Anda di halaman 1dari 37

Sint-Ursula Instituut

Kannunik Davidlaan 15
2500 Lier

Alleen wonen als minderjarige

Eline Ferauge
6CM
2017-2018
Mvr.Donckers
Woord Vooraf
Ik ben Eline. Ik ben 17 jaar. Ik woon al ruim een jaar alleen in een studio. Veel andere jongeren benijden
me en vinden het een geweldig idee en zouden dit ook wel willen. Ze denken dat ik heel veel vrijheid
heb. Maar ze moesten eens weten… . Toen mijn besluit vast stond om alleen te gaan wonen, stootte
ik op heel wat problemen. Ik vond bijvoorbeeld nergens een hapklare brochure over hoe je dat moet
aanpakken als minderjarige. Ik tastte dus in het duister.

Dit is ook meteen mijn hoofdmotivatie om een paper te schrijven over “alleen gaan wonen als
minderjarige”. In mijn gip wil ik Integrale en Bijzondere Jeugdzorg op de kaart zetten en wil ik meer
vertellen over positieve heroriëntering die herstel als doel heeft. Zowel andere jongeren kunnen
gebaat zijn bij de brochure die ik wil maken in mijn tweede onderdeel van de gip. Maar ook volwassen
zullen bij het lezen van mijn paper een beter zicht krijgen op wat er allemaal bij komt kijken als je alleen
wil gaan wonen als minderjarige. Ik wil met deze gip zeker en vast geen jongeren motiveren om alleen
te gaan wonen omdat het op deze leeftijd meer nadelen heeft dan voordelen. Ik wil vooral duidelijk
maken en schetsen dat er heel wat organisaties bestaan die jongeren kunnen helpen om uit moeilijke
situaties te geraken.

Dankwoord
Graag wil ik alle medewerkers van de organisaties die ik interviewde bedanken (STUW, JAC, CBAW,
CLB). Alle personen waren enthousiast om mij te helpen met een interview en hielpen me door middel
van een PowerPoint, foldertjes of verwijzingen naar websites.

Ook wil ik een lotgenoot bedanken voor zijn snelle hulp. Ik sprak namelijk eerst met een andere jongere
af die niet kwam opdagen bij het interview. Ik vond dan een andere persoon die me direct wou helpen
door de vragen via mail te beantwoorden. Om privacy redenen weet ik de echte naam van de jongere
niet maar toch deelde hij zijn persoonlijk verhaal met me, waar ik hem dankbaar voor ben. Dit gaf me
een kijk op hoe andere jongeren omgaan met de moeilijkheden van het alleen wonen. Ik haalde hier
steun uit en voelde me minder alleen met mijn problematiek.

Ook wil ik mijn ouders bedanken die hun mening over de organisaties gaven en het nalezen van mijn
gip. Ook al haalde dit misschien minder leuke herinneringen uit het verleden naar boven.

Als laatste wil ik mijn gip mentor, Mvr. Donckers bedanken. Zij gaf mij het duwtje in de rug dat ik nodig
had en bleef me pushen om de dingen niet tot het laatste moment te laten liggen, ondanks dat mijn
gip best confronterend was voor mij. Ook de middagen die ze voor me vrij maakte om in de eerste
plaats mijn gip te bespreken maar ook om een goede babbel te doen, hielp me om mijn motivatie hoog
te houden.
Inhoudsopgave

1 Overzicht organisaties ..................................................................................................................... 4


2 Praktische zaken .............................................................................................................................. 5
2.1 Voorwaarden bij alleen wonen ............................................................................................... 5
2.2 Financiën ................................................................................................................................. 5
3 Organisaties die jongeren financieel helpen ................................................................................... 5
3.1 Het Pascale Couturier Fonds ................................................................................................... 5
3.2 Jan Fixingthings ....................................................................................................................... 6
4 Woonvormen .................................................................................................................................. 6
4.1 Gemeenschapsinstellingen ..................................................................................................... 6
4.1.1 Hoe werkt een gemeenschapsinstelling.......................................................................... 7
4.1.2 Open versus gesloten ...................................................................................................... 7
4.2 Ambulante diensten ................................................................................................................ 8
4.2.1 BZW ................................................................................................................................. 8
4.2.1.1 De toegangspoort ........................................................................................................ 8
4.2.2 Dagcentra ........................................................................................................................ 8
4.3 Pleegzorg ................................................................................................................................. 9
4.3.1 Ondersteunende pleegzorg ............................................................................................. 9
4.3.2 Crisispleegzorg................................................................................................................. 9
4.3.3 Kortdurende pleegzorg.................................................................................................... 9
4.3.4 Langdurige pleegzorg ...................................................................................................... 9
4.3.5 Contact Hoofdzetel Antwerpen....................................................................................... 9
5 Niet alleen rozengeur en maneschijn............................................................................................ 10
5.1 De voordelen bij alleen wonen ............................................................................................. 10
5.2 De nadelen bij alleen wonen ................................................................................................. 10
6 Psychologische hulp ...................................................................................................................... 10
6.1 Tejo ........................................................................................................................................ 10
7 De bijzondere jeugdzorg................................................................................................................ 11
7.1 Eerste lijn ............................................................................................................................... 11
7.1.1 JAC ................................................................................................................................. 11
7.1.1.1 Wie ............................................................................................................................ 11
7.1.1.2 Voor wie .................................................................................................................... 11
7.1.1.3 werking ...................................................................................................................... 12
7.2 Mijn ervaring met het JAC ..................................................................................................... 12
7.3 Ervaring van derde met het JAC ............................................................................................ 12
7.4 CLB ......................................................................................................................................... 13
7.4.1 Voor wie ........................................................................................................................ 13
7.4.2 missie ............................................................................................................................. 13
7.4.3 werking .......................................................................................................................... 13
7.4.4 Communicatie met de school........................................................................................ 13
7.4.5 Contact CLB Lier............................................................................................................. 14
7.5 Mijn ervaring met het CLB ..................................................................................................... 14
7.6 Ervaring van derde met het CLB ............................................................................................ 14
8 Tweede lijn .................................................................................................................................... 15
8.1 CBAW ..................................................................................................................................... 15
8.1.1 Wie ................................................................................................................................ 15
8.1.2 Voor wie ........................................................................................................................ 15
8.1.3 werking .......................................................................................................................... 15
8.1.4 Contact CBAW JOBA Antwerpen ................................................................................... 16
8.2 Mijn ervaring met CBAW ....................................................................................................... 16
8.3 Het verhaal van Haitham over CBAW.................................................................................... 17
8.4 STUW ..................................................................................................................................... 17
8.4.1 Wie ................................................................................................................................ 17
8.4.2 Voor wie ........................................................................................................................ 17
8.4.3 Werking ......................................................................................................................... 18
8.4.3.1 Contextbegeleiding in functie van positieve heroriëntering:.................................... 18
8.4.3.2 Dagbegeleiding: ......................................................................................................... 18
8.4.4 Contact STUW Lier ......................................................................................................... 18
8.5 Mijn ervaring met STUW ....................................................................................................... 19
8.6 Ervaring van derde over STUW ............................................................................................. 19
9 Conclusie ....................................................................................................................................... 20
10 Communicatieplan GIP .............................................................................................................. 21
Inleiding
Ik koos voor het onderwerp “ alleen wonen als minderjarige” omdat ik in deze situatie door
omstandigheden zelf ben terecht gekomen en hier heel weinig info over vond op het internet, in
boeken of in brochures. Ik moest dan ook veel interviews afnemen en vaak raad vragen bij mijn
begeleidster van het CBAW. Ik had zelden een duidelijke kijk op wat het allemaal inhield en wat de
opties waren. Daarom wil ik met mijn gip andere jongeren helpen om hun weg naar het alleen wonen
te vergemakkelijken.

In mijn Gip ga ik praten over wat nu juist de voorwaarden zijn om alleen te gaan wonen als
minderjarige. Je kan niet zomaar op elke leeftijd uit huis stappen en op je eigen benen gaan staan. In
het deel ‘woonvormen’ schrijf ik over andere opties dan helemaal alleen zelfstandig gaan wonen die
ook vanaf jongere leeftijd mogelijk zijn zoals pleegzorg of dagcentrums. Ik bespreek ook wat er bij komt
kijken en wat de nadelen en de voordelen zijn alsook de financiële kant van de zaak.

Ik heb de jeugdzorg besproken, en bij elke organisatie uitgebreid hun werking toegelicht. Ook somde
ik een aantal fondsen op die de financiële kant van alleen wonen als jongere kunnen vergemakkelijken.

Door mijn Gip heen zal je ook een stukje van mijn weg naar het alleen wonen te weten komen. Bij elke
organisatie heb ik de ervaring van een jongere en van een ouder bijgevoegd om zowel de werking met
de jongere als de ouder toe te lichten. Ook deed ik een interview met een lotgenoot om zo een andere
kijk te hebben op het alleen wonen als minderjarige.

