Anda di halaman 1dari 16

ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017

Νέα Ελληνική Γλώσσα

Δειγματικό υποστηρικτικό Υλικό


Γ΄ Γυμνασίου
Κειμενικός Τύπος: Επιχειρηματολογία
Κειμενικό Eίδος: Άρθρο
Θεματολογία: «Ρατσισμός»

ΟΜΑΔΑ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ


ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΕΜΕ ΟΜΑΔΑΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ


ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΜΕ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 2017

Πρόταση διδασκαλίας βάσει των Δεικτών Επιτυχίας και Δεικτών Επάρκειας


στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός»

ΚΕΙΜΕΝΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ
Επιχειρηματολογία

ΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΕΙΔΟΣ
Άρθρο

ΚΕΙΜΕΝΟ 1
«Κι όμως, ο Μάμαλος - που στο σχολείο του πετούσαν τσάντες και τον έλεγαν ‘κούτσαβο’ - ήταν απ' τα τυχερά
παιδιά»
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: http://www.lifo.gr/articles/people_articles/114451
Ημερομηνία λήψης αρχείου: 20 Σεπτεμβρίου 2016
Ημερομηνία δημοσίευσης αρχείου: 17 Σεπτεμβρίου 2016
ΚΕΙΜΕΝΟ 2
Μίλαν Τραΐκοβιτς: H ιστορία του Κύπριου δρομέα που μας έκανε περήφανους στο Ρίο
Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://like.philenews.com/milan-tra%CE%90kovits-h-istoria-tou-kypriou-dromea-pou-
mas-ekane-perifanous-sto-rio/
Ημερομηνία λήψης αρχείου: 20 Σεπτεμβρίου 2016
Ημερομηνία δημοσίευσης αρχείου: 23 Αυγούστου 2016

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ
Τέσσερις (4) διδακτικές περίοδοι

ΜΕΣΑ – ΥΛΙΚΑ
Κείμενα - Φύλλο εργασίας
Ταινία σύντομης διάρκειας

ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Επικοινωνιακή - Κειμενοκεντρική, Διαλεκτική, Μαιευτική, Συνεργατική, Διαφοροποιημένη

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗΣ :
Διαβαθμισμένες δραστηριότητες
Διαφοροποιημένη κατ’ οίκον εργασία
ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ
 1ο Βήμα: Δημιουργία κατάλληλου κλίματος δεκτικότητας
Προβολή βίντεο
 2ο Βήμα: Ανάγνωση από τον/την καθηγητή/τρια – Γλωσσική εξομάλυνση – τοποθέτηση της
πτυχής του κειμένου στην ευρύτερη θεματολογία που ανήκει – επεξεργασία περιεχομένου –
μορφής κειμένου
 3ο Βήμα: Συνανάγνωση κειμένων (άξονας περιεχομένου- σύντομη συζήτηση)
 Ανάθεση και επεξήγηση κατ’ οίκον εργασίας

2
Πρόταση Διδασκαλίας στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός», Γ΄ Γυμνασίου με βάση τους ΔΕ-ΔΕ
ΟΜΑΔΑ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΜΕ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 2017
Σημείωση για τους/τις φιλολόγους:

Διευκρινίζεται ότι η πιο κάτω Πρόταση Διδασκαλίας έχει διαμορφωθεί έτσι ώστε να
συνάδει με τους Δείκτες Επιτυχίας – Δείκτες Επάρκειας (ΔΕ –ΔΕ), και περιλαμβάνει,
ενδεικτικά, τυπολόγιο ερωτήσεων και ασκήσεων που αξιολογούν όλο το φάσμα των ΔΕ
– ΔΕ.

ΒΗΜΑ 1ο: Δημιουργία κλίματος δεκτικότητας

Με απώτερο σκοπό την ενεργοποίηση της προϋπάρχουσας γνώσης, αλλά και την πρόκληση του
ενδιαφέροντος των μαθητών/τριών, ο/η διδάσκων/ουσα προβάλλει την ταινία μικρού μήκους:
« Η συνάντηση» (2.42’’ ).
Στη συνέχεια, ρωτά τους/τις μαθητές/τριες «τι κοινό μπορεί να έχουν δύο άγνωστοι σε μια αποβάθρα
τρένου». Μέσα από διαφορες ερωτήσεις και σύντομη συζήτηση, οι μαθητές/τριες αντιλαμβάνονται
πως μια τυχαία συνάντηση φέρνει στην επιφάνεια στερεότυπες αντιλήψεις και παγιωμένες
συμπεριφορές. Εν κατακλείδι, μέσα από την προβολή της ταινίας και την πρόκληση σχετικής
συζήτησης, γίνεται μια σύντομη εισαγωγή στην ενότητα «ρατσισμός».

Ταινία μικρούύ μήύ κούς: «Η Σύνάύ ντήσή»

ΒΗΜΑ 2ο:Ανάγνωση και επεξεργασία

3
Πρόταση Διδασκαλίας στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός», Γ΄ Γυμνασίου με βάση τους ΔΕ-ΔΕ
ΟΜΑΔΑ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΜΕ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 2017

ΚΕΙΜΕΝΟ 1
Κι όμως, ο Μάμαλος -που στο σχολείο του πετούσαν τσάντες και τον
έλεγαν «κούτσαβο»- ήταν απ' τα τυχερά παιδιά

Η συγκλονιστική αφήγηση του Παραολυμπιονίκη μας για το «bullying» (σχολικός εκφοβισμός) που τον
ανάγκασε να παρατήσει το σχολείο, ξεσκεπάζει δύο μεγάλα προβλήματα.

