PENDAHULUAN
184
kombinasi beban dan gaya terfaktor yang sesuai dengan ketentuan perencanaan
yang digunakan.
185
1.4 Rangka Kuda-kuda
M
A4 A5
L N
A3 A6
K O
A2 D4 A7
D2 D3 V4 D5
J V6 P
V2 V3 V5
A1 D6 A8
V1 D1 V7
A B1 C B2 D B3 E B4 F B5 G B6 H B7 I B8 B
BAB II
186
PERHITUNGAN PEMBEBANAN
2. Berat Plafond
Berat plafond = Jarak antar kuda-kuda Panjang balok bint (Berat
plafond + penggantung)
= 4,5 m 10 m (6 + 7) kg/m2
= 585 kg
3. Berat Gording
Berat gording = Berat gording x jarak kuda-kuda x jumlah gording
= 9,27 kg/m x 4,5 m x (2 x 11)
= 917,73 kg
187
4. Berat Rangka Kuda-kuda
Rangka kuda-kuda yang digunakan adalah rangka kuda-kuda baja dengan
berat total sebesar 400 kg
Beban mati total (WD) = Berat seng + Berat plafond + Berat gording + Berat
rangka kuda-kuda
= 603,9 kg + 585 kg + 917,73 kg + 400 kg
= 2506,63 kg
Jadi beban hidup pada atap gedung akibat beban air hujan :
188
P = 2 {Jarak antar kuda-kuda (Panjang kaki kuda-kuda)
Berat air hujan}
= 2 {4,5 m 6,71 m 12 kg/m2}
= 728,68 kg
Dari perhitungan, beban hidup terbesar berasal dari beban terpusat yang
berasal dari berat pekerja dan peralatannya yaitu P = 1200 kg (WL) .
Wu = 1,2 WD + 1,6 WL
= 1,2 (2506,63) + 1,6 (1200)
= 4927,95 kg
Jadi, masing-masing tumpuan menerima beban kuda-kuda sebesar :
Wu = (4927,95) = 2463,97 kg
1.90
4.00 0.20
1.90
1.50
4.50
189
2.00
2.00
150 300
Tebal rata-rata = 15 + 9 = 24 cm
190
Beban hidup yang timbul pada sebuah tangga adalah sebesar 300 kg/m2
(PPI-1983 tabel 3.1).
WL = 1,90 x 300
= 570 kg/m
191
= 1,2 (1616) + 1,6 (1200)
= 3859,2 kg/m
= 28,27 m
Berat beton bertulang = 2400 kg/m3
(PPI-1983, tabel 2.1)
192
Ukurang pengaku Top Gevel = 15/15
Berat pangaku top gevel :
P = 28,27 x 0,15 x 0,15 x 2400 = 1524,96 kg
Berat total Top Gevel :
P = 5293,75 + 1524,96 = 6818,71 kg
Berat equivalen / rata rata top gevel :
q = p/l = 6818,71/11 = 619,88 kg/m
193
2.4.4 Distribusi beban lantai
Beban lantai didistribusikan dalam bentuk segitiga dan trapesium yang dijadikan
beban merata equivalen, dengan rumus:
Bentuk Segitiga
1
qeq = Lx Wu
3
Bentuk Trapesium
Lx (3Ly 2 Lx 2 )Wu
qeq =
6 Ly 2
Diketahui :
Wu = 930,40 kg/m
194
Denah distribusi beban
4
J J
a a a kk kk
4.50 a a a a VOID a a
a a a
J J
3
11.00 200 d e d d e d f gg f d e d hi h hi h
e e e i i
2
J J
a a c a
4.50 a a a a bb a a kk kk
a a c a
J J
1
450 450 400 450 250 250
a b c d e f g
22.50
191
