Temat zaj: Analiza i ocena ryzyka zawodowego

oraz techniki jego redukcji

Wymagania prawne dotyczce oceny ryzyka zawodowego

Do najwaniejszych wymaga prawnych w zakresie oceny ryzyka zawodowego mona

zaliczy m.in.:

Dyrektywa Ramowa Nr 89/391/EEC o wprowadzeniu rodkw w celu zwikszenia

bezpieczestwa i poprawy zdrowia pracownikw podczas pracy, ktra zawiera zapis
o obowizku oceny ryzyka zawodowego zwizanego z wykonywan prac oraz zalecenie
wykorzystania tej oceny przy podejmowaniu dziaa dotyczcych zapewnienia
bezpieczestwa i ochrony zdrowia pracownikw;

Dyrektywa Nr 92/104/EEC o wprowadzeniu minimalnych wymaga w zakresie poprawy

bezpieczestwa i ochrony zdrowia pracownikw odkrywkowego i podziemnego przemysu
wydobywczego, ktra zawiera zapis, e zagroenia, na ktre naraeni s pracownicy w
miejscu pracy musz by zidentyfikowane i ocenione;

Konwencja MOP Nr 176 dotyczca bezpieczestwa i zdrowia w kopalniach, ktra zawiera

zapis o obowizku wyeliminowania ryzyka, kontrolowania ryzyka u rda i minimalizowania
ryzyka dostpnymi rodkami;

Kodeks pracy wprowadzajcy zapis o obowizku informowania pracownikw o ryzyku

zawodowym, ktre wie si z wykonywan prac oraz o zasadach ochrony przed
zagroeniami;

Prawo geologiczne i grnicze wprowadzajce zapis o obowizku unikania ryzyka, oceny

ryzyka, ktrego nie mona unikn oraz zapobiegania ryzyku u rda;

Polska Norma PN-N-18002:2000. Systemy zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy.

Oglne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego, ktra dostarcza oglnych zasad do
Projekt Profesjonalny SIP podnoszenie kwalifikacji Spoecznych Inspektorw Pracy jest realizowany przez Sekretariat Grnictwa i Energetyki NSZZ Solidarno w partnerstwie z Polskim
Instytutem Biznesu oraz Polsko-Amerykaskim Stowarzyszeniem na rzecz Bezpieczestwa i Higieny Pracy oraz Bezpiecze stwa rodowiskowego w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki
Poddziaanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsibiorstw

Projekt wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

Projekt realizowany pod nadzorem Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Katowicach www.wup-katowice.pl
 przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy, charakteryzujc m.in.
cele oceny, zasady przeprowadzenia oceny, przebieg oceny, przykadowe metody oceny,
Polska Norma PN-EN-1050:1999. Maszyny. Bezpieczestwo. Zasady oceny ryzyka, ktra
dostarcza wytycznych w zakresie dokonywania oceny ryzyka zwizanego z uytkowaniem
maszyn, charakteryzujc m.in. metody identyfikacji zagroe, szacowania ryzyka o oceny
ryzyka oraz rodzaje dokumentacji niezbdnej do weryfikacji procesu oceny ryzyka

Rozporzdzenie Rady Ministrw z dn. 2 wrzenia 1997r. w sprawie suby bezpieczestwa

i higieny pracy wprowadzajce w zakres dziaania suby bhp obowizek dokonywania oceny
ryzyka zawodowego, ktre wie si z wykonywan prac oraz biece informowanie
o stwierdzonych zagroeniach zawodowych wraz z wnioskami zmierzajcymi do usunicia
tych zagroe;

Ustawa z dn. 27 czerwca 1997r. o subie medycyny pracy zwikszajca zakres dziaania
suby medycyny pracy o obowizek rozpoznawania i oceny ryzyka zawodowego w
rodowisku pracy oraz informowanie pracodawcw i pracujcych o moliwoci wystpienia
niekorzystnych skutkw zdrowotnych bdcych jego nastpstwem;

Rozporzdzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dn. 28 maja 1996r. w sprawie

szczegowych zasad szkolenia w dziedzinie bhp

ROZPORZDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 wrzenia

1997r. (ze zmianami w 2002r.) w sprawie oglnych przepisw bezpieczestwa i higieny
pracy

DZIA IV, ROZDZIA 1

39.1. Pracodawca jest obowizany ocenia i dokumentowa ryzyko zawodowe, wystpujce
przy okrelonych pracach, oraz stosowa niezbdne rodki profilaktyczne zmniejszajce
ryzyko.

Projekt Profesjonalny SIP podnoszenie kwalifikacji Spoecznych Inspektorw Pracy jest realizowany przez Sekretariat Grnictwa i Energetyki NSZZ Solidarno w partnerstwie z Polskim
Instytutem Biznesu oraz Polsko-Amerykaskim Stowarzyszeniem na rzecz Bezpieczestwa i Higieny Pracy oraz Bezpiecze stwa rodowiskowego w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki
Poddziaanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsibiorstw

Projekt wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

Projekt realizowany pod nadzorem Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Katowicach www.wup-katowice.pl
 ROZPORZDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOECZNEJ z dnia 2 marca
2007r. zmieniajce rozporzdzenie w sprawie oglnych przepisw bezpieczestwa i higieny
pracy
39a.3. Dokument potwierdzajcy dokonanie oceny ryzyka zawodowego powinien
uwzgldnia w szczeglnoci:
1) opis ocenianego stanowiska pracy, w tym wyszczeglnienie:
a) stosowanych maszyn, narzdzi i materiaw,
b) wykonywanych zada,
c) wystpujcych na stanowisku niebezpiecznych, szkodliwych i uciliwych
czynnikw rodowiska pracy,
d) stosowanych rodkw ochrony zbiorowej i indywidualnej,
e) osb pracujcych na tym stanowisku,
2) wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego dla kadego z czynnikw rodowiska
pracy oraz niezbdne rodki profilaktyczne zmniejszajce ryzyko,
3) dat przeprowadzonej oceny oraz osoby dokonujce oceny.

KODEKS PRACY art. 226

Pracodawca jest zobowizany informowa pracownikw o ryzyku zawodowym, ktre wie
si z wykonywan prac oraz o zasadach ochrony przed zagroeniami.

Ryzyko
to moliwo pojawienia si strat dbr szczeglnie chronionych w wyniku zdarze
niepodanych, ktre mog powsta w rozpatrywanym fragmencie systemu czowiek -
technika - rodowisko w okrelonym przedziale czasu. Przyjmujc, e dobrem szczeglnie
chronionym jest ycie i zdrowie czowieka, definicja ta wie pojcie zagroenia
bezpieczestwa z pojciem ryzyka poprzez kategori ekonomiczn, jak jest pojcie straty.
W procesie pracy ryzyko dotyczy bezpieczestwa, zdrowia i rodowiska. Dla potrzeb oceny
ryzyka zawodowego decydujce znaczenie ze wzgldu na wielko ekspozycji i czas
wystpienia skutkw maj dwie kategorie ryzyka, tj. ryzyko zagroenia bezpieczestwa
i ryzyko naraenia zdrowia.

Ryzyko zawodowe (Rozporzdzenie MP i PS)

Projekt Profesjonalny SIP podnoszenie kwalifikacji Spoecznych Inspektorw Pracy jest realizowany przez Sekretariat Grnictwa i Energetyki NSZZ Solidarno w partnerstwie z Polskim
Instytutem Biznesu oraz Polsko-Amerykaskim Stowarzyszeniem na rzecz Bezpieczestwa i Higieny Pracy oraz Bezpiecze stwa rodowiskowego w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki
Poddziaanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsibiorstw

Projekt wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

Projekt realizowany pod nadzorem Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Katowicach www.wup-katowice.pl
 jest to prawdopodobiestwo wystpienia niepodanych zdarze, powizanych
z wykonywan prac powodujcych straty, w szczeglnoci wystpienie u pracownikw
niekorzystnych skutkw zdrowotnych w wyniku zagroe wystpujcych w rodowisku
pracy lub sposobu wykonywania pracy.

