< <V2<Ù^ÃÊù]<h^e<<<<<<<<<<<<<<<<

<g‘]çßÖ]<h^e<
-Bab Nawasib - http://studyarab.blogspot.com/

áîyŠÛa@廊Ûa@
a@áŽi@
Ü׉æ<äÖa<î×Âæ<‚Û¦<^Þ‚é‰<äÏ×}<}<î×Â<
]<îבæ
<
AL NAWASIB.

Nawasib, mufradnya nasib bermaksud: isim atau huruf yang bertindak

menasabkan feel selepasnya.
Lihat jadual:

Nawasib Feel Feel+Nawasib

‫َﺃﻥ‬ ‫ﺏ‬
 ‫ﻫ‬ ‫ﻴﺫﹾ‬ ‫ﺏ‬
 ‫ﻫ‬ ‫ﻴﺫﹾ‬ ‫ﺃﻥ‬
‫ﹶﻝﻥ‬ ‫ﺱ‬
 ‫ﺭ‬ ‫ﻴﺩ‬ ‫ﺱ‬
 ‫ﺭ‬ ‫ﻴﺩ‬ ‫ﹶﻝﻥ‬
‫ِل‬ ‫ل‬
ُ ‫ﻴﺄْ ﹸﻜ‬ ‫ل‬
َ ‫ﻴﺄْ ﹸﻜ‬ ‫ﻝ‬

Perhatikan, feel mudhari’ yang asalnya berbaris dhammah (‫ﺏ‬

 ‫ﻫ‬ ‫ﻴﺫﹾ‬ ) menjadi berbaris
fathah (‫ﺏ‬
 ‫ﻫ‬ ‫ﻴﺫﹾ‬ ) kerana kemasukan salah satu nawasib.

‫ﺮﺓﹲ‬ ‫ﺸ‬
 ‫ﻋ‬ ‫ﺐ‬
 ‫ﺻ‬
 ‫ﺍ‬‫ﻮ‬‫ﻓﹶﺎﻟﻨ‬
Nawasib ada 10 , dan ia terbahagi kepada:
§ yang membaris atas dengan dirinya sendiri, ada 4.
1
http://studyarab.blogspot.com/
 § yang membaris atas dengan ‫ﺭ ﹸﺓ‬
 ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ َﺃﻥ‬sama ada wujuban atau jawazan, ada 6.

I. Huruf-huruf Al Nawasib yang membaris atas dengan dirinya sendiri:

‫ﻭﺃﹶﻭ‬ ‫ﺍ ﹺﻭ‬‫ﺍﹾﻟﻮ‬‫ﺏ ﺑﹺﺎﹾﻟﻔﹶﺎ ِﺀ ﻭ‬

 ‫ﺍ‬‫ﳉﻮ‬
‫ﻭﺍ ﹶ‬ ‫ﻰ‬‫ﺣﺘ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺩ‬ ‫ﳉﺤﻮ‬
‫ﻡ ﺍ ﹸ‬ ‫ﻭ ﹶﻻ‬ ‫ﻲ‬ ‫ﻡ ﹶﻛ‬ ‫ﻭ ﹶﻻ‬ ‫ﻲ‬ ‫ﻭ ﹶﻛ‬ ‫ﻭﹺﺇ ﹶﺫ ﹾﻥ‬ ‫ﻦ‬ ‫ﻭﹶﻟ‬ ‫ﻲ ﹶﺃ ﹾﻥ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﻭ‬

(‫)َﺃﻥ‬
Contoh: ‫ﺏ‬
 ‫ ﹺﺭ‬‫ ﹶﺘﻀ‬‫ﻲ َﺃﻥ‬‫ﺒﻨ‬ ‫ﺠ‬
‫ ﹺ‬‫ﻴﻌ‬ ‫ َﺃﻥ‬. I’rab:
‫ﺼﺏ‬
 ‫ﻭﻨ‬ ‫ﺩ ﹺﺭﻱ‬ ‫ﻤﺼ‬ ‫ﻑ‬
‫ ﹸ‬‫ﺤﺭ‬
 : ‫َﺃﻥ‬
‫ ﻭﻋﻼﻤﺔ ﻨﺼﺒﻪ ﺍﻝﻔﺘﺤﺔ‬‫ ﹺﺒَﺄﻥ‬‫ﺼﻭﺏ‬
 ‫ﻤﻨﹾ‬ ‫ﻉ‬
‫ﻀﺎ ﹺﺭ ﹺ‬
 ‫ﻤ‬ ‫ل ﺍﻝﹾ‬
ُ ‫ﻓﻌ‬ :‫ﻲ‬‫ﺒﻨ‬ ‫ﺠ‬
‫ ﹺ‬‫ﻴﻌ‬
Dinamakan ‫ َﺃﻥ‬huruf masdari kerana gabungan ‫ َﺃﻥ‬dengan feel selepasnya membentuk
masdar. Oleh itu taqdirnya menjadi: ‫ﺒﻙ‬ ‫ﻴﻌﺠﺒﻨﻲ ﻀﺭ‬