Του ΑΡΗ ΔΗΜΟΚΙΔΗ


«Αν επιτρέπεται, στο σχολείο, πώς σας αντιμετώπιζαν;» είχαν
ρωτήσει το 2013 μαθητές του Περιστερίου τον νέο χρυσό
παραολυμπιονίκη της άρσης βαρών κι ο Παύλος Μάμαλος είχε
απαντήσει:
«Όταν πήγαινα δημοτικό... μέχρι την πέμπτη δημοτικού... τα παιδιά
με κοροϊδεύανε, με λέγανε ανάπηρο, κούτσαβο και τέτοια πράγματα.
Εγώ καθόμουν σε μια γωνιά και έκλαιγα… Όταν κτύπαγε το κουδούνι
και ανέβαιναν τα παιδιά πάνω, εγώ καθόμουν από κάτω και
έκλαιγα... Μου πετούσαν τις τσάντες από το παράθυρο και μου
ερχόντουσαν στο κεφάλι και με κορόιδευαν. Δεν με παίρνανε σε
εκδρομές, δεν με παίρνανε σε πενταήμερες, δεν με παίρνανε από δω, δε με παίρνανε από κει... Καθόμουν
μόνος στο σχολείο μέχρι να γυρίσουν τα άλλα παιδιά...».

Και έτσι κάποτε, όταν έφτασε στην έκτη δημοτικού, παράτησε το σχολείο τελείως και δεν πήγε
γυμνάσιο. Σταμάτησε τις κοινωνικές επαφές και κλείστηκε στο σπίτι του μέχρι τα 27 του. Ήταν χάρη
στον αθλητισμό που βρήκε ένα κίνητρο για ζωή. Ξεκίνησε με την άρση βαρών πριν τους
Παραολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας του 2004 (εκεί πήρε την έκτη θέση). Κέρδισε ασημένιο στους
Αγώνες του Πεκίνου, χάλκινο στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου, και τώρα στο Ρίο κέρδισε το Χρυσό.
Ο "κούτσαβος" που τα παιδιά τον έκαναν να κλαίει και του πετούσαν πράγματα στο κεφάλι,
θριάμβευσε, τελικά ως μεγάλος, ντροπιάζοντας όχι μόνο τους παλιούς συμμαθητές του, αλλά και
κάμποσους ανόητους που θεωρούν τα ΑμεΑ «χαμένη υπόθεση».

Απλά φανταστείτε ότι ο Μάμαλος είναι απ' τα τυχερά ΑμεΑ, επειδή πήγε στο δημοτικό . Όπως έγραψα
πρόσφατα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης που επιμελήθηκε για την Actionaid η
Πωλίνα Παπανικολάου, μόλις το 15% περίπου των παιδιών με αναπηρία στην Ελλάδα έχει πρόσβαση
στην εκπαίδευση. Παρότι η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική για όλα τα παιδιά στην Ελλάδα και είναι
ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματά τους, όμως, εντέλει, τα παιδιά με αναπηρία είναι αόρατα ως προς
αυτό. Η ελληνική δημοκρατική πολιτεία σχεδιάζει πολιτικές και κάνει προϋπολογισμούς, χωρίς να
γνωρίζει ούτε πόσα ακριβώς είναι αυτά τα παιδιά ούτε ποιες είναι οι ανάγκες τους. Στη συντριπτική
πλειοψηφία τους τα σχολεία δεν είναι προσβάσιμα σε μαθητές με αναπηρία: δεν υπάρχουν επαρκείς
υπηρεσίες μεταφοράς των μαθητών στο σχολείο, τα κτήρια δεν είναι προσαρμοσμένα για να δεχτούν
μαθητές με αναπηρία, το εποπτικό υλικό είναι ανεπαρκές και το ανθρώπινο δυναμικό συχνά δεν
φτάνει για να καλύψει τις ανάγκες. Επιπλέον, δεν υπάρχει σταθερή και επαρκής χρηματοδότηση της
Ειδικής Εκπαίδευσης. Τα τελευταία χρόνια δε, οι πόροι έχουν μειωθεί, με αποτέλεσμα η κρίση να έχει
χειροτερέψει την κατάσταση για τα παιδιά με αναπηρία. Ο Μάμαλος ήταν τυχερός μέσα στην ατυχία
του, επειδή ανήκε στο μικροσκοπικό ποσοστό των ΑμεΑ που μπόρεσαν να πάνε σχολείο, όμως είδαμε
ότι ακόμα κι αυτοί οι λίγοι που τα καταφέρνουν, συχνά, περνούν σχολική ζωή μαρτύριο.

4
Πρόταση Διδασκαλίας στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός», Γ΄ Γυμνασίου με βάση τους ΔΕ-ΔΕ
ΟΜΑΔΑ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΜΕ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 2017
(Διασκευή)
Ημερομηνία λήψης αρχείου: 20 Σεπτεμβρίου 2016
Ημερομηνία δημοσίευσης αρχείου: 17 Σεπτεμβρίου 2016
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: http://www.lifo.gr/articles/people_articles/114451

ΚΕΙΜΕΝΟ 2

Μίλαν Τραΐκοβιτς: H ιστορία του Κύπριου δρομέα που μας έκανε


περήφανους στο Ρίο

«Στην Κύπρο δεν ένιωσα ποτέ ξένος»


Sha re to Facebook Facebook44 Twitter Pinterest LinkedIn
Sha re to Twitte r Sha re to Pinte re st Share to LinkedIn

Της Δέσποινας Ψύλλου

Το όνομα του, πολλά υποσχόμενο. Η φετινή του


εμφάνιση στους Ολυμπιακούς Αγώνες ανέδειξε το
άστρο του, το οποίο από τη Βραζιλία φώτισε μέχρι την
Κύπρο. Πρόκειται για τον 24χρονο αθλητή των 110
μέτρων μετ’ εμποδίων, Μίλαν Τραΐκοβιτς, ο οποίος είναι
ο πρώτος Κύπριος δρομέας που έφτασε με τα χρώματα
της Κύπρου (είχε προηγηθεί ο Σταύρος Τζιωρτζής που
τερμάτισε 6ος στον τελικό των 400μ. μετ’ εμποδίων στην
Ολυμπιάδα του 1972 στο Μόναχο, αλλά είχε λάβει
μέρος με τα χρώματα της Ελλάδας) σε τελικό και
μάλιστα σε τόσο σημαντική θέση σε Ολυμπιάδα.

