Sayamagyi PDF
Sayamagyi PDF
&Jabmftaygif;awG
opPm"d@mef_rJckid fvsufay
ESif;qDvGifjyifpmay
2016 rwf (8) &uf?
2
vGr;f &pfwhJ
&Jabmftaygif;awG
opPm"d@mef_rJcikd fvsufay
rmwdum
1? vGr;f ol@yef;acG (oDcsif;)
2? q&mr}uD; &JabmfaiG twKy`wWd tusOf;
3? rSww
f rf;wif "mwfykt
H csdK@
4? q&mr}uD; &JabmfaiG trSww
f &pmtkyftwGuf
trSmpm
&JabmfatmifaiG
5? usef&pfol cifyGef;onf &Jabmf&J@ trSm
6? A[kdpnf;Hk;aumfrwD ArmjynfuGefjrLepfygwD&@J 0rf;enf;o0%fv$m
7? q&mr}uD;(&JabmfaiG) twGuf trSwfw& uAsmrsm;
- wkd@tm;vH;k &J@ q&mr}uD; &Jabmfzkd;oHacsmif;
- uG,fvGefomG ;ol &Jabmfr}uD;(a':) =unfav;
(rr+idrf;) okd@
&Jabmfat;0if;
- aiGpy,fod@k
+idrf;csr;f ol
- awmifwef;}uD;xJu olr at;jrESif;&nf
- yef;wyGi&fh J@ vSaom&eH@ at;jrESif;&nf
- rndK;yef;
&JabmfEkdiOf D;
- }uD;}uD; (okd@r[kwf) q&mr}uD;
(okd@r[kwf) &JabmfaiG ,if;rm
- tpfr}uD; (q&mr &JabmfaiG) odk@ &Jabmfr+yHK;
- }uD;}uD;aiGokd@
pHatmif (wifatmifxGef;)
- tvGr;f awGeJ@ }uD;}uD;
&Jabmf 0if;atmif
8? q&mr}uD; (&JabmfaiG) twGuf trSwfw& pmwrf;rsm;
- &Jabmf&JxGef;&J@ pm
- tk%fOD; c&D;onftwGuf trSmpum; yJcl;-ae0if;
- tk%fOD; c&D;onftwGuf ed'gef;pum; &Jabmfcspfode;f (&Jabmfpkd;odr;f )
- aA'gysH tHudck J
armifvS0if; (jrif;+cH)
- tk%fOD;c&D;onfpmtkyfeJ@ u|efawmf ausmfaqG
&Jabmfat;oef;
- uGefjrLepfawm& ausmif;uav;
ausmfZifrif;
- tk%fOD;c&D;onfwOD;&J@ aemufqk;H ae0ifcsdef 0if;wifhxGef;
- tk%fOD; c&D;onfodk@ tav;eD
rsdK;qufopf&JabmfwOD;
- u|efrcspfwq
Jh &mr}uD; a':aiG +idrf;+idrf;vlr_uGe&f ufpmrsufEmS rS
- u|efawmfodcJhaom u|efawmfwkd@
q&mr}uD; a':aiG
&Jabmfarmifarmif
- &Jabmf}uD; &JabmfaiGtm; *k%jf yKjcif; &Jabmfjrjrpk;d
- b0ZmwfcHk/ a&mifpHkp=um/ wdrfvm$ yOPvuf bk%f;jrwfom
- u|efrwk@d q&mr}uD; &JabmfaiG uG,fveG fjcif;
&ufvnfae@ (15/ 3/ 2014) trSwfw& vSausmfaZm
- vluaysmhpdpd pdwf"mwfu oHr%d aESmif;(yg&rD)
- }uD;}uD; ok@d r[kwf 'kwd,rdcif}uD;od@k
trSwfw&pmv$m
&JabmfwifaxG;(r,k)
- q&mr}uD; a':aiGodk@ tvGrf;pm
&JabmfrOD;pdef
- orkdif;jzwfoef;jcif;xJu kyfykv
H m$ &JabmfaiG
okd@r[kwf
armifpkd;csdef
- ta0;a&muf wlrwa,mufxHrS ay;pm
- awG;rdawG;&mrS
- q&mrok@d trSwfw&
- ESv;Hk om;yef;jzifh cspjf cif;rsm;wnfol
jrjrcsdK
uk0d
orD;a0a0
&Jabmfcspfatmif
&JabmfEG,fE,
G f
rjr=unf
&Jabmfrmrm
cef@OD; (ref;wuUodv
k f)
- ArmjynfawmfvSefa&; rD;awmufrD;v#Hrsm;
twGif;rS tk%Of D;yef;wyGifh
- q&mr}uD;ukd txdrf;trSwfjyKjcif;
&Jabmf+idrf;armif
&Jabmfpkd;cspf
-
vGrf;ol@yef;acG
q&mr}uD;/ &JabmfaiG
(&Jabmfr=unfav;)
twKy`wWdtusOf;
10
11
"mwfyHkrSwfwrf;wcsdK@
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
24
25
0ifxkdifvkdufwm?
u|efawmfuawmh u|efawmfwkd@ aecGifhay;xm;wJh tdrfeJ@ywfouf+yD;
nDtpfukd (2) a,muft=um; olyikd fukd,fykdif tjiif;yGm;aewJhumv/ tpfudv
k yk fol/
u
l |eaf wmfw@dk awmfveS af &;&Jabmfa[mif;u u|eaf wmfx
h H 'Dtrd t
f yfxm;wmqkad wmh
'Dvkdtcsderf Sm ol@tdrfu xGufcGm+yD; ZeD; armifESH (2) a,mufvHk; c&D;oGm;aevkd@
roifb
h l;vk@d u|eaf wmfwd@k csi;f aqG;aEG;wkdifyif+yD; tdrfapmifhusefcJhwm?
'Dawmh usef&pfcho
J l u|eaf wmfu
h kd aq;rSerf eS faomufaemf? &dumQ aiGvkd&if
t0wfxnfhwhJ puULaowWmxJrmS vk@d rSm=um;cJw
h ,f? wjcm;bmrS rrSmEkid cf yhJ gb;l ?
cgwikd f;vnf; a&$vDu oGm;ae=uukd;? 'ga=umifh bmrSvnf; xl;rSmp&m
rvkdbl;? &Sdvnf; r&Sdb;l ?
rrSmqkd wu,fu
h dk oluvnf; ol'v
D dk kww
f &uf qH;k oGm;r,fv@dk b,fwek ;f
urS rxifb;l ? 2015 a&G;aumufyJG +y;D wJhtxd aecsiw
f ,f/ a':atmifqef;pk=unfw@kd
'DcsKyfukd apmif=h unfhcsiw
f ,f wzGzG ajymaewm? 'ga=umifh u|efawmfuvnf; owd
rrlrcd o
hJ vkd q&mr}u;D vnf; owdrrlrb
d ;l ? ol@q&m0ef &JabmfE,
G Ef ,
G v
f nf; rwGuf
csufrdb;l ? b,folrS rwGufcsufrdbl;/ xifrxm;bl;vdk@ qkdygp@kd ?
'Dvedk @J rwfv 8 &ufae@rmS q&mr}u;D [m u|eaf wmfw@kd wawG&@J tyg;uae
kwfw&uf xm0& xGufcGmoGm;cJw
h myg?
u|efawmfhtzkd@awmh rwfv 7 &ufae@reufuwnf;u q&mr}uD; u|ef
awmft
h yg;u xGufcmG oGm;wm (2) ESpfjynfhw,fvd@k ajym&awmhrSmaygh?
(2)
wu,fawmh q&mr}uD;[m u|efawmfwkd@eJ@ twl &SdaewJh ygww
D Gif;rSm
tvGe&f Sm;yg;vSwJh 48-49 rsdK;quf? ol@qDrmS u|eaf wmfwk@d rrD/ rod vkduw
f mawG
&Sv
d @dk ar;=u/ em;vnf,=l unfch =hJ u&wmawG &Syd gw,f? 'ga=umifh ol@tawG@ t}uKH awG
ukd aESmif;vlrsm;twGuf pma&;&if aumif;r,fv@dk t}ujH yKcJv
h @dk tk%Of ;D c&D;onf
trnfe@J a&;om;aecJw
h m/ twGJ (2) wGcJ JG xkwaf 0+yD;cJhyg+yD? usew
f Jh tykid f;awG jzpfwhJ
ta&S@ajrmufppfa'o rSm olyg0ifv_y&f Sm;wJh tykid f;awGukd qufvufa&;om;zkd@
usefaeygw,f? csex
f m;cJw
h ,fvd@k qdd&k if ykdrSerf Smaygh?
'Dvkd csefxm;cJhwmeJ@ ywfoufv@kd q&mr}uD;&J@ cH,cl sufu 'Dvkdyg?
&Jabmf(OD;)wif (AkdvfcsKyfausmfaZm) u ol@twKy`wWda&;awmh ta&S@
26
27
A[dkpnf;Hk;a&;aumfrwDArmjynfuGefjrLepfygwD
CENTRAL ORGANIZING COMMITTEE,
COMMUNIST PARTY OF BURMA
odk@
&Jabmfodef;if; (rdom;pk)
rS
A[dkpnf;kH;a&;aumfrwD
ArmjynfuGefjrLepfygwD
&ufpGJ - 15/ 3/ 2014?
2014 ckESpf rwfv 8 &uf (urBmhtrsdK;orD;rsm;ae@) rSm u|efawmfwdk@
cspfvSpGmaom q&mr}uD; &Jabmfa':aiG ac: &Jabmf=unfav; uG,fveG fomG ;cJhyg+yD?
wenf;ajym&&if oHr%d vdyjf ymav; waumif tawmifcsoGm;cJhyg+yD?
vif;a&mifroef;rD ae@opf&JtprSm rf;enf;r_/ ylaqG;r_/ ESajrmwor_
*,ufvid_ ;f wck[m teD;tem;wdu
k f ypkapmifah Smufaeol &JabmfwcsKd ESv;kH om;
awGxJu xdk;xGufvmcJh&mrS aemufae@ umvwdkwcktwGif; e,fpyfa'o
toD;oD;u &JabmfawG/ EdkifiHwumta;a&muf &JabmfawG/ jynfwGif;u
aqGrsdK;om;csif;eJ@ jynfolawG=um;rSm tvsiftjrefysHESH@ dkufcwfoGm;ygawmhw,f?
28
29
30
q&mr}uD;(&JabmfaiG)twGuf
trSwfw& uAsmrsm;
31
q&mr}uD;
}uD;wvkH;twyfcHxu
dk fwh&J Jabmf}uD;
toufvnf;}uD;/ gvnf;}uD;
oduQmvnf;}uD;ordk@
wdk@&JabmfawG[m
tawG;raygufwJhtcg
pdwfnpfwt
Jh cg
ruse;f rmwJhtcg
E_wfcrf;emwJhtcg
olqDuko
d mG ;um
udk,hf rf;emudk,x
f kwfajym
ud,
k fha&m*guw
dk dkiyf if
ud,
k fh&ifudkzGifhjy
ud,
k fhcspfbudkvpS f[
&Jabmf-&JabmfrawG&J
qdk;wdkifyif/ aumif;wdik fyif
tr}uD;trdt&mxif
anmifyif}uD;awmh xD;tpif;w&mtoGif
q&mr}uD;tyg;rSm wdk@rsm;cdv
k c_H sif?
32
oltyg;rSm
*sif;azmeJ@0
ArmeJ@&rS f;
wkwfe@J "Ek
EkysdKwJhuav;rawG
aq;tdwfvG,folv,
G f
aoewfxrf;olxrf;
toD;w&mt!mwckyrm
oGm;av&mwGJavmif;wGJavmif;eJ@
ywfoD;ae=uwJhjrifuGi;f [m
awmifapmif;rSm/ g;kHyif&yd frSm
=unfEl;p&m/ vGrf;armp&myg?
oHr%dyrm
rmausmcdkifusnf
'DEv
S ;kH eDu
pD;usvmwJh
yD,gpmolpum;eJ@
rkom;rygolw&m;wdk@rSm
=uifemr_
odraf rGr_
ulnDvkrd _
apwemawmifxk
pkaygif;vd@k azmfjyaewm
ola&Sudak &mufum
olpum;em;axmifo[
l m
acgif;cgw,fvdk@r&Sdyg?
33
awmfvSeaf &;pwif&m
ysOf;rem;tajccHa'o/
tif;av;tajccHa'o
108ppfa'o
ta&Sajrmufppfa'o
&Snfvsm;vSordki;f a=umif;eJ@
ajrmufjrm;vSwho
J l&Jaumif;ta=umif;awG
olajymjywdik f;acgif;w+idrfh+idrefh J@
uav;awGtqDtpdrpfh m;&ovdk
+rde@f +rde@f }uD;em;axmifcw
Jh m
'DwcgawmhightvSnfh
q&mr}uD;&Jta=umif;ajym&+yD?
acgi;f cg;ajcvuf/ tcsun
f DpGm
uwwfygwh/J oGJ oGJaysmif;aysmif;
olvufacsmif;rsm;[m/ wcgw&HrSm
aoewfarmif;vnf;/ qGo
J ifhqJ&G
"m;raygufjym;vnf;/ v$o
J ifhvJ&$
aq;xdk;tyfudkif/ pnf;g;udik feJ@
xdkifvdku&f wJhtpnf;ta;
ESifvdkuf&wJh c&D;a;
'gawGjyefawG;vdku&f if
,kHyifr,kHcsifp&m?
ykHjyifvdk@xifcsifox
l ifp&m?
'gayrJh
a&S;oa&mtcgr[kwf
jynfAm&mrSmr[kwf
ykjH yifr[kwf
34
wKr[kwf
ypPuQwk@d Armjynf
'Dajrr[DrSm
OD;xkyf=u,feD
ppftuseJ@
'DZmenftrsdK;orD;}uD;
ordki;f pOfrSm
O'gef;wGifavownf;?
zdk;oH (vlxk)
(2014ckESp/f rwfv 8 &ufae@rmS uG,fvGeo
f Gm;wJh &Jabmf=unfav; ac:&JabmfaiG
odk@)
35
ys-H ysu
H m0Jygv@dk
uG,fvGeo
f Gm;ol &Jabmfr}uD;(a':)=unfav; (rr+idrf;) okd@
c&D;rkdifaxmifaomif;
tawmifranmif;wJh
a&$csdK;jzLa& ?
ta&S@ taemuf
tv,f;kd r
+rdK@jyrusef
wausmhjyefI
ZGJ aw;oHav;
uloHay;vkduyf gOD;
a&$csdK;jzL&,f?
&Jabmfat;0if;
ZGJocD sif;
ZGJ ZGeJ J@om
atmifyef;ukd ,lrSm
pGrf;owWd&Sd=uyg
wkdu=f upk@d nDnn
D m
uGefjrLepfygwo
D m
a&S@aqmifvrf;jycg
&mZ0ifau;
aoG;eJ@vJrSm
trsm;vlxkeJ@
odrf;r,fh 'kd@tm%m?
'DoDcsi;f [m txufArmjynf jynfol@wyfrawmf wyfr}uD;(2)
ppfa'otwGif; ujycJhonfh t"du&efoljyZmwfrS tcef;ajymif;&m
wGifoDqdck ho
J nfh oDcsi;f jzpfygonf?
36
aiGpy,fo@kd
+idr;f csrf;ol
- 'g[m
ppfe@J awmfvSeaf &;twGuf
ay;qyfvku
d &f wJh wefzdk;awGjzpfw,f?
- =unfh
wcsdKtcsp[
f m udEM&aD csmif;jcm;
wcsdKtcsp[
f m vrif;rSm rsuEf Smqkv
H Grf;
wcsdKtcspu
f pmrvm owif;r&
wcsdtcspfu ppfajrjyifrSm aoG;pGef;a=urG
wcsdKtcspu
f oHwdkif=um; !Kd ;au
wcsdKtcsp=f u tyH;eJ@rsuf&nf
ac|;qm;yGihaf wGeJ@ vl;ay
wcsdKtcsprf Sm xif;l;awmav;rSm vrf;cGJ
wcsdKtcsprf Sm erfhcacsmif;ab;rSm jrKyfEHx
S m;&pf
- aiGpy,fa&
[dkta;udk oif=unfhaevdkuw
f m
t=um}uD;=um
wu,fawmh bmrS rSdbJOpPm
[dak e&mrSm?
- aiGpy,fa&
opfwudkif;rSm
cspfwdkif;rem;&wJh armifEaSH &
ppfr;D v#H=um;u cspfoal c:oHawG
ivsiaf wmfvo
J v
H dk [def;nHae?
37
- olwdk@eJ@twl
wrlvyS ajzomp&my
oifhb oifhteD;rSm
zl;yGi&fh SifoefwJh tcsp[
f m
oifhrdk;oifhajr oifhurBmrSm
ydkiq
f idk f&&Sw
d Jh ESvkH;om;[m
uG,f uEm&xJu tdak tppfvdk
pdr;f vdk@pv
dk k@d
aejyif;avjyif;udk xdk;azmufysHoef;wJh
awmifyHwpkHjzpfv@dk ?
- tazmfrGew
f OD;eJ@ vifom;wa,muf&J
t=uifemopPmeJ@ csdKjrvdk@
wdkuaf zmfwOD;eJ@ &Jabmfwa,muf&J
,kH=unfav;pm;r_eJ@ &$ef;vJv
h @dk ?
- ckawmh
tm;usp&m vGrf;armp&m
'k@d &JaiGpy,fjzL[m
rdk;pufjrLESi;f awGudk ayGzufvk@d
tk%Of D;aw;csif;udk oDqkv
d k@d
dk;rudk jrpfwpif;eJ@twl xGufcGmoGm;vd@k ?
q&mr}uD; &JabmfaiG (a':=unfav;)odk@ trSww
f &
+idrf;csrf;ol
28/ 3/ 214
38
awmifwef;}uD;xJu olr
at;jrESi;f &nf
qef@usifbufw@kd &J@
Hk&J@G aewJh pum;vHk;jrpfxJrSm
olreJ@ &Jabmfrsm;pGm
b,frmS azG&mS awG@Eikd fyg?
&efol@vufjzpf
yOPvuftwwfeJ@ zefqif;
odrfzsi;f wJh arSmfHkawmrSm
b,frmS &SmazG awG@Edik rf ,faygh?
tjrifhrm;qHk;
tcef@xnfqk;H
yuwd t&Sdw&m;tjzpfqk;H
rkd;pufckH;xd jrihfrwf
orkdif;awmifwef; txyfxyfxJrSm
ol&Jaumif; &Jabmfrsm;pGm
udef;atmif;aeaygh?
+idrf;csrf;vGwv
f yf
jrifhjrwfcHwyftwGuf
toufay;cJh
vGwfajrmufa&; orkdif;awmifwef;
39
tHhrcef; v#r;f y
wl;qGolom awG@&r,fygh?
tJ'Dawmifwef;}uD;xJrSm pkwnf
cef@xnf*k%f0ifh
ZGJowWd =u,feyD Gifh tjzpfeJ@
topfvGifqHk;t&m
olrtm; igawG@&cSd aJh ygh?
tcsprf ufqHk; opPm
'Dawmifwef;}uD;&J@ pmrsuEf SmxJrSm
oifh&J@ pl;&Srsufvk;H
tonf;ESvHk; wl&Gi;f a*:jym;eJ@
wl;qG=unfhprf;yg?
urBmavmurS
olr xGucf GmoGm;onfw
h ikd f
+rJ+rHusef&pfqJ
pdwf"mwfowWcd J
wkdufyGJ0ifwkef;
oifawG@ae&OD;rSmyg?
at;jrESi;f &nf
Zefe0g&D 14/ 2016?
(opPmr*~Zif; uavmif&Sif q&mr jrav;ndK (q&mr}uD; &JabmfaiG) okd@
*k%fjyK uAsm)
40
yef;wyGi&hf @J vSaom&eH@
yef;wkdifokd@csD
,Hk=unfcsuf tm;rmef}uD;?
b,favmufyif a0;ayrifh
ZGJyef;yGihf wv_div
f i_d f
pdwf"mwfu ckdifusnf+rJw,f
pGJcJhc&D;?
ajrtESH awm&*Hk
yef;rsdK;pHk olw@kd &eH@
ar$;ysH@xko
H if;?
ZGJyef;yGihf xkd0wfre_ f
owWd*k%f &eH@xl;yg&J@
yefwho
J l tm;tifu
ar$;jrbdjcif;?
tzdEdyS cf H trsdK;orD;rsm;. b0vGwfajrmufa&;v_yf&Sm;r_
wav#mufv;Hk wGif ZGo
J wWd}uD;rm;pGmjzifh tpOfwpkdufyg0ifco
Jh l
q&mr}uD;a':aiG (&JabmfaiG) okd@ trSwfw&?
at;jrESi;f &nf
Zefe0g&D 1/ 2016?
41
rnK;d yef;
&JabmfEkdifOD;
aysmhaysmif;nifomoavmuf
xGef;awmufwJh/ tawG;awGuikd fpGJ
b0ukd &J&ifhpmG / &ifqdik jf zwfoef;
rkefwkdif;=urf;/ Tc&D;wGif
av[kefp;D / taomhEiS fw,f
b,fawmhrS/ aemufrwGef@
pGef@&Jonf/h tEkynm&Sif
ynmomtEk/ pdwf"mwfuxefjyif;
awmfvSef0hyH av
q&mra':aiG/ oifrao
toifhwoufwm
ygwDESihjf ynfoltwGuf/ ay;qufch+J yDrd@k
wkd@&ifxJrmS / &JabmfawG&J@ESvkH;om;xJrSm
q&mr}uD;a':aiG/ tpOf&Sio
f efaevdrhrf ,f?
42
tdkizf kef; zd;k zdkuf / qrfaqmif; tufpf wl; o&D; awG &Sad yrJh
}uD;}uD;eJ@ awGqkHr_ rSwfwrf;[m
tJh'D opf&u
G fajcmufuav;awGrmS yJ&dw
S ,f?
'DopfGuaf jcmufuav;awGudk
}uD;}uD;qD orD;vdkufvm&wJh wpfae@
rdk;pufuav; qDrSmxm;cJrh ,f ?
tckawmh
pmtkyf=um;u opf&u
G fajcmufawG =unfh&if; vGrf;aer,f?
wGHaw;odef;wef toH=um;wdik f; owd&aer,f?
aqmif;yg;awG a&;+y;D wdki;f ajymjyaer,f?
tusyt
f wnf;awGuHwdkif; wdik fwnfaer,f?
tJh'aD e@u oGm;r,fvdk@ rajymcJb
h l; ?
'gayrJh
}uD;}uD; oGm;cJw
h ,f ?
}uD;}uD; xGufoGm;cJw
h ,f ?
,if;rm
44
awmfveS o
f rdik ;f xJu &JabmfaiG
aEGvl
&JabmfaiG qdw
k meJ@
Zdk,m/ dkZmeJ@acsmtdwdk@udk owd&
q&mr}uD; qdw
k meJ@
tr}uD; use;f eJ@urBmwSr;f u
&J&JwufvSr;f cJhol trsKd ;orD;awGudk owd&
&J&Ja&S@aqmif xGef;ajymifcho
J al wGudk owd&
wrf;w rSef;q vGrf;=u&jyefaygh
c&D;taomh rESifayr,fh
tcsdefwefawmh c&D;quf
c&D;xGuo
f Gm;wJh tk%fOD;c&D;onf oludkav?
olraoygbl; &JabmfaiGraobl;
awmfvSeaf &;tarG olcsefxm;cJh
awmfvSew
f o
Jh rdkif; olxkqpfcJh
E_di;f ,SOfvdk@r&atmif *k%fajymifwJh
ordkif;tpOf tquftqufu
ol&Jaumif; oHr%dr,fawGvkad ygh
olE_wfqufomG ;jyefawmh idk&vnf; wc%ayghav?
urBmwnfoa&G&Sio
f efaer,fo
h rdik f;
45
olordkif;udk oludk,fwkid x
f kqpf
oljzpfapcsifwhJ vGwv
f yfr#w+idrf;csr;f wJh ArmjynftwGuf
olwouf awmfveS fa&;v_dif;awGpD;
rnD;rnL ol
us&mwmefxrf;cJh+yDyJ
us&mwmefausyeG fch+J yDyJ?
q&mr}uD; &JabmfaiGok@d trSwf&
tav;eDjzifh
aEGvl
46
av;pm;cspfcif =unfav;cif
i,fpOfor_ T,ckxd
acgi;f aqmifvdk av;pm;
rdcifvkd tm;ukd;
tr}uD;vkd wzHk
cspfcJh&yHk ajymrukefEkdifch?J
wynfv
h ufom; nDrrsm;u
tpOfxm0&
owd&ae &JabmfaiG?
ol
trsm;tusKd ; pOfo,fyd;k cJh
pdwf"mwf}uHhcdik f r,dr;f ,kdib
f J
EkvSi,fpOf [kd,cifuwnf;u
igh&ifxrJ Sm
ygwo
D mtrd
ygwo
D mtz
igh&@J pdwf"mwf
ighb0vkd@
tpOft+rJ cH,l
a&S@u pHjy vkyfjyoGm;olk?
ol
47
&Jabmf r+yHK;
cufcJyifyef;
awmfvSeaf &; c&D;=urf;ukd
yef;cif;vrf;ozG,f
ESvHk;oGif;vsuf
oEMdmefwnf jyK bmukdrS rr_cJhol?
ygwu
D kd ,Hk=unf
jynfoludk ,Hk=unf
t&ifcHrl (2) &yf
'Dpdw"f mwfrdKif
}uHhckdifrr_ Sm wHcGex
f lol?
okd@ayrJhav
aojcif;w&m;
vGefqGJr&bJ
cE<mpJum oGm;av&SmwJh
av;pm;raoG
tr &JabmfaiG
at;csr;f ygap
*g&0ac|
tr#a0vku
d fygw,f?
tr}uD;&JabmfaiG tpOfxm0& csr;f ajr@ygap?
&Jabmf r+yHK;
pufwifbm 28/ 2015?
48
49
pdwf"mwfrma=umol
odrfarG@El;nHhwhJ t+yHK;awGeJ@
&JabmfawGtay:
aEG;axG;wwfol
@ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ ol
ol[m
tawmifranmif;ygbl;
Z&maxmif;vdk@
cE<ma[mif;udk
pGef@cGmoGm;jcif;om@@ @
ol@&J@
EkysKd qJ pdw"f mwfu
ArmjynftESH@
ysHoef;aeOD;rSm
aocsmygw,f? ?
pHatmif
20014 rwfv 8 &ufrSm uG,fvGefomG ;wJh }uD;}uD;aiG
(q&mr}uD; a':aiG) odk@ trSwfw&?
50
vrf;rSeu
f kd jyay; !efay;wJh
}uD;}uD;ukd
tckxv
d J owd&rd
vGrf;aerdw,f }uD;}uD;&,f?
}uD;}uD;jywJh
vrf;neftwkdif;
om;woufvk;H
b0ukd kef;uef
wkdufyGJ0if&if;
}udK;yrf;tm;xkwo
f Gm;yghr,f
pdwcf syg?
}uD;}uD; +idr;f csrf;pGm tem;,lygawmh?
&Jabmf0if;atmif
(16/ 10/ 2015)
52
q&mr}uD;(&JabmfaiG) twGuf
trSwfw& pmwrf;rsm;
53
okd@
r_,Of
Tpmwkduav; raiGxH a&mufatmif ykd@ay;yg?
ol.b0rSwfwrf;ESihu
f u
kd fnDvGef;I jzpfygonf?
&JxGef;
tk%fOD;c&D;onftwGuf
trSmpum;
yJcl; - ae0if;
&JabmfaiG&J@ tk%fOD;c&D;onf yxrykdif;ukd zwf=unfhygw,f? ol[m
bGJ@xl;wckck ,lzkd@ ppfwrf;a&;aewm r[kwfygbl;? uav;t&G,f vlrr,fuae
bGm;bGm;t&G,w
f ikd fxd awG@q}Hk uHK}uKd ufc&Jh wJh b0c&D;=urf;}u;D ukd jyefvnfpak qmif;
a&;om;vkduw
f myg?
