CARA UNTUK PELAJAR MENDAPATKAN MARKAH YANG TINGGI DALAM SPM

1. Fahami Dan Kuasai Konsep Asas Kimia

Topik Asas :
1. Struktur Atom
2. Formula dan Persamaan Kimia
3. Jadual Berkala Unsur
4. Ikatan Kimia
5. Elektrokimia

Pengiraan :
1. Struktur atom
2. Formula dan persamaan kimia
3. Asid dan bes
4. Garam
5. Kadar tindakbalas
6. Termokimia

2. Ingat Fakta Dan Proses Yang Penting

Proses Penyediaan garam
Warna sebatian kimia
Analisa kualitatif garam
Proses Industri
Sel elektrolisis dan sel kimia

3. Jadikan Soalan SPM Tahun-tahun Lepas Sebagai Latihan

4. Jadikan Soalan Percubaan SPM Tahun Semasa Dan Tahun Lepas Sebagai Latihan

EKSPERIMEN YANG BIASA DINILAI DALAM KERTAS 3 SPM

STRUKTUR ATOM
- Untuk menentukan takat lebur dan takat beku naftalena. Berstruktur - SPM 2005
Berstruktur SPM 2015
- Untuk menentukan formula empiric magnesium oksida Berstruktur SPM 2004
- Untuk menentukan formula empiric kuprum(II) oksida
JADUAL BERKALA UNSUR
- Untuk mengkaji tindakbalas Kumpulan 1 dengan oksigen
- Untuk mengkaji tindakbalas Kumpulan 1 dengan air. Berstruktur SPM 2008
- Untuk mengkaji tindakbalas Kumpulan 17 dengan besi Berstruktur - SPM 2010
- Untuk mengkaji tindakbalas Kumpulan 17 dengan air.
- Oksida bes dan oksida asid kala 3 Berstruktur SPM 2015
ELEKTROKIMIA DAN TINDAKBALAS REDOKS
- (elektrolit and bukan elektrolit) Berstruktur SPM 2014
- Untuk mengkaji kesan kedudukan ion dalam Siri Elektrokimia dalam
elektrolisis larutan akues.
- Untuk mengkaji kesan kepekatan ke atas elektrolisis larutan akues. Berstruktur SPM 2009
- Untuk mengkaji kesan jenis elektrod ke atas elektrolisis larutan akues
- Untuk membina Siri Elektrokimia berdasarkan kepada beza keupayaan Berstruktur SPM 2005,
antara dua logam. SPM 2013
- Untuk membina Siri Elektrokimia berdasarkan prinsip penyesaran Essei SPM 2007
logam.
1
 - Untuk mengkaji pengoksidaan logam oleh oksigen. Berstruktur SPM 2004
- Untuk mengkaji penurunan logam oksida oleh karbon. Berstruktur SPM 2004
- Untuk mengkaji penyesaran logam dari larutan garamnya. Essei SPM 2016
- Untuk membandingkan keupayaan klorin, bromin dan iodin sebagai Essei SPM 2015
agen pengoksidaan dalam tindakbalas penyesaran halogen
- Untuk menyiasat kesan ke atas paku besi apabila bersentuhan dengan
logam lain.
ASID, BES DAN GARAM
- (keterlarutan garam sulfat) Essei SPM 2013
- Untuk mengkaji peranan air ke atas asid dan alkali. Berstruktur - SPM 2010
Essei SPM 2012
- Untuk mengkaji perhubungan antara nilai pH dengan kemolaran larutan Essei SPM 2009
asid dan alkali.
- Untuk menentukan takat akhir pentitratan asid-bes. Berstruktur SPM 2003
- Untuk membina persamaan ion bagi pembentukan plumbum(II) Essei - SPM 2011
kromat(VI)

BAHAN KIMIA DALAM INDUSTRI

- Untuk mengkaji kekuatan dan kekerasan aloi dan logam tulennya. Essei SPM 2003,
- Untuk membandingkan kadar pengaratan besi, keluli dan keluli tahan Essei SPM 2005
karat. Essei SPM 2003

