www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 2
Kum 106-na March 2017 Bu 1,254-na
Editor :
Rev. Dr. C. Chawnghmingliana Ph. 2316411(R)
Joint Editors :
Rev. P.C. Pachhnga
Upa H. Ronghka
Upa Prof. R.L. Thanmawia
Rev. P.B. Mankima
Business Manager : Upa C. Lalbiaktluanga
Synod Office, First Floor
Mission Vng, Aizwl 796 001
Office Phone 2324590; e-mail: kristiantlangau@yahoo.co.in
A CH H NG A T HU A WM TE
1. Editorial 1
2. Mizoram Synod 2
3. Lwrkhwm 11
4. Zawhna leh Chhnna 15
5. Sermon: (1) Chanchin |ha hi hril rawh u 21
(2) Kohhran ropuina 27
6. Intihsiakna 33
7. Zu bawk aw 37
8. Khandaih harhna 40
9. Snna 43
Synod Puipate
Moderator : Rev. Lalzuithanga
Secretaries : Rev. Lianhmingthanga Sailo (Sr.)
Upa R. Dngzkpuia (Jr.)
Finance Officers : Rev. P.C. Pachhnga
Rev. H. Remthanga
Statistician : Upa Dr. H. Vnlalhluna
Sr. Executive Secretary : Rev. Lalramliana Pachuau
Executive Secretary : Rev. B. Sngthanga
The Organ of the Presbyterian Church, Mizoram
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 3
HUN HLUTZIA
Editorial
Nula hml \ha tak nna drkr hnih \hut aiin
meilinga minute khat \hut a rei zwk tia Scientist ropui Albert
Einstien-an a sawi hi thudik leh saihlum a ngt thei lo tih tluk zeta
dik a ni. Hun hlutzia hretuten Hun hi tangka a ni an lo ti pawh hi
thu veikhawr tak chu a ni lo phawt mai.
Kum khat hlutzia i hriat duh chuan school naupang a zirlaia
hlawhtling zo ta lo (failed) zwt la. Thla khat hlutzia hre trin thla
kim lova nau hringtu nu zwt la. Kar khat hlutzia hre trin kar tin
chhuak chanchinbu editor zwt la. Drkr khat hlutzia hre trin
nula leh tlangvl inngaizwng hun chp tak kra inhmu thei hrm
zwt la. Minute khat hlutzia hre trin a chuanna tr bus a nan hman
loh avnga zin \hulh ta zwt la. Second khat hlutzia hre trin accident
pumpelh hlim hlawt zwt la. Hng i thil zawhte hian hun hlutzia chu
an lo hrilh thei hle ang che.
Hun hi a hlut m avngin minute tin mai hi ngaih pawimawh hle
tr a ni. William Penn chuan, Hun hi kan thil mamawh ber ni si,
kan hman duhdah ber a ni, a ti. Duhdah taka hun hmangtu chuan
hlawhchhamna leh inchhrna a paltlang ngei \hn. David Brainerd
chuan, Aw! hun hi a va hlu tak m! Ka khawh ral thlwn mai mai
hian min ti n a, ka tih tr ka tih loh leh ka theihna ka lo hmang tlm
khn min tihrehawm, tiin a sawi.
Hun rau rauvah pawh TN hi a hlu ber. Hun kal tawh drkr
khat aiin tna hun kan hman mk minute khat lek pawh hi a hlu fe
zwk. Nimin kha chu thawnthuah a chang tawh a. Naktk lah
suangtuahna mai a ni a. Vawiin hi chu Pathian thil thlwn pk a ni.
Naktuk pahnih ai chuan vawiin pakhat chauh pawh a hlu zwk.
Hun hman thiam hi mi fingte zia leh nihphung a ni. I hun tithianghlim
la, Lalpa pwl fo rawh.
