Summary Resumen
The aim of this paper is to provide the read- El presente artculo aporta los datos de la
ers with data from the collation of the ms. colacin de las Metamorfosis de Ovidio
Matritensis 10038 (XII-XIIIc.) of Ovids presentes en el ms. Matritensis 10038 (ss.
Metamorphoses. It is also completed with XII-XIII). Asimismo ste se completa con
the physical description and history of the la descripcin fsica y la historia del cdi-
codex. Finally it shows the relationships of ce. Para finalizar, se plantea a partir de los
the manuscript with other parallel testimo- resultados obtenidos las relaciones del ma-
nies, either handwritten or edited. nuscrito con otros testimonios paralelos,
manuscritos o editados.
1
El presente estudio se encuadra en el Grupo de Investigacin Nicolaus Heinsius (HUM -
261) y en el Proyecto de Investigacin Consolidado FFI2008-01843, ambos de la Universidad
de Huelva. Este trabajo no hubiera sido posible sin la ayuda de los profesores A. Ramrez de
Verger y J. A. Estvez Sola; as como debe mucho al profesor L. Rivero, al Dr. J. A. Bellido y
a mi colega, la Dra. E. Murcia.
2
As se puede observar en la obra de F. Munari, Catalogue of the MSS of Ovids Meta-
morphoses, (I.S.C. Bulletin, Supplement No. 4), London 1957 y los consiguientes addenda
I. Descripcin fsica
A partir de distintos repertorios de manuscritos4, as como de mi propio
acercamiento al estudio del cdice puedo decir que se trata de un manuscrito
de pergamino de 288 144 mm. y caja de 175 60 mm., con 144 folios
numerados a lpiz en caracteres modernos en la esquina superior derecha5.
Est encuadernado en piel sobre tabla, con un broche. El texto presenta la
obra inmediatamente:
Fol. 1r : [Liber I.] (I)n nouas fert animus mutatas dicere formas
Finaliza con un explicit, a pesar de que a la copia le faltan los ltimos 94
versos, ausencia que coincidira con la prdida del folio final del manuscrito
a partir del cual se copi ste, an sin identificar. La lectura se ve complicada
por el evidente deterioro en este ltimo folio6:
Fol. 144v .: des. (Premonuisse) nephas solis quibus testis ymago (=XV,
785).
7
En la actualidad trabajo en una nueva disposicin textual de los Integumenta Ouidii
teniendo en cuenta nuevos testimonios inditos, entre los que se cuenta este fragmentum.
8
F. Ghisalberti, Giovanni di Garlandia. Integumenta Ovidii, poemetto inedito del secolo
XIII, Messina-Milano 1933, 32.
9
Agradezco las aportaciones del Prof. Guillermo Galn Vioque, de la Universidad de Huel-
va, que llev a cabo las valoraciones que pueden extraerse del explicit, adems de realizar un es-
tudio pormenorizado de los paralelismos con otras frmulas medievales utilizadas con idntico
fin. De esta investigacin se extrajo la siguiente conclusin: The rarity of the copyists name
enables the dating of the manuscript to be confirmed to between the 12th and 13th centuries
and the region of origin of its author to be identified, since it is attested almost exclusively
in the area of nothern France and north-west Belgium, between Normandy, Picardy and Flan-
ders, an area which coincides, moreover, with the place of origin of the other two preserved
witnesses of the formula Nomen scriptoris amicus amoris. Cf. G. Galn, S. Dez, On the
identity of the copiyst of Ms. Madrid, BNE 10038, Scriptorium 64.2, 2010, 281-6, 286.
10
Las principales fuentes para llevar a cabo su seguimiento son las mismas en las que me he
apoyado anteriormente para la descripcin fsica del manuscrito. Cf. nota 4.
11
Pellegrin, Manuscrits, 9.
12
Octavio de Toledo, Catlogo, I, 140.
13
Cf. M. Snchez Mariana, Don Jos Mara Octavio de Toledo o treinta y cinco aos de
historia de la Biblioteca Nacional , Boletn de la ANABAD 42, 1992, 59-97, 72-9.
14
von Hartel, Bibliotheca, 541.
15
Octavio de Toledo, Catlogo, 140.
16
Pellegrin, Manuscrits, 13.
17
Los anlisis paleogrficos pertinentes han sido llevados a cabo por el Prof. Dr. Antonio
Snchez Gonzlez, de la Universidad de Huelva, a quien debo agradecer su colaboracin para el
desarrollo de esta tarea.
[LIBER PRIMVS]
2 illa (sc. coepta): illas 10 titan mundo: inu. ord. 14 amphitrite: amphitrides
15 utque: quaque | et: om. 19 pugnabant calidis: cum calidis pugnabant 23
aere: (a)ethere 27 fecit: legit 29 tum: tunc (semper) 36 diffundi: diffudit
37 circumdare litora: circumsda relictora 43 subsidere: susiddere 53 pondus
aquae leuius: pondere aqu(a)e leuior | igni: igne 56 fulgora: frigora 59
regant: regat 66 madescit: madescet 69 limitibus: liminibus | diss(a)epserat:
discerpserat 70 cum quae: inu. ord. | fuerant caligine c(a)eca: massa latuere
sub ipsa 71 efferuescere: feruescere 82 pluuialibus: fluuialibus 84 spectent:
spectant 91-98 hoc ordine 95, 94, 96, 91 - 3, 97 - 98 91 uerba : uincla
114 subiit: subiitque 1326 hoc ordine 131, 133, 134, 132, 136, 135 134
exsultauere: insultauere 135 ceu: seu (semper) | auras: aur(a)e 136 mensor:
fossor Mt 147 - 8 inu. ord. 152 Gigantas: gigantes 155 subiect(a)e: subiectum
18
Establezco la lectura de R. J. Tarrant en su edicin oxoniense: P. Ovidii Nasonis Meta-
morphoses, Oxford 2004; en primer lugar, mientras que el texto enfrentado muestra la lectura
de Mt. Los aportes de otras manos dentro del manuscrito son aludidos directamente.
163 summa uidit: inu. ord. 166 et: om. 173 hac parte: a fronte 176 caeli:
regis 178 innixus: enixus 183 qua centum: inu. ord. 184 anguipedum:
anguipedes Mtac 186 una: illa Mtac 190 corpus (sc. caro): uulnus 192 rustica
numina: inu. ord. 193 Satyrique: et satyri 199 confremuere: contremuere
204 est: om. 206 murmura compressit: fremitus 217 cyllene: cylleno
218 arcadis: arcados 221 primo: primum 229 igni: igne 230 quod: quos
231 domino: dominum 239 om. (i. m. Mt2c ) | est: om. Mt2c 255 longusque:
totusque 249 paret: parat 261 demittere: dimittere 269 hinc: et 274
est Iouis ira: iouis ira est 290 om. Mt (i. m. Mt2c) 298 terunt: tegunt
299 qua: quo 313 Oetaeis: act(a)eis 317 superantque: superat | cacumina:
cacumine 323 metuentior: reuerentior 327 ambo1: ambos | ambo2: ambos
328 disiecit: deiectit 332 umeros: humeros (semper) 333 conch(a)eque:
conchaque 339 ut: ubi 340 receptus: recessus 344 collesque: colles 345
iuga: loca | decrescentibus: crescentibus Mtac 346 longam: longum 348
inanem: apertum 349 alta: om. 357 etiamnum: etiam nunc 360 doleres:
dolores 363 possim: possem 366 uisum: uisum est 369 est: om. Mtac: s. l.
Mt2c 370 ut: et | nondum: nundus | sic: et 371 ubi: ibi Mt 379 i. m. Mt2c |
quibus: om. Mt2c 384-7 hoc ordine 384, 387, 385, 386 Mtac (i. m. corr.) 384
obstipuere: o(b)stupuere (semper) 386 timetque: pauetque 388 c(a)ecisque:
c(a)ecis 389 secum: secumque 390 inde: hinc 397 i. m. Mt2c | nocebit:
nocebat 415 simus: sumus 426-7 perfecta... modo coepta: modo (s. l. Mt2c)
nata imperfecta 427 i. m. Mt2c 439 incognita: incognite 441 numquam
letalibus: et numquam talibus 444 uulnera: corpora 445 possit: posset 454
uicta: uicto 455 adducto: assueto 472 fixit: finxit 476 gaudens: gaudet
478 auersata: aduersata 480 Hymen ... amor: inu. ord. 484 suffunditur:
suffundens 488 iste: ipse | obtas: optas 503 neque: nec 504 penei: peneia
510 qua: quo 516 et2: om. 520 uulnera pectore: inu. ord. 523 sanabilis:
medicabilis 524 nec: non 539 celer: sceler 544 545 544a 546 547: 544a
546 547a 545 552 habet: habent 558 eris: erit | dixit mea: inu. ord. |
habebunt: habebat 560 Latiis: l(a)etis 564 iuuenale: iuuenile ut uid. Mtac
567 utque: atque 573 impluit: influit 575 antro: auntro Mtac 577 illuc: illis
579 Sperchios: sperchecum ut uid. Mt3c 580 Apidanusque: eridanus | Aeas:
ethos 581 i. m. Mt2c | amnes: omnes 591 altorum nemorum: aut horum n.
| et nemorum monstrauerat: aut horum monstrauerat 595 i. m. Mt2c | nec:
non 601 medios Iuno: inu. ord. | Argos: agros 604 sensit: sentit 606 iam:
bene 613 om. 617 addicere: abdicere 618 illinc: illud 619 esset: esse 623
et: om. 628 modo: loco 629 auersus: aduersus 633 semper gramen: inu.
ord. 637 queri: loqui 638 est: om. 641 seque externata refugit: seque ipsam
exterrita fugit Mt 647 sequantur: supersunt 649 duxit: fecit 651 exclamat:
clamat 652 niuea Getty: niue(a)e 653 ingeminat: clamat 654 reperta:
reperta es 655 nec: om. 657 quodque: quod 658 ego ignarus: inu. ord.
664 maerentem: dicenti Mtac 677 abductas: adductas 678 noua: nou(a)e | at
tu: artis 684 seruantia: uigilantia 688 i . m. Mt2c 694 ipsaque: ipsamque
695 quoque: quo 702 placidum ... amnem: placidam ...undam 703 uenerit:
uenerat | hic: hoc 707 dumque: dum 710 colloquium: consilium 712
posuisse: tenuisse | tribuisse: mansisse 717 falcato: falcante 720 quodque:
quod 725 obiecit: eiecit 727 exercuit: terruit 732 luctisono: multisono
Mtac 739 e: de 742 delapsa: dilapsa 747 linigera: niligena 751 quondam:
condam 765 ambiguum: ambiguum est 771 ipse: ille 773 patrios labor
est: labor est patrios 774 domus terrae: inu. ord. Explicit primus Incipit
secundus
[LIBER SECVNDVS]
2 flammasque: flammas 13 una: una est 16 om. Mtac (i. m. Mt) 19 simul
accliui: simulac cliuo 21 uertit: sua fert 22 neque: nec 24 smaragdis:
smargdis 28 serta: certa Mtac (i. m. Mt2c) | gerebat: ferebat 33 que: est
34 infitianda: infitienda 38 generis: genitor 44 - 5 ut...feras: et...feres 47
rogat: petit 52 solum hoc: inu. ord. 53 tuta: (in ras. Mtac) om. Mt2c 55
conueniant: conueniunt 57 fas sit: fas est 62 agit: aget | habemus: habetur 67
certo: certe 68 undis: ungdis 75 te: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c) 77 concipias:
concipies 78 ecce: esse 81 Haemoniosque: perque Haemonios 85 efflant:
afflant 86 ubi: ut Mt 92 pater...probor: inu. ord. Mt 93 pectora: pectore
96 ac: et 98 poena: poena est 99 est: o | poenam Phaeton: inu. ord. 101
ne: nec | Stygias iurauimus: inu. ord. 105 qua: quam 107 temo: themoque
109 chrysolithi: trisoliti 116 quem: tunc | petere: pater 128 uolentes Mt 129
derectos: directos 135 - 9 hoc ordine 135 138 - 9 136 - 7 Mtac (corr. i. m. Mt2c)
135 molire: nolite Mtac (corr. s. l. Mt2c) | cursum: currum 138 neu: nec 152
inde: ille 153 et1: om. 155 flammiferis: flammigeris | pedibusque: pedibus |
repagula: repabula 157 c(a)eli: mundi 165 adsueto: insueto | uacuus: uacuos
| aere: aera 166 sucutiturque: concutiturque 168 quadriiugi: quadrupedes
170 nec scit: nescit 179 patentes: iacentes 191 ignarus stupet: inu. ord. | et:
om. 196 flexisque: flexis 201 summum... tergum: summo... tergo | tetigere:
sensere 205 currum: cursum 206 decliue: decliua 210 ut quaeque: utque
que est 211 fissaque: fixaque 213 praebet seges: inu. ord. 217 Taurusque:
cancrosque | Tmolus et Oete: tomolos et Zethe 218 creberrima: celeberrima
219 uirgineusque: uirgineus 222 niuibus: ninbus | Mimasque: minasque
231 eiectatamque: eiectamque 238 passis: sparsis 240 Ephyre: nimphe
244 Phegiaco: phocaico 257 fors: sors 260 dissilit: dessilit 263 quosque:
quodque 268 natant: iacent | quoque: quo 273 contractosque: contractos
275 oppressos: omniferos 278 fractaque: sacraque | ita uoce: inu. ord.
279 o: iam 284 tantum tantum: uolitant tantum 293 te mea gratia: de tua
gratia 294 utrumque: utri(m/n)que 295 uitiauerit: uiolauerit 302 potuit:
poterat 311 libratum: uibratum 314 consternantur: consternuntur | facto:
uerso 315 lora: ora Mtac (corr. s. l. Mt2c) 317 fractarum: fractorum 318
laceri: lateri Mtac (corr. s. l. Mt2c) 324 flagrantia: fumantia 325 Naides:
naiades 326 signantque hoc: signant quoque 329 nam: iam 345 morem:
moram Mtac (corr. s. l. Mt2c) 347 terra: terr(a)e 349 Lampetie: iampetie
uel iapetie 353 mirantur: miratur 354 pectusque: pectus 356 trahit: trahat
366 spectanda: gestanda 372 auctam: aptam 378 iniuste: indigne 382
orbem: orbi 384 animum: animam | adicit Mtac (i. ras.): adit Mt2c 390
dum nostras: inu. ord. 393 rexerit: rexerat 395 rebus: terris 409 itque:
id que 412 positu: positas | ubi: cui 421 posita pharetram: inu. ord. 422
et: que | uacantem: carentem 430 praeferri: pr(a)eferi | se gaudet: inu. ord.
