Toetstaak ICC

herkansing jaar 2
Herkansing Toetstaak
Interculturele Communicatie
niveau 2.
Het verbinden van Perspectieven
gedurende het Leisure Regie
Project.

Door:
Sven Bcker
110126
03-vtm-10

Inhoudsopgave
Inleiding ................................................................................................................................................... 3
Achtergrond en aanleiding project.......................................................................................................... 4
Achtergrond......................................................................................................................................... 4
Aanleiding ............................................................................................................................................ 4
Gekozen optie ..................................................................................................................................... 4
De belangrijkste perspectieven uitgewerkt ............................................................................................ 5
Stichting Cultuurbehoud Breda ........................................................................................................... 5
Standpunt ........................................................................................................................................ 5
Belangen .......................................................................................................................................... 5
Normen en waarden: ...................................................................................................................... 5
De Gemeente Breda ............................................................................................................................ 5
Standpunt ........................................................................................................................................ 6
Belang .............................................................................................................................................. 6
Normen en Waarden ....................................................................................................................... 6
De Bewonersvereniging ...................................................................................................................... 6
Standpunt ........................................................................................................................................ 6
Belangen .......................................................................................................................................... 6
Normen en waarden: ...................................................................................................................... 7
Inzicht in het onderzoeksproces.......................................................................................................... 7
Uitgangspunt voor het verbinden van de perspectieven .................................................................... 7
Reflectie op het verbinden van perspectieven ....................................................................................... 8
Draagvlak Stakeholders ....................................................................................................................... 8
Verbindingsstrategie ........................................................................................................................... 8
Kritische beschouwing op het intercultureel competent handelen in de rol van Leisure Regisseur .... 10
Bibliografie ............................................................................................................................................ 11

Inleiding
Voor het project Leisure regie hebben wij een optie ontwikkeld om de Catharinastraat beter te
verbinden met de spoorzone Via Breda. Tijdens dit project zijn wij bezig geweest met het analyseren
van stakeholders. We hebben onderzoek gedaan naar hun belangen en machtspositie en hebben
voor de gegenereerde optie een leisure regie plan geschreven waarin deze stakeholders in gaan
samenwerken
In dit document wordt beschreven hoe wij tijdens het project intercultureel hebben gehandeld. Er
wordt een analyse gegeven van de drie belangrijkste stakeholders in dit project middels het
perspectievenmodel.
Vervolgens wordt er kritisch gereflecteerd op het proces en hoe we rekening hebben gehouden met
alle stakeholders. Daarna wordt beschreven in hoeverre we gebruik hebben gemaakt van de
C1+C2=C3 methode.
Tot slot wordt een reflectie gegeven op de rol van intercultureel competent handelen in de rol van
Leisure Regisseur.

Achtergrond en aanleiding project

In deze paragraaf wordt kort en krachtig de achtergrond van het Leisure Regie project omschreven
en wordt de aanleiding voor dit project uiteengezet.

Achtergrond
Breda is op de schop. Dat is te merken vooral rond het stationsgebied. In dit gebied verrijst in de
toekomst de nieuwe spoorzone genaamd VIA Breda. De projecten zijn gestart omdat het station van
Breda aangesloten wordt op het hogesnelheidstraject Amsterdam Rotterdam- Antwerpen Brussel
Parijs. VIA Breda bestaat uit een aantal onderdelen. Het nieuwe station, de nieuwe wijk het
stationskwartier, de herontwikkeling van de noordelijke wijk Belcrum en de herontwikkeling van het
gebied rond de Drie Hoefijzers. In de toekomst verandert de spoorzone in een gebied waar reizen,
winkelen, wonen en werken centraal staan.
Naast dit nieuw te ontwikkelen gebied is er natuurlijk nog de Bredase binnenstad. Deze binnenstad is
bekend vanwege de mix tussen horeca, ontspannen en winkelen. Echter nemen de
bezoekersaantallen aan de binnenstad sterk af.
In het document Drie Parallelle Visies worden deze visies gecombineerd. De binnenstad en VIA
Breda moeten complementair worden aan elkaar (Academy For Leisure, 2013).
Daar ligt ook meteen de aanleiding voor de opdracht.

