s

Yolculuu
Amelie Nothomb
D06AN KiTAP TARAFINDAN
YAYlMLANAN DI6ER KITAPLARI

Ozel isimler Szllgu

Dii eytan
Kameraya Glmse
Al n Biyog rafisi
Ne Ad em Ne Havva
Snr Tanmayan Cesetler
Yamuru Seven ocuk

KI YOLCULuc;u

Orijinal ad: le Vayage d'hiver

r Ecfitions Albin Michel-Paris 2009

Varan: Amelie Nothomb

Fran5zca aslndan eviren: Mahmut Ozk

Trluj yayn hak lar : Dogan Egmont Yaynclk v Yapmclk Tic. A..
1. ba5k/ Ekim 2012/ISBN 978-605-09-1114-5
Sertifika no: 11940

Kapal tasanm: Geray Gener

Bask: Mega Basm, Baha I Merkezi_ A Blok
Harmidere 1 Avclar -ISTANBUl
TeL (lll) 412 44 45
Sertifika no: 12026

Doan Egmont Yaynclk ve Yapmulk Tic. A..

19 Mays Cad. Golden Plaza No. 1 Kat 10,34360 ii i- iSTANBUl
Tel. (212) m 77 001 Faks (212) 355 83 16
www_doganlitap.com.tr 1 editor@doganlilap-<om.tr 1 satis@dogankitap_com.tr
K Yolculuu

Amelie Nothomb

eviren: Mahmut zk

..!l3DDAN
... KITAP
 Havaalanlannda kontrolden geerken herkes gibi si
nirleniyorum. u mehur bip sesinin kmad1na hi
rastlamadm. Bunun hemen ardndan byk enli
e k a tlm a hakkna sahip ol uyo rum ve erkek elleri be
ni ba t an aa yokluyor. Bir gn ken dimi tutamaya
rak onlara "Gerekten de benim ua havada infilak
ettirebileceimi dnyor musunuz?" deme gafletinde
bulundum.
Kt fikirdi. Beni soyunmaya zorladlar. Bu adam
larda hi mizal duygusu yok.
Bugn de kontrolden ge m ekteyi m ve sinirleniyo
rum. u mehur hip sesinden kurtulamayacagm ve er
kek elleri beni batan aa yoklayacak.
Oysa 13.30 uan gerekten infilak ettireceim.
 Orly Havaalan yerine, Roi ssy Charles de Gaulle
Havaalan'n terc-ih ettim. Bunun iin ok iyi nedenle
rim vard: Roissy Havaalan ok daha ho ve gzel; da
ha uzak ve muhtelif ynlere uular var; free-shop'] an
ok daha avantajl. Ama esas n eden , Orly'deki tuvalet
l e rde kadm grevl ile rin o lmas.
Sorun onla ra bahi vermekte deil. Ceplerin birinde
birka kuru mutlaka bulunur. Benim tahamml ede
mediim, arkamda braktm izleri temizleyecek olan
kiiyle karla mak. Bu ikimiz iin de aaglayc. Kib ar
biri oldug-umu s y le rsem , alartm olmam sannm.
Oysa bugn tuvaletleri ska ziyaret edebilirim. Ilk
defa bir ua havada inflak ettirmeye hazrlanyorurn.
Bu ayn zaman da sonuncusu, nk iinde ben de ola
cam. Lehime olabilecek zmler zerinde ok d n
dysem de bir aresini bulamadm. Sradan hiri i in bu
tr bir davra n ister istemez -intihar demektir. Veya bir
su rgtnn mensubu olmak gerekir ki, bu hi bana
gre bir ey degi l.
Ibirliki bi r ruha sahip deilim. Ekip almasna da
uygun deilim. Insanoluna kar bir drnanlm yok,
d os tlua ve aka pekala meylim var, ancak bir eylem
tek bana yaplr di ye dnyorum. Ayagmza dola-
10

nacak biriyle byk ileri nasl baarabilirsiniz? yle

durumlar vardr ki, insan sadece kendine gvenmelidir.

Randevuya ancak vaktinden ok nce gelindiinde

dakiklikten sz edilebilir. Ben bu trdenim; gecikmek
ten o denli korkann ki, her zaman ok nceden gidece
im yerde olurum.
Bugn kendi rekorumu katbekat atm: Kayt kontu
arna vardmda saat 8.30'du. Kontuardaki gen kz ba
na bir nceki uakta yer vermeyi teklif etti. Reddettim .

Bu not defterini ve kalemi yanma aldmdan be sa

atlik bir bekleme fazla say lmaz . Ben ki krk yana ka
dar yazmann onursuzluundan kannay baarm
tm, imdi su eyl e minin yazma gereksinimi dogurdu
unu fark ediyorum. Nasl olsa iziktirdiklerim benim
le beraber patlamada yok olacandan bu ok nemli
saylmaz. Yazdklanm, hi nemsemiyormu gibi dav
ranarak bir editore sunma zoru nluluum olmayacak.
Arama esnasnda hip sesi kt. Ilk defa buna gl
dm. Her zaman olduu gibi erkek elle ri beni batan
aa yoklad. Yzrodeki glmseme onlara spheli
geldi, ben de gdklandgm syledim. antarnn iini
didik didik ettiklerinde glmernek iin yanaklanmn
iini srdm. Suu iieyecek su aleti hen z bende de
gildi . Daha sonra bir free-shop'tan gerekli malzemeyi
satn aldm.

imdi saat 9.30. Bu garip gereksinimi karlamak,

yani okunmayacak bir eyler yaz;nak iin nmde drt
saat var. lm esnasnda hayatnz bir saniyede gz
nzn nnden geermi. Yaknda bunun gerek olup
olmadn greceim. Bu olaslk ok houma gidiyor,
 11

her ne olursa olsun hayat hikayemin best-ofunu kar

mak istemezdim. Yazmann nedeni belki de sahne sei
mini yapacak olan montaj cya hayatnn en gzel anla
rn hatrlatmak ve benim iin daha az nemli olanlar
es gemesini nennektir.
Ya da bunun nedeni, imek hzndaki o grntterin
olmamasndan korkmamdr. Belki bu bir palavradr ve
insan hibir ey grmeden bir aptal gibi lyordur. Yaa
m zetleyici trans hali olmadan lmek beni zer. n lem
olarak, bu klibi yazyla kendim yapmay deneyeceim.
Bu bana on drt ya n daki yeg-enim Alicia'y hatrla
tyor. Bu ocuk do"dugundan beri M TV'nin nnden
kalkmad. Bir gn ona, ayet lrse Take That'le bala
yp Coldplay'le bitecek bir video klipten baka hibir
ey gremeyeceini syledim. Gulmsedi . Annesi ona
neden saldrganca davrandgm sordu. Henz yetikin
olmam bir kzla dalga gemek ona saldrga nca dav
ranmak anlamna geliyorsa, yengernin Boeing 747 iin
deki rolm renince neler syleyecegini tahmin bile
edemiyonun.
Saldrlar, sadece hakknda konuulmak ve kresel
lekte dedikodu mekanizmas olan medyaya konu ol
mak iin var. Bir uak zevk iin ka1rlmaz, manetiere
kmak iin karlr. Basn yok edin , tm terristler i
siz kalr. Ama bu da hemen yarn olacak bir ey degil.
Ka nlmaz gecikmeleri gz nnde bulundurursak
14.00'te veya en ge 14.30'da CNN, AFP gibi ajanslarda
olacan sanyorum. Yengernin akam sekiz haberle
rindeki hali: "Erkek kardeinin bir hasta oldugunu sa
na ka defa sylemitim!" Ve Alicia benim sayemde ha
yatnda ilk defa MTV'den baka bir kanala bak ac ak . Yi
ne de bana bozulacaklar.
12

Salneyi imdiden kafamda canlandrmam sama de

1, nk seb ep olduum nefretin hazzna varmak iin
orada olamayacam. lmden son ra gelecek bir hre
ti hayattayken tarlabilmek i in, bunu yazyla canlandr
maktan daha iyisi yok .
Annem ile babamn tepkileri: "kinci olumun zel bi
ri olduunun hep farkmdaydm. Bunu benden alm ol
m al" diyecek bab am . Bu arada annem kaderimi nce
den izen, a s l n a uygun anlar icat edecek: "Henz sekiz
yandayken legolardan uak yapar, sonra onlar min
yatr iftliinin zerine atard."
Kz kardeime gelince, ger ek anlardan efkatle sz
edecek ama bunlarn olayla ilgisini anlamak mmkn
olmayacak: "Elindeki ekerlemeleri yemeden nce onla
ra uz u n uzun bakard."
Erkek kardeim karsndan frsat bulup konuabilir
se, bunun i sm imle ilgisi olduunu ne srecek. Ve bu
tespit aslnda temelsiz deil.
Daha annemin karnndayken, kz olacal!ma gvene
rek bana Zoe ad n yaktrmlar. "ok gzel bir isim,
yaam anlamna geliyor!" diye ilan etmiler. Doacak
kz k ard eini daha imdiden seven Chloe'ye "Senin is
minle de uyumlu" diyorlarm. Byk ollar Eric'in
ciddiyetine o kadar doymular ki, ikinci bir olan onla
ra gere ksi z geliyormu. Zoe, tatllarn tatl s Chloe'nin,
olsa olsa bir kopyas o l abi l irm i , daha minik ol an.
Bacaklanmn arasnda onlan yalanlayan bir organla
domut;um. yi niyetle bunu kabullenmeleri g olma
m. Ama Zoe ismineo denli t aklm lar ki, o na benzer
bir erkek ismi bulabilmek iin ellerinden geleni artlan
na koymamlar. Eski bir ansiklopediden Zo'ile adn
bulmular ve ne anlama geldigi.ni bile aratrmadan,
 13

beni trnn tek rnei olmaya mahkum edecek bu is

mi vermiler bana.
Robert zel Isimler Szl'nde Zole'e ayrlan alt
satn ezberlemitim: Zole (eski Yunancacia Zoilos). Yu
"

nan filozof (Amphipolis veya Efes IV. Yzyl). Homeros

,

aleyhinde yazd ateli ve ciddiye alnmayan eletiri

siyle bil i ni r Lakab "Homeromastiks"tir (Homeros'un
.

B ann Belas1). Homeros'un yaptlanndaki eliki ve

sam al kla r ortaya koymaya aht1 eserine bu ad
verdigi sylenir."
Zolle isminin konuma diline ye rl e tii de grlyor.
Goethe, dehasnn bilincinde olarak kendisini aala
yan eletirmenleri Zoiloi diye niteliyordu.
Bir filoloji ansiklopedisinde, Zole'in Odysseia hakkm
da yazdklanna sinirlerren bir grup insan tara fndan l
dres iye talandn bile okudum. Edebi bir eserin hay
ranlannn, tahamml edilmez eletinneni ldrmekten
ekinmedikleri kahramanlk a .
Ksacas Zolle iren ve gln bir herifti. Bu da kim
senin ocuuna bu tuhaftnl ismi koymamasndan an
lalyor. Elbette annemle babam hari.
Bu uursuz isim ben ze diini on iki yamdayken k e
fedip de babama hesap sormaya gittigirnde "Bunu art k
kimse bilmiyor" diyerek iin iinden s1yn lmaya alt.
Anne m daha baskn kt:
"Bu hikayelere kulak asma."
"Anne szlkte var."
"Szlklerdeki her eye inansaydk... "
"lnanmak gerek" dedim B yk stat tonuyla.
Bu sefer daha kurnaz ve musibet bir g ereke getirdi:
"Kabul et, o kadar da haks1z deg-il, lyada'da yle ge
reksiz uzatmalar var ki."
14

llyada'y okumad1n itiraf ettirmek imkanszd.

Bana ille de bir sofistin ad verilecekse, zekalanna
hala sayg duyulan Gorgias, Protagoras veya Zenon ad
larna hibir itirazm olmazd. Ama ilerindeki en aptal
ve en bayasnn ad asil bir gelecek vaat etmiyordu.
 On be yam dayken bu olay n zerine gi tm e ye ve ka
derimi deitirmeye k arar verdim: Homeros'u yeniden
evirecektim.
Kasm ay nda bir haftalk bir tatil vard. Annemlerin,
ormann derinlik lerin de dinlenmek iin gittiimiz gs
teri siz bir kulbesi vard. Anahtarlarn istedim.
"Orada tek bana ne yapacaksn?" diye sordu baba m.
"lyada ve Odysseia'y evirecegim."
"Zaten ok iyi evirileri var."
"Biliyorum. Ama bir kitab kendin evirirsen, kit apl a
senin aranda okumann tesinde, ok daha gl bir
ba oluur."
"Niyetin , u mehur adan bozuntuya m uratmak?"
"Bunu bil mi yoru m . Bir k a rar a varmadan nce bu ese
ri iy ice anlamalym."
Kye kadar trenle, oradan da eve yaya gittim. Yakla
k on kilometre y rdm . Srt antam d aki eski bir sz
lk i le mehur iki kitabn arln hissettike heyeca n
l a nyord um .
Cuma ak am ge vakit eve vardm. Kulbenin ii buz
gi bi ydi . m ineyi yak tm ve zerime hattaniyeler rte
rek minenin yanndaki kol tua bzldm. Souk be
ni yle uyuturdu ki uyuyakalmm.
16

Sabah erken bir vakitte akn bir halde uya ndm .

Korlar karanlkta lupkzl parlyordu. Beni bekleyen e
yi d nnce byk bir coku hissettim. On be yan
daydm ve nmde tam am en bana ait dokuz gn lk
mutlak bir y al nzl k vard; var gcrole tarihin en s ay
gm eserine dalacaktm. mineye bir odun ilave ettim
ve kendime bir kahve hazrlad m . Atein yanna k k

bir masa ek erek kita plar ve szl zerine koy dum.

Bo bir defter alarak Akhill eus'un fkesine ka p trdm
kendimi .
Bu anla rn cokusunu hisset me k iin kafan arada
bir kitaptan kaldnyordum. "Y aa d n bu neml i eyin
farkna var" diyordum kendi kendime. Ve srekli fark
na varyordum. Gnlerin geip gitmesi cokumu az alt
mad. Yunancann zorluu, birinci snf b ir akn verebi
lecei hazz ad libitum yeniliyordu. Yazdm esnada
ok daha i yi eviri yapabildiin sklkla fark ed i yor
dum. Dnce, b ede ni n bir uzants -ben bunu boyun,
o muz ve sa kol olarak dnyordum- vastasyla ya
zya dkldnden beynin tm bedenirole zenginle
tirmeye karar verdim. M sra l a rdan biri anlamn ben
den sakl adnda ayaklarm, dizlerim ve sol eliml e ritim
tuta rak onu paralara aynyordum. Sonu kmyordu.
O zaman nrldanmaya balyor ve se simi ykseltiyor
dum. Yine sonu km yordu . Savamaktan yorgun d
yor ve tuvalete gidiyordum . D ndmde msra ken
di kendine zlyordu.
lk seferinde gzlerim fal ta gibi ald. Anlamak
iin ie mi gidilmeliydi? Byle sine zorlu msralan evi
rebilmek ii n ka litre su imeliydim? Daha sonra ie-

1. lat.: Istendii kadar, arzu edildii zaman. (yay.n.)

 17

menin bununla hibir ilgi si o lmad m anlad m. I e ya

rayan tuvalete kadar giderken att m birka a d md .
Bacaklanm yardma armtm. zme ulamak
iin onlar harekete geirmek g erekiy ordu . "Y ry or"
deyimi tam da bunun iin s ylenm i olmal.
Ormanda akama doW"u yry e kma al kan h
edindim. Aalarn iri glgeleri ve buz gibi hava beni fe
rahlatyordu; usuz bucakslZ, dm an bir ortama mey
dan oku duum sansna kaplyordum. Gezinirken d
n men in , b ey nime gerekli gc ve rdiini hi ssediy or
dum. Eve dndmde boluklar tamamlyordum.
Dokuz gn llyada'nn yarsnn bile evrilmesine yet
medi. Bununla birlikte bir zafer h avas iin de ehre
dndm. Beni sonsuza kadar Homeros'a balayan yce
biridil y a am t m .
Bunun zerinden y irm i be sene ge ti ve itiraf etme
li yim ki tek bir rnsra bile aklmda kalmam. Ama haf
zam en nem li olan, o esrikliin olaanst enerjisini
hatrhyor. Tam gaz alan ve kendisininki de d ahil ,
tm evreni davet eden bir beynin zenginliini. On be
yandayken, zeka bir dah a gemeyecek kimi kuy ru klu
yldzlar gibidir ve yak alanmas gereken bir y akcl
vardr.

