(Mechanical vibrations)
Reference:
1. Thomson, Theory of vibration with applications, Prentice Hall ,1965.
2. William W. Seto, Darwin Sebayang, Getaran Mekanis, Erlangga, Jakarta, 1997.
I . Pendahuluan :
Apabila suatu benda yang mempunyai massa dan elastisitas, mampu bergerak sendiri secara berulang-ulang
dan dalam interval waktu tertentu, maka gerakan itu dikenal sebagai getaran (vibrations). Pada umumnya, getaran
merupakan bentuk energy sisa dan biasanya tidak diinginkan. Sebab getaran dapat menimbulkan bunyi, merusak
bagian mesin, dan menggerakkan benda yang ada di dekatnya.
Perioda : Waktu yang dibutuhkan gerakan periodik agar berulang sendiri.
Frekwensi : jumlah siklus per satuan waktu.
Frekwensi pribadi/alami : frekwensi system yang mempunyai getaran bebas (tidak ada gaya luar).
Frekwensi alami teredam (damped natural frequency) : frekwensi system yang mempunyai getaran
bebas dengan gesekan/teredam.
Resonansi : terjadi bila frekwensi eksitasi sama dengan frekwensi alami system. Bila hal ini terjadi, maka
amplitude getaran akan bertambah. Untuk menghindari terjadinya resonansi, maka
perlu mengetahui frekwensi alami system.
II.
Sistem hanya dapat bergerak dalam satu modus / kejadian, atau hanya dapat bergerak dalam satu arah
koordinat.
K
K
Fo sin t
Gambar 1.1.
X1
X2
Gambar 1.2.
Gambar 1.3.
Gambar 1.4.
Gambar 1.1. : Sistem hanya dapat bergerak secara tegak pada koordinat x (t).
Gambar 1.2. : Pendulum hanya dapat beroscilasi pada koordinat (t).
Gambar 1.3. : Sistem pulley, massa dan pegas. X (t) atau (t) dapat digunakan untuk menetapkan
kedudukan relative massa. Tetapi X (t) dan (t) saling berkaitan.
Gambar 1.4. : X1 (t) dan X2 (t) saling berkaitan. Misal, X1 (t) = a + b . X2 (t)
K
m
m
X
K
mg
Hk. Newton : F = m . a
Untuk oscilasi vertikal, gaya yang bekerja adalah gaya pegas
Sehingga persamaan gerakan :
m
dimana,
= - k ( + x ) + m g.
d2 x
2
dt = a
+kx= 0
Penyelesaian persamaan:
x = A sin
k
m
t + B cos
k
m
t.
x ( 0 ).
Misal, pada saat t = 0, perpindahan awal = x o, maka diperoleh, A = 0 dan B = xo, sehingga:
x = xo cos
k
m
Persamaan ini menggambarkan getaran bebas tanpa peredam, dan satu siklus getaran terjadi bila
Sehingga,
k
m
t = 3600.
2
k
m
T =
Frekwensi : f =
1
T
cps
Perioda :
Frekwensi alami :
k
m
rad/s
b. Metode Energi.
K E + P E = tetap.
Atau,
d
dt
( K E + P E ) = 0.
K E = Energi kinetik.
PE = Energi potensial.
Contoh :
Jawab:
d
dt
Metode energi:
KE =
1
2
( K E + P E ) = 0.
PE = m g L ( 1 -
d
dt
(KE + PE) = m
L
2
Menjadi
L
Atau,
g sin
= 0
x 2
1
2
cos
+ m
2
( L )
sin
g L
= 0
g
L
sin
= 0
g
L
= 0
g
L
rad/s
1
2
2
(L )
1
2
1
3
2
(L )
PE = PE bandul + PE kawat.
=mg L(1-
cos
)+Mg
L
2
(1-
cos
d
dt
-
d
dt
(KE + PE) =
cos
1
2
2
(L )
1
2
1
3
2
(L )
+ mg L(1-
cos
)}
=m
1
+
3
=(m+
M
3
+ mg L
+ g L (m+
sin
M
2
sin
1
2
Mg L
= 0
Atau,
M
2
. sin
M
m+
3
m+
{ }
M
2
M
m+
3
m+
( gL )
( gL )
= 0
= 0
sin
)+Mg
L
2
(1
Note: bila M
M
2
M
m+
3
M
2
M
m+
3
m+
( gL )
rad/s.
m, maka :
m+
C. Metode Rayleigh.
KE maks = PE maks = Energi total sistem.