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 4
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 9
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 11
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 16
(6) Chanchin |ha chu Isua ni ve lote hnna Pathian thu hril
Krista, thihna hneha a hi a ni (Eg. Negro to Negro).
thawhlehna thu a ni (Jn 20:18; (3) Evangelical - 2 (E2):
Tirh 2:32). |awng thuhmun, hnam nun
(culture) hrang si te (Eg. Hindi
Chu Chanchin |ha chu
\awng hmang Odhisa, UP;
riangvaite tna Chanchin |ha,
English \awng hmang British,
thuhnuairawlhte tna Chanchin
Canada etc). (4) Eevangelical
|ha, mitdelten mitvr an neih
- 3 (E3): Hnam nun hrang, \awng
lehna Chanchin |ha, tihduhdah
pawh hrang (Eg. Mizo, Bengali,
tuarte tn leh salte tna chhuahna Tamil, etc).
thu a ni. Phu loh khawngaihna,
Pathianin a mite hnna a Lal Isuan a zirtrte hnnah,
thlwna a rawn pk Kalvaria Nimahsela, Thlarau Thianghlim
Pathian khawngaihna lo lang in chunga a lo thlen hunah
kha a ni. Thu tisaa lo chang thiltihtheihna in la nei ang;
(Incarnate word) kha tiin a sawitichuan, Jerusalem khuaah te,
theih bawk. Chu Chanchin |ha Judai leh Samari ram khaw tinah
chu kan puana kan hril darh tr te, kwlkil thleng pawhin ka
chu a ni. thuhretute in ni ang, a tih nn
khn a inzl hle. Mahni in
2. Chanchin |ha puan chhng, \henawm, khawtlng,
darhna tr khawvl kohhran, ram chhng leh a pwn
A. Leilung khawvl: lama awmte pawh a tua mah
World Congress on Evangelism, hmaih lova Chanchin |ha hi hrilh
Lausanne-a neihah Raft Winter- tr a ni. A hnai kan thlahthlam
a chuan Chanchin |ha hrilna chuan a hlaa hril tr an awm loh
(evangelism) khawvl hi hmun hun a awm palh hlauh dah ang
liah a \hen a, chungte chu: (1) e. A hla leh hnai pawimawh dn
Evangelical - O (EO): Hei hian a inang reng a ni.
kohhran chhnga Kristian narn B. Mihring nun khawvl:
znga Gospel campaign/crusade Khawvla mihring awm zt hi
kan tih hi a kwk a. (2) tlklehdingwn sarih vl kan ni
Evangelical - 1 (E1): Hei hian wm e. Kristian hi tlkleh-
mahni chi leh kuang, \awng leh dingwn hnih leh vaibelchhetak
hnam nun thuhmun, Kristian la hnih vl zet kan ni ang (Kristian
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 25
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 29
KOHHRAN ROPUINA
(Sam 87:3; Mt 16:18-19)
- Pro. Pastor Vnlalngeiha
Armed Vng
Kohhran ropuina tem leh hre chiang vektu kan ni \heuh wm
e. Amaherawhchu, Pathian leh kohhran ropuina hi kan au chhuahpui
tam twk em, a chhnga chng nang leh kei hian kan tih tr kan ti
twk em? Tih tr leh bat hi chu kan la nei ngeiin a lang. Nang leh
kei hian eng chanchin nge ropui takin kan sawi \hin le? Pathian leh
kohhran chanchin aia mahni nuam tih zwng leh tuipui zwng
ngaihnawm taka sawi \hn hi kan \hahnem hle wm e.
Pastor pakhat hian Kristianna leh kohhrana in tel
Kristianna leh kohhran pawm duh loh chhante chu Pastor te,
duh lote tn inkhwmna a kohhran member te, Bible vng
buatsaih a. An duh loh chhan te a ni a. Tu man Krista vng a
sawi trin a ngn a. Mi 1200 lai ni in ti lo! Lal Isua Krista chauh
pung khwmte duh loh chhan hi zui tlk awm chhun a ni a.
tlngpui chu: Kohhran neitu dik tak pawh Lal
1. Mi dangte aiin kohhran Isua hi a ni, a ti ta a. Mi 49 laiin
member an \ha chuang lo. Krista pawmin Kristianah an
2. Pastor, Upa leh inpe nghl a, kohhran member
rawngbwltute pawh an \ha \angkai tak an ni zui ta a ni.
