Digitized by the Internet Archive

in 2016 with funding from

Getty Research Institute

https://archive.org/details/atalantafugienshOOmaie

^
 '

^
'(.'''V i'.* '
<'l
'

;
^
' J

t
...
U'

v^:.. !^. ,

*
1
^ :
-^
-r-'-iit'^-lii
V

V;

c
> ^
3,^
'

.f
'
,^/-';j:";
V/ -f
V
'
.
- ..'V
^
^

k'b: i

7 ixi
fCi-.

'

4^
:

r;: :
V..-')

'r.'-y > ;v; a-

',-
-
fe'i M VS' :

.hi
V"*
7
'
.

-t !* * J .

,

7
. fei'.-

*'^' '

V
''
f^.. : -
' >^-

. i'<^'

i?.-

EOM
'
V
'*
/Vv^.vl^--;ia
 Vircthu/tt

JL
1 'H&W4
f^"

'1 ls^
 ^

EPIG RAMM A AUTHO RIS

H Ejperi ipreciumjuvenls tulit impiger horti
Dante Dea pomum Cypride tergeminum:
jd^fequensfugient humo glomeravit adora
^

Virginis, hinc tardas contrahit illa moras:

(JMox micat is ^micat hac mox ante fugacior Eurisy
s^AlteratumJpargens aurea donafoloy
Ille morabatur veigia lenta puella
Riirfm At hac rurfus datfua tergafugas
Tertia donec amans iteraritponderaycejt
Vigori merces hinc Kt A o.
Hippomenes virtmeHlphuris dllafugacis
(JMcrcuriidn curfufemina vita mare est.
flui poflquam cupidofecompleBuntur amorem
In fano Cybeles xorrigit iraDeams
Telle leonina vindex e veiit ambos
Inde rubent pohac corpore ntf^ feri.
Hujus ut exprimeretfmulacrafimillima curfus
Voce tibi terna dat mea Mufafugas:
U na manetmplex pomumque refert remorans vox,
^ Iterafedfugiens, tertia ritefequens.
K^uribus ta tuisAculisque Emblemataproent,
ratio arcanas expetat inde notas:
Senbus hac objeBa tulidntelleBus ut illis
illicibus caperet, qua preciofa latent.

Orbis quicquidopumyvel habet Medicina falutis.

Omne Leo geminusfuppeditarepoteB.
 5

eAmpliJmo, Celeberrimo Excellentijmo

MLHAUSENSIS
IN THURINGIA IMPERIALIS
REIPUBLIC^ S ENATORIO ORDIN I,

VifisVirtute:,Dod:riri,&veraiiirni Nobilitate
prseftantiEimE*,

non ejufdem Syndico vigilantiJmOy

CHRISTOPHORO
RE ART IN utriufque Juris Do6tri
Confulti'. P. C.
fuavi.&c
Dominisfuisfemper honorice colendis omnihus c^rngulis hoc henevo^
lentU fusi gratitudinisy^ qmlecunque tecmerion^dicat dedicat
y

ohfert ociojme,

Michael Mai erus Med.D.Imper.Confift. Com.E.E.P.C.

I R I ampliffimi confuldffimiqjjDe Tri-

pode illo Pelopi fponlb, cum Hippoda-
miam Oenomai Regis Elidis filiam inu-
xoremducereCj Vulcano dono dato,nar-
rant, quod, cum fingularis artificii eilet, a
Pelope Apollini Pythio Delphis iterum oblatus fit, ex
quo deindeper virginem afflatu illius Dei oracula fint e-
A X dita
4 EPISTOLA
diu: Iu ciim mihi hic Tripes a Vulcano elaboratus
ad manum venerit, Pelopis exemplo motus, illum di-
gniflimo loco &c ordini confecrare & obferre dccrevi,&
quidemante omnes alioSjVcftris Amplituddd.& Excel-
centct.non quidem eo conhlio,ut inde Oracula depro-
mantur(quamvisnecea,atchymica,hic defyderari poC-
fmt)fed ut animi mei promptitudinem volunutemqj
benevolam aliquo modo erga eas publice teftarcr, quae
ante paucos annos in tranfitu mihi, tum Cajfareae Maje-
ftati RudolphoI I.diva; memoria confiliis medicis

exiftenti,quo animo erga Dominum eiretis,miniH;ro

declarare volueritis, nempe optimo & veftro ftatu di-
gniffimo : A quo
tempore femper non folum verbis,
quoad potui, veftras virtutes apud exteros ornavi,fed in
hoc quoque incubui,ut re ipla mentem meam apertius
iifdem patefacerem, & uberius effunderem. Quod cum
non aliter, quam iiterario quopiam Xeniolo fieri pofie
prafenlerim,acnonnihil opera in hac Atalanta fugien-
te confumpferim, omne id, qualecunque fit, Vcftris
Amplicuddd.&Excellenttt.dicarevoluijin hoc imitatus
noftri &antiqui temporis feriptores, qui nunquam fine
Scipione,duceaut comitein vulgus prodire,five perora
virum ambulare voluerunt: Si enim cecidiffent, quis
fubveniffetillis ? Quafo,ut hujus opufculi Patronos mi-
hi vos appellare licear,
non quod huic, vere dubio,ftu-
dio manum aut mentem, quantum fciam, adhibueritis,
(nec
 DEDIC A TORI A. y
(nec enim agraviflimisjiegotiis tantum fiiperfuit otii)
fed quia fatis mihi videremini , ad quamvis doctrina:
partem tucridam^mihiq; non alia materia five dignior
fivehoneftior (exclufo abufu)pro tempore occurrerit.
Qu^icquid fit, vos meos conatus, non pro charta vilitate,
fed animi mei candote(quod fcio)aeftimabitis, meque
inter veftrarum Amplituddd. obfervantiflimos impo-
fterum habebitis & numerabitis. V'^alete , Dabam

Francofurtiad Mcenum, Anno 1 6 1 7. Menfe Augufto.

 6

Prxfatioad Ledorem.

Omine uJeBor candide, umyer compendium

fili compotione referre, in confeo e omnium,
^ ternis yit^ generibus yiyendis dematum e

, nempe ''vegetabili in utero materno, uba/al-

tem planta inar crefiiti^ augmentaturen-
bili, nimirum in hoc mundo, ubi maxma ex partenbus ducitur,
ceu reliqua animalia, d quibus diert, quod intelleSiu incipiat

uti, licet imp erfeUeic denique tntelligibtli,in altero mundo apud

T)eum,eique aientes intelgentias feu Angelos bonos; In pra-
nti uitd, quo quis magis addiyinam naturam accedit, eb magis
rebus intelleUu indagandis,fubtilibus, miris f raris, gaudet i/
deleSiatur : ~Et econtrd,qub quis adpecuinu genus magis declinat,

eb miniis his capitur, ^ ni corporaliori artSius eH : \dtro-

rumque yidemus Exempla,quofdam tis,utpote doEliores, artibus
iSientiis politos ejfe deditos, qudmplurimos hte, nempe uolu-
ptatibus corgoris,libidini,guU,pompa externa, ay hmtlibus. .

Ad excolendum autem intelleSium Deus innita arcana abdidit

in natura,quaientiis e>* artibus innumeris,ut ignis exbce ex-

tunduntur, 0^ m um transferuntur : Inter hac nt Chymica

cre-
 z4d Lectorem. 7
cretanon foremadpo^ dhinomm indagationem, omnium
prima iprectojJtma,non circumforaneis deceptoribus i fuas
pudo-chy micis {qui in bisfunt aniadlyram,qutppeab omni b$--
nadoSirma^sr intentione alieniimi)d ingent altioribus,ltbe-

raliter educatis, ad majoranatis inyefliganda,cumnt <x>ai-

defubtiUa,augfla,facra, rara abrua ,tdeoque intelleSiu

comprehendenda priits, quam n,potms per contemplationem

profundam ex leUione authorum,eorumque mter cum natu-
ra operibus comparationem , quam ntham,u
operationem
manualem experimentationem , qua coecaeii ne Theortcapra-
yta : PoBientias hujunodt inteUeBuales proxime numerantur,
qup de 'vtbilt ac audtbili objeBo traBant,utfunt Opticauper-
>eShya,<! piSiura
,
qua dtcttur a qmbufdam Toetis muta, ut
hac <x>ice <-uersa ,piBura loquens, nec non Muca ye vocalis
u organica : In hac antiqui Phtlophi adcb
exercuerunt, ut in-
doBus haberetur, i ad myrtu canere cogeretur,qui lyra recuet
inconyiyiis,utdeThcmii^oc\c traditur: InMutaSoctaics
initutus ^ ip V\^zo,qui non harmonice compoteum atuit,
qui harmonia Mucali non gaudeat : In eadem Py thagoras^fr-
celebris fuit,qui mane ey <rjeeri muca Jymphonia adcompo-
nendos orum diipulorum animos ufus dicitur : EB enim Mu-
ca hac peculiaris -vis,utajfeBm excitet -vel mulceat.pro diyer-
MucaL modo : Sic Phrygius Modus apud Graecos diceba-
tur beUicois propterea,quodin bello inpralio ineundo accinere-
tur,g^ngularem -vim haberet ad animos militum concitandos;
cujus'<-vice ad eundem ufum nunc adhibetur Ionicus,^/ olim
'
ama-
 y

8 JE V Ario
ArrtAtonus Aimatiu fuit{qttal nunc hAbetiir Plirygius)??/i*'
modos mterfe mutatos conjicimus : Timotheum
Phrygio
M i 1 c fi u m ufum tradunt ad Alexandrum Magnum in rebus bel-
licis alacriorem i animooremreddendum^cujus Cicero meminit
z. de Terpandrum ruero Leibium Ionico ;
qui accer-
tus d Lacedamomditiombus inter fe tumultuantibusfuayi-

tate cantus eorum animos adeo delinivit y ut redirent m amici-

tiam d [editione defierent : \[nde Lefbii cantores primas

femper meruerunt Spartanorum judicio: De Muca cFabiuSy

Mucayinquityedi honeum & jucundum oblcSiamentum libe-

ralibus ingeniis maxime dignum : Hac tria itaque num magis

[iritualiumynempe naiis gjn auditusyuec non mtellecius ipus
objeiiayUttnuno quacneUu i complexu haberemusyi^ ma-
gis intelligendu animismulgsr' fimel innuaremuSyEn conjun-
ximus Opticam cum Muca iiim cum intelleCiUyhoceflyra-
ra <xnfr i auditu cum chy micis emblematibus, qua huicfiientie
ntpropria. Catera enim artes,[ emblemata edant de moribus
autrebus aliis, qudm de natura ar canisyalienumhoc ruidetur ab
eorum opo [ne, cum mtelligi omnibus njelmt debeant;
Chemia noitCyqua ut caa ruirgo per trannnam,gst veluti Dia-
na, non abq; vee 'variati coloris vinda esi,proptercaus alibi
expreds'.^uatuoryinquamyhacyaypo'etica i allegoricaypiSia,
BmblematicayVineriye cupro,nonneVenereugratiayineiJa,
Chymica cretijma,inteUeUu indaganda i denique Mucalia
rariora,mul ifemel uno Ubro fuipias inquetuum um dicata

adhibeas, qui potius intelledualis fuerityqudm enuaUs,eo uti-

lior
 4j>Lectohem. 9
Fwr injucundior olm futurum eii:quod yero primumnii man-
cipatus^nuUum eU duhium qmndfintad mtecBumtruntus
et, tmquamper oium:Nthdenimm mtelleSiu eJfedicitur,quod
non perfe7ifum aliquem mtroiyerit,cum hominis recens natt in~
teecius inar tabula rafa habeatur^in qua nihiladhucfcriptumy
dquodlibetfinmedianteytanquamyloribipojtiEt -vulgo
dicituri Ignoti nulla cupido, quia oportet,ut intellebluiyyeluti diSia-

toriiis" arhitro,fens indagatores i nuncii,omne cibileprimitus

apportent innoteereciant,tanquaExcubitores ad {ua or-
gana) ciyitatis al: cujus portas inyigilates.De ratione mripticnis
horum emblematu, ne hac tibi monro yideatur abnUy
pauca adjiciam : Atalanjca Eoetis celebrata eU propter fugam,
qua omnes procos in certamine anteyertit,ideoque ips xnSlpro
yirgine,pramio yicioriapropoto,mors obtigit,dnec ab Hippo-
mene, audacioreiproyido,perata O obtentat trium
malorum aureorum per yjtces inter currendum objebiu,qua dum
illa tolleret, prayenta efiab eo, metam jam attingente; Hac A ta-
lanta ut fugit,c una ^oxMucal mperfugit ante aliam ^
altera inquitur, ut Hippomenes :/ tertia tamen abiliun-
tur<isr firmantur, qua fimplex eTt (junius ualor is ,
tanquam
malo aureo: Hac eadem ^irgo mere Chymica eil, nempe Mercu-

rius Ehilophicus d lfure aureo in fuga fixatus retentus,

quemfiquisfifiere noyerit,fionfiam, quam ambit, habebit,fin mi-

nus,perditionem fuarum rerum lisr interitum :Ex Hippome-
ne & A talanta coeuntibus in templo Matris Deum, hoc e,~ua-
,fiunt leones,fiye rubeum acquirunt colorem. Obtinuit quoque
B hae
to 'PR/ETAtlO
h<ec 'vlr^o yi^oriampra yim,apro quodam ingnu magnitudinis
occifi,unde pramio dM.e\c^^to donataeH : Jpud Stethaeurn
jEulapiinum e Jaxo percujjo aquam quam tibunda
elicuit^

bibit: ^ua cum allegorica Emhlematica reverant nuUo ^

modo hiorica,uobu in hujus Heroina commemorationem intel^

leUualem hunc traBatum Emblematicum indigetareyprartim

cumpoma ei projeBa exhort He(periis<?Venerc,^<*W4?r
jD^'^jHippomeni fuermt miniratailn modul illufugis
MuchocobfeTrvatum-videt^quodngula diicha adtresd-
las njoces adaptata conyenienter canendo exprimi pojntim qui-

bus cumunimplici <~voci tot uarietatfugarumnt accommo-

es

data^omnis cordatus ds" intelligens hanc quoqueEmblematicam

quagurationerndnhis^^utdsein diichis adaptatione adngu-
las nsoculas ,bom conflet t pro nonmhilo reputabit : Si enim
mercatores nonnullipro magna pecunia fumma arttciumpiBura
ahquod aimant t emunt, ubi foli oculi lluntur, cum natura
propinquiimm judicent, quidni literati hasguras,qua ds* i^~
teUeBuid fenbus pluribus inryiunt ita,ut magna inde fe-
randa t utihtasprater obleBationemn preciohabecmt ds^ ma-
gni cenant? Vale,

E P l-
 Fuga I. inQuam,infr.'
g

'f:tT
Jugiim,
Embryo vento s Bore ae qui clauditur al-

vo. Vivus in hanclucem fi fimel or tus e rit, or tus c rit

Hippome- I

nes jeu vox EiEE^E

^Jz -$zEr
fequenSt
Embryo vento s Borc X qui clauditur al-

vo, Vivus in hanc lucem fi femel ortus erit, erit.

jcTu^fm |3E^:E j=^z3;!:z=35c:E^^S=Erz:^^i=j^

VOX Mo-
rans, ,
Embryo ventofa Boreae qui clauditur alvo.

te3fcJ=jE=*r=E5=fc:r5^Sr=i.-=J^^
Vivus in hanc lucem li lemel ortus erit.

I. Ej)igra?Kmat Latini wro Germanica.

@0 f<rn in bUfe$ Utcf^t bttfdbtwitttt^tbttl

on olf^oe^d&fn3la^fnb2:<it vbttst^mwit
ttrc^unpPl
0 c^aw/ U ^ nit^f it iifmiic^ or fr ^cttgtbom mtbi
0on>tiTi in wf2 w SSf fpmm< (NiiOia <wjf(
Emble-
 Emblema I. Decret Naturs.
Portavit cum ventus in ventre fuo.

EPIGRAMMA I.

X^Mhryo ventosa Bokb^ qui clauditur alvt^

Vivu6 in hanc lucem femel ortm erit\
\Xnus is Heroum cunBosfuperare labores
KArtCymanuyforti corporeymente^potelL
Tletibit Coe>^nec abortus inutilis ille^^
Agrippa^bonofydere dgenitus.
B 5 Heb.
 :

^4 DISCURSUS I

H Ermes omnis indagator diligentiiEmus itf

fecreti naturalis
tabulafuafmaragdinagraphicedickfuccincle,dercribitopus
naturale^ubi inter alia inquit
fi dicat, Illcjcujus pater eft Sol, mater vero Luna, an tequamin lu-
cem edatur, portabitur a fumis ventofis, quemadmodum avis ab
aere, dum volat: Ex fumis autem feu ventis (qui funt nihil aliud,
quam aermotus)coagulatis fitaqua,exqua cum terra mixta mi-
& metalla omniarimo hxcipfa ex fumis conflare & coagu-
neralia
immediate flatuuntur: Sive itaque in aquam feu fumum po-
lari
natur,eodem res redit, quia utraque venti materia eflildem di-
cendumdemineralibus& metallis, licet magis remote iQu^eritur
UuuU.ihi. autem,qiiis ille fit,qui a vento portari debeat? Refpondeo,r^jz/-
portat il~
lum-vcntui
fuIphur,quod portatur in argento vivo, ut Lull.Codicill.
ventre cap.32..teftatur,cateriqueomnes3Pj(y?r^,efl fcetus,qui moxin lu-
debet Dico
: & Jrhmete, c[nod fit radix CuhijMuce,
tlturmar- qu6dfitDifdiapafon56'^^;;z^/w^,qubd fit pundum lineae fluentis
$entovivo Aflronomic,Qtmmm Saturni, Jovis &
Martis,plane-
tarum : H^c licet di verla fint fiiLj eda,tamen fi bene inter fe com-
igniide. parentur,fotum vcnti faciledemonflrabunt,qu6d cujullibet in-
duflnxmajoriaut minori relinquendum erit. At rem planius fic
ris, indigeto: Omnis Mercurius ex fumis efl compofitus,hoc efl,ex
aqua fublevanteterramfecuminaeriam raritatem, ex terra co- &
gente aerem redire in aqueam terram feu terream aquam: Cum
&
enim Elementa in eo fint per omnia,& mixta, invicem in quan-
&
dam vifeofam naturam conculcata redada,non facile ab invi-
cem recedunt, fed vel volatilia fequuntur fuperius,velapud fixa
inferius manent, quorum primum in vulgari Mercurio, alterum
in Philofophicp & metallis fixis apparet: In his Elementa fixa pr^e-
dominanturvplatilibus,inillovolatilia fixis. Nec vero abfqjcau-
fa efl, cur Mercurius Deorum reliquorum nuncius , interpres 8c
quafi minifter intermedius currens dicatur &
habeatur , alis ad
caput & pedes adaptatis Ventofus enim efl & volat per aera, ut
:

iple ventus, ut in commmuniimultorum cum damno reipfa con-

vincitur
 IS cUr sus I.
^
D 15

vincitur :t quia caduceum geftet binis ferpentibus tranfverfim

cindum, qui animas ex corporibus ducat Screducat^Sc multa ejuf-
modi contraria efficiat5Philofophici Mercurii iymbolum optime
exprimit. Mercuriusitaque eftventuSjquifuIfurfeuDionyfiumv
aut.fi mavisjw^ilfculapium adhuc imperfecTium foetum ex ventre
materno, vel etiam excii^ribus corporismaternicombuftiacci-
piat & portet eb,ubi maturaripoffitjEt Embryo eft Sulfur, quod a
Sole coelefti Borc vento infufum eft,ut is maturatum pariat, qui
geftationis fu^e abfoluto tempore gemellos edit, unum albis ca-
pillis, Calaim didum, 'alterum rubris,Zeten:Hi Bore^ filii fuere
(ut Orpheus poctz Chymicus fcribit)apud ]afonem inter Argonau-
tas ad vellus aureum a auferendum \Phmeus\txo vates coe-
cusabHarpyjis infeftatus,liberarinon potuit,nili a didis fi-

liis :Pro quo beneficio ab iis impetrato ille gratus Argonautis o-

mnem vibrationem declaravit. ktHarpyjamhi\^\i\xd iunt,quam
fulfur corrumpens,quod abigitur a Bore^z filiis, cum ad juftamse-
tatem pervenerint, & ex imperfedb feu moleftato a volatilibus
noxiisfitperfedum,illimalononfubjedum,quod deindcad vel-
lus aureum J/^;^j/medico obtinendum viam indicat. Horum ve-
torum meminit quoq^ interalios^^//^;^^y?r^,qui clare 6. inquit:
H am geminus ventus venire dehet^Fulturnus didius^ ac deindemplexy
Hotus appellatus, qui ab oriente meridie impetuosejpirahuntyquorwm
motione cejjante,ita ut ex der efaciafit aqua^audaHer confdes^quodex
Et RipUusTport. 8. dicit in aere noftrum infan-
rituali corporale fet.
tem debere renafci, hoc eft, in ventre venti Ad eundem fenfiim
:

fcala philof gradu. ^.Et fiiendum,m<:[uh,quodnatusfapientisindere

nafitur ; Et grad u %.Jpiritus der. ifimulin derem[candentesfe diligunt ^ut.
Hermes 'mopixx ^portavit illum ventus in ventrefuo : f^uia generatio ge^
niti nofrifitinaered^nafcensin aere fapienter nafitur: Afienditemma
terrainccelumdterumque defendit in terram conquirendo vimfipcrm^^^
nm ^ inferior
 Fuga II. inQmuta,infr.

0dtt 04mtter <fi t>tc (^tm*

'Atalanta
Tngiens*

Romu Ius hir ta lii pae preffifTe fed ubera caprx

Sd
Jupiter &: di 6tis fer tur adefle fides.

grr
Romu Ius hir ta Iu pae preflifle fed ubera capras

tlr

Jupiter & di <5lis fer tur adefle fides.

Tomum
Morans*

Romulus hirta lupas preilifle fed ubera caprae

:3d

Jupiter & didis fertur adefle fides.

/ L Epigrammatis Latini vero Germanica.

OC?Ottiu(uwn<iii^tf(ff<iii(l/a6f3upjr0f4u3<l
^ 93on rin 0<i/i< fo(^$ i>$ ailcfe t ^^ui<u
5Ka6 ^un<ri(l/fo ir fag/ t>a^ bn '53?fn mb mtcgrd
on Krr (gr/fo im SWilcfe oc g(n?e^m ?
0o2>annt>j(^i(rg(fpdft(tnroft^(gro^eJ^dindj'f9<^/
^<<grp m3 D(wn i><f f<pn/i>rffn >k (r^ 04wamiff<r ifi ^

mBLt
 Emblema II. DefemtlsNatun.
Nutrix ejus terra eft.

E.P I GRAMMA II.

" OmulushirtduffrejJte,fed ubera cafrjt
fertur, adejfefides:
.^idmrum, tenera Sapieutum vifcera Prolis
Siferimus Terram lacie nutrijfe/uo?
Farvulatantas Heroas beia pavit.
Qua n t us,f/ NuxRixTRREusORBis,m/.?
C Apud

t
i8 discUrsUs, ll,

A Pud Peripateticos & recfle judicantes

Philofbphos attri-
tunquod Nutriens vertatur in fubftantiam nutri ti,eiqueafli-
miletur non quidem ante,fed poft alterationem ejusddque verifli-
mum Axioma habetur Q^rnodo enim nutrienti, quodjam ante
:

limile&idem fitcum nutrico,opus eflet mutatione fuas eflenti^,

qu^efi accideret, non maneret idem necfimik Autquomodoea,
}

quxaflimilan nutrito nequeunt)pro nutrimento afTumerentur,ut

funtligna, Iapides &ejufmodialia?Primumitaqueut inane, fic alte-
rum, naturx ad verfu mell. Lade autem animalium nutriri homi-
nem recensnatum,non alienumella natura quia alTimilatio ejus
:

fieri potell,atlonge facilius materni, quaalterius:llnde medici c6-

cludunt,adfanitatem,fimilitudinem lubftanti^ &: morum, nec
non roburconferreinfantijlipropri^matris lade femperfoveatur
& educetur, econtra,!! alieno H^c ell harmonia omnis natur^y
.

quodfimilegaudeacfuofimili,ejusquevelligia imitetur, quantum

potell,in omnibus ex tacito
q uodam confenfu & confpiratione. I-
dem ufu venit in naturali Philofophorum operCsquod^que a na-
tura regitur in fui conformatione,quam infans fub u te ro materno."
Etlicetpater&mater,ipfaquenutrixillifimilitudinarieaircriban-
tur,non tamen artificiale ell magis, quam animalis cujulque gene-
ratio iSemina bina quodam deledabili artificio conjunguntur ab
animaIibus8cutroquefexuhominis,ex quibus unitisper fuccelli-
&
vam alterationem fit Embryo, qui crelcif augetur,vitam mo- &
tum acquirit, deinde lade nutritur: Mulier vero conceptionis
impr^gnationis temporein calore, cibo &
potu, motu &
quiete, a-
liisquefe temperate ut gerat, necefle fequeturSc
ell, alias abortus
conceptifoerusdellrudio,qu 2eobfervatio in^.rebus nonaturali-
b iis, quia a medicis fecundum artem fuam pr^ fcribitur,artificialis
quoque ell. Eodem modo femina lilint non conjunda in opere

Philolbphico,conjungidebent:Quodliverbalicubiconjunda in-
venirentur, ut in ovofemengalli&gallinaefubllantiahabentur fi-
rnul in uno continente, tum elTetPhilolbphorumopusadhucma-
gis naturale, quam generatio animalium. At demus, ut philofophi
teftan-
 II. 19

unum veniat ab orienti & alterum ab occidente:, fi-

teiflan tu r^qudd
antque unum, quid plus adminiftratur hifce:, quam mixtio in fuo
vafe, calor tem peratus &
nutrimentum? Vas quidem artificiale eft
ftd in hoc differentia non committitur, five nidus ab ipfa gallina
fiat, fivearuftica incerto quodamloco (utfolet) ordinetur, eadem
erit ovorum generatio Sc ex illis pullorum exclufio. Calor eft res
naturalis, fiveabignetemperato veniat furnorum &fimi putredi-
nis, vel fole&: aere, vel matris vifceribus,autaliunde:fic^gyptus
calorem ovis excludendisarcenaturalemadminiftratperfuosfur-
nos: Bombycumfemina,im6 & ova gallinacea virginearummam-
&
marum tepore exclufa leguntur Ars itaque natura mutuas fibi
:

manus conferunt, ita ut h^cillius vicaria fiat Scilla hujus Nihilo-

:

minus Natura manet Domina & ars ancilla.C urVeroTerra

dicatur nutrix Nati Philofbphici, dubium alicui movere poffet,
cum terra inter elementa fit maxime exucca & arida,cui ficcitas ut
propria qualitas accidat ? At refpondedum,quod terra elementata
hic intelligatur,non Elementum, cujus inSeptiman^philofophi-
cx primo die abunde meminimus, naturamque explicavimus:
Hxc nutrix eft C(x!i,non quod folvat,lavetauthumedet foetum,
fed coagulet, figat & coloret, inqus fuccum & fanguinem merum
convertat .Nutritioenimaugmentationem in longum latumSc ,

profundum,hoc eft, per omnes corporis dimenfiones fe extenden-

tem comple<flitur,qu^ cumhicadfit&afolaterrapr^fteturfoetui
philofophico,non immerito nutricis nomine terra appellanda erit:
At contrarium quid coeteris iadis generibus,qua: convertuntur &
non convertuntjin hoc admirando fiiccoterreftri contingit, cum
propter vim ejus fortiffimarn valdealteretnaturamnutritijquem-
admodum lup^ !ac Remuli corpusin naturam animofam ad bel-
lum promptam dirpofiiffe creditur.
 lO Fuga III inQuarta, infra.

^tim ^dbf/fca^ it)afcf>i jre ac^m/

iu^rdldc^m<u(^

AtetUnta
fugiens*

Abdita quifquis a mas fcrutari dogmata, ne fis De-

$
fes in exemplumjDefes in exemplum, quod juvet, omne trahas,

Hippom*
fe^nens.

Abdita quifquis a mas fcrutari dogmata, ne fis

Defes in exemplum, defes in exemplum, quod juver, omne trahas

Pomum
mirans.

Abdita quifquisamas fcrutari dogmata, ne fis

Defes in exemplum,qiiod juvet, omne trahas

III. Epigrammatis LatimveroGenmnica,

C^SraN<ragefimi' flc^ a'^/forac^fm

^ ZU($ (^rmipde 8ei^/tt& tt>f j^hc^ folc^i 6c(racfen

pjf 'ilftf <3fgfc^ti<(n?<jrm({^/n& mt|c^f mtf l^fc^rn;

3o%Wfff.Raf^/fott)irfiraIIgegaa{en>ol nD fml
ntii>rR ittbifoi fc^>r/R)afc|<(&(ie^(fjVr gati^r m.
Emblema
 Emblema IIL Defieretis Natnr^l

Vade ad mulierem lavantem pannos^u facfimiliter,.

epigramma IIL
Abdita cjuifquisamasferuuri dogmata.nefis
D>eS)m exemplum^quodjuvet, omne
^
trahas :
K^nne videsimulter maculis abergerepannos *

\Jtfio leat calidis, quasfiup eraddit, aquis f

Hanc imitare, tua nec frufiraberis arte^y
fic
'2^mque nigrifoecem corporis undalavat.

Sr
li 1S C U.R SU S III.

I pannis lineis fordes quaedam advenerint, quibus maculentur

S& nigrefcant, ucpote terreis recrementis, per proximum ele-
mentum,nempeaquam,eluuntur,&aeripanni exponuntur, utca-
lore(b!is,tanquam igne, quarto eIemento,hufnidita,s unacumfoe-
cibus extrahatur, hoc fi ftepius contingat, qui prius erant fordidi6c
foetidi, fiunt puri,& a maculis purgati:H^ec eftars mulierum,quam
ab ipfa natura didiceruntVidemus enim,^quod animalium ofTa
:

aeri expofita,qux primo funt nigra & fqualida,fi pluvia fiepe made-
fiLantj&fupervenientefoliscaloreiterum exiccenturpermultasvi--
ces,adfummamalbedinemreducantur,utIfaacannotat:Eundem
admodum in fubjedo philofbphico,qutecunque adfuerint crudi-
tates&foecesfuisaquisfuperinfufispurgantur&delentur,corpiis-
queadmagnamclaritatem& perfectionem redigitur. Tota enim
operationum chymicarum,utpote calcinatio,fubIimatio,fblutio,
diftillatio,defcenlio, coagulatio, fixatione reliquar, una ablutione
abfoIvunturiNam qui abluit aquis rem impuram, idem prseftat,
quod tot operandi formis perficitur Igne enim, ut R.ofarius Philo-
:

fophoruminquit,linteamina Duenech principis fudore maculata,

lavanda funt & &
comburenda aquis Unde ignis aqua videntur
:

mutuas fibi invicem dedifTequalitates,aut quod genus ignis Philo-

Ibphicinonfit idem cum communi, idemquedeaquafentiendum.
Decalccviva&igneGrasco exploratum habemus, quod aquis in-
cendantur, & neutiquam extinguantur, contra naturam aliorum
inflammabilium fic camphoram in aquis ardere ante accenfam
:

affirmant EtGagates lapis (ut Anfel.de Bood teftatur)accenfus o-

:

leofacilius extinguitur,quamaqua: Oleum enimeommifeetur ei,

ac ignitum corpus fufibeat Aqua cum pinguedini mifceri non pof-
:

fit,ignito cedit corpori, nifi omnino id totum tegat & obruat: Ve-
rum id non facile fieri potefl,quia lapis eft,& fupremaaqu^,uto-
leum omne, petit: Sic naphta,petroieum & his fimilia incenfa a-
quas non valde reformidant. De carbonibus fubterraneis Leo-
dienfis ditionis quidam fcribunt,quod incenfifiib terra, non aquis,
fed terr^ pulveribus fuperingeftis folum extinguantur, quemad-
modum
 D/ScUiJ^U^ III. .
*-3

modamcor. Tacitusde fimili ignis genere narrat,quod non aquis,

fed fuftiLus &c veftibus corpori de trad:is faltemopprimi potuerit:
Ignium itaque magna eft diverficas &
in excitand
,
&
in extin-
guendo,nec minor iiquorum, quia lac, acetum, fpiritus vini 5 aqua
fortis,Regia6ccommunisvaldeinterfe differunt,qu6 ad collatio-
nem cum igne:Nec hocfolum^fed &c ipfa materia aliquando ignem
fuftinet,utpanniilli byffini, antiquitus in precioSc ufu divitibusha-
biti,qui igne, non aqua lavabantur, (eu ad munditiem priftinam re-
digebantur, u epote foecib us combuftis Qjncquid alii de pilis Sala-
:

mandr^ reptilis nugantur, quafi inde Elychnia mcombuftibilia

fiant, nonaudiendum:DeTalco,alumineplumofo Schujulmodi
aliis materiis aliquando texturampr^paratam,qux igne purgari
fueritfolita,{ed artificium cum fciente(muliere Antwerpienfi)ex
invidia extindlumperiifie,necpoftrepeririidtemperamentumpo7
tuifie,fiint quirevera adfirmant: De materiis combuftibilibushic
non loquimur: Secundum omnes has difFerentiasfubjectumPhi-
lofophicum confiderandum erit, fi quando pr^paretur:Ignis enim,
&
aqua ipfa materia hic non eft communis Philofophis enim ignis
:

aqua eft,& aqua ignis Aqua eorum fimul lavat

: &
calcinat,ita Sc
ignis Et panni abluendi habent naturam byffinorum five talci
:

praeparati, quorum temperies &c pr^parationis artificium quoque

non omnibus obvium eft Hos ut lavent,lixivium faciunt non ex
:

cineribus quernis,eorumve fale,fed nietallico,quod eft durabilius

casteris,nec ex aqua communi,fed e, qu^e fub figno Aquarii in gla-
ciem,ni vesque concreta fuerit,u tpote quse fit tenuiorum partium,
quam ftagnantes aut lacunarum paluftres aqu 2e,unde magis ad in-
teriora corporis Philofophici, nigri immundi penetrarepoterit>
adidabluendumSc purganduncu.


^4 FuGA I V. in Quarta, fupr.

AtAlanta
fugiens,
i t"*T -f- XI

Non hominum foret in iiiundo nunc tan ta pro pago^fi fra-

Illl>

iSljr-feliife
tri Conjux non da ta pri ma foror.

Jequens,

Non hominum foret in mundo nunc tanta pro p^go

bn=ri:tr=Jr~
h
3
cFJEhfcEfcfc^
P l 1 1 1

iifra tri non da ta prima foror.

r:
Non hominum foret in mundo nunc tantapropago,

fi fratri conjunx non data prima foror.

IV. Epigrammatis Latini vera Germanica,

(r SOJ^nfc^c n 0fdjk^f iti btcfer war mc^t f wo(

^ann nicfjt jum ru&<r W< &^m(r ef(r(t
^arumbiufamm(ngin>(p&(fd^tt>i(t(iM &<blt($/
^a fu e^tig kb(tt/ ^ann t>nt> ii$ 0tmilt^t6.
6d&<iicPiwnrtnt><rXirt?d^<rmif ffftm Oifbeti &afft/
&o(c^6 gibt /&n sm Hoffnung frjrwcfer n gro n artft ^rafft,
M B L E.
 :

Emblema IV. 7>e &etls Natura.

Conjungefratrcni cum foro: s&propinaillispoculumamoris

epigramma IV.
OnhominHmforetinmundonunctmtafYOfdgo^
fiAtri conjunx non datA frimaforor* j
Ergo luhensconjunge duos ah utroqueparente^
Progenitos, utfmtfoemina mafque toro*
Prabihe neiareo Philothefiapocla liquore^
^trifij[HjdrfattPtsfiem generabit amor.

D Lex
i6 r I s c U s 'I V.
ExDivina &politica*prohibj&t,gradurfanguink pvopi?1qut<brc
L per naturam conjuii(?toSjmr trimonio copulari, quales funt di-
recte **fcendentes &defcendentes in arbore genealogica&adla-
tera concurrentesjidque propter caufas certiffimas: Aequando
philcfophi de matre cum lilio, aut patre cum filia>fcu de fratre cum
forore, conjugio jungendis loquantur, non contra dic^lam legem
quid dicunt aut faciunt: Quia fubjeda diftinguunt attributa &
enim Philofophomm ab iis difFerentiiy
caufa: elFeclus: Per/oHc'e
^queut Adami filii fia: que, qui fe invicem rnco-njuges
funt libera: ^

ducebant abfqiie ullius criminis imputatione iRatio autem potif-

fimavidecur,uegenushiimanurnaffinitate&amicitiafirmiuscoa-
lefcat c cor foetetur, nec in factiones familiarum inimicas &
ha^re-
ditsrias divk-atur: Eadem cau/aquia primis fratribus efororibus
Adamicis integra manferitjnii prohibuit, quo minus matrimonio
conjungerentur In ipfis enim folis genus humanum tumextitit,
:

nec alii praeter ipfosjeorumqueparencesyvixerunt ide6queu,cfan-

guine connexi, fic affinitate connedendi neceflario fuerunt: At
fuccrelcente hominum multitudine, quaj^in innumeras familias
difl;ributa,caufa h^c vera c^quadiiventa eft, nc fratres forores
ducerent: Apud philofophos aliararioeft,ctirforores nubant fra-
tribus, nempe fimitudo fubftantiic,ut fimili conjungatur Sunt :

autem in hoc genere faltemduo fibi qua ad fpeciem fimilia,.

quo ad fexum differentia quorum unum fratris , alterum
,

fororis nomine falutatur: Hxc itaque eadem & libertate 8c

conditione, imo &neceffira te ioevitabiIi,qua primi homines con-
fanguineijuni matrimonio legitime committenda funt: Frater eft:
ardens&ficcus jdeoque valde cholericusj foror eft frigida & hu-
mida,mu!tnm phlegmatica: infeh^bensmaterivCiQuaeintempe-
rieadeo differentes naturae, in amore&foecunditate,iiberorum-
que propagatione optime convenire folent:Ut enim non ex chaly-
be & chalybe duriffimo corpore, necexfilice & filice fragili, excu-
titur facileignis, qui pmpagaripoflit,fedcxduro&: fragih,hoc eft,
&
chaly b e Sc filicejfic no ex arden t e mare ignea foemina,u t n ec ex
utrifque
i
D /5 C U II i* IV, 317

^ utrifque frlgidis*(frigidita5 enim maris infceciinditaseft) proles vi-

vax fufcipitur, fed ex illo calido^hac frigidiore caJidiffima enim
:

I mulier, in temperamentihiimanilancudiae/rigidiorftatuiturfri-
;
gididimoftiifexus (at fano )viro,utLev.LemniusiQ lib.de occ.nat.
f mirae probat: Soror itaque & frater Philnfophi:!- rede conjun-
guntur. Si quis ex gajlina, .canicula, capra, ove vel aliis brutis foe-
tum nafei debere defyderet,is galliirn, canem, hircum, caprum,
quodque animal fuicfpeciei, cui fimilius exiftit, adjungit, atque
fic voto fuo non fruftraturjnec vero refpicit confanguinitatem
brutorum, fedrkem generofitatem cuju/que naturae conveni-
cntiam .Itadicendum de trunco arboris, &furculo ei inferendo?
IrnQdemetaiIie3iiatura,qUie.tamen,omniunimaximelimilitudi-
nem&homogeneitatemfubrcauna:utbabet,fic,ubiquidfibicon-
Jungi poftuiec, requirit: Verum fraterSc foror conjundijfoecundi
nonfiunt,neciiTarrrorediaperfifl:unt,nifiPhifothefiumillisfeupo-
culum-amori$,irifo3rphi!tri,propinetur;Hocenimfodantur&:con-
ciliantur eorum.ammi.deb,ut quafi.ebrii (inftar Lothi) inter jfe,

pudoreabiedo,congrediantur&prolem(non fpuriam.fe.d) legi-

timamrprogenerent. Quis enim ignorat, humanum genus Medi-
cinae plurimum debere, propterea, quod muitse hominum myria-
des,ejas beneficio & opera, nunc in mimdo extent,qui non fuifl
ferjtjpili eommparentesaut proavia vitio fterilitatis per remotio-

nem caufe&fubIatiQnem',feu:impedimenti proximi, & remoti,

vindicau&liberati,?ut ab abortumatres praefervat^ forent ?Da-
tur itaque hoc poculumamoriseafdem ob caufos his novis nuptis,
quas quilibet exjaaTididisiejrnasperfpicerepoterit,at pote amoris
conftantiam,keriliiaU6 remotionem & abortas prohibitionem.

i8 Fuga V. in Quinta, infr.

DemSdb tkMtcmfftU ^rfl/ ftc faugc/

iiD ne flortt/fowirf W<rKon 5?ilt^ f<r

Foemine o ' gelidus ponatur pedto re bu fo

Inftar ut infan tis ladte a pocla bibat pocla bibat.

5:r'
Fcemine o gelidus ponatur pedto rc bu-

. fo Inftar ut infan tis Ia(fle a po cla bibat.

Tflmutn ^ ^ y

Fcemine o gelidus ponatur pedore bufo

^ - p. > - ,

Inftar ut infantis ladea pocla bibat.

F. Ffigummatis Latini vero Germanica.

^
^^^ttrdbalMcm^<i6tf?^auffW<Q5rf?<dffc^jinl</
a^fKfoI(^urit<^rmf ^fl^/gWd^ tinem^inbe/
bur^ au^gtfoana prip/
?Ont)iflcfefe>ujfjiigro|]rf'r@tflaft
^Snb bae 5Bb ff r^tltc^ etjcig in aH /
^tnn mac^ ^iVab n 3fr$a<p/fo ftp jpfcl^tr Wtn r4ffn/
^aprij|a|Ttfri>fffaiiN^S9?ttf^<ii Wm*
mBL
 Emblema V. t)efieretis Natur*. 15
Appone mulieri fiiper mammas bufonemut ablaet eum
,

6c moriatur mulier, Htque bufogroITus delado.

OcmineogelidusponaturpeSiore Bufoy
Infiar ut infantis laSieafocia bibat.

Et mulicf vitam liquerit xgr fiam.

a
Inde tibifacies medicamen nobile, virus
o^t^dfuget humano corde^kvetque luem.
D j Tota
30 U rn 3 V.
'^OTA.Piiilofbphommcongregario inliocconfentir^qirod opjus
A eorum nihil aJjudfiQquimima;s,Stfeemina::Marisye^^
nerarec dominari foemincTjhujus concipere, impraegnari, parere,
ladare &c educare fbbolem,man qvimperio Tubjici t enim con-
:

ceptumfcetum,antequamedaturinlucem,rub (anguine, itaedit

ladefovet& niitrit.Hincnaturaprxparavit tenello pufioniinma-
mis muliebribus cibum digeftibilem & proporcionat,qui expe-
datej US adventum,tanquam primus commeatus & viatic in hoc
mundicurriculo:Ladeitaquealitur,crefcit&augmentatureb uf-
quc>donec inftrumenta panis comminuendi habeat,hoc efl:,den-
tes,tumabladatur merit6,quianatura illi providit de aliofolidiori
nutrimento. AthicPhilofophidicunt,quod mulieri bufofuperm-
masapponendus fit,ut eum inftar infantisfuoladealat: Miferum
hoc&horrendumfpedaculumeftdnib8cimpium,quodlacinfan-
ti deftinatum bufoni, beftix venenoe & natura humane adver-
fand praebendum fit: De lerpentibus ac draconibus vaccarum u-
bera exiccandbu s audi vimus Sc legimus Forte idem bufones ap-
:

peterent4i occafio ofierretur in bobus. Hiftoria de bufone nota

eft,qui ruftico cuidam dormienti ita occupavit os Sc interiora la-
brajUt nullo aftu inde abigi potu erit, nifi viplentia,qua:cumperi-
culo mortis,Tcneni ejus expuitione(quautidicitur protelisdefen-
fivis autofFenfivis)conjundafuiiret,ide6qjnontentanda:Exanti-
pathiaitaqueremedium mifero homini inventum, nempe aranei
praegrandis & bufonis, qui fe in vicern lethali profequuntur odio:
Portatus itaque eft cum bufone direde ad locum, ubi araneus pras-
tumidusfiias texturas expofuerat,qui cm'bufonem vidit, mox ie
dimifitintergumbufonis,eumquefuoacuIeo pupugit: Cum vero
nihilindedamniacciperet,fecundavicedefcendit,&iterumi!lum
fortius fixitjUnde mox bufo intumuit, & ex hominis ore mortuus
decidit, abfque ulla ejus noxa: Sed liic contrarium accidit quia bu-
:

fo non os, fed mammam mulieris occupatjcujus lade adeo incre-

fcit,ut ingentis magnitudinis & roboris evadat: Mulier vero viri-
bus abfumptis extabefeat Sc moriatur Venenum enim facile per
:

venas
 35 / .c HR Hs
.y V. '
jjt

venas psaoralesuwmmunicatur-^oEdiridque infidsSc-esstinguit, jheophifuf

quemadmodunn' ex'CleopatrjE eafu conftat,qiix vip'erasTnammis mturl
admovit, cnm voluntaria morte prjEveniri voluerit,De viva invi-
ftorum-manus ac triumphos trahereiur. Verum ne:quis-Pnii-^^/,^;i
foph OS adeo crudelesiexiftimet, quafi mulieri venenofum rcptilej?#^^'
admoverijubeant/ciendumhuncbufonemefle ejufdemfoeminae
foetum feu filium, monftrofo partu editum, ideoque jure naturali^
laft e materno frui &: ali debere, quod veromater moria tur, non eft
in voluntate filii: Nec enim matrem inficere potuit^quiinvifccri-

bus jejus concretus, & ex fanguine augmentatus fuerat ufque ad

partum. Pminofumfanequideft,bufonemexmuliere nafci>quod
alias con tigiffe novimus Guilielmus No vobrigenfis, Anglicus feri-
:

ptor,in fuis commentariis Tcribitfquam fideliter, aliijudicentjin

lapieidinaquadam ditionis Vinconienfis Epifeopi, ciim lapis qui-
dam magnus divideretur intiisinventum bufbnem-vivumxum
,

aurea cathena,cumque:ex Epifeopi jufTu eodem loci reconditum

&perpetuis tenebrisimmerfum,nequidmaliominisfecumporta-
ret : &
Talis eft hic bufo Auro enim infignis cft,etiamfi non extrin-
:

fecus,artificiali catlienar opere, tamen intrinfecus naturali, nempe

lapidis, quem Borafcem, Ghelonitin, Batrachiten, Crapaudi-
alii

nam autgaratronium vocant. Hic enimauro longepr^valetvir-

tuteGontravenenaqiia:cunqueanrmaIium,&auroinferifblet,tan-
quam thec^autcoopertorio,nel^daturaut perdatur. Atlegitimu
cfle oportet ex animali petimm,fi verdexfubtertaneisfofiis,UfTo-
let,depromptuslapisejusformaconcinnetur,& vice.ufurpetur,ex
optimismineris,cordi fubvenientibus, eligatur: In His enim bufo
Philofophicusrevera invenitur, non in fapfcidina(ut illeiabulator
afIerit)aurumqucinfehabet,non extraad pompam Ad quid enim :

fe ornaret bufo in tenebris &

clauftris delitefcens ? Forte uc a fcara-
b^o magnifice fiilutareturifi in crepufculo ilii obvius incederet?
C^isaurifaberfubterraneusfabricafretilIiaureamcathena?Forte
viridium puerorum pater, qui ex terra S. Martini,im6 ex ipfa terra,.
u^Sc duo canes ex lapieidina, eodem authore, prodierunt ?
 ^

Fuga VI. in Quarta, infti.