Aanleiding
De gemeente Breda wil de binnenstad en VIA Breda dus complementair laten zijn aan elkaar en de
twee gebieden aan elkaar gaan verbinden. Zodat het een bruisend stadsdeel wordt die een
meerwaarde oplevert voor de stad als geheel. De gemeente is bang dat als VIA Breda klaar is, de
bezoekers van de binnenstad zich vooral gaan focussen op het nieuwe spoorzonegebied en niet meer
in de binnenstad zullen komen, met alle gevolgen van dien.
De taak voor ons als Leisure Regisseurs ligt dus bij het bij elkaar brengen van diverse partijen in de
binnenstad die baat hebben bij de ontwikkeling van de binnenstad. Door te achterhalen wat de
machtsverhoudingen, belangen, sterkten en zwakten en kansen en bedreigingen zijn kunnen er
strategische opties worden gecreerd die een meerwaarde toevoegen aan de binnenstad.
Voor dit project zijn we toegewezen aan een specifiek deelgebied. Ons deelgebied is de
Catharinastraat en het gedeelte van de Boschstraat tot aan MOTI (Academy For Leisure, 2013).

Gekozen optie
Uit de verschillende analyses die we voor Leisure Regie hebben gemaakt zijn vijf opties naar voren
gekomen. Deze zijn getoetst aan de hand van het FOETSJE model en daar is uiteindelijk n optie
naar voren gekomen: De culturele loper. Het plan is om de culturele instellingen in de
Catharinastraat meer onder de aandacht te brengen. Het plan krijgt vorm door het samenstellen van
een bestuursorgaan waarin alle instellingen in vertegenwoordigd zijn. Dit orgaan zal vervolgens
activiteiten organiseren die de culturele instellingen promoten. Er kan gedacht worden aan
evenementen of het promoten van erfgoed door middel van informatieborden of een app. Hierdoor
verandert de Catharinastraat van een dode tussenzone (tussen Via Breda en het kernwinkelgebied)
in een levendige straat waar altijd wat te beleven is.

De belangrijkste perspectieven uitgewerkt

In deze paragraaf zal ik de belangrijkste perspectieven van dit project uitwerken en toelichten aan de
hand van het perspectievenmodel. Er wordt per stakeholderperspectief aangegeven wat het
standpunt, belang en normen en waarden zijn.
Als bron voor het invullen van het perspectievenmodel gebruik ik informatie die ik heb verkregen
door middel van deskresearch en informatie uit de diepte-interviews die we voor het vak Leisure
Regie moesten afnemen. Vooral de informatie uit de interviews zijn belangrijk omdat ik hierdoor
vooral emic-informatie heb (Heus, Hoorcollege Etic en Emic Perspectieven, 2011).

Stichting Cultuurbehoud Breda

Stichting Cultuurbehoud vindt het belangrijk dat de cultuur van een stad behouden moet worden. De
stichting organiseert activiteiten om cultuur in de stad in leven te houden. Niet alleen het tastbare
erfgoed (monumenten), maar ook het immaterieel erfgoed is een belangrijk element in deze
stichting. De stichting cultuurbehoud is gevestigd in de Catharinastraat en heeft meegedacht over
het originele plan van de Culturele Loper van de gemeente. Daarom heb ik de stichting als een
belangrijke stakeholder genoemd. De informatie over de standpunten, belangen normen en waarden
zijn afkomstig uit het deskresearch uit het einddocument en uit het interview wat ik met de
voorzitter van de stichting heb afgenomen.

Standpunt
De stichting is positief over de komst van de culturele loper. Dit baseer ik op aannames uit de
interviews en de draagvlakanalyse die we hebben gemaakt voor Leisure Regie (Putters, 2013).