432 parantem: parentem Mtac (corr. s. l. Mt2c) 436 quem: qu(a)e 439
referens paene: referas p(a)ene Mtac (corr. s. l. Mt2c) 451 quod: quis Mtac
(corr. s. l. Mt2c) 452 notis: modis 454 uenatu et: uenatu 456 nacta: nactea
Mtac (i. ras.) 462 nudo: modo Mtac (corr. s. l. Mt2c) 463 manibusque:
manibus 471 scilicet: scilet 476 aduersa: arreptam 485 tamen: manet
487 caelum: c(a)elos 497 fere... actis: ferens ... annos 499 erimanthidas:
erimanthidos 503 auenti: fugit 505 arcuit: arguit | pariterque: pariter Mt
506 uolucri: pariter 518 est uero quisquam: est uero cur quis 519 prosum:
possum Mtac (corr. s. l. Mt2c) 523 uindicet: uendicet 524 Argolica: argoliot
Mtac (corr. s. l. Mt2c) 525 et pulsa: expulsa 526 sumit: sumat 532 aethera:
aera 534 quam tu: quantum Mtac (corr. s. l. Mt2c) 536 quondam: condam
538 nec: non 539 amanti: ornanti 544 dum uel: inu. ord. inter 554 et
555 seruandumque dedit sic inconfessa quid essetadd.: post 555 add. 560
diducit: deducit | et: at 563 tutela: rettutelat 567 ipsa licet hoc a : licet
hoc ex ipsa 569 om. Mtac (add. s.l. Mt2c) 577 nequiquam: nec quicquam
578 nec: non 583 erat: fit Mt2c | egerat: fixerat 584 conabar: nitebar 587
alta: acta 600 delapsa: dila(p)sa 601 plectrum:(i. ras.) Mtac 606 corpore:
uulnere 617 seraque: et sera 627 iusta: busta 636 chariclo: c(h)aricto 637
rapidi: rapidis 642 totoque: totique 646 prohibebere: prohiberis 649 nunc
immortalis: non iam mortalis 653 que: quoque 657 me: mea 663 corpora:
pectora 665 pars: uox 667 ne: nec 668 equam (corr. s. l. Mt2c ): equ(a)
e Mtac (corr. s. l. Mt2c) 674 est: om. 675 quoque: quo | dedere: dederunt
676 heros: herox 677 nam: iam 679 Elin Messeniaque: helyni messaliaque
681 baculum: baculus | siluestre sinistr(a)e: siluestris oliu(a)e 687 furtum
nemo: inu. ord. 691 tenuit: timuit 693 aliquis: om. Mtac (corr. i. m. Mt2c)
701 pretium: pariter | (pariter) dabitur: inu. ord. Mt 702 est merces: inu.
ord. 703 erunt: erant 715 curuat: flectit 716 miluus: miluius 725 pompae:
pompaeque | comitumque: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c) 729 ignis: ignes 730
terrena: diuersa 735 quae: qua 736 ut: et 739 possederat: possedera Mtac
(corr. s. l. Mt2c) 747 uiae: ui(a)e est 757 lemnicol(a)e: laniacam 758 et
gratamque: ingratam 761 huius: antri 765 belli: bello 771 pigra: pigre 774
una ac: de(a)e ad 776 recta: recta est 777 est: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c)|
suffusa: superfusa 778 mouere: fecere 779 uigilacibus: uigilantibus 785
locuta: locuta est 786 fugit: surgit 788 successurumque: succesorumque
789 quod: quem 792 cacumina (sc. arborum): papauera 802 om. Mtac
(corr. i. m. Mt2c) 811 lentoque: lenique | cremantur: om. Mtac (corr. i. m.
[LIBER TERTIVS]
3 Cadmo...raptam: natam...ca(d)mo 6 possit: posset 10 solis: latis 27 e
uiuis: exuiuis | undas: aquas Mtac (corr. s.l. Mt2c) 28 nulla: nunquam 29 et:
est | ac: et 33 uenenis: ueneno 34 tres: tresque | uibrant: micant 39 urn(a)e:
und(a)e 42 immensos: immenso | arcus: artus 45 separat: reparat Mtac (corr.
s.l. Mt2c) 46 Phoenicas: ph(o)eniceus 47 timor: tremor 49 funesti: funesta
52 tegumen: gegumen Mtac (corr. s.l. Mt2c) | derepta: directa | leoni: leonis
57 uulnera: corpora 58 pectora: corpora 60 magnum magno: inu. ord.
76 auras: herbas 78 a(d)stat: extat 86 tinxerat: texerat 90 guttura: equo
Mtac : gutture Mt2c 93 ima: im(a)e 96 neque: nec 99 mente: uoce 104 ut
presso: utpresso uel inpresso | sulcum: sicura | post patefecit aliquid in ras.
Mtac 105 spargit: sparsit 109 onerataque: onerata 116 ne: nec 120 hunc:
hic 125 pectore: corpore 127 humo: humi 130 iussus: iussam 131 iam: om.
Mtac (corr. s.l. Mt2c) 133 huc: hinc Mtac (corr. s.l. Mt2c) 134 natas natosque:
natos natasque 136 hominis: homini est Mt 136 - 7 dicique nemo: nemoque
dici 138 res tibi: inu. ord. | secundas: sederas 140 satiat(a)e: satiati 141 at:
non Mtac (corr. i. marg. Mt2c) 146 lustra: rura 149 fortunamque: fortun(a)
eque 150 reducet: deducet 152 meta: terra 158 simulauerat: laborauerat |
artem: artum Mtac (corr. s.l. Mt2c) 160 duxerat: ducerat 161 sonat: erat
167 bracchia: pectora 171 laticem Nepheleque Hyaleque Rhanisque: latices
ninph(a)e phialeque ramisque 176 lutum: luctum 186 est: om. | stipata:
conutata 206 primique: primusque 207 dedere: dederunt 211 trux: crux
Mtac (corr. s.l. Mt2c) 212 pterelas: pherelas uel plerelas 213 fero: ferox
215 Poemenis: phoenus | Harpyia: arpina 216 substricta: suctinta 220
fratre: matre 222 melaneus: megales 225 quosque: om. 228 loca saepe:
inu. ord. 229 ipse: ille | libebat: licebat 235 anticipata: pr(a)ecipitata
236 coit: cohit ut uid. Mt2c 242 hortatibus: latratibus 250 falsi dominum:
inu. ord. 251 finita: finita est 264 perdam: predam Mtac (corr. s.l. Mt2c)
267 contenta: contenta suo 269 uno: uni 272 in Mtac: ad Mt2c 278
ipsaque: ipsa quoque 291 et: est | est: om. 296 sub: per 297 neque: nec
299 uultuque: uultumque 300 nimbos: uentos | uentis: nimbis 302 qua
tamen: quantum 303 Typhoea: thyphoeum 304 i. m. Mt2c| est: om. Mt2c
316 geruntur: feruntur 318 diffusum: infusum 321 quam quae: quamque
qu(a)e 324 coeuntia: coeentia 326 (mirabile!) femina: mulier mirabile
331 genetiuaque: genitinaque 341 ratae: dat(a)e 346 uocat: uocant 353
cupiere: petiere 354 tenera: tanta 356 retia: tettia Mtac (corr. s.l. Mt2c)
358 resonabilis: si licet resonabilis 359 non: nec 368 tantum: tamen 373
circumlita: cacumina Mtac (corr. s.l. Mt2c)| taedis: thedis Mtac (corr. s.l. Mt2c)
375 blandis: blandis blandis Mtac 380 ecquis: h(a)ec quis 381 utque: atque
| dimittit: transmisit 382 magna clamat: inu. ord. 383 inquit: in quid
390 complexibus: amplexibus | aufer: auffert 391 emoriar: moriar 396
attenuant: et tenuat 399 lapidis: lapides Mtac (corr. s.l. Mt2c) 405 sic non:
et non 406 iustis: dictis 411 circa: circum 415 sitim...cupit: inu. ord. |
creuit: uenit 419 formatum: signatum 421 dignos1: digitos 425 ipse: ille
426 accendit: incendit 428-9 mediis...aquis...illis: media... aqua...illa 438
abstrahere: extrahere 440 ipse: ille 442 io: o 448 nec: non 458 ego: om.
467 a: om. 477 nec: ne 478 desere: desine 480 summa...ora: summo...
ore | uestem deduxit: uestemque redunt 482 roseum: tenuem 485 colorem:
ruborem 490 igni: igne 495 eheu: heu heu 496 eheu: heu 506 posuere:
imposuere 518 ne: nec 519 non: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c)| haud: iam haud
520 ueniat: ueniet 524 eueniet: et ueniet 532 attonuit: attollit 533 adunco
tibia cornu: tibia cornu adunco 538 mirer: miror 539 hac tyron: a tyro
540 uosne: uos | acrior: carior 543 stirpe creati: origine nati 546 at: sed
553 capientur: capiuntur 555 coronae: corona 556 intextum: inmixtum
563 huc: hunc 567 remoraminaque: moderaminaque 576 Tyrrhena: a
tyrr(h)ena 579 tuaque aliis: tua aliis que 583 patria Moenia: inu. ord. 585
lanigerosue: lanigerosque 586 ipse: ille 590 moriensque: moriens | nihil: nil
| reliquit: relinquit 600 ibi: ubi 610 credi posset: inu. ord. 614 quoque des:
quo di 617 pror(a)e: et pr(a)e 624 pulsus: missus 627 raptat Hensius: rupit
631 aque: atque 634 Proreus: protheus 640 dextera: dextra 641 opheltes:
ac(o)ete 642 persequitur retinens: pro se quisque timet 644 aliquis: alius
648 ipse: ecce 650 inludens: illusus 651 prospectat: despectat 656 manus:
manu 662 perstant: prestant 668 quem: quam | simulacraque: simulataque
671 toto: c(o)epit 672 et expresso: sed presso 678 posse1: esse 680 undas:
undam 681 desiluit: disiluit 682 diuiduae: dimidu(a)e 684 sub aequora: in
aera | rursus: sursum 686 efflant: afflant 688 pauidum gelidumque: pauidus
gelidusque 689 meum: metum 690 diamque: chia(n/m)que 693 uires...
posset: inu. ord. | absumere: assumere 695 nocti: morti 702 electus: festus
704 canoro: sonoro 711 cursu: mutu 715 unum: alium Mtac (corr. s.l.
Mt2c ) 716 fremituque: trepidumque 720 Autonoes: Autonoe 721 quis:
quid 723 tendat: tendet 724 dereptis: directis 725 aspice: accipe 726
mouitque...crinem: inu. ord. 729 autumni: aptonni 731 uiri: illi | derepta:
dirita Explicit tertius Incipit quartus
[LIBER QVARTVS]
8 saeuam: s(a)eram Mtac (corr. s. l. Mt2c) 10 telasque calathosque: telas et
calathos(que) 12 satumque: satum 15 Eleleusque: eleusque 17 iuuenta:
iuuentus 19 tibi: tunc 20 uictus: uinctus 21 tingitur: cingitur 22
bipenniferumque: bipamiferumque 23 Tyrrhenaque: tyrrena 26 - 27
[LIBER QVINTVS]
1 heros: herox 2 fremida...turba: fremitu...turb(a)e 9 aeratae: enite Mtac
(corr. s. l. Mt2c) 15 seruatae: seruatam 16 quaeris: quaerit 22 haud: hunc
Mtac (corr. s. l. Mt2c) 26 illis: ipsis | erant: erat 31 ignorat an illum: alterna
sed illum Mtac 34 ut stitit: et stitit 39 reuulsum: remissum 48 Limnaee:
limnate 51 chlamydem Tyriam: inu. ord. 58 perculit: percussit Mtac (corr.
s. l. Mt2c) 59 laudatos: f(o)edatos 75 pugnam: bellum 80 hamato: ammoto
82 ingentem: ingenem Mtac (corr. s. l. Mt2c) 83 infligitque: infigitque 84
moribundo uertice: moribundus pectore 88 sternit: sarruit Mtac (corr. s. l.
Mt2c) 89 concurrere: occurrere 95 remissurus: demissurus Mtac (corr. s. l.
Mt2c) 96 conlapsus: delapsus 97 tu(m/nc): hic | Hodites: adites Mtac (corr.
i. m. Mt2c) 99 Lyncides: linguides 101 prohibent: prohibebant | anni: om.
nec 517 uilior illius: uilior illior Mtac (corr. s. l. Mt2c) 525 factum: factum
est 528 quod: quam 530 est: om. 534 fata: facta Mtac (corr. s. l. Mt2c)
536 decerpserat: decerperat 541 siluis: fuluis | atris: undis 543 profanam:
profanum 547 reflectitur: inflectitur 548 - 9 inu. ord. 549 fit: sit | nuntia:
nontia Mtac (corr. s. l. Mt2c) 554 quia: que | uernos...flores: inu. ord. 555
comitum numero: inu. ord. | doct(a)e: mixt(a)e . 562 deperderet: diperderet
Mtac (corr. s. l. Mt2c) 565 diuidit: didit Mtac (corr. s. l. Mt2c) 573 fugae:
ui(a)e 576 elei: alphei 579 om. Mtac: i. m. Mt2c 598 propiori: propioris
| fontis: rip(a)e 599 ab: in 600 iterum rauco: inu. ord. 606 trepidas:
timidas 608 gelidumque: gelidum 612 per2: et 616 sonitusque...terrebat:
sonituque...terrebar 621 sparsisque 634 locus: lacus 640 ortygiam Mtac:
ciciliam Mt2c 641 grata me(a)e: grata mihi 649 Scythicas Mtac: citicasque
Mt2c 665 iacerent: facerent 669 minacia Mt2c : minantia Mtac 670 et
magno: magno | clamore proteruas: inu. ord. 672 operiri: operirique 675
dumque uolunt plangi: plangere dumque uolunt 678 studiumque: studium
Explicit quintus Incipit sextus
[LIBER SEXTVS]
2 iustamque: iustam de que Mtac (exp. Mt2c) 4 numina: carmina Mtac (corr.
s. l. Mt2c) 14 aspicerent: aspiscerent Mtac (corr. s. l. Mt2c) 15 dumeta: uineta
17 nec: non 19 glomerabat: glomerauit 20 repetitaque: repetita 27 - 37
hoc ordine 27 32 - 36 28 - 31 37 27 quos: quoque 31 lanae: tel(a)e 35
manum: manus | retinens: tenens ut uid. Mtac : retenens Mt2c 36 om. Mt2c:
i. m. Mt2c 37 confecta: infecta 38 et: ha 40 in me mihi: mihi in me 49
ortu: ictu 51 ruit: fuit Mtac (corr. s. l. Mt2c) 53 constituunt: consistunt 57
inter: om. Mtac(corr. s. l. Mt2c) 58 pauiunt: feriunt 59 festinant: festinat
67 tangit: iungunt Mtac(corr. s. l. Mt2c) 75 stare Mtac: snare ut uid. Mt2c
77 fretum: ferum 81 bacis: baucis 83 aemula: canta Mtac (corr. s. l. Mt2c)
94 Iuno: iouis Mtac (corr. s. l. Mt2c) 96 sumptis quin: inu. ord. 99 gradus:
gradum 105 relictas: iacentes Mtac (corr. s. l. Mt2c) 107 reducere: recludere
110 celatus: scelatus 111 implerit: impleret Mtac (corr. s. l. Mt2c) 113 Asopida:
et asopida 116 Enipeus: eniptus Mtac: enipheus Mt2c 119 sensit uolucrem: te
sensit equum 125 uua: uita Mtac (corr. s. l. Mt2c) 126 crearit: creauit 128
nexilibus: flexilibus 130 possit: posset | uirago: uiraga Mtac (corr. s. l. Mt2c)
137 lexque: lex 138 serisque: senisque Mtac (corr. s. l. Mt2c) 142 minimum:
nimium Mtac (corr. s. l. Mt2c) 154 ea: haec 166 intexto: intexo Mtac (corr.
s. l. Mt2c) 184 laudem: causam 185 nescioquoque: quoque modo | audete
satam: audetis genitam 200 suo loco: post 203 | turbam: turba | qua: quo
Mtac: tamquaut uid. Mt2c| distat: distabat 201 infectis propere ite sacris:
ite satis propere sacris 202 sacra infecta: infectaque sacra Mtac : perfecta
sacra Mt2c 207 cessura: censura Mtac (corr. s. l. Mt2c) 208 dubitor: dubito
209 nisi: nec 211 adiecit: abiecit 212 reccidat: decidat 213 his: hiic Mtac: hii
Mt2c 223 auroque graues...habenas: auro grauidis...habenis 227 ei mihi: qui
mihi 232 pendentiaque: pendentia 233 deducit: deduxit 237 ut erat: inu.
ord. 243 cum tento: contempto 246 suprema iacentes: incuruata dolore
248 Alphenor: alpheon 252 in: om. 255 crus: crux 256 poples: poplex
257 telum: factum 269 potuisse: potuisse deos 272 moriens pariter: inu.
ord. 279 a: e 281 ait satiaque meo tua pectora: aitque meo tua satia pectora
post 282 dum pars nostra iacet et dum per funera (uulnera) septem
exhibent: hos uersos 6.183 - 190 283 uictrixque: nutrixque | inimica:
inuicta Mtac (corr. s. l. Mt2c) 286 contento neruus ab arcu: neruus ab arcu
contempto 288 cum: in Mtac (corr. s. l. Mt2c) 290 uiscere tela: uiscera telo
294 nisi: sibi 300 clamauit et: clamauerat 303 nullos: ullos 305 om. Mt2c:
i. m. Mt2c | imagine Mtac : corpore Mt2c 308 bracchia reddere: inu. ord. |
motus: gestus 311 ibi: ubi 312 lacrimas: lacrimis 327 pauido: paruo 328
ego: mihi 329 Faunine: fodeum Mtac (corr. s. l. Mt2c) 330 rettulit: reddidit
332 cui: qui Mtac (corr. s. l. Mt2c) 333 uix: uis 338 suo...sinu: suos...sinus |
duo: dua 342 lactentia: lactantia 343 prospexit: conspexit 355 uixque est
uia: uiaque est Mtac : uia uix que est Mt2c | illis: illia 357 unda: undis 362
ni: nec 363 manuque: manibusque 365 huc illuc: hinc illinc 366 distulit:
sustulit Mtac: sustinet Mt2c 368 palmas: plamas 369 aeternum: (a)eterno |
isto: illo 372 nare: mux Mtac (corr. s. l. Mt2c) 375 pulsoque: positoque
376 quamuis:quo iuius ut uid. Mtac (corr. s. l. Mt2c ) 385 mihi Mt2c: om.