04rt ttiir irt t>ie )ci|fc 0Utmu
^AtuUntei
"Fugiens,
S-f- s-r f- [ i ^^ -|- -L.-. t

m -

Ruricols pin gui mandant fiia ft mina ter-

^ Y Y ^ 3

rsc cum fuerit raftris hxc foli a ta fuis.

Hippom*
Sequens,

Rurico' lae pingui mandant fua ft mina

ter rae cum fuerit raftris ha:c folia ta fuis.

0
Fornum
Morms. ^
Ruricolae pingui mandant fua ftmina terrae
"0

g_*zi5: .r- *

Cum fuerit raftris haec foliata fiiis.

FL Epigrammatis Latini vero Germanica*

2(df<ri<uf in W< ftifi ^r6<n i|r<n &ammi

^tnn0tf9ol jtrmafmtf tfl mit tiftutn ^4ntti/
^it'^tiftnate(t^ren/ir0o(t>mtrffttiiiii>i(^ri>tit/
JtnQMdtttttiglti^gangmrt/ae 0o(?)arau^m<ig mimi
tu mad^fl/ff^am auf Ktr Qawrtn ^trtf ga a<M
^rtnn@p(&tt>gtfen><t^ti$tn/t>ni>t ftin tignw UUn,
mbl-
 Emblema VT. De cretls Natura,
Seminate aurum veftrum in terram albam foJiatanij.

epigramma
^mA v_i IV ivi VI.
T) ^^^coUpmgmmandantiafimim
terra^
V Cumfuerit raris hMfolUufuis,
Phuojophi niveos aurum
docuhe per agros
^p^rgere, c]uifoliife levis
infiar habent:
^g^^tlliidheneref ice, namquequod
aurum
Cermmet, ex tritico videris.ut
feculo.
P LATO
 D C U ^ U 5 VL
civitatem conftare dicit non exmedico &
medico, fe d ex
P Lmedico
A o T
& agricola, hoc eft,diverfarum fuiidior hominibus: A-
ver6
gricolae &
medici inprimismeminit,quiahor opera ftmt val-
'

deconfpicuainimitatione,emendatione,&perfedionenattir^ S
uterq^fubjedanaturalealliimitdno^aofecuridLJ arteqn^damajdciic
necdraria,deficiecia,vel etia fuperflua removet:Unde u triufq, ars p'
adjedionem defcclus 6c fubtradioncruperflui(ut ab Hippocrate
medicina)deHniripoeft:Quid enim icit amplis agricola, quam
uc agrO;a natura rdido, addat arationem, lyrationd occatione, Ix*-
tificatione feu ftercorationdrcmrnatione,6c reliqua, nempe incre-
ment5cproventnaturecommittat,quxcalorefolis6cpluviad-
miniftratj&hisfemibamuUiplicac&infegecesmoxfternedas pro-
vehit'.lnterimpullulanteherbagricola tribulos Scimpedimdao-
mnia rernovct,fegetes maturas demetit, demelTi-s ruperflua tollir,
nepefl:ramina,paleas&ejurmodialia:Ita&medicus(qn Sc chymi-
cuidiverrorefpeclujcorporihumanofcinitateprxfenteconfervarey
abfente recuperare diverfis remediis inftituir,caufammorbificam
tollit,morb curat, fymptomata fedat,fuperfluu fanguine venxfe-^
ione diminuit, deficiente bona vicius ratione ordinata reftauraty
humores noxios purgatione eYacuar,& fic mille modis naturam i^
mitatur,rupplet 8c corrigit intelleclus 8c artis operibus, qux ciim'
notoriafintjChymica potius nobis confideranda veniunt Chemia
enim agriculcurx operationes inprimisteftatur fuisfecretistermi-
nis 6c operandi modis Agricolx habent terram, cui femina inferni-
:

nent,ita&Chymici:Habentfimu,quolxtificentagros,ita&hi,fine
quo nihil fieret,nec frudus aliquis fperadus elTet Illi habet femina,
:

quoru multiplicatione defiderantiHxcnifichymicihaberer, imita-

rentur pickore(uc Lullius inquit)exprimere conante facie cujufda
viri,queipfenunqua vidiffet,necimagine ejus: Agricolxexpedant
folis, fic & revera chymici calore adminiftratfuoo-
pluvia C calore
periconveniente5cp!uvia;Quidmulcis? Chemia eft omnino paral-
Ielaagriculture,ejusq 5 vicaria,qux pcromnia ejus vices exprimit, at
^
fub allegoria abfolutjfiima:Hinc antiqui produxerut Cerere, Tri-
ptolcmu, Ofiride,Dionyfum,Deos aureos,feu ad chemia fpc dates
,
quafi

D / cU iU ^ VI.
'

(quafidocetes mortales femina frugin terrfuaprojicere, agricul-

tural vitipropagatione,viDiqiUsrimonftrtcs,qu^ omnia ignari
adrufticaoperadetorfcrunt,atfals6:Suntn.illa arcaniffima natura:
myfteria,quxhifceagricultur^ velamentis pra: vulgo abfcondtur
&fapietib. declaratur :Hinc dict Philofbphi,q? aureor in terra
alb foliata feminand fit, quafi velint, feminatione tritici fpedand
eflepro ex6plo &
imitanda, q?author tractatus de tritico 8cJodoc.
GreverusoptimMnfiiisdefcriptionib.fecert:Uterqjn.agricultur^
operationes fingulas in prqducedo tritico^aiiri feminationi feu tin

clurx generationi venuftiffime accomodavit: Terra alba^utpotea-

reofa,rufticispar frudus fiippeditat,quib.nigra & pinguis magis
ad nuui)at PhilQfophisinprimisiilac6fert, fi foliata fit, hoc eft, bene
pr^eparata:quiahieafl:ercorarefimofuo novert,illi neutiqua:Eft
autefeminatiomundipropagatio,quaid q> inindividuoperdurare
nequit,fpecie permanere curatur:H^c eft in homine, animalibus 8c
hermaphroditice,in illisfub gemino fexu diftindo Irf
plantis, inhis :

metallis aute longeaiio modo In iis n.ex pundi fluxu fit linea, exli-
:

ne^efuperficiesjexfijperficieicorpusrPundauteiftudaftraprodu-
xertanceline,fuperficiem,& corpus, quia efteoromniprinci-
piu:Fluxnaj:uraaddidit longo teporis ipaciointerpofito,hoc eft,
Phoebus coeleftib generavit fub terrafiiiol,queMercurius Vulca-
no educand obtulit &Chironi5hoceft.arcifici manuali, ad erude-
d,quemadraod de Achillefcribt,qul a Thetydematre fiibignib.
detetus&induratusfuit:AChironeiile,interalia,didicit Muliv Hmco: &
Cythara:tradand^artifici:Cuni ver6^r/7/(fy nihil aliud fit, quam
fubjedPiiilofophic(cujusfiliusPyrrhusrubrocapi!iitio,finequi- ri<^cy-
bus duo b. T roj a expugnari non potui t,ut copioseia noftri H lero-
glyphicisIib.^^.demoftravimusjideoMuficinhocipfo-noftro ope-
re,ubi Achille, ejusqi heroicas virtutes &fadadefcribimus,n6abfq5
caufa (licet obiter) tradamus-.NfiMufica ornavit tt Heroa, quid
ni&noftrhocopufcuimagisvariegat&acceptreddat:Canc
n.Angeli(ut facr^e teftturliterse^cantcoelijUtPytbagorasftatuit,
cenarrt gloria Dei,ut Pfalmiftaait,cant Mufe&Apollo,m poe-
tle, canuthoiTiines eti inftesjcant volucres,cant oves & anicres
ininftrumetismuficis^fi ergo 6cnoscanamus,nonabs re facimus.
i)
 3^ Fuga VII. in3.Ieuio.fuprL -

ium Jiee fleu^t/t>ttt> fllt

fugiens.

Rupe cava nidum Jo visi a les ftruxerat in quo Deli-

tuit; delituit, pul los enutri irque fiios.

Rupe cava nidum Jo vis a V les ftruxerat, in quo

Delituitjdelituit, .<pul los enutriitque fuos.

Tomum
morms.

Rupe cava nidum Jovis ales ftruxeratjin quo

Delicuitjpullos enutriitque liios.

FIL Epigrammatis Latini verfio Germanica,

^Kwrfrtoratnfin3uita<iicrii<|Kiiib4f/

2(6 6 <i6r fr6(r(o n?o(t folgte nte^t itac^g(6(ir

^mm66/ltcg(n6{ti6fallttnf(tn^(fl/6arau^g(iitd<tt/
'3J2o6a.^)upijMm5(n6ii/fott>(r|lMwtrlatiai*

Emblema
 Emblema VII. I^^cretkNaturs.
Fit pullus a nido volans, quiiterumcaditinniduiib.

epigramma vil
cava nidum^ovis Al^s
mxeratfintfu^
^ctituit^pullosenutrutquejuos:
J^orumunmkvihmvoluitfetollerepennlst
fuit implumifiatre retentus ave^.
. Jnde volans redit in nidum,
quem liqueratdUls
caput caud^e^tum nec inanis
eris.

E 5 Qu 0 1>
38 .
n TS CU SU S Vrll;.
UoDjrppocrates,medicorum ant^%nanus,cie humoribus
Q ^freritjeoscfTediverfosacpluresnumeroinhominejnecfaltem
unimi,alias rnorbos varios exoriri non poffe,id nos de Elementis
muodiverumdici animadvertimus. Sin. unumfalcem elementum
cflet^nulla mutatio ejus inaliud , nullageneratio nec corruptio cS-
tingeret, imb omnia eiTenc unum immutabile, nec meteora,rrii-
neralia,plantas ac animalia inde naturaliter producerentur. Hihc
Creator fiimmus totum hoc mundi Syftema ex diverhs 8c contra-
riis naturis concinna vit,nempe ex levibus &gravibus, calidis fri- &
gidis, humidis &ficcis,ut una in aliam per affinitatem tranliret,f8c
ficcompofitio fieret corporum, qu^ in eflentia,qualitatibus, viri-
bus &
effedibus longe inter fe differrent: funt enim inperfede
miftis Elementa levia utignis &
aer, nec no gravia, ut terra 8c aqua,
qux^equilibriisitainterfetemperantur,ut unum non aufugiat ab
alio, (edfingulaafingulisjVicina & detineri
a vicinis facile fe capi
patiantur : Terra 8c aer fibi invicem adverfanturj fic ignis & aqua j

attamen ignis cum aere per caliditatem utrique communem,cum

terra per llcdtatem amicitiam fovet : fic aer cum aquaScha^g cum
lUnd^omnia affinitatisaucpotiusconfrnguinitatis vinculis
terra
conneduntur & manent fimulin una copofidone, qua: fi abundet
levibus, elevatfecum gravia, fi gravibus, premit fecumlevia:Hoc
declaratur per duas Aquilas, pennatam &imp!ume,ex quibus illa
volare conata abhac retinetur In Falconis Scardese pugna exem-
:

plumhujus rei evidens eftillle enim celeri volatu Scalis pernicibus

fuperior in aere fadus hanc unguibus prehendit & lacerat, cujus
pondere in terram uterque decidit: Contrarium in Archytae co-
lumba faditia feu Au tornate apparuit, ubi gravia a levibus fublata
funt,hoeeff,afpiritu interius indufoligheum ejus corpus in aera
raptum In phiJofophico fpbiedo. pnmb. kvia pr^edbminantur
:

gravibus, quo ad copiam, attamen a virtute gravium vincuntur:

lucceffuautem temporis aW aquilin^pr^efcinduntur,&:fitexdua-
busunaavispr^grandis(nempeStruti<xeamelus)quceferrumcon-
fumcrepoffit,quxquemagis in terra fub pondere prxpedita cur-
rat
 D C II / US VIL 5^1

ratjquam pef ei*a voltt Jicet penhi fpeciofas hbeit Dehac aut :

fimiliHermes (utAuthor Aurora? cap.j tfeftatur)itafcribit: confy-

deraviavemipientibusvencrabilem,qii^volat,diimeftin Ariete,
Cancro, Libra aut capricorno: Et acquires eam tibi perennem
meris exmrneris montanis petrofis Deedem Senior in Tabu-
:

la, ubi gemina viritur,volatilis 6c fine pennis, quorumnaroftro al-

terius Caudam invicem tenet, nefacilefepararipolIint.Ha^cenim

eftnatur^UmverfemachinatiOjUtgraviafemper levibus attollat,
&viciflim levia gravibus deprimat, ut Auchor perfediMagifte-
rii declarat: qui feptem fpiritQs minerales, veluti ftellas Erraticas,

6c totidem corpora metallicasceu ftellas fixas, hasq, cum illis mari-

taridebere ftatuit. Inde & Ariftoteles Chymicusveum Spiritus, in-
quit, folverit corpus &animam,utexiftant in forma fua, no perma-
net fixum, nifi occupaveris ipfum Occupatio vero eft,utconjun-
:

gasipfumcumcorpore,de quopr^parafti in principio. Quoniam

ineo occupatura fuga fpiritus ad fuperfiftentia corporis. In cani-
phora, utBonus commemorat, Elementalevia,nempeaer&i-
gnisjprxvalentgravibusjideoquediciturtotaexhalare&inaerem
abire. In argento vivo,floribus fulfuris, antimonii, fide fanguinis
cervinfiarmoniaco 6c e jufmodi aliis terra cum aere volat in alembi-
cum,necfeparatur ab illo. In auro, vitro, adamante lapide Smiri,
,

granatis, 6c fimilibus Elementa diutiffimb ill^fa permanent con^

,

functa, igne urgente &

terra retinet reliqua apudfe.Inaliiscom-
buftibilibus fit divifio& feparatio unius ab alio, ita ut cineres in
fundo relinquanrur,aqua,aer6cignisfuperiorapetantNonitaque
ad horum ukimorurncompoficionem inarqualem*,haud ita forti-
ter mixtam,refpiciendum,nec adprimorum commiftionem,licet
durabiliorem, tamen volatilium, fed ad mediorum foliditaterri,.
conftantiam & fixitatem:fic enim implumisavis detinebit pluma-
ta m& fixa fubftantia figet volatilem, quodfieri oportet.
 '
I-UGA IV- in8.fupr.'

^9/ wt> fcf^ia^e tnii dnm

^Audunta
j j-
fugiens,

Eft a vis in mundo fublimior omni bus, o vum

Cujus ut inquiras cura fit una tibi.

yitppom
Je(^nens.

Eft a vis in mundo fublimior omnibus o-

vum Cujus ut inquiras cura fit una tibi.

Tomum
vjoram
&-

Eft avis in mundo fublimior omnibus, ovum

Cujus Ut inquiras cura fit una tibi.

FIIL Epigrammatis Latini vero Germanica.

^
fl^3ti*jOogdiMr'5!!BIf
fT<n
wittibatm anbf gtfuntwn/
jufuc^f n mit Q[Ifrf{an& ftp
^a$5Bim&f<n3tl<iigf(t<nS5ir/foJd^ <mp wfic^rtg
mbunbtal

CIit mm ^mlxit 0d& w& ftrinr(mi( <$ i (I pfl<c^g)

Martern t>n5<n>3oa(ffun/fo tbcbm
(5w?[)pa<0n3/fo5w<?n^ ^f< f<n
EM B L E-
 y

Emblema VIII. BecretlsNutuu, 4?

Accipe ovum & igneo percute gladio.

EPIGRAMMA VIII.
"C St avis in mundopih limior omnibm^ Ovum
Cuju^ ut inquiras ^curafit una tibi.
K^lbumen luteum circumdat molle vitellum
Ignito (ceu mos)cautm id enfeptas :
Vulcano Mars addat opem :
pullaer cjrinde^
Exortusferri viilor dr ignis erit.

Multa
'41 DISCURSUS VHI,

M Ulta
nita, ita
8c varia funt avium genera
nominibus incognita nobis
,
qu^ ut
exiftunt.
pr^gandiRucdida in infula parva oceani certo annitempore ap-
numero indefi-
De quadam
parente narrant, quod Elephantum fecum in aerapoflicattollere.
India 8c America dant varii coloris pfittacos,corvos & hisfimiles..
Veriimharum ova conquirere non efl: intentionis Philofophi^Xj
yEgyptii ova crocodilorum ferro annuatim infeftant & velud
publico indicto beiio profequunturjPhilofoplii ovumfiium igne
percutiunt, non ut deleatur &pereat,fed vitam accipiat & crefcar^
Dum enim pullus inde producitur animatus & vivens, non ejus
corruptiojfed generatio dicenda efl:. Definit quidem efie ovum
perprivationemovaiisforma^i&incipicefieanimalbipes&volati-
leperintrodudionemformicnobilioris:Suntauteminovofemina
maris & fo:mirj^ fimulconiundafubunotedrofeu cortice.Vitel-
lus pullum ejufque radicalia membra &vifceraconftituir, femine
maris formatore &efficiete interno exiftente. Albumen materiam'
feu fub tegmen &
incrementum dat rudimento feu ftamini pulli.
Calorexteriorprimum movens eft, qui circulatione quadam Ele-
mentoruuniu/que in aliud commutatione formam novam intro-
ducit, natura inffcinctu aut dudu. Aqua enim in aerem aer in
, &
ignem, ignisin terram tranfit,qux omnia dum copulantur , ab a-
ftrisfpecinca forma demifia fit individuum certa: fpeciei volucris,
&
nempe ejus , cujus cfi: ovum illi infufum femen. Gladio vero i-
gneopercuti dicitur, du Vulcanus pullo fuafecuri(ceu excerebro
Jovis Palladi)exitum pn^bet obftetricisfundus munere.Hoc eft
quod Bafilius Valentinas afieritMercurium a Vulcano carceri in-
clufum efle Martis jufilu nec emiflum,antequam putrefadus to-
tus &emorcuus fuerat. Verum h^c mors illi vit^nova^initiumex-
iftit,ut ovo coruptio feu mors novam pulli generationem vitam &
humanavita vegetabili(qua folain uteromatris
adfert?fic foetui
fruebatur) defuncto, alia perfediorper tranfitum in hanc lucem-
mundanam five per nativitatcmaccedit.Imo etnobishac pr^efenti
vita, quam agimus, privatis, alia perfediflima& se terna imminet,
fic
^ c Lullius htinc gladium igneum, acu tm lanceam vocatmultiis in
in locis jQma ignis, ut lancea feu gladius acutus perforat corpora
eaque poroia Ec perviaredc{it,utaquapenetrarepolIitadfolven-
'dumea&aduritieadmoiiiciemtradabilitatcmquereducendum.
In ftomacho corvi marini, qui avium omnium eftvoraciffimus,in-
veniuntur longi & teretes vermes vivi,qui illi funt quafi inftru-
mentum caloris, dum anguillas abipfocaptas,pifcei[queevefl:igio
:invadunt& tanquamacutillim^acus perforant (ut ipli aliquando
obfervavimus)Scitaabfumunt breviflimo tempore, mira naturae
operatione.Calor itaque ut pungit, fic pungens aliquando caloris
vices gerit. Unde non immerito igneusgladius dici poterit quo o-
vum philofophorum ilringendumfeu plecTiendum erit. Verum
Philofophi potius de temperato calore id intelligi volunt, quo o-
vum fovetur, ur:M^i?;/2?/<?/^in turbadeclarat dum inquit.
fientes viri flento igne primum hirniiditatemeemhuru ut exemplo nobis
monflrxtur in generatione pulli ubi augmentatur ignis ^ vas undique
obturetur, ne corpus aris dt^Jpiritm ejusfugiens extrahatur. At cujus avis
ovum efl: ? Mofius ihidtm) Ego autem dico, quod nullainrumen-
tafiunt, 7iifi ex nofiropulverealho,ellato,Jplendidodt"Ox lapide candido ,e
,quo pulvere aptafiunt infirumenta pro ovOynonta?nen nominaverunt
Vum, velcujus avis o v umfit,

, S i

V
 44 FuGA I X. in j. /iipri.

0(^ic^dn ^aum fampt &cm a(emS5?atttt ittdmm

^au oD itatt>/nt <|f(;iiD< on ftimr
wirtfi^ttimgett*

fjsflaiEilig
Arbor ineft hr tis Sophi* dans aurea mala.

_-i

Hxc tibi cum no ftro fit capienda fene*

4z.
Arbor ineft hr tis Sophiae dans aurea ma-

^E^EI?EEBE|EE;^jiE^2l-ij ^Eliiii^ E EE =EE5EEESEEE^^^

~

la, Haec tibi cum noftro fit capienda fene.

Temum |5E:^E^EE|E
Merms.

Arbor ineft hortis Sophiae dans aurea mala.

Uxe tibi cum noftro fit capienda fene.

IX, Epigrammatis Latini vero Germanica,

UJ
^dc^i foltu f9i ju mfmmaUm^oimi
^ fu bepb mm.^au non &lafe mit Xb<xi mbgt^w
xJal ba t>Ui !^ag alfo txtfc^hfficn kbtn* ^

wfrw;M3/t)fftt(riMPortJpn >rmffr df
Embli-
' Emblema IX. De^htlsNaturx.
Arboremcumfeneconcludein roridadomo,8c comedens
de frudu ejusfiet juvenis.

epigramma IX.
'
P^^>^^f^^hortkSophudansmreamala,
^ Hxctibicummrotcapknda
Ing^demovitrea dmdmtm, roreque
flena^
^tfinefermultoshxcduojunSiudies:
7ffitdtu(rnirurnl)atubiturarhormUeJ
^ffi^fjHvmqmfmtmPeneK. F
4^ d/scU sUs IX.
TJ^cuN<i^. crefcumin Iongjatu& profundum,hoc
Q riunturjnucriunturjaugmetantur^adacmeperveniuntjpropa-
gtur,eadequoq) decrefcunt^hoceftdn virib. diminutur, moriun-
efl:,o-

tur, &omnin6c6cidc,utpatetin vegetabilib.& animalib. omnib.

Hinchominiquoque,cmadfummaugmentvenerit,decreme-
t,hoceft/eniaccidit,quoinvirib.fenfimdiminuiturebufquedo-
nec mors acceireritiSeneclucis verb eade caufa eft.qua: lpadis oleo
fere abimpto emarcefcetisj& obfcure lucetis. N ut in ipade tria,
Elychnium, pinguedo &
flma,llcin homine Elychnium funtme*
bra vitalia, vifcera&artus,pinguedo,humidu radicalejflama calor
nativus:roladilFeredaeftineo,q?flmaIpadis luceat, calor nativus
&
neutiqu,cumno fit ignis, fed falte calor, q? pinguedo fit oleofa,
humid radicale vifcofum,utpotefeminalis principii : Ut quoqj J-
pas extinguitur ex defedu olcijfichomo ex fenio,ablq alio morbo,j

in marafm& tabe fenileacdeniq-, morte inciditiDeaquilareferur,

q? infenedute roftro prascurvo impedita fame moreretur,nifi ana-
turaroftro abjedoquafijuventutireftitueretur.Sic cervi cornibus
depofitis,ferpentespellibusfivecxuviis,cancriteftis rej uvenefcere
videturjn quide revera, quia abspthumid radicale iilis non re-
ftituitur,(ed quoad afpe6t:Hominem,q? rej uvenefcere faciat,nihil
cft,nifi mors iplaSc fequetis ^etem^e vita: initi.quo ad extern forma
&virialiquomodoreftauration.e,rugar&canorfiablationefunt,
quidicunt>remediainveniri,q?LulliusdeQuintaeirentia,Arnoldus
deauropreparatoaffirmat.VerumhicPhilofdict,fene,utJuvenis
fiatjCumarborequadincludendelTein domo rorida, tmq, eum
de frudu arboris comefturjj, &itajuventrecuperatur:Efle arbo-
res ejufmodi nunc in rer natura vix a vulgo crediturrDe myroba-
lanis,frudib.arboreis,medici mirafcribt,quafi tale qd prasftet, ca-
nos tollt,sguinepurificet,&: vit prolonget: At haec k multis in du-
bi vocatur, nifiperccid&idefficeredictur,ut& alia,qux purgt
&
maflamfanguinisafoecib.illi admixtis, canos inficit nigredine,
qua my robalani capillos pupilla oculor colorare tradutur.Mar-
&
filiusFicinusinlibrodeftudio/brumvitaconferydafcribitjad^eta-
telongattingend utileeflre,utquislacexuberib.cujufdfcemiii 2e
pulchra & jUveiiis quotidie exugat, cujus vice al viperina carne
CO-
 2) 7 ^ C II i? ^ U i IX. 47
comerr?Jaudt:Sedianehxcmediafuntipfa fenedute rigidtea^Sc
vixmillefimoufiirpandajetiafiefFeducertiffirnono careret:A Pa-
racelfoinlib.devita 16gafcribitur,q>quisper fql imaginatione al-
teriusfankatecXger,juventute fenexfibiattraherepoffit,fedhieau-
thor in hocimaginationefua folajoon experientia ufus videtur. De
Pfy llis cum duplici pupilla de ftrigib us g^fafeinet fqlo afpedu pueros
& pecudesjunde illud Virgilii.-Nefcio quis teneros oculusmihifa-
fdnetagnos,indubitatrieft:Sedh 2ecab/q contadu fit,quoarbor 5

j-UventutifcnerefHtuit:Habetn.hc^carborfrudus dulces, maturos

6crubeos,quifacileinoptim(anguinetran{ct,cmfint facilis di-
geftionis de optimi nutrimentidtaut nihil fiiperflui aut foec in cor-
pore relinqut:(enexverdabdatphlegmatealbo,albiq eft coloris 5

& capillitii, qui humor, color de capilli mutaturefuhorfrudu,&:

fiut rubei, quifuntjuven.HincPhilofdict,lapideprimdeflrefene,.

hoceft, album, deinde juvene, ideft, rubeum, quia hiccolorlit juve-
tutis,utillefenii:Additur,q>eoncludi debeat lenex cum arbore, n
fub dio/edin domo,no ficca,red rorehumida. Pro miraculohabe-
tur, arbores enafd vel vegetare in conclufo loco, attame li ille fit hu-
midus,no efi:dubiu,quin diupsrduret: Arboris n.nutrimSt humor
&terraefl:aerea,hocefl:,pinguis,qu^eafcederepoflitintrunc&:ra-
moSjibiq, folia,flores & fructus producere: In quonaturali opereo-
mniaelemecacocurrunt, dum ignis dat primum motum, ut efficies,
aer tenuitate de penetrabilitatem^aqua lubricitate, terra coagula.
tionem:Aern.-inaqu,&aquainterrredit,fiquidfuperfluiillorum
afcenderit:Perigne calore nativum intelligo, qui cum femine pro-
pagatus frudus fi unde femen venit,ceu faber fabricat
miles illis

efformat,aftrorpotenti. Nofolumverd prodefi: rorida evapora-

tio arborihumedandse, ut frudus dare, fed6c feni, ut rejuvenefeere
illis frudib. facilius poffit, dum fcilicet ejus cutim rugofam & arida
teperato calore &: humore emollit,replet de reftaurat Medici n.in :

marafmo& tabe fenili balnea tepida cum ratione,magna utilitate

imperat&pracfcribuntiSiverdresbenecofidereturarborillaeftfi-
liafenis,qu^eutDaphnemutataeft in vegetabile ejuftnodi,unde fe-
nexnonimmsrltojuyentutem/peratab illa, cujus
faextitit. m
ipfa,uteflet,cau-
 4S Fuga X, mz.infrL
ib cn)er/Mercurium Mercurio,
DnD($ffft)ird(nug.

'Atalanta ^
'Fugiens^ ^
Machina pendet ab hac miin di conne xa catena To*

ta fu o quod par gau deat omne pari, pari.

Bippamtn.
Sei^uens.

Machi na pendet ab hac mun di conne xa~catena

To ta fu o quod par gau deae omne pari.

g4
Fornum
ni =^r^yiy--:=:y=:y^:
Morans,

Machina pendet ab hac mundi connexa catena

Tota, fiio quod par gaudeat omne pari.

X, Epigrammatis Latini vero Germanica,

an i>ief(rJ^^ff(tand((tKr ganzen '^(((/

Mercurius tt>fMfojufnnaf2(rrg<fjld</i>nM>a6^Wf
^um (a Dir ftptt tin Diefer ^un fo f^rinr t
V ulcanus tftiit D<n Hermetem,D<r Hermes tn(Drr (niDittDr
Cynthiam,fojit|^r4(|anD({|&/ Apollo, 0<f4tt)(nD(,
Emble-
 Emblema. X. Decret Natura.
49
Da ignem igni,Mercuriam Mercurio,& fiifficittibi.

epigramma X.
pendet ahhacmundiconnexx cdtenti,
rotaMo QyoD Par GiuoEAT Omne Pari:
C^fercurtHsc Mercuriocjtmgiturigni
Ignis, chac artit datametatua.

HermetemVukanmagttedpenniger Hermes,
Cynthia, tefilvit,tefed,Apolio,firor.

c
f fiTSCURSUS X.

H ^c /ententia,fi,utfonat, accipitur, quantitateignis&Mercurii

faltem auget,necaliqu no v qualitatem fubj sdo inducit O-
mne n.fimile fuo fimili additum, magis fit tale:Hinc medici c6 traria
:

& h^cab illis tolli allert,ita igne ab aqua extingu i,

cotfariis mederi,
ab igneaddito foveri videmusddem Poeta fentit,cm dicit Et V e- :

nusinvinis,ignisinignefurit:Vermrerp6der}dum,q>ignis& ignis>
Mercurius&MercuriuslongeinterfedifferantiMultan.fntigm
genera apud Philof multa quoqj Mercurii. Adha^c idem calor &
fri-

gus diftas faltem loco au t fi tu, ab alio fui generis difFert,i ta ut id,q> fi-
bi fimile fit, ad fe evocet, ut animadvertimus calorem ignis alicui
membro irhprelTum,ab eodem calore attrahi & eVocari artusque
&
frigorehyberno torpidos, fere emortuos aqua frigida, fi ip eam
mergatur,no calore externo immediateadhibito,reftaurari:Ut ve-
&
ro lume majus obfcurat minus, fic major calor minorem, frigus &
majus,minus:Nihilominus oportet calore &
frigusexternuminus
efle, quam ante impreflum membris autartub.alias eadeimpreffio

fieret,qu^eante,&fimilea fimili multo magis augeretur,qua evoca-

retur: Evocatio n. frigoris ab aqua frigida, &
caloris ignei a calore,
natura convenifo eft,quia omnis repetina in contrariu mutatio ei
periculofa,& minus accepta eft,quq vero fitfenfim,&quafi per gra-
dus tolerabilistlta dicimus, ali ign^ elTe internJnq yfubjedo Phi-
lofjatnanteinfixfeuefirentia!eexifl:ere,aricxtern,q> quoque de
Mercuriointelligendum. Internus illeignisefta:quivoceproptcri-
gneasqualitates,vires&operationes,externusunivoce. Dadusigi-
turignis externus interno &
ejufmodi Mercurius Mercurio,nt artis
intedofiat:Adomneduru autcruducodioneemolliedu velmatu-
randu,igne& aqua utimur: Aqua n.duritig folvit &in partes copa-
das penetrat,calore vires ei addente & motu, ut apparet E.g.inco-
dione piforu,qu 2e per fe funt integra &
dura, verum abaquaintu-
mefct,frangtur&in pulte redigutur,calore ignis per ebullitione
aquararefaci^te,& tenuioris feufereaeri^fubftadas reddete:Sici-
gnis calor crudas partes fruduaut carniu refblyitinaqua,cuqj ea
in aere evanefcere facit Eodem modo ignis
: &
Mercurius hic funt i-
gnis 6c aqua,ac iidem^ignis 6c Mercurius funt partes maturas & cru-
dx
 DticXls USX. st

d^,exquibcrudxperco<5lionematurda^runt,autmatur^iruper
fluitatib.purgdcj ignis Scaqu^eminifterioiEfTeautehosduos ignes/
duosq. Mercurios ad arte inprimis Sc unicenccellarios^brevicer hic
dem6ftrabimus:Empedoclesduoprincipia rer omniuftatuit/ite
&amiciti:Per lite corruptiones fieri, per amicitia gencrationes:E-
jufmodi lis inter igne &: aqumanifeftec6fpicitur,duignisaqu e-
vaporarefaciat,fipoteft,aquaec6tra igne extinguat,fi illiadhibea-
tur:Attameexii/de generationes amicitia quadafieri confpicuueft:
Caloren.cx 2 quafitaerisnovageneratio,& eodem aqu^a: in lapide
induratio,6c fic ex his duob.elementis,quafi primis fiut,& reliqua
duo^Sc per c6feques,omnm rem producT:io Aqua, fuit materia coeli
:

5c omniu reru corporaliu Ignis materia hac, ut forma movet

: &
in-
format :ficaquafeu Mercurius hic materia pr^bet,& ignis feu fui-
3hur, forma. &
duo ut ad operatione perveniat, fe invice rno-.
retfolvedo,coagu]do,alterdo,colordo Sc perficiedo,opus fuit
externis adminicuiis,tanqua inftrumentis,fine quib. no eftedus fe-

5
ueretur.Ut n.faber abfq) malleo &
igne nihil efficit, ficnec Philof
ibfq^ fuis inftrumeris,qu^funt aqua & ignis Atqj ha:c aqua dicitur
:

iquibufdrjubi^utignishicoccafionatusrAquanubiab/qjdubio
jocatur, quia diftiilata eft,ve!utrosMaji,tenuiffimarupartiu:Utn.
:os didi menfis inclufus cortici ovali affirmatur calore folis in altum

nblevare ovu,aut ejus c6tines,ita & h^c aqua nubiu five ros>ovu
Philof afcedere facit, hoc eft,fublimat, exaltat &
perficit :Eftquoq>
jadeaquaacetuacerrimu,q> corpus fecit mer fpiritu :lltn.acetu
diverfaru qualitatu eft,nepe u t in profundu penetret Sc aftringat,fic
i^caquafbluit 6ccoagulat,noaute coagulatur, quiano eftdefubje-
3:0 proprio. Eftauteh^c aqua exParnaffi petita fonte,q praeter na-
:uraaliorumfontiuminverticem6tis exiuit,ab ungula Pegafi, vo-
latilis equi,fadus.Oportetpr^tereaadelIeignemaduale,qtamen
uis gradibus,tanquamfrenis,temperetur.Ut enim Solab Ariete ia
Leonem procedens fenlim calorem rebus crefcentibus adauget^ -

emper propius accedendo, fichicnecefTeeftfieriilnfans enim Phi-

iofigncjUtlade, nutriendus eft>qu6 magis crefcat,eo uberiore.
0
 Fug A XL in fpra^

We Latonam/t)tt&a^W<f]ct

jUaUntn
fugiens. m
LatoKae fobolem hon novit ne mo ge mellam

(Ceii fert fama ve ms) qii Jove nata fiiic, fair.

Latent fobolem non novit ne mo gemel-

km (ceu fert fama ve tus) quae Jove nata fuit.

Latonae fobolem non novit nemo gemellam

^(Ceu feit ima vetus_)quae Jove nata fuit.

XI. Efi^ammatU Latinivero Germanic.

^
^^nKbsfftwtitifrLatonspwjtiig^efc^U^nDoI/
('2Bi<l>a6@wac^(j<0iV<Id^6t>oiiiJove g((or<ttr<9tifo(/
fOttiin tmiifti omtnt> CD'Jo^nnfrfndpfff aHtrraa(T<ti/

^runt& mac^ Latonam on ^ar^tn am &(fic^t0ar wti/

^at) >ap Wrnic^f fd^a^tn K c^fr/m 0i^w w^
. Emblsma
 Emblema XI. DecrefuNatHr^.' J}

Dealbate Latonam & rumpite libros.

EPIGRAMMA XL
T AtoriiZfiholem non novit nemo gemelUm,
^ ( Ceufertfamavetits)qu^ove natafuit.
Hanc alii tradunt cum luna lumina folis
^JMixta^^nigra cuifint infacie macula,
Latonam ergo fares albefierCidamnaque dantes
K^mbiguosiudt nec mora^rumfe libros,
G 3 Tanta
54 ,
D IS e U RSU s XL
Tnt A eftauthoruminfcribendodiverfitas,utferc inquifitores
veritatis de artis fine inveniendo defperent. Cum enimperfe
aIiegoncifermonesfintcaptudifficiles& multorum errorum cau-
fctum inprimisjfi vocabula rebus diverfis eadem Sciifdemdiverfa
appiicentur.Exquibusfi quis /e extricare velit^oportet e aut divi-
ni efleingenii,utperfpiciat fub tantis tenebris latentem veritatem,
aut laboris &fiimptus in exhaufti^ut experiatur, quid verum, quid
nonfit. At philofophi unum abfquealionon/uffi :ered!cunt,inge-
niumacutumabfq)manuumIabore,authuncabfq illo,utaecthec-
5

riam abfque praxi & vice verfa. Nemoenim adeo difereti intel-
leduseft,ut centies millc ambages, errores, ad vocem falfitates,di-
verticula& ambiguitates declinet 8c in vera Natursefemitaperfi-
ftat:Unde dicunt Philofi Qui nondum erravit, nondumincepit,8c
errores eflemagiftros eorum qua: fieri debeant aut non. Ita iidem
inculcant, quod quis totam vitam diftillando 8c rediftillando
confiimerepolIit,etiamfi mille annos viveret, antequam per folam
Experimentationem ad veritatem perveniret. Quodabfqueftudio
&ledione au thorum parum proficiatur,Corredor fatuor innuit,
cum dicit:Studium amovet ignorat iam 8c reducit humanum inge-
nium ad veram cognitionem 8c ad cuj uflibet rei feien tiam. Ergo in-
primis eft necefiarium per ftudium hujus fiiavis operis fcientiani
acquirere 8c per phyfica dida ingenium acuere, cum in ipfis fit co-
gnitioveritatis.Siergolaborantesftudiumn6defpexerint,frudum
inde perveniente dulciter deguftab un t. Qm autem ftudere abhor-
ruerint 8c tamen laborare voluerint, videant, an ars ipfius natura:
fit imitatio, quam ars ipfius emendare cupit. Quoniam impollibile
eft ei fecreta Philofophorum ad perfedum finem praeparare. De
his fapientes dicunt,quod ii tranfeant adpradicamficutafinusad
foenum,nefcientesadquidroftrumporrigant,nifiin quantum fen-
fus exteriores fine intelleduper vifum 8c guftum ad pabulum ad-
ducit.H^c ille. Verum ne quis nimio ftudio, quod mare eft inex-
hauftum 8c immenfe profunditatis, fe maceret, omnemque lite-
ram^etij^am cum multis aliis concofdantem,inaduni ducere cone-
 H ISCRSUS XI. _ fs
tui (licet fruftrajviresjcorporis astatem, famam, op es Scfiicultates
interim abfumendo aut diminuendo, Philofophi Emblematico
hoc utuntur fermone,quod Latona dealbda fi t,& libri illi rum-
pendi,ne corda eorum rumpantunfunt enim plerique libri adeo
oblcure fcripti,utafolisauthoribmfuispercipiantur.Nonpauci ad
feducendum alios ex invidia relicT:i, aut potius ad remorandum in
curfu,ne ablque difficultate met attingant,autadobfcurationem
afe anteferiptorum. Quid au tem fit,Laton dealbare, hoc opus hic
labor tityinquntre.Latomm eeexfole & luna, compotum corpus imper^
feBum Clangor buccin^e aflerit. Poet^ & antiquiffimi fcriptores,
Laton folis cLun^e feu Apollinis &Dianas matrem ftatuunt,Al
nutricem. Pris autem Diana editam (Luna enim &albedo primo
apparet) qu^e deinde obfte tricis munere funcla fit ede diein eden-
dojfuo fratre Apolline.Efl: autemLatona unaexiz. diis Hierogly-
phicis ^gyptioru, a quib.h^cali^eqvallegori^ adreliquas getes pro-
pagatae fut/olispauciffimisfacerdotib.^gyptiisharu vera mete 6c
fententiam intelligentibus, ceteris omnibus ad alia rubjeda,qusc
inrerum natura non eflent,nepe varios Deos Deasque, ejusmodi
interpretantib. Hincpoft Vulcanum Latona ibidemhabuit tem-
)lumfumptuofiffimu,aurotedum& exo rnatu, quippe qua^ ApoL
finis Philof &Dian^ mater fuerit. Eft autem h^c Latona fufca 8c

fubnigra,mult6fqj naevos habet in facie,qui artificio tollendi fune

nemp3 per dealbationem.Quidam excerufa, mercurio fublimato>
talco in oleu redado & fimib. dealbationes faciunt, quibus exter-
nam ciitimincruftant, tegunt &fic dealbant. At h^ incruftationes
dealbativ^equolibetflatu au tIiquoredecidunt:quia non penetrant
adinteriora. Sed Philof de talibusmon curant colorltiis,qu^e ma-
gisad falledum oculos, quam tingedfubftanticorporis interiore
adhibentur. Volunt enim, ut Latonae facies dealbeturpenetrative
& ipfa cutis alteretur, hoc eft, vere Sc no fucose.Quarri autem poflet
quomodo contingat? Refpondeo, Latona prinid inquirenda &a-
gnofeenda eft, qua: etifi ex vili loco extrahatur, tamenfublimada
vero ex digniori, in viliore fubmergeda,n^peinfi-
eft in digniore,fi
muilbin.albefcet revera &
fiet plbalb,quohabito, no eft, q?du-
bite wr defuccefiu/eu plilbo ru beo,q? eft opis initiii Sc finis.
 fS 1*ugaXIL inz. fuprL

,
0er 0rdrt/fDCt(^etl Satumus t>orJovcm fcftteH 0o5tf
dtfrcffM/au^^e jpe9((/tft t)(n 0(acl^(nup
at^ iwn Clfg Heliconem
AtfilmU

NofTe cupis caufam tot cur Helico na Poetse Po'etas <-

cant Quodque ejus cu ique petendus apex.

Mipfom,
fequens. nt --9h
n/

Nfle cupis caufam tot cur Helico ua Poetae, Po-

etas dicant, Quodque ejus cuique petendus apex, apex.

tomum
morai^s.

Noffe cupis caufam tot cur Helicona Poetae

iSS^z=t im^
Dicant, quodque ejus cuique petendus apex.

X IL Epigrammatis Latini verfio Germariica.

;^apmannac^t>(m^dKonoar(<n%(di<rl>ro(({n(f(n/
^9 0tn jutn Od ^arm(f n>(i(/
5!Blc^<n Saturnus fra or Jove nl> n)i&<rfp<9t/
lOtlniiwrfl ft<n iiwaiiffl>r^ort<nd|i5n/fcif?utti^tud/

M fi L
 Emblema XII. Defieretis Natura. 57
Lapis,quem Saturnus, pro Jove filio devoratum, evomuit.
Pro monumento in Helicone mortalibus ell pofitus.

