Bijlage 2 Format Toelichting lesontwerp
Student: Sverre Verbeeten
Vakgebied: Muziek
Klas: PEH16VD
Kennis over (kinderen in) de
groep is nadrukkelijk
verwerkt in de omschrijving
van de beginsituatie van de
groep, zowel in
pedagogische zin (gedrag,
groepsverhoudingen,
groepsdynamiek) als in
didactische zin
(vakspecifieke
beginsituatie).
De lesdoelen zijn
afgestemd op de
beginsituatie. In de
formulering ervan wordt
zichtbaar dat kennis van
vakdidactiek en leerlijnen
op een logische manier is
verwerkt.
Docent: Harm Litjens
Stagegroep: 5/6
Welke keuzes heb ik hier gemaakt en waarom? (denk hierbij met name kernbegrippen uit
(vak-) specifieke theorie)
Om een goede beginsituatie te kunnen formuleren heb ik gebruik gemaakt
van de typering van de groep, waarin ook resultaten uit het sociogram en
de klimaatschaal verwerkt zijn.
- Uit de resultaten van het sociogram blijkt dat er een paar kinderen
een beetje buiten de groep vallen. Ze worden negatief gekozen op
werkgerelateerd gebied. Hierdoor wil ik de les met de gehele klas samen
uitvoeren waarbij kinderen goed op elkaar moeten letten en samen
moeten werken om tot een goed eindresultaat te komen.
- Uit de resultaten van de klimaatschaal kan ik opmaken dat er in
de klas enige onrust speelt. Er zijn kinderen die zich niet helemaal op hun
gemak voelen in de klas. Door cognitief en sociaal-emotioneel verschil zijn
groep 5 en 6 niet echt een geheel als groep. Door de les met de groep als
geheel uit te voeren, zijn de twee groepen samen bezig om een mooi lied
neer te zetten.
- De kinderen krijgen om de week op dinsdag muziekles van een
muziekdocent. De andere weken, dus de weken tussen de muzieklessen
in, oefenen de kinderen met de liedjes die ze tijdens de muziekles
aangeboden krijgen. Ze zijn er dus wel elke les mee bezig. De kinderen
krijgen allemaal verschillende opdrachten en moeten regelmatig een liedje
instuderen en hierbij bepaalde acties uitvoeren. De lesvorm die ik aan ga
bieden zal niet nieuw zijn voor de kinderen. De weggeeftechniek die ik
aan ga bieden is niet de manier waarop ze normaal gesproken een lied
aangeleerd krijgen. De kinderen hebben al vaker muziekles gehad over
de fruitsoorten. Ze leerde hierbij de lettergrepen van een fruitsoort juist uit
te drukken en er een maat of regel mee op te vullen. De fruitsoorten
moesten wel binnen de maten passen, dus er moest goed gekeken
worden naar het aantal tellen dat het woord duurde.
Ik vind het belangrijk dat de kinderen allemaal met elkaar samen kunnen
werken en dat de sfeer in de klas prettig is en blijft. Hierom heb ik er voor
gekozen om de les met de klas in het geheel uit te voeren. Zo geef ik de
kinderen de kans om aan het groepsverband te werken.
Aan de hand van leerlijnen en kerndoelen heb ik lesdoelen op kunnen
stellen. Ik hield ook rekening met de klas en de dingen waar ik met de klas
aan wilde werken.
Aan het einde van de les zijn de kinderen in staat om:
- Beelden, muziek, taal, spel en beweging te gebruiken, om er
gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te
communiceren (Tule, kerndoel 54).
- Eenstemmige en meerstemmige liederen (canons), couplet-refrein
liederen die verbonden worden met het thema of onderwerp te zingen.
- Een lied te zingen in het toongebied c' - d'' te zingen.
- Een lied te zingen, afkomstig uit de eigen en andere culturen.
- Ritmisch gecompliceerder en muzikaal uitdagender te zingen.
- Complexere structuren met herhalingen, contrasten en variaties in
tekst en melodie te zingen.
- Te zingen met begeleiding van een 'meezing Cd'.
- Aandacht te hebben voor articulatie en zuiverheid (Tule, kerndoel
54).

