpf jrefrmhdk;&mESpfopful; r[moBuFef 'kwd,tMuwfaeYjzpfaom ,aeYwGif umuG,fa&;OD;pD;csKyfkH;(Munf;) 0if;twGif;&Sd
rdom;pka&upm;r@yfEiS hf aZ,smoD&u
d ek w
f u
kd t
f eD;&Sd a&upm;r@yfrsm;wGif r[moBueF af &obifyaJG wmftm; pnfum;odu
k Nf rKd upf mG qifEv
JT su&f &dS m
rGef;vGJydkif;wGif 'kwd,wyfrawmfumuG,fa&;OD;pD;csKyf umuG,fa&;OD;pD;csKyf (Munf;) 'kwd,AdkvfcsKyfrSL;BuD;pdk;0if;ESifhZeD; a':oef;oef;EG,fwdkY
oGm;a&mufMunfhItm;ay;MuNyD; yg0ifqifETJMuonf/
xdkYaemuf 'kwd,AdkvfcsKyfrSL;BuD; pdk;0if;ESifhtzGJUonf r@yfrsm;tvdkuf ujyazsmfajzcJhaom ,drf;tzGJUrsm;tm; *kPfjyKqkaiGrsm; ay;tyf
csD;jrifhcJhMuonf/
xdkYtwl aejynfawmf aZ,smoD&dNrdKUe,ftwGif; wyfrawmfaq;kHBuD;a&SU&Sd
a&upm;r@yfrsm;? aejynfawmf wnf;cdka&;pcef;a&SU&Sd
a&upm;r@yfEiS hf aejynfawmfwikd ;f ppfXmecsKyf a&upm;r@yfwYkd a&yufco
H rl sm;? a&yufupm;olrsm;u aysm&f iT pf mG yg0ifqifEMJT uNy;D rdom;pkoBueF f
,drf;tutzGJUrsm;? tEkynm&Sifrsm;? aw;oH&Sifrsm;u aw;oDcsif;rsm;? ,drf;tursm;jzifh oDqdkujyazsmfajzMuum pwk'domtauR;tarG;rsm;jzifh
wnfcif;{nfhcHcJhMuaMumif; owif;&&Sdonf/
(jr0wD)

&efukef {NyD 15
r[moBueF yf aJG wmfwiG f &efuek Nf rKUd awmf pD;yGm;jzpfr@yfBu;D rsm; aqmuf
vkyrf u
I kd wkid ;f a'oBu;D tpk;d &tzGUJ u xde;f csKyv
f u
dk o
f nft
h wGuf NrKd Ue,f
tEYSHwGif a&upm;r@yfBuD;rsm;tpm; rdom;pktkef;vufa&upm;r@yf
rsm; ydkrdkrsm;jym;vmNyD; rdom;pkvkduf aysmf&TifpGm a&upm;Muonfudk
awGU&onf/
,aeYr[moBuFef'kwd,tMuwfaeYwGifvnf;
&efukefwkdif;
a'oBuD; NrdKUe,frsm;wGif rdom;pktkef;vufr@yfrsm;jzifh a&upm;ol
rsm;? a&yufcHolrsm;jzifh pnfum;vsuf&SdNyD; pwk'domtvSLr@yfrsm;
wGifvnf; tauR;tarG;rsm;jzifh {nfhcHauR;arG;vsuf&Sdonf/
]]ESpw
f idk ;f r@yfx;dk Ny;D upm;w,f/'DEpS rf mS r@yfaqmufciG u
hf t&if
ESpfawGeJYrwlawmhvdkY r@yfaqmufNyD; a&rupm;awmhbl;/ NcHa&SUrSm
tkef;vufr@yfxkd;NyD; oli,fcsif;awGpkNyD; upm;vkdufawmhw,f}}[k
vdIifNrdKUe,f tif;pdefvrf;rBuD;ay: tkef;vufr@yfxkd; a&upm;
aeonfh ukdol&u ajymonf/
&efukefwkdif;a'oBuD;0efBuD;csKyfu ,ckESpfr[moBuFefyGJawmfudk
&efukefNrdKUwGif ckdiftvkduf aysmf&TifpGm a&upm;Edkif&ef ckdifav;ckwGif
A[dkr@yfBuD;rsm; wnfaqmufcGifhjyKcJhaomfvnf; oGm;vma&;cufcJrI
aMumifh ,cifESpfrsm;uJhokdY pnfum;rIr&SdaMumif; a&yufcHolrsm;xHrS
od&onf/
]]vkdif;um;awGuvnf; odyfrxGufbl;/ xGufwJhum;usawmhvnf;
um;cu tqrwefaps;BuD;awmh b,folrS odyfroGm;Mubl;/ wupD
awGuvnf; usyf 3000 c&D;udk usyf 6000 avmufawmif;aeawmh
r@yfawGomG ;zdYk tcuftcJawG&w
dS ,f/'gaMumifh tdraf &SUrSmyJ tke;f vuf
r@yfx;dk Ny;D a&upm;vdu
k af wmhw,f}}[k ok0PNrKd Ue,fae udak rmifarmif
oef;u ajymonf/
&efuek Nf rKd U ,ckEpS o
f BueF w
f iG f r@yfBu;D rsm;enf;yg;oGm;aomfvnf;
NrdKUe,ftoD;oD;wGif tkef;vufr@yfrsm;xkd; a&upm;olrsm; ,cifESpf
rsm;xuf ykdrkdrsm;jym;vmonf/
]]'DEpS o
f BueF u
f &efuek rf mS r@yfBu;D awG odyrf awGU&bl;/ NrKd Ue,fawG
rSmawmh tkef;vufr@yfav;awGavmufyJ awGU&w,f/ a&yufcHum;
awGvnf; 'DESpf enf;oGm;w,f/ pD;yGm;jzpfr@yfBuD;awG enf;oGm;awmh

t&ifwkef;uvkd okyfysufwmawG rawGU&awmhbl;}}[k ykZGefawmif


NrdKUe,fae um;jzifha&yufcHxGufonfh udkat;rif;u qkdonf/
&efukefNrdKU wkdif;a'oBuD;tpkd;&tzGJU tpDtpOfjzifh wnfaqmuf
xm;onfh &efuek Nf rKd Uawmfr[moBueF Af [krd @yfEiS hf ckid rf sm; tygt0if
a&ToHvGifrdom;pkrS wnfaqmufxm;onfhr@yfESifh jynfvrf;ray:&Sd
r@yfBuD;rsm;om a&upm;olrsm;jzifh pnfum;vsuf&Sdonfudk awGU&
onf/
taemufykdif;cdkifr@yfwGif vkHNcKHa&;tjzpf wm0ef,laqmif&Guf
aeonfh vdIifNrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL; OD;0if;olatmifu]]cdkifr@yfawGrSm
t&ifESpfeJYrwl xl;jcm;wJhtpDtpOftaeeJY oHcsyftzGJUawGygvmw,f/

,dr;f tzGUJ awGeYJ azsmaf jza&;tpDtpOfawGvnf; pDpOfwifqufomG ;rSmjzpfvYkd


r@yfydwfcsdeftxd vlpnfygw,f}}[k ajymonf/
a&upm;olrsm;? a&yufcHolrsm; at;csrf;aysmf&TifpGm upm;Ekdif&ef
vlpnfum;onfhr@yfrsm;wGif oufqkdif&mNrdKUe,ftkyfcsKyfa&;tzGJUrsm;
ESifhtwl jrefrmEkdifiH &JwyfzGJU0ifrsm;? rD;owfwyfzGJU0ifrsm;ESifh MuufajceD
wyfzGJU0ifrsm;uvnf; vkHNcKHa&;wm0ef,l aqmif&Gufaeonf[k if;u
qufvufajymonf/
xkt
Yd wl &efuek w
f idk ;f a'oBu;D twGi;f ckid af v;ck&dS a&upm;r@yf
96 ckwdkYwGif rl;,pf&rf;um;rIrsm;? a&upm;olrsm;tcsif;csif; ckduf&ef
jzpfymG ;rIrsm; r&Sad pa&;twGuf &JwyfzUJG 0ifrsm;u xde;f odr;f aqmif&u
G af y;
cJhNyD; ,mOftE&m,fuif;&Sif;a&;twGufvnf; ,mOfxdef;&JwyfzGJUrsm;ESifh
yl;aygif;aqmif&Gufvsuf&SdaMumif; &efukefwkdif;a'oBuD; &JwyfzGJUrS
owif;xkwfjyefcsuft& od&onf/

{NyD 16? 2016

2012 ckESpfaESmif;ydkif;wGif pmaypdppfa&;udk


kyfodrf;cJhonfrSp yk*vdupme,fZif;rsm; touf
00 IcGihf&vmonf/ wGif udk,fydkifowif;pmrsm;
vnf; tvQKdtvQKdxGufvmMuonf/
*sme,fvufukdif&Sdxm;ESihf NyD;olwkdYu aeYpOf
owif;pmukd yl;wGx
J w
k af 0vmMuovkd owif;pmouf
oufomxkwfa0olrsm;vnf; ay:vmonf/ pmay
vGwfvyfcGihf? owif;vGwfvyfcGihfESihf pme,fZif;
vGwfvyfcGihfwkdY a&SUwef;a&mufvmonf/ pmaytzGJU
tpnf;rsm;? owif;tzGJUtpnf;rsm;? owif;vkyfief;
oifwef;rsm;jzpfwnfvmonf/ B.A (Journalism)
bGJUrsm; ay;tyfEdkifvmonf/ owif;\ tcef;u@
rSm ydkrkdxif&Sm;vmonf/ pwkwr@dKif\ta&;ygrIukd
ykd owdxm;rdvmcJhMuonf/
owif;orm;wkrYd mS ykEH ydS rf 'D ,
D mESifh tDvufx&Geef pf
rD'D,mwkdYtMum; vGef;xkd;ae&NyDjzpf\/ a&'D,kd
oufouf? toHoufoufESihf rvHkavmufawmhbJ
tkyfukdygjyEkdifatmif tm;xkwfMu&onf/ tcsdefESihf
wpfajy;nD[laomudpudk tav;xm;vmMu&onf/
vlwpfu,
dk f zke;f wpfv;Hk jzpfvmonft
h cku
d f owif;wkYd
\ ysHUESHYpD;arsmrIu tm;aumif;aumif;jzihf vsifvsif
jrefjref jzpfxGef;vmonf/
,aeYaMu;rkHonf ,ck {NyD 16 &ufaeYwGif (59)
ESpf t&G,w
f idk cf NhJ yjD zpf&m vuf&jdS refrmhowif;pmavmu
oufwrf;t&SnfqkH; wpfapmifwnf;aom owif;
pmtjzpf txift&Sm;&yfwnfvsuf&SdaeNyDjzpfonf/
wGif aMu;rkH\ orkdif;aMumif;onf arhaumif;
p&mtwdwfr[kwf/ aysmufysufp&mZmwfaMumif;
r[kwfonfhtavsmuf ol\ Fact File Munhfvkduf
onfwGif aMu;rkHonf 1956 atmufwkdbmrS 1957
rwftxd tywfpOfxw
k *f sme,ftjzpf ueOD;&yfwnfNy;D
ajcukyf,lcJhonf/ aMu;rkHukd wnfaxmifolwkdYrSm
OD;aomif; (atmifAv)? OD;odef;(Z0e)? OD;cifarmif&D
(pdecf ifarmif&)D ESifh OD;aomf(aMumfjimrefae*sm)wkjYd zpfNy;D

t,f'Dwm tzGJUrSm OD;aomif;ESihf OD;cifarmif&DwkdYESpf


OD;wnf;omjzpfonf/ owif;pmwkdufwnfae&mrSm
(398)bk;d vdr;f vrf; ausmufajrmif; &efuek Nf rKd Ujzpfonf/
vef'efrS urmausmf Daily Mirror ukd twdtus
tm;ustwk,l taotcsmrSjD irf;Ny;D xkpd Ofu xGuq
f J
owif;pmrsm;ESifh tppt&m&m uGjJ ym;jcm;em;apvsuf
t&G,t
f pm;rStp txm;tokd tjyiftqif tv,f
aumfvcH yJG t
Hk qk;H qef;opfwx
D iG rf rI sm;ukd ,kMH unfcsuf
ckdifckdif enf;pepfususjzifh 1957 {NyD 16 &ufrSp
xl;jcm;pGm pwifxkwfa0cJh&m ESpfvtMumwGif jrefrm
jynf apmifa&tjrifhqkH;pHcsdefukd 13000 jzihf &&SdcJh
onfrSm owif;pmavmu orkdif;wGifaom aMu;rkH
jzpfcJhaom [l\/
]]t,f'Dwmhtmabmf}} udk aeYpOfrxnfhoGif;bJ
vdktyfrSoma&;om;jcif;? 15''_10'' pmrsufESmudk
ig;aumfvHcGJ&m pmom;udk udk;vufrcGJ,lum tem;
tjzLom;udak vQm
h pmom;udk ydaYk y;xm;jcif;? trsm;pk
aom owif;pmrsm;u ausmzHk; (Back Cover)wGif
aMumfjimrsm;xnfMh uonfukd aMu;rHu
k aMumfjimrxnfh
bJ owif;udo
k mxnfo
h iG ;f jcif;ESihf umwGe;f atmif&edS \
f
]cif}udk yifwikd w
f ifqufEikd jf cif;wdrYk mS aMu;rHu
k kd vlxu
k
rzwf&raeEdkifatmif qGJaqmifaponfhtcsufrsm;
jzpfonfh wDxGifcsufrsm;yifjzpfonf/
jrefrmowif;pmwdt
Yk wGuf acwfopfajymif;onfh
udpu
kd aMu;rHu
k pGr;f aqmifc&hJ m ordik ;f opfwpf&yftjzpf
rSww
f rf;wif&aomudpr sm; acwfrpD ufu&d ,
d mrsm;udk
wyfqifoHk;pGJ&aumif;rSef;odonfh Pf&nfjrifhrm;rI
uvnf; txl;ta&;ygcJhonf/
xdkpOfu aMu;rHk0,f,ltoHk;jyKcJhaom Photo
Litho ywfvnfpufrSm tm&SwdkufwGif yxrqHk;oHk;
onfh pufjzpfNyD; 32 rsufESmowif;pmudk jzwfNyD;
acgufNyD; wpfem&DvQif 23000 usonf/
yHkESdyfpGrf;&nftm;omcsufaMumifh olwum
owif;pmwdkY n 9 em&D azmifydwfMuaomfvnf;

aMu;rHu
k aemufwpfaeYtul; 2 em&DraS zmifyw
d u
f m
nOfheufeuf owif;xl;rsm;&Sdygu tcsdefrDxnfh
oGif;cGifh&cJhonf/ wpfqufwnf;rSmyif aMu;rHkonf
jrefrmbmom rdkEdkzdkwdkzvif pmvHk;pDpufudk OD;qHk;
wDxGiftoHk;jyKcJhonfjzpf&m ]]...odkYjzifh yxr
qH;k jrefrmbmom zvifpmvH;k pDpufu&kd cJNh y;D aemuf
aMu;rHkonf tm&S yxrqHk;aom vpfodkywfvnf
pufudk toHk;jyKonfh owif;pmBuD;tjzpf 1963
ckESpf azazmf0g&Dv 7 &ufaeYwGif owif;pm
yHkEdSyfpufopfordkif;udk a&;vdkufavonf/
aMu;rHk\ toGiftjyifrSm urmt&yf&yfrS
owif;pmtajrmuftjrm;\ tqifhtwef;xuf
tqaygif;rsm;pGmomvmcJhonf/ xif&Sm;jywfom;
aom "mwfyHkrsm;? pmom;rsm;ESifh yHkESdyfavmu
tvSq;kH ? t&Si;f qH;k ? txifq;kH ? toefq
Y ;kH yHEk ydS ef nf;udk
tm&S yxrqHk;oHk;jcif;jzif aMu;rHkonf 0kef;ceJ
apmifa& 50000 ausmo
f mG ;awmhonf}}/ (ArmhacwfrS
aMu;rHkodkY)
aMu;rH\
k zefw;D &SiOf ;D aomif; (q&matmifAv)
rSm 1947 ckEpS u
f wpfaeYEpS u
f sypf m; owif;axmuf
uav;b0rS t,f'DwmcsKyf? xdkrStausmfMum;qHk;
owif;pmBu;D wpfapmifukd ysK;d axmifEikd cf o
hJ nftxd
tqifhqifhausmfvTm;vmcJhaom owif;pmorm;
(journalist)wpfOD;jzpf&m ol\xl;jcm;aom tjrif
tawG;pdwu
f ;l ESiBhf uq
H rIrsm;rS olrwlaom ZG?J vHv
Yk ?
0D&,
d wdjYk zifh a&mpyfum jrefrmhowif;pmwpfacwfukd
tyDtjyifjzpfxeG ;f apcJo
h nfjzpf&m ,aeYacwfumv
rsK;d jzifo
h m BuKH BuKd ucf yhJ gvQif owif;avmu? owif;
pmavmutwGuf xda&mufaygufajrmufaom
pGrf;aqmifcsufrsm; tBuHaumif;Pfaumif;rsm;
q&matmifAv (aMu;rHkOD;aomif;)\ OD;aESmuf
twGi;f rS rnfa&GUrnfrQ? rnforYkd nfyf x
kH u
G v
f mtHeh nf;
[kawG;arQmu
f m vmrnfh 2017 wGif ESpf (60) jynfah wmh
rnfh aMu;rHk[laom oufawmf&Snfjrefrmhowif;pm
BuD;udk arG;aeYtrSwfw& *kPfjyKvdkufygonf/ /

r[moBuFef ('kwd,tMuwf)aeYwGif rEav;wkdif;a'oBuD; &rnf;oif;NrdKU r[moBuFefA[dkr@yft0if


&rnf;oif;cdik f cdik &f w
J yfzUJG rSL; 'kw,
d &JrLS ;Bu;D Munfp;kd ESifh jrefrmEdik if &H w
J yfzUJG cdik ?f NrKd Ue,f ,mOfxed ;f wyfzUJG 0if
rsm; oBuFefyGJawmfumvtwGif; rvdkvm;tyfaom jyemrsm; rjzpfay:apa&;twGuf ppfaq;aqmif&Guf
aeonfudkawGU&pOf/
vIdifoef;wifh(&rnf;oif;)

rif;bl; {NyD 15
jrefrmhkd;&mr[moBuFefyJGawmf(tMuwfaeY) 'kwd,
ajrmufaeYwGif rauG;wkdif;a'oBuD; rif;bl;ckdif
rif;bl;(puk)NrKd Ue,f A[krd @yfEiS hf NrKd Uay:&yfuu
G rf sm;
&Sd a&upm;r@yfrsm;wGif a'ocHjynforl sm; at;csr;f
aysmf&TifpGm a&upm;vsuf&SdaMumif;od&NyD; a&upm;
r@yfrsm;wGiv
f nf; &yfuu
G rf sm;tvku
d f a'ocHjynforl sm;
u pkaygif;um pwk'o
d mrsm; {nfch aH uR;arG; ukov
dk jf yK

Muolrsm;jzifh pnfum;vsu&f aSd Mumif; od&onf/


,if;okaYd 'ocHjynforl sm; jrefrmh;dk &mr[moBueF f
yJGawmfBuD; at;csrf;aysmf&TifpGm usif;yEkdifa&;twGuf
ckid ^f NrKd Ue,ftqifY ,mOfxed ;f &JwyfzUGJ rsm;ESiYf &JwyfzUGJ
pcef;rsm;rS wm0ef&Sdolrsm;u ,mOftE&m,fuif;&Sif;
a&;ESihf vkNH cKH a&;wm0efrsm;ukd NrKd UwGi;f &Sd a&upm;r@yf
wkid ;f wGif t&Sed t
f [kejf ri hf uGi;f qif;aqmif&u
G af y;vsuf
&Sdonf/
(ck
ckdifjyef^quf)

(54) ESpfMumumvwpfckudk vGefajrmufNyD;onfwGif


yxrqHk;t&yfom;tpkd;&onf 2016 {NyD qef;p
xGufay:cJhNyDjzpf\/ 2016 Ekd0ifbm 8 &uf
a&G;aumufyGJ? jynfolvlxk\ wpfcJeufa&G;cs,frIrS
aygufzGm;vmaom&v'fjzpfonf/
tpdk;&opfpwifonfESihfwpfNydKufeuf EkdifiHydkif
owif;pmESpaf pmifjzpfaom jrefrmhtvif;ESifh aMu;rHk
wdYk qufwu
dk af pmifa&wufomG ;onf[al om owif;
u 0rf;omyDwdtvGefjzpfMu&onf/
pifppf jrefrmhtvif;ESihfaMu;rHkwdkYtay: orkdif;
aMumif; aumif;rGefcdkifchHNyD; *kPfodumjynfh0aom
owif;pmBuD;rsm;tjzpf jynfolrsm; ,HkMunfudk;pm;
cJMh uNy;D om;jzpfonf/ avmu\tvSnt
fh ajymif;rsm;
aMumiho
f m acw,m,D awmifawmiftt
D ED iS fh axGvD
umvDjzpfaecJMh u&mrS ,ckqjkd ynfo'Yl rD u
dk a&pD t&yf
om; tkyfcsKyfrIopfwGif oGifwpfrljcm;um rlvZmwd
kyfudk wpfzefjyefazmfxkwfEkdifMuawmhrnf[k tm;&
0rf;om &SdMu&NyDjzpfonf/
,cif,
h cifu *g;'D;,ef;OD;pde0f if;? ae;&Si;f OD;avm
H?k ArmhacwfO;D tke;f cif? tif'yD if;'ifh a':pef;? jrefrmh
tvif; OD;wif? ol&,
d bBu;D baz? xGe;f aeYpOf OD;xGe;f
az? tk;d a0OD;ndKjr? vlxOk ;D vS? wkid ;f cspo
f cifoed ;f az?
*sme,fausmfOD;cspfarmif? olBuD;a*ZufOD;cifarmif?
taxmufawmftek ;f jrih?f aMu;rHOk ;D aomif;? [Hom0wD
OD;0if;wif tp&Sdonfjzihf t,f'Dwmrsm;udk olwdkY
owif;pmrsm;jzihf cGrJ &atmif jynfou
l wGv
J suo
f m;
todtrSwfjyK vufcHMunfjzL ESpfoufcJhMuonf/
,if;trnfrsm;jzihf oufqHk;wkdif xif&Sm;ausmfMum;
cJhMuonf/
xkt
d pOftvmrSm 1962 ckEpS w
f iG f awmfveS af &;
aumifpw
D ufvmNy;D 1964 ckEpS w
f iG f owif;pmrsm;udk
jynfolydkifodrf;vkdufonfrSp ed|dwHoGm;cJhonfrSm
,aeYxufwkdifyifjzpfawmhonf/

{NyD 16? 2016

1957 ckEpS f {Nyv


D 16 &ufaeYonf jrefrmhowif;pm
orkid ;f wGif xl;jcm;aomaeYwpfaeYjzpfonf/ xkad eYonf
jrefrmESpfqef;wpf&ufaeYvnf;jzpfNyD;
owif;pm
topfo;kH apmif wpfNyKd ief ufwnf;xGuv
f mjzpfonf/
xko
d wif;pmwkrYd mS aMu;rH?k taxmufawmfowif;pm
ESifh jynfawmfpkd;owif;pmwkdYjzpfonf/
aMu;rHkowif;pmudk OD;pD;olrSm aMu;rHkOD;aomif;
(atmifAv)jzpfonf/ xkdpOfu jrefrmowif;pm
avmurSm tar&duefMoZmcHvuf,mowif;pmESifh
k&mS ;opmcHvuf0o
J wif;pm[l &SdMuaomowif;pm
ESprf sK;d om&So
d nf/ vuf0o
J wif;pmrsm;u tar&duef
a0g[m&pmvHk;ukd toHk;jyKwkdif; ]tar&duefe,fcsJU
orm;} [k *kPx
f ;l 0daoo wyfqifa&;om;avh&o
dS nf/
vuf,mowif;pmrsm;u vuf0EJ ikd if rH sm;\ te,kw
owif;rsm;udk yHkBuD;csJU a&;om;Muonf/
aMu;rHkOD;aomif;onf Armhacwfowif;pm\
t,f'DwmcsKyfjzpfonf/ Armhacwfu uGefjrLepfqefY
usiaf &;owif;pmjzpfaomfvnf; tar&duef'rD u
kd a&pD
ukd a0zefa&;om;EdkifcJhonf/ odkYaomf OD;aomif;onf
Armhacwf raysmfEdkif/ tb,faMumifhqkdaomf vpm
EIef;xm;udk rauseyfjzpfonf/
xkt
d csed u
f aMu;rHOk ;D aomif;onf ud,
k yf idk v
f yk if ef;
tjzpf aomMum[mopmapmifukd q&mZ0eESihf Ir0
OD;ausmfwkdY tultnDjzifhxkwfa0&m a&mif;ravmuf
atmif xl;xl;jcm;jcm;atmifjrifr&I cJo
h nf/ onfah emufrmS
Armhacwfyikd &f iS Of ;D tke;f cifxH ta&;qko
d nf/ Armhacwf
trIxrf;tm;vHk; vpmEIef;edrfhaeygonf/ xkdYaMumifh
pmpDupNyD; owif;axmufrsm;? t,f'Dwmrsm;xd
vpmwk;d ay;yg[k vpmpm&if;opfjy ta&;qkcd o
hJ nf/
vpmEIef;xm;xkdufoifhovdkay;yg[k awmif;pOfu
ray;vQif bmvkyfrnf[k tpDtpOfr&Sdaomfvnf;
rdrdawmif;onfhtwkdif;r&onhftcg Armhacwf
t,f'DwmcsKyf&mxl;rS EkwfxGufvdkufonf/
ArmhacwfrSxGufNyD; vtenf;i,ftMumwGif
aMu;rHk*sme,fudk pwifwnfaxmifonf/ apmifa&
7000 txd a&mif;&ojzifh atmifjrifaomfvnf;
owif;rsm;? aqmif;yg;rsm;udk ckepf&uf apmihq
f idk ;f Ny;D rS
a&;om;&onfudk tm;rvdktm;r&jzpfvmonf/
owif;aumif;rsm; &SmEdkifygvsufra&;EdkifonfrSm
ajcwkyfxm;ouJhokdY jzpfaeonf/
xkdYaMumifh OD;aomif;onf aeYpOfowif;pm
xkwaf 0&ef jyifqifavonf/ OD;aomif;onf owif;
pmxkwfa0&ef jyifqifonfhtaejzifh Ir0r*Zif;wGif
owif;pmrxGufcif av;ig;ajcmufvtvdkuyif
owif;pmopfwpfapmifxGufawmhrnf[k atmufyg
twkdif; aMumfjimcJhonf/
vuf&Sdowif;pmwkdYESifhrwlbJ wpfrlxl;jcm;rnfh
owif;pmwpfapmifxGufawmhrnfjzpf\/
xkdowif;pmrSm ,ckaMu;rHktywfpOfudk aeYpOf

owif;pmtjzpfajymif;vJrnfh aMu;rHkowif;pmjzpf
avonf/
aMu;rHo
k wif;pmudk txm;todt
k oGit
f jyif rifus
rifeoyf&yfoef&Y iS ;f vSyap&eftwGuf rnfonfo
h wif;pm
rQ toHk;rjyKzl;ao;aom yHkESdyfpuftopfpufpuf
BuD;rsm;udk EdkifiHjcm;rS txl;rSm,ldkufESdyfrnfjzpf\/
aMu;rHktzGJUwGif vuf&Sdowif;pmavmurS
vli,fowif;pmq&mrsm; tiftm;awmifw
h if;pGmyg&Sd
ojzifh owif;OD; owif;xl;pHkvifpGm yg&Sdrnfjzpf\/
a'gufwmat;armif? a&TOa'gif;? Z0e? armifxif?
odef;azjrihf? wufwkd;? wihfw,f? rmvm? oef;aqG?
om*'kd;? atmifAv? arwm&Sif? a&ausmfarmifarmif
ponfjzifh tvSnu
hf s a&;om;rnho
f pl m&if;Munhv
f Qif
aMu;rkHonf aqmif;yg;&SifBuD;rsm; tiftm;tawmihf
wif;qkH; owif;pmjzpfaMumif; awGU&avonf/
emrnfausmpf ma&;q&m ky&f iS 'f gku
d w
f m OD;okcu
tywfpOf0wKwkdrsm; a&;om;rnfjzpfavonf/
wpfO;D wnf;aom ky&f iS af 0zefa&;q&m cifarmif&D

ESifh &,lEkdifrnf[k aMumfjimygavonf/


OD;aomif;onf aomMumpmapmifu &&dx
S m;aom
aiG&if;tjyif aqGrsKd;rdwfaqGig;OD;ESihf tkd;a0aMumfjim
refae*sm OD;aomfxHrS aiG&if;tenf;i,fawmif;cHNyD;
aiG&if;tpkpkusyfokH;aomif;rQESihf wnfaxmifaom
tcgwGif q&mZ0eESifh ukdcifarmif&DwkdYukdvnf; tpk
0ifvmEkid &f ef vpmykad y;Ny;D tpk&iS rf sm;tjzpf yg0ifap
onf/ yxrqk;H aom t,f'w
D mrsm; pkaygif;ykid q
f idk o
f nfh
owif;pmjzpfNy;D xkt
d csed u
f tawmfq;Hk owif;axmuf
rsm;ukd pnf;k;H ac:,lxm;ojzifh wpf[ek x
f ;dk wk;d wuf
a&mif;cs&awmhonf/
ESpfqef; 1 &uf? yxraeYu aMu;rkHapmifa&
7000 ykHESdyfonfukd 3000 a&mif;&onf/ 'kwd,aeY
wGif 3000 a&mif;&Ny;D wwd,aeYwiG f 4500? yraeY
7000 a&mif;&ojzifh ig;&uftwGi;f owif;pmBu;D rsm;
ESifh &ifaygifwef;vku
d Ef idk cf o
hJ nf/ wpfvMumaomtcg
wGif apmifa& 13000 a&mif;& okH;vtMumwGif
apmifa& 20000 a&mif;&aomaMumihf Armhacwfukd

u Armhkyf&Sifvkyfief;wkd;wufa&;twGuf a&S;Ium
raMumufrnmrsuEf mS ra&G; aMu;rkrH aS 0zefrnfjzpfonf/
aMu;rkHtywfpOf ygNrJjzpfaom EkdifiHjcm;kyf&Sif
Zmwfvrf;? owif;rSp tjcm;u@rsm;ukd aMu;rkH
tywfpOftxl;xkwf ,cktwkdif;yg&Sdrnfjzpfonf/
emrnfausmf kyfajymifq&mOD;azodef;u aeYpOf
kyaf jymifcef;wpfczk iG Nfh y;D OD;oef;<u,fuvnf; wpfcef;
zGifhrnfjzpfonf/
aMu;rku
H dk OD;pD;xkwaf 0rnhf olwrYdk mS pmayavmu?
owif;pmavmu xif&Sm;aomvli,frsm;jzpfol
owif;pmq&mtoif;twGi;f a&;rSL; OD;aomif;ESifh pma&;
q&mtoif; twGif;a&;rSL;OD;cifarmif&DwkdYjzpfonf/
aMu;rkHonf rMumrDxGufawmhrnfjzpf\/
xkdaMumfjimESihftwl ]]ukefoG,fjyefpmuwf}}ukd
xnhf aMu;rkHowif;pmajcmufvtwGuf aiG 20

ausmv
f eG Nf y;D tBu;D qk;H owif;pmwpfapmifjzpfvmcJo
h nf/
owif;pmq&mBuD; [Hom0wDOD;0if;wifonf
aMu;rkHowif;pm pwifwnfaxmifuwnf;u yg0if
vmoljzpfonf/ xkpd Ofu olt
Y awGUtMuKH udk atmufyg
twkdif; ajymjycJhzl;onf/
]]uRefawmfu t,f'Dwm? aMu;rkHowif;pm
paxmifwx
hJ rJ mS vnf; uReaf wmfygw,f/ uReaf wmfwYdk
aMu;rko
H wif;pmu t,f'w
D mcsKyaf wG bmawGr&Sb
d ;l /
q&mZ0eukd t,f'w
D mcsKyv
f Ydk ajymwmvnf; &Sw
d ,f/
ukad omif;ukv
d nf; t,f'w
D mcsKyv
f Ydk xifwo
hJ al wGvnf;
&Sdw,f/ ukcd ifarmif&u
D akd &m?
uReaf wmfu
h akd &m
t,f'w
D mcsKyv
f Ykd xifwv
hJ al wG&w
dS ,f/ vkyw
f yhJ o
kH Pmef
u b,fvjkd zpfvmvJqadk wmh q&mZ0eu bmrSrvkyf
bl;/ tdrrf mS yJaeNy;D awmhnaeqk&d if oGm;ac:&ifac:?
rac:&if olYbmomolvmw,f/ owif;pmwkduf

rEav; {NyD 15
,ckEpS o
f BueF u
f mvtwGi;f rEav;wdik ;f a'oBu;D twGi;f &Sd a&S;a[mif;
e,fajrrsm;odkY vma&mufvnfywfrIrsm;jym;vsuf&SdNyD; jynfwGif;omru
jynfy{nfhonfrsm;yg vma&mufvnfywfMuaMumif; od&onf/
a&S;a[mif;e,fajrrsm;jzpfonfh rif;uGef;a'oESifh tif;0NrdKUa[mif;
rsm;odkY oBuFefumvtwGif;vma&mufvnfywfrIrSm ,cifESpfxuf ,ck
ESpfwGif ydkrdkrsm;jym;pGmvma&mufMuNyD; aysmf&TifpGma&upm;Muonfhtjyif
jrefrmhtEkynmvuf&mrsm;yg pdwf0ifwpm;vma&mufavhvmMujcif;
jzpfaMumif; rif;uGef;a'orS a'ocHwpfOD;jzpfol udkrdk;oluqdkonf/
]]'DEpS af wmfawmfvmw,f/ jynfwiG ;f a&m jynfy{nfo
h nfygtpHv
k mwJh
oabmjzpfaeawmh uReaf wmfwYkd twGuu
f awmh ta&mif;t0,faumif;wm
aygh/ oBueF rf @yfawGvnf;&Sad wmh jynfy{nfo
h nfawGqkd 0ifuMuwmawG
a&yufMuwmawGvyk Nf y;D aysmMf uw,f/ oabFmpD;Ny;D vmMuovdk jynfwiG ;f u
oBueF af &yufcw
H o
hJ al wGu um;eJv
Y mMuygw,f}}[k if;uajymMum;onf/
oBueF u
f mvtwGi;f NrKd UwGi;f &Sd oBueF t
f aiGUtoufrsm;udk a&Smif&mS ;Ny;D
a&S;a[mif;ae&mrsm;wGif oBueF t
f aiGUtoufqef;wpfcu
k &kd ,lvo
kd nfh

tjyif jrefrmhtEkynmvuf&mrsm;yg avhvmjcif;aMumifh rif;uGe;f a'oodYk


vma&mufvnfywfjcif;jzpfaMumif; rdom;pkvu
kd f vma&mufvnfywfonfh
rEav;NrKd UrS udak tmifGefYu qufvufajymMum;onf/
]]oBueF q
f kd ESpw
f ikd ;f NrKd UwGi;f rSmvnfjzpfwmrsm;w,f/ 'DEpS af wmhNrKd UxJ
vnf&wm Ni;D aiGUvmvdYk rdom;pkvu
kd w
f ikd yf ifNy;D xGuv
f mwmyg/ xifwm
xufydkaysmfp&maumif;wmawGU&w,f/ aemufESpfvnf;'DvdkyJ vnfjzpf
r,fxifw,f}}[k if;uajymonf/
tif;0NrKd Ua[mif;odYk vma&mufvnfywfonfh *smreDEidk if o
H m;wpfO;D
uvnf; jrefrmEkdifiHrSmvnfywf&wmaysmfygw,f/ 'DESpfvmvnfawmh
oBueF yf eJG YJ wd;k aewJt
h wGuf tif;0udv
k mvnf&if; vrf;awGrmS a&yufwo
hJ l
awGet
YJ wl aysmcf yhJ gw,f/ aemufEpS v
f nf; 'Dtcsed v
f mcJOh ;D r,f}}[k if;u
ajymonf/
oBueF u
f mvtwGi;f trsm;qH;k vma&mufvnfywfonfah e&mrsm;rSm
rif;uGef;a'owGif rif;uGef;acgif;avmif;BuD;? ykxdk;awmfBuD;? jrodef;wef
apwDEiS hf tif;0NrKd Ua[mif;wGif r,fEt
k w
k af usmif;? Am;u&mausmif;wdu
k f
wdkYudk vma&mufvnfywfMuaMumif; od&onf/
(atmif&JoGif)

a&muf&if [ko
d wif;axmufar;? 'Dowif;axmufar;eJY
a&;vdkYaumif;wJh tkdif'D,maygh/ ar;NyD;&ifolYpuLudk
qkwfNyD;wifNyD;&if olYudk bD,moHk;vHk;ay;&w,f/
bJuifwdkY bmwdkYvnf;ay;&w,f/ t,f'Dwmcef;
rSmawmif ra&;bl;/ tkycf sKyaf &;XmewdYk aMumfjimXmewdYk
pm;yGJawGrSm oGm;NyD;a&;wmyJ/ q&mZ0eu pma&;wJh
ae&mrSm zsuf&mjcpf&mr&Sd wpfcgwnf; wef;a&;wm/
rsm;aomtm;jzihf tukefvHk;aumif;w,f/ wpfckyJ&Sd
w,f/ bmvJqadk wmh uReaf wmfu
h dk (0if;wifpmaMumif;
enf;enf;ydk&if [kdbufrsufESma&TU 'DbufrsufESmul;
rvkyfeJY? tTef;eJYvkdufxnfhraeeJY jzwfypf)qkdNyD;
uRefawmfhudk ckdif;w,f/ tJ'Dvdk ,Hk,HkMunfMunfeJY
tyfxm;wm&Sdw,f/
udak omif;usawmh olaY ,murawGqu
D aiGaMu;eJY
bmeJq
Y adk wmh olu OD;aqmifvyk w
f ,f/ udak omif;u
wu,hfxl;cRefwJh owif;pmq&myg/ tNrJwrf;vnf;
BudK;pm;tm;xkwfaew,f/ aiGaMu;wdkY bmwdkYvnf;
&Smwwfw,f/ NyD;awmh olu t&ufaomufwmawG
bmawGr&Sb
d ;l / tNrw
J rf; oH;kH oGm;w,f/ owif;awG
,lw,f/olq
Y u
D kd (udak omif;? owif;wpfy'k v
f ckd siw
f ,f?
owif;cef;aew,f)vdkY ajymvkduf&if tcsdefra&G;
owif;wpfyk'fqGJxkwfay;w,f/ tJ'Dvdk tpGrf;tp&Sd
w,f/'gayr,fh olu owif;pmwdu
k rf mS rxkid b
f ;l /
taMumif;aMumif;aMumihf uRefawmfu c&D;xGufae
w,f/ ukdcifarmif&Duvnf; tpnf;ta0;wdkYbmwkdY
oGm;aew,fqkd&if vlr&Sdbl;aygh/ tJvdkqkd&ifawmh
azmifawGbmawG 0ifuikd w
f ,f/ yHrk eS af zmifuikd w
f mu
udkcifarmif&DeJY uRefawmfESpfa,mufaygh/
aMu;rHkowif;pmudk vlxku vufcHtm;ay;
vmjcif;rSm owif;xl;? owif;OD;ukd &J0phH mG azmfjyEkid jf cif;
ESifh jrefrmhaI xmihu
f kd a&S;Iaomrl0g'aMumihf jzpfonf/
tjcm;owif;pmrsm;u tE&m,frsm;onfh owif;aqmif;
yg;rsm;udk a&Smifavh&Sdonf/ aMu;rHkESihf Armhacwfurl
vlxkodoihfonfhowif;udk &&SdMuygu rdrdwdkY&ifqkdif
&rnhf ab;&efrsm;udkodMuygvsuf wm0efausyGefpGm
yHkESdyfazmfjyavh&Sdonf/
aMu;rHt
k mabmfEiS fh ywfouf jrefrmhaI xmihu
f
jrifMunho
f nfh owif;pmjzpf&aprnf/ bufrvku
d o
f nhf
owif;pmjzpf&aprnf[k BudK;pm;apumrl owif;
jzpfay:orQukd wifjya0zef&m vGwv
f w
G v
f yfvyfa&;
avojzihf vuf0?J vuf,m tiftm;pk ESpzf ufpvH;k u
rMunfMuyg/ (,if;wdu
Yk taemuftyk pf u
k o
kd m tom;
ay;vGef;w,f)[k q&modef;azjrihfu a0zefonf/
q&mOD;ndKjru wpfzefaMu;rHu
k vuf0b
J ufukd ab;wD;
ay;onf[k tjypfwifcJhavonf/
jrefrmhowif;pmorkdif;wGif wm0efausyGefpGmESihf
owif;pmwm0efukd xrf;aqmifcahJ om aMu;rHo
k wif;pm
onf ppftpk;d &vufxufwiG f csyd yf w
d cf &H onf/ 1962
ckEpS f ppfwyfutmPmodr;f vku
d Nf y;D aemuf aMu;rHk
owif;pmu yGifhyGihfvif;vif;a0zefa&;om;cJhojzihf
aMu;rHOk ;D aomif;tygt0if owif;pmt,f'w
D mrsm;udk
zrf;qD;xde;f odr;f cJo
h nf/ tmPmodr;f Ny;D ESpEf pS f tMum
wGif aMu;rHo
k wif;pmtm; 1964 ckEpS f pufwifbm
1 &ufwGif jynfolydkifodrf;cJhavonf/
odjYk zihf jrefrmhowif;pmavmuwGif yk*v
u
d ydik f
owif;pmrsm; tcef;u@uG,faysufoGm;&avawmh
onf/ /

{NyD 16? 2016

aejynfawmf {NyD 16
2016 ckESpf {NyDv 16 &ufaeYwGif usa&mufaom 'def;rwfEdkifiH 'kwd,ajrmuf rm*&dof bk&ifrBuD;\ arG;aeYwGif jynfaxmifpkorwjrefrm
EdkifiHawmf EdkifiHjcm;a&;0efBuD;Xme jynfaxmifpk0efBuD; a':atmifqef;pkMunfxHrS 'def;rwfEdkifiH EdkifiHjcm;a&;0efBuD; rpwm c&pfpfwD&ef
*sefqefxHodkY 0rf;ajrmufaMumif; o0PfvTmay;ydkYonf/
(owif;pOf)
a&S
a&SUzHk;rS
tvm;wl aejynfawmf? ysO;f rem;&Sd yef;cif;ESihf uke;f jrif&h yfuu
G rf sm;
wnf&&dS m yef;cif;vrf;rBu;D xufwiG f tke;f vufa&upm;r@yfi,frsm;ESihf
tpktzGUJ vdu
k f a&yufupm;vsu&f adS eMuaom vli,frsm;? oBueF cf spjf rwfE;kd
olrsm;udk vrf;wpfavQmufwGif awGUjrifcJh&onf/
ysO;f rem;-awmifnKd vrf;rBu;D wpfavQmuf? ysO;f rem;NrKd UwGi;f vrf;rsm;?
AdkvfcsKyfvrf;rBuD; ponfhvrf;rsm;xufwGif aysmf&TifpGmjzifh a&yufupm;
vsu&f o
dS nfh a&upm;r@yfrsm;? tpktzGUJ vdu
k f a&yufcx
H u
G v
f mMuonfh
armfawmf,mOfrsm;ESifh armfawmfqdkifu,frsm;udk awGUjrif&onf/
um;wpfpD;ESifhwpfpD;? qdkifu,fwpfpD;ESifhwpfpD; rsufESmcsif;qdkif
jzwfoef;oGm;cdkufwGif wpfOD;ESifhwpfOD; NyHK;aysmf&TifjrL;pGm todtrSwfjyK
EIwfqufMuum a&yufcHxGufMuonfh oBuFefcspfolrsm;\ rsufESmrsm;
xufwiG f wlno
D nfh od*gF & &o cHpm;rIwpfcjk zpfonfh ]]MunfE;l csr;f ajrah e
aom vGwfvyfaysmf&TifrI}}udk awGUjrifae&onf/
a&upm;r@yfrsm;ESihf azsmaf jza&;r@yfrsm;rS vGiyhf sUH xGuaf y:vm
aeonfh aw;oDcsif;oHrsm;ESifhtNydKif armfawmfqdkifu,frsm;? a&yufcH
um;rsm;jzifh a&yufcHxGufvmMuolrsm;u pnf;csufESifhtnD vdkufyg
uckefaeMuonfudk jrif&onfrSmvnf; jrefrmhdk;&mtwmoBuFef\
csppf &m"avhEiS hf jrwfE;kd zG,&f m tusiphf du
k w
f pfc[
k k qd&k rnfjzpfayonf/
aZ,smoD&Nd rKd Ue,f (odu
k af csmif;)wGif umuG,af &;OD;pD;csKyf ;Hk (Munf;)
rS wyfrawmfavhusifha&;t&m&SdcsKyfkH;a&upm;r@yf? aq;0efxrf;
TeMf um;a&;rSL;k;H rdom;pk a&upm;r@yfrsm;wGif aysm&f iT v
f w
G v
f yfayghyg;pGm
a&yufupm;aeMuolrsm;tm; awGU&onf/
twmoBueF af &upm;Muolrsm; vGwv
f yfaysm&f iT f vkNH cKH pmG a&upm;
Edik &f eftwGuf &JwyfzUJG 0ifrsm;ESihf wm0ef&o
dS rl sm;u tE&m,fjzpfapEdik o
f nfh
vufeufrsm;tm; &SmazGodrf;qnf;jcif;? ,mOftE&m,f? vrf;tE&m,f
uif;&Sif;atmif aqmif&Gufay;vsuf&Sdonfudkvnf; awGUjrif&onf/
rGe;f vGyJ ikd ;f wGif a&yufcrH @yfrsm; a&upm;olrsm; acwtem;,lMu
ouJo
h Ykd aejynfawmfwpf0ef;vk;H rS a&yufcx
H u
G v
f mMuonfh rdom;pkrsm;?
rdwfaqGo*F[rsm;onfvnf; tpktzGJUrsm;tvdkuf? wpfOD;csif;tvdkuf
aejynfawmf qmzm&DO,smOf? avScGif;awmif? aejynfawmf wd&pmef
O,smOf? aejynfawmftrsKd;om;txdrf;trSwfO,smOf? a&yef;O,smOfESifh
t&dyf&ae&mrsm;wGif tyef;ajzMuonfudkvnf; awGUjrif&onf/
oBueF af &upm;Muolrsm;ESihf t,kwf tvwf tjrwfra&G; 0ifa&muf
pm;aomufEdkif&ef jrefrmvlrsKd;wdkY\ arG;&myg apwemo'gw&m;?
pdwx
f ufoefrw
I jYkd zifh vSL'gef;auR;arG;vsu&f o
dS nfh pwk'o
d m tauR;tarG;
r@yfrsm;udkvnf; ae&mtESHYwGifawGUjrif&onf/
r[moBuFefyGJawmf aysmf&TifpGm a&upm;Muolrsm;&SdouJhodkY
ESpfopfOD; tcgor,wGif ukodkvfo'gw&m;yGm;rsm;vdkMuonfh vlBuD;?
vli,ft&G,pf rHk mS vnf; bk&m;ausmif;uef? apwDyx
k ;kd rsm;ESihf w&m;pcef;
rsm;vnf; OykofoDvapmifhxdef;jcif;? w&m;bm0em IrSwfyGm;rsm;jcif;
wdkYjzifh ukodkvf,laeMuonfudk awGU&Sd&onf/
(owif;pOf)

&efuek Nf rKd U wmarGNrKd Ue,f Anm;'vvrf;rdom;pku oDwmvrf;ESifh atmifr*FvmMum;&Sd pwk'o


d mr@yf r[moBueF f
tMuwfaeY ('kw,
d aeY)wGif MumqHcsu?f rkev
Yf ;kH a&ay:ESifh tat;wdu
Yk kd auR;arG;vSL'gef;pOf/ aX;atmif(aMu;rH)k

r[moBuFeftMuwfaeY eHeufydkif;u yJcl;wkdif;a'oBuD;(ta&SUjcrf;) a&TusifNrdKUe,f r[moBuFefA[kdr@yf


oBuFefcspfolrsm; at;csrf;aysmf&TifjrL;xl;pGm twmoBuFefyGJqifETJaeMuolrsm;udk awGU&pOf/
(ydef;Zvkwf-odef;GefY)

{NyD 16? 2016

jrefrmou&mZf 1377 ckEpS rf S 1378 ckEpS t


f ul; r[moBueF t
f MuwfaeY
('kwd,aeY)wGif &efukefNrdKU a&yufcHxGufolrsm;? a&upm;olrsm;?
oBuFefr@yfBuD;rsm;wGif azsmfajza&;tpDtpOfrsm;? EkdifiHjcm; c&D;oGm;
rsm;ESifh &yfuu
G ?f vrf;rsm; pwk'o
d mauR;arG;jcif;rsm; ponfh yDwjd zpfz,
G f
jrifuGif;rsm;udk awGUjrifcJh&onf/
a&S;OD;pGm eHeuftapmydkif; &efukefNrdKUawmf0ef(A[kdr@yf) r@yf
udk oGm;a&mufcJh&m jrefrmhkd;&m,Ofaus;rIESihftnD azsmfajzwifquf
vsu&f o
dS nfh azsmaf jzyGo
J Ykd vma&mufMunhf o
I rl sm;? jynforl sm;rSm wpfceJ uf
jynhEf u
S af eovdk a&yufcaH rmfawmf,mOfrsm;rSmvnf; tpDt&Daysm&f iT pf mG
a&yufcHaeonfudk awGUjrifcJh&onf/
xkaYd emuf vomNrKd Ue,f&dS taemf&xmvrf;ray: 19 vrf;ESifh pOft
h ;dk
wef;vrf;Mum;&Sd mntv ESifh Life buoy oBueF rf @yfomG ;a&muf&m tqkyd g
r@yfrzGihfcifuwnf;u a&yufcHarmfawmf,mOfrsm;? azsmfajza&;tpD
tpOfrsm; MunhfI&eftwGuf BudKwifvma&mufolrsm;jzihf txl;pnfum;
vsu&f o
dS nf/ r@yfziG Nfh y;D aemufa&yufc,
H mOfrsm;ESifh vma&mufMunhf I
olwdkYrSm rsm;onfxufrsm;vmNyD; EkdifiHausmftqkdawmfrsm;? jrefrm
wpfEkdifiHvHk;rS pdwf0ifpm;rI&&SdcJhonfh Myanmar Idol NydKifyGJrS NydKifyGJ0if
11 OD;ESihf Dancer tzGJUrsm;u vma&mufMunhfIoly&dowfrsm; pdwf
auseyfr&I &Sad tmif azsmaf jzay;cJNh y;D aeYpOfaeYwidk ;f jrefrmh;dk &mtpm;tpm
rsm;? xrif;? [if;wdu
Yk kd pwk'o
d mauR;arG;jcif;jzihf rnforl qkd vma&muf
pm;aomufEkdifatmifpDpOfxm;aMumif; od&onf/
,if;aemuf &efukefr[moBuFefwGif txl;tpnfum;qHk;[k qkdEkdif
aom jynfvrf;odkY oGm;a&muf&m vrf;wpfavQmufvHk;wGif jrefrmhkd;&m
oBuFef\ txifu& trSwfwHqdyf[kqdkEkdifonhf tkef;vufa&upm;
r@yfrsm;udk ,cifESpfxuf ydkrdkawGUjrifcJh&ovdk jrefrmwdkY\ "avh
xH;k wrf;pOf o'gw&m;udk xif[yfay:vGiaf ponhf pwk'o
d mauR;arG;rI
rsm;rSmvnf; ae&mwdkif;vkdvdk cspfp&m"avhudk awGUjrifcJh&onf/
xkdYaemuf jynfvrf;okdYa&muf&SdcJh&m &efukefoBuFef r@yfBuD;rsm;
trsm;qH;k ESifh tpnfum;qH;k [kajymvd&Yk onht
f wkid ;f txl;pnfum;vsuf
&Sdonf/ r@yfBuD;rsm;tvdkuf vlBuD;? vli,fBudKuf*Dw&orsKd;pkHazsmfajz
ay;aeyku
H dk awGUjrifco
hJ vkd mpt r@yf trsm;jynforl sm;twGuf tus?
a&pkdcHvG,ftdwf? a&pkdcHzkef;tdwf? OD;xkyf? vufywfy0gwkdYukd a0ay;ae
onfukdvnf; awGUjrifcJh&onf/
,ckEpS f &efuek rf [moBueF w
f iG f xl;jcm;rItaejzihf ,mOfrawmfwq
jypfrIESihf xdckduf'Pf&m&&SdrIwkdYrSm ,refESpfrsm;xuf ododomom
avsmhenf;oGm;NyD; vltaotaysmufvkH;0r&Sdao;aMumif; tMuwfaeY
('kwd,aeY) eHeufykdif;xd owif;&&Sdonf/

jynfvrf; tif;vsm;uefaygifa&SU a&upm;r@yfrsm;wGif txl;pnfum;aeonfukdawGU&pOf/


]]'DEpS f uReaf wmfwv
Ydk omNrKd Ue,frmS ,aeYeeH ufykdif;xd ,mOfrawmf
wqrIvkH;0rjzpfao;ygbl;/ ,mOfwkdufrIavsmhenf;NyD;rjzpfyGm;atmif
uRefawmfwkdY wyfpkrSm&SdwJh ,mOfxdef;&J? &JarawG tukefvkH;ukd wm0ef
csxm;ay;w,f/ aemufNyD; &JwyfzGJU? rD;owf? MuufajceD? r@yfvkHNcHKa&;
awGeJYtwlwl yl;aygif;vkyfaqmifvkdYvJ 'Dvkd,mOfrawmfwqrIawG
tawmfuadk vsmeh nf;oGm;wmyg/ aemufNy;D a&yufc,
H mOfawG? jynfoal wGu
olwkdYtodpdwf"mwfav;awGeJY xdef;xdef;odrf;odrf;vkyfaqmifoGm;wm
ukv
d nf; awGU&ygw,f}}[k trSw(f 48)vomNrKd Ue,f ,mOfxed ;f wyfzUJG pkrLS ;
'k&JrSL;at;xGef;armifu ajymMum;onf/
vomNrdKUe,f pnfyifom,ma&;aumfrwDa&G;cs,fcH udk,fpm;vS,f
OD;rsK;d ausmo
f u
l ]]uReaf wmfoo
d avmufawmh &efuek af q;HBk u;D ta&;ay:
XmerSm ,aeYtcsdefxd rawmfwqjzpfvkdY vma&mufaq;0g;ukool 10
a,mufavmufawmifr&Sdbl;vdkY owif;&w,f/ 'Dreufxdayghaemf/
rEav;qk&d if 300 ausmaf vmuf&ydS gw,fvYdk uReaf wmfMum;od&ygw,f/
'DvdkoBuFefyGJawmfrSm rawmfwqjzpfyGm;rIu jzpfyGm;vG,faomfvnf;

