Anda di halaman 1dari 4

!

Tema 1

C ONTEXTUALIZACIN
Y REVISIN
GENERAL DE LAS TCNICAS
MULTIVARIANTES
!

!
!
!
!

!
!
!

!
!
!
!

! 1!
!

El!proceso'de'datos!es!el!conjunto!de!pasos!por!los!que!atraviesan!los!
datos!en!una!investigacin.!Estos!pasos!son!los!siguientes:!diseo!de!la!
investigacin,!recogida!de!informacin,!preparacin!de!la!informacin,!anlisis!de!
datos,!interpretacin!de!los!resultados!y!elaboracin!del!informe.!

La!estadstica!es!la!vertiente!de!la!matemtica!que!estudia!la!manera!de!
desarrollar!modelos!estadsticos!y!explicar!datos!empricos.!
El!anlisis'de'datos'pasa!por!tres!niveles:!!

I. Aproximacin!univariada:!tiene!como!objetivo!conocer!bien!las!
propiedades!de!todas!las!variables!objeto!de!estudio,!tomadas!de!una!en!una,!e!
ilustrar!esta!informacin!en!tablas,!grficos!y!estadsticos!(estadstica!
descriptiva).!
II. Aproximacin!bivariada:!intenta!obtener!evidencias!de!que!existe!
relacin!entre!la!variable!central!del!estudio!y!otras!variables!de!inters,!
construyendo!hiptesis!bivariadas!que!deben!ser!contrastadas!con!los!datos!
empricos!(estadstica!inferencial).!
III. Aproximacin!multivariada:!elaboracin!de!modelos!multivariados!
para!explicar!el!comportamiento!y!poder!llegar!a!predecirlo.!

Una!variable!es!toda!caracterstica!!de!los!sujetos!que!puede!adoptar!
valores!diferentes.!Existen!dos!grandes!criterios!para!clasificar!las!variables:!
! Criterio!metodolgico:!papel!que!cumple!cada!variable!dentro!de!la!
investigacin.!
Variables)explicativas:!objeto!central!del!diseo!de!una!
investigacin.!La!Variable!Independiente!(predictora)!!es!aquella!que!el!
investigador!manipula!de!forma!deliberada!con!el!fin!de!observar!qu!
efectos!tiene!sobre!la!Variable!Dependiente!(criterio).!
Variables)extraas:)dentro!de!estas!se!encuentran!aquellas!
variables!Controladas!(cuyo!efecto!se!intenta!minimizar!en!el!propio!diseo!
de!la!investigacin)!y!No!controladas!(que!han!de!ser!aleatorizadas!para!que!
no!se!conviertan!en!perturbadoras).!
!
! Criterio!estadstico:!nivel!de!medida!de!cada!variable.!
Nominal:!cualitativa,!no!soporta!nivel!alguno!de!medicin.!
Ordinal:!semiOcuantitativa,!solo!establece!relaciones!de!orden.!
De)intervalo:!cuantitativa,!existencia!de!unidad!de!medida!(por!lo!
que!permite!establecer!igualdad!de!diferencias),!pero!no!existencia!de!cero!
absoluto!(por!lo!que!no!permite!establecer!igualdad!de!razones).!
De)razn:!cuantitativa,!existencia!de!unidad!de!medida!y!de!cero!
absoluto.!
!
Dentro!de!las!variables!cuantitativas!se!pueden!distinguir!aquellas!
en!las!que!es!posible!establecer!valores!intermedios!(contnuas)!y!aquellas!
que!slo!pueden!tomar!valores!numricos!aislados!(discretas).!
Las!variables)categricas!son!aquellas,!tanto!cuantitativas!como!
semiOcuantitativas,!!que!comprenden!un!nmero!de!opciones!limitado,!por!
lo!que!pueden!ser!dicotmicas!o!polinmicas.!

! 2!
!

Los!niveles!nominal!y!ordinal!son!niveles!de!medida!dbiles,!
mientras!que!los!de!intervalo!y!de!razn!son!niveles!de!medida!fuertes.!
Es!muy!importante!elegir'siempre'la'prueba'estadstica'adecuada'a'
cada'caso.!Segn!cul!sea!el!objeto!del!anlisis!usaremos!la!estadstica!descriptiva!
o!inferencial.!Segn!el!nmero!de!variables!implicadas,!sabremos!en!qu!nivel!de!
anlisis!nos!vamos!a!situar!(univariado,!bivariado!o!multivariado).!Para!niveles!de!
medida!dbiles!utilizaremos!pruebas!No!paramtricas,!mientras!que!para!niveles!
de!medida!fuertes!utilizaremos!pruebas!Paramtricas.!