ZARZDZANIE RYZYKIEM

Zarzdzenie ryzykiem jest integraln czci zarzdzania bezpieczestwem pracy

(bezpieczestwem zawodowym) oraz integraln czci zarzdzania bezpieczestwem
mieszkania, miasta, aglomeracji lub regionu oraz metod realizacji programu bezpieczestwa
wynikajcego z przyjtej polityki bezpieczestwa.

Zarzdzanie ryzykiem jest procesem charakteryzujcym si obiegiem cyklicznym, w ktrym

spenione s zaoone lub narzucone kryteria akceptacji ryzyka.

Zarzdzanie ryzykiem jest dynamicznym procesem podejmowania decyzji umoliwiajcych

cige obnianie poziomu ryzyka.
Do najwaniejszych etapw cyklu zarzdzania ryzykiem zalicza si:
-analiz ryzyka zagroe i narae oraz skutkw ich aktywnoci,
-ocen ryzyka,
-redukcj ryzyka,
-aktualizacj ocen i cig kontrol ryzyka,
-informowanie (ostrzeganie) o stanie i wielkoci ryzyka

OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO

Ocena ryzyka oznacza przetworzenie informacji o zagroeniach i naraeniach w celu

porwnania ocenianego poziomu ryzyka z kryteriami akceptacji ryzyka i okrelenia

Projekt Profesjonalny SIP podnoszenie kwalifikacji Spoecznych Inspektorw Pracy jest realizowany przez Sekretariat Grnictwa i Energetyki NSZZ Solidarno w partnerstwie z Polskim
Instytutem Biznesu oraz Polsko-Amerykaskim Stowarzyszeniem na rzecz Bezpieczestwa i Higieny Pracy oraz Bezpiecze stwa rodowiskowego w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki
Poddziaanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsibiorstw

Projekt wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

Projekt realizowany pod nadzorem Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Katowicach www.wup-katowice.pl
 kolejnoci dziaa redukujcych ryzyko. Ocena ryzyka jest procesem, ktry ma da
odpowied na pytanie: jaki zakres ocenianego ryzyka moe by zaakceptowany.

Mona wyrni nastpujce etapy oceny ryzyka:

okrelenie kryteriw oceny ryzyka,
oszacowanie wielkoci ryzyka, czyli dokonanie analizy potencjau zagroe i narae
na stanowisku pracy zgodnie z przyjtymi kryteriami oceny ryzyka,
porwnanie wielkoci ryzyka z przyjtymi kryteriami akceptacji ryzyka,
ustalenie wskanikw ocen ryzyka i kolejnoci dziaa redukujcych ryzyko.

Gwne cele oceny ryzyka zawodowego:

Sprawdzenie czy wystpujce na stanowiskach pracy zagroenia zostay
zidentyfikowane i czy jest znane zwizane z nimi ryzyko zawodowe
Wykazanie, zarwno pracownikom i/lub ich przedstawicielom, jak i organom nadzoru
i kontroli, e przeprowadzono analiz zagroe i zastosowano waciwe rodki
ochronne
Dokonanie odpowiedniego wyboru wyposaenia stanowisk pracy, materiaw oraz
organizacji pracy
Ustalenie priorytetw w dziaaniach zmierzajcych do eliminowania lub ograniczania
ryzyka zawodowego
W jakich sytuacjach przeprowadza si ocen ryzyka zawodowego?
przy tworzeniu nowych stanowisk pracy,
przy wprowadzaniu zmian na stanowiskach pracy,
po zmianie obowizujcych wymaga, odnoszcych si do ocenianych stanowisk
pracy,
po wprowadzeniu zmian w stosowanych rodkach ochronnych

Osoby przeprowadzajce ocen ryzyka zawodowego:

pracodawca,
pracownicy wyznaczeniu przez pracodawc (w tym osoby kierujce pracownikami)
lub/i eksperci spoza organizacji.