Contoh :
Jawab :
m
1
2
Dimana,
( eL )
1
2
KE maks =
1
2
1
2
PE
maks
1
2
KE maks = PE maks
Maka,
2
maks
2
maks
(m +
x 2maks
1
2
1
2
L
3
x ma ks
L
x 2maks
e 2 de
0
x maks
L
L
3
[( ) ]
12 ( . de ) Le x
0
1
2
L
3
(m +
x 2maks
1
2
x 2maks
x= A sin n
X
.t
= A.
maks
A n cos n
x maks
.t
A n
( A n )2
1
2
(m +
( A n )
2
n
Sehingga,
L
3
k A2
L
(m+
)
3
k
L
(m+
)
3
1
2
A2
k
L
(m+
)
3
rad. / s.
Note:
Kalau
k
m
rad. / s.
Contoh:
1.
Jawab:
a. Hk. Newton:
F=m x
2 A x g=L A
x + (
2g
L
)X = 0
n
b. Metode energy:
KE =
1
2
PE =
1
2
m
k
2g
L
x 2
( KE + PE ) =
( 2Lg )
2g
L
x2
d
dt
rad. / s.
1
2
1
2
LA
x
( LA
x 2
( 2 A xx g )
x x
+ 2
x2
g
= 0
= 0.
rad. / s.
F=m x
x2
-(C
x + k x =
m x
Atau,
m
m x
X
+ C
x + k x
= 0.
Frekwensi alami:
n
s.
Faktor peredam:
C
2 m n
d
Frekwensi teredam:
1 2
rad. / s.
Simpangan/perpindahan :
X =
n t
( A cos d t+ B sin d t ) .
Contoh:
C = 149 N s / m
k = 4380 N / m
k
m
rad. /
W = 180 N
Tentukan perpindahan dan kecepatan massa system, bila massa
tersebut mula-mula diam, dan kecepatan yang diberikan pada
massa = 4 m/s.
Jawab:
Persamaan gerakan :
m x
+ C
x + 2k x
= 0.
Dan,
X =
n t
( A cos d t+ B sin d t ) .
Dimana,
C
2 m n
k
m
149
180
2.
.22
9,8
= 22
rad. / s.
= 0,181
1 2
= 0,181 . 22 = 3,98
2 . 4380
180
9,8
= 22
10,1812
= 21,6
rad. / s.
Maka,
X =
Dan,
e3,98t ( A cos 21,6 t+ B sin 21,6t ) +21,6 e3,98 t (A sin 21,6 t + B cos 21,6 t ) .
x =3,98
Syarat batas:
t=0 ; X =0
A=0
x =4
4
21,6
B =
= 0,185.
Maka,
3,98t
X = 0,185
x =3,98
e3,98t
0,737
4
3,98t
sin21,6 t .
0,185
3,98t
sin 21,6 t
+
3,98 t
sin 21,6 t + 4 e
3,98t
0,185
21,6 e3,98t
cos 21,6 t
sin 21,6 t .
cos 21,6 t .
F=m x
-(C
Atau,
x + k x + F o sin t=
m x + C
x + k x
m x
F o sin t
m
adalah:
F o sin t
X = X c + Xp
c=
x penyelesaian
persamaan homogen:
m x + C
p=
x
x + k x
komplementer
= 0.
penyelesaian khusus.
Penyelesaian komplementer:
x c =A e r t + B er t
1
Dimana,
A & B = konstanta, yang dicari dari syarat batas.
r 1r 2 =
akar-akar persamaan :
mr 2+ c r +k =0 ,
yaitu:
(penyelesaian
c + c 24 m k
2m
r2
c c24 m k
2m
2n
k
m
C
2 m n
r1
Bila,
( =
faktor peredam ),
Maka,
r1
Bila,
n( + 21)
r2
n( 21)
>1 :
=1:
<1 :
1 2
Maka,
xc
n t
= C.
Dimana,
( A cos d t+ B sin d t ) .
n t
sin (d t + )
A 2+ B 2
C=
=arc . tg(
Penyelesaian khusus.
p=
x
A
)
B
Fo
2 2
(k m ) +(c )
=
[ ( k m 2 ) sin tc cos t ]
Fo
2 2
sin( t )
(k m ) +(c )
=
Dimana,
frekwensi eksitasi.
arc . tg(
c
)
2
km
2(
=
arc . tg (
)
n
2
1 ( )
n
= C.
n t
sin(d t+ )
Fo
(k m 2)2 +(c )2
sin( t )
Contoh:
C = 149 N s / m
k = 4380 N / m
k
W = 180 N
F o sin t
W
X
= 1700 sin 15 t.
