Ang Tekstong Ekspositori
(mga salitang maaaring
Ang tekstong ito ay may layuning
magpaliwanag at maglahad ng mga
impormasyon at ideya(Tingnan ang diagram ni
Tara Felder ukol dito).
Katangian ng Tekstong Ekspositori:
- obhetibo ang pagtalakay sa paksa
- Sapat na mga kaalamang ilalahad
- Malinaw ang pagkakahanay ng mga
ideya
- Analitiko ang pagsusuri ng mga kaisipan
at datos
Ang mga Hulwarang Organisasyon ng
tekstong Ekspositori
A. Depenisyon- ito ay may layuning ipaliwanag
o bigyan ng kahulugan ng isang termino o
parirala.
2 uri ng pakahulugan:
Intensibong pakahulugan-Maaaring
ibigay ang kasingkahulugan o sinonimo
ng salita o kaya ay pagbibigay ng uri na
kinabibilangan ng salita at katangiang
ikinaiba nito sa iba.
Ektensibong pakahulugan-
pinapalawak dito ang kahulugang
ibinigay sa intensibong pakahulugan sa
paraang patalata.
B. Paghahambing-may layuning ipakita ang
pagkakatulad at pagkakaiba ng dalawang bagay,
tao, pangyayari o ideya.(mga panandang salita:
samantalang, at, habang, ngunit, subalit, sa
kabila ng, kahit na, sa kabaliktaran, sa kabilang
banda at iba pa)
C. Enumerasyon o Pag-iisa-isa-ang
hulwarang ito ay maaaring maglahad ng mga
halimbawa na nabibilang sa isang uri o
klasipikasyon. May 2 Uri ito: siple at
kumplikadong pag-iisa-isa.
D. Sanhi at Bunga-nagpapakita ito ng mga
kadahilanan ng isang bagay o pangyayari at ang
kaugnay na epekto nito.
gamitin: sa dahilang/kadahilanan, dahil, kung
kaya, upang, at iba pa).
E. Kahinaan at kalakasan-inilalahad dito ang
positibo at negatibong posibilidad kaugnay ng
isang sitwasyon o pangyayari. (mga salitang
maaaring gamitin: gayunpaman, sa kabilang
banda, ang mga kahinaan, mga negatibong dulot,
mga positibong dulot, dahil sa, bunga ng at iba
pa)
F. Pagkakasunud-sunod o order-nagpapakita
ito ng serye ng mga pangyayari na maaaring
humantong sa isang konklusyon o
pagkakasunud-sunod ng mga pangyayari.
Maaari din ang hakbangin o proseso. (mga
salitang gagamitin:una, pangalawa. . ., matapos,
habang, sumunod, ang susunod na, sa ngayon at
iba pa).
Uri ng pagkakasunud-sunod:
Sikwensyal-kronolohikal
prosidyural
G. Problema at Solusyon-paglalahad ito ng
mga suliranin at paglalapat ng kaukulang
solusyon
PAGLINANG SA MGA KASANAYAN SA
AKADEMIKONG PAGBASA
a) Pag-uuri ng mga ideya at detalye
b) Pagkuha ng pangunahing ideya at
pagpapalawak nito.
c) Pagkilala sa paksa at pag-uuganay ng
iba pang isyu o babasahin
d) pagtukoy at pagpapaliwanag sa layunin
ng teksto.
e) pagtiyak sa damdamin at tono ng
teksto(damdaminpag-saloobin ng
mambabasa. Tono-saloobin ng may-
akda)
f) pagkilala sa opinyon at katotohanan
g) pagsusuri kung valid o hindi ang ideya
h) pagbuo ng hinuha at paghuhula sa
kalalabasan
a. pagbuo ng lagom o konklusyon
i) pagbibigay ng interpretasyon sa grap,
mapa, talahanayan at iba pang pantulong
na grapiko.
Register - isang baryasyon sa wika na may
kaugnayan sa taong nagsasalit o gumagamit ng
wika. - mas madalas nakikita/nagagamit sa isang
particular na disiplina. -pagkakaroon ng
pagbabago ng wika sa taong nagsasalit o
gumagamit ng wika ayon sa:
a. Tono ng kausap o tagapakinig (tenor of
discourse) -- naaayon ang wika sa sino ang nag-
uusap. (para kanino)
b. Paksa ng pinag-uusapan (field of
discourse) -- batay sa larangan na tinatalakay at
ss panahon. (layunin)
c. Paraan o paano nag-uusap (mode of
discourse) -- pasalita o pasulat pagtalima sa mga
panunturan dapat sundin batay sa uri ng piniling
paraan ng pag-uusap.(papaano)
Mga BATAYANG KAALAMAN SA
PAGBASA
DEPINISYON
Ang pagbasa ay pagkuha at pagkilala ng mga
ideya at kaisipan sa mga sagisag na nakalimbag
upang mabigkas nang pasalita.
Ito rin ang pag-unawa sa wika ng awtor sa
pamamagitan ng mga nakasulat na simbulo
Paraan din ito ng bahagi ng pagkikilala,
pagpapakahulugan at pagtataya sa mga
simbulong nakalimbag Austero :1999
Ayon kay Goodman, ang pagbasa ay isang
psycholinguistic guessing game. Sa pagbasa
kasi, ang isang mambabasa ay bumubuo muli ng
kaisapan hango sa textong kanyang binasa
4 NA HAKBANG SA PAGBASA
Ang pagbaba ay isang gawaing mental. Ang apat
n ahakbang ng pagbasa ayon kay WILLAM S.
GRAY ay ang mga sumusunod:
1. PERSEPSYON O
PAGKILALA Ito ay
kakayahan sa pagbigkas ng
salita at pagkilala ng mga
nakalimbag na simbolo.
2. PAG-UNAWA Pag-intindi sa
mga kaisipang ipinahahayag ng
mga simbulo.
3. REAKSYON Pagpapasiya sa
kawastuhan, kahalagahan at
kahusayan ng teksto.
4. ASIMILASYON Pagsasama-
sama at pag-uugnay-ugnay ng
binasang konteksto sa karanasan
ng mambabasa.
Upang mailarawan pa nang higit ang presesong
ito, pansinin natin ang ilan sa mga paglalarawan
sa pagbasa na inilahad ni badayos.
a) Ang pagbasa ay walng kahingiang
imposible para hindi ito maisagawa ng
isang mambabasa
b) Ito ay proseso ang pag-iisip. Utak ang
ginagamit dito hindi ang mga mata na
tagahatid ng mensahe or imahen sa utak.
c) Ang epektib na mambabasa ay isang
interaktiv na mambabasa. Sa pagbabasa,
ang isang mambabasa ay nakakagawa
ng interaksyon sa awtor, sa teksto at sa
kanyang sarili mismo.
d. Maraming ibat ibang hadlang sa pag-
unawa, bukod pa sa mga hadlang sa
pagbasa. Hindi dapat ipagkamali ang
isat isa.
e. Ang magaling na mambabasa ay sensitib
sa kayariang balangkas ng tekstong
binasa.
f. Ang mabilis na pagunawa sa teksto ay
nakapagpapabilis sa pagbasa.
MGA PANANAW sa PROSESO NG
PAGBASA
Upang lalong matugunan ang kahalagahan ng
pagbabasa kailangang magkaroon ng isang
matatag na pag-unawa sa proseso ng pagbasa
ang isang mambabasa. Merong tayong tatlong
(3) teoryang makakatulong para magkaroon ng
matatag na pag-unawa sa pagbasa.
 a) Teoryang Ibaba-Pataas (Bottom-up) pa man basahin ng isang mambabasa ang teksto,
b) Teoryang Pataas-Pababa(Top-Down) siya ay may taglay nang ideya sa nilalaman ng
c) Teoryang Interaktiv teksto mula sa kanyang iskima sa paksa.
Maaaring binabasa niya na lamang ang teksto
TEORYANG IBABA-PATAAS (BOTTOM- upang patunayan kung ang hinuha o hula niya
UP) tungkol sa teskto ay tama o dapat baguhin.
Ayon sa teoryang ito, ang pagbabasa ay
ang pagkilala ng mga serye ng mga nakasulat na
simbulo upang maibigay ang katumbas nitong
tunog. Ang pagkatuto ng pagbasa ay nagsisimula
sa yugto-yugtong pagkilala ng mga titik sa
salita, parirala, pangungusap ng buong teksto
bago pa man ang pagpapakahulugan sa teksto.
Ang imformasyon sa pag-unawa ay hindi
nagmumula sa mambabasa kundi sa teksto.