(‫)ﻭ ﹶﻝﻥ‬

Contoh : ‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬
 ‫ﻡ‬ ‫ﻴﻘﹸﻭ‬ ‫ ﹶﻝﻥ‬. I’rabnya:
‫ل‬
ٍ ‫ﺎ‬‫ﺘﻘﹾﺒ‬ ‫ﺍﺴ‬‫ﺏ ﻭ‬
‫ ﹴ‬‫ﻑ ﹶﻨﺼ‬
‫ ﹸ‬‫ﺤﺭ‬
 : ‫ﹶﻝﻥ‬
Dan dikatakan huruf istiqbal iaitu masa depan , kerana ia menukarkan makna feel dari
keadaan sedang berlaku kepada keadaan yang akan datang.

(‫) ﻭﺇﺫﻥ‬
Contoh: jika berkata seseorang kepada rakannya : ‫ﻏﹶﺩﹰﺍ‬ ‫ﻙ‬
 ‫ﺭ‬ ‫ﻭ‬‫َﺃﺯ‬
Maka dijawab: ‫ﻙ‬
 ‫ﻤ‬ ‫ ُﺃﻜﹾ ﹺﺭ‬‫ِﺇ ﹶﺫﻥ‬
Maka I’rabnya: ‫ﺏ‬
‫ ﹴ‬‫ﻭ ﹶﻨﺼ‬ ‫ﺀ‬ ‫ﺠﺯﺍ‬
 ‫ﻭ‬ ‫ﺏ‬
‫ﻭﺍ ﹴ‬ ‫ﺠ‬
 ‫ﻑ‬
‫ ﹸ‬‫ﺤﺭ‬
 :‫ِﺇ ﹶﺫﻥ‬
.‫ ﹺﺒِﺈ ﹶﺫﻥ‬‫ﺼﻭﺏ‬
 ‫ﻤﻨﹾ‬ ‫ﻉ‬
‫ﻀﺎ ﹺﺭ ﹺ‬
 ‫ﻤ‬ ‫ل ﺍﻝﹾ‬
ُ ‫ﻓﻌ‬ : :‫ﻙ‬
 ‫ﻤ‬ ‫ُﺃﻜﹾ ﹺﺭ‬

Dan dikatakan ( ‫ﺏ‬

‫ﻭﺍ ﹴ‬ ‫ﺠ‬
 ‫ﻑ‬
‫ ﹸ‬‫ﺤﺭ‬
 ) huruf jawab kerana ia ditempat jawab sesuatu
persoalan. Dan dinamakan (‫ﺀ‬ ‫ﺠﺯﺍ‬
 ‫ﻑ‬
‫ ﹸ‬‫ﺤﺭ‬
 ) kerana ia adalah balasan bagi pertanyaan

2
http://studyarab.blogspot.com/
sebelumnya. Dan dinamakan (‫ﺏ‬
‫ ﹴ‬‫ﻑ ﹶﻨﺼ‬
‫ َﹸ‬‫ﺤﺭ‬
 ) kerana ia menasabkan atau membaris ataskan feel
mudhari’. Syarat-syarat nasab pula bolehlah dirujuk di dalam kitab yang lebih besar untuk
perincian.

(‫)ﻭ ﹶﻜﻲ‬
Contoh: ‫ﺭَﺃ‬
 ‫َﺃﻗﹾ‬ ‫ﺕ ﹶﻜﻲ‬
‫ﺠﺌْ ﹸ‬
‫ ﹺ‬. I’rabnya:

1. Jika sebelum ‫ ﹶﻜﻲ‬ada ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬

 ‫ﺩ‬ ‫ﻤ ﹶﻘ‬ ‫ﻡ ﺍﻝﹾ‬ ‫ﻻ‬
‫( ﹶ‬yang tidak kelihatan/muqaddar) iaitu taqdirnya: ‫ِﻝ ﹶﻜﻲ‬,
maka ‫ﺔ‬ ‫ﻴ‬ ‫ﺩ ﹺﺭ‬ ‫ﻤﺼ‬ ‫ ﺍﻝ‬‫ ﹶﻜﻲ‬bermaksud seerti dengan ‫ﺃﻥ‬. Dan feel mudhari’ ‫ﺭَﺃ‬ ‫ َﺃﻗﹾ‬mansub
dengannya.
2. Tetapi jika ‫ ﹶﻜﻲ‬bermakna lam ta’lil (sebab) maka ia mansub dengan ‫ﺭﺓ‬
 ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ َﺃﻥ‬selepas
‫ ﹶﻜﻲ‬, yang akan disyarahkan pada perbahasan seterusnya.
……………………………………………………………………….