^ ...
^
n wiK

EPIGRAMMA XII,
"VT Op cupis caufim,tot cur Helicona peeU
^ Dicamyqmdqueejus cuiquepetendus apex ?
/? LAp I s injhmmo, Monumentum, vertice pofim,
Fro'lovedeglutiitquemvommlque pater.
Siceuverbafinantremcaptas,menstibiUvaeH,
NamqueeiiSaturiti C
h e M 1 c u s ;7/f L a p i s.
H Saturni
yS' XIL
Aturni allegoriam diverfimode acceptam eile invenimas.
SAftronomi enim ad planetarum in ordine fummum , Chymise
tyrones ad metalloru innmum, nempe plumbum retulerunt.Poetcj
Ethnici pro Jovis patrejCoeli filio. Mythologi pro tepore habuerut.
Verum hi omnes licet fuo reftedu reclefeniifle rationemque fu^
opinionis probabilem habuifie videantur, tamen quas de Saturno
alias dicuntur, non explicabunt, cur filios & lapidem pro Jove de-
vorarit & evomuerit, cur veritatis inventor, cur falce,ferpente,ni-
gredine,morofi rate confpicuus & loripes cxiftat ? Hoc ultimi opti-
&
me interpretari fe putant, dum tempus veritatem aperire eruere
e tenebris dicunt, ut ferpentem volvendo elabi, velut falce omnia
morte profternere,devorare filios,ideft,omnesres,quasgenerarir,
lapides duros concoquere vel abfumere non pofTe,ide6qj eos quali
&
revomere. At hasc conveniunt quid e ex parte,fed rei veritati cir-
cumflandis omnib.nonquadrant.Philof vero exercitati dieuht, in
fiio opere Saturnum primo adefTe,qui fi revera pr^efens fit, errari
non pofTe,veritatem in tenebris inventam elTe, Nil vero exiftere
praeter nigredinem:Undedicunt:Qujcunqjcolorpoftnigredinem
advenerit,laudabilis eft in turba philof Et cum videris materiam
tuam denigrari, gaudejquia principium eftoperis.Et, cum primum
denigratur, elavem operis dicimus efie, quoniam non fit abfq^ ni-
gredine, ut Rofarius habet ex Arnoldo. Et ex fpeculojciim in ope-
re fueris,fac ut principio habeas colorem nigrum,& tunc certus eris
quod putrefacis 6c viam redam procedis. Et mox: Illa nigredo
nuncupatur Terra, qu^e fit levi dccodione toties reiterata, donec
nigredo fuper emineat. Hinc iidem dicunt, quod Saturnus teneat
terram, Mercurius aquamJupiteraerem,Solignem.Nigredoitaqi
Saturnusell,veritatisindex,quilapidemproJovedevorat.Nigredo
enim, hoc eft,fufcanubes lapidem tegitprim6,nevideripolfit. Inde
Morienes, omne corpus, inquit, cum anima carucrit,tenebrolum
& obfcurum invenitur.Et Hermes accipe cerebrum ejus, aceto a-
:

cerrimo tere, vel urinapuerorum,quoulqueobfcuretur.Hocpera-

do vivit inputrefadionc Scfufcae nubes, qnx fuper ipfumfuerant
&
 1>ISCURS\JS. XII.
& in fuo corpore, antequam morereturjrevertuntur.Hiclapis ite-
rum evomituraSaturnocmalbcfcit, atqj tune in Heliconis apice
ftatuitLirpromonumentomortalib.ut Hefiodus fcribitifubnigre-
dineenimalbedo revera later, qux ex vetre ejus extrahitur, hoc eft,
exSuutmyentnculo.MincDcmocritus,Mu?^dicaanfrcumprcipm
ablutioneiCxtrahe abeo nigredinem ejus ^ obfiuritatem apparebit can^

dorejus .Et in turba dicii\iv\]ungiteccum humidojdeByterram nigram

cum aquafua^ drcoquiteonec dealbetur. Id Arnoldus in novolumine
cap. 4. optime declarat cum mc^mv.Humiditas ergoquamrabatinde^
coBione nigredinem'ife deccatam oenditum color albm incipit appare^
re :Et^M\o^o{k.Et dixit mihimagier meus^quod ifiabrunita^ afeende^
'

hat^quodalbedo extrahebatur anigredinis ejus ventrecutin turba dicitur.

Cum enim videris ipjum nigrum cito quod albedoipus in ventre nigredi^
nisprimo apparentis ^?rr//^^i?.Eade nigredo ut Saturnus dicitur, fic8c
plumbum: Inde Agadimonin turba.: Coquite as donec exeat nigredo^
quam numumvocant res artis nora bene mifcete &invenietis nigre-
dinematim^qua eplumbumfapientume quofapientes infuis libris mul-
ta troBavere: Huc Bmigani diclum o^deati quo d Saturnilen dor dum
andit in aera^non apparet ^nitenebratmib.t Platonis m volanosPrimum
regimenSaturnieBputrefaceredpfoliimponere:b.x quib. conftatlonge
aliam elTe mentem Philofbphorumrcum de Saturno quid dicant,
quam a vulgo accipiatur. Hic Saturnus generat Jove,ideft,fufcam
dbcdinem,Jupiter ex Latona, Dianam, id eft, perfedamalbcdineiTJf
& Apollinem ,id eft,rubedinemj Et h^c eft colorum omnium per-
fedorum fucceffiva permutatio: Hic Iapis a Saturno ejedus pro
monumento pofitus dicitur mortalibus in montis cacumine, quod
veriflimum eft.

if
 o Fuga XIII, in4.Ieun.fupr.

helfen Ifl ft)aflcrf(^t^0/t)^ ft)i( 0cba^rt

f<9nrt(Nnfnam$(u/n)i(i>(rauff(i$id(Naaman
im3ortfln
AtaUtnia
'fugum. m
Praeru mido languens ses tur gec hydrope Sophorum In-

T--i

de falutiferas appetit illud aquas, aquas, aquas.

Jiippom*
Se^nens^

Praetumido languens aes tur get hydrope So phorum

tm
In de falutiferas appetit illud aquas, aquas aquas.

Pomum
Morans.

Praetumido languens aes turget hydrope Sophorum'

Inde falu tiferas appetit illud aquas.

XIII. Epigrammatis Latini vero Germanica.

m<f itib Utiaimi

^arum^ ($ Gaffer btgt^rt/ fic^ ^orl'ttn wof ju ta&eiu

Emble-
 Emblema XIII. ^efecrttuNaaerit. r
Pfjflofophorum hydropicum cft,& vultlavarifeptiesiil
fluvio, ut Naaman leprofus in Jordane

EPIGRAMMA XIII.
V)R*tumido languens ds turget hydrope Sophorum,
Itodefolutiferas appetit iUud aquas.

^tqueNaman^erdanelepracontagiamovit,
'^hluitur lymphis terquequaterquejuis:
rgopradpites in aquam tua corpora dulcem,
^^ox^fifttmorbtsillafalutisopem. H 3
 ^
D IS C U RSU S XIII.
Uod Naamari Syrus ex Prophet^ j uflli in Judseam fe contule-
Q inque amne Jordane feptiesfeabluerit,ejusconfidentiasin
rit,

Prophetie verba aicribcndum,q? vero a lepra e lotione liberatus

fueritjdivin^omnipotenti^Emiracul eft Lepra n.qu^e in fanguine
:

&: radicalib. corporis humani mebrjsimpada,veliit cancer univer-

falis exiftit, nullis lotionib.externis curan aut tolli poteft,mult mi-

nus aquas frigidae, qualis fuit Jordanis. Eode modo,q?s PhiloCla-

borshydropifi,ab ea liberetur aqu^elotionib.imbqjimperfedad
&
perfedionc 2egr ad fanitate reducatur, adeo ut aliis segriseande
impertiri poflit,miraculoproxim eft :No n.innaturaaliasejufmo-
diexempluexftat,necnaturasordinaria via eft producere tindura
PhilofIabfolutilIima,nifi ab artifice gubernetur, eiq-, aptafubjcda
adminiftretur cum efficie te externo. Sic luxationrcftitutionocft
natura propria, fed arti j Nihilominus miraculose in partu humano
Os facrum fc aperit,ut foetus per id exire poffit,velu tp oftiu,inqj hoe
Deus Opt.Max:per natura fupra natura operatur.Ita q? Lapis perfi-
ciatur,hyperphyficuqd, quavis reveraphyficfit, videripoteftrUn-
de Philof apud Rofariu,fcias,inquit,q? lapis nofter aerius & volatilis
eft in fuo manifefto frigidus & humidus,& in fiio occulto calidus 8c
ficcuseft:Etillafrigiditas&humiditas,quas in manifefto eft fumus
aquofiis,corrumpes,denigras& deftru& fe& omnia, fugitab igne:
Etcaliditas&ficcitas,quas eft in occulto, eft auru calid&ficc,8c
eftolemdiflim,penetrativincorporib:&n6 eft fugitivu,quia
caliditas & ficcitas Alchymias tingit, & no aliud : Fac e rgo,q> frigidi-
tas & humiditas aquofa,quce eft in manifefto, fit coparcaliditatiSc
ficcitati,quaseftinocculto,itaut infimulco veniat &c cojungatur &
fiat infimul una penetras, tinges & profundans : Has au te humidita-
tes oportet deftrui per igne 8c gradus ignis cum molli teperameto &C
c6gruaacmoderatadigeftione.Hascibi:Quodfiver,quomodoa-
quis ab aquis liberari poterit?fedrefp6dendu,eire quafda aquas ca-
& ficcas in qualitate, quales fiint multse therm^,inquib.Philof
lidas
abluendu lit:Hoc n. eft,q> dicut,lavaigne & cobure aqua N ignis, :

quilavat,&aqua,qu2ec6burit,no nifi nomine ab invicediftat,effc-

du 6c operatione conveniunt Hac itaqj aqua,velhocigne illud aes
;

abluea-
 i) 7 c U ^ U ^ XIII. 6}

abluendum afperfluis fuis humiditatib.id eft,exiGcand eritiDe

hydropicis cratis per femeftreabftinetiab omnipot,petfepeli-
tione in arena calidaautfimo bubulo, perinclufionein furno calido,
8c fudatione,aliaqj innumera auxilia, experimeta novimus,imo et-
iam perthermasexicctes,utfiintCarolinas 8c \Tifbadenfes nojp-
cula MoguntiaJirdemmodishica^gercurduseritnunc aquis, nc
aerecalido furnorum, nuncfimis,mod6arenis 8c apotu abftinetia:
funtn.h^Cremediaefficaciffimainutroqj cafu,hic 8c ibi adhibeda:
In omnib.autemhifee calor operator eft,qui aquas fuperfluas p fua
emun(3:oria,veI etiam poros corporis educi 1 8c cofiimit :xterior n.
calor interiore excita t, hoc eftjlpiritus vitales, ut expellat jbi noxiu
humore, tanqu inutile excrement,a quo calor naturalis, tanqu
ab hofte antea fupprelTus erat:Magn n hac curatione diligentia o-
i

)useft 8c praecautione, ne dum uni vifeerum fiiccurratur, alterum

Qimrtana ( Platonica Medici comprobatione) experti
!cedatur: In
fumus,q> humores craffi 8c vifcofi inftar gummi aut vifei arborurri
ex omnib.venis 8c mafTafanguineacogregatipervenacav feu ma-
gna defeedant ulqj ad dorj(iprofunditatem,ubicmobfl:ruantve-
nas emulgetes,quaeex fanguine ferofum humore eliciunt,vel oftia
ilIarum,minusoperariill2epoterunt,8cplusliquoris ferofi manet in
corpore, atqj fic brevi,nifi pro/piciatur, hydrops cotingere poteric
ctiam iltefis aliis vifcerib.primario:Diuretica nie par au t nihil pro-
funt, purgantia adhuc mins,nififuGceflru teporis impadi'fiat dimi-'
nutio 8c edudi.fudorica edam manifefte nocct,quia fubtiliores
partes educt,reli(3:is craffioribus 8c continuata vires profternant:
iblet n.natur ea via fibi p poros invenire ad ferofi tates evacuandas,,
cum illa ad veficam prasclufa eft Ha^citaqueScylla,altera Chary-
:

bdis eft,quamutramqj evitare oportet eum, qui fibi pro/pedum ve-

lit. Quivero hydrops ex l^foepate autlieneaccidit,fifitconfirma-

tus,difficilimae eft curationisrin ^re autem Philofophico cura no eft

ii^offibilis,cm affedus potius fit per accidens 8c ftcundariusqua
eflentialisautprimarius,dummod6cauteincipiatur,utdecopiale-
ri diximus inquartana,ne{cilieetnimi exiccatione in tabeaut hu-

medatiqneinhvdropem curatu diffidlemincidat^

 ^4 Fuga XIV. in 8. inM,
^er ira(fx4t)c(c^cir fd 0c^tt)atti^
aufffri^r.

AtulmtA zz
Tugtenu ^
Dira fames Polypos docu it fua roderc cru-

3gs:g^gg^i=^===
ra Humana que homines fe nutriiffe dape.

' .>-> ' II

. X, , I II

Dira fames Polypos docu it fua rodere

cru , ra Humana que homines fc nutriifle dape.

'Fornum
Morans,

Dira fames Polypos docuit fua rodere crura

Humanaque homines ie nutriifle dape.

XIF. j>(grammatu L Atini vero GermAntea.

2I(fo bn;iDra{l^m f(in0d^iD<itM))u6(i/f(n t>tl^^i^l<tl^n nic^f

^4p(rc<it^ei(f(rto<0i(i66fdr|ian(0p(^d(nl(fr((/ (f((/
A ^f<INiu{4^nKnif{burd^0^f(rM/.^uitd(ri>ni>g(f4ttd(t^|(#(/

' Emble-
 Em B L E M A- XIV. Dermk Natur*.
Hic eft Draco caudam fiiam devorans-

EPI_<^AMMA XIV.
J^\7rafmes Polypos docuitiarodere crura,
^^rnauaquehominesnutriie dapc^',
Detite Draco caudam dum
mordet ^ ingerit alvo,
CMagnapmefuifit cibus ipfefibi.
Ide domandus erit
ferro,fame,carcere^donec
Sevoret&nvomat necet &pariat. ^
j y T -
u ncURsus., XIV. \

V Et E R ES dixere,quod ferpens, qui ferpentem devorant, fiat

draco :Sas^vitenim in propriumgenusutlatro 8c ficarius in fu-
um .Tales cfie in Africa, tanta magnitudine 8c copia conftat , ut
magnam partem Alexandrini exercitus deleverint. Apud Afachae-
os thiopum populos nafiuturmaximi, qui cratium modo impli-
citi eredis capitibus velificantadmeliorapabula. Ferunt Indorum

reges duos dracones aluifie, alterum ocFogenum, alterum vero no-

nagenum cubicorum magnitudine: Ex recentiorum quoque hoc
tempore obieryationc innotuit, tales adhuc prope Angolam inve-
niri, ut rnalos ingentes navium.exicquent.Sic in Indias & Africa?
montibusquibufdamreferuntmagnamefie auri vim,fed cuftodiri
a draconibus, ne quis coaccedat 8cauferat Ad fontes enim feu rr-
:

vos,qui ex montibus decidunt,conveniunt dracones 8c fic per acci-

dens apudaurum excubias agere dicuntur.Hinca Philofophis tot
draconesautferpentesruisthefaurisaircribuntur,utVelleri aureoy
Horto He(peridum,aJiisque perfonis feu fubjedis chymicis,Cad-
mo,Saturno,^fculapio,Mcrcurio,cujus caduceum gemini fer-
pentes cingunt, mas 8c foemina: Per Dracones vero illi nihil aliud
intdliguntquamfiibjed:achymica?Hincdicunt,DantRebisjmon-
tes dracones terraque fontes>Et quod Draco caudam fuam devo-
ret, famem ejus maximam denotantes Quod licet alii exponant
deannoinferedeunte&:circulumreferente,tanSenprimitusaphi-
lofbphisfiiisrebusaccommodatumfuit,qui per hunc draconem
intelligivoluatferpentem,quialium fuigeneris devoret 8c hic vo-
caturpropriefulphurj prout omnesinnumerislocis teftantur. Lul-
lius in codicillo cap.51.H0c eft,inquit,fulphur,fili,8chic coluber 8c
draco devorans caudam fiiam, Leo rugiens 8c gladius acutus,fi:in-
dens omnia>mortificans 8c confringens^.Ct Rofarius. Draco non
moritur,nifi cum fratre 8c forore fua interficiatur. Et mox. Draco
eft argentum vivum extradum a corporibus, habens in fe corpus,
animam 8c fpiritum H^c aqua alio nomine ibidem dicitur fitida,
:

quae habetur poft feparatioemElcmetoru.Devorareautemdraco

caudam fuam traditur, cum partem volubilem, venenofam hu- &
midam
 D75CUi25^lli" XIV' ^7
nii(lamabfiimtiUtpofl:ab/quecaudaviicaturcorpulentfor& tar-
diorjfiquidcm motus &
volubilitas ejus magna ex parte ratione
caudae contigerit. Caetera animalia innituntur pedibus, at draco-
nes, ferpentes &
id genus vermes conftridione &: explicatione cor-
poris pro pedibus utuntur &
veluti aqua efFufa in certos circuitus
definiunt,nunchuc,nuncillucrefle(5tendo,utin fluviis fereomnibus
ndereeft, quomodo inftarferpemumcurfusjfiiosinflexflant&gyri^
obliquent. Hinc argentum vivum ferpen tem non abfque caufa vo-
carunt, & Mercurio ferpentes adhibuerunt, cum & caudam qua fi
trahat &nuc huc,nunc illuc volubili podereprocurrat Serpes
: enim
Litferpit,fic & Mercurius,quialasinpedib. &: capite proptereaha-
bet. In Africa /erpentes volatiles elTe ferunt, qui depopularentur
omnia, nifi ab Ibide vallarentur. Unde Ibis inter yEgyptias imagi-
nes lacras ftatuitur tum propter manifeftam utili tate,quam toti re-
gioni pr^ftat, tum propter occultam rationem, quam pauciores .

intdlexerunt.Dracohicdemorfacauda,pelleveteriabje(flanovam
acquirere una cum juventutedicirur,utnonfol cornicibus, corvis
aquilis&cervis natura vitam longiorem conceficrit,fedetiarrifer-
pentino generi. Formica fenefcens alas acquirit, fic quoque multi
vermes, Homo fenefcens terr^ mandatur, at ex terra redivivus se-
tern^ vitas confecrabitur. Ex quolibet ferpente combuftofitpul-
vis,qui alTumitur contra omnia venena innoxie cum magno elFedu.
Ejuftnodi Alexipharmacum fieri quoque debet ex hoc dracone,
qui iam caudam fuam (quas in viperis amputari folet) devoravit,
contra fortuna & corporis mala pr^lentiflimum remedium.
 '$% Fuga XV. in3.ibfra.

iDf ? Sef/ fo in Zruden

'AtaUniii
fugiens.

Afpiceqiiara celen,qiiarnceleri gulus fu a vafa 6gii ret

Axe rotae argillam dum pede mifeet aquae

^Btppom.
Jequem.

A (pice quam ccleii quam ccleri figu Ius fli a va& figu-

,
I

ret Axe rotae argil lam dum pede mifeet aquae.

Turnum -
morAnst
p|eS E z< -fzr$rz:j : ii : .Lizizm:

Afpice quam celeri figulus flia vafa figuret

Axe rota? argillam dura pede mifeet aquar

XI. Efigrammatis Latintvero Germanica.

iae ttuchi putwt etftuc^ I o6 i^m fn ^Du jl timgin/

^Oa W^ffif n(c^thmmt> Pit (^rwpir P^rn^<nrr>f.

mble-
 Emblema XV* DecretU j^afurd.
Opus figuli; confiftcns in ficco 8c humido,tc doceat*

EPIGRAMMA XV.
A Sfice quam cekrifigulusfaavafiguret
A. K^xerota^argillam dumfedemifietaqud:^
In binis iUi eliducia rebust humor
Pulveri busficeis temperet arte fitim.
Sic quoq ue tu facies exemplo do Hior
ifio,
Terram aqua nefuperet^nec fkperetur humo.
I 3 U.T
70 : . 3 IS C\l RSU S XV. .
^

UT or]bishicterr^& aquse complexu conglobatus efl: in iinum

corpus romndum,fic quoq, figulinum opus ex iifdem elemetis
particulatim compofitum videtur, nempe ex ficco &
humido,utu-
numtemperetaliud:fin.terraefletab(q^ aqua,nec Oceanus, mare,
lacus, fluvii, fontes ve exifterentprope terram,ipfa nihil exfe ferret,
fed fterilis maneret: Sic nifi aqua eflet intra cavitates terr^ recepta,
at circum illam flaret, facile totam terram tegeret, atqj ita eadem
inhabitabilis maneret: Verum cumunain aliamamicabiliterintra-
rit,& aqua terrae ficcitatem,ha:c illius humiditatem moderata fit
mutua fui commixtione, hinc fertilitas &: commoditas utriufq-, ele-
menti confpiciturifimili modo figulus lutum aqu 2emifcet,utmaf-
famindetradabilemefficiat,quam rota fua efformat,& aeri expo-
nit calido, ut pedetentim exiccetur:Poftadditignisviolentiam,ut
probe indurentur, & in lapidem durabilem ejus vafa coalefcant,
qua2 &aquae&ignirefiflant:Sicquoq,inoperenaturaliprocediipfi
Philofophi atteftantur,ide6qj documentum a figulis fumi debere^
aflerunt. Quoad ficcum n.6c humidum,hoc efl,terram& aquam
V erufn in modo codioi^s & ele-
in utroq*, multum adfinitatis eflc :

mentorum componendorum materia & forma plurimum diffe-

rentia exiflere non dubitamus iFigulin^ n. tefl^e artificialem for-
mam, tindura Philofophica naturalem omnino habet, iisqj tanto
nobiliorem, quanto hujus materiaillarumexcellentionUtrumque
opus terreum quidem efl,at in Philofophico nihil effedicitur,quod
coelum aeris non petierit, in illo terra crafla,& foeculenta pr^domi-
natur:EfFe<flus utrobiq, lapis cfl,ibi communis, hic Philofophicus:
Quo nomine perfona quaedam fedudafaftitios lapides feu lateres
magno numero ciflse inclufit uni,alteri vero filices candidiores ad
certum tempus, Diabolicis conjurationibus defuperfa<flis,quibus
hiinargenuim,illiin aurum purumconvcrtidebuerunt^Atcmhi
Philofophorum lapides elTe putarentur, idedque magna pecunia
fumma in varias res coemendas effiifa effet,dum expedareturno-
vum aurum & argentum, ad certum tempus, quo Gum id non appa*
reret,nec lapides in aurum,quod /perabatur,converffeffent, pudo-
rem
 Dk c li i? 'Y X V. 7^
rem mors finiitrNon enim inde,in quo naturaliter non ineft,pcti
debetaurum vel argentum, cum Magiadiablica in ojpcribushifce
divinis locum tion inveniat, fcd tantum ab iis diftat, quantum ejus
author ab homine devoto &pio,infernusacoeIo:ItatiSfi verus la-
pis Philofophicus habeatur, non tamen quifquam fibi perfuadeat,
res impofli biles hoc pr^ftari pofl'e,utIlaac admonet: Cum ad im-
nemo adftringatur,tam perleges naturae, quam Politias:
poffibilia
Inde de gemmarum per eum tranfmutatrone,vitriquemaIleabili-
tte proelianda quilibet ipfe dignofcat,anhas res fint poffibiles 8c
huic naturas conveniant nec ne:Multa per allegoriam dicere Philo-:
ibphosGeber affirmat, & defeipfo, quod ubi clare locutus fit, nihil
dixerit, ubi au tem per figuram, ibi veritatem, tanquam triticum fub
paleis abfeonderitiQuas quis feminat, eadem metet>quod in ve-
getabilibus & animalibus locum habet,quamvis diverlk fpeciesa
feminatis aliquando proveniant : An hoec metallis applicari debeat,
quoenonpcrleminapropagantunutillajconfiderandumeritilnhis
partes &
folummodo funt homogeneoe,fulfur argentum vivum,in
illis heterqgenexfeu organica exiftuntiinhh nulla receptacula

minis,inillisver6funt:Inhisnullanutritio,augmentatio autexten-
fio in omnes dimenfiones invenitur, ia illis maxirhe:Imo hoecfiint
dementata pondera folam mixtione agnofcentiajilla etiam pr^ter
mixtione,animam vel vegetativavelfeufitiva: Nihilominus eflea-
liquidinfubterraneis locis,qjamnoneftaurum,atpofl:mille annos
futurum ellaurum per naturam,ab/quedubio verum ell:Hocquis
eile auri femen analogum negabit ? Ciimque aurufti Sc natu ra auri-
ficafintunius originis, licet h^cnobilioris form^,ide6que cognito
auri femine, de hujus quoque conllabit:Philofophi ficcum hir- &
niidum,feu fulphur Sc argentum vivum id elFeaffirniant,quodpu-
riffimum ex duobus montibus petendum fit.
 GA X VI. in j. fup'ri..

jitftlanta
fitgUns

Vi <5fcor q.uadrnpedum Le o pe61:ore fortis & un-

me que fugam

&
guc Abfque tu pu gnac diffimu lat

'Hippom.
fequens.
i
Vi dor quadrupedum Lc o pedtore for tis 6c un-

guc Abfque mctu pu gnat diffimulatque fugam.

'tomum
mov,nu
Vidtor quadrupedum Leo pedore fortis c ungue

Abfque metu pugnat diffimulatque fiigam.

XFL JEpigrammatis Latini vero Germanica,

0fiaonaQ($or4^(/nnt>((lpffi(t'm^(uc^ntt^tf(C^a>(n/
e<mtfyttm<inMalfo^(Md<Uf(9lwiik^

iUibtim <iuf (J rt>f n fh^

M B L
/
 Emblema XVI. 3eficretkNatur*. 75
Hicleo,quaspIumas noo habet^alter habet.

epigramma XVI.
X7iBorquadrupedum Z, E o peStorefortis & ungutJ
^hfquemetupugnat,dijpmulatquefugam:
x^ligeram cui tupedihus conjunge Leanam,
ju*volatcjrfecttm vult relevare marem :
illefedimmotusat humo, retinetque vohmtewi

Mac tibinatur&monret imago viam.

K Leo-
^4 T> I S CXl RS\X s XVI.
o N E M non tarn magnitudine 8c roborc corporis quam gene-
Le rofitate emeteris praevalere animalibus, ab experietia notum eft.
Si in venatu videatur,erubefcens darcterga,felepaulatim recipit/i
multitudine opprimatur: Remotus ab afpedu venantium, fugam
propere molitur, turpitudinem abfeonfionepurgari exiftims: Sal-
tu caret in fuga, quo utitur,dum quid infcclatar. Ejus ofla folida
funt minimeque vacua, quic adeo dura dictmtur,utinterfe concuf-
fa ignem velut ex chalybeie filice n^ddant. Omnium maximeignes
reformidat. Videtur ex natura folis fiibftantiam deducere. Nam
impetu & calore extera prxftat animalia, uti fol fydera. praeterea
oculis femperigneis& patentibus cernitur, ut fol patenti igneoque
oculo terram confpicit. Lexna pro catulis dimicans oculosin ter-
ram defigit, ne venabula expavefcat.Leo ubi Pardi coitum fentit,
in adultera lesena fupplicium fumitj&tota vi confurgitin poenam.
Propterea lexna culpam & odorem flumine abluit aut confeia ,

fceleris & mafculi metu fugientem adulterum comitatur. Quam

miram hujus belux naturam dum Philofophi contemplantur,de
Leone varias allegorias, quafihieroglyphicasfcripturas de fiio arca-
no opere atteftantes, produxerunt. Leonem efle animal conftans,
firmum,dolis carens 8cfufpicioneanimadvertentes,potiorefnfua2
compofitionis Philofophicse partem huic aflimilarunt.Ut enim i-
pfeno fugit, ficnec hxc:illefoiidis offib.itahascfixaSc vincinefeia.
Lexnaveroab adulterio uti non eflfemperlibera aut immunis, ita
necLuna feu Mercurius omni macula caret, fed ab ignaris nunc
huic, mox illi materixadjungitur,undepotiusadultera conjundio
rerum in natura diferepantium, quam verum matrimonia commit-
titur: Ex pardo eriim 8c leaena geniti, non habent ipecio/as circa
colla, 8c armos jubas,Quo infigni ornantur folum concepti exLe-
one. Lexna itaque philofophicafiiopropriomari conjungatur, 8c
genuinus generofusque inde nafcetur leunculus, qui cx unguefa-
cile agnofei poterit.Oportet verolexnameflfe non quamvis, fed a-
latam,qux cumhone pugnas inire poffit,freta fuarum plumarum
pernicitate > nefcilicet illius nimiairacundiafupprimatur,fedfi
quando
 .

D I S C Ur S u i* XVI. 7t
quando abfque caui in furorem icidat, fugam meditari. Ipfe
enim durri fugituram moratur majori erga eam amore incita-
,

tur, pojft litem fada amicitia. Verum quis' unquam, dices, vidit iex-
n ala tam, au t plum^ lea^n;^ quid profuerint Prope Cythseronem
?

montem vallis eft profunda, in qua non niii le^na: volatiles viiun-
tur:In ipfo vero montis ejusdem vertice Leo rubens verfaturexeo
genere,quod Hercules trucidavit. Captandus itaque leoeft,&in
vallem ducendus,&moxIea:najalatiEcopulabitur: ilia quoque fa-
cile fefuperari patietur, nempe para pari. Poft cx valle di^a in mon-

tis cacumen uterque fublimandus erit & ab hinenunquam afe in-

vicem fugient, at (emper inviolato foedere commanebunt. Leonu

captura, fateor, non eft facilis,fedmultis periculis obnoxia, nihi-
lominus inftituendacric.Leo nonpaftitur cum le<ena,fed fepara-
tim errat, ut tradunt. Hinc cujufque indagatio &
venatio feorfim
ieridebetiQuod livero luriquea primis unguiculis^cumpnmo in-
cedere incipiant, quod fiepoft fecundum a partu menfem, pulli le-
Dnini conquirantur, & aduItioresfacT:i, ut diftum, conjungantur,
rescarebitomnipericuIo.Nafcunturautemverno tempore,quod
^bfervandum, apertis oculis. Ciim vero poft partum Leones obli-
quo ingrediantur itinere, ne cubile deprehendatur, ideo fumma di-
ligentia 6ccurainquirendi,eorumquepulliauferendi erunt.
 7- Fuga XVII- fn3.fiipt.

&i)iafiSUie^tnxr^ugttre^irctil <t
jttalant

Natur^ qui imitaris o pus tibi quattuor orbes

r^zzfchzrzz:

Qu.xrericii inte rius quos levis ignis agat*

Jlipfom*
Stqnens,

Nitura^ qui imitaris o pus tibi quattuor

orbes Quaerendi interius quos levis ignis agat*

Pomum
Morffns^

Naturae qui imitatis opus tibi quattuor otbes

EE^^EE^
Quaerendi interius quos levis ignis agar

XVII. EpgrammatU Latini vero Germanica,

C9?ufIt)tVrSph^ren9i}Q$(tt>rjufu4(nn<^(t);rs(f)Vtt/
V ukani <(I/ ^<ean^(r Mercurium Jdgf/
{n ^o^ntin iU o6tf n t>< <Sonn( figtf
{tritt t
>

^dc^tifl ^^a5^r^^rtj?<^fur/({)irgdn^l^^^ ^rfogitn

^i(fft/i>a(itm^a(tnia Utr^iinp ^it^4nPf Wit
MBt-
 Emblema XVII. 3ecft Naturjt, 77
Orbita quadruplexhoc regitignisopus

EPIGRAMMA XVIE
'\^AtHr<tqmimitarUofusbi quattuor orlesr
' ^rendi, interius qugsk'vis ignts agat.
JtntssVulcanumreferatMnemonretat alter
<^ercurium,Lunam tertius orbis habet:
^^rtus, Apollo ftuus,natura auditur cjr ignk-,
Ducat inartemanusilla catena tuas. K Phi-
j
7 ,
D' TS C U r:s U S. XVII.

PHiLOSOTHidequatuorigniurngeneribusadopusnatralenc-
iniocismeminerunt^nempeLulus^Author
ceflaris multis Sca-
la^, Rjpl^us,& ai quamp!u'rimi:Et hincloquensde ignibus, (Scala

mc^\i\t)Rdyrmmdm : Not an dum eU,quod hic jacent contrario, operationes:

^uiaficut ignis contra naturam dijfohitJpiriium corports fixi in aquam
nuhis,^ corpmJpiritm volatilis conringit in terram congelatambita con-
trario ignis naturo congelatJpiritum dijjo lutum corporisxi in terram gli-
hofam^ corpusfpiritus volatilisxumpcr ignem contra naturarefolvit no
inaqudnuhis din aqua PhiloRiplous clarius dehifceignib. Porta 3.fic
\o^m\^jmtuorfuntigniumgenera,quAfciredebes^naturalisdnnaturaliSy
contra naturdyelemetalis^.qui accedit lignii: Hisignikutimur-,df no plu^
rih. Ignis contra natura debet excruciare corporadpfieB draco, queadmod u
tibi dicoyviolenter comburens ^ut ignis inferni. Ignis naturo esi tertium m e^
ruurn ^
ille iqnis naturaliter ineJi ctiiq^ rei: Ignem occaonamm vocum us in
nat uraUm^ut calorem cinerum dr balneorum adputrefaciendum: nbfq^ his i-
gnibustunihilperduxeris ad putrefa6Honem,ut pojtpararituamateriay
utmultproportionataadnovamconjunciionem : Fac igitur ignem intus
in tuo vitro, qui comburat corpora efficacius, quam ignis element alis illi:

Ignes vero dicuntur, quia virtuti igneahabenr, naturalis coagulan-

dojinnaturalisdiflblvendojcomra natura, corrumpedo,elemetalis,
calore 6c primu mom
adminiftrando: Atq in his catenatus ordo ob j

fervatur,utfecdusaprimo,tertiusarecdo,quartusa tertio pri- &

mo fimul incitetur ad adionejfic ut unus fit agens, alter patiens, i- &
demq, ages paties di verfo refpedu Quod in annulis feu ftylis fer
& :

reis per magnete continuatis^&mutuoattadu conexis animadver-

titur, ideinhifceignib.Elemecalis n. inftar magnetis, vim fiiamittit
per fecund&tertiadquartufq^,& unum alteri per operationes
&
mutuas conjungit cohaerere facit,donecinternaacliointerfiipe-
riores peradafit.Primus eft ignis elementalis re nomine, fecudus &
aer eftfiveaerius,tertiusaqueus (eu lunaris naturar, quartus terreus:
De primo fupervacane eft, aliquid dicere,quia omni videnti ta- &
gen cognitus eft:Tresreliqfuntdracpnes,meftrua,aquas,fiilfura 8c
Mcicurii:Dracones,quia venenofitatis participes, devorent fui ge-
. , . .
neris

r
 i)7S cix RsU s ^XVII. 75

neris ferpetes, corpora fibicomixta atterc & alter^tjhoceft/olvat

6ccoagulec:Meitruaclicuntiir>quiaexiIlisfoets Philof producitur
&nutritur,ufq-, ad ejus nativitateiLulliiis inlib.de quinta efser. dift.
j.duplex habet menftm, vegetabile &mineraIe5RipI^us in praefa-
tione portar triplex, qu^ re vera un funt &
c6veniut:Ex omnib.n^
illisfimulfitgencratiofoetus&aquaalbaejusortpr^cedit>qu 22 no
eftdefubfttiafoetusfedruperfluitateddeoqjregregdatAqu^runr,
quiaaquenaturinigneorrcdc,hoceft,fluxum&liquiditate,qa^
&
aqux c6 venit: Aquar effe diverfas mirabiles proprietates coftat,
quarali^E funt lapidefceres,d in duriffimos tophos ad xdificia ho-
minperaptoscoagulturiHiTceperfimiles funtaqu^Philofmine-
rales,qu^indurefct,6cinlapideamrefiftentitranfeunt:Sulphura
quoq*) appellatur ob fulphuris virtute, quin fe habet Nam fulphur :

naturae cum alio fulphure mifcetur & fit un,& duo fulphura ab u-
'no fblvuntur, unumq, a duob.fegregatur,& fulphura a fulphurib.
continetur, utYximidius in turbainquit:Qmdautemfulphurafint
ibidem Dardaris declarat his verbis Sunt autem fulphura animae
:

.occulta in quatuor elemTentis,qu^ per artem extraft^ fe invicem

continent naturaliter &
conjunguntur: fi autem occultum, quod
eftinventrefuIphuris,aquaregatis&benemundecis,occultumob-
viansfu^natur^lxtatur,fimiliter aqua pari fiio. Mous quoq^ dica,
inc^ityvohlsjam qmdf:\Jntim quidem, quod eU argentum vivum igneu,
duOiCorpm ineo compofitum,& tertiumeH aquafatphuris,qua abluitur *
teritur ac regitur unum^donec opm peragatur, Qimd de fulphurib. di-
dum,idem de totidem Mercuriis intelligendum erit : Sic n. ille ipfe
Mofius in fequentib Argentum vivum Camharelimagnefia,argentunz>
:

verbvivumfeuauripigmentumeHfulphur,quodafcendit de copoto miflo:

fcd teftimonia,cum fint infinita &
cuique obvia, intermittam huc
plura adducere: Hi quatuor ignes quafi fph^ris & orbibus inclufi
funt, hoc eftjfingnli habent fingula centra ,a quibus vel ad qu^e eo-
rum tcdatmotio^^at nihilominus itapartim a natura, partim ab arte
colligati obferyanturjUt unus abfquealio nilautparum operetur,
mio unius adio alterius fitpaffio,6c econtra*.
 So Fuga XVIII. in 7. fiip.

fonDortt i>ad 0oi^

Si quod a gens fu eric naturae mittit in orbem vires atque

fu as multiplicare cupit, multiplicare cupit.

y
Si quod a gens fu erit naturae mittit in orbem vires

f=^
atque fii as multiplicare cupit, cupit, cupit.

Si quod agens fuerit naturse mittit in orbem

Vires atque iuas multiplicare cupit.

X FI IL Bpigrammdt Latini vero Germanica.

0(in(^raff(/ t>a2>ur^ mag (t'n9!}(rm<^ruR0gcf4(n/

3Ufot>a0$(ttHraa{0/fo)mna^e/pf[(gff(tt)r^ma^n/
9nbntc^f(0(r<itgf r (Mogn^rfac^m/

Emble-
. Emblema XVIII. J)ecrtis Natura,

Ignire ignis amat, non aurificare,fed aurum.:

EPIGRAMMA XVIII.
quodagensfuerit naturd^mittit in orbem
^ Vires atquefuas multiplicare cupit,
Ohivac ignisfacit ignea cunEta nec eH reSy
,

K^hfquefitacaufa nobile qua det opus,

x^Aurum nilignitperfe.nilignis inamata
^^dlibet agnojcit quodfibifimen inesi.
Natura
 8i DTSCU RS XVIIL
N AruRiE operdi ratio eftinomnib.univerfi individuis, t firn-
pliciutaturprocelIuadunufimplicematuperficiend,quead-
mod apparet in Anatomia corporis humani, in quo unus mufculus
tantm uni infervit motui, nempe attradivo,expanj(ivo vero alttr
primo oppofitLis,icaut;fi in gy'r'aliquodmembrudii^dfitjid va-
riis in circulum pofitis mufculis efficiatur:Ita ignis dperatio una&

limplex eft>uc nimir calefaciat &c igniat,imo fibi affimilet c6-&

buratomnia,quib.admovetur,fLfintc6buftibilia:HincAvic^naia
lib.de congelatione kpid.quod eadic,inquit,in falinas,fit fal,& q?
in ignc,fit ignisded qu^ed citius&qusedam tardius,fecundmpo-
tenti aclivar &
reliftentipalBvariEftqvlocus in Arabia, qui co-
lo rat omnia corpora in ea exiftetiajfua colore iltafingul^e res natu-^
raIesfibianaturainfuiamvirtutepoffidet,quaagtinfibi mixta vel
admota aflimilndo&alterdoeor natura Sc forma :Quod in ve-
getabilib.c animalib generatio eft per femin propagatione, hoc
in fimplicib.velfimplkiter mixtis corporib.eft virtutis infufio&aC-
fimilatio:Sol,coelilume,radiosdefcfeprojicitinterras,quicolledis
inconcavisYelcoburentib./peculisjdemonftrtfe/eatalicaufapro-
dudos efle,ac qua fi fb rmas projelibiIes Solis videri: Unde conftat
radios fo lares nihilaliud e]Te,quam flamm ignea ext^lam &
difoer
&
fam inampliatitudine,quar collecita iterum in fe codefata inltru-
metis c6cavis,diaphanis& circularib.vel repercuflivis,c6cavis Sc
'
chalybeis fpeculisjuciflmma emicat &
obvia coburif.Eundem ad
modinquodelementatocorpore virtus qua2 d,velutvapor,di-
fpergitu r,quas fi colligatur & attrahatur in un u, fit aqua & ex ea aqua
terra Hinc Avicena ante allegato Ioco,exaqua,inquit,fit terra, cu
:

vinctequaIitatesterr^e&econverfo:Eftauteresqu^d,quut-
tu rquid ingeniofi cixm volunt re ficcam coagulare, qu^ coponitur
ex duab.aquis,& dicitur lac virginis,quo^d eft ejus elFeblus ccrtiffi-
mus. H^cille:Sunt,quipromittar3t,feinmagnete lapide vires du-
pficare vel multiplicare pofle,ve!utiejufmodi nobis vifus eft argeto
inclufusvixpodereuniuslibr^jqui anchora ferre iS.libraru attra-
j;i t & fuftinuit,q? impoflibile fuifTet,nifi vis audior 8c fortior reddita
in
 D I S C II RSU S XVIII. 85
in eo cxtitiffctj quod^bfquedubioper revocationem di/perfrum
virtutum in unumquali pun^lumfeu polum,fadumfuit,veI ex ma-
gno corpore in minus attradionem eamndem. Inveniuntur alii,
qplumbificlapidemexSaturnifulfurea aur in Mercurium vulgi
donecinde coaguletuoinfufa&retenta/fieripoiTe dicant^qui Mer-
curium communem continue convertatinplumbum.Qoidamex
aniirnonio velejusftellatoReguIo cuprum excupri odore,eo tem-
porisipacio, quoquis ovum comedat, efficere poITe jadant, im6
omnia metalla leciile verum illis ffialit debita fides, quamvis in
:

hoc mihi non fiat verifimile Audaciores,nefcio an foeiidares funt,

:

qui aurum ex auro deducere conantur juxta Poet^ aurei didum:

Hordea cui cc*/di,demum ferit hordeajn auro femina ifunt auri.
Habet quidem quas libet res naturalis vim quandam fefe multipli-
candi,athxcinvegetabilibus;&animalibusfa!temin adum profe-
runtur, neutiquam in metallis mineralibus, terr^foffilibus aut mc-
teorisrPlantarum quasdam ex parvo feminii grano ort^ dant non
raro mille aut pluri feminum grana, feque ita multiplicant & pro-
pagant, idqueannuatimj Animalia Se fuos habent foetus magni vel
parvi numeri,procu jusque natura. At aurum, argentum j plumb,
ftannum, ferrum cuprum aut argentum vivum nunquam inven-
,

tum efteomodofefevelfuamfpeciemmultiplicafle, licet unum in

aliudcommutatum&nobilitatumepiffimerepcrtumfit:Nihilo-
minusPhilofophi affirmant, ut inigne ignificandi principium extat,
auro.aurificandi: verum tinduraqu^ritur,cuj us medio aururn
fic in
fiatiH^cindagandaeftinfuispropriis principiis &
generationibus
non in alienisiNamfi ignis ignem producat, pyrus pyrum, equus
equum tumplumbumplumbum&non argentum, aurum aurum
& non tinduram generabit Ad hasc aurum philofophis proprium
:

eftquod non negant pro fermentoin Lapidi aurificoa-

fine operis
djicidebere,fednecefIariorequiri quoque afferunt. Cum fermen-
tum ducat fermentatum in fui naturam, fine quo tota compofitio
ad perfedionem nunquam rediret.
i ii

^4 FugaXIX. in. infirL'

0bt) 0tt
rfl<rNnaO<.
AMldnta
fugiens.

Bis duo ftant fratres longo ordine, pondera

rx~-d
4? 4
:
^ L L 4 i ^ X-
-J
J
L_J -1
r
- .

terras quorum unus dextra fuftinet, alter aquae.

Hippom* :==r:
feipmns. H=^=4 i

Bis duo ftant fratres longa ordine, ponde-

ra terrae quorum unus dextra luffinet, alter aquae

Temum
mornns.

Bis duo ftant fratres longo ordine, pondera terrae

.
Quorum unus dextra fuftinet, alter aquae.