Tabel 2.2 Besar Pelimpahan beban lantai (Beban equivalent)
Beban (Wu) Lx Ly qeq
Type Bentuk (Kg/m) (m) (m) (kg/m)
a Segitiga 930,40 4,5 - 1395,60
b Trapesium 930,40 4 4,5 1370,71
c Segitiga 930,40 4 - 1240,53
d Segitiga 930,40 2 - 620,27
e Trapesium 930,40 2 4,5 869,13
f Segitiga 930,40 2 - 620,27
g Trapesium 930,40 2 4 852,86
h Segitiga 930,40 2 - 620,27
i Trapesium 930,40 2 2,5 731,91
j Segitiga 930,40 2,5 - 775,33
k Trapesium 930,40 2,5 4,5 1043,34
Direncanakan :
Dimensi : - balok lantai : 25/40
- kolom : 25/40
- ringbalk : 15/20
Diketahui : (PPI-1983 tabel 2.1)
-
Berat jenis beton bertulang : 2400 kg/m3
-
Berat jenis bata merah bata : 1700 kg/m3
192
P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7
O P Q R S T U
Q4 Q4 Q4 Q4 Q4 Q4
P8 P9 P10 P11 P12 P13 P14
e e g e i i
H I J K L M N
Q1 Q1 Q2 Q1
J Q3 J Q3
a a c a
A B C D E F G
Q2. Bentang JK
Dinding = 0,15 x 3,3 1700,00 = 841,50 kg/m
Plat lantai tipe (c) = 1240,53 = 1240,53 kg/m
Plat lantai tipe (g) = 852,86 = 852,86 kg/m
Balok lantai (25/40) = 0,25 x 0,50 x 2400,00 = 300,00 kg/m
+
Total Beban Q2 = 3234,90 kg/m
193
Q3. Bentang LM=MN
Plat lantai tipe (i) = 731,91 = 731,91 kg/m
Plat lantai tipe (j) = 775,33 = 775,33 kg/m
Ring balok (15/20) = 0,15 x 0,20 x 2400,00 = 72.00 kg/m
+
Total Beban Q3 = 1579,24 kg/m
Q4. Bentang UP = PQ = QR = RS = ST = TU
Ring balok (15/20) = 0,15 x 0,20 x 2400,00 = 72.00 kg/m
+
Total Beban Q4 = 72.00 kg/m
B. Beban terpusat
P1 =
P2=P3=P4=P5=P6=P
7
Ring balok (15/20) 2
Melintang = 0,15 x 0,20 x 3,25 x 2.400 = 34,0 kg
P8
2
P1 = 34,0 kg
Balok lantai (25/40) 7
Melintang = 0,25 x 0,4 x 3,25 x 2400 = 80,0 kg
2.7
Dinding Melintang = 0,15 x 3,3 x 3,25 x 1700 = 34,9 kg
1.3
Plat lantai tipe (a) = 1 x 1395,60 = 95,6 kg
3
Plat lantai tipe (d) = 0,5 x 620,27 = 10,1 kg
4
Plat lantai tipe (e) = 0,5 x 869,13 = 34,6 kg
7
Kolom (25/40) = 0,25 x 0,4 x 3,3 x 2400 = 92,0 kg
6.68
Total Beban = 1,17 kg
P9
2
P2 = 34,0 kg
Balok lantai (25/40) 7
Melintang = 0,25 x 0,4 x 3,25 x 2400 = 80,0 kg
2.7
Dinding Melintang = 0,15 x 3,3 x 3,25 x 1700 = 34,9 kg
Plat lantai tipe (a) = 2 x 1395,60 = 2.7 kg
194
91,2
6
Plat lantai tipe (d) = 1 x 620,27 = 20,3 kg
8
Plat lantai tipe (e) = 1 x 869,13 = 69,1 Kg
7
Kolom (25/40) = 0,25 x 0,4 x 3,3 x 2400 = 92,0 kg
8.82
Total Beban = 1,47 kg
P10
2
P3 = 34,0 kg
Balok lantai (25/40) 7
Melintang = 0,25 x 0,4 x 3,25 x 2400 = 80,0 kg
2.7
Dinding Melintang = 0,15 x 3,3 x 3,25 x 1700 = 34,9 kg
