Anda di halaman 1dari 5

04/01/2017 4FormasdeResolverEquaesDiferenciaiswikiHow

ComoResolverEquaesDiferenciais
4Mtodos: OBsico ResolvendoEquaesDiferenciaisdePrimeiraOrdem ResolvendoEquaesDiferenciaisdeSegundaOrdem
ResolvendoEquaesDiferenciaisdeOrdemMaisAlta

Umcursocompletoemequaesdiferenciaisenvolveaplicaesdederivadasquedevemserestudadasapsdoisoutrs
semestresdecursosdeclculo.Umaderivadaataxadevariaodeumaquantidadeemrelaoaoutraporexemplo,a
taxanaqualavelocidadedeumobjetovariacomotempo(comparecomocoeficienteangular).Taistaxasdevariao
aparecemfrequentementenodiaadia.Porexemplo,aleidosjuroscompostosdizqueavelocidadecomaqualosjurosde
acumulamproporcionalquantidadeinicialdedinheiro,dadapordy/dt=ky,ondeyasomadodinheiroganhandoosjuros
compostos,totempo,ekumaconstante(dtumintervalodetempoinstantneo).Embora,tipicamente,osjurosde
cartesdecrditossejamcompostosdiariamenteeclassificadoscomoumataxadeporcentagemanualasoluodeuma
equaodiferencialaindapodedarasoluoinstantneay=ce^(kt),ondecumaconstantearbitrria(ataxadejuros).
Esteartigoirlhemostrarcomoresolverostiposdeequaesdiferenciaisquesoencontradoscomumente,especialmente
emmecnicaefsica.


Mtodo
OBsico
1

1 Definindoderivadas.Aderivadaolimitedeumarazodoincrementodeumafuno(geralmentey)em
relaoaoincrementodeumavarivel(geralmentex)naquelafuno,conformeestaltimatendea0a
variaoinstantneadeumaquantidadeemrelaoaoutra,comoavelocidade,queavariaoinstantneada
distnciaemrelaoaotempo.Compareasderivadasprimeirasederivadassegundas:
Derivadasprimeirasaderivadadeumafuno,porexemplo:"Velocidadeaprimeiraderivadadadistncia
emrelaoaotempo".
Derivadassegundasaderivadadaderivadadeumafuno,porexemplo:"Aaceleraoasegunda
derivadadadistnciaemrelaoaotempo".

2 Saibaaordemegraudaequaodiferencial.Aordemdeumaequaodiferencialdeterminadapela
derivadademaiorordemograudeterminadopelamaiorpotnciadeumavarivel.Porexemplo,aequao
diferencialmostradanaFigura1desegundaordem,terceirograu.

3 Saibaadiferenaentreumasoluogeral,oucompletaversusumasoluoparticular.Umasoluogeral
contmumnmeroarbitrriodeconstantesigualaordemdaequao.(Pararesolverumaequaodiferencial
deordemnvoctemquerealizarnintegraes,ecadavezquevocintegrarvocdeveintroduzirumaconstante
arbitrria).Porexemplo,naleidejuroscompostos,aequaodiferencialdy/dt=kydeordem1,esuasoluogeraly
=ce^(kt)possuiexatamenteumaconstantearbitrria.Umasoluoparticularobtidaconferindovaloresparticulares
sconstantesdasoluogeral.

Mtodo
ResolvendoEquaesDiferenciaisdePrimeiraOrdem
2

UmaequaodiferencialdeprimeiraordempodeserexpressacomoMdx+Ndy=0,ondeMeNsofunesde
xey.Pararesolverestaequaodiferencial,procedadaseguintemaneira:

1 Verifiqueseasvariveissoseparveis.Asvariveissoseparveisseaequaodiferencialpuderser
expressacomof(x)dx+g(y)dy=0,ondef(x)umafunosomentedex,eg(y)umafunosomentedey.
Estassoasequaesdiferenciaismaisfceisdeseresolver.Elaspodemserintegradasparadarf(x)dx+g(y)dy=
c,ondecumaconstantearbitrria.Aquiestumaabordagemgeral.VejaaFigura2paraumexemplo.
Desapareacomasfraes.Seaequaoenvolvederivadas,multipliquepeladiferencialdavarivel
independente.
Juntetodosostermoscontendoasmesmasdiferenciaisemumnicotermo.