X IX, Efigrammatis Latini vero Germanica.

q^355^^Ierf^<n{n(an3tre)rl>l^ullg/^aonri^roff^l^t<^p^
<rtt^af^n^><rJ?)an^/^^ratl^w^^a(ffrf^rf(r/

99iit> aifo 6al wfrNtt fit f?dr^<it/t>n5fr X(6(n tntml

^Dwwfl jiaufarara<f!05afijMr(|
E US L E-
 Emblema XIX. HeptretlsUatuu:
5i de quattuor unum Occidas, fubito mortuus omnis erit.

epigramma XIX.

que tgms reliquis eHportioji vis

'erts at

\Xt t>ereant ^numtumodo morte premas:

t confinguineo tollenturfunere cunH^
^turaquiammutmvinck ligant.
L 3 jpoexjs
^6 2>7JClliilI^ XIX"
PO Geryonem Hifpanfse regem tricorporem exti-
eTrjE'lrngimt
boves purpurei coloris habuerit, quibus canis capitum
tille,qui
&
duorum Draco ieptem,ut excubitores pra:fe(Jli erant :Ipfe aute
Geryon Chryfaoris ex fanguine Medufse natifilius,& Draco Ty-
phonis &
Echidna, traditur cum nulli hiftoriae aut rei,prout
:

fonatjveritaticonveniant,&inomnib.ChymicisaIlegoriisappIau-*
dant, nonimmeritd hifce a nobis ggregacafuntiPer Geryonis vero
terna corpora, tres facies in uno patre vifis,juxta Hermetismente,
inteUigmus,yel,utaliivoluntjquatuor,adelementa totidem refpi-
cientes Ex quadrangulo n.debet fieri trianguluSjUt ille ex circulo
:

fadus,fichicincirculumreverfurus:Eft autem corporum Geryo-

nis,autelementorum tantaconfanguinitas&naturali.vconjundio,
&
utunofuperato vel occifoSc reliqua ex fefe concidant putrefiant
abfqjullavimanuali adhibita. Debicorporih.notum eft,quoduno
mortuo & alter tabefcat :
quemadmodum puerum4. annorum
tatis in Italia vidimus bicorporem,qui fratris fibi adherentis caput
intrafuum corpus abfcondebat, caetera propendebant umbilico-
tenusdnquo colligati/eu connatierant: Clodii ille, qui propende-
bat^quialonge;minor,geftabatur ab alio, durius drcamanusaut
pedes tangeretur,hinc major dolorem fcnfit,imb & famem, fi mi-
norexinanitus cibo foret :Atq> hxc eft natura combinatio&fym-
pathia,qua membra & partes unius corporis vel cum alio connati
afficiuntur,&:infeinvicem commoventur5Exquib.fi unum fitlanu
Scillsefiimnontamenindereliquaneceflarib inaaut fitelamanet,
fi &
vero l^fum gravi ter, reliqua compatiuntur,eodemq5 malo per-
cuntrSicfivicinusmultum lucri faciat, inde nihil commodiad vici-
num perveiutjatfrincendium patiatur, plurimu mali: Nam tua res
agitur pariesxumpraximusardetiJExuiaiusitaqvhorum quatuor
fratrum interitu,quod&: alii tres morianturinoo eft a ver tte abfb-
i

num,cum id variis modis contingere.piIit,Tel quia uno partu &

patre ac matre editi.eofdemyit^eterminGs,utinitia,expertifint,ut
quibufdam contigifle legimus., forteex aftromm inclinatione , vel
quianonfolumanimi&/^&Gorpoxisartub:coha:reanr,ve) mentis
confter-
 D 2 S CM R S.VL XIX.; ^7
confternatione, forti imaginationeJn.peftifcra Jue, velex<*foE;dejri5
yoto:InIbdia"fob imperio magni illius Mogolli(qui nonusnurrcex
pofteris Tamberlani ibi regnat) gens quaedam' Ethnica degit Py-
cfaagoricomm nomine^ apud quam ab antiquo tempore hic mos
ob/ervaturhuc ufq> utfi maritus moriatur, uxor ejus igne combu-
ratur,aut.ut nunc,perpetubin fummainfamia vivat, derelida ab o-
mnib cquafi pro mortua habita, quod ideo fadum,ne venenis u-
Kores viris fuis vitam abrumperent, nifi & jpfe mori vellent: Sic in
L^pere^^hilofbphicojuno ex fratribus mortuo,6c alii igne pcreunt> '

non coade/ed ultrb,ne cummoeftitia &infamia(uperftites vivant^ .

dut fi unus petatur fufte, ferro vel lapide,ipfe inteftinum bellum

cum fratribus incipiet, ut patet inTerrigeoisexdentibusdraconis
fiatis contra Jafonem,&: alibi eti contra Cadmum infurgentibus,

atqueficomnesmutuainternecionecadent: Tange enimvellacdc

aerigerum,&ipfeinrurgetinduos fimu!,fibi propinquiores, nempe
aquarium & igniferum, fed hi utrinqj in terrigerum & primam pu-
gnam cientem (e opponent tamdiu, donec mutua.fibidederint&
acceperint vulnera, quibus extinguantur: Ita enim comparatum
eftcumfratribus,quodqu6feimpenfius&acriusament,fiifemeire
inceperint odifie,irreconciliandifint,fcd fe ad necem perfequatur,
velutiexmelledulciflimoin calidioriftomachoautepate corrupto
bilis amariflimageneratur.Interfice ergo vivum, fed ita,utmortuu

refufcites,alias mors occifi tibi nihil profueritjMorsenimillumre-

velabit,nempe dum refiirgetj& fugient ab eo mors, tenebrae &ma-
re,ut Hermes teftatur,fo!isque radios Draco fugiet, qui foramina
obfervabatjfihusque noftermortuus vivit& Rexab igtity&niv.Beli-
nus 'm fua metaphora apud RofariumiAtm innuit,cumdicit:JE//?^?r
fat^quando extraxeris me farfim a mtura mea drfartim uxoremmeam a
natura fua,drfo(lea occidatis mturas dr fufeitamur rtfurrectione nova dr
incorforaltyco quodforea mori nonfoffumm.
 88 FugaXX. in^infr:

fl aO*

Atalant* X.

Flam ma voat <inx cun6ta velut Draco, gnavicer ur-

fit virgi nis cximtum vi fiiperare decus, decus.

Hippom,
fe^uens.

Flam ma vorat quae cun<51:a velut Draco gnaviter

urfit virginis eximium vi fiiperare decus, decus

Timum z^in
morms.
Flamma vorat quae cu::(5l:a,yelut Draco, gnaviter urfit

Virginis eximium vi fiiperare decus.

XX. Bpigrammatis Latini vero Germanica.

i3( $((imm/fo o{l<$fr<$f/d(d^ dnmt ^Dro^en Ud(^m

onX^r4ni;nog(f(^(njf{vo>uftKiii$0?anti/

95nl>l<retfi<f<iw>r4w mH ^itm^ atiwad^tw

mbl-
 Emblema XX. Demtls Natur*.
Naturam natura docet, debellet ut ignem.

EPIGRAMMA XX.
qua cun6ia,velut Draco,gmvherurt
FLdmma.vorateximium
Virginis vi^erare decus:
Hinc lachrymisiffufaviro dum forte videtur^
Illefuit miferaferrefaratus ofem.
Protinus hancclypeo velans contendit in ho/lem^
Et docuit tantas (hernere mente minas.
.M C O M-
 j) j SX:\X R'SVL ^ XX
CO M M UN EPhilofbphorymfynnlbQlutneftjquojfe^utiioagno
fcant, naturam anatura duci,doeeri,regi,fuperari,nempe difci-
pulam a magiftra,pediflquam a dbmina,mbjedam regina>imo>
filiam a matre Scaffinemab affiniJd quam veru fit a quotidiana pa-
tet experientiajin educatione fobolisapudiiomines,aliisque adio-
nibus^ut literaria inftiiutione, dominatione &
fimilib. De lufciniis.
fcribitPlinius,quod una aliam in canendo erudiat,attendat,obfer-
ver,imitetur,vincat au t fb vi dam dbleat, quodque in certamine ali'
quando fuperata gutture ruptOjpereat 8c in medio cantu exanimis'
acfat: Videmus quoq; quomodo omnia avium generafiiospulloS'
adhucimplumesactenerosadvolatumincipiantalIuefacere'8cin-^
ilituere,ut non fblum in illis natura,(ed quoquears autufiis volandi'
babitum comparrit, quamvis potentiam 8c organa ad eam adion^'
exercendam fola natura- dederit, fine quibus nec inftitutio feu ars-
fundmetitumautlbcuminveniatdtaninniadcurfiimabequajca'-
tuli ad' latratum ^ cane 8c vuIpeculieaddblosihfl:ruuntur,neculla
naturafeunaturazrpeciesanimata8cfenfitivainvenitur,qu non a^
liam naturammempefiiam Ibbolem dcat,dbceat8cregat;velab
alia, nempe parente, /efuperari patiatur. In vegetabilib.difcip linam*
ejufinodinonanimadvcrtimus,attameufusinillishomindmqi ma--
nus plurimum valere obfervatur Nam dum mefiis in herbabft,ex-
;

purgari ab inutilibus carduis,loli6q) poteft,dum arboradhuc virga

cxiftit,incurvari8c ad placitum ut erefcat,cogi poteftjSicin metallis'
JcPhilofifiibj edis una natura aliam in igne tenet,confervat 8c tuta-
turjproutnotumeftfiifbrib.Scdocimaftis.inprimisverbrerumna-
turalium magiftris Perrum argento 8c auro adhuc tenello 8c fpiri--
;

tuali,ut vocant,in minerisfuis cum Gadmia,arfenico,antimoni6ve'

pr2edatorecommixto,plurimumfubvenit 8c obftetricem manum'
praebet, fiinignefurnoruminmineras exurendas conjiciatur;Eode
modo ipfum ferrum,!! in chalybe mutari debeat,ne comburatur,,
falvaturlapidib.albisadlittoramarisinventis:NonnullipulveribuS'
metallicis liquefaciendis nopereant nimio igne,!uper injiciuntvi--
$ri criftallinipulveres,aut fel vitri; Hiijus vicePhilof fiia Eudica

tuntutr
 D.SCUJtSUS XX. 5
tStur, quam Morienus dicit efle quoq; fei vitri & iu vitreis vafis que-
red:Calorn.ignis corpus iplumfeftinacobuftione c6fumit:Atu-
dicaeiapponitur,ipfacorporainterrmutataabomni cbuftione
curabit:N corpora poftq lasjamno retin^tanimas,cit6 com-
burtur:Eudica(fcExvitri)quide beneomriib.corporib.c6venit:n
ea vivificatSc aptat,& ab omni cobftione defendit ;HjEcMorie-
nusRomanus:Hiccitaq;eftnatura,quedocetaIi natura contrai-
gne pugnare, eiq; alTuefieri,qua: eft magiftra inftitues difcipul,8c il
bene refpicias,qu eft regina regesfubjed:a,8c quseftfilianobili-
tsmattejHiceftlervus illerubes,qmatrifujeodorifera:matrimo-
nioc6jugitur,8c ex illa generat paretib.fiiis longe nobiliore proge-
nie Hic eft Pyrrhus Achillis filius
: & Juvenis rubriapillitii,aurei ve-
ftimeti, oculis nigrisipedibusalbis;Hiceft eques torquatusgladioSc
fcuto cotra dracone armatusjutexfaucib.ejus eripiat virgin^invio-
lataAlbificjBejfeuBlc cognomine:HiceftHerculesm6ftrici-
da,quiHefioneLaomedotis filia Ceto immani expofitaliberaviti
moftro: Hic eftPerfeus ille,qui Andromeda, Calliopes 8c Cephei,
iEthiqpu regis filiamftro marino, oftefb capite Medufedefedit,
8c vinculiserepta in uxore duxitHic eft,qui coparari poteft c an-
tiquis Romanis illis liberatorib.& purgatoribus M.CurUff. Z.Sr^vff-
ma-
h, Horatio Coclite, Manlio Cafitolino,?k. his.iimilib.ut urbe,veluti
tre, periculiseripiat. Eft n.h^cnatur^adperfe(ftionealicujus operis

tcdetisratio &viajUt ex uno aliud,ex impfedo pfedius deducatSc

expotetiaadfaciat,necomniainmomcto,fedunpftaliud,ab-
folvat:Nechocfola,fedVicariquoq;fiiiinprimis ftatuit,cui relin-
quitpoteftatevitq8cnecis,hoceft,formadi aliaiExepligratia,inge-
nerationehominislongoutpotedecemefiuprocefruutitur,ubi pri-
mo cor.juxta Ariftotelism^Ee,fabricat,tquvicari&prqcipuvi-
fcus,corverbre!iqua deinde mebraad nutntione,vita,fenfiis8cge-
nerativapotgtianecefTaria,delineat,efFormat&perficit,iisqjvita&
fpiriius vivificos imptitpfyftole&diaftole live dilatationc&conj-
prefIionearteriarii,qUadiu a morbis Scvioletia no impediatur :Atqi
fic una natura
aliam docet, q>pro exemplo operis Philof ceu clariffi-
mujannotabisScfequkis. $9^ ij
 9* FugaXXI. in 4.fupri.
S5?ac^< SJ^atm tm&
t)tt e<ncn ^<rcfrf/bamtig ein
luarati(fi^ierau$ (M S^rtatigd/ mac^cciit (l/pnt>

AtuUnta

Foemina mas giie unus fiant tibi circulus ex quo fiir-

gar habens sequum forma quadrata latus

fiippom*
Sn^ufm,

Fccmina mas
11 =1
que unus
^
fiant tibi circulus cx quo fiir-

gat habens aequum forma quadrata latus.

Vernum
Hvmns.
Foemina masque unus fiant tibi circulus, ex quo

fiirgat habens aequum forma quadrata latus

XXL Epigrammatis Latini vero Germanica,

SWann wil mo^<l>tr tin <rcfrf aBttitujfftn tutM

^ ^Omu^0^t^n ^(Bur fo irr tfrn ^rjur (!n W/
C&albtrferfo(c|incinant>rr/roi>rr9^tfrnafr6rn/
93nDMrfrlatt>^iirrum&c<n<!!tr(trlrunt>iiArgr(rn/
0olf{gemacl^r(btr@d^ctn/icld^ofol>unid|rfait^ti'frrn/
ir|r j m(n ffy a#fT<ii
mbi.-
 Emb'lzma XXL DecretuUdtum J
FaCexmare & fcemina circulum, indc quadrangulum, hine trian-
gulum,faccirculum habebis lap. Philofophorunu.

EPIGRAMMA XXL
Tp Oemina misqutmuinttibi circul$ts,ex qu$
*-
Surgatjh/thensxquumformaquadratA Uttu.
Hinc Trigonum ducas, omniquifarte rotundam

/
InharamredeattTum Lapi s ortus erit.
Sirestantatuanonmoxvenit obvia menti, .

DogmaGeemetr*caf,omnefcies, M $
 ^4 ^ ^^ U5 i ^ XXI.-
b'^KGfhsilld deluerimus lti hurriim* ik>ticiaii>
Et'Xftjuae fhtarrii^& fcieritiarui orttnium fuda effe quafi
infculptas c imprellas a<5tu quarum rememoratione &
tradidit,
4;epetitiQne omnes dodrinas capi & cognoicia quoquam pollej
.Qimdutprobet,introducitpuerumadhuctenetum,rudem&lite-
)ris incultum, cum quo ita interrogationes geometricas inftitdit,

ut puer ad qujeftiones omnes rede relpondereanimadvertatur,8c

nolens volenlqueiive inlcius, in media tam ardus fcientis pene-
tralia perveniue. Unde omnem dodrinam 6c dilciplinamnonab
initio.difci vel hauriri, led laltem recordatione in animum revocari
i6crevolviapuerisftatuit,coIludensadmagnumluumannum,quo
.ante 48.millia annorumlbrrium esdem perfons, res 8c adiones,
,antecoelirevolutionem,eodem modo, quo nunc, extitille ab eo di-
cebantur -t'Vermhsc .eile ablque llo veritatis fundamentolo-
mniisperfimilia,nemononintelligit.Eflenobisinlitasqualdlcin-
tillasnoticiarum,mera(q; potentias,in adumper ufum 8c inftituti-
.onemreducendas,nonnegamus,ledeaselIetantas8c talesiut arti-
,um 8clcientiarumaiblqueulloprsGedente cultu lintfeminariajin-
ficias imus:Undeigitur lcientis.8c artes provenerunt,!! homines
non eas invenerint,an ex coelo vel a Ds gentium primitus tradits
fuerunt,qusrentalii?Re!pondeo, aliud eft dicere,fub cineribus
tegi prunas ardentes.tant cqpi,ut fi !ltem,remotis cineribuspro-
;ferantur,fiifficiat ad ciborum codionem aut calefadionem Irigi-
dorumnoftrorumartuum.aliudeft.affirmareiltemlcintillasex-
.iguas ibilatere,qusantequamfintufui.adcodionemautcalefa di-
enern, induftri,arte 8c cur human fovends, exclends 8cau-
gends.fint fuis fomitibus , alias facile extingui polTe,8c in frigidos
cinerestotasredigifUltii^fti fiftt^iici,priinum Platonici alle-
runt ; At ultiift aftiplatur ratio- 8i Experientia, primo faltem
phantafia fe imaginatio.Utid^ qusrrpfietj cur Plato fusfchols
oftio infcripferit,'Geometrisrildeminidnonadmitti,ciim8c pue-
rulos eamadicireaffirrnarit?Anfunthomines-fort^pueris ineru-
4tiores? Aut quspue'riiciuntjaiiadltioresilla blivioni tradide-
runt?
 l& I S c U R ^51' S X%1 ?

f^t? Hnoifi opinandum erit^uia videmus b^^tamSi

da abhorrere & cavere pericula ab igne, aqua, cafii prascipiti 8c
Eis fimilia, etiam recens in lucem edita, intantcmnonfapere^ut
favere talia, nifi laefiimaut digito parum ufto ad flammam candelae*
infl:arpyraufl: 2e,qu^alsadurit 6c deciditrcur apicula, mufea,culex
inignemfiio celerrimo volatu fenon praecipitant, cumab experi-
entia non noverint periculum inde ipfis exoriturum?Quia natura
eais dbcuit,at non hominem recens natum;Si Geometria adeo na-

turalisc facilis eft pueris, qur fit, quod ipfi Platoni quadratura cir-
c uli non innotuerit,ade6 utArifiroteles Pia tonis difcipulus eam fci-
hilem efle,at necdum fci tam affirmaritj Verum hanc Philofophis
naturalibus non incognitam fuifle apparetex eo, quod circulum
in quadrangulum coverti jubeant, 6c hunc, per triangulum, iterum
ihcirciilumiperquemilli intelligunt corpus fimpliciflimum abfqj*
angulis, uti per quadrangulum, quatuor Elementa, quafi dicant,
fumendamrefle corpoream figuram fimpliciore,qu^ inveniri poflit
camqjin quatuor colores Elementales flividendam &
futurum
quadran^iulum^equilaterum.Quadratiojiemautemhanceire^^
fica& naturi convenien te, quilibet in teUigit.iEx qua loge plus utili-
tatis adRempub.ut&plusilluftrationisadhurnana mente pyenit,
quam exilia mathematica 8c mere theoricafeu a materia abftrad.
jllautaddirctrur,Geomet]:am de folidii corporibus agentem oportet invefii-
gare, quae %urarttm folrdamm^etempli gratia, Sphsras& Cubi profunditas^-
gnofcatur& ad alum feu praxi n manualem transeratur Si fphaerac capacitas'
:

fit 3 r,pedum,quan tu erit unuexcubi lateribus, ut capacitatem

feu circu ferctia
hujus (phBracad?quet,econtra,fifphaBra 3 r;mcrurascapiatin tanta circufertia,
quantum etit latusunu cubi,ut tantundem capiat.aiitr^piaiendoamenfiirif,
quaru ctpaxeft fphaera velcubus,ad pedes cuju% circuferctiae.Similitetvolut
PKilofophi qudragulnin triang{'ducende5e,hoceft;in corpuf,ipirit^
animam, quae tria in trinis coloribus ante rubedinem praeviis apparent, u tpote*
corpus feu terra in Saturni nigredine, ipiritus in lunari albedine,tanquam aqua,,
anima five aer in iblari cicrinitate:Tum Trianguluspcrfed:userit,(edhicvi-
ciiEm in drculu mutari debet,hoc eft, in rubediticinvariabilera* Qua operanV
onefoemina in mafcnlumconverfacunumquid cum ipibfa^a eft,&renari-
us primus ex'perfe(3:/s numerus ab folutus per unum, duo, cum admonadem^
iti^rum redierit, in quo
 FaGAXXII.iH7.fupriV
w# ^(c^/fomac^eDer
Oa$tff/foc^r..

l
fugiens, :
| .. p.

Quifquis a mas facili multum praeftarc la borc, Sa-

turni in faci cm(quac nigra) fparge nivcs, nives.

Quifquis a mas facili mul tum praeftare la bo-

re, Saturni in faciem (quae nigra) iparge nives, nives.

Morans, ,z ziS r^
. Quiiquis amas facili multum prseftare labore,

Saturni in faciem(quae nigra) iparge nives.

XXIL Epigrammatis Latini vero Germanica.

\

m'd iuwUtKhitigm/ (0(uf

0olft in Saturni @t|ic^i(fo f(^war#)n X^(H 0t^W< fd^Win^
iUnbMinirtoirRxrOm (tnQ^i^pmiift^irincifffr^lar^if/
^^af^RXld^tmnid^f^nNrigtfl/atonuir^ci^lid^t^^di/
^mfoi^(/R>i((uf(in^(ift/rol4^fi^r^4f<nam$in)rf{ctt/

mbls>
 Emblema XXII. l)efecmU Nafurjs. 97
Plumbohabitocandidofacopusmulienirn,Jioceft,CoQ^i e:

PIGRAMMA XXIL

Q llifquisama^facilimultum pr Aare labor

Saturni infaciem(qua mgra) arge nives:
'Et dabitur tibi materies alhima plumbi^
?oH quodoemineum nilni reflat opus.
Tum C Q Q u ^^ceumulier^quA collocat ignibus olL*
Eaefid fit inpropriis Tkuta liqnefl at aquis.
.N Q^em
98 D/SCUJ^SUS XXII.
uemadmodum in triviis ftatu^ Mercu riales una cum incfure
Q&
in
infcriptione poni folent ad deducendumancipites viatores
viam redam, fic quoque Philofbphisfententi^quasrdam acuta:
hinc inde in eorum libris &
voluminibus allegoricisSc dubiis fpar-:
fim ftatuuatur,utinvcftigator veritatis iisadmoneri poffit,&infe-
mitam veram quafi manudupi:Ex hifceh^efc emblematicainfcri-
ptio una eft:Cujusha:c mens habetur, quodex^rePhilofophico fa-
ciendum fitplumbm,explumboftannum,quodGebro vocatur
plumbum album, qui do'^^: quoque,qua ratione Saturnus per lo-
tionem cum Mercurio migrent in Jovem, Quapropter huic indici,
quavis B.utologo,fidesadhibendaeft,fi quando boves Philofophi-
cas prodat, quo loco verfentundum montibus,inquit,erant,8c erat
fub montibus illis: Multi enim, ut Arnoldus in novo liimin.c.i.te-
ftatur,in montibus errantes h^c animalia non cognofcunt Ven- :

dunturautempalamminimopreciorlnfummismontibus etiam x-
flate nonnunquarn,nives oblervanturxac nubes fepiffime, quibus
&
tanquam vapore aqua plumbum nigram abluitur incando- &
rem vertitur: In imis vero vallibus 8c fodinis illorum criftalli ex gla-
cie congelati & indurati inveniuntur una cum lapide fpeculari Sc
&ta!co adalbedinemcvenu(tatem faciei commendato, fi oleum
indefiar-.Inprimis vero Mercurius clarus & currens,quibeneprx-
paratus Saturni nsevos emendat, eumque in folium Jovis evehit:
Non autem Saturnus Scjupiterdevulgaribusintelligi debent, quia
vulgariametalia non intrant in opus phyficum,fed de longa pr^pa-
ratione purgatis phyficis fadis Saturnus omnium gentilium aut
& :

potius aureoIorumpatereft,&:primaportaarcanorum:Cumhoc,
inquit Rbafisinepift.aperiunturport^efcientiarum: Huic fuccedit
filius Jupiter, qui patrem deregnodeturbavitSc eviravit, ne fcilictt
plures generaret filios jExmembro vero viriliinmare projedonata
eft Venus foeminarum pulcherrima: Ex Jove, qui eft plumbum ca-
didum praeparatum, nati funt planetae reliqui, ut Mars ex Junone.
MercuriusexMaja,AtlantismontisMauritani^efilia,Luna& Sol ex
Latona: qui quatuor fola codione feu ppere mulierum, in lucem
pro-
 dtscUrsUs XXII. . 99
prodeunt:Per codionem vero maturatio, &c crudiorum partium
dirperfiointelligitur,qu 2efitperVulcaninPhiIofophix valis:Non
enim arbitrandum eft,quod vulgaris fit codio, quantum ad ope-
randi mod fed quoad finerh cum ea convenit: Ut enim mulier pi-
,

fces in aquis maturat, hoc eft,omni fuperflua humiditate abillisia

aquas &aere refolutaraollit, bullit c coquit, ficPhilofophus fuum
fiibjedum tradat, id in aqua propria, qu^ aceto acerrimo fortior
eftmacerando, colliquefaciendo/olvendo, coagulando &fixando
inHermetis va(e,cujusjundur^fiiit ftridifiime claufie,ucdecet,nc
&
aqua exhalet, id,q? in vafe eft,c6buratur Hoc eft vas fiipfa vas 6c
:

olla Philof balneum laconicum, inquoTenexrudat:Sunt, qui pilees,

carabos,cancrosvelpilarecentia bulliant in duplici olla, ita quod
jam dida fintin oUafuperiori,6caquafblaininfei-iori,fintq j
oll^ una
fupra aliam dilpofiteX cum orbibus, ne vapor exeat: qua ratione fo-
lusvapor aqux afeendens penetrat contenta dc maturat, facitque
eatenera&mol!ialongeperfcdius,quamfiinaqaa bulliiflent.Hic
eft Philofophorummodus laudatiffimus,quoid, quod durum efl:,e-
molliant,quodcompadum,diflbJvant,quod denfum rarefaciant:
Aer enim eft feu vapor infenfibilisrqu frud:us in arboribus maturat,
i

coquit perficit, non aqua cruda& frigida, quatenus talis: Aer

quoque eft, qui poma aurea in Hefperidum hortis tingit & colorat:
Nam, fi bene confideretur, ebullitio aqux,qua carnes crudx co-
quuntur quoadfintefui utiles, nihil aiiudeft, quam aquxrarefadio
& in aerium vaporemtranfmutatio, cum bullxfintaerintraaquam
contentus, qux facile evanefcunt,aere ex aquis in fuam /phxram
fe confcrente,&c aquain centrumfuum fiibfidentc. -
 loo FifGA XXin. In ^. fe'urj.'fuprS.'

5 Wettet p(i)/t)feft)ei( Palks

t>l Venere(fgr

Arafants

Res eft mi ra fi dem fecit,fi<iemfecit,fed Graecia nobis Ejus

apud Rho di os quas cckbrata fuir> fuit.

ffippom.
pecpuBTis^.

Res eftmi ra fi dem fidem fe cit, fedGraccia nobis Ejas

a piid Rhodios quas celebrata fuit, fuit.

jp4>mum
mcrans.

Res eft mira fidem fecit fcd Grascia nob^

Ejiis apud Rhodios quas celebrata fuit,

X X IJL EfigrammAfis Latini vero Germanica.

^untwr^ i^$l fo bi< wie k^rta ft Wat^itf

0t( jmgen/bd^ von 0of D 0(foQn f(p dit ftu(^tbat ^tgtnf

Wie W< 0n V enereto litbf$^fmfl(lt0(tU
2(u^ ou Jovis @<rn/tt)if Pallas t^ite m^fieigeni
00 mu^m^ in fd^iw/n? 3{<6fn/@oll>
EM B L-
 :

Emblema XXII L T>efecretU Viturx. loi

Aurum pluit, dumnafcitur Pallas Rhodi>8c Sol concumbit Veneri

EPIGRAMMA XXIIL
TD EseBmira,fidemfecit dCrMMnohis
AV Ejtis,afud Rhodios qua celebratafuit.
pubibus AureoUss,referunt,quoddecidit imber]
Solubi erat Cyfriajunfim amore Dea
Tumquoque^cum PaUas cerebrojovk exciditjaurum
Vafetofluviaccadatinar aqua.
N 3 Aurum
101 D/^ C U i? ^ U i' XXIIL
A CTr UM aliquando

fodina minerarum aurearum

in terfas pluilTe,ni{i allegorice intelligere-
tur,infania eflet,affirmare :

in
Non enim funt fluvii auriferi aut
nubibus jUt ibi generatum dici
poiret,nectam exigui ponderis eft aurum>utcum vaporibus attra-
ctum ^flimetur.Sed tropus hsec omnia admittit &excufat.Quam
vere enim atii Pallas ex cerebro Jovis nataeft&Sol adulterioVe-
ncri conj unda, tam vere & aurea pluvia cecidit non quafi dubi- j

temus,id utrumque accidiflb,fcd ut vulgarem &Iiteralemfenfum

allegorice didis tollamus. Si enim verba fequamur nuda hujus
Emblematis, nihil iis abfurdius,{i mentem,nil verius exiftit. Eft

autem Rhodos infula primo Ophiufa dida ob ferpentum multitu-

dinem, poft Rhodos a rofetis ibidem florentibus, deniq^ & Colofli-
colaa Coloflb folisyqui ibidem exiftensintery.orhismiraculanu-
meratus fuit.HincantiquiPhilofophi,cumeorummateriamercu-
rialis cruda inftar ferpentis fehaDeat,poftea vero praeparata &
coda Rofe purpureum aflumat colorem, a Rhodo infula quaf-
damiimilitudines fiimpferunt: Eadem quoque caufa eft,cur eiau-
reu imbrem aflrcripferinr,cum Sol feu Apollo Veneri concumbe-
ret: Hoc primitus tropicedidum anfam pr^buit,cur Rhodii fu-
perbioresfadi,quia tantiDii apudipfosliberis operam dederint,
Solis quafi idolum ftupenda magni tudineSc fumptu erexerint.Fuit
enim,uttradunt hiftori^e,ille coIoiTusyo.cubitorumaltitudinis ita
pofitusjut naves expanfis velis inter crura ejus tendere poflent:
Digitisequabantvulgaresftatuas&paucipollicem ampledi potu-
crunt:Artifex fuitChares Lyndius Lyfippidifcipulus,a quo fadus
eft annis duodecim:PQft quinquagefimum fextum annum terra:-
motu ^gypti,
proftratus, etiam jacens fuit miracmfo Soldanus :

cum Rhodum occuparet, exa:rcbuiusfl:atu^- 9 C>o.camelos onerafi

Quod Sol eft inter plancas, inquit Philofophus,id aurum
fe fertur.
eft inter metalla jatque hocfoli inprimis appropriatur~ab calorem,
colorem,virtutem& eflemiarn : Hmcaur^a pluvia debetur folis
generatk^m': cum parvi foles a Venere concipiuntur: Habet enim
V enus rofcumin facie c<>lorem>qm fi fi^ini Solis infundatur/
 1

discUrsus xxni :: 103 ;

em hinc natam Rhoetum revera effe oportet Hic eft forniofusjro-

*.

is limilisjPhiiofophorum filiuSjquioiiiQiumoculosvSc mentem

ad
e illicit 6c trabit,amoremque meretur, quo nato nonmirumeftti
niracula contingant tlpfeenim in omnibus fuis faftismiracolofus
Futurus eft&cauream pluviam excitaturus: Hiceft frater AugixSo-
is tilii, qui boves ex patrimonio habuit,quorumfimetum Hercules

Lino die cxpurgavitrEft&c^etas frater, quivellus aureum pofledit

ibJafoneocupat;De Pallade ex Jovis cerebro prodeunte,abfque
nnatre,referunt,q?apudTritoneamneeditafit,ide6qjTritonia di-
fla:Sapiecncpr^efe6laDea fingitur, qux excerebro nata,ubi fapie-
:i2efedes,n6immeritodicitur:Hujusquoq> natale aurea pluviade-
:oravit Rhodi, utin memoria hominu remaneret, qudo in hc lu-
ce venerit. In publico gaudio feu fefto,utpote,Regis coronatione
veletiregi^h^eredisnativitateaureiiiLimi aliqudo projicitur in
vulgum tanquam aurea pluvia: Sic in Palladis exortu eadem con-
tigit: Eft enimPallas,fapientia feu fbphia,qu^(anitatem in dextra

& divitias in finiftra geftat,hominumque falutiSc commodis pro-

fpicit:Huic Perfeus caput Medufe iaxificum,Ierpentinis&: vipe-
reis capillishorrendum attulit, quo ipfii ufa eft in clypeoadverfus
hoftes fuos, incultos & rudes populos,eos in faxa commutando. Et
revera fapientia feu Philofophia naturalis incredulos illos oibres8c
invidos reddit ftupidos & fenfus intclledufque vacuos per illud
T
i]>ium,ex quo Chryfaor natus eft,qui Geryonis ante didi rico rpo- ^
rispaterfuit,hoceft,fanguinemGorgoneumIapidificantcm,quini-
hilaliudeft,quamTindura lapidis philofophid.
 104 Foga XXIV. in 5. feu u.ifri.

At/ilanM
fugUfts.

Multivorum captare lupum tibi cura fit ii-

li pro^ciens Regis corpus ut inglu viemj

Hippom
^qjums.

Multivorum captare lupum tibi cura fit

/

il li projiciens Regis corpus ut inglu viem

Pomum
tnormu

Multivorum captare lupum tibi cura fit, il li

Projiciens Regis corpus ut ingluviem

XXIV. Epigrammatis Latmi vero Germanica.

.^e(^/t>n5la^ Vulcanum jdnlMii an t>a$^mtl

tvHrfnncn mdg6aff<(6(lt!0t(r nngf^cwr/
^i(u^ff((r/ftntrt^(r^dnt^nomotlftt>i^)<raufffI(|tt/

msl-
 Emblema XXIV. Decreils Natura.
Regem lupus voravit & vit crematus reddidit.

EPIORAMMA XXIV.
Tk >T XXltivorum cAptare luf um tibi curat,
illi

XVl. Projiciens Regis corpus, ut ingluviem

Hocdomet,huncdionerogo,Fuk anus ubi ignem
Exicet,in cineres belua quo redeat.

Rex^ Leonino cordefuperbus r

Quanta
IQg 7 5 C U 1 U S XXI v:
uA N T A nomm efhbi eoim
Q fit lupi fames &ypracitas, vulgo
alimentadefintjinfiiramafamevefcitur terr;qu qucq;vcn-
trem explere traditur, fi magna armenta aggreflurus fit,ut ili quafi
frcin fadus onerofior,non tarn facile excutiatur, fedrefiftatfor-
tis.Cm caulas intraverit, non folm interfici t,quod fatis eft ad v c-
trem,fed &totum gregem paffim jugulat prx aviditate. Sacereft
Apollini & Latona:, q> ei parienti aftiterit:Necn.abrqilupiprsfen-
tia Latona parere Undenonimmerito Apollini, cujus
potuiflet.
natalicium celebravit, lupus acceptus creditur Adhxcquia oculi
:

ei nodu Iplendent & lucem jaculantur. Huic igitur ingenti fame

obfeflb Regium corpusexanime projicitur,non ideo, ut totum c6-
fiimat 8cin nihi!umredigat,fedutvitam6c vires eireftituatpropria
fua morte.Eftenim nefeio quid virtutis amatoris in lupi caucfa,q7
regi femimortuoinfunditur,unde omnibus pergratus eft hominib.
fanitatem &
formam priftinam recuperans;Hyrcani non ad alium
ufum nutriebant canes, quam ut iis vita fundos objicerent voran-
dos, ut Cicero tradit: Sic &.Mafiagets ex morbo mortuos canib.
dant in prsdam :Philofophi vero Regem lupo: Nec vero Sabatofu
mos placuit, defundorum corpora, eodem modo,quo ftercus du-
cere,qui &regesrejiciebStinter fterquilinia,nec Troglodytarum,
qui mortui cervicem pedib. alligabant &
raptim cum jocis rifu &
efferebant, nullaq; loci ratione habita, terrs mandabant: At Ma-
gorum inftitutum fequi inhocmaluerunt,quinonhumabant cor-
pora fuorum,nifi priui feris laniata Aut Indorum,qui le vivos cre-
:

mari juflerunt,coronatos deorum laudes concinentes, ne fenedus

prsvenirec. V erum omnib.illis ultimum fatum hunc morem impo-
fiiitabfque ulla refurredionisl{jeautvitsinnovatione:L6ge aliter
apud Philof difpofitum eft: Illi enim certilfimenoverunt,cxrege
mortuoa lupo devorato, vivum, fortem & juvenem appariturum,
lupiimq; ejus vice igne crematum iri: Eft namque lupus facile in-
terimendus, fi ventremitaonerarit,Rex vero licetmortuus,tamen
Martiali vel Cygnea vi pollet,ut vulnerarinecabfiimi poffit. At ubi
venandus erit hic lupus, 6c unde Rex accipiendus? Refpondent
Philof
 V UCM RS Vt S XXIV. io7
&
Philofquod in montibus vallibus paflim lupus erret;*pt prodam
captet>qui ex antris iiiis extrahendus &
ad ufum fervandus ent :Rex
vero ab Oriente veniens diuturni itineris faftidio fatigatus tandem
occumbit: cui moeror quoque mortem accelerat, quia videat,^
apud exteros, in nullo fit honore, parviq^seftimetur, ita ut propter
paucos aureos in fervitutem v^eneat: Oportet autem, ut lupus ex
frigidioriregioneacapiatur:Namfievioresrunt,quifngidanafcun-
tur plaga, quim in Africa aut ^gypto, propter majorem famem i
frigore excerno fubortam:Rex hinedevoratus leonino revivit pe-
ftorcjqui deinde omnes feras domare potell rEcquamvisfitaipe-
ftu vilifiimus inter fex fuos fratres, ut pote omniurh junior, tamen
poft multas tribulationes & miferias ad regnum potentiflimum
tandem perveniet: Inde Gratianus apud Rofarium j AlchjmU
inquit,^ quoddam corpus uohile,quod movetur de domino ad dominum d
rujus principio erit miria cumacetodin fine gaudium cum Utkia.Et A-
Unus ibidem : Una res ex omnibus eligenda, qua eHlpvidi colorisfioahens
federn metallicam Ijmpidam ^ liquidam esi res calida d'humidaa^
juoidr adufliva dr efl oleumvivum drtmdura vivafiap mineralis dt^
tqua!Z?:itamirdejficicacU.K.zg\h.txiT^ fuorum regnorum fines pere-
grinari; non lemper tutum eft> fi enim agnofcantur,latere cupien
tes,ab aviverfiiriis pro proditoribus habemur & incarcerantur jfi
agniti procedant ablq, exercitu eodem modo periclitantur: Ita &
huic regi Indico accidit, aut non morte praevento accidiflet.H^c
tftprima fublimatio,lotio,&: nobilicatio,quaPhilof utuntur, utfe-
cunda&terriae 6 foeiiciusfiant:Necenimilla2 ab/q,hac ullius fiint
momenti,rege pufiUanimo,fomnolento& a^gro adhuc exiften te.
&
Nam oportet eum afibifubjedis cenfum tributum exigerepri-
mo,unde fibi veftes & alianecefiariacomparct,&pofl:fatdivese-
rit,ut omnibus fiibditis nova veftimenta, quoties voluerit,imparti-

ripoflit: Magna enim plerumque ex parvis initiis orta deinde par-

va fubvehere poflunt,veleciam magnafupprimere.fi velint. Exem-
plo fint civitatesab initio parvae, qu^ poft magnisregibusimpera-
runt 6c ex pagis oppida fpaciofa populofaque fecerunt.
C if Siit
 ifoS Fuga XXV- inj. Cea ti infrJ

5fr^Dmc^e(iir6etttic^f/crft)*&ci)atm t)on fdrt^m^r^er

w& 0dfewffr |lfpii& 0owi n S8?on&,

Afalattta
fugiens.

Exigu ae cft non artis o pus ftravifle Draconem func-

re ne fer pat mox redivi vus ha mo

Hippom
e^juens.

Exigu X cft non artis o pus ftraviiTe Draconem fu

ne re ne fer pat mox redivivus hu mo

Tomum
Moraris.

Exigu X eft artis opus fttavifle Draconem

/

Funere ne ferpatmox redivivus humo,

XXF. Epgrammat Lctnivero Germanica.

0 Q&rud(nnd 0cl^n;fflar jufammoi i^m

C9!t( jt$u((ti/fo({m{man5 tcm ju f ^bn fic^ wa^ml
ApoIIo.lWf 95r4' J f^/l^^ W 04*w(lrr Diana, Python-
vOPIf aUf cn ) Orion-.
mbl-
 D7^CUiI^ll5 XXV.
Draco non moritur, nifi cum fratre & fbrore flia iotw-
ficiatur,qui funt Sol & Luna-.

epigramma XXV.
^Xiguteef^ non artis o^usKravijJeDraconent
Funere, nerpat mox redivivus humfi,
Frater dr ipfafororjuniHmulillius ora
Fue premunt, nee resfert alienanecem.
Fhoeht^eifiaterororeHat Cynthia, Python
lUa,aH Orion hoc cecidere manu.

O 1 In
ijo D fs c U if
5'
tr XXV.
N ccup^feneaureivellerisDracoomniurnprirn^jiinterirfcecIus
I erat^q labor cumtnultis tentatus efTet fruftra4 Dracone fupati 6c
veneno exitiali necati fueruQt:Caufafuit,qa non fatis muniti erant
ad verfus draconis virus,nec inftrudi^quo aftu ille interficiendus fo-
ret: Jafon vero (medicus) nulla remediorum genera neglexit,quoru
diyerfaaMedea(meatis confiiiojatq^interhsecSolis 6c Lunae ima-
giiies recepit,quibus ufus feliciter vidoriacumbrabejo,hoceft,Au-
re|o V ELLERE adcpius eft.Draco itaqj a fole &c luna feu imaginibus
eom e medio fiiblatus fuit,q^ Philofpaffim inculcant Sic n. Rofarii
:

author ex aliis habet :HermesjDraco no moriturjnifi cum fratre 6c

fororefuainterficiaturjnoperuniifolujfedperambosfimuhfcil.per
nunqua moritur^nili cum luafbrore
fole 6c luna. Philof Merc3urius
in terficiatur,id cft,cumluna vel fole illu cogelare oportet. Nota, q?
Dracoeftargentu vivuextraduacorporib, habens in fe corpus,ani-
m6cfpiritjfuperquodicit:Draco no moritur,nific fratre fiio6c
forore fua,id eft,fole 6c luna, id eft,fuiphure extracto, habete in fe na-
turam humiditat is & frigiditatis ratione lunscjcum iliis draco mori-
tur, id eft, argutu viv ab eifdem corporib.extracT:ua primordio, qu^
eft aqua permanes Philof qu^ fit poft putrefadioric,& poft fepara-
tioneelemetoru,8caqua illa alio nominedicitur, aqua foetida H^c
illeiCuireliq omnes c6fencit,ne finguloru authoritate adducere
opus fit.DracenS in Apollinis tcplo Epyrot^e venerati fun t ob inter-
feclPythonc;Draconibel!&:odigenuinefl: cum Elephate, cu-
jus oculos &jugu!ii petit, donec humi c6cid& Elephas fimu! dra- &
conem mole corporis occidit, unde fanguis draconis in noftras oras
advehitunOculoshabetdraco^ftimationegemaruw^ciem habet
peracuta8cclariflimjunde8c fervadis thefauris pleruq^ adhibitus
eft,utpomisHefperidu,&utdidu,aureoveIleriapudColchos:An-
tiquifcu!apioquoque,uthierogiyphiciTadjxernt:Setl dracones
Chymici fuis operib.appropTiar, no quidereipfa>fed allegoria: Mer-
curiu n.draco femper denotat^fiYe Hte fit fixus, fi ve volatilis Hinc :

Mercurius duplici ferpecevifendusinGaduceoconexisCcum draco

fit inges ferpci 6c Saturnus cum uno, qurcauda devoret, veluti
) Ja- &
nus
 D IS C U R S II S XXV. in
nus:-^fculapio Apollinis filio, mfcdidux itlveilirori(Medidtlas Phi*
lof) ferpesdicat'ur,iriqaformaex EpiaroRomaadvcus cre-
di tur,ibiqj femp cultus ob pbftifera^ Iuis ceflatione ab eo,ut putaba-
tur, caufata: Eftaute draco Philo0empvigilantiffimus& vivus, nec
facile vulnerdus, tumjppter cutis denfitar,tum denti,venenique,
quib.armatuseft,acritudinem:Etfin. vulgares dracones veneni ex-
pertes dicantur,hic tarne eo non caret, nifi cauce tradeturdn obviu
quemvis emittedo:Per vim itaq-, raro fuperari poterit, nifi &
aftutia
accedat cofanguineorunirNverepoetadixitjTutfrequensq, via
eftpamicifallerenomen,qufealibialfisqjirinegotiis,non hic,Tuta
frequ ensq licet fit via, crimen habet.Circula tores
j &
agyrt^ dicun-
tur vermes ex pueris expellere enecatos aliorum finailium vermiii
pulvere,hoceft,fratres cumfratrib.&fororib.itahicdraco'enecan-
dus cum fratre& forore fimul,hoc eft,cum Sole &Luna :Unde ap-
paret,& draconem elTe ex planetarum numero,videlicetjUt jam ex
Rofariopatuit,Mercurium extradum a corporib. DracbneiiijHe-
rode apud Jud^os regnante, anaaiTe piiellam riubilem'&: pulchram,
eiqj in ledo accubuifle,fiint ex Graecis qui tradant, &
alium a Tibc-
berio Imperatore in obledamecis habitum, quem ex corifuet udine
&
manu fua cibare folitus fi trita Philodraco,fi rite tradetur,fxvi-
tiamdeponit,& fit homini amicus,licetinfeftus fit^fi aliter. Xathus
hiftoriarum author apud Plinium teftiseft,occifum draconis catu-
lum revocatum ad vitam a parente herba,quam Balinnominatrq?
tamen potius ad allegoriam Philofiquam hiftoriam veram refero,
fiquideinchymicisfolisdraconirrjortuoredditur vica,& vivo mors
palternas vicesrV erum qu;erat qui6,unde &
quomodo draco capta*
dus erit?Relpondent Philof p verfum bre viflime,Dant Rebis mon-
tes,dracones,terraqfontes:Decaptationeverb videatur Tacitusr,
&
quanta cura induft ria invigilarint quamplurirrii ur ingentem dra-
conem, in Africa obfervatum caperent, & ad Imp.Tiberiumaddu-
cerent,nempeintralapidesiterdraconis folitum,feptum fenfim &
inanguftiascoardatum,ubiretib.& vinculis inclufusfuftib.& ver-
beribus tandem domitus, &
ut onus multorum plauftror um in na-
vem,qua Romam portatus eft.
 ft* gF u g' A XXII. in 8. duplids infra.