Belangen
De stichting hecht waarde aan de aanwezigheid van cultuur, cultureel erfgoed en immaterieel
erfgoed. Ze vinden het belangrijk dat de verhalen uit de geschiedenis en de tastbare resten uit de
geschiedenis in leven blijven.

Normen en waarden:
De waarde die ten grondslag ligt aan het standpunt en het belang is het koesteren van de
geschiedenis van de cultuur in je woongebied. Het verleden in stand houden in het heden.
Samengevat in een schema:
Standpunt:
Belang:
Normen & Waarden:

Ja
Behoud van cultuur en geschiedenis.
Koesteren van geschiedenis en verleden in
stand houden in het heden

De Gemeente Breda
De gemeente Breda is een sleutelrol in dit project. De gemeente is degene die de opdrachtgever is
van dit project. Alle ontwikkelingen van dit project vinden plaats in Breda dus is het de gemeente die
vaak toestemming moet geven aan projectplannen. Verder is het van belang dat de ontwikkelingen
binnen de beoogde visie van de gemeente passen. De informatie die ik heb gebruikt om het
standpunt, het belang en de normen en waarden te achterhalen zijn grotendeels afkomstig van de
internetsite van de gemeente. Ik ben er van uit gegaan dat de medewerkers van de gemeente
dezelfde standpunten, belangen en normen & waarden nastreven. Omdat de gemeente een orgaan
is en de mensen die er voor werken hun persoonlijke perspectief opzij zetten (Gemeente Breda,
2013).
5

Standpunt
De gemeente is voor verandering. En dan niet zo zeer verandering, maar verbetering. De gemeente
gelooft dat nieuwe strategische opties een verbetering zijn voor de stad. En stimuleert initiatief.

Belang
Er zijn diverse belangen die de gemeente Breda nastreeft. Het VIA Breda project lijkt een poging om
van het stationsgebied een geschikte locatie te maken voor internationale bedrijven. Ik neem dan
zelf aan dat Breda zich wil profileren als vestigingsstad voor topbedrijven en hiermee de lokale
economie wil stimuleren.
Ook wil de gemeente Breda zijn binnenstad verbeteren. Hieruit blijkt dat de gemeente het belangrijk
vindt dat toeristen en inwoners graag naar de binnenstad komen.
De gemeente heeft zeker belang bij het tot stand komen van de culturele loper. Er is dan sprake van
een levendig gebied tussen Via Breda en de binnenstad. En dat is ook een van de dingen die de
gemeente belangrijk vind (Academy For Leisure, 2013).

Normen en Waarden
Als je verder kijkt vanaf de belangen zie je de waarden erkenning als grootste. Breda als stad wil
erkend worden als een interessante stad voor bedrijven en toeristen. Verder zie je dat de gemeente
streeft naar bedrijvigheid. Door een teruggetrokken houding aan te nemen. Een betere omgeving om
in te wonen, werken en leven.
Standpunt:
Belang:
Normen & Waarden:

Verandering is goed, zolang het bij de identiteit

van de binnenstad past.
Een aantrekkelijke stad, aanzien voor de stad
(aantrekkelijkheid voor grote bedrijven.)
Bedrijvigheid, aanzien, erkenning

De Bewonersvereniging
De bewonersvereniging Stadshart/Valkenberg is een belangrijke stakeholder in dit project. Mensen
willen veilig en geborgen wonen in de binnenstad van Breda. Uiteindelijk zijn zij degene die effecten
gaan ervaren van veranderingen in de binnenstad. De volgende tabel beschrijft het standpunt, het
belang en de normen & waarden van deze stakeholder. Het standpunt het belang komt voort uit het
interview met Egbert Hendriks. De normen en waarden zijn afkomstig van het lezen tussen de regels
door van de diverse notulen van de vergaderingen.

Standpunt
Uit het interview met Egbert Hendriks komt vooral naar voren dat de bewonersvereniging zich nogal
angstig verhoudt tot veranderingen in beleid.