MunfhjrifwkdifNrdKUe,ftwGif;&Sd uav;i,frsm; aysmf&TifpGma&yufupm;aeMupOf/

tm;vHk;u olwkdYtodpdwf"mwfukd,fpDxdef;odrf;vkyfaqmifcJhwJhtwGuf
uRefawmfhtaeeJY *kPf,lygw,f}} [k ajymMum;cJhonf/
jynfvrf; wm0efus&t
J &m&SBd u;D wpfO;D u ]]uReaf wmfwYdk 'Dae&mu
ESpfpOfESpfwkdif; pnfum;wJhae&myg/ 'Dvdkpnfum;wJhae&mawGu rawmf
wqrIjzpfv,
G yf gw,f/ 'gayr,fh 'DEpS ,
f cktcsed x
f v
d al oqH;k ? aysmufqHk;rI
wpfrrI S r&Syd gbl;/ yk*v
u
d vlemwif,mOfawGuvnf; ,ckEpS t
f rsm;jynfol
awGtwGuf ulnaD pmifah &Smuf&eftoift
h aexm;rSm &Sad eygw,f/ ,cif
uqkd ,mOfxed ;f wyfzUJG &JU 500005 vlemwif,mOfom tm;jyKae&ygw,f/
,ckawmh rawmfwqtE&m,fBuHKcJh&ifawmif vlemwif,mOftvHk
tavmuftaetxm;rSm&Sdygw,f}}[k ajymMum;onf/
,ckESpf &efukefoBuFeftwGif; cg;ykdufEdIufrIrsm; txl;usqif;a&;
twGuf &efuek w
f idk ;f a'oBu;D &JwyfzUJG rS t&yf0wftoGiaf qmifum trsm;
jynfolrsm;\ vHkNcHKa&;twGuf umuG,fapmifha&Smufazmfxkwfzrf;qD;
ay;vsuf&SdaMumif; owif;&&Sdonf/

jrefrmhdk;&moBuFefyGJawmf\ tESpfom&udk ay:vGifaponfh aiGzvm;ESifh a&yufaeonfudk


MunfhjrifwdkifNrdKUe,fwGif awGU&pOf/

xm;0,f {NyD 15
weoFm&Dwidk ;f a'oBu;D xm;0,fNrKd U jrefrmh;dk &mtpOftvmrysuf
ESpfopful;yJGawmfukd at;csrf;aysmf&TifpGmjzifh a'ocHjynfolrsm;
yg0ifqifETJvsuf&SdNyD; ,aeYoBuFeftMuwfaeYwGif wkdif;a'oBuD;
tpk;d &tzJUG uBu;D rSL;usi;f yonfh Xmeqkid &f moBueF rf @yfrsm;wGiv
f nf;
oBuFef,drf;tzJGUrsm;? oDqkdazsmfajzrIrsm;tjyif tat;? azsmf&nf?

pwk'dom {nfhcHauR;arG;rIrsm;jzifh pnfum;vsuf&Sdonf/


xkdYtjyif xm;0,fNrdKUay:&yfuGufwkdif;vnf; oufqkdif&m
&yfuGufrsm;tvkduf? vrf;rsm;tvkdufwGif a&upm;r@yfrsm;jzifh
at;csr;f aysm&f iT pf mG a&upm;MuouJo
h dk ph wk'o
d mauR;arG;{nfch rH rI sm;
a&upm;r@yftvkduf ukokdvf'gejyKay;vsuf&Sdonf/
xm;0,fckdif(jyef^quf)

{NyD 16? 2016

r*FvmrSm cspfwJhy&dowfawG pdwfcsrf;omudk,fusef;rmygap/ arQmfrSef;


ausmzkH;rS
ausmzk
xm;wJh tem*wfawG udk,fpDydkifqkdifEdkifygap/rEav;y&dowfBuD;u
oufrGefjrifh (tu,f'rDqk&Sif)
rEav;u y&dowfawG&UJ tm;ay;rIaMumifh wtm;aysmyf gw,f/oufreG u
f
oDcsif;rqdkwwfayr,fh oBuFefrSm udk,fcspfwJhy&dowfawGeJYawGUcsifvkdY
vma&mufoq
D adk y;wmyg/ ab;tE&m,fuif;pGmeJ Eh pS o
f pfujkd zwfoef;Ekid yf g
apvdkY qkawmif;ay;ygw,f/
jzLjzLausmfodef; (aw;oH&Sif)
jynfolawGtm;vHk; ydkNyD;jynfh0wJhcHpm;rIawGeJ hr*Fvm&SdwJhESpfopfudk
ul;ajymif;oGm;wJt
h wGuf jzLjzLvnf;xyfwx
l yfrQ 0rf;omygw,f/jzLjzL&JU
tqkdawmfoufwrf; 13 ESpfrSm ESpfESpfyJ &efukefoBuFefrSmazsmfajzcJhNyD;
11ESpfu rEav;oBuFefrSmyJ vma&mufazsmfajzcJhwmyg/rEav;u
tEkynm&Siaf wGukd cspMf uwJNh rKd UjzpfvYdk wu,ftm;ay;Muygw,f/oDcsi;f
topfawGxGuf&ifvnf; tm;ay;rIaumif;wJhtwGuf qkd&wmtm;&Sdyg
w,f/ t&ifESpfawGxufydkNyD; aysmf&TifEkdifMuygapvdkY/
atmifausmfnGefY
a&T&nfjrifhjrwfat;
eDeDcifaZmf(aw;oH&Sif)
(Ak
d
v
f
a
tmif
a
usmf
v
rf
;
?
&ef
u
k
e
f
)
(prf;acsmif;NrdK he,f?&efukef)
rMumcifumvrSm ESpfopful;ajymif;awmhrSmjzpfvkdY ESpfopf

rEav; {NyD 15
jrefrmhdk;&mr[moBuFefyGJawmfudk aysmf&TifpGmqifETJ
usif;y&mwGif rEav;NrdKUawmf\r[moBuFefyGJawmf
onftxl;yifpnfum;vSNy;D {Ny1D 5&uf oBueF 'f w
k ,
d
tMuwfaeYwGif oBuFefcspfoljynfolrsm;onf dk;&m
,Ofaus;rIEiS t
hf nD r[ma&obifyaJG wmfuakd t;csr;f
aysm&f iT pf mG usK;H awmfBuD;a&jzifhyufzsef;a&upm;Mu&m
rEav;NrKd UusK;H awmfBu;D ywfvnf&dS oBueF af &upm;r@yf
wdkYwGif wdk;raygufatmif txl;pnfum;vsuf&SdNyD;
rEav;NrdKUESifhte,fe,ft&yf&yfrSjynfolrsm;? EdkifiH
wumrSurmvSnfhc&D;onfrsm;udkyg awGU&onf/
oBuFef'kwd,tMuwfaeYwGifrEav;wdkif;a'o
Bu;D 0efBu;D csKyf a'gufwmaZmfjrifah rmif? wdik ;f a'oBu;D
tpd;k &tzGUJ 0ifrsm;onf BuEhH pS af umifbv
d yfajra&upm;

r,fZ,fyifwef;ESiOhf ;D ydew
f w
H m;wdw
Yk iG af rmfawmf,mOf
rsm;? qdkifu,frsm;? pufbD;rsm;jzifhoGm;a&mufem;cdk
tyef;ajzMuolrsm;? a&yufcHvma&mufMuolrsm;jzifh
txl;pnfum;vsuf&SdNyD; rEav;NrdKU62 vrf; ygwdwf
wdik ;f jynfro
d m;pkoBueF af &upm;r@yftjyif uRq
J nf
uef&Sd at;at;atmifrdom;pkr@yfwGif oGm;a&muf
aysmf&TifpGm a&upm;qifETJvsuf&Sdaomtrsm;jynf
olrsm;udk oBuFef&uftwGif; pwk'domoBuFefxrif;
auR;arG;vsuf&Sd&m txl;pnfum;vsuf&Sdonf/
rEav;NrKd Uawmf r[moBueF af umfrwDtoD;oD;
uvnf; vkyif ef;aumfrwDtvdu
k f owfrw
S x
f m;aom
pnf;urf;rsm;udx
k ed ;f odr;f vsu&f &dS m oBueF cf spo
f jl ynf
olrsm;onf d;k &moBueF yf aJG wmfujkd refrmh"avhx;Hk wrf;
pOfvmESit
hf nD a&obifyaJG wmfudk ,Ofaus;aysmf&Tif

r@yf?jynfxJa&;0efBuD;Xme(ppp)rdom;pka&;upm;
r@yfESifhNrdKUwGif;oBuFefr@yfrsm;odkY vSnfhvnfoGm;
a&mufoBueF af w;rsm;? acwfay:aw;oDcsi;f rsm;udk
kyf&Sif*DwtEkynm&Sifrsm;? oBuFefaw;tqdkawmf
rsm;?,drf;tzGJU0ifrsm;\tqdk?twD;?tursm;jzifhazsmf
ajzwifqufrIwdkYudktm;ay;MunfhINyD; csrf;ajrhaysmf&Tif
pGm a&obifyGJawmfudk yg0ifqifETJMuonf/
vrf; 30 &Sd aq;wuofdkvf(rEav;)oBuFef
r@yftygt0if usK;H ywfvnf&XdS meqdik &f mESiyhf *k v
u
d
pD;yGm;a&;vkyfief;&Sifrsm;\oBuFefa&upm;r@yfwdkY
wGifa&yufcHvSnfhvnfolrsm; yg0ifqifETJMuNyD;
a&obifr@yfrsm;wGiv
f nf;oBueF yf JG vm{nfo
h nfrsm;
udk rkefY[ifcg;?MumqH[if;cg;? a&T&ifat;?azsmf&nfESifh
tcsdK&nf? taMumfpkHwdkYjzifh
{nfhcHauR;arG;Mu
onf/
aeYv,fyikd ;f wGirf Eav;awmifajc&Su
d o
k v
kd af wmf
pEmrkedbk&m;? tr&yl&NrdKUe,f&Sd awmiforeftif;?

at;csrf;pGmyg0ifqifETJMuonf/
rEav;NrdKUawmfr[moBuFefr@yfrSusef&Sdae
ao;onfhNydKifyGJ0if tvSjy,mOfrsm;ESifhtvSjyr@yf
rsm;udk tuJjzwftrSwfay;MuNyD; oBuFef'kwd,
tMuwfaeYwiG f aemufq;Hk pdppf twufaeYnydik ;f wGif
qkrsm;csD;jrifhrnfjzpfonf/
rEav;NrdKUawmfr[moBuFefr@yfrS acwfay:
aw;*DwESihf Edik if aH usmt
f Ekynm&Sirf sm;? tqdak wmfrsm;
ESihf tarrsm;tzGUJ uvnf; oBueF af w; acwfay:aw;
oDcsi;f rsm;jzifh tqd?k tursm;ESiw
hf zJG uf{nfch aH zsmaf jz
Mu rEav;NrdKUawmf0ef pnfyifom,ma&;0efBuD;
Xme0efBuD; a'gufwm&JvGifESifhwdkif;a'oBuD;tpdk;&
tzGUJ 0efBu;D rsm;?vTwaf wmfu,
kd pf m;vS,rf sm;?{nfo
h nf
rsm;u MunfhItm;ay;MuNyD; oBuFefr@yfa&SUwGif
a&obifyMJG unfh o
I rl sm;jzifh wd;k raygufatmiftxl;
pnfum;vsuf&SdaMumif; od&onf/
wifarmif(ref;udk,fyGm;)?atmif&JoGif

aeylxJrSm vrf;tjynhf tm;yg;w&


vma&muftm;ay;wJhtwGuf
olwdkY&J htEkynmcspfpdwfudk av;pm;NyD; ydkcspfygw,f&Sif/
atmifausmfnGefY (Akdvfatmifausmfvrf;? &efukef)
&efukefrSmu 'DESpfr@yfawGodyfr&SdMuawmh rEav;udk vmzkdY
tmkH&oGm;wmyg/ rEav;oBuFefu qkdifu,foBuFefvkd jzpfaew,f/
a&yufcx
H u
G w
f mu qkid u
f ,fawGex
YJ u
G w
f mrsm;Ny;D um;uenf;aew,f/
0wfpm;qif,ifru
I awmh twdt
k [du
k t
f jywfawG odyrf awGU&bl;/ 'DEpS f
oBueF u
f awmh rEav;u ydNk y;D pnfygw,f/vnfywfp&mae&mrsm;wJt
h wGuf
vnf; aysmyf gw,f/ aemifEpS af wGvnf; vmOD;r,fvpYdk Of;pm;xm;ygw,f/
ESpo
f pfukd aysmaf ysm&f iT &f iT ef YJ jzwfoef;Ekid Mf uygapvkd q
h ak wmif;ay;cJyh gw,f/
a&T&nfjrifhjrwfat;(prf;acsmif;NrdK he,f?&efukef)
rEav;oBuFefu &efukefxufydkpnfvkdY wu,fudk aysmfygw,f/
raeYu usHK;ywfvnf r@yfawGudk a&yufcHxGufNyD; 'DaeYemrnfBuD;wJh
OD;ydefwHwm;udk vmvnfwmyg/ rEav;aEGutvGefylayr,fh oBuFefa&
aMumifah t;ygw,f/ aemifEpS af wGvnf; rEav;oBueF u
f kd oli,fcsi;f awG
udkac:NyD;vmcJhygOD;r,f/ ESpfopfrSm aysmf&Gifp&mtopfawG ydkifqkdifEkdif
Muygap/
wifarmif?rif;xufatmif(ref;udk,fyGm;)

rEav; {NyD 15
rEav;jrKd UwGio
f MueF u
f mvqefvufvv
D ufum;aps;
uGufwGif qefMurf;
ZD,mqeftrsKd;tpm;rsm;
aps;usqif;vmaomaMumifh
a&mif;tm;jyefvnf
jrifhwufvmjyD; t&nftaoG;jrifha&Tbdkraemf? r*srf;
awm? ay:qef;arT;trsKd;tpm;rsm;rSm tdwftvdkuf
aps;EIef;rsm;jrifhwufjcif;r&SdaomaMumifh ykHrSefa&mif;
tm;wGif&SdaMumif; qefpyg;ukefpnf'dkifrSod&onf/
ykodrfMuD;?tr&yl&jrdKUe,frsm;wGifpdkufysKd;aom raem
okcuwpftw
d v
f Qif usy2f 4000cefU&So
d nf/jynfyodYk
xGufaom Export vrf;aMumif;rsm;vnf;ydwfvsuf
&So
d jzifah EGpyg;rsm; vnf;xGuv
f su&f &dS m raemokcwpf
tdwv
f Qif usy2f 3000txd aps;usqif;vsu&f o
dS nf/
{&m0wDwikd ;f a'oMu;D ESihf &efuek w
f ikd ;f a'oMu;D rS
0ifa&mufaom ay:qef;arT;wpftdwf usyf32000?

qif;oG,farT;wpf tdwf usyf 32000ESifha&Tbdkraemf


okcwpftdwfusyf 33000?r*srf;awmusyf 36000
0ef ; usif a ps;&S d o nf / pm;tk e f q D t 0if e nf ; ojzif h
wpfydm vufvDusyf20000efusif&SdjyD; yJqDoefY
wpfydmusyf 5200 &Sdonf/xdkif;EdkifiHESifhrav;&Sm;
EdkifiHwdkurS 0ifa&mufaom [if;&GufqD 1kg 1800
cefaY ps;&So
d nf/pm;aomufuek af ps;uGuw
f iG Af rmMuuf
wpfydmusyf 9000? pDyDarG;jrLa&;Muuf wpfydm
usyf 7000? qdwo
f mwpfy
d m usy1f 3000?trJom;
wpfydmusyf12000? 0ufwpfydmusyf 8000
0ef;usif&SdjyD; rEav;od&drEvmaps;ig;'dkifrsm;odkY
&efuek rf aS &cJ&u
kd f arG;jrLa&;ig;rsm;ESiyhf ifv,f ig;rsm;?
ykZGefrsm;t0ifrsm; vmonf/ig;jrpfjcif;wpfydm
usy6f 000?jrpfig; wpfy
d m usyf 8000 aps;&Sad Mumif;
od&onf/
oD[udkudk(rEav;)

uRef;vS {NyD 15
ppfudkif;wdkif;a'oBuD; a&Tbdkcdkif uRef;vSNrdKUe,f&Sd
ozef;qdyfqnfurf;pyfwpfavQmufwGif tyef;ajz
a&upm; vma&mufMuolrsm;jzifhpnfum;vsuf&Sd
aMumif; od&onf/ ozef;qdyfqnfrSaEGoD;ESHpdkufysdK;
a&xkwfvTwfay;vsuf&Sdonfhtjyif aEG&moDumv
a&enf;csed jf zpfojzifh jynforl sm;qnftwGi;f urf;pyf
wpfavQmufESpfpOfoBuFefyGJawmfumvtm;vyf&uf
tyef;ajza&upm;vma&mufMujcif;jzpfaMumif; od&
onf/
qnfteD;aus;&Gmrsm;rSa'ocHjynforl sm;taejzifh
pm;aomufz,
G &f mrsm;a&mif;csjcif;jzifh tqifajyvsuf
&SdaMumif; od&onf/]]uRefrwdkYoBuFefumva&muf
wdik ;f ESppf Ofrek [
Yf if;cg? rkew
Yf ?D Mumqef[if;cg;? taMumf
pkHa&mif;ygw,f/ rESpfueJYpm&if 'DESpfa&mif;tm;enf;

ygw,f/ t&uf?bD,ma&mif;csjcif;rjyKzYkd wm;jrpfxm;


wmaMumifah &mif;tm;wpf0uf avmufukd usomG ;w,f/
rESpfu wpf&ufudkokH;odef; ausmaf v;ode;f zd;k avmuf
a&mif;&Ny;D 'DEpS af wmh ESpo
f ed ;f zdk;a&mif;&zdkYawmif tEdkif
EdkifBudK;pm;a&mif;&w,f/ aps;qdkifae&muawmhowf
rSwfay;wmr&SdovdkbmaMu;rSvnf;vmraumufyg
bl;}}aps;a&mif;csolwpfOD;u ajymMum;onf/
,if;qnfot
Ykd yef;ajza&upm;vma&mufMuol
rsm;rSmuRe;f vSNrKd Ue,f? uefb
Y vlNrKd Ue,fEiS ahf umvif;NrKd U
e,frsm;rS trsm;qk;H vma&mufMuaMumif; od&onf/
vma&muftyef;ajza&upm;olrsm;ab;tE&m,f
uif;&Sif;ap&efESifh
vkHNcKHa&;usKd;aygufrIr&Sdap&ef
NrdKUe,f&JwyfzGJUESifhXmeqdkif&mwm0ef&Sdolrsm;u uif;
pcef;zGifhapmifha&Smufvsuf&SdaMumif; od&onf/
armifxdef(iprd)

{NyD 16? 2016

awmifBuD; {jyD 15
jrefrmhdk;&m r[moBuFefyGJawmf
'kwd,tMuwfaeY
eHeufydkif;
rSp
awmifBuD;NrdKUwpfNrdKUvHk;
a&upm;olrsm; rsm;jym;at;csr;f
aysmf&TifpGmqifETJcJhMuonf/ A[dk
r@yfEiS hf tjcm;a&upm;r@yfrsm;?
rdom;pka&upm;r@yfrsm;? pwk
'domr@yfrsm;jzifh awmifBuD;NrdKU
ay:&yfuGufrsm;? a&Tanmif?
at;om,mNrdKUrsm;wGif at;csrf;

rEav; {NyD 15
rEav;NrdKUatmifajrompHNrdKUe,f
(12)vrf;&Sd ref;&mjynfhuGif;BuD;
onf ajr{u 53 'or 21{u&SNd y;D
tpdk;&tqufquf rEav;ESpf
(100)jynfyh ?JG vGwv
f yfa&;aeY? jynf
axmifpkaeY tcrf;tem;rsm;
usi;f ycJNh y;D 1988 ckEpS v
f x
l t
k a&;
tcif;wGif
jrefrmEdkifiH
tBuD;qkH;vlxktpnf;ta0;yGJBuD;
usif;ycJhaom ae&mjzpfonf/

aysmf&TifpGm a&upm;Muonf/
rdom;pk a&upm;r@yfrsm;wGif
pwk'domauR;arG;olrsm; rsm;jym;
vmNy;D t,kwt
f vwftjrwfra&G;?
qif;&Jcsr;f om vlrsK;d ra&G;vma&muf
olrsm;udak uR;arG;ukov
kd ,
f cl MhJ u
onf/ eHeufyikd ;f wGif bk&m;ausmif;
uefrsm; oGm;a&mufum ukov
kd rf sm;
,lMuNyD; oufBuD;&G,ftdk bdk;bGm;
rsm;u Oykoaf qmufwnfcMhJ uonf/
oBueF cf spo
f rl sm;u at;csr;f aysmf

wyfrawmf tpdk;&vufxufwGif
ref;&mjynft
h m; &wemykH wd&pmef
O,smOftjzpf
ajymif;vJwnf
aqmufcJhNyD; 1989 ckESpf {NyD 8
&ufwiG f zGiv
hf pS af y;cJo
h nf/ 1995
ckESpfwGif opfawma&;&m0efBuD;
Xme obm0awmdik ;f wd&pmefrsm;
xde;f odr;f a&;XmecGo
J Ykd vTaJ jymif;ay;
cJNh y;D 2014 ckEpS w
f iG f yk*v
u
d ukrP
D
odkY ESpf&SnftusKd;wl iSm;&rf;NyD;
&wemykH wd&pmefO,smOftqifjh ri hf

&TifpGm a&aqmhupm;Muonf/
nydik ;f wGiAf [drk @yf? awmifBu;D
*Dwvli,ftzGUJ r@yfEiS hf ta&SUydik ;f
wdkif;ppfXmecsKyf? a&TaeMum
a&upm;r@yfwkdY ,drf;tu?
aw;oDcsif; azsmfajzrIrsm;ESifh
tursm;udk
jynfolrsm;u
pdwf0ifwpm;MunfhItm;ay;vsuf
MuaMumif; od&Sd&onf/
pdkif;oef;ausmf(awmifBuD;)

wifjcif;? EdkifiHjcm;wd&pmefO,smOf
rsm;ESihf csw
d q
f ufNy;D wd&pmefrsm;
jznfhwif;jcif;? opfyifyef;refrsm;
pdkufysKd;jcif;rsm; aqmif&GufcJhonf/
&wemykH wd&pmefO,smOfwGif
wd&pmefrsK;d pdwaf ygif; 130 ausm&f dS
NyD; &Sm;yg;wd&pmefa&jrif;? usm;?
opfuv
k m;tkyf tygt0ifw&d pmef
1000 ausmf arG;jrLjyoxm;onf/
urmh&Sm;yg; wd&pmefrsKd;EG,f0if
vdyfrsKd;EG,fjzpfaom Mu,fvdyfrsm;
udkvnf; rsKd;yGm;atmifaqmif&Guf
ay;NyD; if;wdkYaexdkifusufpm;&m
a'orsm;odkY vTwfay;onf/
rEav;&wemykH wd&pmefO,smOf
(27)ESpaf jrmuf ESpyf wfvnftcrf;
tem;udkvnf; {NyD 8 &ufu
usif;ycJhNyD; wd&pmeftvdrmjyyGJ?
uav;i,frsm; aysmfyGJ&TifyGJrsm;jzifh
usif;yay;cJhNyD;
oBuFefumv
te,fe,ft&yf&yfrS rEav;NrdKU
odkYvma&mufolrsm;
&wemykH
wd&pmefO,smOfoYkd vma&mufMunfh I
Mu&m txl;pnfum;cJhaMumif;
od&onf/ oD[udkudk(rEav;)

yckuL {NyD 15
jrefrmh;kd &m,Ofaus;rI ESpo
f pfu;l oBueF 'f w
k ,
d oBueF f
tMuwfaeYjzpfonfh {NyD 15 &uf eHeufydkif;ESifh rGef;vGJ
ydkif;u {&mtaemufNrdKUawmf A[dka&upm;r@yfESifh
NrdKUrvrf;? NrdKifvrf;? vrf;xdyfrsm;? &yfuGufrsm;wGif
rdrdtpDtpOfESifh tkef;vufr@yfrsm;jzifh at;csrf;
aysmf&TifpGm qufvufa&yufupm;vsuf&Sdonf/
yckuLNrdKUtwGif; armfawmf,mOfrsm;? armfawmf
qdik u
f ,frsm;jzifh a&yufcx
H u
G o
f rl sm;? a&yuforl sm;

ulnDaqmif&Gufay;&ef toifh&Sd
aMumif; od&onf/
wGHaw;NrdKUwGif; r[moBuFef
wGHaw; {NyD 15
e,f r[moBuFeftusaeYrS wif,mOf 12 pD;? vltiftm; 52
twGif; ta&;ay: vlemrsm;tm;
&efukefwkdif;a'oBuD; wGHaw;NrdKU twufaeYtxd ta&;ay:vlem OD;jzifh wGHaw;NrdKUvrf;qkHrsm;wGif
toifu
h n
l ED idk &f eftwGuf pdwo
ck
ukov
dk jf yK vli,ftzGUJ u vlemwif
,mOfukd;pD;
vltiftm; 40?
apwem ukokdvfjyKvli,ftzGJUrS
vlemwif,mOfokH;pD;? vltiftm;
12 OD;jzifh t"duusaom vrf;qkH
vrf;cGrsm;wGif jynfolrsm;tm;
ulnDEkdif&eftoifh&SdaMumif; pdw
okcukokdvfjyKvli,ftzGJU em,u
OD;rif;aZmfxHrS od&onf/
pdwokc ukokdvfjyKem,u
u ]]uReaf wmfwt
Ydk oif&h adS ewmu
,mOfrawmfwqrI?
emrusef;
jzpfwJh olawGtwGuf ta&;ay:
toufu,fEkdifzkdY toifhtae
txm;eJY pDpOfaqmif&Gufxm;
ygw,f}}[k ajymMum;cJhonf/
rsKd;vIdif(wGHaw;)

onf NrKd Urvrf;wpfavQmufEiS hf NrKd iv


f rf;? NrKd UwGi;f vrf;
rsm;wGif pnfum;vsuf&SdNyD; a&upm;olrsm;tm;
,mOftE&m,fuif;&Sif;a&;ESifh cdkuf&efjzpfyGm;rIr&Sdap
a&;twGuf jrefrmEdik if &H w
J yfzUJG 0ifrsm;uvnf; a&upm;
r@yfrsm;wGif BuD;Muyfaqmif&Gufay;vsuf&SdaMumif;
od&onf/ ,aeYrGef;vGJydkif; 'kwd,oBuFeftMuwfaeY
wGif jynfyEdkifiHrS c&D;oGm;{nfhonfrsm;yg armfawmf
um;jzifh NrKd UwGi;f vSnv
hf nf aysm&f iT pf mG twma&obif
yGJqifETJMuaMumif; od&onf/
(cdkifjyef^quf)

ausmufyef;awmif; {NyD 15
rEav;wkdif;a'oBuD; ausmufyef;awmif;NrdKUe,fwGif jrefrmhkd;&mr[m
oBueF 'f w
k ,
d tMuwfaeY {NyD 15 &ufu &moDOwktylcsed f ykrd jdk rifrh m;vsuf
&Sad omfvnf; oBueF af &yufcx
H u
G o
f nhaf rmfawmfum;rsm;? armfawmfqidk f
u,frsm; ykrd rdk sm;jym;vsu&f NdS y;D A[krd @yfwnf&&dS m &efuek -f jynf-rEav;
vrf;wpfavQmuf vrf;ydwq
f rYdk rI sm;jzpfay:cJah omfvnf; Nird ;f Nird ;f csr;f csr;f jzifh
vGwfvyfaysmf&TifpGma&upm;vsuf&SdaeMuaMumif; od&onf/
ausmufyef;awmif;NrKd Ue,fwiG f r[moBueF yf xrtMuwfaeY nae
ykdif;u rkd;aygufuskHrQ rkd;&GmcscJhNyD; r[moBuFef 'kwd,tMuwfaeYwGif
tylcsdefrSmykdrkdjrifhrm;vmaMumif;od&onf/ okdYaomfoBuFefcspfolrsm;rSm
t,feDndK&moDOwk\ yljyif;rIukdtHwk trkd;zGifharmfawmfum;rsm;?
armfawmfqkdifu,frsm;jzifh NrdKUtESHYvSnfhvnfMuNyD;aemuf ausmufyef;
awmif;-ykym;vrf;ay:&Sd qnfayguf&Gm jcaoFYokH;aumifa&upm;r@yf
rSwpfqifh ykym;okdYc&D;qufMuaMumif;od&onf/
r[moBueF f 'kw,
d tMuwfaeYwiG f ausmufyef;awmif;NrKd Ue,f aus;
&GmtoD;oD;rS armfawmfqidk u
f ,frsm;jzifh a&yufcv
H mMuonfrsm;&So
d vkd
teD;0ef;usiNf rKd Ursm;jzpfonhf acsmufNrKd U? a&eHacsmif;NrKd UESihf ewfarmufNrKd U?
anmifOD;NrdKUrsm;rSvma&muf qifEJTaysmf&TifcJYMujcif;rsm;&SdaMumif;od&
onf/
udkae(ausmufyef;awmif;)

{NyD 16? 2016

a[mvd0'k Mf u,fyiG w
hf pfO;D jzpfwhJ rif;om;*sw
d cf *f s,v
f efa[mu olt
Y aeeJY twlwzJG uf
okyfaqmifcJhzl;wJh rif;orD; *seDzmtefepfpwefudk ESpftawmfMumESpfouf pGJvrf;cJhzl;
aMumif;eJY olY&JUESpfoufrI[m tefepfpwef&JU kyf&nfvSyrIaMumifhr[kwfbJ
bJ olY&JUyk*dKvf
a&;t&nftcsi;f rsm;eJY aumif;rGew
f hJ pm&dww
aYkd Mumifo
h mjzpfaMumif; yD;yJvf
vf r*Zif;eJY
jyKvkyfcJhwJhtifwmAsL;rSm zGifh[ajymMum;cJhygw,f/
tqdyk gtifwmAsL;rSm *sw
d cf *f s,v
f efa[mu ol&Y UJ tEkynmoufwrf;
wpfavQmuf tvStya&;&mrSm emrnfausmfwJh tefeD[ufoa0;? &Dae;
&ufp?kd a&cs,v
f rf ufot
f 'rf? emw,fvaD yghxrf ef;eJY &D;pf0pfom;pyGe;f wdv
Yk kd
rif;orD;acsmawGev
YJ nf; wGzJ ufokyaf qmifczhJ ;l ayr,fh *sezD mtefepfpwef
uom olY&JU&ifckefEIef;awGudk jrefatmifjyKpm;EdkifwJh wpfOD;wnf;aom
okyfaqmifzufjzpfcJhaMumif; qdkcJhygw,f/
touf (35)ESpf t&G,frif;om;eJY 2015ckESpftwGif;u rif;om;
*supf wifo,f&ufZef YJ w&m;0ifvufxyfcNhJ y;D jzpfwhJ (47)t&G,f tefepf
pwefw[
Ykd m 2002 ckEpS t
f wGi;f "The Good Girl" ky&f iS f u
kd u
f ;l pOfu
awGUqHkcJhMuNyD; tqdkygkyf&SifrSm *seDzmtefepfpwef&JU tcspfudk &zdkY
twGuf BudK;pm;cJh&oltjzpf yg0ifokyfaqmifcJh&wJh tawGUtBuHKudk
b,fawmhrSarhEdkifrSm r[kwfaMumif;vnf; *s,fvefa[mu ajymMum;cJh
w,fvdkY athpfId;abhZfa'ghuGef;u azmfjycJhygw,f/

jrefrmh kyfjrifoHMum;
6;00 rif;uGef;q&mawmfBuD;\
y&dwfw&m;awmf
7;35 cgoBuFeftqdktursm;
8;35 &efatmifESihf jynfolcspfaom
oBuFef
9;15 cgoBuFeftqdktursm;
9;30 1377 ckESpf r[moBuFef
twufaeY? rEav;
r[moBueF jf rifuiG ;f wku
d f u
kd f
xkwfvTihfrItpDtpOf
12;35 wpfywftwGif;kyfjrifoHMum;
jynfwGif;owif;pOf
1;00 EdkifiHjcm;Zmwfvrf;wGJ
]]jrifhrdk&farar}} (tydkif;-34)
(Zmwfodrf;)
3;00 1377ckESpf? r[moBuFef
twufaeY? &efukef
r[moBuFefjrifuGif;
wkdufdkufxkwfvTihfrItpDtpOf
5;00 1377 ck E S p f ? r[moBuF e f
twufaeY? &efukef

News Channel

5;30

6;20
6;35
7;20
8;00
9;00

r[moBuFefjrifuGif;ydwfyGJ
wdkufdkufxkwfvTihfrItpDtpOf
1377 ckESpf? r[moBuFef
twufaeY? rEav;
r[moBuFefjrifuGif;ydwfyGJ
wdkufdkufxkwfvTihfrItpDtpOf
cgoBuFeftqdktursm;
cspfp&mhwmoBuFef
jrL;<uaw;oH? NRC oBuFef
(tydkif;2)
jynfwGif;owif;? EdkifiHwum
owif;? rk;d av0otajctae
jynfwGif;owif;
-aq;a&mifpHkkyf&Sif
]]a,murqdw
k mwpfcgwke;f u
orufygyJ}} (tydkif;-2)
(Zmwfodrf;)
(ausmfol? &efatmif? vGifrdk;?
rdkYrdkYjrihfatmif? cdkifoif;Munf)
'gdkufwm-armifrsKd;rif;
(&ifwGif;jzpf)

rSwfcsuf/ em&Dwidk ;f wGif jynfwiG ;f owif;ESihf Ekid if w


H umowif;
rsm; xkwfvTifhay;ygrnf/

MRTV- 4
vwfwavmawmifu&kd ;D ,m;eJY wkwEf ikd if aH wGrmS tatmifjrifq;kH kyo
f ZH mwfvrf;wGjJ zpfaewJh
''Descendants of the Sun" '&rfrmZmwfvrf;wGJkyf&Sif&JU aemufqHk;tydkif;udk NyD;cJhwJh
Mumoyaw;aeYu KBS 2 kyfoHvdkif;uae xkwfvTifhjyocJh&mrSmawmh acgif;aqmif
rif;om;eJY rif;orD;wd&Yk UJ tcspZf mwfvrf;[m aysmpf &mtqH;k owfeYJ Ny;D qH;k oGm;cJu
h m 'kw,
d
ZmwfvdkufawG&JU tcspfa&;[mvnf; aysmfp&mtqHk;owfawGudk ydkifqdkifcJhMuaMumif;
[efpif;eD;rm;a'ghuGef;u azmfjycJhygw,f/
,ckvdk aysmfp&mtqHk;owfawGeJY y&dowfudk EIwfqufcJhwJh tqdkygkyf&Sif[m
kyf&Sif&JUaemufqHk;tydkif;udk awmifudk&D;,m;rSm HkwifjyocJh&mrSmawmh MunfhIoly&dowf
38 'or 8&mcdkifEIef; &SdcJhwmaMumifh ,aeYtcsdefxd awmifudk&D;,m;rSm HkwifjyocJhwJh
Zmwfvrf;wGJkyf&SifawGteuf MunfhIoltrsm;qHk;kyf&Siftjzpf pHcsdefwifEdkifcJhygw,f/
tqdyk gZmwfvrf;wG[
J m pwifjyocJw
h t
hJ csed u
f pNy;D y&dowfawGukd txl;pGaJ qmifEikd cf hJ
um y&dowftMum;a&yef;pm;cJw
h hJ yk &f iS jf zpfygw,f/ ,if;ky&f iS rf mS acgif;aqmifrif;om;tjzpf
yg0ifokyfaqmifxm;wJh rif;om;aqmif*RefuD[m vwfwavmrSm wkwfEdkifiHtwGif;
tausmfMum;qHk;aom tEkynm&SifjzpfvmcJhum ,if;kyf&SifeJY ,if;kyf&SifrSm yg0ifwJh
Zmwfaqmif rif;om;rif;orD;awGudk tvGeftuRHrpGJvrf;rdapzdkY wkwfEdkifiHu wm0ef&Sdol
awGu ol&Y UJ jynfoal wGukd owday;&wJt
h xd y&dowfawGtay: vTr;f rd;k Edik cf w
hJ hJ Zmwfvrf;wGJ
vnf; jzpfygw,f/ 'ghtjyif tqdyk gky&f iS [
f m 2012ckEpS u
f awmifu&kd ;D ,m;rSm xkwv
f iT jhf yo
cJw
h hJ "The Moon Embracing the Sun" ky&f iS &f UJ Munfh o
I t
l rsm;qH;k pHcsed u
f kd csK;d zsuEf ikd cf w
hJ hJ
yxrOD;qHk;aom Zmwfvrf;wGJvnf;jzpfygw,f/

tar&duefayghyftqdkawmf awvmqGpf[m ,ckESpftwGif;usif;ycJhwJh aw;*Dwqkay;yGJawGrSm


qkawGtrsm;qHk;odrf;ydkufEdkifcJhNyD; olY&JUatmifjrifrIawGtwGuf ,ckESpf arvxkwf "Vogue"
r*Zif;BuD;rSm rsufESmzHk;&Siftjzpf azmfjyjcif;cHcJh&ygw,f/
tqdkygr*Zif;twGuf rsufESmzHk;"mwfyHkawGudk dkuful;cJh&mrSmvnf; xl;jcm;wJhtjyif
tqifawGeJY jyifqifdkuful;cJhwmaMumifh awvmqGpfqdkonfudk rrSwfEdkifavmufatmifyif
xl;jcm;um qGJaqmifrI&SdolwpfOD;tjzpf jrifawGU&aMumif; e,l;pfa'ghuGef;u azmfjycJhygw,f/
'ghtjyif ,if;r*Zif;rSmyg&SdwJh tifwmAsL;rSmawmh ayghyfMu,fyGifhawvmqGpfeJY olY&JU
vwfwavmrSm vufwaJG wGcikd Nf raJ eqJjzpfwchJ spo
f l 'Da*synm&Sif u,fvAf if[&J pfw&Ykd UJ tcspaf &;eJY
ywfoufNyD; awvmqGpfudk ar;jref;xm;wmawGyg0ifaMumif;vnf; od&ygw,f/ awvmqGpfu
olYtaeeJY u,fvfAif[J&pfeJY qufqHa&;udk qufvufxdef;xm;vdkNyD; ol[mcspfa&;eJYywfouf
vm&if uHtvGefaumif;wJholwpfOD;awmhr[kwfaMumif; zGifh[cJhygw,f/
awvmqGpfeJY u,fvfAif[J&pfwdkYESpfOD;[m NyD;cJhwJhvtwGif;u usa&mufcJhwJhcspfol
oufwrf;wpfESpfjynfhtxdrf;trSwftjzpf vlrIuGef&ufrD'D,may:rSm trSwfw&"mwfyHkawG
tjyeftvSefay;ydkYcJhMuygw,f/ u,fvfAif[J&pfu awvmqGpfvdkY a&;om;xm;wJh tonf;yHk
a&Ta&mifqGJoD;udk vufaqmiftjzpfay;cJhygw,f/ rMumao;rDu olwdkYESpfOD;&JUtcspfa&;[m
at;pufomG ;cJNh yv
D Ykd owif;awGxu
G cf ahJ yr,fh Ny;D cJw
h hJ {NyD 3 &ufu avmhted *f svpd rf mS usi;f ycJw
h hJ
2016ckESpftwGuf "iHeartRadio Awards" aw;*Dwqkay;yGJBuD;rSm ESpfOD;twlwufa&mufum
aysmfaysmf&Tif&TifqifETJcJhwmrdkY aumvm[vawGudk kyfodrf;oGm;apcJhygw,f/ touf (26)ESpf
t&G,f ayghyt
f qdak wmf awvmqGp[
f m ol&Y UJ ESpq
f ,fjynfEh pS af wGtwGi;f rSm tEkynm&Sirf sm;pGmeJY
cspfolawGtjzpf vufwGJcJholjzpfNyD; olY&JUcspfola[mif;awGxJu emrnfausmfawGuawmh NAdwdef
ayghyaf w;*DwtzGUJ "One Direction" &JU tzGUJ 0if [,f&pD wdik v
f ef YJ a[mvd0'k &f UJ xdyw
f ef;rif;om;
Zuftz&GefwdkYyJ jzpfMuygw,f/

5;00 y|mef;ygVdawmf+y&dwfed'gef;?
r*Fvokwf
5;20 MRTV-4 owif;
5;40 ]]wpfa,mufwnf;ae&ef
0dyem}}w&m;awmf
q&mawmf b'Eo'r
udwdom&(atmifqef;
q&mawmf)
6;40 MRTV-4 kyfoHZmwfvrf;wGJ
]]xm0&cspfolonfom}}
(tydkif;-33)
7;50 wefckd;BuD;rm; bk&m;apwDykxkd;
rsm; (Zderm&fatmifapwDawmf
jrwfBuD;)
8;05 Cartoon Series (Go Go
Giggles)

9;00
9;30

Summer Festival Recap


Coca Cola Summer Festival
2016 (LIVE)

12;30 wefcdk;BuD;rm; bk&m;apwDykxkd;


rsm; (rZdra'o\ Ak'*,m
ajrjrwfr[mrS r[maAm"dr@dKi)f
2;20 jrefrmkyfoHZmwfvrf;wGJ
]]uHuH\tusKd;}}
0#fa<u;&SdorQausygap
(tydkif;-2)
3;40 oBuFefaw;oDcsif;rsm;
4;50 oJyHkapwDpkaygif;ETJ

xl;jrwf vwaygif;yGJ
(tydkif;-2)
5;10 acwfopfysKdar
6;10 Health Fix
6;15 MRTV-4 kyfoHZmwfvrf;wGJ
]]xm0&cspfolonfom}}
(tydkif;-34)
7;00 Let's Talk
7;30 jrefrmkyfoHZmwfvrf;wGJ
]]uHuH\tusKd;}}
ta<u; (tydkif;-1)
8;20 Coca Cola Summer Festival
2016 Overall Highlight

9;20 &efukefNrdKUawmf r[moBuFef


a&obifA[kdr@yf Highlight
9;35 r[moBueF f twufaeYjrifuiG ;f
9;50 MRTV-4 kyfoHZmwfvrf;wGJ
]]tdrf&SifrwkdYcspfpum;}}
(tydkif;-82)
10;25 MRTV-4 kyfoHZmwfvrf;wGJ
]]toufuav;&,f&Snfapvkd}}
(tykdif;63+64)
11;55 Forever Music Tribute
Water Party a& Party
(tykdif;-2)
3;35 a&qefpD;wJhjrpf
4;05 World of Knowledge
(Built For The Kill: Grassland)

mitv
07:26 Great Shwedagon-The Sacred Hair Relics Hailing
Pogodas
07:53 Sagaing: Gold Leaf
08:00 Live: Thingyan Festival
03:00 Live: Thingyan Festival
06:03 News
06:26 Bago: A City Of Famous Historic Pagoda
06:47 Thingyan Songs & Dances
07:26 Interesting Features of Rakhine
07:47 Today Myanmar
08:03 News
08:25 An Aficionado Of Alluring Antiques
(OD;pdefjrifh? a&Tcsnfxkd;a&S;a[mif;ypnf;)
08:56 Myanmar Masterclass: Fantastic Art
09:26 Myanmar Game Changer (Episode - II)
09:53 A Nun's Creation in Fruit Carving
04:26 Auspicious and Traditional Thingyan
04:36 The Beauty In The North Of Myanmar
04:53 Thingyan Songs & Dances

{NyD 16? 2016

,ltD;tufzfatcsefyD,Hvd*fNydKifyJG\ qDrD;
zkdife,fyJGpOfrsm;udk ,aeYrJcJGqkH;jzwfcJh&m
wGif y&DrD,mvd*fuvyf refpD;wD;toif;
onf pydefvmvD*guvyf&D;,Jvfruf'&pf
toif;ESifh ,SOfNydKifupm;&rnfjzpfNyD; pydef
vmvD*guvyftufovufwu
D rkd uf'&pf
toif;onf *smrefbGef'ufvD*guvyf
bkdif,efjrL;epftoif;ESifh ,SOfNydKifupm;&
rnfjzpfonf/
qDr;D zkid ef ,fypGJ OfwiG f refp;D wD;toif;
onf &D;,Jvrf uf'&pftoif;ESifh xdyw
f u
kd f
awGUqkcH jhJ cif;aMumifh bkid ,
f efjrL;epftoif;
enf;jy *Gg'D,dkvm\ qEjynfh0cJhNyD; enf;jy
*Gg'D,v
kd monf vmrnfah bmvk;H &moDwiG f
refpD;wD;toif;tm; enf;jytjzpfwm0ef
,ludkifwG,frnfjzpfaomaMumifh refpD;wD;
toif;ESifh
xdyfwdkufawGUqkHjcif;udk
a&Smif&Sm;vkdaeoljzpfonf/
refpD;wD;toif;onf csefyD,Hvd*f
orkdif;aMumif;wpfavQmufwGif yxrqkH;
tBudrftjzpf
qDrD;zkdife,ftqifhokdY
wufvSrf;vmcJhjcif;jzpfNyD; qDrD;zkdife,f
tqihfodkY yxrqkH;tBudrfwufvSrf;vmcJh
csdefwGif csefyD,Hvd*fzvm;udk (10)Budrf
txd &,lqGwfcl;xm;EkdifcJhonfh &D;,Jvf
ruf'&pftoif;ESifh xdyfwkdufawGUqkHcJhjcif;
jzpfonf/
tufovufwDudk ruf'&pftoif;

onfvnf; csefyD,Hvd*fNydKifyJG\ qDrD;


zkdife,ftqifhodkY ESpfBudrfom wufvSrf;
EkdifcJhNyD; 1973-1974 abmvkH;&moDESifh
2013-2014 abmvk H ; &moD w d k Y w G i f
wufvrS ;f cJjh cif;jzpfonf/ tufovufwu
D dk
ruf'&pftoif; ,SOfNydKif&rnfh bkdif,ef

{NyD15&ufaeY eHeuftapmydkif;u ,SOfNydKifupm;cJhwJh


,ldkygvd*fuGmwm;zdkife,ftqifh('kwd,tausmh)
yGJpOfawGrSm vuf&SdcsefyD,H qDADvm? ADvm&D;,Jvf?
vDAmyl;eJY &Sufwm'kd;eufcfwdkY[m NydKifbufawGudk
tEdkif,lNyD; tBudKAdkvfvkyGJtqifhudk wufa&mufEdkifcJh

jrL;epftoif;onf csefyD,Hvd*fzvm;udk
ig;Budrftxd qGwfcl;xm;EkdifcJhNyD; 19731974? 1974-1975? 1975-1976? 20002001? 2012-2013 abmvk;H &moD wdw
Yk iG f
qkzvm;rsm;qGwcf ;l xm;Ekid cf jhJ cif;jzpfonf/
vuf&SdwGif refpD;wD;toif;onf

Muygw,f/ &Sufwm'kd;eufcfwpfoif;wnf;om yxr


tausmh ta0;uGif;rSm tEdkif&cJhvdkY aemufwpffqifhudk
wufa&mufzYkd tvm;tvmaumif;ydik q
f ikd cf NhJ y;D usew
f hJ
oHk;yGJuawmh tBudwfte,f,SOfNydKifcJh&ygw,f/
qDADvm 1 -2 bDbmtdk
ESpfausmhaygif;(oHk;*dk;-oHk;*dk;)
yife,fwDig;*dk;-av;*dk;jzifh qDADvm
tBudKAdkvfvkyGJ tqifh wufa&muf
qDAv
D mtoif;[m yGt
J puwnf;u wdu
k pf pfziG hf
upm;cJhayr,fh tEdkif&v'ftwGuf taocsmjyifqif
vmwJh bDbmtdkuvnf; &SdefraebJ taumif;qHk;
wkYHjyefcJhwmaMumifh qDADvmwdkY tcufawGUcJhygw,f/
yGJcsdef 57rdepfrSm bDbmtdkrS tl'&pfZfu tzGifh*dk;
pwifoGif;cJhayr,fh yGJcsdef59rdepfrSmawmh *grDdku
acsy*dk;jyefoGif;cJhvdkY wpfzufwpf*dk;pDoa&usaecJh
ygw,f/ 'gayr,fh yGcJ sed rf ed pf 80 rSm &mtl;vf *gpD,mu
bDbmtdt
k wGuf tEdik *f ;kd oGi;f ay;cJw
h maMumifh bDbm
tdkwdkY aemufwpfqifhwufa&; arQmfvifhcsufawG
&SifoefcdkifrmcJhygw,f/ ESpfausmhaygif;&v'f oHk;*dk;pD
oa&&v'f xGufay:aewmaMumifh yife,fwD tqHk;
tjzwfcH,l&mrSm qDADvmu ig;*dk;-av;*dk;eJY tEdkif
,lNyD; tBudKAdkvfvkyGJtqifhudk wufa&mufEdkifcJhwm
jzpfygw,f/ 'Dae&mrSm Oa&mytawGUtBuKH ydrk <kd u,f0
wJh qDAv
D m&JU wnfNird rf u
I bDbmtku
d kd aemufaumuf
csEdkifcJhw,fvdkY rSwfcsufjyK&rSmyg/

y&DrD,mvd*ftrSwfay;NydKifyJG tqifh(4)
ae&mwGif &yfwnfvsuf&SdNyD; &D;,Jvf
ruf ' &pf t oif ; rS m rl vmvD * gtrS w f
ay;NydKifyJG tqifh(3)ae&mwGif &yfwnf
vsu&f o
dS nf/ tqdyk g ESpo
f if;\ cseyf ,
D v
H *d f
*dk;oGif;&Sifrsm;tjzpf refpD;wD;toif;wGif

pygwmy&yf*f2 - 4 ADvm&D;,Jvf
ESpfausmhaygif; ajcmuf*dk;-oHk;*dk;jzifh ADvm&D;,Jvf
tBudKAdkvfvkyGJtqifhodkY wufa&muf
pygwmy&yf*ef YJ ADvm&D;,Jvw
f aYkd wGq
Y rkH [
I mawmh
ESpzf uf *d;k oGi;f NyKd iw
f hJ yGv
J Ykd qd&k avmufatmif *d;k aygif;
rsm;wJh yGJjzpfcJhygw,f/ tdrf&Sif y&yf*ftoif;[m
{nfhonf ADvm&D;,Jvftoif;udk zdupm;ayr,fh
aemufwef;cHppfwnfNidrfrI uif;rJhwmaMumifh tck
avmuftxd ay;*dk;awGrsm;oGm;cJh&wmjzpfygw,f/
'DyGJrSm ADvm&D;,Jvf wdkufppfrSL; bufurfbl[m yGJcsdef
ig;rdepfrSm tzGifh*dk; wpf*dk; pwifoGif;,lNyD;aemufrSm
u,fqv
D *D sKd eYJ blEu
kd yGcJ sed f 43 rdepfeYJ emusit
f csed yf kd
45 rdepfrmS oGi;f *d;k awG qufwu
kd o
f iG ;f ,lcw
hJ maMumifh
yxrydik ;f rSmwif oH*k ;kd jywfeYJ ADvm&D;,Jvu
f OD;aqmif
aecJhygw,f/ 'kwd,ydkif;jyefpcsdefrSmvnf; ADvm
&D;,Jv[
f m upm;tm;rcsbJ qufupm;cJw
h maMumifh
49 rdepfrSm wdkufppfrSL; bufurfbluyJ oGif;*dk;wpf*dk;
xyfoiG ;f cJv
h Ydk av;*d;k jywfeYJ OD;aqmifaecJyh gw,f/ tJ'D
aemuf aemuf y d k i f ; yG J c sd e f a wG r S m AD v m&D ; ,J v f [ m
upm;tm;jyefcscJhvdkY pygwmy&yf*fu acsy*dk; ESpf*dk;
jyefoGif;oGm;cJhwmjzpfygw,f/
vDAmyl; 4 - 3 a'ghrGef
ESpfausmhaygif; ig;*dk;-av;*dk;jzifh vDAmyl;toif;tBudK
AdkvfvkyGJtqifhodkYwufa&muf
vDAmyl;toif;[m yxrtausmhrSm wpf*dk;pD
oa&usxm;aMumifh tEdkif&v'ftwGufwdkufppfzGifh
upm;cJo
h vdk a'ghreG u
f vnf; taumif;qH;k

'DbleED iS hf pwmvif;wd&Yk adS eNy;D &D;,Jvrf uf


'&pftoif;wGirf l wku
d pf pfrLS ;pDedk ,fv'f u
dk
oGif;*dk; 16 *dk;txd oGif;,lay;xm;Ekdif
cJo
h nf/
tufovufwDudk ruf'&pftoif;
onf vmvD*gtrSwfay;yJGNydKifyJG tqifh
(2)ae&mwGif &yfwnfvsuf&SdNyD; bkdif,ef
jrL;epftoif;rSmrl bGef'ufpfvD*g trSwf
ay;NydKifyJG tqifh(1)ae&mwGif &yfwnf
vsu&f o
dS nf/ tqdyk gESpo
f if;\ cseyf ,
D v
H *d f
*dk;oGif;&Sifrsm;tjzpf tufovufwDudk
ruf'&pftoif;wGif *&pfZfref;&SdaeNyD;
bkdif,efjrL;epftoif;wGifrl aomrufpf
rlvmESifh vD0rfa'gpuD;wkdY&Sdaeonf/
,ckEpS cf seyf ,
D v
H *d Nf yKd iyf q
GJ rD ;D zkid ef ,f
tqif\
h xl;jcm;csut
f jzpf qDr;D zkid ef ,foYkd
wufvSrf;vmcJhonfh toif;rsm;onf
uGmwm;zkdife,ftqifhwGif ESpfausmhaygif;
&v'f okH;*dk;-ESpf*dk;jzifh tEkdif&&SdcJhonfh
toif;rsm;jzpfNyD; qDrD;zkdife,ftqifh
yJGpOfrsm;udk yxrtausmhyJGpOftjzpf {NyD
26? 27 &ufwdkYwGifvnf;aumif;? 'kwd,
tausmhyJGpOftjzpf ar 3? 4 &ufwdkYwGif
vnf;aumif; ,SOfNydKifoGm;rnfjzpfonf
csefyD,Hvd*fNydKifyJG\ aemufqkH; AkdvfvkyJGudk
tDwvDEkdifiH rDvefNrdKU&Sd qefpDkduGif;BuD;
xJ ar 28 &ufwGif ,SOfNydKifupm;rnf
jzpfaMumif; od&onf/

wkHYjyefupm;cJhwmaMumifh
Munfhaumif;wJh
yGJpOfwpfyGJjzpfcJhyg w,f/ yGJpvQifpcsif; a'ghrGeftoif;
u upm;uGuf tompD;&cJhNyD; w&pyfxdk;azmufwdkuf
ppf q if u pm;cJ h w maMumif h
rD c D w m,ef ; eJ Y
atmhbmrD,efwdkYu yGJcsdef 10 rdepfrjynfhcifrSmyJ
ESpf*dk;qufwdkuf oGif;,lcJhyg w,f/ yGJcsdef 48rdepfrSm
atmf&D*Du vDAmyl;twGuf
acsy*dk;wpf*dk;pwif
oGi;f ,lcahJ yr,fh 57rdepfrmS rmudk ;l pfu a'ghreG t
f wGuf
wwd,ajrmufoGif;*dk;udk oGif;,loGm;cJhvdkY vDAmyl;
toif; uGmwm;zdik ef ,f tqifu
h aeyJ vSnx
hf u
G &f rvdk
jzpfcyhJ gao;w,f/ 'gayr,fh a'ghreG t
f oif;udk ESpaf ygif;
rsm;pGm udkifwG,fzl;wJh *sm*ifuavmhu toif;
a[mif;udk tEdkif,lEdkifzdkY taumif;qHk;enf;AsL[m?
vlpm&if;udk ajymif;vJEdkifcJhvdkY yGJcsdefrdepf 90 jynfhvdkY
emusiftcsdefydkupm;csdefrSm avmhzf&efu vDAmyl;
toif;twGuf vdktyfaewJh tzdk;wef tEdkif*dk;udk
oGif;,lay;EdkifcJhwJhtwGuf vDAmyl;toif; 2009
ckESpfaemufydkif; tBudKAdkvfvkyGJtqifhudk yxrOD;qkH;
tBudrf wufa&mufEdkifcJhwmjzpfygw,f/ vDAmyl;
twGuf oGif;*dk;awGudk atmf&D*D? aumfwif[dk? qmcdkeJY
avmhzf&efwdkYu oGif;,lay;cJhwmjzpfygw,f/
&Sufwm'kd;eufcf 4 - 0 pydkhwif;b&m*g
ESpfausmhaygif; ajcmuf*dk;-wpf*dk;jzifh &Sufwm'kd;eufcf
tBudKAdkvfvkyGJtqifhodkYwufa&muf
ESpo
f if;awGUqHrk rI mS awmh ay:wl*u
D vyf b&m*g
[m tdru
f iG ;f ? ta0;uGi;f ESpaf usmph vH;k rSm tqdyrf &Sw
d hJ
yHpk eH YJ upm;oGm;cJNh y;D tckyrJG mS ay;vdu
k &f wJh *d;k ESp*f ;kd [m
aemufcHvl zm&J&m;&JU udk,fh*dk;udk,foGif;,lcJhrIaMumifh
&v'fydkif;ydkrdkqdk;&Gm;oGm;cJhwm jzpfygw,f/ b&m*g
toif;[m yGJupm;csdef23 rdepfaemufydkif; upm;
uGuv
f ;kH 0aysmufomG ;cJNh y;D &Suw
f m'k;d eufcf toif;
&JU zdtm;ay;rIatmufa&muf&o
dS mG ;cJyh gw,f/ 'gay
r,fh yGJ&JU&v'fydkif;udk tajymif;tvJjzpfapcJhwm
uawmh 'kdifvlBuD;c&mvdkApfcsf&JU qHk;jzwfcsuf tcsKdU
aMumifhjzpfNyD; b&m*gtoif;udk yife,fwDay;zdkY
ysuu
f u
G cf w
hJ m? tdr&f iS yf &dowfawG&UJ zdtm;atmufukd
a&mufcJhwJh qHk;jzwfcsufyHkpHawGaMumifh b&m*genf;jy
ay:vdkzGefqDumaygufuGJcJhwmjzpfygw,f/ 'DyGJrSm
&Suw
f m'k;d eufcaf emufcv
H l qmemu ud,
k w
f ikd *f ;kd oGi;f
,lEdkifovdk aocsmayguf ay;*dk;tcsdKUudk temcHNyD;
umuG,o
f Gm;cJhwmaMumifh 'DyGJ&JU ol&Jaumif;jzpfcJhay
r,fh b&m*gaemufcHvl zm&J&m;uawmh ESpf*dk;awmif
udk,fh*dk;udk,foGif;,lcJhwmaMumifh ,ckyGJ&JU t"du
ADvdefjzpfcJh&ygw,f/