&JabmfaiG&@J b0[m a&pHkavpHkrmS &Guu
f ek zf Gi+hf y;D oDcsi;f av;wat;at;eJ@
a&v_dif;wvdrfhvdrfhukd +idrfh+idrfhuav; pD;+yD; vmcJh&wm r[kwfygbl;? yifv,f0
a&vkyo
f m;awG&J@ pum;eJ@ ajym&&if =urf;wrf;cufxefwJh a&pD;rSm ikwfcsDay:csD/
twGef;twkduf/ teif;tuef cH+yD;/ pkefcsDqefcsD arsmygaewJh aA'gyif&J@ b0rsdK;yg?
&JabmfaiGukd i,fpOfawmifaus; uav;b0uwnf;u ol@bGm;bGm;u
ausmykd;+yD; 0HomEk pdwf"mwfoiG f;ay;cJh/ ocifawG&@J w&m;yGJukd oGm;em;axmifcikd f;cJh
Hkru vefcsm;qGJwJh aumf&if*sDukvm;awGuawmif tif;*vufZif;embwf
(ta&;awmfykH atmifygap)vkd@ au;a=umf+yD; vlrsdK;pHk tvkyform;oydwfxJ yg0if
vmwJh tzdEdSyfcH vlxkvlwef;pm;awG&J@ e,fcsJ@qef@usifa&;pdwf"mwf *,uf[m
vnf; &JabmfaiG&J@ 0HomEk pdw"f mwf/ EkdifiHwum 0g'pdwf"mwfawG ykdrkdxufoef
vmapcJhw,f?
&JabmfaiG[m Armjynf uGejf rLepfygwD acgif;aqmifwJh jynfol@'Dru
kd a&pD
awmfveS af &;xJukd vufeufudik f wku
d fyu
GJ mvrSm ppfonfwa,muftjzpf vlvm;
rajrmufwajrmuf t&G,frSm ykdif;jzwfcsuf&&Sd Sd ajcpHkypf0ifvkdufw,f? awmfvSefa&;
twGi;f cufc/J =urf;wrf;/ jyif;xefwhJ wku
d yf aJG wGudk jzwfoef;cJ&h w,f? 'Dwu
dk yf aJG wGudk
ol[m &J&&J ifh&ifh &ifqkdifcJhw,f? tEdikd frcH t_H;ray;wJh pdw"f mwfeJ@ tEkdif,lcw
Jh ,f?
awmfveS af &; wyfz@JG xrJ mS vnf; vlwef;pm;wku
d yf [
JG m &Sad ewmyJ? qGr;f qefxJ uuf
acs;a&mqkdovkd awmfvSefa&;ukd tH_;ay;csifol/ awmfvSefa&;ukd opPmazmufcJh
olawG &SdcJhwmyJ? 'gayr,fh tnHhcHa&;orm;awG/ opPmazmufawG[m jynfol@
awmfvSefa&;ukd zsufqD;Ekdifz@kd aeaeomom/ &JabmfaiG wOD;wnf;&J@ awmfvSefa&;
55
56
tk%fOD;c&D;onftwGuf
ed'gef;pum;
&Jabmfcspfodef;(&Jabmfpkd;odrf;)
enf;enf;wku
d v
f u
dk f qkwaf y;vku
d ?f &efol aemufyidk ;f oGm;+y;D csHKckw
d u
dk v
f u
dk ?f wqkwf
wnf; qkwfay;&wJhykH jzpfomG ;awmhw,f?
+rdK@awGtm;vHk;ukeaf wmh +rdK@u &efo@l pcef;ukd wkducf kdif;wmeJ@ um;vrf;
csHKckdwu
kd fckdif;wmukd wyf&if;awG tvSnfhus wkducf kdif;w,f? wyftiftm;}uD;}uD;
pk+yD; wkdufuu
G fazmfwmvnf; aoaocsmcsm rpDpOf=u? u|efawmfwd@k awG@}uHK&wm
uawmh &efo@l pcef;awG wkduw
f m[m (rdru
d ,m,Dpcef; odr;f EkdifOD;) tustqHk;
rsm;w,f? usnt
f m; jzKef;wmvnf; rsm;w,f? ('ga=umifh u|eaf wmfw@dk ta&S@ajrmuf
ppfa'o a&mufawmh pcef;uk0d ikd ;f +yD; &efol@wyful wku
d fenf;(acsre_ f;enf;)ukd t"du
usifho;Hk cJhw,f?)
tJ'u
D mvu 2 ESpt
f wGi;f ppfEidk fa&;qkw
d m A[kq
d k;H jzwfcsuf r[kwb
f ;l vk@d
ajymygw,f? 'gayr,fh u|efawmfwkd@ wyfawGukd A[kdacgif;aqmifrsm; v_H@aqmfwm
uawmh aocsmw,f? A[kdjynfol@obif tzGJ@u oDcsif;awGvnf; t+rJ =um;ae
wmyJ? wyfr}uD; (1) rSm wvwyGJwkdufz@kd pDrHudef;cswm wu,f&SdcJhwmyg? yxr
v,fa0; wkdufckdif;w,f? 'DyGJawGEkdif&if ysOf;rem;ukd odrf;r,fvkd@ ajym=uwmyg?
wu,fv
h ufawG@ wkduw
f JhtcgrSmvnf; wyftiftm;pk+yD; omvGefweJh nf;eJ@ wkduf
uGufazmfwm r[kwfyg? wyf&if;awGvu
kd f tvSnfhus wkducf kdif;enf; vkycf Jhw,f?
u|eaf wmfw@dk ppfwu
dk w
f hJ yGaJ wGrSm b,facgi;f aqmifrSvnf; rvm=uyg? (wyfr[mr;
awmif rygyg)?
v,fa0;wkduyf GJ 2 yGJ? vrf;ysOf;rem; wyGJ(+rdK@uav;awGukd 0ifwkdufwJhyGJ)
ratmifjrifawmh &efol v_y&f mS ;pOfwu
dk f qk+d y;D um;vrf;(&efo)l ukd csKH ckw
d u
dk yf aJG wG
vkycf idk ;f ygw,f? 'gvnf; tiftm;pk+yD; aoaocsmcsm wkduu
f Guf azmfwm r[kwyf g?
wyf&if;awGyJ tvSnfhuswkdufckdif;ygw,f? u|efawmfwkd@ wyf&if;awGu oGm;wku
d f
=uwJhtcg &efoloGm;aeus um;vrf;ab;rSm vmwwfwmukd rSef;qwGufcsuf
apmi fh}udKwkdufyGJrsdK; om vkyaf vhvkyfx &SdcJhw,f? &eforl kcs v_y&f Sm;vmatmif zd
tm;ay;/ v_y&f Sm;vmwJh &efou
l kd wkduw
f Jhenf; r[kwfyg? (Oyrm - pcef;0kdif;+yD;
zdtm;ay;/ &efol wyfulvm&mvrf;ukd wkdufuGufazmfwmrsdK; r[kwfyg? &efo@l ydk@
aqmifa&;vrf;ukd wyftcsdK@u ukdifxm;+yD; wyfwcsdK@u v_y&f Sm;vmwJh &efou
l kd
wkduw
f mrsdK;vnf; r[kwfcJhyg?)
ppfwkduf&if &efo@l owif;qkdif&m ykdufuGefaumif;aumif; wnfaqmuf
&r,f? wduswo
hJ wif;tcsu&f &dS if csKH ckw
d u
dk yf [
JG m (eD;&mwyfo;kH +y;D ) wku
d &f if tusKd ;&Sd
60
65
aA'gysH tHukdcJ
armifvS0if;(jrif;+cH)
q&m aZmf*s.
D aA'gvrf;uAsmpkudk t&ifqkH; zwf_ESpfoufcJh&ygonf?
onfahf emuf a':cifESi;f ,k. yef;yefvsufyg 0wKESifh kyf&iS f? tm;vk;H ukd tEkynm
ajrmufonf[k cHpm;ESpfoufrjd cif;yg?
aA'gvrf;ESifh a0;cJh&onfrSm ESpfaygif;rsm;pGm =um+yD? odyfr=umvSao;
aomESpfrsm;twGif;u u|efawmfwkd@ ygwDxJrS touft}uD;qkH;acgif;aqmifjzpfol
&Jabmf-&JxeG ;f u raiGb0vrf;u aA'gvrf;uAsmxJu aA'gysH&J@b0eJ@ tawmfwl
w,f? 'ga=umifh 'DaA'gvrf;uAsmav;ukd aumufEkwfu;l ,l+yD; raiGxH ay;ykd@vkduf
ygw,f qkdum q&mr}uD;(u|efawmfw@kd tac:) xHo@kd aA'gvrf;uAsm wykid f;wp
ykd@vmonf?
xkdtcg ykwfcwfaeaom 'Dvi_d ;f rsm;t=um;rS kef;uefacgi;f armhvmum
raobJ&Sifoef-yef;yef+yD; b0ukd qefwufaeaom aA'gysHuav;ukd u|efawmfh
pdwfrmS jyefvnfjrifa,mifvmrdygonf? q&mr}uD;b0ukd aA'gvrf;ESihf E_id ;f ,SOw
f if
pm;onfukd tpu u|efawmfodyf b0ifrusvSyg? kd;ae+yDjzpfaom edrdwfykHwckeJ@
E_dif;,SOf xif[yfxm;w,f xifvkd@yg?
wpdrphf rd hf pOf;pm;=unfrh yd gonf? aA'gvrf;uAsmpkqw
dk m b0aygi;f rsm;pGmukd
xif[yfukd,fpm;jyKEkid fonfh kd;roGm;wwfaom uAsmrsdK;ygvm;? aA'gysHc&D;pOfwGif
kef;uefausmfv$m;cJh&aom tcuftcJawGu rsm;vSacsonf? t[ef@twm;
opfawG wkdufyGJopfawGu vrf;c&D; tauG@taumufwkdif;/ qpfcsKd;wkdif;rSm
ay:vmwwfonf? bJtkyfu w&mESpf&m ykwcf wfaeaom v_dif;*,ufrsm;
a&xefavxef umvrsm; 'Da&twuftusESihf avjyif;rkefwkdif;rsm; ? uacs
onf raA'gonf *k%"f eavmu/ yumoe [efaqmifqufqaH &; vlre_ ,fy,fwiG f
avmu"H v _ d i f ; . k d u f y k w f c suf r sm; eif h a eatmif cH c J h & onf [ k em;vnf
66
onf?
q&mr}uD;onf aq;ukoa&; c&D;xGufonfhtacgufwkdif; vlxkta&;
twGuf vkdtyfonfh aq;0g;ypPnf;rsm; enf;enf;rS wGe@f wkdjcif;r&SdbJ xkwfay;cJhyg
onf? t"dutm;jzifh ygwD.aus;Zl;a=umifh toufaygif;rsm;pGm u,fwifEkdifcJh
onfudk rSww
f rf;wif&ygvrd hrf nf? yefqef;vlxu
k dk wm0efcH&aom u|eaf wmfh tae
jzifh vufawG@ukd,fwkdifukd,fus wm0ef,lulncD Jh=uaom q&mr}uD;ESifh a'gufwm
vSausmfaZmwk@d . pdw"f mwfEiS fh tcef;uukd rarhravsmh/ owd&aeqJyg?
xkdpOfu q&mr}uD; wm0efcHukdifwG,fcJhaom aq;*kda'gifrSm ,GrfaiG
aomif; csDwefaom cGJpdwfud&d,m aowWmrsm; yifv#if tvkH;aygi;f ajrmufjrm;pGm
&Sdaeonfudk u|efawmfukd,fwkdif awG@c&Jh ygonf? aq;0g;ypPnf;ud&d,mtpkH ,GrfaiG
ode;f aygif;rsm;pGm wefzkd;&Sdaom aq;*kda'gif}u;D yg? (&efukefrSmyifv#if 'Dvakd q;*kda'gif
rsKd ; rawG@z;l cJ-h [k a'guw
f mvSausmaf Zmu ajymjycJzh ;l ygonf?) wcsKd @u wefz;dk &Sad om
aq;*kad 'gifrS ypPnf; rsm;ukd uk,
d u
f sKd ;pD;yGm;twGuf rsufaphus=uonf? &Jabmfrsm;.
usef;rma&;/ vlxktm; ukou,fwifa&;wkd@wGif enf;enf;rS rwGef@wkdaomfvnf;
ukd,u
f sdK;pD;yGm;twGuf aq;0g;rsm; xkwf,lz@kd }uHpnf}udK;pm;jcif;rsdK;rsm;ukdrl q&m
r}u;D u tjyif;txef qef@usiyf gonf? awmfveS af &;twGi;f u &JabmfawG jzpfaomf
vnf; xkdpOfu awmfvSeaf &;twGif; tr_dufokduf/ tnpfta=u;rsm; renf;vSyg?
q&mr}uD;ukd av;pm; cspfciforl sm;&Sdovkd ,if;okd@ ukd,fusdK; &Smrnfh udprP sm;tm;
rvkduaf vsmkrH u qef@usicf o
Jh nfhtwGuf wcsKd @u q&mr}uD;ukd rke;f wD;=uygonf?
A[kdaq;ausmif;rSm wm0ef ,lHrk u aq;kHrmS q&m0efwOD;tjzpf wGJzuf wm0ef
,lonfh a'gufwmvSausmfaZmonfvnf; TudpPrsdK;a=umifh q&mr}uD;uJho@kd yif
ol@ukd av;pm;cspfcifolrsm; &So
d vkd wl;wl;cg;cg; rkef;wD;olrsm;vnf; renf;vSyg?
olrsm;awG ukd,fusdK;&Smzkd@ rsufaphusonfh ae&mawGrSm wm0ef,lcJh
=uaomfvnf; ,ckwidk f awmfveS af &;orm;b0 qif;&Jyifyef;pGm aexkid &f onfh tjzpf
ukd bufwzuftjzpf av;av;eufeufESifh kd;kd;om;om;awG;um ,ck tcsed ftxd
u|efawmfwkd@ auseyfpmG *k%f,lae=uqJyg?
yufvuf ikd&Smygonf?
okd@aomfaA'gysH tHukdcJ+yD; }udK;pm;kef;uefr_ pygawmhonf?
uk,
d v
f ufv_yf&Sm;r_rsm; ZGJESiv
fh yk +f yD; wku
d yf J0G ifygonf? &Jabmfausmaf qG.
*kpu
kd fapmifah &Smufr_ukdvnf; todtrSwfjyK xnfhoGif;azmfjy&ayrnf? aemifwiG f
u|eaf wmfw@dk ar#mv
f ifrh xm;onfh twkdi;f twmtxd jyefvnfa&muf&dS vmcJo
h nf?
tHh=ozG,[
f k qk&d ygrnf? aemufydik f;wGif q&mr}uD;onf +yDopGm aqG;aEG; ajymqkdr_
jyKvmEkid f Hrk u oDcsi;f rsm;ukyd if ykHrSeftwkdif; jyefvnfoq
D dEk ikd v
f mygonf? rsufESm&GJ@
wmvnf; ajyjypfomG ;onf? tawmftwefc&D;rsm;ukyd ifv#if c%wzwf em;&onf
rSty }udK;pm;oGm;vmEkdifchyJ gonf? pmvnf; a&;Ekid fvmonf? pdwf"mwfceG ftm;ESifh
wkduyf GJ0ifkef;uefr_. atmifyGJ[k qkdEkdifygvdrhrf nf?
rsupf ad wGuawmh odyrf aumif;awmh&mS yg? 'gayr,fh uk,
d b
hf mom pma&;
pmzwfrS tm;&wwfolrkd@ pm=unfhrsufrSeftjyif vufukdifrSefbDvl;wvufESifh
pma&;pmzwf vkyyf gonf? tcgtm;avsmpf mG xkwaf 0onfh pmapmifrsm;wGif aqmif;
yg;awG a&;ygonf?
tEkynm"mwfcH&ifhoefolayrkd@vm;rod? tqkdawmf rmrmat;onf
vnf;pma&; aumif;onf[lI usaemf cHpm;rdonf? q&mr}uD;onfvnf; xk@d twl
pma&;aumif;olwOD;yg? awmfvSefa&;tpykdif;avmufup+yD; i,fi,f&G,f&G,fESifh
jzwfoef;vmcJhaom ol@awmfvSefa&;tawG@t}uKHawGukd a&;om;zkd@ &Jabmf ausmf
aqGESifh u|efawmfwkd@u wkdufwGef;tm;ay;cJh =uonf? ol oabmwl+yD; ae@pOf
tywfwukwf }udK;yrf;tm;xkwf+yD; rsufrSefwvuf/ rSefbDvl;wvufESifh pmawG
a&;cJhonf?
wqif+h y;D wqifh atmify&JG aeonf[yk if qkd&rnf? aemufq;Hk wGif tk%f
OD;c&D;onf[lonfh Tpmrlukd (wEkdifwykdiftwkdif;twmjzifh) xkwfa0Ekdifonfh
tqift
h xd taumiftxnf ay:vmcJyh gonf? &Jabmfausmaf qGuvnf; *kwpku
d f
a0zeft}uHay;+yD; pmawG tqufrjywfkdufay;cJhygonf? TvkdrsdK; usef;rma&;
txJrSyifv#if q&mr}uD;onf pma&;tm;aumif;onf[lI qkdEkdifygvdrfhrnf?
q&mr}uD;. awmfvSefa&;qkdif&m ukd,w
f dkifa&;twKy`wWd T pmrlrSm wwGJESpfwGJ
r#jzifh +yD;qkH;vdrhrf nf rxifyg?
q&mr}uD;.awmfvSefa&;tawG@t}uKHrsm;ukdrl tk%fOD;c&D;onf
pmtkyfrSm tao;pdwfzwf_avhvmEkdif=u ayvdrfhrnf? u|efawmfu aA'gysH
76
77
tk%fOD;c&D;onf pmtkyfeJ@
u|efawmf
ausmfaqG
(1)
u|eaf wmf 1979ckEpS /f {+yDvrSm ygwAD [kXd mecsKyfESihf ta&S@ajrmuf ppfa'o
XmecsKyf&Sd&m yefqef;ukd a&mufygw,f?
1978ck/7-&ufZv
l idk f txdr;f trSwf v_y&f mS ;r_udk &efuek pf ufr_ wuUov
dk f
rSm jyKvkyf&m v_y&f Sm;r_ ratmifjrifvkdufbJ &eforl qv axmufvSrf;a&;rsm;u
vuf OD;r_&oGm;cJv
h d@k u|efawmfw@dk ajratmufau'grsm;ukd &efo[
l m teH@crH o
d mG ;+yD;
wjynfv;Hk ukd vkduv
f Hazmfxkwf zrf;qD;ygawmhw,f? &efo&l J@ vkduv
f Hzrf;qD;r_udk
vufOD;r_,l+yD; a&Smifwdrf;um vufeufukdifawmfvSefa&;xJokd@ qif;vmwJh ajr
atmuf au'grsm;[mvnf; u|efawmfhenf;wl wokwf+yD;wokwf a&mufvm
aew,f?
tJ't
D csed u
f uarBm'D;,m;/ AD,uferfw@dk rmS uGejf rLepfawG atmify&JG xm;
wJh *,uf[m tvGe}f u;D aeqJyg? u|eaf wmfw@dk pdwx
f rJ mS Armjynf awmfveS af &;[m
tJ'DEdik fiHrsm;enf;wl r=umcif atmifyGJcHvdrfhr,fqkdwJh rsufuef;taumif;jrifpdwf
v$r;f rkd; aew,f? 'Dwek f;u rqv ppftpkd;&[mvnf; uGejf rLepfawGu Armjynf
ajrmufyidk ;f wckv;Hk ukd wku
d fcu
dk f vGwaf jrmufapvku
d f&if Armjynf awmifyikd ;f ajrmuf
ykdif; uGJoGm;rSmukd pkd;&drfpdwfeJ@ wxdwx
f dwf wvef@vef@ jzpfaecJh&wJh umvvkd@ ck
aemuf ykdif;rsm;rSm jyefoad ecJh&w,f?
yefqef;rSm tJ'Dwek f;u xkdif;uGefjrLepfygwED Sihf tif'dek D;&Sm;uGefjrLepfygwrD S
nDaemif&Jabmfrsm;[m u|eaf wmfw@dk &@J tajccHa'ownfaqmufa&; vkyif ef;rsm;ukd
vma&mufavhvm&if; vufawG@vkyfief;rsm;ukd yg0ifvkyfaqmifaecJh=uwmyg?
r[mrdwftzGJ@rsm;jzpf=uwJh &vvz? uvvw/ u,ef;tzGJ@pwmawG
vnf; yefqef;ukda&muf+yD; EkdifiHa&; avhavma&;rsm; vkyaf e=uw,f? &Srf;eDwyfz@GJ eJ@
78
SSAwyfzGJ@wkd@vnf;
t&vnf ; rsdK ;quf a[mif; au'g wa,muf taeeJ@ a&m/ ZeD ;onf tjzpfy g
jyKpkapmifah &SmufcJh apmifah &SmufaeqJyg?
tk%fOD;c&D;onf [m txufrSm ajymcJhovdk au'ga[mif;wOD;jzpfvkd@
u|efawmfwkd@ ygwDeJ@awmfvSefa&;&J@ tzkd;rjzwfEkdifwJh tawG@t}uHKawG ol@rSm &Sdae
ygw,f? 'ga=umifh yefqef;umvrsm;u vkyif ef;awGtm;vyfwJhtcg a&S;a[mif;
aESmif; jzpfrsm;ukd ajymqkdjzpfawmh ol@tawG@t}uHkKawG =um;&/ em;axmif&wwfyg
w,f? 'Dvdek J@ 1986 rSm/ iSufzsm;a&m*g jyefxvm+yD; rsufpdwzuf uG,fcJh&w,f?
ygwDu }udK;pm;ukay;ayr,fh uHqkd;ygw,f? ratmifjrifygb;l ?
89 e,fpyfta&;tcif; jzpfymG ;+y;D aemuf u|eaf wmfw@dk ygw[
D m ajratmuf
ygwD jzpfomG ;ovdk/ u|efawmfwkd@wawGvnf; wkdif;wyg;ukd a&mufoGm;&ygw,f?
'D=um; xJ tk%fOD;c&D;onf [m 1996rSm avjzwfoGm;vkd@ pum;ajym r&/ vrf;
av#muf r& jzpfomG ;&jyefygw,f? }udK;pm;uko kef;uef avhusifh&if; wpHw
k &m
jyefaumif; vmygw,f? 'gayr,fh rlvutwkdif;awmh jyefaumif;rvmawmhygbl;?
ajratmufumvvnf;jzpf/ wkdif;wyg;rSmvnf;jzpfawmh tckdiftrm
vufawG@vkyfief;udkifief; r&SdjzpfoGm;&wmrkd@ tcsdeftm;rsm; &wwfovkd &Jabmf
wcsdK@eJ@ u|efawmfhtdrfrSm qHkwwfygw,f? tJ'DvkdqHkrdawmh awmfvSefa&;vkyfief;
awGta=umif; ajym=uqkd=u/ ed*Hk;csKyfrdwwf=uovkd/ tawG@t}uHKzvS,fwm/
tjyeftvSef em;vnf ,l=unfhrdwmawGvnf; &Sdwwfygw,f? 'Dvkdajym=u
qk=d u&if;eJ@ u|eaf wmfeJ@ armifv0S if;(jrif;+cH)tygt0if &JabmfwcsdK@u tk%fOD;c&D;
onf ukd ckvkdajymjyaewJh tawG@t}uHKawGukd &Jabmftrsm;pk r#a0cHpm;Ekdifatmif
pma&;ygvm;vkd@ wkduw
f Ge;f rdygw,f? a&;xm;&if wcsdefrSm pmtkyfav;jzpfEikd fwm
ayghvkd@vnf; tm;ay;rdygw,f? 'DvkdwkdufwGef; tm;ay;r_uae a&;oluvnf;
a&;vmawmh u|efawmfeJ@ armifv0S if;(jrif;+cH) wkd@uvnf; tcsuftvufuav;
awGu &Sdvmvkd@ pmtkyfav;xkwfEdik fz@kd }udK;pm;tm;xkwfrd&mu tck tk%fOD;
c&D;onf(yxrwGJ) pmtkyfuav;ukd pmzwf olrsm;vufod@k ay;ykd@vkdufEikd fjcif;
jzpfygw,f?
(4)
'Dpmtkyf[m tk%Of D;c&D;onf taeeJ@ &Snv
f sm;us,jf yef@ eufi_d f;vSwJ@
Armjynf jynfol@'Dru
kd a&pDawmfvSeaf &; wkduyf GJtwGif; olyg0ifxrf;aqmifcJh&wJh
vkyf ief;tawG@t}uHKawGeJ@ ol=um;odawG@jrifcJh&wmrsm;ukd cs,fr_e;f a&;om;xm;
81
82
86
rSm&Sw
d Jh trsdK;orD; aq;q&mrav;awGudk t*Fvdyv
f dka&;xm;wJh aq;trsKd ;
trnfawG zwfEidk fzdk@oif=um;ay;yg qdw
k pJh um;jzpfygw,f?
'ge@J u|eaf wmf[m trsKd ;orD; aq;q&mrav;awG t*Fvyd pf m tajccH
oif=um;ay;Edkifzk@d (atbDpD')D uaep+yD; t*Fvdyv
f dk b,fvdkzwf&r,f/ b,fvdk
a&;&r,fqw
kd mudk vrf;!efpmtkyu
f av;wpftyk f ypk+y;D ppfa'oaq;k}H u;D rSm&Sw
d hJ
aq; q&mr &Jabmfrav;awGukd 2 v eD;yg; t*Fvdypf moif=um;ay;cJh&ygw,f?
tJ't
D csed fu ygwD[m ta&S@ajrmufa'orSm tajccschw
J m 10 ESpf ywfef;
usif &Sv
d m+yDjzpfygw,f? +yD;awmh ygwAD [dk&J tajccHa'owd;k csJa&;tpDtpOft&
tv,fydkif;ppfa'ownfaqmufzdk@ tifwdkut
f m;wdkuf vkH;yef;aewJhumvvnf;
jzpfygw,f? 'guo
dk w
d &Jh efou
l tv,fyikd ;f ppfa'orSmygwD ajcukyrf ,lEikd af tmif xd;k
ppfawGt}uD;tus,f xdk;vmaewJh umvvnf; jzpfygw,f? ygwDu yefaumf
jcL;a&$wdkufyJrG mS &efoltajrmuftjrm;udk acsr_ef;Edkifch+J yD;/ okH@yef;trsm;tjym;vnf;
zrf;qD;&rdcw
hJ ,f? tJ'o
D @Hk yef;awGxrJ mS &efol wyf&if;rSL; wpfa,mufygw,f? yefaumf
jcL;a$wdkufyJu
G tqkH;tjzwfwdkufyJjG zpfw,f? 'Dwu
dk fyGJ}uD;awG +yD;wJah emuf ygwDu
tv,fydkif;a'oudk ydik fydkifEidk fEdkif tajccsEdkifchw
J ,f?
tJ'D wdu
k yf aJG wG t=um;rSmyJ wdu
k &f if;cdu
k &f if;/ ajy;&if;v$m;&if;eJ@ u|eaf wmf
[m ygwDacgif;aqmifawGjzpfwJh &Jabmfjrrif;/ &Jabmfwdkufatmifwdk@eJ@ odu|rf;
vmcJh&ygw,f?
tv,fydkif;AsLdk tajccsEkid w
f t
Jh ay: ygwu
D *k%f ywJhtaeeJ@ 'Dwu
dk fyGJpOf
}u;D rSm ygif=ucJhwhJ &Jabmf 12 a,mufukd wkwjf ynftxl;avhvma&; c&D;apv$wf
cJhygw,f? tJ'&D Jabmf 12 a,mufxJrSm u|efawmfvnf; wpfa,muf tygtif
jzpfygw,f? wkwjf ynfwcGif avhvma&;c&D;u 2 v =umjrifhcyJh gw,f? avhvmc&D;
u jyefa&mufawmh ygwDA[dku u|efawmf@ukd jynfol toHrSm u&ifbmomXme/
XmerSL;tjzpf wmefay;ygw,f? tJ'DrSm wmefxrf;aqmif&if; u|eaf wmf@rSm tifr
wefjyif;xefwhJ OD;aESmuftarS;a&mifa&m*g pGu
J yfvmygw,f? *syefiSufzsm;vd@k vnf;
ac:=uw,f? u|eaf wmf@udk &JabmfawGu aq;kx
H rf;ydk@ &ygw,f? 'Da&m*gu tao
taysmufvnf; rsm;+yD;/ raovd@k usecf w
Jh o
Jh l[m udk,fawGvufawG auG;aumuf
usefcJhygw,f? u|efawmfuawmh aovnf;raowJhtjyif udk,fawGvufawG
auG;wmaumufwm rjzpfcJhygb;l ? 'Dvdk rjzpfwm[m q&mr}uD;&Jabmfa':aiG&J *k
88
wpd ku f= uyf rwfu ko ay;r_ a=umif h jzpf ygw,f ? q&mr}uD ; &J abmfa ':aiG[ m
u|eaf wmft
h oufukd u,fwifay;cJo
h v
l @kd ajym&rSmjzpfygw,f? 'gayrJh u|eaf wmfh qHyif
awG[m tqkyv
f u
dk f u|wfuek fygw,f? qHyifjyefayguv
f mawmhvnf; u|eaf wmfh
wacgi;f vk;H jzLazG;oGm;ygawmhw,f? rsucf ;Hk ar$;qdw
k m wyifrS ruseb
f J tukef u|wf
oGm;ygw,f?
q&mr}uD;udk u|efawmf aemufq;kH awGqkHcJh&wmawmh q&mr}uD;[m
avjzwf cH&+y;D aemuf jyefvnfuse;f rmvmump tajctaerSmjzpfygw,f? avjzwf
a'em[m q&mr}uD;&JcEmudk,f wpdww
f ydki;f udk tenf;i,f xdcku
d o
f Gm;aomf
vnf; q&mr}uD;&J yifuk,
d rf lvjzpfwhJ &JabmfawGtay: csdKomazmfa&Gr_/ tav;
xm;r_/ *kpu
kd rf /_ rdcifozG,=f uifemr_w@kd uakd wmh q&mr}u;D qDuae vk,o
l mG ;Edik jf cif;
r&Sdwmudk u|eaf wmf txift&Sm; owdyrdygw,f?