KADAR TINDAKBALAS
- Untuk mengkaji kesan jumlah luas permukaan ke atas kadar Berstruktur SPM 2009
tindakbalas. Berstruktur SPM 2016
- Untuk mengkaji kesan kepekatan ke atas kadar tindakbalas. Berstruktur SPM 2005
Berstruktur - SPM 2011
- Untuk mengkaji kesan suhu ke atas kadar tindakbalas. Berstruktur SPM 2003
- Untuk mengkaji kesan mangkin ke atas kadar tindakbalas. Essei - SPM 2010
SEBATIAN KARBON
- Untuk mengkaji perbezaan sifat kimia alkane dibandingkan dengan Essei SPM 2014
alkena.
- Untuk menyediakan ester Essei SPM 2004
- Untuk mengkaji pembekuan lateks Berstruktur SPM 2008
- Tuntuk mengkaji getah tervulkan dan getah tak tervulkan Essei SPM 2006

THERMOKIMIA
- Untuk menentukan tindakbalas endotermik dan tindakbalas eksotermik. Berstruktur SPM 2007
Untuk menentukan haba pemendakan argentum nitrat
- Untuk menentukan haba peneutralan antara asid dan alkali; Berstruktur SPM 2006,
- Untuk menentukan haba penyesaran logam dari larutan garamnya oleh
logam yang lebih elektropositif.
- Untuk menentukan haba pembakaran. Berstruktur SPM 2012
-
BAHAN KIMIA UNTUK PENGGUNA
- Untuk menyediakan sabun melalui proses saponifikasi.
- Untuk mengkaji tindakan pembersihan sabun dan detergen.

2
PERINGATAN DAN PESANAN

Fokuskan kepada Kemahiran Proses Sains dan Kemahiran Manipulatif

BAHAGIAN ESSEI : Menulis perancangan eksperimen mengikut format yang bersistematik

MEMBUAT HIPOTESIS

1. Apabila logam litium diletakkan di permukaan air, ia bergerak sangat perlahan di atas permukaan air.
Apabila logam natrium diletakkan di permukaan air, ia bergerak dengan pantas dan mengeluarkan bunyi
hiss. Apabila logam kalium diletakkan di permukaan air, ia bergerak sangat pantas dan mengeluarkan
letupan kecil.

Pembolehubah dimanipulasi : Jenis logam alkali / Logam kumpulan 1

Pembolehubah bergerakbalas: kereaktifan tindakbalas

Pembolehubah ditetapkan : air, suhu

Hipotesis : ________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

2. Siri Elektrokimia untuk Zink, Magnesium, Kuprum dan besi boleh dibina dengan mengukur beza
keupayaan di antara logam.

Pembolehubah dimanipulasi : pasangan logam yang berbeza

Pembolehubah bergerakbalas : Voltan // beza keupayaan

Pembolehubah ditetapkan : Jenis dan kepekatan elektrolit / elektrod kuprum / terminal positif

Hipotesis : _______________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

3. Jadual 1 menunjukkan maklumat yang dikumpulkan untuk menentukan hubungan antara kepekatan asid
nitrik dengan nilai pH. 250 cm3 larutan piawai 0.1 mol dm-3 disediakan. Kemudian larutan asid dicairkan
untuk menghasilkan empat larutan dengan berbeza kepekatan. Nilai pH setiap larutan ditentukan dengan
menggunakan meter pH.

Kepekatan /mol dm-3 0.1 0.01 0.001 0.0001 0.00001

Nilai pH 1.1 2.2 3.1 4.3 5.1

Jadual 1

3
Pembolehubah dimanipulasi : kepekatan asid nitrik

Pembolehubah bergerakbalas : nilai pH

Pembolehubah ditetapkan : jenis asid

Hipotesis : _______________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

MEMBUAT PEMERHATIAN DAN INFERENS

4. Seorang pelajar menjalankan eksperimen untuk menentukan formula empirik untuk magnesium oksida.
Langkah-langkah dan susunan radas ditunjukkan dalam Jadual 2.

LANGKAH SUSUNAN RADAS

1. Mangkuk pijar dan penutup ditimbang

1. Mangkuk pijar, penutup dan pita

magnesium ditimbang.

2. Pita Magnesium dipanaskan hingga

tindakbalas lengkap.

4. Mangkuk pijar, penutup dan magnesium

oksida ditimbang selepas disejukkan.