{NyD 16? 2016

aejynfawmf {NyD 15
rEav;wdik ;f a'oBu;D rEav;cdik &f w
J yfzUJG rSL;k;H rS wyf
zGJU0ifrsm;onf oufaorsm;ESifhtwl {NyD 13 &uf
nae 5 em&DwGif atmifajrompHNrdKUe,f 26 vrf;?
(79_80)vrf;Mum;&Sd Ninja a&upm; r@yfteD; cd;k ?
qd;k ? EIu
d o
f wif;rsm; pkpH rf;aepOf cg;ydu
k Ef u
dI rf I usL;vGef
xm;aMumif; BudKwifowif;&&Sdxm;ol atmifajrom
pHNrdKUe,fae atmifatmifpdk;(c)atmifpdk;(c)pdk;atmif

(19)ESpftm; awGU&Sdojzifh ac:,lppfaq;cJhonf/


ppfaq;csut
f & r@yfa&SUwGif a&upm;aeolwpfO;D xHrS
vufuikd zf ek ;f wpfv;Hk tm; EIu
d ,
f x
l m;aMumif; ppfaq;
od&Sd&ojzifh oufaocHzkef;odrf;qnf;um if;tm;
atmifajrompHNrdKUe,f trSwf(2)e,fajr&Jpcef;u
(y)51^2016? jypfrIyk'fr 379(EIduf)^usifh 54 jzifh
trIzGifhta&;,lxm;aMumif; od&onf/
(&JjyefMum;)

2016 ckESpf r[moBuFefyGJawmfumvtwGif; &efukefwkdif;a'oBuD;&JwyfzGJUrSwyfzGJU0ifrsm;u A[kdvrf;


wkwf? "m;? vufeuf? t&uf? bD,mykvif;rsm; ryg&Sdapa&; ppfaq;aqmif&GufaepOf/
(&JjyefMum;)

jr0wD {NyD 15
u&ifjynfe,f jr0wDcdkif jr0wD
NrdKU
trSwf(1) cspfMunfa&;
wHwm;atmuf aomif&if;jrpfurf;
pyfwGif ESpfpOfESpfwdkif; a&upm;
olrsm;jzifh pnfum;vsuf&Sd&m {NyD
14 &uf oBueF yf xrtMuwfaeYu
a&upm;&mrS vloHk;OD; a&epfao
qHk;cJhaMumif; od&onf/
jzpfpOfrmS trSw(f 1)cspMf unfa&;
wHwm;atmuf aomif&if;jrpfxJ
a&upm;aeMuaom r0d k i f ; 0d k i f ;
xGef;rSm aomif&if;jrpfa&eufydkif;
wGif a&epfaeojzifh tpfrjzpfol

rpd;k pd;k (c)rwifwifxeG ;f u vdu


k v
f H
q,f,l&m ESpfOD;pvHk;a&epfae
trnfrodtrsKd;om;rS vdkufvH
0dik ;f 0ef;q,f,&l m if;trsK;d om;yg
a&epfoGm;aMumif;? aomif&if;
jrpftwGif; a&upm;olrsm;u
0dkif;0ef;q,f,lcJhMu&m a&epfol
oH;k OD;pvH;k aoqH;k aeonfuakd wGU&Sd
& jr0wDaq;HkodkY ydkYaqmifcJh
aMumif; aoqHk;olrdef;uav;
ESpOf ;D ESihf twlygvmaom todjzpf
ol acsmif;qHkNrdKUe,f bDvl;uRef;
aus;&Gmaeol a':vJv
h u
hJ ajymjycJh
onf/

rEav; {NyD 15
rEav;NrKd U csr;f at;ompHNrKd Ue,f(26)vrf;? (78)vrf;ESifh
(79)vrf;Mum;Ninjar@yfa&SUwGif {NyD 14 &uf eHeuf
11 em&DcGJu pdk;olatmif(19)ESpf ykPm;ukef;&yf
atmifajrompHNrKd Ue,faeolrmS td;k toGm; 10 vufr
cef&Y dS "m;tm;udik af qmif&rf;um;aeojzifh vkNH cKH a&;wm
0efus 'k&t
J yk af tmifrsK;d ESit
hf zGUJ u xde;f odr;f csr;f at;
ompHNrKd Ur&Jpcef;odyYk t
Ykd yf&m if;wGi'f Pf&mrsm;&&Sx
d m;
aMumif; awGU&ojzifh &Jtyk af eZmOD;ESit
hf zGUJ u rEav;
aq;kHBuD;odkY ydkYaqmifaq;ukoay;NyD; csrf;at;ompH
NrKd Ur&Jpcef;u pd;k olatmiftm; trIziG zhf rf;qD;ppfaq;
vsuf&Sdonf/
armifjynfol(rEav;)

aoqHk;ol r0dkif;0dkif;xGef;ESifh
rpdk;pdk;(c)rwifwifxGef;wdkYrSm rGef
jynfe,f acsmif;qHkNrdKUe,f bDvl;
uRe;f aus;&GmrSjzpfNy;D OD;0if;cdik \
f
orD;rsm;jzpfum r0dkif;0dkif;xGef;rSm
touf(11) ESpf&SdNyD; rpdk;pdk;(c)
rwifwifxGef;rSm touf(16)ESpf
&SdNyDjzpfaMumif; od&onf/
tqd k y g nD t pf r ES p f O D ; tm;
u,fq,fay;ol trsKd;om;tm;
trnfESifh ae&yfvdyfpm pHkprf;qJ
jzpfaMumif; od&onf/
xdefvif;atmif(jyef^quf)

aejynfawmf {NyD 15
rEav;wdkif;a'oBuD; r[matmifajrNrdKUe,f r[m
atmifajrNrdKUr&Jpcef;rS wyfzGJU0ifrsm;onf {NyD 13
&uf nae 4 em&D 25 rdepfwiG f (78) vrf;? (37_38)
vrf;Mum;&Sd [dw
k ,frEav;a&upm;r@yf vkNH cKH a&;
aqmif&GufaepOf jynfBuD;wHcGefNrdKUe,f aiGawmfusD
ukef;&yfuGufae Nidrf;csrf;aZmf(19)ESpfonf vrf;ay:
wGifoGm;vmaeonfh qdkifu,frsm;tm; tdk;toGm;
(22)vufrcef&Y dS pwD;"m;OD;cRe"f m;&Snjf zifh vdu
k v
f cH w
k f
ae oGm;a&mufzrf;qD;um if;tm; r[matmifajr
NrdKUr&Jpcef;u trIzGifhta&;,lxm;onf/
(&JjyefMum;)

rEav; {NyD 15
rEav;NrdKUatmifajrompHNrdKUe,f(12)vrf;ESifh vrf; (70)axmifhwGif {NyD
14 &ufnae 3 em&DccJG efu
Y usK;H a&jyifwiG f aoqk;H olwpfO;D awGU&Sad Mumif;
owif;t& trSwf(2) e,fajr&Jpcef;rSL;
&JtkyfaZmf0if;rdk;ESifhtzGJU
oGm;a&mufppfaq;&m aoqk;H olrmS trnfrodtouf(20)cefY trsK;d om;
wpfO;D jzpfNy;D *si;f abmifb&D n
S ?f wD&yS t
f eufa&mifvufwkd 0wfqifvsuf
awGU&Ny;D q,f,pl pfaq;&m jyify'Pf&mwpfpw
Hk pf&mr&Sb
d J a&epfaoqk;H
aMumif; awGU&ojzifh rEav;aq;kHBuD;odkY ykdYtyfcJhonf/
aoqkH;ol\zcifOD;pdef0if; rEav;aq;kHBuD;odkYa&muf&Sd twnfjyK
csuft& aoqk;H olrmS rsK;d rif;ode;f (20)ESpf ausmufta&mif;t0,f refusD;
yifaus;&Gm ppfudkif;NrdKUe,faeoljzpfNyD; oBuFefa&upm;&efxGufoGm;jcif;
jzpfaMumif;od&ojzifh trSwf (2)e,fajr&Jpcef;u aorIaocif;trSwpf Of
22^2016 a&;zGihfppfaq;vsuf&SdaMumif;od&onf/
armifjynfol(rEav;)

yJc;l wdik ;f a'oBu;D ? a&wm&SnNf rKd Ue,f? om*&NrKd U? tajccHynm


txufwef;ausmif;\ tmp&d,ylaZmfyu
JG kd atmufygtpDtpOftwdik ;f
usi;f yygrnf/
aeY&uf - 20-4-2016&uf (Ak'[
;l aeY)
tcsed f - eHeuf 7em&DrS rGe;f wnfh 12em&D
ae&m - tajccHynmtxufwef;ausmif;? om*&NrKd U/
odjYk zpfyg ,if;ausmif;wGif ynmoifMum;ay;cJMh uaom q&mBu;D ?
q&mrBuD;rsm;tm;vHk;ESifh ynmoif,lcJhMuaom ausmif;om;^olrsm;
zdwpf m&onfjzpfap? r&onfjzpfap? <ua&mufMuyg&ef ylaZmfyjJG zpfajrmufa&;
aumfrwDrS av;pm;pGm zdwMf um;tyfygonf/
qufo,
G v
f LS 'gef;&ef(1)OD;pkd;EdkifOD;(om*&NrdKU) Ph:09-795281168
(2) OD;cifarmifodef;(&efukefNrdKU) Ph:09-73149777
(3) a':cifrmMunf(&efukefNrdKU)Ph:09-5076983
(4) OD;cifarmifaqG(&efukefNrdKU) Ph:09-43098456
(5) OD;jrifhpdk;(&efukefNrdKU) Ph:09-43074805

a&TjynfomNrdKUe,f? ausmif;ukef;
aus;&Gmtm; &yfuu
G t
f qihf jyefvnf
jyifqifae&mcsxm;cJ&h mwGif yg0ifol
OD;wifvidI x
f eG ;f 12^&yo(Ekid )f 043026
onfajrwkid ;f &yfuu
G t
f rSw-f (e^53)?
ajruGut
f rSw(f 285)? tus,t
f 0ef;
ay(40_60)wGifjyefvnfae&mcsxm;
ay;cJyh gonf/ azmfjyyg ajruGuo
f nf
ajrcsygrpfrxkw&f ao;ygojzihf ygrpf
xkwf,lcGihfjyKyg&ef t&yfuwdpmcsKyf
tqufqufjzih0f ,f,x
l m;ola':at;
at;MuL14^ uue(Ekid )f 098080rS
if;ydik q
f ikd af Mumif;aiGoiG ;f csvefr&l if;?
ta&mif;t0,fpmcsKyf? &yfuGuf
axmufcpH mrsm; yl;wJw
G ifjy ygrpf
xkwf,lcGihfjyKyg&ef avQmufxm;vm
ygonf/ ajrydik q
f ikd rf EI iS fh ywfouf
xkwaf y;&ef roihaf Mumif; uefu
Y u
G f
vkdygu Hk;okdY (14)&uftwGif;
vma&mufuefu
Y u
G Ef idk yf gonf/ owf
rSw&f uftwGi;f uefu
Y u
G rf nfo
h l r&Sd
yguajrcsygrpfxw
k af y;a&;qufvuf
aqmif&u
G o
f mG ;rnfjzpfygonf/
ajr,mXmecJG
NrdKUjyESifhtdrf&mzGHUNzdK;a&;OD;pD;Xme
a&TjynfomNrdKUe,f

r*Fvm'HNk rKd Ue,f? um,P*&efay;pDrcH su?f ajrwkid ;f &yfuu


G t
f rSw-f 532pDc? ajruGut
f rSw1f ^119? {&d,m0.588{u?
ajruGuw
f nfae&mtrSw(f 95)? um,(4vrf;ESifh 5vrf;)Mum;? um,P&yfuu
G ?f r*Fvm'HNk rKd Ue,f? um,P&yfuu
G ?f r*Fvm'HNk rKd Ue,f?
um,P*&efay;pDrcH suf i,fpm&if;trnfayguf ]]a':Ek&d maX;}}[k rSwo
f m;xm;aom ajruGut
f m; ]]a':Ek&d max}} xHrS ta&mif;
t0,fpmcsKyjf zihf ydik q
f ikd cf o
hJ l OD;&wemxGe;f xGe;f 12^Ouw(Ekid )f 150981rS oCFe;f uRe;f Bu;D aus;&Gmtkypf k tkycf sKyaf &;rSL;NrKd Ue,ft
axGaxGtyk cf sKyaf &;rSL; um,P&yfuu
G f ajr*&efcsxm;ay;a&;taxmuftultzJUG wkrYd S uefu
Y u
G &f ef r&Sad Mumif; axmufccH su?f
a':Ek&d max;ESifh a':ek&d maX;onf wpfO;D wnf;jzpfaMumif; NrKd Ue,ftaxGaxGtyk cf sKyaf &;rSL;H;k \ axmufcpH mwpfO;D wnf;jzpfaMumif;
usr;f used v
f mT wifjy ESp(f 60)*&ef avQmufxm;vm&m w&m;0ifcidk v
f akH omtaxmuftxm;rsm;jzihf aMumfjimygonfah eYrpS
(7)&uftwGi;f vma&mufuefu
Y u
G Ef idk yf gaMumif;ESifh uefu
Y u
G rf rI &Syd gu vkyx
f ;kH vkyk ef nf;twdik ;f qufvufaqmif&u
G af y;rnfjzpfyg
aMumif; today;aMunmtyfygonf/
NrdKUjypDrHudef;ESihfajrpDrHcefYcGJrIXme? &efukefNrdKUawmfpnfyifom,ma&;aumfrwD

&efuek Nf rKd U? a'gyHNk rKd Ue,f? Armat;&yfuu


G ?f rif;&Jausmpf mG (1)vrf;?
trSw(f 456)ae OD;ausmaf usm(f DBN-008314)ESihf OD;cspu
f dk 8^rve (Edik )f
001710wk\
Yd vTt
J yfeT Mf um;csut
f & atmufygtwkid ;f today; aMunm
tyfygonf/
txufygvdypf mwGif ajr&Sirf sm;jzpfMuaom OD;ausmaf usm?f OD;cspf
ukw
d EYdk iS hf uefxdu
k w
f m OD;ae0if;wkYd 19-9-2013&ufwiG f uefxdu
k f
pmcsKycf sKyq
f
kd taqmufttHak qmufvyk &f ef oabmwlcNhJ y;D xyfrn
H Ed iId ;f
23-6-2013&ufwiG f pmcsKyo
f pfxyfr
H csKyq
f ckd NhJ y;D vkyif ef;aqmif&u
G cf yhJ g
onf/ uefxdu
k w
f mtaejzifh pmcsKyyf g oabmwlncD surf sm;tm; vH;k 0
vdu
k ef mrIr&Sb
d J Oya'jyifyrS cGijhfyKcsurf hJ taqmufttHt
k m; aqmufvyk o
f jzihf
ajr&Sirf sm; w&m;pGq
J jkcd if;cH&onfh tajctaeokUd a&muf&cdS yhJ gonf/ uefxdu
k w
f m
taejzifh vma&mufawGUqHjk cif; tvsO;f r&S?d oGm;a&mufawGUqH&k mwGif
tawGUrcHbJ a&Smifwrd ;f aeygojzihf ,aeYrpS wif ,if;ESio
hf abmwlnD
xm;onfh uefxdu
k w
f u
kd f aqmufvyk jf cif;vkyif ef;tm; vH;k 0zsuo
f rd ;f yg
aMumif; if;&,lxm;aom *&efr&l if;? pm&Gupf mwrf;rsm;udk jyefay;&ef? ,if;ESihf
ywfoufonfh udpt
&yf&yftm; ajr&Sirf sm;taejzifh wm0ef,al jz&Si;f ay;vdrhf
rnfr[kwaf Mumif; trsm;odap&ef aMunmtyfygonf/
vTt
J yfeT Mf um;csut
f &OD;vSO;D
txufwef;a&SUae (pOf-44494)
trSw(f 24)? Akv
d cf sKyv
f rf;? Armat;&yfuu
G ?f a'gyHNk rKd Ue,f/
zke;f -09-961606061

oxHk {NyD 15

rGejf ynfe,f oxHNk rKd U&Sd oxHck dik f


jynfolYaq;HkBuD; tpnf;ta0;
cef;rwGif {NyDvqef;u 2016
ckESpf urmhusef;rma&;aeY tcrf;
tem;udk usif;ycJhNyD; ,if;tcrf;
tem;udk ,ckEpS rf pS wifum NrKd Ue,f
rsm;tqifhwGif yxrqHk;pwif
usif;yEdkifjcif;jzpfaMumif; oxHk
cdkifusef;rma&;XmerS wm0ef&Sdol
wpfOD;\ ajymMum;csuft& od&
onf/
]]t&if w k e f ; uawmh Nrd K Ue,f
tqifh? cdkiftqifh urmhusef;rm
a&;aeY tcrf;tem;qdNk y;D vkycf w
hJ m
rsK;d r&Sb
d ;l / 'Dtpd;k &opfvufxufrS
H wdik ;f
0efBu;D uvnf; WHO &JU yHpk t
'DrSm b,fa&m*gu ay:jyLvmjzpf
aewmvJqw
kd m avhvmcdik ;f w,f/
NyD;awmh 'Dtcrf;tem; jyKvkyfNyD;
tJ'aD &m*geJY ywfowfwhJ todynm
ay;rIawG? umuG,fwdkufzsufa&;
vkyif ef;awGukd NrKd Ue,ftvdu
k v
f yk f
zdkY TefMum;xm;ygw,f}} [k oxHk
cdkif aq;HktkyfBuD; a'gufwm
a':oif;oif;tdu ajymonf/
urmu
h se;f rma&;tzGUJ (WHO) \
ppfwrf;rsm;t& urmay:wGif qD;
csKad &m*gjzpfymG ;rI? aoqH;k rI wjznf;
jznf; jrifhwufvm&m 2016 ckESpf
urmhusef;rma&;aeY\ aqmifyk'f
tjzpf ]use;f rmaponfv
h al erIb0?
aeUpOf a &G ; cs,f a exd k i f r S qD ; csKd
aoG;csKu
d if;a0;&} [k owfrw
S u
f m
qD;csKad oG;csKad &m*g uif;a0;a&;udk
tav;xm; aqmif&GufoGm;rnf

jzpfaMumif; if;u qufvufajym


Mum;onf/
]]aus;&GmawGudkqif;NyD; vlxk
twGif; qD;csKdaoG;csKda&m*geJY ywf
oufwmudk ynmay;r,f/ a&m*g
&Sw
d o
hJ al wGukd azmfxw
k rf ,f/ ouf
wrf;aphaeEdkifzdkY enf;vrf;awGudk
Teaf y;r,f/ t"duuawmh a&m*g
&SifawGu aomufaeusaq;udk yHk
rSefaomufzdkYeJY aexdkifrIyHkpHajymif;
vJ&ifawmh oufwrf;aphaeEdkifyg
w,f}} [k cdkifaq;HktkyfBuD;u
qdkonf/
tqdkygtcrf;tem;wGif oxHk
NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL; OD;xGef;xGef;
Ed k i f u trS m pum;ajymMum;NyD ;
cd k i f a q;H k t k y f B uD ; a'guf w m
a':oif;oif;tdu urmhusef;rm
a&;aeY usi;f y&onfh &nf&,
G cf suf
ESifh qD;csKdaoG;csKda&m*gtaMumif;
od a umif ; p&mrsm;ud k &S i f ; vif ;
ajymMum;cJ h o nf / tcrf ; tem;
tNyD;wGif wufa&mufvmolrsm;
tm; qD;csKdaoG;csKda&m*gudk tcrJh
aoG;azmufppfaq;ay;cJhMuonf/
urmu
h se;f rm;a&Xme (WHO)\
ppfwrf;rsm;t& 2008 ckESpfwGif
wpfurmvHk; qD;csKda0'em&Sif
372 rDv,
D H txd&cdS NhJ y;D 2014 ckEpS f
wG i f av;qausmf jrif h w uf c J h
aMumif; 2012 ckESpf ppfwrf;wGif
qD;csKda0'emaMumifh aoqHk;ol 1
'or 5 rDvD,Htxd aoqHk;cJh
aMumif; oxHck dik u
f se;f rma&;Xme
rS od&onf/
oufOD;(oxHk)

rdwDvm {NyD 15

rdwDvmwGif 2016 ckESpf jrefrmh


d k ; &m,Of a us;rI r[moBuF e f y J G
awmf A[dka&upm;r@yf
aqmufvkyfjcif; r&Sdaomfvnf;
&yfuGuftvdkuf a&upm;r@yf
rsm;aqmufvkyf r[moBuFefyJG
awmftm; pnfum;odkufNrdKufpGm
usif;yqifEJT&ef jyifqifvsuf&Sd&m
usD a wmf u k e f ; rd o m;pk a &upm;
r@yfwiG f ,if;&yfuu
G \
f oufBu;D

&efukef {NyD 15

(oDayg-udkvwf)

odu
k Nf rKd upf mG eJ h r[moBueF yf aGJ wmf
usif;yqifEJTEdkifzdkY a&upm;r@yf
aqmufvkyf jyifqifaeygw,f/
a&upm;r@yfrmS &yfuu
G t
f wGi;f
vli,fawG aysmfaysmf&Tif&Tif vGwf
vGwv
f yfvyfeJ h at;at;csr;f csr;f
a&upm;Edkifzdk h pDpOfay;xm;rSmyg/
'DESpfoBuFefrSm usDawmfukef;&yf
uGuftaeeJY yxrqHk; oufBuD;yl
aZmfyJGudkvnf; xnfhoGif;jyKvkyf
oGm;rSmyg}} [k usaD wmfuek ;f &yfuu
G f

tkyfcsKyfa&;rSL; OD;cifarmifaxG;u
ajymonf/
usaD wmfuek ;f &yfuu
G w
f iG f jrefrmh
d k ; &m,Of a us;rI r[moBuF e f y J G
awmfukd pnfum;odu
k Nf rKd upf mG yg0if
qifEETJ ikd &f ef a&upm;r@yfaqmuf
vkyfjyifqifaeouJhodkY &wem
rm&f? 0efZif;? 0rf;awmfjynfhwdk;
csJ hESifh Relax pm;aomufqdkifa&u
pm;r@yfrsm;vnf; aqmufvkyf
csrf;om(rdwDvm)
vsuf&Sdonf/

xm;0,f {NyD 15

jrefrmh;d k &mtwmoBueF yf aG J wmfumvtwGi;f vli,frsm; t&uf


aopmaomufpm; rl;,pf&rf;um;jcif;? pdwf<uaq;rsm; 0,f,l
okH;pJGum rIcif;jzpfpOfusL;vGefjcif;rsm; rjzpfay:apa&;twGuf
weoFm&Dwkdif;a'oBuD; xm;0,fNrdKU rl;,pfwyfzJGUpk (33) rS
'kwyfzJGUpkrSL; 'kwd,&JrSL;jrifhvGif? ckdif&JwyfzJGU 'k&JrSL;oef;xGef;
ESihf wm0ef&o
dS rl sm;onf {Nyv
D qef;u xm;0,fNrKd Uay:&yfuu
G f
rsm;&Sd aq;qkdifESifh uGrf;,mqkdifrsm;okdY vkdufvHMunfhIppfaq;
cJhonf/
,if;aemuf xm;0,fNrdKU rI;,pfwyfzJGUpk(33)rS 'kwyfzJGUpkrSL;
'kwd,&JrSL;jrifhvGifESifh wm0ef&Sdolrsm;u oBuFefumvtwGif;
pdwf<uaq;rsm;? rl;,pfaq;rsm;? pdwfNidrfaq;0g;rsm;? xdef;csKyf
aq;0g;rsm;? trSwfwHqdyftrsKd;rsKd;jzifh w&m;r0ifwifoGif;vm
onfh umrEI;d qGaponfh aq;0g;rsm;ESihf &ufveG af q;0g;rsm;? rSwf
ykHwifr&Sdaom aq;0g;rsm;a&mif;csjcif; &Sd? r&SdESifh a&mif;csjcif;
rjyKMu&ef owday;ynmay;vkyfief;rsm;aqmif&GufaeaMumif;
(xm;0,fckdifjyef^quf)
od&onf/

jrif;rl {NyD 15

&efukefwdkif;a'oBuD; omauw
NrdKUe,frS
tvSL&Sifrdom;pku
rwnfvLS 'gef;aoma'ocH wdik ;f
&if;om;&ifaoG;i,f 108 OD;tm;
&SifjyKtvSLawmfr*FvmjyKvkyfjcif;
a&puf c syG J t crf ; tem;ud k &S r f ;
jynfe,fajrmufyikd ;f oDaygNrKd Ue,f
abmfBudKbk&m;BuD;ausmif;wdkuf
ESpx
f yfaqmifcef;r {Nyv
D qef;u
usi;f yonf/
a&S;OD;pGm &Sifavmif;rsm;tm;
&S r f ; ,Of a us;rI " avh x k H ; pH E S i f h
tnD ykckH;xrf;a&TxD;aqmif;NyD;
&Srf;tdk;pnfAkHarmif;rsm; wD;cwf
um ordkif;0ifabmfBudKrkaXmapwD
awmf j rwf B uD ; tm; vuf , m&pf
okH;ywfywf &Sifavmif;vSnfhyGJ
udw
k aysmw
f yg;pnfum;pGm usi;f y
Muonf/
tqdkyg&SifjyKtvSLa&pufcsyGJ
tcrf;tem;odkY
oDaygNrdKUe,f
oHCem,utzGJUOu|q&mawmf
r[mo' r a Zmwd u "Z b' E
rdvdE? abmfBudKbk&m;BuD;ausmif;
wdu
k q
f &mawmf "ruxduA[kZe
[dw"&b'Ea'0dE MA (oD&d
vuFm)ESifh
q&mawmfrsm;
<ua&mufawmfrlNyD;
tvSL&Sif
rdom;pkrsm;? &Siaf vmif;rdbaqGrsK;d
rsm;ESihf a'ocHwikd ;f &if;om;rsm;
wufa&mufMunfndKMuonf/

ylaZmfyGJudk yxrqHk;tBudrfjyKvkyf
oGm;rnfjzpfaMumif; od&onf/
uRefawmfwdkY usDawmfukef; a&
upm;r@yfudk rESpfuvnf; 'D
tcsed q
f kd pwifaqmufvyk jf yifqif
aeusyg/ rESpfu r[moBuFefyJG
awmfrmS usaD wmfuek ;f rdom;pk a&
upm;r@yfu NrdKUrSm a&upm;ol?
oBueF yf v
GJ nfywf aysm&f iT o
f al wGeYJ
tpnf u m;qH k ; r@yf w pf c k j zpf
ygw,f/ 'DEpS v
f nf; tJ'v
D kd pnfum;

ppfudkif;wdkif;a'oBuD; jrif;rlNrdKUe,f trsKd;


orD;a&;&mtzGJUESifh NrdKUe,frdcifESifh uav;
apmifha&Smufa&;toif;wdkY yl;aygif;NyD; {NyD
6 &ufu NrKd Uay:&yfuu
G rf sm;rS touf 75 ESpf
ESit
hf xuf oufBu;D bd;k bGm;rsm;tm; aq;0g;
rsm;? toH;k taqmifypn;f rsm;ESihf pm;aomuf

zG,f&mrsm; axmufyHhvSL'gef;cJhaMumif; od&


onf/
]]jrif;rlNrdKUe,ftwGif;rSm&SdwJh trsKd;orD;
a&;&meJY rdcifESifhuav;apmifha&Smufa&;
toif;0ifrsm;&JU pkaqmif;aiGeYJ touf 75
ESpt
f xuf oufBu;D bd;k bGm;awGukd aq;0g;eJY
toHk;taqmifypnf;awGudk axmufyHh

vSL'gef;cJhjcif;jzpfygw,f/
]tckvSL'gef;rIrSm oufBuD;bdk;bGm;24
OD;udk axmufyHhvSL'gef;EdkifcJhjcif;jzpfygw,f}}
[k NrdKUe,frdcifESifh uav;apmifha&Smufa&;
toif; twGif;a&;rSL; a':cifjynfhu ajym
onf/
tvm;wl jrif;rlNrdKUe,frdcifESifh uav;

apmifha&Smufa&;toif;ESifh NrdKUe,fusef;rm
a&;OD;pD;XmewdkY yl;aygif;NyD; touf 60 ESpf
ESihf txuf oufBu;D bd;k bGm;rsm;tm; use;f rm
a&; apmifha&SmufrIay;jcif;ESifh tm[m&
auR;arG;jcif;rsm;udk tywfpOfA'k [
;l aeYwikd ;f
aqmif&Gufay;vsuf&SdaMumif; od&onf/
atmifpdk;az

zmyGef {NyD 15

ayguf {NyD 15

aygufNrdKUe,f jynfolYusef;rma&;OD;pD;XmerS wpfESpf


atmufuav;i,frsm;tm; 0ufoufumuG,faq;
(tcrhJ) xdk;ESHay;jcif;vkyfief;udk {NyDvqef;u pwif
xdk;ESHay;cJhaMumif; od&onf/
,if;odkYxdk;ESHay;&mwGif NrdKUe,fjynfolYusef;rma&;

OD;pD;XmerS q&mrrsm;? 0efxrf;rsm;? NrKd Ue,ftrsK;d orD;


a&;&mtzG0YJ ifrsm;? NrKd Ue,frcd ifEiS u
hf av;apmifah &Smuf
a&; toif;0ifrsm;ESifh t&efrD;wyfowfzJGU0ifrsm;
ESifh &yfuGuftkyfcsKyfa&;rSL;rsm;yl;aygif;um aq;
xdk;ESHjcif;vkyfief;rsm;udk pkaygif;aqmif&Gufay;chJMu
Pfwdk;(ayguf)
onf/

u&ifjynfe,f zmyGeNf rKd Ue,fwiG f &yfuu


G ?f aus;&Gmtkypf k tkycf sKyaf &;rSL;rsm;
\ &yf&mG zGUH NzKd ;wd;k wufrEI iS hf tkycf sKyaf &;vkyif ef;rsm; aqmif&u
G Ef ikd af p&ef
vkyfief;pGrf;aqmif&nf jrifhrm;a&;oifwef;udk {NyDvqef;u ,Gefpvif;
cef;r jyKvkyfcJhaMumif; od&onf/
a&S;OD;pGm cdkiftkyfcsKyfa&;rSL; OD;qef;OD;u tkyfcsKyfa&;twwfynm
onf eufeJodrfarGUaomtwwfynmjzpfNyD; tkyfcsKyfrItajccHoabm
w&m; txl;ojzifh &yf^aus;tkyfcsKyfa&;rSL;u Oya'? enf;Oya'rsm;udk
od&SduRrf;usif&ef ydkYcsrItay: vdkufemtokH;cs&efajymMum;NyD; NrdKUe,f
tkycf sKyaf &;rSL; OD;ode;f aZmfu oifwef;zGiv
hf pS &f jcif;\ &nf&,
G cf surf sm;udk
&Sif;vif;ajymMum;cJhonf/
tqdyk goifwef;wGif tpDtpOfjzifh zmyGeNf rKd Ue,fEiS Yf urarmif;NrKd Uay:
&yfuGuf? aus;Gmtkyfpk tkyfcsKyfa&;rSL; 32 OD;tm; taxGGaxGtkyfcsKyf
a&;? vl0ifrBI u;D Muyfa&;? &J? ynma&;? use;f rma&;? aus;vuf? w&m;a&;?
Oya'? pdkufysKd;a&;? pufrIoD;ESH? v,f,majrpDrHcefYcGJa&;ESifh pm&if;tif;?
pnfyif? ewv? vrf;OD;pD;? arG;uk? pDrHudef;? opfwm? rD;owf? vQyfppf?
jyef^qufO;D pD;XmewdrYk S tkycf sKyaf &;? Oya'? enf;Oya'? aus;&GmzGUH NzKd ; wd;k
wufa&;qdkif&mvkyfief;rsm;? usef;rma&;vkyfief;rsm;? ajrvGwf ajrdkif;
Oya'? enf;Oya'? Nidrf;csrf;pGmpka0;jcif;ESifh pDwef;vSnfhvnfjcif;qdkif&m
udpr sm;? u,fq,fa&;vkyif ef;rsm;? arG;jrLa&;qdik &f m odaumif;p&mrsm;?
v,f,majrOya'? enf;Oya'rsm;taMumif;udk tao;pdwf&Sif;vif;ydkYcs
oGm;rnfjzpfNy;D oifwef;umvrSm {NyD 6 &ufrS 8 &uftxd oH;k &uf oif
odef;pdk;jrifh(jyef^quf)
Mum;ay;cJhaMumif; od&onf/


jrefrmha&S;a[mif;NrdKUawmfrsm; vufpif;
&mtrSwt
f om;yg tkwcf sycf rJ sm;udk uGi;f
qif; avhvmrIt&vnf;aumif;? wl;azmf
rIrsm;t&vnf;aumif; awGU&avh&Sdonf/
xdktkwfcsyfcJrsm;\ yHkoPmefESifh awGU&Sd
&mae&mwdu
Yk kd EIid ;f ,SOaf zmfjyrIrsm;udk vGecf hJ
aomESpaf ygif; 20 ausmrf yS if pwifavhvm
wifjycJhMuayonf/
a&S;a[mif;okawoe avhvmrIjyK&m
wGif a&S;NrdKUawmfa[mif;rsm; okawoe
jyKw;l azmf awGU&So
d nfh a&S;a[mif;ypn;f
rsm;udo
k m ta&;,l wefz;kd xm;onf/ rnf
onfah jrvTm? rnfonft
h eufayrS wl;azmf
awGU&Sdonfudk od&Sdojzifh oufwrf;udk
vnf; wGufcsufcefYrSef;Edkifonfh tcGifh
ta&;&Sdonf/ kd;kd;ajrjyif aumuf,l
awGU&Sdonfh a&S;a[mif;ypnf;rsm;udkrl
okawoewl;azmfawGU&Sdonfh ypnf;rsm;
avmuf t"durxm;ay/
odkYaomfvnf; a&S;a[mif;okawoe
ynm&SifwdkYu okawoejyK wl;azmfjcif;
r[kwb
f J a&S;a[mif;ae&ma'orsm; a&
wGi;f wl;jcif;? tdro
f musi;f wl;jcif;? ausmif;?
tdrpf onfrsm;aqmufvyk &f ef? vrf;azmuf
vky&f efponfjzifh wl;azmfrjI yK&mwGif awGU
&So
d nfh a&S;a[mif;ypn;f rsm;udrk u
l m; rnf
onfah e&mwGif rnfoaYkd wGU&So
d nf? rnfol
awGU&So
d nf ponfjzifh okawoDrsm;? ynm
&Sirf sm;u awGU&So
d rl sm;ESiw
hf u
kd f u
dk f awGUqHk
rSwfwrf;wifjyKpkxm;&SdrIrsm;udkrl vufcH
avh&SdMuayonf/
ajrjyifawGU&onfh ypnf;rsm;rSm xdk
a'o rlvwnf&Sdonfh ypnf;rsm;jzpfEdkif
aMumif; odrYk [kwf tjcm;wpfyg;rS o,f,l
cJhNyD; ae&mwGif usefcJhonfh ypnf;rsm;
vnf; jzpfEdkifojzifh xdkt&yfa'orS xGuf
onfh odkYr[kwf jyKvkyfonfhypnf;jzpf
onf[k usdef;aor,lqMuay/
a&S;a[mif;NrdKUkd;BuD;rsm; wnfaqmuf
&mwGifvnf;aumif;? a&S;a[mif;NrdKUawmf
a[mif;rsm;twGif; odkYr[kwf 0ef;usif
wnfaqmufxm;onfh apwD? bk&m;
ykxdk;rsm;ESifh omoedu taqmufttkH?
xH k ; "avh q d k i f & m taqmuf t tH k r sm;rS
vnf;aumif;? ysufpD;,dk,Gif; ay:xGuf
vmonfh tkwfcJ? tkwfusKd;rsm;rSmrlum;
tjcm;rnfonfh ae&ma'ourS o,f,cl hJ
onfh ypn;f rsm; r[kwEf ikd af y/ trsm;tm;
jzifh wnfaqmufrnfh ae&ma'o0ef;usif
rSmyif zkwfvkyfMuonfh tkwfrsm;jzpf Edkif
ayonf/ tkwjf ym;? tkwcf syaf ygif;rsm;pGm
oH;k pGw
J nfaqmuf&rnfom jzpfonf/ txl;
ojzifh Bu;D rm;us,0f ef;aom NrKd UBu;D wpfNrKd U
\ NrKd Uk;d wHwik d ;f wnfaqmuf&ef wHwik d ;f aqmuf
vkyf&ef tkwfrsm;rSm axmifaomif;ru
oef;aygif;rsm;pGm toH;k jyKMu&rnfjzpfonf/
yk*aH cwfO;D ydik ;f bk&m;ykx;kd a[mif;rsm;\
tkwcf syrf sm;tcsKUd om vufta&;tpif;
&mygonfh tkwfrsm;udkawGU&onf/ ysLNrdKU
rsm;uJo
h Ykd rsm;rsm;pm;pm;rawGU&S&d ay/ vuf
a&;pif;&mygonfh tkwcf syw
f csKUd udk tdE,
d
ESiyhf gupwefEikd if ?H Ak'* g,mESihf wuov
D m
( SIND) jynfe,f? wcsKdUaom Ak' bk&m;
yk x d k ; ysuf r sm;\ tk w f r sm;wG i f v nf ;
tenf;tyg;awGU&Sd&onf/ bDpD(1) &mpk
ESi(hf 2)&mpk oufwrf;&So
d nf/ qif;jynfe,f
cgyk&facwf Ak'ykxdk;XmyemwdkufwGif ysL
acwfrsm; awGU&onfh vufpif;&myg
tk w f c syf u d k awG U &onf / xd k y k x d k ; ud k
at'D (4)&mpkcefY&Sdrnf[k ynm&Sifrsm;u

cefrY eS ;f cJ&h m at'D (1)rS(9)&mpkxd wnf&cdS hJ


onfh jrefrmEdik if H ysLacwfyikd ;f umvtwGi;f
jzpfaeonfukd wku
d w
f u
kd q
f ikd q
f ikd af wGU&onf/
tkwcf syrf sm;yg&So
d nfh vufa&;pif;&m
ta&;tpif;rsm;rSm tkwfcsyfrsm;udk tvS
tyrGrf;rHrI twGufr[kwfbJ jyKvkyfolwdkY
\ trSwt
f om; odrYk [kwf xkwv
f yk o
f nfh
a'o\ trSwftom; oauFwrsm;om
jzpfEikd pf &m&So
d nf/ xdt
k csuu
f kd ,ckrrd w
d Ykd
acwfumv tkwfrsm;\ trSwfoauFw
rsm;udkMunfhygu oufaotjzpf awGUjrif
Edik rf nf jzpfonf/ tvGeBf u;D rm;xnf0gvS
onfh NrKd Uk;d wHwikd ;f wnfaqmufrI vkyif ef;
wpf&yftwGuf aus;&Gmtkypf rk sm;u rdrw
d Ykd
cGw
J rf;us wm0eft& xkwv
f yk o
f nfh ypn;f
wG i f trS w f t om;jyKNyD ; rd r d w d k Y j yKvk y f
onfh tkwfyHkrsm;wGif rdrdwdkY\ trSwf
tom;yg tkwfcsyfwcsKdUudk xnfhoGif;pk
yHk tyfESHzG,f&Sdayonf/ xdkYjyif rsm;jym;

rsm; [ljzpfonf/
ysLESifhrGef NrdKUawmfa[mif;rsm;\ tum
t&HwnfaqmufrIESifh tkwfxkwfvkyfjcif;
enf;ynm&yfww
Ykd iG f wpfpEk iS w
hf pfpt
k Mum;
qufE,
T rf &I o
dS nf[k rSwo
f m;&ygonf/ NrKd U
cif;yHo
k Pmef vufa&;pif;&m tkwcf syrf sm;
wlnrD w
I o
Ykd nf ,Ofaus;rIEpS cf t
k Mum;&Sd k;d
&mtaqmufttHktpOftvmESifh a'o
wGi;f ajymif;vJrI tqift
h wef;jrifrh m;yHu
k kd
vSp[
f azmfjy&m a&mufayonf/ xdik ;f Edik if H
OD;axmifjywdu
k rf S vufa&;pif;&myg tkwf
csyfrsm; awGU&Sd&rIonf qufvuf okaw
oejyK&ef vrf;prsm;yifjzpfonf/
trSwftom;yg tkwfcsyfrsm;udk NrdKUkd;?
apwDysufESifh NrdKUtaqmufttHka[mif;
rsm;rS awGU&avh&Sd&m tif;0acwftcsdef
xdwikd jf zpfonf/ trSwt
f om;? yHo
k Pmef
rsm;udk vufacsmif;wpfacsmif; odkYr[kwf
twGv
J u
kd yf ;l um rD;rzkwcf if? rajcmufaoGU

Bu;D (13) om*& (xm;0,f) (14) yifv,f


(15) Zkwfokwf (16) 0if;u (17) wdkuf
ukvm; (18) bm;tH (19) a0g (BuKHwl)
(20) rk'Hk(aumy&H) (21) rkoif (22)
aumh*Gef;(*l)wdkY jzpfMuonf/
tkwcf jJ yKvyk af vh&o
dS nfh &TUH ap;wGif "mwf
owKypnf;rsm;tjyif pyg;cGHtrsm;tjym;
a&mpyf jyKvkyfavh&Sdonfudkvnf; awGU&
onf/ pyg;cGHygaom tkwfrsm;wGif rdkif;
arm? AdEdk;? oa&acw&m? [efvif;ESifh
0wD;ponfh ysLa'orsm;rS tkwcf syrf sm;wGif
vHk;acsm pyg;aphrsm; ydkrdktav;uJyg0if
aMumif; cGJjcm;avhvmod&SdcJh&ayonf/
xdo
k Ykd avhvmppfaq;jcif;udk 1974 ckEpS f
twGif;wGif *syefEdkifiH usKdwdkwuodkvfrS
ygarmu wm'g,dk0gwmbD acgif;aqmif
aomtzGUJ onf jrefrmEdik if &H dS a&S;NrKd Ua[mif;
17 NrKd UrS tkwcf syw
f u
Ykd kd avhvmcJMh uonf/
if;tzGJY\ &nf&G,fcsufrSm a&S;NrdKUawmf

tkwfcJrsufESmjyifrS trSwftom;yHkoPmef tajymif;tvJrSmrl


tkwfenf;ynm jyefYyGm;jcif;udk azmfaqmifay;onfh ...
onfh tkwt
f a&twGuu
f kd o,f,yl aYkd qmif
&mwGif a,bk,stm;jzifh av;yifNyD; 0ef
us,o
f jzifh c&D;a0;rS o,f,&l efrmS yd
k yif
rjzpfEikd o
f uJo
h Ykd wGuaf csvnf;rudu
k af y/
odjYk zpf tkwx
f w
k v
f yk rf u
I kd taqmufttHk
aqmufvyk rf nfah 'owGi;f odrYk [kwf eD;pyf
&ma'owGi;f om xkwv
f yk af vh&cdS o
hJ nf/
NrKdUkd;tkwfwHwdkif;wdkY wnfaqmuf&ef
twGuf tkwfxkwfvkyfjcif; tkwfzkwfjcif;
wdu
Yk kd a'ocHrsm;u vkyaf qmifcMhJuayonf/
tkwfvkyfief;wGif a'owGif; uRrf;usif
vkyo
f m;r&Scd yhJ grl tjcm;a'orSac:,lum
enf;ay;vrf;jyjyKcMhJ uayvdrrhf nf/ enf;
jzifh tkwx
f w
k v
f yk jf cif; enf;ynmudk tvG,f
wul jyefyY mG ;Edik cf ahJ yonf/ tkwcf rJ suEf mS jyif
ay:rS trSwt
f om;yHo
k Pmeftajymif;tvJ
rSmrl tkwef nf;ynm jyefyY mG ;jcif;udk azmfaqmif
ay;onfh t"dym,f[k qdkEdkifayonf/
tkwcf cJ syaf y:rS vufpif;&m trSwt
f om;
rsm;rSmvnf; tkwt
f ajrmuftjrm;xkwv
f yk f
&mwGif rnfrnfrQxkwfvkyfNyD;onfudk
vdktyfovdk rSwfom;azmfjy&eftwGuf
jzpfayonf/ awGU&Sdxm;NyD;jzpfaom yHkpH
rsm;udk zGUJ pnf;jyKvyk rf I tqifq
h ifu
h v
kd u
kd
f
ckESpfrsKd;cGJ jcm;Edkifonf/
(1) BuKd wif yHak zmfxm;jcif;r&So
d nfh jzpfu
wwfqef;yHkoPmef?
(2) kd;kd;rsOf;ajzmifhESifhrsOf;auG; odkYr[kwf
axmifhcsKd;&mrsm;ygonfh toHk;rsm;
aom yHkoPmef?
(3) kd;kd;rsOf;ajzmifhESifhrsOf;auG; odkYr[kwf
axmifhcsKd;&mrsm;ygaom ydkIyfaxG;
[ef&Sdonfh yHkoPmef?
(4) vuf a csmif ; jzif h a&;qG J x m;onf h
*Pef;? trSwftom;ESifh tu&myHk
oPmefrsm;?
(5) wHqdyfkduf trSwftom;? *Pef;
odkYr[kwf tu&mtwdkaumuf yHk
oPmefrsm; odkYr[kwf vufpif;&m
rsOf;aMumif;ay:&Sd xyfqifhtrSwf
tom;rsm;?
(6) a&;om;? zdESdyf? wHqdyfkdufxm;onfh
tk w f c J x yf q if h trS w f t om;rS
tu&myHkrsm;ay:rS tu&myHkrsm;?
(7) azmif;<uky?f wHqyd t
f rSwt
f om;ESihf
trGr;f trH yHo
k Pmefygaom tkwcf syf

cif &THUtkwfrsufESmjyifay:wGif a&;qGJjcif;


jzpfonf/ vufpif;&mrsm;udk tkwfcsyf\
us,fjyefYaom rsufESmbuftv,fwGif
vnf;aumif;? tpGe;f wpfbufrS wpfbuf
odv
Yk nf;aumif;? tus,q
f ;kH ae&mudk jzwf
vnf;aumif;? trSwt
f om; jyKvyk af vh
&Sdonf/ &Hzef&HcgwGif tkwfcJrsufESmjyif
us,fudk rsOf;ajzmifhtwdkif; odkYr[kwf uefY
vefjY zwfapmif; a&;jcpfMuonf/ tenf;
tusOf;tm;jzifhvnf; yHkrSefr[kwfaom
rsOf;auG;rsm;udkvnf; awGU&wwfonf/
xdo
k Ykd aom trSwt
f om;rsm;pGmudk vufa
csmif;rsm;jzifh a&;qGaJ vh&adS Mumif;udk odom
xif&Sm;apygonf/
ysLESifh rGefa&S;a[mif;ae&ma'owdkYrS
trSwfvuPmygaom tkwfrsm;awGU&Sd&
NyD; t&G,ftpm; uGJjym;rI&Sdonf/ t"du
t&G,ftpm;ESpfrsKd;awGU&onf/ tvsm;?
teH? 'kt&G,ftpm;BuD;aom tkwfrSm
(43-50 pifwDrDwm_19-25 pifwDrDwm
_6-9 pifwrD w
D m) yrmP&So
d nf/ t&G,f tpm;
ao;i,faom tkwrf mS (41-43 pif wDrw
D m_
18-19 pifwDrDwm_6-7 pifwDrDwm)jzpf
onf/ a,bk,stm;jzifh ae&ma'owpfcck k
rS &&Sdaom tkwfwdkY\ t&G,ftpm;onf
wpfckr[kwf tjcm;wpfck\ t&G,ftpm;
tkyfpkESifh tusKH;0ifayvdrfhrnf/ odkYaomf
oa&acw&mrS tkwft&G,ftpm;wdkYrSm
tBu;D tao;a&maESmaeonf/ oJuek ;f NrKd U
a[mif;0ef;usirf S tkwcf syw
f o
Ykd nf t&G,f
tpm;ao;i,f o nf h tk w f p k E S i f h E G , f
(35-41 pifwrD w
D m_ 15-18 pifwrD w
D m_
5-6 pifwDrDwm) yrmPcefY&Sdonf/
trSwt
f om;ygonfh tkwcf syrf sm;awGU
&m a&S;a[mif;NrKd Ursm;udk atmufygtwdik ;f
od&SdEdkifNyD; xdka'owdkY\ wnfae&mudk
uGif;qif;avhvmNyD; jzpfouJhodkY xyfrH&Sm
azG avhvm&rnfah e&mrsm;vnf; use&f adS e
ygao;onf/ ae&ma'otrnfrsm;udk NrKd U
kd;? usKH;ae&ma[mif;ponfh a&S;a[mif;
okawoeqdkif&m ta&;ygrIudkvdkuf
pDpOfazmfjyxm;ygonf/
(1) AdEd;k (2) [efvif; (3) oa&acw
&m (4) rdkif;arm (5) oxHk (6) usKduom
(7) 0wD; (8) oJuek ;f (9) yk*H (10) arSmb
f D
(prE* &kd )f (11) waumif; (12) awmifwiG ;f

a[mif;rsm;rS tkwcf syw


f aYkd y:wGif wifusef
&pfcJhonfh pyg;cGHt&mwdkYudk wdkif;xGmNyD;
jrefrmEdik if w
H iG f a&S;,cifu pdu
k yf sK;d cJah om
pyg;trsKd;tpm;ESifh t&G,ftpm;wdkYudk
okawoejyKvkyf&ef jzpfonf/
*syefoak woetzGUJ rS prf;oyfppfaq;cJh
aom a&S;a[mif;tkwcf J erlem(36)cJrS &&Sd
onfh t"du pyg;aphyHkpH oHk;rsKd;udk Z,m;
a&;qGJ jyoEdkifcJhonf/ at'D (1)&mpkrS
p (19) &mpkESpftxd jrefrmEdkifiHwGif
pyg;rsK;d tkypf o
k ;kH rsK;d udk pdu
k yf sK;d cJMh uaMumif;
awGU&Sd&ygonf/ qefvHk;0dkif;trsKd;tpm;?
qefvHk;BuD; trsKd;tpm;? qefvHk;oG,f
trsKd;tpm;wdkYjzpfMuonf/ xdkt&mwdkY
onf tkwfwpfcsyfrS azmfjyaeaom a&S;
acwf qefpyg;pdkufysKd;rI ordkif;tusOf;
omjzpfonf/ a&S;a[mif;tkwfwpfcsyf
tm; acwfrDokawoeenf;jzifh pdkufysKd;

a&;Iaxmifo
h mru wpfjcm;aom vlraI &;?
pD;yGm;a&;? ,Ofaus;rIpaom Iaxmifh
taxGaxGrS avhvmokawoe jyKvkyf
rnfqdkvQif od&Sdp&mrsm;pGm usef&Sdaeay
ao;onf/ xdk*syefokawoetzGJUonf
taMumif; rnDw
G cf
hJ a&S;a[mif; tkwf
rsm;\ pyg;rsK;d rsm;udk okawoejyKcphJ Ofu
tkwfcsyfwdkY\ oufwrf;wGuf,ljcif;udk
raqmif&GufEdkifcJhMuay/ tkwfcsyfrsm;udk
om oufwrf;wGucf suEf ikd cf yhJ grl rnfonfh
ae&mrS tkwcf syw
f \
Ykd acwfumvapmpGm
jyKvkyfcJhaMumif; udk od&SdEdkifayvdrfhrnf/
vufa&;pif;&myg tkwfcsyfcJrsm;tm;
qufvuf okawoejyKavhvmcsufrsm;
onf ysLESirhf eG ,
f Ofaus;rIwt
Ykd ay: ydrk ekd m;
vnf oabmaygufatmif pGr;f aqmifay;
Edkifvdrfhrnf[k arQmfvifh&ayonf/ tkwf
csyfrsm;rS oufwrf;azmfEdkif&ef BudK;yrfrI
onf tqifq
h ifh pkaygif; vkyaf qmifrw
I \
Ykd
tqifhtwef; jrifhrm;rIESifh twGif;okyf
oPefwdkYonf BuD;rm;onfh NrdKUkd;NrdKUwm
rsm;udk rdrdwdkY\ oabmqEtavsmuf
twlwuG yl;aygif;wnfaxmifcJhMuyHkwdkY
onf jrefrmEdkifiH\ ordkif;acwfOD;umv
tcsdefudk azmfjyEdkifayonf/
xdkaMumifh vufacsmif;rsm;jzifh a&;qGJ
rSwfom;cJhonfh vufpif;&mygaom a&S;
a[mif;tkwfcsyfrsm;onf usef&SdcJhaom
twdwfumv vlom;wdkY\ ,Ofaus;rI
"avhpkduf? trSwftom;vuPm[ef
yefwt
Ykd wGuf ,ckacwfumv a&S;a[mif;
okawoeynm&Si?f 0goem&Sirf sm;twGuf
pdwf0ifpm; &ifESD; uRrf;0ifaom trSwf
tom;wpfcktjzpf tjiif;yGm;p&m? tHMo
p&mwpfcktjzpf usef&SdcJhMuonf/
xdu
k se&f dS cJah om ordik ;f taxmuftxm;
vufa&;pif;&mtrSwftom;yg tkwfcsyf
rsm;udk 0goem&Si?f ynm&Sirf sm; pkpnf;aygif;
pyftm;jzifh acwfro
D yd eH nf;jzifh wGucf suf
rSww
f rf;wifjcif;jzifh jrefrmEdik if aH wmf&dS xif
&Sm;aom a&S;NrKd Uawmfa[mif;rsm;\ *kPu
f kd
jrifhwif&m a&mufEdkifygaMumif; a&;om;
azmfjyvdkuf&ygonf/
udk;um;
jrefrmha&S;a[mif;NrdKUawmfrsm;- OD;jrifhatmif
jrefrmha&S;a[mif;tkwfcJcsyfrsm;rS vufa&;pif;yg
yHkpHrsm;( Health for all magazine)
azazmf0g&D? rwfv (2016)
bmomjyef-0if;BudKif
jrefrmrIokawoepm- 0if;armif(wr0wD)

rGefjynfe,f aygifNrdKUe,f aus;vufa'ozGHYNzdK;a&;OD;pD;Xme OD;pD;rSL;OD;ausmfausmfvwf