Projekt Profesjonalny SIP podnoszenie kwalifikacji Spoecznych Inspektorw Pracy jest realizowany przez Sekretariat Grnictwa i Energetyki NSZZ Solidarno w partnerstwie z Polskim
Instytutem Biznesu oraz Polsko-Amerykaskim Stowarzyszeniem na rzecz Bezpieczestwa i Higieny Pracy oraz Bezpiecze stwa rodowiskowego w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki
Poddziaanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsibiorstw

Projekt wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

Projekt realizowany pod nadzorem Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Katowicach www.wup-katowice.pl
 Osoby oceniajce ryzyko zawodowe powinny:
zna i rozumie zasady oceny,
posiada wiedz niezbdn do identyfikowania zagroe na ocenianych stanowiskach,
umie oceni szkodliwe nastpstwa wystpujcych zagroe

Procedura realizacyjna oceny ryzyka skada si z nastpujcych etapw:

1. Podjcie decyzji o potrzebie wykonania oceny ryzyka.

2. Powoanie zespou do wykonania oceny ryzyka.

3. Wybr metody oceny ryzyka zawodowego.

4. Przeszkolenie zespou oceniajcego.

5. Ustalenie wykazu stanowisk podlegajcych ocenie.

6. Identyfikacja zagroe i ich rnicowanie.

7. Szacowanie ryzyka.

8. Ustalenie poziomu akceptacji ryzyka.

9. Informowanie pracownikw o wielkoci ryzyka.

REDUKCJA RYZYKA ZAWODOWEGO

Redukcja ryzyka oznacza dobr metod i rodkw sucych zmniejszeniu potencjau ryzyka
oraz ich zastosowanie zgodnie z zasad minimalizacji ryzyka. Redukcja ryzyka jest procesem,
ktry ma da odpowied na pytanie: w jaki sposb zaakceptowany zakres ryzyka moe by
osignity w wietle warunkw technicznych, organizacyjnych i spoecznych.

Mona wyrni nastpujce etapy redukcji ryzyka:

ustalenie rodkw redukcji ryzyka obejmujcych dziaania techniczne, organizacyjne,
medyczne i kadrowe moliwe do zastosowania na stanowisku pracy,
wybr rodkw redukcji ryzyka z preferencj rodkw przeznaczonych na eliminacj
zagroe i narae, a dopiero w nastpnej kolejnoci na ograniczenie ich skutkw,
Projekt Profesjonalny SIP podnoszenie kwalifikacji Spoecznych Inspektorw Pracy jest realizowany przez Sekretariat Grnictwa i Energetyki NSZZ Solidarno w partnerstwie z Polskim
Instytutem Biznesu oraz Polsko-Amerykaskim Stowarzyszeniem na rzecz Bezpieczestwa i Higieny Pracy oraz Bezpiecze stwa rodowiskowego w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki
Poddziaanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsibiorstw

Projekt wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

Projekt realizowany pod nadzorem Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Katowicach www.wup-katowice.pl
 zastosowanie w praktyce wybranych rodkw redukcji ryzyka.

Unikanie ryzyka polega na:

odstpieniu od rynkowej technologii lub operacji,
zastpieniu technologii ryzykownej technologi bezpieczniejsz,
zastpieniu operacji ryzykownej operacj bezpieczniejsz lub o mniejszym ryzyku,
zastpieniu stosowanego sprztu i materiaw, sprztem i materiaami
bezpieczniejszymi lub stwarzajcymi mniejsze ryzyko.

