Anda di halaman 1dari 4

Faculdade de Letras da Universidade de Lisboa

CENTRO DE HISTRIA DA UNIVERSIDADE DE LISBOA

Curso de Iniciao Escrita Hieroglfica

O curso de Iniciao Escrita Hieroglfica, organizado em doze sesses, tem por


objetivo proporcionar aos interessados as noes de base para a compreenso do sistema
de escrita hieroglfica utilizado no antigo Egito ao longo de trs mil anos, partindo dos
ideogramas e dos fonogramas, at elaborao de frases verbais e de frases no verbais.
Esto previstas duas sesses complementares para um enriquecedor remate do curso, as
quais consistem em visitas de estudo s boas colees de antiguidades egpcias do
Museu Calouste Gulbenkian e do Museu Nacional de Arqueologia, onde sero
apreciados vrios objetos com inscries hieroglficas.

1. sesso 28-9

Introduo filologia egpcia: o egpcio clssico.


Os tipos de escrita: hieroglfico, hiertico e demtico.
A deciferao da escrita hieroglfica por Champollion.

2. sesso 5-10

Os signos hieroglficos: ideogramas e fonogramas.


Da pictografia escrita hieroglfica: influncias mesopotmicas?
A acrofonia na gnese do alfabeto egpcio.
Os princpios bsicos do sistema de escrita hieroglfica.

3. sesso 12-10

Signos unilteros (o alfabeto). Variantes dos signos unilteros.


Normas para a transliterao e a transcrio. O modelo de Gardiner.

4. sesso 19-10

Signos bilteros. O desdobramento dos signos bilteros.


Signos trilteros. O desdobramento dos signos bilteros e trilteros.
Centro de Histria da Universidade de Lisboa
Alameda da Universidade, 1600-214 - Lisboa Tel. 217 920 000 Email: centro.his@letras.ulisboa.pt
5. sesso 26-10

Os determinativos: determinativos ideogrficos e determinativos fonticos.


O determinativo como auxiliar grfico nas homnimas.
A anteposio grfica e a anteposio honorfica.

6. sesso 2-11

Os substantivos: o gnero e o nmero.


O plural dual e a manuteno do plural arcaizante.
Os adjetivos: a concordncia e a forma nisbe (de substantivos e preposies).

7. sesso 9-11

Pronomes sufixos ou pronomes pessoais.


A funo dos pronomes sufixos como pronomes possessivos.

8. sesso 16-11

Pronomes dependentes e pronomes independentes.


Pronomes demonstrativos (o demonstrativo como artigo).

9. sesso 23-11

As preposies: preposies simples e preposies compostas.


Conjunes, interjeies e advrbios.

10. sesso 30-11

Os numerais: numerais cardinais e numerais ordinais. O sistema de datao.


Exerccios de aplicao com utilizao de numerais cardinais e ordinais.

11. sesso 7-12

Frases no verbais com predicado preposicional ou adverbial.


Frases no verbais com predicado nominal (a variante pronominal).
Frases no verbais com predicado adjetival.

12. sesso 14-12

Frases verbais. O esquema frsico normal.


Exerccios de aplicao com a construo de frases simples.

Centro de Histria da Universidade de Lisboa


Alameda da Universidade, 1600-214 - Lisboa Tel. 217 920 000 Email: centro.his@letras.ulisboa.pt
Sesses complementares

10-12 Visita de estudo coleo egpcia do Museu Calouste Gulbenkian.

17-12 Visita de estudo coleo egpcia do Museu Nacional de Arqueologia.

Bibliografia essencial

Cyril ALDRED, The Egyptians, edio revista, Londres: Thames and Hudson, 1984.

James P. ALLEN, Middle Egyptian. An Introduction to the Language and Culture of


Hie-roglyphs, Cambridge: Cambridge University Press, 2000

Lus Manuel de ARAJO (coord.), A Escrita das Escritas, Lisboa: Fundao


Portuguesa das Comunicaes, Estar Editora, 2000.

Lus Manuel de ARAJO, Erotismo e Sexualidade no Antigo Egito, Lisboa: Edies


Colibri, 2012.

Lus Manuel de ARAJO, O Egito Faranico. Uma civilizao com trs mil anos, Lis-
boa: Ed. Arranha-cus, 2015.

Maria Carmela BETR, Hieroglyphics. The Writings of Ancient Egypt, Nova Iorque e
Londres: Abbeville Press, 1996

Mark COLLIER e Bill MANLEY, How to Read Egyptian Hieroglyphs, Londres: British
Museum Press, 1998.

W. Vivian DAVIES, Egyptian Hieroglyphs. Reading the Past, The Trustees of the
British Museum, Londres: British Museum Publications, 1987

Raymond FAULKNER, A Concise Dictionary of Middle Egyptian, Oxford: Oxford Uni-


versity Press, 1984

Henry George FISCHER, L'criture et l'Art de l'gypte ancienne, Essais et confrences,


Collge de France, Paris: Presses Universitaires de France, 1986.

Sir Alan GARDINER, Egyptian Grammar, being an Introduction to the Study of Hiero-
glyphs, 3 ed., Griffith Institute, Oxford: Ashmolean Museum, 1957.

Nicolas GRIMAL, Histoire de l'Egypte Ancienne, Paris: Lib. Arthme Fayard, 1988.

Centro de Histria da Universidade de Lisboa


Alameda da Universidade, 1600-214 - Lisboa Tel. 217 920 000 Email: centro.his@letras.ulisboa.pt
H. SOTTAS e E. DRIOTON, Introduction ltude des Hieroglyphes, Paris: Librairie
Orientaliste Paul Geuthner, 1989 (reimpresso da edio de 1922).

Richard WILKINSON, Reading Egyptian Art: A Hieroglyphic Guide to Ancient Egyp-


tian Painting and Sculpture, Londres: Thames and Hudson, 1992.

Centro de Histria da Universidade de Lisboa


Alameda da Universidade, 1600-214 - Lisboa Tel. 217 920 000 Email: centro.his@letras.ulisboa.pt

Anda mungkin juga menyukai