IvyM.

Pagcaliwangan

IVAmity

AngAlim
Ang epikong Alim ay natutungod sa buhay ng bathala at sa mga katakatakang
pangyayarinaipinalalagaynalangitngmgaIpugaw.Dahilsapagkakabanggitsaisasamga
salaysayngAlimsapagsasaingsatukilayipinalalagayngilangmananaliksiknaangmga
unang Ipugaw ay kasabay marahil sa pagkaparito sa ikalawang sapit o lakbayan ng mga
Indonesyo,namay2000taonnangayon.
KasaysayangHalawsaAlim
Noongarawdaw,angbuongdaigdigaypanaynalupaatpatagnapatag,malibansa
dalawangbundok:angAmuyawsasilanganatangKalawitansakanluran.Angmgataoay
nakatirasagitnangkapatagangpagitanngdalawangbundokatsatabinggubatatngisangilog.
Noon,angmgataoaymalabathala,matiwasayatmaligayangnamumuhayatwalangkamatayan.
Kapagibigkumain,angtaoaypuputollamangngisangbiyasngkawayangsaganangsagana,at
saloobngbiyasaymaybigasnangnakahandangisaing,atangbiyasnarinangmapagsasaingan.
Angmalalakingtuboaymaymasaganangkatasnainumin,nakungtawaginaybayyak.Angilog
aysaganasaisdaatangmgagubataypunungpunongmgausaatbabuyramongmadaling
hulihin. Ang mga butil ng bigas ay napakalalaki, na isang munting dakot ay sapat nang
makabusogsaisangmaganak.
Ngunitmayisangpanahongangulanayhindidumating.Angilogaynatuyosainitng
araw. Nagkamatay ang mga tao. Inisip ng mga taong natitira na hukayin ang ilog. Nang
makatatlongarawangpaghuhukay,angtubigaybiglangbumalongnangmalakasatilangtao
ang nalunod. Gayunman, sapagkat may tubig na, ang mga tao ay nagdiwang. Habang
nagdiriwangsilaayumulannangmalakasatwalangtigil.Umapawangilogattumaasnang
tumaasangtubig.Nagtakbuhanangmgataoatnagtangkangumakyatsadalawangbundokupang
makaligtassabaha,ngunitnangalunodanglahatmalibansamagkapatid:siWigannalalaki,na
napadpadsabundokngAmuyaw,atsiBugannababae,nanapadpadsabundokngKalawitan.
Nang humupa ang baha, si Bugan ay nagpaningas ng apoy sa kanyang bundok ng
Kalawitan. Nakita ni Wigan, mula sa Amuyaw, ang apoy at nalaman niyang silang dalawa
lamangangnatirangbuhaysadaigdig.Naglakbaysilangdalawasamalalayongpookupang
maghanapngibangtao,ngunitwalangmakita,atsawakasaynanirahansilasaisangpook(na
ngayonaytirahanngangkangBanawolngmgaIpugaw).NagtayongbahaysiWigandoonat
iniwan si Bugan upang maghanap ng tao ngunit wala. Pagkaraan ng ilang panahon ay
naramdaman ni Bugan na siyay nagdadalangtao. Sa malaking kahihiyan sa sarili ay inisip
niyangmagpakamataysatabingilog.Ngunitisangmatandangmaymaputingbalbasangbiglang
napakitasakanyaatpumigilsapagpapakamatay.
AkoysiMakanungan,anangmatanda.SiMakanunganaybathalangmgaIpugaw.
IkinasalniMakanungansinaWiganatBugan.Angnaginganaknilaaysiyam:limanglalakiat
apat na babae. Ang unang apat na lalaki ay naging asawa ng apat na babae, at sa kanila
nanggalingangmgataosadaigdig.Angbunsonglalakiaynatirangwalangasawa.

SumapitangpanahongnagsalatsaaniatpagkainangmaganaknaWiganatBugan.
Naalaala ni Wigan si Makanungan. Nagpahuli siya ng isang puting daga upang ihandog sa
bathalangMakanungan.Ngunitpatuloyparinangpagsasalat.KayatipinagaposniWigansi
Igon, ang bunsong lalaking walang asawa, at ipinapatay upang ihandog sa bathalang
Makanungan.Angbathalaaydumalosahandaan,atpinawiniyaangpagsasalat,ngunitsinabi
niyasabuongmaganaknamasamaangkanilangginawangpagpataykayIgon.Ipinagutos
niyangangmagkakapatidaymaghiwahiwalaysahilaga,satimog,sasilangan,sakanluran.
Kapagkayoynagkita,kayoymagaawayatmagpapatayan,angsumpaniya.(Kaya,hanggang
ngayonaypatuloyangmgadigmaanatpatayansadaigdigangmagkakapatidaynagkakatagpo,
nagaawayan,atnagpapatayan,bilangpagtalimasasumpaniMakanungan.)