Publikohet Historia e shqiptarve si na njohin Oliver

Schmitt dhe Eva Frantz

Transmetuar m 02.11.2012 - 17:39 0

Botohet Historia e shqiptarve, libr ky me shkrime t historianve dhe studiuesve t

huaj t shtjes shqiptare. Libri vjen nn kujdesin e historianit t njohur Oliver Jens
Schmitt dhe Eva Anne Frantz. N kt vllim jan prmbledhur artikuj rreth problemeve t
historis, gjuhsis, fes dhe letrsis n Shqipri, t shkruara nga autor si: Joachim
Marzinger, Stefan Schumer, Oliver Jeans Schmitt, Markus Koller, Nathalie Clayer, Bernd
Fischer, Michael Schmidt Neke, Robert Pichler, Stephanie Schwandner Sievers, Robert
Elsie, Noel Malcolm, Peter Bartl dhe Edgar Hsch.

Nj numr historiansh, albanologsh dhe studiues t shtjes shqiptare jan mbledhur bashk
n nj vend. Historia e shqiptarve sht libri q sht botuar para pak ditsh nga shtpia
botuese Prpjekja, n t cilin jan prmbledhur artikuj rreth problemeve t historis, gjuhsis,
fes dhe letrsis n Shqipri, t shkruara nga autor si: Joachim Marzinger, Stefan Schumer,
Oliver Jeans Schmitt, Markus Koller, Nathalie Clayer, Bernd Fischer, Michael Schmidt Neke,
Robert Pichler, Stephanie Schwandner Sievers, Robert Elsie, Noel Malcolm, Peter Bartl dhe
Edgar Hsch. Libri sht botuar nn kujdesin e Oliver Jens Schmitt dhe Eva Anne Frantz, ndrsa
sht prkthyer n shqip nga Pandeli Pani dhe Artan Puto.
Studimi i historis s Shqipris - n kuptimin e nj debati shkencor me studiuesit shqipfols,
kryesisht n Europn Juglindore - ka pas shpine nj tradit prej m se nj shekulli e gjysm. Nj
albanologji e prir nga studimi i kulturs zhvillohet n shum shtete t Evrops e t Ameriks
Veriore, por rrall sht e prqendruar n mnyr afatgjat n institucione universitare. Jo vetm
pr kt arsye, rezultatet e ktyre prpjekjeve nuk merren gjithmon parasysh sa duhet nga
shkencat e afrta t historis e t filologjis. Thjesht ky konstatim do t prligjte prpjekjen pr t
hedhur nj vshtrim t prgjithshm mbi problemet dhe rezultatet themelore t studimit t
historis s shqiptarve, thuhet n parathnie t librit.
Edhe m e rndsishme duket nj ndrmarrje e till, po t kemi parasysh lidhjen e ngusht t
historis me politikn n hapsirn e sotme gjuhsore shqiptare. Historiografia shqiptare sht e
politizuar n shkall t lart. Meqense shkenca shqiptare, n form t institucionalizuar, ka
lindur vetm pas vitit 1945, modelet sunduese t mendimit jan t ndikuara fort nga ideologjia
nacional-staliniste e diktaturs s Enver Hoxhs, q n vitet 70 u eksportua edhe n krahinat e
banuara nga shqiptart n Jugosllavi. Nj tradit historiografike jo komuniste, apo para
komuniste, mungon. Kshtu shpjegohet edhe vazhdimsia, thuajse pa asnj lloj dallimi nga m
par, e mnyrave t vjetra nacionaliste t interpretimit, edhe pas prmbysjes s komunizmit n
Shqipri (1990-91).
Faza e vshtir e tranzicionit e shnjuar nga shthurja e shtetit n Shqipri dhe lufta n Kosov e
Maqedoni nuk ka prfunduar n hapsirn gjuhsore shqiptare. Strukturat e shoqris civile
arritn t formohen vetm n kushte piknisjeje nga m modestet. N thelb, n Shqipri elitat e
vjetra e ruajtn pushtetin e tyre. Kjo do t thot se ato, si instrument i rndsishm pushteti, nuk
e lshuan nga dora as kontrollin mbi t kaluarn. Shkenca historike shqiptare vijoi edhe tradita t
tjera t epoks komuniste. Ajo nuk e merr parasysh fare ose thuajse fare shkencn
ndrkombtare, por izolohet sa mundet prej saj. Historiant shqiptar marrin pjes shum rrall
n tubime ndrkombtare, thuhet po n parathnie t librit, i cili n 342 faqe t tij sjell vshtrime
interesante t historianve t njohur rreth historis dhe shtjes shqiptare.
Sipas studiuesve t huaj, nga ana metodike studimet kan mbetur n pjes t madhe n
gjendjen e fillimviteve pesdhjet, kur studimet shqiptare u ngritn me ndihmn e Bashkimit
Sovjetik; edhe m t vjetra jan metodat q etrit themelues t historiografis shqiptare patn
msuar m s shumti n Austrin e viteve tridhjet.
N prputhje me kt, studiues t jashtm, rezultatet e t cilve nuk prkojn me kuadrin
nacional stalinist t historis, ashtu si dhe intelektual vendas q prfaqsojn mendime t
ndryshme, prgojohen shpesh me argumente apo sajesa jashtshkencore. Nj kultur debati
shum e dobt, shenj e nj mungese t ndjeshme t shoqris civile, vshtirson mjaft

shkmbimin shkencor. Ksaj i shtohet fakti q studiuesit e specializuar e kan humbur prej
kohsh eprsin interpretuese mbi historin.
- See more at: http://www.noa.al/artikull/publikohet-historia-e-shqiptareve-si-na-njohin-oliverschmitt-dhe-eva-frantz/246893.html#sthash.KB2oD8KE.dpuf