F o sin t
4 m / s.
Jawab:
m=
180
=18,4 kg .
9,8
k
m
8760
=22 rad / s.
18,4
C
2 m n
149
2 . 18,4 . 22
1 2
2(
arc . tg(
)
n
2
1 ( )
n
= 0,181
= 22
10,1812
2 . 0,181(
arc . tg (
= 21,6
15
)
22
2
15
1( )
22
rad / s.
arc . tg
0,461 =
25o
Respons transient:
xc
= C.
n t
sin(d t+ )
= C.
e3,98t
sin(21,6 t +)
xp =
1700
Fo
2 2
(k m ) +(c )
= 0,33
sin(t )
(8760
2
180
.152 ) +(149 .15)2
9,8
sin(15 t 25o )
Sehinggga,
X = Xc + X p = C .
e3,98t
sin(21,6 t +)
+ 0,33
sin(15 t 25o )
sin(15 t 25o )
X =3,98 C . e3,98 t
Syarat batas:
t=0; X= 0
0 = C.
= C.
= C.
Maka,
t = 0 ;
C =
X =4 m/ s
sin(0+ )
e0
sin
+ 0,33
sin(0 25o )
sin( 25o )
+ 0,33
sin 0,1395.
0,1395
sin
4 =
3,98
0,1395
sin
e0
sin(0+ )+21,6 .
0,555 .
sin
sin
3,0124 .
Atau,
3,0124 .
cos
=4+ 0,5554,486=0,069.
sin
cos
+4,4862
sin
0,1395 0
.e
sin
sin 3,0124
=
=43,757.
cos 0,069
88o
=arc . tg 43,757=
Maka,
Sehingga,
C =
0,1395
=0,14
sin 88 o
X = Xc + Xp = 0,14 .
III.
e3,98t
sin(21,6 t +88o )
+ 0,33
sin(15 t 25o )
Untuk getaran dalam keadaan steady, maka amplitude getaran (respons steady state):
xp = A .
Dimana,
sin(t )
A =
Fo
2 2
(k m ) +(c )
Fo
k
2 2
2
(1r ) +(2 r )
x p= A .
Maka,
= 1 2
n
. cos(t )
Gaya total yang ditransmisikan untuk system dengan pegas & peredam:
Ft
k . x+c x
Ft
2
k 2+
A .
=arc . tg(
c
)
k
Daya hantar (TR) adalah perbandingan gaya maksimum yang ditransmisikan dengan gaya yang
mempengaruhi maksimum.
2
2
k +
A .
F
TR= t =
Fo
TR=
x=x p ).:
r
2
r2
1
r
2
1+
r=
C
2 m n
Contoh:
Suatu kotak instrument pada pesawat diletakkan pada isolator. Isolator mempunyai peredam yang sangat
kecil, regangan =
1
3
TR=
r
2
r2
1
r
2
1+
c 0.
C
0
= =
=0.
2 m n
2 m n
r =
maka,
, dimana
k=
rad /sec 2
F
223
=
=3267
m
223
. 0,003
9,8
2n=
k
m
( )
rad /sec
3267=57,16
57,16
=9,1 cycle/ sec 545 cycle/min .
2
2000
=3,7 .
545
TR=
r
2
r2
1
r
2
1+
r2
1
2+0
12 r 2 +r 4
1+0
1
r
0,079
Jadi getaran pesawat yang ditransmisikan ke kotak instrument hanya 7,9 % nya.
IV.
R
R = pusat rotasi.
O = pusat geometris.
k
m
kr = m(e + r)
kr
=(e +r )2
m
Atau,
kr
r
m
=e
n=
n r
Maka,
2
n
r n
=e 2
2
n
2
( )
2n r 1
2 =e 2 .
=
2n
e 2
Atau,
2
e(
r=
)
2
n
2
1 2
n
k
m
Bila
=n ,
= n
k
m
F = m
xp =
F
me
k
k
=
2
2
r 1
1
n
( )
Contoh:
Dinamo listrik, berat 90 N, dan titik beratnya 0,03 cm dari pusat sumbu bantalan. Berat total motor 267 N,
diletakkan di atas empat buah pegas dengan kekakuan masing-masing 26280 N/m. Carilah kecepatan putaran
kritis motor dan amplitudo getaran vertical motor, bila motor bekerja pada putaran 3 kali kecepatan kritis!
Jawab:
Konstanta kekakuan pegas total = 4 x 26280 = 105120
N/m.