Mtac 388 nisi: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c) 390 possis: posses 393 carus:
clarus 401 extemplo: exemplis 403 - 4 inu. ord. 410 no: om. 413 suos
ire: suos dominus ire | reges Mtac: regis Mt2c 414 Sparte: parte | Mycenae:
micena 417 - 8 inu. ord. 421 cessastis: cecastis Mtac (corr. s. l. Mt2c) 422
subuectaque: subiectaque 429 non illi: inu. ord. 431 torum tectoque: toros
thalamisque 436 - 7 inu. ord. 439 repetiti...anni: repetitis...annis 440
blandita: blandata 445 deduci: deduxi 446 Cecropios intrat: inu. ord.
448 et fausto: infausto 450 celeres: sceleres 453 et: aut 454 des illis: dies
illi 457 frondem: frondes | cremet: lemet Mtac (corr. s. l. Mt2c) 461 curam:
turbam 462 ipsam: illam 468 ad mandata: inu. ord. | illa: illis 477 ipsa:
illa 481 amplectitur: complectitur 483 ambarum: amborum 484 patri:
patri gaudet Mtac (corr. s. l. Mt2c ) | successisse: sucesse Mtac (corr. s. l. Mt2c)
485 i. m.Mt2c | erit: erat. 486 Olympi: olympis Mtac (corr. s. l. Mt2c) 489
tempora: corpora 490 secessit: subcessit | in: ab 494 complexus: complexis
Mtac (corr. s. l. Mt2c) 495 obortis: abortis 496 suo loco: post 498 497 et:
ut 500 sollicit(a)e: so(l)licito 501 omnis: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c) | mora
longa: inu. ord. 506 utriusque: utrasque 507 natamque: natam atque 511
pictae Mtac: picta Mt2c 515 barbarus: om. Mtac (corr. s. l. Mt3c) 516 obuncis:
aduncis 517 in: ab 523 iam: illa 531 passos: sparsos 532 lugenti: plangenti
Mtac (corr. s. l. Mt3c) | caesis: scisis Mtac (corr. s. l. Mt3c) 535 cura: circa Mtac:
iussa Mt2c 537 sororis: soror Mtac (corr. s. l. Mt2c ) 542 superi: superi te Mtac
(corr. s. l. Mt2c ) 544 poenas: p(o)enam 548 audiet: audiat 557 fero: ferox
558 ipsa: illa 559 mutilatae: mutila Mtac (corr. s. l. Mt2c ) 560 moriens
dominae: inu. ord. 567 deripit: diripit 569 infert: offert 575 ingenium:
indicium 576 callida: candida 580 tradat: turdat Mtac (corr. s. l. Mt2c) 582
legit: cernit 585 defuerunt: defuerant 590 est: om. 591 accipit: concipit
597 exululatque euhoeque sonat: exululat eo que sonat Mtac: exululat eo
bache sonat Mt2c 598 germanamque: german que Mtac (corr. s. l. Mt2c) 599
abdit: addit 607 i. m. Mt2c 611 non est lacrimis non est 613 paraui: parabo
616 et quae: aut quae 617 abstulerunt: abstulerint 618 magnum: magnum
est 628 maduere: maduente Mtac (corr. s. l. Mt2c) 629 labare: labentem
630 ab hoc: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c) 631 ambo: ambos 633 quam: cur 634
nata Mtac: nota Mt2c 635 Terei: tereo 637 lactentem: lactantem 638 altae:
late 639 sua: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c ) | uidentem: tendentem Mtac (corr.
s. l. Mt2c) 646 stridunt: stridet 652 huc accersite: que acerssite Mtac : que
acedete Mt2c 655 poscis: possit Mtac: possis Mt2c 659 ma(l)luit: molluit Mtac
(corr. s. l. Mt2c) 664 semesaque: emersaque 665 bustum...nati: inu. ord.
668 siluas: siluam 672 stant...cristae: inu. ord. 678 dubium: dubium est
679 crearat: creauit 684 mauult quam: inu. ord. 689 quarum: quantum
Mtac (corr. s. l. Mt2c) 690 - 1 ui...ui: hac...hac 694 molimine: uolumine Mtac
(corr. s. l. Mt3c) 701 non: nunc 702 his: uis Mtac (corr. s. l. Mt2c) 706
uerrit: uertit 707 fuluis: fignis 708 arserunt: ofert Mtac (corr. s. l. Mt2c)
715 subnixa: submissa Mt2c sed perperam, subnixa Mtac Explicit sextus
Incipit septimus
[LIBER SEPTIMVS]
4 fugarant: fugarent Mtac (corr. s. l. Mt2c) 8 lexque: uoxque | min(y/i)is:
numeris Mtac (corr. s. l. Mt2c) 10 diu: suplex que Mtac (corr. s. l. Mt2c) 11
repugnas: propugnas Mtac (corr. s. l. Mt2c ) 12 nescioquis: nescioquid Mtac
(corr. s. l. Mt2c) | nisi: quid | hoc: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c) 13 certe: et te
Mtac (corr. s. l. Mt2c ) | huic: hunc 18 sanior: sonior Mtac (corr. s. l. Mt2c )
19 uis: nisi Mtac (corr. s. l. Mt2c) 23 uiuat: iuuat Mtac (corr. s. l. Mt2c) 25 uel:
sed 27 uirtus: nirtus Mtac (corr. s. l. Mt2c) 28 ore: ora: forte Mtac: forma
Mt2c 30 concurret : concurrit Mtac (corr. s. l. Mt2c) 34 et specto: expecto
41 relinquar: relinquit Mtac (corr. s. l. Mt2c) 42 aliamue: alique Mtac (corr. s.
l. Mt2c) 43 illo: illo est Mtac (corr. s. l. Mt2c) 44 animo: onimo Mtac (corr.
s. l. Mt2c) 47 accingere: et accigere 50 matrem: matrum Mtac (corr. s. l.
Mt2c ) | celebrabere: celebrare Mtac (corr. s. l. Mt2c) 51 fratremque: fratresque|
patremque: patresque Mtac (corr. s. l. Mt2c) 56 pubis: pup(p)is 58 uirorum:
locorum 62 concurrere: occurrere 64 cinctaque: cunctaque 65 rapax:
inpax Mtac (corr. s. l. Mt2c) | latrare: lates Mtac (corr. s. l. Mt2c) 67 illum:
ipsum | uerebor: timebo 68 metuam: metuo 69 coniugiumne putas:
coniugium necis Mtac (corr. s. l. Mt2c ) 72 Pietasque: pietusque Mtac (corr.
s. l. Mt2c) 73 constiterant: cum constiterant Mtac (corr. s. l. Mt2c) 74 aras:
aros Mtac (corr. s. l. Mt2c) 75 tegebat: rogabat Mtac (corr. s.l. Mt4c) 76
fortis: fractus Mt2c: fortis Mtac 78 erubuere: et rubuere Mtac (corr. s. l. Mt2c)
(corr. s. l. Mt2c) 477 quam: cum Mtac (corr. s. l. Mt2c) 480 om. Mtac: add.
i. m. Mt2c 481 centum: dentum Mtac (corr. s. l. Mt2c) 482 iuues: uides Mtac
(corr. s. l. Mt2c) 484 petis: petit Mtac (corr. s. l. Mt2c) 485 neque enim:
neque Mtac (corr. s. l. Mt2c) 486 hac est tellus: est hac tellus | ea: sunt ea 491
uelo: uento Mtac (corr. s. l. Mt2c) 492 Attica: athea | in portusque: et portus
494 longo iuuenes: inu. ord. | tempore: corpore 495 dedere: dederunt
496 duxere: dixere Mtac (corr. s. l. Mt2c) 497 ueteris retinens: inu. ord.
499 a: et 501 congressus: congressu | primi Mtac: primo Mt2c | tulerunt Mtac:
dederunt Mt2c 502 Cecropidum: cecropid(a)e 506 sceptri: regni 509 et
omnia quae: omnis eat | iste: om. Mtac: ipse Mt2c 510 hoc est: hosti 512
immo ita: immoque ita 517 locutus: locutus est 519 utinam: ut | possem
uobis: inu. ord. | uobis: nobis Mtac (corr. s. l. Mt2c) | illo: ullo 522 illi rerum:
missum illic rerum Mtac (corr. s. l. Mt2c) 524 dictasterras: inu. ord. 525
tantaeque Mtac: tantoque Mt2c 527 opem: opes | qua(a)e uicta iacebat:
uicteque iacebant 529 inclusit: perclusit 530 iunctis: plenis 531 om. Mtac :
i. m. Mt2c 534 incultos: incuctos 536 ouiumque: auiumque 537 morbi:
subito Mtac (corr. s. l. Mt2c) 539 medioque: mediaque Mtac (corr. s. l. Mt2c)
544 leto: morbo 553 in magnae: imagin(a)e Mtac (corr. s. l. Mt2c) 554
flamm(a)que latentis: flammisque fatiscunt 555 aegre: igni 559 nuda: dura
564 utque: atque 567 passim positoque: inu. ord. 569 sitis est extincta:
sithis tincta 573 si: om. 576 paruus: notus 577 ualebant: ualeunt Mtac
(corr. s. l. Mt2c) 578 aspiceres: aspicies Mtac (corr. s. l. Mt2c) 585 ueluti:
multi Mtac (corr. s. l. Mt2c) 590 dicit: fundit 599 exiguo tinxit subiectos
Mt 600 exta: fibra | ueri: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c) 601 perdiderant:
prodiderat 605 uenientia: ueniantia Mtac (corr. s. l. Mt2c) 613 in tumulos:
est in tumulo 616 dicta sub amplexus aeginae asopidos isse: isse sub amplexus
quondam asopidos egin(a)e 621 pigneror: pignoris 622 iuxta: iusta | patulis:
parus Mtac (corr. s. l. Mt2c) 627 totidem: et quid Mtac (corr. s. l. Mt2c) 628
supple: supplex 630 pauido: pauida Mtac (corr. s. l. Mt2c) 631 horruerant:
horruerunt Mtac (corr. s. l. Mt2c) 634 corpora: corpore Mtac (corr. s. l. Mt2c)
636 ramos totidem: rami totidem | ramis: reddit Mtac (corr. s. l. Mt2c) 639
quod subito: de hinc subito 640 adsistere: attollere 643 damno uigilans:
inu. ord. 644 opis ese nihil at: opus est uelus et 645 exaudire uidebar:
audire uidebat Mtac: audire uidebar Mt2c 647 properus: properans 651
noscoque: nos mox 653 priscis: piscis 657 reseruet: reseruent 662 ultima:
optima 669 legebant: mouebant Mt2c: mouebunt Mtac (corr. s. l. Mt2c) 670
in: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c) 671 ducit: dixit | resedit: recedit 679 isto: illo
680 iaculabile: iactabile 682 mirabere: mirabile Mtac (corr. s. l. Mt2c)
687a/687b/688a om. 688 tulerit: tulerat 695 raptae: magne 696 faciem:
facies 698 eramque: escaque Mtac (corr. s. l. Mt2c) | Amor: amor 699 aut:
at 702 de: dum Mtac (corr. s. l. Mt2c) 707 alatur: alter Mtac (corr. s. l. Mt2c)
709 tori coitusque: torique cuhitos 716 iubebat: uidebat 718 et haec: inu.
ord. 721 fauet: fallet Mtac (corr. s. l. Mt2c) 728 fide: fides 731 dolebat:
calebat 733 fuerit: fuerat 738 foret: forent 739 dum: tum | census: sauus
Mtac (corr. s. l. Mt2c) | me: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c) | paciscor: loquendo Mtac
(corr. s. l. Mt2c) 741 uictor: pectora | ego en ego: detego | fictus: rectus 742
uerus: uerum Mtac (corr. s. l. Mt2c) | eram: enim Mtac (corr. s. l. Mt2c) 743
tacito: contra me 754 illi: uti Mtac (corr. s. l. Mt2c) 755 superabit: superabat
Mtac (corr. s. l. Mt2c) 756 habemus: habere 758 mirandi: mirandum 760
soluerat: soluunt Mtac (corr. s. l. Mt2c) 763 immittitur: immissa est | altera:
belua 764 pestis: cessit | multi: multis | pecorumque: pecorique 765
rurigen(a)e: ruricol(a)e 769 detrahitur: dum trahitur 776 ereptus erat: inu.
ord. 778 leuis: seuis Mtac (corr. s. l. Mt2c) 786 uanos: uentos Mtac: uacuos
Mt2c | aera: (a)ethera 790 medio: et medio 791 captare: latrare 806-7
famuli...equi...solebant: famulos...equos...sinebam 810 exibat uallibus: exaltat
fratribus Mtac: ex(h)alabat uallibus Mt2c 812 labori: laboris 823 putat: putans
| me: mihi | amare: amari 828 tempore: om. Mtac (corr. i. m. Mt2c) | se fati:
semper se fati 832 speratque: meruitque Mtac: metuitque Mt2c i. m. 833
uiderit: uiderat 839 dixi: dicens Mtac (corr. s. l. Mt2c) 840 rursus: rursum
Mtac (corr. s. l. Mt2c) 843 ei: heu 845 semianimem: semianimam 857
denique: dumque Mtac (corr. s. l. Mt2c) 863 flentibus: fletibus 865
consortibus: cum fortibus Explicit septimus Incipit octauus
[LIBER OCTAVVS]
6 litora: m(o)enia 9 -que in: de 16 inhaesit: in h(a)eret 17 illuc: illic 18
petere: potere | saxa: saxo 24 iudice: indice 27 fulgentem: flugentem 28
hastilia: hostilia 30 imposito calamo: seu ponitis calamis 36 erat felix
iaculum: felix iaculum erat 40 e: est 41 castra uel: crastras ut uid. 49
peperit: genuit | rerum: regum 51 o: om. 53 rogare: rogarem 54 posceret:
poscerat 56-7 uinci...uictis: uinci...multis 59 et: in | tenentibus: tuentibus
60 qui si: quis enim 64 non metuam: nam metuo 70 claustraque: cla(u/n)
esque ut uid. 72 patre forem: patre moram forem Mtac (corr. s. l.. Mt2c) 74
tanto: tante 76 ulla: illa 78 gladiis: gladios Mtac (corr. s. l. Mt2c) 85-6
nata...crine: inu. ord. 85 parentem: parente 86 praedaque: praeda 91
patri(a)eque: patriamque 93 crinem: crimen 97 o: om. 98 tellusque tibi
pontusque: tellusque tibi celumque 103 impelli: impleri 105 sibi: sic 106
iram: macos ut uid. 107 passis: fusis 110 nostrum: nostrum est 112 unum:
unum est 113 te: et | congesta: coniecta 117 exemplum metuunt: inu. ord.
119 hac: hanc 120 est: om. 123 ducta: liusa | generis: curis ut uid. Mtac (corr.
s. l. Mt2c) | ea: et | uerus: uerum 126 nostris: nobis Mtac (corr. s. l. Mt2c) 127
moenia nam: monidenam ut uid. 130 patrique: patrisque | est: om. 131
uere: uero | digna: ducta 133 fetum: ferum | ecquid: quid 135 ferunt: ferant
138 iubet: iuuat 141 insequar: persequar 145 aura: auris 146 erat: auis 148
dimisit: dimittit 152 corpora: sanguine 153 ut: et | curetida: creteida 156
monstri: mons Mtac (corr. s. l. Mt2c) 160 turbat: turba | flexa: flexu 161
ducit: duxit Mtac (corr. s. l. Mt2c) 162 undis: undas Mtac (corr. s. l. Mt2c) 171
tertia sors: busciatis Mtac (corr. i. m. Mt2c) | nouenis: uenenis Mtac (corr. s. l.