'ghtjyif u|eaf wmfeJ@ wlvdkom;vdk cifrif&if;ESD;aewJh ausmif;om; &Jabmf
wpfa,mufq&kd if olud,
k o
f l tqk;H pD&if awmhr,fqw
kd t
hJ xd pdwaf wG upifu
h vsm;
jzpfae&muae q&mr}uD;wd@k qD a&mufoGm;+yD;/ q&mr}uD;wdk@eJ@ umvwpfcktwl
aexdik f&if; q&mr}uD;&J rdcifozG,f=uifemaEG;axG;r_awGa=umifh oludk,fol jyef
vnf aqmufwnf&m &vmcJha=umif; jyefajymjyzl;wmudk jyefvnftrSw&f ae rdyg
w,f?
'gawG[m q&mr}uD;eJ@ ygwDxrJ Sm awmfvSefa&;xJrSm u|efawmf qkHawG
cJh&wJh jzpf&yfawGxJu u|efawmfrSwrf dor#udk a&;om;xm;wmyg? q&mr}uD;&J
tawG;tac:/ q&mr}u;D vky[
f ef/ &JabmfawGeJ@ jynfoal wGtay:xm;&Sw
d Jh q&mr
}u;D &J csKd omwJah zmfa&Gra_ wGudk u|eaf wmfwk@d &aJ bmfawG avhvm twk,=l u&ygr,f?
'Dvv
dk kyfjcif;tm;jzifhom q&mr}uD;udk u|efawmfwdk@ txdr;f trSwf y=u&vdrhrf ,f?
q&mr}u;D pHerlemjycJw
h Jh ygw/D awmfvSeaf &;eJ@ jynfot
l ay: pdwaf &mud,
k fyg tusdK;
ycJw
h hJ q&mr}u;D vky[
f efukd u|eaf wmfw@kd twk,=l ur,f/ vdu
k yf gvyk f aqmif=ur,f
qd&k if q&mr}u;D [m auseyf=unfE;l wJt
h =unfeh @J y;H =unfh aevdrrhf ,fv@kd u|eaf wmf
tav;teuf ,kH=unfygw,f?
&JabmfapmukdOD;
89
trsdK;orD;rsm;ae@twGuf
toufudk tyfvdkuf+yD
armifvSif;(jrif;+cH)
ArmjynftrsdK;orD;rsm; vGwfajrmufa&;ESifh ArmjynfvGwfajrmufa&;twGuf
touf 15 ESpt
f G,rf S pwifum awmfveS af &;xJ ygifvmcJo
h l Armjynf awmfveS f
a&; &Jabmfr}uD;? trsdK;orD;rsm;or*~ESifh EdkifiHwum trsdK;orD;rsm;ae@ESifh b
wav#mufvkH; tu|rf;wif wufupGm v_yf&Sm;wdu
k fyGJifvmcJhol &Jabmfr}uD;
onf olar#mfvifhw}uD; apmifhpm;cJhaomtrsdK;orD;rsm;ae@udk a&m*ga'emrsm;
=um;rS tm;,lwufa&muf&if; ckawmh auvGifhoGm;Sm&+yD?
onfae@twGuf ol ar#mfwvifhvifh apmifhpm;cJhonf? onfae@rwdkifrD
av;ig;ajcmuf&ufavmufu avyefa&m*ga=umifh ol aovkrwwf jzpfcJh&ao;
onf? olausmufuyfu ysupf ;D aecJ+h y?D avjzwfxm;wmudk wdu
k yf q
JG if+y;D avhusihf
cef;vky&f if; emvefxv
l mEdkicf haJ om olonf ausmufuyfa&m*gukv
d nf; t_;H ray;
wdkufyGJqif&if; ol@aemufqkH;xGufouftxd ygwD/ awmfvSefa&;ESifh trsdK;orD;
rsm;vGwfajrmufa&;twGuf tvkyftau|; yoGm;vdkaom qEN &SdcJhykH&onf?
onfESpf trsdK;orD;rsm;ae@wGif ol( q&mr}uD; &JabmfaiG ac: a':=unf
av;) ESiw
fh uG trsdK;orD;rsm;onf wlnaD om &nf&G,cf suw
f cktwGuf pkpnf;=u
rnf[k wdik yf ifxm;onf? xd&k nf&,
G cf suu
f m; onfEpS w
f iG f usa&mufrnfh Armjynf
uGefjrLepfygwD. pdef&wk(oufwrf; 75 ESpfajrmuf)twGuf ygwDwGif;&Sd trsdK;orD;
rsm; taeESihf ygwu
D kd aiGa=u;t& wwfEikd o
f r# ef;&Honfph w
d "f mwftaejzifh tvSL
aiGrsm; pkaqmif; ay;tyfoGm;&ef wdkifyifxm;=uonf?
xdkae@rwdkifrD tuae@u q&mr}uD;. om;orD;/ wlwlrrsm;jzpfaom
&Jabmfrsm;u q&mr}uD;udk um;ESifh oGm;ac:cJh=uonf? a&m*ga'emudk wdkufyGJ
qifae&rSef; wjcm;&JabmfawG &JabmfrawG r&dyfrdatmif t&$ifvef;qkH; toGif
omefukd aqmifxm;onf? trsdK;orD;rsm;ae@twGuf oDqk&d ef oDcsi;f a&G;zd@k wdik f
yif=uawmh wlwHpOf tvHatmufcsD oDcsif;udk q&mr}uD;u a&G;ay;onf? ol
90
armifvSif;(jrif;+cH)
92
oHr%dvdyfjymESifhv#yfwpfjyuf
1978-ckESpf 'DZifbmv. wckaomae@wGif yefqef;&SdygwDA[dw
k Gif &JabmfaiGESifh
rar#mfvifhbJ pwifawGqkHchyJ gonf? a&mufcho
J nfrmS &ufwcsKd &SdcJh+yDjzpfaomfvnf;
xdkumvu u|efawmhtzdk@ yefqef;a'o. at;pufaom aqmif;ESif;yGifhrsm;ESifh
tom;rusEdkif olprd f;qefaecJhygonf?
atmufbuf a;vHaom ajymufusm;a'orS qufom;wmefjzifh
acwWa&mufae&onft
h ajctaejzpfojzifh wmeft& cyfv#Kd v#Kd av;om ae&onfh
tajctae odk@&mwGif ra&mufzl;onfha'o r}uHz;l onfhjrifuGif;rsm;jzpfojzifh
wcsdKudk r&Jw&J pyfpkrdonfawmh&dyS gonf? wmefcH&Jabmfuvnf; tvdkufopd Gm
ajymjyoifhonf[,
k q
l aomtajctaewcsKd udk tcgtm;avsmpf mG rdwq
f uf ay;yg
onf?
wae@rar#mfvifhbJ &Srf;ESpfopful;ae@txdrf;trSwftjzpf &Srf;eD
trsKd ;om;&Jabmfrsm;u aumuf!i ;f aygi;f ESiafh u|;arG; {nfhcHaomyGJo@dk wufa&muf
cJh&onfhtjzpfuav;udkawmh rSwfrSwf&& &SdaecJhygonf? yGJwGif t&if a&muf
aeESiahf om &JabmfOD;wif &JabmfvaS usmaf ZmESih&f aJ bmfwcsdKu topfif vmolukd
vSrf;+yD;E_wfqufvdkuf=uonf? q&mr}uD;vmvm q&mr}uD; qdkygvm;?
tenf;i,f xl;jcm;ovdk cHpm;rdojzifh tjyifbufo@kd wcsuf vSr;f =unfv
h u
kd fro
d nf?
,leaD zgif;oyfoyf&yf&yfESifh =u,feDOD;xkyf aqmif;xm;aom touf av;q,f
ausmfavmuf&do
S nfh &Jabmfr}uD;wa,muf odraf rGnifompGm wvSrf;csif; vSrf;
vsuf ifvmonfudk awGvdkuf&onf? Tw'*F umvav;rSmyif ol
rsufESmay:rS v_duv
f SJjzLpifaom t+yHK;&dyfwdk@udk owdxm;vdkufrdonf?
93
100
(2)
q&mr}u;D &J@wefz;kd udk ygwzD dzk &Jjzpf rdom;pkawG wuGw
J jym;jzpfum ygwD
qufvuf&iS foef &yfwnfa&;twGuf kef;=uuef=u&pOfrSm ydjk rifawG@=u&ygw,f?
&JabmftoD;oD; us&mwm0efeJ@ c&D;xGuf& v_yf&Sm;& jzpfaepOf ouf}uD;0g}uD;
tawG@t}uHK}u;D wJh q&mr}uD;eJ@&aJ bmfoed f;0if;wd@k ZeD;armifEu
HS kd rdKifjyK+y;D ZeD;eJ@
cav;i,fawGudk pdwfcsvufcs xm;cJ&h wmygyJ?
rdom;pkeJ@ av;ESpfwmcGJcGm+yD; jyefa&mufawmh ig;ESpfom;t&G,f u|ef
awmfo
h m;[m u|eaf wmhu
f kd rrSwrf ad wmhygb;l ? 'gayrJh q&mr}u;D eJ@ &Jabmfoed ;f 0if;u
om;tJ'g rif;tazyJuv
G @kd ajymvdu
k af wmh om;awmfarmif[m csucf si;f u|eaf wmhu
f kd
todtrSwfjyK+yD; u|efawmhaf ygifay:vmxdkifygw,f? tJ't
D csed rf mS &Jabmfoed ;f 0if;eJ@
q&mr}uD;wdk@ ZeD;armifESH[m bbeJ@}uD;}uD;jzpfaeyg+yD? &Jabmfausmfav;u
cav;awGudk oifay;&if;eJ@ pac:&mu bbeJ@}uD;}uD;vd@k tm;vH;k uvdkufac:&mrS
,ckwdkif u|efawmfwdk@tm;vHk;vdv
k dk&J@ E_wzf sm;rSm bbeJ@}uD;}uD;qdkwJh tac:[m
wGifaeygawmhw,f?
bbeJ@}u;D }u;D &J@ aus;Zl;[m u|eaf wmfw@kd &aJ bmfrsm;&Jh ZeD;eJ@om;orD;awG
tay: qyfv@kd rukeaf tmif }u;D rm;ygw,f? rvdo
k al wG tyemrajym=uovdk ygw[
D m
aiGxyk }f u;D ydu
k +f y;D wjynfw&GmrSm Zdru
f saewm r[kwyf gb;l ? aiGa=u;oH;k pGrJ _ wif;usyf
wJhbwf*supf epf usifhoHk;w,f? b,fol@twGurf S yk*~vduoHk;pGw
J m r&Sdbl;? tajccH
tm;jzifh udk,h0f rf;udk,fa=umif;yJ? tcuftcJ&do
S l avmufo
Hk m axmufyHhEdkifw,f?
use;f rma&;p&dwaf wmifrS udk,x
f luk,
d x
f tjyeftvSefun
l =D u&wmyg? pdu
k yf sKd ;a&;
arG;jrLa&; vkyf=u&w,f? trsdK;orD;awG &&mtcpm;tvkyf &Sm}uHvkyf=u&w,f?
'Dvt
dk cgrsKd ;rSm cav;awGukd bbeJ@}uD;}uD;xH tyfc&Jh wmygyJ?
bbeJ@}uD;}u;D &Jh oGeo
f ifq;Hk rr_a=umifh cav;awG[m Armpmta&;tzwf
wwfvmw,f? vdrmR ,Ofaus;vmw,f? trsdK;orD;awGukv
d nf; ygwDawmfvSefa&;
vlwef;pm;wdu
k yf JG ordkif; taxGaxGA[kow
k wifru vlr_a&; ynma&; ,Ofaus;r_
bufpHku todjrifhrm;vmatmif tawG@t}uHKudkr#a0 aqG;aEG;ydk@cs oGefoif
qH;k ray;cJw
h ,f? aexdik rf aumif;jzpfvnf; }u;D }u;D &J@=uyfrwfre_ @J aq;ynm wwfu|r;f
wJh &Jabmfrsm;u ukoay;cJhw,f?
OuUocifAode;f wif&hJ axmufyahH =u;&aiGukd rwnfum xlaxmifxm;wJh
ynma&;azmifa';&Si;f a=umifh &Jabmfrsm;&J@om;orD;rsm; tv,fwef;ynma&;
102
103
&Jabmfat;oef;
(28 azazmf0g&D 2016)
107
uGefjrLepfawm&ausmif;uav;
ausmfZifrif;
tJ'D ud,
k w
f ikd af &; twKy`wjdW zpfwhJ tk%Of ;D c&D;onf udk pwifa&;om;
aepOfuwnf;u q&mr}uD;u ol&Jrl&if;vufa&;pmrludk u|efawmfhudkvnf;
ay;zwfcJhygw,f? q&ma& - u|efr a&;xm;wmudk zwfay; azefay;ygOD; vdk@
vnf; pdwx
f m;ESdrEfh SdrfhcscseJ@ dk;dk;om;om; ajymqdkcJhzl;ygw,f? u|efawmfu aumif;
r,fxifovdk ajymqdk axmufjywmawGudkvnf; azefa&;udk vdkvm;olyDyD yH;yH;
&$if&$ifeJ@ vufcHcJhwmawG[m wu,fudk trSwf&p&mawGygyJ? Avmpmtkyf av;
xJrSm abmvfyifeJ@a&;xm;wJh q&mr}uD;&Jvufa&;av;awG[m awmfawmfudk
*kwpdkufeJ@u;pm;yrf;pm; a&;xm;&wmrSef; odomaecJhygw,f? touf(70)
avmufrmS rS use;f rma&;uvnf; odyrf aumif;vSawmhwhJ tcsed x
f JrmS rS 'D tk%f
OD;c&D;onfqdkwJh udk,fwdkifa&; twKy`wWd&Snf}uD;udk wa&G@a&G@u;pm;yrf;pm;
a&;om;oGm;ykH[m q&mr}uD;&JZGJeJ@pdwf"mwfukd twdkif;om; azmfjyaecJhovdyk gyJ?
q&mr}uD;&J b0aumufa=umif; waphwapmif;udk jyef=unfhr,fqdk&if
q&mr}uD;&JZmwd[m wcsdefu ArmjynfuGefjrLepfygwD &J vufeufukid f awmfveS f
a&;}u;D t&Sed t
f [ke}f u;D }u;D eJ@ tajccsc&hJ mysO;f rem; yg? q&mr}u;D &J arG;ouU&mZf
[m 1935 rwfv (28) &ufae@yg? 1948 rwfv(28)&ufae@rSm Armjynf
uGejf rLepfygwD&JvufeufudkifawmfvSefa&;}uD; pwifay:xGe;f vmcJh&csdefrSm q&mr
}uD;&Jtouf[m (13) ESpfwdwd jynfhwaJh e@jzpfygw,f? rwfv (28)&ufae@ [m
ArmjynfuGejf rLepfygwD&J awmfvSefa&;ae@jzpfovd/k q&mr}uD;tzdk@rmS awmh awmf
vSeaf &;ae@vnf;jzpf/ udk,u
f dk,w
f dkif&JarG;ae@vnf; jzpfcJh&+yD; ESpfxyfuGr;f r*Fvm
,lp&m xl;xl;jcm;jcm; wdkufqdkifaecJhygw,f? tysdKayguft&G,f touf (14)
ESpfjynfh+yD;p 1949 {+yDvuwnf;u ArmjynfuGejf rLepfygwD&J vufeufuidk f awmf
vSeaf &;xJ &J&J&ifh&ifh ajcpkefypf ifvmolwOD;jzpfcJhovd/k ArmjynfuGejf rLepfygwD
&JtrsdK;orD;or*~ifwOD;vnf; jzpfvmcJhygw,f? t&G,fa&mufwJhtcsderf Sm ysO;f
rem;re,f trsKd ;orD;or*~ tvkyt
f r_aqmififwOD;jzpfvmcJo
h vd/k ygwD&Jg'jzef@
csda&;XmerSm wufwufuu wmefxrf;aqmifcJhol jzpfygw,f? A[dkjynfol
obif tzGJ rSm tysKd awmfu/ ,dr;f or tqifu
h ae- atmfy&meJ@ uZmwfygruse/f
aemufq;kH rSm jyZmwfrif;orD;( jyZmwfor)/ uZmwfrif;orD; (uZmwf or) txd
us&mtcef;uae atmifatmifjrifjrif okyfaqmif ujycJholvnf; jzpfygw,f?
vufeufudkif awmfveS fa&;c&D;=urf;}uD; wav#mufvkH;twGi;f rSm awmfveS fwJh pdwf
"mwfeJ@ jywfjywfom;om; jzwfausmfcsDwufcJhol wOD;jzpfovd/k tEkynm toJ
126
129
tk%fOD;c&D;onfodk@ tav;eD
rsdK;qufopf&JabmfwOD;
u|efawmf awGqkHqufqH enf;emcH,lcGifh&cJhwJh vGwfvyfa&;acwf awmfvSefa&;
rsKd ;qufawGxu
J ti,fwef;&JabmfwOD;jzpfwhJ &JabmfaiG (ac:) q&mr}u;D a':=unf
av; touf (79)ESpft&G,frmS uG,fvGefoGm;cJh+yD? wdkuw
f dkuq
f dkifqdkif usLbm;
awmfvSefa&;rSm 1953 ckESpf ratmifjrifwJh rGefumembm;dkufwdkufyGJ (Moncada
Barracks ) uwnf;u &JabmfuwfpxdkeJ@twl vufwGJ wdkuy
f GJifcJhwJh touf
( 92) ESpf t&G,t
f rsdK;orD;}uD; &Jabmfr,fvbm [meef'uf (Melba Hernandez)
vnf;wae@wnf;rSm uG,fvGefoGm;cJhw,f? usL;bm;uGefjrLepfygwDu &Jabmf r,f
vbmudk ol[m =unfnKd av;pm;zG,f awmfveS pf pf&J awmufajymifwhJ wdu
k fcu
dk f
a&;orm;aumif; wa,mufjzpfovdk usL;bm;trsKd ;orD;xk w&yfv;Hk twGuf arS;rSed f
aysmufuG,froGm;EdkifwJh pHjy,k*faumif;wckjzpfw,f vdk@axmyemycJhw,f?
u|eaf wmfw@dk &Jq&mr}uD;uvnf; 'Dvk&d aJ bmf r,fvbm&J*k%o
f a&eJ@ ravsmrh yg;
xyfwlyGm; *k%fyjcif;eJ@ xdkufwefygw,f? wmefausyGefwwfwJholxkH;pHtwdkif;
q&mr}uD;[m trsdK;orD;rsm;ae@ tcrf;tem;twGuf jyifqifaepOf uG,fvGef
oGm;cJ&h jcif;jzpfa=umif;od&awmh trnfwyf&cufwhJ cHpm;r_wcku odru
hf eJ v_yfcwf
oGm;w,f? touft&G,}f u;D &ifah yr,fh vlxak wGvw
G af jrmufz@kd / trsKd ;orD; bawG
vGwaf jrmufw;kd wufz@kd twGuf wdu
k yf aJG wGuo
kd m pdwaf pmaewwfwhJ q&mr}u;D [m
wdu
k yf yJG pHk w
H rsKd ;vdjk zpfwhJ trsKd ;orD;rsm;ae@ tcrf;tem;twGuf aemufrsKd ;qufawGe@J
vufwaJG qmif&u
G f&if; uG,v
f eG cf h&J jcif;tay: auseyf*%
k f,El idk v
f rd hrf ,fv@kd ,k=H unf
wma=umifh rf;enf;wJh=um;u ESpfodrfhESpfvdkcHpm;&wm jzpfr,fxifygw,f?
+yD;awmhe*dkrlvuwnf;u odyzf GHxGm;[efr&SdwJh uHvSDvw
S JhcE<meJ@ rmefwckudkom
tm;y&yfcHaewJh q&mr}u;D &Jed*kH;[m taES;eJ@tjrefyJv@dk uodaeawmh a=uuGJr_u
a&S@a&muf+yD;om;jzpfwt
Jh wGuf odyf+yD;xl;uJwkefv_yfr_ rjzpfawmhyg?
130
134
u|efrcspfwJh q&mr}uD;a':aiG
(+idrf;+idrf;vlr_uGef&ufpmrsufESmrS)
wu,fvdk@om tJh'Dwkef;u xGe;f rif;ac:atmifvif;[m ygwDuv$wv
f dkuw
f Jh quf
om; r[kwfrSef; odcJh&if u|efrb0 wav#mufvkH;rSm taysmf&$ifqkH;jzpfcJhwJh vGwf
ajrmuf a'oudk a&mufcsirf S a&mufvrd rhf ,fv@kd xifygw,f? 'Dvkd a&mufcw
hJ t
hJ wGuf
tuef@towf&w
Sd Jh u|erf b[m tuef@towfrJh }uD;jrwfwhJ awmfvSeaf &;orm;
budk &&SdcJhygw,f? u|efrudk awmfvSefa&;orm;wa,muftjzpf av#mufvSrf;
wwfatmif az;rulnD oif=um;ay;cJo
h al wGxrJ mS u|efrcspfcifav;pm;&wJh &Jabmf
=unfav; ac: q&mr}uD;a':aiGvnf; xdyq
f kH;u ygygw,f?
75 ck atmufwkb
d mvavmufrmS ygwu
D v$wv
f u
dk fw,fqw
dk Jh qufom;
wpfa,muf a&mufvmygw,f? oluawmh u|efrwdk@ow
d Jh atmifvif; ac: xGe;f rif;
yJ jzpfygw,f? u|efreJ@ rrtkef;ac: ,Of,Ofudk ta&Sajrmufu tac:v$wfvku
d f
w,f? tajctaeaumif;&if oGm;=ur,f? 'D=um;xJ oGm;p&dwf pkxm;ygvdk@ ajym
w,f?
q&m OD;ausmf!Gef@eJ@ q&mOD;aZmfif; (rew) wdk@&J tm;opfusL&SifrSm
10 wef; wufaewmjzpfvk@d usL&SifvcawGeJ@ rkef@z;dk udk pm;&dwftjzpfpkz@dk pOf;pm; rd
w,f? q&m}uD;udkawmh tdrfu odyftqifrajyao;vdk@ qdk+yD; awmif;yefxm;awmh
tvGefoabmaumif;wJh q&m}uD;u tdrftajctaeodaeawmh &ygw,fuGmvdk@
ajymw,f?
Zefeg&Dv 1 &ufae@rSm usreJ@ rrtkef;twl rEav;uxGufcJhw,f?
u|erf wd@k ESpaf ,mufv;Hk rEav; teD;wdu
k o
f m a&mufz;l =uawmh ta&S@ajrmuf[m
b,favmuf a;w,fqw
kd m rodb;l ? trSeaf wmh ta&Sajrmuf[m 2 &uf avmuf
yJ oGm;&wmyg? xGe;f rif;[m a&$bdk/ jrpf}uD;em;bufawGyg av#mufac:oGm;awmh
17 &ufavmuf=umcJh&w,f? vrf;rSmyJ ol[m rrtkef;udk aoG;aqmif zsufpD; vdu
k f
w,f? vm;_d;a&mufawmh u|efr oGm;&r,fhvrf; ajym+yD; olwdk@ESpfa,mufu
oyfoyfpD cGJoGm;w,f? vm;_d;blwma&mufawmh tazu axmufvSrf;a&;awGeJ@
twl apmifah ewmawGvdk@ renf;a&SmifxGufvm&w,f?
135
141
u|efawmfodcJhaomu|efawmfwdk@q&mr}uD;a':aiG
&Jabmfarmifarmif
u|efawmfta&S@ajrmufppfa'oyefqef;a&muf+yD;r=umrDyif q&mr}uD; a':aiGudk
awGqkcH Gifh&cJhonf? xdt
k csdefu olw@dk vifr,m; ta&S@ajrmuf ppfa'o XmecsKyfif;
xJ wGifyifaeonf[k rSwfrdygonf? ppfa'okH;tkyf OD;tkef;vnf; olwdk@tdrfESifh
tdrfeD;em;csif;jzpfonf? A[dkaumfrwD &JabmfvGifuvnf; reD;ra;jzpfonf?
q&mr}uD;udkawGawGcsif;av;pm;pdwfifcJh&onfrSm ygwD vufeufuidk f
awmfvSefa&; pwifuwnf;u ygvmaom &Jabmf}uD;jzpfonf qdkonfudk odvdkuf
&I jzpfonf? a&S;rDaemufrD ouf&Sdordkif;pmtkyf}uD; jzpfonf? ysO;f rem;ppfa'o/
yJcl;dk;r/ &Srf;jynfponfhe,fpHw
k Gif wmefxrf;aqmifcJhol jzpfonf? xdkuo
Jh dk@aom
&Jabmfrsm;rSm A[dkaumfrwDr[kwfolrsm;xJwGif q&mr}uD; wOD;wnf;om &Sdvdrfh
rnf[k xifonf? aemifwiG o
f l bZmwfvrf;udk aexdik rf aumif;pOfrmS yif enf;enf;
csif;a&;om; rSww
f rf;wifoGm;EdkifcJhI u|efawmfwdk@&Jabmfrsm;twGuf tusdK;rsm;
vSygonf?
q&mr}uD;udkawGawGcsif; owdxm;rdonfrSm tvGefEl;nHh odraf rGjcif;
jzpfonf? pum;udknifompGmajymwwf+yD; wzufom; ajympum;udkvnf; pdwf
&Snf&SnEf Sifh em;axmifwwfoljzpfonf? xdt
k csdeu
f q&mr}uD;rSm ppfa'oaq;kH.
'kEdkiif Ha&;rSL; wmefu,
kd lxm;csdef jzpfonf[k rSwfrdygonf? odk@aomf olwwfaom
tuynmudv
k nf; 0 &Jabmfav;rsm; &Sr;f &Jabmfav;rsm;ukd oifay;aeI u|eaf wmf
wdk@ Xmeodk@vnf; r=umc% a&mufvm+yD; &JabmfxGef;cdkifESifh awGqkH aqG;aEG;=u
onfukd awGcJhjrifcJhygonf?
wcgawmh ygw.