62,16 x 60
2
= n
k
105120
=
= 3858,34
m
267
9,8
= 62,16
= 594 RPM.
= 594 RPM.
F = m
e 2
90
. 0,0003 .
9,8
(3 . 62,16)2
xp =
Amplitudo getaran :
F
me
k
k
=
2
2
r 1
1
n
( )
95,81
105120
0,0009
=
=0,0001m .
2
91
3.62,16
1
62,16
= 95,81 N.
rad/sec.
V.
m
X1
( A.
sin t ).
Gaya peredam = c (
Hk. Newton:
Base
X2
x 1x 2 )
F=m a .
maka,
2 k ( x1 x2 ) c (
Misal,
x 1x 2=x
x 1x 2 ) =
m x 1
x 1=x+ x 2
Maka,
x 1=x + x 2
dan
x 1=x + x 2
2 k x c
m( x + x2 )
m x +c x +2 k x=m x 2
Atau,
x 2=A sin t
Dan,
(getaran benda).
m x +c x +2 k x=m A 2 sin t
Maka,
m x +c x +2 k x=F 0 sin t .
Respons keadaan steady:
xp
Fo
(k m 2)2 +(c )2
sin(t )
Dimana,
frekwensi eksitasi.
arc . tg(
c
)
2
km
Fo =m A 2
Bila,
2n=
k
m
C
2 m n
r =
maka,
xp
A r2
sin (t )
(1r2 )2+ (2 r )2
n
Bila
kecil (dari
2n=
k
m
r =
cukup besar
A
xp
12 r +r 4 + 4 2 r 2
4
r
A
2
1 (24 )
+1
r4
r2
sin(t )
sin(t )
xp
A sin(t )
Dan
=arc . tg
2 r
=arc .tg
2
1
1r
1
r2
o
=arc . tg 0=180 .
180 ,
x p maks. =
atau
Tipe instrument seismic, yaitu vibrometer, menggunakan prinsip di atas untuk mengukur amplitudo
getaran. Gerakan relative antara massa dan dasar biasanya direkam oleh pena penekan drum yang berputar.
Frekwensi alami vibrometer dibuat rendah, dan amplitudo getaran kelihatannya sama dengan gerakan
relative yang direkam, dengan perbedaan phase
180o .
Tipe instrument seismic lainnya, accelerometer menggunakan prinsip sama, tapi memakai pegas
sangat keras untuk menghasilkan frekwensi alami (
maka
xp
Ar
=
Dengan,
(1r ) + (2 r )
2 2
A r 2= A
A r2
(10)2 +0
2
n
x 2 = A sin
Contoh:
X2
Berat massa = 17 N.
Modulus kekakuan pegas = 17520 N/m.
X1
m.
xp
Ar
(1r2 )2+ (2 r )2
=0
maka,
xp
Ar
(1r 2 )2
Ar
A
= 2
2
2
1r n
A =x p (n )
k 1750 N /m
2n= =
=10 099,8 rad 2 / s2
m
17 N
9,8 m/ s2
A 2= 1,3 x 10-3 m . (10 099,8
rad 2 . /s 2
100
rad 2 . /s 2
= 13 m/ s
Amplitudo getaran:
2
A =
x p.
2
n
10 099,8
= 1,3 x 10-3 m .
rad
100 rad 2 . /s 2
2
s
= 0,13
m.
2. Sebuah massa, beratnya 17 N, digantungkan dalam kotak dengan pegas vertikal yang mempunyai
konstanta, k = 8760 N/m. Kotak diletakkan di atas meja yang bergoyang dan menghasilkan getaran X 2 =
0,09 sin 3 t
Jawab:
xp
Ar
(1r2 )2+ (2 r )2
m
X1
maka,
2
xp
Ar
(1r 2 )2
X2 = 0,09 sin 3 t
=3
Maka,
A 2
0,09 m. 9 rad 2 / s 2
=
2n2 (50509 ) rad 2 / s 2
Ar
A
= 2
2
2
1r n
k
N 9,8 m/s 2
2n= =8760 X
=5050
m
m
17 N
X2
xp
=0
rad 2 /s 2
rad
.
s
=9 rad /s
x1
xp
+ A = 0,016 + 9
= 9,016
cm.
Sistem mekanis
Sistem elektrik
Voltage gaya
F : Gaya (lb. ; N)
lb . s 2
m : Massa ( inc ; kg
V : Voltage (volt)
L : Induktance (henry).
Q : Muatan (coulomb)
I : Arus (ampere).