II. Yang membaris atas dengan ‫ﺭ ﹸﺓ‬

 ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ َﺃﻥ‬selepas nawasib.
(‫ﻡ ﹶﻜﻲ‬ ‫ﻭ ﹶﻻ‬ )
‫ﻡ ﹶﻜﻲ‬ ‫ﻻ‬
‫ ﹶ‬ini tidak membaris atas dengan sendirinya tetapi dengan ‫ﺭ ﹸﺓ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ َﺃﻥ‬secara jawazan
selepasnya. Adapun adawat yang berbaki, nasib (membaris atas) dengan ‫ﺭ ﹸﺓ‬
 ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ َﺃﻥ‬secara
wujuban.

‫ ﹶ‬ialah: ‫ﻷﻗﺭﺃ‬
Contoh ‫ﻡ ﹶﻜﻲ‬ ‫ﻻ‬ ‫ﺕ‬
‫ﺠﺌْ ﹸ‬
‫ ﹺ‬. Maka I’rabnya :
.‫ل‬
ِ ‫ﻠﻴ‬‫ﺭ ﻝِﻠ ﱠﺘﻌ‬ ‫ﺠ‬
 ‫ﻑ‬
‫ ﹸ‬‫ﺤﺭ‬
 : ‫ﺭَﺃ‬ ‫ َﺃﻗﹾ‬sebelum ‫ﻻﻡ‬
(‫ﻼ ﹺﻡ‬
‫ﺩ ﺍﻝ ﱠ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﺎ )َﺃﻱ‬‫ﺩﻫ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﺍﺯﹰﺍ‬‫ﺠﻭ‬
 ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ ﹺﺒَﺄﻥ‬‫ﻭﺏ‬‫ﻤﻨﹾﺼ‬ ٍ ‫ﺎﺭﹺﻉ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل‬
ُ ‫ﻓﻌ‬ :‫ﺭَﺃ‬ ‫َﺃﻗﹾ‬
(Ertinya : feel mudhari’ mansub dengan ‫ﺭ ﹸﺓ‬
 ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ َﺃﻥ‬jawazan selepas lam.)

Dinamakannya ‫ﻡ ﹶﻜﻲ‬ ‫ﻻ‬

‫ ﹶ‬kerana dua : pertama, faedahnya iaitu al-ta’lil (menunjukkan
sebab) yang sama seperti ‫ ﹶﻜﻲ‬. Sebab kedua, kadang kala ‫ﻡ‬ ‫ﻻ‬
‫ ﹶ‬dihimpunkan bersama ‫ ﹶﻜﻲ‬dalam
satu kalimah membentuk : ‫ِﻝ ﹶﻜﻲ‬. Contoh : ‫ﺭَﺃ‬
 ‫ َﺃﻗﹾ‬‫ﺕ ِﻝ ﹶﻜﻲ‬
‫ﺠﺌْ ﹸ‬
‫ﹺ‬

3
http://studyarab.blogspot.com/
(‫ﻭﺩ‬‫ﺠﺤ‬
 ‫ﻡ ﺍﻝﹾ‬ ‫) ﹶﻻ‬
Ia adalah adat nafi dan nasab dengan ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬
 ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ َﺃﻥ‬wujuban. Cara untuk mengenalinya
dan membezakannya dengan lam yang lain, ialah; hendaklah didahului dengan:
 ‫ﺎ ﻜﹶﺎ‬‫) ﻤ‬. Contoh : ‫ ﹺﻬﻡ‬‫ﻓﻴ‬
Kana al Manfiah dengan Ma (‫ﻥ‬ ‫ﺕ‬
‫ﻭَﺃﻨﹾ ﹶ‬ ‫ﻬﻡ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﻌ ﱢﺫ‬ ‫ﻴ‬ ‫ﷲ ِﻝ‬
ُ ‫ﻥﺍ‬
 ‫ﺎ ﻜﹶﺎ‬‫ﻤ‬
atau Yakun al Manfiah dengan Lam (‫ﻴﻜﹸﻥ‬ ‫)ﹶﻝﻡ‬. Contoh: ‫ﻬﻡ‬ ‫ﺭ ﹶﻝ‬ ‫ﻔ‬ ‫ﻴﻐﹾ‬ ‫ﷲ ِﻝ‬
ُ ‫ﻥﺍ‬
‫ﻴ ﹸﻜ ﹺ‬ ‫ﻭﹶﻝﻡ‬
I’rabnya:
‫ﺩ‬ ‫ﻭ‬‫ﺠﺤ‬
 ‫ﻻ ﹺﻡ ﺍﻝﹾ‬
‫ﺩ ﹶ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﺒﹰﺎ‬‫ﺠﻭ‬
 ‫ﻭ‬ ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ ﹺﺒَﺄﻥ‬‫ﻭﺏ‬‫ﻤﻨﹾﺼ‬ ‫ﻉ‬
‫ﺎ ﹺﺭ ﹴ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل‬
ُ ‫ﻓﻌ‬ :‫ﺭ‬ ‫ﻔ‬ ‫ﻴﻐﹾ‬ ‫ﺏ ﻭ‬
 ‫ﻌ ﱢﺫ‬ ‫ﻴ‬ ِ