Mt2c) 173 relecto: relicto 174 Dian: chian 178 fronte: crine 180 nitidos:
subitos 181 coronae: corona Mtac (corr. s. l. Mt2c) 182 Nixi: vexi Mtac (corr.
s. l. Mt2c) | genu est: ord. inu. 184 soli: loci 194 flectit: flectat 200 coepto:
c(o)eptis 213 ante: non Mtac (corr. s. l. Mt2c) 218 stiuaue: stiuaque 221
fuerant: fuerat 224 tractus: tactus 226 odoratas: adoratas 228 percipit:
concipit 233 aspexit: conspexit 237 limoso...elice: ramosa...ilice 240
nuper: non 243 animi: cera Mtac (corr. s. l. Mt2c) 244 etiam: et | spinas:
spenas Mtac (corr. s. l. Mt2c) | pisce: spice 246 serrae: sext(a)e Mtac (corr. s.
l. Mt2c) 248 uinxit: iunxit 253 uelauit: uelatur 257 ramis: armis Mtac (corr.
s. l. Mt2c) 258 uolitat: uolutat Mtac (corr. s. l. Mt2c) 264 mineruam: dianam
266 honorant: adorant 267 Argolicas: agricolas 269 periclis: querelis
275 latices: latisses 278 pr(a)eterit(a)e: pr(a)eteritas 279 deos: deam | at: sed
post 281 inquit et Oeneos multarum spargit aquarum ut uid. 284 riget:
om. Mtac (add. i. m. Mt2c) 291 fleturi: om. Mtac (corr. i. m. Mt2c) 298 nec
se nisi: nec sese in 299 tutos: tectos Mtac (corr. s. l. Mt2c) 300 coiere: caluere
301 spectandus: pr(a)estantes | caestibus: c(a)elestibus 304 prolesque: proles
305-6 hoc ordine uetus codex Constantii Fanensis : inu. ord. 306
leucippusque: flexipus et 308 pares: parens 310 ante Iolao add. thebano
Mt, forte ex glossa perperam inclusum 311 et cursu: cursuque 313 Nestor:
hector 316 sagax: om. Mtac: sagacis Mt2c | a: cum 317 tegeaea: tigea 318
rasilis huic: rasilisuic 319 simplex: supplex 322 cultus: cultu 323 in: om.
334 concaua: concaue | riui: om. Mtac (corr. s. l.. Mt2c) 335 pluuialis: plumans
ut uid. 337 longa paru(a)e: longe parua | harundine: grandine 338 excitus:
om. Mtac (corr. s. l. Mt2c) 339 elisi... ignes: elisus...ignis 340 incursu: incursi
341 pr(a)etentaque: protentaque 343 ruit: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c) 344 et
obliquo: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c) 346 uulnus: unus Mtac (corr. s. l. Mt2c)
347 mittentis: mulcentis 349 longius it: longant 352 qua: quod 356
emicat: lux micat | flamma: flammas 358 milite: silite 370 exitio: exiciciet
Mtac (corr. s. l. Mt2c) | fidensque: fidesque 371 Eurytidae: orithie 372 at: et
373 candidioribus: candioribus 382 destrinxit: distruxit 390 ictus: om.
391 furens: forens 392 praestent: praestant 395 tamen hunc: tunc Mtac
(corr. s. l. Mt2c) 397 tollens: tolle Mtac (corr. s. l. Mt2c) 398 primos...artus:
pronos...artus | suspensus: suspensas 400 inguina: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c)
402 madefacta est terra cruore: madefactaque terra cruore est 403 proles
Ixionis: prolexus Iouis in Mtac (corr. i. m. Mt2c) 404 quatiens: quotiens Mtac
(corr. s. l. Mt2c) 408 torsit: torsut Mtac (corr. s. l. Mt2c) | cornum: cornu 409
quo: cui 412 in immeriti: et in mentum | fatum: figit | inter: intra 414
Oenidae: eolide 422 ferum: feram 430 illi: haec est | est: om. 435 longe
tibi: inv. ord. 437 frendens: frondes 439 minis quantum: numquantum |
distent: distant Mtac (corr. s. l. Mt2c) 441 toxea: texea Mtac (corr. s. l. Mt2c) |
dubium: dudum 442 fata: facta 443 priori: prioris 447 clamoribus urbem:
inu. ord. 448 auratis atras: auratas...atris 449 est: om. 450 est: om. 452
flammam : flammas 453 nentes: uentes Mtac (corr. s. l. Mt2c) 457 liquentibus:
liquantibus Mtac (corr. s. l. Mt2c) 460 fragmina: funera 463 pugnant:
pugnat 466 ruborem: colorem 474 inque: perque 479 dira: om. Mtac (corr.
s. l. Mt2c) 485 coaceruatos: ora natos 486 an: in 487 lugebitis: lugetibus
Mtac (corr. i. m. Mt3c ) 491 ei: ne 495 successu: successus Mtac (corr. s. l.
Mt2c) | habebit: habebat Mtac (corr. s. l. Mt2c) 499 iura: uota | parentum:
parentem 500 bis mensum: menses bis 501 arsisses: arsisset ab 503 moriere:
morie Mtac (corr. s. l. Mt2c) 508 maternaque: fraternaque | frangunt: frangen
Mtac (corr. i. m. Mt3c) 511 uosque: uasque 513 ipse: ille 518 sanguine:
uulnere 519 maeret: mereret Mtac (corr. s. l. Mt2c) | dicit: dixit 522 forsitan:
fortitan 525 cana primam: primas cana 527 uulgusque: uulgusque et 528
planguntur: plangunt se | euuenin(a)e: he heu 531 diri: dari Mtac (corr. s. l.
Mt2c) 541 complexae: complet(a)e Mtac (corr. s. l. Mt2c) 542 Porthaoniae:
post oeni(a)e 543 nurumque: uirumque 545 alleuat: allegat Mtac (corr. s. l.
Mt2c) 546 uersasque: uersaque 550 imbre: ibit 552 solidas: soleus |
obliquaque: oblitaque 557 culmine: uertice. 558 currant: currunt 559 capiat:
captet 561 est: om. 564 lacunabant: lacus nabant 567 illa: illac 568 raris:
seruis Mtac: paruis Mt2c 569 alios: alii 570 Acarnanum: artharnanum 573
gemma: gemmam 576 gerit: gerat | quamquam: quidquam 577 est: om. |
cernitis: cernimus 578 spatium...fallit: spatium...fallunt 579 quoque:
quodque 580 hae: ee 584 eram: erat 585 reuelli: reuulsi 588 partesque:
pariterque | resoluit: reuellit 590 ut: uix | una: illa 591 dicit: dixit 595
excepi: ex esse Mtac (corr. s. l. Mt2c) | nantemque: nantamque | mundi: terr(a)
e 596 - 602 hoc ordine 596 598 - 601 597 602 596 sortite tridentifer
undae: tridem fer und(a)e 597 quot: quo 598 atque: huc | placidus: placide
599 porto: portor | si: sis 600b quoniam: quondam | tellus: tollit 602 sit:
sis | licebit: nocebit Mtac (corr. s. l. Mt2c) 603 hunc: hoc | complectat:
complear | mouit caput aequoreus: uno ut capud equeus 605 ipse natantis:
ipsa tenebam 607 dumque: dum | contrecto: contecto 612 inridet: inrides
618 ait: at | caeli: celet 622 me: om. 625 fulicisque: filisia 626 specie:
speciem | mortali: mortalis 628 domos: domo 629 clausere: lausere 634
effecere: efficere | ferendo: ferendam 635 dominos illic: inu. ord. 636 sunt:
sant Mtac (corr. s. l. Mt2c) 640 om. 643 producit: producitur 644
ramaliaque: ramariaque 646 riguo: paruo 647 truncat: bruncas ut uid. |
furca: fulla | bicorni: buconi 648 tigno: tangno ut uid. 649 seruatoque:
seruataque 651 fallunt: fallunt illi 652 moram: uicem Mtac (corr. s. l. Mt2c)
655a accipit: suscim pretor Mtac (corr. s. l. Mt2c) | uluis: ulua Mtac (corr. s. l.
Mt2c) 656 impositus: impositis | sponda: spondo Mtac (corr. s. l. Mt2c) 655
- 656 om. 657 quas: quos Mtac (corr. s. l. Mt2c) | non: om. 663 aequatam: (a)
equatum | tersere: extersere 670 qua: qu(a)e 672 uina: luna 673 paulum:
paula 674 rugosis: rigosis 676 et: ut | uitibus: uiribus 679 haustum totiens:
exhaustum totiens | cratera: excitera 684 minimae: minimine post 698
mersa uident queruntque sue pia culmina uille 701 tecta uidentur: marmore
tellus 702 marmore tellus: tecta uidentur . post 702 u. 682 iterat 703 tum:
cum 706 aperit: aperte 710 tumulandus: tumulatus 718 o: om. 720
gemino...corpore: gemina...arbore 724 deum di: inu. ord. 727 amnis: heros
729 in: om. 734 cornua: cor Mtac (corr. s. l. Mt2c) 737 undis...ignis: inu.
ord. 740 et: om. 741 etiam: et in | Cereale nemus uiolasse: uiolasse cereale
nemus 742 ferro: ferros | temerasse: uiolasse Mtac (corr. s. l. Mt2c) 743 in
his: ignis 745 potentum Heinsius: potentis 750 silua: omnis 751 non: nec
753 iussos: punctos Mtac (corr. i. m. Mt3c) 755 et: om. 757 dum telum:
inu. ord. 762 discusso cortice sanguis Mt2c: discusso catice sanguis Mtac
764 e: om. 765 obstipuere: obstupuere | audet: aidet Mtac (corr. i. m. Mt2c)
767 mentis: mente 768 Thessalus inque uirum: inque uirum thessalus 770
om. 771 ego: om. 776 siluam: sanam Mtac (corr. s. l. Mt2c) 777 nemorumque:
memorumque Mtac (corr. s. l. Mt2c) 785 est neque: nec 787 om. Mtac (corr.
i. m. Mt2c) 793 uincat: uincant Mtac (corr. s. l. Mt2c) 795 om. Mtac (corr. s.
l. Mt2c) 817 sacrilegi: ac legi 818 ulnis: alis 820 et: om. | spargit: peragat
821 mandato: mandatis 822 adsueta: et feda Mtac (corr. s. l. Mt2c) 823
adhuc: adhuc 826 inani: in anni 829 incensaque: immensaque 833 poterat
populo: inu. ord. 844 attenuarat: attenuerat 845 implacataeque:
impacataeque 846 tandem: et tandem 851 ait haec: dixit 852 spreta:
sumpta | modo: ea 854 cultus: uultus | piscem: pisces 857 sic sit tibi: tibi sic
sit 860 in: om. 865 hoc: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c) | operatus: oneratus 866
artes: omnis 867 iamdudum: tamdudum Mtac (corr. s. l. Mt2c) 871
transformia: transcornua Mtac (corr. s. l. Mt2c) 876 deerantque: dederatque
879 nempe: s(a)epe 880 iuuenis: iuuenes 881 flector: uictor 883 potui:
sumpsi Explicit octauus Incipit nonus
[LIBER NONVS]
2 cui: cum 3 inornatos: in honoratos 4 enim: om. Mtac (corr. i. m. Mt3c) |
proelia: pr(a)emia ut vid. 7 dat: det 8 fando: tandem 11 petiti: peti Mtac
(corr. i. m. Mt3c) 12 generum: om. Mtac (corr. i. m. Mt3c) 16 ego: ergo
17 dominum: numen | aquarum: om. Mtac (corr. i. m. Mt3c) 18 fluentum:
fluentem 23 quo: quod | nate: matre 24 aut: au | uerum: uerum est 29
lingua: lingua est 30 pugnando: pugnanda 33 opposui: composui 34 in:
om. 35 spargit: sparsit 41 oppugnant: oppugnat 42 coimus: thoimus
45 premebam: petebam 47 nitidissima: pulcherrima 50 ter: et 55 enim
ficta mihi: enim mihi ficta 58 corpore: pectore 62 deuertor: delabor 66
inludens: illudes 70 ullum: unum 71 comitum : capitum 73 e: ex 74
reduxi: relinqui 75 falsum qui: inu. ord. 78 guttura forcipe: inu. ord. 81
tauro: et tauro 84 figit: fregit 85 nec: non 88 est: om. 97 abdidit: addidet
98 huic...doluit: hunc... domuit 102 terga sagitta: pectora ferro 105 auctus:
actus 106 uerticibusque: uorticibusque 111-2 inu. ord. 116 clementissimus:
clementius 127 re: res 135 implerant: implerunt 144 paelex lacrimis: inu.
ord. 145 properandum: properandum est | est: om. 146 nondum thalamos:
inu. ord. 148 an : ac 149 memor: memoram 152 animus uarios: inu. ord.
157 heros: herox 158 uirus: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c) 161 mali: malis 164
aras: auras 171 stridit: stridet 174 ambustique: ambitique Mtac (corr. s. l.
Mt2c) 175 tollens: tendens 177 om. 179 hoc est: hostis 187 habet: om. Mtac
(corr. s. l. Mt2c) 188 uestra: mea 189 caelatus: crelatus 190 concustodita: nec
custodita 197 moles: pestis 199 ego sum indefessus: nec defessus Mtac (corr.
s. l. Mt2c) 201 imis: imus 207 frementem: trementem 208 retemptantem:
retamptanten 209 sternentemque: sternantemque 213 feralia: ferealia 215
dicit: dixit 216 parantem: uolentem 218 tormento: tormento est 219 aerias:
aeratis 221 molle: mole 222 spissa: pissa 223 iactum: iactis 225 silices:
scilices 226 alto: alte 230 gesserat: sustinet 231 structis: sturctis 233 est:
om. 243 uoluptas: uoluntas 247 datur: datis 253 flamma: flamma(-s Mtac)
est 254 idque: que | terra: terris 257 nolet: nollet 258 inuitusque: uitusque
261 seque: que | notatam: notata est 265 Iouis: pertis ut uid. Mtac (corr. s. l.
Mt2c) 269 maiorque: meliorque 275 anxia: angia 276 Alcmene: alincue ut
uid. Mtac (corr. s. l. Mt2c) 279 animoque: que 280 cui: cum 282 uocabis:
uocabit 287 mihi: om. Mtac (corr. s. l. Mt2c) 288 tecti: danti Mtac: tanti
Mt2c 290 quin: qui | frigidus: dum loquor 291 dum loquor horror: frigidus
error habet | doloris: laboris Mtac (corr. s. l. Mt2c) 294 pares: per pares 298
a poplite: e poplite 299 et om. 300 - 1 inu. ord. 304 silices: scilices 305
exhortanturque: exhortenturque 310 saepe: ante 314 exsiluit: exsiliit 318
traxit et e: arripit et | uolentem: parantem 320 colorem: calorem 323 ut et:
uelut 325 dolentem: loquentem 326 alien(a)e sanguine: aliena a sanguine
| uestro: nostro 327 mouet: moues 335 myrteta: mirtea 339 tepidique:
tepidisque Mtac (corr. s. l. Mt2c) | lactis: lacti 342 quos: quas 347 hanc:
hac | nymphe: nympha 350 ire et adoratis: iret et oratis 355 tenebant:
tegebant 357 sentit: sensit 359 aderam: fueram 367 non: om. Mtac (corr.
s. l. Mt2c) 369 ac: et 373 uiximus: uicimus 376 nostraque: meaque 380
flores: frondes 381 dearum: deorum 385 incumbere: concumbere 386 huc:
hunc 389 cacumine: carmine 404 -que nisi: qui ni | ab: a 405 fientque:
deflentque 407 ultusque: uultusque | parentem: parentes 413 hos: hoc: om.
415 mictoris: ultoris Mtac: genitoris Mt2c 420 aliis: om. | dare: superis dare
432 ambitione: ambitio 435 nostrum: uestrum 439 ullus: ullos 441 queri:
querit 448 Aside: asistere ut uid. 451 redeuntis: remeantis in 452 forma:
nympha 456 qua: quo 462 culta: cultam 463 illic: illa 464 est: om.