ESi0hf efxrf;rsm;u NrdKUe,ftwGi;f aEG&moD aomufo;Hk a&&Sm;yg;rIEiS hf MuHKawGUae&aom
aus;&Gmrsm;okdY a&rsm;oGm;a&mufay;ykdYjzefYa0ay;vsuf&Sd&m {NyDvqef;u oajyukef;?
um;wJ? OuEH iS hf jrav;acsmifaus;&Gm jynforl sm;twGuf wpf&mG vQif aomufo;Hk a&*gvef
1000 pDukdvnf;aumif;? anmifukef;av;aus;&GmokdY
a&*gvef 1000 ukd
vnf;aumif; jzefYa0ay;chJaMumif;od&onf/ owif;ESihf"mwfyHk- aygifNrdKUe,f(jyef^quf)

a&Taycsyf (1)

a&Taycsyf (2)

oa&acw&mNrKd Ua[mif;&Sd armifuef a&T


ayvTm&Sd ysLpmayudk a&;om;wifjyrIrjyKrD
urmay:wGif pmayta&;tom; OD;pGm
ay:xGef;vmcJhrI tajctaersm;udk OD;pGm
a&;om; azmfjy&rnf[k ,lqrdonf/ xdkY
aMumifh tapmqHk; urmhpmayudk ajymqdk
&aomf bDpD(4000)ESifh (3000)cefYwGif
qlrm;&D;,ef; vlrsKd;wdkYonf jrm;oGm;yHk
tu&mESifhpma&; tD*spfvlrsKd;wdkYonf
tkyfpmjzifh urmay:wGif tapmqHk;pm
a&;enf; a&;om;Muonfudk ordkif;ynm
&SifwdkYu ajymqdka&;om;cJhMuonf/
qlrm;&D;,ef;vlrsKd;wdkYonf usLeDazmif;
pma&;om;enf;udk qDru
kd t
f EG,0f if abbD
vHk;eD;,ef;vlrsKd;ESifh tqD;eD;,ef;vlrsKd;wdkY
u bDpD 2500 cefw
Y iG f vufc&H ,lcNhJ y;D ,if;
wdkYxHrSwpfqifh tif'dkOa&mytEG,fjzpf
aom [pfwdkufESifhyg&Sef;vlrsKd;wdkYxHrS bDpD
1500 ESifh 1600 cefYwGif toD;oD;jyefYESHYcJh
onf/ taemufqDrif; wpftEG,fonf
zDeD&Sef ukefonfrsm;xHrSwqifh vufwif?
jyifopf? *smrefpaom Oa&mybmompm
ayrsm; jzpfxGef;ay:aygufvmjcif;ESifh
omoemjyK yk*K v
d w
f \
Ykd BuKd ;yrf;tm;xkwrf I
aMumifh pma&;jcif;twwfonf urmtESH
tjym; ysHUESHYcJhayonf/ tm&Sa&muf pmay
tu&m rsm;&So
d nfh ta&SUawmiftm&SEikd if H
rsm;jzpfonfh tdEd,? oD&dvuFm? eDaygvf?
wdAuf? jrefrm? xdik ;f ? uarm'D;,m;? vmtdEk iS hf
AD,uferfEdkifiHwdkY\ toHk;jyKvsuf&Sdaom
tu&mrsm;rSm tdEd,EdkifiH\ bDpD 7 &mpk
aemufydkif;wGif xGef;um;vmonfh jA[D
tu&mrsm; jzpfonf/
jA[D tu&monf bDpD 890 cefYu
zDeD&Sefausmufpmrsm;wGif awGUjrif&aom
ajrmufydkif; qdrdwpf tu&mrS qif;ouf
vmcJah Mumif;awGU&S&d onf/ ,if;wdt
Yk u&m
rsm;udk rufqdkydkaw;rD;,m;a'owGif &Sd
aom vlrsKd;pkrsm;u ,laqmifvmcJh&mrS
bDpD3 &mpkcefYu taomuausmufpm
rsm;udk a&;xdk;xm;aom tcsdefrSp jA[D
tu&m[k trnfwGifvmcJhjcif;jzpfonf/
jrefrmEdik if w
H iG f ,aeYa&;om;aom tu
&monf tdEd,EdkifiH bDpD 6 &mpkcefYwGif
pwifxeG ;f um;cJah om jA[Dt
u&myGm;rsm;
jzpfcJhaMumif;? ynm&SifwdkYuvufcHMu
onf/ at'D 4 &mpkcefYu oa&acw&m
ysLvlrsKd;wdkY a&;om;vsuf&Sdaom tu&m
onf tdEd,ajrmufydkif;oHk; u'rtu&m
jzpfaMumif; ynm&Sifrsm;u vufcHMu
onf/
,aeYjrefrmEdkifiHwGif aexdkifMuaom
wdik ;f &if;om;tm;vH;k wdYk a&;om;xm;aom
pmayonf yv0tu&mrsm; jzpfonf/ xdk
tu&monf tdE,
d ukeo
f nfxrH w
S pfqifh
jrefrmwdik ;f &if;om;rsm; vufxo
J kdY a&mufchJ

onf[k ordik ;f ynm&Siw


f u
Ykd qdck MhJ uonf/
jrefrmEdik if w
H iG f a&;om;cJah om pmaytrsm;
pkrmS tu&moH;k aom ordik ;f ESiMhf unfv
h Qif
&cdkifjynfe,fbufwGif *kwtu&mESifh
ou#bmom ausmufpmrsm;wGif awGU&Sd
&ygonf/ [efvif;bufwiG f *kwt
u&m
ESihf ysLbmomausmufpmrsm; awGU&onf/
jref r mEd k i f i H *k w t u & m0if a &muf v m
onfrSm at'D 400 xuf rapmbJ 600
xuf aemufrusc[
hJ k ordik ;f ynm&Siw
f u
Ykd
ajymMum;cJhayonf/
oa&acw&mysLwdkYwGif udk,fydkifpmay
&S\
d rlvuysLwdw
Yk iG f tu&mr&Sad omfvnf;
tdEd, jynfawmifydkif;udyl&? tr&0wD?
em*g&fZkeaum@paom NrdKUBuD;rsm;ESifh
qufoG,frd ,if;wdkYxHrS ygVd pmayudk
tajccH u mysLpmayud k wD x G i f v mav
onf/ tu&mrSm tdEd,jynfawmifydkif;
tu&myifjzpfonf/ c&pfou&mZf 5 &mpk

aexdkifcJhMu onf/ tqdkygNrdKUa[mif;rsm;


teuf oa&acw&mNrKd Ua[mif;onf bDpD
2 &mpkrS at'D 9 &mpktxd NrdKUjyEdkifiH
xlaxmif aexdkifcJhonf/ tqdkygNrdKU
a[mif;udk a&S;a[mif;okawoeXmerS
wl;azmf okawoejyKcJh&m a&Taycsyf?
ausmufpm? tkwcf u
G pf m? td;k td;k ESihf tjcm;
ypn;f rsm;ay:wGif a&;xd;k xm;aom trSwf
tom; tu&mpmayrsm;udkvnf; awGU&Sd
&onf/ jrefrmordik ;f wGif ysLvlrsK;d wdo
Yk nf
,Ofaus;rItpOftvm BuD;us,f jrifhrm;
aom vlrsKd;wpfrsKd;jzpfcJhonf/ ]pmayjrifh
rSvlrsKd;wifhonf} [laom qdkdk;pum;
twdkif;yif pmayonf vlrsKd;wpfrsKd;\
tawG;tac: tjyKtrltaetxdkif tp
&So
d nfh ,Ofaus;rI0ad oovuPmrsm;udk
pmayIaxmifhrS avhvmtuJcwfEdkifyg
onf/ ysLpmaytaxmuftxm;rsm;udk
ysLNrKd Ua[mif;rsm;tm; okawoejyK wl;azmf

tusqHk;jzpfonf/ tu&myHkyef;tm;jzihf
tdE,
d mawmifyikd ;f ? a&S;a[mif;awv*lu
exDtu&mrsm;ESifhwlnDonf/ c&pfESpf
4 &mpkESifh 5 &mpkESpftwGif;[k cefYrSef;Edkif
onf/ oa&acw&mawGU&orQ ysLpmrsm;
teuf a&S;tusqHk;pmudk cifbukef;rS &
aom aiGaAm"dyvif0dkif;atmufajcwGif
awGUjrifEikd o
f nf/ ,if;tu&monf c&pf
ESpf 5 &mpkrS tu&mjzpfojzifh ysLwdkYonf
c&pf 5 &mpkwGif pmayta&;tom;udk
ydkifqdkifaeNyDjzpfaMumif; cdkifcdkifrmrm od&
onf/ oa&acw&mwGif toHk;jyKcJhaom
ysLtu&monf jA[Dtu&mrS a&GUavsm
qif;oufvmaom tu&mjzpfonf/
oa&acw&mwGiaf wGU&S&d aom yd#uwf
pmaywdkYudk tESpfcsKyfavhvmvQif okwef?
yd#uwf? 0de,yd#uwf? tbd"rmyd#uwf
paom yd#uwfo;kH yHpk vH;k yg0ifaMumif; awGU
&Sd&m oa&acw&mom;wdkYonf vGefcJh
aomES p f a ygif ; wpf a xmif a usmf c ef Y u
,if;yd#uwfoHk;yHkudk wufajrmufNyD;jzpf
aMumif; od&SdEdkifonf/
ysLwdkYwGif udk,fydkifpmay&Sdonf/ tBudK
ysLwdkYwGif tu&mr&SdcJhaomfvnf; tdEd,
awmifydkif; uddyl&? tr&0wD? em*g*f
Zkeaum@paom NrKd UBu;D rsm;ESiq
hf ufo,
G f
,if;wdkYxHrS ygVdpmayudk tajccHum
ysLpmayudkwDxGif,lcJhonf/ tu&mrSm
tdEd, EdkifiHawmifydkif; tu&mjzpfonf/
ysLpmwGif tdEd,ajrmufydkif;bmompum;
[k qdkwwfMuaom ouwbmomjzifh
edoQa&;yHkvnf;&Sdonf/ c&pfESpf 5 &mpk
wGif ysLpmay[l pmayopfwpf&yf ayguf
zGm;vmcJhonf[k ynm&SifwdkYu ,lqMu
onf/ ysLwdrYk mS yd#uwfawmfaumufEw
k f
csufrsm;udk a&Tjym;? aiGjym;? ausmufjym;
ay: a&;xdk;um "rapwD tjzpf ylaZmf
Muonfh tavhtx&Sdonf/
armifuefa&TaycsyfvTmESpfcsyf

c&pfou&mZf 1897 ckESpfwGif oa&

at'D 4 &mpkcefYu oa&acw&mysLvlrsKd;wdkY a&;om;vsuf&Sd


aom tu&monf tdEd,ajrmufydkif;oHk; u'rtu&mjzpf ...
cefYwGif ysLpmay[lpmayopfwpf&yf
ayguf y G m ;vmcJ h o nf / ysLtu & monf
tdEd,EdkifiH jA[Dtu&mrSqif;oufvm
onf[k okawoDrsm;u wnDwGww
f nf;
vufcH,lqMuygonf/ jA[Dtu&monf
tdEd,EdkifiH\ordkif;wGif a&S;yif&if;Zmwd
tu&ma[mif;rsm;rS qif;oufvmonf[k
qdyk gonf/ jA[t
D u&m ta&;tom;onf
tdEd,EdkifiHwGif a&S;tusqHk;jzpfonf/
c&pfawmfray:rD bDpD 3 &mpkwikd af tmif
a&;xdk;cJhNyD; xif&Sm;aom tmaomu
ausmufpmrsm;wGif jA[Dtu&myGm;rsm;
onf tdEd,EdkifiHwGif omrujrefrmjynf
tygt0if ta&SUawmiftm&SwpfcGif
jyefYESHYxGef;um;cJhonf/ tdEd,ajrmufydkif;
oHk; jA[Dtu&mESifh em*&Dtu&mwdkYrSm
xif & S m ;onf / em*&D t u & monf *k y
tu&mrSwpfqifh aygufyGm;vmvmcJhNyD;
&cdkif? yk*HESifh oa&acw&ma'o&Sd tkwf
cGurf sm;wGif tenf;tusO;f awGUjrifEikd yf g
onf/ oa&acw&mwGif wl;azmf&&Sad om
armifuefa&TayvTmESpcf syEf iS hf cifbuke;f rS
wl;azmf&&Sad om a&Taycsyf 20 csyw
f w
Ykd iG f
a&;om;xm;aom ta&;tom;wdkYonf
u'rtu&mrSwpfqifh yHo
k PmefEiS t
hf wl
qH;k jzpfNy;D jrapwDysLausmufpmonf u'r
tu&mrSwpfqifh yHkoPmeftenf;i,f
jyKjyifajymif;vJxm;onfudk avhvmawGU
&Sd&onf/
ysLvlrsK;d wdo
Yk nf ordik ;f wifacwfO;D rSyif
jrefrmEdik if w
H iG f NrKd UjyEdik if rH sm; wnfaxmif

&mrS trsm;qHk;awGU&Sd&onf/ ysLpmay


taxmuftxm;rsm;onf ysLa&S;a[mif;
NrKd Ujyrsm;wGio
f mru jrefrmEdik if t
H ESt
YH jym;
wGif awGUjrif&ygonf/ oa&acw&mysLNrKd U
a[mif;onf yd#uwf awmfa&TaypmESifh
ysLpmaytaMumif;t&mrsdK;pHkudk trsKd;
tpm; pHv
k ifpmG jzihf tajrmuftjrm;awGU&S&d
aom a'ojzpfygonf/
oa&acw&monf jrefrmEdik if H a&S;us
qH;k ysLyd#uwfpmayrsm;udk awGU&S&d m a'o
jzpfonf/ c&pfou&mZf 1926-27 ckESpf
wGif jrefrmjynfausmufpm0ef rpwm
csm;vfp'f l KGd iZf ,fonf jynfNrKd U oa&acw
&mNrdKUa[mif; ysLtu&mjzihf yd#uwf
awmf aumufEkwfcsufrsm; a&;oGif;ylaZmf
xm;aom aTayxkwfudk ]armifcifb}
trnf&dS yk*Kd vyf ikd o
f nfh ,majray:&Sd bk&m;
NydKtkwfyHktwGif; XmyewdkufrS &&SdcJhonf/
cif b a&T a ycsyf r sm;onf a&S ; a[mif ;
urnf;ausmufpmrsm;udk yd#uwfoHk;yHk
aumufEkwfcsufrsm;jzpfMuaom yd#uwf
pmayESifh ysLwdkYbmompum;jzifh a&;xkd;
xm;aom ysLpmay[l ESpfrsKd;ESpfpm; cGJ
jcm;Edik o
f nf/ 1927-27 ckEpS w
f iG f cifbuke;f
udkwl;azmf&mwGif a&TayvTmtcsyf 20
]od'r ?f t0dZm yp,m ocFg&m}[k tpcs
D
tbd"rmESifh 0de,yd#uwfawmf aumuf
Ekwfcsufrsm;udk a&;xdk;xm;aMumif; awGU
&onf/
jrefrmjynfawGU&orQ yd#uwfawmf
aumufEw
k cf suf urn;f pmrsm;teuf a&S;

acw&mNrdKUa[mif;teD; armifuef&Gm
a&S;a[mif;pm ta&;tom;ygaom a&Tcsyf
vTmESpfvTmudk jrefrmEdkifiH\ yxrqHk;
ausmufpm0efjzpfaom a'gufwmtDzcYkd sm;
rm; (Dr.E.Forchammar)qdkolu awGU&SdcJh
ygonf/ xifxif&mS ;&Sm; uGu
J jJG ym;jym;zwf
&aom ta&;tom;wdkYonf omoem
ESpf 200 ausmf[kqdktyfaom vGefcJhonfh
ESpfaygif; 2300 avmufu 0d,'D
taomurif; a&;om;oHk;pGJaom jA[D
tu&myGm;jzpf &SiAf 'k a CmoacwfwiG f
tdEd,awmifydkif; udyl&NrdKUe,f ax&m
ax&D*gxm ygVdawmfponfhrsm;\ tzGihf
udka&;om;aom t|uxmq&m t&Sif
"r y gvacwf t u & m? awv*l u ae&D
u'rtu&mrsm;jzpfMuonf/ xdka&Tcsyf
vTmESpfvTmonf pmoHk;aMumif;a&; ygVd
awmfpmayrsm; jzpfMuonf/ a&TcsyfESpf
csyf v H k ; \ tppmom;rsm;onf aemif
aomtcg "raoemywd yXrt*om0u
&S i f o m&d y k w & mjzpf a wmf r l r nf h Oywd
y&dAZkd t
f m; &Sit
f Zdrax&fu a[m
azmfTefjyawmfrlaom 0denf;r[m0gygVd
awmfvm a,"rma[wkyb0g tpcsD
aom *gxma'oemawmfjzpfygonf/
*gxmudk a&SUoGm;xm;Ny;D vQif 'DCeDum,f
ygVdawmf? rZdKredum,fygVdawmf? t*Fk
w&edum,fygVdawmf? O'uedum,fO'gef;
ygVdawmf? tbd"rmyd#u0dbif;ygVdawmfwYkd
yg&Sdaom Ak'yg0persm;udk qufvuf
a&;om;xm;avonf/ xdak &Tcsyv
f mT rsm;udk

wpfaMumif;NyD;wpfaMumif; zwfjy&vQif
atmufygtwdkif;jzpfayonf/
yxra&TcsyfvTm
pmaMumif; (1)
a,"rma[wkyb
0g? awoH a[wHk wxm*awmtm[?
awoOa,m eda&m a"g? {0H0g'd r[moraPmwd/
pmaMumif; (2)
pwGma&m-'yd g'g pwGma&mory"gem pwGma&mowdyXmem
pwGm&d t&d,oped pwka0aom &Zed yONd E,
d me
yOpuLedq/
pmaMumif; (3)
tom'&Pmed owaAmZK*Fg t&da,mt|*aum
ra*g e0avmukw&m "rm 'oAvmed pk'o
Ak'aumed tXm&o Ak'"rmed/
'kwd,a&TaycsyfvTm
pmaMumif; (1)
a,"rma[wkyb
0g? awoHa[wkH wxm*awmtm[?
awoOa,m eda&m a"g? {0H0g'D r[moraPmwd
wdydaomb*0g t&[H?
pmaMumif; (2)
orm oHAak 'g ok*awm avmu0d'l tEkwa &myk&o
d
"rom&xd owma'0 rEkeH Aka'g b*0gwd/
pmaMumif; (3)
oGmumawm b*0wm "armodEd|daum tum
vdaum {[dydaum MoyaP,daum ypwH
a0'dwaAm 0dl[Dwd/

ysLrsK;d wd\
Yk tqifjh rifrh m;vSaom pmay
ta&;tom;rsm;udk "rapwDozG,f Munf
ndKo'gyGm; txl;yif*kPf,lzG,f jzpfyg
onf/ ysLwdkY\ ,Ofaus;rI"avhxHk;pHudk
ajymqdk&rnfqdkvQif oa&acw&m NrdKU
a[mif;teD;&Sd 1897 ckESpfu a&S;,cif
trnf armifuef&GmteD;rS wl;azmf&&Sd
aom a&TayESpcf syu
f kd csev
f yS x
f m; r&Edik f
ay/ xdkYtwl ysLwdkYvufcHudk;uG,faom
ax&0g'Ak'o
moemtaMumif;udk ajymqdk
&rnfqdkvQifvnf; xdka&TayESpfcsyfudk csef
vSefxm;r&ay/ pifppftm;jzifh ysLwdkY
vufcHudk;uG,fxm;aom ax&0g'Ak'
omoemonf tb,frQjrifrh m;aeonfukd
xdka&TayESpfcsyfu azmfjyaeonf/
a&TayvTmcsyf a&;om;xm;aom
ygVdawmfpmom; ax&0g'Ak'yg0pewdkY
aMumifh Ak'\ vufa&; omoemawmf
onf jrefrmEdik if w
H iG f oa&acw&m aumif;
pm;pOfuwnf;uyif jzpfonf/ aemuftus
qHk;qdkvQif t&SifAk'aCmo"rygvacwf
[k qdktyfaom vGefcJhaom ESpfaygif;
wpfaxmifhig;&mausmf ESpfaxmif eD;yg;u
wnf;u xGef;vif;awmufy wifhw,fpGm
wnf&SdvmcJhayonf [laom tqdkudk
urmhynm&Sif wdkYu pdwfcs,HkMunfpGm
vufcHcJhMuayonf/
oa&acw&m ysLvlrsKd;wdkYonf Ak'
a'oemawmfwu
Ykd kd a&TayvTmwGif a&;om;
ylaZmfcJhMuonfrSm bk&m;&Sif\ a'oem
awmfukd ysLvlrsK;d wdu
Yk tifrwefyif Munf
ndKveG ;f yifjzpfonf/ wpfenf;qd&k aomf
ESv;kH om;xJwiG f ,HMk unfjrwfE;kd Ny;D &wem
xdkufaomaMumifhyif a&TayvTmxufwGif
a&;om; wifvLS ylaZmfcjhJ cif;jzpfonf/ armif
uefa&TayvTm ESpfcsyfpvHk;\ tp pm
om;wdkYonf ]a,"rm a[wkyb0g}}
*gxmjzpfonfhtwGuf ysLvlrsKd;wdkYonf
xdk*gxmudk rnfrQtav;xm;tm; udk;
tm;xm;jyKaMumif;udk od&EdS ikd af yonf/ ]a,
"rma[wkyb0g} *gxm\ qdkvdk&if; t"d
ym,frSm w&m;wdkYonf taMumif;aMumifh
jzpfay:onf/ xdt
k aMumif;udv
k nf; jrwfpmG
bk&m;u a[mawmfrcl o
hJ nf/ xdt
k aMumif;
wd\
Yk csKyjf cif;udv
k nf; jrwfpmG bk&m; a[m
awmfrlcJhonf/ jrwfpGmbk&m;rSvnf; xdk
uJ h o d k Y t ,l & S d y gonf [ k qd k v d k y gonf /
xd*k gxmudk w&m;ud,
k x
f w
k v
f u
kd v
f Qif rnf
onft
h &mrQ taMumif;ESiu
hf if; jzpfay:
rvmcJ h a yqd k a om op m av;yg;w&m;
tawG;tac:udk &&Sdygonf/
pmrsufESm 18 okdY


Clash of Clans (COC)/ Andriod zke;f trsKd ;tpm;
jzifh tifwmeuftok;H jyKupm;&aom upm;enf;wpf
rsdK;jzpfonf/ tcsdKUaom*drf;upm;enf;rsm;uJhokdY cP
wmtcsed jf zifh Ny;D qk;H oGm;onfr[kw/f aeYpOf&ufquf
rNy;D qk;H Ekid af tmif *dr;f Level wpfqifNh y;D wpfqifh quf
umqufum rk;d Ekid af tmif aqmhupm;Ekid &f ef zefw;D jyK
vkyfxm;onf/ zkef;eJYrsufpd rcGmcsifavmufatmif
pGv
J rf;apaom upm;enf;[k vufawGUaqmhupm;ae
aom touf 18 ESp0f ef;usif vli,fwpfO;D uajymjy

od&onf/ &Sdygapawmh/ *drf;upm;enf;aMumfjimae


ovkdjzpfaeNyD; ajymcsifwJh odapcsifwJh &nf&G,fcsuf
wdrf;apmifoGm;rSmpkd;onf/
vlBu;D ? vlvwf? vli,f vlwef;pm;ra&G; ,if;upm;
enf;tm; pGpJ v
JG rf;vrf; tcsed rf vyf aqmhupm;aeonf
rSm wjznf;jznf;rsm;jym;vmcJo
h nf/ 'Dupm;enf;aqmh
upm;jcif;u b,fvkdaumif;usdK;awG&EkdifvJ? qkdusdK;
awG&EkdifvJqkdwmukd awG;awmp&mjzpfvmonf/
,if;*drf;upm;jcif;ESifhywfouf rdrdywf0ef;usif
wGif awGUBuHKMum;em&onfrSmawmh aumif;usdK;[l
ewdyif/ ,if;*drf;pGJvrf;jcif;aMumif; qkd;usdK;rsm;om

Mum;&onf/ wpfaeYwmwefzkd;&Sdaomtcsdefrsm;ukd
COC ukd ay;vkduf&onf/ tcdsefukefonfhenf;wl
td y f a &;ysuf usef ; rma&;ygxd c k d u f v m&onf /
tifwmeuftokH;jyK aqmhupm;&jcif;aMumifh zkef;
abvfzkd; tom;wifukefusonf/
rdrw
d Udk Ekid if &H UJ tem*wfacgif;aqmifawGvYdk ok;H EIe;f
wifpm;xm;&wJh vli,fv&l ,
G f 10 OD; teuff 8 OD;cefUonf
hf wl
if;wk\
Yd wefz;dk &Sv
d aS omtcsed rf sm;ukd COC ESit
ukeq
f ;Hk aeaponfrmS tifrwefEaS jrmzG,&f maumif;?
0rf;enf;zG,f&maumif;vSonf/
,cktcg vli,fvl&G,frsm;ukd ynmay;pHerlemjy
qk;H r&rnft
h pm; vlvwfyidk ;f ? vlBu;D ykid ;f rsm;yif vli,f
rsm;ESifhtNydKif 0kdif;zGJUaqmhupm;jcif;? ,if;*drf;ESifhywf
ouf aqG;aEG;jiif;ckH <um;0gjcif;rsm;ukd jyKvkyfae
onfh acwftvkdufrSm;aeaomjrifuGif;ukd reufcif;
vufzuf&nfqkdifxkdifonfhtcgwkdif; rjrifcsiftqkH;
awGU&Sdae&onf/ ,aeY tkdifwDacwf? ynmacwfBuD;
wGif vli,fv&l ,
G rf sm;taejzifh COC *dr;f 0kid ;f zGUJ aqmh
upm;aernft
h pm; rdrw
d 0Ydk goemyg&m ynm&yftaMumif;
okrYd [kwf tjcm; Ekid if aH &;? pD;yGm;a&;? vlraI &;? tm;upm;
tp&SdonfwkdYukd tifwmeuftokH;jyKavhvmaernf?

jiif;ckHaqG;aEG; tajz&SmaernfqkdvQif ykdufqHukefo


avmuf tusKd ;&Sv
d rd rhf nf[k awG;awmqifjcifryd gonf/
,ckawmh rdrdtwGuf tcsdefukef ykdufqHukef? tusdK;
vnf;r&Sdjzpf&onf/
COC *dr;f pGv
J rf;aeolrsm;xJwiG f ausmif;aet&G,f
uav;i,frsm;vnf; yg0ifae&m usef;rma&;? ynm
a&;ukd rsm;pGmxdcu
dk Ef idk o
f jzifh ausmif;om;rdbrsm;ESihf
q&m? q&mrrsm;taejzifh usKd ;aMumif;&Si;f jy qk;H roGef
oifum wm;jrpfapvkdygonf/
xkdYjyif vkyfief;cGiftoD;oD;rS 0efxrf;tcsdKUonf
J rf;aejcif;aMumifh raqmh&raeEkid f
vnf; COC *dr;f pGv
bJ vkyif ef;cGit
f wGi;f tvkycf sed f aqmhupm;aejcif;
aMumifh vkyif ef;wGif trSm;t,Gi;f rsm;jzpfjcif;? vkyif ef;
rwGifus,fjcif;? tjypfay;ta&;,lrIrsm;cH&jcif;wkdY
tjyif tqk;d &Gm;qk;H rSm tvkyx
f w
k cf &H tvkyv
f ufrhJ
jzpfoGm;onfxdyif &Sdonf[k od&onf/
tcsdefukef? aiGukef? usef;rma&;xdckdufonfh COC
*drf;aqmhupm;rnfhtpm; rdrdtwGuf trSefwu,f
tusKd ;&Sad prnfh okw? &opmayrsm;ukd &SmazGavhvm
jcif;jzifh tifwmeufukd tokH;jyKenf;rSefuefpGmtoHk;
jyK&ef avhvmolrsm;u tMuHjyKajymonf/

rdwDvm {NyD 15

rdwv
D mwGif t,fen
D Kd &moDOwk'PfaMumifh jzpfay:vmrnfh qd;k usKd ;rsm;
udk avsmeh nf;oufomap&ef&nf&,
G cf sujf zifh pdu
k yf sKd ;a&ESihf aomufo;kH a&
tavtvGifhr&Sd tusdK;&SdpGmoHk;pJGEdkifa&; ynmay;aqG;aEG;yJGudk {NyD
vqef;u waysmfaus;&Gmtkyfpk rusD;wef;aus;&GmwGif jyKvkyfcJhaMumif;
od&onf/
,if;pdu
k yf sKd ;a&ESihf aomufo;kH a&tavtvGirhf &Sd tusKd ;&Spd mG oH;k pJEG ikd f
a&; ynmay;aqG;aEG;yJo
G Ykd wufa&mufvmonfh rus;D wef;aus;&Gma'ocH
awmifolrsm;tm; a&oHk;pJGrIenf;yg;onfh oD;ESHrsm; a&G;cs,fpdkufysdK;a&;?
aomufo;kH a&rvHak vmufvQif jzpfay:vmEdik o
f nfh vlraI &;? use;f rma&;?
pdkufysdK;a&;rsm;wGuf qdk;usdK;rsm;udk BudKwifjyifqifumuG,fa&;? a'ocH
awmiforl sm; vlrpI ;D yGm;b0zHNYG zKd ;wd;k wufa&;twGuf pdu
k yf sKd ;a&ESihf aomuf
oH;k a&rsm;udk tavtvGirhf &Sd oH;k pJEG ikd af &;twGuf vdt
k yfcsurf sm;udk vdu
k f
emaqmif&u
G af &;wdu
Yk kd NrKd Ue,fpu
kd yf sKd ;a&;OD;pD;Xme NrKd Ue,fO;D pD;rSL; OD;armif
armifNidrf;u ynmay;aqG;aEG;cJhonf/ ,if;aemuf rusD;wef;aus;&Gm
a'ocHawmifolrsm;\ od&Sdvdkonfhar;jref;rIrsm;udk NrdKUe,fOD;pD;rSL;u
csrf;om(rdwDvm)
jyefvnf&Sif;vif;ajzMum;cJhaMumif; od&onf/

rvdlif {jyD 15

,ckEpS t
f vSL&moDwiG rf vdiI jf rKd Ue,f&dS a'ocH
jynfolrsm;rSm &SifjyKtvSLawmfr*FvmyGJrsm;jyK
vkyMf u&mwGif qif? jrif;? a'0g0ef;? &mZm0ef;rsm;
ygxnfo
h iG ;f Ny;D vSL'gef;vmMuojzifh qiftiSm;
vdu
k o
f rl sm; tqifajyvsu&f adS Mumif;od&onf/
rvdiI Nf rKd Ue,fonf txuftnma'ojzpfjy;D
a'ocHaus;vufjynfolrsm;rSm rdrdwdkYwpfESpf
ywfv;kH pkaqmif;xm;onfh acR;enf;pmav;rsm;
udk rdrw
d \
Ykd om;? orD;rsm;udk &Sijf yKem;otvSL
awmfr*Fvm jyKMuonf/
]]uRefawmfwdkYu ompnfNrdKUe,f jyifanmif
Muufpcef;u vma&mufMuwmyg/ t&ifEpS u
f
tckESpfavmuf qiftiSm;rvdkuf&bl;/ &SifjyK
tvSLawGqdk&if qifwpfaumifudk ae&ma'o
teD;ta0;tay:rlwnfNyD; qifiSm;cay;&yg
w,f/ ,ck rvdiI Nf rKd U&Sijf yKtvSLudk aiG usyf 6 ode;f
eJ.tiSm;vdu
k v
f mwmyg/ qifwpfaumifwefz;kd
taeeJY ,ckESpfaygufaps; aiGusyfodef; 480
cefY ay;&ygw,f/ qifrsm;&JUtpm;[m rusD;
oD;rSJU? MuH? tkefoD;? iSufaysmfyif pwmawGudk
auR;&ygw,f/ &SifjyKtvSL&moDukefwmeJY qif
awGudk vTwfausmif;xm;cJhygw,f}} [k tqdkyg
a'orS qiftiSm;vdu
k o
f l qifO;D pD; udx
k ed ;f vif;
atmifu ajymonf/
]]uReaf wmfwrYkd vdiI jf rKd Ue,fu ,cifxufzUHG NzKd ;

wdk;wufvmovdk aus;vufaejynfolawGu
vnf; rdrw
d Ykd om;? orD;rsm;udk &Sijf yKem;otvSL
awmf usif;yMuwJhtcgrSm a&SUvlBuD;awGajym
cJhwJhpum;twdkif; qifpD;jrif;&HqdkwJhpum;eJY
tnD wu,fuv
kd LS MuwmawG jrifMu&ygw,f/
'gawmif tckESpfqdk&if pdkufysKd;oD;ESHu rdk;acgif
vdYk xifoavmufr&Muygbl;/ ,aeYvLS wJ&h iS jf yK
tvSLudk jzpfajrmufatmif uRefawmfwdkY&JUacR;
enf;pmav;awGpkaqmif;NyD; vSLcJhwmyg/ rdb

wdik ;f [m ud,
k &f UJ &ifEpS o
f nf;jcm om;? orD;rsm;
ukd 'DvdkBuD;us,fwJhtvSLrsKd; jyKvkyfay;csifMu
ygw,f/ 'gayr,fh aiGaMu;rwwfEkdifolrsm;u
vnf; rdrw
d o
Ykd m;? orD;awGukd &Sijf yKtvSLajrmuf
atmifawmh jyKvkyfMuygw,f}}[k {NyD 7 &uf
wGif qifpD;jrif;&H a'0g0ef;? &mZm0ef;rsm;ESifh
a&S;tpOftvmrysuf om;&SifjyKtvSLawmf
r*FvmjyKvyk cf o
hJ l tvSL&SiOf ;D ausmo
f &l u ajym
ausmfausmf(rvdIif)
onf/

xdt
k p*gxmonf &Sit
f ZdrS Ak'\
om0ujzpf
aMumif;udk Oywdtm; Ak'\
w&m;udk wdw
k &kd iS ;f
&Si;f a[mMum;ay;cJah om w&m;yifjzpfonf/ xdk
w&m;udk Mum;emcJ&h aom Oywdonf &ifo
h ef
Ny;D aomPf&NdS y;D jzpf kww
f &ufyif tuRwf
w&m;&onfhtjyif rdwfaqGjzpfol aumvd,
tm;vnf; xyfqifha[mMum;cJh&m aumvd,
vnf; tuRww
f &m;& Ak'x
aH rSmufoaYkd &muf

cJhNyD; Oywdu &Sifom&dykw&mbGJYjzifhvnf;


aumif;? aumvd,u &Sifarm*vefbGJUjzifh
om0utjzpfodkY a&muf&SdcJhaom vufawGU
om"ursm;&SdcJhaom w&m;yifjzpfonf/
xdaYk Mumifh ysLvlrsK;d wdo
Yk nf xd*k gxmudk aqmif
xm;Muonft
h wGuf xdt
k awG;udv
k nf; pdwu
f ;l
ESv;kH tdrf ude;f 0yfae Muvdrrhf nf[k awG;xifrd
onf/ ysLvlrsK;d wd\
Yk ,HMk unfu;kd uG,rf ?I ,Ofaus;

rI? tEkynmwdrYk mS tifrwefyif tqifjh rifrh m;cJh


Muonf/ aESmif;vlwt
Ykd wGuv
f nf; ,HMk unfu;kd
uG,rf ?I ,Ofaus;rI? tEkynmwdo
Yk nf b,ft&mrS
taMumif;ESifhuif; jzpfay:rvmay[laom
tarGudk ay;xm;&pfcJhMuawmhonf/
udk;um; oa&acw&momoem-OD;vlaz0if;
rmefopfNidrf;(a&S;a[mif;okawoe)

uRef;vS {NyD 15

ppfudkif;wdkif;a'oBuD; uRef;vSNrdKUe,fwGif rusD;vQKdacsmif;a&vQHrIum


uG,f&ef udk,fhtm;udk,fudk; ausmufpDeH&Hwnfaqmufvsuf&SdaMumif;
od&onf/
]]uReaf wmfwt
Ykd rd af wGu acsmif;ab;rSm&Syd gw,f/ NrKd Uajymif;a&TUcgpu
a&pD;a&vmaumif;rGeaf ejcif;aMumifh a&vTr;f rIrcH&ygbl;/ ESpaf wGMumvm
awmh acsmif;u wdraf umvmNy;D rd;k &moDwiG f a&aumif;pGmpD;qif;jcif;r&Sb
d J
aetdrfwcsKdUeJY vrf;awG a&vGrf;cH&NyD; udk,fhxlukd,fx ausmufpDeH&HjyK
vkyf&jcif;jzpfygw,f}} [k a'ocHwpfOD;u ajymjyonf/
tqdkyg rusD;vQKdacsmif;udk a&pD;a&vmaumif;rGef&ef NrdKUe,fwm0ef
&So
d rl sm;? &yfuu
G t
f yk af &;rSL;rsm;yl;aygif;Ny;D acsmif;wl;azmfjcif;? wmaygif
rsdK;0if;ndK(uRef;vS)
jri w
hf ifjcif;rsm; aqmif&u
G cf ahJ Mumif; od&onf/

rauG;wdik ;f a'oBu;D onf jrefrmEdik if \


H tv,f
ydik ;f wGif wnf&NdS y;D {&d,mus,0f ef;aom wdik ;f a'oBu;D
ckepfcw
k iG f Bu;D rm;aomwdik ;f rsm;teuf wpfwikd ;f yg0if
ygonf/ {&d,mpwk&ef;rdkif 17305 us,f0ef;
NrKd Uawmf rSm rauG;NrKd Ujzpfygonf/ jrefrmjynftv,fyikd ;f
csdKifh0Srf;a'ojzpf rdk;tvGefenf;NyD; yljyif;aom
&moDOwk&Sdygonf/ taemufbufwGif csif;jynfe,f
ESihf &cdik jf ynfe,f? awmifbufwiG f yJc;l wdik ;f a'oBu;D ?
ta&SUbufwiG f rEav;wdik ;f a'oBu;D ? ajrmufbufwiG f
ppfudkif;wdkif;a'oBuD;wdkYESifh xdpyfvsuf&Sdygonf/
wdik ;f a'oBu;D twGi;f cdik f ig;cdik ?f NrKd Ue,f 25 NrKd Ue,f
&SdNyD; 2014 ckESpf oef;acgifpm&if;aumufcHrIt& pkpk
aygif;vlOD;a& 3 'or 8 oef; &Sdygonf/
rauG;wdkif;a'oBuD;\ {&m0wDjrpfta&SUbuf
jcrf;a'orsm;onf ajrjyefYrsm;jzpfNyD; taemufbuf
jcrf;a'orsm;onf &cdik f ;kd r\ ta&SUbufa&a0aMum
jzpfygonf/ rif;bl;NrdKUonf vGifjyifa'ojzpfygonf/
{&m0wDjrpfonf rauG;wdik ;f \ tv,fA[du
k jkd zwf
ajrmufbufrS awmifbufoYkd pD;qif;ygonf/ {&m0wD
jrpfodkY ta&SUbufjcrf;rS pD;0ifaomacsmif;BuD;rsm;rSm
yif;acsmif;? ,if;acsmif;? a'gif;aoacsmif;wdkYjzpfMuNyD;
taemufbufrS
pD;0ifMuaomjrpfacsmif;rsm;rSm
csi;f wGi;f jrpf? pvif;acsmif;? rke;f acsmif;? ref;acsmif;ESihf
rif;wkef;acsmif;wdkYjzpfMuygonf/
rauG;wdik ;f a'oBu;D twGi;f {&m0wDjrpfurf;yg;
wpfavQmuf apwDykxdk;rsm;ESifhtaqmufttHkwdkY
wnf&Sd&m a'otrsm;tjym; wnf&Sdaeygonf/
a&S;a[mif;apwDykxdk; trsm;qkH;wnf&Sd&m yk*H\
atmufbuf rauG;wdik ;f a'oBu;D twGi;f {&m0wDjrpf
urf;yg;wpfavQmuf 13 &mpk yk*aH cwfaESmif; Adou
k m
vuf&mrsm;ESifh acwftqufquf apwDykxdk;*lbk&m;
rsm;wnf&Sd&m ae&ma'o wpfckjzpfaom pavkyfpkH
ausmif;ESifhtwl pmqdkynm&Sif OD;yknudk ,SOfwGJvlod
rsm;onfh pavNrdKU? a&eHacsmif;NrdKUe,fESifh acsmufNrdKU
e,ftwGif;ydkif; qm;v,fa'oESifh rauG;NrdKUe,frS
jrif;uGef;NrdKU? qifaygif0JNrdKUe,frS uRef;awmfwdkYjzpfyg
onf/
rauG;wdkif;a'oBuD;twGif; jynfwGif;bk&m;zl;
c&D;oGm;rsm;ESifh EdkifiHjcm;om;c&D;oGm;rsm; oabmus
ESpNf cKd uo
f nfh ae&ma'otrsm;tjym;&Sad eonft
h euf
wcsKd Uudk aumufEw
k af zmfjy&ygvQif NrKd Uawmf rauG;NrKd U
&Sd jrovGefapwDawmf? 2014 ckESpf ZGefvwGif
urmhtarGtESpfpm&if;0ifjzpfcJhaom awmifwGif;BuD;
NrKd UESihf (10) rdik cf efu
Y mG a0;aom AdEd;k ? ysLa&S;a[mif;
NrdKUawmfwnf&SdNyD; rauG;NrdKUrS AdEdk;odkY toGm; 27
rdik w
f iG f yk*aH cwfvuf&mrsm;? uke;f abmifacwfvuf&m
rsm;? vTrf;NcHKxm;aom a&S;a[mif;*lbk&m;aygif; 27
qlwnf&o
dS nfh jrifueG ;f NrKd U&Syd gonf/ tdraf jc 800 cefY
&Sdaom jrifuGef;NrdKUwGif xdkodkY a&S;a[mif;apwDykxdk;
rsm;tjyif bkef;BuD;ausmif;rsm; trsm;tjym;vnf;&Sd
aeygonf/ odjYk zpfyg rauG;NrKd UESihf AdEd;k a&S;a[mif;
NrdKUodkY oGm;aomvrf;wGif wpfqufwnf;jzpfaom
jrifueG ;f NrKd Uonf aemifwcsed w
f iG f c&D;oGm;rsm;oabmus
ESpfNcdKufrnfh ae&ma'owpfck jzpfvmrnfjzpfyg
onf/

ajrmif;jr {NyD 15
2015-2016 ckESpf {&m0wDwdkif;a'oBuD;
ajrmif;jrNrdKUe,f\ aEGpyg;pHuGuf&dwfodrf;yGJ
udk {NyD 8 &uf eHeufydkif;u ajrmif;jrNrKd Ue,f
bk&m;acsmif;aus;&Gm awmifol OD;oef;xG#f
atmif\ uGi;f trSwf 276(u)? OD;ydik t
f rSwf
87^1 oD;xyf&if rsKd;pyg;pdkuf{u (20) &Sd
v,fajrwGif usif;ycJhonf/(,myHk)
]]awmifov
l ,form;rsm; txGuaf umif;
rsKd;pyg;tokH;jyKjcif;? pdkufysKd;enf;pepf
rSefuefpGm? ajrMoZmtcsdK;tpm;rSefuefpGm
tokH;jyKjcif;? &dwfodrf;a>cavSYpufud&d,m
enf;pepfrsm; tokH;jyKjcif;jzifh pyg;tav

rauG;NrKd UrS {&m0wDjrpfukd taemufbufurf;odYk


qufvufomG ;rnfqykd gu rif;bl;NrKd UwGif wnf&adS om
pudefwJbk&m;? e*g;yGufawmif? rif;bl;NrdKUESifh 36 rdkif
cefY uGma0;aom ref;a&Tpufawmfbk&m;odkY a&muf&Sd
rnf jzpfygonf/ a&Tpufawmfb&k m;odYk ESppf Ofb&k m;zl;
c&D;oGm;rsm; oHk;odef;cefYvma&mufvsuf&SdaMumif;
bk&m; a*gyurSwfwrf;rsm;t& od&Sd&ygonf/ ,if;rS
quf yGifhjzLNrdKUodkY qufvufoGm;a&mufrnfqdkygu
pEul;eHYomausmif;awmf&mbk&m;odkYa&muf&Sdzl;ajrmf&
rnfjzpfygonf/ jynfwiG ;f bk&m;zl;trsm;pkonf rauG;
jrovGefbk&m;? pudefwJbk&m;? e*g;yGufawmif?
a&Tpufawmfb&k m;? pEu;l eHo
Y m ausmif;awmf&mbk&m;udk
c&D;pOfwpfqufwnf;tjzpf zl;ajrmfMuonfudk awGU&Sd
&ygonf/ EdkifiHjcm;om;c&D;oGm;rsm;url rif;bl;NrdKU&Sd
e*g;yGuaf wmif? rauG;NrKd U&Sd jrovGeaf pwDawmf? rauG;
NrdKUraps;BuD;ESifh rauG;NrdKU&Sd dk;&mvufrIynm&yfwpfck
jzpfaom yef;yJtvkyf rHk sm;odYk oGm;a&mufavhvmavh
&Sdygonf/ oHESifhjyKvkyfaom ypnf;rsm;wGif rauG;NrdKU
onf trnfwHqdyfcwfESdyfxm;Edkifojzifh rauG;NrdKU&Sd

vnf; avhvmEdkifrnfjzpfygonf/
rif;vSNrdKUe,f\ {&m0wDjrpfjcm;vsuf wpfzuf
urf;wGif o&ufNrKd Uwnf&NdS y;D o&ufNrKd UwGiv
f nf; jrefrm
Edik if \
H a&S;tusq;Hk a*gufuiG ;f tjzpf 1887 ckEpS w
f iG f
pwifwnfaqmuftokH;jyKcJhaom oufwrf;tm;jzifh
129 ESp&f o
dS nfh a*gufuiG ;f ESihf wl&uDppfocsK i;f wdv
Yk nf;
wnf&Sdae tem*wfc&D;oGm;rsm;twGuf pdwf0if
pm;zG,fae&mwpfckjzpfaeygonf/ rauG;NrdKUrS 36 rdkif
cefu
Y mG a0;aom ewfarmufNrKd UwGif Adv
k cf sKyaf tmifqef;
aetdrjf ywdu
k ?f ewfarmufNrKd Ue,fywf0ef;usirf S awGU&Sd
&aom ypn;f rsm;jyoxm;onfh a&S;a[mif;okawoe
,Ofaus;rIjywdu
k ?f yif;NrKd Ua[mif; oajyyifnaD emif?
a&eHacsmif;NrdKUwGif yif;puvHyapwDawmfESifh qm;
v,fawmifydkif;&Sd yk*Hacwf a&S;bk&m;pkrsm;? avom
ausmif;twGif;&Sd
pusifausmufi,fapwDbk&m;?
NrKd Uv,fusr;f udik f bk&m;pk? pusiaf usmufay:wGif xGi;f xk
ylaZmfxm;onfh Ak'a 'oemawmf ausmufpmwdu
k w
f u
Ykd kd
vnf; IrNiD;zG,favhvmEdkifygonf/
c&D;oGm;vkyfief; tvGefzGHUNzdK;wdk;wufaeaom

yef;yJzdkonf EdkifiHjcm;om;c&D;oGm;rsm; vma&muf


vnfywfaom ae&mwpfckjzpfaeNyD jzpfygonf/
a&Tpufawmfab;rJah wmESihf pvif;NrKd U&Sd 0ufonf;
uefwdkYonf obm0ywf0ef;usifESifh opfawma&;&m
0efBu;D XmerS xde;f odr;f {&d,m (Protected area) tjzpf
wnf&adS eygonf/ pvif;NrKd UodYk a&muf&ydS gu 0ufonf;
ueftwGif; wnfxm;udk;uG,faom a&TrkaXmbk&m;
udk zl;ajrmfMu&rnfjzpfNy;D pvif;NrKd U&Sd emrnfBu;D ajrmuf
av;pifkyfpkHausmif;ESifh OD;OwrcHwyf (udk;aqmif
ausmif;)rsm;udk oGm;a&mufavhvmEdik rf nfjzpfygonf/
pvif;NrKd U&Sd t*Fvyd pf pfocsK i;f onfvnf; Edik if jH cm;om;
c&D;oGm;rsm;tzdkY pdwf0ifpm;p&mae&mwpfae&m jzpf
vmEdik yf gonf/ pvif;NrKd UodYk oGm;a&muf&mvrf;&Sd yGijhf zL
NrKd Ut0if v,fuikd ;f t&yf a&S;a[mif;bke;f Bu;D ausmif;
ESpfausmif;jzpfonfh opfom;kyfpkHausmif;ESifh zg;0yf
bkef;awmfBuD;ausmif;rsm;udk 0ifa&mufavhvmEdkifyg
onf/
rauG;NrdKUrS (16) rdkifcefYtuGmwGif wnf&Sdaom
rif;vSNrKd Ue,fwiG f t*Fvyd -f jrefrm usL;ausmpf pftwGi;f
u xif&Sm;cJhaom rif;vScHwyfESifh ,if;rSwpfqifh
rvGefwHwm;udkjzwf rdausmif;&JodkY vma&mufum
auGUacsmif;cHwyfuv
kd nf; avhvmEdik rf nfjzpfonft
h jyif
rdausmif;&JNrKd U\ awmifbuf {&m0wDjrpftv,fuRe;f &Sd
uRef;awmf&GmrS yk*Hacwfa&S;a[mif;apwDykxdk;rsm;udk

yk*Ha'oESifh yckuLa'owdkYonf {&m0wDjrpf jcm;ae


aom a'owpfckjzpfygonf/ tem*wfwGif yk*H
a&S;a[mif;,Ofaus;rIa'oudk trSDjyK yckuLa'o
onf c&D;oGm;vkyfief;zGHUNzdK;wdk;wufvmrnf jzpfyg
onf/ yckuLa'owGif EdkifiHjcm;om;c&D;oGm;rsm;ESifh
jynfwiG ;f c&D;oGm;rsm; oabmusEpS Nf cKd urf nfh avhvm
vnfywfp&m ae&mrsm; rsm;jym;pGm&Sdaeygonf/
yckuLcdkiftwGif;&Sd yckuLNrdKUonf t*Fvdyf
vufatmuf rusa&mufrDu wHig&Gmuav; wpf&Gm
om jzpfcJhygonf/ ,ckuJhodkY jrpfurf;ay:vnf;
rwnf&SdcJhay/ 1885 ckESpfwGif yckuL&Gmuav;ESifh
{&m0wDjrpfBuD;Mum;&Sd us,fjyefYaom oJaomifBuD;
aysmufu,
G o
f mG ;onft
h wGuf jrpfaMumif;onf yckuL
&Gmuav;teD; pD;qif;oGm; qdyfurf;jzpfvmNyD;
yckuL &Gmuav;udk tpGjJ yKum yckuL NrKd U[k jzpfvmcJjh cif;
jzpfygonf/ yckuL NrKd U&Sd oD[Vkd &f iS b
f &k m;udk NrKd UcHrsm;u
bk&m;BuD;[k ac:qdkNyD; ESpfpOfESpfwdkif; e,kefvwGif
bk&m;yGJawmfusif;yavh&Sdum te,fe,ft&yf&yfrS
yGaJ ps;onfrsm;? bk&m;zl;{nfo
h nfrsm;jzifh bk&m;yGaJ wmf
rSm tvGefpnfum;vSygonf/ xdkYjyif yef;ykvuf&m
tvGeaf jrmufonfh a&Tuw
l u
H aJ wmfBu;D ESihf a&Tub
l &k m;?
{&m0wDjrpfurf;ezl;ay:wGif wnf&Sdaom a&Trka|m
apwD? jrpfajc&Sd a&T*Bl u;D bk&m;? uke;f abmifacwfb&k m;pk
ESihf eH&aH q;a&;yef;csrD sm;udk avhvmMunfnKd Eikd yf gonf/

tvGiehf nf;Ny;D txGuEf eI ;f wd;k wufaumif;rGef


um awmifolv,form;rsm; tusdK;pD;yGm;
jzpfxGef;apvdkaom &nf&G,fcsufjzifh usif;y
jcif;jzpfygw,f}} ajrmif;jrcdkif pdkufysKd;a&;
OD;pD;Xme 'kwd,TefMum;a&;rSL; OD;jrifhat;
u ajymMum;onf/
tqdyk g pHuu
G &f w
d o
f rd ;f yGo
J Ykd ajrmif;jr
cdkiftkyfcsKyfa&;rSL; OD;axG;jrifh? NrdKUe,f
tkyfcsKyfa&;rSL; OD;atmifausmfaZ,s? cdkif
NrdKUe,f pdkufysdK;a&;OD;pD;Xme0efxrf;rsm;?
v,f,majrpDrHcefYcGJa&;ESifh pm&if;tif;OD;pD;
XmerS wm0ef&Sdolrsm;? NrdKUe,fpdkufwdk;jrifh
tzGJU0ifrsm;?
bk&m;acsmif;aus;&Gmtkyfpk

twGi;f &Sd aus;GmcGaJ ygif; 15 &GmrS awmifol


v,form;rsm; wufa&mufMuNyD; aEGpyg;
pHuu
G &f w
d o
f rd ;f &m wpf{u (tpdw
k if;) 140
'or 58 wif;EIef;xGuf&SdaMumif; od&
onf/
aEGpyg;pHuGuf&dwfodrf;rIwGif aumuf
&dwfpuf? a>cavSYpuftokH;jyKjcif;jzifh pyg;
tavtvGirhf &Sd ? tcsed u
f ek o
f ufomaMumif;
vufawGUjyoaqmif&GufcJhNyD; awmifolrsm;
od&Sdvdkonfrsm;udk pdkufysdK;a&;OD;pD;XmeESifh
wm0ef&o
dS rl sm;u jyefvnf&iS ;f vif; aqG;aEG;
cJhaMumif; od&onf/
atmifrif; (jyef^quf)

yckuLrSqufvQif 12 rdkiftuGm a&pBudKNrdKUe,f


ykcef;BuD;a'owGif ykcef;BuD;a&S;a[mif;okawoe
jywdkufESifh ykcef;BuD; opfom;ausmif;awmfBuD;?
a&S;a[mif;apwDyx
k ;kd rsm;? o&ueb
f &k m;rsm; wnf&&dS m
pnfo&l iS jf rwfpmG bk&m;? oD[Vkd &f iS b
f &k m;wdYk wnf&adS eNy;D
yckuLESifh 27 rdkifa0;uGmaom NrdKifNrdKUe,f A[if;
aus;&GmESihf aygufaumif;aus;&Gmwdo
Yk nf ESpo
f ef;aygif;
40 oufwrf;&Sd vlwyl dik ;f rdwaf rd;k rsm; awGU&S&d ma'o
jzpf xif&Sm;vSygonf/
NrKd iNf rKd UwGif ,cktcg vlrt
I ajcjyKc&D;oGm;vkyif ef;
(Community Based Tourism) udk azmfaqmifvsu&
f dS
ygonf/ NrKd iNf rKd UteD; ESprf ikd cf eft
Y uGm tif;a&mif;aus;&Gm
tkyfpk&Sd aus;&Gmav;&GmESifh Action aid Myanmar
tzGJUwdkY yl;aygif;NyD; ,if;wdkif;awmifqnfteD;wGif
wnf;cdak qmifrsm;aqmufvyk
f vlrt
I ajcjyK c&D;oGm;
vkyfief;udk azmfaqmifvsuf&Sd&mwGif 2016 ckESpf
Zefe0g&Dv 7 &ufrpS wif Edik if jH cm;om;c&D;oGm;rsm;
a&muf&Sdvnfywfvsuf&Sd&m Zefe0g&DvtwGif; c&D;
oGm; 75 OD; vma&mufvnfywfNy;D 2016 ckEpS f wpfEpS f
vkH;wGif c&D;oGm;{nfhonf 1064 OD; vma&mufMu
rnf[k od&ygonf/
rauG;wdik ;f a'oBu;D twGi;f Edik if jH cm;om;c&D;oGm;
{nfhonfrsm; 0ifa&mufrItajctaerSm 2012 ckESpf
wGif 6210 OD;? 2013 ckESpfwGif 12246 OD;? 2014
ckEpS w
f iG f 12072 OD; 0ifa&muf cJNh y;D 2015 ckEpS t
f ukef
wGif 13705 OD;txd vma&mufvnfywfcJhonfudk
awGU&Sd&ygonf/ jynfwGif;{nfhonf vma&muf
vnfywfrIEIef;rSmvnf; 2014 ckESpfwGif 60827 OD;rS
2015 ckESpf wGif 103631 OD; vma&mufvnfywfcJh
onfudk awGU&Sd&ygonf/
rauG;wdkif;a'oBuD;twGif; [dkw,f^wnf;cdk
&dyfomrsm; tajctaerSm 2011 ckESpfwGif [dkw,f
wnf;cd&k yd o
f m pkpak ygif; ajcmufv;Hk tcef;ta&twGuf
137 cef;? 2012 ckESpfwGif [dkw,f^wnf;cdk&dyfom
pkpak ygif; 12 vk;H tcef;ta&twGuf 232 cef;? 2013
ckESpfwGif [dkw,f^wnf;cdk&dyfom pkpkaygif; 16 vkH;
tcef;ta&twGuf 319 cef;? 2014 ckESpfwGif
[dkw,f^wnf;cdk&dyfom pkpkaygif; 21 vkH; tcef;
ta&twGuf 505 cef;? 2015 ckEpS w
f iG f [dw
k ,f^
wnf;cdk&dyfom pkpkaygif; 26 vkH; tcef;ta&twGuf
598 cef;txd wpfESpfxufwpfESpf [dkw,f^wnf;cdk
&dyo
f mta&twGu?f tcef;ta&twGuf ydrk w
kd ;kd wuf
vmonfudk awGU&Sd&ygonf/ odkYjzpfyg rauG;wdkif;
a'oBuD;onf obm0tajctaet& c&D;oGm;vkyf
ief;zGUH NzKd ;wd;k wufEikd &f eftwGuf tajccHaumif;rsm;ESihf
jynfph v
Hk su&f adS eojzifh vlrt
I ajcjyKc&D;oGm;vkyif ef;udk
wdk;csJUaomfvnf;aumif;? obm0tajccH c&D;oGm;
vkyfief;udk taumiftxnfazmf&mwGifvnf;aumif;
,Ofaus;rItajccHc&D;oGm;vkyif ef;udk azmfaqmif&mwGif
vnf;aumif; atmifjrifrrI sm;pGm&&SEd ikd rf nfh wdik ;f a'o
BuD;wpfck jzpfvmrnfjzpfygaMumif; ,kHMunf&if;
wifjyvdkuf&ygonf/


r[moBueF Nf y;D ajrmufygNy/D jrefrmh;kd &mtpOf
tvmt&? a&S;rlrysuf ESpfa[mif;rS tnpf
taMu;awG ESpfopfodkYygroGm;atmif acgif;
avQm?f t0wf(jcifaxmif? tdy&f mcif;? apmif? cef;
qD;vdkufum? xdkifcHkpGyf)awGavQmf ESpfopfudk
BudKavh&Sdygw,f/ vloefY&Sif;zdk hxuf pdwfoefY
&Si;f zdu
Yk ydt
k a&;Bu;D ygw,f/ ESpq
f ef; 1 &ufaeY
rSm rdrcd spcf if&wJo
h al wGEiS hf bk&m;oGm;? ausmif;
wuf ab;rJih g;av;awGvw
T u
f m ukov
kd jf yKekH J h
vnf; rvHak vmufao;ygbl;/ wpfEpS w
f mumv
ywfvHk; pdwokc? um,okc ESpfjzmjynfh0apzdk h
pdwfopf? vlopf? tawG;opf? ESpfopftwGuf
taumif;qHk;&nf&G,fcsufav;rsm;jzifh pwif
vdkufMuygpdkYvm;&S&Sif/
(1) ]tma&m*sH y&rHvmbH} yg/ tpmvJaq;? aq;
vJtpmtjzpf tpm;tpHk pm;ay;&yg
r,f/ (use;f rma&;udk aumif;usK;d
jyKapr,fh rSefuefwJh tpm;
tpmrsKd;udkawmh a&G;cs,f
wwfygap/)
(2) avhusifhcef;vkyfzdkY
rysif;ygeJY/ tenf;qHk;