Werk- en
groeperingsvormen zijn
afgestemd op specifieke
kenmerken van de groep n
op specifieke kenmerken
van vakdidactiek. Werk- en
groeperingsvormen zijn
functioneel ondersteunend
bij het behalen van de
lesdoelen.
Een aanzet tot
samenwerkend leren krijgt
op een logische wijze plek in
het lesontwerp.*
Een aanzet tot ontdekkend
leren krijgt op een logische
wijze plek in het
lesontwerp**
De proces- en
productdoelen worden
expliciet gevalueerd met
de kinderen.
De werkvormen die worden
gehanteerd bij evaluatie
zijn passend bij
vakdidactiek en sluiten aan
op specifieke kenmerken
van de groep.
*bij tenminste 3 lesontwerpen
** bij tenminste 1 lesontwerp
- Te zingen volgens de weggeeftechniek.
- Samen tot een mooi eindresultaat te komen, door elkaar te helpen
en begeleiden. Eventueel tips geven aan elkaar kan stimuleren zijn om tot
een goed eindresultaat te komen.
- Verantwoordelijkheid te nemen voor een rol die toegewezen is tot
hen en hier professioneel mee om te gaan. De kinderen richten zich op
hun eigen doelen en zitten anderen niet in de weg voor het behalen van
de doelen.
De kinderen hebben als klas nog niet echt een groepsgevoel. Hierom heb
ik er voor gekozen om de les in een halve cirkel uit te voeren met de hele
klas samen. De kinderen kunnen elkaar zo goed aankijken en op elkaar
reageren. Bij een bepaald onderdeel van de les moeten de kinderen
springen wanneer ze het stuk fruit horen dat op het kaartje staat dat ze in
hun hand hebben. De kinderen moeten goed op elkaar letten wanneer ze
zelf aan de beurt zijn. Hierom is de halve cirkel erg geschikt. De kinderen
gaan eventueel nog danspasjes uitvoeren. Hierbij moeten de kinderen
ook weer goed op elkaar letten.
Ze moeten samen tot een eindresultaat komen waarbij ze goed op elkaar
moeten letten. Er komen geen coperatieve werkvormen terug in de les.
n.v.t.
Aan het einde van de les:
- Ga ik met de kinderen evalueren of de lesdoelen behaald zijn. Ik
vraag aan de kinderen wat ze geleerd hebben tijdens de les.
- Gaan de kinderen na of er uiteindelijk een goed op elkaar
afgestemd lied is ontstaan. Hebben de kinderen goed naar elkaar
geluisterd tijdens het zingen of deed iedereen maar gewoon waar hij/zij
zich goed bij voelde?
- Gaan we na of het meezingen met de cd goed verlopen is.
- Vraag ik aan de kinderen hoe ze het zingen volgens de
weggeeftechniek vonden gaan.
- Vraag ik aan de kinderen hoe ze het zingen volgens de
weggeeftechniek vonden.
- Vraag ik aan de kinderen wat ze van de les in het geheel vonden.
- Vraag ik aan de kinderen hoe het ging rondom het helpen van
elkaar en het samen zorgen voor een goed klinkend lied.
- Vertellen de kinderen hoe ze het innemen van een persoonlijke rol
in het lied vonden gaan.
Door dit met de kinderen door te lopen, kan ik zeggen dat de proces- en
productdoelen expliciet gevalueerd worden. De kinderen krijgen de kans
om te vertellen hoe ze de les ervaren hebben en wat ze ervan geleerd
hebben. De kinderen laten merken dat ze het begrepen hebben.
De evaluatie laat ik plaatsvinden wanneer de kinderen weer terug op hun
plek zitten. Zo creer ik weer meer rust in de klas, waardoor de kinderen
meer betrokken zijn bij de evaluatie. De kinderen kunnen zo rustig hun
vingers opsteken, antwoorden geven op vragen die ik stel en hun mening
vertellen. De kinderen krijgen zo de kans om te vertellen wat ze hebben
geleerd tijdens de les. De kinderen hoeven nu niet meer te zingen,
waardoor de halve kring niet meer nodig is. Dit kan alleen maar zorgen
voor onrust.