AtttifintA
'Fugtms^

Major in humanis non eft,noneftfapientia non eft , /pien tiare*

,b US, quam qua divitiae vitaquefa na ve nit.

Hippomen. 4^
Sequens.

Major inhumanis non eft, non tftfapientianoneft fa pi enri-

a rebus, quam qu divitias vitaque 6 na vemt.

Fmum I+^^zz:
Morans, ;Ci.~i:=:

Major in humanis non eft iapienti a rebiis,

Quam qu divitiae, vitaque&na venit.

XXV L Epigrammatis Latini vero Germanica,

^ mn
^ <(l f rfw gf iti^(ttf^Ucf^i ac|c ^cf^an ii f
t>aJ>urc% Oleic^t^umb |trfomp{/ nblangf Itbf dcfunbn
unW
3rre^K.^atifii<<a<f(i/0ro^2((riur(4ii|ttionia5<f(d^w<rW
Si<lintfr/fo0td0di(r/ate)(maU<ti(rbrd(^r(/
0 f manb m jf "Xlfriiun jfj wj /)anb t?iu tta^Utt/
S)om aMft b Mm Sruc^ur fpgre tii allm Z^atfti,
Emble-
 E MB LE M A X X VL DefecYetk NaturA^ ^ h
SapietitisehumanaefrudusLignumvita: efl:.

EPIGRAMMA XXVI.

M Ajor in humanis non eH fa^pientU rebusy

^uam qua divitia vitaquefana venit.
Dextra lubre tenetfpacio temporis avtmiy
Illimat cumulos Uva recondit opum. . .

Si quis ad haHc ratione manuque accejferit illi

ritafucim in hac arborinar erit.

P P R
 114 D/JCU-R^Uif XXVI.
R^clarc Tnllm hominis differentiam elTentiaIen),qu a reli-
Pquorum animalium genere differt, defcriplit in hunc modum:
Ut avis ad voIatum,equusad curfum,fic homo ad ratiocinandum
natus eft Qimmadmodum enim leones, urfi & tygrides in feritate,
:

elephantes, &
tauri in robore corporis,aquilas,falcones& accipitres
inpr:edavolucrum&pernicitate alarum fefe exercent Scoftecant*,
ita homo in ratione, difcurfu mentis,& intelledu illis &
ceteris o-
mnib.anteceilitrLIndenon eft tanta feritas, vis corporea, celeritas
aut ejufmodi quid in beluis, q? non una rationemitigari,domari &
anteverti poffic: Eft n.rationon quidhumanum,autexhumoortUy
fed ut Poeta inquit, divinseparticulaaurx,coe!itus corpori humana
miffas: Vocatur autem aliquando memoria, aliquando vis intelle-
<ftualis,cui fi ufus five experientia accedat,nafciiur inde lapientia,
quas precioliffima homini exrftit; Ufus n.ut pater,& ratio feu me-
moria, ut mater, tam generofe prolis eraditur Hinc illud vulgare:
:

Ufus me genuit, mater vero peperitmerrioria: Verum quarriturqu?

vera fit lapientia hominis inquifitione dignifiima,cum infinit<e
fint opiniones de ea, quolibet ad fuas imaginationes illam trans-
ferente ?Refpondcndum,f^pientiam (in divinis adanimasfalutem
fpedtannbdemperexcipiendojin humanis^non effe fophiftics zx-
gutias,nonoratorios& phaleratos fermones, non poeticos verfiium
fonores,noncriticasgrammaticorumfubtilitates,nonperfas&nc.
fas,per dolos &
perjuria, per deceptiones &
mendacia, per immi/e-
ricordiam& pauperum fudorem.nummos&opescoaccrvandia-
ftutiam,fed nec quicquamaliud,nifi veram Chymi^ cognitionem,
cum praxi, humano generi utiliffima, conjundlam H^ec eft lapien-
:

tiaomnib.fupereminens,qu^ dextra ad Orientem,finiftra adocca-

fumpenetrat,totamq, terram ampleditur: De fapientia vero Salo-
sir.t. +. 15 .

inlib. lapiendas difGretedifferit:Sicn.c.8.^.9.i8. ^mcognatiejm

fcrmanentiam habent qui amici ejfMnceram voluptate,
dr qui diligenter eam inquiret, magnum gaudium capiet: Nam nuUu eH tot-
diu verfari cumfapientia, necfaidiuy tlliadeJfefedUtitia dt gAudium:Et
quamvis vinum dr mufea quo^Utificent cor hominis, tamer^apientiahis
jucundior
 :

BISGURSUS. YXVL iry

jucundior cHiRU n.rhorvitAomnib qut apprhenduntedm ^hentiltmt, sap. ro.IOr

qi fervant eam:La5iantim vocat eam alimentum anima: Sapientes verb

honorabuntur qnifapiemiam in precio habebit fUe per eam exaltabitur
^

dr honore ajciesur: Sapientia n liosfublevdt^drquirmiterei adharety

uetur honore. Immortale quoq^ nomen ex eaprovenit apud^fteres: Ipfapo - ^

tentior eH rebm omnibus.dr jipientemmagis confortat quam decem pote- sap 6.ZX,
tesyqui in civitate funP:kd lianjq quoque mundanam fapientiamap^ sap.z^^.

plicaripotefl:,quodaBaruch Propheta d\c\tm:Difce itaq^ veramfa-

pientiamydr experiaris quis t ille, qm vitam longam peSygaudium drpti- Baruch.
cem largiatur:EtSapienti .i^.^^rrnztmyC^aoafapientiafit arcan * 4*

c-onfiiiurh in cognitione Dei: Sapientia omnia confer t.efi* infinita divitia pro- 8.5. 1 s.

veniunt ex labore manuum ejus : Imb cun6ta bona ab illa procedunt tna- Sap y.u.

gna divitia dr opesfunt in manibm ejus ,dr qui ei adjungitur, cum honore ab
ea attollitur Sirache. i.f 16 In thefaurispientiaintelleciusdrfcien-
tiareligiofiitas ,dl^ alibivoc at eam difiiflinamfenfus,aut doUrinam inteile-

Bpts De h.diC Morienus Philofophus\Hac n fiientia eslyinquit.qua Dominu

fuum abflrahitab hujus mundi miferiadr adfeientiam bonorumfuturorum
reducit. Quod autemfit donumDei,idem teftatnr his verbis Con- :

fert n. Deus hanc divinam cpuramfeientiamfuisfidelibus drfervis fcilicet

quibus eam a primava rerum naturaconferre di(pofuit fuamir abiiifortitu^
dine: Et rnoxvNam h^c res nihil nifi donum Dei altifimipoteBquiprout
vuUydp etiam cui vult exficis fervis efi fidtUh. illud committit d^monrat:
Decet igi^w omnipotenti Deo efifein omnibus humiles c omninoJuhjedios.
Etpo ft \ Scire etiam tibi convenit yb Rex, quod hoc magifierium nihil aliud
eTi,nifi arcanum dp~ fecretum fecret orum Dei altifftmi dr magni : Ipfe n.hoc
fecretumfuis Prophetis commendavit ,quorumfcilicet animas in fuoparadi-
fo collocavit :']J\grmm vero' dicitur, non quod falutem sternam
infehabeat,fedadeamquaiiviammonftret,6c frudus huic vitse u-
tiles portet,quibiisEseccarerenequit,utfunt fanitas>bona fortunaa
&animij Abfque his enim homo vel vivens mortuus cfljbrutoque
non abfimilis,etiamfi externa eum, qui efle deberet & noneftpo-
tiore fu i parte,reprcefente t.

.
^ ii
 Fuga XXVII. in 8 .fiipri

m bct 'p^ilofop^cnfXofcw^artmwK^c^ctt
i)cn0(^(tlffei/i(Igki(^(infmC0;<)mK/t>crd((mptl

AraLmia 3-5?
PtgKns, ^5::;;:

Luxuriar, luxuriat Sophix diver fb flo re Rofe-

^
^ i
tum femper at efl: firmis ja nu a claula feris.

JeqHcns.

Luxuriat, luxuriat Sophi x di verfo flo re Rofe-

j:

tutn fern per at eft firmis janua clauia {e xi%

Tcmum
mnms. [
^gEp|ip|^i5EgEiifsi^i:pg^
Luxuriat Sophiae diverlb flore Rofetum,

Semper at efl: firmis janua claufa feris.

XX VIL Epigrammatis Latini vero Germanica.

iI03f Oioft w<fcrl<t>3(rf &rr@artt
2(6(r fn :pr f{c|f f{ft mtt 0(^(offot t)(vf((n aO
mgri8iDin0/fofcl^lcuf j|nuff/ml><f?Dft<funl><tiW
iC^nit>dc^dt)u uff^rt/
55m^|bn(| u auff bcit l^o<n Pamafliim frac^tifl JUg</
.
r i> uff ^<afum ouffrinm fanfl
Emble.
 EM$LEMA XX V 1 1. Decretls liatur^. n?
Qm Rfarium in tra re conatur Philofophicum ablque ela VC,
affimilatur homini amt>ulareYolentiablq) pedibus:

EPIGRAMMA XXVII.
T Wxuriat SophU diverfoflore Rosetum,
Semper ateHfirmisjanua ckufaris
\Xnka cui cladis res vilis habetur in orbc^^
Hacfincytu carpes^cruribmahfque viam,
irnajjiin vanum conaris adardua^quiw
lnplano valeas teabilirelo.
is D Ts a U R ilX s XXVII-

D E Erichthonio (cribut,eumexfemine Vulcani cum Palladcla-

pientias Dealuclantis in terram emiilb natum ferpentinis 8c
abfq 5 humanis fuiflfc pedibus Huic perfimiles, abfque fapi^ntia
:

PaIladisjfoliusVulcanioperfreti,gignuntfoetus,videlicctm6ftro-
foSjApodas 8c abortivos, quinecfe Tuftcntare^necaliisprodelTepoC-
funt: Miferum hominc ineederequadrupedemjhoccftmanib.
eft
pedibfqjfimulratlongemiierius pedib. omnino deftitutuefleeo-
rumq-, vice brachiis uti: Ad vermkim enim naturam degenerafle vi-
dentur,qui vermi fcrpenti moreincedunt :Sunt autem gemina
crura membra organica in homine,fine quibus ambulatio vera fieri
nequit, ut nec abfque oculis vifio, aut abfque manib.apprehenfio
tangibilium: Ad eundem modum Medicina, 8c quaelibet arsopc-
rativaduo crura, quibus infiftat, nempe Experientiam 8c rationem
habere traditur,fine quorum alterutroars ea mu tria 8c manca, nec
perfedafitinfuis traditionibus 8cjp receptis, nec finem propofitum
adipifeatur In primis vero Chymia duplici gaudet fubjedo (uti
:

cruribus)quorurn unum clavis eft,alterum pefTulilorum jHis Rofe-

tumPhilQfophicumundiquaq-, feratum aperitur, inque id aditus
datur le-gitimcintrantibus iQuod fi unum deficiat in hoc intraturo
idem erit,tanquam loripes leporem fuga antevertere conetur.
Qui abfque clave in hortum intrat ab omni parte c-onclufum aut
feptum, furem imitatur, qui tenebrola node veniens nildifcernet
quidinrofetocrefcitynecftirtivisfruipoterit: Eft autem clavis res
vililfima,qute proprie vocatur lapis in capitulisnotus Sc eft radix
Rhodi fine qua germen non protruditur,nec gcmmaprotuberat,
nec Rola vernat aut folia millecupla explicat. At quxripoflet, ubi
quacrendafithascclavis?Reippndeocumoraculo,quodibi invefti-
gandafuerit,ubiOreftisofIa inventa dicurjtur,nempe,llBi V en-
ti, P:ercutiens, Repercussus Et Perni-
c I hoc eft, ut Lychas interpretatus eft, in
ES fimul reperiantur,
officina fabri^erarihNamperventosfollesrper percudentem, mal-
leumsperrepercufltim, incudem^ per. hominum pernitiem ferrum
oraculum intelligi voluit:Hanc elavem inhemilpha^rio Zodiaci fe-
 D 'I S CU RSU 'S XXVIL '
J19

ptentrianali revera.inveniet fignabeiTe^nume difirernere

fciat,6clorum peiluli in meridionali :Qibus occupatis, facile erit
aperire oftium &: intrareJa ipfovcro introitu Venerem cum fuo
amafio Adonide videbit) Illa enim fanguinc fuo albas rofastirrxic
purpureas: Ibidem & draco animadvertitur, quemadmodum in
hortis Hefperiis,quirofis cuftodi edis invigilat. Rofarum odor alliis
applantatisintendidicicur,idq)proptergradum caliditatrs excel-
lentem, qui alliis adeft, und e venenis frigidis reliftitiEgent enim ro-
ix calore folis &terr^, antequam colorem &odorem gratiffimum
oculis & naribus acquirant: Ad ha^c rofas rubras fumus fulphuris
-communis, qua parte attingit, albefacit,econtra fpiritus vitrioli feu
aqua fortis colore rubeo faturato reficit, qui perdurat.Sulphur e-
nim commune fulphuri philfophico adverlatur, quamvis illud
deftruerenequeat,aqua vero foiucivaamicatur 8ccoloremillic5-
^fervat Rofa V eneridicata eft ob venuftatem,qua ceteros flofculos
:

antecellit : Ipla enim virgo eft, quam natura armavit, ne abfque

^
vindidta violaretur impune :Violx^ inermes funt &
pedibus obte-
runtur, Rofe intra /pinas abditx capillos flavos habent interius Sc
&
ve/lem viridem exteriiis:Nemo has nifi /apiens carpet a fpinis fe-
parabit,fifecus,aculeum fentiet in digitis Sic nullus
: nifi cautifli-
musPhilofophorumflores decerpet,nifi apiculas &
aciculas in al-
veariis) &
fei in meile experiri velit. Plurimi Ro/arium manibus
praedatoriis clam ingreffi runt,fednilprarter doloreminderetuIe-
runt,hobeft,oleum& operamperdiderunt.Hinc Bacujy in turba,
Lihri enim nori, inquit, magnam injurUm 'videntur inferre hu^qui fo-
lummodofimelhisvel terferiptanrara legunt^cum intelle5iu\omnique eo-
rumfludiofrurati etiam [quodpefpmum efl) opesy labores &tempus
quod in hac Et paulo 'po^^I>um enimquk
arte infumpferunti amittunt.
purtatfefecie^mundumhahereinihilinmanihus is inveniet.
 rio "Fuga XXVIII. iii 9. ftu ii./iipra.

er <m lffrtgctt tt){rf t)cr

f^(irgm@niif(W3ff6urc%^arf*
AtuUntx
fugiens.

Reit Duenech(viridis cai fulgent ar ma Leonis) bile

tumcns rigidis mo ribus u fus erat.

Kippom^
jeq^uens.

Rex Duen^h (viridis cui fuJgenr ar ma Leo-

nis) bile tumens rigidis - moribus u '

fus erat. .

Tomum
moTxns* i

Rex Duenech (viridis cui fSlgent arma Leonis)

Bile tumens'rigidi^moribusufiis erat. ^

XXVIIL Bpigramm/itis Latini vero Germanica. \

i^r Sui<^ (tu (in grflni i^mnf^M in f<inm c^iftO

;^urc| ^(r 0aDen 99i'(rflu^ non @imn f(^<in(( wilttj .

fOtttmtfotlKn(t9ufi^P(aZt^Utt<p^mt/t(tfufagt
^^miupeiffm/vttHaitxitttiffig^affutatmac^t.
^i(tim (t batxt ft^r offt mHgldftm &(n>dlb(mtgeb(n/
i|ernom3t^n>Nwi|i/ wn Wr @Ki fupt^dt
M B L E-
 Emblema XXVIIL Defieret k
Rexbalneatur in Laconico fedens,
Atraque bile liberatura Pharur.

EPIGRAMMA XXVIIL

R Ex Duenech(viridk cuifulgent arma Leonis)

Bile tumens rigidis mori hits ufits erat.
HimPharutadfefe medicum 'uocatMefalutem
Sfondet-.dt ueriasfonte miniffrat aquas:
- His lavat dr relavat^, vitreo fih fornice ^donec
Rore madenti omnis hilis abailafuit. Q
m D I S cU SUS XXVIII.
'

UT tres funt in homine concocones,primain ventriculo, ^ecu-

dainepate,tertiainvenis>ita&totidemllIntuniverfalesexcre-
mentorumevacuationes,qu^i!lis correfpondeant,earmqj fuper-
fluitates quotidie evehant,nempeprimaperalvum,qua^primic c6-
coctioni propria eft, altera per urinam,qu^ fecundae, tertia per ex-
pirationem exporis totius corporis, feu per fudorem,qu^ tertia: c6-
venitiln priori chylus, in fequenti chymus^in ultima rosfeu rorida
fubftantia elaboratur, 8c fingulispartib.^orporis apponitur: Primae
excreta feu foeces fiint crafe,biliofe 8c pingues, qux per inteftina in
pofticam evehuntur,8c fi quando ftantur, per purgantia feualv
ducentraleniter,mediocriter aut fortiter ejiciunturj Secunda: ex-
crementa funt liquida, tenuiora,biIiofa 8cfalfa,qux ex venis per re-
nes 8c veficam, tanquam aqua: dud:us,educuntur, 8c horum hy po-
ftafis urinse index eft: Tertia fiiperfluitates funt adhuc magis te-
nues, ideoqjcx tenuiffimis poris per fe expirant plerumq-,aut una
cum fero humorum evehuntur,utftidor: Ha: (iidorificis, ut antece-
dentes diureticis,adjuvantur: Ad ultimas hafcefoeces evacuandas
antiqui Gra:ci 8c Romani fuerevaldefolIiciti:Hinc n. totludorum
& exercitiorum genera ipfis ufiirpata funt,utpote fritioomnium
membroru matutina,inundio cum oIeo,8c luda, pugilum ars,cur-
fus certamen,pite palmaris, reticularis 8c magna: lufus,quotidiana
lotio 8c balneatio in fluviis vel balneis artificiofis,ad quorum com-
moditatem tot magnifica ardificia Rom^ extrudla fuert,utnobis
ea magis admirari, quam imitari fit pofiibile Exemplo fint therm x
:

Diocletiani, qua: magna ex parte adhuc funt reliqua: 8c Archgelis^

nifi faIlor,infcript^,quamalta,fuperba 8c fplendida fint opcra. Ea:-
demfere,qu^ antea difta:, fiint concodionum Ipecies in metallur-
gia:Priman.fuomodofitin magno anno, hoc eft,revolutione fiipre-
m^ fpha:ra:, fecunda in revolutione infimae fphser^e, tertia in mtdix:
Verum Philof ut has excrementitiarumfupfluitatumfaburras c6-
modiusp artis minifterium educant,inveniunt quoq j varias vias,ut
ablutiones, purgationes, balneationes 8c laconica,quibus id pra:fti-
teruntinPhilof opere^quodmcdiciinhumano corpore Duenech :

itaque
 DIS CU RS US XXVIII. U3
itaqjaPhamtinLaconicuminaroducitur,utibifudet,&temic6-
coclionis fceces per poros excernat Eft autem huj us regis afFecl us
:

melcholicus feu atrabilarius,undeomnib.aliis principibdn minori

authoritateScprecioeft habitus, dumSaturnimorofttate& Martis
cholera feu iracundia fuerit taxatus : Ipfe igitur aut mori aut cu-
rari voluit, li id pollibile fit :Unus ex medicis inventusj-qui hac fibi
provinciam impofitafufcepir^precib.pr^miisq^addiiclusiEftqih^c
allegoriapfrequ&infcriptisPhilofutpoteBernhardijAlanhtracIa-
tulo deDuenech & innumeris aliisjiWeb circftantias aiiasefx
pe- iis

tendasnon adjicimus: Satis fithicobfervaire,cujuscoftionisexcre-

mentump balheationem educatur : In hoc n. totius rei cardo verfa-
tur:SoIecautemin thermisfeu balneis calidis calor incorporecon-
clufus ad cutis fuperficiem una cum fanguine revocari, unde color
venuftus faciei &toti corpori cond!iatur 5 quifiadfuerit,fignume-
rit,q? melancholica nigredo,qusecutim inficit, evacuari fenfim poC-

fit,omnesque humores corrigi,ut optimus &roftuspoft generetur

ianguisiNecelTaria eft>ut totum temperamentum cjiis corporis e-
mendetur,q? bono fanguini reclamatjeftqsfrigidu & ficcum,cum
illeecontra fit calidus &bumidus,q? an fieri poffit, medico progno-
&
fticis pr^cfcire prodicere convenit. Sunt aliquando inventi, qui
Cerdonem promagnoprincipe aut regis filio acccperunt,attande
qualis foret origine & educatione ex certis fignis perceperant: Hoc
ne contingat artifici.cavendum>nempeut veram regisrobdleinpri-
mis eligat, qu^e etiamfi aureo ornatu no fitiplendidus,at anueftude-
Ipeclo & vili,nec non colore livido & melancholico, ne propterea
eamrejiciat,autalium ejus vice captetjSin.optime lavetur, moxre-
gia ejus indoles apparebit, veluti in Cyro, Paride,Romulo, apud ru-
ricolaseducatis:Ammadvertendumver eft,ut balneumfitLaco-
nicum,hoceft,vaporofum&fudoriferum,neaqua eju? carnem ^e-
neradurat,autporosobftruat,undepIusnocumenti,quamemo^u-
menticontingeret,nec elFedusejuscurareturDeveftib.regiispQft
balneationeilliinduendisnemofitfollicitusjFilian.regis Alcinoiut
olim Ulyfii naufrago 8c nudo veftes pr^buit,ficerit qui ipfi precio-
fi(fimasmittet,utfilius Solis merito agnofeipoflit. iO
 124 FuGA XX IX. in 9. fcu infr.

t>er 0a(amanl>er lebet tm Sen*/

a(foau(^Der0((tm
ijftalanta
'Tftgiens,

Degit in ardenti Saiamandra Salamandra potentior

1 gne Nec Vulcane tuas aefti mat illa minas.

Wippom
Sequens^

Degit in ardenti Salamandra Salaman dra poten-

or i gne Nec Vulcane tuas aeftimat il lami nas.

Tomum
Morans,

Dcgit in ardenti Salamandra potentior igne

\zi

Nec Vulcane tuas asftimat illa minas

XXIX, Epigrammatis Latini vero Germanicuu

0a(im aitl> fr4fftig Ub(t infhr^m S<tt>r t>nerfe|m/

I

135nt Vulcane gatie iticl&eaii rtiirDr4w

2(1 fo auc^ bn Siammtti grawfam ^nfjiltibURdad^fet (Ititi/
^ergtforn i in iam $(m btr ^pofopgoi 0ft/
^rfdN fal( lau ba$ %mtl nD mmifdt eitegegi/
^(f[(rabirt(ifumbfyi$kt^trg?i$m(^t.
Embls-
 Emblema XXIX. DeficretuNatuu. 12.5

llt Salamandraviyitigneficlapis:

EPIGRAMMA XXIX
^ Egit in ardenti Salamandrafotentierignc^]
T^c Vulcane tuas aimatiUa minas:
Sic quoque nonflammarum incendiaflava recuflaty

^0 fluit ajjtduo natus in igne Lapts.

JUarigensaflusextinguitJiberaque exity
K^t calet hicyflmilis quem calor inde juvat.
Dud
 :

u6 DTS CUR XXIX.

DU &
o fu t Eleme ta,in quih. animalia deguht,aqua aer^Sc totide
inquib.nihilanimatfuperefTe potettjterra& ignjs. Ut n.illa
funtmedise,8c teperat(j coplexionis in primis &fecdis qualitatib.
c h^c ftextre^ j ayt corpora nimis crafla,aut fubtilia,ita utcraffi-
ties aiia corpora no 3^dmittat,fubtiiicas admittat gdc,fedpentret
6c adurat:C^od verb in cellis , & fodinis fubterraeis vivat nomines,
id ratioe aeris cotingit eb ufqj defcedetis,& ea loca,ne fint vacua,
iupplentisiAthicdeunoquoqjElemetop fe loquimur: In aqua pi-
fccs incredibili nuero,varietate& fecunditatevivt,imbanimal
omniu maxima Inaerehomines, quadrupedes, volucres, vermes,
5

&infebta:C^cquidde{piriiS:b.oberrantib.in terrse abditis dicitur,

aliud eft.necn.funtanimalia.Inigne verbifol Salamdr vivere a-
jut: Eft au te Salamadra vermis repens no abfimilislacertse,fed tar-
dioriinceflu,grandiori capite & alio colore, qualem me yidilTeme-
mini in Alpib.feu jugo Spluge, poft tonitrua & imbres ex cavernis
Iaxorprogreflam,inqe viamorante,admonentequod ejus loci
ruricola,<juod vocaretur ein SP?o(c^ : Habebat ame circa fe fe letam
&yiIcosahuiditate,quaigneslibere pvadit abfqjnoxa. SedPhilof
Salamadra loge alia efl:, quavis huic affimiletur.Iilan. inignenafci-
tur.H^c nequaquarn. fcd fi incidat in ignem fuacppiofa &fuinnia
frigiditate ac hurniditate non ftatim comburitur, quifi libcreper-
meare flammam poflit Illa efl: calida& ficca,hsecfrigida&hu-
midaiQuodlibet Ucmaterni uteri natura refert,feu locu& patriam
imitatur: Ignis nil nifi calidu&ficcu producit, taqua fibi fimile,8c
ecotra humida:& frigida: cauti cavernx, imbribus replet^,hunc
vermem,frigidum&humidummittt.Illafimilitudine natura: igni
gaudet,li^c cotrarietate exringuire aut ejus vim aliquadiu a fe re-
pellit. Ajut exfornis serariis Cfpri pyraiifl:a in igne genita evolare:

At neo hoc veru,.nifi p allegoria^^redidemt Ignis enim animalia

:

quoriicq5Crpora4eftruir&;cowrtpit,ficontinuetT,G&terraad-
urat iri vitru,& ligna folidiora in cineres, ca^teraque omnia compo-
fita, paucis pote mercurialib. qu^ vel tota manent, vel
exceptis, ut
tota avolant exigue, nulla partiu feparatione in iis fabla:. Vulcanus
carnifex efl: rfgicfilfimus,qui omnia mixta ex Elemetis in examen
fuum
 D I s c Urs U y 'XXIX: 117
furivocat&jdicijexeptisabejusforononnullistanquarnnatur^e
Imperatricis privilegiis &
induitis In hxc p le^nifi alios fibi adjugat
:

Areopagitas,niljurisobtinet/utqjSalamdr^pr^eejus violetia^qu
no extimefcunt: Aviceha in porta di verfa corpor teperameta enu-
merat,quce omnia funt inxquata,ide6q5 corruptibilia igne,aliirq,
injuriis; Sedunuoptime^quattradit^qjttu habet calidi^qutum

frigidijtt licci,qut hidijno ad podus fed uftitia,ut medici vo- j

ctjSc hoceft iilud q? magis efl: pati&jquaages^Inquofi ignis aqua

fibi adversa refolvere in aere fibi familiare nititur^terra hacrefolu-
tione no admittit, quia aqu^ incorporata eft:Etignis internus copo-
ficihc terr^ fetecia fiifFragio coprobat,quiaterr^ intimus eft ami-
cus. Cefiatitaqjjudici Vulcani^qui alio adhuc diverticulo utitur,
du terra tentatin cineres comburere, ut foletjat aqua illi adhseres
contra Exceptiones adfert,qu^feterrasunitam oftenditacfibiae-
re,terr^ ver ab altero latere fgne>Ergo qui velit terram incinerare^
incineret 8c reliqua elementa: Atqjfic Vulcanus elufijsjudicifiia
fulpendit,nerifiiifit omnib. Hoc corpus eftSalamandr^everiffimse
fimile,in quo Elementa bilancevirtutum ^quatafunt-.De eoRo-
farius ex Gebro^fe,inquit,P//^^/^^ ie vult iamfuhantiam Mer^
curnmortificAtam'yfed naturaliter Mercuriis illmesi in illo venerabili lapi^
de -Mt omnib m eB manifeum:^Ygo 8cc Iteie Philophus vult iamfub^
.

fldtid Mercurii effefixa^ut patet ^quia ingeniafixadi docet cum cautelis multis
ingeniis, fid quis dubitetibantia iius lapidis precio eefixijma?
certe nullus quicognofiiteum. Ex qb.patetquodad Salamdra^ natura
p fixatione lapis redige J us fi t j hoc eft,ad fumma fixitate,qu^ ignem
no declinet aut renuat. Necn.Salamadraefie potefl:,antequa igne
tolerare patietiflimadidicerit,q?loga teporis mora fieri neceueft.
De Achille &Trrptolemofub ignis favillis no(upofitw, donec vehcmetiffimu
calore ferre potuciinc,poft dicetur difeurfu emblematicp ^qui Salamandrina
5
quoque naCii funt proprietatem per confuetudinem &
alTjetudineni : Con-
fuctudo enim altera natura efl, quae potentiam communi carit, 8C
tamen nifi
alterationem quali magillra inceperir,confuctudo nihil aut parum efficere po-
teritjIndecft,quodglaciem,?dig-emfigercfitinipoffibile ,
criftallum autem
pcffibilejquia natura h mc incepit
de Mercurio aquofo 8c volatili exilli-
: Ita
juandum eft,quod figi fin natura nequeat, nili per complexum maritati ful-
phuris,quod cft TindmaPhiiof.8cfigit omnes Ipiritus volantes,
 nS Fug a XXX. iny. feu

ie 0ori ktiatjf 5Q*?ont>^/tt)fe t>er

Audmtx
ugkns,

O Sol fblusagis, oSolfolusagisnilfinonvi ribus ad

iitn Ut fine gallinjE eft gallus inanis o pe.

Hipp omen,
Se<ptiens,

O .Sol (blus agis nil fi non viribus adfim Uc fine gallinae

ij:

eft gal lus inanis o pe.

Dornum
Morans,

O Sol /olus agis nil fi non viribus adfim

Uc fine gallinas eft gallus inanis ope.

-XXX. Epigrammatis Latinivero Germanica.

0 OB flUdn Du ni'^w fc^afffl/fo i^ni^tmimtin^tfftm^a

0i(tc^ ti><(&er S)cin
93nb tDilxrumb ttn< .^ljf
tit j^dtt 9#rg(bltc^ wtr(0(a(((n/(tpal(cit/
^nnxrfid icfe Luua
von bar S^imm Der S)an witt au^ UQtfytt fere/
^d^eDt'e?)d(uriv<(<iDen9(fd9(e$ufam(n/
^iefepnD iDet|/fp foid^o $u fd^etDen ft(|
Emble-
 .

Emblema XXX, Defieretis Natura, uj

Sol indiget lun,ut gallus gallihS.

EPIGRAMMA XXX.
Sol, lusagnilfinonvirihia adfim,
Xltfinegallinaesigiilltuimnlsope^.
K-.'iuxiliHmquetmmpransego luna vicijfim
Poflulo,gallinagallus ut expetitur.

^^naturafimulconjungiflagitat,illeesl
CMentisineps, vinclis quireligare velit.
 .

130 i>iscUsUs XXX.

A Vicenn A in lib.deanima aliquoties monet, ova no efle ad arte
rumenda,nifi ear gallinar,quib. gallus adfueritrhoc eft,abfqj
virtute mafculinafoemineumfubjedum nihil valere, & vice verfa,
nec gallabfqj gallina utile fore: Hi n.geminifexus in corte Philof.
conjgendi funt,u t multiplicatio fiat Philofi vero utuntur fimiiitu-
:

dineagallo defumpta,quia hic inprimis fulphuris potetiic correfpo-

det magis, quam alius mafculus ex avibus cum unus multis gallinis
pra^efle poffit,nec facile rivale in eode fimeto patiatur,fefepare&
fufiiciente fingulis exiftimans. Martis avis efl: ex Gallo puero, q Sole
obfervare deberet, ne adulteriu Martis cum V^ere pecularetur,
transformata, ut fabulatur Poec^e,& Martialis valdein pugna', qua
decertat cum ad verfario ufq ad nece:Solem in operePbilofrcprae-
j

fentat, ut gallina luna lEadeitaq^neccfiitas conjungediSolecumlu-

na,quam gallu cumgallina:EftquoqigallusSolifacer,cuivenienti
aflurgit,cumque eo it dormitum:Coe! crebro apicit,inpfublime
falcatas erigit caudas contra ferp^tes pro gallinis dimicat Nucius
: :

eft lucis& Latonae charus,qa ei parienti aftiterit:Pepit vero Latona

fole & luna, unde matri &
filio appropriatur: At SofLuna & Latona
chymicisfubjedis coveniut: Sic gallus & &
gallina: Verum &
hi ex
ovoprodiert,&iterovarelinqut in pullos gallinaceos exclude-
dajficquoqjPhiloffuafuntovainavesejufdem generis tranfeutia,
dummodo foveatur teperato calore,prout gallina: incubatis calor
eft,qcontinuedurat:Cum n.in emetens volucrib.& mafculus ovis in-
fideat,folus gallus ab hoc officio five onere fefe immunem oftenditj
&
Unde gallinas omnis cura labor ovaexcludedi,8c pullos educandi
incubitjUbi ejus fedulitate.Sc diligentiaanimadvertere licet, quam
propere edat Se bibat, vetremqj exoneret,moxque ad ova,antequa
frigefit, recurrat. Deinde quanta vi &
impetu defendat pullos,qua
benignitatenudosfiibalasfuas recipiat 8ctegat,quavoce,tanquam
&
campana,c6 vocet c5 tineat,quo ftudio ipfis frangat duriores mi-
cas aut grana &roftro,quafi cultro miniftret, admiratione dignum
natur^ opus eft: Atq j h^comnia,ne homini adalime tu defin t ova vel
foetus gallinaceiiEde ad modu PhiloCfive artifex diligentilfime Sc
 B IS cU RSU S XXX. 13 t

provide omnib.fiiis operationib.proceditj Ovan.cxfuisIocis,quib.

galluiadfucrit^coqritjeanelintfubvetanearimatusjpoftea purgat,
pparat,& difponi t fuis vafis veluti nidis,caloreqj apt miniftrat,quo
de die in die interfecomixta/ubjedaagt&patitiirabinvicejeo
ufqj donec poftlogtepus, varios colores trafetes adunucoIoreSc
cflenti devenerinr.In quo ope folutio, coagulatio, riiblimatio,afce-
fio,defccfio, diftillatio , caicinatio &
fixio, tqu intermedias abfol-
vutunDurn.&copaclalterari neqr,ideb folutio promittitur, uc
liquefiat &
mollefcatrllbiaute fblut qdeftjUtquoq^ coaguletur,
c6venit,nonaddLKitiepriftinredmelletra<kabilitateifubiimatio
&
verb fegregat purum ab impuro, vile reddit dignius,inferiusfii-
piu V Unde nec hoc abefle debet, fed eft quafi domina omnium &:
:

magiftra:Dumfitfiiblimatio,aliquopartesaltis arcedunt,quo eft

afcefio,& alie icerm defcedunt,& fic defccfio ficiDjftdiatio abhinc
clarificat totum fepiusinterpofita,& q? in fundo remanet calcina-
tur:Utrumq) vecbfigittir&ficopu.spficitur. Quodfiq.s omnes has
operationes fpecialesflib generali, quo eft Coctio, cogreget, non
multum aberrabit ajppofito:Utn. quotquot funt pulli, qdifperfim
hincindecurrt/ubun matreautnucrice gallina conveniunt, fic
tam vario operadi vio 2c modi ad opus mulieris, hoc eft,cod:ione ii-
nc6currunt:Lunaeft,quoadfolis/ublimitateexaltda venit, pro-
pter qua hoc omnia fiunt, hoc eft,matrimonium inter fole lunam &
durabile intenditur, qb fi facium fuerit,ceflabunt omnes legationes,
defp6fationes,copu!ationes,dubitationes,& erit unus Iedus& ca-
ro utriufqi amor mutuus &
c6ftas,pax oterna &
foedus indiftblubi-
le:SoIabfqjLunanomagneeftoftirnationis,&lunaabfqjfoleabje-
ocoditionisSc vilis originis: At hoc a Sole cojuge, fplcdore, digni-
tati, &
robur (eu animi corporisqj firmitate accipir,Sol verb a Luna
jplismultiplicatione,generis jppagatione:Hinc Rofartus : Si in Ufide
noflroefet t an tu dteruipfor u^nmquafacite flueret medicina.neq^ tintiura
daret ^ fi daret.no
tingeret, nifi in quatit effet (dr reltquum dr Mercurius in
.

fumo evolaret, quia noejfetin eo receptaculutinthira Et Geber probatiii

:

libro examinum, quod fi Sol & Lunainfimul incorporentur cum

arte,nonfeparantur defaciii. 3i i/
 :

131 Fuga XXXI. iti4.fupra.

0iimm/tt>arm<^rwf/<rcrtitaro0<fc|id
empfang
Atalanta
fugiens.

ReXjDiadema caput cui praegravat, se qiiorc vafto

Inna tat arqiie aitis vo cibus ufiis ait.

Bippom.
fequens.

Rex, Diadema caput cui pricgra vat ae quore vafto

^nna tat atque altis vocibus u fus ait.

Tomum
morans.

Rex, Diadema caput cui prxgravac aequore vafto

innatat atque altis vocibus ufiis ait.

XXXI, Epigrammatis Latini vero Germanica,

dm'0/em ft^n S)aiipU ott <f rgll rotifganjl fd^mer/
C?u^ta<foi>&<r(auf/ft^in)immfn&< S0?r
t^arum&^Wff{}|rm{rnf4^^arum&fompffii<^^fg'(aufff<rman/
o<c%mtrtau5^o|(D^^afr{y0/6<gat<nfan/
Q5ngf mic^/fo )tw(i ftpm tmitt 3tn<^l wl wfolju feiner Sdf
trutTen/pN? Ktlwrliel ranefeie
Emble
 p/^cU^u^ XXXI. ny
Rexnatansinmari, clamans altvoce:Quimceripiet,
jngens prajmium habebit.

EPIGRAMMA XXXI.
*
i ExhiAdemacafutcuifrxgrtvat^tqmreva
,
InnAtAtyAtquealtK 'vocibus uu it:
Cutnonfertis ofem? Curnon accurritis omnesy
ereptus aquis forte beare queo ?
Jn mea,fifapitis,me regna reducite, nec vos
Pauperiespremetautcorporisullalues.

R 3 Prima
IJ4 D T S CUR S U S XXX i:
P Rima&omnis
peritia
difcipliiiis rudimenta antiquitus fuere natandi
in literis infticutio:Hinc de homine rudi dici & impolito
confuevitjNeqjnareneq, literas novit: Confiderarunt enim anti-
qui natationem falvando &
periculis aqu^e eripiendo corpori fepe
numero profuturam, literarum vero fcientiam animo e fortuna: flu-
dihus. Ad hxc natatio militia inprimisfervivitbeliitemporedite-
rarum cognitio domi, pacis Et veluti animadvertimns brutis fija
:

arma efleinprocindu &

a natura provifa, homini horum vice ad-
verfus vim externam, manus & ingenium miniftrata^uthocarma
excogitet6cinveniat,ill^faciat&ufurpec,ficiilclem beftiis natandi
eft, homini nequaqua: Ill^exaquisnata-
facultas naturaliter inlita
tione&pe evadt eti ju venes,in quib.homo vel (enexaut robuftif-
fimus fuffbcatur:Opus itaqj fuitpueris natdi exercitatione impera-
re, nunquam non vitas cujufq-, utilillimam, ut quod per naturam
deefTet,p arcis uiumfupplerctur:Eode exercitio magnates, princi-
pes 8creges ufifufit,adrui corporis tucelaiNon enim alio loconati
afortun^ cafib. liberi omnino funt,fed xque illis, ut alii homines ex-
politi: Si Dionyfius nec nare nec literas novilTet, cum regno Siciliae,
ceu tyranus pelleretur,in Corinthiaco finu naufragus fludib. maris
perimet, verum natatinoe periculis ereptus, Corinthu fe c6tulit,ubi
fcholadocedis pueris aperuit,literasqfhumanioresprofelTuseft,ex
rege fadusludimoderator, virga jP fceptro tenens,undcdicl:enum,
Dionylius Corinthi:Siniili modo nifi regius Philofophoru filius na-
tare pofTet, nemo ejus clamorem audiret, nec illi fuppetias ferret
jamprideaquisfubmerfo:Natatio itaq^omnis conditionis homini
necefIaria&utiliffimaefl::Etiamfienimjn6moxlibereteximmenfI
maris fludibus,tamen concedit tempus vitas,quo ab aliis liberari
queat -.Didus vero rex diutillime fe fuftinet &
huc ufque clamat
quamvis a pauciffimis exaudiatur aut videatur ob maris amplitudi-
nem& ejus remotionem. Forteenimrupemfeu lapidem praegran-
dem natando attigit:quo contineatur , fi fiudus pr^valeant. At
quxriturqualefitmare.^Refpondeo,Erythraeumfeu rubrum, Tro-
pico Cancri fubjcdum>in quo cum magnetes abundantiflimi fine
ia
 DISCURSUS, XXXI.
infundojUndenon tutum eft navibus ferro compadis aut oneratis
per id tranfire: Facile enim in fundum magnetis vi attrahi poflent.
Qi^od cum ignoraret jam didusrex,& navifubmerfa reliqui per-
irent, ipfe natatione evafit folus. Coronailli remanfit rubinis lu-
cens infignibus, qua facile agnofeiSe in regnum fuum reduci poffit.
Atqu^e bonafuntjqu^regiushicfiliusillij quo in propria regnum
reduceretur, impertiri queat aut velit? Sane non ejulimodi, qualia
Ptolom^us rex -^gyptiultimus,P6pejo,aquopaterejusinregna
^gyptium reftitutus erat, fcilicet, proditionem & mortem,fed fa-
nitatem, morborum fublationem, vitas ab iis pr^efervationem, re-
rum necellariarum ufiim & cornu copias, honorem & amorems
qu^ cum non fintvulgaria aut mediocria, fed fumma hujus vitas via-
tica 8cornamenta,quis ea non, nifiplumbeus,appeteret? quis non
adnataret illi? quis manumnon prxberetSc in fcapham pertrahe-
ret? At videndum, ne inter opitulandum illi diadema in mare deci-
dat: Tum enim vix pro rege agnofceretur,nec a fubditis recipere-
tur Quia pyropus periiiTet omnibus venerabilis, quia Bezoar lapis,
:

omnibus fanitatem (pondens,evanuilTet:HincRofarius citatAri-

OiottXtmMisvtxhis.Elige tibipro Upide.per quem reges venerxntur i
diadematibus perquemphyci habent curare agrotosfuos quia ille
j

tBpropinquus igni, hh(c\uc enim virtute medicinali corona eflet nul-

lius valoris. At quid faciendum regi jam liberato? Ab aquis hauftis
liberandus eft per fudorifica, a frigore per calorem ignisja torpore
membrorum per balnea moderate calida,a fame inedia per ad-&
miniftrationem convenientis diastas &
ab aliis externis malis per
fua contraria &(alutifera remedia.Deinde de matrimonio Regali
illi providendum tempore ex eo generabitur proles o-
erit,& fuo
ptatiffima,gratiffima omnibus, pulcherrima & foecundiffima,qua:
omnes fiiosproavos fuperabit potentia, regnis, ditionibus, populis
divitiis & opibusatquehoftes fibifubjiciet, no bello, fedhumanita-
te,non tyrannide,fed clementia, qu^ipfi genuina Sc propria eft.
 itS Fuga XXXII. in j.fupra.

liewa# mtmn iJtiD

i>i< iufff (t^am toabwl alfoout^ 5<r 0t(tm

AtaXmta,
fugtens.

Planta ma ris vegetans Si cu li fub flu(5tibus uda

Ramos fub tepidis multi plicavit aquis.

IJippom,
Jeo[Hem.

Planta ma ris vegetans 5i culi liib flu<5libus u-

da Ramos /ub tepidis multiplicavit aquis.

Tomum
morans* m
Planta maris vegetans Siculi fiib fludibus uda ,

Ramos lUb tepidis multiplicavit aquis.

XXXII. Epigrammatis Latini vero Germanica.

^ 9DnMmt9arnKii ^o0irr
C02r eon 0id(i(ti nitSitwtiti
f;in au^gtbtdttl
t$]MtKtt IflCoraQot/ ti>d4 to J^orf (balDftd^ tfyit
^dtinituirdn(roifit(r'^taMvr^9don(alnl4nO(rn/

M B L
 Emblema XXXII. X^ecrctls Natura. ^37
Corallus fub aquis ut crefcitSc aereinduratur/ic lapis.

