Wie met zijn hoofd in de wolken loopt en met zijn voeten op de grond,
is een waarlijk groot mens.
INDIAANS SPREEKWOORD
Iedereen is verlicht,
maar de meesten zijn verstrooid.
DE BOEDDHA (623 543 v.C.)
1. MINDFULNESS & LEVENSKUNST
WIL JE LEREN HOE JE ANDERS KAN OMGAAN MET DE 'DINGEN DES LEVENS', OOK DE MINDER
AANGENAME? WIL JE EEN GEZOND EVENWICHT VINDEN TUSSEN WERKEN EN
ONTSPANNING? WIL JE VOLLEDIG AANWEZIG ZIJN BIJ WAT JE DOET, OF HET NU THUIS IS OF
SCHOOL? WIL JE JE BETER KUNNEN CONCENTREREN? WIL JE STABIEL BLIJVEN IN TIJDEN VAN
STRESS? WIL JE INZICHT VERWERVEN IN HET EIGEN FUNCTIONEREN? WIL JE LEREN HOE JE
OBJECTIEF, ONBEVOOROORDEELD, OPEN EN MILD AANDACHT KAN SCHENKEN? WIL JE
BEWUST LEVEN VANUIT HET MOMENT?
Mindfulness betekent: bewust aandacht geven aan wat er hier en nu is (gedachten, gevoelens,
lichamelijke sensaties,) zonder te oordelen. Internationaal is deze aandachtstraining bekend
geworden onder de naam mindfulness. Het trainen van aandacht is een techniek die ongeveer
2500 jaar oud is. Toen werd hij in zijn oorspronkelijk vorm beoefend door Boeddha.
Vandaag echter heeft de training van aandacht niet noodzakelijk een spirituele of religieuze
betrachting. Het volgen van een training heeft dan ook niets te maken met 'boeddhist' worden.
Het is een wetenschappelijk onderbouwde training die oosterse wijsheid en westerse psychologie
integreert.
Een aandachtstraining start met een schijnbaar eenvoudige methode waarbij de aandacht door
middel van concentratie gecentreerd wordt op n punt. Dit doen we door een aantal eenvoudige
oefeningen waarbij de aandacht gericht wordt op de ademhaling of bepaalde lichaamszones. Snel
komt men tot de ontdekking dat het in 'de innerlijke wereld' zelden rustig is. Er is eerder sprake
van een continue stroom van denken, oordelen, emoties,...
Bovendien blijkt dat we maar zeer weinig controle hebben op deze processen. Ze leiden een eigen
leven. Zo worden onbewust allerlei gedachten, herinneringen en opinies meegenomen in het
huidige moment. We zien de werkelijkheid doorheen de filter van onze eigen geschiedenis,
doorheen onze verlangens, onze betrachtingen. Zodoende wordt onze waarneming vertroebeld.
Misverstanden, communicatieproblemen en allerhande spanningen zijn
daar vaak het gevolg van.
In een training ontdekken jongeren dat zij hun aandacht bewust in het
hier en nu kunnen gebruiken. Zo krijgen ze de mogelijkheid om
aandacht te geven aan zichzelf, hun gedachten, hun gevoelens en hun
2
lichaam. Dit is belangrijk om gedurende de dag geconcentreerd te kunnen zijn en helemaal
aanwezig te zijn bij alles wat zich aandient. Bovendien kunnen ze hierdoor beter luisteren naar
signalen van spanning, boosheid of angst. Daarmee komen ze terug in balans.
Recent wetenschappelijkonderzoek (o.a. professor Filip Raes KU Leuven) laat zien dat mindfulness
bij jongeren een positief effect heeft op:
de concentratie;
op het omgaan met spanningen;
het leveren van prestaties;
het omgaan met lastige situaties waarin (veel) emotionele spanning is.
Jongeren leren vriendelijk en mild te zijn voor zichzelf en anderen. Ook zullen zij zich minder laten
afleiden door allerlei storende gedachten, sensaties of emoties waardoor de sfeer in de klas
verbetert.
Meditatie is heel eenvoudig. Het is gewoon gaan zitten en met je aandacht blijven wat er is.
Wat je hoort hoor je, wat je ziet zie je, wat je voelt voel je, wat je denkt denk je. Wat er is is er.
Hou niets vast en hou niets af. Je kunt het niet goed doen en niet slecht doen. Je kunt er niet in
leren en niet in vooruit gaan. Wat er is kan op ieder moment anders zijn. Kennis en ervaring zijn
hier irrelevant. In die zin kunnen er ook geen leraars of meesters zijn. Niemand is een autoriteit
in wat hier nu is. Edel Maex
3
BIBLIOGRAFIE
Itam.be (2017). Institute for training of attention and mindfulness. Geraadpleegd op 15 oktober 2017 via
https://www.itam.be/wat-is-mindfulness.html
https://www.itam.be/kalender-detail/mindfulnesstraining-247.html
LINKS
Mindfulness@school: https://www.itam.be/mindfulschool.html