chuang lo. Tn hnaiah hian kohhran
3. Kohhranho an \ha der mai ngaihnepna leh enga maha ngaih
mai. lohna a langsar leh \an ta hle a, a
4. Biak In chu mi hausa chhnga chngte kan inen fiah a
inkhwmna leh inkawmna \ul hle. Kohhran chu Lal Isua
a ni. taksa a nih angin a ropui ngaiin
5. Kristianten Bible an ring a ropui reng a; amaherawhchu,
tak tak loin, an nunpui tak a chhnga chngte hian neitu nih
tak lo tihte a ni nawk mai. kan thlahlel a, duhm leh
An pawm loh chhan 27-te hleihluak taka thil kan tih fo
chu a chhiar chhuak vek a. chuan kohhran hml kan tibl
Pastor chuan, Unaute u, \hn a, ringlote tn beihna \ha leh
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 30
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 32
(1) Kohhran chu damdawi in, vawt tak hrng vl kara chhan
natna chi hrang hrang veiten an chhuahna leh dam khaw
dampui leh pan \hin a nih angin chhuahna a ni tr a ni.
damdawi in \ha ber, taksa, rilru
leh thlarau damna thlentu a ni. 4. Kohhran ropui nn eng nge
kan tih ve ang?: Pathian hi kan
(2) Kohhran chu thlm, lo feh thiltih leh sawi avnga ropui leh
leh loa kalte tn chawlh chawimawi a ni thei a ni tih kan
hahdamna a ni a. Hnathawka hre \heuh. Nimahsela, chuti ang
ei leh bar kan zawn laia hah leh chuan engtin nge kan cht
chauh, ni sa, thlipui leh chhuah ang.
ruahpuia kan inphenna leh min
thlamuantu a ni. (1) Thupek ropui ber: Marka
12:29-ah Thupk zawng
(3) Kohhran chu tuikhur, a hna
zawngah eng nge ropui ber tia
kang ngai lo, tuihl leh a
Lal Isua an zawh khn, A ropui
mamawhte tn tui nung lui a ni .
ber chu hei hi a ni: Israel-hote
(4) Kohhran chu kawng, a u, ngai teh u, Lalpa kan Pathian
zawngtu leh kalte tn duh ram chu Lalpa pakhat chauh a ni a;
thlentrtu, ringtute tn chuan Lalpa i Pathian chu i thinlung
vnram min kawhhmuhtu a ni. zawng zawngin, i thlarau zawng
(5) Kohhran chu ng, kan zawngin, i rilru zawng zawngin, i
hringnun kawng min tihnsaka chakna zawng zawngin i
nun thim leh buai tivrtu a ni. hmangaih tr a ni tih hi.
(6) Kohhran chu ni leh thla, hunbi Chuvngin Pathian leh kohhran
chhiar dn min thiamtrtu leh nun ropuina tr kan ngaihtuaha
dn phung dika min hruaitu a ni. thlentr ngei kan tum a nih chuan
kan thinlung leh thlarau zawng
(7) Kohhran chu thing kng, zawnga kan hmangaih a ngai a
zr hlim nuam tak, thlifm, ni. Kan rilru pawh hmun dang,
hahdam sawng sawngna thil dang ngaihtuah nn hmang
thlentu leh ei tr thei rah tuihnai lova Pathian leh kohhran tn
tak tak min petu a ni.
chauh kan serh hran a ngai ang.
(8) Kohhran chu chhandamna Kan chakna pawh ui bet mai
lawng, lei hringnun harsatna, lovin Pathian leh kohhran ropui
buaina thimpui leh thihna kut nn kan hman a \l a ni.