Arus - gaya
I : Arus (ampere)
C : Kapasitance (fahrad).
v dt
V : Voltage (volt)
lb . s
C : Peredam ( inc
lb .
k : Pegas ( inc
N .s
m
;
;
N.
m
R : Tahanan (ohm).
1
C
1.
kapasitans
1
R
: Conductor (mho)
1
L
1.
induktans
Untuk voltage gaya: Kalau gaya bekerja secara seri dalam sistem mekanis, maka dalam sistem elektrik
dinyatakan secara parallel. Kalau gaya bekerja secara parallel dalam sistem mekanis, maka dalam sistem elektrik
dinyatakan secara seri.
Voltage gaya diubah ke arus gaya : Bila sistem terhubung seri dalam voltage gaya, maka dalam arus
gaya sistem dinyatakan parallel. Bila sistem terhubung parallel dalam voltage gaya, maka dalam arus gaya
sistem dinyatakan seri.
Contoh:
V (t)
I (t)
L
i
m
f (t)
a. Mekanis.
C
b. Voltage gaya.
c. Arus gaya.
Dari gambar:
a.
d2 x
dx
+c
+k x=f ( t ) .
2
dt
dt
Atau,
d x
+c x + k x dt=f (t )
dt
x =
Dengan,
b.
II
dx
dt
di
1
+ R i+ i dt=V (t)
dt
C
III
Pers. II dan III, bentuknya identik, dimana massa m analog dengan induktance L dan gaya f (t) analog
dengan voltage V (t), dan disebut analogi: VOLTAGE GAYA atau MASSA INDUKTANCE.
c.
d 2 v 1 dV 1
+
+ V =
2
d t R dt L
Atau,
d i(t)
dt
dV V 1
+ +
V dt=i(t)
dt R L
Dengan,
i=C
IV
V.
dV V 1
= =
V dt +i(0)
dt R L
Pers. I identik dengan IV dan pers. II identik dengan pers. V, dimana massa m analog dengan kapasitance C
dan arus i analog dengan gaya f. Disebut analogi MASSA- KAPASITANCE atau ARUS GAYA.
(t)
K1
L1
y1
X (t)
m1
m1
y2
X1
mmmm
m
X1
K2
k1
m2
k2
X2
m2
X2
a.
b.
m1 x1=k 1 x1k 2 ( x1 x2 )
m2 x2=k 2 ( x 2x 1)
C.
Atau,
m1 x1+ ( k 2 +k 1) x 1
k 2 x 2=0
m2 x2 +k 2 x2 k 2 x1=0
Misal, gerakan adalah periodik dengan persamaan:
x 1=A sin ( t + )
x 2=B sin ( t + )
Dimana,
A ,B
dan
= konstanta sembarang.
Maka,
x 1=A
cos ( t + )
x 1=A 2 sin ( t+ )
x 2=B
cos ( t + )
2
x 2=B sin ( t + )
sin ( t+ )
m1 A 2 sin ( t + ) + ( k 1 +k 2 ) A sin ( t+ )
k 2 B sin ( t+ )=0
( t+ )+ k 2 B sin ( t + ) k 2 A sin ( t+ )
m2 B 2 sin
( k 1+ k 2m1 2 ) Ak 2 B=0
k 2 A+ ( k 2 m2 2) B=0
Jika
A=B=0 ,
Jawaban lain diperoleh dengan menyamakan koefisien determinan A dan B sama dengan nol, yaitu:
k 1 +k 2m1 2
k 2
=0
k 2
k 2 m2 2
Penyelesaian determinan:
k1 . k2
Atau,
k 1 . m2 +k 2 k 2 . m2
k 2 . m1
+m1 . m 2
k 2=0
k 1 +k 2 k 2 2 k 1 . k 2
+
+
=0 .
m1
m2
m 1 .m
2
Penyelesaian:
k 1+ k 2 k 2
k .k
1 k 1+ k 2 k 2
+
+
1 2
2 m1 2 m2
4 m1
m2
m1 .m
2
Dan
k 1+ k 2 k 2
k .k
1 k 1 +k 2 k 2
+
+
+
1 2
2 m1 2 m2
4 m1
m2
m1. m
2
1
k 1+ k 2 k 2
k1 . k2
1 k 1+ k 2 k 2
+
2 m1 2 m2
4 m1
m2
m1 .m
( 1 t + 1) + A 2 sin ( 2 t + 2 )
x 1= A 1 sin
dan
( 1 t+ 1) + B2 sin ( 2 t+ 2)
x 2=B1 sin
A , B dan
Dimana,
konstanta.