D vufeufuikd af wmfveS af &; tESpf (40) ajrmuf yGt
J wGuf
[kxifygonf? jyZmwfwyk'fu =u&ef&Sd&m olu u|efawmfwdk@Xmeodk@wdkif vm
a&mufI u|eaf wmf@udk ygifay;yg&ef arwWm&yfcyH gonf? ygif&rnfh tcef;rSmvnf;
bmrScufonfr[kwf bmpum;rSvnf; &Snf&Snfa;a; ajym&rnfr[kwfaomf
142
144
145
148
151
bk%f;jrwfom
1?
ESif;r,Gef;ao;? jrLygyg; +cKHvm$ atmufu a&$vD aEGonfaEGryD/ 'DaEGw&uf um;
ay:u qif;vmaom q&mr}uD; a':aiG&J@ ykHu cyf,h,
J h/J wGJac:cJhaom q&mr}u;D .
cE<mudk,fonfopf&Gufw&Gufvdkayghyg;aecJhonf? a=omfZ&mxkaxmif;r_onf
&ufpufveG f;vSygvm;? Z&mr&% t=um;ul;vl;ajy;v$m; aewm=um+yDjzpfaom
q&mr}uD;?
u|efawmf E_wfqufaomtcg oGJ oGJt+yKH;jzifh wkH@jyefonf? nmvufu
av;udk ,rf;jy&if; E_wq
f ufonf? xdkae@u E_wfqufchaJ om cyf,h,
J Jh t+yKH;? cyfoJG
oGJ trlt,mrsm;onf aemifb,faomtcgrS jrif&vdrrhf nf r[kwaf om/ aemufq;Hk
t}udrfjzpfaom q&mr}u;D . v_yf&Sm;r_rsm;jzpfrnf[k u|eaf wmf vk;H 0 rxifrSwfcrJh /d
xdkae@nOfhoef;acgif,HwiG fq&mr}uD; qkH;yg;oGm;cJhonf?
u|efawmfu q&mr}uD;udk E_wq
f uf+yD; jyefcJhonf? tdy&f mrS Efk;d xp a&$vD
aEGO;D eHeufcif;onf aqmif;ESi;f jrLrsm;udktHwk kef;xGufpyav+yD? rSwrf Swf&& tJ'D
ae@u 2014 rwf 7 &uf/
2?
rSwfrSw&f & 1982? erfhcacsmif;udk &Syfwdkufajy;v$m;aeaom aqmif;ESif;
jrLrsm;udk =unfh&if; u|efawmf ayghyg; ylaEG;ovdk cHpm;&onf? ppftaEG;xnfukd cyf
wif;wif;qGq
J ef@ vufyu
kd v
f rf;av#uaf e&if;u iSuzf sm;wufr_ '%fu csr;f pdrhf wke&f D
152
153
&Jabmf jrefjrefav;wfvku
d f tjyif rSmat;w,f?
q&mr}uD; toHu wk;d nif;vsuf uk%m oHygonf? rdcifwa,mufu
om;orD;udk ajymvdkuo
f vdk cHpm;&onf? q&mr}uD; pum;ajymoH. xl;jcm;r_udk
vnf; yxrqkH;t}udrf owdxm;rdonf? wdk;wdk;r#Of;r#Of; ajymonf? yDoonf?
tydkrajym? pum;oHESifhtwl vuf[ef ykHyef;onf pnf;csuu
f saeonf?
oDcsif;qdk&ifvnf; onftwdkif;yif/ toHr#Of;r#Of;pl;pl;&S&S qdkwwfonf?
3?
rSwfrSw&f & 1985? ywWvm;oHESihf twl q&mr}uD; oDcsi;f oH pl;pl;&S&Sudk
ta;uyif =um;Edkifonf? ygwDarG;ae@rsm; tpOftquf usif;yaom yef;qef;wGif
jyZmwf/ ya'omuyGJ ? tqdt
k u ponfw@kd wiG f q&mr}u;D OD;pD;OD;aqmif pDpOfaom
wifqufra_ wGrSm aaqmqmyif/ rarmEdkirf yef;Edkif oif=um;ay;aeaom q&mr
}uD;udk ae@pOf&ufquf awGae&onf? oif=um;jyo&mwGifvnf; b,fawmhrS
atmfaiguf qJqkd pdwyf suf avoH trlt,m r&Sd?
&Jabmf 'gav;awmh jyef vky=f unfhygOD;/ a[m'Dvdkav; vkyv
f dku&f if ydk
tqifajy =unfhaumif;oGm;rSmaygh avoHaysmhaysmh tm;ay;pum;oHjzifh az;az;
rr ajymwwfonfudk =um;&onf? u|efawmfu tqdktu jyZmwfrsm;udk Zmwf
wdu
k f avhusiahf y;aeaom q&mr}u;D udk ai;=unf&h if; tEkynmyg&rD t&if;cH &So
d vdk
t&m&mudk oGefoif/ wifqufr_tm;vkH; pnf;pnf;vk;H vkH; atmifjrifacsmar@aG tmif
pGrf;aqmifEdkiaf om yefwsmZmwfckHxufu q&mr}uD;udk ai;=unfh&if; u|efawmf
yDwd jzpf&onf?
4?
tdrw
f Hpuf+rw
d w
f Gif csw
d q
f x
GJ m;aom a&mifppHk =umav; vnfywfaeonf
udk ai;=unfh&if; u|efawmfyDwd jzpfaerdonf? avt[kew
f Gif Jvnfaeaom puUL
a&mifpHk p=umav;. aemufcH wdrv
f m$ jyifonfvnf; jzLwvSn/hf ndKwvD/ eDwv$m/
jymwcg avaemh&m vScsifwkid ;f vSaeawmhonf?
tEkynm yefwsm Zmwfcx
Hk ufwGif omru bZmwfcHk tpkHpt
Hk vDvDwiG f
ul;csnfqefcsnf v_yf&Sm;cJhaom q&mr}u;D .budv
k nf; a&mifpHpk =umav;ESihf Edi_ ;f
154
155
157
158
159
vSausmfaZm
15-3-2014?
160
-5-
166
vkH;rS jynfolrsm;od@k ygwAD [dak umfrwD a=unmcsuef @J ygwOD uUrdef@ceG f;udk A[dak umf
rwDtwGif;a&;rSL; &Jabmf cifarmif}uD;eJ@ OuUocifAodef;wifwdk@u zwf=um;cJh
ovdk jynfoltoHrSvnf; toHv$ifcJhygw,f? wyfaygi;f pk tzGJtoD;oD;rS acgif;
aqmifrsm;rSvnf; *k%fyo%fv$mrsm; zwf=um;cJh=uygw,f? tcrf;tem;udk
au;a=umfoHrsm;eJ@ tqkH;owfum eHeufykid f; tcrf;tem;t+yD; ae@vnfykid f;wGif
aumufpdkufyifyGJ qk&olrsm;/ tm;upm;qk&olrsm;udk qkay;yGJtcrf;tem;udk
vufckyfoHrsm; tm;ay;oHrsm;eJ@ waysmfwyg; aysmf&$ifpGm usif;yay;cJhygw,f?
nydik f;ta&mufwGif }uD;}uD;OD;pD;onfh tEkynmobiftzGJrS aw;oDcsif;
rsm;jzifh ujyazsmfajzcJhw,f? azsmfajzujyoDqdkcJhwJh oDcsif;rsm;teuf (u|efrwdk@
tEkynmonf jynfol tusKd ;y tEkynm vnf;jzpf&rnf)qdw
k o
hJ cD si;f [m tJ'w
D ek ;f
u tvGefvl uufrsm;wJh oDcsif;yg? }uD;}uD;udk,w
f dkif jynfoltoHrSm oDqdktoH
v$ifhcJhwJh 'DocD sif;udk ya'omuyGJwdkif;rSm &Srf;rav; r!Gef@&D&J wyifwdkiftueJ@
t+rJwJzG uf wifqufavh&Sd+yD; }uD;}uD;udk,w
f dkif ykuG,faemufuae 'DocD sif;udk
udk,f wdkifoDqdk ay;avhSdygw,f? oDoDcsif;onf/vluufrsm;a&yef;pm;cJhonf?
ygwED Spf 40 jynfh txdr;f trSwyf [
JG m tvGepf nfum;cJyh gw,f/ jynfow
l yfrawmfu
ygwDA[dkacgif;aqmifrsm;udk csDwuftav;ywJh tcrf;tem; tpDtpOf ygifwm
udkvnf; owd&aerdygw,f? 'Dtcrf;tem;}uD; wckvkH;[m yefqef; ygwDA[dk me
csKyfrSm aevmcJhwJh umvrsm;teuf u|efrbtwGuf rarhEdkifwJhrSwfwdkif}uD;
wcktjzpf pGJ+rJaeqJyg/
u|efrwdk@vGwfajrmufa'orSm ygwDacgif;aqmifrsm;uawmh }uD;}uD;udk
&JabmfraiG/ raiGv@dk ac:=uygw,f? tv,ftvwf au'g&aJ bmfrsm;uawmh q&m
r}uD;vdk@ ac:=uw,f? u|efrwdk@ &Jabmfi,ftrsm;pkuawmh }uD;}uD;aiGvdk@ ac:=u
w,f? u|efruawmh }u;D }u;D vdk@yJ ac:cJyh gw,f / }uD;}uD;[m u|efrwd@k vGwaf jrmuf
a'o}u;D rSm wmefajrmufjrm;pGmudk xrf;cJw
h hJ trsKd ;orD;au'g wOD;vnf;jzpf/ wcsed f
wnf;rSm ygwDrS ay;tyfonfh Edik if aH &;v_y&f Sm;r_rsm;/ Edik fiaH &;wmefrsm;/ use;f rma&;/
ynma&;eJ@ trsdK;orD;a&;v_yfSm;r_rsm;udkvnf; rdrdtodpdwf"mwfjzifh wufwuf
uu/ pdw"f mwf cdik cf ikd rf mrm wmefreS o
f r# ausyeG pf mG xrf;aqmifvmolwOD;tjzpf
rsufjrifawGSdcJhygw,f/
ygwDtusyftwnf;eJ@ }uD;}uD;.&yfwnfcJhr_
ygwDESihaf cgi;f aqmifrsm;. tm;ud;k ,kH=unfpdwfcs&wJh &JabmfwOD;/ &Jabmf
170
jzpfvmcJyh gw,f? ygwD ifjzpf+y;D aemufrmS vnf; }u;D }u;D eJ@ bbwd@k u u|erf udk &Jabmf
vdkwrsdK; om;orD;vdkwrl aexdkifajymqdrk r_ t
S p pmay EdkifiaH &; taxGaxG yHhyk;d ulnD
ay;cJhwm jzpfygw,f? txl;ojzifh }uD;}uD;uydkI oGefoif qkH;rcJholyg? 'ghtjyif
}uD;}uD;u ygwD&J awmfvSefa&;oDcsif;awGudk raysmufysufavatmif tJ'DrmS &SdwJh
&JabmfawGe@J twljyefvnf azmfxw
k f u|erf vnf; qdw
k wfatmif avhusihf oif=um;
ay;cJhw,f? wdyaf cGawGeJ@ toHoGif; jyefvnf xde;f odrf;Edkifa&; vkycf Jhwm udkvnf;
t+rJ&ifxJ odr;f qnf;wefzdk;xm;aerdw,f?
tJ'rD mS aecJ&h wJh awmfveS af &;&J tbawG/ }u;D }u;D awG/ ta':awG/ OD;awG/
tpfrawG tpfudkawGeJ@ dkif;vkyfdkif;pm; aevm&+yD; tm;vkH;udk cGJvm&awmh u|efr
wa,mufwnf; urBmhtjyifbuf xGufvm&ovdkcHpm;&ygw,f? 'Dvked J@yJ u|efr
weoFm&Dwkid f;udk jyefvmcJh&ygw,f?
weoFm&Dwdkif;udk a&muf&cdS sdefrSmawmh wdkif;pcef;rS &JabmfawGu rf;om
tm;& uqdkch=J uygw,f/ txl;ojzifah wmh ygwAD [d&k J ta&;cif;ta=umif;/ ygw&D J
vuf&Sd tajctaeawGudk ar;=ujref;=ueJ@ ajzvd@k udk rqkH;cJhygb;l ? u|efr rdbawGeJ@
OuU tbd;k apm[ef/ AdkvfrSL;pdk;vGifwdk@&J t"du ar;cGef;uawmh orD;ygwDif jzpf
cJ&h J vm;vd@k ar;wJh ar;cGef;ygyJ? u|efru jzpfcyJh gw,fv@kd ajymvdu
k af wmh olw@kd awG&J
rf;omyDwjd zmaae=uwJh tyH;awGuk=d unf&h onfrmS b}u;D OD;jrrif;/ }uD;}uD;/ bb
wdk@jzmacJh=uwJh wcsdefu tyH;awGeJ@ twlwlyJvdk@ cHpm;rdcJhygw,f? u|efrwdk@
weoFm&Dwkid f;rSm 1300 jynfh ta&;awmfykHrSmygifvmcJhwJh aemufqkH;vufusef
acgi;f aqmifEpS Of ;fD jzpfwhJ tbd;k apm[efe@J Adv
k rf ; pd;k vGiw
f @kd u orD; wdik ;f taeeJ@=unf&h if
orD;wa,ufxJyJ ygwDA[dkrSm t=um}uD;aezl;cJhwm ygwDA[dkacgif;aqmifawG
trsm;}uD;eJ@vnf; aecJhzl;awGzl;cJhwm? ygwDifvnf;jzpfcJhwm rf;omp&myJvdk@
ajymawmh/ }uD;}uD; ajymcJhzl;wJh r,k twef;ynmbmrS r&ayr,fh awmfvSefa&;u
ay;wJh ygwD ifbJG udk ,lomG ;&r,f/ 'grS rif;wd@k a'oudk jyefomG ;&if wmefvnf;aus/
rsufESmyef;vSrSm? ygwDtwGufvnf;aumif;rSm/ rif;wdk@a'orS &JabmfawGvnf;
auseyf=urSmvdk@ ajymcJw
h mudk u|erf weoFm&Dwikd ;f udk a&muf+yD; ygwDwmeftcsKd eJ@
xm;,ftrsdK;orD;or*~ wmefawG xrf;aqmifwJh tcsdefawGudk a&mufvm+yD;
udk,hfajcaxmuftay:rSm udk,fwdkif&yfvm&awmhrS tvkH;pkHudkoabm aygufcJh&
w,f? }uD;}uD;/ bbwdk@ oif=um;jyoay;cJhwmawGudk tokH;cs&if; aus;Zl;wifrqkH;
jzpfrdygawmhw,f?
177
}uD;}uD;odk@vGrf;qGwfjcif;ESifhE_wfqufjcif;
u|efrpdwful;xJrSm t+rJudef;atmif;aewmuawmh }uD;}uD;wdk@bbwdk@
ouf&Sdxif&Sm; &SdaecsdefrSm tcGifhomwmeJ@ orD;av;ESpfa,mufudk vufqGJ+yD;
vmawG@r,fv@kd pdwfxufoefcyJh gw,f? tckawmh vlcsi;f awG@+y;D ajymcGirhf &Edik af wmh
ayr,fh 'Dpmav;eJ@yJ awmif;yefuefawmhvu
kd yf gw,f? u|erf ouft&G,af v; &vm
awmh tdraf xmifonfbvnf; a&mufvm orD;av;ESpaf ,mufvnf; &vmawmhrS
vlavmu}uD;ta=umif;udkvnf; ydkem;vnfvmcJhovd/k }uD;}uD; u|efrtay:rSm
xm;cJw
h Jh arwWm/ apwemawGukv
d nf; ydkrdkeufdi_ ;f pGm odvm/ wefzdk;xm;vm &av
avygyJ? 'ga=umifh wcsdefu twlaecJhwJh tcsdefawGrmS u|efrajymrSm; qdkrSm;awG
&Scd hw
J mudkvnf; cGiv
fh w
$ fyg? }uD;}uD; r&Srd eS f; odawmhrS yd+k y;D av;eufc&Jh / wefz;kd }u;D &/
vGr;f &/ pdwrf aumif;jzpf& ygw,f?
u|efr }uD;}uDeJ@ aecJh&wJh umvwav#mufvkH;rSma&m/ a;cJh&wJh w
av#mufvkH;rSmyg u|efr t+rJcHpm;rdaerdwmu }uD;}uD;[m awmfvSeaf &;orm;
wa,muf rSm r&Sdoifhr&SdtyfwmawG jzpfwJh udk,fusdK;pD;yGm; r&Sd/ aiGa=u;trSm;r&Sd/
vlra_ &; trSm;r&Sd/ EdkifiHa&;trSm;r&Sd/ bufvu
dk frr_ &Sd&qdkwJh -r&Sdoifh r&SdtyfqdkwJh
w&m;awGudk trsm;}uD;ydkifqidk x
f m;olyg? budkwif;wif;usyfusyf aexdkif &yfwnf
vkyu
f dkifoGm;olygqdkwJh tcsufygyJ?
}uD;}uD;[m bwav#mufvkH; ygwDeJ@ awmfvSefa&;udk zufwG,fxm;
vsuf&Sdol/ ygwDwmefudk t+rJxrf;aqmifvsuf&Sdol/ ygwDeJ@acgif;aqmifrsm;u
t+rJwrf; tm;udk;tm;xm;yjcif; cH&ol/ pepfwus vkyu
f dkifwwfol/ &JabmfawGeJ@
pnf;pnf;vkH;vkH; at;twlyltr#aewJhol/ acgif;aqmifrsm;/ wdk@&JZeD;rsm;/
wdk@&J om;orD;rsm;/ &Jabmfrsm;vkyfazmfudkifzufrsm; tm;vkH;&J cspfcifav;pm;
,kH=unfjcif;cH&olyg? aemuf+yD; }uD;}uD;rSm bbvdktifrwefrS tm;udk;,kH=unf&wJh
cifyeG ;f aumif;vnf; &&Sx
d m;olyg/ }u;D }u;D eJ@bb awmfveS af &;tdraf xmifonfbeJ@
&Jabmf&Jbuf pdw"f mwfeJ@ wa,mufeJ@wa,muf ulnDaz;r&if;vufwGJcJh=uwm
*k%,
f l0rf;om;p&myg? }uD;}uD;[m awmfvSeaf &;b0udk taumif;qHk;jzwfoef;&if;
&moufyef awmfvSefa&;orm;aumif;wa,muftjzpf &yfwnf&if; b0ed*;Hk csKyf
oGm;wJh trsdK;orD; ol&Jaumif; =u,feDwyGifhyg? touf&SufpOfrSm }uD;jrwf+yD;
aowJt
h csdefrSm *k%fa&mifajymifolyg? awmfvSeaf &;c&D;&Snf}uD;wckukd jzwfoef;
t+yD;aemuf ol&Jaumif; tmZmeDArd mefod@k wufvrS f;oGm;cJhav+yD?
178
tav;eDjzifh
&Jabmf wifaxG; (c) r,k
9/ 7/ 2015?
179
(3)
1989 ckESpf yefqef;ta&;tcif; (0trsKd ;om;rsm; ykeu
f efr)_ +yD;uwnf;u
wa,mufwae&mpDjzpfc&hJ ygw,f? wcg wcgro
S m u|erf om;orD;rsm;qDvm&if;eJ@
q&mr}uD;xH oGm;rSom awG@&ygw,f?
q&mr}u;D uG,v
f eG +f yv
D @dk =um;vku
d &f wJt
h csed rf mS rcHpm;Ekid w
f t
hJ xd jzpfc&hJ
ygw,f? jyefpOf;pm;&if q&mr}uD;rSm u|erf wkd@ twk,lp&mawG trsm;}uD; usefcJh
w,fqkdwm awG@&ygw,f? txl;ojzifh u|efrtwGufqdk twk,lp&mawGt
rsm;}u;D teufu q&mr}uD;[m wzufom;tay: em;0ifcsKd atmif ajymqkw
d wfr_/
,Of,Ofaus;aus; qufqw
H wfr_/ azsmif;zsajymqdkwwfr_awG[m u|efrwk@d twk
,l&r,fht&mawGygvk@d xifjrifryd gw,f? 'gawG[m u|efrtzkd@qdkv#if txl;twk
,l&r,fh t&mawGv@dk cH,rl yd gw,f? bma=umifyh gv?J u|erf [m rdrdoabmrawG@&if
csufcsi;f azmfjywwfwmawG[m olwyg;ukd txiftjrif rSm;apvdk@yg?
'ga=umifh q&mr}u;D 'Dvu
dk ,
G v
f eG o
f mG ;wmukd tvGeyf J ESajrm+y;D 0rf;enf;&
ygw,f? q&mr}uD;vkd &Jabmfaumif;wa,muf/ au'gaumif;wa,muf ay:xGuf
vm&efrSm rvG,fvSyg? tckvkdtcsdefrSm q&mr}uD;vkd trsdK;orD;au'gaumif;
wa,muf qH;k _;H &wm[m ygwt
D wGuf jynfot
l wGuf txl;ojzifh u|efrwk@d trsKd ;
orD;awGtwGuf azmfrjyEkdiw
f Jh qHk;_H;r_wck jzpfw,fv@kd cHpm;rdygw,f? 'ga=umifh
q&mr}uD; uG,fvGefoGm;+yDvkd@ =um;vkduf&awmh csufcsif;rcH&yfEikd fatmif cHpm;
vkdu&f +yD; jzpfrjS zpf&avjcif;vkd@ a=uuGrJ d&wmyg?
(4)
q&mr}u;D uG,v
f eG o
f mG ;+yq
D akd wmh u|erf eJ@ ol aemufqk;H awG@qv
kH u
dk &f +y;D
jyKpkvu
kd f&wJh tjzpftysufuav;ukd owd&aerdygw,f?
u|erf u aqmif;&moDa&muf+yq
D &dk if a&$vDudk qif;vm+yD; om;orD;rsm;eJ@
twl aexkdifavh&dyS gw,f? 'DESpfawmh ta=umif;trsdK;rsKd ;a=umifh a&$vu
D dk o}ueF +f yD;
avmufrSm qif;r,fvd@k pdwu
f ;l xm;ayr,fh orD;awGu tarvm&if tjref vmcJhyg
vm;qdk+yD; ac:vmawmh rwfv 7 &ufae@nae a&$vDukd a&mufcJhygw,f?
u|efr orD;tdr0f ifvu
kd fawmh q&mr}uD;ukd ol@tazmf &JabmftrsdK;orD;
(2 )a,mufe@J twl rar#mv
f ifb
h J awG@vu
dk &f wJt
h cg twkid ;f rod 0rf;omoGm;rdw,f?
181
wcsdew
f nf;rSm u|erf pdwx
f J 0rf;enf;r_w&yfukd cHpm;vku
d &f w,f? u|efr awG@vu
kd &f
wJt
h csed rf mS q&mr}u;D [m tvGet
f m;enf;ae+y;D apmifurdk +SD y;D aq;oGi;f cHae&wmukd
awG@vkduf&awmh - q&mr}uD;vnf; =um=umrS cHEdik yf gOD;rvm;vkd@ rawG;aumif;
rpOf;pm;aumif;ayr,fh pdwfxJrmS awG;vku
d f pOf;pm;vkdurf dygw,f?
q&mr}uD;uawmh apmifukdrDS&if; u|efrukd tm;,l ajymqdkE_wq
f uf aeyg
w,f? q&mr}uD;ab;rSm ol@ukdaq;oGif;ay;aewJh u|efrwkd@ q&m0efrav;
&JabmfE,
G fEG,/f ol@nDr &JabmfrmrmeJ@ u|erf wdk@ &Sdae+yD; q&mr}uD;eJ@ 0kdif;zGJ@ pum;
ajymae =uwmyg? c%aeawmh u|erf orD;i,f =unf=unfa&mufvm+yD; reufjzef
urBmh trsdK;orD;ae@/ }uD;}uD; pum;ajymr,fv@kd ajymxm;wm? }uD;}uD; bmajymcsif
wkef; ajymyg? u|efrvkdufa&;ay;r,f? reufjzef }uD;}uD; rajymEkdifvJ rEG,fzwf
jyaygh vk@d ajym&if; }u;D }u;D 0wf&ef t0wfwpHk 0,fvmwmvd@k ajym&if; ol0,fvmwJh
0wfpku
H dk xkwjf yygw,f? 'Dawmh u|efru [,f eifh0wfpHku t0ga&mif}uD; q&m
r}uD;eJ@ vkdufyghrvm;vkd@ ajymvkdufawmh q&mr}uD;u +yHK;+yHK;av;eJ@ u|efrukd
=unf+h yD;udpPr&Sdbl; a':OD;pdef/ u|efru t0ga&mifudk }udKufw,fvkd@ olajym vkduf
wm u|erf rsupf x
d u
J rxGuyf gb;l ? 'Dvedk @J nae 5 em&D 6 em&Da&mufawmh rEG,w
f @dk
nDrtpfrESpaf &mufu rvSr;f rurf;rSm &Sad ewJh ol@tartdru
f dk xrif; oGm;pm;r,fv@dk
ajymvkd@ oGm;pm;=u/ oGm;pm;=u? q&mr}uD;tem;rSm u|efraeay;r,fvdk@
ajymvku
d yf gw,f? rEG,fw@kd nDtpfr xGuo
f Gm;awmh q&mr}uD;u u|erf eJ@twlae
&Jabmfrsm;ta=umif; u|erf c&D;pOfta=umif; ar;aeygw,f?
tJ't
D csed rf mS &Jabmfucdk sKd a&mufvm+y;D q&mr}u;D &J@ ajcz0g;rSm uyfxm;wJh
aq;u 'Dae@cGm&rSmjzpfw,fvd@k vmajymjyygw,f? 'Dawmh u|erf u a=omf-u|efr
cGmay;r,fqdk+yD; a&aEG;uav;eJ@ u|efru cGmay;vkdufw,f? +yD;awmh a':OD;pdef
u|erf aeraumif;csifbl;? u|erf ukd a&aEG;tdwaf v; ay;ygvkd@ qkdygw,f? 'ga=umifh
ol@rmS ygvmwJh a&aEG;tdwfudk aEG;atmifvky+f yD; apmifay: wifay;ygqdv
k d@k apmifukd
ESpfacgufacgu+f y;D a&aEG;tdwaf v;ukd wifay;vku
d af wmh ol@&ifbwfukd a&aEG; tdwf
av;ay: arS muf +yD ; u|efrukd pum;ajymaeygw,f? q&mr}uD; [m pum;
wcGe;f ajymwkdif; armaeygw,f? r=umyg rEG,fe@J rrmwkd@ nDtpfrESpfa,mufvnf;
jyefvnfa&muf&Sdvmygw,f?
q&mr}u;D [m tJ't
D csed u
f p+y;D &ifusyyf gawmhw,f? &ifusyaf usmatmifh
w,fqdv
k d@k rdro
d x
d m;oavmuf ra0eJ@ u|erf ausmeJ@&ifudk ykwq
f aD wG vl;ay;=u
182
183
185
186
187
188
kyfyHkv$monf 'gygyJ?