1 Overzicht organisaties

Afkorting Betekenis Website Mailadres


Afdeling van Jeugdhulp Don Bosco https://www.jeugdhulpdonbosco.be/antwerpen/stuw-
STUW
Vlaanderen in Lier en Heist lier info@stuwlier.be
JAC JongerenAdviesCentrum https://www.jacboommechelenlier.be jac@cawboommechelenlier.be
Context Begeleiding Autonoom Wonen
CBAW JOBA https://www.mmzkiosk.be/autonoom-wonen/joba-1
Joba Autonoom Wonen cbawjoba@vzwkiosk.be
Openbaar Centrum voor
OCMW info@ocmwlier.be
Maatschappelijk Welzijn https://www.sociaalhuislier.be/
Centrum voor LeerlingenBegeleiding
CLB Ami²
Antwerpen Middengebied 2 https://www.clb-ami2.be lier@clb-ami2.be
https://www.vlaanderen.be/nl/gezin-welzijn-en-
BZW gezondheid/kinderen/begeleid-zelfstandig-wonen-voor- jo-lijn@jongerenwelzijn.be
Begeleid Zelfstandig Wonen jongeren#contact
Tejo Therapeuten voor Jongeren https://www.tejo.be/tejo-lier info.lier@tejo.be
OCJ OndersteuningsCentrum Jeugdzorg https://jongerenwelzijn.be jo-lijn@jongerenwelzijn.be
Https://www.cawboommechelenlier.be/woonbegeleidi
CAW
Centrum Algemeen Welzijnswerk ng onthaal@cawboommechelenlier.be
team binnen agentschap www.wvg.vlaanderen.be/jongerenwelzijn/onze-
Toegangspoort itp.antwerpen@jongerenwelzijn.be
Jongerenwelzijn hulpverlening/intersectorale-toegangspoort
Kiosk privé zorgorganisatie https://www.mmzkiosk.be algemene.coordinatie@vzwkiosk.be

4
2 Praktische zaken

2.1 Voorwaarden bij alleen wonen


Om alleen te kunnen gaan wonen moet je minimum 16 jaar zijn. Dit kan wel alleen met toestemming
van de ouders. Bij het alleen wonen behouden de ouders wel nog steeds een aantal rechten. Namelijk:

• Ze hebben recht op eerbied en respect;


• Ze hebben recht op persoonlijk contact met de jongere.
• Ze beslissen waar de jongere woont, opvoeding, en wat er gebeurt met de bezittingen tot 18 jaar

Vanaf 17 jaar kan de jongeren kiezen voor BZW ( begeleid zelfstandig wonen). Hierbij moet ook
minstens 1 ouder akkoord zijn of je hebt een dossier bij de jeugdrechter.

2.2 Financiën
Wettelijk heeft een minderjarige geen recht op een uitkering of bijstand. Hier zijn met de jaren een
paar uitzonderingen op gekomen. Namelijk bij tienermoeders, minderjarigen die alleen wonen (dit kan
zijn door verscheidene redenen) of minderjarige waarbij de ouders niet legaal in België verblijven.

Specifiek bij minderjarigen die alleen wonen gaat dit gepaard met een organisatie die begeleid
zelfstandig wonen ondersteunt ( zie §7.1 ). Dit is enkel mogelijk als de jongere 17 jaar is of bijna 17 jaar
is. De organisatie doet dit via een budgetbegeleiding waarbij samen met een begeleider maandelijks
een budgetplan wordt opgesteld en samen alle mogelijke rekeningen worden betaald. Buiten de
betaling van rekeningen en huur krijgt de jongere vaak ook wekelijks een budget voor eten en
huishoudelijke zaken. Deze onderhoudstoelage wordt voorzien door de Vlaamse gemeenschap. Op 18
jaar gaat de jongere naar het OCMW. Deze budgetbegeleiding heeft dus ook als doel om tegen je 18
jaar te leren om gaan met geld en betalingen zelfstandig te kunnen uitvoeren.

3 Organisaties die jongeren financieel helpen

3.1 Het Pascale Couturier Fonds1


Het Pascale Couturier Fonds is een fonds dat wil tegemoetkomen aan noden van jongeren uit de
Bijzondere Jeugdbijstand over gans het land, in het bijzonder voor die een chaotische kindertijd of -
jeugd hebben gekend. In de overgangsperiode naar de meerderjarigheid is deze steun bedoeld als
aanvulling naast de structurele steun van de overheid. De financiële hulp richt zich naar alle jongeren,
maar vooral naar studerende jongeren die de stap zetten in de wereld als jongvolwassenen. Het P.
Couturier Fonds wil de jongeren een duwtje in de rug geven en zo hun slaagkansen verhogen.

1
Couturierfonds, info P.C. fonds, http://www.fondscouturierfonds.be/nl/content/het-pascale-couturier-fonds

5
Het Pascale Couturier Fonds spring bij voor schoolkosten, installatie kosten (nieuwe meubels, keuken
gerij, …) gezondheidskosten en vervoer. Buiten financiële steun kan de jongere er ook heen voor een
luisterend oor of voor informatie over een vraag en mogelijke doorverwijzing naar andere deskundige
diensten.

Contact Commissie Antwerpen


Provincies Antwerpen, Limburg en Vlaams Brabant.

De Heer Louis WOUTERS

Blokkersdijkstraat, 16 • 2070 Zwijndrecht

Tél. : 03/ 252 54 65

Email : louisbs.wouters@skynet.be

3.2 Jan Fixingthings

Jan Fixing Things is een project dat jongeren in bijzondere jeugdzorg of kansarme jongeren gratis helpt
met computerproblemen en hen gratis of zeer goedkoop een computer geeft voor school of werk.
IPhone ’s kunnen ook worden hersteld en andere gsm’s kunnen worden nagekeken.

Contact
Facebookpagina : Jan Fixinthings

E-Mail : Janfixinthings@gmail.com

SMS : 0468353245

4 Woonvormen

Bij minderjarigen is alleen in een studio wonen niet altijd de goede oplossing. Waar de jongere verblijft
hangt af van de situatie waar hij/zij zich in bevindt. De opvang voor jongeren met moeilijkheden kan
men indelen in 3 categorieën.

4.1 Gemeenschapsinstellingen 2

Een jongere kan in een gemeenschapsinstelling belanden door een uitspraak van de rechter. Dit kan
zijn omdat hij een misdaad heeft gepleegd of in een heel moeilijke situatie leeft. In een open campus
kan dit vanaf 12 jaar. In een gesloten campus kan dit vanaf 14 jaar. Dat geldt zowel voor jongens als

2
Video gemeenschapsinstelling, http://wvg.vlaanderen.be/jongerenwelzijn/jeugdhulp/publieke-
jeugdinstellingen/gemeenschapsinstellingen/

6
meisjes. De gemeenschapsinstellingen vallen onder het agentschap jongerenwelzijn van de Vlaamse
overheid. De gemeenschapsinstelling is een niet rechtstreeks toegankelijke woonvorm.

4.1.1 Hoe werkt een gemeenschapsinstelling


Jongens en meisjes worden strikt van elkaar gescheiden. In de eerste fase komt de jongere in een
onthaalleefgroep. Dit is een tijdelijk verblijf. De jongere wordt een kamer toegewezen die met slot
vergrendeld zal zijn en wordt onteigend van persoonlijke eigendom. Zo willen ze de jongeren doen
nadenken over de reden van hun verblijf in de instelling. In de onthaalgroep leren ze wat de regels zijn,
wat ze van hen verwachten en gaan ze bekijken hoe de jongeren het best kunnen geholpen worden.
Psychologisch hulp is ten alle tijden beschikbaar voor de jongere.

In fase 2 verhuist de jongere naar een leefgroep. Hier zal hij gedurende heel zijn verblijf met een aantal
jongeren van het zelfde geslacht leven. Er wordt voor een huiselijke sfeer gezorgd. Hier krijgen ze de
kans om dagelijkse zaken weer op te nemen. School, sport maar ook huishoudelijke taakjes komen aan
bod. Zo leren ze verantwoordelijkheid nemen. Dit allemaal verloopt wel zeer gestructureerd in een
strikt dagschema en met duidelijke regels. Wekelijks zijn er momenten waarbij de ouders de jongeren
kunnen bezoeken. De relatie met de ouders onderhouden is zeer belangrijk voor het verdere proces
van de jongere.

Na de tweede fase is een overgang naar direct terug naar huis gaan, zeldzaam. Oftewel wordt de
jongere overgeplaatst naar een meer lossere instelling of wordt er begeleiding ingeschakeld waarbij
de jongere korte momenten terug naar huis mag om te bewijzen dat hij hier klaar voor is.

Het doel van een gemeenschapsinstelling is de jongere terug bij te benen en succesvol te re-integreren
in de samenleving.

4.1.2 Open versus gesloten


Of het een open of een gesloten gemeenschap wordt genoemd hangt af van de vrijheid die de jongeren
toevertrouwen krijgt. In de open setting is iets meer vrijheid dan in de gesloten afdeling en is het
toezicht iets minder strikt. Activiteiten buiten de instelling zullen wat sneller toegestaan worden voor
jongeren in een open regime. Ongeacht het feit of een jongere in een open of gesloten afdeling
verblijft, speelt het leven van de jongere zich vooral binnen de instelling af.

Vestiging Antwerpen : Campus de Markt


Molderdijk 2

2400 Mol

014 34 65 11

Directeur : Geert Bots

geert.bots@jongerenwelzijn.be

7
Andere vestigingen van gemeenschapsinstellingen zijn campus de Hutte in de Kempen, campus
Beernem, campus Ruiselede en campus Wingene in de Zande en de gemeenschapsinstelling De Grubbe
in Everberg.

