Antas ng Pagbasa

Tinukoy ni Mortimer Adler at Charles Van Doren (1973) sa kanilang aklat na How to
Read a Book ang apat na antas ng pagbasa. Ito ay ang primaryang antas
(elementary), mapagsiyasat na antas (inspectional), analitikal na antas (analytical)
at sintopikal na antas (syntopical) na bumubuo ng isang hakbang-hakbang na
proseso. Hindi maaaring umusad sa pinakamataas na antas (sintopikal) hanggat
hindi pinagdadaanan ang nauna o mas mababang antas.
Primarya Ito ang pinakamababang antas ng pagbasa at pantulong upang
makamit literasi sa pagbasa. Ang mga kakayahan sa pagbasa sa antas na ito ay
kinapapalooban lamang ng pagtukoy sa tiyak na datos at ispesipikong impormasyon
gaya ng petsa, setting, lugar, o mga tauhan sa isang teksto. Itinuturing na
magkakahiwalay ang mga impormasyong ito, na mahirap
para sa bagong
mambabasa
upang makabuo ng kabuuang hinuha at pag-unawa sa teksto.
Nauunawaaan lamang ang hiwa-hiwalay na impormasyon sa literal na antas at hindi
nakabubuo ng interpretasyon mula sa pagkakaugnay-ugnay ng mga nito.
Halimbawa, sa pagbabasa ng isang maikling kuwento, natutukoy ng mambabasa
kung sino ang mga tauhan , katangian nila, setting, at ang mga pangyayari sa
kuwento, ngunit hindi niya mabubuo ang kabuuang interpretasyon nito. Sa antas na
ito, hindi rin agad nauunawaan ang metapora, imahen, at iban pang simbolismong
ginamit sa akda.
Mapagsiyasat Sa antas na ito, nauunawaan na ng mambabasa
ang
kabuuang teksto at nakapagbibigay ng mga hinuha o impresyon tungkol dito. Sa
pamamagitan nito, nakapagbibigay ng mabilisan ngunit makabuluhang paunang
rebyu sa isang teksto ang mambabasa upang matukoy kung kakailanganin niya ito
at kung maaari itong basahin nang mas malaliman. Maaaring gamitin ang skimming
sa antas na ito. Tinitingnan ng mambabasa ang titulo, heading, at subheading.
Pinapasadahan rin niya ang nilalaman ng teksto upang maunawaan ang kabuuang
estruktura nito. Paimbabaw ang katangian ng pagbasang ito sapagkat halos
panlabas na bahagi lamang ng teksto ang tinitingnan. Hindi ito pinag-iisipan nang
malalim para magbigay ng interpretasyon o pinag-uukulan ng pansin ang ilang
bahaging hindi maunawaan sa teksto.
Ang pagtigil sa antas na ito ay angkop lamang at dapat gawin kung hindi na
nakikita ang halaga ng materyales na binabasa sa ginagawang pag-aaral. Ngunit
para sa karamihan ng nanaliksik, ang antas na ito ang panimulang pagbasa para sa
paghahanda sa mas malalim pang pag-unawa at pananaliksik.
Analitikal Sa antas na ito ng pagbasa, ginagamit ang mapanuri o kritikal na pagiisip upang malalimang maunawaan ang kahulugan ng teksto at ang layunin o
pananaw ng manunulat. Bahagi ng antas na ito ang pagtatasa sa katumpakan,
kaangkupan, at kung katotohanan o opinyon ang nilalaman ng teksto. Upang
makamit ito, kailangang isagawa ng mambabasa ang sumusunod:

Tukuyin kung saang larangan nakapaloob ang teksto.

Ibalangkas ang teksto batay sa kabuuang estruktura o kung paano ito inayos
ng may-akda.
Tukuyin ang suliranin tinatangkang bigyang-linaw ng may-akda.
Unawain ang mahahalagang terminong ginamit ng may-akda tungo sa pagunawa ng kabuuang teksto.
Sapulin ang mahahalagang proposisyon ng may-akda.
Alamin ang argumento ng may-akda.
Tukuyin sa bandang huli kung nasolusyonan o nasagot ba ng may-akda ang
suliraning ng teksto.
Tukuyin kung saang bahagi ng teksto nagkulang, nagkamali, o naging ilohikal
ang pagpapaliwanag ng may-akda.

Sa kabuuan, ang mapagsiyasat na antas ng pagbasa ang maghahawi tungo sa

analitikal na pagbasa. Malalim at mapanuri na ang antas na ito, ngunit hindi rito
nagtatapos ang layunin ng pagbasa.
Sintopikal Ang salitang syntopical ay binuo ni Mortimer Adler mula sa salitang
syntopicon na inimbento at ginamit niya sa aklat na A Syntopicon: An Index to the
Great Ideas (1952), na nangangahulugang koleksiyon ng mga paksa. Tumutukoy
ito sa uri ng pagusuri na kinapapalooban ng paghahambing sa ibat ibang teksto at
akda na kadalasangn magkaka-ugnay.
Ano ang kaibahan ng sintopikal at analitikal na antas ng pagbasa? Mula sa analitikal
na pagbasa ng limang aklat ay maaari ka nang maging eksperto sa isang tiyak na
paksa batay sa kung ano ang sinabi ng mga manunulat sa mga aklat na iyong
binasa. Sa sintopikal na pagbasa, nakabubuo ka ng sariling perspektiba o pananaw
sa isang tiyak na larangan mula sa paghahambing ng mga akdang inunawa mo.
Ang sintopikal na pagbasa ay hindi lamang pag-unawa sa mga nariyan nang mga
eksperto sa isang larangan o disiplina, kundi ang pagbuo ng sariling sistema ng
kaalaman at pag-unawa mula sa pagbasa sa mga ekspertong ito. Ang mga aklat na
binasa mo ay mga kasangkapan lamang upang maunawaan mo ang mga kaalaman
na naipundar na ng mga iskolar. Sa sintopikal na pagbasa, sa papamagitan ng
sistematikong paraan, pinaghahalo ang mga impormasyon mula sa aklat at ang
mga sariling karanasan at kaalaman upang makabuo ng ugnayan at bagong mga
pananaw at kaalaman. Ibig sabihin, sa antas na ito ng pagbasa, itinuturing mo na
rin ang sarili bilang isa sa mga eksperto ng iyong binasa.