(‫)ﻭﺤﺘﻰ‬
Adat ini mempunyai dua makna lughawi.
§ Makna pertama ialah seerti dengan ‫( ِﺇﹶﻝﻰ‬ke/hingga)contohnya:

‫ﻰ‬‫ﻭﺴ‬‫ﻨﹶﺎ ﻤ‬‫ﻊ ِﺇﹶﻝﻴ‬ ‫ﺠ‬

‫ ﹺ‬‫ﻴﺭ‬ ‫ﺤﺘﱠﻰ‬

Ertinya: hingga Musa pulang kepada kami.
§ Makna kedua ialah setara dengan ‫ل‬
ِ ‫ﻠﻴ‬‫ﻡ ﺍﻝ ﱠﺘﻌ‬ ‫ﻻ‬
‫( ﹶ‬sebab/kerana), contohnya: kata seseorang
kepada kafir : ‫ل‬
َ‫ﺨ‬
‫ ﹸ‬‫ ِﻝ ﹶﺘﺩ‬‫ َﺃﻱ‬، ‫ﺠﱠﻨ ﹶﺔ‬
 ‫ل ﺍﻝﹾ‬
َ‫ﺨ‬
‫ ﹸ‬‫ﺤﺘﱠﻰ ﹶﺘﺩ‬
 ‫ﻠﻡ‬‫َﺃﺴ‬
Ertinya : masuklah Islam untuk menyebabkan kamu masuk syurga.
I’rab ‫ﻊ‬
‫ﺠ‬
‫ ﹺ‬‫ﻴﺭ‬ dan ‫ل‬
َ‫ﺨ‬
‫ ﹸ‬‫ ﹶﺘﺩ‬:
‫ﺤﺘﱠﻰ‬
 ‫ﺩ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﺒﹰﺎ‬‫ﺠﻭ‬
 ‫ﻭ‬ ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ ﹺﺒَﺄﻥ‬‫ﻭﺏ‬‫ﻤﻨﹾﺼ‬ ‫ﻉ‬
‫ﺎ ﹺﺭ ﹴ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل‬
ُ ‫ﻓﻌ‬

(‫ﺍ ﹺﻭ‬‫ﺍﻝﹾﻭ‬‫ﺀ ﻭ‬ ‫ﺏ ﺒﹺﺎﻝﹾﻔﹶﺎ‬

 ‫ﺍ‬‫ﺠﻭ‬
 ‫)ﻭﺍﻝ‬
Iaitu fa dan waw yang terletak pada al-jawab . al Jawab ialah feel yang menjadi jawapan
bagi feel sebelumnya. Contohnya: ‫ﻙ‬
 ‫ِﺇﹶﻝﻴ‬ ‫ﻥ‬
‫ﺴ‬
 ‫ َﺃﻗﹾ ﹺﺒلْ ﹶﻓ َﺄﺤ‬.
Ertinya: terimalah, maka saya akan berlaku baik terhadap engkau.

Dalam ayat ini, feel syarat ialah (ْ‫ )َﺃﻗﹾ ﹺﺒل‬dan al jawab ialah (‫ﻥ‬
‫ﺴ‬
 ‫) ﹶﻓَﺄﺤ‬.

Seperti adawat sebelum ini, fa dan waw ini tidak menasabkan feel dengan dirinya
sendiri, yanag menasab feel ialah ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬
 ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ َﺃﻥ‬selepasnya.