472 repetitque: repetisque 473 profatur: profeitur Mtac (corr. s. l. Mt2c)
475 rata: rapta 477 possim: possem | sit: esset 487 liceat: potero 488
-9 inu. ord. 493 at: ha 498 duxit: ducit 503 ante: ipsa 504 positaeque
det: posita(e) detque 512 furori: amori 513 reiectura: neglectura 517 uicit:
uincet 518 innixa: innexa 520 ei: heu 533 posset: possit 537 mota: nota
540 animi: animo 550 ligari: legati Mtac (corr. s. l. Mt2c) 551 norint: norunt
557 tamen ut: tament ab 564 perarantem: parantem 567 linguam: lingu(a)
e 568 unum: und(a)e 569 paulum: pauidum | fer has: feras 573 nactus:
natus 583 furores: sorores 585 uulneris: muneris 587 commisi: commise
589 ne non: uenit 598 uoluntas: uoluptas 602 meos: meo 609 poterant:
possent 611 non adiit apte: apte non apte 612 uacantem: uacantam Mtac
(corr. s. l. Mt2c) 613 est: om. | tigride: tegrede 614 rigidas: rigidos | silices:
scilices | solidumue: solidum 622 hic hab.: post 623 625 deo: deos si 627
uoluntas: uoluptas 628 dici: dixi 629 est: om. 632 et: om. 633 fugit ille:
inu. ord. 634 ponit: posuit 637 deripuit: dirripuit 638 inconcessaeque: est
inconcessamque 639 siquidem: sine qua 640 profugi: profugit Mtac (corr.
s. l. Mt2c) 647 ignem: hyrcum 648 pectus et ora leae: et pectus et oradie
650 concidis: occidis 656 riuo: riuus 657 posset: possit 658 dare maius:
inu. ord. 659 secto piceae: inu. ord. 660 om. 668 propiora: priora 670
nomine: om. 671 illo: illo est 673 grauidae qui: inu. ord. 675 dolore:
dolo 681 quam: quam si 683 sollicitat: sollicitant | ponat: ponant 685 uix
erat: uexerat 691 uariusque: uariisque 692 - 3 hos uersos in inu. ord 693
sistraque: mistraque 703 manus: manus manus Mtac (corr. s. l. Mt2c) 709
est: que 711 indetecta: indecepta 712 facies: acies 720 ambarum: amborum
| rude: om. 722 coniugium: coniugii | expectat: expectant 723 quamque:
quemque Mtac (corr. s. l. Mt2c) 728 me: mihi 729 om. 735 ne: om. | Crete:
certe 736 taurum: taurum taurum Mtac (corr. s. l. Mt2c) 737 est: om. 742
ceratis: pennatis 747 uides: uide 749 pascat: pascit 754 ut: om. 755 uana:
una 756 ualuere: uoluere 757 quod uolo: quodque ego | uult ipsa socerque:
socer et uult ipse 759 tempus: post 761 sitiemus: sciemus 766 petit: petis
767 omina: omnia 770 at: ab 772 passis: sparsis 774 cornua: hostia
778 sistrorum: et sistrum 779 ecce: ipsa 780 munusque: monitumque 781
iuua: leua 784 fulserunt: fulxerunt 786 comes: puer | euntem: duntem
788 est: om. 790 adest: habet 792 dant: dare 794 dona: uota | quae: quot
796 sociosque: sociusque 797 potiturque: posciturque Mtac (corr. s. l. Mt2c)
Explicit nonus Incipit decimus
[LIBER DECIMVS]
3 uocatur: rogatur 9 comitata: comitate 17 terra: terram 18 quem: quam Mtac
(corr. s. l. Mt2c) | reccidimus: decidimus 20 sinitis: sumas 33 properamus:
properemus 34 uosque: uaque Mtac (corr. s. l. Mt2c) 40 neruosque:
numosque 42 refugam: refluam 50 heros: orpheus 55 afuerunt: affuerant |
telluris: tellure | summae: seruax 56 deficeret: deficient 58 certans: captans
61 amatam: amatem 62 iam uix: inu. ord. 63 reuolutaque: reuocataque
| rursus: resus Mtac (corr. s. l. Mt2c) 65 Stygii: timidus 67 saxo: saxa
69 o: om. 73 arcuerat: arguerat 76 Erebi crudeles questus: questus erebi
crudeles | altam: altum 80 cesserat: sesserat 84 mares: mare 93 fragiles:
faciles 97 buxum: buxus 98 tinus: ficus 100 uites: tactes 105 alto: illo
108 neruis: metuis 115 mouebatur: mouebantur Mtac (corr. s. l. Mt2c) |
parilesque: parilique | ex aere : (a)etate 116 e: in 118 deposito: ponito 122
undam: undas 127 Cancri: canxi 128 corpora: brac(c)hia 136 egesto: erecto
142 aderis: aderit 144 concilio: consilio 147 modos: sonos 150 dicta:
causa 151 fulmina: flumina (semper) 155 Phrygii quondam: inu. ord. 158
posset...ferre: portet...terr(a)e 160 miscet: mulcet 162 aethere: (a)etherea
167 omnes: alios 171 ipse: iste | ferre: forte 174 medius: medio Mtac (corr.
s. l. Mt2c) 176 oliui: oliue 180 reccidit: decidit 184 repercusso...pondere:
repercusso...in aere 191 horrentia: h(a)erentia | linguis: uirgis 194 iacet: et
iacet | et: om. 198 es: et 202 tecumue: tecumque 206 imitabere: mutabile
208 legatur: legetur 210 humo: humi 211 nitentior: intentior 215 ai ai: ia
218 aeui: aeuo 221 abnuat: annuit 222 quondam: om. 224 horum: hos
225 ignarus sceleris: lugubris sceleris 232 pendat: pandat 239 quo: qua
255 an: en | fatetur: putatur 257 sed: et 262 liliaque: lilia dat 265 leues:
leue 269 plumis: pulmis 271 pandis: blandis 275 opto: oro 281 uisa tepere
est: est uisa tepere 285 tractataque pollice multas: multas qu(a)e pollice
tracta 286 flectitur: uertitur 289 temptatae: temptare 290 uero: modo
301 aut: at 306 illis: illud 309 panchaia: panchaiaca 313 -que: om. 325
dilectu: dilecto 333 ut...crescat: et...crescit 334 mihi: me 338 concumbere:
concubere 339 nunc quia: et qui 343 Cinyran: cynaran 345 potes: potest
346 nec: et | quot: quod 347 paelex: p(a)elix 348 uocabere: uocabile 354
ipsa: ista | est: om. 356 at: et 357 ipsa: illa 359 primo patriisque: primoque
patris 361 haec credens: hoc crederet 363 qualem: qualix ut uid. 364 optet:
optat | similem: similemque 368 -que: om. 369 igni: igne 370 uota: dicta
374 -que a: om. 375 uario: dubio | nutat: mutat 377 aut: et 380 causam
te: causamque 386 sinus: cinus | ereptaque: erectamque 399 placabilis ira:
placabimus iram 401 et: ab | uiuit Mt 403 etiamnum: etiamnunc | ullum:
illum 404 praesentit: pr(a)esensit 408 sed et hic: et in hoc 411 pudori:
furori 415 ante: ante fores 421 uocem: bacem 423 gemuit: om. | gelidus:
gelidos | in: at 424 penetrat tremor: inu. ord. | penetrat: occupat 426 diros
si: inu. ord. | posset: possit 429 et: om. 431 annua: auincera ut uid. 434
nouem: iouem 437 uacuus: est uacuus 438 uino: sompno 439 mentito:
mutato 443 - 44 sentit...uirgo: inu. ord. 443 non: in 445 tanta: multa
446 silent: solent Mtac (corr. s. l. Mt2c) 450 primus: primos 457 fores: foret
458 genua: gemma 460 propior sceleri: inu. ord. 463 iunxit: iungit 469
excedit: discedit 475 uagina: magina | deripit: liberat 477 neci: ceci Mtac
(corr. s. l. Mt2c) 478 palmiferos: plamiferas 491 firmamina: firmisima 492
mediaque: media 493 it: ut | magnos: longos 500 ex arbore: de corpore 501
robore: cortice 503 at: et 505 exsereret: exseriret in 506 matrem: uentem |
neque: nec 510 dolentes: dolentis 512 fissa: fixo 518 aut huic adde: adde aut
huic | illis: illi 520 sorore: sororem 524 ulciscitur: ulcicitur 526 exstanti:
instanti | destrinxit: distrixit 527 actum: artum 528 specie primoque: inu.
ord. 530 non: nec 531 grauidamque: grauidonque 536 fine genus: utque
genu 539 agitat: agitas | a: et 543 possit: posset 544 est: om. 547 stet...
ne: inu. ord. 549 sues: suos 550 audacis: audaci 553 mirabere: mirabile
554 insolitus: insolitos | me: om. 556 requiescere: recipere 557 et: om. 558
sinu: sinus 559 uerbis: labris 562 enim: ensis | dicere: discere | posses: possis
564 coniuge: om. 565 est: om. 567 opacas: opacos 569 potienda: potianda
572 tardis: uictis 573 est: om. 574 ad: om. | procorum: porcorum 575
iniqui: iniquis 577 ac: hac 578 ut: ut dare ut uid. 579 meum: meum est
580 obstipuit: obsompnuit ut uid. 581 modo: mihi 582 peteretis: poteris
| ignes: ignem 583 currat: curtatat 584 insidiasque timet: inuidiamque
timet 586 audentes: ardentes 588 quamquam: postquam | secius: segnius
589 uisa est iuueni: iuueni uisa est | decorem: decoris 590 miratur magis
et: miratur magis est | decorem: decoram 595 traxerat: traiectit | uelum:
uelim 596 simulatas inficit umbras: silerem dat et insitus umbram ut uid.
599 penduntque: pendunt | poenas: pomas an ponias ut uid. 602 quaeris
inertes: quaerit in hertes 603 confer: confert 604 indignabere: indignabile
607 citra: atra 608 memorabile: mirabile 612 caraeque: car(a)e | iubet: iuuet
613 me: om. | tanti: tangi post 614 spectat eum uirgo uinci aut uincere
malis 615 adhuc puer est non me mouet ipse sed aetas: ad hunc populi et
iam non mouet ipse sed heros 616 quid quod: quis quis 617 om. 618 quid:
quis | nostra: ora 620 thalamosque: thalamos 621 est: om. | nubere: nube
| nulla: in illa 622 nolet: nollet | a sapiente: accipiente 623 iam: om. 624
intereat: interea | procorum: porcorum 625 in taedia: incendia 626 quia:
qui | mecum: meti 627 amoris: amores 628 erit: erat 630 aut: at 631 at:
ha 632 a: ha 633 felicior: felocior 635 eras: erat 637 quod facit: quis facit
638 solitos: solitas 639 me: meo Mtac (corr. s. l. Mt2c) 643 opis: opes | longa:
om. 645 optima: oportuna | prisci: posci 647 iussere: miserere 648 ramis:
flammis 649 decerpta: decepta 651 quis usus: inu. ord. 653 celeri: sceleri
654 freta: puta 655 et: dum | segetis: segetes 657 tempus: tempus est
659 heros: hyeros Mtac (corr. s. l. Mt2c) 663 e lasso: elapsa 664 metaque:
moraque 665 fetibus: fletibus 666 nitidique: uiridique 669 celeri: sceleri
670 corrigit: corripit 671 secundi: secunda 672 transitque uirum: que uirum
transit 673 nunc: hunc 675 obliquo: oblito | iuuenaliter: iuueniliter 677
pondera: pondere 678 impediique: impediique que | moraque: mora 681
dignane cui: digna | ageret: geret 683 conuertor: conuertit 684 spernenda:
pernenda 685 ipsa: ipsam 688 iter: inter | longum: lungum 690 a: nunc
697 sontes fontes | dubitauit: dubitabit 698 poena: plena | uisa: plena 705
- 7 om. 708 illa: ille | -que: om. 710 suem: lucem 711 parantem: perentem
713 rostro: rostros 715 -que: om. 717 medias: media 718 nondum: modum
721 exanimem: exanime | inque: que | iactantem: iacentem 722 pariterque:
pariter et | sinum: sinus 724 fatis: fastis | at: et | omnia: carmina 725 dixit:
inquit 726 Adoni: ad que 727 peraget simulamina: simulque anima 729
femineos: femindeos Mtac (corr. s. l. Mt2c) | uertere: uincere | mentas: mante
731 inuidiae: inuide 732 odorato: adorato | tactus: tectus 733 caeno: c(a)
elo 735 mora: mea | concolor: color et 736 granum: granam 737 tamen:
con ut uid. 738 et: om. 739 nomina: omnia explicit decimus incipit
undecimus
[LIBER VNDECIMVS]
2 saxa: sacra | ducit: dixit 3 nurus: damus 4 cernunt: ferunt 7 en1: a | en2:
a 8 Apollinei: apollines 9 praesuta: presum ut uid. 11 est: om. 16 infracto:
inflato | Berecyntia: h(a)erentia (semper) 18 citharae: citharei 20 ac: at 22
theatri: thertari ut uid. 24 uagantem: negantem 25 auem: quam | theatro:
thertaro 26 ceu: ut 28 coniciunt: concinunt 29 hac: non | dereptos:
dereptos ab 30 silices: salices | neu: non | furori: fugari 31 subigebant:
subbiebat 32 hinc: hunc | sudore: sudare | parantes: parentes 33 dura: dum |
lacertosi: lacertosos | fodiebant: f(o)edabant 36 rastrique: astrique 37
minaci: minacis 38 diuulsere: dum lucere 42 saxis: sacris 43 - 4 om. 45
silices: salices | te: tua | carmina: carmine 47 tonsa: tonxas | luxit: uixit 48
obstrusaque: obscuraque 49 passosque: sparsos | habuisse : habuere 51
mirum: miram 52 flebile lingua: ligna flebile 53 murmurat: murmuratur |
exanimis: animis 55 Methymnaeae: methymn(a)ei | potiuntur: poscuntur
57 et: quod 59 arcet: auet | rictus: ratus ut uid. 64 passibus: pacibus Mtac:
spacibus Mt2c | ambo: aubat 65 anteit: ante 66 respicit: perpicit 70 torta:
torto 71 quantum secuta: quanto...secuto 72 solidam: solida | detrusit:
detruxit | acumina: acumine 76 ut qu(a)eque: qu(a)ecumque 77 exsternata:
et ex(sp)ternata | frustra: om. | illam: illum 79 sint: sit | digiti: digito | dum
pes: spes 80 in teretes: intentos 84 esse: ecce | fallare: fallere 85 est: om.
86 om. 88 harenis: hactenis 89 cohors: cyndos | frequentant: frequentent
90 Silenus: calamus | annisque: animusque 92 duxere: cepere 94 socium:
sociumque 95 genialiter: generaliter 96 iunctas: uictas 98 laetus: locus 99
reddit: reddidit 100 deus: unde 107 polliciti: pollicitis 109 detraxit:
dextrabat 112 decerpsit: descripsit 113 demptum: demptu 114 donasse
putes: putes unasse illi 115 postes: posset post 116 corporis et membris
resplenduit aurea uestis 117 om. 118 ipse: ille 120 costae: test(a)e 121 uero:
nec | ille: illa 122 rigebant: rigebat 123 conuellere: et uellere 124 fulua:
silu(a)e | admoto: admotu 125 puris: om. 126 per rictus: perrictus 127
attonitus: attonita 129 copia: coma 130 meritus: meritu | torquetur:
coquetur 131 splendida bracchia: inv. ord. | tollens: tendens 133 speciosoque:
spatiosoque 134 peccasse: potasse 135 pactique: factique 136 male: malo |
maneas: maneat 137 uicinum: uisinum | Sardibus: cantibus 140 fonti: sonti
141 simul elue crimen: sic delue Mtac: sic dilue Mt2c 144 -5 om. 148 mansit
nocituraque: mansitque nocitura 150 riget: rigent 151 ascensu: accensu |
extensus: extensit 155 prae se: presse 157 iudex: uixque | consedit: concedit
158 liberat: liderat | quercu: quanta 159 caua: claua | glandes: flaues ut uid.
