Anda di halaman 1dari 4

2017528 CceroPriclesdeCarvalhoAlagoasprecisadeumarevoluocomoafrancesade1789|Edio839JornalExtradeAlagoas

Edion839/2015
23/09/2015
CceroPriclesdeCarvalhoAlagoasprecisadeuma
revoluocomoafrancesade1789
EdbertoTicianeliJornalista

Mesmosendoumadasmaioresrefernciasquandooassuntoeconomiaalagoana,oprofessor
CceroPriclesdeCarvalhonuncadeixoudeestenderoolharpolticosobrearealidadedesua
terra.Comslidaformaopolticaadquiridanamilitnciaestudantildosanos70e80,ohoje
doutoremEconomiapelaUniversidadedeCrdoba(Espanha)retornapesquisahistricae
publicaa3ediodolivroFormaoHistricadeAlagoas,quefoiumsucessoeditorialjna1
edioem1982.
Anovaversodolivro,querecebeuatualizaesimportantes,ganhoumusculaturaeumprojeto
grficomaisbemelaboradoqueasversesanteriores,agoracomaassinaturadeSimone
Cavalcante.AsilustraessodeWeberSallesBagettieaeditoraaEdufal.
Naentrevistaaseguir,CceroPriclesexplicaasrazesdareediodolivroeanalisaquestes
importantesdahistriadeAlagoas.P.Oquelevouvoc,33anosdepoisdaprimeiraedio,a
relanarolivroFormaoHistricadeAlagoas?
CPC.QuandoaGrafitexpublicouaprimeiraedioem1982,foiumaousadiadaminhaparte,
principalmentepornoterformaodehistoriador.Eramnotasdeleituraselaboradasemum
perodoemquetnhamosmuitomaisdificuldadesqueasdehojeparaproduziroquequerque
seja,tantootextoquantoaprpriaproduodolivro.
Napoca,esselivroesgotouefoireimpressonumasegundaedio.Maseletinhalimites:os
acessossfontes,depesquisaeoserrosmetodolgicos.Quandoesgotouasegundaedio,eu
deixeideterinteresse.Tambmtiveumimpedimentoprofissional.Passeiaensinarnocursode
EconomiadaUfal,meafastandointeiramentedapesquisahistrica.
Nesseintervalodetempo,umacoisaficapatentenoscursosdegraduaodaUfal:umacarncia
detextosreferentesformaosocialeeconmicadoqueAlagoashoje,notemos.Alagoas

http://novoextra.com.br/outrasedicoes/2015/839/19053/ciceropericlesdecarvalhoalagoasprecisadeumarevolucocomoafrancesade1789 1/4
2017528 CceroPriclesdeCarvalhoAlagoasprecisadeumarevoluocomoafrancesade1789|Edio839JornalExtradeAlagoas