http://pt.wikihow.com/ResolverEqua%C3%A7%C3%B5esDiferenciais 1/5
04/01/2017 4FormasdeResolverEquaesDiferenciaiswikiHow

Integrecadaparteseparadamente.
Simplifiqueasexpresses,combinandoostermos,convertendologaritmosparaexpoentes,eusandoo
smbolomaissimplesparaasconstantesarbitrrias,porexemplo.

2 Seasvariveisnopodemserseparadas,verifiqueseaequaodiferencialhomognea.Umaequao
diferencial,Mdx+Ndy=0,homogneaseasubstituiodexeyporxeyresultarnafunooriginal
multiplicadaporalgumapotnciade,ondeapotnciadechamadadegraudafunooriginal.Sesim,sigaos
seguintespassos.VejaaFigura3paraumexemplo.
Sejay=vx,sody/dx=x(dv/dx)+v.
DeMdx+Ndy=0,obtemosdy/dx=M/N=f(v),jqueyumafunodev.
Entof(v)=dy/dx=x(dv/dx)+v.Agoraasvariveisxevpodemserseparadas:dx/x=dv/(f(v)v)).
Resolvaanovaequaodiferencialcomasvariveisseparadas,entouseasubstituioy=vxparaencontrar
y.

3 Seaequaodiferencialnopuderserresolvidapelosdoismtodosanteriores,vejasevocpode
expresslacomoumaequaolinear,naformadedy/dx+Py=Q,ondePeQsofunessomentedex,
ouconstantes.Notequexeypodemserintercambiveisaqui.Sesim,continuedaseguintemaneira.VejaaFigura4
paraumexemplo.
Sejay=uv,ondeuevsofunesdex.
Derivando,paraobterdy/dx=u(dv/dx)+v(du/dx).
Substituindoemdy/dx+Py=Q,obtemosu(dv/dx)+v(du/dx)+Puv=Q,ouu(dv/dx)+(du/dx+Pu)v=Q.
Determineintegrandodu/dx+Pu=0,ondeasvariveissoseparveis.Ento,useovalorobtidodeupara
encontrarvresolvendou(dv/dx)=Q,onde,novamente,asvariveissoseparveis.
Finalmente,useasubstituioy=uvparaencontrary.

4 ResolvendoaEquaodeBernoulli[1]:dy/dx+p(x)y=q(x)yn,comosesegue:

Sejau=y1n,entodu/dx=(1n)yn(dy/dx).
Assim,y=u1/(1n),dy/dx=(du/dx)yn/(1n),eyn=un/(1n).
SubstituindonaEquaodeBernoulli,emultiplicandopor(1n)/u1/(1n),obtemos

du/dx+(1n)p(x)u=(1n)q(x).
Notequeagoratemosumaequaolineardeprimeiraordemnanovavarivelu,eelapodeserresolvidapela
tcnicaacima(Passo3).Umavezresolvida,substituanovamentey=u1/(1n)paraasoluogeral.

Mtodo
ResolvendoEquaesDiferenciaisdeSegundaOrdem
3

1 Verifiqueseaequaodiferencialsatisfazaformamostradanaequao(1)naFigura5,ondef(y)uma
funosomentedey,ouumaconstante.Sesim,simplesmentesigaospassosdescritosnaFigura5.
Resolvendoequaesdiferenciaislinearesdesegundaordemcomcoeficientesconstantes:Verifiquese
aequaodiferenciasatisfazaformamostradanaequao(1)naFigura6.Sesim,aequaodiferencial
podeserresolvidasimplesmentecomoumaequaoquadrtica,comodemonstradonospassosseguintes:

2 Pararesolverumaequaodiferencialdesegundaordemmaisgeral,verifiqueseaequaodiferencial
satisfazaformamostradanaequao(1)naFigura7.Sesim,aequaodiferencialpodeserresolvida
seguindoospassosseguintes.VejaospassosseguintesnaFigura7paraumexemplo.
Resolvaaeq.(1)daFigura6(ondef(x)=0)utilizandoomtododescritoacima.Faaasoluogeralcomoy=
u.uafunocomplementarparaaeq.(1)daFigura7.
Encontreumasoluoparticulary=vdaeq.(1)daFigura7portentativaeerro.Sigaosseguintespassos:
Sef(x)noumasoluoparticularde(1):
Sef(x)estnaformaf(x)=a+bx,faay=v=A+Bx
Sef(x)estnaformaf(x)=aebx,faay=v=Aebx
Sef(x)estnaformaf(x)=a1cosbx+a2sinbx,faay=v=A1cosbx+A2sinbx.

Sef(x)umasoluoparticularde(1),faavcomonaformaacima,multiplicadoporx.

http://pt.wikihow.com/ResolverEqua%C3%A7%C3%B5esDiferenciais 2/5
04/01/2017 4FormasdeResolverEquaesDiferenciaiswikiHow

Asoluocompletade(1)dadapory=u+v.

Mtodo
ResolvendoEquaesDiferenciaisdeOrdemMaisAlta
4

Equaesdiferenciaisdeordemmaisaltasomuitomaisdifceisderesolver,excetoparaalgunscasosespeciais,
comosesegue:

1 Verifiqueseaequaodiferencialsatisfazaformamostradanaequao(1)naFigura5,ondef(x)uma
funosomentedex,ouumaconstante.Sesim,simplesmentesigaospassosdescritosnaFigura8.

2 Resolvendoequaesdiferenciaislinearesdensimaordemcomcoeficientesconstantes:Verifiquesea
equaodiferencialsatisfazaformamostradanaequao(1)daFigura9.Sesim,aequaodiferencialpode
serresolvidadaseguintemaneira:

3 Pararesolverumaequaodiferenciallineardensimaordemmaisgeral,verifiqueseaequao
diferencialsatisfazaformamostradanaequao(1)daFigura10.Sesim,aequaodiferencialpodeser
resolvidacomummtodoanlogoqueleutilizadopararesolverequaesdiferenciaislinearesdesegundaordem,
comosesegue:

AplicaesnaVidaReal

1.Leidejuroscompostos:ataxadejurosacumuladaproporcionalquantidadeinicialdedinheiro.Demodogeral,ataxade
variaoemrelaoaumavarivelindependenteproporcionalaovalorcorrespondentedafuno.Isto,sey=f(t),dy/dt=
ky.Resolvendoessaequaoutilizandoomtododeseparaodevariveis,obtemosy=ce^(kt),ondeyumaquantidade
dedinheiroacumuladoemjuroscompostos,cumaconstantearbitrria,kataxadejuros,porexemplo,osjurosemreais
emumrealporano,totempo.Tempo,portanto,dinheiro.
Notequealeidejuroscompostosseaplicaavriasreasdavidadiria.Porexemplo,suponhaquevocesteja
tentandodiluirumasoluosalinaadicionandoguanasoluoparadiminuirsuaconcentraodesal.Quantaguavoc
precisaadicionar?Equantoaconcentraodasoluovariaemrelaoataxadeguaacrescentada?

Sejas=quantidadedesalnasoluoemqualquertempo,x=quantidadedeguaquevocadicionou,ev=volumeda
soluo.Aconcentraodesaldamisturadadapors/v.Agorasuponhaqueumvolumexvazedasoluo,entoa
quantidadedesalquesaidel(s/v)xe,portanto,avariaonaquantidadedesal,s,dadapors=(s/v)x.Divida
ambososladosporx,paraencontrars/x=(s/v).Tomeolimitedex>0,enstemosds/dx=s/v,queaequao
diferencialnaformadaleidejuroscompostos,ondeyagoras,tagoraxekagora1/v.
ALeideNewtonparaoresfriamentooutravariaodaleidejuroscompostos.Eladizqueavariaotemporaldo
decrscimodetemperaturadeumcorpoemcontatocomatemperaturadoaraoseuredorproporcionaltemperatura
docorposobredoaraoseuredor.Sejax=temperaturadocorpoacimadaqueladoaraoseuredor,t=tempo,temos
dx/dt=kx,ondekumaconstante.Asoluoparaestaequaodiferencialx=ce^(kt),ondecumaconstante
arbitrria,comoacima.Suponhaqueessatemperaturaemexcesso,x,estavainicialmenteem80graus,entodiminui
para70grausapsumminuto.Qualseratemperaturaaps2minutos?