160 pecoris: pectoris 161 est: om. | calamis: thalamis 162 nam: in 163
delenit: delinit | retorsit: resoluit 167 fidem: fide | gemmis: genuus 168 a
laeua: aliena 169 docto: tecto 174 unius: uini 177 imas: om. | dat posse:
pr(a)ebet 179 gradientis: gradientor 182 longos: longo 184 dedecus: dedere
| cupiens: capiens 185 posset: possit | reticere: retinere | secedit: se cedit 186
aspexerit: aspexerat 187 immurmurat: murmurat 189 scrobibus: scabibus |
discedit: discessit 190 surgere: fugere 194 ultus: uultus 195 citra: cistra ut
uid. 196 adstitit: constitit 197 dextera: dextra 198 uetus: metus 199
moliri: mollim uel molini 200 uidet susceptaque magna: uidetque uidetque
suscepta 202 tridentigero: triuncentigero 203 4 om. 206 cumulum:
tumulum 208 auarae: auer(a)e 210 abstulit: obtulit | fluctibus: fructibus |
agros: arua 214 negata: negatas 219 nepoti: nepotem 220 haud: aut
(semper) 221 undae: ille 222 actis: armis 224 ne...mundus: nec...mondus
225 sub: facto ut uid. 227 suaque: inque sua 233 opertum: operta |
pendeat: ponderat 236 ambiguum: ambiguum est | uenire: uenirere 237
solebas: solebat 238 uincta: uicta | iacebas: iacebat 241 uenisses: uenisset
242 potitus: petitus 244 Peleus: uelus 245 tigridis: agridis 246 corpore:
corne 247 deos: deum | uino: ueno 248 pecoris: pectoris | fibris: febris Mtac
(corr. s. l. Mt2c) | turis: turris | adorat: ad orat 251 rigido: gelido | sopita:
sospita 252 innecte tenaci: ingnosce tenasti 254 preme: prime 259
consueta: assueta 261 nouat: mollat 262 sentit: sensit | tendi: tendit 264
confessam: confusam 266 nato: uoto 268 fraterno: superno ut uid. |
sontem: sumptem 269 patri(a)e: patriaque 272 maestus: mostus Mtac (corr.
s. l. Mt2c) 273 fratrem: frenum 274 fessus curaque: fessusque cura 276
pecorum et quae: pectorum quae 281 uel agro: como tatus ut uid. 282
hunc: hac 284 regna tenemus: regnante 285 momenta: monimenta 286
Iouem: iuuem 288 uides: uidet | utinam: nunc | uideres: uideret 289 moueat
tantos: inu. ord. 290 rogant: rogat | quibus: cuius 291 rapto: repto 292
putetis: putatis 293 iam tum: quantum 294 ferox: feros 296 caeloque: c(a)
elo | exit: egit 297 pacis: paucis 299 reges gentesque: gentes regesque 301
nata: fata | quae: om. | dotatissima: laudatissima | forma: format 302 procos:
porcos | nubilis: nubibus | annis: annus 303 Maiaque: maiasque 304 hic:
hinc 305 om. 307 moras: moram | uirgaque: longuaque 308 os: hos 310
praereptaque: preceptaque 314 - 315 inu. ord. 314 atra: astra 315 a(d)
suerat: assueuit 318 peperisse: deperisse | duos: deos Mtac (corr. s. l. Mt2c)
319 nitenti: tonante 324 curuauit: curauit | cornum: cornu 325 impulit:
impluit 326 tacet: iacet | uox: uoce 327 reliquit: relinquit 328 miser
amplexans: misera pietas egio ut uid. | patriumque: patriemque 333 medios:
medias 336 nulla ruit: ulla | currere: credere 339 potitur: potit 340
Daedalion: danem 343 corpore: corporis 344 accipiter: ancipiter | satis
aequus: fatus (a)euus 349 adsum: adsis 351 pendet: pendas | trepidi...oris:
trepidat...heros 354 uideret: uideres 355 boum: bonum 355 - 357 gerva...
tardis om. 358 nant alii celsoque exstant: natum alixessoque instat 359
subsunt: subest | neque: nec 360 trabibus: tradibus 361 templi Mt 362
retia: retiat | siccat: liccat 363 salictis: salutis 365 strepitans: strepidum
366 uluisque: siluisque 368 fulmineos: fulmineus 371 boum: bonum 372
omne: omnes 376 est: om. 377 et: ad 379 Pelea damna: plecta digna 380
orbam: orbem 381 sua: sui | mittere: nitore 383 ipse: ille 384 ire: ille |
tumultu: tumulto 385 ornata: ornabat 389 piosque: piasque 390 uestri:
nostri 393 focus: locus | arce focus : locus arce 394 stratosque: stratos 395
uastatoremque: uastorem 399 rogantis: negantis 401 accepit: ascepit | sed:
si | enim: non | acri: altri 402 asper: aspar 403 ceruice: ceruicem 405 color:
collo 406 timeri: duxeri 407 hac: hanc | profugum: profugam 408
Magnetas adit uagus: ut adiit maiestas 409 caedis: cedit 411 prodigiis: pro
digitis 412 consulat: consolat | oblectamina: obiectamina 413 Clarium:
clarum | nam: ne 415 consilii: consilis | certam: certem 416 facit: fecit 417
simillimus: silimus | ora: ora illius 418 obit: abet | lacrimisque genae: gen(a)
e lacrimis | maduere: madue 419 conata: cognata | fletibus: flectibus 420
interrumpente: interrumpete 421 tuam: tua 424 longa: lungua 426
metuam: mutuam | curaeque: esseque 434 incommendataque tellus: c(a)eli
quos uexatum 435 om. 436 rutilos: putilos 437 magis: magi 438 hos
reor: honeor 440 nimiumque es: auumque est | eundi: amari 441 tolle
simul: inu. ord. | iactabimur: labitur 442 - 3 inu. ord. 442 feremus:
ferimur 443 feremur: ferimur 444 Aeolidis: eolidis | mouetur: mouentur
446 neque: neque que 448 solantia: sola(c/t)ia 452 remittant: remittent
454 recursus: uersus 456 pinum: primum | armamentis: arma mansit 460
corpore: pectore 461 iuuenes: iuuenis 462 remos: ramos 467 oculi: oculis
469 haud: hanc 472 om. 480 albescere: abescere 483 antemnis: antenbis
| subnectite: subuoctite 489 geruntur: reguntur 493 uetetue: uelitue 494
tantoque: tantaque 495 rudentes: strudentes 496 tonitribus: tonitris 500
Stygia: tigior 501 spumisque: in pumisque 503 de uertice: deuertior 504
om. 505 ubi: ibi | demissam: demiss(a)e 506 suspicere: suscipe 507 latus:
malis 512 ad/am(m)iserat: commiserat 513 alta: arma 514 labant: labent
516 resolutis: resoluti 518 ascendere: scandere 520 aequoreae: (a)equore
522 praebentque : pr(a)ebent | micantia: minancia 523 ardescunt: ardescit |
ignes: und(a)e 524 om. 525 miles: uides 526 defensae: defensus 527 spe:
s(a)epe | tandem: caude | laudisque: laudis | accensus: assensus 529 pulsarunt:
pensant | nouiens: celsi 530 ruit: nunc 531 absistit: absisto 533 adhuc: ad
hunc 534 trepidant: trepidat 535 murum: cornum 538 ueniunt: ueniant
540 maneant: maneat 542 poscit: possit | subeunt: subueunt 543 quod
cuique: quodcumque 545 cum: tu | unam: unum 553 sinuataque despicit:
sinuosaque respicit 555 euerterit: euerteret 557 ratem: rate 558 gurgite:
gurgite magna Mtac (corr. s. l. Mt2c) | neque: om. 562 ore est: ore 563
coniunx: coniunx est | meminit: metunt 569 rupta: rapta 571 luce: nocte
572 sua: om. 573 Aeolis: exis | malorum: maloro 574 iam: om. 575 om.
578 tamen: om. | iunonis: iuuenis 581 optabat nullamque: aptabat ullamque
582 uotis: noctis | solum: c(a)elum Mtac (corr. s. l. Mt2c) 584 sustinet:
sullimet 587 mittat: mutat 588 ueros: uentos 590 arcuato: arcato 591
iussi: iussa | latentis: lactantia 597 cristati: cristanti 599 sollicitiue: sollicita
ue 600 fera: eam 601 humanaeque: human(a)e ue 602 muta: multa 608
uerso: uersa | cardine: cara me 609 nullus: ullus est 610 at: in | est: om. 611
atricolor: unicolor 612 solutis: salutis 615 silua: salua 616 obstantia:
constantia 619 iterumque: iterum 621 cubitoque: subito | leuatus: om. 622
enim scitatur at illa: om. 624 cura: ruta 625 reparasque: reparatque 626
(a)equent: (a)equant 628 adeant: aderant 630 tolerare soporis: tollerare
soporem 631 somnum: superam 632 om. 635 quisquam: iussos 636
exprimit: exprimis 639 uolucris: uolucres 640 icelon: icaron 642 ille: hic
643 uacant: uocant 644 hi: his 644-5 hi...solent: hiis...solent 647 Somnus:
somnis 649 stratoque: stradique 650 nullos: ullos 651 intraque: interque
654 luridus exanimi: luridum ex animi 657 fletu: fleta | ora: omnia 658
agnoscis: agnoscit 659 an: aut 660 inueniesque: inuenietque 662 occidimus:
concidimus 664 iactatam: iactatem 665 nostra: meum 666 nuntiat:
nontiat 669 om. 670 inania: in aura 671 quam: qu(a)e 672 fundere:
fondere 673 manus: in anuis ut uid. 676 una: unam 684 nulla: milla 685
solantia: sollentia 688 et: om. 689 uera: uerba 690 adsuetos: adsuetas |
quo: om. 691 adhuc umente: ad humentem | capillo: capillos 692 hoc: hic
694 hoc: hic 696 abibas: abibat 697 duxisses: dixisses 698 de uitae:
deuit(a)e | quidquam: quicquam 699 non: ni 700 perii: pereo | iactor: tacto
701 me me: te 702 pelago: potito ut uid. 704 miserande: miseranda 708
interuenit: teruenit 710 tectis: tectit 711 spectarat: spectaret 712 hic: hinc
713 discedens: discedet 714 locis: oculis | fretumque: om. 715 prospicit:
aspicit 717 esset: om. | paulum adpulit: paululum oppulis 718 qui: quis
722 quo: quam 723 mentis sua: mentis iam | propinquae: pro inque 724
quod: que 725 erat: cum erat | ille est: inu. ord. | exclamat: rex clamat 726
ora: omnia | uestem: uest Mtac (corr. s. l. Mt2c) 727 carissime: karissime
729 manu: manus | iras: undas 730 quae pradelassat: qua pr(a)edem lapsat
731 fuit: om. | uolabat: nolebat 733 stringebat: stingebat 736 et: om. 737
artus: actus | alis: aris 739 senserit: senserat 740 tollere sit: tollere sed 742
fatis: factis 744 fiuntque: fiunt quoque 746 incubat Alcyone: incumba
alitione | aequore: om. 747 iacet unda: uia tuta | custodit: castaur ut uid.
748 egressus: egressu | nepotibus: nepetibus 749 iunctim: circum | freta lata:
inu. ord. 750 finem: fines 751 aut: om. 752 quem: quam 755 perpetuo:
perenno 757 laomedonque: laomedonue 759 fata: facta 761 quamuis:
quam 763 Granico nata: gracili conata 765 inambitiosa: in ambitiosa 770
iniectos: inuectas 771 uisa: uis | fuluum: fulmen 772 deprensa: depressa |
relicto: relicte 773 accipitem: ancipitem 774 celeremque metu: sceleremque
meti 776 strinxit: trinxit | liquit: linquit 777 cum uita suppressa: cumtidem
haec | est: cerinta | amens: amens et 778 piget2 : me te | secutum: me(a)e
socutum 779 non hoc timui neque: hoc te tenui nec | mihi: nisi 780 uulnus:
uixius 781 qui: quin | mittam: mictam 783 e scopulo: scopulos | subederat:
subedera 785 excepit: exepit 787 inuitum: in uisum | cogi: curget ut uid.
788 misera de: miserandi | uolenti: uolantes 791 om. 792 sine: sit |
retemptat: reteptat 794 longa manet: longua uia 795 amat: amor |
nomenque: nomen | quia: que explicit xi (us) incipit xii (us)
[LIBER DVODECIMVS]
2 lugebat: uigebat | nomen: hominem 3 om. 4 defuit: desint | Paridis:
peradis 5 cum: de 7 commune: eximue ut uid. 9 Boeotaque: boetia 10
tenuisset: tenuisse 12 uetus: uerus | accensis: ascensus 13 serpere: carpere
14 stabat proxima: proximaque stabat 17 auidaque...aluo: auido...ore 18
obstipuere: o(b)stupuere | at ueri: si uim ut uid. | prouidus: prodicitur 19
uincemus : uincemur Mtac (corr. s. l. Mt2c) | gaudete : gaudere 20 cadet:
iacet | nostri : om. 24 Nereus: nere 25 et: sed 26 moenia fecerat: inu. ord.
| fecerat: fecerit | urbi: urbis 27 nec: neque | enim nescitue tacetue: nescit
aetat ue ut uid. 28 placandam: plasanda | iram: aram 29 publica: puplica
30 rexque: resque | uicit: uincit 31 aram: oram 32 obiecit: abiecit 33
turbamque sacri : inu. ord. 34 supposita : susponita 35 ubi: iubi Mtac (corr.
s. l. Mt2c) | caede: rede 37 a tergo: antite 38 perpessae: perpesce 39
fretumque: fretamque 40 triplicis: triplici | confinia: confina 42 cauas:
cauat 43 tenet: tenetur 44 - 45 inu. ord. 44 tectis: tectus 45 inclusit:
inclausis 46 est: que | ex aere: exere 49 nec tamen est clamor: hic clamor
tamen est 51 sonum: solum 52 extrema: externa 55 uolutant: uoluptas
Mtac (corr. s. l. Mt2c) 56 implent: impleuit 57 alio: alia 58 crescit: cressit
60 consternatique: consternarique 61 repens: restens 64 haec: hoc | forti:
fori 65 inexpectatus: inexpectatur 66 tuentur: tuetur 68 cadis: cadit 69
Danais: danai | fortisque animae nece: fortesque tecum nec | cognitus:
coniungitur 70 Achaica: achaia 71 s(i/y)ge(i)a: signata 72 Cycnus: ignus
(semper) 73 instabat: stabat 74 totaque: tota | Peliacae: penate 76 om. 78
exhortatus : ex(h)ortatur | derexit: direxit 81 sis iugulatus: sit uulgatus |
Achille: acumchille Mtac (corr. s. l. Mt2c) 85 habeti: habet 86
praenouimus:precauimus | inquit: ante 88 mirabatur: mirabantur 89 cassis:
cassim | neque: nec | caua parma: in parua 91 ob: ab | remouebitur: om. 92
indestrictus: indiscretus | abibo: alibo 93 aliquid: aliquis | sed qui: haec equi
94 Nereaque et natas: non ea que est natus 96 et1 om. 97 tamen: tunc |
est: om. 98 excuit: exipit | forti: sorti 100 sincerumque: scincerumque 101
destringere: distringuere 104 sentit: sensit 105 num: non | exciderit: excidit
106 ligno: ligna 110 Eetioneas: solus echionias 112 fluxit: flexit | bis: uis
114 dextra: dextera 115 ueluti: nullum 116 aduersum: adusum | Menoeten:
monetam 118 plangente: plagante 120 est haec: inu. ord. | uicimus:
uincimus 121 (h)isdem: idem 122 fatus: fatur | cycnum: cignumque | repetit:
-que petit | fraxinus: facinus 125 qua: quo 127 Menoetae: iuuente 128
praeceps: princeps | frem(e ex i)bundus: furibundus 129 hostem: hastam 131
at : et 132 tulit: tollit 134 cedentique: cedentemque 135 pauor: pauet 137
auersos: aduerso | passus: pausus | lapis obstitit: afficit 138 super: semper
139 ui: uique | terraeque: terr(a)e 140 tum: cum 141 mento: uincto 144
aequoris: elidit 147 attulit: abstulit 148 muros: mures 151 mactatae: nactate
154 sacra: aera | suam: sua 155 tosta: testa 156 leuant curasque sitimque:
lauant turasque sithimque ut uid. 157 illos: illo | illos: illas 158 longaue:
memini: menunt | et: om. 454 nesseis: nessei | Cymeli: timondi 457
occubuit: occuluit | Hodites: ythes 461 numerum: numen non 464 inter:
iter 465 iuuenalis: iuuenis 466 sarisa: in arusa 467 faciemque: faciensque
470 Caeni: arney 471 Caenis: ceney | eris: seris 472 commonuit: mudauit
473 falsam: flammi | pararis: paratus 474 quid sis1: uel quid | sis2: om. 475
calathis: thalathis | torque: coram 477 extentum: extensum 479 ora: ossa
480 secus: seus | haec: hac 482 comminus:ceninus ut uid. 483 gladium:
gladiis 485 quandoquidem: quamuis quidem 487 icti: ictu 488 callo: collo
489 inlaesos: illesos 490 nunc: non 491 armos: annos 492 fatiferum:
tantiferum 495 unum: numen | mittuntque: mitrantque 497 cruentatus:
cruentatis 498 ingens: ingens est 499 Monychus: monicus | populus:
populi 500 actis: aptis 503 nobis: uobis | iunxit: uinxit 504 matre: mathee
507 totosque: torsosque 508 elidite: emictore 510 insani: insanis | deiectam:
delectam 511 trabem: curbem | coniectit: coniectus 514 immani: in magni
515 con(g/i)estaque: coniectaque 516 postquam: plus quam | super: sum 517
neque: nec | ducat: ducant | spiritus: spem 518 aera: ethera 520 ueluti: uelim
521 motibus: montibus 522 sub: per 524 abnuit: annuit 525 liquidas:
liquidis 526 tum: tunc est | conspecta: conpleta | supremum: sexdum ut uid.