Tatil dnnde lisedeki arkadalarma neler yaad

m a nl atm ay a al t m . Kimse be ni dinlemedi. Bu be
ni artm ad : Ilgi ekmiyordum, hibir z aman ilgi eke
memitim. Ka rizm atik bir kiiliim yoktu ve buna zl
mem beni kzdryordu. Karizma bana ne verebilirdi ki?
Homeros'la beraber ge iri l m i bir tatil, bir avu lise ta
l ebesini heyecanlandrmazd. O zaman neden onlar et
kil em ek istiyordum ?
18

Ergenlik anda ltyla ilgili temel bir soru v ardr:

I klann altnda m olacagJz, karanl kta m kalacaz?
Seebilmeyi isterdim. Ama yapamyordum; tam olarak
zmleyernedim bir ey beni glgede kalmaya mahkm
ediy ordu . Ve ben semi ols ayd m , glge houma gidebi
lirdi.
Dier taraftan herkesgibiydi m : Karizmatik kiilikle
ri seviyordum . Fred Warnus veya Steve Caravan konu
tugunda onlarn etkisi altna giriyordum. Bu cazibeyi
aklayamyor am a mutlulukla boyun egiyordum. Bu gi
zemi n beni atgn biliyordum .
Bat Avrupa'da uzun zamandr sava yaamadk.
Uzun bar dnemlerindeki nesiller, lm'n h asadn
sulamak iin farkl yollara bavurur. Vasatl n kur
ban l an iin dikilen anta her sene ok miktarda isim
ilave edilir. Bunlara pheyle bakmak gerekir. Mcade
leden kamamlardr, kaak dellerdir, hatta bazlan
on be yanda Tanrsalha erimitir. Bu d nce beni
amyor. Ergenlik an d aki biri cepheye gi tti inde sal
nelerin en muhteemini oluturur. Warnus ve Caravan
kutsal bir atele yamyorlard.
Warnus on sekiz yandayken silindi: niversiteye
balad ve ok gemeden o p arl ak zeka, u veya bu ho

cann khnemi sloganlarn yinelemekten baka bir ie

yaramaz oldu. Caravan daha uzun sre dayand : Kendi
ni gelitirmek iin New Orleans'a, caz ustalannn yan
na gittiginde ok ey vaat ediyordu . Onu dinlemitim,
tylerim diken diken olmutu. Otuz yanda ona bir s
penn ark ette rastladm; alveri arabas azna kadar
bira doluydu. Hi ut anma d an , cazdan gna geldigini ve
"nihayet gereklerle yzletigi" iin mutlu olduunu
syled i bana. "Gerekler" derken, bira kutularn m
 19

kastettigini sormaya cesaret edemedim.

Vasatlk, zafer elde etmek iin illa sosyal ve mesleki
yollan kullanmaz. Zaferlerini genelde st rtl elde
eder. Henz on be yandayken Tannsalla yakn iki
olan tercih ettiysem de, lm sadece sekinleri hedef
almaz. yle ya da byle hepimiz savaa gnderiliriz ve
orada yenilmenin ok yolu vardr.
Kurbanlarn listesi hibir yerde belirtilmez; oraya
kimlerin kaydedildiini bilmek kesinlikle mmkn de
!ildir, kendi adnzn bile orada olup olmad belli de
ildir Bununla birlikte bu cephenin varl inkar edile
.

mez. Krk yanda o kadar az insan ayakta kalr ki, tra

jik bir duyguya kaplrsmz. Krk yamda ister istemez
materne girilir.
Vasatln beni ele geirebildigini sanmyorum. Baz
uyarc iaretJer sayesinde bu konuda uyank kalmay
baarabildim. En etkili iaretse u: Birinin dnden
memnuniyet duy m ad ka hala aynaya bakabiliyorsu
n uz demektir. Baka birinin vasatlndan zevk almak,
vasatln zirvesidir.
Tandklarnn knden hala ciddi anlamda ac
duyabiliyorum. En son, niversite yllarmda ok iyi ar
kadam olan Laura'yla karlatm. O zamanlar oku
lun en gzel kz olan Violette'i grp grmediini sor
dum. Az kulaklarna vararak, Violette'in otuz kilo al
dn ve yal bir cad gibi kr kr olduunu syledi.
Neeli hali tylerimi diken diken etti. Steve Caravan'n
kariyeri iin duyduum znt karsnda fkelenmesi
ise beni iyice ykt.
"Onu niye yarglyorsun?"
"Onu yarglamyorum. Sadece mzii brakm olma
sna zlyorum. Bu konuda o kadar kabiliyetliydi ki."
20

"Kendini bir dahi sanmak faturalan demeye yetmi

yor ama."
Bu cmlede ktlkten fazlas vard; her yanndan
byk bir dmanlk akyordu.
"Yani senin iin Steve kendini dahi mi sanyordu?
Gerekten yle olabileceini hi dnmedin mi?"
"Hepimiz kadar kabiliyetliydi, o kadar."
Devam etmenin bir faydas yoktu. okbilmilerin nu
tuklanna tahamml etmek zaten hi kolay deilken, bir
de bu vaazn arkasnda yatan byk nefret kefedildi
inde iyice tahamml edilmez oluyor.
 NEFRET. Sz au d an kt . Benim mdalalemle bir
ka saat i i n de bir u ak havada patlayacak. Aldm
tm nlemlere ramen lenlerin says yzden az olma
yacak. Masum kurbanlar. Bunu alay etmek iin syle
miyorum. Ba kal annn duydug-u nefreti ben ne hakla
ayplayabilirim?
Ben bir terrist deilim . Bunu kendi adma belirtme
liyim. Terri st hir hak iddiasyla eyleme geer. Benimse
hibir hak iddiarn yok. Nefretine bir bahane arayan o
serserilerden farkl oldu!um iin mutsuz deilim.
Nefretten nefret edi yor u m ama nefret duymaktan da
kendimi alamyorum. Bir sn kla kana karan ve ilik
lerine k ada r nfuz edenbu zehri iyi t an yonm . u sra
da hazrlandm eylem bunun en katksz ifadesi. Bu
eylem terriz m adna ols ayd nefretime ulusalc, politik
veya dinibir klfuydururdum. Namuslubir canavar ol
duumu syleyebilirim: Nefretime bir neden, bir ama
veya yce hedefler tayin etmek istemiyorum. Bir tahrip
tertibatm herhangi bir gere k eyl e sslemck beni tik
sindiriyor.
Troya'dan beri herkes un u n farknda: ldnnek iin
ldiilr, yakmak iin yakl r ve sonradan hunu meru
}atrnakla uralmaz. Kimse bunlar okuyamayaca
22

n kendimi onaylamaya al my orum , sadece baz

eyleri akla kavuturmak istiyorum: leyeceim su
u nce den tas adam olsam da bu, yzde yz itkisel.
Nefretim i n safln korumak, onun snmesine izin ver
memek ve unutmu gibi yaparak rmeye terk etme
mek bana yetti.
ldkten sonra, olmadm biri gibi n itelenrnek ve
nefret ettim ki il er tarafndan anlalmam ol m ak
beni hi ilgilendirmiyor. Ancak ktln de bir ahlak
var ve benimki uak d tkten sonra, bir serseri, bir
pislik, bir kak, bir rezil olacagm syletiyor bana;
bunlarn hepsi olaca m , ama terrist deil. Herkes az
da olsak en dini beenir.
Yaarnma bir anlam katnay da istemiyorum, bir an
lam var nk. Yaamn anl amn dert etmediklerini
syleyen (tabii, syledikleri doTuysa) bir sr insan
a rtmak isterligimi itiraf ediyorum. Bu insanlar, muh
teem bir gardrobun karsnda, stlerine uygun hibir
ey bulamad kl anna sinidenen zppe kadnla r hatrla
tyor bana. Sadece yaamann bile bir anlam var. Bu
gez egende yaamann da. Digerlerinin ara s n da yaa
mann da yle. Yaamn bir anlam olmad.m savun
mak son derece gayriciddi. Benim durumum da , u ana
kadar yaamnn bir amac olmadn sylemek dogr u
olurdu. Ve bundan honuttum. Nesnesi olmayan bir ya
amd . Mutlak bir biimde yayordum ve byk bir
memnuniyetle bunu d eva m ettirebilirdim. te kader
beni orad a yakalad .
Kader, at katnda bir dairedeydi. On be seneden
beri, yeni tanan insanlara, istemes ele r de enerji
zmleri sunuyorum. Bu insanlan, mevcut tesisatm
(yoksa dknt]erin mi demeliyim?) durumuna gre, bir
 23

tr memuru oldugum Elektrik daresi'ne veya Doalgaz

Idaresi'ne ynlendiriyorum. Egreti bile denemeyecek te
sisatlarla karlatmda hesaplamalar yapyor, kredi
ler tahsis ediyorum. Bu ii Paris'te yapyorum ve bu e
hirde yaayabilmek iin insaniann nelere katlandna
defalarca ahit oldum.
Son bir mahcubiyetle, oturduklar yerin harap vaziye
tinin uzun srmeyecegini sylyorl ar : "Henz yeni ta
ndk, biliyorsunuz." Bam saHayarak onaylyorum.
ogu zaman oldu gibi hibir yenileme yaplmayaca
nn farkndaym; tek deiiklik bataki karkhn bir
yn eyayla daldurulmas olacak.
Akas bu ii seviyorum, zira bana olaanst in
sanlarla karl ama frsat veriyor. Bu doru Ama her
.

eyden ok, bu i doal merakm besliyor. Yaam alan

lannn gereini , insanlarn yaamak zorun da kald
korkun evleri kefetmek houma gidiyor.
Merakrnda kesinlikle kmseme yok. Kendi evimle
gururlanmyorum. Sadeec bir ayrnt olarak grlen, bir
trl dile getirilmeyen bir sm aa kardgirnn fark
na vanyorum: Insanlar farelerden daha iyi artlarda ya
amyor. Reklamlarda, filmlerde, insanlarn muhteem
evlerde, zevkle denmi yatak odalannda dolandklar
m gryoruz. On be senelik meslek yaam mda, bu dn
ya tesi muhteem evlere tamldn hi grmedim.
 Aralk a ynda bir gn, Montorgueil Mahallesi'ne yeni
tanan bir kadnla randevum vard. Kaydnda, roman
yazan olduu belirtiliyordu. Bu durum me rak m uyan
drnt, imdiye kadar bu ii yapan birinin evini hi in
celememitim.
Beni b ir degil, iki gen kadn karlaynca ardm.
Biri bzt kanepe d e n kalkmadan ve genizde n ge
len bir sesle beni se lam i ayan tuhaf biriydi. Canl ve ho
olan dieri, beni ieri davet etti. Zarif tav rlar , etrafla
hi uyumuyordu. at katndaki dairede hibir s tma
sistemi yok tu.
Buz gibi souktan irkilerek "Burada nasl yayorsu
nuz?" diye sordum.
Kanepede otura n geri zekalnn ve kendisinin stn
deki gln giysile ri gstererek "te byle" dedi.
lki gen kadnn zerinde on be kadar yn kazak, bir o
kadar palto, boyunlannda atklar, kafalarnda da apka
lar vard. Engelli olan, Yeti'nin adeta canl tim sali ydi . Ho
olanysa, bu giysiler iinde bile zarafetinden bir ey kay
betmemiti. Bir an iin bunlar bi r ift mi diye dndm.
Iimden g een soruya cevap vermek istermi gibi, yaratk,
salyal ar yla kk baloncuklar kannaya balad. Hayr,
birlikte olm al anna imkan yoktu. Bu beni rahatlatt.
26

"Ve buna dayamyorsunuz" diy e aptalca bir karlk

verdim.
" aremiz yok" dedi.
Baka
Geri zek aln n , kendi trnden olanlar gibi ya belli
degildi. Se vimli ve ho olan ise yirmi be-otuz yala n
arasnda o lm alyd . Kaydmda "A. Maleze" yazlmt.
A: Agathe? Anna? Aurelia? A ud rey?
Ona bunu sormaya y e tkim yoktu. Odalan gzden ge
irdi m ve tuvaJ etteki suyun nasl olup da donm arln
anlayamadm. Dairedeki scaklk on derece civanndayd.
phe s iz bu soguk saylrd ama ierdeki havann sfr
derece gibi hissedilmesinin nedeni ne olabilirdi? Tamam
n erdey se tamamen cam kaph olan tavana baktm. Izolas
yon felaketti , kesintisiz cereyan kemikleri bile dondura
cak cinstendi. Hesaplanma gre, tadil at masraflan bir
ka yz bin avroyu bulacakt. Daha da kts, aty ta
mamen kaldrmak gerektiginden, yaza kadar hibir ie
balanamazd. Bunu ona syledim. Knld glmekten.
"Bu miktarn tek kuruu bile bende yok. Bu daireyi
s atn alabilmek iin elimizdekilerin tmn harcadk."
"Biz'': Karde olmalydl ar.
"Ama bor alabilir ve bu zaman zarl'n da bir mddet
iin bir akrabalannzn yannda oturabilirsiniz."
"Hi akrabamz yok."
Bu durum insann iini actyordu. Biri akl hastane-
sinde olmas gereken , iki cesur yetim.
"K byle geiremezsiniz ama" diye sylendim.
"Bunu yapmak zorundayz. Baka aremiz yok."
"Barnabileceginiz bir yurt bulabilirim."
"Sz konusu bile olamaz! Asimda hibir eyden yak n
dwmz yok. Buraya gelip inceleme yapmay srarla siz
istediniz."
 27

Bu savunmac tavr yregimi burktu.

"Ya gece? Gece nasl uyuyabiliyorsunuz?"
"Scak su torbala r hazrlyoruro ve yorgann a ltnda
birbirimize sanlyoruz."
Geri zek a ln n varlk amacn daha iyi a nlamay a ba
lamtm: Scak tutuyordu. Mesleim nedeniyle ok iyi
bildiim, yce bir faziletti bu.
Matmazelin gururu houma gidiyordu. Her eyi gze
aldm:
"Sizlere bir a ra clk veya bir yardm teklif etme den
buradan kp gidemem."
"Ne teklif ediyorsunuz?"
"Size bedavaya elektrikli stclar temin edebilirim."
"O stclardan kaynaklanacak elektrik faturalarn
deyemeyiz."
"Elektrik daresi bu sorunla ilgili zm yol larn d
nd."
"Biz ihtiyalanmz giderm ek iin di l e nenlerden dei
liz."
"Duruunuz ok onurlu. Ama her eye ramen kronik
bronit var ve zatrreeye dnebilir. Son gnlerde bu
na ok sk rastlanyor. "
Dmanca bir tavr almaya balyordu. Gitmeye zor
landn anladm. Israrlann sonucunda tek elde etti
m, atnn plastikle kaplanabilmesi iin bir randevu
alabilmek oldu.
" irk in grnecek" dedi.
Bir uzla ma umuduyla glmsedim.
"Ama bu geici."
Sormamak iin kendimi zor tuttum soruyu gelecek
seferki bul u m aya braktm.
Dan kt mda A. Maleze adl bir yazann kitabn ara-
28

mak zere Halles'deki kitapya kotum. Alienor Maleze'in

Kurusk Kurunlar adl kitab kt karma. Alienor: Bu o
denli gzel bir isimdi ki oldugtm yerde kalakaldm.
 Bu roman okuduktan sonra, bu kurusk kurunlarn
neden gerek kurunlardan daha az zararsz olabilecek
lerini kaygyla dndm. Bu roman sevip sevmediim
konusunda vey a buna bir cevap vermekte kararszdm.
Ayn ekilde, gzlerimin arasna saplanacak zehirli k
k bir oku mu ya da yaral bacamla kpekbalklar
nn arasmda yzmeyi mi tercih ederdim, bi r ey syle
yemem.
Mspet noktalara yonlatm. Bu kitab bitirdimde
byk bir ferahhk duymutum rnegin. phesiz kitab
g okumutum ama bu edebi nedenlerden kaynaklan
myordu. Diger taraftan, kapakta yazann byk boy bir
fotorafn grmek artk nerdeyse kanlmaz olmuken,
burada yazann fotografnn olmamasn takdir ediyor
dum. Matmazel Maleze'in tanm olduum ekici yz
sayesinde kitabn satnn arttg ileri siilemeyece:i
iin bu ayrnt beni aynca mutlu etti.
Tantma notunda yazann yandan sz edi lmedi:i gi
bi, kuag.nn gelecek vaat eden yeteneklerinden biri ol
dulP da sylenmiyordu. Tm bunlann sonunda bu kita
bn birtakm nitelikleri ol du"una hkmedebilirdim.
"Yazann diger kitaplar" sayfasndan bu romann ilk
olmadgm re ndim ncesinde drt roman daha ya-
.
30

y m hnmt: Anestezi Olmadan, Doal Ortamda, Soy

gunlar, Son Safla. Snavdan galip ktn sanan ama
gnlndeki kadnn, bunun gibi drt snav daha dayat
tn kefeden bir valyenin urnutsuzluuna kapldm.
Mahallemdeki kitapya sipari verdim ve heyecanla
gelecek randevuyu bekledim. Kitab ona imzalatmaya
gtrecek miydim? Bu iyi bir fikir miydi? Ben yazar ol
saydm, bana byle davranlmas howna gider miydi?
Acaba bunu gereksiz bir hareket, bir laubalilik, zel ha
yatna mdahale olarak m deerlendirirdi? inde bu
lunduum zaten ok k stl sosyal alan giderek daha
fazla igal eden bu adabmuaeret sorular sam ba
m yolduracak cinstendi.
Randevu gn geldiinde hibir plan yapmadan Ku
rusk Kurl$unlar' srt antarna yerletirdim. Alien or...
Bu isme kar ylesine duyarl bir hale gelmitim ki ku
laklanmda kristal gibi nlyordu. Ama ona bu isimle hi
tap etmemeliydim; oysa tam da gzel bir ey dinlemeye
ihtiya duyulduunda, Debussy alan arpya teekkr
etmemek kadar zor geliyordu bana bu.
Alienor beni yle bir nezaketle karlad ki, iim fena
oldu. Geri zekal arkada kendi kesinde, duman t
ten bir pre yiyordu. "Beni s tyor'' diye seslendi tav
andudayla. Onu onayladm ve almaya koyuldum.
Kaplama ii dnd mden zorlu kt; gen yazar ba
na yardm etti ve ben de ona, onun yardm olmasayd
bu iten vazgeecegimi, bir ekiple tekrar gelene kadar
cereyanda yaamak zorunda kalacaklarn utanarak iti
raf ettim.
bittiwnde "Baksanza hi de fena olmad" dedim.
"Gkyz, p1astik bir kaplamadan daha iyisini hak
ediyor" diye cevap verdi. "Ne zaman kaldracaksnz?"
 3

"Durun hele, biraz yava! Bunu daha yeni yerletir

dik. Sizin yerinizde olsam nisan sonundan nce hibir
eye dokunmazdm."
Plastik kaplamay tadtm byk antadan en k
k modelinden elektrikli bir stc k ardm.
" imdi evin ii yaltld, artk stmann bir anlam

var" dedim. "Bu alet konvek trl radyatrlere gre ok

daha az harcyor."
"Sizden hibir ey istemedim."
"Kullanmaya mecbur deilsiniz. Btn gn bunu an
tamda taman istemezsirriz herhalde. imdilik size
brakyorum, kaplamann kald n laca nisan ay son u
na kadar."
Sanki ona kak al amak istediim evcil bir hayvanm
gibi, alete dokun mak iin parmaksz eldivenlerini kar
d; elindeki korkun yaray grdmde bir glk at
maktan kendimi alam adm .
"nemli bir ey deil" dedi. "Uyurken scak su torba
s patlad. Elimde bir yarayla kurtulduum iin ansl
ym."
"Bunu bir doktora gsterdiniz mi?"
" Ger e k yok . ok fazla su to pl a dg-r i in bu kadar kor

kun grnyor."
Parmaksz eldivenlerini yeniden ellerine geirdi. Dai
re o kadar souktu ki, havay buz k alplar hali n de ke
sebilirmiim gibi hissettim. Bu buz gibi hcrede bu kz
brakma dncesi ka l bimi sktrd.
"Burada yazabilyor musunuz?" diye kekeledim.
"Alienor! Sana bir soru soruluyor."
Ahmak, bana akn akn bakt. Ama onun aknl
benimkin den daha azd. Ne y ani? Yazar ol a n o muydu?
Aznn kenanndaki pre artkiarna bakarak "Bura-
32

dayazabiliyor musunuz?" diye deh e t iinde tekrarladm.