4.2 Ambulante diensten


Onder ambulante zorg verstaan we de zorg die niet in een instelling, ziekenhuis, psychiatrie…
verleend word.

4.2.1 BZW
Begeleid zelfstandig wonen is de meest vrije woonvorm. De jongere gaat in begeleiding bij een CBAW
om samen de stap naar het alleen wonen. Samen met de begeleider zoekt de jongeren zijn eigen plaats
in de samenleving.

De jongere wordt begeleid in het vinden van een woonst, administratieve zaken, praktische
(huishoudelijke) zaken maar wordt ook emotioneel ondersteund. Ze kijken samen naar de dromen,
wensen en behoeftes van de jongere en hoe deze te verwezenlijken. De huisbezoeken zijn meestal 1
keer per week. Deze begeleiding heeft als doel de jongere te begeleiden tot zelfstandige volwassene.
Het BZW is een niet rechtstreekse toegankelijke woonvorm. Een uitspraak van een jeugdrechter of een
goedkeuring van een A document door de toegangspoort is dus verplicht.

4.2.1.1 De toegangspoort
De toegangspoort maakt deel uit van het agentschap jongerenwelzijn. Het biedt de mogelijkheid om
hulp uit alle bestaande sectoren te combineren. Zo vallen minderjarige niet langer tussen 2 stoelen

De toegangspoort heeft steeds een duidelijk zicht op de vraag en het aanbod in de jeugdzorg en kan
de overheid zo nodig bijstaan. Het team van de toegangspoort krijgt door een medewerker van het
CLB of JAC een A document van de jongeren toegestuurd. In het A-document wordt de situatie, en de
ernst van de situatie in geschetst . Zij beslissen dan of doorverwijzing naar organisaties van de tweede
lijn ( zie §7 ) noodzakelijk is. Ze geven dus toegang of geen toegang naar dat gedeelte van de jeugdzorg.

4.2.2 Dagcentra3
Een dagcentrum is voor jongeren tussen 6-18 jaar met een problematische opvoedingssituatie of met
een misdaad omschreven feit. Het dagcentrum heeft als doel beroep te doen op de krachten van het
gezin zodat ze zo zelfstandig, zonder professionele hulp terug kunnen functioneren.

De jongere verblijft voltijds in het dagcentrum. De jongere mag wel nog gewoon naar zijn school gaan
maar komt erna direct terug naar het dagcentrum. Je kan het vergelijken met een internaat. Het
verschil tussen een internaat en dagcentrum is dat de jonger ook in de vakanties er kan verblijven en
dat er wekelijks 2 gesprekken worden gehouden om de band tussen jongeren en ouder weer te
herstellen.

Het dagcentrum is een rechtstreeks toegankelijke woonvorm.

3
Dagcentra , info dagcentra , http://www.donbosco.be/index.php?id=jeugdhulp-dagcentra

8
4.3 Pleegzorg4
Pleegzorg is voor kinderen/ jongeren van 0-18 jaar in een situatie die de normale ontwikkeling van een
kind tegenhoudt. Pleegzorg werkt ook samen met psychologische of medische hulp die boven op de
pleegzorg kunnen komen. Pleegzorg is een niet rechtstreekse woonvorm. Een uitspraak van de rechter
of toelating van de toegangspoort door middel van een A document is noodzakelijk.

4.3.1 Ondersteunende pleegzorg


Bij ondersteunende pleegzorg vangt een gezin een pleegkind of pleeggast op zolang als nodig: een paar
dagen, een paar weken, een paar maanden of af en toe tijdens weekends en vakanties. Van af het
begin worden er goede afspraken gemaakt, de plaatsing is maar tijdelijk. Door de ondersteuning van
pleeggezinnen kunnen ouders even de tijd nemen om op adem te komen en na te denken over
oplossingen voor hun problemen of hulp inschakelen.

4.3.2 Crisispleegzorg
Wanneer een kind of een volwassene met een crisissituatie op dat moment heel snel een opvangplaats
nodig heeft, staat een crisisgezin paraat. Vaak kunnen de pleegkinderen of pleeggasten na korte tijd
weer terug naar huis. Als dat niet het geval is, wordt er gezocht naar een oplossing op lange termijn.

4.3.3 Kortdurende pleegzorg


Wanneer ouders de zorg van een kind even niet meer aankunnen, kan een pleeggezin de nodige rust
brengen voor een pleegkind of pleeggast. Hulpverleners gaan dan samen met de ouders intensief aan
de slag om hun leven weer op de rails te krijgen en hun problemen aan te pakken. Kortdurende
pleegzorg duurt meestal enkele maanden. Als de terugkeer naar huis toch niet mogelijk blijkt, wordt
er gezocht naar een langdurige oplossing.

4.3.4 Langdurige pleegzorg


Wanneer een pleegkind of pleeggast langer dan een jaar in een pleeggezin woont, spreken we over
langdurig biedende pleegzorg. Een pleegkind kan soms vele jaren in een pleeggezin verblijven, zelfs
tot wanneer het op eigen benen gaat staan. Toch wordt gemotiveerd om het contact met de ouders
te behouden.

4.3.5 Contact Hoofdzetel Antwerpen

Schuttervest 45

2800 Mechelen

015440060

info@pleegzorgprovincieantwerpen.be

4
Pleegzorg , info pleegzorg ,http://www.pleegzorgvlaanderen.be/antwerpen

9
5 Niet alleen rozengeur en maneschijn

5.1 De voordelen bij alleen wonen


Bij jongeren die in een heel moeilijke thuissituatie zitten is het eerste grootste voordeel: RUST. Je hebt
een plek waar je je op je gemak voelt, veilig voelt, je weet dat je altijd terug kunt komen en niet de
deur tegen je gezicht krijgt. Daarbij komt ook de vrijheid. Dit is een grote verantwoordelijkheid maar
geeft je de kans om je leven zelf terug structuur te geven. Het beste is een planning te maken : wanneer
doe ik de was, wanneer ga ik boodschappen doen… .

Door alleen te wonen leren de meeste jongeren ook om meer volwassen in het leven te staan. Je leert
verantwoordelijkheid te nemen en voor jezelf te zorgen. Je leert ook met geld omgaan (als je in
begeleiding bent bij CBAW krijg je budgetbegeleiding). Maar de vraag is natuurlijk: is dit allemaal al
nodig op zo een jonge leeftijd?

5.2 De nadelen bij alleen wonen


De praktische nadelen zijn natuurlijk dat je je eigen huishouden moet runnen. Dit betekent de was en
de plas doen. Ook je eigen studio kuisen, zorgen dat het daar netjes blijft kan soms een grote uitdaging
zijn. Daarnaast komt ook het dagelijkse schoolwerk. Maar na een paar maanden kan je hier wel je draai
in vinden en mits een goede structuur kan je dit snel onder de knie hebben.

Nadat je tot rust gekomen bent, is het onvermijdelijk dat je terug gaat nadenken over de situatie waar
je in zat. Door alleen te gaan wonen zijn deze problemen niet zomaar weg. Je kan je hier niet zo goed
door voelen. Het is belangrijk hier iets mee te doen en het niet te laten aanslepen. Vergeten is niet de
oplossing en is ook gewoon heel moeilijk. Net zoals het verliezen van een dierbare moet je door een
rouwproces gaan. Je moet het jezelf gunnen om de pijn en verdriet die je hebt, te voelen en jezelf te
bevestigen dat wat je voelt 100% oké is. Je gaat je alleen voelen en niet altijd even goed voelen hoe
hard je er ook tegen vecht. Omring je met de mensen die je wel kan vertrouwen, mensen die je liefde
geven en als je er klaar voor bent, praat erover. Deze gevoelens zijn iets waar de meeste jongeren mee
zullen kampen. Alleen gaan wonen is heel overweldigend voor iemand op zo een jonge leeftijd die uit
een gezin komt. Maar met de juiste begeleiding hoeft dit niet van lange duur te zijn en komt de
jongeren hier vaak sterker uit.

6 Psychologische hulp
6.1 Tejo5

Wat is Tejo?
Tejo is een gratis psychologische hulpverlening voor kinderen en jongeren van 10 tot 20 jaar.

Tejo biedt de jongeren een hulpverlener aan die inspringt voor korte duur ( (+/- 10 sessies). Vanaf het
eerste gesprek krijg je een vaste professionele therapeut waar je wekelijks of tweewekelijks mee mag

5
Tejo, info Tejo, http://www.tejo.be/hoe-wij-je-helpen

10
spreken. Ze bekijken samen hoe ze je het beste kunnen helpen. Tijdens de gesprekken mag je vertellen
waar je mee zit. Soms tekenen of schilderen de kinderen/jongeren wat ze voelen, denken… .

Contactgegevens Tejo Lier


Begijnhof, Oud Kerkhof 6

2500 Lier

info.lier@tejo.be

03 480 31 13

0476 260 362

7 De bijzondere jeugdzorg

7.1 Eerste lijn

De organisaties van de eerste lijn zijn hulpverleners die kunnen ingeschakeld worden zonder de
goedkeuring van de toegangspoort.