Jadual 2

4
Lengkapkan Jadual 3 dibawah dengan menyatakan pemerhatian dan inferens yang berkaitan dengan
eksperimen.

Pemerhatian Inferens

(i) ___________________________________ (i) ___________________________________

___________________________________ ___________________________________

(ii) ___________________________________ (ii) ___________________________________

____________________________________ ____________________________________

Jadual 3

5. Nyatakan pemerhatian semasa tindakbalas berlaku dalam Eksperimen I, Eksperimen II dan Eksperimen
III dalam dalam Jadual 4

EKSPERIMEN PEMERHATIAN

II

III

Jadual 4

6. Nyatakan tiga inferens dari Eksperimen II. (lanjutan dari soalan 6)

1. ____________________________________________________________________________

2. ____________________________________________________________________________

3. ____________________________________________________________________________

KESILAPAN YANG BIASA DILAKUKAN OLEH CALON

5
Penggunaan Istilah/Perkataan Yang Tidak Tepat

PEMERHATIAN YANG SALAH PEMERHATIAN YANG BETUL DAN TEPAT

Jernih Tak berwarna

Coklat Perang

Oren Berwarna oren

Warna ungu hilang Warna ungu kepada tak berwarna

Tiada tindakbalas Tiada perubahan

Gas hidrogen dibebaskan Gelembong gas dibebaskan

Kertas litmus bertukar merah Kertas litmus biru bertukar merah

Voltmeter bergerak Jarum Voltmeter bergerak

MENGUKUR MENGGUNAKAN NOMBOR

PERINGATAN DAN PESANAN

Fokuskan kepada cara membaca jam randik, silinder penyukat, buret dan termometer dengan tepat
iaitu menguasai kemahiran mengukur dan menggunakan alat mengukur.

Bilangan titik perpuluhan yang sesuai dengan peralatan yang digunakan

7. Rekodkan semua bacaan alat radas di Rajah 2 di bawah.

BACAAN TERMOMETER BACAAN BURET

JAWAPAN : ____________ JAWAPAN :__________________

Rajah 2

6
8. Rekodkan masa yang diambil untuk setiap tindakbalas dalam ruangan yang disediakan di Rajah 1
dibawah.

Rajah 1

BERKOMUNIKASI.

9. Bina jadual dan rekodkan suhu, masa dan 1/masa untuk eksperimen ini. (Rujuk soalan 8 )

10. Melukis graf suhu melawan 1/masa di atas kertas graf. (Rujuk soalan 9 dan 11)

7
8
MENGGUNAKAN HUBUNGAN ANTARA RUANG DAN MASA

11. Daripada eksperimen kadar tindakbalas, pelajar dapati hubungan antara suhu dengan kadar tindakbalas.
Situasi yang sama boleh diaplikasikan ke dalam kehidupan seharian kita seperti menyimpan makanan
yang mudah rosak di dalam kabinet dapur berbanding menyimpan makanan dalam peti sejuk. Gunakan
pengetahuan kimia anda, nyatakan hubungan antara suhu dan kadar makanan menjadi rosak.

________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

MENGINTERPRETASI DATA

12. Dengan merujuk graf yang dilukis dalam soalan 10, nyatakan hubungan antara kadar tindakbalas dan
suhu.

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

MENDEFINISI SECARA OPERASI

13. Berdasarkan kepada eksperimen peneutralan menggunakan kaedah pentitratan, definisikan secara
operasi takat akhir peneutralan.

Pembolehubah dimanipulasi : Isipadu asid sulfurik

Apa yang dibuat : asid sulfurik ditambahkan

Pembolehubah bergerakbalas : meneutralkan larutan kalium hidroksida dengan lengkap

Pemerhatian : Warna fenolftalein berubah dari merah jambu kepada tak berwarna

Definisi secara operasi takat akhir peneutralan:

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

14. Nyatakan definisi secara operasi untuk pembekuan lateks.

Pembolehubah dimanipulasi : asid etanoik and larutan ammonia

Apa yang dibuat : asid etanoik ditambahkan kepada lateks

Pembolehubah bergerakbalas : pembekuan lateks

Pemerhatian : lateks menggumpal // lateks menjadi pepejal

9
Definisi secara operasi bagi pembekuan lateks :

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

15. Nyatakan definisi secara operasi untuk beza keupayaan

Pembolehubah dimanipulasi : pasangan logam yang berbeza

Apa yang perlu dibuat : pasangan logam yang berbeza dicelupkan ke dalam elektrolit

Pembolehubah bergerakbalas : bacaan voltmeter

Pemerhatian : jarum voltmeter terpesong

Definisi secara operasi beza keupayaan :

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

16. Nyatakan definisi secara operasi untuk pengaratan besi

Pembolehubah dimanipulasi : besi dililit dengan logam kurang elektropositif / kuprum

Apa yang dibuat : dicelupkan ke dalam agar-agar yang ditambah dengan larutan kalium
heksasianoferat (III) dan fenolftalein.