1.3
Plat lantai tipe (a) = 1 x 1395,60 = 95,6 kg
6
Plat lantai tipe (b) = 0,5 x 1370,71 = 85,4 kg
6
Plat lantai tipe (c) = 0,5 x 1240,53 = 20,3 kg
3
Plat lantai tipe (d) = 0,5 x 620,27 = 10,1 kg
4
Plat lantai tipe (e) = 0,5 x 869,13 = 34,6 kg
3
Plat lantai tipe (f) = 0,5 x 620,27 = 10,1 kg
4
Plat lantai tipe (g) = 0,5 x 852,86 = 26,4 kg
7
Kolom (25/40) = 0,25 x 0,4 x 3,3 x 2400 = 92,0 kg
8.72
Total Beban = 3,36 kg
P11
2
P4 = 34,0 kg
Balok lantai (25/40) 7
Melintang = 0,25 x 0,4 x 3,25 x 2400 = 80,0 kg
2.7
Dinding Melintang = 0,15 x 3,3 x 3,25 x 1700 = 34,9 kg
1.3
Plat lantai tipe (a) = 1 x 1395,60 = 95,6 kg
6
Plat lantai tipe (b) = 0,5 x 1370,71 = 85,4 kg
6
Plat lantai tipe (c) = 0,5 x 1240,53 = 20,3 kg
3
Plat lantai tipe (d) = 0,5 x 620,27 = 10,1 kg
4
Plat lantai tipe (e) = 0,5 x 869,13 = 34,6 kg
3
Plat lantai tipe (f) = 0,5 x 620,27 = 10,1 kg
4
Plat lantai tipe (g) = 0,5 x 852,86 = 26,4 kg
195
7
Kolom (25/40) = 0,25 x 0,4 3,3 x 2400 = 92,0 kg
8.72
Total Beban = 3,36 kg
P12
2
P5 = 34,0 kg
Balok lantai (25/40) 7
Melintang = 0,25 x 0,4 x 3,25 x 2400 = 80,0 kg
2.7
Dinding Melintang = 0,15 x 3,3 x 3,25 x 1700 = 34,9 kg
1.3
Plat lantai tipe (a) = 1 x 1395,60 = 95,6 kg
3
Plat lantai tipe (d) = 0,5 x 620,27 = 10,1 kg
4
Plat lantai tipe (e) = 0,5 x 869,13 = 34,6 kg
3
Plat lantai tipe (h) = 0,5 x 620,27 = 10,1 kg
3
Plat lantai tipe (i) = 0,5 x 731,91 = 66,0 kg
3
Plat lantai tipe (j) = 0,5 x 775,33 = 87,7 kg
5
Plat lantai tipe (k) = 0,5 x 1043,34 = 21,7 kg
7
Kolom (25/40) = 0,25 x 0,4 3,3 x 2400 = 92,0 kg
8.26
Total Beban = 6,60 kg
P13
2
P6 = 34,0 kg
Balok lantai (25/40) 7
Melintang = 0,25 x 0,4 x 3,25 x 2400 = 80,0 kg
2.7
Dinding Melintang = 0,15 x 3,3 x 3,25 x 1700 = 34,9 kg
6
Plat lantai tipe (h) = 1 x 620,27 = 20,3 kg
7
Plat lantai tipe (i) = 1 x 731,91 = 31,9 kg
7
Plat lantai tipe (j) = 1 x 775,33 = 75,3 kg
1.0
Plat lantai tipe (k) = 1 x 1043,34 = 43,3 kg
7
Kolom (25/40) = 0,25 x 0,4 3,3 x 2400 = 92,0 kg
7.71
Total Beban = 1,73 kg
P14
2
P7 = 34,0 kg
Balok lantai (25/40) 7
Melintang = 0,25 x 0,4 x 3,25 x 2400 = 80,0 kg
Dinding Melintang = 0,15 x 3,3 x 3,25 x 1700 = 2.7 kg
196
34,9
3
Plat lantai tipe (h) = 0,5 x 620,27 = 10,1 kg
3
Plat lantai tipe (i) = 0,5 x 731,91 = 66,0 kg
3
Plat lantai tipe (j) = 0,5 x 775,33 = 87,7 kg
5
Plat lantai tipe (k) = 0,5 x 1043,34 = 21,7 kg
7
Kolom (25/40) = 0,25 x 0,4 3,3 x 2400 = 92,0 kg
