BAB 8
INDUSTRI SEMEN
Pengantar
c
c
cc c
cc
c
c c
c c c c c c c
c c c
c
c c c c c c
c
c c
c
c c c
c
c c
c
c
c
cc
c
ccc c
c
c c
c c c c c c
c
c
c! cc
c"c
c
cc
c
c c
c
c c c c c
c c
c
c
c
c c c c c
c #
c c
Pengertian Semen
#c )cc
c c
c
c
c
c
3c
c
4c
c
cc
c4ccc
cc
c
c c c
c
c
c
4
c c
c c
c c c c
c
c
c
cccc
c
cc c
c
c
c
c
c
c
c c c
c c
c c
rc
c
c
c
c
c
c c )gyác
c c
cc"c c
cc
c
c
c 4 c
c
cc2+c cc,+c c
cccc
cc
cccc
c
c
c c
c
c
c
c c c c
c% c
c
c
cc
cc
c
c
c c
c
c
c c c c c c c
c
c c
c
c :;c #c c
c
c
c
c
cc
c
cc
c
#c
c
c c c c
c c c
c
c c
c c
c c c
c c
c c
c c
c c c
c
c
c
ccc
c c
c
ccc
c
c
c
c c
c c c <c &
c c c
c c
c c
c
c
c
c
c c
c
c
c
c
c ccccc
cc
cc
c c c c c c
c
c
c
c c c c c
c c
c $c
c c c
c
c c
c
c
c c
c
c
c c
c
c
c c c
c
c
c
ccc
c$$c
c
cc
c c c c
c c ' c
c c c c
c
c
c
c c
c #
c c
c c $c
cccc
c
c
c$c
cc c
c c
c c
c $ c #c c c c
c c
c
c c c c
c
c c
cccccc
Jenis-jenis Semen
*c Semen Abuc c c a rc
c
4
c
$c
c
c
c
c
c c
c 4c
c c
cc
c
ccc
c
c
ccc#cc
c
c
c c c c #c c
c
c
c c
c
c ,c c c c c c
c=c
.c
c
c
c c
c c c
c
c
c,ccc3c
G c a r
á
c c
cc
c
ccc cc
cc c c
c
c
c
c
c
c
c c c
c
c c $c c c
&c$cc
c
ccc
3c
,,>c )7#-?c *@>c )1#-?c *+>c )7 -?c .>c )2 8-?c 1 >c !6?c 1@>c )#67-?c
*+>cc
c
c
c*+>c
c6c
Ñ c a r
á
c c c c c c
c c
c c
cc
c
c c c$c
c
c
c c
cc c
c
c
c
c&c$cc
c
ccc
3c
,*>c )7#-?c 12>c )1#-?c >c )7-?c **>c )2 8-?c 1@>c !6?c 1,>c )#67-?c
+ >cc
c
c
c*+>c
c6c
[ c a r
á
c c c
c
c
cc)
-cc c
c c
c c
c
c c
c
c c
c
cc$cccc
c
&c$cc
c
ccc
3c
,.>c )7#-?c *@>c )1#-?c *+>c )7 -?c .>c )2 8-?c 7+>c !6?c 7*>c )#67-?c
+@>cc
c
c
c*7>c
c6c
è c a r
á
c c c
c c c c c c
c c c c c
c c c
c c
c
c
c
c
c c
&c$cc
c
ccc
3c
1 >c )7#-?c 2@>c )1#-?c 2>c )7-?c *1>c )2 8-?c * >c !6?c *@>c )#67-?c
+@>cc
c
c
c+ >c
c6c
u c a r
á
c c c c
c
c c
c c
c $c
c
c
c c c &c
$cc
c
ccc
3c
c
c
c
c
cc
c
cc3c
c
ù ar
c c
c c
c c
c
c c
c
c
c c
c
c
c
c
c
c c
c
c
c
c )
r cr
-c c c c
c c c
cc!c
c
' ar r
g
cc c
c cc
c
g
c
c
c
c
c
ccccccc
c3cc
*c c c
c c
c
c
c r ry ryrc
c
r r c
1c c c ) g
g r -c c
c
ccc
7c c
cr c c c c )c
rc 3c
c
c
cc
c c
c-c
2c c
c c
,c c c c
c c c
r
c gyác
c
c
c
ccccccc
c
c
@c
c
c
cccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc c
c
#cc
cc
cccccc3cc
c
G c Penambangan dan penyimpanan bahan mentah
c #c c c c c c
c c c
c
c c c c c
c c c
c c c
c
c c )
c -c c )c -c
c)c-c
c
c
c)
c
-cDc
c cc
c
ccc c
ccc
c
Ñ c Penggilingan dan pencampuran bahan mentah
c #c
c
c
c c
c
c c
c
c
c cc
c
c
[ c ¢omogenisasi dan pencampuran bahan mentah
c
è c Pembakaran
c Ec c c
c
c c
c
c c
c
c
c c %c $c c c
c
c c c c c
c
c
c
c c c
c
c
c r ry
c
c c
c
c c
c
c )
-c c )-c c
c
c
c
c
c
c
c c c c
c
c
c
cc
c
c
c c c
@+c
c
c
@*c
c
c
Tabel G
Klinker pada semen
yá
c c
a r c
r a r c
ry y
cc
Clinkerc Mass%c Cementc Mass%c
Ecc
2,.,>c cG
c6cc *.>c
)6-7#61c[c
cc
.71>c #cG
c#61cc *@17>c
)6-1#61cÑc
Ecc c G
c
+*7>c 1,>c
)6-7167c [ c 167c c
Ec
c
+* >c 8cG
c8167cc +>c
)6-216781 67c
è c
Dc#62c 1*+>c #c c
c cc c c
c c c
@1c
c
c
c c
$c c c
cc
rc)
c c
-c c
c
c
c
c ccc cc
c
c c
c c c #c c c
c c c
c
c c
c
c c #c
c c c c c
c c
c Ec c
c c
c c c
c c c
cc c
c
c cc
c
c
c
c
c
c c
c c c
c
cc
c
c c
c
c3c
-ccccccLahanc
c c
cc
c
ccc
ccc
c c
c
c c c
c
c c c
c c c c
c c
c c c
c
c c c c
c
c"cc c
c
c ccc
c
@7c
c
c
1cccccAirc
&ccc
c
cc
c
c
c
c c
c
c c
c c
c !
c c c c
c
c c
c
c
c c c
c c c
c
c
cc c
&ccc
cc
c
c cc%c
c
cc c
ccc ccc
ccc
cc
cccc#c
c c
c
c c
c
c
cc c cc
cccc
cc
7 Udarac
c c
c
c $ c
c
c
c
c c
ccc
c
c
c c
c c c
c
c c
c
c
c
c c c
c c cc
c c c %c c
c $c
c
c
c
c
c
c
c
c c
cc #c
c
c c
c c Dc c
c c
c
c
c c
c
c
c
c
c c 6c 61c #61c
c c c c
c
c
c
c
è Dsb
*c c0&6#0!0(c
/c c
c
c c
c
c c c
c
c c &c c
c
c
c
c c: ;c
c:;c$cc
cc*@@1cc
c /c )c
c
c (06-c c c c
c
c
cc
c
cc c
c
cccc
c
c
c
$c
c c
c c
c
c c c
c
c
c c
c c
c c 1++*c
cc
c
cc
cc
ccc
c
c
cc
c c /c c
c
c c c c c
c
c
c )
c c c c c
-c
c c
c
c ) c
-c #c c
c /c
c c 7.c
cc cc
c&
cc
c
c)
-c
c c
c )c -c c c 4c c
c
c
c
c
c
c
c
c c
c c
c
c c c
c $$c
c
c c
c c $$c
c c 6c #61c 167c
c 81 67c 6c
c c
c c c
c
c
c c c )c -c
c
c
c
cc
c
c
c c
c c
@2c
c
c
c
c c cc
c
cc
c
c c
c
c c $c
c
c
c
c c
c
c cc
c
c c
c
c
c
c3c
*c 'c
'$c c )c c
c
c c c c -c
c
c
c c
c c )
-c c
c c c c
c
c $c c
c
c
cc
1c '$c!cc
c%c
#c
c $c c
c
c $c
4
c
c
c
cc$cc
7c '$c!c!Gc
&
c
c c
cc c
c
cc
c )
c c
c
c
c c
-c
c