temhojevrioscursosdegraduaovinculadosrealidaderegional,todosdemandandotextos
nessasreasdeconhecimentoensnotnhamos.Ento,doisanosatrsresolvireelaboraresse
textoemfunodessanecessidade.
umlivrointrodutrio,comoelejeraem1982,mantendoomesmosumrioelgica,mascom
alteraesemtodosostemas,queforamrefeitos.Existehojemuitomaisfacilidadedeacessos
informaes,almdeteraparecidonesseintervalodetempotodaumareleituradeAlagoasnas
obrasdeDirceuLindoso,SvioAlmeida,DouglasApratto,lcioVerozaedejovens
pesquisadorescomoOswaldoMacielemuitosoutros.Almdisso,tambmhmaisfacilidadeno
acessoarevistas,jornaisdepoca,edelivrosqueantesnosetinhacomochegaraeles.
P.SobreaEmancipaodeAlagoas,olivrotrazalgumareleitura?
CPC.HumadivisonaleiturasobreaEmancipao:seAlagoasfoipremiadapelatraio
Revoluode1817emPernambucooufoiumreconhecimentopeloseudesenvolvimentosocial
eeconmico.SodivergnciasentreautoresquevmdeThomazEspndola,queinauguroua
ideiadaadesoaoImprio,atDirceuLindoso,queacha,porexemplo,quefoiumprmioao
desenvolvimento.DiguesJniortambmassimavalia.MashautoresqueachamqueAlagoas
seposicionoudeformacorcunda,refernciaaoPartidoMonarquistadapoca.
EvidentementequeAlagoaseraapartericadePernambuco,quetinhaumdesenvolvimento
econmicoexpressivo.QuandocomparadocomaParabadapoca,Alagoaseramuitomais
desenvolvida.Nosesabequando,masAlagoaspoderiaterconquistadosuaindependnciaa
partirdessabaseeconmica,masofatoqueaRevoluode1817acelerouesseprocessode
emancipao.
ComoAlagoasePernambucoeramumscorpo,comodizEvaldoCabraldeMello,a
emancipaofoiumacisotraumticaparaAlagoas,porquepassouaterestatutoindependente,
eparaPernambuco,porqueperdeutodaasuacomarcadaregiosul.
Noexisteumaposiofechadanestapolmica.ManoelMaurciodeAlbuquerque,quede
Viosaeeraumgrandeintelectual,colocadeformadurssimaquefoiumprmiotraio.
Hosque,comoManuelDiguesJnior,DirceuLindosoeDouglasAprattoentreoutros,
explicamaemancipaocomofrutonaturaldodesenvolvimentoequeofatopolticoapenas
acelerou.
P.VocavaliaqueessapossibilidadedeEmancipaocomoprmiopelatraiopodeter
influenciadonaformaodopovoalagoano,nasuaautoestima?
CPC.No.Claroqueno.Essanoumadiscussoqueestejapopularizada.Esseumtema
restritoapoucosautoresepouqussimosleitores.Naverdade,ahistriaalagoananuncafoi
trabalhadadeformaagerargrandesdebates.NstivemosaquiemAlagoasofenmenodamaior
rebeliodeescravosdaAmricaLatina,noentanto,noumtemapopularumaconstruo
muitointelectualquejogaparaasociedade.Nohumsentimentopopulardeidentificaocom
Palmares.
OsCabanos,queacontecenosculoXIX,umarevoluoquesfoiresgatadanasegunda
metadedosculoXX.Ainvasoholandesa,quesemprefoivistapelaticaportuguesa,
mostrandoasuasuperioridade,tambmfoiumtemageral.Nenhumdessesgrandesfatos
formadoresdahistriaalagoanaestevenumaleiturapopularapontodeinfluenciarculturaou
formao.
P.ComaEmancipao,Alagoaspassaserumacapitaniaindependente,massemumacapital
desenvolvidacomoeraRecifeparaPernambuco.Issopodeserconsideradocomoumadas
http://novoextra.com.br/outrasedicoes/2015/839/19053/ciceropericlesdecarvalhoalagoasprecisadeumarevolucocomoafrancesade1789 2/4
2017528 CceroPriclesdeCarvalhoAlagoasprecisadeumarevoluocomoafrancesade1789|Edio839JornalExtradeAlagoas

