AKVIZICIJA PODATAKA

IZVJETAJ SA LABORATORIJSKE VJEBE

Denis Bates
1302/10
Na oprotajnoj vjebi, imali smo zadatak snimiti statike karakteristike senzora protoka i
pritiska. Posmatrali smo dva sistema koji su prikazani na slikama 1a i 1b.

Slika 1a

Slika 1b

Sa slike 1a posmatramo sensor protoka predstavljen na slici 2a. Protok se definie kao
koliina fluida(tenost ili gas)koja protekne kroz posmatrani popreni presjek u jedinici
vremena. Razlikujemo zapreminski i maseni protok u zavisnosti od toga da li posmatramo
proteklu zapreminu ili proteklu masu. Zapreminski protok izraava se u jedinici m3/s dok
maseni protok izraavamo u kg/s.
 Slika 2a

U optem sluaju turbinskom protokomjeru osnovni osjetljivi elemenat je aksijalno

postavljena turbine. Rotor je privren u osi pretvaraa i zbog dobre aksijalne simetrije
hidrodinamikih sila broj obrtaja turbine u jedinici vremena proporcionalan je bryini fluida u
posmatranom poprenom presjeku. Broj obrtaja turbine se indukcionim pretvaraem pretvara
u povorku impulsa. Na svaki prolaz lopatice turbine na izlazu indukcionog prekidaa se
generie jedan impuls. Ukoliko se mjeri protok prozirne tenosti ili gasova nekada se koriste
optoelektronski senzori za mjerenje broja obrtaja turbine(to je u naem sluaju). Na izlazu
dobijamo digitalni signal. Jednostavna je obrada signala. Tanost do 0,25% , ali je obino
mali opseg mjerenja. Za konkretan sensor data je specifikacija(slika 2b)
 Slika 2b

Kako smo zapreminu mjerili u litrama(L) a kako je osnovna jedinica protoka m3/s, potrebno
je da predstavimo nivo u m3. Kako je 1L=1dm3 i 1dm3=0,001m3 slijedi da je 1L=0,001 m3.
Aktuator je pumpa na kojoj smo mijenjali napon od 2 do 10 V kako bi guralavodu kroz
sistem razliitim brzinama, te smo mjerili napon na senzoru i nivo vode u rezervoaru.

Tabela 1
Na slici 1a posmatramo sensor pritiska predstavljen na slici 3a. Pritisak je veoma znaajna
veliina u industriji i istraivanjima. Ova veliina se ne moe mjeriti direktno. Pritisak se
najee pretvara u pomjeraj odnosno mjerenje pritiska vri se indirektno, mjerenjem sile.
Pritisak moe biti mehaniki, hidrauliki, kinetiki ili termodinamiki. Mehaniki pritisak se
definie kao odnos sile po jedinici povrine. Hidraulini pritisak srazmjeran je visini stuba i
gustini fluida. Kinetiki pritisak se definie kao mjera ukupne kinetike energije molekula u
odreenoj zapremini. Jedinica za pritisak je Paskal(n/m2). Kako je Paskal mala jedinica, za
pritisak se koristi jedinica Bar(100000Pa)i atmosfera(101325Pa).

Slika 3a
 Tabela 2

Poto prigunice izazivaju veliki pad pritiska (do 50%) u sluajevimja kada to nije prihvatljivo koriste
se Venturijeve cijevi - Kod ovih mjernih ureaja pad pritiska iznosi od 5 10 % , ali je i diferencijalni
pritisak smanjen. Iako su Venturijeve cijevi bolje od prigunica sa teoretskog stajalita, ipak postoje
praktini problem-npr.visoka cijena.
Napon
senzora(V) Nivo(mm) Nivo(m) Zapremina(L) Protok(L/min)
1.84 17 0.017 0.261694668 0.261694668
2.2 77 0.077 1.185322908 1.185322908
2.7 134 0.134 2.062769736 2.062769736
3.39 174 0.174 2.678521896 2.678521896
4.34 227 0.227 3.494393509 3.494393509
5.47 275 0.275 4.233269101 4.233269101
7.3 332 0.332 5.110742929 5.110742929
7.41 337 0.337 5.187711949 5.187711949

Tabela 3

Protok(L/min)
8
7
6
5
N 4
a Protok(L/min)
3
p
o 2
n 1
(V)
0
0 1 2 3 4 5 6