6.12
Total Beban = 6,30 kg
O P Q R S T U
72.00 72.00 72.00 72.00 72.00 72.00
6681.17 8821.47 8723.36 8723.36 8266.60 7711.73 6126.30
e e g e i i
H I J K L 1579.24 M 1579.24 N
3406,11 3406,11 3234,90 3406,11 J J
a a c a
A B C D E F G
197
5.5.2 Portal B-B Melintang
P1 P2 P3 P4
I J K
Q3 Q3 Q3
P5 P6 P7 P8
E F G Q1 H
Q1 Q2
a c
A B C D
Q3. Bentang IJ = JK = KL
Ring balok (15/20) = 0,15 x 0,20 x 2400 = 72,00 kg/m
Total Beban Q3 = 72,00 kg/m
198
B. Beban terpusat
P1
1.253
Berat 1/2 Kuda Kuda = 0,50 x 2506,63 = ,32 kg
Ring Balok 324
Memanjang (15/20) = 0,15 x 0,2 x 4,50 x 2400 = ,00 kg
1.577
Total Beban = ,32 kg
P2
Ring Balok Melintang 324
(15/20) = 0,15 x 0,2 x 4,50 x 2400 = ,00 kg
324
Total Beban = ,00 kg
P3
Ring Balok 324
Memanjang (15/20) = 0,15 x 0,2 x 4,50 x 2400 = ,00 kg
324
Total Beban = ,00 kg
P4
1.253
Berat 1/2 Kuda Kuda = 0,50 x 2506,63 = ,32 kg
Ring Balok 324
Memanjang (15/20) = 0,15 x 0,2 x 4,50 x 2400 = ,00 kg
1.577
Total Beban = ,32 kg
P5
1.57
P1 = 7,3 kg
Balok lantai (25/40) 1.08
Memanjang = 0,25 x 0,4 x 4,50 x 2400 = 0,0 kg
3.78
Dinding Memanjang = 0,15 x 3,3 x 4,50 x 1700 = 6,8 kg
1.39
Plat lantai tipe (a) = 1 x 1395,60 = 5,6 kg
86
Kolom (25/40) = 0,25 x 0,4 3,6 x 2400 = 4,0 kg
8.703
Total Beban = ,67 kg
P6
32
P2 = 4,0 kg
Balok lantai (25/40) 1.08
Memanjang = 0,25 x 0,4 x 4,50 x 2400 = 0,0 kg
3.78
Dinding Memanjang = 0,15 x 3,3 x 4,50 x 1700 = 6,8 kg
1.39
Plat lantai tipe (a) = 1 x 1395,60 = 5,6 kg
62
Plat lantai tipe (d) = 1 x 620,27 = 0,3 kg
86
Kolom (25/40) = 0,25 x 0,4 3,6 x 2400 = 4,0 kg
8.070
Total Beban = ,62 kg
199
P7
32
P3 = 4,0 kg
Balok lantai (25/40) 1.08
Memanjang = 0,25 x 0,4 x 4,50 x 2400 = 0,0 kg
3.78
Dinding Memanjang = 0,15 x 3,3 x 4,50 x 1700 = 6,8 kg
1.39
Plat lantai tipe (a) = 1 x 1395,60 = 5,6 kg
62
Plat lantai tipe (d) = 1 x 620,27 = 0,3 kg
86
Kolom (25/40) = 0,25 x 0,4 3,6 x 2400 = 4,0 kg
8.070
Total Beban = ,62 kg
P8
1.57
P1 = 7,3 kg
Balok lantai (25/40) 1.08
Memanjang = 0,25 x 0,4 x 4,50 x 2400 = 0,0 kg
3.78
Dinding Memanjang = 0,15 x 3,3 x 4,50 x 1700 = 6,8 kg
1.39
Plat lantai tipe (a) = 1 x 1395,60 = 5,6 kg
86
Kolom (25/40) = 0,25 x 0,4 3,6 x 2400 = 4,0 kg
8.703
Total Beban = ,67 kg
I J K
72.00 72.00 72.00
8703,67 8070,62 8070,62 8703,67
E F G 2471.10 H
2472.10 1701.77
200
A B C D
Gambar 2.6 Beban portal B-B Melintang
BAB III
ANALISA STRUKTURAL
1.90
4.00 0.20
1.90
1.50
4.50
X= 3 2 2 2 = 3,60 m