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 33
tirh ata ke baiin kawngkhr lama \ang hi kan hmlma leh min
Mawi an tih bulah kut a lo dawh dotute ai hian an tam zwk a ni
a nih kha. Petera chuan tih i hre thar leh ang u.
khawngaih takin a en reng a, a (7) Amen nun: 2 Korinth 1:20-
twpah phei chuan a insm zo ah Pathian thutiamte chu eng zt
ta lo va, Tangka leh pawh ni se, amahah chuan A
rangkachak eng mah ka nei lo; ni, tih chu a awm si a;
nimahsela, ka neih chhun ka pe chutichuan, amah avng pawhin
ang che: Nazareth Isua Krista Amen tih chu a awm a ni,
hmingin kein kal tawh rawh, a keimahni avngin Pathian
rawn ti ta a nih kha. Kan thiltih ropuina trin, tih kan hmu a.
apiang hi Pathian ropuina a ni Pathian kan chawimawi duh tak
thei a ni tih hriain Lal Isua hminga tak emaw, kohhran ropuina kan
tih tum \hn ila, chuti anga kan ti duh tak tak emaw a nih chuan
a nih chuan khawvl dna thil tih Amen nun kan neih a ngai. Kan
theih lohte pawh ti theiin taksa, rawngbwl duh dn emaw, kan
rilru leh thlarau damna leh lo suangtuah dn emaw hi
thilmak tak takte kan ti thei ang. Pathian remruat leh thil tum a ni
(6) Thlarau mit tihvr: 2 Lalte vek dwn lo. Lal Isuan Petera
6:8-23 kan chhiar chuan Pathian hnnah, I upat hunah i kutte i
ropuizia leh amah ring tlattute an phar ang a, mi dangin an hrnsak
mualpho ngai lo a ni tih kan hmu ang chia, i duh lohna lamah an
a. Dothan khuaah Zwlnei Elisa kai ang che, a tih ang khn
a awm tih hriain Suria sipaiho kohhran leh Pathian rawngbwl
chuan sakawr tawlailr nn khua a \lna apiangah Amen nun kan
chu an rawn hual a. Zwlnei Elisa nei a nih phawt chuan Pathian
chhiahhlawh chuan Suria sipai leh kohhran ropuina thlentu kan
chu a hmuhin a hlau a, Zwlnei ni dwn a ni.
Elisa hnnah a va hrilh ta a. Pathian kan lama a \an
Zwlnei Elisa erawh chuan a mit chuan tu man min do thei lo a ni
tihvrsak trin Pathian a dl a nih tih hriain Pathian leh kohhran
kha; a mit tihvr a nih meuh ropui nn kan kut leh ke, kan
chuan Elisa vlah chuan tlng chu aw leh finna, kan chakna zawng
mei tawlailr leh sakawrin a khat zawng Lalpan a duh a ni tih hriain
a ni tih a hre ta a ni kha. Kan Pathian hnnah i hln ang u.
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 35
INTIHSIAKNA
Rev. Drchungnunga
Zotlng
Tirhkoh Paulan Timothea hnnah, Rinna intihsiakna \ha chu
bei la, chatuan nunna chu vuan rawh... a ti a (1 Tim 6:12). A
lehkhathawn hnuhnngah chuan ama chanchin sawiin, Intihsiakna
\ha chu ka bei zo tawh a, ka tlnsiakna kawng ka hlen tawh a,
rinna chu ka vawng reng tawh a ni, a ti bawk a (2 Tim 4:7). Paulan
Timothea chu ringtu \ha, nghet leh belh chian dwl ni tra a fuihnaah,
intihsiakna bei hlawhtling, en dik thiamte pawhin tlinna mark an
pkte ang maia rinna kawnga belh chian dwl ni tra a fuihna a ni.
Ama chanchin a sawinaa, Intihsiakna \ha chu ka bei zo tawh a, ka
tlnsiakna kawng ka hlen tawh a... a tih pawh kha a rawngbwlna
chapopui zwnga, Petera aiin mark ka hmu sng emaw, Apollova
aiin mipui ngaihsn ka hlawh tih lam emaw a ni lo va, a
rawngbwlnaah theihtwp chhuahin, a theihna sng ber chu
rawngbwl nn a hmang zo tawh tih a sawina a ni.