Sejat=tempoemminutos,x=excessodetemperaturaemgraus,nstemos80=ce^(k*0)=c.Ainda,70=ce^(k*1)=
80e^k,entok=ln(7/8).Assim,x=70e^(ln(7/8)t)umasoluoparticularparaesteproblema.Agorasubstituat=2,e
encontramosx=70e^(ln(7/8)*2)=53.59grausaps2minutos.
Natermodinmicaatmosfrica,apressoatmosfricapacimadonveldomarvariaemrelaoaltitudehacimado
nveldomaroutravariaodaleidejuroscompostos.Aequaodiferencialaquidp/dh=kh,ondekumaconstante.
Emqumica,avelocidadedeumareaoqumicanaqualxaquantidadetransformadanotempotataxatemporalde
variaodex.Sejaa=concentraonoinciodareao,entodx/dt=k(ax),ondekavelocidadeconstante.Esta
outravariaodaleidejuroscompostosonde(ax)agoraavariveldependente.Vejaqued(ax)/dt=k(ax),entod(a
x)/(ax)=kdt.Integreparaobterln(ax)=kt+a,jqueax=anotempot=0.Rearranjando,nsvemosquea
velocidadeconstantesk=(1/t)ln(a/(ax)).
Emeletromagnetismo,dadoumcircuitoeltricocomvoltagemVecorrentei(amperes),avoltagemVconsumidaao
passarpelaresistnciaR(ohms)docircuitoeaindutnciaL,governadapelaequaoV=iR+L(di/dt),oudi/dt=(ViR)/L.
Estaoutravariaodaleidejuroscompostos,ondeViRagoraavariveldependente.

http://pt.wikihow.com/ResolverEqua%C3%A7%C3%B5esDiferenciais 3/5
04/01/2017 4FormasdeResolverEquaesDiferenciaiswikiHow

2.Emacstica,vibraesharmnicassimplespossuemumaaceleraoquediretamenteproporcionalaonegativoda
distncia.Lembresedequeaaceleraoasegundaderivadadadistncia,entod2s/dt2+k2s=0,ondes=distncia,t=
tempo,ek2amagnitudedaaceleraoemunidadesdedistncia.Estaaequaoharmnicasimples,umaequao
diferenciallineardesegundaordemcomcoeficientesconstantes,comoaresolvidanaFigura6,equaes(9)e(10).Asoluo
ss=c1coskt+c2sinkt.

Issopodesersimplificadoumpoucomaissefizermosc1=bsinA,c2=bcosA.Substituindoestesvalores,obtemosbsinA
coskt+bcosAsinkt.Lembresedeque,natrigonometria,sin(x+y)=sinxcosy+cosxsiny,entoaexpressosereduza
s=bsin(kt+A).Aformadaonda,obedecendoaequaoharmnicasimples,oscilaentrebeb,comperodo2/k.
Osciladorharmnico:pegueumobjetodemassam,presoaumamolavibrando.PelaLeideHooke,quandoamola
estendidaoucomprimidasunidadesdeseucomprimentooriginal(ouposiodeequilbrio),elaexerceumaforade
restauraoFproporcionals,ouF=k2s.PelaSegundaLeideNewton(aforaigualmassavezesaacelerao),
temosmd2s/dt2=k2s,oumd2s/dt2+k2s=0,queaexpressoparaoosciladorharmnicosimples.
Oscilaesamortecidas:considereumamolavibrandocomoacima,comumaforadeamortecimento.Umaforade
amortecimentoumefeito,comoafrico,quetendeareduziraamplitudedasoscilaesemumoscilador.Porexemplo,
aforadeamortecimentopodeserfornecidaporumamortecedoremumautomvel.Namaioriadoscasos,aforade
amortecimento,Fd,aproximadamenteproporcionalvelocidadedoobjetoouFd=c2ds/dt,ondec2umaconstante.
Combinandoaforadeamortecimentocomaforaderestaurao,nstemosk2sc2ds/dt=md2s/dt2,pelasegundalei
deNewton.Ou,md2s/dt2+c2ds/dt+k2s=0.Estaequaodiferenciaumaequaolineardesegundaordemque
podeserresolvidautilizandoasoluodaequaoauxiliarmr2+c2r+k2=0,apssubstituirs=e^(rt).
Resolvendoestaequaopelafrmulaquadrtica,temosr1=(c2+sqrt(c44mk2))/2mr2=(c2sqrt(c44mk2))/2m.