'epigramma XXXII
'^Lama maris vegetans SiculifuhfluBihus uda
Ramosh tepidis multiplicavit aquis.
Illay CoRALLus, habetnomenfihiJuriorexity
Cum Boreas rigido mittitah axe gelu:
Fit lap is rubeum multa cumfionte colorem
Pojdet hac Phyfica eU aptagura Petra.
:

PH I-
v DISCURSUS XXXIL
P HILOSOPH! vocant lapidem fuum vegetabilem,
augmentetur &
plantas vegetet, crefcat,
quia inflar
multiplicetur: qucd
quidem ignaris mirum & a veritate alienum videtur, cum corftet
lapides nec vegetare,neccrefcei^e hocmodo,necad metalla liqua-
biliaquicquam fpeclare:fed illi falluntur fuo judicio: Quod enim
illisjgnotum eftddiion extare in rerumnatiira arbitramur, metien-
tesuniverfiimmerjficatemfuocaptu:Quis unquam credidiffet la-
pidem crefcerefub generatam lapidefcere
aquis, vel plantam ibi
nifiExperientia&conftans fcriptorum fides id comprobaret? ubi
illa lapidifica,ubicoloratiYavis 5 qu^e coralium indurat & tingit,ex-
iftit,an in aquis, an in aere, an in terraPplantam t fTe mollem & plica-
tilem, dum eft fub aquis, ut affirmant, verifimile eft, valde tamen
terreftrrsnatur^,quirdum refecatur & ventis frigidis exponitur, m-
durefcit 8dapideam frangibilitatem acquirit, dum ifrigido & ficco
aere aque^partes abundantes exiccantur(hienimfeptentrionales
iiio flatu ficcitatem inducunt) &c reliquum corpus terreftre ter-

ras quaiitatib.frigiditate&ficcitate, congelatur: Sola enim conftri-

6lio ineftterrx,non aqux,nec aeri*, quoad virtutes cujuslibetpro-
prias &
genuinas. Dat pr^terea mare aliis in locis tres lapides
medicinales partim cx vegetabili genere, partim exanimali,
aut potius partim ex naturae arcanis depromptos utpote mar- j

garitas, fuccinum &ambram gryfeam Margaritarum proven-

:

tus &
captura nobrs innotuerunt at non reliquorum Succina
, :

inSudavi^e maritimis oris colligitur, in firtoribus, poftvehementio-

rem flatum Circiifive Cori,quod ab/que dubio exterr^e venis in
mare ebullit, vcl ab aquis eIu!tur6cflLicl:ibusadlittoraimpellitur.
Nam mineras quafdam, ferri & argenti fuccino adnatas vidimus,,
quod fieri non potuic,niflin terra. Q^d vero murc^,culices>aranei
papiliones, ranx & ftrpences in quibufdam fruftulis cernamur
(quemadmodum nos 120 globulos ^xfuccinotornatos habuimus,
qui fingulimufcas,cu!ices,araneas,papiliones aliquot continuert
una etiam particula 9 .non fine natura fingulari miraculo )ex pro-
fluentia 6c imaginatione codi acciditi ut alibi demonftravimus.-
Ambra
 D / s cUs U s XXXII. 159

A^mbra Gryfea quod eode modo in India: orientalis & occidenta lis

non poteft,&quamvisquidam ad ar-

lttoribus inveniatur, negari
borum fccum feu gummi (uti fuccinum ante didumjeam referac,
qui tarnen ex terr^ venis prodire exiftimentprobabilisjudicant:
Arbores enim ambr^ fuccinique feraces nufquam vif^ funt,quas
tarnen extra aquam in aprico crefcerejfi fint,certiffimum eft. Ad
v^enas icaqiie fubterraneas feu lapides, utramque ambram referi-
musjuci margaritas ad Zoophyta,& coralium ad vegetabilia. Affi-
milatur verb bis lapidib. Sc inprimis coraIlo,PhiIofopJiorum lapis.
Nam ut corallus in aquis crefcit & ex terra nutrimentum fijmit>
fic Sc la pis Philofophicus ex mercuriali aqua cocrevit Sc ex ea<quic-
quideft terreum affiimpfit ad fuiaugmentationemjhumiditatefa-
pfluexpirce. Colorquoq^ rubeusilliex coagulationeintenditur,
quemrecentiores vocant tincluramcoraHior.um,non aliter quam
lapidi phyiico,qui in ltimac^gelatione fui rubel#it&inftar coral-
iiruberrimi apparet>qux tinduraeft: verum ut corallus frigido Sc
ficco, fic ille calido Sc licco indurefcit,quo augmenta to itidem li-
quefcit, contra naturam reliquorum lapidum, qui liquefcunt qui-
dem, fed in vitrum abeunt^quod huic neutiquam convenit: Utque
corallus in varias medicinas magnae virtutispr^para tur, fic Phi- &
lofopbornm corallus omnium herbarum vires in fe tranftulk, quod
ille unicus tantum poi2t,quam omnes omnium vegeta bilum me-"

dicin^e.Solenim coelefi:is,qui vegetabilibus virtutem &eiB cadam

medicinaJeminfunditjhuicfuofilio&vicarioterreftriplustribuit,
quam aliis omnibus :Hic efi: corallus philofophicus vegetabilis^
animalis & mineralis, qui in
ampliffimo mari delitefcit, nec agno-
fcitur,nifi oculis ignarorum exponatur & manibus inferatur At :

cautiilime fub aquis refecandus erit, ne fuccum & fanguinem amit-

t'at,6c nil nifi cerfeftrechs abique vera fua formaremaneatiln hoc

enim omnis difficultas coralii captandi verfatur,pr^ter quam vix

ulla occurrit :Hurnidicatem fuperfluam intelligo, qucT interficit
lapidt'm, nifi feparetur,quie corallinum ruborem apparere noti
finit, qua: coagula tionem, dum adeft, non admittit.
6 if
 7 /

140 Fug A XXXIII. in j. infr.

if Hermaphrodit
ligcnOd

^Atalmtn
Jutgiem,

11 Ic biceps gemini fexus cn flmeris inftar Appa

retjpoftquam efl hu midi ta tis inops

Nippomen
Se(^uens.

Ille biceps gemini fexus En funeris inftar Ap-

retjpoftquam eft humi ditatis inops.

7^'Xr ^ ^ - . .
rcmum HV
-tr-7T V-
^ Y^ y
'

^ 3S:
p V-
-A
-V ^
V ^ r~Y
II. 1 r~ ]
:
- -
L,. !
,
-
> l 1 i ^

Merans.

Ille biceps gemini fexus en funeris inftar

App aret, pofequam efehumiditatis inops.

XXX III. Epgrammatis Latini vero Germanica.

Hermaphrodit dittm SSJJtnfcfeW bif

^afuiarwf3tngfrau&fr5foc^{igff(<prtgro5^p|(($:pW/
0p er in finfler deetee/ mufiu )m mer $eipr geNn/
^e(c%ee/fp 6al (u t^u/ (mpt tviber t>a$ le 6en/
2(D bep 0eeinp im jewr/ D rpl^eer 0c^weW im 0plf f t^t/
?3n^ irwfif Mercuriusantin u|0#ererei.
mbxc<
 Fmblema XXXIIL Decret/s Nafurd. 141

Hermaphroditus mortuo fimilis,intenebrisjacens,igneindiget.

EPIGRAMMA XXXIIL
l^LlehicepsgeminixHSien funeris influr
^ apparet^poquam eli humiditatis inops .

e tenebrosa
conditurdndiget igne^^
Huncillipr/es^dtmodbvita redit.
Omnis in igne latet lapidis vis, omnis in aur&
Sulfuris^argento Mercurii vigor eft

S 3 Ex
 ,41 D TS CU R SUS XXXIIL
&
EX arcanis natura^ eft,qu6d, ingruente hyeme,ran^e hirundt-
nes,aquisfubmer/i,velutimortu^jaceantj8c vere novo calore
Solis operante recuperent fenfum &
motum feu vit^ fenlitiv^ a-
dionis peragantiQuod fi vero iplo Brumali temporein aquis reper-
ta in aeremleuhypocauftum calidum adferantur,mox (efe move-
re, utinacfl:ate,incipiunt:llndeappare, quod illis nil nificalordeli-

ciat externus, qui calorem naturalem internum conclufum excitet

& in adum deducat: Eodemmodo Philofophi defuo Hermaphro-
ditoloquuntur,qui fiin tenebris jacensappareatmonuus,ignis ca-
loremdigeatdnteuebris vero jacere diciur,dum per nodemhye-
mis opacam & frigidifiimamdimittitur,hoc eft,in nigredine, quee
frigiditatis fignum eft^ manet , qua ad albedinem per majorem
ignis intenfionem adduci debet,&adhuc permajorem,adrubedi-
nem: Abique calore enim, ut Bodlus in turba ait,nihil generatur,
&: balneum intenfi caloris perire facit^fi vero frigidum fit,fugat,fi
&
autem temperatum fit,corpori con veniens fuave fit. bidem So- 1

nelluSyCun^ldyVCio^M.quA vivuntyDeo c 'volente^etiam moriuntur : ?ro-

ptereaiUAnatura^cuihumiditas adepta eH.cum per no6ies dimittit ur^mor-
tuomilU videtur,^ tum illa natura igne indiget ^quouj[ue corpus ^illius
(piritusinterr/im vertatur tunct pulvis mortuo fimilis inuo tumulo:
'
Hisperaltis reddit ei Deus iritum df animam-,dr omni infirmitate ablata
. confortata efi natura norae emendat a : Oportet igitur illam rem combu-
rere abfque timore ,&c. Ignis itaque, qui omnesaliasresdefl:ruit,hanc
conftruit,qu^e reliquis mortem;,huic vitam probet. Unicus t(i Ph(e-
^/>,quireparaturigne,qui innovatur flammis 8cex cinere emergit
redivivus:,atque hic Philofophis folis notus, crematur &
in vitam
revocatur, quicquid aliifomdient de ave,nefcio qua, volatfli,nuf
quamexiftente,necvi,nifi fabulose:Efl:autemm4/>/^r^^/>//^,de
quo Philofophi loquuntur, mixtx natiira^,mafculea^ & foemine^,
quarum una tranflt in alteram calore operantcj Exfoemina enim fit
mafculus, quod nonadeb mirum in Philofophorum opere videri
debet, cum&fexummutafTequamplurimos, fi hifloriis fides habe-
daeft, repertum fic:Poetas Ceneajpbin c^Tiream commemorznty
ut Fontanus in ftellis : Poeniteat
 D I S CU K SU s XXXIII.
Poeniceat generis tarnen ccfcC^/^r^^malintr
Aut in foemineam penitus tranlire figuram: Et Afonius:
Mceret in antiquam Ceneus revocata figuram^.
Ita Ltcinte Crao ^ Longino Cofs. Cajpni putr facltuseftex
C. Cajfto
virgine Et Licinius Mutianus apud Plinium prodit ,vifum a fe Argis
:

Anftontem,cui nomen Aiiftufe fuifletjnupfifleetiamjmox barba

& virilitatem provenille, uxoremque duxiiTe:P//W/?^ ipIeaitievidiC-
fe in Africa mutatum in marem die nuptiarum L. Cotcium civera
TifdritanmniUxcwtroitfft^ multis aliis comprobari pofiTetjfiopus
foret: Ex calore vero auctiore redditogenkaa membra feu virilia
excorporeprocrufacertumeft. Cum enim foemina fit longe mare
frigidior, interiusque abfcondita habeat, qu^e mas foris, ut medici
dicuntjhinc natura dubia, num marem an foeminam generaret, foe-
minamexpreffit exterius, licet marem interius meditata'fit. Hinc
calore per astatem crefcente &
motu accedente recondita mem-
bra eruperuntfequeomnibusvifenda monftrarunt: Eodem modo
apud Philofbphos foemina calore audo fit mafcuIus,hoc cft,Her-
maphroditusfoemineum fexum amittit,& fit mas fortis &feverus,
qui nihil muliebris in fe habeat mollitiei aut levitatis. Ita a celeber-
rimo illo Ca.Taglucotio Bononien medico vidimus aliquando artis
Chirurgie;^ indultria nobilem puerum Hermaphroditiim in perfe-
dum marem, generandas foboli(ut /pes erat) aptum, mutatum vel
potius promotum elle/acbo per mentuIam(quod deerat ibi) fora-
mine novo &occlufo inferiori quafi muliebri. Philofophi hifce o-
mnibus manuariis operationibus non egent. Cum enim frigiditas-
&humiditasiun^ adfuerit, foeminam vocant, cum caliditas fic-
citasSolis,mafGuIumj Cum omnes illse quatuor qualitates fimuE
Rebis velHermaphroditumjEtficfacilecoaverfiofieripoteritfoe-
mina^,hoceft,frigiditatis&humiditatis,in marem mutatio, qu^ fit
foloigniscalorejucdidum Calor enim feque'ftrat 6cfeparatruper-
,

fluitates humiditatum &

fui ideam in fubjtdo Philofophico fta-
tuct,quaeefttindura-.
 144 Fuga XXXIV. in 8 InfrL
.

3m tt)trter cmpfangcn/tjnt) tn t>crufft ^(hcm/

mm m 'XB
<r &?r r ot wottxal qs^u it auff r jt<r.

plSr Ef^p^^lgS^fejggaia^iE^I^
Bal nea conceptu piie ri natalibus a er (plen-

det & hinc rubeus fub pede cernit aquas.

Hippone diizi
Sequens, rzJ::Z~Efe:

Bal nea conceptu pue ri natalibus a er

Splendet & hinc rubeus fub pede cernit aquas.

I*omum
Moretns .
^ ;^=fg=^gEiigg3;f;p|
Balnea conceptu pueri natalibus aer

Splendet & hinc rubeus fub pede cernit aquas.

XXX IF, Epi^ammatis Latini vero Germanica,

'SER i fn <^mpfiti^mlaUtin ifft!

'^etiiHmi mi ro^f get &<r W<
^rtt)irtaut^tt)ci incr .^d|?<r OScirg/ foNr ^(ifien Brtii
2(rtcemmern&nig.^^fRi{?pfl[apf<9ii/
(i$ i(! ein <Stmi siD auef) uic^f /dc^ <mmlt|c^ o6</
dfflic^ip/ fo iimwiau^ iriat<n.
mbl-
 Emblema XXXIV. Z^ecretut Natur*. 145
ln balneis concipitur, Sein are nafcitur,rubeus yero
facusgradiuirruperaquas. ^

EPIGRAMMA XXXIV.
"T) Alnea cenceptu pueri, natalibus aer
Splendet &hincrubeustbpede cernit aquas.
.

Titqutfiiper montana cacumina candidus ille^,

}uiremantdo&is unica cura 'virts.
jEf/ lapis non eii,cceli quod nobile Bonum,
Dante Deo elix,quis habebit, erit. T Ho-
49 D7SVJISUS XXXIV.
HO w NuM
I opinio vel adulatio qtftbuldam pr^ reliquis mira-
biles ortus, at. certe fabulofos attribuit, veluti,
Magno,nonaPhilippoMacedonurege,fedJoveHammonio,geni-
Alexandro ij

to, Romulo &: Remo, aMarte, Platoni ex virgine Reriiooe ex

Apollinis opprellaphantafmate, nato. Ita Ethiiici adiis fe oriundos:
demonli:rarevo!uerunt,qusmadmodum&Tbefl"aIus Hippocratis:
medici filius fefeab Apoliineorcum ducere Athenienfibus inter a-:
lia perfuadere conatur Sed nos illis non cred uli>qui fcimus, illos nec;
:

honaines nec deos fu; (le>ad quos fui generis originem referunt. Et fi i

heroes quafi divini inter mortales extitiffent, ex adulatione fiibdi-::

torum, difcipuloFum vel aliorum omnia fua magnifica mUndo ven-!
dicantium, h^ec de iis fida&inopinionemvulgifaljEariisfcriptisin-i
finuata cfle,animadvertimus; Alia reseft,quodPhilofophifuofilio:|
conceptionem & nativitatem inufitata tribuant :Habetenimhic l

quid peculiare pras^ca^teris omnibus in miudonatis, cum conceptio"

ejus fada Iit in balneis 8c ortus inaere. Scimus mulieres Heriles exi
&
nimia frigiditate ficcitatemultu adjuvari poflTe balneis calidrs,uts^
ad conceptum reddantur habiles &apta^,at quod is in balneis fieri j

debeat,autfadusfic inauditum: Solfhuicilludcompeterevideturi':

obiniJ^^bilisnaturatpotentiamab aliis lorigediverfam.Alibidicunt?
quod conceptio ejus fiat in fundo vafis & ortus inalembicoiquae^i
fententia magis eftconipicua: Nam aqua^ balneorum, fi quasr ad-:
fiint,non in fummitate,nec medio vafis fed in fundo erunt, in alem-:
bico vero vapores funtaerii: Conceptioitaqueubifadaeftjafcen-i
d it in alembicum &
fit ortus ejus in albo colore Ih fiindo nigredo:
:

^dominatur,de qua Rofarius jConceptio,inquit,cft cum terra in ni-

&
grum folvitur pulverem incipit aliquantulum de mercurio reti-
nere tuncenim agit malcuius in fbeminam,ideft:,azoth in terram.
5

Et paulo poft Conceptio

: &
defponfatio fit in putredine in fundo
'

vafis &generatiogenuommfietm aere, fcilicet in capite vafis, id eft,

alembki:Eftque conceptio inbalncisnihilaliud nfli putrefadio in
in fimo :fic enim idem Rofarius continuat: corpus nihil facit, nifi
putrefiat, 8c non poteft putrefieri, nifi cum mercurio Et mox pu-:

trefadio
 :

J) I s c U R s U s XXXIV. 147
trefadiofktignelentiflinio fimi calidi &humtdi,& nequiquam
alio, ita quod nihif afcendat:quiafi aliquid afcenderet,fi eret fepara-
tio partium, qua^fieri non debet, donec mafculus foemina fine
perfe<3:econjuncli,&unumrecipit aliud, cujus fignuni eft in fuper-
ficie nigredo perfeci:^ folutionis. Ortus ejuseft albus,quifitinca-,

cumtne montium, boceft, in aere feu alcmbicoj Q^ckI per Rofinum

ad Euthiciam fic explicatur: Dixitfapiens. Accipite res e mineris
fuis & exaltate eas ad alciora loca & mitti te eas a cacumine monti-
um fuorum &reducite eas ad radices fuas Et poft Per montes au-
: :

tem fignificavit cucurbitas, & per cacumina montium alembica

Mittere autem fecundum limilitudinem eft recipere aquam illa-
rum per alembicum in recipiente Reducere vero fiiper radices, eft
:

fuperhoc,aquprodeunt:& nominavit cucurbitasmonces,quiain

montibus inveniturfolSc luna :iic etiam in his montibus.qui lunt
cucurbit^^generanturSol&Lunaeorum.H^cillerPofteafitrube-
us&incipitire fiiper aquas, hoc eRfuper metalla in igneliquefada,
quse ftant inftar aqu^mercurialistEftenimhicdominus aquarum,
in quas imperium exercet, inftarNeptuni,cftque rexmarisScpof-
feflbrmontium.DeAVrx^- Perfarum rege tradunt, quod expeditio^
nem moturus io Graeciam legationem inftituerit ad mare mon- &
tem Athum,ne fibi injuriamfacerent,illudflu<fl:uum,hicflammaru
seftu, alias fe poenam de ucroquefiimpturum efTe. V erum Turdis nar-

rata eft fabula,& mare aliquot ex ejusnavibusfubmerfit,Athos ve-

ro incendio non paucasperdidit.Hinciratusrex,tanquam maris 8c
montium dominus, illi certum numerum plagarum infligi jullit,
montis verb magnam partem in mare abjecit: Sed h^cmagisau-
daciam,qu^m prudentiam tanti regis demonftrant Hic, de quo
:

nobis Termo, omnes aquas ab obftaculis & immunditiis purgat non

edido,Ted fado, &libere per eas incedit, quas quoque (quod am-
plius eft) congelat,ut currus Tua du ritieTuftineant,quas antea tulere
navesrlpTemontesexsequatvailibus&flammasignisnonreformi-
dat,ideoque quocuficque vult,ab Herculis columnis in ultimam
Indiae oram ad Diony fi columnas libere contendi t.

X if 533
 h'^ FuGAXXXV.iny.fuprL
Ceres Triptolemum, WcThetis Achillem
ju rawrctt a(/alfo fo( t>cr ^ilttfUcr

Atalanta
&(n0fttng(Rxntn.

RefpiceTriptoleniumjdurumqi in praelio Achillem, A chillcm Ma-

tre docente aeftus ut di dicere gra ves.

Jiippom,
qHcns.

RefpiceTriptolemum durumq^inpraelio Achillem A chillcni

Matre docente aeftus ut di dicere gra vcs.

Zomum
morms .

Relpice Triptolemum durum^,- in praelio Achillem

.. - -

.Matre docente aeftus Ut didicere graves.

XXXK Epigrammatis Latini vero Germanica,

^iC^OWailTriptolemumDiii Aehillcmgrolwfl^ im&tftiH
^Kfteiuotrtrodm t>oti 9)?u(ir fcpno
3<!l<tl |af Ceres, itf(nt Thetis , tm J <lr

n inWan ^ufKr^r/^urd^
Emble-
 Emblema XXXV. Decrettf Katur*. 145t

Ceres Triptolemum, Thetis A.chiilem,ut fub igne

morari afluefecitjiic arcifex lapidenu.

EPIGRAMMA XXXV.
R Bice Tripolemum^durmque'm pxlio Achillem
<^atre decente, aw ut didicerepAves.
lllum Diva Ceres Thetis hunc durabat in igne^
t

IdpctudaHeferens uberaflena die^:

Haudjecus ajfuefiatmedicinaheata Sophorum^
i^mperadmammas^t queat igneui. T 3
 ,

Tf XXXV.
Ly c uRGu$ ille Spartanorum Icgifl ator quantum- confu etudo
valeat, ficudis fivebonus five malus, oculari exemplo populo in
theatraliconcioneexpofuitjdumadduceretbinoscatulosuno eni-
xu editosjinque medioponeret ollam pulte refertam ac leporemj
/ quorumcatulorumunuscum videret cibum leporem, eo relido &
huncinfecutus cft,quia ita alluef.clus erat, alter vero negledo le-
pore,ollam evacuavit, curpScficconfiieverat: Quo fado,en, inquit,
mc videtis,quantum valeat educatio,& a parvulis afluefadio etia
inillis,quos natura pares &
/imilimos produxit. Hoc itaque modo
naturam emendare aut ad meliora dirigere convenit , qua; caerea
eftjUtin vitium vel virtutem facile flecti pollit. Quod ille in politi-
cis verum demonftravit,Philo{bphi quoque in Phyficis feitahabe-
reconfentiuntiln hominibus, brutis quantum confuetuefovaleat,
quotidiana exemplaper totum viiiintur mundum In vegetabilib. :

quoque non pauca occurrunt: At in mineralibus 6c metallicis ea-

N
dem dari,rarioris experientiie eft ihilominus tamen lapidem fuu
:

flxantper afliiefactionem inigne fibi conveniente, quemadmodii

innumeris locis innuunt -.Nutriendus enim eft igne,tanquam puer
ladefuper ubera matrislii^ Undedicit Emiganus,inlpicite ladan-
:

tem puerum,& ne impediatis eum: Et Bodillus,Foetus autem ex-

&
tradus non nili lade nu tritur,8c igne per le paulatim dum parvu-
lus eft, quanto magis exuritur,ollibusconfortatis,in juventutem
&
deducitur,in quam perveniens,llbi liiificit. Et Arnoldusin Rolar.
l.z.c.
7 0 portettamenipfam medicinam diutius allari liiper ignem
.

8cnutriri inftarpueriin uberibus.H^ceademantiquiflimiPhilo/b.

phidcmonftrare voluerunt in allegoriis de Triptolemo Achille
iub igne afliiefadis jacereiSc induratis,cum uterque nil nili chymi-
eum fubjedum denote^practer quod iofulla eflet fabula , indigna
qus vel aliis rebus moralibus accommodaretur.vel dodorum au-
ribus inculcaretur: Ceres,veluti nutrix Triptolemum interdiu la-

de nutrivit, nodu fijb ignibus pofuit,undeciim puer optimealere-

tur,pater Eleufius aliquando hocobfervavit : Hinc Ceres Eleufium
interemi t,& puero Triptolemo currum donavit, anguib, tradum,
quo
 D/scU JtsU S XXXV. 151

cuo ille per aerem in o.mnes mundi panes contendit, & mortales
frugum leminationem docuit Sed hic Triptolemus tin(5luraeft
:

Philofeo modo fub igne nutrita,quac a ferpentibus dufta,hoc cft,

Mercurio,docuithomines,quomodofeminaPhilofinfiiamterram
jacienda fint. H^c eadem afTcribuntur Ofirrdhqui ideo terrarum
orbem perluftra vit,ut alibi demonftra vimus,& Dionyfb,qui vini u-
fum homines docens peregrinatus eft per mundum Sunt vero hi
:

tres TriptoIemusjOfiris & Dionyfius unius intentionis &officii>i-

mores unajut etiam Achilles^quifortiffimus ad bellum Trojanum
mittendus erat>Ejus pater Peleus^id eft,terra>vel Peleus monsjma-
tefThetis dea marina feuaquarum^hisnafcitur Achilles: At ineoni
nuptiis pomum aureum Eridos prolatum eft, prima caufa belli Tro-
jani, unde ex iis nuptiis natus, non immerito ejus exeeutorextitit:
Induratus vero eodem modo Achilles a matre fua dici tur, quo an-
tedidusTriptolemusaCererejdequolib.^.Hieroglyph.latisdixi-
mus,quod hic repetere fupervacaneum ducimus. Lapidis itaque
nutrimentum ignis eft, at non inde,ut quidam perperam exiftimare
polletdn longum, latum 6c profundum,extenditur,nequein pon-
dere incrementum fumitjquiafaltem virtutem, maturationem 5c
colorem ab igne acquirit, omnia reliqua,tanquam commeatus &
viatica fecum adferens^ Quandoenim ex diverfis locis ejus partes
funtcorigefta^,purgatic& conjund:^e,habet in fc omnia, quibus in-
diget:llnde apud Rofarium Philofbphas :
fert fecum^^quthus
indiget hac aqmfcetum. Nec vero quicquam peregriniab initio ad fi-
nem illiadditur,nifi fit homogeneum,nec feparatur,nifi heteroge-
neum:Q^Iibetaiitemanimadverteredebet,uti dracones Tripto-
lemi currui jungendos bene agnofeat, antequam quid incipiat,qui
funtalati&volatilessquosfifciredefidereSjinfimoPhilofophicoin-
venies. Sunt enim fimus, generantur ex fimo,funtque illud vas,
&
quod Maria dicit, non negromanticum,fed regimen ignis tui,
efle
finequonihilefficies: Veritatem tibi aperui,quamhaufi incredibili
labore,non abfque fumptu multorum annorum, ex veterum mo-
numentis, .
 151 FugaXXXVI. }n7.mfti.

fefjr cmff ^crrm/t>tt^ aujf

^UUi/wc^tM in &rr lufft/ nt> a>ht in $(d(f(n/
d<l0 if{ On Mercurius.

Atalanta
fugiens.

Vile recrementum fertur la pis atque ja cere

Forte vi is fibi ut hinc dives inopsque pa rent.

Hippom,
JeifKns.

Vile recrementum fertur la pis 'atque ja-

cere Forte vi is fibi ut hinc dives inopsque pa rent.

fornum
morans.

Vile recrementum fertur lapis atque jacere

Forte viis fibi ut hinc dives inopsque parent.

XXXVI. Bpgrammatls Latini vero Germanica.

^^3tn f40/b< ^<r 0f< ffp tin wnvorfftn it fdfefcc^t/
tvC/@0 (tgt am XBg/ 9a0|n Olcif^ n 2trm Wnn ^bmmif
<^$fa0<nani>fe/Pa$(tfepm^o^{n^trgmsufc^aaxn/
^P<tim lufftfanOre/Pa^nfid^fm^t inZwm/
tfi tt>a^r/nac^ feinem ^^ttanP/^t^ itjPa (u marnemmfi

0olc^ 0a^eauf^irsen/ipoer iuftn^en Muimfl

EM B L E-
 Emblema XXXVL J^efieretis Natura,
Lapis projeftus eft in terras,& in montibus exaltatus>&
in
acre iiabitat,8c in flumine pafeitur^id eft^Mercurius.

EPIGRAMMA XXXVI.
Ikrecrementumfirtur Lapis atque jacere^
Forteviisfihi ut hinc dives impsque parent,
tMontibus infummis aliiatuereper auras
&is,atpafiiperfluvios alii,
Omniaverajuofluntfenfu.poflulo fed te^
^Munera montanis quarere tanta locis, V Ab
1J4 DISCURS US. XXXVL
A b omnibus, qui lapidisnomen&potentiamvelfemelaudfve-
runt,nifi fint ex penitm incredulis, qu^rrfoletjubi inveniendus
ad eam currant ? Refpondent Philofophi du pli-
iit,ut reft quafi via
cimodi: Primo quod Adam eum fecum ex Paradifo attulerit, quod
fitin te, mme,inque omni homine, quod volantes eum fecum por-
tentexioiiginquis locis. Secundo, quod in terris, montibus, aere 8c
flumine reperiatur Utriigitur vi^infiftendum,an huic,anilli?U-
trique,ut opinor, fed fuo re/pecT:Ujlicct h^ecnobk magis arrideat 8c
fecurior videatur. I n terras projectus dicitur,quia elementum terr^
primo apparecinobfcuro&nigrocorpore, Deinde, quia vilis, parvi
precii res fit, qua: in viis peregrinandum 6c in ipfo fimo calcatur.
UndeRofarius,& li vero, inquit, nomine nuncuparemdnfipientes-
cum efle non crederent. Et Morienus Calidi qua:rentr, an multum
de eo inveniatur,rdpondet:Non efl: hoc nifi,ficut lapiens dkit,ad
divitem feiheet & pauperem, ad largum & ad avarum, euntem;
quoque & fedentem. Nam hoc in viis pro)icitur,& in fterquiliniis
fuis calcatur,&multij;aminll:erquiliniis fodemnt,iit hoc ab cis ex-
traherent,&in hoc decepti /unt. Mundus quoque in turba inquit, fi
venditores cognofeerent eam,non venderent eam tam vili precio.-
Et Arnoldus alferit, quod lapis gratis haberi polfic, in tanta copia,,
qua quis velit,nec interrogandus quilpiam fit eam ob caulam. Quas
omnia vera fimt. Quis enirn,nifi inhumanus, petenti aquam & terra,
denegabit Cymbri antiquiffimi a Romanis cum eadem munera
petiillcnt,nec obtinere polFent,efRifis copiis Italiam ingreffi multa
millia Remanor um cum Confuhbus liris trucidarunt, ut hiftori^te-

fliantur. Terra entm,ut mater omnium preciolillimacft, ut materia

putrefacio; uukima,vr!illimajNiIviJius luto aurcoeno, quod tamen
nihil aluid efl: quam terra aqux mixta. Q^id gleba terr^ commu-
nius ? Attamen Eui ipylus Neptuni filius eam Heroibus Argonautis
proxenibobmlit,exquanonrecufata/edgratoanimoaccepta,poll
dilToluta in aqua Medea multa vancinaca eft. Oportet enim terra
in aqua dillblvi, alias nec ha:c,nec illa quicquam valet:: Hocmodo-
lapisprojiciturin terras, in quibus tamen abje^lus non permanet,.
 '

DISCXJRSUS XXX VI lyj

fed exaltatur ad montes, utpote Athum,Vefuvium, ^thnam,6c

hisJ(imiIesflammivomos,qualesindiverfisorl3is partibus permulti
vifunturJnhisenimignisperpetuusardet,qui lapidem fublimat,^
ad fummam dignitatem evehit. Inmontihu?,utcrerdtdnrudifor-
_
m
ma ex fulfure&: argento vivojlic montium vertice maturatur 6c.
perficitur, ubi &
provenit herba, iine qua ignis temperari nequit^
quia hac frigid 6c humida in ignem conjecla ejus vehementia re-
rtunditur per fui contrarium: A montibus ad aeremtranfit,ubiha-
-bicationeminvenit Aer enim ipifi domus fit,qua circumdatur, quod
nihil aliud eil,quamquod portetur in ventre venti, nafcatu r in aere,
de quibus terminis antea didum eft.Tandem in fluviis pafciturjhoc
'eft,in aquis, Mercurius: Inde in ejus honorem Achienienres hydro-
phoria agebant, ^uia materia Philofophorum lapidis eft aqua, ut
Rofariusinquit,8cintieIIigiturdeaquaiiIorumtrium.Quamobcau-
_iam Mercurius triceps quoque diccbatur,utpote marinus, coeleftis
8cterrefl:ris,quia aqu^,terr^& aeri adelTet. A Vulcano educatus
traditur, furaci tte infignis,quia Mercurius igni alTuefieri docetur,
qui volatilis eft,& fecum aufert id,cuimifcetur. igy ptiis leges 8c
-;difi:iplinam,imd Thebanis quoque facerdotibus & magnse mundi
;parti,antiquitus,religinem didavit,quia chymicis infti tutis
gyptiipolitiam,& res facras habuerunt, ab his Graci, ab his Roma-
ni, ab illis quamplurimse ali^ gentes, ut latiusdemonftratum
alibi
'
eft Argum laxo occidit, feu lapide &c Battum in lapidem indicem

tonvertit. Qmd multis ? Chymicorum volumina omnia nil nifi

Mercurium inculcant,unoque hoc verficulo ejus potentiam fatis
confirmantjEftinMercurioquicquidquasrunt/apientes. Hicitaqj
quasrendus erit, donec inveniatur,fivein aere,igne,aquis aut terra
moretur. Vagus enim eft,6c nuncliuc,nuncilIuccurrensproDeo-
rum chymicorum minifl:erio,tanquam illis a pedibus quod offi- .

cium ejus indicatur, dum Angeliamipfi filiam nonnulli afleribant.

X

93 ^D9
 t^S Fuga XXXVII. in 8. fuprL

DCauc^/faa tfl '^affcr/ ir grdtK iiwj tia$ t'f? t>ae

Hermetis,vnM><l0 fl<ncfmt>( ^ofjVr
.Atalanta
Tgiens,

Ter na magifterii, Terna magifterii fiint (e mina,f(E tida

lympha, Et ni veus va por ac pel le Le o viridi.

Hippomen,
Seqaens,

Ter na magifterii Terna magifterii funt fe mina, foetida

lympha, Et ni veus ac pel le Le o viridi.

Vomnm
Merans.

Terna migifterii /iint femina, foecida lympha,

fei5E|E|z^=^-l^SEE5^EE^5E| ^^if^;Ez=rEET"E^^E=zSEE;
Et niveus vapor ac pelle Leo viridi.

XXX F II. Epigrammatis Latini verfw Germanica.

<0 Jtir ?<i(lrf(^affi3<drai/^<fr/foflinif<l>i(l/

2JnJ)bf^nrt)(f 3iau^/fampt t)<i WiMii0r0<</
rDaa^a(f(r tfl aDcr ^(<m<itfiC$)lu(((r/i>(niid(r0^(tn/

fQttQtmUtD i t)a$ upff Hermetis iib 0 (tlti 0atairt>f/

3a^apiw(nOi25tl{%cr/l>friP<l SXaud^^aflVr/rrftw^f.
mSL-
 A

2 MB LEMA XXXVII. 'Defecretls 'NAtttYa. 157

Triafufficiunt ad magifterium, fumus aIbus,hoc eft,aqua)Ieo
viridis^id eft,s Hermetis, & aqua foetida-.

EPIGRAMMA XXXVIL
^ ^Erm mAgifleriifunt(emim,foetidA LyrnfhA^ ^

A Etn iveu6 vApor^ acpelle Leo viridi:

WndA pArens peperit^reAntquA.elementA^SopMsqut^i
U/ UpidemfActAnt^ultimAprimique ca eFL
JEs HermetisateH viridis h^Oypetr^ue not
Librorum cApitlisiFumus Albus Aqua. V 3 Ux
 - D IS cnR SUS XXX VIL
T triaeflentialiaad cjfque^dificH conilruclionem requimn-
tur^quoram uno abfeate,ejus nulla adelTepoteftperfecHojqu?
funtfundamentum,parietes&tecl:um,ita totidem delideranturad
Philofophorum compoHtum abfolvendum, quas hic nominantur
propriis fuis nominibus: Author Aurora^^c.io. defeparatione ele-
mentorum loquens,Terra, inquit, ibidem relinquitur,'ut alia tria
elementa in ea valeant radicari fi ipfa non efiet, elementa funda-
j

mentum non haberent ad aedificandum fiiper id domum novam

Thefaurariam Hoc fundamentum vocatur hic aqua fcetida>qu^
:

eftmateromniumelementorum,tefteRo(ario,ex qua& perquam

&cum quaprxparantPhilofophiipfum,(cilicetElixirin principio
&infine:Fcetidadicitur,quiaoetorem fulphureumdefe mittit,&
odorem fepulchrorum Haec eftilla aqua, quam Pegafus ex Parnaf-
:

ifoungulrupercuiroelicuit,quamNonacris Arcadiae mons exju-

gisemittitefaxo prorumpentem,quae in fola ungula caballina fer-
vari poteft ob vim ejus fortiilimam :H^c eftaqua draconis, utRo-
farius eam nominatquie debet fieri per alembicum fine omnialia
re addita,in qua facienda eftmaxirnus fcetor Quse verba ciim qui-
:

dam audiverint ad ftercora diftillanda humana vel animalium fc

contulerunt,in qua operatione foetorem quidem maximum fenfe-
runt,fed.ftercora in ftercoribus invenerunt At ne putes Philofo-
:

phos fcarah^eos efiTequi in ftercoribus operentur, fcias foetorem^i

quis adeft,in magnam fragrantiam mox mutari,prou tLullius tefta-
turdefiiaQujntaeiIentia,cui tantam odoris fuavitatem afiignat,fi
rite fadafitjUt in fuperiori aedium loco pofita aves volantes adfeal-
liciat& fiftat: Ponit autem in fimo fuam quintam elTentiam,cujus

calore temperatiifimo ea fragrantia ftquitur,quod quidam cum vi-

no forti tentafunt,fedfruftra,ide6queZ-ullium vanitatis infimula-
runt, cum ipfi eflent ftultitiae potius coarguendi ,qui vinum Lullii
nunquamguftruntjAtLlliura aureus lepoeta melius intellexit,
quiChryfbp.lib.i.ita canit:
non ille quidemnfihqudt dicereprimi
BHfacie vifii^^nequetun^fiiUmtia vincti
(Jlii/cebat)rc. Poft
 v rs CU R:S U s XXX VIL . 159'

Port aquam foetidam' Leo viridis pccurrirrdequoRofarius^qua:/!-

autem deviridi tte, putans, quod xs eflet corpus leprofurri pro-
vifti

pter illam viriditatem quam habetrllnde enim tibi dko5quod tota

fllud,quod eft perfeelumin xre,eftiliafblaviriditas,qua:inipfoeft;
quiailla viriditas per noftrum magiflerium vertitur cito in veriffi^
mum aurum noftrum &c hoc experti fumus:Nullo tarnen poteria
lapidem praeparare abfque ducnech viridi &liquido, quod videtur
in mineris noftris nafci: Obenedida viriditas, quce eundas res ge-
neras: Unde nofcas,quod nullum vegetabileatque frudusnullus
apparet germinando,quin fitibi viridis color: fimiliter fcias,quod
hujus rei generatio viridis ed, quare Philofophigermeipfumappel-
laverunt.H^ec Rofarius :Hoceft aurum &2es Philofophorum &
lapis in capitulisnotus,fumus,vapor &
aqua,fputum lun^, quod
Solis lumini j ungitur jHic leo' viridis pugna t cum draconeiftd ab eo
fuperatur cfucceflu temporis devoratur, putrefado autem leone
dulcedo exej.us ore(velutaSampfoneoccifi)proventurafperatur.
DracofuperiorfadLisleoninaadedfecarnereplet,ut paulo erepet
Scemoriatur Ex quo, cum Leonis adeps per fe quotidianus febrib.
:

medeatur, apiidque reges &

populos eoperundis gratia favor &
concilietury Medicina praeftantiffima fieri poterit, qux permultis
afFedibus fit utiliflima.Tertio feqrritur fumus albus, qui fi coagule-
tur, fitaqua&aquaofficiuprcftatinabluendo,folvendo,&maculas

abftergendo inftar faponis Hic eft ignis contra naturam,quem vi-

:

de ut invenias, ita didas, quia contrarius eft naturae retexendo 8c

deftruendo illud, quod ea diligenti curd compofuit: Hic ignis non
eft ex fpiritu vini au t oleo incenfus fed exmateria incombu ftibili,x-

qualispcrdurationis &caloris,&eft ignisabfqueluce&combufti-

one magnae virtutis &
efficaciie,queTn reperire in tenebris , cum
non luceat, eft non exiguse difHcultaiis,fed operi debitoapplicare
modo,longe majoris jcuj uscircumftantias& proprietates in diver-
slocisfatisdefcrinfimusi, ' %
 1^0 Fug aXXXVIII. iny. jfupri.

Rebis ftoiectn Hermaphrodit CM^

JWtW Mercurii v>nl> Veneris.
AiaUnta
'Fuiiens.

Rem geminam Rebis veteres dixe rc,quod uno

corpore fit mas haec fceminaq; An drogyna

Hippom*
Sequer^s^

Rem geminam Rebis veteres dixe re, quod u-

no corpore fit mas haec fceminaq; Andro gyna.

Tomum
Morans.
\
Rem geminam Rebis veteres dixere, quod uno

Corpore fit mashsEc foetninaq; Androgyna.

XXXFIII. Epigrammatis Latini veroGertmnic*.

iW(9 ^itt ^maf Rebis mif fintm

^DeOUffin<r0<mfUrHcrmaphroditus<rfoiKn/
b<m Mercurio bt'( V enus
^trad^ubuti<^iba0boppdt0ef(^k4t/fo'^(i^t^bnb(<ttCD9aiifl/
-^4nn(Pbir|(rnad^m4(Pbm^^ntg0(M^^ fati*
Emble-
 \

Emblema XXXVIII. Becret/s Natura. iSi

Rebis,ut Hermaphroditus,nafcitur ex duobs montibus,
Mercurii fic Veneris.

EPIGRAMMA XXXVIII.

R Emgemimm Rebis veteres dixere^quodum

Corporefit mas hacfceminaquejAndrogyna,
T^tusenim binis in morstibus Hermaphroditus
Dicituri Hermeti quem tulit alma, Venus,
x^ncipitem xum ne (pernas -,nam tibi Regem
LMasidem^mulierqueunaeademque dabit.
X So-j
1^3 D I S CU RS US XXXVIIL
CO CRATES interrogatus, cujas eflet,Cofmopolitamfeumnnd
^civem,refpondit:(^o innuere voluit,(e,etfi Athenis natus fit
quoadcorpus,animo tarnen totu mundum, tanquam patriam, in-
que eo contenta,libereper!uftrare,cm fapieti omnis terra,ubi be-
ne vivat, fitpatria-.ItafiquisPhilorophas interroget , cujas fitHer-
maphrodits eorum, refpondent, mundanum elTefeu in omnibus
mundiangulis,ubielemer]ta inveniantur, proftare, nempe fapient
filium, qui cum ipfis patri
commune habeat: Verum cum non con-
tingat, quendam bis ac pluries nafci,necdiverfis,fed uno in loco
primitus hanc luce ingredi,velutivSocrates Athenienfisagnolcitur,
itaRebis duorum montium inquilinus cenfetur, videlicet Mercurii
6cVeneris,unde& nomen Hermaphroditi ipfiinditumab utroque
parente.MontaniipfiIaresfiint,&:patriaexcelfa,ide6qjexaItoloco
Eftfanenon exiguum momentum ad res pr^clare
genitis exiftit,
gerendas patria nobilis & ampla, in qua cives prreferu n tur exteris &
promoventur ad officia publica, ne in obfcuro delitefcant, ut in
humili loco cotingit, atque fic aliquid lucis ex patria ad eos pcrvreni-
at,atmajusfepropriisemergerevirtutibus,etiamre anguftadomi,
& patria fux de fefe lumen pr^bere Hunc ad modum montes hi
:

ir cogniti quampluribus ab Hermaphrodito famam acquirunt ob

illius illuftriafitda &

nomen toto orbe celeberrimum. Quis enim
vel tantillum verfatus in Philofophorum libris non agno vit Rebis?
quis Androgynum bicipitem non vidit aut animadvertitpHic equi-
dem ad Indos ufqueinnotuit& latius ejus fama, quam vel Alexan-
dri regis,difperfaeft.Permulti ad dodum aliquem virum, vel alias
obfingulareminduftriam militarem, artem vd fcientiam notifli-
&
mum,v idendum allocfiiendum ex longinquis oris proficifcuntur,
multo autem plures ad Montes didos Rebis fefe conferent, dum-
modo fcianr, ubi locorum offendendi fint: Quanto ftudio& cura
M jrienus Adferum Alexandrinum Roma pro fedus indagaverit Sc
tandeminvenerit,iple teftaturinfuolibrojideoq^feliciorseftiman-
duseft,Deoque gratus^quod avivo praeceptore & nonamutisma-
gffiris, hanc rem,hoc efl, natale locu, Rebis didicerit &
cora viderit
Non
 I>/S cUjisUs XXXVIIk
Non mtnori affidiiitate Sc diligentia uti debent illi,qi patriam Re-
bis ex fefe quaerunt, ratione & librorum indicio edodli:Verum b-
bris etfialiquando claritas inefle videatur^tamen eam magna ob-
fcuritas undique cingit &
obvelat, ut illa prae hac vix agnofciaut
difcerni queat iQi^circa caute in hisprocedenduin^nequiprore-;-
medio concinnati, pro venenoufurpentunCerteoceanusfunt im-
rnenfus,in quo
errantes latitudinem feu aquatoris fupra horizon-
tem elevationem inftrumentis aftronomicis experti nau^xfcirc
poflunt, magnete polum reptentrionalemoflendente,atlongitU-
dinem,feu quanto graduum intervallo a primo meridiano infulis ,

Fortunatis proximo, abfintjnequaquamsllndeincertifunt, quo lo-

co inter occafum & ortum verlentur Quid ergo hic faciendum?
:

Quod iidem nautar folent, Experientiam confulere ratione ,& ab ea

dilcere iter longinquum determinare per figna particularia, pro-
montoria, infulas & alia, nein fyrtes & cautes incauti incidant: At
hic minus efl:periculum,(iresnonprocedat,fiverdfic,majiislucru,
quam ibi, ubi bona& vita perdunturinunahora: Eftautem Mercu-
rii PhilofophicimonsnonNonacris, nec Atlas, ubi alias natus cre-

ditur,fedbifidoyerriceParnairu5,inquorumunoHermes,inaltero
Venus moratur: Hic quoque Apollo cum|Mufi:> eft,& fonsPega-
feuSjHippocreneiCumlaurufemperviridhUnustftinons nomine
at re geminus, ut Hermaphroditus in uno corpore biceps bi- &
membris vifitur: At quis ex mille adflfujus montis cacumen con-
tendere perfeverat?Quis non in radicibus haerefcitpricpedirus re-
moris nefeio quibus? Quotufquisque umbilicum ejus mediumat-
tingic? Nam:,nonlvis afeenfu^j quispetat arduayfudor
. Plurimus hunc tollit ^no5iurn&infomnis oliva,
Immoritur ,^delet ^quod mox laudaverat in
lut cupit aterna domriondis honore.
Unde non mirum, fi faltemunus ex Myriade Herculeos hofceex-
ant!eclabores,utpedeminvcrticeMontis figat, laure^que brabe-
jo fruatur immortali, quo utdociles, virtuti Sc literis dediti, bon
mentis quicunquegaudeant,GriIii vero vertagi fruftreDrur,uni-
ceoptandumeft. a X Oedymus
 i^4 Fuga XXXIX. in 3. feuio. fiiprL'

Ocdy pus ttJiccr Sphyngem fdtt Jafto?

|i((it jum ;iD(^ Did^de
tfl 0f(tn dn2Idanddim^(f(n/
ont>dn9!}rangdint)(r!tua(t(4(.
furiem.