[…]

«Γεννήθηκα και μεγάλωσα μέχρι τα εννέα μου χρόνια στη Σερβία. Από τα παιδικά μου χρόνια, έχω
πολύ όμορφες αναμνήσεις, τα καλοκαίρια πηγαίναμε στο λιμάνι· εμένα μου άρεσε να παρακολουθώ
τους ναυπηγούς. Έχω μεγάλη οικογένεια εκεί και έκανα φίλους καρδιακούς. Όποτε πηγαίνω πίσω, τους
συναντώ ώστε να θυμηθούμε τα παλιά. Στον βομβαρδισμό ήμουν εκεί. Συνέβη πολύ κοντά μας. Αλλά
εμείς ήμασταν παιδιά, είχαμε άγνοια κινδύνου. Θέλαμε να βγούμε στους δρόμους και να παίξουμε. Οι
μεγαλύτεροι σε ηλικία ήταν φοβισμένοι. Η πιο καθαρή
μου ανάμνηση είναι από τους στρατιώτες. Το σπίτι μου
βρίσκονταν δίπλα σε ένα γήπεδο και εκεί συνήθιζαν τα
στρατιωτικά αποσπάσματα να κάνουν τη στάση τους.
Τους θυμάμαι τριγύρω. Με την αθωότητα που αρμόζει
στα παιδιά, τους θέλαμε και πάντα τρέχαμε να τους
υποδεχθούμε. Είχαν μαζί τους σοκολάτες!», ήταν τα
πρώτα λόγια του Μίλαν Τραΐκοβιτς. Σχεδόν
ανατριχιαστικά, καθώς αναλογίζεσαι την έκθεση μικρών
παιδιών στη βία του πολέμου. […]

5
Πρόταση Διδασκαλίας στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός», Γ΄ Γυμνασίου με βάση τους ΔΕ-ΔΕ
ΟΜΑΔΑ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΜΕ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 2017
«Όταν κόπασαν τα πράγματα, οι γονείς μου ήρθαν στην Κύπρο. Η αρχή ήταν δύσκολη, το ταξίδι
μεγάλο. Φτάσαμε Ιούνιο και ο Σεπτέμβρης ήρθε πολύ γρήγορα. Όταν πήγα στο σχολείο δεν ήξερα ούτε
μία ελληνική λέξη! Ο σύμμαχός μου ήταν το νεαρό της ηλικίας μου. Μαθαίνεις γρήγορα. Βοήθησε και η
συμπεριφορά των ανθρώπων. Ενώ η λέξη πρόσφυγας μπορεί να με χαρακτηρίσει, στην
πραγματικότητα δεν ένιωσα ποτέ σαν τέτοιος. Σαν ξεριζωμένος, σαν ξένος. Μας υποδέχθηκαν με
αγάπη και ζεστή φιλοξενία. Έχω κρατήσει μέχρι και σήμερα φιλίες που έκανα εκείνα τα πρώτα χρόνια.
Αλλά και ως οικογένεια, αποκτήσαμε δεσμούς με την τοπική κοινωνία. Μας έβαλαν στα σπίτια τους και
εμείς στο δικό μας. Εκείνη την περίοδο, το 2001, υπήρχαν και αρκετές οικογένειες Σέρβων, όμως μετά
την ένταξη του νησιού στην ΕΕ η γραφειοκρατία τους έδιωξε. Σχεδόν από σύμπτωση παραμείναμε εδώ.
Μας κράτησε η εκπαίδευση στο δημόσιο σχολείο», χαμογελούσε ενώ το εξιστορούσε. Πιθανόν διότι για
άλλη μια φορά, φλέρταρε με τη μοίρα του.

[…]

Ο Μίλαν Τραΐκοβιτς ξεπερνά τα εμπόδια και στο γήπεδο, αλλά και στη ζωή. Όπως ο ίδιος εξομολογείται,
ο αθλητισμός αλλάζει τον χαρακτήρα σου. Σε κάνει πιο μάχιμο, πιο δυνατό. Σε βοηθά να ξεπεράσεις τα
προβλήματα και να μη λυγίσεις στα δύσκολα. Να τα δεις με «άλλο μάτι» και έτσι, να τα αντιμετωπίσεις
και με διαφορετικό τρόπο.

[…] (Διασκευή)

Ημερομηνία λήψης αρχείου: 20 Σεπτεμβρίου 2016


Ημερομηνία δημοσίευσης αρχείου: 23 Αυγούστου 2016

Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://like.philenews.com/milan-tra%CE%90kovits-h-istoria-tou-kypriou-dromea-pou-mas-ekane-


perifanous-sto-rio/

Να εργαστείτε ατομικά και στη συνέχεια με τον/τη διπλανό/ή σας και να απαντήσετε στα πιο κάτω:
Μερικές δραστηριότητες μπορεί να απαντηθούν και προφορικά.

ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ

1.1. Να υπογραμμίσετε τις λέξεις που σας είναι άγνωστες και στη συνέχεια, να ανατρέξετε στο λεξικό
της τάξης (έντυπο λεξικό από τη Βιβλιοθήκη του σχολείου) ή στην ιστοσελίδα:
http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html
(Αν το μάθημα διεξάγεται στο εργαστήριο/αίθουσα με Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές).

1.2. α. Να σχολιάσετε τον τίτλο και τον υπότιτλο του κειμένου 1.


(Κυριολεκτική ή μεταφορική χρήση της γλώσσας.)
β. Πιστεύετε ότι ανταποκρίνεται στο περιεχόμενο του κειμένου;

Δείκτης Επιτυχίας Α.Ι.2.


Επισημαίνουν το γενικό θέμα του κειμένου, διασυνδέοντας κειμενικά και εξωκειμενικά στοιχεία.
Δείκτης Επάρκειας Α.Ι.2.2.
Κειμενικά στοιχεία, ανάλογα με το κειμενικό είδος, ενδεικτικά:
Τίτλος: κυριολεκτικός, μεταφορικός, συμβολικός

6
Πρόταση Διδασκαλίας στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός», Γ΄ Γυμνασίου με βάση τους ΔΕ-ΔΕ
ΟΜΑΔΑ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΜΕ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 2017
Υπότιτλος: συμπλήρωση, διασαφήνιση του τίτλου.