TEORYANG PATAAS-PABABA (TOP-

DOWN)

Ang teoryang ito ay bunga ng pag-aaral

ng mga mananaliksik noong 1920. naipapakita
sa kanilang mga pag-aaral na lalong
nauunawaan ang isang teksto kung naiuugnay
niya ito sa kanyang dating kaalaman.

Sa teoryang ito ang pag-unawa ay

nagsisimula sa isip ng mambabasa tungo sa
teksto. Ang pananaw na ito ay impluwensya ng
sikolohingy Gestalt na naniniwalang ang
pagbabasa ay holistik.

TEORYANG INTERAKTIV

Ito ay kumbinasyon ng ibaba-pataas at itaas-

pababang proseso ng pagbasa. Pinaniniwalaan sa
teoryang ito na ang teksto ay kumakatawan sa
wika at kaisipan ng awtor at pag-unawa nito,
ginagamit ng mambabasa ang kanyang kaalaman
sa wika at kaisipan ng awtor at pag-unawa nito,
ginagamit ng mambabasa ang kanyang kaalama
sa wika at sariling kaisipan. Ito ay nagbibigay
diin sa pagunawa bilang isang proseso.

TEORYANG ISKIMA

Mahalagang ang tungkuling ginagampanan sa

pagbasa ng dating kaalaman ng mambabasa. Ito
ang batayang paniniwala ng teoryang iskima.

Bawat bagong impormasyong nakukuha sa

pagbabasa ay naidaragdag sa dating nang
iskima, ayon sa teoryang ito. Samakatuwid, bago