Sphyngem aenigmatico Thebis fermone timendam

Oedypus ad propriam torferat ar te necem. ^

Hippom,

'Sphyngem aenigmatico Thebis fermone timen-

dam Oedypus ad propriam torferat ar te necem.

Tomum
morum.

Sphyngem senigmatico Thebis fermone timendam

Oed/pus ad propriam torferat arte necem.

XXX IX. Efigrammatis Latini vero Germanica.

^ ;S<trOed7pusDurc^frtii^uRfl3uiniS!ot>t gctroclt
wof5 gefrogf t)a ^tt b(^ vitr $u/am SRitto
t^ur fmta/ mb am 2^<mb S^fft trag/
fdiffn^beminbe fmi ^atmi fe mit^tn weit/ trf^igt/

EmblM:
 :

Emblema XXXIX. Hefecreth Natur*.

Oedypus Sphynge fuperataSc trucidato Lajopatte
matrem ducitin uxorenpu.

EPIGRAMMA XXXIX.
O Phyngem anigmatico Theb isfermotie timendam
^ Oedypus adfropriam terrat arte necem
^iuafitum eB,cuimanepedesnt his duojucc^
Sedmedia bim,tres,uhi veeradeH.
ViStor abhinc Lajum nolentem cedere cadit.
Ducit (uxoremquahmatererea. X 5
 D /SC U Jisu s xxxrx.
Acassek Philofin turba,g? qu^eritisjnqt, parvi nequaquameft
B prediiThefaur n.maxim&munusDei excellentiilimqux-
ritis.Et cognofcite j 6 in veftigatores,id q? PhiloCdud intimaverunt
dicentes, Q^od Rectum non nifi erroredifGerniturj&nihilmagis
dolorem cordi generat.quam error in hacarte opere. & Dum
n. qs
putat,fefecifle,mundumhabcre,nihilinmanib.iuisinveniet. Hxc
eadem Philofantiq innuere voluert, Sphynge propoli ta,quafi,ipfa
artis oblcuritate &
tricas denotaret. Hinc^gyptii in facris Iliacis, ^

qusefiebantinhonoreOfiridis,facerdotib.mitratis,rafis capitibus
omnib.corporis partib.alba talariq, &linevefteamid:is,ut illate-
da plebiq j incognita manere t, Silentii ftatua,quse Sigalion diceba-

tur,inaltarisprincipioerigebatur,faverelinguisjubebturaffiften-
tes,8coclosadeimaginecovertere,edeqj ob causa Sphyngum
fimulachra ad altaris angulos addebt>qu^e arcanam rerum factar
cognitione denotabantjut ex veterib.BoilIardusdemonftrat:Eftn.
SphynxmQftriqu^edfpeciesobrcuriffimaThebanis^pon^s aenig-
mata, necfol illis, fed ut pris^gyptiisjitapoftomnib.aliisad arte
afpirantib.inqjPiuIonib.tquamante portas Thebaru excubatjq^
fl aliqs moftr praeterea t,nil mali ab ipfo patitur,q verb animi vel in-

geniiaudadafretus ejusaenigmata dilTolvere coneturmili id faciat,

excidilibi parat, hoc eft,do!orc cordi& damnreb.fuis exerrore
inhocopere.Quiejunodiallegoricaadhiftorirefert,funghabet
jP cerebro Sep^pone jp corde, ut ait Comicus,&n6plus fapit,quq
deliratinredtramite.Nimispueriliafiint&aniculis digna,j(iadli-
teramcapiatur,aliaSjpfund<edodrinaetecmiria &
indicia. Dietur
qde feras mftroe in Africa elTe Sphyng nomine,fed de illis hic no
difqritur,etiamfihuju>fiditiq origo &denominatio abiisdefumpta
videatur. Sphynx,Philoffermonemhumanum,utpotegrascanic,
..intellexit & ufurpaYit,nec no gryphos fubtiles 8c,^jigmaticas qu e- 2

"]ftiDnes,inquib.intelligeriti^ lingulare acume apparet,

alii^iiominib. qbufcunq, non ita obviam ( a quo bruta longiffime
abfunt)jppofuit. Talia eile Philof dogmata,q faltemin illis verlatus
eft,facilMntclliget. Ubi n.unumdidtur,&alterumintelligitur,ibi
 dtscUsUs XXXIX, 167
a^gvocaiio errorem pant^grSolis Phi!of;non folmc6ceffum',fed6c
imperatu eft. yEnigmatib.itaqj Sphyngis Thebar civitate diu ve-
xata tandem Oeciypiisqdam adfuit, ita ad quarftiones oblatas re-
q
fpodit,u t ipfa Sphynx e iaxo fe deturbare coada fit. Ac qs Oedypus?,
Regis Thebanorum fiIius,quonato cum patriab oraculo prxdid
foretdpfum a filiooccifiim iri,Oedypum interfici jufiitiq cum fune
p pedes traj e<5to ad arborem fufpenfus ac derelictus elfer, ab alio ru-
ricola liberatus & educatus Hic ad ultior fadus pedes quide tumi-
j

dos obtinuit,at vegetum ingeniumante omnes in hujus aenigmatis

a Sphynge^pofiti enodatione latis declaravit. Feruntur autem qua-
plurima Sphyngi fuilfe ^nigmata,fedhocprascipuu,Oedypoobje-
du.ManequadrupesymeridiebipeSjvefperetripesqdeft?
Ipofum fit ab Oedypo ignoratur jfed alii ad hominis asta tS intcrpre-
tatifunt,qfal]tur.Nquadrangu!usfeuquatuor elemeta omnium
primo confideranda fu at, hinc ad hemilphaerium (duas habes lineas
redam&curvam)hocefi;,lunampvenituraIbam,abhincadTrian-
gulum,qconftat corpore, IpirituSc anima, fi ve Sole, luna &
Mercu-
rio Hinc Rhafis in Epift.Z4y?^r,inqt,TrUngulus eH in j]e,(juadrangu-
:

lii^inqualitaU,lriacquoqutfped:3Lt emblema vigefimum primum,

ejusqj expolitio. EftautemOedypusparricidio&incccftunotatus,
quas duo funt teterrima vitia, quas unqua excogitari polTunt,at ni-
hilominuseuad regnu(aliasfibidebituJjpmoverucjquiapatremdo
via fibi cedere nolentem occidit, Sc reginam, Laji cojugem, propria
matremin uxorem duxit.Sedhoc nullijphiftoria,nec exemploimi-
tandolcriptum eftjcum a Philoflaltem ad aperienda dodrin^^c lux
arcana ficFum 3c allegofice introdudum fit.In hoc n.opere utrumqs
contigit,quia efficiens primum, id eft,pater,a fuo effcdu,id eft, filio,
e medio tollitur & profiigatur,& poft idem effedus efficiens fecun-
dum fibi Copulat eo u/que, donec unum fiatcumeo,&fic filius ma-
trifuxcppulaturmatrimonio,potiturqueregnopaternoarmorum,
conjugii &
fucceffionis,quoifi tripIicijure.Tumidos habet pedes, qa
currerenonpoteftj&eftveluci urfus,ut habet lecretu maxim>aut
bufo, leto incedes gradujqa fixu eft figens aliudSc ignenonfugiens
autreformidas,quo licet vilimedioPhilof maxime eget.
 T(S8 F ti GA X L. in infrik.

2(u^ mac^ cfJ wkf (0

^<l0'^affcr i>(r 0;fun&(tt*

jffeUantA
fu^teffs.
Sunt bini liqui do falientes gurgite fontes Hinc?'

ii^rdz=zrzr:r=rr:

pu c ri calidam fuggerit unus a

Hippom.
jeqHem.
Sunt bini liqui do falientes gurgite fontes

Hinc puc ri calidam fuggerit unus aquam.

Tomum
fnorAns*
Sunt bini liquido furgentes gurgite fontes

Hinc pueri calidam Aggerit unus aquam.

X L. Epigrammatis Latini verfio Germanica.

Xm^Junitfli auff mit fiomrn iawff (lar ^)n^ f^

'y (Sin ^c$ ^N<iN{i!t0/fb gi&i in<if m
mit ibirflu/
^tranHftabtt faWmtmtt btt ^ungfrawtn ^tnltinf
aXif(^tbilvttbmat^aufn>tpWaff(m/ba$imtn>ttt){n/
ZbbanntWafftrattbtpPttvttmifcptc^rafftinfk^bt^alfl
^it Jovis Hammonii Q&rumiR><irintf{ PitOOariufoir
EM B L E-
 :

Emblema XL. Decretls Natura,

Ex duabus aquis, fac unam,6c erit aqua fanditatis.

O ^ Int hini liquidofdientesgurgitefontesy

^ Hinc Pueri calidamggerit unus aquam
x^lterhahetgelidamiquaFirgims \JLnda vocatur^
Hanc illijungasjint aqua ut una dua:
Rivmcjr hic mixtas vires utriufque tenebit,
Ceu^ovis Hammoniifons calet atqueri^t.
To X
170 2) /5 ClI i? 5' U ^
XL. -
t aquarum mrracula, utvix magno rolumine

quod quafi c^eterarum omnium vires &

proprietaresnontantm
aemulentur, fed quoque fuperent.Sy baris, Axus Maccdoniic,Melas
Boeotiae, fluvii,nigras reddt pecudes, bib? ur Crathis verb,Cli-
j

lunusMevanh'ec C'phifu^ fluvii ex nigrisaIbas. AquXjSinuefranae

in Campani;^ regione fterilitatem utriufque fexus abolent. Afrodi-
iiusfluvjusmuiieres fteriies facitiCaburafonsMefopotamiasaqu
habet jucunde olentem^ Anygri aqua in Peloponnelo admodum-
fctetijov sHammonii fons diefriger,noucaIct,mane Scvefperi
tepetalternis vicibus. Reliquane moremur, omhia etiam contraria
flbi invicem aPhilofophorum aquis pracftantur.DequibusLullius
lib.de Quinta eflent.diftin:5 dcinceraiione yEtiiceft, inquit, du-
plex confideratio m arte, fcilicet compone re ex una natura unius?
metalliduosliquores contrarios in compofitione, unum,qui virtu-
tem habeat fixantem, congelantem & indurantem, alterum, qui &
&
fit volatilis, infixus mollis.Ifie vero fecundus liquor induratur,
fixatur & congelatur per primumrEx quibusambobuslrquoribus
rcfultat unusiapis congelatusfixus&tnduratus,quihabet virtute
congelandi non congelatum, indurare mollificum &
mollificare
durum.Ex quibus apparet qua: fintaqux illa: bina:, cur in unam &
aquam redigenda:: Lapis enim aqua dicitur, quia funditur, vice &
verfa,aqua lapis, quia teritur. Verum ex Iocisdiverfish*eaqua:du-
cuntur, interdum longo tradu, velut Romse videre eftcircaAquS
Virginis alio/que fontes faditios,& deinde per cofluxummifeenda.
funt,ut una fiat ex duabus.Si enim una eft virtutis calidce& altera
frigidie,commixtie mixtas vires obtinebunt &
miro modo fe invi-
cem temperabunt Hinc aqua:medicat^ 6rthenna?praefl:antiffi-
:

ma: orientur,qua:omrjisgenerism'rbcs-&affe<flus profligabant^

homincmquefirm2Efa^katirefi:itueat.NaturaquidemoccuItofua
compofitionis artificiom^tasaquasterrapgremio cumdiverfis mi-
nerarum virtutibus confundit Sc mifcet^^ argrisfint
falutL
 T S cUR S U S XL. ,

dutifer3e,dfiars accedat cu<T)i-debitoregiiiiiDe,pr^mi/Rs uni ver-

dibus evacuationibus ahilque prasiniti^ndis , &
mifceac interfe
nifcenda, copofido illa lougerffacioreric/Q^quarnvisarcifi
s videatur, ditameji mcre naturalis^quiares fit una.& fimplex>ho-
logenea.ex diverfis^qu^ arte nunquam fieri poceft. Cramaqui-
sm &LconfufiQ ab arte caulatur ab ique natur.^ ope non ve ra na- &
Liralisunio,qii^afolafitnatura:IaTheriaca variorum fimplicium
ii: mixtio arrificialis, qu^per contritionem &
fcTmentationem
t,atnemo eam naturalem compofitionem, multo minus homoge-
leum Medicamentum affirmabitsnifii temere: De fubftandarum
uixtione artificiali conftat,quod non per minimafi in vicerningrcr
[iantur, quamvis humana induftria iterum ab invicem difcerni ac
bparari nequeant At de qualitatum omnium mixtione dilquiri-
ur,numprimxomnium fimplicium Thenac^e,munamQuintam
flendam tranfierint,an vero adhucinfuispulvetibusvelfubftan
iis^utpriusjfintvelucaccidentiain fubje^flovel color in parietCjAc
le inde qd defecudisj tertiis & quartis qualitatib. diced ? Probabi-
5 cftomnesqualitatesinfiiispropriis.adhuch^.rerefub3 edlis,necve-

a naturali mixtioneinterrecompomi Alias fiqualitates corpora fua

elinquerent,efient quatuor quintse eflentia: in quolibet compofi-
o artificiali,juxta numerum ordinisqualitatum,primarum/ecun-
iarum Scc.abfque iliis corporibus,6c ieparabileS) quod ita fe non
aabet,Decoaguloleporinofcribunt,quodinfluxu a tenuitatcfan-
^uinisjeumfiftat&quafi coagulet, in coagulatione vero grumis &
mndem incidat &c refolvatjfic aceti, plumbi .& multorum aKorum
hnt contrariae operationes pro diverib eorum ufujquia natura ita
[nirabiliter ea mircuit:fic&: aqua.Philofophica djverfas&contra^
rias,babct virrutes. quia natura ex contrariis ards adminiculoeam
mifcuit iri unam indivifibilem fijbfl:a.ntiam,qu^e nihil alkid eft nifi

eflrearia',r elpeAu aliorum cum ea mifcendorum.

Y 1. Adonia
 17 zF u G A X LI. in 3 1 nfra.retrogracIaexiftente Hmplici /eu Ba/I,
.

Adonis ott @att) crkgMt)e(c^cm fvU t>k

Venus woU tun/ ft( itt/f ^diut M Stofcii
f0^t$(frb(U
''Atalanta
Tugiens,

Ex pa tre Myrrha fuo pulchrum flifcepic A do-

nim Delicias Cypriae, quem nece ftra vit a per.

Uippomm
quens.

Ex pa tre Myrrha fuo pulchrum fufcepic A-

do nim Delicias Cypriae, quem ne ce ftravit aper,

fornum
Morans

aper ftravit nece, quem Cypriae De li d as.

Adonim lufcepit pulchrum fiio Myrrha pacre Ex

XLI. Epgrammatis Latini verfto Germanica , ,

Of'N-On i^tm b/cMyrrha Adonim

(c^m K Venus tUUltia wUtf &at (d>f /m ^oroi/
Venus fauff( iu/ tftttf /ti Oerti Oto fmtau^ f^t
S)a^trvonf^rm^tutbitwaffmOlofmr0fitf(ptt.
fOie Gttin mpnt (Pit &prtt wtpntn i(P(tmati &arum( ItptftftBf/)

Emble-
 Emblema XLI. Decref/s Natura. 173
Adonis ab apro occiditur>cui Venus accurrens tinxit
RofasfanguinC/.

"PZ fatreyMyrrhaopulchrumifiepit Adonm^

Delitior CyprUy^uem nece ravit aper.
i^Accurrit Fenus drpede Ufa eruore ruborem
Contulit ipfarofy^uaprius albafuit.
Tlet Dea(flent SyrhluBus communis in orbe eU)
Idumlactucis mollibus drpofuit. Y 3 Ado-
x74^ D TSCU' RSU S XLL
A Donidis allegoriarnqLiamimproprie quidam extnythologis
explicent, & cum nunc ad Solem, aprum, a quo occifus eft>ad
Brumam hirfutam,nuncad /emina fru mentorum, quie 6.menfibus
apudProferpinam fubtus terram & totidem /iipra terram apud
,

Veneremfunt, referant, alibi fatis expofitum& refutatum eft a no-

bis. Hic Solem elTe Philofbphicum fub Adonideintellectumcum
concordantia omnium pronunciamus: Unde Verliculus:
Dmniant idem.DionyftiSySol Adonis:
Et Orpheus qui vario Isetaris nomine Adoni,
;

Germinum dr idem Author^fAriterf ner AtquefueA :

Qua: omnia deSole coeli nullo modo intelligenda funt,fed de Phi-
lofophico>HiceDimutrumquefexumexprimit,illenonicem:Sic&
Dionyfo & Soliidipfum tribuunt/|UQd Adonidi, & econtra, quem-
admodum & Ofiridi. Adonis veroab Apro kiterimiturdiocefjiab
aceto acerrimo feu aqua folutiva,cui aprugni & fulminei funtden-
tes, quibus Adonid em ftringit^quia Sol Philofophicus a b eo a pro Ic-
thalitcr vulneratur, in membris folvitur & difcinditur At V enus a-
j

mafio flio opem ferre conatu r^ui ciim elTet mortuus,inter ladlu-
cas^eum poniit & cuftodivit. Eundem ad modumOiiris aTyphone
occiditur,8c in varias partes d.irecatur,quas Ifis, Ofiridis conjunx,
recollegit&conjundasfepultuTiEtradidit Idem ludus, qui morte
Ofiridis in -/Egyptoquorannnis fecutus,8c Adonidis in Syria:& vi-
clnisregnis fequebaturjubi per aliquat dies :planctus.& ejulatusau-
&
ditus,poft data funt l^tijtia:iigna tripudia,quafi ille,qui mortuus
fuifTet,jam denuo viveretillatus coeloiUnde vanitas eorum rt%io-
nisfeu fuperftitionis Ethnica:obortaefl:,quse crevitinimmenfum,
Diabolo praebente occaEonemyfalsaqucf miracula procurante.Na-
tu^ fuit Adonis cxCinyra(ut :fingunt)Cyprirege,ejusquefiliaMyr-
rba, natus dkimrinctrlbidi hificffiaipedeturjnefa^ri allegoria,
non illicito,fed inprjmisneceflario. Nifi enim ex matre &filio,vel
;CX patre & filia, ii^ conjuadio, indece nafcatur,nihil in hac arte

perficicun Hic enim, quo conjugei fintlibi invicem fanguinepro-

pinquiores, io primo gradu eoi^oguiiMtatis,vcl fecundo, eo funt
'
foccua-
 jyiSCURS^Us XLI/
/d?cundiorcs&GGGnrverfb)qoremotiors,eoinftrcundicn*es,quo
in hominurn. matrimonio tolerabik noneft. Hinc O.edypuspro-
priam matrem ducit, Japit er fororem, fio ^ Ofjrris, Saturnus, Sol,
De Adonide Sol(in metaphora Belinia-
fervus rubeus, Gabritiusj
apud Rofariumjhoc eft,de Teipfo ita Scitote qnodfater
\
y

meitsSol dedit mihipoteatem tper ommm potentumyCtr induit mevei-

mento glorid : Et mox. Ego enimunicusm ^ ajpmiliorpatri meo,g!rc.r--
vos meos extraha de potentia ^natura eorumy^^ indmeosdelendore *
limine meo:pulchro quem dedit mihi pater meusy in omnibus operibut^eo-
rum : Ego enimtm excellens yqui exalto dr deprimo cunEta^d^ m(Umfervo-
rum meorum poteslpermeyniunusxui datum eH.quod contrarim esimi-
hi.Etipfederuit meynantamenderuit naturammeam. EtipfieFiSatur^
nus^quiparat omnia meamembra: Poea vado ad matnm meantyqua con^
gregat omnia membra mea divifa d*parata: Ego m illuminans -omnia
meaydEfaeia lumen apparere patenter initinere depatremeo SaturnOy&et-
iam de matre mea^ quamihiinimicatur, Hactenusdida adeo dara fiint,
ut vel mediocriter inledione authorum verfato tenebras mentis
oculis difcutiant*& lucem folarem patefaciant, qux in concord^-
tiis addudis rerum & per/bnarum abunde perfpicitur. . Nam
quas verafunt,etiamfi fub velo allegorias teda,miro inter fefufFra-
ioconfentiunt, quae falfa, fecum cumque.aliis pugnant, in diver-
a abeunt.

17 Fuga XLII. io 4. Tupr. Contrapundumt
5
0 tl/t>er in Chymicis verfiret, fft)

^rfant 5 iefen/ ra^/

QJrpUfit n& iurtip.
Atalnnt(i
Tugiens, iiiii
Dux Natura ti bi tuque arte t-
E fto lubens, erras, erras, erras, er-

que arte pediflequus il li

ras, ni comes ipf viae eft.

Hippom*
Secpuenst

Dux Natura ribi tuque ar-

E fto lubens, erras, erras er-

te, ar te pediflequus il li

ras,ni comes ipf ,vi x eft.

Vomum
Morans,

Dux Natura tibi tfique arte pe-

Efto lubens,erras,cras, eras, er-

^diflequLis, pediflequus il li

ras,ni comes ipf vi x eft.

X L IL Epigrammatis Latini vero Germanica.

^ iDdcfer bu muf? fof^jctt

^iHigJtc^/aubcrfl bu infll wo fic bid^ nic^t f tic UmnI
wn miuni
S^k^etnun^t^tpbtin&tabl otiDco mu fldrd^^n bit(^tfa^mfyH
m
^tfiditiba^ Du Hmfl gdcge if) wtit otiD bmtl
wi(miamp<mfiaf{etti(<ucg(mb^caonDf(ar/
fip
^DaDurcfe bu m ta D &ac^a puD
mL<
 Emblema XLII. Depcvetls Natura, 177
In Chymicis verfanti Natura, Ratio, Experientia & ledio,
lint Dux/cipio,perfpiciIia &: lampas.

EPIGRAMMA XLII.

D TJa: Natura tihi.tuque artepedijfequus illi

Eo luhens->erra4^ni comes ipfa via efl.
Det ratiofcipionis opem^Exferientiafirmet
Luminayquopojfit cernere pofia procul.
LeBiofit lampas tenebris dilucida ^rerum
Verhrmquerues providus ut cavene . Z C a s-
17 DTSCURSUS xlii.

C Asus, peregrihantibus accidere poflunt, innumeri fiinty

praefertim fi pedibus nodu perloca lubrica &
periculofa iter fa-
cere inftituant:ad quod quatuor tanquam fumme neccflaria re-
quiruntur, ne de viatico &
robufto corpore quicquam dicamus:
Primb locorum,perquae eundum erit,nonrgnaruscomesaatdux:
Sienimignarus ignarum duxeric,idem iis quodcsecis contingit; ut
li non in foveam, tarnen in e rrores &
ambages ambo priccipitentur;
Secundo, baciiis vel fcipio,quo viaslubricitas^ne cuidamnofafit,^
praecavetur :Tertib, oculi fani, caecis enim autiippis ejufmodiiti-
nerafunt periculofifiimarQuartblampasvefaxincenfasntdifcri-
mina viarum dignofci poilint. Eodem modo fi quis difficilimo fe
committatitineri, ut Medicinam Fhilofophicam indaget, praeter
fumptus &
corporis robur, quaterna defiderabitantedidis paral-
lela &
correfpondetra ex jequo, videlicet Naturam,Rationem, Ex-
perientiam&Ledronem:quorumfiunumautalterumdcfuerityre-
Jiqua parum aiu nihil )uvabtint:H{fce enim, tanquam quatuor rotis
currus Phiiofophicus incedit,cuiexrotisunadeeirenequit,fifuper-
fit,nil prodeft. Natura prasfupponit corpora naturalia, & fpiritusy
tanquam fuhje<5la primo anatura miniftra ta,in qux ars poftea agat
id praeparando, purificando& habile reddendo, ut deeo id fieripof-
fit,quod ars profine promittit rSicfigulus fumit aquam & rerram^
vitrarius cineres & arenam/aber ferrum,ies ftannum, plumblim^
argentum vel aurum coriarius pelles crudas & fic alii alia:
,

Ita quoque chymicT artifex ad fua materialia refpicit :IIlisfuafunt

notiffima vel primo die, huic per multos annos, ciim incipit,ple-
rumque ignota manent,ne dicam, per totam vitam. Natura quide
digitum intendit in matcrias,fed multa funt,qu^impreffionem na-
turxobfcurent,ut agnofei nequeat. Prima itaque in tcntrocft, na-
turam intime contemplari quomodo procedat in fuis operationi-
bus eo fine,utfub]ecla Cbymia::nai:uraiiaabrque defectu autfuper-
jfiuitate haberi queant Unde natura fit dux& comes tantiitineris,
:

CUJUS veftigia fequenda funt. Secundo Ratio fit inftar fcipionisj

qui firmetgrcfliis pedes ftabilia t,ne vacillent 3 bfij5 ratiocinatic -
&
 D /SC II SU S XLIL I7J
ne enimquis ad lapruminercoreserit procliyis,lIndedicuntPhilo-
fophiiQmcquidaudis,ratiocinare>nurnitaeflepoflit>neene.Adim-
poflibila enim credenda vel peragenda nemo impellitur^ nifi ipfe
debilis memoriae, obtuiiingenii& fatu^imaginationis, ut fibi im-
ponat falfapro veris accipiendo &veraprofaili!i renuendo Ajunc :

quoque fe non curare de verbis, quicquiddicatur/edfaltem de re-

bus,quid jntelligaturj Et verba eile propter res 6c non res propter
;yerba. Exempligratia,dicatquis,tind:urPhilofophica vitrum fie-
rimalleabile. Quid ni hoc credidero,!! modo ratio didet? Tertio
Experientia dabit perfpicilia, quibus remota videri poffint*,
funtinfbrumenta optica imbecillitatem oculorum humanorum ju-
yantia.Sc corrigenda^ arte inventa &
fada. His perhmiliafunt Ex-
perimenta circa mineralem materiam cujulque.generis tentata,
vifa vel vere audita*, qu^ qubplurafuerintin memoria, eo plura ra-
tiocinatio inde fumet 6c inter &cum aliis comparabit,ut animad-
vertat, quid fit verum,quid non.Quarto Ledio quafi lampada per-
fpicuam in intelleduincendat,fine qua erunt ubique tenebra 6c
denfe nubes^Debet autem ledio bonorum^authorum fiepeiterari,
alias nihil proderit.HincBacaflerinturba:^/ ergo inquit,
erityUhenthquefatkmUfruituTiin tramite juflo huj.m artis meabit
qui vero dtius feputatexlihrisnoflrisfruUum capere pojfe fallitur .fatiusque
fuerat, non inicere quidem) quam unquam ontigiJJe:Et<\\xx ibidem fe-
quuntun
 iSo Fuga XLTII. iny.feuii.infra. Contrapundlum.;
ipor^tt i>em fo rcbm fa/i)cr fd(fc^(ic^

AidUntei'
fugUns^ '

Montis in exceifb confiftit ver-

Af fi du e clamansjailidu h

tice vul tur,vul tur

clamansrAlbusegoatqi niger.
ilippom.
fetamus*

Montis in excelfo confiftit

Aflidu e clamans, afEdue

vertice vultur, vul tur,

^ clamans: Albus ego atq; ni ger.
Pomum
moram.

Montis in excelfo con fi ftit, confi-

Af fidu e clamans, affi du e cla-

ftit vetice, vertice vultur

fnans: Albus ego atqj niger.

X L IL Epigrammatis Latinivero Germanica,

5[[9ff 0p^tai ^0^ Q5frg$6r t|ut fintnbt

ir 0f rott !> ro^( j 3^^ > Kcrfdt tft aut% lr

^oflimtloi io( j^m ff9 K $(u 5<l ^fd^iittinn ahi
3 ft?i f?fr Stetisti aucl^ wiin Mc 0oim (r^o6n am ^itta^ (?c</
^ann^((f<(r/p^(rt*fnf{/^oro^M<daniEi(:^un^d(rt
JSmble-
 ^

Emblema XLIII. Vecretis Natura. i8i

Audiloqiiacem vulturem, qui neutiquam decipit.

EPIGRAMMA XLIII.

M Ontis in excelfi conit vertice vultur

K^iduecUmanssAlhu^ ego at que niger
Citrinm^ruheusqueferor nilmentior idem eft
:

Corvt46 yquipennis ahfque volare [olet

Tipe tenebrosa, mediaque in luce dieiy

T^mque artis caput eftillevelic tua.
ii ^
V T> IS cViRsVLs XLIII.
T Oq^ces" fey vocis humane,mulas vo!ucres,videIicetPfitta-
-^cos,corvos,monedu!as, &
picas quotidie paflim audimus. Sic
Plinius&o tempore, quohiftoriam edidit, Agrippina ClaudiiCefa-
uxorem habuilTe turdum,fermoneshominumimitantem fcribit
ris
Habuerunt ScCxfares juvenes fturnum& iufcinias Grarco latino-
quefermoniafruefjclas,8calliducnovaloquenteslongoetiam ver-
borum filo.Cumqueejufmodin6 raroccurrantaves,minsadmi-
ratione dignae aunc cenfentur,iiquidem ufiis ScalTuefactioomnes
volucres latiori lingua proditas hoc modo vocales &
garrulas red-
dorepoflit. V erum vultur ille,cujus Philofophi mentionem faciunt,
voccs,fiquas edit,nonexufu didicit,fed eas natura ipfius tacite ex-
primit. Philofophi vero dicunt,quod affidueclamet,altaque voce
pronunciet,quisiit8cqualis,in quo magnos imitatur principes,qui
titulos feos & ha:rditates femper in initio iuarum intimationum
innotefcere volunt,oon fuperbiealicu;us nota,fed aliorum .caula,
ut&ipfifciant,quibusprincipatibusdominentur,aut jushredita-
rium prcCteodant. Sic multum intcreft,utagnofcatur,quib,uscolo-
ribus,tanquam armorum Sc titulorum infignibus,Philoibphicaa-
vis gaudeat,& cajteras antecellat. Ego,inquit,ut Rolariushabei ex
Hermete,lum nigrum alhi,&Citrinus rubei,8c certeveridicus fum
2cnonmentiens. Nigrumfeadfirmat,album,citrinum& rubeum,
& revera cft,etfi enim tres ultimos colores adu nondum polli-
talis
deatjtamenhsreditatumeorumexpedat. HincRofinusinlib.di-
vinarum interpretationum} Recipe,inquit,lapidem,tjui eft niger,
albus, rubeusjcitrinus. avis miraDilis,qui nigredine nodis,6c diei
Ex amaritudinenamqueinfuoguttureexi-
claritate line alis volat.
ftente,coloratio.aGcipitur/a fuo vero ctuere msta aqua accipitur,
EcutdixitAlexauderdlecipeiapidemquatuQr colurumfili. Colo-
reshofceomnesjquiluntprindjjslesiluepffllo ordine a.delle lapidi,
ad naafeamPhyofqphorumlibtididitant. <Cur .verp Vlulturappel-
leturPhilofophicumfuhjcdum.nntubsreerit.E^ vulturibusnigri
praevalent, rapaces funtj(edtardevolantspropter corporis molem.
Ajunthanc avem concipate,doe,tiwfculrum.femioe,& fine con-
jundione
 II XLIII. igj

juniftfone ge^erare^fiatosque cx^ikin multamiaetai^m procdere

ad annum ufquecentefimurn. NidificarH-martisrupibusynidosne-
mo attigit. Foe:tus fere cernuntur bini:. Auxilio lunc contra fer- -

pen tes. Eurogra vid^ fiunt. Cum coeperunt ova edere, aliquid adfcr
runt ex Indico tra^l:u,quod eft tanquam nux, intus habens, quod
moveatur foniimque fubinde reddat quod ubi fibi appofueruor,
,
,

multos foetus producunt, fed unus tantum remanet, qui I m m usu-

Lus vocatur. Hermodorus Ponticus apud Coelmmteftis eft, vultu-
res efie omnium animalium innocentiffimos,quia nihil prorfiis at-
tingant eorum, qux Terant homines, plantent,alant- Animantium
pra^tereanullam interimant. Volucribus quoque vel mortuis abf-
tineant, quodam cognationis intelle(ftu:Hinc in auguriis pra:ftan-
tiffimihabebantur,ut indicant Urbis Romse primordia. Has vultu-
rum proprietates fere orrmes cum
Philofbphicus ales exprimat,
hinc non immerito vultur ab Hermete aiikque appellatur, qui &
tardus in volatu & niger colore eftjConcipi t ex fefe Sic enim Rofa-
:

rius circa finem , Bt draco , qtd maritat fiipm (ir impragnat

ipfe efi

feipm dt*paritin diefuo, dreist Rofinus ad farratant Et ipm eH fer^ :

pensfiipm luxuriam, fdpfum impragnans ( in die una parturiens drc. ,

Diutiffimevivit&fupercft,fequemuItiplicat.Qjmdenim Virgiiius
dePhoeniceavefcribit,huicicque(quiaeadem eft)convenit:
t^lipedem cervum corvus ter vincit, at illum
OHultiplicat novies Phcenixreparahilis aks:

Hujaf nidos attingere vald^ difficile eft Cum ftrpente Mercuriali pugnat,
:

eumq^ vmcir,hoc e{|,Sol cum luna. Ex vento concipitur, & in ventre eju? por-
tatur, & in aece nafcicur. /Etites lapis lapillum habes intra fc fonantcm,d multis
tot dicitur.Unus (altem immuTuls in nido Philof invenitur.Innocentiffima
quoq; avis eft Philof.quia nulli nocet, omnibus feientibus prodeft,& inaugu-
riispraeftantiffima.Atcurin monte nidificat, & fedeni ita clamat ? Refpondec
Rofinus ex Rafi, qui inquit: Contmpldre altifma montana, qua funt a dtxtris a &
finiris,ac afcendti&ue :lhi!apu merinvtmtur,& in aho montt.qui ftrtomnegtnm pi-
gmmtorum,^firitm vel ^icies, \hl fimUitn eil M&rienm :Cmkmdtt aka montana
:

arboribus confita^quiaibilapnoer invenitur &abfeondttuse: Et Harmes: Eaciplte lapi-

dem benediUum, comminuite & lavate lapidem rubeum, de quo extrahitur, qui invenitur
inmontibm &maxme aliquando in cloacis veteribus, f
^
 s^4 Fga XLIV.my.feuri.fiiprLBafifoIapropoftfoosexiftente;

betrug Typhon Ofirim(ot>ttt/t)ttt)fdt1cQ5Kct>Cf

n)dc^(ioi^(rum^ jufammm^r<itd(t>K iHs,
fbnxic^triim^f.

'AtuUntu
fugiens.

Sy ri a Adonidem habet^Dio-
igyptus,qui funt nil nifi Sol Sophi-

nyfiim Graecia, Ofi rim

ae, nil nifi Sol Sophi ae.

Hippom.
Jequens.

Syria Ad ni dem ha betDio ny fiim

ptus, qui fiint nil ni fi Sol So phi-

Grae cia Ofi rim

ae nil nifi Sol Sophi X.

Tmum\
morms.
Sy ri a Adonidem habet, Dio-
igyptus,qui funt nil nifi Sol Sophi-

nyfiim Graecia, fi O rim

'

ae,nil nifi Sol Sophi ae.

X L IF. Epigrammatis Latini verfio Germanica.

3)d<n Adonim j^al/Dionyfum @ri<^<n(an <^<n/
Ofirim, fo fepnb 0onn ft<n ^dfett dibml
Ifis i t>i( uc^ $SKu(r t>n^ Oflridis Wttb/
3dc^6lil>r<f Typhon t^iU/fHwitxffgt ia tiaidb/
(>00 CIRann^/ tm ^dfftrtxHo^rcn/
^(ww 0 cft wrge|i/ fc J>w 0 .dfe

M B L E-'

)
 EMBLE MA LX I V. Hefeeretls Naturt. iS?
I)!o Typhon Ofyridem trucidat, artiisque illius
Hinc in de diffipatjled hos collegit Ifis inclyta^.

EPIGRAMMA XLIV.
^Tria Adonidem habetyDionyim Gracta Orim
^ , quifunt nil nifi Sol Sophia :
Isis adeH foror, dr conjunx ac mater Orisy
Cujm membra Typhon difecatjlla ligat.
Defluit at pudibunda maripars ara per undas y
Sulphur enimySuLVHUK quod generavityabe^f.
OsYiCI'
 dtscUrsUs^ jCktv^- ^

O Sykidis aliegoriam alibi, nempe in iJib Jxieroglypkat^^

vcram originem,qu 2e Chymica.eft,reduximus.&,pieuarie ex-
plicavimus.Quocircahiceademrcpetere(quamvis eadcm deiifde
dicidebet)fupervacaneum arbitramur. Atnihilominsdifcurfum^
hic iiiftituemus parallelum,qintra carceres Antiqua: Chymia:(qu 5
totapoetisdecantata&figurataefl:) femperverfabiturSc manebit*
Oryridem tu mihi Deum, aut regem ^gyptiumperfuadebis? Non
credam, etiamfi perfuaferis, ut credam Longe aliter enim canes,
:

lo.nge ali terf'ut eft in proverbio) fu es olent: Deum plane nego, & tu
mihi aiTentieris,nifi fis Ethnicusautdiftortsea reda ratione opinio-
nis. Regem necfuiire,demonftraturex circumftantiisomnib.quae
alibi confidcrantur: Sol eftjfedPfailofi cujus nomen cum illi paffim
attributum legatur, vulgares, qui nullum alium nifi mundanum il-
lud lumen noverunt,pro eo interpretati fiint. A fole mundi folPhi-
lofophorum denominationem habet,quia proprietatesnatura^ab
illo fole coelefti de fcendentes,aut ei convenientes,continet. Sol ita
que Ofyris eft,Dionyrus,BachusJupiter,Mars,Adonis,Oedypus,
Perfeus, Achilles, Triptolemus,Pelops,Hippomenes,PolIux. Luna
vero IfisjJuno, Venus,mater Oedypi, Danae, Deidamia, Atalanta,
Helena: Item Latona, Semele,Europa,Leda,Antiope, Thalia. Atqs
ha: ftint compofiti parces, quod ante operationem lapfs dicitur, 8c
nomine omnis metalli ,Magnefia:poft operationem, Orcus, Pyr-
rhus, Apollo, ^fculapius. Adjunda funt, Typhon, Python, Aper:
Artifex Hercules, UJy lies, Jafon,Thefeus,Pyrithous: Labores Sc
periculainnumera,quaeab his artificibus exantlata fuere. Videan-
turHerculisiabores,UlyfIis errore5,Jafonis pericula, Thefei cona-
tus& Py rithoi remorx Magnum hoc cft materiae & doctrina: volu-
men, per quod Vulcanus,Mercurius & Saturnus omnibus paginis
currunt &recurrunt,hicutpater omnium Sccaufa,finequanon,ille,
uc materia &forma,ifte, ut efficiens.. Sol ducit fororem lunam in u-
xorem. Jupiter Junonem, ut Saturnus Rheam, &
Ofyris Ifidem:
Dionyfus ex matre Semele combulla fulmine J ovis eripitur imma-
turandus in femore Jovis patris, ./ELulapius cx Coronide matre:
Dionyr
 D 7S C U RS U5 ICLIV. 1K7
Dionyfas adultus aaovam^inijpocierism wanfcatTiomiriibusufq
in Indiam exptdicionem fufc^iensj OCris 8c Tiiptolemus/rugum
(eminationem 8c ufiim,^fculapius,medidn^ adminiftrationem:
Dionyfu 5 <ira2^cis iicdiduSjRomamsBaGchus efti^gyptiis firis^
Syriis Adonis. Oedypus patrem occidit, &
matrem duxit^ Pcrfeus
avum interemit , Typhon fratrem Ofirim, aper Adonim, Cereas
nutrix Triptolemi patrem ejus Eleufium*, Hippomenes,pomoau-
reo Atalantam vicit, Tantalus pater Pelopis Hippodamiamcurruli
certamine obtinuit.Ofirisinpartes diflecius^ab Ifidematre/oro-
re 8c conj uge iterum conj uncius fuit. Pelops puer coelus Se bullitus
humeroA Cereredepafto vit^reftitutus, addito humero eburneo:
Achilles8cTriptolemusIubcarbonibusnoj6lupofiti,&interdiula-
ifle nutriti funt>hica Cerere nutrice, illeaThetidematre: Achilles 8c

Helena Trojani belli caufe fu erunt, ha:c ut impulfiva ,ille ut effi-

ciensrHelena nata ex ovoeft,8cinPelei8cThetidisnuptiis,exquib.
Achilles natus, pomum Eridos,prima caufa raptus Helehse,proje-
dum fuit. Pollux adfuit Argonautis, qui quinquaginta fere annis
antebellumTrojanum inceptura vixHIe pr^efupponuntur(fi vixe-
rint)ScHelenacum Polluce ex uno ovo prodiit) Fuit itaque anus
Helena cum raperetur A Paride Achilli inElyEis campis Medea
, :

nupfit, tum anus edenmla:nififorteEbijuventutemreftituit,ut-^!^

<bni,Jafonis patri, 8c Ceres Pelopi, unde bis pubefcens appellatur:
Perfeus alatum equum accepit a Pallade, eique caput Medufe iri
&
remunerationemattulit^oui Mercurius harpen, aliiD aliaarma
miniftrarunt,TriptoIcmusA Cerere currumcum draconibus alatis:
Ex Jovis cerebroPalladc nata Rhodi pluit aurum/Ut 8c Sole concu-
bente cum Venere) Ecjupiter,ut aurum compreffic Danaen, ut
Cygnu's Ledam, ut cuculus fotorem Junonem ) ut Taurus Euro-
pamtUtSatyws Antiopeti,8cficconcoTdantiaeft in omnibus.

7la a
 ,

i?8 FuGAXLV.mj./up.vertend[Bar&inGlp.ab initio ia clave

iitalanto^
a -

S!33;ig^
jo^^xvf rjBp ijod uou ^jdjOD ^usp uou woJjoD gusp-ausd

Verte Baflum,& incipe ali^

initio in clavi d.

awipuiijTj [t stjjsAptsnqiajtd wq um jsuaui.

iJipp^men. rtrt

Sol^fax clara poli non corpora denfa, non corpora denla

penetratjHinc illi adverfis partibus umbra manet.

Tomum rr
Morans.
,

-
j
^
Sol, fax clara poli non corpora denfa penetrat, ;

Hinc illi adverlls partibus umbra manet. - '

-

XLF. E^grammatk Latini veroGermanicA.

^rum^ftlctNdn 0d^aff(ttan((tt n<d^tf<mr(|n/

3<&0(^ f|t ^licfebw AftronomisgffdDtII/

3(6tt nr & ^(tfai W< @Qmi(t)nt>/gr 0d^aft/

Emblit.
Emblema XLV. 'Befieretis Naturm.

Sol Sc ejus umbra perficiunt opus.

EPIGRAMMA XLV.

S O Hinc
fax
l-t clarapoli-,non corpora denfafenitrat,

iUi adverjis farti htu um bra manet:

Vilier hac rebus cjuamvis est omnibus ,ufit
t^ttamen Aflronomis commoda multatuUt:
tlura Sofhisfid dona dedit SoL,ejus^ umbra,
y^urifera quoniamferjicit artis ofus.
Aa s
Qj^m
190 ^ 7 5 ^C .1 J Us XLV.

