KATA PENGANTAR

Puji syukur kami panjatkan kehadirat Allah SWT, yang atas rahmat-Nya maka kami
menyelesaikan penyusunan makala yang berjudul Perencanaan Perpipaan

Makalah ini merupakan salah satu tugas yang diberikan dalam memenuhi tugas mata
kuliah Workshop Utilitas.

Dalam Penullisan makalah ini kami merasa masih banyak kekurangan baik pada teknis
penulisan maupun materi, mengingat akan kemampuan yang kami miliki. Untuk itu kritik dan
saran dari semua pihak sangat kami harapkan demi penyempurnaan pembuatan makalah ini.

Dalam penulisan makalah ini penulis menyampaikan ucapan terima kasih yang tak
terhingga kepada pihak-pihak yang membantu dalam menyelesaikan makalah ini, khususnya
kepada Bapak Drs. Karyadi, S. Pd., M.P, M.T selaku dosen pembina mata kuliah Workshop
Utilitas.

Akhirnya kami berharap semoga Allah memberikan imbalan yang setimpal pada mereka
yang telah memberikan bantuan, dan dapat menjadikan semua bantuan ini sebagai Ibadah,
Amiin Yaa Robbal Alamiin.

Malang, 10 september 2017

 DAFTAR ISI
Halaman
Kata Pengantar ................................................................................................................
Daftar Isi ........................................................................................................................
BAB I PENDAHULUAN
1.1. Latar Belakang ..................................................................................................
1.2. Rumusan Masalah .............................................................................................
1.3. Tujuhan Penulisan ............................................................................................
BAB II PEMBAHASAN
2.1. Hakikat Perpipaan ..............................................................................................
2.2. Syarat-Syarat dan Mutu Bahan Plambing..........................................................
2.3. Alat-alat Pendukung Plambing/Fixture ............................................................
2.4. Sistem Perpipaan ..............................................................................................
2.4.1. Sistem horizontal ......................................................................................
2.4.2. Sistem vertikal ..........................................................................................
2.5. Macam- macam perpipaan .................................................................................
2.5.1. Air panas ...................................................................................................
2.5.2. Penyimpanaan air bersih ...........................................................................
2.5.3. Air buangan/air kotor ................................................................................
2.5.3.1. Sistem Pembuangan Air Kotor/Air Bekas .......................................
2.5.3.2. Sistem Pembuangan Air Limbah .....................................................
2.6. Pekerjaan pipa, saniter, dan air ..........................................................................
2.6.1. Pekerjaan pipa ...........................................................................................
2.6.1.1. Menyambung pipa galvanis ............................................................
2.6.1.2. Menyambung pipa vc ......................................................................
2.6.2. Pekerjaan Saniter ......................................................................................
2.6.2.1. Memasang Westafel ........................................................................
2.6.2.2. Memasang kloset .............................................................................
2.6.3. Pekerjaan Air ............................................................................................
2.6.3.1. Sistem Penyediaan Air ....................................................................
2.6.3.2. Penaksiran laju aliran air .................................................................
2.6.3.3. Penentuan ukuran pipa ....................................................................
2.7. Contoh perencanaan perpipaan pada bangunan sederhana ................................
BAB III PENUTUP
3.1. Kesumpulan ......................................................................................................