1 = arc tg (2/3) = 53,80o
2.00
2.00
150 300
201
Diketahui : W = 2096,64 kg/m
a. Tangga bagian bawah
Wu = W cos
= 1238,28 kg/m
M = 1/8 Wu L2
= 1/8 (1238,64) (3,60)2
= 2006,49
kgm
202
Rumus yang digunakan :
MLx = 0,001 . Wu . Lx2 x
MLy = 0,001 . Wu . Lx2 x
Mtx= - 0,001 . Wu . Lx2 x
Mty = - 0,001 . Wu . Lx2 x
MTix= MLx
Dimana, x : koef. Pengali
BORDES
Ly 4,5
1,125
Lx 4
Wu = 1238,28 kg/m
MLx = 0,001 . Wu . Lx2. x x = 38
= 0,001 . 1238,28 . 12 . 38
= 47,054 kgm
MLy = 0,001 . Wu . Lx2. x x = 25
= 0,001 . 1238,28. 12 . 25
= 30,957 kgm
Mtx = - 0,001 . Wu . Lx2. x x = 80
= - 0,001 . 1238,28. 12 . 80
= - 99,062 kgm
Mty = - 0,001 . Wu . Lx2. x x = 72
203
= - 0,001 . 1238,28. 12 . 72
= - 89,156 kgm
MTix = MLx
= . 47,054 kg.m
= 23,527 kgm
3.1.3 Balok Bordes
Diketahui : Wu = 2049,60 kg/m
1/16 1/14 1/10 1/16 1/11 1/16 1/11 1/16 1/11 1/16 1/101/14 1/16
8 9 10 11 12 13
1 2 3 4 5 6 7
4.50 4.50 4.00 4.50 2.50 2.50
204
Momen tumpuan :
M1 = 1/16 q L2 = 1/16 x 1260 kg/m x (4,5 m)2 = 1594,68 kgm
M2 = 1/10 q L2 = 1/10 x 1260 kg/m x (4,5 m)2 = 1551,50 kgm
M3 = 1/11 q L2 = 1/11 x 1260 kg/m x (4,0 m)2 = 1832,72 kgm
M4 = 1/16 q L2 = 1/16 x 1260 kg/m x (4,5 m)2 = 1594,68 kgm
M5 = 1/11 q L2 = 1/10 x 1260 kg/m x (2,5 m)2 = 715,90 kgm
M6 = 1/10 q L2 = 1/10 x 1260 kg/m x (2,5 m)2 = 787,50 kgm
M7 = 1/16 q L2 = 1/10 x 1260 kg/m x (2,5 m)2 = 49218 kgm
Momen lapangan :
M8 = 1/14 q L2 = 1/14 x 1260 kg/m x (4,5 m2) = 1822,50 kgm
M9 = 1/16 q L2 = 1/16 x 1260 kg/m x (4,5 m2) = 1594,68 kgm
M10 = 1/16 q L2 = 1/16 x 1260 kg/m x (4,0 m2) = 1260 kgm
M12 = 1/16 q L2 = 1/16 x 1260 kg/m x (2,5 m2) = 492,18 kgm
M13 = 1/14 q L2 = 1/16 x 1260 kg/m x (2,5 m2) = 562,50 kgm
Mdesign tumpuan = 1832,72 kgm
Mdesign lapangan = 1822,50 kgm
Bidang geser = q L = (1260 kg/m) (4,5 m) = 2835 kg
Bidang geser = q L = (1260 kg/m) (4,0 m) = 2520 kg
Bidang geser = q L = (1260 kg/m) (2,5 m) = 1575 kg
5 6 7
1 2 3 4
205
q = 1260 kg/m
Momen lapangan :
M5 = 1/14 q L2 = 1/14 x 1308 kg/m x (4,5 m)2 = 1822,50 kgm
M6 = 1/16 q L2 = 1/14 x 1308 kg/m x (2,0 m)2 = 315,00 kgm
M7 = 1/14 q L2 = 1/14 x 1308 kg/m x (4,5 m)2 = 1822,50 kgm
Mdesign tumpuan = 2016 kgm
Mdesign lapangan = 1440 kgm
Bidang geser = q L = (1260) (4,0) = 2520 kg
1 2 BORDES
2 3 4
5 6 7 6 89
1 2 10 2 3 4
206
Momen plat lantai dihitung berdasarkan tabel 4.2.b hal 26 pada buku
grafik dan tabel perencanaan beton bertulang SK SNI 1991 03.
