(b) Metafora.

Contohnya, Iorang hidup; Iorang hitam; /aut

agmen Sebuah Kehidupan masa depan.
amsudin Othman) (c) Sinkope. Contohnya, kau; mu; ku .
(d) lnversi. Contohnya, adalah dadah itu perosak jiwa
(sepatutnya dadah itu telah merosakkan jiwa).
(e) Simile. Contohnya, seperti tercatat do/am sejarah .
(f) Asonansi (pengulangan vokal u). Contohnya, bekalkan
aku kudrat iman yang tutus.
(g) Aliterasi (pengulangan konsonan s). Contohnya, sahabat
~egenera~ku . -
Nada
Sin is.
Nilai
(a) Rasional. (c) Ketakwaan.
(b) Bertanggungjawab. (d) Kegigihan.
Pengajaran
(a) Kita jangan sekali-kali terjebak ke dalam kancah
penyalahgunaan dadah yang akan membawa kehancuran.
(b) Sejarah keruntuhan sebuah empayar akibat dadah
perlulah dijadikan iktibar.
(c) Kita perlulah berusaha sambil memohon pertolongan
daripada Tuhan.
(d) Kita perlulah menasihati rakan-rakan agar tidak menjadi
mangsa dadah.
(e) Kita perlulah gigih berusaha untuk memajukan negara.
(f) Kita perlulah memilih haluan hidup yang betul.

Tern a
Dadah membawa kemusnahan kepada banyak pihak.

Persoalan
(a) Kerosakan jiwa dan kematian akibat dadah.
(b) Penyalahgunaan dadah mampu merosakkan pelbagai
lapisan masyarakat.
(c) Peranan generasi muda dalam membangunkan negara.
(d) Kekuatan iman mampu menangkis pengaruh negatif.
(e) Kebijaksanaan dalam memilih antara yang baik dengan
yang keji.

Bentuk dan Ciri-ciri Sajak

(a) Berbentuk bebas.
(b) Terdiri daripada lima rangkap.
(c) Rangkap pertama : empat baris, rangkap kedua : Iapan
baris, rangkap ketiga : tujuh baris, rangkap keempat: tujuh
baris, dan rangkap kelima: empat baris.
(d) Bilangan katanya satu hingga sembilan patah kata sebaris.
(e) Terdiri daripada dua hingga dua puluh enam suku kata
sebaris.
(f) Rima akhir rangkap pertama : aaaa, rangkap kedua:
abbbbbbb, rangkap ketiga : aaabaca, rangkap keempat: Tern a
abcdaee, dan rangkap kelima: abcc. Maruah dan jati diri yang perlu dipertaruhkan dengan
kebijaksanaan kata-kata.
Gaya Bahasa dan Keindahan Bunyi
(a) Anafora. Contohnya, Persoalan
1. adalah dadah itu (baris l , 2, dan 3, rangkap l ); (a) Kebijaksanaan berhujah amat diperlukan agar tidak
11. angkara dadah (baris 2, 3, 4, 5, 6, 7, dan 8, mudah ditewaskan musuh.
rangkap 2). (b) Kemerdekaan yang diperoleh menerusi perundingan.

(ix)
(c) Kebijaksanaan berhujah mampu mengangkat martabat lema
bangsa dan negara. Peranan golongan muda dalam mempertahankan adat dan
(d) Keberanian berdebat secara bijak. budaya Melayu.