1.3. Σύμφωνα με τον συντάκτη του Κειμένου 1, τα ελληνικά σχολεία στη συντριπτική πλειοψηφία
τους δεν είναι προσβάσιμα σε μαθητές με αναπηρία. Να τεκμηριώσετε την πιο πάνω θέση
κάνοντας αναφορά σε τρία (3) επιχειρήματα του αρθρογράφου.

Δείκτης Επιτυχίας Α.Ι.6.


Εντοπίζουν τις πληροφορίες, τις αξιολογούν και προσλαμβάνουν το κεντρικό νόημα, εφαρμόζοντας και
στρατηγικές κατανόησης κειμένου και συνειδητοποιούν την αξία της αντικειμενικής τεκμηρίωσης θέσης/άποψης.
Δείκτης Επάρκειας Α.Ι.6.1.
Στρατηγικές κατανόησης για διάκριση βασικών-δευτερευουσών πληροφοριών.

1.4. Ποια άποψη διατυπώνεται στην τρίτη (§3η) παράγραφο του κειμένου 1 και πώς την αιτιολογεί ο
συντάκτης;

Δείκτης Επιτυχίας Α.Ι.6.


Εντοπίζουν τις πληροφορίες, τις αξιολογούν και προσλαμβάνουν το κεντρικό νόημα, εφαρμόζοντας και
στρατηγικές κατανόησης κειμένου και συνειδητοποιούν την αξία της αντικειμενικής τεκμηρίωσης θέσης/άποψης.
Δείκτης Επάρκειας Α.Ι.6.4.
Σχέση πληροφοριών με στόχο την αποτίμηση του κεντρικού νοήματος

ΣΥΝΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
1. Να σχολιάσετε το επικοινωνιακό πλαίσιο των κειμένων 1 και 2 (πομπός, δέκτης, μήνυμα,
επικοινωνιακή περίσταση). (προφορικά)

Δείκτης Επιτυχίας Α.Ι.5.


Εντοπίζουν το επικοινωνιακό και κοινωνιοπολιτισμικό πλαίσιο και επισημαίνουν πληροφορίες που έχουν σχέση με
την ιστορικότητα του κειμένου.
Δείκτης Επάρκειας Α. I.5.2.
Επικοινωνιακό πλαίσιο

2. Να απαντήσετε στα πιο κάτω ερωτήματα αιτιολογώντας την άποψή σας. (προφορικά)
i. Σε ποια ευρύτερη θεματολογία ανήκουν τα κείμενα;
ii. Πώς ονομάζονται τα κείμενα τα οποία συνδυάζουν λόγο και εικόνα; Ποιος πιστεύετε
είναι ο ρόλος των εικόνων στα κείμενα 1 και 2;
iii. Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο σκοπός για τον οποίο συντάχθηκαν τα δύο κείμενα;

Δείκτης Επιτυχίας Α.1.2


Επισημαίνουν το γενικό θέμα του κειμένου, διασυνδέοντας κειμενικά και εξωκειμενικά στοιχεία.
Δείκτης Επάρκειας Α. I.2.1.
Τοποθέτηση της συγκεκριμένης πτυχής του θέματος του κειμένου στην ευρύτερη θεματολογία που ανήκει.
Δείκτης Επιτυχίας Α.Ι.7.
Αξιοποιούν τα μη γλωσσικά στοιχεία, για να προσλάβουν το γενικό νόημα του κειμένου.
Δείκτης Επάρκειας Α. I.7.1.
Πολυτροπικότητα –οπτικοποίηση του κειμένου

7
Πρόταση Διδασκαλίας στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός», Γ΄ Γυμνασίου με βάση τους ΔΕ-ΔΕ
ΟΜΑΔΑ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΜΕ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 2017
3. Τα πιο πάνω κείμενα πραγματεύονται ένα κοινό θέμα από διαφορετική πτυχή ή λειτουργούν
συμπληρωματικά το ένα με το άλλο; Να τεκμηριώσετε την άποψή σας με στοιχεία από τα
κείμενα.

Δείκτης Επιτυχίας Α.1.9.


Αναπτύσσουν προσωπική/κριτική τοποθέτηση επί των απόψεων (θέσεων και αντιθέσεων) που προβάλλονται ή
υπονοούνται στο κείμενο και καλλιεργούν κριτική/δημιουργική σκέψη.
Δείκτης Επάρκειας Α. I.9.1.
Θέσεις- Αντιθέσεις που προβάλλονται υπονοούνται στο κείμενο ή σε συνεξεταζόμενα (πολυφωνικά) κείμενα.

4. Να παρατηρήσετε τον τρόπο με τον οποίο οι συγγραφείς των δυο κειμένων οργανώνουν και
παρουσιάζουν το θέμα τους. Ποιοι κειμενικοί τύποι συνυπάρχουν σε κάθε κείμενο
(περιγραφή, αφήγηση, επιχειρηματολογία); Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας,
αξιοποιώντας στοιχεία των κειμένων που αφορούν στη δομή.

Δείκτης Επιτυχίας Α.Ι.3

(Ανα)γνωρίζουν τα χαρακτηριστικά των κειμενικών τύπων σε κείμενα επιχειρηματολογίας, στα οποία


ενσωματώνονται περιγραφές/αφηγήσεις ως μέσα πειθούς.

Δείκτης Επάρκειας Α. I.3.1.


Βασικά χαρακτηριστικά των κειμενικών τύπων.
Δείκτης Επιτυχίας Α.ΙΙ.1
(Ανα)γνωρίζουν και κατανοούν τη δομή του κειμένου, ανάλογα με το κειμενικό είδος.
Δείκτης Επάρκειας Α. IΙ.1.2.
Οργανωτικά πρότυπα- εξωτερικά δομικά στοιχεία κειμενικών τύπων.

ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΜΟΡΦΗΣ

2.1. Να εντοπίσετε και να υπογραμμίσετε στο Κείμενο 1, τα δομικά στοιχεία της τρίτης παραγράφου
(§3η).

Δείκτης Επιτυχίας Α.ΙΙ.1


(Ανα)γνωρίζουν και κατανοούν τη δομή του κειμένου, ανάλογα με το κειμενικό είδος.
Δείκτης Επάρκειας Α. IΙ.1.1.
Εξωτερικά δομικά στοιχεία, ανάλογα με το κειμενικό είδος.

2.2. α. Να εντοπίσετε στην τελευταία παράγραφο του Κειμένου 1, δύο (2) διαρθρωτικές λέξεις με τις
οποίες συνδέονται οι προτάσεις μεταξύ τους.
(Ενδεικτική απάντηση: Η λέξη Παρότι, η οποία δηλώνει αντίθεση και η λέξη Επιπλέον, η οποία δηλώνει προσθήκη)
β. Αφού εξηγήσετε τι δηλώνουν, να τις αντικαταστήσετε με άλλες παρόμοιας σημασίας.

Δείκτης Επιτυχίας Α.ΙΙ.1.


Αναγνωρίζουν και κατανοούν τη δομή του κειμένου, ανάλογα με το κειμενικό είδος α. στην Επιχειρηματολογία.
Δείκτης Επάρκειας Α. IΙ.1.4.
Εσωτερικά δομικά στοιχεία, ανάλογα με τον κειμενικό τύπο.

2.3. α. Να εντοπίσετε στο Κείμενο 2, στην τρίτη παράγραφο (§3 η) μια συνυποδηλωτική/ μεταφορική
λειτουργία της γλώσσας και να την αποδώσετε/ μετατρέψετε σε δηλωτική/κυριολεκτική.

8
Πρόταση Διδασκαλίας στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός», Γ΄ Γυμνασίου με βάση τους ΔΕ-ΔΕ
ΟΜΑΔΑ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΜΕ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 2017
β. Ποιοι λόγοι, κατά τη γνώμη σας, αναγκάζουν τον πομπό, κάποιες φορές, να επιλέξει τη
μεταφορική χρήση της γλώσσας;

Δείκτης Επιτυχίας Α.ΙΙ.2


(Ανα)γνωρίζουν και αξιολογούν τα εκφραστικά μέσα και άλλα γλωσσικά στοιχεία στην ανάδειξη του αντικειμένου
της επιχειρηματολογίας, αφήγησης κλπ.
(Αμεσότητα, ζωντάνια, παραστατικότητα, τονίζει εμφαντικά τα νοήματα, προσελκύει την προσοχή του αναγνώστη
με έναν τρόπο πρωτότυπο).
Δείκτης Επάρκειας Α. IΙ.2.2.
Εκφραστικά μέσα

ΜΟΡΦΟΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ

3. 1. α. Να μετατρέψετε τη δεύτερη παράγραφο (§2 η) του Κειμένου 2 από ευθύ σε πλάγιο λόγο,
κάνοντας τις απαραίτητες αλλαγές.
β. Γιατί νομίζετε η αρθρογράφος επέλεξε να παραθέσει απόσπασμα, στο οποίο ο αθλητής
αφηγείται τα παιδικά του χρόνια;

Δείκτης Επιτυχίας Α.ΙΙ.2


(Ανα)γνωρίζουν και αξιολογούν τα εκφραστικά μέσα και άλλα γλωσσικά στοιχεία στην ανάδειξη του αντικειμένου
της επιχειρηματολογίας, αφήγησης κλπ.
Δείκτης Επάρκειας Α. IΙ.2.1.
Γλωσσικά στοιχεία των κειμενικών τύπων, ενδεικτικά:
β. Αφήγηση: Ευθύς λόγος σε α΄ ρηματικό πρόσωπο, σε χρόνο Ενεστώτα (τα διαλογικά μέρη και η απόδοση
σκέψεων ή συναισθημάτων σε εσωτερικό μονόλογο)
Πλάγιος λόγος και γ΄ ρηματικό πρόσωπο σε παρελθοντικό χρόνο (πιστή απόδοση σκέψεων, διαθέσεων ή
συναισθημάτων).

Ενδεικτική πορεία για τη διδασκαλία των δευτερευουσών αιτιολογικών προτάσεων

«Ο Μάμαλος ήταν τυχερός μέσα στην ατυχία του, επειδή ανήκε στο μικροσκοπικό ποσοστό
των ΑμεΑ που μπόρεσαν να πάνε σχολείο». «Απλά φανταστείτε ότι ο Μάμαλος είναι απ' τα
τυχερά ΑμεΑ, επειδή πήγε στο δημοτικό». (ΚΕΙΜΕΝΟ 1)

Με αφετηρία το θέμα του κειμένου, υποβάλλουμε διάφορα ερωτήματα με το «γιατί», για


παράδειγμα «Γιατί ο Μάμαλος εγκατέλειψε το σχολείο τόσο νωρίς»;

Στη συνέχεια, ζητούμε από τους/τις μαθητές/τριες να πουν τι είναι αυτό που αναζητούν,
κάνοντας μια τέτοια ερώτηση, καθώς και να αναγνωρίσουν σε ποιο μέρος του λόγου ανήκει
αυτή η λέξη.

9
Πρόταση Διδασκαλίας στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός», Γ΄ Γυμνασίου με βάση τους ΔΕ-ΔΕ
ΟΜΑΔΑ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΜΕ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 2017

Οι μαθητές/τριες αναμένεται να αντιληφθούν ότι χρησιμοποιώντας ερωτήσεις με το «γιατί»,


ψάχνουμε να βρούμε την αιτία και γι’ αυτό χρησιμοποιούμε το «γιατί». Παραπέμπουμε στη
Γραμματική (σ. 104) και διαβάζουν ότι το «γιατί» είναι αιτιολογικός σύνδεσμος.
Ο/Η φιλόλογος υπενθυμίζει τη διάκριση παρατακτικής-υποτακτικής σύνδεσης προτάσεων και
αναγνωρίζονται οι προτάσεις οι οποίες εισάγονται με το «γιατί» και με τους λοιπούς
αιτιολογικούς συνδέσμους, ως δευτερεύουσες αιτιολογικές προτάσεις.