"Houma gidiyor" diye cevap verdi tavandudakl.
Korkumu belli etmem ek iin srt antasndan kitab
almaya gittim .
"Bak" dedi gzel olan, "'beyefendi senin romann ge
tirmi. Ona im za vermek ister misin?"
Bana onaylama gibi gelen bir gargara sesi k ar d ya
ratk. Ki tab uzatmas iin ho olanna vermeyi tercih
ederdim ama kalemirole birlikte dorudan geri zekal ya
verme cesaretini kendimde bulabil dim . Kaleme uzunca
bir sre bakt.
"Bu, be yefen dinin kalemi. Bunu ona iade etmek gere
kiyor" d iye tane tane konutu adn hala bilmedigim
gen kadn ..
"Alienor" diye d ndm . Artk kimin ad oldugu nu
bildimden her ey deimiti. imdi bu isim ku l ama
" Alien" gibi geliyo rdu . Evet, filmdeki o yarat andm
yord u. Bu yzd en bu kadar endieleniyor olmal y d m .
"Evin yannda bir kafe var" dedim g z e lli e. "'Bir ey
ler im ek ister miydiniz?"
Beyinsize, beyefendiyle birlikte kafeye gideceini
a kl ad ve bu frsattan istifade ederek kitab imzalar
ken kendisine yarar eyler y az m asn nerdi. Bunun
ne anlama geldiini dndm ve bu zombide yararl
n veya y ara ma zl n neyi degi.tirebilecegini merak
ettim .
Kafeye vardjpmzda, gzlerimdeki soru iare tle rini
anlam ol acak ki, hemen sze girdi.
"Evet, anlyorum, byle bir yazann engelli olmas ina
nl ma z . Hayr, iti r a z etmeyin, bu kelime kulaa ho gel
miyor ama gerek bu ve aag.layc bi r taraf yok. Alie
nor yava anl aya n biri. En basit bir eyi yapabilmek
 33

iin harcadg. zam an ona bir tr kabiliyet salyor. Bi

zim konuurken d nmed en sarf ettiimiz sryl e sz
ck onun li sannd a yok."
"Beni en ok artan bu deil. Kitab iddet i eriyor.
Oysa Alienor o denli uysal ve ki bar grnyor ki."
"Sizce kibar bir yazar, kibar kitaplar m yazmal?" di
ye sordu.
Kendimi alklarn ah gibi hissettim ve konum aya
devam etmesini bekledim.
"Bir konuda hakhsmz" dedi. "Alienor uysal ve kibar.
Bu he sapl bir davran deg-11 . Ben onunla megul olma
sayd m editrler onu yok ederlerdi . "
"Onu siz mi temsil ediyorsunuz?"
"Evet, bi zi bal ayan hibi r kontrat olmasa da bu byle.
Alienor'u be sene once ilk roman yaymlandnda tam
dm. slubu beni ok etkilemiti ve kitap fuanna giderek
kitabn imzalatmak istedim . Kitabn drdnc sayfasn
da Alienor Mal aze'in benzersiz ve aynks oldu ve 'fark
h hlnn toplumumuz iin bir zenginlik olduu' vurgula
nyordu . Onu grdm de oke ol dwn. Masumiyeti gn
gibi ortadayd . Standnda kendisine uz atlan kitab alm
yor ve sat yapmak isteyenlere zg ticari bir glm se
me taknaca1na , geli p gee nl er i n baklarn uroursa
madan burnunu kantryordu. O srada bir kadn onun
yanna geldi ve bir ywnrugunu onun beline bastrrken,
d i'er eliyle onu kalemi tutmaya zorlad. Korunmaya ih
tiyac oldugunu hemen hissetmitim."
"Kurusk Kurunlar'da onun . . . farkl o lduu belirtil
memi."
"kinci k itabndan itibaren bunun belirtilmemesine
dikkat ettim. Sat artrmak ii n onun engelli ol m asn
dan fayda lanmak beni ok rah atsz ediyordu . Ayrca bu
34

ayrnt bilinmeden d e kitaplar pekala okunabilirdi. So

rununun belirtilmemesini kabul ettirdim ama editr bu
sefer de fotorafn kapaa koymak istedi. Bu da ayn
k apya kyordu nk Alienorun yz her eyi akl
,

yor. Buna kar da mcadele verdim ."

"Ve baanl oldunuz . "

"Evet. En zoru onunla iletiime geebilmekti. letiim

bilgilerini sakladndan degil, bunlar bilmiyordu. Onu
takip etmek zorunda kald m . Ve korkun bir ey kefet
tim : Editr onu bir ses kaydediciyle kck bir std

yaya kapatm t . Gardiyan klkl bir kadn, Alienorun

yeni roman n kaydettii band dinlemek icin her akam
uuyordu. '1\tuklunun iyi altna karar verirse ona
bolca yiyecek brakyordu. Aksi takdirde hibir ey b
rakmyordu. Alienor yemek yemeye baylr. Oysa Alie
nar bu antaj anlayamyordu bile."
"Bu mide bulandrc bir ey."
"in kts, buna engel olamyordum. Uzu n aratr
malar sonucunda, bu setillerin Alienor'un ailesini ikna
ettiklerini rendim ; onl ara kzlannn Paris'te harika
bir hayat yaad n sylemilerdi. Ailesine gerei ak
ladm. Bu duruma fkelenseler de, onunla artk i lgilene
meyeceklerini syle di ler. Onlara Alienor'u yanma ala
bileeeimi ve ona gz kulak olabileceimi belirttim . Eli
sk davranrnadlar. yi ki de yle oldu, zira o dnemde
Goutte d' Or' da tam bir vi ra nede oturuyordum ; Alienor'un
telif haklar sayesinde aldmz bu daire onun yannda
saraydan farksz. Istma sistemimizin olmamas sizi a
rtyor. Goutte d'Or'daysa stma sistemimiz olmad
gibi suyumuz da yoktu."
"Editr bu durumu engellemeye alm ad m?"
"Elbette. Ama ai lesi kzlannn vesayetini bana ver-
 35

miti, ikim i z i koruyan d a bu zaten. Ben onu kendi kzm

gibi grmyorum, aynca benden ya byk. Doru
su, onunla yaam ak her zaman kolay olmasa da onu kz
ka rde im m i gibi seviyo rum."
"Ilk bata sizin yazar olduunuzu s anmtrn " .

"Bu tuhaf. Alienor'u tanm a dan nce ben de herkes

kad ar yazabiii ri m sanrdm. Oysa bana metinlerini dik
te ettirdiinden beri, ya zarlkla uzaktan yakndan ilgim
olmadn gryorum ."
"Size mi dikte ettiriyor?"
"Evet. Ya zmak onun i in ok g. Ve klavye karsm
da felli gibi ."
"Bu si zin iinok zor deil m i ?''
"Bu i imin en sevd ii m yn. Alienor'un srada n bir
okuruyken sanatnn farkna varamamtm. Duru s
lubu size yazar olma istei veriyor, bunun kolay olduu
nu sanyorsunuz. Her okur sevdigi. metinleri bir yere
yazmal; bylece neyin hayranlk uyandrc oldunu
anlayabilirler. Hzl okumak, bu basitliin ardmda sak
lanan eyi kefetmeye imkan tanmyor."
"Tuhaf bir sesi var, onu anlamakta g lk ekiyo
rum."
"Bu da onun engellerinden biri. Zamanla allyor."
"Tam olarak nesi var?"
"Otizmin en az rastlanan trle rin den biri, Pneux has
talg . Pneux adl bir hekim, halk arasnda 'sevimli
otizm' denen bu hastal tehis etmi. Pneux hastalan
nn sorunlarndan biri de kendilerine yaplan saldrlar
karsnda s avunmaya gememeleri; bunlar saldr ola
rak grmyorlar."
Fikrimi sylemed en nce biraz d nd m :
"Oysa kitabnda . . ."
36

"Evet. Ama bu, Alienorun yazar ol m asyla ilgili ; gn

lk hayatta fark edemedii eyleri yaz arken di l e getire
bi liy or. Diger Pneux hastalarnn ne yazk ki byle bir
kabiliyeti yok."
"Demek ki kabili yeti nin h astahyl a hibir ilgisi yok."
"Hayr, var. Kabiliyeti, hasta olm asay d gelitircmeye

cei bir bakhk salyor ona. Her erde bir hayr var
dr demek istemem ama Alienor engelli olmasayd bu s
lubu yaratamazd , bu gerei de kabul lenmek gerek."
"Onun dikte ettirdiklerini yazmaktan ba ka ne yap
yorsunuz?"
"Alienor'la dnya arasndaki ilikiyi salyorum. Bu, ha
fife alnmamas gereken bir grev. Editrlerle pazarlk edi
yorum, ruhsal ve fiziksel salna gz kulak oluyorum, yi
yeceklerini, giysilerini ve kitaplanm satn alyorum, onun
iin mzik seiyorum, sinemaya gtryon m , yemekleri
ni hazrlyorurn, ykanmasna yardm edi yorum . . . "
"Bunu k e ndi si yapamyor mu?"
"Kirlilii elenceli buluyor, ykanmann onun iin bir
anlam yok. "
Yk ama i lemini gzmde canlandrmaya ah arak
"ok yreklisiniz" dedi m .
" Ken d imi Alienor'a borlu hissediyorum. B eni onun

gelirleri y a atyor. "

"Onun iin yaptklannz gz nne alnrsa bu ok
adil."
"O ol mas ayd
sradan ve skc bir ite almak zo
runda k ala caktm . Onun sayesinde insan gibi y ayo
rum ; her eyimi ona borluyum."

Anlattklar beni dehete dryordu. Onunki gibi

bir yaama katlanamayacam d nd m . O ise bun
dan me mnuniyet duyuyordu .
 37

Bir azize olmasndan kork tum . Azizeler bana kkrt

c ge ldiklerinden ben de erotik duygu lar n uyanmasna
n e den olur. Bu gen kadna kar eroti k hisler beslemek
istemiyordum.
Bu ruh asaletini ksa ke srnek iin "Adnz ne?" diye
sordum.
Elin deki gl bir kozu masaya srecekmi gibi gii
lmsedi:
"Astrolabe."
O esnada yemek yiyor ol sayd m azmdaki lokma ke-
si nlikle boa zm a tak l rd .
"
"Ama bu bir erkek ad diye haykr d m .
"Ah ! Nihayet bunu bilen biri kt . "
"He l l '
o se il e Abael ardus un og-luydu . "
"Elektrik Id aresi s ko lastikl eri mi ie alyor?"
"Anne babanzn aklna bu i smi koymak nerede n gel
mi?"
"Siz hi olma zs a , insanlan artmak i in k endi me
"
byle bir takma ad seti mi d nmyorsunuz.
Evet. An ne babalann o cukl an na i pe sapa gel mez a d
lar verebilece kl e ri ni ben de n daha iyi ki mse b il emezdi .
'
"Annemin ad Helolse' di " diye devam etti . 'Ve babamn
ad Pierre, soyad ise Abelard'd. Buraya kadar n emli bir
ey yok. Ben ana rahm ine dtkten ksa bir sre sonra
babam Fidel Castro hayran olmu ve Kba'da yaamak
zere annemi terk etmi. A nnem Castroculukla ka stre Z
kelimesinin ayn kkten geldiini dnmek istemi . In
tikam almak iin, olur da bab am geri dnerse, onun hak
kn da ki dnces ini iyice anlasn diye i smimi Astrolabe
koymu. Ama babam bi r daha geri gelme di . "

1. Hadm edilmi. (.n.)

38

"Intikam duygusuyla isim vermek, ocuk iin iyi bir

hediye deil ."
"Sizinle ayn fikirdeyirn . Am a a dm seviyonm. "
"Hakls m z . ahane."
Merakrnn paylalmasm arzu ederdim. Ne yazk ki
o benim adm sormad . Ben de kendim syledim. Ona
Zoi:le'i anlattktan sonra yle dedi m :
"Sizinle aramzda ortak bir nokta var: Ailelerimiz b
yk bir saygszlkla bize yapmack bir i sim koymu . "
"Bu, olaya nereden baktmza bal" dedi konumay
son a erdirmek istercesine. "Alienor sizin kitabmz im
zalam olmal. Kitab almaya gi delim. Kymetli vakti
nizi epey harcadm sanrm . "
Keyfim kam bir halde eve kadar ona elik ettim.
Acaba nerede hata yapmtm? Beni kurtaran Alienor
oldu; bir zafer havas iinde ve kendinden honut bir ta
vrla kitab ban a uzatt . u ithaf yazlyd: "Msyye
pckler, Alienor."
Astrolabe dah a yumuak bir sesle "Sizden holanyor"
dedi.
Bagianma ann bozmamak iin hemen oradan ay
n l dm. Alienor'a duydugum minnettarlkla, onun tm
eserlerini byk bir dikkatle okumaya karar verdim.
 ASTROLABE . . . Elbette bu ua onun i in karnaya
hazrlanyorum. Bunu bilse, dehete d erdi . Olsun. Ken
dilerine ragmen sevilecek kadnl ar ve insamn ken disine
ramen giriecei eylemler vardr.
Bununla birlikte , baarsz ak hikayem nedeniyl e bu
pazar gnnn high jacker'3 olduumu iddia etmek as
nya kaar. nk ncelikle, bir a k hikayesi nasl baa
rl olur, bunu bilmiyorum. nsan ne zaman akta kazan
m saylabilir? Hem sonra, akta kesin bir baar kazan
m olsaydm bile, bu eylemi bu pazar gn gerekletir
meyeceimin garantisini veremem.
Astrolabe ne yaptgm rendiinde beni aag-l aya
cak, benden nefret edecek, karlatmz gne lanet
okuyacak, mektupl arm yok edecek veya daha beteri o
mektuplar polise gtrecek; hibir erkek onun dn
celerinde benim kadar yer almayacak, bundan emini m .
Bu d a fena saylmaz .

Bir ak hikayesin de kazanmann n e oldugunu bilme

sem de unu biliyorum: Akta kaybetmek yoktur. Bu bi r
eliki. Ak hissetmek kendi bana yle b yk bir za-

]. Uak karan kii anlamnda. (.n.)

40

fer ki, neden daha fazlas istenir?

On alt yandayken , anoreksi tans konmasa da,
bir dnem itahm tamamen kesil di. ki ayda yirmi ki
lo verdim. 1, 75 boyunda 40 kilo gelen bir de likanl iti
ci grnr. Bu durum alt ay kadar srd , daha sonra
yemeye baladm. Bu olay, m u ci z e vi bir ekilde o gne
kadar bende olmayan baz ye ti l eri ortaya kard ; bun
lardan biri d e , birisi iin deli divane olabilme kudre
tiydi.
Alt ay sren o mutlak sokl uk sayesinde, ak olgu
sunun byk bir l tuf, dig-er tm gereklerin silindii
mutlak bir uyan hali olduunu anladm.