7.1.1 JAC6
7.1.1.1 Wie
Het JAC is een anonieme en gratis hulpdienst. Het werkt met hulpverleners op locaties over heel
Vlaanderen maar je kan ook vragen stellen via e-mail, telefoon, het contactformulier of je kan chatten
met een hulpverlener.

Het Jac beschrijft hun algemene doelen op de website als :

“Het wil rust bieden aan diegenen die dat kwijt zijn. Het wil de mogelijkheden van jongeren versterken.
Het wil jongeren informeren over hun rechten. En hun bijstaan in het benutten ervan. Het wil elke
vorm van uitsluiting tegengaan. Het vecht voor een menswaardig leven voor elke jongere.”

Het JAC maakt deel uit van het CAW, het Centrum Algemeen Welzijnswerk. Waar het CAW zich inzet
voor het welzijn van volwassenen, doet het JAC dat voor jongeren.

7.1.1.2 Voor wie


Het JAC is er voor jongeren tussen 12 en 25 jaar. De jongeren kunnen er terecht bij problemen thuis
of in een relatie, als de jongere zich niet goed voelt in zijn vel , of alleen wilt gaan wonen en niet goed
weet hoe hij daaraan moet beginnen.

6
JAC,jacboommechelenlier http://www.jacboommechelenlier.be/

11
7.1.1.3 werking
Nadat de jongere zijn vraag heeft gesteld per telefoon, e-mail, chat, contactformulier of per afspraak
geven de hulpverleners hem direct advies, informatie en praktische hulp. Maar luisteren op eerste
plaats naar jouw verhaal. In een aantal gesprekken kan het JAC de meeste jongeren al een heel stuk
vooruit helpen. Wanneer je contact met ze opneemt, verwerken ze je informatie in een dossier zodat
je je verhaal niet elke keer opnieuw moet vertellen. De hulpverleners hebben beroepsgeheim dus gaan
dan ook heel discreet met de informatie om.

Het JAC biedt momenteel een traject aan voor kwetsbare jongeren waarbij ze jongeren begeleiden
naar en tijdens het zelfstandig wonen. Dit traject duurt ongeveer een jaar maar kan langer of korter
zijn indien nodig. Het traject is laagintensief; ze spreken om de twee weken af met de jongeren of
soms sneller in crisismomenten en komen soms ook aan huis. In zo’n traject kunnen de volgende
aspecten aan bod komen: administratieve ondersteuning, mee zoeken naar een woning,
weekplanning, budgetplanning... . Dit hangt af van de jongeren zelf.

Ze kunnen ook in gesprek gaan met jongeren en hun ouders en proberen te bemiddelen en tot
afspraken te komen, als de jongere dat zelf ook ziet zitten. Soms verwijzen ze door naar de dienst
positieve heroriëntering.

Contact JAC Lier


Jac lier

Dungelhoeffsite

Paradeplein 2

2500 Lier

jac@cawboommechelenlier.be

015 695 695

7.2 Mijn ervaring met het JAC


Voor mij was het JAC Lier mijn eerste contact met een hulpdienst. Ik werd doorverwezen naar het JAC
van Mechelen waar ik uiteindelijk bij het CAW terecht kwam. Ik kon er mijn verhaal doen, er werd
geluisterd en naar oplossingen gezocht. Er werden ook gesprekken aangegaan samen met mijn ouders.
Maar in het algemeen werd ik daar niet echt geholpen. Ze hadden niet de bevoegdheden om mij verder
te helpen en zetten me op een voor mij dood spoor.

7.3 Ervaring van derde met het JAC


Gudrune Goeminne (mama van Eline Ferauge)

De eerste ontmoeting met het JAC was in oktober 2015 toen Eline fulltime bij haar papa was gaan
wonen. Ik vond er eenmalig luisterend oor en deskundig advies. Erna werd ik doorverwezen naar een
psycholoog en een advocaat. Een jaar later ben ik op vraag van Eline uitgenodigd bij het JAC. Er zijn
enkele gesprekken geweest onder ouders en een finaal gesprek met Eline erbij. Dit waren openhartige

12
gesprekken met de focus op het kind. Toch werd er goed geprobeerd om de visie van de ouder
ook goed te kennen. We kregen een gestructureerde uitleg.
Toch was de begeleiding te ongenuanceerd, er werd geen suggestie of advies gegeven over
geleidelijk terug thuis wonen nog pleegzorgdus er was onvoldoende aandacht voor re-
integratie. Wat voor mij heel belangrijk was.

7.4 CLB
7.4.1 Voor wie
CLB AMI2 is voor schoolgaande kinderen vanaf de kleuterklas .Ze zijn gevestigd op 3 plaatsen. Ze staan
klaar voor kinderen uit Lier Mortsel en Kontich.

7.4.2 missie
Het CLB springt in bij 4 zaken:

1. Leren en studeren

Als het op school niet helemaal lukt : bijvoorbeeld bij ontwikkelingsproblemen bij lezen of schrijven
maar ook problemen bij de werkhouding.

2. Onderwijsloopbaan

Ze maken ouders en kinderen wegwijs in de brede waaier van studiemogelijkheden.

3. Gezondheidszorg

Opvolgen van groei en ontwikkeling, medische onderzoeken, aanbod van inentingen, advies of
begeleiding rond gezondheid: bedplassen, eet-en slaapgewoonten, puberteit, voorbehoedsmiddelen,
acné, drugs… .

4. Sociaal-emotionele ontwikkeling

Als kleuters, kinderen en jongeren zich niet goed voelen in hun vel: pesten, echtscheiding,
rouwverwerking, sociale vaardigheden, spijbelen… .

Het CLB houdt ook klassikale medische onderzoeken. Dit is bij elke school verplicht. Wat ze de school
ook aanbieden, is een gesprek met de jongeren over studiekeuzes.

7.4.3 werking
Bij een probleemmelding door kind of ouder gaat het CLB eerst een verhelderend gesprek voorstellen
waar ze na gaan wat de vraag is en wat er allemaal achter de vraag zit. Daarna komt het intake gesprek
waar de vraag verder doorgrond wordt en er heel snel oplossingsgericht wordt gewerkt.

Ze stellen niet de vraag “wat is hier de oorzaak van het probleem”, maar eerder “Wat moet hier
gebeuren om het probleem op te lossen?”

7.4.4 Communicatie met de school


In het secundair onderwijs hebben ze wekelijks een cel. Dit is een bijeenkomst waar ze samen met de
leerlingenbegeleiding een aantal zaken overleggen. In de eerste plaats om de vragen te horen, om
leerkrachten te coachen, interne leerlingenbegeleiders te coachen zodanig dat voor de leerling de

13
minst ingrijpende oplossingen kunnen genomen worden. Soms komt de leerling dan toch tot bij het
CLB voor een gesprek. De medewerkers hebben beroepsgeheim dus het belangrijkste is dat ze moeten
aftasten welke informatie er mag doorstromen naar de school. Of ze vragen aan de jongeren of hij/zij
zelf de school kan contacteren. Of ze stellen de vraag aan de jongere om het samen te doen.

7.4.5 Contact CLB Lier7


Kardinaal Mercierplein 13

2500 Lier

jac@cawboommechelenlier.be

03 488 25 91

7.5 Mijn ervaring met het CLB


Het CLB contacteerde mij zelf nadat ze van de school hadden ondervonden dat de situatie waar ik
mezelf in bevond niet optimaal was. Na een paar gesprekken kon het CLB me al vrij snel echt helpen.
De communicatie liep heel vlot, ook naar mijn ouders toe. In het algemeen heb ik een zeer positief
beeld over het Clb. Zij zijn degenen die me voorstelden aan het CBAW en zorgde dat ik daar in
begeleiding kon. Wat een groot verschil heeft gemaakt voor mij toen. Dat ze snel oplossingsgericht
werken, is dus absoluut waar!

7.6 Ervaring van derde met het CLB


Christophe Ferauge (papa van Eline)

Ik ben met het CLB in contact gekomen doordat er een belangrijke conflictsituatie was tussen mijn
jongste dochter en haar moeder. Mijn eerste indruk was alles behalve positief: er werd veel gepraat
maar niks concreet gedaan. Ik had de indruk dat er pas iets in beweging zou komen als er echt iets erg
zou gebeuren (en het misschien al te laat was).

Op een avond was de spanning zo hoog opgelopen tussen mijn dochter en haar moeder dat het tot
fysiek geweld kwam. Op deze moment heb ik dan beslist dat ik maar zelf een oplossing moest zoeken,
want dat niemand anders het voor mij zou doen. Gezien mijn dochter in Lier naar school ging en ik te
Merchtem woonde (ca. 1 uur reistijd) heb ik naar een kamer/kot gezocht en gevonden.

Pas dan heb ik hulp van het CLB gekregen en werd er zelfstandig begeleid wonen en positieve
heroriëntering voorgesteld om mijn jongste dochter bij te staan. Vanaf toen heb ik de hulpverlening
vlot en efficiënt ervaren en ben ik er ook heel tevreden over. Ik ben echt blij met de ondersteuning en
ben het CLB hier ook erg dankbaar voor.