Q UEMADMODM.injRftlatio rp*uo4oifau foriuie /ph2ricse,uno

loco ignis incenliis illuftrat circum circa omnes parietesfiipe-
riores8cinreriorespartes,exceptisiis,ubimefavel tabula in medio
coofiftens fuoobjedu impediat 8c umbram tcnebrofam admittat
ita 8c Sol in magno iilo coeli palatiofi ve Theatro ccelato conftitu tus
omnem coeli concavitatem,contenta in ea diaphana8c lucis rece-
ptiva corpora,hoceft,fteilasquafcunque, errantes 8c fixas, radiis fuis
illuminat, nifi ubi Terra intermedia: denfitas prohibeat : Ibi enim
umbra nigra 8c tenebrofa, qua: nox dicitur,tam diu permanet, do-
necfolispraefenti fugetur 8c lux ejus vice fundatur 8c conipiciatur.
Eft itaque umbra 8c nox folaris lucis privatio feu abfentia,dies eco-
tra irradiatio 8c circumfufio. Umbra efl:,quE fblis afpe^um tolera-
re nequit,idcirco fugiens Scleabfcondens nunc ab hac,nunc ab illa
parteterra:,proutfoleftexoppofito.Nunquam SolSc umbrafe in-
vicem viderunt,quamvisinmomentoquovis,fi natura admitteret,
polTentifed fol ut inimicam fibi audiens femperiiliinfiftit fugienti,
nec unquam defcfiam capere poteft,ut pulchre Buchananus in li-
bro fphierico cecinit Adimitationem8c exemplum magni illiusfb-
lis,ejuIqueumbrx,Phi!ofophi obiervarunt8cuiofoliadeflreumbra
nigram,nebuIo(am8c fugacem: Hinc Hermes, Fili, inquit, extrahe
a radiofiiamumbram,hoceft,videutfoiem tuum circum ducas per
primum mobile,cui Vulcanus prseficitur,ut 8c illa Terrjc tuacpars,
quae nunc umbrosa noie tegitur, clara fruatur luce Iblari; Nifie-
nimpermotum primum totumFirmamentumcoeli cum omnibus
contentis fingulis diebus naturalibus,hoc quatuor horis
eft, viginti

femel drcumduceremr,fedfiiltem motu fiio proprio, fecundo 8c

annuodicloSolmovereturiquTmfraBosfimtAntipodesjferefcme-
ftri temporisipad^JBOiiftembabietieilcwosdienounimi contingeret,
8c poft vice verfii.iasvdiaBiC.05.oaderaaitfiitusat4nusexuna
nocle 8c die conftatiet,veJjiiiJK:fulHi,ttioquep<>loha: vices expe-
rimento 8c ratiojft yeriftim*a>mpfobaotuf. Acproyidentia: Divi-
na: longe alitwvi&m fait,qujeide6duplicesffliotBsordinavitpla-
neurum, primum 8c icuoiiiiim,Sc ficatmuminixiulios diesdiftri-
"
'
buir.
 D I S. cAIr S U S XLV. /91
buitrllmbra autem illa &fol dicm &
nodlem faciunt fimul,quod
folper fef61 ^^Kax^rIpa^^et^cujus^e^fillunii nfunromni^
& corpora, non autem umbramffaGcre,nifiperaccidensruaBfen-
&
ti.lta Sol Philofophicus cum fua umbra facit diem, hoc eft,Iuc^
& nodem feu tenebras, nempe Latonam (eu magnefiam, cujus
umbramignito pharmaco delendam 6c comburendam efle tradit
Democritus, uc lib. 3 Aurea: menfa^ patetininitio.Umbrarumuti-
litas.in Aftronomicis adeo magna eft,ut.fineiisiilafcientiaabfolvi
poffit, Chymici quoque /uis umbrisaflTcribunt, quod eorum ars
ad perfedionem veniat jQuid enim Sol hic fineumbra?Q^dpi-
ftillum fine campana: Illud, quidem facit motum primum, ut foni-
tus-detur, at h^ec dat fbnitumjilIudeftpledrum,hascorganumjiI-
ludJingua,hoc os magnum: Umbra res viliffimaeft, non Enti pro-
xima, fic& Philofbphorum.umbra eft quid nigrum nigrius nigro,
utvocantjvel vilius alga, non propter fe,fedhominumopinionem8c
copiamj Igne quid utilius, quid aqua preciofius,quid terra arnabi-
&
lius, quas dat flores amabilia omnia?quid aere jucundius^quoin-
terclu(b,omnia jucunda efle definunt: Attamen, quia proflent ad
hominum ufus in late patentibus fiiis fph^eris, viliflima cenfentur,
pr^poflera imaginatione. Sic &
umbra taxatur &
communis &c
PhilofijphicajQui in umbris fubterraneis diu degunt, fi ih claram
folislucemfubit6producantur,amittuntvifum &
aciem oculo-
rumdtaquiinfbla umbra Philofophicamoraniur& operantur, nec
ci folem adjungunt, judicio &
oculis mentis privantuneflediique
fruflrantur. In meridiem fbiecoelefti elevato major eftcalor,efl &:
minorumbra, fic quoque hic calore audo diminuitur umbra&e-
converfojlncipiendumicaquefoleameridioualilatcreadnoftrum
verticem fe iterum flbdentcfin*CapricornO)& prima operatio uf
que ad Arietem eritabfbluta;tum incipit opus mulierum, u/que ad
Leonemj& pofl labor exlaboreprovcnit,donecannus capite cau-
dam apprehendat, ut anguis,hoc efl,abfblutusfit.
 iPuG aXLVI. Reciproca).
. -b\c .
--
:

fommmjufammm
> Ptima VOX incipiat ab initio:

Atalanta 4iil

Tiigiens,

Jupiter e Del phis a qui las mifilTc ge mel las.

Pia gas asque du ci oc as o E ad Fer tur

Secnda fine, & canat verfus initium.

Hippom
Sequens

Fertur ad E o as occiduasque pla gair

las mel gc mififle las qui a phis Del e Jupiter

Tomum
Morans.

Jupiter c Del phis a quilas mi fifle gemel las

Plagas occi duas que E o as ad Fer tur

'X L VI. Epigrammatis LAtinivero Germanica.

Jupiteron;{fp!6jtn2f5(<fof ug<f<^rt/

t)ae Ci){ttedd(t nioit tvi(Tn t>n5

iuimtmn (pmmen pit^ tn ntin (idi tt.

EmblE'
 :

Emblema XLVI. Decnf Natura, 195 -

Aquilas du^e, una ab ortu,alteraaboccafu conveniunt.

EPIGRAMMA XLVI.
upiter ^Delphis aquilas mijfe gemellas

J Fertur ad Eoas Oeci duas que plagas

Dum medium explorare locum defiderat Orhls^
( Fama ut habet ) Delphos ha redmefimuL
\^Afl ilU lapides biniJuntyumssab ortUy
Kalter ab occafi, qui berte conveniunt.
Bb Apollinem
194 D/^cU 5 XLVI.

A Pollinem antiquiffimurn ex Vulcano naturn, Athenamm co-

ftodem tradit Cicero lib. de natura Deorum. Qu^ quidem o-
piniojfi ut debet, ad allegoriam transferatur,eft veriflima, Quia
Vulcanus Solem Philofophicum,qui Apollo eft,producit. Sedprssr-
valui t,quod ex Jove natus fic^ Cum verb Latona utero gcftaret ge-
mellos Apollinem & Dianam, qos ex JoveconcepeiiatJunoZeloy
typa Pythonem horrendx vaftitatis ferpentcm immifit, qui gravi-
dam profequeretur& vexaret. Muliermiferapoftdiutinoserrores
tandem navigio delata in infulam Ortygiam,ad fororem fuam -
ftericm,quasinea regnabat; Cumque ea infula ferctotamari inun-
daretur, parturienti Latona: locum dedit, unde Delus dicT:a,quat
^ erat antea. Ibi igitur enixa pueros j prima prodiit ex utero
Diana,eaque fe obftetricem matri in partu fratris Apollinis labo-
ranti pr^buitj Unde fadum efl:,ut praegnantes in puerperio ejus
Numen invocarent, eamque vel Lucinam vel Ilithyiam vocave-
runt, quod lucem natis infantibus apertis eorum oculis oftenderct:
&
Apollo igitur natus, adultus Pythonem matris vexatorem lagittis
confecit & Cyclopes occidit, quod fulmen Jovi fabricaUent ad in-
terficiendum ejus fiiium yEfculapium,quem Jupiter fulminatum
ad inferos detrufit, propcerea quod Hippolytum ab equis difcer-
ptum in vitam reftituiflct. Ha:c eflemere Chymfcamultis inlocis
demonftravimus.Latonaenim,Cynthia,Apollo&Pytfaon,funtrc-
quifita artis, qu^ eo modofe habent invicem, ut narratum eft. Cum
vcrbhxcab antiquiffimis Poetis, ut Orpheo,Lino,Mufeo,Home-
rojfcriptis vulgata efient,apudignarosoccafionem religioni ve- &
nerationi Apollinis pr^buerunt.Hincin multis locis Europae A- &
iix cultus eft Apollo,eique ereda templa innumera. Praecipue verb
Delphis antiqua religione venerandum habuit templum, in quo
ftatuxplurimcx ex auro^folido &
argento magni ponderis &
artifi-

cii a regibus & principibus repofit5ae^eranc,Cm> aliis donariis pre-

ciofiflimis,qu^ab omnis ftatus hominibus religionis caolainfacra-
riis recondita erant. Paufaniasrefert fceleton aheneum artificii ad-

mirandi appenfum tholo templi fuffle ab Hippocrate. Apollini

quoque
 ^3 TS i: U SS u S' XL VI. I9y
qaoquecratus fit ille celebris tripes, a Pelope, dum uxorem Hip-
podamiam duceret Oenomai regis Elidisfiiiam,quem Tripodem
fabricarat Mirfciber & Pelopi donaverat. Hic in medio templi ere-
dus erar,in quo inlidens Pythia afflatum
Dsemonis erumpentis e
profimdo'hitu excipiebat, quo'correpta vaticinabatur,& refponfa
dabatfcifcicantibus rerufn futurarum eventus. Fue^re autem Del-
phiinBocoticaad radicosParnaffiiiti. Templo vicinusfuitfonsfa-
udicLis,Calliotis,cui ii faces ardentesadmoverentur,eas extingue-
bat:iiproculeiIentremotie,fubit6accendebantur,^ flammas c6-
cipiebant.Ejusquefontisaquapota vim vaticinandi prxbebatjfed
tamenbreviorisvit^creddebanturejusaquxpotores. Ciim itaque
concurfus fieret ex omnibiis Europae, Afi^que partibus ad oracti-
lumDelphicum,poetae eum locum, nepeParnaflum efle inmedio
terrae fabulati fiintjidqj ab exemplo Jovis probarunt, qui duab.aq-
lis emillis id experimentatus fuerat V erum ciim hrecres hiilorix fi-
:

de non nitatur, non a veritate alienum eft,eam chy micis alFcribere,

prxfertim cum totus Apollo, ut didum,fit chymicus origine, licec
daemon pofleahominum fupftitionem fubeo nomine confirmaric
&vaticiniadederit. Du^ aquilxfiint duolapides,exquib.unasab
^
oriente,alteraboccidentcvenit^q^Philof multis modis demoftra-
runt.Illas Jupiter emifit,utpote fuas armigeras. Aquila autem Apol-
lini feu Soliamica videtur,quia pullos fuos probat ad Solem,quem fi

feftinereneqtseantjUtdegeneres excludit.Ejus pennse aliis reb. c6-

ferta: dicuntur non putrefcere,& aliarum avium pennas devorare,
facile inaurationem admitte re. Non fenio,nec aegritudine moritur,
fedfame. Crefeens n.roftri fijperiorisaduncitasimpedit,necibum
queat capere jqua abjecta in fontem ter fe mergi t,eoq-, modo redi-
I

re fertur adjuvenmtemr'Hinc Pfalmographus: Renovabitur, ut

-aquilae, juventus tua :ExVolatilib.nunquamfulmine tangitur. Pu-
gna cfl: illi in d raconem.qui propterea ej us ova confectatur:QurE o-
mniaejus naturae munera caufam pra^buerunt,cur Phllof aquilam
in arte pr 2edicent,eique lapideni aflimilent, cujus rei cum innu-
fiia
'
mera exempla inlibriseorumfintobvia,hicpluranonadferemus*
5& ii rO
 1

f^S FuGA XL V1 . in 8 duplici fiapf .

.

Wofff t)om 2(uff^ange/i)nt) Der ^utiD Dom ^^Dergattge

fommmDe/^&(n(!(^t>nf(reiitani>erde^t|fn

Atalanta
Jugiens

advenit, Aft ubi Pon to

bile tu ment, qui duo bile tii ment.

Hippem,
Je^ums.

Hinc, ubi Sol oritur lupus advenit,aft ubi Ponto, ubi Pon to
Mergitur inde canis,quiduobile tument,quiduobile tirment.

Incipe in nota ii. & rctrogrederc.

? ornum
m=jra,m.

Hinc ubi Sol oritur lupus ad-

Ponto, Ponto ubi aft venit
Mergitur inde canis,qui duo
tument, fument bile,tumcnt bile*

XLVIL BpgrAmmntls Latini verfto Germanica,

,^ir'^)>(fft>olt2^uffgan^^(ir@onn<tt/d(er^er^lln^f0>tlp(^ef<lop!
0alin(in fyiuffml f<n/
;lD(r dtcf^r fmn im droffm ^ont
(in &(n andern mit '^(tdF(ir jdttffcn/
^$f(9ii0 jtrern 0((in/fon>(rti(m)m(ronf{(in(tn /(Deng(d(((tt
knallen 'OremnnO^etf/Me^fgaif^ttgore^ntt
M 6 JL
 Embxema XLVIT. Decretls Natur*. 157
Lupus ab Oriente & Canis ab Occidentevenientesfe
invicem momorderunt.

EPIGRAMMA XLVII.
*

TJ IttCiuhi Soleritur, Lupus advenihaH ubi Pont*

(-MergituriWde canis, quiduo bile tument:
Hunc is,dr hic illum,imulantefurore momordit,
Etrabidus riliu vifiss uterquefuit.
Sunt geminihi lapides,gratis qui dantur ubiquc.j

Bb 3 Phi-
19? 2) /5 II it 5 a .?. XLVII. .

o P H I Inultis in locis'd uoru m meminere lapidum gratis

PH I Lo s

nobis datorum, ut iraac, Amoldus& alii, inter quos Avicenna

diciteos inftercore jacere abjedos,neglecl:osvulg,quificonjun-
gantur,perficiantmagifl:erium: Quidam attollunt Mercuriumoc-
cidentalem,qui praetulit fe auro 6c illud vicit? Veriim omnium o-
piimeAuthorcofilii conjugii folisc lun^eexAriftotelisEpiftola bi-
nos defcribit Idi^idts^uhidiciii^mdhuju^mduofuntlapideSyprinci-
pales, alb US rubeus mirabilis natura: Albm m occjifafolis incipit apparere
fperfacies aquarum, abfiendens ufjuead mediamno6iem^pofiea ver-
git in profundum: Rubeus vero ex oppofto operatur, quia incipit afiendere
iper aquis in ortufilis ufjue ad meridiem cfi pofiea defendit in profundum.
Hiitaq, lapides funtante didieaqlseaJoveDelphisemiltejHiquo-
&
que funt lupus canis, ex diverfis feu oppofitis terrse plagis venien-
tes, quorum unus momordit alteru m,6c ambo rabiofi fadi funt,veU
luiteftaturRhafisin Epiftola:Hi lapides funt.veriffimum Bezoar
ex quibus prseftantiflimum mittit India Orientalis ex ferarum
ventre depromptum, aliud fed minoris efficacias dat India Ocd-
dentaIis,Peruana,ex cicuribus animalibus acceptum jSic oriens
dat lupum atrociffimum, occidens canemhominibus familiarem,
hoc eft, Sulphur ab Eoo, Mercurius ab Hefperio tradu venitjex
quibus hicmollis&trad:abiIis, illud cholericum &
iracundum exi-
ftit.'Quiduo quamprimum fe invicem offendunt,in mutuos mor-
fus incidunt Canis vero magnitudine infignis primam vidioriam
:

obtinet proftrando lupum &femianimem reddendo: At lupus vi-

res recolligens poft canemdejiciteique dejedoinftatufqueadin-
terneclonemdaterimnon minora vulnera necminus lethalia,qua
intulerat cani, ab eo recipiens, donec fe mutuis conficiant interi- &
mantmorfibus De :lupai?^/?^r ad Euthiciam, inquit quodfit miles
viiiordudrumroboratus^ultipreciicitintenfffimi roboris,perforas corpo-
eB albus apparitione, rubeus experimento ,eq^ mas
ra, cumiis obviat, dt*

qui lunam duxit in uxorem,quemnomulliputant aurum ejfipreciofjfma

conexionis, cujus congelatum nunquam dijfilvitur, neque vefligtadelentm
qupd Deusfancfis Fhilofophis dr eleBis largitus eB: Scitoy quodnatura cepit
eom-
 T>J S c Ua XL VII. 159
cmpmm utimmkum^HMille,^tmoX;qmdlphurrini:\uk^^
eff & &
ad ajerfi^s igncmpifgnms qttodcontinet continetur : Exlns nanu
que conjunBis color prectojmits exity c nunquam pote filphur, quod
naturaliter fugit ypoea fugere, eo quod perforavit illud animafimiliter cf
perforavit dr mixta effanimA tincfura corporijC^ corpus animam continuit
(fr naturalefugere prohibuit. Et deinde quarenti^quis lapidum ft fortiory
reondet : -Lapis qui non e fi lapis fortior e fi altero inimico ; rukrumtverb
efifortms illoquodfua fortitudinefociosrohoravit.]Lu^\isitzc\\xtntn-
talis fortior eft cane,occidentali, quamvis vid:ori^non potiatur ef-
fecT:u,recI una cum inimico
occidat:Exutri(queverdfit venenum
tingens: Differentia inter lupiim& canem exigua eft,cummolof
fus feu pr^grandis.canislupinam formam &
fpeciem offendat, ita
ut lupus origine, fed longa progeneratione, cicur fadus videatur:
Eodem modo fulphur &,.mercurius pariim differunt inter fejquia
illud exhoc,vel hic ex jlloortum ducat : Mercurius quidem fulphur
genuit, at fulphur Mercurium purgavit & talem reddidit De his :

idem Ronus ydumopixnt \Jinde veniat ejus color? refpondetyex ejus in--

tenfmaamaritudine'iEtiWdi Unde venit ejus amaritudo drintenoftQ*

fpondttyexejusmefalliimpuritate: Et WW.nunquam ejus color rubeus
pereminetfctfpond^v.Etmn: Et illa: nunquam etiam efiigne^colidior?
Ttfpondtv.ignis ad reecium illius e fi tanquam aqua ad reefium ignis.
Et i]\2i'Jgne ne efifortiorfttijpondtt non.Et illa:,^^r^ ergo aferis^eunt
igne efefortiorem? K.tipovidtty eb quod ignihushi ips obviantibus alt ey
alterum comedit. Patet itaque quod'alter alterius aiimentumfiat&
cibus,& quantum uni decrefcat tantum alteri accrefcat?donec ac^-
crefcens praevaleat &
draco ferpentemdevorarit: In magnis prxli-
is fepe contingit, ut ftra gern majorem pafii campum 8c viftoriam

obtineat, Ita& canis quavisprofkatus non tamen vicius occubuit

omnino, ciim hoftem adeo ftride tcneat^utilleabfqueb.oc vivere.
nechic abfqueillomori pofli t.
 184 FuGAXLVIII.in y.feu ii.fupra.vertendo fimplicemac initior
er t) 0tt.gc(rttttcfettcm Safjer kfompt citi
rtnrff(fi ftbtr curirct,

0j< 0funD

Atalmtit
f^ns.

Diviti is populisque potens Rex fontis amavitjamavitjPorta-

ri a fervis,quasfibi pofcitjaquaSjquas fi bi pofeit aquas.

Hippom*
Je^nens.

bivi ti is popuIisqiiepocensRexfontis amavit,amavic.

Portari fervis, portari a ferYis,quasfibi pofcir, aquas.

Verte baric vocem, & incipe a principio in clave d.ad fintm.

Vernum
morans.

si n lATQ 3nbsT[nJodsu;)aod xj)'^s:::uojqiAtJiuc un joj

siA,^ 4 sBobiqij ai 3jod s^nbe

XL VI II. Epigrammatis Latinivero Germanica.

VZ' @ixr&(niDi<nfmI)(fo^(it4(rin|(n/f^4fd<faatn/
^t^(rutidt<rDfft/i>iDA^<r&at>otit)<e2tO(rit funt> ^(fc^te;rt>
(timpf auffgffiommtn n>rrt>/

93on wdd^en 0(^n>t^/0fud t>nP au^ ^ur<| ^(n

ir purgt'rf t>urc^
^itOCofntf^pnurfc^tinf fdti('^and(nrotiur 0(un^/ ($0?un(/
Emble-
 Emblema XLVIII. T>ecretls Natura 20 f
^Rexab aquis potatis morhiim, a medicis curatus
fanitatem obtinet.

EPIGRAMMA XLVIII.

D ivitiis popuHsquepotens Rexfontis amavit^

Portari fervis quasfihi pofiit yaejuas :
Has bibit (f rebibit, venas mox inde repletus
DifioloraclarUfufcipiturmedicisy
quibus utpurq^^atus erat fudoribuSyalvo,
" Oreque^moxtinchteft utraque malaros, Cc Xer-
ioi D/jCUi^^U^ XL VIII.
X Erxes illepotentillimus Perfammrex,cm per ficca& inculta
locafub^ftu exercitum duceret ficibundushauftumaquae tur-
quodam
bidae a milite oblatum non refpuit, fed gratiffime bibit,
portantemqueiddonariimunereampliffimoornavitEtfanefiquis
faoc ipfo tempore(ut quorundam hiftori^ recentiflimse teftantur)
per fines Perfixperegrinetur^ranfiimefomesaquxdulcis invenire
cicirur^cumaqaqrcagntesfintfa!r^,acipfumrolinfuperficiefaire-
dinem offerat copiofiffimam: Eo modo Rex, cujus meminerunt
Philofophi fiti vexatus, mandavitaqu^edulcis fibi copiam fierijqua
allatam bibit ad fatretatcm jveluti ex Merlini allegoria curvis con-
ftar. Curatio regis a^gri Scdifcoloratirufcrpituramedicisdiverfis:

^gyptii fuis medicinis propinatis moverunt humores adhuc cru-

dosjquos Hippocrates prius concodos purgari debere afTerit,nifi
fint fluxibilcs Sc vagi. Tum enim mox educendi funt,ne in partes^
aut vifceranobiliora forte impetum faciant &ruant.Hincregi fym-
ptomata pericu!ofa,utpote lipothymi^& fyncope obvenerunt. A-
lex andrini vero medici, poftremd advenientes in morbo chronico,
feliciores funthabiti,quiregempfiftin^fanitatircftituerunt.TantO
mederi regi elloperx precium,qui medico fuo fanus fadus benevo-
lam praebet manum & faciem ferenam. Legimus multorum cura-
tiones optime fuilTe recompenfatasa regibusdiverfis,utiDemoci-
dis a Polycrate Samiorum tyranno talentis duobus, Erafiftrati (que
Plinius fcribit,fuifie difcipulumCh^yfippi,ex Ariftotelis filiageni-
tum) propter Antiochumregem,examoreStratonices novercie ae-
grum fanatum, centum talentis filio ejus Ptolemaeo,ut Jacobi Co-
derii, medici Galli regis Ludoici La quo quatuor millia coronato-
1

rum fingulis menfibuspro ftipendioaccepit,aliorumquerecentio-

rum non faciamus mentionem^fedhujus regis fanatio adhuc longe
majori mercede aut pr^mro recomp^nfacur. Ita enim apud Rofi-
rium Hermes & Gebern Qui hanc,inquiunt, artem femelperfece-
rit,fi deberet vivere miUe millibus annis, & fingulis diebusnutrire

quatuormillia hominum, non egeret. HocconfirmatSenior,diftcs:

Eftita dives habens iapid:ci,de quo Elixir fit,licut quihabetigncm.
 XLVIIL 2oT
poteftdaTeignem,cuiTuk5&quando vultj& quantum vu!t fine fii<^
periculoIc dsfecbu. I>emacriti pater adeo di/es fuit, uc exercitui
Xerxis Epulum dderit,& Pjrthiui quidam opulentifiimus obtulit
idem ftipendium totius exercitus &ccommeatum ad menfes quin-
que, fi modo unumexquinquefiliis,natu minorem,quifua:fenecT;u-
tis effetfoIatiiim,nin caftraregiaire cogeretur, domi retinere iice-
ret^fed barbarus rexiodigniflimepetitionem Pythii ferens,jufficmi-
"norem natu filium in duas parces difiedum palis utrimque ad viam
regiam adfigljper quam totus exercitus tranfiturus erat,utannotac
Sabellicus Iib.2.Ennead.3. Sed horum divitia: nihil ad opes hujus
Regis, qux fiint abfque dimenfione & numero. Huncfanatumc
ab aquis liberatum Reges omnes, & potentes aliarum regionum
honoraverunt &c timuerunt. Et quando volebant videre de mirabi-
libus ejus, ponebantincrucibulo,unciam unam Mercurii bene loti
& projiciebant defupertanquam unum granum milii de unguibus
Ycl de capillis aut {anguinefuo,& fii filabant leviter cum caj-bonibus,
dimittebant eura infrigidari cumeis,& inveniebant lapidem, qua-
lem fcio. Hic eftille, cujus Bernhardus Comes meminit, quod fex
luis aulicis tantundem regni det^uantum apfe poffidet,fi modo ex-
pecl:ent5donecipfe in balneo juventutem recuperarit,& veftibus
variis, nempethoracenigro, indufioalbo& languine purpureo or
natus fi tjtum enim fingulis de fanguinefiio daturum, ipsosque fug-
arum di viciarum participesfadurumfe pollicetur.

<l( if
 ;i
4 Fug aXLIX. In j.fpr. vertendo Bafinfeu fugientem vocem
& incipiendo ab initio in d. fic vertendo fimpcern
& incipiendo in fine g.

Atxlmtei fUb(tOtion,

rjiiqrj jruijjrusncj3Dijj snurD|nA :> S'SiHJsp^uiuio'ipdui^inq

hanc vocem, & incipe

nq tu IUI 3j ponb aun 3 ly

Hipp&men*
jiq tem.

Fabula narratur^Phoebus Vulcanus & Hermes in pellem

bu bu lam fe mi na quod fu ermt.

m:tm
x,i^r.s.
|El- Ei |,^ ^Ep^E|-EggE|:|; |^rEEEgEEE=^
:

iiicrintquodremina bubulam pellem in

lUrrr_tE3^EEiJ:x cem in g, dtfcendendo in a.

Hermes <5c V''ulcanusPh<xbiTS 5 narratur Fabula

A" L IX. Epgr.%?mnatls Latini vero Germanica.

(^.QloV^hathus.Mercmiusmbbit^^mg^Ulm^^abUniginMl
J)ixbm itt (in Ovm^fe S^aut[i^t k frdff<ign 0flm(t g<n/
Drep9ajug!d^ gfWorPen Orions,
2tifofag<man/ Pa ffpn&Prrp^attcr b(r 2B?i^|t0oiiP/
bi< 0OW1 &rfldVuIcanus PrranP^rtPtrf (rftnitcf/
?r,p?gftaflUrPfrPr4/P<flrt93a(KriP3<nwtidi
Embx-e-
 :

Emblema XLIX. Becreti^ Natura. 205

'

Infans Philofophicus tres agncfdtpatres>ut Orion-.

EPIGRAMMA XLIX.
*^Al?ula narraturyPhcehm.Vulcanm dr Hermes
Jnpellem huhuUmfeminei quoderint^
7'resque Patresfuerint m-agnimul Orionis:
^ujn Sobolem Sophiafic tripatrem ejfeferunt
Sol etenim primus, Vulccinm at eJfeficundus
Dicitur^huicpraflans tertius artepater.
Cc 3 Muli-
 DISCURSUS XLIX.
ULiERES,quse fe varib proftimuncviris,rar6fbbolem viva-
cem concipionr ex confufionediverforum feminum Natura :

enimingenerationehommisSc animalium plserorumque non ad-

mittit fijperfoetationeiTi,nili forte ra riflime Hincex unico patre 8C
:

matreprolesquarcunquenafciturjfivelitunaautplures.ut quoque
ex hiftoriis& eventu aliterjudicantium patet, inprimis Margaritae
liusHermanni comitis Hennebergix uxoris, qux anno 1276. tre-
centos & fexagintaquinque enixa eil pueros,quorum omnium ba-
ptifatorum, Scmafculorum, Johannis, foeminarumElifabcthxo-
mine vocatorum , poft demortuorum fepultura in Lauldunenll
templo, uno miliari dillante Haga comitum verfus mare,inHol-
landia, adhuc cum pelvi xrea,in qua baptizari iint,& infcriptione
hiftorix,adhucvifitur:caufamdicunt,quodComiciiravidenspau-
perculam mulierem gemellos in ulnis geftare,cam adulteram vo-
erit, quali impoflibile fit,ui plures libcriunoconceptuexuno vi-
ro, fed ex diverlis,neceirarid ederentur;llnde imprecationefaAa
apaupere,qux (eab eo crimine puram noverat, quotquot dies in
annofunt,totipfaconcepitinuterounotempore&exunoviro:Mi-
raculum hoc quidem ell:,at naturale opus,quod ex divina ultione
contigit: In opere autem Philofophico quod alias naturx adver-
l'um eil, facile admittitur fuballegorixve/limento:Hic enim unus
foetus tresdicitur habere patres vel etiam binos,ut& matres. Hinc
Raymundus, ut citat Rofariusjnofter, inquit, infans habet duos
patres Sc duas matpcs:& q uia ipfe chare nutritus eil ex tota fubftan-.
quod nunquam moritur: Ita DionyfusleuBac.
tiain igne, propter
chus bimater appellatur,quem immaturum combufta matre ex e
jus vetre eripuit &
femori fiio infiiit,ut pater mater fa<3;us fit Sedi
:

hxemagis deciaracur in Orionis conceptu, qex Apollinis, Vulcan.

& Mercurii commixtis feminibus in pelle bubula inclufis peno
m enfes,natus dicitur rMonllroIahxc cflent omnino, non tantum
fabulofa,nifiarcanumnaturxfub his iri volucris kteret,non omnib.
obvium.Lullius in Theorica teftamenti eidem foetui Philofophico
tot & fere eoldera attribuit patm, nempe Solem, qui cft Apollo
live
 j

D IS CU RSU s XLIX. 107

Civt So'l ccelellfs eft primus hujus gersemionis airthor,q,uivirtute
fua inenarrabili & occulta feu aftrali operatur in materiam quan-
dam Philofphis notam, tanquam inmatricemmulicris,in eaque
producit filium feu foetum fibi fimikm^cui poftea fuaarma & in-
fignia virtutum, paterno jure, tradet&relinqiiet, hoc efl:, immatura

&
maturandis non tincla nec purgata, tingendi purgandi poten-
tiam. Quicqii id enim Sol in mille annis perficit, hoc filius cjus in di-
midia hora pr^eftabitjPropterea ut vis millecuplo fortior in eo fiat
quam in Sole, pater eum V^ulcanoindifciplinamtradit&artificili-
mul,utabhisejusgenerofaindoles excolaturS viribusmultiplicc-
turjfiquidem confiet teneris afiuefcere multum efle: Sic Achilles
Jafon, Hercules Chironi erudiendi fuere traditi eandem ob inten-
tionem.Milo enim Crotoniata, qui puer vitulum geftavit, vir bo-
vem fuftulit ex confuetudine. Non injuri autem> praeter Solem,
Vulcanus & artifex hujuspueri vocanturpatres,quiaprimus utcf-
fo,hi ut talis S tantus, effecerunt Nec vero ^eqiuvalens didadron
:

magiftris folvi potefi ob inftitutionem, ut nec praemium parenti-

bus ob generationem. Hi corpus, illi animum concinnant. Si ani-
mus potior eft corpore,nec illis minorjrefercda eft gratia, quam his.
In Orionis vero ortu Mercurius materiam, Apollo formam, Vul- &
canus calorem feu effi cientem caufam externam prxbui t.Sic quoq
in opere Philofbphico fieri con vchit,ut tres patres in unam fobolem
conipirafTe videantur, in qua Philofophorum-iln t deliciae.
 io Fuga L. in 3. feu 10. infr.

bas^cib t)nD fic if)nmb^ekn^t/

un fr&m b(p9( mit vbsisvffnu

Atdantn
'Baiens.

A!ra veneno fo fodiatur tum ba Draconi

Cui mulier nexu fic bene vin6hi fii o.

H'tppom*
Se^iuns

Alca vencno fo fo diatur tum ba

>

Draconi Cui mulier nexu fic bene vindla fii o.

Tomum
Morans.

Alta venenofo fodiatur tumba Draconi

Cui mulier nexu fit bene vinda fiio.

X. Efigrammatls Latinivero Germmiai,

^iratMem <jf &<m gtfftigeti 2>r(c^<ti/f m

^ ol nxrt>fiiwrtunD<nff(!i3li^anf^rcm4fi6/
^imtilnl iie br.2Wann mitj^t Dr ibe0enK(fn wttbl
0tirbc{ftnwtju0lfk^mu)^fnb<0rabn in bk
jlirbsf/pnbttJiri mkrot^ftn Q5(ui br^cffc/

ip Krtnf e K>arr ^<a bnwrbrb(fii.

Emble-
 :

Emblema L.
Defecretls Natura.
Draco mulierem, & hc illum interimit, fimulque
fanguine perfunduntur.

EPIGRAMMA L.
A Lta'venenofifodiatur tumba Draconiy
^ Cui mulier nexu fit bene vinBafuo
Ille maritalisdum carfit gaudia le6liy
Hac moritur, cum quafit Draco te Bus humo,
lllim hinc corfus morti datur^atque eruor e^
Tingitur : Hac operis[emita vera tui eH,
Dd Draco-
lio IIJ' L.
T^Raconum manfio in cavernis terras eft, hominum vero /apra
--^terram in aere proximo y quas duo funt elementa contraria
jubenturaPhilofophis conjungi,utadio unius in aliud fiat:Permu-
iieremverb alii intelliguntrUt Bafiiius clave i. Non enimutile
c^mt^cjuiunidummm in alpibnsponere: Nam pulli ejm pra fiigore nivis
in fummitdte montium morerentur : fi vero aquila dracon emfitgi^
dum qui/uam habitationem inpetris longo tempore habuit, dt ex terrttfpe
lunct6prorepit:,addas mbosqueininfernalemfillamponas jum Pluto ven-
tum affiabit, dr exfrigido dracone igneumfriritum volatilem eliciet^qui fua
magno calore aquiU penntvs cumburet acjudorificum balneum excitabita-
,

debutnixinfiimmismontibui colliquefcatydraqua fiat\quo minerabile haU

veumheneprAparetur^dpregifortunam acfitnitatem tribuat. Admirabile
faneeft>quoddraco frigidus /piritumignemdefemittety Id tamen
verum efle experientia declarat in /erpentibus combuftis,qui flam-
mam veneno/amalliftentes inficientem emittunt. Necfruftra dra-
cones thefaurorum chymicorum cuftodes flammivomi dicuntur,
ut aurei velleris, hortorum He/peridum,Cadmi, 6c his fimiles.Degit
autem hic draco in anguftis petrarum fubterranearum locisjquem
ibi capere oportet, & aquilas feu mulieri adjungere, huic in fepul-
chrO)ilIi,fi mavis,innidorNatura enim draconiscftalias,utinfidie-
tur ovis aquilinis, cumque aquilainternecinum bellum gerat. Dra-
conemaliquandoamalTepuellam,ciimqueea concubuilIe,exGr^-
cis feriptorib us /untfqui tradant. Qmd mirum igitur,fi Philof velint,
draconem fuum cum muliere in una caverna cocludi debere ? Gre-
verus dracones rubeos & nigros in ima montis voragine conjungit,
ignequeadurit,&pereuntibusnigris,dicitmontis cuftodem,undi-
&
quaque illos conquirere. in monteminferre.Merlinus infiia vifio-
ne(nifiiIiafitfuppofititia)mentione facitdraconisalbi &rubei>Hi
dracones,quicunquefint,fiveunafitmuIier,reudracofoemina,infe
invicem agunt, donec utrique moriantur, &
fanguinem emittant
ex vulneribus>quo perfunduntur. Intelligitur vero hic perdraco-
&
nem elementum terras ignis, per mulierem,aeris aquas 5 Un-
& &
de Clangor buccin^e dicit, qnod draco efi materia infundo remanem
 D j ^ c II i? 5 U ^ L .
iii

jfoJi difitSatiortem aqux 4 :E t ex H e rm e t e Aqui aer

: inter cceh m&
terram exifle ns eH vita uniufcujufque rei. Ipfi enim aqua folvit corpu4/ns-
ritum de mortuo facit 'vivum^c^ facit matrimonium inter virum dr
nmlierem. Etenim totum beneficium artisfacit:T>t terra quoque iic in-
quit. Etintellige adhucyquod i a propria terra quam calcamits non Hve^
i

rum elementumdmb eH elementata afuo vero quinto elemento : Nec recedit

quinta fubantia e lernen talis a fuo corpore dementato de quoterraeH for-
mata. Ecmox. Sed in centro terr^eH virgo d" elementum verum, quodi-
gnis non poterit ardere : Hic eH draco ^ de quo loquimur jn centrum ufque
terra feinfinuans, ubi cum magnusfit calor, aum flammeum intra fe conci-
pit, quomulierem fiu aquilam comburit. Mulier vero vel aquiia ,aqua
cftaeriajquamnonnulliaquilamalbamfeu coeleftem vocant, & ex
Mercurio vuigari,velfalibusfublimatis conficere fatagunt/equen-
tesineoduclumquorundamc^ecoruminhacarte,lynceos ft fimu-
lanciumjSedamen dico tibi, inquit^^'r/^^r^/;^ Comes in Epift.^^W
nulla aqua naturali reduHione(pedem metallicam difflo Iv it/nifi illa qua per-
manet ei in materiad"forma fld^qttam metalla ipfa pofflunt recengelare: Et
mox. Nec corporibuspertinet aqua in(olutionibus,qua iis in congelationibus
nonpermanet: Et paulo Arnen dico tihi^quodoleum naturas natura-
liter incerans dr conjungens ac naturaliter introducens medicinam in alia

corpora tingenda, non componitur ex ali 0 extraneofed tantum ex vifleribus

& mulier, nec non draco ac totius
corporis diflolvendi:k(\ui[3iit 2iq\it
fereartis arcana hoc percepto, intelliguntur,qux fortenimisaper-
tonatur gremio hadenusdorinse filiis cxpofuimus& dedaravi-
muSjU t hinc D z o S I T G L O Pv I A.

Bd 1 INDEX
 INDEX EVGAKVM AT AL ANt I C A RV M.
Fu G ^ im. lypra feuiidng.dd.
loanfrainh.dra, 2 .{ upTA[eu 1 2. in d, dra.

iifiprama.c^b. i^.infiaea 11 Jn d,&g*

28 fiprafeuc) ing d^a, yy.fipraing.d'd.

2 5 infikjQu
, <).in a.d^g. yyinfiaind. d"g.
A'i^.infrAind
dg,
In 3.
4,y.prain d.dra,
j.fapra vel i o inf cka. ^iipra in d. dr a,
i^.infiaina.d^f,
49 i^p^^i^d d"A.
ij.ipramf d"a,
In 6.
1 o.ipra in d.&f,
^().fupraveho, ing 1 1 .upra indrd,

^uinaing.drc, i<).infikin d.d".

^o.urkinb.ckg^ 3 8 .ipra in
h d"g.

In 4. j^.infiaind.d.

lanfiind.dr a,
In 7,
\infiaind,d^a, li.praing.c.
\uprA in d, d" g- ^onnfiaeu 1 4./;?&g-
6.infiaing drd. 35 upTAing.& .

\\jutrrA ina.(dd, 36 inA in . drg-

x\.fapra.inA&d. In 8.
y.upraina d^d.
i.praind d'd,
j^iuprkina.& d,
ij\.inaind.drd,
Inj. 2 6. infia duplici in d.d'd*
^
i. infiain.d.d^g. 27 upraind.d^d. ,

yjuprar^ a crd ^ .
J4 infiaind d"d.
yjuprarng d^g,
^ tprkinkd^ .

16 fipra in'd.jda. ^ypra in d. d^ d.

ii.fpra in d. d" a. Aj.fuprAing. d"g-

FINIS.
Mo
 . : :

o N I r I o
/

D P H I L O M U S I C U

O i Ptuvi ecjnidcm pjtehac Prometheum potim fjuam Epimetheum Agere\

>ldeoqHec'mnta.(ju adfugas illas mujicalesechnt jmnA diligenti cl
ferip cf revidi: Veriim bene deliberata interdum male cadunt: Atquec
dum ipfi abfumaiot^s. pUr^que harumfugarum rnefcio qmmodofunt trans-
pofitx cf rton nt optay/dum ejft.corredle imprek: ideb hie monitionem e-
mendativam preecipue cantilenarum procedentium ponere co^or : f}uiUket
Mufico peritus animadvertet facile, etiam me non monente ^fugasjingidas
in omnibusfihifimiles ejfe debere in valoribus,af enfu cf defcenfungula-
rum notariim,mquod una vox aliam fequatur in divers clavibus Hinc
j

erratum Typograph icum ipfi ''emendare poterit alicubi quid aliter quam
rediepofitumjoccurrerit : Interim pro exemplis mendas nonnulUts ,qiuts obi-
terpercurrens notaviyhic( licetproter modum Mufico )ponam:
In Fuga i.pagma 6.lin. nota quarta fit femiminima,no in ch'uea.fedind fupra text .TXompiliU,
\ \

In Fuga 6.pag.]t linea notafixtafit jemibreuis in claue c.fupratext.pingui.

i

In Fuga 9 pag.^A- hn notai^ fitfimtbrev in clavef. fupr at ext, aurea.

\

In eadem fuga, nota ic femtminima inclave a omnmo deleatur, ut fuperfiua

Infugai\.pag.^i.lrneai nota quintam clave g. non dehet effe^emihrevu,jed minima,fup^ a fex-
fum, [obolem
lbidem,ltn x.nota t.in clave g.nont rninima, fed (emihrcvlsupra textum,ferti
Infuga 11. ^6-lm* 3 nota ^.
p \
m
clave Z.tfufa cum pun^j prAcedenti6 nota femimmimsifiupra
text. Helicona.
Ibiddin.4r notai^ nonJit femiminima.fed minima, in clave d. fupra text petendm.
Infuga 1
3
pag. 6 o. lin. 4. nota prima fit minima in clave e
ad text. Ind^.^,
Fuga 14. pag.6^ lin.i.notA e.^q.rtt fufimcUvib.ipfi^ a jupra text humana.
Ibidem linea e.clavie b in initio efl tranjfofita.
Fuga 6 pag. 7 ij.inea ^.nota 4 in a fitfimimimma.
1 .

Fuga lypag.je.lin.}^ in ffit minitna,non femibrevls, 'Upra textum, ignU.

Fuga i9pag.%4 lin. \.nota 14 minimafit nontne fedm d Jupru t<^xt ordme.^.

ih.lineai.ahinitiofiii itahzzz'iz.Z'^^z.- fupra textum tenA quorum, nam prima neta fit fi
mihrevU in c.fecunda tertia, minima in d.quaria firmbrtviu m c.
^
Ibid linea 4 not afecunda .t femibrevls non in g.fed in e.
Infuga 11.pay.96 linea 4 nota fit minima in b.adtcx.Safnrni. ;

Infuga 15 pag 100 lin.i.notA 13 ^

14 in d cfic fiintfujA: ad text. fecit,
ibid.inlin T,.nota j.cumpunBofit mirtimain c ad tcXtum.mira:
Infuga 14 pag.ioA- lin x.nota femibrevls nonfit in e.jed ing adtext.cura.
\

Infuga iypag.\o%.lm,4 nota fitn clave b. nonfit fimwnnima,fid minima : ad text .funere^
Infuga 16 pag. uz.lin 3 nota li, inffit fufa,
,
Dd In
 Tn fug* i7pag.\H.lm.%.pAufi,in mithfint dunrum mmimurum vn^^rfeu duo dimtdU ta 3ti4 :
Et notApeKuUima inelave a.nonf/smibrevls,fed minima.ad text. rojetum:
Infiiga X S.pag,izoJm, i.nota> 5 proxime xnte pafam fit minima, in clave e, ad text fulgent,
1

lnfuga t9.pag, 114. lin.u ultima duanota femiminima fintpofita in clav,d. ^fad text. p tf-
ttntior.
ibid in linea ypoNnctam n.deefl integra notafemihrevis in claveg adtext. Salamandra.
Infuga iopag iz%. lin, nota ii.fitftmtminima inf non in d. ad text.ag : Ibidem : poB notam
1 .

i^.delepunBum.
In cateriffugit viginti,qua reant,ut in omnibue aliis tam notu, quam textibus & difeurfibue
quacunque errata occurrerint prater]am diBa,candtdus leor & cantor, non nobufed inytria ne^
ie unde, nebif allata ajfcribat,^ipfe benevole emendet.

1
 .

nHiVt ^SfrVli - V .
.. xSil

'-r'.t i;_. VJr-. 'i^.,'- ',??('. ij ".

7^,-.- r""^',

V^s' ;
<^--*..v^r V};V^vWyV:'i/-..- v. - "
'

' y#-.-'
v;.'
'
i'-v-'^'-' UI'S'
'
"'
V /.''m-f*': W - '
. ''V- , .v-r^.-'' .
'

VA*' j*

wp i
' '

"i' * 'l'A
.j
iv ' ' A'
..-

'-
;
'rV.*::. ri. '

-t

K ;

...,.- . .
.

/V'-
. ....V v'

"
K'-iiiLhki .. . .'f

,
yKl3
-'V-
:,'

- ^-.
.
..... - .
>./..*
%