Sipari im kitapda beni bek l i yordu . Ali enm-'un kitap

larn eve gtrd m . Tm organlann - b u tr rom an
larda hangisinin daha ok kullanldn bilemesem de
sonuna kadar zorlayarak onlan okudum . Yazara elik
eden kiiyi etkilemek iin onun tm eserlerini batnet
rnek basit bir ey deildi. Matmazel Maleze'e, mutlaka
koruyucusuyla paylaacan bildiim uzun bir mektup
dendirn . tleti im bilgileriroj sayfann altna yazdm ve
mucize gerekle ti : Astrol ab e beni arad .
"Ne mektup ama" diye hayranlgm dile getirdi.
"Bu sadece h ayranhmn bir ifa desi."
"Alienor benden mektubu yksek sesle okuman iste
di; gzlerini n onun yanltmadgndan emin olmak isti
yordu . "
"Ben de ayn nedenle onun kitaplarn bana okuruan
z arzu ederi m . "
Telefonda onun glmsediini hissettim.
"Elektrik dare si , stma sorunlarndan uzak durmak
kaydyla , sizi aya davet etm em iz e izin verir mi?"
 41

Bir sonraki cumartesi gn saat 1 7 . OO' de evlerindey

dim. Aldm da n km ay an kadn ve engelli bir romancy
la ay i m e n i n karmak bir tecrbe olduu o rtaya k
t. Daire daha ncesinde oldugu gibi soguktu.
"Getirdii m stcy kullanmyorsunuz galiba?"
"Bizi Elektrik Idaresi'ne ik ay et edin. Paltonuzu kar
manz nermem. Bizim tecrbelerimize gvenin : Iiniz
deki scakl korumak daha doru . "
Onlara bir kutu makaran getirmitim . Tam aym
iecekken Astrolabe biraz makaron yememi teklif etti;
bu adeta bir emirdi.
"Ya imdi ya hi" diye vurgulad.
Makaron kutusu Al ienorun eli n e geince bunun ne
anlama geldiini a nl a dm : Ke nd ind en gemi gibi ho
murtular kararak, makaranl ar arka arkaya azna
atmaya balad. Farkl tatlara sahip yirmiye ya k n bir
k an m h azrlatmtm ; Alienor her yeni lezzette k k
hayranlk glklan atyor ve kendinden gemesine ne
den olan pastann rengini g s term ek iin azn koca
man a p Astrolabe' kolundan ekitiriyordu.
"Otuzluk kutuyu tercih etmeliymi im" dedim.
" Otuz , k rk , ne k a dar olursa olsun hepsini yerdi. y

le del mi Alienor?"
Yazar cokuyla onaylad . Yemeyi bitirdiinde zmrt
yeili karton kutuya h ayran lkla bakt; kita pl an hak
knda sorduklanm duymam gibiydi .
"Alienor, eserleri hakkndaki sorulara cevap vermez .
Metnin n a sl aklanabileceinianlamyor."
"Hakk var."
Ya n m z dayke n ondan nc ahs gibi konumak
beni rahatsz ediyordu - ho, yanmzda olup o lm a d !
da tartma gtrrd . Bizi dinlemiyordu.
42

"Gerekten mektubumu okudu mu?" diye sordum .

"Elbette. Emin olun , Alienor iltifatlan anlar. Gnn bi
rinde romannn bir blm hakk nd a vgler srala d
.mda, gzlerini kapad. 'Ne yapyorsun?' diye sordum.
'Kelimelerine sanlyorum ' diye cevap verdi."
"ok ho."
'"'Alienor'a y apl an iltifatlar beni de sevince bog..yor."
Bu cmle duymasm bilmeyen birine sylenmemiti.
Yazann slubu hakknda son bir yaltaklk atag. yaptm.
Biraz abartyordum ama bu iyi bir ama iindi. Astrola
be ona verdigim mutluluu saklarnyordu; bu, ok i rin
bir grntyd.
Gsterimi bitirdigirn de dlerimi igal eden kadn al
k l ad .
"itifat etmekte stnze yok. Alienor kendinden geti."
Dogrusu bundan pek emin deildim; burnunu maka
ron kutusuna dayam olan yazann gz, baka bir ey
grmyordu.
"nk bu iimden geliyo r" diye akladm.
"sm ini ald g.n z adama gre siz ok daha kabiliyetli
bir edebiy at eletirmenisiniz."
Anlattklarm unutmamasma aarak "Beni ihya et
tiniz" dedim.
"Elektrik daresi'ne nasl dtnz?"
Hakkmda duydug-u meraka sevinerek, filolojiye b
yk ilgi duyan ama hocalk yapm ak istemeyen birinin
ksa zgemiini a n latm aya giritim . Elektrik Idaresi
en faal oldug-u 1996 ylnda , elektrii n kamu oyu tarafn
dan bilinmeyen kullan m alanlann ele alacak edebi
hikayelerin derlenmesi iin bir bte ayrmt. Yirmi
dokuz yandayken editr olarak orada ie ah nm tm .
Bir yaynevinde bylesine bir mevki beni vezir yapard;
 43

Elektrik l daresi'ndeyse yerimin n e olduu belli deildi.

B t e yenilenmeyince iten ayrlmak istememitim. Ve
halen srdrdm bu rahat greve atanmtm .
"Bu iyi bir meslek" dedi Astrolabe. "Farkl farkl in
sanlarla tanyorsunuz."
"Daha ziyade korkun sefaletlerle, kendilerini lke
dma attracam sanan yabanclarla, sorumlusu ben
miim gibi yoksu l lukla r yznden beni sul ay an insan
larla, srarclmdan sklan yazar asistanlanyl a tam
yorum."
Glmsedi. Alienor ay istedi. Fincan fincan ay i
meye balad ; Astrolabe'n n eden devasa bir aydanlk
bulundurduunu anlam oldum.
"Alienor hibir eyi yarm brakmaz. ay bitene ka
dar imeye devam eder."
Netice kendini gstennekte gecikmedi . Yazar tuvale
te gitti , geri geldi , tekrar gitti , tekrar geldi vs. Kesinti
sizliin ilgin bir rneiydi . Her gittiinde kendime or
tam hazrlamak iin birka adm atyordum:
"Sizi tekrar grebilmeyi o kadar ok isterim ki ."
Veya:
"Aklm hep sizde."
Veya:
"st ste parka giymi olmanza ramen, incelii
nizden ve zarafetinizden hi bir ey k aybetmemisiniz."
Veya elini elime a ly ord um.
Ama Alienorun zamansz geri gelileri, gen kadna
gerginlik satbasn atatp cevap verme flrsatn brak
myordu.
Ba belas yazara tuvalette bir saat oturmasn syle
mek geiyordu imden; her defasnda oraya geri dn
yorsa neden srekli yanmza geliyordu? Bu kadnda o-
44

cuksu b i r ahlakszlk oldugunu dnmeye balamtm.

"Pek konumuyorsunuz" dedim sonunda Astrolabe'a.
"Size ne diyeceimi bilemiyorum."
"Tamam, ben anladm."
"Hayr, anlamadnz . "
Adresimi bir kat parasna yazdm. Onda zaten ol
dugunu bi liyordum ama her zaman ihtiyatl olmak ge
rekir.
Gitmeden "Belki yazarken cevab1 bulursunuz" dedim.
 Kn lk olmak iyi bir fikir deil. Belirtiler dah a be
li rgi n ve daha can yakc . Souk k, beklentinin sabr
szln artrr. rpertiler huzursuzluu azdrr. Kara
ka vurulan, ay boyunca titrer.
Dier mevsimler cilvelidir; ruh hallerinizi gmecegi
niz tomurcuklar, salkmlan ve yapraklar vardr. Kn
plaklnda sg-nacak hibi r yer yoktur. l serabn
dan daha hain bir ey varsa, o da sogugun mehur sera
bdr - kutup vahas, eksi dereeelerin melun gzellii.
Kl ile akn ortak noktas, insana byle bir snavdan
glenerek kma arzusu vermesidir; ama ikisi nin a
kmas buna izin vermez. Soguu s cakla din dirmeye
altn zda, a k edepsiz bir ey grm gibi irenir;
,

sog"uk h ava ieri girsin diye pencereyi aarak tutkuyu

dindirmeye alhmzda ise ksa zamanda mezara gi
dersiniz.
Benim souk serabrnn ad Astrolabe'd . Her yerde
onu gryordum. Buz gibi ininde titreyerek geirdigi bit
mek bilmez k gecelerini ruhumda onunla birlikte ya
yordum. Ak kendini beenmili:i yasaklar: Dlerimin
kadnn bedenimin ateiyle stabileceimi dnmek
yerine, onunla eksi derecelere yuvarlanmaktaydm, be
raberce ulaabileceimiz yakc sougun snr yoktu.
46

Soukartk bir tehdit deildi, kendi adna konuarak

bi zicanlandran egemen bir gt: "Ben soum ve
dnyaya hkmcdiyorsam, bunun nedeni, kimsenin akl
na gelmeyecek olan u basi t gerek: Hissedilmeye ihtiya
cm var. Bu, her s anatnn ihtiyac. Hibiri benim kadar
baarl olamad ; nk herkes ve tm evren beni hisse
der. Gne ve dier tm y l d z lar snp gittiginde ben
yanmaya devam edeceim ve tm ller ve ya ayanlar
onlara nasl skca sarldn hi:sedecekler. Gkyz
nn amalan ne olursa olsun, son sz hep bana ait ola
cak. Bylesine bir gurur mtevazhl engellemez; hisse
dilmezsem, bir hi olurum ; ba kal ar titremezse, silinir
giderim. Soun da y akta ih tiyac var, benim yaktm
sizin asrl arca ekeceiniz azaptr. "
Sogua ce surc a kar koyuyo rdum , sadece sevgilimin
kaderini payl amak iin deil, evrensel sanatya k
ranlarm sunmak iin de.

Yazdklarm akm hkl a tekrar okuyorum; demek ki

yz ksur yolcuyu tayan bir uag h avada i nfilak etti
recek olan biri, son d nce lerini yazmaya fr sat bulur
sa, kendini tutkulu bir duygusalla kaptrabiliyor.
Romantik hayallere kaplyorsarnz bir suikasta gi ri
menin anlam ne? Dndke burada aklayc bir un
sur varm gibi geliyor bana: Dog-Tudan harekete geen
ler, kendilerinde eksik olan cesareti bu eylemde bulacak
lann umuyo rlar. Karnikazenin sonu, yanl anl am alan
srdrecektjr. Cahil anneler kurum kurum kurumlana
cakt r: "Olum ana kuzusu de?ildi, Pan Am ua.n ka
ran oydu . . . " Iyi ki tuttuum notlar benimle b eraber yok
olacak, bu tr srlarla hi vnmernek ok daha iyidir.
Elbette akhm elrnek istediim kii Astrolabe. Bunu
 47

yapamayacam1 biliyorum , ap ta l bir cesaretle yok ol u

u m a kouyorum. Kimi zaman anlalamayacanz
bilseniz de harekete gemeni z gerekir.
Saat 10.45. Kendimi iinde hissettiim bu hikayeyi de
vam ettirmck iin nmde zaman olm asma sevin iyorum .
Kendini his s etmek bile nadiren yaanan bir eyken, ken
dini iyi hiss etm ek abartl bir istek. Yazmak bedenin
nemli bir blmne ihtiya duyuyor; nk bu eylem,
d n ce nin fiziki bir uygul amas. Birka haftadrbir ha
va faci a s yaratacan biliyorwn ve b unu planlyorum.
Yeni olan, bunu yazya dkmem . Aslnda bunu yazmak,
tasadamaktan ok daha zor.
Sonradan yazmak daha iyi olurdu. Ama mezar tesin
den yazmak mmkn deiL Herkes buna zlr. Kim s e
sa kalmayaca iin bu ii nasl ya pt m hi bilinme
yecek. Zaten bu o ka dar da ilgin s a ylmaz.
Yararsz gvenlik nlemleri son derece s inir bozucu.
I in asl , ne kadar yasak koyariarsa koysunlar bir ua
k armann her z aman kolay bir yolu vardr. Ie ya
rar tek nlem hava yolculuunu y as a kl amak olurdu .
N as1l olur da bir terrist yle ya da byle bu uan maki
neleri ele geirmeyi hayal etmez? Tren, otobs veya dis
kotek terristi olm ak tam bir zavalllk. Terrist ister i s
temez gkyzne imre nir ; kami kazelerin og u , te ta
raftaki hay at an n a bir an nce gitmek arzusuyl a buna
iki kat daha fa z la imrenir. Yer terristi olmak, tatl su
larda gemici olmaya benzer.
Hibir terrist ideali olmadan -feci bir i deal , ama ide
al ite- eyleme gem emitir. Bu ideallerin bahane olma
s hibir ey deitirmez; bah anel er ol masayd eyleme
gemek mmkn olm azd1 . zellikle de k amikazeys e , te
rristi n bu aldatc meruiyete iht iya c vardr.
48

Dini , ulusalc veya baka bir motif d e olsa, b u ideal

her zaman bir kelimede biimlenir. Koestler, bu dnya
da en ok insan lmne sebebiyet verenin lisan oldu
unu sylerken haksz degi.l .
 Sevdireinden mektup bekleyen kii kelimelerin ya
am ya da lm gcn iyi bilir. Astrolabe bana yaz
makta geciktii i in durumum vahimlemekteydi . Ha
yatm, henz var olmayan bir lisana, bir lisann olasl
na b alyd - yazmann kuantum fizigi. Merdiven
lerde kapl arn altmdan m ektup atan kapcmn ayak
seslerini duyduum da ilahi snavn mistik cokusunu
,

yayordum. G eleni n fatura ya da reklam oldugunu g

rnce, a d aletsizlie fkeleniyor, Tann'y aniden inkar
ediyordum .
Dar gelirli insaniann oturdugu bir bjnada yaamasay
dm, mektuplar datan ka p emn ayak seslerine ba"l
bu teolojik tecrbeyi yaamazdm. Posta kutul a r m a ka
dar inmek zorunda olanlarn bu ayncalg yok. Kutulan
n atklannd a o nlann da kalbinin iddetle arptgirrdan
kukum yok. Ancak, kaderinin m erdivenlerde yrd
n iitmek ben zersiz bir duygu yaratyor.
Ocak sonunda mucize gen;ekl eti . Elle yazlm bir
zarf kapnn altndan ieri szd. Ellerim ylesine titri
yordu ki kag-t aacayla elimi kestim. I1k okudugumda
nefes bile alamadm ve bu durumu elimden gel dig-lnce
uzatmaya alt m . Yazlanlarn h ouma gitmemesin
den deil, cmlelerin yans beni zevkten ldrrken , di -
50

er yars canm yakyordu.