(3) tdyf&m0ifcsdef? tdyf&mEdk;xcsdef? tpmpm;


csdef rSefae&ygr,f/
(4) wd;k wufajymif;vJvmwJh acwf? pHepfet
YJ nD
rdrdwpfa,muf rusefcJh&atmif pl;prf;avhvm
rSwfom;wwf&ygr,f/
(5) edp"l0 BudK;pm;kef;uefae&olawGtzdk hpdwf
&JUxGufayguftjzpf? oDcsif;qdkjcif;? uckefjcif;?
tpm;taomuf csufjyKwfpm;aomufjcif;? pm
zwfjcif;? opfyifpu
kd jf cif;pwJh rdr0d goemyg&mudk
tcsdefenf;enf;ay;vkyfMunhfyg/
(6) ESpfa[mif;rSmwifcJhwJh a<u;a[mif;awGudk
ausatmifqyfNyD; ESpfopfrSp rdrdwwfEdkif
oavmuf ydu
k q
f (H aiGaMu;) pkaqmif;wJh tavh
tusifhaumif;udk pwifarG;jrL&ygr,f/
(7) aexdkifpm;aomufrIyHkpH ajymif;vJvmrI
M
h urmeYeJYt0SSrf; t0vGGefolawGG wpfaeY
aMumif
wjcm;wd;k yGm;aeygw,f/ tJ'rD mS ud,
k rf ygatmif
cEmud,
k t
f av;csed u
f kd xde;f xm;Edik &f ygr,f/
(8) rwGew
Yf ykd geJ?Y rESajrmygeJ?Y rdrw
d wfEikd f
oavmuf ay;urf;pGeMYf uJ vSL'gef;&yg
r,f/ (vSLNyD;aemuf ESajrmwo aemif
wr&bJ yDwjd zpf
apr,fh tvSL
rsKd ; omjzpf y g
ap/)

vrf;avQmuf
avhusichf ef;av;jzpfjzpf
aeYpOf ud,
k v
f ufvyI &f mS ;upm;
ay;&ygr,f/

(9) pdwaf &mud,


k yf guse;f rmzdt
Yk wGuf taumif;
qH;k aq;wpfcu
G u
f tdyaf &;00tdypf ufjcif; jzpf
w,fqdkwmudk tjrJowd&aeay;yg/
(10) pdwfcsrf;omzdkYtwGuf aygif;oif;qufqH
a&;aumif;rGefjcif;uvnf; ta&;BuD;wJh u@
wpf&yfygyJ/ ESpfa[mif;rSm qufqHa&; tqif
rajycJo
h al wGu?kd ESpo
f pfupvdYk toGio
f pf? pdwf
opf? vlopf? taumif;jrifpw
d "f mwfjzifh ajymif;vJ
qufqHMunfhyg/
(11) b,favmufyJ tvkyrf sm;? tvkyf yI ?f pdwf
IyfaxG;aeygap rdom;pktwGuf tcsdefay;NyD;
awmh aysm&f iT pf &mrdom;pkurmudk wnfaqmuf
ay;&ygr,f/ (udk,fcspf&wJh olawG tem;rSm&Sd
aewkef; wefzdk;xm;wwfygap/)
(12) wDAGDMunfhcsdef? *drf;upm;csdef? tifwmeuf
N ; OOyrm bmompum;
oHk;csdseefukd avQmhQ hcssay;NyD
opfavhvmoif,jl cif;pwJh A[ko&k p&mawGukd
&SmrSD;yg/
(13) pmtkypf may vl rh w
d faqG? tvdrm pmrSm
&SdordkY tawG;tac:aum
tac:aumif;rsm; wdk;wufvm
atmif pmrsm;rsm;zwf&ygr
ygr,f/
(14) aq;vdyfjzwfMuygpdkY/
(15) t&u
t&ufjzwfMuygpdkY/
(16
(16) jzpfEdkif&if c&D;wdk
yguu
yguum;(,mOftrsKd;rsKd;)
rpD;bJ v
vrf;rsm;rsm;avQmuf
yg/ pufavScg;? "m
"mwfavScg;roH;k bJ rdrd
aj
caxmufudkom tm;udk;yg/
ajcaxmuf
(17) avmurSm ud,
k rf od? rwwfao;wmawG
trsm;BuD;&Sdaeygao;w,f/ rdrdxuf BuD;ol?
&G,fwl? i,folawGqDuaae rdrdrodao;wm
awGukd avhvmoif,zl Ykd r&Suyf geJY 0efav;rae
ygeJY/
(18) aMumuf&UHG pd;k &dr?f tm;
tm;i,fpw
d af wG&adS e&if
tJ'DpdwfawGudk rdrdzmom tEdkif,lypf&ygr,f/
(olrssm;pd
m;pdwfeJ hudk,hfudk,f t
tjzpfrcHygeJY/ vlYb0
u wdkwdkav;&,f)
(19) jrefrmjynfol jynfomm;wpfa,muftaeeJY
jrnfrmjynfwiG ;f xJrmS awm
awmif rdrrd a&mufz;l ao;
wJh NrKd U?&Gma'oawG trsm;Bu;D &Sad eygao;w,f/
H;k ydw&f uf twd?k t&Snaf y:
y:rlwnf;Ny;D use;f rm
a&;aumif;pOf ra&mufzl;ao;wJhae&ma'o
awGudk cspf&wJhrdom;pk (od
(okYr[kwf) rdwfaqG
awGeJY c&DxGufjzpfatmif xGufMunfhyg/
udk;um; - Change Your A
Attitude.
Change Your L
Life)

a&pBudK
xm;0,f {NyD 15

wkdif;a'oBuD;tqifh (KG) Kindergarten oli,fwef;oif q&m?


q&mrrsm; avhusifhoifwef;ay;
a&;enf;jyoifwef;qif;yJG tcrf;
tem;ukd
{NyDvqef;ykdif;u
weoFm&Dwidk ;f a'oBu;D xm;0,fNrKd h
trS w f ( 2)
tajccH y nm
txufwef;ausmif; e0&wfcef;r
usif;ycJhaMumif;od& onf/
tcrf;tem;wGif wkid ;f a'oBu;D
ynma&;rSL;OD;wifaX;u oifwef;
qif ; trS m pum;ajymMum;NyD ; ?
oifwef;BuD;Muyf? q&mtwuf
ynmES i f h avh u sif h a &;OD ; pD ; Xme
'kwd,TefMum;a&;rSL;? q&mrBuD;
a':pef;pef;jrifu
h trSmpum;ajym
Mum; wkdif;a'oBuD;ynma&;rSL;

OD ; wif a X;ES i f h wm0ef & S d o l r sm;


u wkdif;a'oBuD;tqifh enf;jy
oifwef;qif;vufrSwf ay;tyf
um oifwef;om; OD;oef;at;u
aus;Zl ; wif p um;ajymMum;cJ h
aMumif; od&onf/
,if;aemuf oifwef;om;?
oif w ef ; ol r sm; wef ; cJ G t vk d u f
oifwef; vIyf&Sm;aqmif&GufrIrsm;
tm; azsmfajzwifqufNyD; ynm
a&;ed'gef; oDcsif;jzifh azsmfajz oD
qkdMuonf/
oifwef;ukd rwf 22 &ufrS {NyD
vqef ; yk d i f ; txd wm0ef & S d o l
rsm;u ykcYd say;Ny;D NrKd Ue,f (10)NrKd Ue,f
rS q&m? q&mr 210 wufa&muf
cJhonf/
(xm;0,fckdifjyef^quf)

{NyD 15

rauG;wdkif;a'oBuD;? a&pBudKNrdKUe,fwGif {NyDvqef;ykdif;


u wdkufcwfchJonfhavjyif;aMumifhysufpD;chJonfh avab;oifh
jynf o l r sm;tm; vl r I 0 ef x rf ; u,f q ,f a &;ES i f h jynf v nf
ae&mcsxm;a&; 0efBu;D XmerS u,fq,fa&;ypn;f ESihf tvSLaiGrsm;
axmufyhHay;tyfyGJudk {NyDvqef;u a&pBudKNrdKUe,f taxGaxG
tkyfcsKyfa&;OD;pD;Xme tpnf;ta0;cef;r jyKvkyfcJhaMumif; od&
onf/
tqdkygaxmufyhHay;tyfyGJwGifrauG;wdkif;a'oBuD; TefMum;
a&;rSL;OD;jrifhpdk;u vlrI0efxrf;? u,fq,fa&;ESifh jyefvnfae&m
csxm;a&;0efBuD;XmerS aiGusyf 4832454 wefzdk;&Sd u,fq,f
a&;ypn;f ud;k rsK;d ? tdraf xmifpk 219 pktwGuf qef ckepf&ufpm
tpm; aiGusyf 2759400? aetdrf 219 vH;k aqmufvyk &f ef aiGusyf
5070000 tm;vnf;aumif;? ab;'PfaMumifh aoqH;k ol trsK;d
orD;wpfOD;twGuf axmufyhHaiGusyfwpfodef;tm;vnf;aumif;
axmufyhHay;tyfcJhMuonf/
a&pBuKd NrKd Ue,f aus;&Gm 14 &GmwGif {NyD 5 &uf nae 6 em&D 40
rdepfcefu
Y wdu
k cf wfco
Jh nfah vjyif;aMumifh tdraf jc 219 vH;k ysuf
pD;Ny;D trsK;d orD;wpfO;D aoqH;k chu
J m vlO;D a& 1314 OD; avab;
NrdKUe,fjyef^quf
oifhchJaMumif; od&onf/

rvdIif {NyD 15

rEav;wdik ;f a'oBu;D rvdiI Nf rKd Ue,fwiG f 2016-2017 b@mESpt


f wGuf
jrpdrf;a&mif t&if;raysmufrwnfvnfywf&efykHaiGESifh ,cifESpfrsm;u
wdk;yGm;&&Sdvmaom twdk;&aiGrsm;udk {NyDvqef;ykdif;u jrpdrf;a&mif
pDrHudef;0ifaus;&Gmrsm;odkY xkwfacs;ay;cJhaMumif; od&onf/
aus;vufa'ozGUHNzdK;wdk;wufa&;OD;pD;Xme NrdKUe,fOD;pD;rSL; OD;atmif
Adv
k Af v
kd u
f jrpdr;f a&mifaus;&Gm &efyaHk iGBu;D Muyfa&;aumfrwD0ifrsm;tm;
awGUqk
H 2016-2017 b@mESpw
f iG f t&if;raysmuf rwnfvnfywfaiG
ode;f 300 tjyif 2014-2015 b@mESprf mS pwif taumiftxnfazmf
aqmif&u
G cf aYJ omaus;&Gmig;&GmrS 2015-2016 b@mESpu
f ek f twd;k &aiG
189 'or 4682 ode;f ? 2015-2016 b@mESprf mS taumiftxnfazmf
aqmif&u
G cf aYJ om aus;&Gm 10 &GmrS ESpu
f ek f twd;k &aiG 210 'or 300
odef;udkyg xnfhoGif;xkwfacs;ay;xm;aMumif;? acs;aiGrsm;udk b@mESpf
ukew
f iG f taustvnf ay;qyfomG ;&rnfjzpfaMumif; &Si;f vif; ajymMum;
cJhonf/
,ckESpfwGif 2014-2015 b@mESpfrS pwiftaumifxnfazmf
aqmif&GufcJYaom pDrHudef;0ifaus;&Gmrsm;jzpfonfh anmifyifom&Gm?
qnf&Gm? uHopfBuD;? jrif;ao? acgif;aq;uef aus;&Gmig;&Gmudk wwd,
tBudrfjzpf acs;aiGusyf 1631 odef;? 2015-2016 b@mESpfwGifaqmif
&Gucf aYJ om odru
f ek ;f (r)? rku
H ef? oJuRe;f ? &Gmopfuav;? rif;&Gm? ajrjcm;?
obGwu
f ek ;f ? bGuif ,f? tqk?H usi;f om(&) pDru
H ed ;f 0ifaus;&Gm 10 &Gmudk
'kw,
d tBurd jf zpf aiGusyf 3044 ode;f udk xkwaf y;aiGomG ;rnfjzpfonf/
,ckb@mESpfwGif pDrHudef;0ifaus;&Gm 15 &GmtwGuf pkpkaygif;acs;aiG
usyf 4675 odef;udk xkwfacs;ay;oG;rnfjzpfaMumif; od&onf/
atmifaX; (rvdIif)

o&uf {jyD 15

rauG;wdkif;a'oBuD; o&ufNrdKUe,f oref;jyifaus;&GmwGif tylydkif;a'o


pdrf;vef;pdkjynfa&; OD;pD;XmerS a'ocHjynfolrsm;tm; xif;rsm; tcrJh
jzefYa0jcif;udk {NyD'kwd,ywfu oref;jyifaus;&GmtwGif; jyKvkyf&m
tyl y d k i f ; a'o pd r f ; vef ; pd k j ynf a &;OD ; pD ; Xme vuf a xmuf T e f M um;
a&;rSL;?o&ufNrKd Ue,f OD;pD;t&m&SEd iS hf 0efxrf;rsm;? aus;&Gmtkycf sKyaf &;rSL;ESiYf
aus;&Gmaejynfolrsm; wufa&mufcJhMuonf/
tqdkyg xifrsm;tcrJhjzefYa0jcif;udk tylydkif;a'o pdrf;vef;pdkjynfa&;
OD;pD;Xme\ 2015-2016 ckEpS f obm0awmxde;f vkyif ef;pOf&pS &f yfrS wpf
ckjzpfaom "rwmrsKd;qufjcif; {u 200 aqmif&Guf&mrS xGuf&Sdaom
xif; 8 'or 244 wefudk o&ufcdkif vufaxmufTefMum;a&;rSL;
OD;trfacgaqmifESifY wm0ef&Sdolwdku oref;jyifaus;&Gm&Sd tdrfaxmifpk
13 pkoYkd wpftrd af xmifvQif okn 'or 634 wefEeI ;f jzifh xif;rsm;udk jzefY
a0ay;&m tdrfaxmifpk 13 pkrS xif;rsm;udk vufcHay;cJhaMumif; od&
aZmfxuf(o&uf)
onf/

ykvJ {NyD 15

ppfukdif;wkdif;a'oBuD; ,if;rmyifckdif
ykvJNrdKUe,fonf rkd;acgifa&&Sm; rkd;aumif;
aomufa'ojzpfaomfvnf; EkdifiHawmf
tpkd;&taejzihf awmifolrsm;\ tusKd;pD;
yGm; jzpfxGef;apa&;ukd &nf&G,f wnf
aqmufay;cJhaom ajrmuf,rm;qnfESihf
azmufvkyfay;cJhaom ajrmuf,rm; vuf
,mwkd;csJU a&aomufpepf ajrmif;rBuD;
aMumihf aEG? rk;d ? aqmif; &moDra&G; pku
d yf sK;d
a&vHkavmufpGmjzihf oDESHrsm; pkdufysKd;jzpf
xGef;atmifjrifvsuf&SdMuonf/
okdUaomfvnf; qnfajrmif;OD;pD;Xme
wnfaqmufa&;(4)u wm0ef,l azmuf
vkyfcJhonf ajrmuf,rm;vuf,mwkd;csJU
a&aomufpepf ajrmif;rBu;D rS cGx
J u
G o
f nhf
vufwHtrSwf(10)? a&ay;ajrmif; ( Mni
-1 )ESihf vufwHtrSwf (9)? a&ay;ajrmif;
( Mni-2 )rsm; Ny;D pD;aeNyjD zpfaomfvnf; pku
d f
ysK;d a& r&&Sad omaMumihf pyg;ESifh tjcm;oD;ESH
rsm; pk d u f y sKd ; jzpf x G e f ; atmif j rif a pa&;
twGuf pkdufysKd;a&rsm;&&Sdatmif wnf
aqmufa&;(4)rS wm0ef&Sdolrsm;u tjref
qH;k aqmif&u
G af y;&ef ykvNJ rKd Ue,f aow&m
aus;&Gmae awmifolrsm;taejzihf arQmf
vifhvsuf&SdaMumif; od&onf/
ykvNJ rKd Ue,f aow&maus;&Gmae awmif
ol OD;oef;armifu ]]uReaf wmfwaYdk 'ou
rkd;aumif;aomuf a'oqkdawmh pyg;eJY
tjcm;oD;ESHrsm; pkdufysKd;jzpfxGef;atmifjrif
rIu r&SdoavmufygbJ/ &moDOwkrSefNyD;
rk;d aumif;rSom pku
d yf sK;d rIu jzpfxeG ;f atmif
jrifrSm jzpfygw,f/ 'gayr,hf EkdifiHawmf
tpkd;&&JU pDrHrIeJYtwl qnfajrmif;OD;pD;
Xme? wnfaqmufa&;(4)u wm0ef,l
azmufvyk af y;cJw
h hJ ajrmuf,rm;vuf,m

wkd;csJUa&aomufpepf ajrmif;rBuD;uae
,refEpS f aEG&moDupNy;D pku
d yf sK;d a& pwif
&&SdcJhygw,f/ uRefawmfh&JU pkdufysKd;ajr 4
{u uvnf; ajrmif;rBuD;ab;rSm&Sdwm
aMumihf pkdufysKd;a&ukd tcuftcJr&Sd &&SdcJh
wmaMumihf aEGpyg;oHk;{ueJY ukvm;yJ
wpf{uukd pkdufysKd;cJh&mrSm aEGpyg;oHk;{u
txGuEf eI ;f pyg;wif; 250 eJY ukvm;yJ 8
wif;ausm&f &Scd yhJ gw,f/ 'DEpS rf mS vnf; aEG
pyg;eJY ESr;f oD;nyo
f ;kH {u? yJwpD rd ;f wpf{u
ukd pku
d yf sK;d xm;ygw,f/ uReaf wmfu ajrmif;
rBu;D ab;rSm&Sad wmh pku
d yf sK;d a& tcuftcJ
r&Sd &&Sdaeayr,hf uRefawmfwkdYaus;&GmrSm
&Sw
d ahJ wmiforl sm; trsm;pku ajrmufr,m;
vuf,m wk;d csUJ a&aomufpepf ajrmif;rBu;D
uaecGJxGufwJh vufwHtrSwf(10)? a&
ay;ajrmif; (Mni-1)eJY vufwHtrSwf(9)?
a&ay;ajrmif;(Mni - 2 ) rsm;ab;rSm &Sdyg
w,f/ tJ'aD &ay;ajrmif; (Mni-1)eJY a&ay;
ajrmif; (Mni - 2)u azmufvkyfNyD;pD;aeNyD
jzpfaomfvnf; pkdufysKd;a& r&&Sdao;wJh
twGuf pku
d yf sK;d a&om&cJrh ,fq&dk if pku
d yf sK;d
ajr {u 200 ausmfudk tusKd;jyK jzpfxGef;
atmifjrifEkdifrSmjzpfvkdY qnfajrmif;OD;pD;
Xme? wnfaqmufa&;(4)uwm0ef&o
dS rl sm;
taejzihf a&ay;ajrmif;rsm;twGi;f pku
d yf sK;d
a&rsm;&&SdatmifvkdY tjrefqHk;aqmif&Guf
ay;zkdY a&Tukdrvkd a&ukdomvkdwJh awmifol
rsm;u arQmv
f ifv
h su&f MdS uygw,f}} [k ajym
onf/
ykvJNrdKUe,fpDrHcefYcJGrIaumfrwD tzJGU0if
OD;aZmfxGef;atmifu ]ajrmuf,rm; vuf
,mwk d ; csJ U a&aomuf p epf a jrmif ; rBuD ;
u cJGxGufwJh vufwHtrSwf(10)? a&ay;
H rSwf (9)? a&
ajrmif; (Mni - 1 )eJY vufwt
d hJ awmif
ay;ajrmif; ( Mni - 2 ) rsm; ab;rSm&Sw

zmyGef {NyD 15

u&ifjynfe,f? zmyGefNrdKUwGif jynfe,ftm;upm;ESifh


um,ynmOD;pD;XmeESifh jynfe,fynma&;OD;pD;Xme
wdUk yl;aygif; xl;cRex
f ufjrufaom tm;upm;orm;
aumif;rsm; ay:xGufvmap&ef? usef;rmMuHhcdkifaom
vli,farmifr,frsm; jzpfvmap&ef tm;upm;ESifh
ynma&;aygif;pyftpDtpOfjzifh 2016 ckESpf aEG&moD
tajccH tm;upm;oifwef; oifwef;qif;yGJudk {NyD
vqef;u zmyGENkf rKd Ue,f tav;rtm;upm;kH usi;f y
aMumif;od&onf/

olawGtwGuf pku
d yf sK;d a&&&Sad tmif aqmif
&Guf&r,hftykdif;rSm qnf;ajrmif;OD;pD;Xme
wnfaqmufa&;(4)u wm0ef&Sdolrsm;u
t&ifq;kH vufwt
H rSw(f 10)? a&ay;ajrmif;
( Mni - 1 ) eJY vufwt
H rSwf ( 9 )? a&ay;
ajrmif; ( Mni - 2 ) twGi;f ajrmif;prf;a&rsm;
vTwfay;&rSmjzpfygw,f/ NyD;&if a&ay;
G af jrmif;
ajrmif;( Mni ) awGuae v,fo,
(v,fMum;ajrmif;)rsm; azmufvyk zf Ydk ae&m

tqdkygaEG&moDtajccHtm;upm;oifwef;wGif
abmvH;k ? abmfvaD bm? pm;yGw
J ifwif;epf? wdu
k u
f rG 'f ?kd
pufbD;? ajy;ckefypf? atdk;Apf? *sL'dk? bwfpuuf
abm? ydu
k af usmjf cif;? uRr;f bm; ponfh tm;upm;enf;
11 rsKd ;udk zmyGeNf rKd Ue,ftwGi;f &Sd tajccHynmausmif;
rsm;rS ausmif;om;? ausmif;ol 70 OD; wufa&muf
oifMum;Mu&m xl;cseG t
f m;upm;qkrsm;tm; cdik t
f yk cf sKyf
a&;rSL; OD;qef;OD;ESiYf NrKd Ue,ftyk cf sKyaf &;rSL; OD;ode;f aZmf
wdkYucsD;jrSifYay;cJYaMumif;od&onf/
odef;pdk;jrifY(zmyGef)

rsm; owfrSwfay;&rSm jzpfygw,f/ v,f


oG,af jrmif;azmufvyk zf Ydk wnfaqmufa&;
(4)u ajrae&mowfrSwfNyD;&if NrdKUe,f
v,f,majrpm&if;tif;ESihf rSwfyHkwifa&;
OD;pD;Xmeu uGi;f tvku
d f ajryHrk sm;rSm rSwf
wrf;wifay;xm;&rSmjzpfygw,f/ uRef
awmfwYdk NrKUd e,fprD cH efUcJrG aI umfrwDtaeeJY
ajrmuf,rm;vuf,m wkd;csJU a&aomuf
pepf ajrmif;rBuD;ab;rSm&SdMuwJh aus;&Gm

ompnf {NyD 15

ompnfNrdKU aZ,sokc a&vSLtoif;BuD;odkY CANTER trsKd;tpm; a&o,f,mOfESifh a&*gvef


&Spf*gvef0if yvwfpwpfyHk; 270 ay;tyfvSL
'gef;yGJudk {NyDvqef;u NrdKUe,ftaxGaxGtkyfcsKyf
a&;OD;pD;Xme tpnf;ta0;cef;rwGif jyKvkyf&m
aZ,sokca&vSLtoif;BuD;\ tusKd;aqmif
em,uOD ; [ef c if u
aus;Zl ; wif p um;
ajymMum;cJhonf/
,if;aemuf tvSL&Sifrsm;udk,fpm; ompnfNrdKU
trSwf(4)ausmif;BuD;&yfuGufae udkrif;rif;ESifh
udktkef;a&TwdkYu vSL'gef;rIypnf;rsm;ESihf ywfouf
onfh pm&Gufpmwrf;rsm;udk vTJajymif;ay;tyf&m
aZ,sokc a&vSLtoif;BuD;\ Ou|ESifh twGif;
a&;rSL;wdkYu vufcH&,lMuonf/

tkyfpkrsm;u tkyfcsKyfa&;rSL;rsm;ESihftwl
wnfaqmufa&; ( 4 )u owfrw
S af y;r,fh
v,foG,fajrmif; (v,fMum;ajrmif;) rsm;
u awmifoal wGu,
dk w
f idk f rdrw
d Ydk v,f,m
ajrtvkduf ajrmif;wl;&rSmjzpfvkdY pkdufysKd;
a& &&So
d nftxd tqifajy acsmarGUatmif
vkdY aygif;pyf aqmif&Gufay;oGm;rSm jzpfyg
w,f}} [k ajymonf/
rif;cefYpkd;(aZ,smajr)

,ckvSL'gef;onfh CANTER trsKd;tpm; a&


o,f,mOfum;udk &efukefNrdKUrS OD;vSarmifa&T+
a':wifwifOD; rdom;pkwdkYu vSL'gef;jcif;jzpf
onf/
a&*gvef &Sp*f gvef0if yvwfpwpfy;kH 270 yH;k udk
&efukefNrdKU cdkifarwmazmifa';&Sif;ESifh tvSL&Sif
rsm;u yl;aygif;vSL'gef;jcif;jzpfaMumif; od&onf/
,if;odYk vSL'gef;&jcif;rSm ompnfNrKd Ue,ftwGi;f
&Sd aus;&Gmrsm;wGif yljyif;aom aEG&moDumv
aomufoHk;a& tcufcJrsm;ESifh ESpfpOfMuHKawGUae&
onft
h wGuf a&tcuftcJukd ajz&Si;f aomtm;jzifh
tvSL&Sirf sm;u vlom;jcif;pmemaompdwjf zifh ,ck
uJhodkY vSL'gef;&jcif;jzpfaMumif; OD;tHk;a&Tu ajym
onf/
armifudk (ompnf)

a&Tbdk {NyD 15
jr0wD {NyD 15

u&if j ynf e ,f ?
jr0wD c k d i f ?
trS w f ( 1)tajccH y nmtxuf
wef ; ausmif ; wG i f jr0wD N rd K Ue,f
MuufajceDtoif;\aS; OD;jyKpk
jcif; (tajccHtqifh) oifwef;
trSwpf Of 1^2016 oifwef;qif;yGJ
tcrf;tem;udk
{jyDvqef;u
usif;yjyKvkyfcJYaMumif; od&onf/
ckdiftkyfcsLyfa&;rSL; OD;vGifudkOD;
u oif w ef ; qif ; trS m pum;
ajymMum;&m tckvdkoifwef;rsm;

zGifhvSpfay;jcif;jzifh jrefrmEdkifiH
MuufajceDtoif;\ &nf&G,fcsuf
jzpfonfh use;f rma&;udjk riS w
hf if&ef?
a&m*gb,udk wm;qD;umuG,f
&ef? ab;'kua&mufolrsm;tm;
ulnDapmifha&Smuf&efrsm;udk vkyf
aqmifEikd af wmhrmS jzpfaMumif; ajym
Mum;onf/
xdkYaemuf NrdKUe,fMuufajceD
toif;OuX? ckdifusef;rma&;
OD;pD;XmerSL; a'gufwmatmifjrifu
h
oifwef;ESifh ywfoufNyD; &Sif;vif;

ajymMum;onf/ qufvufNyD;
oifwef;wGifxl;cGefqkSdolrsm;
tm;cdkif tkyfcsLyfa&;rSL; OD;vGif
udkOD;?
NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL;
OD;cifarmifaZmfESifh ckdif^NrdKUe,f
wm0efo
dS rl sm;rS qkrsm;ay;tyfcYJ
aMumif ; od & onf /
tqd k y g
oifwef;udk &ufowywf 1 ywfMum
zG i f h v S p f y d k Y c scJ Y N yD ; oif w ef ; om;?
oifwef;ol 100 wufa&mufcJY
aMumif; od&onf/

edkifiHawmftpdk;&topfrS v,form;rsm; qif;&JEGrf;yg;rIavsmhenf;a&;ESifh zGHYNzdK;wdk;wufapa&;twGuf


&nfrSef;um pdkufysdK;p&dwfacs;aiG yrmPwdk;jrifhrnfhtjyif tcsdefumvygwdk;jrifhay;onfhtwGuf
v,form;rsm; 0rf;omaeMuaMumif; a&Tbdka'o&Sd v,form;rsm;xHrS od&onf/
tqdkyga'o rdk;pyg;rsm; pdkufysdK;xkwfvkyf&mwGif rsKd;pyg;bdk;? xGef,ufc? pufqD'DZ,fbdk;? ysdK;EIwf
aumufpu
kd cf ? "mwfajrMoZm? pyg;&dwcf ponfh taxGaxGuek u
f sp&dwrf mS v,fwpf{utwGuf usyEf pS o
f ed ;f cGJ
ausmjf zpfae&m Ekid if aH wmftpd;k &rS ulnyD ahH y;rItaejzifh pdu
k yf sKd ;p&dwaf iG xkwaf cs;rIrmS v,fwpf{utwGuf
usyw
f pfoed ;f wdwo
d mjzpfae pdu
k yf sKd ;p&dwaf cs;aiGrmS qifyg;pyf ESr;f yufovdk jzpfaeaMumif; od&onf/
,if;a'o&Sd cifO;D NrKd Ue,f uefopfaus;&GmrS v,form;wpfO;D jzpfol OD;oef;xGe;f u ]],cktpd;k &topfu
v,form;awG qif;&Jwm taMuGwifaewm pdkufysdK;p&dwfacs;aiG jyefrqyfEdkifawGudkod&SdaewJh
twGuf v,fwpf{urSm pdkufysdK;p&dwfacs;aiG usyfig;aomif; wdk;jrifhay;rIeJY acs;aiGoufwrf;uvnf;
vuf&Sd ajcmufvuaeNyD; aemufxyfESpfv oufwrf;wkd;ay;oGm;r,fvdkY rD'D,mrsm;rS od&wJhtwGuf
0rf;omaysm&f iT rf I jzpf&ygw,f/ 'Dtpd;k &udk qEraJ y;&usKd ;eyfvrd rhf ,fvYkd arQmv
f ifrh yd gw,f}} [k ajymonf/

xdefvif;atmif(jyef^quf)

a&mifeDwif0if;

rk,if;pyg;onf rdk;wGif;umvwGif
a&vTr;f rd;k aomajr? ajredryhf ikd ;f ? tedru
hf iG ;f ?
a&eufuGif; ae&mrsm;wGif a&jyeftus
ay:rlwnf aEGpyg;tjzpfpu
kd yf sK;d onfukd
ac:qdkonf/ tcsKdUa&eufuGif;rsm;wGif
azazmf0g&Dv 'kwd,ywfftxd aEGpyg;
pdkufysKd;onfudk awGU&Sd&onf/
tif;qdak ompum;&yfrmS yx0Dtae
txm;aMumifh aomfvnf;aumif;? &moD
OwkaMumifah omfvnf;aumif; rd;k umvrSm
jrpfa&? acsmif;a&rsm;pD;0ifonft
h cg ajredrhf
a'oESihf ajrjyifawGay:rSm a& xkxnfrsm;
zHk;vTrf;vsuf&dSwJh tajctaeudk tif;tdkif
rsm;[k ac:qdkygonf/ tif;tdkifvkyfief;
qdo
k nfrmS uke;f wGi;f ydik ;f a&csKid g;xkwv
f yk f
onfhvkyfief;udk ac:qdkygonf/
{&m0wDwdkif;a'oBuD;? yJcl;wdkif;
a'oMuD;? &efukefwdkif;a'oMuD;wdkYwGif
a&eufuGif;&Sdaom ae&mrsm; rk,if; (aEG
pyg;)pdkufysdK;jcif;ESifh tif;vkyfief;rsm;onf
'GefwGJvsuf&Sdonf/ a&eufuGif;\a&udk
rlwnf aEGpyg;pdkufysdK;Muonf/

t"dutm;jzifh {&m0wDwikd ;f a'oBu;D


onf jrefrmjynfatmufyikd ;f jrpf0uRe;f ay:
a'ojzpf yx0Dtaetxm;t& tedrfh
t0Srf;rsm;? jrpf? acsmif;? tif;? tdkifrsm;
tvGefaygrsm;aoma'ojzpfonf/ jrpf0
uRe;f ay:a'otrsm;pkyg0ifojzifh aEGpyg;
pdu
k yf sK;d &ef taetxm;ESihf &moDOwkwUkd u
tajctaeay;aoma'oBuD;jzpfonfESifh
trQ
qefpyg;trsm;qkH;xGuf&Sdaom
a'oBuD;jzpf jrefrmEdkifiH\ pyg;usD
(xrif;tdk;BuD;)[k wifpm;ac:a0:cJhMu
onf/
qefpyg;pdkufysKd;&m wdkif;a'oBuD;
jzpfouJhodkY wpfzufwGifvnf; jrpfacsmif;
tif;tdik rf sm; aygrsm;onfEiS t
hf rQ ig;? ykpeG f
o,HZmwrsm; tvGefaygrsm;aoma'o
BuD;jzpfojzifh om;ig;[if;vsmwdkYudk xkwf
ay;aeonfh([if;tdk;BuD;)ozG,f jzpfae
onf/
1988 ckESpf0ef;usifrSp aEGpyg;

ausmufyef;awmif; {NyD 15
rEav;wdkif;a'oBuD; ausmufyef;awmif;NrdKUe,f wGif;jzL;&Gmtkyfpk&Sd
tifyifBuD;aus;&GmwGif a'ocHaus;&Gmaejynfolrsm;ESifh a'ozGm;ta0;
a&mufrsm;pkaygif; rdrdwdkYa'ozGHUNzdK;wdk;wufa&;twGuf udk,ftm;
ud,
k u
f ;kd aqmif&u
G cf MhJ uonfh aus;&GmzGUH NzKd ;a&;ajrom;vrf;ESihf uGeu
f &pf
wHwm;aqmufvkyfrIvkyfief;rsm; NyD;pD;oGm;NyDjzpf&m ,cktcg a'ocH
aus;vufaejynfolrsm; vrf;yef;qufoG,fa&;oGm;vmrItpOfajyvsuf
aMumif;od&onf/
tqdkyg tifyifBuD;ausm;Gm aus;vufzGHUNzdK;a&;ajrom;vrf;rSm
ausmufyef;awmif;-ayG;uspv
f rf;jzifh qufo,
G af zmufvyk x
f m;jcif;jzpfNyD;
vrf;t&SnfrSm ESpfrdkif&Sd vrf;om;tus,frSm ay 20 jzpfaMumif; od&
onf/ tqdkygvrf;vkyfief;udk 2014 ckESpf rwfvwGif yxrtBudrf
tjzpf pwifaqmif&u
G cf MhJ ujcif;jzpfNy;D 2015 ckEpS f Ed0k ifbmvwGif 'kw,
d
tBudrftjzpf tNyD;owfaqmif&GufEdkifcJhMuaMumif; od&onf/ tqdkyg
vrf;azmufvkyf&mwGif ,majrrsm;ESifh rvGwfuif;onfae&mrsm;udk
umvwefzdk;jzifh ay;acs0,f,lcJh&NyD; vrf;ay:wGif&Sdaeonfh a&dk;wpfck
udk 2016 ckESpf azazmf0g&Dvqef;pwif uGefu&pfwHwm;wpfpif;
aqmufvkyfcJh&aMumif; od&onf/
wHwm;trsKd;tpm;rSm oHuluGefu&pfwHwm;trsKd;tpm;jzpfNyD;
wHwm;t&SnfrSm 23 ay&Snf wHwm;tus,frSm 21 ayESifh tjrifh 10
aycG&J adS Mumif;od&Ny;D wHwm;aqmufvyk rf v
I yk if ef;tm;vk;H udk rwfvwwd
ywf&ufwGif tNyD;owfaqmif&GufEdkifcJhaMumif; od&onf/
tqdkyg vrf;azmufvkyfrIESifh wHwm;aqmufvkyfrIvkyfief;rsm;udk
aus;&Gma'ozGm;jzpfonfhrEav;wdkif;a'oBuD; tESdyfawmf&yfuGuf?
atmifjynfhpkHNcHae OD;bNcHK-a':oef;oef;rdom;pkrS usyfodef; 50 rwnf
vSL'gef;cJhjcif;jzpfNyD; &yfeD;&yfa0;a&mufa'ocHrsm;ESifh aus;&Gmaejynfol
rsm;rS aiGtm;vltm;jzifh udk,ftm;udk,fudk;aqmif&GufcJhMujcif;jzpf&m
,cktcgwGif tqdyk gtifyifBu;D aus;&GmESihf teD;0ef;usi&f dS q,fEh pS &f moD
yifaus;&Gm? tifa*gif;aus;&Gmaejynfolrsm;rSm vrf;yef;qufoG,frI
tqifajyacsmarGUvsuf&SdaMumif; od&onf/ udkae(ausmufyef;awmif;)

(rk,if;)pyg;rsm;udk tif;tdkifa'oESifh
eD;aom tedrfhydkif;rsm;? wpfenf;tm;jzifh
a&&&Sd&efvG,fulaom tif;acsmif;? tdkifr
rsm; teD;wGif aEGpyg;rsm;udk prf;oyfpu
kd yf sKd ;
cJhMuonf/ aEGumvwGifpdkufysKd;xkwfvkyf
&ojzifh tedryhf ikd ;f a'orsm;wGif tajctae
ay;NyD; tif;a&udk tajcjyKpdkufysdK;&ojzifh
tif;ESifheD;aom pm;usufajrESifh ajrvGwf
ajrvyfrsm;udk awmifol v,form;rsm;u
wdk;csJUpdkufysdK; vmMuonf/
a&eufuGif;wGif&Sdaom tif;rsm;\
ig;zrf;&moD? ig;zrf;&ufESifh zrf;qD;&aom
*,ufrsm;wGif ig;rsKd ;cseo
f nfh tydik ;f rsm;&Sd
tif;a&ESifh awmifolrsm;\ pm;usuf
ajrrsm;? ajrvGwfajrdkif;rsm;? tif;aum
ajrrsm;wGif aEGpyg;pdu
k yf sKd ;onfh v,fuu
G f
rsm; tjzpfzefwD; aqmif&GufcJh&m xdk
tcsdefrSp rk,if;ESifh tif;jyemonf
pwifed'gef;ysKd;cJhonf/ odkYjzpf&jcif;rSm
tif;tdkifacsmif;ajrmif;wdkYonf ESpfaygif;
&SnfMumvmonfESifhtrQ &moDOwkESifh
yx0D0iftaetxm;t& ajymif;vJvm
Mu&m tcdsKUaomtif;tdik w
f o
Ykd nf aumvm
onfh taetxm;odkY a&muf&SdvmcJhMu
onf/ xdkuJhodkY tif;tdkiftcsdKU aumvm
onft
h aetxm;wGif aEGpyg;pdu
k yf sK;d olwYkd
onf tif;e,fedrdwftwGif;odkY usL;ausmf
0ifa&muf pdkufysKd;vmMuygonf/
xdkuJhodkY
tajctaersKd;wGif
oufqdkif&m v,f^pm&if;tif;OD;pD;Xme?
pdu
k yf sKd ;a&;OD;pD;XmewdUk rS uGi;f qif;ppfaq;
aumuf,l&m oD;ESHcGeftwGuf(N)[k rNrJ
OD;ydkiftjzpf tcGefpnf;Muyf awmif;cHcJhMu
onf/ v,form;rsm;bufrSvnf; oD;ESH
cGef(N)jzifh
ajypmxkwfay;cJhonfudk
w&m;0ifOD;ydkiftjzpf owfrSwf,lqcJhMu
onf/
tif;om;Bu;D bufrv
S nf; rdr\
d tif;

a&Munf {NyD 15
ykodrfcdkif a&MunfNrdKUe,f ig;odkif;acsmif;NrdKU
twGif;aomufokH;a&jywfvyfrItcuftcJ&Sd
aom rdvifaus;&Gmtkypf k '&,fcek af us;&GmESihf
qifaoaus;&GmwdkYwGif {NyDvqef;wGif NrdKUe,f
aus;vufa'ozGHUNzdK;wdk;wufa&;OD;pD;XmeESifh
ig;odik ;f acsmif;NrKd UrD;owfO;D pD;XmewdrYk S a&*gvef
1600 qHh rD;owf,mOfwpfpD;? *gvH 1200 qHh
rD;owf,mOfwpfpD;jzifh aus;&Gm oHk;&Gm&Sd
pkpkaygif;tdrfajc 300 cefYodkY oGm;a&muf
vSL'gef;ay;EdkifcJhNyD; aomufokH;a& odkavSmifrI
xm;&SdrIESifh teD;pyfqkH;a&&&SdEdkifrnfh enf;vrf;

e,ferd w
d u
f kd wdwu
d susrodbJ b,fae&m?
b,fem; txd[k a,bk,stodjzifhom&Sd
cJ&h m if;udpr mS rMumcPtcsi;f rsm;tjiif;
yGm;cJh&onf/ tif;om;BuD;bufrS tif;
tdik ef ,ferd w
d u
f kd twdtuso&d &dS ef avvH
qJG 0,fpOfuyif tif;ajrykHtrSefudk &,l
xm;zdv
Yk t
kd yfonf/ {&m0wDwikd ;f a'oBu;D
a&csKid g;vkyif ef;Oya' tcef;(1)? yk'rf (2)?
yk'rf cJ(G x)wGif a&csKd ig; vkyif ef; e,ferd w
d f
qdo
k nfrmS ]]*&eftif;? oD;oeftif;? vdik pf if
jzifhvkyfudkifcGifhjyKaom ig;vkyfief;a&jyif
wif'g? tif;? tdik ?f acsmif;wdt
Yk m; ,cifrv
l
(1991-ckEpS f a&csKd ig;vkyif ef;Oya'twnf
rjyKrDumv tif;tdkif{&d,me,fajr owf
rSwfonfh e,fedrdwftwGif;udkqdkvdkonf/
odkY&mwGif *&efydkifa&eufuGif;rSty OD;ydkif
&Sdaom tpdk;&ydkifESifh yk*vduydkifv,fajr?
,majr? O,smOfNcaH jrwdo
Yk nf a&csKd ig;vkyif ef;
e,fedrdwfrsm; tusKH;r0ifyg)[k t"dym,f
zGifhqdk jy|mef;xm;ygonf/ Oya'yg a&csdK
ig;vkkyfief;e,fedrdwfESifh ywfoufaom
t"dym ,fowfrw
S cf surf mS wdusvyS gonf/
Oyrmtm;jzifh
tif;e,fedrdwfjzpfvQif
OD;ydik v
f ,frjzpfEikd o
f uJo
Y Ykd OD;ydik &f adS eaom
v,fajr? ,majr? O,smOfNcHajrwdkYonf
vnf; tif;e,fedrdwfrjzpfEdkifawmhyg/
tif;e,ferd w
d Ef iS hf aEGpyg;pdu
k {f &d,m
rsm;onf trsm;tm;jzifq
h ufpyf wnf&adS e
vsuf&SdcJhonf/ rdk;&moD a&vTrf;rdk;aom
umvrsm;wGif if;{&d,mrsm;rSm ig;rsm;\
spawning ground (ig;aeig;xdkifuGif;)?
feeding ground (tpm&SmuGif;)jzpf
a&enf;yg;csdefwGif if;ae&mrsm;wGif aEG
pyg;pdkufysdK;Muojzifh ig;wdkYrSpGeYfypfaom
tnpftaMu;rsm;aMumifh obm0ajrMoZm
"mwf&&SNd y;D aumif;rGef aomajrqDay:wGif
pdkufysdK;Mu&ojzifh awmifolESifh tif;om;
BuD;wdkY ESpfOD;ESpfzuf tusdK;jzpfxGef;rIudk

rsm;tm; uGi;f qif;ppfaq;cJah Mumif; od&onf/


tqdyk g aus;&Gmrsm;onf a&MunfNrKd Ue,f
ESifh &cdkifjynfe,fe,fpyf *G-ig;odkif;acsmif;
awmifaMum vrf;ta&SUbufwGif&SdNyD; aEGtcg
ESpfpOfaomufokH;a&jywfvyfrItcuftcJ&Sd&m
vuf & S d t csd e f t xd omref t ajctaewG i f
a&wGif; a&uefwl;azmf&efvnf; a&aMumESifh
ajr trsK;d tpm;aMumifh tcuftcJ&adS eaMumif;
od&onf/
tqdyk gudpE iS yhf wfouf ESppf OfaEG&moD
a&jywfvyfonfhtcsdefwGif teD;qkH; 3 rdkifcefY
&Sdaom ukef;jyifwdkufe,fwGif aomufokH;a&

jzpfay:apojzifh ESpOf ;D ESpzf uftqifajypGm


vkyif ef;rsm;udk avmb? a'go? arm[rsm;
a&SUrxm;bJ aygif;pyfaqmif&u
G o
f ifo
h nf/
pma&;oltaejzifh uGif;qif;NyD;
]]rk,if;ESifhtif;}}
udpESifhywfouf
ar;jref;Munfh&m aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;
OD;pef;wdk;rS ]] uRefawmfwdkU zkef;qdk;awmif
tkypf o
k nf tedryhf ikd ;f a&eufuiG ;f a'ojzpf
NyD; tif;rsm;ESifh aEGpyg;pdkuf{ursm;pGm
&Sdygw,f/ awmifolrsm;uvnf; pm;usuf
ajr? tif;aumajrrsm;udk usL;ausmpf u
kd yf sKd ;cJh
Muovdk tif;om;BuD;rsm;rSvnf; tif;
ydkifqdkif&uf wefcl;vjynfhausmf 1 &uf
twGif; tcsdefrDa&zvS,faompepfjzifh
ig;zrf;Edik &f efEiS hf aEGpyg;atmifa&&&Sad p&ef
tif;om;BuD;rsm;rS awmifolrsm;tay:
xdkufoifhwmudkulnDNyD;
ig;zrf;csdefudk
ndEdIif;owfrSwfum ESpfOD;ESpfzuf tusdK;
&Sdap&ef ndEIdif;aygif;pyfay;&ygonf}}[k
&Sif;jyygonf/
rk,if;ESihf tif;jyemrsm;rjzpfay:
ap&ef v,form;rsm;rSvnf; aEGpyg;udk
'DZifbmvukeftNyD; pdkufysdK;&ef? oufBuD;
pyg;rpdkufysdK;bJ oufvsifpyg;rsdK;rsm;jzpf
aom xGe;f oD&?d qif;okc? &wemrd;k paom
pyg;rsdK;rsm; pdkufysdK;Mu&ygrnf/ tif;om;
BuD;rsm;bufrSvnf; tif;? tdkif? acsmif;?
ajrmif;rsm; rwdrfaumap&ef tif;tdkif
rsm;udk wl;azmfjcif;? rdrt
d if;e,ferd w
d rf sm;udk
twdtusod&Sd&ef avhvmxm;&ygrnf/
NrKd Ue,ftqifh pdu
k w
f ;kd jriS t
hf zGUJ rsm; yl;aygif;
NyD; ynmay;aqG;aEG;yGJrsm;? vufawGU
uGi;f qif;aqmif&u
G jf cif;? v,form;rsm;ESihf
tif;om;BuD;rsm;\ tcuftcJrsm;udk
tvsit
f jref uGi;f qif;ajz&Si;f ndE idI ;f ay;
jcif;jzifh ]] rk,if;ESifh tif; }}jyemrsm;
avsmhenf;vmrnfjzpfaMumif; a&;om;
wifjyvdkuf&ygonf/

oGm;a&mufo,f,lodkavSmifxm;&NyD; aus;&Gm
rsm;&Sd awmifusacsmif;i,fa&rsm;rSmvnf;
aqmif;OD;umvcefYtxdom&&SdaMumif;? ,ck
uJhodkY oufqdkif&mXmeqdkif&mtzGJUtpnf;rsm;rS
vwfwavm aomufokH;a&tcuftcJtm;
ulnaD jz&Si;f aqmif&u
G af y;jcif;tjyif a&&&SEd ikd f
rnfh enf;vrf;rsm;tm; uGi;f qif;aqmif&u
G af y;
ojzifh rsm;pGmaus;Zl;wifygaMumif;ESifh ESpfpOf
BuHKawGUae&aomaomufokH;a&jywfvyfrItm;
tjrefqkH;tqifajyatmif yl;aygif;aqmif&Guf
oGm;&efqE&adS eygaMumif; a'ocHjynfow
l pfO;D
u ajymMum;cJhonf/ pdk;rif;OD;(jyef^quf)

rEav; {NyD 15
jrefrmd;k &m vufrf v
I yk if ef;jzpfaom a&Tcsnx
f ;kd vkyif ef;
onf
tpOftqufjyKvkyfcJhaom jrefrmdk;&m
tEkynmvkyfief;yifjzpfonf/ a&Tcsnfxdk;vkyfief;udk
tyfjzifhxdk;csKyf&aomtvStajymufvkyfief;[kvnf;
ac:Muonf/ a&S;acwf jreffrmrSL;rwfrsm;ESifh rdzk&m;
ponfwdkYonf jcL;yef;jcL;EG,fuEkwfygaom tqif
wefqmrsm; yef;ajymufyef;EG,f azmufxdk;xm;aom
vufusyv
f ufpnf;? pnf;ykrH ud#k ?f o&zlpaom tqif
wefqmrsm;udk 0wfqifcJhMuonf/
,cifu a&Tcsnfxdk;vkyfief;udk tvSLr*FvmyGJ
rsm;twGuf wefqmqif&ef tiSm;vdu
k jf cif;ESihf a&Tcsnf
xdk;yef;csDum;vkyfief;
a&Tcsnfxdk;trSwfw&
vufaqmifypnf;rsm;
jyKvkyfa&mif;csMuonf/
a&Tcsnfxdk;yef;csDum;vkyfief;onf tEkynmvuf&m

ajrmufNy;D Edik if jH cm;aps;uGut


f xd xd;k azmufEidk o
f nf/
a&Tcsnfxdk;yef;csDum;vkyfief;wGif jrefrmEdkifiH\
d;k &mtvS Icif;rsm; vSn;f ,Of? qif? Zmwfeyd gwfum;
rsm;? eef;NrdKUdk;um;rsm;? wkwfvdkif;? tdEd,vdkif;ESifh
tjcm;Icif;vdik ;f rSmtvkyjf zpfavh&o
dS nf/ vuf&u
dS mv
wGifjynfwGif;rSvnf; acrmrdzk&m;cRwfcef;ESifh tjcm;
ZmwfMu;D q,fbUJG yef;csu
D m;rsm;udk vuf&majrmufpmG
zefwD;vsuf&Sdonf/ rSm,lolrsm;rSm vdkcsifonfh
yHo
k Pmefrsm;udak jymjyNy;D a&Tcsnx
f ;kd ynm&Sirf mS yef;csD
q&mxH tyfay;&onf/ yef;csu
Dd m;pdwMf uKd ujf zpfjyq
D kd
onfEiS ahf &Tcsnx
f ;kd yef;csu
D m;udpk wifjyKvyk f zefw;D Mu
onf/
vufaqmifay;vdo
k rl sm;rSmvnf; vdck sio
f nfh
yHkoPmefrsm;udkrSm,lMuonf/tcsKdUolrsm;rSmr*Fvm
aqmifrsm;twGufvSyaoma&Tcsnfxdk;yef;csDum;rsm;

bm;tH {NyD 15
xdkif;EdkifiH r,fpvD;,m;NrdKUe,f r,f'grdk'kuonfpcef;wGif oGm;a&muf
aexdkifMuaom jrefrmEdkifiH wdkif&if;om;rsm;tm; ae&yfXmaejzpfaom
u&ifjynfe,f bm;tHcdik t
f wGi;f &Sd oHawmifBu;D NrKd Ue,fEiS hf abm*vdNrKd U
wdkYodkY wm0ef&Sdolrsm;u ydkYaqmifay;&m oHawmifNrdKU trSwf(4)&yfuGuf
trSwf(2) tajccHynmrlvwef;ausmif;odkY a&muf&SdNyD; rwf 31 &ufu
awmifyikd ;f wdik ;f ppfXmecsKyw
f ikd ;f rSL;ESihf wm0ef&o
dS rl sm;u oGm;a&mufawGUqkH
um aexdik pf m;aomufa&; tqifajyap&ef tok;H taqmifypn;f rsm;ESihf
&dumrsm;ay;tyfcJhaMumif; od&onf/
xdkif;EdkifiH r,fpvD;,m;NrdKUe,f r,f'grdk'kuonfpcef;wGif oGm;
a&muf aexdik cf MhJ uNy;D rdrw
d jYkd refrmEdik if H aqGrsKd ;rsm;&S&d m t&yfa'orsm;odYk

vdGKifaumfNrdKU {NyD 15
acwfpepfajymif;vJru
I rdk w
l nfNy;D Xmeqkid &f m0efxrf;rsm;taejzihf ,cif
pepfa[mif;tawG;tac: rlypHk rH sm;ukd acwfumvESit
fh nD ajymif;vJ&rSm
jzpfygaMumif;? oufqkdif&mXmersm;tvkduf EkdifiHawmftpkd;&u ay;tyf
aomwm0efukd ausyGefpGmxrf;aqmif&rSmjzpfNyD; 0efxrf;pnf;rsOf;pnf;
urf;rsm;vku
d f emjcif;? t*wdw&m;uif;&Si;f jcif;? jynfot
l ay: ,Ofaus;
pGmjzihf azmfazmfa&Ga&GqufqjH cif;rsm;ukd aqmif&u
G &f if; rdrw
d t
Ydk pk;d &tzGUJ ESifh
&if;ES;D cspMf unfpmG jzihf vkyif ef;rsm;ukd atmifjrifpmG taumiftxnfazmf
aqmif&u
G o
f mG ;&rSmjzpfaMumif;? wm0efrsm;ukd aysmaf ysm&f iT &f iT ef YJ pnf;vk;H
nDw
G pf mG yl;aygif;aqmif&u
G Mf u&rSmjzpfaMumif;? u,m;jynfe,f0efBu;D csKyf
u ajymMum;cJhonf/
qufvuf jynfe,fwkd;wufa&;twGuf Oya'abmiftwGif;rS
aqmif&Gufa&;tokH;p&dwfrsm;ukd NcdK;NcHacRwmNyD; EkdifiHawmf\ b@mukd
wk;d wuf&mS azGEidk af &; aqmif&u
G &f ef t*wdvu
dk pf m;rIrsm; jzpfay:vmygu
yk*Kd vaf &;cifrifaomfvnf; Oya't& iJn
h m r&Ekid o
f jzihf rjzpfcifuyif
qifjcifww
Hk &m;&S&d ?dS owd&&dS dS wm0efux
dk rf;aqmifa&; jynfe,ftqihf Xme
qkdif&mrsm;taejzihf vkyfief;rsm; taumiftxnfazmf&mrSm jynfow
l \
Ydk
toHuedk m;axmifjcif;? jynfow
l \
Ydk qEudk trSew
f u,f oabmayguf
em;vnfjcif;? jynfow
l \
Ydk arQmv
f ihcf surf sm;ukd xda&mufpmG azmfaqmifay;Ekid f
jcif; ponfwu
Ydk dk tpOftNrt
J av;xm;aqmif&u
G af &;wku
Yd dk ajymMum;cJo
h nf/
xkdYtjyif Xmetaejzifh a'ocHjynfolrsm;ESihfteD;pyfqkH;ae&mwGif
&Sad ea&;? jynforl sm;\ arQmv
f ihcf suo
f nf tvGejf rihrf m;ojzihf xkjd rihrf m;
aom arQmv
f ihcf suu
f dk jynfot
Yl m;jzihyf if atmifjrifpmG taumiftxnfazmf
a&;? Xmeqkid &f mrsm;uvnf; twlwuG yl;aygif;yg0ifaqmif&u
G af &;? tpk;d &
tzGUJ taejzihf trsK;d om;&ifMum;apha&;? Nird ;f csr;f a&;&&Sad &;ESifh jynfov
l x
l k
rsm;\ pm;0wfaea&; tajctaejrihrf m; wk;d wufzt
Ydk wGuf &nfreS ;f csuf
xm; aqmif&Gufa&; ponfwkdYukd jynfe,f0efBuD;csKyf OD;t,fvfazmif;SKd
u u,m;jynfe,f vGdKifaumfNrdKU jynfe,fcef;r {NyDvqef; jynfe,f
ckdif NrdKUe,ftqihf Xmeqkdif&mrsm;ESihf awGUqkHyGJwGif ajymMum;cJhaMumif;
od&onf/
ckdifjyef^quf

udkrSm,lMuonf/
vuf&u
dS mvwGijf ynfwiG ;f rS ZmwfBu;D q,fbUJG
a&Tcsnfxdk;yef;csdDum;rsm;?
acrmrdzk&m;cRwfcef;

yef;csu
D m;rsm;udrk mS ,lrrI sm;onft
h wGuf wGiu
f s,pf mG
jyKvkyfay;ae&aMumif;od&onf/
wdrfwref

qEt& jyefvnfa&muf&SdvmMuaom jrefrmEdkifiHwdkif;&if;om; 68 OD;


onf rwf 24 &ufu bm;tHNrdKU &Jomaus;&Gmtkyfpk &Gmopfaus;Gm&Sd
AGAPE HALL u&ifESpfjcif;c&p,mefbk&m&Sdcdk;ausmif;wGif acw
aexdkifvsuf&Sdonf/
tqdkyg 68 OD;rSm 13 OD;onf &Jomaus;GmwGif tajccsaexdkifNyD;
55 OD;onf oHawmifBuD;NrdKUe,fESifh abm*vdNrdKUtwGif;&Sd oajyTefY
aus;&GmwGif aexdik rf nfjzpf&m rwf 30 &ufu bm;tHcdik f tkycf sKyaf &;rSL;
OD;ausmfpdk;0if; OD;aqmifum jynfe,fu,fq,fa&;ESifhjyefvnfae&mcs
xm;a&;OD;pD;Xme? jynfe,fvlrI0efxrf; OD;pD;XmewdkYrS jynfe,fOD;pD;rSL;wdkY
onf rSefvkH,mOfrsm;jzifh vdkufvHydkYaqmifay;MuaMumif; od&onf/
xdo
k yYkd aYkd qmifay;&mwGif rwf 31 &uf eHeufyikd ;f wGif acwa&muf&dS