4
http://studyarab.blogspot.com/
Al-jawab hadir pada 9 tempat yang masyhur iaitu :

i. ‫ﺭ‬ ‫ﻷﻤ‬
َ‫ﺍ‬
Contohnya: ‫ﻙ‬
 ‫ِﺇﹶﻝﻴ‬ ‫ﻥ‬
‫ﺴ‬
 ‫ َﺃﻗﹾ ﹺﺒلْ ﹶﻓ َﺄﺤ‬. I’rabnya:
‫ ﹺﺭ‬‫ﻷﻤ‬
َ ‫ﺏ ﺍﹾ‬
‫ﺍ ﹺ‬‫ﺠﻭ‬
 ‫ﻲ‬‫ﺔ ﻓ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﺍ‬‫ﺀ ﺍﻝﻭ‬ ‫ﺩ ﺍﻝﻔﹶﺎ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﻭﺒﹰﺎ‬‫ﻭﺠ‬ ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ ﹺﺒَﺄﻥ‬‫ﻭﺏ‬‫ﻤﻨﹾﺼ‬ ‫ﻉ‬
‫ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل ﺍﻝ‬
َ ‫ﻌ‬‫ ﻓ‬:‫ﺃﺤﺴﻥ‬

Dan jika ditukarkan fa kepada waw seperti: ‫ﻙ‬

 ‫ِﺇﹶﻝﻴ‬ ‫ﻥ‬
‫ﺴ‬
 ‫ﻭَﺃﺤ‬ ْ‫ َﺃﻗﹾ ﹺﺒل‬. Maka I’rabnya:
‫ﻴ ﹸﺔ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻤ‬ ‫ ﺍﻝ‬:‫ﻭﺍﻭ‬
‫ ﹺﺭ‬‫ﻷﻤ‬
َ ‫ﺩ ﺍﹾ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﺍ‬‫ﺔ ﺍﻝﻭ‬ ‫ﻴ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺍ ﹺﻭ ﺍﻝ‬‫ﺩ ﺍﻝﻭ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﻭﺒﹰﺎ‬‫ﻭﺠ‬ ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ ﹺﺒَﺄﻥ‬‫ﻭﺏ‬‫ﻤﻨﹾﺼ‬ ‫ﻉ‬
‫ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل ﺍﻝ‬
َ ‫ﻓﻌ‬ :‫ﻥ‬
‫ﺴ‬ ‫َﺃﺤ‬

ii. ‫ﻲ‬
 ‫ﺍﻝ ﱠﻨﻬ‬
Iaitu larangan. Contoh: ‫ﺏ‬
 ‫ﻀ‬
 ‫ﻴﻐﹾ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺏ َﺃﻭ‬
 ‫ﻀ‬
 ‫ﻴﻐﹾ‬ ‫ﺩﹰﺍ ﹶﻓ‬‫ﺯﻴ‬ ‫ ﹺﺭﺏ‬‫ﻻ ﹶﺘﻀ‬
‫ ﹶ‬. Maka I’rabnya:
.‫ﺩ ﺍﻝ ﱠﻨﻬﹺﻲ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﻥ‬
‫ ﹺ‬‫ﻌ ﹶﺘﻴ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﺍ‬‫ ﺍﻝﻭ‬،‫ﺍﻭﹺ‬‫ ﺍﻝﻭ‬‫ﺀ َﺃﻭ‬ ‫ﺩ ﺍﻝﻔﹶﺎ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﻭﺒﹰﺎ‬‫ﻭﺠ‬ ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ ﹺﺒَﺄﻥ‬‫ﻭﺏ‬‫ﻤﻨﹾﺼ‬ ‫ﻉ‬
‫ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل ﺍﻝ‬
َ ‫ﻓﻌ‬ :‫ﺏ‬
 ‫ﻀ‬
 ‫ﻴﻐﹾ‬

iii. ‫ﺀ‬ ‫ﺎ‬‫ﺩﻋ‬ ‫ﺍﻝ‬

Iaitu doa. Contohnya:‫ﺎﻝِﺤ ﹰﺎ‬‫ﺼ‬ ‫ل‬
َ ‫ﻤ‬ ‫ﻭَﺃﻋ‬ ‫ َﺃﻭ‬،‫ﺎﻝِﺤﺎﹰ‬‫ل ﺼ‬
َ ‫ﻤ‬ ‫ﻲ ﹶﻓ َﺄﻋ‬‫ﻭ ﱢﻓﻘﹾﻨ‬ ‫ﺏ‬
 ‫ﺭ‬ ,I’rabnya:
‫ﺩ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﻥ‬
‫ ﹺ‬‫ﻌ ﹶﺘﻴ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﺍ‬‫ ﺍﻝﻭ‬،‫ﺍﻭﹺ‬‫ ﺍﻝﻭ‬‫ﺀ َﺃﻭ‬ ‫ﺩ ﺍﻝﻔﹶﺎ‬ ‫ﻌ‬‫ﻭﺒﹰﺎ ﺒ‬‫ﻭﺠ‬ ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ ﹺﺒَﺄﻥ‬‫ﻭﺏ‬‫ﻤﻨﹾﺼ‬ ‫ﻉ‬
‫ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل ﺍﻝ‬
َ ‫ﻓﻌ‬ : ‫ل‬
َ ‫ﻤ‬ ‫َﺃﻋ‬
.‫ﺀ‬ ‫ﺎ‬‫ﺩﻋ‬ ‫ﺍﻝ‬
Beza antara amar dan doa’, ialah amar ialah permintaan dari yang lebih
berkuasa kepada yang lemah, dan doa adalah permintaan yang lemah kepada
yang berkuasa.