Mektupta yazlanlar ez bere biliyorum. Burada bunu
tekrarlamak beni fazlasyla sarsabilir. Astrolab e , ona his
settirdim karmak duygulara kendini kaptramayaca
n sylyordu. Alienor'la ilgilen m ek, bir ak hikayesi
yaamasna izin vermeyecek kadar kutsal bir grevdi . Ya
zan terk etmek onu ldrmekten farkszd .
Onu karmak duygulara sevk etmitim; bu bekleme
diim bir eydi. Bununla birlikte, bir dava reddinden
ok daha beterini ifade ediyordu. ldealimdeki kadn ya
n bama gelmiti ve zihin engelli biri, beni ondan ko
panp alyordu. Ama, asil ve tartlmazd ; b ununla bir
l i kte bunu anlamaya yanamyordum . Geri zekaly bo
arak hepten yok etmek istedim. Yani bu in s an artna
kendimizi feda etm emiz gerekiyordu! Hi o lma z sa bir
m elek l e yaadnn ve bu y z den ok mutlu olmas ge
rekti gi nin biJincinde miydi? Hem de bir tencere patates
presi onu mutlu etmeye yeterken!
Hemen cevap verdim. Engelliye yneltmek istedim
nefret dolu szlerden kam ma akllln gs terdi m -

sylem ek istediklerimin yarsnn drtte birini ifade et

mi olsaydm Astrolabe s onsuza kadar beni arkada lis
tesinden hemen silerdi. Ona akn ak agrdgn yaz
dm. Alienorun ona sunduklaryla benim sunduklanm
arasnda bir tercih yaprnamalyd. mz birlikte ya
ayabilirdik. O yazarla megul olurken ben de ona yar
dm eder, iinin bir ksmn zeri me al rdm .
Bu cmlel e ri sralarken arzulannn bunlar oldug"una
kendimi inandrmak istiyordum. kiyzllm gz ka
racak cinstendi . Dlenndeki kadn geri zekalyla pay
l a mak hi de benim dndgm ey degildi. Grotesk
sahneler hayal ediyordum : Astrolabe'la rnahrem bir hal-
 51

deyken delinin bir kriziyle bunun yanda kesilmesi; mum

nda bir ak am yemegi nin nc kii si olarak daha
yeme tatmamza bile frsat vermeden mezeleri azna
tktran Alienor; yazann smklerinin gmleklerime
bulamas ; ok yorgun olduunu syleyen Astrolabe'n ar
kadam benim ykamam istemesi; ka k , plastik rdek
lerle banyonun iinde plak - yok, hayr, ruh asaletim
b uraya kadar gidemezdi. Ben de herkes gi biydim : Anor
mallerden korkuyordum . Bu ilkel korkuyu amakta ye
tersiz kalacan da biliyordum.
Astrolabe'm cevab bu sefer gecikme di . Benim dikkate
al mak istemedim eyleri -proj emin ne kadar imkansz
olduunu- aklyordu. Alienor gibi biriyle yaamak, be
nim aklma bile gelemeyecek grev ve klfeti be raberin
de getiriyordu. Bir nc kiinin varl ona yardm
sunmaktan ziyade fazladan zorluk karacakt.
Bu cmle yreime bir haner gibi s apland . nc
kii ben m iydim? N asl olup da baka ekilde dnebil
mitim? Bu iki kadnn arasndaki ba her eyin stn
deydi. O andan itibaren, zihin engelliye kar ldrc
bir k skanlk hissettim. Evet, o olmak istiyordum. E n
gellilii yznden ac eken o deildi, bendim. Peki, onu
takli t etmemi kim engelleyebilirdi? Ben de geri zekal
rol oynayabilirdim, zaten lg n bir ak olarak bu du
rumdan pek uzak sayl mazdm . Astrolabe'n houna git
mek iin gerekiyors a bunu yapardm !
Fena halde kzm olarak ona anlalmas zor, uzun bir
mektup yazdm - i m d i dndmde , anlamnn ak
olmamasndan tr kendimi tebrik ediyorum . Kendini
bu ekilde mahrum etmeye hakk yoktu. Elbette , akm
elinin kenaryla itmenin ona hayat zehir edeceini d
necek kadar kendini beenm i deildim. Ama o da bede-
52

nin temel ihtiyalanm ya da hi olmazsa ruhun ve kalbin

i htiyalaran yok sayamazd; herkesin duymak istedii
bu kafa kantrc szleri ne zamandan beri duym a m
t? Onun artianna uy ac aktrn . Ne olursa olsun bulu
malanmz iin seecegi ortarnlar kabullenecektirn. Onu
mutlu etmenin mutlaka bir yolunu bulacakt m ve onun
mutlulu da Alienor'a y ansyac akt (u aynnty belirt
meliyim, bu benim urourumda bile deldi). Beraber otu
ramayacamzn farkna varmtm; bununla birlikte
birbirimizi grebilirdik
Mektubu posta kutusuna koyarak eline daha abuk
geme sin i sa!layacaktm. Yol da yrrken , hakknda he
men hemen hibir ey bilrnedii.m bu kzn, hayatnn
kadn olduundan nasl hi phe duymadm sor
dum ken dime . Hi kimseye kar byle duygular hisset
memitim . Ona sylediimden ok daha fazla seviyor
cluru onu.
Daha sonra bana ayn yolla cevap verecegi umuduy l a
eve kapa n d m. Srekli Schubert'in Gen Kz ve lm'
n dinleyere k daha ok a c ekmeye alyordum . Ve si
gara ime diim iin zlyordum. V c u dun tamamyla
birlikte cierleri de y ok edi p bitirmek acyla daha uyum
lu olurdu . Ama ne ya zk ki ne zaman bir sigara imeye
kalksam, bunu bir ua kull anmak kadar zor bulu
yordum .
u and a yazdklanm aptalca. Bir ua kullanmak si
gara im e kten ok daha kolay. ncelikle ua k kullan
mak daha az yasak. H ibir yerde "Uak kullanmak ya
saktr" yazmyor. Birine ras tla dn z da sigara itiinizi
syle rs eniz hemen kalarn k ald rr ; buna mukabil pi
l ot olduunuz dan bahsederseniz size saygyla bakar.
B irazd a n, Elektrik I dare si' n in halkla- ilikiler bl-
 53

mnde alan, sigara imeyen bir filologun uu ekibi

nin yard m olmakszn bir Boeing'i beJli bir hedefe y
neltebileceini tm dnyaya ispatlam a frsatn bulaca
m . Ama acele etmeyelim . imdi bana yazlan aynen
aktarm ay tercih ederim.

Zoi'le,
yleyse Alienor'un dairesinde ve onun huzurunda gr
ecegiz.
Astrolabe

Onu grecegim yer kadar souk olan bu keli me l er, be

ni yine de sevince bodu.
"Onun huzurunda." Elbette ki Astrolabe l bir ili
ki teklif etmediine gre , onunla sevime uruudurnun
kalmad ortadayd. Bu iyi bir haber deildi . Ama onu
grecektim. Dlerimdeki kadn grecektim . Buna izin
veriyordu . nsanlarn en mutl usu olmak iin bu yeterli
deil miydi? "Grmek" fiilinin neleri kapsacln gre
bilmek iin hemen yola ktm.
Grdm. "Grmek", grlmek anlamna geliyordu . lk
pcn ilahi bir ey olaca n a dair hayalimde canlan
drdklanm, Alienor'un bize baktgru fark ettii.mde tm
bysn yitirdi . Bizi gzleriyle yemenin kt bir taraf
yokmu gibi dnyor olmalyd.
Astrolabe'a, biriyle grtgnde durumun hep byle
mi oldunu sordum. Yazarla megul oldugundan bu
yana, be nim onun ilk sevgilisi olduumu syl edi . Geri
zekalnn bize bak , bu itirafn bana verdii gururu ya
nda kesti.
"Baka bir yere bakam az m?"
" Bunu , ona sylemek gerekiyor. "
54

Derin bir nefes aldm ve olab i ldi n c e yum u ak bir ses

le "Alienor" dedim , "farz e din ki bu durum da olan sizsi
niz. Byle bir anda izleornek sizi rahatsz ederdi, yle de
n-i ] ml'?. "
e;

Szlerimin ok acayip o l dugu hi ssine kapldm. Yara

tn yznde bir kuyu kadar derin bi r aknlk belir
miti.
"Aiienor'un h i sevgilisi o lmad " dedi Astrolabe.
"Ama sizin olabilir, yle del m i ?"
Sev gi lim boazm temizledi. Tm hevesim kamt.
Bununla beraber onu yine pmeye b a l a dm ama bunu
arzulamaktan z i yade , kendime olan gvenimi geri ka
zanmaya alyord um. Tam o srada, yazar ayaa kal
karak bizi daha yak ndan izlemek iin burnumuzun di
bine girdi . Kocaman gz lerinin st me di ki l di ni gr
dm ve tm steim s nd .
"Yapamam" dedi m , "yapamam."
"Alienor'un bak tamamen saf' diye itira z etti Astro
labe.
"Buna inanmak istiyorum. Ama bu bir eyi degitir-
m i yor. z gn m . "
"Yazk" dedi gen kad n . ''Houma gidiyordu."
"nc biri n i n baknas s e n i rahatsz etmiyor mu?"
"Bana sen diyorsunuz !" diye sevindi.
"Evet. Sen de byle yapacaksn, deil mi?"
"Tamam. Alienor'a da sen demek gerekecek."
Ka la n m atbm. Bu iki kzn arasnda bir ki mlik ka-
nmas m vard? Geri zekalnn rntgencilinin sevgili
mi rah ats z etmemesini ancak bu durum aklayabilirdi.
Bunun zerine, h ay al in i kurmaya bile korktuum bir
ilikiyi ya a mama engel olan zrly tav l am ak iin
farkl bir yakla m denedim.
 55

"Tm kitaplann ok u d um . He psi de ok inc el i kl i ve

s enin stn bir z ek ay a s ahip o ldu unu k a ntl yo r.
Astrolabe'la birlikte ol duumda neden byle davran
yorsun?"
Yazar ard . Ses sizlik.
"Alienor baz eyl eri ancak ya z d n da kavrayabili
yor. "
"ok iyi. Ben Astrolabe'la herale rke n d e y aza lil ir mi
. ?
sn . "
S essi zlik . Y ine sevdice imin onun yeri n e cevap ver-
mesini bekli yordu .
"Alienor yazmyor. Bana dikte ed i yo r."
kmazdan kurtul amamtk
likimiz hakknda ne dndn b an a anlatabil
mesi iin d lerimin kadnyla uzun bir grme yap
mam gerekecekti . Ancak merakl arkadann srekli
varl , ba baa mahrem bir k onum ay engelliyordu.
Dier taraftan onun artianna uyacagJm beyan etmi
tim; ilikimizi bitrneden sylediklerim den vazgeemez
dim. Ili kiyi bitirrnekse, en son istedigi m eydi .
Dolay s yla bu durumd a mmkn olan tek eyi ya p
tm : Bana sunduu az c k eyle yetinmeyi gTendim.
Her akam iten ktkta n sonra kutuplardaki d ai reyi
ziy are te gidiyor ve i k i siyl e akam yemei yiyordum;
Alienorun en gi narl an yeme bi imini grmemeye al
yor ve beni ta tl tatl di nleyen Astrolabe'a gnlk konu
lardan sz e diyordum ; daha sonra birbirimize sokulrn a
mz izl eyen geri zekalnn b yte gzleri al tnda, ka
nepeye sevgi limi n yanna gidiyordum. E ski dne m l er
deki bi r nianl gibi 23.00 sular n d a izin i s teyerek peri
an , tatminsiz, souktan donmu bir vaziyette metroyla
evime dnyordum.
56

Hafta sonlan sabahtan oradaydm . Yazara hayran ol

may ban a reten ve ona kendini adam koruyucusu
na duyduum saygy daha da artran dikte seanslarn
izliyordum. AJienor, Delfoi Tapnag.'nn kahini gibi ko
nuuyor ve bu ilahi metin ar ar, arada bir gelen ka
s lmala rla ag-zndan dklyordu. Hangi dilde konutu
unu bile anlayamyor, azndan kan tek kelimeyi bi
le kavrayamyordum. Ba la ng.ta Astrolabe'n simlta
ne e viri yapt sansna kapldm; beni byle olm ad
na inandrd. Yazarn azndan kanlar ol duu gibi not
ediy ord u. Onun bu di nleyi tarzna iltifat ettim.
"Alkanlk."
"Amerikallarn ikinizi grmesini isterdim . Biz Avru
pallann edebi yaratclk mefhum uyla dalga geiyorlar;
her ne kadar materyalist o l sak da, ilham sz konusu ol
duunda, akl almaz bir biimde ruhani olduumuzu
ileri sryorlar. Bu yzden de bizim aksimize yazma ey
leminin etilebi leceini s avunuyorlar."
"Yazmak reti lm ez, Tenilir. Alienor kendi sanatn
birdenbire bulmad. Uzun bir mddet yazdg.ndan ok
daha fazla okuyarak kendini gelitirdi ."
Geri zekal ok okuyordu ama heyhat, bizi mle bera
ber o lduunda del . Genellikle bizi, kendisini besleyen
lerden ok daha ilgin buldugu nu saklamyordu. Asln
da bizi izlemiyo rdu, bizi okuyordu.
 Dlerincieki kadn onun iin yapmam gereken alve
ri listesini h azrhyordu. Liste nadiren uzun oldugunda
bana elik e diyordu. O zaman sersem leti rici anlar ya
yordum . Sevdieeimi ptmde bizi izlemeyecek kadar
nazik insanlarn bulun du1u spermarket, ancak h ayalie
rirnde olabil ecek ideal bir yer gibi grnyordu gzrne .
Taze meyve sebze reyonlannda ba baa kalma sremizi
olabildiince uzatrken Astrolabe beni durduruyordu:
"Al i enor merak edecek."
O zaman susuyordurn ; aslnda syl enecek ok ey
vard.
Yine de kendimi mutlu hissediyordum , zira bu kadn
la beraber olabilmek her eyden stnd.
Beraber geirdigirniz z amann kalitesi ne olursa ol
sun, akamlar ondan ayrlm ak zorunda kalmak bana
hep ac veriyordu. Metronun kemiklerimi stan scakl
bile beni teselli edemiyordu Astrolabe'la donrnay
.

tercih ediyordum .
K bu durumdan faydalanarak daha d a soudu ve
gitmek bilmedi. Oradaki varlgrn ileri srerek faturay
deme tekliflerime ramen, gen kadn tasarruf yapma
bahanesiyle snma konusunda geri adm atmad .
"Bana acdgn iin beni sevdiin i zannedeceim."
SB

"Seni dndmden degi. l , ken dimi d n yo ru m .

lyoru m soktan."
"Hadi hadi. Beni koliarna aldnda ate gibi yan
yorsun . "
"Her ey nispi. Se nde n daha a z souum s ade ce . "
Astrolabe stnden hi karmad parka ve st
ste pa n tol on lar giyiyordu - bedeninin benim iin bir
sr o la rak kalmasna sebep olan rktc be k aret ke
merleri.Sadece kk ell eri n i ve i nce yz n biliyor
dum; onu ptgrnde burnu o denli donmu oluyordu ki
dudaklanm ac tyo rd u .
Aynlma vakti beni rktyordu . Kap ge cem in zeri
ne kapandnda, bir dnyadan brne geiyordum . O
zaman bir ate emb er i nin iinden geiyordum. Onun
yokluunda aklma ge le n dnceler fazlasyla irkindi .
Kendine koymu olduu bu kstlamadan dolay ldre
cek kadar k zyord um ona. Mademki her eyi kabul et
mitim, bu n a hakkm yoktu . Nedenin i aan bir nefret
duyuyordum. B ylesi bir fkeni n nesnesi olmak iin iki
gen ka dn n dnyada kapladg. yer ok kkt.
i mde ki zehir b ug n k ne d nm e kte gecikmedi:
Ben dahi l , tm i ns anl an reddetrneye kadar gitti. Ite
zaten bunun iin sadece intihar etmek bana yetmiyor;
yok oluuma ok s ay da insan dahil etmem ge re kiyor
ve ayn zamanda bu rkn gurur duyd ugu bir yapy da
yok e tme liyi m .
Mantgm u: Astrolabe bu dnyada rastlad.m her
eyden ok da h a iyi . Nitel ikl eri yok, niteliin ta k e n di
si. Ve bu, onun bana ig"di e di ci bir gaddarlkla davran
masn engellemedi. Bu dur um da , insanln e n naclide
rn e bile ancak bu kadar iyiyse, ii kknden hallet
m ek daha dog-ru.
 59

Her h al k arda bu benim ihtiya duydugum kyamet

,

le kyaslandnda pek nemsiz kalyor. Sadece mimari

bir eseri ve birka yz insan yok edeceim. Yalnz bir
raktan daha fazlasn beklememek gerek. Benim dene
me mahiyetindeki darbem bir usta ii olabilir mi?
te yine erken tahminler yrtmeye baladm.
 Alienor yksek sesle ''by k operasyonu" iin kendi
kesine ekileceini aklaynca, iimden geeni niha
yet sevdice!ime syleme frsat buldum:
"Uyuduunda sana ihtiyac yok . Bana gelebilirsin . "
"Bunu daha nce k onumutuk . "
"Biliyorum. Ama artk arzumu dizginleyemiyorum."
"Bunu tahmin etmen gereki rdi . Seni ikaz etmitim . "
"Benim seni arzuladm kadar sen d e beni arzula-
saydn byle konumazdn."
lini ekti. Byle zamanlarda, ona ak oldum l
de fke duyuyordum.
"Bir ey syle !" diye protesto ettim.
"Demek ki tekrar sylemem gerekiyor : Her zaman
Alieno1la birlikte olacaz."
"ok iyi. Tuvalette de ona eli k edel im . "
" Ka b al ama Zoile. "
"Sadece kuraln n n e kadar sama olduunu gster
mek istiyorum. "
" Dura lex sed lex. "4
"Bu kural deitirmeni engelleyen hibir ey yok . "

4. Lat.: Kanun katdr. ama kanundur. (.n.)

62

"Alienor'a onu hi yalnz brakmayacag-ma dair sz

verdim . "
"Bire yz i ddiaya girerim, o bunu oktan unutmu
tur."
"Ben unutmadm . "
O anda onu ldrmeyi yle ok istedim ki, ne halt
edecein bilemedim. Ve bir anda hi olmazsa beni gei
ci olarak kurtaran bir fikir gel di aklma :
"Kural senin iin de geerli . l bir etkinlik teklif et-
sem kabul eder miydin?"
" l seks mi?" diye endieyle sordu.
"Elbette hayr. "
"Bu durumd a tabii ki kabul ederim."
Sevinten h avalara utum. Gnn grecekti .
"Gelecek cumartesi leye do geleceim. Kalvalt-
da h afif bir eyler yiyin."
"Etkinlik yemekle mi ilgili?"
Bir saniye dndm .
"
yl e de denebilir."
"Bu harika. Alienor da, ben de yemek yerneye bayl
yoruz ."
"ok iyi olacana sz veremem."
Yazar byk bir memnuniyetle tuvaJetten geri geldi.
Astrolabe gelecek cumartesi g-le yemeini benim h azr
layacan aklad ona. Anormal yaratk ellerini rpt.
Korkmaya balamtm.
"Ne getirirsem getireyim yiyeceksiniz, tamam m?"
"Elbette" diye sesini yksel tti Astrolabe. "Bizi terbiye
den yoksun mu sanyorsun?"

