Emilio Jacinto MGA ARAL NG KARTILYA NG KATIPUNAN (The Katipunan Code Of Conduct)
Ang buhay na hindi The life that is not
ginugugol sa isang consecrated to a malaki at banal na lofty and kadahilanan ay reasonable kahoy (puno) na purpose is a tree walang lilim, kundi without a shade, if (man) damong not a poisonous makamandag. weed. MGA ARAL NG KARTILYA NG KATIPUNAN (The Katipunan Code Of Conduct)
Ang gawang magaling To do good for
na nagbubuhat sa personal gain and paghahambog o papipita sa sarili not for its own sake (paghahangad na is not virtue. makasarili), at hindi talagang nasang gumawa ng kagalingan, ay di kabaitan. Ang MGA ARAL NG KARTILYA NG KATIPUNAN (The Katipunan Code Of Conduct)
Ang tunay na It is rational to be
kabanalan ay ang charitable and love pagkakawang-gawa, one's fellow ang pag-ibig sa kapwa creature, and to at ang isukat ang adjust one's bawat kilos, gawa't conduct, acts and pangungusap sa words to what is in talagang Katuwiran. itself reasonable. MGA ARAL NG KARTILYA NG KATIPUNAN (The Katipunan Code Of Conduct)
Maitim man o Whether our skin
maputi ang kulay ng be black or white, balat, lahat ng tao'y we are all born magkakapantay; equal: superiority mangyayaring ang in knowledge, isa'y hihigitan sa wealth and beauty dunong, sa yaman, are to be sa ganda; ngunit di understood, but not mahihigitan sa superiority by pagkatao. nature. MGA ARAL NG KARTILYA NG KATIPUNAN (The Katipunan Code Of Conduct)
Ang may mataas na The honorable
kalooban, inuuna man prefers honor ang (dangal o) puri to personal gain; kaysa pagpipita sa the scoundrel, gain sarili; ang may to honor. hamak na kalooban, inuuna ang pagpipita sa sarili sa puri. Ang MGA ARAL NG KARTILYA NG KATIPUNAN (The Katipunan Code Of Conduct)
Sa taong may hiya, To the honorable
salita'y panunumpa. man, his word is sacred. MGA ARAL NG KARTILYA NG KATIPUNAN (The Katipunan Code Of Conduct)
Huwag mong Do not waste thy
sayangin ang time: wealth can be panahon; ang recovered but not yamang nawala'y time lost. mangyayaring magbalik; ngunit panahong nagdaan nay di na muli pang magdadaan. MGA ARAL NG KARTILYA NG KATIPUNAN (The Katipunan Code Of Conduct)
Ipagtanggol mo ang Defend the
inaapi; kabakahin oppressed and (labanan) ang fight the oppressor umaapi. before the law or in the field. MGA ARAL NG KARTILYA NG KATIPUNAN (The Katipunan Code Of Conduct)
Ang taong matalino'y The prudent man is
ang may pag-iingat sparing in words sa bawat sasabihin; and faithful in matutong ipaglihim keeping secrets. ang dapat ipaglihim. MGA ARAL NG KARTILYA NG KATIPUNAN (The Katipunan Code Of Conduct) Sa daang matinik ng buhay, lalaki ang siyang patnugot ng asawa at On the thorny path mga anak; kung ang umaakay ay of life, man is the tungo sa sama, patutunguhan ng inaakay ay kasamaan din. (Ang guide of woman simula nito ay obserbasyon sa (parents) and the ugnayan ng babae at lalaki sa panahon ng Katipunan; para sa children, and if the kasalukuyan, iminumungkahing ipalit ang sumusunod: "Sa daang guide leads to the matinik ng buhay, ang mga precipice, those magulang ang patnugot ng mag- anak; kung ang umaakay ay tungo whom he guides sa sama, and patutunguhan ng will also go there. inaakay ay kasamaan din.) MGA ARAL NG KARTILYA NG KATIPUNAN (The Katipunan Code Of Conduct)
Ang babae ay huwag mong Thou must not look
tingnang isang bagay na upon woman as a libangan lamang, kundi mere plaything, but as isnag katuwang at karamay a faithful companion who will share with (ng lalaki) sa mga kahirapan thee the penalties of nitong buhay; gamitin mo life; her (physical) nang buong pagpipitagan weakness will increase ang kanyang (pisikal na ) thy interest in her and kahinaan, alalahanin ang she will remind thee of inang pinagbuhatan at nag- the mother who bore iwi sa iyong kasanggulan. thee and reared thee. MGA ARAL NG KARTILYA NG KATIPUNAN (The Katipunan Code Of Conduct)
Ang di mo ibig gawin What thou dost not
sa asawa mo, anak at desire done unto kapatid, ay huwag thy wife, children, mong gagawin sa brothers and asawa, anak at sisters, that do not kapatid ng iba. unto the wife, children, brothers and sisters of thy neighbor. MGA ARAL NG KARTILYA NG KATIPUNAN (The Katipunan Code Of Conduct) Ang kamahalan ng tao'y wala sa Man is not worth more pagkahari, wala sa tangos ng ilong because he is a king, because at puti ng mukha, wala sa his nose is aquiline, and his color white, not because he is pagkaparing kahalili ng Diyos, a priest, a servant of God, nor wala sa mataas na kalagayan sa because of the high balat ng lupa: wagas at tunay na prerogative that he enjoys mahal na tao, kahit laking gubat upon earth, but he is worth most who is a man of proven at walang nababatid kundi and real value, who does sariling wika, yaong may good, keeps his words, is magandang asal, may isang worthy and honest; he who pangungusap, may dangal at puri, does not oppress nor consent to being oppressed, he who yaong di nagpaaapi't di nakikiapi; loves and cherishes his yaong marunong magdamdam at fatherland, though he be born marunong lumingap sa bayang in the wilderness and know no tinubuan. tongue but his own. MGA ARAL NG KARTILYA NG KATIPUNAN (The Katipunan Code Of Conduct) Paglaganap ng mga aral na ito, at When these rules of conduct shall be known to all, the longed-for sun maningning na sisikat ang araw of Liberty shall rise brilliant over ng mahal na kalayaan dito sa this most unhappy portion of the kaaba-abang Sangkapuluan at globe and its rays shall diffuse everlasting joy among the sabungan ng matamis niyang confederated brethren of the same liwanag ang nangagkaisang rays, the lives of those who have gone before, the fatigues and the magkakalahi't magkakapatid, ng well-paid sufferings will remain. If liwanag ng walang katapusan, ang he who desires to enter (the mga ginugol na buhay, pagod, at Katipunan) has informed himself of all this and believes he will be mga tiniis na kahirapa'y labis able to perform what will be his nang matutumbasan. duties, he may fill out the application for admission. Mabuhay!