Superamortecimento:Sec44mk2>0,r1er2soreaisedistintos.Asoluos=c1e^(r1t)+c2e^(r2t).Comoc2,
m,ek2sotodospositivos,sqrt(c44mk2)devesermenorquec2,oqueimplicaqueambasasrazes,r1er2,so
negativas,eafunoumdecaimentoexponencial.Nestecaso,aoscilaonoocorre.Umaforadeamortecimento
intensa,porexemplo,podesercriadaporumagraxaouleodealtaviscosidade.
Amortecimentocrtico:Sec44mk2=0,r1=r2=c2/2m.Asoluos=(c1+c2t)e^((c2/2m)t).Istoaindaum
decaimentoexponencial,semoscilao.Contudo,amenordiminuiodaforadeamortecimentoirfazercomqueo
objetooscilepassandodopontodeequilbrio.
Subamortecimento:Sec44mk2<0,asrazessocomplexas,dadasporc/2m+/i,onde=sqrt(4mk2c4))/
2m.Asoluos=e^((c2/2m)t)(c1cost+c2sint).Esteumosciladoramortecidoporumfatore^((c2/2m)t.
Comotantoc2quantomsopositivos,e^((c2/2m)t)irparazeroconformetseaproximadoinfinito.Assim,
eventualmenteomovimentoirdecairparazero.

Dicas

Substituasuasoluodevoltaequaooriginal.Assim,vocpodeverseelasatisfeita.Istoirverificarsevocresolveua
equaodiferencialcorretamente.
Nota:oinversodeclculodiferencialchamadodeclculointegral',oquallidacomasomadosefeitosdequantidadesque
variamcontinuamenteporexemplo,calcularadistncia(comparecomd=rt)percorridaporumobjetoquandosuastaxas
instantneas(velocidades)emumintervalodetemposoconhecidas.
Muitasequaesdiferenciaissimplesmentenopodemserresolvidaspelosmtodosacima.Osmtodosacima,contudo,so
suficientespararesolvermuitasequaesdiferenciaisimportantesquesoencontradasnormalmente.

Avisos

Aocontrriodadiferenciao,naqualaderivadadeumadadaexpressopodesercalculada,asintegraisdemuitas
expressessimplesmentenopodemsercalculadas.Entonopercaoseutempotentandointegrarumaexpressoqueno
podeserintegrada.ApenascertifiquesedeprocurarumaTabeladeIntegraisparaverificar.Asoluodeumaequao
diferencialconsideradaefetivaquandoelafoireduzidaaumaexpressoenvolvendointegrais,sejaessaintegraocapazou
nodeserrealizada.

MateriaisNecessrios

Papel
http://pt.wikihow.com/ResolverEqua%C3%A7%C3%B5esDiferenciais 4/5
04/01/2017 4FormasdeResolverEquaesDiferenciaiswikiHow

Lpisoucaneta
UmaTabeladeIntegraispodeajudar

FonteseCitaes

http://math.uww.edu/~mcfarlat/250de2.htm
http://www.physics.ohiostate.edu/~physedu/mapletutorial/tutorials/diff_eqs/intro.html
http://www.sosmath.com/tables/diffeq/diffeq.html

Exibirmais...(1)

http://pt.wikihow.com/ResolverEqua%C3%A7%C3%B5esDiferenciais 5/5

Anda mungkin juga menyukai