Gran!parte!de!los!fenmenos!habitualmente!necesitan!ser!explicados!
gracias!a!la!intervencin!de!mltiples!variables.!El!uso!de!tcnicas'multivariantes!
permite!analizar!de!forma!simultnea!dos!o!ms!variables,!ofrecindonos!una!
visin!de!conjunto!de!los!fenmenos!objeto!de!estudio!y!revelando!las!complejas!
interacciones!que!se!dan!en!estos.!
Sin!embargo,!el!uso!del!anlisis!multivariante!tiene!una!serie!de!
limitaciones,!como!el!hecho!de!que!necesariamente!los!datos!han!de!cumplir!una!
serie!de!supuestos,!el!tamao!muestral!ha!de!ser!relativamente!elevado,!una!
muestra!excesivamente!amplia!puede!conducir!a!errores!en!la!interpretacin!de!
los!resultados,!la!presencia!de!casos!anmalos!deteriora!el!ajuste!global,!su!
interpretacin!es!muy!complicada,!incluir!demasiadas!variables!atenta!contra!el!
principio!de!parsimonia!y,!por!ltimo,!se!corre!el!riesgo!de!generar!modelos!vacos!
de!contenido!y!de!escasa!relevancia!prctica,!ya!que!tiende!a!olvidarse!la!teora.!
Existen!dos!tipos!de!clasificaciones!de!las!tcnicas!multivariantes:!
Tcnicas!de!dependencia:!tienen!por!objetivo!explicar!o!predecir!el!
comportamiento!de!los!sujetos!en!una!o!varias!VDs!en!funcin!de!su!
comportamiento!en!una!serie!de!VIs.!Anlisis)de)regresin,!anlisis!
discriminante,!regresin)logstica,!anlisis!de!varianza,!anlisis)de)supervivencia!
y!anlisis!conjunto.!
Tcnicas!de!interdepencia:!tienen!por!objetivo!buscar!pistas!acerca!
de!la!estructura!subyacente!de!los!datos,!mediante!la!simplificacin!y!la!
reduccin!de!su!dimensionalidad.!Anlisis!de!componentes!principales,!anlisis!
factorial,!anlisis!de!correspondencias,!anlisis!de!conglomerados!y!
escalamiento!multidimensional.!
" Tcnicas!descriptivas:!primer!acercamiento!a!la!realidad,!sin!
hiptesis!previas.!Anlisis!factorial,!anlisis!de!correspondencias,!anlisis!de!
conglomerados!y!escalamiento!multidimensional.!
" Tcnicas!explicativas:!se!parte!de!hiptesis!concretas!extradas!de!
un!marco!terico,!que!se!intentan!poner!a!prueba!con!los!datos!empricos.!
Anlisis!de!varianza,!regresin)mltiple,!regresin)logstica!y!anlisis)de)
supervivencia.!

La!regresin)lineal)mltiple)es!la!tcnica!multivariante!ms!utilizada.!Su!
objetivo!es!explicar!o!predecir!una!variable!criterio!a!partir!de!una!o!varias!
predoctoras,!siguiendo!la!ecuacin!general!de!la!recta.!Es!condicin!necesaria!que!
las!variables!sean!cuantitativas!y!que!sigan!una!distribucin!normal.!

! 3!
!

El!anlisis)de)varianza!se!utiliza!para!estimar!el!efecto!de!una!serie!de!VIs!
categricas!(factores)!sobre!una!VD!cuantitativa.!
El!anlisis)de)covarianza!sirve!para!reducir!la!varianza!de!error!en!los!
experimentos,!incrementando!la!potencia!estadstica!de!los!anlisis!y!la!precisin!
en!la!estimacin!de!los!efectos.!Las!covariables!son!incluidas!en!el!diseo!para!
controlar!su!posible!relacin!con!la!VD.!
El!anlisis)de)regresin)logstica!es!una!transformacin!del!modelo!de!
regresin!lineal!adecuada!cuando!la!VD!es!categrica.!Su!objetivo!es!explicar!la!
probabilidad!de!pertenencia!de!los!sujetos!a!un!grupo,!a!partir!de!sus!puntuaciones!
en!una!serie!de!VIs.!

El!anlisis)de)supervivencia!tiene!por!objeto!conocer!el!efecto!de!una!VI!
cuando!la!VD!puede!expresarse!en!trminos!de!tiempo!hasta!que!ocurre!un!
suceso.!
La!estadstica!multivariante!se!compone!de!una!serie!de!pasos:!
planteamiento!de!problema!y/o!objetivos,!diseo!de!la!investigacin,!recogida!de!
datos,!comprobacin!de!supuestos,!estimacin!de!parmetros!(para!conocer!el!
peso!de!cada!VI!a!la!hora!de!explicar!la!VD),!evaluacin!del!ajuste!a!la!realidad!
emprica,!interpretacin!de!los!resultados!y!validacin.
!
!
!

!
!
!

!
!
!
!

!
!
!

!
!
!

! 4!

Anda mungkin juga menyukai