Bentuk dan Ciri-ciri Sajak Persoalan

(a) Berbentuk bebas. (a) Keindahan dan kesopanan budaya Melayu yang perlu
(b) Terdiri daripada lima rangkap. dipertahankan.
(c) Rangkap pertama: empat baris, rangkap kedua: empat (b) Pengaruh budaya asing ke dalam budaya Melayu.
baris, rangkap ketiga: empat baris, rangkap keempat: dua (c) Kecenderungan anak-anak muda terhadap budaya asing
baris, dan rangkap kelima: tiga baris. selain melupakan budaya sendiri.
(d) Bilangan katanya dua hingga lima patah kata sebaris. (d) Harapan golongan tua agar budaya warisan tradisional
(e) Terdiri daripada empat hingga lima belas suku kata sebaris. terus dipertahankan.
(f) Rima akhir rangkap pertama: aaaa, rangkap kedua: aaaa,
rangkap ketiga: aaaa, rangkap keempat: aa, dan rangkap
Bentuk dan Ciri-ciri Sajak
(a) Berbentuk be bas.
kelima : aaa.
(b) Terdiri daripada lima rangkap.
Gaya Bahasa dan Keindahan Bunyi (c) Rangkap pertama : empat baris, rangkap kedua : lima
(a) Anafora. Contohnya, baris, rangkap ketiga : enam baris, rangkap keempat:
Kita merdeka bukan kerana senjata. em pat baris, dan rangkap kelima: em pat baris.
Kita merdeka kerana bijak kata (rangkap 4). (d) Bilangan katanya satu hingga lima patah kata sebaris.
(b) Epifora. Contohnya, (e) Terdiri daripada empat hingga tiga belas suku kata sebaris.
lni martabat fJngsa kita (f) Rima akhir rangkap pertama: aaab, rangkap kedua:
lni kedaulatan negara kita (rangkap 3). abbcc, rangkap ketiga: abcdbb, rangkap keempat: aaaa,
(c) Sinkope. Contohnya, tak. dan rangkap kelima: abbb.
(d) Asonansi (pengulangan vokal e). Contohnya, Kalau
mereka mengherdik dengan kata. Gaya Bahasa dan Keindahan Bunyi
(a) Anafora. Contohnya,
(e) Alrterasi (pengulangan -konsonan t) . Contohnya, jangan
kita diam -tak -terkata. i. tiada /agi sang dora ayu
- - tiada juga teruna gagah (rangkap 3);
Nada tubuh-tubuh lesu
ii.
Patriotik. tubuh-tubuh kaku (rangkap 3).
(b) Personifikasi. Contohnya, irama gamat menodai
Nilai kedamaian; seruling bambu diam keusangan; songket
(a) Keberanian. (c) Tanggungjawab.
dan batik muram disisihkan.
(b) Kebijaksanaan . (d) Rasional.
(c) lnversi. Contohnya, tiada /agi sang dora ayu (sepatutnya
Pengajaran sang dora ayu sudah tiada /ag1).
(a) Kita hendaklah bijak dan berani mempertahankan hujah. (d) Asonansi (pengulangan vokal u). Contohnya, t':!._b':!._h-
(b) Kita hendaklah gigih mempertahankan maruah diri dan tubuh kaku.
negara. (e) Afiterasi (pengulangan konsonan n) . Contohnya,
(c) Kita perlulah berhujah dengan cara bijaksana. ayahar:_da bor:_da di por:_dok.
(d) Kita mestilah memelihara martabat bangsa dan
Nada
kedaulatan negara kita.
Melankolik.

usangan Budaya (Roshilawati Razlan) Nilai

(a) Kesopanan. (c) Bertanggungjawab.
(b) Kerajinan. (d) Penghargaan.
Pengajaran
(a) Golongan muda hendaklah mengekalkan warisan pakaian
tradisional kita.
(b) Golongan muda janganlah mudah terpengaruh oleh
budaya asing.
(c) Kita mestilah mempunyai jati diri yang kuat.
(d) Golongan muda perlulah rajin berusaha.
(e) Kita perlulah menjaga perasaan golongan tua.

rang lnsan lstimewa (Natasya Puteri)

(x)
 (c) Kita hendaklah memberikan hak-hak golongan kurang
upaya.
(d) Golongan kurang upaya janganlah berasa rendah diri
atau tersisih atas kekurangan diri.
(e) Kita janganlah menyisihkan golongan kurang upaya.