Χρησιμοποιώντας τις προτάσεις του κειμένου, οι μαθητές/τριες εντοπίζουν τη σημασία, τον


τρόπο εισαγωγής της δευτερεύουσας και τη λειτουργία τους:
 Σημασία: δήλωση αιτίας
 Τρόπος εισαγωγής (γιατί, επειδή, αφού κ.ά.)
 Ρήματα εκφοράς: έγκλιση απλή οριστική, με οριστική που δηλώνει δυνατότητα και οριστική
που δηλώνει πιθανότητα.
 Άρνηση: «δεν»
 Λειτουργία: συμπληρώνουν το νόημα του ρήματος της κύριας πρότασης με πληροφορίες για
την αιτία.

Δραστηριότητες

3.2. Να μετατρέψετε τις πιο κάτω υπογραμμισμένες προτάσεις σε αιτιολογικές προτάσεις.


α. Ήταν χάρη στον αθλητισμό που βρήκε ένα κίνητρο για ζωή.
__________________________________________________________
β. Στη συντριπτική πλειοψηφία τους τα σχολεία δεν είναι προσβάσιμα σε μαθητές με
αναπηρία: δεν υπάρχουν επαρκείς υπηρεσίες μεταφοράς των μαθητών στο σχολείο,
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
γ. Στη συντριπτική πλειοψηφία τους τα σχολεία δεν είναι προσβάσιμα σε μαθητές με
αναπηρία τα κτήρια δεν είναι προσαρμοσμένα για να δεχτούν μαθητές με αναπηρία.
___________________________________________________________________________
3.3. Να συνεχίσετε το πιο κάτω κείμενο προσθέτοντας μια δική σας αιτιολογική πρόταση.
Δεν με παίρνανε σε εκδρομές, δεν με παίρνανε σε πενταήμερες, δεν με παίρνανε από δω,
δε με παίρνανε από κει, _____________________________________________________
_________________________________________________________________________

Δείκτης Επιτυχίας Α.ΙΙ.4.

(Ανα)γνωρίζουν και αξιολογούν τον τρόπο με τον οποίο συγκεκριμένα μορφοσυντακτικά φαινόμενα
οικοδομούν νοήματα και διαμορφώνουν το ύφος της επιχειρηματολογίας.

Δείκτης Επάρκειας Α.ΙΙ.4.1.


Μορφοσυντακτικά φαινόμενα που υποστηρίζουν τους κειμενικούς τύπους:
Σύνδεση προτάσεων, σύνδεσμοι, αιτιολογικές προτάσεις

10
Πρόταση Διδασκαλίας στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός», Γ΄ Γυμνασίου με βάση τους ΔΕ-ΔΕ
ΟΜΑΔΑ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΜΕ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 2017

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΑ

Δείκτης Επιτυχίας Α.ΙΙ.3. Δείκτες Επάρκειας


Κατανοούν τη σημασία των Α.ΙΙ.3.1.
λέξεων μέσα από τις συνωνυμία-αντωνυμία, υπωνυμία - υπερωνυμία,
σημασιολογικές τους σχέσεις και ομωνυμία, παρωνυμία, μετωνυμία, ομοηχία,
μέσα από τους μηχανισμούς πολυσημία
δημιουργίας λέξεων, τόσο στην Α.ΙΙ.3.2.
ελληνική όσο και σε ξένες Λεκτικά συστατικά της Αρχαίας Ελληνικής στη
δημιουργία λέξεων τόσο της ελληνικής όσο και
γλώσσες, με χρήση λεκτικών
ξένων γλωσσών (ρίζες, προθήματα, καταλήξεις),
συστατικών της Αρχαίας
ενδεικτικά: -ανθρωπ -= -anthrop -,- δημο - = - dem
Ελληνικής. -,- φιλο-=-philo- = -phil-,α-(-αν-)= a-,an-,μικρο-
=micro-,βιο-=bio- κ.α΄.
Α.ΙΙ.3.3.
Έννοιες:συνωνυμία-αντωνυμία, υπωνυμία -
υπερωνυμία, παρωνυμία, μετωνυμία, ομοηχία,
πολυσημία, ρίζα, πρόθημα κ.α΄.

Σημείωση 1:
Στην παρούσα διδακτική πρόταση, η επιλογή της θεματικής ενότητας «Ρατσισμός» δίνει στον/στη
διδάσκοντα/ουσα τη δυνατότητα να εξοικειωθούν οι μαθητές/τριες με προφορικά και γραπτά κείμενα
που συγκεντρώνουν λεξιλόγιο για τις μορφές του ρατσισμού, τα στερεότυπα, τις προκαταλήψεις κ.ά ,
και που διαφοροποιούνται ως προς το επίπεδο του ύφους (π.χ. άρθρο σε εφημερίδα, αφήγηση
πραγματικής ιστορίας ενός μετανάστη, ατόμου ΑμεΑ κ.ά.). Με τον τρόπο αυτό, η θεματική συνοχή
εξασφαλίζει την έκθεση των μαθητών/τριών στα συμφραζόμενα χρήσης του λεξιλογίου και καταργεί
την πιθανότητα της μηχανιστικής και ελλιπούς εκμάθησης αποπλαισιωμένων λέξεων.

Σημείωση 2:
Οι λέξεις που αφορούν στις πιο κάτω ασκήσεις είναι έντονα γραμμένες στο κείμενο 1 και 2.

4.1. Να γράψετε ένα παράγωγο ουσιαστικό και ένα παράγωγο επίθετο για το καθένα από τα πιο
κάτω ρήματα (Κείμενο 1).