=u,feyD iG hf ppfO;D xkyu
f dk aqmif;vsuf ppf0wfpu
kH dk 0wfqifxm;onfh jynfo@l
wyfrawmfrS ppfonfawmf? jynfwGif;ppfxJrSm awmfvSefa&; orD;ysdK? awmfvSef
a&;wku
d yf JG v_id ;f vdyv
f id_ ;f =urf;rsm;xJrmS tvl;vl; tvJvJ ke;f uefpq
kH efaeonfh c&rf;
jymoHr%d aA'gyiG hf olr? tzdEySd cf H jynfov
l lxk vGwaf jrmufa&;twGuf uk,
d pf m;jyK
aeonfh c&rf;jym oHr%d raA'g?
trsdK;orD;or*~ v_y&f mS ;r_/ jynfo@l obif 0g'jzef@ v_yf&mS ;r_/ olemjyKtjzpf
aq;uko v_yf&mS ;r_? ajymufusm;wyfzJ@G v_y&f mS ;r_/ aq;bufwm0ef xrf;aqmif&if;
ppfaq;Hv
k y_ &f mS ;r_/ xk@d jyif 63 ckEpS f txufArmjynf +ird ;f csr;f a&;v_y&f mS ;r_? xkv
d y_ &f mS ;
ke;f uef;r_rsm;xJrS olr. yH&k yd rf sm;onf pdeyf iG /hf =u,fyiG /hf vyGi/hf aevH;k yGiEhf ,
S f vif;csi;f
awmufyaecJhavonf?
xkdtvif; pdw"f mwfrsm;onf vlrsdK;pHk tzdESdyfcH vlxktoD;oD;twGuf
t"Gef@&Snyf gapownf;?
rr&JabmfaiG (r=unfav;) onfum; vl@avmuxJrS t+y;D tykid f xGucf mG
oGm;cJ+h y?D ok@d aomf olr. t"Ge@f &n
S f wnfwrhH nfh awmfveS af &; tvif;pdw"f mwfrsm;
onf awmfvSefa&;avmu/ vl@avmu e,fy,fxw
J Gif use&f pfch+J yD; jzpfonf? rw
&m; zdEdyS af oG;pkyf jc,fv,
S fr_taygif;rS vGwaf jrmufr_twGuf jynfol@'Drkdua&pDt
wGuf toufay;I ok@d r[kwf pGef@v$wfpeG f@pm; tepfemcHI awmfveS fcJh=uonfh
trsdK;orD;rsm;xJwGif pHjyKpHwif&onfh erlemaumif; jzpfonf?
rr q&mr}uD; &JabmfaiG okd@r[kwf &Jabmf=unfav;onf u|eaf wmfwd@k
&ifxw
J Gif pGJ&pfaerSm jzpfonf? tem*wf vrf;jy =u,feDyiG t
fh jzpfESih?f
tEdik u
f sichf aH e&onfh trsKd ;orD;xktwGuf vGwaf jrmufa&;qD OD;wnf v_yf
&Sm;aeonfh trsdK;orD;tiftm;pk twGufyg pHerlem aumif;tjzpfESih?f
armifpkd;csdef
Edk0ifbm9/ 2015?
acwW tar&duef jynfaxmifpk?
189
tefu,f
yxrqHk; xyfwlxyfr# 0rf;enf;&ygw,fvkd@ ajymcsifygw,f? trSefajym&&if
,Hkawmif r,Hkcsifbl;? =um=umajymvkd@ od&wm? owif;trSm;jzpfygapvkd@
qkawmif;aewm? tck tefu,fqDu Email &awmh ,Hk&+yDaygh? tefwDukd
"mwfyHkxJrSmyJ jrifzl;ayr,fh arwWmtoGm;tjyef &Sdaevkd@vm;awmh rodygbl;?
&if;&if;ESD;cHpm;&w,f? OD;OD;ukdvnf; &if;&if;ESD;cHpm;&w,f? OD;OD;awmh b,fvkd
aeovJrod? tdwdk@awmif tefwD&J@ at;jr=unfvifwJh toHav;ukd em;xJrSm
=um;a,mifaew,f? w&m;oabmt& ajym&&if (31) bHkxJrSm tefwDeJ@
tdw@dk wawG twlwl &Sdaeao;wmygy?J t&ifoGm;ESiw
fh meJ@ aemufu vkdufwmyJ
uGmwmaygh? tefwDu pdwfaumif; &Sad wmh jrifhjrwf&m bHkb0 a&muf+yD; +idrf;csrf;
aerSmyg? usefcJhwJh OD;OD;om cHpm;ae&rSm?
f & tefwD&J@
Email ukd aoaocsmcsm odrf;xm;ygw,f? orD;ukd trSww
*k%fjyKrSww
f rf;v$mukd Email ykd@ay;+yD;/ =unfhciG /fh odr;f xm; cGifhjyKwJh OD;OD;ukd aus;Zl;
wifygw,f? orD;ukv
d nf; orD;wa,mufvkd arG;pm;yg? OD;OD;ukv
d nf; apmifha&Smuf
ygrh ,f? OD;OD;a& pdw"f mwfawmh rusyge@J ? avmu}u;D rSm tm;vH;k u wa,mufwnf;
vm+yD; wa,mufwnf; jyef=u&wmyg?
OD;OD;wkd@ tefwDwdk@&J@ pGef@pm;&JwJh pdwf"mwfeJ@ wkdi;f jynftwGuf ay;qyfcJh
wmawGukd aus;Zl;wifvsuf/ av;pm;vsufyg? tm;vHk; {nfo
h nfawGyJav? c%
vm+yD; c&D;quf&wmyJ? OD;OD;ukd vmawG@Eikd fatmifawmh }udK;pm;ygOD;r,f? wae@
ae@ayg?h OD;OD;vnf; use;f rma&; *kpu
kd yf g? tdru
f ajymif;/ tefwu
D r&Sde@J awmh? 'gayrJh
OD;OD;u awmfveS fa&;orm;qkad wmh odyaf wmh pdwrf ylawmhygbl;? wu,fwrf; OD;OD;
u orD;wdk@xufawmif pdw"f mwfu }uHhcdik af erSmyg?
uu/ tt
vef'ef?
190
197
202
(&Jabmf'kd;+idrf;csrf;)
2012 ckEpS f aESmif;ydkif;umvvd@k xifygw,f u|efawmfq
h u
D kd jynfwiG ;f pmtkyfxkwfa0
a&;vkyfa eol wOD;u vlr_ uGef& uf(Face Book) rS m wifxm;wJh tk %f
OD;c&D;onfpmtkyu
f kd xkwaf 0vdak =ummif; cGijhf yKcsuaf wmif;vmygw,f? jynfwiG ;f u
pmtkyx
f w
k af 0a&;udp&P yf jzpfaewJt
h wGuf u|eaf wmf tqk;H tjzwfay;vd@k r&a=umif;
um,uH&SifxaH r;jref;+yD; ta=umif;jyefay;yghr,fvk@d om ajymjzpfvu
kfd fygw,f?
wu,fawmh xkwfa0olay:aygufvmcJhv@dk u|eaf wmf t&rf;0rf;omjzpf
cJ&h w,f? csufjcif;qdo
k vdk tk%fO;D c&D;onf&@J cifyeG ;f jzpfol &Jabmfode;f 0if;uddk cGijhf yK
csuaf wmif;cHvu
kd yf gw,f? jynfwiG ;f rSm xkwaf 0rSmjzpfwt
hJ wGuf 0rf;ajrmuf 0rf;om
pGmeJ@ cGihjf yKcsuf &&SdcJhygw,f? pmtkyf xkwfa0ay;r,fh ,OfrsKd ;pmayudkvnf; jrefjref
qefqef ta=umif;jyef=um; ay;vdkufygawmhw,f?
awmfveS af &;b0 jzwfoef;r_awGukd pkpnf;+y;D tk%Of ;D c&D;onf&@J ud,
k w
f ikd f
a&;twKy`wv
Wd dk pmtkyftrsdK;tpm;[m jynfwGif;pmayavmurSm tvGef&Sm;yg;
vSygw,f? awmfvSefolwOD;csif;qD&J@ b0jzwfoef;r_udktajccHa&;zGJ@xm;wJh
'Dvpdk mayrsdK;[m 'Dae@umvvdk tajccH'rD u
dk a&pDa&; wdu
k fyGJrsm;twGuf tawG;
tac:t& tiftm;jzpfvmEdkifapw,f? ta=umif;uawmh awmfvSeaf &;awG jzpf
wnfaeor# jynfwiG ;f / jynfy awmfveS af &; tawG@t}uKHrsm;udk tqufrjywf qnf;
yl;avhvmzdk@vdktyfaevdk@ygyJ?
tk%fO;D c&D;onf ukd jynfwGif;rSm xkwfa0jzef@csv
d u
dk fEdkif&if 0rf;om
p&mtcsuf (2) csujf zpfay:vmEdik fygw,f? yxrtcsufu 'Dru
dk a&pDa&; wdu
k fyGJ
awGtwGuf tusdK;jzpfxGef;apEdkiw
f ,f? 'gut"du tcsujf zpfw,f? aemuf 0rf;
203
204
ygwaD rG;ae@yu
JG sif;y+yD; r=umcifrSmbJ u|eaf wmfw@kd wyfzJ@G av;[m uefydu
k f
wD; a'oudk ajymif;a&$@c=Jh uw,f? ajymif;a&$@+yD;aemuf wpfywfESpyf wf t=um rSmyJ
ygw&D @J au'gwyfz@JG }u;D jzpfwhJ trSw(f 9) jynfo@l wyfrawmfe@J twl a&S@qifh aemufqifh
trSwf (8) 'Drdkua&pDjynfcspfwyfrawmfudk zGJ@pnf;vdkufEdkifcJhw,f? wyfzGJ@ zGJ@+yD;
vtenf;i,ftwGi;f rSmyJ u|eaf wmfwk@d wyfzGJ@rsm;&J@ tajccHa'ojzpfwhJ (101) ppf
a'orSm Edik if aH &t& t&nftaoG;pwif ajymif;vJvmwm awG@jrifvmae&+yD? Edik if H
a&;tajctaeawGeJ@tjzpftysufawG tvGefjrefqefpGm ajymif;vJvmaew,fvdk@
u|efawmfw@dk cHpm;rdvmw,f? tcsdeft=um}uD; rapmifhvdkuf&yg/ ig;eJ@zm; uGJjym;
oGm;wJh tajctaewckukd u|eaf wmfwdk@ jrifvdkuf=u&ygawmhw,f?
tk%Of D;c&D;onf eJ@awG@qckH Gi&fh &Sjd cif;
ygww
D iG ;f ykeu
f efr[
_ m u|eaf wmfw@kd tajccHjyK&ma'otwGi;f xd ul;pufys@H
ES@H vmcJw
h ,f? t"duuawmh ygwu
D kd ykeu
f ef+y;D &efoel @J aphpyfa&; vrf;a=umif;vkyzf @kd
tajccHa'ou acgif;aqmifrsm;[m 1989 ckeSpf tukerf Sm qkH;jzwfvku
d =f uygw,f?
tJ'DEdkifiaH &;ta&G@u ygwDudk atmufajcvGwaf tmif vkyfvku
d o
f vdkjzpfcJhw,f? &Spf
av;vkH; ta&;awmfykH aemufqkwv
f u
dk f&vd@k vufeufudkifawmfvSeaf &;eJ@ ta&;
awmfykHudkjrifhwifr,fh pdw"f mwfawGukv
d nf; csKd ;ESdrfypfvdu
k o
f vdk jzpfomG ;cJhygw,f?
tJ'v
D kd tajctaeqd;k udk ygw[
D m cg;oD;pGm}uKHawG@vu
kd &f ayr,fh wnfwnf+ird +f ird ef @J
usq;kH r_r&Sd qkwcf mG Edkicf w
Jh ,f? tJ'aD emufygw[
D m ajratmufEidk fiHa&;ygwD tjzpf
ul;ajymif;oGm;cJhygw,f?
ygwDA[d[
k m Edik fiHa&;vkyfief;rsm;udk ajratmufEdkifiaH &; wdkuyf o
GJ mef
tjzpf pwiful;ajymif;oGm;cJhw,f? &Spaf v;vk;H ta&;awmfyu
kH arG;zGm;ay; vdu
k fwJh
(DPA)wyfzGJ@[mvnf; wyfwnf&Sda&;twGuf tcuftcJawG}uKHaw@G cJh&ygawmh
w,f? tcsKd @&aJ bmfrsm;udak wmh ajymufusm;a'orsm;od@k vnf;aumif;/ tcsKd @uakd wmh
&efol@a'otwGi;f od@k vnf;aumif;/ tcsKd @uakd wmh ppftpdk;&eJ@J typf&yfpaJ &;,lomG ;
wJh 'Drku
d a&pDopfwyfrawm (NDA)twGi;f rSmyJ ,m,Dcdkv_Hzk@d enf;emusifhokH;=u
&ygw,f? u|efawmfeJ@ &JabmfwcsdK@uawmh vwfwavm typf&yfjyKvkyfoGm;wJh
S yJ useaf e&pfcyhJ gw,f? toufwatmifah vmufyJ zG@J wnfciG &hf vdu
k w
f hJ
(NDA) wyfrm
u|efawmfw@dk wyfz@GJ av;[m ajymif;vJvmwJh Edkiif Ha&; tajctaeatmufrmS yJ zGJ@
pnf;ykH omefrsdK;pkHe@J ke;f uefvy_ f&Sm;=u&awmhw,f?
205
206
207
208
u yxrydik ;f ygy?J ESi;f qDviG jf yif pmayu xkwaf 0wJh pmtkyyf gy?J 'kw,
d ydik ;f rxGujf zpf
wmu q&mr}uD; use;f rma&;a=umifh rsm;vm;qd+k yD; pdwx
f JawG;jzpfchw
J ,f?
2011 umvausmfvGefvm+yDaemufydkif; jynfwGif;pmtkyfxkwfa0 a&;
vkyfief;awG wdk;wufwm awG@vm&yg+yD? EdkifiaH &;pmayawGukd xkwfa0 jzef@csrd _awG
&Sv
d mcJyh g+y?D txl;ojzifh vufeufuikd f awmfveS af &; qifEaJ$ ewJh ygwt
D zG@J tpnf;rsm;rS
pmtkyf pmayrsm;udk vdv
k v
kd m;vm; xkwaf 0r_awG&dS vmae+y?D pmzwfoal wGuvnf;
pdwf0ifpm;r_awG&Sdvmawmh xkwfa0olawGbufuvnf; pmrl vdktyfcsuf&Sd
vmygawmhw,f? 2013 ckEpS f =o*kwv
f rSmawmh u|efawmfh&@J vlru
_ Gef&uf(Face
Book)uae+yD; q&mr}uD;&J@ tk%fOD;c&D;onf pmtkyfudkjzef@csdvdkfufygw,f?
r=umcifrSmyJ jynfwGif;u pmtkyfxw
k fa0olu pmtkyfxkwaf 0vdka=umif; tquf
toG,f jyKvm ygawmhw,f? xkwfa0a&;udpP cGifhawmif;wJhtcg tpfudk}uD;
udkoed f;0if;u xkwfa0oludk xdcdkufrr_ &Sdb;l qdk&if xkwaf 0zdk@ cGijfh yKay;vdu
k fygw,f?
'Dvedk J@ tk%Of ;D c&D;onf [m jynfwiG f;rSm pwifajccsvdkufygawmhw,f?
tk%fO;D c&D;onf&J@ ocifhqD tjyefvrf;
tk%fO;D c&D;onf pmrlpwif+yD; pm&du
k fpmpDvkyw
f t
hJ csed u
f p+yD; pmtkyjf zp
fajrmufwJhtxd xkwfa0oleJ@ tqufrjywfcJhygbl;? 2013 'DZifbmrSm pmtkyf
xkwaf 0 jzef@csad &;pwifvyk cf yhJ gw,f? pma&;olxH yd@k ay;r,fh pmtkyrf sm; u|eaf wmfx
h H
ra&mufcif pmtkyrf suEf mS zk;H ykaH v;udk u|eaf wmfx
h v
H rS ;f +y;D yd@k ay;&Smygw,f? u|eaf wmf
uvnf; tcsed feJ@wajy;nD pmtkyf rsufEmS zkH;av;udk q&mr}uD;udk jrifawG@ apcsifv@dk
tpfuk}d uD; udo
k def;0if;xH( 112014) ae@u ydk@ay;jzpfcyJh gw,f? pmtkyfudk rawG@&
ao;cif rsufEmS zkH;av;pwifjrifvu
dk fHkeJ@ q&mr}uD;crsm =unfE;l 0rf;om &Smr,fvk@d
,H=k unfrdygw,f?
tk%Of ;D c&D;onf pmtkyrf sm; u|eaf wmfx
h o
H @kd pmtkyx
f w
k af 0+y;D aemufyikd ;f
(3) ywfavmuf=umrSa&mufvmygw,f? csujf cif; pma&;ol q&mr}u;D xH u|eaf wmf
ydk@zdk@pDpOfcJhw,f? pmtkyfydk@pOfu uHqdk;pGmyJ wkwfESpfopfu;l umveJ@ wdkufqdkif
aewmjzpfv@kd pmtkyaf wG vrf;ckvwfrmS =uef@=um oGm;w,f? ykrH eS f (2)ywf (3 )ywfe@J
pmawG a&muf&r,fhtpm; 'Dwacguf pmtkyfyk@d wJh tcsed rf Smawmh veJ@cs+D yD; =uef@=um
oGm;cJhw,f? wu,frjzpfoifhwJh tajctaeawGukd jzwfoef;ae&wmrd@k pdwx
f JrSm
tm;rvdktm;r&jzpfayr,fh pdw&f Snfvku
d &f wmygyJ?
209
210
211
212
1986 ckEpS af &mufawmh u|erf tdraf xmifjyKcJyh gw,f? cifyeG ;f aewJh {nfch XH m
eukd u|efrajymif;aecJ&h vk@d }uD;aiGaewJh XmecsKyfeJ@ eD;uyfaewma=umifh ausmif;ydwf
&uf tm;vyfcsdefa&mufwdik ;f }uD;aiGtdrf t+rJrjywf 0ifxu
G fvnfywfcJhygw,f?
u|erf b,fvrdk S arhr&wJh wae@rmS - cifyeG ;f u c&D;xGuaf ewJt
h csed ?f yxr
ukd,0f ef arG;zGm;awmhr,f? ausmif;ydw&f ufvnf; jzpfaevdk@ }uD;aiGtdru
f dk tvnf
oGm;cJh ygw,f? }uD;aiGu tvkyfrsm;+yD; rtm;vyfwJh=um;u u|efrudk {nfhcH pum;
ajym&Smw,f? +yD;awmh u|efreJ@ trfrvl;(}uD;aiGwkd@eJ@ twlaeaewJh XmecsKyfu
0&Jabmfrav;) ukd ol=unfch w
Jh Jh wkwf yk f&Sit
f a=umif;eJ@ olawmfveS fa&;xJ0if+yD;
aemuf awmawmifawGxJrSm &uftcsdK@ xrif;rpm;&wJt
h a=umif;/ iSufzsm;jzpf+yD;
aq;0g; r&S/d acG;om;pm;rS oufom oGm;wmawGudk ajymjycJw
h ,f? tJ'aD emuf u|erf
tdrfjyefawmh tdrfa&mufkyH J &Sad o;w,f/ trfrvl;u vufxJa=u;jym; (tJ'w
D kef;u
0a'o/ ta&S@ajrmuf tajccHa'oo oHk;pGJaewJhaiGwrsdK;) 10 jym;xnfhcJhawmh
u|efrtvGefukd tH=h o+yD; pdwfraumif;jzpfrw
d ,f? 'ge@J yJ csufcsi;f oGm;+yD; }uD;aiGukd
awmif;yef/ aus;Zl;wifa=umif;ajym+yD; jyefvufcH,lchw
J ,f?
tJ'Dtcsed w
f ek ;f u u|erf uvnf; arG;zGm;cge;D umvyg? c&D;xGuu
f jyefvm
wJh cifyeG ;f onf&aJ bmfudk tusKd ;ta=umif; ajymjyawmh cifyeG ;f onfu pdwrf aumif;
jzpfcg csucf sif;yJ erfch acsmif; acsmufurf;yg; ab;awGrSm cufcufccJ JeJ@ 0g;ckwf a&mif;
au|;cJhygw,f?
uav;arG;zGm;csdeaf &mufawmhvnf; awmfawmfeJ@ arG;rxGufawmh n}uD;
oef;acgifrmS }uD;aiGcifyeG f;eJ@ &JabmfawGuyJ 0kdif;0ef;ulnD aq;Hk xrf;ykd@=uygw,f?
tJ'DorD;u vl@jynfavmuxJ rjrifraevku
d f&yJ tarudk xm0& cGcJ Gm xm;&pfch+J yD;
xGuo
f mG ;&SmcJw
h ,f? u|erf pdwx
f dcu
dk +f y;D use;f rma&;awmfawmfe@J jyefraumif;awmh
}uD;aiGuyJ oltvkyrf sm;aewJh=um;u u|efrudk aEG;axG;tm;ay; *kpu
kd af y;cJw
h ,f?
tJ'Duaep+yD; u|erf ESv;Hk om;xJrSm }uD;aiGtay: oHa,mZOfe@J arwWmykd+yD; }uD;yGm;
cifwG,cf Jh&w,f?
}uD;aiGrtm;vkd@ rvmEkid w
f &Jh ufqdk u|erf tdrfa&S@xu
G x
f Guf ar#mcf h&J w,f?
i,fi,fwek ;f u tpfrudk ar#mfch&J ovkd cHpm;cJh ygw,f? i,fpOfwek f;u rdbrsuEf Smukd
rjrifvu
dk f&vk@d tpfruyJ rdbvkjd zpf+yD; }u;D jyif;atmif jyKpkay;cJyh gw,f? u|erf t&G,f
enf;enf; a&mufvmawmh cGcJ Gm+yD; ygwDwyfxJa&mufcJhw,f? tESpf 30 ausmfrS
213
rar#mfvifhbJ w&ufrSm tdrfrS zke;f qufvmw,f? 'geJ@ tpfrukd oGm;awG@zk@d qH;k jzwf
vku
d w
f ,f? jyefawG@awmh wOD;eJ@wOD; rrSwrf b
d ;l ? t=um}u;D zuf ik=d uw,f? +y;D awmh
nDtpfr twlaewm ESpfvoHk;v avmufyJ&Sdao;/ tpfru u|efrukd xm0&
cGJcmG xm;&pfchyJ gawmhw,f? tJ'Dpw
d fxdcdu
k af ewJhtcsed f }uD;aiGudk tarvdk wrf;w
rdcJhw,f?
1989 ckESp/f {+yD 17 &uf (ArmESpfqef; 1 &ufae@)rSm 0awGu ykefuef tm
%modr;f oGm;vkd@ vlawGvnf; zkzd &JawG jzpfuek af wmh tJ'Dn rkd;vif;cge;D om;av;
ukdykduf+yD; }uD;aiGwdk@eJ@twl awmifukef;ay:rSm ajy;wufykef;atmif;cJh=uw,f?
c%avmuf=umawmh jyefqif;vmygw,f? aemufwae@a&mufawmh wkwfEdik if H
bufudk ul;zkd@ xGufvm=uw,f? vrf;rSm ESpfcgavmuf ppfaq;cH&w,f? wHwm;
xdyfrSm ppfawmh u|efreJ@ odwJh 0wyfrSL;}uD;u eif-Armaemufudk rvku
d f&bl;? eif
vkdu&f J&if vku
d f=unfhprf;/ aoewfe@J ypfr,fvkd@ aoewfeJ@ csdef&,
G f +cdrf;ajcmufvm
w,f? wyfom;wa,mufudk apmif=h unfch idk ;f w,f? u|erf ,lvmwJh ppfv,
G ftw
d u
f dk
ppfaq; &SmazGaewkef;/ u|erf tHu}kd udwfaevkdu+f yD; bmrSr,lbJ wHwm;ay: tjref
a&mufatmif ajy;wufchw
J ,f? u|efrwk@d om;trdyJ wkwfjynf t&ifa&mufvmcJh
w,f? usefwhv
J al wGu ppfaq;cH&wke;f rdk@ pdwfu rat;ao;? aeuyl a&qm/ Aku
d f
qm? om;u pik+d yD? ykdufqw
H jym;rS r&S?d &SdwJhwkwfaiG 4 usyfukdvnf; olw@kd u
vkxm;vkduf+yD? tm;vHk;acsmarmpGm a&mufvmawmh aea&;xkdifa&; cef@cGJawmh
}u;D aiGw@kd ZeD;armifEeHS @J u|erf wk@d ro
d m;pk &Sr;f tdrw
f tdrrf mS c%ae=u&ygw,f? &moD
Owkuvnf; {+yv
D rk@d tvGeyf jl yif;vSygw,f? om;av;uvnf; ylveG ;f awmh ae@cif;rSm
w+yJ+yJatmfiw
kd wfygw,f? tJ'Dvdk tcgrsKd ;rSm }uD;aiGw@kd ZeD;armifEHu
S om;ayguf
pav;ukd ulnDacsmjh rL ayG@yu
kd fxm;ay;wwfygw,f?
tJ'aD emuf u|erf wk@d &aJ bmfawG tm;vH;k rke;f r 'kuo
Q ,fpcef;ukd ajymif;=u&
jyefygw,f? rkd;umwJ}uD;awGeJ@yg? }uD;aiGwkd@ ZeD;armifESHeJ@twl rdk;umwJ wwJ
wnf;rSmyJ twlaecJyh gw,f? tJ'rD Sm rdom;pk ody=f um=um raevkdu&f ygb;l ? cifyeG ;f
onfawGu ygwD&J@ awmif;qkdr_atmufrSm a&S@wef;xGufa&;twGuf u|efrwkd@
tdrfaxmifonf om;orD;ZeD;r,m;wdk@ukd cGJcGmxm;cJh+yD; rkef;rpcef;u xGuf
oGm;=uygawmhw,f? tJ'Dusef&pfcJhwJh rdom;pkawGukd wm0efcHzk@d ygwDu }uD;}uD;ukd
wm0efay;tyfvu
kd fygw,f?