7
google,locatie CLB,
https://www.google.be/search?hl=nl&source=hp&ei=VxTzWeu8A43XwAKto7XYDg&q=CLB%20lier&oq=CLB+lie
r&gs_l=psy-

14
8 Tweede lijn

De tweede lijn is een verzameling van organisaties die alleen toegankelijk zijn mits toelating van de
toegangspoort door middel van een A document of bij een uitspraak van een rechter.

8.1 CBAW

8.1.1 Wie
CBAW (Context Begeleiding Autonoom Wonen) is de tweede lijn van bij kiosk. Kiosk is een
Multinodulaire zorgorganisatie, privé-initiatief gesubsidieerd en erkend door de Vlaamse
Gemeenschap. CBAW staat beter gekend als begeleid zelfstandig wonen. Het is een
organisatie die als doel heeft jongeren te leren op zichzelf te wonen en hoe hun leven te
integreren binnen de samenleving en context.
CBAW is een niet-rechtstreekse toegankelijke jeugdhulp. Een CBAW-begeleiding kan enkel
opgestart worden na een goedkeuring van de Integrale toegangspoort. Een aanmelding kan
alleen gebeuren door een hulpverlener (JAC, CLB), een consulent van het OCJ (de brede instap
van de jeugdzorg) of een jeugdrechter.

8.1.2 Voor wie


Een begeleiding bij het CBAW is voor jongeren vanaf 17 jaar in de regio Antwerpen. Indien
ouder dan 18 jaar, dan moet de jongere vóór zijn 18de verjaardag een dossier gehad hebben
bij Bijzondere Jeugdzorg.
8.1.3 werking
Als de jongere door middel van een A document of door middel van een uitspraak van de rechter bij
het CBAW terecht komt gaan ze tewerk via een paar stappen.
Eerst volgt er een kennismakingsgesprek waar ze beknopt de situatie van de jongere en de jongere zelf
leren kennen. Daarna komt het intake gesprek waarbij ze de verschillende stappen en hun werking
uitleggen. Na deze eerste 2 gesprekken begint de start van de begeleiding = inventarisatiefase.

De inventarisatiefase bestaat uit een achttal methodieken:

1. Weekkaart
Hierdoor krijgt de jongere zicht op wat je allemaal in een week doet en wie hierbij betrokken is.

2. Tijdsbalk
Samen met de begeleiding van de jongere brengt men jouw school, gezin en werk carrière in beeld.

3. Droomvraag
Wat zijn de jongeren zijn wensen en verwachtingen in de verre en nabije toekomst.

4. Netwerkanalyse
Hier gaan ze samen op zoek welke mensen rondom de jongere staan, wie zijn sociale contacten zijn...

15
5. Doelenkaarten
Ze bekijken samen met de jongere welke wensen tot verandering hij/zij heeft. Het is een eerste stap
om gestructureerd tot zijn/haar doelen te komen.

6. Competentieanalyse
Ze brengen in beeld wat de jongere zijn sterke punten zijn en wat de zijn actie- of werkpunten zijn.

7. Plan van aanpak


Uit al de vorige methodieken en gesprekken gaat de jongere nu samen met zijn begeleider zijn plan
van aanpak opstellen. Wat zijn de jongere zijn doelen, wat zijn de werkpunten,...

8. Contacttafel
In de vorige gesprekken hebben ze de jongere zijn context in beeld gebracht en zijn doelen opgesteld.
In deze fase gaan ze samen met de jongere zijn context (met context wordt bedoelt : de jongere zijn
situatie en de personen die hier bij betrokken zijn) rond de tafel zitten en bekijken wie hem waar bij
kan helpen in het verwezenlijken van zijn doelen.

De doelen die ze willen bereiken binnen de begeleiding:

• Begeleider op verschillende domeinen (emotioneels, praktische, …)


• Eigen woonst hebben
• Beheren van een eigen budget
• Het ordenen, bewaren en afhandelen van administratie
• Dagbesteding : opleiding, werk, vrije tijd
• Netwerk uitbouwen
• Lichamelijk en emotionele gezondheid

8.1.4 Contact CBAW JOBA Antwerpen


CBAW
Jozef Reusenlei 19
2150 Borsbeek
Telefoon : 03 247 88 08
Gsm : 04 95 91 34 54

8.2 Mijn ervaring met CBAW


Het CBAW is mij aangewezen door het CLB. Dit was een goede Hulp. Het CBAW helpt mij niet enkel
financieel en administratief maar op veel meer vlakken. Ze hebben me geleerd meer orde en structuur
in mijn leven te brengen door kleine zaken anders aan te pakken. Ook de budgetbegeleiding is iets wat
zeer leerrijk is. Ze zijn ook een constant steun waar je op terug kan vallen, wat een veilig gevoel geeft.

16
8.3 Het verhaal van Haitham over CBAW
Haitham is een jongen van 18 jaar. Hij is een paar jaar geleden samen met zijn papa van Egypte naar
België verhuisd. Zijn mama en zijn zussen wonen nog in Egypte. Thuis liep het niet zo goed. Hij had
vaak ruzie met zijn papa , over het uitgaan, over afspraken… . Via school is hij dan bij het Clb terecht
gekomen. Zij hebben hem in crisisopvang opgenomen. Er is eerst een poging gewaagd tot bemiddeling
maar dit was geen succes. Toen is er door de jeugdrechter een uitspraak gekomen die begeleiding bij
het CBAW voorstelde. Toen was hij 17 jaar. Dit was toen een goede beslissing, het bracht Haitham en
zijn papa rust. Net zoals bij mij waren er in zijn situatie voor-en nadelen. Hij vond vooral de vrijheid iets
positief maar de eenzaamheid en dat je alles zelf moet doen, was en is nog altijd moeilijk voor hem.
Ook mentale problemen kwamen hierbij kijken. Vooral door de hoeveelheid stress die bij het
aanpassen aan het alleen wonen erbij komt, is zwaar. Maar dit gaat met de tijd beter zegt hij. Vooral
de dagelijkse telefoontjes met mijn zussen en mama helpen hem positief te blijven. Met zijn vrienden
afspreken leidt hem ook wel af. Dat ondanks hij leerde dat alleen wonen helemaal niet zo gemakkelijk
is, zou hij het niet anders willen.

8.4 STUW
8.4.1 Wie
STUW is een afdeling onder jeugdhulp Don Bosco Vlaanderen
die zich focust op herstel tussen kinderen en gezin.

8.4.2 Voor wie


Het Stuw heeft 2 vestigingen, Stuw Heist en Stuw Lier. Hieronder een kaart met heb gebied waarbij
Stuw hulpverlening kan bieden.

17
8.4.3 Werking
Stuw biedt 3 soorten modules aan:

• Contextbegeleiding (begeleiding aan huis)

• Dag begeleiding (kinderen komen na schooltijd tot 19:00 naar de dag begeleiding) +
contextbegeleiding

• Contextbegeleiding in functie van positieve heroriëntering.

Contextbegeleiding kan opgestart worden voor gezinnen met kinderen tussen 0 en 18 jaar. Dit geldt
ook voor de positieve heroriëntering. Dag begeleiding is enkel mogelijk voor jongeren tussen 6 en 18.
Deze jongeren moeten ook naar school gaan. Gezinnen kunnen bij het STUW vrijwillig hulp vragen
(via Clb, andere hulp, psycholoog) of verplicht via de jeugdrechtbank of het ondersteuningscentrum
Jeugdzorg. Via contextbegeleiding wil het Stuw gezinnen ondersteuning bieden en pedagogische
vaardigheden aanleren.

8.4.3.1 Contextbegeleiding in functie van positieve heroriëntering:


Dit is een kortdurende, intensieve vorm van contextbegeleiding, ongeveer 4 maanden. Het STUW
start deze begeleiding op vanuit een verontrusting die wordt gemeld door de aanmelder (clb,
psycholoog,CAW,…). Het gaat meestal om een geblokkeerde situatie of crisis. De aanmelder blijft
steeds betrokken bij de begeleiding. Via gesprekken wordt er getracht de situatie te deblokkeren. Er
wordt gefocust op de kern van de verontrusting/crisis en iedereen zijn beleving daarbij. Dit gebeurt
door individuele gesprekken met de betrokkenen. Nadien worden alle betrokkenen samen gezet in
een kringgesprek. Het STUW gaat ervan uit dat de oplossing ligt bij de mensen zelf en hun context.
Daarom wordt er samen met de betrokkenen gezocht naar waar ze hun eigen verantwoordelijkheid
kunnen opnemen. Het is belangrijk dat tijdens deze gesprekken eerlijk wordt gesproken over de
emoties en de beleving van elke persoon. Het uiteindelijke doel van deze begeleiding is ervoor
zorgen dat de gezinsleden terug met elkaar verbonden zijn en er open met elkaar gecommuniceerd
wordt over de blootgelegde emoties. Er wordt voor gezorgd dat het gezin opnieuw open staat voor
verandering en gemotiveerd is om deze uit te voeren.