iv. ‫ﻡ‬ ‫ﺎ‬‫ﺘﻔﹾﻬ‬ ‫ﻹﺴ‬

ِ‫ﺍ‬
Iaitu pertanyaan. Contoh :‫ﺏ‬
 ‫ﻫ‬ ‫ﻭَﺃﺫﹾ‬ ‫ﻪ َﺃﻭ‬ ‫ﺏ ِﺇﹶﻝﻴ‬
 ‫ﻫ‬ ‫ﺍ ﹺﺭ ﹶﻓ َﺄﺫﹾ‬‫ﻲ ﺍﻝﺩ‬‫ ﻓ‬‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬ ْ‫ﻫل‬ , I’rabnya:
‫ﺩ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﻥ‬
‫ ﹺ‬‫ﻌ ﹶﺘﻴ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﺍ‬‫ ﺍﻝﻭ‬،‫ﺍﻭﹺ‬‫ ﺍﻝﻭ‬‫ﺀ َﺃﻭ‬ ‫ﺩ ﺍﻝﻔﹶﺎ‬ ‫ﻌ‬‫ﻭﺒﹰﺎ ﺒ‬‫ﻭﺠ‬ ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ ﹺﺒَﺄﻥ‬‫ﻭﺏ‬‫ﻤﻨﹾﺼ‬ ‫ﻉ‬
‫ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل ﺍﻝ‬
َ ‫ﻓﻌ‬ :‫ﺏ‬
 ‫ﻫ‬ ‫َﺃﺫﹾ‬
.‫ﺎ ﹺﻡ‬‫ﺘﻔﹾﻬ‬ ‫ﻹﺴ‬
ِ‫ﺍ‬
v. .‫ﺽ‬
 ‫ﻌﺭ‬ ‫ﺍﻝ‬

5
http://studyarab.blogspot.com/
 Iaitu pelawaan. Contoh: ‫ﺭﹰﺍ‬‫ﺨﻴ‬
‫ﹶ‬ ‫ﺏ‬
 ‫ﺼﻴ‬
 ‫ﻭ ﹸﺘ‬ ‫ َﺃﻭ‬،‫ﺭﺍﹰ‬‫ﺨﻴ‬
‫ﺏ ﹶ‬
 ‫ﺼﻴ‬
 ‫ﺩﻨﹶﺎ ﹶﻓ ﹸﺘ‬ ‫ﻋﻨﹾ‬
 ‫ل‬
ُ ‫ﻻ ﹶﺘﻨﹾ ﹺﺯ‬
‫َﺃ ﹶ‬
I’rab yang bergaris :
‫ﺽ‬
‫ ﹺ‬‫ﻌﺭ‬ ‫ﺩ ﺍﻝ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﻥ‬
‫ ﹺ‬‫ﻌ ﹶﺘﻴ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﺍ‬‫ ﺍﻝﻭ‬،‫ﺍﻭﹺ‬‫ ﺍﻝﻭ‬‫ﺀ َﺃﻭ‬ ‫ﺩ ﺍﻝﻔﹶﺎ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﻭﺒﹰﺎ‬‫ﻭﺠ‬ ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ ﹺﺒَﺄﻥ‬‫ﻭﺏ‬‫ﻤﻨﹾﺼ‬ ‫ﻉ‬
‫ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل ﺍﻝ‬
َ ‫ﻓﻌ‬