&m oHawmifNrKd U trSw(f 4) &yfuu


G f trSw(f 2)tajccHynmrlvwef;ausmif;
odkY ppfXmecsKyfwdkif;rSL;ESifh wm0ef&Sdolrsm;u oGm;a&mufawGUqkHMu
onf/
xdkodkYawGUqkH&mwdkif;rSL;u EIwfqufpum;ajymMumNyD; aexdkif
pm;aomufa&; tqifajyap&ef qef 10 tdwf? MuufOtvkH; 500?
acgufqaJG jcmufxyk rf sm;udk vnf;aumif;? jynfe,fu,fq,fa&;ESijhf yefvnf
ae&mcsxm;a&; OD;pD;Xme? jynfe,fvlrI0efxrf;OD;pD;XmeESifh UNICEF
wdYk yl;aygif; tdraf xmifp0k ifrsm;tvdu
k f tok;H taqmifrsm;? wpfO;D csi;f
tvdkuft0wftxnfrsm;? trsdK;om; trsdK;orD;i,frsm;tm; tokH;
taqmif ypn;f tpkw
H u
Ykd kd bm;tHcdik t
f yk cf sKyaf &;rSL;? jynfe,fO;D pD;rSL;rsm;
ESifh oHawmifBuD;NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL;wdkYu ay;tyf&m wpfOD;csif;
vufc&H ,lMuaMumif;ESihf oufqikd &f mt&yfa'orsm;odYk qufvufyaYkd qmif
ay;oGm;rnfjzpfNyD; aqGrsdK;rdom;pk0ifrsm;uvnf; vma&mufBudKqdkMu
aMumif; od&onf/
aersdK;vGif(jyef^quf)

anmifOD; {NyD 15
,ckvkd aEG&moDumvonf opfyif
rsm; &Gufa[mif;a<uNyD; &Gufopf
a0onfhtcsdefjzpf rusnf;yif
rsm;rS refusn;f &Gurf sm;EkvmNyjD zpf&m
anmifOD;NrdKUe,ftwGif;&Sd tnm
aus;vufa'orsm;rS aus;vuf
aetrsdK;orD;rsm;onf refusnf;
&GufEk xGuf&Sdaomrusnf;yifrsm;
&S&d modYk oGm;a&muf refusn;f &GuEf k
rsm;udk reuf? n qGwfcl;um
anmifOD;NrdKU bkef;pOfausmif;0ef;
twGif; zGifhvSpfa&mif; csaeonfh
tcGefvGwfaps;odkY oGm;a&mufum

,cktcsdef refusnf;yifrsm;&GufEk
xGufcsdefjzpfonfhtwGuf rdom;pk
0ifaiG&&Sad p&ef wpfzufwpfvrf;rS
refusn;f &GuEf rk sm; qGwcf ;l a&mif;cs
jcif;jzifh 0ifaiG&&SdaeNyD; tqifajy
aeMuaMumif; *srf;vSD;aus;&GmrS
refusn;f &GuEf k qGwcf ;l a&mif;csonfh
trsdK;orD;rsm;u ajymjyonf/
]]uRerf wdYk *sr;f vS;D aus;&GmrSm&Sw
d hJ
trsKd;orD;rsm;u 'DvdkaEG&moD
refusn;f yifrsm; refusn;f &GuEf v
k mNyD
qdw
k meJY refusn;f &GuEf rk sm;qGwcf ;l
a&mif;csjcif;vkyif ef;udk pwif vkyf
udkifMuygw,f/ tckvdk aEG&moD

refusn;f &GuEf q
k w
G cf ;l a&mif;csjcif;
tvkyfjzifh aeYpOf0ifaiG&&Sd aeMu
aMumif; od&onf/
,if;odYk refusn;f Ekrsm; qGwcf ;l
a&mif;csjcif;vkyfief;udk anmifOD;
NrdKUe,f xD;ykaus;&Gmtkyfpk *srf;vSD;
aus;&GmrS a'ocHtrsdK;orD;rsm;
trsm;qkH;vkyfudkifaeMuaMumif;od
&onf/ tqdkyg aus;&GmrSa'ocH
trsdK;orD;rsm;onf refusnf;&Guf
EkqGwfcl;a&mif;csvkyfief;udk ,ck
vdk&moDtcsdef a&mufwdkif; ESpfpOf
0ifaiGwdk;vkyfief;wpfcktjzpf vkyf
udkifaeMuaMumif;vnf; od&NyD;

tcsed rf mS awmifov
l yk if ef;uvnf;
em;wJhtcsdefjzpfvdkY rdom;pk0ifaiG&
&Sad &;twGuf 'Dvkd refusn;f &GuEf k
qGwcf ;l a&mif;cs&jcif;yJjzpfygw,f/
aemufNyD; refusnf;&GufEk qGwfcl;
a&mif;cswt
hJ vkyu
f t&if;tES;D vJ
pdkufxkwfp&mrvdkawmh &GmrSm&SdwJh
trsdK;orD;wdkif; b,folyJvkyfvkyf
vkyfvdkY&ygw,f/ refusnf;&GufEk
qGwfcl;a&mif;cswJhtvkyfudkajym&
&ifawmh uRefrwdkY&GmrSm rdom;pk
tvdkuf wpftdrfvQiftenf;qkH;
oH;k ? av;OD;avmuf refusn;f &GuEf k
qGwcf ;l ay;&Ny;D qGwcf ;l wJh tcsed u
f
vnf; reuf? n ESpBf urd f qGwcf ;l &
ygw,f/ 'Dvdk qGwfcl;NyD;om;
refusn;f &GuEf ak wGukd rdrw
d Ykd tdrfrSm
EGr;f ajcmufroGm;atmif a&pd0k wfeYJ
xkwfxm;&ygw,f/
aemufwpfaeY
reufusrS
anmifO;D NrKd U bke;f pOfausmif;0ef;xJ
u tcGev
f w
G af ps;rSm a&mif;csMuyg
w,f/ 'Dtvkyu
f rwGiu
f s,b
f ;l qdk
ayr,fh refusn;f &GuEf ak y:ptcsed f
jzpfvdkY
0,f,lpm;okH;olrsm;NyD;
aeYpOf0ifaiG&Sdaeygw,f}}[k *srf;
vS;D aus;GmrS refusn;f &GuEf q
k w
G cf ;l
a&mif;csonfh trsdK;orD;wpfOD;u
ajymjyonf/ &J0if;Edki(f anmifO;D )

c&pfawmf\&ifaoG;uav;i,fESifh rdef;rysKdav;qdkonhf trnfESpfck udk


urmhvlom;rsm;u &if;ESD;uRrf;0ifvmMuonf/ c&pprwfumv
0ef;usiu
f acwfpm;vmaom trnfav;ESpcf yk g/ pydepf um;uqif;ouf
vmNy;D bmomaygif;pHk vlrsK;d aygif;pH\
k tod bmompum;rSm rsm;pGm&if;ES;D
uRr;f 0ifvmonf/ q,fpEk pS w
f pfp?k ESppf k twGi;f pydeb
f momjzpfaomfvnf;
urmhbmomaA'avmuudk xdk;azmuf vTrf;rdk;vdkufonf/ c&pfawmf\
&ifaoG;uav;i,frq
S if;oufvmaom t,fen
D Kd EiS hf rde;f rysKad v;rS qif;
oufvmaom vmeDnmwdkYu ypdzdwfork'&m\a&at;pD;aMumif;rS
ay:xGufvm&NyD/
&mpkEpS af ygif;rsm;pGmu t&Sed ,
f t
l m;jyif;Ny;D us,af vmifaomt,fen
D Kd
tylviId ;f \t&Sed u
f wpfaeYxufwpfaeY ydrk t
kd m;aumif;vmonf/ 19971998 ckESpf jzpfpOfwGif vlaygif; 23000 ausmfaoqHk;NyD; tar&duef
a':vm 45 bDv,
D aH usmv
f nf; ysupf ;D cJ&h Ny/D qif;&JraJG wrIu 15 &mcdik f
EIef;jrifhwufvmonf/ rkefwdkif;xefonf/ rdk;acgifonf/ 2015 ckESpfu
a*:ZDvmt,feDndKu urmhvlom;rsm;tm;vHk; oef; 7000 ausmfudk
pdk;&drfpdwfrsm;jzpfapcJhonf/
tar&duefurf;dk;wef;wpfavQmuf a&at;pD;aMumif;udk a&
atmufeufonftxd edrfhqif;aponf/ a&at;pD;aMumif;wGifygaom
tm[m&"mwfypn;f rsm;u ig;rsK;d pdwrf sm;twGuf taxmuftuljzpfap
onf/ a&aEG;jyifus,fjzpfvm u,fvDzdk;eD;,m;urf;ajcrSig;rsKd;pdwf
rsm; a&at;&modaYk jymif;a&TUvm&onf/ pm;usuaf jymif;&onf/ yifv,f
zsBH u;D rsm;uvnf; tpm;tpmig;rsm;&S&d modYk ajymif;a&GUusupf m;&jyefonf/
yifv,fzso
H m;aygufi,frsm; ig;r&S
d tpmjywfvyfr'I Pfukd rQa0cHpm;&
onf/
tar&duefjynfaxmifpk u,fvDzdk;eD;,m;urf;ajcwpfavQmuf
rkefwdkif;rsm;vTrf;rdk; tEdkif,lvmonf/ 1982-83 ckESpfwGif t,feDndK
tylviId ;f 'PfaMumifh uRe;f rsm;&Sd tpdr;f a&mif? teDa&mif yifv,fa&arSmf
rsm;u vGifharsmysufpD;&jyefonf/ a&arSmfrsm;udk rSDcdktouf&Sif&aom
yifv,fzGwfBuD;rsm;uvnf; a&arSmfr&Sd aoMu&jyefonf/ t,feDndK
tylvdIif;jzpfpOf\ tusKd;qufu rsKd;pdwfrsKd;uGJa&aeow0grsKd;pHk vHk;0
uG,faysmufoGm;Edkifonftxd pGrf;aqmifEdkifonf/
opfyifopfawm a&aysmo
f w0grsm;twGuf a*[pepfysuo
f Ok ;f vmrI
aMumifh t,feDndK (El Nino)tylvdIif;jzpfpOfrsm;u ydk ydkjyif;xefvm
atmif &moDOwkudk aZmif;ay;vdkufonf/ 10 ESpfwm umvtwGif;
obm0ywfvnfjzpfpOft& 2016 ckESpfwGif tpdk;&drfqHk;Owk&moD
azmufjyefrIjzifh BuHKawGU&ifqdkif&EdkifrIudk urmhvlom;tm;vHk;u BudKwif
jyifqifMu&ayrnf/
pMu0VmwpfckvHk;wGif rkwfoHk&moDOwk\xkd;eufcsufrsm;aMumifh
1997-1998 ck t,fen
D Kd tylviId ;f u urmv
h o
l m;rsm;pGmudk tH;I w&m;
rsm;pGmjzifh &ifqdkifcJhMu&onf/ twdwfudkjyef oHk;oyfMunfhygu 19971998 ckESpf ESpftwGif; tylcsdefu jzpfNrJxuf ydkuJcJhonf/ 1997-1998
ckESpftwGif; rdk;acgif'PfcHcJh&onf/ 1997 ckESpfwGif rkefwdkif;jzpfay:rI
ododomomavsmhenf;cJh&onf/ 1997-1998 ck ESpfESpftwGif; rkwfoHk
t0ifaemufusc&hJ onf/ t,fen
D Kd tylviId ;f acgif;avmif;oHBu;D u urmudk
wkefvIyfapcJhonf/ rdk;Owk&moD wdkawmif;cJh&onf/
&moDOwkqdkif&mynm&Sifrsm;u t,feDndKtylvdIif;\aAGaqmfOD;
jzpfpOfwpf&yfudk 2015 ck ESpfukefcgeD;0,f a&BuD;a&vQH rkefwdkif;'Pfudk
ausmfvTm;cJhNyD;NyD/
urmwGif tm&S? tmz&du? vufwiftar&duwdw
Yk iG f 1950 jynfEh pS f
uwnf;uajc&mcHrad om t,fen
D Kd tylviId ;f \yH&k yd u
f jrefrmjynf&v
dS Ol ;D a&
oef; 50 ausmfodkY rsufapmif;xdk;vmonf/ 2016 ckESpf rwf? {NyD? ar
jyu'defESpf\ &moDcGifpuf0dkif;\tvSnfhtajymif;0,f ikyfcsnfay:csnf
rQa0 cHpm;&awmhrnf/ usef;rma&;rsufESmpm? pdkufysKd;a&;rsufESmpm?
vlrIa&;rsufESmpmwdkY0,f pHcsdefwiftylESpf\oHk;vMumumvudk rnfodkY
ausmfvTm;&rnfudk tawG;pdwfjzifh &ifzdkMu&onf/ ae&if;rdcifXmewGif
cdkatmifem;ae&if;u t,feDndK tylvdIif;udk iHhvifhapmifhpm;aeMuonf/
urmh&yf0ef;a'otoD;oD;wGif t,feDndKtylvdIif;twGuf BudKwif
jyifqifr?I umuG,rf rI sm;jyKvyk af eMuonf/ ta&SUypdzw
d pf yD mG ;a&;aemufq;kH
tajctaet& urmhbPftkyfpkrsm;u t,feDndKudk BudKwifwGufq
cefYrSef;NyD; owday;aeMuonf/ rdk;acgifrI? a&vTrf;rI? npfnrf;a&rS aoG;
vGefwkyfauG;jzpfEdkifrIrsm;udk BudKwifumuG,f&efowday;aeMuonf/
zdvpfydkifu 2016 ck azazmf0g&DvwGif EdkifiH\ 80 &mcdkifEIef;
rd;k acgifa&&Sm;rI BuKH awGUzG,&f m pdeaf c:rIukd ausmv
f mT ;&efBuKd ;pm;aeonf/
AD,uferf? vmtdk? uarm'D;,m;u v,form;? awmif,morm; wdkYu
pdkufysKd;a&;vkyfief;cGifudk ausmcdkif;pjyKvmMuonf/
wkwfEdkifiH avsmifeif;jynfe,f&Sd jynfol230000onf 1951
ckESpf Zlvdkifvu rdk;a&csdefavsmhenf;rIaMumifh a&&Sm;yg;rIjyemBuHK
awGUcJh&onf/
a*:ZDvmt,fen
D Kd tylviId ;f aMumifh a&iefrad usmif;rsm;aoqH;k Edik f
aMumif; MopaMw;vsuRrf;usifolrsm;u owday;xm;onf/ MopaMw;
vsEdkifiHajrmufydkif;wGif 2015 ckESpf Edk0ifbmrS 2016 ck {NyDxd rkwfoHk
rd;k &Gmonf&h moDjzpfaomfvnf; a*:ZDvmt,fen
D Kd tylviId ;f aMumifh ESpq
f ef;

wGif rd;k t0ifaemufusvrd rhf nf[


l MopaMw;vsr;kd av0oAsLdu
k cefrY eS ;f
onf/ &Snfvsm;aom yljyif;ajcmufaoGUrI? a&cef;ajcmufrIaMumifh jrpf
acsmif;ae a&iefrdausmif;rsm;aoqHk;EdkifaMumif; rdk;av0ouRrf;usif
ynm&Sifrsm;u owday;Muonf/
1950 jynfEh pS 0f ef;usiu
f du
k cf wfcahJ om t,fen
D Kd tylviId ;f aMumifh
tm&S? tmz&du? vufwiftar&duwGif &moDOwkajymif;vJrIqdk;&Gm;cJh&
onf/ tdEd,ork'&mem;wGif&SdaomEdkifiHrsm; a&&Sm;cJh&onf/ aEGOD;ukef
onfavu tm;enf;Ny;D t,fen
D Kd tylviId ;f aMumifh ork'& ma&ylp;D aMumif;
u tylrsm;vGifhygrwdkufcwfEdkif tyl'Pf\pdefac:rIudkcHcJh&onf/
1992 ck b&yfqJvfNrdKUwGif usif;ycJhaom tjynfjynfqdkif&mEdkifiH
wumtzGJUtpnf;rsm;\
ywf0ef;usifumuG,fxdef;odrf;a&;ndEdIif;
tpnf;ta0;wGif &moDOwkajymif;vJrItaMumif; odyHynm&Sifrsm;u
oHk;oyfNyD; urmBuD;ylaEG;rI (Golbal Warming)u vlom;wdkY\aerI?
xdik rf ?I tusiphf du
k ?f vIy&f mS ;rIaMumifo
h mjzpfaMumif; t"dym ,fziG q
hf ckd o
hJ nf/
vlom;rsm;a&G;cs,faom pD;yGm;a&;yHkpHaMumifh? pufrIvufrIxGef;um;rI
aMumifh? pepfwusrvkyfaqmifEdkifrIaMumifhomjzpfaMumif;oHk;oyfonf/
&moDOwkazmufjyefrIaMumifh t,feDndKESifh vmeDnmwdkYu t&Sdef
t[kefjrifhvmonf/ &moDOwkazmufjyefrIESifh pD;yGm;a&;azmufjyefrIu
uGif;quf&Sdonf/ tjyeftvSefcsdwfqufaeonf/

wpfurmvHk;&ifqdkifausmfvTm;cJh&aom ,ckyif&ifqdkifMu&rnfh
urm&h moDOwkajymif;vJrI tcuftcJrsm;udk taumif;qH;k ausmv
f mT ;Edik &f ef
urmhacgif;aqmifrsm;u awG;awmBuHqNyD; enf;vrf;rsm;&SmaeMuygNyD/
tar&duefEiS hf wkwu
f yg&DNrKd Uusi;f yaom &moDOwkqikd &f mxdyo
f ;D
tpnf;ta0;udk 2015 ck 'DZifbm 1 &ufuusi;f ycJNh y;D urmBu;D ylaEG;vmrI
udk wdusaomtpDtrHrsm;jzifw
h u
kd zf su&f ef wdu
k w
f eG ;f vdu
k o
f nf/ tqdyk g
tpnf;ta0;u urmhpD;yGm;a&;onf kyf<uif;avmifpmrsm;tay: rSDcdk
tm;xm;ae&jcif;udak vsmch soifNh yjD zpfaMumif; urmBu;D onf pd;k &dr&f onfh
taetxm;odYk a&muf&adS eNyjD zpfaMumif; jyifopforw z&efqmG a[mfvef;
(Franois Hollande)u ajymqdktBuHjyKonf/
yg&DNrdKUodkYa&muf&Sdaom urmhacgif;aqmifrsm;taejzifh &moDOwk
ajymif;vJrt
I aMumif; udik w
f ,
G Ef ikd af &;Oya'wpf&yfjy|mef;&ef uwdu0wf
jyKcJhMuonf/ q,fpkESpfrsm;pGm urmh&moDOwkajymif;vJrIESifh ywfouf
ke;f uefc&hJ rIrsm;ESihf vGecf ahJ omajcmufEpS u
f udyk ifa[*if xdyo
f ;D tpnf;
ta0; aqG;aEG;rIratmifjrifcrhJ t
I ay: 2015 ck 'DZifbmvwGif oabm
wlnrD u
I kd BuKd ;yrf;cJo
h nf/ tar&dueforw bm;&uftb
kd m;rm;u vnf;
]uRefawmhtaeeJY urmh&moDOwkudk jyefvnfaumif;rGefvmatmifvkyf
Edkifr,fvdkY arQmfvifhygw,f/ urmBuD;udk uRefawmfwdkY yl;aygif;umuG,f
&rSmjzpfw,f}[l Tef;qdkcJhonf/
jrefrmEdkifiHonf &moDOwk'Pftjyif;xefqHk; xdyfqHk;oHk;EdkifiHwGif
yg0ifaeaMumif; *smreDEikd if H bGe;f NrKd Utajcpdu
k f ombm0ywf0ef;usiaf &;&m
tzGJU (German Watch)u 2015 ck 'DZifbm 3 &ufu owif;xkwfjyef
onf/ 1995-2014 ckEpS t
f wGi;f urmEh ikd if rH sm;\ &moDOwktjyif;xefq;kH
awGUBuHKae&aom xdyfoD;EdkifiHwGif jrefrm? [Gef'l;&yfpfESifh a[wDEdkifiHwdkY
jzpfaMumif; yJ&pfwiG u
f si;f yaom &moDOwknv
D mcH\ ude;f *Pef;pm&if;
Z,m;&nfTef;udef;t& udk;um;xkwfjyefonf/
rdk;av0oESifh ZvaA'ynm&Sif a'gufwmxGef;vGifu obm0
ywf0ef;usiaf &;&mtzGUJ (German Watch)u av;ESpq
f ufwu
kd f xkwjf yef
csuw
f iG f jrefrmjynfu av;ESpq
f ufwu
kd t
f qd;k &Gm;qk;H pm&if;wGif yg0ifae
aMumif;? ,ckEpS t
f ,fen
D Kd tjrifrh m;qH;k ESpw
f iG f ydrk *kd kpu
kd &f efvt
kd yfaMumif;?
tpdk;&uvnf; ta&;BuD;udpwpf&yftaejzifh pOf;pm;aqmif&Gufapvdk
aMumif; xkwfazmfajymMum;onf/
2016 ckESpf urmh&moDOwkqdkif&mtE&m,fTef;udef;t& jrefrm?
[Ge'f ;l &yfpEf iS hf a[wDwx
Ykd yd q
f ;kH rSNy;D vQif zdvpfyikd ?f eDum&muGm? b*Fvm;
a'h&Sf? AD,uferf? ygupwef? xdkif;ESifh *GgwDrmvmEdkifiHwdkYu &moDOwkt
qdk;&Gm;qHk;BuHKawGU&rnfjzpfonf/
a&SmifvGJwdrf;a&Smifr&Edkifaom &moDOwkajymif;vJazmufjyefrI

jyemudk a'oqdkif&mtpdk;& rdcifXme? t&yfbuftzGJUtpnf;? EdkifiH


wumtzGJUtpnf;wdkY\enf;ynmjzifh ulnDaz;rrIrsm;udk BudKwif&,l
oifhygonf/ csrf;omaomEdkifiHrsm;xuf qif;&JaomEdkifiH? rzGHUNzdK;aom
EdkifiHrsm;u ydkrdkpdefac:rIudkcHMu&rnfomjzpfonf/
urm&h moDOwkajymif;vJrx
I cd u
kd v
f ,
G q
f ;kH Edik if H (10) Edik if w
H iG f jrefrm
EdkifiHyg0ifaeaMumif; 2015 ckESpf 'DZifbm 23 &uf *&if;tr&[dkw,f
aejynfawmfwGifjyKvkyfaom ukvor*&moDOwkajymif;vJrIqdkif&m
uGefAif;&Sif;wGif tzGJU0ifEdkifiHrsm;\ (21) BudrfajrmufnDvmcHqdkif&m
tawGUtBuKH &iS ;f vif;yGw
J iG f ywf0ef;usix
f ed ;f odr;f a&;ESihf opfawma&;&m
0efBuD;Xmeu Tef;qdkonf/
2016 ckESpf urmh&moDOwkqdkif&mtE&m,fTef;udef;t& jrefrm?
[Gef'l;&yfpf? a[wDEdkifiHwdkYonf opfawmu@? pdkufysKd;a&;u@? a&
vkyfief;u@? ZD0rsKd;pHkrsKd;uGJxdef;odrf;a&;u@ESifh pufrIu@wdkYwGif
xdyq
f ;kH Edik if rH sm;tjzpf cHpm;Mu&rnfjzpfonf/ xdjYk yif zdvpfyikd ?f eDum&m*Gg?
b*Fvm;a'h&Sf? AD,uferf? ygupwef? xdkif;? *GgwDrmvmwdkYwGif &moDOwk
tqdk;&Gm;qHk;BuHKawGU&rnfjzpfonf/
2014 ckESpfuxuf qm;bD;,m;? tmz*efepwef? abmhpeD;,m;?
[mZD*Akd ;D em;Edik if w
H u
Ykd &moDOwkjyif;xefru
I kd cHpm;Mu&rnf/ tESpf ESpq
f ,f
twGi;f rkew
f ikd ;f ? a&Bu;D a&vQ?H ajrNyKd r?I rd;k acgifrw
I u
Ykd kd BuKH awGUvmEdik af Mumif;
owif;xkwfjyefcJhonf/
t,feDndK&moDOwku tmz&duta&SUydkif;wGif tiwfjyemESifh
vloef;aygif;rsm;pGm &ifqikd &f rnf[
l ukvor*vo
l m;csi;f pmemaxmuf
xm;rIa&;&myl;aygif;aqmif&Gufa&;Hk; (OCHA)u owday;xm;onf/
tmz&duta&SUydik ;f wGif 2015 ckEpS f 'DZifbmu tpm;tpmravmufirIukd
18 'or 5 oef;&Sdae&mrS t,feDndK&moDOwkpdefac:rI'Pf qdk;&Gm;pGm
cHpm;&zG,&f o
dS nf/ tmz&du tD&x
D &D;,m;a'o awmifq'l ef\r[mEdik ;f jrpf
txufyikd ;f a'o? ,l*Emajrmufyikd ;f ? qdrk mvD,ma'o? yefv
Y if;a'owdYk
ydrk akd jcmufaoGUNy;D rd;k onf;xefrnfh tDo,
D ;kd yD;,m;? uifnm? qdrk mvD,m
,l*EmjrpfBuD;rsm; a&vQHrnfhtvm;tvmydkrsm;aMumif; COHA u
Tef;qdkonf/ a&BuD;a&vQHrIaMumifh uifnmwGif vlwpf&maoqHk;NyD;
av;Edik if rH S ajymif;a&GUvlo;kH ode;f ausmaf Mumif; ukvor*uTe;f qdo
k nf/
obm0ab;tE&m,frsufESmpmwGif wpfausmhjyeft,feDndK\
pdeaf c:rI? used pf moifah prIwaYkd Mumifh 2015 ckEpS f umvwdt
k wGi;f obm0
ywf0ef;usifESifh obm0ab;tE&m,frsKd;pHku bufpHkaxmifhpHk IaxmifhpHk
u rsufESmpmzGifhtEdkif,lcJhonf/
trdjrefrmjynfwiG v
f nf; a&Bu;D epfjrKyrf u
I kd (56) Burd &f ifqikd af usmf
vTm;cJ&h onf/ 2015 ck Zlvikd f Mo*kwv
f rsm;\ rd;k onf;xefpmG &GmNzKd ;rIaMumifh
wdkif;a'oBuD;ESifh jynfe,f 12 ckwGif pHcsdefwifa&BuD;ESpfjrKyfcHcJh&onf/
rauG;? ppfuikd ;f ? csi;f ? &cdik af 'orsm;wGif jynfol 1624385 OD; ab;vGwf
&modkYajymif;a&TUcJhNyD; tdrfajc 489897 vHk;a&ab;oifhonf/ 21221
vH;k vH;k 0ysupf ;D Ny;D 468676 vH;k wpfpw
d w
f pfyikd ;f ysupf ;D cH&onf/ a&ab;
pdefac:rIaMumifh v,f,majr 1475972 {u a&0ifepfjrKyfNyD; v,f
1115339 {uysufpD;&onf/
trdjrefrmjynfwGif 2015 ckESpftwGif; rD;avmifuRrf;rI 102
Burd jf zpfymG ;cJNh y;D tdraf jc 724 vH;k qH;k H;I &m vl 3968 OD;'kua &mufc&hJ onf/
t,feDndKtylvdIif;aMumifh avjyif;wdkufrI 136 BudrfjzpfyGm;cJh&m
tdrfajc 6096 vHk;ysufpD;NyD; vl 21387 OD;rSDcdk&mrJhjzpfMuonf/ xdkYjyif
tjcm;ab;'kursm; 133 Budrfjzpf&m tdrfajc 7681 vHk;ysufpD;NyD; vl
39280 OD;'kuBuHKawGU&onf/ urf;NydKrI 57 Budrf? ajrNydKrI 15 Budrf?
rd;k BuKd ;ypfrI 44 Burd ?f ajymif;a&GU&rIab; ig;Burd ?f oabFmepfjrKyrf I wpfBurd ?f
a&arsmrI oH;k Burd ?f avSp;D epfjrKyrf I oH;k Burd ?f wdu
k yf aJG &Smif ig;Burd jf zpfco
hJ nf/
ajrivsifab;wGif tiftm;&pfcsfwmpau; 5 atmufwGif ivsif
avab;rMumcPvIycf wfco
hJ nf/ jrefrmjynfwiG f ivsi'f Pf vrf;aMumif;
t& rEav;? ppfudkif;? ausmufajrmif;? 0ef;odkwdkYwGif ajrivsif vIyfcwf
cJhonf/ 2015 ck Edk0ifbm 27 &uf jrefrmpHawmfcsdef 3 em&D 4 rdepfu
rEav;ajrivsifpcef; rHk&Gm\taemufajrmufbuf 35 rdkifudkA[dkjyK
tiftm;&pfcsfwmpau; 5 'or 4 ivsif? nae 6 em&D 34 rdepfwGif
rEav;rS taemufajrmufbuf rdkif 80 tuGm ueDNrdKUta&SUajrmuf 17
rdik w
f iG f tiftm;&pfcsw
f mpau; 4 'or 5 tqifih vsi?f ppfuikd ;f jywfa&TU
uav;0NrKd UteD;awmifbuf awmifBu;D teD;&Sd ausmufMurf;jywfa&GUivsi?f
&Sr;f jynfe,fajrmufyikd ;f ta&SUtaemufwef;&Sd jyefa&TUivsiw
f u
Ykd pdeaf c:
cJhMuonf/
trdjrefrmjynf&dS rD;awmifaoa'orsm;wGif ykyg ;? aumvif;? 0ef;od?k
rHk&GmwdkY yg0ifwnf&Sdaeonf/
vlom;wpfO;D csi;f pDwiG f aeylviId ;f aMumifh acR;xGuo
f nf/ cEmud,
k f
u a&"mwfESifh "mwfqm;qHk;HI;&onf/ ajcvufEHk;acGonf/ ro,fcsif?
rxrf;csif? rvkyfcsifjzpfonf/ OD;aESmufudkyifxdcdkuf owdvpf&onf/
twufa&m*gcHpm;&onf/ cEmudk,ftylcsdefudk xdef;ndrIpGrf;tm;,kwf
avsmo
h mG ;Ny;D ud,
k yf o
l nf/ zsm;emonf/ vQyw
f jyuf (Heat Stroke)'Pf
rQa0cHpm;&onf/
t,feDndKtylvdIif;u &moDOwkajymif;vJrIjzpfpOfwpf&yfudk zefwD;
wnfaqmuf&mwGif 10 ESpw
f pfBurd af wGUcJ&h rI obm0ywf0ef;usijf zpfpOf
qd;k rsm;udk oifcef;pm&,lNy;D todPf&adS om vlom;wdik ;f u rdrd yifu,
kd f
tod? use;f rma&;owdjzifh tylcsed jf rifrh m;jrifw
h ufr'I u
k ? rd;k enf;'ku? a&&Sm;rI
'ku? pdkufysKd;a&;b0ay;'ku[lorQudk cg;pnf;&ifqdkifausmfvTm;NyD;
t,feDndKtylvdIif;pdefac:oHudk rjzpfraeausmfvTm;MuygpdkY [l.../

{NyD 16? 2016

{NyD 16? 2016

{NyD 16? 2016

{NyD 16? 2016

{NyD 16? 2016

{NyD 16? 2016

Unilever (Myanmar)Limited. \ Best Distribution OD;Pfvif;odap&ef


Unilever (Myanmar)Limited. \TeMf um;csut
f & atmufygtwdik ;f taMumif;Mum;odaptyfygonf/
&efuek w
f ikd ;f a'oBu;D ? arSmb
f ND rKd Ue,f? &Sr;f pk? ay:awmfrb
l &k m;vrf;? (1)&yfuu
G af e OD;Pfvif;(Best Distribution) Unilever (Myanmar)Limited. onf ukrP
o
D u
Ydk ek zf ;dk a&mif;&aiGusy-f 72604852^-(usycf Ek pS &f mESpq
f ,f

ajcmufoed ;f av;axmih&f pS &f mig;q,hEf pS u


f syw
f w
d )d ukad y;oGi;f &efuse&f adS eygonf/ ,if;aiGrsm;ukd t&pfuscaGJ 0ay;oGi;f
rnfjzpfaMumif; uwdjyKcNhJ y;D jzpfaomfvnf; ay;oGi;f cJjh cif; r&Sb
d aJ y;oGi;f &ef ysuu
f u
G v
f su&f adS eygonf/
okjYd zpfyg ukrP
o
D jYdk zpfap?uREykf x
f o
H jYdk zpfap 22-4-2016 &uf aemufq;kH xm;ay;oGi;f &ef awmif;qkt
d yf
ygonf/ tu,fay;oGif;jcif;r&Sdygu wnfqJOya'wpf&yf&yft& ta&;,laqmif&Guf&vdrfhrnfjzpfygaMumif;
OD;Pfvif;odap&ef aMunmtyfygonf/
TefMum;csuft&- a':&D&Dwif(1995) w&m;vTwfawmfa&SUae
Hk;cef;(1)-55? wwd,xyf? r[mAEKvyef;jcHvrf;?
Hk;cef;(2)(90)? vrf;(40)?
ausmufwHwm;NrdKUe,f? &efukefNrdKU?
ausmufwHwm;NrdKUe,f? &efukefNrdKU
H k ; zk e f ; -371755? HP-09-5018345? 785018345? 965018345

uefhuGufEkdifygaMumif;

uefu
h u
G Ef idk af Mumif;aMumfjim

&efuek Nf rKd U? prf;acsmif;NrKd Ue,f? rkev


Yf ufaqmif;awmif&yfuu
G ?f jynfoYl
uGufopf(4)vrf;? trSwf(24)? (2)cef;wGJ(6)xyfwdkuf&Sd (2-vTm)? ajc&if;
wdu
k cf ef;ESihf tusK;d cHpm;cGit
hf &yf&yftm;vH;k wku
Yd kd vuf0,fxm;&Syd ikd q
f ikd Nf y;D
vTJajymif;a&mif;csydkifcGifh&SdoljzpfaMumif; 0efcHuwdjyKol a':wdk;wdk;xdkuf
12^pce(Edkif)060666xHrS uREfkyf\rdwfaqGu tNyD;tydkifvTJajymif;
0,f,&l eftwGuf p&efaiGtcsKd Uay;acsxm;Ny;D jzpfygonf/ ta&mif;t0,ftm;
uefu
Y u
G v
f ydk gu uREykf x
f o
H Ydk ckid v
f aHk om pm&Gupf mwrf; taxmuftxm;
rl&if;rsm;jzifh ,aeYrSp (7)&uftwGif; vma&mufuefYuGufEdkifygonf/
owfrw
S &f uftwGi;f uefu
Y u
G rf nfo
h rl &Syd gu ta&mif;t0,fupd u
kd Oya'
ESit
hf nDNy;D qH;k onfw
h ikd f qufvuf aqmif&u
G o
f mG ;rnfjzpfygaMumif; trsm;
odap&ef aMunmtyfygonf/
vTJtyfnTefMum;csuft&OD;atmifudkvif;(aumhrSL;) LL.B,D.B.L,WIPO(Switzerland)
txufwef;a&SUae(pOf-33947)
trSwf(114)? y-xyf? 41-vrf;(tv,f)? AdkvfwaxmifNrdKUe,f?
&ef u k e f N rd K U/ zk e f ; -09-73142574? 09-2504040652

a&TjynfomNrKdUe,f? ausmif;uke;f aus;&Gm


tm; &yfuu
G t
f qihf jyefvnfjyifqifae&m
csxm;cJ&h mwGif yg0ifol a':e,fvu
D sif
12^&yo(Edik )f 109052onf ajrwdik ;f
&yfuGuftrSwf(e^54)? ajruGuftrSwf
(254-u)? tus,t
f 0ef;ay(20_60)wGif
jyefvnfae&mcsxm;ay;cJyh gonf/ trnf
ayguf a':e,fvu
D sirf S ajrcsygrpf rxkwf
&ao;ygojzihf ajrcsygrpfxw
k ,
f cl iG jh yf Kyg&ef
if;ykid q
f idk af Mumif; aiGoiG ;f csvefr&l if;?
&yfuGufaxmufcHpm;rsm; yl;wGJwifjy
avQmufxm;vmygonf/ ajrykdifqkdifrI
ESiyhf wfouf xkwaf y;&efroifah Mumif;
uefu
Y u
G v
f ydk gu H;k okYd (14)&uftwGi;f
vma&mufuefu
Y u
G Ef idk yf gonf/ owfrw
S f
&uftwGif; uefYuGufrnfholr&Sdygu
a':e,fvu
D sif trnfjzihf ajrcsygrpfxw
k f
ay;oGm;rnf jzpfygonf/
ajr,mXmecG J
NrdKUjyESihftdrf&mzGUHNzdK;a&;OD;pD;Xme
a&T j ynf o mNrd K Ue,f

ESpfESpfjynfUvGrf;qGwfowd&jcif;
ukdausmfvif;OD;(txu-2? A[ef;)
cspf&wJhom;i,fav;a&ygyg;? rmrm;? tm&D;? pdefBuD;? ukdBuD;-pkpkeJY nDrav;wdkYrdom;pkukd
cJGcGmoGm;cJhwm 'DaeYqkd&if ESpfESpfwdwdjynhfcJhNyDjzpf aomfvnf; usef&pfcJhwJh
rdom;pktm;vHk;&JU &ifxJrSm atmufarhwrf;wowd&vGrf;qGwfaeqJyg/
om;i,fav;a&- om;i,fav;twGuf &nfp;l Ny;D vSL'gef;wJu
h o
k v
dk af umif;rI
'ge tpkpu
k o
dk m;i,fav;at;csr;f jrihjf rwfaom a&muf&m bHb
k 0rS xyfwl
xyfrQ&&Scd pH m;Ny;D edAm efa&mufaMumif;jzihf om"ktEkarm'em ac:qkd Ekid yf gap/
om;i,fav;a&cspf & wJ h
ygyg;-rmrm;
ygyg;-rmrm;-- OD;ausmf0if;-a':oef;oef;vif;
tefwD
- tm&D;? pdefBuD;
ukdBuD;
- ukd&JxG#frif;-rpkvwfrsKd;
wlav;
- va&mifxG#fvif;
nDrav; - rjrwfoufESif;

txl;0rf;enf;aMuuGJjcif;
a':cifvS0if;(c)a':IvGrf;
touf(73)ESpf
tar&duefEikd if aH e oli,fcsi;f OD;pd;k rif;[ef-a':olo[
l efw\
Ykd rdcif
a':cifv0S if;(c)a':IvrG ;f onf 8-4-2016&ufwiG f &efuek Nf rKd U aetdrf
uG,v
f eG o
f mG ;aMumif; Mum;od&ojzifh rdom;pkEiS x
hf yfwl 0rf;enf;aMuuG&J
ygonf/
OD;rif;&Jausmfol ESifh ZeD;
OD;0if;odef; ESifh ZeD;
OD;ausmf[dk ESifh ZeD;
OD;&ifcdkufwdkif ESihf ZeD;
OD;&Jvif;atmif ESifh ZeD;

txl;0rf;enf;aMuuGJjcif;
OD;pdk;wif (85)ESpf
armf v Nrd K if

pD;yGm;a&;wuodkvf? (1971-75)bGJU& dkpDpdk;\ cspfvSpGm


aom zcifBuD;onf 6-4-2016&ufwGif uG,fvGefoGm;aMumif;
od&&dS ygojzifh rdom;pkEiS x
hf yfwl txl;0rf;enf;aMuuG&J ygaMumif;/
pD;yGm;a&;wuodkvf (1971-1975)oli,fcsif;rsm;

0rf;enf;aMuuJGjcif;
a':vSvSaX;

txl;0rf;enf;aMuuGJjcif;
OD;vQHZmaxmif; (63)ESpf

'kwd,cdkifw&m;olBuD;? rtlyifcdkifw&m;Hk;

(jyifOD;vGifNrdKU)
pD;yGm;a&;wuodkvf 1971-75 bGJU&
cspo
f il ,fcsi;f udv
k QZH maxmif;onf 3-4-2016(we*FaEGaeY)wGif
jyifO;D vGiNf rKd U aetdrf uG,v
f eG o
f mG ;ygaMumif; Mum;od& rdom;pkEiS hf xyfwl
0rf;enf;aMuuGyJ gaMumif;/
cspo
f il ,fcsi;f aumif;&mbHb
k 0 a&muf&ydS gap/
Eco(1971-75) ol i ,f c sif ; rsm;

touf(60)
oli,fcsi;f jzpfol a':vSvaS X;onf 7-4-2016 &ufwiG f rdwv
D m
NrdKU uG,fvGefoGm;aMumif;od&Sd&ygojzihf rdom;pkESihftwl xyfwlxyfrQ
0rf;enf;aMuuJ&G ygonf/
aZ,s(74)w&m;a&;t&m&Sdoifwef;trSwfpOf(2)
ol i ,f c sif ; rsm;

trsm;odap&efaMunmjcif;
&efuek Nf rKd U? oCFe;f uRe;f NrKd Ue,f? i^u&yfuu
G ?f 0gqkOd ;D ausmif;vrf;?
trSw(f 4^18)? (393)? ajrtus,t
f 0ef; ay(30_80)&Sd 2cef;wJt
G aqmuf
ttHkaqmufvkyfqJ (5)xyfwdkufwGif uefxdkufwm OD;vSjrihf(TGKN067811)rS ydik q
f ikd af om (13_60_17)ay acgif;&if;jcrf;wku
d cf ef;\ tusK;d
cHpm;cGihft&yf&yftm;vHk;ukd ajr&Sifjzpfol a':oef;oef;Ek12^wre(Ekdif)
099627rS 18-10-2015&ufwGif aiGtajytausay;acs tNyD;tydkif
0,f,x
l m;Ny;D jzpfygaMumif; trsm;odap&ef aMunmtyfygonf/
a':oef ; oef ; Ek 12^wre(Ek d i f ) 099627
trSwf(44)? taomuvrf;? ewfacsmif;&yfuGuf? wmarGNrdKUe,f?
&ef u k e f N rd K U? zk e f ; -09-5192759

oifUaoG;jzifU toufu,fyg

txl;0rf;enf;aMuuJGjcif;
udk[efvif;vif;xuf
touf ( 38)ES p f
7-4-2016(Mumoyaw;aeY)? eHeuf 10;15em&DwGif arQmfrvihf
xm;bJ armifav;om;xuf uG,fvGefoGm;onfhtwGuf ESajrmwo
0rf;enf;aMuuG&J ygonf/
BuD ; BuD ; rmrD
- a':cifat;vdIif (x^jy-Nidrf;)
rr0g
- a'gufwm0ifh0g0gvdIif (wGJzufygarmu?
jrefrmpmXme? &efukefta&SUYykdif;wuokdvf)
- a'gufwm0ifha&T0gvdIif (uxdu?
rra&T 0 g
lyaA'Xme? &efukefynma&;wuokdvf)

uefu
h u
G Ef idk af Mumif;aMumjif m
prf;acsmif;NrKd Ue,f? ajrwkid ;f &yfuu
G f
trSw-f (28-D)? ajruGut
f rSw(f 100)?
ajruGuw
f nfae&mtrSw(f 4)? ausmif;
uke;f vrf;? vif;vGe;f ajrmuf&yfuu
G ?f
a':aomif;(atat-042786)trnf
ayguf ESp(f 60)*&efajrtm; trnfayguf
a':aomif;xHrS ta&mif;t0,fpmcsKyf
trSwf-2761^96 (11-10-96)jzihf
OD;qGrv
f w
G af ,mfrS ydik q
f ikd cf NhJy;D OD;qGrf
vGwfa,mfonf 7-3-2005&ufwGif
vnf;aumif;? ZeD;jzpfol a':qk&ifonf
27-7-2006&ufwiG v
f nf;aumif;? om;
jzpfol OD;aZmfaZmfonf vlysKBdu;D b0jzihf
5-3-2013&ufwiG v
f nf;aumif;? raqG
aqGatmifonf uav;b0jzihf 3-91997 &ufwiG v
f nf;aumif; toD;oD;
uG,v
f eG Mf uojzihf qGev
f w
G *f rf(c)OD;Ekid f
atmif12^pce(jyK)000122?qeG v
f w
G af um
(c)a':rdrYk aYkd tmif(c)a':atmifrrYdk Ykd 12^
pce(jyK)000123? OD;oefZY ifr;d k (c)aumh
aMumifa[muf12^pce(jyK)000124
wdrY k S trnfayguf a':aomif;xHrS 0,f,l
xm;ol OD;qGrv
f w
G af ,mf\ om;orD;rsm;
awmfpyfaMumif; 18-1-2016&ufpyGJ g
usr;f used v
f mT ? axmufcu
H sr;f used v
f mT
aopm&if; rdwL rSew
f w
Ykd ifjy ydik q
f ikd f
aMumif; ajryHu
k ;l avQmufxm;vm&m
w&m;0ifcidk v
f akH omtaxmuftxm;
rsm;jzihf aMumfjimygonhaf eYrpS
(7)&uftwGi;f uefu
Y u
G Ef id k yf gaMumif;ESif h
uefu
Y u
G rf rI &Syd gu vkyx
f ;H k vkyef nf;twdik ;f
qufvufaqmif&u
G af y;rnfjzpfygaMumif;
today;aMunmtyfygonf/
NrdKUjypDrHudef;ESifhajrpDrHcefYcJGrIXme
&efukefNrdKUawmfpnfyifom,ma&;
aumf r wD

pmtkyfpmayvlhrdwfaqG

{NyD 16? 2016

0rf;enf;aMuuGJjcif;
OD;pdk;0if;vdIif touf(71)ESpf

bk&m;? &[ef;? odrf? ausmif; 'g,umBuD;

b0ewfxHysHvGefawmfrljcif;

OD;armifarmif(c)OD;ppf0Sm

b'E u0d"Z

TefMum;a&;rSL;csKyf(Nidrf;)? opfawmOD;pD;Xme
'kwd,Ou|? opfawmo,HZmw ywf0ef;usifzGHUNzdK;wdk;wufa&;ESifh
xdef;odrf;a&;toif;(FREDA)
OD;pd;k 0if;vdiI (f TeMf um;a&;rSL;csKy?f Nird ;f ? opfawmOD;pD;Xme) touf
(71)ESpo
f nf 12-4-2016&ufaeYwiG f uG,v
f eG o
f mG ;aMumif; od&&dS ygojzifh
use&f pforl o
d m;pkEiS x
hf yfwx
l yfrQ 0rf;enf;aMuuG&J ygaMumif;/
OD ; tk e f ; 0if ; -a':pef ; pef ; aX;
jynfaxmifpk0efBuD;
o,HZmwESifhopfawma&;&m0efBuD;Xme

touf ( 88)ES p f

(OD;pD;y"me em,uq&mawmf)

0rf;enf;aMuuJGjcif;
OD;pkd;0if;vIdif touf(71)ESpf
nT e f M um;a&;rS L ;csKyf ( Nid r f ; )?opf a wmOD ; pD ; Xme
'kwd,Ou|? opfawmo,HZmwywf0ef;usifzGHUNzdK;wkd;wufa&;ESihf
xdef;odrf;a&;toif;(FREDA)
OD;pk;d 0if;vIid (f nTeMf um;a&;rSL;csKy?f Nird ;f ?opfawmOD;pD;Xme) touf(71)
ESpo
f nf 12-4-2016&ufaeYwiG f uG,v
f eG af Mumif;od&&dS ygojzihf use&f pfol
rdom;pkEiS x
fh yfwx
l yfrQ 0rf;enf;aMuuJ&G ygaMumif;/
OD;0if;xGef;-a':aqGaqGcspf
jynfaxmifpk0efBuD;(Nidrf;)
ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;ESihfopfawma&;&m0efBuD;Xme

0rf;enf;aMuuGJjcif;
OD;pdk;0if;vdIif touf(71)ESpf
TefMum;a&;rSL;csKyf(Nidrf;)? opfawmOD;pD;Xme
'kwd,Ou|? opfawmo,HZmw ywf0ef;usifzGHUNzdK;wdk;wufa&;ESifh
xdef;odrf;a&;toif;(FREDA)
OD;pd;k 0if;vdiI f (TeMf um;a&;rSL;csKy?f Nird ;f ? opfawmOD;pD;Xme) touf
(71)ESpo
f nf 12-4-2016&ufaeYwiG f uG,v
f eG o
f mG ;aMumif; od&&dS ygojzifh
use&f pforl o
d m;pkEiS x
hf yfwx
l yfrQ 0rf;enf;aMuuG&J ygaMumif;/
OD;at;jrifharmif-a':aroufxGef;

0rf;enf;aMuuGJjcif;
OD;pdk;0if;vdIif touf(71)ESpf
TefMum;a&;rSL;csKyf(Nidrf;)? opfawmOD;pD;Xme
'kwd,Ou|? opfawmo,HZmw ywf0ef;usifzGHUNzdK;wdk;wufa&;ESifh
xdef;odrf;a&;toif;(FREDA)
OD;pd;k 0if;vdiI f (TeMf um;a&;rSL;csKy?f Nird ;f ? opfawmOD;pD;Xme) touf
(71)ESpfonf 12-4-2016&ufwGif uG,fvGefoGm;aMumif; od&Sd&ygojzifh
use&f pforl o
d m;pkEiS x
hf yfwx
l yfrQ 0rf;enf;aMuuG&J ygaMumif;/
TefMum;a&;rSL;csKyfESifh0efxrf;rdom;pk
opf a wmOD ; pD ; Xme