8.4.3.2 Dagbegeleiding:
Dagbegeleiding kan aangeboden worden aan jongeren tussen 6 en 18 jaar. Ze komen dagelijks naar
het dagcentrum. De jongeren kunnen er spelen, samenzijn, praten, eten, ... . Tijdens het schooljaar
zijn er ook momenten voorzien om huiswerk te maken, met ondersteuning van de begeleiding indien
nodig. Tijdens de dagbegeleiding werken de jongeren ook aan individuele doelen. Op
woensdagnamiddag en tijdens schoolvakanties worden er activiteiten georganiseerd. Er worden ook
vormingen georganiseerd rond thema's zoals mediawijsheid en integriteit. Voor het hele gezin
worden er tevens ontspannende en vormende activiteiten aangeboden. Begeleiders en ouders
kunnen afspreken dat ouders in groep in het dagcentrum zelfgekozen doelen kunnen oefenen.

8.4.4 Contact STUW Lier

Ouderijstraat 4, 2500 Lier

Telefoon: 03/488.01.37

info@stuwlier.be

18
8.5 Mijn ervaring met STUW
In het begin had ik een negatief beeld over de positieve heroriëntering. Ik wou geen band meer met
mijn mama. Maar na een gesprek met het Clb gaf ik het toch een kans. Sille praatte met mij en
probeerde te begrijpen wat er juist fout liep en hoe ver het op te lossen viel. Ik heb zeker geen spijt
van deze begeleiding. Het heeft ervoor gezorgd dat ik weer respect kreeg tegenover mijn mama en
dat er weer wekelijks contact is. De positieve heroriëntering is zeker iets om een kans te geven bij
een conflict tussen ouder en kind.

8.6 Ervaring van derde over STUW


Gudrun Goeminne ( mama van Eline )

Ik ben heel dankbaar dat het Stuw Eline haar dossier heeft blijven behartigen ook al bleek volgens de
letter dat dit niet samen kon met de ondersteuning aan Eline van het CBAW. Onafhankelijk van het
eindresultaat, doe ik mijn hoedje af voor de wijze waarop Sille, werkzaam bij het Stuw, Eline en mij
heeft begeleid. Ze had een duidelijk stappenplan waarbij ze ons individueel begeleidde op een
gezamenlijke ontmeting met een persoonlijke en oprechte boodschap aan elkaar. Sille deed dit met
de gepaste betrokkenheid, bezorgdheid maar ook met kritische en doordachte vraagstelling. Ze
bouwde heel snel het vertrouwen op én ik keek echt uit naar iedere volgende ontmoeting/stap!
Dankzij Sille was de eerste ontmoeting tussen Eline en mij, hoe pijnlijk ook toch heel vertrouwd en
geslaagd! We zijn vanaf dan onbegeleid regelmatig in contact of bij elkaar op een intense en eerlijke
manier. Ik ben Sille oneindig en voor altijd dankbaar!

19
9 Conclusie

Ik heb veel bijgeleerd door middel van het maken van deze gip. Eerst en vooral heb ik geleerd hoe
ingewikkeld het systeem van jeugdzorg is. Dit is iets wat Ingrid Wouters, medewerkster bij het CLB
die ik interviewde om meer te weten te komen over de werking van het CLB, me ook vertelde. Buiten
het feit dat de jeugdzorg een heel ingewikkeld systeem heeft, is het ook een zeer uitgebreid systeem.
Ze proberen voor elke jongere een geschikte oplossing te vinden voor zijn individuele situatie en er
zijn dan ook veel opties nodig.

Ook zag ik in dat ik niet de enige ben die vele moeilijkheden had in het begin met alleen wonen,
moeite had met de huishoudelijke taken, met de verantwoordelijkheid en met de eenzaamheid. Hier
concludeer ik uit dat alleen wonen als minderjarige iets is dat vermeden moet worden. Dit is een
enorme last op de jongere en heeft veel meer nadelen dan voordelen op deze leeftijd. Er zou het
best zoveel mogelijk op herstel ingezet worden. Er zijn ook zeer goede organisaties die speciaal
daartoe dienen. Maar als dat toch geen optie is in de situatie van de jongere, is het CBAW ideaal om
de overgang naar het alleen wonen gemakkelijker te maken voor de jongere.

20
10 Communicatieplan GIP

1 De drijfveer

De bijzondere jeugdzorg is een heel ingewikkeld systeem. Op het internet is er niet zomaar een
website te vinden waarbij alle mogelijkheden bij een probleem voor jouw staan geschetst. Dit is dan
ook het eerste wat ik deed. De bijzondere jeugdzorg in kaart brengen in de hoop zo jongeren, ouders
en andere instanties zoals de leerlingbegeleiders te kunnen helpen.

2 Kerndoelgroepen

Aller eerst is mijn doelgroep de jongeren zelf.


Dit zijn jongeren(zowel jongens als meisjes) tussen de 16 en 18 jaar waarbij het verblijven in hun
eigen gezin niet meer lukt en er dus naar een andere oplossing moet gezocht worden.

Op de tweede plaats als doelgroep komen de medewerkers van het CLB, de leerlingenbegeleiding en
andere organisaties. Doorheen mijn gip zet ik de bijzondere jeugdhulpmogelijkheden naast elkaar
met hier en daar getuigenissen wat misschien voor hun ook meer duidelijkheid schept.

Ook ouders van jongeren kunnen hier bij gebaat zijn. Door bv. Een brochure bij het rapport te steken
of een infoavond kan de ouder op de hoogte worden gebracht dat er hulp bestaat onder
verschillende vormen die ook voor hun beschikbaar zijn ( bv positieve heroriëntering).

3 doelstellingen

Mijn kerndoelstelling is duidelijkheid scheppen.

Ik wil de jongeren en de ouders vooral meegeven dat er vele organisaties zijn die de situatie waar
men zich in bevindt kan helpen verbeteren en misschien zelfs oplossen.

Begeleid worden door een organisatie kan veel stress wegnemen en een veilig gevoel geven. Er zal
naar jou worden geluisterd zonder vooroordelen maar uit een neutraal standpunt. Er wordt naar een
oplossing gezocht en je staat er niet alleen voor.

Ik zou de ouder en de jongeren dus graag aanzetten tot hulp te zoeken in de plaats van in een
moeilijke situatie te blijven hangen.

Ook wil ik de leerlingenbegeleiding en mogelijk andere organisaties op de hoogte brengen van de


aanwezigheid van meerde organisaties zodat ze de jongeren op de best mogelijke manier kunnen
helpen of doorverwijzen.

4 boodschap

Je kan geholpen worden. Blijf niet langer in een moeilijke situatie hangen maar rijk je hand uit naar
hulp!

21
5 Kies je media

Ik ga een algemene flyer maken zodat ik dit misschien bij het rapport kan steken of in de gang ergens
kan leggen omdat dit volgens mij de meeste ouders en jongeren ( binnen onze school) zal bereiken.

Verder voor de ouders en jongeren buiten de school wil ik een website creëren waar gestructureerd
de organisaties en verdere info opgelijst wordt zodat deze informatie gemakkelijker toegankelijk is
voor iedereen. Een wegwijzer bieden voor wie op zoek is naar hulp én informatie.

6 do’s en don’ts

Ik communiceer in de context van de jongeren. Het is dus zeker niet de bedoeling om het alleen
wonen te gaan promoten. Ik focus me op de andere mogelijkheden zoals de pleegzorg en positieve
heroriëntering.

7 De middelen

Door de vele interviews die ik deed voor het eerste deel van mijn Gip zal ik nauwelijks extra
informatie moeten vragen bij medewerkers.

Wel zal ik :

- Toestemming moeten vragen om de flyers mee te geven en in de gang te leggen


- Toestemming moeten vragen voor de infostand in het verdiep
- Meer informatie vragen aan mvr. Donckers in verband met de website

8 evenementendraaiboek

WANNEER KLAAR WAT VOOR WIE/WAAR OVERIGE


HEBBEN
15 JANUARI Ja / nee schema ( zie Voor de infomap
afbeelding)
31 JANUARI Infomap Interne begeleiders
en LB’s
10 FEBRUARI Flyer Leerlingen, ouders
15 FEBRUARI Flyer voortsellen + Directeur, Lb’s Zowel voor rapport
toestemming vragen als infostand
verspreiden
15 MAART website Alle ouders en Mvr. Donckers hulp
jongeren vragen ( terugkijken
naar lessen
december)
16 MAART Infostand aanvragen Directeur sectariaat
voor 2 april
2 APRIL Infostand plaatsen Jongeren
verdiep

22
9 Monitoring

Ik ga tussendoor, vooraleer ik het project moet klaar hebben, de tussentijdse versie en de


beschikbare informatie doorsturen naar mijn mentor. Ook zo iouk om de 2 weken met mevrouw
Donckers willen afspreken om mijn vooruitgang te bespreken.

10 Evaluatie

Ik zal na elk projectonderdeel mijn resultaat evalueren en me de vragen stellen : “Was het een
succes?” ,”Bereikte ik de juiste mensen?”. Ik zal ook om feedback vragen bij mijn mentor en de
mensen die betrokken waren of er mee in contact kwamen, bv. bij de infostand in het verdiep : de
persoon die vaak toezicht houdt in het verdiep.