Presbytery thar pakhat chu hun lo kal zlah chuan
an Standing Committee-ah Presbytery rorlna chuan
secretary-in upa nemngheh trte hawihhwmna lam zwngin
hming ziah tlar dn tr ngaihtuahna an hmang a. Khaw
chungchngah mark hmuh sn kilkhwr \henkhatah chuan ziaka
dn indawtin nge, an hming bul exam lam zwnga khawngaih-
hawrawp hmasak dn indawtin thlk tak tak te, an awmna hmun
nge, an upat dn indawtin tih a kohhran atn chuan mi \ha leh
zwt a. Heta exam result ziah thlan wm tak an nih avnga upa
tlar dn tr hi tn hma hun rei f atna thlan an awm \hn.
chhng kha chuan sawi ho Chutiang mite tn pawha zah rk
ngaiah pawh ngai lovin, an sn deuhna leh hrehawm a awm loh
dn indawtin ziah tlar \hin a ni a, nn, kum upat dn indawtin
nemnghehna inkhwmah pawh emaw, hming bul hawrawp
chutianga indawt chuan kan \hut hmasak dn indawtin emaw ziak
tlartr mai \hn kha a ni a. Mahse, tlar leh, nemnghehnaa \hut tlartr
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 36
kan lo chng ta deuh deuh va, sawiin, chu chu Upa an nih hnua
tnah phei chuan tih dn an chhawr nasatzia an sawi a ni.
tlnglwn a ni ta a ni. Hetiang Chu tak chu kan exam-trna
zwnga thil tih kan chnna hian chhan tak pawh ni ngei tr a ni
\hatna lam a nei ngei a; mahse; rng a. Chuvngin, an result-ah
zl zuitu \ha lo tak (ui dum kaih) pawh an sn dn indawta dah
a nei tlat a, a pawi thei hle dwnin an ni a, nemnghehnaah pawh
a lang. chutiang bawka \hut tlartr \hin
chu an ni.
(1) Kohhranten kan Upa trte
chu, Upa \ha tak an nih theihna (3) Tin, upat dn indawta ziak
atn subject pawimawh zual tlar tk mai chinah chuan, thiam
thlangin kan exam-tr a ni a; an leh sn tuma rim taka inbuatsaih
result chu exam-trtuten Sub- lovin, fail lo tr twk vl kha an
Pastoral Committee-ah an thlen inbuatsaih dn nia an hmuh thu
a, palai rorlnaah chuan an member-ten an sawi hlawm
mark hmuh ztte chu a thleng bawk a. |henkhatte phei chuan,
ngai lo. An result-a an dinhmun Tu mah an fail-tr tak tak ngai
tak hre tr phei chuan thurk lo, an ti a; khawngaih mark-a
hre thei mi nih a ngai hial wm tlintr chauh pawh ni se, pawiti
e. A hniamte tn a hrehawm kan lo ni wm takte pawh an awm.
A chhan chu an result tak tak
hlauhpuinaah hian thil kan ti
hretu chu Sub-Pastoral
lutuk mah mah em aw?
Committee-te chauh an ni a,
Hmnnia kan titi honaah mi
anni lahin thurk vawnin an
pakhat phei chuan theihtwp
vawng si a. A exam-trtu
chhuaha a inbuatsaiha, examna
(Presbytery) khn an exam-na
result a hriat tk hauh loh avnga
kha an ngainp m m mai niin
a thin a ur rk hle thu a sawi a ngaih theih ta a, upa lo ni trte
nghe nghe a ni. tna subject pawimawh thlante
(2) Committee-a kan sawi kha an theihtwpa zirin thiam
honaah chuan Upa senior tawh ngei se tih \hahnemngaihna a lang
\henkhat chuan nemngheh tra lo. An result kan sawngbwl
an inbuatsaihnaa theihtwp dnin thiam trin a fuih tlat lo.