214
215
216
pdwcf sz@kd ajymygw,f? 'gayrJh u|erf pdwrf csc&Jh pfyg? na&mufwdik ;f om;av;rsuEf mS eJ@
ajcaxmufu=dk unfh+yD; yg;pyftyk f ik&d wm rsm;cJhygw,f?
ygwDu [kda&muf&if tvkyfvyk fEkdifzk@d u|efreJ@ weoFm&Du a&mufaewJh
&JabmftrsdK;orD;wOD;ukd ocsFmeJ@ Armjynf orkdif; oif=um;ay;zdk@ !ef=um;vmvkd@
}u;D aiGcifyeG ;f u u|erf wk@d EpS af ,mufudk ae@bufrmS ocsmF eJ@ orkid ;f oifay;+y;D pmar;yGJ
vnf; ppfcJhygw,f? aemufydik f; u|erf wk@d tdrfaxmifonf trsKd ;orD;awG pkpnf;
rdawmhvnf; }uD;aiGcifyGef;uyJ ygwD&J@ taxGaxGvrf;pOfeJ@ zGJ@pnf;tkycf sKyfykH
avhvma&;ukd OD;pD;a&S@aqmif a&S@&u
G jf yKay;cJyh gw,f? wcsed w
f nf;rSm }u;D aiGu rif;wd@k
[kad &muf&if aq;0g;ukid w
f wf/ oH;k wwfz@kd vkv
d rd hf r,fq+dk y;D u|erf wk@d &JabmfrwcsKd @udk
aq;0g;oHk;enf;awG oifay;ygw,f? aq;0g;qkdif&m t*Fvdyftac:ta0:a&m
wkwv
f kd tac:ta0:rsm;ukdyg tao;pdwf oifay;cJh&Smygw,f? vkid fuefpcef; rSm
wkef;uvnf; t*Fvdyfpm ESpfvoH;k v oifay;zl;w,f? aemufykdif; 0rf;pmtwGuf
vH;k yef;ae&awmh }u;D aiG oifay;wJh ynmawG arhaysmufukecf w
hJ ,f? aemifw&wmyJ
tzwfwifcJhygw,f?
uav;awGvnf;}uD;vm+yD/ ta0;}uD;ausmif;wuf=u? 'Dawmh u|erf u
tEW&m,frsm;vSwJh aAsmuft;dk pufu
Hk dk wjcm;&JabmfrawGe@J twl tvkyx
f Guv
f ky&f
w,f? aemufawmh orD;ti,fuvnf; wkwfrl}udKausmif;xm;zd@k vkdawmh ZeD;
armifE(SH 2)a,mufpvH;k 0ifaiGav;&EkdifavmufwhJ pm;aomufqkdifvkyfief;av;ukd
vky=f unf=h u&jyefygw,f? }u;D aiGe@J vnf; touf}u;D rS wuGw
J jym;qD cGaJ e=u& jyefyg
w,f? wcgwavyJ }u;D aiGqD oGm;vnfEikd fkyH J &Sad wmhw,f? aemufydik ;f eD;eD;uyfuyf
twlrae&vkd@ pdwrf aumif;cJyh g? 'gayrJh taea0;ayr,fh arwWmeJ@ oHa,mZOf}u;D rm;
ygw,f? t+rJrjywf vGrf;aqG; owd&aeygw,f?
wcgwav }uD;aiGqDoGm;&if uav;awG&J@ta=umif; rqHk;Ekdifatmif
+yHK;+yHK;&$i&f $if ajymjyygw,f? om;eJ@ orD;[m }uD;aiG&@J vufay: }uD;cJhygw,f? tdk
}uD;aiG aus;Zl;}uD;vSygw,f&Sih?f
om;eJ@orD;uvnf; tbGm;t&if;vkd oabmxm; cspcf ifav;pm;cJyh gw,f?
oHa,mZOfvnf; }uD;rm;cJ=h uygw,f?
tkd }uD;aiG uG,fvGefcsdefrSm u|efrwkd@ rdom;pkwa,mufrS ab;rSm
r&Scd =hJ uyg? ta0;a&mufaecJ=h uygw,f? }u;D aiG uG,v
f eG w
f mukd u|erf nwem&Dx;dk rS
217
218
219
u|eaf wmfw
h @dk &J xm0& }uD;}uD;
tapmqHk; owd&csufrsm;
rSwfrdoavmufqd&k if tJ'aD e@u tarh&ifciG fukd rD+S yD; bwfpfum; tjyifudk ai;arm
=unfah erdw,f? tjyifu rkd;aumif;uifuif[m t&rf;ukd jym+yD; =unfvif vSyae
w,f? awmifwef;}uD;awG opfyif}uD;awG[m rsufpda&S@uae wa0ga0g jzwfoef;
oGm;aew,f? jyefawG;=unfhvdu
k af wmh bmta=umif;a=umifhreS f;awmh rod? tJ'D
ae@u rkd;aumif;uif&@J tjyma&mif[m u|eaf wmfh rSw^f m%fxrJ Sm tawmufyqH;k eJ@
tvSqk;H tjyma&mifjzpfaew,f?
u|efawmf oDcsif;awG atmfqdak ew,f? bmoDcsif;awG qkdaewmvJ rod
awmhbl;? t=um}uD;ygyJ? b,favmufxdatmif =umovJqkd&if u|efawmfhukd
ayG@csDxm;wJh tarawmif wm;,l&w,f? om;wJ/h awmfygawmhw?Jh c&D;oGm;azmf
OD;OD;awG/ a':a':awG tdyaf e=uw,f? om;vnf; c% tdyv
f u
dk Of ;D wJ?h tJ't
D csed rf mS yJ
tarhab;rSm xkid faewJh =uifemazmfa&GwJh rsufESmxm;eJ@ ta':}uD; wa,muf[m
tar&J@ pum;ukd =um;jzwf ajymvku
d fwmukd u|efawmfrh Sw^f m%fxJrSm r_e0f g;0g;
rSwfrdaew,f? qkdygap at;&J@? olwkd@ wawGvnf; em;axmifae=uw,fwJh?
tJ'Daemuf u|eaf wmf xyfqkdrqkd rrSwfrad wmhb;l ? xyfrSwfrad ewmuawmh tarh
toH? tJ'g rifh }uD;}uD;? }uD;}uD;vkd@ ac:wJh ?
}uD;}uD;vkd@ ac:ckdif;vkdufwJh tJ'Dtcsdeftcgwkef;u u|efawmfwkd@
pD;oGm;aewJh bwfpfum;[m ukd,fhjynfukd,fajray:rSm ajy;oGm;aewm r[kwf
220
221
222
223
av;awGe@J oabmayguef m;vnfatmif ajymjyay;cJzh ;l wJh }u;D }u;D yg? u|eaf wmfvnf;
'gawGukd yHkjyifuav;awG em;axmif&ovkd aysmyf g;+yD; }uD;}uD;&J@ yHkjyifawGuykd J
wrf;waerdygw,f?
'gayrJh u|efawmf oabmayguyf gw,f? b,fEkdifiu
H awmfvSefa&; yHkjyifyJ
jzpfjzpf aysmf&i$ pf &mb0awGe@J csn;f a&;zG@J xm;wm r[kwyf gbl;? ukd,hw
f dik ;f jynf uk,
d hf
trsdK;om;awG&@J uH=urRmqk;d ukd a&S@qufrjzpfapcsi=f uvkd@ toufaoG;ac|;rsm;pGm
paw;+yD; 'DyHk jyifawGudk a&;jc,fc=Jh uwmyg? awmfvSeaf &;b0xJrSm }uD;}uD;vkd
i,fpOfb0xJuae jzwfoef;cJw
h v
Jh lawG ajrmufjrm;pGm &SdcJhygw,f? aemufrsKd ;quf
awGudk 'Dvkd yHjk yifawG ajymjyay;Ekid zf @dk qw
dk m uk,
d u
f d,
k w
f ikd f vrf;av#mufcsDwuf+yD;
yHkjyifukd vufawG@ a&;qGEJ idk rf S omv#if yHkjyifqdw
k m &SEd idk cf rhJ ,fr[kwfvm;? aemif
vli,frsKd ;qufawGvnf; aemif'DvkdrSom 'Dorkdif;tjzpftysuf yHkjyifawGudk em;
axmif+yD; wefzkd;xm;Ekdirf ,f r[kwv
f m;? 'gayrJh u|efawmf 'DykjH yifawGukd b,fvrdk S
em;axmifv@dk r0Ekdifygb;l }uD;}uD;?
aus;Zl;wifygw,f }uD;}uD;?
i,fpOfb0wke;f u wcg }u;D }u;D eJ@twl naeapmif; vrf;av#muf xGuw
f m
ukd jyefjrifa&mifaerdw,f? tJ'Dae@ naecif;[m rSwfrSw&f & aumif;uif}uD;ay:rSm
wdrfv$mawG &J&JeaD wmuf+yD; vSyvkd@ aeqJ
}uD }uD; wd rf awG eD &J aevd ku fw m? rdk ;&Gm awmh rS mvm; rke fw kd if ;
usawmhrSmvm;
r[kwb
f l; om;om;/ reufjzef aumif;uif}uD;eJ@ &moDOwkawG aumif;rGef
aerSm
aemufq;Hk rsufESm
ESpfawGvawG[m wjznf;jznf;eJ@ ukeq
f ;Hk cJhw,f? }uD;}uD;vnf; touf
t&G,f}uD;vm+yD; usef;rma&;vnf; wpHkw&m csdK@wJhvmw,f? rsufpdcGJw,f?
ausmufuyfawG ppfaq;cJ&h w,f? wcgwek ;f u vrf;av#muf&if; acsmv
f v
J @dk uHaumif;
vdk@ rusdK;wm? 'gayrJh }uD;}uD;[m ta0;a&mufaewJh u|eaf wmfwd@k vli,fawGukd
b,fawmhrS wul;wu ta=umif;r=um;bl;? }uD;}uD;ukd u|efawmfw@kd wawG vm
=unfh _jyKpkrmS ukd ol@rSm tm;emae&Smw,f? uav;awGvnf; tvkyfawGrsm;=u
w,f? aeygapwJh ? 'Dpum;vH;k awGawmif u|efawmf tarhqDu wqifh jyef=um;
224
225
226
227
228
229
tpfrok@d trSww
f &
jrav;
(1)
'DDESpf urBmhtrsdK;orD;rsm;ae@ reufapmapmrSm u|efru oli,fcsif;rDemqD
trsdK;orm;rsm;ae@rSm aysmf&$iyf gapvkdY We Chat uae ajym vkdufw,f?
u|efroli,fcsi;f ta=umif;jyefvmwJhowif;u -'Dae@reuf tapm}uD;rSm q&m
r}uD; (a':aiG) qHk;oGm;+yDwJh? pdwfraumif;jcif;rsm;pGmeJ@ qkd@eif+h yD; bmr# jyefrajym
Ekdifawmhygbl;?
a=omf-tpfr&,f t"dym` ,f&w
Sd aJh e@&ufudyk J a&G;+y;D u|erf wk@d e@J cGcJ GmoGm;
ygayghvm;vkd@ pdwfxu
J a&&Gwf+yD; tpfreJ@ twl jzwfausmfcJh&wJh jzpfpOfav;awGukd
jrifa,mifvm+yD; ESpaf wGajymif;vJ tcsdefawG =umjrifhcJhayr,fh arhv@kd r&wJh tpfr&J@
vkyfaqmifcsufawGeJ@ ol@&J@}uHhcdik w
f pJh w
d f"mwfawGukd wdk@trsKd ;orD;rsm; twk,l avh
vmEkid fzdk@ wu,ft
h jzpfav;awGudk ajymjyvkdygw,f?
(2)
u|efr&ifxJu arhvd@k r&wJh u|efr&J@tpfr
u|efreJ@awG@cgprSm ol@emrnfu r=unfav;/ aemuf rpdefat;/
aemufq&mr}uD; a':aiGwJ?h vkyif ef;wm0eft& ol@emrnfukd trsdK;rsdK; ajymif;
ac:=uayr,fh u|efruawmh tpfrvdk@yJ ac:ygw,f? awG@cgpuwnf;u tpfrvdk@
ac:usifh&SdcJhwmuwa=umif; aemufykdif; ajymufusm;a'oawGrSm twlaexkdif
oGm;vm v_y&f Sm;&wJhtcsed fawGrSm ykrd &dk if;ESD; vmcJv
h @kd vnf; jzpfygw,f? tpfr[m
230
at;aq;wnf+ird w
f ,f? pum;ajym&mrSm El;nHo
h rd af rG@+y;D cspcf ifav;pm;p&m aumif;
vSygw,f?
tpfr[m u|erf eJ@ywfoufvm&if nDrav;wa,mufvdk tppt&m&m
*kpu
dk w
f ,f? Ekid if aH &;bufrmS todtjrif jri w
hf ifay;cJo
h vkd ae@pOfaexkid rf t
_ wGi;f rSm
taetxkdif tajymtqdkutp oGefoifay;ygw,f? u|efrtaeeJ@ ajym&&if
tpfrwk@d e@J awG@cgprSm q,fausmo
f uf&,
G q
f adk wmh &ifu
h surf q
_ w
dk m bmrS r&Sad o;yg?
wcgwavvnf; uav;av;vkd tpfrukd EGJ@q;dk qdk;wmawGvnf; vkyfcJhzl;ygw,f?
tpfruawmh pdwf&Snf&SnfeJ@ rodem;rvnfwmawGukd oabmayguf
atmif ajymjyoGefoifygw,f/? 'ga=umifhvnf; u|erf pdwx
f rJ mS tpfr&if; wa,muf
vkd cHpm;cJh&ygw,f?
tpfr[m 108 ajymufusm;ppfa'orSm trsKd ;orD;tzGJ@&J@ tzGJ@rSL;tjzpf
wm0ef,lcJhzl;ygw,f? 'DtrsdK;orD;tzGJ@&J@ wm0ef[m vlxkawGukd wzufu aq;uk
oay;&if; pnf;Hk;a&;vkyfief;ukd vkyfaqmif&ygw,f? rwnf+idrfwJh ajymufusm;
a'orSm 'Dwm0efxrf;aqmif&wm rvG,v
f yS gbl;? tcuftcJrsdK;pHkudk ausmfjzwf
&ygw,f? 'ghtjyif &efoel @J uvnf; teD;uyf jzpfae+yD; tcsed rf a&G; &efol&@J tE&m,f
ukd owdxm;ae&wmyg? 'gayrJh tpfr[m u|efrwkd@udk OD;aqmif+yD; vlxkawGe@J twl
aygi;f oif/ jrufEw
_ fpwJh vlxkpkdufysdK;a&;vkyfief;rsm;ukd aqmif&u
G fcJh&if; trsdK;orD;
ynmay; vkyif ef;rsm;ukd wygwnf; vkyfaqmifEikd fcJhygw,f?
w}udrfwkef;u vlxkpnf;Hk;a&;vkyfief;rSm u|efrwkd@ukd avhusifhwnf
aqmufay;wJh taeeJ@ trsdK;orD; (3) OD;ukd wm0ef cGJa0ay;ygw,f? &JabmfreDukd
tcrf;tem;rSL;tjzpf wm0efay; vkycf idk ;f +y;D u|erf eJ@ tjcm;&Jabmfwa,mufudk vlxk
ynmay; pnf;H;k a&;w&m;a[mzd@k wm0efay;ygw,f? u|erf taeeJ@ trsdK;orD;rsm;
bma=umifh tzdESdyfcHae&w,f/ rdrdb0 vGwfajrmufa&;twGuf ukd,fwkdifyg0if
qifE&J$ r,fqw
dk mawGudk a[majymzd@k tpDtpOfvyk af y;ygw,f? u|erf wd@k (3) a,muf
pvHk; pm&Gufud,
k pf DeJ@ csrSwaf &;om;+yD; a[majymyGJtwGuf ajymyHk ajymenf;utp
&uftcsdK@ avhusifhay;ygw,f?
vlxkxJqif;cge;D rSm tpfru rif;wkd@tm;vH;k tqifoifhjzpf+yDvm;/ 'Dn
trsKd ;orD;tzG@J &GmxJqif;&r,f/ &Gmol}u;D tdrrf mS vlxak wG pkxm;+y;D +yD wJ?h u|erf wk@d
tm;vHk;uvnf; &yg+yD tpfrvk@d ajzcJh+yD; naeykdi;f &Gmol}uD;tdru
f kd a&mufcyJh g
w,f? a[majymyGJpawmhr,fv@dk tcrf;tem;rSL; a=unmvkduw
f meJ@twl u|efr
231
&ifawG wkeaf eyg+y?D vltrsm;a&S@ a[majymwJh tawG@t}uKH w}urd rf S r&Scd zhJ ;l wJu
h |erf
uk,
d ht
f vSnv
fh nf; a&mufa&m aZmac|;awGjyefvm+yD; t=um}uD; toHxGuf rvm
awmhyg? 'gudk tpfru awG@+y;D u|erf tem;uae+y;D pdw+f ird +f ird x
f m; bmrS rjzpfb;l vk@d
tm;ay;rS t"du tcsut
f vufrsm;ukd ajymxGuEf idk +f yD; a[majymyGu
J dk atmifjrifpmG
+yD;qHk;EkdifcJhygw,f? tpfru 'Dvkdenf;eJ@ u|efrwkd@ukd vlxkawGa&S@rSm ajymwwf
qdw
k wfjzpfatmif vlxpk nf;H;k a&;vkyif ef;awGudk vufawG@ vkyfaqmif wwfatmif
avhusifh arG;jrLay;cJw
h myg?
'gawGwif ruygbl;? ygwDu ay;tyfwhv
J kyif ef;rSefor#ukd k;d kd;om;om;
}udK;}udK;pm;pm;eJ@ wm0efausyGeaf tmif vkyfukdif aqmif&u
G fEkdifatmif tJ'Dwke;f u
u|erf wk@d trsKd ;orD;wyfz@JG udk avhusiahf rG;jrLay;cJ@w,fv@dk awmif qkEd idk yf gw,f? u|erf
[m tpfreJ@twl ajymufusm;a'orSm tcsed w
f ykid ;f twloGm;vmv_y&f mS ;cJyh gw,f?
t"duawmh vlxk aq;uk&if; pnf;Hk;a&;qif;wJh vkyfief;ygyJ? tpfr[m vlxk
pnf;Hk;a&;bufrSm pdwf&Snw
f ,f? vlxek J@twl ygwD&J@rljzpfwJh tJ'Dwek f;u csrw
S f
xm;wJh wl (4)wl(twlae/ twlpm;/ twltdyf/ twltvkyfvkyf) t& vkyf
ukdifaexkdifEkdifw,f? vlemawGukd aq;ukoay;wJhtcgrSmvnf; npfywfrSm
ra=umufbl;/ yifyef;rSmvnf; ra=umufbl;? wcgwav vlemrsm;vk@d xrif;pm;zdk@
awmif owdr&wJhtxdyJ? u|efru tpfra& Adkuq
f mvS+yDv@dk ajym&if olu
toHw;dk wd;k av;eJ@ c%av;awmifx
h m; vku
d /f vlemta&;}u;D w,fvk@d ajym wwf
ygw,f? 'Dvdk xrif;rpm;bJ vkyfch&J wJh &ufawGtrsm;}uD; ygy?J aemufydik ;f tpm
tdrfa&m*g &wJt
h xd jzpfcJh&w,f? tpfr&J@ ukd,u
f sKd ;rzufwJh vkyfaqmifra_ wG[m
*k%fjyKav;pm;p&myg?
1971 ckESpf ESpfqef;ykid ;f u|efrwk@d wyfz@GJ ta&S@ajrmufppfa'oukd vm=uwJh
c&D;vrf;rSm tpfr tjyif;txef aexkdirf aumif;jzpfchw
J ,f? tzsm;awGvnf;wuf?
tpmtdrfa&m*gvnf;xeJ@ vrf;rav#mufEkdifawmhygbl;? tJ'Dumv[m &efo&l J@
xk;d ppfjyif;xefwhu
J mvjzpfw,f? tcuftcJaygif;pHke@J }uKH awG@&wJh umvrSm &Jabmf
awGu tpfrukd apmif+h yD;ac:r,fv@kd ajym=uayr,fh tpfru vufrcHb;l ? ol@twGuf
a=umifh &JabmfawG&@J vrf;c&D;ukd raESmifhaES;apcsifbl;? 'DtajctaerSm olawmif;
qdkwmu u|efrukd csefxm;cJhyg/ u|efr bmrSrjzpfbl;/ aemufqHk;tajctae
'Dxufq;dk vm&ifvnf; &efoludk t_;H ray;ygbl;/ &JabmfawGtm;vHk; pdwfcspGm oGm;
=uyg/ u|efrtwGuf pdwfrylyge@J vkd@ jywfom;pGm ajymcJhygw,f? tpfr&J@ awmif;
232
234
awmfveS w
f hJ tEkynmeJ@ aygi;f pyfEidk o
f l
trsKd ;orD;or*~tzG@J 0if trsKd ;orD;}uD;wOD;
&Jabmfb0if;
(1)
u|eaf wmfwd@k rsKd ;qufawGu &JabmfaiG (ac:) &Jabmfa':=unfav;ukd q&mr}uD;
vdk@ ac:=uwmyg? tckqq
dk &mr}uD; qH;k oGm;wm wESpfausmo
f Gm;+yD? q&mr}uD;ukd
atmifah rhowd&vk@d trSww
f & aqmif;yg; a&;r,fv@dk pdwu
f ;l &vk@d azmifwed ef @J pma&;
puULukd xkwu
f idk v
f u
dk af wmh pma&;r,fh ta=umif;t&mawG acgi;f xJrmS tp&Smr&bJ
aysmufukefw,f? b,fvkdjzpfomG ;wmvJvd@k pm;yGaJ y: ar;wif pOf;pm;vkdufawmh
ta=umif;t&mawG aysmufomG ;wm r[kwfbJ a&;p&m tcsuftvufawG rsm;
vGef;vdk@ tav;xm;&r,fh tcsuaf wG rsm;vGef;awmh b,fupvk@d b,fvdq
k ;Hk &rvJ
jzpfomG ;wmuk;d ? q&mr}u;D eJ@u oHviG t
f aemufbufurf; rke*f /l ta&S@ajrmuf ppfa'
oeJ@ A[kXd mecsKyf yefqef;/ e,fpyfta&;cif;jzpf+y;D wJah emuf yef0g/ tJ'aD emuf olu,
G f
vGefwJhtxd wkwfjynfxrJ Sm tcsdefwcsdK@ eD;eD;uyfuyf ESpf 30 ausmfavmuf aecJh&
wm? q&mr}uD;u b0wckvHk; awmfvSeaf &;b0xJrSm jrKyfEH/S v_dif;xefavxef/
awmfvSefa&;rkefwkdi;f 'Da&twuftus=um;rSm ESpfaygif; &mpkESpf0ufausmfausmf
awmfvSefa&;b0 jzwfoef;cJh&ol/ trsdK;orD;or*~ acgif;aqmifwOD;taea&m/
awmfvSew
f Jh tEkynmonfwOD;/ awmfvSefwhJ aq;vkyo
f m;wOD;taeeJ@yg ol@t
a=umif; a&;p&mom;p&mawG wyHw
k yifjzpfaeygawmhw,f?
(2)
1974 ckESp/f ESpu
f kefydik ;f avmufv@kd xifygw,f? q&mr}uD;u ol@&@J aq;Hk
pcef;&S&d m refuef;awmifajcuae ta&S@ajrmufppf a'o (jrpftaemufbuf) Ekdiif H
235
a&;XmecGJ&dw
S hJ rke*f lpcef;cGJrmS tpnf;ta0;vmwufpOf pjrifzl;awG@zl;wmyg? pawG@
awG@csi;f yJ +rdK@u awmckdvmwJh u|efawmhfudk cifcifrifrif azmfazmfa&Ga&G E_wf quf
pum;ajymygw,f? u|efawmfvnf; q&mr}uD;tzrf;cH&pOf rEav; axmifrSm
&efoel J@ &J&J&if&h ifh &ifqikd fcJhwJhta=umif;/ ol@&J@ &yfwnfcsuaf umif;a=umif; &Jabmf
awGxrH S =um;zl;xm;wm &Sdygw,f? &efola=u;pm;wyf&J@ tzrf;cH&wJh trsdK;orD;
wa,muf&@J b0ukd pmem+yD;av;pm;rdcyJh gw,f? olu pum;ajym&mrSm at;at;
aq;aq; pdw&f Snf&n
S f ajymwwfygw,f? vuf[ef ukd,ftrlt&mav;awGvnf;
EGJ@EGJ@aESmif;aESmif; ajymwwfygw,f? wkwfjynfxJrmS vnf; q&m0efoifwef; wuf
vmcJo
h ljzpfv@kd tprSmvnf; wkwfpum; enf;enf;ajymwwfvm&uae aemifrSm
aq;vkyif ef;twGif; vlrsKd ;pk&Jabmfrsm;/ wkwt
f kdAmqD;rsdK;pHkeJ@ qufqaH jymqkd&if;
uae tpnf;ta0;awGrmS yg wkwfpum; ajymwwfvmygw,f? jrefrm[efeJ@ ajym
awmh q&mr}uD;&J@ wkwfpum;oHu wrsdK;em;axmifaumif;aeygw,f? EdkifiH
a&;avhvm&mrSmvnf; rSwpf pk mtkyu
f xkwx
f w
k +f y;D a[mwm ajymwmawG@&w,f?
tJ'w
D ek ;f u refuef;aq;Hak c: uGwcf idk cf kid af q;H&k @J Ekid if aH &;rSL;yg? aq;Ht
k yk f
uawmh *si;f azmtrsKd ;om; q&m0efwOD;yg? tcsed af wG =umanmif;vS+yrD @kd ol@emrnf
ukd awmh arhomG ;cJyh g+y?D 'Drefuef;aq;Hu
k dk tcef;awG wk;d cs@J zG@J pnf;xm;ygw,f? 'g[m
,cifu refuef;'l0g(ucsi&f mG ol}u;D ) ykid q
f idk fwhJ tdryf g? opfrmawGudk xkwf/ a,muf
azmufpGyfxm;wJh a&S;a[mif; ucsifykpH H taqmufttHkyg? ykid &f Sif'0l gu uGefjrLepf
wyfawGe@J tpk;d &wyfawG wku
d yf jJG zpfpOf xGuaf jy;oGm;wmyg? tJ'D vlr&Sw
d hJ tdr}f u;D ukd
odrf;yku
d f+yD; ygwu
D aq;Hk zGifhxm;wmjzpfygw,f?
xGuaf jy;oGm;=uwJh refuef;'l0g/ rHak y:'l0g/ azmif;qkid 'f 0l gpwJh ucsi&f mG ol}u;D
awGudk jynfo@l wyfrawmfu rkeaf y:/ rkeu
f /l =uLukwo
f rd ;f +y;D aemufrmS uk,
d &hf yfud,
k hf
&Gm jyefvm=uzk@d zdwaf c:ygw,f? 'gayrJh jyefrvm=uawmhygb;l ? txkyt
f xnfawGe@J
qdkawmh +rdK@ay:rSmyJ qufvufvkyu
f ikd fpm;aomuf oGm;=uygw,f?
t'Dwek f;u a'ocHvli,fawGu jynfo@l wyfrawmfxu
J dk 0ifvmrpJ woJ
oJv@kd qkd&r,fxifygw,f? tJ'Da'ocHawGukd q&mr}uD;wd@k u aq;oifwef;ay;/
aq;vkyo
f m;tjzpf wm0efay;um aq;wyfz@JG zG@J pnf;vku
d yf gw,f? vkt
d yf&if oH;k Ekid zf @dk
tajccH ppfavhusifhcef;vnf; ay;xm;ygw,f? oifwef;ay;+yD;aemuf olwkd@ukd
armif;jyefvufeufawG/ ypPwkdawG wyfqifay;xm;ygw,f? wcsKd@ ynma&;tm;jzifh
236
237
238
239
240
241
aewJu
h mv/ wyfaygif;pk tiftm;pkawGvnf; wzGJzJw
G d;k vmaewJh umvawG jzpfyg
w,f? tajccHa'ouvnf; E_id ;f ,SOfjcif;tm;jzifh tawmftwef wnf+ird w
f hJ umv
jzpfvkd@ 815 ae@/ 328 ae@awGukd uyGJawGeJ@ ESpfpOf wifqufazsmfajzwJhtjyif wyf
aygi;f pkrsm; a&mufvmvk@d twl;wifqufwhJ yGrJ sm;ukv
d nf; rdr&d @J aq;Hv
k yk if ef;rsm;ukd
vkyfaqmif&if; ae@rtm;/ nrem; vH;k yef;tm;xkwfch&J wJh umvawGvd@k qkdEikd fyg
w,f? 'gt
h jyif tJ'DumvrSm qkdif;0kdif;}uD;a&m/ '&rfqufawG/ v#yfppf*w
D mawGeJ@
twD;tr_wq
f idk &f m ud&d,mawGuvnf; tawmftwefpv
Hk ifaeovkd bouf&Snf
vkd@ac:wJh qkdif;q&m}uD;eJ@ twD;tr_wfynm&SifawGuvnf; tawmftwefpHk
vifaeyg+y?D jynfo@l toHuvnf; yefqef;rSmwif &Sad eyg+y?D 'ga=umifh toHvi$ &hf mrSm
tqufrjywf0g'jzef@a&;/ aw;oDcsif;rsm; toHoGi;f Edkiaf &;awGrSmvnf; wwftm;
or# yg0ifaqmif&u
G f ulncD w
hJ mawGvnf; u|eaf wmfw@dk jrifawG@ =um;odae&ygw,f?
ol@&J@awmfvSefa&;b0twGif; us&mwm0efrsm;ukd rem;rae rnnf;rnL vkyf
aqmifcw
Jh Jh trsdK;orD; awmfveS fa&;&Jabmfwa,muf&J@ b0ukd yDjyifatmif xkqpf
oGm;yguvm;qdkwm 'Dae@ jyefvnfatmufarh twk,l avhvmaerdygw,f?
'Dvedk @J e,fpyfa'o vlrsKd ;pkrsm; ykeu
f efr_ rwkid rf t
D xd rSwrf w
S &f & tjzpfq;kH
awGuawmh r'weJ@ Auy aqG;aEG;yGt
J wGuf wufa&mufvmcJw
h hJ wyfaygi;f pktwGuf
ya'omuyGJ wifqufa&;eJ@ aemufqHk;wifqufcJhwJh 1988 ckESpf/ vufeufukdif
awmfveS af &; ESpf (40) ajrmuf tcrf;tem;txd q&mr}u;D [m tEkynm 0g'jzef@csd
a&;vkyif ef;ukd wav#mufv;kH vkyu
f idk cf o
hJ l awmfveS w
f hJ tEkynm&Sif trsKd ;orD; &Jabmf
wa,muftjzpfa&m trsdK;orD;or*~vkyfief;yg us&mwm0efrsm;ukd xrf;aqmifcJh
oljzpfygw,f?
(4)
1989 ckEpS [
f m u|eaf wmfw@dk wawG uHqrdk ;dk arSmifuswhJ ESpv
f @dk qEdk idk yf gw,f?