O nemli gn, iki gen kadn hayal knkhg-na ug-rat

mamak iin azna kadar dolu iki torbayla kageldim.
 63

Aslnda yemegn deerini artrmak ii n, bu torbalar

nme ne gelirse onlarla doldurmutum . Esas hediye
ila kutusu ve bir CD'den ibaretti ve bir torba pekala ye
terli olabilirdi.
CD'yi m zik setine yerletirdim.
''Yemek iin mzii bile dndn demek! Bu ne in
celik."
K1 zlann ila kutularnda birer gramlk halsinojen
mantarlar vard . Benimki iki dozdu - eski bir mptela,
ihtiyac olan dozu almal.
"Bu da nedir?" diye sordu Astrolabe kendi kutusunu
alrken.
Yemein tm bu kadard ama "Bu bir ap eri tif' de
dim.
la kutularn atlar ve yazar cokul u bir lk att;
bir an, bunun ne olduunu biliyor olabilir mi diye d
ndm.
"Haklsn Al ie n or " dedi Astrolabe. ''Bu kurumu man
tarlar ok gzel. ylece yiyeb iliyor muyuz?"
"yle tavsiye ediliy or. "
Zor anlar balad , zellikle de benim gibi bir kullan
c iin, nk bir eyin tadnn berbat ol duunu b i liyo r
sanz, o eyi yutmak daha da zor gelir. Kendi dozumu
iemek iin ciddi bir cesarete ihtiyacm vard. Astro
labe son derece nazik bir yorumda bulundu:
"Ne tuhaf bir tad var."
Yazara gelince, kendinden geerek kkredi . lk defa
bir zrlye halsinojen mantar verdiimi dnerek,
bunun beni hayal knklna uTatmasndan korktum .
bardak su daldurarak imelerini syledim. Onlar su
yu ierken, ben de bu iwen tattan kurtulabilmek iin
azm alkalama frsat buldum. Ne tuhafl En ldr-
64

c mantarlarn bile tad gzel. Neden sadece halsi no

jen mantariann tad kt? stelik en iyi etkiyi de onlar
yapyor. Belki de do a bunu tketecek olanlan bylece
uyaryor : Dikkat, zel bir an yaamak zeresiniz !
"Neden su?" diye sordu Astrolabe.
"Bitkinin z etkisini gstersin diye."
Diyetetik bir kural olduunu dn erek endielen
medi .
CD alan altrdm. Mziin sesi ykseldi . B eli r ti
lerin balamas iin en az yarm saate ihtiyacm oldu
nu biliyordum . Operasyonum, bir banka soygunu gibi
in ce d e n ineeye planlanmt . Yere rtler serdim.
"Bir Roma alemi mi hazrlyorsun? Uzanarak m yiye
ceiz?" diye sordu dleri min kadn .
Bir eyle r geveledim ; ii n asl, ou insann tribe gir
diinde ayakta duramamasyd. Yeri hazr etmek daha
iyiydi .
"Bu ne tr bir mzik?" diye sordu yenide n .
"Aphex Twin."
''Biraz tuhaf, yle deil mi?"
"Az sonra daha da aracaksn."
"Yemeklerle kyaslannca bu mzik bir ey degil mi
demek istiyorsun?"
"Yemek bitti . Baka bir ey geti rmedim ."
Se ssi zlik .
"Zo'ile, benim ahm hafife aldn sanyorum."
"mz de uuracak m antarl an yuttuk. Yirmi da-
kika iinde uu balayacak."
Doal olarak azarlannay bekliyordum. zelliklerin
den sz etmeden bu sihirli mantarlar kim seye veri lmez.
Bu affedilmez hareketi yapmarnn sebebi , bun d a n sz
etseydim Astrolabe'm buna kesi nlikle kar kaca n-
 65

dan emin olmamd. Ve seviemediimize gre, onunla

benzersiz bir deneyimi paylamak istiyordum.
"Alienor, di.nebiliyor musun? Halsinasyon gre
ceiz."
Balangcn tatsz olaca m ama en die duyulmazsa
harika bir yolculuk olacan akladm.
"Bu mantarlan nereden buluyorsun?"
"Tedarikinin kim olduu aklanmaz."
"yi bir mteri misin?"
"Alkmm, bilmek istediin bu mu?"
Kzlarn safl na imreniyordum. Ne yaayacaklann
dan zerre kadar haberleri yoktu. Bana gelince o denli
kt ya da iyi yol culuklanm olmutu ki, sabrs zlgmda
bir tr tevekkl de vard .
Henz tribe girmemiken, bu konuda Hollanda ka
nunlarnda yaplmas dnlen deiiklig-e ynelik
sert eletirilere giritim. fkemin doruundayken,
Astrolabe'n ifadesinin deftitigini ve mnldandln
grdm:
"Aman Tanrm!"
Ona elik etmek iin hemen elini tuttum.
"Her ey yolunda. Uak haval anrken ou yolcunun
ba dner. imdi de ayn ey oluyo r ama tek farkl a: Sen
uaa deil, fzeye bindin; bu kayg ok az srecek Az
sonra uzayda olacak ve dnyay ok uzaklardan seyre
deceksin."
Alienor da bu srada inledi. Astrolabe onun elini tuta
rak kendine gre onu sakinleti rdi.
Kusma istei geldinde, her zaman ie yarayan bir
yntemle, lgn gibi tkrm yutmaya baladm -
bulant , baarnn iaretidir. Sihirli mantann hi etkile
medii az sayda talihsiz kii, bu giri safhasn yaa-
66

maz. B u geici mide bulantsnn, harika bir yolculua

balamak iin bir tr gei izni old ug-unu anlattm a rka
d a la rma .
" Ba lad m ? Anlat" dedim Astrolabe'a.

"Duvar" dedi hayranlkla.

Kendi dairesini komununki n den ayran beyazms ,
ykld yklacak gibi grnen lekeli duvar i aret edi
yordu. Ben henz onun grebil diklerini grecek kadar
umamtm ama neler olu p bittiini tahmin edebili
yordum ; kavray kap l ar nn a l d g birine, beyaz bir
yzeyin ne hazineler sunabilecegini hayal bile edemez
siniz.
Alienor yerdeki rtlerden birinin zerine serildi .
"Her ey yolunda m?" diye sordum .
Il l bir ifadeyle onaylad ve g zl erini kapad. Iki
tarz vardr: da ya p l an yolculuk ve ie yaplan yolcu
luk. Yazar aka i kinci kategoriye dahildi. Bu iime gel
mekteydi, gzlerini kapal tutacak ve varlyla beni
fazla rahats z edemeyecekti .
Astrolabe ise tam tersine gzlerini fal ta gibi am
t. Halsinasyon grmek, yorulmay imkansz klar. a
yet mdahale etmezsem sekiz saat boyunca duvardan
gzlerini ayramayacan biliyor du m . Onu baka bir
eye, dizlerine yerletirdim Nattier mavisi bir yastga
bakmaya zorla dm . Ite tam o anda benim kaplann da
al d ve sevdicegi.min iine dalar gibi bu ya stn derin
liklerine girmeye baladm. B eniml e ibirli yaptg"n
dan emin olmak ii n ona rehberlik etmeye giritim :
"Bu renkten daha lgn bir renk grd n m? Onun
i ine dal, varlg-Jm i inde hisset. Bu Nattier mavisiyle
kendini do ldu r. "
"Nattier mi?"
 67

"XVIII. yzyl da yaam bir Fransz ressam. Bu ren-

gi o yaratt . Bunu yarattn hayal et."
"O kadar gzel ki" diye fsldad.
"Niye fsldyorsun?"
"nk o kadar gzel ki, bu bir sr olarak kalmal. "
Gldm. N e demek istedini anlyordum.
Ona mavinin kalbinde elik ettim. Rengin ulalmaz
gzellii bizi c okulu bir neeyle aydnlatt . Keti m i z bi
zi daha uzag-a gtrsn diye ikimiz de burunlanmz
yasta gmmtk.
"Bu oday hi grmemi gibiyim" dedi Astrolabe.
"Sanki hibir zaman hibir ey grmemiim. Mavi yas
tk. . . Sanki hibir renk grm e miim . "
"Sen imdi bir iki yandayken algladklarn gr
yorsun. Bebeklerin metroda etrafanna nasl baktkla
rma dikkat et. Kesinlikle tripteler. "
" Bylesi bir harikalar dnyasmda yayoruz ve bunu
fark e demiyoruz bile, yle mi?"
" im di fark ediyoruz ya, nemli olan bu.''
"N eden bydke grmeyi kesiyoruz?"
" Bydmz iin. Hayatta kalabilmemiz iin gere-
ken sert yaam kurallann reni yoruz . Gzlerimiz g
zellii grmez oluyor. Mantarl ar sayesinde ocuklugu
muzdaki alglara tekrar kavuuyoruz."
"Bunun iin mi kendimi bu denli mutlu hissediyo
rum?"
"Evet. Bir dn : Yetikin bir insann bagmszlgna
sahip o c uklar gibi mutluyuz . "
"Bunu hayal etmeme bile gerek yok, gryorum ."
Onu ptm. Yzme bakt ve glrnekten krld.
"Yznn her tarafna bi r sr kelime yazlm" dedi
y anaklarma dokun arak .
6R

"Oku o zaman."
"Yapamam. in alfabesiyle yazlm. in restoran
mns gibisin."
Onun beni seyretmesini seyrettim . Astrol abe'a hak
mak beni zaten ldrtyord u . Kafam iyiyken ona bak
mak ise lgnl m artryordu. stelik onun da kafas
iyiydi ve bu fark ediliyordu : Gzbebekleri g z nn iini
dolduruyor, gzleri yzn kaplyor, yz oday doldu
ruyordu.
"Sen benim sevgiJim mi s in?" diye aknlkla sordu.
"Um arm. Bir sorun mu v ar?"
"Hayr. Neden yap l dna bir bakaym."
Kulaklarnn arkasna varncaya kadar beni incele-
meye koyuldu. yice byyen kafas benimkine yakla
t ; kocaman gztirrn burun deliklerime girdiini gr
yordum. Devasa bir yarat k l a doktorculuk oynadgm
duygusuna kapldm.
Kazan yukar kaldrd ; kul an srtma, gsme ,
karnma yaptrarak her tarafm dinledi.
" nanlmaz grltler duyuyorum" diye cokuyla f-
s ldad .

"Bu ar zun u n sesi . "

I killenerek yeniden di n l e di .
"Bu arzu bulak makinesi sesleri k a nyor. "
"Evet, ok fonksiyonludur. "
Muayenenin bittigine karar vererek kazam aag
ya indirdi. Dumanl h alinin bile sevimsiz kurallarn or
tadan kal d rm a d gn fark e derek sinirlendim .
Alienor, her zamanki h al i n in can ekieniydi .
"O iyi mi?"
"Evet. Yz ifadesine bak, n as 1 da rahatlam grn
yor. Kafa s bizden daha iyi . "
 69

"Niye gzlerini kapal tutuyor?"

"yi yapyor. Sen de dene."
Sevdieeim gzlerini ka pa d ve bir lk att .
"Iyi mi?" dedim.
"Beynimin iimde ada bir sanat sergisi var. "
"Evet. Beaubourg'a gitmeye gerek kalmad."
Gzl eri n i byk bir aknlkla at .
'Kandinsky, Mir6 ve dierleri, hepsi bu n da n alm
myd? "
"Evet. "
Yolculua kmayanlan bktracak klasik sohbetlere
b alyord uk .
"Rothko'da alm myd?"
"Evet."
''Ya Nicolas de Stael?"
"Elbette."
Kulbn her yeni yesi cokuyla selamlanyordu, bir
kar de gibi - bu diyalog s aatlerce srebilirdi .
Astrolabe'n d ikk atini esas olaya ekebilmek iin bu
gevezelii sona erdirmeyi tercih etti m .
"Ve imdi d e sana bu odadaki e n gzel eyi gsterece
i m . "
Yere oturdum, yanma gelmesini rica ettim ve aslnda
be para etmeyecek yer demesini iaret ettim. Gzle
ri buraya diki ldi .
Hayranlkla bir lk att. Bununla be rab e r ayn eyi
grdmzden emin ol mak istedim:
"Benim grdm gryor musun?"
"Bu buz. Donmu bir gl."
"Tabii yle. "
"Buzdan bir zar var, tamam e n effaf ve altnda soluk
kesec ek gzellikte bir dnya var."
70

"Anlat. "
"inde hi grlmemi, buzda donmu iekler var,
tayapra e klinde stun l ar, so uk onlar yl d rm gibi
arpm, ldklerinin fark n d a de gi lle r, sanki buzu del
meyi deniyorlar, cesetlerin salan uzuyor, belki bu i
ekler lm bir kadmn salan, evet, onu gryorum .
Zoi:le, gel de bak, s en de gryor musun?"
" Hayr. "
"Tabii ki gryorsun, bak, mermerden s tunl ar. "
"Bu, Efes'in Artemis Tapna. "
"Bu tapn ak yok ol mam myd?"
"Evet. Ama biz ikimiz nerede olduunu biliyoruz : Se
nin demenin altnda. "
"Ya o ka dn? Onu gryor musun?"
"Hayr. Tam olarak aym eyleri g remeyi z . Ama iki
mizin de Artemis Tapnag'n grmemiz bile inanlmaz.
Bu da onun pekala burada olduu u k a n m tlyor. "

''Yazk, onu unutacaz . "

"Hayr. Bu yol c luk u esnasnda n el er yaadg-mz as
la unutmayacaz . "
"i m d i grdklerimizi b i r daha gremeyecegiz."
"Bu do-ru. Ama onlar h e p hatrmzda kalacak ve ar
tk baz eyleri eskisi gibi grmeyeceiz. "
"Paris'te, Montorgueil Mahallesi'ndeki sefil bir daire
ile Efes arasnda nasl bir balant ol a bili r? lsa'dan n
ce V. yzyl ile gnmz arasndaki bag-larrtdan sz et
miyorum bile . "
" B alant zihnimizde. B i z Sokrates ncesi dnemde
birbirimize adanmz . "
Gld v e bu akla hay ale gel m eyecek evrenin seyrine
tekrar dal d .

Yalnz kal d m . l
Dn ce erimin derinlerinde yatan
 71

sylemitim. Sokrates ncesi dne mde ki ikilik, Platon

cu bir ikilikten ok daha gl geliyordu bana. Platon
da mantar kullanmt. Ma ara efsanesi, bir tribe fazla
syla benziyordu . Ama o, benim kabul etme digim sonu
lar karm t. Ruhu bedenden ayran, onlan bir hiye
rariye tabi tutan zaten toplumda her eyi hiyerari
ve

ye tabi tutan birinin ak teorisi nasl kabul edilebilir?

Sokrates'ten nce a k baka bir ey olmalyd.
 Iki yolcumu da izledim. Biri, Mslmanlarn namaz
kld pozisyonda, gzleri fal ta gibi a k , buzun altn
daki dnyay seyre dalmt . Dig-eri srtst uzanm ,
gzleri kapal , kendi i zenginl iini kefe kmt .
Alienor'un bizi atn kabul etmek gerekiyordu. By
lesi bir tribe hibir zaman ulaamamtm. Iki gen kad
na verdigim sihirli mantariann miktan ancak elence
l ikti . Oysa yazar sanki bunlann drt katn al m gibiy
di . Ayn bir yere ykselmiti. Asrolabe ol aanst bir
enlik yayordu. Alienor i se kimsenin bilme dii bir haki
kat yaratyordu.
Aphex Twin bir arky bitirip dierine balad: Zigo
matic 1 7. K sa devre sesler, sesli baobap aac eklinde
bir beyin elektrosu iziyorrlu ve birdenbire Alienor
M aleze'in kim olduunu anladm ve u k anatl szleri
syledi m : Alienor sen bir baobapsn, bu ne de nle yerin
den kprdamyorsun, Afri ka'daki ilk insanlar her aac
denediler. Her birinin bir kullanm alan vard. Kimi iyi
yanyo rdu , kiminden iyi okl ar ve yayl ar, aletler yapl
yor d u , kimi saatlerce ignenebilirdi, kimi o kadar abuk
byyordu ki bir sene iinde manzaray tamamen degi
tirebiliyordu, kimi rendelenirse ete gzel bir koku kat
yordu, kimi sal ar ykyo rd u , kimi avda erkekliini
74

kayb etm i olana erkekliini geri veriyordu. Aralannda

hibir ie yaramayan bir tek baobap vard. Odununu de
nememi d egi l le rdi , hibir ie yaramayan bir aala ne
yaplabilir? Aa olsun, i nsan olsun ie yaramaz bir ey
le ne yaplabilir? Kutsal ol d ugu ilan edilir. te o da kut
sallatrmaya ya ryor, baobaba dokunma, o kutsal. Kut
sal a ihtiya var. te bu ey var ya, hi anlalmaz, ama
ne o lduu anlalnayana yardm eder, yardmcdr. Kal
bin s k rsa , git baob abn glgesinde otur, ondan rnek
al, byk ve ie yaramaz ol. Yaylmaktan baka bir
ama gtmeyerek, uzatabilecein k ad ar uzat daUarn
saa sola. Mrika'daki hibir af?a, bir ie yaramayan
kadar muazzam deildir. Byk ol an , ie yara m az . B
ykle ihtiya vardr, nk mutlaktr. Bu bir beden
meselesidir, yap meselesi deil. Baobap ok ama ok
klrse brokoli olur, brokoli ye neb i lir. Baobap, S alva
dar Dali'nin bahsettii kozmik brokolidir. Alienor bu
olayn insan versiyonu, boyutlan brokoli ile ba oba p ara
sndaki yar yolda. Bu nedenle ya zdkl an byl eyi ci .
"Ne zrvalyorsun?" dedi Astrolabe.
Demek konumutum, bir ses duyuyordum, hep du
yuyorum, Astrolabe, kalbimin nasl arptg.n duyabili
yor musun, iimdeki bouk grltrrn iine girmek is
tiyor musun, tm bedeninle bana sarlacak ve kat edra
linin mzigini dinlememe izin verecek misin?
Sana elimi uzatyorum, seninki o kadar souk ki an
latamam, seni stnaya alyorum, bz lm bedenini
koll armla , bacaklarmla saryorum, sana lk nefesimi
flyorum, cam fleyen biri gibi , etrafmzda bir kabar
ck yaratyorum, anagram son s u zluk olan kucaklama
mn iindesin, artk zamann var olma dn fark etmi
sindir, kafamz iyiyken bir dakika, bir s a at , bir asr ay-
 75