Obnienie ryzyka polega na:

cakowitym wyeliminowaniu zagroe i narae (w pierwszej kolejnoci),
odsuniciu czowieka od strefy niebezpiecznej (np. od rda energii),
skrceniu czasu przebywania czowieka w strefie niebezpiecznej,
odizolowaniu zagroe i narae od czowieka, rodki ochrony zbiorowej,
zastosowaniu rodkw ochrony indywidualnej (jako ostateczno).

METODY OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO /taksonomia ocen/

Podzia metod oceny ryzyka ze wzgldu na stosowane modele i precyzj oceny

Metody ilociowe i jakociowe oceny ryzyka
FTA metoda analizy drzewa bdw
ETA metoda analizy drzewa zdarze
HAZOP studium zagroe i zdolnoci operacyjnych
WI analiza co-jeli WHAT-IF
PHA wstpna analiza zagroe
FMEA analiza rodzaju bdu i skutkw
CL analiza list kontrolnych
OARU model procesowy ryzyka straty
JSA analiza bezpieczestwa pracy
RR metody sondaowo-jakociowe
Metoda klasyczna macierz ryzyka PN-N-18002
Projekt Profesjonalny SIP podnoszenie kwalifikacji Spoecznych Inspektorw Pracy jest realizowany przez Sekretariat Grnictwa i Energetyki NSZZ Solidarno w partnerstwie z Polskim
Instytutem Biznesu oraz Polsko-Amerykaskim Stowarzyszeniem na rzecz Bezpieczestwa i Higieny Pracy oraz Bezpiecze stwa rodowiskowego w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki
Poddziaanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsibiorstw

Projekt wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

Projekt realizowany pod nadzorem Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Katowicach www.wup-katowice.pl
 RS - Risk Score
Metoda Politechniki lskiej ocena ryzyka czynnoci pracy i czasu ich trwania

METODA DRZEWA BDW FTA Fault Tree Analysis

Metoda drzewa bdw jest stosowana gwnie do analizy ryzyka dla procesw i obiektw
stwarzajcych due zagroenie zarwno dla pracownikw jak i rodowiska naturalnego.
Koncepcj na ktrej opiera si modelowanie za pomoc drzewa bdw jest traktowanie
danego zdarzenia niepomylnego jako wyniku cigu zdarze porednich i badanie przyczyn
zaistnienia zdarzenia niepomylnego (np. wypadku, tpnicia itp., wczajc w to zdarzenia
pocztkowe-inicjujce). Drzewo bdw jest graficznym obrazem logiki struktur zdarze
niepomylnych zachodzcych w systemie i prowadzcych do wypadku lub innego
krytycznego stanu systemu.
Drzewo bdw zawiera jedno zdarzenie centralne, umieszczone na szczycie (zdarzenie
szczytowe) i rozbudowuje si w d prezentujc kombinacj zdarze na niszych poziomach
drzewa, ktre mog doprowadzi do zdarzenia szczytowego.

Drzewo bdw konstruuje si przy uyciu symboli reprezentujcych zdarzenia oraz symboli
oznaczajcych typ operacji logicznych wicych zdarzenia proste w zdarzenia zoone.

Ocena ryzyka wedug Polskiej Normy PN-N-18002

oraz wymaga Pastwowej Inspekcji Pracy

Zaleca si, aby do oceny ryzyka zawodowego byy wykorzystywane informacje dotyczce:

lokalizacji stanowiska pracy i/lub realizowanych na nim zada,

osb pracujcych na stanowisku, ze szczeglnym uwzgldnieniem tych osb dla
ktrych przyjmuje si inne, szczeglne kryteria takich np. jak kobiety w ciy,
modociani, osoby niepenosprawne,

stosowanych rodkw pracy, materiaw i wykonywanych operacji technologicznych,

wykonywanych czynnoci oraz sposobu i czasu ich wykonywania przez pracujce na
stanowisku osoby,