c
c c )
c c
c
c
-cc c
c c
c c c c c c c
c
2c 8c
#cc
c c
cc c c
c
c
c
c
c *7,+Jc
c c c
c
c $c
c
cc
c
ccc cc
cc
Dc
c
c c c
c
c c c c
c 1++Jc c c
c
c
c
c c
ccc
cc c
c
c
c
c
c
c
c c
c
c c
c c
c c
c
c c "%c !c '%c c
c c c
cc c
c c
c
c c
c
c c c
c
c
c c c c
7,>c c
c
c c c c c c c c
c
c c c c
,c
c%cc
Dc
c
c c
c c
c c
c
c c c c
c c c
c
c
c
"c c c
c
c c c c )
c
c c
c
c -c c c
c
c c c
c0 cc
cc ccc
c
cc
c
c Ec c c
c
c
c c
c
#
c c c
c c c
c
c c c
c c
c c
cc c c c0 cc c
c
c u uc
c c
uc u uc c u uc
uc
u c
cc
§c
c c
c
cc c
cc
c
c
c
c c
c c
c c
c
c c
c c c
c c c
c c c
c
@,c
c
c
Semen Pozolan c
/c c c c c c c
c c c
c
c
c á cc#cc
c
cc
c &
c c c c
c
c c c
c
c
c
c )
-c
c c c
c
c c
c c c c
c c
c
c c cc
c c
ccccc
@c
c
c
c c %c
c
c c c c
c
c c c
c c c
c
c
c
c
c
c c
c c c c %c
c
ccccccccc
Ueopolimer Semen
c
c c
c c
c
c c c
c
c c c c c c
c c
c
c
c
c c c c c
c
c c c c
c
c
c
cc cc c c cc
c
c c
cc
c
c
cc
c
c &c c c
c
c 'c
c /c c
c*@@1c
c
c&c/cc*@@.c
c
$cccc
c cc c c
c
c
c c
c
c
c
c
cc
c c c
c c
cc
@.c
c
c
c
c
c
c
c
c c c cc
c c Ec
c
c c
c c c c c
c cc
cc
c
c c
cc c
c
c
c c
c
c c
c c
c c
cc c c cc
c c
c
c
c c c
c
c
c c
c
c $ c c
c
c
c
c
c c c &c
c c c c
c
c
c
c
c
c $c
c
c#c
c
c
c
c
c
c
c
c c c c
cc c
9c c
c !c
c $ $c c c
c c c c c
c c c
c ccc cc $c)
-c
c
c
c
c
c c c c c
c 9c c
c
c c
c c
c c c c
c
c
c c c c c c c c
c
c c
c cc
c c c 1++*c c
c
c c c
c c c
c c "=8c )c %c c -c c
c
c
c
c
c
c c
c c c
c
c c c
c
c c c c c
c
c c c c
c c c $ c
c
c c
c c
c c c
c c
c
c c #c
c c c c c
c c
c c
c c c
c $c
c
cc
cc cc c c c c
c cc c
cc
c
c
c
c c c $c c c
c c
c )
c
c -c c
c c c $c
cc/c%
%c c1+cccc
Dc c
c c c
c
c c
c
ccc c c
c c
#
c c
c
c cLcccc
c
c c c c c c c
c c c
c
c c c c c c #c c c
c
cc
c
c c
ccc%c c
c
c c# c
cc
@ c
c
c
cc
c c c
c
c c +c c c
c
c c
c
c c
c c
c )c
-c c c c
c 9%c !
c c
c
$c
c c /c =c %c c c c c
$c
c
c
c
c c c )M
N-c
c
cc
c
cc
c
ccc
c c c c
c c c
c
c
c c
c c c
c c
c
c
c
cc
&c
$c c c
c
c
c
c
c c
c
c c c
c
c c c
c c c $c c
c c c
c
Daftar Pustaka
*c c1++.c#cOP3Q344
$
4$ 4#Qc
1c c1++.cOP3;344$
4$ 4;c
7c c1++.c
cc
OP3;344$
4$ 4
RQc
2c c1++.c
c5c
OP3;$$$
4
;c
@@c
c
c
---------------
*++c
c