n, sana sarl d1m gibi sen de k ollannla , bacak

benim
larnl a
beni sar, biz in s an kabarcyz, bu arknn ad
Zigomatic 1 7, bin yldan beri sryor, scakln sana
geri verecek ilgi n eyler yapacam, Alienor'u merak
etme , bir baobabn nnde seviilebilir, dev brokolileri
rahatsz etmez bu, benim de senin gibi tylerim diken
diken, bu hem a rzudan hem de so uktan , ben alknm,
trip insan tr, bu bize yaamn a nlam n hatrlat
mak iindir, varoluu mmkn kl an bir kvlcm ak
masayd, kainatta sadece souk hkm srecekti, dn
ya bu scak ile souk, lm i l e ya a m , buz ile ate ara
smda durmakszn sren bir atmadan baka bir ey
deil, sogun sc aktan nce geldiini hibir zaman
unutmamak gerek, demek ki gl olan o, bir gn bizim
stemizden gelecek , ama bu arada yaamak ve onunla
savamak gerekiyo r, sen eritec eim kars n .
Onu soymaya muvaffak oldum , i nanlmaz bir ey, g
zellii kefetmek o d e n l i kolay ki, stndeki elbiseleri
ka rm ak yeterli . Heyhat, sorun hemen kendini bana
gsterdi : Astrolabe tatan y aplm . Bana bir heykel ol
dug-unu sylemeliydin. Kendisine bak y or, dokunuyor.
Ne oldu bana, ashnda benim vcudum da etten kemik
tendir, her tarafm byl e mi, evet, senin h er tarafn ta
tan . Glyor, ben bunu komik bulmuyorum. Daha nce
mantarlarn etkisinde s eviip sevimediimi soruyor.
Hayr ama bunu becerebilen dostlarm oldu, bu mm
kn olmal. Bu, ta olmak m diye soruyor, yle olduu
nu dnyorum . Bu tr koullarda bir deyimin haki
kati n i renmek dehet verici, onu tekra r eski bedenine
kavuturabilmek iin okuyorum, Astrola be daha da
sertleiyor. Bu ka dar da sert o l unabilir mi? Karnma
yumruklaryla vuruyor, tm yaam fonksiyonlar dur-
76

mu gibi, ba n a hibir ey h issetmediini syl yor, sade

ce yu mruun da bir ac hissettiini. Ben buzdan bir hey
kelim s on uc u n a v a ryo r.
Umudumu yitirerek o n u kollannn arasna a lyorum.
Sertlii ne kadar srecek? te bu bilinmez. Astrolabe
tripteyken zaman yok, ayet on d akika boyunca tasan
on saatten beri, on aydan beri yle oldugun an l amna ge
lir bu. Zamann olmad bir blgeye h apsedildik; ok
mutlu olunduund a bu harika, ama ac ekiliyorsa ce
hennem, ac ekmernek gerekiyor ama arzunun doruk l a
nna ktnda ve yan ndaki bir ta ke n nasl olur da ac
ekilme z ? Gld . Plann b a arszla mahkmdu zaval
l Zoile'im.
Gl beni ykyor, zlmediini anlyoru m , burada
aradn bulamayan, yok sunluk eken bir tek ben vanm,
beni s eviyorsa bile buzdan yaplm heykeller gibi sevi
yor, ulalmaz gzelligini seyre dalyorum, ayet lm
hakkmzdan gelirse, ona teslim olursak, bu, lmn g
zel ol duundan ve lmle sevimek mmkn de il .
Zigomatic 1 7 bitiyor. Dolaysyla be nim aptal traje
dim sekiz dakika s rd. Mzik, tribin kum saatidir. Ba
na bir sene gibi gelen sekiz dakikada her eyi elimden
kardm .
Astrol abe giyi n di ve bana da giyinmemi syledi. Ac
zrh m tekrar stme geirdim. Bana bunun nem li ol
madg"n, bir eyleri payla t mz syledi. Baz avut
ma giriimleri acy on kat artrr. Susuyorum.
Aslnda paylama vakti bitti . Astrolabe kanepeye kv
n l yor ve ona bir top narul usu gibi griindn sand
m bir ev eyasnn seyrine dalyo r. Yerinden bir nebze
kprdamayan Alienor, Yce Ruh'la iletiim halinde ol
mal .
 77

Kendimize bakyonm. Batl, her biri ke ndi yolcu

Iug-unda. 1 stem e d i k e ayn dalga boyunda olunmaz.
Az nce Astro lab e ve ben donmu suyun altnda
Efes'in Artemis Tapna'n grrntk. Grdklerimi z
birbirinin ayns yd , kk bir ayrnt dnda : Sevdiee
im buz un altnd a bir ka dn grmt. Bu ken disiydi.

Sonra olaanst you nl ukt a dnceler geldi. Ol

duka kt tripler ya a d m ii n bu sz yle si n e sy
,

lemiyorum. Zppe deilsek, hepimiz cehennemi n ucuna

varan bu y ol c ulukla n yaamak isteriz. Cehenneme gi
di dn neden kt olsun ki? Oradan dnlmesi bile
bunun o ka dar kt olmadn gsteriyor. Hem sonra,
ben bunu hayknyorum : Cehennem te crbe si bu yola
sapmaya deer.
Kt tri p denen ey, farkna vanla i l gi l idi r. Benim
ilk kt tribim metrodayd. Birden etrafmdaki i rki n li
in farkna varmtm . Bu irkin l i g-i ben uydu rm am

t m , irkinlik hep oradayd. Ama u h er zamanki adarn

sendecilikle buna aldrmamtrn. Hatrlyorum, dnya
nn irkeflii , karmda oturan adarnn kravatnda zir
veye kyordu. Bu bir grnt degildi; o kravata biraz
dikkat e di ls eydi tm i n s an l g- panie srkleyebilirdi .
Adama kravatn kart p metro penceresinden d an
atmasn syl ememek iin kendimi zor tuttum. "inann
bana, bu sizin iyiliiniz iin" diyecektim ona. Benim iin
de iyi olac ak t bu. Kravatn stndeki motifler zerime
geliyor, bana i ke nce ediyordu. Maheri bana gerek bir
ey gibi gsteriyordu. Keke maher bu kuma paras
n kendi b o luun a gtrseydi .
Hakl deil miydim? Na s l olmutu da irkin li i fark
ederneyec ek kadar kendimizi krletirmitik? "Hadi
78

ama, herkesin kendine gre bir zevki vardr! Ya bu

adam kravatndan memnunsa?" Ite ma ntarsz kalnd
nda by l ednlr. Tribin etkisindeyken bu tr ge
vezeliklere yer yoktur. B yle bir kravat hakarettir, sui
kastt r, kmsemedir, bu kra v at takmak bir nefret
ifadesidir, bu herif benden nefret ediyor, insan lktan
nefret ediyor.
Kt trip, m e tro yolcusunun kravatndaki cehennem
bize gsteren aydnlanmadr. C ehennemin dnyada ol
duu, bakalar olduu hep sylenmiyor mu? I te, niha
yet gveni l ir bir dorulama. Cehen nem sadece bakas
de l , bakasnn kra vat bile cehennem.
Aslnda, trip ile kt trip arasnda hibir fark yok.
Nattier mavisi yastn k ar snda mutluluktan ala
mak ile iren bir kravatn karsnda ac ekmek ayn
temelden kaynaklanyor.
Bir erkek aksesuan bile beni bu denli perian ettiyse,
Astrolabe'la cinsel deneyimimin baarszlndan s onra
duyduum byk ac kolayca anlalabilir.
Her eye kzyordum : kendime, Alienor'a, Guatemala'da
yetien sihirli mantarlara, mantariann yokluguna, Elekt
rik ldaresi'ne, sevdiceimin ta bedenine, last but not le
ast, 5 onun glne. "Plann baarszha mahkmdu za
vall Zo'ile'im." Bu onun hatas olmasa da Astrolabe'a l
mne kzyordum. Evet, plamm baanszhga mahkfundu.
Kaderi lanetlernek iin yeterli bir sebep deil miydi bu? Pe
ki ya o? O buna glyordu!
te tam bu srada ama cm belirginleti: Astrol abe ev
renin yaratt en mkemmel eydi ; o bile bu ekilde
davranyorsa, dnyay yok edecektim. Mademki dnya-

S. Ing.: "Son olarak belirttiysem de, dierlerinden daha az nemli dejil" anlamn
da. (;.n.)
 79

y paral arna ayracak glerim yoktu, ben de nefreti

min anl leinde bir hedef tayin edecektim.
ll Eyll 200 1 'den bu yana, herkes insanla en ok
neyin zarar verecegini biliyor. Bu kadar insann her gn
bir ehirden dig-erine umas bu denli gerekli mi? Bu da
ha ziyade, iimizdeki eytan ortaya karmyor mu? Ba
mzn stn de dnp duran u uaklar , yklyla bi
zi sevince boacak grkemli bir anta yneltmek, hangi
mizin aklndan gemiyor?
Geriye, hangi ant ola c an a karar vermek kalyordu .
Tt-ibe girildiinde gereklerin karabilecei zorluklar
fark edilmez bile; rnegin bir ua kullanp kullanama
yacam konusunda kendimi hi sorgulamyordum . Bir
cmlede bunun da hal aresini buldum : ll Eyll 2001'i
yapanlardan daha aptal deildim. Ve hedef konusunda
da gzm en az onlar kadar ykseklerdeydi.
Astrolabe kendisinin hedef alndg-n anlamalyd .
Hayr, bir Boeing'i Montorgueil Mahallesi'nin kk bir
binasna yneltmeyecektim. O zaman neden bir ku yu
vas olmasnd ki?
Ben Parisliyim . Yabanc lkelerde, yani evre yolu
nun te sind e muhteem yaplar grd m Ama onlann
.

benim hayal gcmde yerleri yok. Bu nedenle mkem

mel bir ak simgesi olabilecek Tae Mahal'i ele dim .

Mademki bana Paris'te bir hedef gerekiyordu , ehri

kusurlarndan kurtararak zevkli bir i yapmay dn
dm: Sheraton Montparnasse -veya samaln zirvesi
ile asbestli malzemelerinden yeni arndrlm -halbuki
yklnas ok daha ekonomik ol urdu- Jussieu gkdele
ni, Montparnasse gkdeleninden ok daha fazla aklma
yatmt.
Titiz biri olarak, evrede yol aabileceim hasarlan
80

da hesaba katyordum: Sheraton'n durumunda, Mont

parnasse Mezarlj5 z ara r grebilirdi; halbuki tm ka
tiller gibi, canllardan ok llere saygm vard . Jussi
eu gkdelenini yerle bir ederken bende ok nemli bir
yeri olan Botanik B ahesi'ni yknamann bir yolu var
myd?
Aynca u i yi l ik drtsnn beni etkilernemesini sa
lamak gerekiyordu. Ama, zarar vermekti, kamuoyun u
tatmi n etmek deil. Dier ynden eylemimi n Astrolabe'la
bir ilgisi olmasn arzuluyorsam, gzellii yok etmem
gerekiyordu.
Zaten yok e ttii m iz baka bir ey var m? irkinlie
kar giriiimi bir suikast eylemi, grlm ey deil
i rkinlik bylesi bir fkeyi yete ri nce kkrtmaz. Sad e
ce yce olan , yok etme duygulan uy an d rr. Mishima'nn
keii, Kyoto'yu bozmaya b a l ay an yeni yaplardan biri
ni deil, Altn Kk' yakt . Buna, Wilde'n "Herkes sev
diini ldrr" sznn mimari uygulamas diyebiliriz.
Paris'te gzellikten bol bir ey yok. Louvre'u eledim,
ok bykt . Aynca Hallandal ressamlarn blm i le
Yunan heykeltralarn blm arasnda nasl seim ya
plabilirdi? Rafarndan bir sr fikir geti: Palai s - Roy al
baheleri, gzlemevi, Saint Jacques Kulesi , Notre-Da
me . . . Ama hibirinin anlam yokmu gibi geliyordu . Ba
na u veya bu ekilde Astrolabe'la baglantl olabilecek
bir ant gerekiyordu.
Ona sorsayd m?
"Kendinle zdeletirdigin bir yap var m Paris'te?"
Astrolabe bana bakt ve dnd . Utuu iin byle
bir soruyu garipsemedi. A.;; r genilemi olan gzbebek
leri gzel gzlerinden d a r taacak gibiydi .
"Tabii var. Tahmin edemiyor musun?"
 81

"Bilemiyorum. Yeralt me zarl ar m?"

Knld glrnekten.
"Paris'in hangi binasnda alfabenin byk rol var?"
diye sordu.
"Hi fikrim yok."
"A harfini dn."
Uua geildiinde , bir harfi dnmek bir impara
to rlua k ar sa va a mak gibidir. zellikle de b u harf
Nysa. Siyah bir harf eklinde ki hayali grnt, kafarom
iini muazz am bir sesle doldurdu; telefonun zil i ebedi
bir AAAA olarak uzayp gidiyordu , A orm a n lar iki ayak
lan zerinde, A e k l i ndeki egzotik h anerlerini h avaya
ka l dnn , uygun a dm hcuma geiyordu. Kimi Malez
ya baklar A eklindedir ve sradan birini ldrmekte
kullanlmaz. Basit insanlar hayvan gib i boazlanarak
ldrlr; sadece prensler A eklindeki bakla ldrl
meyi hak eder.
Bu mehur sesli ha rf taraf ndan ne kadar sreyle ele
geirildimi bilemiyordum. Astrolabe sklm olmal ki
tekrar sze b al a d :
"Bu , ok derin bir bilgi gerektirmiyor. A harfi Paris'in
en nl antma ilham oldu."
"Zafer Tak m?"
"Hadi canm ! Eiffel Kulesi. O bir A."
Sanki dnyay yeniden kefediyormuuro gibi koca
man atm gzlerimi .
"ehirlerinin mimari ambleminin kayna n bilme
yen Pari s iile re ok a nyorum. Gustave Eiffel, Amelie
adnda bir k adna lgn gibi akt. Pa ri s'e yz senedir
tepeden b akan A ha rfi ne olan sapiants buradan kay
n aklanyo r. "
"Bu dog-ru mu?"
82

"Tabii ki doru. O kadnn ismi Olga olsayd , Paris

bambaka bir sembole kavuacakt ."
Astrol abe , Alienor'un yanna uz and ve gzlerini ka
pad. kisi birlikte kmltsz bir halde yerde yatarak
Byk Ruh 'l a diyaloglannn iinde kayboldular.
 Bu bilgiyle sersemlemi bir vaziyette yapayalnz ka
lakaldm . Ben ykc eyl emimi n bir anlam olmamasn
dan korkarken, yce a m ac n n sembol ile geregin ara
snda anl ama imzalayacan dehetle ve cokuyla fark
ediyordum .
Proje, tartlmaz bir ekilde gzlerimin nnde belir
di. Beni Alienor'a ve Astrolabe'a gtren u A h arfini
yok etmek iin yapacag-m ey, bir uag- karmak ve
Eiffel'e arp rn aktan ibaretti. yle eylem ler vardr ki, in
san bunlan gerekletirirken kendini en saf aynalarda
grdn d en daha iyi grr.
Elbette stesin den gelinmesi gereken birka teknik
zorl uk olacakt . Bunu daha sonra dnecekti rn , u an
da beni hi ilgilendirmiyordu. Anlamn ve gzelliin it
tifakn s al ayan Eiffel'i yerle bir etme fikri iimi byk
bir mutlulukla doldurmutu. Eiffel'den daha g z el ne
vard? Kayna g-nn bir a k hikayesi oldugunu bilmeden
ok nce ona hayran kalmtm. Gizli hikayesini ren
mek, onu bana dah a da yakmlatrmt. Hayatnda al
dg- en byk eser sipariini, hayatnn en byk a.ky
la btnletiren u Gustave Eiffel ne a darnm ama !
Ben d e ayn ii ters tarafndan ya pacaktm : Hayat
rnn akn , h aya tnn en byk ykc eylemiyle btn-
84

letirecektim. Te k z ntm , ualn elik kadna arp

tl muh teem am d1 an d an gremeyecek olrnamd.
Ama benim grdm de kimse gremeyecekti. nce
minicik grnen k u l e ni n birbirimize bir p c k verene
kadar gitti ke bymesi n i , tarihteki en id de tli pc
n bir lm p c ne dnmesini s adece ben gre
cektim.
Birdenbire, bu iin en zor ta ra fn n ne mre tteb at ele
geirmek ne de teme l uu bilgileri edinmek olduunu
anlay1verdim. Sorun, bu fikirden vazgememekti. Erte
si sabah uy and1 md a, bir nceki gn al d 1gt m kararia
nn halsinasyonun etkisiyl e alnm kararlar ol dugunu
dnm emeliydi m . Bu riski hertaraf edebilmek iin u
anahtar c ml eyi kurdum : Mantkl olan tri ptir. Belirti
lerin sonunda, bu cm leyi srekli tekrarlamalydm.
Bunda b an a yardmc o lacak husus, zaten byle d
nm em di . Tripte deilken mantkl o lmak imkanszdr.
Halsinojenleri n yok) uun da , yani zihnimiz normal ola
rak nitelendiinde, yeti k in beynimiz tonla rca sradan
lk retir; bu sradanlklarda trmz gururta n dra
cak bir deha k vlcm , onur ya da gzellik aramak ta
mamen ye rs iz di r. Ak bile ani ltlar, birka saniyelik
kv l cmlar dnda ruhtan bir ey karamaz. Sarholuk
ise on dakika b oyunca il gi n ti r, sonras budalaca bir es
rikliktir.
Trip sekiz saat srer. Bu sre yaratcl , dnmeyi,
her eylemi mmkn klar. Ayrca, gn n te biri k a dar
olan bu zaman dilimi bildik kstaslara gre l l emeye
ceinden, beli rsiz d ne mle re yaylyormu gibi hissedi
lir. Bir gnn ortal ama ams bir sa kl kadarken , bir
tribin ans yaam boyunca zmeye ura l a cak bir sa
yuma. dr.
 85