1985 {+yD 17/ jrefrm ESpq
f ef;w&ufae@rSm 0 trsKd ;om;rsm; ykeu
f efv@kd ygw[
D m
wzufEkdifirH Sm 0ifa&mufcv
kd c_H &Jh ygw,f? u|efawmfuawmh 0ajrmufckdif Ekdiif Ha&;
XmerSm tzrf;cH&+yD; tcsdew
f ykdi;f ajrwku
d fxJcs/ csKyfaESmifc&H um wveD;yg;avmuf
t=um ZeD;eJ@twl t&yfom;tjzpf ZeD;&J@&mG ukd armif;xkwcf H vku
d f&ygw,f? tJ'D
aemuf a&'D,kdem;axmif&if; ygwDXmecsKyf yef0grmS &Sdaewmukd owif;&+yD; ygwD
aemufukd jyefvkdufvmcJ&h mu q&mr}uD;wkd@ ZeD;armifEeSH J@ 101 ppfa'o/ Armjynf
242
243
&Jabmfb0if;
atmufwb
kd m 10 &uf/ 2015?
244
a'gifa'gifjrnfwJh ESif;qD
rD;av;,k
ckcsed x
f d tbGm;qkdwhJ pum;ukd =um;rdwdik ;f yxrOD;qH;k ay:vmwmuawmh }u;D }uD;&J@
yHk&dyfygyJ? i,f&G,fpOfuwnf;uae tckxdwkdif tbk;d / tbGm;&if;awG qkdwmukd
rawG@bl;/ rjrifb;l cJhwhJ 0rf;enf;r_awGukd }uD;}uD;wkd@ bbwkd@eJ@yJ ajzodrfhcJh&wmyg?
Armpm u/ c/ * vG,u
f w
l hJ Armpm tajccHu pwif+yD; pdwf&Snf&Snf/
apwem &SdpmG }uD;}uD;u oif=um;ay;ygw,f? aus;Zl;awGukd arhvd@k rqHk;yg?
u|efrwk@d &@J i,fpOfb0awGrmS rkd;aumif;uifxufu wdrfawGudk yHkjyifz@GJ +yD;
ajymjywmawG/ oDcsi;f oHe@J uckecf &hJ wJh aysm&f i$ jf rL;xl;cJh&wJh &,farmoHawG/ pdw&f n
S f
vuf&n
S ef @J qH;k roHawG[m ckcsed x
f d em;xJ =um;a,mifaeqJyg? ck}u;D vmwJh b0txd
}uD;}uD;&J@ qHk;roHrsm;u =oZmouf a&mufaeqJyg?
ra&wGuEf ikd af tmif rsm;jym;vSwhJ tcsed fawGrmS }uD;}uD;&J@ab;rSm u|erf wk@d
uav;awG 0dik f;tH+k yD; awmfveS fa&;xJu wku
d fyGJawGta=umif;/ awmfvSeaf &; ol&J
aumif;tmZmenfawGta=umif;/ cufcJyifyef;wJhawmfvSefa&; ppfcsDwufr_awGt
a=umif;/ wkduyf aGJ wG&@J yifyef;cufcJr_awGta=umif;awGukd yHkjyifawGvkd aysm&f $ifz,
G f
jzpfatmif ajymjywmawGukd em;axmifcJh&w,f? tJ'DtcsdefrsdK;rSm }uD;}uD;&J@
rsufESm[m 0if;vufae+yD; }uD;}uD;&J@toHawG[m cGeftm; tvGef&SdvSygw,f?
}uD;}uD;wk@d &@J pGe@f peG f@pm;pm; wkduyf 0GJ ifcw
Jh pJh dwf"mwf/ &J&Jwif;wif; ykeu
f efcw
Jh Jh pdwf
"mwfawGukd csD;usL;*k%f,lrdygw,f? awmfvSefa&;b0qkdwm b,fvkdqdkwm
}uD;}uD;u yHkjyifvkd ajymjycJv
h @kd em;vnfcJh&wmyg?
tJ'u
D mvawG[m u|erf wk@d tzk@d aexkid pf m;aomufr_ cufcyJ gw,f? 'gayrJh
}uD;}uD;uawmh &Sw
d mav;awGukd b,fcsdet
f cgrqdk jzLjzLpifpif oyfoyf&yf&yf 0wf
qifcJhw,f? jrefrmqefqef usufoa&&Sdw,fv@dk xifw,f? acgif;xufrSm ESif;qD
yGiafh v;awG yefxm;wJh }uD;}uD;ukd awG@&awmh jrefrmhkd;&m tpOftvmawGudk rod
ao;wJh u|erf tzdk@ jrefrmhkd;&m qkw
d m 'Dvkdygvm;vkd@ odvm&ygw,f?
toufawG wjznf;jznf; }uD;vmawmh }uD;}uD;vnf; a&m*ga0'emawG
cHpm;vm&+yD; wae@+yD;wae@ ndK;EGrf;tkdpmvmygw,f? 'gayrJh }uD;}uD;[m bb&J@
245
246
jrjrcsdK
248
olawGuv
dk nf; =um;odae&ygw,f? wd@k trsKd ;orD;xk[m &J&aJ wmufpdw"f mwf udk
awmae aumufpu
dk foryJjzpfjzpf/ rae trsKd ;orD;awG jzpfjzpf? qm;udpP/ qefudpP/
v,fupd aP wG[muav;oli,fup/ouf}uD;&G,ftx
dk yd g? pdu
k yf sKd ;a&;udk tajccHI
acwfrDzHG z;wdk;wufaom Edkiif Hawmf}uD; wnfaqmuftHhqdkwJh au;a=umf oH[m
jynfolawG twGufvm;? ppfwyftwGufvm;awG;aerdw,f?
awG;aewkef; rD;zdkacsmif/ a&csdK;cef; rif;orD;u avSuav;udkavSmf
onfab;roef;yJ at;csr;f awmhonf jrpfurf;ajc a&e'D pdrf;vJhv=Jh unf
'kd&moef;at;&J oDcsi;f av;udk E_wu
f qdkrdjyefw,f? txufu owif;wyk'v
f ydk J
tar&duefEdkifiH twGuf jrefrmh tvif;owif;axmuftjzpf a':oef;at;udk
zufqpf wdu
k zf suaf &; jynfol vGwaf jrmufa&; tzGJ csKyrf S wmefay;zd@k tpnf;ta;
qkH;jzwfygw,f?
qdkvcdk siw
f muawmh Armjynf[m olu|eb
f 0 usa&mufwJh tcsed u
f p+yD;
e,fcsJudk &&m vufeufpJu
G dkif awmfveS fc=Jh uwmyg? ppftpdk;& wufvmawmhvnf;
zdEySd fwJh=um;u ae&mwdki;f rSm awmfvSefch=J uwmyg? (7) &ufZlvkid rf Smvnf; wuU
odkvaf usmif;om;awGukd tpkvdkuf tyHvu
dk f ESyd fuGycf w
Jh myg? awmfveS fwJh rsKd ;quf
ywfatmif Adkvfcif!Gef@acgif;aqmif+yD; axmifxJa&m/ tjyifrSmyg? vlqdk;xuf
awmfvSerf sKd ;qufawGudk t!Gef@w;kH apcJyh gw,f? awmfvSerf sKd ;qufuvnf; yGm;ae
ovdk jzpf+yD; ausmif;om;wyfrawmf}uD;[m ,ae@qdk&if ESpf25 ESpfausmfcJhyg+yD?
'Dppftpdk;&[m 8av;vkH;ta&;awmfykHrSmvJ jynfoltawmfrsm;rsm;udk zufqpf
qefqef owfjzwfcw
hJ myg? jynfou
l kd ta=umufw&m;eJ@ tkycf sKy+f y;D wjzpfvJ abmif;
bDc|wf }ucHh idk fa&; tpdk;&jzpfchw
J maygh? u|efr awG;rdwmuawmh acwftqufquf
awmfveS af &;wdu
k yf aJG wGe@J rsuaf rSmufacwfwu
kd yf aJG wGrmS wk@d trsKd ;orD;awG[m aoG;eD
xufjr ygifch=J uwmudkyg/
owif;pmta[mif;awGxu
J aeriftifyg,mudk tHwck phJ Ofu zqyveJ@
ArmjynfueG jf rLepfygww
D @kd &J ta=umif;awG waphwapmif; zwfr_ yd gw,f? trsKd ;orD;
awGukd trsKd ;om;awGe@J wef;wlO;D pm;ay;wmawG&awmh u|erf wd@k &J tpfr}u;D &Jabmf
a':aiGukd owd& vGr;f qGwfwordygw,f? tr}uD;&Jabmfa':aiG[m avSavSmf&if;
wufusdK;&ovdkyg? olr[m Armjynfu trsdK;orD;awG/ uav;oli,fav;awGudk
tifrwef pmemaxmufxm;wwfygw,f? tdrfaxmifonfawG (trsdK;orD;awG)
249
udv
k nf; olr wwfEikd o
f nfh ae&m axmifw
h axmifu
h ulnt
D m;ay;cJw
h myg? aiGa=u;
rulnED idk fygu vludk,fwdkif oGm;a&muf ESpford fh tm;ay;cJhw,f? olr &SdpOfu rdrdeJ@
xdawGwJu
h mv enf;yg;awmh owdrxm;rdayr,fh olr uG,v
f eG +f y;D wJah emufrS owd
xm; rdvmygw,f? rdrdwdk@ trsdK;orD;rsm;taeeJ@ yck;H ajymif; wmef,loifhygvm;vdk@
awG;qrdygw,f?
u|efr[m 'Daqmif;yg;a&;om;&wmuawmh olr&J b0 wav#mufvH;k
Armjynfu trsKd ;orD;awG vGwaf jrmufapa&;twGuf ygweD @J twl trsKd ;orD;or*~
awGrmS pdwt
f m;xufoefpmG ygifcho
J nfrt
S p yJcl;d;k rrSm ygwD&J wmefawGudk
ausyeG fpGm xrf;aqmifcw
Jh mawGudk trSwfw& &Sdaevdk@yg? q&mr}uD;[m rEav;
axmifrSm ae&pOfumvrSmvnf; &efoludk 'l;raxmuf vufrajrmufcJholyg?
q&mr}uD;[m axmifuvGwf+yD; ygwDu jyefrac:rD umvawGrSm &efukefwGif
pufausmif;zGifhkef;uefcJh&ygw,f? aemufydkif;ygwD&J jyefvnfac:,lr_a=umifh
ajymufusm;a'o ppfrsufEmS rSm wmef,lcJholyg? ('gawGudk olrudk,fwkid fa&;wJh
tk%Of D;c&D;onf y/ 'krmS zwf&_ ygw,f?)
q&mr}u;D uG,v
f eG jf cif;[m woufwm awmfveS fa&; &Jabmf wa,muf
twGuf =um;od&olawG[m pdwfraumif;jzpf&ygw,f? &Jabmfa':aiG[m yJcl;dk;r/
ArmjynfuGefjrLepfygwDrS pwif+yD; trsdK;om;a&;pdwf"mwf&ifhoefr_a=umifh ygwD
wmefawGudk OD;vnfrokH xrf;&GufcJholyg? aoqkH;cgeD;aemufqkH;xGufouftxd
urBmh trsKd ;orD;rsm;ae@ tcrf;tem;usif;y&ef nDrawG aqmif&Guaf eykHawGudk
=unf&h if; olr&J a'emudk arhaecJo
h lyg?
pma&;olw@kd taeeJ@ aemufq;Hk ajym=um;vdw
k muawmh q&mr}u;D &J psmye
tcrf;tem;udk wyg;Edik fiHrmS wwfpGr;f oavmuf taumif;qk;H usi;f ycJhEdkif ygw,f?
olroGm;csiw
f Jh udk,haf &/ udk,fhajrudk a&mufatmif rsdK;qufopfawGu tdk;jymudk
a&,Ofa=um arsmcJ=h uygw,f? nDr wa,mufuawmh }uD;}uD;a& yef;&xm;
}uD;pD;+yD; aumif;uifrSm wufoGm;wmayghwJh? rSefygw,f? &Jabmf a':aiG[m olr
vmcJw
h Jh yJcl;d;k rudk ysHoGm;avmufyg+yD?
a&Su oGm;ESifhwJh &Jabmf}uD;a':aiGac: a':=unfav;udk uwdyvdk
wmuawmh q&mr}uD;av#mufcJhwJh vrf;[m c&D;rqkH;ao;yg? u|efrwd@k }uD;pGm
ylyifaomu a&muf&ayr,fh q&mr}uD;&J awmfveS af &;c&D;udk use&f pfaeol &Jabmf
250
jrjrcsdK
(8/ 4/ 14)
251
u|efawmf}uD;a':eJ@vku
d o
f Gm;zl;ygw,f? 'Dwke;f u oeyfcg;tazG;om;eJ@ jzpfygw,f?
olvrd ;f xm;wJo
h eyfcg;eH@u tcef;xJrmS oif;ysH aewmyg? u|eaf wmf}h u;D a':eJ@ pum;
ajymaewJh a':ar&Sif&Jpum;ajymoH[m prf;a&pD;ovdk =unfvifcsdKat;aeygw,f?
w+idrfh+irfd pfh ;D qif;ae ovdyk gyJ?
q&mr}uD;&Jpum;ajym[efeJ@avoHuvnf; a':ar&SifeJ@rjcm;ygbl;?
a':ar&Sit
hf oHe@J wv
l eG ;f wJh uGejf rLepf&aJ bmfr}u;D udk u|eaf wmf qk&H wmyJv@kd u|eaf wmf
rSwfom;cJhrdygw,f? u|eaf wmfe@J eD;pyfwJh&Jabmfrsm;udv
k nf; Auyar&Sif yJvk@d
ajymcJhzl;ygw,f? 'g[m yxrqkH;t}udrf q&mr}uD;eJ@qHak wGr_tay: u|efawmfh rSwf
om;r_yg?
'kwd,trSwftom;uawmh u|efawmfr*FvmaqmifpOfu q&mr}uD;&J
pDpOfay;r_yg? u|eaf wmfe@J u|eaf wmf@ZeD;avmif;u t&yf tarmif;csi;f u uGmygw,f?
b,fvkd uGmovJqw
kd m jrifomatmif ykaH qmif&&if? &JabmfxeG ;f eJ@ a':_ar uGmo
vdk uGmygw,f? &JabmfOD;wifeJ@ a':oef;pdef uGmovdkuGmygw,f? 'Dawmh "mwfykH
dkuw
f t
Jh cg tedrht
f jrifhu odyfukjd cm;em;aeygw,f? 'Dawmh q&mr}uD; zifxidk fckH
tao;av;,lvm+y;D u|eaf wmfZh eD;avmif;a&S@rmS csay;+y;D tJ't
D ay:wufapygw,f?
+yD;rS "mwfyHk u
kd f apygw,f? 'ghtjyif ZeD;avmif;&Jvufxu
J v
kd nf; q&mr}uD; b,f
uae &Smxm;ovJ rodygbl;/ yvyfpwpfEiS f;qDeD yefpnf;av; udkifapygw,f? tJ'D
"mwfykHxJrmS awmh u|efawmfwdk@ZeD;armifEH[
S m t&yftarmif;tcsdK;tpm;[m t
awmf =unfah umif;oGm;ygw,f? 'g[m q&mr}u;D &J &JabmfawGtay: tav;xm;
wJh udpaP v;awGxJu wpfcyk g? q&mr}u;D a':aiGe@J ywfouf+yD; u|efawmf@twGuf
trSw&f p&m awGxJu trSwf&p&mwpfckjzpfygw,f?
q&mr}uD;[m 48-49 rsKd ;quf&Jabmfr}uD;wpfO;D jzpfygw,f?
q&mr}uD;&Jbwoufwm[m ygweD J@awmfvSeaf &;udk tusdK;ycJw
h Jh w
oufwmjzpfygw,f? q&mr}u;D eJ@ qkaH wGcJ&h wm[m u|efawmfw@kd twGuf av;pm;
*k%f,lp&myg? ygwDeJ@awmfvSefa&;tay:xm;&SdcJh=uwJh q&mr}uD;wdk@&J tawG;
tac:eJ@ vkyf[efawGuvnf; twk,lavhvmp&mjzpfygw,f?
q&mr}uD;&J trSwfvuQ%mozG,fjzpfwJh El;nHhodrfarGwJh toH[m
u|efawmfw@dk &aJ bmfawG&J &ifxJtonf;xJrSm xmpOf toufifcsKd jraerSmyg?
254
udk
256
257
258
259
awG;rdawG;&m &JabmfawGta=umif;rS
&JabmfaiG ta=umif;
&Jabmfcspfatmif
awmfvSefa&;&J@ a&S;jzpfa[mif; atmufarhzG,fawGukd pOf;pm;=unfhvkdufawmh
ukd,hu
f d,
k u
f ,
kd f jyefok;H oyfrdwmu wm0efrausao;bl; qdw
k myJ?
ckwavm azhpbkwf vlr_pmrsufawGzwf&if; &JabmfausmOf ;D (&ckid )f / &Jabmf
ausmaf v;(0if;uku
d )dk pwJh u|eaf wmfw@kd acwf+yKd if u|eaf wmfw@dk twlvyk cf u
hJ idk cf =hJ uwJh
&JabmfawG/ u|efawmfa&S@u A[kdacgif;aqmifawGjzpfwJh &Jabmf=unf+ydKif/ &Jabmf
armifarmifped w
f @dk ta=umif;awG zwfvu
fdk &f w,f? &JabmfEidk Of ;D use;f rma&; raumif;
wJh=um;u rSwfwrf;jyK azmfjywmawG/ &JabmfcsKd wkd@&J@ azmfjycsufawG awG@&awmh
csD;rGr;f rdw,f? razmfjy&ao;wJh &JabmfaeEkdifwk@d &Jabmfcikd af tmifwkd@uv
kd nf; owd
&rdw,f? 'D=um;xJrSm uefyikd fwDumvawGrmS twlke;f uef v_y&f Sm;cJhwhJ 'DyaD t
(DPA)u armifvif;atmif/ armifqkatmif/ armifoef@Zifwkd@ukd owd&aewkef;
jAKef;qdk zkef;0ifvmw,f? 'DyDatu armifykdifOD;wa,muf uav; 5 a,mufeJ@
ol@ZeD;ukd xm;cJ+h yD; ytk@d 0af 'orSm qHk;oGm;w,fqw
kd m =u;&efjyefw,f?
olZeD;crsm uav;w+yHKaxmif}uD;eJ@ b0ukd cufcufccJ J kef;uef=u&OD;
awmhr,fqkdwm awG;+yD; pdwyf lrdao;w,f?
vuf&dS &JabmfawGuvnf; tko
d t
l /kd emolemae=u+y?D 'gayrJh b0ukd t_;H
ray;/ wwfEidk w
f b
hJ ufu qufvufwu
dk yf JG 0ifae=uwJh ZGeJ bJuvnf; *k%,
f pl &myg?
u|eaf wmfwd@k yckH;ay:a&mufaewJh wm0efu trsdK;om; aoG;pnf; nDnw
G f
a&;/ 'Drdu
k a&pDa&;/ +ird ;f csr;f a&;wm0efawG +yD;qH;k atmif xrf;aqmif&if; ppfo;kH ppfudk
jyKwfatmif jzKwf&OD;rSmyg? wcsdefwnf;rSmvnf; aemifrsdK;quf tqufqufukd
vufwJaG c:aqmif&if; wkduyf 0GJ ifoGm;&rSmyg?
bmvkv
d ekd J@ 2016 rwfv a&mufvmOD;awmhr,f? zufqpfawmfveS fa&;
vukd owdw& &Sdaeovkd 'DvrSm qH;k oGm;wJh OD;aeEkdifw@dk q&mr}uD; &JabmfaiG
wkd@ukdvnf; owd&aew,f? q&mr}uD;[m rwfv 8 &uf urBmhtrsdK;orD;ae@
tcrf;tem;vkyfzkd@ vm&if;eJ@ uG,fveG foGm;cJ&h Smolyg?
260
261
262
264
265
266
267
268
,lco
Jh vkd aq;Hk&J@ aq;*kda'giu
f v
dk nf; wm0ef,cl yJh gw,f? aq;Hk&J@ vli,f uvmyf
pnf;ukdvnf; wm0efcHygw,f?
vli,fuvmyfpnf;qdw
k m uGefjrLepfvil ,ftzGJ@&J@ uvmyfpnf;ukd ajym
wmyg? uGefjrLepfvli,fqkw
d m ygwD&J@ t&Htiftm;pk jzpfygw,f? vli,fawGxJu
aexkid fr_b0awGrSm pnf;urf;vkduef mr_aumif;ol/ tvkyfudk }uKd ;pm;ol/ tcsif;csif;
=um; pnf;vHk;nDnGwfr_ aumif;ol/ avhvma&;bufrSm }udK;pm;tm;xkwfr_
aumif;ol/ awmfvSefa&;pdwf"mwf xufoefol pwJh vli,fjynfol@wyfrawmfom;
&JabmftrsdK;om; trsKd ;orD;awGukd a&G;cs,ford f;oGif;jcif;jzpfygw,f?
u|efr ukd,w
f ikd fvnf; vli,ftzGJ@0if jzpfygw,f? q&mr[m uGefjrLepf
vli,fuvmyfpnf;ukd wm0efco
H l jzpfwJhtavsmuf u|erf wkd@vli,fawGeJ@ twlae
twlpm; vkyu
f ikd f&if; vufawG@b0xJrSm vli,fxkeJ@ &if;ESD;r_&atmif vkyaf qmif
ygw,f? vli,fawG&J@ ukd,af &;ukd,fwmutp rSm;,Gif;r_&Sd&if em;vnfr_&SdpmG eJ@
ynmay; jyKjyifay;wwfw,f? vufawG@tcuftcJ &Sad ew,fqkd&ifvnf; olu,
kd f
wkid f ajz&Si;f ay;cJw
h ,f? vli,fawGudk rdcifozG,f jyKpak pmifah &Smufwwfojl zpfygw,f?
'Dvekd J@ vli,fawGukd trSm;&Sd&ifvnf; jyKjyifEdik af tmif ulnDajz&Si;f ay;+yD; awmfveS f
a&;vkyfief;awGrSm qufvuf+yD; wufwufuuyg0ifvmapcJhw,f?
tJ'v
D edk @J q&mr&J@ vky[
f ef[m u|erf wk@d vli,fxt
k =um; vufawG@usus
ajz&Si;f wwfwhJ acgif;aqmifwOD;tjzpf cHpm;vmrdyg awmhw,f? u|erf wOD;csif;tzd@k
ajym&if cspfcifav;pm;r_ ykdoxuf ykdrkv
d mygawmhw,f? u|erf uvnf; q&mr&J@
ynmay; arG;jrLr_atmufrmS vufawG@vyk if ef;awGrmS a&m pnf;vH;k nDnw
G rf mS yg azmfjy
csuf aumif;oxufaumif;vmvk@d u|erf ukd a'guw
f m vSausmfaZmzGihw
f Jh A[kdygwD
aq;ausmif;ukd wuf+y;D aq;ynmqufvuf qnf;yl;a&; aq;Hak umfrwDu a&G;cs,f
vkdufjyefygw,f?
u|efrwk@d &J@ taysmf&i$ fqHk;b0
q&mr[m wu,fawmh ygwD&J@ 48-49 rsdK;qufjzpfygw,f? ygwD&J@ vuf
eufudik fawmfveS af &; pwifpOf touf (15) ESpo
f rD; t&G,u
f vufeufuikd f awmf
vSefa&;twGif; yg0ifcJholjzpfygw,f? awmfveS fa&;twGif; trsdK;orD;or*~vkyif ef;/
aq;vkyfom;/ A[kd0g'jzef@csda&;vkyif ef;jzpfwJh A[kdjynfo@l obiftzGJ@rSm wm0ef
xrf;aqmifco
hJ l jzpfygw,f? 'ga=umifh vkyif ef;tawG@t}uKH u,f0wJh 0g&ifh awmfveS f
269
270
271
tdru
f dk u|erf orD;av; rEk;d atmifv@dk whJ wHcg;ukd tomacguyf gw,f? wHcg;ukzd iG v
hf u
dk f
awmh aeyl}uJ}uJrmS q&mru u|erf tdru
f kd vmay;wmyg? tJ'Dvdk apmifha&Smuf
ulnaD y;wJu
h pd aP wG t+r&J cdS w
hJ myg? twlaecJ&h wJh ESpaf wGudk a&wGuf =unfv
h u
dk af wmh
tESpf (30) ausmf (40) eD;yg; wkid cf +hJ y?D ol@&@J arwWmw&m;u vlwef;pm;arwWmwifru
rdcifpdwfeJ@yg apmifha&Smufcw
Jh ,fv@kd cHpm;aerdygw,f? ckxufwdik f ol@&J@ arwWm"mwf
awGu u|efrukd aEG;axG;aeqJygvm;?
u|efrwd@k &JabmfawG[m rdbaqGrsdK;awGeJ@ cGcJ Gm+yD; ygw&D J@ acgi;f aqmifr_
atmufrSm wlnDwJh &nfrSef;csut
f wGuf rdrdus&m wm0efawGukd xrf;aqmifae
=u&wmyg? q&mr[m ae@pOf aexkid rf b
_ 0twGi;f rdcifozG,f =uifemr_awG aEG;axG;
r_awG ay;cJhw,f? &JabmfawG emrusef;jzpfwJh tcsdefrsdK;rSm pm;csifwmav;awG
0,fau|;wJt
h cg au|;w,f? wcgw&Hvnf; pm;csifwhJ tm[m&jznfEh idk af tmif ol@&@J
tao;oHk;xJu olpkaqmif;xm;wJh wkwaf iG 10 ,Gif/ 15 ,Gifpojzifh xkwfay;
wwfw,f? trsdK;orD;&Jabmfi,fawG&@J vlr_a&; orD;&nf;pm;udpPrsdK;awGudv
k nf;
em;vnfr&_ pSd Gm rdcif}uD;wOD;vkd ynmay; ajz&Sif;wwfygw,f?
u|erf wOD;csi;f tzd@k ajym&&if yefqef;b0&J@ q,fEpS af usmu
f mvrSm aq;Hk
ygwaD umfrwD&@J arG;jrLr_eJ@ q&mr&J@ tckdit
f rm ynmay; apmifha&Smufr_ atmufrmS
u|erf wdk@ qif;&Jom;awGtzd@k b,fvrkd S ar#mrf eS ;f vd@k r&wJh q&m0efwa,muf b0ukd
ygweD @J awmfveS af &;xJrmS u|erf jzpfciG &hf cJw
h ,f? u|erf ygwaD y;vmwJh aq;ukoa&;
wm0efawG wufwufuu xrf;aqmif&if; wzufu vkdtyfvdk@/ ygw&D J@ ae@}uD;
&uf}uD; awGrSm oDqdu
k jywJh 0g'jzef@azsmaf jza&;vkyif ef;awGuv
kd nf; q&mr&J@ tckdif
trm pDrcH ef@cJrG e_ J@ vkyfEkdifchJ krH u jynfol@toHu toHvi$ zfh @dk oDcsif;qdw
k Jh tvkyx
f d
vkyfEkdicf yJh gw,f? 'DumvawGrSm rke;f nif;[if;&nfusJeJ@ ae@pOfyJ pm;ae&w,fvd@k
qdkayr,fh u|erf tygt0if u|erf wdk@ &JabmfawG&J@ taysmfqk;H umvawGv@kd qkd&if
vnf; rrSm;ygb;l ?
u|efrwkd@ tdyfrufawG v$ihyf s,fcJh&jcif;
'gayrJh u|erf wd@k &@J aysm&f i$ w
f b
hJ 0awGudk 0trsKd ;om;awG&@J cGx
J u
G yf ek u
f efru
_
acsre_ f;ypfvu
kd fygw,f? tJ'g 1989 ckESpf {+yDv 17 &uf/ ESpfqef;w&uf? tJ'Dae@u
u|erf cifyeG ;f &JabmfatmifaiG[m olwm0ef xrf;aqmifaewJh A[kd ;kH rSmyJ &Sad ewmyg?