perdascomaseparao?
CPC.AlagoasnaverdadenuncarompeucomPernambuco,nosentidosocialeeconmico.
PermanecemosavidainteiravinculadosaoRecife.Comainauguraodaferroviaedaredede
estradas,queestabeleceumaligaomaisefetivacomacapitalpernambucana,essarelao
econmica,socialeculturalpermaneceatosdiasdehoje.
AimportnciadaEmancipaoestnacriaodemecanismospolticoseinstitucionaiscomo
assembleia,poderjudicirioegovernoautnomoquepossibilitamumamaiorproximidade
entreestasinstituieseasociedadedaantigaComarcadosuldePernambuco.SeAlagoasno
avana,porrazessociaiseeconmicas.SecontinussemospertencendoaPernambuco,no
teriaalteradoessaevoluo.Tantoqueosertoeoagrestepernambucanosempreforam
atrasados.
Entretanto,aregiometropolitanadePernambucotemumaspectodiferentedaformao
pernambucana.AregiometropolitanasempreseposicionouemapoioRevoluode1817,
ConfederaodoEquador,em1824,RevoluoPraieira,de1848eatodososmovimentos
libertriosatrecentemente,comportandosediferentementedorestantedoterritrio
pernambucano.Alagoasficariamuitoprximaaoagresteeaoserto.Seramosumareapoltica
esocialmenteatrasada.Alagoassempreseposicionoucontraosmovimentoslibertrios
pernambucanos.
P.Alagoasdeixoudefazeralgumdeverdecasaparaalcanarumpatamardedesenvolvimento
superioraoquetemoshoje?
CPC.Alagoasumterritriovelho.aprimeirapartedoBrasilaserocupada,diferentedas
provnciasdoSul,queforamcolonizadasjnosculoXIXporoutrofluxomigratrio,
estabelecendosociedadesmuitomaisdemocrticasdoqueaquensalcanamosaqui.Oprojeto
colonialdaqui,duranteossculosXVI,XVIIeXVIII,foimuitofortementebaseadonuma
economiadominadapelamonoculturacanavieiraeapecuriaextensiva,quenopermitiam
espaosparamanifestaesdemodernidade.
Tambmnotivemosumprocessodeurbanizaoaceleradaouexpressocitadinanosculo
XIX,porqueMaceinocomportavanohouveprocessodeindustrializao,comoaconteceu
comalgumaspoucascidadesnordestinas.
P.Alagoascobraumanovaemancipao?
CPC.Pensoquesim.Bomseriaquensdiscutssemosaseleiesde2017dentrodeuma
expectativademocrtica.Alagoasprecisadeumarevoluo,umarevoluofrancesa.Comons
nomodernizamosoestadonosculoXIX,comonsnomodernizamosasociedadenosculo
XX,entotemosdficitsacumuladosnareaeconmicaesocial,que2017apontariacomometa
paratodaasociedade.
Ouseja:cobrirtodaasociedadecomeducaobsica,queumademandadosculoXIX.A
Argentinafezasuarevoluoeducacionalem1860.Estamosem2015aindacomamaiortaxa
deanalfabetismodopas.Responderaosdesafiosdasadepblica,doacessoaotrabalhoe
moradia,quesobandeirasdemocrticas,dacidadania,dajustiasocial,portantobandeirasde
umarevoluonoestilofrancs,de1789.
P.Oqueouquemimpedequeissoacontea?
CPC.Primeiroanossafrgilformaosocial.Umasociedademarcadaporestetipode
estruturao,comescravido,latifndio,monoculturaemodeloagroexportador,nogerauma

http://novoextra.com.br/outrasedicoes/2015/839/19053/ciceropericlesdecarvalhoalagoasprecisadeumarevolucocomoafrancesade1789 3/4
2017528 CceroPriclesdeCarvalhoAlagoasprecisadeumarevoluocomoafrancesade1789|Edio839JornalExtradeAlagoas

sociedadedemocrticaemcantonenhumdomundo.comooHaiti,RepblicaDominicanae
outraseconomiasmarcadasporestemodelo.
TodososavanosqueAlagoasconseguiunosculoXXvieramdeforaparadentro,pelasmos
doEstadonacional.ARevoluode30fezcomqueavanssemosnamodernizaoem
Alagoas.Nasdcadasposteriores,asmedidasnacionaistiveramrepercussolocal.Se
dependessemosdasforassociaismobilizadasemAlagoasparaobterqualqueravano,ns
estaramosaindanumasociedademuitomaisatrasadaeconomicamente,subdesenvolvidae
violentadaquenstemoshoje.
P.Mastemospotencialparanosdesenvolvermos?
CPC.Sim.Paraasnossaspossibilidades,temosumaeconomiaquepodeavanarmuitoainda,
masomodelocentralpersiste,estabelecendoaassimetriadevida:adesigualdadeprofunda.Ns
somospobrese,comosefosseumcastigo,temosumadistribuioderendaquepenalizamais
aindaessapobreza.

http://novoextra.com.br/outrasedicoes/2015/839/19053/ciceropericlesdecarvalhoalagoasprecisadeumarevolucocomoafrancesade1789 4/4

Anda mungkin juga menyukai