Pemerhatian : tompok berwarna biru tua terbentuk

Definisi secara operasi pengaratan besi :

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

17. Nyatakan definisi secara operasi untuk haba pembakaran metanol.

Apa yang perlu dibuat : 1 mol metanol dibakar dalam oksigen berlebihan

Apa yang diperhatikan : suhu meningkat

Definisi secara operasi haba pembakaran metanol: ______________________________________________

________________________________________________________________________________________

10
18. Nyatakan definisi secara operasi untuk haba peneutralan.

Apa yang perlu dibuat : 1 mol air terhasil apabila asid bertindakbalas selengkapnya dengan alkali

Apa yang diperhatikan : suhu meningkat

Definisi secara operasi haba peneutralan : ______________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

Definisi secara Apa yang perlu dibuat Apa yang diperhatikan

operasi untuk
Kereaktifan unsur Apabila logam yang berada di bawah dalam Logam akan bergerak sangat
Kumpulan 1 kumpulan 1 diletakkan ke dalam besen yang berisi pantas di permukaan air.
air.

Apabila logam yang berada di bawah dalam Nyalaan yang lebih terang
kumpulan 1 dibakar dan dimasukkan ke dalam akan dihasilkan.
balang gas yang berisi gas oksigen.
Pemendakan Apabila larutan argentum nitrat ditambahkan kepada Pepejal putih dihasilkan.
argentum klorida larutan natrium klorida

Asid Apabila kertas litmus biru dicelupkan ke dalam bahan Kertas litmus biru bertukar
kimia yang larut dalam air. kepada merah.

Alkali Apabila kertas litmus merah dicelupkan ke dalam Kertas litmus merah bertukar
bahan kimia yang larut dalam air kepada biru

Kereaktifan Apabila gas halogen dialirkan ke besi yang Nyalaan yang terang akan
halogen dipanaskan, dihasilkan

Kekerasan aloi Apabila pemberat 1 kg dijatuhkan dijatuhkan pada Lekuk yang lebih kecil
ketinggian 60 cm ke atas bebola keluli yang di dihasilkan
selotapkan di atas blok keluli
Sel kimia Apabila dua logam yang berbeza disambungkan ke Jarum voltmeter akan
voltmeter dan dicelupkan ke dalam elektrolit. terpesong

Kadar tindakbalas Apabila Natrium tiosulfat yang mempunyai Satu per masa untuk tanda X
kepekatan yang lebih tinggi ditambahkan kepada hilang dari penglihatan
asid sulfurik berkurang.

11
MENGKLASIFIKASI

19. Nafthalena adalah contoh sebatian kovalen dan natrium klorida adalah contoh sebatian ionik. Kelaskan
sebatioan berikut kepada sebatian ion dan sebatian kovalen.

Glukosa, kalium iodida, kuprum (II) sulfat, aluminium oxida, tetraklorometana, etanol

20. Berikut adalah senarai beberapa bahan kimia:

Asid nitrik, natrium hidroksida, asid metanoik dan kalium hidroksida.

Kelaskan bahan kimia kepada bahan yang boleh menggumpalkan lateks dan bahan yang tidak boleh
menggumpalkan lateks.

MERAMAL

21. Membina siri elektrokimia berdasarkan perbezaan voltan di antara pasangan logam

Pasangan logam Voltan, V Elektrod positif

Zink dan kuprum 1.4 Kuprum

P dan kuprum 0.8 Kuprum

Q dan kuprum 2.8 Kuprum

R dan kuprum 0.4 Kuprum

Ramalkan terminal positif dan voltan yang dihasilkan untuk pasangan logam P dan Q.

12
 Pasangan logam Terminal Positif Voltan / V

P and Q

MENGAWAL PEMBOLEHUBAH

22. Seorang pelajar ingin membina Siri Elektrokimia. Dia mengukur bacaan voltmeter untuk beberapa
pasangan logam.

Pelajar itu mengulangi eksperimen dengan menggantikan logam zink dengan besi, magnesium dan
plumbum. Pada setiap eksperimen dia menggunakan logam kuprum sebagai elektrod positif dan
larutan kuprum (II) sulfat yang baru. Jadual berikut menunjukkan bacaan voltan yang diperolehi
daripada pasangan-pasangan logam itu.