Belangen
De bewonersvereniging geeft inwoners een stem. Belangen die ik kon filteren uit het interview
waren voornamelijk veiligheid. Er heerste een algemene negativiteit over het bestaan van
coffeeshops. Daaruit concludeerde ik dat de bewonersvereniging veel waarde hecht aan veiligheid.
Verder willen ze ongestoord wonen. Zonder hinder van evenementen of projecten in de binnenstad.
Ze willen de stad netjes houden. Schoon. Er werd gesproken over het aanvegen van de stoep. En dat
dat belangrijk is voor een netjes ogende stad (Breda van Binnen, N.D.).

Normen en waarden
Als ik verder filter uit de interviews zie ik in dat de bewonersvereniging de waarden veiligheid en rust
waarborgen. Daarna volgt veiligheid. Een veilige woonomgeving is erg belangrijk. Daarnaast viel me
op dat bewoners die lid zijn van de vereniging, zoals de heer Hendriks vertelde, willen dat men
betrokken is. Betrokkenheid is daarom ook een waarde die van belang is.
Samengevat in een schema:
Standpunt:
Belang:
Normen & Waarden:

Overwegend angstig voor verandering in de

binnenstad.
Veilig, netjes en fijn wonen.
Veiligheid, rust, vriendelijkheid, respect.

Inzicht in het onderzoeksproces

Zoals ik al aan het begin van deze paragraaf aangaf heb ik vooral informatie uit interviews gebruikt in
combinatie met deskresearch. Interviews geven een zo veel mogelijk emic-perspectief. Hierbij moet
worden gezegd dat de persoon die ik heb genterviewd natuurlijk vooral met zijn eigen blikveld de
zaken bekijkt. Maar over het algemeen kan worden gezegd dat, als ik met een voorzitter of een
persoon met een hoge positie praat, het meest namens de gehele organisatie kan spreken.
Bij de bewonersvereniging hadden wij een oorspronkelijk stereotype beeld van de mensen die daar
bij hoorden. Door het lezen van krantenartikelen over deze stakeholder in andere situaties was er
een beeld ontstaan van een groep die altijd over alles zeurt. Toen we vervolgens de stakeholder
gingen interviewen werd dit beeld gereduceerd. We hebben ons eigen perspectief opzij gezet en
hebben het perspectief van de bewonersvereniging aangehouden. We hadden hier bijna een
attributiefout gemaakt als we zouden zeggen: als de bewonersvereniging tegen is, dan zou ons plan
niet door kunnen gaan en is dat hun schuld. Maar door de bewonersvereniging mee te nemen in
deze analyse en hun perspectief te doorgronden voorkomen we die fout door rekening te houden
met hun standpunt, belang en normen en waarden.

Uitgangspunt voor het verbinden van de perspectieven

Wat interessant is aan de verschillende perspectieven van de stakeholders is het feit dat ze alle drie
gaan voor een prettige, leefbare stad. Verbetering is ook iets wat veel naar voren kwam in de
interviews. Uiteindelijk hebben we de bewoners niet meegenomen als een directe stakeholder. Dit
omdat we verwachtte dat de culturele loper niet veel hinder zou opleveren voor de bewoners. Het is
lastig om n oplossing te genereren waarin al deze perspectieven worden verbonden.

Reflectie op het verbinden van perspectieven

Hoe hebben wij nou rekening gehouden met de perspectieven bij het realiseren van de strategische
optie? Om het draagvlak te toetsen hebben we een draagvlakmatrix opgesteld waarin de normen,
waarden en belangen van elke stakeholder werden meegenomen. Hieronder zal ik dit nogmaals
beschrijven