Sradan zihinsel faaliyet zekaya bir hakarettir, buna

dnce bile denemez. Bizi bayag-tlktan uzaklatran,
her eyin balangtaki okunu bize yeniden yaatan
trip, mantkldr.
Benim tarihemde isimleri A harfiyle balayan fazla
ca kadn vard : Astrol abe , Alienor, Artemis ve tapna,
Eiffel'in Amelie'si ve kulesi. Rimbaud'nun "Se sli ler" ad
l i i ri nde "A kara" demesi te sadf deildi. Paris'e tepe
den bakan dev A, arzumu tadacakt.
Astrolabe'a duydurn akn tatminsizlikle son bul
dugu sylenemeyecekti. Bir odada geri evrilen cinsel
arzumu, ehri n stnde alak irtifada uarak tatmin
edecekti m.
 Saat 20.00'ye doru, iki gen kadn kendilerini ok iyi
hissederek inie getiler. Beni hararetle kucaklayan
Alienor zellikle mutlu gzkyordu . Astrolabe'n p
cklelinin i zlerini yok eden tavan rludakinn lgn
pckleline maruz k aldm . Astrolabe daha ll dav
rand.
"Houna gitti mi?" diye sordum.
"ok. Niyetierin tartma gtrse de ."
Salak, bu tr laflarn kararm peki tirdig-inin farkn
da deildi. Ona benim houma gitmenin bir ltuf, bunu
hak etme nin bir ayrcalk olduunu sylemek isterdim .
Suratma gle rdi .
Evin k arsndaki bir lokantada kuskus yemek ok iyi
oldu . Klzlar tripten inie geerken yemek yemen in ina
nlmaz mutluluuna eritiler. Binlerce senedir sulam a
larla, yasaklarla bozulan yiyecek, nihayet bunlardan
arnarak nee li bir kurbag-a gibi azlarn iine srar.
Bylesi bir deneyimden arlam olarak kalkmak d
nlemez b ile . Yemek yemek oyunda n baka bir ey
deildir.
Arkadalarma gre bu oyuna daha isteksizce katl
dm . Midenizde bi r uak varken yutmak zorlu bir ilem
dir. Karanma sadk kalamayacag-m dnrken , bu-
88

nun tm ruhumu igal ettiini kefediyordum. Bu eyle

mi gerekletirmezsem zgr kalam ayacakt m ; kendimi

saatli bir bomba gibi program lanm hissediyordum .
Karar m d e itirecek olan ey, Astrolabe'm tutumu
olamazd . Benim sahte bulduum bir cokuyla uuunu
anlatyordu. Bunu ilk defa y aay anl arn bu ekilde dav
randklann bilmem, bende ne bir empati ne de hogr
uyandryordu.
En ok fke d uyul an insanlar, bu fkenin doroasyla
hi ilgisi ol mayanla rdr. i m d eki fkenin hakszln
fark ederek, ilikiyi bitirmek yerine -zira bu davran,
tutkumu glendirmekten baka bir ie ya ra mazd - on
dan uzaklamaya karar verdim . "Bire bin iddiaya gire
rim ki bunun farkna bile varmayacak" diye dndm .
 Hayat karmaklatrmak niye? Birka sene nce ,
Maximihen Figuier diye bir pilotla tanmtm. Ona te
lefon ettim ve laf hi dolandnmadan bir B oei n g 747'nin
nasl kullanlabileceini sordum.
Bana ok basit birka aklama yapt. Sylediklerinin
h epsini not ettim. Yksek sesle bu bilgileri tekrarlad k
tan sonra "Anlattklannz sayesinde bir Boeing'i uur
marn mmkn m?" diye sordum :
"Hayr. Bir uu simlatryle birka seans yapsanz
iyi olurdu."
"Bu si mlatr nerede bulunabilir?"
"Pilot mu olmak istiyorsunuz" diye hafif alayc bir
sesle sordu.
"Hayr. Bir rom an yazyorum, kahramamn bir uak
ka rnaya hazrlanyor. Teekkrler Maximili en."
Kafa yormaya gerek yoktu? Maximihen Figuier'nin
adn vererek simOlatr sorumlusunu aradm. Bir roma
nn yazlma katkda bulunmak houna gitti , beni iye
rine ard . Manevralar simlatrde gsterirken not
lar aldm. Bir ara kalemielimden ald ve yaptg-.m bir
imlahatasn dzeltti .
Aklamalarn bitirdikten sonra "Kitabn yaymlad
nda teekkr listesine benim i smimi eklerneyi unut
ma" dedi .
90

Herkes ktlk yapabilir; size yardm e de nl ere teek

kr etmek yeterlidir.
Bastien -adamn ad buydu- simlatrde tek bam a
al n am iin bana eitli tarihlerde randevular verdi :
"ayet byle ya pmazs an kahramannn bu konuda
hibir ey bilm edii ortaya kar. Buna dikkat etmen la
zm."
Giri i mi min neden oldugu dayanma duygusuna hay
ran kaldm. Elbette bu adamlar bir suluya yardm ettik
lerinin farknda deldi. Bilselerdi, davranlan farkl
ol ur muydu?
Bastien'in hakk vard . Al dm notlarn pratik yap
madan pek yardm olamaz d . Bana en ok uu siml a
trii faydal oldu . Video oyunlaryla hi ilgilenmemi bi
ri olarak simlatre hayran kalmtm.
Elbette bu se ansla r beni pilot yapmaya yetmedi. An
cak yle ya da byle, grev i mi gerekletirebileceime
inanyorum artk.
 Bileti aldmda hesabmda ne kadar para kaldna
baktm. Yaklak 4.000 avroydu - bir hafta vaktim kal
mt ve bu miktar, bi r hafta boyunc a milyarder gibi ya
amaya yetmese de iyi vakit geirmeye yeterdi.
Astrolabe ile Alienor'u La Tour d'Argent'a6 le yeme
ine davet e tti m . Hi dei ls e u m ehur yabanrdeinin
tadn a bakmadan lp gitmeyecektim.
"Byk ikramiyeyi mi kazandn?" diye sordu hayalie
rirnde daha az yer tutmaya balayan kadn.
"H ayr. Size bir gle yemei borcum vard. Mantar y-

znden bu yemegi yiyemedik."

"Ama La Tour d'Argent biraz abartl olmu."
Pencere ya n n daki masamz ba rn l a gsterdim.
"Buras Notre Dame'n arkadan grlebildii tek res-
toran."
Ko numada n nce uzun uzun bakt.
"Arkadan daha da gzel grnd doru."
Farkma bile varmadan Astrolabe'a kar daha m es a
feli olmutum. Onu sevmek artk ac vermiyordu. Dav
raniann dzeldi. O da buna duyarsz kalmad.
Daha sonra beni evlerine davet etti. Kabul etmedim.
Kar km ad ama daveti reddettigirn iin zldn

6. Paris'te lks bir restoran. (.n.)

92

fark etti m Bu zgn halini bana bir ay nce gstermi

.

ohayd sevinten havalara uacam ve Eiffel Kulesi'nin

daha uzun yllar ayakta kalaca n dndm. Artk
ok geti. Astrol abe'n mutsuzluu beni etkilemiyordu
artk.
Kadnlarn sevgisi hep zamanszdr.
 Dn sabah Astrolabe'dan m ektup aldm. Mektubu bu
raya yazmak iin cebimden kanyorum:

Zole,
Degitin. Buna zlyorum ama sitem etmiyorum. Ken
dine gre nedenlerin olmal. Senin soukluk olarak algla
dgn ey, umduunun ok tesinde sevilrliini fark eden bir
kadnn endieli duygulan. Bunun benim houma gitmedi
ini sanma, tam tersine. Ama gzel likl e prlanta alma sa
nat hibir ye rde gretil miyor ve ben de herkes gibi bu il me
sahip de gi l im Seni kaybettiysem bunu kabull eniyoruru ve
.

gemiin prlantalar iin sana teekkr e diyorum Bana .

geri dnmen iin kck bir umut varsa seni bekliyorum

ve ru humda sebep olduun mutlu karmaay bundan by
le s enden saklamayacatma sz veriyorum.
Se vgile rimlc , Astrolabe

Byle bir mesaj iki eye yo l aar: Ya bu gzellig'in kar

snda gzya dklr ya da bu samaln karsnda
kahkahalarla giilnr. Patlatlan bir ampanya tpas
gibi beni havalara uarabilecek bir sevgi duyuyorum
hala. Ancak, bu szlerin glnlne hkmedecek ka
dar hayal knkl da duyuyorum. Sadece deli gibi ak
94

u lunduund a mutlak hogr gsterilir ; ama akta bir

para eksiklik varsa doal sal d rganlk ste kar. Ben
bu iki s afha arasnda bocalyorum.
Ayn zamanda bu mektubu deftere geirmek de etki
sini gsteriyor. Kopyalam ak kelimelerin gcn ortaya
karmaktr. Bir partisyonu almak , onu okumaktan da
ha etkileyi cidir.
Bu durum k ararh l m zaafa uratt. Lanet olas
Astrolabe, geri adm atm aya ca m ! Biliyorum, projem
den vaz gemek her eyi kolayl a tnrd ; havaalanndan
kp gi tmek , senin yanna gel mek yeterdi ve engelli ya
zar a rka da n n varl bu sefer amacma ulaman en
gell eyem ez d i . Bu k iinde olduum duruma sen de
geldin, beni reddedemezsin. Senin byle olman o kadar
ok istedim ki , benim kadar heyecanl olman nas l da
iste dim . . .
Ama dii m i skacam , beni sana dogru iten gl
d uygul an dizginleyeceim . Ge kalana itibar edilmez,
hepsi bu. Denizkzlarnn arksna direnen Odysseus
beni anl a rd . Denizkzlarnn sorunu, arkl arn hep
zamansz sylemeleridir.

Zaman gel iyor. Havaalan tuvaletine antarola gide

ceim. Free-shop'tan bir ie cristal-roederer7 satn al
dm. Neden b u m arkay setiim sorulabilir. Kaliteli bir
am pany ann kullanlmas daha uygundu. Kurbanla
rm, yksek kalite tarafndan ldrlmeyi hak ediyor
diye dndm.
ieyi klozete vurarak kracak ve ie az bata ol
mak zere, en byk krk p a ral a rn top la yac a m ;

7. ar ll. Aleksandr iin retilmi Louis Rederer markasnn en iyi ampanyas.

( )
.n.
 95

mkemmel silahm elime mkernmel en oturacak . Bu

gzelim ampanya b oa gidecek ama ya p l ma s gere
ke n y ap lmal . Bundan bir yudum bile imeyeceim ;
zihnirn apak olmal. Zaten iki iin ye terin ce buz da
olmayacak.
Astrolabe benim iin yeterli souklukta tek arnpan
yayd. Ne yapalm ! Mtevaz bir ekilde leceim.
Uak havalandnda ie azyla pilot kabinine git
mem ve derh al pilotl an n botaz n kesmem gerekecek.
Bunun zerinde d nd m ve byle bir eylemi yapp
yap amaya can bilmediime gre tek zmn bunun
hakknda d nmernek ol dugun a karar verdim. Azck
bir psikolojik hazrlk bile glerimi yok edebilir.
Boaz kesrnek ok da karmak olmamal . Sinemada
bunu en az yz defa seyrettim ve ayna nnde bin kere
tekrar ettim. Hibir ey dnm emek ok nemli . Bu
nun iin kafamda sade ce Schubert'in K Yolculuu'nun
alm as na karar verdim, zira birinin bogazn ke srn ek
ile bu mzik arasnda hibir b ala nt yok .
bittiinde , uan kontroln ele alacam. Buna
ok rnemnunum . Maximihen Figuier'nin verdii bilgil e
rin ve simlatrdeki almalarmn ie yarayp yara
macln bylece grm ol ac am . Ne olursa olsun,
uak decek. Eiffel Kulesi, Gonesse'teki yddzl bir
otelden ok daha iyi ve haval . Acaba u A harfiyle ilgi li
hikaye doru mu?
Pilot kabini ie rde n kilitli ol acak . Bu uakta , Tann'dan
sonraki tek hakim ben ola ca gJm. Harika bir duygu ola
can s an yorum .
Her ey ngrdiim gibi giderse hava gemimi Paris' e
ynlendireceim. Bugn 19 Mart, hava ak, gn 1
hala k ta ki saflg-In koruyor, gr kusursuz olacak.
96

Dogdugum ehri seviyorum; onu hi olmadg- kadar

fazla seveceim. unu hep fark ettim: Bir yeri sevmek
iin onu yksekten seyretmi olmak gerekiyor. Bu ne
den le mi Tanr'nn yukan da o ldu u tahayyl edilir. Yok
sa nas1l olup da bizi sevebilirdi?
Kuzeyden geleceim, yavaa saa dnp Zafer Tak'mn
zerinden uacam. Trocadero'nun arkasnda Eiffel
Ku lesi'nin dev A's1 dimdik beni bekliyor olacak. Bizim
rnerhametimize kalm birinin bize ilham ettii akla onu
seveceim .
Eylemimin gzelimGallie ra Saray'na zarar verme
mesini ve Valery'nin, Chaillot Saray'nn ahnl.ndaki
harika cmlesini okunmaz hale getirmemesini itenlik
le diliyorum.
 Hostes az sonra yolcular uaa davet edecek. Cesaret
iin dua etmiyorum; nk bu, cesareti m olm ad anla
mna gelebilir.
Baarszha ugTama ihtimalini akhma bile getirmek
istemiyorwn. Baaraca.m, bunu biliyorum .
Gzlerimi kapyorum ve konsantre oluyorum. Daha
imdiden Eiffel Kulesi'nin deva sa gvdesini hissediyo
rum. Bana gelince, ua.m ile gvdem o denli kayna
m ki metalimin her zerresini hissediyorum.
imdiye kadar iskeletimin farkna hi bu kadar var
mamtm .A{;k bu olmal.
.

imdi uaktaym. lecek olan uu grevlileri beni

selamhyor. Az sonra havalanacaz.
Ilkbahar artk gelebilir.
uAkta kaybetmek yoktur."

Ak olduu kad n a bir trl ulaamayan bir erkein hikayesi bu.

Byk bir cokunun korkun bir hayal krklna, ardndan yk c
bir fkeye donmesinin h ik aye si .

Kahramanmz Z o'il e hayatnn biricik ak Astrolabe'a kendisini

kabul ettiremeyince, areyi ona olan akn ispatlayacak ve byk
ses getirece k bir eylemde bulur. Yolcularyla birlikte bir uag karp
havada infilak ertirmektir plan. Evet, kendisi de lecektir ama olsun ...
Bazen ak iin Mm gze almaldr insa n!

"Nothomb un okurl arn kendi zel dnyasna gtrme yntemi esiz . "
' ..

Le Figaro

Amelie Nothomb 1967'de Kobe'de dodu. Yaamn in, ABD, Banglade,

Birmanya ve Laos'ta s rd rd 17 yanda Belika y a dnd ve Bat'da
. '

yaad kltr oku onu yazmaya itti. Klasik filoloji eitimi ald.
Katilin Temizligi (1994), Merkr (1999), Kran Krana (2002, Fransz
Akademisi Roman Byk Odl) , Kara Sohbet (2004) ve Doan Kitap
t arafnd an yaymlanan zel simler Szl (2005) , Dii eytan (oo5),
Kameraya Glmse (oo6) , Akn Biyografisi (oo7), Ne Adem Ne Havva
(oo8), Snr Tanmayan Cesetler (oo) , Yamuru Seven ocuk (o)
yazarn balca eserleridir.

D9GAN
.. KITAP