EKSPERIMEN PASANGAN LOGAM BACAAN VOLTMETER/V

ELEKTROD NEGATIF ELEKTROD POSITIF

I Zink Kuprum 1.10

II Besi Kuprum 0.78

III Magnesium Kuprum 2.72

IV Plumbum Kuprum 0.45

Lengkapkan Jadual di bawah berdasarkan eksperimen di atas

Pembolehubah Tindakan yang diambil

Pembolehubah dimanipulasi : Cara memanipulasikan pembolehubah :

Pembolehubah bergerakbalas : Apa yang diperhatikan :

Pembolehubah ditetapkan : Cara untuk mengekalkan pembolehubah ditetapkan :

13
 23. Jadual dibawah menunjukkan data yang dikumpulkan untuk menentukan perhubungan antara
kepekatan asid nitrik dengan nilai pH. 250 cm3 larutan piawai 0.1 mol dm-3 disediakan. Kemudian
larutan asid dicairkan untuk menghasilkan empat larutan yang berlainan kepekatan. Nilai pH setiap
larutan ditentukan dengan menggunakan pH meter.

Kepekatan /mol dm-3 0.1 0.01 0.001 0.0001 0.00001

Nilai pH 1.1 2.2 3.1 4.3 5.1
Jadual 3

(a) Berdasarkan maklumat dalam Jadual 3, lengkapkan Jaafual di bawah.

Pembolehubah Tindakan yang diambil

Pembolehubah dimanipulasi : Cara memanipulasikan pembolehubah :

Pembolehubah bergerakbalas : Apa yang diperhatikan :

Pembolehubah ditetapkan : Cara untuk mengekalkan pembolehubah

ditetapkan :

MEMBUAT EKSPERIMEN :

Pernyataan masalah atau tujuan eksperimen

Semua pembolehubah
Pernyataan hipotesis
Senarai bahan dan radas
Kaedah eksperimen
Penjadualan data

Task 1

Logam yang lebih elektropositif bertindak sebagai logam korban yang akan terkakis untuk
melindungi besi daripada berkarat.

Anda diberi paku besi, pita magnesium dan jalur kuprum.

Berdasarkan situasi di atas, rancang satu eksperimen untuk mengkaji kesan logam-logam lain ke atas
pengaratan besi.

14
Rancangan anda perlu memasukkan perkara berikut:
a. Pernyataan masalah
b. Semua pembolehubah
c. Pernyataan Hipotesis
d. Senarai bahan dan radas
e. Kaedah eksperimen
f. Penjadualan data

Pernyataan
masalah

Semua Pembolehubah dimanipulasi :

pembolehubah
Pembolehubah bergerakbalas :
Pembolehubah dimalarkan :
Hipotesis

Senarai bahan dan Materials :

radas

Apparatus :

Kaedah 1.
eksperimen
2.
3.
4.
5.
6.

Penjadualan data

15
Task 2

Rajah 3

Rajah 3 menunjukkan beberapa jenis sel elektrokimia yang mempunyai voltan yang berlainan.

Kenalpasti faktor yang mempengaruhi perbezaan voltan tersebut

Rancang satu eksperimen dalam makmal untuk membina satu sel elektrokimia bagi menentukan satu faktor
yang mempengaruhi perbezaan voltan.

Perancangan anda hendaklah mengandungi perkara-perkara berikut:

(i) Pernyataan masalah
(ii) Semua pembolehubah
(iii) Hipotesis
(iv) Senarai bahan dan radas
(v) Prosedur
(vi) Penjadualan data

Pernyataan
masalah

Semua Pembolehubah dimanipulasi :

pembolehubah
Pembolehubah bergerakbalas :
Pembolehubah dimalarkan :
Hipotesis

Senarai bahan dan Materials :

radas

Apparatus :

Kaedah 1.
eksperimen
2.
3.
4.

16
 5.
6.

Penjadualan data

Task 3

Dawai kuprum yang terdapat dalam kabel elektrik boleh dibengkokkan dengan mudah menggunakan
tangan. Duit syiling satu sen yang diperbuat daripada aloi kuprum dengan stanum dan zink tidak
boleh dibengkokkan dengan mudah.

Merujuk kepada situasi di atas, rancangkan satu eksperimen dalam makmal untuk mengkaji kesan
pengaloian terhadap kekerasan logam.

Perancangan anda hendaklah mengandungi perkara-perkara berikut:

(i) Pernyataan masalah

(ii) Semua pembolehubah

(iii) Hipotesis

(iv) Senarai bahan dan radas

(v) Prosedur

(vi) Penjadualan data

Pernyataan
masalah

Semua Pembolehubah dimanipulasi :

pembolehubah
Pembolehubah bergerakbalas :
Pembolehubah dimalarkan :
Hipotesis

Senarai bahan dan Materials :

radas

17
 Apparatus :

Kaedah 1.
eksperimen
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Penjadualan data

18