Draagvlak Stakeholders
Stichting Cultuurbehoud Breda
De culturele loper draait om het promoten van culturele instellingen in de Catharinastraat. Naar
verwachting zal het plan zeker draagvlak hebben bij stichting cultuurbehoud Breda. Aangezien in hun
normen en waarden te vinden is dat zij belang hebben bij het in stand houden van cultuur. Ook heeft
het plan draagvlak omdat de stichting meer onder de aandacht wordt gebracht. Verder kwam naar
voren uit de analyse dat de stichting opereert in een groot netwerk. Dit netwerk kan, dichterbij huis,
worden uitgebreid door het initiren van de culturele loper.
De gemeente Breda
Er is voldoende draagvlak voor dit plan bij de gemeente Breda omdat het inspeelt op de vraag om het
de oude binnenstad te verbinden met Via Breda. Door de Catharinastraat een levendige straat te
maken is het tussengebied meer levendig en hoeft de bezoeker die met de trein aankomt in Breda
niet eerst een dood tussengebied te overbruggen om in het kernwinkelgebied terecht te komen. Dus
daarom heeft de gemeente er zeker wat aan. Het plan vraagt slechts kleine financile ondersteuning
voor dit plan. Als er goed wordt beargumenteerd waarom het geld nodig is dan hoeft dat geen
belemmering te zijn.
Bewonersvereniging Stadshart/Valkenberg
Bij de bewonersvereniging is er waarschijnlijk minder draagvlak. Dit kan komen door het feit dat er
waarschijnlijk evenementen worden georganiseerd in de straat waarin ook gewoond wordt.
Bewoners kunnen overlast ervaren van deze evenementen. Tijdens het realiseren van deze optie
hebben wij daar weinig tot geen rekening mee gehouden. We namen aan dat de bewoners in de
binnenstad toch al veel te maken hadden met evenementen en activiteiten in de binnenstad en dat
ze daar niet moeilijk over zouden doen. Achteraf hadden we de bewoners wat meer kunnen
betrekken in het plan. Omdat het nu in hun straat, buiten hun invloed, wordt gedaan zullen ze weinig
binding hebben met het plan en is er dus weinig draagvlak.

Verbindingsstrategie
De culturele loper heeft niet onder alle drie de belangrijkste stakeholders draagvlak. Wij hebben in
de samenstelling van de stakeholders voor de culturele loper (alle culturele instellingen in de
Catharinastraat plus VVV en Gemeente) rekening gehouden met de sterktes en zwaktes. Zo kan
stichting cultuurbehoud goed meedenken over activiteiten omdat zij kennis heeft over de cultuur in
de stad. En de gemeente kan dit initiatief financieel ondersteunen. Als we alle stakeholders even
belangrijk hadden gemaakt en alle perspectieven als bindend hadden gezien was het plan er niet
gekomen omdat, zoals eerder gezegd, de bewonersvereniging waarschijnlijk tegen was geweest.
Uit de theorie blijkt dat het gebruiken van de en-en of de of-of niet het beste werkt. De viamethode dient te worden gebruik (Heus, Hoorcollege, 2012)t. In deze methode is er sprake van het
creren van iets nieuws door gebruik te maken van de ander. We hadden natuurlijk de
bewonersvereniging ook kunnen laten deelnemen in het bestuur van de culturele loper. Om hun
belang ook te behartigen. We zijn er simpelweg vanuit gegaan dat deze groep al een zekere hinder
8

ervaart van activiteiten in de binnenstad en daar dus aan gewend zouden zijn. Dat is een stereotype
opvatting waar wij niet bij stil hebben gestaan en zomaar hebben aangenomen. Voor een volgend
project zou het beter zijn om hier wat langer en beter over na te denken.
Bij de overige stakeholders maken we wel gebruik van de C1+C2=C3methode. De kennis en expertise
van de culturele instellingen die over het algemeen als waarde hebben: het behouden van de
cultuur en het erfgoed in de stad is gecombineerd met die van de ondersteunende stakeholders als
de gemeente en het VVV kantoor. Om zo een goede mix te maken van bestuursleden die elkaar
kunnen aanvullen en versterken.
We hebben vooral vanuit het perspectief van onze opdrachtgever gekeken naar deze opdracht. Er
voor zorgen dat de verbinding tot stand wordt gebracht. We hebben daar partijen voor verzameld
die we geschikt vonden om deel te nemen in dit plan. Hierdoor hebben we vooral naar de
winstgevendheid van de oplossing gekeken. We zijn ons minder goed bewust geweest van de
bewonersvereniging.