527 ubi: si | uoluti: uelatu 528 ingenti: ingendi | circum clangore: coclamore
Mtac: ciclamore Mt2c 529 est oculisque: scelerisque 530 Lapitheae: laphitee
534 abstitimus: astitimus 536 Centauros: con taures 537 Tlepolemus:
tritolemus 541 domitos: domitas 542 haec: hac 543 rescindere: resistire
544 inque: haec que 545 (di!) gessit: quoque iessit 547 neque: nec |
Deiphobum: deiphebum 548 quis: quid 551 flammamque: flammasque 552
utque: inque | alios: animos 553 - 4 fuimus...Herculeis: om. 553 Nelidae:
neleides 556 est: om. 557 rursusque...sumptas : inu. ord. 558 auctor: actor
559 est: om. | uariatus: uersatus 562 redunco: recuruo 566 pendentemque:
tendentemque 567 nerui: ueri 568 motumque...uiresque: inu. ord. 571
adfixi: anexi 573 debere: delere 574 Herculis: haec procul | rector: ductor
575 nec: non 576 gratia: grata | tecum: teneret 579 - 580 om. 581
phaethontida: cigneida 582 saeuumque: s(a)euusque 583 exercet: excitet
584 quinquennia: quiquennia | fere tracto: pharetrato 585 sminthea: smothia
586 fratris: factis 588 ecquid: hec quid | has: om | aspicis: aspicit 589
ecquid: esse quid 590 ecquid: et quid | ne: ut 591 Pergama: menia 593
populatur: potulator 595 sentiat: seuiat | hosti: hostis 596 necopinum: nec
opum 597 patruique: paruique 598 agmen: anmen 599 Iliacum: iliacus
601 spicula: picula 602 est: om. | tuorum: meorum Mtac (corr. s. l. Mt2c)
603 caesosque: c(a)elosque 605 arcus: artus | obuertit: conuertit 606 derexit:
dirixit | spicula: piscula 608 ille: unum 609 uictus: nitus | maritae: puell(a)
e 610 tibi: o tibi Mtac (corr. s. l. Mt2c) 611 Thermodontiaca: et modo
cumtica ut uid. 614 armarat: ammerat 615 iam: nam 616 paruam: patruum
618 hac: h(a)ec 619 sibi: tibi 620 posses: possit 621 mouet: mors 622
Tydides: titides | Oileos: olinius 623 bello: regno 624 solis...creato: soli...
creato 627 duces: ducos 628 omnes: omnem Explicit xii (us) Incipit xiii
(us)
utendum: utandum | est: om. 389 saepe: c(a)ede | Phrygum: frugum | caede:
c(a)edere 390 om. 391 demum: demque 393 educere: eduxere | telum:
fretum 394 rubefacta: tempefacta 398 querelae: querel(a)e est post 399
hunc uersum add. transierat tandem portu uoto que potitus 403 imposita
est sero: impositaque fero est 406 latratu: latratum 407 clauditur
Hellespontus: qua pontus clauditur Helles 408 neque: nec 409 Priami:
priamis 410 conbiberat: obiectat | tractata: tractisque | antistia: anstista
412 Dardanidas: dardanias 414 Grai: grates 415 Astyanax: astianas 416
proauitaque: pro auita | tuentem: tenentem 418 suadet: suade 421 Troades:
troiades | relinquunt: relinquit 422 conscendit: concendit | miserabile:
mirabile 423 inuenta: iumenta 424 prensantem: pressantem 425 Dulichiae:
dulchie | traxere: tranxere 426 inque: hincque 427 canum: darium | crinem:
crimen 428 inopes: in opes 431 - 432 cui...pater : om. 432 armis: aurus
433 sceleris: celeris 434 adiecisset: adiesisset 435 capit impius: rex tracius
436 rex Thracum: impius accepit | sui: om. | d(e/i)misit: in misit | alumni:
alumno Mtac (corr. s. l. Mt2c) 439 classem: claro 440 pacatum: pactatum |
uentus: uentum | amicior: nontior 442 rupta: copta 449 immiti: inmicti
452 fit: sit 453 aris: antis 454 fera: eam 458 at: aut | uel: aut | telum:
ferrum 459 simul: meum | pectusque: petit 460 ferrem: uellem 461
placabitis: per laterantis | ullum: illum 462 matrem mea: inu. ord. 463
necis: quibus 464 non mea mors: non in memors 465 ne Stygios: uestigios
| adeam: ad eam 467 uirgineo: uirgineos | remouete: conmouete 471 non:
nunc | rogat: regat 473 tum cum: tunc 474 populus lacrimas: inu. ord.
475 inuitusque: inuictusque 476 rupit: iupiter 477 detecto: deiecto |
poplite: plopite | labens: labent 478 intrepidos: in trepidos 479 tegendas:
tegebas Mtac (corr. s. l. Mt2c) 481 Troades: troiades | excipiunt: exipiunt
482 quot...cruores: quid...cruoris | dederit: dederat 485 nunc: non | praedae
mala sors: mala sors pr(a)ed(a)e 486 nollet: uellet | quod: quem 487 edideras:
dederat | repperit: cepera 488 animae tam: tamen 490 uulnera: uulnere
491 plangit: tangat Mtac: tangit Mt2c 492 concreto: concreto que | uerrens:
non faus 493 et: om. 494 ultime: ultima 496 en: et 497 at te quia: quare
que | rebar: tebar 499 idem fratres: inu. ord. 500 exitium: exotium 502
nunc: tunc 503 cinis: sinis | sepulti: sepulcri 504 sensimus: septimus 505
fui: fuit 506 publica: puplica 509 nuribusque: muribusque 511 Penelopes:
penelope 512 ostendens: ostundens 513 est: et | Priameia: pameia 514
amissos: amissas 516 quo: que 517 seruas: seruat 518 uti: nec 519 differtis:
dii fertis 520 diruta Pergama: inu. ord. 521 peremptam: perentem 522
reliquit: relinquit 523 dotabere: dotalem 524 auitis: amicis 525 domus:
mihi 526 fletus: lacrime | peregrinaeque: peregrin(a)e | haustus: corpus 530
oras: horax 531 quid: cui | lymphis: linphis 532 sparsos: persos | inmiti:
inmicti 533 processit anili: procedat 534 Troades: troiadas 538 Troades:
troiades 539 obortas: ab hortus 543 spectat: pectas 546 ulcisci: uiscisa |
statuit: tatuit | in: om. 549 luctu: uultu 551 dirae: dare 552 conloquiumque:
colloquium 554 Odrysius: etuius | adsuetus: accensus 557 et: om. 558
spectat: pectat 559 tumidaque exaestuat: timidaque ex estuat 562
expellitque: expulsitque | genis: gemens | oculos: oculos que | nocentem:
potentem 565 inritata: irrita 566 Troada: troiada | telorum: celorum 568
rictuque: rituque | parato: per alto 570 habet: habes | malorum: malorum est
571 Sithonios: sidonios 573 mouerat: nouerat 574 et: om. 576 quamquam:
quamuis | isdem: hisdem 577 Troiaeque: troi(a)e 578 cura: curam |
domesticus: miserrimus 579 quem: que | lutea: lucthea 580 mater: hasta
Mtac (corr. s. l. Mt2c) 581 ille: ipse 582 palluerat: palluerit 584 parens: pares
585 magni: magnis | genibus: ingenibus 590 sacrificos: sanctificos |
caliturasque: calituras | aras: arans 591 praestem: pestem 592 noui: noua
593 non: non est 596 patruo: patrio | annis: armis 597 uos: dii 599 uulnera:
pectora 601 uolumina: uolumine 602 flumina: flumine 603 sol: sola |
infra: mera 605 densetur: densatur 606 atque: at 611 ter: fit 612 parte:
forte | feroces: fetores 613 rostrisque: rostris | aduncis: adunsis | unguibus:
ignibus 614 aduersaque: aduersa | lassant: iactant 615 sepulto: in sepulcro
Mtac (corr. s. l. Mt2c) 616 creatas: creatis 617 facit: faciat | auctor: actor 619
more: uoce | rebellant: repugnant 621 intenta piasque: intempta suis que
623 cum: et 624 fata: om. 625 onus: honus | Cythereius: sinthesis | heros:
herox 628 limina: litora | Thracum: thracunt 631 Apollineam: apollineo
632 Anius: impiu | antistite: anstite | Phoebus: peleus 635 pariente: parente
| retentas: reteptas 636 tura: thura (semper) 638 positique: pramptisque |
tapetibus: tapitibus 641 an et: inu. ord. 642 quantum: tantum 643 niueis:
uincis | uittis: uitis 644 heros: herox 645 uidisti natorum: inu. ord. 646
inconstantia: in constanti | uersa: uersat 647 enim: non est | mihi: om. 649
habet: habes 652 mearum: uiamque 653 meri: mori | laticemque: laticesque
| canaeque: bachamque 655 ubi: qui 656 ne: nec | sensisse: cencisse 658
abstrahit: astrait | inuitas: in uitas 659 classem: gentem 660 Euboea:
euboica 662 ni: ne | dedantur: credantur 663 corpora: pectora 666 quem:
quos 669 dixere: dicere 670 auctor: actor 672 perdiderint: perdiderunt |
nunc: nisi | possum: possim 673 est: om. 677 adeuntque: ad heunt que 679
dat: das 681 cratera: carterem 682 Aoniis: hemomis | Therses: terres
(semper) | oris : horis 683 fabricauerat: illi fabricauerat | Alcon: alto 684
Lindius: hileus | argumento: argui uento 685 posses: posset 686 hae: hee |
docebant: docebat 687 - 688 inu. ord. 687 rogique: rogi 691 rodunt:
lambunt 692 orione: ab orione | Thebis: natas Mtac (corr. s. l. Mt2c) 693
uulnus: pectus 695 cecidisse: tedisse | pulchrisque: pulchraque | urbem:
orbem 701 inaurato: in aurato | asper acantho: aspera cantho 703 turis:
turris 704 coronam: coronat Mtac (corr. s. l. Mt2c) 705 Teucros: teucris | a:
de 707 nequiere: nequire 709 saeuit: saeuis | iactatque: iactantque 710
portubus: portibus | Aello: ad ello 711 Dulichios: dulchios 713 Praeter erant:
pr(a)etereunt | certatam: certamen 715 nota: nata 719 pomis: pennis 720
rura: regna | his: hiis 721 but(h)rotos: en uothos ut uid. 722 quae: quoque
724 Sicaniam: sic aiax | excurrit: extendis 725 om. 726 oppositum:
exponitis | Zephyris: zephirus | Lilybaeon: lilibeon 727 Peloros: poloris
728 et: om. 730 Charybdis: caribdis 731 infestat: infestas 732 atram:
atrum | succingitur: subcingitur | aluum: ab dim 733 ora: apta | gerens:
ferens 734 reliquerunt: relinquerunt 737 om. 738 quam: qui 739
adloquitur: adloquimur | repetens: nepotem | suspiria: suspiria que 741 facis:
facit 742 cui: tibi 743 tuta: cuncta 746 quas: qua | ubi: sibi | detersit:
detesto 747 est: om. | refer o: refero 748 sic sum: sum | fida: causa 749
contra: qua | est: om. 750 Symaethide cretus: semeia discretus 752 sibi
iunxerat: subuincerat 754 signarat: signabat | dubia: dubias | lanugine:
labigine 755 nulla: nullo | petebat: placebat 756 quaesieris: qu(a)esierit 758
pro: pro non 759 immitis: sonctis 761 impune: impugne 762 sentit: sensit
| ualidaque: uterque 765 iam rigidos: iam que tuos | pectis rastris: rastis petis
766 libet: licet | hirsutam: hisurtam | recidere: erecundam 767 aqua: aquam
768 sitisque: sitis | cruoris: cruore 770 Siculam delatus ad Aetnen: sicolum
scelatus in equor 774 falleris: fallis | inquit: inquis 778 prominet: amminet
780 huc: hunc | resedit: recedit 783 antemnis: antenius 787 gremio: medio
788 mente: uerba 789 folio niuei: inu. ord. | ligustri: liguster 790 pratis:
prato | longa: longua que 791 haedo: edo 792 adsiduo: assiduo | detritis:
detretis 794 nobilior palma: palma pennis | conspectior: conplendior 797
horto: orto 800 uitibus: uictibus 801 scopulis: scopulos 803 feta: seua 804
hydro: ybra 805 uellem tibi demere possem: si possem demere uellem 806
claris: claros | latratibus: lateratibus 811 nec sol medio: medio nec sol 814
et: sibi 816 autumnalia: atumnalia 820 seruiet arbor: seruat artheon 821
uallibus: in tallibus 823 roges: teges | sint: sunt 824 pauperis: praperasut
uid. 825 praesens: etiam sensus 826 om. 827 ouilibus: collibus 828
ouilibus: intulibus 829 lac: hac | semper: super | niueum: inuenum 830
durant: seruant 832 dammae: come 833 parue...demptusue: parque...
demptusque 834 possint: possent 835 dignoscere: disuescere | possis:
possent 836 in summis: inu. ord. 838 exsere: exere 839 nec: ne | munera
despice: inu. ord. 840 imagine: margine 842 sim quantus: siquantus 844
nescioquem: nessioquem | toruos: nostros 846 rigidis: duris | saetis: sentis
Mtac (corr. s. l. Mt2c) 848 uelent: uelant 849 est: om. 852 ingentis: incentis
| magnus: magno 853 Soli: solis 857 sperno: superno | fulmen: lumen 857
te ueneror: et teneror 860 repulso: remoto 864 esse mihi: ipse meas 865
uiscera: uincera | diuisaque: diuulsaque 866 spargam: pargam 867 acrius:
agrior 868 Aetnen: ethnam (semper) 870 cuncta: tota 871 uacca: uaca |
adempta: ad enpta 872 siluaque: silua | et: om. | notis saltibus: noctisque in
saltibus 873 quidquam: quicquam | timentes: tumentes 875 uestrae: nostr(a)
e 878 ast: atque 881 admittite: admittere | regnis: nostris Mtac (corr. s. l.