wymaga przepisw prawnych i norm, odnoszcych si do analizowanego stanowiska,

zagroe, ktre ju zostay zidentyfikowane, i ich rde,
moliwych skutkw wystpujcych zagroe,
stosowanych rodkw ochronnych,
Projekt Profesjonalny SIP podnoszenie kwalifikacji Spoecznych Inspektorw Pracy jest realizowany przez Sekretariat Grnictwa i Energetyki NSZZ Solidarno w partnerstwie z Polskim
Instytutem Biznesu oraz Polsko-Amerykaskim Stowarzyszeniem na rzecz Bezpieczestwa i Higieny Pracy oraz Bezpiecze stwa rodowiskowego w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki
Poddziaanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsibiorstw

Projekt wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

Projekt realizowany pod nadzorem Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Katowicach www.wup-katowice.pl
 wypadkw przy pracy, zdarze potencjalnie wypadkowych, chorb zawodowych oraz
innych zwizanych z warunkami pracy, a take awarii.

Na etapie identyfikacji przydatna jest przede wszystkim dotychczasowa wiedza na temat

zagroe wystpujcych na analizowanym stanowisku.
Oszacowanie ryzyka zawodowego zwizanego z poszczeglnymi zagroeniami
zidentyfikowanymi na stanowiskach pracy polega na ustaleniu:

prawdopodobiestwa wystpienia zagroe,

cikoci szkodliwych nastpstw tych zagroe.

Do zalecanych sposobw naley oszacowanie ryzyka zawodowego w skali trjstopniowej

Tabela 1
Ciko nastpstw
Maa rednia Dua
Prawdopodobiestwo
mae mae rednie
Mao prawdopodobne
1 1 2

mae rednie due

Prawdopodobne
1 2 3
rednie due due
Wysoce prawdopodobne
2 3 3

Projekt Profesjonalny SIP podnoszenie kwalifikacji Spoecznych Inspektorw Pracy jest realizowany przez Sekretariat Grnictwa i Energetyki NSZZ Solidarno w partnerstwie z Polskim
Instytutem Biznesu oraz Polsko-Amerykaskim Stowarzyszeniem na rzecz Bezpieczestwa i Higieny Pracy oraz Bezpiecze stwa rodowiskowego w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki
Poddziaanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsibiorstw

Projekt wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

Projekt realizowany pod nadzorem Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Katowicach www.wup-katowice.pl
 Do oszacowania ryzyka zawodowego zgodnie z Tabel 1 ciko szkodliwych nastpstw
zagroenia i prawdopodobiestwo ich wystpienia mona okreli stosujc niej wymienione
wskazwki:

do nastpstw o maej szkodliwoci zalicza si te urazy i choroby, ktre nie powoduj

dugotrwaych dolegliwoci i absencji w pracy; suto czasowe pogorszenia stanu zdrowia, takie jak
niewielkie stuczenia i zranienia, podranienia oczu, objawy niewielkiego zatrucia, ble gowy itp.

do nastpstw o redniej szkodliwoci zalicza si te urazy i choroby, ktre powoduj

niewielkie, ale dugotrwae lub nawracajce okresowo dolegliwoci i s zwizane z okresami
absencji; s to np. zranienia, oparzenia II stopnia na niewielkiej powierzchni ciaa, alergie skrne,
nieskomplikowane zamania, zespoy przecieniowe ukadu miniowo-szkieletowego (np.
zapalenie cigna) itp.,

do nastpstw o duej szkodliwoci zalicza si te urazy i choroby, ktre powoduj cikie i

stae dolegliwoci i/lub mier; s to np. oparzenia III stopnia, oparzenia II stopnia duej
powierzchni ciaa, amputacje, skomplikowane zamania z nastpow dysfunkcj, choroby
nowotworowe, toksyczne uszkodzenia narzdw wewntrznych i ukadu nerwowego w wyniku
naraenia na czynniki chemiczne, zesp wibracyjny, zawodowe uszkodzenia suchu, astma,
zama itp.,