0rf;enf;aMuuGJjcif;
OD;pdk;0if;vdIif touf(71)ESpf
TefMum;a&;rSL;csKyf(Nidrf;)? opfawmOD;pD;Xme
'kwd,Ou|? opfawmo,HZmw ywf0ef;usifzGHUNzdK;wdk;wufa&;ESifh
xdef;odrf;a&;toif;(FREDA)
OD;pd;k 0if;vdiI f (TeMf um;a&;rSL;csKy?f Nird ;f ? opfawmOD;pD;Xme) touf
(71)ESpo
f nf 12-4-2016&ufaeYwiG f uG,v
f eG o
f mG ;aMumif; od&&dS ygojzifh
use&f pforl o
d m;pkEiS x
hf yfwx
l yfrQ 0rf;enf;aMuuG&J ygonf/
OD;pef;vGif-a':tkef;tkef;aqG
T e f M um;a&;rS L ;csKyf ( Nid r f ; )?
pDrHudef;ESifhpm&if;tif;OD;pD;Xme? opfawma&;&m0efBuD;Xme

0rf;enf;aMuuJGjcif;
OD;pkd;0if;vIdif touf(71)ESpf
nT e f M um;a&;rS L ;csKyf ( Nid r f ; )?opf a wmOD ; pD ; Xme
'kwd,Ou|? opfawmo,HZmwywf0ef;usifzGHUNzdK;wkd;wufa&;ESihf
xdef;odrf;a&;toif;(FREDA)
OD;pk;d 0if;vIid (f nTeMf um;a&;rSL;csKy?f Nird ;f ?opfawmOD;pD;Xme) touf(71)
ESpo
f nf 12-4-2016&ufaeYwiG f uG,v
f eG af Mumif;od&&dS ygojzihf use&f pfol
rdom;pkEiS x
fh yfwx
l yfrQ 0rf;enf;aMuuJ&G ygaMumif;/
nTefMum;a&;rSL;ESifh opfawm0efxrf;rdom;pk
&efukefwkdif;a'oBuD; opfawmOD;pD;Xme

txl;0rf;enf;aMuuGJjcif;
'k&JrSL;BuD; rsKd;atmif(Nidrf;) (owif;&JwyfzGJY)
touf ( 69)ES p f
'k&rJ LS ;Bu;D rsK;d atmif(Nird ;f ) (owif;&JwyfzUJG )onf 13-4-2016 &uf
nae 3;35 em&DwGif A[kdpnfaq;kH uG,fvGefoGm;onfhtwGuf
rdom;pkEiS t
hf wl xyfwx
l yfrQ 0rf;enf;aMuuG&J ygaMumif;/
owif;&JwyfzGJUrSL;ESifh wyfzGJU0ifrsm;
owif;&JwyfzGJU

0rf;enf;aMuuJGjcif;
OD;wifa&T
Oya't&m&Sd(Nidrf;)? wyfrawmf-av(Nidrf;)
wGzJ uftxuESihf apwemaeYausmif;rS q&mBu;D OD;wifa&Tonf
25-3-2016&uf 10em&DwGif uG,fvGefoGm;aMumif; Mum;od&ygojzifh
rdom;pkEiS hf xyfwx
l yfrQ0rf;enf;aMuuG&J ygonf/
wGJzuftxuESifh apwemaeYausmif;rS
q&mrsm;ESifh ausmif;om;^ausmif;olrsm;

OD;vSpkd;jrifU(ausmufyef;awmif;) (67
67)ESpf
67

(w&m;vTwfawmfa&SUae-Nidrf;)
rauG;aumvdyf? owaA'-1967
ausmufyef;awmif;NrKd Uae (OD;vSaiG-a':cifaqG)wk\
Yd om;Bu;D ? uGr;f jcH
uke;f NrKd Uae (OD;cspn
f eG -Yf a':oef;)wk\
Yd om;oruf? &efuek Nf rKd U? r*Fvmawmif
nGefYNrdKUe,f? r[mabm*vrf;? trSwf(29)?yxyf(0J)ae a':cifxm;&D
(txjy-Nird ;f )\ cifyeG ;f ? uko
d AH sipf ;dk -r,k,rk eG ?f ukrd if;armifp;dk -roif;oif;
vJw
h \
Ydk zcif? armifaumif;rGeo
f m\ tbk;d onf 15-4-2016(aomMumaeY)
eHeuf 4 em&DwGif tm&Sawmf0ifaq;kH uG,fvGefoGm;ygojzifh ,if;aeY
nae 3 em&DwiG f a&a0;okomef rD;oN*K [Nf y;D pD;Ny;D jzpfygaMumif; &yfe;D &yfa0;
rS rdwo
f *F[taygif;wkt
Yd m; today; taMumif;Mum;tyfygonf/
use&f pforl o
d m;pk

Chairman
Shining Moon Co.,Ltd
Myanmar Ngwe La Yaung Co.,Ltd

aiGva&mifyDeHtdwfpufHk
&efuek Nf rKd U? urm&GwNf rKd Ue,f? a&To&dz&D yd rf eG ?f trSw(f 44)ae (OD;Bu;D Ia':usijf r)wd\
Yk om;? a':cifarvGi(f carol)\cifyeG ;f ? r0g0gvGi-f udak usmcf ikd f
xGe;f ? roDwmvGi-f udak Z,smNzKd ;(ZYP Co.,Ltd)? rpEmvGi-f udx
k ufyikd w
f Ykd
\zcif? rpkoD&dacwf? rawmf0ifvif;? Micheal wdkY\tbdk;onf 14-42016 (Mumoyaw;aeY) nae 6;20em&DwGif tm&Sawmf0ifaq;HkBuD;
uG,fvGefoGm;ygojzifh 15-4-2016(aomMumaeY) eHeuf 8;30em&DwGif
a&a0;okomef rD;oN*K [Nf y;D pD;ygaMumif;/ uG,v
f eG o
f t
l m;&nfp;l 204-2016(Ak'[l;aeY) eHeuf 7em&DrS 11em&Dtxd txufygaetdrfodkY
&ufvnfqrG ;f auR;w&m;awmfem<ua&mufyg&ef zdwMf um;tyfygonf/
use&f pforl o
d m;pk

OD;cspfvIdif (85
85)ESpf
85

(a&wm&SnfNrdKU)
&efuek Nf rKd U? '*HNk rKd Uopf? (ajrmufyikd ;f )NrKd Ue,f? (34)&yfuu
G ?f o&zD(1)
vrf;? trSw(f 576^c)ae a':wif&(D txjy-Nird ;f ? txu? a&wm&Sn)f \
cifyeG ;f ? OD;xGe;f &D-a':ESi;f ESi;f vIid ?f OD;ode;f 0if;-a':oif;oif;vIid f OD;ausmo
f l
vIid -f a':0if;0if;jrif?h a':0if;0if;vIid ?f OD;pnfov
l idI w
f \
Ykd aus;Zl;&Siaf rG;ozcif?
armifp;kd jrwfrif;-raroEmpd;k ? armifaumif;jrwf? armifrsKd ;oufxeG ;f ? rxuf
oOmxGe;f ? rjcL;jrwfpEaD usmw
f \
Ykd tbd;k OD;cspv
f idI o
f nf 9-4-2016 (paeaeY)
n 10;55em&DwiG f uG,v
f eG o
f mG ;yg 11-4-2016(wevFmaeY) nae 5
em&DwGif a&a0;tat;wdkufrS a&a0;okomefodkY ydaYk qmifr;D oN*K [Nf y;D jzpf
aMumif; &yfe;D &yfa0;aqGrsd K;rsm;tm; taMumif;Mum;tyfygonf/
use&f pforl o
d m;pk
bk&m;? &[ef;? odrf? ausmif; 'g,dumrBuD;

a':cspfcspf(oHwGJNrdKY) (75)ESpf

txjy(Nidrf;)
txu(3)-Munfhjrifwdkif? txu(1)-oCFef;uRef;
txu(2)? ykZGefawmif
oHwGJNrdKUae (OD;vSausmf-a':odef;nTefY)wdkY\ orD;? OD;wifav;a':jrifjh rif?h (OD;pd;k 0if;)-a':Munfcifw\
Ykd nDr? ud&k nfreG -f rcifcsKd csKd ouf?
udpk nfo?l udo
k ed ;f oef;pd;k (c)bdek ?D udrk ;kd jrifph ;kd (c)udyk ?k Dr.&Jx#G pf ;kd -Dr.pkpak rmif?
Dr.oufwifne
G -Yf Dr.vwfvwfp;kd wd\
Yk ta':? armifZo
JG ufwif? rjrwfpk
at;wd\
Yk tbGm;onf14-4-2016(Mumoyaw;aeY) n 10;15em&DwiG f
trSw(f 20^u)?r[mNrKd iv
f rf;? prf;acsmif;? aetdrf uG,v
f eG o
f mG ;ygojzifh
15-4-2016(aomMumae)eHeuf 10;45em&DwGif a&a0;okomefodkY ydkY
aqmifr;D oN*K [Nf y;D pD;ygaMumif; &yfe;D &yfa0;rS aqGrsKd ;rdwo
f *F[rsm;tm;
taMumif;Mum;tyfygonf/ uG,v
f eG o
f t
l m;&nfp;l 20-4-2016&uf(Ak'
[l;aeY) eHeuf 7em&D rS 10em&Dtxd trSwf-20(u)? r[mNrdKifvrf;? prf;
acsmif;NrKd Ue,f aetdro
f Ykd &ufvnfqrG ;f auR;w&m;awmfem<ua&mufyg&ef
zdwfMum;tyfygonf/
usef&pfolrdom;pk

OD;pkd;0if;vIdif touf(71)ESpf
nT e f M um;a&;rS L ;csKyf ( Nid r f ; )?opf a wmOD ; pD ; Xme
'kwd,Ou|? (FREDA) toif;

touf ( 71)ES p f

atmifvNH rKd Uae OD;ausmjf r-a':jrMunfw\


Ykd om;? awmifwiG ;f Bu;D
NrdKUae OD;pkd;wihf-a':cifykwdkY\ om;oruf? &efukefNrdKU? ajrmuf'*HkNrdKUe,f?
ESi;f qDO,smOf(2)? yifvt
kH rd &f m? trSw-f 35(B) ae a'gufwmcifoef;oef;pk;d
\cifyeG ;f ? OD;ausmpf ;dk vIid -f a':xufxufatmif? OD;vif;pk;d vIid -f a':,OfE,
G f
0if;wkdY\ aus;Zl;&SifarG;ozcifonf 12-4-2016&uf eHeuf9em&DwGif
yifvHkaq;Hk uG,fvGefoGm;ygojzihf ,if;aeY nae 5 em&DwGif a&a0;
okomefoYdk ykaYd qmifr;D oN*K [Nf y;D jzpfygaMumif; aqGrsK;d rsm;tm; taMumif;Mum;
tyfygonf/
use&f pforl o
d m;pk

OD;pkd;0if;vIdif
nTefMum;a&;rSL;csKyf(Nidrf;)? opfawmOD;pD;Xme
'kwd,Ou|? (FREDA) toif;

touf ( 71)ES p f

atmifvNH rKd Uae a':jrjroef;? OD;aomif;jrih-f a':[efjrih?f a':pef;


pef;jrwk\
Yd armif? OD;wif0if;-a':cif0if;jrih?f OD;cifarmifO;D -a':wifwifaX;
wk\
Yd tpfu?dk awmifwiG ;f Bu;D NrKd Uae a':cifaqGaqGp;kd ? OD;pHatmifp;dk ? a':cif
oDwmpk;d ? a':rcsKw
d \
Ykd tpfuBdk u;D onf 12-4-2016 eHeuf9em&DwiG f yifvkH
aq;Hk uG,v
f eG o
f mG ;ygojzihf ,if;aeY nae(5) em&DwiG f a&a0;okomef
okYd ykaYd qmifr;D oN*K [Nf y;D jzpfygaMumif; aqGrsK;d rsm;tm; taMumif;Mum;tyfyg
onf/
usef&pfolrdom;pk

OD;rsKd;aqG
(B.E Mechanical)

touf ( 57)ES p f
rHk&GmNrdKU? xef;awm&yfae(OD;bkd
Munf-a':aomif;vdIif)wdkY\ om;?
OD;cifarmif0if;? a':pef;a0? rr0if;?
roG,o
f ,
G ?f rEG,Ef ,
G ?f OD;atmifo-l
a':rmrmat;wkdY\ nD^tpfukd?
&efukefNrdKU? 6rdfkifcJG? a&T[oFmvrf;?
trSw(f 219^A) ae a':cifcifa0
(yDuif;rkefYrsKd;pHka&mif;0,fa&;) \
cspfvSpGmaomcifyGef;? ro'gpkd;pH
(Grade-6,TTC)wd\
Yk zcifonf 144-2016(Mumoyaw;aeY) n10;30
em&DwGif &efukefjynfolYaq;HkBuD;
uG,v
f eG o
f mG ;ygojzihf 16-4-2016
(paeaeY) rGef;vGJ 2em&DwGif xdefyif
okomefoYdk ykaYd qmifr;D oN*K [rf nfjzpf
ygaMumif;/vIid Nf rKd Ue,f(11)&yfuu
G ?f
a&T[oFmvrf;? vrf;oG,(f 1) trSwf
(20)aetdrrf S um;rsm; rGe;f wnfh 12
em&DwiG f xGuyf grnf/ uG,v
f eG o
f l
tm;&nfp;l 16-4-2016(paeaeY)
eHeufwGif aetdrfokdY &ufvnfqGrf;
auR;w&m;awmfem<ua&mufyg&efzw
d f
Mum;tyfygonf/ use&f pforl o
d m;pk

bk&m;?&[ef;?odr?f ausmif;'g,umBu;D

a'gufwmMuifrif;
touf ( 84)ES p f

yJc;l NrKd U? oGe;f bk&m;&yfuu


G ?f oGe;f
bk&m;vrf;? trSw(f 49)ae(OD;,kqikd -f
a':,Hk)wdkY\om;? anmif0dkif;(12)
vrf;ae (OD;wdkufpdef-a':usifa&T)
wd\
Yk om;oruf? a'gufwmatmifba'gufwmpEmrif;(U.S.A)? OD;ae
0if;rif; - a':oef;oef;&Sdef (PC
Myanmar)? a'gufwmcsKdvwfrif;
(txl;ukq&m0ef?"mwfreS )f ? OD;atmif
0if;rif;?C/OOD;pd;k ol&ed o
f ef; (M.T.M)a'gufwmcsKd 0if;rif; (txl;ukq&m0ef?
"mwfreS ?f taxGaxGa&m*gukaq;Hk
Bu;D ? yJc;l NrKd U)wd\
Yk cspv
f pS mG aomzcif
BuD;? a':jrjr0if;\ cspfvSpGmaom
cifyeG ;f ? ajr;ig;a,muf\tbd;k onf
12-4-2016(t*FgaeY)nae 5;35em&D
wGif uG,fvGefoGm;ygojzifh 14-42016(Mumoyaw;aeY) rGef;wnfh
12em&DwGif qifjzLuGif;okomef
oN*K [Nf y;D pD;ygaMumif;/ uG,v
f eG o
f l
tm;&nfp;l 18-4-2016 (wevFm
aeY ) eH euf 7em&D rS 10em&D txd
txufygaetdro
f &Ykd ufvnfqrG ;f auR;
w&m;awmfem<ua&mufyg&efzdwf
Mum;tyfygonf/ use&f pforl o
d m;pk

a': jrwfav;&D (78


78)ESpf
78

'k ^ pm&if ; ud k i f c sKyf ( Nid r f ; )


ukef;vrf;ydkUaqmifa&;
&efuek Nf rKd U? oD&ad crm&yfuu
G ?f prf;
acsmif;NrKd Ue,f? trSw(f 16)? cwmvrf;
ae(OD;&defuD-a':Munf)wdkY\orD;?
(OD;0if;-a':vS&if) wd\
Yk orD;acR;r?
OD;xGef;odrf;(wdkif;refae*sm?Nidrf;)ukeo
f ,
G v
f ,f,mzufpyf-2)\ZeD;?
udkatmifrsdK;rif;(y'krmzdeyf)-rMuL
MuLrm (pdefoHk;vHk;qefpuf-oHk;cG)?
udkausmfpdk;rif;(USA)- rpkpkvdIif
(USA)? rcdi
k o
f efpY ifw\
Ydk rdcif? armif
bkef;jynfhNzdK;\ tbGm;onf 12-42016(t*FgaeY)eHeuf 3;30em&DwiG f
uG,v
f eG o
f mG ;ygojzifh 16-4-2016
(paeaeY) nae 4em&DwGif xdefyif
okomefodkYykdYaqmifoN*K[fygrnf/
(aetdrrf u
S m;rsm; rGe;f vG2J ;30 em&DwiG f
xGuyf grnf/)
use&f pforl o
d m;pk
bk&m;? &[ef;?odrf?ausmif;?Z&yf
'g,umBuD;

OD;pdk;odef; (76)ESpf

(udkat;-rkefY[if;cg;)
&efuek Nf rKd Uae (OD;&Sed -f a':pde)f wd\
Yk
om;? (OD;usif-a':oef;nGefY) wdkY\
om;oruf? (a':Ek)? a':at;Munf
wdkY\armif? OD;jrifhodef;-a':Nidrf;?
(OD;Owr)? (a':MuLMuL)? a':<u,f
<u,f?OD;armifarmifviG -f a':jrjroef;?
OD;atmifatmifvGif-a':acsmpk0if;
wdkY\tpfudk? (udkausmfausmfOD;)roef;oef;armf? udk0if;Ekdif- rrmrm
oufwdkY\ arG;ozcif? rjraucdkif?
rcsr;f ajrah &T&nf? rxuftjd Em 0if;wdYk
\ tbd;k ? Munfjh rifwikd Nf rKd Ue,f trSwf
(3)? a&wGi;f uke;f (1)vrf;ae (a':eDeD
oef;)\ cifyeG ;f onf 13-4-2016
(Ak'[l;aeY) nae 4;40em&DwGif
uG,fvGefoGm;yg 15-4-2016
(aomMumaeY) rGe;f wnfh 12em&DwiG f
xdeyf ifoo
k mef rD;oN*K [Nf y;D pD;yg
aMumif; &yfa0;&yfe;D rS aqGrsKd;rdwo
f *F[
taygif;tm; taMumif;Mum;tyfyg
onf/ 19-4-2016(t*FgaeY)wGif
&ufvnfqrG ;f auR;w&m;awmfem,l
rnfjzpfyg MunfhjrifwkdifNrdKUe,f?
trSwf(3)? a&wGif;ukef; (1)vrf;?
aetdrfodkY <ua&mufyg&ef zdwfMum;
tyfygonf/ usef&pfolrdom;pk
bk&m;?&[ef;?ausmif;'g,umBuD;

OD;rif;vGif(bdkuav;)
touf ( 74)ES p f

{&m0wDwikd ;f a'oBu;D ? bdu


k av;
NrdKUae (OD;odef;vGif-a':oGif)wdkY\
om;? yJcl;NrdKU? 0rf;bJtif;aus;&Gmae
(OD ; G e f Y a rmif - a':od e f ; &if ) wd k Y \
om;oruf? trSw-f 511? jynfawmf
om 4vrf;? H;k Bu;D &yfuu
G ?f yJc;l NrKd Uae
a':cifaomif;&D\ cspfvSpGmaom
cifyeG ;f ? vSn;f ul;&JreG f pdu
k yf sKd ;a&;OD;
pD;Xme(VFRDC)ae OD;ausmfEdkifa':od*aqG? oeyfyifNrdKUae OD;cif
armifvif;-a':rd;k rd;k aqG? yJc;l NrKd Uae
OD;rif;ausmfEdkif - a':a0rm(a&TtHk;
EdUk qD)? &efuek Nf rKd Uae OD;atmifo[
D a':cifpdk;pdk;OD;? yJcl;NrdKUae OD;&Sdef;a':pEmrif;wd\
Yk aus;Zl;&Sizf cifBu;D ?
ajr;ig;a,mufw\
Ykd tbd;k onf 144-2016&uf eHeuf5;20em&DwGif
yifvakH q;Hk uG,v
f eG o
f mG ;ygojzifh
16-4-2016(paeaeY)eHeuf 10em&D
wGiaf &a0;okomefoyYkd aYkd qmifr;D oN*K [f
rnfjzpfygonf/ (yJc;l NrKd Uaetdrrf u
S m;
rsm; eHeuf 7em&DwiG x
f u
G yf grnf/)
use&f pforl o
d m;pk
aumhaomif;NrKd Ue,ftoif;(&efuek )f
&moufyeftoif;0iftrSwf(215)

&Jol&'kwd,&JrSL;BuD;
rsKd;atmif(Nidrf;)(69)ESpf

owif;wyfzJGU?jrefrmEkdifiH&JwyfzJGY
&efuek Nf rKd U? tvHNk rKd Ue,f? *VKe&f yf
uGu?f trSw(f 10)? ajrmifBu;D vrf;ae
(OD;MunfvIdif-a':oef;Munf)wdkY\
om;? a':*s,ef jD rjr\cifyeG ;f ? rcifcif
atmif? rcifoal tmif? ukpd ef;jrwfwYdk
\zcif? armifrsKd;aZmfjrwf\ tbkd;
&Jo&l 'kw,
d &JrLS ;Bu;D rsK;d atmif (Nird ;f )
onf 13-4-2016 (Ak'[
;l aeY) nae
3;35em&DwiG f uG,v
f eG o
f mG ;ygojzihf
,if;aeY nae 6em&DwGif a&a0;
okomefokdY ykdYaqmifoN*K[fNyD;jzpfyg
aMumif; &yfe;D &yfa0;ae toif;om;?
toif;olrsm;tm;today;taMumif;
Mum;tyfygonf/
tvkyt
f rIaqmiftzJYG

odumawmf(51)0g? oufawmf(71)ESpf

&efuek w
f idk ;f a'oBu;D ? A[ef;NrKd Ue,f? a&TawmifMum; (2)&yfuu
G ?f
oHviG v
f rf;? trSw(f 22)? jA[erd w
d mkaH usmif;wku
d Bf u;D \ OD;pD;y"me em,u
q&mawmfjzpfawmfrlaom b'Eu0d"Z r[max&fq&mawmfBuD;onf
(1377ckESpf? wefcl;vqef; 8 &uf) 15-4-2016(aomMumaeY) eHeuf 8
em&DwiG f b0ewfxH ysv
H eG af wmfro
l mG ;Ny;D jzpfygojzihf (1377ckEpS ?f wefc;l vqef;
9 &uf) 16-4-2016(paeaeY) rGef;vGJ 1 em&DwGif kyfuvmyfawmftm;
jA[erd w
d mkaH usmif;wku
d rf S a&a0;okomefoYdk yifah qmifNy;D tErd t*pd smye
om"kuVD eylaZmfyJG qif,ifusi;f yrnfjzpfygaomaMumifh &yfe;D &yfa0;rSwynhf
oHCmawmfrsm;ESifh 'g,um 'g,dumrtaygif;wdkYtm; vkdufygykdYaqmif
Muyg&ef kad opGm yifah vQmuf zdwMf um;tyfygonf/
wynho
f C
H mawmfrsm;ESihf 'g,um? 'g,dumrrsm;

OD;pHarmif(c)vifbif[dkuf
touf (101)ESpf

&efuek Nf rKd U? vdiI Nf rKd Ue,f? (16)&yfuu


G ?f OD;cspaf rmifvrf;? trSw(f 4)ae
(a':cifa&T)\ cifyeG ;f ? OD;at;armif-a':pkpck if? a':cifrmpde-f OD;oufxeG ;f ?
OD;xGef;xGef;OD;-a':oif;oif;armf? OD;at;MuL-a':csdKcsdK0if;wdkY\ aus;Zl;
&SifzcifBuD;/ ajr;13a,muf? jrpfwpfa,muf\tbdk;onf 13-4-2016
(Ak'[l;aeY) eHeuf 5em&DwGif 0dwdk&d,aq;HkBuD; uG,fvGefoGm;ygojzifh
15-4-2016 (aomMumaeY) eHeuf 11em&DwGif a&a0;tat;wdkufrS
a&a0;okomefoyYkd Ykd aqmifr;D oN*K [Nf y;D jzpfygaMumif; &yfa0;&yfe;D rS aqGrsKd ;
rdwo
f *F[taygif; wdt
Yk m;taMumif;Mum; today;tyfygonf/
use&f pforl o
d m;pk
bk&m;? &[ef;? ausmif;? wefaqmif? a&uef tvSLU'g,dumrBuD;

a':cifcif(rdk;ukwfNrdKY) (89
89)ESpf
89

rEav;wdik ;f a'oBu;D ? rd;k ukwNf rKd U? taemufyikd ;f ? uonf;atmufyikd ;f


&yfae (OD;atmifjr-a':rd)wd\
Yk orD;? rEav;NrKd Uae (OD;wifa&T-a':Munf
Munf)wk\
Yd nDr? rd;k ukwNf rKd Uae(a':&D&)D ? &efuek Nf rKd Uae (OD;jrih)f -a':oef;oef;?
rd;k ukwNf rKd Uae OD;cifarmif0if;-a':pdepf ed ?f OD;jrifah rmif-a':cifjrifah qGw\
Ykd
tpfr? rEav;NrdKUae(OD;wifpdk;-a':wifwif0if;)? &efukefNrdKUae OD;jrifhpdk;a':cifcifEiS ;f ? rEav;NrKd Uae a':oif;oif;EG,?f tar&duefEidk if aH e OD;pHvif;a':pef;pef;jrif?h &efuek Nf rKd Uae OD;aZmfrif;jrif-h a':oif;oif;? OD;atmifEidk jf rif-h
a':oDwmarmifarmif? OD;aZmfvif;-a':csKd csKd jrif?h tar&duefEikd if aH e OD;rif;wl;a':pEmjrif?h rd;k ukwNf rKd Uae OD;atmifatmif-a':oef;oef;aX;? (rcifr;kd at;)
a':oajyndK? OD;&efEdkif? rEav;NrdKUae a':jrwfav;EG,f? &efukefNrdKUae
OD;pnfo-l a':cifppk v
k idI w
f \
Ykd tarBu;D ? ajr;24a,mufw\
Ykd tbGm;onf
13-4-2016(Ak'[
;l aeY) nae4;03em&DwiG f rEav; taxGaxGa&m*guk
aq;HkBuD; uG,fvGefoGm;ygojzifh 15-4-2016 (aomMumaeY) eHeuf
10em&DwGif rEav;aq;HkBuD; &ifcGJHkrS at;&dyfNidrfokomefodkY ydkYaqmif
rD;oN*K [Nf y;D pD;ygaMumif; &yfa0;&yfe;D rS aqGrsKd ;rdwo
f *F[rsm;tm; taMumif;
Mum;tyfygonf/
usef&pfolrdom;pk
tv[foQifjrwftrdefYawmfcH,ljcif;

OD;wifarmif(c) [lpdeftifa*;&D;,m; (88)ESpf


vQyf p pf t if * sif e D , m
&efuek Nf rKd U? wmarGNrKd Ue,f? trSwf (15)?(134)vrf;?rtluek ;f &yfuu
G af e
a':pdefpdef\cifyGef;? OD;pdefxGef; (a&SU ae)-(a':cifoef;EJGU)? OD;oufwifa':rmrm0if;? (OD;xGef;wif)-a':a0 a0? OD;tHk;wif (Marine E/O), Dr
armfarmfatmif? OD;rk;d wif(Seaman) (Engine Rating)? a':oDwm(KMT Group
Lt d. (Office Staff)wkdY\zcif? ajr;11a,muf? jrpfav;a,mufwdkY\
tbk;d onf 5-4-2016&uf nae 3;45 em&DwiG f aetdrf tvm[foQif
jrwf trdeaYf wmfc,
H o
l mG ;ygojzifh 6-4-2016&uf eHeuf11em&DwiG f pGeef D
rGwpf vif uA&fpwefO,smOfawmf 'gzemNy;D pD;ygaMumif;/use&f pforl o
d m;pk
c&pfawmftdyfaysmfjcif;

Pu Lam Khen Thang


touf ( 83)ES p f
TBC-Y Pawlpi mi
(Pu Tut Za Kap-Pi Hoih Khaw Hau) wdkY\om;BuD;? (Pu Tun
Nang-Pi Ngin Khaw Cing)wdkY\ om;oruf? Pa Kap Khen Pau-Nu
Toe Toe Naing,Nu Hau Ngo Cing-Rev.David Khobal, Nu Cing Za
Lian-Pa Ngo Khan Pau,Tg.Thang Za Mang, Pastor Man Sian Lun+
Paston Ai Sin Nap wdkY\ arG;ozcif? ajr;ukd;a,mufwkdY\tbkd;? (Pi
f pS mG aomcifyeG ;f onf 12-4-2016&uf eHeuf
Hau Khen Cing) \ cspv

6em&DwiG f tm&Sawmf0ifaq;Hk c&pfawmf tdyaf ysmo


f mG ;ygojzihf 14-42016 eHeuf10em&DwiG f a&a0;c&pf,mefO,smOf *loiG ;f oN*K [Nf y;D jzpfyg
aMumif;/
usef&pfolrdom;pk
bk&m;? &[ef;? odrf? ausmif; 'g,umBuD;

OD;umum(c)OD;Munfvif (77)ESpf

&efuek Nf rKd U? ykZeG af wmifNrKd Ue,f? (1)&yfuu


G ?f Akv
d w
f axmifb&k m;vrf;?
trSw(f 197) ajrnDxyfae (OD;csi;f -a':0rf;em;? a':usi,
f )kH wd\
Yk om;Bu;D ?
(OD;pif;ig;-a':usiNf rKd i)f wd\
Yk om;oruf? a':cifar\ cspv
f pS mG aomcifyeG ;f ?
a':av;cif? OD;0if;Ekid f - a':Ormatmifw\
Ydk arG;ozcif? rodro
hf rd o
hf l
(1st MB-IM-1)? armifPfvif;ausmw
f \
Ydk cspv
f pS mG aomtbk;d onf 114-2016(wevFmaeY) eHeuf9;35em&DwiG f uG,v
f eG o
f mG ;ygojzifh ,if;aeY
nae 3em&DwiG f a&a0;okomef rD;oN*K [Nf y;D pD;ygaMumif;/ uG,v
f eG o
f l
tm;&nfpl; 15-4-2016 (aomMumaeY) eHeuf7em&DrS 10em&Dtxd
txufyg aetdrf &ufvnfqGrf;auR;w&m;awmfem jyKvkyfNyD;jzpfyg
aMumif;/
usef&pfolrdom;pk
bk&m;? &[ef;? odrf? ausmif; 'g,dumrBuD;

a':cspfcspf(oHwGJNrdKU) (75)ESpf

txjy(Nidrf;)
txu(3)? Munfhjrifwdkif? txu(1)? oCFef;uRef;
txu(2)ykZGefawmif
oHwGJNrdKUae (OD;vSausmf-a':odef;GefY)wdkY\orD;? trSwf20(u)?
r[mNrdKifvrf;? prf;csmif;NrdKUe,fae(Dr.OD;bdk;apm-a':rrBuD;)wdkY\wlr?
a':cifoef;ndK? (OD;a&T[ef)-a':cifoef;Ge?Yf Dr.OD;;ay:OD;-(a':at;oef)Y ?
AdkvfrSL;csKyfcifndK(Nidrf;)-a':oif;oif;a&T? OD;vSMunf-a':cifoef;axG;
wdkY\tpfr? wlrajcmufa,muf? ajr;ig;a,mufwdkY\tbGm;onf 14-42016(Mumoyaw;aeY) n 10;15em&DwiG f uG,v
f eG o
f mG ;ygojzifh 15-42016(aomMumaeY) eHeuf 10;45em&DwGif a&a0;okomefrD;oN*K[f
NyD;pD;ygaMumif; &yfeD;&yfa0;rSaqGrsdK;rdwfo*F[rsm;tm;taMumif;Mum;
tyfygonf/ uG,v
f eG o
f t
l m;&nf;pl; 20-4-2016(Ak'[
;l aeY) eHeuf7em&D
rS 10em&Dtxd trSwf20(u)r[mNrdKifvrf;? prf;acsmif;NrdKUe,faetdrfodkY
&ufvnfqrG ;f auR;w&m;awmfem<ua&mufyg&ef zdwMf um;tyfygonf/
usef&pfolrdom;pk

{NyD 16? 2016

aejynfawmf {NyD 15
jynfaxmifpkorw jrefrmEdkifiHawmf EdkifiHawmforw OD;xifausmfajymMum;rnfh ESpfopful;EIwfcGef;quf
pum;ukd {NyD 17 &uf (jrefrmESpo
f pfu;l aeY)eHeuf 7 em&D? rGe;f wnfh 12 em&D? nae 3 em&DEiS hf n 8 em&D owif;
tNy;D wkw
Yd iG f MRTV News Channel ESihf jrefrmhtoH a&'D,t
kd pDtpOfwrYdk S xkwv
f iT hf ay;oGm;rnfjzpfaMumif;
od&Sd&onf/
(owif;pOf)

vomNrdKUe,f taemf&xmvrf;&Sd mntv & Life Buoy r@yfwGif aysmf&TifpGm a&yufcHaeMupOf/ (owif;pmrsufESm 9)

rEav; {NyD 15
2016 ckEpS f jrefrmk;d &mr[moBueF yf aJG wmfBu;D tm; jrefrmEkid if t
H ESUH tjym; pnfum;pGm usi;f yvsu&f &dS m rEav;NrKd U
wGif qifETJvsuf&Sdaom twma&obifyGJawmfBuD;odk h r@yftoD;oD;wGif vma&mufazsmfajzay;Muaom
tEkynm&Sirf sm; tm;yg;w& vma&mufaysm&f iT pf mG qifEMJTuonfh oBueF cf spjf ynforl sm;udk awGU&S&d ojzifh
ref;oBueF f
yHk&dyfrsm;ESifh ,if;wdk h\cHpm;rI&orsm;udk awGUqHkar;jref;jzpfcJhygonf/
pmrsufESm 10 aumfvH 1 okdY

oufrGefjrifh
(tu,f'rDqk&Sif)

jzLjzLausmfodef;
(aw;oH&Sif)

eDeDcifaZmf
(aw;oH&Sif)

1377 ckESpf wefcl;vqef; 9 &uf paeaeY?

16, Saturday April 2016

pmav;ayav; zwfwwfpuwnf;u owif;pmukd aeYwidk ;f zwfc&hJ w,f/


vlBuD;rdbawGu owif;pmwkdY? r*Zif;wkdY zwfwJhtavh&SdMuvkdYyg/ &GmrSm
olykeftkyfcsKyfwJh wpfESpf? ESpfESpfavmufumvtwGif; owif;pmjywfcJh&
w,f/ 'gawmifrS jynfot
Yl mPm pwJh pmapmifzwf&ygao;w,f/ rMumcif
uRefawmhfudk taru NrdKUay:ykdYNyD; ausmif;xm;vkdY NrdKUrSm owif;pm
zwf&w,f/ tdrfrSmr&Sd ausmif;? ausmif;rSmr&Sd vrf;ab; pmzwfcef;?
jyefMum;a&;pmzwfcef;? pmtkyq
f idk f pwJah e&mawGudk vku
d &f mS Ny;D zwf&yg
w,f/ jyefMum;a&;pmzwfcef;awG r&Sdawmhwmemw,f/
awm&GmrSm zwf&wmu &efukefowif;pm? Armhacwfowif;pmeJY
jrefrmhtvif;owif;pmwkdY jzpfygw,f/ aMu;rkHowif;pmxGufwmu
tvGefaemufusygw,f/ 1957 ckESpfrSm wnfaxmifwmqkdawmh
ppftpkd;&acwfrwkdifcif aemufqkH;owif;pmwpfapmifvkdY qkd&ygr,f/
aMu;rkrH *Zif;&SNd y;D OD;aomif;(atmifAv)uyJ tprf;xkwMf unhaf o;w,f
xifygw,f/ NyD;rS owif;pmxkwfwm/ aemufusayr,hf ol0ifvmykHu
[kdav;wausmfyg/ tJ'Dawmh uRefawmfwkdYuvnf; wuokdvfa&mufvkdY
pmayorm;jzpfaeygNyD/ ref;wuokdvfrSm wuf&wmqkdawmh &efukef
pme,fZif;avmueJYawmh r0ifqHhbl;aygh/
aMu;rkHowif;pmukd atmifAvac: OD;aomif;u xkwfwmwJh/
ywfvnfpufBu;D eJY ku
d rf mS wJ/h ywfvnfpufBu;D qkw
d m Mum;cgpu bmrSe;f
awmif rodvu
dk b
f ;l / pufqw
dk m vnfrmS yJvyYdk J odwmuk;d / pufvnfatmif
ajceJYeif;wmawGawmh jrifzl;wmaygh/ ajceJYreif;&if vQyfppfeJY pufvnf
atmif vkyfrSmyJvkdY oabmaygufxm;ygw,f/ aemufrS od&wmu
puLukd wpf&u
G cf si;f vufeu
YJ idk x
f nhaf y;&wmr[kwb
f J pufeYJ tvdyv
f u
dk f
xnhfay;vkdufw,f/
pmrsufESm 3 aumfvH 1 odkY

aMu;rkcH if[q
k o
dk nfEiS fh olu
Y jdk rifz;l ? odrzd ;l olwidk ;f rsuv
f ;Hk xJ wef;ay:vmrnf/ rde;f rvSwpfa,muf qHyif'ZD idk ;f u
ezl;ay:csvsuf tqef;? xkad cwfu rde;f rysKrd sm; aMu;rkcH ifqyH ifyaHk wmif vku
d n
f y Mf uao;/ tHMh op&mawGUwkid ;f
olajymaeus ]]erlemygyJawmf}} [laom pum;ukdvnf; t&yfxJrSm twk,lajymvkdufMuao;/
olu kyf&Sifrif;orD;vm;qkdawmhvnf; r[kwf/ tqkdawmfpojzihf ausmfMum;onfh tEkynm&Sifvnf;
r[kwf/ t&yfxJu omrefolvkd? ukd,fvkd t&yfolwpfa,mufrQom? 'gjzifh bmvkdY olYukd xkdacwfu vlwkdif;

od&ygovJ/ ESpfoufcifrifMu&ygovJ/
uReaf wmfwpYdk mzwfwwfp? ausmif;aeprSmyif olu
Y dk &if;ES;D aeNy/D eHeufcif; owif;pmtdraf &mufvmonf
ESihf wpfywfwpfcgrQawmh twlawGUae&NrJ/ aMu;rkHowif;pmxJ oluwpfae&mygaeus/ aMu;rkHowif;pm
jzpf
f umwGe;f OD;atmif&edS u
f zefw;D arG;xkwv
f u
dk o
f nfh Zmwfaumifjzpfvihu
f pm; tEkynmarSmt
f pGr;f aMumihf
wu,fhouf&Sdvlwpfa,mufvkd pmzwfolawG pdwfxJxifaeNyD/
pmrsufESm 3 aumfvH 1 odkY

1969 ckESpf {NyDv 21 aeYwGifyg&Sdonhf aMu;rHkowif;pmwGif umwGef;atmif&Sdefa&;qGJonfh aMu;rHkcifumwGef;udk pmzwfy&dowfrsm;tm; rl&if;umwGef;vuf&mtwkdif; tvGrf;ajyjyefvnfazmfjyvdkufygonf

txl;xkwf 4 rStquf
q&mZ0evufatmufrSm vkyf&wmawmh tifrwef
aumif;wmaygh/ q&mOD;0if;wifvnf; OD;aqmifw,f/
owif;pm&JUodum ? owif;pm&JUtaetxm;? owif;pm
u awmfawmfav;udk vGwv
f w
G v
f yfvyfvyk v
f &Ykd w,f/
'gayr,fh wjznf;jznf;aemufyikd ;f usawmh wdu
Yk acwf
awGuawmh trsdK;pkHjzwfoef;cJh&wmaygh/ ajym&r,f
qdk&if q&mZ0ewdkYacwfu owif;vGwfvyfcGifh
awmfawmfrsm;rsm;&Sdw,f/ wdkYuawmh vli,fqdkawmh
olww
Ykd m0efay;wmawGukd ausyeG af tmifvyk cf w
hJ myJ/
tJ'Dtcsdefu tm;upm;bufu wm0ef,lxm;
awmh owif;&Sm&wm odyfrcufbl;/ q&mZ0e
uvnf; aeYpOf aqmif;yg;wpfyk'fa&;w,f/ yifwdkif
aqmif;yg; aeYpOfygw,f/ q&mZ0evufxufrSm
nbuf vufaxmuft,f'DwmtaeeJY vkyf&w,f/
tJ'Dtcsdefu owif;pmu oGufw,f/ owif;pm
t*FgeJY jynfph w
Hk ,f/ aMu;rku
H jynfoyl ikd o
f rd ;f vdu
k af wmh
vnf; [efrysufbl;/ ykHoPmefrysufbl;/ yxr
q&maomif;wdkY? q&mZ0ewdkY? pdefcifarmif&DwdkY udkifcJh
w,f/ yxr jynfoyl ikd jf zpfNy;D awmhvnf; 'D[efawGu
rysub
f ;l / zwfcsiphf zG,jf zpfatmif jyifqifwwfw,f/

bmrS wDxGifrIvnf;r&Sdawmhbl;/ 87 ta&;tcif;


rjzpfcifrSm 'kwd,t,f'DwmcsKyfwm0efudk yg;pyfeJY
ay;wm/ vkyaf e&if;eJY tay:uususvmwJh aqmif;yg;
awG/ wpfaeY tJ'Dtay:uusvmwJh aqmif;yg;qdk
awmh 'Dtwdkif;rzwfbJ pmpDcef;udk csay;vdkufw,f/
awmfMumusawmh atmufrSm yGpdyGpdjzpfvmNyD; pmpD
acgif;aqmifu wufvmw,f/ q&mwJh 'Daqmif;yg;
u pmpDorm;awG rausrvnfjzpfaew,fwJh/ tck
aqmif;yg;u awmfawmfqdk;w,fq&mwJh/ tJ'gyg&if
odyfrvG,fbl;wJhqdkawmh ,lzwfvdkufawmh vlxk
qEjyyGJawG pukefMuNyDqdkawmh tJ'D vlxkqEjywJh
olawG[m raumif;wJhrdef;rawG? vrf;ab;u rdef;r
awG? vrf;ab;uvlawG Murf;yd;k olc;kd awGqw
kd hJ ykpH rH sKd ;eJY
a&;xnfhxm;wm/ qdkawmh 'Daqmif;yg;udk xnfhvdkuf
vdkY reufrdk;vif;ygoGm;&if wdkYaMu;rkH rvG,fawmhbl;/
tJ'Dawmh AdkvfrSL;BuD;cifarmifat;qD zkef;qufw,f/
tJ'Dtcsdefu umzsL;xkwfxm;NyD nrxGuf&bl;/ ppf
tkyfcsKyfa&;udkifaeNyDqdkawmh 'DvdkyJ pmpDorm;awGu
rausvnfbl;/ tvkyfrvkyfbl; ajymaeMuw,f
qdkawmh 'Daqmif;yg;udk rxnfhEdkifbl;/ b,fvdkvkyf&
rvJqakd wmh olUqDvmcJw
h /hJ oufqikd &f mudk taMumif;

OD;jrwfaqG
touf 78 / aMu;rku
H 57 rSm pxGuw
f ,f/ pvkyf
uwnf;u ygw,fqykd gawmh/ 58 rSm pa&mufwmaygh/
t&ifuawmh jynfoUl *sme,frmS vkyw
f ,f/ ocifjroef;
wdkYqDrSm/ aMu;rkH0ifcgpu tvkyfoifowif;axmuf
taeeJY pmjyifXmerSm wpfESpfavmufxdkif&w,f/
aemufrS owif;axmufbuf a&mufw,f/ kyf&Sif?
pmay,Ofaus;rIvdkif;aygh/
64 rSm aMu;rkH jynfolydkifodrf;cH&w,f/ tm;vkH;
yko
H PmefawGu ajymif;vJomG ;w,f/ tpd;k & k;H ykpH aH wG
jzpfoGm;w,f/ t&ifvdk rdom;pkykHpH rjzpfawmhbl;/
jynfolydkifrodrf;cif atmifAvvufxuf aemuf
pdefcifarmif&D/ ta&;ygwJh t,f'DwmwpfOD;/
owif;ydkif;rSm t"duuawmh atmifAvyJ/ olu
t,f'DwmcsKyfvnf;jzpfw,f/ ydkif&Sifvnf; jzpfw,f/
olu wpfcgwpfcg udk,fwdkifowif;xGufvdkufw,f/
wcsdKU pdwf0ifpm;zdkYaumif;wJh vlrIa&;owif;awG[m
q&matmifAv oludk,fwdkifvdkufwmaygh/ tJ'gawG
u aMu;rkHrwdkifcif Armhacwf acwfuaygh/

[efa*&D OD;udkudkBuD;

OD;jrwfaqG

OD;aomf

OD;0if;wif&JU[efyef owif;pmzGJUpnf;ykHpepfu odyf


aumif;w,f/ owif;pmcsi;f ,SOx
f m; aMu;rku
H kd qGcJ sif
w,f/
jynfoyl ikd o
f rd ;f wJh tapmydik ;f umvu yk*v
u
d wke;f
u ygvmwJht&SdefeJY awmfawmfav;aumif;w,f/
aemufydkif;usawmh rqvtpdk;& pme,fZif;wdkYbmwdkY
MoZmawG0ifvmawmh owif;pm&JU[efyefu ajymif;
oGm;w,f/ q&mZ0ewdkYvnf; yifpifay;vdkufawmh
aqmif;yg;eJyY wfoufNy;D awmh q&mZ0e? q&mode;f azjrifh
wdkY tydwfcHvdkuf&wJh taetxm;a&mufomG ;w,f/
OD;0if;wifaemufrmS ocifvu
S eG ;f wd?Yk wuov
kd jf rwfol
wdkYu 'kwd,t,f'DwmcsKyf wGJudkifw,f/ ajym&r,f
qdk&if tvif;acwfuae tarSmifacwfudk wjznf;
jznf; a&mufvmw,f/ tarSmifxrJ mS yJ rjrifruef;eJY
prf;w0g;0g;vky&f wJo
h al wGvkd jzpfvmw,f/ tay:u
csay;rS aqmif;yg;qdkvnf; tay:uvmw,f/
ay:vpDeJYywfoufwJh aqmif;yg;awG onf \ rusef
rjyif&bl;/ acgif;pnf;rjyifygeJYqdk 0ifvmw,f/
pnf;urf;csufawGu owif;awmif b,fowif;udk
b,frSmxnfhygqdkwJh TefMum;csuf xufMuyf0ifvm
w,f/ 0efBuD;qdkvnf; 0gpOftwdkif; usufxm;NyD;
"mwfykHqdk 0gpOftwdkif;xnfh&w,f/ tJ'D tarSmif
acwfuae aMumufacwfa&mufvmw,f/ aMumuf
p&m aumif;wJhacwf/ tm;vkH; aMumufae&w,f/
tay:rSm 0efBuD;u rdk;usa&Tudk,fawG jzpfvmw,f/
rqvacwfu ygwDua&G;wJh0efBuD;awG/ 'gayr,fh
MoZmay;aewmu pme,fZif;aumfyakd &;&Si;f awG ay:
vmawmh OD;aqmifTefMum;a&;rSL;vkyfwJh AdkvfrSL;BuD;
awG&JU trdefYudk emcH&w,f/ aMumuf&w,fqdkwJh
taetxm;rsdK;rSm vkyf&awmh rvl;omrvGefYomyJ/
wdu
Yk nazmifut
kd Nrw
J rf;udik &f awmh TeMf um;csuf
pmtkyfu tNrJwrf;ab;rSm&SdNyD; vkyf&wm/ wjznf;
jznf;eJY bmjzpfvmvJqdkawmh acgufdk;usdK;vmwm/

Mum;Ny;D jzpfwehJ nf;eJv


Y mcJq
h akd wmh aMu;rku
H (52)vrf;
rSm/ olaewmu tck Adkvf&GJvrf;ac:wJh vombuf
rSm/ wdkYa&SUrSm wyfu uif;pGJxm;awmh wdkYe,fajrudk
udik w
f hJ Adv
k rf LS ;qDvrS ;f qufNy;D vrf;aMumif;av; zefw;D
ay;Edkifrvm;qdkNyD;ajymawmh &r,fAsm aMu;rkHudk
wnfhwnfhoGm; b,frSrauGUeJYqdkNyD; cGifhjyKvdkY oGm;
awmh AdkvfrSL;BuD;cifarmifat;udkjyNyD; oluvnf;
tqk;H tjzwfray;Edik af wmh tay:udx
k yfwifNy;D tqifh
qifheJY reufus&if aumfyDeJYwifqdkNyD; rxnfhvdkuf&
bl; jzpfoGm;w,f/ tJ'Dowif;u owif;pmwdkuf
aygif;pkHudk ysHUoGm;NyD; wdkufu 0efxrf;awGuvnf;
rausrvnfjzpfum tm;vkH;u tjyifrSmxGufNyD;
qEjyzdYk qEjyKvmMuw,f/ wdv
Yk nf; tJ'geJY owif;pm
wdkufawGtm;vkH;pnf;kH;NyD; tm;vkH;pkNyD; qEjyMu/
&efukefNrdKUywfvnfatmfNyD;awmh wdkYowif;pmu
owif;pmwdkufyGJrSm 0ifygcJhwJhtwGuf owif;pmu
aeNyD; rMumygbl; &ufydkif;twGif; wm0efuae &yfpJ
ypfvdkufw,f/
wm0ef,lwmuawmh tm;upm;owif;qdkayr,fh
vlxk pdw0f ifpm;wJh owif;rsKd ;uawmh reef;pd;k ? reef;pH
qd&k if wdv
Yk nf;tjyifxu
G Nf y;D wGv
J u
kd w
f maygh/ reef;pd;k ?
reef;pH rarG;ao;bl;/ olwdkY tazeJY tarvmawmh
aMu;rku
H ae olwu
Ykd kd oGm;Ny;D ac: tJ'w
D ek ;f u owif;
twdkav;yJxnfhNyD; olwdkYudk oabFmqdyfrSm oGm;BudK
apmifhae/ ac:oGm;NyD; uav;aq;kHydkY/ uav;aq;kH
u olemjyKawG? q&m0efawGtuleYJ owif;udk usew
f o
hJ l
r&atmif cGJpdwfwJhtcg txJ0ifr&awmh q&m0efudk
uifr&may;dkufcdkif;NyD;awmh reef;pdk;? reef;pH owif;
qdk&if tJ'Dtcsdefu aMu;rkHu xdyfqkH;ujzpfoGm;wm/
emrnfay;wmutp reef;pd;k ? reef;pHqw
kd m aMu;rku
H
ay;cJhwJh emrnf/ [dkwkef;uawmh t`rTm (1) t`rTm (2)
qdkNyD; pac:Muwm/ aemufrS reef;pdk; reef;pHqdkNyD;
aMu;rku
H uifyeG ;f wyfay;vdu
k af wmh tJ'g wGio
f mG ;wm/

[dkwkef;u [Hom0wDwdkY? &efukefwdkY? bmwdkY tJ'D


owif;pmawG&Sdw,f/ olwdkY a&S;dk;ykHpHtwdkif;yJ oGm;
aew,f/ tJ'DrSm aMu;rkHu owif;xnfhykH jyKykHutp
wdkwdkwkwfwkwfeJY vdk&if;xnfhwmav;awG&Sdw,f/
aemuf owif;acgif;ay;wmav;awG olrsm;eJYrwl
atmif vkyfwmav;awG&Sdw,f/ tJ'g t"duuawmh
pdecf ifarmif&aD yghav/ tJ't
D csed u
f olu t,f'w
D mcsKyf
vdk vkyfaewm/
aMu;rkHOD;aomif;u wdkufydkif&Sifvnf;jzpfw,f/ol
udk,fwdkifuvnf; t,f'Dwmpm;yGJrSm xdkifw,f/
owif;pmrSm tifrwefpw
d 0f ifpm;wJh vlBu;D wpfa,muf
aygh/ oluawmh tckqkH;oGm;NyD/
pmay? ,Ofaus;rIvdkif; ay;w,f/ qdkawmh kyf&Sif
aumifpDacwfqdkawmh kyf&Sifowif;awGbuf wm0ef
,l&w,f/ pmav;bmav; enf;enf;yg;yg;a&;awmh
pmayeJYywfoufwJhowif; owif;pmq&mBuD;awG
oma&;ema&;owif;awG a&;&w,f/ olYacwf olY
tcgeJYawmh xl;jcm;rIawG&Sdwmaygh/ t"duuawmh
vlrIa&;eJYywfoufwmawGygyJ/
[dw
k ek ;f uawmh ky&f iS af umifpu
D vnf; vGwv
f yfyg
w,f/ owif;axmufawG awmfawmfrsm;rsm;uvnf;
rif;om;rif;orD;awGeJY &if;ESD;Muwmrsm;awmh kyf&Sif
aumifpDrSm [dkwkef;ubm;&Sdw,f/ tJ'DrSm owif;
axmufawGu awmfawmfrsm;rsm; Z&yfuswmayghav/
tckawmh a&S;a[mif;aESmif;jzpf tawGUtBuHKav;
awG jyefa&;jzpfw,f/ aMu;rkHrSm aemufqkH; 80? 82
avmufxd vkyfcJhw,f/ yifpif,lcgeD;aygh/ 'gayr,fh
w&m;0ifyifpif r,lEdkifbl;/ udk,fuvnf; xGufcsif
wmeJYyJ aq;yifpifeJYyJ xGufvmw,f/ xGufwmu
tJ'w
D ek ;f u tajctaeu raumif;bl;/ trsm;tm;jzifh
rdk;usa&Tudk,fawG/ olwdkYu0ifyg [dkMoZmay; 'DMoZm
ay;/ udk,fu owif;axmufwpfa,muf owif;yJ
a&;csiw
f ,f/ owif;yJ vdu
k cf siw
f ,f/ owif;axmuf

udk owif;vdkufrcdkif;bJeJY pmtkyfwdkufawG xGuforQ


pmtkyv
f u
kd af wmif;cdik ;f w,f/ xkwaf 0olawGu ud,
k ef YJ
&if;ESD;awmh ay;Muygw,f/ 'gayr,fh wcsdKUuqdk
cifAsm;awmh ay;csifw,f/ olwdkYudk ray;csifbl;qdkNyD;
ajAmifudk ajymwm/ owif;axmufawGudk udk,fa&;
ud,
k w
f mawG cdik ;f w,f/ pdwyf suw
f meJY xGuv
f u
kd w
f m/
jynfolydkifrodrf;cifu t,f'DwmtzGJU twGif;a&;
rSL; aemuf jynfoyl ikd o
f rd ;f vdu
k af wmhrS owif;axmuf
jzpfwm/