0awG&@J armif;xkwrf a_ =umifh wzufurf; rkeftm+rKd @uav;ukd olw@kd ua&mufaeyg+yD/
272
273
274
ygvmwJh &Gux
f nfwaJ wGudk tjrefx;dk / atmufu ajraysmh &$@H Au
G af wGay: '&ifaumuf
tyifawGukd cH+yD; tay:rSm rkd;umcif;um ygvmwJh apmifav;awGeJ@ a&mufp
nawGukd ausmfjzwfc&Jh w,f? aemifrSmawmh 0g;oJhjym;um/ uwW&mvdyf rdk;xm;wJh
wJav;awGukd tdrfaxmifpk (2) ck wGJ+yD; wvHk;pD ae&mcsxm; ay;EkdifcJhygw,f?
wu,fa wmh u|ef rwd k@ uk d ae&mcsay;xm;wmu acsmif ;av;wck &J @ ab;/
awmifapmif;av;/ oif;csdKif;ajrwckyg/ tJ'DtdrfawG=um;rSmyJ tkwf*l 2vHk; &Sdyg
ao;w,f? 'DvkdeJ@ aep&mav;jzpfvm+yD; ygwD0ifawGpkpnf;+yD; ygwDuvmyfpnf;
aumfrwDa&G;vkdufawmh OD;jr&if/ q&mreJ@ OD;oufwd@k [m uvyfpnf;aumfrwDav;
jzpfvmygw,f? 'Duvmyfpnf;[m pcef;wckv;kH tawG;tac:t& wnfwnf+ird +f idrf
jzpfvmatmif wnfaqmufxdef;odr;f ay;&if; rdrdwyfzJ@G &J@ ykrH Sefvyk fief;awGukd pwif
vnfywfatmifvkyfygawmhw,f?
q&mr[m 0g&ifhau'gwOD;yDyD trsdK;orD;xk&@J a&S@uae olwwfEdik w
f Jh t
vkyfawGukd vkyf&if; aeraumif; ruse;f rmolawGukd ESpford afh y;wm/ aq;ukay;wm
vkyfaeygw,f? uav;awG pmoifay;zkd@ukdvnf; wzufu }udK;pm;vkyfaqmifaeyg
w,f? a'ocH vku
d u
f ef&mG vlxek @J qufqaH &;ukv
d nf; tcsed w
f dk twGi;f rSm aumif;rGef
pGm xlaxmif vkduEf ikd fygw,f?
'gayrJh 101 ppfa'ouvnf; wjcm;a'orsm;enf;wl e0w ppftpk;d &eJ@
+idrf;csrf;a&; ,lvkdufjyefawmh u|efrwkd@ zDarmfpcef;rSm =um=umaexkdifcGifh r}uHK
vdkuyf gbl;? ygw[
D mvnf; tajctae ta=umif;tcsufawG rwnfr+idrf jzpfae
r_atmufrSm yef0g&Sd acgif;aqmifawGvnf; wkwfjynfbuf pwifxu
G fcJhovk/d uef
ykdifwDrSm &SdaewJh u|efrwkd@&JabmfawGvnf; ArmjynfxJ xkd;0ifa&;vkyfief;awG
taumiftxnfazmfv@kd r&wJah tmufrmS zDarmfudk jyefvm+y;D zDarmfpcef;ukd wpwp
zsufodrf; ae&mtoD;oD; xGufcJh=uw,f? 'DvkdeJ@ q&mrwdk@ tdrfaxmifvnf;
yef0gbufa&muf/ u|erf wkd@vnf; xdefcsK;H uae uefykdifwD jyefa&muf &jyefygw,f?
wu,fu
h dk rwnfr+ird f jzpfaecJw
h myg? 'gayrJh aemufq;kH rSmawmh 101 &J@ b,fae&mrS
&yfwnfvd@k rjzpfEkdifawmhwJh tqHk;rk@d u|erf wkd@tm;vHk; wkwfjynfxJ jyefa&mufcJh
&ovkd q&mrwkd@ tdrfaxmifvnf; wkwjf ynfxJ a&mufvmygw,f?
wkdi;f wyg;rSm tajcjyK aexkid f&jcif;
aemufq;Hk rSmawmh u|efrwk@d wawG Armjynfe,fpyfe@J reD;ra0;rSm&SdwJh
275
277
278
279
&Sio
f efaeqJ
acgi;f cg;ajcvuf pnf;csun
f pD mG oHpOfe@J twl at;wcsD jrL;wvSnhf uaewJh
u|efrudk tm;ay;aewJh y&dwfowfawGxJ olu a&S@qHk;wef;u? wdk@rif;orD;u
wtm; vSwmyJqjkd y;D ol ah b;u vlawGukd vSnahf jym&if; yDwad wGjzmaewJo
h /l tJ'v
D kd
uEkdif atmifvnf; olyJ tptqHk; oifay;cJw
h mudk owdr&Edkif?
u}udK;uuGuaf wGru vrf;av#mufwmu tp ol@av#muf[efav;udk
tajy;tv$m; vdu
k f=unfh& uk,
d f[eftrlt,mawGukd vdkufvkyf&/ 'Dvdk vkyaf e
wmawGudk =unfjh yD; +yKH;aysmaf eol/ pdwf&n
S f&Snef J hoifjyay;aewJhol?
u|efr uwdik f; rarmEkid f ryrf;Edkif oDcsif;vdu
k q
f adk y;&/ qHx;Hk vdkufxk;H ay;&/
armvdk@ armrSef;rod tvkyfawG_yaf ewJhol?
olxrif;pm;wmudk aocsmavhvmzl;w,f? xrif;wvkwfyg;pyfxJ rxnfh
cif/ yef;uef tem;udv
k ufeJ@oyf/ tem;rSm ayaewmudk r}udKufo/l xrif;vkwfudk
jiifjiifomomxnfh/ yg;pyfyw
d fjyD;0g; wwfo/l wcgwcg 'DjrifuGif;udk uuGufwckvdk
ai;aerdw,f?
olxrif;pm;zdwcf &hJ if tqmajyenf;enf; pm;xm;rS tqifajyw,f? =unfh
av yJoD;awGudk wawmifch sif;cl; wawmifhcsif; vSD;aewJh ol/ rD;ar$;r,f rD;ajymif;eJ@
rD;r_wfr,f/ tcef;xJ 0ifvmwJh =uufawGudk armif;r,f / tJ'gawG[m vnf; u|efr
&ifxJ ol uaeovdyk gyJ?
wcsdefwcgu ta0;wae&mrSm pmawG oifaewJh u|erf udk oGeo
f ifq;Hk r
tm;ay;pmawG a&;zdk@ rarhcho
J /l ol@pmawG[m u|erf twGuf tm;aq; wcGufjzpfcJh
w,f qdkwmudkawmif rajymvdkuf&/ ol em;vnfcGihv
f w
$ frSmyg?
olu tEkynmudk jrwfek;d ol/ t+rJoeyfcg;awGeJ@ vSaewJhol/ yef;cspfol/
ol@qu
D dk oGm;wkdif; ol htcef;udk yef;xdk;ay;=up+rJ / oluvnf; ol +h cHxGufyef;awGe@J
u|efrwdk hudk}udK+rJ/ yef;awG cl;xm;Hkru yefzdk hqn
H yfawGyg toifhjyifxm;wwfol/
olay;wJh yef;awGudk u|efrwdk hacgi;f awGrSm a0aeatmifyefvu
dk fwdkif;/ t+yHK;yef;awG
a0aewJo
h l?
280
281
q&mrok@d trSww
f &
&Jabmfrmrm
1? ukd,hw
f m0efukd usm;ukwfusm;cJ xrf;aqmifjcif;
vmr,fh 2016 rwfv 8 &ufae@qdk&if q&mruG,v
f Gefchw
J m (2) ESpw
f if;wif; jynfh
awmhr,f? q&mr uG,fveG foGm;ayr,fh q&mrukd cspfcifav;pm;wJh trsdK;orD;
&Jabmfwa,muftaeeJ@ q&mrukd ae@pOf owd& aerdw,f?
wu,fawmh u|efr[m awmfvSefa&;wyfxJa&mufcgpu q&mreJ@
taeeD;vSolawmh r[kwfygb;l ?
u|efrwkd@ taz OD;aeEdkifu u|efrwdk@rdom;pk0iftm;vHk; nDtpfr (4)
a,mufeJ@ armifav; (2) a,muftygt0if tarhukdyg pnf;Hk; ac:aqmif+yD;
vufeufudik af wmfveS fa&;xJ qif;vmoljzpfygw,f? 'DnDtpfr (4) a,mufteuf
u|efrwkd@ tpfr}uD; rEG,feJ@ nDrt}uD; a0a0 wkd@uawmh aq;vkyif ef; vkyfuikd f
cGifh&olawGjzpfawmh q&mruvnf; aq;vkyfief;wm0ef,l&oljzpfvkd@ tae
eD;=uw,f? okd@aomfvnf; u|efrtaeeJ@ q&mrukd u|efrtpfruwqifh pdwfxJu
&if;ESD;aeygw,f?
trSwfw& &Sw
d muawmh yefqef;umvawGrmS wcgw&H ya'omuyGaJ wG
usif;yavh&Sdygw,f? tJ'DyGJawGrSm yg0ifuzkd@ 0goemygwJh &Jabmf&Jabmfrrsm;ukd
vkt
d yfovkd pnf;Hk;+y;D yg0ifujyapygw,f? tJ't
D cg u|erf wkd@ nDtpfr (4) a,muf
vnf; yg0if&p+rjJ zpfygw,f? 'Dvdk }uHK}uKd ufwidk f; q&mr&J@ pdwaf epdwx
f m;eJ@ pdwf&n
S f
oD;cHwwfr_udk xdawG@cGifh&ygw,f? u|efrwkd@txJrSm wcsdK@u 0goem ygayr,fh
oifay;wJt
h wkid ;f tqifajyatmif ruwwf=uyg? ok@d ayr,fh q&mr&J@ pdw&f n
S &f n
S f
oifay;r_a=umifh tm;vH;k atmifjrifatmif uyGrJ mS yg0ifujyEkid f wm csn;f ygy?J uyGrJ mS
wifqufwJh uuGufeJ@tnD 0wfpHkrsm;ukdvnf; q&mreJ@twl OD;aqmifwm0ef
,l&aom tEkynm&Sif &Jabmfrsm;eJ@ ndE_dif;wkdifyifum r&&atmif zefwD;csKyf
,l=u&ygw,f?
282
283
284
wm0efay;xm;cJyh gw,f?
wu,fawmh tcuftcJqHk;umvrSm tajccs aexkid fEkdif=uzk@d &m awmfHk
wefkH pnf;vH;k nDnGwfre_ J@ ausmjf zwfEdik frmS r[kwfyg? 'Dwek f;u u|erf wkd@wawG[m
toufuvnf; (2030) t&G,af wGayg?h t&G,af wGuvnf; odyu
f mG =uwm r[kwf
bl;? wrdaygufwnf;vkd jzpfaew,f? tHh=ozk@d aumif;wmu u|efrwkd@[m xifwm
xuf ykd+yD; pnf;vHk;pGm aexkdicf =Jh ujcif;yJ jzpfw,f? u|efrwkd@wawG[m vlrsdK;vnf;
rwl/ ae&yfvnf;rwl/ jzwfoef;vmwJh pnf;H;k a&;XmeawGvnf; rwl=uygb;l ? wlnD
aewmuawmh 'kuaQ &mufae=uwmyJ? tcuftcJawGudk vufwJG ausmjf zwf aejcif;
ygyJ?
bma=umifh 'Dvdk pnf;vH;k Ekdi=f uwmvJ? u|efrtjrifudk ajym&&if ygwt
D zGJ@
tpnf; nef=um;r_atmufrmS pcef;&J@ vdt
k yfcsuf rSeo
f r#ukd axmifhaphatmif pDrH
ay;Ekid fwJh q&mrwkd@ ZeD;armifEH&S J@ }udK;yrf;tm;xkwrf r_ sm;a=umifh jzpfygw,f? 'g[m
u|efrtwGuf woufwm arhr&wJh wefzd;k rjzwfEkdifwhJ pHerlem t&mudpPwckyg?
tJ'Dwkef;u olwkd@EpS fO;D [m ygwDwm0efudk zdzdpD;pD; aqmif&GufEidk fjcif;eJ@
u|erf wk@d trsKd ;orD;i,frsm;eJ@ u|erf wk@d uav;i,f rsm;tay: apwem A&yGe@J jyKpkysKd ;
axmifay;cJo
h rl sm; jzpfygw,f? u|erf ,ae@widk f rarhEikd q
f ;kH ae@wae@ta=umif; ajymjy
csifygw,f? tJ'guawmh uav;rsm;twGuf yxrOD;qH;k ynmoifqkay;yGJ usi;f y
wJhae@jzpfygw,f?
q&mrwkd@ }udKwifpDpOfxm;wJh ygw0D ifrsm;xHrS wv wkwfaiG (1) ,Gif
aumufc&H &Sx
d m;wJh aiGjzifh qkay;yGJ usi;f yygw,f? q&mr[m b,favmufapwem
jynfo
h vJq&kd if qkay;yGJae@rSm uav;rsm; pm;csifwhJ tpm;taomufrsm;uko
d m
a&G;cs,fap+yD; jyifqifckdif;jcif; jzpfygw,f? tJ'Dae@rSm ya'ouyGJav;u ygvkduf
ao;w,f? ujyazsmfajzr,fo
h lrsm;[mvnf; qk,lr,fu
h av;rsm; uk,
d fwkdifyJ jzpf
ygw,f? yGJ=unfhy&dowfuvnf; u|efrwdk@ pkaygif;twlaeae=uwJh u|efrwkd@
&Jabmfwokdufe@J (2) ESpf (3) ESpft&G,f uav;rsm;eJ@ u|erf wkd@ uav;rdcif woku
d f
ygyJ? uav;rsm;rajymygeJ@? u|efrukd,fwkdif yGJ}uD;wyGJ wufa&muf&ovkd yDjyif
av;eufvd@k pdwfv_y&f Sm;cJh&ygw,f?
yxrqHk; qk,l&r,fo
h l- ra[rm/ twef; 'kwd,wef;/ wkwfpm (- rSwf)/ ocsmF (--rSwf)/ vlro
_ dy`H(- -)/ yef;csD(- -)/ aw;*Dw(- -)/ um, (- -)/
285
286
287
288
289
onfhtcg arwWm&ifcGi.
f ta&;ygr_ukd tav;teuf jyKvmrdygonf? i,fi,fu
oif=um;cJhzl;onfh aus;nDaemifzwfpmudkvnf; *kjyKrdvmygonf?
(2)
u|efawmfESifh }uD;}uD; p+yD;awG@zl;=uonfrSm 1991 ckEpS fukef tZD; (ac:)
Zdu
k 0f g; &Gmav;wGif jzpfonf? a&mufa&mufjcif; &Gmol}u;D ( &GmrSL;) u ol@trd af b;u
EGm;wif;ukyf tay:xyfwGif aeapI au|;arG;xm;ygonf? &ufwcsKd@aerS u|ef
awmfEiS t
hf wl tv,fyikd ;f ppfa'owGif usqk;H oGm;aom &JabmfEpS Of ;D onf }u;D }u;D wd@k
ZeD;armifESH tygt0if tjcm;rdom;pkrsm; aexdkif&ef &Gmol}uD;(&GmrSL;) OD;aqmif
vdu
k jf yonfh ae&mwGif ckwx
f iG &f iS v
f if;+y;D 0g;ckwf tdraf qmuf=uygonf? tcsed w
f pfck
twlae=uygonf? xdkpOfu txl;taxG *krjyKrdyg/ }uD;}uD;onf 48 ckESpf
jynfwiG ;f ppfO;D uwnf;u awmfveS af &;xJwiG yf g0ifco
hJ /l yJc;l d;k r/ ta&S@ajrmuf umv
rsm;udk jzwfoef;cJhol/ a&S@rDaemufrD trsKd;orD;&Jabmf}uD;/ om;axmuforD; cH r&Sd/
onfavmufyJ trSwx
f ifxif odyrf &SdvyS g? od@k ayrnfh 93 ckESpfavmufwiG f jzpfrnf/
}uD;}uD; ud,
k f0ef&Sdae+yD qdo
k nfh owif;pum; wpfck ygvmonf/ tv,fydkif;
ppfa'oa&muf &Jabmfrsm; tm;&0rf;om jzpf=uygonf? aemufaemifrS r[kwf
a=umif; jyef=um;ygonf?
onfvkEd iS fh umv&Snw
f pfck jzwfoef;=u+yD; 1997 ckESpf u|efawmf tdrf
axmifus+yD;csdefwGif }uD;}uD;qDrS pmtdwfuav; vl}uHKyg;vmygonf? txJwGif
vufz@JG aiGEiS hf pmwdu
k av;ygonf? &Jabmf--ESihf orD; [k tpcsDxm;um r*Fvm
aqmifwkef;u rvmEdkiI
f vl}uKHyg;vdkufa=umif; jzpfygonf? a=omf wul;wuESifh
trSww
f & &Sv
d yS gvm;/ pdwrf aumif;jzpfjcif;a&m =unfE;l 0rf;om jzpfjcif;yg vifr,m;
ESpfa,mufpvHk; cHpm;=u&ygonf? vlcsif;awmh rawG@jzpfEkid =f uyg?
ouU&mZf 2000 aemufydkif;wGifrawmh pm;0wfaea&; b0awGvnf;
wpHkw&m wnf+idrfvm=uygonf? u|efawmfwdk@wGifvnf; orD; ESpfa,mufyif
yGm;pD;vmcJyh g+y/D orD;rsm; ta=umif;jyKIvnf;aumif; pD;yGm;a&;b0 tajctae
ay;vmonfuwa=umif; }uD;}uD;qD toGm;tvm rsm;vmcJhygonf? }uD;}uD;
291
cef@OD; (ref;wuUodkvf)
10 rwf 2016
294
295
jynfol@wyfrawmf aq;Hw
k m0efcHwOD;jzpfwJh q&mr}uD;eJ@ tpnf;ta0; rSwfwrf;
vkdu&f ol u|efawmfw@kd ykdrd&k if;ESD;vmygw,f?
3?
1979 Ekd0ifbmvtwGif;rSm ta&S@ajrmufppfa'o[m 79 vrf;pOf
twnfjyKa&;twGuf uGezf &ifw
h &yfudk ac:,l usi;f yygw,f? ta&S@ajrmuf ppfa'o
twGi;f rS 0ajrmufckid f/ ukd;uef@ckdif/ 0awmifckdi/f wyfr[m 768/ wyfr[m 12
wkd@rS ygwD0ifukd,fpm;vS,frsm;eJ@ yefqef;Xme}uD;rsm;jzpfwJh axmufyHha&;Xme/
ppfOD;pD;Xme/ EkdifiHa&;Xme/ XmecsKyfpwJh Xme}uD;rsm;u ukd,fpm;vS,fawG wuf
a&mufcJhw,f? tpnf;ta0;cef;r}uD; wckvHk;[m opf&Gufpdrf;a&mif ppf,leD
azmif;rsm;qifjref;+yD; acgi;f xufrmS =u,feDwvufvufeJ@ jynfol@wyfrawmfom;
au'g}uD;rsm;eJ@ jynfah eygw,f? 'g[m tpnf;ta0;cef;r}u;D tjynf@ acgi;f xufrmS
=u,few
D vufvufeJ@ 0/ &Sr;f / *si;f azm/ u&if/ ukd;uef@wkwf/ wkw/f Arm tzdEdyS fcH
vlrsKd ;aygi;f pHk jynfo@l wyfrawmfom; au'g}u;D rsm;eJ@twl u|eaf wmf uGezf &ifh tpnf;
ta0;}uD;ukd yxqHk;t}udrf wufa&mufcGifh &zl;jcif; jzpfygw,f? uGefz&ifhukd
tifwmae&Sief ,focD sif;eJ@ zGifhygw,f? tcsde=f umoGm;+yDjzpfvd@k ukd,pf m;vS,f ta&
twGuf udef;*%ef; twdtus rrSwfrdawmhygb;l ?
'DuGezf &ifu
h dk XmecsKyfrS &Jabmfp;kd csp/f u|efawmfe@J wjcm;au'g 3 a,muf
avhvmoltjzpf wufa&mufcGifh}uHKygw,f? ppfa'oaq;Hrk S q&mr}uD; tygt0if
trsdK;orD; &Jabmfr}uD; 3 a,mufe@J trsdK;orD;&Jabmfppk kaygif; 7 a,muf wufcJh
wmukd owd&aeygw,f? tcsdef&J@ wkdufpm;r_eJ@ awmfvSefa&;tauG@taumuf
twuftqif;rsm;t=um;u 'Dae@tajc taeatmufrmS jyefvn
S =hf unfv
h u
dk fawmh
avhvmoltjzpfwufa&mufcw
Jh Jh &Jabmf pkd;cspfe@J u|eaf wmf? uk,
d fpm;vS,t
f jzpf
wufa&mufcJhol q&mr}uD;eJ@ uGefz&ifhukd OD;pDd;usif;ycJhwJh &Jabmfwif&Dwkd@om
ygwD&J@&ifcGifrSm wufwufuu qufvuf v_yf&Sm;wkdufyGJ0if&if; usefwmukd
awG@ae&ygw,f?
wu,fawmh uGezf &ifu
h v
dk nf; aumif;aumif;usif;yEkid cf iG hf r&vku
d yf gb;l ?
ta&S@ajrmufppfa&;orkid ;f rSm ausmf=um;vSwhJ rif;&efatmif xk;d ppf0ifvmvk@d ygy?J
'geJ@ uGefz&ifhudk tjref tqH;k towfvkduf&ygw,f? q&mr}uD; &JabmfaiGuawmh
aq;Hkurkd@ a&S@wef;aq;tzGJ@v$waf &;/ wyfawGtwGuf wku
d fyGJtwGif; ta&;}uD;wJh
aq;0g;rsm; pDpOfa&;twGuf tvkyfawGukd wufokwfdu
k f pDpOf&ygw,f? u|efawmf
298
ku
d fr,f/ qif}uD;ukdvnf; kdurf ,fqkdwJh ygww
D Gif; tedmHkawGeJ@ ywfouf&if
atmufajcau'ga&m/ acgi;f aqmifydik f;ukdygrusef ta&;,loGma&; qHk;jzwfcsucf s+yD;
Ekdiif Ha&;v_y&f Sm;r_ukd wqifh wufchyJ gw,f? aemufqk;H rSm tcsdefydik ;f ygw0D if vkyf
rvm;/ tcsed jf ynfh ygw0D if vkyrf vm;qdw
k hJ awmif;qkcd su/f enf;enf;eJ@ }u}J u0J ikd ;f a&;
(azmif;yGaewJh tiftm;rsm;ukd av#mch sypfa&;) v_y&f mS ;r_e@J twl ygw0D if rSwyf w
kH ifa&;
v_yf&Sm;r_ukd 1984 ckrSm wygwDvHk; vkyfaqmif&if; ygwD[m 1985 wwd,t}udrf
uGef*&uf jyifqifa&;ukd ajcvSrf;vSr;f cJhw,f? Ekdiif Ha&; v_yf&mS ;r_awGuawmh odyf
t&mrxifvyS g? (aemifrmS u|eaf wmfw@dk ygwD ajratmufygwjD zpfomG ;&r_u 'Dtcsuf
ukd azmfjyaeygw,f)?
'DEdik fiaH &;v_y&f Sm;r_awGtwGi;f rSm q&mr}uD; &JabmfaiG[m rdrdud,
k fud,
k f
uk,
d f tcsed jf ynf@ygw0D ifwa,muftjzpf v_y&f mS ;vkyu
f idk cf o
hJ vkd ygweD @J awmfveS af &;
twGuf acgif;xufrSm =u,feDwvufvufyefqif&if; a&S@qHk;wef;u wufwuf
uu yg0ifcJhygw,f? 'Dv_y&f Sm;r_awGtwGi;f oHcJ wifEdik cf o
Jh lvkd@ qkd&ifvnf; rrSm;
ygbl;?
u|eaf wmfw@dk yefqef;umvawGrmS ygwaD e@(815ae@)/ vufeuf ukid f awmf
vSefa&;ae@(328ae@)awGrSm uyGJrsm;/ tm;upm;yGJrsm; usif;yavh&Sdygw,f? 'D
uyGaJ wGtwGuf ygw[
D m A[k0d g'jzef@csad &;/ ppfa'o0g'jzef@csad &;tzG@J w@dk e@J twl q&m
r}uD;ukyd g ac:,lwm0ef tyfEiS ;f avh&dyS gw,f? ol[m tJ'Dvdk wm0eftyfESif;vku
fd w
f hJ
tpnf;ta0;uaepwif+yD; vkdtyfwJh aAmfvHwD,m&Jabmfrsm;pnf;Hk;/ ae@pOf
tuwku
d f/ oDcsi;f wku
d fwmuae Zmwfur,fo
h rl sm; 0wf&r,ft
h 0wfrsm; ukd,w
f idk f
&SmazG jyifqifcsKyfvkyw
f m iSm;&rf;wmtqHk; rdrdaq;Hkvkyif ef;rsm;ukdvky&f if; ae@pOf
yefqef;twGif; vGef;xkd;vkyf&Sm;cJh+yD; uyGJwifqufwJhtxd rsdK;qufopf&Jabmf/
&Jabmfrav;rsm;eJ@twl aeylr;dk &Gmra&Smif/ ae@ntcsed rf a&G; yg0ifvy_ &f mS ;cJw
h hJ rsKd ;quf
a[mif; trsKd ;orD; au'gwOD; jzpfygw,f? uyGw
J ifquf jyefawmhvnf; ol[m
Zmwfpif ykuG,f=um;uae 'gkduf wmwOD;taeeJ@ ZmwfaumifawG&J@ t0if
txGurf sm; pDpOfnef=um;&if;/ vkdtyfwJhZmwf0ifoDcsif;rsm;ukd rarmEkid fryef;Ekid f
oDqkday;aewwfygw,f? 'DuyGJ+yD;oGm;rS rdrdaewJh tdrfuav;ukd ol@aq;Hku
&Jabmf&aJ bmfrav;awGeJ@ twljyefomG ;wwfygw,f?
ol[m 'Dvyk fief;awGukd rdrd&J@aq;Hk vkyfief;awG rxdcdu
k w
f aJh tmufrSm
aygi;f pyfvkyu
f dik cf w
Jh myg? 'Dv=kd um;xJuae+yD; aq;Hkvyk if ef;awGudk ypfxm;w,fvd@k
300
305
307
308
Ekid if w
H umhocD si;f
xavmh tiwfab;usa&mufol wd@k wawG
xavmh urBmw0ef;u aus;u|efawG
awmfvSefum xpfcsKef;jrnf au;a=umfvkd@ae
aemufqk;H ydww
f du
k yf GJ E$Jqifrav
a&S;k;d tpOftvm t,ltqpGJawG pGef@av
aus;u|efawG xav x=uav
tajctaeawG awmfvSefumom ajymif;rav
atmifjrifz@kd &m &Sif;ypfpd@k av?
&Jabmfwd@k vmpkk;H ae tqHk;ppfyGJ E$q
J ifr,fav
tifwmae&Sief ,f urBmrSm tuken
f aD p
&Jabmfwd@k vmpkk;H ae tqHk;ppfyGJ E$rJ ,fav
tifwmae&Sife,f pnf;Hk;pkpnf;umae?
u,fwif&iS f b,faomtcgrS r&Sdacs
ewfo=d um;eJ@ rif;bk&m; wkd@r,Hak y
aESmif}udK;ukd wkd@vuf;Hk jzifh csdK;zsufrav
aomu Asmyg' avmbuif;rav
vk,ufjcif;rS trSefrv$yJ if uif;rav
rsm;jynfolwkd@nD aysmjf rL;=uap
tm;vHk;u wm0efud,
k pf D xrf;rav
oHylckduf0,f tm;pku
d fxkEu
S fa[?
&Jabmfwd@k vmpkk;H ae tqHk;ppfyGJ E$q
J ifr,fav
tifwmae&Sief ,f urBmrSm tuken
f aD p
309
310
Armjynfue fjrLepfygwDrS
usef&pfol rdom;pkxo
H @kd ay;ykd@ wJh o0%fvmrS
311