RASIO AMPLITUDO:
A1
k2
k 2m2 21 1
=
=
=
B1 k 1+ k 2m1 21
k2
1
A2
k2
k 2m2 22 1
=
=
=
B2 k 1+ k 2m1 22
k2
2
Sehingga persamaan simpangan/gerakan:
( 1 t+ 1) + A 2 sin ( 2 t + 2 )
x 1= A 1 sin
( 1 t + 1) + 2 A 2 sin ( 2 t + 2 )
x 2= 1 A 1 sin
Dimana,
A 1 , A 2, 1, 2
Contoh:
k1
= 4380
N/m.
K1
k2
= 2400 N/m.
m1
= 10 kg.
M1
m2
= 8 kg.
Saat t = 0,
x 1 (0) = 0.
K2
x 1=
2 m/s.
M2
x 2=
x 2 (0) = 0.
1 m/s.
Tentukan frekwensi alami & persamaan gerak sistem
tersebut!
Jawab:
4380
= 489 +
1
. 956 484131 400
4
107721
6780 N /m 2400 N / m
1 6780 2400
10 512000
+
+
+
20 kg
16 kg .
4 10
8
80
1 =
339+150+
N
+2400 N /m
2
m
2400 N /m
1 4380+2400 2400
4380 . 2400
+
+
+
2 .10 kg
2 . 8 kg .
4
10
8
10 . 8
2 =
k 1+ k 2 k 2
k .k
1 k 1 +k 2 k 2
+
+
+
1 2
2 m1 2 m2
4 m1
m2
m1. m
2
1
rad .
sec
rad .2 /
sec 2
2 =
Rasio Amplitudo:
1 =
k2
2
k 2m2 1
2400
2400
2400
=
=
=0,58
24008 . 817 24006577 4137
2 =
k2
k 2m 2 22
2400
2400
2400
=
=
=2,14
24008 . 160 24001280 1120
( 1 t + 1) + A 2 sin ( 2 t + 2 )
x 1= A 1 sin
( 1 t+ 1) + 2 A 2 sin ( 2 t + 2 )
x 2= 1 A 1 sin
( 1 t + 1) + A 2 2 cos ( 2 t + 2 )
x1= A 1 1 cos
Syarat batas: t = 0 ;
x 1 (0) = 0 ;
x 2 (0) = 0.
1+ A 2 sin 2=0
A 1 sin
Maka,
Bila, I x 0,58 :
II :
II
I x 2,14 :
II :
Syarat batas:
x 1=
t=0 :
2 m/s.
x 2=
Maka,
IV :
Bila,
28,6
A 1 +12,6 A 2 2
16,6 A 1 +27 A 2 1
16,6
28,6
III x
IV
16,6
A 1 +7,3 A2 1,2
16,6 A 1 +27 A 2 1
1 m/s.
III.
34,3 A 2 2,2
A 2=
27
:
12,6
III x
IV
61,3
2,2
=0,06
34,3
A 1 +27 A 2 4,3
16,6 A 1 +27 A 2 1
77,9
A 1=
A 1=
3,3
3,3
=0,04
77,9
Persamaan simpangan:
K1
m1 x1=k 1 x1k 2 ( x1 x2 )
M
1
X1
K2
m2 x2=k 3 x 2k 2 ( x 2x 1)
Atau,
m1 x1+ k 1 x 1 +k 2 ( x 1x 2 )=0
M
2
X2
m2 x2 +k 3 x2 + k 2 ( x 2x 1 )=0
Misal, gerakan adalah periodik dengan persamaan:
K3
x 1=A sin ( t + )
x 2=B sin ( t+ )
x 1=A cos ( t + )
Maka,
x 1=A 2 sin ( t+ )
x 2=B
cos ( t + )
x 2=B 2 sin ( t + )
Substitusi ke persamaan, menjadi:
m1 A 2 sin ( t + ) + k 1 A sin ( t + )
k 2 A sin ( t+ )
m1 A 2 +k 1 A
k 2 ( AB )
m2 B 2 + k 3 B +k 2 ( BA ) =0
Atau,
( k 1+ k 2m1 2 ) Ak 2 B=0
k 2 B sin ( t+ )=0
k 2 A+ ( k 2 +k 3m 2 2 ) B=0
Bila A = B = 0,
( k 1+ k 2m1 2 )
k 2
k 2
k 2 +k 3m2
=0
Penyelesaian:
k 1 . k 2 +k 1 . k 3
+m1 . m 2
Atau,
k 1 . m2 +k 2k 2 . k 3k 2 . m2
k 2 . m1
k 3 . m1
k 2=0
k 1 +k 2 k 2+ k 3 2 k 1 . k 2+ k 1 . k 3+ k 2 . k 3
+
+
=0 .