vi. ‫ﺹ‬
 ‫ﺼﻴ‬
 ‫ﺍﻝ ﱠﺘﺨﹾ‬
Iaitu permintaan. Contoh: ‫ﻙ‬
 ‫ﺭ‬ ‫ﻴﺸﹾ ﹸﻜ‬ ‫ﻭ‬ ‫ َﺃﻭ‬،‫ﺭﻙ‬ ‫ﻴﺸﹾ ﹸﻜ‬ ‫ﺩﹰﺍ ﹶﻓ‬‫ﺯﻴ‬ ‫ﺕ‬
‫ ﹶ‬‫ﺭﻤ‬ ‫ﻻ َﺃﻜﹾ‬
‫َﺃ ﹶ‬, I’rabnya:
‫ﺹ‬‫ﺼﻴ‬
 ‫ﺩ ﺍﻝ ﱠﺘﺨﹾ‬‫ﺒﻌ‬ ‫ﻥ‬
‫ ﹺ‬‫ﻌ ﹶﺘﻴ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﺍ‬‫ ﺍﻝﻭ‬،‫ﺍﻭﹺ‬‫ ﺍﻝﻭ‬‫ﺀ َﺃﻭ‬ ‫ﺩ ﺍﻝﻔﹶﺎ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﻭﺒﹰﺎ‬‫ﻭﺠ‬ ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ ﹺﺒَﺄﻥ‬‫ﻭﺏ‬‫ﻤﻨﹾﺼ‬ ‫ﻉ‬
‫ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل ﺍﻝ‬
َ ‫ﻓﻌ‬

Beza al aradh dan al takhsis ialah , al-aradh merupakan permintaan dan

pelawaan secara lembut dan bersopan, manakala takhsis permintaan secara
kasar, gertak, dan mengejut.

vii. ‫ﻤﻨﱢﻲ‬ ‫ﺍﻝ ﱠﺘ‬

Iaitu angan-angan. Contoh: ‫ﺞ‬
‫ﺤ‬ ‫ﻭَﺃ‬ ‫ َﺃﻭ‬،‫ﻤﻨﹾﻪ‬ ‫ﺞ‬
‫ﺤ‬
 ‫ﻻ ﹶﻓ َﺄ‬
‫ﺎ ﹰ‬‫ﺕ ﻝِﻲ ﻤ‬
‫ ﹶ‬‫ﹶﻝﻴ‬
I’rab kedua-dua feel yang bergaris:
‫ﻤﻨﱢﻲ‬ ‫ﺩ ﺍﻝ ﱠﺘ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﻥ‬
‫ ﹺ‬‫ﻌ ﹶﺘﻴ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﺍ‬‫ ﺍﻝﻭ‬،‫ﺍﻭﹺ‬‫ ﺍﻝﻭ‬‫ﺀ َﺃﻭ‬ ‫ﺩ ﺍﻝﻔﹶﺎ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﻭﺒﹰﺎ‬‫ﻭﺠ‬ ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ ﹺﺒَﺄﻥ‬‫ﻭﺏ‬‫ﻤﻨﹾﺼ‬ ‫ﻉ‬
‫ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل ﺍﻝ‬
َ ‫ﻓﻌ‬

viii. ‫ﻲ‬‫ﺭﺠ‬ ‫ﺍﻝ ﹶﺘ‬

Iaitu harapan. Contoh: ‫ﻲ‬‫ﻤﻨ‬ ‫ﻬ‬ ‫ﻴﻔﹾ‬ ‫ﻭ‬ ‫ َﺃﻭ‬،‫ﻲ‬‫ﻤﻨ‬ ‫ﻴﻔﹾ ﹺﻬ‬ ‫ﺦ ﹶﻓ‬
‫ ﹶ‬‫ﺸﻴ‬
‫ﻊ ﺍﻝ ﱠ‬ ‫ﺠ‬
‫ﺍ ﹺ‬‫ﻌﻠﱠﻰ ُﺃﺭ‬ ‫ﹶﻝ‬, I’rabnya:
‫ﻲ‬‫ﺭﺠ‬ ‫ﺩ ﺍﻝ ﱠﺘ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﻥ‬
‫ ﹺ‬‫ﻌ ﹶﺘﻴ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﺍ‬‫ ﺍﻝﻭ‬،‫ﺍﻭﹺ‬‫ ﺍﻝﻭ‬‫ﺀ َﺃﻭ‬ ‫ﺩ ﺍﻝﻔﹶﺎ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﻭﺒﹰﺎ‬‫ﻭﺠ‬ ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ ﹺﺒَﺄﻥ‬‫ﻭﺏ‬‫ﻤﻨﹾﺼ‬ ‫ﻉ‬
‫ﺎﺭﹺ ﹺ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل ﺍﻝ‬
َ ‫ﻓﻌ‬