Mt2c) 884 angulus: angule | obruit: eduit 886 auitas: amicas 890 tum: cum
| dehiscit: deicit 892 saxi: saxis 893 exstitit: excita 895 quod...quod: quid...
quis | ore: ore est 896 tamen: tunc 899 discedunt: dissedunt 900 neque
enim medio: medio neque enim 902 ubi: uultu | seductos: seductosque |
nacta: nata 903 gurgitis: gurgis | refrigerat: refrigit | unda: unbra Mtac (corr.
s. l. Mt2c) 904 scindens: findens 905 uersis...membris: inu. ord. 906
Glaucus: Clamis | h(a)eret: ardet 907 et: hec 910 collectus: coniectus 911
aequora: ocuba 915 excipiat: exipiat 917 nec sum: non 918 (a)equora: (a)
equore 920 mortalis: modo talis 921 iam tum: tantum 923 sedens: sodens
| linum: linim 924 litora: lictora 926 iuuencae: puello 927 hirtaeue: hirta
que | capellae: caprine ut uid. 928 apis: lapis | sedula: semine 929 non: nec
| genialia: genualia | serta: certa | umquam: numquam 930 falciferae: falsi
fer(a)e 932 recenserem: recencerem 933 aut: ante 935 similis: simil |
fingere: findere 937 mutare: motare 939 dominumque...litusque: littusque...
dominumque | relinquunt: relinquit 940 obstipui: ostupui | dubitoque:
dubiusque | diu: fui 941 numnum: nonnon 943 decerptaque: desertaque
944 sucos: succos 947- 948 inu. ord. 947 restare: perstare 948 aequora:
aequore | mersi: merci 949 di: hii | exceptum: exeptum 951 Oceanum:
occeanum | Tethynque: thetimque 952 nouiens: nouies 953 pectora: pectore
| iubeor: rubeor 954 amnes: annes 955 supra: super 956-7 post 959 958
rediit: reddunt 962 umeros: animos 963 pennigero: punigero 964 quid:
qui haec | haec: est 965 istis: illis 966 reliquit: relinquit explicit xiii (us)
incipit xiiii
hara solumque suis: in antra suis solum 288 manerem: maneret 291 huic:
hunc | Cyllenius: cillentius 292 moly: molli 294 uocatus: notatus 299
sucis: succis 300 caput: capus | conuersae: conuere 303 saeteque: ceteque
304 redeunt: redeunt que 305 illum: lilis 306 collo: colla 307 ulla: uilla
310 quoque: mihi | rettulit: retulit 314 ostendit: ostendens 315 coronis:
eoannis 316 quis: quid 319 hinc: hic | dice: addice 321 studiosus equorum:
studio susequorum 323 probes: proles 324 per: tot 325 Elide pugnam:
graiam sunt edere pugnam 326 Dryadas: driades 328 quasque: quos que |
Numici: in imici 329 almo: albo 330 narue: nare | et opacae Farfarus:
faruarus | umbrae: und(a)e 331 Scythicae: since | stagnum: stannum 333
nymphen: nimpham 334 Ionio: anbiguo | peperisse: perspice | Venilia:
cignalia 335 maturuit: maturit | annis: araris 337 canendi: sciendi 338
Canens: canes 339 morari: parari 343 indigenas: indigerat 344 hastilia:
hastula 345 poeniceam: phemisiam 348 reliquerat: relinquitur 349 simul
ac: simulas | iuuenem: iuueni 350 obstipuit: ostupuit | herb(a)e: herbas 355
ait: tamen | rapiare: rabiare 359 finxit: fixit | oculos: circulos 360 in densum:
indempsum | ire: ista 362 inscius: incius 369 densetur: desertum 370
exhalat: exalat 371 limitibus: liminibus | abest: ab est 373 formam: flores
Mtac (corr. s. l. Mt2c) 376 despice: respice 378 tuus: cuius 379 aeuum:
omne 382 retemptatis: receptatis 383 impune: impugne 384 faciat: faciet
387 ter: et | tria: mihi 389 miratur: miratus 390 Latiis: latis 393 chlamydis:
clamidis 394 uestemque: uestes que 395 ceruix: seruix 396 quidquam:
quicquam | restat: restant 400 ac: et | recludi: resolui 401 premunt: premens
402 incessere: incescere | telis: totelis 406 exsiluere: exiere 407 palluit
arbore: paluibre 408 guttis: gutis 409 raucos: rancos 410 latrare: lactare
411 silentum: uidentur 412 pauentum: clientum 415 in: om. 416 Tartessia:
thesesia 419 obuia: oliua 422 latios: latos 423 totidem: totiens 425 om.
426-7 thybris luctuque...fessam: fessam luctuque...tibris | iam longa: in
gelida 428 modulata: moderata | ipsos...dolores: ipso...dolore 429 maerens
fundebat: fundens m(a)erebat | ut: in 430 canit: canit que | cycnus: signus
434 camen(a)e: coloni 437 iubemur: iubamur 438 Titania: catania 439
restare: regnare 440 om. 441 Macareus: machareus | urnaque: in urna que
442 marmorea: marmoreo 446 relinquunt: relinqunt 448 flaua: fulua |
Thybris: tibris 452 Tyrrhenia: tirenia que 454 suas: suos 456 Aeneas
Euandri ad: euadre enea 458 uenerat: uerterat | Dauno: dampni 461
auxiliumque petit: auxilium petiit | Aetolius: hetolius 462 nec se: neque
463 aut: ante | e: ex 464 neue: nec que 465 amaro: amari 466 perpetiar:
perpatiar 467 pauerunt: pauarunt | flammas: dextras 469 digessit: disessit
470 inimica: in tanta 471 - 472 inu. ord. 471 fulmina: flumina 472
perpetimur: perpatimur | cumulumque: timulum | Capherea: capharea
(semper) 473 referens: regens 474 tum potuit: cumpotuit 475 cura: crura
476 agris: argis 477 - 478 inu. ord. 482 pars una: per summa | fuissem:
fuisse 483 fretoque: marique 485 tum: cum 486 - 488 hoc ordine 488 487
486 486 superest: sum est 487 uiri: ubi | Cytherea: cuberea 488 faciat:
facens | timentur: monentur 489 uotum: uiro 490 securaque: secura 491
quod: quos | oderit: oderat 492 - 493 inu. ord. 494 Pleuronius: peleunersius
495 instimulat: instimulant | stimulisque: stimulansque | resuscitat:
resucitat 496 - 678 om. 679 - 680 neque...mihi: om. 679 pignus: munus |
habes: habe 680 passim toto: toto passum 681 haec: nec | sola: magna 683
deuouet: deputat 684 quod: que 685 fingetur: fingere | in omnes: mens est
686 quod erit: es eris | iubeas: uidebat 688 laetaque: lectaque 690 hortus:
ortus | sucis: succis 691 quidquam: quisquis | miserere: om. 693 perosam:
per ossam 694 Idalien: idalian 695 quoque: quod que | timeas: caueas |
etenim: et enim 696 tota: toto 697 flecti facile: inu. ord. | mitescere:
mittessere 699 humili: humeri 700 aestum: ignes 701 postquam: plusquam
702 supplex: sinplex 704 ne: non 705 blanditus cuique: aliqui blanditus |
ministris: amicis 707 uerba: bella | tabellis: stabellis 708 rore: ualle 711 (h)
(a)edis: austris 712 excoquit: exquoquit 713 uiuum: uiua 715 et spe: s(a)
epe 716 tulit: trait 718 uincis: uincit | Anaxarete neque: anara tetisse nec
719 ferenda: forenda | laetos: letos | molire: mollire 722 eritque: eris que
724 excessisse: excesse 726 nec: non | nuntia: nontia 727 ne: non 730
nihil ultra: nec intra 732 famae: famen 734 umentes: humentes | oculos:
celeros 736 serta: certa 737 illam: illam est 738 elisa: elapsa 739 motu
trepidantum: micto trepidam tunc | et multa timentem: et multa gementem
740 factum: facta est 742 occiderat: ceciderat 744 miserorum: miserantum
745 matrum: matrem 747 luridaque: lumina que 748 uiae uicina domus:
domus uicina uiae 751 mota: nota 754 deriguere: dirruguere | calidusque e:
casidus quoque 756 auertere: aduertere 757 paulatimque: paula que que
760 Salamis: talamis 763 uernum: numerum 765 nequiquam: nec quicquam
| formae deus apta senili: formas deus aptus in omnes 766 demit: dempsis
769 euicit: emictit | reluxit: relinque 771 nymphe: nympha 774 palilibus:
palidibus 775 Tatiusque: totius que 777 congestis: coniestis 778 more:
mare 780 obice: ebice 783 portae: porta | sensit: sentit 784 rescindere:
recindere | numquam: non quam 785 acta: apta | Iano: iana 786 Naides:
naiades | rorantia: tracenia | fonte: fronte 788 uenasque: uenas | flumina:
fulmina 789 nondum: non dum 790 neque: nec 791 lurida: luxida 792
incenduntque cauas fumante bitumine: includent que caues firmante
cacumine 793 ima: imma 795 audebatis: antidebatis | ceditis: cerditis 797
rigidis: rigidas 798 praestructa: precinta 799 ultra: ultro 800 obtulit:
obstulit 801 strata estque: strataque | generique: genera que 802 permiscuit:
permiserat | impius: ipsius 803 ferro: ferrum 804 decertare: delectare 806
posita: posita que | Mauors: mangnos 807 hominumque: animum que 808
adest: ad est 809 - 811 hoc ordine 811 809 810 809 praeside: pr(a)esidet 812
concilio: consilio 813 animo: anima 814 caerula: sidera 816 c(a)ecis: c(a)eli
817 fulgure: fulgore | urbem: orbem 818 sensit: sentit 819 innixusque:
innexusque 820 conscendit: contendit | Gladiuus: gratius 822 nemorosi:
memorosi 823 non: nunc 825 dilapsum: dilapsum et | ceu: ut 826 glans:
geminas 828 dignior: dignor est 829 amissum: ad missum 830 ad: et 831
sua si(c/t): suasit 832 latia: latio 833 praecipuum: principium 835 - 836
om. 838 in terram: interram 840 uultu: uultus Mtac (corr. s. l. Mt2c) 841
sis dicere: sit diem | est: om. 842 deam: deos | duc1: due | duc2: duo 843
mihi: mei | uidere: uideri 844 semel: modo | fatebor: uidebor 845 om. 846
ibi: ubi 847 decidit: decit | a cuius: acus 848 crines: crinis explicit xiiii (us)
incipit xv (us)
Posicin estemmtica de Mt
A partir de los resultados obtenidos de la colacin del Matritensis 10038 se
observan variantes que pueden determinar la proximidad respecto a alguno de
los manuscritos antiquiores. Este hecho es imprescindible dada la naturaleza
de recentior que se contempla en este caso. No obstante, entre los testimonios
conservados, incluso en el caso de los ms antiguos, no encontramos ninguno
anterior al s. IX19 ni ningn manuscrito completo antes de la segunda mitad
del siglo XII. Esta carencia de testimonios uetustiores (hyparchetypes) se
plasma en lo que parece un ejemplo de transmisin de carcter horizontal, lo
cual imprime un alto grado de contaminacin que obstaculiza la ubicacin
estemmtica del manuscrito. Las lecturas alternativas de esos cdices perdidos
han sido tomadas por los manuscritos posteriores. A partir de la puesta en
duda de aquellos errores separativos individuales, que por lo general son
descartados, puede establecerse la disposicion estemmtica. As pues, ser
mejor detenernos en el anlisis de aquellos errores conjuntivos y separativos
compartidos por Mt y los manuscritos conservados.
Esta contaminacin se presenta sobre todo en lo que respecta a las dos
principales bifurcaciones que adquiere el esquema, a saber, la familia lactanciana
y la no lactanciana20. Incluso en la elaboracin de un aparato crtico ms
general, como en el caso de la edicin oxoniense, resulta complicado el hecho
de estructurar las dos familias principales como bloques independientes,
llevndose a cabo, en ocasiones, errores del sistema comparativo.
No cabe ninguna duda de que el presente manuscrito coincide prcticamente
en su totalidad con lecturas de la familia no lactanciana. Son seis los casos en
que no es as, al menos si dejamos de lado el aspecto de los nombres propios.
El motivo de estas paradojas reside en el alto nivel de contaminacin presente
en los testimonios, como he apuntado anteriormente. Adems, el cdice
no presenta los tituli o narrationes, especficos del conjunto estemmtico
Lactanciano21. En lo que concierne a las omisiones, stas no coinciden
plenamente con los datos aportados por otro manuscrito, pero se alternan las
coincidencias con uno u otro grupo, primando, en cualquier caso, la aparicin
de lecturas exclusivas, es decir: sin seguir a alguno de los testimonios aportados
por Tarrant en aparato crtico.
Dejando a un lado estas generalidades, a continuacin dispongo un cuadro
con las coincidencias exclusivas de Mt con los manuscritos utilizados por R.
J. Tarrant y H. Magnus en sus respectivas ediciones.
19
Tarrant, Metamorphoses, vii. Del primer perodo carolingio (anteriores a 1150) se conser-
van tres fragmentos cuya datacin ante quem no supera el siglo IX.
20
R. J. Tarrant propone la identificacin de la Materiam Lactantianam con , cuyos
adalides seran los manuscritos UrbEHMNUS (cf. Conspectus siglorum). La otra gran clase,
sealada con , contendra principalmente los cdices ntegros BFGLPT.
21
The most clearly defined group includes several complete and fragmentary manuscripts
associated both by the presence of the Lactantian tituli and narrationes, and by shared er-
rors, among them many omissions of genuine lines (Tarrant, Texts, 278) .
Urb 15.636
M 10.210, 10.478, 11.64, 12.112, 12.154, 13.142, 13.160, 13.352,
13.643, 13.951, 14.34, 14.162
N 4.10, 7.426, 8.110, 9.456, 11.287, 11.328, 13.763, 13.816, 13.
840, 10.354
U 7.601, 8.679, 10.495, 11.227, 4.340, 6.616, 12.568, 13.91,
14.823
G 7.786, 8.448, 8.452, 7.741, 8.748, 12.515, 15.428
B 3.272, 6.557, 8.605, 11.227, 13.319, 13.907, 14.681, 14.377
F 7.241, 8.528, 12.310, 12.597, 13.628, 14.133
S 9.415
L 2.28, 2.421, 10.32
P 2.384, 2.663, 2.835, 3.201, 3.382, 3.438, 3.440, 4.85, 4.210,
7.78, 7.86, 7.247, 7.299, 7.401, 7.413, 7.519, 7.695, 8.49,
8.8586, 8.98, 8.120, 8.146, 8.148, 8.253, 8.576, 8.820,
9.298, 9.513, 9.529, 9.786, 10.63, 10.325, 10.375, 10.429,
11.210, 12.285, 13.987, 14.748, 14.790
T 12.384, 13.984, 14.358
Mon 13.124, 13.141
The manuscript was in Bourges in 1200. A twelfth - century hand has written part of
23
an episcopal letter on the last folio: P. dei gratia bituricensis ecclesiae archipiscopus refers
either to Petrus de la Chastre (bishop c.1141 71) or Petrus II (1180 4) (Tarrant, Texts, 280).
24
Existen numerosos problemas para identificar las referencias a los manuscritos presentes
en las ediciones modernas, que beben en buena parte del trabajo llevado a cabo por Nicolaus
Heinsius. Sobre esta problemtica, cf. F. Munari, Identificazioni di codici Heinsiani, en N.
Herescu (ed.), Ovidiana: recherches sur Ovide, Paris 1958, 347 49, M. D. Reeve, Heinsiuss
manuscripts of Ovid, RhM N.S. 117, 1974, 133-66 y Heinsiuss manuscripts of Ovid. A supple-
ment, RhM N.S. 119, 1976, 65-78. En la actualidad el Dr. J. A. Bellido trabaja en esta cuestin
y pronto saldr a la luz el fruto de sus investigaciones.
25
Se trata del cod. Bruxellensis Bibl. Reg. 2100. Munari, Catalogue, 61.
26
F. H. Bothe, Vindiciae Ouidianae, Gottingae 1818.
27
N. Heinsius, Notae in Metamorphoses P. Ovidii Nasonis, Amsterdam 1659, 317.
28
Bothe, Vindiciae, 119.
29
Tarrant, Metamorphoses, 258.
Conclusin
El Matritensis 10038 presenta una serie de caractersticas especficas que
permiten reforzar el aparato crtico de futuras ediciones del texto de Ovidio,
ante lo escueto de los ltimos aparatos crticos. El hecho de conservarse en
l prcticamente el texto completo, as como el de ofrecer varias lecturas
nicas coincidentes y exclusivas, a menudo vlidas para tener en cuenta
en el momento de la disposicin del texto, otorgan a este manuscrito cierta
importancia. De la misma forma puede ayudar a identificar otros testimonios
paralelos o similares. La aparicin de nuevos anlisis de los manuscritos
recentiores puede, a la inversa, consolidar lecturas aportadas por Mt de
idntico modo.
Asimismo, puede considerarse un testimonio que apoye, en determinados
casos, una u otra lectura; o que consolide una determinada conjetura. Adems,
coincide con la propuesta de editores de la importancia de N. Heinsius. Por ello
considero que este cdice merece ser tenido en cuenta a la hora de adentrarse
en el estudio de la tradicin manuscrita de las Metamorfosis de Ovidio.