m1
m2
m1 .m
2
Penyelesaian:
k 1+ k 2 k 2+ k 3
k 1 . k 2 +k 1 . k 3 +k 2 . k 3
1 k 1 +k 2 k 2+ k 3
+
2 m1
2 m2
4 m1
m2
m1 .m
dan
2
2
Dan
k 1+ k 2 k 2+ k 3
k . k + k .k + k .k
1 k 1+ k 2 k 2 + k 3
+
+
+
1 2 1 3 2 3
2 m1
2 m2
4 m1
m2
m1 .m
21 =
k 1+ k 2 k 2+ k 3
k . k +k . k +k . k
1 k 1 +k 2 k 2+ k 3
+
+
1 2 1 3 2 3
2 m1
2 m2
4 m1
m2
m1 . m
( 1 t+ 1) + A 2 sin ( 2 t + 2 )
x 1= A 1 sin
( 1 t + 1) + B2 sin ( 2 t+ 2)
x 2=B1 sin
RASIO AMPLITUDO:
A1
k2
k 2+ k 3 m2 21 1
=
=
=
B1 k 1+ k 2m1 21
k2
1
A2
k2
k 2+ k 3 m2 22 1
=
=
=
B2 k 1+ k 2m1 22
k2
2
Sehingga persamaan simpangan/gerakan:
( 1 t+ 1) + A 2 sin ( 2 t + 2 )
x 1= A 1 sin
( 1 t + 1) + 2 A 2 sin ( 2 t + 2 )
x 2= 1 A 1 sin
A 2=0 , maka:
x 1=A 1 sin ( 1 t+ 1 )
x 2=1 A 1 sin ( 1 t+ 1 )
A 1=0 , maka:
x 1=A 2 sin ( 2 t+ 2 )
x 2=2 A 2 sin ( 2 t+ 2 )
A 1 , A 2, 1 , 2
x 1 ( 0 ) , x1 ( 0 ) , x2 ( 0 ) , x2 ( 0 ) .
Contoh:
K 1 = k 2 = k 3 = 1000 N / m.
M 1 = m 2 = 50 kg
K1
Saat t = 0:
M1
x 1 ( 0 ) =4
X1
x 1 ( 0 ) =0.
m
.
dt
x 2 ( 0 ) = 0.
x 2 ( 0 ) =3
K2
m
.
dt
Jawab:
Frekwensi alami sistem:
2
1
K3
k 1+ k 2 k 2+ k 3
k . k + k .k + k .k
1 k 1+ k 2 k 2 + k 3
+
+
+
1 2 1 3 2 3
2 m1
2 m2
4 m1
m2
m1 .m
2
3(1000 . 1000)
1000+1000 1000+1000
1 1000+1000 1000+ 1000
+
+
+
2 .50
2. 50
4
50
50
50 . 50
1 =
60
rad 2
)
sec
2000 2000
1
2
{ 80 } 1200
+
+
100 100
4
40+ 16001200
40 + 20
22 =4020=20
60=7, 75
rad
.
sec
rad 2
)
sec
20=4,485
rad
.
sec
Rasio Amplitudo:
k 1+ k 2m 1 21 1000+100050.60 20003000
1 =
=
=
=1
k2
1000
1000
k 1+ k 2m 1 22 1000+100050.20 20001000
2 =
=
=
=1
k2
1000
1000
Persamaan gerakan:
( 1 t+ 1) + A 2 sin ( 2 t + 2 )
x 1= A 1 sin
( 1 t + 1) + 2 A 2 sin ( 2 t + 2 )
x 2= 1 A 1 sin
( 1 t+ 1) + A 2 2 cos ( 2 t+ 2 )
x1= A 1 1 cos
x 2=1 A 1 1 cos ( 1 t+ 1 ) + 2 A 2 2 cos ( 2 t+ 2 )
Syarat batas: t = 0 ;
x 1 (0) = 0 ;
x 1 ( 0 ) =4
Maka,
( 0+ 1 ) + A2 sin ( 0+ 2 ) =0
A 1 sin
( 0+ 1 ) + 2 A2 sin ( 0+ 2 ) =0
1 A 1 sin
Atau,
1+ A 2 sin 2=0
A 1 sin
1+ A 2 sin 2=0
A 1 sin
m
.