Dik : Wu = 930,40 kg/m
Tipe 1
1 Ly 4,5m
1,00
Lx 4,5m
Tipe 2
2 Ly 4,5m
1,00
Lx 4,5m
207
MLy = 0,001 . Wu . Lx2. x = 0,001 x 936,40 x 45,2 x 19,70 = 373,55 kg.m
Mtx = - 0,001 . Wu . Lx2. x = - 0,001 x 936,40 x 4,52 x 73,90 = -1401,29 kg.m
Mty = - 0,001 . Wu . Lx2. x = - 0,001 x 936,40 x 4,52 x 55 = -1042,91 kg.m
Mtix = MLx = (800,20) = 400,1 kgm
Mtiy = MLy = . 373,55 = 186,77 kgm
Tipe 3
3 Ly
Lx
4,5m
2,5m
1,80
Tipe 4
Ly 4,8m
4 Lx
2,5m
1,80
208
MLx = 0,001 . Wu . Lx2. x = 0,001 x 936,40 x 2,52 x 39,2 = 229,41 kg.m
MLy = 0,001 . Wu . Lx2. x = 0,001 x 936,40 x 2,52 x 19,40 = 113,53 kg.m
Mtx = - 0,001 . Wu . Lx2. x = - 0,001 x 936,40 x 2,52 x 68,85 = -402,94 kg.m
Mty = - 0,001 . Wu . Lx2. x = - 0,001 x 936,40 x 2,52 x 54,65 = -319,83 kg.m
Mtix = MLx = . 229,41 = 114,70 kg.m
Mtiy = MLy = . 113,53 = 56,76 kgm
Tipe 5
Ly 4,5m
2,25
Lx 2m
5
masing-masing x didapat dengan
interpolasi :
MLx = 0,001 . Wu . Lx2. x = 0,001 x 936,40 x 22 x 58,50 = 219,11 kg.m
MLy = 0,001 . Wu . Lx2. x = 0,001 x 936,40 x 22 x 22,50 = 84,27 kg.m
Mtx = - 0,001 . Wu . Lx2. x = -0,001 x 936,40 x 22 x 101,50 = -380,17 kg.m
Mty = - 0,001 . Wu . Lx2. x = -0,001 x 936,40 x 22 x 77,31 = - 289,57 kg.m
Mtix = MLx = . 219,11 = 100,55 kg.m
Mtiy = MLy = . 84,27 = 42,13 kg.m
Tipe 6
Ly 4,5m
2,25
Lx 2m
209
Mtx = - 0,001 . Wu . Lx2. x = - 0,001 x 936,40 x 22 x 94,00 = -352,08 kg.m
Mty = - 0,001 . Wu . Lx2. x = - 0,001 x 936,40 x 22 x 75,00 = -280,92 kg.m
Mtix = MLx = . 195,22 = 97,61 kg.m
Mtiy = MLy = . 80,53 = 40,26 kg.m
Tipe 7
7 Ly 4m
2,0
Lx 2m
Tipe 8
Ly 2,5m
8 1,25
Lx 2m
210
Tipe 9
Ly 2,5m
9 1,25
Lx 2m
Tipe 10
Ly 4,5m
10
1,12
Lx 4m
211
3.4 Perhitungan Momen Portal
212
Joint OutputCase CaseType F3
Text Text Text Kgf
1 COMB1 Combination 19475,44
1 COMB2 Combination 16693,09
2 COMB1 Combination 26150,06
2 COMB2 Combination 22414,20
3 COMB1 Combination 26150,06
3 COMB2 Combination 22413,20
4 COMB1 Combination 19475,44
4 COMB2 Combination 16693,09
2 53755,40 26150,06
3 47561,59 26150,06
4 48699,39 19475,44
5 34225,97 -
6 11727,66 -
7 69332,32 -
(Pmaks) 69332,32 26150,06
213
Tekanan tanah izin :
2 2
tan ah = 2,5 kg/cm = 25 t/m (PPI-1983 tabel 1,1
hal 9)
0.25
1.5
2.00
0.25
Mb 0.4 0.40
1.5
0.4
0.30 0.35
1.10
Beban di atas Ma
pondasi P
= 26150,06 kg
214
Berat sendiri stek kolom = 0,25 x 0,4 x 1,10 x 2400 = 360,00 kg
Berat sendiri tapak = ((1,10 + 0,25) : 2) x 0,25 x 1,10 x 2400 = 445,50 kg
Beban total (Wu) = 26955,56 kg
Wu 26,95
ytb = 22,27 t/m2 = 2,23 kg/cm2 ...... < 2,5 kg/cm2 (aman)
BxL 1,10 x1,10
c' = 0.23
b' = 0.13
B'
d d
20 25 20
215
Momen pada arah a = b
Ma = . b' . c' 1/3c' . ytb + b' . c' 2/3c' . ytb
= (13) (23) 1/3 (23) (1,80) + (13) (23) 2/3 (23) (2,22)
= 7587,62 kg.cm = 0,0758762 t.m
216