chhuaha an \an tak meuh thute Amaherawhchu, Upa an lo nih
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 37
hnu pawha an hmanraw pui leh a tling, Central Service te, All
rlthuam \ha leh \angkai ber ber India Service te, Foreign Service
tr, Chanchin |ha bute leh thlengin kum tin Mizo eng emaw
Thurin te, Kristian nun inkaih- zt an tling ve \hn a. Tnah
hruaina leh kan sakramen bute erawh chuan UPSC exam-a tling
hre satliah mai ni lova, doctor- zt hi kan tla hniam ta tial tial a,
ah pawh specialist an awm anga kum 2015-ah phei chuan kan nil
hng subject pawimawhahte ta hial a ni. India ram state-ah
hian Upa rin tlk tak leh hre tak, chuan kan hniam ber ta hial wm
Upa ni lote aia an specialist-na e. Tnah chuan Mizo hnah-
tr kha a ni si a. Kohhranin thlkah pawh Mizo inpui
anmahni kan beiseina hi a zk Mizorama mite hian kan Mizo
zwng ni lova, kan beiseina kan hnahthlkpui Manipur-a
tihsn phawt chuan theihtwp chngte kan tluk lo ta hle a, kan
chhuaha an zir ngeina chance \an a \l hle a ni tih thu a sawi
\ha ber a ni tih lam kan hawipui nghe nghe.
deuh deuh a \ha wm e. Zir (5) Mizoram hmaswnna kal zl
thiamna rng rng pass mark hi kohhran mitin han thlr ila.
hmu thei chauhte leh thiam tak Kohhrana kan \an lkna leh
takte chu inthlau tak an ni tih kan hmaswnnate hi pwn lama kan
hre vek alwm. Upa an nih tawh hmaswnna nna kal kawp zl
hnua zir ngar ngar peih chu an ni angin a ngaih theih. Sunday
awm a nih pawhin mi tlm t school puitling department-ah
chauh an ni ang. exam a awm ta lo va. Tin, tnah
(4) Committee member pakhat- NPSS inkhwmpuiah pawh bial
in thil a lo chkna a\anga a sawi \henkhat chuan intihsiakna lam
chu, intihsiakna hahthlk aiin, fellowship boruak zwngin
pumpelh zwnga Mizoten thil kan lo kalpui \an leh ta a. Hei
kan kalpui deuh deuhna hian pawh hi kan intihhmuh leh zl
hnam pum pawh min pawt hniam dwn a ni mai thei a ni. Keini
nia a hriat thu a sawi a ni. Kan pawh fellowship zwnga kalpui
pate hunah khn India ram pum bial kan ni a, kumina NPSS
mi thiamte inelna UPSC exam- inkhwmpuiah pawh tnhmaa
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 38
intihsiak lai angin \an an la lo tih pawh school \ha chuan test an nei
ngaihbel theih takin an awm a ni. deuh reng a, inthlahdahna hun nei
Hetiang a nih chuan kan Sunday lo trin an naupangte an nawr
School naupangte tn hma \ang reng \hn.
tlukin Pathian thu leh hla kan Kohhrana kan rawng-
hriat beltr dwn lo tih a kwk bwlna hrang hrangah hian a
chiang leh hle tawh a ni. nuam leh a nm lam uar aiin,
Intihsiakna hian inelna \ha lo leh chhuan lo kal zlte mihring hman
inhnialna a thlen, ti zwnga sawi tlk taka chher chhuak tr
an awm ve bawk. Mahse, thil zwnga \an kan lk a pawimawh
\ha lo tak tak eng mah a thleng a ni. A bk takin Presbyterian
ngai lo va, thil \ha a rah chhuak Kohhran hi kum 2011 census
nasa \hn zwk a ni. angin kan ram mipui zaa
A nm leh hahdam lam m sawmnga leh pahnih zet
ta rng rnga Sunday School-a (52.247%) kan nih avngin kan
kan inenkawl tluan chhuak \hn ram thlarau lam leh pwn lam nun
dwn a nih chuan, kan a \ha zwnga nawr kal trin kan
naupangten Pathian thu leh fakna mawhphurhna a sng m m a
hla an thiam chhuahpui dn ni. Presbyterian Kohhran hian
pawh a np tial tial ngei ang. kohhran nihna anga thil kan tihna
Chutiang chuan thil tih tak takna rng rngah a huau huau, a
trah tih tak tak aia a zk hlimhlawp zwng leh tha thlah
zwnga thil tih duhna lam kan zwnga kan kalpui chuan,
\han lenpui ang tih a hlauhawm chhuan kal zlah chuan, India
a, \an kan lk fat fat a \l hle mai. ram state puitling zwk chu sawi
Thlarau lam leh kan pwn lam loh, hmrchhak state-ah pawh
nunah pawh hma kan swn zl kan hnufual fl thuai dwn a ni.