dt
x 2 (0) = 0.
x 2 ( 0 ) =3
m
.
dt
2 A 2 sin 2=0
A 2 0 , maka : 2=0
1+ A 2 sin 2=0
A 1 sin
1+ A 2 sin 2=0
A1 sin
2 A 1 sin 1=0
A 1 0 , maka : 1=0
x 1 ( 0 ) =4
m
.
dt
x 2 ( 0 ) =3
7,75
m
. ;7,75 A 1 cos ( 0+ 0 ) +4,48 A 2 cos ( 0+ 0 )=3
s
7,75
- 7,75
A 1 +4,48 A2 =4
A 1 +4,48 A2 =3
A1
15,5
Maka,
A 1=
1
=0,065
15,5
7,75
A 1 +4,48 A2 =4
- 7,75
A 1 +4,48 A2 =3
A2
= 7
8,96
Maka,
A 2=
7
=0,78
8,96
7,75 t+ 0,78 sin 4,48 t
x 1=0,065 sin
A 2=0
x 2=0,065sin 7,75 t
A 1=0
IX.
Getaran paksa: berarti ada gaya luar yang bekerja pada sistem.
Persamaan gaya:
m1 x 1+ ( k 1 +k 2) x 1k 2 x 2=F o sin t
m2 x 2 +k 2 x2 k 2 x1=
Dilakukan substitusi:
Fo sin t
dengan
x1
dengan
x1
Maka,
x 1=
i x 1
x 1=
i2
Fo e
it
e it
e it
2
x1
e it
x2
Maka,
dengan
x 2=
i x 2
x 2=
i2
e it
Maka persamaan menjadi:
m1
i2
x1
e it + ( k 1 +k 2 ) x 1
m2
i2
x2
e it + k 2 x 2
e it k 2 x2
e it k 2 x1
e it =
e it =0
x2
Fo e it
e it
e it
2
x2
Dimana,
i= 1
i =1.
dan
e it
Atau,
maka, menjadi:
m1
x1
+( k 1 + k2 ) x 1
m2
x2
+k 2 x 2
k 2 x 1
( k 1+ k 2m1 2 ) x 1
k 2 x 2
k 2 x 1 +
m2
x2
Fo
k 2
0
k ( 2m2 2)
k
( k 1+ k 2m1 2 )( 2m2 2)k 22
x 1=
k 2 x 2
Fo
Fo
k
( k 1+ k 2m1 )( 2m2 2)k 22
2
( k 1 +k 2m1 2 )
x 2=
k 2
Fo
0
Atau,
Fo
k
( 2m2 2 )
m1 m2 4 ( m1 k 2+ m2 k 2 +m2 k 1 ) 2 +k 1 k 2
x 1=
x 2=
Fo k2
4
m1 m2 ( m1 k 2 +m2 k 2 +m2 k 1) 2+ k 1 k 2
Fo
k
2
( 2m2 )
m1 m2 4 ( m1 k 2+ m2 k 2 +m2 k 1 ) 2 +k 1 k 2
x 1 (t)=
x 2 ( t )=
F o k2
4
m1 m2 ( m1 k 2+ m2 k 2 +m2 k 1 ) +k 1 k 2
sin t
sin t
1 =
2 =
k1
m1
k2
m2
Rasio frekwensi:
r 1=
r 2=
Contoh:
k 1=4000 N /m
k 2=3500 N /m
m1=5 kg
m2=10 kg
Pertanyaan: Tentukan respons steady state system!
Jawab:
=20
rad
.
s
Fo =1500 N .
Fo
k
( 2m2 2 )
m1 m2 4 ( m1 k 2+ m2 k 2 +m2 k 1 ) 2 +k 1 k 2
x 1 (t)=
sin t
1500(350010 . 202)
5 . 10 .20 4( 5 . 3500+10 .3500+10 . 4000 ) 202 + 4000. 3500
1500 (35004000)
8 . 10 ( 17500+ 35000+40000 ) 400+14 .106
6
750000
8 . 10 37 .106 +14 .106
6
sin 20 t
sin 20 t
sin 20 t
750000
6
15 .10
0,05 sin 20 t
x 2 ( t )=
sin 20 t
F o k2
4
m1 m 2 ( m 1 k 2+ m2 k 2 +m 2 k 1 ) +k 1 k 2
1500 . 3500
15. 106
5250000
6
15 .10
sin 20 t
sin 20 t
0,35sin 20 t
sin t