ix. ‫ﻲ‬‫ﺍﻝ ﱠﻨﻔ‬

Iaitu penafian. Contoh : ‫ﺩﺜﹶﻨﺎ‬ ‫ﺤ‬
 ‫ﻭ ﹸﺘ‬ ‫ َﺃﻭ‬،‫ﺩﺜﹶﻨﺎ‬ ‫ﺤ‬
 ‫ﻨﹶﺎ ﹶﻓ ﹸﺘ‬‫ﺘﻴ‬ ْ‫ﺎ ﹶﺘﺄ‬‫ ﻤ‬, I’rabnya:
‫ﻲ‬‫ﺩ ﺍﻝ ﱠﻨﻔ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﻥ‬
‫ ﹺ‬‫ﻌ ﹶﺘﻴ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﺍ‬‫ ﺍﻝﻭ‬،‫ﺍﻭﹺ‬‫ ﺍﻝﻭ‬‫ﺀ َﺃﻭ‬ ‫ﺩ ﺍﻝﻔﹶﺎ‬ ‫ﺒﻌ‬ ‫ﻭﺒﹰﺎ‬‫ﻭﺠ‬ ‫ﺓ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ ﹺﺒَﺄﻥ‬‫ﻭﺏ‬‫ﻤﻨﹾﺼ‬ ‫ﻉ‬
‫ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل ﺍﻝ‬
َ ‫ﻓﻌ‬

x. ‫َﺃﻭ‬
Maknanya atau. Ia menempati makna ‫ﻻ‬
‫ ِﺇ ﱠ‬. Contohnya:
‫ ﺃﻱ ِﺇ ﱠ‬،‫ﻡ‬ ‫ﻠ‬‫ﻴﺴ‬ ‫ﺭ َﺃﻭ‬
‫ﻡ‬ ‫ﻠ‬‫ﻴﺴ‬ ‫ﻻ َﺃﻥ‬  ‫ﻓ‬ ‫ﻥ ﺍﻝﹾﻜﹶﺎ‬
 ‫ﻷﻗﹾﹸﺘﹶﻠ‬
I’rab ‫ﻡ‬ ‫ﻠ‬‫ﻴﺴ‬ :

6
http://studyarab.blogspot.com/
 ‫ﻻ‬
‫ﻉ ‪‬ﻤﻨﹾﺼ‪‬ﻭﺏ‪ ‬ﹺﺒَﺄﻥ‪ ‬ﻤﻀ‪ ‬ﻤ ‪‬ﺭ ‪‬ﺓ ‪‬ﻭﺠ‪‬ﻭﺒﹰﺎ ‪‬ﺒﻌ‪ ‬ﺩ َﺃﻭ‪ ‬ﺍﱠﻝﺘ‪‬ﻲ ﹺﺒ ‪‬ﻤﻌ‪‬ﻨﹶﻰ ِﺇ ﱠ‬
‫ل ﺍﻝ ‪‬ﻤﻀ‪‬ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬
‫‪‬ﻓﻌ‪َ ‬‬

‫‪ (ke) contohnya:‬ﺍﻝﻰ ‪Dan pada sesetengah keadaan ia bermaksud‬‬

‫ﺤﻘﱢﻲ‬ ‫ﺤﻘﱢﻲ‪َ ،‬ﺃﻱ‪ِ ‬ﺇﻝﹶﻰ َﺃﻥ‪ ‬ﹶﺘﻘﹾ ‪‬‬

‫ﻀ ‪‬ﻴﻨ‪‬ﻲ ‪‬‬ ‫ﻀ ‪‬ﻴﻨ‪‬ﻲ ‪‬‬
‫ َﺃﻭ‪ ‬ﹶﺘﻘﹾ ‪‬‬
‫َ َ
ْ ِ َ َ‬

‫ﻀ ‪‬ﻴﻨ‪‬ﻲ ‪I’rab‬‬
‫‪ :‬ﹶﺘﻘﹾ ‪‬‬
‫ﻉ ‪‬ﻤﻨﹾﺼ‪‬ﻭﺏ‪ ‬ﹺﺒَﺄﻥ‪ ‬ﻤﻀ‪ ‬ﻤ ‪‬ﺭ ‪‬ﺓ ‪‬ﻭﺠ‪‬ﻭﺒﹰﺎ ‪‬ﺒﻌ‪ ‬ﺩ َﺃﻭ‪ ‬ﺍﱠﻝﺘ‪‬ﻲ ﹺﺒ ‪‬ﻤﻌ‪‬ﻨﹶﻰ ِﺇﻝﹶﻰ‬
‫ل ﺍﻝ ‪‬ﻤﻀ‪‬ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬
‫‪‬ﻓﻌ‪َ ‬‬
‫…………………………………………………………‬

‫   
 
   ‬

‫
   ‬

‫    ‬

‫‪18 August 2010, 15:53:28‬‬

‫‪7‬‬
‫‪http://studyarab.blogspot.com/‬‬