do mao prawdopodobnych zalicza si te nastpstwa zagroe, ktre nie powinny

wystpi podczas caego okresu aktywnoci zawodowej pracownika,

do prawdopodobnych zalicza si te nastpstwa zagroe, ktre mog wystpi nie wicej

ni kilkakrotnie podczas okresu aktywnoci zawodowej pracownika,

do wysoce prawdopodobnych zalicza si te nastpstwa zagroe, ktre mog wystpi

wielokrotnie podczas okresu aktywnoci zawodowej pracownika.
Tam, gdzie jest to moliwe, zaleca si oszacowa ryzyko zawodowe na podstawie wartoci
wielkoci charakteryzujcych naraenie. Oglne zasady oszacowania ryzyka zawodowego w
skali trjstopniowej na podstawie wartoci wielkoci charakteryzujcych naraenie
przedstawiono w Tabeli 2

Warto wielkoci charakteryzujcej

Oszacowanie ryzyka zawodowego
naraenie (P)
P > Pmax Due
Pmax P 0,5 Pmax rednie
P 0,5 Pmax Mae
Pmax warto dopuszczalna wielkoci charakteryzujcej naraenie, ustalana na og na
podstawie obowizujcych przepisw (NDS, NDN). W przypadku braku ustalonych
wymaga przy jej ustalaniu mona wykorzysta opinie ekspertw i/lub wzi pod uwag
opinie pracownikw

Projekt Profesjonalny SIP podnoszenie kwalifikacji Spoecznych Inspektorw Pracy jest realizowany przez Sekretariat Grnictwa i Energetyki NSZZ Solidarno w partnerstwie z Polskim
Instytutem Biznesu oraz Polsko-Amerykaskim Stowarzyszeniem na rzecz Bezpieczestwa i Higieny Pracy oraz Bezpiecze stwa rodowiskowego w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki
Poddziaanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsibiorstw

Projekt wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

Projekt realizowany pod nadzorem Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Katowicach www.wup-katowice.pl
 Podstawowym kryterium dopuszczalnoci ryzyka zawodowego s wymagania
odpowiednich przepisw prawnych i innych dokumentw normatywnych.

Oglne zasady wyznaczenia dopuszczalnoci ryzyka zawodowego oraz zalecenia

dotyczce dziaa wynikajcych z oceny tego ryzyka w skali trjstopniowej przedstawia
Tabela 3.

Oszacowanie Dopuszczalno
Niezbdne dziaania
ryzyka zawodowego ryzyka zawodowego

Jeeli ryzyko zawodowe jest zwizane z prac

ju wykonywan, dziaania w celu jej
zmniejszenia trzeba podj natychmiast (np.
przez zastosowanie rodkw ochrony).
Due
niedopuszczalne Planowana praca nie moe by rozpoczta do
czasu zmniejszenia ryzyka zawodowego do
poziomu dopuszczalnego
Zaleca si zaplanowanie i podjcie dziaa,
rednie ktrych celem jest zmniejszenie ryzyka
zawodowego.
dopuszczalne
Konieczne jest zapewnienie, e ryzyko
Mae zawodowe pozostaje co najwyej na tym
samym poziomie.

Wyniki oceny ryzyka zawodowego stanowi podstaw planowania dziaa korygujcych

i zapobiegawczych na stanowiskach pracy. Oglne zalecenia dotyczce tych dziaa podano
w Tabeli 3 (dla ryzyka zawodowego oszacowanego w skali trjstopniowej).