Kritische beschouwing op het intercultureel competent handelen in de

rol van Leisure Regisseur
Interculturele communicatie is onlosmakelijk verbonden met een vak als Leisure Regie. Je analyseert
verschillende partijen met verschillende perspectieven en die probeer je vervolgens samen te laten
werken. Dat gaat niet altijd goed.
Vaak komt een opdracht voor Leisure Regie vanuit een probleem. Er moet iets worden georganiseerd
of er moet een optie worden gegenereerd waar alle partijen iets aan moeten hebben. Dit is niet
altijd makkelijk. Deze manier van oplossingen bedenken is voornamelijk gebaseerd op de en-en
strategie. Hierbij verzin je een oplossing die bestaat uit een wirwar van belangen die allemaal een
beetje worden behartigt.
Als je intercultureel competent handelen toepast in een regieproces kan dit, naar mijn mening, nogal
eens wat problemen opleveren. Je kan simpelweg niet iedereen tevreden stellen. Soms liggen de
belangen, normen en waarden zo uiteen dat je die partijen niet samen kan brengen. Daarnaast is er
ook altijd sprake van een zekere vorm van geven en nemen. Tel daar bij op de persoonlijke belangen,
normen en waarden van de stakeholders en je hebt een enorm complex geheel.
In dit project hebben we de kans gemist om de bewoners te betrekken bij ons plan. Dat is zonde.
Want mocht dit plan worden uitgevoerd bestaat er een kans dat de bewoners zich gepasseerd
voelen. Daarom hadden we beter een hoofdstuk in ons rapport op kunnen nemen hoe we de
bewoners gaan informeren en hoe we gaan communiceren met hun.
Tijdens het project merk je toch dat je al snel aannames doet. Denk aan het beeld van de
bewonersvereniging die overal over zeurt. Of de gemeente die alles waarschijnlijk afkeurt omdat
het crisis is. Dit zijn gevaarlijke simpele attributiefouten die je snel maakt. Bewust zijn van het
intercultureel competent handelen kan er voor zorgen dat je deze fouten niet te snel maakt. Ook al
lijkt het alsof die fouten kinderachtig zijn, je maakt ze toch heel snel. En vervolgens is je hele plan er
op gebaseerd.
Naar mijn mening moet er altijd een ICC-component aanwezig zijn in ieder regieproces. Hoewel
procesregie al gebaseerd is op standpunten en belangen, kan er misschien meer helderheid ontstaan
als er verder wordt gekeken naar bijvoorbeeld de normen en waarden. Want soms zijn de belangen
en standpunten erg verschillend maar zijn de waarden bijvoorbeeld hetzelfde.

10

Bibliografie
Academy For Leisure. (2013). Modulehandleiding Leisureregie jaar 3 2013-2014. Breda: NHTV.
Breda van Binnen. (N.D.). OVer. Opgehaald van Website van Breda van Binnen :
http://www.bredavanbinnen.nl/
Gemeente Breda. (2013). Structuurvisie Breda. Breda: Gemeente Breda.
Heus, N. D. (2011). Hoorcollege Etic en Emic Perspectieven. Breda: NHTV.
Heus, N. D. (2012). Hoorcollege. Opgehaald van Weblectures: http://nhtv.presentations2go.eu:
http://nhtv.presentations2go.eu/P2GPlayer/Player.aspx?path=Archimedes/2012/11/05/1/vi
deo_post.wmv&mediaType=recordings
Putters, B. (2013, september 19). Stakeholder interview. (S. Bcker, Interviewer)
Stichting Cultuurbehoud Breda. (N.D.). Missie en visie. Opgehaald van Website van Stichting
CUltuurbehoud Breda: http://www.cultuurbehoudbreda.nl/missie.htm
VIA Breda. (2013). Wat is via breda. Opgehaald van website van via breda:
http://www.viabreda.nl/wat-is-via-breda

11