Α/Α Ρήμα (Ενεστώτας) Παράγωγο ουσιαστικό Παράγωγο επίθετο


1. προστάτευα
ν
2. μειωθεί

11
Πρόταση Διδασκαλίας στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός», Γ΄ Γυμνασίου με βάση τους ΔΕ-ΔΕ
ΟΜΑΔΑ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΜΕ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 2017
4.2. Να γράψετε μία ολοκληρωμένη πρόταση για κάθε μία από τις πιο κάτω λέξεις/φράσεις, ώστε να
φαίνεται η σημασία τους (Κείμενο 1).
πρόσβαση, εποπτικό υλικό, ΑμεΑ

4.3. Να γράψετε στα τετράδια σας τη λέξη ΠΡΟΣΦΥΓΑΣ και γύρω από αυτή τις πρώτες σκέψεις και τα
συναισθήματά σας. Στη συνέχεια, αφού ετυμολογήσετε τη λέξη να δώσετε τον ορισμό της.
(Η άσκηση μπορεί να γίνει και στον πίνακα.)

4.4. Να βρείτε τα αντώνυμα των πιο κάτω λέξεων από τη δεύτερη (§2) παράγραφο του Κειμένου 2.

Α/Α Λέξεις Κειμένου 2 Αντώνυμο


1. γνώση
2. ξεχνώ

4.5. Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες λέξεις των φράσεων με ένα (1) συνώνυμο,
συμπληρώνοντας τον πίνακα που ακολουθεί.

Α/Α Φράσεις Κειμένου 2 Συνώνυμο


1. «…Η εμφάνιση στους Ολυμπιακούς
Αγώνες ανέδειξε το άστρο του,…»
2. «…Όταν κόπασαν τα πράγματα,…»

4.6. Να αναλύσετε τις πιο κάτω λέξεις στα συνθετικά τους μέρη και από το δεύτερο (β’) συνθετικό
της κάθε λέξης να σχηματίσετε δύο (2) δικές σας απλές ή σύνθετες λέξεις. (Κείμενο 2)

χρηματοδότηση, φιλοξενία

4.7. Αφού ορίσετε ποια είναι η ριζική λέξη των πιο κάτω λέξεων, να αναφέρετε ποιες σχηματίστηκαν
με παραγωγή και ποιες με σύνθεση:
ταξιδιώτης, ταξιδιωτικός, γοργοτάξιδος, καλοτάξιδος

4.8. Να ετυμολογήσετε την πιο κάτω λέξη και να εξηγήσετε τη σημασία της.
δημοσκόπηση < δήμος + σκοπώ (παρατηρώ προσεκτικά) = η έρευνα που γίνεται στην κοινή
γνώμη για οποιοδήποτε θέμα και η στατιστική επεξεργασία των δεδομένων της έρευνας.

4.9. Να βρείτε τις πιο κάτω σύνθετες λέξεις που αντιστοιχούν σε κάθε φράση. Όλες οι λέξεις έχουν
ως πρώτο (α΄) συνθετικό τη λέξη «ναυς».
Σημείωση: Παρατίθενται πιο κάτω και οι απαντήσεις.

1. Λιμάνι ή όρμος όπου επισκευάζονται πολεμικά πλοία: ναύσταθμος


2. Κατασκευάζω σκάφος: ναυπηγώ
3. Μάχη ανάμεσα σε δύο στόλους: ναυμαχία
4. Λοστρόμος: ναύκληρος
5. Ο ανώτατος βαθμός στην ιεραρχία του πολεμικού ναυτικού: ναύαρχος
6. Επίσημο βιβλίο όπου εγγράφονται τα εμπορικά πλοία: νηολόγιο
12
Πρόταση Διδασκαλίας στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός», Γ΄ Γυμνασίου με βάση τους ΔΕ-ΔΕ
ΟΜΑΔΑ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΜΕ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 2017

7. Ομάδα εμπορικών πλοίων που πλέουν μαζί: νηοπομπή


8. Έρευνα που γίνεται σε εμπορικό πλοίο σε καιρό πολέμου: νηοψία
9. Βύθιση ή προσάραξη και συντριβή ενός πλοίου: ναυάγιο
10. Πλοίο που είναι επικεφαλής του πολεμικού στόλου: ναυαρχίδα

4.10. Να σχηματίσετε σύνθετες λέξεις με πρώτο (α΄) συνθετικό τις αντωνυμίες: άλλος, έτερος και
αλλήλους. Στη συνέχεια να γράψετε μια (1) ολοκληρωμένη πρόταση για κάθε ομάδα.

π.χ. -αλλογενής, αλλόδοξος, αλλοεθνής, αλλόγλωσσος, αλλοδαπός, άλλοθι,


αλλόκοτος, αλλοπρόσαλλος
-ετερόφυλος, ετερόφωτος, ετερόχθων, ετεροχρονία, ετεροχρονισμός,
ετερώνυμος
-αλληλέγγυος, αλληλεξάρτηση, αλληλεπίδραση, αλληλασφάλεια,
αλληλαναδοχή, αλληλογραφία, αλληλόμορφο, αλληλοπάθεια,
αλληλοσπαραγμός, αλληλοδιαδοχή, αλληλένδετος

4.11. Από το δεύτερο (β’) συνθετικό της κάθε μιας από τις παρακάτω λέξεις να γράψετε δύο (2)
ομόρριζες λέξεις: πρόσφυγας, οικογένεια.
(π.χ. αποφεύγω, κρησφύγετο, εκφεύγω, ξεφεύγω, γένος, συγγένεια)

4.12. Να βρείτε τρία (3) υπώνυμα της λέξης σχολείο.

4.13. α. Να διαγράψετε το στοιχείο που δεν ταιριάζει με τα υπόλοιπα:

Γιατροί Χωρίς Σύνορα, Διεθνής Αμνηστία, Ευρωπαϊκή Ένωση, Ερυθρός Σταυρός.

β. Να βρείτε έναν όρο που περιέχει όλα τα στοιχεία που απέμειναν.