23
Bronnen lijst
Internet bronnen
google,locatie CLB,
https://www.google.be/search?hl=nl&source=hp&ei=VxTzWeu8A43XwAKto7XYDg&q=CLB%20lier&o
q=CLB+lier&gs_l=psy-

JAC,jacboommechelenlier http://www.jacboommechelenlier.be/

Kiosk, CBAW JOBA,https://mmzkiosk.be/autonoom-wonen

Jongerwelzijn, praktische zaken,


http://wvg.vlaanderen.be/jongerenwelzijn/jeugdhulp/ondersteuningscentrum-

Overheid, Financiën,
http://decentrale.regelgeving.overheid.nl/cvdr/xhtmloutput/historie/ISD%20Kop%20van%20Noord-
Holland/239434/239434_1.html

Joongerenwelzijn, gemeenschapsinstelling,
http://wvg.vlaanderen.be/jongerenwelzijn/jeugdhulp/publieke-
jeugdinstellingen/gemeenschapsinstellingen/

Tejo, info Tejo, http://www.tejo.be/hoe-wij-je-helpen

Couturierfonds, info P.C. fonds, http://www.fondscouturierfonds.be/nl/content/het-pascale-


couturier-fonds

Zorgbedrijf, begeleid zelfstandig wonen, http://www.zorgbedrijf.antwerpen.be/jeugdzorg/ons-


hulpaanbod/begeleiding-zelfstandig-wonen

Pleegzorg , info pleegzorg ,http://www.pleegzorgvlaanderen.be/antwerpen

Dagcentra , info dagcentra , http://www.donbosco.be/index.php?id=jeugdhulp-dagcentra

Video bronnen
Video gemeenschapsinstelling, http://wvg.vlaanderen.be/jongerenwelzijn/jeugdhulp/publieke-
jeugdinstellingen/gemeenschapsinstellingen/

24
Bijlage
Interview CLB
Met Ingrid wouters

➢ Wat doet het CLB zoal?

Het Clb springt in bij 4 zaken

1. Leren en studeren.
Als het op school niet helemaal lukt : bijvoorbeeld bij ontwikkelingsproblemen bij lezen of
schrijven maar ook problemen bij de werkhouding.

2. Onderwijsloopbaan
Ouders en kinderen wegwijs maken in de brede waaier van studiemogelijkheden

3. Gezondheidszorg Opvolgen van groei en ontwikkeling, medische onderzoeken, aanbod van


inentingen, advies of begeleiding rond gezondheid: bedplassen, eet-en slaapgewoonten,
puberteit, voorbehoedsmiddelen, acné, drugs…

4. Sociaal-emotionele ontwikkeling Als kleuters, kinderen en jongeren zich niet goed voelen in hun
vel: pesten, echtscheiding, rouwverwerking, sociale vaardigheden, spijbelen…

Clb houdt ook klasikale medische onderzoeken. Wat bij elke school verplicht is. Wat ze de school
ook aanbieden is een gesprek met de jongeren over studiekeuzes.

➢ Voor wie is het CLb? ( leeftijd, regio,….)


Schoolgaande jongeren vanaf de kleuterklas.
Clb AMi 2 zit op 3 vestigingen, in Lier, Mortsel en Kontich.

➢ Wat is jullie algemene werkmethode als er een kind of jongere met een probleem komt naar
het CLB?

Als iemand het initiatief neemt om te melden dat er een probleem is, en dat is de jongere zelf of de
ouders, dan gaan we eerst een vraag verhelderend gesprek hebben. We gaan na gaan wat de vraag is
en wat zit er allemaal achter die vraag. Daarna komt de intake (een tweede gesprek) waar we de
vraag nog meer gaan doorgronden en al snel oplossingsgericht gaan werken. We gaan de vraag
stellen “wat moet er hier gebeuren om het probleem op te lossen en niet “ wat is hier de oorzaak van
het probleem.

Het CLB werkt schoolnabij, maar toch onafhankelijk. Het welzijn van de leerling staat centraal. We
werken ook multidisciplinair.

25
➢ Jullie contacteren ook zelf ouders en kinderen. Voor welke redenen zou dit kunnen zijn?

We gaan niet snel zelf ouders of jongeren contacteren. De school kan wel een probleem melden,
maar wij stimuleren dan om het transparant te maken naar ouders en kind en op de eerste plaats
zelf dus contact op te nemen. Het is dus de bedoeling dat de school zelf meldt aan de ouders dat er
een probleem is en dat de ouders zelf het CLB contacteren. Alleen bij onrustwekkende gevallen ( bv
lange afwezigheid ) hebben wij de plicht om zelf contact op te nemen.

➢ Hoe proberen jullie de communicatie met de school van het kind zo vlot mogelijk te laten
lopen?

In het secundair onderwijs hebben we wekelijks een cel. Dat is een bijeenkomst waar we samen met
de leerlingenbegeleiding een aantal zaken overleggen. In de eerste plaats om vragen te horen, om
leerkrachten te coachen, interne leerlingenbegeleiders te coachen zodanig voor de leerling de minst
ingrijpende oplossingen kunnen genomen worden. Soms komt de leerling dan toch tot bij ons voor
een gesprek. Wij hebben beroepsgeheim dus het belangrijkste is dat we moeten aftasten welke
informatie er mag doorstromen naar de school of we vragen aan de jongere of hij/zij zelf de school
kan contacteren of vinden we het goed dat we dat samen doen?

➢ Wat doen jullie als een jongere komt vertellen dat hij/zij alleen wil wonen?

Opnieuw gaan we de vraag proberen te verhelderen. Wat maakt dat de jongeren alleen wil gaan
wonen? We gaan ook altijd eerst herstelgericht gaan werken. Kan er toch nog iets hersteld worden
tussen jongeren en ouders. We gaan absoluut niet altijd direct volgen in “alleen wonen is de beste
oplossing” . Het hangt er vanaf wat er al allemaal van voorbereidende stapjes zijn gebeurd.

➢ Kunnen jullie ook zorgen voor nooddagverblijf?

Wij kunnen crisis -18 inschakelen. Dat is een meldpunt voor situaties waar echt een crisis is. En die
gaan zorgen voor noodhulp niet CLB zelf. Er zijn bepaalde plaatsen die een crisisbed moeten
vrijhouden, maar als die bedden allemaal zijn ingenomen gaan ze kijken naar steunpleeggezinnen die
het kind kunnen opvangen, bij jonge kinderen gaan ze dit in eerste instantie doen.

➢ Met welke instanties werken jullie samen wanneer jullie iemand verder helpen die wil gaan
alleen wonen?

Binnen de integrale jeugdhulp hebben we de brede instap. De brede instap is kind en gezin, CLB, Caw
en Jac. We proberen te zien waar de jongeren het best geholpen zou kunnen worden.

26
Interview CBAW
Vicki Taeymans

➢ Voor welke regio is CBAW Borskeek verantwoordelijk?


Wij hebben nu onze tijdelijke vestiging in Borsbeek maar normaal zitten wij in Hoboken. De regio
waar wij bij helpen is de provincie Antwerpen.

➢ Tot welke leeftijd kunnen jongeren in begeleiding zijn bij jullie?


Van 17 tot en met 21 jaar.

➢ Hoeveel jongeren hebben jullie in begeleiding momenteel?


40 jongeren

➢ Hoeveel jongeren begeleidt één begeleider gemiddeld?


Een hulpverlener die voltijds komt werken 7-8, een ¾ 5-6 en een halftijdse 3.

➢ Met welke werkmethodieken gaan jullie aan de slag?


Als de jongeren door middel van een A document of door middel van een uitspraak van de
rechter bij ons terecht komt gaan we tewerk via een paar stappen.
Eerst volgt er een kennismakingsgesprek waar we beknopt de situatie van de jongeren en de
jongeren zelf leren kennen. Daarna komt het Intake gesprek waarbij we de verschillende stappen
en onze werking uitleggen. Na deze eerste 2 gesprekken begint de start van de begeleiding =
inventarisatiefase.

De inventarisatiefase bestaat uit een 8 tal methodieken


9. Weekkaart
Hierdoor krijg je zicht op wat je allemaal in een week doet en wie hierbij betrokken is.
10. Tijdsbalk
Samen met jou begeleiding brengen we jou school, gezin en werk carrière in beeld.
11. Droomvraag
Wat zijn jouw wensen en verwachtingen in de verre en nabije toekomst.
12. Netwerkanalyse
Hier gaan we samen op zoek welke mensen rondom je staan, wie jou sociale contacten
zijn...
13. Doelenkaarten
We bekijken samen met jouw welke wensen tot verandering je hebt. Het is een eerste
stap om gestructureerd tot jouw doelen te komen.
14. Competentieanalyse
We brengen in beeld wat jou sterke punten zijn, wat jou actie- of werkpunten zijn.
15. Plan van aanpak
Uit al de vorige methodieken en gesprekken ga je nu samen met je begeleider jouw plan
van aanpak opstellen. Wat zijn jou doelen, wat zijn jouw werkpunten,...
16. Contacttafel
In de vorige gesprekken hebben we je context in beeld gebracht en jouw doelen
opgesteld. In deze fase gaan we samen met jou context rond de tafel zitten en, bekijken
wie jouw waar bij kan helpen in het verwezenlijken van jouw doelen.