Przy planowaniu i podejmowaniu dziaa korygujcych lub zapobiegawczych w celu

eliminacji lub ograniczenia zagroe i zwizanego z nimi ryzyka zawodowego, zaleca si
stosowa rodki ochronne w nastpujcej kolejnoci:

rodki techniczne eliminujce lub ograniczajce zagroenia u rda;

rodki ochrony zbiorowej;

rodki organizacyjne i proceduralne (procedury lub instrukcje bezpiecznej pracy);

Projekt Profesjonalny SIP podnoszenie kwalifikacji Spoecznych Inspektorw Pracy jest realizowany przez Sekretariat Grnictwa i Energetyki NSZZ Solidarno w partnerstwie z Polskim
Instytutem Biznesu oraz Polsko-Amerykaskim Stowarzyszeniem na rzecz Bezpieczestwa i Higieny Pracy oraz Bezpiecze stwa rodowiskowego w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki
Poddziaanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsibiorstw

Projekt wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

Projekt realizowany pod nadzorem Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Katowicach www.wup-katowice.pl
 rodki ochrony indywidualnej.

Przed realizacj wynikajcego z oceny ryzyka zawodowego planu dziaa korygujcych

i/lub zapobiegawczych zaleca si dokona przegldu tego planu w celu stwierdzenia:

czy proponowane dziaania doprowadz do wymaganego ograniczenia ryzyka

zawodowego;

czy w wyniku realizacji planu nie powstan nowe zagroenia;

czy mona wybra inne, bardziej skuteczne dziaania;

co sdz pracownicy o potrzebie realizacji i skutecznoci planowanych dziaa.

Po zrealizowaniu zaplanowanych dziaa naley przeprowadzi kolejn ocen ryzyka

zawodowego, umoliwiajc sprawdzenie ich skutecznoci.

Projekt Profesjonalny SIP podnoszenie kwalifikacji Spoecznych Inspektorw Pracy jest realizowany przez Sekretariat Grnictwa i Energetyki NSZZ Solidarno w partnerstwie z Polskim
Instytutem Biznesu oraz Polsko-Amerykaskim Stowarzyszeniem na rzecz Bezpieczestwa i Higieny Pracy oraz Bezpiecze stwa rodowiskowego w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki
Poddziaanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsibiorstw

Projekt wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

Projekt realizowany pod nadzorem Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Katowicach www.wup-katowice.pl
 Projekt Profesjonalny SIP podnoszenie kwalifikacji Spoecznych Inspektorw Pracy jest realizowany przez Sekretariat Grnictwa i Energetyki NSZZ Solidarno w partnerstwie z Polskim
Instytutem Biznesu oraz Polsko-Amerykaskim Stowarzyszeniem na rzecz Bezpieczestwa i Higieny Pracy oraz Bezpiecze stwa rodowiskowego w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki
Poddziaanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsibiorstw

Projekt wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

Projekt realizowany pod nadzorem Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Katowicach www.wup-katowice.pl
 Projekt Profesjonalny SIP podnoszenie kwalifikacji Spoecznych Inspektorw Pracy jest realizowany przez Sekretariat Grnictwa i Energetyki NSZZ Solidarno w partnerstwie z Polskim
Instytutem Biznesu oraz Polsko-Amerykaskim Stowarzyszeniem na rzecz Bezpieczestwa i Higieny Pracy oraz Bezpiecze stwa rodowiskowego w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki
Poddziaanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsibiorstw

Projekt wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

Projekt realizowany pod nadzorem Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Katowicach www.wup-katowice.pl
 Projekt Profesjonalny SIP podnoszenie kwalifikacji Spoecznych Inspektorw Pracy jest realizowany przez Sekretariat Grnictwa i Energetyki NSZZ Solidarno w partnerstwie z Polskim
Instytutem Biznesu oraz Polsko-Amerykaskim Stowarzyszeniem na rzecz Bezpieczestwa i Higieny Pracy oraz Bezpiecze stwa rodowiskowego w ramach Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki
Poddziaanie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsibiorstw

Projekt wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego

Projekt realizowany pod nadzorem Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Katowicach www.wup-katowice.pl