γ. Να τοποθετήσετε κάθε στοιχείο σε έναν κύκλο: ΑctionAid, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις,


ActionAid Ελλάς (ΝΕΓ Βιβλίο μαθητή)

Mαθαίνω ότι:

Υπάρχουν λέξεις ή φράσεις των οποίων η σημασία συμπεριλαμβάνεται μέσα στην έννοια μιας άλλης
13 της.
λέξης ή φράσης. Αυτές οι λέξεις λέγονται υπώνυμά
Πρόταση Διδασκαλίας στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός», Γ΄ Γυμνασίου με βάση τους ΔΕ-ΔΕ
π.χ. γιατρός – παιδίατρος Βέβαια,
ΟΜΑΔΑμίαΝΕΑΣ
λέξη μπορεί να έχει
ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ πολλά υπώνυμα.
ΓΛΩΣΣΑΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΜΕ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 2017

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ

5.1. Να αποδώσετε περιληπτικά το νόημα του Κειμένου 1 σε 100 - 120 λέξεις. Το κείμενό σας θα
αναρτηθεί στην ηλεκτρονική εφημερίδα του σχολείου σας και συγκεκριμένα στη στήλη:
« Η δύναμη της θέλησης».

Δείκτης Επιτυχίας Β.β.


Διακρίνουν σε προφορικό/ γραπτό κείμενο τις βασικές πληροφορίες και τις αποδίδουν σε συνεχή λόγο (περίληψη).
Δείκτης Επάρκειας Β. IV.1
Περίληψη

5.2. Να δημιουργήσετε ένα καλλιγράφημα γράφοντας σε διαφορετική διάταξη λέξεις που έχουν
σχέση με την έννοια ρατσισμός. Μπορείτε να αντλήσετε ιδέες και από τα πιο κάτω:

ΧΡΗΣΙΜΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

Φυλετικές/κοινωνικές/ ανισότητα αποδιοπομπαίος διαφορετικότητα μετανάστης


Θρησκευτικές άνιση τράγος πολυπολιτισμικός πρόσφυγας
διακρίσεις μεταχείριση / μειονότητα ανεκτικότητα αυτόχθονας
προκαταλήψεις αντιμετώπιση κατανόηση
στερεότυπα εκμετάλλευση αλληλεγγύη
ξενοφοβία αδικία αλληλοβοήθεια
φυλετισμός καταπίεση ενσωμάτωση /
σεξισμός μεροληψία ένταξη
καχυποψία
περιφρόνηση
υποτίμηση

14
Πρόταση Διδασκαλίας στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός», Γ΄ Γυμνασίου με βάση τους ΔΕ-ΔΕ
ΟΜΑΔΑ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΜΕ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 2017
Δείκτης επιτυχίας Β.1.

Παράγουν προφορικό/γραπτό κείμενο Επιχειρηματολογίας, τοποθετώντας το σε επικοινωνιακό και


κοινωνιοπολιτισμικό πλαίσιο.
Δείκτης Επάρκειας Β.Ι.α.
Ανάγκη για επικοινωνία και δράση εντός ευρύτερων μαθησιακών εμπειριών

5.3. Να γράψετε μία δική σας παράγραφο (40 – 60 λέξεις) ξεκινώντας με την πιο κάτω φράση
(του κειμένου 1: «ο Μάμαλος είναι απ' τα τυχερά ΑμεΑ, επειδή κατάφερε τελικά
να τελειώσει το δημοτικό». Η παράγραφος να αναπτυχθεί με αιτιολόγηση.

Δείκτης επιτυχίας Β.II.


Οργανώνουν τον προφορικό/γραπτό τους λόγο σε επίπεδο κειμένου, παραγράφου, πρότασης, λέξης.
Δείκτης Επάρκειας Β.ΙΙ.1.1.
Οργανωτικά πρότυπα-εξωτερικά και εσωτερικά δομικά στοιχεία κειμενικών τύπων και κειμενικών ειδών

5.4. Κατ’ οίκον εργασία


Να επιλέξετε μία από τις πιο κάτω δραστηριότητες.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΚΡΟΑΤΗΡΙΟ ΜΟΡΦΗ ΘΕΜΑ


ΡΟΛΟΣ

Εργασία 1 Έφηβοι Ομιλία «Η κρίση ενίσχυσε την


Έφηβος βουλευτές (έκταση: 200 -250) ξενοφοβία».
βουλευτής Ευρωβουλή
Εργασία 2 Συνδημότες Έκθεση φωτογραφίας «Οι παππούδες μας
Δημότης πρόσφυγες, οι γονείς μας
μετανάστες, εμείς ρατσιστές;»
Η ιστορία που κρύβεται πίσω
από την εικόνα.
Εργασία 3 Αναγνώστες Συνέντευξη Συνέντευξη από έναν παππού:
Δημοσιογράφος εφημερίδας (7 – 10 ερωτήσεις) « Ήμουν και εγώ κάποτε ξένος,
μετανάστης».
Εργασία 4 100 Στατιστική «Κυπριακή ξενοφοβία και
Μαθητής μαθητές/τριες έρευνα/ερωτηματολόγιο ρατσισμός»
Έρευνα με θέμα τον ρατσισμό
στην Κύπρο.

Δείκτης επιτυχίας Β.1.1.


Εγγράφουν στο κατάλληλο για την επικοινωνιακή περίσταση κειμενικό είδος προφορικού/γραπτού λόγου.

Δείκτης Επάρκειας Β.Ι.1.1.


Κειμενικά είδη με συγκεκριμένες λειτουργίες, που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τη συγκεκριμένη επικοινωνιακή
ανάγκη

15
Πρόταση Διδασκαλίας στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός», Γ΄ Γυμνασίου με βάση τους ΔΕ-ΔΕ
ΟΜΑΔΑ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΜΕ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 2017

16
Πρόταση Διδασκαλίας στη θεματική ενότητα «Ρατσισμός», Γ΄ Γυμνασίου με βάση τους ΔΕ-ΔΕ
ΟΜΑΔΑ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Anda mungkin juga menyukai