theihna tra min nawr \ang rengtu Presbyterian Kohhrante hian a
a awm chuan, chu chuan mi thiam tam ber kan nih avngin mawh
leh hman tlkah min chhuah \hn, kan phur zual kan ti a ni mai a,
a zk zwnga kan kal chuan kan kohhran zawng zawngte pawhin
tlk hniampui rawk rawk thei tih mahni hma twkah mawh kan
i hre reng ang u. Ni tin school-ah phur vek a ni.
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 39
ZU BAWK AW
- Upa Lalnunthara
Saitual
Zu hi khawvla hnam hrang hrangte hian an buaipuina a lo rei
hle tawh a ni. Kum BC 2285, Isua pian hma daih tawhah khn
China ramah buh a\anga zu siam chhuaktu chu an hnawt chhuak
daih a. Kum zabi 16 hun lai vl khn Sibastian Frank-a chuan,
Tuipuia mihring tla hlum aiin zu noa tla hlum an tam zwk, tiin a lo
sawi tawh bawk a ni.
Zuin mihring nun a nghawng sakeibaknei anga huai leh chak
khaw loh theihzia kawng ber niin a inhria a, a bul vla awm
\henkhat lo tr lang ila. Arab-ho apiang a ngurin buaina a siam ta
thawnthu pakhatah chuan grep \hn a ni.
hi an phun a, rawn thisenin an
Engtin nge ni zl ang le?: Kan
chwm a. A chapoin a induh m
rama Chanchin |ha a lo luh hma
m a, mite aia \ha ber leh mawi
kha chuan Setana hmanrua chu
ber niin a inngai a. Chumi zawhah
Puithuna tthlk hmangin min
chuan sakeibaknei thisenin an
bei a, tnah erawh chuan khati
chwm ve leh a. A chapoin huai
ang kha a hmang duh tawh lo
ber leh chak ber niin a inngai a.
A bula awm apiang a ngur a, va, zu leh ruihhlo chi hrang hrang
sualah a vau a. Vawk thisenin an chhak leh thlang a\angin a lo lt
chwm ve leh thung a. Vawk ang a. Hemi hi hmanruaa hmangin
lekin a tl a, enga maha lk tlk kan \halaite a rn mk a ni. Kan
loh a ni ta a. sawrkrin zu zawrh phalin zu a
zaln bawk si. Chapchr Kt, a
He thawnthuin a entr chu Kristian thei anga hman kan tum
miin zu nam chhelchhawla a in pawh hi a Kristian thei ta meuh
chuan a chapovin rawn angin a lo a ni lwm ni?
inngaihlu a. Mi dang tn pawh
ngeiawm leh ninawm tak a lo ni Synod Newsletter,
ta \hn a ni. Tin, a lo in tam deuh October 2016 Editorial kha han
hnu chuan a chapovin, chhiar chuan a chiang viau a ni.