OD;aomf
jynfolydkifodrf;awmh wpfv 500 vm;/ 600 vm;
ay;NyD; aemufawmh vkH;0jzwfcsypfvdkufw,f/ wjcm;
*sme,fawGrSm aMu;rkHOD;aomfvdkY a&;&ifawmif jzwf
ypfw,f/ aMu;rkOH ;D aomif;qdw
k mawmh yg;pyfxaJ wmif
xnfrh ajym&Jawmhb;l / tpk&iS w
f ek ;f uvnf; 'Dtvkyyf /J
jynfoyl ikd o
f rd ;f awmhvnf; 'Dtvkyyf /J jyefvyk yf gqdak wmh
uRefawmfwdkYuawmh wdkuftkyfvdkYac:w,f/ olwdkYu
awmh refae*smvdkYac:w,f/
aMu;rkHOD;aomif;taMumif;ajym&&if Armhacwf
0if;BuD;taMumif; ajym&r,f/ Armhacwf0if;xJrSm
owif;orm;awGaezdq
Yk Nkd y;D awmh Armhacwf OD;tke;f cif
uaeNyD; tdrfav;wpftdrfaqmufay;xm;w,f/ tJ'D
rSm oGm;Mu vmMu pkMuwmaygh/ ArmhacwfO;D tke;f cifeYJ
olt
Y rsKd ;orD;eJY rwnfw
h t
hJ cgusawmhrS tJ'gysuo
f mG ;
wm/
aMu;rkHowif;pmu tm&SrSm yxrqkH;atmhzfpuf/
q,fodef;avmufwefwmudk avsmfaMu;ay;r,fqdk
awmh av;odef;eJYjzwfvdkufNyD; ESpf 20 ay;r,faygh/
wpfEpS u
f kd ESpaf omif;xkwNf y;D awmh tpk&,
S ,
f m tcsK;d
twdkif; vdkufvdkufNyD; ay;&wmaygh/ wpfESpf? ESpfESpfyJ
cHw,f/ OD;aomif;u tar&duefrSm aqmif;yg;awG
a&;vdkufwJhtcgrSm OD;ae0if;u awmfawmf pdwfqdk;
oGm;Ny;D awmh ray;awmhb;l / &S,,
f muawmh OD;aomif;
u trsm;qkH;aygh/ pmcsKyfu ig;axmifqdk ig;axmifyJ
ay;wm/ tckacwfu ig;ode;f jzpfomG ;Nyq
D v
kd nf; pmcsKyf
xJutwdkif; ig;axmifyJay;wm/ ckESpfudkMunfh&if
tJ'cD Ek pS u
f wpfusyu
f kd trsm;Bu;D wefw,f/ yifpifu
900 &wm/ t&ifu rdwfa[mif;aqGa[mif;awGeJY
awGUcsiv
f Ykd oGm;oGm;xkwaf ewm/ tckawmh oH;k aomif;
ausmfavmuf&ygw,f/
'gu tpk&S,f,m&SifawG tpnf;ta0; rSwfwrf;
av/ 64 ckESpf {NyDv 17 &ufwGif jyKvkyfwJh tpk&Sif
OD;aomif;? a':oef;wif? a':trm? a':cifrd?
OD;Munf0if;vIdif? OD;oef;xGef;? OD;aomfESifh OD;odef;wdkY
wufa&mufw,f/ tpk&SifwpfOD;jzpfol OD;cifarmif&D
rSm txdef;odrf;cHae&wJhtwGuf tpnf;ta0;
rwufa&mufEdkifygwJh/
tpwkef;uawmh wdkuftkyfaygh/ OD;aomif;u
EdkifiHjcm;awGbmawGoGm;&if General power wdkY?
bmwdYk OD;aomfuykd J vTw
J m/ 'gaMumifh aMu;rkOH ;D aomif;
vdyk J aMu;rkOH ;D aomfqNkd y;D ac:Muw,f/ aemufq;Hk usrS
Adkvfwaxmifowif;pmwdkufuae aq;yifpif ,l
vdkufwm/
tck touf 91 ESpf/ aMu;rkHOD;aomif;qdk&if r&Sd
awmhbl;/ tpdk;&uae cPcPtzrf;cH&awmh pdwf
npfNyfD;awmh olxGufoGm;w,f/ tar&duefEdkifiHom;
cH,lvdkufNyD; aooGm;NyD/ pwkef;uwnf;uvkyfMuwm
57 ckESpfaygh/ aiGa&;aMu;a&;eJYywfoufNyD; vdkwm
ajymqdkwJh OD;yGifhaumif;iHjym&nf OD;yGifhaumif;av/
tukev
f ;Hk r&SMd uawmhb;l / tbu aMu;rk&H UJ refae*sm
aygh/ aMu;rkHu pxlaxmifuwnf;u bmrSvdkav;
ao;r&S/d awmufavQmuf apmifa&wufwmyJ/ vuf&dS
ykHESdyfpufuav;awG *syefuvmwJh[m/ [dkwkef;u
6000? 7000 ay;&wJh pufawG/ tJ'g tpdk;&qDuae
0,f,lvdkY&w,f/ tJ'g ESpfvkH;0,fNyD; pufu
tify&uf&iS f tifrwefaumif;w,f/ 'gayr,fh t*Fvef
u pufvdkawmh cdkifcdkifrmrmBuD; r[kwfbl;/ *syefu
ppfavsmfaMu;ay;wJhpufudk tpdk;&u a&mif;wm/
aemuf aMu;rku
H owif;OD;w,f/ aemuf q&mZ0ewd?Yk
OD;ndKjrwdkYa&;wJh aqmif;yg;awG aumif;w,f/ tJ'g
aMumifh
txl;xkwf pmrsufESm 3 odkY

txl;xkwf

pmrsufESm 1 rS
qkdcJhonfhtwkdif; aMu;rkHcifrSm
t&yfxu
J omrefred ;f rysKjd zpfonfh
tavsmuf t&yfpum;yJajym t&yf
olav;wpfa,mufvdk awG;MucH o
hJ l
jzpfygonf/
EkdifiHa&;w&m; wpfykdif;wpfprQ
a[mcJholr[kwfyg/ a[mzkdYaeae
omom ol\ cGwD;cGustawG;?
tar;awGu &Hzef&Hcg &,fp&myif
jzpfaeao;/ 'gukdyJ omrefjynfol
awGu cspf&? oabmawGU&jzpfae
cJhonfxihf/
olu aeYpOfb0pm;0wfaea&;
taMumif;awGvnf; ajymonf/
ar;onf/ ajzMunhfonf/ acwf
tavsmuf ay:yiftaMumif;t&m
awGukdvnf;
omreft&yfol
wpfa,mufPfjzifhyif pOf;pm;?
a0zefonft
h cg a0zefonf/ acwf
BuD;xJu tvGJtacsmfrsm;? udk;dk;
um;&m;jzpf&yfrsm;awGUvQif olY
vufo;Hk pum;jzpfonfh ]]erlemygyJ
awmf}}[k a&&Gwv
f suf Mobmay;Nr/J
xkdacwf\ tm;enf;csufwpfckjzpf
aom ukefypnf;&Sm;yg;rIukd olu
rMumcP cyfaighaighaomhavh&Sd
ovdk umvay:jzpfysujf cif;&mawG
ukdvnf; pyfpkrSwfcsufay;ao;
onf/
taMumif;t&mawGu
Bu;D us,v
f cS snrfh qkEd idk af omfvnf;

aeYpOfopYl um;awGudk vlawG trSwf


xifxif&SdMuNrJ/
bmaMumihf vlawG olYukdpGJvrf;
tm;ay;MuovJ[k uReaf wmfawG;rd
onf/ owif;pmBu;D wpfapmifay:
olu omrefjynfolawG ukd,fpm;?
pyfpkay;? ar;cGef;xkwfay;? b0if
rusp&mawGUvnf; roufrom
a&&Gwaf y;aeoud;k / reufaps;oGm;
wkdif; tdrf&Sifrwkdif;BuHKae&onhf
ukefaps;EIef;BuD;rI? tajccHpm;ukef
&Sm;yg;rIjyemrsm;udk jynfolY
ukd,fpm; nnf;wGm;ay;aeoudk;/
wpfenf;ajym&vQif rD;zkad csmifxu
J
toH owif;pmay: xkwfay;ae
onfudk;/
aeYpOfvlrIb0awGxJ tqef;
wpfck? tjiif;yGm;zG,fwpfrsKd; ay:
vmNyq
D v
dk Qif xkad cwfu vlawGrmS
,ckacwfvkd vlru
I eG &f ufazhbw
G cf f
(Facebook)awGxJ jiif;cker
f w
S cf suf
jyKciG &fh onfr[kwyf g/ eD;pyf&mcsi;f
ajymvsuf aMu;rHck if b,fvakd 0zef
rnf odkYr[kwf b,fvdkcGwD;cGus
wkHYjyefrnfqkdwm apmihfzwfMu&
onf/ aMu;rHck ifxrH v
S nf; trsm;pk
ajymcsio
f nhpf um;om xGuv
f mMu
pNrJrdkY b0ifusrqHk;Mu/ auseyfMu
ayraygh/ aMu;rHkcifu tm;vHk;
udk,fpm; tm;vHk;Mum;atmif ajym
ay;Ekid o
f nfu;kd / &mEIe;f jynhf rudu
k f

txl;xkwf pmrsufESm 2 rS
txl
apmifa&udk pufuav;awGeu
YJ kd rEdik af wmhb;l / rEdik w
f hJ
tcgus OD;aomif;uaeNyD; ,m,Dawmh tdEd,u
vmwJhpuf tvdyfeJY dkufwJhpufeJY dkufwmyJ/ tJ'Dpuf
uawmh acgufNy;D om;usw,f/ 'gayr,fh olu vufx;kd
pufavmufyJ apmifa&u aES;w,f/ tJ'geJY rjzpfao;
bl;qdNk y;D OD;aomif;u vdu
k &f mS vdu
k Of ;D r,fqNkd y;D tar&d
uefoGm;w,f/ tar&duefu ykHESdyfpufawG xkwfwJh
vkyfief;awGeJY avQmufMunfhNyD; tar&duefuae a*gh
qdw
k hJ pufuawmh taumif;qk;H yJqNkd y;D 'Dukd aMu;eef;
dkufvdkufw,f/ pufaumif;w,f/ aiGa&;aMu;a&;
b,fvdkvkyfrvJqdk OD;yGifhaumif;eJY uRefawmfwdkYeJY cif
awmh OD;yGiahf umif;u csvu
kd pf rf;Asm bmrS ylraeeJq
Y kd
tm;ay;w,f/ apmifa&u vufxdk;pufuav;awG
wpfaomif;avmufuae wufomG ;wm/ vdo
k avmuf
txl;xkwf

nDonhfwkdif tawmfeD;pyfonhf
cHpm;csufudk azmfjyay;EkdifonfrdkY
vlawG olu
Y ckd ifriftm;ud;k Muonf
[kvnf; uRefawmf,lqygonf/
{nhcf ef;xJ? tdycf ef;xJu toHrsm;
udk txku
d t
f avsmuf ud,
k pf m;jyKchJ
onf[k qkdcsifygonf/
olYpum;awGu rdefYMum;csuf
r[kwo
f vdk rdecYf eG ;f av;awGrygyg/
BudKufwmawGawGUcdkuf axmufcH
vdkuf? rESpfNrdKUvQif uefYuGufcsif
onhf kd;kd;jynfolwpfa,muf\
yGihfvif;rIrQom/ 'gonfuyif
tpd;k &tmabmfawG >ywfoyd v
f suf
rGef;usyfaeaom owif;pmapmif
twGuf toufSLaygufjzpfcJhyg
onf/
xkdtcsdefu owif;pmrsm;wGif
vlxkatmfoHu@&Sdygao;onf/
rauseyfrIrsm;twGuf wm0efcH
wkid Mf um;onhpf mrsuEf mS jzpfygonf/
wdik pf mawG wef;pDwufaomfvnf;
aMu;rHck ifwpfceG ;f avat;at;jzihf
ar;cGe;f 0ifxw
k w
f mavmuf t&om
rawGUyg/ u@ESpfck obm0csif;
vnf; rwlwmygygvdrhfrnf/
olonf pHjyZmwfaumif r[kwf
onh f t avsmuf obm0usus
tm;enf;csuf&Sdaom Zmwfaumif
vnf;jzpfygonf/ [if;aumif;
auR;onfhtvSLudk a&G;csifaom

udk apmifa&ray;EdkifwJhtxd jzpfoGm;w,f/ aiGu


awmh ud,
k b
hf momud,
k f vnfw,f/ ae&muvdw
k ,fqNkd y;D
rlv ukvm;ydik w
f hJ ESpx
f yftrd t
f a[mif;Bu;D udk a&mif;
rvm;qdk 0,fypfvdkufNyD; tJ'Dtdrfta[mif;BuD;udk
zsufypfvdkufw,f/
owif;pmvkyf&wJhvkyfief;u tawmfaysmfp&m
aumif;w,f/ pdwfnpfp&mvnf; aumif;w,f/
apmifa&uvnf; rwuf/ &SdwJh t&if;tESD;av; ukef
oGm;vdkuf/ tJvdkowif;pmawGuvnf; trsm;BuD;&Sd
w,f/ aMu;rku
H awmh 'Dvrkd [kwb
f ;l / awmufavQmuf
wufw,f/ ud,
k yf ikd v
f yk w
f meJY jynfoyl ikd u
f awmh rwl
bl;ayghAsm/ aemufNyD;awmhvnf; yk*vduqdkwJh
owif;pmawGu odyfr&Sdawmhbl;/ jynfolydkifawGyJ
jzpfukefMuawmh uRefawmfwdkYu wufoGm;wmaygh/
owif;pmuvnf;aumif;? pufuvnf;aumif;?

pmrsufESm 1 rS
puLvdyBf u;D uae puLawGudk tvdt
k avsmuf wpfqufwnf;vSrd x
hf w
k af y;
oGm;awmh wGifus,fwmaygh/ pmvHk;awGuvnf; cJpmvHk;r[kwfawmhbJ
yxrwpfrsufESmudk pufeJYdkufNyD; "mwfyHkul;ovdk ul;oGm;&wmqdkudk;/
tJ'aD wmh aMu;rHo
k wif;pm pmrsuEf mS wpf[ek x
f ;dk acwfrw
D ;kd wufomG ;cJh
w,fvdkY qdk&ygr,f/
aiGygyJ/ aiG&mS Edik af wmh ud,
k yf ikd t
f aqmufttH?k ud,
k yf ikd pf uf? ud,
k yf ikd f
t,f'DwmtzGJUtpnf;eJY pepfwus us,fus,fjyefYjyefY vkyfEdkifwmaygh/
jrefrmowif;pmavmurSm owif;orm;awGxrJ mS t&ufraomufwmeJ/Y
aiGaMu;udkifwwfwmu cyf&Sm;&Sm;yJ/ tJ'DtxJrSm OD;aomif;u t&uf
raomufwwfbl;wJh/ aiGpm&if;vnf;udkifwwfw,f/ owif;pmq&m
trsm;pku pmayynmawmfayr,fh t&ufaMumihf ysuf&wm? aiGaMu;
pnf;urf;r&SdwmawGaMumihf ysuf&wmrsm;ygw,f/
OD;aomif;[m vlawmfawGudk pkxm;EdkifolvJjzpfygw,f/ tdk;a0
OD;ndKjr? q&mZ0e? q&mpdefcifarmif&D? q&maiGOa'gif;(OD;BuD;armif)?
OD;0if;wifpwJh 'dwf'dwfBuJyk*dKvfawGudk pkxm;EdkifcJhwm tHhMop&myg/
OD;ndKjrqdkwm ppfBudKacwfu EkdifiHjcm;jyef? pme,fZif;ynm&Sifyg/ 1943
avmufu tar&duefjynfaxmifpkrSm owif;pmynmoifcJhNyD; r[m
0dZmbGJU&cJholvdkY rSwfom;&zl;ygw,f/
OD;0if;wifu ppfNyD;acwfvGwfvyfa&;acwfOD;rSm e,fomvefEdkifiH
trpwm'rfNrKd U *srb
f mwrfowif;pmausmif;(owif;pmwdu
k v
f m;) ynm
oifcw
hJ hJ xdyw
f ef;ynm&Siyf /J pmayAdrmefrmS a&m td;k a0rSmvkyzf ;l wmqdak wmh
pmayAdrmef[m EdkifiHjcm;jyefpme,fZif;ynm&Sif OD;xifBuD;? tdk;a0u
Edik if jH cm;jyef tk;d a0OD;ndKjrwdq
Yk u
D vnf; ynmcH,cl o
hJ w
l pfO;D yg/ OD;Bu;D armif
(aiGOa'gif;) u vljyefawmfynm&Sd t*Fvdyfpmwwfolr[kwfayr,fh
Armpm tvGefESHUpyfatmifavhvmvdkufpm;cJholqdkawmh ]ynm&Sif} vdkY
rajymcsifawmifrS ]]pmtdk;}vdkY rajym&if rjzpfolyg/

"avh/ xif&Sm;ay:vGifcsifaom
vlom;Of/ iSufpmvnf; auR;?
iSufaMumfvnf; BudKufwwfonhf
vlo
Y bm0rsK;d olrY mS tjynh&f adS Mumif;
aMu;rHck ifuav;u rMumcP jyo
0efcHavh&Sdygonf/ vlawGuvnf;
'gudkyif obm0usus igwkdYvdk
vlxJuvl[k rSwf,lcspfcsifMu
ovm; awG;rdygonf/
aemufydkif;wGifawmh wpfygwD
pepf xH;k pHtwkid ;f owif;pmxJwiG f
tpdk;&tmabmfawGcsnf;jzpfvm/
tmPm&Sib
f ek ;f awmfbUJG ESifh tpnf;
ta0; "mwfyHkawGcsnf; jynhfvm
awmh aMu;rHkcifwpfa,muf tdrf
{nfhcef;awG tvnfvmusJoGm;
onf/
jynfow
l t
Ykd wGuf aeYpOf aMu;rHk
jyifwiG f ydpk wmqefaom a<u;aMumf
oHawG ae&myd,
k v
l monf/ jynfoYl
uav;aMu;rHck if aemufqw
k &f jyef
NyD/
tmPmodr;f tpd;k & bke;f awmfbUJG
wD;vHk;awG us,favmifvmonf/
t&yfoluav; aMu;rHkcif\ pyfpk
rSwfcsufoHawG wdk;wdwf&jyefNyD/
okdYESihf tqHk;wpfaeYwGifum;
jynfolcspfaom aMu;rHkcifav;
wpfa,muf 0rf;enf;zG,f aysmuf
csif;rvS aysmufcJh&awmhonf/
1969 ckESpf Mo*kwfvtwGif; aMu;rHkowif;pmwGif azmfjycJhonfh

trSwfw&umwGef;/
tify&uf&iS u
f vnf;aumif;? a&;wJah qmif;yg;&Siaf wG
uvnf; wu,fhyk*dKvfawGa&;w,fqdkawmh olwdkYudk
vlawGuBudKufaeawmh owif;pmudkvnf; vlawGu
BuKd uaf ewm/ aMu;rku
H w
kd Ek ikd w
f hJ owif;pmu r&Sb
d ;l /
OD;aomif;uawmh wu,fawmfwJhol/ pma&;wmu
vnf; jywfjywfom;om;yJcsw,f/ q&mZ0ewdYk OD;ndKjr
wdkYvdk aqmif;yg;a&;wJholawGrsm;av aumif;avyJ/
wcsKdUpmpDorm;awG bmawGvnf; uRefawmf yifpif
oGm;awmhryS J awGUMuw,f/ vla[mif;awGu r&Sad wmh
bl;/
ukov
kd u
f v
H nf;ygw,f/ tpd;k &uae udik v
f u
kd w
f m
vnf; ygw,f/ yk*v
u
d csn;f yJ vkyrf &d ifvnf;aumif;/
tckawmh tpdk;&uae owif;pmwdkufawG jynfolydkif
odr;f vdu
k af wmh td;k eif;cGuef if;jzpfuek Mf uwm/ aMu;rkH
uawmh awmufavQmuf jynfolydkifodrf;awmhvnf;

q&mpdefcifarmif&Du tvGefxufwJh rHk&Gmom;yg/ ]]yvdyft&m&Sd}}


qdw
k hJ pma&;q&mBu;D OD;baomf&UJ om;wpfO;D yg/ q&mBu;D cifarmifvwf
(a':cifrsK;d csp)f &JUwlt&if;yg/ t*Fvyd pf ma&m jrefrmpmygawmfwhJ yk*Kd vyf g/
wpfckyJajymp&m&Sdwmu taomuftpm;rsm;wmygyJ/ bmyJjzpfjzpf
vlawmfawGcsnf; pkxm;EdkifcJhwmuawmh trSefygyJ/
owif;pmtrsK;d tpm;qkw
d m t"duESprf sK;d &Sw
d m tm;vk;H odMuygw,f/
]]tdk;}}eJY ]]tqef;}} ukdyJ qkdygawmh/ jrefrmhtvif;u tpOftvmudku
dk;w,f/ aMu;rHku qef;w,f/ xGufuwnf;u atmf[pf? ckefayguf
xGuv
f mwmyg/ 'Dynmu pdecf ifarmif&&D UJ vufcsuaf wGyrJ sm; ygvdrrhf ,f/
OD;aomif;ukd,fwkdifuvnf; ]]atmifAv}} qkdwJh emrnfwpfvHk;eJY
pma&;q&m? jyZmwfq&mr[kwfvm;/ olwkdYtxJrSm ae&mrxtvkyf
vkyNf y;D owif;pmwpfapmifv;kH udk xde;f ausmif;aeoluawmh OD;0if;wifyJ
jzpfw,fvkdY em;vnf&ygw,f/ aemiftcg [Hom0wDOD;0if;wifvdkY
orkdif;wGifolwpfOD;jzpfvmygw,f/ rEav;rSm wpfapmifwnf;aom
owif;pmrSm wpfOD;wnf;aom t,f'DwmBuD;tjzpf txl;ay:vGicf iG hf
&vmcJhygw,f/ aMu;rHk0if;wiftrnf vHk;0aysmufoGm;NyD; [Hom0wD
OD;0if;wif&,fvdkY ausmfMum;oGm;cJhygw,f/
aMu;rHkrSmuRefawmftxl;owd&aerdwmu aMu;rHkBuD;armif&JU
pmtkyfpifu@eJY umwGef;vSodef;&JU aMu;rHkeDwdawGygyJ/ uRefawmfeJY
vlcsif;awGUMuawmh ]]cifAsm;vdkawmh pmtkyfa0zefa&;awGra&;&Jbl;AsKdU/
pmtkyo
f wif;av;avmufyaJ &;ae&wm}}vkYd OD;Bu;D armifu ajymzl;ygw,f/
bmyJjzpfjzpfoo
l wif;ay;wmu Bu;D rm;wJph mzwftawGUtBuKH aemufceH yYJ g/
aMu;rHo
k wif;pmu 1957 ckEpS pf wifwnfaxmifxw
k af 0cJNh y;D 1964
ckEpS rf mS jynfolydkiftodrf;cH&wmqkdawmh ESpfaygif; 50 ausmf 60 eD;yg;yJ
oufq;dk &Sncf &hJ ygw,f/ OD;aomif;uawmh axmifusNy;D axmifuxGuaf wmh
owif;pmqkid &f mXmecGrJ mS OD;ae0if;u Terf LS ;vm;? Tecf sKyv
f m; cefx
Y m;
cH&ygao;w,f/ jynfyrSm pmtkyfawG av;ig;tkyfxkwfa0wJhtxJrSm

aumif;wmyJ/ us,jf yefv


Y mav vkyif ef;u Iyv
f mavyJ/
aMumfjimudpIyfvmr,f/ udk,fpm;vS,fawGudp Iyf
vmw,f/ bmjzpfvdkYvJqdk vlwdkif;ray;Edkifawmh
bvufrm;uwf jzpfvmw,f/ tJ'D bvufrm;uwfukd
uReaf wmfwYkd xde;f &wmyJ/ aqmif;yg;wdb
Yk mwdu
Yk sawmh
a&G;wJhyk*dKvfqdkNyD; oyfoyfudk cefYxm;&w,f/
OD;Bu;D armif (q&maiGOa'gif;)wdYk bmwdu
Yk a&G;Ny;D awmh
a&G;wJh[mudk q&mZ0ewdkY? OD;aomif;wdkYuaeNyD;awmh
aqmif;yg;a&;wJholawGu awmfawmfrsm;w,f/ a&;
wdkif;vnf; rxnfhEdkifbl;/ aqmif;yg;a&G;wJhtzGJUuae
a&G;ay;rS tJ'Dvdkvkyf&w,f/ pnf;urf;awmh aumif;
wmaygh/ tck*sme,fav;awG bmav;awGvnf;
aumif;w,f/ 'gayr,fh xdyu
f rd;k xm;wJo
h al wG &Sad e&if
awmh cufrSmyJ/

]]OD;ae0if; jymwqkyq
f }dk }wmygw,f/ aemufawmh tar&dum;ukd xGuo
f mG ;Ny;D
jyefroGm;bl;/ jyefxGufzkdYaumif;w,f/ uRefawmfu tJ'DawmhrS &if;ESD;
cGiMfh uKH &w,f/ t&ifu wpfBurd yf J ta0;ujrifz;l kMH uKH z;l vku
d yf gw,f/
jynfyrSm q&maomif;&,f? wifrkd;&,f? uRefawmf&,f ]]ol&Jaumif;
ok;H a,muf}} vkycf &hJ ygao;w,f/ tvHev
D o
Ydk &d ayr,hf ]]pGmpGmvef}} xJu
r[kw/f tvGeaf t;aq;wnfNird o
f jl zpfygw,f/ t&ufvnf; vk;H 0raomuf
bl;/ em;av;vkdY pum;ajym&wm cufygw,f/ ckawmh uRefawmf
ud,
k w
f idk v
f nf; em;uawmfawmfav;? tcsed pf ;D aeNyjD zpfvYdk uk,
d cf si;f pm&yg
w,f/ q&m&JU owif;pmb0ESpf ]ESpf 60} tcrf;tem;udk uRefawmfwkdY
0kid ;f 0ef;usi;f yay;vku
d &f zl;w,f/ ckawmh ola&m? wifr;dk a&m? armifom&
wkyYd g uG,v
f eG o
f mG ;Mu&ygNy/D uReaf wmhu
f adk wGUwJh rdwaf qGwidk ;f u q&m
usef;rmatmifaeaemfvkdYcsnf; EIwfqufrSmMum;wmcHae&vkdYpdwfnpfae
&ygw,f/ wu,fawmh 'Dvdk owday;Muwm aus;Zl;wif&rSmyg/ 'gayr,hf
uRefawmfu usef;rmatmifraebl;av/ bmyJjzpfjzpf aMu;rkH
wnfaxmifol owif;pmol&Jaumif;wpfOD;eJY rdwfaqGjzpfcJh&vkdY 0rf;om
*kPf,l&yg w,f/
ratmihfEkdifvkdY oleJYawGUputjzpftysufwpfck ajymcsifygw,f/
yef;cs0D if;azeJY uReaf wmfwYdk ok;H a,mufc&D;oGm;Mu&if; q&mu uReaf wmfu
h dk
bmajymw,f rSwfovJ/ q&muRefawmfwkdY rkd;rcrSm pma&;cGihfjyKzkdY
yefMum;yg&apwJh/ aumif;a&m? uRefawmfuavxJu pmapmifrSm
twkdifyifcHav/ olYqDukd q&mBuD;qDu pmrlrawmif;&Jygbl;/
tm;emvkyYd g/ pmrlcvnf; wpfjym;rS ay;rSmr[kwb
f ;l / olruG,v
f eG cf if
rk;d rc (armif&pf)&JUavxJu pmapmifrmS pmawGa&;ay;oGm;cJ&h mS ygw,f/
olu,
G v
f eG af wmh ol&Y &dS mt&yfuadk v,mOfeo
YJ mG ;Ny;D *g&0jyKvu
dk yf gw,f/
]aMu;rkH}qkdawmh rSefrSefeJYvkyfwmr[kwfbl;vm;/ ruGJEkdifygbl;/ aMu;rkH
OD;aomif; aumif;&mok*wda&mufygap/

1969 ckESpf {NyDv 1 &ufaeYxkwf


aMu;rkHowif;pmwGif
azmfjycJhonfh
pma&;q&mBuD; aomfwmaqG\ oBuFef
aqmif;yg;tm; ,aeYaMu;rkyH &dowfrsm;
od&SdEkdifap&ef rl&if;a&;om;azmfjyrIykHpH
twkdif; wifjyvkdufygonf/

&efuek o
f BueF f okyyf sucf o
hJ nfrmS umvMumcJah vNy/D uReaf wmfonf 1930 ckEpS u
f pNy;D &efuek af &mufco
hJ nf/ t*Fvyd af cwfaygh/
xkdpOftcg &efukefNrdKU\ vlOD;a&u rQrrsm;ao;/ wkwf? ukvm; ponhf vlrsKd;jcm;ESihfqdkvQif xuf0ufpDqkd&acsrnf/
tJonfwkef;u vlrsKd;jcm;awGuvnf; uRefawmfwdkY jrefrm"avhxJudk odyfNyD; 0ifa&mufpGufzufjcif;r&Sdao;ay/ oBuFefcgqdkvQif
jrefrmrsm; &yfuGufjzpfaom tvHk? Munfhjrifwkdif? prf;acsmif;? ausmufajrmif;? wmarGavmufomvQif pnfum;odkufNrdKuf\/
xkdpOftcg &efukefoBuFefonf wkwf&yfuGufowfowf? rsufESmjzLrsm; ajymwwfMuonfom/
a&yuford rf Murf;? EIwo
f &rf;jcif;vnf; uawmh txl;ajymp&mr&Sdbl;ayghcifAsm/
,if;odkY &efukefNrdKUBuD;wnf&SdcJh&mrS
r&Sad o;/ a&yufcx
H u
G Mf uonfh um;rsm;
tJonfwek ;f u &efuek Nf rKd UrSm aps;0,f *syefacwfa&mufvm?
t*FvdyfAHk;awG
xuf {nhcf rH @yfu *kP,
f o
l nfh rke[
Yf if; vQif ukvm;vdw
k wf&onf/ vefcsm;pD;vQif w0kef;0kef;cs? vlawG [dkajy;'Da&mufjzihf
cg;? acgufqGJ? Mumqefcsuf? zmvl'g? ukvm;vdkajym&onf/
usKyfwdkY Arm? wkwf? ukvm;wkdY pkaygif;rd
aumfz?D vufzuf&nf ponfh pm;aomuf
a[;-vefcsm;? cgvDrJ? atmif;em;? oGm;Muum vlrsKd;"avhwdkYvnf; pyf,Suf
zG,frsm;udk auR;arG;Muonf/
qD;wm;? wm;,m;'dkif;em;? *dkarmif;? &yfcdk; ukefavonf/ xkdacwfrSp wkwf?
a&yufcu
H m;wpfp;D a&yufcv
H mNyD 'grsKd;awGwwf&onf/ 'DvkdrS rajymwwf ukvm;rsm; ArmoBuFefwGif yg0ifvmMu
qdkygawmh/ yxr udk,fhr@yf tpm; vQif oihfudk ukvm;u awmom;yJqdkNyD; onf/ rygcsifvdkYvJrae&? Armu vlrsKd;
taomufESihf {nhfcHvkdufonf/ NyD;rS aps;ydkawmif;ayvdrfhrnf/
ra&G; vkdufyufNyDav/
a&yufMu\/ ,ckvkd rD;owfyu
kd Bf u;D rsm;
ukvm;qkdifaps;0,fvQifvnf; upf
,if;rSwpfzef wkid ;f jynfvw
G v
f yfa&;
roH;k ? zvm;? `yw
G ?f ckycf u
G af vmufEiS o
fh m wem;[Jh-urfrwD;edrf;[J a&*l;jym;? udka&Taomif;usef;olwdkYx? aus;&GmawGu
udpNyD;Muonf/ tcsKdUr@yfrl odkYyif yef;jcem;a'um;ponfrsm; ajymwwf? qpf vlrsm; &efukefNrdKUBuD;vmNyD; ckdvIH? NrdKU
D rkd S ukvm;vdk rajymwwf &efukefrSm vlawGqwufxrf;ydk; wdk;wuf
ryufMu? aiGzvm;wGif oeyfcg;a&ESihf wwf&rnf/ tJ'v
a&arT;pGuf oajycufESihf qGwfzsef; bl;qkdygu awmtrJyJqkdNyD; wG,fNyDom vmawmh 'dkYArmrsm; r[moBuFefBuD;[m
Muonf/
rSwfaya&mh/ t*FvdyfvkdajymvQif ydk BuD ; onf x uf B uD ; vm Murf ; onf x uf
xkt
d cg0,f wkw?f ukvm; ponfh aumif;onf/ oihfudk txifBuD;pGm Murf;vmcJ&h m ,cktajcrSjzifh EIwt
f mo&rf;
vlrsKd;jcm;wdkYu yg0ifpGufzufjcif; rjyK av;pm;pGmqufqHonf/ xkdpOfrSm aps; MuyHku awmifNyHK;yGJawmfudk 0ifaeacsNyD/
ao;ay/ ,if;acwf ukkvm;onf a&mif;onfh ukvm;-wkwfwdkYvnf; usm;ESifh r ravsmaf om pum;rsm;udk ajymqdk
ukvm; &yfuu
G o
f wfowf? wkwv
f nf; t*Fvyd v
f kd aps;a&mif;aps;0,favmufawmh ukefMuonf/ jrefrmh,Ofaus;rIBuD;[m

jrefrmhdkif;pdkif;rIBuD; jzpfaeacsNyD/
pl;prf;MunfMh uprf;yg/ oBueF f a&yuf
MuwJhvlawG pdwfxm;udku a&yufcH&wJh
oltay:rSm arwm apwemr&S?d igha&'Pf
udk 'if;rcHEkdifygapESihf ? rcsdrqHhjzpfoGm;yg
ap? ausmuGo
J mG ;ygap? trsK;d orD;av;rsm;
qkv
d Qif tusp w
k Nf yo
J mG ;ygap? xrDuRwo
f mG ;
ygap[laom BuKd ;yrf;rIjzihf oJorJ rJ v
J yk Mf u
jcif;jzpfonf/ t&yfxaJ &yufonfh uav;
awGutp pdwf"mwfrsKd;0ifonf/
Munhfhprf;ygOD; a&yufcH&mum;ay:
wG i f rd e f ; uav;awG E S i h f t wl y gaom
wbufNcKH vrl sm;udk tcsKUd u olwt
Ykd csi;f csi;f
ajymMuonf/
ume,fBuD;awGwJh?
t"dym,fudk&Sif; raumif;yg/ trsm;
em;vnfMuygonf/ rodvJaeMuaya&mh/
pifppf ,ck &efukefoBuFefonf pdwf
,kwrf m arG;jrLaygufzmG ;&m? ud,
k Ef w
I f ek &Yf if;
Murf;wrf;&m
yGJawmfBuD;jzpfaeonf/
,if;udk ESpfoufolrsm;xuf rESpfoufol
rsm;u rsm;Muonf/ rnfodkYcGJjcm;oenf;
[lrl ESpfoufolrsm;u olwdkYudk,fwkdif
a&yufMuonf/ a&yufcHxGufMuonf/
rESpfoufolrsm;um;
,if;trIwdkYukd

a&SmifMuOfMuonf/
odaYk omf,if;okYd raumif;rIpdu
k u
f kd
olwdkYESpfoufwdkif; vufydkufMunfhae
rjzpfay/ oufqidk &f mwm0ef&o
dS w
l o
Ykd nf
jrefrmh,Ofaus;rItwGuf wm;qD;oihf
onf/ rnforYkd nfykH rjyK&? rajymrqd&k [k
ydwfyifTefMum; ynmay;oihfonf/
,if;odYk olwYkd Murf;Mu? &rf;Mujcif;
jzihf wku
d f u
kd t
f usK;d oufa&mufonfu
awmh tcsif;csif;dkufESufxkd;ckwfrIawG
jzpfwwfonf/ oH;k &ufrQ taysmMf uL;vku
d f
aom a&'Pf? ae'Pf? av'PfwkdYjzihf
tcsKUd csucf si;f zsm;Muonf/ tcsKUd aemuf
rS wjznf;jznf;a&m*g&onf/
,ckavmavmq,ftm;jzihf wm;jrpf
oihfonfrSm rD;owfydkuf rD;owfa&rsm;
jzihf a&yufjcif;cGihfrjyKoihfyg/ wrif
wum a&yufcHxGufvmolrsm;rSvGJ
tjcm;c&D;oGm;rsm;? bwfpu
f m;? rD;&xm;
ESifh armfawmfum;rsm;udk a&ryufMu&ef
av;eufpGmwm;jrpfoifhygaMumif;/
oBueF w
f iG ;f rSm a&yufrcHcsib
f EJ iS fh
rvTJra&Smifom oGm;vmMu&olrsm;

&Sdygonf/

aMu;rHkowif;pmukd pwifxkwfa0pOftcgu yk*vduowif;pmwpfapmiftjzpf xkwfa0cJhonf/ xkdpOfu aMu;rHkOD;aomif;(atmifAv)ESihf q&mpdefcifarmif&DwdkY OD;pD;OD;aqmifjyK q&mZ0ewdkYvnf; wGJzufvkyfaqmif
cJhMuonf/ tqdkygacwfaMu;rHkwGif yifwkdifaqmif;yg;&Sifrsm;jzpfMuaom q&mndKjr? q&mZ0e? q&maiGOa'gif;wdkY aqmif;yg;rsm;u NrdKifNrdKifqkdifqkdif tm;aumif;vSovdk owif;rsm;rSmvnf; cyfoGufoGuf owif;OD;
owif;xl;rsm;jzpfaewwfonf/ aMu;rHkowif;pmonf xkdacwfuyif apmifa&aomif;csDa&mif;&aom xdyfwef;owif;pmwpfapmifjzpfum jynfolydkifodrf;ydkufNyD; aemufydkif;yk*vduowif;pmrsm; &yfqkdif;oGm;onfhtcsdef
wGif aMu;rHkowif;pm aqmif;yg;&Sifrsm; qufvufa&;om;MuaomaMumihf vlpdwf0ifpm;aom tm;ay;rItrsm;qHk;owif;pmwpfapmiftjzpf qufvuf&yfwnfcJhonf/ xdkYaemufwGif aMu;rHkowif;pmtmabmfudk
0ifa&mufpGufzufrIrsm; &SdvmcJhNyD; 1988 aemufydkif;wGif aMu;rHkESihf jrefrmhtvif;owif;pmESpfapmifom tpdk;&ydkifowif;pmESpfapmiftjzpf qufvufxkwfa0cJhonf/
,ck{NyD 16&ufwGif aMu;rHkowif;pmxkwfa0cJhonfrSm 59 ESpfjynfhajrmufNyDjzpfonf/ ,ckwpfzef toGifopftjrifopfjzihf xkwfa0vsuf&Sdaom aMu;rHkowif;pm 59 ESpfajrmuftrSwfw&tjzpf aMu;rHkpwifxlaxmif
pOfuyif wpfwyfwpftm;0dkif;0ef;yg0ifaqmif&GufcJhMuolrsm;udk ar;jref; jyefvnfazmfjyvdkufygonf/

[efa*&D OD;udkudkBuD;
aMu;rku
H awmh tckq&kd if 59 ESpaf wmif
jynfhawmhr,f/ wdkYvkyfwmu jynfolydkif
odr;f Ny;D rSvyk w
f ,f/ 65 rSm owif;pmwdu
k f
awGrSm tiftm;vdkvdkYqdkNyD; tjyifrSm&Sdae
wJh pme,fZif;orm;a[mif;awG? owif;pm
q&ma[mif;awGudkac:w,f/ tJ'Dtcsdef
u yk*vduowif;pmtawmfrsm;rsm;u
&yfoGm;MuwJhtcgusawmh
tjyifrSm
owif;pmq&m vla[mif;awGu trsm;
BuD;aygh/ tJ'DrSm wdkYu 0ifavQmufawmh
tck uefawmfav; txuaygh/ tJ'DrSm
pmar;yGJppfw,f/ tJ'Du a&G;vdkufawmh
65 tukef 66 rSm aMu;rkHudk a&mufoGm;
w,f/ owif;axmufaygh/ tJ'DrSm tjyif
a&mufaewJh owif;pmorm;awG trsm;
BuD; jyefa&mufvmMuw,f/ tJ'Dtcsdefu
aMu;rkHrSm q&mZ0eu t,f'DwmcsKyf/
OD;0if;wifu trIaqmift,f'Dwm/ 70
rwdkifrD 68? 69 avmufrSm tpdk;&u
owif;pmoifwef;zGifhw,f/ tJ'Duae
NyD;awmh 70jynfhESpfrSm [efa*&DEdkifiHudk

aMu;rHkESpf(50)jynfhaeYwGif awGUjrif&onfh
owif;pmynmoifqNkd y;D a&G;cs,cf &H awmh
oGm;&w,f/ uRefawmfeJY AdkvfrSL;apmjrifh
(owif;pOfrSm t,f'DwmcsKyf)eJY udk;v

jyefajymif;vmawmh jrefrmhtvif;udk
jyefajymif;vm&w,f/ ESpfESpf oHk;ESpfMum
awmh vkyfom;jynfolYaeYpOfudkajymif;&NyD;
aemufrS jrefrmhtvif;jyefa&mufNyD; 87
avmufrS aMu;rkHudk jyefa&mufwm/ tJ'D
tcsed u
f sawmh t,f'w
D mcsKyu
f Adv
k rf LS ;Bu;D
cifarmifat;acwf a&mufoGm;NyD/ tJ'DrSm
'kwd,t,f'DwmcsKyfwm0efeJY vkyfcJh&
w,f/ vkyf&if;eJY 88 ta&;tcif;rSm
owif;pmawG oydwaf rSmufzYkd uReaf wmfu
OD;aqmifNyD;awmh pnf;kH;wm/ tukefvkH;
wdkufaygif;pkHowif;pmwdkufawG ygvmNyD;
awmh qEjyw,f/ rdefYcGef;awG ajymMu
bmnmeJYvkyfawmh tJ'DvIyf&Sm;rIumv
tNyD;rSm wm0efu&yfpJcH&w,f/ axmuf
vSrf;a&;u ac:ppfNyD;awmh oabmxm;
awGar; bmawGar;NyD;awmh jzKwfygqdkNyD;
0efBuD;Xmeudk pmydkYvdkufw,f/
tJ'DrSm owif;pmawG tukefvkH;&yf
oGm;Ny;D rS wdu
Yk akd c:oGm;wm &uf 20 avmuf
Mumw,f/ jyefvw
T v
f u
kd Nf y;D awmh uHaumif;
csifawmh 0efxrf;wpfa,mufudktjypf ESpf
aMu;rkHowif;pmq&m0kdif;awmfom;rsm;/
cg ray;&bl;qdkwJh rl&Sdawmh yifpifav;
oifwef;wuf&w,f/ 74 avmufrSm avmuf vky&f w,f/ tJ'w
D ek ;f u OD;0if;wif &w,f/ tjyifa&mufvmawmh tm;upm;
D mcsKy/f OD;0if;wifvufatmuf *sme,fwdkY bmwdkYrSm vkyfw,f/
rEav; [Hom0wDowif;pmudk ajymif;& u t,f'w
pmrsufESm 2 aumfvH 1 okdY
w,f/ rEav;rSm av;ESpfausmf ig;ESpf rSm tvkyfvkyf&w,f/ tJ'Duae wausmh

2016 ckESpf? {NyD 16&uf? paeaeh

aoG;onftouf
trsm;odap&efaMunmcsuf

trsm;odap&efaMunmcsuf

trsm;odap&efaMunmcsuf

&efukefNrdKUawmfpnfyifom,ma&;aumfrwD? tif*sifeD,mXme(taqmuf
ttH)k rS ,m,Dtrd &f iS t
f jzpfaqmif&u
G
f aqmufvyk cf ahJ om wdu
k &f dS wdu
k cf ef;tm;
uefxdkufwmxHrS wpfqifh0,f,lNyD; taqmufttHkaexdkifcGifhpmcsKyfwGif pmcsKyf
csKyq
f ckd iG jhf yKyg&ef avQmufxm;vmjcif;tm; cGijhf yK&efroifah Mumif; uefu
Y u
G v
f ykd gu
pm&Gufpmwrf; taxmuftxm;rsm;ESifhtwl aMumfjimonfhaeYrS (14)&uftwGif;
vma&mufuefYuGufEdkifaMumif; taMumif;Mum;vdkufonfpOf wkdufcef;trnfayguf trnfajymif;avQmufxm;ol avQmuf x m;onf h
trnf?rSwfykHwiftrSwf trnf? rSwfykHwiftrSwf wdu
k Ef iS t
fh cef;trSwf
1/ OD;atmifjrifh(LC-202) a':oef;wif
wdkuftrSwf(52)?
&wemNrdKifaqmufvkyf 8^roe(Ekdif)011736 tcef;trSw(f 7)vTma&;(rS) OD;Munfa&T
OD;rsKd ;jrifah tmif
bD? a&TbHkomvrf;?
K/RGN-036228(rS)
12^ybw(Ekid )f 015247 yef;bJwef;NrKd Ue,f

&efuek Nf rKd Uawmfpnfyifom,ma&;aumfrwDydkif wdkufcef;udk trnfayguf


ydik q
f idk o
f Sl (uG,fvGef)\om;odkY arwmjzifh tydkifay;urf;jcif;pmcsKyfjzifh wdkufcef;
trnfajymif;vJay;yg&ef avQmufxm;vmjcif;tm; cGijhf yK&efroifah Mumif; uefu
Y u
G f
vdyk gu pm&Gupf mwrf; taxmuftxm;rsm;ESit
hf wl aMumfjimonfah eYrS (14)&uf
twGif; vma&mufuefYuGufEdkifaMumif; taMumif;Mum;vdkufonf-

&efuek Nf rKd Uawmfpnfyifom,ma&;aumfrwDydkif wdkuf&Sd wdkufcef;udk vuf&Sd


trnfaygufxrH S 0,f,x
l m;olu taqmufttHak exkid cf iG hf pmcsKyaf ysmufq;kH cJNh y;D
trnfajymif;vJ taqmufttHkaexdkifcGifhpmcsKyf xkwf,lcGifhjyKyg&ef avQmuf
xm;vmjcif;tm; cGijhf yK&efroifah Mumif; uefu
Y u
G v
f ykd gu pm&Gupf mwrf; taxmuf
txm;rsm;ESifhtwl aMumfjimonfhaeYrS (14)&uftwGif; vma&muf uefYuGuf
EkdifaMumif; taMumif;Mum;vdkufonfpOf wkdufcef;trnfayguf trnfajymif;avQmufxm;ol avQmufxm;onfh
trnf? rSwfykHwiftrSwf trnf? rSwfykHwiftrSwf wdu
k Ef iS t
fh cef;trSwf
1/ a':EkEkxGwf
a':xuf x uf 0 if ;
wdu
k t
f rSw(f at)?
AA-158934(rS )
14^[ow(Ekdif)057246 tcef;(3)?yxrxyf?
taemf&xmtdr&f m?
urm&GwfNrdKUe,f/

XmerSL;? tif*sifeD,mXme(taqmufttkH)

trsm;odap&efaMunmcsuf
&efuek Nf rKd Uawmfpnfyifom,ma&;aumfrwDydkif&Sd wdkufcef;udk uefxdkuf
wmxHrS tqifhqifh0,f,lxm;olu taqmufttHkaexdkifcGifhpmcsKyf xkwf,l
cGifhjyKyg&ef avQmufxm;vmjcif;tm; cGifhjyK&efroifhaMumif; uefYuGufvdkygu
pm&Gupf mwrf; taxmuftxm;rsm;ESit
hf wl aMumfjimonfah eYrS (14)&uftwGi;f
vma&mufuefYuGufEkdifaMumif; taMumif;Mum;vdkufonfpOf wkdufcef;trnfayguf
trnfajymif;avQmufxm;ol avQmufxm;onfh
k Ef iS t
fh cef;trSwf
trnf? rSwfykHwiftrSwf
trnf? rSwyf w
Hk iftrSwf wdu
1/ uefxdkufwmOD;odef;aZmf
wdkuf(A-6)?
(MMN-524087)
wwd,xyf?
GP-OD;a&TBuKd i(f LPA-015292)(rS)
taemf&xmtdr&f m/
OD;pd;k vGi(f C/RGN-003448)(rS)
urm&GwfNrdKUe,f/
OD;ausmfxGef;
6^upe(Ekdif)009996(rS)
a':wifrdk;atmif
(DGN-003710)
OD;vSwdk;
12^A[e(Ekdif)075529(rS) 5^0ve(Ekid )f 013351
XmerSL;? tif*sifeD,mXme(taqmufttkH)

pOf wkdufcef;trnfayguf trnfajymif;avQmufxm;ol avQmufxm;onfh


trnf? rSwfykHwiftrSwf trnf? rSwfykHwiftrSwf wdu
k Ef iS t
fh cef;trSwf
1/ a':cifrsdK;aqG(uG,fvGef) OD;ausmfrsdK;rif;
wdu
k (f A-5)?tcef ;
12^tpe(Edik )f 061077(rS) 12^tpe(Ekdif)178232 (101)? taemf&xm
tdrf&m?urm&Gwf
NrdKUe,f/
XmerSL;? tif*sifeD,mXme(taqmufttkH)

XmerSL;? tif*sifeD,mXme(taqmufttkH)

trsm;odap&efaMunmcsuf

trsm;odap&efaMunmcsuf

&efuek Nf rKd Uawmfpnfyifom,ma&;aumfrwDydkifwdkuf&Sd wdkufcef;udk uef


xdkufwmxHrS tqifhqifh0,f,lxm;olu trnfajymif;vJ taqmufttHk
aexdkifcGifhpmcsKyf csKyfqdkcGifhjyKyg&ef avQmufxm;vmjcif;tm; cGifhjyK&ef roifh
aMumif; uefYuGufvdkygu pm&Gufpmwrf; taxmuftxm;rsm;ESifhtwl aMumfjim
onfhaeYrS (14)&uftwGif; vma&mufuefYuGufEkdifaMumif; taMumif;Mum;
vdu
k o
f nf-

&efuek Nf rKd Uawmfpnfyifom,ma&;aumfrwD? tif*sifeD,mXme (taqmuf


ttH)k rS ,m,Dtrd &f iS t
f jzpfaqmif&u
G
f aqmufvyk cf ahJ om wdu
k &f dS uefxdu
k w
f m
tusKd ;tjrwf&&Sad om wdu
k cf ef;tm; uefxdu
k w
f mxHrS 0,f,Nl y;D taqmufttHk
aexd k i f c G i f h p mcsKyf w G i f pmcsKyf c sKyf q d k c G i f h j yKyg&ef avQmuf x m;vmjcif ; tm;
cGifhjyK&efroifhaMumif; uefYuGufvdkygu pm&Gufpmwrf; taxmuftxm;rsm;
ESifhtwl aMumfjimonfhaeYrS (14)&uftwGif; vma&mufuefYuGufEdkifaMumif;
taMumif;Mum;vdkufonf-

pOf wkdufcef;trnfayguf
trnfajymif;avQmufxm;ol avQmufxm;onfh
trnf? rSwfykHwiftrSwf trnf? rSwyf w
Hk iftrSwf wdu
k Ef iS t
fh cef;trSwf
1/ '*Ht
k ifwmae&Sief ,fvrD w
d uf
tcef;trSwf(H)
(udk,fpm;) OD;0if;atmif
(04-01)? (4)vTm?
(PRE-127435) (rS)
a&T*w
kH ikd t
f qifjh rifh
a':rmvm(c)IQPAL
tdr&f m?
12^Awx({nf)h 000050(up)
A[ef;NrdKUe,f/
OD;jrifhOD;
a':oef;jrifh
12^Awx(Edik )f 031120(rS) 10^or&(Edik )f 003189
XmerSL;? tif*sifeD,mXme(taqmufttkH)

pOf wkdufcef;trnfayguf
trnfajymif;avQmufxm;ol avQmufxm;onfh
trnf? rSwfykHwiftrSwf trnf? rSwyf w
Hk iftrSwf wdu
k Ef iS t
fh cef;trSwf
f ufaqG wdu
k t
f rSw(f 117^
1/ OD;wifarmif0if;(LC-03) OD;ausmaf usmo
awmf0ifjrefrmaqmufvyk af &; 12^Awx(Ekid )f 016443 119)?tcef;trSwf
(6)vTm(0J)?(46)vrf;?
Adv
k w
f axmifNrKd Ue,f/
XmerSL;? tif*sifeD,mXme(taqmufttkH)

uefu
h u
G Ef idk yf gaMumif;aMumfjimpm
yJcl;wdkif;a'oBuD;? awmifilcdkif?
awmifilNrdKUe,f? trSwf(13)&yfuGuf?
ajrwdkif;&yfuGuftrSwf(5-caps;wef;)
tuGuf? OD;ydkif(u^35)? {&d,m(0.
039){u&Sd (ta&SUbuf-OD;atmif
wifh? taemufbuf-a':a0? awmif
buf-aps;vrf;? ajrmufbuf-OD;Munf
wif)h ajrtm; vlae*&ef&&S&d efO;D wifjrifh
3^owe(Ekdif)014851u avQmuf
xm;vmrIEiS hf ywfouf uefu
Y u
G v
f kd
olrsm;taejzifah jrydik q
f idk rf t
I axmuf
txm;rsm;wifjyNyD; ,aeYrSp (15)
&uftwGif; NrdKUe,f taxGaxGtkyf
csKyfa&;OD;pD;XmeodkY vma&mufuefY
uGuEf ikd yf gaMumif;ESihf owfrw
S af eY&uf
ausmfvGefonftxd uefYuGufjcif;
r&Sdygu vkyfxHk;vkyfenf;rsm;ESifhtnD
qufvufaqmif&u
G rf nfjzpfNy;D avQmuf
xm;olodkY ajr*&efxkwfay;vdrfhrnf
jzpfaMumif; trsm;odap&ef aMunm
awmifilNrdKUe,f
tyfygonf/
taxGaxGtkyfcsKyfa&;OD;pD;Xme

{NyD 16? 2016

pmtkyv
f LS rvm;? pmMunfw
U u
kd zf iG rUf vm;
tky(f 400)odYk (300)udk aiGusyw
f pfoed ;f
jzifh ausmif;? ppfwyf? aus;&Gm? pmMunfh
wdkufrsm;twGuf 0wK? ykHjyif? EdkifiHa&;?
bmoma&;? t*Fvdyfpm? usef;rma&;?
umwGe;f ? okwpkv
H ifoufompGm ydaYk y;ygrnf/
(rd;k jrifph may)
zke;f -01-543143? 09-5157028

rl;,pfuydk pf yef;wkid o
f pf
pdwfopf vlopf b0opf

trsm;odap&efaMunmcsuf

trsm;odap&efaMunmcsuf

&efuek Nf rKd Uawmfpnfyifom,ma&;aumfrwDyidk w


f u
dk &f w
dS u
kd cf ef;udk vuf&t
dS rnf
aygufxHrS 0,f,lxm;olu trnfajymif;vJ taqmufttkHaexkdifcGifhpmcsKyf
xkw,
f cl iG hf jyKyg&ef avQmufxm;vmjcif;tm; cGijhf yK&efroifah Mumif; uefu
Y u
G v
f ydk gu
pm&Gupf mwrf; taxmuftxm;rsm;ESit
hf wl aMumfjimonfhaeYrS (14)&uftwGif;
vma&muf uefYuGufEkdifaMumif; taMumif;Mum;vkdufonfpOf wku
d cf ef;trnfayguf trnfajymif;avQmufxm;ol avQmufxm;onfh
trnf? rSwyf w
Hk iftrSwf trnf? rSwyf w
Hk iftrSwf wdkufESihftcef;trSwf
1/ OD;cifarmifjrifh
OD;at;xGef;odef;
wkduftrSwf(bD-2)?
TME-020933(rS)
12^wre(Ekdif)021158 tcef;trSwf(17)?
Anm;'vvrf;?
wmarGNrdKUe,f/
XmerSL;? tif*sifeD,mXme(taqmufttkH)

&efukefNrKd Uawmfpnfyifom,ma&;aumfrwDyidk w
f dku&f Sd wkdufcef;ukd vuf&Sd
trnfaygufxrH S 0,f,x
l m;olu trnfajymif;vJ taqmufttkaH exkid cf iG phf mcsKyf
xkw,
f cl iG hf jyKyg&ef avQmufxm;vmjcif;tm; cGijhf yK&efroifah Mumif; uefu
Y u
G v
f ydk gu
pm&Gupf mwrf; taxmuftxm;rsm;ESit
hf wl aMumfjimonfhaeYrS (14)&uftwGif;
vma&muf uefYuGufEkdifaMumif; taMumif;Mum;vkdufonfpOf wku
d cf ef;trnfayguf trnfajymif;avQmufxm;ol avQmufxm;onfh
trnf? rSwyf w
Hk iftrSwf trnf? rSwyf w
Hk iftrSwf wdkufESihftcef;trSwf
1/ OD;oefYpif
a':at;oEmpdrfh
wkduftrSwf(bD)?
9^rwv(Ekid )f 130832 12^&ue(Ekdif)003528 tcef;trSwf(902)?
(rS)
rif;"rtqifjhrift
h rd &f m
r&rf;ukef;NrdKUe,f/
XmerSL;? tif*sifeD,mXme(taqmufttkH)

{NyD 16? 2016

oifU
aoG;
jzifU
t
ouf
u,f
yg

{NyD 16? 2016

wefz;dk
&Sv
d S
vli,f
b0
rl;,pf
uif;pif
usef;rm
rS

rD;
ab;
a&Smif
r
avmif
cif
wm;

Anda mungkin juga menyukai