27
De doelen die we willen bereiken binnen de begeleiding

• Begeleider op verschillende domeinen


• Eigen woonst hebben
• Beheren van je eigen budget
• Het ordenen, bewaren en afhandelen van je administratie
• Dagbesteding : opleiding, werk, vrije tijd
• Netwerk uitbouwen
• Lichamelijk en emotionele gezondheid

➢ Welke fondsen helpen jullie jongeren ?

Couturier fonds  studiebijlagen


Jan FixingTeam  Digitale wereld

➢ Hoe worden de financiën van de jongere geregeld?


De jongeren die in Begeleiding zijn hebben tot 18 jaar recht op een onderhoudstoelage vanuit de
Vlaamse gemeenschap. Vanaf 18 jaar wordt de onderhoudstoelage ondersteund via het OCMW.

28
Interview Haitham
Haitham : jongere in begeleiding bij CBAW

➢ Hoe oud ben je?


18jaar

➢ Waar hou je je mee bezig in het dagelijkse leven?


Momenteel ga ik naar school, toekomst onderwijs, algemene vakken, binnenkort start ik bij
encora met installateur centrale verwarming.

➢ Hoe oud was je toen je alleen ging wonen?


17jaar

➢ Wat was de oorzaak voor de stap naar het alleen wonen?


Ik woon alleen met papa in België, we zijn van Egyptische afkomst. Mama en mijn zussen
wonen nog in Egypte. Ik had veel discussie met papa over mijn vrienden en weggaan, omdat
ik meer de westerse opvoeding en gedachte heb dan mijn vader.

➢ Met welke organisaties ben je in contact gekomen?


Via school ben ik naar CLB gegaan, dan is er een crisisopvang geweest. Bemiddeling is er ook
geweest. Dan is er vanuit de jeugdrechter gekozen voor VBAW.

➢ Wat heeft het alleen wonen jouw gebracht? (rust, een veilige plek??)
Vooral rust, meer ruimte tussen mij en mijn papa

➢ Wat zijn volgens jouw de voordelen aan alleen wonen?


Vrijheid dus zelf kunnen kiezen.
Zelf beslissingen nemen.
Eigen dag kunnen indelen.
Zelf doen waar je zin in hebt.
Geen gezaag van papa rond mijn hoofd.

➢ Wat zijn volgens jouw de nadelen aan alleen wonen?


Eenzaamheid
Alles zelf moeten doen.
Zelf uit mijn bed moeten komen voor school.

➢ Heb je ooit last gekampt met mentale problemen?


Soms voel ik me wel minder goed in mijn hoofd, of heb ik stress. Dit is momenteel minder,
maar hiervoor ben ik net gestart met TEJO.

➢ Moest je terug kunnen, zou je nog steeds kiezen om alleen te gaan wonen?
Ja

➢ Wat zijn de dingen die je er bovenop hielden? ( vrienschappen? Band met grootouders??)
Dagelijks telefonisch contact met mijn mama en zussen.

29
Soms mijn vrienden, om even alles te vergeten.

➢ Wat heb je geleerd uit jong alleen wonen?


DAT HET TOCH NIET GEMAKKELIJK IS OM ALLEEN TE ZIJN, omdat je altijd alles zelf in orde
moet maken, zelf verantwoordelijk bent en vooral moet leren omgaan met alleen zijn als je
een beperkt netwerk hebt.

30
Interview STUW
Sille

➢ Voor welke regio is het Stuw?


Stuw bestaat uit twee afdelingen. Je hebt Stuw Lier en Stuw Heist
➢ Wie kan er allemaal terecht bij het stuw?
Dat is afhankelijk van de module die wordt gestart. Vanuit Stuw bieden wij 3 soorten
modules aan:
• Contextbegeleiding (begeleiding aan huis)
• Dagbegeleiding (kinderen komen na schooltijd tot 19u naar de dagbegeleiding) +
contextbegeleiding
• Contextbegeleiding in functie van positieve heroriëntering.

Contextbegeleiding kan opgestart worden voor gezinnen met kinderen tussen 0 en 18 jaar, dit geldt
ook voor de positieve heroriëntering. Dagbegeleiding gaat enkel voor jongeren tussen 6 en 18, deze
jongeren moeten ook naar school gaan. Gezinnen kunnen bij ons vrijwillig hulp vragen (via Clb,
andere hulp, psycholoog) of verplicht via de jeugdrechtbank of het ondersteuningscentrum
Jeugdzorg. Via contextbegeleiding willen we gezinnen ondersteuning bieden en pedagogische
vaardigheden aanleren.

Contextbegeleiding in functie van positieve heroriëntering:

Dit is een kortdurende, intensieve vorm van contextbegeleiding. We starten deze begeleiding vanuit
een verontrusting die wordt vermeld door de aanmelder (clb, psycholoog,CAW,…). Het gaat meestal
om een geblokkeerde situatie of crisis. De aanmelder blijft steeds betrokken bij de begeleiding. Via
gesprekken wordt er getracht de situatie te deblokkeren. Er wordt gefocust op de kern van de
verontrusting/crisis en iedereen zijn beleving daarbij. Dit gebeurt door individuele gesprekken met
de betrokkenen. Nadien worden alle betrokkenen samen gezet in een kringgesprek. We gaan ervan
uit dat de oplossing ligt bij de mensen zelf en hun context. Daarom wordt er samen met de
betrokkenen gezocht naar waar ze hun eigen verantwoordelijkheid kunnen opnemen. Het is
belangrijk dat tijdens deze gesprekken eerlijk wordt gesproken over de emoties en de beleving van
elk persoon. Het uiteindelijke doel van deze begeleiding is ervoor zorgen dat de gezinsleden terug
met elkaar verbonden zijn en er open met elkaar gecommuniceerd wordt over de blootgelegde
emoties. Er wordt voor gezorgd dat het gezin opnieuw openstaat voor verandering en gemotiveerd is
om deze uit te voeren.

Dagbegeleiding:

Dagbegeleiding kan aangeboden worden aan jongeren tussen 6 en 18 jaar. Ze komen dagelijks naar
het dagcentrum. De jongeren kunnen er spelen, samenzijn, praten, eten, ... . Tijdens het schooljaar
zijn er ook momenten voorzien om huiswerk te maken, met ondersteuning van de begeleiding indien
nodig. Tijdens de dagbegeleiding werden de jongeren ook aan individuele doelen. Op
woensdagnamiddag en tijdens schoolvakanties worden er activiteiten georganiseerd. Er worden ook
vormingen georganiseerd rond thema's zoals mediawijsheid en integriteit. Voor het hele gezin
worden er tevens ontspannende en vormende activiteiten aangeboden. Begeleiders en ouders
kunnen afspreken dat ouders in groep in het dagcentrum zelfgekozen doelen kunnen oefenen.

➢ Zijn jullie een organisatie op zichzelf of een afdeling van een andere organisatie?
Wij zijn een afdeling onder jeugdhulp Don Bosco Vlaanderen.

31
➢ Wat zijn jullie werkmethodieken?
Wij zijn een voorziening van Don Bosco waardoor wij werken volgens zijn visie en missie. Dit
kan je lezen op onze site… daarnaast werken wij erg oplossings- en krachtgericht. Dit wil
zeggen dat wij samen met ouders op zoek gaan naar oplossingen die voor hen werken. Dit is
ook steeds afgestemd op hun vraag. We geloven ook dat we zoveel mogelijk de ouders zelf
laten doen zodat ze sterker worden als opvoedingsfiguur. Als het specifiek gaat over
positieve heroriëntering wordt er sterk gefocust op het doorlopen van drie niveaus nl. niveau
van de feiten, niveau van de emotie en het niveau van de verantwoordelijkheid. Om deze
niveaus te doorlopen gebruiken we allerhande technieken: tijdslijn, ondersteunende spelen,
ervaringstrajecten… dit wordt ingezet als dit volgens de contextbegeleider een hulp kan zijn.

➢ Hoelang duurt de begeleiding?


4 maanden voor positieve heroriëntering.

➢ Hebben jullie een algemene e-mail?


info@stuwlier.be

➢ Wat jullie visie of doel?


Visie van Stuw als voorziening binnen jeugdhulp Don Bosco Vlaanderen kan je hier lezen:
https://www.jeugdhulpdonbosco.be/over-ons/onze-visie

32
Vragen aan het Jac Via Mail

33
Verslag : bezoek aan het STUW
Ik werd ontvangen door Sille op het Stuw te Lier. Het was een aangenaam welkom. Ik kende Sille al. In
het schooljaar 2016-2017 was ik zelf in begeleiding bij het Stuw.

Het gebouw van het Stuw heeft een huiselijke sfeer. Het wordt ook gebruikt als opvang dus alles is
kleurrijk en vrolijk aangekleed. Ik werd naar een kamertje gebracht met twee zeteltjes. We begonnen
met het interview. Sille gaf uitgebreid antwoord op al mijn vragen en bekeek ook mijn gip en gaf me
een paar tips.

Het was fijn om eens terug te gaan naar het Stuw. Hier heb ik vorig schooljaar veel tijd gespendeerd.
Ik verbeterde daar de band met mijn mama maar kon er ook werken aan mezelf.

34
Brochure JANFIXINTHINGS

35
PowerPoint van Vicky Taeymans
Hier haalde ik info uit voor het stuk over het CBAW

36

Anda mungkin juga menyukai