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 40
\ha lo, HIV/AIDS kan tihte inkai tak min neihtr a. Chu bkah
darhna bul a lo ni a, nausnte kohhran, mi mal leh chhngkua,
thlengin an vei phah a, a pawi zu leh ruih theih thil dangin a
m m a ni. Tin, zu hi uirena tihmangan eng emaw zt
suala mi tam tak hruai lttu a ni \awng\aina hi Pathianin a hriain
bawk. a chhng ngei ngei ang tih ringhlel
Miin ruihhlo leh thil dangte lo ila. Tnah hian indona hmunah
hi an chng nghl mai bk lo. Zu kan ding mk a, tha thlah thei
an in a, chu mai chu duh twk kan ni lo. Kan leido hi a hau tak
m m a ni. Hau tak hle mah se
lovin ruih theih thil dang an chn
kan zm mai tr a ni lo. Kan la
phah a, chu chuan bwihah a
hneh ngei ngei ang. Hnehtu kan
hruai lt a, chuta \ang chuan an
Pathian vngin. Mi au la, ka
tl chhuak thei tawh lo va,
chhng ang che, thil ropui leh
mualpho takin an nunna hial
inthup i hriat ngai loh chu ka entr
pawh an chn ta \hn a ni.
ang che, (Jer 33:3). Keinin thil
Beiseina: Tnah mai chuan tih theih loh leh harsa lutuk nia
sawrkr lam a\angin la harsa kan hriat hi kan Pathian tn a
deuh mah se, mipui leh kohhran harsa ve lo. Ngai rawh kei
hrang hranga \halai rual sng tam LALPA hi tisa nei zawng
tak Pathian faka lm mup mup zawngte Pathian ka ni a, ka tn
theite han hmuh hian a harsa lutuk a awm em ni? (Jer
thlamuanthlkin beiseina sng 32:27) kan Pathianin a ti a ni.
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 42
KHANDAIH HARHNA
- Upa Lalrawngbwla
Phlln Vngthar
Kum 1906 Khandaih awm lai hian khua a sng hle a. Lal leh
Upahoten sangha tlng vuak an rl a. Chu vng chuan mipa ram
\ang rual tawh phawt chu sangha tlng vaw trin an inbuatsaih mup
mup a. April 7, 1906-ah Tuivai Lisei hnrah rusum an thlk a.
Licheng kawng tuiriza chhuahah khr an ping a, rupwl an vuak
dak hnuah sangha an dap ta a. Hemi \uma sangha tamzia mai chu la
par theh ang mai a ni an ti. Rusum thlk tkah hlim taka an awm
laiin, Hnnka chu Licheng kam Phuaibuang ram lampanga
Tuipuisuthlah bk hnuaiah awmin a lo meng sen rm mai a. Lal
Isua lamah ka \ang a, nangni chu Setanan a vl che, tiin a phun
nuah nuah a.
Chutianga a awm an va hria a, an \awng\ai zawh chuan
hmuh chuan, Val Upa an hrilh a. Vapual thlwk ang ri huau huau
Bwihswm an tum lahin rl an hria a. An han hawi vlin eng
lehlamah a lo kai hman zl mai mah lah an hmu si lo. Hnnka
a, amah lah tui thiam a ni si lo a. chuan zai a rawt leh a, Lo \ang
Engtia kai nge tih rng tu man ru ka lo kal dwn e, Lalin a
an hre thei lo. Val Upate chuan tih chu tih hla chu tui tak maiin
Khalpuia thawi a ngai a nih hi an an sa a. An lm bawk a. Chumi
ti a. Phunglama, Chawnga leh hnu chuan Hnnka chuan, Ka
Papuia ten in lam an panpui ta harh ta e, i kr leh ang u, a ti a.
a. Tuivai leh Phlln Khandaih A kutin lei a \ham a, a vlte chu
inkr Tuivai a\anga km 2 vla a vawm uaih uaih a, a \hianten,
hlaah a awm a. Bangla lui an Engti zia nge ni? an tih chuan,
thlen chuan Hnnka chuan Diabola lo kal a tum a, ka
chawlh a rawt a, an han chwl vawm a nih kha, tiin a chhng
a, \awng\ai a rawt leh a. An a. Diabola hming awmzia an la
\awng\ai zawh dwn chuan hriat loh avngin in an thlen
lungtea vawm ri er er ang ri an hunah zirtrtu Hrnga an zwt a,
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 43
www.mizoramsynod.org
Kristian Tlangau 52
www.mizoramsynod.org