Tema
Dugaan yang perlu dilalui oleh golongan kurang upaya dalam
meneruskan kelangsungan hidup.
Persoalan
(a) Pasrah menerima ketentuan atau takdir llahi.
(b) Ketabahan dalam menempuh dugaan.
(c) Simpati dan bantuan kepada golongan kurang upaya.
(d) Hak golongan orang kurang upaya perlu diberikan dan
dihormati.
Bentuk dan Ciri-ciri Sajak
(a) Berbentuk bebas.
(b) Terdiri daripada empat rangkap. Tema
(c) Rangkap pertama : enam baris, rangkap kedua: tujuh Rintihan nasib seseorang yang dipandang rendah dan
baris, rangkap ketiga: Iapan baris, dan rangkap keempat: dipandang hina.
tiga baris.
(d) Bilangan katanya dua hingga lima patah kata sebaris. Persoalan
(e) Terdiri daripada lima hingga lima belas suku kata sebaris. (a) Sikap saling menghormati sesama insan walaupun
(f) Rima akhir rangkap pertama: aabacd, rangkap kedua: terhadap golongan yang kurang berkemampuan.
aaabcdc, rangkap ketiga: abbbacbb, dan rangkap (b) Penghormatan kepada orang lain.
keempat: abb. (c) Penindasan terhadap golongan yang bertaraf rendah.
(d) Cabaran dalam kehidupan.
Gaya Bahasa dan Keindahan Bunyi
(a) Anafora. Contohnya, Bentuk dan Ciri-ciri Sajak
sebuah suratan tertulis sudah (a) Berbentuk bebas.
sebuah kehidupan tetap horus diteruskan (rangkap 1). (b) Terdiri daripada tiga rangkap.
(b) Responsi. Contohnya, (c) Rangkap pertama : Iapan baris, rangkap kedua : enam
anugerah suatu ujian baris, dan rangkap ketiga: dua baris.
amanah suatu tuntutan (rangkap 3). (d) Bilangan katanya dua hingga enam patah kata sebaris.
(c) Repetisi. Contohnya, (e) Terdiri daripada empat hingga tiga belas suku kata
Seorang insan istimewa (baris 1, rangkap 2 dan 3). sebaris.
(d) lnversi. Contohnya, biar sukar mesti disempurnakan (f) Rima akhir rangkap pertama: aaabcddd, rangkap kedua:
(sepatutnya mesti disempurnakan biarpun sukar). abcbdd, dan rangkap ketiga: ab.
(e) Asonansi (pengulangan vokal a)- pasti tiada bandingan.
Gaya Bahasa dan Keindahan Bunyi
(f) Aliterasi (pengulangan konsonan d)-:.. rj_engan ~erita (jjri. (a) Personifikasi. Contohnya, tongon hendok menari.
Nada (b) Sinkope. Contohnya, tok.
Melankolik. (c) Anafora. Contohnya,
cepat ponjong
Nilai
cepat dopat wong! (rangkap 2).
(a) Reda. (d) Simpati.
(d) Repetisi. Contohnya,
(b) Ketabahan. (e) Bantu-membantu.
boru soja (baris 3, rangkap 1; baris 1, rangkap 2).
(c) Keikhlasan. (f) Bertanggungjawab.
(e) Simile. Contohnya, bagai menunggu mati.
Pengajaran (f) Asonansi (pengulangan vokal o). Contohnya, /alu
(a) Kita perlulah pasrah menerima ketentuan Tuhan. dipotongnya jari doo.
(b) Ki_ta hendaklah membantu go Iongan kurang upaya (g) Aliterasi (pengulangan konsonan m). Contohnya, mujur
dengan sungguh-sungguh. e'!2bun pagi '!2e'!2bersih diri. -

(xi)
Nada lema
Melankolik. Kesengsaraan yang dialami oleh warga tua akibat diabaikan.
Nilai Persoalan
(a) Ketabahan. (a) Penderitaan hidup warga tua.
(b) Kegigihan. (b) Sikap anak-anak yang tidak bertanggungjawab dan tidak
mengenang budi.
Pengajaran (c) Masyarakat yang mementingkan diri.
(a) Kita perlulah mengamalkan sikat hormat-menghormati,
terutamanya terhadap golongan miskin. Bentuk dan Ciri-ciri Sajak
(b) Janganlah kita memperkecil bakat seseorang. (a) Berbentuk bebas.
(c) Janganlah kita menghina orang yang susah atau (b) Terdiri daripada empat rangkap.
miskin. (c) Rangkap pertama hingga rangkap keempat mempunyai
(d) Janganlah kita menutup peluang orang lain, terutamanya enam baris.
peluang golongan yang susah atau miskin. (d) Bilangan katanya satu hingga enam patah kata sebaris.
(e) Terdiri daripada satu hingga tiga belas suku kata sebaris.
(f) Rima akhir rangkap pertama: abcdee, rangkap kedua:
tang Tua (Puspo Rani o/p Munusomy) abcdce, rangkap ketiga: abacbb, dan rangkap keempat:
abccda.
Ciaya Bahasa dan Keindahan Bunyi
(a) Repetisi. Contohnya, Nampakkah kau (baris 1, rangkap
1, 2, dan 3).
(b) Sinkope. Contohnya, kau; mu.
(c) Peribahasa. Contohnya, menga/as perut.
(d) Bahasa puitis. Contohnya, mukanya comot rambutnya kusut.
(e) Asonansi (pengulangan vokal a) - tiq_dq_ siqpq_ dq_tq_ng
menuntutnya.
(f) Aliterasi (pengulangan konsonan m) - membawa
bersamanya beg usang.
Nada
Sin is.
Nilai
(a) Kasih sayang.
(b) Mengenang budi.
(c) Prihatin.

Pengajaran
(a) Kita hendaklah memberikan sepenuh kasih sayang
terhadap golongan warga emas terutamanya ibu bapa.
(b) Kita hendaklah membalas budi kedua-dua ibu bapa kita.
(c) Kita janganlah mementingkan diri.
(d) Kita janganlah lupa akan jasa ibu bapa kita.

(xii)