Antonin Arto

Ako ste od onih koji vole pozorite, ali im je dosadan

realizam klasinog pozorita, a jo dosadnije bludno tumaranje
modernog pozorita, onda je sva prilika da ste nauli za Antonina
Artoa (Antoine Marie Joseph Artaud). Ludi (i doslovno) Francuz
neprestano je pomijerao granice pozorita ka pravcima koji se jo
istrauju u okviru savremenog pozorinog izraza.
Arto se bavio aavim pozoritem. Kad su najavili prikazivanje
predstave Krvoskok (Jet de Sang) veoma neobine drame od
svega etiri stranice, gotovo bez teksta i s puno nadrealnih
didaskalija zvanini predstavnici pozorita pobunili su se i
isposlovali kod vlasti da unaprijed zabrane izvoenje predstave.
Antonin je sanjao (i doprinio da se izrodi) novo pozorite koje e
imati svoj jezik i svoja pravila, bez tiranije teksta. elio je da
pozorite bude sve, a ne samo niz glumaca koji izgovaraju rijei,
da bude pokret, da bude glas, neto izmeu pokreta i misli. udio
je da vrati strast i krv u umjetnost umrtvljenu drutvenim
normama. Granica koju je pomjerio daleko jeste injenica da je
ostvarenje tog vrtoglavog i krvoskonog pozorita vidio u
asketskoj disciplini glumaca, koji e moi da gurne publiku u
stanje oka, ne samo emotivnog i vizuelnog, ve i fizikog. U
pozorite e se ii kao kod zubara, svjesni da ne moemo ostati
netaknuti, kae Arto. eleo je da pomjeri granicu koju klasino
pozorite dri izmeu prikaza na sceni i uukane publike u
mraku. Staviti publiku u akciju, predlagao je Arto.
Sam nije doivio ostvarenje ovih ideala. Ali jeste pokrenuo itav
jedan novi pozorini svijet, a na ovaj ili onaj nain Artoove misli
utjecale su na razne umjetnike.
Bukovski (Charles Bukowski) je naveo Artoa kao vrhunski uticaj
za svoje pisanje.